Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ "aho zrutajJAna graMtha jIrNodhdhAra 152 jyotiSa siddhAMta saMgraha : dravya sahAyaka : AgamoddhAraka pUjya sAgarajI samudAyanA pUjya sAdhvIjI zrI nityAnaMdazrIjI ma.sA.nI ziSyAo sAdhvIjI zrI kalpajJAzrIjI, sAdhvIjI zrI nayajJAzrIjI, sAdhvIjI zrI samayajJAzrIjI, sAdhvIjI zrI saMsayamitAzrIjI sAdhvIjI zrI virAgadarzitAzrIjInA saMyama paryAyanI anumodanArthe teonI preraNAthI lalitA-vanitA-hIrA ArAdhanA bhavana, zaMkhezvara epArTamenTa, sAbaramatInA ArAdhaka zrAvikAonI jJAnakhAtAnI upajamAMthI : saMyojaka : zAha bAbulAla saremala beDAvALA zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAna bhaMDAra zA. vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-380005 (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 saMvata 2068 I.sa. 2012
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2065 (I. 2009) - seTa naM-1 prAyaH jIrNa aprApya pustakone skena karAvIne DI.vI.DI. banAvI tenI yAdI. yA pustako vebasAiTa parathI pe| DAunaloDa jharI zaDAze. pustakanuM nAma kartA-TIkAkAra-saMpAdaka kramAMka zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra saMyojaka - zAha bAbulAla saremala zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAuna sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amahAvAha - 04. (mo.) 9425585804 (kha) 22132543 ( bhela) ahoshrut.bs@gmail.com 020 021 022 023 024 025 zrI naMdIsUtra avacUrI | zrI uttarAdhyayana sUtra cUrNI 001 002 003 004 005 006 007 008 zilpa smRti vAstu vidyAyAm zilparatnam bhAga-1 009 010 zilparatnam bhAga-2 prAsAdatilaka 011 012 kAzyazilpam 013 prAsAdamaJjarI 014 rAjavallabha yAne zilpazAstra 015 zilpadIpaka 016 017 018 019 zrI arhadgItA-bhagavadgItA zrI arhaccUDAmaNi sArasaTIkaH zrI yUkti prakAzasUtraM zrI mAnatuGgazAstram aparAjita pRcchA vAstusAra dIpArNava uttarArdha jinaprAsAda mArtaNDa jaina graMthAvalI hIrakalaza jaina jyotiSa nyAyapravezaH bhAga - 1 | dIpArNava pUrvArdha anekAnta jayapatAkAkhyaM bhAga-1 anekAnta jayapatAkAkhyaM bhAga-2 prAkRta vyAkaraNa bhASAMtara saha pU. vikramasUrijI ma.sA. pU. jinadAsagaNi cUrNIkAra pU. meghavijayajI gaNi ma.sA. pU. bhadrabAhusvAmI ma.sA. pU. padmasAgarajI gaNi ma.sA. pU. mAnatuMgavijayajI ma. sA. zrI bI. bhaTTAcArya | zrI naMdalAla cunilAla somapurA zrIkumAra ke. sabhAtsava zAstrI | zrIkumAra ke. sabhAtsava zAstrI zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI zrI vinAyaka gaNeza ApaTe zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI zrI nArAyaNa bhAratI goMsAI zrI gaMgAdharajI praNIta zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI zrI naMdalAla cunIlAla somapurA zrI jaina zvetAmbara konphransa zrI himmatarAma mahAzaMkara jAnI | zrI AnaMdazaMkara bI. dhruva zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI pU. municaMdrasUrijI ma. sA. zrI eca. Ara. kApaDIA zrI becaradAsa jIvarAja dozI pRSTha 238 286 84 18 48 54 810 850 322 280 162 302 156 352 120 88 110 498 502 454 226 640 452 500 454
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 214 414 192 824 288 520 578 278 2521 324 302 038. 196 190 26 | tattvoparNasiMhaH zrI jayarAzI bhaTTa, bI. bhaTTAcArya | 027 | vitavAlA | zrI sudarzanAcArya zAstrI 028 jIrAva zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI | 02 | vevAstu pramAra zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 030 zilparatnAkara zrI narmadAzaMkara zAstrI 031 prAsAda maMDana paM. bhagavAnadAsa jaina 032 | zrI siddhahema vRtti vRdanyAsa adhyAya- pU. bhaviSyasUrinI ma.sA. 033 | zrI siddhahema vRhadravRtti vRdanyAsa adhyAya-ra pU. bhAvasUrinI ma.sA. zrI siddhahema bRhadvRtti bRhannyAsa adhyAya-3 034 | (8). pU. bhAvasUrinI ma.sA. | zrI siddhahema bRhavRtti bRhannyAsa adhyAya-3 (2) 035 | (3) pU. bhAvaLyasUri ma.sA. 036 | zrI siddhahema vR66vRtti vRdanyAsa madhyAya-1 | pU. bhaviSyasUrinI ma.sA. | 037 vAstunighaMTu prabhAzaMkara oghaDabhAI somapurA tilakamaznarI bhAga-1 | pU. lAvaNyasUrijI 039 | tilakamaznarI bhAga-2 pU. lAvaNyasUrijI 040 tilakamaznarI bhAga-3 pU. lAvaNyasUrijI 041 sakhasandhAna mahAkAvyama pU. vijayaamRtasUrizvarajI 042 saptabhaDImimAMsA pU. paM. zivAnandavijayajI 043 nyAyAvatAra satiSacaMdra vidyAbhUSaNa 044 vyutpattivAda guDhArthatattvAloka | zrI dharmadattasUri (bacchA jhA) 04s | sAmAnyaniryukti guDhArthatatkAlIka zrI dharmadattasUri (bacchA jhA) 046 | saptabhInayapradIpa bAlabodhinI vivRtti pU. lAvaNyasUrijI vyutpattivAda zAstrArthakalA TakA zrIveNImAdhava zAstrI 048 | nayopadeza bhAga-1 tarakiNItaraNI pU. lAvaNyasUrijI 049 nayopadeza bhAga-2 taraSiNIkaraNI pU. lAvaNyasUrijI 050 nyAyasamuccaya pU. lAvaNyasUrijI 051 syAdyArthaprakAzaH pU. lAvaNyasUrijI 052 dina zuddhi prakaraNa pU. darzanavijayajI 053 | bRhad dhAraNA yaMtra pU. darzanavijayajI 054 | jyotirmahodaya saM. pU. akSayavijayajI 202. 480 228 _60 218 190 138 047 296 210 274 286 216 532 113 112
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra saMyojaka - zAha bAbulAla saremala zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAThaina sosAyaTI, rAmanagara, sAjaramatI, amahAvAha - 04. (mo.) 9425585804 (kha) 22132543 ( - bhe) ahoshrut.bs@gmail.com aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2066 (I. 2010)- seTa naM-2 prAyaH jIrNa aprApya pustakone skena karAvIne DI.vI.DI. banAvI tenI yAdI. yA pustaka vebasAiTa parathI pae DAunaloDa jharI zaDAze. pustakanuM nAma kartA-TIkAkAra-saMpAdaka krama 055 zrI siddhahema bRhadvRtti bRhadnyAsa adhyAya-6 056 vividha tIrtha kalpa 057 bhAratIya jaina zramaNa saMskRti ane lekhanakaLA 058 | siddhAntalakSaNagUDhArtha tattvalokaH 059 vyApti paJcaka vivRtti TIkA jaina saMgIta rAgamALA 060 061 caturviMzatIprabandha ( prabaMdha koza ) 062 | vyutpattivAda Adarza vyAkhyayA saMpUrNa 6 adhyAya 063 | candraprabhA hemakaumudI 064 viveka vilAsa 065 paJcazatI prabodha prabaMdha 066 | sanmatitattvasopAnam upadezamAlA doghaTTI TIkA gurjarAnuvAda 067 068 | moharAjAparAjayam 069 kriyAkoza 070 kAlikAcAryakathAsaMgraha 071 sAmAnyanirukti caMdrakalA kalAvilAsa TIkA 072 | janmasamudrajAtaka 073 meghamahodaya varSaprabodha 074 jaina sAmudrikanAM pAMca graMtho bhASA saM saM guTha saM saM gu. saM saM saM saMgu. saM saM pU. lAvaNyasUrijI ma.sA. pU. jinavijayajI ma.sA. pU. pUNyavijayajI ma.sA. zrI dharmadat | zrI dharmadattasUri zrI mAMgaroLa jaina saMgIta maMDaLI zrI rasikalAla eca. kApaDIA zrI sudarzana meghavijayajI gaNi pU. zrI dAmodara goviMdAcArya pU. mRgendravijayajI ma. sA. pU. labdhisUrijI ma.sA. guTha saM saM/hiM saM/gu. zrI aMbAlAla premacaMda saM. zrI vAmAcaraNa bhaTTAcArya saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina zubha. zrI himmatarAma mahAzaMkara jAnI pU. hemasAgarasUrijI ma.sA. pU. caturavijayajI ma.sA. zrI mohanalAla bAMThiyA pRSTha 296 160 164 202 48 306 322 668 516 268 456 420 638 192 428 406 308 128 532 376
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 238 194 192 254 260. 75 jaina citra kalpadruma bhAga-1 076 jaina citra kalpadruma bhAga-2 077 saMgIta nATya rUpAvalI 78 bhAratanAM jaina tIrtho ane tenuM zilpa sthApatya 079 zilpa cintAmaNi bhAga-1 080 | bRhad zilpa zAstra bhAga-1 08 | bRhad zilpa zAstra bhAga-2 082 bRhad zilpa zAstra bhAga-3 083 AyurvedanA anubhUta prayogo bhAga-1 084 | kalyANa kAraka 085 | vivAno vana voza 086] kathA ratna koza bhAga-1 | kathA ratna koza bhAga-2 238 260 | guja. | zrI sArAmAM navA guja. | zrI sarAmAruM navAva guja. | zrI viyA sArAmArUM navAva | guja. | zrI sArAmArUM navAva guja. | zrI manasulatAna muramana, guja. | zrI nAgannAtha maMvAramAM guja. | zrI navInnAtha maMgArAma guja. | zrI jagannAtha aMbArAma guja. . 3ntisAgaranI guja. | zrI vardhamAna parvanAtha zAstrI saM./hiM zrI naMdalAla zarmA guja. | zrI levalAsa gIvarana tozI guja. | zrI levalAsa nIvarIna pa. meghavijayajIgaNi | pU.yazovijayajI, pU. puNyavijayajI mArA zrI vinayarzanasUrinI 114 910 436 336 230 088 | hastasagnIvanama 322 089/ endracaturvizatikA samati tarka mahArNavAvatArikA _114 090 | 560
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra pRSTha 272 240 254 282 118 466 342 362 134 70 hindI | munzArAma 316 224 saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 - ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra-saMvata 2067 (I. 2011) seTa naM.-3 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii|yh pustake vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| | krama | pustaka nAma kartA/ TIkAkAra bhASA | saMpAdaka / prakAzaka 91 | syAdvAda ratnAkara bhAga-1 vAdidevasUrijI | motIlAla lAghAjI punA | 92 | syAdvAda ratnAkara bhAga-2 vAdidevasUrijI | motIlAla lAghAjI punA 93 | syAdvAda ratnAkara bhAga-3 vAdidevasUrijI motIlAla lAghAjI punA 94 | syAdvAda ratnAkara bhAga-4 vAdidevasUrijI motIlAla lAghAjI punA 95 | syAdvAda ratnAkara bhAga-5 vAdidevasUrijI motIlAla lAghAjI punA 96 | pavitra kalpasUtra puNyavijayajI sArAbhAI navAba 97 | samarAGgaNa sUtradhAra bhAga-1 bhojadeva | TI. gaNapati zAstrI 98 | samarAGgaNa sUtradhAra bhAga-2 bhojadeva | TI. gaNapati zAstrI 99 | bhuvanadIpaka padmaprabhasUrijI saM. veMkaTeza presa 100 | gAthAsahastrI samayasuMdarajI sukhalAlajI 101 | bhAratIya prAcIna lipImAlA gaurIzaMkara ojhA munzIrAma manohararAma 102 | zabdaratnAkara sAdhusundarajI saM. haragovindadAsa becaradAsa 103 | subodhavANI prakAza nyAyavijayajI saM./gu | hemacaMdrAcArya jaina sabhA | 104 | laghu prabaMdha saMgraha jayaMta pI. ThAkara orIenTa insTITyuTa baroDA 105 | jaina stotra saMcaya-1-2-3 mANikyasAgarasUrijI AgamoddhAraka sabhA 106 | sanmati tarka prakaraNa bhAga-1,2,3 | siddhasena divAkara sukhalAla saMghavI 107 | sanmati tarka prakaraNa bhAga-4,5 siddhasena divAkara sukhalAla saMghavI 108 | nyAyasAra - nyAyatAtparyadIpikA satiSacaMdra vidyAbhUSaNa esiyATIka sosAyaTI | 109 | jaina lekha saMgraha bhAga-1 puraNacaMdra nAhara saM./hi puraNacaMdra nAhara 110 | jaina lekha saMgraha bhAga-2 puraNacaMdra nAhara saM./hi | puraNacaMdra nAhara 111 | jaina lekha saMgraha bhAga-3 puraNacaMdra nAhara saM./hi / puraNacaMdra nAhara 112 | jaina dhAtu pratimA lekha bhAga-1 kAMtivijayajI saM./hi | jinadattasUri jJAnabhaMDAra 113 | jaina pratimA lekha saMgraha daulatasiMha loDhA | aravinda dhAmaNiyA | 114 | rAdhanapura pratimA lekha saMdoha vizAlavijayajI saM./gu | yazovijayajI graMthamALA 115 | prAcina lekha saMgraha-1 vijayadharmasUrijI saM./gu | yazovijayajI graMthamALA | 116 | bIkAnera jaina lekha saMgraha agaracaMda nAhaTA saM./hi | nAhaTA bradharsa 117 | prAcIna jaina lekha saMgraha bhAga-1 jinavijayajI saM./hi | jaina AtmAnaMda sabhA 118| prAcina jaina lekha saMgraha bhAga-2 jinavijayajI saM./hi | jaina AtmAnaMda sabhA | 119 | gujarAtanA aitihAsika lekho-1 girajAzaMkara zAstrI | phArbasa gujarAtI sabhA 120 | gujarAtanA aitihAsika lekho-2 girajAzaMkara zAstrI saM./gu | phArbasa gujarAtI sabhA | 121 | gujarAtanA aitihAsika lekho-3 girajAzaMkara zAstrI phArbasa gujarAtI sabhA 122 | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-1 pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala | 123 | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-4 | pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala 124 | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-5 | pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala | 125 | kalekzana oNpha prAkRta enDa saMskRta inskrIpzansa pI. pITarasana bhAvanagara ArcIoNlaoNjIkala DipA. 126 | vijayadeva mAhAtmyam jinavijayajI jaina satya saMzodhaka 612 307 250 514 454 354 337 354 372 142 336 saM./hi 364 218 656 122 764 404 404 540 274 414 400 320 148
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra saMyojaka - zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543-ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beTAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda- 05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra- saMvata 2068 (I. 2012) seTa naM.-4 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii| yaha pustake vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| pustaka nAma karttA / saMpAdaka prakAzaka sArAbhAI navAba sArAbhAI navAba sArAbhAI navAba sArAbhAI navAba hIrAlAla haMsarAja pI. pITarasana kuMvarajI ANaMdajI zIla khaMDa brahmadeva krama 127 mahAprabhAvika navasmaraNa 128 jaina citra kalpalatA 129 jaina dharmano prAcIna itihAsa bhAga - 2 130 oparezana ina sarca opha saM. menyu. bhAga-6 131 jaina gaNita vicAra 1 2 132 | daivajJa kAmadhenu (prAcina jyotiSa graMtha) 133 karaNa prakAza 134 | nyAyavizArada maho. yazovijayajI svahastalikhita kRti saMgraha yazodevasUrijI 135 bhaugolika koza- 1 DAhyAbhAI pItAMbaradAsa 136 bhaugolika koza-2 DAhyAbhAI pItAMbaradAsa 137 jaina sAhitya saMzodhaka varSa 1 aMka- 1, 2 jinavijayajI 138 jaina sAhitya saMzodhaka varSa 1 aMka-3, 4 2 139 jaina sAhitya saMzodhaka varSa 2 aMka- 1, 140 jaina sAhitya saMzodhaka varSa 2 aMka - 3, 4 141 jaina sAhitya saMzodhaka varSa 3 aMka- 1, 142 jaina sAhitya saMzodhaka varSa 3 aMka- 3, 4 143 navapadonI AnupUrvI bhAga - 1 2 144 navapadonI AnupUrvI bhAga-2 145 navapadonI AnupUrvI bhAga-3 146 bhAsvati 147 jaina siddhAMta kaumudI (ardhamAgadhI vyAkaraNa) 148 | maMtrarAja guNakalpa mahodadhi 149 phakkIkA ratnamaMjUSA - 1. 2 150 anubhUta siddha vizAyaMtra (cha kalpa saMgraha) 151 sArAvali 152 jyotiSa siddhAMta saMgraha 153 jJAna pradIpikA tathA sAmudrika zAstram nUtana saMkalana A. caMdrasAgarasUrijI jJAnabhaMDAra - ujjaina zrI gujarAtI zve. mU. jaina saMgha - hastaprata bhaMDAra - kalakattA jinavijayajI jinavijayajI jinavijayajI jinavijayajI jinavijayajI somavijayajI somavijayajI somavijayajI zatAnaMda mArachatA ratnacaMdra svAmI jayadayAla zarmA kanakalAla ThAkUra meghavijayajI kalyANa vardhana vizvezvaraprasAda dvivedI rAmavyAsa pAnDeya hastaprata sUcIpatra hastaprata sUcIpatra bhASA guja. guja. guja. aMgrejI guja. saM. saM./aM. guja. guja. guja. hindI hindI hindI hindI hindI hindI guja. guja. guja. saM./hi prA./saM. hindI saM. saM./ guja saM. saM. saM. hindI hindI hIrAlAla haMsarAja eziyATIka sosAyaTI jaina dharma prasAraka sabhA braja. bI. dAsa banArasa sudhAkara dvivedi yazobhAratI prakAzana gujarAta varnAkyulara sosAyaTI gujarAta varnAkyulara sosAyaTI jaina sAhitya saMzodhaka punA jaina sAhitya saMzodhaka punA jaina sAhitya saMzodhaka punA jaina sAhitya saMzodhaka punA jaina sAhitya saMzodhaka punA jaina sAhitya saMzodhaka punA zAha bAbulAla savacaMda zAha bAbulAla savacaMda zAha bAbulAla savacaMda eca. bI. guptA enDa sansa banArasa bhairodAna seThIyA jayadayAla zarmA harikRSNa nibaMdha mahAvIra graMthamALA pAMDuraMga jIvAjI vrIjabhUSaNadAsa jaina siddhAMta bhavana banArasa zrI AzApuraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra zrI AzApuraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra pRSTha 754 84 194 171 90 310 276 69 100 136 266 244 274 168 282 182 384 376 387 174 320 286 272 142 260 232 160
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ BEN ARES SANSKRIT SERIES; COLLECTION OF SANSKRIT WORKS EDITED BY THE PANDITS OF THE BENARES SANSKRIT COLLEGE. No 154. jyautisssiddhaantsNgrhH| Registered according to Act XXV. of 1867 aa fanthef Gimi, qgafagforI vArANasIstharAjakIyasaMskRtapAThazAlIyapustakAlayAdhyakSeNa mahAmahopAdhyAyavindhyezvarIprasAda dvivedinA saMskRtaH / JYAUTISHA SIDDHANTA SAMGRAHA; A COLLECTION OF ANCIENT HINDU ASTRONOMICAL WORKS, PITAMAHA SIDDHANTA & VRIDDHAVASISHTHA SIDDHANTA EDITED BY MAHAMAHOPADHYAYA VINDHYESVARI PRASADA DVIVEDI, LIBRARIAN, GOVT, SANSKRIT COLLEGE, BENARES. Jasriculus , www BENARES: PUBLISHED BY BRAJ BHUSHAN* DAS & Co., C. K. 49 Thatheri Bazar, Near the Chauk. Subject matter printed by Krishna Das Gupta at the Benares Printing Press. AND COVER Printed by Bhagavati Prasad B. A, at the Medical Hall Press, Benares, 1917. -- * Formerly the publisher's name was pub down in the abstract form "BRAJ B. Das & Co.," but now the full name is given i. e, BRAJ BHUSHAN DAS & Co.," to the customers are requested not to take it as another firm altogether. Aho ! Shrutgyanam
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aho ! Shrutgyanam
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha pitaamhsiddhaantH| zrIgaNezAya nmH| puSkara uvAca / atha bhagavantaM bhuvanotpattisthitisaMhArakAraka carAcaraguruM pratiyazasaM samadhigamya bhRgurvijJApayAmAsa / bhagavan jyotiHzAstraM vinA gaNitena TuravagAhamato gaNitavidhimAcakSva / tamuvAca zrIbhagavAn / zTA vatsa gnnitjnyaanm| anAdinidhanakAlaH prajApatirviSNuH / tasya grahagatyanusAreNa jJAnaM gaNitam / tatrAkasya bhAgabhogaH saurAhorAtram / tithizcAndrAhaH / arkodayAt sAvanaH / candranakSatrabhogena nAkSatrAhorAtrama / sAvanAhorAtraM narANAm / sArka teSAM dinamaH / vyoM raatriH| candramasazcAndramAsaH piTaNAmahorAtram / teSAM kRSNASTamyAmarkodayaH / amAvAsyAyAM madhyAhnaH / zalASTamyAmastasamayaH / paurNamAsyAmardharAtrama / arkasya bhagaNabhogaH divyAhorAtram / teSAmakasya meSapraveze sUryodayaH karkaTapraveze mdhyaahnH| tulaaprveshe'stsmyH| mkrmvshe'rdhraatrm| meSAdisthe madhyame jIve jIvamA. Aho ! Shrutgyanam
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgrahe nairAzvayujAdayo vatsarA bhavanti / laGkAyAmarkodaye caitrazuklapratipadArambhe'rka dinAdAvavinyAdau kiMstughnAdau raudrAdau vArapravRttiH horAdipravRttizca / laGkAtaca yAva - nmeroryAmyottarA dezAntara rekhA tat pUrveNApareNa ca / laGkArkodaye kAlapravRttiH / laGkArkodaya kAla stanmaNDalam / khadezaviSuvArkodayo viSuvanmaNDalam / pratidinaM caradalavazenArkodayaH citijonmaNDalam / N tatrArkabhagaNabhogena saurAbdaH / teSAmabdAnAM zUnyacayanayana guNavedAH kaliH 432000 / dviguNaM dAparaH 864000 | triguNaM 1266000 tretA / caturguNaM 1728000 kRtam / zUnyacatuSTayayamAgnivedAzcaturyugam 4320000 / ekazaptatizcaturyugAni manvantaram / caturdazamanvantarANi kalpaH / manvantarANAM cAdyantarAleSu kRtayugapramANaM 1728000 sandhiH / evaM caturyugasahakhaM kalpaH / kalpe sapta zUnyAni yamAgnivedAH 4320000000 ravibhagaNaparivarttanAni bhavanti / paJcazUnyAni guNAgnipaJcasaptAgapaJca candramasaH 577533 00000 | | bhaumasya iyaddagrapaJcASTayamASTaSaDUna vayamayamalAH 2266828522 // budhasya vedASTanavASTanavanavara sAgninavasaptacandrAH 17636668684 / jIvasya paJcapaJcAzviSaTpacaddikRta Aho! Shrutgyanam
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAmahasiddhAntaH / rasaguNAH 364226455 / zukrasya yamanavAdhinavASTAgni yamayamakhagirayaH 7022386462 / saurasthATanavayamagiriraseSuSarAmanavaH 146567268 / Adi. tyoccasya gaganASTAbdhayaH 480 / candroccasyASTArthavakhartha digvakhaSTa vedAH 488105858 / kujamandasya ymnvpkssaaH262| budhamandasya ditriguNAH 332 / jIvamandasya bANa zaravasavaH 855 / zaukramandasya guNazara. tavaH 653 / sauramanda sya zazivedAH 41 / candrapAtasya vasurasazazirudrAgnidakhAnalayamalA: 232311168 / bhaumapAtasya mahaudharatuyamalA: 267 / budhapAtasya candradyarthAH 521 / guroH pAtasya guNarasAH63 / zukrapAtasya trinavavasavaH 883 / saurapAtasya vedASTa zarAH 584 / ___ aSTazUnyAni yamanabarasakharavimunivasunizAkarA: khakakSA 187120662 0 000 0 000 / sarvagrahANAM prAgyAyinAM khakakSAdhvano yasya bhagaNairbhAgo hiyate tasyaiva kakSAyojanAni labhyante / yasya bahavo bhagaNaparivAH tasyopari tasya kkssaa| yasyAlpA tasyAdhaH / kakSAvargadazabhAgamUlaM kakSAkargAH / tadUrdhvanIpari bhuvo grahAvasthAnam / karNavargasya dazaguNasya mUlaM kkssaa| evaM sarva vRttAnAM paridhivyAsAnayanam / yatra ca sarvagrahANAmeMkatvameva dRzyate sA khakharasenda yama kkssaa| khakhara. Aho! Shrutgyanam
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahe senduyamairyasyaiva kakSA vibhajyate tasyaiva liptAyojanAni labhyante / kalpAdhvayojanasamA khakakSA / yadanta : khaM vitimiraM raviH karoti / khakhAkSatavo'rka maNDalapramANam / khASTavedAzcandra. msH| paJcadaza bhaumakha / SaSTirbudhasya / khAko jIvasya / khakhayamAH zukrasya / triMzat saurasya / dvAdazadRzyAMzAzcandramasaH / saptadaza bhaumasya / yodaza budhasya / ekAdaza jIvasya / nava zukrasya / paJcadaza saurasya / tribhAgonAcaturdaza bhAgAH sUryasya / ekaviMzat bhAgA: SaviMzallinAyutAzcandramasaH / spttibhomsy / vasurAmA budhasya / guNarAmA jIvasya / bhavAH zukrasya / triMzat zanaizcarasya evaM manda paridhayaH / bhaumakhya zIghraparidhirguNa vedAdhibhAgAH / budhasya bhAgA yamAgni candrAH / vasurasA jIvasya / vasu. bAmadakhAH zukrasya / pUrNAJcayaH saurasya / paridhivazenordhvamadhazca grahagatirjeyA / ___ khakharamenTuyamalAnAM 21600 paramavatibhAgaH prthmjyaa| evaM prathamajyAyAH prathamajIvayA bhAgamuddhatyAvAptaM prathamajyAyA: zodhyaM dvitIyaM jyAntaram / prathamajyAhitIyajyAntarayogo dvitiiyjyaa| dvitIya Aho! Shrutgyanam
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAmasiddhAntaH / 8 jyAyAH prathamajovAptaM dvitIyajyAntarAt saMzodhya tRtIyajyAntaram / tadvitIyadhyAyogastRtIyajyA / tataH prathamajauvAptaM tRtIyajyAntarAt saMzodhya catujIvAntaram / tattatIyajyA yogazcaturthI jyA 1 tasyAH prathamajIvayA bhAgamaya hatvA vAptaM caturthajyAntarAt saMzodhya paJcamajyAntaram / taJcaturthajovAyAM dattvA paJcamI jyA / paJcamajyAyAH prathamajIvayA bhAgamapahRtyAvAptaM paJcamajyAntare saMzodhya SaSThaM jyAntaram / tatpaJcamajIvAyAM datvA SaSThI jyA / tataH SaSThajyAyAH prathamajIvayA bhAgamapahRtyAvAptaM SaSThajyAntarAt * saMzodhya saptamajyAntaram / tat SaSThajI vAyAM dattvA saptamI jyA / tataH saptamajyAyAH prathamajIvayA bhAgamapahRtyAvAtaM saptamaMjyAntarAt saMzodhya aSTamaM jyAntaram / tadantaraM saptajyAyAM dattvA aSTamI jyA / tataH aSTa majyAyAH prathamajyayA bhAgamapahRtyAvAptamaSTamajyAntarAt saMzodhya navamaM jyAntaraM syAt / tadaSTamanIvAyAM dattvA navamI jyA T tataH navamajyayA bhAgamapahRtyAvAptaM navamajyAntarAt saMzodhya dazamaM jyAntaraM syAt / tannavamajyAyAM dattvA dazamI jyA syAt / tato dazamajyAyAH prathamajyayA bhAgamapahRtyAvAptaM dazamajyAntarAt saMzodhya ekAdazajyAntaraM syAt / tat ? Aho! Shrutgyanam
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahe dazamajyAyAM dattvA ekAdazI jyA syAt / tat ekAdazajyAyAH prathamajyAhRtAyA avAptamekAdazajyAntarAt saMzodhya taT hAdazajyAntaraM syAt / tadekAdazajyAyAM dattvA hAdazI jyA syAt / hAdazajyAyAH prathamajyayA * bhAgamapahRtyAvAptaM dvAdazajyAntarAt zodhyaM tat trayoda'zajyAntaraM syAt / tat hAdazajyAyAM dattvA cayo. dazI jyA syAt / tatastrayodazajyAyAH prathamajyayA bhAgamapahRtyAvAptaM trayodazajyAntarAta zodhyaM caturdazAjyAntaraM bhavati / tat trayodazajyAyAM dattvA catudazau jyA syAt / tatazcaturdazajyAyAH prathamajyayA bhAgamapahRtyAvAptaM caturdazajyAntarAt zodhyaM paJcadazajyAntaram / tat caturdazajyAyAM dattvA paJcadazau jyA syAt / tataH paJcadazajyAyAH prathamajyayA bhAgamahRtyAvaptaM paJcadazajyAntarAt saMzodhyaM SoDazajyAntaraM syAt / tata paJcadazajyAyAM datvA SoDazI jyA syAt / tata: SoDazajyAyAH prathamajyayA bhAgamapahRtyAvAptaM SoDazajyAntarAta zodhyaM saptadazajyAntaram / tat SoDazajyAyAM dattvA saptadazI jyA syAt / tataH saptadazajyAyAH prathamajyayA bhAgamapahRtyAvAptaM saptadazajyAntarAt zodhyamaSTAdaza'jyAntaram / tat saptadazajyAyAM dattvA'STAdazI jyA syAt / tato'STAdazajyAyAH prathamajyayA bhAgamapahRtyA Aho ! Shrutgyanam
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAmahasiddhAntaH / vAptamaSTAdazajyAntarAta zodhyamekonaviMzajyAntaraM syAt / tadaSTAdazajyAyAM dattvA ekonaviMzI jyA syAt / tata ekonaviMzajyAyA: prathamajyayA bhAgamapahRtyAvAptamekonaviMzajyAntarAt zodhyaM viMzajyAntaraM syAt / tata ekonaviMzajyAyAM dattvA viMzatijyA syAta / tatI viMzatijyAyAH prathamajyayA vibhajyAvAptaM viMzajyAntarAt zodhyaM ekaviMzajyAntaraM syAt tat viMzajyAyAM dattvA ekaviMzI jyA syAt / ekaviM. zatijyAyAH prathamajyayA bhaktAmavAptamekaviMzajyAntare zodhyaM hAviMzajyAnataraM syAt / ekaviMzajyAyAM dattvA hAviMzI jyA syAt / tato hAviMzajyAyAH pratha. majyayA bhaktaM labdhonahAviMzajyAntaraM trayoviMzajyAntaraM syAt / tad dvAviMzajyAyAM datvA trayoviMzI jyA syAt / tataH prathamajyAptaM trayoviMzajyAntarAt saMzodhyaM caturvizajyAntaraM syAt tat trayoviMzajIvAyAM datvA caturviMzajyA syaat| __khakharamenTuyamAH skhakanAyA vyAsAdhaM syAt / tadevAnupadavyAsena jyAntarANAM vyastAnAmantarAla. yoge caturvizatiH zarA bhavanti / kramajyAkRtiAsArdhavargataH zodhyA tanmUlaM ttkottijyaa| koTijyona vyAsAdhaM zaraH / yAsAM liptAnAM jIvA kriyate tatke Aho! Shrutgyanam
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgraha 'ndrasya rAzitrayaM padAkhyam / prathamapade tadeva / dvitIyapade taTUnaM SaDbham / tRtIyapade SaDbhona kendrm| caturthapade cakrAdUnaM jyaakendrm| niptA rAziliptASTabhAgena bhaajyaaH| labdhAGkasamA jyA sthApyA / avazeSamanantarajyAntareNa guNa yedarAziliptASTabhAgena vibhajellabdha sthApitajIvAyAM dattveSTajyAsiddhiH / kAlapramAgomyo liptAtvena parikalpitebhyo jIvA kaaryaa| abhISTajIvAto yAvanti jyAntarANi zuddayanti tAvanti zodhyAni / avaziSTaM rAziliptASTabhAgahataM jyAntareNa vibhajet tatsaMkhyAhatarAziliptASTabhAgaliptAsu kSipet cApabhAgAH syuH| zarAntarevaM zaracApabhAgAH / bhAgacaturvizatijyA prmaapkrmjyaa| meSAdistho viSuvalle khAstho graho bhavati / kulIrasthazcottareNa paramApakramAntarastho bhavati / tulAdistho viSuvallekhAsthaH / makA. rAdistho dakSiNena paramApakramAntareNa bhavati / grahajyAM paramApakramajyayA hatAM vyApsArdhana vibhajellabdhaM krAntijyA / taccApaM krAntiH kramasihA / tatra grahANAM karkaTAdi dakSiNAyanaM makarAdyuttaram / meSAdyuttaragolaH / tulAdikSiNagolaH / golavazelApakramadik / sphuTagrahajyAM paramazarahatAM vyAsA Aho! Shrutgyanam
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitaamhsidvaantH| rdhana vibhajet / labdhaM krAntyagre zaro grahANAmakavacamuttare dakSiNe ca vikSiptirasti / : atha candrAdInAM madhyamavikSepA: / sanyamuniyamA: 270, sanyAzAH 110, yamazarendavaH 152, rasA. gAH76, SaDguNendavaH 136, khAgnibhuvaH 130 / candrapAtayogakendra jIvAM canTra madhyamavikSepahatAM vyAsAdhana vibhajellavaM candra sphuTavikSepaH / tAtkAlikasphuTagrahasphuTapAtayogajyAM bhaumajIvasaurANAM madhyavikSepahatAM sphuTAntya karNena vibhajellabdhaM teSAM sphuTavikSepaH / budhazukrayostu tAtkAlikazIghrIccasphu. TapAtayogajyAM svamadhyavikSepahanAM sphuTAntyazIghrakarNena vimajellabdhaM tayoH sphuTavikSepaH / krAnticApasphuTavikSepayoTiMgaikye yogo bhede viyogI yahika ziSyate sA spaSTakrAntiH / tasyA yogaviyogataH ziSyate yA dik naholasthI graho bhavati / evaM grahANAmuttareNa dakSiNena ca gatirnayA / bhacakravazenodayAstamayau kurvantaH pazcimena yAnti pUrvI brajanto bhagaNaparivArtAn kurvanti / tatra ca sUryocapAtaiH samameka laGkAdakSiNottaraM gatvA phAlgunAnle sarva eva kalyAdAvarkodaye mInameSasandhigA bhavanti kalpAvasAne ca / meSapraveze vA Aho ! Shrutgyanam
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' jyautiSasiddhAntasaMgrahe bhAnorgaganamadhyavarttinyAditye dvAdazAGgalazaGkanA samAvanau chAyA grAhyA / taddarge vyAsArdha vargahate chAyAzaGkavargayogena vibhajellavamakSa jyAvargo bhavati / tatpadamaca jyA taJcApaM khadezAcAMzAH / tAn rAzitryAdapAsya khadezAvalambakI bhavati ' tajjyA lambajyA 1 trijyAvargasya krAntijyAvargonasyapadaM vA harvyAsArdham / tasya ca krAntivazena dik / krAntirviSuvacchAyAhatA zaGkahRtA kSitijyA / trijyAhatA sA khAirvyAsArdhabhAjitA ca rajyA tanuzcarArdhaprANAH 1 tadghaTikAbhiH paJcadazaghaTikA yutA dinArdham / evamUnA rAjyardham / evamuttaragole / dakSiNe vyastam / ekadvitrirAzijyAnAM vargAH khakhakrAntijyAvargonAstanmUlAni vyAsA - guNitAni khakhArthyAsAdhairbhAgahAraH / avAptadhanuSAmatro'ghaH zodhanena vyacarAzyudayaprANA meSavRSabhamithunAnAM krameNa / karka siMha kanyAnAmutkrameNa / tulAvRzcikadhanurdharANAM krameNa / makarakumbhamInAnAmukrameNodayAH / meSa vRSabha mithunAdi jo vAbhyaJcaraprANAH karttavyAH 1 teSAmaghoSaH zodhanenaikavitrirAzicaraprANAH / taiH krameNa meSavRSa mithunodayaprANA 'hInAH / utkrameNa kulIrasiMhakanyAnAM yuktAzca / Aho! Shrutgyanam
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitaamhsiddhaantH| . te khadezarAzyudayaprANA bhavanti / ta eva vyutkrameNa tulAdInAM maunAntAnAmapi / abhISTadine madhyAhne chAyAgramUlaM yAmyottarA / tanmUlAgroparirekhAmatsyamukhapuccharekhA prAcyaparA / zrAdityacandrayoranyatarasya dezAntarakarma vinA grahaNaM kAryam / tadyathA''gate kAle yadi bhavati tadA rekhAmadhye svadezo neyaH / athAdau rekhApazcAt / pazcAt prAk / tatkAlAntaraM SaSTitaM paJcabhiH sahavairbhajellabdhaM dezAntarayojanAni / grahasyArdharAbAnmadhyAhra yAvat pUrvakapAla: / madhyAhnAdardharAvaM yAvadaparakapAlaH / tatrArkasya kaMcit kAlamavalambya chAyAhayaM gRhIyAt / tatkarNI vyatyAsena / zaGkaprAcyaparAnte tayorantaraM viSuvajhAyA grahaNam / iSTa'hni iSTadinavaiSuvabhAkSAntaram / ekadigabhimukhIbhyachAyAmyo bhinnAbhyo yuktaH sUryApakramaH / tena trijyA hatA paramApakramajyayA vibhajellabdhacApamarkaH prathamapade / hitIye SaDbhyaH zuddhaH / tIye SaDbhayuktaH / caturthe cakrAt zuddhaH / viSuvacchAyAtaH tarUgAM chAyA hIyamAnA prathamapade / UnA ddhimatI hitoyapadasthe / vRddhimatyadhikA hatIyapadasthe / hIyamAnAdhikA caturthapadasthe / Aho ! Shrutgyanam
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 jyautiSasiddhAntasaMgraha evamatItadivasArkasya tadarkasya vivaraM sphuTa. bhuktiH / zrAdityodayAstamayAhA candrodayaM dRSTvA lagnavat sAdhito'rkastena kAlena candramA bhavati / candrAna kSatrajJAnam / candrArkavivarAt tithivijJAnam / tasmAdahargaNaH / sphuTArkAviparItakarmaNA madhyamArkaH / saurajIvayozcArAt saMvatsaraH / candravat sarvagrahakriyA / graheNyo vA kalpagatakAlajJAnam / evaM kAlaparicchedaH / ___ azvinyAdInAM dhruvakA rAzyAdyAH / kham , aSTau 8 / kham, khayamAH 20 / zazI 1, munayaH7, bhaSTayamAH 28 zazI 1, navendavaH 16, aSTayamAH 28 / pakSau 2, guNAH 3 / pakSau 2, zailAH 7 / guNAH 3, guNAH 3 / guNAH 3, SoDaza 16 / trINi 3, aSTAdaza 18 / vedAH 4, randhAgi 6 / vedAH 4, saptayamAH 27 / zarAH 5, zarAH 5 / zarAH 5, nakhA: 20 / rasAH 6, guNAH 3, puSkarama 0 / rasAH 6, navendavaH 16 / zailAH 7, pakSI 2, zarA: 5 / munayaH 7, manavaH 14, bhUtAni 5 / sapta 7, navendavaH 16, paJca 5 / aSTau 8 catvAraH 4 / aSTau 8, nava 6, vasavaH 8, nava nakhAH 20 / aSTau 8, tattvAni 25 / nava 6, vasavaH 8 / nava 6, nakhA: 20 / daza 10, nakhAH 20 / Aho! Shrutgyanam
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAmahAsiddhAntaH / 13 daza 10, SaDyamAH 26 / zarmA : 11, manavaH 14, khacandrAH 10 / athaiteSAM vikSepAH / daza 10, dvAdaza 12, paJca 5, paJca 5, daza 10, ekAda 11 SaT 6, khaM0, sapta7, khaM0, dvAdaza12, trayodaza13, ekAdaza11, haura, aSTatriMzat 38, (1) sArdhatrINi 3 | 30, sardhASTau 8 30, satribhAgAH paJca 5 / 2, paJca 5, hiSaSTiH 62, triMzat 30, SaTtriMzat 36, khaM0, caturviMzatiH 24, SaDviMzatiH 26, zUnyaM ca / tatrAzvinIbharaNaukRttikA punarvasu puSyamaghAbhAgyArya: mNakhAtI vaizvadevAbhinicchravaNadhaniSThAjA hirbudhnyadevatInAmuttarAH / rohiNI saumyAhisA hasta citrAvizAkhA maitrendra mUlApyavAruNAnAM yAmyAH / revatyudayaH prAcI / sarvasya mahato yogatArA / rAziiyaM saptaviMzatirbhAgA agastyadhruvakaH / SaTsaptatibhAgaistasya yAmyo vicepaH / * atha bhaumAdInAM vakra kendrANi rAjyAdIni / paJca 5 manavaH 14 kham / vedAH 4 SaDyamAH 26 kham / vedAH 4 / paJca 5 paJcadaza 15 kham 0 paJca 5 kham vedA: 8 trayodaza 13 1 (1) sAkam 1 | 30, dvau asya truTiriti / Aho! Shrutgyanam 0
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 jyautiSasiddhAntasaMgrahe kham / athAnugakendrANi / SaD 6 SoDaza 16 kham / sapta 7 vedAH 4 kham / sapta 7 paJcayamAH 25 kham / SaT 6 paJcadaza 15 khaMm / sapta 7 saptadaza 17 kham / / atha pUrvodaye kendrANi kham 0 aSTayamA: 28 / Sar3aha paJcaviMzatiH 25 / khaM . manavaH 14 / SaTa guNAH 3 / kham . saptadaza 17 / ___atha pazcAdastamayakendrANi / ekAdaza 11 hau 2 / paJca 5 paJca 5 kham . / ekAdaza 11 SoDaza 16 / paJca 5 zaptaviMzatiH 27 / ekAdaza 11 prayodaza 13 / atha budhazukrayoH(1) parvAstamayakendra / daza 1. daza 10 kham * / ekAdaza 11 SaT / / catvAri zUnyAni paJcavedarasAgniyamapakSASTazarendavaH 1582236450000 kalpe nakSatrodayA: / ta evArkabhagaNonAH kudivasAH / arkabhagaNA hAda zahatAstanmAsAH / te ca triMzaddhatAstadivasAH / candramagaNAH saptaviMzati hatA nakSatradivasAH / bhaga zAntaramarkendozcAndramAsAH / te ca triMzadguNAstahi (1) budhazukrayoH pazcimodaya kendrANi ekaH 1 vizatiH 20 / khaM. caturviMzatiH 24 / asva truTiriti / Aho! Shrutgyanam
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAmahasiddhAntaH / vasAH / cAndramAsAH sUryamAsonA adhimAsAH / cAndrasAvanAntaramavamAni / iti vizudharmottare pitAmahasiddhAnte upakaramAdhyAyaH / ___atha yathAkAlaM gatamanavastvekasaptatiha gAbdahatAH kAryAH / teSu kRtapramANaM kSepyam / tadeva tatra bhUyogatasaMkhyAhataM ca / tato vartamAnayugAccaiprArambhe gatAbdAni / evaM kheSTakAlAbdagaNo bhavati / ma hAdazahatazatrasitAdimAsayutasviMzadguNo gatasitAditithisahitaH kAryaH / evaM sauradinagaNo bhavati / taM pRthak kalpAdhimAsahataM kalparavidinaijelabdhaM gatAdhimAsAH / taisiMzagugairakAhargaNe yukta cAndrAhargaNo bhavati / taM pRthaka kalpAvamahataM kalpacandradinaivibhajelabdha gatonarAtriH / tezcandrAhagaNa UnaH sAvanAhargaNo bhavati / adhimAmazeSakasya kalparavimAsaihate eSyAdhimAsakagatadinAdiH kAlo labhyate / adhimAsazeSaM kalparavidinebhyaH zodhyamavazeSasya kalyAdhibhAsairbhAge hate eSyAdhimA meM eSyakAlo labhyate / avamazeSasya kalponarAvairbhAge hate eSyonarAtrakAlaH / avamazeSaM candradinebhyaH saMzodhya kalponarAcairbhAga hRte epyonarAtra kAlaH / Aho ! Shrutgyanam
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgraha saMvatsarAt paJcahRtAt avazeSo vatsarAdyo jJeyaH / Adityacandro bhaumo budhI jIvaH sitaH saurazceti kramo grahANAm / saMvatsarAt saptahRtAvazeSaM caturthakrameNa saMvatsarAdhipo bhavati / candrAbdadinagaNAt saptahRtAt krameNauva divasAdhipAH / candradinagaNAt azotyadhikazata hRtAllabdhaM saptahRtamavazeSa parvapaH / brahmacanTrendra vaizravaNAgniyamezAca parvapAH / dinagaNamiSTagrahabhagaNaguNaM bhUdinairvibhajelabdhaM bhagaNAdilaGkAUdaye graho bhavati / caramitakAlena grahassaikadivasabhukti saMguNya SaSTyA vibhajedavAptaM ravyudaye RNam / astamita dhanam / evamuttaragole / dakSiNa gole viparItam / dezAntarayojanAni SaSTyA saMguNya paJcabhiH saha. svairbhajallabdhaM rekhAprAgbhAge zodhyam / aparasmina deyam / evamiSTa deza dRSTakAle graho bhavati / tatkAlArka candrau mandakarmaNaiva sphuTau kAryoM / bhaumaH karma catuSTayena / mandaM zautraM mandaM zIghramiti karmANi / anyeSAM zIghramanTaka. rmANi / tatra bhaumo mandena saMskAryaH / tacchIghraparidhizca / zakrasya paridhihayamapi / tatra bhau. .. majIvasaurAgAmarkaH zIghraH khayaM : madhyamAH / Aho! Shrutgyanam
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitaamhsidvaantH| budhazukrayoroM madhyamaH svayaM zIghrau / zIghro grahona: kendragrahaca mandonaH / bhaumazIghra kendrapada bhuktAbhuktayoralpasya jIvAM caturbhiH zatairguNitAM hAdasyA jIvayA vibhajet labdhena kendra makarAdige bhaumamandaM yutaM kArya karkaTAdige conamiti / zukramandakendra jyA sArdharAzijyA hRtA labdhena tanmandaparidhirUnaH spaSTo bhavati / tasyaiva zo kendrajyA vyAsArdhapaJcadazAMzena vibhajellabdhena yutaH zukrakendra paridhiH spaSTo bhavati / mandakendrAt jIvA bhujjyaa| trirAzirahitAt kottijyaa| koTibhujajye khamanda paridhihate kharasAgninirvibhajat landhe bhujakoTiphale / makarAdikedra koTiphalaM vyAsAdhaM dadyAt kulaurAdikendra zodhayeta koTirbhavati / bhujo bhujaphalam / koTibhujavargayogamUlaM karNaH / vyAsArdhahatAM bhujajyAM sphaTakarIna vimajeta labyasya cApaM phalakalAH / meSAdikendra grahe zodhyAstulAdikendra deyAH / bhaumasya prathame mandakarmaNya/kRtAH / evaM mandasphuTaM graha zoboccAdapAsya kendraM kRtvA etadeva zIghrapari. dhinA karma kuryAt / tatphalaM mandasphuTe grahe meSAdikendra dhanaM tulAdau RNAM bhaumasya prathame Aho! Shrutgyanam
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 jyotiSasiddhAntasaMgrahe zIghrakamabardhIkRtam / evaM sphuTagrahoM bhavati / tasmAt punarapi kendraM kRtvA madhyameva grahaM bhUyobhUyaH saMskAt yAvadavizeSaH sphuTagrahI bhavati / budha. sitapAtau viparItena manda phalena sphuTau kAryo / bhaumanIvasaurANAM zaughAntyaphalenAnulomena / atItavartamAnasphuTagrahAntaraM sphuTabhuktiH / arkaphalaM sphuTabhutihataM bhavanakalAbhilabdha karma kendravazena grahe dhanaNaM yogyam / antyazIghrakarmAvizeSakendrasya vakrAdikendrasya cAntarasphuTabhuktizIghrabhuktyantareNa vibhajet / labdhI vakrAderdinAdiH kAlo dhruvakakendradhika eSyaH zIghrakendradhike'tItaH / iti viSNudharmottare jyotiHzAstre grAhAtisAdhanAdhyAyaH / sphuTagrahaM liptIkRtamaSTabhiH zatairbhajallabdha graheNa bhuktAni azvinyAdinakSatrANi / zeSa sphaTabhuktyA vibhajellabdhadinAdikAlo zAt / avaziSTa maSTazatebhyaH saMzodhyAvazeSAt prAgvakAlo nakSatrasthite rAzau bhuktAMzAdabhuktAzAbA sphuTabhuktyA vibhajallabdhaM dinAdiH saMkrAntargataiSyaH kAlaH / atha yojanakadhi grahapramANaviSkambhayojanAni vyAsAhatAni sphuTayojanakarNArdhana vibhajellabdha sphuTagrahapramANavyAsakalAH / sphuTArkakarNAdha yo Aho ! Shrutgyanam
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAmaha siddhAntaH / janAni / paJcasahastrikaparidhikarNanInAni tenaika guNitAni ravivyAmena taTUmena vibhajellabdhaM bhUcchAyA / sphaTazazikarNArdhena paJcasahatrikakhaparidheH karNAhataM bhUchAyayA vibhajellabdhaM vyAsAguNaM sphuTacandrakarNArdhana vibhajellabdhaM rAjamAnakalAH / grahamAnasyArdhakalAH SaSTiguNA bhuktyA vibhajeplabdhaM saMkrAntikAlAt prAgapareNa puNyakAlaH / arkonacandrAliptIkatAvyomayamasaptabhaktAt zukla pratipadAdigatA tithi: / zeSAt SaSTi guNada bhuktyansarahatAdghaTikAdiH kAlaH / kRSNacaturdazyantAH sadaiva zakuniH / amApUrvArdha catuSpadam / dvitIye nAgaH / pratipadAdya kiMstughnaH / arkonacandraliptAH kharasAgnibhijedavazeSA tithivat kAla: labdhAdekAnAt saptahRtAdavazeSaM vavAt karaNam / candrAyoge liptIkRte'STazatabhAjite labdhaM viSkambhAdigatayogAH / avazeSAdbhuktiyogena tithivad gatagamyakAlastena candrArkayoH krAntisAmyam / tatra vyatIpAto bhinnAyane golaikye / vaidhatiH samAyane golabhede ca / dhruvau candrAyogAntare candrAyogAdhikadhikAviti(1) tato'kIta krAnti- (1) paramparAto granthAzudvito'bhiprAyo'spaSTa. iti / .. Aho ! Shrutgyanam
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 . jyautiSasiddhAntasaMgraha tAtkAlikaMpAvana canTrAt sphuTakrAntiH / prathamavatIyapadAntasthe candra candrasaSTA krAntiryadonA bhavati tadA krAntisAmyAbhAvaH / prathamatIyapadasthe candramasi tadapakramasAmye gataiSyaH krAntisAmyakAlo'nvaSA'tItaH / dvitIyacaturthapadasthe'nyathA / vikSepeNa svakrAntidigutpattau candrApakramamadhikonaM kalpayet / krAntyoyatiranyadizorekadizorantaraM vyatIpAte'nyathA vaidhate prathamAkhyaH / evamiSTakAlikairakaMcandra pAtaiIitIyAkhyastataH prathamahitIyakAlayoyoreSyo'tIto vA pAtastayorantaramanyathA yo. go'yaM hAraH / prathamaguNasyeSTa kAlasya tena kAlenAsahadahitIyaM kRtvA vizeSakarmaNA sphaTaH kAlaH sAdhyaH sa vyatIpAtamadhyakAlaH / AdityacandramAnayogaH SaSTiguNo bhaktyantareNa hRto labdhA sthitiriti / iti viSNudharmottare jyotiHzAstra tithinakSatraprakaraNaM nAmAdhyAyaH / dinagatazeSAlpakAlasyottaragole carArdhahInasya dakSiNe yutasya jIvA'horAtravyAsAhatA rijyA hRtA golaviparyaye trijyA(1)yutonachedaH / chedo'tralambakajyAhatastrijyAvibhAjitaH zaGkaH / zaGkavarga honasya trijvAvargasya padaM dRgjyA hAdazahatA zaGka(1) trijyetyatrAhorAtra vyAsAna bhavitavyam / Aho ! Shrutgyanam
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ pinAmahAsiddhAntaH / 21 hatA dRSTamAdhyAhnikArkakrAntyakSasaMyogaviyogazeSaM dakSisottaragolayoranaSTaM tadrAzitrayAdapAsya tajjyA bhAga. haarH| dvAdazahatAyA anaSTajIvAyA labdhaM mAdhyAtikI chaayaa| trijyAghAto madhyAhnachAyAbhAgApahAravibhaktasta karNaH / viSuva tkarNahatAM trijyAM sveSTacchAyAkarNena vibhajet labdhamuttaradakSiNagolayoH kSitijyAyutInaM vyA. sAdhitADitaM svAhorAtrArdhana vibhajet labdhacApaM golaviparyayAcaradalayutInaM divasasya gataM zeSaM vA bhavati / __ iti viSNudharmottare jyoti:zAstre chAyAprakaraNam / iSTa kAlasphuTArkarAzibhuktAliptAstadantarAzyudayaprAgahatAgRhaliptAbhirvibhajet labdhamarkAkrAna kAlastadeSTa kAlaprANebhyo'pAsyAvazeSAdabhuktarAbhyudayaprANA apAsyAH bhogyakAlenAnantararAzya dayA apAsyAH / arkarAzya dayo deyaH / viMzadaguNitazeSAdazuddharAzyudayAptabhAgAdyam / evaM rAzigatakAlalagnodayA: SaDAziyutArkAkabhuktagatAdyAH kAle lgnaacc| lagnAtaka. lAbhyaHkAlayoge tadantararAzyudaye yute lgnodykaalH| iti lagnaprakaraNaM nAmAdhyAyaH / bhaumajovasaurA mndaaH| zIghrau budhasitau bake mandA anyathA zIghrau / manda grahAH kAtaragAH / kAladRzyAdavAMzena yadA tadA pUrvArdhAdayastasya bhAvI Aho ! Shrutgyanam
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgrahe 'nyathA vRttH| tahat zIghrasya pazcArdhe viparyayAt tasyaiva prAkaparvArdhodayAstamayakodayiko grahaH pazcAdhaM tadA'stamayikaH / tAtkAlikasphuTavikSepamakSajyAhataM vyAsArdhana vibhajet labdhaM grahe audayike RNamastamayike dhnm| uttaravikSepaM paramApakrameNa vibhajallabdhamayanavikSepebhyaH zodhyamanyathA deyam / evaM grahodayAstalagne bhavataH / tato grahAntarAllagnavat kAlaH / kAlAMzagrahAtarAMzAnAM bhuktyantareNa bhAgamapaharet / grahe vakriNi bhuktiyogena labdhaM dinAdi phala mudayAstamayasya / evaM nakSatrANAM teSAM dvAdaza dRzyAdRzyAMzAH / agastya dhravake haka. maMvayaM kRtvA tadghaTikAhayena rAzyudayaM vardhayet / tAze'gastyodayaH / cakrono'stamayaH / pratidevasikamiSTakAla udayo grahAkrAntalagnavazeneti / iti viSNudharme udayAstaprakaraNaM nAma / khodayAstavilagne candrArkayoH kArya / tatazcandrodayAstA saadhyo| iSTakAlikacandrAkasya krAnti trijyAguNAM lambajyayA vibhajet / labdhe agre krAntidigvazena / tato'rkacandra zaGka kAryo / pRthaka zaGkahatAmakSajyAM lambakena vibhajet labdhe zaGkatale te cottare / kharAtrau divase yAmye dvAdazaGkatalayoMTiMgai. kye yogI digbhede . viyogH| pRthak baahuH| tayo Aho! Shrutgyanam
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAmahasiddhAntaH / digaikye viyogo'nyathA yogaH sphuTabAjDaH / khadRg jyA vargabhujajyAvarga vizleSapadayogaH kapAlabhede aikye triyogaH / prathamAMzajyA / diyaikye vizleSoM digbhede yutiH / dvitIyAprathamAvargayogapadaM koTiH / koTibAjDavargayoMgamUlaM karNa: / arkonAJcandrAt kendram / tasmAt jyA kendra mAnanI navatyA hRtA sitaM kendre caturtha prathamapadamthe / dvitIyatRtIyapadasthe kRSNam / indumAnacaturbhAgakRtaM sitendumAnadalAvalabdhena pRthagyutaM sUtraM khadinAt gatazeSAlpakAlena mizritakhadinA labdhaM chedaH / tatazchedavibhAjitAt sitAt sitendumAnabhujakoTisUtrANyaGgalatAM yAnti pUrvAparAzAbhimukhaM kendrANyAdyapa - dage sitaM zTaGgaM parilikhet / evaM dvitIyatRtIyage kRSNaM vimbam / candramarka parikalpya tato'rkAdyathA zazI tathA bhujoM deyaH / tadagrAt khAbhimukhe tataH koTiH / tatastadantalagnena pUrvAntaM punastat kuryAt yAvadavizeSaM labdhAnaM syAt / (1) iti lambanasaMskRte te tithyante grahagaNamadhyamaH 1 candravat kalpitavicibhAt svakrAntito'kSe'dhike saumyA'nyathA yAmyA'vanatiH / tAtkAlikacandravikSepAvanatyordikye yogo digbhede viyeogaH sphuTa vikSepaH / tena sthitimarde bhadalA (1) atra kazcidazau nipatitaH / Aho! Shrutgyanam
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautipasidvAntasaMgrahe nayutai hai: sparzanimaulanamokSakAlikairlambanAni kAryANi / madhyalambanasya ca digaikye'ntaraM bhede yogaH phalama / tena madhyamAsthatyantaravicandraviva yutau svakAliko sphaTau bhavataH / lambanena hIne sthitivimardhei kAyeM / zeSaparilekhAdi candragrahaNavadbhavati cAtra / dhanyaM yazasyamAyuSyaM svargalokapradaM tthaa| idaM grahANaM gaNitaM sarvakAmapradaM zivam // matimekasya vijJAya grahasya susamAhitaH / tasya lokamavApnoti nAtra kAryA vicAraNA // sarvagrahagatiM jJAtvA brahmalokaM prapadyate / dharmArthI prApnuyAdharmamarthArthI cArthamApnuyAt // kAmAnavAnuyAt kAmI mAnArthI paramaM padam / samyaga grahagatiM jJAtvA pAtratAM yAti vai hijaH // na cedRttiM tayA kuryAta tayA vRttiM vivarjayet / pAtrANAmapi tatpAtraM grahANAM vetti yo gatim // vehA hi yajJArthamabhiprahattAH ___ kAlAnupUrvA vihitAzca yjnyaaH| tasmAdidaM kAlavidhAnazAstra yA jyautiSaM veda sa veda sarvam / / pati zrIviSNadharme puSkarIpAkhyAne rAmapitAmarasaMghAde pitAmahamihAsAdhyAyaH / bamAno'yaM sidAmA Aho ! Shrutgyanam
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha vRddhavasiSThasiddhAntaH / zrIgaNezAya namaH / namaste citsvarUpAya parAya paramAtmane / yogidhye vAya zAntAya kAlarUpAya viSNave // 1 // naimiSye'nimiSakSetre vAmadevo dvijottamaH / abhivAdya sukhAsInaM vasiSThaM pariSTacchati // 2 // guro dharmajJa zAntAtma~ trikAlajJa dayAnidhe / sarvazAstrANyadhautAni tvatprasAdAnmayA mune // 3 // tAni sarvANi zAstrANi vRthArUpANi bhAnti me / vedanetraM vinA tasmAjjyotiHzAkhaM prayaccha me // 4 // vasiSTha uvAca / sAdhu sAdhu mahAbhAga yanmAM tvaM pariSTacchasi / vistareNa pravakSyAmi yathAjJAtaM pitAmahAt // 5 // jyotiHzAstraM samagraM prathamapuruSataH khargagarbhAdviditvA pUrvaM brahmA tathoparyakhilamunigaNaprArthanAdyaJcakAra / taccedaM suprasannaM mTadupadanikarairguhyamadhyAtmarUpaM zazvadvizvaprakAzaM grahacaritavidAM nirmalaM jJAnacakSuH // 6 // Aho! Shrutgyanam
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgrahe chandaH pAdau zabdazAstraM ca vakraM kalpaH pANI jyautiSaM locane ca / zikSA ghrANaM zrotramuktaM nirukta vedasyAGgAnyahuretAni SaDvA // 7 // vedasya cakSuH kila zAstrametat pradhAnatA'GgeSu tato'rthajAtA / ayuto'nyaiH paripUrNa mUrtti - cackSurvihInaH puruSo na kiMcit // 8 // Rtu kriyAyeM srutayaH pravRttAH kAlAvayAste kratavo niraktAH / zAkhAdasuprAt kila kAlabodhoM vedAGgamukhyatvamitaH prasim // 6 // adhyetavyaM brAhmaNaireva tasmA jjyotiHzAstraM puNyametadrahasyam / etadvabuddhyA samyagApnoti yasmA darthaM dharmaM mokSamagrayaM yazazca // 10 // sRGgA jyoMticakraM khatrayavedAGgakhAdrizazivarSeH 17064000 / zavadabhramaNe ciptvA meSAdigatA grahAH kamalabhuvA // 11 // Aho! Shrutgyanam
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / pazcima diggativAyupravaha nibaddhe bhapaJjare zIghram / bhramati sakhacare satyapi kheTA gatitaH prayAnti pUrvadizam // 12 // sRSTyAdau madhuzuklapratipadi bhAnurgrahAca meSAdau / meSAdigA yugAdI kheTAzcAto'nyathA ca mTadupAtAH // 13 // dazagurvaca roccArakAlaH prANo'bhidhIyate / taraSaTkaizca palaM SaSTyA nADISaSTyA''rddhanaM dinam // 14 // tatriMzatA bhavenmAsaH sAvano'rkodayaistathA / rAzisaMkramaNAt sauro darzAntazcAndramAsakaH // 15 // udayAdudayaM bhAnormudinaM martyalokanam / cAndro mAsa: pitRdinaM kRSNASTamyardhato bhavet // 16 // makarAdirAziSaTka mudagayanaM karkaTAdigaM yAmyam / rAziddayArka bhogAt SaT tvRtavaH zaivirAdayaH kramazaH // 17 // yugamAnaM sahasraghnA nakharAmAbdhayaH samAH 432000 / tahazAMbha- 432000 caturSA ca catu siddhaye kasaM guNaH // 18 // Aho! Shrutgyanam
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgrahe kramAt kRtayugAdInAM dhrmpaadvyvsthyaa| khacatuSkayamAdrayaGga khAmnayo 306720000 manumaMmitiH // 16 // kRtapramANastasyAnte sandhiH prokto jalaplavaH / sasandhimanavaH kalpe caturdaza bhavanti hi // 20 // tadinaM brahmaNaH proktaM ... rAtriretAvatI tathA 4320000000 / paramAyuH zataM tasya tayA''horAtrasaMkhyayA 311040000000000 // 21 // tasyArdhamAyugatamatra kalpe . SaTakaM manUnAM vighano yugAnAm / yugAdipAdAzca 171800 sanighnA yugASTasUryAH1284000 sahitAH samAH syuH // 22 // khatrayASTarasakhAzvisaptago bhUmayo-1672068000'bdanicayAH skhklptH| khatrayAbdhirasakhAdribhU-17064... nitAste'grato gatayutA: vasRSTitaH // 23 // yuge bhAnujazukrANAM bhagaNA yugasaMmitAH 432.... / Aho ! Shrutgyanam
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 3 3 TV vRddhavasiSThasiddhAntaH / jIvArkikujazIghrANAM ta eva 4320000 prAci yAyinAm // 24 // indostomarabyakSa- saptasaptazarAstathA 57753336 / kujasya yamarAmASTa rasanandayamAzvinaH 2266832 // 25 // budhazIghrasya pUrNAGga__ khAdirAmAGkatoyadA: 17637060 / bRhaspateviyahAja yamavedAGgavahnayaH 364220 // 26 // zukazIdhrasya tarkAdi rAmadA jakhAdrayaH 7022376 / zanaizcarasya nAgAGga__ zaratarkayugendavaH 146568 // 27 // zazAGkoccasya rAmAbhra yamasASTasAgarA: 488203 / candra pAtasya nAgAgni yamabAhuguNAkhinaH 232238 // 28 // udayAdudayaM bhaanaabhuumisaavnvaasraa:| Aho ! Shrutgyanam
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautipasidvAntasaMgrahe 4 3 sazvinAgameghAGka saptasaptAkSabhUmayaH 1577617828 // 26 // bhAnAmaSTAzvinAgAdri trideArdogajavAsarA: 1582237828 / 'cAndrAhAH khASTa khAbhAbha khAgnikhAGganizAkarA: 160 300008 // 30 // ravimAsAH khakhavyoma khAdhisapaiMkasAyakAH 51840000 / cAndramAsA rasAgnyagni tritrivedAgnisAyakAH 5343366 // 1 // avamAhA yamAkSAzvi dinAgAdha zarAzvinaH 25082252 / adhimAsAzca tarkAgni suranandAkSabhUmayaH 1563336 // 32 // higo'dhyadhyaSTa vedAbdhi hidinAnyudayA vidheA: 1524484462 / kujeAdayA rasAGkAka khAbdhigogAdrivAsarA: 1571640616 // 33 // ja calasyASTaSaDgIgA. go'pivavedAGgavAsarAH 1564266868 5 3 Aho ! Shrutgyanam
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / gurudayA gajAmrAGgA gjyadryaSTai kASTavAsarAH 1581803608 // 34 // icAndhyakSaikadIrvANA vidinAni sitadruteH 1575215455 / mandodayAH khaSaDbhAnu gonakhASTa dinAni ca 1582061260 // 35 // canAGgago'vimeghASTa dinAnIndumTadUiyA: 1581746617 / pAtodayA yugAGkAcA cAmakhAzvyaSTavAsarAH 1582005564 // 36 // bhoTyAH khodayairunA bhagaNA vA bhavanti te / bhodayAH 1582237828khodayairbhaktA: svAhorAtraM dinAdikam // 37 // nakSatrANAmahorAtraM ghaTaSaSTimitaM sadA / * bhagaNA bhUdinai - 1577917828ktAH prAggatiH pratyahaM bhavet // 38 // arko candrabhagaNA svAndramAsA 53433336 bhavantivA vA ! Aho! Shrutgyanam
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgrahe dinIkRtAH skhatithayo bhUdinonAstidhikSayA: 25082152 // 36 // candrArkamAsavivarAdadhimAsA bhavanti vA 156336 / ete sahasraguNitAH kalpe syurbhagaNAdikAH // 4 // saptASTarAmA 387 yugapUrNa bAhavaH 204 kalpe gajAGgAgni-368 mitAH khakhAGkakA:600 / zarAgnibANA 535 navavahnaH 36 kramAt sUryAdikAH prAgagatimandaparyayAH // 41 // bhaumAdikAnAmatha pAtaparyayAH / kalpe prakalpyAstu vilomagAminaH / zakrAzvino-214'STASTa yugAnisvAridhi kSmAdbhuvo-174'gnyadhanavA 603'shvissddrsaa.662|| vikalAnAM kalA SaSTyA tatRSaSTyA bhAga ucyte| tatriMzatA bhadrAzibhaMgaNo dvAdazaiva te // 43 // saSTe to'bdanicayaH samAhato bhaaskrai-12mdhumitaadimaaskaiH| saMyuto hiradhimAsa-1563336saMguNa: sUryamAsa-51840000vihRtAptasaMyutaH // 44 // te kharAma-30 guNitA dinAnvitA histithikSaya-25082252 itA vibhAjitAH / Aho! Shrutgyanam
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / cAndra vAsaragaNai-1603000080 stithikSayAH sAvano dinagaNastadUnitaH // 45 // vA'kaghno 12'bdazcaturdhA yamalaguNazarakSmA-1532vibhaktAptahInaH khAdyA7 yA yuk surA33ptaH sahita iti bhaveccAndramAsabajo vaa| triMzad3 no diH ziva-11no hiravanipayamAGkAkaH82 16bhAgAdihIno hInI labdhAvamAhaiguNakhanaga-703hRtAt sAvano'hargaNaH syAt // 46 // sRSTagatAdimAsAH ___ kugajAdrayaGkArthakhaikanetrAzvA:721056781 / saMpratyavamAH khanagAndhyagni khago'dhArthavalizazicandrAH 11350603470 // 47 // kharasanavAjhyamAgnihigajakhavedaikaparvatA yugaNa:714082328660 / dvAdazadazazatavarSaH 12000 zeSe tretAyuge'tra saMjAtaH // 48 // yagaNo nija gaNahatobhUdinabhato grahazca bhgnnaadiH| evaM muTucalapAtA bhavanti te veSTasaMyugAMgaNAt // 46 // mAsasamAdina-3 / 36. bhaktAd- . Aho ! Shrutgyanam
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 jyotiSasiddhAntasaMgrahe yugaNAllavaM pRthagyama2 guNa 3ghnam / saikaM2 sadA 7 bhakta mAsasamAdhIzvarAvarkAt // 50 // khacarAzca madhyabhuktayA laGkAyAmArdharAtrakAlInAH / dezAntareNa hInA nijadezIyA bhavanti sahitA vA // 51 // SoDazazata - 1600 yojanako bhUkarNI dignavargato mUlam 5060 / paridhirnirakSa deze lamba guNaghnavibhajya yA hRtaH spaSTaH // 52 // vRttaddayAGkitA bhU rlaGkAyamakoTisiGgharomAkhyAH / puryazvatakha etAH prAgapare vyakSasaMjJa ke vRtte // 53 // vRtte ca saumyayAgye laGkA kAJcI kumadhyarekhAkhaye / sagarazca vatsagulmo jjayanikurukSetra meru saMsthAnAH // 54 // taddezAntara yojana guNitA gatayaH khakIyaparidhihatAH / Aho! Shrutgyanam
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / labdhakalAdikhamRNaM khacare parapUrvake ca rekhAtaH // 55 // gaNitAgatAdanantara mindorunmIlanaM tadA prAcyAm / sthAnaM svakIyameva pazcAdatha vA kumadhyatazcAdau // 56 // haggaNitAgatanADI vivareNa hataM sphuTaM bhuvaH paridhim / SaSTyA 60 vibhajellabdho yojana saMgho'tha vA nimIlanataH // 57 // gurugatarAzisamUhAt SaSTihRtAccheSakeNa vijayAdyAH / tAgA yamaragucitA: paJcavibhaktAprabhuktamAsAdi // 58 // prabhAkarasyodgamanAt pure syATuvArapravRttirdazakandharasya / carArdha dezAntaranADIkAbhi rUrdhvaM tathA'gho'pyaparatra tasmAt // 58 // vArapravRtterghaTikA dinezAt kAlAkhyahorApatayaH krameNa / sArdhena nADI dvitayena SaSThaH Aho! Shrutgyanam 11
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahe SaSThazca SaSThazca punaH punazca // 60 // caitrAdimAsena yathAkrameNa meSAdayo dvAdazarAzayaH syaH / zUnyAdhimAseSu samAgateSu calanti tebhyo niyataM vinA'pi // 6 // sarveSu mAmeSvadhimAsakaH syAt ___ tulAdiSaT ke'pi ca zUnyamAsaH / saMsarpakaH pUrvabhavo'dhimAsaH pazcAnavo'hasya tinAmadheyaH // 62 // parvatayaM saMkramayoryadi syAt parvAntare saMkramaNa dayaM ca / saMsarpakAMhasthatinAmadheyau __ madhyArkagatyA tvadhimAsa uttaaH||63|| yasmin darza syAntA dogekAparApara darzam / ullaGghaya bhavati bhAnoH saMkrAnti: so'dhimAsaH syAt // 64 // hAtriMza nirgasirdinaiH ssoddshbhistthaa| ghaTikAnAM ca catuSkoNa nipatatyadhimAsakaH // 65 // bhAdyantadarzayormadhye yasmin mAse'tha vA yadi / saMkrAntidvitayaM syAt tu kSayamAsaH sa ucyate // 66 // Aho ! Shrutgyanam
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / ravimAnakalAH SadhyA guNitA bhuktibhaajitaaH| tadardhanADyaH saMkrAnteravIka puNyaM tathA'pare // 67 // calasaMskRtatigmAMzoH saMkramo yaH sa saMkramaH / ajAgalasta namiva rAzisaMkrAntirucyate // 68 // puNyadAM rAzisaMkrAnti kecidAjarmanISiNaH / etanmama mataM na syAnna sTazet krAntikakSayA // 6 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNIte gaNita skandhe vizvaprakAze madhyamAdhikAraH prathamaH / / vAmadeva uvAca // bhagavanmuTucala pAtAH kiMrUpAH kiM prayojanaM teSAm / hakatulyatAM tu yAtAH kathamiha khacarA bhavanti saMspaSTAH // 1 // basiSThapradarSiruvAca / adRzyarUpAH kila kAlamUrtayo .. bhacAriNo mandacaloccarAivaH / tahAtanaddhAH khacarAH svadiGmukhaM .. karSanti te prAgaparaM yamottaram // 2 // khacarAt prAkpazcArdhe karSati khacaraM mRduzala: prAcyAm / Aho! Shrutgyanam
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahe aparArdhastho yadi vA karSati khacaraM ca pazcimAbhimukham // 3 // evamugdakSiNayoH pAtAH krAntyantataH khavikSepaiH / tasminneva bhavalaye cipanti khacarAn sudhAkarapramukhAn // 4 // kheTAdyathA prAgbhagaNAdhasaMsthaH kheTaM ca yAmye kSipatIha rAhuH / saugye'pamAntAdaparArdhasaMstho zukrayoH zIghrata eva pAtaH // 5 // gatihetavastu tasmA calamandoccAH khacAriNAM gatayaH / vakrAdyA aSTavidhA jAyante paJcadhA RjvI // 6 // tridhana-27 navA-60 kara20 rasA-60 120 sUryA 120 digannA bhavanti paramakalAH / kSepAnAmapamAntA dyAmottarataH zazAGkapUrvANAm // 7 // paramApamaguNaliptA vApakhavedA-405 va tahaguNajyA ca / Aho ! Shrutgyanam
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasidAntaH / 15 paramajyayA1000''ptacApa krAntilavAste tu golato dik syAt // 8 // yugAdricandrA 174 yamavedarAmA 342 viyannabho'kSA 500 guNa vedatIH 643 / tarkAGgasaptA-766STarasASTa-868 saMkhyAH khavedanandAH840zarasarpanandAH 685 // 6 // sahasramekaM kramamaurvikAyA athokramajyAzakalAni vakSye / dinAni 15 SaSTi-60 yugarAmacandrA 134 vedAgniyugmaM234nagapaJcarAmA:357 // 10 // khakheSavo-500'STAkSaSaDa658GgadogajA:826 khakhAdhacandrA10000 iti digvibhAjitAH / syAtAM bhujAMzAdatha koTibhAgataH kramokramAkhaye bhujakoTimaurvi ke // 11 // vizodhya khaNDAni ca maurvikAyAM digannaM ca zeSaM tvavizuddhabhaktam / digmihataiH zuddhamitaiH prayuktaM ___lavAdikaM tadanuratra samyak // 12 // bhujasvibhInaM vyadhikonabhAdhaM bhArdhAdhika bhAvihInitaM ca / Aho! Shrutgyanam
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahe navAdhike nonitamarkamebhyastribhaM bhujonaM bhavatIha koTiH // 13 // manavo radAzca mAndA nakhasiddhakalonitA ravaH zazina: 13 / 4 / 31 / 36 / bhaumAdInAM khAvAH 70 gajadoSau 28 nirjarA: 33 zivA: 11 khAkSA: 5* // 14 // bhaumAdizIghraparidhe bhIgAsvayaMzonitAzca yugasiddhAH 243 / 4 / yamavizve 132 gajatarkA 68 navazarayamalA:258zarAgnayaH35kramataH // 15 // zukrabhujajyA diguNA triguNa-10000 vibhaktonitaH paridhimAndaH / zara-5 guNitA triguNA-10000ptA - calaparidhistadyutaH sphuTastasya // 16 // bhujakodyoralyAMza jyA calakendra kujasya kharavi-120 hRtA / labdhena bhaudhraparodhI rasadig-106 vihRtAvanAnmadaH vrnnH||17|| kheTone dazaudhe mRducalakendre ca golataH svarNam / Aho ! Shrutgyanam
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSTha siddhAntaH / mRducalaphalaM ca khacare saumyo meSAt tulAdharAdyAmyaH // 18 // mandakendroivA dorjyA paridhyaMzairguNA hRtA / cakrAMzaistaddhanuH kharNa grahe mandasphuTo bhavet // 18 // mandonazaughrato dorjyA koTijyA'tha tribhajyakA 10000 I khaparidhyaMzaguNitA cakrAMza - 360 vihRtA phalam // 20 // tena yogAntarA pUrvamAnItA koTimaurvikA / kendre mTagakulIrAdau tahoyavargayogataH // 21 // mUlaM karNaH paridhinA hatA dorjyA khaSaDguNaiH 360 | labdhatrijyA - 10000 hRtaM 2 // kabhaktaM cApaM tu zIghrajam // 22 // karmaNaikena mAndena spaSTo bhAnustathA zazI / bhaumAdayaH sphuTAH kheTAzcaturbhiH karmabhiH smRtAH // 23 // madhye zIghraphalasyArdhaM mAndaM tasmin phalasya ca / madhye mAndaphalaM kRtsnaM zIghraM caivAsakRt sphuTaH // 24 // tadbhuktirgrahavat kAryA bhuktirdorjyAntarAhatA / yugamegha - 174 vibhaktAtaiH khamandaparidhirhataH // 25 // cakrAMzat kalAdi syAt tat phalaM madhyabhuktiSu / 3 Aho! Shrutgyanam
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 jyotiSasidvAntasaMgrahe kende tu karkanakrAdau dhanaNaM mandasaMsphaTam // 26 // taTUnA svacaloccasya bhuktikhijyAntyakarNayoH / vivareNa hatA bhAjyA calakarNAna liptikA // 27 // karNA trijyAdhikone tu svarNa mandagatau sphutthaa| ane mandAdhikA liptA vAmaM pAtyA ca vakragA // 28 // dUrasthitaH strazIghroccATgrahaH zithilarazmibhiH / savyetarAkRSTatanu veDakragatistadA // 26 // vedabhUpai-164rvedazaH 144 khavizva-13 guNabhUmipaiH163 / bANarudraH 115 sthirAntyA zukendrAMzai sutAdayaH // 30 // bhavanti vakriNaste'zai cakrAcchudvaistu mArgiNaH / vakrAhA hivarA: 72 sihA24 hIzA162'STAdhi48surenda vaH 133 // 31 // ravimandaphalaM nighnaM khakhagatyA vibhAjitam / cakrAMzaiH kalikA svarNa kArya madhye'vagrahe // 32 // cakrAvizuddhapAtAnAM kujArkiguruzIghrajam / jagyoH pAtayoaunde vAmaM pAtInakhecarAt // 33 // jabhRgvoH zIghrato doA svkhvikssepsNgunnaa| khakhasthirAzukarNAptA vikSepakhijyayA vidhoH // 34 // Aho! Shrutgyanam
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / krAntistatsaMskRtA candrAdInAM bhAnorya thaagtaa| nakSatrANAmapi krAntiH spaSTA syAt kssesssNskRtaa||35|| athA yanAMzAnayanam / aSTAdazazata-1800 ziSTe 'bde bha-27vinighne vibhAjite viSameM / bhakta yugne gaye khakhagajacandra-180 lAMzakAH khaH // 36 // chAyAgaNitAgatayorbhAnorvivara calAMzakAste vaa| chAyAhiNitAU honaH pUrvo'nyathA pazcAt // 37 // khacarAzcalanti tasmAt pUrva yuktAzca pazcime hInAH / tasmAdapamacchAyAcaradalanADayAdikaM sAdhyam // 38 // ajatulA ligatasya raverdine yudalabhA'ka 12mitAGgalazaGkanA / pala vibhA palabhA ca khamadhyato natisamunnatijAH palalambakA: // 36 // khacarodayAsunighnI ... bhuktivihRtA khakhASTazazi-180 bhistat / cakrakalAsu-2100 yute te khAhorAtrAsavo a'sadAm // 40 // krAntamatkramamaugkionaparamajyA1 0 0 0 0 karNakhaNDo bhavet / Aho ! Shrutgyanam
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasidvAntasaMgrahe krAteM viSuvatprabhAvinihatA 12bhaktA tayA / * saMguNitA hRtA dinadalavyAsena tatkArmukaM kujyA trijyA1 000 prANAH SaSTitAdinAsucara gaNe - 5400 varNakramAholayoH // 41 // taddinaM dinamAnaM vAmaM rAtrirja vAhataprANAt / kharasaguNa- 36*hRta vikalA udaye svargAM grahe'stage vAmam // 42 // nendukalAbhyo nakhAdri-720labdhA tithiH kharasarAmaiH 306 / karaNaM rUpavihInaM vavAdiSaSTizeSato nADyaH // 43 // gatpantareMNa bhaktA indu kalA: sendubhAnuliptAbhyaH / khakha gajalabdhabhayogA gatiyoga hRtAstayornADyaH // 44 // iti zrIbrahmarSivRDavasiSTha praNIte gaNita skandhe vizvaprakAze spaSTAdhikAro dvitIyaH // 2 // Aho! Shrutgyanam
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSTasiddhAntaH / dik sAdhanamatha vacce jyotizcakraM yadAzritaM yasmAt / tadanu ca dezavibhAgaM kAlaviraNaM ca yantraNi // 1 // samabhUtale suvRtte zaGkhozchAyA vizati yatra pUrvAhNe / yatra ca yAtyaparAhNe rekhA tatrAparA pUrvA // 2 // pUrvAparAGka kendrAt timinA rekhA yamottarA madhyAt / timibhirvidizaH sAdhyA yAmyodagvA dhruve vedhAt // 3 // madhyandinage taraNau zaGkhozchAyA yamottarA sAkSAt / tanmatsyato'pi pUrvAparA ca digvA'ya saMsAdhyA // 4 // samamaNDalopage vA prAgaparAbhA ravau bhavati sAkSAt / tatko gatene koNa dizau stastataH prAcI // 5 // bhujakoTikarNabhedAdiha gole syAt sahasradhA sram | UhyaM tadbuddhimatA gaNitavidhAnapradhAnena // 6 // chAyA'sau bhujarUpA zaGkarasau dvAdazAGgalapramitaH / koTikharUpakaH syAcchaGka vibhAgAzritaH karNaH // 7 // bhAzaGkamAnAGgalavargayogA mUlaM zrutiH syAdaviSuvaddinArSe / zaGkoH zrutervargaviyogamUlaM prabhA bhavediSTa dineSTakAle // 8 // palaprabhAzaGkahate tribhajye bhaktekSaka: palalambajIve / Aho! Shrutgyanam
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgraha cApe tayoH staH khalu dakSiNI to niracatazcottarabhAgasaMsthau // 6 // khAkSAMzakApakramayogato'zA dizoH samatve'ntarato'nyathA vaa| khasvastikAduttaradignatasya yAmye'tha vA syustaraNezca ve'yAH // 10 // tajjyAtrijye taraNiguNite koTijIvAvibhakta chAyAkau~H dinadalagate cAnatI vA'kSabhA syAt / madhyacchAyAguNitaparama jyA vibhatA khakaNastaccAMpAMzAH khalu yadi vibhA dakSiNe cottare vA // 11 // saumyA yAmyA ravinatalavAH syaH khamadhyAdinArdha tadyatA'pakramalavaguNA digvibhede'ntaraM vA / tahiksAmye khalu palalavAstajjyakA vA'kSajIvAtadargomAtriguNakatito lambajIvA hi mUlamU // 12 // zaGkamAnAGgalakSuNNA'kSajyA trijyA ca bhaajitaa| Aho ! Shrutgyanam
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / lambajyayA viSuvatau chAyAkarNo'pi jAyate // 13 // apakramajyAguNito'ca karNo 'kSabhAvibhaktaH phalamunnatajyA / taccApamatronnatabhAgakAH syaH sahasrarazmau samamaNDalasthe // 14 // trijyAkRteH projjhya tadunnatajyAvarga padaM sA bhavatoha hagjyA / dRktrijyake'rkAbhihate vibhakte chAyAzrutau connatajIvayA vA // 15 // lambAjI ve viSuvatprabhAka hate vibhakte'yamajIvayA tau / labdhau ca karNo samamaNDalasthe mAnau tato bhA mudhiyA vidheyA // 16 // zaGkurbhavedunnataziJjinI sA khAcajyayA saMguNitA vibhaktA / krAntijyayA sA paramA bhujajyAcApaM bhujA ke samamaNDalasthe // 17 // khakrAntijIvA paramajya kAnI lambajya yA'ptA'graguNo raveH syAt / Aho! Shrutgyanam 23
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 jyotiSasiddhAntasaMgrahe iSTatighnavibhajIvayA''ptamagrA bhavedaGka lapUrvikA ca // 18 // tribhajIvAkRti - 1000000 dalato. 50 0 0 0 0 grajya varga vizodhya zuGkakRtim / nihRtaM hRtaM sadAnaM malamAkRtibhirharaiH karaNI // 18 // dvAdazaguNitA palabhA 'grajyAguNitA haroddhRtA'kSaphalam / tavargayuktakaraNI mUle'ca phalaM dhanIM syAt // 20 // uttarayAmyakrAntyo revaM koNa sthite bhavati zaGkaH / yatrApamAMzato'kSo 'bhyadhikastatrAgninirRtiko gataH // 21 // uttarayAmyagate'rke sadaiva zaGkhastato vibhAkarNaH / na hi tAvaduttarasthe zambhu marutkoNayorbhavati zaGkaH // 22 // yatrAkSabhAgAH zarapaJcatulyA IzAnago'rkaH samudeti karke / : mRgasthite vahnividiggato bha tithyaMzayugmAnvitameghasaMkhyA // 23 // Aho! Shrutgyanam
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / 25 carajAmubhiryutonA trijyA saumyApa meM kramAdyAmye / antyA bhavati natAsuvyutkramajIvAbhirunA sA // 24 // dinakhaNDa karNazu gitA chedatrijyAvibhAjitA tanI / lambajyakA'tha bhAjyA paramajyakathA 405 bhavecchaGkaH // taddargonatrijyAvargAnmUlaM vidhAya dorjyA syAt / dRk trijya ke (1)'rkaguNite zaGkahRte bhAzrutI bhavataH // 26 // palakarNa itakrAnterjIvA zaGkajyayA hRtA'rkAgrA / iSTazra utiguNitA sA madhyamakararNoddhRtA khIyA // 27 // tadyutavivarAt palabhA yAmye saumye bhujo bhavet saumyaH / yAmyAyAyA palabhA zodhyA yAmo bhujaH saumye // 28 // iSTacchAyApalabhAvivaraM vA'grA parApamAMzebhyaH / abhyadhikAH palabhAgA madhyabhujastatra saumyaH syAt // 26 // krAntijyA veSTakarNaghnI lambAptA'grA tato bhujaH / tadvargaM zodhya (2) bhAvargAnmUlaM koTica jAyate // 30 // iSTacchAyAguNitA trijyA tatkarNabhAjitA hagjyA / tatkRtirahita trijyAkRtito mUlaM sa zaGkaH syAt // 31 // trijyAguNitaH zaGka lambakajIvAvibhAjitazchedaH / trijyAhato yukarNArdhena vibhaktI natajyA syAt // 32 // vAntyA tathA virahitA vyutkramajIvAbhiraca cApaM ca / (1) atra sandhi: pANiniviruddhaH / (2) ' zodhayitvA' iha zodhyeti pANiniviruddhaH // 3 // Aho! Shrutgyanam
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgraha pUrvAparAlakAle SaSTyA'bhihataM nataprANAH // 33 // ravinatabhAgAkSalavA ntarasaMyogau digaikyabhede ca / krAntirbhavati hi tajjyA trijyAguNitA parApamajyakayA // 34 // labdhAccApaM bhAnurmeSAdiH karkaTAdigaH Sar3abhAt / zodhyastulAdigazcet SaDbhayuto'rkaH sphuTo bhvti||35|| makarAdigo bhacakrAcchaddho madhyAhnakAlikaH spaSTaH / tasmAdasahanmAndaM vAmaM vA madhyamo'rkaH syAt // 36 // iSTAkogrAguNitA lamba kajIvA svakarNavihRtA''ptA / krAntijyA sthAcca tataH pUrvavadarkaH sphuTo bhavati // 37 // trijyAsamakarNahRtA hAdazaguNitA'kSajIvayA ca guNA / paramApamajyayA''ptA bhujajIvA tadanuH sUryaH // 38 // salilasamIkRtabhUmau ckrlvaardhaanggulen180sdRttm| tatra ca kakubhaH sAdhyA madhye zaGkazca saMsthApyaH // 36 // iSTadinApamajauvA khati hatA lambajIvayA''ptA'grA / uttaragole bhAnau palabhA zodhyA bhujo bhvedyaayH||4|| dakSiNagolagate vA palabhA yojyA bhujo bhavet saumyaH / tajavargaH zodhyaH khakhayuganevAgnitaH padaM kottiH||41|| kendrAt prasAraNIyA prAcyAM varuNa bhujastato deyaH / tatsthAnadayacihaM madhya vibhAgre tathA cihnam // 42 // Aho ! Shrutgyanam
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRdavAsaSThasiddhAntaH / tacihnatrayakendrAd vRttatritaye kRte ca matsyau staH / tanmatsyapuccharekhAiyasaMyogAvidhAya vRttakam // 43 // tribhAkarNArdhaguNA pRthak pRthaka ___ kramAdathai kahiTatIyabhajyAH / nijAkarNAhatA dhanUMSi zodhyAnyadhodhaH kharasAhatAni // 44 // lakodayaprANacayAstu meSAt kramokramAnyAM carajAsubhiH khaiH / kramotkramAbhyAM ca vihInayuktAH . svIyodayaprANacayA bhavanti // 45 // bhArnIbhogyalavA nijodayahatAH khagnyu-30 itA yat phalaM sveSTaprANacayAhizodhya purato mAnAni zodhyAnyatAH / zeSa khAgni-30 hRtaM tvazuddhavihRtaM bhAgAdikaM tatphalaM zabarveNa ca saMyutaM bhavati tat prAgbhUjavRtte sthitam // 46 // prAgbhUjalagnaM rasa-6 rAzisaMyutaM pazcAt kuje tagavatIha lagnam / Aho ! Shrutgyanam
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 jyotiSasiddhAntasaMgraha madhyandinAdrAcidalAdgataiSyAH prANA natAH syuH parapUrvabhAgAH // 47 // laGkodayairlagnamRNaM vidheyaM khamadhyajaM pUrvanatAsubhistat / pazcAnnataprANacaye dhanAkhyaM taraSaGga-yuktaM ca rasAtalAkhyam // 48 // iSTAsutaH zuddhayati no yadA te gyogyAsavaH khAbhigni- 30 guNAstadeSTAH / prANA vibhaktAzca nijodayena bhAgAditadyuktaravirvi lagnAt // 46 // sUryasya bhogyAsutA vilagna bhuktAsavo madhyamamAnayuktA iSTAsavo'hni prabhavanti rAtrau saSaDbhasUryAt samayazca lagnam // 50 // iSTAsavaH khAGga-90 hatA dinardhAsubhirvibhaktAH kramabhininau ca / tayA hatA'bhoSTa dinArdhakAle tadunnatajyA tribhajovayA''ptA // 51 // labdhasya cApaM ca vidhAya bhAnoH pUrvAparasthasya samunnatAMzAH / Aho! Shrutgyanam
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhanAsaSThasiddhAntaH / itya zazAGkAdikhagaJjakANAM . samunnatAMzAH parapUrvabhAge // 52 // yanvaM cakradalAdhaM dhAtujamathavA sudAruja lakSaNam / prAkArahayayuktaM tatra ca randhra bhakheTavedhArtham // 53 // tatrezAnagakendrAvRttaM tatronnatAMzakA navatiH / sthApyA: samAntarasthAH kendragasUtrAvalambito lambaH // 54 // vidhvA khagaM lambagatonnatAMza___ jyA trijyakA-1000ghnau ca vibhAjitA ca / maronatAMzajyakayA''ptacApaM dinArdhanighnaM khanavA-8 tanADayaH // 55 // vidhvA raviM lambagatonnatAMzA nADayo gataSyA divase sparevam / rAtrau bhatArAgrahato'tha vakSye turIyayantra pravare ca kAlam // 56 // hakarmayuktasya khagasya nADayo lakodayaiH paJcadaza prayuktAH / tanmadhyanADayaH skhadinArdha honA yuktA bhavanti yudayAstanADayaH // 57 // vidhvA khagaM prAkparayozca nADya__stadyukta honA udayAstanADayaH / Aho! Shrutgyanam
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasidhAntasaMgraha suryAstanADIrahitA gatAstAH sUryAstakAlAdgrahatastathA syuH // 58 // dviguNaM tu turIyAkhyAM cApayantraM prajAyate / cApayanvaM dviguNitaM cakrayanvaM prajAyate // 56 // atha zukavalayayantra vistRtaM lambitaM ca yudalavatyamante randhramUrva vidhAya / nijanijadinakhaNDe'Gka vilokyonnatAMzai dinagataghaTiyA randhravamasTagaGkAt // 6 // atha dinadalacihnAM lambitAM yaSTikAM vA taTuparitanazaka yssttikaakaaNshtulym| viracaya tadadha''dho'Gka vilomaprabhAbhi dinagataghaTikaiSyAH zaGkabhA yatra lagnA // 11 // arkAhatInatajyA natajIvAptA'Gga lAdikA vAmam / chAyA trijyAkahatA natajIvAptA ca karNa: syaat||62|| ghaTadalaghaTitA ghaTikA tAmamayI randhra saMyutA htaa| randhra tathA yathA'mbuni majjati ghaTikApramANe sA // 63 // evaM mayUranaravAnarakaurayanvaiH kAlo divA'tha nizi vA gaNakana sAdhyaH / Aho ! Shrutgyanam
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasidAntaH / saMreNusUtrajalasUtravidhAnaga: revaM grahAzca samayazca khagolakena // 6 // samabhUtale suvalayaM harita: sAdhyAzca kendra taH kottiH| deyA pUrvaparasthe pratyakpUrvAmukhI khacare // 65 // kozyagrataH khIdizi pradeyo bhujazca tatkAlavibhAsgatra / zaGkasthakarNAnugasUtrabaddha nalasya randhreNa khagaM prapazyet // 66 // iti zrIvRddhavasiSThabrahmarSi praNItajyotiSaskandhe vizvaprakAza triprshnaadhikaarH| vAmadevo'tha saMpUjya bhaktyA paramayA gurum / vasiSThaM paripapraccha prasannavadanAmbujam // 1 // guro deva munizreSTha grahaNaNe candrasUryayoH / ko hetuH kiM phalaM dAnAt karmaNA kena sAdhyate // 2 // __vasiSTha uvAca / TaNuSvaikamanA bhUtvA guhyaM jJAnamataundriyam / pravakSyAmyatibhaktAnAM nAdeyaM vidyate mama // 3 // dazanti(1)kAle 'rka vidhU samAMzau bhArdhAntare to khalu pUrNimAnte / (1) grasanti 2 pu. pA0 / Aho! Shrutgyanam
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautipasiddhAntasaMgraha indoca sandhau niyataM ca bhAno madhyagraho lambavazAt kadApi // 4 // candracchritiH zaraguNAdhiviyatkalaM vA50435 bhUTaSThato'ya taraNaH kila yojanaizca / bhUmaccharaikayugasaparasA 684157 nirutA hyevaM vidhorupari bhAskaramaNDalaM syAt // 5 // bhAnomahaugolavibhA hi bhArdha sadA tadA ttsmcndrpaate| vA candrapAte'rkasame'dhikone kiyallavairvA grahagAM ravInhoH // 6 // tada vimbasya zazAGkavimba mAcchAdakaM syAcchazimaNDasya / bhUgolabhAcchAdanaheturuktA yato'rkagobhyaH khalu zaunayamindau // 7 // khayaM samAgatya mahAsuro'yaM khayammuvastatra varapradAnAt / upaiti toSaM japahomadAna snAnAdi elana hi vidhuntudAkhyaH // 8 // taccandrabhAnvIgrahaNaM hi SabhiH SaD bhizca maasaidlsNyutiinaiH| Aho ! Shrutgyanam
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / vA mAsi parvadvitayaM kadApi voyaikayA hakpathameti tadvA // 6 // snAnadAnahavanAdi yat kRtaM tanna parvaNi tadacayaM bhavet / vAridAgamanamudrite tathA 'pyakSayaM bhavati tat sunizcitam // 10 // yat parvarAtrau taraNerdivendostatsnAnadAnArhamidaM na kiJcit / ardhodaye krAntibhave hi mAte rAtrau na dAnAdi kadA'pi yogyam // 11 // divA'tha nizi vA'rkasya saMkrAntAvacayaM bhavet / parvasveteSu dAnAdi mAGgalyaM nAtra siddhyati // 12 // karNaH khakhAkSarasa6500 yojanako raveH syAd vimbasya khASTayuga 480 yojanako vidhozca / khaspaSTabhuktiguNito nijamadhyabhukti bhaktastadA sphuTatarau zravaNau bhavetAm // 13 // bhAnumaNDala karNo'sau hato hRtaH / bhagaNaiH khai-4320000 zazAGkabhagaNai-57753336rkendu kakSA'dho32400 0 * ravikacayA3315 0 0 // 14 // 4 // 33 Aho! Shrutgyanam
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 jyautiSasiddhAntasaMgrahai bhaktazcandrasya kakSAyAM viSkastastaraNerbhavet / tau karNo tithi - 15bhaktau syU ravIndromana liptikAH // 15 // sphuTacandrabhuktiguNitAd bhUkarNA - 1600 madhya 780 / 35yoddhRtAllabdham / sUcI mahaura vizruti vivarahatazcandramadhyakarNazca // 16 // madhyArka karNa - 6500 bhaktI labdhaM srucyA vizodhaye ccheSam / indriyazazAGka- 15 bhakta bhavati ca niyataM tamomAnam // 17 // gataiSyanADIguNitA grahasya bhuktirvibhaktA kharasaiH 60 kalAstAH / / UnaM dhanaM kheTakalAsu vAmaM zazAGkapAte'pi ca vaktrakheTe // 18 // evaM hi tatkAlabhavAstu kheTA: spaSTA amAnte bhalavAditulau / staH pUrNimAnte bhadalAntareNa bhAgAditulyau khalu puSpavantau // 16 // Aho! Shrutgyanam
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / grAhyagrAhakamAnayogadalata stAtkAlikendoH zaraH zodhyaH zeSamidaM tadA hi tamasA channaM ca tasmin yadi / pUrNa grAhyakalAsame'tha yadi tad grAhyAdhika hInitaM khacchannaM sakalagrahe bhavati tad grAhyapramANena ca // 20 // yathA grAhya kalAlpe ca tamagchanna tathA'lyatA / yogArdhAdadhike kSepe grahaNasya na sambhavaH // 21 // grastaM zazAGkasya kalAdayaM cet kalAtrayaM bhAnumato na lakSyam / sat kiJciTUnaM hayudayAstakAle __ lakSyau yatastau karagumphahonau // 22 // chAdyacchAdakayogA yogau dalitau pRthak tyorvgii| vikSepavargahInau tanmUle SaSTisaMguNe'ndoH // 23 // gatyantareNa bhato sthitimadhiM ca nADikAdye staH / sthityarvaghnI bhutiH SaSTi 6 hRtA taphalaM spA // 24 // Aho ! Shrutgyanam
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 jyotiSasiddhAntasaMgrahe khacare zodhyaM mone yojyaM caivaM punaH punaH kAryam / tadvikSepasthitidala nADayAdyasakRt sthiraM bhavati yAvat // 25 // parvAntakAle sthitikhaNDanADau hInaM dhanaM sparza vimuktikaalau| tahaddimardhavihInayukta nimIlanonmIlanake bhavetAm // 26 // atheSTa kAlAgrahaNaM kiyat syA ditISTahInasthitikhaNDanighnam / bhuktyantaraM SaSTihRtaM ca koTI ravezca madhya sthitikhaNDanighnI // 27 // spaSTAhatA koTihatendubANI bhujastayovargayuteH padaM saH / karNastayormAnayugadhaMto'sau zodhyazca tatkAlatamo'bhibhUtam // 28 // madhyagrahAdUrdhvamitISTa nADI sthityardhato maukSikato vizodhya / zeSaM purAvat parikalpya ceSTamevaM vimukta stamasA'bhibhUtam // 26 // 3 Aho! Shrutgyanam
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / iSTa grAsona tanmAnayogArdhakRtitaH kRtim / tatkAleMSoH padaM koTirbhAnoH sthityardhasaMguNA // 30 // madhyasthityardhasaMbhaktA koTiliptAH khaSaDguNAH / gatyantarahRtA nADgho gataiSyAH sparzamaukSikAH // 31 // natAsuvyutkramajyAghnI palajyA trijyayA hRtA / cApaM natA udagyAmyAH pUrvAparakapAlayoH // 32 // grAhyAdrAzitrayayutAt krAntyaM saMskRtA natAH / tAbhyo jIvA khasaptA - 7deg tA valanAMzAGgulAtmikA // 33 // dinArdhanADikAyukta dinamAnaM ca sonnatam | taddinArdhahRtaM hAraH zarAdInAM bhavediha // 34 // grAhyATugrAhakato bANAyAsAdvA ravibhAjitAt / labdhAGgulAni teSAM tu grahaNe candrasUryayoH // 35 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNIte gaNitaskandhe vizvaprakAze candragrahaNAdhikArazca turthaH // athAmAnte hi candrArkau rAzyaMzAdisamAvapi / prAkpazcAt samasUtre hi no yAto'tastu lambanam // 1 // yathA yathA khamadhyaM ca ravireti tathA tathA / lambanasya virAmaH syAnmadhyAGke lambanaM na hi // 2 // udayAstamaye'rkendroH pAdonAMza 0 / 45 mitAntaram / samasUtre tayorevaM samasUtramahardale // 3 // khadezAMkSAMzatulyAzcenmadhya lagnApamAMzakAH 5 Aho! Shrutgyanam 9
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasidvAntasaMgrahe tatrAvanatinAzaH syAt sA natirlambanAdbhavet // 4 // lambanaM hi yathArkendoH pUrvAparavazAbhavet / tavacamyahaM mahAbhAga dezakAlavazAnnatiH // 5 // parvAntakAlalagnaM tadbhujajovA parApamajyA-405ghnI / lambajyayA vibhaktA sodayajIvA bhavedana // 6 // parvAntamadhyalagnAt krAntilavAMkSazayogavivaraM vA / tahiksAmyAsAmye natAMzakajyA hi madhyajyA // 7 // madhyacyayA vinihatodayajIvAptA tribhajyayA vargaH / madhyajyAyA vargastadyutimUlaM sa dRkSapaH // 8 // tatrijyAkati-100000 vivarA nmUlaM zaGkaH sa DaggatiH protaH / natabhujakoTijye vA spaSTe hakkSepaTaggatau bhavataH // 6 // pUrNAbhrAbhakhatattvA250000 dRggatibhaktAzca tatphalaM hAraH / parvAntamadhyalagnA yorviyogajyakA kAryA // 10 // sA jIvA harabhaktA'ntaralambanakaM zazAGkabhAskarayoH / tannADikAdikaM syAt pUrvAparayozca hakasUtrAt // 11 // pUrvAparasthite hInaM yuktaM ca tena parvAntaH / punarapi tatparvAntAllambana ghaTikA ca saMsAdhyA // 12 // Aho! Shrutgyanam
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasidAntaH / punarapyevaM tAvadyAvat sarva sthiraM bhavati / vAyu-46 hatA hakkSepA tribhajIvAptara natirbhavati // 13 // sA vineyA madhyajyA digvazato yamottare ca dishau| tatsaMskatenTubANaH spaSTaH syAdiha vizeSa eSo'pi // 14 // candragrahavAmAne chAdyacchAdakayostatastamagchanne / sthitimardAdhaM tasmAda valanagrAsAGgalAni sAdhyAni // 15 // sthityahInayuktAt parvAntAllambasaMskRtAnmadhye / uktavadiha lambanake sparzavimuktyagave'sakRt siddhe // 16 // prAkakapAle yadA bhAnoH sparza madhyavimuktayaH / madhyalambanataH sparzalambanaM tvadhikaM bhavet // 17 // mokSalambana hInaM tadA tatsamadhyayoH / madhyamokSakayozcaiva vizleSastena saMyute // 18 // sparzamokSasthitidale sAdhye te madhyato'tha vaa| sparza honaM tadA mausamadhikaM vivaraistu vai // 16 // sparza rmonasthitidale hInaM mAdhyaM sphaTe tathA / pazcAt kapAle'tha raveH spazamadhyavimuktayaH // 20 // Aho! Shrutgyanam
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ '40 jyautiSasiddhAntasaMgrahe viparItamataH kArya sthityadhaM sparza maukSikam / madhyagrahastu madhyAhna tadA staste ca lambane // 21 // sparza madhyau yadA pUrva tayorantarasaMyutam / madhyasthitidalaM spArza maukSaM tallambanAnvitam // 22 // pazcArdhe madhyamokSau vA tayorantarasaMyutam / madhyasthitidalaM mokSaM spArza tallambanAnvitam // 23 // evaM madhye vimardArdha sarvagrAse samAgate / tatsthityardhana saMyuktau lambanena yutonitau|| 24 // parvAntakAlau kramato mIlanonmIlanAyakau / bhavataya tathA sparzamIkSakAlAviti sphuTau // 25 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNIte gaNitaskandhe vizva. prakAze sUryagrahaNAdhikAraH paJcamaH / vAmadeva uvAca / devadeva guruzreSTha trikAlajJa dyaanidhe| kathyatAM parilekhaM ca sUryAcandramasohe // 1 // kutaH sparzaH kutoM mokSaH kuto madhyagraho bhavet / mIlanonmIlanaM tatra sarvagrAme kuto bhavet // 2 // etatsasarva tathA'nyacca kathayakha mama prbho| basiSTha uvAca / parilekhamahaM vakSye TaNuSvaikAgramAnasaH // 3 // Aho ! Shrutgyanam
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhasiSThasiddhAntaH / 41 rahasyaM paramaM puNyaM guhyaM jJAnamatIndriyam / samapIThe'tha valayaM saptavargAGgalena ca // 4 // karkaTena ca tadvattaM mahatsaMcaM prakIrtitam / chAdyacchAdakayormAnayogArdhakarkaTena ca // 5 // tatkendrAdeva valayaM dvitIyaM madhyamAhvayam / grAdhamAnAGgaladalakarkaTena TatIyakam // 6 // vRttaM kuryAcca tanmadhye tavRttaM grAhyamaNDalam / tatra pUrvAparA rekhA kAryA yAmyottarA tathA // 7 // paraM tu pUrvoparayAya'tyayo'tra dizorbhavet / prAcyA pragrahaNaM mokSaH pazcAdindohe raveH // 8 // viparyayAcchazAGkasya viparItadizaH zarAH / yathAdizaM hi valanaM ssAzaM syAddhimadIdhite // 1 // maukSika valanaM vAma viparItamidaM rveH| hatte mahati valanaM jyArUpaM hi yathAktavat // 10 // datvA tanmadhyato rekhA taatimdhymaahvyaa| grAsamaukSikavikSepau prAkpazcAcchazinastataH // 11 // pazcAt prAk taraNeyau rekhAtarakendrayorapi / yAhyaratte'tha tadyogau tatra staH sparzamIkSakau // 12 // atha mAdhyaM hi valanaM tadvikSepaikatA yadi / prAGamukhaM svadizordeyaM bhede pazcAnmukhaM tathA // 13 // Aho! Shrutgyanam
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 jyauniSasidAntasaMgrahe zazAGkaparilekhe ca pirItamidaM raveH / valanAgrAt punaH satra madhyakendra pravezayet // 14 // madhyakendrAcca vikSepastasmin saH ca madhyamaH / zarAntAdeva kendrAcca grAhakArdhana maNDalam // 15 // kuryAt karkaTakenaiva tagrastaM tamasA bhavet / sparzamadhyavimokSeSu vikSepAgreSu bindavaH // 16 // svargamadhyamayormadhye zarayormadhyamAcayAH / matsyaividhAyAtha tayArmukhapucchavinirgatam // 17 // prasArya sUtradvitayaM tadyutiyaMtra jAyate / tatkandrAdeva valayaM kuryAdvindutrayasTazA // 18 // karkaTena sa panthAH syAdagrAhakasya dvijottama / atha madhyazarAntAJca sparza mokSazarAgrage // 16 // rekha kArya ca tA mAgau na yo pragrahamAkSako / tatA digmadhyatA taM kRtvA karkaTakena ca // 20 // tayormAnAntarArdhana ta khAttayogayAH / sAibhAna valayaM yatra tadgrAhyayAyutiH // 21 // molanAmaulane tatra bhavataH sparzamAkSayoH / ahA dhUmba vA syAdardhATUnaM vidhArbhavet // 22 // adhAdhika kRSA bagA kRSNAtAmma vimunyctH| kapilaM ca bhaveda sarvagrAse hijottama // 23 // Aho! Shrutgyanam
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / tarohaNe caiva kRSNavarNa bhavet sdaa| rahasyameM tadAkhyAtaM tavAgre guhyamuttamam // 24 // aparIkSitaziSyAya dAtavyaM na kadAcana / iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNIte gaNitaskandhe vizvaprakAza parilekhAdhikAraH SaSThaH // 6 / / vasiSTha uvAca / atha tArAgrahANAM ca yuddhaM vakSye dvijottama / samAgamaM ca tATaM caturdhA bhavati dhruvam // 1 // aMzumardI'pasavyAkhyamullekhA bheda ityapi / aMzAdhikaM yadA khaTAntaraM syAt sa samAgamaH // 2 // aMzumardanakaM yuddhamaMzuyoge parasparam / graMzAdUne'pasavyAkhyaM yuddhamekA'tra cedaNuH // 3 // ullekhAkhyaM ca tat sparzAbhede bhedaH prakIrtitaH / samAgamazca canTreNa procyate'pi dvijottama // 4 // sUryaNAstamanaM sAkaM sarveSAM ca nabhaHsadAm / atha tahaNitaM vakSya yathA'dhItaM pitAmahAt // 5 // prAgyAyinA: khecarayAIyAzca - zIghragrahI mandakhagAdhikazet / gato'nyathA vA bhavitA hi yogastarakhaTayorvakragayostu vAmam // 6 // Aho! Shrutgyanam
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 jyautiSasiddhAntasaMgraha prAgyAyikheTo'bhyadhikA vyatIto .. bhAvI ca vakradyucare'dhikazcet / takhaTayArantaraliptikAzca ... khassaSTabhuktyA'bhihatA vibhaktAH // 7 // gatyantareNaiva tayArathaika___ mArgasthayozcedatha bhinnagatyAH / tadbhuktiyogena kalAdi labdhaM zodhyaM gate bhAvini deyamatra // 8 // tayorvakragayordeyaM gate zodhyaM ca bhaavini| ekasmin vakrage zodhyaM deyaM mArmiNi bhAvini // 6 // saMyoge'tha gate zodhyaM mArgage vakrage dhanam / rAzyaMzAdisamau kheTau bhavetAmiti saMskRtau // 10 // grahAntarakalAstAstu hRtA bhuktyantareNa vA / bhaktiyogena tallabdhaM dinAdikaphalaM bhavet // 11 // akSacchayAGgalAdhyastA: palitAca bhaaskraiH| lavaM tena hatA nADI khanatasya vibhAjitA // 12 // khadinArdhana labdhaM yat tadakSajaphalaM bhavet / khamaNaM saumyavikSepe pazcAt prAsthitakhecare // 13 // yAgyabANe vilomena evmaakssjsNskRtiH| rAzinayabutAta kheTAt krAnterbhAgAH zarAhatAH // 14 // Aho ! Shrutgyanam
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / SaSTyA hRtAzca liptAdi phalamAyanajaM bhavet / tatphalaM krAntizarayeAH khammRAM bhinnatulyayoH // 15 // nakSatragraha yogeSu grahAstodayasAdhane / zRGgonnatau ca candrasya dRkkarmAdAvidaM smRtam // 16 // tAbubhAvapi tacchuTTau samarAzilavAdiko / tAtkAlikau puna: kAryoM viceSau ca tayoH punaH // 17 // digbhede vANayoryogo digeko tvantaraM tathA / zeSaM grahAntaraM jJeyaM tatsAcAddakSiNottare // 18 // kujArkijJAmarejyAnAM triMza30 dardhA 150 | 30 vardhitAH / viSkambhAzcandrakakSAyAM bhRgoH SaSTirudAhRtA // 16 // khAmakhAvi 2000 hatA vyAsA: sthirakarNena bhAjitAH / - 45 trijyayA sahitenAtA: sphuTavyAsA bhavanti teM // 20 // tithi - 15bhaktA mAnaliptA bhaveyustA dvijottama / bhede grahaNavat karma kArya sthityardhapUrvakam // 21 // evaM tArAgrahaNAM ca kuryAt saMyogasAdhanam / yAmyadikasyoM graho yuddhe vijito'guradIptimAn // 22 // rUkSavarNazca vidhvasto bhaveddI nabalaH sadA / dIptimAn balavAn sthUlo jayI cottarasaMsthitaH // 23 // Aho! Shrutgyanam
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasidvAntasaMgraha yAbhAvapi saMdIptau bhavatastau samAgamau / tAvubhAvapi rUkSau cet tadA staH kUTavigrahau // 24 // prAyaH zukra udakastho vA yAmyadiksthaH sadA jyo| tArAgrahebhyaH sarvebhyo mahattvAnmaNDalasya ca // 25 // khakhakakSAsthitAt kheTA gagane vicaranti hi| "martyagviSaye bhAnti saMyuktA iva vatsala // 26 // parantu mama khaTAnAM darzitA vishvyoninaa| hitAhitAya lokAnAM kalyaneyaM vijottama // 27 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNIte gaNitaskandhe vizvaprakAza tArAgrahayogAdhikAraH saptamaH // 7 // vasiSTha uvAca / nakSatrANAmatho vakSye svarAzivalaye sthitim / tavAgre vAmadeva tvaM zTaNudhvakAgramAnasa // 1 // aSTau 6 nakhAH 20 saptaguNA 37 navAbdhI 46 rAmartavo 63 bANanagA-75 stinandAH 63 / rasAbhracandrA-106 zca navAnnacandrA 106 navAvicandrA 126 yugavedacandrA: 144 // 3 // zarAkSacandrA 155 viyadadricandrA: 170 khasarpacandrA 180 navanandacandrAH 168 / guNakayugmaM 213 yugabAhu yugmaM 224 navAzviyugmaM 226 kuyugAzvinazca 241 // 3 // 4 3 Aho ! Shrutgyanam
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / yugAkSanetra 254 kharasAzvinazca 260 nagAGganetrANi 267 khanAgayugmaM 280 / khananda netrANi 260 khabArAmA: 320 rasAzvirAmA 326 nagavahnirAmAH 337 // 4 // khamazvibhAdeH kramazo lavAca bANAn pravakSya 'tha dizo-10'12 saMkhyAH / paJce-dhandu 1 rAmAH 3 nava 6 SaT 6 kha-0 mazvA:9 khaM bhAskarA12 vizva-13 mitA: zivA-11zca // 5 // yugmaM 2 tathA bhAni 27 ca sArdhamekaM 1130 rAmA 3 yugA-4 nyaGka-6 mitAH dalaM vA 4 / 30 / sArdhAzca bANA: 5 / 30 kharasAH60 kharAmA: 30 Sar3avahnayo36'thArdha / 30 lavo jinAca 24 // 6 // SaDazvinaH 26 khaM. kramazo'zvibhAde rbhAgA niruktAH kamalAsanena / dakhAntakAranyuttaraphalgunInAM maghAditikhAtyabhijicchrutInAm // 7 // bhagAjapadaddayapuSyabhAnA mudagadizaste ca zarAH sapUSNAm / zeSakSakANAM yamadikasthitAzca tatsaMskRtA krAntiriha sphuTA syAt // 8 // Aho ! Shrutgyanam
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgrahe agastyasya munestAta karkaTAdau sthitiH smRtA / yAmyadikazca vikSepaH proktastasya khakucarA: 80 // 6 // lubdhakasya khanAgAM-70 zA yAmye bANAH khasAgarA: 40 / vahverdvibANAH 52 saumyeSu gajA 8 brahmahRdastathA // 10 // bANAH khAgnimitA: 30 saumye nagabANAH 57 prajApateH / tasya bANAMzakAH proktAH saumye kuJjaravahnayaH 38 // 11 // apAMvatmApayorbhAdhai saugye paJca 5 rasAH 6 zarAH / nirakSadeze sRSTyAdI tatsthitibrahmaNoditA // 12 // vartamAnayuge golaM viracayya hijottama / tArakANAM sthitiH sAdhyA tathA vikssepkaaNshkaaH||13|| sthitiryasyAdivedA 47 ze vikSepo'bhyadhiko hayAt / bhAgAt kiJcit tadA bhindyA drohiNyAH zakaTaM tu saH // 14 // Aho ! Shrutgyanam
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / atha teSAM tu dhiSNyAnAM pramANaM dyunishostthaa| natInate ca dRkkarma kuryAt sarvaM tu pUrvavat // 15 // nabhogayogavadyoge grahabhuktyA dinAdikam / nakSatradhruvakAta kheTo'dhike yogo gataH smRtaH // 16 // hone bhAvI grahe tasmAcakrage tu viparyayaH / graheNa sarvadA teSAM vijeyastu samAgamaH // 17 // dasrasaumyahidaivAnAmAryamNasya bhagasya ca / AhibaMdhanyAmbavizveSAM yogatArotarA smatA // 18 // puSpakhAtyanurAdhAyA jyeSThAyA: zravaNasya ca / madhyamA yogatArA sthAniSThAyAstu pazcimA // 16 // rohiNImUlayozcaiva sArpasya ca punarvasoH / pUrvA ca yogatArA syAt kRttikAyAstu dakSiNA // 20 // tathaiva bharaNaupiccarevatInAM ca dkssinnaa| dvitIyA pazcime tArA yogatArA karasya ca // 21 // anuktAnAM tu sarveSAM sthUlAyAstAstu taarkaaH| rajjavedhAkhyayantreNa dhruvAH zeSakhacAriNAm // sAdhyAH krAntyaMzakAstebhyo vipAMzA dvijottama // 22 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNIte gaNitaskandhe vizvaprakAze nakSatradhruvAdhikAro'STamaH // 8 // vasiSTha uvAca / atha tArAgrahANAM tu vijJAnamudayAstayoH / Aho ! Shrutgyanam
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 jyautiSasiddhAntasaMgrahe bhAnubhAgrastamUrtInAM vAmadeva pravacmyaham // 1 // jIvalohitamandAzca ravito'bhyadhikA yadA / pazcAdastaM gatA jJeyA janAH prAgudayaM gatAH // 2 // evamastoditau jJeyau vakritau budhabhArgavau / sUryAdUnAstadA prAcyAmastaM candrajabhArgavAH // 3 // yadA'dhikAstadA pazcAdastaM yAtA bhavanti te / evaM yadA bhavet prAcyA bhAskarodayakAliko // 4 // tadA khecaramArtaNDau kuryAdA pazcime tathA / sUryAstakAliko tau ca graho dRkarmasaMskRtau // 5 // tayorapa vivaraprANA: prAcyA sAdhyA hi pUrvavat / pratIcAM SaDbhayutayostahallagnAntarAsavaH // 6 // te vibhaktAH khatakaica kAlAzAMkhyA bhavanti te| zanijIvakujAnAM ca tithi-15 rudra-11 dhanA-17 zakAH // 7 // yadA tattalyakAlAMzAH pazcAt te'staM gatA grhaaH| punastattulyakAlAMzAstadA pUrvodayaM gatAH // 8 // zukrasya pazcAdastaH syAdaSTAbhi-8 rudayaM punaH / tAvagiraMzaiH pUrvasyAM tatrAstaM daza-10 bhilavaiH // 6 // pazcAt tAvagirevAMzaH kAlAMzairudayo bhavet / Aho! Shrutgyanam
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhvsisstthsiddhaantH| dvAdazAMzaiva'dhasyaivaM caturdaza-14 bhiraMzakaiH // 10 // uktazAmyadhikaiH kAlabhAgezyA bhavanti te| nyUnairadarzanAH kheTA bhAnubhAkrAntamUrtayaH // 11 // tatkAlAMzAntarakalAH kAlabhuktyantaroddhRtAH / landhaM dinAdi ca phalaM bhuktiyogena vakriNi // 12 // khIyodayaprANacayena bhuktI tayovibhakta khakhasapaMcandraiH 1800 / syAtAM tayoH kAlagatI ca tAnyo dinAdikaM syAGgatagamyayozca // 13 // brahmahavyAdhacitrAzca khAtiH kumbhogvo'ditiH| abhijicchakrabha dRzyA dRzyA vizvAM-13 zakairapi // 14 // rohiNI ca maghA hastaH zravaNaH phalAnohayam / dhaniSThA ca vizAkhA ca dasoM manu-14 mirlavaiH // 15 // AzleSAmUlamaitrANi kRttikA rudaivatam / ASADhAyametAni dRzyante zarabhU-15 lavaiH // 16 // mRgazIrSa ca bharaNI puSpo dRzyaH kubAhubhiH 21 / zeSANi bhAni dRzyAni saptabhUmi-17 mitAMzakaiH // 17 // kAlAMzAH khakhanAgaika-18.. Aho! Shrutgyanam
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahe guNitAH khoMdayAsubhiH / vibhaktyA''ptAH sphuTAMzAste taiH syuzyA adarzanAH // 18 // prAgudgamaH sadaiteSAM pazcAdastamayastathA / ravidyubhatyA''vAptiH syAdinAdergatagagyayoH // 16 // cAhirbudhnyAbhijit khAtibrahmahaGgAni vAsavam / bhAnubhAbhina lupyante ghadagadikvAdiSostathA // 20 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNaute gaNitaskandhe vizvaprakAza grahodayAstAdhikArI nvmH|| // vasiSTha uvAca // arthataH saMpravacyAmi dRzyAdRzyaM vidhostthaa| ghaTakonnatiM dvijazreSTha kAlaM tadudayAstayoH // 1 // dRzyAdRzyavidhiH prAgvat kaaryshcndrmso'ntraiH| hAdazAMzamiteH pazcAdRzyaH prAgyAtyadRzyatAm // 2 // athArkendoH sphuTakrAntyodiksAmye vivaraM yutiH / digbhede tajjyakA kAryA jJeyA sA dakSiNottarA // 3 // digaikyolpA vidhoH krAntI raveH krAnteyaMdA tdaa| candrakrAntidizo vAmaM jJeyA jyA dkssinnottraa||4|| vA digaikye'dhikA krAntistadA krAntidigeva dik| digbhede'lpA'dhikA krAntistadA krAntidigeva dik // 5 // madhyarattagatendo karNAsaMguNitA tu saa| Aho ! Shrutgyanam
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / tayA honArka 12 nighnacacajIvA ceduttarA bhavet // 6 // ziSTaM yAmyaM na ceDonA vAmahInA tadottaram / dakSiNA sahitA kAryA bhaktA lambajyayA phalam // 7 // bhujaH khadiGmukho jJeyaH koTiratrArkasannibhA / zravaNo bhujakoTigyAmevaM cyakhaM bhavediha // 8 // arkonacandra bhAgebhyaH zuklaM paJcadazoddhRtam / candravimbAGgalAbhyastaM hRtaM dAdazabhiH sphuTam // 6 // arkasthAnAbhiSaM bindu naissaau samabhUtale / tasmAt khadiGmukho bAhu: koTiH pazcAnmukhI tataH // 10 // binduko vyagrakaM karNa stadagrAJcandramaNDalam / tanmadhye karNamArgeNa diksiDiM parikalpayet // 11 // karNAta himnayogAcca zuklaM madhye pravezayet / zuklAgrayAmyottarayo rekhA kAryA dvijottama // 12 // tanmaNDalayutau bindU datvA madhye tayostimI / tanmatsyamukhapucchrebhyaH sUtre yatra prasArite // 13 // maNDale spRzatastatra bindU davA'tha vindavaH / Aho! Shrutgyanam
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 jyotiSasiddhAntasaMgrahe yo bhavanti tatrispRgdhanuH kuryA dvijottama // 14 // prAvimbaM yAgeva syAt tAdRk tatra dine zazI / kovyA diksAdhanAt tiryaksUtrAnte zTaGgamunnatam // 15 // darzayedunnatAM koTiM kRtvA candrasya cAkRtim / kRSNa SaDbhayutaM sUryaM vizodhyendostathA sitam // 16 // dadyAdvAmaM bhujaM tatra pazcimaM maNDalaM vidhoH| atha vacmi dvijazreSTha kAlaM tadudayAstayoH // 17 // lagnAntarAsavaH kAryA ravaunDoH SaDbhayuktayoH / cedekarAzAvubhayoH kAryA vivaraliptikAH // 18 // tAbhyo nADyo hate tAbhiduryagatI candrasUryayoH / SaSTibhakte 60 phale tAbhyAM saMyutau candrabhAskarau // 16 // punaH prAgvat tayoH kAryA vivaramANasaJcayAH / evaM yAvat sthirIbhUtAH karttavyA vivarAsavaH // 20 // raverastamayAcchukle taiH prANairastameti hi / candramAH kRSNapakSe tu saSaDbho'rko vidhIyate // 21 // prAgvat tayozca karttavyA: susthirA vivarAsavaH / sUryAstAdRdayaM yAti prANaistaiH zazalAJchanaH // 22 // arkondorvivaraprANaiH zakte sUryodayAdbhavet / Aho! Shrutgyanam
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhvsisstthsiddhaantH| candrodayamathAstaM syAt kRSNe SaDbhayatendutaH // 23 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNIte gaNitaskandhe vizvaprakAza zRGgovatyadhikAro dazamaH // 10 // vAmadeva uvAca / devadeva munizreSTha bhaktAnugrahakAraka / bhavatprasAdAt sujAtaM jyotiSAM caritaM mahat // 1 // dvidhA kAlaM tu tanmAnaM bhagrahANAM paribhramam / grahANAmaSTadhA RjvI dRzyA'dRzyA vidhoH kila // 2 // digadezakAlAvagamo grahaNe candrasUryayoH / zRGgonnatI zazAGkasya tathA yogo nabhogayoH // 3 // athAtaH zrotumicchAmi vyatipAtaM dayAnidhe / kathamAdau tadutpattiH kiM phalaM snAnadAnataH // 4 // ko'tra bhedo'tha vA yo vaidhRtavyatipAtayoH / karmaNA kena sAdhyo'sau kathyatAmakhilaM gurI // 5 // vasiSTha uvAca / sAdhu pRSTaM vijazreSTha pAtaM puNyatamAdhikam / rahasyaM jyotiSAM divyaM zRNuSvakAgramAnasaH // 6 // sUryAcandramasoH krAntisAmyayoH sarzanAdbhavet / pravapreritastAdRk krodhodbhUto hutAzanaH // 7 // tasmAdutpadyate ko'pi pumAnatyantaTurmukhaH / sa kaNo daarucvpulohitaaksso bhayAvahaH // 8 // Aho! Shrutgyanam
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 jyautiSasiddhAntasaMgrahe sarvAniSTakaraH puSTo muktakezI mahodaraH / evaMvidhaH samudabhUtaH saMsAre'yaM samantataH // 6 // parivamya nipatyAtra vizrayAntahito bhavet / zubhamaGgalakarmANi lokAnAM ca vinAzayet // 10 // snAnadAnAdikAstatra japathAvAdikAH kriyAH / kadApi kurute martyaH sumahat phalamaznute // 11 // sUryagrahe kurukSetra koTisvarNApaNe phalam / tat phalaM labhate pAte snAnathAijapAdinA // 12 // utpAte lakSaguNitaM bhramaNa koTisaMguNam / pAte'thAvudaguNitaM patite kRtamakSayam // 13 // pAtakAlaH sudurjeyo jyoti:zAstre dvijottama / ki durjeyaM sugaNakairgaNitAvapAramaiH // 14 // yaH pAtasaMbhavaM veda sa veda paramAM gatim / yasmin jAte tu sajJAnaM pUrNa brahma sanAtanam // 15 // ekAyane yadA'rkendU sameM krAntI tayoryutau / cakre nAmA vaidhatAkhyo zeyo'sau hijapuGgava // 16 // bhinnAyanAvekadizau tau cet krAntI sameM tayoH / vyatipAtastadA pAto bhagaNArdhe tayoyutau // 17 // cakra cakrAtulye vA kiyttbhaagaadikonke| sAyanArkenTuyoge cet tadA pAtasya saMbhavaH // 18 // Aho! Shrutgyanam
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / atha cakrArdhacakronAdhikaliptA vibhaajitaaH| bhuktiyogena labdhaM yahinAdi gatagamyayoH // 16 // tadA'nhoH sphuTakrAntI sAdhye yugmapadasya ca / vidhoH krAntI raveH krAnta: pAto bhAvyadhikA yadi // 20 // janA gatastadA zeyo vAmamojapadasya ca / tatkrAntijauve guNite trijyayA 1000 ca pRthaka pRthak // 21 // parakrAntijyayA504bhakta taccApe ca tadantaram / candra hInaM dhanaM kArya gataiSye pAtasaMbhave // 22 // tadantarAMzaguNitA bhaanubhuktirvibhaajitaa| candrabhutyA dhanaNaM syAdravau bhAgAdi candravat // 23 // tahat pAtaphalaM jJeyaM deyaM pAte viparyayAtU / punaH krAntI tayoH sAdhye gataSyatvaM vicArya ca // 24 // pUrvavaccApavivarasaMskRtendustato raviH / pAtaH punastayoH krAntI evaM yAvat same bhvet||25|| krAntisAmyaM bhaveccandradhikone cArdharAtrikAt / eSyo'dhiko vA pAto'tra tayovivaraliptikAH // 26 // 7 // Aho ! Shrutgyanam
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 jyotiSasiddhAntasaMgrahe SaSTi- nighnA hatAzcandrabhuktyA labdhAzca nADikAH / tAbhirgataiSye pAtasya madhyakAlo'rdharAtrikAt // 27 // atheSTayAtaiSyaghaTIbhirasmA darkendutaH krAntikalA : prasAdhyAH / dikAbhede ca tadantaraikyaM harau bhavetAM vyatipAtayoge // 28 // prAveziko nirgamakAlikaca tadanyathA vaiSTatapAtayoge / tanmAnayogArdha kalAH purAva dabhISTanADIguNitA harAptAH // 26 // praveze nirgame pAte tayoH krAntyantare sadA / mAnayogArdhatulyaM syAddAmadeva dvijottama // 30 // tasmAt tatkAnti vizleSaM tanmAnaikyakalAdalAt / yAvannyUnaM hi tAvat syAt krAntipAtasya saMbhavaH // 31 // saMbhUya vibhramya nipatya pUrva vizramya kiJcit punarutthitaH san / punastathA''bhrAmya vinAzameti hyevaM naraH ko'pi zubhAni nighnan // 32 // Aho! Shrutgyanam
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / yasmin kAle krAntisAmye ravInho___ stasmin kAle sNjvljjvaaljaaleN| snAnaM japtaM prANibhidattamatra tattajajJAtvA sarvamakSayyameti // 33 // ityetat paramaM puNyaM guhyamadhyAtmasaMjJakam / gopanIyaM prayatnena tavAgre kathitaM mayA // 34 // etacchiSyAya zuddhAya kAlajAya manasvine / kRtajJAya vinItAya dAtavyaM ca dvijottama // 35 // .. mUrkhAya TuSkalaunAya tathA cAnRtavAdine / kuparIkSitaziSyAya dAtavyaM na kadAcana // 36 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSTha praNIte gaNitaskandha vizvaprakAze pAtAdhikAra ekAdazaH // 11 // vAmadevo'tha tacchutvA harSaprotphullalocanaH / natvA pradakSiNIkRtyopavizya ca tadagrataH // 1 // kRtAJjalivinItAtmA pratyuvAca punaH sa tam / zAntAtmAnaM sukhAsInaM vasiSThaM bhaktavatsa.lam // 3 // vAmadeva uvAca / guro kRpAnidhe nAtha bhaktAnugrahakAraka / tvatprasAdAnyA jJAtaM jyotiSAM caritaM mahat // 3 // athAta: zrotumicchAmi brahmANDaM tat kiyanmitam / Aho ! Shrutgyanam
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgrahe kathaM mahI kiyanmAnA kimAkArA kimAzrayA // 4 // kathaM nagasamudraizca veSTitA munisattama / tasyAM vibhAgaH kati ca kutra pAtAlabhUmayaH // 5 // nakSatragrahakakSAzca sthitAH kena krameNa ca / kathaM paryeti bhagavAn bhAnurbhUmitamo'ntakRt // 6 // kimarthaM martyaloke ca nADISaSTyAtmakaM dinam / pitRloke dinaM cAndramAsenApi kathaM mune // 7 // bhAnorbhagaNapUrtyA ca kharlokAnAM dinaM katham / mitho devAsurANAM ca kathaM vAmamaharnizam // 8 // yAmyagole dinaM khalpamudaggole dinaM mahat / tadeva bhinnadeze ca hInAdhikyaM ca tat katham // 1 vardhate cIyate candraH kathaM vA munisattama / kathaM tIkSaNa karo grISme ravirhemanta ke'nyathA // 10 // etadanyacca yatkiJcit kAraNAM kathyatAM mune / vicArya sarva brahmarSe sarvadarzin kRpAM kuru // 11 // zrIvasiSTha uvAca / sAdhu pRSTaM mahAbhAga jyotiSAM kAraNaM mahat / vistareNa pravakSyAmi zTaNuSvaikAgramAnasaH // 12 // yatra brahma para sAkSAdavyakta nirguNaM citiH / vAsudevaH sa puruSaH paJcaviMzatparo'vyayaH // 13 // Aho! Shrutgyanam
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSTasiddhAntaH / prakRtyanAdisaMyogAt kadAcijjAtakalpanaH / bahuH syAmityato jAtaH prakRtyAviSTacetanaH // 14 // sakarSaNo'sau sarvasthaH sarvajJaH paramezvaraH / prakRtyA janayAmAsa sRSTyAdau hai mamaNDakam // 15 // tadantastamasA sarvaM vyAptaM brahmaviyeAgataH / tatrAniruddhaH prathamaM vyaktaM caitanyamucyate // 16 // tamApahaH prakAzAtmA vyaktIbhUtaH sanAtanaH / maMtrakRtyoH samaupasya maNDaM haimaM prakAzayan // 17 // hiraNyagarbho bhagavAJchandobhiH parigIyate / Adityo'yaM samAkhyAtA jagatAmAdibhUryataH // 18 // pratyA sUrya AkhyAtaH savitA tamasAM paraH / paraM jyotistrijagatAM bAhyAbhyantarabhAsakaH // 16 // mahAniti samastAnAmAzrayAja trajinAnAH / RcA'sya maNDalaM khackSmaM mUrta: sAmayajustathA // 20 // kAlAtmA kAlakRt sUkSmaH sarvajJaH sarvabhUtabhRt / rathe vizvamayaM cakraM kRtvA saMvatsarAtmakam // 21 // saptAzvasaMyuto vizvaM paryetyeSa sadA vazI / 'jJAnadhyAnayujAM puMsAM brahmAntaM brahmaleAkadam // 22 // jAtastasmAdahaMkAro brahmAtmA sRSTikadvibhuH / tasmai dadau mahAn devo varAn leokapitAmahaH // 23 // In Aho! Shrutgyanam 61
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyauni pasidAntasaMgrahe taM pratiSThApyANDamadhye svayaM paryeti bhAsayan / ahaGkArAnmano jajJe manasazcandramAstathA // 24 // sUryo'kSaNa stejasA rAzi: zAntabuddhiH prakIrtitaH / tamaHpradhAnAnmanasa: saMjajJe pavanastataH // 25 // tatastejo jala tasmAta pRthivI jalato'bhavat / uttarottaraDyA tu guNA bhUteSu saMzritAH // 26 // agnISomo bhAnucandrau bhUtAni ca kujAdayaH / tejAbhUmiviyahArivAyudhaH kramazo'bhavan // 27 // punarvAdazadhA''tmAnaM cakre rAzivarUpiNam / punanakSatrarUpeNa saptaviMzatidhA'bhavat // 28 // tasyaiva manamotpannA vayaM saptarSayA dvija / tatA brahmA'mujahizvaM jyotizcakra viracya ca // 26 // guNakarmavibhAgena devapUrva carAcaram / bIjarUpaM himazreSTha purAvat tadanukramAt // 30 // tato grahatArANAM bhRgolasya tathA vibhuH| surAsurANAM mAnAM nAgAnAM ca tathA sthitim // 31 // vibhAgaM kalpayAmAsa yathAkhaM vedadarzanAt / brahmANDa smin dijatheTha tathA'nyeSAM pitAmahaH // 32 // gAlAkRti tadaNDaM ca haimaM brhmaannddmucyte| tanmadhye paridhijJeyA vyomakakSA dvijottama // 33 // Aho! Shrutgyanam
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasidAntaH / yugAGgASTAdhanAgAbhA zvibhUsaptagajendubhiH / yojanaiH prayutazca 1871 2080864000000 vyomakakSAmitiH kRtA // 34 // tanmadhye karasaMcAraH sahasrAMzArdvijottama / bhatArAbhramaNaM tatra tadadheA'dhaH khacAriNAma // 35 // zanIjyabhaumasUryANAM zukrajJazazinAM kramAt / siddhavidyAdharANAM ca vanAnAM tadadhe namaH // 36 // tanmadhyeAtha mahIgolo vyomina tiSThati nizcalaH / dadhAnaH paramAM zaktiM brahmaNo dhAraNAtmikAm // 37 // atha tatparidhijJe yA go'kSAmazara-5058 yojanaiH / tatkarNazca viyatyUArasabhU-1600 mitayojanaiH // 38 // viyadAkAzavedAbdhi navAcagajayAjanaiH 8064400 / taGgolakakSetraphalaM kA-1600ghraparidhe 5056rbhavet // 3 // bhittvA bhRgolakaM meMkarU'dhazca vinirgata: / taTU'sina surAH sarve daityAzcAdhaH sthitAstathA // 40 // bhUgolamadhyavalayAdyAmye sthAlavaNANavaH / tato dugdhArtha vo dadhyo etasyekSurasasya ca // 41 // . Aho ! Shrutgyanam
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahe madyasya khATunIrasya saptavaM kramazo'bdhayaH / yathottaraM ca paridhinyUnasteSAM kramAdbhavet // 42 // lavaNAdhitaTa saumye nagaryo devanirmitAH / bhUmadhyavalaye tasmin prAkAre vyakSasaMjJake // 43 // devAsuravibhAgAkhya catastrazca hijottama / zobhitAH svarNa ratnAHi prakArATTAlatAraNoH // 44 // lagabhUmadhyavalaye prAcyA bANAbhAskaraiH 1265 / tato yAjanasaMdhaizca yamakATiH sthitA dija // 45 // tataH prAcyAM hi tAva niryojanaiH 1265 siTupattanam casanti tatra siddhAza mahAtmAnA gatavyathAH // 46 // tataH prAcyA hitAvaniyojanaiH 1265 romapattanama romapattanato laGkA tAvar3iyojanaiH sthitA // 47 // prAcyAmeva hi tAbhyazcottarerA meMruH surAlayaH / tAvaniyojatairyAmye sumerurdAnavAlayaH // 48 // tadadheA narakAH svATunIrAbdhau vaDavAnalaH / evaM bhUtapAdana SaTU sthAnAni nirantaram // 46 // laGkAtaH samasUtre ca tadadhaH siddhapattanam / tathaiva siddhanagarAdyamakoTiradhaH sthitA // 5 // athAtmAnaM bhUparisthaM manyante ca surAsurAH / nAgarAH samasUtrasthAstadadhazca parasparam // 55 // .. Aho ! Shrutgyanam
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasidvAntaH / atha meSatulAdisthastAsAmuparigo raviH / bhramatyato na tatrAsti madhyacchAyA dvijottama // 52 // vyaca dezasthitairma dhruvatAre samaucite / bAmadevobhaye sAkSAt saumyayAmyadhruvAzrite // 53 // ato niracadeze ca nAcAMzA na palaprabhA / lambakAMzAzca navatirbhavanti hijasattama // 54 // surAsuraNAmubhaye dhruvatAre khamadhyage / tatrAccAMzAzca navatirlamvAMzAH pUrNameva hi // 55 // svamatyajakhaM viyati jyotizcakraM dhruvAzritam / pravahAnilabaddhaM ca jalayantramiva dvija // 56 // nirakSadezataH saumye naro yAti yathA / tathA tathA dhruvaH saumyaH citeruJcagato bhavet // 57 // yAmyadhruvazcaiva tathA yAmyabhUvalayAdadhaH / evaM yAmye naro yAti yathA yAjyabhruvocchritam // 58 // vonnativazAdeva devabhAge palAMzakAH / tIjA navatiryAmyA lambakAMzAM dvijottama // 56 // tathaiva daityabhAge ca saumyA yAmyabhruvocchriteH / akSAMzA lambakAMzAzca bhavanti dvijasattama // 60 // abhISTayojanAbhyastA navati-60 vibhAjitA / 8 ! 65 Aho! Shrutgyanam
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasidAntasaMgrahe bhUTattapAdai-1265 rakSAMzA vAmaM syuryojanAni ca // 6 // jambadIpo bhuvo'dha ya dudakasyaM lavaNAryA vAt / ardhe'nyasmina yAmyabhAge hIpAH syuH zAkapUrvakAH // 6 // zAkaM ca zAlmalaM kauzaM krauJcaM gomedaka kramAt / puSkaraM ceti vijJeyaM dvayormadhye samudrayoH // 63 // saumyabhAge hijazreSTha lakSAto himaparvataH / hemakUTagiristasmAt tato niSadhaparvata: / / 64 // yamakoTedagajheyo mAlyavAnacalo hija / gandhamAdananAmAgaH saugyo romakapattanAt // 65 // siddhapattanatazcaiva zTaGgavAn parvatastataH / zalAcalastato naulaparvatazcottare sthitaH // 66 // laGkAhimAgayAmadhye varSa bhAratasaMjJakam / himAgahamakaTAntaH kinnaraM varSamauritam // 67 // harivarSa vijazreSTha hemakUTaniSAdhayoH / mAlya vadya koyozca varSa bhadraturaGgamam // 68 // ketumAlAbhidhaM romgndhmaadnyoiiij| siTaGgavatAmadhye kuruvarSe mahAmate // 66 // Aho ! Shrutgyanam
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 vRddhavasiSThasiddhAntaH / zRGgavacchalayAmadhye hiraNyAkhyaM samIritam / varSa suramyakAkhyaM ca madhye yacchuklanaulayoH // 70 // mAlyavannIlaniSadhagandhamAdanabhUbhRtAm / madhye yadatra vijJeyaM nAmA varSamilAtam // 71 // tatra devA: sagandharvAH santi svarNamayI mhii| tanmadhye girirAjo'yaM pAsya karNikAkRtiH // 72 / / nAmA sumerurvikhyAto nAnAratnavibhUSitaH / bija hemamayo bhavyaH sa tu siddhasurAlayaH // 73 // athAsya viSkambhanagAH sugandho mandarAcalaH / vipulAkhyaH supArzvazca catvArasteSu bhUruhAH // 74 / / utpannAH kramazo jambUkadambavaTapippalAH / mahAjambUnadI jAtA jambUphalagaladrasAt // 75 // tayuktA mhadabhUt khaNaM tasaM cAmRtAdhikam / pivanti surasidhA asate ca parAmakhAH // 79 // nandanAkhyaM citrarathaM dhRtisaMjaM vanaM tathA / vaidhAjamiti tatra syuzcatvAri kramazo dvija // 77 // mAnasaM ca sarastatrAruNAkhyaM ca mahAhadam / zubhavArIti catvAri sarAMsi kramatA dina // 78 // sadanakAJcanamaye sumeroH zikharatraye / brahmA viSNa zivasthAnAnyadhastebhyo dizAdhipAH // 4 // Aho! Shrutgyanam
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 jyautiSasiddhAntasaMgrahe zatakratuzca jvalano yamo rakSo'mbupo marut / zazIzazceti patayaH pUrvAdInAM dizA kramAt // 8 // atha zrIviSNucaraNAhiSNupAdAdako cyutaa| viSkambhAcalato merau caturdhA'smAdahijottama // 81 // bhadrAzvavarSe zItAkhyA cakSuH syAt ketumAlake / mArate'lakanandeyaM kuruvarSe ca bhadrikA // 2 // aindraM kasarusaMjaM ca tAmbapagoM gabhastimat / kumArikAkhyaM nAgaM ca saumyaM vAruNasaMjJakam // 83 // gAndharvamiti khaNDAni nava jeyAni bhaarte| kumArikAkhaye khaNDe'smin sthitA vrnnvyvsthitiH||8|| mAhendrazalimalayA RkSakaH pariyAtrakaH / sadyAcalo vindhyagiririha saptakulAcalAH // 85 // atha sUryodayo yatra tatra pUrvA digauritA / astaM yAtyaparA tatra tanmatsyAdakhilA dizaH // 8 // tasmAt surAlayo mekaH saumyadikasthaH sadA sthitaH / sarveSAM yAmyabhAgasthA aurve narakadAnavAH // 87 // sAkSAt prAcI tu yatra syAdudayo viSuvahine / yatrAstaM pazcimA sA tu tanmatyebhyo'khilA dizaH // yadA laGkApure bhAnorudayo bhavati hija / madhyAlo yamakodyAM ca sUryAstaM sivapattane 8 Aho ! Shrutgyanam
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavAsaSThasidAntaH / rAjyadhaM romake deze tadA bhavati suvrata / evaM bhramati ca NDAMzurdinarAtri vibhAvayan // 6 // sUryasyAdarzanaM rAtrirdinaM taddarzanAtmakam / bhUjattAdupari ca sthito'rko darzanaM smRtam // 61 // bhUgolAntaHpuTe sapta rasyAH pAtAlabhUmayaH / tatra nAgAsurAH siddhA nivasanti dvijottama // 62 // na bhAnukarasaMcArastatrodyotastu jAyate / nAgAnAM maNitejobhirdivyauSadhirasodayaH // 63 // nirakSaviSaye bhAnuH kraantyshaikssinnottre| khakhastikAnatastena hInA navatirunnataH // 64 // zratha sAkSe'pamAMzAkSavizleSAdyutito raviH / nato bhavati zIrSAcca tadigbhede sameM kramAt // 65 // parakrAntimite'kSAMze bhuvaH paJcadaze lave / saumyayAmyAyanAnte'rko devAsuravibhAgayoH // 66 // khastikagato jJeyastanmadhye ca rvervibhaa| yAmyottarA khAdapamAMzamite'kSe khamadhyagaH // 17 // sarvatraiva mahIgole svasthAnamupari sthitam / mAnavA munayaH siddhA manyante ca surAsurAH // 18 // sahAzItyA zataM 180 vyomabhAgAnAM yAnti dRkpatham / sarveSAmasurANAM murANAM ca tathA nRNAm // 66 // Aho ! Shrutgyanam
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasidAntasaMgraha sarvatra viSuvadbhAnu dhruvayorantaraM sdaa| navatyaMzA 60 udakkrAntau SaTSadhyaM-66 zAntaraM param // 10 // yAmye'tha paramakrAntAvantara dhruvasUryayoH / vedabhUbhUmi-114 bhAgAzca sarvadeze hijottama // 1.1 // yasmAdyathA yathA saumye naro yAti tathA tathA / dhruvauccayaM saumyatArauccaM yAmyatArakanIcatA // 1.2 // SaTSaSTibhAgAne deze saumyayAmyAyanAntare / namantaM taraNiM pazyeddhRvasya parito hija // 13 // yAvat SaSTighaTIstatra tasmAt SaSTighaTIdinam / tathA yAmyAyanAnte'rko bhUjattAdadhaHsthitaH // 104 // yataH SaSTighaTIyAMva. datastatra nizA mtaa| nADIpaSTimitA'nyasmin dine vRddhikSayau tathA // 1.5 // tatrApi viSuvanAnau ___ nADIviMzahinaM bhavet / meSAnte'rke sapAdaM ca gogni-36 / 15 nADaumitaM dinam // 106 // Aho! Shrutgyanam
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / vRSAnte dinamAnaM ca nADikAH sapta sAgarAH 47 | 38 / tatraiva ca dvijazreSTha aSTaciMzat palAni ca // 107 // rasAGgAkSAntarAlo'horAtraM SaSTighaTomitam / saumyayAmye tadagre'ce dinarAtrivicitratA // 108 // nirakSAddANa saptAGka-175 yojane viSaye dvija / bhavanti palabhAgAzca 71 satryaMzA nandarAsabhAH // 20 // 106 // tatrArko devabhAge ca dhanurmakarasaMsthitaH / na dRzyate daityabhAge mithune karkaTe sthitaH // 110 // nirakSAt khakhabhUcandra yojane viSaye tathA / sAGgisarpAdrayo - 78 / 15 'cAMzAstatra bhAnurna dRzyate // 111 // devabhAge sthito vRzcikAdirAzicatuSTaye / tathaivAsurabhAge ca dRSAdye bhacatuSTaye // 112 // zratha merau bhacakrArdha meSAderbhAskaraM surAH / savyaM bhramantaM pazyanti sahadevoditaM dvija // 113 // Aho! Shrutgyanam
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 jyotiSAseddhAntasaMgrahe tulAdeva bhacakrArdhe na pazyanti tathA ravim / sakkadevoditaM daityA bhramantamapasavyagam // 114 // meSAdau ca surAH sarve pazyantyardhoditaM ravim / tadA'stamitaM daityAstulAdau ca viparyayaH // 115 // viparyayAdatasteSAmahorAtraM bhaveddina / sauravarSamitaM tat syAdinarAtridale'yane // 116 // viSuve'tha dine kujyAbhAvaH sUryodayaM yataH / sAkSAt prAcyAmanya dine hyudayaH kujya kAvazAt // 117 // meSAdeH pratyahaM sUryo bhramatyuttarasaJcarAt / vyAghuSya karkaTA dezva dakSiNAbhimukhaM gataH // 118 // bhramatyuttaragole'tha tulAderdakSiNAM caran / bhramatyevaM mRg|deshc vyAghuyArko chudaGmukhaH // 116 // akSakrAntivazAdeva' dinarAtrimitirbhavet / yathottaraM raviyati dinaTaddhistathA bhavet // 120 // rAtreso'tha vA yAmyamarko yAti yathA | dinahAso nizASTaddhiH prAcyAM dinanize sameM // 121 // devabhAge dinanizoH kSayavRddhI yadA tadA / haDiyau dinanizodaityabhAge dvijottama // 122 // gromA nikaTe bhAnurAyAti dvijasattama / yato'to devabhAge'tra grIbhe tautrakaro raviH // 123 // Aho! Shrutgyanam
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRdvvsisstthsiddhaantH| hemante dUrago yAti mandarazmiratastathA / daityabhAge tIvrakaro grIne mandakaro bhavet // 125 // iti zrIbrahmarSivRddhavasiSThapraNIte maNitaskandhe vizvaprakAze bhUgolAdhikArI hAdazaH // 12 // vasiSTa uvAca / atha bhUgolataH (1)pUrNAGka rasavAridhibhUgajAH 81466 0 // 3 // candroccasya yugASTAbdhi gajadantASTavahnayaH 38328484 / vRhasateyaMgAGgAdri paJcAdriguNabhUzarAH 51375064 // 4 // rAhorvedAGganAgAzvi saptavANaviyagajAH 8.572864 / zaneH paJcazarAzvyaSTa. rasaSaNagabhAskarAH 127668 255 // 5 // nakSatrANAM tadUrva ca ... sthitA kakSA hijottama / (1) ito'ne sArdhacokadayasya pustakadaye'pi truTirasti / yatra candrasya budhazukayoH zIghoSasya sUryasya ca kakSAmAnaM tato bhomasya kakSAmAne cAveva navAGgaparyAya-- sya truTiH / 'pUrNAGketyAdinavATatAkA ene bhImakakSAmAnamiti vijJayim / Aho ! Shrutgyanam
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 jyotiSasiddhAntasaMgrahe yamabhUviyadamvAGkagajAjaradormitA 256880012 // tadUrdhvaM vyomakakSA syAdbrahmANDaM tannigadyate / bhAnAmanyatamasyApi cordhve vA'dhaH sthitA dvija // 7 // candrasya bhagaNAH kalpe guNitAH zazikakSayA / AkAzakakSA sA jJeyA karavyAptistathA raveH // 8 // AkAzakakSA vihRtA yatkalpabhagaNaiH phalam / tattatkacA bhavantauha sumate yojanA tmikAH // 8 // SaSTyA vinihatA mAnAH kakSA bhAnAM bhavediha / Urdhvasthitasya mahatau kacA'lpA'dhaH sthitasya ca // 10 // zIghraM ca bhagaNAn bhukte khecaraH kakSayA'lpayA / mahatyA kakSyA bhuGkte cireNa bhagaNAn grahaH // 11 // a dvijazreSTha nabhaH kakSA 18712080864000000 vibhaktA kalpabhUdinaiH 1577617828000 / brajantyanudinaM kheTA: prAgAptairyojanAtmakaiH 1185843 // 12 // tadyojanAhatA candra kakSA 324000 bhaktA vakacyA / - Aho! Shrutgyanam
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhavasiSThasiddhAntaH / labdhiH paJcadazAptA ca svakhaprAgagatiliptikAH // 13 // mahIkarNa 1600 guNA kakSA mahIparidhi-5058 nA hRtaa| tatkarNa : syAt tathA'sau bhU karNanono dalIkRtaH // 14 // tadgrahauccyaM mahIpTaSThAda vijJeyaM dvijsttm| candrasya kakSAvyAsaH syA candrAdrijinadigmita: 102471 // 15 // budheccisyAdhirAmAGka navanetrAgni-326634 yojanaH / sUryasya tithinandAGka rasarAmaikayojana: 1366815 // 16 // bhaumasya parvatAmAGga. rasasaptAkSarmitaH 2576657 / gurorbhAskarapaJcASTa. jinabhUpati-16248512 yojanaH // 17 // kakSAvyAso bhagAnanda guNabhAdhigajAstathA 842736 / Aho ! Shrutgyanam
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 jyotiSasiddhAntasaMgrahe candrocasya yugAgAbhra dorya mai kArka- 1212274 saMmitaH // 18 // pAtasya kumAGgAkhi gajavedazarAvina: 25482621 / zanairgajagajAgnyadri nagarAmakhasAgarAH 40377388 // 16 // bhAnAM vedAbhvanandAdhi navabhUyamapannagAH 82164804 // yojanAnyuditAnIha kakSAvyAsasya suvrata // 20 // khaveda vedAbdhirasAGgaSaTaka gajAbhvadevAbhvaga jaikago'kSAH 581803308666444* / brahmANDabhANDodarayojanAni kakSAyutervA nabhaso bhavanti // 21 // AkAzakakSA 18712080864000000 dina handa nighnI bhaktA ca kalpoGgavabhUdinena 1577817828000 / labdhAni ca prAgUgatiyojanAni hRtAni tAni khakakakSayA'taH // 22 // Aho! Shrutgyanam
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhAmaSThAmaddhAntaH / bhavanti vA bhAskara pUrvakAste madhya grahA ebamapi prasAdhyA: / mandoccapAtAzca vidhAya teSAM pUrva hi kakSAbhidhayojanAni // 23 // khecarAH svaskhakakSAyAM bhamanto'pi dvijottama / prAka caranta: pratidinaM lambante tulyameva hi // 34 // kakSAvazenaiva nabhazcarasya bhinnA gatiH syAditi yasya cAlpA / baho gativI mahatI ca kakSA yasyAlpikA tasya gati: pradiSTA // 25 // ataH zaneralyagatinirutA candrasya kakSAlpazAcca bahvo / bhacakrapurti mahatA'lpagAmI cAlpena kAlena brajaita zaivayaH // 26 // akSavakakSAbhamaNaM ca cakra prANAtmakara 1600 tanniyataM nitam / tadeva sUryAdinamazcarAyAM khamadhyabhuktidhamaNa nirutam // 27 // khU. 21656 / 8 / 5. 22380 / 35 : .. 29631 / 26 / bu. 29658 / 8 / . 2165 / zu. 2165818 ! za. 2012 Aho ! Shrutgyanam
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyotiSasiddhAntasaMgrahe sAyanaM tadahorA sUryAderasusajjayam jJeyaM madhyamamAnena vAmadeva dinottama // 28 / khuni sblpjnyr'inr'issttbiin anij bhinnsndhaay' mahakadhAdhyAya strayodazaH // 13 // samApto'yaM vasiSThasiddhAntaH / Printed by Krishna Das Gupta Proprietor, at the Bezares I'rinting Press. Aho ! Shrutgyanam
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijJApanam / banArasa saMskRta sIrIja arthAt bArANasI saMskRta pustakamAlA / iyaM pustakamAlA khaNDaze mudritA bhavati / asyAM saMskRtabhASAnibaddhA bahaSaH prAcInA durlabhA uttamottamA granthA mudritA bhavanta / tAMzca granthAn kAzikarAjakIya saMskRta pAThazAlIya paNDitA anye'pi - vidvAMsaH zeodhayati / ye ca pustakamAlArambhakha vaDAd grAhakAstaiH pratyekakhaNDasya mUlyam // ) aSTau prAnakA deyAH / ye cAnye grAhakAH madhyasthAni kAnicit khaNDAni granthamekaM vA gRhNanti te nimnalikhitazyena prApsyati / yairmahAzayagaNaizcedatra bahUni pustakAni saMgrAhyANi tairyathocita sulabha mUlyena tAni prApyante / vizeSavRttAni patravyavahArazeyAni // tatra mudritA granthAH / siddhAntatattvavivekaH khaNDAni 5 arthasaGgrahaH aMgrejI bhASAnuvAdasahitaH tantravArttikam khaNDAni 13 tantravArttikAvazeSa : TuSTIkA khaNDAni 4 kAtyAyana maharSipraNIta zuklayajuH prAtizAkhyam sabhAdhyaM kha06 sAMkhyakArikA candrikATIkA - gauDapAdabhASyasahitA vAkyapadIyam khaNDAni 6 ( prathamabhAge prathama dvitIyakANDe puNyarAnaTIkA sahite khaNDAni 3 / dvitIyabhAge tRtIyakANDam helArAjaTIkAsahitaM khaNDAni 3) rasagaGgAdharaH saTIkaH khaNDAni 8 vaizeSikadarzanaM kiraNAvalITIkA saMvalitaprazastapAdapraNIta bhASyasahitam khaNDe 2 pANinyAdi 32 zikSAsaGgrahaH khaNDAni 5 naiSkarmyasiddhiH saTIkA khaNDAni 4 zuklayajussarvAnukramasUtra maharSi kAtyAyanapraNItaM sabhASyam RgvedIyazaunakamAtizAkhyaM sabhAdhyaM khaNDAni 4 vRhadvaiyAkaraNabhUSaNam / padArthadIpikAsahita khaNDAni 4 vivaraNopanyAsaH / saTIka vAkyasudhAsahitaH khaNDe 2 Aho! Shrutgyanam 15 o 30 4 C OC 4 a 8 4 w w 2 O 5 0 2 O 4 0 > 0 G
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 0 0 0 0 tasvadIpanam ( paJcapAdikAvivaraNasya vyAkhyAnam ) kha08 8 . vedAntadIpaH / zrIbhagavadrAmAnujAcAryaviracitaH khaNDAni 3 3 0 pAtaJjaladarzanaM / zrIrAmAnandayatikRtamaNi mabhA'khyavRttisahi0 1 0 vyAkaraNamitAkSarA / zrImada bhaTTamaNItA khagahAni 10 10 . rasamaJjarI / gaNayArtha kaumudyA prakAzena ca sahitA kha03 3 0 bhedadhikkAraH / vyAkhyAsahitaH zrImadappayadIkSitakRtopakrama parAkramamahitaH khaNDe / bodhamAro naraharikRtaH / tacchidhyadivAkarakRtaTIkayA sahi0 10 0 brahmasUcadIpikA / zrImacchaGkarAnandabhagavadviracitA khaNDe 2 2 0 daivajJakAmadhenuH / prAcIna jyautiSagranthaH khaNDAni 3 zrImadaNubhASyam / zrIvallabhAcAryaviracitam / zrIpuruSottama jImahA rAjaviracitabhASyaprakAzAkhyadhyAkhyAsametaM khaNDAni 15 15 . tattvazekharaH / tathA tavatrayaculukasaMgrahaH zrIbhASyavArttikam / zrImadrAmAnujAcAryaviziSTAdvaita siddhAntama tipAdana param / yatIndra matadIpikA ca / khaNDe 2 2 0 gUDhArthadIpikA / zrImadbhAgavatadazamarakandhastharAsapaJcAdhyAyyA: nivRttiparA vyAkhyA / bhramaragIta vyAkhyA ca khaNDAni 4 4 0 zrAzvalAyana sUtra prayogadIpikA / maJcanAcAryabhaTTa viracitA 2 0 kAvyAlaGkArasUtrANi / prAcAryavAmanaviracita vRttisametAni kAmadhenusamAkhyavyAkhyAsahitAni khaNDe 2 zrutyanta suradrumaH / zrIpurupottama prasAdaviracitaH khaNDAni 3 3 0 caviMzatimatasaMgrahavyAkhyA / zrIbhaTTojidIkSitasaMkalitA 20 zrIvidvanmaNDanam / zrIviThThalanAthadIkSitaviracitam / gosvAmizrI puruSottamajIviracitasuvarNasUtrAyavyAkhyAsahitaM khagaDe2 2 0 sAMkhyAyanagRhyasaGgrahaH / paNDitavaravAsudevaviracitaH / 1 . mahAsiddhAntaH / pAryabhaTAcAryeNa viracitaH / ma0 zrIsudhAkara dvivedikRta TIkAsahitaH / khaNDAni 3 nyAyalIlAvatI / nyAyAcAryazrIvallabhaviracitA / khaNDa 1 0 . jyotiSasiddhAntasaMgrahaH tatra somasiddhAntobrahmasiddhAntopitAmahasiddhAntovRddhavasiSThasiddhAntazca khaNDe 2 brajabhUSaNa dAsa aura kampanI naM040 / 5 ThaTherI bAz2Ara, banArasa siTI / Aho! Shrutgyanam
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ I BENAR ES SANSKRIT SERIES; T COLLECTION OF SANSKRIT WORKS A EDITED BY THE PANDITS OF THE BENARES SANSKRIT COLLEGE, UNDER THE SUPERINTENDENCE OF G. THIBAUT, Ph. D, C. I. E. &c. &c. No. 153. jyautiSasiddhAntasaMgrahaH / Registered according to Act XXV. of 1867. somasiddhAntaH, brahmasiddhAntazca / vArANasIstharAjakIyasaMskRtapAThazAlIyapustakAlayAdhyakSeNa paNDitavindhyezvarIprasAda dvivedinA saMskRtaH / JYAUTISHA SIDDHANTA SANGRAHA; A COLLECTION OF ANCIENT HINDU ASTRONOMICAL WORKS. SOMASIDDHANTA & BRAHMASIDDHANTA EDITED BY PANDIT VINDHYESVARI PRASAD Dvivedi, LIBRARIAN, GOVT. SANSKRIT COLLEGE, BENARES. Fasciculus k. BENARES: PUBLISHED BY BRAJ BHUSHAN* DAS & Co., C. K. 40 Thatheri Bazar, Near the Chauk, Subject matter printed by KRISHNA PAS GUPTA at the Benares Printing Press. AND COFER Printed by GAURI SHANKER LAL, at Chandraprabha Press, Benares. 1912. *Formerly the publisher's name was put down in the abstract form "BRAJ B. DAS & Co.," but now the full name is given i.e. "BRAJ BHUSHAN DAS & Co.," so the customers are requested not to take it as ano:her firm altogether. Aho ! Shrutgyanam
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aho ! Shrutgyanam
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ OM namaH paramAtmane / jyotiSasiddhAnta saMgrahasya bhuumikaa| pANinIyazikSAyAm / "chandaH pAdau tu vedasya hastau kalpo'tha paThyate / zikSA prANaM tu vedasya mukhaM vyAkaraNaM smRtam // jyotiSAmayanaM cakSuniruktaM thotramucyate / tasmAt sAGgamadhItyaiva brahmaloke mahIyate // " vedAGgajyotiSe c| "vedA hi yajJArthamabhipravRttAH kAlAnupUrvA vihitAcA yatAH tasmAdidaM kAlavidhAnazAstra yo jyotiSaM veda sa veda yajJAn / / yathA zikhA mayUrANAM nAgAnAM maNayo yathA / tahada vedAGgazAstrANAM jyotiSa mUrdhini sthitam // 2 RgvedIyacaraNavyUha pariziSTe zaunakenoktam / "lakSaM tu caturo vedA lakSamekaM tu bhAratam / lakSaM vyAkaraNaM proktaM caturlakSaM tu jyotiSam // " ityanena vedAGgeSu caturlakSazlokAtmakajyotiSazAstrasya prAdhAnyAt tadanveSaNe pravRttena mayA nAradasaMhitArambha dRSTam / TERRACKERACT Aho ! Shrutgyanam
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahasya "brahmAcAryo vasiSTho'cirmanuH paulastyalomazau / marIciraGgirA vyAso nAradaH zaunako bhRguH // cyavano yavano gargaH kazyapo'tha parAzaraH / aSTAdazaite gambhIrA jyotiHzAstrapravartakAH // siddhAnta saMhitAhorA rUpaskandhatrayAmakam / vedasya nirmalaM caturjyotiHzAstramihocyate // asya zAstrasya sambandho vedAGga iti dhATataH / abhidheyaM ca jagataH zubhAzubhanirUpaNam // " iti / tathA kazyapenoktam / " sUryaH pitAmaho vyAso vasiSTho'triH parAzaraH / kazyapI nArado gargoM marIcirmanuraGgirAH // lomazaH pauliza caiva cyavano yavano bhRguH / zaunako'STAdazAcaite jyotiHzAstrapravartakAH // " iti // evaM parAzareNApyuktam / 'vizvasRGnArado vyAso vasiSTo'triH parAzaraH / lomazo yavanaH sUryazcyavanaH kazyapo bhRguH // pulastyo manurAcAryaH paulizaH zaunako'GgirAH / gargoM marIcirityete jJeyA jyotiH pravartakAH // 88 " iti // atra nAradavacaneSu brahmA''cArya " ityanena brahmA pitAmaho grAhyaH "brahmAtmabhUH surajyeSThaH parameSThau pitAmahaH" ityamarakozAt / AcAryapadena ca bRhaspatiH / "devAcAryaH surAcAryo nItijJo nautikArakaH / gururjIvo'tha vAgIzo vedavedAGgapAragaH // saumyamUrttiH sudhAdRSTi pItavAsA bRhaspatiH // " Aho! Shrutgyanam
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhuumikaa| iti purANAd bRhaspatisaMhitopalambhAcca / tasmAdaSTAdazA eva jyotiHzAstra pravartakA iti siddham / / ___-kazyapavacaneSu polizazabdena nAradoktapulastyasya grahaNAnASTAdaza tvavyA ghAtaH kintu nirdiSTanAradavacaneSu sUryasyAnuktAvAda brahmA sUryo vasiSTho'viriti pAThAntaraM vadanti kecit taccintyam / parAzaravacaneSvapi AcAryapadopAdAnAt pUrvottarItyA bRhassatireva evaM vizvasRga brahmaiva "brahmAtmabhUH surajyeSTaH parameSThI pitAmahaH |-vidhaataa vizvasRD vidhiH" ityamarakozAd atra sUryasyopAdAnAt pulastya polizayoH pArthakya nopAdAnAcca viMzatirAcAryA jyotiHzAstrapravartakA iti niSpannaM bhavati idaM ca matAntaramiti sarva samanjasam // tatazca siddhAnta-saMhitA-horA-rUpaskandhatrayAtmake (1) jyotiHzAstre sUrya siddhAnta-somasiddhAnta-brahmasiddhAnta(2)-vasi. siddhAnta (3)-lomagasiddhAnta(4)-vyAsasiddhAnta-bhRgusiddhA. nta-parAzarasiddhAnta-pustakAni prAtAni / api ca brahmasaM. (1) siddhAntalakSaNaM sAha tAlakSaNe horAlakSaNaM ca AryabhaTIyala ghusiddhAnta pratipAditam / (2) brahmasiddhAntastrividhaH prathamastvayameva mudritaH / dvitIyastu pitAmahAsiddhAntanAmnA viSNudharmottarapurANe pratipAditaH sa cAnupadameva prakAzito bhaviSyati yazca siddhAntatattvaviveke kamalAkarabhaTTena bhRzamupapAditaH / tRtIyastu brahmaguptakRtaH / ayamapi dvividhaH / prathamo brahmasphuTasiddhAntazcaturvedAcArya pRthadakasvAmikRta TIkAsahito dvitIyaH khaNDanakhaNDakhAdyanAmnA prasiddho bhaTTotpala kRtaTIkAsahitaH / ubhayamApa yathAvakAzaM prakA. zitaM bhaviSyati / (3) vasiSTasiddhAnto'pi laghuvRddhabhedena dvividhaH / (4) lomazasiddhAnto romakAMsaddhAntazcaika eveti vRddhAH / gaNakataraGgiNyAmAge 2 pRSTe'valokanIyam // Aho! Shrutgyanam
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautipasiddhAntasaMgrahasya hitA-vRhaspatisaMhitA-vasiSThasaMhitA-lomazasaMhitA-nAradasaMhitA-bhRgusaMhitA(1)-gargasaMhitA(2)--pustakAnyapi ladhAnotyeteSAM pustakAnAM mudraNahArA prakAzanAya jyotiSasiddhAntasaMgrahanAmnA tAni saMkalayyAbAI teSAM prakAzane pravRttaH // tatradAnI paThanapAThanAdiSu pracalito'nekavidhabhASyaTIkAsahita taH sUryasiddhAnto nAradapurANAntargata:(3) yAni ca vacanAni sUryasiddhAntanAmmA bhaTTotpalena bRhatsaMhitATIkAyAM samutAni tAnyasmin sUryasiddhAnte noplbhynte| upalabhyante cAparasmin sUryasi. ddhAnte sa cAyodhyAdhipatizrImAnasiMhamahArAjAnAM pustakAlaye vidyamAno dRTo mahAmahopAdhyAya zrI sudhAkarahivedibhiriti sa evopAttaviMzatisiddhAntAntargata iti / kinvidAnI tasya durlabha. vAt tanmudraNa mupekSitam // tatazca somasiddhAntasya mudraNAya vArANasIsthasuprasiddha jyotirvidAM zrImayUrabhaTTA nAM pustakaM prathamAdarzavena kalpitam / hItIyatvena ca vArANasI stha rAjakIyasaMskRta pAThazAlIyaM yasyAnte lipikAla evaM likhita: // (1) upalabhyamAnA jgtprsiddh| bhagusaMhitA tu horAlakSaNAkrAntatvAnna saMhitAyadavAcyA asyAzca pAdAnakoTibhokAtmakatvAnna caturlakSajyautiSAntargatatvam / vAstabIyA bhagusaMhitA tu zokAnAM SaTsAhasrI vasiSTAdisahitAsamAnA vrtte| (2) gargasahitA tviyamatIva prAmANiko bhaTTotpalena bRhatsaMhitATIkAyAM samudaghRtAni tadvacanAni atra sarvANyupalabhyante / (3) nAradapurANaM caturvidham / ekaM 18 mahApurANAntargatam | dvitIyamAdhAnakakathopetamApa 18 purANAntargataM manyante vaiSNavAH / tRtIyamupapurANAntargatam / caturtha bunnAradIyaM purANam / Aho ! Shrutgyanam
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhUmikA | " saptAvitiSyumitabhAkakAle 1520 bhavAlaye (2) kRSNa idaM lilekha / asrotazAstraM gaNitAbhidhaM tu yanena dhAryaM gaNakairvicAryam // " " pustakamidaM nRsiMha daivajJasya " / sUryasiddAntabhASyasya siddhAntaziromaNivAsanAvArttikasya ca karturnRsiMhadaivajJasya(2) pustakaM tatpitrA bhAskarIya bIjagaNitaTokAnavAGkurAdikarjA kRSNadaivajJena (2) likhitaM kintu atyAdhyAyaH pattraM pRSTaM vA dUre gatamekA paktirapi pariSkRtA nopalabhyate paramAdarzadoSAdanekeSu sthAneSu vilutAcarasUcakAni cihnAnyeva vartanta ityAcaryajanakam / kintu pUrvokta pustakaddaba saMyogena yAthAtathyena saMzodhya pAThAntarANi cAdhobhAge sannivezya mudritamidaM pustakam / asya saMzodhane vArANasI stharAjakIya saMskRtapAThazAlAyAM pradhAnajautiSAdhyApa kairidAnoM paralokavAsibhirmahAmahopAdhyAyaiH zrIsudhAkara dvivedi bhirmahat sAhAyyaM kRtam // amumeva somasiddhAntaM somaH zaunakAya dattavAn zaunakaH svazivyAyeti zaunaka siddhAntanAmnA vyavaharanti kecit // tatazcAsya brahmasiddhAntasya mudraNe samupakrAnte ekaM purAtanamasma pustakAlaye vartamAnaM pustakaM prathamatvena kalpitam dvitIyatvena ca vArANasI stharAjakIya saMskRta pAThazAlI yamazuddhibahulam kintu so (1) bhavALaye kAzyAm / etadvaMzIyA aneke vidvAMsaH kAzyAmeva vizrAntA iti tattadgrantheSu pratipAditam || (2) mahAmahopAdhyAyazrI sudhAkara dviveodisaGkalitAyAM gaNakatarAGgaNyA 82 pRSTheSvalokanIyam // ( 3 ) gaNaka taraGgiNyAM 69 pRSThe 'valokanIyam || Aho! Shrutgyanam
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyautiSasiddhAntasaMgrahasya masiddhAntadazApatramiti pUrvarItyaiva mudritamidaM pustakam / asya saMgodhane vArANa sostha rAjakIya saMskRta pAThazAlIyapradhAnajyautiSAdhyApakaiyautiSAcAryazrImuralIdharagarmabhirmahAnAyAsaH kRtastena vinAsya mudraNaM kathamapi mama sAdhyaM na bhavediti // ___ eva teSuteSu triskandhAtmakajyautiSagrantheSu mudriteSu tattavizeSavazamaM tapatatra kariSyAmIti vijJApayAmi / tadidAnoM mudritagranyAn dRSTipUtAn kalA vihAMso mAmakInaM parizrama saphalayantu prasIdakhaMnema vyApAresa paramAmA zrIvizvezvara iti // vArANasIstharAjakIyasaMskRtapAThazAlIya-, pustakAlaye vindhyezvarIprasAda dvivedI hU~ maI 1812 Printed by KRISHNA DAS GUPTA, Proprietor, at thc Benares Printing Press, Aho! Shrutgyanam
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ somsiddhaantH| zrIgaNezAya nmH| bahasthatisutaM zAntaM sukhAsInaM priyekSaNam / abhivandyaM muni?mAn zaunakaH pariSTacchati // 1 // bhagavan sarvazAstrajJa sarvabhUtahite rata / kathaM grahasthitiyovallagnakAla vidhA: kramAt // 2 // uparAgaca kheTAnAM yogazcAragrahAH kramAt / grahakhodayaH pAtastatrApi graharUpiNaH // 3 // zTaGgonnatijagatmaSTisthitisaMhRtayo'pi ca / etanme saMzayaM chindhi bhagavannauSadhIpate // 4 // zrutvA caitat trilokezazcandramAH zaunakoditam / pratyuvAca mahAbhAga idaM vacanamAdarAt // 5 // maharSe tvaM samartho'si jJAtumetadazeSataH / zTaNu zaunaka vakSyAmi zAstraM paramadurlabham // 6 // vedAGgamakhilaM zreSThaM yatpaSTo'haM tvayA muneN| dazagurvakSaraH prANa: SabhiH prANairvi nADikA // 7 // tatSadhyA60 nADikA proktA nADoSadhyA divAnizam / tatriMzatAkSamAsaH syAt sAvano'rkodayaistathA // 8 // tathaindavastattithibhiH saGghAntyA saura ucyte| Aho ! Shrutgyanam
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ somasiddhAnte | tathA dvAdabhirmAsairdinanADI vinADikAH // 6 // SaSTirmadhuvasantAdyairvatsarAstu Rturbhavet (1) / surAsurANAM tadditryamahorAtraM viparyayAt // 10 // tatSaSTiH SaGgaNA divyaM varSamAsurameva ca / catustridyekaguNitaM pUrvoktaM divyasaMkhyayA // 11 // dvAdazAbdasahasraM tu yugavarSamitiH kramAt / zataM tAdRksamaM teSAmAdau sandhyAbhidhIyate // 12 // sandhyAMzAste ca tatpUrvAparadharme pravRttayaH / sandhyA sandhyAMzasahitaM vijJeyaM taccaturyugam // 13 // kRtAdInAM vyavastheyaM dharmapAdavyavasthayA / caturyugAnAM saikA syAt saptati 71rmanusambhavaH // 14 // sandhIkRtamitasyAnte dhAtrIpiNDajalalavaH / sasandhayaste manavaH kalpe jJeyAzcaturdaza // 15 // kRtapramANaH kalpAdau sandhiH paJcadaza smRtaH / ityaM yugasahakheNa bhUtasaMhArakArakaH // 16 // kalpo brAhmamahaH proktaM zarvarI tasya tAvatI / paramAyuH zataM tasya tayAhorAtrasaMkhyayA // 17 // sarveSAmeva jIvAnAM zatamevAyurucyate / tattacchAsaprANakAlastamazeSavinirNayaH // 18 // vikalAnAM kalA SaTcyA tatSacyA bhAga ucyate / (1) SaDbharmadhuvasantAdyairvatsaro Rtubhirbhavet // etAdRzaH pAThaH sAdhuH / Aho! Shrutgyanam
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ madhyamAdhikAraH / tatriMzatA bhavedrAzigaNo dvAdazaiva te // 16 // prAkcarAste grahAstuGgAH pAtAH pratyakcarAH smRtAH / pratyakSabhagaNasteSAM pauSNAnte bhagaNastathA // 20 // kujAkiguruzIghrANAM sUryajJozanasAM yuge| parNAmbaranabhovyomarada vedA 4320000 bhasaJcayAH // 21 // rasAdisuravANAdrizailArthAH 57753376 zItagostathA / dantASTarasanandAkSinayanAni 2266832 kujasya ca // 22 // jazIghrasya nabhastarka khAgayaGkanagendavaH 17837060 / bRhaspateH khadakhAzvivedaSaDvahnayastathA 364220 // 23 // zukragIghrasya tarkATrivahnayAkatinabho'drayaH 7022376 / shnerbhujnggpttpnyctrkaadhisitrshmyH146568||24|| indraccasya vikRtyaSTabhujaGgamapayodhayaH 488203 / nAgAgniyamahagvalihastAH 232238 pAtasya zItagoH // 25 // bhUsAvanadinArkasya udayAdudayAstathA / aSTanetrASTazailendugozailAdrizarendavaH 1577617828 // 26 // Aho! Shrutgyanam
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ somasiddhAnte / bhAnAmaSTAkSisodrivividyaSTazarendavaH 1582237828 // prAgyAyibhagaNonAste yage tasyodayaH smataH // 27 // zazimAsA bhavantyeva sUryenTubhagaNAntaram / cAndrAH khASTakhakhavyomakhakhAgnivyomaSaTadharAH 16030000080 // 28 // ssdd'hnivijtaashaangktithyshcaa1563336dhimaaskaaH| tithikSayA yamArthAkSidyaSTavyomazarAzvinaH 25082252 // 26 // sahastraguNitaM kalpe tanage(1) yatprakIrtitam / sUryamandasya bhagaNAH kalpe saptASTavahnayaH 387 // 30 // kojasyAbdhinabhonevA 204 baudhaasyaassttvihvyH368| jIvasya khakharandhrANi 600 zaukrasyArthaguNeSavaH 535 // 31 // gognayaH 36 zanimandasya pAtAnAmatha kIrtyate / kojasya manunetrANi 214 baudhasyASTASTasAgarAH 488 // 32 // jIvasya kRtazailendu 174 zaukrasya binabhonava 603 / zanipAtasya bhagaNA: kalye yamarasatavaH 662 // 33 // kalyAdau khakhavedAdrika 47400 yahivyahAyanaiH / sajyate vidhinA vizvaM taddeyAdabdasaJcayAt // 34 // (1) tayuge iti pAThaH sAdhuH / Aho ! Shrutgyanam
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ madhyamAdhikAraH / gArgyazlokaH / atha mAhezvarAsukhyo* * * brahmaNo'dhunA (1) / saptamasya manoryAtA dvAparAnte gajAzvinaH 28 // pU~ja khacatuSkabhujaGgASTazararandhranizAkarAH 165880101 sRSTeratItAH sUryAbdA vartamAnAt kaleratha // 36 // mAsIkRtAbdAzcaivAdyairgatamA sairyutAH STathak / adhimAsahatAH sUrya mAsairlabdhAdhimAsa kaiH // 37 // yuktA dinIkatA yuktAstithibhirnihatAH pRthak / cayAhaizcandramA sAptA vizodhyAvamavAsarAH // 38 // sAvano dyugaNaH svaryAdityaM yo'sau nagairhRtaH / sUryAdyo vAsarAdhIzo laGkAyAmaI rAtrikaH // 36 // siddhapuryaM tu madhyAhne yamakovyAminodaye / vArapravRttiH sandhyAyAM romakAyAmiti sthitiH // 40 // rAjyarddha parato vAcyA pravRttiH parvadezajA / laGkAyAmanyathA pazcAttaddezAntarakAlataH // 41 // vArapravRtterghaTikA dvighnyo 2 vANa 5 hRtAH kramAt / paJcabhiH khakhadinapAtR kSepA vArAdibhiH smRtAH // 42 // prAkpaJcoddhRtazeSAIM kAlahoreti nADikAH / dyugaNa striMzatA SaDmaSaTyA dvihite phale // 43 // maike saptAvizeSe te mAsavarSapatI kramAt / (1) atha mAhezvarAmuSya divase brahmaNo'dhunA / iti pAThaH sAdhuH / Aho! Shrutgyanam
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 somasiddhAnte | yathA svabhagaNannAhA bhagaNAdigrahAH kanhaiH // 44 // yugaNo bhagaNAbhyasto bhagaNAdi kuvAsaraiH / bhagaNebhyastathA bhuktiH pAtazcakrAdvizodhitAH // 45 // guroratItabhagaNA dvAdazannA gRhairyutAH / vartamAnairgatebhyobdA vijayAdyAH khaST0 hRtAH // 46 // laGkAmervantarAbhyastAH kAJcI lohitakaM saraH / avantIvatsagulmau ca tatparatendu tegrahAH // 47 // unmIlanAdatIvAdvA dRka siddhaM gaNitAgatAt / yadA tadA madhyagasya svasthAnaM pratyaganyathA // 48 // dezAntaramAH SaSTinAH svabhUparidhinA hRtAH / tannADikA syAttaddadyAttAbhya eva tadanyathA // 46 // taalvrge| 40 mahIkarNa 1600 svargAddazatADitAt / mUlaM bhUparidhistho'yaM lambajyAma stribhajyayA // 50 // bhaktaH svaka stena bhuktirdezAntarahatA hRtA / liptAdi prAgRNaM pazcAt khaGga he sa khakaH smRtaH // 51 // khaderAjA grahAstepi madhyarAtribhavAH kha / iSTanADohatA bhuktiH SaTyA svarNa gataiSyayoH // 52 // kriNaH phakhiyAH pazcAtmAgyAyI vyomagaH khakaH // 53 // iti zrosomasiddAnte caturthe zaunakaprazne madhyamAdhikAraH prathamaH // bhacakrAt SaNAtyaMzAH 66 samabhUyA ca saiva hi / dyAgrakhaNDadIpA piNDajyA talAbhidhA // 1 // Aho! Shrutgyanam
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTAdhikAra: / prathamajyAptakhaNDonaH khaNDaH khaNDaH parasya ca / anyAparajyotyakhaNDA jyAzcaturvizatizca hi // 2 // utkramAt piNDakAH khaNDA utkramajyAptapiNDakAH / yadotkrameNa jyonAntyA jyAI piNDAH kramAdamI // 3 // tattvanetrANi godhyabdhistathArUpanagartavaH / khAkASTau bANasanye zAH zaracandraguNendavaH // 4 // kRtibANendavo gobhamahIdharahimAMzavaH / digaGkacandrAstrinavanakhAH sapta TakkarAH // 5 // candrAnalAbdhiyamalA bANanAgazarAzvinaH / aSTAzvina ganetrANi nandapaccabhagAzvinaH // 6 // nAgAdi navanevANi kRtASTagaganAnalAH / / saptAtyaSTiguNAstarkapaJcanetrahutAzanAH // 7 // pratilidazA netramunidevA yathAkramAH / navAmbarAdhibahulA rUpAgnikatapAvakAH // 8 // ibhatrigatyavasthAzcotkramajyAM prabravIyatha / zailA navAzvinastarasA munipinAkinaH // 1 // ditiH kSmotkRtirvedArtha tri pUNarasAbdhayaH / godya diknagAratyarthahIpA: zailaviyaddizaH // 10 // mAtyaSTicandrA bANAbdhivizve'STAvizarendavaH / atidhRtyadrizazino tinandanizAkarAH // 11 // vihasta zazinevANi devapAvakavAhavaH / aSTAzcitattvaM zaila rtubhAnyaGkASTanavAzvinaH // 12 // Aho! Shrutgyanam
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ somasiddhAnte / guNacandrahidahanA vasuvikRtavahnayaH / grahaM svatuGgAt saMzodhyocchiSTaM kendraM pade same // 13 // gamyA doA gatAtkoTiroje pAde 'nyathA bhaveta / liptA hRtA tattvayamaiH ziSTajAntarayorvadhAt // 14 // tattvAzvibhiH phalaM yojyaM gatajyAyAM kalAdikam / | saMkhyA | jIvA: jyAkhaNDA. saMkhyA utkmjyaa:| khaNDAni 225 224 448 222 211 5 840 105 ) 205 1520 354 . 71 111 46 576 10 183 2013 174 10 143 164 853 154 154 07 2431 2585 2728 1101 174 385 15 2854 1528 164 MO WriM 205 123 210 14 215 20 3084 3177 3256 3321 3372 3401 3431 2548 21 7 2688 222 224 225 23 23 Aho ! Shrutgyanam
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTAdhikAraH / ravemandaparidhyaMzA manavo yamalAgnayaH // 15 // arthAdrayo vedaguNAH surAH sUryA navArNavAH / kujAdInAmatho zaighyA viSayAnaladaskhakAH // 16 // mandaparidhayaH / zIghraparidhayaH / ra caM bhI buba zu za ra caM bhau bu gu zu - . guNavizve khazailAzca dyutkatirnavapAvakAH / paNamanvinduhRtA doA jeyA vRttA kujasya tu // 17 // arkendomanuvAbhazazAGkSazca vibhajyayA / anyeSAM joccamAnde'tha zaidhye zukre jabhUbhuvAm // 18 // ekajyayA kaNaM zaighye jIvAstaddhanaM bhavet / sphaTattahate bAhukoTijye bhagaNAMzakaiH // 11 // phalajyo mandajo(1) cApaM bhujAt phalakalAH smRtAH / mRgakAdijavarNavyAsA? zIghakoTitaH // 20 // phalajyAto doHphalajyA vargakyAdyat padaM zrutiH / doHphalajyA vijIvAnI zrutyAptaM syAttu taddhanuH // 21 // zaighyaM tahoHphalaM proktaM cApAnayanamucyate / AsannajyAthavA ziSTaM ziSTaM tattvAzvibhihatam // 22 // zuddhAzuddhajyAntarAptaM zuddhajyAsaMkhyayA hataiH / tatvAzvibhiH samAyojyaM dhanurliptAH prkiirtitaaH||23|| (1) phalajyA mandajA iti pAThaH sAdhuH / / Aho! Shrutgyanam
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ somasiddhAnte / khaNaM bAhuphalaM kendre meSajUkAdike grhe| zIghrAImandAIkhage phalArddhaM kRtasaJjakaH // 24 // madhye zaighAphalasthAI mAndamaI phalaM tathA / zaighravAI madhyage mande mAndaM zIghraphalaiH kramAt // 25 // bhaumAdInAmayaM mArgo mandakamaikamanyayoH / bhAnubAhuphalAmyastA grahamuktiH samuddhRtA // 26 // liptAbhacakraliptAbhirakavat khacare'pi tat / nAtyantarAdRggrahayoH SaSTinaM zeSaliptikAH(1) // 27 // tadyutaM kendra muktA (2) grahavanmandakarmaNi / yat phalaM karkinakAdau khaNaM tajjyotiSAM gatau // 28 // zIghrakendragatistrijyAkSuNA karNADatA RNam / zIghoccabhuktoH syAGgaktirvakrabhuktiviparyaye // 26 // tahaNaM madhyabhuktizca hitvA zIghoccabhuktitaH / zeSAImadhyabhuktyai kyaM zIghrArddhagatirucyate // 30 // . yuge ca SaTazataikatve bhacakraM prAk ca lambate / taguNo bhadinabhakto yugaNo'yanakhecaraH // 31 // tacchuddhacakradorliptA dvizatyAptAyanAMzakAH / saMskAryA jUkameSAdau kendre khaNaM grahe kila // 32 // tatsaMskRtagrahAta krAntilagnamapyunnatiH sphuttaa| . (1) nADyantaraM dRggrahayoH SaSTipnaM zeSaliptikAH / / 27 / / (2) tadgatiH kendramuktervA iti pAThaH sAdhuH / / Aho ! Shrutgyanam
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTAdhikAraH / 11 harijakAlabhAgAzca lagnaM yastaM tu sAdhayet (1) // 33 // grahadorjyAdrigovizvairhatA vijyoddhRtA dhanuH / tasyAH krAntirudagyAgyA tatpUrvAparabhAgajA // 34 // krAntyanta kSepamAnena grahANAM saJcaraM kiyat / tulAbhinnakakupkrAntikSepayogAntaraM kramAt // 35 // zukrapAtayormAndaM phalaM mAndaM tRtIyakam / caturthaM grahavacchedhyaM pAteSvarkAGgirosRjAm // 36 // pAtAn grahebhyaH zIghroccAt pro dorjyA jJazItayoH / candrAt khatArakaiH khAjaiH khArkeH SaTyA khabhAkaraiH // 37 // nabhorkestADayedantyacalakarNeH svakairbhajet / trijyayendoH phaladhanurvikSepaH krAntivatkakup // caM.270 mau.e0 bu.120 bR. 60 zu. 120 za. 120 // 38 // krAntijyA viSuvaGgAnI visaptazarasaMguNA / krAnteH koTijyayA bhaktA dvighnaM yAtarahAsavaH (2) // 36 // tacApaM svadinAze svarNaM yAgye'nyathottare / kSepA dinA kramazo bhAnAmapi vijistrayam (3) // 40 // grahodayaprANahatA rAziliptAhRtA gatiH / khAhorAtnAsubhiH kharNa cakrAsujuvakritaH // 41 // arkonacandra liptAbhyastithayo nakhaparvataiH / (1) harijAta kAlabhAgAcca lagnaM yattatprasAdhayet iti pAThaH sAdhuH || (2) dvighnayA carajAsavaH iti pAThaH sAdhuH // ( 3 ) kSapAdinA kramazo bhAnAmA vidhistvayam // Aho! Shrutgyanam
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 somasiddhAnte / gatagamyA ca SaSTinA nADyo gatyantarotAH // 42 // dhruvANi zakuna caiva ctusspaannaagmiitH| kiMstughnaM kRSNabhatAyAzcatvAri karaNAni ca // 43 // babAdInAM tataH sapta carAkhyakaraNAni tu / mAse'STakRttva ekaikaM karaNAnAM prakalpayet // 44 // tithya bhogaM sarveSAM karaNAnAM prakalpayet / gatagamyakalArAzergatyA hAnistu saMkrame // 45 // saMskRtAyanabhAgArkasaMkramastvayanaM kila / sAnadAnAdiSu zreSThaM madhyamaM sthaansNkrmH||46|| grahaliptASTazatyA meM gagyAhAnigataiSyakam / tathArkenduyute-go gatyaikena dinAni tu // 47 // iti zrIsomasiddhAnte spaSTAdhikAro dvitIyaH // chAyA vaiSuvatI yA sA nAma mAdhyAhikI ca sA / tathArkeNa hite vijye (1) viSuvatkarNabhAjite // 1 // akSajyAlambajove taccApe yAmyakSalambane / zaGkacchAyAkRtiyutermUlaM karNo'nyathApi vA // 2 // tulyabhinnadigakSAMzakrAntyovizleSaNaM natam / taddostrijye hate sUrya kovyAca harabhAthutI (2) // 3 // saumyAkSonA yadAkrAntirakSajyA baadshaahtaa| krAntijyAptA zrutirbhAnau prAcIrekhAM samAgate // 4 // (1) tathArkeNa hate trijye iti sAdhuH / / (2) tadostrijyAhate sUrya kotyApte haribhAzrutI / / Aho! Shrutgyanam
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ triprvaadhikaarH| samamaNDalakarNAptA etaddAdazamaMguNA (1) / samamaNDalazaGkaH svAdakSajyAguNitA naraH // 5 // paramApakramajyAptA bhujajyA taddhana raviH / krAntijyeSTazrutinA ca lambAptAgrAGgulAdikA // 6 // viSuvatyA tavanaNaM yAmye syAduttare bhuje / anyathA vA bhujo'nena dizAM saMsAdhanaM bruve // 7 // krAntijyAviSuvatkarNabadhoragramaurvikA / bijyAvargAItograjyAvargonAT hAdazAhatAt // 8 // punIdazanighnAJca labhyate yatphalaM budhaiH / zaGkavargAIsaMyuktaviSuvatkarNabhAjitA // 6 // labdhaM tu karaNI nAma tAM pRthak sthApayettu saH / viSuvacchAyArkavadhAdagrajyAsaMguNAttathA // 10 // bhaktA phalAkhyaM tavargasaMyuktakaraNIpade / phalena hInasaMyuktaM dakSiNottaragolayoH // 11 // yAmyayorvidizoH zaGakurekha yAmyottare ravau / udak carati tasyArke zakustUttarayostu sH|| 12 // tattrijyAvargavizleSAnmalaM dRjyAbhidhIyate / khazaGkunA vibhajyApte dRkvijyAdAdazAhate // 13 // chAyAko tu koNeSu yathA khaM dezakAlayoH / koNaprabhAgakatidalaM yaM hatvA vibhajyayA // 14 // krAntijyAkoNakarNAptaM tacchAyAmAnakaM bhavet / (1) samamaNDala kaptA trijyAdvAdazasaMguNA iti sAdhuH / / Aho ! Shrutgyanam
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ somasiddhAnte / harajyA syAtkRtitastyaktA vijyAvargAtpadaM ca yat // 15 // .. udakcarajyayA yuktA vijyayA yAsyayonitA / natotakramajyayA hInAkrAnteH koTijyayA htaa||16|| vijyAptA dvAdazaguNA viSuvatkarNabhAjitA / zaGkhaH pUrvavadevAdikAyAkI khakAdhike // 17 // abhISTacchAyayAbhyastA vijyA tatkarNabhAjitA / dRgjyA tatpratilome'dho natajyAdyodayonatAH // 18 // taTulamadhanuHpUrvAparajyAsyunatAsavaH / madhyacchAyA madhyabhujA trijyAptA tacchravoddhRtAH // 16 // natajyA syAnnatabadhastattathAhopratisthitA / tatsaryanabhaliptAzca tadIyakrAntiliptikAH // 20 // disede (1) mizritA: sAmye viziSTAzcAkSaliptikAH / tajjyAkoTibhuve jIve akSalambanamaurvike // 21 // akSajyAkahatA bhaktA labdhaM yA (2) viSuvatprabhA / bhinnatulyavadhAkSyaikyavizleSajyAkramAbhidhA // 22 // trijyAptA munigovishvedhnubhaakjibhnyoH| kAdau prohya cakrAhyattulAdau bhAIsaMyute // 23 // tulAdau (3) prohya bhagaNAnmayameSAdinAyakaiH / / prAkcakraM calitaM hInA chAyArkAt krnnaagtaat||24|| pazcAditagavAsvarNa claaNshaasthinaantraa| (1) digbhede iti sAdhuH / (2) bhaktA lambayA iti sAdhuH / (3) mRgAdau iti sAdhuH / Aho! Shrutgyanam
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ triprshnaadhikaarH| chAyAkaMgatasaMzuddha chAyArkobhayaliptikAH // 25 // dezAntarakalAbhAnAmanupAtAttathottarA / chAyAdoHkRtivizleSAn mUlaM zaGkastathA vidhoH // 26 // zaGkacchAyA samasthAne kalpyamAdvAdazAGgalam / tacchAyAgraM bhujavyastA dizaM zaGkabhujAzrayoH // 27 // sthalazaGkazca prasArye madhye tttlshngknaa| prAcorekhAM vilikhyedaM vRttaM tasmAcca madhyataH // 28 // timinA yAgyasaugyA ca vidikhe ca yuktitaH / / caturakhaM bahiH kuryAt sUtnairmadhyAdiniHstaiH // 26 // tathA dizaM bhujAH prAcI rekhA.zca sAmAhatAH / bAhuddayAntare yatsyAdayAtayutivaDva nuH // 30 // binduvayaspRksUtreNa sphuTacchAyAmamaM sadA / khAgASTayo'rthagogaikAH zaravyaGkahimAMzavaH // 31 // kramokramAdadhaHsthApya meSAllaGkodayAsavaH / khadezacarakhaNDonA magAdyAH karkaTAdayaH // 32 // vadezacarakhaNDAkhyAH khodayAdanupAtataH / lagnametairmadhyalagnaM natairlaGkodayAsavaH // 33 // lagnagrahAntaraprANA vijeyAH kAlasAdhane / sUryAdane nizAzeSAllagnArkAdadhike divA // 34 // bhacakrAIyutA bhAnoradhikAstamanAt param // 35 // iti zrIsomasiddhAnte vipranAdhikArastRtIyaH // yojanAnAM paJcaSaSTiH zataghnA bhAskarasya tu / Aho! Shrutgyanam
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 somasiddhAnte / viSkambho maNDalasyendoH sAzIti(1)catuHzatI // 1 // madhyagatyA hRtA spaSTagatinA vyAsako sphuttau| sphaTAkamaNDalakalA somasvabhagaNAhatA // 3 // yAdAjabhAgaNairbhaktA indoH SaSTistadAnanam / bhAsvadyAsakalAzcandrakakSAyAM tithiyojanaiH // 3 // sphaTAkemukti vyAsaguNitA mdhyyotaa| labdhaM sUcI mahIvyAsasphuTArkazravaNAntaram // 4 // madhyenduvyAsaguNitaM madhyArkavyAsabhAjitam / vizodhya labdhaM sUcyAstu tamo liptAstu parvavat // 5 // bhacakrauM bhavezatA tathArkeNa***vA / urage grahaNaM yahA kriyabhAIkonake (2) // 6 // chAdakA'rkasya zItAMzuradhaHstho dhanavadbhavet / bhacchAyAcchAdakazcandrazcAdyenyatra paristhataH // 7 // parvAntakenduvikSepaM prohya bhUbhAzazAGkayoH / mAnaikyA gahaNaM syAdanyathA madhyakAlakam // 8 // pakSAntaM dormadhyakAlaM yathAkasya tathA nhi| mAsAntara * tabimba (3) madhyasthAkAzadarzanAt // 6 // prAkpazcAllambanenonayuktaM mAsAnta eva tat / / madhyakAlastu tacca spazamokSeti cAraNAt // 10 // (1) sahAsItyA iti sAdhuH / / (2) bhacakrAIsamonte tayArkeNa same'pi vaa| urage grahaNaM yadvA kiyadATakAlpake / iti sAdhuH / / (3) mAsAntare tu tadvimbamiAta sAdhuH / / Aho ! Shrutgyanam
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ candragrahaNAdhyAyaH / kimbhAharArdhe sUryendrorda kSiNottarasaMsthayoH / bimbamadhyagataM vyoma nahi lambanakAraNam // 11 // pUrvAparasthayorbimbamadhyayorantarAparam / kAla heturato lagnaM jyA (1) ntyApakramasaMguNA // 12 // lambajyApto dayajyeSTamadhya lagnanatajyayA / hatA vibhajyayA bhaktA vayozca na ( 2 ) tajyayoH // 13 // vizleSAnmUlamucyeta hakkSepa iti saMskRtim / prohya vijyAkRtermUlaM haggatijyAnayA haraH // 14 // ekajyAmadhyatovargalagnArkAntarato zubha : (3) / chedena bhakto nADyAdi lambanaM candrasUryayoH // 15 // asakRt karmaNAnena madhyakAle sthirIkRte / dRkkSepAt saptavarganAt vijyayAvanatirbhavet // 16 // madhyalagnanatAMzAkhyA diktulyentaradikkayA / natyA tatkrAntirityetaJcandre kSepaH sphuTaH smRtaH // 17 // tatpro kendramAnai kyadalAcchannaM vivakhataH / grAhyagrAhakamAnaikyavizleSAIkRteH padam // 18 // vikSepavarga hInAdyatSaSTinaM candrasUryayoH / bhuktyantareNa sthitya vimardA krameNa ca // 16 // taTUnapakSamAsAntAt sparzanaM ca nimIlanam / (1) lagnajyA | (2) stanna | ( 3 ) ekajyAvargato madhyagnArkAntarato guNaH I 17 Aho! Shrutgyanam
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. somasiddhAnte / arkadA(1)rasakaJcaivaM mokSonmIlanamanyathA // 20 // bhAnostallambanenaiva kalAH spaSTAH syureva hi / madhyena yA tayA spaSTasthityaI sprshmokssyoH|| 21 // iSTamadhyAntarA nADyA tADitA(2) ravicandrayoH / gatyantareNa SadhyAptAH koTiliptA ravestu tAH // 22 // madhyasthityaI muNitA spaSTasthityaIbhAjitAH / sphuTasthire kSepa(3)vargakyAnmUlaM karNottare padam // 23 // mAnayogAItaH prohya grAsastAtkAliko bhvet| jAlasta vyatyayo no(4) tamArgataH // 24 // akSabhAnA natajyAkSakarNAptA tasya kAmukam / velAMzAstasya yAmyo ste(5)parvAparakapAlayoH // 25 // savirAzigrahakrAntyA yutonaastulybimbyoH| dizojavimalA prAgvattvaGgalAnyabhakhAdribhiH // 26 // dinAIprANa ekonatyA tacchannaliptikAH / bimbakSepAdiliptAzca bhavantyevAGgulAni tu // 27 // khacchavAda bAdazAMzopi grastazcandrasya dRzyate / prayamapi grastaM tIkSaNatvAnna vivasvataH // 28 // sUryodayAstasamaye yaktacchannopi bhAskaraH / (2) akendro / (2) naaddystaadditaa| (3) sphuTAstatkSepa / (4) vytyyeno| (5) saamyyaamyaa| Aho ! Shrutgyanam
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ candragrahaNAdhyAyaH / miTabhaktivihInAnAM tIkSaNasantati lApayet // 34 // iti zrIsomasiddhAnte caturthaprane cndrgrhnnaadhyaayH|| chedyakena vinA yasmAnna jeyo yadupAlave / vizeSotra pravakSyAmi chedakajJAnamuttamam // 1 // samasthale nyastavinduH samaH khaNIGgalena tu / bimbayogAImAnena grAhyAna yathAkramam // 2 // likhehattanayaM koThe yathoktaM sAdhayedapi / prAgindograhaNaM pazcAnmokSokasya viparyayAt // 3 // prAgAdhikasya vRttasya(1) balanaM tadyathAdizam / pratyagagrenyathA rekhe madhye tabalanAgrataH // 4 // nItvA rekhAmadhyavRttayogAt kSepaM yathAdizam / ravIndorvivarAntastaM(2)madhyasUtre tadagrataH // 5 // tatma ne grahasaMyogAGgAsamokSau vinirdizet / valanakSepakatulyabalane prAGmukhaM nayet // 6 // bhede pazcAnmukhaM rAna(3)stadakasya viparyayAt / tadagrAnmadhyage sUtre madhyakSepaM tadagrataH // 7 // grAhakAIna tabimbenoparAgasya madhyamaH / / vyaprakSepatnayAgre tu yattadA grAhakaH zazI // 8 // mAnaikyAi~STagrahaNaM shesstulyshlaakyaa| (1) prAgardAdhikavRttasya / (2) ntaHsthaM / (3) rAjamandrasya / Aho ! Shrutgyanam
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ somasiddhAnte / grAhakamadhyAdasya mArge nirdiSTa sthAnato'nuyaH(1) // 6 // chAyA grAhakavimbena grahaNaM sphuTamAdarAt / sarvadA bhAskaracchannaM kRtaM (2)tvryaantu(3)shiitgoH||10|| dharma kRSNaM kRSNatAmmaM kapilaM padazo bhavet / rahasyametaddevAnAM suziSyAya pradIyate // 11 // paTopari likhitaM jJAstavarayathAdizam(4) / dizoryAnti tathA kASThAM kalpayediti me matam // 12 // iti zrIsomasiddhAnte caturthe prazne prilekhkaadhyaayH|| bhavantyatotadhiSNyAnAM bhogaliptAyatA dhruvAH / aSTAdhayo 48 viyaddedAH 40 zaratako 65 munISavaH 57 // 1 // imArthA 58 godhayo 46 STAGgAH 68 SaDazvAH 76 zrutibhUmayaH 14 / vedArthAH 54 sAgararasAH 64 zUnyabANA: 50 nabhorasAH 60 // 2 // catvAriMzada 40 yuganagA: 74 gajAgAH 74 sAgarartavaH 64 / manavazca 14 SaTazrutayo 46 vaizvamApya bhogagam // 3 // (1) grAmamadhyAdasya mArge nirdiSTasthAnato 'nuyA / (2) kRSNaM / (B) turyantu / (4) paTopari likhitvA jJAsta darenu yathA dizam / Aho ! Shrutgyanam
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ nakSatragrahayuddhasamAgamaH / . 21 ApyasyaivAbhijitmAnte vaizvAnte zravaNaH sthitaH / / zravaNasyAntyapAdo vA zraviSTAyAH khabhogataH // 4 // nabhonAgAzca SaDvargoM hidikA 22 nagaparvatAH 77 / krAntaH kSepalavAsteSAM daza dvAdaza paJca ca // 5 // udamyAgye paJcadaza nava , saumye rasAnabhaH / yAmyendava udagbhAge viyatsUryAstrayodaza // 6 // yAmye rudrAzca yamalA: saugyabhAge nagAgnayaH / / yAmyadhyaIvayo vedA nava sAISavaH zarA: // 7 // udakSaSTiH khAgnayazca SaTtriMzadatha dakSiNAH / adhyaI bhAgaH saumyAyAM caturvizatirutkRtiH // 8 // khaM cAgastyAzItibhAgairyAmye kSINe yamAGgataH(1) / khArNavairyamaviMzAMze mRgavyAdhastu dakSiNe // 1 // jatabhaka brahmahRdayaM Se dvaaviNshbhaaggau|| aSTabhistriMzatA caiva vikSiptAvuttareNa tau // 10 // pUrvasyAM brahmahRdayAdaMzakaiH paJcabhiH sthitaH / prajApatiSAnte tu saumyeSTaviMzadaMzakaiH // 11 // apavitmastu cinAyA uttareMzaistu paJcabhiH / bahatkiJcit tato bhAgairApaH ssddbhistthoktre||12|| iti tAragrAhANAM syardhavasaMkhyAnameva hi / prayojanavizeSosti na jAne tana gaNyate // 13 // (1) yamo mithuna rAziH / Aho ! Shrutgyanam
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ somasiddhAnte / eSe saptadaze bhAge yasya yAmyoMzakahayAt / vikSepobhyadhiko bhindyATrohiNyAH zakaTaM tu sH||14|| tArAgrahANAmanyonyaM yuddha vAtha samAgamaH / samAgamaM candradhiSNyaiH sUryeNAstamayaH saha // 15 // mandazIghAdhikAnetA(1) saMyoge gatagagyayoH / kAlayorva kriNoya'staM prAgyAyinyodhiko gtH(2)||16|| bhuktyantareNa bhuktimA grahAntarakalAhRtA / ekasmin bhuktiyogena vakriNyastu samedhikAH // 17 // grahAntarakalAstahaGgatayogadinAni hi| vikSepo viSuvaGgAnaH sUryApto natasaMguNaH // 18 // dinA_pta udakakSepe svarNa pazcimapUrvayoH / dakSiNA: prAkpratIcyAste takkarma grahastu sH|| 16 // savimba(3)grahanakrAntikSepanAstrijyayA hRtA / SaTkRtyAptA dhruvaH svarNaM bhadizobhinnatulyayoH // 20 // dvitIyametad dRkarma kecinnecchanti sUrayaH / samaliptyoH punaH kAryAvetau dRkkarmayuggraho // 21 // etayAbhinna tulyAMzAkSepaikyAntaratodhike / mAnaikyAI bhavetAM tu tulyasyazainyathAnyathA // 22 // bhAgAbya parito labdhanAviSTatyAMzAviraNmayaH / (1) mandAcchoghAdhikone ta / (2) prAgyAyinyadhike gataH / (3) satribha / Aho! Shrutgyanam
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ nakSatragrahayuddha samAgamaH / 23 grahAntaraikavikSepe bhAge tasmin samAgamaH // 23 // yuddhamaMzuvimardAkhyaM paravyAsamatonake / ekona cedRNuddaiaucedatra sthUlau samAgamau // 24 // zAdhike tau prabalau yadi syAtAM samAgamau / aMzAdhike tu tau khalpau vidhvastau kUTavigrahau // 25 // sthUlo jayI razmipazca jito yo gurudIptimAn / udaksyo dakSiNastho vA bhArgavaH prAyazo jayI // 26 // vedognayo dyaSTayoSTA**SaSTirga jAbdhayaH / viSkambhazcandrakakSAyAM bhaumAdInAM yathAkramam // 27 // ekajyAnAzcaturmAste dvicatuSkarNabhAjitAH / sphuTavyAsaH paJcadazavibhaktA mAnaliptikAH // 28 // ekajyA dviguNAsteMzA bhuktA vA bimbayojanam / bhaumAdInAM tu mArgeyamevAnukteH punaH sphuTaH // 26 // khadRSTanatAnatasthAne yathA dibhramaNaM same / zaGkhaddaye sthApite tacchAyAmArgAntaraM gataH // 30 // chAyAdizi vazaktyagre darpaNasyaM mukhaM yathA / tathA pazyed grahaM tArAvikSepAntasamanvite // 31 // phAlgunyorbhAdrapadayostathaivASADhayordvayoH / vizAkhAzvinisaumyAnAM yogatArottarA smRtA // 32 // pazcimottaratArAyAM dvitIyA pazcime sthitA / hastasya yogatArAsau zraviSThAyAzca pazcimA // 33 // Aho! Shrutgyanam
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 somasiddhAnte / jyeSThAzravaNamaitrANAM vArhaspatyasya madhyamA / bharaNyAgneyapilyANAM revatyAzcaiva dakSiNA // 34 // rohiNyAdityamalAnAM prAcI sarpasya caiva hi / yathA pratyavazeSANAM sthalA syAdyogatArakA // 35 // iti zrIsomasiddhAnte caturthe nakSatragrahayuddhasamAgamAdhyAyaH SaSThaH // athAkozusamAkrAntamUrtInAmalyatejasAm / udayAstagate yau tatparijJAnaM prakIrtyate // 1 // avakriNAdeH sUryAdibhAdikAH zIghragastataH / pazcAdyAntyudayaM prAcyAmUnamastaM parenyathA // 2 // sUryAstakAlikau pazcAtyAcyAmudayakAlikau / divAkaragraho kuryAda dRkkItha grahasya tu // 3 // ubhayoransaraprANAH SadhyA kAlAMzakAhRtAH / saSar3abhayoH praticyA tu mArgoyaM jyotiSAmapi // 4 // astAMzAzcandrabhaumAdyA: atyssttimuniriishvraaH| aAzAsthitiM kramAtmoktA sUryAce kaaljaastvime||5|| jazukrayomahattvAtte sUryo aSTau ca va krinnau| khAtyagastya munirvyAdhAcitrA jyeSThA punarvasU / / 6 // abhijiT brahmadayaM trayodazabhiraMzakaiH / hastazravaNaphAlAnyaH aviSTA rohiNI maghA / / 7 // caturdazAMzakaidRzyA vizAkhAzvinadaivataiH / Aho ! Shrutgyanam
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ grahodayAsta manAdhikAraH / kRttikAmUlamaitrANi (1) sAparaudrartameva ca / / 8 // dRzyante paJcadazabhirASADhAhitayaM tathA / bharaNItithyasaumyAni saumyAt triHsaptakAMzakaiH // 6 // zeSANi saptadazamidRzyAdRzyAni bhAni tu / kAlAMzai(2)radhikairegyo dRzyAnyalparadarzanam // 10 // kAleSTAMgAntaraH kAlaH kalA gatyantaror3a tAH / gatiyogena kriyAptAstu vArAdikaM phalam / / 11 / / yallagnAdyatra kAlAMzAstallagnAsuhatA gatiH / rAziliptAhRtA syAtAM kAlabhuktI tayorubhe // 12 // yahA rAzikalAbhyastA hRtA sA khodayAsubhiH / kSetrAMzA bhAkare svarNa pshcaatyaakkhaastbhaaskrH||13|| astArkakrAntisaMkhyA ye grahasatvaradarzanAt / udayAstameva kurvantyastArkodibhiH kalAH // 14 // kArya dvitIyaM dRkkama nRNAM pratyakSakArakam / zAstrIyavyavahAre tu lokaM niSphalayojanam // 15 // abhijiT brahmahRdayaM khAtIvaiSNavavAsavAH / ahibaMdhAmudasthatvAnna lupyante 'razmibhiH // 16 // sUryosUryAdhikenyasminnapi SaDbhAni(3) nikSipet / sUryAstakAliko kuryAttau ca sUryAstatADitau // 17 // (1) maitramUlAnIti pAThAntaram 1 pu0 / (2) kASTAzepA0 1 pu0 / / (3) SaDAzi--pA0 2. pu. / / Aho ! Shrutgyanam
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 somasiddhAnte / itarAntasthayAnyAbhirdhanaNaM tatphalaM tathA / bhUyo nADayo muhatI cedasakattAbhirastataH // 18 // astAkamAnataH pazcAdanyastahivaso bhavet / saSaDbhArkadinenyasminna SaDbhAni vinikssipet||11|| anyatsarva prakurvIta rAzirurvamadhastataH / udetyanya iti prokta udayAstavinirNayaH // 20 // iti thosomasiddhAnte grahodayAstamanAdhikAraH saptamaH // arkendoH krAnti vizleSo yutistulyA'nyathAdizoH / tanmaurvikArkAdyavendustadicchA guNito'nayA // 1 // madhyAhrazcandrabhAkarNa statsthA diktvAdavAgudak / dvAdazanAkSajIvAyAM svarNa lambajyayA bhujaH // 2 // padaM tacchaGkavargakyAt karNaH koTistu bhaaskrH| bhAskaronenTukalikAzcandrabimbAGgalAhatA // 3 // bhacakrAIkalAbhaktA shuklknnvimnnddlii| bAi yathAdizaM kASThAM madhyavindoH prasArayet // 4 // vAmaM kRSNaM tataH pazcAnmakhIkoTikataM tayoH / madhye likheccandra bimba koTikarNayuteH sphuTam // 5 // karNa sUtraNa dik zuddhA vimbAparadizAzritam / zaklaM vA kRSNasUtreNa nItvA tanmakhamana ca // 6 // mAmyottaradizozcApaM likhecchaGgonnatiM vdet| Aho! Shrutgyanam
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ zRGgonnatyadhikAraH 1 zrAdau candrasya dRkkarma kartavyaM digviparyayaH // 7 // uttare ca yathAyogya mityAjjaH zAstrayoginaH // 8 // iti zrI somasiddAnte zTaGgonnatyadhikAro'STamaH // yathA tigmAMzucandrau sta ekAyanagatau tayoH / yoge cakre krAntisAmyaM mataH syAt sa ca vaiSTataH // 1 // bhinnAyanagatau bhArUcchautagU tadyutau yadA / bhacakrArddha krAntisAmyaM mukhyapAtastadA bhavet // 2 // sUryAcandramasau yAvadanyonyAbhimukhaM yadA / saMghaTano vahnirvyatipAta iti smRtaH // 3 // yacchubhAnAM vinAzAya nandatIva patatyayam / vyatipAtaH prasiddho'tra sajjAbhedena vaiSTataH // 4 // so dAruNavapurlohitAkSo mahodaraH / sarvAriSTakaro raudro bhUyo bhUyaH prajAyate // 5 // saMskRtAyanabhAgArka candrAbhyAM yattadIdRzam / lakSaNaM bhavati prAhurmukhyapAtstato'pi ca // 6 // saMskRtAyanabhAga, kaMcandrayorAzisaMyutau / bhAIve bhagaNatve vA krAnti sAmyoditAyane // 7 // yato dvitIyasaMkrAntirgra krAntigate gatiH / krAntisAmye madhyakAlastadguktau jyAntareNa ca // 8 // sthitya mAnayogAI tenAdyantaM yathocitam / viSkambhAdau saptadaza tRtIyAMzacca yadbhavet // u Aho! Shrutgyanam
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 somasiddhAnte / yogezau ca vyatipAta: prajvala ujvalanAkRtiH / vyatipAto'tra yo ghoraH sarvazobhananAzanaH // 10 // snAnadAnajapathAvavratahomAdikarmabhiH / prApyate sumahatpuNyaM tatkAlajJAnatastathA // 11 // iti zrIsomasiddhAnte caturtha pAtAdhyAyo navamaH // amRtAMzuzca bhagavAnmanasAlocya yajjagat / dRzyate sarvamevaitadidaM vacanamabravIt // 1 // ahameva paraM brahma paramAtmAjarAmaraH / avyakto nigama: sAnI kUTastho yo niraJjanaH // 2 // anAdipuruSo 'nanto hyavAGmanasagocaraH / satya eva paraM jyotirahitIyazca kevalaH // 3 // zrAnandakAyakaraNavihInI nirbhayaH zivaH / zraNoragIyAn mahato mahIyAn jJAnavigrahaH // 4 // manasaH salilaM jAtaM tanme sarva pratiSThitam / mayyeva lIyate sarva nAtra kAryA vicAraNA // 5 // anAdimama pIyUSA prakatirvizvakAraNam / proktamapyAkatirnAmnA snAnasanyAsadaGgatam (1) // 6 // no bhinnaM nApyabhinnaM ca kutazcininnameva na / bhinnAbhinnaM ca no yeSAM vayaM vA na bhavAnapi // 7 // nobhayaM kevalaM svacchaM brhmaatmaiktvvgrhii| tamo nohAra kalpAnta nahi vetti sphuTAsphuTam // 8 // (1) sA ca satyAsa drutam / / Aho! Shrutgyanam
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ golAdhyAyaH / vyoma zabdavatI mAtrA bhinnaM tacchabdamAnataH / sparza tanmAtrAnilobhUTUpatanmAnapAvakaH(?) // 6 // rasa tanmAtrakAdApo gandhatanmAtrabharataH / tattatsambanitA mAnA etya sarva prajAyate // 10 // apaJcIkRta bhUtezya etebhyaH sotra paJcakam / vAkpaJcakaM ca caikaM syAdekaikaM jAyate punaH // 11 // taba paJcamahAbhUtasaMyukto jJAnazaktitaH / kriyAzatirmanaH prANazvAsoccailaccaturvidham // 12 // prANo dagavidhaH saptadazabhiH zabdapUrva kaiH / liGgaM sUkSma nabhUta tena bhaktArko varttate yadA // 13 // apaJcIkata bhUtAni samAthitya paraH pumAn / AkAzavAyu tejombubhUmirevaM sasarja saH // 14 // pareSAM dagame caikaM tattaddaNDamaSaDmukham / mayi paJcokRtaM sUtaM svalpakAryaguNAnvitam // 15 // anye guNaikaTaddhiH syAnmahattvAt karaNasya ca / karaNAtmAMzakAryasyAdhyalpatvAditi nirNayaH // 16 // anantaraM tumutchAnAM proktAnIyA tathA mahI (?) / bhUmIrUpAtmamurikSata brahmAtmanizasUrya dam (?) // 17 // haimAnAmaNDa kAdInAM sarvamantastamo mataH / hiraNyagarbhohaM nAmnA tanAgresacaranmahAn // 18 // paJcAnanamahaGkAraM brahmANaM sRSTavAn vibhuH / Aho! Shrutgyanam
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. somasiddhAnte / vedAn varAsane tasmin sarvalokapitAmahe // 16 // sa ca svayaM bhUH sarvAtmA tana gatvA vanaM samAH / svayamevAtmano dhyAnaM tadaNDamakaroT dvidhA // 20 // tAbhyAM sa zakalAbhyAM ca yAvaimiM ca nirmame / madhye dizontarikSaM ca zAzvataM sthAnamavyayam // 21 // cakSaSognirdivAnAthaM manasA candramA api / tejobhUkhAmbuvAtebhyaH kramAraGgAdarakAdikam // 22 // sa sarva bibhide vyoma punIzadhA kriyAt / cakAra nAmAnamAtmAnamahaMkAro bharUpiNam (1) // 23 // vibhajya kRtavAn sUkSmaM tato vizvaM carAcaram / nirmame devaparva tu guNakarma tadAdikam // 24 // samantAdaNDa madhye 'smin sUgolo vyomni tiSThati / tadantare puTAH sapta jeyAH pAtAlabhUmayaH // 25 // nirayAstadadhodho vA aSTAviMzatikoTayaH / tavaM SaTbhuvarlokAH zobhante tasya pArzvataH // 26 // grahatArAdilokAste tatra tatra svarAdayaH / tiSThantyAdhArazaktyA ca tattadarhajanAnvitAH // 27 // bhUgolamadhyago merurubhayana vinirgataH / manvindravedamunaya UrdhvAH strotasa uttamAH // 28 // UdhvaMTaGge vasantyete madhyaSTale mahAsurAH / adhaH zrotasa evAnye madhyayotasthito giriH // 26 // Aho! Shrutgyanam
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ golAdhyAyaH / SaNAbdhi paritya sthito'sthA mekhaleva hi| tanmadhye yamakoTizca purI laGkA ca romakA // 30 // parvAdyA ca siddha purI bhUpAdAntaritAzca tAH / puromevAntaraM viddhi bhUpAdaM vidi zaunakam // 31 // sarvepyUvasthitAkAzAdalpakAyAzca bhUtalam / pazyanti cakrAkAraM tu na kapitthopamaM mune // 32 // uparyAtmAnamapare tiryaganye mahItale / adhogAvaM kalpayanti teSAM ko kacApyadhaH // 33 // uktAnAM viSuvatyUdhvaM purAH kheTA vajantyamI / na tAsu viSuvacchAyA vyakSadezaH sa tu smRtaH // 34 // tataH sthAnAda dhruvo merorurdhvasthopi ca lkssyte| sthitAviva pratIyete merostahaGgamaNDalam // 35 // dhra vonnati bhacakrasya natirakSamitiH praa| lambatulyAtvabhimukhaM yAvadviddhi tadunnatim // 36 // bhacakradhruvayormadhye prakSiptAH pravahAnilaiH / brajantyajatraM sannaddhA grahakakSA yathAkramam // 37 // pazcAdvajanto'tijavAnnakSatraiH satataM grahAH / jIyamAnAstu lambante tulyameva khamArgagAH // 38 // prAggatitva matasteSAM bhagaNaiH pratyahaGgatiH / pariNAhavazAninnAstaddazAGgAni bhucate // 38 // savyaM namati devAnAmapasavyaM surahiSAm / Aho ! Shrutgyanam
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 somasiddhAnte / upariSTAGgagolo'yaM vyakSe pazcAnmukhaH sadA // 4 // cumbakImaminyAyana uccapAtA adarzanAH / grahA nAnAgatiM kuryurdevatA bhagaNAthitAH // 41 // pravahaH zvasanazcetAn svoccAbhimukhamIrayet / evaM yat prAGamuvaM yAnti taDnaM RNamanyathA // 42 // dUrasthitaH svazIghoccAGgahaH zithilarazmibhiH / savyetarAkaSTatanu veDakragatistadA // 43 // napaSaDvagapaJcAzadatyaSTophurasaiH kujAta / / antya kendrAMzanIcAMzairvakriNo yAnti pAtavat // 44 // vakrAnubakrA kuTilA mandA mandatarA smaa| tathA zIghrAtizIghrAkhyA grahANAmaSTadhA gatiH // 45 // mandAdipaJcasaMjJAzca vakra cAnyaiH prakIrtitAH / / pAtopabhogaH kheTAnAmuttarAbhimukhaM nayet // 46 // grahAH prAgmagaNAIsthA dakSiNAbhimukhaM tathA / pAtAbhyA apakRSyante zIghrocaM budhazukrAyoH // 47 // tacchoghAkarSaNAttau tu vikSipyate yathoktavat / atte grahasya kSepAnte svakrAntyantAtprasAryate // 48 // bhUTataM krAntibhAgaghnaM bhagaNAMzavibhAjitam / avApta yojanaiya'kSAdaparistho graho vrajet (?) // 46 // meSAdAvuditaH sUryastrIn rAzInudaguttaraH / saJcaran prAgahamadhyaM pUrayenmeruvAsinAm // 50 // Aho ! Shrutgyanam
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ golAdhyAyaH / karyAdIn saJcarastavadahnaH pazcAImeva saH / tulAdIMstrIn mRgAdI strIstava deva surahiSAm // 51 // ato dinakSaye sAyamayanAnto viparyayAt / vyakSoimaM ca tiryaktvAtriMzatA ca kSapApyahaH // 52 // parato bhUcatuyAMzaM svasthAnAhAsayadraviH / tattadigbhyAM tattaddizAmukhaM saJcara yannapi (?) // 53 // tattatpazcimabhUpAde udaG merostu dkssinne| madhyodayAIrAnAstakAlAn kuryAdraviH kramAt // 54 // anyatra devamAge tu hAnidhI divAnizoH / anena pratyahaM yAmye vyastaM deve'nyathAnyathA // 55 // bhUmaNDalAt paJcadaze bhAge saumyAyane iyoH / nADISadhyA sarUdrAnirdeve 'nyatra divA bhavet // 56 // anyathA ayanAtyAtoparatoyaM bhasaJcayaH (?) / vartate viparIto hi spaSTa krAntyaGgayo hyadak // 57 // yAmyaM ceti punastasmAttanmeroH santi yojanaiH / parato vAsarasyApi sadA dhikSayo bhavet // 58 // astonmaNDalamUrdhva sthAH pitaro darzanirgame / khoparya ke prapazyanti tanmAsaM paiTakaM dinam // 5 // kalpendabhagaNa: kSuNAH khatrayAzcihipAvakaiH / aAkAzakakSA sA kakSA bhaktAkalpamasaJcayaiH // 6 // kalpabhUvAsaraiH sarvabhuktiyojanameva saa| Aho ! Shrutgyanam
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ somasiddhAnte / yuktA gatikalAH SaSThi. mArkakakSA ca pazcimaH // 61 // vyAsAI yuktasaMghAtrI karNAonA tadunnatiH / santyeva jyotiSAM yogAhatakalpA phattAya sA // 6 // kRtvA samantu bhUgolamabhISTaM dAravantataH / AdhAraka nAditayaM kakSA viSuvatI tathA // 63 // bhagaNAMzAkulai tatra krAntyantAdaGgulairapi / ayanAdayana krAntiH kakSAnte svadhruvAdikam // 64 // zrAcchAdya zuklavaleNa yantra yuktAna grahAdikAn / jyastakSitijattaM ca kRtvA yanvaM ca kAlavit // 65 // bhUmi yahahabhiryantra pratyakSeNAkhilaM gatam / yasya kRtvopari sthAnamAtmanastatra saMsthitiH // 66 // kAlAnte bhagnamakhilaM kRtvA dRSTvA grahAdikam / naSTe dive divA rAtrau lokatritayage kSaye // 6 // zete brahmA svayaM patre nyagrodhasya kSapAzraye / mahAniva divApUrNe mahI saMmudritAkhilA // 68 // sRSTvA punarjagat sarva kariSyati yathAtatham / zaktimAnaM ca zeSaM tat jagacca pratisaJcaret // 6 // khakha karmAnurUpaM tu yathApUrva tathoGgavam / brahmaNaH zaradAM pUrNe zatazo yAti tajjagat // 70 // sarva kArya kAraNe khe lIyate sarvakANam / mAyAzavalitaM brahma punaH sRSTiM kariSyati // 71 // Aho ! Shrutgyanam
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ golAdhyAyaH / tattva nasyAdivAkyairyat samyakajJAnaM prajAyate / tena nazyati sA mAyA nAnyathA koTikarmabhiH // 72 // vinaSTovyAkRtaM svasthAnirUpaparamAsatam(1) / kaTazya mokSa ityuktaM citraM tatra vicAraya // 73 // samAdhimArga evAyaM saMsArajayakAraNam / etaddhyAyan buddhimAn syAta(? kRtakRtyaH sa eva hi // 7 // iti guhyatamaM zAstra bhuktimuktiphalapradam / adhigamya tataH momAcchau nakaH pUrNamAnasaH // 75 // lakSade hAzca dehaizca pUrNa cakSuH punaH punaH / namaskatvA miSAdeyA vivazo gahudasvaraH // 76 // tuSTAva zAntaH svaguru zAntaM savigrahaM munim / jaya candrAmRtAMzo mI jaya zaGkarabhUSaNa // 77 // bhaya sarvaca sarvAtman jaya sarvezvara prbho| kRtArthohaM kRtArthohaM puNyohaM patavigrahaH // 78 // dhanyohaM vItazokohamityoMbrahmAhameva ca / acchedyohamadAhyohamamakaM hamahaM zivam(?) // 79 // ahaM viSNurahaM brahmA zakrohamahamaMzumAn / ahamagnirahaM vyoma sarvametadahaM jagat // 80 // tvatprasAdAgahazreSTha evametadavaimyaham / trAhi mAbhiti saMprArthya praNipatya punaH punaH // 81 // guruM samarcayAnAsa gandhapuSpAkSatAdibhiH / Aho ! Shrutgyanam
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 somasiddhAnte / dakSiNAM ca hiraNyaM ca vastrabhUSaNapUrvakam // 82 // abhivAdya namaskRtya *********(1) / jJAtvedaM munayaH sarve somAlaya manoratham // 83 // pratipadyApurityanyaM jJAnaM papracchurAdarAt / sa tebhyaH pradadAt prItaH samyak jJAnamaninditam // 84 // tadeva devastadbrahma vedacakSuH paraM zubham / adhyetavyaM sadA viprairuttamairvedavAdibhiH // 85 // iti zrI somasiddhAnte caturthe golAdhyAyo dazamaH // samApto'yaM granthaH // (1) jagAma svAzramaM tataH / ityanumIyate / Aho! Shrutgyanam
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ // shriiH|| OM namaH paramAtmane / brahmasiddhAntaH / brahmaNA vircitH| dhyAnayogasamArUDhaM brahmANaM trijagadagurum / abhivAdya sukhAsInaM nAradaH pariSTacchati // 1 // devadeva jagannAtha sarvajJa kamalAsana / jyotiSAM caritaM jJAnaM brUhi kAlAzayaM mahat // 2 // adhItamakhilaM chandaH sthANurUpaM pratIyate / aGgai vinA yathaivAGgI tasmAdetat prasIda me // 3 // ityevamutto vizvAtmA nAradena mhrssinnaa| putreNa dhImatA prItyA vAkyametadabhASata // 4 // brahmovAca / sAdhu sAdhu mahAbhAga yanmAM tvaM pariSTacchasi / vistareNa pravakSyAmi tanme nigadataH zTaNu // 5 // nArAyaNaH surazreSTho vedAkAreNa vartate / chandaHzArakhaM tasya pAdau kalpaH pANI mukhaM tathA // 6 // Aho ! Shrutgyanam
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAnta zabdazAstraM thotrayugmaM niruktaM ghANameva ca / zikSAzAstra jyotiSaM tu nayanaM pRSThameva ca // 7 // etairaGgarasAvanI rAjate vedvigrhH| pradhAnamaGgame vedamaGge veSveva SaT ca // 8 // etacca mattaH zotAMgoH pulastyAcca vivakhataH / romakAcca vasiSThAcca gargAdapi bahasateH // 4 // aSTadhA nirgataM zAstraM svayaM paramadurlabham / ete'pi kAlAdhonAni jAnAni vidurIzvarAH // 10 // gatAgataM ciraM kArya kAlastatprabhavAtyaye ?) / hetuH kAraNakAlo'sau sarvAdhArasivikramaH // 11 // tatkAyaM kAla kalanaM vakSyate nArado'dhanA / aSTAdaza nimeSAstu kASThA triMzat tu tAH kalA // 12 // tAsAM viMzat kSaNaste'pi SaTa nADIti prshste| yahA gurvakSarANAM tu dazakaM prANa ucyate // 13 // SaD bhiH prANavinADI tu tatSaSTyA ghaTikA tathA / zvAsaH prANastu sarveSAM tadAyustena nirdizat // 14 // mADauSaSTyA hyahorAtraM(1) mAsasta traMzatA bhavet / mAnamAmiti proktaM sAvanAdyamathocyate // 15 // udayAdudayaM bhAnobhadinaM mRtyu(2)lokajam / yAt tanAUdayo mAsastathA'yaM sAvanazva hi // 16 // (1) divArA-pA0 2 pR0| (2) marya-pA0 2 pu0 / Aho ! Shrutgyanam
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamo'dhyAyaH / bhAkhahiyogatazcandro yAvataiti raviM punaH / syAta tAvAnandavo mAsastithInAM triMzatA ca sH|| 17 // tatpUrvottarapakSau tu khataH siddhau sitaasitau| kRttikAdihandagatAt pUrNendoH kArtikAdayaH // 18 // vidhA mAsA upAntyAntyaprathamAstu(1) trayo 'tra hi| pitarazcandrabimbasthA agniSvAttAdayo ravim // 16 // uditaM kRSNapakSAdhaM pazyantyanyatra cAstagam / ahorAtraM tat pitRNAM cAndro mAsaH prakoLa te // 20 // mAsa pakSAvasAne tu taddivArAvimadhyamau / saMkrAntyA sauramA sastu mAsayamRturbhavet // 21 // varSa Sar3atavo divya mahoganaM ca tnmne| kapityAkArabhugolamadhyago meruparvataH // 22 // nAnAratnacayo haima ubhayatra vinirgataH / tasyopariSTAnmanvindrAmarAstasmAnmaharSayaH // 23 // adhastAdasurAstahanmahAvalaparAkramAH / graho meSAyane prodyatsaMcarannudaguttaram // 24 // pUrayeta prAgahamadhyaM devaanaamtubhikhibhiH(2)| thAmyAyanAyai vigRhairataH pazcArdhameva saH // 25 // tathA tulAdyaidaityAnAmapi saumyAyanAdibhiH / (1) upAsyAsyapanamAstu-01-1 bu.| (1) rAzimistribhiA-pA. 2 pu.| - Aho ! Shrutgyanam
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAntesurAsurANAmanyonyamahorAtra viparyayAt // 26 // divArAtripramANaM ca bhAno gaNapUraNAt / vikalAnAM kalA SaSTyA tatSaSTyA bhAga ucyate // 27 // tat viMzatA bhavedrAzi gaNo dvAdazaiva te / tulAdiSaDazItyazaiH SaDazItimukhaM dinam // 28 // taccatuSTayameva syATu dikhabhAveSu rAziSu / SaDaviMze dhanuSo bhAge hAzi nimiSasya ca // 26 // mithunASTAdaze bhAge kAnyAyAstu cturdshe| tataH zeSANi kanyAyAM yAnya hAni tu SoDaza // 30 // ktubhistAni tulyAni pitRRNAM dattamakSayam / yatra kSetre bhavettasya SaDazItimukhaM(1) dinam // 31 // SaDazItimukhaM nAma tasya kSetrasya kIrtyate / saumyayAmyAyane yat syAt kSetra tayayanAbhidham // 3 // vighaTanAgre mdhydeshaa(2)duprissttaadivaakrH(3)| talAmeSAyane yAnti grahA yadiSuvacca tat // 33 // carasthirahi svabhAvaphalaste ca mRgAdayaH / zizirAdiguNairTa dai: punazca zizirAdayaH // 34 // sthiraM viSNapadaM ceti tandrAma sthirabhaM smRtam / meSacaitrAdimAsAstu madhvAdyA iti kIrtitAH // 35 // (1) bhave deta t SaDazIti mukha-pA0 1 pu. / (2) adhyazRGgA-pA0 1 pu0| (3) vivasvataH-pA0 1 pu0|| Aho ! Shrutgyanam
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamo'dhyAyaH / kacidetairvasantAdyA yajamAnecchayA punaH / saMparodanvitAdyAstu (1) vatsarAH prabhavAdayaH // 36 // pramAthI prathamaM varSaM saura kalpasya sarvadA / divyairahobhirbrAhmarvA varSajJAnaM puroktavat // 37 // divyAbdAnAM sahasrANi dvAdazaiva caturyugam / yugasya dazamI bhAgazcatukhrivyekasaGgaNaH // 38 // kramAt kRtayugAdInAM SaSThAMzaH sandhayaH khakAH / yugeSu tatra ( 2 ) vartante gatAgatayugasthitI // 38 // kRtAdInAM vyavastheyaM dharmapAdavyavasthayA / sandhyAsandhyAMzasahitaM vijJeyaM taccaturyugam // 40 // caturyugANAM saikA syAt saptatirmanusaJcaraH / kRtAbda saMkhyA tasyAnte saMvidhAtrI jalaplavaH // 41 // manvantaravyavasthaM yaM prAjApatyamudAhRtam / kalpe sasandhayo jJeyA manavaste caturdaza // 42 // kRtapramANaH kalpAdau sandhiH paJcadazaH smRtaH / ityaM yugasahasreNa bhUtatArAdimAnakaH // 43 // saMhArakArakaH kalpaH kathitastatra nArada / sahasrayugaparyantamaharyadbrahmaNo viduH // 44 // rAtriM yugasahakhAntAM te'horAtravido janAH / (1) saMparIdAnvidAdyAstu -- pA0 1-2 10 | (2) yugapat tatra -- - pA015 1. 1 // Aho! Shrutgyanam 5
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasidvAnteyAvahAkhila vizvaM tAvat tiSThati tissytiH||45|| zatAyuH puruSaH sarvaH svayA'horAtrasaMkhyayA / graha devadaityAdi prativalpaM carAcaram // 6 // kRtAdivedairdivyAbdaiH zataghnaiH 49400 saca te mayA / jyApiNDamadhye paridhikrameNa labagArNavaH // 40 // mekhalAvasthitastasyA devAmaravibhAgakRt / yojanAnAM zataM triMgadAtaM tasyApi vimAraH // 48 // tanmaye tulyabhAge tu raTA kAra torAH / cata etA: pUrvAdyA nagaryo devanirmitAH // 46 // yamakoTizca laGkA ca romaka siddha purypi| upariSTAjatyAsAM acakra graha saMyatam // 50 // vizeSAvitruvatyaka tannAmnA viSayamA / puSkarahopamadhyasthe mahApukarazahe // 51 // tiSThatA siddha puryAta grahAH saMsthA pitA mayA / kalpAdau sRSTikAle taduparyeva tadAdiSu // 52 // madhyodayAIrAcyastakAle vAra: prajAyate / sadA pacAnma khaM maveM grahanakSatratArakAH // 53 // sUjyante khAmabhUpaddikAsubhi: 21600(1) sAvano vaiH / grahanakSatratArANAM samoinanakAraNAt // 54 // (1) sRjantemAmabhUpAdeSvasubhiH-pA0 1 1 2 pur| Aho! Shrutgyanam
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamo'dhyAyaH / pUrvoktAsudinaM ciMzannADikaM naktamapyatha / viSuvatyudayasthAnAt prAk pratyak pazcimottarAH (1) // 5.5 // prAkSina kakubhaJca tatrazca vinirdizet / evamuktapurobhyo'yamuttaro merurAmaraH // 56 // asuro dakSiNaH kaSThA niyamo na tayoH samaH | liptAsu cakratulyAmu dRzyate sakala yadi // 57 // viSuvaddivase bhUsye tAvatIne kuto dizaH / iti paryaTatAM yo yAti yadyaduDUnyapi // 58 // catotya tagmA yAti yatpratyak prAggatizca sA / tulyakaNaM tAvatyA'ya (2) khakakSayA // 58 // UrdhvaM tatparivartena pauSNAnte bhagaNaH smRtaH / sarvatrecchAphalabadhe pramANAtaM ca tat phalam // 60 // nAtyacchA mAnasAbhyaM doH koTivargayute padam / karNe dagapadAbhyato viSkambhAt paridhirbhavet // 61 // hA niSTadvidhiyA mArgaM vyatyayAdiSTamiSTajAt / yuge syuH prAggaterbhAnorjhasya zakrasya cAtmaja // 62 // kujArkiguruzIghrANAM bhagaNAH sUryavatsarAH 4320000 / (1) prAcyaivaM pazcimAdayaH - pA0 10 / (2) navatirvA 0 1 0 / Aho! Shrutgyanam
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmamidvAnteindostAgnirAmArthasaptazailazarA(1) 5775336stathA // 63 // radebhatarkagonetranayanAni 2266832kujasya ca / budhazIghrasya vai paSTikhAdyagnyakamanIndavaH 17637060 // 64 // za nyAzvinayanAmbhodhiSaDaguNA 364220 vAkpate tathA / kAvyazIghasya SaTazailaguNAkativiyannagA: 7022376 // 65 // aSTatarkazaralabdhizazAGkAH 146568 maryajasya ca / trinakhebhASTArNavAstu488203 mandoccasya nizApateH // 66 // vAmapAtasya va svagnihidastAgniyamA 232238 mune| kojAt kalpa kramAdindrakarA 214 aSTASTa488sAgarAH // 67 // kasAtyaSTi174vizanyAGkA 6.3nAsatyaturasA 66rastathA / (1) tamirAgnyarthasapta zailazara:57753 3 36-pA0 210 // . . . Aho ! Shrutgyanam
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamo'dhyAyaH / prAggateH sUryamandasya saptakuJjarapAvakAH 387 // 68 // kaujAt kRtanakhA 204 nAgaSaDgutAH khaviyannava 600 / zarapAvakabANAzca 535 tathA navajDatAzanAH 36 // 66 // aSTAzvobhAdrivikRti iyaSTabANendavo 1582237838yuge / bhodayAH prAggaterete bhagaNaistu vivarjitAH // 70 // pAtAnAM bhagaNairyuktA udayAstasya kIrttitAH / nakSatrodayataH pUrvaM pratyaggatirudeti hi // 71 // pazcAt prAggatire tammA davikalpodayA yuge / arkona candrabhagaNAH zazimAsAH prakIrtitAH 53433336 // 72 // dinIkRtAste tithayo 1603000080 bhUdinonA: 1577617828 yakSapAH 250822521 arkendumAsavizleSo bhavet 1563336 puttrAvimAsakAH // 73 // 1 // wor Aho! Shrutgyanam
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ . brahmasidvAnte patra cakrakalAzcandra kakSA paJcadazAhatAH 324000 / vyomakakSA bhavedevA kalpendu bhagagAhatA // 74 // kakSA grahANAM saiveha hRtA caiva pRthak pRthak / vakalpagaNaiH kakSASTibhramaNaM ra ve. // 7 // svakakSAvyAmabhavyAsavile jAI tu madhyamam / sarveSAM prAggatiH kalpyA bhUdinomamaNDalam // 76 // ekasya bhUdi nasyAsya kalpyA prtyggtistvh| chAyAzaGka jyAmakoTo karNo'to viSuvatprabhA // 77 // chAyA yA mA vighuvatI svadeza khyAhinA jaa| zaGka: sthAhi va kareMyai na taiyateta // 78 // vardhamAno mahIkA : rivI nirakSakaH / akSAkhyo hau dhra vo merorupariSTAjabha sthitau // 76 // bhUta cadrAntaraM nidhupAntaramapi dhruNam / samudre madhyakakSA'syA: nitijasthau vAviti // 80 // tatrasthAH paripazyanti dakSiNottarayormune / akSAnaterabhAvAt sa vyanadeza iti samataH // 81 // banyavAnaprabhA yAvat tAvacca krasya lamvanam / merorabhimukhaM yAturupayupari dRzyate // 2 // dhruvasta tastAcakra nIcaiH caistu nArada / niravAbhimukhaM yAturanyathA taTvayaM bhvet||83|| Aho ! Shrutgyanam
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamo'dhyAyaH / anAMgA nAti 6.marau vyakSe lambAMzakAstathA / lamba kSo dakSiNI grAhyo gaNiteSu tathA'pi ca // 4 // lambo nA ca tribhajyA cevardhamAno mahauzavaH (1) / vaImAnaH khakhavinda 1600 yojanAni kSite stu sH||85|| bhaka pInuguNaM tasya jyASA DeradarzanAt / bhakaTayanugaNaM kSauyate'kSo dino'dhikaH // 8 // tathA'pyakSonanavateH zaDa kurmando hi gRhyte| anAdilomaga manAllambA kSAvadhikonako // 87 // akSajyAdhijyayoH zleSo yadya nakSaya ityatha / lambo hi bhavatA(2) tatra gRyate tahi yatnataH // 88 // tatSTacchAnuguNaM loke masiddha tannirAkRtam / syAt sunAdhayitA kheSTaH svAdhyAyastadupAdhayaH // 8 // tasmAt paJcama siddAnteSaktamArgo'vadhAryatAm / chataM mavataM viSavanma banA'.jyaM viSaM tathA // 60 // saMgasya vizeSe'pi tthaitdnumiiyte| madhya he viSuva yakastasyAkSAMzA natAMzakAH // 11 // tanna tAt palabhA cAnta: sA'nacchAyA prakauyate / cakraliptAdhavargasya dazamaM karaNopadam // 12 // (1) hitacchUpa:--pA0 1 pu / (2) lambo pakSohi bhavatA-pA0 20 / Aho ! Shrutgyanam
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasidvAnte-- vyAsAdhaM tu caturvizo jyApiNDa itIryate / vRttasya SaNavatyaM zo daNDavadyaH 225 samaH sa tat // 13 // prathamaM jyArdhamevaitaddInakaraNopadam / (1)trayoviMzo jyApiNDaH parakhaNDAntaraM jyyoH||14|| dineSTa honA khaNDajyA yatrArdhandu yutA na cet / / khaNDe zatAdhike netraviyahedairyutA tu cet // 65 // khATrinetrakhakhaNDA syAdeNyakhaNDa yutA stii| khakha eDarahitA jauvA khAt pUrvajyA tu maurvikA // 66 // prAyo dazaiva santyAsAM madhyaikAdazavarjitAH / hitvA kukhaNDa mUlAni tatrAnyAH syurya thoditam // 67 // yahA'sya bhAjye jye tatra guNaSaT candrasaMyute / dvitIyabhAntyajAstisro nagagovahnisaMyatAH // 8 // (1) ete 94-103 zlokA vakSyamANaprakAreNa sAdhako bhavitumarhanti parantu AdarzAnurodhena male tathaiva sthApitA iti vijJeyam / prayoviMzo jyApiNDaH parakhaNDo'ntaraM jyayoH // 14 // dvinneSTahInA vaNDajyA paJcAdvimitA na cet / khaNDaH sveSTAdhi ko yatra vigatastvanyathA tu ceta / / 2.5 / / svAgrimo'tra svakhaNDaH syAdeSya khaNDAbhidhaH sa tu / svakhaNDarahitAjjIvA svAta. pUrvajyA tu maurvikA / / 96 / / prAyo dazaiva santyAsAM madhye dvAdazavArjitAH / dvighnyA: karaNyA malArdha tato'nyAH syurya thoditam / / 97 // yadvA''dyabhAntyantre jye ca guNapaJcendusaMyute / dvitIya bhAntyajAstisro nagasvarvadvisaMyutA / / 98 // Aho ! Shrutgyanam
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamo'dhyAyaH / tatpaccamI khakhAntyAdyA ceJjyAprAgvat tataH sphuttaa| ityeto hau ca sAmAnyau mAnI nAnAguNairyutau // 8 // vikratyadhika cakravyAsArdhamArgasya kiJca yat / pAdyamArge tribhajyAdhaM prathamajyA na yanavet // 10 // karaNIpadapAdonakaraNIdalameva(1) hi| ekahibhajyAhAdazIjyA karaNIjyApadaM kila // 101 // evaM tasmAdAImArge tatsarvAnuguNaH sphaTaH / varga nirUpyate protA trijyA prAgvat karaNyapi // 10 // cakrasya SaNavatyaMtho viliptaathyko'ksstH(2)| prathamajyAImetasmAdikRti(3)jyA purotavat // 1.3 // (4)dighrasya khaNDahonAkhyA nvaadhvinniyutaantybhe| sadAdhvihita yavyomavahinetrayutaM kramAt // 104 // tatpaJcamI svakhaNDAdyA syAjyA prAgvat tataH sphutt|| itye- ... ... ... || 99 // vistRtyadhika ... ... / prathamajyA tu yadvavet / / 100 / / karaNIpadapAdonakaraNIpada-mUla-) meva hi / evaM dvibhajyA trijyA tu karaNotaH padaM kila / / 101 // evaM syAdAdyamArgastu na sarvAnuguNaH sphuttH| yo nirUpitaH proktA trijyA prAgvat karaNyapi || 102 // cakrasya paNNavatyaMzo bhalipAzraya kasya tu / pUSamajyAdhametasmAdvikRtijyA puroktavat / / 103 / / (1) karaNImukhameva-pA0 2 pu. (2) abhinnaH / (3) prayoviMzI jyA iti / (4) to''dhyAyasamAptimaspaSTArthAH / Aho ! Shrutgyanam
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 brahmasiddhAne---- yadvAtaH khaNDasaMzuddhiliptA yojyAH kramAcca tAH / sapta vizvainaM gASTAbhIrasazailairna gAbhiyaiH // 105 // atiSTatyavAdvizailaira sAMbhodhinnibhistataH / dvitIyabhAnte yAjyAkhyA yuga nentrendusaMyutAH // 106 // taptamI setasUryAt taccarthyaSTazailabhAk / sendrAtaca tRtIyAdyAhitIye dvAdazonvite // 107 // zrAdyamentyAkhadRgbhAgA vizvAdrica SphuTAdhvani / tatsaptamau khabhetyAdyA tatSaSThI radavarjitA // 108 // tatpaJcamI caturthI sA khAtyaSTigognisaMyutA / tRtIyA vikalA sA tatphalaM bhUtithisaMyutam // 108 // dvitIyA yatphalaM vedavikalAdyabhathoktavat / sasphuTajyA vidhizcAtrotkramajyAkhaNDamaSTamam // 110 // jyAtvAbhAvAnulomyena saSaDurgAnyabhAkSabhA / parakhaMDaphalaM proktaM khakhaNDAt khakhapUrvayA // 111 // iti zrIbrahmasiddhAnte prathamodhyAyaH // 1 // zrAkarSataH svasambandhAdbhavatIti sphuTA sthitiH / mandoJcAbhyAmarkacandrau yadA mandaphalaM mune // 1 // cAkRSyete eva tasmAnmanda karme kametayoH / catvAryAnayane dvArau pareSAM (1) dve tu tatra hi // 2 // ( 1 ) ' dvArANyanyeSAm ' - iti pAThaH sAdhuH | Aho! Shrutgyanam
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo'dhyAyaH / tatkarmaNAM catuNAM ca kramaH prAk sUcito mune / grahabhuktaH phale kArye grahavat thilomge|3|| phalavyasta kendrabhuktiryadi vA trijyayA htaa| tatkarNAptA svoccamuktIvizodhyA sA gatiH sphuTA // 4 // grahoccabhuktiyogAt tu hitvA kendragatiM sphuTAm / . zIghroccabhuktizeSAdhaM graha kendragatiryataH // 5 // zIghroccabhuktirekAhatadaiko yotavaGgatiH / / zIghrAdhabhuktau tAdRzyAM phalAdyAya grahasya tu // 6 // phalAdhIdha tu mndaardhgrhbhuktiyutaa'dhitaa| sA bhave vidyamAnatvAt kendrabhutividhostu sA // 7 // soccabhuktivedyat sA prAguccendagatistataH / grahApavaNaM cAdhaM karaNaM tatprakIrtyate // 8 // grahANAM bhuktirevAsmin kendrabhuktizca mAndayoH / sphuTakendra gatestasyAH sphuTabhuktihasya ca // 6 // atha vA kendramuktiH sA trijyA krnnaantraahtaa| / karNAptA'khya'dhitA ca grahabhuktadhanaM tvaNam // 10 // karNa trijyAdhikone tu vyastaM mAnde vidhiiyte| uccainIcairgate sUrya uccainocairyayugrahAH // 11 // kiJcit tasmAt phalaM bhAnostaityA ca tadA natam / / grahamuktihataM bhaktaM cakraliptAbhirakavat // 12 // arkabhuktivadapyevaM grahe kArya ca tahatau / Aho! Shrutgyanam
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAtemadhyagraheSu cocceSu tadbhaktiSu ca taskRte // 13 // tadAdAvakhileSvevaM kRtaM yat taDvitaM matam / khIcaiH khanIcaistAbhyAM svAdanyasyaitadadvayaM bhavet // 14 anyasyaivAnyadIyAbhyAM nAto'kasyaitadiSyate / kriyate yA durAzakSA grahasphaTavidhiM prati // 15 // sA'paraM hIyate putra sAMprataM tatra tat phlm| madhyasaMjJA grahAH paJcavArkendra neti madhyamau // 16 // "yadi syAt tithisaMvRddhihrAsAbhAva: prsjyte| tithayaH sAvanAhAni bhagaNA hrAmaddhitaH // 17 // yadi stharadhimAsonarAyabhAva: prsjyte| zukrajayoH karSakoccaM zIghraM taditarasya ca // 18 // vikSepA na vikalpyante phalaheturna kalpanA / arkendorapi zIghrArdhamandrArdhAdiprakalpanA // 16 // niSphalatvAnnirastaiva mahAvAyau pradhAvati / tirodhAnena SaDjAdIn vAdyAMza dUba khecarAn // 20 // nudati pravahazceti mArgabhedAdidaM na st| karmANi yAni catvAri grahasyaiveti tAni ca // 21 // zIghrAdhaiM syAcchIghraphalaM caturthe viguNaM tathA / mandAdhaM syAnmanda phalaM tauyamapi nAnyathA // 22 // kimboccAbhyAM niruktAmyAmapakRSTaH punastathA / Aho! Shrutgyanam
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo'dhyAyaH / kalapyaM cet punarapyevaM tathA'ndra ca nArada // 23 // grahopari na zIghocamiti ducca tA'sya na / trijyonazIghrakarNazca sarvahA munisattama // 24 // nAdhaH zoghocca iti cedagrahastAlpagastu saH / adhaH kakSA kalpyate cet kakSA'tto tana kasya vaa||25|| tUSNIM kakSA kalpyate cet sarvajAM tarhi kalpyatAm / niSphalatvAtra sarveSAmiti cet kAlpyatAM phalam // 26 // nirarthatvAt kalpanAyA bayAkArya tu kAraNAm / kalpyate cet kalpitaM tanmavaiva na tu kiM punaH // 27 // atIndriyArthavijJAne prajA zatireva hi| yathAti mayA dRSTaM paradezAdhyatAm // 28 // madhyamAH sthAyinaH santi neti cenmadhyamAnugAH / grahAcatuSkarmavanta iti yat tannirAkRtam // 26 // madhya goghArSamandArSaphalameti tadAzrayaiH / upagrahai zvApakraSTA bhandoccaizca grahA yayuH // 30 // iti cenmandabhAge ca naivAkaramATupagrahAH / yujyante te prakaSTAcadapakaSTA grahAzca te // 31 // iti catvAri karmANi grahasyaiva na tanmatam / upagrahApakarSe'pi pUrva me vedamucyate // 32 // ato mandArdhazIghrArdhA na santIti hi nocyte| asattve'nyatarasyApi grahayorardhasaMjayoH // 33 // Aho ! Shrutgyanam
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasidvA-te-- ekApakarSagaM kalpyaM grahasyApi tathA punaH / upagrahA na santIti yadi brUyAccatuSTayam // 34 // karmaNAM syAgrahasyaiva santi tasmAdapagrahAH / ardhAkhyenApakRSTazca nIcarnIcaiyathA tathA / / 35 / / upagrahopakRSTaH syAt sagrahastena cediti / naivamardhagrahasthAnajAnameva tathocyate // 36 // khacchandagamanaM taddhi kiMtaruiccanIcatA / ardhAkhyenopakRSTazce spaSTa upagrahaH // 37 // grahazcApyapakRSTaH syAt tadabhAvAnna tadbhavet / vikSepyau ca na cehamI pAtAbhyAM zukracandrajau // 38 // vikSepyau tau tathA kSeliptA cenna sphaTA skhadika / . apakRSTairgrahaiH sAkaM karSakA yAnti yat tataH // 36 // te'yakRSTAH svamandAdyaiH pAtAstaizca tataH phalam / TatIyamapi pAtAnAM grahavanneti kalpyate // 40 // tasmAnmandArdhamandoccamadhye yAvaTupagrahaH / yAti yahizi tAvatyevAsta taddizi madhyamAt // 41 // svacchandAkarSakazca kSepazcalanamanyathA / zIghroccAveva zIghrAkhyau budhazukrau na cetarau // 42 // iti caitAguccAmyAM graha sthAnaM ca budhyatAm / / yAmyottaragatI tahadukamAGgAskarasya ca // 43 // Aho ! Shrutgyanam
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvinIyo'dhyAyaH / tathaivAnaparuSTAnAM gteraadhikymlptaa| grahakarSakavastu kiM na cediyupagrahe // 44 // khachanda gamanaM teSAM mandoccA: kathitA thA / mRSAvAdI ca vedaH syAt tat sarvAnarthakAraNam // 45 // mandArdhAdyo yaddizi ca yAti tanmadhyamo grahaH / yAvanti kalye mandArdhA yo gacchet so'pyapagrahaH // 46 // sa nAsti yasya gamanaM kalpajaM gamanaM na ca / manda sphaTATromaze hi some ca kSepasAdhanam // 47 // kIrtitaM tatkarSakAH syana sambandhAntaraM kramAta(1) / sUrya romazasomebhyo yathAlabdhagrahA iva // 48 // kalpitAH svaH svanAmAdau bhinnAH saMjAstathaiva ca / mandAkRSTairhi mandAkhyA grahairuktA yayuH saha // 46 // vikSipyante ca pAtaimtaiste grahA iti kalapyatAm / iti cet karSakANAM tu proktAnAmantaraM bhavet // 50 // vyaktaM zrutikRtaM nAma naitadapyasti paulige| grahe kRtaM yat tatpAte kRte neti ca varttate // 51 // somaromazayoH pAtAH zodhyA mande bhya iiritaaH| .. zukrajamAtayomikramaNaM sUryakIrtitam // 52 // TatIye'sya na cediSTaM tat tatrApyasti dUSaNam / zratya ntaravirodhastu paulize'tra ca gamyate // 53 // : (1) dhruve iti 3-pu. pA0 / Aho ! Shrutgyanam
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasidvAntetahAisya gamanaM tAvanirNItaM ca sahetukam / upagrahanimittaM vA na tAvat prathamakAmaH // 54 // yo TakalpanApatoyaH kAlya eva cet / pAtamandoccamadhye la pharma sAdhyaM mA tammatam // 55 // kalpastutIyazcedu pazaSTa upasahaH // azvenaiva rathaM pAtamAkarSati navA satAm // 56 // stambhacchAyAdIpaJcena mandolo'ca kAraNam / paha smarabhacakAdhamAtoprahasanaraH // 57 // vAmaM niSkAraNaM pAtItIyaMnA kalpanA shii| voccAdupayahAhA'ni nAkAramAditaniSyate // 58 // sahetuka kalpamAna kalyate na tu hetukaiH / mandocenApakaSTastu yA jati bhAskaraH // 56 // tenAkRSTA grahAstAvat te tazrImAyAH / bhRtyaistata kriyate karma gvAbhimA kriyate hi yat // 6 // pratyak prArabahirantI taTAho'rkasamaM majet / iti cennaitadiSTaM syAjogAdAvadhika pA: // 1 // sevAdAvadhika bhRtyA vartan na hi tatsamAH / yAvAn yasyAdhikAraH syAt tAvat tasya pravartanam // 62 // sarva cakAdhipaH sUryaH kiyayAti khatiH / iyadyAtIti yuktiH syAdrAjA'nucara samAptitaH // 63 // Aho ! Shrutgyanam
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo'dhyAyaH / zrutiryatra pramANaM syAkti: kA tatra nArada // jijJAsoyuktiriSTA'sti yadi zrutyanusAraNI // 64 // zrutyatISTatarA yuktirnAnyahAyeta tacchutim / kRtvA''dau mAndakarmAnta kriyate zIghrakarmavat // 65 // tasmAnmadApakaSTAta prAk zaugheNAthApataSyate / kiJcitkiJcivilambyaiva iti cedapakarSati // 6 // naitadevaM yadevaM cet gatirnAnAvidhA'nvaham / vimbaM ca zuddhakarmAsya sahadetadabhAvataH // 67 // nanu visbAlpatAdhikyaM khama kSitije'nvaham / iti tu kSitije brahmANDAMzako nAdho bha: // 6 pUrNa kRSNAMzavastasmAdRzaH pratihate mahat / vimbaM bhUbhAbhisaMchannaM raktavarNa ca dRzyate // 66 // asaMmukhatvAnmadhyAt sa pArvAdyaM svakharatvataH / stokastokena bhUrazmihAse caNDAzadarzanAt // 70 // dRSTi pratihate vimba kSIyamANamite gate / ArAta khamadhye caNDAMzurazmiH prAgalbhyate bhuvaH // 71 // razmyabhAvAcca pAdInaM kSitijAdiva dRzyate / tribhizcaturbhiH kSitije khamadhye'tha kalAhRtaH // 72 // aGgalAni bhavantyasmAdityataM hi maharSibhiH / bhUmikakSAzcaturbhAge khasthitasyAtmanastu yaH // 73 // kSitijasthakhamadhyastha ityevAsau puroditaH / / hata mahat / Aho ! Shrutgyanam
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAntatisazcatastrAstA liptAstadAnImaGgalahaye / / 74 // dRzyate mahadekena bimbamanyena vA'nyathA / ekasmin divase tasmAdimbAdhikyAlpatA na hi // 5 // vicatuHkarNayogArtha sphaTakarNo'sya sastake / yahacaralyataH kiMcidavilambyAkarSaNaM na hi // 76 // uhayAnuguNyena graho yadyapi saJcaran / tathA 'pi yugapat karmavayaM na kriyate yataH // 77 // tathA'nItA hAtahata dRzyante naiva vai tataH / upadezakramo'pyevaM sa ca karmahayakramaH // 78 // yAvatA so'dhikaH karNastAvatA'rdhana taadRshii| trijyAtaH sphuTakarNo'pi nArthasiddhavivarjitaH // 76 // upagrahANAM yajjAtakakSAsibiryahasya tu / sutarAM mandazIghAkhya karmago kathite kramAt // 8 // uccanIcaivrajante vA kAnurUpa samazravaH / madhyakarNastata: karNAntaratvaM yAti yanmane // 8 // antare vanato ikSA vanaprAnte sthitA iva / TraratvAJcandrakakSAyAM dRzyante sakalAstathA // 82 // bhaumAkibudhajIvAnAM triMza(1)tSaTpaJcavarjitAH / viSkammAzcandrakakSAyAM SaSTiH zukrasya kaurtitA // 3 // (1) dambhoSivarjatA iti-pA0 2 0 / Aho ! Shrutgyanam
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo'dhyAyaH / (1)vi jyAghAH sphaTakaNotA viSkambhAstarasphuTAH smRtAH / tithyAptA vimbaliptA: sTuraGgatAni purottatrat // 84 // kakSAca bhagaNA mAna vidhoricchetarasya tu| viSkambhavaH phalamasyena viSkambhaH pAramArthikaH // 85 // tathA'rkasya skhakakSAyAM viSvAnbhaH khakhapaJcaSaTa 6500 / SaSTiraSTAhatA 480 rAstathA vimbasya nArada // 86 // nijamagaDalaviSkambhaH svakakSAyAM phalaM vidhoH / kacchAmAnamanyA vA maassttmgocchyoH||87|| itInTumadhyakakSAyAM vijJeyaM vimbayojanam / kakSA vA bhagaNA mAnamityevecchAdhikena tu // 8 // arkenTumaNDalavyAptau sphuTabhuktihato tayoH / madhyabhuktyadadhatI spaSTau prAgvallitAsta DhaGgalama // 6 // TUrasthatvAt tu vimbasya saukSA sthaulyaM prakIrtitam / lokadRSTyA yathA'dreH khasthAne nityaM samAtmanaH // 6 // arkakandukakSAptA sUryabimbazutiryataH / indubimvathavAptA yA krozInA vA na vA tataH // 11 // arkandukadhAvyAsAI thisskmbhaavvehite| tanmadhyabhuktiguNite sphuTabhuktayuTate sphuTa // 62 // (1) vyardhASTavarSitAviMzadviSkambhAzAstu dRSTitaH / bhImAkiM budhajIvAnAM candramArge tu nArada // iti 2 pustake ApakaH pAThaH ! Aho ! Shrutgyanam
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 brahmasiddhAnte bhAnorbhA mahaukAyA mahatvAt maNDalasya tu / arkasya bhUmyAH sUcyagramAnaM zeSamilArkayoH // 63 // asaMkucitazuddhArka kakSA vyAsadalaM phalam / bhUkarNa icchAchAyAghnastato liptAstadaGgulam // 64 // arkendukacAtryAsArdhe sphuTai saMkucite kramAt / mAneccha / phala markelAzeSaM projbhya tataH phalam // 65 // bhUkarNAdindukakSAyAM chAyAvyAsastadAtanam / yuktyA kAlAGgataM bacce yuktayantaramatisphuTam // 66 // bhUchAyelA gatasyAtha taraNibhramaNe vidhoH / sUcImadhyamakakSAyAM kiyatIti mahIzravaH // 17 // sphuTa sUryendu bhuktinno bhakto madhyamayA phalam / sphuTArkacandrakaNIptaM phala marka mRgAGkayoH // 8 // mAnecchamadhyakarNastu projjhya sUcyA'pi bha zravaH / tithyaH kalAyAM santyevametadardhaM vidhoH zravaH // 66 // madhyamicchAdhikAlpArka vimbAbhyAM tAdRzaM tvRNam / madhyArkazravaNe mAnaM tathA syAditi tanmatam // 100 // tasyAM sphuTArkakakSAyAM vyAsArdhenAdhikena vA / adhikAlpamRNa mAne nAdhikAlpe'rkamaNDale // 101 // paridhyaMzahate vimbavyAsI vimbathavo bhavet / uccena tu samaM yena yo'pakRSyet sa tatsamaH // 102 // yo'tyajya ucco nIcAlpaH khabajDakhalpa eva ca / Aho! Shrutgyanam
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvinIyo'dhyAyaH / tenApakaSyate svarNa mahadalpaM bahu khataH // 103 // ucainIcaigate mvoccaparidhyaMzAH svabhAvataH / alpAdhikakalA muktiruccainIMcagatasya hi (1) // 14 // syAdetaca phale karNa(2) zaighaya'lpA gatiranyathA / anikA'lpA ca yA bhuktirunocairgatasya hi // 15 // trijyAdhikAlpe yadi tu bahizcarati sa grahaH / khataH zIghAnabhimukhaM mAndaM tu kacidasti hi // 10 // maivaM yadi syAdevayaM syAt pUrvA parabhAIyoH / uccagrahastvaNadhanaM vA yadyetat phalaM kramAt // 1.7 // yadA syAdikalA muktistathA yA tu bhamaNDalam / grahaM prAggatihIna vaa(3)praakprtyggtivgrhaat||1.8|| sarboccamAtAn vA'tItya brahmANDaM vai tu nArada / pratipAdayituM zakyA vakratA na yataH param // 1.6 // prAgatirnAsti yannAsti kevalaM tu na kAraNam / zanimandAt paraM cet ko hetuH kheTo'pyadarzanAt // 11 // vakratA cAdhikagatAviva kalpyo yadi grahaH / gatiranyAnurupA sA bhUyasIti na kIrtya te // 111 // (1) alpAdhikA yathAzakti kSepAH pAtaistathe dRzaiH / iti 2 pu. pA0 / (2) syAdetaccalakarNena ---iti 2 pu0 pA0 / (3) yA cAsya vikalA bhuktistayA pAti bhamaNDalama / grahaH prAgagAte hone vA, ......... || apaM pAThaH zuddhaH pUtIyate / Aho ! Shrutgyanam
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 brahmasidvAnte-- uccairnIcairgatasyApi kAryA karNena suukssmtaa| sthaulyaM vimbasya cAtI hi prasajjata munIzvara // 112 // hAnidvigatenaiva yuktiyukta yadIrite / / ubhayoranisiddhe te tanme nigadataH zTaNu // 113 // uccAkhyaM proubhaya kendraM tahatagamyAntaraM tayoH / yadi kalpyeta doHkauTI tadA bAjaH prasajjate // 114 // gatAjajyA viSame gamyAt koTipadaM bhavet / yugmabhAvAgataiSyAbhyAM koTivAi yujIti ca // 115 // liptAstattvayamairbhatA labdhaM jyApiNDakA gatAH / gatagabhyAntarAbhyastA vibhAjyAstattvalocanaiH // 116 / / tadavAptaphalaM yojyaM jyApiNDe gtsNjke| ityevaM naiva vivaraM sadA jyApiNDazaktitaH // 117 // gatajyAbhAvatasvindozcaturthI jyA sadA bhavet / evaM saMvattemAnAyAM taccaturthI gatA hyapi // 118 // na tAtkAlikasiddhiH syAhatamAnA yathA khataH / iSTanADI hatA kendragatiH SaSTyobRtA'pi sA // 116 // bAjakoTI jyAntarapne tattva netraistayoH phale / pratyahaM vaImAnatvAcchIghrakendrasya vaIte // 120 // bAjarojapade yugme kSIyate kottirnythaa| pratyahaM kSIyamANatvAnmandakendrasya vaIte // 121 // koTirojapade yugme dIyate bAhuranyathA ) Aho! Shrutgyanam
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo'dhyAyaH / taddat tadgrahavaccAsya phalaM grahaphaloditam // 122 // dhanAkhyamanyaddInAkhyaM dhanAkhyaM grahavaGgatau / RNAkhyamanyathA projjhya bahubhuktiM gate phalAt // 123 // jyAntaranI gatiryaddA doH koTijyA 'tha dRk kvacit ( 1 ) 1 tryiMzavyaMgAdibhirmande tricandrAdyairhatA hatA // 124 // zaiHsthe tribhajyayA tulyA dorjyA cet kSIyate 'nvaham / vardhate sphuTattAMzAstathA vyastAstu nAnyathA // 155 // tadvyastaM jIvazanyostu zaighraye yuktizca saiva hi| sphuTaTattAntarahate doH koTijye grahasya tu // 126 // gatArdhaM sphuTaTattaghnaM bAhukoTijyayordhanam / varDamAne paridhyaMze cIyamANe RNaM mune // 157 // gatyarthA bAjDakoTijyA grahavavaIte yadi / dhanAtmikA cIyate cedguNarUpeti saiva ca // 128 // nizcitya phalajAnyonyaiH kRtvA yogAntaraM mune / bhagaNAMzairvAhako phalaje tAM vibhajya ca // 126 // grahabhukterdoH phalajyA vargAntaramitIritA / karNa do: phalajAvagairnADikA yAvatA bhavet // 130 // (1) dRkkaraiH - iti 2 pu0pA0 / mahabhAvaphalajye dRgvidhA digjyA yutonitA / guNitA ca gatervipra svarNabAhuphalajyayA // iti 2 pustake'dhikaH pAThaH / Aho! Shrutgyanam
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 brahmasidAte gate koTiphalajyA tu vidhA syAt tAvatA htaa| karNayobahuvRddhau tu khalpAyAM gatikhaTayo / grahadoHphanajAto yAvatInAdhika / yAvaharge gati vArNastAvatyeva na saMzayaH // 12 // tAM tu vargAntara t karNadoHkoTiyAM vizodhaye / kSIyamANe vamAne bhUbhAyAM tad haye dhanam // 133 // kuryAdyathoktaniSpannakarNA yathA tathA / vaIte kSIyate cApi magAt koTipalena ca // 134 // kAdikendra tavyastaM calakarNastathA kRtaH / karNakakSAgate koTiphale mokSo mahAmune // 135 // chedo'sau diguNastena svacchadAptaphalena ca / doHphalAnaguNamcendoH svakATUnAdhiko bhavet // 16 // sthirIkarma phalenaiva karNa: kalpyaH sphaTaH kRtaH / gatyardhe calakarNa syAt trijyAdoHphalajAvadhe // 137 // grahabAhuphalajyA tu karNAntarahatA thaa| khamUlAdhikakarNena grahakarNavivApiNA // 128 // janAdhikaguNA tAdRk phalaM yattacchidA'nyathA / svakAmyAM ettakanyAM grahAta mivAt grahaM muge|| 136 // tatpUrvakAlike hitvA bhulau satyAM gale phalam / tASTak syAditirmakArottAt krnnaadihaadhikH||14|| niSpanarAza karNena gAne dii:phlmaurvikaa| Aho ! Shrutgyanam
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo'dhyAyaH / jyAM proujhyA tattvayamalaihatvA tahivaroddhRtam // 141 // saMkhyAtattvAzvisaMvarge saMyojya dhanurucyate / iti kriyA yadA tatra tatvAzvibhyaH phalaM laghu // 142 // yAMcyAkhaNDa phalaM yAvat tAvata ttvaashvisnggnnm| tajjyAkhaNDotaM bhuto: phalaM liptAdikaM bhvet||143|| yathA grahaphalaM yatra taGgatau ca gate phalam / tathA'nyathA tvRNa phalaM vakrabhuktistva NAdhike // 144 // bhujajyAkSIyamANatvAdatyalpazravaNasya ca / prAglabhyate ca gatyalpaM pUrvAhATuttare dine // 145 // bhujasya baImAnatvAdatyalpazravaNasya ca / parAdI mahaTTaNaM pUrvAhAduttare dine // 146 // ato vakrAnuvati parapUrvAIyoH kramAt / pratyaggA nihI vakrotyA tvanvahaM gatau // 147 // mandamandAIyoH karNaH syAcchedatvAdavakratA / aIitatvAta phalasyaiva zIghrAI munisattama // 148 // dUrasthitAcca zIghroccAdgrahaH zithilarazmibhiH / savyetarAkRSTa tanurvakrabhuktirbhavediti // 146 // nAkRSyante hi zIghrA dAkRSyante grahA iti / vizeSo'stauti cennityaM tattanAvaprazaktivat // 150 // aIitatvAt phalasyaivamityuktaM kAraNaM tviha / iti cedvakrabhuktizca kiM na syAt tAdRzI sakhe // 151 // Aho ! Shrutgyanam
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. brahmasidvAnte ato na razmizaithilye vAGamAtrAzmayaH kila / cumbakambhamakanyAyenoccAbhimukhameva ca // 152 // svayaM yAti graho bhuktistadyuktyanuguNA bhavet / upacAraH sarvamanyanmakhayamiti hi sthitiH // 153 // zIghattAMzAnurUpaM viprakarSaH prakalpyate / zIghroccAt saptame bhaumaH zukro jJeyastathA'STame // 154 // zanaizcarastu navame vavikraNaste tvakriNaH / SaTake ca paJcake tahacaturthe munisattama // 155 // aSTau viMzatironagajAgnivyardhakheSavaH / / tritoH satribhAgAdirasAsyaGkAzca sssttshtm|| 156 // navAzA navasUryAzca vedendrAH zarabANabhUH / khAtyaSTiH khatirgo'titirvizvAzvinastathA // 157 // vedAkatirgovidasA: kadhihastA yugArthadRk / khotkRtisthaMgahInAgarasahastAH khadantidRk // khago'zvinaH khadantAH SaDdantAH zailaguNAgnayaH // 158 // meSAdyakhyAdimadhyAkhyAH SaDaMzonAH khaSaDguNAH / triviSaTpaJcavahnInduvitrayo'rthArthadRkzarAH // 158 // zarendabhUhivahnitritrigo vedaadhivhnyH(1)| zarAH zataM vihiradAstArAsaMkhyAH syurshvibhaat||16|| punarvasUttaraH tu dakSiNadaM ca naard| 'dhidAtravanayaH iti-pA0 2 pu.| Aho! Shrutgyanam
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aho! Shrutgyanam stamberamaradAbhaM ca tathA zayyAnibhaM smRtam / dve paryaGkanibhe hasto muktAvidrumasannibham / toraNaM valisaGkAzaM kuNDalaM siMhapucchavat // 163 // mANikyagRhAbANAbhaM cakraprAkArasannibham // 162 // azvayonikSuraprakhyaM zakaTaiga zironibham / la v o 4 20 3 3 10/12 0 na bagha ~ * a vu 0 2 ~m hw 0 nakSatrAgi Apu 37 49 63 67 23 106109 129144155170100 bhravakAH 30 300 220 160 45 meo 0 rA 6 5 3 | 1 2 3 4 5 5 10 9 6 0 m 3 to sher 0 62 3 kAra 0 24 dhur 1 0 5 m ho u 67 nakSatrANi 199213224229241254260 266280290 320326337359 dhruvakA: 0 A 12 la 40 9 4 4 3 3 5 60 30 130 | da30 | da u sm oo 9 fU ma 0 4 tad c o 4 5/5 5 2 7 0 | 12 13 | 11 | 2 u dha za 4 o oc 36 u da30 da ha 0 51002 hc 4 0 1 | 24 | 26 ci ng O aj seoulsi~ 2 32 c'n tArAsaMkhyA: zarAMzAH 40 tArAsaMkhyA: 'e'''SA'': prAGmAtramapi vA'vinyoH sahAyamupakAraNe // 161 // dvitIyo 'dhyAyaH / 31
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 brahmasiddhAnte--- gajakarNAkRtiH karNaH zTaGgATakanibho'bhijit // 164 // mRdaGgasadRzaM taddat vRttAkAraM tathA punaH / ubhe zayyAnibhe tadvanmRdaGgasadRzaM punaH // 165 // zrazvinyA murajAbhaM taddanmUle'nyadArthikam / zrASADhadvitayaM caiva yogatArA'tha vakSyate // 166 // utarAtribhasomyAnAM madhyamAt tribhameva hi / brahmAdityabhadaityAnAM prAcI hastasya vAyavI // 167 // pazcimA tu dvitIyA ca zraviSThAyAzca pazcimA / pitRpauSNaya mAgnInAM zravaNAbhijitostathA // 168 // mUlAdrIbhArvatAMze svasthAnAt prAgavasthitA / dRzyate yasya tasyAsti na khane'pi zivasmRtiH // 166 // yatra yAvatsu vikSiptAstArA aMzeSu vedhasA / mayaiva tatra yAvanto vikSepAMcA upagrahAH // 170 // dvidevASTatrayaM khaSTastvaSTrArkA hi pracetasaH / vakrAnterdakSiNasthAnAt tadanyebhyastaghottare // 171 // AzA'rka paJcabANAzA navaSaTkhAdrikhAMzumAn / vizveza hasta saptAgniradhyardhatrikRtAntakAH // 175 // vyardhatarkAH zarAH SaSTistriMzat SaTtriMzadeva hi / adhyardhakRtyutkRtiH khaM vikSepAMzAH syuravibhAt // 173 // kSepAdhIzo vAruNasya chAyAyAbhinnamaGkataH / vikSepA dakSiNe'zautyAmagastyo mithunaM gataH // 174 // Aho! Shrutgyanam
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo'dhyAyaH // mithunAMze mRgavyAdho viMze yAmye nabho'rthavaiH / hutabhug brahmahRdayau vRSe dAviMzabhAgagau // 175 // zraSTAbhistriMzatA caiva vikSiptAvuttareNa tau / pUrvasyAM brahmahRdayAt paJcAMzaistu prajApatiH // 176 // saumyaSTaciMgazaistu nirdezyaH sarvadA mune / 33. uttarAMzairapAMvatsazcitrAyAM paJcabhistathA // 177 // Apastato'dhikaH khalpe SaDbhiraMzaistaduttare | yadaivAdau tadA'nyasmin jAte tArAgaNe'pi ca // 178 // phalAbhAvAn na taM sarvamutsahe kathituM mune / yugAdau viSNutArAyAH kraturbhAdyaiH samAhitaH // 178 // prAcyAM trihastaiH pulahaH pulastyo'to dazAMzakaiH / asti tastribhirbhAgairaGgirA hyaSTabhistataH // 180 // vasiSThaH saptabhistasmAnmarIcirdazabhistataH / pratyabdaM prAggatisteSAmaSTau liptA munIzvara // 181 // 'bANArthI bhUzarAH khArthAH SaDvANAH saptasAyakAH / SaSTirnabhorasAsteSAM vikSepAMzAH syuruttare // 182 // kacit kvacidakasmAt te bhagavannuttare carAH / khakhAdi netravarSANi 2700 tiSThanti munivallabhAH // 183 // kAlAntareNa tajJAnaM svayaM yuktimato bhavet / karSyAdisthA mTagAntasthAH sRSTeruigavAGmukhAH // 184 // pratyabdaM yAnti yAmyodaggamane vihite'pi yat / Aho! Shrutgyanam
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAnta tatpazcAJcalitaM cakramupacAro'yamityapi // 185 // tattatpazcAlla krAntiprasaGgAdadrihaglavAH / tato'nyathA'tha pratyabdaM kiJcit kiJcid vrajanti hi // 186 tattatpazcAllavakrAntiprasaGge'pi nijAspadAt / 34 - pazcimAMzakramaprApte prAk cakraM calitaM hitam // 187 // yAvatsRSTyAdinirdiSTasthAnaM tAvat prabhAnti te / bhAdyeSu caratAM teSAmantarAMzAstadAspadAt // 188 // tattatprAgaMzakakrAntiprApteH svAt prAglavasya ca / prAk cakraM calitaM ceti nAradaivopacaryate // 186 // prAgaMzakramamaprApte prAk cakraM calitaM bhavet / prAk pazcAJcalanAMzonAH kharNaM syAdbhAskarAdiSu // 160 " krAntikIlAMzalagnAnAM lambanaM yugataM dvayoH / sphuTArthamayanArthaM ca pratyahaM dayAstayoH // 111 // yaddine yasya kakSA ca tatra teSAM pravRttitaH / ityetadekaM calanaM prAk yuge tAni ca SaT zatam // 112 // yuktyA'yanagraha stasmiMstulAdau prAkcalaM bhavet / yadvA tacchuddhacakre vA meSAdau prAk calaM bhavet // 183 // ayanAMzAstadvabhujAMzAvighnAH santo dazoduSTatA: / prAk pratyakcalanaM 'cakrasyaiveti manute tu yaH // 164 // calAMza saMskRtastasya graha eva sphuTagrahaH / anabhyupagamAdetasyopacAraca cediti // 165 // Aho! Shrutgyanam
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ . dvitIyo'dhyAyaH / doA trijyA krAntijIvA cet saptAGkaguNendavaH / cApakrAntirUdagyAmyA cakrapUrvA parArdhayoH // 166 // sA tulya bhinnadikkSepayutonA syAt sphaTA ca dik / evobhayAradhikadiGmAtro'yamitarasya ca // 167 // .. rakSogaNatvAt pAtAnAmapasavyaM yayugahAH / prAkpazcAdhaMgataH pAto grahAnAmayati graham // 168 // yAmyottarAzAbhimukhaM kendra hojyo ca pUrvavat / krAnteH pUrva vA parArdha yAmyakSepo yadeSyati // 166 // pAtaM saMzodhyApakRSyAt kendradojyAM ca vivi bhoH / doyA vibhajyA caikAzItyaMzakA: paramaM yayuH // 20 // vikSipyate rAhuNA tu deA krAntilavAthayA / tannavAMzaM dviguNitaM jIvastriguNamurvijaH // 201 // budhazukrArkajAH pAtaiH vikSipyante caturguNam / dazaghna trighanAGkArasAkokahitasya ca // 202 // bimbasya pAtabimbatvAt kSepastaddhanurucyate / triguNAstvaMzakairbhatAstrijyA vimbayojanam // 23 // dakhAdInAM sphuTaM nAsti sphuTaM tArAgrahasya tu / indorapi samIpatvAnnaivaM syAdimbayojanam // 204 // rUpasAmyAt samIpatvAdanyeSAM bhagaNasya ca / samAnanyAyatApattiH kakSAbhedAnna sA satI // 205 // apakramAt svakSepAnte dRzyante khacarA yataH / / ..... Aho! Shrutgyanam
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 bramasiddhAnte--- krAnti melya puraH kSepaM pazcAdetIti cet tataH // 3.6 // ubhayAnuguNaM zukrAntyante khecaro vrajet / nAcayApattirityavaM proktA zaGkA nirAssadA // 207 // dokocyoriSTajIvonA trijyA'tyA kramamaurvikA / cakrakrAntimahIkakSAmAnecchAphalamityuta // 208 // vindyATgrahadhanasthAna krAntidikaM vinirdezet / tasmiMzcakravizAlArtha krAntikovyutyamaurvikA // 26 // khAhorAbArdhakarNaH syAhijavyAsadalaM mune| khAhorAtrArdhamityAyairucyate nAmabhistribhiH // 210 // krAntyaiti yAvata tAvat tu vykssaadojpdaatyyaa| . tanmerumadhyAt tAvatI syA vakrAdhasya tAvatI // 211 // yAvatI yugapakrAntistAvatI raatrirucyte| anyaddivA'tra tanmeruH paro meruritIritaH // 212 // merubhyAM meMrukakSAyAM bhAge paJcadaze mune|| vilomanAyanAnte tu murAsuravibhAgayAH // 213 // jADIpaTyA sasadaharnADauSaSTyA saannishaa| tadantako mRtyulokaH kaci hidivAnizAH // 214 // tathaiva ghaTikASaSTyA te yatsarva yathoditam / dArubhirviSuvatkakSAkrAntikakSA ubhe api // 215 / / AghArakakSA kSitijaM maNDalaM cakra kaiH samAH / hAzyaMzakakSAH SaTtistra udaka nitamvapAgatIH // 31 // Aho! Shrutgyanam
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo'dhyAyaH / kRtvA taddahinavyA sadalairbaGghA yathocitam / AdhArakatayoryogo dhruvayoH sthAnamatra tu // 217 // rathacakravile merudaNDadIpAdrisAgaraiH / nadIbhiH pattanapurairbhUgolena yutena ca // 228 // krAntikatAzcatuHSaSTistato vRttena sarvataH / madhyonnataM prasAryA ubhayatra vinirgate // 216 // yathA dhruvau dhruvasamau stambhayoH sthApayedudhuvam / kakSAbhirmadhyakacAdyairdhruvaddayagatairapi // 220 // vibhajya golaM dvAdazadhA meSAdIn nirdizet samAn / tulAmeSAditaH karka mRgAdi ca lavaddayoH // 221 // tanmukhAdhArakakSAyAM yogakakSAM pravezayet / krAntisajJA tiryagevaM tulAmeSAditaH suta // 222 // khAdhAraM dhruvayoH kakSA madhyasthA kSitijAbhidhA // akSAMzamAnopariSTAdyojayet tantramuttamam // 223 // AcchAdya zuklatrastreNa nirdezyAMzAMzca nADikAH / meSonnatasthAnatastu tacchuddhakrAntimastake // 224 // nataM viyaJcaraM sthApyaM kAlayantaizca kAlavit / sUryAddinagataiH sUtrairunnayedudayastulAt // 225 // kSitijAdudayaM lagnaM tahazAcca khamadhyagam / astaM gacchraMzca vijJeyaH sarvaM pratyakSatAmiyAt // 226 // yaJcA'calA mahI merudhruvau citinamaNDalam / 5. Aho! Shrutgyanam 1
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAtmaja / brahmasiddhAnteavaTasthamadhobhAgaM kSitijAdatra kArayet // 227 // upapaMdhogatA nADayaH kSitijAH syuraharnizoH / sAkSe cakrasya tiyavAdudayastho dRguttaram // 228 // kSapA saJcarato'lpA syAdanalpaM dinamAtmaja / anyadetasya saMyAtuleGkAkSitijamaNDalAt // 226 // ata avaM prAptadRSTyA kSitijAt tAzAt svakAt / evaM satyuttarakrAntau triMzato'lpAdhikaM dinam // 230 // pUrvAparAmarAMze tu yAmyakrAntau viparyayAt / akSacchayA hAdaza cenmeSAdinitijAntaram // 231 // krAntijyAlaghukakSAyAM takSitijye ti cocyate / tacApAca~ dinavyAsadalaM trijyeti kalpyatAm // 232 // sA viziSTA carajyA ca caraprANA hi tadanuH / nADayaH paJcadazaitena yakSapArdhAdisaMskRtAH // 233 // dinakSipe taddiguNe SaSTireva tayoryutiH / kakSAyAmadhikAlyAyAM mahatyalyAzca nADikAH // 234 // mahAnto'lpAstathAMzA yaheSuvatyAM tato'dhikAH / bhAntakakSAsu SaTsvalpAstokAstokena nArada // 235 // tadaivaidaM bhavedojapade kssiptvaa''dito'nythaa| anojapadabheSveva duHsAdhyatvAcca kasya cit // 236 / / yuktisiyaiva kakSANAM kalpyaM vyAsadalaM samam / iSTadyabhuktikarNArdhamekaditribhamaurvikAH // 237 // Aho ! Shrutgyanam
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIyo 'dhyAyaH / phalaM cApAMnurUpaM tat tatkakSAsu prakalpyatAm / ahorAtrArdhakarNaH syAt tasya tasya mitirbhavet // 238 // icchAyAmanya kakSAyAM trijyA trijyAdhikA na tat / icchA kakSAcApakhaNDA meMSAllaGkodayAsavaH // 238 // khAgASTo'rtho'zvaikAH zaratryaGka himAMzavaH / karkaTAnte vilomena tulAyA: SaDime mahat // 240 // analpA rAzayo'nyonyaM tallagnAdIdRzA api / madhyaprAntamahAvAyu khaNDavA yuvazAdgatiH // 241 // zIghramandAzrayAn kheTAn darzayet samasaJcarAn / madhyAmadhyama hA khalpamArgAbhyAM bhrAmakaM samam // 242 // sarveSAM citramastIti mA zaGkA'stu tadeva ca / khecAriNaH khagAH kheTAH khecarAzca viyaJcarAH // 243 // itIha vyavahAro'yamRSINAM mahatAM mune / 39 pUrNa meSAdibhirgolaM cakraM syAnna tu cenna tat // 244 // grahamaitrAdivadbhAvA meSAdyA hi prakIrttitAH / vastuTattena meSAdyA grahamevAdivanna hi // 245 // vyavAduttaratastattaduttarottarato natam / pArzvayo: citijaM vyakSaM citijAduttare dale // 246 // tathA dakSiNacakrArdhe dRzyate hyanyathA mune / tAvatpratItyai citijaM tat tAvadubhayAspadam // 247 // kalyA niratAH citijJakArasthAna rAStataH / Aho! Shrutgyanam
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAnte.--- uttarottarato'dho'dho mRgaSaTakamudati hi // 248 // ni:zeSaM khodayasthAnaM pazcAt sRSTena gacchati / ato mRgAdyAH SaT svasva carakhaNDavivarjitAH // 246 // khodayAH karkaTAdyAstu dRzyante SaT tto'nythaa| tatkAlakrAntikakSAto rAzInAM kSitijAt svakAt // 250 // udayAstamayAveva svakAryaraNAnyathA yataH / lagnAnayanave lAyAM saMskAro'lAyanasya ca // 251 // iSTataH krAntikakSAto yadanyat tadapoha tat / martyalokottarAvAcyorakSamA saptaviMzatiH // 252 // sayogAdyAH kAMdyA yugapat SaSTi darzanAt / ato devAsurAMze tu vyasta lagnAhinaM kSapA // 253 // amRtyaloke gaNayennai tadevaM mhaamune| yadrAzistho yana dRSTaste mAsAstava dRzyakAH // 254 // tadrAzastadahaH prANAstasya bhuktaH kalIkRteH / adhikatvaM tvahorAvaM tArAhorAnato bhavet // 255 // nAkSatranADyastA nADayastAsu svarNa caraM yadi / kavIta baranADIzca proktaM tanmAnajaM phalam // 256 // icchA tattadahorAnaM nAkSavaM mAnamityatha / paSTizca tatra nAkSa saMskuryAt tAdRze mune||257|| Aho! Shrutgyanam
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIyo'dhyAyaH / khAhorAvacaturbhAge nAcavaM dyukSapAdalam / saure nADyo bhuktisiddaastttnnaaddyo'nythodbhvaaH|| 258 // grahoiyAntaraM SaSTistannAkSatra dinAntaram / bhavanti phalamAnecchrAstAzcAcca nADikAH smRtAH // 258 // nAkSatranADyaH kathane saurAstAtkAlikAgame / ** chAyAlagnAgame tattannADyo grAhyA iti sthitiH // 260 // anukta romazendvarkairAdyaistattat smRtaM khataH / ityevaM kathitaM putrAnyadvai zRNu samAhitaH // 261 // iti zrIzAkalyasaMhitAyAM dvitIya prazne brahmasiddhAnte dvitIyo'dhyAyaH // 2 // tithayastriMzakSANi saptaviMzatireva hi / tAvanto bhagaNe yogAH karaNAni nabhorasAH // 1 // arko nacandra liptAbhyastithayaH karaNAni ca / grahasya bhAni sArkenhoryogAH syuryogabhAjitAH // 2 // praveza nirgamau bhogasteSAM tAvanmuhustadA / tau kArye varttamAnAnAM tattanmadhyasphuTagrahaiH // 3 // mAsAdikaraNaM hitvA kiMstughnaM sthirasaMjJitam / tighyardharAzeH saptaiva vavAdi carasaMjJitam // 4 // mAse'STakRtva ekaikaM varttate karaNaM param / sthirANi troNi mAsAnte zakunaM ca catuSpadam // 5 // nAgastadanu kRSNAyAzcaturdazyAH parArdhataH / Aho! Shrutgyanam
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAnte-- pUrvAparArdhajA viSTiviSTireva divAnizoH // 6 // sA lyAjyA tvanyathA bhaTTA sarvakarmasu bhaTdA / pukAkhyA dazame vidhyA api caitacchubhAvahA // 7 // sA kRSNA'tyu natA sthalA hanugaNDasthalA mune / ugragaNDA dIrghanAsA vahrinetrA mahodarA // 8 // kroDI ca bhIkarAkArA sarvAriSTakarI sdaa| lAGgalinI vahvila kSamuhirantI nipAjjagat // 8 // sarva vyApnoti pAto'pi tadra pastakriyaH pumAn / dipAdapuccha evAsau saMjJAbhedena vaikRtaH // 10 // saptAdaze saptaviMza yoge ca saha vartate / kvacicca tasmAt prabalaH kvacit tasmAt sudAruNaH // 11 // calAMzasaMskRtArkendostada saMskRtayostu vA / bhinnai kAyanagatayoyuto bhArdhana maNDale // 12 // krAntyostaulye kramAt pAto vaidhatamba sudAruNaH / viSuvatkrAntisAmyAT hiyaMdA va I vidhAstadA // 13 // hitIyaprabala: pAto virbhavediti nizcayaH / krAntyA'bhicaratoreva bhAskarendoH parasparam // 14 // tAvadevAsya pAto'yaM vyatipAto'yamityuta / ayaM prasiddho'tastAvadevAsyApi ca saMbhavaH // 15 // parasparaM vA caratoranhoH prabalodbhavaH / syAt tadarthokta viSube calasaMskRtasaMbhave // 16 // Aho! Shrutgyanam
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ nIyo 'dhyAyaH ! arkenhoH pathika krAntistavidA tadidhe gtii| api grahasyeva kalpye prAgga ticceti vakratA // 17 // mandAdhikonazIghe syAt tadyogo gatagamyajaH / / abakri NoIyorevaM vakrimostu viparyayAt // 18 // prAg gatyA'tyadhive'tIto bhAvahIne tu vakriNaH / gatyantareNa tahakrAdanulomavilomayoH // 16 // dinAdi vakriNye tamin bhuktiyogena nArada / tAtkalikau graho tena chedyamicchAmitiharaH // 20 // khabhuktau phalamiSTaM vA tau bhavetAM muDamuhuH / krAnterdinAdi gaNayana krAntisAmyaM vicArayet // 21 // krAntiyaMdA'panItendoH syuTakAntirgataiSyajA / kalpojayugmapadajA yugmaujamadati hi // 22 // sUryakAntyadhikonendoH zodhyakSeyAt tadA tu sA / pAta bhojapadAsthA ceddAmaM vanyayAGganA // 23 // paramatrAntijIvAnI krAnitajyA vijyayA phalam / taccApAntaramadha vA zatAlyaM zItagAH phalam // 24 // tatsaMshatebhyaH krAntI te same yAvat punaH punaH / upakramopasaMhAragrahAntarakalAdikam // 25 // taha tyA parameM hIne bhAvI pAto gato'dhike / pAtazca madhyakAlazca krAntisAvyamathApi vA // 26 // catuHzatI zatAlyo vA tato'nalpArdhamatra bA / Aho! Shrutgyanam
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 brahmasiddhAntekrAntigatyantaraM SaSTi nikyAmitiH phlm||27|| icchAsthityardhanADyaH svamRNaM kAle ca madhyame / nirgamazca pravezazca pAtasyAtha vibudhyatAm // 28 // matyAraikyaM cAntaraM vA gatyantaramitIritam / na cet krAntyantaraM vAdI tvantaraikyaM na mAnayAH // 26 // syAdetat prathama prazne tUSNauM gatyantaraM yataH / kathitaM tatkrAntibhuktI gatyaikyaM ca na saMsthitiH // 30 // evaM cedgrahayormadhyaM mAnai kayAdhaM bhvellye| syAt tadA samaliptau tau madhyakAlau yadA'pi ca // 31 // krAntina kAraNaM yasmAt tasmAdetanna saMmatam / upAya: krAntisAmyAthaM kazcidatra nirUpyate(1) // 32 // tatra snAnena dAnena dattazrAijapAdibhiH / yat prApyaM sumahacchyastatkAlajJAnato'pi ca // 33 // avizeSaNa sarvANi nakSatrANi vratAni tu / rAyavyApinakSatre kuryAdA tadupasthite // 34 // sarvatra yAH saMnihitA nADayastAstAH supuNyadAH / tridhA bibhajya rAtriM tAM madhyAMza yanna tArakam // 35 // upoSitavyaM yadyatra yenAstaM yAti bhAskaraH / (1) 2 pustake 'dhikaH paatthH| digbhede'pIti diktolyametAvat kalpyameva ca / prajvalajjavalanAkAre kAle yAvat patatyaso / / Aho! Shrutgyanam
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIyo'dhyAyaH / zroNA zraviSThayA yuktA grAhyA tu dvAdazIvrate // 36 // jyeSThA zleSA revatI ca pAdA antyA bhasandhayaH / teSAM ca tatparINAmantyA AdyAzca SoDaza // 37 // bhasandhayazca gaNDAntAH sarvakarmasu varjitAH / yathaiva lagnagaNDAnte nAsti jIve vinirgatiH // 38 // tathaiva tithigaNDAnte nAsti daurbalyazAlinI / pradoSavyApinI grAhyA tidhinatavateSu ca // 36 // abhAve diguNacchAyAvyApinyAM kAla ITTo / divA naktaM caredagvyiApinyAM vA tathA tataH // 40 // upavAsadine rAtrI syAnnaktaM hrivsreN| ekabhuktana naktana tathaivAyAcitena ca // 41 // upavAsena dAnena paJcadhA deziko bhavet / vrataM caiva dije coktA na (1)yAceta vrataM tataH // 42 // madhyAhnavyApinI tahadekamutavrataM prati / upavAsadine'pyevaM pUrvAhvavyApinI mune // 43 // dyarAtravyApinI jyeSThA vrate sA tadupasthitA / jyeSTIpavAse pUrvavitA sA grAhyA cAstagAminI // 44 // tadaikaye paraviddhA sA kSIyamANena tanmatam / ojayugme tithiH pUrvA parividdhA ca pakSayoH // 45 // vratopavAsAdI grAhyA vRddhihAnI ca kAraNam / (1) na yAceta kutazcana iti 2 pu0 pA0 / Aho ! Shrutgyanam
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAntepUjyA svalpA'pi sarvatra yA tithirvaddhigAminI // 46 // mahatyapi na sA pUjyA yA tithi: cayagAminI / vratAdau trimuhartA'pi svIkAryA vRddhigAminI // 47 // tara vratAdi kurvIta vRddhihrAsAdikAraNam / yadA pakSakSayaM yAti tadA syAdAparAlikI // 48 // udayAstagatA pUjyA tithivRddhikSaye titheH / vratakhIkaraNe caitaduktaM zlokacatuSTayam // 46 // gRhItvodaGmukhaM pAtraM vAripUrNamudaGmukhaH / upavAsa tu gRhNIyAdyahAsaM kalpayeDudhaH // 50 // maitre muhUrtametacca kArya no cehathA phalam / bhASaDhazuklakAdazyAM yAmyAyanadine tathA // 51 // cAturmAsyavrataM sarva khokAya bhuktimuktidam / haviSyabhojanaM snAnaM satyamAhAralAghavam // 52 // brahmacaryamadhaHzayyA naktabhojyaM SaDAcaret / divAnidrA'nRtaM yataM tAmbalaM madyamAsavam // 53 // kAMsyaM mAMsaM masUraMca caNakaM kohavaM tathA / eka madhu parAnnaM ca murA kSaudraM ca maithunam // 54 // asajjalapAnaM ca lomaM vitathabhASaNam / cAraM pratigrahaM tailaM tilapiSTamahaMtatim // 55 // vyAyAma vyavasAyaM ca kAmaM krodhaM madaM tathA / dambhaM mohaM ca mAtsarya tilamuhAdibhakSaNam // 56 // Aho ! Shrutgyanam
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 tRtIyo'dhyAyaH / punarbhojanamagyaGgaM pazicca mahAmune / upAvAsadinAt pUrva parA he ca vivarjayet // 57 // asakRjjalapAnaM ca kuryAt pUrvAparAlayoH / ekAdazyAM nirAhAra: sthitvA caiva pare'hani // 58 // bhAkSyAmi puNDarIkAkSa zaraNyaM me bhavAcyata / ajJAnatimirAndhasya banAnena kezava // 54 // prasIda sumukhA nAtha jJAnadRSTipradeA bhava / saGkalpya pAraNaM ceti mantrAbhyAM kramazo sune // 6 // ekadazI prati strINAM zUdrANAmapyayaM vidhiH / trayodazI ca dazamI kRSNapratipadA mune // 61 // rAtriyavyApinI tAM svIkuryAt satataM mune / ghaTikaikA'pyamAvasyA sthAccet pratipadiSyate // 62 // saiva bratApavAsAdau paraviDA hi sottamA / TatIyA pUrNimA tahata pUrva viDvA munIzvara // 63 // imAstisraH pUrvaviddA api vA tdsNbhve|| hAdazau pUrvavidvaiva sarvadA munisattama // 64 // vratAdau pUrva vidaiva bhavet kRSNA caturdazI / kRSNASTamo kSIyamANA yadyatenAnyathA mune // 65 // batAdau kSauyamANastu paravivo'sitesmaraH / grAhyaH zallo varddhamAna iti vA nAnyathaiva tu // 66 // zuklaTatIyA vaizAkhe pUrvavidvaiva sA'kSayA / Aho ! Shrutgyanam
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 brahmasiddhAntevinAyaka caturthI ca tathA bhAdrapade'malA // 6 // madhyAhna tvanatikrAnte yovaM syAnmunIzvara / svIkurkATupavAse tu tabidhe tu taduttameM // 68 // te cAparAlavyApinyau parizuddhe suzobhane / dine pUrvArdhagAminyau kalayAvasare ime // 66 // tayoH salocAparAvyApinyozcApi te na hi / TatIyAdau SaDaMzaM tu pUrva vyApyaiva dUSayet // 70 // aparAhnasthorjazalla caturthI nAgasaMjitA / paropavAsa evaM cenna cet pUrvava gRhyate // 71 // nAsmina vicArye hAni haDDI caturthyanyA tu nehshii| atyalpamuttarAviddA aa pavAsAya cApyalam // 72 // tadante pAraNaM taccet pradoSavyApinIti c| sarvamanyadrataM kAmyaM nityamekAdazIvratam // 73 // paNyAGganA vinA yonijAtibhedo'tra nocyate / yadA nArI vrataM kuryAjjIvajhatayaMpoSya cet // 74 // patyarAyuHkSayaM kRtvA svayaM ca narake vrajet / yatyaktvabhojanAt strINAM bhojanatyAga eva hi // 75 // vrataM zuzrUSaNaM tasya tadA'jJApAlanaM caret / kAmAkAmAt kRtaM pApamAdrazuSkandhanaM kramAt // 7 // bhasmasAt kurute vahnirekAdazyur3avo mune| yAvantya nAti sikthAni mohAhA irivAsare // 7 // Aho ! Shrutgyanam
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIyo'dhyAyaH / vyAdhito vA'pi tAvanti vrajet pApAni nArada / prAzayenavanItaM vA naikAdazyAM zizUnapi // 78 // yogino'pi mahAtmAno nAthantyasyA vrate ratAH / ekAdazyupavAsena mriyate yadi mAnavaH // 76 // kSudhArttaH zivasAlokyaM gacchanniSkalmaSaM mune / vismRtyaikAdaza mohAdvAdazIparataH sthitA // 80 // upoSyA dAdazI tatra yadicchet paramaM padam / zoke vA yadi vA mor3e varSe vA samupasthite // 81 // nUtake mRtake vA'pi na tyAjyaM dvAdazIvratam / srutakAnte hariM viprAn pUjayeGgojayet khayam // 82 // vidhinopavaseddiSNu vipAzcAnyAzca pUjayet / kAmyavrateSu sarveSu sarvatraivaM vidhistvayam // 83 // tathA'pi gaNayet kAmye na tathAkRtameva tu / asAmarthyazarIrazcet kAmyavratamupasthitam // 84 // putreNa dharmapatnA vA kArayenmunivallabha / patnIvrataM patiH kuryAdasAmarthye tayormithaH // 85 // anyathA vratabhaGgena tvauSadhaizcaiva sRtakaiH / yaH kuryAt putravittAdikAmya meM kAdazIvratam // 86 // AvratodyApanAt tasya nAmAni cINi nArada / putravAn dhanavAn muktaH paryAyAsteSvanekazaH // 87 // dinakSaye'pi saMkrAntau grahaNe candrasUryayoH / EUR H Aho! Shrutgyanam 49
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 brahmasidvAnte ekAdazyAM tu kRSNAyAM zukrArka divaseM gRhI // 88 // na pAraNaM nopavAsaM kuryAt pAte ca manmatam / ekAdazI vratasyaivaM lakSayitvA yathocitam // 86 // nAmabhistribhiruktaizca kathAnte saphalaM vRtI / uktadoSeSu cAnuktavedheSu vratamAcaret // 60 // vrataM tatpAraNaM tatmA tithisaMkhyAni hanti ca / teSu naktaM haviSyAnnamannodanaphale tilam // 61 // vIrAnnAdyaM paJcagavyaM prANAyAmacayaM kramAt / evaM yadaiva vA gaccheduttarottaramuttamam // 6.2 // vratabhaGgo hi naiva cezvrataM naika upasthite / anyaM kurvIta dAnaca homairanyaM ca varttayet // 63 // vAnaprastho brahmacArI mumukSuryatirityapi / 4 vAcyaH sarvAzramastho'pi vA kurvan nityavataM mune // 64 // na ta santyaktadoSo yadbhacyaM ca nocitam / paravidvA'pi sA kAryA nAradaikAdazI tithiH // 65 // pUrvavidhAni sA grAhyA parato dvAdazI na cet / zuddhA'dhikA viddhasamA cottarA'nadhikA yadi // 66 // pUtra puNyA gRhasthAnAM yatInAmuttarA smRtA / vRdAdhikottarA honA vyavastheyaM yadISyate // 67 // uttarA'nuktarUpA sA sarveSAmuttaraiva cet / zuddhahInA zuddhasamA vihInA ca nArada // 68 // V Aho! Shrutgyanam
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIyo 'dhyAyaH / sarveSAma vizeSeNa pUrvaiva phldaayinii| phAlA nahAizI puSya yatA govindasaMjikA // 6 // zuklA zuke dvAdazI tu mAghe bhImA'bhidhA svayam / ASADhe zayanAkhyA syAt prabodhAkhyA ca kaartike||10|| ekAgdAda dvAdazIpuNyaM paJcaitA dakSurekazaH / pAraNaM hAdazIvidyatrayodazyAM nihanti ca // 101 // hAdazahAdazIpuNyaM parA yAM prayacchati / siMhAke rohiNIyuktA kRSNA bhAdrapadASTamI // 10 // rAyamarvaparagA jayantI kalayA'pi vA / abhAve rohiNIyuktA nabha.kaSA'STamI yadi // 103 // muhanipi vA zreSThA sevAbhAva tithirmatA / kAryA vidyA'pi saptamyA rohihIsahitA'STamI // 14 // abhAve kevalA sA cediti vedavido viduH / madhyarAtrigatA mAghe zivarAtricaturdazo // 105 // kRSNa pakSa jayantI ca nopekSye vidite api / narasya dviguNA chAyAmatikramya yadA raviH // 106 // tadA sauraM caranaktaM na naktaM nizi bhojanam / dinadaye'pyamAvasyA madhyAhnavyApinI yadi // 107 // paire daivavrate grAhyA kramAt pUrvAparA'pi ca / amA TUSyA bhUtaviddhA madhyAhnavyApinI na cet // 108 // grAhyA tvamA bhUtaviddhA madhyAhne prtipdydi| Aho ! Shrutgyanam
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAntepUrva madhyAparAhagoSu devamartyapitRna yajet // 1.6 // diguNAtmAdhikacchAye caturthe prahare naraH / yaH thAI kurute yAti narakaM sa tadA ciram // 110 // ato'parAlayApinyAM pUrvasyAM tu tithikSaye / kurSIta pArvaNazrAI sarvatithyAM vrate rata // 111 // dinadaye'pi sA no cedaparAhna munIzvara / sA'nyA'pi paraviddhaiva kurute svastikaM tataH // 112 // zukrAdyaM zukravAra ca tyajecchrAdde khjnmbhm| AmazrAddhe daivika tu pUrvAle grahago nizi // 113 // pUrvAhna lagnakAle ca vRddhizrAI vidhIyate / nizA'pi putrotpatyAdinimittaM zrAddhamiSyate // 114 // vinA prAtarAdinArdhAdekoddiSTaM vidhIyate / Amena vA hiraNyena thAI mAdhyAhnikaM viduH // 115 // caturdazyeva vA syAt kAmye nitye ca paitrike| etayostithivAramanyat sarvaca pajyate // 11 // pratyabdaM pratimAsaM vA mRtAha zrAddhakarmasu / sAyantanyattarAbhAve pUrva vidyA''parAhniko // 117 // sAyantanIyAbhAve syAt paravidaiva zasyate / nityanaimittikazrAI darzazrAddhAdi cetarat // 118 // adhimAse na karttavyaM sevAdyaM devatAdiSu / nabhasyakanyakordhvArdhabhAgayoge'vadhAryate // 116 // . Aho ! Shrutgyanam
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIyo'dhyAya: / zrAddhaM tvaparapanAkhyaM namasyardhadale'nyathA / maune dhanuSi siMhA na vratArambha ityapi // 120 // mAghe mAsi na siMhejye ceti kecinna tanmatam / jane'nnadAnagrahaNaM (?) vrataM kArya manISibhiH // 121 // sUtake matake vA'pi kecidArtava eva ca / pUrva:pUrvaH zubhaH kAlaH sUryagrahaNasUtake // 122 // soma grahaNakAleSu zlAghyaH kAlaH paraHparaH / nAdyAdhAmatrayAdarvAgagrahaNe candrasaryayIH // 123 // vizuddhamaNDalaM daivAvaM vA praharatrayAt / rAtrau snAnaM na karttavyaM dAnahomabalikriyAH // 124 // aziSThAjAtako hAhayajJagrahaNavarjitam / madhyandine parvasandhistata evamathApi vA // 125 // yAgaH mvadivase kArya: paratazcet pare'hani / sandhizcet saGgavAdUrva prAkparyAvartanAdraveH // 126 // mA paurNaNamAsI vijeyA yajakAlavidhau vidhiH / yAgAt pUrvadine kuryAdanvAdhAnaM dvijottama // 127 // anvAdhAnaM tu saGkalpaprANAyAmapuraHsaram / anvAdhAnaM pAkahomaM nityahomAdanantaram // 128 / kuryAnnaimittikaM karmAnantaraM nityakarmaNaH / parvaNyaudayike kuyuH thAvaNI taittirIyakAH // 126 // vahRcaH thavaNe kuyuH sasyasaMpattidarzane / Aho! Shrutgyanam
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasidvAnteviziSTaH zrAvaNo mAsaH khAdhyAyanAmupakrameM // 130 // tadarthopAtadarbhastu kuryAt karmANi vatmaram / ayane viSuve caiva zayane bodhane hareH // 131 // anadhyAyaM prakurvIta manvAdiSu yugAdiSu / kArtike navamI zaklA tRtIyA mAdhave tathA // 132 // mAghe manvAdayaH kRSNe nabhasye ca yugAdayaH / Azvayukazukla navamI kArtike hAdazI tathA // 133 // caitre TatIyA jyeSThasya pUrNimA dvAdazI shucau| catavaH phAlgune hAdasyUrja kRSNA'STamI mune // 134 // manvantarAdayasteSu teSAmevodbhavaH kramAt / nabhaHphAlAnayoH SaNAmekA caikAdazI sitaa||135|| vaizAkhajyeSThapoSANAM pUrNimA phAlAnorjayoH / mAghAmaladdAdazI ca nabhasyAmala candrikA // 166 // zucistriMzo'STamI kRSNA dvitIyA ca yuge'malA / manvantarAntasteSAmeSvanadhyAyeSu nirgamaH // 137 // yathA''japtajano mantrI rAjAnaM pratigacchati / tathA ganvAdayaH sarve brahmANamupatasthire // 138 // tikho'STa kA anadhyAyAH saptamyAdyA munIzvara / parvagAdiSu mAseSu viSuvAyanasaMyutAH // 136 // prazastA iti paJcAzat tithayaH pArvaNe mune / upakramAtra tridinaM pakSAH paJcadazApi ca // 140 // Aho ! Shrutgyanam
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 tRtIyo'dhyAyaH / upakrameMNa pazyantaM saukhyamutsarjanAt param / rAtrayaH zuklapakSeSu kRSNapakSeSu karanazaH // 141 // anadhyA yastathA'nye ye te ca pracoditAH / tathA seyaM muhAvyA yA'nadhyAyasya sA'pi ca // 14 // aGgAdhyAyana ityuktAH svAdhyAyAH sakalA api / adhikartavya mevAGgamaGgitvaikaprayojanAt // 143 // zuvestayatirekeNa tvaGgitvAbhAvasambhavAt / pakSAdimadhyAntyopAntyA aGgAnAmaGginAmapi // 144 // anadhyAyaH pradoSazca saMdhyAstrimadhyamA nizA / trayodazI caturthI ca saptamau kalayA'pi ca // 145 // rAtri spagati maunI syAt pradoSo yadi tatra saH / rAdinacaturtho vA praharaH kathyate budhaiH // 14 // tAvAneva pradoSazca pUrvastriMzAMzakairmune / AdyAstriMzAMzanADyazca caturthI tUttare mune // 147 // pradoSaH pUrvarAcyadhaM virAmaghaTikA'pi vA / madhyandine parvasandhirityAdiSu na cintayet // 148 // dinakSapAyukta doSaM lokAnAM triguNA'STam / arkamAnakalAstasya bhuktizcet SaSTinADikAH // 146 // saMkrAntikAlastabimbaM yAvat kSetradaye'pi saH / vimba madhyaM grahasyAsti yatra tatra sthitazca saH // 150 // tasmina parAparakSetra grahe hetu ythocite| Aho ! Shrutgyanam
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 brahmasiddhAnte bhukta kSetramabhutaM tat tathA'nyatra nArada // 151 // tithinakSatrayogAderbimbamadhyaM prabodhakam / zubhAzubhaM kRtaM tasmAnnaiva cet tathA phalam // 152 // saMkrAnteH prAgabhukta sArdhAH SoDaza nADikAH / bhuktakSetre ca tAvatyaH paJcAditi hi nADikAH // 153 // yatra triMzat saMkramasya sarvakAleSu nArada / yAyAH saMnihitA nADyastAstAH puNyatamA matAH // 15.4 // bhukta vA'pyabhuktarce khAnadAnAdi kAgyet / paryAptamubhayaM rAtrAveva cet tat tathAcyate // // 55 // bhavanAntaM vimbamadhyaM rAtryarthAt prAgudeti cet / snAnadAnAdimadhyAhnAt kuryAdUrdhvaM gate dine // 156 // rAjyardhAdupari kSetre yAti cedanyathA'ryamA / ahnayAgAmini madhyAhnAt pUrvaM snAnAdi karma yat // 157 // yadyardharAtra evaM syAt saMpUrNe ravisaMkrame / tadA dinaddayaM puNyaM snAnadAnAdikarmasu // 158 // bhukta kSetramabhuktarcaM cobhayaM ca divA'sti vA / yAmyAyanaM viSNupadaM cAbhuktarbhe'tipuNyadam // 158 // SaDazItimukhaM codagayanaM bhuktavezmani / viSuvatyubhayaM tulyaM sarvametat punAnyataH // 160 // cala saMkrAntitanmAcaH saMkramopari saMkramaH (1) / (1) 'cala saMskRtatigmAMzoH saMkramo yaH sa saMkrama: - pA0 2 10 | Aho! Shrutgyanam
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIyo'dhyAyaH / 57 nAnyo'nyatra ca tat kSetraM naiti tatkrAntikatayA // 162 // bhukta kSetramamukta vA vihAyAhni saMbhavam / vRthA'nyatra kRtaM karma bhasmanIva hutaM haviH // 162 // tadabhAve tadAsanakAle cApi hathetarat / krAnteH pUrNaphalaM kendra pravezAdubhayaM samam (1) // 163 // kAlasya nirNayo hyetanmagakaH kSapAdale / arkA he zukla taptamyAM puSyartte cottarAyaNe // 164 // saptamIvratamanvicchet sarvakAryArthasiddhaye / aSTamInavamohagdvairhyardhanArIzvaravRtam // 165 // nabhasye rohiNI SaSThI vyatIpAte yadIritA / puNyA kapilaSaSThIha dvAdazI vijayA harau // 166 // karNabhe'rke vyatIpAte hyamA pauSI yadA bhavet / ardhodayaH puNyarAziM haratyardhamupekSitam // 160 // yogarUpAH puNyakAlAviyyAdInAM munIzvara / kathyante tena yeSvasti vedaghoSa iti sthitiH // 168 // alaM muhUrttamAcaM vA snAnAdibhyo hi yogajam / rAtrau divA paJcadaza muhUrttAH kutamo'STamaH // 166 // maitrastRtIyaH putrAhnaH pu'nakSatrANi ca rohiNI / azvinI kRttikA hastastathA'pi ca punarvasu // 170 // (1) 'vardhapravezAdubhayoH samaH 7 // - pA0 20 // Aho! Shrutgyanam
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 brahmasiddhAnte -- prauSThapaDitayaM viSNuH kecit saumyamiti sthitiH / iti te kathitaM vatsAnyacca vakSyAmi tattvataH // 171 // iti zrIbrahma siddhAnte tIyo'dhyAyaH // 3 // avikSepasphuTakrAnterudakSiptastataH puraH / udeti pazcAdetyastaM vA kSiptastattadanyathA // 1 // pazcimasthaH prAgudeti pazcAt prAkstho'stameti hi / anyathA cedanyathA Dakarma yat kalpitaM tathA // 2 // vikSepastatphalaM syAdyadyakSabhA hAdazo'Ggalam / khamadhyagrahayormadhyaM nataM kSitijakalpanA // 3 // tannatAt tahinAdhaM ca phalaM prAksidameva hi / grahaNAdanyayoge ca kAlabhede tathaiva hi // 4 // zTaGgonnatyu dayAsteSu karmAdAvidaM smatam / kramacAporakramajyAbhyAM krAnti: satrigraha sya ca // 5 // trijyA cenmadhyadRSTAnAM kSepaliptAntare punaH / karmastho nataH prAkastha dUva pazcAditi sthitiH // 6 // dRzyate yaH krAnti dezo bhedAbhede yathAkramam / tattanmerudigaMzAnAmalpaH syAd dRzyate tathA // 7 // skhalanaM madhyakakSAyAmadhika svalpamanyagam / tadardhamutkramajyaiSA tAdRk khaNDaihi sAdhitA // 8 // hAdazaujyA rumaiH khaNDai ruktaM ca dhanurukramam / Aho ! Shrutgyanam
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtho'dhyAyaH / 59 alpatvAt svalanasyaivaM kramacApaM smRtaM tviha // 6 // tribhAnaM madhyamArge mahatsravalana sUcakam / krAntikrAntyanaparamakrAntyo stvevaM tadalpataH // 10 // dvitIyaM pApaDaSTInAM dRkkarma munisattama / dvitIyameva karma necchantyuttamadRSTayaH // 11 // zAstrIyavyavahAro hi laukikaM niSprayojanam / kecidanye'pi necchanti tAdRkpratyakSa kAraNAt // 12 // khamadhyago madhyalagnamudayAt kSitijodayaH / astalagnaM saSaDbhaM tAtkAlikaM svaSTakAlikAt // 13 // gatAgataiSyakAlAcca gataiSyaM lagnamAtmaja / laGkIdyairmadhyalagnaM khamadhye kSitijaM na hi // 14 // lagnagrahAbhyAM kAlazca muhurmuhuriti sthitiH / sUryAt prAkpazcimArthe ca zuklakRSNe prakalpayet // 15 // sUryAstakAlikau sUryAgrahau kRtvA saSagRhau / tatastatkAlalagnArthaM kRSNe tva saSaDbhakAt // 26 // arkAt tadantaraprANairbhAskarAstamanAt param / sthirIkRtairudetyanyaH zuktaM kRSNe'stameti hi // 17 // dinarAtrigrahAt pUrvAparabhArdhodayAt khakAt / AsannArkasya tadrazmicchanno mRDha itIritam // 18 // 'zukle prAzuditaprANAt kAlAMgAH SaSTibhAjitAH / kRSNe tu tau saSabho tu bhAskaro iyakAlikau // 16 // Aho! Shrutgyanam
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasiddhAnte-- kAryAH kAlAMzakAstabadanAste sakadvayoH / saryAt pazcimato'yantaM yAturyaH sa kSamaH sa tu // 20 // kRSgo khamudayaM zukne gacchantyanye'nyathA mune / hAdazAtyaSTimanvIzaditithiH zItago: kramAt // 21 // astAMzA hAdazASTau ca vakiNobaMdhazukrayoH / tathA mahattvAdanayo(ratvAditarasya ca // 22 // mUlAtrayaM vizAkhAmitradalAhivahnayaH / dRzyante paJcadazabhiH zeSANyatyaSTibhAgakaiH // 23 // maghAcatuSkaM zravaNAdayaM dhArabhavAsavAH / punarvasva bhijiccAtra mRgavyAdhaprabhaJjanaH // 24 // agastyo brahmahRdayaM zakrAMzairanilenTubhiH / magazIrSa ca bharaNI puSyo'triH saptakAMza kaiH // 25 // tattvAdhikAMzA yasyodakkSepAMzA nAstago bhRzam / ebhyo'dhikonaiH kAlAMzaiH kramAzyA adarzanAH // 26 // tadantarAhinAdiH syAt kAlo gatyanta raikA nm| tatkAlAMzodaya prANA. khAMzarAzikalAmitiH // 27 // phalecchayA tatkSetrAMzai dRzyatA'dRzyatA'pi vaa| saiva vye koditAMzaistu dRk siddhaM syAt kacinmane // 28 // aspAyuSAM pAkhaNDinAM gandharvanagarAdivat / khamadhyanitije doHkoTyAzrayaiaurvike tayoH // 26 // dRrabhAzaGkarmune chAyA vyavahAra itIryate / Aho ! Shrutgyanam
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtho'dhyAyaH / trijyA harajyA bhavecchAyA yadi karNo'tra kottijaa||30|| lambajyAyAM koTijIvA paramAyAM tu soiyA / trijyAyAM koTijIvAyAM kiyatIti vizeSataH // 31 // paridhiH kiyatItyevaM zaGkaccheda dUtIritaH / khadinabyAsAdhakoM tau ca zaGkI sa eva ca // 32 // kiyAn sa tasmiMstrijyAyAmunnatajyati saadhitaa| trijyAdhikonodagarvAk caramauLa'ntyamaurvikA // 33 // madhyacitijamadhyaikyAt sA natacyA matA divA / tadukamadhanuHprANAsta tyANA na prabhA yataH // 34 // vyAsArdha lambajovAyAM vijyayA ca samA mune| kalpyaH zaGkastadA tatmatrijyazcedahAdazAMgala: // 35 // chAyAkarNI vA dinArdhe krAntyakSAbhyAM bhujAMzakaiH / ghaTaGgonnatyUnavimbAdhayuticchAyAnatAsubhiH // 36 // kRSNa zukepi pane prAginenhozcanna bhidyate / tajjyonaM ca dinAptiM natanaM cApi tat kila // 30 // anuktaM yata evaitadanya praznacatuSTaye / avimbakastu darza'dhaHsthitaH sUryAnna dRzyate // 38 // paurNimAyAM tadantaHsthaiH saMpUrNaH sUryarazmibhiH / anyatra yAvAn viprakarSastAvacchuka vidhIvidhiH // 39 // candAdyatra tadAzAyAM samo dakSiNataH shshii| aGgAdhyAyI zAnakasya meMsvAsItyataH samam // 40 // Aho ! Shrutgyanam
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmamiddhAnte---- hAniTahI yayordakSavareNasya tithi prati / kSIyamANamalA devA antyekakalaM tathA // 41 // vardhayantI nIyate'sau evaM veda na hi kvacit / / abindhanAnAmanyeSAM dUrasthatvAdidaM na hi // 42 // yena darpaNavat svacchA jAyante teSu cAMzavaH / / lAJchanaM prativimba gomatIndAvinAMzubhiH // 43 // candreNa zauvalyaM vA'nyeSAM taharSo'pyasti yat tataH / vimbaM sitAsile SaDe vyarkandora bhAgataH // 44 // ravIndumadhya krAnti jyA viSuvatkA saMguNA / madhyAhnAcca ndra zaDkAptA uttAra rAkhidhau ra veH // 45 // kaNaM dhanaM cAkSabhAyAM bhujo'rkAdindudiGmukhaH / yasyAlyA jyA khamadhyenducchAyA kahatA tathA // 16 // hAdazAkSa jIvAyA: kalpanA yA ravInTuvat / khamadhyAdiSuvatkakSAM madhvato jyAM nirasya hi // 47 // bhujA api layaM yAnti karNI hidazakoTijaH / arkasaMjitadiGmadhyAhAhuzaGkastathA bhavet // 48 // prAka pazcAt sa mukhIM zulle kRSNo koTiM prasArya tat / bAhukoTyagragaM kAkoTikarNate vidhIH // 46 // vimba taTUrdhvamAnena likhet koTyAzrayeNa ca / prAgrekhe yAmyarekha ca tadantarmadhyamatsya taH // 50 // karNana tanmukhaM zukla kRSNaM vA parabhAgataH / -- Aho! Shrutgyanam
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ sartho'dhyAyaH / tadA datvA'grayAmyodaGamadhya matsya yasya ca // 51 // madhya sUtrayutezcApaM vindutrismagaliMkhediha / koTyA sAdhitayAmyodaokhAnte ghaTaGga munnatam // 52 // aneka guNakacchedabhavAMzAzchedasaM mitAn / inda zo nAzayeddA'pavartta yedicchayaiva tu // 53 // bAhusiDvo hi yaz kedastadutpattau harA guNAH / guNaguNyA harA ityaM vikSepA nyathA yadi // 54 // tAvat svadezala svajyA svavyAsAdhaM yathA tathA / tAM trijyAM kalpayechAyAM vyavahArasukhapradam // 55 // . tathA krAntijya kA sAgrajyeti prikiirtite| krAntijyAviSuvatva gA hatA'grajyA'pi bhAskaraiH // 56 // sA cet trijyeSTabhAkA stadA grAhyo'Ggu laadikaa| krAntijyA ceSTavAnI lambajyAptA'Gga lAdikA // 5 // khazaGkatulyakrAntijyAgrAGgulaM viSuvazravaH / ardhAGga laphalaM vA madhye SukarNonmitItarau // 58 // madhyAt prAk pazcimAzA yA smmnnddlmucyte| sAyaM prAtarsa dhyahrasva meruzcodayagya m (1) // 5 // uDAgasthA praacypr| yA rekhA samamaNDalAt / unma eDalaM tayormadhyaM sarvatra SiSuvatprabhA // 6 // viSuvanmaNDalAdeSA chAyAgre viSuvA'tra hi| (1) sA vRtamadhye'tyanyatva meruzce daGguladvayam / iti -pA0 2 pu0 / Aho! Shrutgyanam
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 brahmasidvAntelaghucchAyAgraviSuvanmadhyajyAnArdhamucyate (1) // 61 // mA rekhonmaNDalAGgAgre sadA'nyAgrA hyatiSTata / unmaNDalAdudakchAyAyAmyakrAntAvapAgudak // 62 // bhuja ityucyate madhyaM samaNDalabhAgrayoH / zrato mAdhyAhriko chAyA nityaM mAdhyAhikI hijaa|| yadA dinA?dakkrAntiH khAkSa chAyA tadA na hi / raveH zaDakvagrasAmyatvADrAyAstat pratidRzyate // 64 // yadodakkrAniArakSonA tadIdadito grahaH / udagastaM yathATaddhi samamaNDalameva ca // 65 // krAnsijyA viSuva cchAyA yadi syAdiSuvathavaH / samamaNDalazaGkasthacchAyAkI tu pUrvavat // 6 // akSabhA hAdazAbhyastA lmbaakssjyaavibhaajitaa| samamaNDalage sUrye karNI krAntijya yA sakRt // 67 // chAyAkarNAvakSabhAyAM tadA'grAvadhajaH sa tu / samamaNDalazaGkarSa trijyA tenArkatADitA // 68 // zaGakuryAmyottarA trijyA kalpyAdhaM tatkatestathA / dokoTimadhyajyAvarga tanmadhye sAdhabhaM yataH // 6 // pUrvAparAM koTikati tadeva mnutaanmune| doAcabhAkoTikRtyo: kalpyA trijyAkRtiyutiH // 7 // arkacchAyArkavajaneyA yadA tAvat tdaa'grjaa| (1) baTachAyAviSuvanmadhyamamArga mune iti-pA0 2 pu. / Aho ! Shrutgyanam
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtho'dhyAyaH / phala mityacyate tAvat tadvyanakSitijAntaram // 71 // bijyAvargArdhamadhyArdharAtrijyA'vargameva tu / agrajyAvargahInaM tat koNArkodayamadhyagam // 72 // tatkAlatribhajAva! yadi zaGkakRtirbhavet / koTijyAkRtireSA hi karaNI tyAhurAgamA: // 73 // palava! bAhuvargaH karNa: zaGkahayoGgavaH / sa koNa sthagraho vyakSitijAntara eva hi // 74 // sahakaphalaH sasvazaGkaH svasvArdhaphalavarjitaH / UrdhvAdhaHsthaM svakaM vyavakSitijAdyadavAgudak // 75 // yAmyAyAM vidizoH zaGkaH sa shngkodkssinnottraa| madhyacchAyAto bhujajyA saumyato dakSiNottarA // 6 // yAmyato'kSakrAntirasyA akSajyA lambajA ydi| ravau caratyuttarayoH prAgvat koNAkSabhAzrutiH // 77 // hAdazAkSaprabhA krAntikSetra meSAdigo raviH / karkAdau projya cakrArdhAta tulAdo bhAdhasaMyutaH // 78 // mRgAdau projya bhagaNAt baahurgmyaahiyukpde| calasaMskRtasUryonacchAyArke bhAjite kramAt // 76 // prAkpazcAnmadhyarekhAto deza: svIyasta dantaram / / dezAntaraphalaM bhAnoryuktyA'nyat sakalaM mune // 80 // chAyArkakrAntirAzAH syuzca lAH khsvminaadike| chAyArka tvRNamUne prAk pazcAccakra ca lambate // 81 !! Aho ! Shrutgyanam
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasidvAntekoNacchAyAcatidalAta padaM vA vijyayA hatam / koNAt karNahate krAntijyAtachAyA tathA rviH||8|| krAntijyeSTAgrAGgalAddA bhAkarNAbhyAM samAdhvani / bhujAGgalaM bhujazchAyA va.goM koTistalAvidhaH // 83 // zaGkapUrvAparA repvA bathA'myA madhyamatsya jA / abhiH samIkRtasthAne kalpanA hAdazAGgalam // 84 // vyAsAdhIGgalamutsedhaH SaDaMzavyAsameva ca / chAyAmadhyazalAkAbhyAM chAyAgrajJAnaTurbalaH // 85 // madhye tUnnatazikharaM nakhAdri720 vyaGgulocitam / sAGgalenaiva sarvatrAvAGga lajAnakAraNam // 86 // sUcyagreNaSTakRttasya protainAGkitamadhyagam / sthApayet prAntatazchAyAM zaGkoryat tadamadhyataH // 87 // chAyAgraM yatra bhUtte pUrvAhne pratyageva tat / madhyAt tathA'parAhe'rke dizi zaI pidhAya ca // 88 // prAcI nirdizya bhAgreNa vyastaM vAjaM prbhaagrtH|| koTI yathA saMprasArya dokodyogigAM tathA // 8 // rekhAM prAcyaparAM kuryAGgajajJAne phalaM ydi| tatastayAyoryAmyageDa vardhate bAjaruttarA // 6 // prAcIti vai jAyate'rke tatastata udggte| bhujastato dakSiNagraprabhA prAcyagradiggatA // 11 // agrAntaraM tatyAgvindoryanmukho'kastadAcaret / Aho ! Shrutgyanam
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtho'dhyAyaH / 67 , himukhaM prasArya prAgvinduzuddhaM hi niHcipet // 62 // tatra pUrvAparA rekhA tanmAdhyAd dakSiNottarA / samamaNDa nametasmAnmatsyena munisattama // 63 // dvigyaGgalAdiko madhyacchAyAvRttadalaM yadi / agr|jnyaanen caivaM syAcchaGkuzcedunnataM kila // 64 // kAlastu paJconA nADyastanmadhyastatva liptikAH / nAbhyeti krAntirekAhe madhyAGgA kalayA'pi vA // 65 // ato'grAGgulamekaM vA icaGgulaM na hi siddhayati / dezAzca susphuTA eva bhavanti munisattama // 66 // caturakhaM yAvadiSTaM tatkarNArdha zalAkayA / koNaM vA'pi zalAkAbhyAM tAvatIbhyAM digantataH // 67 // yaddA vistaramUtrAgradizormadhyaM vidizyapi / nikSipya caturakhaM tu vaMze tu sthApanAdiSu // 68 // satyUnnate'rdhanADyUne durdazA syAt prabhA mune / durdazAyAM yathAkAyA vinyasyet tadyathAdizam // 66 // cApamTatatrayasyAgre chAyAmArge munIzvara / jyAsaMkhyA caccaturviMzatyadhikA natasambhavA // 100 // tadAdhiko kramajyA trijyAnvitA hi natotkramA / carakramajyA satrijyA bhavedantyA tataH suta // 101 // trijyAvikakramadhanurevamuktaM samAsataH (1) / (1) trijyAdhika ka madhanustat tribheNa yutaM dhanuH / iti - 102 pu0 / Aho! Shrutgyanam
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 brahmasidvAnte----- anyatra tatkramajyAbhirAdhikyATubhayaM tathA // 102 // zaGkostrajyAMzAGgulaistu vRtte krAntyA yathoditam / udayAstamanasthAnaM madhyaM jJAtvA natAMza kaiH // 103 // tacApadinanADaMyazaidimamadhye na prabhApadam / vibhajya vA kAlabodhaH kAlakhaNDaM prakalpya vA // 104 // midhAya zTaGge praakpshcaacchngkormdhyaahnbhaagge| koTijyAMzAGgalotsedhaM madhyaM zaGkoruparyapi // 105 // brahmANDamadhyaM sUcyagre zaGkagraM nADikAMzataH / zaDakagrAca prabhAmArgaspRka sUtraiH kAlavedanam // 16 // golArdhamadhyevyAsAdhaSadhyA vA kAlavedanam / krAntyA madhyanatena pratya gramatrAGkanaM sukham // 1.7 // dhanurvedyaM vidhiH kalyo natadizyupamastakam / dharArandhre madhyamAnaM prItayenna ca madhyataH // 108 // lambasUtreNa cakrasya kramAGkSIyate kacit / samAGkaH kAla vijJAnaM mAsaM pratyanupAtataH // 16 // ceSTAnupratinADInAM pacmanizvAsato yadi / kujo mayUro vA syAtAM ki tataH zAlmalogayau // 110 // naraM kapi mayUraM vA sthala veNU daraM mune / karaNAdaghnaM pUrNa jalaM pRSThacchidraM prakalpayet // 111 // nyastaM toye ca tat kASThaM taM baddhvA vdnaabhiH| tAvatyevAkanaM kAlazcitreNAnena gamyate // 112 // Aho! Shrutgyanam
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtho'dhyAyaH / gopayejjalaniHsAvaM madhye'kSaM namanaM tathA / lambasUtra ecchamAnaM SadhyakSaM ca samAntaram // 113 // raktatanvAdinA yAvannADauSadhyAntareti yat / tato nirandhra hyaSTAsvAn pUrayeccopakajjalaiH // 114 // amale'mbhasi vA kuNDe palAnAM dazabhiH kRtam / tAnapAtramazchidraM caturagulamucyate // 115 // hemamASacatuSkaNa grAhyA'trAnanavista tau / dazAGgulakamutsedhe SaSTirmajjatyahanizam // 116 // tat pAtraM yAgapi vA yadyevaM tacca gRhyatAm / kapAlayanveNAnena kAlo jJeyaH sphATena ca // 117 // devadAsaH zivataruH khadiro raktacandanaH / zaGavartha khacchanimbAdyA grAhyA yajJIyabhUmahAH // 118 // evaM hastocchritaH zaGkaradhohastanikhAtagaH / utsedhazcakSaSA kalpyo hAdazADagulavAniti // 116 // pazye dyatra sthito yo'yaM tadane darpaNe sukham / divA nirUpyo bhaaknn| nirupyau cakSuSaH sukham // 12 // tATak zaGkudayaM grAhyaM yathAdigbhvamaNa sthitam / grAhyAntarakSepamadhyamAgamAnAM vivecanaiH // 121 // iti te kathitaM vipra tathA'nyat tattvataH zTaNa // 122 // iti brahma siddhAnte caturtho'dhyAyaH / Aho! Shrutgyanam
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ brahmasidvAntesamAgamo vA yuddhaM vA bhaumAdInAM parasparam / no bhAvIti munizreSTha candra gauva samAgamaH // 1 // samaliptau yadA syAtAM dRkarmANo mujaH samau / tadA tadantarakSepe mAnakyArdhasame sati // 2 // anyonyasparzamAnatvAdullekhaM yuddhameva tat / hIne bhedaH samucyeta cApasavyaM tathA'dhike // 3 // ArAdaMzArdhamaMjhanAM vyAptihi tu zazInayoH / prAbrahmANDa kapAlaM tarakhaccaze tadgrahAntare // 4 // razmisaMmIlanAdaMzarvido yacimAMzumAn / samAgamazcet prakhyAtastArAvimbasamAgamaH // 5 // trijyAMzAGgulaSaSTyagre tiryamadhyAMzakAGagulam / zalAkAM sthApayenmadhye daNDamUlaM ca pazyatA // 6 // sabhedayogadRzyau tau hau zalAkAgrayoH khgau|| manaHpUtyai grahANAM cApyevaM yogaM prasAdhayet // 7 // vRSe'tyadhvaMzake yasyA yAmyaH kSepoM'zaka hayAt / bhavedabhyadhiko bhindyAdrohiNyAzakaTaM hi sH|| 8 // nANurekA'pasavye cennApasavyaM tadiSyate / tathA samAgame'Nuzcedeko'sAvasamAgamam // 6 // asthUlAvanaNU hau ceTudastho dakSiAsthitaH / sthalANuprathamapraSNe'potye vArdhatrayaM smatam // 10 // sAmye'pItyapizabdena saumye'pIha ca kIrtitam / Aho! Shrutgyanam
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcamo'dhyAyaH / taddiSTAvimau zabdAvudakstho dakSiNAthitaH // 11 // adIptimAn vivarNazca veyathU rUkSadarzanaH / durbalazcApi yo'gaNaH sAvasthalastvayamanyathA // 12 // na pIDitazca(1) sthalo'Nurya hadRSTAntavAcikau / imau zabdo vRthA syAtAmudaktho dakSiNAzritaH // 13 // tAvimAveva yAmyAdisthUlAkhyatvaM thoditam / yAgye'pi yuktabAsmAt sthAnAdibalamatra cet // 14 // anyatra naitadityAjJAvaikRtAt tat samIritam / sthAnAdivalabhinnA'tra vyarthA nai kA'pi bhA smRtA // 15 // praSNa traye'pyevAmumina sthitau sUkSma phalaM smRtam / samAgame'pi savye vA khalyau hApi vepathU // 16 // khotakaTau vigraho hAvAdIptau yadi samAgamau / udakastho dakSiNastho vA bhArgavaH prAyazo jayI // 17 // jagataH kalpanai veyaM bhAvAbhAvAya kevalam / / anyonyamapi dUrasthAH kathaM yuddhaM prakurvate // 18 // chAdako'dhaHsthitamchAdya uparasthaH zazI ra veH / chAdakazchAdikA rAjo bhUchAyA munisattama // 16 // yadyevaM pratizalAntaM syAddazaM pratyupallavaH / . sambhavAdravitulyendo chAyAtulyazItagoH // 20 // (1) 'jayI jitazca' iti-pA0 2 pu / Aho ! Shrutgyanam
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 brahmasiddhAntechAdako rAhuketU tAvanyonyasyArdhacakragau / evaM yadyuktadoSe'pi neti cet tadRhanmune // 21 // tathA cecchalakaNAntAduparAgastadA'nyathA / na ceTa hirindArmAsaM pratyarkasya prativatsaram // 22 // yoka eva rAjaH syAnna grAhyastasya bhAgaH / ekaikaM grahaNaM mAsaM prativarSa pratIti ca // 23 // zazyeNa vaTavalmokalace'Gka vAlizaH phnnii| tahalmIkasthito nAtti kalpyo nAkagraho'sti cet||24|| kiM na syAdgrahaNaM zazvat kutastatra samaM sadA / grahaNAntarakAlAnAM vaiSamye kintu kAraNam // 25 // bahupralApAstenoktAstammAhedavirodhinaH / nimittakAraNaM rAhu yorevoparAgayoH // 26 // vikSiptaH phaNinA candraH sUryamAcchAdayedatha / meghaH svayaM vA bhUcchAyAM pravizedgrahaNaM bhavet // 27 // zIghragAmI zazI sayaM chAyApazcimato'pi vaa| prAgatyatItya tatpazcAdagrahaNaM bhAskarasya ca // 28 // prAmokSaH zItagostuprAbhgrahaNaM pratyageva hi / brahmendu zakavinezavaruNAgniyamAH kramAt // 26 // phamInabhagaukyAddhi nimittagrahaNAdhipAH / samaliptau yadAcchAdyacchAdako tatra ceijaH // 3 // vikSepajanako rAsyardhana: somagrahastadA / Aho ! Shrutgyanam
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcamo'dhyAyaH / agraho'STAMzakatatyaMzAnAdhikaH sa tu // 31 // sarvatra somagrahaNaM somameva hi dRzyate / ubhayorantarAbhAvAdbhUchAyAjAntaraM zazI // 32 // kSepo yadA tatsamaH syAt tenoddezya upallava: / pUrvAparAntarAbhAvAdabhAvo lambanasya ca // 33 // parvapratipadoreva grAsamokSau vidhormune / na hi lambanahetuH syAdeva yAmyottarAntaram // 34 // tammin sati tripAdastho'pyuparAgo'sti tahine / tAvalkAla stu yAmyodaganyA tattvAt prasiddhyati // 35 // tadantareNa nAsIteH smbhvaanaaskrgrhe| menda kSepayutonA dik tulyabhede grahAntaram // 36 // sAkSAkSodamadhyalagne krAntyoH sAmyena sambhavaH / pUrvAparAntarAbhAvAnmadhyAhne mA'stu lambanam // 37 // astyanyadA tu pUrvAhne grAsamokSau tu dazaMgau / pratipadyaparAle tu tayA'sto vA tadA kvacit // 38 // arkandoratidUratvAt samIpatvAdidaM bhavet / hadharmagauva tatsiddho madhya grahaNasaGgato(1) // 36 // lambanAvanatI na stAmapi satyanta rhye| iSTalambanamanyatra yadauSTA'vanatirbhavet // 40 // hakakarma ca tathA vipra pratyakSaM ca ttstthaa| . (1) bhagraha mahasaGgatI-pA0 2 pu0 / 8 // Aho! Shrutgyanam
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 brahmasiddhAntehakakarmaNA he ca kRte vyarke bhAsati tAdRze // 41 // sthAhyavanaterbhAvo'khaNDa tvAcca yathA tathA / madhyajA madhyalagnasya natajyAhardale'rkavat // 42 // carasaMskRtalagnacyA lambajyA ceGgavatyapi / antyakramajyodayajyA trijyA cenmadhyamaurvikA // 43 // koTijIvodayajyA sthAdityA kATijAsphaTam / madhyajyAkarNajA deAcAhakakSepo dakSiNottaraH // 44 // anyasya dimadhyajIvAjyAvikSepavargayoH / vikSepo dRggatirmUlaM zaGkarityapi cocyate // 45 // natAMzasphaTado koTijIve dRkksspdRggtii| chedaH zaGkahate kujyA hRtizchedasamA yadi // 46 // madhyalagnArkotyadAyAkATilambananADikAH / mahattvAt prAgaterindarda zAntArAprAksamo'zunA // 47 // prAkrapAle'nya thA pazcAt tathA syAdyutirapyu ta / lambanaM parvataH zodhyaM prAkapAle'nyathA pare // 48 // asarUllambanaM yAvadiH sihaM sakalaM samam / ravInholambanaM ceti harijaM ceti bhAskaraH // 46 // vArayAmAsa zabdAbhyAmanyayogeSu lmbnm| agrasto'rko vimukto vA divA naktaM ca kAlayAH // 50 // vyane kSaNatrayaM dRzyaH pApibhiH sattamA iva / sthirIkRtaM tari lambanaM khATamAncitam // 51 // Aho! Shrutgyanam
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcamo'dhyAyaH / pitRbhuktivihInAnAmavaM vA sarvalambanam / sthirIkRtA dRggatijyA saptASTAGkahatA'pi vA // 52 // atha cchedArthamAcchedadyaM khASTamena sthirIkRtam / yadodayajyAprabhavo vinA vAhujyayA mune // 53 // meSalagnAntarakSetrajyAto vA yekataH param / vargayoruktahkkSepa eSa mArgaH sadA na sat // 54 // kvacit sannapi tatraitanna kvacidrA'pi san kila / hakkSepatribhajA cet syAnmadhyabhuktyantarasya ca // 55 // arka vidhvoH paJcadaza natirvA citirmune / dRkkSepasaptatyaMzo vA'vanatirgrahaNaM tataH // 56 // natiralyAntarAvarAntya mArgAbhyAM na hi doSadA / dRzyate dvAdazAMzo'pi sa svacchAgraha eva hi // 57 // indolitAtrayaM vArkasyoSNatvAdgatiratra na / grahaNaM nAmabhedo hi durlekhyamapi puNyadam // 58 // tenAntarAtmakagrAso grAhyaM cenna samo yadi / sarvagrAso'pi tigmAMzoH kvaciddezAntaraM mRta // 58 // ake intarasaGgAvAt sparzamAtro'pi nAsti hi / parvAdhipatisaMkhyAsu pAtAlagrahaNaM hi tat // 60 // snAnAdiSu tu na grAhyaM zubheSu grahayuddhavat / grahaNaM grahayuddhaM vA tattadahniphalapradam // 61 // channaM grAhyAdhikaM cAntyAhimardagrahaNaM ca tat / Aho! Shrutgyanam 75
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 . brahmasiddhAnteyAvahimbaikadezena tAvadeva bhavet tadA // 62 // . vimarda grahaNaM tAvatkAlo vaimardikaH smRtaH / candravimbAdhikaM sUrya vimbamadhye na kavaram // 63 // tavaitat kaNAkAraM kasaNagraho mune| tatra kaGkaNakAlaH syAdasau vaimArdikastu yaH // 64 // sthitikAlo bhavet tAvAn yAvat tiSThatyupallavaH / karNamAnaikya mAnAntarArdhakSepo bhujaH svaka; // 65 // zranyA pUrvAparA koTigatyantarasamA yadi / sthityadhaM ca vimardhei kratAt syAdaSTanADikAH // 66 // kaGkaNArdhe vimarza, kaGkaNagrahaNe bhavet / grAso mokSo vimardhei nonayuktaH sa eva saH // 67 nimaulanonmIlanAkhyaM kaGkaNArdhena tat tathA / madhumehuH kRtAH sarve sphuTAH santu tadA mune // 6 // asakallambanaM sUryagrahaNe'nye sakRt tathA / madhyasthIdantaraM vA sthityardhAdi sphuTaM svakam // 6 // sthityAdau tu dhanaM vA syAt khamadhyaharijAntaram / madhyAdhikone kSitijakhamadhyadizi lambane // 70 // sthityardhAdAvaNaM taccedanyathA harijAntaram / dhanaM kapAlabhede'pi lambanaikyaM bhavenmane // 71 // dUtyaM skuTa vA sthityadhaM vimardAdhaM ca nArada / sthityadhaiM lambanaM cApi yugapaJcAsat sphuTam // 72 // Aho! Shrutgyanam
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcamo'dhyAyaH / aho gatyantara koTiH kumadhye'STamamakSajam / tadarkagraho madhyasthi tyardhaghnaM sphuTaM mune // 73 // sphaTasthityadhaM saMbhaktaM kSepo vAhuH zravastataH / grAma tAtkAlika projbhaya maankyaardhaattto'nythaa||74|| iSTagrahaNakAlaH syAdagrAse sparzamokSayoH / tatra kAlaH sphuTo grAhyo gAsa unmaulanaM tathA // 75 // atIrthe'kSavidhiH kalpyo madhyAhnAt tata UrdhvagaH / yAmyottara munizreSTha lambanaM tadgrahAntaram // 6 // natokramajyA yujyAnI trijyAptA kramakArmukam / valanaM tadbhavet pratyakkapAle dakSiNaM hi tat // 77 // uttarAbhimukho yAti tamiAn pratipadaM grahaH / prAcImadhyaM tataM sthAnaM yAmyaM pratyahamAdizet // 78 // uttaraM valanaM prAcyAM belAvalanameva tat / grAhyaM krAnticaturvizamadhyaM valanamApanam // 76 // yadelAvalanaM prAcyA uttarottarato grahaH / udeti makArAdau tat prAk pazcAt kharNamatra tat // 8 // dhanyadodeti kodAvanyAdAvatra tatra tat / iti niSpannavalanaM pAramArthikamucyate // 81 // tat kramajyA tribhajyA cehodhayorvalanAGgalam / saptatyA sAGgalaM vA syAdatyalpaM yat tadantaram // 82 // Aho! Shrutgyanam
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 brahmasiddhAntenAnyajokamajA kAryA natAso: satribhagrahAt / vedAstu pravadantyevaM natakAlApavAdataH // 83 // .. iti brahmasiddhAnta paJcamo'dhyAyaH / chedyakena vinA chedAH susphaTA uparAgayoH / na jJAyante yatastasmAcchedakajJAnamucyate // 1 // . samabhUdiGamadhyabindoH saptavargAGgalena ca / ... mAnaikyArdhana vRttAnAM grAhyArdhana trayaM likhet // 2 // tanmadhyamaM samAsAkhyaM vahiSka valanAzrayam / grAhyamaNDalamadhyasthaM diza: prAgeva sAdhitAH // 3 // yatmAcyAM palanaM deyaM tadyathAdizameva hi| pazcAdyat tahiparyastaM valanaM prAk prasiddhaye // 4 // AdyantamadhyavalanaistribhirevAkhilaM bhavet / nimaulanonmIlanAbhyAM na kiJcidapi nArada // 5 // vikSepAgre yatazcandraH parasmAdavisRjya tat / prAmukhaM madhyavalanaM tahile paikatA ydi6|| . bhede pazcAnmukhaM deyamindo noviparyayAt / savyApasanyamArgAbhyAM tathA tannAsadarzanAt // 7 // tikho rekhAmadhyabindu prApayehalanatrayAt / tatsamAsamayuktibhyAM vikSepau graasmaukssiko||8|| valanAbhimukha bindoH svavikSepaM ca madhyagam / Aho ! Shrutgyanam
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ paSTo'dhyAya: / vinyastaM vilikhecApaM vikSepatritayAgragam // 6 // iSTacchannInamAnaikyadalasaMmitayA''ssadam / zalAkayA madhyabindorjAtvA cApe tato likhet // 10 // grAhakArdhana tahimbaM sthAnaM cet sparzamokSayoH / nimolanonmIlanayovinyAdgrahaNamausitam // 11 // adhvAntatvAdidhoH sUrya grahaNaM kRSNameva tat / dhvAntaM chAdakamindoryadizeSo'yaM vidhostataH // 12 // dhanaM kRSNaM kramAt kRSNaM kRSNaM tAmvaM vinirdizat / kiJcidanAdhikaiH pAdaichaccaM kapilameva tat // 13 // nadeyaM yasya kasyApi rahasyaM zAstramuttamam / artha lubdhAya mUrkhAya sAhaGkArAya pApine // 14 // gurubhaktivihInAya putrAyApi vadena hi / / etaddeyaM muziSyAya mune vatsaravAsine // 15 // iti zrIzAkalyasaMhitAyAM brahmAnAradasaMvAde bahmasidAnte hitIye praSNe SaSTho'dhyAyaH / / samApto'yaM granthaH / Aho! Shrutgyanam
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aho! Shrutgyanam
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijJApanam / XW 'banArasasaMskRtasIrIz2a arthAt bArANasIsaMskRtapustakamAlA / - iyaM pustakamAlA khaNDazo mudritA bhavati / asyAM saMskRtabhASAnibaddhA bahavaH prAcInA durlabhA uttamottamA pranthA mudritA bhavanti / tAMzca granthAn kAzikarAjakIyasaMskRtapAThazAlIyapaNDitA anya pividvAMsaH zodhayanti / ye ca pustakamAlArambhakhaNDAd prAhakAstaiH pratyekakhaNDasya muulym||) aSTau AnakA deyaaH| ya cAnye grAhakAHmadhyasthAni kA. nicit khaNDAni granthamaka vA gRhNanti te nimnalikhitamUlyena prApsyanti / yairmahAzayagaNaizcedatra bahUni pustakAni saMgrAhyANi tairyathocitasulabham - lyana tAni prApyante / vizeSavRttAni patravyavahArato jJeyAni / / - tatra mudritA granthAH / siddhAntatattvavivekaH khaNDAni 5 arthasaGgrahaH aMgrejIbhASAnuvAdasahitaH tantravAttikam khaNDAni 13 / / tantravArtikAvazeSaH TupTIkA khaNDAni 4 . . kAtyAyanamahArSipratizuklayajuHprAtizAkhyam samAjyaM kha06 6 . sAMkhyakArikA candrikATIkA-gauDapAdabhASyasahitA 1 vAkyapadIyam khaNDAni 6 (prathamabhAge prathamadvitIyakANDe ' puNyarAjaTIkAsahite khaNDAni 3 / dvitIyabhAge tRtIya- kANDam helArAjaTIkAsahitaM khaNDAni 3) rasagaGgAdharaH saTIkaH khaNDAni 9 baizeSikadarzanaM kiraNAvalITIkAsaMvalitaprazastapAdapraNIta- bhASyasahitam khaNDe 2 pANinyAdi 32 zikSAsamahaH khaNDAni 5 naiSkamyasiddhiH saTIkA khaNDAni 4 zuklayajussarvAnukramasUtraM maharSikAtyAyanapraNItaM sabhASyam RgvedIyazaunakaprAtizAkhya sabhASyaM / khaNDAni 4 havaiyAkaraNabhUSaNam / padArthadIpikAsahitaM khaNDAni 4 4. vivaraNopanyAsaH / saTIkavAkyasudhAsahitaH khaNDe 2 2 tasvadIpanam (paJcapAdikAvivaraNasa bhayAkhyAnam ) kha08) 8 . * wr 0. 0 0 0 0 . m m s s * 0 0 0 0 0 0. . h h : bh Aho! Shrutgyanam
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 0 . . . . . vedAntadIpaH / zrIbhagavadrAmAnujAcAryaviracitaH / khaNDAni 3 3 . pAta jaladarzanaM / zrIrAmAnandayatikRtamaNiprabhA'khyavRttisahi0 1 . vyAkaraNamitAkSarA / zrImadagaMbhaTTapraNItA khaNDAni 10 10 . rasamajarI / vyaGgavArthakaumudyA prakAzena ca sahitA kha03) 3 bheddhikaarH| vyAkhyAsahitaH zrImadappayadIkSitakRtApakrama parAkramasahitaH khaNDe 2 bodhasAro naraharikRtaH / tacchiSyadivAkarakRtaTIkayA sahi0 10 . brahmasUtradIpikA / zrImacchaGkarAnandabhagavadviracitA khaNDe 2 2 . devajJakAmadhenuH / prAcInajyautiSagranthaH khaNDAni 3 3 . zrImadaNubhASyam / zrIvallabhAcAryaviracitam / zrIpuruSottajImahA rAjavirAcitabhASyaprakAzAkhyavyAkhyAsametaM khaNDAni 15 15 . sattvazekharaH / tathA tatvatrayaculukasaMgrahaH zrIbhAjyavArtikam / zrImadrAmAnujAcAryaviziSTAdvaitasiddhAntapra. tipAdanaparam / yatIndramatadIpikA ca / khaNDe 2 gUDhArthadIpikA / zrImadbhAgavatadazamaskandhastharAsapazcAdhyAyyAH ... nivRttiparA vyAkhyA / bhramaragItavyAkhyA c| khaNDAni4 4 . AzvalAyanasUtraprayogadopikA / mazvanAcAryabhaTTaviracitA 2 . kAvyAlaGkArasUtrANi / AcAryavAmanavicitavRttisamaMtAni kAmadhenusamAkhyavyAkhyAsahitAni khaNDe 2 zrutyantasuradrumaH / zrIpuruSottamaprasAdaviracitaH khaNDAni 3 3 . caturvizatimatasaMgrahavyAkhyA / zrIbhaTTAjidIkSitasaMkalitA . 2 . zrIvidvanmaNDanam / zrIviThThalanAthadIkSitaviracitam / gosvAmizrI puruSottamajIviracitasuvarNasUtrAkhyavyAkhyAsahitaM khaNDa 2 2 . mAMkhyAyanagRhyasaGgrahaH / pnndditvrvaasudevvircitH| 1 . mahAsiddhAntaH / AryabhaTAcAryaNa viracitaH / ma0 zrIsudhAkara dvivadikRtaTIkAsahitaH / khaNDAni 3 nyAyalIlAvatI / nyAyAcAryazrIvallabhAviracitA / khaNDaM 1 1 . bhyotiSasiddhAntasaMgrahaH tatra somasiddhAntobrahmAsiddhAntazca khaNDam 1 pitAmaha-vasiSTha-vRddhavasiSTha-lomaza-uvAsa-parAzara siddhAntAdayo yantrasthAH brajabhUSaNa dAsa aura kampanI naM. 5 ThaTherI bAjAra, cauka ke samIpa banArasa sittii| . AU 0 0 . 0 Aho ! Shrutgyanam