Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jenAgama kathA koSa 5 lekhaka ane prakAzaka manathI zanAya athavI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinavarAya namaH zrI jenAgama kathA koSa pAgacchAdhidezi kAra - jJAnabhaMDAra, lekhaka ane prakAzaka jIvanalAla chaganalAla saMghavI paMcAInI piLa-amadAvAda kiMmato bea
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamatti prata 1100 sarvAdhikAra svAdhIna saMbujjhaha ! kiM na bujjhai ? saMboho khalu peJca dullahA / No hUbaNamaMti rAio, no sulahaM puNarAvi jIviyaM // .. jAga ! tame kema samajatA nathI? pAchaLathI badhIbIjanI prApti thavI muzkela che. kAraNake jema vItI gayelI rAtrio pAchI AvatI nathI tema A jIvana (manuSyabhava) pharIthI sahelAIthI maLI zakatuM nathI. -zrI sUtrakRtAMga sUtra rmaNilAla chaganalAla zAha dhI vIravijya pinTIMga presa ratana poLa, sAgaranI khaDakI amadAvAda
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. hIrAcaMda ThAkarazI zAha-coTIlA. janma: saM. 1946 phAgaNa zudi 13 avasAna: saM. 199ra phAgaNa zudi 2
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ arpaNuM A ja na zrIyuta svadharmaniSTa rA. rA. nemacaMdabhAi ThAkarazI zAha. ceTIlA. murabbIzrI ! jaina AgamamAMthI tAravelAM jaina mahApuruSa ane sannArIenAM jIvanacaritrane A saMgraha-grantha kone arpaNa karavo, e vikaTa praznano uttara meLavavAnI vicAramALA daramyAna mane Apane paricaya thayo. e paricaya dvArA huM jANuM zaka, ke Apane jena dharma pratye avirata prema che. jene sAhityakArone uttejana ApI jaina sAhitya vikAsamAna thayeluM jovAnA Apa suMdara anera se che, eTaluM ja nahi paNa samaya samaya para Apa sAhityakArone uttejana ApI sakriya sAtha Apo cho. vaLI Apa dhaMdhArthe kalakattA jevA dUranA kSetramAM vasatA havA chatAM, Apa ApanuM dhArmika nityakartavya-sAmAyika, prabhusmaraNAdi akhkhalitapaNe bajAvye jAva che, temaja Apa kalakattAnA sthA. jaina saMdhamAM hamezAM AgevAnImAM bhAga laI bhagavAna mahAvIranA zAsanarakSaNamAM suMdara phALo ApI rahyA cho. e vagere ApanA udAra ane prazaMsanIya kAryothI AkarSAIne "jenAgama kathAkeSa" nAmanuM A pustaka huM Apane premapUrvaka arpaNa karI kRtArtha thAuM chuM. -jIvanalAla.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. hIrAcaMdabhAI ThAkarazI zAhano Tuka jIvana paricaya coTIlA (kAThIyAvADa) nA sthA. jaina samAjamAM eka yazasvI, dhArmika ane preraNAtmaka jIvana vitAvI janAra sva. zrI hIrAcaMdabhAI ThAkarazI zAhane jIvana paricaya A dhArmika kathAnakavALAM pustakmAM ApatAM amene ghaNoja AnaMda thAya che. ApaNe ApaNuM pUrvajonAM rasAtmaka dhAmika jIvana vRttAto vAMcIe, te sAthe Adhunika yuganA ko' viralAo paNa e mahApuruSonA jIvanamAMthI preraNAnI mIThI suvAsa laI pitAnuM jIvana suvAsita banAvI zake che, e jANavA mATe je ApaNe ughukta thaIe to, prAcIna arvAcIna caritranA meLathI ApaNane vadhAre preraNuM maLe e svAbhAvika che. - coTIlAmAM zrI ThAkarazI motIcaMdanuM kuTuMba jANItuM che. zrI. hIrAcaMdabhAI, rAyacaMdabhAI ane nemacaMdabhAI e temanA suputro che. jemAMnA zrI rAyacaMdabhAI hAla coTIlAmAM ane zrI nemacaMdabhAI kalakattAmAM kApaDano dhika vyApAra karI rahyA che. te sAthe A baMne sajana dharmakAryamAM potAno yathAzaka suMdara phALo ApI rahyA che. sauthI moTA zrI hIrAcaMdabhAI hatA, temane janma saM. 1946 nA phAgaNa suda 13 nA roja ceTIlAmAM thayo hato. temanA mAtuzrI methIbAI hAla hayAta che. vRddha uMmara chatAM temanI dhArmika bhAvanAo ati prazaMsanIya che. temanA pitAzrI paNa dharmasaMskAra ane dhArmika ucca vicArethI dita hatA. Ama mAtApitAnA susaMskAro putramAM utare, e sahaja kramAnusAra sagata hIrAcaMdabhAImAM paNa dhArmika saMskAro sArI rIte vikAsa pAmyAM hatAM. dharmabhAvanAnI sAthe temanAmAM dhaMdhAnI sAhasikatA paNa ghaNI sArI hatI. gujarAtI abhyAsa pUro karI teo ceTIlAnI potAnI kApaDanI dukAnamAM joDAyA, ane dhIre dhIre te vyavasAyane sArI rIte khIla; eTaluM ja nahi paNa temaNe vaDila badhu tarikenI pitAnI pharaja adA
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ karatAM, pitAnA baMne bhAIone paNa dukAnamAM potAnA hAtha nIce rAkhI hoziyAra banAvyA. saM. 1979 nI sAlamAM dhaMdhAnA vadhu vikAsArthe teo kalakattA gayA. jyAM temaNe pitAnI udAratA, prAmANikatA ane sAhasikatA vaDe kApaDanI dukAna sArI rIte jamAvI. mAtra dhaMdhAmAM ja AgaLa vadhI paisA prApta karavAM, evo ekaja mAtra udeza teono na hato. potAnA garIba svadharmI baMdhuone Arthika madada, keLavaNumAM sahAya vagere guptadAna paNa teo karatA, haMmezAM prAta:kALe sAmAyakavrata karavuM, phurasadanA vakhate dhArmika vAMcananuM adhyayana karavuM, dhArmika sAhitya tathA jIvadayAdi zubha kAryomAM yathA zakti phALo Apa, sAdhusaMtanI vaiyAvacca-sevAbhakti karavI, vagere pavitra jIvana gALavA mATe karavA yogya kAryo karIne teo saMtoSa pAmatA. TuMkamAM temanA jIvananAM chellAM daza varSo vyavahArika pravRtti karatAM dhArmika pravRttimAM vadhAre gayA hatA, ema kahIe to temAM leza paNa atizayokti nathI. - sAdhAraNa sthitimAMthI AgaLa vadhyA, tyAre temane dhArmika kAryomAM jarA vadhAre udAratAthI be paisA kharcavAnI IcchA thaI ane coTIlAmAM dhArmika ane keLavaNuM viSayaka kAryomAM yatkiMcita madada ApavAnI pitAnI IcchA temaNe potAnA bhAIone jaNAvI. baMne bhAIoe temanI A IchA saharSa vadhAvI lIdhI; paNa dhAryuM dhaNInuM thAya" e niyama mujaba hIrAcaMdabhAI nhotA jANatA ke mAtra 46 varSanI uMmare mAre ekAeka A jagatamAMthI vidAya levI paDaze; teo nhAtA jANatA ke mahArA svahaste hAnI sarakhI sakhAvata karI huM saMtoSa meLavI zakIza ke kema ? saM. 1992 nI sAla cAlatI hatI. e vakhate hIrAcaMdabhAI kalakattAmAM hatA. te vakhate teo sahaja bimAra paDyA. A bimArI paNa evI na hatI. ke je jIvaleNa nIvaDe. paNa hIrAcaMdabhAI mATe to "AdaryA adhurAM rahe, ne hari kare so hAya " evuM ja kAMI nirmANa thayuM hatuM; tethI teo eja arasAmAM saM. 1992nA
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAgaNa zuda 2 ne divase apeAranA eka vAge ekAeka A phAnI duniyAnA tyAga karI gayA. pA temanI dhAraNAe bhale te vakhate adhurI rahI, paNa temanI preraNAe adhurI rahevA sarajAI na hatI. eTale temanA ane putrAe maLI temanI e icchA temanA mRtyubAda pUrNa karI. tenA phaLa svarUpe temanA badhuee coTIlAnI kanyAzALAmAM tAnA mAtuzrInA nAmathI " zrI meAMdhIbAi rUma" badhAvI ApyA che, temaja tyAMnA sthA. jaina upAzrayamAM za. 3000) nA kharce uparanA mALa adhAvyA che, uparAMta sadgatanA puNya-smaraNArthe teo dhArmika pAramArthika kAryomAM yatkiMcit kharacce jAya che; e kharekhara prazaMsanIya che. zrI rAyacaMdabhAI ane nemacaMdabhAI maheALuM saMskAramayI kuTuMba dharAve che. teo paNa pAtAnu jIvana pramANikapaNe vItAvI, peAtAnI dharma ane samAja pratyenI pharajo bajAvye jAya che. mahuma hIrAcaMdabhAI pAtAnI pAchaLa bhAI kezavalAla, caMpakalAla, dhIrajalAla, bAbulAla vagere cAra putrA ane be putrIo vagerenu hALuM kuTuMba mUkatA gayA che, jee badhA saMskArI che. temAMnA bhAi kezavalAla tathA caMpakalAla kalakattA khAte dhaMdhAmAM joDAyalA che; ane te paNa yatkiMcita dhArmika pharajo bajAve che. Ama AkhA saMskArAtmaka samRddha kuTuMbanA paricaya ApyA pachI icchIe ke sadgata hIrAcaMdabhAI peAtAnA ujjavaLa dhArmika jIvananI je suvAsa pAtAnA jIvanamAM mUkI gayA. ane je preraNA temaNe temanA kuTuMbI janAne ApI, te dhArmika preraNAmAM temanA kuTuMbIjaneA uttarAttara abhivRddhi karI, jaina dharmane dIpAvI, zAsanAdvAranAM satkAryo kare ane ApaNe paNa sadgatanA dharmamaya saraLa ane pramANika jIvananuM anukaraNa karI, dhArmika rasAtmaka jIvana gALIe, eja abhyarthanA ! OM zAMtiH --jIvanalAla.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. AjathI barAbara pAMca varSa pahelAM mArA taraphathI jene siddhAntanI vArtAo bhA. 1 lo bahAra paDelo, jemAM jenAgamamAM AvelI 68 TuMka vArtAono samAveza karavAmAM Avyo hato ane e alpa prayAsathI paNa jaNAyuM hatuM ke janaruci bha. mahAvIranA zrImukhe uccArAyalI vANInuM rahasya jANavA keTalI Atura che, ane tenI vadhu pratIti to tyAre ja thaI ke uparyukta pustaka khalAsa thatAM hajuye tenI mAgaNI cAlu ja che. A daramyAna dharmajIjJAsu evA eka varga taraphathI eka evA prakAranI mAgaNI thatI ke jenAgamamAM Avelo samasta kathA vibhAga janatAnI jANa mATe prakaTa karavAmAM Ave, to ghaNo ja lAbha thAya tema che, eTaluM ja nahi paNa ghaNuo sAdhu vaMdaNa vAMce che, mukhapATha bole che, paraMtu temAM darzAvelA mahAna AtmAonI nAmAvalI sivAya, hemanAM apUrva, dhArmika ane bodhaprada caritranI lezapaNa mAhIti hatI nathI. AthI A prakArano janatAno vicAra svaparahitArthe mahane khUbaja upayogI lAgyo, ane anukuLa saMgo ane samaya para A jAtane prayAsa karavAne meM nirNaya karyo. evA samayamAM vIsalapuravALA ApaNuM eka svadharmIbadhu zrI nagInadAsa haThIzaMga zAha (penzanara mahetAjI) dvArA jANavAmAM AvyuM ke teoe A jAtano prayAsa karyo che, ane samasta Agama tapAsI temAMthI teoe mahApurUSo ane satIonAM TuMka caritronI tAravaNI karI che. e hastalikhita noMdha tapAsatAM temAM mane ghaNI uNapa lAgI, caritro adhurAM tathA bhASAzuddhinI jarUriyAtavALAM jaNAyA. A badhA prakAranI truTio dUra karI, sAdhAraNa rIte samajI zakAya, janatA AgamanA kathA sAhityane jANI zake, ane samAjamAM eka suMdara graMtha taiyAra thaI zake tevuM hoya to zrI. mAstara sAhebe temane prayAsa lekhe lAge, upakAraka bane e
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ hetuthI AdhAra mATe mane e hastalikhita yAdI ApI, ane atizayAkti vagara kahuM to A graMtha alpa prayAse, ATalA vahelA pragaTa karavAmAM kAraNabhUta hAya tA te zrI. nagInadAsabhAine AbhArI che. tethI temanA ane mhArA agAunA pustakanA AdhArathI, temaja anya aneka pustakAnA sAdhanathI A graMtha taiyAra thavA pAmyA che. ApaNuM Agama sAhitya ghaNuM vizALa che. tenAM ekeka zloka para, eka eka kathA para vivecana karavA besIe, teA varSonA varSo pasAra thatAM paNa tene pAra Ave tema nathI. temAM eTalu rahasya, eTaleA adheA nyAya, eTalA badhA khAdha che ke kharekhara zraddAvata manuSya ekeka viSayane vicArapUrvaka manana kare, teA tenAM hRdayamAM AnaMdanI vicie uchaLI Ave, vIravANInI khUbInu mahatva samajAya, saMsAranI asAratAnuM bhAna thAya ane A jagatamAM sadehe karavAM yeAgya kAryonuM yathA paNuM samajAya. pariNAme manuSya samyakdnAna, darzIna, cAritra ane tapanI ArAdhanA karI saMsAra parit karI zake; janma maraNanAM du:khAthI mukata thaI zake. bha. mahAvIre upadezelI vANImAMthI zrI gaNadhara mahArAjAe e jIvane samyajJAna dananI prApti mATe ane janakalyANArthe sUtreAnI cAra anuyAgamAM guMthaNI karI che. (1) dravyAnuyAga (2) gaNitAnuyoga (3) citAnuyAga ane (4) caraNa karaNAnuyAga. temAM ciratAnuceAga sugama AvAthI manuSyanI smaraNazakti bahudhA jaldIthI ane rasaprada rIte sparzI karI zake che; eTaluM ja nahi paNa prAyaH manuSyanuM jIvana anukaraNa karavA prati vadhAre dorAyaluM hAI, anukaraNu mAge vaLe che, ane tethI te peAtAnA jIvananI truTio nihALI, tene sudhArI yathA puruSA vaDe Atmahita sAdhe che. A kAraNe ja Aje jIvanacaritrAnAM pustakone vadhu mahattva ApavAmAM Ave che. AmAMnA eka eka ciratrane dhArIe teTaluM lakhAvI zakAya che, parantu ema karavA jatAM eka ja granthamAM saMpUrNa mAhIti ApI devAnI IcchA pAra paDI zake nahi, tethI ja sAmAnya jarUriyAtanI mAhIti ApavAnA A graMthamAM prayatna karyAM che.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ A graMthamAM 32 AgamemAMnA kathA-sAhityanI mAtra 243 vArtAo ApavAmAM AvI che, ane amAre mane AmAM jANavA lAyaka lagabhaga saghaLI vArtAono samAveza thAya che. keTalAMka pAtrAnuM caritra mukhya vArtAnA aMtarabhAgamAM gauNa vArtA tarIke AvI jAya che. dAkhalA tarIke halakumAra, vihalakumAra, piTilA vagere; tethI te alaga Apela nathI. uparAMta keTalAMka TuMka caritro ke jenI sthaLa, dIkSA ane mokSa sivAya anya kazI mAhIti sUtromAM nathI, te AmAM udhUta karyA nathI. dAkhalA tarIke zreNika rAjAnA putro tathA rANIoe lIdhelI dIkSA ane temanuM mokSagamana, kRSNanI rANuonI dIkSA ane temanuM mokSagamana, keTalAka sArthavAhanA putronI dIkSA ane temanuM mekSagamana, vagere. A kathAgranthamAM 24 tIrthakare, cakravartIo, baLade, vAsudeva, prativAsudeva, bha. mahAvIranA bhaktarAjAo, daza upAsako, cAra pratyeka buddha, 11 gaNadharadeva, aneka tapasvI munivara ane mahAsatIo, Adarza gRhastha ane sannArIo vagerenA vRttAMta ApavAmAM AvyA che. te sAthe kathAo parathI nIkaLato nyAyasAra paNa keTalIka vArtAone aMte ApavAmAM Avyo che, jethI vAcakane pAtronA ujajavaLa ane plAna e baMne prakAranA ullekhanIya jIvanamAMthI suyogya preraNA maLI zake. jo ke AmAMnI pratyeka kathAnI nIce sUtradhAra TAMye nathI; paNa lagabhaga AmAMnI oNTA bhAganI kathAo zrI bhagavatI, upAsaka dazAMga, sUtrakRtAMga, niryAvalikA, anuttaravavAI jJAtA, aMtagaDa, vipAka, uttarAdhyayana Adi sUtronI che. mAtra thoDI eka kathAo jevI ke-subhadrA, sthULIbhadra, sudarzana, vagere kathA graMthanI che. bIjI DI eka vArtAo jenuM AgamamAM paNa adhuruM caritra jovAmAM Ave che, ane te pRthapha pRthapha sthaLe thaI pUrNa tAravI zakAya che tevAM thoDAMka caritrAnI pazcAta ane adhurI hakIkata graMtha dvArA meLavIne pUrNa karavAmAM AvI che, te sAthe nyAya
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ jALavavA khUba ja lakSa rAkhavAmAM AvyuM che. chatAM AgamathI kadAca viruddha jatI kaI vArtA mAlama paDe to vidvAne sUcita karaze, ke jethI bIjI AvRtti samaye yathArtha saMzodhana karI zakAya. A kathAgraMthanI mupha zuddhi mATe khUba ja kALajI rAkhavAmAM AvI che, chatAM zIghratAne lIdhe daSTideSa ane presadoSane aMge rahevA pAmelI bhUlo vAcako sudhArI leze. alaga prupha zuddhi ApavAmAM AvI nathI. mukhya zuddhi ane puravaNI A graMthane cheDe ApavAmAM AvI che. A pustaka AdhaMta tapAsI mane yogya sUcano ane salAha ApavAmAM dariyApurI saMpradAyanA vidvAna munizrI harSacaMdrajI svAmIe potAnA amUlya samayane je bhoga Apyo che, te mATe huM te vidvAna munine aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnuM chuM. temaja mArAM A prakAzana mATe, premapUrvaka sahakAra ApI, sArI saMkhyAmAM agAuthI grAhako thaI je je svadharmI baMdhuoe A dhArmika caritrayukta pustakane apanAvyuM che, te badhA baMdhuono tathA coTilAnivAsI zrI rAyacaMdabhAI ThAkarazI tathA nemacaMdabhAI ThAkarazI ke jeoe A pustakanI sArI nakalo kharIdIne, mane protsAhita karyo che; temano huM sahadaya upakAra mAnuM chuM, ane Izvara pAse yAcuM chuM ke dhArmika prakAzano vaDe uttarottara jaina samAjanI sAhityasevA bajAvavAnuM prabhu mane baLa Ape. aMtamAM mahArA alpa abhyAsane aMge A pustakamAM rahI gayelI truTio badala vidvAna vAcako kSamA karaze, ane sAthe sAthe preraNAtmaka caritronA vAcana, manana ane nididhyAsanathI jena bhaginIo ane baMdhuo cogya preraNA meLavI svahita sAdhavA prayatnazIla banaze, te mahAre A prayAsa keTaleka aMze saphaLa thaye gaNAze. Ityalama. kiM bahunA suSa ! caitra zukalASTami: 1993 ) zrI saMghane sevaka, paMcabhAInI paLaH amadAvAda jIvanalAla chaganalAla saMghavI
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArtAnuM nAma akati agnibhUti acaLa acaLa acaLa bhrAtA ( a ) baLadeva ajItanAtha ajItasena atikhaLa atimukta atimukta ke aIvata adInazatru rAjA anAthI muni anAdiSTa anikasena aniruddha anatanAtha ana tasena abhaggasena cAra abhayakumAra abhiya abhida abhinaMdana avitA sukumAla anukramaNikA. pRSTha 1 1 2 3 4 4 5 7 8 10 10 10 11 12 12 13 15 15 15 16 vArtAnuM nAma araNika anAtha alakharAjA ariSTanemi-nemanAtha akSAbha naka aha arjunamALI aSADAbhUti ( A ) A kumAra AnaMda gAthApati AnaMda baLadeva AnaMdakumAra aMgati gAthApati ( 6 ) ISukAra rAjA iMdrabhUti ( gautama ) IlAcIkumAra ( 4 ) ugrasena rAjA ujjavALIkumAra jhijhayakumAra pRSTha 17 18 19 2 9% 9 " " " Dha 29 >>>> z 668 38 38.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ udAyatarAjA udAyana (2) baradatta RSabhadatta brAhmaNu RSabhadeva RSidAsa ( 8 ) kapIlamuni kamaLAvatI aMjI aMjanA aMdhaka viSNu aMkhaDa parivrAjaka abaDa sanyAsI karakaDuM kalAvatI ( * ) ( 4 ) kAmadeva zrAvaka kArtika zeTha kAlIkumAra kAlIrANI kAlIkumArI kAsavagAthApati kIrtivI 41 43 43 45 46 48 * 4 54 14 } OM OM OM 60 61 72 72 75 76 09 77 12 kRSNArANI kRSNa vAsudeva kRSNakumAra kuMthunAtha erakumAra kuMbharAjA kaeNDakAlika kezIsvAmI ke cI kailAsa gAthApati kANika (ajAtazatru) kauzalyA sa khamra muni khaMdhaka sanyAsI ( 1 ) gargAcA gajasukumAra gabhALImuni gAzALA gAla zeTha gautama (2) gaurIrANI gagadatta 330 77 77 80 10 81 1 82 2 85 5 85 ve te 91 94 95 96 102 103 106 106 107 107
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145 148 149 150. upara 124 153. 155. 131 156. 156 . (4) jinarakSa, jinAla citta ane brahmadatta 108 jharaNuzeTha juThalazrAvaka cullaNapitA 117 jaMbusvAmI cullaNuM zataka 118 ceDArAjA (caTaka) 119 celaNuM (cillaNuM devI) 119 DhaMDhaNakumAra caMpradyota 122 caMDakauzika sarSa () caMdanabALA 126 tAmalI tApasa caMdrachAyA 130. tripRSTa vAsudeva caMdraprabhu trizalA devI caMdrayaza 132 tetalI pradhAna | ( 1 ) | ( ) bhAlI 132 thAvarcA putra jayaghoSa 1 34 jayaMtI jayasena 137 dasa jarAkumAra 138 damayaMtI jarAsaMdha 139 dazaratha rAjA jasA 140 dazArNabhadra jazabhadra 140 dvipRSTa jAlIkumAra 14- dvimukha (pratyeka buddha) jitazatru rAjA ane devadattA subuddhipradhAna 142 devakI jitazatru 14 devAnaMdA jinadAsa 145 159 136 16ra. 162 163 164' 165 165 170 170. dropadI 174
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 6 ) dhanyakumAra (dho) dhannAaNugAra dhannA sAvAha dharmanAtha ( 6 ) nami, vinami naminAtha namirAja (pratyekabuddha) naLarAna nArada nigati (pratyekabuddha) niSadhakumAra naMda baLadeva naMda maNIyAra naMdinI pitA pratibudda padmakumAra padmaprabhu padmAvatI pradyumna nadIvana nadISe muni nadISeNu kumAra (5) 176 180 181 185 185 186 187 193 194 194 196 198 198 200 201 202 205 206 206 207 208 210 14 prabhavasvAmI prabhAvatI prabhAsa gaNudhara pradezI rAjA prasannadra rAjarSi pArzvanAtha priyadarzanA puMDarika, kuMDarika puruSAttama puruSa puMDarika puruSasiMka ( 4 ) khaLabha brAhmI ane suMdarI bRhaspati datta bahuputrI devI 212 213 213 214 rarara 224 226 227 229 229 229 madhava cakravartI mica marudevI mAtA 230 230 232 233 ( sa ) bharata ane bAhubaLa 235 bhRgu purAhita 238 bhadra baLadeva 238 bhAja viSNu aMdhaka viSNu 238 ( ma ) 238 239 240
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ mallInAtha mahApadma mahAvIra prabhu ra40 245 246 mahAzataka 250 para mahAsena kRSNAkumArI muni suvrata svAmI para 253 mRgAputra (vairAgyavaMta) mRgalADhIe (mRgAputra 2) 256 mRgAvatI 260. medhakumAra ra6ra metAya muni 268 270 metA gaNadhara mauya putra gaNudhara 270 maMDita gaNadhara 201 rahanemI-rAjematI rAma rAvaNa rUkimaNI ( 6 ) rUpI rAjA revatI rAhiNI rAhiNIyA cAra lakSmaNa ( 4 ) 201 274 275 275 276 277 278 282 283 15 ( 6 ) varUNa vyakta gaNudhara vAyubhUti gaNadhara vAsupUjya vijaya khaLadeva vimaLanAtha zitaLanAtha zreyAMsanAtha zreyAMsakumAra ( A ) zAlihI pitA zAMtinAtha zALIbhadra zivarAja RSi zrIdevI zreNika rAjA zakha rAjA zaMkha ane peAkhalI ( 4 ) saddAlaputra sanatakumAra cakravartI sagara cakravartI sagaDa kumAra (zakaTa) samudrapALa muni 283 284 184 285 286 286 287 287 289 291 292 292 293 294 294 296 296 298 300 303 304 306
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ svayaMbhU sthULIbhadra sItA sukrozalamuni sudana ( baLadeva ) sudhausvAmI sudarzana zeTha suprabhabaLadeva supArzvanAtha subAhu kumAra subhadrA sumatinAtha surAdeva 16 306 307 311 312 314 314 15 317 317 318 ra0 323 reka suSumAdArikA sulasA suma cakravartI suvidhinAtha seAmila sariyadatta macchImAra sati rAjA sabhavanAtha ( 4 ) risena (cakravartI) hastipALa harakezabaLa (muni) sa 3ra4 327 329 330 330 331 333 331 33 236 =s
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAgama thAkoSa 1 akapita vimaLApurI nagarImAM deva nAmanA brAhmaNanI jayantI nAmanI AthI "akaMpita' nAmane putra thayo hato. vedAdi graMthamAM pAraMgata thayA pachI, te gautama nAmanA brAhmaNa sAthe yajJamAM gayo hato. tene 'nArakInuM astitva haze ke nahi" e saMbaMdhI mahedI zaMkA hatI. bhagavAna mahAvIranA paricayamAM AvatAM prabhue tenI zaMkAnuM samAdhAna karyuM; AthI teNe gautamanI sAthe ja bhagavAna mahAvIra pAse dIkSA grahaNa karI. akapita muni prabhu mahAvIranA AThamA gaNadhara gaNAyA ane te mokSamAM gayA. 2 agnibhUti gobara nAmaka grAmamAM vasubhUti brAhmaNanI pRthvI nAmanI strIthI agnibhUti utpanna thayelA. te IMdrabhUtinA bahAnA bhAI hatA. IMdrabhUti athavA gautama sAthe teo ekavAra somila brAhmaNanA yajJamAM gayA hatA. temanI e mAnyatA hatI ke -"karma' jevI vastu ja nathI, ane je hoya to amUrtamAna jIva zI rIte bAMdhe? tene A saMzaya bhagavAna mahAvIre evI rIte TALyo ke -kevaLajJAnIo karma pratyakSa dekhe che ane chamastha cho anumAnathI jANe che. AthI saMtoSa pAmI agnibhUtie, gautama sAthe ja dIkSA lIdhI, ane bIjA gaNadhara pade sthapAyA. ahiMsA, saMyama ane tapanuM utkRSTa pAlana karI teo mekSamAM gayA.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 acaLa. acaLa" e aMdhaka vinunA putra hatA. temaNe prabhu nemanAtha pAse dIkSA lIdhI hatI. 16 varSanI ugra saMyama ArAdhanAne aMte teo mekSamAM padhAryA. (aMtakRta) 4 acaLa baLadeva. pitanapura nAmanI nagarImAM prajApati nAme rAjA hato. tenI bhadrA nAmanI rANIthI acaLa nAme baLadeva thaze. temaNe zreyAMsanAtha prabhunA samayamAM cAritra laI 85 lAkha varSanuM AyuSya bhogavyuM ane teo mekSamAM gayA. 5 acaLa bhrAtA. kauzaMbI nagarImAM vasu nAmanA brAhmaNanI naMdA nAmanI strIthI utpanna thayA hatA. temane "puNya ane pApa" saMbaMdhIne saMzaya hato. bha. mahAvIre temane te saMzaya TALyo, tethI temaNe maitama sAthe dIkSA lIdhI ane tapa saMyamanI ArAdhanA karI mekSamAM gayA. teo bhagavAna mahAvIranA navamA gaNadhara hatA. - 6 ajItanAtha. vartamAna covIsInA chellA tIrthakara. teo vanitA nagarImAM jitazatru rAjAnI vijayAdevI nomanI rANInI kukSie, sarvArthasiddha vimAnamAMthI cavIne vaizAka zudi trIjane divase utpanna thayA hatA. te vakhate temanI mAtAne cada svapna AvyA hatA. garbhakALa pUre thatAM mahAzudi AThame temane janma thayo. chappana kumArikA devIoe AvI sUtikAkarma karyuM. Indroe janmotsava ujavyo. pitAne ati AnaMda thaye. ajitanAtha garbhamAM AvyA tyArathI rAjArANI pAsA ramatAM, vijayAdevIne pAsAnI ramatamAM rAjA jItI zakyo na hovAthI
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ putranuM nAma ajItanAtha pADayuM. ajItanAtha 18 lAkha pUrva sudhI kumArapaNe rahyA. pa3 lAkha pUrva ane eka pUrvAganuM rAjya bhegavyuM. tyAra pachI potAnA kAkAnA dIkarA sagarane rAjya seMpI varasI dAna A5vuM zarU karyuM. dAnamAM 38880 lAkha sAneyA (suvarNa maharo) yAcakane ApyA. (dareka tIrthakara eTaluM dAna Ape) mahA zudi 9 nA divase prabhue cAritra lIdhuM. 12 varSa sudhI chadmasthatAmAM rahyA pachI piza zudi 15 ne divase zrI ajItanAtha prabhune kaivalya jJAna thayuM. temane siMhasena Adi 95 gaNadhara hatA. temanA saMdhamAM 1 lAkha sAdhu 370 hajAra sAdhvIo, 298 hajAra zrAvake ane 545 hajAra zrAvikAo hatAM. sAdhuomAM 3700 cAda pUrvI, 9400 avadhi jJAnI ane 2200 kevaLajJAnI hatA. 1 lAkha pUrvamAM 1 pUrvAga mAM 12 varasa ochAM kevaLajJAna rahyuM, ekaMdara 72 lAkha pUrvanuM AyuSya bhogavI 1000 sAdhuo sAthe 1 mAsanA saMthAre teo citra zudi pAMcame mokSamAM gayA. 7 ajItasena. bhakilapura nagaramAM nAga nAme gAthApatine sulasA nAmanI strI hatI. tene nimittiyAe kahyuM hatuM ke tAre marelAM bALaka avataraze', AthI teNe hariNagameSI nAmanA devanI ArAdhanA karI. deve prasanna thaIne tene saMtApa TALe. pUrva jaNAnubaMdhanA mege deve dvArakAnA vasudeva rAjAnI devakI rANIne janmatAM jIvatAM bALake upADIne sulatAnI kukSimAM mUkyAM ane sulatAnA mRta bALake upADIne devakInI kukSimAM mUkyAM. ema che garbhanuM ulaTasulaTa sAharaNa karyuM. bIjI tarapha devakIne janmatA putrone nAza karavAno kaMse nizcaya karyo hato, paraMtu devakIthI janma pAmatAM putronuM puNya prabhAve AyuSyabaLa lAMbu hevAthI Avo vega maLI Avelo. zrI neminAtha prabhune upadeza sAMbhaLI sulatAnA ajItasena putra dIkSA lIdhI.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ chaThThachaThThanA pAraNAnA abhigraha lai caudapUrvanuM jJAna meLavyuM ane khUba tapazcaryA karI. 20 varSa cAritra pALI eka mAsanA sathA teo zatruMjaya parvata para siddha thayA. 8 atimaLa. bharata pachI A trojA rAjA ane mahAyazAnA putra hatA. bharatarAjAnI jema atikhaLane paNa arisAbhuvanamAM kaivalyajJAna thayuM hatuM. ( aMtakRta) 9 atimukta. dvArikAnA ugrasena rAjAne atimukta nAme putra hatA. teNe samaya jatAM dardIkSA aMgIkAra karI hatI. atimukta sAdhu nimitta zAstramAM praviNu hatA. vasudeva ane kasane paraspara ati prema hato. te premanA badalAmAM krame potAnA kAkA devakarAjAnI dIkarI devakIjIne vasudeva sAthe paraNAvI hatI. paraNIne pAchA pharatI vakhate kase te jAna peAtAne tyAM rAkI hatI. kaMsanI strI vayazA ane devakIjI paraspara vArtA vinAda karatAM gAkhamAM kheThA hatA. tevAmAM prastuta atimukta muni tyAM gaucarI arthe AvI caDayA. jIvayazAe muninI mazkarI karatAM kahyuM keH--diyarajI, padhAre.. ApaNe devakIkhAnAM lagnagIta gAIe. A sAMbhaLI muni mauna rahyA. jIvayazAe karI pharI traNavAra A pramANe kahyuM. muni samatAnA sAgara hatA, chatAM A vakhate temane sayama kAcchumAM na rahI zakyA. te melyAH--jIvayazA ! zuM joine tuM mArI mazkarI kare che ? hane te khabara nathI, parantu huM tane nimittabaLathI kahuM chuM keH " A devakIjInA sAtamA bALaka tArA patinA ane tArA bApanA kuLaneA nAza karaze. Ama kahI tarata ja atimukta muni tyAMthI cAlI nIkaLyA. jIvayazA bhayabhrAnta banI. ( vadhu vRttAnta kaMsa caritramAM ) muni A sAhasa vacananA pazcAttApa karI zudgha thayA ane e ja bhavamAM meAkSa pAmyA. ,,
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 atimukta ke aqhavata. peAlAsapura nagaramAM vijaya rAjAnI zrIdevI nAmanI rANIthI te janmyA hatA. bALapaNamAM jyAre tee cogAnamAM ramatA hatA, tyAre teNe gaucarI arthe jatAM gautama svAmIne nihALyA. jaina sAdhune joi atimukta Azraya pAmyA ane temanI najIka pahoMcI jaI pUchavA lAgyAH------mahAnubhAva! Apa kANu che? ane zA mATe kraza che.? zrI gautama khelyAH--kumAra ! ame nigrantha sAdhu chIe ane bhikSA arthe pharIye chIe. A sAMbhaLI atimukta zrI gautamanI AMgaLI pakaDI kahevA lAgyAH--bhagavAna, mAre ghera padhAro. bALakanI bhAvabhInI bhakti joi zrI gautama tenI sAthe sAthe rAjya mahelamAM gayA. tyAM zrIdevIe munine nirdoSa AhAra pANI vaheArAvyA. te laI zrI gautama pAchA vaLyA, tyAre kumAre pUchyuM:--mahArAja, Apa kyAM jAo che? zrI gautame kahyuM:--kumAra, A nagaranI bahAra zrIvana nAmanA khAgamAM mArA guru prabhu mahAvIra birAje che tyAM. kumAre kahyuM:--huM AvuM ? javAbamAM zrI gautame kahyuM:--jevI tArI IcchA. atimukta gautama svAmI sAthe zrI mahAvIra pAse AvyA, ane prabhune vaMdana karI temanI sAme beThe. prabhue tene dharmopadeza ApyA. aMtimuktanA AMtar cakSu khUlyAM, tene vairAgya thayA, prabhune kahyuM ke huM sAdhu pravA~ levA icchuM chuM, tA huM mArA mAtApitAnI rajA lai ApanI pAse AvIza. prabhue kahyuMH--jevI iccho, atimukta ghera AvyA, prabhunA upadezanI ane peAtAne thayelA vairAgyanI vAta teNe peAtAnA mAtApitA samakSa kahI. mAtAe kahyuM:--kumAra, A bacapaNamAM tuM dharma ane pravA~mAM zuM samaje ?
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ kumAre kahyuM -mAtA, huM jANuM chuM te nathI jANata, ane nathI jANatA te jANuM chuM. mAtApitA-Ane artha zo ? atimukta huM jANuM chuM ke je janme che tene avazya maravAnuM che, paNa e nathI jANatA ke kyAre ane kevI rIte bharavAnuM che! kayA kayege jIvo naraka, tiryaMcAdi gatimAM paribhramaNa kare che, te jANato nathI, paNa eTaluM jANuM chuM ke karmamAM Asakta thavAthI cAra gatimAM athaDAvuM paDe che. mAtA pitA kumAranA uttarathI Azcarya pAmyA. atimuktane dIkSita thate rokavA temaNe aneka prazno pUchyA, aneka pralezane batAvyA, paraMtu atimuktanA vairAgya bharyA ane bedhaka vacanethI saMtoSa pAmI Akhare teone rajA ApavAnI pharaja paDI. eka divasanuM rAjya bhogavavA pitAe vinaMti karI. atimukta eka divasane rAjA banyA. pitAne harSa tha, bIje divase dhAmadhUmapUrvaka atimukta zahera bahAra nIkaLI gayo, ane prabhu mahAvIra pAse dIkSita bane. ekavAra atimukta bALamuni bhAre varasAda paDayA pachI bahAra nIkaLyA, tyAre temaNe pANInA vaheLAo khaLakhaLa cAlI jatAM joyAM. munine pitAnI sAMsArika bALa ramata yAda AvI. tarata ja temaNe baMne bAju pALa bAMdhI pANInA cAlyA jatA pravAhane roka ane temAM pitAnI pAsenuM pAtra mUkI "A mArI nAvA kevI tare che!" kahI hasavA kudavA lAgyA, A drazya temanAmAMnA keTalAka munio te sthaLethI jatA hatA temaNe joyuM. tarata ja teo prabhu mahAvIra pAse pahoMcI gayA ane pUchayuM -prabho, ApanA atimukta nAmanA bALamuni keTalA bhava karaze? prabhue kahyuM -te bALamuni A bhavamAM ja mekSa jaze, mATe temanI niMdA karaze nahi. paNa temanI bhakti ja karaje.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ DIvAre atimuktane potAnuM sAdhupaNuM yAda AvyuM. pitAnA bALa svabhAva mATe temane ghaNe kheda thaye; prAyazcittArthe temaNe iriyAvahI pratikramI. pazcAtApanA agAdha jaLamAM snAna karatAM teo zuddha thayA. 11 aMga bhaya, guNa saMvatsara karyo. ane vipulagIrI parvata para saMthAre karI teo nirvANa (mekSa) pAmyA. 11 adInazatru rAjA. kudezanA hastinApura nagarano te rAjA hatA; pUrvabhavamAM mahAbaLano vaizramaNa nAme te mitra hatuM. teNe gata bhavamAM mahAbaLa sAthe dIkSA lIdhI hatI. ugratapa saMyamanA prabhAve te anuttara vimAnamAM utpanna thayo hato, ane tyAMthI AyuSya pUrNa karI te adInazatru nAme rAjA thayo hato. mallIkuMvarI (mallInAtha ) nA pitA kuMbharAjane maladina nAmano eka kumAra hato. teNe pitAnA mahelanA bagIcAmAM aneka sthabho ane citrothI suzobhita e sabhA maMDapa baMdhAvyo hate. citranI hAramALAmAM eka citrakAre malIkuMvarInuM Abehuba citra citaryuM hatuM. malIkuMvarInI A pratimA malladina paNa na pArakhI zako ke te jIvanta pratimA che ke jaDa? AvI uttama kaLAkRti mATe malladina te citrakAra para prasanna thavAne badale krodhiSTa banyo. citrakArane InAma ApavAne badale teNe teno nAza karavAnI anucarane AjJA ApI. A sAMbhaLI citrakAra kaMpe, prajAjano dayAthI belI uThayA-mahArAja! citrakArano AmAM aparAdha nathI, chatAM ApanI dRSTie te aparAdhI heya, te paNa te eka mAtra aMguThAne jevAthI sAkSAta AkhI pratimA citarI zakato hovAthI, tene gunho mApha kara joIe. prajAjanonI A vinaMtithI madhadine tene vadha na karAvyo, paNa tenI AMgaLI chedAvI tene dezanikAlanI sajA karI. AthI te citrakAra hastinA
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ puramAM adInazatru rAjAne Azraye gayo. tyAM teNe masjikuMvarInuM rUpa citarI rAjAne batAvyuM. rAjA mahAdhina bane. mallIkuMvarI sAthe lagna karavAnI IcchAthI rAjAe kuMbharAjA pAse pitAno dUta kalya, ane e rIte te svayaMvara maMDapamAM ga.. (vRtAnta zaMkha rAjAne maLatuM). tyAMthI pAchA pharI adInazatrue dIkSA lIdhI ane mekSamAM gaye. 12 anAtho muni. kauzaMbI nagarInA dhana saMcaya nAmaka zreSThinA te putra hatA. yuvAvasthA thatAM pitAe temane paraNAvyA hatA. puSkaLa dhana saMpatti, mAtA, pitA, strI, bahena, bhAI ane vistRta kuTuMbathI parivRta hAI sarva prakAre te sukhI hatA. eka divase temane AMkhanI atizaya vedanA upaDI, ane te vadhatAM vadhatAM zarIranAM samasta bhAgo para aneka prakAranA dAujavarAdi rogo thayAM. A roga maTADavA temanA mAtA pitAe aDhaLaka dhana khaca vaida dvArA aneka prakAranA upacAra karAvyA; parantu anAthIno A rega kaI rIte naSTa na thayA. anAthI ciMtAgrasta banyA. eka divase "A roga zAthI?" e saMbaMdhI anAthIe (apara nAma guNasuMdara) vicAra karyo, te temane jaNAyuM ke "potAnA karmAnusAra ja saune sukhaduHkha bhogavavAM paDe che. AthI temaNe evo nizcaya karyo ke, "je mArI A vedanA nAza pAme, te huM cAritra grahaNa karI saMsArano tyAga karIza." zubha bhAvanA ane pUrva yoge teja rAtrie temanI A vedanA kAMIka zAnta thai, anAthIne te satrIe uMdha AvI, ane jotajotAmAM prAtaHkALa thatA, anAthI sarva rogothI mukta banyA. bIje divase saMsAranA paritApanuM ane saMyama mArganuM Abehuba vRttAnta temaNe potAnA mAtApitA, strI Adine kahyuM ane te sarvanI rajA meLavI, teo dIkSita banIne cAlI nIkaLyA.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ pharatA pharatA teo rAjagrahI nagarInA ma`DIkakSa udyAnamAM AvI cayA, muni te sthaLe dhyAnamAM beThelA che tevAmAM te nagarIneA rAjA zreNika azva khelAvatA muni samIpa Avo paheAMcyuM. teNe muninuM sarvAMga suMdara zarIra nIhALI Azcarya cakita banI pUchyuM:-mahAnubhAva, kRpA karIne kahezeA ke Apa kANu che ? A suMdara dRhe AvA kaThina tapa zA mATe? anAthIe kahyuM:"rAjana, huM anAthI nAme nigrantha--sAdhu chuM. zreNike kahyuM:--mahAnubhAva, tamAza kAi nAtha na heAya to huM tamArA nAtha thAuM. munirAjana, tuM pAte ja jyAM anAtha che tyAM tuM mArA nAtha zI rIte thai zakaze ? zreNika Azcarya pAmI khelyeA:-Apa mRSAvAda tA khelatA nathIne? kemake huM te aMga ane magadha dezanA rAjA chuM. karADAnI dhanasa'patti ane lAkhA anucarAne huM mAlIka dhyu. muni--rAjana, e badhuM jANIne ja meM tamane kahyuM che. mArUM anAthapaNuM tame samajI zakayA nathI. teA sAMbhaLeAH--huM kauza'khI nagarInA dhanADhaya zeThanA putra chuM, mAre tyAM dhana saMpattinI kamInA na hatI. nAkara, cAkara, zrI, mAtA, pitA, bahena, bhAI vagere badhuM mAre hatuM. huM mArA divaseA mukhamAM nimana karatA, parantu kAI evA viSama ceAge mane AMkhanI atUla pIDA utpanna thai, zarIramAM dAha jvara thayA, mArUM AkhuM aMga vyAdhidhI gherAi rahyu. mArA AptajanA mArA A duHkha mATe khUba zAka karavA lAgyA. puSkaLa dhana kharcIne davA karAvI, parantu mArUM Adu:kha maTayuM nahi--kAi maTADI zakyuM nahi. mArI stro rAta divasa mArI pAse besI rahIne AMsue sAratI, mArI mAtA mane du:kha mukta jevA ati Atura hatI. mArA bhAio ane bahena, nAkarA ane cAkarI satata mArI sevA
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 karyA karatAM hatAM, paNa temAMnAM kAI paNa mArI A vedanA jarAye AchI karI zakyAM nahi. rAjana, A mArUM anAthapaNuM hatuM. te vakhate huM samajyA ke sau kAI jagatanAM prANIyA anAya che, kAI kASTanA nAtha thaI zakatA nathI, paNu jo saMyama laI pAte ja pAtAnA nAtha banavAnA mArga grahaNa kare teA ja banI zake, ane tyAre ja anAthapaNuM TaLI zake. A vicAre eka rAtrinI kAi dhanya paLe mArI vedanA zAMta thaI, meM sukha-nidrA anubhavI ane khIje divase meM munipaNuM aMgIkAra karyuM. rAjana, have kahe, ke tuM mArA nAtha thaI zakIza ? vicAra kara, ke tuM pe|te nAtha che ke anAtha ? rAjA vicAramAM paDyo, munie tene khAdha ApyA. AthI zreNika rAjA bauddhadharmanA upAsaka maTI jainadharmanA anuyAyI banyA. anAthI mahA nigrantha karmanA kSaya karI mekSa pAmyA. 13 anAvRSTi. vasudeva rAjAnI dhAraNI rANInA e putra hatA, 500 strIo paraNyA hatA, parantu prabhu temanAthanA eka ja akhaMDa upadezanA yeAge vairAgya pAmI prabhu pAse dIkSita banyA hatA. caudapU abhyAsa karI, vIsa varSanI ugra sayamaArAdhanA karI, zatru jaya parvata para saMthArA karI te nirvANu pAmyA. ( aMtakRta ) 14 anikasena. lipura nagaranA nAga gAthApatinI sulasA nAmaka zrInA e sauthI mATA putra hatA. temanuM vRttAnta ajItasenanA vRttAntane maLatuM che. 15 anirud teo pradyumna rAjAnI vaidarabhI rANInA putra hatA. bhagavAna temanAthanA upadeze vairAgya pAmI temanI pAse dIkSita thayA ane mahAtapa karI meAkSamAM gayA. ( aMtakRta )
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 16 anaMtanAtha. ayeAdhyA nagarInA siMhasena rAjAnI suyazA nAmaka rANInI kukSimAM, prANata devalAkathI cyavIne, zrAvaNa vada sAtame zrI anaMtanAtha utpanna thayA hatA. te vakhate mAtAe 14 svapna dIThAM. garbhakALa pUrA thaye, vaizAka rvAda 13 ne divase A 14 mA tIrthaMkara zrI anaMtanAthanA janma thayA. chappana kumArikA devIe ane iMdroe AvI temanA janma mahAtsava ujavyeA. anaMtanAtha garbhamAM AvatA duzmanAe ayeAdhyA nagarIne gherA dhAlele, paNa zatruonA anaMta khaLane siMhasena rAjA haThAvI zakyA hatA, tethI putranuM nAma anaMtajIta 'pADavAmAM AvyuM. temanuM dehamAna ( zarIranI uMcAI) 50 dhanuSyanuM hatuM. pitAnA saMtASane khAtara teo paraNyA. sADAsAta lAkha varSanI umare gAdIe beThA. paMdara lAkha varSa rAjya karyuM. tyAra pachI sayama levAnA niradhAra karyAM. varasIdAnamAM lAkhA suvarNa mahAre| ApI, eka hajAra rAjA sAthe vaizAkha vada 14 nA rAja temaNe saMyama dhAraNa karyo. te pachI traNa varSa sudhI chadmastha tarIke rahyA ane vaizAka vada caudaze kevaLajJAna prApta karyuM. temane 50 gaNadhara hatA. temAM sauthI meTA yaza hatA. 6 2 anaMtanAtha prabhunA saMdha piravAramAM 66 hajAra sAdhu hatA, temAM 900 cauda pUrvadhArI, 4300 avadhijJAnI, ane 5 hajAra kevaLajJAnI hatA. 62 hajAra sAdhvI, 206 hajAra zrAvakA ane 414 hajAra zrAvikAonA parivAra hatA. kaivalyajJAnIpaNe te sADAsAta lAkha varSamAM traNa varSa echA samaya sudhI vihAra karyAM. aMte sametizakhara parvata para jaI, eka mAsane| anazana karI caitra mekSamAM gayA. temaNe zudi pAMcame cha hajAra sAdhue sAthe te ekaMdara 30 lAkha varSoMnu AyuSya bhAgavyu' hatuM.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 17 ana ttasena bhilapura nagaranA nAga gAthAtinA e putra hatA. ani-jaina sAthe temanAtha prabhu pAse temaNe dIkSA lIdhI hatI. sarve adhikAra ajItasenanA caritra mAphaka che. ( atakRta ) 18 alagasena cAra purimatAla nAmanA nagaramAM mahAbaLa nAmanA rAjA hatA. te nagarathI gheADeka dUra eka ceArapallo ( cAranuM gAma ) hatI. te ghaNI guphAe ane patAnI vacce AvelI hatI. tyAM vijaya nAmane senApati rahetA, tenA nIce khIjA pAMcase cArA hatA. A vijayacAra mahA adharmI hatA. lokone lUMTatA, gAma khALatA ane sarvAMtra trAsa vartAvatA. vijayaceArane nAmanA eka putra hatA, te bApathI savAye| hatA. alagnasenanA trAsathI purimatAlanA prajAjana trAsI gayA hatA, tethI temaNe cAranA trAsathI raiyatane muktA karavA mATe rAjAne prArthanA karI. abhaggasena . 6 rAjAnA kATavAle lazkara lai alagasenane pakaDavA ghaNA prayAse karyA, parantu te pakaDAyA nahi. Akhare rAjAe eka yukti racI, 10 divasanA mahAtsava ujavyeA, temAM bhAga levA abhagasena ane tenA sAthIone rAjAe kahevaDAvyuM. abhagamena sAthI sAthe AvyA. rAjAe te badhAne dArU ane mAMsamAM cakacUra banAvI pakaDacA. pachI alagnasena cArane baMdhana sAthe zaheranA mukhya mukhya rastA para pheravyA, pANIne badale lAhI ane khArAkane badale mAMsa khavarAvatAM khavarAvatAM tene zuLI para caDAvavAmAM AvyA. tyAM te maraNu pAmI pahelI narakamAM gaye|. A vakhate zrI gautama e rastethI hemane trAsa thayA. prabhu mahAvIra pAse e alagasena cArane kayA pApanuM phaLa pasAra thayA. A dRzya joI AvI temaNe pUchayuM:-prabhu, bhAgavavuM paDe che ? prabhue
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahyuM -he gautama, pUrva bhave te Aja nagaramAM nindava nAme vANuM, hatA, te IDAno vepAra karato-IMDAne zekI-taLIne vecate ane pote paNa khAto. A ghora pApa karI eka hajAra varSanuM AyuSya bhogavI te trIjI narake gayA hatA, tyAMthI cyavI te abhagnasena cera thayo che, ane hiMsA, corI, adharma, aNAcAra ane durvyasanane bhogI banI ghera pApa karyuM che, tenA phaLa svarUpe rAjAe tenI A dazA karI che, eTaluMja nahi paNa te Aje trIjA pahore zuLI para caDI 27 varSanuM AyuSya pUrNa karI 1 lI narake jaze, tyAMthI nIkaLI janma maraNanA aneka bho karI Akhare te vArANasI nagarImAM eka zreSThine tyAM janma laI, saMyama pALI mekSamAM jaze. 19 abhayakumAra rAjagRhinA zreNika rAjAnI aneka rANIomAM naMdA nAme rANuM hatI, tenAthI abhayakumAra nAmano mahA buddhizALI putra janmyo hate. zreNika rAjAe pitAnA pAMcaso pradhAne mAM abhayakumArane mukhya pradhAnanI jagyA ApI hatI. abhayakumAranI buddhimatA, rAjyanipuNatA ane samAnatAnA saddaguNethI te rAjyamAM sarvatra priya thaI paDayo hatuM, aneka aparAdhIone teNe pitAnI buddhimatAthI zodhI kADhI, prajAne nizcita banAvI hatI. dhAriNI ane celaNAdipitAnI apara mAtAo hovA chatAM teNe temanA dehada, tapa ane yuktithI pUrNa karAvyA hatA. vaizAlaka nagarInA ceDA rAjAne paradharmIne kanyA nahi ApavAnI pratijJA hatI; chatAM zreNika rAjAne te ceDA rAjAnI sujhA nAmanI putrIne paraNavAnI icachA thaI. pitAnI ciMtA TALavA abhayakumAre yuktipUrvaka suceSTAnuM haraNa karavAnuM dhAryuM, paraMtu suceSTAne badale tenA rUpane maLatI celaNa AvI; zreNike celaNa sAthe umaMgathI lagna karyuM.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 bhagavAna mahAvIranA eka vakhatanA upadezathI abhayakumArane cAritra levAnI icchA thai, tethI teNe te mATe pitAnI AjJA mAgI. zreNike tene rAjyagAdI suprata karavAnuM kahyuM, parantu alayakumAre te na letAM saMyama mATe Agraha karyAM. zreNike du:khita thatA kahyuM:-kumAra, bhale tame rAjyagAdI na lyeA, parantu huM hamane jyAre ' jA' kahu tyAreja tamAre javuM. abhayakumAre pitAnI A vinati mAnya rAkhI. prasa`gavazAt evuM banyuM ke eka divase celaNA devIe eka udyAnamAM vastra eDhavA vinAnA eka dhyAnastha munine joyA, te rAtre sakhta ThaMDI paDI hatI, te vakhate sAlamAM vIMTAyaAA teNIne hAtha akasmAta bahAra nIkaLI jatAM tene ThaMDIneA sakhta AMcakA lAgyA, pariNAme hAtha nizcetana jevA banI gayA. A trAsathI celaNAthI saheja khelAi gayuM ke ahe, AvI sakhta ThaMDInA vakhate me' udyAnamAM joyelA te muni zuM karatA haze? A zabdo zreNikanA sAMbhaLavAmAM AvatAM tene celaNA para satIpaNAnA vahema AvyA. prAtaHkALe vahelA uThI teNe celaNA sAthe tene mahela saLagAvI mUkavAnI abhayakumArane AjJA karI; paNa buddhinidhAna abhayakumAra A avicArI AjJAne amala ekadama kema kare teNe yukti karI. cellAnA mahelane badale jINu AraDIe saLagAvIne, pAte prabhu mahAvIranA darzana karavA nIkaLo gayA. bIjI tarapha AjJA ApIne tarataja zreNika rAjA abhayakumAranI pahelAM prabhu pAse pahoMcI gayA hatA; tyAM zreNike prabhune celaNA saMbaMdhIne pAtAnA saMzaya pUchyAH-prabhue muninI vAta karI celaNAnuM satItva sAbita karyuM. AdhI zreNikane khUba pazcAtApa thayA. tarataja pote Apela hUkama baMdha rakhAvavA utAvaLe pAchA pharyAM; te vakhate abhayakumAra tene sAme maLye, te sAthe zreNike khaLatI AraDIenA dhUmADA joyA. AthI teNe gusse thaIne abhayakumArane kahyuM ke:-jA, mArI daSTithI dUra thA.' abhayakumArane eTaluM ja joituM
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ hatuM. te prabhu mahAvIra pAse Avyo ane badhA sAMbhaLI vairAgyavAna ba, mAtAnI rajA laI teNe prabhu pAse cAritra grahaNa karyuM. atizaya tapazcaryA karI, pAMca varSanuM cAritra pANI abhayakumAra vijaya nAmanA vimAnamAM devapaNe utpanna thayA ane tyAMthI mahAvidehamAM janma dharI, utkRSTa saMyama pALI mekSamAM jaze. 20 abhica vittabhaya nAmanI nagarInA udAyana rAjAne e putra hate. udAyana rAjAe pitAnuM rAjya abhicane suprata na karatAM, tenA bhANeja kezIne rAjya ApyuM, AthI tene pitA para krodha thaye; eTaluM ja nahi paNa kezInA hAtha nIce rahevuM tene ucita na lAgyuM, tethI te pitAnA masIyAI bhAI rAjA kANika pAse jaI rahyo, tyAM jaina sAdhunA saMsargamAM AvatAM te jainadharmI banyA ane zrAvaka dharma pALavA lAgyA. aMta samaye teNe 15 divasanuM anazana karyuM, ane pitAnA reSane khamAvyA vinA te kALadharma pAmI devalokamAM gayA, tyAMthI cyavI te mahAvidehamAM janma leze ane pUrva kRtyane pazcAtApa karI, saMyamanI ArAdhanA vaDe mekSamAM jaze. 21 abhicaMda viSNurAjAnA e putra hatA. temaNe temanAtha prabhu pAse cAritra aMgIkAra kareluM. 16 varSane dIkSA paryAya bhegavI, eka mAsanA anazane teo zatruMjaya parvata para siddha thayA. (aMtakRta). rara abhinaMdana vartamAna vIsInA e cothA tIrthaMkara hatA. teo ayodhyA nagarImAM saMvara nAme rAjAnI siddhAthI nAmaka rANInI kukSiAe vijaya vimAnamAMthI AvIne vaizAkha zudi 4 nA divase utpanna thayA. mAtAe cada svapna dIThAM. garbhakALa pUro thatAM mahA zudi bIjanI rAtre temane
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ janma thayo. niyama mujaba chapana kumArikA devIoe AvI, sUtikAkarma, karyuM. 64 Idroe AvI janmotsava ujavyuM. prabhu garbhamAM hatA te daramyAna sarvane abhinaMda thayele, te parathI temanuM nAma "abhinaMdana' pADavAmAM AvyuM. bAlyAvasthA vyatita karI teo yuvAvasthA pAmyA tyAre temanA pitAe ghaNI rANIo sAthe temanuM pANaprahaNa karAvyuM. temanuM dehamAna 350 dhanuSyanuM hatuM. sADAbAra lAkha pUrvanI umare pahoMcatAM pitAe ApeluM rAjya grahaNa karyuM. sADI chatrIsa lAkha pUrva ane ATha pUga sudhI rAjya calAvyuM. pachI saMyamane bhAva thatAM varasIdAna devuM zarU karyuM, ane mahA sudi 12 ne divase pravaryA aMgIkAra karI, temanI sAthe eka hajAra rAjAoe paNa pravaryA lIdhI. 18 varSa chadmasthAvasthAmAM rahyA. abhinaMdana jinane piza zudi caudaze kaivalyajJAna utpanna thayuM. temane 116 gaNadhara hatA. temAM sauthI moTA vanAbha hatA. temanA zAsanamAM traNa lAkha sAdhu, 630 hajAra sAvI, 288 hajAra zrAvake ane pa27 hajAra zrAvikAo hatA. sAdhumAM 98 00 avadhijJAnI, 1500 caudapUrvI hatA. eka lAkha pUva mAM ATha pUrvAga ane aDhAra varSa ochA samaya sudhI kevaLajJAnIpaNe vicaryA. aMta samaye eka hajAra munio sAthe sametazikhara para eka mAsane anazana karyo ane teo vaizAkha zudi AThame pacAsa lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karI siddhagatine pAmyA. 23 aIvatA sukumAla ujajayinI nagarInA dhanazeTha nAmanA eka zreSThine tyAM nalinI gulma nAmanA vimAnamAMthI cavIne e utpanna thayA hatA. yuvAvasthAe pahoMcatA teo aneka strIone paraNyA. bhogavilAsamAM divaso nirgamana karatAM, rAtri ke dahADe kevI rIte pasAra thAya che tenI paNa temane khabara paDatI na hatI. evAmAM te nagaramAM Aryasuhasti nAmanA eka tapasvI muni padhAryA. temanA upAzraya sthAna sAme ja barAbara avaMtA sukamAlano mahela hatA. muni
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 svAdhyAya karatA hatA, temAM nalinI gulma vimAnanA adhikAranI vAta AvI. aIvaMta dhyAna pUrvaka A sAMbhaLI rahyo hate. sAMbhaLatAM ja te Azcaryacakita banyo ane tene pitAne pUrvabhava yAda AvyuM. jAti smaraNazAna thatAM tarata ja te muni pAse AvI pahoMce ane kahevA lAgyA-munideva, zuM Apa paNa nalinI guma vimAnamAMthI AvyA che? munie kahyuM -nA. huM te bhagavAne kahelA adhikArano svAdhyAya karuM chuM. avaMte kahyuM -kRpA karI mane tyAM javAno rasto batAve. munie tene kevalI prarUpita dharma saMbhaLAvyo. aIvaMta vairAgyavAna bane ane te mAtApitA, strI AdinI rajA laI dIkSita banI cAlI nIkaLyo. satvara nalinI gulma vimAnamAM pahoMcavA gurUnI AjJA laI temaNe bhikSunI bAramI pratimA dhAraNa karI ane smazAnamAM jaI kAyotsarga dhyAnamAM lIna thayA. gurue A kriyAnuM phaLa mekSa batAvyuM, paraMtu aIvaMta sukamAle nalinI gulma vimAnamAM javAnuM niyANuM (saMkalpa) karyuM. evAmAM tenI pUrvabhavanI strI kaI pUrvakarmane yoge ziyALaNI (graMthAdhAre) thaI hatI te, pharatI pharatI A sthaLe AvI pahoMcI. tene avaMta sAthe pUrvabhavanuM kaI vaira hoya ke svAbhAvika kAraNathI teNe prastuta muninuM zarIra vidArI mAMsa bhakSaNa karavA mAMDayuM. munine uvedanA thavA lAgI. dhIme dhIme te ziyALaNue muninuM AkhuM zarIra lohI lohANa karI mUkayuM. A pariSahathI muni leza paNa DagyA nahi, ke manamAM asadabhAva A nahi. pariNAme muni tyAM kALa dharma pAmI saMkalpanAnA baLe nalinI gulma vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. 24 araNika tagarA nAmanA nagaramAM datta nAmanA vaNikanA te putra hatA. eka vAra mitrAcArya nAmanA koI sthIra mahAtmA tyAM padhAryA. temanA upadezathI bodha pAmI datta tathA tenI strI bhadrAe potAnA bALaka araNika sAthe dIkSA lIdhI. dIkSita pitAne bALaka para ati meha hatA,
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ tethI te sAruM sAruM vahorI lAvI tene khavaDAvatA. keTalAka divaso pachI pitAnA kALadharma pAmavAthI gaucarIne banne araNika para AvI paDyo. teo gaucarI nIkaLyA; parantu atyaMta tApane lIdhe thAkIne eka vizALa havelI nIce beThA. te havelImAM rahetI eka pativirahinI strIe temane joyA ane dAsI dvArA potAnA AvAsamAM lAvyA. te khubasurata strIe aneka prakAranA khAnapAna, hAvabhAvathI munine mehita banAvI cAritra bhraSTa karyA. muni pralezanamAM Asakta banI te strIne tyAM ja rahyA. bIjI tarapha tenI mAtA sAdhvI araNikane na dekhavAthI sUraNa karavA lAgI. 3 divasa sudhI araNikano patto na lAgavAthI te gAMDA jevI banI gaI, ane zaheramAM "araNika, araNika" nAmanA pokAra karatI ahiM tahiM bhaTakavA lAgI, paNa keIe araNikanA samAcAra ApyA nahi. eka vakhate te sAdhvI AjhaMda karatI, araNikanA nivAsasthAna samIpa AvI pahoMcI. bArImAMthI nIce dRSTi karatAM araNike potAnI mAtA sAdhvIne bhayabhrAnta dazAmAM joI jotAM ja te mahelamAMthI nIce utaryo ane huM araNika A rahyo, kahI mAtA sAdhvInA pagamAM paDayo. sAdhvInA AnaMdano pAra na rahyo. teNIe cAritradraSTa na thavA araNikane khUba samajAvyo. mAtAnA premane vaza thaI araNike te vilAsasthAnane tyAga karyo ane punaH dIkSA lIdhI. saMyama tapanI ArAdhanA karatAM aMta samaye temaNe dhagadhagatI retImAM anazana karyuM. ugra tapazcaryA ane pracaMDa pazcAtApanA prabhAve araNika muni sarva karmane kSaya karI kaivalyajJAna pAmyA ane mekSamAM gayA. - 25 aranAtha hastinApura nagaramAM sudarzana rAjAnI mahAdevIrANInI kukhe navamA zreyathI cyavane phAgaNa zudi trIjane divase teo utpanna thayA. mAtAe cauda svapna nihALyAM. garbhakALa pUre thaye mAgazara zudi 10 me
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ aranAtha prabhuno janma thaye, pitA tathA dee janma mahotsava ujavyo. mAtAe svapnamAM cakranA ArA dIThA hatA, tethI putranuM nAma aranAtha pADayuM. yauvanavaya thatAM aranAtha ghaNuM rANIo paraNyA. 21 hajAra varSanI umara thatAM teo pitAnI jagyAe rAjyasana para birAjyA. AyuddhazALAmAM cakraratna utpanna thavAthI teo cha khaMDa chatI, cakravartI thayA. ra1 hajAra varSa cakravartIpaNe rahyA. pachI dIkSA levAno abhilASa thayo. varasIdAna ApavuM zarU karyuM ane te pachI mAgazara zudi 11 nA roja zrI aranAthe saMyama lIdhe. traNa varSa chaghasthatAnA vitAvatAM kArtika zudi 12 ne divase temane kevalyajJAna thayuM. prabhunA parivAramAM 50 hajAra sAdhu, 60 hajAra sAdhvIo 184 hajAra zrAvake ane 372 hajAra zrAvikAo hatAM. temanA sAdhu saMghamAM 2600 avadhijJAnI, 610 cAda pUrvadhArI ane 2800 kevaLajJAnI thayA. Akhare sameta zikhara para jaI eka hajAra sAdhu sAthe zrI aranAthe anazana karyuM. eka mAsanA anazana pachI te mAgazara zudi 10 ne divase 84 hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karI nirvANa (mokSa) pAmyA. 26 alakharAja. e vArANazI nagarInA rAjA hatA. bhagavAna mahAvIra deva pAsethI dharma sAMbhaLatAM temane vairAgya thayo, ane pitAnA moTA putrane rAjya kAryabhAra seMpI teo prabhu mahAvIra pAse dIkSita thayA. 11 aMga bhaNI ghaNAM varSa sudhI cAritra pALyuM ane aMta samaye vipUla parvata para jaI saMthAre karI mokSamAM gayA. ra7 ariSTanemI urpha zrI neminAtha. sAryapura nagarane samudravijaya rAjA ane zivAdevI rANInA e putra, vartamAna covIsInA 22 mA tirthaMkara thayA. teo aparAjita nAmanA anuttara vimAnamAMthI cyavI, kArataka vadi 12 nA roja
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zivAdevInI kukSimAM utpanna thayA. mAtAe cauda ujajavaLa svapna dIThAM. garbhakALa pUro thaye citrA nakSatramAM zrAvaNa zudi 5 nA roja temano janma thayo. dareka tIrthaMkaranI jema devIo ane indradevee AvI temane janmotsava ujavyo. prabhu divase divase vayavRddhi karavA lAgyA. temanA badhA bhAIomAM te sauthI nAnA hatA. temanuM nAma ariSTanemi athavA temanAtha hatuM. yuvAnAvasthA thatAM temanA pitA tathA zrIkRSNa temanA lagna mATe prabaMdha karavA lAgyA, paraMtu kAmane jItanAra evA zrI neminAthe te vAtane sApha InkAra karyo. temanAmAM atUla baLa hatuM, paNa adyApi te baLano keIne paricaya thayo na hatA. ekavAra teo AyuddhazALAmAM zastro jovA mATe AvyA. tyAM eka meTo zaMkha paDayo hate. eka rakSake kahyuM ke mahArAja, A zaMkha to eka zrIkRSNa sivAya koI upADI ke vagADI zake tema nathI. zrI neminAthe pitAnA baLane upayoga karyo. zaMkha hAthamAM lIdhe ane jorathI vagADo. zaMkha vAgatAM ja prajAjane kaMpI uThayA, sarvatra kelAhala thaye, samudramAM khaLabhaLATa thayo ane zrI baLabhadra tathA kRSNa kSobha pAmyA. teo vismIta banI bolI uThayA, ahe! A bIjo baliSTa keNa thayo ? tapAsa karatAM jaNAyuM ke yauvanane pahele pagathIye pravezanAra zrI neminAthe te zaMkha vagADavo. A sAMbhaLI teo khUba AnaMda pAmyA. temanuM baLa ochuM karavA zrIkRSNa vageree temane paraNavAnI vinati karI, paNa zrI neminAthe na mAnyuM. Akhare rAjyarANIonA AgrahathI, pitAne haju bhogAvalI karma bAkI che ema jANavAthI pite lagna karavA saMmata thayA. AthI zrI kRSNa surUpa kanyAnI zodha karavA lAgyA. tevAmAM satyabhAmAe kahyuM ke mArI nAnI bena rAjematI zrI nemane lAyaka che. AthI zrI kaNa ugrasena rAjA pAse gayA ane tenI kanyA rAjematInuM zrI nemanAtha mATe mAruM karyuM. ugrasene prasannavadane te kabula karyuM ane ghaDIyAM lagna lIdhAM. vizALa sainya sAthe zrI kRSNa, samudravijaya
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 vagere aneka rAnnae temanAthane paraNAvavA mATe jAna laI vivAha maMDape gayA, tyAM eka meATA pAMjarAmAM aneka pazu paMkhIo pUravAmAM AvyA hatA. temanA karuNu A nAda saMbhaLAI rahyo hatA. zro temanAthanA kAne A karUNa dhvani paDayo. temanAthe ratha-sArathIne pUchyu` keH--A pazu pa`khIne pAMjarAmAM krama pUryAM che? ane A badhA kilakilATa zAthI ? sArathIe kahyuM:--mahArAja ! ApanA lagna thaI jatAM ja A badhA prANIone bhAga levAze ane A lagnamaMDapamAM nAtarelA keTalAka hiMsaka manuSyAne e mAMsane khArAka ApI satASAze. zrI temanAtha camakyA ane khelyAH--ahA ! mArA ekanA lagna mATe--mArA kSaNika bhAgavilAsane mATe zuM A asaMkhya jIvAno vadha thaze ? Ama na thavuM joie. ema kahI nemanAthe sArathIne ratha pAza vALavA kahyuM. ratha pAchA pharyAM, zrI nema tAraNethI lagna karyA vinA ja pAchA vaLyA. kRSNa, samudravijaya zaramIMdA mhAMe svasthAnake pAchA pharyAM. temanAthe rAjyamAM AvI vArSika dAna ApavuM zarU karyuM. temanAthanA pracaMDa vairAgyane kAI rAkI zakayuM nahi. prabhue varSe aMte zrAvaNa zudi AThame dIkSA lIdhI. te vakhate temanI "mara 300 varSanI hatI. temanI sAthe bIjA eka hajAra rAnaee paNa dIkSA lIdhI. dIkSA lIdhA pachI tarata ja zrI temanAthane manaH pavajJAna ane dIkSA pachI ceApaname divase eTale AzA vida amAse kaivalyajJAna thayuM. temanuM dehamAna 10 dhanuSyanuM hatuM. naradatta vagere temane 11 gaNudharA thayA. prathama ziSyA yakSaNI nAmanI A thayA. 10 dazArNo mukhya zrAvaka ane zivAdevI mukhya zrAvikA thayA. temanA parivAramAM 18 hajAra sAdhuo, 40 hajAra sAdhvI, 169000 zrAvakA ane * sa tIrthaMkarAnI janma, dIkSA, devaLajJAna ane nirvANanI tIthIe Ave tyAM punamIyA mahinA samajavA.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 339000 zrAvikAo hatA. sAdhuomAM 400 caudapUrvadhArIo, 1500 avadhijJAnI ane 1500 kevaLI hatA. prabhue para6 sAdhuo sAthe gIranAra para anazana karyuM ane azADa zudi 8nA roja teo nirvANa pAmyA. zrI neminAtha 300 varSa kumArapaNe rahyA. 700 varSanI dIkSA pALI, ekaMdara eka hajAra varSanuM AyuSya bhogavyuM hatuM. 28 akSobha e aMdhaka vinuM ane dhAriNInA putra hatA. teo ATha strIo paraNyA hatA. zrI neminAtha prabhu pAse dIkSA lIdhI ane sthavara pAse 11 aMga bhaNyA. bAra varSa cAritrya pALyuM. 1 mAsanuM anazana karI teo zatruMjaya para siddha thayA. (aMtakRta) 29 ahaMnnaka zrI mahinAthanA samayamAM caMpAnagarInA keAI dhanazreSThine te jainadharmI zrAvakaputra hatA, jIva, achavAdi navatattvane jANa hato. te ahaMnnaka eka vAra cAra prakAranAM kariyANuM (1 gaNatrI baMdha vecAya tevAM 2 taLIne vecAya tevAM, 3 bharIne-mApIne vecAya tevAM, 4 parakha karIne vecAya tevA) bharI, svajana kuTuMbane jamADI-rajA laI dezAvara javA nIkaLyo. lavaNa samudramAM ghaNe dUra gayA pachI ekAeka vAvAjhoDAMnuM tophAna thayuM. temAM eka mithyAtvI deva, pizAcanuM rUpa dharI vahANa tarapha dhasI Avyo. A joI ahaMnnaka sivAyanA bAkInA badhA leke bhayabhIta banyA. ahaMsaka nirbhaya banI vahANunA ekAMta bhAgamAM jaI beThe, ane arihaMta tathA siddhanI stuti karI nizcayapUrvaka mane gata be -ke je huM A upasargathI bacuM, te mAre kAyetsarga pALa, nahi te mAre jIvanaparyata cAre AhAranA pratyAkhyAna, e rIte eNe tyAM sAgArI saMthAre karyo. ane paMca parameSTinA
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 jyAnamAM tallAlIna thayeA. tevAmAM te pizAca arjunaka pAse AvyA ane khelyAH ke A teM lIdheluM vrata mUkI de, nahi te tAre| saMhAra karIza. ane tArAM badhAM vahANA paNa DUbADI daIza. A bhayanI asara a hunnaka para kAMIja na thaI. teNe kahyuM ke dhana dhAnyAdi sarva kSaNika pugaLA che, tenI mane darakAra nathI, tuM tArU dhAryuM karI zake che. traNavAra deve tene bhayathI, lAlacathI samajAvavAnA prayatna karyo, paNa annaka DagyA nahi. AthI deve vahANune adhara upADayuM, paNa arjunnaka leza paNa calita na thayA, Akhare deva tenA para prasanna thayA, ane vahANune sahisalAmata jaLanI sapATI para mUkI, asala svarupe annaka sAme AvI, hAtha joDIne ubhe! rahyo ane peAtAnA aparAdhanI kSamA mAgI, va%0na karI cAlyA gayA. devanA gayA pachI ake anazana pALyuM. pachI pharatA pharatA te mithilAnagarImAM AvyA. tyAM teNe rAjakumArI mallikuvarIne Tvivya yugala kuMDaLanI bheTa ApI, tyAM vepAra karI te puSkaLa dravya kamAyeA. tyAMthI te svavatanamAM Avye ane bAkInA badhA vakhata dharma dhyAnamAM gujArI devalAkamAM gayA. 30 arjunamALI magadezanI rAjagRhI nagarInI bahAra eka bagIcA hatA. tenA mAlIka arjuna nAmanA mALI hatA. tene badhumatI nAme strI hatI. te susvarUpA hatI. bAgamAM eka yakSanuM devAlaya hatuM. ane jaNA bAgamAMthI phUlo vINI, te devAlayamAMnA mudgaLapANI nAmaka yakSanI pratimAnI puSpothI pUjA karatAM, ane zaheramAM phUle vecI peAtAnuM gujarAna calAvatAM. eja nagarImAM arjunamALInA cha mitrA hatA, je dhaNA duSTa ane kharAkha vanavALA hatA. kAI tahevAranA divase te chae jaNA karatA karatA arjunamALInA bagIcAmAM AvyA.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 te vakhate arjunamALI yakSanI pUjAmAM lIna hatA, khIjI tarapha tenI strI badhumatI bagIcAmAM phUlA vINatI hatI, tenA para A chae mitrAnI dRSTi paDatAM temane dumuddhi thaI, chae jaNAe saMketa karI arjunamALIne bAMdhyuMA, ane pachI adhumatI para baLAtkAra karyAM. A dRzya joi arjunamALI krodhAyamAna thayA ane yakSane upAlaMbha ApatA kahevA lAgyA keH-he deva, huM tArI reAja sevA pujA karU chuM, chatAM mArI ja hAjarImAM, mArA sAme mArA A duSTa mitrA,mArI strInI Abaru para hAtha mUke che, e tuM kema joI zake che? mane sahAya kara. arjunanA A upAlaMbhathI yakSe arjunanA zarIramAM praveza karyAM, tenA adhana tUTI gayA. hAthamAM hajAra maNa vajananuM mugaLa rahI gayuM che evA yakSamaya ane tyAMthI doDI jaine, tenA cha mitrA ane badhumatI strInA nAza karyAM. arjunane krodha mhAtA na hatA. sAta jaNane mArI nAkhyA pachI te zahera tarapha dhasyA, ane jeTalA jeTalA mANusA tene rastAmAM maLyA, te badhAne teNe jIva lIdhA. zaheramAM hAhAkAra thayA. rAjAne khakhara paDI eTale tarata ja nagarInA daravAjA baMdha karAvI dIdhA. arjunamALI zahera bahAra kIllAnI ethe Athe cAre tarapha ghumatA hatA, ane najare caDatAM mANusAnA sahAra karatA hatA. (Ama pAMca mAsa ane 13 divasa sudhI arjunamALI pharyAM ane 1141 mANasAnA teNe nAza karyAM.) kai mANasa zahera bahAra nIkaLavAnI hiMmata karatuM nahi, evAmAM bhagavAna mahAvIra udyAnamAM padhAryAnA samAcAra zaheramAM prasaryAM. te vakhate sudarzana nAmane bhagavAnaneA eka parama bhakta zrAvaka hatA, te A samAcArathI esI rahI zakayA nahi. teNe rAjAne vinati karI, ane ati Agrahe te rajA lai zahera bahAra nIkaLyA, tevAmAM teNe sAmethI vikarALa svarUpe AvatA arjunamALIne joyeA. maraNAMta upasarga ANI, sudarzane tyAM sAgArI saMthArA ryAM ane kAyAtsaga dhyAne ubhA. arjunamALI tenA para dhasI AvyA, ane mugaLa upADI jyAM tene mAravA jAya
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 che ke tarata ja adhiSThAyaka devanA prabhAve yakSa tenA zarIramAMthI nIkaLI palAyana thaI gayo. lagabhaga cha mahinAno bhUkhyA tarasya arjuna dIna banI, mUcha khAI jamIna para DhaLI paDayo. sudarzane Azcarya pAmI prabhune AbhAra mAnyo. teNe anamALIne bedha Ape ane bha0 mahAvIra pAse laI gayA. bhagavAnanA dharmopadezathI vairAgya pAmI ajunamALIe dIkSA lIdhI ane jAvajIva paryata cha chaThThane tapa karavAno niyama karyo. pAraNane divase zaheramAM gaucarI arthe nIkaLatA hajAre ke tenA para pattharane varSAda varasAvI, saMtApa ApatA. te saghaLuM utkRSTa pariNAme ajuna muni sahana karatA ane AtmAnA svarUpane vicAratA. A pramANe samabhAve pariSaha sahana karatA ane tyAganI sarvotkRSTa dhArAe pravezatAM eja bhavamAM arjunamALIne kaivalyajJAna thayuM ane te karmane kSaya karI mekSa pAmyA. - 31 aSADAbhUti aSADAbhUti nAmanA eka mahAsamartha AcArya hatA. temane ziSyane sAre parivAra hato. eka ziSyanA aMtaHkALa vakhate te AcAryuM tene kahyuM ke tuM ahithI kALa karIne je deva thAya, te mane AvIne kahI jaje. ziSya kALa karyo ane te devalokamAM gayo. paNa tyAMnI sukha samRddhimAM lIna thavAthI te guru pAse Avyo nahi. AthI AcAryane jainamArganI satyatA viSe saMzaya thayo. "svarga, naraka ke mekSa jevuM kAMI che ja nahi, ane je hoya te mRtyu pAmela mAre ziSya mArA premane vaza thaI ahiMyA kema na Ave?" mATe A jaina mArga choDI de ane ghera jaI strI sukha bhogavavuM eja ISTa che. Avo vicAra karI aSADAbhUti ghara tarapha javA nIkaLyA. A vAta pelA deva thayelA ziSya avadhijJAnathI jANuM, eTale gurune sthira karavA te mRtyulekamAM Avyo ane raste jatA AcArya sanmukha
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ teNe nATaka batAvyuM. nATakanA mehamAM gurU lebhAyA, ane e rIte nATaka jovAmAM cha mAsa vItI gayA, paNa gurune kAMI jJAna thayuM nahi. deve vicAra karyo ke mArA pUrva gumAM dayAne aMza che ke nahi ? e mAre jovuM joIe. ema vicArI teNe nATaka pUruM karyuM. gurU pitAnA ghara tarapha AgaLa vadhyA. tyAre deve dhareNAthI lAdelAM evAM cha bALake vikuvya ane gurUnI sAme mokalyAM. bALakanAM zarIra paranAM ghareNAM dekhI gurU lobhAyA; ane temane ekAMtamAM laI jaI nAma pUchayAM. chae bALakee "pRthvI, apa, tela, vAyu, vanaspati ane kAya" ema anukrame pitAnA nAma kahyAM. munie vicAryuM ke meM chakAyanI dayA ghaNI pALI, paNa kAMI dIThuM nahi. ema kahI gurUe te chae bALakane mArI nAkhyA ane temanAM zarIra paranAM ghareNAM utArI, geLImAM mUkyAM. A joI ziSyadeve vicAryuM ke gurUmAM dayAne aMza paNa rahyo lAgato nathI. mATe have temanAmAM zarama rahI che ke kema, e mAre jovuM joIe. ema dhArI te deve eka zrAvaka saMdha utpanna karyo. be cAra agresara zrAvake aSADabhUti pAse AvyA ane temane maFeNuM vaMdAmi' kahI namI paDayA ane belyA ke--gurUdeva, bhikSAnI veLA thaI che, mATe kRpA karI amArA utAre padhAre, kemake amAre munine vaharAvyA pachI ja jamavAne niyama che. pAtramAM ghareNAM bharelAM hatAM te bIkathI gurUe saheja bhayabhIta thatAM kahyuM ke mAre bhikSA joItI nathI. zrAvakee ghaNe Agraha karyo, paraMtu gura mAnyA nahi, eTale zrAvakoe gurUnI jheLI pakaDI, rakajhaka karatAM anAyAse jhoLI chuTI gaI, aMdaranA ghareNAM ughADAM thayAM. gurU zaramiMdA banyA. eTale zrAvake eka pachI eka kahevA lAgyA ke A te mArA pRthvI nAmanA bALakanAM ghareNAM che, bIje kahe, Ata mArA "apa" nAmanAM bALakanAM che. ema kahI gurUne dhamakAvatAM kahevA lAgyA ke mahArAja ! ATalA badhA nirdaya kema banyA? batAve, amArAM bALake kyAM che ? gurUne AthI ghaNe kheda thaye. deve joyuM
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke gurUne haju zarama che mATe samajI zakaze, ema dhArI teNe utpanna karelAM badhAM sva saMkelI lIdhA ane ziSyanuM svarUpa dharI gurU samIpe ubhA rahI vaMdana karyuM ane pachI teNe deva svarUpe pragaTa thaI saghaLe vRttAMta kahyo; eTale gurUne jainadharmanI zraddhA daDha thaI. punaH temaNe cAritra lIdhuM. azraddhA mATe prAyazcita laI zuddha thayA ane saMyamanI utkRSTa zreNimAM pravezI mekSa pAmyA. 32 AdrakumAra, samudranI madhyamAM Adrakapura nagara hatuM. tyAM Ardaka rAjA rAjya karate. tene AdrakA nAmanI rANI hatI ane "AdrakumAra nAme putra hatA. rAjagRhi nagarInA rAjA zreNika ane AdrakapuranA rAjA Adrakane sArA saMbaMdha hato, tethI temanA rAjaputra "AdrakumAra ane abhayakumAra ane mitrAcArI thaI hatI. A prItinI vRddhi mATe baMne rAjAo ane baMne kumAre paraspara ekabIjAne avanavI bheTa ekalatA hatA. ekavAra abhayakumAre vicAra karyo ke huM dharma pAye hevA chatAM anAryabhUmimAM vasatA mArA AdrakumAra mitrane dharma na pamADuM te amArI mitrAcArI zA kAmanI ? ema vicArI ekavAra abhayakumAre eka peTImAM tene dharmanA upakaraNo mekalyAM ane te peTI ekAMtamAM ughADI jovAnuM kahyuM. AdrakumAre te pramANe ekAntamAM peTI udhADI dharma upakaraNo joyAM, Azcarya sAthe te saMbaMdhI vicAra karatAM tene yAda AvyuM ke pUrve meM AvI vastuo jeI che." vizeSa ciMtvana karatAM AdrakumArane jAtismaraNa jJAna thayuM. te vaDe teNe pitAnA pUrvabhavanuM muni svarUpa joyuM. AthI teNe abhayakumAra pAse javAnI pitA pAse
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjJA mAgI; paNa pitAe javAnI rajA na ApI, eTaluM ja nahi paNa te chAnekhAne jato na rahe te mATe 500 rakSake mUkyA. paraMtu nizcayabaLavAnA AdrakumAra badhAne bhUlathApa ApI, AryabhUmimAM AvyA ane svahaste dIkSA laI muni thayuM. te vakhate devoe AkAzavANIthI kahyuM ke he Adra! "tuM dIkSA na le, haju tAre bhogAvalI karma bAkI che.' paNa AdrakumAre te mAnyuM nahi ane dIkSita thaye. keTalAMka varSo saMyamakALamAM gALyA pachI, eka prasaMge te vasaMtapura nagaranA udyAnamAM AvyA ane kAussaga dhyAne ubhA rahyA. tevAmAM te zaheranI keTalIka zrImaMta bALAo udyAnamAM devAlayanA darzane AvI. temAM zrImatI nAmanI eka avivAhitA kanyA hatI, te dhyAnastha munine dekhI mohita thaI. navayauvanAo varavaranI ramata ramatAM" zrImatIe A munino paga pakaDI A mArA vara che" evI mIThI mazkarI karI. Adramuni pitAne upasarga Avaze, ema dhArI tyAMthI vihAra karI gayA. paratu zrImatInI mazkarI sAcI hatI. AdrakumAra muni sAthe paraNavAne tene daDha manabhAva hatA. zrImatIe varanI pasaMdagInI vAta pitAnA pitAne kahI. pitAe bIje lagna karavA teNIne samajAvyuM paNa te ekanI be na thaI. zrImatIe dAna#ALA mAMDI ane sarva yAcakane svahaste dAna ApavA lAgI. Ama bAra varSa pasAra thayA pachI dizA bhUlavAthI ke saMgavazAt Amuni punaH vasaMtapuramAM AvyA ane zrImatIe mAMDelI dAnazALAmAM bhikSArthe gayA. zrImatIe munine oLakhyA-pakaDyA ane pitAne patnI tarIke svIkAravA Agraha karyo, vaLI je muni tene svIkAra na kare, te pite AtmahatyA karaze evI bIka batAvI.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImatInA apAra saudaryamAM muni lebhAyA ane pitAne muniveza mUkI tenI sAthe lagna karyuM. sukhabhega bhegavatAM zrImatIthI temane eka putra thayo, eTale punaH cAritra laI cAlI nIkaLavAnI zrImatI pAse rajA mAgI. tevAmAM te bALaputra Adra pAse Avyo. tenI kAlI belImAM A8 lubdha thayA ane bIjA bAra varSa e rIte gRhasthAzramamAM vitAvyA. udayakALa pUre thaye-bhegAvalI karma chUTayuM hatuM. eTale temaNe punaH dIkSA lIdhI. rastAmAM pitAnA 500 sAmata maLyA temane upadeza ApI jainadharmanI dIkSA ApI. AgaLa jatAM gauzAlaka tathA tApasa maLyA, temane vAdamAM jItI lIdhA. hastI tApasee viraprabhu pAse dIkSA lIdhI. Arkamuni rAjagRhimAM AvyA. tyAM abhayakumAra temane vaMdana karavA gayA. Arka munie abhayakumArane AbhAra mAnyo. tyArabAda Amuni mahAvIraprabhu pAse rahyA ane utkRSTa saMyama tapanuM ArAdhana karI mekSamAM gayA. 33 AnaMda gAthApati. magadha dezanA vANijyagrAma nAmanA nagaramAM AnaMda nAmane gAthApati (gRhasthapati) rahetuM hatuM. te ghaNe dhanavAna hatuM. tenI pAse cAra doDa senAmahera jamInamAM dATelI hatI, cAra koDa vepAramAM rokAyelI ane cAra kroDa gharavakharAmAM rokAyelI hatI. uparAMta tene tyAM 40 hajAra gAyanA 4 gokuLa hatA. te ghaNe buddhimAna ane vyavahArakuzala hovAthI sau koI tenI ja salAha letuM. tene zivAnaMdA nAmanI susvarUpavAna patnI hatI. 70 varSanI umara thatAM sudhImAM te jainadharmanA tattathI ajANa hato. tevAmAM koI eka samaye bhagavAna mahAvIra te gAmamAM padhAryA. hajAre lokonI sAthe AnaMda, prabhunI dezanAmAM gayo. prabhue gRhastha
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka ane sAdhunuM Abehuba svarUpa samajAvyuM. AnaMdane jIjJAsA buddhi jAgI. ane prabhu pAse temaNe zrAvakanA bAravrata aMgIkAra karyo. ghera AvI temaNe zrAvaka dharma aMgIkAra karyAnI vAta pitAnI patnIne karIne, teNune paNa tema karavA upadezya. eTale zivAdevIe paNa prabhu pAse jaI bAravrata aMgIkAra karyo. e rIte ubhaya patipatnI zrAvaka dharmanuM suMdara rIte pratipAlana karatAM, sukhapUrvaka samaya vitAvavA lAgyA. keTalAka kALa A pramANe pasAra thayA pachI AnaMdane ugra tapazcaryA karavAnuM mana thayuM, eTale temaNe sagAM saMbaMdhIone jamADI, gRhakAryabhAra pitAnA meTA putrane soMpyo ane pote zrAvakanI 11 pratimAonuM vahana karavA lAgyA. AkarAM tapathI zarIra durbala banyuM. eka vakhata pASadhavRttamAM dharmaciMtvana karatAM temane avadhijJAna thayuM. te vaDe temaNe pUrva dizAmAM lavaNa samudramAM 500 dhanuSya sudhI dIdhuM. ane pazcima tathA dakSiNamAM eTaluM ja ane uttaramAM culahimavaMta ane varSadhara parvata joyA. uMce saudharma devaloka ane nIce ratnaprabhA narakane vAsa che. A joI teo khUba prasanna thayA ane prabhu mahAvIranA darzananI temane jIjJAsA thaI bhAgyavazAta prabhu mahAvIra teja gAmamAM padhAryA. maitama muni gAcarIe nIkaLyA. lekone meDhe AnaMdanA anazana ane avadhi jJAnanI vAta sAMbhaLI zrI gautama AnaMda zrAvakanI piSadhazALAmAM gayA. gautama munine AvatAM joI AnaMda vidhipUrvaka vaMdana karyuM. ane pachI vivekapUrvaka prazna karyo ke -mahArAja, zrAvakane saMsAramAM rahetA thakAM avadhijJAna thAya? autame javAba Ape -hA, thAya. AnaMda-prabhu! mane te thayuM che. huM lavaNu samudramAM 500 dhanuSya sudhI, tathA saudharma devaleka ane ratnaprabhA naraka dekhuM chuM.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 A sAMbhaLI gAtama saMzayamAM paDayA. tame huM khelA che, eTaluM dekhI zakAya prAyazcitta lyA. temaNe kahyuM:--AnaMda, nahi, mATe mRSAvAdanuM AnaMde kahyuM:--deva, huM yathArtha kahu chuM. Apa bhUlyA che. mATe Apane ja prAyazrita levuM ghaTe. zrI gautamane A vAta haiye na beThI. te te sazayAtmaka anI 'ahu sArU ' kahI raste paDayA ane prabhu mahAvIra deva pAse AvI, khanelI vitaka kahI saMbhaLAvI. prabhu mahAvIre AnaMdanuM kathana satya che, ane gAtamanuM kathana asatya che, kahetAM ja Azcaya sAthe zrI gautame prAyazrita lIdhuM ane zrI AnaMda pAse AvI potAnI bhUlanI mAphI mAgI. AnaMda zrAvake 20 varSanuM zrAvakavrata pALyuM. maraNAMte 1 mAsanuM anazana karyuM ane vizuddha pariNAme kALadha pAmI te pahelA saudha nAmanA devaleAkamAM gayA, jyAMthI mahAvidehamAM janma lai meAkSamAM jaze. 34 AnaMda maLadeva. cakrapurI nAmaka nagarImAM mahAzira nAme rAjA hatA, tenI vijayatI nAmanI rANIthI AnaMda nAme 6ThA baLadeva thayA. te puraSa purika nAmanA vAsudevanA eramAna bhAI hatA. temaNe aranAtha prabhunA zAsanamAM dIkSA lIdhI. sayama tapanI utkRSTa ArAdhanA karIne, 85 hajAra varSoMnuM AyuSya bhAgavI te nirvANu pAmyA-mokSamAM gayA. 35 AnaMda kumAra te rAjagRhinA zreNika rAjAnA putra priyasenanA putra hatA.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ uMmara lAyaka thatAM 8 kanyAo paraNyA. prabhu mahAvIranA upadezathI cAritra lIdhuM. be varSa cAritra pALI prANata devalokamAM devapaNe utpanna thayA. tyAMthI teo mahAvideha kSetramAM janma laImekSamAM jaze. 36 aMgati gAthApati zrAvastI nAmanI nagarImAM, prabhu pArzvanAthanA samayamAM aMgati nAme mahAsamartha gAthApati hate. ekavAra te nagarImAM bhagavAna pArzvanAtha padhAratA, aMgati teonA vyAkhyAnamAM gayA, ane prabhunA bodhathI vairAgya pAmI, pitAnA moTA putrane gRhakAryabhAra soMpI saMyati thayA. bahusUtrI sthIra muni pAse te 11 aMga bhaNyA, chaTha aThamAdi tapazcaryA karI. sAmAnya cAritra pALI aMtima samaye 15 divasanuM anazana karyuM. paraMtu virAdhaka paNe mRtyu pAmavAthI teo caMdrAvata saka nAmanA vimAnamAM jyotiSinA IpaNe utpanna thayA. tyAM te eka palyopama ane eka lAkha varSanuM AyuSya bhogavI mahAvidehamAM janma leze ane mekSamAM jaze. 37 ISakAra rAjA ISakAra nAmanA nagaramAM ISakAra nAme rAjA hatA. tene kamaLAvatI nAme rANI hatI. eja nagaramAM bhRgu nAmane eka purohita, tenI ja zA nAmanI strI ane tenA be putro hatA. A rIte A chae cha pUrvabhavamAM pahelA devalekanA nalinI gulma vimAnamAM hatA. tyAMthI AyuSya pUrNa karI, te chae ISakAra nagaramAM utpanna thayA hatA. kaI AnaMdanA prasaMge rAjAe purohitane keTaluMka dhana jAgIra vagere ApyA hatA. pUrvanA zubha karmanA udaye purohita, tenI strI jazA ane baMne putra, vairAgya thatAM sarva dhanasaMpatti cheDI, mavajita thayA. A vAtanI ISakAra rAjAne khabara paDatAM, nirvazIyuM (bInavArasavALuM) dhana
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjAe pitAnA bhaMDAramAM laI lIdhuM. A vAta kamaLAvatI rANunA jANavAmAM AvI eTale teNe rAjAne kahyuM ke prathama dAnamAM ApeluM dhana ApaNAthI pAchuM na levAya. je okeluM dhAnya pharI khAI zakAtuM hoya to ja dAnamAM ApeluM dhana pAchuM levAya. dhana e to kaleza, ciMtA, ane bhayanuM kAraNa che. te ApaNane roga, janma ane jarAthI mukAvanAra nathI, mATe dhanane meha cheDI dharmamArgamAM pravartavuM e ja ApaNI pharaja che. e pramANe aneka bodhavacano kahI kamaLAvatIe rAjAne bujha ane pachI baMne jaNAe cAritra aMgIkAra karyuM. tIrthakara mArganI vizuddha ArAdhanA karatAM ISakAra rAjA mokSa pAmyA. 38 IdrabhUti urphe gatama. 1ma. * gobara nAmanA gAmamAM gautamagotrI vasubhUti nAme brAhmaNa hato. tene pRthvI nAmanI strI hatI. temane IdrabhUti nAme pUtra hato. te cAra veda, cauda vidyA, Adi che zAstramAM praviNa hato. IMdrabhUti pitAnA gautama nAmanA gotra parathI "gautama" tarIke paNa oLakhAtA. brAhmaNa samAjamAM temanuM sArUM mAna hatuM. ekavAra rAjagRhi nagarImAM bAhula nAmanA brAhmaNe yajJa AraMbhe. tenA AmaMtraNathI gautama vagere moTA moTA 11 brAhmaNa AcAryo potAnA vizALa parivAra sAthe yajJamaMDapamAM AvyA. te sivAya paNa bIjA ghaNuM brAhmaNa hatA. eja vakhate bha0 mahAvIra deva rAjagRhi nagarInA guNazIla udyAnamAM padhAryA hatA. tyAM devatAoe samavasaraNanI racanA karI. racanA karavA mATe devonA yutha yajJamaMDapa pAse thaIne nIkaLyA. te vakhate brAhmaNe khUza thaIne vicAravA lAgyA ke, ApaNe yajJamaMDapa jovA mATe devo Ave che, paNa thoDI ja vAramAM devo tyAMthI pasAra thaIne guNazIla udyAnamAM AvyA. tapAsa
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ karatAM brAhaNee jANyuM ke deva te sarvajJa mahAvIra nAmanA eka zramaNa AvyA che tyAM gayA. AthI gautamaIdrabhUti abhimAna pUrvaka bolI uThayA ke - huM eka ja sarvajJa chuM. mahAvIra to sarvajJa paNane dAvo karanAra idrajALIo che, ane tethI ja teNe yajJamAM AvanAra devane bhramamAM nAkhI pitAnI tarapha kheMcyA che. ema vicArI te gautama pitAnI sAthe 500 ziSya laI bha. mahAvIra pAse AvyA. tyAM samavasaraNanI suMdara racanA jotAMja te mUDha banI gayA. zaramane lIdhe te pAchA pharyA nahi. paNa manamAM vicAryuM ke mArA manamAM hajuye ghaNuM saMza che, je sarvajJapaNane dAvo karanAra mahAvIra mArA saMzaya TALe te huM tene sarvajJa tarIke svIkAruM. mana 5ryavajJAna vaDe prabhu mahAvIre gautamanA vicAra jANa lIdhA ane kahyuM -gautama! vedamAM traNa "da'kAra che tene tane ghaNuM vakhatathI saMzaya che te sAMbhaLa, huM tenuM samAdhAna karuM chuM. te traNa da"kAranA nAma -dAna, dayA ane dama che. A uparAMta "jIva che ke nahi' e bAbatanI IMdrabhUtinI zaMkAnuM prabhue nivAraNa karyuM. AthI chadrabhUtine saMzaya dUra thaze ane tyAM ja teNe potAnA 500 ziSyo sahita bhagavAna pAse dIkSA lIdhI. ane tripadI-ukhevA, vinevA, dhruvevAthI caudapUrvanuM jJAna meLavyuM. pitAnA jJAnabaLa vaDe teo sarva sAdhuemAM mukhya gaNadhara thayA. labdhivaMta ane sUtrArthanA pAragAmI banyA. teo haMmezAM bhagavAnanI pAse ja rahetA ane chaTha chaThanA pAraNuM karatA. pitAne saMzaya paDe ke na paDe, te paNa teo bhagavAnane aneka prakAranA prazno pUchI jJAna meLavatA. eka bhagavatI sUtramAM ja temaNe chatrIsa hajAra prazno bhagavAnane pUchayA che. bhagavAna mahAvIradeva para temane atIzaya meha hato, ane te kAraNathI ja temanA pachI dIkSita thayelA aneka munio kaivalyajJAna pAmelA, paraMtu zrI gautamane kaivalyajJAna nahotuM thatuM. A moha choDI devA bhagavAna ghaNIvAra zrI gautamane kahetA, paNa udayamAna prakRtine
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 adyApi gautama rokI zakayA nahi. ekavAra chellu ceAmAsu bhagavAne pAvApurImAM karyuM, tyAre aMtasamaye bhagavAne zrI gautamane peAtAnA parano rAga dUra thaI kaivalyajJAna pragaTe te mATe devazamAMM nAmanA brAhmaNane pratidha ApavA arthe meAkalyA. te vakhate eTale kArtika vadei 0)) (gujarAtI AzA vadi )) ) nA divase pAchalI rAtre bhagavAna nirvANa ( meAkSa ) pAmyA. prabhunA nirvANa mahAtsava ujavavA AvatA devAne dekhIne zrI gautame A vAta jANI tyAre tarataja teo mUrchA pAmyA. mUrchA vaLyA pachI prabhunA viraha mATe zrI gautama gaNadhara vilApa karavA lAgyA. 'vIra, vIra' zabdano uccAra karatA temane Atmatattva-vItarAgadazAnuM apUrva bhAna thayuM ane te kSapaka zreNimAM pravezyA ke tarataja temane kaivalyajJAna pragaTayuM ane tee meAkSamAM gayA. zrI gautame 51mA varSe dIkSA lIdhI hatI. 81 mA varSoMnA prAraMbhe temane kaivalyajJAna thayuM hatuM. 12 varSa kaivalya pravA~mAM vicarI aneka jIvAno uddAra karI 92 varSonI uMmare teo meAkSa padhAryAM hatA. 39 IlAcIkumAra. IlAvana zaheramAM eka dhanadatta nAmanA zeThanA te putra hatA. ekavAra keTalAka naTa leAkA te zaheramAM ramavA AvyA ane dhanadatta zeThanI havelI pAse vAMsaDA ubhA karI ramata zarU karI. A naTalokone eka susvarUpavAna kanyA hatI. jharukhAmAM beThA beThA ramata nihALatAM A kanyA para IlAcIkumAranI dRSTi paDatAM ja te tenA para mAhita banyA ane te naTakanyA sAthe lagna karavAnA vicAra karyAM. A vAta tarataja teNe potAnA pitAne kahI, ane aDhaLaka dhananA bhAge paNa te naTakanyA potAnI sAthe paraNAvavAnA Agraha karyAM. dhanadatta zeThe IlAcIne tema na karavA, ane potAnI jJAtinI rUpasuMdara kanyA lAvI ApavA ghaNuM samajAvyA, paNa IlAcI ekanA e na thayA. tyAre tenA pitAe A vAta naTane pharI, tenI kanyA
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ IlAcI vere paraNAvavAnuM kahyuM. tyAre naTe javAba Apyo ke je tamAre putra amArI sAthe rahI naTavidyAmAM praviNa banI rAjAne rIjhave te huM mArI kanyA ene paraNAvuM. A vAta sAMbhaLI IlAcI putra prathama te saMkecA, paraMtu mehanI prabaLa jALa pAse tenuM kAMI cAlyuM nahi. naTanI IcchAne te tAbe thaye, ane makAna, dhana vagere badhuM choDI IlAcI naTale ke sAthe bhaLI gaye. thoDA vakhatamAM te naTavidyAmAM khUba pAraMgata banyo. pharatA pharatA te nara lokenI sAthe koI eka moTA zaheramAM Avyo. kuzaLa naTanI khyAtithI tyAMnA rAjAe rAjagAnamAM naTane utArI ramata zarU karAvI. hajAro prajAjano jovA AvyA. te vakhate naTa kanyAnuM suMdara rUpa joI rAjA tenA para mohAMdha thaye. bIjI tarapha IlAcI vAMsaDA para caDI derI para vidhavidha jAtanA khela karavA lAge. lokoe harSanA udgAra kADhyA, IlAcIe nIce AvI rAjAne salAma karI, paNa rAjA mauna rahyo. teNe naTane InAma na ApyuM. kAMIka khAmI haze ema dhArI punaH IlAcI dorI para caDI nATaka bhajavavA lAgyo ane suMdara dazya batAvyA. prajAe vAhavAha pikArI. naTe nIce utarI pharI rAjAne salAma karI, paNa rAjAe bIjI vakhata paNa dAna na ApyuM. tenI najara to e naTIparaja hatI. trIjIvAra IlAcI vAMsa para caDyo ane InAma meLavavAnI lAlace jIva saTosaTanA khele karavA lAge. khela karatAM tenI najara eka dUranA mahelamAM paDI. te vakhate eka navayauvanA-vastrAlaMkArathI suzobhita svarUpavAna strI eka munine lADu vahorAvatI hatI, nispRhi muni nIcI daSTie pitAne jarUra nathI" ema kahI lADu levAnI nA pADatA. ekAMta chatAM brahmacarya ane saMyamanuM AvuM utkRSTa dazya dekhI IlAcI muMjhAye, tene potAnI sthiti, nIca kanyAno prema ItyAdinuM bhAna thayuM, IlAcI pazcAttApa karavA lAgyo ke aha, kyAM A mahAtmA, ane kyAM huM viSayamAM lubdha pAmara kADe ! eka strIne khAtara huM nAta, jAta, sagAM saMbaM
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 dhIo, mAtApitA ane vipUla saMpattine cheDI zahere zahera bhaTakuM chuM; ane bhIkhanA TukaDAthI jIvana nirvAha calAvuM chuM, huM koNa? mAruM svarupa zuM che? e vicAratAM ja tene pUrva smaraNa thayuM ane anityabhAvamAM pravezatAM kaivalyajJAna thayuM. devoe tene muniza Apyo. nIce utarI teNe prajAjanone bedha Ape. je vaDe naTa kanyA paNa vairAgya pAmI. rAjAne paNa "naTanA mRtyu ciMtvana" mATe pazcAttApa che, ane e rIte (graMthAdhAre ) IlAcIkumAra, naTakanyA ane rAjAne kaivalyajJAna thayuM. ane teo mokSamAM gayA. 40 ugrasena rAjA, kaMsanA pitA ugrasena, e bhojaviSNunA putra hatA. pitAnI pachI pote gAdI para beThA hatA. temane dhAriNe nAmanI strI hatI. ekavAra ugrasena rAjAe kaI eka tApasane pitAne tyAM jamavA mATe pAraNanuM netaruM ApyuM, paraMtu te vismRta thavAthI tApasane jamADyA nahi. A pramANe traNa vakhata teNe tApasane jamavAnuM notaruM ApyuM, paraMtu badhI vakhata te tene teDavAnuM vIsarI ja gayo. AthI tApasane ghaNe pazcAttApa thayo, teNe potAnuM bhayaMkara apamAna thayeluM mAnyuM ne te apamAnane badale levAno nirNaya (niyANuM) karatAM te tApasa mRtyu pAmIne teja ugrasenanI patnI dhAriNInI kukSie putrapaNe avataryo. garbhadhAraNanA samaya daramyAna rANIne kharAba dohada utpanna thavAthI teNIe mAnyuM ke kaI pApI jIva potAnA udaramAM utpanna thayo che; AthI teNIe prasavelA te kuMvarane janmatA taja, eka kAMsAnI peTImAM ghAlyo ane te peTI yamunA nadImAM taratI mUkI. bIjI tarapha rAjAne kahevaDAvyuM ke kuMvara janmIne tarata ja mRtyu pAme che. A peTI taratAM taratAM eka vaNikanA hAthamAM AvI. teNe ghera laI jaIne te peTI ughADI, te temAMthI taratanuM
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 janmeluM bALaka nIkaLyuM. vaNika tene pitAne tyAM rAkhI sAra saMbhALa karavA lAgyA. kAMsAnI peTImAMthI nIkaLela, mATe tenuM nAma kaMsa rAkhavAmAM AvyuM. kaMsa anukrame vayavRddhi karavA lAgyA. vakhata jatAM te khUba tophAnI nIvaDo, AthI vaNike kaMTALIne te putra vasudeva rAjAne seM. ekavAra te kaMsa, vasudevanI sAthe rAjA jarAsaMghanA duzmana siMha rathane pakaDavA gaye, tene pakaDyA pachI te jarAsaMghanI putrI chavayazAne paraNya. pite ugrasena rAjAne putra che ane bhAtAe tene janmatAM ja nadImAM pheMkI dIdho hato, A vAtanI tene khabara paDatA ja, teNe ugrasenane kedamAM pUryo ane pote gAdIpara beThe. pAchaLathI zrI kRSNa kaMsane mArI ugrasenane choDAvya; paNa ugrasena jarAsaMghanA bhayathI kRSNa sAthe nAsIne dvArikAmAM AvI rahyo. ugrasenane kaMsa uparAMta atimukta putra tathA rAjemati nAmaka putrI vagere hatA. rAmatI ane atimukta kumAre jaina pravaryA aMgIkAra karI hatI. 41 ujajavALI kumAra. zreNika rAjAnI dhAriNe nAmaka rANInA e putra ane jAlIkumAranA sagA bhAI hatA. yauvanAvasthA thatAM teo ATha strIo paraNyA hatA. bha. mahAvIranI dezanA sAMbhaLI temane vairAgya thaye ane mahAvIra prabhu pAse dIkSA lIdhI. soLa varasa cAritra pALyuM. guNa ratna saMvatsara nAmane mahAtapa karyo. ane aMta samaye anazana karI, mRtyu pAmI teo jayaMta vimAnamAM deva thayA. tyAMthI vI teo mahAvideha kSetramAM janma laImekSamAM jaze. kara ujhijhaya kumAra hastinApura nAmanuM nagara hatuM. sunaMda nAmane rAjA rAjya karato hato. te nagaramAM eka jevA lAyaka aneka staMbhavALI gAzALA
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ hatI. jemAM gAya, bheMsa, baLada, pADA vagere aneka pazuo sukhapUrvaka rahetA hatA. te gAmamAM bhIma nAme eka kuDAhI hete hatA te ghaNoja pApI hato. tene thapelA nAme strI hatI. te garbhavaMtI thaI tyAre tene gAya bheMsanA AMcaLanuM tathA garadananuM mAMsa khAvAne dehada utpanna thayo. dohada pUrNa karavA niraMtara te cittAtura rahetI, ane ArtadhyAna dharatI. eka vAra bhImane A vAtanI khabara paDI eTale te madhya rAtrIe gauzALAmAM Avyo ane hathIyAra vaDe keTalIeka gAye tathA bheMsanI garadana tathA AMcaLanI cAmaDI kApI nAkhI, ane mAMsa laIne ghera Avyo. strIe te mAMsa dArU sAthe meLavI bhakSaNa karI, potAno dehada pUrNa karyo. anukrame navamahine teNe eka bALakane janma Apyo. janmatAveMtaja bALake eka heTI bhayAnaka cIsa pADI, jene pariNAme gAmanAM ghaNuM Dhera bIkathI nAsabhAga karavA lAgyA. tethI A bALakanuM nAma "getrAsiyA' pADayuM. A bALaka TuM thayuM tyAre teno bApa bhIma bharI gaye. getrAsiyA ghaNe adhama, kukama sevanAro nIvaDe, tethI rAjAe tene senApati banAbe ke jethI gAmamAM tenA duSkarmo ochAM thAya; chatAM gotrAsIye reja ardhI rAte uThI, bakhatara paherI hAthamAM hathIyAra laI gozALAmAM jAya ane aneka pazuonA mAMsa kApI tenuM bhakSaNa kare. AvI rIte ghaNA pApane puMja bhego karIne gotrAsI maraNa pAmIne bIjI narakamAM gayo. tyAMthI nIkaLIne te vANIjaya nAmanA gAmamAM vijayamitra sArthavAhane tyAM tenI subhadrA nAmanI strIne peTe putra paNe avataryo. avataratAM ja tene ukaraDAmAM pheMkI dIdhe, chatAM pharIthI pAcho lAvyA; tethI tenuM nAma ujhijhayakumAra pADayuM. anukrame yuvAvasthA pAmatA A ujhajhIyakumAra durvyasanI banyA. IvAra jugArIne tyAM, keIvAra vezyAne tyAM, koIvAra kalAlane tyAM ema rakhaDavA lAgyuM. te gAmamAM
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka kAmadhvajA nAmanI gaNikA hatI. te ghaNuM catura ane vilakSaNa hatI. gAvAmAM ghaNuM praviNa, hAthInI cAle cAlanArI, caMdramukhI, suzobhita ane cittAkarSaka hatI. eka hajAra sonAmahora tene rAjA taraphathI maLatI, ratha pAlakhI vagere rAjA taraphathI tene bakSIsa ApavAmAM AvyA hatA. ane sukhapUrvaka te dIvase vyatIta karatI hatI. ujhajhayakumAra A vezyAnA premamAM paDyo ane bhega bhogavavA lAge. ekavAra rAjAnI strIne guhya sthAnamAM zaLa rega utpanna thayo. tethI rAjAe A ujhajhIyakumArane kAmadhvajA gaNikAnA gharamAMthI kADhI mUkyo. ane kAmadhvajAne pitAnA jamAnAmAM rAkhI. gaNikAnA gharamAMthI nIkaLavAthI ujhajhIyakumAra mUcha pAme. kAmadhvajAnA mehamAM Asakta banavAthI, temaja tene kyAMI cena na paDavAthI, te harAyA DheranI mAphaka rakhaDavA lAgyo ane kAmadhvajAne maLavAno lAga zodhavA lAge. ekavAra barAbara lAga joIne te kAmadhvajAnA gharamAM pesI gayo ane tenI sAthe bhega bhogavavA lAgyo. eTalAmAM rAjA snAna karI, vastrAlaMkAra paherI keTalAka mANasonI sAthe te kAmadhvajA gaNukAnA AvAsamAM AvI pahoMcyo. tyAM kAma"vajAnI sAthe ujhijhayakumArane bhogavilAsa karato joyo. rAjA krodhe bharAye. mANase bhAraphata tene pakaDAvyA ane khuba bhAra marAvyA. ane hukama karyo ke AnA badhA aMgo bAMdhIne khUba mAra mAro. tenA nAka kAna kApI nAkho ane bane teTale tenA para julama gujArI gAmamAM pheravI zuLI para caDhAvo. A hukama sAMbhaLI bhANaso te pramANe karavA tatpara thayA. prathama tene hAtha pagamAM beDI paherAvI, nAka kAna kApI nAkhyAM, cera jevA kapaDA paherAvyA, mahAM kALuM karyuM, zarIra para gerU copaDI, ane gAmamAM pheravavA lAgyA. rastAmAM tene khUba mAra mAratAM, tenA zarIranA jhINA jhINuM kakaDA karI tene khavarAvatAM khavarAvatAM, trAsa pamADatAM pamADatAM gAma vaccethI laI
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ jatA hatA. ujhajhIyakumAra trAsa trAsa pikArI rahyo hato ane karmano badalo bhagavate hato. te samaye prabhu mahAvIra teja nagaranA udyAnamAM bIrAjatA hatA. zrI gautama prabhunI AjJA laI gaucarI arthe nIkaLyA hatA. rastAmAM temaNe A drazya joyuM. gautame vicAryuM ke pUrva bhavanA kharAba AcaraNathI te AvI duHkhada dazAne pAmyo haze. tyAMthI gautama zrI prabhu pAse AvyA. rastAmAM joyela drazyanI vAta karI. prabhue ujhajhIyakumArane upara kahyo te pUrvabhava varNavyo. zrI gautame pUchayuM, he prabhu! have ujhajhIyakumAranuM zuM thaze? ane marIne te kayAM jaze? prabhue 'uttara Ape. he gautama, A ujhajhIyakumAra have traNaja pahoranuM AyuSya bhegavIne, zULI para caDhIne maraNa pAmaze ane pahelI narakamAM jaze. tyAMthI cavI te anaMta saMsAramAM paribhramaNa karaze. chevaTe eka zeThane tyAM sAdhu mahAtmAnI pAsethI dharma sAMbhaLI dIkSA leze. tyAM AyuSya purNa karI pahelA devalokamAM jaze. ane pachI mahAvideha kSetramAM janmI sarva duHkhano aMta karaze. - 43 udAyana rAjA. - siMdhu (sauvIra) dezanA vitabhaya nagarane te mahArAjA hato. -mahAsana vagere daza mukuTabaMdha rAjAo tenI AjJAmAM rahetA. e soLa dezane svAmI gaNAto. tene prabhAvatI nAmaka rANuM hatI. ekavAra udAyana rAjAne, suvarNagulikA nAmaka dAsIne kAraNe ujajayinInA rAjA caMDapradyota sAthe yuddha karavAnI pharaja paDI hatI, temAM caMDapradyotane parAjaya thayuM. tene pakaDIne svadezamAM pAchA pharatA rastAmAM comAsu zarU thavAthI, udAyana rAjAne paDAva nAkhIne eka sthaLe rokAvuM paDayuM. udAyana rAjA jainadharmI ane prabhu mahAvIrane paramabhakta hato. tethI teNe mahA parva saMvatsarIne divase
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 pauSadha karyAM. caMDapradyote paNa pauSadha kyauM hatA. pratikramaNane aMte udAyana rAjAe ca'DapradyotanI kSamApanA bhAgI, te vakhate caDa pradyote ' kedIne kSamApanA zI' evA javAba vALyeA. prAtaHkALe pauSadha pALIne udAcana rAjAe caMDapradyotane baMdhanamukta karyo ane tene dAsI sAthe paraNAvIne ujajiyanIne mAge ravAnA karyAM. tyArabAda udAyana rAjA vitabhaya nagaramAM AvyuM. eka divase tene bhagavAna mahAvIranA darzananI abhilASA thaI. tevAmAM ja prabhuvIra te nagaramAM padhAryAM. A samAcAra sAMbhaLI udayana rAjA dhAmadhUma pUrNAMka prabhunA darzIne gayA, ane dezanA sAMbhaLI vairAgyaprerita banyA. tene cAritra levAnI utkaTa icchA thaI, parantu te sAthe evA vicAra thayA ke, jo huM mArUM rAjya mArA putra abhica kumArane ApIza, tA te rAjyamAM Asakta banIne narake jaze, tethI kezIne rAjya ApavuM ISTa che. ema dhArI teNe dhera AvI potAnuM rAjya potAnA bhANeja kezIne ApyuM ane pAtte dIkSA laI cAlI nIkaLyA. ( abhicakumAra risAIne caMpAnagarImAM kANika pAse jaI rahe che. pU kathA ) udAyana muni bha. mahAvIra pAse 11 aMga bhaNyA ane prabhunI AjJA mAgI ekala vihArI thayA. karatA karatA teo vitabhaya nagaramAM AvyA. A samAcAra kezI rAjAne maLatAM, tene vicAra AvyA ke mAmA peAtAnuM rAjya pAchuM laI levAnI lAlace ahiM AvyA jAya che. tethI teNe udAyanane kyAM paNa rahevA mATe sthAna na ApavAnA prajAne Adeza ApyA; parantu A AdezanA anAdara karIne eka kuMbhAre udAyanamunine utArA ApyA. kezI rAjAe eka khIjI yukti racI. teNe eka vaidya mAraphata temane AhAramAM jherI davA apAvI. A davAthI udAyana munine zarIramAM atUla vedanA thaI. parantu munie kAI upara leza paNu krodha na
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 karatAM A badhuM samabhAve sahana karyuM, ane AtmabhAvanA pradipta karI. anukrame kSapaka zreNImAM pravezatAM temane kaivalyajJAna thayuM ane teo mokSamAM gayA. (aMtakRta) mahArAjA udAyana ane caMDapradyota bane vaizAlinA ceDA mahArAjAnA jamAI hatA. 44. udAyana (2) kauzAMbI nagarInA zatAnika rAjA ane mRgAvatI rANune te putra hato. zatAnikanA mRtyu pachI mRgAvatI rANInI kuzalatAthI udAyana rAjyasana para beTho hato. te gAMdharva vidyAmAM praviNa hato. ekavAra ujajayinI nareza caMDapradyote eka lAkaDAno hAthI banAvI, temAM subhaTane besADI vanamAM chUTe mUko. A hAthIne udAyana pakaDavA gaye, paraMtu te pote ja pakaDAI gayo ane caMDa pradyotane kedI bane. caMDapradyotane vAsavadattA nAme eka avivAhita putrI hatI, tene gAMdharvAdi kaLA zIkhavavA mATe udAyanane rAkhe. udAyane vAsavadattAne sarva prakAranI vidyA zIkhavI, AthI te baMnene paraspara prema baMdhAya. sAro vega maLatAM udAyana ane vAsavadattA baMne A uDDayana vidyAthI nAsI gayA. caMDapradyote temane pakaDavA ghaNuM kozIza karI, paNa phAvyo nahi, tethI pradhAnonA samajAvavAthI caMDapradyote svahaste pitAnI putrI vAsavadattA, udAyanane paraNAvI ane potAnA jamAI tarIke tene kabula rAkhe. 45 ubaradata pADalImaMDanagara, siddhArtha rAjA, sAgaradatta zAhukAra, gaMgadattA nAme tenI strI, tene eka putra, nAma uMbaradatta. prabhu mahAvIra te nagaramAM padhAryA. zrI gautama bhikSArthe nIkaLyA. temaNe eka mahA rogISTa purUSa je. jene khujalI, koDha,
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 jaladara, bhagaMdara, Adi dhaNA rAgA hatA. hAthapaga sujelAM, AMgaLIyA saDelI, nAka kAnamAMthI nIkaLatI rasI, mhADhAM para gumaDAM, temAMthI nIkaLatuM lohI, ulTImAMthI nikaLatuM aAhI, aNuaNutI mAMkhIyA, phATelAM kapaDAM, khAvA mATe phruTeluM ThIbarUM, pANI mATe chuTelA ghaDeA hAthamAM rAkhI dharadhara bhaTakatA AvA eka bhikhArI zrI gautame jovAthI 'kanI vicitratA ' para vicAra karatA, teo prabhu mahAvIra pAse pahoMcyA ane tenI hakIkata pUchI. prabhue tene pUrva paricaya ApatAM kahyuM:-- vijayapura nAmanuM nagara hatuM. kanakaratha nAme rAjA hatA. tyAM dhanvaMtarI nAmanA vaidya hatA. te vaidikakaLAmAM pravINa hatA ane AkhA gAmanI davA karatA hatA. daradIomAMnA kAIne te macchInuM mAMsa khAvAnuM kahetA, kAne kAcabAnuM mAMsa khAvAnuM kahetA, kAine akarInuM, kAine rAjhanuM, kAhne mRganuM, kAne gAyanuM tA kAine kabutaranuM. ema judA judA prANIenuM mAMsa khAvAnuM sUcavatA ane te pote paNa macchInuM mAMsa rAja khAtA hatA. vaLI dArU paNa pItA hatA. AvI rIte mAMsa dArUmAM cakacUra banI khIjAne mAMsa khAvAnA upadeza ApI mahA pApakama sevI 3200 varSa jIvIne te maraNa pAmyA ane chaThThI narake gayA. tyAMthI nIkaLIne te dhanvaMtarI, sAgaradatta zAhukArane tyAM goMgadattA strInI kukSimAM AvyA. garbhamAM gaMgadattAne yakSanI pujA karI dArU mAMsa khAvAnA dohada thayA. sAgaradatta te dohada purA karAvyA. yakSanA prabhAve putra maLyA ema mAnI tenuM nAma uMbaradatta rAkhyuM. bAlyAvasthA vItAvI ubaradatta yuvAna thayA. tenA mAtApItA bharaNu pAmyA. rAjAe tenA gharamAMthI uMbaradattane hAMkI kADhyo ane uMbaradattane thADA vakhata bAda pApakarmanA udayathI upara pramANe mahAna
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 roga utpanna thayAM. te mahA vedanAnA duHkhathI maraNa pAmIne botera varasanuM AyuSya bhogavI pahelI narakamAM jaze. uparanuM kathana sAMbhaLI zrI gautame tene pazcAtabhava jANavA IcchA batAvI. prabhue uttara Apo. ubaradatta pahelI naramAMthI nIkaLI anaMta saMsAra bhaTakaze ane karmakSaya thatAM mekSagatine pAmaze. (duHkhavipAka) 46 RSabhadatta brAhmaNa bhagadha dezanA brAhmaNakuMDa nAmaka grAmamAM RSabhadeva nAmaka brAhmaNa hato. tene devAnaMdA nAme strI hatI. tenI kukSimAM bhagavAna mahAvIra deva utpanna thayA. hariNameSi deve vartamAna covisInA aMtima tIrthakarane bhikSuka kuLamAM utpanna thayelA jANuM, prabhunA garbhanuM sAharaNa karyuM. 82 divasa sudhI devAnaMdAnA garbhasthAnamAM rahelA mahAvIranA jIvane te deve kSatriyakuMDa nagaranA siddhArtha rAjAnI trizalA rANInI kukSimAM mUkyo, ane trizalAnA garbhane devAnaMdAnI kukSimAM mUkyo. A sAharaNamAM pUrva RNAnubaMdhane paNa yoga hatA ema graMthakAre udAharaNa sahita varNaveluM che. keTalAka varSo pachI bhagavAna mahAvIre jyAre dIkSA lIdhI, ane teo dezanA detA thakA prAmAnugrAma viharatA hatA, te samaye RSabhadeva ane devAnaMdA bhagavAnanA darzane gayA. tyAM mahAvIrane dekhI devAnaMdAnAM gAtre putrapremathI vikasita thaI AvyAM. A vakhate prabhue jJAnabaLe potAnA teonI sAthenA mAtApitA tarIkenA pUrva saMbaMdhanuM varNana karyuM. A sAMbhaLI baMnene atyaMta Ananda thaze. prabhuno upadeza sAMbhaLI RSabhadeve devAnaMdAnI sAthe dIkSA grahaNa karI ane kaivalyajJAna pAmI te mekSamAM gayA.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 nahaSabhadeva ayodhyA nagarImAM nAbhirAjAnI bharUdevI nAmaka rANInI kukSIthI bhagavAna RSabhadevane caitra vadi AThame janma thayo. nAbhi rAjA cha mA kulakara hatA. te vakhate yugalIyA yuga pravartate hato, ane strIo eka joDakAM (putra-putrI) ne prasava karatI; jeo AgaLa jatAM paraspara lagna karatAM. RSabhadevanI sAthe sumaMgaLA nAmaka putrIne janma thayo hato. e ja arasAmAM eka bIjuM yugala jagyuM hatuM, temAMthI naranuM mRtyu thatAM "sunaMdA" nAmanI bAlikA bacelI. bha. RSabhadeve yuvAvasthAmAM pravezatA, sumaMgaLA ane sunaMdA sAthe lagna karyuM. sumaMgaLAthI temane "bharata ane brAhmI" joDale avataryA ane sunaMdAthI "bAhubaLa ane suMdarI" avataryA. A uparAMta sumaMgaLAne bIjA 49 jeDalAM eTale 98 putra thayA. te vakhate kalpavRkSano pravAha ocho thavA lAgyo ane yugalIAe mahemAhe laDavA lAgyA. AthI saghaLAoe maLIne nAbhi rAjAnI AjJAthI RSabhadevane pitAnA rAjA tarIke sthApyA. devoe siMhAsana racI prabhuno rAjyAbhiSeka karyo. kubere bAra ejana lAMbI ane navA jana pahoLI evI vinItA nagarI banAvI ane tenuM adhyA evuM nAma ApyuM. RSabhadeva rAjApaNe tyAM rahevA lAgyA. rAjyanI rakSA arthe maMtrIo, rakSaka vagere nImyA ane nIti niyamo ghaDayA. A vakhate kalpavRkSane nAza thavAthI leke kaMdamULa, phUlaphaLAdi ane kAcuM dhAnya khAtA. kAcA dhAnyathI lokone ajIrNa thatAM prabhue te rAMdhIne khAvAne vidhi batAvyo, AthI loko prasanna thayA. e rIte prabhue asi, masI ane kRSi e trividyAne pracAra karyo. strIone 64 ane purUSone 72 kaLAo zIkhavI. brAhmIne jamaNe hAtha vaDe aDhAra lIpIo batAvI ane suMdarIne DAbA hAthathI gaNita batAvyuM. e rIte jagata para upakAra karI zrI RSabhadeve tresaTha lAkha pUrva sudhI rAjya karyuM.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 ekavAra zrI RSabhadeva udyAnamAM AvyA, tyAM vasaMtaRRtumAM vikaselAM puSpo cuTIne AbharaNu banAvatAM lokone joI, vicAramagna thatAM temane pU` smaraNa thatAMnI sAthe avadhijJAna thayuM, ane temAM temaNe pUrva bhave anuttara vimAnamAM bhAgaveluM sukha joyuM. temane saMsAra para tiraskAra AvyA ane tyAganA abhilASe mahelamAM AvI varasIdAna ApavuM zarU karyuM. samaya thatAM potAnA putra bharatane rAjyAsane sthApI teo caitra vada 8 me dIkSita banyA. sAdhune kevA AhAra khape enuM jJAna leAkAne na hovAthI RSabhadevane khAra mAsa sudhI bhikSA maLI nahi. prabhunI sAthe kaccha, mahAkaccha Adi cAra hajAra rAjAoe dIkSA lIdhI hatI, te A parisaha sahana na karI zakavAthI chuTA paDI vanamAM cAlyA gayA ane kaMdamULa phUla-phaLAdine AhAra karavA lAgyA. eka varSane a Mte hastinApuramAM bAhubaLanA putra sAmaprabha rAjAnA putra zreyAMsakumAre vaizAka di 3 nA rAja zeraDInA rasanA 108 dhaDAnI bhikSA ApI, prabhune pAraNuM karAvyuM. dIkSA lIdhA pachI eka hajAra varSe purimatAla nagaramAM phAgaNu vida 11 nA rAja prabhune kaivalyajJAna thayuM. temanA saMdha piravAramAM puMDaraka vagere 84 gaNadharA, 84000 sAdhu, brAhmI Adi 3 lAkha sAdhvI, bharatAdi 3 lAkha 50 hajAra zrAvakA ane suMdarI Adi 5 lAkha 54 hajAra zrAvikA hatA. zrI RSabhadeve eka lAkha pUrva sudhI dIkSA pALI, 83 lAkha pUrva saMsAramAM rahyA, 6 divasanuM anazana karyuM ane mahA vid 13 nA divase meAkSa padhAryAM, teja vakhate khIjA 10 hajAra muni meAkSe gayA.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 harSidAsa rAjagRhi nagarInI bhadrA nAmaka eka sArthavAhinInA te putra hatA; 32 strIo paraNyA hatA. ekavAra teo bhagavAna mahAvIranI dezanA sAMbhaLavA gayA, tyAM temane vairAgya thaye, ane mAtA pitA strI AdikanI rajA laI dIkSita thayA. temane dIkSA utsava zreNika mahArAjAe karyo. ghaNuM varSa sudhI temaNe cAritra pAMkhyuM, duSkara tapa karyo, ane aMtima samaye eka mAsanuM anazana karI teo mRtyu pAmI sarvArtha siddha vimAnamAM utpanna thayA. tyAMthI teo mahAvideha kSetramAM janma laImekSamAM jaze. 49 aMjI Idapura nAmanuM nagara, Idatta rAjA, tyAM puDhavIzrI nAmanI eka vezyA rahetI hatI. teNe cUrNAdinA prayogathI rAjA, pradhAna, zeTha senApati, purohita Adi ghaNAne vaza karyA hatA. ane te manuSya saMbaMdhInA bhoga bhagavatI hatI. pAMtrIsa varSa sudhI A jAra karma sevIne te bharaNa pAmI. ane marIne te chaThI narakamAM utpanna thaI tyAMthI nIkaLI vardhamAnapura nagaramAM dhanadeva nAmanA zAhukArane tyAM putrIpaNe avatarI. nAma aMju. rUpamAM te adhikAdhika suMdara hatI. ekavAra rAjAe hene jaI, mANaso dvArA mAgu karyuM. zeTha kabula thayo, vivAha thayA ane sukha bhegavavA lAgyA. ekavAra aMjune guhyasthAnamAM zaLa roga pedA thaye. ghaNI ghaNI davAo karI, paraMtu ArAma thayo nahi. aMju mahA vedanA pAmatI, AkraMda karatI, vilApa karatI, duHkhathI kSINa thatI jatI hatI. pUrva karmanA udayathI mahAkaSTa pAmI nevuM varSanuM AyuSya bhogavI te maraNa pAmI ane pahelI narakamAM gaI. tyAMthI nIkaLI anaMta saMsAranA pherA karatI manuSya janma pAmIne mahAvidehamAM te siddha thaze.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 5. aMjanA - pUrve mahendrapura nAmanuM nagara hatuM. tyAM mahendra nAme rAjA rAjya karato. tene se putra ane 1 putrI hatI, tenuM nAma aMjanA. te rU5 guNamAM sarvottama hatI. yauvanAvasthA pAmatAM, rAjAne teNunA lagna mATe ciMtA thaI. ekavAra kacerImAM te prasaMge upasthita thatAM pradhAne kahyuMH mahArAjA, aMjanA kumArIne mATe patinI zodha karAvatAM be ja uttama kumAre jovAmAM AvyA che. temAMnA eka to hiraNyAbha rAjAnA putra vidyuprabha ane bIjA prahAda rAjAnA putra pavanajaya. paraMtu vidyuprabha saMbaMdhI saMbhaLAya che ke te 18 varSanI umare tapa karavA jaMgalamAM cAlyA jaze ane 26 mA varSe mekSa jaze, jyAre pavanajaya dIrdhAyuSI che. A sAMbhaLI rAjAe dIrdhAyuSI pavanajayane pitAnI kanyA ApavAno niradhAra karyo. eja arasAmAM pavanajayanA pitA ratnapurIthI pharatA pharatA mahendrapuramAM AvI caDavAthI mahendra rAjAe teno satkAra karI aMjanAnA vivAhanI vAta karI. prahAda rAjAe A kaheNa svIkAryuM ane lagnano divasa nakkI karI tyAMthI vidAya thayA. nizcita samaye pra(c)Ada rAjA caturaMgI senA sAthe pavanajayane paraNAvavA vAjate gAjate mahendrapuramAM AvyA ane zahera bahAra saravara para taMbu nAkhIne mukAma karyo. lagnane traNa divasanI vAra hatI. eka rAtre sutA sutA pavanajayane pitAnI bhAvi patnIne jovAno vicAra thayo. A vAta teNe pitAnA mitra prahasitane karI. baMne jaNA teja vakhate chAvaNImAMthI gupacupa nIkaLI aMjanAnA mahele AvyA, te vakhate sakhIothI parivartelI aMjanA sakhIo sAthe vArtAvinoda karI rahI hatI. bhAvi patienI vAta nIkaLatA eka sakhIe aMjanAne pavanajaya jevA pati maLyA badala prazaMsA karIne, vidyu--bhanI kema pasaMdagI na thaI, tenuM varNana karyuM. A sAMbhaLI dharmaniSTha aMjanAe vidyu
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhanA 18 mA vanuM cAritra ane 26 mA varSe meAkSagamanathI Azcaya pAmI tene dhanyavAda ApyA. A vAcita pavanajaye gupta rIte sAMbhaLI, peAtAnI patnine peAtAnA khale khIjAnI prazaMsA karatI sAMbhaLI, tene ajanA para tiraskAra thayA, ane lagna karyAM khada tenA sahavAsathI alaga rahevAno pavanajace nizcaya karyAM. niyata samaye baMnenA lagna thaI gayA. navadaMpatI ane prahlAda rAjA caturaMgI senA sAthe ratnapurImAM pAchA pharyAM. lagnasukhano lhAvA levA IcchatI aMjanA te rAtriye pati AgamananI rAha jotI beDI, parantu vanajaye teNInA mahelamAM praveza karyo nahi. Ama eka e traNa cAra ema divaseA vitatA gayA, paNa pavanajaye aMjanAnA mahelamAM divase ke rAtriye paga sarakhAye na mUkyA. ajanA ciMtAmagna hatI. teNI pavanajayanA rASanuM kAraNa jANatI na hatI. ekavAra aMjanAnA pitAe vastra, ghareNAM, mevA miThAI Adi vastu meAkalI. aMjanAe te vastu dAsI dvArA pavanajayane meAkalAvI; parantu pavanajaye te ja kSaNe mevA-miThAI gAnAra gavaiyAne ApI dIdhI, dhareNAM caDALane ApyAM ane vastranA cUrecUrA karI nAkhyA. A joI dAsI aMjanA pAse AvI ane badhI vAta vidita karI. aMjanAnA zAkano pAra na rahyo. peAte pAtAnA bhAgyane doSa devA lAgI ane patidevanuM haMmeza zubha ciMtvana karatI dharmadhyAnamAM vakhata vyatita karavA lAgI. pati vicAgamAM A rIte khAra varSanA vahANA vAI gayA. ekavAra lakAnA rAjA rAvaNanA dUta ratnapurInI rAjasabhAmAM AvyA ane prahlAda rAjAne kahyuM, ke duSTa buddhi varuNa amArA rAjAne tAkhe na thatAM, yuddha karavA mAge che, te Apa lazkara laI veLAsara madade padhArA. prahlAda rAjAe kabula karyuM ane lazkara ekaThuM karavA mAMDayuM.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ A vAtanI pavanajayane khabara paDatAM pate yuddhamAM javA taiyAra thaye. prahAde tene yuddhamAM na javA samajAvyuM, paraMtu pavanajaye te na mAnatA, ati Agrahe yuddhamAM javAnI anumati meLavI. A vAtanI AkhA gAmamAM khabara paDI. pavanajaye lazkarI pozAka paherI mAtA pitA vagerenI rajA lIdhI, paNa te aMjanAnA dvAre Avyo nahi. aMjanAne AthI ghaNuM duHkha thayuM. yuddha vijayano patine AzIrvAda ApavAno niradhAra karI, zukana ApavA mATe aMjanA, eka suvarNanA koLAmAM dahIM bharIne rAjyadvAra pAse AvI, pavanajayanA mArganI pratikSA karavA lAgI. bahAra nIkaLatA pavanajayanI tenA para dRSTi paDI, ke tarata ja teno mijAja kAbumAM na rahyo. teNe vicAryuM ke hajue aMjanA mAro keDo mUkatI nathI, ane AvA yuddhagamana vakhate paNa te mane apazukana ApavA AvI che ! ema vicAratA ja, teNe aMjanA para pagaprahAra karyo, ane tyAMthI cAlyo gaye. aMjanA AMsu sAratI mahelamAM pAchI pharI ane pitAnA karmane doSa detI patinuM kuzaLa IcchavA lAgI. pavanajaye raste cAlatA rAtri thavAthI jaMgalamAM eka sthaLe paDAva nAkhyo. caMdrikA prakAzI rahI hatI, tevAmAM najIkanA eka sarovaramAM pavanajaye cakravAka pakSInuM eka yugala cAMcamAM cAMca mIlAvIne prema krIDA karatuM joyuM. tevAmAM cakravAka pakSI rAtri thaI javAnI khabara paDatAM ja cakravAkIthI chUTuM paDI uDI gayuM. snehaviyogI cakravAkI viraha vyathAe mUravA lAgI. A dazya jotAM ja tene vicAra thaye ke ahA, eka pakSInI jAta paNa pitAnA premapAtranA viyoge keTalI mUraNa kare che, jyAre meM bArabAra varSathI mahArI priyatamAne tyajI che, tyAre tene keTalI vedanA thatI haze ! A vAta teNe pitAnA mitrane kahI. mitre aMjanAnA zubha zukananI, tenI pavitratAnI, ane tenI pati pratyenI kalyANa bhAvanAnI vAta karI. AthI pavanajayane aMjanAne maLavAno vicAra thayo.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ para teja vakhate ane mitrA dhADesvAra thaI chAvaNImAMthI bahAra nIkaLyA, ane pUravege aMjanAnA mahele AvI pahoMcyA. aMjanAnA Azcaryano pAra na rahyo. ubhaya dapatI maLyA. aMjanAe pavanajayane punarAgamananuM kAraNa pUchyuM. pavanajaye badhI vitaka kahI saMbhaLAvI. aMjanAno bhAgabhAnu prakAsyA, keTalAka vakhata khanee premAnubhavamAM gALI vahelI savAra thatAM pavanajaya chAvaNImAM jaI pahoMcyA. te vakhate premanI nizAnI rUpa teNe aMjanAne peAtAnI vIMTI ApI. 7-7 mahinA yuddhamAM vItI gayA che, pavanajaya hajI pAchA ryAM nathI. jyAre khIjI tarapha aMjanAne pati samAgamanA divasathI ja garbha rahyo che. ekavAra tenI sAsu ketumatI aMjanAnI sthiti nihALavA teNInA mahelamAM AvI caDI, te vakhate aMjanAnuM pra'hita thayeluM vadana kamaLa ane udara bhAga joI sAsunA krodhano pAra na rahyo. teNe aMjanAne vyabhicAriNI hovAno upAlaMbha ApI ghaNA kaTu zabdo kahyA. aMjanAe vinamra bhAve pati AgamananI vAta karIne vIMTI batAvI, parantu ketumatIe A vAta na mAnatAM aMjaNA para kulaTApaNAno AApa mUkyA. teNe A vAta pralhAda rAjAne kahI, ajanAne paradeza meAkalI devAno Adeza karyAM. AMkhamAM azru sAthe aMjanAe pavanajaya AvatA sudhI peAtAne rAjyamAM rAkhavAnI vinati karI, paNa te bya gaI. ketumatInA hukamano amala thayeA. aMjanAne kALAM vastro paherAvI, kALA rathamAM besADI tenA piyaranA raste mAkalI devAmAM AvI. jaMgalanI madhyamAM AvatA sArathIe ratha ubhA rAkhyA ane rAjAnA hukama anusAra aMjanAne jaMgalamAM utarI javAnuM kahyuM; ane sAthe sAthe tenA piyara mahendragaDhano rastA batAvyeA. bhAgyane doSa detI hiMmata dharatI aMjanA ekalI, aTulI vananI madhyamAM utarI paDI. sArathI ratha laI pAchA .
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 ahiM aMjanAne eka muninAM dRna thayAM. te AnaMda pAmI. muni teno bhAgya ravi thADA vakhatamAM prakAzaze ema kahI hiMmata ApI vidAya thayA. sAthe vasaMtatilakA dAsI hatI, teNe piyaramAM javAnuM aMjanAne kahyuM, paNa evI kalaMkita dazAmAM piyaranA Azraya levAnuM aMjanAne ceAgya na lAgyuM. paNa vasaMtatilakAnA AgrahathI teo kaSTa sahana karatAM karatAM mahendragaDhamAM AvyA ane dvAra rakSaka mAraphata pAtAnA AgamananA samAcAra kahevaDAvyA. kALAM vastra paridhAna karIne AvelI aMjanAnA samAcAra sAMbhaLI mahendra rAjAne aMjanA vyabhicAriNI hAvAnI zaMkA AvI. te sAthe rANIe paNa aMjanAnA durbhAgye sAkSI pUrI ke emaja haze, nahi te Aje kharakhara varSathI pavanajaya teno tyAga zA mATe kare ? pitA ane mAtAe ekanI eka putrI aMjanAne Azraya na ApyA. temaNe kahAvyuM ke evI kalakti putrInuM mhAre kAma nathI. 'aMjanA kheda pAmI tyAMthI bhAI bhAjAI Ane dvAre gaI, tyAM paNa teNIne koIe saMdharI nahi, a Mte te dAsI sAthe bhAgyane doSa detI punaH jaMgalamAM AvI, ane eka guphAno Azraya laI dharma dhyAnamAM samaya vItAvavA lAgI. ajanAe ahiM eka tejasvI putra ratnano janma ApyA. gheADAka vakhata bAda pratisU` nAmano hanurUha nagarano rAjA, je ajanAno mAmA thatA hatA, te pharatA pharatA ahiM AvI caDayA. teNe aMjanAne oLakhI, ane peAtAne tyAM laI gayA. kumAra hanurUhamAM uau eTale tenuM hanumAna evuM nAma pADayuM. " arAbara bAra mAsa yuddha cAlyuM temAM pavanajaye varUNane parAjaya ApyA. dhera AvI aMjanAne na dekhatAM teNe mAtApitAne pUchyuM. aMjanAnA duHkhada samAcAra maLatAM tenA zAkano pAra na rahyo. ceAtAnA pUrvAMgamananI vAta kahI, mAtA pitAne Thapako Apyo ane aMjanA na maLe tyAM sudhI teNe khAvA pIvAnI pratijJA karI. cAre
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 tarapha ajanAnI tapAsArthe mANase mAkalI dIdhA. Akhare hanurUha nagaramAMthI patto maLyeA. vAjate gAjate aMjanAne ratnapurImAM lAvavAmAM AvI. sAsu sasarAe ajanAnI bhASI mAgI, parantu potAnA karmane ja doSa ApI ajanAe peAtAno viveka darzAvyA. keTalAka samaya pachI praRsAdanA mRtyu pachI, pavanajaya rAjA thayA, ane anee atUla rAjya sukha bhAgavyuM, paNa chevaTe temAM na lAbhAtA baMnee dIkSA grahaNa karI ane devalAkamAM gayA. noTa~~aMjanAe tera varSa sudhI pati viyeAga sahana karI duHkha bhogavyuM te saMbadhI graMthakAra varNana karatAM kahe che, ke pUrva bhave e aMjanAne jaina dharma para dveSa hatA. tethI teNe ekavAra eka jaina munIno AdhA cArI lIdhA; jethI muni AhAra pANI mATe kAMI jaI zakyA nahi. A Adhe teNIe tera ghaDI sudhI peAtAnI pAse rAkhI mUkyA, tenA kula svarupa teNIne tera varSanuM viyeAga du:kha anubhavavuM paDayuM. 51 ayaka viSNu e yadukuLanA zauya rAjAnA putra hatA. zauyapura nagara temanI rAjadhAnI hatI. temane subhadrA rANIthI samudravijaya, akSAbha, vasu deva Adi daza putrA thayA. te daza dazA hevAyA. temaNe samudra vijayane rAjya soMpI supratiSTha nAmanA muni pAse dIkSA lIdhI ane meAkSamAM gayA. para aMkhaDa parivrAjaka jenAM vastra lAla aMkhaDa nAmano eka tridaDI tApasa hatA. hatA, tathA jenA hAthamAM maDala rahI gayuM hatuM, ane jeNe tapAaLathI aneka vidyA tathA labdhi meLavI hatI, te abaDa ri
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ vrAjaka eka vAra prabhu mahAvIranI dezanAmAM gaye. dezanA sAMbhaLyA pachI teNe bhagavAnane kahyuM -mahAtmana, huM sarva sthaLe pharuM chuM. ane have ahiMthI sajagRha nagaramAM javA IcchuM chuM, mATe Apane je kAMI kArya hoya to Adeza karo. javAbamAM prabhue kahyuM ke rAjagRha nagaramAM nAga rathikanI strI sulasA nAmanI zrAvikA che. tene mahArA dharma lAbha kaheje. "bahu sArUM" ema kahIne te aMbA prabhune vaMdana karIne cAlI nIkaLyo ane rAjagRhamAM Avyo. tyAM AvI teNe vicAryuM ke jeNInA saguNathI raMjita thaIne bhagavAna paNa dharma lAbha kahevaDAve che te strI kevI haze ? mATe mAre teNInI parIkSA karavI joIe. ema vicArI te aMbaDe prathama satpAtra yatinuM rUpa laIne sulasA pAse sacitta vastu AdinI yAcanA karI, paNa temAM te calita na thaI. pachI aMbaDe brahmAnuM rUpa dhAraNa karyuM ane tulasAnA dvAre AvI kahyuM ke huM brahmA chuM. ' gharanA bIjA mANaso tene vaMdana karavA lAgyA, paNa tulasAe tene namaskAra na karyo. vaLI bIje divase teNe viSNunuM ane trIje divase zivanuM rUpa dhAraNa karI darzanArthe AvavA sulatAne kahevaDAvyuM, paratu jinezvaramAM zraddhA dharAvatI sulasA mithyA vaMdanArthe na gaI. tyAre cothe divase te aMbaDe sAkSAta jinezvara bhagavAnanuM rUpa dharIne ratnasiMhAsana banAvyuM ane pote pacIsamo tIrthakara che ema kene kahIne saMbaDe dazanArthe AvavA kahevaDAvyuM, chatAM paNa sulasA tenA darzane na gaI. AthI aMbaDane khAtrI thaI ke kharekhara prabhu mahAvIre sabhAmAM sulatAna je prazaMsA karI hatI, te barAbara che. AthI aMbaDa zrAvakano veSa laI sulasAne ghera gayo. potAno dharma banyuM Avela jANune tulasAe teno satkAra karyo. A pachI abaDe kahyuM-bahena, bhagavAna mahAvIre tamane dharmalAbha kahyo che. A sAMbhaLatAM ja sulasA atyaMta AnaMda pAmI, ane kahyuM -prabhu sukhazAtAmAM che ? aMbaDe kahyuM: hA, temano dharmopadeza sAMbhaLIne
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avyo chuM, A sAMbhaLI sulasAe prabhune bhAvayukta vaMdana karyuM. aMbaDe brahmA, viSNu, ziva vagerene vaMdana nahi karavAnuM kAraNa pUchyuM. sulasAe atIthane nahiM pUjavAno potAno nirNaya vidita karyo. sulasAnA jJAna ane darzanathI prasanna thaI aMbaDe vidAya lIdhI. 53 aMbaDa saMnyAsI. aMbaDa nAmano eka sanyAsI hato. te chaThTha chaThThanA pAraNuM uparAMta ghaNu tapazcaryA karatA. sanyAsIpaNAmAM paNa te zrAvakanA bAra vatanuM suMdara rIte pAlana karato. pitAnA tapa baLe tene jIvanI zaktirUpa vaikeyI labdhi, ane avadhijJAna labdhi utpanna thaI hatI. te so gharano AhAra pacAvI zakti tema ja sarvathA brahmacarya paNa pALato. AvA duSkara cAritrathI AkarSAI hene 700 ziSya sanyAsIe thayA hatA. ekavAra te aMbai pitAnA 700 ziSyo sAthe gaMgAnadInA kAMThA paranA kaMpilapura nagarathI purimatAla nagare javA nIkaLyo. te vakhate grISmaRtuno samaya hato. sakhta tApa paDato hato. cAlatA cAlatA saghaLA mahAna aTavImAM jaI caDyA. zeDIka aTavI oLaMgI haze, tevAmAM temanI pAsenuM badhuM pANuM khalAsa thaI gayuM ane tRSAthI temano kaMTha sUkAvA lAgyuM. tApasa dharma evo hato ke teo sacitte pANe vAparI zakatA, paNa koInI rajA vagara te laI zakatA nahi. nadImAMthI pANI levAnI AjJA mATe teo rastAmAM koI AvatA jatA mANasanI pratikSA karavA lAgyA ane vicAravA lAgyA ke ahiM jo koI mANasa AvI caDe ane nadImAMnuM pANI levAnI AjJA Ape to te laIne ame amArI tRSA chIpAvIe. paraMtu koIpaNa mANasa tyAM AvyuM nahi. sanyAsIo tRSAthI akaLAI gayA ane hamaNAja prANa jaze evI sthiti thaI paDI. AthI teo saghaLAe nadInI retImAM bichAnuM
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa pAtharyuM ane anazana karIne sUtA. tyArabAda temaNe te kALe vicaratA arihaMta deva, prabhu mahAvIra ane aMbaDa parivrAjakane vaMdana namaskAra karIne, pUrve prANAtipAtAdi je vrato grahaNa karyA hatA, tenI AlocanA lIdhI, thoDIvAre te badhAnA prANa nIkaLI gayA. ane teo pAMcamA brahmadevalokamAM deva thayA. aMbaDa paNa pAMcamA devalakamAM gaye ane tyAMthI mahAvidehamAM janma laI teja bhavamAM mokSamAM jaze. 54 kapIlamuni, kauzAMbI nagarI hatI, kAzyapa nAmane eka zAstrI raheto hato. tene zrIdevI nAme strI hatI, tenAthI tene eka putra thayo. nAma pADyuM kapIla. kAzyapa rAjyano zAstrI ane rAjagora, tethI rAjA taraphathI tene vetana maLe ane kuTuMbanuM gujarAna calAve. anukrame kapIla yuvAna thaye. jyAM sudhI kAzyapa gujarAna calAvato, tyAM sudhI kapIle vidyA bhaNavA tarapha lakSa na ApyuM; pariNAme te abhaNa rahyo. kALAntare kapIlane pitA kAzyapa gujarI gayA. ane kuTuMba nirvAhanI upAdhi kapIlane mAthe AvI. paraMtu te abhaNa hovAthI rAjAe bIje eka vidvAna zAstrI zodhI kADhyo. kapIlanA kuTuMbanI sthiti du:khadAyaka thaI paDI. ekavAra kapIlanI mAtA zrIdevI bAraNe ubhI che, te vakhate rAjAe rAkhela no zAstrI nokara cAkaro sAthe suMdara vastrAbhUSaNo paherI te rastethI cAlyo jAya che. zrIdevI tene dekhI nirAza thaI ane eka uMDe niHzvAsa nAkhI ciMtA karavA lAgI. kapIle mAtAne ciMtAnuM kAraNa pUchayuM. mAtAe vAta karI ke jyAM sudhI hArA pitA hatA, tyAM sudhI upAdhi na hatI; paNa tuM te rahyo abhaNa; hArA badale rAjAe bIjA zAstrIne rAkhyA, temane dekhIne huM ciMtA karuM chuM. mATe tuM je vidyAbhyAsa kare te ApaNuM dAridra jAya; ane ApaNe sukha bhogavIye. kapIle kahyuM, mAtA, tyAre tame
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 kahe te huM vidyAbhyAsa karavA jAuM; ahinA zAstrI te ApaNuM harIpha rahyA; eTale te vidyA nahi Ape. mATe tame kaho tyAM jAuM. mAtAe tene kAzyapanA eka mitra zAstrI Idattane tyAM zrAvastI nagarImAM javAnuM kahyuM. mAtAnI gadgadita kaMThe rajA laI kapIla zrAvastI nagarI tarapha ravAne thaye ane Idradattane maLyo. Idradatte tene oLakhIne vidyAbhyAsa karAvavo zarU karyo. Idradatta tene eka vidhavA bAIne tyAM jamavAnI sagavaDa karI ApI. A vidhavA yuvAna hatI. kapIla paNa yuvAna hato. vakhata jatAM baMnene prema baMdhAya. kapIla vidyAbhyAsa choDI A vidhavAnA prema-upabhegamAM divase vitAvavA lAgyo. vidhavAnI sthiti paNa sArI na hatI ane ahiM paNa kapIlane mAthe nirvAha calAvavAnuM AvyuM. kapIlanI ciMtA paisA meLavavA mATe vadhatI gaI. ekavAra vidhavAe tene kahyuM ke A gAmanA rAjA dAnezvarI che; ane vahelI savAramAM je koI rAjadarabAramAM jaIne rAjAne AzIrvAda Ape, tene rAjA be mAsA (saLa ratI) senuM Ape che. mATe tame tyAM jAva. A sAMbhaLI kapIla reja savAramAM vahele uThIne rAjA pAse jAya; paraMtu tenA pahelAM keIe AvIne rAjAne AzIrvAda ApyA ja hoya, tethI nirAza thaI kapIla pAchA phare. Ama ATha divasa vItI gayA. ekavAra teNe vicAra karyo ke Aja te barAbara ciMtA rAkhIne uThuM, ane rAjAne pahelo AzIrvAda ApuM. ema dhArI te samI sAMjamAM sUI gaye. ardha rAtrI hatI; caMdra barAbara khIlyo hato, te vakhate ciMtAmAM ne ciMtAmAM kapIla uTha; ane AzIrvAda ApavA mATe rAjamahela tarapha de. tevAmAM paheregIree tene doDatA joyA; cora dhArIne pakaDe ane savAra thatAM rAjA pAse kedI tarIke tene hAjara karyo. kapIlane te eka karatA be, ane be karatAM traNa upAdhi thaI. dhana levA jatAM bicAro pakaDAyo. te aphasosa karavA lAgyo. jyAre rAjA pAse tene ubho karavAmAM Avyo, tyAre teNe saghaLI hakIkta rAjAne kahI, rAja khuzI
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ thayo ane dayA AvavAthI kapIlane mAge te ApavA jaNAvyuM.. kapIle kahyuM. mahArAjA, atyAre ciMtAmAM chuM, eTale nirAMte vicAra karIne huM Apane kahuM; rAjAe anumodana ApyuM. zuM mAgavuM tene vicAra karavA kapIla pAsenA eka bagIcAmAM gayo. teNe vicAryuM ke be mAsA sonAthI zuM vaLavAnuM che, lAvane pAMca bhAsA mAguM, pAMcathI zuM vaLavAnuM che. lAvane daza mAguM. paNa daza kayAM sudhI cAlaze ? se mAsA mAgavA dene, so to ekAda varSamAM kharacAI jAya. pachI zuM? hajAra mAguM te ThIka, paNa hajArathI kaMI paisAvALA thavAya ? lAkha mAgavA dene, lakSAdhipati te ghaNAya che. koDa mAgavA dene, Ama vicAra karatAM karatAM kapIlanI tRSNA te vadhavA lAgI. kroDa mAguM te karatAM arthe rAjya mAguM to! ardhA rAjyathI rAjAne samovaDIo kahevAuM, mATe AkhuM rAjya mAgavA dene, Ama vicAratAM te camako, ane mana sAthe belyo -are ! rAjAe mArA para kRpA karI bhAgavAnuM kahyuM, tyAre re jIva, rAjAnuM ja rAjya paDAvI levAnI IcchA thaI? tyAMthI pAcho pharyo. adhuM rAjya paNa nahi joI e, kroDa nahi. lAkha nahi, zuM tyAre hajAra? paNa evI upAdhi zAne ? zuM tyAre so ? sa paNa nahi, daza paNa nahi, pAMca paNa nahi, tyAre be, be mAsA sonuM levA huM zA mATe Avyo? eka strIne khAtara, te strI koNa? huM keNa? re jIva, vidyAbhyAsa mATe AvatAM ATalI upAdhi kema meLavI ? kapIlanI tRSNa ochI thatI gaI. tenA AtmAmAM vicAro AvavA lAgyA. tarataja teNe kahyuM ke mAre kaMI paNa nahi joIe, A jagatamAM lobha, bhAyA, mAna, krodha, rAga, dveSa e ja bhayaMkara zatruo che teno ja hAre nAza kare ! ema ciMtavI rAja pAse gayo ane kahyuM: mahArAja, hArI,
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRSNA bahu vadhI. have huM ApanI pAsethI eka damaDI paNa levA IcchatuM nathI, paNa lobhanuM mULa saMsAra che teno ja huM tyAga karavA mAguM chuM. ema kahI kapIla tyAMthI cAlyo gayo ane eka muni pAse jaI teNe dIkSA lIdhI. sapta tapa, japa, dhyAna karatAM che mahinAmAM kapIla munine kevaLajJAna thayuM. ane kapIla kevaLI kahevAyA. ekavAra kapIla muni vihAra karatA hatA. rastAmAM baLabhadra vagere 530 core maLyA. te coroe kapIlane pakaDayA ane saMgIta gAvAno hukama Apyo. kapila munie samayasUcakatA vAparI, evA te bodhaka ane vairAgyamaya saMgIta tINA sUrathI zarU karyA ke coro tyAM ja thaMbhI gayA ane temanA jJAna cakSuo khulI gayAM. A badhA corone kapIla munie dIkSA ApIne tAryA, AvA mahAna kArya karIne sarva duHkhono aMta karI kapila muni mekSa nagarIe padhAryA. 55 kamaLAvatI. ISakAra nagaranA ISakAra nAmaka rAjAne kamaLAvatI nAme rANI hatI. te paNa nalinI gulma vimAnamAMthI cyavIne A lekamAM avatarI hatI ane ISakAra rAjA sAthe lagnagraMthIthI joDAI hatI. eka prasaMge rAjAnA bhugu nAmanA purohitanuM dhana darabAramAM AvatuM dekhI, tene rAjyakartAonI mohadazA ane saMsAranI asAratAno vicAra Avyo. saMsArathI te bhaya pAmI. ane tarata ja te rAjA pAse AvI kahevA lAgI. svAmina, pAMjarAmAM raheluM pakSI jema khuzI thAya nahi, tema tamArA A rAjyarUpI pAMjarAmAM rahI huM sukha anubhavI zakatI nathI; arthAt saMsAranI A mohajanaka jALamAMthI mukta thaIne huM cAritra levA IcchuM chuM. ema kahI teNe saMsAranI asAratAnuM Abehuba svarupa rAjAne samajAvyuM. AthI rAjAne paNa vairAgya thaye.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyArapachI kamaLAvatI rAjA sAthe cAritra laIne saMyamamArganI. ArAdhanA karatI, kSapaka zreNimAM pravezI ane kaivalyajJAna pAmI teja bhavamAM mekSa gaI 56 karakaMDa. magadhadezanI caMpAnagarImAM dadhivAhana nAme rAjA rAjya karato hato. te jaina dharma ceDA rAjAnI putrI padmAvatIne paraNyA hatA. ekavAra padmAvatIne garbhakALamAM rAjAno pozAka paherI mAthe chatra dharI udyAnamAM krIDA karavA javAno dehada thayo; paNa A vAta tenAthI, rAjAne kahI zakAya nahi, tethI cintAmAM ne cintAmAM te sukAvA lAgI. ekavAra rAjAe rANInuM ciMtAtura vadana ane zarIranI kSINatA joIne udAsInatAnuM kAraNa puchayuM. rANIe vAta vidita. karI. rAjAe teno dehada pUrNa karavAnuM vacana ApyuM. rAjA rANI baMne hAthI upara besI udyAnamAM krIDA karavA nIkaLyA. raste jatAM ekAeka AkAza caDI AvyuM ane jotajotAmAM dhodhamAra varasAda zarU thayo. gAjavIja, pavana ane varasAdanA tophAnathI hAthI mastIe caDyo ane madonmatta banIne nATho. purage hAthIne nAsate joI rAjArANI gabharAyAM. rAjAe padmAvatIne kahyuMH hAthI mastIe caDe che ane te kayAM jaI aTakaze te kahI zakAya nahi; mATe tame A sAme dekhAtA jhADa pAsethI hAthI jAya, ke tarata ja te jhADanI DALI pakaDI leje. huM paNa tema karIza. baMne kabula thayAM. hAthI jhADa nIcethI pasAra thayo ke tarataja rAjAe te jhADanI DALI pakaDI lIdhI; paNa rANI te DALIne pakaDI zakI nahi. hAthI rANIne laI paravege doDato ghaNe dUra nIkaLI gayo. dadhivAhana rAjAne AthI ghaNo ja zoka thayo. te thoDIvAre jhADa parathI nIce utaryo ane rANanI phikara karate ghera pahoMcyo.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ kara hAthI keTaleka dUra nIkaLI gayA pachI tene tRSA lAgavAthI te eka jaLAzaya pAse AvI ubhA rahyo. A vakhate rANIe chUTakArAno dama kheMcyA. hAthI parathI te dhIrethI nIce utarI ane jaMgala mArge cAlavA lAgI. tevAmAM eka tApase tene joI. je tApasa ceDA rAjAne eLakhatA hatA. jyAre padmAvatIe jaNAvyuM ke te ceDA rAjAnI putrI che, tyAre tApase tene khUba AzvAsana Apyu ane khAvA mATe phaLaphaLAdi lAvI ApyAM. padmAvatIe te khAdhAM ane teno AbhAra mAnyA. pachI tApase tene kahyuM : ena, ahIMthI thADeka dUra dhanapura nAme gAma che tyAM tame jAva. tamane tyAM zAMti maLaze. ema kahI tApasa tene a raste mUkI gayA. padmAvatI tyAMthI dhanapura gAmamAM AvI ane have kayAM javuM teno vicAra karatI hatI, tevAmAM tene eka sAdhvIjI maLyA. padmAvatIe hemane vaMdana karyuM. tenuM nisteja vadana joI sAdhvIjIe tene upAzrayamAM AvavAnuM sUcana karyuM. padmAvatI sAdhvIjInI sAthe upAzraye gaI. sAdhvIjIe tene dharmakhAdha ApyA. padmAvatInuM hRdaya vairAgyarasathI bhiMjAyuM. tene saMsAra para tiraskAra chUchyo ane sAdhvIjIne dIkSA ApavAnuM kahyuM. padmAvatI garbhavatI hatI. te vAta teNe sAdhvIjIne karI nahi. sAdhvIjIe te tene dIkSA ApI. padmAvatI sayamano nirvAha karavA lAgI. thADAka vakhata vityA bAda padmAvatIno garbhakALa najIkamAM AvyA tyAre sAdhvIjIe vAta jANI, eTale temaNe koI gRhasthane tyAM gupta rIte padmAvatIne rAkhI ane teno garbhakALa pUrA karAvyeA. ahiM padmAvatIe eka putrano janma ApyA. sAdhu jIvanamAM putrane sAthe rakhAya nahi eTale padmAvatIe te bALakane ratnakAMbaLamAM vIMTayuM. ane potAnA patinA nAmavALI vIMTI tene paherAvI. ALakane laIne te smazAna bhUmimAM AvI. tyAM bALakane mukyuM ane
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 63 tene kANu laI jAya che te jovA sArUM te jhADanI ethe chupAI ne ubhI raho. tevAmAM eka caMDALa tyAM AvyA ane A bALakane laI gayA. chAnI rIte padmAvatI caMDALanuM ghara joI AvI ane tyAMthI upAzrayamAM AvI. teNe sAdhvIjIne kahyuM ke bALaka mareluM avataryuM, tethI huM tene smazAna bhUmimAM mUkI AvI chuM. putra premane vaza thaI padmAvatI sAdhvI rAja pelA caMDALane tyAM jAya ane putrane ramatA joI AnaMda pAme. have A putra dinapratidina vRddhi pAmatA jAya che. tene kharajavAnuM darada thayuM hatuM, tethI vAravAra te peAtAnA zarIrane hAthathI khaNyA kare, tethI tenuM nAma karakaDu pADayuM. karakaDuM smazAna rakSakanuM kAma karatA. ekavAra e sAdhu te raste thaI ne jatA hatA, temAMnA eka sAdhu jJAnI hatA, temaNe kahyuM. jo koI mANasa A vAMsanI jhADImAMthI pelA ubhA vAMsane kApI le te te rAjA thAya, A zabdo karaka ue sAMbhaLyA, temaja caMpAnagarIno eka brAhmaNa te jhADImAM eThele, teNe paNa sAMbhaLyuM. karaka u ekadama te jhADI pAse doDI gayeA paNa te pahelAM pelA brAhmaNe te vAMsa kApI lIdhA. karaka u AthI gusse thayA. ane teNe te vAMsa brAhmaNa pAsethI chInavI lIdhA. brAhmaNe gAmamAM jaI paMca bheguM karI nyAya mAgyA. pace karaka une elAvI daMDa ApI devAnu kahyuM. karaka ue kahyuM ke vAMsa nahi maLe, kemake amArI rakhevALI che. paMce kahyuM, tane lAkaDI ApavAmAM ze| vAMdhA che ? A bicArA brAhmaNa che te ApI de ne? karakaDu melyeH- A jAduI lAkaDI che, te na apAya. kAraNa ke AnAthI te| mane rAjya maLavAnuM che. A sAMbhaLI sadhaLA brAhmaNeA hasIne melyAH ema che te! bhale tuM rAkha, paNa tane rAjya maLe te A bicArAne eka gAma Apaje hA. are ! ekanA badale e gAma ApIza. ciMtA zIdane kareA che| ?
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 ema kahI karakaDuM lAkaDI laIne ghera AvyA. pelA brAhmaNane te krodha bhAya ja nahi. teNe karaka uno ghATa ghaDI nAkhavAno vicAra karyAM. karaka une A vAtanI khabara paDI, eTale te gAma cheDIne cAlI nIkaLyeA, ane kaMcanapura pahoMcyA. tyAMnA eka bagIcAmAM te vizrAMti levA mATe beThA. kaMcanapurano rAjA aputrie maraNa pAmelA. prajAe rAjA nakkI karavA eka azvane chuTA mUkyA. azva krUratA karatA jyAM karakaDu kheDA che tyAM udyAnamAM AvyA ane tenA mAthA para haNuhaNATa karyAM. eTale prajAjanoe jayavijaya dhvani karI karaka une uMcakI lIdhA ane rAjyAsane besADayeA. A vAtanI pelA brAhmaNane khabara paDI eTale tene vadhAre krodha caDayo. te karakaDu pAse Avye. ane tene bIka dekhADI. karakaDue pele lAkaDAnA daMDa pherabyA eTale temAMthI agninA taNakhA nikaLavA lAgyA. brAhmaNa gabharAyA ane e hAtha joDI kheAlyAH-bhAI, jenA kismatamAM rAjya hoya teja bheAgavI zake. paNa tame mane vacana ApyA mujaba eka gAma te Apaze| ne ? karaka'Due kahyuM. hA, jarUra. paNa tAre kaI jagyAe gAma joIe che ? brAhmaNa khelyAH caMpAnagarInI paDeAzamAM. karakaDue caMpAnagarInA diSavAhana rAjA para eka cIThI lakhI ApI. brAhmaNa tyAM gayeA ane rAjAne cIThI ApI. A brAhmaNa caMDALa jAtinA hatA. tenI didhavAhanane khabara paDatAM te uzkerAyA. teNe cIThInA TukaDe TukaDA karI phekI dIdhA, ane brAhmaNane mAra mArI nasADI mUkyA. brAhmaNa karakaDu pAse AvyA ane saghaLI vAta kahI. AthI karakaM u khelyAH zuM dadhivAhanane ApaNI caMDALa jAti para ATalA badhe! tiraskAra che ? ema kahI teNe senApatine kheAlAvI lazkara taiyAra karAvyuM ane dadhivAhana sAme laDavA nIkaLyA. dadhivAhana paNa peAtAnu lazkara laI laDhavA mATe medAnamAM AvyeA. A vAtanI padmAvatI sAdhvIne khabara paDI. eTale tarataja te karakaDunA taMbumAM AvI. sAdhvIjIne dekhI karaka ue praNAma karyAM.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 65 ane AgamananuM kAraNa pUchayuM. javAbamAM sAdhvIjI bolyAH karasaMDu, tuM jenI sAthe A yuddha khele che, te tAro pitA che, e tuM jANe che karakaMDuM Azcarya pAmI belyoH nA, mahAsatIjI. kahe kevI rIte? je A vIMTI. te para konuM nAma che?' viTI para dadhivAhananuM nAma joI karakaMDa vismaya pAme. sAdhvI bolyA. karakaMDu, sabura. mane ekavAra javA de hArA pitA pAse. ema kahI sAdhvI dadhivAhana pAse gayA ane kahyuM. rAjana ! tamArI padmAvatI rANIne hAthI laI gaye hato, te pachI tenuM zuM thayuM te tame jANo che ?" nahi, mahAsatIjI. huM temAMnuM kazuM jANato nathI.' . "huM pote ja padmAvatI sAdhvIjI bolyA. tyAre tamane garbha hato tenuM zuM thayuM?' rAjAe AzcaryathI pUchayuM. teja A karka, ke jenI sAme tame yuddha khele che. rAjA diMgamUDha bane. yuddha baMdha thayuM ane te karakaMDa pAse AvI premathI tene bheTayo. sAdhvIe temane dharmabodha Apyo. dadhivAhana rAjA vairAgya pAmya ane caMpAnagarInuM rAjya karakaDane seMpI dIkSA laI cAlI nIkaLe. have karakaMDu nyAyapUrvaka rAjya calAve che. karasaMDune gAyanA gekuLa bahu priya hatA. ekavAra eka bALa-vAcharaDAne joI tene tenA para khUba prema thayo. tethI teNe govALane kahyuM. A gAyane tame dehaze nahi ane saghaLuM dudha A vAcharaDAne pIvarAvI deje.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ govALe te pramANe karyuM. eTale vAcharaDe zarIramAM haSTapRSTa thayo. te dekhI karakaMDune ghaNo AnaMda thayo. samaya jatAM te vAcharaDo gharaDe thayo. tethI te azakta ane nirbaLa banI gayo. ekavAra karakaDue gevALane pUchyuM. pele vAcharaDa kayAM gayo? gevALe vRddha ane azakta thayelo vAcharaDe batAvyo. tarata rAjA camakyo. teNe mana sAthe vicAra karyo; ahe, vAcharaDAnI aMte A dazA ! zuM tyAre jagatamAM janmelA sau koIne A sthitie pahoMcavAnuM ! kharekhara jagyuM te javAnuM che, khIlyuM te avazya karamAvAnuM che. udaya pAmyuM te asta thavAnuM che. to mAre zA mATe AtmakalyANa na sAdhavuM. ema AtmabhAvanA bhAvatAM karakaMDune tyAMja jAtismaraNa jJAna thayuM. tarata teNe svayaMseva paMcamuSTi lonca karyo ane dIkSA lIdhI. santa tapa japa saMvara karI hRdayanI ucca bhAvanAne vikasAvatAM grAmyA ane mokSamAM gayA. (pratyeka buddha). 2 lAvatI. sAvazALa vagaranA vijayasena sajAne zrImatI nAmanI rANathI kiravI thaI hatI... te nA lAvatI. teNunuM rUpa athAga hatuM. karavAnI kavAdhitI vAtonuM citra AlekhIne magadha dezamAM Avelo gAmanA zaMkha rAjAne te batAvyuM. zaMkharAjA te saundarya mugdhAnI chabI joIne mohavaza banya; ane citrakArane tene paricaya pUcho. citrakAre te kalAvatInA citrano paricaya ApI, te kanyA avivAhita hovAnuM jaNAvyuM, eTale zaMkharAjAne kalAvatI sAthe lagna karavAnI IcchA thaI. tyAre citrakAre kahyuM mahArAjA. te surUpa kanyAno evo niradhAra che ke teNanA pUchelA cAra praznono je kaI javAba Ape, tene ja te kanyA vare. vaLI rAjana, vijayasenanI sabhAmAM ApanA sarvaguNa saMpannapaNanI vAta
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 thaI che, tethI ja huM Apane maLavA AvyA chuM. vaLI e mahinA pachI tenA svayaMvara thavAnA che, te daramyAna Apa sarasvatI devInu ArAdhana karazo, to daivakRpAe Apa teNInA praznonA javAA ApavAmAM ane teNIne paraNavAmAM bhUita thaI zakazo. 6 khIjA divasathI za`kharAjA sarasvatI devInI upAsanA karavA lAgyA. teNe akhaMDa brahmacarya vrata lIdhuM. rAjAnI ananya bhaktithI sarasvatI devI tenA para prasanna thaI, ane rAjA sanmukha AvI UbhI. varadAna mAgavAnuM kahetAM rAjAnI IcchA mujaba * tathAstu kahI devIe kahyuM:--rAjan! svayaMvaramAM jaI te tamAre vacce ubhA karelA staMbhanI putaLI para hAtha mUkavA eTale te putaLA tenA cAra praznonA javAba Apaze ane kalAvatI tamArI sAthe paraNaze. devInA kahevA pramANe rAjAe svayaMvara maDapamAM jaI te pramANe karyuM eTale kalAvatIe za rAjAne puSpahAra paherAvyA ane vidhipUrvaka lagna kriyA thaI. ceADAka divasa tRipakSamAM rahI, kalAvatI zakharAjA sAthe zaMkhapuramAM AvI. lAvratI sadguNI ane suzIla hovAthI satra prazaMsA pAmI, aMte. manuSya sabaMdhInA vividha sukhA bhAgavavA lAgI. sukhabhAga bhAgavatAM teNIne garbha rahyo. ganuM surakSitapaNe rakSaNa karatAM A mAsa vyatita thayA, eTale kalAvatIne piyaramAM teDI javA mATe jayasena nAmanA tenA bhAI e potAnI bahena vAste suMdara kherakhAM ane vastrAbhUSaNA laI mANasA meAkalyA. kherakhAM vagere joi kalAvatI atyaMta harSa pAmI. zaMkharAjAne kalAvatI para atizaya sneha hovAthI teNIne piyara meAkalavAnI nA kahI, eTale Avela mANusA vidAya thayA. A tarapha kalAvatI, bhAI e meAkalelAM kherakhAM kAMDApara paherI bhAInI prazaMsA karatI, dAsI pratye kahevA lAgI. ahA ! temane
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 mArA para kevo sneha che, ke AvA suMdara berakhAM ane vastrAbhUSaNa mArA mATe mokalyA ! ahA ! huM temane kyAre maLuM! A zabdo kalAvatInA mukhamAMthI nIkaLatA hatA, tevAmAM ja zaMkharAjA teNInA mahela pAsethI nIkaLe, ane A zabda teNe sAMbhaLyA. sAMbhaLatAM ja te kalAvatI para vahemAyo. tenI najaramAM kalAvatI kulaTA lAgI. teNe kalAvatIne dhRSThatApUrvaka tyAga karavAno nizcaya karyo. mahelamAM AvI rAjAe be caMDALAne bolAvIne kahyuM ke tame hamaNA ja rANI kalAvatIne kALAM vastro paheravI, kALA rathamAM besADI jaMgalamAM laI jAva ane tyAM teNInA baMne kAMDa berakhAM sAthe kApI mArI pAse hAjara kare. hukamane amala thaI gaye. kalAvatI mAthe AveluM saMkaTa sahana karavA hiMmatavAna banI ane parama pavitra navakAramaMtranuM smaraNa karatI kALAM vastro paherI rathamAM beThI. ratha araNya tarapha cAlyo. madhya jaMgalamAM ratha bhAvavAmAM Avyo. caMDALAe kalAvatIne nIce utArIne kahyuM -bahena ! amAre duHkha sAthe kahevuM paDe che ke mahArAjAne hukama che ke tamArA baMne kAMDA berakhAM sAthe kApI nAkhIne mahArAjAne svAdhIna karavA. kalAvatI A sAMbhaLI kaMpI uThI. teNe potAnA bhAgyane doSa ApatA kahyuM:-bhale bhAI ! svAmInuM kuzaLa he ! khuzIthI temanI AjJA pramANe varte, ema kahI hiMmatapUrvaka teNIe potAnA baMne hAtha kApI nAkhavA mATe caMDALe sanmukha lakhAvyA; eTale caMDALAe tenA be hAtha taravAranA eka eka jhaTakAthI kApI nAkhyA. kalAvatI bezuddha banI jamIna para DhaLI paDI. caMDALe kapAyelAM kAMDAM laI rAjamahAlayane mArge vaLyA. 'theDIka vAre zuddhi AvyA bAda kalAvatI prabhu smaraNa karatI ekAkI beThI che, tevAmAM pAse vahetI sarItA tarapha tenI dRSTi gaI.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRSAtura thayelI satI pANuM pIvA sarItA taTe pahecI. evAmAM ekAeka pANInuM pUra AvyuM, jemAM kalAvatI taNAI jAya tevI paristhiti utpanna thaI. AvI kalaMkita avasthAmAM tenuM mRtyu thAya, e kalAvatIne ISTa na lAgyuM. eTale te vizuddha bhAve prabhu smaraNa karatAM bolI -he nAtha ! je meM Aja sudhI sAcA manathI pati sevA karI hoya, svapnamAM paNa patinuM ahita IcchayuM na hoya, ane huM pavitra ja houM, te A nadInuM pUra osarI jajo ane mahArA baMne hAtha navapallavita thaje. satInA mukhamAMthI uparanA zabdo nIkaLatAM ja nadIne pravAha ekadama zAMta thaI gayo, ane tenA pAyelAM kAMDAM punaH sajIvana thayAM. ahiM kalAvatIe eka vRkSanI othe Azraya lIdhe ane eka putra ratnane janma Apyo. jaMgalamAM putrane prasava thavAthI kalAvatIne khUba lAgI AvyuM; parantu karmanuM paribaLa samajI, saghaLuM teNuye samabhAve sahana karyuM. evAmAM eka tApasa tyAM AvI caDe. dayAthI te kalAvatI tathA tenA bALakane pitAnA maThamAM laI gayo ane teone tApasaNunA sahavAsamAM mUkyA. kalAvatI ahiM dharma dhyAnamAM samaya pasAra karavA lAgI. bIjI tarapha caMDALAe kalAvatInA kAMDAM berakhAM sahita zaMkha rAjAne saMpyA. berakhAMnI suMdaratA ane kArIgIrI joI rAjA Azcarya pAmyo. vadhu bArIkAIthI jotAM teNe berakhAM para "jayasena" evuM nAma vAMcyuM. te vAMcatAM ja rAjAne dhrAsako paDe. te samajyo ke berakhAM kalAvatInA bhAIne mokalAvelAM che ane tethI ja teNuM tenA bhAI parano asIma sneha vyakta karatI haze! ahA ! huM ke duSTa ke pUratI tapAsa karyA vagara kalAvatI jevI pavitra strI para vahemAya, ane teNInI durdazA karAvI. ahA ! have teNIne kyAM patto lAgaze? ema vicAratAM rAjAnuM hadaya muMjhAyuM; kalAvatIne
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 patto na maLe te dehatyAga karavAnA nizcaya karI rAjAe tenI zeAdha mATe ceAmera dhoDesvArA doDAvyA. jaMgalamAM satIne meLApa thatAM anucarAe rAjAnI sthiti varNavIne, teNIne rAjyamAM AvavAnuM kahyuM. kalAvatI zaMkhapuramAM AvI, rAjAne praNAma karyAM. rAjAe tenI kSamA mAgI, te sAthe teNInA sAnna thayelAM kAMDA joI te Azramugdha banyA ane tenI pavitratAnI vadhu khAtrI thai. rAjA ane rANI tyArapachI sukhapUrvaka rahevA lAgyA. eka pApaTa hatA. ekavAra eka sthavIra mane zaMkhapuramAM padhAratA rAjA rANI temanAM darzane gayA. kalAvatIe peAtAnA para AvelAM kala kanu kAraNa munine pUchyuM. munie kahyuM:--huM satI, pUrve tuM sukSeAcanA nAme rAjakanyA hatI, ane za`kha rAjAnA jIva te pApaTane te pALyA hatA. ekavAra te tArI pAsethI uDI gayA, tethI tane tenA para krodha thayA. te popaTane jhADaparathI te mANase dvArA pakaDI maMgAvyeA ane gussAnA AvezamAM te tenI aMte pAMkhA chedI nAkhI. pUrvabhavanuM A vaira A vakhate zaMkha rAjAe vALyuM. tethI temaNe hArA baMne hAtha kApI nakhAvyA. mATe pApa karmo karatAM pahelAM vicAra karavA ane dharmanuM zaraNa levuM. A upadeza sAMbhaLI anee jAtismaraNa jJAna thatAM tyAM dIkSA lIdhI, ane cAritra pALI devokamAM gayA; tyAMthI mahA videhamAM janma dharI teo meAkSamAM jaze. 58 kAmadeva zrAvaka, caMpA nagarI, kAmadeva nAme gAthApati, bhadrA nAme temanI strI, riddhi siddhine pAra nahi, cha kroDa sAmaiyA jamInamAM, cha kroDa vyApAramAM, cha kroDa gharavakharImAM, ane cha geAkula hatAM. kAmadeva
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka te sarvanA upabhegamAM AnaMdathI divaso pasAra karatA hatA. eka vAra prabhu mahAvIra padhAryA. kAmadeva, ANaMda zrAvakanI jema prabhune vaMdana karavA gayA. prabhunA apUrva upadezathI pratibodha pAmyA, ane zrAvakanA bAra vRta aMgIkAra karyA. niyamenuM barAbara pAlana karatAM keTalAka varSo vityA bAda gharano saghaLo kArabhAra jyeSTha putrane soMpI kAmadeva dharma kAryane mATe nivRtta thayA. eka vAra ardha rAtrIe kAmadeva zrAvaka pauSadhavrata karIne AtmadhyAna dharatAM kAyotsargamAM ubhA hatA, tevAmAM temane dhyAnathI calAvavA mATe eka mithyAtva daSTi deva bhayaMkara pizAcanuM rUpa dhAraNa karIne temanI pAse Avyo ane bolyo -he kAmadeva, mhArA lIdhelAM vRta tuM cheDI de, nahitara A taravArathI tArAM zarIranAM TukaDe TukaDA karI nAkhuM chuM. A sAMbhaLI kAmadeva jarA paNa kSobha pAmyA vinA dhyAnamAM sthira ja rahyA. pharIthI te deve hAthInuM rUpa karIne kAmadevane khUba kacaryA, chatAM kAmadeva nizcaLa rahyA. punaH deve sarpanuM rUpa karI kuMphADA mAryA ane tIkSNa jherI dAMtathI DaMkha dIdho. kAmadevane asahya vedanA thaI, paraMtu te potAnA dhyAnathI jarA paNa DagyA nahi. ema siMha, vAgha, hAthI vagere aneka rUpe vikuvane deve kAmadeva zrAvakane tenA vratathI DagAvavA ghaNA parisaha AyA; chevaTe te deva thAya ane avadhi jJAna mUkIne joyuM to kAmadevane potAnA kAyotsargamAM merU parvatanI jema aDola joyAM. tethI deve potAnuM asala svarUpa dhAraNa karI kahyuM -"dhanya che kAmadeva zrAvaka hamArI Tekane, zakeMdra devatAnI sabhAmAM tamArI draDhatAnI prazaMsA meM jevI sAMbhaLI te barAbara che. avinaya mATe huM tamArI kSamA mAguM chuM. mAro aparAdha tame kSamA karaje." eTaluM kahI te deva svasthAnake cAlyo gayo. savAra thayuM, kAmadeve pauSadhazALAmAM sAMbhaLyuM ke prabhu mahAvIra padhAryA che. tethI te pauSadha pAryA pahelAM ja prabhune vaMdana karavA gayA. prabhue pariSadane dharmabodha Apyo, ane kAmadevane
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ thaelA upasargonuM khyAna karI, kAmadevanI mAphaka vRtta niyamamAM dRDha rahIne, devatA, manuSya, tiryaMcanA upasargone samabhAve sahana karavAnI prabhue pariSadane dezanA dIdhI. kAmadeva prabhune vAMdI, pauSadha pArIne ghera gayA. tyArabAda zrAvakanI 11 pratimA grahaNa karIne, ane aMtima avasare saMthAro karIne kAmadeva zrAvaka kALadharma pAmI pahelA sudharma devalokamAM gayA, ane tyAMthI mahAvideha kSetramAM janmI mekSamAM jaze. pa9 kAtika zeTha munisuvrata bhagavAnanA vakhatamAM mahA zraddhAvaMta evA kArtika nAmanA zeTha hatA. te zuddha deva, guru ane dharma e triratnane anusaranAra hatA. temane tyAM athAga samRddhi sAthe 1008 gumAstAo hatA. kArtika zeThe munisuvrata bhagavAna pAse zrAvakanA bAra vrata dhAraNa karyA hatA. eka vakhata anya darzanI evA rAjAnA gurU te nagaramAM padhAryA. saghaLA loko temanA darzane gayA. paraMtu kArtika zeTha gayA nahi. evAmAM koI ne zeThanA vairIe gusnA kAna bhaMbheryuM ke bhale AkhuM nagara tamArAM darzane Ave, paraMtu kArtika zeTha te Ave ja nahi. AthI guru AvezamAM AvI gayA ane bolyA, ke jyAre huM te zeThane namAvuM tyAre ja khare! A vicAra karI eka divase te rAjagurue evI zarate rAjAne tyAM jamavAnuM AmaMtraNa svIkAryuM ke kArtika zeThanA vAMsA para thALa mUkIne jamADavAmAM Ave. rAjAe A zarata paNa svIkArI. bIje divase kArtika zeThane rAjAe potAne tyAM bolAvyA ane vAta vidita karI. kArtika zeThane rAjAnA hukamane tAbe thavuM paDyuM. te rAjagunA khoLAmAM mAthuM mUkIne nIcA namyA, eTale temanA vAMsA para tApase thALa mUkI bhajana karyuM. garama bhajananA prabhAve zeTha kaMIka dAjhayA paNa kharA. tyAra pachI pitAne vicAra thayo, ke saMsAramAM rahevAthI rAjAnA AvA hukamane tAbe
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 thavuM paDayuM, te dhikkAra che A saMsArane. ema vicArI, temaNe cAritravrata aMgIkAra karyuM ane ugra tapazcaryA tathA saMyamanA prabhAve te kALa karIne saudha nAmaka prathama devaleAkanA IMdra-zakrendrapaNe utpanna thayA. temanA vAMsA para thALa mUkI jamanAra tApasa mRtyu pAmIne te zakrendrane airAvata hAthInuM rUpa karanAra evA AnAdhina deva thayA. ahiM adhijJAna vaDe jotAM te devane bhAna thayuM ke gatabhavamAM A IMdra kArtika zeTha hatA, ane huM tenA vAMsA para janmyA hatA, te A vakhate te mArA para svArI kema kare? evA vicArathI teNe e hAthI viSuryAM. jemAMnA eka para zakrendra potAnA daMDa mUkI khIjA para beThA. eTale te tApasa deve trIjo hAthI anAvyA. ema tApasa rUpa vadhAratA jAya ane IMdra ekeka vastu mUkatA jAya. AthI IMdre avadhijJAnathI joyuM te tene jaNAyuM ke pUrvabhavanA vairI tApasa deva thayeA che, ane peAtAnA uccatvapaNAnA abhimAne te A saghaLI mAyA race che, AthI IMdre tenA para vajranA prahAra karyAM eTale te airAvata hAthI vaza thaI sIdhA cAlyA; ane vidhruvelA rUpa saMkelI lIdhA. tIrthaMkaranA janmAtsava vakhate, dIkSA vakhate, vArSi ka dAna ApatI vakhate tIrthaMkara pAse ubhA rahevuM e vagere kriyAe zakrendrane karavAnI hoya che. 60 kAlIkumAra rAjazrahI nagarInA zreNika rAjAnI kALI rANInI kukSie kAlIkumAranA janma thayA hatA. tenA oramAna bhAI kANikane peAtAnA pitA zreNika rAjA pAsethI rAjya paDAvI levAmAM teNe madada karI hovAthI, tene khIjA nava bhAI enI mAka rAjyamAM bhAga maLyA hatA. eTale magadha ane aMga dezanuM rAjya agIyAra bhAge vaheMcAyuM hatuM. kAlakumAra potAnA rAjyanA vahivaTa kANika pAse caMpAnagarImAM rahIne karatA. kANikane vihalla ane vehAsa
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 nAmanA be sagA bhAIo hatA. teone rAjyamAMthI bhAga Ape na hatA, paNa zreNike temane siMcAnaka nAmane gaMdha hasti ane aDhArasare vaMkahAra Apela hatuM. vihalakumAra vaMkahAra paherI, hAthI para besI gaMgAmAM jaLakrIDA karavA jato. te joI keNikanI strI padmAvatIe te hAra ane hAthI teonI pAsethI laI levAnuM pitAnA svAmIne kahyuM. prathama to keNika tema karavA kabula na thayo, paNa strI haThane vaza banI, keNike vihalakumAra pAse hAra ane hAthI bhAgyA. vihalle kahyuM - kALakumArAdi 10 bhAIone tame rAjyamAM bhAga Ape che, te bhAga mane paNa rAjyamAMthI Apo, eTale mane A hAra ane hAthI tamane ApI devAmAM harakata nathI. keNike rAjyamAMthI bhAga ApavAnuM kabula na karyuM, ane baLAtkAre te hAra ane hAthI laI levA mATe tene dhamakI ApI. AthI vihallakumAra chAnomAno potAnA dAdA (bhAnAbApa ) ceDArAjA (ceTakarAjA ) pAse vizALA nagarImAM jato rahyo. A vAtanI khabara paDatAM keNike te hAra ane hAthI mokalI ApavAnuM ane je te pramANe na bane to yuddha karavA taiyAra thavAnuM kaheNa mokalAvyuM. ceDA rAjA yuddha karavA taiyAra thayA. keNike potAnA daze bhAIonI madadathI ceDA rAjA para caDAI karI. koNika pAse agIyAre jaNanuM thaI 33 hajAra gheDA, 33 hajAra hAthI, 33 hajAra ratha ane 33 karoDa pAyadaLa jeTaluM lazkara hatuM. ceDA rAjAe paNa kAzI ane kezala (adhyA) dezanA 18 rAjAone kahevaDAvyuM ke vihalakumArane tenA hAra hAthI sAthe caMpAnagarImAM pAcho mokalI devo ke kema? javAbamAM A aDhAre dezanA rAjAoe hAra hAthI vagere pAchAM na ApatAM, yuddha karavAnI salAha ApI, te sAthe teo potapotAnuM sainya laI laDavA mATe ceDA rAjAnI madade AvyA. A vakhate ceDArAjA pAse pa7 hajAra
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 75 hAthI, 57 hajAra gheDA, 57 hajAra ratha ane 57 karoDa pAyadaLanuM lazkara thayuM. baMne vacce sAmasAmuM dANu yuddha thayuM. temAM ceDArAjAnA hAthathI kAlI-kumAra maraNa pAme ane ethI narakamAM gayo. tyAM te daza sAgarepamanI sthiti bhogavI, tyAMthI nIkaLI mahAvideha kSetramAM avataraze ne mokSa jaze. 61 kAlIrANI. te rAjagRha nagaranA zreNika rAjAnI rANI hatI. keNike zreNikanI gAdI para besatAM, tenA putra kAlIkumArane rAjyamAM bhAga Apelo, tethI te potAnA putra sAthe keNikanI rAjyadhAnI caMpA nagarImAM rahetI. kaNikane hAra hAthI mATe ceDA rAjA sAthe vigraha thayo temAM kAlIkumAra keNikanI madade gayo, tyAM ceDA rAjAnA hAthe tenuM mRtyu thayuM. A vakhate bhagavAna mahAvIra caMpAnagarInA udyAnamAM samesaryA hatA. prabhunA darzane jatAM kAlIrANIe potAnA putranuM zuM thaze ema pUchatAM prabhue tenA mRtyu samAcAra ApyA, * baMne vacce ghaNuM divasa sudhI yuddha cAlyuM temAM kAlI Adika daze kumAre caTaka rAjAnA eka eka bANathI mRtyu pAmyA. AthI keNika bhaya pAmyuM. teNe potAnA mitra devanI ArAdhanA karI. deva Avyo. tene keNike ceTaka rAjAne saMhAra karavAnuM kahyuM, tyAre deve kahyuM ke prabhu mahAvIranA parama bhakta ceTakarAjAne ame kAMI paNa nukazAna karI zakIye ema nathI. paNa jo tuM kahe, te tAruM rakSaNa karIe. koNike hA kahI, eTale deve ceDArAjAne tyAMthI upADIne bIje mU, jethI keNikano vijaya thayo. keNike vizALA nagarIne ujajaDa karI mUkI. A yuddhamAM 1 karoDa 80 lAkha manuSyone saMhAra thayo hate. kahI, eTale A A nagarIne ja ame
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ uda tethI teNIne tyAM mUrchA AvI. parantu bhagavAne medha ApavAthI teNIne vairAgya upanyA ane prabhu pAse cAritra laI te caMdanabALA sAdhvI pAse rahI. guruNInI AjJA laI teNe ratnAvalI tapa karI zarIra zASavI nAkhyuM. ATha varSanA dIkSA paryAya pachI aMta samaye eka mApunuM anazana karI, kALI-sAdhvI kaivalyajJAna pAmI sekSamAM gayA. 62 kAlIkumArI. AmalakapA nagarImAM kAla nAmane gAthAti rahetA. tene kAlazrI nAmanI patnI hatI. tenAthI tene eka putrI thaI. tenu nAma kAlIkumArI. te yauvanapaNuM pAmI, paNa tenu zarIra vRdhdhA jevuM dekhAtuM hatuM. hAtha, paga, stanAdi sarva avayavA vRddha strI jevA dekhAtAM. te avivAhitA ja rahI. ekavAra te pArzvanAtha bhagavAnanI dezanA sAMbhaLavA gaI. tyAM tene vairAgya thavAthI mAtApitAnI rajA laIne te dIkSita banI. puchyulA nAmanA AryajI pAse teNI 11 aMga bhaNI ane ugra tapa saMyama ArAdhavA lAgI. parantu kavazAta pAchaLathI te AcAramAM zithila khatI; ane zarIranI vibhuSA-zuzruSA karavA lAgI. hAtha, paga, mADhuM, mAthuM temaja zarIranA anyAnya avayavA te dhotI; uThavAnI jagyAe pANI chAMTIne pachI te khesatI. AvAM kAryAM na karavAnuM puSpabyulA AryAjIe teNIne vAraMvAra kahyuM, chatAM zithila banelI kAlI sAdhvIe te mAnyuM nahi. e rIte ghaNA kALa cAritramAM nigamana karIne, pUrva mRtyAnI AleAcanA lIdhA vagara aMtima anazana karI te mRtyu pAmI ane camaracaMpA kAlAvatasaka nAmaka vimAnamAM devIpaNe utpanna thaI. tyAM te aDhI palyeApamanI sthiti pUrNa karI mahAvidehamAM avataraze ane meAkSamAM jaze.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 63 kasava gAyApati. rAjagRha nagaramAM kAsava nAmane gRhasthapati rahe. teNe bhagavAna mahAvIra pAse dIkSA grahaNa karI hatI. soLa varSa paryata zuddha cAritranuM ArAdhana karyuM. guNa saMvatsarAdi mahA tapa karyo. ane chevaTe vipula parvata para anazana karI, kaivalya jJAna pAmI mokSamAM gayA. 64 kItivIrya. bharata cakravartI pachI ayodhyAnI rAjagAdI para chaThTho rAjA thayo te kIrtivIrya. temanA pitAnuM nAma baLavAya. kItivIryane bharata mahArAjAnI jema arisAbhuvanamAM ja AtmAnI apUrva zreNimAM pravezatAM kevalya jJAna thayuM hatuM. dee sAdhuveza arpaNa karyo ane pachI teo cAritra aMgIkAra karI mekSamAM gayA. 65 kRSNarANI. te zreNika mahArAjAnI rANI hatI. teno putra, ceDArAjA ane koNika vaccenA yuddha saMgrAmamAM bharAye, e jANuM teNe kALI rANInI mAphaka bhagavAna mahAvIranI dezanA sAMbhaLI dIkSA aMgIkAra karI. tapamAM vaDAsiMhanI kriyAne tapa karyo. 11 varSanI saMyama paryAyane aMte te kaivalyajJAna pAmI mekSamAM gayA. 66 kRSNa vAsudeva. vasudeva rAjAnI devakI nAmaka rANunA te putra hatA. temano janma temanA mAmA kaMsane tyAM mathurAmAM thayo hato. kaMsane atimukta munie kaheluM ke A tamArI bena devakIne je sAtame bALaka thaze, te tane mAraze. AthI yuktipUrvaka vasudevane samajAvI, devakInI
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 prasutikriyA peAtAne tyAM karAvavAnI mAgaNI karI. vasudeve te kabula rAkhI. tyArabAda devakIe prasavelAM cha bALako devanI mAyAthI sulasAne tyAM gayA, ane sulasAne janmelAM mRta bALako devakIne tyAM AvyA. have sAtamA putraprasavanI kaMsa rAha jovA lAgyA. teNe cAkIdArAne sakhta cetavaNI ApI. parantu jenuM puNya prabaLa hoya ane bhAvi nirmANa hoya te koNa mithyA karI zake. yAga evA banyA ke kharAkhara sAtame mahine devakIe sAtamA bALaka zrI kRSNane janma ApyA. devAnA prabhAve cAkIdAreA uMdhamAM dhAratA hatA. devAe te kRSNa ALakane sAvadhAnIthI uMcakI lIdhA ane tene laI jaIne gokula nAmaka grAmamAM naMda nAmaka gAvALane tyAM mUkayA. tyAM kRSNa meTA thayA ane kaMsane vadha karyAM. parantu zrI kRSNa te vakhate jarAsaMghanI kathI pazcima bhaNI cAlyA gayA. tyAM devatAoe tene mATe dvArikAnagarI vasAvI ApI. sarva yAdavAe temane rAjyAsane mesADI rAjA tarIke svIkAryAM. A vAtanI khabara paDatAM prativAsudeva jarAsaMghe kRSNa vAsudeva para caDAI karI, parantu temAM jarAsaMdha marAyA. pachI bIjA dezeA zrIkRSNe jItyA ane e rIte te cha khaMDanA adhipati thayA. te vakhate pAMDavA temanA nikaTanA sagA ane snehIo hatA. temanA vakhatamAM zrI kRSNanA kAkA samudravijaya rAjAnA putra zrI nemanAtha tIrthaMkara thayA. zrI kRSNa prabhu temanAthanA ananya bhakta hatA. zrIkRSNane rUkSmaNI, satyabhAmA, rAdhA, padmAvatI Adi ghaNI rANIo hatI. temanA nAnAbhAI gajasukumAre sagapaNa karelI kanyAne cheADI, pravA~ laI, tapa karavA smazAnamAM vAsa karyAM hatA, tyAM temanA sasarA sAmila brAhmaNanA upasargathI zrI gajasukumAre meAkSamAM vAsa karyAM. A khabarathI bhAinA A vedanAjanaka mRtyuthI zrI kRSNane dhaNuM lAgI AvyuM. peAtAnuM mRtyu kevI rIte thaze e bAbata zrI temanAthane pUchatAM prabhue zrI kRSNane kahyuM ke-tArI dvArakAnagarI devanA kope maLaze ane jarAkuvaranA hAthe tArI mRtyu thaze.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 79 AthI bhaya pAmI zrI kRSNa jIvanamAM satkAryo karavAnuM paNa lIdhuM. te dIkSA te na laI zakayA, tema zrAvakanA vato paNa grahaNa na karI zakyA, paraMtu temaNe dvArikA nagarImAM e paDaha vagaDAvyo ke je koIne dIkSA levI haze tenuM tamAma kharca zrI kRSNa Apaze, ane temanA vAlIvArasanuM pate rakSaNa karaze. AthI ghaNAoe A sagavaDathI dIkSA lIdhI. A uparAMta aneka satkarmo vaDe zrIkRSNa tIrthakara nAma karma upArjana karyuM ane teo have pachInA utsarpiNI kALamAM asamanAtha nAmanA tIrthaMkara thaze. Akhare dvaipAyana nAmanA agnikumAra devanA kopathI dvArikA nagarI baLI. agninI comera pharI vaLelI javALAo rokavA zrIkRSNa zaktimAna na thayA, eTale zrIkRSNa tathA baLadeva, eka rathamAM potAnA pitA vasudeva ane mAtA devakIne besADI, pite ratha hAMkIne jevA ja dvArikA nagarInA daravAjAnI bahAra nIkaLyA, ke tarata ja te daravAje tUTI paDyo ane potAnA mAbApa temAM cagadAI mRtyu pAmyA. baMne bhAI jhaDapabhera tyAMthI nAsI chUTayA ane vagaDAmAM gayA. tyAM zrIkRSNane khUba tRSA lAgI. baLabhadra pANInI zodha mATe cAlyA gayA. tevAmAM je jhADa pAse zrIkRSNa beThA hatA, tyAM jarAkuMvaranA hAthathI chUTeluM eka bANa AvyuM ane te zrIkRSNanA kapALamAM vAgyuM. kAramI cIsa pADI zrI kRSNa tyAM eka hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karI mRtyu pAmyA * zauryapura nagaranI bahAra AzramamAM parAzara nAmano tApasa hatuM. teNe yamunA dvIpamAM jaI kaI nIca kanyA sAthe bhogavilAsa ryo, pariNAme eka putra thaye. tenuM nAma haipAyana. dvaipAyana AgaLa jatAM brahmacArI parivrAjaka thaye ane yAdavonA sahavAsamAM maitribhAvathI rahevA lAgyo. ekavAra zAMba Adi kumAra madirAmAM cakacUra " banyA ane dvaipAyanane mArI nAMkhyo. marIne te agnikumAra deva tha. krodhanA niyANAthI teNe dvArikA nagarIne bALIne bhasmIbhUta karI.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 ane trIjI narake gayA. pAchaLathI baLabhadre AvIne bhAInA mRtyu para khUba AMsu sAryA, paNa saghaLuM vyartha gayuM. Akhare teNe zrI kRSNanI aMtaHkriyA karI. zrIkRSNa AvatI cevIsImAM bharatakSetramAM 12 mA tIrthaMkara thaze. 67 kRSNakumAra. zreNika rAjAnI kRSNakumArI nAmaka rANune kRSNakumAra nAme putra thayo hato. te kAlukumAranI sAthe yuddhamAM keNikanI madade gaye. tyAM ceDA rAjAnA hAthe tenuM mRtyu thayuM ane te narakamAM gayo. tyAMthI nIkaLIne te kALakumAranI mAphaka mekSamAM jaze. 68 kuMthunAtha. vartamAna cevisInA 17mA tIrthaMkara zrI kuMthunAtha hastinApuranA sura nAmaka rAjAnI zrI nAmanI rANInI kukSimAM, savArthasiddha vimAbhamAMthI cyavane zrAvaNa vadi 9 nI rAtre utpanna thayA. mAtAe 14 svapna joyAM. garbhakALa pure thaye vaizAka vadi 14 nA roja temano janma thayo. dikumArIkAoe zrIrANanuM sutikAkarma karyuM. Iddhie bhAvI tIrthakarane janmotsava ujavyo. mAtA pitAne atizaya harSa thaze. garbha vakhate mAtAe kuMthu nAme ratnasaMcaya joye, te uparathI putranuM nAma kuMthunAtha pADavAmAM AvyuM. bAlyAvasthA vItAvI teo yuvAvasthA pAmyA tyAre temane keTalIka surUpa kanyAo paraNAvavAmAM AvI. temanuM dehamAna 35 dhanuSyanuM hatuM. ra3750 varSanI umare teo pitAnI rAjagAdI para AvyA. 23750 varSa sudhI mAMDaLIka rAjApaNe rahyA. tyArapachI AyuddhazALAmAM cakraratna utpanna thayuM, je vaDe temaNe chaso varSamAM cha khaMDa jItyA ane teo cakravartI kahevAyA. cakravartIpaNAmAM temaNe ra3750 varSa rAjya karyuM, tyAra pachI varasIdAna ApavuM zarU karyuM. te pachI temaNe eka hajAra puruSa sAthe vaizAka
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 vida pAMcame saMyama aMgIkAra karyAM. 16 varSI chadmasthapaNe rahyA pachI caitra zudi trIje temane kaivalyajJAna prApta thayuM. teone svayaMbhU pramukha 35 gaNadharA hatA. kuMthunAtha prabhunA zAsana piravAramAM 60 hajAra sAdhue 60600 sAdhvIo, 179 hajAra zrAvakA ane 381 hajAra zrAvikAo hatA. 23734 varSa sudhI teo kaivalya pravA~mAM rahyA, e rIte pa hajAra varSoMnuM AyuSya purUM karI eka hajAra sAdhue sAthe sameta zikhara para eka mAsanA anazane vaizAkha vida 1 nA rAja prabhu siddha thayA. 69 kuberakumAra dvArikAnA rAjA zrIkRSNanA oramAna bhAI zrI baLabhadranI dhAriNI nAmaka rANIthI kukherakumAra utpanna thayA. yauvana vaya pAmatAM te 500 strIo paraNyA, prabhu temanAthanI dezanA sAMbhaLI vairAgya pAmyA ane zrI temanAtha pAse dIkSA aMgIkAra karIne temaNe 14 pUrvanuM jJAna meLavyuM. 20 vaSaeNnuM cAritra pALI zrI zatruMjaya parvata para te siddha thayA. (aMtakRta) 70 kuMbharAjA te mithilA nagarInA rAjA ane mallInAtha ( mahIkavarI ) prabhunA sAMsArika pitA hatA. mallIkuvarInA athAga rUpathI mAha pAmI jitazatru vagere rAjAoe tenI kuMvarI paraNAvavA mATe kuMbharAjA pAse mAgaNI karI. kuMbharAjAe nA pADI. tethI chae rAjAoe saMpa karI mithilA nagarIne dherA dhAlyeA. zatrunAM apAra daLa sAme mithilApati Takkara na jhIlI zakavAthI te mahelamAM bharAI kheDA. Akhare mahIku MvarInI yuktithI tenA bhaya dUra thayA. mahIkuMvarI ane chae rAjAoe pAchaLathI dIkSA lIdhI, ane kuMbharAjAe zrAvakapaNe aMgIkAra karyuM. (nAtAsUtra )
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra 71 kuDakAlika kapIlapuranagaramAM kuMDakAlika nAme gAthApati hatA. tene pUSA nAme strI hatI. riddhisiddhi paNa ghaNIja hatI. prabhu mahAvIranA upadeza sAMbhaLI te paNa kAmadevanI mAphaka zrAvaka thayA ane pavitra jIvana gALavA lAgyA. ekavAra madhyAnhakALe pAMtAnI nAmAMkita mudrikA ( vIMTI ) utArIne, prabhu mahAvIra pAsethI lIdhelAM vratanuM zAMtacitte smaraNuM karatA hatA, tevAmAM eka deva temanI pAse AvyA ane kahyuH he zrAvaka, gAzALAnA dhama sAcA che, ane mahAvIranA dhama khoTA che. kemake geAzALA kahe che ke je thavAnuM hoya teja thAya che; ane mahAvIra kahe che ke udyama karavAthI thAya che. te gAzALAnuM kathana satya che; mATe mahAvIra pAsethI lIdhelu vrata cheADI de, nAhaka tapa japa karI zA mATe AtmAne zoSe che! tyAre kuMDakAlike kahyuM:-dhama tA prabhu mahAvIraneAja satya che; he deva, tuM ahiMja jo ke tuM devanI je riddhisiddhi pAmyA, te zAnA pratApe ? te udyama na karyAM hota to tane temAMnuM kazuMye na maLata. mATe prabhunA ja prarUpelA dharma satya che, anya dharmanI huM svapnAmAMya IcchA na karUM. tenI tAre khAtrI rAkhavI. upara pramANe sAMbhaLI deva stabdha thai gayo. teNe kuMDakAlikanI daDhatAnA vakhANa karyAM. pachI te deva tyAMthI svasthAnake gayA. tyArabAda putrane gRhakAya bhAra soMpI kaDakAlika sa'sAra kAryamAMthI nivRtta thayA. 11 pratimA vahana karIne, eka mAsanA saMthArA bhAgavI kALa karIne te saudhama devalokamAM devapaNe utpanna thayA ane tyAMthI mahAvidehamAM janma laI meAkSa pAmaze. 72 kezIsvAmI te bhagavAna pArzvanAthanA ziSya hatA. mati, zruta ane avadhijJAnI hatA. cAritravata, kSamAvaMta, mahAtapasvI, yazavaMta, jJAnavata Adi anupama lakSaNA vaDe teo zAbhAyamAna hatA. aneka
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 ziSyothI parivartelA zrI kezI svAmI ekavAra zrAvastI nagarInA hiMduka nAmanA udyAnamAM padhAryA. eja arasAmAM bhagavAna mahAvIranA prathama gaNadhara zrI IdrabhUti urphe gautama svAmI paNa teja zrAvastI nagarInA koSTaka nAmaka udyAnamAM aneka ziSyo sahita padhAryA. A baMne mahApuruSonA ziSya zaheramAM gaucarI arthe nIkaLatA bhegA thayA. baMne jainadharmI sAdhuo hovA chatAM eka bIjAne judo judo veza joI paraspara teone zaMsaya thayuM ke AnuM kAraNa zuM haze? ubhaya ziSyavRMde potapotAnA gurUne A vAta karI. AthI zrI gautama gaNadhare vicAryuM ke bha. pArzvanAthanA ziSya mArAthI meTA gaNAya, mATe niyama pramANe bhAre kezI svAmIne vaMdana karavA javuM joIe. ema vicArI zrI gautama siMduka vanamAM zrI kezI gaNadhara pAse AvyA ane temane bhAvayukta vaMdana karyuM. kezI svAmIe paNa temano satkAra karI gya Asane besADyA. A vakhate zrI kezI ane gautama caMdrasUrya jevI zobhavA lAgyA. anya matAvalaMbIo A kautaka jevA mATe udyAnamAM AvyA. jainadharmanuyAyIo paNa eka bIjAnI carcA sAMbhaLavAnI utsuktAthI AvyA. devalokanA devatAo paNa tyAM AvI pahoMcyA. paraspara vArtAlApa zarU thayo. temAM prathama kezI svAmIe zrI gautamane pUchyuM -he buddhimAna ! pArzvanAtha prabhue cAra mahAvratalpa dharma kahyo ane mahAvIra prabhue pAMca mahAvrata rUpa dharma kahyo, te A taphAvatanuM zuM kAraNa haze? zrI gautame javAba Apyo -svAmina! pahelA tIrthakaranA sAdhuo saraLa ane jaDa hoya che, chellA tIrthakaranA sAdhuo vAMkA ane jaDa hoya che, jyAre vaccenA 22 tIrthaMkaranA sAdhuo saraLa ane buddhivaMta hoya che. tethI prabhue be prakArane dharma kahyo che. arthAta pahelAM tIrthaMkaranA sAdhuo tvarAe dharma samajI zaktA nathI, ane samajyA pachI teo sArI rIte tenI ArAdhanA kare che,
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyAre chellA tIrthaMkaranA sAdhuo jaldIthI samajI zake che kharA, paraMtu AcAra pAlanamAM teo zIthIla bane che. te kAraNathI pahelA ane chellA tIrthakare pAMca mahAvrato prarUpyA che ane vaccenA 22 tIrthakaree cAra mahAvrate prarUpyA che. - A javAbathI kezI svAmI ghaNo saMtoSa pAmyA. punaH temaNe gautamanI vinaya-bhakti karIne bIjo prazna pUche. temaNe kahyuM-mahAnubhAva! pArzvanAtha bhagavAne bahumUlAM ane raMgIna vastro vAparavAnI sAdhuone chUTa ApI che, tyAre mahAvIra bhagavAne alpa mUlyavALAM ane veta vastra paheravAnI sAdhuone AjJA karI che, te AnuM kAraNa zuM haze? zrI gautame javAba Ape, ke chellA tIrthaMkaranA sAdhuo vAMkA ane jaDa hovAthI teone vastra para mohabhAva thAya, e svAbhAvika che. ane 22 tIrthakaranA sAdhuo mehamAM Asakta bane tevA na hovAthI, raMgIna ane mUlyavAna vastro vAparavAnI AjJA ApI che. vaLI lIMga paNa sAdhupaNuM pALavAmAM madadagAra che, sAdhu AcArathI bhraSTa thato hoya, te vakhate te pitAnA veza parathI paNa zaramAya ke huM jaina sAdhu chuM, mahArAthI duSkarma na sevAya. vagere vagere. uparyukta AcAra ane vezanA prazno uparAMta bIjA ghaNA prazno kezIsvAmIe pUchayA ane zrI gautame tenA saMtoSakAraka khulAsAe karyAH AkhI pariSad paNa AnaMda pAmI. tyArabAda kezI gaNadhare, gautama gaNadhara pAse cArane badale pAMca mahAvratonuM aMgIkaraNa karyuM. baMne gaNadhara deva pita pitAnA ziSya maMDaLa sAthe anya sthaLe vihAra karI gayA. thoDAka vakhata pachI zrI kezI svAmIne kaivalya jJAna thayuM ane teo mekSamAM gayA.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 kayI. ayodhyA nagarInA rAjA dazarathanI te rANI hatI. kekeyIne paraNIne AvatAM rastAmAM bIjA rAjAo sAthe dazarathane yuddha thayuM, te vakhate dazaratha rAjAnA rathanA paiDAnI khIlI nIkaLI gaI. A vakhate samayasUcakatA vAparIne rANuM kekeyIe khIlInI jagyAe pitAnI AMgaLI bharAvIne rathane cAlu rAkhyo. yuddha puruM thatAM kaikeyInI AMgaLIne chuMdAIne kuco thaI gayo hato. A joI dazaratha rAjA kekeyI para prasanna thayA ane teNe teNune varadAna mAgavAnuM kahyuM. kaikeyIe te varadAna prasaMge bhAgI levAnuM dazaratha rAjA pAsethI vacana lIdhuM. kaikeyIne bharata nAme putra thayo. zrI rAmacaMdrajInA rAjyArohaNa vakhate kaikeyIe pitAnuM vacana mAgyuM ke zrI rAmane vanavAsa Apo ane pitAnA putra bharatane rAjya Ape. AthI dazaratha rAjAne ghaNo pazcAttApa thaye; parantu ApelA vacana pramANe tene anusaravuM paDayuM. kekeyI lokonA dhikkArane pAtra banI ane apamAnita dazAmAM tene pitAnuM jIvana vitAvavuM paDayuM. 74 kailAsa gAthApati, sAMketapura nAmaka nagaramAM kailAsa nAmane gAthApati raheto. teNe bhagavAna mahAvIra deva pAse cAritra lIdhuM hatuM. bAra varSa sudhI uttama prakAranuM cAritra pALI teo mokSamAM gayA. 75 keNika rAjagRhI nagarImAM zreNika rAjA rAjyAsana para birAjatA hatA. zreNika mahArAjAne naMdA nAmanI rANathI abhayakumAra nAme putra thayo hato. te mahA vicikSaNa ane buddhizALI hatuM. tethI rAjyakAryabhAramAM zreNika rAjAe tene salAhakAra mukhya maMtrI banAvyA hatA. vaizAlaka nagarInA rAjA ane prabhu mahAvIranA
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAmA ceTakarAjAne sAta putrIo hatI. temAM ceghaNuM susvarUpavAna hevAthI zreNika mahArAjAe tenuM bhANuM karyuM hatuM. paNa ceTaka rAjAne niyama evo hato ke jainadharmIneja kanyA ApavI. tethI rAjA zreNika nirAza thayA hatA. (adyApi zreNika rAjA bauddha dharmI hatA) abhayakumAra zreNikane vaMdana karavA AvyA ane pitAnuM nirAza vadana joI kAraNa pUchatAM zreNike celaNAne paraNavAnI IcchA batAvI. abhayakumAre pitAnI nipuNatAthI calaNuM rANIne meLavI ApI. rAjA zreNika celaNAne paraNyA ane tenI sAthe sukha bhogavavA lAgyA. kALAntare cellaNuM rANune garbha rahyo. bAda traNa mahine cellaNA rANIne rAjA zreNikanA kALajAnuM mAMsa khAvAno dehada thaye. A vAta rANIthI rAjAne kema kahI zakAya? tethI niraMtara te rANI sukAvA lAgI. ekavAra tene ciMtAmagna joI zreNike pUchyuM, tyAre teNe saghaLI hakIkta jAhera karI. rAjAnI paNa ciMtA vadhI. abhaya kumArane bolAvya, abhayakumAre AzvAsana ApI dehada pUrNa karI ApavAnuM vacana ApyuM. abhayakumAre kasAIkhAnAmAMthI pazunA udara sthAnanuM mAMsa maMgAvyuM. rAjA zreNikane eka palaMga para suvADI, maMgAveluM mAMsa tenA hRdaya para WDAmAM vIMTIne bAMdhyuM, ane rAjA zreNikanuM moM dekhAya tevI rIte tenA para eka cAdara oDhADI dIdhI. celeNe rANI ne bolAvIne te palaMganI pAse ja eka Asana para tene besADI. zreNika rAjAe mUcha pAmyA hoya te dekhAva zarU karyo. abhayakumAra peluM mAMsa charI vatI kApyA jatA hatA, ane tene eka vAsaNamAM mukyA hatA. mAMsa saghaLuM kapAI rahyA bAda abhayakumAre te celleNAne ApyuM. cellaNuM rANIe te mAMsa khAdhuM ane dehada puro karyo. cellaNa prasannatApUrvaka garbhanuM rakSaNa karavA lAgI.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka vakhata cellaNAe vicAra karyo ke A bALake garbhamAMthI ja pitAnuM mAMsa khavaDAvyuM, AgaLa jatAM A putra che julama nahi kare ! mATe A garbhane atyArathI ja nAza karavo zreyaskara che, ema dhArI cellaNuM te bALakanA nAza mATe auSadha khAvA lAgI, paraMtu temAM te saphaLa thaI nahi. anukrame nava mAse putrano janma thayo. janma thatAMja cellaNue A bALakane kuLanAzaka dhArIne ukaraDAmAM pheMkI devarAvyuM. tyAM kukaDAe A bALakanI AMgaLI karaDI khAdhI ane temAMthI lehI vahetuM hatuM. bALakane ukaraDAmAM pheMkIne jevI dAsI pAchI pharatI hatI tevAmAM ja tene zreNika rAjA maLyA. zreNike pUchatAM dAsIe sarva hakIkata jAhera karI. rAjA dAsI sAthe ukaraDAmAM gayA. tyAM A bALaka duHkhathI raDatuM hatuM. tarataja zreNike tenI AMgaLI meMmAM ghAlI lohI cusI lIdhuM ane bALakane laIne aMtaHpuramAM calaNu pAse AvyA. cellaNAne Thapake ApIne A bALakanuM rakSaNa karavAnuM kahyuM. cellaNA rANu udAsabhAve bALakanuM rakSaNa karavA lAgI. A bALakanI AMgaLI kukaDAe karaDI khAdhI hatI, tethI tenuM nAma "kaNika pADavuM. bAlyAvasthA vItAvI kuNika yuvAvasthAne pAye, tyAre tene ATha strIo paraNAvavAmAM AvI. kuNika yuvarAjapade hatA, ane rAjyakArabhAramAM paNa puratuM lakSa Apato hato. ekavAra kaNikane vicAra thayo ke jyAM sudhI zreNika rAjA rAjyAsana para che tyAM sudhI mArAthI rAjya bhogavI zakAze nahi, mATe zreNikane kedakhAnAmAM pUrIne huM rAjagAdI para besuM. evo vicAra karI pitAnA oramAna vagere daza bhAIone bolAvI pitAnI IcchA jAhera karI. sarvee anumati ApI. prasaMga sAdhIne kaNike zreNika mahArAjAne kedakhAnAmAM pUrI dIdhA, ane te rAjyagAdI para besI gayo. pachI teNe nagaramAM pitAnI
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapta dhAka besADI dIdhI. keIpaNa mANasa zreNika rAjAne maLavA jaI zake nahi, temaja temane khAnapAna ApavAnuM paNa kaNike baMdha karAvyuM, A sAMbhaLavAthI cellaNuM rANunA duHkhane pAra rahyo nahi, te khuba A dhyAna karavA lAgI. paNa zo upAya? chatAM teNe himatavAna banIne kuNika pAse gaI, ane zreNikane maLavA javAnI rajA mAgI. kaNika nA kahI zake nahi, tethI celaNa rANuM roja zreNikane maLavA jAya ane chAnI rIte khAvAnuM laI jaIne temane Ape. A pramANe keTalAka divasa vItI gayA. kuNikane eka putra hato. tenA para kaNikane ghaNIja prIti hatI. te bALakane ramADato hato. pAse cellaNuM rANuM beThelI hatI. tene joIne kuNika bolyAH he mAtA, mArA jeTalI prIti jagatamAM koIne putra para haze ? rANI cellaNAe javAba Ape -kuNika, putra prema te mahArAjA zreNikane ! bAkIne bIjAno prema to svArthI ane kSaNikaja. kuNika kAraNa pUchayuM. rANuM callaNae kuNikano jIvanavRttAMta kahyo ane kahyuM ke zreNikanAja pratApe tuM jIvato rahyo che, nahi te kyAranoye svadhAma pahoMcI gayA hatA. vaLI rAjya paNa tane ja ApavAnI IcchA mahArAjA zreNikanI hatI. paNa tuM te bahu sAre putra the, eTale rAjyalobhane khAtara pitAne kedamAM puratAM paNa tane dayA na AvI. A sAMbhaLI kuNika kSaNabhara thaMbhI gayuM ane pitAnA premALa pitAne duHkha ApyA badala pazcAttApa karavA lAgyo. tarata ja te cellaNa rANIne kahIne zreNikane kedakhAnAmAMthI chUTA karavA mATe daLyo. luhArane bolAvavA jatAM moDuM thAya tethI te pote hAthamAM eka leDhAne daMDa laIne jela tarapha ravAnA thayo. - zreNika rAjA karmanI vicitra sthiti upara vicAra karatA hatA ane pote pAchaLathI jainadharmI banyAthI saghaLuM duHkha samabhAva
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrvaka sahana karatA hatA, tevAmAM rAjA zreNike kaNikane hAthamAM leDhAne daMDa laI jaldIthI potAnI sAme doDate Avato je. zreNike vicAra karyo ke kharekhara, A putra bApane pUrvabhavano vairI ja che; ane jarUra mAro bhayaMkara rIte te saMhAra karaze, tethI putranA hAthathI maravuM tenA karatAM pite jAteja bharI javuM bahetara che, ema ciMtavI teNe tAla puTa viSa pitAnA moMmAM nAkhyuM ane maraNane zaraNa thayA. kuNika, pitAnA pAMjarA pAse pahoMcyA, tyAM te zreNika ne mRta avasthAmAM joyA. aMtima samaye paNa pitAno meLApa na thayo jANI tarataja te mUcha khAI jamIna para paDI gayo. zuddhimAM AvatAM te ArkaMda vilApa karato pitAnA pApano pazcAttApa karavA lAgyo. ghera AvI cellaNane vAta karI. cellaNa paNa duHkha pAmI. kALAntare kuNika zekamukta thayo ane rAja bhogavavA lAgyo. 76 kezalyA. ayodhyAnA dazaratha rAjAnI te rANuM ane zrI rAmacaMdrajInI mAtA hatI. te mahA pativratA ane dharmaparAyaNa hatI. soLa satIonI prazastimAM tenuM nAma mukhya che. tenuM zakya pratyenuM, zakyanA putra pratyenuM ane Itara jane pratyenuM prazaMsanIya vartana eja tenAM udArapaNane paricaya karAve che. kauzalyA jevI sannArIo A jagata para janma ane prema-vAtsalyathI potAnI sumadhuratAno parAga jagata para vahetA kare eja baMdha kauzalyAnA jIvanamAMthI sau koIne maLe che. 77 kesa. mathurA nagarImAM ugrasena rAjA rAjya karato. tene dhAriNuM nAmanI rANuM hatI. tenAthI kaMsane janma thaye. kaMsa jyAre garbhamAM hato, tyAre tenI mAtA dhAriNune pitAnA kALajAnuM mAMsa
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 khAvAnA dohada thayelA. AthI garbhane aniSTakArI samajI, kasane janma thatAMja rANIe tene kAMsAnI peTImAM ghAlI, kaMsanA pitAnA nAmanI mudrikA tene paherAvI, 'nadImAM taratA mUkayA. taratI taratI te peTI saurIpuranA eka viNakane hAtha AvI, teNe temAMthI A bALakane kADhayA ane tenu pAlana karavA lAgyA. AgaLa jatAM te tAkAnI thavAthI viNake tene vasudeva rAjAne soMpyA. vasudeve tene yuddhakaLA zIkhavI. tyArapachI kaMse siMharatha rAjAne pakaDayo ane jIvayazA nAmaka rAjakanyA paraNyA. pachI teNe ugrasena pAsethI mathurAnuM rAjya meLavyuM, ane pitAne kedamAM pUryAM. vasudeva ane kaMsane mitrAcArI hatI. A mitrAcArInA badalAmAM kaMse peAtAnA kAkA devaka rAjAnI dIkarI devakI vasudevane paraNAvI. C A utsava vakhate jIvayazAe atimukta muninI mazkarI karelI, tenA badalAmAM atimukta munie tene kahyuM ke A devakInA sAtamA garbha tamArA kuLane ane tamArA patineA nAza karaze. AthI jIvayazA gabharAI gaI. A vAta teNe potAnA pati kaMsane kahI. ka Mse devakInI suvAvaDA peAtAne tyAM karAvI; parantu teneA nAza karanAra kRSNa tA daivayeAge jIvatA ja rahI gayA. devakIne avatarelA prathamanA cha gA~ mAyA vaDe sulasAne tyAM mUkAyA hatA, ane sulasAnA mRta bALako devakInI gAdamAM paDacA hatA, jene patthara sAthe aphALAne kaeNMsa peAtAnA vaira badala satASa pAmIne pheMkI detA. sAtamA zrI kRSNanuM sAharaNa deve gAkuLamAM naMda nAmanA geAvALanI yazAdA nAmaka strIne tyAM karyuM ane yazeAdAne janmelI putrI devakInI gAdamAM mukI. devakIne bALaka avataryAnI khabara paDatAM kaMsa tyAM AvyA ane muninu vacana juThuM mAnI, teNe te putrInuM nAka chedI, devakIne suprata karI. AgaLa jatAM jyAre zrI kRSNa dvArikAnA rAjA thayA ane potAnA mAtA
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAne belAvyA, tyAre koI bIjA eka naimittikane kaMse kahyuM ke A jagatamAM mane mAranAra have kaI che ? tyAre te naimittike muninuM kaheluM vacana mithyA na jAya. mATe tuM tAro azva ane baLada chUTA muka tene, temaja tArA mallane je kaI mAraze te tAro varI samaja. AthI kase azva ane baLada chUTA mukyA, tene zrI kRSNa ane baLabhadra mAryA. paraMtu kaMsanA jANavAmAM A AvyuM nahi. tethI teNe potAnI bena satyabhAmAnA svayaMvaranI racanA karI. temAM ghaNA rAjAe AvyA. vasudeve paNa prasaMga jANI pitAnA bhAI samudravijaya vagerene belAvyA. zrI kRSNa ane baLadeva paNa tyAM gayA. temaNe nagaramAM pravezatAM ja daravAjA para unmatta hAthIne mAryo, AthI kaMsa vadhAre sAvadhAna thayo. kRSNa baLabhadra svayaMvara maMDapamAM AvyA, tyAM malla sAthe yuddha karI mallane mAryo. Akhare kRSNa kaMsa upara humalo karI tene pachADe ane tenA para caDI tyAM ja tene mArI nAkhyo. tyAra pachI mathurAnuM rAjya rAjA ugrasena je kedamAM hatA temane ApyuM ane zrI kRSNa satyabhAmAne paraNyA. Akhare duSTa karma sevanAra kaMsa mRtyu pAmI narakamAM gayo. 78 khaMdhaka muni zrAvati nagarI. chatazatru rAjA, temane dhAriNe nAme strI. temane eka putra ane eka putrI. putranuM nAma khaMdhakakumAra ane putrInuM nAma puraMdarayA, baMne ummara lAyaka thayAM. aMdhakakumAra khUba bhaNyA. temanAmAM dharmanA saMskAra paNa ghaNA sArA. jaina dharmamAM temane saMpUrNa zraddhA hatI. puraMdarayazAe paNa jJAna sArUM meLavyuM. putrInI pukhta ummara thavAthI daMDaka dezamAM kuMbhakAra nAmanI nagarImAM daMDaka rAjA sAthe tenuM lagna karyuM. te daMDaka rAjAne pAlaka nAmano eka pradhAna hato. te abhavI ane jaina dharmano TheSI hato. ekavAra te
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvasti nagarImAM Avyo. tyAre baMdhaka kumAre jaina dharmanI ghaNuM prazaMsA karI. A tenAthI khamAyuM nahi. teNe jaina dharmanI niMdA karavA mAMDI. paNa baMdhaka kumAranI vidvatA AgaLa pAlaka hArI gayo tethI baMdhaka para tene vera baMdhAyuM. ane te vera vALavAnA nizcaya para AvIne pitAne gAma kuMbhakAramAM Avyo. ekadA prastAve zrI munisuvratasvAmI zrAvasti nagarImAM padhAryA. pariSada vaMdana karavA gaI. baMdhaka kumAra paNa gayA, prabhue dharmabodha Ape. aMdhaka kumAra pratibaMdha pAmyA ane mAtA pitAnI rajA laI 500 mANasa sAthe prabhu pAse dIkSA lIdhI ane jJAna dhyAnamAM vicaravA lAgyA. ekavAra khaMdhaka munie pitAnI benane upadeza ApavA mATe pAMcase ziSyo sAthe daMDaka dezamAM javAnI prabhu pAse AjJA mAgI. prabhu te sarvajJa hatA, eTale kahyuM ke he baMdhaka muni, tame tyAM jaze to tamArA para mRtyuno upasarga Avaze. ane te upasarga tamane akalyANakArI ane bIjAne kalyANakArI nIvaDaze. tyAre baMdhaka kahyuM. prabhu, mArA ahitanI sAthe bIjAnuM hita hoya to huM javA IcchuM chuM. prabhue kahyuM -jema sukha upaje tema kare. baMdhaka muni pitAnA 500 ziSya laIne daMDaka deza prati prayANa karavA lAgyA ane prAmAnugrAma vihAra karatAM daMDaka dezanA kuMbhakAra nagaranA udyAnamAM AvI utaryA. A vAtanI pelA pAlakane khabara paDI. tethI teNe vera levA mATe eka rAtrIe te bagIcAnI bAjumAM mANase dvArA jamIna khodAvIne temAM hathIyAra naMkhAvyA. ane pachI rAjA pAse jaIne vAta karI ke khaMdhaka kumAra dIkSA laIne ApaNA udyAnamAM AvyA che, paNa teno vicAra ApaNane mArI ApaNuM rAjya laI levAno che. rAjAe pAlakane kahyuM ke tenI kaMI sAbItI che ? pAlake uttara Ape, hA, juo, temanI sAthe pAMcaso
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ muni vezamAM mANaso che, ane bagIcAmAM hathIyAra dATayA che, cAle. huM tamane batAvuM. rAjAne pAlakanA A kapaTanI khabara na hatI. rAjA tyAM gayA ane pAlake hathIyAra batAvyAM. tethI rAjA krodhe bharAyo. ane phAve te zikSA karavAnuM pAlaka pradhAnane jaNAvI dIdhuM. pradhAne bagIcAmAM eka ghANu ubhI karAvI ane baMdhaka Adi pAMcase ziSyone jaNAvI dIdhuM ke rAjAnA tame gunhegAra che, tethI A ghANImAM tamane badhAne pIlIne mArI nAkhavAnA che, mATe badhA maravA mATe taiyAra thaI jAva. A sAMbhaLI baMdhaka Adi aNagAro vicAramAM paDI gayA; khaMdhake jANyuM ke prabhue kahela A maraNAMtika upasarga Avyo. karma keIne cheDavAnuM nathI. tethI temaNe pAMcase ziSyane dharmadha ApIne maravA mATe taiyAra thaI javAnuM kahyuM. saghaLA ziSya taiyAra thayA. pAlake eka pachI eka 499muniene ghANumAM pIlyA. munio AtmabhAvanA bhAvatAM kaivalya jJAna pAmI mokSamAM gayA. have pAchaLa khaMdhaka muni ane temanA nahAnA priya ziSya bAkI rahyA. khaMdhaka munine ghaNuM lAgI AvyuM, tethI temaNe pAlakane kahyuM, ke mane A ziSya upara ghaNe prema che, mATe pahelAM ane ghANImAM pIlI nAkha, ane pachI A ziSyane pIlaje, tyAre pAlake kahyuM. tamane duHkha ApavA mATe ja meM A badhuM karyuM che, ane jema tamane vadhAre duHkha upaje, tema karavAne bhAre IrAde che, mATe bhAre prathama te ziSyane ja pIlavAno che. ema kahI ziSyane pAlake ghANImAM ghAlI pIlI nAkhe. te ziSya paNa zubha dhyAnanA gathI kaivalyajJAna pAmI mokSamAM gaye. pachI baMdhaka munine vAre AvyuM. pAMcase ziSyonA bhayaMkara rIte jAna javAthI khaMdhaka munine ghaNe krodha caDyo. te bolyA ke je mArA tapa saMyamanuM phaLa hoya te huM AvatA bhavamAM A daMDaka dezane bALanAre thAuM. AvuM niyANuM karI baMdhaka muni ghANImAM pIlAyA ane mRtyu pAmIne agnikumAra
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAme deva thayA. niyANuM mujaba agnikumAra deve daMDaka deza bALA mUko ane tyArathI daMDakAraNya hola kahevAya che. 78 khaMdhaka sanyAsI. teo zrAvastI nagarImAM gaI nAmanA parivrAjakanA ziSya hatA. cAra vedAdi che zAstramAM pAraMgata hatA. ekavAra prabhu mahAvIranA pIMgaLa nAmanA sAdhu sAthe temano meLApa thayo, te vakhate pIMgaLa munie khaMdhakane pUchayuM ke A loka anaMta che ke aMta sahita che? jIva aMta sahita ke aMta rahita che? siddhazilA aMta sahita che ke rahita che? siddhanA jIvo aMta sahita che ke rahita che ? ane kevA bharaNathI chava saMsAra vadhAre tathA kevA bharaNathI chava saMsAra ghaTADe? A daza prazno pUchayA. teno javAba khadhaka parivrAjaka ApI zakayA nahi, AthI temanI muMjhavaNa vadhI. evAmAM zrAvastI nagarInA leke bolavA lAgyA ke bhagavAna mahAvIra ahiMthI thoDeka dUra kayaMgalA nagarImAM padhAryA che. A vAta sAMbhaLI baMdhaka prabhu mahAvIranA darzane javA cAlI nIkaLyA; e arasAmAM bhagavAna mahAvIra deve gautamane kahyuM ke tamAre pUrvasanehI khadhaka parivrAjaka ahiMyA Ave che. AthI zrI gautame prazna karyo prabhu, te ahiM kayAre Avaze ane ApanI pAse te sAdhupaNuM aMgIkAra karaze ke kema ? javAbamAM bhagavate kahyuMzrAvatI nagarIne ghaNe bhAga te vaTAvI cUkI che ane te mArI pAse pravarjita thaze. A sAMbhaLI zrI gautama te aMdhakane satkAra karavA sAmAM javA nIkaLyA, tyAM samavasaraNa najIka khaMdhakane meLApa thayo. zrI gautame aMdhakane pUchyuM -hame "leka anaMta che ke aMta sahita che" vagere praznonuM nirAkaraNa karavA AvyA che ? aMdhake kahyuM-hA, hame kema jANyuM ? gautame kahyuM mArA dharmAcArya, dharmagurU zrI mahAvIra deva pAsethI meM jANyuM. aMdhake kahyuM tyAre cAlo,
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 - - 95 ApaNe zrI mahAvIra deva pAse jaIe. baMne jaNe prabhu mahAvIra pAse AvyA. aMdhake prabhune vinayapUrvaka vaMdana namaskAra karyo ane temanI sanmukha be hAtha joDI ubhA rahyA. tarataja prabhue kahyuM - he Arya! pIMgaLa nAmanA sAdhue tamane je daza prazno pUchayA che tenA uttara A pramANe che. ema kahI prabhue te daze praznonA vistAra pUrvaka javAba ApyA. te sAMbhaLI baMdhaka sanyAsI saMteSa pAmyA. tyAra pachI pitAne vItarAga dharma saMbhaLAvavAnI khaMdhake prabhune vinaMti karI eTale prabhue temane paMcamahAvrata rUpa sAdhu dharma saMbhaLAvyo. AthI aMdhakane jainadharmanI pravajya levAnI abhilASA thaI. tarataja temaNe pitAne parivrAjaka veza dUra karyo ane paMcamuSThi loca karI prabhu samIpa ubhA rahI pitAne jaina matanI dIkSA ApavAnI prabhune vinaMti karI, eTale bhagavAne temane dIkSA ApI. te pachI baMdhaka munie sAmAyakAdi 11 aMgane abhyAsa karyo. tyArabAda bhikSunI AkarI bAra pratimAo AdarI ane guNasaMvatsara nAmaka mahAtapa karI zarIrane zesavI nAkhyuM. zarIra ekaja durbaLa thaI jatAM, temaNe prabhunI rajA laI rAjagRhI pAsenA vipulagirI parvata para AvI saMthAro karyo. eka mAsanA saMthArAne aMte, ekaMdara 12 varSa saMyama pALI teo kALadharma pAmyA ane bAramA devalokamAM deva thayA. tyAMthI mahAvideha kSetramAM janma laI teo mekSamAM jaze. 8 gargAcArya. jaina saMtapuruSamAM pUrvakALe garga nAmanA mahA vidvAna AcArya vicaratA hatA. temane ghaNuM ziSya thayA hatA, paraMtu pUrvanA karma sage badhAye ziSya avinita ane gurUne asamAdhi upajAve tevA hatA. AthI gurU te sarve ziSyane tyAga karIne ekalavihArI
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ thayA, ane prabhunI AjJA pramANe samAdhipUrvaka vicAravA lAgyA. sukomaLa, vinita, nirabhimAnI, samatAvAna, cAritravAna evA aneka guNothI alaMkRta te muni tapa ane cAritrane dIpAvatA kSapaka zreNimAM pravezI kaivalyajJAne pAmyA ane mokSamAM gayA. 81 gajasukumAra, sAkSAta devaleka samI dvArikA nAmanI nagarI hatI. ekadA zrI ariSTanemi bhagavAna grAmAnugrAma vihAra karatA tyAM padhAryA. temanI sAthenA sAdhu samudAyamAM cha sAdhuo bIjA paNa hatA. jeo eka udarathI janmelAM sagA bhAIo hatA. te chae rUpa, raMga, uMmaramAM ekaja sarIkhA suzobhita ane sukemALa hatA. teo dIkSA laIne tarataja chaThachaThanI tapazcaryA karI vicaratA hatA. ekavAra chaThanA pAraNAne divase prabhunI AjJA laI teo cha jaNa babe jaNanI judI judI traNa TukaDIo karI dvArikA nagarImAM bhikSA nIkaLyA. temAM prathama be sAdhuonI joDIe vasudeva rAjAnI devakI rANInA mahelamAM gaucarI arthe praveza karyo. devakIjI A be munivarane joI AnaMda pAmI ane namaskAra karIne temane bhejanagRhamAMthI lADu lAvIne vaherAvyA. A munie gayA bAda bIjI jeDI pharatI pharatI devakIjIne tyAM AvI pahoMcI. devakIjIe mAnyuM ke A joDI pharIvAra ahIMA kema AvI ? chatAM kaMIpaNuM pUchayA vagara temane paNa lADu vahorAvyA. bIjI jeDI paNa tyAMthI cAlI gaI. tyArabAda trIjA be sAdhunI jeDI paNa bhikSArthe pharatI pharatI devakIjIne tyAM ja AvI. devakIjIe vaMdana karyuM ane AhArapANI vaherAvI pUchyuM: ahe, mahAtmana, zrIkRSNa vAsudevanI A vizALa dvArikA nagarImAM Apane AhAranI prApti zuM na thaI, ke jethI ekaja gharamAM traNa traNa vakhata Apane AvavuM paDyuM ? ukta munivaro devakInuM kathana samajI gayA ane kahyuM,
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ he devAnupriya! A nagarImAM amane AhArapANa na maLe evuM kaMI nathI. vaLI ame to A pahelI ja vAra ahiM AvyA chIe. amArA pahelA AvelA sAdhuo ame nahi paNa bIjA ja. te sAMbhaLI Azcarya pAmI devakIjI bolyA:-mahArAja, tyAre Apa badhA ekaja sarIkhA lAge che te Apa koNa che te kRpA karI kahezo ? sAdhuo bolyA:-ame bhaddIlapura nagaranA rahevAsI, nAga gAthApati ane sulasA devInA cha putro, ekaja udarathI utpanna thayA chIe, ane dIkSA laIne chaThachaThanA pAraNA karIe chIe. Aje pAraNane divasa hovAthI ame cha sAdhuonI judI judI traNa joDI karIne bhikSArthe nIkaLyA chIe. eTaluM kahyA bAda teo tyAMthI cAlyA gayA. devakIjI vicAramAM paDyA ke atimukta sAdhue mahane kaheluM ke tame naLakubera sarIkhA susvarUpavAna ATha putrane janma Apaze ane tenA putro A bharatakSetramAM kaI mAtA janmaze nahiM. to zuM te mahAtmAnuM vacana mithyA gayuM ? kemake mane lAge che ke mahArA kRNa vAsudeva jevA putra janmAvanAra bIjI mAtA haju bharatakSetramAM che. mATe huM zrI neminAtha bhagavAnane pUchI A zaMkAnuM samAdhAna karUM. ema dhArI devakIjI rathamAM besI prabhu pAse AvyA ane vaMdana karyuM. tarataja prabhue kahyuM, he devakIjI, hamane saMdeha tha hato ke atimuktamuninuM vacana mithyA gayuM ? devakIjIe kahyuM, satya vAta che bhagavAna ! bhagavAne kahyuM -bhaddIlapura nagaramAM nAga nAme gAthApatine sulasA nAme strI hatI. sulasAne hAnapaNamAM eka nimittiyAe kahyuM hatuM ke hune marelAM bALako avataraze. tyArathI sulasA hariNagameSI devanI ArAdhanA karavA lAgI. deva prasanna thayA. devakIjI, tame ane sulasA baMne eka ja sAthe garbha dhAraNa karatAM. te vakhate sulasADa
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ bharelAM bALaka janmatI, ane hame jIvatA bALakone janma ApatA. harINagamelI deva tamAruM bALakane upADI alasAnA garbhamAM mUkato. ane tenAM mRta bALako hamArA garbhamAM sAharaNa karIne mUkata. ane evI rIte tame mRta bALakone janma ApatAM. he devakIjI! A chae sAdhu hamArAM putro che ane atimuktamuninuM vacana mithyA nathI gayuM. A sAMbhaLI devakIjInA AnaMdano pAra na rahyo. tatkALa devakIjI, tyAMthI uDI prabhune vaMdana karI te cha sAdhu putrone vaMdanA karavA AvI. cha putronA vAtsalya premathI devakIjInA stanamAMthI dUdhanI dhArAo chUTI ane pote ghaNAja harSathI praphullita banI, tyAMthI prabhune vaMdana karI svasthAnake gaI. rAjamahela tene smazAnavat jaNAya. tene putro mATe bahuja lAgI AvyuM. te mana sAthe besavA lAgI. aha, dhikkAra che mahane, sAta sAta putro chatAM huM bALa-pAlanano lAbha meLavI zakI nahi, cha putroe to dIkSA lIdhI, ane kRSNa paNa mahane cha mahIne vaMdana karavA Ave che. dhanya che e mAtAne, je potAnA bALakone ramADe che, stanapAna karAve che, godamAM le che, hasAve che, huM to hatabhAginI ane pApI chuM. ema vicAratI te ArtadhyAna karavA lAgI. tevAmAM zrIkRSNa AvI pahoMcyA. mAtAne ciMtAnuM kAraNa pUchyuM. devakIjIe putra IcchA batAvIne kAraNa jaNAvyuM. tyAMthI zrIkRSNa ama karI devanuM ArAdhana karyuM. AthI deva Avyo zrI kRSNa pitAne eka bhAInI mAgaNI karI. deve jaNAvyuM ke devakIjIne putra thaze; paNa yuvAna thatA te dIkSA leze. kRSNa kahyuM. phakara nahi." tathAstu " kahI deva gayo. zrIkRSNa mAtA pAse AvI AvyAsana ApyuM. devakIjIne garbha rahyo, nava mahine putrane prasava thaye. devakIjInA AnaMdano pAra rahyo nahi. putra rUparUpano avatAra, nAma pADyuM gajasukumAra. kumAra divase na vadhe eTale rAtre vadhe, ane
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAtre na vadhe eTale divase vadhe. devakIjIe bALanehanA mIThAM keDa pUrA karyA. bAlyAvasthA vItAvI kumAre yauvanAvasthAmAM praveza karyo. dvArikA nagarImAM somila nAme brAhmaNa hatA, tene samA nAme eka putrI hatI. te rUparUpano bhaMDAra hatI. zrIkRSNa ekadA tene joI gajasukumAra sAthe lagna karavA IcchayuM. somAne laI rAjamahelamAM sthApI ane lagna karavAno nizcaya karyo. tevAmAM ariSTanemi bhagavAna padhAryA. zrIkRSNa tathA gajasukumAra vaMdana karavA gayA. prabhue dharmabaMdha Apyo. gajasukumAra vairAgya pAmyA. ghera AvI dIkSAno rajA mAgI. mAtA tathA zrIkRSNa dIkSA nahi levA ghaNuM samajAvyA. paNa jenuM hadaya vairAgyarasathI taraboLa banI gayuM hoya tene zuM ? devakIjIe somA sAthe lagna karavAnuM kahyuM, paNa jenA hRdayamAM vikAramAtrane sthAna na hoya tene zuM ? Akhare rajA maLI. gajasukumAre mAtA, pitA, bhAI, sagAM, strI, rAjavaibhava, e tamAmane tyAga karI prabhu pAse dIkSA lIdhI. pitAnA karmane jaldIthI bALI, bhasma karI, janma, jarA, mRtyunA bhayaMkara duHkhothI jemane bacavuM che te zuM zuM nathI karatA? gajasukumAra prabhunI AjJA laI teja rAtrIe smazAnamAM gayA, ane bAramI bhikSuka pratimA dhAraNa karIne kArga dhyAnamAM sthira thaIne rahyA ane uttama bhAvanA bhAvavA lAgyA. gajasukumAranI dIkSAnI vAta pelA samila brAhmaNe jANuM, tethI tene ghaNoja krodha caDyo. pitAnI putrone rakhaDatI mUkI te mATe tene ghaNuM ja lAgI AvyuM ane vaira-bhAvanA tenAmAM jAgRta thaI somila brAhmaNa lagnanI taiyArI karavA mATe dIkSA samaya pahelAM bahAra gayela, ane cheka moDI rAtre te smazAna AgaLa thaIne ghera jate hato; tevAmAM tyAM gajasukumArane dhyAnastha joyA. jotAMja te dhita bane; ane koI paNa rIte teNe vera levAnuM IcchavuM, somile
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 cetarapha najara karI, paNa sarvatra zUnyakAra. moDI rAtrIe smazAnamAM koNa hoya? te AnaMda pAme. tarataja AsapAsathI lAkaDA vINuM lAvI agni saLagAvyo. najIkanA eka taLAva pAse jaI palaLelI bhATI lAvyuM ane te mATIthI gajasukumAranA mAthA para goLa pharatI pALa bAMdhI. tyArapachI teNe saLagelAM lAkaDAmAMthI dhagadhagatA aMgArA lAvI te pALanI vacce mUkyAM. A bhayaMkara kAma karI somila tyAMthI bhayabhita banI nAsI gayo, ane ghera pahoMcI gayo. jema jema aMgArA baLatA jAya che, tema tema vadhune vadhu vedanA gajasukumArane thatI jAya che. mAthAmAM moTA moTA khADAo paDatA jAya che, tema tema ugra vedanA munine thatI jAya che ! paNa munine kyAM hAlavuM cAlavuM che? te to adbhuta kSamAnI mUti! mAthAnI khoparI tuTatI jAya che, ane taDataDa avAja saMbhaLAya che, tema tema gajasukumAra pitAnA somila sasarAne dhanyavAda ApatA jAya che, ane zukala dhyAnanI apUrva bhAvanA bhAvatA jAya che; Ama apUrva kSamAnI addabhuta jyotithI gajasukumAranA karma baLIne khAka thaI gayA ane apUrva kevaLajJAna kevaLadarzana prApta thayuM. devoe te jANIne tyAM puSponI vRSTi karI, divyagAnane nAda karyo. prAtaHkALa thayuM. sUryanArAyaNe te pitAnA avicaLa niyama mujaba sonerI kiraNe jagatapara prasArI dIdhAM. zrIkRSNa mahArAjA caturaMgI senA sAthe prabhune vaMdana karavA nIkaLyA. rastAmAM eka vRddha mANasane je. je eka caNAtAM makAnamAM eka pachI eka ITa laI jato ane thAkathI nirAzAne ugAro kADhato. A vRddha DosAne joI zrIkRSNane dayA AvI. tethI hAthInA hoddA uparathI utarI zrIkRSNa eka ITa upADIne makAnamAM mUkI. tarata ja AkhI senAe ekeka ITa upADI makAnamAM mUkI, ane DosAnuM kAma pUruM
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 karyuM. teNe zrIkRSNane upakAra mAnyo. tyAMthI zrIkRSNa prabhu pAse pahoMcyA ane vaMdana karyuM. tyAM potAnA bhAI gajasukumArane zrIkRSNa jeyA nahi, tethI kayAM che te jANavA prabhune pUchyuM. prabhue kahyuM he kRSNa, gajasukumAre pitAnuM kAma siddha karyuM. zrI kRSNa pUchayuM kevI rIte bhagavAna? prabhue kahyuM -gajasukumArane jaldI mokSa meLavavAnI IcchA hatI, tethI te bAramI sAdhu pratimA grahaNa karI, hArI rajA laI smazAnamAM gayA. tyAM eka purUSe temane sahAya karI. pariNAme temanuM kArya siddha thayuM. jevI rIte pelA vRddhanI iTa upADI tame tenuM kAma pUruM karyuM tevI rIte. zrIkRSNanAM netro lAla thayAM, hemane krodha caDyo. bhagavAne krodha na karavA samajAvyuM. zrIkRSNe kahyuM, bhagavAna. tyAre huM te purUSane kema eLakhI zakuM ? prabhue kahyuM. hamane te purUSa rastAmAM maLaze, ane tamane dekhIne te bhaya pAmI mUchagata banI tyAM ja maraNa pAmaze. zrIkRSNa prabhune namaskAra karI tyAMthI uDI svasthAnake javA cAlyA. somilane paNa vicAra che ke zrIkRSNa bhagavAnane vAta pUchaze ane bhagavAna saghaLI hakIkata temane kaheze. tethI te bhayabhIta banI gherathI nIkaLI gayA. tyAM rastAmAM ja zrIkRSNano bheTe thayo. somila gabharAyo ane trAsa pAmI ekadama tyAM mUchita thaI jamIna para paDyo ane maraNane zaraNa thayA. zrI kRSNa tene oLakhe. gussAnA AvezamAM temaNe tenA mRta zarIranA TukaDeTukaDA karI nAkhyA ane caMDALa pAse te phekAvI dIdhA, tathA te jagyAe pANInuM siMcana karAvI zrIkRSNa svasthAnake gayA. zrI gajasukumArano deha vilaya pAme paNa temane amara AtmA amaradhAma (mokSa)mAM pahoMcI gayo. dhanya che gajasukumAra samA mahA kSamAsAgara sAdhune !
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 82. ga bhALI muni O gabhALI nAmanA eka mahA samartha AcAya hatA. ekavAra teo pAMcAla dezanA kapilapura nagaranA kesarI nAmanA udyAnamAM dhyAna dharIne beThA che, tevAmAM teja vanapradezamAM sati nAmane rAjA zikAra arthe AvI caDayo. rAjAe eka mRgane bANa mArI vIMdhI nAkhyuM, pAse ja muni dhyAnastha beThA hatA. taraphaDIyA khAtuM te mRga muninA kheALAmAM jaI paDayuM', sati rAjAnI diSTa mane para paDatAM te gabharAyA ane svagata vicAravA lAgyA:-ahA ! huM kevA pApI ke AmahAtmAnA mRgane meM mAryuM ! A mRga muninuM ja hovuM joie ane jo muni mArA para kopAyamAna thaze te| mArI durdazA karaze, mATe mAre muninI kSamA mAgavI joie. evA vicAra karI bhayathI kaMpatA sati rAjA muni pAse AvyA ane vivekapUrvaka be hAtha joDI kahevA lAgyAH-mahAtmana! mArA aparAdha kSamA karA, mhane nhAtI khabara ke A mRga ApanuM haze. samayanA jANu ane jeNe peAtAnA kaSAyeA upazamAvyA che evA te gabhALI munie dhyAna pArIne kahyuM:-rAjana, gabharAo niha. hamane abhaya che, ane hame paNa mhArI jema abhayadAnanA dAtAra thA. dareka prANIne sukha vahAluM che ane du:kha aLakhAmaNuM che. jema hamane hamArA prANa vahAle che, tevA ja dareka jIvane peAtAnA prANa vahAlo che, mATe potAnA AtmA samAna dareka jIvane gaNavA; koI jIvane manathI vacanathI ke zarIrathI hAni paheAMcADavI e mahA adharmanuM kAraNa che. A rIte ahiMsA dharmanuM sthUla ane sUkSma evuM te adbhuta svarUpa munie samajAvyuM ke saMyati rAjA vairAgya pAmyA ane muni pAse cAritra laI cAlI nIkaLyAH muni paNa cAritra dharmanuM utkRSTa pAlana pharI meAkSamAM gayA.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 83 zALA (gozAlaka) rAjagRhI nagarInI samIpamAM zravaNa nAmanuM eka gAma hatuM. tyAM maMkhalI nAme citrakAra hato. sAdhAraNa citrakAma kare, deza paradeza phare ane jema tema karI potAnI AjIvikA calAve. ekavAra maMkhalI tathA tenI strI subhadrA paryaTana karavA nIkaLyAM. subhadrA garbhavatI hatI, garbhakALa samIpa AvI rahelo joI eka gAmamAM gebaddala nAmanA dhanADhya brAhmaNane tyAM utAro karyo. brAhmaNe teone pitAnI gelALAnA eka vibhAgamAM utAre Apyo. subhadrAe ahIMyAM eka putrane janma Apyo. tenuM nAma gozALe. bAlyAvasthA vItAvI gozALA jyAre yuvAvasthAne pAmyA tyAre te hAthamAM eka citareluM pATIyuM laIne bhikSA arthe deza paradeza pharavA lAge. ekadA prabhu mahAvIra dIkSA laIne paheluM cAturmAsa asti grAmamAM karIne, bIjuM cAturmAsa rAjagRhI nagaramAM eka vaNakaranI zALAmAM rahyA hatA, te vakhate A gozALe pharate pharato tyAM Avyo ane pitAno sAmAna-vastra vagere teja zALAnA eka vibhAgamAM mukI tyAM nivAsa karyo. prabhue mA khamaNanuM paheluM pAraNuM vijaya zeThane tyAM vihArIne karyuM. supAtra dAna devAthI ratna, dhana, puSpa vagere paMca dravyanI vijayazeThane tyAM divya vRSTi thaI. gAmamAM khabara paDavAthI sau kaI vijaya zeThane dhanyavAda devA lAgyA. gazALe paNa A vAta jANuM. teNe vicAryuM ke jo prabhuno ziSya thAuM, to mane bahuja lAbha thAya. tethI te mahAvIra pAse AvyuM ane kahyuM -"he prabhu, huM tamAro ziSya thavA mAguM chuM, prabhue Adara na Apyo. keTalAka vakhata bAda pharIthI teNe prabhune eja vAta karI. prabhue hA kahI. eTale gozALA temano ziSya banyA. gazALo sAdhu chatAM dareka vAtamAM avaLo ja hato. prabhunI prazaMsA
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 jyAM tyAM thato tenAthI sahana na thAya, chatAM peAtAne anubhava levA che tethI te prabhu sAthe vicaratA. ekavAra prabhu tathA gozALA krUma gAma tarapha jatA hatA. rastAmAM eka khetaramAM eka talanuM jhADa hatuM. te gozALe joyuM ane prabhune pUchyuM. he prabhu, A talanuM jhADa ugaze ke nahi, ane tenA A sAta puSpanA jIvA bharIne kyAM jaze? prabhue kahyuM:-A talanu jhADa ugaze ane tenA jIvA marIne tenI phaLImAM sAta tala rUpe upajaze. A vAta gozALAne rUcI nahI. tethI tarataja te jhADa teNe mULamAMthI ukheDI nAkhyuM. ane bhagavAnanI vAta khoTI TharAvavA prayatna karyAM. tyAMthI prabhu vagere vihAra karI gayA. varSARtune samaya hatA. keTalAka divase bAda vRSTi thavAthI te pheMkI dIdheluM jhADa pharIthI tyAM ja ugyuM ane tenA ! paNa temAM ja utpanna thayAM. khIjI vakhata jyAre gozALA e jhADa jue che tyAre prabhu eja jhADa hAvAnA javAba Ape che. tyAre gozALA ThaMDA paDI jAya che. krUgrAmanI bahAra vesyAyana nAmane eka tapasvI chAchAnA tapa karI, sUrya sAme AtApanA laI rahyo che, tenA mAthAmAMthI jue nIce khare che, tapasvI jIvadayAne khAtara te A upADI krI peAtAnA mAthAmAM nAkhe che. prabhu mahAvIra tathA gozALA A raste nIkaLyAM, gozALA ukta dRzya joI ne tapasvInI niMdA karavA lAgyA, vezyAyanane krodha caDayA. tethI teNe gozALA para teju lessA pheMkI gozALA dAjhavA lAgyA, prabhune dayA AvI, tethI temaNe zItalesyA pheMkI, gozALAne bacAvyA. prabhune prabhAva dekhI tApase vaMdana karyuM. gAzALAne lAgyuM ke tejIlezyA zIkhavI jarUrI che. tethI prabhune tejIlesyA kema prApta thAya te viSe pUchyuM. prabhue kahyuM ke cha mAsa sudhI chachanI tapazcaryAM karavI ane sUrya sAme AtApanA
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 105 levI. pAraNAnA divase muThI aDadanA bAkaLAne AhAra kara. gozALe te mujaba karyuM tethI tene tejulezyA prApta thaI. tejuvezyAno te durupayoga karavA lAgyo. ekavAra prabhune teNe pUchyuM, bhagavAna ! Aje huM zeno AhAra karIza ? bhagavAne kahyuM, mAMsano ! prabhunuM vacana mithyA karavAne gozALo eka dhanavAna zrAvakane tyAM gayo. tenI strIne bALaka jIvatuM na hatuM, tethI keIe tene kaheluM ke mAMsanI khIra banAvIne keI sAdhune vahorAve te tArA putro jIvatA rahe. tethI te zeThanI strIe te ja dahADe mAMsanI khIra banAvelI. gozALAnuM Agamana thatAM te khIra teNe vahorAvI. gozALA te hasta saMpaTamAM laI tyAMja khAI gayo. te pachI teNe prabhu pAse AvIne kahyuM, bhagavAna, meM to khIrano AhAra karyo. bhagavAne kahyuM, khIrano nahiM, paNa mAMsane ! gozALa ulTI karI to mAMhethI mAMsanA kakaDA nIkaLyA. AthI gozALA pelA zeThane tyAM gaye.zeThanI strIe sAdhunA zApanA bhayathI makAnanuM bAraNuM badalI nAkheluM. gozALe tyAM ghaNuM tapAsa karI. paNa gharane patto lAgyo nahi. tethI te vadhAre krodhAyamAna banyA ane tejulesyA mUkIne teNe Akho mahollo bALI nAkhe. gazALAnA A duSkRtyathI sarvAnubhUti aNagArane khUba lAgI AvyuM. tethI temaNe gozALAne Thapako Apyo. gozALAne krodha caDyo ane aNagArane paNa tejulesyAthI banyA. ekavAra pArzvanAtha prabhunA ziSyo gozALAne maLyA. vAdavivAda thayo. gozALe temanA para tejulezyA choDI; paNa temane te sparzI zakI nahI. gozALo ThaMDe thaI gaye. teNe prabhune pUchayuM, prabhue kahyuM ke temanuM tapobaLa bhAre che. hArI tejulesyAno tuM durupayoga kare che mATe te TakI zakaze nahI. gozALAne AthI prabhu para rIsa caDI. teNe prabhune kahyuM ke tuM che mAsamAM marI jaIza. prabhue javAba Apyo. he gazAlaka, huM cha mAsamAM nahi bharuM paNa bIjAM soLa varSa sudhI jIvIza. paNa tuM sAta divasamAM pittajvarathI pIDAIne
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 mRtyu pAmIza. A sAMbhaLI gozALa camaka ane nagna thaI gaye. sAtamI rAtrIe teNe vicAra karyo ke huM mahA pApI chuM. sAdhupurUSono dhAta karanAra chuM! prabhu jevA vitarAgI purUSono satsaMga pAmyA chatAM, temanAthI keTaloka kALa judo rahyo ! huM tIrthakara chuM evI khoTI prarUpaNa karIne huM bhagavAnanI AjJAna virAdhaka thayo chuM. mATe have huM sarva sAdhu nirgathane khAvuM chuM. evI zubha bhAvanA maraNate bhAvI, AlocanA karI, pittajvarathI pIDAto te gozALA marIne bAramA devalokamAM gayo. 84 gabhadra zeTha rAjagRha nagaramAM gobhadra nAmanA eka zeTha hatA. temane bhadrA nAmanI patnI hatI. baMne dharmaniSTha ane jainadharmamAM zraddhALu hatA. temane be saMtAno hatA. eka putra ane eka putrI. putranuM nAma zALIbhadra ane putrInuM nAma subhadrA. subhadrAne pratiSThAnapuranA dhana sAra zeThanA putra dhanAkumAra vere paraNAvI hatI, jyAre zALIbhadranuM 32 strIo sAthe pANagrahaNa karAvavAmAM AvyuM hatuM. tyArabAda gobhadra zeThe cAritra grahaNa karyuM. cAritranI zuddha ArAdhanAne aMte teo devagati pAmyA. tyAM utpanna thayA pachI zAlibhadranA puNya prabhAve gobhadra (deva) ne putra para atizaya sneha hato, tethI teo putra mATe dararoja vastra, ghareNAM ane pakavAnAdithI bharapura 99 peTIo mokalatA, jenA upabhogamAM zALIbhadra sukha pAmata ane devane saMtoSa thato. A rIte ghaNA vakhata sudhI te deve putrapremane lIdhe karyuM. ane jyAre zALIbhadre dIkSA lIdhI tyAre ja te deve, peTIo mokalavAnuM baMdha karyuM. anukrame gaMbhadra mahAvideha kSetramAM avatarI mokSamAM jaze. 85 gAtama (2) teo aMdhaka viSNunA putra hatA. mAtAnuM nAma dhAriNuM. zrI. gautama yuvAvasthA pAmatAM ATha strIo paraNyA. bhagavAna neminAthanI
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107 dezanA sAMbhaLI vairAgya pAmyA ane nema prabhu pAse dIkSA lIdhI. sthavira muni pAse teo 11 aMga bhaNyA. 12 varSanuM cAritra pALyuM. aMtima samaye zatruMjaya parvata para anazana karyuM ane teo mokSamAM gayA. 86 garIrANI gaurI e zrI kRSNa vAsudevanI rANI hatI. temaNe zrI neminAtha pAse dIkSA lIdhI ane cakSaNa nAmaka AryajI pAse rahyA. vIza varSanuM cAritra pALyuM. ghaNo tapa karI aMtima samaye eka bhAsane saMthAro karI teo teja bhavamAM mekSa gayA. 87 gaMgadatta hastinApuramAM gaMgadatta nAme gAthApati hatA. ekavAra bhagavAna munisuvrata svAmI te nagaramAM padhAryA. anya lokonI jema gaMgadatta paNa bhagavAnanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA gayA. dezanAne aMte teo vairAgya pAmyA ane prabhune kahyuM-bhagavAna, mahane Apane dharma e che. mATe huM ghera jaI, je putrane gRhakAryabhAra soMpI, ApanA dharmanI dIkSA levA IcchuM chuM. javAbamAM bhagavAne kahyuM - jema sukha upaje tema karo. gaMgadatta ghera AvyA. eka mahaTe jamaNavAra karavAmAM Avyo. jemAM kuTuMbIo vagerene jamADayA. tyArapachI temaNe sarva kuTuMbIo samakSa potAnA tyAga bhAvanI vAta jaNAvI. ane gRhakAryabhAra moTA putrane soMpyo. tyAMthI sarvanI rajA laI teo prabhu pAse AvyA ane dIkSita thayA. tyArabAda 11 aMgano abhyAsa karyo. tapazcaryAne aMte eka mAsano anazana karI, kALa dharmane pAmI gaMgadatta sAtamA devalokamAM gayA. tyAM 17 sAgaranI sthiti bhogavI, teo mahAvideDa kSetramAM avataraze ane tejabhavamAM mokSa jaze.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 88 citta ane brahmadara vArANasI nagarImAM zaMkha rAjA rAjya karatA hatA. tene nAmuci nAme pradhAna hato. pradhAna vidyAkaLAmAM kuzaLa hato. paraMtu tenAmAM vyabhicAranuM moTuM duSaNa hatuM. ekavAra te rAjAnA aMtaHpuramAM dAkhala thayo ane rANu sAthe prema sukha bhogavavA lAgyo. A vAtanI rAjAne koI anucara dvArA khabara maLI; eTale te tapAsa arthe aMtaHpuramAM Avyo. pitAnI rANu sAthe pradhAnane durAcAra sevato joI rAjAne ghaNoja krodha caDyo. tatkALa teNe pradhAnane pakaDIne maMgAvya; tenI sarva mAlamIlkata japta karI ane bhudata nAmanA eka caMDALane bolAvI pradhAnane zahera bahAra laI jaI garadana mAravAno rAjAe hukama pharamAvyo. pradhAnane laIne caMDALa jaMgalamAM AvyuM. ane rAjAno hukama tene kahI saMbhaLAvyo. A sAMbhaLI pradhAna bhayathI dhrujavA lAgyo, ane pitAne nahi mAravA teNe caMDALane ghaNIja AjIjI pUrvaka vinaMti karI. badalAmAM caMDALe kahyuM ke tuM mArA be putrone saMgIta kaLA zIkhave to huM tane jIvato rAkhuM. pradhAne te kabula karyuM. caMDALe tene gupta bhoMyarAmAM rAkhyo. ane tenI pAse saMgItavidyA zIkhavA teNe potAnA citta ane bhuti nAmanA be putrone mokalyA. pradhAna A baMnene saMgIta nRtya Adi kaLAo zIkhavavA lAgyA. caMDALanI strI putranuM zikSaNa jevA sAruM vAraMvAra A gupta bhoMyarAmAM AvatI ane te pradhAna sAthe vArtA vinoda karatI. cheDA samayanA aMte pradhAnane tathA caMDALa strIne paraspara prema baMdhAyo. pradhAna durAcArI hovAthI A caMDALa strInI sAthe viSaya sukha bhogavavA lAgyo. pApa kadI chAnuM rahI zakatuM nathI. e nyAye pradhAnanA duSkRtyanI bhudatta caMDALane khabara paDI. teNe vicAra karyo -aho ! A pradhAna keTale badhe duSTa che ke jyAre meM tene metathI bacAvya
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 tyAre te mahArIja strI sAthe prema bAMdhavA tatpara thaye! dhikkAra che e duSTAtmAne, huM have tene tenA pApane egya badalo ApIza. ane samaya AvatAM tene ghATa ghaDI nAkhIza. Ama vicArI te caMDALa pradhAnane mArI nAkhavAnI taka zodhavA lAgyo. A vAtanI caMDALanA baMne putrone khabara paDI, eTale temaNe vicAryuM ke ApaNe vidyAgurUne bacAva karavo joIe. ema dhArI pitAnI IcchA temaNe pradhAnane kahI ane chAnI rIte chaTakI javAnuM pradhAnane kahyuM; eTale teja rAtre pradhAna gupta rIte bhoMyarAmAMthI bahAra nIkaLI gayo, ane deza paradeza pharavA lAge. keTalAka vakhate te hastInApura nagaramAM AvI pahoMce. ahiM sanaMtakumAra nAme cakravartI rAjA rAjya karato hato. pradhAna tenI pAse Avyo ane dIna vadane teNe nokarInI mAgaNI karI. anaMtakumAre tene sAmAnya sIpAInI nokarI ApI; paNa pradhAna potAnI buddhi ane khaTapaTanA pariNAme thoDA ja vakhatamAM sanaMtakumArane pradhAna banyo, ane sukha bhogavavA lAge. A tarapha baMne caMDALa putra saMgIta, nRtya Adi kaLAmAM kuzaLa banyA hatA. eka vAra vArANasI nagarImAM pramoda mahotsava hato. sarva nagarajano AnaMdamAM mazagUla hatA. te vakhate A baMne caMDALa putro nagarajanone pitAnI saMgIta kaLA batAvavA mATe zaheramAM AvyA ane mukhya rastA para ubhA rahI hAthamAM vINA laI sumadhura kaMThe gAna tAna karavA lAgyA. saMgItanA madhura sUrathI puSkaLa mANaso mugdha banI gAna tAna sAMbhaLavA lAgyA. tevAmAM keTalAka lokee A caMDALAne oLakhI kADhayA. tethI ekadama teo gusse thayA ane potAne abhaDAvyA te mATe krodhAyamAna thaI hAthamAM lAkaDI patthara je kaMI AvyuM te laI A caMDALa putrone mAravA mATe pAchaLa paDayA. bIkanA mAryA caMDALa putro tyAMthI nAsI gayA ane jaMgalamAM AvI pahoMcyA.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 ahiM baMnee vicAra karyo ke ahe, jagatamAM kevA kevA duSTa manube vase che. ApaNAmAM saMgItanI suMdara kaLA hovA chatAM mAtra ApaNI halakI jJAtine khAtara teo ApaNe tiraskAra kare che. mATe ApaNe have ApaghAta karavo ISTa che. ema dhArI temaNe tyAMthI paDIne marI javAno nizcaya karyo. tevAmAM eka muni mahAtmA pahADa para beThelA. temanI najara A baMne para paDI. munie potAnA jJAnabaLe A baMnenA manobhAva jANI lIdhA. tethI te muni bolyAH-bhAI, hame keNa che, ane ze vicAra karo cho ? A sAMbhaLI baMne jaNa munine page lAgI bolyA-mahArAja. ame caMDALanA putro chIe. amArI halakI jJAtine lIdhe jagata amAro tiraskAra kare che. eTale ame A pahADa parathI paDIne marI javA mAgIe chIe. A sAMbhaLI munie kahyuM. vatsa, tame ema mAno cho ke marI javAthI tame sukha pAmazo ? nA. tema nathI. tame pUrva bhavamAM jAtino mada karelo. tethI ja tame A bhave nIca jAti pAmyA che ane vaLI ApaghAta karIne zA sArUM vadhAre duHkha vahoravA tatpara thAva chosukha meLavavAno mAtra eka ja mArga che. te e ke tamArA AtmAne tapa ane saMyama vaDe zuddha karavo ane prabhubhaktimAM mazagUla banI ucca vicAro ane ucca bhAvanA bhAvavI. ahiMsA, satya, brahmacarya, kSamA, vinaya Adi mahAna guNa vikasAvavA ane zuddha saMyama mArge pravartana karavuM. uparanA niyamathI tame AtmakalyANa sAdhI zakazo. jana mArgamAM game te jAtine manuSya dIkSita thaI zake che, mATe tamArI halakI jAti mATe kheda na karatA khuzIthI dIkSA lyo. tamAro uddhAra thaze. munine A upadeza baMnenA hadayamAM vasI gaye. tarata ja temaNe muni pAse dIkSA lIdhI, ane tapa saMyamamAM AtmAne bhAvatAM teo grAmAnugrAma vicaravA lAgyA. pharatA pharatA teo hastinApura nagaranA udyAnamAM padhAryA. Aje baMne munivarone bhAsakSamaNanuM pAraNuM hatuM. eTale temAMnA
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 eka saMbhUtimuni bhikSArthe zaheramAM karavA lAgyA. tevAmAM nAmuci nAmanA pradhAne potAnA mahelanI bArImAMthI A munine jatAM joyAM. tarata ja teNe munine eLakhI kADhayA, ane vicAra karyoH are ! A tA pelA caMDALaneA putra, teNe dIkSA lIdhI lAge che, mArI badhI vAta A jANe che, ane kadApi te mArI vAta rAjAne kaheze te mAre ahiMthI nAsI javuM paDaze. mATe mAre A munine gAmamAMthI hAMkI kADhavA joI e. ema vicArI pradhAna peAtAnA anucarA sAthe nIce AvyA ane muni pAse jaI temane khUba mAra mAravA lAgyA. muni niHzastra hatA, tapasvI hatA. hemanAthI mAra sahana thaI zakA nahi. eTale tarata temane aMgeaMgamAM krodhanI vALA vyApI gaI. pAtAnI tejIlezyAnA baLe te meADhAmAMthI dhUmADAnA geTegeATA kADhatAM udyAna tarapha javA lAgyA. dhumADAthI AkhuM AkAza ane zahera chavAI gayuM. cakravartIe anucara mAraphata jANyuM ke koI e jainamunine satAvyA che; tethI Ama banyuM che. eTale cakravartI udyAnamAM saMbhUti muni pAse AvyA. te vakhate ane munivare e anazana kareluM. cakravatI e sabhUti munine vaMdana karI kahyuM. mahArAja, amArA aparAdha kSamA kare ane zAMta thAo. tathApi saMbhUti muni zAMta thayA nahi, eTale citta munie saMbhUti munine kahyuM: huM kSamAzrama, anaMta puNya ane prApta thayeluM cAritra zA sArU' bALIne bhasmIbhUta kareA che. mATe samajo ane zAMta thAva. ukta zabdothI saCbhUti muni zAMta paDayA. pharI cakravartIe temane vaMdana karyuM, cakravartInI strI sunaMdAe paNa mastaka namAvIne sabhUti muninA caraNamAM vaMdana karyuM. sabhUtimuni te vakhate dhyAna dazAmAM lIna thayelA hatA. je vakhate cakravartInI strI sunaMdAe munine vaMdana karyuM, te vakhate tenA mAthAmAM nAkhela caMdana khAvanAnA telanuM TIpuM saMbhUti muninA caraNa para paDayuM. telanI ThaMDaka ane sugaMdhathI sabhUti muninuM citta vila banyuM. temaNe netra khAlI uMce joyuM.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 to sAkSAt divyAMganA samI sauMdaryavAna stro temanA jevAmAM AvI. jotAM ja te ekadama tenAmAM mugdha banyA ane vikAra utpanna thA. tarata ja temaNe niyANuM karyuM ke je mArA tapa saMyamanuM phaLa hoya te AvatA bhave mane A strIratna prApta thaje. ahA, kAMcana ane kAminIne prabhAva jagata jano para kevo paDe che. jenuM apUrva cAritra baLa che, evA mahAna munivaro paNa strIonA sauMdaryamAM vikAravaza banI AtmAnuM hita gumAvI bese che. cakravartI tyAMthI svasthAnake AvyA. temane khabara paDI ke muninA krodhanuM kAraNa pradhAna hato. tethI temaNe pradhAna para gusse thaI tenA gharabAra lUMTI lIdhA ane tene rAjyamAMthI hAMkI kADhayo. baMne munivare keTalAka vakhata sudhI aNasaNa vRta pArI kALAntare kALa dharmane pAmyA ane saudharmadevalokamAM deva thayA. tyAMthI citta muni purimatAla nagaramAM eka dhanADhaya zeThane tyAM putrapaNe avataryA ane saMbhUti muni kapilapura nagaramAM brahmabhUti rAjAne tyAM, tenI cullaNI rANanI kukSimAM putrapaNe upajyA. te ja vakhate rANIe cauda svapna dIThAM. tIrthakara ane cakravartInI mAtA cauda svapna dekhe che. anukrame savAnava mAse putrano janma thayo. rAjAe janmatsava ujavyA ane putranuM nAma "brahmadatta' pADyuM. keTalAka samaye rAjA maraNa pAme. kumAra te vakhate bAlyAvasthAmAM hato. eTale rAjyano saghaLe kAryabhAra rAjAe potAnI mAMdagI vakhate tenA dIrgha nAmanA eka mitra rAjAne soMpyo hato. A dIrgha rAjAne cullaNa rANI sAthe ADo saMbaMdha hato. Akho divasa ane rAta te callaNanA AvAsamAM ja paDe rahe ane tenI sAthe prema sUkha bhogave. A vAtanI brahmadattane khabara paDI. potAnI mAtAnuM duSaNa tenAthI sahana na thayuM, eTale ekavAra teNe dIrgha rAjAne cokakhuM saMbhaLAvI dIdhuM ke hame aMtaHpuramAM mArI mAtA sAthe duSTa rIte varte che, paNa yAda rAkhajo ke huM tamane kaI vakhata jAnathI mArI nAkhIza. A zabdo sAMbhaLatAM
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 dIrgharAjAne kALa vyApyo. teNe saghaLI vAta culaNane karI. cughaNue dIrgharAjAne kahyuM: svAmInAtha, hame phIkara zIdane kare che ? huM brahmadattane thoDAka vakhatamAM ja prANa laI laIza ane ApaNe sukha cenathI haMmezanI mAphaka rahIzuM. cughaNuM rANuM brahmadattane jAna levAnI yukti zodhavA lAgI. teNe nagara bahAra eka suMdara lAkhAgRha taiyAra karAvyuM ane tyAM brahmadattane rahevA kahyuM. brahmadatta tyAM rahevA gayo. A vAta dIrgharAjAnA pradhAna mAraphata brahmadatta jANI, eTale temaNe rAtorAta te lAkhAgRhamAMthI cheka zahera bahAra bhAgoLa sudhInI eka suraMga khodAvI. rAtre brahmadatta ane pradhAnaputra baMne temAM sUI rahyA. madhyarAtrino samaya thayo. rANI cullaNI te lAkhAgRha pAse AvI pahoMcI. eka divAsaLI te mahelane cAMpI; cAMpatAM ja bhaDabhaDa bhaDakA thavA lAgyA ane kSaNavAramAM A mahela saLagI uThe. pradhAna putra ane brahmadatta bhayabhIta thaI gayA. pradhAna putre suraMganuM dvArA brahmadattane batAvyuM, brahmadatte paganI eka Thokara mArI vajanadAra dvAra khelI nAMkhyuM, baMne temAM dAkhala thayA ane suraMga vATe zahera bahAra nIkaLI paradezane paMthe paDayA. potAnI ajaba zaktinA baLe teNe dezaparadezanA aneka rAjyo jItyA, aneka strIone paraNya ane sainya laIne te dIrgharAjA para caDI Avyo. tene mArIne te rAjyAsane beThe. pitAnA apUrva baLathI ane cakraratnanA prabhAvathI brahmadatta eka pachI eka aneka dezo jItyA ane chakhaMDa sAdhI te cakravatI tarIke digvijayI thaye. ekavAra brahmadatta rAjasabhAmAM beTho che, tevAmAM nATakIyA loke tyAM nATaka karavA AvyA. nATakanA vidhavidha pAThanuM Abehuba citra dekhI pUrvabhavamAM devalokamAM nATaka dekhyAnuM tene smaraNa thayuM, ane tarata ja tene jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. te vaDe brahmadate
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 pitAnA pUrvanAM pAMca bhavo joyA. temAM potAne bhAI citta badhA bhavomAM sAthe sAthe ja jo. tarata tene vicAra thaye-aho ! mahAre pAMca bhano saMgAthI bhAI A bhavamAM kayAM haze ? ema vicArI teNe eka zloka racI gAmamAM DhaMDhare pITAvyuM ke A mAre a loka je kaI pUro karI Ape, tene huM mAruM adhuM rAjapATa ApIza. te ardha loka A pramANe hato. gopa dAso mRgo haMso, mattaMgAmaro yathA uparano loka sarva kaI mukhapATha karI vAraMvAra bole; paNa tene bIjo ardho bhAga kaI barAbara banAvI zake nahi. have A tarapha citta muni purimatAlamAM eka zeThane tyAM janmelA. uMmara lAyaka thatA eka muni pAse upadeza sAMbhaLI vairAgya pAmI temaNe dIkSA lIdhelI. temane paNa jAtismaraNa jJAna thayeluM, ane te paNa pitAnA pUrva bhavonAM saMgAthI bhAIne khoLavA prAmAnugrAma vihAra karatA karatA kapilapura nagaranA udyAnamAM AvI pahoMcyA. tyAM eka kheDUta ardhaka gokhato hato. te temanA sAMbhaLavAmAM Avyo. eTale temaNe dhAryuM ke jarUra mahAro bhAI ahiMja che. eTale temaNe kheDUtane pAse bolAvI te cheka pUre karI Apyo. kheDUta harSa pAmato rAjasabhAmAM gayo ane nIce pramANe loka bolyo - gopa dAso mRgo haMso, mattaMgAmaro yathA eSAM SaSTayo jAti manyAmanya bhAvi muktayo A sAMbhaLI brahmadatta Azcarya pAmyo ane pitAne bhAI Avo daridra thaye, e tene lAgI AvavAthI tatkALa te mUcha pAmyo. thoDIvAre zuddhi AvatAM rAjAe dama daI kheDutane pUchyuM ke A zloka teM banAvyo ? kheDuta hAtha joDI bolyoH nA, mahArAjA. ahiM udyAna pAse eka muni padhAryA che, temaNe A keka banAvyo
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 che. A sAMbhaLI rAjAe kheDutane cA uka dhana ApI vidAya karyAM ane pe!te azvArUDha thaI udyAnamAM AvyA. tyAM dhyAnastha eDelA citta munine teNe vaMdana karyuM ane kahyuM:~ aho ! ApaNe pAMca bhavAthI bhegA hatA. 1 lA bhavamAM dAsa. 2 mRga. 3 he'sa. 4 caMDALa. 5 deva. ane 6 ApaNe ane judA paDayA tenu zuM kAraNa ? ThThA bhavamAM citta----ahA brahmadatta ! sanatakumAra cakravartInI sunaMdA strIne dekhI munipaNAmAM tuM meAha pAmyA ane tene meLavavAnu te niyANuM karyuM. tethI ApaNe ane A bhave judA paDayA. brahmadatta----he bhAI, gata janmamAM meM cAritra pALyuM tenuM phaLa mane pratyakSa maLyuM. paNa tame gata janmamAM cAritra pALI bhikSuka anyA ane A janmamAM paNa bhikSukaja rahyA, te tenuM phaLa tame kema na pAmyA ? citta--he brahmadatta. karelAM karmanuM phaLa te avazya cheja. tuM ema na samajatA ke huM sukhI thru ane citta du:khI che; mhAre paNa dhaNI Rddhi hatI. paNa ekavAra sAdhu mahAtmAe mane samajAvyuM ke prabhunI vANI ane jJAnadarzanacAritranI lInatAmAM apUrva sukha che; tethIja meM jagatanI kSaNabhaMgura Rddhi cheADIne dIkSA lIdhI che. brahmadatta--mahArAja. mAre tyAM devivamAna jevAM suMdara mahele che, anupama lAvaNyavALI strIonAM vRMda che. agaNita lakSmI che. mATe Apa paNa sAdhu dharma cheADI mArI sAthe raheA. mane sAdhupaNuM duHkhamaya dekhAya che. citta--he rAjana! sarva gItagAna vilApa samAna che. nATArbha viTaMbaNA mAtra che. alakArA bhAra rUpa che. kAma bhegA duHkha ApanArA che. vRthA temAM meAha na pAma. te saghaLAnuM pariNAma kevaLa
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 duHkha che. ane tapa saMyama zIlatAmAM kharuM sukha raheluM che. mATe A kSaNika kAma bhoge, nAzavaMta lakSmI, anitya zarIra ItyAdine meha choDe ane parama pavitra sukhadAyaka cAritra mArgane grahaNa kare. brahmadatta--he muni. tamAro upadeza mArA gaLe kaI rIte utare tema nathI. A vaibhava, A mojazokha, atula lakSmI, sauMdaryavAna strIo, nokara, cAkara, mahelAto, chakhaMDanuM Adhipatya e sarva mahArAthI koI rIte cheDI zakAya tema nathI. citta--he rAjana. je hArAthI te na choDI zakAya te tuM jIvadayA Adi gRhasthadharmane aMgIkAra kara ane AtmAnI ucca dazAnI bhAvanA bhAva. jethI te paralokamAM sukha pAme. brahmadatta-mahArAja. temAMnuM kaMI paNa mahArAthI banI zake tema nathI. mATe vRthA upadeza mane na Ape. citta-he brahmadatta. hArA upadezanI tane kaMI paNa asara thaI nahi, to tArI sAthe A saghaLo mithyA vArtAlApa thaye. to have jaIza. brahmadatta--bhale. ApanI jevI IcchA. brahmadattane citta munino upadeza rUe nahi. cittamuni tyAMthI cAlyA gayA ane tapa saMyamamAM AtmAne bhAvatA grAmAnugrAma vicaravA lAgyA. ghaNuM varSo sudhI apUrva cAritrane pALI, AtmAnI vizuddha bhAvanA bhAvatAM cittamuni kaivalyajJAna pAmI mokSamAM gayA. brahmadatta cakravartI rAjyamAM AvI aneka julmo, hiMsA durAcAra Adi mahAna pApa kriyAo sevavA lAge. eka brAhmaNa para krodhane vaza thaI teNe aneka brAhmaNone saMhAra karyo. e rIte aneka pApano kuMja ekaThe karIne brahmadatta cakravartI maraNa pAmIne sAtamI narakamAM utpanna thayA ane mahA duHkhane pAme.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117. 89 cullaNapItA. vArANasI nagarImAM cullaNa pItA nAme gAthApatI hatA. temane zyAmA nAme strI hatI. teo riddhi siddhimAM ANaMda zrAvakathI bamaNu hatA. eka vAra prabhu mahAvIra padhAryA. callaNapItA vaMdana karavA gayA, ane prabhunA upadezathI vairAgya pAmI bAravratadhArI zrAvaka thayA. jyeSTha putrane kAryabhAra saMpIne pauSadhazALAmAM AvIne te dharma dhyAna karavA lAgyA. ardha rAtrI vItyA bAda eka deva pragaTa thayo. teNe bhayaMkara rUpa batAvI kAmadevanI mAphaka cullaNapItAne vrata bhaMga karavAnuM kahyuM. paraMtu te jarA paNa DagyA nahi, AthI deve tenA jyeSTha putrane tenI sAme lAvIne mArI nAkhe, ane tenA traNa TukaDA karI, tenA mAMsane eka dhigadhagatI kaDAImAM taLIne, tenA lohInA chAMTA cullaNapItAnA zarIrapara chAMTayA. pariNAme tene ghaNI vedanA thaI, chatAM paNa pitAnA vratathI te jarA paNa caLyA nahi. pachI te deve, tenA bIjA putrane lAvI jyeSTha putranI mAphaka karyuM. chatAM cullaNapItA leza mAtra DagyA nahi. pachI deve tene trIjA putrane lAvI tenI paNa tevI ja dazA karI. tenuM lohI cullaNapItAnA zarIra para chAMTayuM, to paNa callaNapItA jarA paNa kSobha pAmyA nahi. tethI te deva vadhAre kopAyamAna thayo, ane cullaNapItAne tenI mAtAne mArI nAkhavAno bhaya batAvyo. culaNapItA mAtAnuM nAma sAMbhaLIne kSobha pAmyA ane vicAra karyo ke A deva anArya che, ane jevI rIte A traNa putrone mArI nAkhyA, tevI ja rIte hArI devagurUsamAna vahAlI mAtAne paNa te mArI nAkhaze; ema dhArI cullaNapItA te devane pakaDavA uThe; tarataja te deva AkAzabhaNuM blAsI gayo, ane cullaNa pItAnA hAthamAM eka staMbha Avyo; tethI teNe moTA zabdo vaDe kolAhala karyo. A sAMbhaLI temanI mAtA doDI AvyAM ane bhayaMkara kolAhala karavAnuM kAraNa pUchayuM, culaNapItAe banelI
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarva hakIkata kahI, te sAMbhaLI temanI mAtAe kahyuM. he putra, keIe hArA putrone gherathI laI jaIne mAryA nathI. paNa kaI purUSe tane upasarga Apyo che athavA keI bhAyAvI deve tArI parIkSA karavA Ama karyuM lAge che. mATe he putra, hAra vratano A rIte bhaMga thayo che; mATe prAyazcita laIne zuddha thAo. cughaNuM pItAe mAtAnuM vacana mAnIne prAyazcita lIdhuM. pachI temaNe 11 pratibhA dhAraNa karI, kALAte saMthAre karI, cullaNapItA zrAvaka kALadharma pAmIne saudharma devalokamAM gayA ane tyAMthI mahAvideha kSetramAM janmI, sarva duHkhano aMta karI mekSa gatine pAmaze. 90 culla zataka AlaMbikAnagarI, cughaNIzataka gAthApatI, bakulA nAme temanI strI. riddhisiddhi kAmadeva zrAvaka jeTalI ja. prabhu mahAvIra padhAryA. culaNazataka vaMdana karavA gayA. prabhunA upadezathI bujhaLyA ane bAra vratadhArI zrAvaka thayA. moTA putrane gharano kArabhAra soMpI dharmadhyAna karavA lAgyA. madhya rAtre temane dharmathI caLAvavA bhayaMkara rUpa dhAraNa karIne eka deva Avyo, ane cullaNapItAnI mAphaka tenA putrane tenI samIpa lAvI mArI nAMkhyA, ane tenuM mAMsa taLIne kakaDA tathA lehI tenA zarIra para chAMTayuM. chatAM cullaNIzataka jarA paNa DagyA nahi. Akhare deve tenuM tamAma dhana haraNa karIne AlaMbhikA nagarI nI cotarapha pheMkI devAne bhaya batAvyo, tethI yuddhazataka kSobha pAmyA ane devane pakaDavA doDayA. deva nAsI gayo. kolAhala sAMbhaLI temanI strI bahulA doDI AvI ane kelAhalanuM kAraNa pUchayuM. cullazatake vAta jaNAvI. tenI strIe devatAno upasarga che, ema kahevAthI cullaNazatake prAyazcitta karyuM. cughaNuzatake tyArabAda 11 pratimA dhAraNa karI. aMtima samaye saMthAre karyo ane eka bhAsane saMthAro bhogavI kALa karIne te pahelA devalokamAM gayA, ane tyAMthI thavI teo mahAvideha kSetramAM mokSa jaze.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 ceDArAjA ( ceTakarAjA ) teo agALa dezanI vizALA nAmaka nagarInA rAjA hatA. teo bhagavAna mahAvIranA mAmA thatA hatA. ceDA rAjA jaina dharmI hatA, eTaluM ja nahi paNa temaNe zrAvakanA khAra vrata dhAraNa karyAM hatA. vratadhArI chatAM temane aneka rAjAeka sAthe yuddhamAM utaravu paDayuM hatuM. vratadhArI vinA aparAdhe koInA para dhA na kare, ke vinA aparAdhe kAI ne Ne nahi. pratipakSI laDavAnuM kAraNa utpanna kare teA ja te vratadhArI rAjAe vigrahamAM utaratA. ceDA rAjA mahA samartha ane parAkramI hatA. teo evA nizAnabAja hatA, ke temaNe phekelu bANu kadI niSphaLa na jatuM. kANika sAthenA yuddhamAM kAli Adi kumArane peAtAnA tarapha paheluM khANa cheDavAnuM ceDArAjAe kaheluM, ane teeAnA khANeA AvyA pachI ja, te khANA cUkAvIne pAte khANA choDI temanA saMhAra karele. caDapradyotAdi aneka rAjAene temaNe kSamA ApIne choDI mUkelA. koNika sAmenA vigrahamAM devA temane vizALA nagarImAMthI uThAvI gayA hatA; ane tira pradezamAM temaNe peAtAnuM jIvana puruM karyuM hatuM. mahArAjA ceTakane sAta putrIe hatI. jainadharmIone ja peAtAnI kanyA ApavAne ceDArAjAneA niradhAra hAvAthI peAtAnI cha kanyAe jaina rAjAe vere paraNAvI hatI. mAtra eka celA abhayakumAranI yuktithI nhAsI jaIne rAjA zreNika ( bauddhadharmI ) ne paraNI hatI, paNa pachIthI te rAjA jainadharmI thatAM celA jainamArgAnuyAyinI banI rahI hatI. 92 celluNA ( cillaNA devI ) te vizALA nagarInA mahArAjA ceTakanI putrI hatI. cellaNAnI bIjI bahena sujyeSTA ati rUpavAna hatI, tenAthI meAhita banIne zreNika rAjAe teNIne paraNavAnA nizcaya karyAM. A mATe abhaya
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ kumAre eka suraMga vATe sukAnuM haraNa karI javA mATe yukti racI. A vAtanI celaNane khabara paDatAM teNe subhechAne tenI sAthe laI javAnuM kahyuM. sukAe te kabula karyuM. ane baMne jaNa suraMganA mukhya dvAra sudhI gayA. tevAmAM subhechA pitAne hAra bhUlI javAthI te levA mATe pAchI pharI. A tarapha zreNikarAjAe utAvaLamAM callaNane sukA dhArIne uThAvI ane rathamAM nAkhI; tyAMthI rAjagRhamAM AvI zreNika rAjAe gAMdharva lagnathI calaNAnuM pANagrahaNa karyuM. rANuM calaNa patibhakta ane jaina dharmamAM saMpUrNa zraddhAvaMta hatI. rAjA zreNika bauddhadharmI hovA chatAM celaNAne tenAM dharmapAlanamAM jarApaNa aMtarAya karato na hato. joke vAraMvAra temane dharma saMbaMdhI vAdavivAda thato hato, paraMtu teo dharmanA mULa svarUpane AkharamAM pakaDI saMtoSa mAnI letA ane ubhaya eka bIjAnA dharma pramANe vartatAM. eka vakhata cilaNae zreNikanA AgrahathI, bauddha bhikSuone jamavA mATenotaryA. jamaNamAM bIjI rasAI sAthe cilaNAe rAItuM karyuM hatuM. temAM bhikSuonI amuka vastuonI karaca karI mizraNa karyuM ane bhikSuone jamADyA. jamI rahyA bAda bhikSuoe pitAnI vastuonI tapAsa karI to te geravalle paDelI jANI. te bAbata celaNAne pUchatAM celaNAe kahyuM, ke Apa te jJAnI che, tethI te vastuo kayAM che, te tame jANatA ja haze. paNa bhikSuone AvuM jJAna na hatuM. AthI ceaNAe temane eka phAkI ApI. te phAkavAthI bhikSuone vamana thayuM, jemAMthI khovAyelI vastuonI karo nIkaLI. A joI bhikSuo jhaMkhavANuM paDI gayA. A vAta zreNikanA jANavAmAM AvyAthI, teNe jainadharmI sAdhunI avagaNanA karI, pitAnuM vera vALavAno nirNaya karyo. teNe eka vAra eka ekala vihArI sAdhune pakaDI eka koTaDImAM pUryA,
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 ane te sAdhunI sAthe teja koTaDImAM eka vezyAne pUrI, koTaDInA dvAra baMdha karAvyA. tyArapachI zreNike mahelamAM AvIne celaNane kahyuM ke tArA gurU strIo sAthe rAta rahe che ane vyabhicAra seve che. javAbamAM calaNAe kahyuM ke amArA dharmagurU kadI strIone sparza na kare, paraMtu tamArA ja dharmaguruo saMbaMdhamAM AvuM hAya. baMnee A vAtanI savAramAM pratyakSa khAtrI karavAnuM nakkI karyuM. rAjAe zaheranA lokone jana dharmanA sAdhuonuM duSaNa nihALavA prAtaHkALe vahelAsara koTaDI AgaLa AvavAnuM sUcana karAvI dIdhuM hatuM. A tarapha sadbhAgya muni labdhivaMta hatA. tethI janadharma paranuM kalaMka TALavA temaNe potAnI pAse sAdhuveza labdhi vaDe bALI mUko. AthI pelI vezyA bhaya pAmIne dUra ubhI rahI. sAdhue pitAnuM rUpa paNa pheravI nAkhyuM. savAre lokonI ThaThTha koTaDI pAse jamA thaI rAjA ane rANI te sthaLe AvyA. rANunA dekhatAM rAjAe sIla karAvelI koTaDI ughaDAvI, to tenAM bhAre Azcarya vacce rAjAe jaina sAdhune joyA nahi, paNa anya sAdhune vezyA sAthe bahAra nIkaLatAM joyA. AthI rAjA lajajA pAmyA. tyArathI temane jana dharma pratye kaMIka premAnurAga thayo ane tyArabAda zreNika rAjA, anAthI muninA satsaMgathI cUsta jana banya. ceghaNuM para rAjAne atyaMta sneha hovAthI tene paTTarANI pade sthApI hatI. celaNathI zreNikane, koNika, hala ane vihala nAmanA traNa putro thayA hatA. koNika udara sthAnamAM AvatAM, satI cilazAne zreNikanA kALajAnuM mAMsa khAvAne dehada utpanna thayele, te vicakSaNa abhayakumAre pUro karyo hato. calaNa eka prabhAvazALI ane satI ziromaNuM sannArI hatI.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 93 caDaprauAt te ujjiyanIne rAjA hatA; ane ceDA rAjAnI putrIzivAdevIne paraNyA hatA. caMDapradyota vyabhicArI rAjA gaNAtA. teNe mRgAvatIne meLavavA mATe kauzakhI nagarInA zatAnika rAjA para caDAi karI hatI. temAM zatAnika bhaya pAmyA ane trAsane lIdhe tene kolerUM thavAthI te maraNa pAmyA. mRgAvatIe jANyuM ke caMDapradyot have mArApara baLAtkAra karaze, e bhayathI teNe rAjA sAthe yuktithI kAma laI potAnA acAva karavAnA vicAra karyAM. rAjA sAthe lagna karavAnuM AzvAsana ApI teNIe kauzAMkhIne killA samarAvavAnu caDapradyotane kahyuM. eTale mRgAvatI meLavavAnI lAlasAe caDapradyote killo samarAvavA zarU karyAM. killA pUrA thatAM ja mRgAvatI daravAjA aMdha karAvI mahelamAM bharAi eDI. daramyAna prabhu mahAvIra tyAM padhAryAM eTale mRgAvatIe hiMmatapUrvaka daravAjA udhaDAvI nAkhyA ane te prabhunI dezanA sAMbhaLavA gai, tyAM teNe vairAgya pAmI dIkSA lIdhI. AthI nirAza banI caMDapradyote rAjagRhI para caDAI karI ane te nagarIne dherA dhAlyeA. A vakhate abhayakumAre eka yukti racIne rAjagRhanI bahAra eka lekhaDanA vAsaNamAM sAnAmahArA mUkAvI, te vAsaNa jamInamAM daTAvyuM ane rAjAne kahevaDAvyuM ke tamArA sAgrIteA amArA dhanathI lalacAIne, tamane pakaDI amAre svAdhIna karavAnA che, mATe cetajo. AthI caDapradyote khAtrI karavA peAtAnA sAthIdArA mAMhenA eka rAjAnA taMbu AgaLa kheAdAvyuM, te tyAMthI dhana nIkaLyuM. AthI caDapradyotU nhAsI gayeA, te sAthe bIjA madadagAra rAjAo paNa peAtAnA lazkara sAthe rAjagRha cheADI nhAsI gayA. pAchaLathI abhayakumAranA A prapaMcanI caMDapradyone khabara paDI, eTale teNe abhayakumArane pakaDI lAvanAra mATe bhAre inAma jAhera karyuM. abhayakumArane pakaDI lAvavAnuM bIDu ujjayinInI eka
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 vezyAe jhaDapyuM. te vezyA eka zrAvikA hAvAneA daMbha karI abhayakumAra pAse rAjagRhamAM AvI. abhayakumAre teNIne yAgya satkAra karyAM. vezyA paNuM abhayakumArane AdarabhAva ApatI, ane dhArmika kriyAe karatI abhayakumArane tyAM rahI. daramyAna lAga sAdhI teNIe abhayakumArane ekavAra dhena utpanna karanArA padAthaeN khavarAvyA. AthI abhayakumAra bebhAna banyA, A takanA lAbha laI yuktipUrNAMka te vezyA abhayakumArane ujjiyanImAM laI gaI ane rAjA caDapradyotane soMpyA. chatAM caDapradyote vezyAnA A kRtyane ISTa na gaNyuM. ahiM abhayakumAre keTalIka bAbatAmAM caMDapradyotane bacAvyA, tethI teNe abhayakumArane choDI mUkayA. paNa caDapradyotanA julmI vartAvathI abhayakumAre kAIpaNa upAye caMDapradyone teja unnayanI nagarInI madhyamAMthI AMdhIne laI javAnA niradhAra karyAM. keTalAka vakhata pachI abhayakumAra potAnI sAthe e svarUpavAna vezyAone laI, vaNikanA vezamAM ujiyanImAM AvyA ane tyAM cauTA vacce dukAna karIne rahyo. te daramyAna ekavAra caDapradyot rAjAnI dRSTi A vezyA para paDI, tethI te kAmAMdha thayA ane kAI paNa rIte A vezyAne meLavavAne teNe nizcaya karyAM. ekavAra abhayakumAranI gerahAjarImAM rAjAe vezyAne peAtAnI sAthe prema saMbaMdha bAMdhavA kahyuM, tyAre vezyAe kahyuM ke A amArA bhAI AjathI sAtame divase bahAra gAma javAnA che; te jAya eTale sukhethI tame amArA makAne Avajo. ahiM abhayakumAre eka bIjI yukti karI rAkhI hatI. te e ke, teNe eka bIjo mANasa nAkara tarIke rAkhI lIdhA hatA ane tenuM pradyota evuM kRtrima nAma dhAraNa karAvyuM hatuM. temaja tene gAMDA jevA manAvI kheAlatA khATalAmAM suvADI rAja AvatA. barAbara sAtame divase 66 " ema khelatA huM udyota chuM tene vaidyane tyAM lai javAmAM pradyotu rAjA abhayakumAranA
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 AvAse Avyo, eTale lAga joI abhayakumAranA subhaTee tene bo ane khATalAmAM sUvADI dhoLe divase bajAra vaccethI tene laI javA lAgyA. te pradyotu rAjA" huM pradyot chuM, mane bAMdhIne laI jAya che, keI choDAvo" vagere moTA avAje bUma mAravA lAgyo, paraMtu loko gAMDA pradyotane oLakhatA hatA, tethI koIe tene choDAvyo nahi. Akhare abhayakumAre rAjagRhamAM AvI, rAjA zreNikane caMDapradyotu suprata karyo. zreNika tene mAravA tatpara thayA, paratu buddhimAna abhayakumAre samajAvIne tene mAna sahita Te karAvyo ane pitAnuM vaira lIdhuM. kAmIpuruSonA kevA burA hAla thAya che teno Acho pAtaLo citAra A kathA Ape che, mATe kAmIjanoe durgati ApanAra kAma vAsanAno tyAga karavo. 94 caDakAzikasa koI eka nagara hatuM. temAM eka sAdhu ane eka temane ziSya e baMne jaNe cAturmAsa rahyA hatA. ziSya avinita hato, ane hara vakhata gurU sAthe kaleza karato. chatAM gurU samabhAva rAkhatA ane Atma dhyAna karatA. gurU tapasvI hatA. eka vAra mA khamaNa ne pAraNe gurU ziSya bane gaucarI arthe nIkaLyA. varSARtune samaya hato. jethI ghaNuM sukSma jIvajaMtunI utpatti thaI hatI. rastAmAM eka marI gayelI deDakInA kalevaranI nIce gurUno paga Avyo. ziSya A joyuM. tethI gurUne kahevA lAgyo. mahArAja, tamArA paga taLe bicArI deDakI kacarAIne maraNa pAmI. bhATe prAyazcita lyo. gurUe dhArIne joyuM to deDakInuM kalevara mAtra hatuM. ane pote tenI virAdhanA nathI karI tethI celAne kahyuM ke e te kalevara che ane prathamathI ja mRtyu pAmela che, eTale tenuM prAyazcita hoya nahi. celo to avinita ane ThaThAbAja hatA. teNe to haDaja pakaDI ke tamAre prAyazcita levuM joIe. sAMje paNa gurUe kahyuM, ke prAyazcita na
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 heya. vaLI rAtanA paNa gurUne vAraMvAra te kahevA lAgyo, ke mahArAja, tame te virAdhika cho, deDakInuM prAyazcita che . AthI gurUnuM mana kAbumAM rahI na zakayuM. ziSya upara krodha caDyo. tethI te hAthamAM rajoharaNa laI ziSyane mAravA doDyA. ziSya nAsI gayo. upAzrazrayamAM aMdhAruM hovAthI gurU karmasaMge eka thAMbhalA sAthe athaDAyA. bhAthuM kuTI gayuM, khUba lohI nIkaLyuM; chatAM temano kedha to pracaMDa ja hato. sakhta vAgavAne lIdhe gurUe tyAMja deha mUkyo. tyAMthI bharIne te jyotiSI devatA thayo. tyAMthI cyavI caMDakauzIka nAme tApasa thayo, te paNa ghaNA krodhI hato. ekavAra bAgamAM rAjakuMvarane kula cuMTato. dekhI, tApasa krodhe bharAye, ane hAthamAM pharasI laIne mAravA doDyo. rastAmAM paga lapasI gayo, tethI te eka aMdha kuvAmAM paDyo. pharasI potAne ja vAgI ane ArtadhyAnathI maraNa pAmIne te caMDakauzika sarSa thayo. krodha te mahAto nathI, je koIne dekhe tene bALIne bhasma kare che, evA te sarSe ghaNuM tApane bALyA ane pharatA ekeka gAu sudhI tenI dhAka besI gaI kaI paNa mANasa tyAM AgaLa jaI zakatuM nathI. ekavAra zrI mahAvIra prabhu pharatA pharatA vardhamAna gAma pAse padhAryA. tyAMthI javAne mATe be rastAo hatA. eka vakramArga, bIje saraLa mArga. lokoe prabhune kahyuM ke A saraLa mArge jaze nahi, tyAM te eka viSadhara-jherI sarpa rahe che. te lokone bhasma karI de che. prabhune to kaMI Dara na hato. tethI teo saraLa mArge cAlyA. ane jyAM caMDakauzika sapane rAphaDe hato, tyAM AvI pahoMcyA. sapane mANasanI gaMdha AvatA, krodhathI jhera varSAvato, huMphADA bhArate bahAra nIkaLyo. prabhu mahAvIrane dhyAnastha jotAM ja temane jorathI DaMkha mAryo, tatkALa prabhunA aMguThAmAMthI lohInA badale dUdhano pravAha chUTI nIkaLyo. te sAme dRSTi karatAM ja caMDakauzika camaka, ane mana sAthe vicAra karyo -ahA,
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 A zuM, lAla lohIne badale sapheda dUdha! A kaI prabhAvazALI purUSa che, caMDakauzika mugdha banI gaye, ane prabhunA zarIramAMthI nikaLato padArtha pIvA lAgyo. te tene dudha-sAkara jevo svAdiSTa lAge. prabhue kahyuM- he caMDakauzika, bujha, bujha. krodhanA pratApe te hAruM cokhkhuM cAritra bALIne bhasma karyuM; chatAM tuM haju kema krodha mUkato nathI ? A zabdo sAMbhaLatAM caMDakauzika vicAramAM paDe. AtmaciMtvana karatAM tene jAtismaraNa jJAna thayuM. potAnI bhUlone te pazcAtApa karavA lAgyo, ane potAnA karelAM pApamAMthI chUTavA mATe caMDakauzike aNuzaNa vratta lIdhuM. prabhu vihAra karI gayA. pachI te caMDakauzika sAdhujIvana gALavA mAMDayuM. teNe pitAnuM mahIM daramAM rAkhyuM ane uMdhe mastake rAphaDAmAM hoM ane bahAra zarIra evI rIte tapazcaryA karI. trAsa ocho thavAthI bharavADa vagere loko te raste thaIne javA lAgyA ane te nAgadeva upara dUdha, sAkara, puSpa vagere nAkhavA lAgyA. mIThAzane lIdhe tyAM ghaNI kIDIo ekaThI thaIne sarpane vaLagI paDI. lohI, cAmaDI vagere khAIne te sarpanuM zarIra cAraNa jevuM banAvI dIdhuM. chatAM te sarpa potAnA viSamaya svabhAvane tadana ja bhUlI gayo, teNe apUrva kSamA dhAraNa karI, ane zubhadhyAnamAM pravartatAM kALa karIne te AThamA devalokamAM gayo. 95 caMdanabALA caMpAnagarInA dadhivAhana rAjAne dhAriNe nAmanI rANIthI eka putrI thaI hatI, tenuM nAma vasumati. vasumati kizora vaya thatAM bhaNa, gaNuM ane dhArmika tathA naitika keLavaNuM laIne suzIla banI. ane sahiyara sAthe AnaMdamAM vakhata vItAvavA lAgI. ekavAra kauzAMbI nagarInA rAjA zatAnike lazkara laI caMpA nagarIne ghere ghA. dadhivAhana pitAnA lazkarathI khUba lo,
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 paNa kAvyA nahi. peAtAnuM lazkara marAyuM tethI bacavAnI AzAe dadhivAhana rAjA nagara choDIne nAsI gayA. lazkara gAmamAM peThuM ane luMTa calAvavA lAgyuM. dhAriNI rANI ane vasumati mahelamAM kalpAMta kare che, tevAmAM te lazkaramAMne eka dhADesvAra te mahelamAM peDhA, ane baMnene pakaDIne AMdhyA. te ghoDesvAraeN dhAriNIne kahyuM, cAla mArI sAthe, huM tane mArI strI banAvavAnA chuM. A sAMbhaLatAM rANIne dhrAsakA paDayA, ane tyAMja jIbha kacarIne te marI gaI. vasumati gabharAI gaI, dhADesvAre vicAryuM ke tenI mAnI mAphka Ane paNa huM kahIza, teA te marI jaze. tethI teNe bahuja mIThAzathI vasumatine AzvAsana ApyuM, ane kauzAMbI nagarImAM laI gayeA. tyAM gheADesvAre vicAra karyo ke A kanyA bahuja khubasurata che, mATe jo tene huM vecuM teA mArUM dAridra jAya ane huM ezaArAma bhAgavu, nAkarI karatAM tA jIMdagI gaI, paNa kaMI vaLyuM nahI. tethI te vasumatIne vecavA kauzAMkhInagarInI bajAramAM AvyA ane lIlAma olavA lAgyA. ( tyAM pazu, pakSIo, dhana, mAla uparAMta manuSyAnuM paNa te vakhate lIlAma thatuM ) evAmAM eka vezyAe AvI vasumatIne khuba suMdara dekhIne mhoTI khITa mUkI, ane te laI javAnI taiyArImAM hatI, tevAmAM tyAM dhanAvaha nAmanA eka dhanADhaya zeTha AvyA, vasumatInI AkRti jotAMja tene lAgyuM ke A eka suzIla ane sAdhvI strI jevI lAge che; ane jarUra te khAnadAna kuTuMbanI hAvI joIe. jo tene vezyA laI jaze tA mahA anatha thaze, tema dhArI teNe mhoTI rakama ApIne vasumatIne kharIdI lIdhI. vasumatIne tenuM nAma ThAma gAma pUchatAM tenI AMkhAmAM AMsu bharAI AvyAM, ane te kheAlI zakI nahi. zeTha tene gabharAyalI jANIne vadhu pUchyA vagara potAne ghera laI gayA ane peAtAnI strI mULAne soMpI, ane tene premapUrNAMka putrI tarIke rAkhavA sUcanA karI.
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 mULA tA IrSAnuM mULa hatI, teNe dhAryuM ke huM vRddha thaI chuM, tethI zeTha A kanyAne paraNavA mATeja lAvyA haze, ane pachI mhArA kAi bhAvaja pUchaze nahi. ahiM vasumatInuM nAma na maLavAthI tenuM nAma ' caMdanabALA' pADayuM, paNa mULA teA tene caMdanA kahIneja melAvatI. mULAnI adekhAI tA dinapratidina vadhatI ja cAlI ane tene bahu duHkha devA lAgI. ekavAra zeTha thAkyA pAyA bahArathI AvelA, caMdanabALAe paga dhovA mATe utAvaLe zeThane pANI ApyuM. utAvaLane lIdhe caMdanabALAne mAthAnA aMkheDA chuTI gayA, nIce paDavAthI te bagaDaze ema dhArI zeke te akhADA pakaDI lIdhA. caMdanabALAe te mAthAmAM barAbara mAMdhyA, A dazya pelI mULAnA jovAmAM AvyuM. tene khAtrI thaI ke jarUra zeTha caMdanA para meAhIta thayA che, tethI caMdanAnA ghATa ghaDI nAkhavA sArA che, ema vicAravA lAgI. koI kAma sArU zeTha te divase bahAra gAma gayA. mULAne lAga kAvyA, teNe tarata hajAmane melAvI caMdanabALAnA badhA vALa kaDhAvI mAthe muMDA karAvyA, ane pagamAM beDIo paherAvI, eka oraDAmAM pUrI khuba mAra mAryAM, ane eraDAne tALuM lagAvI mULA piyaramAM paheoMcI gaI. caMdanabALA kamane pazcAttApa karatI navakAra maMtranuM smaraNa karavA lAgI, teNe ama tapa zarU karyAM. traNa divasa pachI zeTha ghera AvyA, kAI maLe ja nahi. zeThe tapAsa ghaNI karI, paNa patto ja na lAge, Akhare eka vRddha DeAzImAe kahyuM ke caMdanAne eraDAmAM pUrIne mULA pIyara jatI rahI che. A sAMbhaLI zeThane dhaNeA krodha caDayo. tarata ja teNe eraDAnA dvAra khAlyA. teA caMdanabALA kheDI che ane prabhunuM smaraNa kare che,
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 mAthe muMDA joI tathA teno A dazA joI zeThanu haiyuM du:khathI bharAI AvyuM. zeThe caMdanabALAne kahyuM:-bahena, dhIraja rAkha. huM badhI vyavasthA karUM chuM. tuM traNa divasathI bhUkhI haIza, mATe raseADAmAM kaI hoya teA tane ApuM. zeThe tapAsa karI, paNa khAvAnuM kaMI maLyuM nahI, mAtra traNa divasanA bAphelA khAkaLA hatA, te laine teNe caMdanabALAne ApyA, ane eka supaDuM ApyuM, je vaDe bAkaLA sAk karIne khAvAnuM jaNAvyuM ane te daramIyAna pote luhArane kheDI tADavA mATe khelAvI lAvavAnuM kahIne zeDa gayA. ahiM caMdanabALA eka paga uMbarAmAM ane eka paga uMbarAnI bahAra rAkhIne, supaDA vatI bAkaLA sApha karI khAvAneA vicAra kare che. paNa jamatA pahelAM sAdhu munine te bhUlatI na hatI, teNe vicAryuM ke jo koI sAdhu munirAja bhikSA arthe ahiM Ave te A bAkaLA temane vaheArAvI mhArA janma sAka karU. evAmAM eka abhigrahadhArI mahAtmA tyAMthI nIkaLyA, caMdana khALA pratye joyuM, caMdanabALA AnaMda pAmI. paraMtu te vakhate caMdanabALAnI AMkhamAM AMsu na hatAM, tethI te mahAtmA tyAMthI cAlyA gayA. A joIne caMdanabALA pazcAttApa karavA lAgI ane melI: ahA, dhikkAra che mArA jIvanane, A raka sAme koIpaNa jotuM nathI ! ema kahetAM teNI rUdana karavA lAgI. tatkALa te mahAtmA pAchA pharyAM ane caMdanabALA pAse AvI pahoMcyA. caMdanabALAe peAtAnA jIvananuM ahAbhAgya mAnIne te mahAtmAne A AkaLA vaheArAvI dIdhA. A mahAtmA koNa ? sana zrI prabhu mahAvIra, temaNe uparanA saghaLAM mAlanA mahAna abhigRha dhArthI hatA. pAMca mAsa ane 9
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 pacIsa divase A abhigRha prabhune puro thayo. supAtra dAnanA prabhAvathI tatkALa caMdanabALAnI beDIo tuTI gaI. mastake suMdara vALa AvI gayA ane devatAoe tyAM dhananI vRSTi karI. vAta gAmamAM prasarI gaI dhanAvaha zeTha luhArane bolAvIne Avyo, paNa te cakita thaI gayo. te potAnI jAtane dhanya mAnavA lAge ane satInI prazaMsA karavA lAgyo. dhananI vRSTi thayAnI vAta sAMbhaLatAM mULA te hAMphaLI phAMphaLI doDatI AvI, ane dhana laI laIne khoLAmAM mUkavA lAgI, paNa te to dAjhavA lAgI. kAraNake dhana mULAnA khoLAmAM paDatAM ja aMgArA thaI jatA. sau kaI mULAne dhikkAravA lAgyA. caMdanabALAe tyAMthI dIkSA levAne niradhAra karyo. dhanAvaha zeThe A saghaLuM dhana caMdanabALAnA dIkSA mahotsavamAM kharcavAnuM nakkI karyuM. caMdanabALA prabhu mahAvIra pAse dIkSita thayA, ane AkarAM tapa japa vaDe vizuddha saMyama mArgamAM pravartatAM temane kevaLajJAna thayuM ane nirvANa pAmyA. 96 caMdrachAyA. e aMgadezanI rAjyadhAnI caMpAnagarInA rAjA hatA. pUrvabhavamAM te dharaNa nAme mahAbaLakumAranA mitra hatA, temaNe mahAbaLa sAthe dIkSA lIdhI hatI, ane tapanA prabhAve jayaMta nAmanA anuttara vimAnamAM utpanna thayA hatA. tyAMthI cyavI te caMpA nagarImAM rAjyakumAra tarIke avataryA. yogya samaye rAjagAdI para AvyA. te nagaramAM ahaMnnaka nAme zrAvaka vyApArI hato. ekavAra te vahANa lai dezAvaramAM vepAra karavA gayela, tyAMthI puSkaLa dhana kamAIne dezamAM AvatA hatA, tevAmAM rastAmAM tene deva pAsethI divya kuMDalo
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 maLyAM, te teNe dezamAM AvI caMdrachAyA rAjAne bheTa ApyA. rAjAe zeThane kAMI navAI upajAve tevI vastu paradezamAM jovAmAM AvI hatI ke kema, te saMbaMdhI pUchayuM. vepArIe kahyuM ke mithilA nagaranA kuMbharAjAnI putrI mallIkumArI jagatane Azcarya upajAve tevI rUpasuMdara kanyA che. A sAMbhaLI rAjAne teNIne paraNavAnI manabhAvanA thaI tethI teNe kuMbharAjAne tyAM potAne dUta mokalyo. kuMbharAjAe nA kahevAthI jitazatru vagere rAjAo sAthe bhaLI jaIne caMdrachAyAe mithilApara caDAI karI. tyAM mallIkuMvarIe sonAnI pratimA vaDe tene bodha pamADe, pariNAme caMdrachAyAe dIkSA lIdhI. sakhta tapa japa karI, aMta samaye anazana karI teo mekSamAM gayA. 97 caMdraprabhu. caMdrananA nAmanI nagarImAM mahAsena nAme rAjA hatA. temane lakSmaNA nAme rANI hatI, temanI kukSimAM vaijayaMta vimAnamAMthI cavIne caitra vadi pAMcame zrI caMdraprabhu utpanna thayA. mAtAe cauda svapna joyAM. piSa vadi 12nA roja prabhuno janma thayo. 56 dikumArikAoe sUtikAkarma karyuM. 64 Ikoe AvI bhAvI tIrthakarano janmotsava ujavyo. garbha vakhate mAtAne caMdra pIvAno dohada utpanna thayela, tethI putranuM nAma "caMdraprabha" pADayuM. bAlyakALa vitAvI yuvAvasthA pAmatAM caMdrajine egya rAjakanyAo sAthe lagna karyuM. temanuM dehamAna 150 dhanuSyanuM hatuM. ' aDhI lAkha pUrva sudhI teo kumArapaNe rahyA. te pachI pitAnI gAdIe AvyA. sADA cha lAkha pUrva upara cevisa pUrvAga sudhI temaNe rAjya karyuM. pachI prabhue vArSika dAna ApI poSa vadi 13ne divase eka hajAra rAjAo sAthe cAritra grahaNa karyuM. traNa bhAsa chadmastha avasthAmAM rahetAM ja zrI caMdrajinane phAlgana vadi
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 sAtame kaivalyajJAna utpanna thayuM. temane 93 gaNadhara hatA, temAM sauthI moTA datta hatA. caMdraprabhunA saMgha parivAramAM ra lAkha sAdhu, 380 hajAra sAdhvIo, rA lAkha zrAvake ane 491 hajAra zrAvikAo hatA. eka lAkha pUrvamAM 24 pUrvAga ane traNa mAsa eAchA, samaya sudhI prabhu kaivalyajJAnapaNe vicaryA ane pachI eka hajAra munio sAthe sametazikhara para eka mAsano saMthAro karI bhAdaravA vadi 9 me prabhu nirvANa--mokSa pAmyA, temanuM AyuSya daza lAkha pUrvanuM hatuM. 98 caMdrayaza mAlavadezanI sudarzana purI nagarInA yuvarAja yugabAhunI patnI mayaNarehAne te putra hato. potAnA pitA yugabAhune temane meTAbhAI maNirathe ghAta karyo, ane nAsatAM nAsatAM chevaTe sarpadaMzathI maNiratha paNa mRtyu pAmyo, eTale mAlava dezanA rAjyano adhipati caMdayaza thayo. teNe rAjya sArI rIte calAvyuM. ekavAra henA nAnAbhAI mirAjane hAthI tophAnamAM AvI potAnI sImamAM AvI caDyo. caMdraze tene vaza karI kabaje lIdhe. namirAje te pAcho bhAgyo, caMdraze A nahi, AthI baMne bhAIo yudhdha caDayA. pite baMne bhAIo che evuM eka bIjA jANatA na hatA. Akhare bhayaNarehA, je sAdhvI thaI hatI, teNe baMnenI oLakhANa karAvI; pariNAme yuddha baMdha rahyuM ane mALavadezanuM rAjya namirAjane suprata karI caMdrayaza rAjAe dIkSA lIdhI ane te devalokamAM gayA. - 99 jamAlI. kSatriyakuMDa nagaramAM jamAlI nAmane kSatriya kumAra hatuM. te riddhi siddhimAM suvikhyAta hato. eka vAra prabhu mahAvIra vihAra
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 133 karatAM karatAM tyAM padhAryA. pariSad vaMdana karavA gaI. jamAlI paNa vAta jANavAthI azva para ArUDha thaine prabhune vAMdavA gayo. prabhue dezanA ApI. jamAlI pratibodha pAmyo. tyAMthI ghera AvI mAtA pitAnI rajA meLavI, pAMcaso mANaso sAthe dIkSita thayo. dIkSA laIne jamAlIputra prabhu mahAvIranI sAthe tapa saMyamathI AtmAne bhAvatAM vicaravA lAgyA. ekavAra jamAlIe prabhu mahAvIrane kahyuM ke mahAre jana pada dezamAM vihAra karavAnI IcchA che. prabhu mahAvIra jANatA hatA ke merU jema nizcaLa purUSo ja jana pada dezamAM TakI zakaze. tethI teoe te vAtane Adara Apyo nahi, ane mauna rahyA. jamAlI aNagAra pitAnI sAthe pAMcaso ziSyone laI prabhu mahAvIranI paNa avagaNanA karIne janapada dezamAM vihAra karavA lAgyA. pharatA pharatA te zrAvasti nagarInA koSTaka udyAnamAM padhAryA. te samaye nirasa ane tuccha AhAra jamavAthI jamAlInA zarIramAM roga utpanna thayo ane asahya vedanA thavA lAgI, tethI potAne mATe pathArI karavAnuM temaNe bIjA munine kahyuM. pIDA atyaMta thatI hovAthI be traNa vAra temaNe munine kahyuMH mArI pathArI karo cho ke karI che? munie javAba Apyo. tamArI pathArI karI nathI paNa karIe chIe. jamAlIne prabhu vacanamAM tarata zaMkA thaI ke prabhu mahAvIra prarUpe che ke "cAlavA mAMDe tene cAlyA kahIe. nijarato hoya tene nija kahIe te khoTuM che. kemake pathArI karatA thakA karI nathI. pAtharatA chatAM pAtharI nathI. A vAta temaNe bIjA sAdhuone samajAvI. te vAta keTalAkane rUcI ane keTalAkane na rUcI. na rUcI teo cAlyA gayA ane rUcI teo jamAlI pAse rahayA. jamAlI virUddha prarUpaNuM karavA lAgyA. tyAMthI te prabhu mahAvIra pAse AvyA ane kahyuM ke mane kaivalyajJAna thayuM che, huM arihaMta, jina, kevaLI chuM.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 A sAMbhaLI gautama aNagAre kahyuM, ke je tame kevaLI he to kahe, ke -leka zAzvata ke azAzvata. jIva zAzvata ke azAzvata? - jamAlI javAba na ApI zakyA. prabhue kahyuM ke mahArA chamastha ziSyo paNa Ano javAba ApI zake che. paNa jevuM tame belo che tevuM huM bolato nathI. ema kahI prabhue loka ane jIvanuM svarUpa samajAvyuM. chatAM temaNe mAnyuM nahIM ane prabhuthI judA paDI, virUddha prarUpaNa karatA vicAravA lAgyA. ghaNA varSa sAdhu pravaryA pALIne, abhinivezaka mithyAtvanA udayathI te marIne chaThA taMtaka devakamAM kilvIthI deva thayA. saMsAra pakSe jamAlI prabhu mahAvIranA jamAI thatA hatA. 100 jayASa teo vaNArasI nagarImAM brAhmaNa kuLamAM avataryA hatA; paraMtu jaina dharmanI utkRSTatA nirakhI temaNe paMcamahAvrata rUpe jana dharmanI dIkSA aMgIkAra karI hatI. pharatA pharatA teo eja vaNuMrasI nagarImAM padhAryA ane manorama nAmaka udyAnamAM utaryA. teja nagarImAM vijayaghoSa nAmanA cAra vedamAM pAraMgata evA eka brAhmaNe yajJa AraMbhyo hato, te yajJanA sthAne jayaghoSa muni mAsakSamaNanA pAraNe bhikSA levA mATe AvI ubhA. munine dekhI vighoSa bolyo -he bhikSu, A te vipranuM ghara che. je vipra vedane jANa hoya, je yajJano arthI hoya, jyotiSazAstra tathA viprazAstranA che aMgane pAragAmI hoya, temaja je dharmazAstrano jJAta hAya tathA pitAnA ane paranA AtmAne je saMsAra samudrathI tAravA samartha heya, tevA viprone mATe ja A anna nIpajAveluM che; tArA jevAne mATe A rasoI banAvI nathI, mATe AmAMthI tane kAMI maLaze nahi, mATe bIje sthaLe bhikSA mAgavA jA. jayaghoSa muni samatAnA sAgara hatA. teo vijayaghoSanA A apamAnita zabdothI leza paNa krodhAyamAna na thayA. temaNe vicAryuM ke A vijayaSanI
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 ajJAnatA mAre TALavI joIe, ane aMdhazraddhALu brAhmaNonI sAna ThekANe lAvI mokSane sAco mArga mAre batAvo joIe, e AzayathI jayaghoSa muni tyAMthI khasyA nahi, paNa temaNe vijayazeSane kahyuM -vipra, vedamAM mukhya koNa? yajJamAM mukhya keNa? nakSatramAM mukhya koNa? dharmamAM mukhya koNa? ane saMsAra samudrathI uddhAranAra kezu? te tuM jANe che ? je jANato hoya to A praznonA uttara Apa. vijayASa A praznonA javAbo ApavA mATe asamartha hato. teNe jayaghoSane kahyuM -muni, hameja AnA javAbo kRpA karIne Apo. | muni bolyA -vedamAM agnihotra mukhya che. agnihotra kevo hoya te sAMbhaLa. 1 varUpa kuMDuM. 2 taparUpa vedikA. 3 karmarUpI IdhaNa. 4 dhyAna rU5 agni, 5 zarIrarUpa gera, 6 zubhaga rUpa cATavA, 7 zubha bhAvanA tathA jIvadayA rUpI AhUti, e agnihetra vedamAM mukhya che. je vedamAM Avo agnihotra kahyo hoya te veda pramANa che. vaLI e saMyamarUpa yajJanA arthI sAdhuo yAne pravartAvanAra che, nakSatramAM caMdramA mukhya che, dharmanA prarUpakomAM bha0 RSabhadeva ane bhavya mahAvIra pramukha tIrthakare mukhya che; jema graha, nakSatra, ane tArAo caMdramAnI sevA kare che, tema IMdrAdi deva tIrthakaronI sevA kare che. jeo veda tatvanA ajANa che, mahavaMta che ane jemanA hRdayamAM kapAyarUpI agni bharele che, jeo svAdhyAya ane tapa karatA nathI, evA vipro, jeo tapa kare che temane huM vipra kahetA nathI; paNa jeo svajanAdinA sthAnake javAthI nArAja na thAya ane tyAM rahevAmAM Asakta na bane evA tIrthakara devAe kahelA brAhmaNone ja huM brAhmaNa kahuM chuM. jeNe tapa rU5 agni vaDe karmarUpa melane bALyo che, temaja rAga, dveSa ane lokAdika sAta bhaya tajyA che, tene huM brAhmaNa kahuM chuM. jeo idrine damanAra, tapazcaryAmAM AnaMda mAnanAra ane kaSAyone
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 samAvanAra che, temane ja huM brAhmaNa kahuM chuM. je jIvadayA pALe, satya bele, vagara ApyuM eka taNakhaluM sarakhuM paNa na lya, brahmAcarya pALe ane niSparigrahI bane, tene huM brAhmaNa kahuM chuM. saMsAranA kAmabhogane viSe lubdha na thAya temaja saMyama ane tapane mATe mAtra zarIra nIbhAvavAnA hetuthI ja khorAka le che, paNa Idri nI vikAravRddhi arthe khorAka leto nathI, tene ja huM brAhmaNa kahuM chuM. he vijayaSa, A pazuonI hiMsAthI yajJa karanAra to ulaTA durgatimAM janAra che. vaLI mAthuM muMDAvavAthI sAdhu na kahevAya, hakAra bhaNavAthI brAhmaNa na kahevAya, vanamAM vase teja muni, ema na kahevAya ane bhagavA pahere teja tApasa na kahevAya. paraMtu je zatru tathA mitra para samabhAva rAkhe te sAdhu, brahmacarya pALe te brAhmaNa, jJAna hoya te muni ane bAra prakArano tapa kare te tApasa kahevAya. Avo ahiMsAmaya dharma sarva tIrthakara devoe prarUpyo che. AvI rIte jayaghoSa munie "brAhmaNa kone kahevAya' e saMbaMdhInuM yathArtha rahasya vijayeSane samajAvyuM. vijayaghoSe AthI prasanna thaI jayaghoSane AhAra pANI levAnuM AmaMtraNa ApyuM, paraMtu jayaghoSe kahyuM-he Arya, mAre bhikSAnuM khAsa prayojana nathI, paratu A ghara saMsAra samudramAMthI zIdhra taravA mATe kaTibaddha thA ane saMyama aMgIkAra kara. A sAMbhaLI vijaya jayaghoSa muni pAse jaina dharmanI dIkSA lIdhI. tyArabAda baMne munivare sakhta tapa, japa, kriyAo karI pUrva karmone kSaya karI kaivalyajJAna pAmyA ane mekSamAM gayA. 101 jayantI. e kauzAmbI nagarInA rAjA zatAnikanI bahena ane udAyana rAjAnI pheI thatI hatI. bhagavAna mahAvIradevanI te parama zramaNapAsikA hatI. tene jIva achavAdi nava tattvanA rahasyanuM sAruM jJAna
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 hatuM. ekavAra bhagavAna mahAvIra te kauzAmbI nagarImAM padhAryA. jayaMtI zrAvikA udAyana rAja, mRgAvatI vagerenI sAthe bhagavAnane vaMdana karavA gaI. bhagavAne dharmakathA kahI. sarva pariSad dezanA sAMbhaLI pAchI vaLI. tyArabAda jayantIe bhagavAnane vaMdaNuM-namaskAra karI pUchyuM -bhagavAna, jIva bhArepaNuM zAthI pAme? bhagavAne javAba Apyo-prANAtipAtAdika hiMsA karavAthI tathA mithyAtva, darzana ane zilyathI. punaH jayantIe pUchayuM-prabhu, jIva halako zAthI thAya ? saMsAra kevI rIte vadhAre tathA parisaMsArI kema thAya? A praznonA egya javAba prabhue ApyA. punaH jayantIe pUchayuM: prabhu, jIvane bhavasiddhipaNuM svabhAvathI haze ke pariNAmathI? saghaLA bhavya jIvo siddha thaze ? prabhue kahyuM-hA, tyAre jayantIe kahyuM ke zuM tyAre A loka bhavya jIvo vinAne thaze? bhagavAne kahyuM: nA. vaLI jayantIe pUchyuM -prabhu, jIva jAgatA bhalA ke uMghatA bhalA? prabhue kahyuM ke dharmI jIvo jAgatA bhalA ane adharmI jIvo uMghatA bhalA. pharI teNe pUchyuM ke jIva baLIyA bhalA ke dubaLA bhalA ? jIva udyamI bhalA ke ALasu bhalA ? bhagavaMte jAgatA uMghatA jIvonI mAphaka javAba Apyo. A pramANe prabhune aneka prazno pUchI, tenuM samAdhAna pAmI jayaMtI svagRhe gaI keTalAka vakhata pachI teNe prabhu pAse dIkSA lIdhI. tyArabAda sakhta tapa japa kriyAo karIne teo mekSamAM gayA. 102 jayasena, zrI naminAtha bhagavAnanA tIrthamAM jaya nAme bIjA cakravartI thayA. teo rAjagRha nagaranA vijaya nAmaka rAjAnI vaprA nAmaka rANanA putra hatA. pitAnI pachI teo rAjagAdI para AvyA. keTalAka samaya pachI temane cakraratna vaDe cakravartInI Rddhi maLI. cha khaMDanuM rAjya bhogavI Akhare temaNe cAritra lIdhuM ane kevaLajJAna pAmI mokSamAM gayA. pitAnI pIna nAmaka rAjana na cAvatAM
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 103 jarAkumAra, teo kRSNa vAsudevanA oramAna bhAI hatA. gajasukumAranuM somile ApelA parisaha vaDe mRtyu thayAthI, kRSNa pitAnuM puNya ochuM thayuM jANI zrI neminAtha prabhune pUcheluM ke mAruM mRtyu kevI rIte thaze ? prabhue kaheluM ke dvaipAyana RSinA krodhano bhaMga banI dvArikA nagarI baLaze, temAM tame tathA baLabhadra bacI jazo. ane tamAruM mRtyu tamArA oramAna bhAI jarAkumAranA hAthathI thaze. A vAtanI jarAkumArane khabara paDatAM, te potAnA hAthathI bhAInuM mRtyu thatuM bacAvavA dvArikA nagarI chaDI gayA ane vanamAM rahevA lAgyA; paNa nimitta mithyA thatuM nathI. e anusAra dvArikA nagarI baLI tyAre kRSNa ane baLabhadra dvArikA choDIne, pAMDene zaraNe javA cAlI nIkaLyA. rastAmAM zrIkRSNane tRSA lAgI. baLabhadra temane mATe pANI zodhavA gayA. daramyAna jarAkuMvara pharatA pharatA te sthaLe AvyA ane kRSNanA paganA palmane lIdhe mRgano bhAsa thavAthI temaNe bANa choDayuM. te bANa kRSNanA pagane vIMdhI kapALimAM vAgyuM; eTale kRSNa bUma pADI, A sAMbhaLI jarAkumAra camakayA ane kRSNane mUchagata sthitimAM joI pazcAttApa karatA vilApa karavA lAgyA. tene zrIkRSNe kahyuM -bhAI, banavA kALa bane che, vRthA zoka karavAthI kAMI vaLe tema nathI, paNa tuM have jaldI ahiMthI jato rahe, kAraNa ke mArA mATe pANI levA gayelA baLabhadra ahiM AvI pahoMcaze to tamane mArI nAkhaze. javAbamAM jarAkumAre kahyuM -bhAI, AvI avasthAmAM tamane ahiM mUkIne mArAthI kema javAya, Akhare zrIkRSNanA khUba samajAvavAthI jarAkumAra kRSNanA hAthanI mukikAnI nizAnI laI pAMDavone khabara ApavA mATe pAMDu mathurA bhaNuM cAlyA gayA; jyAM temaNe potAnuM zeSa jIvana vitAvyuM.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 104 jarAsaMdha. rAjagRha nagaranA bRhadratha rAjAne te putra hato. pitAnI pachI te gAdIe beThe ane ardha bhAratanA traNa khaMDa jItI prativAsudeva thayo. tene jIvayA nAme putrI hatI. eka vakhata teNe samudravijaya rAjAne siMhapuranA rAjA siMharathane harAvI, pakaDI lAvavAnuM kahyuM ane te sAthe jaNAvyuM ke tene pakaDI lAvanArane huM mArI jIvayazA nAmaka putrI paraNAvIza. zrIkRSNanA pitA vasudeve pote laDavA javAnI samudravijaya pAse mAgaNuM karI ane te kaMsane laIne siMharatha sAme laDavA gayA. laDAImAM siMharatha rAjAne keda karI jarAsaMdha AgaLa raju karyo. jarAsaMghe vasudevane potAnI putrI chavayazA ApavAnuM kahyuM, tyAre vasudeve kahyuM ke siMhane pakaDanAra ugrasena rAjAne putra A kesa che, mATe temanI sAthe ApanI putrI chavayazA paraNAvo. AthI jarAsaMghe pitAnI putrI kaMsane paraNAvI. ane nagaranI mAgaNamAM kaMse mathurA mAgyuM te jarAsaMghe tene ApyuM. kaMsa lazkara laI mathurA Avyo ane ugrasenane keda karI pote rAjA thayo. pAchaLathI kaMsane zrIkRSNa mAryo, tethI chavayazA potAnA bApa jarAsaMgha AgaLa phariyAda karavA gaI. AthI jarAsaMghe samudravijaya pAse rAma (baLabhadra) tathA kRSNanI mAgaNI karI, paNa samudravijayane putrone saMhAra mATe soMpavA ucita na lAgavAthI tema ja jarAsaMgha jevA samartha prativAsudeva sAme laDavA jeTaluM sAmarthana hovAthI,eka naimittikanI salAhathI teo mathurA ane saurIpurathI nAsI pazcima bhaNuM cAlyA gayA. temane pakaDavA jarAsaMghe prathama pitAnA putra kALane mokalyo, paNa zrIkRSNanA puNya baLe rastAmAM devoe tene mAryo. yAda AgaLa vadhyA. samudrakAMThe AvI zrIkRSNa aThama tapa karyo. AthI deve AvI temane dvArikA nagarI vasAvI ApI. yAdavoe dvArikAmAM kRSNane rAjA TharAvyo. A vAta jarAsaMghe jANavAthI te
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140. eka moTuM lazkara laI dvArikA para caDI Avyo. jarAsaMdha prativAsudeve vAsudeva zrIkRSNane mAravA cakraratna cheDayuM, te cakra kRSNanA zarIranI pradakSiNA karI kRSNanA hAthamAM beThuM, teja cakraratna vaDe zrIkRSNa jarAsaMdhane nAza karyo. 105 jasA. ISakAra nagaramAM bhRgu nAmanA purohitane jasA nAmanI strI hatI. te ISakAra rAjAnI sAthe nalinI gulma vimAnamAMthI cyavI hatI. temane be putro hatA. te putro vairAgya pAmI dIkSA levA mATe tatpara thayA, tyAre bhUgu purohitane paNa dIkSA levAno pitAno manobhAva tha, te teNe pitAnI patnI jayAne jaNAvyo. jayAe kahyuM -svAmina, hamaNA cheDe vakhata ApaNe saMsAranA sukha bhogavIe, pachI dIkSA laIzuM. tyAre purohite kahyuM ke ApaNA putro jyAre cAritra grahaNa kare che, tyAre ApaNe jhADanA ThuMThAnI jema saMsAramAM paDI rahIe te nakAmuM che. mATe huM to saMyama laIza ja. A sAMbhaLI jasAne paNa dIkSita thavAno abhilASa thayo. ane teNe teonI sAthe dIkSA lIdhI. sakhta tapa, japa, kriyAo karIne jasA kaivalyajJAna pAmI mekSamAM gaI 106 jazebhadra. nalinI gulma vimAnamAMthI cyavIne, ISakAra nagaramAM bhRgupurahitanI jasA nAmanI strInI kukSie te putrapaNe avataryo. tene devabhadra nAme bIje eka bhAI hato. baMne bhAIo devalokamAM sAthe hatA. ahiMyA baMnene sneha ghaNe hato. bhUgu purohite pitAnA baMne putrone vedAdi zAstromAM pAraMgata banAvyA ane kahyuM ke - hame jainanA sAdhune kadI saMga na karaze; kAraNa ke teo jhoLImAM zastro rAkhe che, ne bALakone jora julmathI sAdhu kare che, ane
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 jo kAI sAdhu na thAya, te| tene mArI nAkhe che. A pramANe kahevAthI ane putrA sAthI haMmezAM sAvadhAna rahetA. bhRgu purAhiMte paNa nagaramAMthI nIkaLI bahAra parAmAM vAsa karyAM hatA. eka prasaMge baMne bhAI e zaheramAM AvatA hatA, tevAmAM eka jaina muni zaheramAMthI gAyarI laI svasthAnake jatAM temane sAmA maLyA. peAtAnA pitAe ApelI zIkhAmaNathI jazAbhadra ane devabhadra nAmanA baMne brAhmaNa putrA bhayabhIta banI pAchA karI, ADe raste cAlyA. munine paNa teja raste javAnuM hatuM, AthI tee ane vadhu bhayabhIta banyA, ane utAvaLe doDavA lAgyA. keTaleka dUra gayA pachI te eka jhADa para caDI gayA. munie paNa ajANatAM teja jhADa taLe visAme lIdhe ane roharaNa vaDe jamIna puMjIne tyAM pAtAnI jhoLI mUkI. tyArabAda tee pAtra khullAM karI lAvela AhAranuM bhAjana karavA kheDA. muninI zAMta mudrA ane jhALImAM zastrane badale AhAra joI ane bhAI e vismaya pAmyA ane peAtAnA pitAnuM vacana temane khATu' mAlama paDayuM. muni AhAra karI rahyA bAda ane bhAioe nIce utarI muninA pagamAM vaMdana karyuM. munie temanI hakIkatathI vAkepha thaI saMsAranuM asArapaNuM samajAvyuM. AthI baMne bhAI ene tyAM jAtismaraNa jJAna thayuM. ghera AvI mAbApa pAse cAritra grahaNa karavAnI temaNe rajA mAgI. mAbApe te mATe AnAkAnI karI ane temane paraNAvI ApI saMsArasukhane lahAvA levAnuM kahyuM. parantu vairAgyavAna ane bhAIne te rucyuM nahi, eTaluM ja nahi paNa temaNe saMsAranuM anityapaNuM mAtA pitAne samajAvyuM; ane peAtAne dIkSA levAnA dRDha maneAbhAva vyakta karI mAtA pitAne paNa dIkSita thavA upadeza ApyA. Akhare baMne bhAIo sAthe temanA mAtA pitAe dIkSA lIdhI. temanuM dhana IzukAra rAjAe grahaNa karyuM; te uparathI kSukAra rAjAnI rANI kamaLAvatIe (pUrvavat ) rAjAne medha ApI vairAgya prerita karyAM, Akhare rAjArANI, purAhita tathA
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 tenI strI, ane baMne putro ema chae jaNAe sAthe dIkSA lIdhI, ane chae jaNa cAritranI utkRSTa ArAdhanA karI mokSamAM gayA. 107 jAlIkumAra. rAjagRhinA mahArAjA zreNikanI dhAriNe nAmaka rANInA te putra hatA. yauvanAvasthA pAmatAM rAjAe temane ATha kanyAo paraNAvI hatI. bhagavAna mahAvIra deva pAsethI temaNe dharma kathA sAMbhaLI, mAtA pitA sAthe carcA karI, anumati meLavI dIkSA aMgIkAra karI hatI. teo meghakumAranI mAphaka 11 aMga bhaNyA, guNasaMvatsara tapa karyo, 16 varSa cAritra pALyuM ane Akhare vipulagirI parvata para anazana karI kALadharma pAmIne teo vijaya nAmanA vimAnamAM 32 sAgarepamanI sthitie devapaNe utpanna thayA. tyAMthI mahAvideha kSetramAM janma laI teo mekSamAM jaze. 108 jitazatrurAjA ane subuddhi pradhAna. caMpA nAmanI nagarI hatI. temAM jItazatru nAme rAjA rAjya karato hato. tene subuddhi nAmano pradhAna hato, je jIvAjIvanA svarUpane jANavAvALA, ane buddhizALI hato. te caMpAnagarInA IzAna khUNAmAM eka pANIthI bharelI khAI hatI. je carabI, rUdhIra, mAMsa vagerethI bharelI hatI, ane temAMthI ghaNI ja durgadha nIkaLatI hatI. eka vakhata rAjAe aneka prakAranA miSTabhaMjana jamyA bAda pradhAnane pUchayuM. pradhAnajI, Aje huM vividha jAtanA svAdiSTa bhojana jamo chuM. kahe, te kevAM AnaMdadAyaka hatA! subuddhi pradhAne uttara na Apyo. rAjAe vAraMvAra kahyuM tyAre teNe javAba Ape; temAM kaMI harSa pAmavA jevuM nathI. pugaLano haMmezAM e ja svabhAva hoya che. temAM zuM Azcarya che. rAjAe A vacano satya mAnyA nahI. ekavAra
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 te rAjA pelI durgaMdhamaya khAI pAse thaIne nIkaLyA. khAInI durgaMdhIthI rAjAe nAka ADuM vastra dharyuM" ane AgaLa jaine pradhAnane kahyuM ke A khAInuM pANI durgaMdhavALu che. kema kharUM ke nahI ? pradhAne javAma ApyA ke pudgaLanA svabhAva che temAM Azcarya pAmavA jevuM kAMI nathI. rAjAne A sAMbhaLI navAI lAgI. teNe kahyuM ke pradhAnajI, tame kadAgrahI che. pradhAne vicAryuM ke rAjA jinapraNita bhAvAne jANatA nathI. mATe temane samajAvavAM. pradhAne kuMbhArane tyAMthI DeA magAbyA ane sadhyAkALe, je vakhate mAga zAMta hatA, ane manuSyAnA pagaravane saMcAra na hatA, te vakhate pote pelI durgaMdhI khAInI pAse gayA ane temAMthI pelA ghaDAmAM pANI bharyuM. temAM rAkha nAkhIne ghaDAne baMdha karyAM, ane sAta divasa sudhI rAkhyA. tyArabAda temAMnuM pANI ThalavIne khIjA ghaDAmAM nAkhyuM ane temAM rAkha nAkhIne ghaDAne baMdha karI sAta divasa sudhI rAkhyA. ema vAraMvAra karatAM sAta aThavADIyA sudhI pANI badalAvyA karyuM. pariNAme te pANI ArAgyakArI, svaccha sphATika ratna samAna, durgaMdha vagaranuM banI gayuM. pachI subuddhipradhAne mANasAne kahyuM ke A pANI jitazatru rAjAne bhAjana vakhate Apajo. mANasAe te pramANe karyuM. rAjAe pANI pIdhuM ane ghaNA ja vismaya pAmyA ane kahyuM ke A pANI ghaNuM ja AnaMdakArI che. kayAMthI lAvyA ? mANaseAe kahyuM ke A pANI amane mubuddhipradhAne ApyuM che. rAjAe pradhAnane kheAlAvIne pUchyuM. tyAre pradhAne kahyuM ke A pelI khAInuM pANI che. rAjAe mAnyuM nahI. pradhAne sava kIkata kahI. chatAM rAjAne vizvAsa na AvyA tethI rAjAe mANasA dvArA khAInuM pANI magAvyuM ane dhaDAmAM bharI svaccha karAvyuM. to pANI svaccha, pIvA ceAgya thayuM. rAjA Azraya pAmyA. pradhAne jinapraNita dharma saMbhaLAvyA. rAjA te sAMbhaLI khAravratadhArI zrAvaka thayA. keTalAka samaya bAda kAI sthavIra mahAtmA caMpAnagarImAM padhAryAM. subuddhipradhAna ane jItazatru rAjA vaMdana karavA gayA. munie dharma
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 dezanA ApI. baMne pratibaMdha pAmyA ane dIkSA lIdhI. ghaNA varSa saMyama pALI, tapa japa dhyAna dharI, saMthAre karI nirvANa padane pAmyA. nyAya-mithyAtvathI jenuM mana mugdha banyuM che tevA pApamAM paDelA che, guNarahita hovA chatAM saddagurUnA pasAyathI khAInA pANInI jema guNavALA thAya che. 109 jitazatru. paMcAla dezanA kAMpilyapura nagarane te rAjA hatA. te pUrvabhavamAM abhicaMda nAme mahAbaLano mitra hato. teNe mahAbaLa sAthe dIkSA laI sakhta tapa saMyamanuM pAlana karyuM, pariNAme te jayaMta nAmanA anuttara vimAnamAM deva thayo. tyAMthI cyavI jitazatru nAme rAjA thayo. tenA darabAramAM ekavAra "cokhA" nAmanI eka paritrAjikA AvI. te parivAjika mithilA nagarImAM rahetI ane lokone pitAnA matane upadeza ApatI. eka vAra teNae mithilAnA aMtaHpuramAM praveza karIne mallIkuMvarIne pitAnA matano bedha Apo. mallIkuMvarIe tene pUchayuM ke tamAre dharma zo che ? javAbamAM teNIe pitAno dharma saMbhaLAvyo. (je zukadeva parivrAjake thAvaggAputrane kahyo hato te pramANe) AthI malIkuMvarIe tenA dharmanuM pokaLa paNuM batAvI vinayamULa dharma kahyo. paritrAjikA niruttara rahI eTale malIkuMvarInI dAsIoe tene dhutkArIne kADhI mUkI. AthI kopAyamAna thaIne te parivArikA jitazatru rAjAnA aMtaHpuramAM AvI ane tyAM potAne zaucamULa dharma saMbhaLAvyo. jitazatru rAjAne pitAnI strIonA rUpa sauMdaryanuM abhimAna hatuM, tethI teNe te parivArikAne pUchayuM ke mArA jevuM aMtaHpura hame kayAMI joyuM ? AthI vaira vALavAne utsuka banelI te parivAjikAe kahyuM -rAjana, mithilA nareza kuMbharAjAnI putrI malIkuMvarInA rUpa sauMdarya AgaLa hA aMta:pura pANuM bhare che. ema kahI teNIe malIkuMvarInA athAga rUpanuM
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145 rAjA samakSa varcyuna karyuM. AthI meAha pAmI jitazatru rAjAe mahI varInuM mAgu karavA kubha rAjA pAse peAtAnA dUta mAkalyA. kuMbharAjAe peAtAnI putrI tene paraNAvavAnI nA kahI, eTale jitazatrue adInazatru, rUpI, caMdrachAyA, pratibuddhi, tathA zaMkha vagere rAjA sAthe sata karIne mithilA para caDAI karI. tyAM mallIkuMvarInI yukti tathA kheAdhathI jitazatru vairAgya pAmyA ane teNe khIjA rAjAeAnI sAthe dIkSA lIdhI. 110 jinadAsa. te saugadhI nAmaka nagarInA apratihatU nAmanA rAjAnA mahAcadrakumAranA putra hatA. temanI mAtAnuM nAma adattA. ekavAra bhagavAna mahAvIra te nagaramAM padhAryAM. jinadAsa dezanA sAMbhaLavA gayA. ane vairAgya pAmI temaNe zrAvakadhama aMgIkAra karyAM. pUlavamAM mijamikA nAmaka nagarImAM megharatha rAjAnA bhavamAM saudharma nAmaka aNugArane temaNe supAtra dAna ApyuM hatuM, tethI te atyaMta sukhasAhyakhI pAmyA hatA, parantu temAM na leAbhAtA pAchaLathI jinadAse prabhu mahAvIradeva pAse cAritra aMgIkAra karyuM, ane teja bhavamAM teo mekSa gayA. ( sukhavipAka ). 111 jinarakSa, jinAla. kuNika rAjAnI caMpAnagarImAM mAkaDiya nAmanA eka sAvAha rahetA hatA. tene bhadrA nAmanI strI hatI. tenAthI tene be putrA thayA hatA. ekanuM nAma jInarakSa ane khIjAnuM nAma jInapALa. teme umara lAyaka thatAM vyApArArthe agyAra vakhata lavaNu samudramAM jaI AvyA hatA ane puSkaLa dravya lAvyA hatA. eka vakhata te baMnee khAramI vakhata lavasamudramAM javAneA nizcaya karyAM. mAtApitAne pUchyuM. mAtApitAe kahyuM ke tamArI A khAramI musAkarI duHkhadAyaka 10
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 thaze; mATe javuM nahIM. paraMtu te baMne jaNAe na mAnatAM haTha karIne vahANamAM besI paryaTane nIkaLI paDayAM. lavaNasamudramAM madhya dariyAmAM teo pahoMcyA tyAre nAva tophAne caDayuM. vijaLI, garjana thavA lAgI ane pratikULa vAyune lIdhe nAva DolavA lAgyuM ane dhIme dhIme temAM pANI bharAtAM nAva DakhyuM. ghaNA mANaso temAM DUbI mU. karmasaMyoge A baMne jaNane taratAM taratAM eka lAkaDAnuM pATIyuM hAtha AvI gayuM. tenA AdhArathI teo baMne ratnakaMpa nAmanA beTa pAse AvyA. tyAM thoDuM pANI dekhIne saMtoSa pAmyA, ane tyAM kinAre utarI jamIna para AvyA, te pachI teo potAnA para AvelI Aphata mATe paraspara vAto karavA lAgyA. have A dvIpanA madhya bhAganA eka mahelamAM ratnadIpA nAmanI eka devI rahetI hatI. te ghaNIja kharAba hatI. teNe avadhijJAnathI A be jaNAne beThelA joyAM. tethI te hAthamAM taravAra laI zIdhra gatithI temanI pAse AvI pahoMcI ane bolI : jo tame mArI sAthe kAmaga bhegavazo to huM tamane jIvatA rAkhIza. nahito A taravArathI tamArA baMnenAM mastaka uDAvI daIza. tenI vakratAnA bhayathI A baMne kabula thayAM. tethI te devI te baMnene potAnA mahelamAM laI gaI ane temanI sAthe vipUla bhoga bhogavavA lAgI. eka vakhata ratnadvIpA devIe A baMnene kahyuM ke tame koI vakhata uga pAme ane pharavA javAnuM mana thAya to badhI dizAmAM jaje, paNa dakSiNa dizAnA vanakhaMDamAM na jatA, te mujaba teo dareka dizAmAM jatA paNa dakSiNa dizAmAM na jatA. ekavAra teone vicAra thayo ke devIe dakSiNa dizAmAM javAnI zA mATe nA kahI haze ! tyAM kaMIka hevuM joIe. ema dhArI teo baMne dakSiNa dizAmAM javA tatpara thayA. tyAM jatAM prathama temane eka sarpanA maDadAMnI pArAvAra durgadha AvI te sahana na thaI zakavAthI teo jhoM DhAMkI dakSiNa dizAnA vanakhaMDamAM AvyA, tyAM eka vadhasthAna temaNe joyuM.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 ane zULI upara eka mANasane caDhele joIne A baMne bhayabhita thayA. pelA mANasane kAraNa pUchayuM tyAre teNe kahyuM ke A vadhasthAna ratnadIpA nAmanI devInuM che. huM kAkaMDI nagarIno eka ghoDAno vepArI chuM. lavaNasamudramAM musApharI karatAM vahANa bhAMgavAthI eka pATIyAne AdhAre A dvIpamAM Avyo. ahiM mane A devI laI gaI ane eka alpa aparAdhane khAtara te devIe mahArI A durdazA karI che ! A sAMbhaLI teo baMne vadhAre bhayabhIta thayA ane devInA paMjAmAMthI chUTavAno temaNe vicAra karyo. chUTavAnuM kAraNa pUchatAM, pelA zuLI para caDelA puruSe kahyuM ke pUrva dizAnA khaMDamAM zelaga nAmanA yakSanuM maMdira che. tenI pUjA karazo to tame chUTaze. te mujaba teoe karyuM, pariNAme zelaga yakSa prasanna thayo, ane teone potAnI pITha para besADI lavaNa samudramAM thaI caMpAnagarI tarapha cAlyo. have pelI ratnadIpA devI bahAra pharIne ghera AvI. tyAM pelA be putrone joyA nahI. tethI te cAre dizAnA vanakhaMDamAM jaI AvI, paNa kayAI temane patto lAgyo nahI. tethI avadhijJAna mUkI joyuM to temane zelaga yakSanI pITha para besIne lavaNasamudramAM jatAM joyA, tethI kopAyamAna thaI hAthamAM taravAra laI zIdhragatithI doDatI te kumAre pAse AvI pahoMcI. prathama to teNe te baMnene mRtyuno bhaya dekhADavA lAgI. paNa yakSanA vacana mujaba temAMnA keIe teNInA sAmuM joyuM nahI, pachI baMne jaNA pratye te devI hAvabhAva karatI, zoka vilApa karatI karuNa svare pitAnI pAse AvavA vinavavA lAgI. AthI janarakSanuM mana calita thayuM. A vAta yakSanA jANavAmAM AvavAthI teNe narakSane choDI dIdho. ratnadIpA janarakSane grahaNa karIne bolI - dAsa, have tuM mRtyunA mukhamAM Avyo che. ema kahI tene upADI AkAzamAM uchALyo ane pachI tenA zarIranA TukaDe TukaDA karI mArI nAkhyo. bIjI bAju jInapALa Dagyo nahI, tethI yakSe tene caMpA nagarImAM
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 tene ghera pahoMcADe. mAtapItAne te maLe ane saghaLI vAta nivedana karI. kALAntare te dharmadha pA ane dIkSA lIdhI. yAvat te mokSagatine pAmaze. nyAya--he AyuSyavaMta zramaNo! jevI rIte janarakSa kAma bhogamAM mUrzita banIne, du:khI thayo; tema tame dIkSA laIne manuSyanA kAmabhAgamAM Azakata banaze, te A bhavamAM niMdA pAmaze ane parabhavamAM duHkhI thazo. jema jInapALanuM eka rUMvADuM paNa calita na thayuM, tethI caze tene caMpAnagarImAM pahoMcADo tema tame Azakta nahi bane te paramasukhAkArI sidhdhagatine pAmazo. 112 raNa zeTha, prabhu mahAvIranA vakhatamAM vizALA nAmaka nagarImAM charaNa nAmanA zeTha hatA, te jaina dharmanA Astika ane saMta mahAtmAonA pUrNa bhakata hatA. bha. mahAvIra chatmasthAvasthAmAM vizALA nagarImAM eka vakhata cAturmAsa rahyA. hemanA darzane vAraMvAra raNazeTha jatA ane prabhune vinati karatA ke pratye ! A sevakane kaIvAra pAraNAno lAbha ApI upakRta karaze. prabhu dhyAnamAM hoya, tethI kAMI bole nahi. charaNa zeTha harahaMmeza bhAvanA bhAvyA kare ke prabhu mahAvIra jevA mahApurUSa pAraNAne divase gaucarI arthe mAre tyAM padhAre te bhAre manuSya janma sArthaka thAya. ema ciMtavatA ciMtavatA kArataka vadi ekamano divasa Avyo. te divase prabhune pAraNuM karavAnuM hatuM. jIraNa zeThe vicAryuM ke mahArAM evAM bhAgya kayAMthI hoya ke prabhu A divase mAre tyAM padhAre ane mane pAvana kare ! A jAtanI bhAvanAmAM charaNa zeTha tallAlIna che, tevAmAM ja prabhu mahAvIra pharatA pharatA puraNa nAmanA zeThane tyAM jaI caDayA. puraNa zeThanuM ghara charaNazeThanA gharanI samIpamAM ja hatuM, tema puraNa zeTha saMtabhakta paNa na hato,
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 < chatAM leAkavyavahAre teNe dAsIne kahyuM ke:jA, pelA AMgaNe AvelA bhikhArIne gharamAM je kAMI hoya te Apa. zeThanA TUMkamathI dAsIe bhagavAnane aDadanA AkaLA vaheArAvyA. bhagavAne tyAMja te khAkaLAnuM bhAjana karyuM, ke tarata ja te sthaLe deve paMca dravyanI vRSTi karI ane udghASaNA karI, ke aheAdAna, mahAdAna' arthAt dhanya che, supAtrane dAna dIdhuM--mahAdAna dIdhuM. A zabdo jIraNa zeThanA sAMbhaLavAmAM AvatAM te camakayA. temaNe jANyuM ke bha. mahAvIre puraNa zeThane tyAM pAraNuM karyuM, mhArI bhAvanA na phaLI ! ahA huM kevA nirjAgI ! ema ciMtavI te zAka karavA lAgyA. kALAntare jIraNa zeTha supAtra dAna ApavAnI bhAvanAe mRtyu pAmI devalAkamAM gayA. tyAMthI teo mahAvideha kSetramAM janma laI teja bhavamAM meAkSa jaze. 113 jIlazrAvaka prabhu temanAthanA samayamAM bhilapura nagaramAM eka dhanADhaya gAthApita hatA. temanI pAse 16 karoDa seAnA maheArezanI rAkaDa, teTalI ja kiMmatanI dharavakharI, ane teTalI ja muDI vyApAramAM rAkAyalI hatI. te uparAMta gAyAnA 16 gAkuLa hatA. teo 32 strIo sAthe saMsAra sabaMdhanA vividha sukha bhAgavatA hatA. prabhu temanAthanI dezanA sAMbhaLavAthI temane sthUla vairAgya sphUryAM ane prabhu pAse zrAvakanA bAravrata dhAraNa karyAM. temAM temaNe mAtra caNAnI dALa, ceAkhA ane pANI e traNa ja vastunI khAvA mATe chUTa rAkhI, bAkInA saghaLAM dravyeAno tyAga karyAM, tema ja eka vIMTI sivAyanA bIjAM tamAma AbharaNA tyAgyA, bahumUlAM vastro tyAgyA; maithunanA sathA tyAga karyAM, vaLI chaTha, aDhamAdi sakhta tapazcaryAM karIne temaNe zarIrane zASavI nAkhyuM, zarIra kRSa thayeluM joI temanI strIoe zarIra dubaLa thayAnuM kAraNa pUchyuM, tyAre jIla zrAvake prabhu temanAtha pAse pAte zrAvakavrata aMgIkAra karyAMnI hakIkta kahI.
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 AthI strIoe juThala zrAvakane bhogavilAsa karavAnuM AmaMtraNa karyuM, paNa juThala zrAvaka potAnI pratijJAthI jarApaNa DagyA nahi. nirAza thaI strIo pAchI pharI. juThala zrAvake vicAryuM ke Aje mane strIonAM darzana thayA, te ThIka thayuM nahi. ema dhArI temaNe zrAvakanI 11 paDimA dhAraNa karI. anukrame 10 paDimAo purI thayA pachI 11 mI DimA lIdhI. 19 divaso pasAra thatAM temane avadhijJAna thayuM; tyAre temane jaNAyuM ke potAne agnine upasarga thaze; ane temAM mRtyu thaze. AthI temaNe jIvanaparyatanuM anazana karyuM. e daramyAna temanI strIo, jemanI adhama mAgaNI juThala zrAvake kabula rAkhI na hatI, teo vaira levAnI IcchAe tyAM AvI ane dhyAna dharIne jyAM juThala zrAvaka beThA che, te pauSadhazALA saLagAvI mUkI. ekaMdara pAMca varSanuM AyuSya, tathA trIsa varSanuM zrAvakapaNe pALI, be mAsanA anazane juThala zrAvaka agninA upasargo mRtyu pAmyA ane IzAna devalokamAM deva thayA. tyAMthI cyavI teo mahAvideha kSetramAM janmI mekSamAM jaze. 114 jabusvAmI. rAjagRha nagaramAM rAjAone viSe ziromaNI ane Idra tulya mahedI samRddhivALA zreNika rAjA rAjya karato hato. teja nagaramAM RSabhadatta nAme eka dhanADhaya zeTha raheto hato, tene dhAriNI nAmanI suzIla ane dharmaparAyaNa patnI hatI. baMnene saMsArasukha bhogavatAM keTaleka kALe eka putra thayo. nAma pADyuM jaMbukamAra. mAtApitAnA guNo svAbhAvika rIte bALakamAM uchare, e anusAra jaMbukumAranI AkRti zAta, tejasvI, vairAgyavaMta dekhI sau koIne apAra AnaMda thato. bAlyakALa vaTAvI jaMbukumAra yauvanAvasthA pAmyA, tyAre temanA pitAe temanuM lagna karavAnuM IcchayuM. e arasAmAM ja teja nagaranA pRthaka pRthapha ATha dhanavAna zAhukAre pitAnI putrIonuM
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 sagapaNu karavA mATe RSabhadatta zeThane tyAM AvyA; ane vinati karI. temanI vinati mAnya rAkhI RSabhadatta zeThe potAnA putra jaMbukumAranuM sagapaNa prastuta zreSTinI ATha putrI sAthe karyuM. zraSTie AnaMda pAmI svasthAnake gayA. A avasaramAM bhavya prANIone upadeza ApatA, zrI sudharmAMsvAmI rAjagRha nagaranA udyAnamAM sameAsaryAM. A samAcAra sAMbhaLatAM jaMbukumAra ati harSa pAmyA ane eka vAyu sarakhA vegavALA rathamAM besIne zrI sudhama gaNadharane vaMdana karavA gayA. dezanA sAMbhaLI jaMbukumArane saMsAra para tiraskAra chUTayeA. dhera AvI temaNe dIkSA levAnI vAta peAtAnA mAtApitAne kahI. mAtApitAe lagna karavAne Agraha karyAM. jaMbukumAra mAtApitAnI icchAne tAbe thayA. RSabhadatte pelA ATha zreSThine mAlAvIne kahI dIdhuM ke mArA putra lagna karyAM pachI tarata ja dIkSA laI cAlI nIkaLavAnA che, mATe tamAre vicAra hAya tAja lagna karI. pelA zrRSTiee A hakIkta peAtAnI putrIone jaNAvI. putrIoe kahyu ke teo dIkSA leze, teA ame paNa laIzuM, parantu je vivAha thayA te thayA ja. Akhare ja bukuMmAranuM te ATha strIe sAthe lagna thayuM. jeNe saMsAranA viSayabhAga viSasamAna gaNyA che evA dharmaniSTha jaMbukumAre te rAtriye brahmaca pALyuM, eja vakhate prabhava nAmanA mukhya cAra peAtAnA 500 sAgrIta cArA sAthe jaMbukumAraneA dhanabhaMDAra lUMTavA AvyA. prabhava pAse avasvApinI vidyA heAvAthI, teNe vivAhamAM AvelA tamAma mANusAne ghenamAM nidrAdhina karI dIdhA. jaMbukumAra para A vidyAnI asara thaI nahi. prabhava cAre puSkaLa dhana ekaThuM karyuM. ane jevA ja te cAlavA jAya che, ke tarata ja jaMbukumAranI brahmacarya rUpI sthaMbhana vidyAnA jore prabhavaceAranA paga tyAM ja ceATI gayA. prabhave jaMbukumArane peAtAne cheDavA vinaMti karI, badalAmAM jabukumAre saMsAranI
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 asAratAnuM varNana karyuM. pariNAme prabhavane dIkSA levAne abhilASa thayA. teja rAtrIe vidhavidha dRSTAMta ApIne jaMbukumAre peAtAnI A strIene bujhavI. sau dIkSa! levA tatpara thayA. chevaTe jaMbukumAre, prabhavAdi 500 cAra, peAtAnA mAtApitA, ATha strIe ane temanA mAtApitA ema para6 jaNa sAthe dIkSA lIdhI; ane sudha gaNudhara sAthe grAmAnugrAma vicaratA aneka praznonuM samAdhAna karI zAstramAM pAragata thayA. temaNe 16 varSanI vaye dIkSA lIdho. 36 mA varSe kaivalyajJAna thayuM. 44 varSa kaivalya pravarNAMmAM rahyA ane 80 varSoMnI uMmare teo mekSa pAmyA. temanI pATe zrI prabhavasvAmI kheThA. 115 DhaDhaNakumAra. zrI kRSNane DhaMDhA nAme rANI hatI, tene eka putra thayA. nAma DhaDhaNakumAra. ekavAra zrI nemIzvara bhagavAna tyAM padhAryAM. DhaDhaNukumAra prabhunI dezanAmAM gayA. tyAM temane vairAgya thayA ane mAtA pitAnI rajA meLavI temaNe dIkSA lIdhI. pUrva karmanA udaye DhaMDhaNumunine AhAranI prApti thatI na hatI, eTaluM ja niha paNa DhaDhaNune jo koI bIjA sAdhue sAthe gaucarI jAya, te te sAdhuone paNa AhAranI prApti na thAya. AthI DhaDhaNamunie evA abhigraha lIdhe) ke peAtAnI labdhi vaDe AhAra maLe te ja svIkAravA. A rIte cha mAsa vItI gayA, paNa DhaNamunine AhAra maLyA nahi. ekavAra bhagavAna neminAtha DhaDhaNamuni Adi ziSya parIvAra sAthe dvArikAmAM padhAryAM, DhaDhaNamuni gaucarIe nIkaLyA. rastAmAM zrI kRSNa maLyA, temaNe DhaDhaNamunine vaMdana karyuM. A joI pAsenI eka havelImAM rahetA gRhasthane lAgyuM ke A muni prabhAvazALI jaNAya che. ema vicArI teNe DhaDhaNamunine mAdaka vaheArAvyA. te laI muni zrI temanAtha pAse AvyA. ane peAtAnI labdhie maLelA AhAranI vAta karI, tyAre zrI temanAthe kahyuM ke tamane maLelA AhAra tamArI labdhine nathI,
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 paNa te zrI kRSNanI labdhitA che, ema kahI savistara vAta karI. DhaDhaNe kahyuM : prabhu ! mane kayAM kamane kAraNe AhAranI prApti nahi thatI hoya ! prabhue javAba ApyAH-magadha dezanA pUrvArdha nagaramAM pUrvabhave tuM pArAzara nAme eka sukhI kheDUta hatA. tArA tAbAmAM 600 haLa hatA. ekavAra haLa kheDanAra 600 mANasA mATe bhAta ApyuM. sakhta unALA hatA; kheDUto thAkI gayA hatA, chatAM te e badhAne khetarane eka AMTA vadhu pheravI bhUkhanuM duHkha ApyuM. A rIte te 600 kheDUta ane 1200 baLada ema 1800 jIvAne bhAta pANInA aMtarAya pADyA. te nikAcita karmanuM phaLa he muni, A vakhate tamAre bhAgavavuM paDe che. muni cetyA. temaNe lAvelA lADu bhukko karI eka jagyAe parAvI dIdhA, ane pazcAttApanI bhAvanA bhAvatAM AtmAnI adbhuta zreNimAM pravezyA, ke tarata ja temane kaivalyajJAna thayuM. keTaleAka vakhata kaivalyapaNe vicarI te meAkSamAM gayA. 116 tAmalo tApasa. jaMbudrIpanA bharatakSetramAM tAmralIptI nAmanI nagarI hatI. te nagarImAM maurya putra tAmalI nAmanA mahARddhivaMta gAthApati rahetA hatA. ekavAra madhyarAtrIe hene evA vicAra thayA ke meM pU janmamAM dAnAdi sukRta karyuM che. tapazcaryA karI che. tenAM zubha phaLa atyAre huM bhAgavI rahyo chuM. tA have mhAre A janmamAM paNa parabhavane mATe zubha kRtya karavuM joIe. sauMdaya thayA. tAmalI gAthApati svastha thayA. jyeSThaputrane elAvI AtmasAdhanA karavAnA vicAra jaNAvyeA. jyeSThaputrane gRhaphAya bhAra soMpI sanyastha-dharmanI dIkSA laine te cAlI nIkaLyuM. hAthamAM kASTanuM pAtra rahI gayuM che. pagamAM pAdukA herI che. bhagavAM
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 vastro dhAraNa karyA che. kezaloca karyo che. ane chaTha upara chaTha karI AtApanA bhUmimAM ugra tapazcaryA karavA mAMDI che, pAraNAne divase ucca, nica, madhyama kULamAM bhikSArthe nIkaLe che ane mAtra pAkelA cokhA vahorIne lAve che. te cokhAne ekavIsa vAra pANIthI dhove che, ane tenuM sarve mAtra rahe tyAre ja teno AhAra kare che ane jIvana nabhAve che. vaLI te pAchI ugra tapazcaryA sAdhavA lAge che. alpa AhAra ane mahAna tapazcaryAnA yoge tenuM zarIra hINa, kSINa thaI gayuM. zarIramAM mAtra hADakAMo dekhAvA lAgyA. ane have huM lAbuM jIvIza nahI evuM tene lAgavAthI potAnI pAsenuM kamaMDala, kASTapAtra tathA pAdukAne teNe dUra pheMkI dIdhAM ane pAdopagamana saMthAro karyo. tenI mahAna tapazcaryAnA parIbaLe devalokamAM balIcaMcA rAjyadhAnInA deveMdranuM Asana calita thayuM. tyAMnA deva devIoe upaga mUkyo ane joyuM te tAmalI tApasane saMthAro karatAM je. tethI tene balIcaMcAmAM Idra thavAno saMkalpa (niyANuM) karAvavA, devo mRtyulokamAM tAmalI tApasa pAse AvI pahoMcyA. devoe batrIsa prakAranA nATaka karI tAlItApasane vaMdana karyuM. ane balIcaMcAmAM Ika thavAno saMkalpa karavA tAmasItApasane kahyuM. paraMtu tAmasItApase gaNukAyuM nahi, ane mauna rahyo. devo krodha pAmIne svasthAnake gayAM. te samaye IzAna devalomAM paNa IkanI jagyA khAlI paDI. tAmalItApasa be mAsa saMthArAmAM rahI, sATha hajAra varSanuM AyuSya bhogavI maraNa pAmyo ane IzAna devalokamAM Idra thayo. A vAtanI balIcaMcanA devadevIone khabara paDI, tethI teo ugra rUpa dhAraNa karI, krodhathI lAlacoLa banI mRtyu lokamAM utarI paDyA, ane tAlItApasanA zabane rasIthI bAMdhyuM. tenA para thuMkayA ane te zabane ghasaDIne te nagarInI vacce lAvI devo bolavA lAgyA -svayaM,
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155 manaHkalpita pravaryA laIne ane ajJAna tapazcaryA karIne tAmalItApasa. IzAna devalokamAM deva thayo che, A pramANe tenI niMdA karI devo svasthAnake gayAM. IzAnanA devadevIoe jANyuM ke amArA Idra tAmalItApasanA mRtadehanI durdazA thaI che ! tethI temaNe te vAta tAmalItApasane karI. tethI te krodhathI lAlacoLa banI, lalATamAM bhrakuTI caDAvI, balIcaMcAne uMce nIce cotarapha jovA lAgyo. tenA divya prabhAvathI te rAdhAnI azinA aMgAra jevI lAgavA lAgI. tethI tyAMnA devadevIo bIkathI tharatharavA lAgyA. IzAna-Ikane krodha jANuM teo temanI pAse AvyAM ane kSamA mAgI. punaH AvuM kAma nahi karavAnuM kahyuM. IzAnaIdra tejulezyA pAchI kheMcI lIdhI. te vakhatathI. balIcaMcAnA deva IzAnaIdanI AjJA pALe che. 117 tripRSTa vAsudeva. pitanapura nagaramAM prajApati nAme sajA hato. tene mRgAvatI nAmanI rANI hatI. tenAthI tripRSTa nAme mahA baliSTha putra thayo. teo azvagrIva nAmanA prativAsudevane mArI pahelA vAsudeva thayA. bhagavAna RSabhadevanA putra bharata, ane te bhAratanA putra maricina jIva te A tripuSTa, tathA bha0 mahAvIrano keTalAka bhavo pahelAno jIva te paNa A tripRSTha. tripRSTine saMgItano ghaNo zokha hato. teNe ekavAra pitAnA zayyA pAlakane kahyuM ke huM uMghI jAuM tyAre A gavaiyAnuM gAna baMdha karAvaje. gavaiyAnA madhura saMgItanA svAdamAM tripRSTa uMghI javA chatAM zayyA pAlaka gAna baMdha na karAvyuM, AthI tripRSTha jAgI jatAM tene pArAvAra krodha caDayo ane te zayyA pAlakenA kAnamAM unuM-dhagadhagatuM sIsuM reDAvyuM. ziyyApAlaka trAsa pAmI maraNa pAmyo. A nikAcita karmabaMdhane udaya bha. mahAvIranA bhAvamAM tene Avyo, ane te zayyApAlakanA jIve bharavADa rUpe prabhu mahAvIranA kAnamAM vRkSanI khIlIo ThokI dArUNa vedanA upajAvI ane potAnuM
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 vaira vALyuM. tripRSTa, zreyAMsanAtha tIrthaMkaranA vakhatamAM 84 lAkha varSoMnuM AyuSya bhAgavI mRtyu pAmyA ane sAtamI narake gaye. 118 trizalAdevI. te kSatriyakuMDa nagaranA siddhArtha rAjAnI rANI ane prabhu mahAvIranI mAtA hatA. temane nadIvana ane vamAna ( mahAvIra ) e e putrA uparAMta eka putrI hatI. trizalAdevI e vizALA nagarInA ceDA rAjAnI bahena thatA hatA. te prabhu pArzvanAthanA zAsanamAM zrAvakadhama pALatA. bha. mahAvIra deve dIkSA lIdhI, te pahelAM teo kALadharma pAmI dazA devaleAkamAM gayA. 119 tetalIpradhAna. tetalIpura nAmanuM nagara hatuM. temAM kanakaratha nAmaneA rAjA rAjya karatA hatA. tene mahAbuddhizALI tetalIputra nAmanA pradhAna hatA. te pradhAna eka vAra gheADesvAra thaine keTalAka svArA sAthe karavA jatA hatA. rastAmAM teNe eka bhavya makAnanI agAsImAM eka suMdara bALAne joI. A bALA sarvAMga suMdara ane apUrva lAvaNyavALI hatI. pradhAna A bALAne joI meAhita thayA. pradhAna ghera AvyA. paraMtu tene cena paDayuM nahI. tethI peAtAnA mANasane kheAlAvIne pelI bALA kANu che tenI tapAsa karAvI. mANaseAdrArA jANyuM ke te eka mahA RddhivaMta kAlAde nAme sAnInI putrI che. ane tenuM nAma poTTIlA che. pradhAnane tenI sAthe lagna karavAnI IcchA thai, tethI dUta dvArA sAnIne tyAM tenI putrI tetalIputra pradhAnane ApavA kaheNa meAkalAvyuM. dUtA gayA ane vAta karI. seAnI peAtAnI ijjata Abaru vadhaze ema dhArI mAguM kabula karyuM, pradhAna A peTTIlA kanyAne paraNyA ane aneka prakAranA sukha bhAgavavA lAgyA. te nagarane kanakaratha rAjA strIonAM rUpa sau da mAM mugdha hatA
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 157 ane sadAkALa aMtaHpuramAM ja paDI rahetA, vaLI tene putra upara abhAva hatA. eTale kAIpaNa putranA janma tene tyAM thAya, te te tenA hAtha agara paganI AMgaLIe kApI nAkhe agara teA aMguTha kApe, agara nAka kApe, agara kAna kApe. ekAda aMga te echuM kareja ke jethI te rAjyane mATe lAyaka rahe nahi. ekadA tenI pa mAvatI rANIne evA vicAra thayA ke rAjA, putra thAya te tenA agApAMganuM chedana kare che, mATe mAre putra kadApi thAya teA agAuthI tenA prabaMdha karavA oe, tema dhArI tetalIputra pradhAnane khelAvI bAbasta karyAM. have pATTIlAne (pradhAnanI strI ) tathA padmAvatI e anene sAtheja garbha rahelA. pATTIlAe mRta putrIne janma ApyA. ane padmAvatIe jIvita putrane janma ApyA. padmAvatIe putra janmatAMnI sAtheja dAsI dvArA tetalIputrane lAvI putrane soMpyA. tetalIputra khAnagI rIte putrane laI gayA ane peAtAne tyAM janmelI mRtaputrI padmAvatIne soMpI JayeA. rAjAne mRtaputrI janmyAnI khabara ApI ane tenI nivAraNa kriyA karI. tetalIputre rAjAnAM putrane peAtAne ghera laI jaI pATTIlAne soMpyA, ane satya hakIkata kahIne ucheravA kahyuM. te kumAranuM nAma ' kanakadhvaja' pADavAmAM AvyuM. kumAra bAlyAvasthA vItAvI, 72 kaLA zIkhI yauvanAvasthAne pAmyA ane AnaMda karavA lAgyA. kALAntare tetalIputrane pATTIlA strI para abhAva thayA. pATIlA Ata dhyAna dhyAtI zeAkamAM dIvaseA vItAvavA lAgI. ekadA sutratA nAmanA sAdhvIjI peTTIlAne ghera vahAravA padhAryAM. pATTIlAe namaskAra karI AnaMdapUrvaka dAna dIdhuM ane pUchyuM! ahI~ AryajI, Apa kAI vazIkaraNa maMtra mhane ApazeA ke jethI mahArA para kApelA svAmI mArA svIkAra kare ! AryAjIe kahyuM, he devANupriya! ame vratadhArI AryAM chIe; amAre te saMbaMdhI kaMI paNa kahI zakAya
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 nahI, paNa tamAre je IcchA hoya to huM sarvajJa prabhune vicitra dharma samajAvuM, piTTIlAe hA kahI. AryAjIe dharma bodha Ape. piTTIlA pratibaMdha pAmI ane bAravrata aMgIkAra karyo. tyAra bAda keTaloka samaya vityA chatAM teTalIputrane poDhIlA para prema Avyo nahI, tethI piTTIlAne dIkSA levAnI abhilASA thaI ane patinI AjJA bhAgI. patie kahyuM ke tame dIkSA laIne deva thAva, to mahane bodha pamADe evI zarate huM rajA ApuM. paTTIlAe te kabulyuM ane dIkSA lIdhI. tapa japa saMvara kriyAo ane aMtima saMthAre karI piTTIlA devalokamAM gaI kanakaratha nAmano rAjA vakhata jatAM gujarI gayo. tene putra na hovAthI, gAdI kone ApavI te mATe nagarajano vicAramAM paDyA. pachI te sarve teTalIputra pAse gayA ane rAjyaputra koI hoya te lAvI ApavAnI vinaMti karI. pradhAne prathamanI hakIkta jAhera karI. loko khuzI thayAM, ane kanakadhvaja kumArane rAjyAsane sthApyo. kanakadhvaja paNa teTalIputra para ghaNo ja prema rAkhato ane dareka kAryamAM tenI ja mukhya salAha leto. teTalIputra rAjyakAryabhAranA vaibhavamAM ane mojazokhamAM rahevA lAgyo. A vAtanI piTTiIla devane khabara paDI, tethI teNe rAjA ane pradhAna ubhaya vacce prema saMbaMdha toDavAno prayatna karyo. pariNAme kanakadhvajano prema pradhAna uparathI ekAeka khasI gayo. pradhAnane rAjAe temaja tenA koI paNa anucaroe bhAna na ApyuM. pradhAna zokamAM paDyo ane A tiraskRta jIvana jIvavA karatAM mRtyu zreyaskara che, ema dhArI AtmahatyA karavA prayatna karyo. jherathI, taravArathI, phAMsAthI, agnithI, ema aneka prayogo teNe karyA. chatAM devanI camatkatithI ekeyamAM te saphaLa na thayo. tyAre pATIla deva Avyo ane upadeza ApI pUchyuM. he teTalIputra, AgaLa meTI uMDI khAI che, ane pAchaLa hAthIne bhaya che, ane bAjumAM aMdhakAra che, vacce
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 159 pANInI varSAdhArA cAlI rahI che, gAma agnithI khaLI rahyuM che ane aTavImAM meTA dava lAgyA che. te samaye kyAM javuM ? tetalIputre javAba ApyAH-bhayabhita manuSyane tevA samaye cAritranuM ja zaraNu che. pATTIle kahyuM:-satya che, tyAre tame cAritra aMgIkAra kare. ema kahIne te svasthAnake gayA. tetalIputra AtmaciMtvana karavA lAgyA ane zukala dhyAnanA ceAgathI tene jAti smaraNa jJAna thayuM. pUrvabhava yAda AvyA. teNe tarata svayaMseva paMcamuSTi leca karI pa`camahAvrata dhAraNa karyAM, ane zubha pariNAmanI dhArA varSAvatAM, jJAnAvaraNIya Adi cAra karmane kSaya karI, kaivalyajJAna, kaivalya darzanane pAmyA. kanakadhvajane A vAtanI khabara paDI, tethI te ciMtAtura thaI tetalIputra pAse kSamA yAcavA AvyA. teNe vaMdana karyuM ane avinayano kSamA mAgI, bhakti karavA lAgyA. tetalIputre tene dhamakheAdha ApyA. rAjAe bAravrata aMgIkAra karyAM. dhaNA varSo sudhI kevaLa pravA~ pALIne tetalIputra siddha thayA. 120 thAvI~putra. suvarNanA kATavALI maNiratnanA kAMgarAvALI, dhanapati kaeNmeranI buddhithI utpanna thayelI dvArikA nAmanI nagarI hatI. te nagarImAM eka mahA riddhivaMta thAvA~ nAmanI gAthApatinIne eka putra hatA, tenuM nAma thAvA~putra. yauvanAvasthAe pAmatAM thAvaAputrane trIsa strIo paraNAvavAmAM AvI. te strIenA premasauMdayamAM thAvartyAputra samaya pasAra karatA hatA. ekadA prasaMge dvArikA nagarInA naMdanavana nAmanA udyAnamAM 22 mA tIrthaMkara zrI temanAtha prabhu padhAryAM. pariSad dana karavAne nIkaLI. jema meghakumAra dana karavAne nIkaLyA hatA, tema thAva[putra paNa nIkaLyA. prabhue dharmopadeza ApyA. thAvarsIMputrane vairAgya thayA. ghera AvI mAtA pAse dIkSAnI
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjJA mAgI. mAtAputrane saMvAda thayo. putrane tIvra vairAgya joI mAtA saMvAdamAM chatI nahI. pariNAme dIkSAnI rajA ApavI paDI. tyAMthI te rAjadarabAramAM zrIkRSNa vAsudeva pAse gaI, sarvavata vidita karI ane chatra, mugaTa, cAmara vagerenI mAgaNI karI. kRSNa vAsudeve pite ja thAvaputrano dIkSA mahotsava karavAnuM kahyuM. prathama to zrI kRSNa thAvaccakamArane dIkSA nahi levA ane potAnA Azraya taLe AvavA samajAvyuM. kumAre javAba Apyo:-mahArAjA, je tame janma, jarA ane mRtyuno nAza karI zakatA he to huM tamArA Azraye AvuM. kRSNe kahyuM. te to deva ke dAnavothI paNa banI zake tema nathI. chevaTe kRSNa vAsudeva nagaramAM jene dIkSA levI hoya te le, temanAM sagAM, kuTuMbano nirvAha huM karIza." evo amara paDaha vagaDAvyo. pariNAme eka hajAra purUSo dIkSA levA taiyAra thayA. thAvaccaputre paMcamuSTi lonca karyo ane temanAtha prabhu pAse dIkSita thayAM. caudapUrvano abhyAsa karI ta5 saMvaramAM AtmAne bhAvatAM thAvaccaputra vicaravA lAgyA. eka vakhata thAvaccaputre pitAnA eka hajAra ziSyo sAthe janapada dezamAM vihAra karavA mATe bhagavAna pAse AjJA mAgI. bhagavAne AjJA ApI. janapadadezanA zelagapura gAmanA zelagarAjA tathA paMthaka pramukha tenA pAMcaso maMtrine pitAnA upadezathI zrAvaka dharma aMgIkAra karAvyo. te vakhate sAMkhyamatavALA zuka nAme parivrAjaka hatA. te aneka lokone potAne zucidharmano upadeza ApI pratibodhato, ane sudarzana nAme mahArUddhivaMta zeTha zuci e dharmanuM mULa che, e satyamAnI tene anuyAyI thayo. paraMtu thAvarsIpu "vinaya e dharmanuM mULa' che e sacoTa samajAvavAthI sudarzana zrAvaka thayo hato. A vAtanI zukane khabara paDavAthI te sudarzana pAse Avyo, sudarzane tene thAvaputra pAse meka. baMnene saMvAda thayo. thAvaccaputranI
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161 adbhuta jJAnazaktithI zuka pratimAdha pAmyA ane teNe peAtAnA hAra parivrAjaka sahita thAvarcIputra pAse janamatanI dIkSA lIdhI. thAvAputra dhaNAvAne pratiSThAdha pamADI, ghaNA varSa saMyama pALI, ugra tapazcaryA karI, pAdeopagama saMthArA karI kaivalyajJAna pAmyA ane sarva du:khAthI rahita anI siddhagatine varyAM. zuka aNugAra ekadA vihAra karatA karatA zelagapura nagaranA udyAnamAM AvyA. pariSada vAMdavA AvI. zailaga nagarInA rAjA zailaga paNa dana karavA AvyA. zuka agAre dharmopadeza ApyA. rAjA khuyeA. ane peAtAnA pAMcaseA maMtrio sAthe teNe dIkSA lIdhI. zukaaNugAra zelaga rAjarSine pAMcaso maMtrisAdhue ziSyapaNe soMpI peAte eka hajAra ziSyA sAthe vihAra karatAM puMDarika parvatapara siddha thayA. eka vakhata zailaga rASine lukhkhA, sukA, aniyamita AhAra jamavAthI temanA kAmaLa zarIramAM vedanA utpanna thaI. temanuM zarIra niLa banI gayuM. karatAM karatAM teo pAtAnA zailagapura nagaranA udyAnamAM padhAryAM. pariSada vaMdana karavA AvI. temAM temanA putra mahUka paNa AvyA. rAjarSinuM rAgiSTa ane vyAdhimaya zarIra joI ne putre kahyuM:-Apa mArI dAnazALAmAM padhArA, huM ApanA AcArane yeAgya davA vagerethI cikitsA karAvIza. Apa nirdoSa zayyA saMthArA vagere laI lyA; zailaga RSie kabula karyuM, ane te peAtAnA ziSyA sAthe zaheramAM gayA. temanA putre vaidya vagerene khAlAvI upacAra karAvyA. pariNAme zailaga rAjiSanA roga zAMta thayA. rAga zAMta thavAthI te vipula anna, pANI tathA svAdiSTa AhAramAM lubdha thaI kriyA rahita zicilAcAre vicaravA lAgyA. ane prAsuka pIDha vagere je kaI lAvela te pAchA ApyA nahi. tethI pathaka sivAyanA temanA 499 ziSyA temane choDIne cAlyA gayA. eka vakhata zicilAcArI zelaga 11
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 rAtrie sukhamAM sUtA hatA. te vakhate paMthaka nAmanA ziSya kSamAzramaNa letA pitAnA mAthAthI zalaga RSinA pagane saMgharSaNa karyuM. zelagaRSi jAgI gayA ane paMthaka upara krodhiSTa banyA. paMthake kAraNa jaNAvI kSamA mAgI. paMthakana vinayabhAva joI zalagane vicAra the ke aho! rAjyapATa cheDIne meM dIkSA lIdhI, chatAM huM sarasa AhAramAM lubdha banIne zithilAcArI banyo. dhikkAra che mane, ema kahI teo pazcAttApa karavA lAgyA ane pApanI AlocanA karI zuddha thayA. tyArabAda cheDIne gayelA pelA ziSyo temane sAdhunA kharA bhAvamAM AvelA jANI zelagane maLyA. Akhare ghaNAM varSa sudhI zuddha cAritra pALI zelaga rAjarSi paNa mekSa gatine pAmyAM. nyAya-je kaI sAdhu sAdhvI zelaga rAjarSinI mAphaka dIkSA laine pramAda paNe vicare, to A lokamAM niMdAne pAtra thaI saMsAracakramAM paribhramaNa kare, ane je pramAda rahita bhAva sAdhupaNe vicare, prabhuAjJAmAM rahI jJAna darzana cAritranI vRddhi kare to cAra tIrthamAM pUjyanika ane ane cAra gatine aMta karI siddhagatine pAme. 121 datta, kAzI nagaramAM agnisiMha nAme rAjA hato, tene zeSavatI nAmaka rANI hatI. tenAthI eka mahA baliSTha putra thaye, tenuM nAma datta. teNe alhAda nAmanA prativAsudevane mAryo, jethI te 7me vAsudeva kahevAya. pa6 hajAra varSanuM AyuSya bhogavI, aranAtha ane mallInAtha prabhunA AMtarAmAM te mRtyu pAmIne pAMcamI narake gayo. 122 damayaMtI. vaidarbhadezamAM kuMDanapura nagaranA bhImaka rAjAnI putrI ane ayodhyApati naLarAjAnI patnI satI damayaMtI svayaMvara maMDapamAM aneka suranarAdikane cheDI naLarAjA sAthe lagnathI joDAI temane be bALaka thayA hatA. pAchaLathI naLa pitAnA bhAI
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 163 kubera sAthe jugAra ramyA, pariNAme naLane rAjyapATa hArIne vanamAM jaI rahevuM paDayuM. satI damayaMtI temanI sAthe vanamAM AvI ane tyAM aneka saMkaTo sahyAM. pAradhI, vyApArI, vyAghra Adi anekanA trAsadAyaka paMjAmAMthI khacI, ziyaLanuM rakSaNa karI te acaLapuramAM RtupaNa rAjAne tyAM peAtAnI mAsIne dhera AvI. tyAM paNa karmovazAt tenA para hAra cAryAMnA ArApa AvyA. satInA ziyaLa prabhAve hAra jaDayo ane tenI mAsIne A AreApa badala pazcAttApa thayeA. Akhare peAtAnA pitA bhImakarAjAnA mANasAnI sAthe te pitAnA rAjyamAM gaI. tyAM naLanA meLApa mATe phrI svayaMvara maMDapanI kRtrima ceAjanA karI. kubaDA svarupe naLarAjA svayaMvara maMDapamAM hAjara thayA. ane maLyA. ane atyaMta AnaMda thayeA. vanavAsa kALa pUrA thaye naLa tathA damayaMtI peAtAnA rAjyamAM gayA. rAjya prApta thayuM. manuSya saMbaMdhI sukha bhAgavatAM Akhare damayaMtIne vairAgya thayA; ane teNe dIkSA lIdhI.vrata niyamAnuM suMdara pAlana karI, yathAsamaye kALadhama pAmI damayaMtI devalAkamAM gaI. te mahAsatI tarike jagaprasiddha banI. 123 dazaratharAjo. tee ayeAdhyA nagarInA ajarAjAnA putra hatA. temane kauzalyA, sumitrA, ane kaikeyI e traNa rANIo hatI. temAM kauzatyAthI rAma, ( padma ) sumitrAthI lakSmaNa ane zatrughna, tathA kaikeyIthI bharata ema cAra putrA thayA. peAte vRddha thavAthI rAmane gAdI ApI dIkSA levAne vicAra karyAM, AthI prajAva tathA aMtaHpuramAM AnaMda thayA, parantu kaikeyIne manamAM adekhAI AvI, tethI teNe agAu maLelAM vacananA durUpayAga karI * rAmane vanavAsa ane bharatane rAjya ' e prakAranI mAgaNI karI, satyavAdI puruSA jIvana karatAM vacananI kiMmata vadhAre gaNe che, ' e mujaba du:khIta mane
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane zrIrAmanA atyAgrahathI temaNe potAnA vacananuM pAlana karyuM rAma, lakSmaNa ane sItA vana tarapha vidAya thayA ke tarata ja putranA virahazeke dazaratharAjA mUcha pAmyA ane eja sthitimAM mRtyu pAmyA. 124 dazArNabhadra bha. mahAvIra bharatakSetra para vicaratA hatA. e arasAmAM temane parama bhakata dazArNabhadra nAmano rAjA dazArNabhadra dezane adhipati hato. tene evo niyama hato ke "prabhu mahAvIra hAla kayA sthaLe birAjamAna che" enA vartamAna maLyA pachI ja te jamato. eka prasaMge bha. mahAvIra teja nagarImAM padhAryA. dhAmadhUma pUrvaka dazArNabhadra prabhune vAMdavA gayA. A vakhate temane abhimAna thayuM ke AvI mahAna Rddhi ane zobhAthI mahArA sivAya prabhune keNu vAMdavA jatuM haze ? A adhyavasAyanI khabara devasabhAmAM zakrendrane paDI, tethI te deve rAjAnuM abhimAna utAravA eka 500 moDhAvALA hAthI banAvyA, ane dareka moDhAmAM ATha ATha daMtuzaLa sthApyA. dareka daMtuzaLamAM ATha ATha vAvo banAvI. dareka vAvamAM lAkha lAkha pAMkhaDIvALAM kamaLo banAvyA; tathA dareka pAMkhaDImAM nATayaprayogo goThavyA. AvI divaDe te bhagavAnanA darzane AvatA hoya te teNe dekhAva karyo. A joI dazArNabhadra rAjAnuM mAna gaLI gayuM. tapAsane aMte tene jaNAyuM ke, A badhI vyuha racanA devanI che; AthI teNe devanuM bhAna bhaMga karavAno nizcaya karI prabhu pAse AvI dIkSA lIdhI. zakrendra dIkSA levA mATe asamartha hatA, tethI teNe dazArNabhadranA pagamAM paDI tenI kSamA mAgI. dazArNabhadra cAritranuM addabhuta pAlana karyuM, khUba tapazcaryA karI, ane kaivalyajJAna pAmI teo mekSamAM gayA.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 165 125 vizpaSTa. dvArikAnagarImAM brahma nAme rAjA hatA. temane padmAdevI nAmaka rANI hatI. tenAthI eka mahA baliSTha putra thayeA. nAma pRSTha. pRiSThe rAjA thayA pachI tAraka nAmanA prativAsudevane mAryAM ane khIjo vAsudeva thayeA. vAsupUjya prabhunA vakhatamAM chara lAkha vanuM AyuSya bhAgavI, maraNa pAmIne te chaThThI narake gayA. 126 dvimukha ( pratyeka buddhu) pAMcALa dezanA kapilapura nagaramAM jaya nAme rAjA rAjya karatA hatA. tene guNamALA nAme rANI hatI. ubhaya da MpatI bahuja miSTa hatA. temane jaina dharma pratye dhaNA prema hatA. ekavAra rAjA kacerI bharIne sabhAmAM beThA che, tevAmAM eka paradezI cAraNu rAjasabhAmAM dAkhala thayeA, ane mahArAjAnA guNAnI prazaMsA karavA lAgyA. A sAMbhaLI rAjA khelyAH-bAresaTajI, tame deza dezAvaramAM krA che, aneka rAjasabhAmAM jAe che, teA. tame mArI sabhAmAM kAI vastunI uNapa joI zakatA ha tA jarUra kahA, kemake mAtra AtmazlAdhA mtane pasaM nathI. A sAMbhaLI khareTe rAjasabhAmAM ceAtarapha najara karI, teA tene eka vastunI uNapa lAgI. eTale te rAjA pratye khelyAH-mahArAjA, ApanI rAjasabhAmAM bace suMdara ane vyavasthita che, paNa eka citrazALA nathI, teja meATI uNapa che. A sAMbhaLI rAjAe kahyuM ; barAbara che bAreTajI, tamArUM kahevuM barAbara che. ema kahI tarata ja rAjAe kuzaLa citrakArAne khelAvyA. ane sabhAnA hAlamAM eka citrazALA taiyAra karavAnuM kahyuM. citrakArAe AvI kAma zarU karyuM. prathama te makAnanA pAcA khedavA mAMDayA ke tarataja te pAyAmAMthI eka ratnajaDitra mugaTa nIkaLyA. kArIgarAe te mugaTa rAjAne ApyA. divya mugaTa joI
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 rAjA AnaMda pAmyo ane teNe te pitAne mAthe muko. mugaTa kevo zobhe che te jANavA sAruM rAjAe potAnuM moM ArIsAmAM joyuM. eTale temAM tene pitAnA be mahIM dekhAyA. te uparathI tenuM nAma drimukha tarIke prasiddha thayuM. citrakAroe citrazALA taiyAra karI. tenI ArahaNa kriyA mATe te makAnanI vacce temaNe eka suzobhita staMbha ubho karyo. staMbhane vastrAlaMkArothI zaNagArI bhavya ane AkarSaka banAvyo. rAjA A citrazALAnI ArohaNa kriyA karavA mATe Avyo. citrazALAnI namunedAra kArIgarI joI te khUba saMtoSa pAmyo. eTaluM ja nahi paNa staMbhanI camatkRti ane mohaka dekhAva joI rAjAnA AnaMdano pAra rahyo nahi. te harSapUrvaka bAroTa pratye bolyoH kema bAroTajI. have A citrazALA barAbara che ne ? bAreTe 'javAba Apyo: - hA, mahArAjA. atyAra sudhI AvI citrazALA meM kayAMI joI nathI. rAjA AnaMda pAmI svasthAnake Avyo. - keTalAka divasa bAda pelo ubhuM karavAmAM Avelo staMbha ukhADI levAmAM Avyo. tenA parathI vastrAlaMkAra utArI laIne mANasoe te lAkaDAno staMbha citrazALAnA eka khuNAmAM ADe pheMkI dIdho. vakhata jatAM A lAkaDA para raja dhULa vagere jamA thayuM. pariNAme staMbha tadana beDoLa lAkaDAnA ThuMThA jevo banI gayo. ekadA prasaMge rAjA pharIthI A citra-sabhAmAM Avyo. tyAM teNe eka khUNAmAM lAkaDAnuM ThuMThuM paDeluM joyuM. te joIne teNe pAse ubhelA rakSakane pUchayuM. alyA, A lAkaDuM ahiM kema mUkayuM che? rakSake javAba ApyaH-mahArAjA, Ape sabhAmaMDapa karAvyo, te vakhate je staMbha khoDavAmAM Avyo hato, te staMbha utArI laIne ahiyAM mukayo che.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 167 rAjA Azcarya pAmI mana sAthe bolI uThayo. pelAM bhavya ane suMdara staMbhanI Akhare A dazA? zuM tyAre te mAtra vastra ane alaMkArothI ja suMdara lAgato ? kharekhara mAruM zarIra paNa eka vakhata A dazAne pAmaze ! atyAre suzobhita dekhAtAM mahArA. A zarIranI paNa Akhare A lAkaDAnAM ThuMThA jevI durdazA thavAnI ja ! to pachI Ajeja, are atyAre ja zA mATe A zarIra parathI mamatA na utAravI ? kALano kayAM bharUso che? kharekhara para vastuo ja mAtra A jIvane muMjhave che, paugalika vastuonA mohamAM aMdha banI kharekhara meM AtmakalyANa sAdhyuM nahi. (eka mumukSue kharUMja kahyuM che ke - para vastumAM nahi muMjhavo, enI dayA mujane rahI; e tyAgavA siddhAMta ke pazcAt duHkha te sukha nahI. huM keNa chuM ? kyAMthI thayo ? zuM svarUpa che mAruM kharuM? konA sabaMdhe vaLagaNa che? rAkhuM ke e pariharuM ? hA. kharekhara e badhI vaLagaNAo tyAgavA cagya che.) ema kahI dvimukha rAjAe tyAM ja potAnA saghaLAM vastrAlaMkAre utArI nAkhyA, ane paMcamuSTi lonca karI svayaMmeva dIkSA laI cAlatA thayA. khUba tapa, japa, saMvara karI kaivalyajJAnane pAmI dimukha pratyekabuddha mokSapadane pAmyA. 127 devadattA, supratiSThita nAmanuM nagara hatuM. mahAsena nAme rAjA hato. tene dhAriNI pramukha eka hajAra rANIo hatI. dhAriNIne eka putra thayo hato. tenuM nAma siMhasena, kumAra yuvAvasthA pAmatAM tene 500 rAjakanyAo paraNAvI, pAMcaso suMdara mahelo baMdhAvI ApyA, pAMcaso kroDa sonaiyAM, pAMcaso hAthI, ema dareka pAMcaso pAMcase
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja8 cI ApI. kumAra sukhapUrvaka rahevA lAge. keTalAka varSe rAjA mRtyu pAmyA ane siMhasenakumArane gAdI maLI. pAMcaso strIomAM sAmadevI tenI paTarANa hatI. siMhasena sAmaMdevI rASTramAM mohAMdha banyo hato. ane bAkInI koI strIno te Adara karato nahi tethI bAkInI 499 strIoe maLIne sAmadevIne mArI nAkhavAne vicAra karyo. A vAtanI sAmadevIne khabara paDI. tethI te zokabhuvanamAM jaIne ArtadhyAna dharatI ciMtAmagna thaIne beThI. rAjA Avya, ciMtAnuM kAraNa pUchatAM teNe hakIkata jAhera karI. rAjAe upAya karavAnuM AzvAsana ApI rANIne saMtuSTa karI. rAjAe mANaso dvArA eka "mahemAna ghara baMdhAvyuM. ane temAM AvavA mATe tenI 499 rANIone notarI. rANIo tyAM AvI. rAjAe temanA mATe svAdiSTa bhojana, suMdara vastrAbhUSaNa, phaLa kula gaMdhamALA vagere mokalAvyAM. rANIo khuzI thaI. bhajana karI, suMdara alaMkAro che teo saghaLI nRtyagAna karatI AnaMda karavA lAgI. eTalAmAM siMhasena potAnA mANaso sAthe tyAM Avyo. teNe mahemAnagharanA cAre taraphanA daravAjA baMdha karAvI, makAnane Aga lagADI. 498 rANIo pIDAthI AkraMda karatI baLIne bhasma thaI gaI siMhasena rAjA ghera pApa karmathI bharIne chaThI narakamAM gayo. tyAMthI nIkaLI re hiDa nagaramAM datta sArthavAhanI strI kahuzrInI kukSimAM putrIpaNe te utpanna thayo. A putrInuM nAma devadattA. te ghaNuM khUbasurata hatI. bAlyAvasthA vitAvI yuvAna banI. ekavAra devadattA nahAI dhoI, vastrAlaMkAra paherI AnaMda karI rahI hatI, tevAmAM rohIDa nagarane samaNudA nAmane rAjA tenA ghara pAsethI nIkaLyo. devadattAnuM rUpa joI rAjA vismaya pAmyuM. tapAsa karatAM jaNAyuM ke te datta sArthavAhanI putrI devadattA che ane te kuMvArI che.
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjAe potAnA yuvarAjane mATe dattane tyAM te putrInuM mAguM karAvyuM. datta sArthavAha kabula thayo. vivAha nakkI thaye. ane ghaNIja dhAmadhumathI devadattA tathA yuvarAja pusanaMdI lagnathI joDAyAM. tyArabAda samaNudatta rAjA marI gaye. pusanaMdI rAjagAdI para AvyuM. ane te potAnI mA zrIdevIno bhakta banI gaye. reja zrIdevInA pagamAM paDe, tene vaMdana kare ane ghaNI vakhata te tyAMja gALe. AthI devadattAne adekhAI thaI AvI, ane teNI zrIdevIne ghATa ghaDavAne vicAra karavA lAgI. ekavAra zrIdevI ekAMtamAM beThI hatI. pAse koIja na hatuM. A takano lAbha laI devadattA tyAM AvI pahoMcI. teNe eka lokhaMDano khIle tapAvyo. ane jyAre te khIlo khUbalAlacoLa thaye, tyAre teNe te laIne zrIdevInA guhya aMgamAM pesADI dIdho. tethI te khUba jorathI kAramI cIsa pADIne mRtyune zaraNa thaI gaI A bhayAnaka cIsa sAMbhaLIne dAsI ekadama tyAM deDI AvI. evAmAM devadattAne teNe nAsatI joI. zrIdevIne maraNa pAmelI dekhIne tene ghaNuM duHkha thayuM. A vAta tarata teNe rAjA pAse jaIne jAhera karI. vAta sAMbhaLatAMja pusanaMdI mUchita thaIne jamIna para DhaLI paDavyo. keTalIka vAre zuddhi AvyA bAda te ghaNuM royo. pachI teNe mAtAnI mRtyukriyA karI. rAjAe devadattAne pakaDI maMgAvI. tene bAMdho, ane phAMsIno hukama pharamAvyo. hukama mujaba tene phAMsIe caDAvavAmAM AvI. ane marIne te pahelI narake gaI. tyAMthI nIkaLIne te pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspatimAM thaI pazu, pakSI, tiryaMcAdinamAM bhaTakI, anaMta saMsAra paribhramaNa karatI yAvata mokSagatine pAmaze. sAra-ni ane kAmAgni keTalA bhayaMkara che, te A vAta parathI samajAze.
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 128 devakI. dvArikAnA ugrasena rAjAnA bhAI devakarAjAnI te putrI hatI. tenuM lagna dvArikAnA aMdhakavina! putra vasudeva sAthe thayuM hatuM. tenA kAkAnA dIkarA kaMsaneA tenA para vadhAre prema hatA. atimukta munidvArA kahevAmAM AveluM ke devakIne sAtameA garbha kaMsane mAraze. A pramANe kaMse jANyAthI devakInI suvAvaDA potAne tyAM karAvavAne teNe prabaMdha karyo. devakInA prathamanA anikasena vagere cha bALako devanA sAharaNathI sulasAne tyAM mUkAyA hatA ane vRddhi pAmI zrI temanAtha pAse teee dIkSA lIdhI hatI. devakIjI teA jANatI hatI ke peAtAne mRta bALakoja janmyA che. tyArabAda sAtamA bALaka zrIkRSNanuM paNa deva vaDe sAharaNa thayuM ane te geAkulamAM ucharyAM. tyAra pachI zrIkRSNa jyAre dvArikAnA rAjA thayA ane anikasenAdi cha putrA sAdhuveze devakIne tyAM gaucarI arthe padhAryAM, tyAre tenuM samAna rUpa Adi joI devakInA zarIramAMthI putra prema sphurI AvyA. A vAtanA bheda jyAre bhagavAna temanArthe devakIne kahyo, tyAre tene putrane ramADavA, hasAvavA vagerenuM sadbhAgya prApta na thavAthI, pazcAttApa thayA. devakInI A ciMtA TALavA zrIkRSNe devanuM ArAdhana karyuM, ane devadrArA jANavAmAM AvyuM ke tene eka putra thaze, AthI devakI AnaMda pAmI. Akhare teNe gajasukumAra nAme mahA bhAgyazALI putraratnano janma ApyA, devakIe bALakane ramADavAne potAnA mahadabhilASa pUrA karyAM. tyArabAda dvArikAnagarI maLI, ane devakI potAnA pati vasudeva sAthe rathamAM besI tvarAe nagarInI bahAra nIkaLatI hatI, tevAmAM ekAeka daravAjo tUTI paDavAthI te cagadAne mRtyu pAmI. 129 devAna'dA. brAhmaNakuMDa nagaramAM RSabhadatta brAhmaNanI te patnI hatI. bhagavAna mahAvIradeva dazamA devalAkathI cyavI tenI kukSimAM utpanna
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 thayA. tIrthaMkaranI mAtAnI jema devAnaMdAe 14 svama dIThAM. bhikSuka kuLamAM sarva tIrthakare kadI janme nahi, paNa A vakhate eka acheTuM (Azcarya) thayuM jANuM, hariNagameSI deve 82mI rAtrIe mahAvIranA A garbhanuM sAharaNa karyuM ane kSatriyakuMDamAM trizalAdevInI kukSimAM te garbha mUko. te vakhate trizalAnI kukSimAM putrIno je garbha hato, te deve devAnaMdAnI kukSimAM mUko, A vakhate devAnaMdAe prathama AvelAM svapna nAza pAmatAM hoya tevAM svapna joyAM, tethI teNe zeka karyo. bha. mahAvIra kaivalyajJAna thayA pachI eka prasaMge mAhaNakuMDa (brAhmaNakuMDa)mAM padhAryA. tyAM devAnaMdA potAnA svAmI sAthe prabhunA darzane gaI. bhagavAnane dekhI devAnaMdAnA stanavibhAgamAMthI putrapremanI jema dUdhanI dhArAo chUTI. teNInA aMgo prakRlita thayAM. A dekhAva zrI gautame joyo tethI temaNe bhagavAnane tenuM kAraNa pUchyuM. bhagavAne kahyuM ke te A bhavanI mArI mAtA che, ema kahI sarva hakIkata kahI. AthI devAnaMdAne ghaNe harSa thayo. teNe dIkSA lIdhI ane teja bhavamAM devAnaMdA karmano kSaya karI mekSa pAmI. 130 draupadI. | caMpA nAmanI nagarI hatI. temAM traNa brAhmaNo rahetA hatA. nAma. 1 sema 2 somadatta 3 somabhUta. teo ghaNuMja dhanADhaya hatA. teone traNa strIo hatI. temanA nAma anukrame. 1 nAgazrI, 2 bhUtazrI, 3 yakSazrI. ekadA te badhAe vicAra karyo ke ApaNI pAse puSkaLa dravya che. mATe vArApharatI dareka ghera badhAe jamavuM. te pramANe eka pachI eka vArA pharatI darekane ghera badhA sAthe jamatA. eka vakhata nAgazrI brAhmaNane tyAM badhAyane jamavAno vAro AvyuM. nAgazrIe bhAtabhAtanI svAdiSTa rasoI banAvI, vaLI khUba saMbhAra nAkhIne tuMbaDInuM zAka banAvyuM, svAda mATe cAkhI jotAM te zAka kaDavuM jhera jevuM lAgyuM. tethI vicAra karyo ke AvuM zAka huM
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 pIrasIza, te mArI hAMsI thaze, niMdA thaze. mATe tenI vyavasthA karUM. tyArabAda teNe bIjuM zAka banAvyuM ane badhA AnaMda pUrvaka jamyA. te vakhate dharmaghoSa nAmanA muni te udyAnamAM bIrAjatA. temane dharmarUci nAmanA mahAna tapasvI ziSya hatA, je mA khamaNanI tapazcaryA karatA. mAsaMkhamaNane pAraNe teo gaucarI arthe pharatAM pharatAM A nAgathI brAhmaNane ghera jaI caDyA. brAhmaNa harSa pAmI. ane A kaDavI tuMbaDInuM zAka vaherAvavAnuM pAtra mahArAjane jANIne te zAka teNe vaharAvyuM. dharmarUci aNagAra gaucarI pharIne gurU pAse AvyA ane niyama mujaba AhAra batAvyo. kaDavI tuMbaDInI gaMdhathI dharmaghoSa munie te zAkamAMnuM eka biMdu laIne cAkhI joyuM to temane te kaDavuM viSa samAna lAgyuM. tethI temaNe kahyuM ke he ziSya, A zAka jhera samAna che mATe te tame khAze nahi ane khAzo to maraNa pAmaze, mATe A zokane ekAMta nirdoSa jamInamAM paraThI Avo. dharmarUci aNagAra te zAka laIne ekAMta sthaLe gayA. ane jayAM zAkanuM eka biMdu nIce nAkhyuM, tyAM to zAkanI gaMdhathI hajAre kIDIo bhegI thaI gaI ane te khAvAthI badhI maraNane zaraNa thaI AthI dharmarUcie vicAra karyo ke kaDavI tuMbInA eka biMdu mAtrathI hajAra kIDIono nAza thayo. to A badhA zAkathI keTalAye jIvonA jAna jaze! te mahAre pitAne ja A zAka khAI javuM ISTa che. tema dhArI teo tyAMne tyAM badhuM zAka khAI gayA. zAka kevaLa jhera samAna hatuM tethI tenI asara praNamI gaI dharmacine atula vedanA utpanna thaI. dharmarUci aNagAre saMthAro karyo. paMca parameSTinuM smaraNa karatAM bhAva samAdhimAM teo mRtyu pAmyA, ane sarvArthasiddha vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. dhamaSa sthavare A vAta jANuM, zAka kayAMthI AvyuM te vAta temaNe potAnA ziSyone karI. vAta gAmamAM paNa prasarI ane badhA loke nAgazrIne dhikkAravA lAgyAM. traNa brAhmaNoe paNa vAta
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 173 jANI, tethI krodhAtura banIne temaNe nAgazrIne mAra mArIne gharamAMthI kADhI mUkI. rastAmAM paNa ghaNA loko tene khIjavatAM, mAratAM, ane dhikkAratAM hatAM. kyAMI tene Azraya na bha. jyAM tyAM te bhaTakavA lAgI. tene soLa roga utpanna thayA. te mahAvedanAnA pariNAme mRtyu pAmI, ane marIne chaThI narakamAM gaI tyAMthI nIkaLI aneka tiryaMca narakanA bhava karatI te caMpAnagaramAM sAgaradatta sArthavAhane tyAM putrIpaNe avatarI. tenuM sukumArIkA nAma pADavAmAM AvyuM. bAlyAvasthA vItAvI teNe yuvAvasthAmAM praveza karyo. pachI tene teja nagarImAM chanadatta zeThanA sAgara nAmanAM putra sAthe paraNAvI. sukumArIkAnA zarIramAM pApanA udaye agnijvara hato. eTale ke I mANasa tene aDake te agninI mAphaka te dAjhe. tenA zarIrane sparza mAtra taravAranI dhAra samAna lAge. sAgaraputra sukumArIkAno sparza karavA jatAM dAjha. tethI bhaya pA, ane sukumArIkAne cheDI teja rAtrIe gharamAMthI cAlI gaye. A vAtanI janadatta zeThane tathA ghaNAne khabara paDI. sAgaradatta sArthavAhe vAta jANI tethI pitAnI putrIne ghera lAvyo ane bIje paraNAvavAno vicAra karyo. tevAmAM eka bhaTakato bhIkhArI sArthavAhe je, tethI tene bolAvI mAna pAna ApI jamADe. suMdara vastrAbhuSaNe paherAvI sukumArIkA sAthe tenA lagna karyA. lagnanI pahelI rAtrIe te daridrI sukumArIkA pAse jatAM, te paNa dAjha ane vedanA pAmyo.. tethI te paNa tyAMthI nAsI palAyana karI gaye. sukumArIkA have potAnA karmane pazcAttApa karavA lAgI. tevAmAM govAlikA nAmanA sAdhvIjI hene tyAM padhAryA. sAdhvIjIe upadeza ApyA. sukumArIkAne vairAgya tha ane pitAnI AjJA laIne teNIe. dIkSA lIdhI. ekvakhata nagarInI bahAra udyAnanI pAse chaTha chaThane tapa karI AtApanA levAno vicAra teNe sAdhvIjI pAse jAhera karyo.
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 sAdhvIjIe bahAra ekalA nahi rahetA, samudAyamAM rahI tapa karavAnuM kahyuM. paraMtu te nahi mAnatA sukumArIkA sAdhvIjI bahAra udyAna pAse jaI tapa karavA lAgyA. ekavAra te udyAnanI pAse pAMca purUSo devadattA nAmanI gaNikAne laI krIDA karatA hatA, ane te pAMceya purUSA vikAra vaza banI devadattAnI sAthe premavinAda karatA hatA ane manuSya saMbaMdhInA bhAga bhAgavatA hatA. A drazya pelI sukumArIkA AryAMnA jovAmAM AvyuM. tethI teNe saMkalpa karyo kemArA tapa sayama brahmacaryanuM phaLa hoya te AvatA bhavamAM huM pAMca purUSA sAthe bhAga bhAgavatI vicarUM. saMkalpa purA karI te AtApanA bhUmimAMthI svasthAnake upAzrayamAM AvI. tyAM te cAritranI virAdhanA karavA lAgI. vAraMvAra hAtha paga dhAve, mastaka dheAve, mhADu dhove. tethI gAvAlikA AryajIe kahyuM ke ApaNane zarIranI dugA karavAnuM kalpe nahi. chatAM te nahi mAnatAM svaccha MdapaNe rahevA lAgI. kALAntare te mRtyu pAmIne khIjA devalAkamAM gaI. pAMcALadeza, ka`pIlapura nagara, tyAM draupada rAjA rAjya karatA hatA. tene culaNI nAmanI rANI hatI. tene tyAM A sukumAra devI putrIpaNe avatarI, ane tenuM nAma draupadI rAkhavAmAM AvyuM. apU sukha sAmagrImAM ane aneka dAsadAsIonAM lAlana pAlanathI bAlyAvasthA vItAvI te yauvanAvasthAne pAmo. drupadarAjAe putrInI yauvanAvasthA ane sauMdaya joI ne svayaMvarathI lagna karavAnI IcchA batAvI. rAjAe svayaMvara banAvyA, ane kRSNa vAsudeva, samudravijaya, baLadeva. ugrasena Adi aneka rAjAone dUtadvArA kumakumapatrikA mAkalI svayaMvaramAM netaryAM. pariNAme ghaNA rAjAe tyAM AvyA. pAMca pAMDavA paNa AvyA. draupadI potAnI dAsIe sAthe azvaratha para besIne sabhAmaDapamAM AvI ane kRSNavAsudeva pramukha aneka rAjAne
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 praNAma karyA. tyArabAda puSpamALA kone paherAvavI te mATe dareka rAjAone vaTAvIne pUrvanA niyANA (saMkalpa)ne vaza thaIne, te pAMca pAMDavonI pAse AvI, ane temanA kaMThamAM puSpamALA paherAvI. drupadarAjAe pAMca pAMDavone sanmAnapUrvaka rAjyabhuvanamAM lAvIne draupadInuM pANagrahaNa karAvyuM. pAMca pAMDavo draupadI sAthe potAnA hastInApura nagaramAM gayA ane sukha bhogavavA lAgyA. ekavAra pAMca pAMDavo draupadI sAthe aMtaHpuramAM beThA hatA. tevAmAM nAradajI AvyA. pAMDavoe ubhA thaI namaskAra karyo. nAradane ati, asaMyati, apratyAkhyAnI jANIne draupadIe vaMdana na karyuM. AthI nAradane lAgyuM ke pAMca pAMDavonI strI thaI che. tethI tene abhimAna AvyuM jaNAya che, mATe tene vipatti ApavI joIe, ema ciMtavI nArada tyAMthI rajA laIne gayA. tyAMthI te amarakaMkA rAjyadhAnImAM jaI padmanAbha rAjA pAse AvyA, ane draupadInA rUpanA ghaNu ja vakhANa karyA. rAjAne draupadI meLavavAnI IcchA thaI teNe devanI sahAya mAgI. deve kahyuM ke draupadIne huM lAvI ApIza, paraMtu te tenI sAthe neha bAMdhavAmAM saphaLa thaIza nahi. te mahA satI ane pativratA che. padmanAbhanA tapathI deva Avyo. teNe hastinApuramAMthI palaMgamAM sUtelI draupadIne upADI amarakaMkAmAM lAvyo. rAjAe draupadIne ghaNuM samajAvI. paNa te saphaLa thayo nahi. pAMDavone khabara paDI. nAradajI AvyA. vAta karI, nArade amarakaMkAmAM ekavAra draupadIne joI hatI tema kahyuM. pariNAme pAMDavo tathA zrI kRSNa mahAmahenate tyAM gayA ane draupadIne lAvyA. anukrame sukha bhogavatAM draupadIne putra thayo. pAMDusena tenuM nAma pADayuM. kumAra yuvAvasthAne pAmyo. ekavAra sthavara mahAtmA padhAryA. pAMDe draupadI sAthe vaMdana
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 karavA gayA. sthavara mahAtmAe dharmabaMdha Ape. badhA vairAgya pAmyA ane pAMDusena putrane rAjya soMpI dIkSA lIdhI. draupadI 11 aMga bhaNI, ghaNuM varSa saMyama pALI eka bhAsane saMthAro karI pAMcamA brahmadevalokamAM devatApaNe utpanna thaI tyAMthI nIkaLI te mahAvideha kSetramAM janma laI mokSa jaze. nyAya-niyANuM e burI vastu che, mahAna tapa karavA chatAM tenAthI mukta thaI zakAtuM nathI. jema draupadIe sukumArIkAnA bhAvamAM niyANuM karyuM tema. apriya vastunuM dAna supAtrane ApavuM te mahAna anartha che, jevI rIte nAgazrIe kaDavI tuMbInuM dAna dharmarUcI aNagArane ApyuM tema. 131 dhanyakumAra (dhanno). pratiSThAnapura (paiThaNapura) nagaramAM dhanasAra nAme zeTha hatA. tene cAra dIkarA hatA. 1 dhanadatta, 2 dhanadeva, 3 dhanacaMdra 4 dhanyakumAra urphe dhajo. dhanne sauthI nhAno, paNa buddhimAM, guNamAM, rUpamAM sarvathI adhika hatA. dhannAnA janmavAthI dhanasAranA dhanamAM khUba vRddhi thayelI, tethI zeTha tenA para bIjA karatAM vizeSa prema rAkhatA, AthI tenA bIjA bhAIo dhannAnI adekhAI karavA lAgyA. dhanasAre tenI adekhAI na karavA traNe putrone ghaNuM samajAvyA. paNa teo mAnyA nahi. tenA bApe darekanA bhAgyanI parIkSA karavA keTaluMka dhana ApyuM, paraMtu dhanA sivAya bIjAoe potAnuM dhana gUmAvyuM, jyAre dhannAe pitAnI tIvrabuddhi vaDe ghaNuM dhana prApta karyuM. AthI bhAIonI IrSA vadhI. temaNe dhanAne mArI nAkhavAne vicAra karyo. A vAta dhanAnA jANavAmAM AvyAthI te chAnAmAne nAsI gaye. pharate pharato te ujajayinImAM Avyo. tyAM potAnA parAkramathI te rAjyano pradhAna thayo. samaya jatAM dhanasAra zeThanI saghaLI saMpatti nAza pAmI. te bhikhArI banI gaye; tethI te
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17. pitAnA putra, putravadhuo vagerene laI majurI karavA mATe dezAvara javA nIkaLyA. pharatA pharatA saghaLAM ujajayinImAM AvyA, ane tyAM majurI karavA lAgyA. ekavAra dhanakumAre temane oLakhyA. mAtApitA tathA bhAIonI AvI durdazA thaelI joI te kheda pAme. teNe saghaLAone potAnA mahelamAM rAkhyA. ahiM paNa dhanAnA bhAIo tenI adekhAI karavA lAgyA. teoe dhannAnI muDImAM bhAga mAgyo. klezanA bhaye dhanAe saghaLI saMpatti temane svAdhIna karI dIdhI ane pote paradeza javA nIkaLyo. gaMgA nadInA kinArA para AvatAM gaMgAdevIe tenA satyanI parIkSA karavA mATe pitAnI sAthe prema saMbaMdha bAMdhavA kahyuM, paraMtu dhanyakumAra pitAnI TekamAM vicalita na thayo. AthI prasanna thaIne gaMgAdevIe tene ciMtAmaNuM ratna ApyuM. te laI te rAjagRha nagaramAM AvyuM, tyAM kusumapALa nAmaka zeThanA bagIcAmAM teNe vizrAnti lIdhI. dhannAnA pagalAthI sUkAI gayelo bagIco navapallavita thayo. bAgarakSake zeThane A khabara ApyA. zeThe dhannAne pitAne tyAM teDI jaI, bhAgyazALI mAnI tene kusumazrI nAmanI potAnI putrI paraNAvI. dhanno ahiM sukha bhogavavA lAgyA. e arasAmAM zreNika mahArAjAne hAthI mastIe caDe ane baMdhana teDAvI nAThe; tene dhanAe vaza karyo. (A vakhate abhayakumAra ujajayinImAM keda hato) tethI zreNika rAjAe pitAnI semathI nAmaka putrI hene paraNAvI. te rAjagRhamAM zAlibhadranA pitA gabhadra zeTha rahetA hatA. tene eka kANe Thaga ThagavA Avele, tenAthI dhanAe zeThane bacAvyA, tethI gabhadrazeThe dhanAne potAnI putrI subhadrA paraNAvI. dhanyakumAra manuSya saMbaMdhInA sukha bhogavata sukhethI divaso pasAra karavA lAgyo. paraMtu hajuye tene mATe zAMtithI besavAnuM na hatuM. ujjayinImAM rahelA tenA bhAIo gheDA ja vakhatamAM badhI 11
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 lakSmI pApanA vege paravArI beThA, eTale teo rAjagRhamAM AvyA. ahiM paNa dhanAe temane Azraya ApIne pitAne tyAM rAkhyA; paraMtu "sajajana potAnI sajajanatA choDe nahi, ane durjana durjanatA cheDe nahi" e niyama mujaba ahiMyA paNa bhAIoe kalezane AraMbha karI dIdhe; eTale dhane te nagara choDI kauzAMbImAM Avyo, tyAM teNe rAjAnA ratnanI parIkSA karI, tethI rAjAe tene ratnamaMjarI nAmanI potAnI kanyA paraNAvI, tathA pAMcaso gAma ApyAM. dhanakumAra dhanapura nAmanuM zahera vasAvI tyAM rahevA lAgyo. te zaheramAM pANInI taMgI hovAthI teNe eka moTuM sarovara khodAvavA mAMDayuM. durjanane bhAgyamAM duHkha ja hoya che e mujaba rAjagRhamAMnI vipula saMpatti paNa dhanAnA bhAIo gumAvI beThA, eTaluM ja nahi paNa temane khAvAnAM sAMsA paDavA lAgyA. AthI te badhA majurI zodhatA zodhatA dhanapuramAM AvyA. temanI sAthe dhannAnI strI subhadrA paNa AvI. saghaLA taLAva para kaDIyA kAma karavA lAgyA; ane najIkamAM eka jhuMpaDuM bAMdhIne rahyA. samaya jatAM dhanAne A khabara paDI, eTale teNe dhIre dhIre yuktisara pragaTa thavAnuM IchayuM. teNe pitAne tyAMthI chAza laI javAnuM potAnA vRddha pitAne kahyuM. AthI pitAnI bhejAIe tene tyAMthI chAza laI javA lAgI. temane dhanakumAra AchI pAtaLI chAza ApavAne prabaMdha karato ane potAnI strI subhadrAne jADI chAza, tathA dahIM, dUdha vagere Apato. AthI vRddha Deso khUza thato. ekavAra dhanAe pitAnI patnInA ziyaLanI parIkSA karI; teNe subhadrAne lalacAvIne pitAne Adhina thavAnuM kahyuM, paNa subhadrA potAnA pativratyathI DagI nahi, Akhare dhana pragaTa thayo. subhadrAnA harSano pAra rahyo nahi. subhadrAne tenI jhuMpaDImAM na javA detAM, dhannAe tyAMja rAkhI, AthI tenA bhAIo tapAsa karavA dhannAnI DelIe AvyA. temane paNa dhanAe tyAM ja
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ddha rAkhyA. chevaTe dhajAe saghaLI hakIkata jaNAvI, AthI bhAIo tathA mAtA pitA prasanna thayA. dhannAe potAne maLelAM 500 gAmemAMthI dareka bhAIne bhAga vahecI ApyuM. chatAM paNa durjanoe pitAnI janatA cheDI nahi, tethI dhana punaH rAjagRhamAM Avyo. rastAmAM lakSmIpuranA rAjAnI dIkarI guNAvaLI tathA tenA maMtrInI putrI sarasvatIne te paraNyo. A uparAMta te be zreSThivanI kanyAo paraNya. ekaMdara dhanne ATha strIo paraNe; ane rAjagRhamAM AvI sukhapUrvaka rahevA lAge. ekavAra dhanyakumAra snAna kare che, subhadrA tene telanuM mardana kare che, tevAmAM ekAeka subhadrAnI AMkhomAMthI usNa AMsuo TapakyAM ane dhannAnA zarIra para paDyA. dhanAe camakIne subhadrane pUchayuM-zA duHkhe cakSuomAM AMsu bharAyAM che? subhadrAe kahyuM -nAtha, duHkhanI vAta che ke mArA bhAI thALIbhadrane vairAgya thayo che ane te dararoja eka eka patnIne tyAga kare che, e rIte 3ra divase 32 strIono tyAga karIne te dIkSA leze, e duHkhe huM raDuM chuM. dhanno saMsAranI asAratAnA taraMge caDyo. vicAra karI te beDa-priyA, zALIbhadra roja ekeka strI tyAge, e to kAyaratAnI nizAnI kahevAya. subhadrA belI -nAtha, kahevuM saheluM che, paNa karavuM agharuM che. dhannAe kahyuM -le, tyAre, meM AjathI mArI ATheya strIone tyAgI. huM have dIkSA laIza. subhadrA belI-nAtha ! ekAeka Ama na thAya. "vIra purUSanuM vacana mithyA na thAya" ema kahI dhannI ubhe the. kapaDAM paheryA, ane zALIbhane dvAre jaI tene vairAgyane
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 bodha Apyo. zALIbhadra ane dhannAe sarvanI rajA laI dIkSA lIdhI. ugra tapazcaryA ane saMyamanI ArAdhanAne aMte eka mAsanuM anazana karI dhannA aNagAra sarvArthasiddha vimAnamAM gayA ane tyAMthI mahAvidehamAM janma laImekSamAM jaze. 132 dhannA aNagAra. kAkaDI nagarImAM bhadrA nAmanI sArthavAhinInA te putra hatA. yauvanAvasthA pAmatAM temane ucca kuLanI 32 kanyAo paraNAvavAmAM AvI, ane teo manuSya saMbaMdhInuM vipula sukha bhogavatA hatA. ekadA bha0 mahAvIra te nagarImAM padhAryA. lokone lAhala sAMbhaLI, teo paNa lokonI sAthe prabhunI dezanAmAM gayA. dezanA sAMbhaLI temane tIvra vairAgya phUryo ane mAtA tathA strI vagerenI rajA meLavI temaNe dIkSA lIdhI. dhannAkumArane dIkSA mahotsava jitazatru rAjAe karyo. dIkSA lIdhA pachI tarata ja temaNe ugra tapa karI karma kSaya karavAno nirNaya karyo. temaNe prabhune kahyuM: bhagavAna, tamArI AjJA heya te huM AjathI ja chaTha chaThane tapa karyuM ane pAraNAne divase AyaMbIla karuM ane te evI rIte ke, gharadhaNIne khAtAM vadhe, temaja te AhAra koI paNa atithine ApavAnuM na hoya, ane te kADhI nAkhavAno hoya evo AhAra bharyA hAthe keI vahorAve to ja le. bhagavAne A prakArano tapa karavAnI tene anumati ApI. dhannA aNagAre A pramANe lAMbA vakhata sudhI tapazcaryA karI zarIrane sUkakabhukake (zASavI) karI nAkhyuM. ekavAra zreNIka rAjA prabhu mahAvIrane vaMdana karavA AvyA, temaNe prabhune pUchyuM -bhagavAna ! ApanA 14 hajAra sAdhumAM utkRSTa karaNI karanAra kayA sAdhu che ? bhagavAne kahyuMH dhannA aNagAra. zreNike pUchyuM: prabhu, kevI rIte ? vIra prabhue dhannA aNagAranA utkRSTa tapanuM varNana karyuM, te sAMbhaLI
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 181 . zreNika khUba AnaMda pAmyA ane dhannA aNagAra pAse jaI vaMdana karI belyA -he mahA muni, he mahA tapasvI, Apane janma sArthaka che. e pramANe vaMdana-stuti karI zreNika svasthAnake gayA. tyArabAda zarIra hADapiMjara jevuM thaI gayeluM jANI dhannA aNugAra prabhunI AjJA laI vipulagIrI parvata para gayA ane tyAM anazana karyuM. eka mAsanA anazanane aMte teo kALadharma pAmyA. ane phakta nava mAsanuM cAritra pALyuM hovA chatAM, utkRSTa tapanA prabhAve teo sarvArthasiddha vimAnamAM deva thayA. tyAMthI mahAvidehamAM avatarI teo mokSamAM jaze. 133 dhannA sArthavAha rAjagRhI nagarImAM mahA RhivaMta dhannA nAmano sArthavAha heto hato, tene bhadrA nAmanI susvarUpavAna strI hatI. tene koI paNa jAtanI kamInA na hatI. vipula dhana, dhAnya, nokara cAkara, suMdara strI ItyAdi sarva vAte te sukhI hato, paraMtu tene ekeya putra na hato, e ja tene mukhya duHkha hatuM. bhadrA aharniza ciMtavatI ke dhanya che te mAtAne ke jene ghera pAraNuM khule che, je putrane stanapAna karAve che, bALakane ramADe che ane jIvanano aNamalo AnaMda bhogave che. bhadrAne putra na hovAthI te aharniza zokamAM dIvasa vitAvatI. ' eka divasa bhadrA potAnA bharathAranI AjJA laIne rAjagRhI nagarInI bahAra yakSanA maMdiramAM gaI. tenI pUjA karI sevA bhakti karavA lAgI. je pitAne putra prApti thAya te maMdiranA bhaMDAramAM vipula dravya kharcavAnI bhadrAe tyAM pratijJA karI ane pitAne ghera AvI. kALAntare te garbhavatI thaI. garbhadhAraNanA be mAsa pachI tene yakSanA darzana karavAno dohada thayo. tethI te suMdara vastrAlaMkAra paherI yakSanA madire gaI, yakSanI dhUpa vagerethI pUjA karI svasthAnake AvI. anukrame
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18ra nava mAse putrano prasava thayo. deve putra Apyo evI mAnyatAthI tenuM nAma "devadattakumAra' pADayuM. keTalAMya varSe tene putra sAMpaDayAMthI tenA AnaMdano pAra nahoto. putrane vividha vastrAlaMkAre, AbharaNo paherAvavAmAM te bahu ja AnaMda mAnatI. eka vakhata bhadrAe tenA paMthaka nAmanA dAsaputranI sAthe A devadatta kumArane puSkaLa AbhuSaNe paherAvI ramADavA mATe bahAra mokalyo. paMthaka nAmano dAsa keTalAka bALaka sAthe kumArane bALakriDA karAvavA mATe laI gaye. kumAra ahiMtahiM pharato hato. paMthakanI najara anya bALako tarapha hatI. te takano lAbha laI te gAmamAM vasanAra ane cauryakaLAmAM praviNa evo vijaya nAmano cera tyAM AvyuM. devadatta para ghareNAM joIne tenuM mana mUchita thayuM, eka tarapha ramatA A devadatta kumArane ekadama upADIne cera tyAMthI palAyana karI gayo. eka bagIcA pAse AvI te bALakanA zarIra parathI ghareNAM utArI bALakane teNe mArI nAkhyuM ane pAsenA eka kUvAmAM tenuM zaba pheMkI daI cora pitAnA rahevAnA sthAne cAlyo gaye. DIvAre devadattane sAcavanAra paMthake devadatta tarapha javA mAMDyuM to tyAM devadattane joyo nahI. paMthakane dhrAsako paDyo. Ama tema tenI tapAsa karavA mAMDI, paNa kyAMI te bALakane patto lAge nahi. paMthaka nisteja ane zokAtura vadane ghera AvyA ane kumAra guma thayAnI vAta jaNAvI. vAta sAMbhaLatAM dhanno mUchIMgata thaIne dharaNI para DhaLI paDyo. bhadrA deDI AvI, tenA duHkhano paNa pAra na rahyo. Ama Abha tUTI paDe hoya tevuM tene lAgyuM. dho zuddhimAM AvyA bAda keTavALa pAse gaye, puSkaLa dravyanI bheTa dharI ane kumArane zodhI ApavA koTavALane kahyuM. koTavALa hathIyA laI kumAranI zodhamAM nIkaLI paDayo. nagarI bahAra udyAna pAse eka kUvAmAM te bALakanuM mRta zarIra jovAmAM AvyuM tyAMthI kumArane
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 mAranAsnA pagasvane keTavALe kIno lIdhe, ane vijaya cera je jagyAe rahe tyAM ja te gaye. corane pakaDIne bAMdhyo ane tapAsa karatAM sarva AbharaNo nIkaLyAM. tyAMthI te corane bAMdhI rAjya darabAramAM lAvyo ane tene kedakhAnAmAM pUsvAmAM AvyuM. kALAntare dhannA sAthe vAhane zoka visAre paDyo. eka divasa dhannA sArthavAha rAjyanA dANacorI jevA koI alpa guhA mATe aparAdhamAM AvyuM, tethI keTavALa tene kedakhAnAmAM laI ga ane jyAM vijaya coranI keTalI hatI temAM ja tenI sAthe dhajA sArthavAhane paNa bAMdhIne pUravAmAM AvyA. dhannA sArthavAhanI strI pitAnA pati mATe vividha jAtanI rasoI banAvIne paMthaka nAmanA dAsanI joDe mokalAvatI, je sArthavAha jamate ane divaso vyatita karate. eka vakhata vijaya nAmanA core, bhukhatRSAthI pIDAto hoIne, AvelAM bhojanamAMthI pitAne thoDu ka ApavA dhannAne vinaMti karI. dhannAe gussAmAM javAba Apyo ke huM A anna vadhe to pheMkI dauM, paraMtu tane temAMthI lagAra mAtra paNa na Ape. kemake tuM mArA putrane ghAtaka che, tema kahI teNe vijaya cerane anna na ApyuM. kherAka khAvAthI dhannAne jaMgala javAnI IcchA thaI, tethI teNe vijaya corane sAthe AvavA vinaMti karI, paNa vijaya cere tenuM kahevuM mAnyuM nahi. aMte bahu AjIjI karavAthI dhannA sArthavAha potAne mATe Avela khorAkamAMthI tene Ape, evI sarate vijaya cora dhannA sArthavAhanI sAthe gaye. bIje dIvase bhAta laIne paMthaka Avyo ane dhannAne ApyuM. dhannAe paMthakanA dekhatA vijaya cArane temAMthI lAga Akhe. paMcaka ghera gaye ane bhadrAne A vAta karI; bhadrAne zokane pAra na rahyo. keTaloka vakhata vItyA bAda dhannAnA sagA saMbaMdhIoe rAjAne
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 daMDa ApIne dhannAne cheDAvyeA. dhanno dhera AvatAM kuTuMbIoe tenA Adara--satkAra karyAM; paratu bhadrAe tenA Adara karyAM nahi. dhannAne Azcarya thayuM. kAraNa pUchatAM bhadrAe jaNAvyuM ke putranA ghAtaka vijaya cAra, tene anna ApavAthI mane krodha kema na thAya? dhannAe kahyuM, ApaNA duzmana vijaya cAra tene tuM snehi tarIke gaNu; kemake mane jaMgala javAnI IcchA thavAthI mArI sAthe laI javAnI khAtara anna ApavAnI sarate mAre tema karavuM paDayuM hatuM; paNa dhabhAvathI ke prema bhAvathI meM tene anna ApyuM nahatuM. A sAMbhaLI bhadrAne saaASa thA ane te patine premathI maLI. vijaya nAmanA cAra bhukhatRSAthI pIDAIne, cAbuka vagerenA mArathI azakta banIne,A dhyAnathI kedakhAnAmAMja maraNu pAmyA ane marIne narake gayA, tyAM anaMta duHkha bhAgavIne saMsAra paribhramaNa karaze. te samaye rAjagRhI nagarInA udyAnamAM dharmadhASa nAmanA sthavIra padhAryAM, dhannA sAvA vaMdA karavA gayA. dharmopadeza sAMbhaLI vairAgya pAmyA ane teNe dIkSA lIdhI. ghaNA varSa sAdhu pravA~ pALI eka mAsane sathAreA karI te sudharma nAmanA pahelA devalAkamAM gayA ane tyAMthI mahAvideha kSetramAM janma laI meAkSamAM jaze. nyAya--jema vijaya ceAra dhana mAtramAM lubdha thayA tema jaina sAdhu yA sAdhvI dIkSA leine dhana, mAla, maNi, ratna vageremAM lubdha thAya, te sa'sAra paribhramaNa karave| paDe jema dhannAe tene snehi gaNI AhAra na ApyA, tema sAdhu sAdhvI rUpa, rasa, viSaya mATe zarIrane khArAka na ApatAM jJAna, darzana, cAritranI vRddhi mATeja Ape, tA dhannAnI mAphka sasAra pirata karI zake.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 185 134 dharmanAtha ratnapura nagaranA bhAnurAjAnI suvatA rANInA udaramAM bhagavAna dharmanAtha vaijayaMta vimAnamAMthI cyavI vaizAka zudi sAtame utpanna thayA. mAtAe cauda svapna dIThAM. mahA zudi trIje prabhune janma thaye. dikumArI devIoe sUtikAkarma karyuM. Idroe prabhune merU parvata para laI jaIne janmotsava karyo. pitAe paNa janmotsava ujavyo. mAtAne prabhu garbhamAM AvatAM dharma karavAne dohada thaele levAthI A bhAvI tIrthakaranuM "dharmanAtha" evuM nAma pADayuM. dharmanAtha yauvanAvasthA pAmyA tyAre temane aneka rAjakanyAo paraNAvavAmAM AvI. aDhI lAkha varSa vyatIta thayA pachI dharmanAtha pitAnI rAjagAdI para AvyA. pAMca lAkha varSo sudhI rAjya bhogavyuM. te pachI varasIdAna ApI, mahA zudi 13 nA roja chaThTha tapa karI 1 hajAra puruSo sAthe temaNe dIkSA lIdhI. prabhu be varSa chadmasthAvasthAmAM rahyA. tyArabAda piza zudi puname temane kaivalyajJAna thayuM. temane ariSTa Adi 43 gaNadharo thayA. aDhI lAkhamAM be varSa ochA samaya sudhI teo kevalya pravajyamAM vicaryA. aneka bhavya jIvono uddhAra karyo. dharmanAtha prabhunA saMdha parivAramAM 64 hajAra sAdhu, 62400 sAdhvIo, 240 hajAra zrAvako ane 413 hajAra zrAvikAo hatA. chevaTe 108 munio sAthe eka mAsanA anazane jeTha zudi pAMcame, prabhu sameta zikhara para siddha thayA. dharmanAtha jinanuM ekaMdara AyuSya daza lAkha varSanuM hatuM. 135 nami, vinami. ayodhyAnI AsapAsanA pradezamAM vasatA kaccha nAmaka rAjAne nami nAmane putra hato. bhagavAna RSabhadeve dIkSA lIdhI tyAre te prabhunI AjJAthI mahAkacha rAjAnA vinami putra sAthe dezAvara gayo hato. pAchA AvatAM teNe potAnA pitAne vanamAM
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 joyA. tapAsa karatA jaNAyuM ke RSabhadevanI sAthe temaNe paNa dIkSA lIdhI hatI. AthI rAjyanI IcchIe nami ane vinami prabhu pAse AvyA ane temanI sevA karavA lAgyA. evAmAM nAgakumArano Idra dharaNendra tyAM Avyo. teNe teone bharatarAjA pAse rAjya mAgavAnuM kahyuM, paraMtu nami vinamie to prabhu pAse ja rAjya mAgavAne pitAne vicAra jaNAvyA. AthI dharaNendra prasanna thaI temane ghaNI vidyAo zIkhavI; jethI teo vidyAdhara kahevAyA, namie vaitADha parvata para 50 nagara vasAvyA. jyAre bharatarAjAe cakravartI thatI vakhate deza sAdhavA mAMDyA tyAre nami, vinami temanI sAme thayA. paNa bhAratarAjA pAse temanuM kAMI cAlyuM nahi. Akhare vinami rAjAe potAnI subhadrA nAmanI dIkarI bharatane paraNAvI. te strIratna tarIke oLakhAI namie paNa bharata mahArAjAne amUlya vastuo bheTa ApI. AgaLa jatAM baMne jaNAe prabhu pAse dIkSA lIdhI. 136 naminAtha. mithilA nagarImAM vijaya nAmanA rAjAnI vaDhA nAmanI rANanI kukSimAM 24mA tIrthaMkara zrI neminAtha vijaya nAmanA vimAnamAMthI cyavane Azvina zudi pUrNimAe utpanna thayA. mAtAe cauda svapna joyAM. garbhakALa pUro thaye zrAvaNa vadi AThame prabhuno janma thaye. chappana kumArikA tathA Ikoe AvI janmotsava ujavyo. garbhanA prabhAvathI sarva rAjAe vijaya rAjAne namI paDyA hatA, tethI putranuM "naminAtha" evuM nAma ApyuM. yauvanavaya thatAM teoe pitAnI AjJAthI aneka rAjakanyAo sAthe lagna karyuM. 2500 varSe teo pitAnA rAjyAsane AvyA. pAMca hajAra varSa sudhI rAjya karyuM. tyAra pachI saMyama levAno abhilASa dharI varasIdAna ApyuM ane azADa vadi 9 nA divase prabhue cAritra aMgikAra karyuM nava mAsa chadmasthapaNAnA
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 187. vyatita thatAM ja mAgazara zuddhi 11 nA rAja temane kaivalyajJAna thayuM. prabhunA saMdha piravAramAM 20 hajAra sAdhuo, 41 hajAra sAdhvIo, 170 hajAra zrAvakA ane 348 hajAra zrAvikA hatA. 2500 varSanuM cAritra pALI, sametazikhara para eka mAsanA sathAre karI zrI naminAtha tIrthaMkara vaizAka vida 10 me mekSa padhAryA. temanuM ekaMdara AyuSya daza hajAra varSanuM hatuM. 137 mirAja. mALavA dezanA sudarzana nagaramAM maNIratha rAjA rAjya karatA hatA. tene yugabAhu nAme nhAneA bhAI hatA. te yugabAhune madanarekhA nAmanI strI hatI. te rUparUpanA bhaMDAra hatI. tenuM mukha pUrNimAnA caMdrane zaramAve tevuM hatuM. ekavAra madanarekhAnuM daidipyumAna mukhAviMda mIrathanA jovAmAM AvyuM, jotAMja te vyakti thaI gayA. tenA hRdayamAM vikAra utpanna thayA. ane koIpaNa rIte teNe madanarekhAnI sAthe sneha bAMdhavAnuM kahyuM. te rAjamaMdiramAM AvyA. paNa tene kyAMI cena paDayuM nahi. paLepaLe madanarekhAnuM mukhAviMda tyenI najara sAme taravA lAgyuM. madanarekhAne potAnA para sneha thAya te sArUM te aneka prakAranA suMdara vastro, AbhuSaNeA, mevA, mIThAI vagere mAkalavA lAgyA. madanarekhA patizrRtA strI hatI. te svapneya anyane cAhe tevI na hatI. maNIratha je je cIje mAle, tene madanarekhA saharSa svIkAra karatI. te ema samajatI hatI ke peAtAnA paranA nirdoSa snehane lIdhe maNIratha A saghaLuM meAle che; paNa tene maNIrathanI adhama vAsanAnI khabara na hatI. vakhata jatAM maNIrathane lAgyuM ke madanarekhA mane cAhe che. tethIja sarva vastuonA te snehapUrvaka svIkAra kare che. ekavAra maNIrathe dAsIne madanarekhA pAse mAkalI kahAvyuM ke moMtha tamane premathI vhAya che, mATe tame temanI pAse jaI AnaMda kare| ane mana
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 gamatAM sukha bhogavo. tamane yugabAhu taraphathI joIe tevuM sukha maLatuM nathI. A upathI madanarekhA tarata maNIrathano duSTa bhAva samajI gaI. teNe dAsIne jaNAvI dIdhuM ke jA, luccI, ahiMthI jadI cAlI jA. nahita ahiMja huM tArA zarIranI durdazA karI nAkhIza. pharI AvI vAta mArI pAse karI che to ahiMthI tuM jIvatI javA nahi pAme. dAsI tyAMthI nAsI chuTI ane saghaLI vAta maNarathane karI. maNIrathe vicAryuM ke jyAM sudhI yugabAhu jIvato che, tyAM sudhI te mArI sAthe neha nahi kare. ema dhArI te yugabAhune mArI nAkhavAnI taka zodhavA lAgyo. sAMjano samaya hato. yugabAhu ane madanarekhA pharavA mATe bagIcAmAM AvyA hatA. khuzanumA pavananI lahera AvatI hatI. yugabAhu ArAma levA eka bAMkaDA para sUto. madanarekhA sugaMdhIdAra puSpo bAgamAM cuMTatI hatI. te vakhate maNIratha hAthamAM taravAra laIne dhIme pagale bagIcAmAM dAkhala thayo. ane pAchaLathI AvI teNe pitAnI taravAra myAnamAMthI kADhI yugabAhunA gaLA para calAvI dIdhI. yugabAhu kAramI cIsa pADI beheza banI gayo. A bhayaMkara cIsa sAMbhaLI madanarekhA yugabAhu pAse deDI Ave, te pahelAM ja bhagIratha pUra vege doDato tyAMthI pasAra thaI gayo. aMdhakAranA AchA prakAzamAM madanarekhAe maNIrathane oLakhe. te samajI ke A duSTa hArI sAthe sneha bAMdhavA A bhayaMkara kRtya karyuM che. khera ! paNa hAre have hArA patinI sagati thAya tema karavuM joIe. ema dhArI madana rekhAe chellA zvAsa letAM yugabAhunA hRdayamAM dharmanuM zaraNuM ApyuM. thoDIvAre yugabAhu mRtyu pAmyo ane zubhasyAnA pariNAme te devalokamAM gaye. ahiM madanarekhAe vicAra karyo ke have mahAruM zuM thaze? duSTa maNIratha mahArApara baLAtkAra karaze ane mahAruM ziyaLa khaMDita karaze. mATe hAre tenA rAjyamAM rahevuM ucita nathI. ema dhArI te manamAM dhairya dhAraNa
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ karIne udyAnanI bahAra nIkaLI ane jaMgalamAM cAlI gaI. bhAInA gaLA para taravAra calAvI maNaratha madana rekhA meLavavAnA svapna sevato udyAnamAMthI pUra jhaDape doDato rAjamahela tarapha Avata hato. te ja vakhate eka bhayaMkara sarpa para teno paga paDe. sarpa dhAyamAna thayo ane tarata ja teNe jorathI maNIrathanA pagane DaMkha dIdho. maNIratha bhayaMkara cIsa pADI tatkALa maraNane zaraNa thaI ga, ane narakamAM gaye. jaMgalanA bhayAnaka kaSTa sahana karatI madanarekhAe eka vRkSanI ethe Azraya lIdhe. tyAM teNe eka putraratnano janma Apyo. A putrane eka cIramAM vIMTI teNe vRkSa nIce mUko. pitAnA patinI vIMTI te putrane paherAvI ane te snAna karavA mATe najIkanA sarovara para AvI. tevAmAM eka madonmatta thayelo hAthI tyAM AvI pahoMce. ane madanarekhAne teNe potAnI suMDhamAM laI adhara AkAzamAM uchALI. madanarekhA bhayabhIta banI. tevAmAM maNiprabha nAmanA vidyAdharanuM vimAna AkAzamArge uDatuM hatuM. te vimAnamAM madanarekhA jaIne paDI. mRtyulokanI apasarA jevI strIne dekhI vidyAdharanuM mana calita thayuM, ane madanarekhAne pitAnI strI banAvavAnuM teNe ciMtavyuM. tarata teNe pitAnuM vimAna pAchuM pheravyuM. madana rekhAe vidyAdharane pUchayuM. Apa kyAM jAo cho? maNiprabha bolyAH he devI! huM mahArA sAdhu thayelA pitAne vaMdana karavA jAuM chuM. paraMtu tamArA jevI suMdara strIno mahane lAbha maLe, tethI A vimAna pAchuM vALI ghera laI jauM chuM. tamane tyAM mUkIne pachI ja huM pitAnA darzane jaIza. A sAMbhaLI madanarekhAe kahayuM. mahane paNa sAdhudarzananI IcchA che. to kRpA karI ane sAthe laI jAva. vidyAdhara kabula thaye. vimAna sIdhe raste cAlavA lAgyuM ane thoDA vakhatamAM teo maNiprabhanA dIkSita pitA maNuMcUDa pAse AvI pahoMcyA. baMnee temane vaMdana karyuM. sAdhu jJAnI hatA. teo maNiprabhane duSTa hetu u che. tamane e kahayuM ke vidyAdhara kabula
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANI gayA. eTale madana rekhAne nahi satAvavAne ane satI strIne rakSaNa karavAnuM temaNe maNiprabhane upadeza Apyo. maNiprabha pratibodha pAmyo. madanarekhAe jJAnI munine vaMdana karI pUchyuM. mahArAja, mahArA bALakane jhoLImAM bAMdhIne huM vRkSa nIce mUkI AvI chuM. to kRpA karI kahezo ke tenI zI sthiti che? muni bolyAH-he satI, mithilA nagarIno pahmaratha rAjA kriDA karavA jaMgalamAM Avyo hato, te tArA putrane jevAthI pitAne putra na hovAthI tene laI gayA che. je sarva prakAre sukhazAMtimAM che. tyArA putra para rAjAne ghaNo ja prema che. te bALakanA rAjyamAM AvavAthI sarva rAjAo pamarathane namyAM, tethI tenuM nAma "namirAja' pADyuM che. A sAMbhaLI madanarekhA khUba AnaMda pAmI. tevAmAM eka deva nATayAnaMda karato tyAM AvI pahoMcyo. prathama teNe madanarekhAne vaMdana karyuM ane pachI munine vaMdana karyuM. A joI vidyAdhare Azcarya pAmI Ama banavAnuM munine kAraNa puchayuM. munie kahyuM. madanarekhA A devanI pUrva janmanI strI che. ne teNe potAnA patine mRtyu vakhate dharmanuM zaraNa ApeluM; tethI upakArane vaza thaI deve A pramANe karyuM che. A sAMbhaLI maNirathane AnaMda thayo ane teNe satIne dhanyavAda ApyA. tevAmAM A Avelo deva satIne vimAnamAM upADI cAlato thaye. raste jatAM teNe satIne kahyuM, he pavitra strI, maNIratha mahane mArI nAkhIne rAjamahela tarapha jato hato, tevAmAM tene sarpa karaDavAthI te marI gayo che ane sudarzana nagaranuM rAjya hArA moTA putra sUryazane maLyuM che. mATe have tuM kahe tyAM tane huM laI jAuM. A sAMbhaLI bhadanarekhAe kahyuMH deva! mahAre dIkSA levI che to mane suvratA ArmAjI pAse dIkSA apAvo. deve te pramANe karyuM. madanarekhA dIkSA laI AtmakalyANa karavA lAgI.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiM namirAja aneka sukhamaya sAmagrImAM vRddhi pAmyA. yuvAvasthAe pahoMcatA temane eka hajAra strIo paraNAvavAmAM AvI. keTalAka samaya bAda pamaratha rAjA namirAjane rAjyAsane sthApI dIkSA laI cAlI nIkaLyA. ekavAra namirAjAno subhadra nAmano hAthI madonmatta thaIne nAsI gaye. te hAthIne sudarzana nagaranA sUryayaza rAjAnA subhaToe pakaDIne bAMdhe. mirAjAne A vAtanI khabara paDI. eTale pitAno hAthI pAcho mokalavAnuM sUryAyazane teNe kahevaDAvyuM; paNa sUryapaze te mAnyuM nahi. pariNAme banne vacce yuddha zarU thayuM. sau potapotAnuM lazkara laI laDavA mATe raNasaMgrAmamAM AvI pahoMcyA. A vAtanI madanarekhAne khabara paDI; baMne bhAIone laDatA aTakAvavA mATe te prathama namirAjanI chAvaNamAM gaI. namirAje tene dekhI vaMdana karyuM ane agya samaye chAvaNImAM AvavAnuM prayojana pUchyuM. javAbamAM sAdhvIe kahyuM. namirAja, tane khabara che ke tuM nI sAthe A yuddha khele che? hA. sudarzananA rAjA sUryayaza sAthe. paNa te tAre sago bhAI thAya che. bhAI bhAInI sAthe laDavuM zuM ucita che ? jarUra nahi. satIjI. cAle huM atyAre ja laData baMdha karI hArA bhAIne maLavA AvuM chuM. sabura. hamaNuM nahi. mahene prathama javA de sUryanI chAvaNamAM. madanarekhA sUryacazanI chAvaNImAM gaI sUryavaze sAdhvIne dekhI vaMdana karyuM. madana rekhA bolIH sUryAyaza. huM hArI mAtA madanarekhA chuM. sUryaza-to hamAre garbha kyahAM? A namirAja, teja mahAre garbha ane tyAre nhAne bhAI!
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 sUryaza Azcarya pAme. baMne bhAI premathI maLyAM. sUryaza pitAnuM rAjya namirAjane seMpI dIkSA laI cAlI nIkaLyo, mAtA sAdhvI madana rekhA yuddha virAma karAvI tyAMthI cAlI gaI. namirAja rAjyasukha bhogavavA lAgyA. keTaleka kALe namirAjanA zarIramAM dAhajavara nAmano roga thayo, aneka rANIo AsapAsa besIne temane caMdana bAvanAnA telanuM vilepana karavA lAgI. rANIoe hAthamAM kaMkaNo paherelAM. telanuM mardana karatAM kaMkaNano thato avAja namirAjane du:khadAyaka lAgyuM. tethI te avAja baMdha karavA temaNe rANIone kahyuM. rANIoe phakta ekeka kaMkaNa hAtha para rAkhI bAkInA kaMkaNo utArI nAkhyA. pariNAme avAja baMdha thaye. namirAjane zAMti thaI. tarataja namirAja vicAramAM paDayAH aho ! kevI anupama zAMti ! badhAM kaMkaNe kevo kolAhala macAvI rahyA hatA ! kharekhara ekalapaNAmAMja sukha che. namirAjanA vicAro vairAgyabhAvamAM pravezyA. A dhana, vaibhava, nokara cAkara e sarva mAtra kolAhalamaya ane vidanarUpa che. mAtra ekAMta bhAvamAMja parama sukha che. je mahAra A roga nAbuda thAya te jarUra huM dIkSA laI ekAMtavAsa svIkAruM. A pramANe vicAra karatAM tene zAMta nidrA AvI gaI. prAtaHkALa thatAMja namirAjano roga nAbuda thayo. vIra purUSo je vicAra kare che, tene mATe teo makkamaja heya che. namirAje sarva rAjya riddhine tyAga karyo. strIonAM, nagara janonAM snehamaya vilApane cheDI, teo AtmakalyANa arthe dIkSA laI cAlI nIkaLyA. te vakhate temane dIkSA nahi levA mATe deve AvI daza prazno pUchayA. (vistAra sutramAM) te sarvanA AtmAne lAgu paDatAM yogya uttaro ApI namirAje svanizcayamAM makkama rahI pravajya aMgIkAra karI. sakhta tAjapa saMvara kriyAo karI, kaivalyajJAna pAmI teo zAzvata siddhagatine pAmyA. dhanya che pratyekabuddha zrI namirAjane. hemane ApaNuM agaNita vaMdana ho !
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 193 138 taLAjo ramyA. te aceAdhyApati naiSadha rAjAnA yuvarAja putra hatA; ane bhImaka rAjAnI putrI mahAsatI damayaMtIne paraNyA hatA. saMsAra sukha bhAgavatAM temane 1 putra ane 1 putrI ema be bALako thayA hatA. pitAnI gAdIe AvatAM, satya ane nyAyapUrNAMka rAjya calAvavAthI tee leAkapriya rAjA tarIke satra prazaMsA pAmyA hatA. parantu kavazAt eka divase temanAmAM duSie vAsa karyAM; tethI tee pAtAnA bhAI kubera sAthe jugAra pariNAme rAjyapATa sa`gumAvIne temane vanane paMtha svIkAravA paDayA. chekarAMone temanA meAsALa meAkalAvI, satI damayaMtI vananA duHkha sahana karavA pati sAthe cAlI. eka rAtre damayatIne vagaDAmAM ekAkI mUkI, naLarAjA tene cheADI cAlI gayA. raste jatAM naLanA pitA naiSadha, ke je brahma nAmanA devalAkamAM deva thayA hatA, teNe avidhajJAnathI naLa para AvelI Akta joI, tethI teNe khaLatA agnimAM sapanuM rUpa vikurtI khUma pADI, AthI te sarpane bacAvavA naLarAjA tyAM gayA ane sarpane bahAra kADhI bacAvyA, parantu tenA adalAmAM sarpe naLane DaMza mArI kuDA banAvI dIdheA. naLe Azraya cakita banI kahyuM: zAhabAza, sarpa ! upakAranA badalA te bahu sAra ApyA ! sape peAtAnuM devasvarUpa pragaTa karI kahyuM: he naLa, A rUpathI tane lAbha che, kemake zatruethI gupta rahI zakAze, ema kahI te deve naLane eka karaDIe ane zrIphaLa ApyuM, te sAthe teNe kahyuM, ke tAre mULa svarUpa pragaDha karavuM hoya tyAre A zrIphaLa phADaje, eTale temAMthI vastro nIkaLaze te paheraje, ane karaMDIyAmAMnA hAra paheratAM tArUM mULa svarUpa thaI jaze. naLe sarpane AbhAra mAnyo. sapa adRzya thayeA. pachI naLarAjA susumA nAmaka nagaramAM gayA, tyAM eka unmatta hAthIne vaza karyAM. AthI tyAMnA dadhipaNu rAjAe naLane zIrapAva ApI, peAtAnI pAse rAkhyA. Akhare damayaMtInA pitAe 13
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ svayaMvara race, temAM dadhipaNuM rAjAne AmaMtraNa ApyuM. naLa ratha vidyAmAM praviNa hatA. eTale te dadhipaNuM sAthe svayaMvara maMDapamAM gayA. tyAM naLe pitAnuM asala svarUpe pragaTa karyuM. bhImaka rAjA, damayaMtI vagere AnaMda pAmyA. kubere naLane tenuM rAjya pAchuM soMpyuM. Akhare naLarAjAe potAnuM rAjya potAnA putrane soMpI dIkSA lIdhI ane teo devalokamAM gayA. 139 nArada e eka mahAsamartha parivrAjaka hatA. temaNe AkAzagAminI vidyA prApta karI hatI. temanA brahmacarya saMbaMdhI jagatamAM eTalI pratiSThA hatI ke teo rAjA mahArAjAonA aMtaHpuramAM ekAkI jaI zakatA. ekavAra teo pAMDavonA aMtaHpuramAM gayA, tyAM mAtA kuMtA vageree temane vaMdana karyuM, paraMtu samyaphadaSTi satI draupadIe temane vaMdana karyuM nahi, AthI nAradane roSa thayA. temaNe draupadInuM abhimAna utAravAno nizcaya karyo, ane dhAtakIkhaMDamAM padhara nAmanA rAjA pAse jaI draupadInA athAga rUpauMdaryanI prazaMsA karI, rAjAne kAmavihavala banAvyo. podhara rAjAe deva mAraphate draupadInuM haraNa karyuM, Akhare pAMDavoe yuddha karI draupadIne meLavI. nAradano jAtisvabhAva eka bIjAne laDAvI mAravAno hato, ane tethI temane AnaMda thato. kRSNa ane temanI patnIo rUkSmaNa tathA satyabhAmA vacce vAraMvAra teo cakamaka utpanna karAvatA ane pAchA teo piteja samAvI detA. tapazcaryA ane brahmacaryanA pratApe nAradamuni mRtyu pAmI devalokamAM gayA, tyAMthI manuSyano ekaja bhava karI teo mokSamAM jaze. 140 nirgati (pratyekabuddha) gAMdhAra dezamAM puSpavRddha nAmanuM nagara hatuM, tyAM siMhAtha nAme rAjA hatA. ekavAra te nagaramAM koI eka sodAgara keTalAka
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghoDAe laI vecavA AvyA, temAM eka suMdara ghoDe rAjAe kharIdyo, ane tenI parIkSA karavA mATe, rAjA te ghaDAne laI zahera bahAra Avyo ane ghoDA para besI teNe lagAma kheMcI, ke tarataja te ghoDe pavana vege uDe. tene ubhe rAkhavA rAjAe lagAma kheMcI, paNa te avaLI lagAmano hovAthI ubhuM na rahyo, Akhare rAjAe jANyuM ke te avaLI lagAmane hovo joIe, ema dhArI avaLI lagAma kheMcatA ghoDo ubho rahyo. A vakhate rAjA hajAra gAu dUra nIkaLI gaye hato; ane eka vizALa pahADa para Avyo hato. rAjA ghoDA parathI nIce utaryo, to teNe bAjumAM eka meTe rAjamahAlaya jeH rAjA te mahelamAM dAkhala thaye. Akho mahela sunakAra hato. te joI rAjA Azcarya pAmya, tevAmAM ja eka navayuvAna suMdarIe rAjA sAme AvI, tene AvakAra Apyo. rAjAe Azcarya pAmI te suMdarIno paricaya pUchyuM, eTale suMdarIe kahyuMH rAjana ! huM vaitADhaya parvata paranA teraNapura nAmaka nagaranA rAjAnI putrI chuM. mAruM nAma kanakamALA che. mArA rUpa para mohita thaI vAsavadatta nAmano vidyAdhara mane paraNavAnI IcchAthI ahiM laI Avyo che. A vAtanI mArA bhAIne khabara paDatAM te mane bacAvavA Avyo, pariNAme beu vacce yuddha thayuM. temAM vidyAdhara tathA mahAro bhAI mRtyu pAmyA. rAjana ! huM have ahiM ekalI ja chuM. huM tamArA rUpa para prasanna thaI chuM, mATe Apa mArI sAthe lagna karo. rAjAe kanakamALAnI vinati svIkArI, tenI sAthe gAMdharva lagna karyuM. tyArabAda baMne rAjyamAM AvyA ane hamezAM vimAnamAM besI pharavA javA lAgyA, tethI siMharatha rAjAnuM 'nirgati' evuM nAma paDayuM. nirgati rAjAne bagIcAmAM pharavAne bahu zokha hato. te roja bagIcAmAM Ave ane lIlIchama jevI vanaspati dekhI AnaMda pAme. ekavAra nignaI (nirgati) rAjAnI daSTi phaLaphUlathI khIlelA eka
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ AMbA para paDI. te dekhI rAjAne atyaMta AnaMda thaze. ema karatAM vasaMta ane grISmaRtu pasAra thaI ane te aMbo sUkAyo. te daramyAna rAjAnI dRSTi pharIvAra teja AMbA para paDI. A vakhate A verAna hatuM. tenA para phUla, phaLa vagere na hatAM. AMbAne nisteja dekhI rAjA vicAramAM paDaya; aho ! theDA vakhata pahelAM khIlelo A AMbo Aje ekAeka nisteja kema dekhAya che? tenAM phaLa phUla vagere kyAM gayAM ? zuM dareka cIjamAM asta thavAne guNa haze ? hA. jarUra, nirgati rAjA AtmavicAraNane mArge vaLe. tene jaDa ane cetananuM bhAna thayuM. zarIra ane AtmAnI bhinnatA teNe pratyakSa joI. paugalika ane Atmika sthitinuM hene bhAna AvyuM. tarata ja tene jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. rAjA ghera Avyo. vairAgya dazA vadhI ane teja dazAmAM teNe svayaMmeva paMcamuSTi lonca karI dIkSA aMgIkAra karI. amuka divase 1 karakaMDu, 2 dvimukha, 3 nimirAja, 4 nirgati e cAreya pratyekabuddha ekaThA thayA ane eka bIjAnA doSane jotAM AtmabhAvanA bhAvatAM, kevatyajJAna pAmyA ane mekSamAM gayA. 141 niSadhakumAra, dvArikA nagarInA rAjA zrIkRSNanA moTAbhAI baLabhadrane revatI nAmanI patnI hatI. tene mahA pratApI e niSadhakumAra nAme putra thayo. kizorAvasthAmAM 72 kaLAo zIkhI te praviNa banyo. yuvAvasthA pAmatAM pitAe tene 50 kanyAo sAthe pANagrahaNa karAvyuM. ekadA prastAve bhagavAna neminAtha prAmAnugrAma vihAra karatAM tyAM padhAryA. niSadhakumAra suMdara vastrAbhUSaNa paherI, rathamAM besI, heTAM sainya sAthe prabhune vaMdana karavA gaye. bhagavAne dezanA ApI. niSadhakumAre vairAgya pAmI prabhunI pAse zrAvakanA bAra vrata dhAraNa karyA. niSadhakumAranuM tejavI mukhavadana joI varadatta nAmanA gaNadhare
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197 bhagavAna neminAthane pUchyuM:--prabhu, niSakumAra AvuM suMdara rUpa zAthI pAmyA? prabhue javAba ApyAH A jaMbudrIpanA bharatakSetramAM rAhIDa nagaramAM mahAbaLa nAme rAjA hatA. tene padmA nAmanI rANI hatI, tenAthI temane vIragata nAme putra thayA. tene batrIsa kanyA paraNAvavAmAM AvI. strIo sAthe sukha bhAgavatA, te kumAra AnaMdamAM peAtAnA divaseA pasAra karatA hatA. tevAmAM koI eka prasaMge siddhArtha nAmanA mahAguNavaMta AcAya te rAhIDa nagaramAM padhAryAM. pariSada vaMdana karavA gaI, temanI sAthe vIragata kumAra paNa gayA. muninI dezanA sAMbhaLI vIragate vairAgya pAmI dIkSA lIdhI, ane chaThTha, amAdi ugra tapazcaryAM karavA mAMDI. aMtima samaye be mAsanuM anazana karI, zuddha cAritra pALI vIragata muni kALadharma pAmI pAMcamA devalAkamAM deva thayA. tyAMthI cyavI tapane prabhAve te ahiM avataryAM che. prabhu temanAtha tyArapachI peAtAnA ziSya samudAya sAthe tyAMthI vihAra karI gayA. niSakumAra niraticArapaNe zrAvakanA vratAnuM pAlana kare che. ekavAra pauSakriyAmAM temaNe bhAvanA bhAvI ke dhanya che te nagara, grAma, prajAjanAne ke jyAM prabhu birAjatA haze; bhagavAnanI amRta dezanAnA lAbha laI karNe pavitra karatA haze ! mhArAM evAM kyAMthI puNya hoya ke prabhu A samIpanA naMdanavanamAM padhAre ane huM haeNmanA darzana karI janma saphLa karUM. barAbara eja vakhate dInadayALa prabhu naMdanavanamAM padhAryAM. niSadhakumArane prAtaHkALe samAcAra maLyA, eTale te pauSadha pArI ghera AvyA; pachI te ha sahita prabhudarzane javA tatpara thayA. te cAra ghaTavALA eka suMdara rathamAM beThA ane moTA samAraMbhapUrNAMka bhagavAnanA darzane gayA. dezanA sAMbhaLI vairAgyavAna anyA ane mAtApitAnI rajA meLavI dIkSita thayA. te pachI teo 11 aMga bhaNyA, ugra tapazcaryAM karI, ane nava varSanuM cAritra pALI, 21 divasanu anazana karI, sarvo -
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 siddha vimAnamAM devapaNe utpanna thayA; tyAMthI mahAvidehamAM janma laI teo mokSamAM jaze. 14ra naMda baLadeva. kAzIdezamAM agnisiMha nAmane rAjA hato. tene jayaMtI nAme rANuM hatI. tenAthI naMda nAme putra thayo. te sAtame baLadeva kahevAyo. temaNe bhagavAna aranAtha svAmInA zAsanamAM dIkSA lIdhI. 50 hajAra varSanuM AyuSya bhogavI teo nirvANa (mokSa) pAmyA. 143 naMda maNIyAra. eka samaye zramaNabhagavaMta mahAvIra prabhu rAjagRhI nagarInA guNazIla udyAnamAM padhAryA. te vAta sudharma devalokanA dara nAmanA deve avadhijJAnathI jANI, tethI te deva prabhune vaMdana karavA Avyo. sabhAmAM nATayakaLA Adi karIne prabhune vAMdIne te deva svasthAnake gayo. te samaye bha0 mahAvIranA paTTaziSya zrI gautama svAmIe pUchyuM. he bhagavAna, ATalI divya devaRddhi A devane kevI rIte prApta thaI ? bhagavAne kahyuM - A rAjagRha nagaramAM naMda nAmane maNiyAra raheto hato. te ghaNe RddhivaMta hato. eka samaye pharato pharato huM A nagarInA udyAnamAM Avyo. rAjA zreNika ane pariSad vaMdana karavAne AvI. te vakhate naMdamaNiyAra paNa vaMdana karavA Avyo. ane dharma sAMbhaLIne naMdamaNiyAra bAravratadhArI zrAvaka thayo. pachI huM tyAMthI nIkaLIne bahAra dezamAM vihAra karavA lAgyo. have naMdamaNiyArane sAdhu darzana, ane sevA bhaktino vega na maLavAthI te samaktithI bhraSTa thavA lAge, ane mithyAtvI banI gayo. eka vakhata grISmarUtunA jeTha mAsamAM . naMdamaNiyAra aThamabhakta tapa karIne pauSadhazALAmAM rahyo hato, te vakhate
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 tene ghaNuM ja tRSA lAgI. tene vicAra thayo ke ghaNuM paropakArI purUSa rAjarAjezvaro rAjagRha nagaranI bahAra vAva, taLAvo baMdhAve che. jemAM ghaNuM loko snAna kare che ane pANI pIe che. tethI huM paNa zreNika rAjAne pUchIne eka suMdara vAva baMdhAvuM. ema cIMtavatAM teNe bAkIne divasa ane rAtrI pUrI karI. bIjA divasanuM prabhAta thayuM. naMdamaNiyAra pauSadha pArIne ghera gayo. daMtamaMjana Adi kriyAethI paravArI, suMdara vastrAlaMkAro paherI tathA mulyavAna bheTa laIne te zreNika mahArAjA pAse gayo. bheTa mUkI. rAjA prasanna thayA. naMdamaNiyAre zaheranI bahAra vAva baMdhAvavAno potAno vicAra zreNika rAjA pratye jAhera karyo. rAjAe paravAnagI ApI. naMdamaNiyAre eka suMdara vAva baMdhAvI. tene pharatI cAre dizAmAM anukrame citrazALA, bhejanazALA, cikitsA karavAnI zALA, ane alaMkArazALA banAvarAvI. Ane lAbha laI ghaNuM loke naMdamaNiyAranA vakhANa karavA lAgyA. A sAMbhaLI naMdamaNiyAranA AnaMdano pAra rahyo nahi. eka vakhata naMdamaNiyAranA zarIramAM soLa prakAranA roga utpanna thayA. AkhA gAmamAM DhaMDhero pITAvyo ke naMdamaNiyAranA soLa rogamAMthI eka paNa roga keI maTADaze te tene puSkaLa dhana ApavAmAM Avaze. ghaNuM vaida dAkatare AvyA, ghaNA upacAro karyA paNa temAMnA kaI teno ekapaNa roga maTADI zakayA nahi. vedanAnI mahA pIDAthI naMdamaNiyAra mRtyu pAme ane naMdapuSkaraNa nAmanI vAvamAM mUrjita banyo hovAthI, te marIne teja vAvamAM deDakApaNe utpanna thayo. A deDake garbha mukta thaI, bAlyAvasthA vItAvI yuvAvasthA prApta thavAthI vAvamAM pharavA lAgyo. te vAvamAM snAna karatAM, pANI pItAM ghaNuM loko zAMti pAmI bolatA ke naMdamaNiyArane dhanya che ke teNe AvI suMdara vAva baMdhAvI. ghaNA mANaso pAsethI AvuM sAMbhaLIne deDakAne vicAra thayo ke AvA zabdo meM pUrve kayAMka sAMbhaLyA che. ema
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 ciMtvana karatAM zubha pariNAmanA yAgathI tene jAtismaraNa jJAna thayuM ane tene pUrvabhava jANyA. mahAvIra bhagavAne ApelA kheAdha, ane lIdhelAM vrata tene yAda AvyAM ane peAte mithyAtvI thayA hatA tene mATe pazcAttApa karavA lAgyA. A vakhate teNe abhigraha karyo ke jIvana paryaMta chaThe chaThanA pAraNA karavAM, ane pAraNAne divase vAvamAM lokoe kharAba kareluM pANI ( nirdoSa) ane temanA zarIrane mela laIne nirvAha karavA. (dhanya che, tiryaMca jevuM prANI, samajaNa AvatAM kevuM kiThana kArya kare che!) AvI rIte te jIvana vItAvavA lAgyA. ekadA prabhu mahAvIra teja nagarImAM sameAsaryAM. prabhu padhAryAMnI vAta deDakAe nagarajano pAsethI vAva pAse sAMbhaLI. zreNika rAjA caturaMgI senA sAthe prabhunA darzana karavA nIkaLyA. A tarapha deDakAne paNa prabhunA darzananI parama jIjJAsA thaI. te paNa nIkaLyA. raste jatAM rAjAnA koI azvanA paga taLe te deDakA kacarAyA. tethI te ekAMtamAM jaI arihaMta, dharmAcArya prabhu mahAvIranuM smaraNa karI namaskAra karavA lAgyA ane tyAMja saMthArA karI uccatama bhAvanA bhAvavA lAgyA. tyAMthI te samAdhimaraNe kALa karI pahelA saudhama devalAkamAM dara nAme deva thayA. tyAMthI cyavIne mahAvideha kSetramAM janma laI teja bhavamAM te meAkSa jaze. 144 naMdinIpitA zrAvastinagarImAM naMdinIpitA nAme mahARddhivaMta gAthApati hatA, tene azvinI nAme suzIla ane susvarUpavAna strI hatI. ekadA prabhu mahA- vIra padhAryAM. naMdinIpitA vaMdana karavA gayA, ane prabhunA upadezathI dhakhAdha pAmI khAravratadhArI zrAvaka thayA. 15 va zrAvakapaNAmAM ghera rahyA pachI temane pratimA aMgIkAra karI, vicaravAnI IcchA thaI. tethI teo dharanA saghaLA kArabhAra jyeSTha putrane soMpI saMsArakA mAMthI tadana ja
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201 nivRtta thaI gayA, ane pauSadhazALAmAM jaI pratimA dhAraNa karIne AtmAnA apUrva bhAvamAM vicaravA lAgyA. chellI pratimA pUrI thatAM, tapathI zarIra kSINa banavAthI naMdinIpitAe aMtima saMthAre zarU karyo. eka mAsane saMthAre bhogavI, jJAnadarzanacAritranI ArAdhanAmAM talAlIna banI naMdinIpitA mRtyu pAmyA ane pahelA devalokamAM devapaNe utpanna thayA. tyAMthI mahAvideha kSetramAM janma pAmI, cAritra laIne teja bhavamAM te mokSagatine pAmaze. 145 naMdIvardhana * siMhapura nAmanuM nagara hatuM. siMharatha nAme rAjA hatA. tyAM duryodhana nAme keTavALa hato. te ghaNe ja pApI, julmI ane durAcArI hate. teNe aparAdhIone zikSA karavA mATe garama tAMbu, garama sIsu garama pANI, ghoDAne pezAba, bheMza bakarI vagerenuM mUtra, hAthakaDIo, sAMkaLe, haMTara, rasI, talavAra, charI, khIlA, hathoDA vagere vastuo rAkhI hatI jenAthI te cora, jugArI, rAjyadrohI, parastrI laMpaTa Adi aparAdhIone trAsa trAsa vartAvato hato. koInA hemAM te unuM dhagadhagatuM sIsuM reDato. te koInA mahemAM ukaLatuM tAMbu reData. Ine hAthakaDI paherAvavI, te koIne sAMkaLathI bAMdhavA, koIne kUvAmAM uMdhA laTakAvavA, keInA kapALamAM khIlA ThekavA, koInA nAka kAna kApavA, te kaIne ghoDAne pezAba pAvo, vagere prakAranA mahA julma vartAvatAM A keTavALe pApanA puSkaLa daLa bhegAM karyA. pariNAme ekatrIsa so varSanuM AyuSya bhogavI te keTavALa mRtyu pAmIne, chaThI narakamAM gayo. tyAMthI nIkaLIne te mathurA nagarImAM zrIdAsa rAjAnI baMdhuzrI nAmanI rANIne peTe putrapaNe avataryo. tenuM nAma pADayuM naMdIvardhana. aneka lAlanapAlanamAM ucharI kumAra yuvAvasthA pAmyo tyAre te aMtaHpuramAM bIjA naMdIvardhana prabhu mahAvIranA bhAI hatA. temanuM caritra lIdhuM nathI. :
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 mUchita banyo. te yuvarAja chatAM jaldI rAjya meLavavA khAtara potAnA pitAnuM mRtyu IcchI, mArI nAkhavAnI yukti kheLavA lAgyuM. teNe mitra nAmanA eka hajAmane bolAvyA. je rAjyane vizvAsu hajAma hato ane aMtaHpuramAM paNa jato. naMdIvardhane pitAne vicAra tene jaNAvyo ane hajAmata karatAM karatAM potAnA pitAnA gaLAmAM astro besI devA hajAmane kahyuM, sAthe sAthe ardhI rAjya ApavAnI lAlaca batAvI. hajAme te kabula karyuM, paraMtu pAchaLathI tene vicAra thayo ke je rAjA A vAta jANe to mArA rAI rAI jevaDA TukaDA kare; tethI te banyo ane rAjA pAse jaI teNe naMdIvardhananI duSTatAnI vAta jAhera karI. AthI rAjA ghaNo gusse thayo ane naMdIvardhanane pakaDI maMgAvyo. tenA hAtha paga bAMdhyA ane tene lokhaMDanA dhagadhagatA siMhAsana para besADyo. tenA para dhagadhagatuM sIsuM, tAMbu reDAvyuM ane khUba ukaLelAM telathI teno abhiSeka karAvyo. lokhaMDanA dhagadhagatA hAra tenA kaMThamAM paherAvyA. lokhaMDano garama mugaTa paNa paherAvyo, naMdIvardhana khUba pikAra karavA lAgyo, paNa karmanA kAyadAnI sAme koI thaI zakatuM nathI. pariNAme kALane avasare te kALa karIne pahelI, narakamAM gayA. tyAMthI anaMta saMsAramAM bhaTakI Akhare muktadazAne pAmaze. sAra-rAjayalobha e burI vastu che. (2) gunhegArane alpa gunhAnA badalAmAM bhayaMkara zikSA karavI e paNa eka mahAna gunha che. 146 naMdISaNa yuni. magadha dezamAM naMdI nAme gAma hatuM. tyAM eka garIba brAhmaNa hato, tene somilA nAmanI strI hatI. temane naMdISeNa nAme putra thayo. pUrvanA pApakarmanA udaye naMdISeNanuM zarIra kadarUpuM hatuM. peTa meTuM, nAka vAMkuM, kAna tUTelA, AMkha trAMsI, mAthAnA vALa pILA, zarIra ThIMgaNuM, AvI beDoLa sthiti joI sau koIne naMdISaNa prati sUga caDatI. kALAntare mAbApa marI jatAM naMdISeNa ekalo thaI paDe,
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 203 eTale tenA mAmAne dayA AvavAthI te tene peAtAne ghera laI gayA.. tenA mAmAne sAta putrIe hatI, temAMnI kAI ekane teNe A nadISeNa sAthe lagna karavAnuM kahyuM, parantu koI putrIe te kabula karyuM. nahi. AthI potAnA karmane doSa ApI nadISeNu mAmAnA gharamAMthI cAlI nIkaLyA. krUratA karatA te ratnapura nagaranA eka udyAnamAM AvyA. tyAM eka sukhI gRhasthanuM yugala ekabIjAne AliMgana ApI krIDAsukha bhAgavatuM hatuM, te joi naMdISeNune peAtAnA du:khI jIvana para kaMTALA AvyA, teNe AtmahatyA karavAneA vicAra karyAM ane najIkanA jaMgalamAM AvyA, tyAM susthita nAmanA eka muninA haine darzana thayA. munie tenA paricaya pUchI manuSyanA kAmabhAga ane saMpatti aniSTakArI hovAnA adbhuta kheAdha ApyA, pariNAme vairAgya pAmI nadISeNe dIkSA lIdhI. dIkSA laI temaNe jIvanabhara chaThe chaThanA pAraNA karavAnA abhigraha lIdheA; ane gurUnI sevA karatAM grAmAnugrAma vicaravA lAgyA. temane evA niyama hatA ke ekAda muninI vaiyAvacce (sevA) karyAM pachI ja peAtAne AhAra karaveA. Ama ghaNAM varSa sudhI temaNe karyuM, pariNAme temanI bhaktinA sthaLe sthaLe vakhANa. thavA lAgyA. ekavAra IMdranI sabhAmAM A nadISeNu muninA vakhANa thayA. te eka mithyAtvI devane rUcyA nahi. teNe muninI parIkSA karavAne nizcaya karyAM; ane eka rAgagrasta sAdhunuM rUpa dharI te ratnapurInA udyAnamAM beThA; vaLI te deva bIjA eka sAdhunu rUpa dharI, nadISeNa pAse AvyA. te vakhate nadISeNa muni pAraNuM karavA besatA hatA. deva melyAH re, nadISeNu, AvA ja tArA sevAbhAva ke? mArA gurU atisAranA rAgathI pIDAya che, ne tuM nirAMte bhAjana kare che? nadISeNu camakIne khelyAH mahArAja, mAk karIza. cAleA batAveA,, kyAM che te gurU mahArAja ?
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 bhojana bhejanane ThekANe rahyuM. naMdISeNa satvara ubhA thayA ane pilA muni (deva)nI sAthe udyAnamAM gayA; tyAM rahI teo vRddha sAdhunI sevA karavA lAgyA. tyArapachI naMdISeNe kahyuM. mahArAja, Apa mArI sAthe upAzraye padhAro, te huM ApanI sevA cAkarI sArI rIte karI zakuM. "tuM jue che ke nahi! mahArAthI cAlI zakAya evuM che?" vRddha sAdhue gusse thaIne kahyuM. "mahArAja, huM Apane mArI khAMdha para besADIne laI jaIza.' naMdISeNe javAba Apyo. sevAmUrti naMdISeNe vRddha sAdhune pitAnI khAMdha para laI cAlavA mAMDyuM. rastAmAM pelA devasAdhue naMdISeNanA zarIra para durgadhamaya viSTA karIne zarIra bagADI mUkyuM. chatAM naMdISeNa manamAM jarA paNa kheda pAmyA nahi. jotajotAmAM te deva naMdISeNanuM AkhuM zarIra mALa, mUtra ane viSTAthI bharI de che, ane tenA mukha sAmuM jue che, paratu naMdISeNanA mukha para glAninI chAyA sarakhI paNa dekhAtI nathI. ema karatAM upAzraya AgaLa teo Ave che; ane dhIrethI naMdISeNa vRddha sAdhune nIce utAre che, tyAM te sAdhu adazya thaI deva svarUpe pragaTa thAya che, ane badhI vAta kahI naMdISeNanI sevAnI prazaMsA karI svasthAnake jAya che. A rIte naMdISeNa sevAbhAvamAM magna rahI tapazcaryA sahita vizuddha cAritra pALavA lAgyA. ekaMdara teo bAra hajAra varSanuM cAritra pALI, aMtima samaye anazana karI, mRtyu pAmI AThamA devalokamAM deva thayA; parantu saMthArA vakhate pUrva samayanI daridrAvasthA tathA strIono prema temane yAda AvavAthI niyANuM kareluM ke huM AvatA bhavamAM aneka strIo ane apUrva lakSmIno bhoktA thAuM. A niyANuMnA prabhAve teo devalekamAMthI eNvI, saurIpura nagaramAM aMdhaka viSNu rAjAnI subhadrA rANInI kukSimAM dazamA putra "vasudeva" nAme utpanna thayA. temanuM kAmadeva sarakhuM rUpa dekhIne aneka strIo
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 temanA para mugdha banI. ekaMdara teo bahetara hajAra strIonA svAmI thayA. sauthI chellI teo devaka rAjAnI putrI devakIne paraNyA. niyANAnA pratApe hemane saMsAra vadhAro paDyo. 147 naMdISeNa kumAra, teo zreNika rAjAnA putra hatA. bha. mahAvIranI dezanA sAMbhaLI, temane vairAgya thavAthI dIkSA levA tatpara thayA. tevAmAM eka deve aMtarikSamAMthI naMdISeNane kahyuM: he kumAra, hamaNuM tuM dIkSA na le, tAre haju bhogAvalI karma bAkI che, chatAM naMdISeNe te mAnyuM nahi. bhagavAna mahAvIre paNa tene dhIraja dharavAnuM kahevA chatAM, teNe dIkSA lIdhI; ane AkarI tapazcaryA karavA mAMDI. ekavAra gaucarI arthe nIkaLatAM teo eka vezyAne ghera jaI caDayA. munine dekhI vezyAne vikAra thayo. vezyAe kahyuMH mahArAja, ahiM to arthanI bhikSA che ! samajyA ? ema kahetAM ja te hasI paDI. muni lobhAyA. hemaNe pitAnA tapabaLe utpanna thayelI labdhino upayoga karI te sthaLe dhanano eka moTo Dhagalo karyo ane teo raste paDayA. vezyAe muni pAse jaI kahyuMH mahArAja, A tamAruM dhana tame laI jAo, mAre na joIe. jo tame ahiM mArI sAthe rahevAnuM kabula kare, to ja huM A dhana lauM. naMdISeNe vezyAnuM kathana kabula karyuM. temaNe pitAno sAdhuveza utArI nAkhyo, ane teo vezyAne tyAM rahyA. paratuM evo niyama karyo ke hamezAM 10 puruSone bujhavI dIkSA apAvyA pachI ja pitAne AhAra kare. A AkarI pratijJA paNa naMdISeNa pitAnA tapobaLa ane jJAnanA prabhAve pALavA lAgyA. keI eka divase temaNe 9 puruSone bujhavyA ane dIkSita banAvyA, paraMtu eka jaNane dIkSA ApavAnuM bAkI rahyuM. naMdISeNe ghaNo prayatna karyo, paNa dIkSA lenAra dazamo puruSa koI nIkaLyo nahi. AthI naMdISeNe pote ja dIkSA lIdhI; ane prabhu pAse jaI pitAnA pUrva
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 pApanI AlocanA karI. ane zuddha cAritra pALI naMdISeNa kALadharma pAmI devalokamAM gayA. 148 pratibuddha. te kezala dezanI sAMketapurI nagarIne rAjA hato. pUrvabhavamAM mahAbaLa kumArano te mitra hatA. tyAM saMyama pALI, ghaNe tapa karavAthI te jayaMta vimAnamAM devapaNe utpanna thayo hato. tyAMthI cyavI ahiMyA te rAjA thayo hato. tene padmA nAmanI rANuM hatI. te sAketapuramAM nAgadevanuM eka devaLa hatuM, rAjA ane rANI ekadA te nAgadevanA pUjana arthe gayAM. tyAM devaLamAM zobhAyamAna evo eka dAmakAMDa ( strIonI AkRtivALo cilo vibhAga) hato. te joI rAjAe pradhAnane pUchayuM ke hame Avo dAmakAMDa kayAMya joye che? pradhAne kahyuM hatuM. mithilA nagarImAM mallIkuMvarInI varSagAMTha vakhate jovAmAM AvelA dAmakAMDa AgaLa A kAMI hisAbamAM nathI, ema kahI sAthe sAthe subuddhi pradhAne mallIkuMvarInAM rUpa, guNanI prazaMsA karI. te sAMbhaLI rAjAne te bhalIkuMvarI paraNavAnI IcchA thaI. AthI teNe kuMbharAjA pAse dUta mokalI mallIkuMvarInuM mAguM karyuM. rAjAe nA kahevAthI pratibudde jitazatru vagere rAjAo sAthe saMdhI karIne mithilA para caDAI karI. temAM malIkuMvarIe sonAnI banAvela pratimAthI pratibaddha rAjAne bujhavyo ane teNe dIkSA lIdhI. sakhta tapa, saMyama pALI aMta samaye sametazikhara para saMthAre karI pratibuddha mekSa pAmyA. 149 pakumAra zreNika rAjAnA putra kAlIkumAranI padmAvatI rANInI kukSithI padmakumArano janma thayo. mAtAe siMhanuM svapna joyuM. svapna pAThake mahAbhAgyavAna putra avataraze evuM te svapnanuM phaLa kahyuM.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 anukrame navamAsa pUrA thaye bALakanA janma thayA. mAtAnA nAma parathI tenuM padmakumAra evuM nAma ApyuM. uMmara lAyaka thatAM tene ATha kanyA paraNAvavAmAM AvI. ekavAra bha. mahAvIra caMpAnagarImAM padhAryAM. rAjA kANikanI sAthe padmakumAra paNa prabhune vaMdana karavA gayA. prabhunI dezanA sAMbhaLI tene vairAgya thayA ane dhera AvI mAtA pitAdikanI rajA meLavI dIkSA lIdhI. sthavira muni pAse 11 aMga bhaNyA. chaThTha, ama Adi ugra tapazcaryA karavA lAgyA. aMtima samaye vipulagIrI para eka mAsanuM anazana karyuM ane 5 varSanuM cAritra pALI kALane avasare kALa karIne tee pahelA saudharma nAmaka devalAkamAM e sAgaranA AyuSye deva thayA. tyAMthI mahAvideha kSetramAM janma laI te meAkSamAM jaze. 150 padmaprabhu. vartamAna ceAvisInA chaThThA tIrthaMkara zrI padmaprabhu kauzAMbI nagarImAM dhara nAmanA rAjAnI susImA nAmaka rANInI kukSimAM, navamA traiveyaka vimAnamAMthI cyavIne mahA vada chaThThane rAja utpanna thayA. mAtAne cauda svapna AvyAM. mAtAne padmanI zayyAmAM sUvAne dohada thayeA; te devAe pUrA karyAM. temanA janma kArtika vadi bArazanA rAja thayA. 56 kumArikA devIoe ane iMdroe AvI prabhunA janmeAsava ujavyeA. pitAne atizaya AnaMda thayA, ane padmanAtha evuM temane nAma ApyuM. temanuM dehamAna 250 dhanuSyanuM hatuM. yauvanavaya prApta thatAM mAtApitAnA AgrahathI aneka rAjakanyAe sAthe temaNe lagna karyuM. chA lAkha pUrvI te kumArAvasthAmAM rahyA. pachI pitAnuM rAjya grahaNa karyuM. 215 lAkha pUrva ane 16 pUrvAMga sudhI temaNe rAjya bhAgaLyuM, leAkAMtika devAnI sUcanAthI prabhue eka varasa sudhI aDhaLaka dAna ApyuM. pachI chaThTha bhakta karI kArtika vadi 13 nA rAja
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 prabhue svayameva cAritra aMgIkAra karyuM. cha mAsa chadmasthAvasthAmAM rahyA pachI, prabhue chaThe karIne vaDa nIce kAceAsa karyAM, tyAM prabhune caitra zudi pUrNimAe kevaLajJAna thayuM. zrI padmaprabhune 107 gaNadharA hatA, temAM suvrata sauthI meATA hatA. temanA zAsana piravAramAM 330 hajAra sAdhuo, 420 hajAra sAdhvIo, 276 hajAra zrAvako, ane 505 hajAra zrAvikAe hatA. kaivalyajJAna prApta thayA pachI, eka lAkha pUrvamAM 16 pUrvAMga ane cha mAsa AchA, eTalA samaya gayA tyAre padmaprabhue sameta zikhara para anazana karyuM. eka mAsanuM anazana bhAgavI mAgazara vada 11 nA rAja 308 anazanavALA muni sAthe prabhu nirvANa pahoMcyA. temanuM eka Mdara AyuSya 30 lAkha pUrvanuM hatuM. 151 padmAvatI. dvArikA nagarInA zrIkRSNa rAjAne padmAvatI nAme rANI hatI. ekavAra temanAtha prabhu tyAM padhAryAM. zrIkRSNa tathA padmAvatI vaMdana karavA gayA. prabhue dharma khAdha ApyA. padmAvatI vairAgya pAmI ghera AvyA. tyAra bAda zrIkRSNe prabhune pUchyuM:--he bhagavAna ! A devalAka samI dvArikA nagarIneA nAza zAthI thaze ? prabhue kahyuM:-- *dvaipAyana nAmanA agnikumAra devanA kopathI tArI nagarIne * zApura nagaranI khahAra AzramamAM parAzara nAmanA tApasa hatA. teNe yamunA dvIpamAM jaI kAi nIca kanyA sAthe bhAgavilAsa karyAM. pariNAme eka putra thayA tenuM nAma dvaipAyana. dvaipAyana AgaLa jatAM brahmacArI parivrAjaka thayeA ane yAdavAnA sahavAsamAM maitrIbhAvI rahevA lAgyA. ekavAra zAMba Aphri kumAre| madirAmAM aMdha banyA ane teoe dvaipAyanane mArI nAkhyA. marIne te agnikumAra deva thayA. ane krodhanA niyANAthI teNe dvArikA nagarIne bALIne bhasmIbhUta karI.
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 209 vinAza thaze. te sAMbhaLI kRSNa vicAravA lAgyA ke dhanya che jAlI, bhayAlI, pradyumna, kanemi Adi kumArane, ke jeoe rAjavaibhavane tyAga karI prabhu pAse dIkSA lIdhI ! huM te abhAgyavAna, apuNyavaMta chuM ane kAmagamAM mUcha pAmyo chuM, jethI dIkSA levA samartha nathI. prabhue tene manebhAva tarataja kahI dIdhuM ane kahyuM ke vAsudeva dIkSA letA nathI, lIdhI nathI ane leze paNa nahi. kRSNa kahyuM - tyAre he prabho ! huM ahiMthI mRtyu pAmIne kayAM jaIza? prabhue kahyuM -he kRSNa, dvArikA nagarI baLatI haze tyAre tuM tArA mAtApItA ane bhAInI sAthe nIkaLI jaIza. rastAmAM tArA mAtApitA maraNa pAmaze. tyAMthI tuM ane baLadeva pAMDava mathurA bhaNI jatAM kosaMbIvananA vRkSanI nIce pRthvIzilA para jarAkumAranA bANathI vIMdhAIne tuM maraNa pAmIza ane marIne trIjI narakamAM jaIza. A sAMbhaLI zrIkRSNa trAsa pAmyA ane ciMtA karavA lAgyA. prabhue kahyuM. ciMtA na kara kRSNa. tyAMthI tuM nIkaLIne jaMbudvIpanA bharatakSetramAM pAMDudezanA zatakAra nagaramAM Amama nAme arihaMta-tIrthakara thaIza ane mokSamAM jaIza. A sAMbhaLI kRSNane ghaNe harSa AvI gayuM. temaNe sAthaLa para hAtha pachADI harSamaya zabdoccAra vaDe siMhanAda karyo. tyAMthI prabhune vaMdana karI zrIkRSNa ghera AvyA. zrIkRSNa rAjyamAM AvI DhaDhero pITAvyo ke agnikumAra devanA prakepathI dvArikA nagarI baLIne bhasma thavAnI che, mATe jene dIkSA levI hoya te taiyAra thaI jAya ane temanA kuTuMbanA nirvAhanI saghaLI vyavasthA huM karIza. zrI kRSNanI rANI padmAvatIne vairAgya thayo hato tethI te dIkSA levA mATe taiyAra thaI ane zrIkRSNanI AjJA mAgI. zrIkRSNa vAsudeve dhAmadhUmapUrvaka padmAvatIne dIkSA-mahotsava karyo ane temanAtha prabhu
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 pAse dIkSita banAvI. padmAvatI dIkSA laIne sakhta tapa, japa,kriyA karavA lAgI. aMta samaye eka mahinAne saMthAre karI, padmAvatI nirvANapadane prApta thayA. 15ra pradyumna. dvArikAnA zrIkRSNa rAjAne rUkimaNuM nAmanI rANI hatI. tene pradyumna nAme putra thayo hato. ekavAra atimukta muni rukimaNunA AvAse AvyA, temane joI satyabhAmAM paNa rUkimaNInA AvAse AvI. baMnee munine vaMdana karyuM. rukimaNIe munine jJAnavaMta jANe pUchyuM ke mahAtmana ! mane putra thaze ke nahi? munie kahyuM tamane zrIkRSNa jevo mahA parAkramI putra thaze. ema kahI muni vidAya thayA. muninA kathanathI baMne strIo vacce vAMdho paDyo. satyabhAmAe kahyuM ke mane putra thavAnuM munie kahyuM che, jyAre rukimaNuM bolI ke meM prazna pUche hato, mATe munie mane ja putra thavAnuM kahyuM che. A vAta kRSNa pAse pahoMcI. baMnee evI zarata karI ke jeno putra pahele paraNe, tenA utsavamAM bIjIe pitAnA keza ApavA. samaya jatAM baMnee eka eka putrane janma Ape. pahelAM rUkimaNue ane pachI satyabhAmAe. rukimaNInA putranuM nAma pradyumna pADayuM. thoDAka vakhata pachI pradyumna kumArane pUrvabhavane eka varI deva rUkimaNanuM rUpa dhAraNa karI pradyumnane zrIkRSNa pAsethI laI ga. deve tene mArI nAkhavAno vicAra karyo, paraMtu tenuM AyuSya lAMbu hovAthI, temaja te carima zarIrI (chelluM zarIra) hevAthI deva tene kAMI IjA karI zakyo nahi, paNa tene eka zilA para mUkI te jato rahyo. evAmAM meghakuTa nagaranA kAlasaMbara nAmaka vidyAdharanuM vimAna te rastethI pasAra thayuM. puNyage te vidyAre tene pitAnA vimAnamAM lIdhe, ane ghera jaIne pitAnI kanakamALA
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmanI strIne soMpyo. te tyAM meTa thavA lAgyo. ahiM thoDIvAre rukimaNae kRSNa pAse putrane pAcho mAge, tyAre kRSNa kahyuM ke hame hamaNA ja hene laI gayA cho ne ? rUkimaNIe kahyuMH nAtha, mane chetare che zAne ? A sAMbhaLI kRSNa camakyA. temaNe vicAryuM ke jarUra keIe dago karyo che, ema dhArI pradyumnanI saghaLe ThekANe tapAsa karAvI, paNa kayAMya patto na lAgyo. Akhare thoDAka vakhata pachI nAradaRSi tyAM AvyA. temane pUchatAM nArade kahyuM -rAjana, gabharAo nahi. pradyumna jIvate che ane 16 varase te tamAre ghera Avaze. rukimaNIe nAradane pUchyuM. RSideva, mane putrano ATalo lAba viga thavAnuM zuM kAraNa ? nArade kahyuM -devI, tame pUrvabhavamAM meralInA IDAM ramADavA mATe hAthamAM lIdhAM hatAM, te vakhate tamAro hAtha kaMkuvALo hovAthI te IDAM lAlacoLa (gatAM) banI gayAM; jethI moralIe te oLakhyAM nahi, Akhare varasAda thavAthI te IDI devAyAM, jethI moralIe oLakhyAM, ne sevyAM. paNa teTalAmAM 16 ghaDIne samaya pasAra thayo; tenA phaLa rUpe tamane tamArA putrane 16 varSane viyAga thaze, evuM sImaMdhara svAmIe mane kahyuM hatuM, ema kahI nArada RSi tyAMthI vidAya thayA. pradyumna ahiMyAM 16 varSane thayo, te vakhate tenuM athAga rUpa joI, kanakamALAnI dRSTimAM vikAra utpanna thaye; ane teNIe pradyumna pAse premasaMbhoganI mAga karI; pitAnI IcchA tRpta karavA kanakamALAe tene gaurI ane prajJapti e nAmanI be vidyAo zIkhavI. A vidyA maLavA chatAM paNa pradyumna anAcAranuM sevana karyuM nahi ane te bahAra jato rahyo. kanakamALAe strI caritra karI pradyumna sAthe laDavA pitAnA putrone uzkeryA. baMne vacce yuddha thayuM, temAM pradyumna tenA putrone harAvI mArI nAkhyA. tevAmAM samaya pUro thaye heI nArada RSi tyAM AvI caDyA. temaNe pradyumnane tenI mAtAne
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 vilApa tathA keza ApavAnI pratijJAnI vAta karI, AthI pradyumna nArada sAthe dvArikAmAM gayo. mAtApitAne ghaNo AnaMda thaye. kRSNa tene ghaNuM rAjya kanyAo paraNAvI. pradyumnane aniruddha vagere putra thayA. chevaTe temaNe ema prabhu pAse dIkSA lIdhI ane mokSamAM gayA. 153 prabhava svAmI bharatakSetramAM viMdhyAcaLa parvata pAse jayapura nAmanuM nagara hatuM. tyAMnA viMdhya rAjAne be putro hatA. heTAnuM nAma prabhava, ane hAnAnuM nAma prabhu. prabhava moTo hovA chatAM, koI kAraNasara rAjAe tene rAjya na ApatAM prabhune rAjya soMpyuM, tethI prabhAva abhimAnapUrvaka nagaranI bahAra nIkaLI gayo ane viMdhyAcaLa parvatanI viSama bhUmimAM eka gAma vasAvIne rahyo. teNe potAnA jevA pAMcase sAgrIte ubhA karyA, ane te sarvatra lUMTaphATa calAvavA lAgyo. evA samayamAM jaMbukumAranuM lagna thayuM, ane zvasura pakSa taraphathI vipula saMpatti maLatAM A vakhate jaMbukumAra pAse 99 kroDa sonAmahoronI milkata thaI hatI. A vAtanI prabhavane khabara paDI eTale te pitAnA 500 sAgrIta core sAthe jaMbukumArane ghera AvyA. tyAM jaMbukumAranA puNya prabhAve te thaMbhI gaye; ane jaMbukumAranA upadeze vairAgya pAmI, teNe dIkSA lIdhI. dIkSA laI temaNe AkarI tapazcaryAo karavA mAMDI ane teo sUtra siddhAntamAM pAraMgata thayA. jaMbusvAmInA nirvANa pachI temanI pATa para zrI prabhava svAmI birAjyA. teo 105 varSanuM AyuSya bhogavI, mahAvIra prabhu pachI 75 varSe eTale vikrama saMvata pUrve 395 mAM kALadharma pAmI devalokamAM gayA.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra13 154 prabhAvatI.* A vizALA nagarInA ceTaka rAjAne 7 putrIo hatI. temAM eka prabhAvatI paNa hatI. tene siMdhu-savIra dezanA udAyana rAjA vere paraNAvavAmAM AvI hatI. temane abhici nAme putra thayo hato. bha. mahAvIranI dezanA sAMbhaLI prabhAvatIne dIkSA levAnI abhilASA thaI ane udAyana rAjA pAse rajA mAgatAM teNe kahyuM ke hame devapadavI pAme te mane pratibaMdha ApavA Avaje. rANIe A kabula karyuM ane dIkSA lIdhI. khUba tapazcaryA ane aMtima samaye anazana karI padmAvatI devalokamAM gaI, eTale ApelA vacana pramANe teNe udAyana rAjAne pratibodha pamADe. 155 prabhAsa gaNadhara+ rAjagRhi nagarImAM bela nAmanA brAhmaNane atibhadrA nAmanI patnI hatI, tenAthI temane eka putra thaze. te karka rAzI tathA puSya nakSatramAM janmavAthI tenuM nAma prabhAsa pADayuM. anukrame te vedAdi sarva zAstromAM pAraMgata thayA. A prabhAsa brAhmaNa 300 ziSyAnA * jainAgamamAM prabhAvatI, dhAriNI vagere nAmanAM caritro ghaNAM Ave che, paraMtu te bahu ja ochI mAhitIvALAM, ane khAsa ApavA jevAM na hoI atre ApyAM nathI. + bha. mahAvIrane je 11 gaNadhare thayA te sarva brAhmaNa hatA. te agIyAre samartha adhyApako apApA nagarImAM sAmilanA yajJamAM AvelA, darekane judI judI zaMkAo hatI, te saghaLI bha. mahAvIre dUra karI, tethI te badhAe potAnA 4400 ziSyo sahita prabhu pAse dIkSA lIdhI hatI, ane teo potAnA jJAna, cAritranA baLe prabhu mahAvIranA gaNadhara (paTTa zikhyA) thayA hatA.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyApaka hatA. temane "mekSa che ke nahi e bAbatane saMzaya hato. te bhagavAna mahAvIre nivAryo. eTale temaNe 16 varSanI hAnI vaye dIkSA lIdhI. teo prabhu mahAvIranA 11 mA gaNadhara pade AvyA. 8 varSa chamasthAvasthAmAM rahyA. te pachI 25mA varSe temane kaivalyajJAna thayuM. 16 varSa kevalya pravajyamAM vicaryA, ekaMdara 40 varSanuM AyuSya bhogavI teo mekSamAM gayA. 156 pradezI rAjA zvetAMbikA nAmanI nagarI hatI. tyAM paradezI nAme rAjA rAjya karato hato. te rAjA ghaNoja adharmI hato, lAMca rUzvata le, temaja raiyata pAsethI julma karI khUba kara ugharAvate. tene paralakane leza mAtra Dara na hato, te kevaLa nAstika hato. paralokane mAnato nahI. zubhAzubha karmanA phaLane paNa mAnato nahi. jIva hiMsAo. karIne, mAMsa dArU khAIne, mojazokhamAM A pradeza rAjA potAnuM jIvana vitAvato hato. tene sUrikAntA nAmanI rANI hatI ane sUryakAnta nAmano putra hato, ane citta sArathI nAme eka buddhizALI maMtrI hatA. A rAjAne kuNAla dezanA zrAvasti nagarInA jItazatru rAjA sAthe sAro saMbaMdha hato. ekavAra paradezI rAjAe citta sArathI sAthe mahA mUlyavAna najarANuM chatazatru rAjAne bheTa ApavA sAruM mokalAvyuM. cittArathI pradhAna keTalAka mANasa * laIne azvarathamAM besIne zrAvasti nagarImAM gayo. rAjA pAse jaIne teNe najarANuM bheTa mUkyuM. chatazatru rAjA ghaNe ja saMtoSa pAmyo. ane citta pradhAnane satkAra sanmAna karIne tene Deka vakhata rahevA mATe eka suMdara mahela Ape, jemAM citta sArathI AnaMdapUrvaka rahevA lAgyo. ekavAra pArzvanAtha bhagavAnanA ziSya cAra jJAna ane cauda
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 215 pUrvanA jANanAra zrI kezIsvAmI zrAvasti nagarInAM kAika udyAnamAM padhAryA. leAkAnA TALeTALAM zrI kezI svAmIne vaMdana karavA javA lAgyA. A drazya citta sArathInA jovAmAM AvyuM. mANasAne pUchatAM jaNAyuM ke zrI kezI svAmI nAmanA vidvAna mahAtmA padhAryA che. citta sArathI snAna karI, vastrAlaMkAro paherI kASTaka udyAnamAM gayA. zrI kezI svAmIne vaMdana karyuM. kezI svAmIe dezanA ApI, citta sArathI pratimAdha pAmyA, ane kezI svAmIne vaMdana karI teNe kahyuM :-prabhu, tamArA upadeza kharekhara buDatA jIvAne AdhArabhUta che, mhane tamArA dharma pratye mAna ane rUci utpanna thayAM che. mATe huM sAdhu thaI zakatA nathI; paraMtu zrAvakanA bAra vrata aMgIkAra karAveA, kezI svAmIe tene khAra vrata dharAvyA. citta sArathI temanA upAsaka thayA ane pachI te svasthAnake gayeA. keTaleAka vakhata vItyA bAda citta sArathI zvetAMbikA nagarImAM javA taiyAra thayA. azva ratha para besIne mANasA sAthe teNe prayANa karavA mAMDayuM. prathama te kezI svAmIne vaMdana karavA AvyA, temane vaMdana karIne kahyuM:-prabhu, huM zvetAMbikA nagarImAM jAuM chuM, Apa tyAM kRpA karI padhArazo. kezI svAmI A sAMbhaLI mauna rahyA. citte krIthI AmatraNa karyuM. chatAM te mauna rahyA. jyAre trIjI vakhata kahyuM, tyAre kezI svAmI khelyAH--hai citta sArathI, bhayaMkara vana hAya, jemAM vAdha, varU, siMha rahetA hAya ane vAnA saMhAra karatA hoya, tyAM pazu pakSIe Ave kharAM ? citte kahyuM:na Ave, prabhu. kezI--tA pachI tamArI nagarInA rAjA adharmI che, tA sAM kevI rIte AvuM ? citta--prabhu, Apane pradezI rAjA sAthe zuM nisbata che ? tyAM ghaNA sA vAha, zeTha, zAhukArA rahe che te badhA Apane vaMdana karavA Avaze ane AhAra pANI vaheArAvaze.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 tyAre kezI svAmIe kahyuM ke samaya joIne te tarapha vihAra karIza. tyAMthI citta sArathI zvetAMbikA nagarImAM gaye. pachI te nagarInA mRga nAmanA udyAnamAM Avyo ane citta sArathIe te udyAnanA bhALIne kahyuM ke ahIMyA kezI nAmanA svAmI padhAre to tuM vaMdana karI temane Adara satkAra karaje. pATa, pATalA, makAnanuM AmaMtraNa karaje, pachI mahane khabara Apaje. ATalI sUcanA ApIne citta sArathI rAjadarabAramAM Avyo. zrAvastinA rAjA taraphathI maLeluM najarANuM teNe pradezI rAjAne caraNe mUkyuM. rAjA prasanna thaye. keTaloka samaya vItyA bAda zrI kezI svAmI grAmAnugrAma vihAra karatA karatA vetAMbikA nagarInA mRga udyAnamAM padhAryA. vanapAlaka hemane jeI vaMdana karyuM. pATa, pATalA vagere cIjano baMdobasta karI Apyo, ane tyAMthI nIkaLI tarataja teNe kezIsvAmI padhAryAnI citta sArathIne khabara ApI. citta sArathInuM hRdaya pitAnA dharmAcAryanA AvAgamananA samAcArathI AnaMdathI praphullita thayuM. Asana parathI ubhA thaI heNe kezI svAmIne bhAvapUrvaka vaMdana karyuM. pachI vastrAlaMkAro paherI azvarathamAM besI te vAMdavA gayo. tyAM kezI svAmIne bhAvapUrvaka namaskAra karIne teNe kahyuM -prabhu, amArA rAjA adharmI che, te temane Apa dharmabodha Ape to ghaNo lAbha thaze. tyAre kezI svAmI bolyAH-he citta, jIva cAra prakAre kevaLI prarUpita dharma sAMbhaLI zakatA nathI. (1) ArAma athavA udyAnamAM rahIne sAdhu mahArAja pAse jaIne vaMdaNa namaskAra na kare. (2) upAzrayamAM jaIne vaMdana na kare, (3) gaucarI arthe Avela sAdhu muninI sevA bhakti na kare, temane bhAvanAthI annapANI na vaherAve. (4) jyAM muni mahArAjane dekhe tyAM temane vaMdana na kare ane pitAnuM mahatuM chUpAve. vaLI cAra prakAre jIva dharmane sAMbhaLI zake che. (1) ArAma athavA udyAnamAM rahetA thakAM vaMdana kare. (2)
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 217 upAzrayamAM vaMdaNuM, sevA bhakti kare, (3) gocarI vakhate sAdhumuninI sevA kare, bhAta pANI vaherAve. (4) jyAM jyAM sAdhu munine dekhe tyAM tyAM premapUrvaka vaMdana kare. he citta. hamArA pradezI rAjA ArAmamAM paDayA rahe che. sAdhu munine satkAra karatA nathI, to huM temane kaI rIte dharma bodha ApuM ? tyAre citta sArathIe kahyuM. prabhu, mAre temanI sAthe joDA jovAne mATe pharavA nIkaLavuM che, to te rIte huM temane ApanI pAse lAvIza. Apa dharmabodha Apaje. eTaluM kahI citta vaMdana karIne svasthAnake gayo. prabhAta thayuM. citta sArathIe pradeza rAjAne kahyuM ke kaMboja dezathI je cAra gheDA AvyA che, te ghaDAo cAlavAmAM kevA che te jevA sArU padhAro. ApaNe baMne jaIe. pradezI rAjA te sAMbhaLI taiiyAra thayo. rAjA ane citta eka rathamAM besI te ghaDAo te rathane joDI pharavA mATe cAlI nIkaLyA. ghaDAo pANIdAra hatA tethI lagAma muktAnI sAthe pUrapATa doDavA lAgyA ane thoDAka vakhatamAM te hajAra gAu nIkaLI gayA. rAjAne bhUkha, tarasa ane thAka lAgavAthI rathane pAcho pheravavA cittane kahyuM. cittasArathIe rathane pAchA pheravyo, ane jyAM mRgavana nAmanuM udyAna hatuM. ane jemAM zrI kezI svAmI utarelA, tyAM rathane lAvyA. ghaDAo tyAM chUTA karyA ane baMne jaNa eka vRkSanI nIce visAme levA beThA. ahiMyA kezI svAmI bulaMda avAjatho lokone dharmopadeza ApI rahyA hatA. avAja sAMbhaLI paradezI rAjA manamAM vicAravA lAgyo ke A jaDa jevo lAge che. temaja tene sAMbhaLanArA loko paNa jaDa che, ke jeo mAtra jaDanI ja upAsanA kare che. vaLI A bhASaNa karanArA mANase mArA bAganI keTalI badhI jamIna rokI che. paNa A mANasa dekhAvamAM ghaNeja kAMtivALo jaNAya che, ema dhArI te mANasane oLakhavA mATe rAjAe citta pradhAnane pUchyuM. citte kahyuM,
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 ke mahArAjA ! A to eka mahAna purUSa che, vaLI te avadhijJAnI che ane jIva zarIrane judAM mAne che. A sAMbhaLI rAjAne tenI pAse javAno bhAva thayo. citta ane paradezI zrI kezI svAmI pAse AvyA. paradezI rAjAe sAme ubhA rahIne kezI svAmIne pUchayuM: zuM tame avadhijJAnI che? ane zarIra tathA jIvane judA judA bhAna cho ? kezI-he pradezI rAjA, koI vepArI dANanI corI kare tenI mAphaka tuM vinaya bhakti karyA vagara prazna pUche che te ucita nathI. he rAjA, mane dekhI tane evo vicAra thayo hato ke A jaDa mANasa che ane sAMbhaLanArA paNa jaDa che. temaja A mAro bagIco rokIne beThe che? pradezI-hA, satya che. ApanI pAse evuM kayuM jJAna che ke jethI Ape mArA manane bhAva jANe? kezI-amArA jevA sAdhune pAMca jJAna hoya che, paNa mane cAra jJAna che. tethI tamArA manano bhAva meM jANyo. pAMcamuM kevaLa jJAna zrI arihaMta bhagavAnane hoya. pradezI-bhagavAna, huM ahiM besuM ? kezI-A tamArI udyAna bhUmi che. tethI tame jANe. pradezI-tamArI pAse evuM pramANa che ke jethI tame jIva ane zarIra judA bhAna cho ? kezI-hA, mArI pAse pramANa che. pradezI-mArA dAdA hatA. te mArA para bahUja prIti rAkhatA. te ghaNuja adharmI ane mAMsAhArI hatA, tethI tamArA kahevA
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 219 pramANe te nArakImAM haze. te mane AvIne te ema kema nathI kahetA ke tuM adharma karIza nahi. nahita nArakImAM jaIza. jo te AvIne mane kahe, to huM chava zarIra judA mAne. kezI-he rAjana, tArI mUrikAnA nAmanI rANI koI bIjA puruSa sAthe kAmaga seve te tuM zuM kare? pradezI huM te purUSanA hAtha paga kApI tene zULI para caDhAvI dauM. kezI-je te purUSa tane kahe ke mane thoDoka vakhata jIvato rAkho, huM mArA sagA saMbaMdhIone kahI AvuM ke vyabhicAra kaI karaze nahi. nahito mArA jevI durdazA thaze. to he rAjana, tuM tene thoDAka vakhata mATe paNa chUTe kare kharo ? pradezI-jarA paNa nahi. kezItArA dAdA ahiM AvavAnI IcchA kare che, paNa paramAdhAmI loke tene khUba mAra mAre che, eka kSaNa paNa tene chUTe karatA. nathI, to te ahiM kevI rIte Ave ? pradezI-bhagavAna! tame kahe che ke narakamAMthI AvI zake nahi, te mArI dAdI ghaNI ja dharmiSTa hatI. te devalokamAMthI AvIne mane dharma karavAnuM kema kahetI nathI ? kezI-he rAjana ! tame snAna karI, svaccha vastra paherI, devamaMdiramAM jatA he, te vakhate koI mANasa pAyakhAnAmAM ubhA rahIne tamane tyAM bolAvI besavAnuM kahe te jAva kharA ? pradeza-nahi, sAheba. te to azaci sthAnaka che tethI huM tyAM jAuM ja nahi. kezI-tevI rIte tArI dAdI manuSyalokamAM AvavAnI IcchA kare
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 mATe zarIra ane che, paNa te devanI riddhi siddhimAM mUrchA pAmavAthI A durgaMdha vALA manuSyalAkamAM AvI zakatI nathI; jIva judA che ema jarUra mAna. pradezI------evAra mArA koTavALa eka cArane pakaDI lAvyeA. meM tene @ADhAnI kubhImAM dhAhyA, ane sajjaDa DhAMkaNuM vAsI dIdhuM. keTalAka vakhata pachI meM joyuM teA cAra marI gayA hatA ane te kuMbhIne kAMI chidra na hatuM, teA kaye rastethI jIva bahAra nIkaLI gayeA ? kezI--eka dAnazALA hoya, tene khArI khArA hAya nahi, temaja kAMi chidra hAya nahi. temAM pesIne eka mANasa bherI vagADe tA bahAra sabhaLAya ke nahi ? pradezI--hA, tenA avAja bahAra saMbhaLAya. kezI--tevI rIte jIvanI gati che. pRthvIzIlA parvatane bhedIne jema bahAra nIkaLI jAya che. teja pramANe zarIra ane jIva judAM che. pradezI--ekavAra mArA kATavALa cArane pakaDI lAvyA. meM tenuM vajana karyuM. pachI me cArane mArI nAkhyA, ane vajana karyuM te pahelA ane pachInA vajanamAM kaI ja phera na paDayA, tethI mane lAge che ke zarIra ane jIva judAM nathI. kezI--cAmaDAnI khAlI mazaka hoya, temAM pavana bharavAmAM Ave to vajanamAM kaI phera lAge che? jo na lAge teA mAna ke zarIra ane jIva judAM che. pradezI~ekavAra me eka cArane mArI tenA e kakaDA karyAM. paNa jIva jovAmAM AvyeA nahi, pachI traNa kakaDA karyAM, pachI cAra ema aneka kakaDA karyAM, chatAM kayAMya mane jIva dekhAyA nahi. tethI huM mAnuM chuM ke zarIra ane jIva judAM nathI.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 kezI-eka vAra eka puruSe rAMdhavA mATe lAkaDAM saLagAvyAM. pachI te kAmasara kayAMya gayo, tyArabAda AvIne joyuM to lAkaDAM bujhAI gayelAM, teNe lAkaDAMne pheravIne tarapha joyuM, paNa kayAMI agni dekhAya nahi. mATe he rAjA, tuM muMDha na thA, ane samaja ke zarIra ane jIva judAM che. pradezI-mahArAja ! kSatriya, gAthApati, brAhmaNa ane RSi e cAra prakAranI pariSadamAM tame mane muMDha kahIne mahAruM apamAna na kare. kezI-he pradeza, tame jANe che, chatAM mArI sAthe vakratAthI (ADAIthI) kema varto cho ? pradezI-mahArAja, meM prathamathI ja vicAra kare ke vakratAthI vartIza tema tema mane jJAnano lAbha maLaze. kezI-rAjana, vyavahAra keTalA prakAra che te tame jANe che ? pradezI-hA, cAra prakArane (1) mAganArane Ape paNa vacanathI saMte nahi. (2) vacanathI saMtoSa pamADe, paNa kaMI Ape nahi. (3) Ape ane saMtoSa pamADe, (4) Ape nahi ane saMtoSa paNa pamADe nahi. temAM Ape ane saMtoSe te uttama ane chello kaniSTa che. pradeza-prabhu, hAthI ane kaMthavAne jIva paNa sarakho haze ? kezI-hA, rAjana, jema eka makAnamAM dIvo mUkI makAna baMdha kare te tene prakAza bahAra nahi AvatAM te makAnamAM ja rahe. vaLI te dIvA upara Topalo DhAMkI de te te TopalA jeTalI ja jagyAmAM prakAza Ape, tevI rIte jIva karmodayathI je zarIrane baMdha kare, teTalAmAM ja avagrAhIne rahe.
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 A sAMbhaLI pradezI rAjA dharma pAmyo. kezI svAmI pAsethI teNe bAravrata dhAraNa karyA. teNe pitAnA rAjyano cotho bhAga paramArtha mATe kADhayA, dAnazALA baMdhAvI, pitAnA rAjyane rAmarAjaya banAvI dIdhuM ane vrata niyama sAmAyaka pauSadha vagere zrAvakanI kriyAo karato paradezI rAjA AtmabhAvanA bhAvavA lAgyA. kezIsvAmI paradezI rAjAne sadAya ramaNika rahevAne bodha ApI vihAra karI gayA. pradezI rAjA satata dharma dhyAnamAM magna rahe che. rAjya pitAnA putrane sepyuM che. tenI rANI sUrikAntA rAjAnA A kRtyathI ISa pAmI. rAjA Akho dahADo pauSadhazALAmAM rahI dhyAna dhare te tene gamyuM nahi. tethI sUrikAntAe rAjAne mArI nAkhavAne vicAra karyo. eka vAra pradezI rAjA AnaMdamAM hatA, te vakhate rANIe bhAtabhAtanI svAdiSTa rasoI banAvI. temAM jhera bheLavyuM ane rAjAne te rasoI jamADI. (graMthAdhAre) jherathI rAjAne zarIramAM khUba vedanA utpanna thaI. rAjA jANI gayo ke A kRtya bhArI rANIe karyuM che. chatAM eka remamAM paNa teNe rANunuM duSTa ciMtavyuM nahi. jheranA prasaravAthI khUba vedanA pAmI Atma ciMtvana karatAM, sarva varganI kSamApanA laI samAdhipUrvaka paradezI rAjA mRtyu pAmyA ane saudharma devalokamAM sUryAbha nAme mahA RddhivaMta deva thayA. dhanya che pradezI rAjAne, ke je nAstika chatAM kezI svAmI jevA mahApurUSanA samAgamathI AtmakalyANa pAmyA. 157 prasannacaMdra rAjarSi. teo pitanapura nagarInA rAjA hatA. prabhu mahAvIranI dezanA sAMbhaLI, pitAnA bALaputrane gAdIe besADI temaNe dIkSA lIdhI; ane bha. mahAvIra pAse sUtrane sAro abhyAsa karyo. teo pharatA pharatA prabhu sAthe rAjagRha nagaramAM AvyA; ane eka sthaLe dhyAnastha
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223 rahyA. tevAmAM zreNika mahArAjA potAnA sumukha ane du`kha nAmanA e sainikA sAthe prabhunA darzane javA nIkaLyA. tyAM rastAmAM dhyAnastha prasannacaMdrarAjarSine joI durmukha mAlyAH--are sumukha, jo tA kharA ke A dhyAnamAM beThelA munine tenA bALaputranI jarAye dayA nathI, duzmanA tenI nagarI para caDI AvyA che, ane te tenA bALaputranuM rAjya laI leze, temaja tenI patnI paNa kAMI cAlI gaI che. sainikanA A zabdo prasannaae sAMbhaLyA ke tarata ja tenuM dhyAna bhaMga thayuM. muni AdhyAna dharavA lAgyA. A vakhate zreNike prabhu mahAvIrane pUchyuM:--bhagavAna, A vakhate pelA dhyAnastha muni kALadharma pAme teA kaI gatimAM jAya ? prabhu kheAlyAH--" sAtamI narake." zreNika A sAMbhaLI AzcaryAnvita anyA, teNe vicAryuM ke sAdhunI sAtamI naraka hoya nahi, mATe mArA sAMbhaLavAmAM bhUla thaI haze, ema vicArI puna: zreNike pUchyuM: prabhu, kaI gati ? bhagavAne kahyuM:-atyAre teo kALadharma pAme teA sarvAsiddha vimAnamAM jAya. zreNikane A bhedanI khabara paDI niha. teNe bhagavAnane tenuM kAraNa pUchyuM. bhagavAne kahyuM: huM zreNika, hArA durmukha sainike jyAre kahyuM ke A muninA sAMsArika khALaputra para duzmaneA caDI AvyA che, tyAre prasannacaMdrarAjarSi AkhyAna dharavA lAgyA, ane mananA praNAmeA vaDe hathiyArA banAvI duzmanA para pheMkavA lAgyA. AthI teo sAtamI narakanA adhikArI thayA, paNa jyAre potAnA mAnasika kalpanAnA hathiyArA khUTI gayA tyAre te pUrNa krodhAyamAna thane potAnAM mAthA parane leAkhaDI mugaTa zatruo para pheMkI temanA nAza karavAnuM IcchayuM, te vakhate jevAja temaNe mAthA para peAtAnA hAtha mUkA, ke tarata ja temanuM mastaka lAca kareluM jANI, temane munipaNAnuM bhAna AvyuM. te sunipaNAmAM ka2elI durbhAvanAnA tyAga karI zukala lesyAmAM atyAre pravRtta thayA che tethI teo jo A vakhate kALadharma pAme te sarvAsiddha vimAnamAM jAya. Ama vAta kare che,
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 tyAM te prasannacaMdra munine kaivalyajJAna thayuM; tene utsava ujavavA devatAo jatA hatA, vAjiMtro sAMbhaLI zreNike pUchayuM prabhu, A zuM? prabhue kahyuMH prasannacaMdra munine kaivalyajJAna thayuM tene devatAo utsava kare che. A sAMbhaLI zreNikarAjA prasanna thayA, ane prabhune namaskAra karI svasthAnake gayA. jenAgamanuM rahasya bhAvanAnA baLa para AvalaMbeluM che te A vAta parathI samajAze. 158 pArzvanAtha. vArANasI nagarInA azvasena rAjAne vAmAdevI nAmanI paTarANuM hatI. te rANIe ekavAra caitra vadi cothanI rAtrie sukhazayAmAM sUtA thakA, cauda svama jeyAM. svaprapAThakae svamo jANe rAjA rANune kahyuM ke tamAre tyAM mahAna tIrthakarane janma thaze. A sAMbhaLI rAjA rANIne atyaMta harSa thayA. rANI sukhapUrvaka garbhanuM pAlana karavA lAgI. savA nava mAse piza vadi 10 nA roja trevIsamA tIrthaMkara zrI pArzvanAthano janma thayo. Ikoe AvI temane janma tsava ujajo. pitAe saMbaMdhIjanone AdarapUrvaka jamADI,vAmAdevIe kRSNapakSanI eka rAtrie svamAmAM pasAra thatAM sapane jevAthI putranuM nAma pArzvanAtha pADayuM. bAlyakALa vItAvI pArzvanAtha yuvAvasthA pAmyA, tyAre temane kuzasthaLa nagaranA prasannajita rAjAe potAnI prabhAvatI nAme putrI paraNAvI. pArzvakumAra prabhAvatI sAthe manuSya saMbaMdhInA sukhabhoga bhogavavA lAgyA. ekavAra pArzvakumAre gekhamAM beThA beThA keTalAka lokone phUla vagerenI chAbaDIo laine harSabhera zahera bahAra jatA joyAM. sevaka puruSane pUchatAM temaNe jANyuM ke kamaTha nAmano eka tApasa Avyo che, tenI pUjA karavA mATe loke jAya che. AthI pArzvakumAra tyAM gayA. kamaTha tyAM paMcAgni vaDe tapazcaryA kare che, te sthaLe jene mati, zrata ane avadhijJAna thayeluM che evA zrI pArzvakumAre agnimAM nAkhelAM pilA lAkaDAmAM sapane che. AthI temaNe pelA tApasane kahyuM -mahAtmana, tame tapazcaryA
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa karA che, paNa temAM jIvanI hiMsA thAya che, ene Apane khyAla che ? ema kahI pArzvakumAre potAnA sevaka pAse sarpavALu pAkuM lAkaDuM DhAkAnA dekhatAM bahAra kaDhAvyuM ane dhIrethI te cIrAvyuM,: tA a dAjhele evA eka sa` temAMthI nIkaLyA. pArzvakumAre, tene navakAramaMtra saMbhaLAvyA, jene prabhAve te sa` sadbhAvanAe mRtyu pAmIne dharaNendra nAme deva thayA. leAkAe tyAM tApasanI niMdA karI. haDadhuta thayelA tApase anya sthaLe jane dhAra tapazcaryAM karavA mAMDI. yathA samaye te mRtyu pAmIne ajJAnakasahanane kAraNe bhuvanapati devalAkamAM meghamALI nAmane deva thayeA. pArzvakumAra ghera AvyA. peAtAne bhAgAvalI kama puru' thayuM jANI temaNe dIkSA levAnA vicAra karyAM. te vakhate avasara jANI lokAMtika devAe AvI temane prAthaeNnA karI ke he svAmI, tI pravartAvA. jaina mAnA ulhAra karA. AthI pArzvanAthe vArSika dAna ApavuM zarU karyuM. tyArabAda teo dIkSita banI cAlI nIkaLyA. temanI sAthe bIjA 300 rAjAoe paNa dIkSA lIdhI. pArzvaprabhue 30 varSa pUrA thatAM sayama grahaNa karyAM. teja vakhate temane manaH pavajJAna prApta thayuM. grAmAnugrAma vihAra karatAM pArzvaprabhu ekavAra eka tApasanA Azrama pAse AvyA ane tyAM kAyAtsaga dhyAne ubhA. A vakhate pelA meghamALI deve prabhune dhyAnamAM ubhelA joyA. tarata ja tene potAnuM pUrva bhavanuM vaira yAda AvyuM, eTale teNe bhagavAnane upasaga ApavA mATe hAthIo tathA siMhA vagerenA aneka rUpe dharI upadrava karavA lAgyA. paNa bhagavAna peAtAnA dhyAnathI leza paNa calita na thayA. eTale teNe AkAzamAM vijaLIe tathA garjanAo sAthe muzaLadhAra medhanI vRSTi karI. jotajotAmAM medhanA askhalita pravAhe prabhunA kAna sudhI pANI AvI gayuM; chatAM prabhu DagyA nahi. jyAre te pANI nAkanA agrabhAga upara pahoMcyuM, tyAre dharaNendra devanuM Asana calyuM. teNe avidhajJAnathI jotAM jANyuM ke kamaTha tApasanA jIva meghamALI 15
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 prabhune upadrava kare che, AthI zIdhra te tyAM Avyo. prabhune vaMdana karIne te dharaNendra deve prabhunA caraNa nIce kevaLInA Asana jevuM eka suvarNa kamaLa banAvyuM. ane pitAnA sarpavata zarIrathI prabhunI pITha tathA paDakhAne DhAMkI daI sAta phaNa vaDe prabhunA mAthe chatra dharyuM. pAse dharaNendranI strIo gIta nRtya karavA lAgI. tyArabAda te deve meghamALIne Thapako Apyo. meghamALIe pitAnI bhUla kabulIne upasargane harI lIdho. apakArI upara upakAra karIne aneka jIvane teonA pUrva bhava kahI saMbhaLAvIne prabhue tAryA; ane pote karmadaLano kSaya karI kaivalyajJAna pAmyA. dIkSA lIdhA pachI 84 divase prabhune citra vadi 14 nA roja kavalajJAna thayuM. temane Aryadatta vagere 10 gaNadharo thayA. pArzvaprabhunA zAsana parivAramAM 16000 sAdhue, 38000 sAdhvIo, 1 lAkha 64 hajAra zrAvako ane 3 lAkha 77 hajAra zrAvikAo hatAM. 70 varSanuM cAritra pALI, ekaMdara 100 varSanuM AyuSya bhogavI prabhu zrAvaNa zudi AThame mekSa padhAryA. pArzvaprabhunA mAtA, pitA ane strI prabhAvatIe paNa dIkSA lIdhI hatI, ane teo paNa mokSamAM gayA. 159 priyadarzanA. te prabhu mahAvIranI putrI hatI. tene jamAlI vere paraNavavAmAM AvI hatI. priyadarzanAe prabhunA upadezathI pitAnA svAmI sAthe eka hajAra strIo sahita dIkSA lIdhI hatI, ane teo caMdanabALA sAthe vicaratA hatA. ekadA jamAlInI zraddhA pharI. te mAnavA lAgyo ke "kArya karavA mAMDyuM tyAMthI karyuM kahevAya nahi" priyadarzanA paNa temanA pUrva patinA A matamAM bhaLI gayA. pharatA pharatA teo zrAvasti nagarImAM Dhaka nAmanA kuMbhAranI zALAmAM utaryA. Dhaka vIraprabhuno bhakta hato. teNe priyadarzanAne ThekANe lAvavA te na jANe tema temanA para eka agnino taNakho nAkhe, AthI priyadarzanA
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 227 sAdhvInuM vastra maLavA lAgyuM. eTale temaNe DhaMkane kahyuM ke tamArA pramAdathI mArUM vastra khaLyuM. Dha Mke kahyuMH mahAsatIjI, hame tRSA kheAle che. tamArA mata pramANe te| AkhuM vastra maLyA pachI ja vastra banyuM kahevAya. * baLavA mAMDayuM tyAMthI maLyuM' evA teA prabhu mahAvIrane mata che. AthI priyadarzInAe potAnI bhUla joI ane prabhu pAse prAyazcita lIdhuM. ' 160 puMDarika, kuM Darika. pUrva mahAvideha kSetramAM puMDarIkanI nAmanI rAjadhAnI hatI. tyAM mahApadma nAme rAjA rAjya karatA hatA. tene padmAvatI nAme rANI hatI, tenAthI tene be putrA thayA. 1 puMDarIka, 2 kuMDarIka. te samaye dharmadhASa nAmanA sthavIra te nagarInA nalinIvana udyAnamAM padhAryAM. padmarAjA vaMdana karavA AvyA. munie dhama medha ApyA. rAjA vairAgya pAmyA ane puMDarIkane rAjA ane kuMDarIkane yuvarAja pade sthApI te dIkSita thayA. punaH dhASa sthavIra karatA karatA te nagarImAM padhAryAM. puMDarIka ane kuMDarIka vAMdavA gayA. dharmaeAdha sAMbhaLI puMDarIka zrAvaka thayA ane kuMDarIke dIkSA lIdhI. niHrasa AhAra karavAthI kuMDarIkane ekavAra zarIramAM dAhavara thayA. jethI mahA vedanA thaI. anukrame zarIra kSINa thayuM. keTaleka kALe pharIthI sthavIra bhagavAna kuMDarIka sAthe te nagarImAM padhAryAM. puMDarIka vaMdana karavA AvyeA. peAtAnA bhAInI vyAdhimaya sthiti jovAthI potAnI dAnazALAmAM cAgya auSadhathI upacArA karavAnuM teNe sthavIrane jaNAvyuM. thavIra bhagavAne rajA ApI. kuMDarIka peAtAnA saMsArI bhAInI dAnazALAmAM gayA. aneka prakAranI vizuddha davAthI zarIra sArUM thaI gayuM. pachI kuMDarIka bhAtabhAtanA svAdiSTa bheAjana jamavA lAgyA. pariNAme saMyamamAM sthira na rahetAM te zithilAcArI banI gayA, temaja dIkSA cheADIne saMsAramAM pravezavAnA saMkalpe karavA lAgyA. ekadA te puMDarIkanI nagarInA rAjamahela pAchaLanA
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ azoka udyAnamAM AvI ArtadhyAna dharatA beThA che, tenI puMDarikane khabara paDI, tethI teo aMtaHpura sahita kuMDarika pAse AvyA ane bolyA. ahe mahabhAgI muni, Apane dhanya che ke Apa dIkSA laIne AtmakalyANa kare che, huM te abhAgyavAna chuM, pApI chuM ke mArAthI dIkSA laI zakAtI nathI. uparanA kathanane kuMDarike Adara na Apyo ane vicAramagna dazAmAM rahyA. puMDarike manebhAva jANavA punaH prazna karyo -tyAre zuM Apa bhegonI IcchA rAkhe cho? kaMDarike javAba Apyo -hA, mAre bhegenI IcchA che. puMDarike tarata kauTuMbika purUSane bolAvI kuMDarikane rAjyAbhiSeka karAvyo ane temane rAjyAsane besADayA; te pachI puMDarike pitAno paMcamuSTi lonca karyo ane svayameva dIkSA lIdhI. ane jyAM sudhI dharmaghoSa sthavara bhagavAnanA darzana na thAya tyAM sudhI AhAra nahi levAno niyama karI teo tyAMthI cAlI nIkaLyA. A tarapha kuMDarika rAjAne, kAmotpAdaka vastuono AhAra karavAthI ekadama te vastu pacI nahi. pariNAme ugra vedanA utpanna thaI. khUba pIDA pAmIne bhayaMkara vyAdhimAM te mRtyune zaraNa thaye, ane marIne te sAtamI narakamAM gayo. puMDarika sthavara bhagavAnane maLyA, vaMdana karyuM, ane temanI sAthe tapasaMyamamAM vicAravA lAgyA. arasa nirasa AhAra puMDarikane paNa pacyo nahi. tethI tenA zarIramAM atula vedanA utpanna thaI ane zarIra nirbaLa thavA lAgyuM. tethI temaNe paMca parameSTinuM smaraNa karI, dharmAcAryane vaMdana karI saMkhanA karI. pariNAme kALane avasare kALa karIne te sarvArthasiddha vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. tyAMthI cyavI mahAvideha kSetramAM janma laI teo mokSamAM jaze.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 229 nyAya-kuMDarIkanI mAphaka koI sAdhu sAdhvIjI dIkSA laine kAma bhegamAM mUThita banaze te Aloka paralokamAM duHkhI thaze ane kAmagamAM puMDarIkanI mAphaka mUchita nahi bane to cAre tIrthamAM saMskAra sanmAna pAmI saMsAra sAgara tarI pAra pAmaze. 161 puruSottama. dvArikA nagarImAM sema nAme rAjA hatA, temane sItAdevI -nAme rANI hatI. temanAthI puruSottama nAmanA cothA vAsudevane janma thayo. teo madhu nAmanA prativAsudevane mArI gAdIe beThA ane vAsudeva kahevAyA. anaMtanAtha prabhunA samayamAM 30 lAkha varSanuM AyuSya bhegavI teo mRtyu pAmyA ane chaDI narake gayA. 16ra puruSa puMDarika, cakrapurI nAmanI nagarImAM mahAzira rAjAnI lakSmIvatI rANInA e putra hatA. yuvAna vaya thatAM temaNe bali nAmanA prativAsudevane mAryo ane 6 ThA vAsudeva tarIke nAmAMkita thayA. 65 hajAra varSanuM AyuSya bhogavI aranAtha ane mahilanAtha prabhunA AMtarAmAM mRtyu pAmIne teo chaThI narake gayA. 163 puruSasiMha, e azvapura nagaranA zivarAja nAmanA rAjAnI amRtadevI nAmaka rANInA putra hatA. nikuMbha nAmanA prativAsudevane mArI pAMcamA vAsudeva tarIke te prasiddha thayA. dharmanAtha prabhunA samayamAM 10 lAkha varSanuM AyuSya bhogavI, mRtyu pAmI teo 6 ThI narakamAM gayA.
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 164 aLabhadra. zrI temanAtha prabhunA samayamAM dvArikA nagarInA rAjA zrI kRSNa vAsudevanA meTA bhAI khaLabhadra nAme navamA baLadeva hatA. temanA pitAnuM nAma vasudeva, ane mAtAnuM nAma rAhiNI. kRSNa ane baLabhadrane atyaMta sneha hatA. (vAsudeva ane baLadeva jevI prIti khIjA kAI ne hAya nahi ) jyAre dvArikA nagarI khaLI, ane kRSNa tathA khaLadeva te agni zamAvavA asama anyA tyAre teo peAtAnA mAtApitAne rathamAM besADI, azvane badale pAte rathane kheMcI, tvarAe bahAra nIkaLatA hatA, te vakhate nagarInA daravAjo tUTI paDavAthI temanA mAtApitA cagadAI ne maraNa pAmyA ane ane bhAI e jaldIthI nAsI chUTI vanamAM AvyA. tyAM zrI kRSNanuM mRtyu thayuM. baLadeva potAnA bhAInA zaba (mRtaka) para AMsu sAratA sthiravat esI rahyA. te vakhate temane medha ApavA devatA tyAM eka dhANI ubhI karI temAM retI pIlavA lAgyA. AthI baLabhadre temane kahyuM ke vRthA mahenata kema kareA che ? zuM A rIte retI pIlavAthI tela nIkaLe tema che ? tyAre te devAe kahyuM bhAInA zaba para divaseAnA divase sudhI AMsu pADI besI rahevAthI zuM te jIvatA thAya tema che? AthI maLadeva samajyA ane temaNe zrI kRSNanI aMtaHkriyA karI. tyArabAda baLabhadra dIkSA laI cAlI nIkaLyA; sakhta tapa karIne, teo kALadharma pAmI pAMcamA brahma devalAkamAM deva thayA. tyAMthI nIkaLI teo AvatI ceAvIsImAM tIrthaMkara thaze. Ama 165 brAhmI ane suMdarI. bhagavAna RSabhadevane suma'gaLA ane sunaMdA nAmanI khe sadguNasaMpanna rANIo hatI. temAMnI pahelI sumaMgaLA devIe je joDakAMnA janma ApyA tenA nAma 1 bharata ane 2 brAhmI ane
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 231 sunaMdAe je jeDakAMne janma Ape tenA nAma 1 bAhubaLI ra suMdarI. jyAre teo kaLA zIkhavAnI uMmare pahoMcyA tyAre zrI DaSabhadevajIe brAhmIne 18 jAtanI lekhanakaLA ane suMdarIne gaNita vidyA zIkhavI. jyAre AdinAtha prabhue pahela vahelI dharmadezanA ApI, te vakhate bAra pariSad paikInI manuSyanI pariSaddamAM beThelA bharatarAjAnA 500 putro tathA 700 pautroe vairAgya pAmI prabhunA hAthathI dIkSA lIdhI. te vakhate brAhmIe paNa bharatarAjAnI AjJAthI dIkSA aMgIkAra karI hatI. suMdarInuM rUpa athAga hatuM. tene paNa dIkSA levAnI IcchA thaI tene bAhubaLIe anamedana ApyuM, paraMtu bharatane lAgyuM ke je suMdarI paNa dIkSA leze, to strIratna banAve evI sarvottama-saguNa saMpanna kaI strI nathI, ema dhArI temaNe rajA na ApI. AthI suMdarI ciMtA karavA lAgI. teNe vicAryuM ke kharekhara, mAruM suMdara svarupa ja mArA vicArone ADe Ave che, mATe e rUpane naSTa karavuM, jethI bharatajI pote mane strIratna thavAnI nA pADaze. Avo vicAra karI suMdarIe tapa karavAne nizcaya karyo. e arasAmAM bharatarAjA chakhaMDa sAdhavA mATe nIkaLyA; ane te cha khaMDa sAdhatA temane sATha hajAra varSa vItI gayA. A takano lAbha laI suMdarIe dUdha, dahIM, ghI, tela, geLa ane kaDA vigaya e cha vastuone tyAga karyo, arthAta teNIe sATha hajAra varSa sudhI AyaMbila tapa karyo. AthI suMdarInuM sukomaLa ane svarUpavAna zarIra karamAI gayuM. teNI lehI mAMsa vagaranA hADapiMjara jevI dekhAvA lAgI. bharata mahArAjA cakravartI banI rAjyamAM AvyA. te vakhate suMdarIne zithila banelo deha joI teNInI vairAgya dazAnI temane khabara paDI. AthI bharatarAjAe AnaMdapUrvaka suMdarIne dIkSA
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 levAnI paravAnagI ApI. evAmAM bha. RSabhadeva tyAM padhAryA. bharatarAjAe suMdarInI dIkSAmAM aMtarAya ApyA badala prabhu pAse pazcAttApa karyo. suMdarIe tyAM dIkSA lIdhI. sakhta tapazcaryA karatAM ane cAritranuM vizuddha pAlana karatAM brAhmI ane suMdarIne kaivalyajJAna thayuM. keTaleka kALa kaivalyapravajyamAM vicarI, aneka jIvono uddhAra karI temaNe aSTApada parvata para anazana karyuM ane teo mokSamAM gayA. 166 bRhaspatidatta. sarvabhadra nAmanuM nagara hatuM, chatazatru nAme rAjA hatA, tene eka mahezvaradatta nAmane purohita hato. je cAra vedane jANanAre hato. A purohita, rAjAne rAjyanI vRddhi arthe homa karAvate hato. A homa zene hato ? brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zudranA jIvatA bALakane te homa karAvato hato. jIvatA teonuM mAMsa kADhI tenA piMDa banAvI te hemamAM rAjA pAse hobhAvato hato. AThama caudazane dina dareka vargamAMthI babbe bALaka laI ATha bALake, cothe mahine soLa bALako, chaThe mahine 32, ane varSa purU thatAM 64. tathA zatrubhaya hoya tyAre 43ra bALakonA prANa laI upadrava zAMtino homa karAvato hato. AvI rIte puSkaLa pApa upAjana karIne mahezvaradatta traNa hajAra varSanuM AyuSya bhogavI marI gayo . ane pAMcamI narakamAM gayo. tyAM sattara sAgaranI sthIti bhogavI kauzAMbI nagarImAM somadatta purohitanI strI vasudattAnI kukhamAM utpanna thaye. janma thatAM tenuM nAma bRhaspatidatta rAkhavAmAM AvyuM. yuvAvasthAe te pahoMcyo tyAre kauzAMbI nagarInA zatAnika rAjAnA kuMvara udAyana sAthe tene mitrAcArI thaI zatAnika rAjA kALakrame mRtyu pAmyA ane udAyanane rAjya maLyuM. bRhaspatidatta purohita banyo ane udAyananA aMteuramAM javA AvavA lAgyo. pariNAme
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 233 udAyananI strI padmAvatI para te Azakta thayA. eka vAra padmAvatI sAthe bRhaspatidattane bhAga bhAgavatA udAyane joyA. AthI te atyaMta krodhe bharAyA ane bRhaspatidattane zULIe caDAvavAnA hukama pharamAvyA. " bRhaspatidattane zULI para caDAvavAmAM AvyA. te ghaNAja AkraMda vilApa karavA lAgyA. paNa * kama koIne cheADatuM nathI. ' e nyAye te tyAM maraNa pAmyA ane pahelI narakamAM gayA. tyAMthI nIkaLI, anaMta saMsAra paribhramaNa karI Akhare te ka rahita thaze. 167 mahuputrI devI. vArANasI nagarImAM bhadra nAme sAvAne subhadrA nAme strI hatI. te ghaNI ja sukAmaLa ane saundaryavAna hatI. tene tyAM riddhi-siddhi paNa dhaNI hatI. paraMtu subhadrAne eka putra ke putrI na hatI, tethI te rAja A dhyAna dharatI hatI. te samaye sutratA nAmanA sAdhvIjI tene tyAM padhAryAM. subhadrA harSa pAmI. teNe sAdhvIjIne bhAvayukta vaMdA karI nirdoSa AhArapANI vaheArAvyAM. tyArabAda subhadrAe sAdhvIjIne pUchyuM: huM satIjI, mhAre pUnA pApanA udaye eke putra putrI nathI. mATe ApanI pAse vidyAmaMtra hoya te| kRpA karI Ape, jethI mane putra ke putrIne prasava thAya. tyAre sAdhvIjIe javAba ApyA. he bhadrA, ame| nigraMthinI chIe. amAre AvI vAta sAMbhaLavI paNa kalpe nahi, teA pachI teneA upAya teA zI rIte batAvI zakAya ? tame kaheA tA tamane sajJa praNita dhama sabhaLAvIe. subhadrAe IcchA batAvI, tethI sAdhvIjIe tene dha saMbhaLAvyA, te dharma pAmI ane khAravratadhArI zrAvikA banI. dhaNA kALa vItI gayA, chatAM subhadrAne kaI prasava thayA nahi. ekadA dharma jAgaraNa jAgatAM subhadrAne dIkSA levAnA bhAva thayA.
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 patinI AjJA mAgI. patie anumati prathama ApI nahi, paraMtu subhadrAe haTha pakaDI. tene samajAvI na zakavAthI chevaTe dIkSAnI anumati ApI. subhadrA suvratA AryajI pAse dIkSita banI ane saMyamamAM vicAravA lAgI. dIkSita thavA chatAM nAnAM bALake pratyene teno rAga jarAye ocho na thayo. te bALakamAM mUchita banI. ane nagarajanAM jyAM jyAM bALake dekhe, tyAM tyAM te ramADavA lAgI. upAzrayamAM bALakane dekhe to tene snehapUrvaka ramADe, keTalAkanA hAthapaga raMge, keTalAkanA hoTha raMge, keTalAkanI AMkhamAM kAjaLa AMje, keTalAkane potAnI godamAM laI suvADe, keTalAMkane khavaDAve, dUdha pIvaDAve. AvI rIte putra putrIomAM Asakta banIne te AnaMda meLavavA lAgI. A vAtanI suvratA AryajIne khabara paDavAthI tene tema na karavA kahyuM ane sAdhu-mArgano paricaya karAvI tene prAyazcita levA kahyuM, chatAM teNe mAnyuM nahi. ane punaH te pramANe karavA lAgI; tethI anya sAdhvIjIoe subhadrA AryAno satkAra karyo nahi. subhadrA svachaMdI banIne temanAthI judI paDI, ane eka alaga upAzrayamAM ekAMta rahevA lAgI. pariNAme te zithilAcArI banI gaI. AvI rIte ghaNA varSa saMyama pALIne, paMdara divasano saMthAro karI subhadrA kALadharma pAmI ane sudharma devalokamAM "bahuputrI' nAme vimAnamAM devIpaNe utpanna thaI bhagavAna mahAvIra kahe che ke te bahuputrIdevI tyAMthI cavone jaMbudvIpanA bharatakSetramAM eka brAhmaNane ghera, somA nAmanI putrIpaNe avataraze. A sAmAne rASTrakuMDa nAmanA eka brAhmaNa sAthe paraNAvavAmAM Avaze. tenI sAthe somA ghaNA prakAranAM sukha bhogavatI raheze. tenI sAthe viSayasukha bhogavatAM 16 varSamAM te 32 bALakone janma Apaze. A badhA bALakonI sArasaMbhALa rAkhatA te pUrepUrI kaMTALaze, pitAnA jIvatara para tene dhikkAra chUTaze ane vaMdhyA strIne te
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235 dhanyavAda Apaze. evAmAM suvatA nAmanA meI sAdhvIjI padhAraze. bahuputrIdevI dharma sAMbhaLI vairAgya pAmaze ane dIkSA leze. sakhta, tapa, japa, dhyAna dharI ghaNA varSa saMyama pALI eka mAsane saMthAra karaze ane kALa karIne zakeMdra devanA sAmAnika devapaNe utpanna thaze. tyAMthI mahAvidehamAM janma laI saMyama laIne te mokSamAM jaze. 167 bharata ane bAhubaLa. bharata ane bAhubaLa e rUSabhadeva bhagavAnanA putro hatA. rUSabhadeva bhagavAna pitAnuM rAjya A be putrone soMpI, dIkSA laI cAlI nIkaLyA hatA. bhArata ane bAhubaLanA baLanI AkhA jagatamAM jeDI nahi. rAjyAsane AvyA pachI bhArata rAjAe meTI meTI laDAIo karI. meTA moTA rAjya jItyA ane cha khaMDa jItIne chevaTe teo cakravartI thayA. bAhubaLa paNa ghaNuM jabarA hatA. ekavAra bharata rAjAne vicAra thayo ke cha khaMDa rAjyone huM jItyo. paNa mArA bhAI bAhubaLanuM baLa vadhAre che mATe temane chatuM teja khare kahevAuM. ema dhArI bAhubaLane potAnI sAthe laDavAnuM AmaMtraNa mekavyuM. bAhubaLa paNa bharatathI gAMjyA jAya tema na hatA. te bharatane name tevA na hatA. baMne bhAIo yuddha karavA taiyAra thayA. yuddhamAM aneka mANasane saMhAra thAya, te karatAM baMnee sAmasAmA laDavuM ema ucita dhArIne baMne bhAIo laDavA mATe raNamedAnamAM utarI paDavA. - bharate potAnuM cakra saNaNaNaNa karatuM bAhubaLa para choDayuM; paNa ekaja udarathI utpanna thayelA bhAI para tecakra kaMI paNa asara karI zake nahi, tevo niyama hovAthI bhAratanuM te cakra bAhubaLanA zarIranI AsapAsa pharIne pAchuM bhArata pAse AvI gayuM. AthI bAhubaLajIne ghaNe kodha caDyo. temaNe bhAratane mAravA mATe potAnI vaja samAna muThI upADI. tyAM ja bAhubaLane lAgyuM ke mAtra rAjya
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 lebhane khAtara bhAIne muSTi mAravI ThIka nahi, bhale bhArata rAjya bhagave. mahAre rAjya joItuM nathI. tyAre zuM A upADelI muSTi vIra purUSo pAchI mUke kharA? e paNa kAyaratAnI nizAnI che, tema dhArI tarata ja te muThI vaDe bAhubaLajIe pitAnA mAthAnA kezane loca karyo ane dIkSA laI cAlI nIkaLyA. temane rUSabhadeva bhagavAnane vaMdana karavA javAnI IcchA thaI. paNa temane vicAra thayo ke rUSabhadeva bhagavAna pAse mArA nAnA bhAIoe dIkSA lIdhI che. ane niyama mujaba mAre temane vaMdana karavuM paDaze. huM te mATe chuM ane teo nAnA che. te huM temane zA mATe vaMdana karUM? mATe khUba tapazcaryA karI temanA pahelA kevaLajJAna pAmuM. evuM abhimAna bAhubaLajIne AvyuM. AthI teo ghora tapa karavA vanamAM gayA. nahi khAvuM, nahi pIvuM, uMcA hAtha, gadhyAnanI dazAmAM. AvI rIte karatAM bAra bAra mahinA thaI gayAM. zarIra durbaLa banI gayuM. pakSIoe temanA mAthA para mALA ghAlyA che, hADakAMo khAlI khokhAM jevA thaI gayAM che, ane khUba ugra tapasyA thaI che, chatAM bAhubaLane kevaLajJAna thatuM nathI. rUSabhadeva bhagavAne vAta jANe. bAhubaLa mAnanA hoddA para caLyA che, tethI temane jJAna thatuM nathI. tema dhArI prabhue bharata ane bAhubaLInA bahena, brAhmI ane suMdarI jeo dIkSita banI sAdhvIjIo thayA hatA, temane bAhubaLa pAse upadeza karavA mokalyA. A be mahAna satIoe AvI bAhubaLajIne vaMdana karI kahyuM - vIrA morA, gajathakI utare, gajathakI kevaLa (jJAna) na hoya.' vIrA morA, gajathakI utare. eTaluM kahI baMne sAdhvIjIe cAlI gaI. bAhubaLa A sAMbhaLI camakyA. vicAra karyo ke huM te hAthI upara caDayo nathI ane nIce jamIna para tapazcaryA karuM chuM. chatAM A sAdhvIo Ama kema bolyA. sAdhvIjI juThuM bole nahi. ema dhArI vicAra karatAM jaNAyuM ke hA, kharekhara huM bhAna rUpI hAthI
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 237 upara caDyo chuM, nAnA bhAine vaMdana na karavuM e mAna che. mATe barAbara che. mAna eja mane nukazAna kare che. ema kahI bAhubaLajIe nhAnA bhAIone vAMdavA javA mATe jevo paga upADyo ke tarataja temane kevalyajJAna utpanna thayuM. have bharatajI rAjyasana para rahIne bahuja nyAya ane nItipUrvaka rAjya calAve che. temanuM rAjya rAma rAjya jevuM vakhaNAya che. prajA paNa sukhI che. ekavAra bharatarAjA suMdara vastrAlaMkAre paherI pitAnuM rUpa jevA arIsAbhUvanamAM jAya che. arIsAmAM pitAnuM rUpa dhArI dhArIne juve che ane potAnA rUpanI prazaMsA kare che, guNanI prazaMsA kare che, adhikAranI prazaMsA kare che, tevAmAM temanI najara AMgaLI tarapha gaI, AMgaLImAM vIMTI paheravI bhUlI gayA che. tethI teo vicAravA lAgyA ke vIMTI vinA A AMgaLI kevI kharAba lAge che? tyAre zuM A alaMkArethI ja huM zobhAyamAna lAguM chuM ? alaMkAro na hoya te zuM huM kharAba lAguM ? jevA to de. ema dhArI temaNe mugaTa, kuMDaLa, hAra vagere eka pachI eka alaMkAra utArI nAkhyA. pachI zarIra sAme joI teo vicAravA lAgyA. A zarIra, A rUpa, keTalo phera? tyAre zuM bAhya vastumAMja huM lobhAyo ? bahAranA sukhamAMja huM mohyo ? tyAre kharUM sukha kayuM ? AtmAnuM sukha kayuM ? vicAra karatAM jaNAyuM ke jJAna darzana ane cAritra e ja AtmAnuM kharuM sukha che. A lakSmI, A rAjavaibhava, badhI upAdhi mAtra che, tene tyAga zA mATe na kare ? ane kharUM akSaya sukha kema na meLavavuM? ema vicAratAM yogadazAmAM bharatajI caDyA ane tyAM ja ArIsAbhUvanamAM temane kevaLajJAna thayuM. dhanya che, bharata ane bAhubaLa samA bhaDavIra mahApuruSane hemane ApaNuM vaMdana ho !
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13. 169 bhRgupurAhita te IcchukAra rAjAne purAhita hatA. te nilanIgukSma vimAnamAMthI cyavI ahiM utpanna thayA hatA. tene jazA nAmanI patnI hatI. tenAthI temane be putro thayA. vedAdi zAstramAM pAraMgata thayA pachI, ane putro dIkSA levA tatpara thayA. temanA upadezathI bhRgu purAhitane paNa vairAgya thayA ane teNe dIkSA lIdhI. dIkSA laI khUba tapazcaryA ane saMyamanI ArAdhanAne aMte teo kaivalyajJAna pAmI meAkSamAM gayA. 170 bhadra aLadeva dvArikA nagarImAM subhadra nAmanA rAjA hatA. temane suprabhA nAmanI rANI hatI. tenAthI bhadra nAmanA trIjA baLadeva thayA. te svayaMbhU nAmanA vAsudevanA bhAI hatA. teo dIkSA laI, 65 lAkha varSoMnuM AyuSya bhAgavI, vimaLanAtha prabhunA samayamAM mekSe gayA. 171 bhAja viSNu-aMdhaka viSNu mathurA nagarImAM hiravaMza kuLamAM sera ane vIra nAmanA khe bhAI e hatA. jemAM serie seAriyapura (zauripura. ) ane vIre seAvIra nAmanuM nagara vasAvyuM hatuM. te seArirAjAne adhaka vizva nAme putra hatA, e aMdhaka vizvane bhadrA nAmanI rANI hatI. tenAthI temane samudravijaya vagere 10 putrA tathA kuMtI ane mAdrI ema be putrI janmI hatI. jyAre vIra rAjAne bhAjavizva nAme putra hatA. te bheAjaviSNune ugrasena, devaka vagere putrA thayA hatA. Akhare ejaviSNue peAtAnuM rAjya ugrasenane soMpI dIkSA lIdhI hatI. 172 madhava cakravartI zrAvasti nagarImAM samudravijaya nAme rAjA hatA. temane bhadrA nAmanI suzIla rANI hatI.eka rAtre rANIe 14 svapna nihALyAM.
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 239 svapna pAThakoe rANIne mahAbhAgyazALI putraratna sAMpaDaze evuM svapnanuM kuLa kahyuM. rANIe madhava nAmanA trIjA cakravartIne janma ApyA. yuvAvasthA pAmatAM madhane chappaDa sAdhyA. tyArabAda sacama aMgIkAra karyAM. pAMca lAkha varSoMnuM AyuSya bhAgavI te meAkSamAM gayA. 173 miraca teo RSabhadeva prabhunA jyeSTha putra bharatarAjAnA kuMvara hatA. temaNe RSabhadeva pAse dIkSA lIdhI hatI; parantu pAchaLathI unALAmAM tRSAne pariSaha paDayo, te sahana na thaI zakavAthI temaNe jainamunine veza cheDIne tridaMDI tApasanA veza dhAraNa karyAM. chatAM teo jainadhamanA siddhAntAnA ja upadeza ApatA; ane saMsArathI kaMTAghelAne bha. RSabhadeva pAse mAkalatA. eka vakhata miraracanuM zarIra narama paDayuM. cAkarI karanAra temane kAI ziSya na hovAthI, ziSya karavAnI lAlaca thaI. te vakhate temaNe tyAga lenAra koI eka gRhasthane kahyuM ke mArI pAseja dharmanAM sAcAM tattvA che, ema kahI ricie mRSA kheAlI peAtAnA saMsAra vadhAryAM. koI eka prasaMge bha. RSabhadeva dezanA ApatA hatA. dezanA pUrI thayA pachI bharata mahArAjAe prabhune pUchyuM. bhagavAna, A piraSadmAM kAI ApanA jevA mahAsama, mahAbhAgyazALI purUSa che ? prabhu khAlyAH- hA, tamArA rica nAmanA kumAra, je hAla tridaDI vezamAM vicare che te A cAvIsImAM chellA tIrthaMkara thaze. vaLI teja marici ' tripRSTa ' nAmanA pahelA vAsudeva thaze, temaja eja marIci mahAvideha kSetramAM cakravartI thaze. A sAMbhaLI bharata rici pAse AvyA ane vaMdana karIne melyAH he mahAbhAgyavAna, tame vAsudeva, cakravartI ane tIrthaMkara thA. mATe tamane vaMdana karuM chuM. A sAMbhaLI miraracanA AnaMdane pAra rahyo nahi. te sAthe tee abhimAna rUpI mada hastie caDA ane nAcatA, kudatA kheAlyAH-ahA, mArUM kuLa kevuM zreSTa che! mArA ""
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAdA prathama tIrthaMkara, mArA pitA prathama cakravartI, ane huM prathama vAsudeva; temaja cakravartI ane tIrthaMkara thaIza! A abhimAnane lIdhe maricie tyAMja nIca gotra karma upArjana karyuM. temaNe ghaNuM bhavo karyo ane nIca gAtra karmanuM phaLa temaNe mahAvIranA bhAvamAM bhikSuka kuLamAM utpanna thaIne bhagavyuM. marici te pachI kALadharma pAmIne pAMcamA brahmadevalokamAM gayA. 174 maradevI mAtA adhyA nagarImAM trIjA ArAnA yugala yugamAM nAbhirAjA ane bharUdevI ekI sAthe (jeDale) janmyA hatA. niyama mujaba baMnee vivAha karyo. temane eka yugala avataryuM, te RSabhadeva ane sumaMgalAnA nAmathI prasiddha thayuM. bha. RSabhadeve dIkSA lIdhI, tyArathI bharUdevI putramohane lIdhe ghaNuM zokamAM rahetA; ne vAraMvAra bharatane bhagavAnanI sArasaMbhALa rAkhavAnuM sUcana karatA. jyAre prabhune adhyAmAM kaivalyajJAna thayuM tyAre marUdevI mAtAne hAthI para besADI bharata mahArAjA prabhunI sukhasAhyabI batAvavA laI gayA. tyAM samavasaraNanI apUrva racanA joI saMsAranI asAratAnuM marUdevIne bhAna thayuM. teo bhAvanAnA pravAhamAM vanyA, anukrame kSapaka zreNimAM pravezatAM hAthI paraja temane kaivalyajJAna thayuM; ane teo mekSamAM gayA. 175 mallInAtha jaMbudvIpanA mahAvideha kSetramAM vitazokA nAmanI rAjyadhAnI hatI. temAM baLa rAjA rAjya karato hato, tene dhAriNuM pramukha eka hajAra rANuo hatI. dhAriNI devIne mahAbaLa nAmane kumAra hatA. tene rUpa, saundaryavAna pAMca rAjyakanyAo paraNAvavAmAM AvI hatI. temanI sAthe mahAbaLa manuSyanA kAmaga saMbaMdhInuM sukha bhogavato raheto hato. ekadA dharmaghoSa nAmanA sthavIra te nagarInA udyAnamAM padhAryA. pariSada vaMdana karavA gaI. baLarAjA paNa vaMdana karavA Avyo. muninI dezanAthI rAjA vairAgya pAmyA ane mahAbaLane rAjya soMpI dIkSA laI cAlI nIkaLyo.
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 241 A mahAbaLakumArane cha bALamitro hatA, je saghaLA sAthe janmelA ane vRddhi pAmelA hatA. temaja te sAte jaNAe sAthe dIkSA levAno niradhAra karyo hato. te samaye IdrakuMbha udyAnamAM dharmaghoSa nAmanA sthavIra padhAryA. mahAbaLa vaMdana karavA gaye. muninA upadezathI te bodha pAmyo ane pitAnA cha bALamitrone pUchI dIkSA levAnuM dharmaghoSa munine kahIne te svasthAnake gaye. tyArabAda te potAnA cha mitro pAse Avyo ane sarva vAta nivedana karI. cha mitro paNa dIkSA levA taiyAra thayA. mahAbaLe pitAnA putrane rAjya soMpI cha jaNanI sAthe dharmadeSa muni pAse dIkSA lIdhI ane tapa saMyamamAM vicAravA lAgyA. eka vakhate A sAte jaNAe maLIne evo nizcaya karyo ke ApaNe badhAe sarakhI ja tapazcaryA karavI. badhA kabula thayA ane uparA uparI upavAsa, chaTha, aThama Adi nAnI mhoTI tapazcaryA karavA mAMDI. mahAbaLe vicAra karyo ke huM badhAthI vadhAre tapazcaryA karUM. ema dhArI jyAre pelA cha jaNa eka upavAsa kare tyAre mahAbaLa be upavAsa kare, pelA be upavAsa kare tyAre mahAbaLa traNa upavAsa kare. ema dareka vakhate ekeka upavAsanI mahAbaLa vadhAre tapazcaryA kare. A pramANe pelAthI chAnI ane bhAyA kapaTapaNe ghaNuM varSo sudhI tapazcaryA karI. A mAyA kapaTanA pariNAmane baMdha paDe ane mahAbaLa munie strInAma karma upArjana karyuM. abhuta tapazcaryA ane vIsa sthAnakanA sevana vaDe mahAbaLe tIrthakara gotra bAMdhyuM. anukrame sAte jaNuM kALa dharmane pAmI anuttara vimAnamAM utpanna thayA. tyAMthI nIkaLI pelA cha mitro bharatakSetranA judA judA nagaramAM rAjyakumArepaNe utpanna thayA, ane mahAbaLa kumAra tyAMthI evI mithilAnagarImAM kuMbharAjAnI prabhAvatI rANunI kukSie putrIpaNe utpanna thayA. pite tIrthakara thaze, tethI chappana kumArIkAoe ane 64 Idroe
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 AvI mahIku MvarIne janma mahAtsava karyAM. prabhAvatI devIne garbhamAM puSpanI zaiyyAmAM khesavAnA dohada utpanna thayA hatA ane je vANuvyaMtara devAe pUrNa karyAM hatA. tethI tenu nAma mahIkuMvarI pADavAmAM AvyuM. mahI varInuM rUpa, sAMdaya mAM, lAvaNyamAM apsarA ane urvazIne bhUlAve tevuM sumaneAhara kAMtivALu ane anupama daidipyamAna hatuM. samasta bharatakSetramAM tenAM rUpanI harIkAI karI zake tevuM kAI ja na hatuM. anukrame mallIvarI aneka dhAvamAtAonA lAlanapAlana vaDe vRddigaMta thavA lAgI. tIrthaMkarAne janmathIja avidhajJAna hoya che. tethI teNe pUrvabhavanA chae bALamitrone judA judA rAjyAmAM janmelA joyA. ane te sane bujhAvavAne mATe teNIe nizcaya karyAM. mahI varIe azeA vanamAM eka meAhanadhara baMdhAvyuM, temAM aneka thAMbhalA ubhA karAvyA, tenI aMdara madhyamAM eka guptacara karAvyuM, tene karatI cha jALI banAvavAmAM AvI. vacce eka maNipIThikA athavA cabutarA ubhA karavAmAM AvyuM. ane eka kuzaLa citrakAra pAse peAtAnA svarUpa jevI suMdara ane lAvaNyavALI eka suvarNanI pratimA karAvIne te maNipIThikA para ubhI rAkhI. tenA mastaka para eka chidravALuM dvAra banAvyuM. ane mallIvarI te ughADIne temAM rAja anna vagere nAkhavA lAgI. dararAja AhAra nAkhavAthI tenI aMdara marelA sa` athavA mRta gAya athavA marelA mANasanuM zarIra saDI jAya ane je durgaMdha chUTe tevI durgaMdha utpanna thaI. mahI varInA rUpasauMdanI prazaMsA AkhA dezamAM pahoMcI gaI hatI. pelA cha bALamitrA, je kALAntare rAjyAsana para AvyA hatA; temanAM sAMbhaLavAmAM paNa mahIkuMvarInA sAMyanI vAta AvI hatI. tethI teone mahIkuvarIne paraNavAnA bhAva utpanna thayA hatA. temaNe peAtAnA dUtAne bharAjA pAse mahIkuMvarInuM mAgu karavA meAkalyA. kuMbharAjAne dUtAe jyAre A vAta karI tyAre kuMbharAjA
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 243 ghaNe ja gusse thayo ane tene teNe kADhI mUkyA. pariNAme chae rAjAe saMdhI karIne pitAnuM lazkara laI kuMbharAjA para caDI AvyA ane nagarIne ghero ghAlyo. kuMbharAjA laDe, paraMtu cha jaNAnA ekatra sainya sAme te phAvI zakyo nahi, tethI te mahelamAM pesI zeka karavA lAgyo. malIkuMvarIe vAta jANI tethI teNe pitA pAse jaI zaka na karavAnuM kahyuM ane jaNAvyuM ke pitAjI, tame dUta mokalI te chae rAjAone jaNAvo ke huM tamane mallIkuMvarI ApIza. ane teone mithilA nagarImAM praveza karAvI je gupta ghara banAvyuM che temAM rAkho. rAjAe te pramANe karyuM. jyAre pelA cha rAjAone guugharamAM laI javAmAM AvyA tyAre DhAMkaNavALI je pratimA banAvelI te dekhIne badhA mUchita thaI gayA, sAkSAta bhallIkuMvarI mAnIne tenA pratye teo animeSa najare joI ja rahyA. tyArabAda malIkuMvarIe pAchaLathI te pratimA pAse AvIne tenuM DhAMkaNuM kholI nAkhyuM, ke tarata ja temAMthI pArAvAra durgadha chUTI, te sahana na thaI zakavAthI cha rAjAo nAka ADuM kapaDuM rAkhIne pAchaLa pharIne ubhA rahyA, tyAre mallIkuMvarIe kahyuM. he rAjAo, tame zA mATe nAka ADuM vastra rAkhe che? rAjAe kahyuM ke A durgadhathI amArAthI rahevAtuM nathI. malIkuMvarIe kahyuM. A suvarNa pratimA che. temAM huM hamezAM ekeka piMDa (koLIyo) khorAkano nAkhatI. tenAthI ATalI tIvra durgadha thaI te vamana, pitta, zukra, rudhira, kharAba uzvAsa niHzvAsa, mUtra, viSTAthI bharelAM A udArIka zarIramAM keTalI durgadha haze ? vicAra kare, he rAjana, vicAra kare; ane tame manuSyanA kAmagamAM Azakta na bano. AthI trIjA bhavamAM ApaNe mahAbaLa pramukha sAta mitro hatA, sAthe janmelAM, sAthe ja dIkSA lIdhI hatI. ane sarakho ja tapa karatA hatA. paNa huM tamArAthI kapaTabhAve ekeka
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 upavAsa vadhAre karatI hatI. te kapaTanA piraNAme huM strIpaNe utpanna thaI chuM, ane tame rAjyakumArApaNe utpanna thayA che. jayaMta vimAnamAM ApaNe evA saMkalpa karyo hatA ke mRtyulAkamAM gayA pachI je prathama samaje teNe khIjAne pratidha ApavA ane dareke dIkSA levI. te zuM tame bhUlI gayA? tame pUrvabhava yAda kareA. te sAMbhaLI sadhaLA rAjAe vicAramAM paDayA ane zukala dhyAnathI upayAga mUkatAM teone jAtismaraNa jJAna upajyuM. tarataja garbhAdharanA dvArA khAlavAmAM AvyA. chae jaNAe mahIkuMvarI pAse AvyA. mahIkuMvarIe kahyuM ke huM saMsAra bhayathI udvega pAmI chuM ane dIkSA levA cAhuM chu. meleAHtamArI zI IcchA che? badhAe dIkSA levAnuM vacana ApyuM. te rAjyamAM jaI potAnA putrAne rAjya soMpI dokSA levAnuM kahIne gayA. lokuMvarI dIkSA levA tatpara thaI. varasIdAna ApavuM zarU karyuM. devatAnuM Asana caLyuM, lokAntika devA AvyA. dhamamAga pravartAvavAnI udmASaNA karI. mAtApitAe dIkSAnI rajA ApI. seAnArUpAnA kaLaze| banAvarAvI mallI tIrthaMkaranA abhiSeka karAvyA, IMdroe dIkSA mahotsava ujavyA. sahastravana udyAnamAM azAkavRkSa pAse AvIne mahIprabhue svayaMmeva paMcamuSTi lAca karyAM, ane tee pravarjita thayA. chae rAjAe tathA kuMbharAjA mallI prabhunuM vyAkhyAna sAMbhaLavA AvyA. kuMbharAjA zrAvaka thayA. chae rAjAoe dIkSA lIdhI. mahIprabhune dIkSA lIdhA bAda tarataja mana:paryava jJAna sanna thayuM. sakhta tapa japa karI, cApana hunnara va sudhI saMyama pALI, teo kevaLajJAna, kevaLa darzanane pAmyA. ane eka hajAra varSa sudhI kevaLa pravaemAM rahI, avyAbAdha evI meAkSagatine prApta thayA. mallInAtha prabhunA saMdha piravAramAM 40 hajAra sAdhuo, 55 hajAra sAdhvI, 183 hajAra zrAvakA ane 370 hajAra zrAvikAo hatA. sAramahAna tapazcaryA ane sacamane sevatA chatAM, mAyAthI tIrthaMkara
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 jevAne paNa strIpaNuM prApta thayuM ane jenAgamamAM eka acheTuM gaNuyuM. mATe mAyAthI virakta banazane A vArtA sau koIne bedha Ape che. 176 mahApa. gajapura nagaramAM padmottara nAme rAjA hatA. temane javAlA nAmanI rANI hatI. temane be putro thayA. 1 viSNakumAra, 2 mahApadma. viMSNakumAre pitAnI hayAtimAM ja dIkSA lIdhI hatI. jyAre mahApadma mahA samartha hAI navamA cakravartI thayA. pitAe paNa dIkSA levAthI teoe rAjyAsane AvI chakhaMDanI sAdhanA karI. temane namucI nAme eka pradhAna hatA. te jaina dharmane dveSI hato. ekavAra te pradhAna thayA pahelAM dharma nAmanA rAjAnI yavaMtI nAmaka nagarImAM suvata nAmanA AcArya sAthe dharmacarcA karavA gayo hato, tyAM te parAjaya pAme, tethI teNe rAtrine vakhate te munine saMhAra karavAno vicAra karyo, paraMtu zAsanadevanA prabhAve te te sthaLe thaMbhI gayo. savAra thatAM lekee tene tiraskAra karyo; rAjAe tyAMthI tene kADhI mUke; AgaLa jatAM te mahApa cakravartIne pradhAna thayA. ahiM teNe yamadurga nagaranA baLasiMha nAmaka mAMDalika rAjAnuM baMDa samAvyuM, tethI prasanna thaIne cakravartIe tene InAma mAgavAnuM kahyuM. te InAma prasaMge mAgI levAnuM pradhAne jaNAvyuM. e arasAmAM pelA suvatAcArya te nagaramAM padhAryA eTale peluM vacana yAda karI pradhAne potAne mAtra cha divasanuM rAjya ApavAnuM cakravartIne kahyuM. mahApame te kabula karyuM. pradhAne eka mATe yajJa AraMbhyo, te vakhate teNe suvratAcArya pAse bheTa mAgyuM; paNa jena muni pAse zuM hoya ? eTale pradhAne temane potAnA rAjyanI hada choDI javAnuM kahyuM. A vakhate cakravartInA bhAI viSNukumAra, jeo sAdhu thayA hatA teo tyAM hatA, temaNe pitAnI labdhi vaDe namucI pradhAnane jamInamAM dATI dIdho. pAchaLathI tenuM
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 prAyazcita laI kaivalyajJAna pAmI teo mekSamAM gayA. mahApadame tyArabAda dIkSA lIdhI ane santa tapazcaryA zarU karI. chevaTe 30 hajAra varSanuM AyuSya bhogavI mahApa kaivalyajJAna pAmI mekSamAM gayA. 177 prabhu mahAvIra magadha dezanA kSatriyakuMDa nagaramAM siddhArtha rAjAnI rANuM trizalAdevInI kukSi zrI mahAvIra prabhu AjathI lagabhaga aDhI hajAra varSa pahelAM citra zudi terase janmyA hatA. mahAvIra prabhuno janma thavAthI rAjyamAM agaNita dhana dhAnyanI vRddhi thaI tethI temanuM nAma varSa mAnakumAra pADavAmAM AvyuM. prabhu mahAvIranA jIve RSabhadeva bhagavAnanA vakhatamAM bharataputra maricInA bhAvamAM pite vAsudeva, cakravartI tathA tIrthaMkara thaze, tenuM abhimAna karyuM hatuM, tethI teo brAhmaNakuMDagrAmamAM rUSabhadatta brAhmaNane tyAM tenI devAnaMdA brAhmaNanA garbhamAM utpanna thayA hatA. paraMtu tIrthakaro kadApi bhikSuka kuLamAM janma pAme nahi, tethI hariNagamelI deve prabhu mahAvIranA jIvanuM 83mI rAtrie devAnaMdAnI kukSimAMthI sAharaNa karyuM, ane te garbha trizalAdevInI kukSimAM mUko, ane tyAM prabhu mahAvIrane janma thayo. (Ama garbha ulaTAvavAmAM paNa hariNagamelI devane hetu hato. mAtra anyAya ja na hato. kAraNa ke pUrve devAnaMdA ane trizalA baMne derANI jeThANu hatA ane devAnaMdAe potAnI derANI trizalAne ratnano karaMDIco chAne mAne cerI lIdhe hate. trizalAnA jIve te vakhate ghaNuM kahyuM, chatAM devAnaMdAe te ratnane karaMDIco pAcho Apyo nahi; paNa pacAvI pADe.te nikacita karmano A vakhate udaya AvavAthI devAnaMdAno ratna samAna prabhu mahAvIrano jIva deve sAharaNa karyo.) garbhamAM trizalA mAtAne duHkha * tIrthakaro hamezAM kSatriyakuLamAM ja jame che. zAstrakAroe brAhmaNakuLane bhikSukakuLa gaNa bha. mahAvIranA saMbaMdhamAM anaMtakALe A arU (Azcarya) thayuM mAnyuM che.
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 247 thAya tethI prabhue ekavAra halanacalana baMdha rAkhyuM, pariNAme trizalAne garbhanI phIkara thaI ke garbha jIvato haze ke nahi; tethI mAtAnA saMtoSanI khAtara prabhu mahAvIre garbhamAM halanacalananI kriyA karI. Ama garbhamAMthI ja prabhue mAtA parano apUrva prema batAvavA mAMDyA. janma thayA bAda temaNe potAnI TacalI AMgaLI vaDe meru parvatane DagAvyo; A parAkrama joIne devoe vardhamAnakumAranuM nAma "mahAvIra' pADayuM. trIza varSa sudhI mahAvIra gRhasthAvAsamAM rahyA. yazodA nAmanI strIthI temane priyadarzanA nAme eka putrI thaI gRhasthAvAsa chatAM temanuM jIvana to sadAya sAdhu jIvana jevuM ja hatuM. sarva karmathI mukta thavA temaNe mAtApitAnI AjJA mAgI; paraMtu putra parano atula prema, tethI mAtA pitAe rajA na ApI, eTale temanI AjJAnI khAtara teo thoDe vakhata saMsAramAM rahyA. tyArabAda temanA mAtApitA gujarI gayA eTale temaNe dIkSA levA mATe meTA bhAI naMdIvardhananI AjJA mAgI, bhAI para atizaya sneha eTale naMdIvardhane jaNAvyuM ke bhAI! mAtApitA te hamaNAM ja svargavAsa pAmyA che, vaLI tamArA viyoganuM duHkha mane kayAM Ape che ? kRpA karI A rAjagAdI bhogava. prabhu mahAvIre rAjagAdI nahi jogavatAM dIkSA levAno bhAva pradarzita karyo. naMdIvardhane be varSa rokAvAnuM kahyuM. prabhu mahAvIra be varSa vadhu rokAyA. ane 30 varSa bAda tarata ja prabhu mahAvIra rAjavaibhava, strI, putrI, bhAI, anucaro, e sarvano tyAga karI jagata jIvonA kalyANa arthe dIkSA laI cAlI nIkaLyA. eja vakhate prabhune mana:paryAvajJAna prApta thayuM. dIkSA samaye prabhune Idra eka deva duSya (vastra) ApyuM hatuM, paraMtu teo eTalI badhI tIvra vairAgyadazAne pAmyA hatA ke e vastra huM ziyALAmAM paherIza evo vicAra sarakhoye temaNe kadI karyo na hato. te vastra tera mahinA sudhI prabhunA khabhA para paDI rahyuM hatuM. game tevI sakhta
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 TADha heya, te paNa prabhu kadI hAtha saMkecatA nahi, sakhta unALo hoya, chatAM prabhu te sthaLe khullA page ubhA rahI tapa karatA hatA. dIkSA vakhate prabhune karavAmAM AvelA sugaMdhI dravyanA vilepathI bhamarA, madhamAkha vagere aneka jaMtuo cAra mAsa sudhI DaMkha mArI letI cUsatA hatA, chatAM zrI prabhue temane uDADavAno jarA paNa prayAsa karyo na hato. bhagavAna koI vakhata nirjana jhuMpaDAomAM, pANI pIvAnI parabamAM, luhAra vagerenI keDamAM, athavA ghAsanI gaMjIo nIce rahetA; kaI vakhate bAgamAM, parAmAM ke zaheramAM rahetA, ane koI kaIvAra smazAna, nirjana sthaLa, jhADa, guphAo vagere ThekANe rahetA, jyAM temane aneka prakAranA parisaha paDatAM. jyAre prabhu anArya dezamAM gayA hatA, tyAre to temanA para AvelA parisaha avarNana niya hatA. anArya vastI, dharmane kaI samaje nahi, eTale prabhu vaheravA jAya to AhAranA badale mAra, ane pANIne badale prahAra maLato. prabhunI pAchaLa anArya loke kUtarA doDAve, prabhune karaDAve, kaI lAkaDI bhAre, keI patthara pheke, evI dazAne A kSamAsAgara prabhu Atma kalyANanA sAdhanabhUta gaNI A sarva samabhAve sahana kare. devoe paNa prabhune dhyAnathI caLAvavA, sarpanA, viMchInA, hAthInA, siMhanA ema aneka rUpa karI khUba parisaha Apele, paNa karUNasiMdhu zrI prabhu e sarva sahana karatA. tripuSTa vAsudevanA bhavamAM prabhu mahAvIranA cha eka zayyApAlakanA kAnamAM unuM dhagadhagatuM sIsuM reDAvyuM hatuM, te mahAna nikAcita karmane udaya prabhune A bhavamAM Avyo hato. ekavAra prabhu mahAvIra kAyetsarga dhyAnamAM hatA, tevAmAM kaI eka bharavADa potAnA be baLadane prabhunI samIpamAM caratA mUkI cAlyA gayA. baLada caratA
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 249 caratA dUra jatA rahyA. bharavADe AvIne pUchyuM, he jogI, mhArA baLado kyAM che ? paNa dhyAnastha prabhu zAnA uttara Ape! bharavADe dhAryuM ke A dhUtArAe jarUra mArA khaLA saMtADyA haze, tema mAnI tene ghaNA krodha caDayo ane prabhunA kAnamAM vRkSanA khIlA ThAkayA. AthI prabhune dArUNu vedanA thaI, chatAM prabhue tenA para jarA paNa rASa karyAM nahi. dhaNA devAe temane shAya ApavA mATe kahyuM. paNa prabhue kaheluM ke tIrthaMkarA kAinI sahAya IcchatA nathI. AvI rIte prabhue sADAbAra varSa ane eka pakhavADIyA sudhI sakhta tapa japa dhyAna dharyuM. teTalI mudatamAM temaNe mAtra 349 divasa ja AhAra lIdhe hatA. eka upavAsathI mAMDIne cha cha mAsa sudhInA upavAsa karyAM hatA. eka abhigraha pAMca mAsa pacIsa divasanA thayA hatA. je caMdanabALAe pUrA karAvyA hatA. AvI dhAra tapazcaryAM karI prabhu mahAvIra vaizAka zudi 10 me draMbhaka gAmanI bahAra AvelI RjIvAlikA nAmanI nadInA taTa upara kaivalya jJAna, kaivalya darzanane pAmyA. tyArabAda jagata jIvAnA kalyANane mATe upadeza zarU karyAM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e cAra tInI sthApanA karI ane jagatamAM ahiMsA, satya, dayA, pApakAra, kSamA, brahmacarya, aikya e uttama tattvAnu svarUpa batAvI jagatane kalyANane paMthe vALavAneA rastA khatAnyeA. prabhu mahAvIra A jainazAsananA chellA tIrthaMkara thayA. temanA parivAramAM IMdrabhUti (gautama) pramukha 14000 muni, caMdanabALA pramukha 36000 sAdhvI, zaMkha, zatakajI pramukha 159000 zrAvaka, sulasA, revatI pramukha 318000 zrAvikA, 700 kevaLajJAnI, 700 vaikreyI labdhidhArI, 1300 avadhijJAnI, 500 manaHpavajJAnI, 300 cauda pUrvadhArI vagere hatA. temaNe jaina dharmanA deza paradezamAM vijaya vAvaTA pharakAvyA ane 30 varSa kaivalya pravA~mAM rahI prabhu mahAvIra 72 varSanI ummare AzA vida 0)) ne divase zukala dhyAnane bhAvatAM nirvAchupadane pAmyA.
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 zramaNapaNuM aMgIkAra karyAM pachI, meAkSa prApti thatA sudhInA 4ra cAturmAsa bha. mahAvIre nIcenAM sthaLAmAM karyAM hatA. 1 asthigrAme, 3 pRcpAmAM, 12 vaizAlI vANIya grAmamAM, 14 nAlaMdA-rAjagRhamAM, 6 mithilAmAM, 2 drikA nagarImAM, 1 AlaMbhikA nagarImAM 1 anya anizcita sthAne, 1 zrAvastimAM 1 apApA nagarImAM. chellu' cAturmAMsa bhagavAne apApA nagarImAM hastipALa rAjAnI zukazALAmAM karyuM. te vakhate prabhue pAtAne nirvANu samaya najIkamAM AvyA jANI seALa prahara sudhI askhalita dezanA ApI, je sAMbhaLavA aDhAra dezanA rAjAe hAjara hatA. A dezanA parathI gaNadhara devAe dvAdazAMgI sUtreAnI racanA karI hatI. 178 mahAzataka. rAjagRha nagarImAM mahAzataka nAme gAthApati hatA. te mahA Rddhivata hatA, temane revatI pramukha tera srIo hatI. ekadA prabhu mahAvIra padhAravAthI mahAzataka vaMdana karavA gayA. prabhunA soAdhathI te vairAgya pAmyA ane prabhu pAse khAravrata aMgIkAra karI dharmadhyAna karavA lAgyA. divasa ane rAtrinA ghaNA bhAga mahAzataka dhama dhyAnamAM vItAvatA hovAthI revatIne A gamatuM nahi, temaja adhurAmAM purU tene zAkayAnuM paNa pUrepUrI sAla hatuM. tethI te mahAzataka sAthe sapUNuM sukha bhogavI zakatI na hatI. khIjI strIe pratye dinapratidina revatInI adekhAI vadhatI hatI, tethI teNe A khAre strIone mArI nAkhavAnA, ane te darekanI ekeka kroDa sAnAmhArA ane gAkula peAtAne svAdhIna karI levAnA saMkalpa karyAM. cAgya vakhate barAbara taka sAdhIne A revatIe tenI khAre
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 zakone, jherI padArthanA prayogathI mArI nAkhI, ane sarva lakSmI potAne svAdhIna karIne te mahAzataka sAthe sukha bhogavavA lAgI. revatI ekalI rahevAthI ane tene khUba paiso maLavAthI te chakI gaI eTaluM ja nahi paNa te svacchaMdI banIne dArU, mAMsa ItyAdinI paNa vyasanI banI gaI. eka vAra rAjA zreNike rAjagRhi nagarImAM DhaMDhero pITAvI jAhera karyuM ke mArA rAjyamAM koIe paMceMdriya jIvonI hiMsA karavI nahi. AthI mAMsabhakSI revatIne ghaNuM lAgI AvyuM. pitAne mAMsa khAvAnuM vyasana, te vagara cAle ja nahi. eTale te pitAnI gozALA (gokula)mAMthI rAja babbe gAyone kapAvI tenuM mAMsa bhakSaNa karavA lAgI. vakhata jatAM mahAzataka gRha kArabhAra pitAnA putrane soMpI, nivRtta banI pauSadhazALAmAM dharmadhyAna karavA lAgyA. revatI eka vakhata madirApAna karIne, viSayAsakta banI pauSadhazALAmAM mahAzataka pAse AvI, ane teNe potAnI sAthe bhoga bhogavavAnuM mahAzatakane AmaMtraNa karyuM. mahAzataka dharma kAryamAM lIna hatA. temaNe revatIne kaMI paNa uttara Apyo nahi. revatI to vadhAre vikAla banIne vAraMvAra mahAzatakane bhoga bhogavavAnuM kahevA lAgI. chatAM mahAzataka kaMI paNa bolyA nahi. aMte nirAza thaIne revatI tyAMthI cAlI gaI samaya jatAM mahAzatake 10 pratimA dhAraNa karI, tapa karatAM temanuM zarIra durbaLa thayuM eTale mahAzatake saMthAro karyo. AtmAnA zubha dhyAnamAM pravartatAM mahAzatakane avadhijJAna utpanna thayuM. pharI pAchI revatI, madirAmAM cakacUra banIne mahAzataka pAse AvI, ane potAnI sAthe bhoga bhogavavAnuM mahAzatakane kahyuM. mahAzatake javAba na Apyo. tethI vAraMvAra te kahevA lAgI. AthI mahAzatakane krodha caDe, temaNe revatIne kahyuM, he mAMsabhakSI revatI, AjathI tuM sAtame divase rogagrasta thaIne maraNa pAmIza, ane
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 pahelI narakamAM rAzI hajAra varSanI sthitie upajIza. A sAMbhaLI revatI dina banI gaI, ane bhayabhIta banI kalpAMta karavA lAgI. pariNAme te rogagrasta banI. sAta rAtri thatAM te maraNa pAmI, ane pahelI narake gaI. te samaye prabhu mahAvIra padhAryA. mahAzatake revatI pratye vAparelA aghaTita zabdo zrAvakane bolavA kalpe nahi" te vAta mahAzatakane karavA ane tenuM prAyazcita levaDAvavA mATe zrI gautamane mahAzataka pAse mokalyA. gautamane dekhI mahAzatake vaMdana karyuM. zrI gautame aghaTita zabdonuM mahAzatakane prAyazcita karAvyuM. mahAzataka prAyazcita laI vizuddha thayA. anukrame dharmanuM yathAyogya ArAdhana karI, eka mAsane saMthAre bhogavI mahAzataka kALa karIne pahelA devalokamAM gayA. tyAMthI teo mahAvideha kSetramAM janma pAmI mokSa gatine prApta karaze. 179 mahAsena kRNAkumArI te rAjagRhinA zreNika rAjAnI rANu ane mahAsena kumAranI mAtA hatI. putra maraNanA zokathI kAlI rANanI mAphaka teNe mahAvIradeva pAse cAritra lIdhuM; ane vardhamAna tapa zarU karyo. te evI rIte ke -1 AyaMbila, 1 upavAsa, 2 AyaMbila 1 upavAsa ema AyaMbilamAM ekeka vadhe ane te upara 1 upavAsa kare, ema 100 AyaMbila eka sAthe karyA. bIje tapa paNa ghaNe karyo. caMdanabALA gurUNIne pUchI temaNe saMthAro karyo; saMthArAmAM zikhelA 11 aMganI sajajhAya (svAdhyAya) karatAM, eka mAsanA anazanane aMte 17 varSa cAritra pALI teo mekSamAM gayA. 180 munisuvrata svAmI vIsamA tIrthaMkara, rAjagRha nagaranA sumitra rAjAnI padmAvatI rANanI kukSimAM, dazamAM prANata devalokamAMthI eNvIne zrAvaNa zudi pUname utpanna thayA. mAtAne cauda svapna AvyAM. garbhakALa pure
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 253 thaye jyeSTha vadi aSTamIe prabhune janma thaye. pa6 kumArikA devI e sUtikAkarma karyuM. Idroe janmotsava ujavyo. garbhasamaya daramyAna sumitra rANuM sArAM vratavALA thayA hatA, te parathI putranuM munisuvrata" evuM nAma pADayuM. yauvana prApta thatAM muni suvatakumAre prabhAvatI Adi aneka rAjakanyAo sAthe pANagrahaNa karyuM. prabhAvatIne eka suvrata nAme putra thayo hato. sADA sAta hajAra varSanI uMmare munisuvrata pitAnI gAdIe beThA. sADA sAta hajAra varSa rAjya bhogavyuM. te pachI varasI dAna ApI temaNe eka hajAra puruSo sAthe phAgaNa zudi AThame saMyama grahaNa karyo. 11 mAsa chadmasthapaNAmAM rahyA pachI prabhune phAgaNa vadi bAraze kaivalyajJAna thayuM. munisuvrata svAmInA saMgha parivAramAM 30 hajAra sAdhuo, 50 hajAra sAdhvIo, 172 hajAra zrAvake ane 350 hajAra zrAvikAo hatA. 15000 varSa cAritra pALI 30 hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karI eka mAsanA anazane, sametazikhara para eka hajAra puruSa sAthe prabhu jeTha vadi 9nA reja siddha thayA. 181 mRgAputra. (vairAgyavaMta) sugrIva nAmanuM nagara hatuM. tyAM baLabhadra nAme rAjA hatA. tenI rANInuM nAma mRgAvatI. tene eka putra thayA. nAma mRgAputra. rAjyanI samRddha sAmagrIonA upabhogathI vRddhi pAmatA mRgAputra bAlyAvasthA vItAvI yuvAvasthAne pAmyA. tyAre teo aneka rAjakanyAne paraNyA ane temanI sAthe sukha bhogavatA samaya pasAra karavA lAgyA. | madhyAhano samaya che, mRgAputra jamI paravArI pitAnA rAjya mahelanI eka aTArImAM besI nagaranI carcA jaI rahyA che, AvatAM jatAM manuSyo tarapha nihALe che. tevAmAM tyAM AgaLathI pasAra thatAM eka mahAna Atma yogI munivara temanA jevAmAM AvyA. muninI
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 cAlavAnI zAMta gati, temanA paheraveza, temanuM caLakatuM lalATa joI mRgAputra te muninA sAme animeSa netre joI ja rahyA. pUrva saMskAranA baLe mRgAputrane lAgyuM ke pUrve meM AvuM svarUpa kayAMka joyuM che, muni svarUpanA bhAva ciMtavatA ciMtavatA mRgAputrane jAtismaraNa jJAna thayuM. pUrva bhavamAM pote pALeluM cAritra yAda AvyuM. saMsAra upara tatkALa temane arUci thaI. ane janma maraNanA pherAthI mukta thavAnA temaNe draDha saMkalpa karyAM. tarataja teo mAtapitA pAse AvyA ane kahyuM: he mAtA pitA, mhane pUrva bhavanuM smaraNa thayuM che. tiryaMcayAnimAM janmI me ghaNA ghaNA du:khA bhAgavyAM che. ane cAritra pALavAthI huM manuSyabhava pAmyA chuM; eTale mahAna puNyanA paribaLe prApta thayelA A manuSya bhava huM saMsAranA rAga, raMga, mAha mAyAmAM veDaphI devA mAgatA nathI. huM saMsAra bhayathI trAsa pAmyA chuM, mATe mhane dIkSA levAnI rajA Ape. vaLI atyAre je sukha huM bhAgavuM chuM te paNa kSaNika ane asthira che. A rAjavaibhava, bAdazAhI mahelAta, akhUTa dhana, dhAnyanA kAThArA, bAga, bagIcA, sAnuM, rUpuM, hIrA, mANeka, strI, putra, bhAIbahena, emAMnI eka paNa cIja sAthe AvavAnI nathI. A zarIra paNa sAthe AvavAnuM nathI. mAtra jIve karelAM pApa ane puNyaja parabhave jIvanA sAthI che. vaLI jema kAI dharamAM Aga lAgI hoya, ane sAnuM rUpuM hIrA mANeka ke je kAMI sAra vastue kADhI levAmAM Ave che, tema A saMsAramAM paNa janma, jarA, mRtyunA dAvAnaLa saLagI rahyo che. ane have samajyA pachI eka kSaNa huM temAM Asakta rahevA IcchatA natho. mATe he mAtApitA, mane saharSa dIkSA levAnI rajA ApeA. mAtApitA khAlyAH--he putra, tuM sukeAmaLa che, te haju taDako chAMyaDA joceA nathI. cAritra pALavuM ghaNuM duSkara che. cAritra e taravAranI dhAra jevuM che, leADhAnA caNA cAvavA khareAbara che. eka agAdha
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255 jaLane samudra bhujA vaDe taravo duSkara, tema saMsArarUpI samudra tara ghaNo ja kaThina che. saMyama mArgamAM AvatAM upasargo, pariSahe e bhayAnaka che. garama pANI pIvuM, jamInapara sUI rahevuM, tApamAM ughADA page pharavuM, TADhamAM pUratAM vastro na maLe, mAthe kezane leca kare, chakAya jIvanI dayA pALavI, satya bolavuM, rajA vagara eka saLI sarakhI paNa na levAya, A yauvanakALamAM brahmacarya pALavuM, sarva parigraha, mAyA, mamatA, mohane tyAga karavo, kSudhA, tRSA, TADha, tApa DAMsa, macchara, sarpa AdinA parisaha hArAthI sahana nahi thaI zake; mATe he putra, dIkSA levAnuM mulatavI rAkhI A vipula bhega sAdhana maLyAM che, tene sukhapUrvaka bhogave, ane vRddhAvasthA pAmatA khuzIthI saMyama mArgane grahaNa karaje. mRgAputre javAba Apyo. he mAtApitA, maLelI sarva sAmagrIno tyAga kare temAM ja kharI vIratAtyAga bhAvanA rahelI che. vaLI manuSyathI anaMtagaNI riddhi devagatimAM A jIve anekavAra meLavI che. tenAthI paNa A jIva dharAyo nathI to A kSaNika riddhi, bhoga upabhogathI zuM dharAvAne hato? jenA hadayakabATo, jJAnacakSuo khulI gayAM che, je daDha che, niskRti che tene jagatamAM kaMI paNa muzkela hotuM nathI; mAtra AtmabaLanI divya jyota prakAzatAM badhI muzkelIo, upasargone aMta AvI jAya che. vaLI he mAtA, A jIve kayAM duHkha sahana nathI karyuM? nArakI tiryaMca ane manuSya gatinA anaMta duHkho A cha anaMtavAra bhogavyA che. narkanI dhagadhagatI kuMbhamAM anaMtavAra paDe chuM, vALukA nadInI agni jevI dhagadhagatI retImAM mane anaMtIvAra bALyo che, jhADa upara udhe mastake bAMdhI paramAdhAmIoe mane karavata vaDe kApyo che. kAMTAvALA zAtmalI vRkSa sAthe baMdhAI ghaNuM vedanA meM bhogavI che. zeraDInI mAphaka mane ghANImAM pIlyo che, taravAra, bhAlA pharasI vaDe mArA rAI rAI jevaDA TukaDA karyA che. e vakhate mAro AkaMda, mahAre vilApa keNuM sAMbhaLe mAtA ? gADA sAthe jotarAIne, haLa sAthe ghasaDAIne, pANIne
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 badale dhagadhagatA trAMbA sIsAnA rasa pIne, AhArane badale mahArA zarIranuM mAMsa khAIne, meM anaMtI vedanA bhogavI che. e apAra duHkhanuM varNana zuM karuM mAtA ? hArA AtmAnuM tame bhaluM icchatA ho, mahene evA duHkhomAMthI bacAvavA mAgatA he, to he mAtApitA, mahene AnaMdapUrvaka dIkSita thavA dyo. mRgAputrane apUrva vairAgya, henA aMtaranI saMsArabhayanI ugatA, tenA cAritranI hiMmata e vagerethI tenA mAtA pitA khuza thayA ane dIkSAnI rajA ApI. - mRgAputra dIkSita thayA, sarva sukha vaibhavane temaNe tyAga karyo ane Atma dhyAnamAM vicAravA lAgyA. ugra tapazcaryA, akhaMDa saMyama sAdhanA, vizuddha kriyAo vaDe jIvananuM zreya sAdhatAM sAdhatAM, kSapaka zreNimAM pravezI mRgAputra kaivalyajJAna, kaivalya darzanane pAmyA ane lokAgre siddha thayA. 182 mRgaleDhIo (mRgAputra 2) jaMbudvIpanA bharatakSetramAM zatakAra nAmanI nagarI hatI. te nagarIne se daravAjA hatA. temAM dhanapati nAme rAjA rAjya karato. hatuM. te nagaranA agni khUNAmAM vijaya vardhamAna nAmanuM gAma hatuM. te gAmamAM ekAI rAThoDa nAme ThAra hatA. tenA nIce bIjA pAMcaso gAma hatA. ekAI rAThoDa ghaNuM krara, julma ane adharmI hatA. te pApa ke puNyane gaNato ja nahi. te raiyatane nIcovI, anyAyathI kara ugharAvI paisA ekaThA karavAnuM ja mAtra zIkhe.
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 257. ha, eTaluM ja nahi paNa gAmamAM cerIo karAvI, raste jatAM lokone luMTI, potAnI tijorImAM dhana bheguM karato. prajA tenAthI trAsa trAsa pokArI rahI hatI. chatAM te beparavAha banIne prajAne nirdhana banAvI, duHkhI karato ane pote svachaMdapaNe meja zekha karI divase vItAvato hato. ekavAra A ekAI rAThoDanA zarIramAM soLa prakAranA mahA roga utpanna thayA, rAThoDa duHkhathI pIDAvA lAgyo. gAmamAM DhaMDhero pITAvI ghaNuM vaida dAktarane upacAra arthe teNe teDAvyA, paraMtu tene eka paNa roga maTayo nahi. mahAvedanA pAmI, aDhIso varSanuM AyuSya bhogavI te pApakarmanA udayathI maraNa pAmIne ratanaprabhA nAme pahelI narakamAM gayo. tyAMthI nIkaLIne, te mRgAgAma nAmanA nagaramAM vijayakSatriya rAjAnI mRgAvatI rANInI kukSimAM putrapaNe utpanna thayA. utpanna thatAM ja mRgAvatI rANInA zarIramAM atula vedanA thaI. je divase mRgAvatInA zarIramAM A garbha Avyo, te ja divasathI vijayakSatriya rAjAnI prIti mRgAvatI uparathI ochI thaI mRgAvatIe vicAra karyo ke rAjA mArApara pahelAM ghaNuM ja prIti rAkhatA. paraMtu jyArathI A garbha peTamAM Avyo che, tyArathI rAjAnI mArA para aprIti thaI che, mATe A garbhane auSadha vagerethI pADI nAkha, ema dhArI te garbhapAtane mATe ghaNuM upacAra karavA lAgI, chatAM garbhapatana thayuM nahi, tethI te udAsIna bhAve rakSaNa karavA lAgI. te bALakane garbhAvasthAmAMthI bhasmAgni nAmano roga thayo hato. tethI bALaka je vastune AhAra kare te vastu tatkALa vidhvaMsa thaIne rakta (lohI) thaI jAya. nava mAsa pUrNa thatAM mRgAvatIe te putrane janma Apyo. nAma mRgAputra. janmatAM ja te AMdhaLo, here, meMge, aMgopAMga rahita, mAtra IkiyenA AkAra rupe hato. AvuM bhayaMkara bALaka joIne mRgAvatIe bhayabhIta banI, trAsa pAmIne tene ukaraDAmAM pheMkI devAno vicAra karyo.
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 rAjAne vAta jaNAvI. prathama ja A putra hovAthI tene mAravAthI bIjA bALako nahi Ave, ema rAjAe abhiprAya ApavAthI patinI AjJA mAnI rANe tenuM rakSaNa karavA lAgI. mRgAvatIe te bALakane eka bhoMyarAmAM rAkhyuM, ane reja tene AhAra ApavA lAgI. bALaka AhAra kare ke tarata ja te lohI thaI jAya, ane pharI te lohIno bALaka AhAra kare. AvI durgadhamaya naka samAna sthiti bhogavato A kumAra divaso vyatIta karato hato. ekadA prastAve zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIra prabhu mRga gAmanA caMdanapAdapa nAmanA udyAnamAM padhAryA. vijayarAjA ane pariSad vaMdana karavA AvI. te vakhate te gAmamAM rahete eka janmAMdha bhIkhArI, jenA mahepara puSkaLa mAMkhI baNabaNatI hatI te pitAnI sAthenA eka dekhatA mANasanI sahAyathI prabhunI sabhAmAM AvyuM. prabhue badhAne dharmadezanA ApI. sau vaMdana karI potapotAnA sthAnake gayAM. te samaye prabhunA paTTa ziSya zrI gautamasvAmI pelA aMdha mANasane dekhI utpanna thayelA vicAreno nirNaya karavA prabhu pAse AvyA. temaNe vinayapUrvaka pUchyuM. he prabhu, bIjI koI strIe pelA janmAMdha mANasanI jema bIjA kaI evA bALakane janma Apyo che? prabhue kahyuM. hA, devAnupriya. A gAmamAM vijayakSatriya rAjAne tyAM mRgAvatI rANune eka putra avataryo che. je janmathI AMdhaLe, bahere, meMge, lule che, je potAnA zarIranAM mAMsa leAhI ItyAdine - vAraMvAra AhAra kare che. vaLI tene eka gupta bhoMyarAmAM rAkhavAmAM : Avyo che. gautamasvAmIne A kathana sAMbhaLavAthI tene jovAne vicAra thayo ane prabhunI AjJA meLavI teo mRgAvatIne tyAM gayA.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 259 zrI gautamasvAmIne dekhI mRgAvatI AnaMda pAmI. premapUrvaka namaskAra karI AgamananuM kAraNa pUchyuM. zrI gautame mRgAvatInA putrane jovAnI IcchA jaNAvI. mRgAvatIe pitAnA bIjA cAra putrone temanI pAse lAvI batAvyA. gautame kahyuM -A pu nahi, paraMtu tame je gupta bhoMyarAmAM rAkhe che, tene jovAnI mArI IcchA che. mRgAvatI Azcarya pAmI. vAta kyAMthI jANI, te pUchayuM. gautame javAba Apyo-mahArA dharmAcArya trikALajJAnI zrI mahAvIra prabhunA kahevAthI. mRgAvatIe batAvavA kahyuM ane potAnI pAchaLa pAchaLa vastra ADuM rAkhIne AvavA jaNAvyuM. mRgAvatI eka hAnI gADI laI temAM khAvAnI vastuo mUkI kheMcatI kheMcatI bheMyarAmAM dAkhala thaI gautamasvAmI paNa tenI pAchaLa pAchaLa cAlyA ane teo bALaka pAse AvyAM. bALakanI sthIti jotAM ja gautamasvAmI camakyA ane karmanA acaLa siddhAMta para vicAra karavA lAgyA. pUrvabhavamAM A mRgAputre mahAna pApa karma uparALyuM haze jenA vaDe A nArakI jevuM duHkha bhogave che. tyAra bAda gautamasvAmI tyAMthI prabhu pAse gayA. sarva vAta vidita karI. mRgAputrane pUrvabhava pU. prabhu mahAvIre tene pUrvabhava ( zarUAtanI vArtAmAM kahyo te ) kahI saMbhaLAvyo. tyAra pachInI sthIti zrI gautame pUchI. zrI prabhue uttara Ape -he gautama, mRgAputra 26 varSanuM AyuSya bhogavI siMha thaze, tyAMthI pahelI narake jaze. tyAMthI cyavI te gho nALI) thaze. tyAMthI bIjI narakamAM jaze, tyAMthI pakSI thaze, tyAMthI trIjI narakamAM jaze, ema sAta naraka sudhI jaze. ema anaMta saMsAra paribhramaNa karatAM karatAM manuSya janmamAM AvIne dIkSA leze ane pahelA devalokamAM jaze. tyAMthI cyavI Akhare mahAvideha kSetramAM janmI mokSagatine pAmaze.
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 183 mRgAvatI. te vizALA nagarInA ceTaka rAjAnI putrI hatI. tene kauzAMbI nagarInA rAjA zatAnika sAthe paraNAvI hatI. satIonI prazastimAM temanuM nAma mukhya che. ekavAra kaI eka citrakAre mRgAvatInA suzobhita dehanuM svarupa cItarIne ujayinInA rAjA caMDapradyotane batAvyuM, AthI kAmamAM hamezAM aMdha che evA ujajayinI patie kauzAMbI upara caDAI karI, te vakhate zatAnika rAjA bhayane mAryo atisAra rogathI mRtyu pAmyo. mRgAvatIe samayasUcakatA vAparI caMDa pradyotane kahevarAvyuM ke huM tamArI sAthe jarura lagna karIza. kAraNa ke ujajayinI jevI mahAnagarInI huM paTTarANI banuM e apUrva lAbha ke gUmAve ? paraMtu mAro bALaputra nhAne che, jethI tene mATe kauzAMbIne killo majabUta banAvo, temaja dhana, dhAnya tathA hathiyArothI zaherane samRddha kare, ke jethI mArA putrane kaI duzmano harAvI na zake. pradyot rAjA mRgAvatInA A prapaMcamAM lobhAya; ane zahera bahArathI badhI taiyArIo karavA lAgyo. te vakhate mRgAvatIe nagarInA dvAra baMdha karAvI dIdhA. caMDa pradyota pite chetarAyo che, ema samajI te kauzAMbIne ghero ghAlI paDyo. A sthitimAM mRgAvatIe have zuM karavuM teno nirNaya karyo. mULathI ja te saMskArI ane dhArmika hovAthI tenAmAM verAgya bhAvanAnA AMdalane khaDA thayA. teNIe bha. mahAvIra pAse dIkSA levAno nirNaya karyo. e ja arasAmAM prabhu mahAvIra rAmAnugrAma vihAra karatAM kauzAMbInA udyAnamAM AvI samosaryA. vAyuvege prabhu padhAryAnI vAta zaheramAM prasarI gaI. A vAta jANu mRgAvatIne anahada AnaMda thayo. teNe nagarInA dvAra tarata ja ughaDAvI nAkhyA ane te prabhu mahAvIranA darzane nIkaLI. bIjI tarapha caMDapradyota paNa prabhunI dezanAmAM AvyuM. bha. mahAvIranI amRta sarakhI
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ dezanA sAMbhaLI tamAma jIvo peta pitAnuM vaira bhUlI gayA; te mujaba caMDapradyotane vikAra ane mRgAvatI parano krodha zAMta thaI gaye. dezanA sAMbhaLI mRgAvatIe prabhune kahyuM --nAtha, ApanI vANuM kharekhara patitone uddhAra karanArI che. prabhu! huM ApanI pAse saMyama levA IcchuM chuM, to rAjA caMDapradyotanI AjJA laIne huM dIkSita banIza. tarataja mRgAvatI caMDapradyota pAse AvI ane bolI:rAjana, hame mArA pitA tulya che, huM dIkSita thavA IcchuM chuM. ane A udAyanakumArane tamane soMpuM chuM. AjJA Ape to dIkSA lauM. game tevA vikArI ane pApI manuSyo satInA ziyaLanA prakAza AgaLa zAMta banI jAya che te mujaba caMDapradyota zAMta ane nirvikArI banyo. teNe kahyuM putrI, khuzIthI hame dIkSA laI jaina mArga dipAvo. huM tamArA putranuM rakSaNa karIza. A pramANe AjJA maLavAthI mRgAvatIe dIkSA lIdhI. mRgAvatI caMdanabALA sAdhvInI ziSyA banI. udAyanane kauzAMbInA rAjyAsane sthApI caMDapradyota pitAnA vatanamAM gaye. eka vakhata caMdra ane sUryadeva vimAnamAM besI prabhune vAMdavA AvyA hatA. te vakhate caMdanabALA paNa mRgAvatI sAthe prabhuvaMdanA AvyA hatA. pitAne uThavAne samaya jANI caMdanabALA pitAnA upAzraye gayA. paNa mRgAvatI haju divasa che ema dhArI tyAM ja besI rahyA. caMdrasUrya tyAMthI vidAya thayA ke tarata ja rAtrI paDI, AthI bhaya pAmI mRgAvatI zIdhra upAzraye AvyA. te vakhate caMdanabALAe mRgAvatIne kahyuM ke tamArA jevI kulina sannArIne rAtre ekalAM bahAra rahevuM e zuM cagya che? mRgAvatIne pitAnI bhUlane pazcAttApa thayo. teNe caMdanabALAnI kSamA mAgI; chatAM pitAnI bhUlane DAgha hadayamAMthI khasyo nahi. mRgAvatI vadhu pazcAttApa karatAM zubha bhAvanAe caDyAM ane ghAtI karmane kSaya thatAM ja temane
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 kaivalyajJAna thayuM. A vakhate caMdanabALAnI pathArI pAsethI sapa jatA hatA, te mRgAvatIe pitAnAM divya jJAna vaDe je, tethI temaNe caMdanabALAne hAtha uMce karyo. AthI caMdanabALAe jAgRta thaI tema karavAnuM kAraNa pUchayuM: mRgAvatIe kahyuM. ApanI pathArI pAse sarpa hate. caMdanabALA bolyAH hame A aMdhArI rAtre kema jANyuM? mRgAvatIe vivekapUrvaka javAba Ape. mahAsatIjI, mahane ApanA pratApe kevaLajJAna thayuM che. A sAMbhaLI caMdanabALA camakyA ane vicAravA lAgyA ke ahe, meM kevaLInI AzAtanA karI. ema ciMtavatAM caMdanabALAne paNa kaivalyajJAna thayuM. keTaloka samaya kaivalya pravajyamAM gALI mRgAvatI mokSamAM gayA. 184 meghakumAra. sauMdaryasamI rAjagRhI nagarIne mahArAjA zreNika eka divase savAramAM pitAnA rAjyabhavanamAM siMhAsana para atyaMta zoka sAgaramAM beThe hato. tenI mukhamudrA nisteja jaNAtI hatI. ane te kaI mahAna kArya pUrNa karavAnA ane rathamAM magna hato. te samaye abhayakumAra nAmane mahAbuddhizALI maMtrI ane suputra nityaniyama pramANe pitAzrInA pAyavaMdana karavA AvyA. zokamAM garakAva thayelA mahArAjAe kumArano satkAra na karyo. buddhivAna kumAre pitAzrInI zokajanya dazA nihALI ati namratAthI udAsInatAnuM kAraNa pUchayuM ane potAnI alpamati anusAra ISTa kArya siddha karavAnuM vacana ApyuM. mahArAjA zreNike sarva vAta nivedana karI. te ciMtA zAnI hatI? abhayakumAranI nAnI mAtA dhAriNI devIne garbhAvasthAmAM akALe megha varasa jevAnI utkaTa icchA thaI hatI, ane te IcchA pUrNa karavA ciMtAtura hatI. aharniza AtadhyAna dhyAtI, divase divase te kSINa thatI jatI hatI. A vAtanI
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAsI dvArA rAjA zreNikane khabara paDI. rAjA zreNika dehada+ pUrNa karavAnuM dhAriNI rANIne vacana ApIne pitAnA AvAsamAM ciMtAmagna beThe hato. pitAne AzvAsana ApyA bAda abhayakumAra vicAramAM paDyo. devatAnI sahAya vagara mAnavajAtinI magadUra nathI ke akALe megha pRthvI upara varasAvI zake. abhayakumAre potAnA pUrva paricayavALA pahelA devalokanA sudharma nAmanA devanuM smaraNa karavA pauSadha zALAmAM jaI aThama bhakta pauSadha karyo. tapanA prabhAvathI devanuM Asana calita thayuM. deva Avyo ane potAne bolAvavAnuM kAraNa pUchayuM. abhayakumAre sarvavAta nivedana karI. vacana ApI deva gaye ane dhAriNuM devInI IcchA mujaba akALe meghanI vRSTi thaI. dhAriNuM rANuM zreNika rAjA sAthe nagara-udyAna vagere sthaLe pharI, ane varasAdathI ugelI vanaspati vagerenuM anupama sauMdarya nihALI saMtoSa pAmI. dohada pUrNa thayo ane te AnaMdathI garbhanuM rakSaNa karavA lAgI. savA nava mAse putrano janma thayo. rAjyamAM sarvatra AnaMda chavAI rahyo. garbhamAM meghane dehada utpanna thayo hato, tethI tenuM nAma meghakumAra pADavAmAM AvyuM. pAMca dhAvamAtAe ane aneka dAsIonA lAlanapAlana vaDe kumAra vidhavA lAgyA. nava varSe kaLAcArya pAse bhaNavA mUkayA ane 72 kaLAmAM pravINa thayA. anukrame yauvanAvasthA pAmyA, tyAre temane atyaMta saiAMdaryavAna, vanarasa bharapura evI ATha strIo paraNAvavAmAM AvI. eka dedipyamAna, suzobhita rAjyabhuvanamAM kumAra te saMdaryamugdhA ramaNionA vilAsamAM AnaMda upabhega karavA lAgyA. ekadA prastAve zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIra prabhu rAmAnugrAma vihAra karatA rAjagRhI nagarInA udyAnamAM padhAryA. nagarajananA ToLeToLAM prabhu mahAvIranA darzana karavAne harSAtura vadane udyAna tarapha + DahoLe, IcchA.
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 javA lAgyAM. sukha vaibhavamAM magna rahelA meghakumAre rAjyabhuvananI aTArImAMthI A dazya joyuM. anucarone pUchatAM jANyuM ke prabhu mahAvIranA darzana karavA mAnava medanI jAya che. meghakumAra harSa pAmyA. savara snAna karI vastrAbhUSaNo paherI, samudAya sahita prabhunA darzana karavA nIkaLyA. udyAnamAM jaI, e caramatIrthakara zrI mahAvIra prabhune traNavAra pradakSiNA daI meghakumAre bhAvayukta vaMdana karyuM. zrI jagannAyaka deve zrata, cAritra, dharmanI dezanA ApI. mithyAtva, avRta, kaSAyathI chava baMdhAya che ane jJAna cAritranI vizuddha kriyAothI chava mukta dazAne pAme che, evA prabhunA apUrva upadezathI pariSaduM raMjita thaI svasthAnake gaI. meghakumAra prabhunI adbhuta vANI sAMbhaLI atyaMta harSa pAmyA, ane namaskAra karI prabhu pratye be hAtha joDI bolyA -he prabhu, mane nirgathanA pravacananI zraddhA thaI che. te pratye saMpUrNa rUci thaI che. vui he nAtha, mArA mAtApitAnI AjJA laIne huM ApanI pAse dIkSita thaIza. eTaluM kahI meghakumAra uDyA, prabhune vaMdana karyuM ane parivAra sahita svasthAnake gayA. tyAMthI meghakumAra satvara mAtApitA pAse AvyA, ane sarva vAta nivedana karI. dIkSA levAnI vAta sAMbhaLatAM dhAriNadevIne pArAvAra duHkha thayuM. gAtro zithila thavA lAgyAM, zarIra kaMpavA lAgyuM, ane putra viyAga thaze evA duHkhotpAdaka vicAramAM ekadama mUchita thaIne jamIna para te DhaLI paDI. dAsadAsIo ekaThAM thaI zitaLa jaLa chAMTI upacAra karavA lAgyAM. keTalIka vAre te sAvadha thaIne AkaMda ane vilApa karatI meghakumAra pratye kahevA lAgI. "prANathI paNa adhika priya he putra, tyAre kSaNa mAtra viyoga mArAthI sahana nahi thaI zake, jyAM sudhI mArA dehamAM prANa che, tyAM sudhI tame A manuSya saMbaMdhInA kAma bhoga sukhe sukhe bhagavo. A vipula rAjya lakSmI, anupama sauMdaryavAna lalanAonA upabhogamAM amUlya mAnava
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 265 dehanuM sArthaka kare, ane khaJanI dhAra samAna kaThina saMyama mArga grahaNa karavAnA vicAre cheDI dyo.' meghakumAre kahyuM -mAtA, A kSaNabhaMgura manuSya dehano vizvAsa zo? vidyutanA camakArasamuM; pANInA parapoTA jevuM, ane saMdhyAnA raMga sarakhu A AyuSya asthira che, kSaNika che, ane AgaLa ke pAchaLa jarUra A nAzavaMta zarIrane choDyA vagara chUTako nathI ja. to pachI atyAre ja e sarva meha ane mamatA kema na tajavAM? vaLI manuSyanuM zarIra mAtra durgadhanuM ja bhAjana che, temAM maLa, mUtra, ema ane rUdhirano pAra nathI. mATe te lalanAonAM azaci kAma bhogone tilAMjalI ApavI, ane anarthanuM mULa evI lakSmIne tyAga karavo emAM ja kharI vIratA rahelI che. yamadUtanA darabAramAM jatI vakhate temAMnuM kazuMye sAthe AvavAnuM nathI, mATe e kanaka ane kAMtAne tyAga karI apUrva saMyama mArgamAM pravRtta thavAnI mArI parama jIjJAsA che. mATe he mAtA ! mane saharSa dikSA levAnI rajA Ape. aneka prakAranI AzAo ane lAlaco ApavA chatAM, meghakumArane tene vicAramAMthI eka Daga paNa haThAvavA tenA mAtApitA samartha na thayAM. tethI mAtApitAe dIkSAnI paravAnagI ApI. paraMtu potAnA saMtoSane mATe eka divasanuM rAjya bhogavavAnI sarata, meghakumAre kabula karI. kauTuMbika purUSone bolAvI meghakumArane rAjyAbhiSeka karyo. aneka suvarNanuM dAna karI, eka divasanuM rAjya bhogavI, sarva vastrAlaMkAre utArI meghakumAre paMcamuchi loca karyo. eka pAlakhImAM besI rAjagRhamAMthI nIkaLI guNazila udyAnamAM prabhu mahAvIra pAse te AvyA ane rAjA zreNika tathA dhAriNI devIe prabhu mahAvIrane putra bhikSA arpaNa karI. prabhue meghakumArane dIkSita banAvI potAnI pAse ziSya tarIke rAkhyA. | meghakumAre sajhAya dhyAnamAM divasa pasAra karyo. rAtrI thaI ane niyama mujaba temane sUvAnI pathArI sarva meTA sAdhuothI chellI, ane javA AvavAnA dvAra pAseja karavAmAM AvI. rAtrinA vakhatamAM
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ aneka munio vAraMvAra laghunIti vagerenA kArya nimitte jatAM AvatAM dvAra pAse sUtelA te navadIkSita muninA zarIranI barAbara vaiyAvacca thavA lAgI. eTale jatAM AvatAM baMne vakhata munionA pagano sparza meghakumArane thato. tethI meghakumArane bahu duHkha thatuM. nirAMte UMghI zakAya nahi, uMdha AvavA lAge ke tarata ekAda muninA paga meghakamAranA paga sAthe athaDAya ja; tethI temaNe AkhI rAtrI uMgha vinA duHkhamAM ja pasAra karI. pariNAme azubha vicAree temanA hRdayamAM sthAna lIdhuM. meghakumArathI A pariSaha sahana na thayo. temane gRhasthAvAsanA sukha sAMbharyA, ane kaThina sAdhu mArgathI nivRtta thavAnI AkAMkSA utpanna thaI prabhAte teo prabhu mahAvIrane vaMdana karavA AvyA. takSaNa te sarvajJa prabhue meghakumAre rAtrimAM karelAM azubha vicAro kahI dIdhAM. meghakumAre te kabula karyuM. prabhu mahAvIre teno pUrva bhava varNavatAM kahyuM, he meghakumAra, tuM pUrvabhavamAM eka sarvopari hAthI hatA. aneka hAthI ane hAthaNIonA samUha vacce tuM abhimAna sahita vasate hate. grISma rUstune samaya hato. eka vakhata vanamAM dAvAnaLa saLagyo. hAthI, hAthaNIo ane aneka pazu paMkhIyo bhayabhrAMta thaIne Amatema nAsavA lAgyAM. tyAre trIjA bhAvamAM paNa AvI ja sthiti thayelI hovAthI te tane yAda AvI, ane hArI vizuddha lesyAnA zubha pariNAmathI tane jAti smaraNa jJAna thayuM. tyArabAda tyAMthI nAsIne eka jagyAmAM AsapAsanA tamAma vRkSo teM mULamAMthI ukheDI nAkhyAM ane jhADa pAna vagaranuM eka medAna teM banAvyuM ke jyAM agni prasarI zake nahi. tyAM te medAnamAM tuM nirbhaya rIte rahyo. te medAnamAM hAthI, siMha, vAgha, ziyALa vagere aneka prANIoe Azraya lIdhe. te vakhate he megha, tAruM zarIra khaNavA mATe te eka paga upADe. aneka prANiyonI gIcogIcamAM ane jagyA mATe halana calana thatAM, tArA paga mUkavAnI jagyA nIce eka sasalo AvI rahaye. zarIra khaNune
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 267 te paga nIce mUkavAno vicAra karyo, tevAmAM te jagyAe eka sasalo tArA jevAmAM Avyo. prANI chavanI mahAna dayAnI khAtara te tArA paga nIce na mUkatAM adhara rAkhyo. he megha, te jIvadayAnA mahAna prabhAve te tAre saMsAra kApI nAkhyo, ane mahAna ratnaciMtAmaNi samAna amUlya manuSyabhavane baMdha karyo. te vanadava aDhI divasa sudhI rahyo. ane pachI zAMta thavAthI prANIo pharavA lAgyA. sasalo paNa tyAMthI khasI gayo. ATalo vakhata adhara page ubhA rahevAthI, tuM nirbaLa, azakta banI gaye. ane paga nIce mUkatAnI sAthe ja tuM ekadama nIce DhaLI paDe. atyaMta vedanA pAmI tyAM ja tuM maraNa pAmyo ane te jIvadayAnA pratApe tuM meghakumAra thayo. tiryaMcanA bhavamAM jyAM samakti prAptinI AzA paNa nhotI, te vakhate apAra kaSTa veThIne teM samatA dAkhavI ! to uttama kuLamAM janmIne, ane jaina dharma pAmIne sAdhu muninA hAthapaganA saMdharSaNanI alpa kilAmanA paNa he megha, tuM sahana na karI zako te keTalA khedanI vAta ? | megha muni Azcaryamugdha banyA. gatarAtrie karelAM azubha vicArono teo pazcAttApa karavA lAgyA. Ama vicAra karatAM temane jAti smaraNa jJAna thayuM. te vaDe bhagavAnanI vAta satya mAnIne vairAgya bhAvanAmAM caDayA. prabhu pAse punaH temaNe dIkSA lIdhI. sakhta tapa japa dhyAna dharI sarva nigraMthane khamAvIne saMthAro karyo, eka mAsano saMthAro bhogavI samAdhi sahita kALa karI teo sarvArthasiddha vimAnamAM devatApaNe utpanna thayA ane tyAMthI vI mahAvideha kSetramAM utpanna thaIne mekSa jaze. nyAya-jevI rIte bhagavAna mahAvIre meghakumArane madhura vacanathI samajAvI saMyamamArgamAM sthira karyo, tevI ja rIte AcAryo koipaNa avinita. ziSyane madhura vacanathI samajAvI saMyama mArgamAM sthira kare.
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 185 metArya muni. unALAnA sakhta tApamAM metArya nAmanA eka jaina muni gaucarI arthe rAjagRhi nagarImAM nIkaLyA che. munivara mahAna tapasvI ane sahanazIlatAne avatAra che. eka mAsanA upavAsa chatAM temanuM teja, gaMbhIratA ane AtmazraddhA jevAne tevAja sudaDha che. bhikSArthe pharatA pharatA A metArya munivara eka sanInA ghara pAse thaIne jatA hatA. sanInI daSTi A sAdhu upara paDI. sonIe ubhA thaI temane vaMdana karIne vahoravAnuM AmaMtraNa karyuM. muni AhAra mATe sonInA gharamAM gayA. sonI keI grAhakane mATe sonAnI javALA taiyAra karato hato. ane te mATe te sonAnA javalAM banAvato hato. munine vaharAvavA mATe kAma emane ema paDatuM mUkIne sonI rasoDAmAM gayo ane munine premapUrvaka AhAra pANI vaharAvyAM. je vakhate tenI A munine vahorAvatuM hatuM, te vakhate eka kauMca nAmanuM pakSI sonInA gharamAM AvyuM ane pelAM senAnAM banAvelAM javalAM carI gayuM. pachI te uDIne sAmenA eka jhADanI DALI para besI gayuM. A dazya metArya muninA jovAmAM AvyuM. metArya muni AhAra laIne bahAra nIkaLyA. have pelo sonI munine harAvIne kAma hAthamAM levA jAya che ke tarataja pelAM javalAM tenA jevAmAM AvyAM nahi. sonIne zaMkA thaI ke jarUra A munie javalAM lIdhA haze. tethI te muni pAchaLa deDayo; muni bahu dUra nahotA gayA tethI sonI tarataja munine pakaDI lAvyo ane temane kahevA lAge -he muni, mahArAM javalAM corI ne laI jAva cho te pAchA lAva. muni mauna rahyA, pharIvAra sonIe kahyuM, chatAM muni bolyA nahi. metArya munine lAgyuM ke je huM kahIza ke A jhADa para beTheluM pakSI tArA javalAM carI gayuM che, to jarUra A sonI A bicArA pakSIne mArI nAkhaze. sanIe
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 269 trIjIvAra muni pAse javalAM mAgyAM. chatAM muni zAMta rahyA tethI sonI vadhAre krodhAyamAna thayuM. teNe munine khUba mAra mAryo ane cAmaDAnI dorIthI muninA hAtha paga vagere majabuta rIte bAMdhyA. pachI teNe munine javalAM ApavAnuM kahyuM, paNa zAMtamUrti munivarane to pariSaha sahana karavAnuM hatuM. teo potAnA jIva samAna ja bIjA jIvone paNa gaNatA hatA, tethI te saghaLuM zAMtithI sahana karavA lAgyA. pachI sonIe munine sakhta tApathI dhagadhagatI retImAM besADayA, ane te mAra mAravA lAgyo. sakhta tApathI A tapasvI muninuM zarIra kSINa thavA lAgyuM, ane cAmaDI utaravA. lAgI. mAthAmAM paNa khADA paDavA mAMDayA. pariNAme metArya muninI khoparI phATI ane taDa daIne avAja thayo. sanIe jANyuM ke have muni mahArA javalAM pAchA Apaze, paNa munivara to jema jema parisaha paDatuM jAya tema tema samabhAve sahana kare, jarA paNa roSa senI upara na lAve ane AtmAnI apUrva bhAvanAnuM smaraNa kare. AvI rIte AtmAnI ucca dazAne bhAvatAM tyAMja zrI metArya munivarane kevaLa jJAna utpanna thayuM. temano amara AtmA dehathI judo paDIne nirvANapadane pAmyo. tevAmAM eka bAI mAthe lAkaDAne bhAro laIne jatI hatI. atizaya bhAra lAgavAthI teNe te bhAro sonInA ghara AgaLa jorathI pachADayo. bhAro nIce paDavAthI meTa avAja thaye. jethI peluM jhADapara beTheluM krauMca pakSI banyuM. tenuM meTuM ekadama pahoLuM thaI gayuM. AthI pelAM carI gayelAM javalAM tenA moDhAmAMthI bahAra nIkaLI gayAM ane nIce paDayAM. sonInI najara tarata javalAM tarapha gaI. javalAMne jotAM ja te ThaMDogAra thaI gayo. munine vinA vAMke duHkha ApyA badala te khUba pazcAttApa karavA lAge. sonIne lAgyuM ke munivarane mArI nAkhyAnI
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 vAta jo rAjA jANaze teA mArA bAra vAgI jaze. hAya ! huM have zuM karUM ? ema vicArI te seAnIe muni pAse jaI metA munivaranA kapaDAM paherI lIdhAM, ane dIkSita banIne te tyAMthI cAlI nIkaLyA. sakhta tapa japa karI, sayama pravA~ pALIne teNe paNa AtmAnuM kalyANa karyuM, dhanya che metA muni jevA mahAnubhAvI kSamAzramaNane. 186 metA gaNadhara ( vacchadezamAM AvelAM tugika gAmamAM vasatA kauDinya gautranA datta nAmanA brAhmaNu ane varUNudevA mAtAnA teo putra hatA. umara lAyaka thatA vedAdi cha zAstramAM praviNu banI, te 300 ziSyAnA adhyApaka thayA. temane - paraleAka che ke nahi ' e viSayane saMzaya hatA, te bhagavAna mahAvIre dUra karyAM, AthI temaNe potAnA ziSyA sahita 37 varSanI uMmare prabhu pAse dIkSA lIdhI; ane bha. mahAvIranA dazamA gaNadharapade AvyA. 10 va chadmasthapaNAmAM rahyA, 47 mA varSImAM kaivalyajJAna pAmyA, 16 varSI kaivalya pravA~mAM vicarI ekaMdara 62 vanuM AyuSya pUrNa karI te nirvANa pAmyA. 187 mA putra gaNadhara. prabhu mahAvIranA sAtamA gaNadhara mau putra thayA. te kAzyapagotranA bhaugAma nivAsI mauya nAmaka brAhmaNanA putra hatA. temanI mAtAnuM nAma vijayadevA. te cAra veda, cauda vidyAdi aneka zAstromAM pAraMgata hatA, ane 350 ziSyAnA adhyApaka saMdeha hatA, te bha. , hatA. temane ' devA che ke nahi ' e bAbatane mahAvIre dUra karyAM, eTale 65 varSanI uMmare tee dIkSita banI gaNadhara banyA. 14 varSI chadmasthapaNAmAM rahyA, 80 mA varSoMnI zarUAtamAM kaivalyajJAna thayuM. 16 varSa kaivalya prava+mAM vicarI
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 aneka jIvAnA ulhAra karI, teo 95 varSanuM AyuSya bhegI prabhunI hayAtimAM ja nirvANu--meAkSa padhAryAM. 189 maMDita guNadhara. chaThThA gaNadhara zrI maMDita, vAsiSTha gautranA, mau gAmanA rahiza hatA. temanA pitAnuM nAma dhanadeva ane mAtAnuM nAma vijayadevI. te dhaNA ja buddhimAna hatA, tethI TuMka samayamAM cauda vidyAmAM pAraMgata thayA. temane 350 ziSyA hatA. temane * budha ane meAkSa'nI bAbatamAM saMzaya hatA, te bhagavAne nivAryAM, eTale temaNe 54 mA varSe prabhu pAse jaina pravA~ aMgIkAra karI; ane gaNadharapada pAmyA. 14 varSa chadmastha avasthAmAM rahyA pachI 68 mA varSe temane kaivalyajJAna thayuM. 16 varSI kevaLIpaNe vicaryAM pachI, 83 varSanuM AyuSya pUrNa karI tee muktipadane pAmyA. 189 rahenemI--rAmatI dhanapati kuberanI banAvelI, seAnAnA gaDha ane ratnanA kAMgarAvALI dvArikAnagarImAM zrIkRSNa vAsudeva rAjyAsane hatA. temanA adhikAra nIce khIjA seALa hajAra rAjAe te ja nagarImAM rAjya karatA hatA. temAMnA eka rAjA ugrasena paNa hatA. temane dhAriNI nAmanI rANI hatI. temane eka putrI hatI. nAma ' rAjematI.' zrI nemIzvara bhagavAna saMsAramAM hatA, ane lagna nhAtA karatA, paNa kRSNa vAsudeve khUba kahevAthI lagna mATe te kabula thayA ane temane vivAha A rAjematI sAthe nakkI karavAmAM AvyuM. lagnane divase zrI temanAtha jyAre teAraNe AvyA, tyAre pazuonA kavilApa sAMbhaLIne nemanAtha prabhu tAraNethI pAchA pharyAM, ane dIkSA lIdhI. rAjematI paNa mahAna saMskArI hatI. te sarvAMsiddha vimAnamAMthI cyavIne ahiM avatarI hatI. rAjematIne khIje paraNavA mATe
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 dhaNAoe kahyuM, paNa teNe teA te badhI vAta tiraskArI kADhI, ane kahyuM ke jagatamAM strIone ekaja pati hoI zake. ane mhArA patie jyAre Atma-sAdhanA karavA mATe dIkSA lIdhI che, tyAre mhAre paNa te ja raste javuM joI e. ema kahIne rAjematI paNa dIkSA laine cAlI nIkaLyA ane tapasayamamAM AtmAne bhAvatAM vicaravA lAgyA. ekavAra rAjematI sAdhvIjI temanAtha prabhune vAMdIne pAchA Ave che, tevAmAM vRSTi thaI ane peAtAnA kapaDAM pANIthI bhiMjAyAM. te sUkavavA mATe rastAmAM AvatI eka guphAmAM tee dAkhala thayAM, ane tyAM tamAma kapaDAM utArI nagna dazAmAM rahI te kapaDAM sUkavavA mUkyAM. A tarapha temanAtha prabhunA bhAI rahanemi ( rathanemi ) e paNa dIkSA lIdhI hatI. teo gAcarI karIne prabhu pAse vaMdana karavA jatA hatA; paNu rastAmAM vRSTi thavAthI te paNa te ja guphAmAM peDA, ke jyAM rAjematI gayA hatA. guphAmAM aMdhakAra hatA, paNa rAjematInuM rUpa divya prakAza jevuM hatuM. tevAmAM rahaneminI najara rAjemato upara gaI. rAjematIne nagna dazAmAM jotAMja rahanemine kAmavikAra utpanna thayA. te mAhAMdha banI gayA. tarataja te rAjematI pAse AvI khelyA. ahA rAjeMmati, zuM tamArUM rUpa che ! ATalI nAnI uMmaramAM tamAre dIkSA levI ceAgya nathI. vaLI paNa bhAga bhAgavavAnI IcchA rAkhuM chuM mATe mArI pAse AveA. ApaNe sukha bhAgavIe. rAjematI kheAlI:-aheA rahanemi, tame A zuM khele che ? saMsAra cheDI tyAgI thayA chatAM strI bhAganI AkAMkSA zuM hajI tame rAkhI rahyA che. ? rahanemi--hA. saMsAra cheDayA e vAta kharI, paNa hamArA jevI suMdara strI maLatI hAya tA sAdhupaNuM cheDI devu... mane ThIka lAge che. vaLI ApaNe ane sukha bhAga bhAgavazuM ane pachI sAdhu kyAM nathI thaI zakAtuM ?
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjematI-dhikAra che, hamArA jIvanane, rahanemi, dhikkAra che. tamArA bhAI nemanAthe mane viSa samAna mAnIne chAMDI ane zuM tame te chaDelA viSane pharI bhegavavA mAge che ? agaMdhana kULanA sarpo marI jatAM paNa vameluM viSa pAchuM cUsatAM nathI. to mahAna ratnaciMtAmaNI samAna maLelA A sAdhumArgathI bhraSTa banI tamArA bhAIthI iMDAyelI huM, tenI sAthe zuM tame bhoga bhogavavA mAgo che? svapnaya paNa tema bananAra nathI. vaLI huM sAdhvI chuM eTale tamArI te IchA trikALe paNa tRpta thavAnI nathI. eka tiryaMca sarpa jevAM prANIo paNa samaje, ane tame dIkSita chatAM bhoganI IcchA dharAvo cho ? samaje, rahanemi ! samaje, tamAre Atma dharma vicAre. huM ugrasena rAjAnI putrI chuM, tame samudrakumAranA putra che. maherabAnI karI ApaNe baMnenAM kULa tarapha ekavAra najara karo. vaLI saMyamI banIne jyAM tyAM pharatAM tame ghaNI saiAMdaryavAna strIo jeze, ane temAM manalubdha karazo to anaMta saMsAramAM bhramaNa karatA chatAM paNa tamArA pAra nahi Ave. uttama manuSyabhava, uccakuLamAM janma, zAstra zravaNa, saddagurUno samAgama, jainadharma ane saMyama, jIvane anaMtakALe paNa maLavA durlabha che ! jAo, jAo, rahanemi, jAo, tamArA bhraSTa vicAro choDI, vizuddha thavA zrI nemIzvara bhagavAna pAse jAo, ane pApanI AlocanA laI saMyamamArgane sudhAro. A sAMbhaLI rahanemi ThaMDAgAra thaI gayA. rAjematInA bodhaka vacane rahaneminA hRdayamAM ArapAra utarI gayA. temaNe tarataja rAjematInI kSamA mAgI. te sAthe pitAne kharAba vAsanAthI ThekANe lAvavA mATe tenI prazaMsA karI. rahanemi nemaprabhu pAse jaI AlocanA laI zuddha thayA, ane saMyamamArgamAM addabhuta rIte AgaLa vadhI kaivalyajJAnane pAmyA. rAjematIe rahanemine sthira karyA, tyAMthI kapaDA paherI teo
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 prabhune vaMdana karavA gayA. tyArabAda saMyama, tapa, kriyAmAM AtmAne bhAvatAM kaivalyajJAna pAmI rAjematI paNa meAkSamAM gayA. dhanya che, rAjeMmatI samA bALa brahmacArI satI-sAdhvIne. temane ApaNA trikALa vaMdana hAjo. 190 rAma te munisuvrata svAmInA vakhatamAM baLadeva tarIke prasiddha thayA. temanA bhAI lakSmaNa vAsudeva tarIke prasiddha thayA. rAmacaMdra ayeAdhyAnA sUryavaMzI rAjA dazarathanA moTA putra hatA. temanI mAtAnuM nAma kauzalyA. zrI rAma videha dezanA janaka rAjAnI putrI sItAne paraNyA hatA. uMmara lAyaka thatAM, temanI apara mAtA kaikeyInI svA buddhine kAraNe pitAnA vacana pAlanane khAtara temaNe vanavAsa svIkAryAM. temanI sAthe sItA ane lakSmaNa paNa vanamAM gayAM; tyAM eka paNakuTi AMdhIne rahyA. rAma lakSmaNanI gerahAjarInA lAbha laI, laMkAneA rAjA rAvaNa sItAnuM haraNa karI gayA. sItA mahAsatI hAI rAvaNanI durbuddhine tAme thayA nahi. rAvaNanI strI maMdodarIe potAnA patine satIne nahi saMtApatA pAchI soMpI devAnI vinaMti karI, parantu 'vinAza kALe viparIta buddhi' e anusAra dhamaMDI rAvaNe koInuM hitakathana gaNakAryuM nahi. Akhare sItAneA patto maLatAM, rAmacaMdra tathA lakSmaNe hanumaMta, sugrIva Adi yAddAonI madada laI laMkA para caDAI karI, tyAM lakSmaNe prativAsudeva rAjA rAvaNane mAryAM, ane tenuM rAjya tenA bhAI vibhiSaNane sAMpyuM. tyArabAda sItAne laI rAmacaMdrajI vagere pAchA AvyA. vanavAsa kALa pUrA thaye teo ayeAdhyAmAM AvyA ane rAjya saMbhALyuM. ghaNA varSo sudhI te lakSmaNa sAthe rahyA. tyArabAda lakSmaNanuM mRtyu thatAM zrI rAme dIkSA lIdhI; ane mahAtapa karI teo kaivalya jJAna pAmI meAkSamAM gayA. (rAmanuM khIjAM nAma padma paNa hatuM.)
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 275 191 rAvaNa munisuvrata svAmInA samayamAM dakSiNa bharatanI laMkA nAmanI naga- rInA te prativAsudeva rAjA hatA. te traNa khaMDanA adhipati hatA; eTale ardho bharata tenA tAbAmAM hatA. tene kuMbhakarNe ane vibhiSaNa nAmanA e bhAI o hatA, temaja IMdrajita Adi aneka putro ane maMdodarI . Adi aneka rANIo hatI. rAvaNa mahA samRddhizALI hovA chatAM, tene eka evA niyama hato ke je strI potAne na Icche, tene paravuM nahi. Ama chatAM te peAtAnI bahenanA bhaMbheravAthI eka divasa uzkerAyA, ane zrI rAmacaMdrajInI suzIla patnI sItAdevIne upADI lAvyeA. Akhare yuddha thayuM, teNe peAtAnuM cakra lakSmaNa para cheDayuM, parantu vAsudeva lakSmaNane te kaMI asara na karI zakayuM. jIhmaNe teja cakra peAtAne hAtha karI, teja cakra vaDe rAvaNanuM mRtyu nIpajAvyuM. rAvaNa mRtyu pAmIne narakamAM gayA.* 192 rUkimaNI te dvArikAnA rAjA zrI kRSNanI rANI ane vidarbha dezanA bhImaka rAjAnI putrI hatI. teNInuM rUpa athAga hatuM. ekavAra nArade teNInA rUpanA vakhANu zrI kRSNa pAse karyAM, AthI kRSNane teNInI sAthe lagna karavAnI IcchA thaI. A vakhate vidarbhamAM bhImakanA putra phikama rAjagAdI para hatA, teno pAse kRSNe dUta mAkalyA rUkima *24 tIrthaMkarA, 12 cakravatI, 9 vAsudevA, 9 prativAsudevA ane 9 maLadevA e 63 zalAkA (zlAdhya) puruSA kahevAya che. cakravartInI gati meAkSa, devaleAka ane narkanI hAya che, vAsudevA ane prativAsudevA nanA adhikArI heAya che ane baLadave devalAka ane mekSanA adhikArI hoya che. narake janArA cakravatI tathA vAsudeve thADAka bhavA karI chevaTe meAkSanA ja adhikArI bane che evA jainAgamanA siddhAnta che. saM.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 rAjAe dUtane kahyuM ke tArA rAjA govALanA putra che, mATe tenI sAthe mArI bena nahi paraNAvuM, tene teA zizupALa rAjA sAtheja paraNAvavI che. AthI krUta vidAya thayA. A tarapha nAradaRSie rUkimaNI pAse jaI kRSNanAM rUpa guNanA vakhANa karyAM, eTale kimaNInI phAInI yukitathI kRSNane chAnI rIte vidanA udyAnamAM khelAvavAmAM AvyA, tyAM nAgadevanI pUjA karavAne bahAne rUkimaNI pAtAnI phrAi sAthe te udyAnamAMnA devaLe gaI, tyAM zrI kRSNe AvI teNInuM haraNa karyuM, eja vakhate rUkmiNInA vivAha prasaMga hatA ane zizupALa pAtAnA sainya sAthe paraNavA mATe tyAM AvyA hatA. kimaNInA haraNanA samAcAra tarataja zaheramAM pharI vaLyA. eTale zizupALa tathA rUkima rAjA kreAdhe bharAyA; ane rUkimaNIne prapaMcathI rathamAM besADIne upADI jatAM kRSNa ane khaLabhadranI teoe pu pakaDI. baLabhadre temane sAmaneA karyAM, ane kimane pakaDIne AMdhyA, parantu chevaTe dayA lAvI tene cheDI mUkayA. zizupALa paNa nirAza banI pAche karyAM. zrI kRSNe dvArikAmAM pahoMcI jaI rUkamaNI sAthe lagna karyuM. tenAthI temane pradyumna nAme mahAsama putra thayA. Akhare dvArikAnA dAha sAMbhaLyA pachI bIjI rANI sAthe rUkimaNIe dIkSA lIdhI ane Atma kalyANa karyuM. 193 rUpIrAjA te kuNAla dezanI zrAvasti nagarInA rAjA hatA. pUrva bhavamAM te vasu nAmanA rAjA ane mahAkhala kumAranA mitra hatA. te mahAbala sAthe dIkSA laI sakhta tapa karI jayaMta nAmanA anuttara vimAnamAM deva thayA hatA. tyAMthI cyavI zrAvastimAM te rAjA thayA. tene subAhu nAme kuMvarI hatI. tenA cAturmAsika snAnane utsava AvavAthI, te nimitte rAjamAgamAM puSpanA vizALa ane suzobhita maMDapa karAvI vacce eka suvarNanI pATa mUkAvI tenApara subAhu kuMvarIne besADIne rANIoe teNIne
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 277 snAna karAvyuM, ane suMdara vastrAlaMkAra paherAvI rAjA pAse mokalI. A vakhate kumArInuM rUpa athAga hatuM. tethI AnaMda pAmI rUpI rAjAe pitAne varSadhara nAmanA dUtane bolAvIne kahyuM, ke hame ghaNe sthaLe pharo cho, to AjanA jevo mahAna utsava hame kyAMI joyo che? dUte kahyuMH mahArAjA ! mithilA nagarInA kuMbharAjAnI putrI mallIkuMvarInI janmagAMTha vakhate thayelA utsava AgaLa Apano A utsava kAMI gaNatrImAM nathI, ema kahI teNe malIkuMvarInA zarIra sauMdaryanuM varNana karyuM. te sAMbhaLI rAjAne mallIkuMvarIne paraNavAnI IcchA thaI. tethI kuMbharAjA pAse teNe pitAne dUta mokalyo. kuMbharAjAe nA kahI, tethI jitazatru Adi rAjAo sAthe saMpa karI rUpI rAjA mithilA para caDI Avyo. temAM mallIkuMvarInI yuktithI teNe bodha pAmI dIkSA lIdhI. aMte sametazikhara para anazana karI rUpIrAjA mekSamAM gayA. 194 revatI. meDhaka gAmamAM koI eka zreSTinI te patnI hatI. jenazAsana pratye tene atizaya prema hovAthI prabhu mahAvIranI te parama upAsikA hatI. ekavAra jyAre gozALAe prabhu para tejulesyA pheMkI ane prabhune deha lehakhaMDavALo thayo, te maTADavAnA hetuthI prabhue potAnA siMha nAmanA aNagArane revatIne tyAM mokalyA. prabhune thayelA upasargathI revatI jJAta hatI, tethI teNe prabhunuM darada maTe te mATe kohaLApAka banAvyo hato, ane gharanA mANaso mATe bIjorApAka banAvyo hato. siMha aNugAra revatIne tyAM padhAryA ke teNIe munine vaMdana karI kahyuMH mahArAja, Aje mAruM ghara pAvana thayuM. Apane zuM joIe ? siMhaaNagAra bolyAH prabhue mane tamAre tyAM banAvelo pAka vaherI lAvavAnI AjJA ApI che. A sAMbhaLI revatI harSa pAmI ane kohaLApAka laI AvIne munine vahorAvavA lAgI. munie kahyuM. A te hame prabhune mATe ja banAvyo che, tethI te akalpanIya
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 che. mATe bIjorApAka, je tame banAvyo che te vaherA. revatI bolIH mahArAja, te te vAparI nAkhyo. siMhamuni belyAH prabhunA kahevAthI huM jANuM chuM ke te pAka tamArA vAsaNamAM gheDa ceTI rahyo che. A jANI harSa pAmI, revatIe bIjorApAkanuM pAtra lAvI, temAM eTale thoDeka bIjorApAka utkRSTa bhAvathI siMhamunine vaherAvyo. A bhAvanAnA pratApe revatI zrAvikAe tIrthaMkara nAma kama upArjana karyuM. anukrame gRhastha dharmanuM niraticArapaNe pAlana karI te devalokamAM gaI. 15 rahiNI. zreNika rAjAnI rAjagRhI nagarImAM dhAsArthavAha nAmane mahAddhivaMta zeTha raheto hato. tene dhanapALa, dhanadeva, dhanagopa ane dhanarakSita e nAmanA cAra putro hatA. te cAre putrone cAra strIo hatI. jemanA nAma 1 ujhajhIyA, 2 bhagavatI, 3 rakSitA, 4 rohiNuM anukrame hatAM. eka vakhata dhannAsArthavAhane vicAra thaye ke huM mahArA kuTuMbamAM agragaNya chuM. dareka kArya hArI salAhathI ja karavAmAM Ave che. paraMtu mahArI gerahAjarImAM agara hArA mRtyu pachI mArI saghaLI mIlkatanI zI vyavasthA thaze, athavA te sArI rIte koNa sAcavI zakaze, agara kuTuMbamAMnA keI mANasane kuraste jatA athavA akArya karatAM koNa aTakAvaze; mATe huM hArI cAra putravadhuone DAMgaranA pAMca akhaMDa dANuM ApIne parIkSA karuM ke temAM koNa ane kevI rIte tenI rakSA kare che, athavA vRddhi kare che. e vicAra karIne bIje divase savAramAM zeThe mitrajJAti vagerene jamaNuM ApyuM. temAM cAra putravadhuone bolAvI satkAra sanmAna ApI jamADI. pachI jJAtijano vacce moTI putravadhu ujhajhIyAne bolAvI, ane kahyuM -vahu, lyo A pAMca DAMgaranA dANA, ane
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra9 jyAre huM pAchA mAguM tyAre te mane Apaje.' tyAra pachI bIjI trIjI ane ethI ema dareka strIne bolAvIne darekane pAMca pAMca DAMgaranA dANuM ApyAM ane pote mAge tyAre pAchA ApavA jaNAvyuM. prathama moTI vahue te dANa laIne vicAra karyo ke mArA koThAramAM DAMgara ghaNI bharI che, to mArA sasarA mAgaze te vakhate temAMthI lAvIne ApIza. ema kahIne teNe te pAMca dANA pheMkI dIdhA. bhagavatI nAmanI bIjI putravadhu paNa e ja vicAra karIne, te DAMgara uparathI tarA utArIne dANuM khAI gaI ane pitAnA kAme lAgI. trIjI rakSitA nAmanI putravadhu te dANuM laIne ekAMtamAM gaI ane vicAra karyo ke mArA sasarAe mitra, jJAti, kuTuMbaItyAdi sarvanI sanmukha A pAMca dANA mane ApyA che, mATe temAM kaMIka bheda ho joIe. ema dhArI te pAMca dANAne eka vastramAM bAMdhI tene ratnanA karaMDIyAmAM rAkhyA, ane te karaMDIyAne eka peTImAM rAkhe. pachI te peTI esIkA nIce rAkhI savAra sAMja be vakhata roja tenI saMbhALa karavA lAgI. rohiNI nAmanI sauthI nAnI putravadhue rakSitA mAphaka vicAra karyo ke AmAM kaMIka kAraNa hovuM joIe. mATe A dANAnI barAbara rakSA karavI joIe. eTaluM ja nahi paNa temAM vRddhi karavI joIe. ema dhArI teNe pitAnA gharanA nokarane bolAvIne kahyuM ke "A DAMgaranA dANA laI jAo, ane bahu varSAda thAya te vakhate eka nAnI kyArI banAvI, temAM A pAMca dANuM vAvaje, ane te kayArIne pharatI eka vADa banAvI tenI barAbara rakSA karaje. prathama varSARtumAM teNe te dANu vavarAvyA, bIjI sAla paNa utpanna thayelA saghaLA dANA vavarAvyA, ema dara varSARtumAM tamAma utpanna thatI DAMgara vAvatAM temAM puSkaLa vRddhi thatI gaI. anukrame cAra varSa sudhI te vAvI. taiyAra thaye tene
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra0 kApIne khaLAM banAvyAM. temAM tene masaLI, svaccha karI te DAMgara vAsaNamAM bharI lIdhI ane tenI rakSA karavA lAgI. pAMcame varSe dhannAe te dANuM pAcho mAgavAne vicAra karyo. eka divase svajana, mitra, jJAti tathA putravadhuo vagerene belAvI, bhejana vagere jamADI zeThe temanuM sanmAna karyuM. tyArabAda sauthI pahelAM moTI putravadhune bolAvIne prathama ApelA pAMca dANuM pAchA mAgyA. ujhajhIyAe koThAramAM jaI temAMthI pAMca dANa lAvI dhannAsArthavAhane ApyA. dhannAsArthavAhe ujhajhIyAne sogana ApIne kahyuM ke he putrI, meM tane je pAMca DAMgaranA dANuM ApyA hatA te A che ke bIjA ? ujhajhIyAe satya hakIkata jAhera karatAM te dANA bIjA hovAnuM jaNAvyuM. dhannA sArthavAha tenA para gusse thaye ane tene gharanuM jhADuM kADhavAnuM, pANI chAMTavAnuM, chANa vAsIduM karavAnuM tathA lIMpavA guMpavAnuM vagere gharanI bahAranuM dAsa, dAsInuM kAma soMpyuM. tyArabAda bIjI bhagavatIne pUchayuM, teNe paNa tevo ja javAba Apyo. teNI te dANa khAI gaI hatI tethI tene DAMgara khAMDavAnuM, ghauM daLavAnuM, rasoI karavAnuM, vAsaNa mAMjavAnuM, ane gharanI aMdaranuM paracuraNa kAma soMpavAmAM AvyuM. trIjI rakSitA nAmanI putravadhu pAse jyAre te dANa mAgavAmAM AvyA, tyAre te ghera gaI ane ratnanA karaMDIyAmAMthI vastrathI bAMdhelA dANa lAvI. jyAre tene teja dANa hovA viSe pUchavAmAM AvyuM tyAre teNe saghaLI satya vAta nivedana karI. dhanA sArthavAha AnaMda pAme ane teNe sarva hIrA, mANeka, suvarNa vagere dhanabhaMDAranI kuMcIe rakSitAne soMpI. chevaTe rahiNI nAmanI cothI putravadhune pUchavAmAM AvyuM. tyAre teNe kahyuM -"he tAta ! mane puSkaLa gADA gADIo Apo, jethI huM
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 281 tamArA te pAMca dANu lAvI ApuM.' dhanAe kahyuM putrI, mArA pAMca dANuM gADA gADIomAM tuM kevI rIte lAvIza ? te sAMbhaLI teNe uparokta sarva vAta vidita karI. dhanA sArthavAhe gADA ApyAM. hiNIe pAkelI tamAma DAMgarathI te gADAo bharAvyAM. je rAjagRhI nagarInA rAjamArganI madhyamAM thaIne te DAMgarathI bharelAM gADAMo jatAM joIne nagarajanoe vAta jANavAthI, sarva kaI dhannAsArthavAhanI rohiNI nAmanI putravadhunI muktakaMThe prazaMsA karavA lAgyA. dhanAsArthavAha DAMgaranA bharelAM gADAMo joIne khUba AnaMda pAmyo ane tenA Azcaryano pAra na rahyo. pachI teNe te rohiNIne, dareka kAryamAM salAha ApavAnuM kAma saMpyuM, ane teNIne gharamAM sarvathI mATI sthApita karavAmAM AvI. nyAya jevI rIte ujhIyA DAMgaranA pAMca dANuM nAkhI devAthI, lokamAM niMdAne pAtra banI, halakuM kAma karI duHkhI thaI. tevI rIte sAdhu sAvI paMca mahAvrata aMgIkAra karIne pramAdavaza zithila banIne paMcamahAvratane pheMkI de, to teo A bhavamAM niMdAne pAtra bane, ane parabhavamAM duHkhI thAya. jema bhagavatI te pAMca dANAne khAI gaI, ne mahenata majurInuM kAma karIne duHkhI thaI, tema sAdhu sAdhvI, paMcamahAvata dhAraNa karIne, rasanA lolupI banI vrata bhaMga kare to hilanA niMdA pAme ane saMsAramAM paribhramaNa kare. jema kSitAe pAMca dANAnuM umadA rIte rakSaNa karyuM tema sAdhu sAvI paMca mahAvratanuM mULa guNamAM rahIne yathArtha rakSaNa kare te cAra tIrthamAM pujyanika bane, ane AtmakalyANa sAdhe. jema rahiNI pAMcadANAnI vRddhi karIne prazasA pAmI, tema sAdhu sAdhvI paMca mahAvrata laIne, saMyama tapamAM vRddhi kare te A bhavamAM sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA e cAre tIrthamAM prazaMsA pAme, pujanika bane ane parabhavamAM anaMta saMsArane cheda karI siddhagatine pAme.
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 16 rahiNI cora, rAjagRha nagaranI pAse AvelA vaibhAragIrI parvatanI guphAmAM rohiNIyo nAmano purUSa corIne dhaMdho karato hato. ekavAra tenA bApe tene kaheluM ke, mahAvIra nAmano eka mANasa che teno upadeza kadI sAMbhaLato nahi, temaja mahAvIra jyAM hoya te raste paNa na jato, kAraNa ke tethI ApaNuM dhaMdhAne ghaNuM hAni pahoMcaze. putre pitAnI A zikSA barAbara manamAM dhAraNa karI rAkhI. jyAM mahAvIranuM nAma sAMbhaLe tyAMthI te dUra nAsI jato. keI ekavAra udyAnamAM besI prabhu mahAvIra dharmopadeza ApI rahyA hatA, teja sthaLe rohiNIyAne acAnaka AvavuM paDayuM. rohiNIyA mATe A sivAya pasAra thavA mATe bIjo eka rasto na hato, tethI teNe kAnamAM AMgaLIo ghAlI dIdhI ke rakhene mahAvIrano upadeza potAnA kAnamAM praveza karI de. daivayoge rohiNIyAnA pagamAM kAMTo vAgyo, te kADhavA teNe kAne dIdhele hAtha paga AgaLa lAvI kAMTe kADhavAno prayatna karyo. eja vakhate prabhunA upadezamAMnA nIcenA zabdo tenI zravaNendriyamAM paDyA:-(1) deva pRthvIthI addhara cAle temaja teo AMkhonuM palaDuM mAre nahi. A zabdo rohiNIye sAMbhaLyA. keTalAka vakhata pachI corI karatAM te pakaDAyo. te vakhate teNe potAnuM nAma ThAma khoTuM ApyuM, temaja tenI pAsethI corInI vastuo kAMI nIkaLI nahi, AthI tene cora TharAvavA saMbaMdhamAM zreNika rAjA saMzayamAM paDyo. A kAma teNe abhayakumArane soMpyuM. abhayakumAre eka yukti racI. teNe rohiNIyAne ghenavALo kephI padArtha khavarAvyA eTale te bebhAna banyuM. pachI tene uMcakIne eka vimAna jevA rAjamahelamAM sUvADyo. tyAM be strIo devIo tarIke rAkhI. ghena utaryA pachI pelI be strIo bolI -aho ! nAtha, hame evAM zAM dAna puNya karyA ke A devalokamAM amArA svAmI tarIke utpanna thayA ! rehiNI vicAramAM
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 283 paDaco ke zuM huM A satya jouM chuM ke svama ? zuM A sAkSAt devIe che ? huM deva thayA haIza ? A vakhate tene bhagavAnanAM vacana yAda AvyAM. teNe pelI strIe sAme joyuM te temanA paga jamInane aDakelA hatA, temanI AMkhA kSaNe kSaNe palakArA mArI rahI hatI. AthI te samajyA ke kharekhara SaDyaMtra racavAmAM AvyuM che. have mAre mArA cArIneA dhaMdhe tyajI devA joIe, ane je mahAvIranuM ekaja mAtra vAkya sAMbhaLavAthI ATaluM jANavAnuM maLyuM tA haeNmanA hu MmezanA saMsathI keTalAye lAbha maLe, ema vicArI abhayakumAra AvatAM teNe potAnI ceArInA kRtyAne pazcAttApa karI pravA~ levAnI vAta vidita karI. abhayakumAre tene cheDI dIdhA. rAhiNIye ekaThuM kareluM tamAma dhana zreNikarAjAne soMpyuM ane te dIkSA laI cAlI nIkaLyA; sapta tapAdi karI te devalAkamAM gayA. 197 lakSmaNa. ayeAdhyAnA rAjA dazarathanI sumitrA rANIthI utpanna thayelA putra. rAvaNa nAmanA prativAsudevane mArI AThamA vAsudeva tarIke te prasiddha thayA; ane rAma baLadeva tarIke prasiddha thayA. traNa khaMDa jItI lakSmaNu ayeAdhyAnA rAjasihAsane acakravartI tarIke birAjyA. temanuM bIjuM nAma nArAyaNa hatuM. bArahajAra varSanuM AyuSya bhAgavI, munisuvrata svAmInA nirvANa pachI teo mRtyu pAmI ceAthI narake gayA. 198 vaSNu. vizALA nagarInA ceDArAjAnA nAga nAmanA rathikanA putra. te bha. mahAvIrane parama bhakta hatA. teNe zrAvakanA bAravrata dhAraNa karyAM hatA. te mahAsama senApati paNa hatA, ane tapazcaryAmAM paNa te mahAsamartha hatA. ekavAra chaThThanA pAraNe ahama karavAnI tenI IcchA
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 chatAM rAjAe kaheNa mokalyuM ke Aje tamAre zreNika sAthenA yuddhamAM senApati tarIke javAnu che. AthI peAtAnA dezanI rakSAne khAtara te senApati banI yuddhe caDayo. parantu pahelA vratanI vidhi anusAra pahelA dhA teNe na karyAM paNa jyAre zreNikanA senApatie varUNa para pahelA dhA karyAM, ane varUNanAganuM masthAna bhedAyuM, tyAre ja teNe ekaja dhAthI te senApatine svadhAma pahoMcADI dIdhA; A vakhate te mRtavat sthitimAM hatA, tethI teNe raNukSetranI bahAra jaIne eka jagyA pramArjana karIne AleAcanA laI saMthArA karyAM ane prabhunuM smaraNa karavA lAgyA. zuddha pariNAme te kALadhama pAmIne pahelA saudharma devalAkamAM gayA; ane tyAMthI mahAvidehamAM janma laI teja bhavamAM te meAkSamAM jaze. 199 vyakta gaNadhara. bha. mahAvIranA ceAthA gaNadhara vyakta mahArAja, kAlAka gAmanA rahiza hatA. temanA pitAnuM nAma dhanamitra. mAtAnuM nAma vArUNI, teo bhAradvAjageAtranA brAhmaNa hatA. temane 'pRthvI Adi pAMca bhUta che ke nahi ' e saMbaMdhI saMzaya hatA. te dUra thatAM temaNe peAtAnA 500 ziSyA sAthe prabhu mahAvIra pAse dIkSA lIdhI, ane gaNadhara pada para AvyA. temaNe IMdrabhUtinI mAphka 51 mA varSe dIkSA lIdhI hatI. 12 varSa chadmasthapaNe raho khUba abhyAsa karyAM. 63 mA varSe kaivalyajJAna pAmyA, 18 varSa kevaLIpaNe vicaryA ane 80 vanuM AyuSya pUrNa karI teo meAkSamAM gayA. 200 vAyubhUtigaNadhara. te pahelA ane bIjA gaNadhara IMdrabhUti tathA agnibhUtinA bhAI thAya. te gautama gAtranA vasubhUti brAhmaNa ane pRthvI mAtAnA putra hatA. temane A zarIra che teja AtmA che ke 66
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 285 zarIrathI AtmA bhinna che' evo saMdeha hato. bha. mahAvIranA samAgamamAM AvatAM bhagavAne te saMdeha dUra karyo, eTale temaNe potAnA 500 ziSyo sahita 43 mA varSe dIkSA lIdhI. 10 varSa chamasthapaNAmAM rahyA pachI pa3 mA varSe kaivalyajJAna pAmyA. 18 varSa kaivalya pravajyamAM vicarI, 70 varSanuM AyuSya pUrNa karI prabhunI hayAtimAM teo nirvANa pAmyA. vAyubhUti prabhu mahAvIranA trIjA gaNadhara hatA. 201 vAsupUjya. caMpApurInA vasupUjya rAjAnI jayAdevI nAmaka rANInI kukSimAM dazamA devalokamAMthI AvIne jeTha zudi 9 nI rAtrie teo utpanna thayA. mAtAe 14 svama dIThAM. svaprapAThakee mahAbhAgyazALI tIrthakarane janma thavAnuM kahyuM. rAjArANI AnaMda pAmyA. anukrame garbhakALa pUro thaye, phAgaNa vadi 14 nA roja prabhune janma thayo. Idroe janmotsava ujavyo. pitAe temanuM "vAsupUjya " evuM nAma ApyuM. yauvanavaya thatAM pitAe temane paraNavAno ane rAjyAsane besavAno Agraha karyo, paraMtu temaNe nA kahI. A samaye lokAMtika devoe AvI prabhune dharmamArga pravartAvavAnI udghoSaNuM karI, eTale temaNe varasIdAna ApI 600 rAjAo sAthe, chaThThatapa sahita phAgaNa vadI amAse dIkSA aMgIkAra karI. vAsupUjya svAmInA vakhatamAM bIjA vAsudeva dipRSTa, baLadeva vijaya ane prativAsudeva tAraka e traNa glAdanIya puruSa thayA. eka mAsa chamasthapaNe rahyA pachI, mahA suda 2 ne divase chaThThanI tapazcaryAmAM prabhune kaivalyajJAna thayuM. temane sUkSma vagere 66 gaNadhara thayA. temanA saMgha parivAramAM 7ra hajAra sAdhu, 1 lAkha sAdhvIo, 215 hajAra zrAvake ane 436 hajAra zrAvikAo hatA. vAsupUjya svAmI pitAno mekSakALa samIpa jANI caMpA
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 nagarImAM padhAryAM. tyAM 600 muni sAthe anazana tapa karyAM. eka mAsane aMte azADa zudi caudaze prabhu meAkSapadane pAmyA. temanuM kula AyuSya 72 lAkha varSoMnuM hatuM. 202 vijaya aLadeva. teo dvArakA nagarInA brahma nAmaka rAjA ane subhadrA nAmanI rANInA putra tathA pRiSTa vAsudevanA oramAna bhAI hatA. teo 75 lAkha varSanuM AyuSya bhogavI vAsupUjya svAmInA vakhatamAM meAkSa gayA. 203 vimaLanAtha. kAMpalapura nagaramAM kRtavarmA rAjAnI zyAmA nAmaka rANInI kukSie 8 mA devalAkathI cyavIne vaizAka zudi bAraze te utpanna thayA. mAtAe cauda svama dIThAM. garbhIkALa pUrA thaye mahA zudi pitAne AnaMda thA. iMdroe trIje temanA janma thaye!. mAtA janmAtsava ujavyeA. pitAe vimaLanAtha ' evuM nAma ApyuM. yauvanavaya pAmatAM aneka rAjakanyAe temane paraNAvavAmAM AvI. paMdara lAkha varSanI uMmare teo pitAnI gAdIe AvyA. 30 lAkha varSoM rAjya karyuM. lokAMtika devAnI preraNAthI prabhue vArSika dAna ApyuM ane mahA zuddhi 4 ne divase eka hajAra rAjAe sAce sahasrAtra udyAnamAM prabhue dIkSA lIdhI. e varSoM chadmasthapaNAmAM rahyA pachI, pAza zudi ae chaThThanI tapazcaryAmAM prabhune kaivalyajJAna thayuM. temane madara vagere 57 gaNadharA thayA. prabhunA zAsana piravAramAM 68 hajAra sAdhuo, eka lAkha AsA sAdhvI, 2 lAkha 8 hajAra zrAvako ane 4 lAkha 34 hajAra zrAvikA hatA. aMta samaye sametazikhara para cha hajAra sAdhuo sAthe prabhue eka mAsanuM anazana karI, azADa vadi 7 me siddhipada "
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 287 prApta karyuM. vimaLanAtha tIrthaMkaranuM ekaMdara AyuSya 60 lAkha varSanuM hatuM. 204 zAlihIpitA. zrAvasti nagarImAM zAlihIpitA nAme mahAddhivaMta gAthApati hatA. temane phalganI nAme suzIla ane susvarUpavAna strI hatI. ekadA prabhu mahAvIra te nagarImAM padhAryA. zAlihIpitA prabhune vaMdana karavA gayA. prabhue vyAkhyAna ApyuM. sAdhune ane zrAvakano ema be prakAranAM dharmo prabhue saMbhaLAvyA. zAlihIpitAe vicAryuM ke mahArAthI sAdhudharma grahaNa karI zakAya tema nathI. paNa zrAvaka dharmo to huM jarUra aMgIkAra karuM. ema dhArI temaNe prabhu pAse zrAvakanA bAra vrata dhAraNa karyA ane dharma dhyAnamAM, vrataniyamamAM aDagapaNe rahevA lAgyA. keTalAka varSa vityAbAda temane upAdhimukta thavAnI IcchA thaI. tethI gharano saghaLe kArabhAra potAnA jyeSTha putrane soMpI teo pauSadhazALAmAM jaI dharmadhyAna karavA lAgyA. chevaTe temaNe zrAvakanI agIyAra pratimA dhAraNa karI, sAdhu jIvana gALavuM zarU karyuM. tapazcaryAthI zarIra kSINa thatAM saMthAre karyo. eka mAsane saMthAro bhogavI ane AtmAnI uccatama dazAne bhAvatAM zAlihIpitA kALadharmane pAmyA ane mArIne 1lA devalokamAM gayA. tyAMthI cyavI mahAvidehamAM avatarI teja bhavamAM teo mokSa jaze. 205 zAMtinAtha. vartamAna covisInA soLamA tIrthakara ane pAMcamA cakravartI hastinApura nagaranA vizvasena rAjAnI acirA (acaLA) devI rANanI kukSimAM sarvArthasiddha vimAnamAMthI cyavane utpanna thayA.
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 te vakhate dezamAM marakI cAlatI hatI, te baMdha paDI gaI, tethI temanuM "zAMtinAtha" evuM nAma pADayuM. zrI zAMtinAtha pUrvabhavamAM megharatha rAjA hatA, te vakhate temanI ahiMsApriyatAnI prazaMsA tribhuvanamAM thaI rahI hatI. IkasabhAmAM temanI prazaMsA thatAM eka mithyAtvI deve megharathanI parIkSA karavA eka pArevuM banAvI temanA AzrayamAM urADI mUkyuM hatuM, pAchaLathI te deve bAjarUpa karI rAjA pAse pitAnuM bhakSaNa mAgyuM. rAjAe kahyuM ke zaraNAgatane rakSaNa ApavuM, e mAro dharma che. bAjapakSIe kahyuM ke mAMsa e bhAre khorAka che. je pArevuM na ApI zake to tenAM zarIranA bhArabhAra tArA zarIranuM mAMsa kApI Apa. rAjAe te kabula karyuM. eka bAju eka pallAmAM pArevuM mUkyuM, bIjI tarapha bIjA pallAmAM rAjA charIvatI potAnA zarIranuM mAMsa kApIne mUkatA, paNa devamAyAthI pArevAvALuM palluM nIcuM ja rahetuM. prajAmAM hAhAkAra vartAyo. pradhAna vageree rAjAne tema na karavA samajAvyA, paraMtu megharatharAjA bIjAnA jIvanA bacAva AgaLa potAnA zarIrane alpa upayogI gaNatA. chevaTe rAjAnA praNAma zuddha jANuM deva prasanna thayo. teNe megharathanI mAphI mAgI. rAjAe anukrame ahiMsAdharmamAM sarvotkRSTa banI dIkSA lIdhI, ane santa tapa karI devagatimAMthI ahiMyAM janma lIdho. yuvAvasthA pAmatAM teo 64000 strIo paraNyA. ane chakhaMDa sAdhI cakravartI thayA. teo 25 hajAra varSa kumArapaNe rahyA. 50 hajAra varSa cakravartIpaNe rAjya bhagavyuM. te pachI lokAMtika devAnI preraNAthI varasIdAna ApI eka hajAra purUSa sAthe dIkSA laI cAlI nIkaLyA. sarva samRddhine tyAga karyo. sakhta tapazcaryA karatAM prabhune eka ja mAsane aMte kaivalyajJAna thayuM. te pachI caturvidha saMghanI sthApanA karI. temane 90 gaNadharo hatA. zAMtinAtha prabhunA zAsanaparivAramAM dara hajAra sAdhuo,
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 289 89 hajAra sAdhvIe * ra90 hajAra zrAvako ane 383 hajAra zrAvikAo hatA. 25 hajAra varSanuM cAritra pALI, eka mAsanA anazane, sametazikhara para 900 munio sAthe jeTha vadi terase prabhu mekSamAM gayA. 206 zALIbhadra. rAjagRhimAM gabhadra nAmanA vipula saMpattizALI zeTha hatA. temane bhadrA nAmanI suzIla patnI hatI. temane eka putra thayo. nAma pADyuM zALIbhadra. teo mahA prajJAvaMta ane buddhizALI heI cheDA vakhatamAM 72 kaLAo zIkhI praviNa banyA. yuvAvasthA pAmatA pitAe temanuM 32 svarUpavAna kanyAo sAthe lagna karyuM. strIo sAthe sAMsArika sukha bhogavatAM divasa ke rAtri kevI rIte pasAra thAya che, te paNa teo jANatA na hatA; athAta temane tyAM duHkha jevI vastunuM nAma nizAna na hatuM. keTaleka kALe gabhadra zeTha dIkSA laI mRtyu pAmyA ane devalokamAM gayA. temane putra para atizaya neha hovAthI zALIbhadra ane tenI patnIonA bhogapabhoga mATe hamezAM teo vastra, ghareNuM ane mIThAI othI bharelI 99 peTIo mokalAvatA. zALIbhadra deva jevuM sukha bhogavatA, ane lAvavA laI javA vagerenuM sarva gRhakArya bhadrAmAtA karatAM. eka divasa koI eka vepArI ratnanI kAMbaLe laIne rAjagRhamAM vecavA AvyA. te kAMbaLe bahumUlyavAna hovAthI zaherane dhanika varga to na kharIdI zakyo, eTaluM ja nahi paNa rAjagRhanA rAjA zreNike paNa te ratna kAMbaLo kharIdI nahi. vepArI nirAza * bIjA eka pustakamAM 61 hajAra chase sAdhvIo ane 3 lAkha 93 hajAra zrAvikAo lakhela che. 19
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 thaI zALIbhadranA mahela AgaLa nIkaLe. bhadrA mAtAe te vepArInI saghaLI kAMbaLo kharIdI lIdhI. vepArI zeThanI Rddhi joIne ajAyaba thayo. bIje divase zreNika nRpatinI rANuM calaNae te ratnakAMbaLa levAno rAjAne Agraha karyo. eTale rAjAe te vepArIne bolAvyo, paraMtu rAjAe jANyuM ke zALIbhadra zeThanI mAtAe badhI kAMbaLo kharIdI lIdhI che ! A jANa rAjAnA Azcarya pAra na rahyo ke potAnA nagaramAM AvA samRddhizALI ratno astitva dharAve che. tyArapachI temAMnI eka kAMbaLa rANuM mATe laI AvavA rAjAe abhayakumArane zALIbhadrane ghera mekalyA. bhadrAe maMtrIno bhAvapUrvaka satkAra karatAM kahyuM ke maMtrIjI, dhanya bhAgya amArAM ke Ape amAre tyAM pagalAM karyA, paraMtu dIlagIra chuM ke te kAMbaLo zALIbhadranI strIoe snAna karyA pachI, te vaDe aMga lUchIne gaTaramAM pheMkI dIdhI che. A sAMbhaLatAM abhayakumAranA Azcaryane paNa pAra rahyo nahi. teNe saghaLI vAta zreNika rAjAne kahI. zreNike zALIbhadrane AvAsa jovA javAno vicAra karyo, tethI teo zALIbhadrane ghera AvyA. mahArAjA tathA maMtrIzvara vagerenuM ucita svAgata karI bhadrAe temane yogya Asane besADayA. zreNike zALabhadranA mukhadarzananI IcchA vyakta karI, eTale bhadrAmAtA uMcA prAsAdanA cheka uparanA bhAgamAM zALIbhadra pAse gayA ane kahyuM -bhAI! ApaNe tyAM zreNika AvyA che te nIce Avo. jemane duniyAne leza paNa khyAla nathI evA zALIbhadra mAtAnuM vacana sAMbhaLIne kahyuM. mAtAjI ! zreNika AvyA hoya te nAkho vakhAre, emAM mane pUchavA jevuM zuM hoya ? bhadrA samajyA ke zALabhadrane zreNika keNu che tenI khabara nathI. eTale temaNe ne kahyuM -bhAI, zreNika mahArAjA ! rAjagRhinA bhUpati, ApaNuM mAlIka padhAryA che. zALIbhadra A sAMbhaLI camakyA. teo vicAramAM paDayA ke mahAre ATaATalI sAhyabI, chatAM zuM hAre mAthe mAlIka?
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 291 huM mAlIka vagarane kema banuM ? ema vicAra karatAM teo vairAgya vAna banyA. DIvAre teo rAjA pAse AvI praNAma karI cogya Asane beThA. rAjA zreNika zALIbhadranuM mukha, temanI riddhi siddhi, vagere joI AnaMda pAmyA ane rajA laI svasthAnake gayA. keTalAka samaya pachI tyAM dharmadheSa nAmanA sthavara mahAtmA padhAryA. temanuM vyAkhyAna sAMbhaLI zALIbhadra dIkSA levAno vicAra karyo, ane mAtA pAse rajA mAgI. mAtAe temane dhIme dhIme tyAgavRtti keLavavAnuM kahyuM, eTale mAtAnA snehane vaza thaI zALIbhadra dararoja eka eka strIne tyAga karavA lAgyA. tevAmAM temanA banevI dhannAe AvI temane cetavyA ane kahyuM ke uTho, sAvadhAna thAva. reja eka eka strIne tyAgavAnI kAyaratA vIra puruSane saMbhave nahi, huM ATheya strIone tyAgIne cAritra levA mATe ughukta thayo chuM. A sAMbhaLI zALIbhadranA jJAnacakSuo sateja thayAM. teo dhannA sAthe tyAM birAjamAna prabhu mahAvIra pAse gayA ane dIkSA lIdhI. sakhta tapa japa kriyAo karI, aMtima samaye vaibhAragIrI para anazana karI zALIbhadra sarvArthasiddha vimAnamAM deva thayA. 207 zivarAja RSi. hastinApuranA ziva nAmanA rAjAe, pitAnA putra zivabhadrane rAjya soMpI, tAmalInI mAphaka tApasa dIkSA aMgIkAra karI, ane mAvaja jIva chaThTha chaThThanI tapasyA karatA vicaravA lAgyA. ugra tapazcaryAne lIdhe temane virbhAgajJAna utpanna thayuM, je vaDe temaNe sAta samudro ane sAta dvIpa joyAM. AthI temaNe pote joyelI vastuthI jagata para kAMI vadhAre nathI evI prarUpaNa karavA mAMDI. evAmAM bha0 mahAvIra hastinApuramAM padhAryA. gautama svAmI gAmamAM gocarI karavA nIkaLyA, tyAM lokonA mukhe temaNe zivarAjanI prarUpaNuM sAMbhaLI. '
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnane pUchatAM temaNe kahyuM ke dvIpa samudro sAta nathI, paNa asaMkhyAtA che. AthI gautame lekene satya samajAvyuM. eTale zivarAja prabhu mahAvIra pAse AvyA. meTI dharmasabhA samakSa bhagavAne dezanA ApI, temAM zivarAjane saMzaya TaLyo, tethI temaNe ArAdhaka banI bhagavAna pAse dIkSA lIdhI; ane teja bhavamAM teo mekSe gayA. 208 zrI devI rAjagRha nagaramAM sudarzana nAme mahAddhivaMta gAthApati rahe hato, tene priyA nAme strI hatI. tenAthI tene eka putrI thaI hatI. tenuM nAma bhUtA. bhUtA janmathI ja vRddha jevI, kumArapaNAmAM paNa vRddha jevI dekhAtI. zarIra paNa jIrNa jevuM, tethI koIpaNa purUSa tene paraNyo nahi. te samaye pArzvanAtha prabhu padhAryA. bhUtA vaMdana karavA gaI. prabhunA upadezathI vairAgya pAmIne bhUtAe dIkSA lIdhI ane puSpaculA nAme sAdhvIjInI ziSyA thaI. samaya jatAM bhUtA zithilAcArI banavA lAgI. hAthapaga mastaka meTuM vagere vAraMvAra dhovA lAgI, ane e rIte zarIranI zuzruSA karavA lAgI. puSpaculA sAdhvIjIe tene sAdhune dharma samajAvIne tema na karavA sUcavyuM. ane prAyazcita levAnuM kahyuM chatAM bhUtAe te gaNakArya nahi, ane temanAthI judI paDIne eka judA upAzrayamAM svachaMdapaNe vicaravA lAgI. tyAM chaTha aThama Adi tapazcaryA karatAM karatAM ghaNuM varSa saMyama pALI, kALakarIne te saudharma devalokamAM devIpaNe unna thaI, tyAMthI mahAvideha kSetramAM janma laI. dIkSita banIne Akhare te siddhagatine pAmaze, 209 zitaLanAtha bhaddilapura nagaranA daratha rAjAnI naMdAdevI nAmaka rANanI kukSimAM dazamA devalokathI cyavI, vaizAka vadi 6nI rAtrIe prabhu utpanna thayA. mAtAe cauda svapna joyAM. anukrame mahAvada 12 nA roja
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhune janma thaye. Ikoe janmotsava ujavyo. prabhu garbhamAM hatA tyAre rAjAnuM tapta thayeluM zarIra naMdAdevInA sparzathI zitaLa thayuM hatuM, tethI putranuM zitaLanAtha evuM nAma ApyuM. bAlyakALa vItAvI teo yuvAvasthA pAmyA tyAre pitAnI anicchA chatAM pitAnA Agraha temaNe lagna karyuM. tyArabAda 25 hajAra pUrvanI umare teo rAjyAsane beThA. 50 hajAra pUrva sudhI rAjya bhogavyuM. pachI vArSika dAna ApI mahA vadi bAraze eka hajAra rAjAo sAthe prabhue saMyama grahaNa karyo. mAtra traNa mAsa chadmasthapaNAmAM rahyA pachI zitaLanAtha svAmIne piza vadi 14 nA roja kaivalyajJAna thayuM. temane AnaMda vagere 81 gaNadhara hatA. prabhunA saMghaparivAramAM 1 lAkha muni, 1 lAkhane 6 sAdhvIo, ra89 hajAra zrAvako ane 458 hajAra zrAvikAo hatA. aMtima samaye sameta zikhara para eka hajAra munio sAthe, eka mAsanuM anazana pALI vaizAkavadi bIje prabhu nirvANu-makSa padhAryA. zitaLanAtha jinanuM ekaMdara AyuSya eka lAkha pUrvanuM hatuM. 210 zreyAMsanAtha siMhapura nagaranA viSNarAja rAjAnI viSNu nAmakarANunI kukSimAM umA devalokathI evIne jeThavAdi chaThe teo unna thayA. mAtAe cauda svapna dIThAM. garbhakALa pUro thaye phAgaNa vadi 12 prabhuno janma tha. idroe janmotsava karyo. yauvanAvasthAmAM teo aneka rAjakanyAe paraNyA. pachI lokAMtika devonI preraNAthI varasIdAna ApI, 1 hajAra rAjAo sAthe phAgaNa vadi 13 saMyama aMgIkAra karyo. teo 21 lAkha varSa kumArapaNe rahyA; 42 lAkha varSa rAjya karyuM. cha mAsa chadmasyAvasthAmAM rahyA pachI mahA vadi amAse prabhune kaivalya jJAna thayuM. 21 lAkha varSamAM be mAsa ochA samaya sudhI kaivalya pravajyamA vicarI ghaNuM jIvana prabhue uddhAra karyo. chevaTe eka hajAra
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ munio sAthe, sametazikhara para eka mAsanA anazane zrAvaNa vadi trIje prabhu mekSa pahoMcyA. temanuM kula AyuSya 84 lAkha varSanuM hatuM. zreyAMsanAtha svAmInA saMgha parivAramAM 84 hajAra sAdhuo 103 hajAra sAdhvIo, 279 hajAra zrAvako ane 448 hajAra zrAvakAo hatA. 211 zreyAMsakumAra, RSabhadeva bhagavAnanA putra bAhubaLa; ane bAhubaLanA putra semaprabha, jeo hastinApuranA rAjA hatA, temane zreyAMsakumAra nAme putra thaye hato. AdinAtha prabhue dIkSA lIdhA pachI, AhAra ApavAne vidhi leke jANatA na hovAthI bhagavAnane eka varasa sudhI AhAra maLe nahi. prabhu pharatA pharatA gajapura-hastinApuramAM padhAryA, leke prabhune judI judI vastuo bheTa dharatA, te prabhu letA na hatA. AthI lokomAM kelAhala thaze. te zreyAMsakumAranA jANavAmAM AvyuM; eTale prabhu padhAryA jANuM te harSabhera prabhu pAse doDI gayA. prabhunuM svarUpa jotAM "pUrve meM AvuM kyAMka dIThuM che' ema vicAratAM temane jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. e arasAmAM pitAne tyAM zeraDIno rasa Avyo, te nirdoSa hovAthI temaNe prabhune vaherAvyuM. prabhue te hastapAtramAM laI tenuM pAna karI pAraNuM karyuM. zreyAMsakumAranI sarvatra prazaMsA thaI, te divasa vaizAka zudi trIjano hatA, jene laI Aje jainadharmIo varasI tapanuM pAraNuM te divase kare che, jene akSaya tRtiyA kahe che. zreyAMsakumAra supAtra dAnanA prabhAve sadgati pAmyA. 212 zreNika rAjA (biMbasAra). kuzAgrapuranA rAjA prasenajitane sauthI nAno kumAra, te zreNika. temanI mAtAnuM nAma dhAriNI. bhAIonI IrSAne lIdhe teo
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 295 kuzAgrapura choDIne veNutaTa nagaramAM gayA. tyAM puSpage bhadra nAmanA eka zreSie temane paraNA tarIke rAkhyA, eTaluM ja nahi paNa zreNika rAjAnI saraLatA, buddhimatA tathA mukhanI tejasvItA Adi joI bhadra zeThe zreNikane pitAnI naMdA nAmanI putrI paraNAvI. prasenajIta rAjA pAchaLathI rAjagRha nagara vasAvI tyAM rahevA lAgyA. tevAmAM te mAMdA paDayA. A samAcAra zreNike sAMbhaLyA, tethI te potAnA pitA pAse zIdhra jaI pahoMcyA. pitAne temanA para prema hovAthI rAjagRhanuM rAjya zreNikane soMpI, teo svargavAsa pAmyA. A vakhate naMdA garbhavatI hovAthI teNue abhayakumAra " nAmanA mahA buddhivaMta putrano janma ApyuM. gAdIe beThA pachI zreNike rAjyamAM ghaNo vadhAro karyo ane te mahardika rAjA thayo. tene cilaNa, naMdA, dhAriNa, kAlI vagere ghaNI rANIo hatI; tathA abhayakumAra, keNika, kAlI, megha Adi ghaNA kumAra hatA. zreNika pahelAM bauddhadharmanA upAsaka hatA, paraMtu pAchaLathI anAthI muninA saMsage teo jainadharmI banyA. bha0 mahAvIranA teo parama bhakta hatA; temaja daDha samakitI hatA; temaNe potAnA rAjyamAM kasAInI dukAno baMdha karAvI hatI. eka vakhata deve zreNikanI parIkSA karavA mAMsAhArI jenasAdhu ane sagarbhA jaina sAdhvIne dekhAva raju karyo, paNa zreNika DagyA nahi. temanA putromAMnA meghakumAra, naMdiSeNa, abhayakumAra, jAlI vagere ghaNAoe dIkSA lIdhI hatI. kAlI, naMdA vagere rANIoe paNa dIkSA lIdhI hatI. Akhara avasthAmAM dubuddhi keNike zreNikane kedamAM pUryA hatA. putranA hAthathI mRtyu na pAmavA mATe zreNike potAnI mudrikAmAM rahela kAlakuTa viSa cUsIne potAnA dehane aMta ANyo hato. temaNe mRgalInA zikAra vakhate nikAcita karmane baMdha karyo hovAthI mRtyu pAmIne teo pahelI narake gayA, paraMtu
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 temaNe zAsananI bhaktithI tIrthaMkara nAma karma upArjana karyuM hatuM, tethI teo AvatI covisImAM padmanAbha nAmanA pahelA tIrthaMkara thaze. 213 zaMkharAjA te kAzadezanI vArANasI nagarInA rAjA hatA. pUrvabhavamAM mahAbalanA puraNa nAmanA te mitra hatA; ane saMyama pALI jayaMta vimAnamAM gayA hatA. tyAMthI cyavI ahiM utpanna thayA hatA. ekavAra ahaMnnaka nAmanA vepArIe mithilAnA kuMbharAjAne malIkuMvarI mATe be divya kuMDalo bheTa ApyA hatA, temAMnA eka kaMDalanI sAMdha tUTI javAthI kuMbharAjAe te sAMdhI ApavA mATe mithilAnA sonIone bolAvyA, paNa temAMnA koI A sAMdha sAMdhI zakyA nahi, AthI rAjAe gusse thaIne sonIone dezanikAla karyo. teo pharatA pharatA vArANasI nagarImAM AvyA ane tyAM rahevA mATe rAjAnI AjJA mAgI. rAjAe kAraNa pUchatAM temaNe sarva hakIkata kahIne mallIkuMvarInA rUpanuM varNana karyuM. AthI te kuMvarIne paraNavA mATe zaMkha rAjAe dUta mokalI kuMbharAjAne kaheNa mokalyuM. rAjAe na mAnyuM, eTale zaMkhe, jitazatru vagere rAjAo sAthe saMdhI karIne mithilAne ghero ghAlyo. Akhare malIkuMvarInI yuktithI teo bedha pAmyA ane dIkSA laI, sakha tapazcaryA karI mokSamAM gayA. 214 zaMkha ane pokhalI zrAvasti nagarImAM zaMkha ane pakhalI nAmanA be dhanADhaya zrAvake vasatA hatA. teo jIva ajIva Adi navatatvanA jANa tathA dhamiSTa ane kSamAnI mUrtisabhA hatA; teo baMne bha. mahAvIranA ananya upAsaka hatA. ekavAra prabhu mahAvIra te zrAvastimAM padhAryA. pariSad vaMdana
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 karavA gaI. temAM zaMkha ane pikhalI Adi zrAvake paNa gayA. prabhue dezanA ApI. sAdha sAMbhaLI sau pAchA pharyA. te vakhate rastAmAM zaMkha zrAvake pakhalI Adi bIjA zrAvakone kahyuM ke hame vistIrNa anna, pANI, mevA, sukhaDI Adi cAra prakAranAM bhajana karAvoH je jamyAbAda ApaNe pAkSika pauSadha karI dharma jAtrikA karIzuM. zaMkhanuM kahevuM saie kabula karyuM. te pachI teoe cAra prakAranuM anna nIpajAvyuM ane samaya thatAM zaMkha zrAvakanA AgamananI vATa jovA lAgyA. bIjI tarapha zaMkha zrAvake ghera jaIne vicAra karyo ke pauSadha nimitte A samAraMbha karAve nahi, temaja bhAre padArtho khAIne pauSadha karavo ucita nathI. paNa sarva AbharaNa, vilepana, cheDIne, dha kaSAya rahita, brahmacarya sahita, dAbhanI pathArI para besIne dharmadhyAna bhAvatAM pauSadha karavo ucita che. ema vicArI teo jamavAnA sthAne na jatAM, pitAnI strIne kahIne paiSadhazALAmAM gayA ane paiSadha grahaNa karIne Atma bhAvanA bhAvavA lAgyA. vakhata thaI javA chatAM zaMkhazrAvaka jamavA na AvyAthI anya zrAvakanI rajA laI pikhalI zrAvaka zaMkhane ghera AvyA. temane joI zaMkhanI patnIe temane Adara satkAra karyo ane kahyuM ke zaMkhajIe pauSadha karyo che. A sAMbhaLI pokhalI zrAvaka zaMkha pAse paiSadhazALAmAM gayA. tyAM keTalIka vAtacita karI, zaMkha piSadhamAM hovAthI pikhalI cAlyA gayA. rAtre zaMkha zrAvake vicAra karyo ke bhAre bhagavAnanA darzana karyA pachI ja paiSadha pAra. AthI prAtaHkALa thatAM te prabhunA darzane gayA, jyAM pakhalI Adi zrAvakethI pariSada cikAra hatI. prabhue dezanA ApI. dezanAne aMte pakhalIe zaMkhane kahyuM ke hame gaIkAla jamavA na AvyA, mATe ame tamArI niMdA karIzuM. A sAMbhaLI prabhue kahyuM: he devAnupriya, zaMkha zrAvaka niMdavA lAyaka nathI. te dharmamAM daDha che. pramAda, nidrA rahita te dharmajAjhikA karanAra
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 che. tenA vicAre kapaTa yukta na hatA; paNa dharmamaya hatA. A sAMbhaLI sarva zrAvakee zaMkhajInI kSamA mAgI. te pachI bhagavAnane zaMkhajIe keTalAka prazno pUchI khulAsA meLavyA, ane prabhune vaMdana karI ghera gayA. A vakhate zrI gautame bhagavAnane pUchayuM -he prabhu, zaMkha zrAvaka sAdhu thaze? prabhue kahyuM -nA. zrI gautame pUchayuM tyAre teo gRhasthapaNAmAM kALadharma pAmI kayAM jaze? zrI prabhue kahyuM ke teo devagatimAM jaze ane tyAMthI mahAvidehamAM janma laI teja bhavamAM mokSa jaze. 215 sadAlaputra (saMkaDAlaputra) polAsapura nagaramAM gazALAnA matano upAsaka sadAlaputra nAme eka kuMbhAra raheto. tene eka koDa sonAmahora jamInamAM, eka kreDa vyApAramAM ane eka keDa ghara vakharAmAM e rIte traNa koDa sonAmahera hatI. daza hajAra gAyanuM eka gokuLa tene tyAM hatuM. te mahA RddhivaMta hato. tene kuMbhAranA dhaMdhAnI pAMcaso dukAne hatI. agnimitrA nAmanI suzIla ane susvarUpavAna strI hatI. A sarva sukhamaya sAmagrImAM sadAlaputra samaya vyatIta karato hato. eka samaye saddAlaputra pitAnI azoka vADImAM AvI gozALAnA kahelA dharmanI ciMtavaNuM karato hato, te samaye eka deva tenI pAse Avyo ane kahevA lAgyo. he saddAlaputra, AvatI kAle savAramAM trikALajJAnI zrI ahaMta-jinezvara ahiM Avaze, mATe tuM temanI sevA bhakita barAbara karaje, tathA prabhune pATa pATalA makAna vagere je joIe te Apaje. eTaluM kahIne deva tyAMthI cAlyo gayo. saddAlaputre vicAra karyo ke mahArA dharmAcArya mahA jJAna dhAraka
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 299 geAzAlaka makhalIputra Avaze, mATe huM temane vaMdana karIne sevA bhakita karIza. prAtaHkALa thayA. prabhu mahAvIra te nagaranA udyAnamAM padhAryAM. saddAlaputre vAta jANI, tethI te parIvAra sahita prabhune vAMDhavA gayeA. prabhue dezanA ApI. prabhu jANatA hatA ke saddAlaputra geAzAlakanA matane anuyAyI che ane je vastu banavAnI hoya che teja ane che, tema mAnanArA che; paNa udyama, purUSAne mAnatA nathI. tethI sAlaputrane samajAvavA prabhu mahAvIra tene tyAM gayA. ane tyAM paDelA mATInA ghaDA sAlaputrane batAvIne kahyuM:-jue, A mATInA ghaDA zI rIte banyA ? saddAla putre kahyuM, prabhu, etA banavAnA hatA ne anyA. prabhue kahyuM, udyama karavAthI thayAne ? tyAre saddAlaputre javAba ApyA:-prabhu, jagatamAM je banavAnuM hAya che te kudaratI rIte anyeja jAya che, temAM purUSAne kaMI lAgatuM vaLagatuM nathI. saTTAlaputrane prabhue samajAvavAnA prayatna karyAM chatAM te samajyA nahi. tethI krIthA prabhue prazna karyoH--je kAI purUSa hArA mATInA vAsaNAne phADI nAkhe, athavA thArI strI sAthe bhAgavilAsa kare te tuM zuM kare ? saTTAlaputre kahyuM: " huM tene pUratI zikSA karUM. prabhue kahyuM. zikSA karavAnuM kAMI kAraNa ? je banavAnuM che te anyeja jAya che te ! saTTAlaputra tarata camakayA. teNe prabhu mahAvIranI vAta satya mAnI, ane purUSAne mAnanArA thayA. prabhue tene dhama' saMbhaLAvyA. saTTAlaputra bAravratadhArI zrAvaka thayA. A vAtanI geAzAlakane khabara paDI. tethI te sadAlaputra pAse AvyA. peAtAnA matane manAvavA teNe ghaNA prayatna karyAM, paNa te sa phAgaTa gayA. ekavAra saddAlaputra pASadhazALAmAM dharmadhyAna karatA hatA, te vakhate a rAtrIe eka deva AvyA, teNe bhayaMkara rUpe karI saddAlaputrane dharmAMthI caLAvavA ghaNA prayatna karyAM; chatAM saddAlaputra DagyA nahi. saddAlaputranA traNe putrAne ""
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 lAvI deve temanA saMhAra karyAM, chatAM te jarA paNa DagyA nahi. chevaTe deve tenI strIne mArI nAkhIne tenuM mAMsa taLI tenA zarIrapara leAhI chAMTavAnA bhaya jyAre batAvyA, tyAre 'sadAlaputrane ghaNuM ja lAgI AvyuM; tethI te devane pakaDavA uThayA, tarata ja deva nAsI gaye ane saTTAlaputranA hAthamAM eka staMbha AvyA. saddAlaputre kAlAhala karyAM. A sAMbhaLI tenI strI doDI AvI. saTTAlaputre hakIkata kahI. e sa devanI mAyA hovAnuM tenI strIe kahevAthI saddAlaputre prAyazrita lIdhuM. te pachI 11 pratimA dhAraNa karIne, eka mAsanA saMthArA bhAgavI, saddAlaputra kALa dharma pAmyA, ane marIne pahelA devaleAkamAM gayA. tyAMthI cyavI mahAvideha kSetramAM janma laI teja bhavamAM te meAkSa jaze. 216 sanatakumAra cakravartI. hastInApura nagara hatuM. tyAM azvasena nAme rAjA rAjya karatA hatA. tene sahadevI nAme susvarUpavAna rANI hatI. eka rAtrIe A rANIe cauda svapna joyAM. tarata rANI jAgRta thaI ane dIThela svapnanuM raTaNa karavA lAgI. prabhAta thatAM rANIe rAjA pAse jaine svapnanI vAta karI. rAjAe svapnapADAne kheAlAvI svapnanuM kuLa pUchyuM. svapna pAThakoe kahyuM ke cauda prakAranA svapnA tIrthaMkaranI mAtAne ke cakravartInI mAtAneja Ave. tethI tamAre tyAM eka bhAgyazALo putra avataraze. kAMtA te tIrthaMkara thaze, agara cakravatI thaze. rAjAe svapnapAThakAne puSkaLa dravya ApI vidAya karyo. anukrame navamAsa pUrNa thaye sahadevI rANIe eka tejasvI, daidipyamAna putrane janma ApyA. rAjAe kumAranA janmAtsava dhAmadhUmapUrvaka ujavyA. rAjAne riddhi siddhinA pAra na hatA, tethI teNe garIba gurabAne khUba dAna dIdhuM ane putranuM ' sanatakumAra ' evuM nAma pADayuM.
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ 301 sanatakumAra AnaMdapUrvaka vRddhi pAmyA. keTalAka vakhata pachI mAtApitAnA mRtyu bAda te rAjyAna para AvyA. AvatAM ja temaNe aneka dezo para laDAI zarU karI. meTA moTA rAjAone harAvI temaNe cha khaMDa dharatImAM cotarapha potAnI ANa varatAvI. kemake cakravatIne cakraratna, chatraratna Adi navaratno, tathA devo vagere sahAya hoya che. AvI rIte cakravartI thaI ne teo sUkhapUrvaka rAjagAdI bhegavavA lAgyA. sanaMtakumAranuM zArIrika rUpa adbhuta hatuM. temanA rUpanI joDI sArAye jagatamAM paNa na maLe. ekavAra sudharma devalokamAM sabhA hatI, temAM idra mahArAjAe sanaMtakumAranA rUpanI ghaNIja prazaMsA karI. temAMnA eka devane atizayokti lAgavAthI te sanaMtakumAranuM rUpa jevAno vicAra karI eka brAhmaNanuM rUpa dharIne sanaMtakumArane jovA Avyo. A vakhate sanaMtakumAra snAna karatA hatA, ane hAvAnA keTalAka padArtho cepaDavAthI temanuM zarIra joIe tevuM suMdara na hatuM, chatAM tevuM zarIra dekhIne paNa A devanA Azcaryane pAra na rahyo. sanantakumAre A brAhmaNane joIne pUchyuM:-mahArAja, kema padhAravuM thayuM che ? brAhmaNe javAba ApyoH-mahArAjA ! meM sAMbhaLyuM hatuM ke ApanuM rUpa bahu tejasvI ane suMdara che, tethI jovA mATe huM atre Avyo chuM, ane kharekhara meM sAMbhaLyuM hatuM tethI ochuM nahi paNa vizeSa dedipyamAna ApanuM rUpa ane kAMti che. A sAMbhaLI sanaMtakumArane abhimAna AvyuM ane bolyA -mahArAja, atyAre to huM snAna karuM chuM ane zarIre lepa kare che, paraMtu huM vastrAbhUSaNo sajI jyAre rAjasabhAmAM AvuM tyAre Apa mAruM rUpa jevA padhArajo. brAhmaNe kahyuM: bhale, mahArAjA, huM AvIza. anaMtakumAra snAna karI, suMdara vastrAbhUSaNo paherI rAjasabhAmAM dAkhala thayA. A vakhatanuM temanuM rUpa sAkSAta devatAone paNa zaramAve tevuM hatuM. rAjA rAjasabhAmAM beThA che tevAmAM pelo brAhmaNa Avyo
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 ane teNe mahArAjAnA rUpa sAme joyuM. sanatakumAre vicAryuM ke hamaNa A mahArAja mahArAM rUpanI khUba prazaMsA karaze; paraMtu ukta brAhmaNe tenuM rUpa joIne nisAso nAkhyo ane bIjI bAju pharIne ubhe rahyo. A joI anaMtakumArane Azcarya thayuM. tarata ja temaNe brAhmaNane pUchyuM, mahArAja, Ama kema ? pahelI vakhata te tame khuza thayA hatA ane A vakhate dIlagIra thavAnuM kAraNa zuM? brAhmaNe kahyuM, mahArAjA, pahelA tamAruM zarIra amRtamaya hatuM. ane atyAre te jheramaya che. sanaMtakumAre vismita thatAM pUchayuM. ema zAthI mahArAja ? brAhmaNe kahyuM -mahArAjA, parIkSA karavI hoya te tame mahoMmAMthI cUM ke. te ghUMka para mAkhI besatAMnI sAthe te maraNa pAmaze. A sAMbhaLI sanatakumAra dhU kayA, tarataja mAkhI te para besI maraNa pAmI. sanatakumArane jJAna thayuM. te samajyA ke kharekhara abhimAna rUpI jheranuM mizraNa thavAthI A sthiti thaI.to pachI krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga dveSa e badhI vastuo jyAM sudhI AtmAmAM hoya, tyAMsudhI zA kAmanuM? temaja A nAzavaMta ane kSaNika zarIra para ATalo badho meha zA mATe hovo ghaTe ? A zarIra maLamUtranuM bhAjana che, temAMthI jhera paNa pragame che. AvA gaMdA zarIrane bharoso che ? mATe te parathI mamatA utArI nAkhavAnI ane AtmAnA svasvarUpa jJAna, darzana ane cAritramAM tallIna banavAnI AvazyakatA che. tarataja anaMtakumArane vairAgya thaze. ane teo sarva riddhisiddhi cheDIne dIkSA laIne cAlI nIkaLyA. ' ekavAra temanA zarIramAM roga upanna thayo. eka deva vaidanuM rUpa dharIne Avyo ane sanaMtakumArane kahyuM. he muni ! Apane roga thayo che. to huM ApanI davA karI te roga maTADuM. sanaMtakumAre javAba Apyo. vaidarAja, karma rUpI asAdhya rogane maTADI zakavA tame samartha ho, to bhale maTADe. bAkI A rogane te huM paNa maTADI zakuM chuM; ema kahI tarataja temaNe pitAnI AMgaLI ghUMkavALI karIne pelA roga para ghasI. pariNAme anaMtakumArane rega zAMta thaI
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ 303 gayo. deva Azcarya pAmyo ane sanaMtakumArane vaMdana karIne svasthAnake gayo. anaMtakumAra muni mahAna tapazcaryA karIne nirvANa padane pAmyA. 217. saMgara (cakravartI) ayodhyA nagarImAM vijaya nAme rAjA hatA. temanA bhAI sumitranI yazomatI rANunI kukSie sagara cakravartIne janma thayo. vijaya rAjAne "ajitanAtha' (bIjA tIrthakara) nAme putra hatA. sagara ane ajitanAtha eka ja divase jamyA. rAjyamAM AnaMda phelAI rahyo. vijaya rAjAe potAnuM rAjya ajitanAthane saMpI dIkSA lIdhI; temaja sumitra rAjAe paNa dIkSA lIdhI; zrI ajitanAtha rAjagAdI para AvyA. keTalAka vakhata pachI teo paNa potAnuM rAjya sagarane soMpI dharmatIrtha pravartAvavA dIkSA laI cAlI nIkaLyA. tyArapachI sagare potAnA rAjyane vistAra vadhAravA chakhaMDa sAdhyA ane cakravartI thayA. sagarane sATha hajAra putro hatA. ekavAra sagara cakravartI dezATana nIkaLyA, te vakhate aSTApada parvata pAse temaNe eka khAI banAvarAvIne temAM gaMgAne pravAha vALyo, AthI nAgakumAra devatAo, pitAne aDacaNa paDatI hAI, sagara para krodhAyamAna thayA, ane tenA sATha hajAra putrone bALIne bhasma karyA. A vakhate teo saghaLA ayodhyAmAM hatA. sagara jyAre dezATanathI pAchA pharatA hatA, tyAre eka IMdra brAhmaNanuM rUpa dharI sagara pAse Avyo, ane raDatAM raDatAM bolyo. ke arere, mahAre putra marI gaye, huM zuM karIza? A sAMbhaLI sagare kahyuMH mahArAja, A jagat vinAzI che, mRtyu koIne choDatuM nathI. te pachI ATalo vilApa zAne karo che ? mahAre 60000 putro che, je teo saghaLAya mRtyu pAme, te paNa mane zoka thAya nahi. A sAMbhaLI te brAhmaNe kahyuM -rAjanuM, meM sAMbhaLyuM che ke ApanA sAThahajAra putro devanA kepathI baLIne bhasma thayA che. ema kahI deva adazya thayo. sagara rAjAne AthI ghaNo zoka thayo. rAjyamAM
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 AvyA pachI pradhAna vagerenA samajAvavAthI teo zAMta thayA, te sAtheja temane jagatanA vinAzI5NAnI khAtrI thaI ane dIkSA levAne vicAra thayo. evAmAM ajitanAtha prabhu pharatA pharatA tyAM AvI caDayA; sagare temanI pAse dIkSA aMgIkAra karI. tyArabAda khUba tapazcaryAo karIne, bhAvanAnA mahAzikhare caDatAM, sagara cakravartI kevajJAna pAmyA. ane ekaMdara 72 lAkha pUrvanuM AyuSya bhogavI, teo mokSamAM gayA. 218 sagaDakumAra sahaMjaNa nAmanI nagarImAM mahacaMda nAmane rAjA rAjya karate hato. te nagarImAM eka sudarzana nAmanI vezyA rahetI hatI. subhadra nAmano eka moTA zAhukAra paNa raheto hato. A zAhukArane potAnI bhadrA nAmanI strIthI eka putra thayo hato. tenuM nAma "sagaDakumAra'. eka samaye prabhu mahAvIra te nagarImAM padhAryA. gocarI arthe zrI gautama svAmI nIkaLyA. temaNe nIce pramANe rAjamArga para eka dazya joyuM. 'ghaNuM hAthI ghoDA ane mANasonI vacamAM eka strI ane eka purUSane bAMdhI rAkhyA hatA. purUSane strInI pAchaLa bAMdhela ane baMnenA nAka kAna kApI nAkhyA hatA. teo bolatA ke ame amArA pApakarmathI marI jaIe chIe. zrI gautama tyAMthI nIkaLI prabhu pAse AvyA ane jeyela dazyanI vAta karIne pUchayuM - he bhagavaMta. teo pUrve koNa hatA ? ane zAM pApa karyo hatA? ke jethI teo AvuM phaLa bhogave che! prabhue te purUSane pUrvabhava varNavatAM kahyuM:-chagalapura nAmanuM nagara hatuM. tyAM siMhagirI nAme rAjA hatA. te nagaramAM chanika nAmano eka kasAI rahe te hato. te dhanavAna hato, pApI hato ane durAcArI hato. teNe pitAnA vADAmAM bakarA, bakarI, gAya, baLada, bheMsa, pADA, haraNa, rojha, mera, moralI vagere lAkho jAnavaro mAravA mATe ekaThAM karyA hatA. bIjA
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 pAse dravya ApI ekaThAM karAvatA, ane mAMsa vagere kharIdatA hatA. pachI te kasAI te jAnavarene kApI tenAM mAMsane kaDhAImAM taLIne, agnipara sekIne bajAramAM vecavA nIkaLatA ane peAtAnI AvikA calAvatA. evI rIte te sAtaseA varSanuM AyuSya bhAgavI marIne ceAthI narakamAM uxnna thayA. tyAMthI nIkaLIne teNe subhadrazAhukArane tyAM janma lIdhA. sagaDa umara lAyaka thatAM tenA mAtA pitA marI gayAM. sagaDa dhIme dhIme dudsanI banyA. cArI, jugAra, vyabhicAra Adi duSTa vyasaneAnuM sevana karavA lAgyA. samaya jatAM te sudanA nAmanI gaNikAnA premamAM paDayA. A vAtanI pradhAnane khabara paDI, tethI tene tyAMthI hAMkI kADhayA ane pradhAne te vezyAne peAtAnA janAnAmAM rAkhI. sagaDa haDadhUta banavAthI ahiM ta ibhaTakavA lAgyA. tene kAMI cena paDayuM nahi. tethI meAhane vaza thaI te vezyAne tyAM javAnA lAga zAdhavA lAgyA. ekadA te lAga sAdhIne vezyAnA gharamAM pesI gayA. tevAmAM pradhAna tyAM AvI pahoMcyA ane A sagaDane vezyA sAthe ramaNa karatA dekhIne tene khUba mAryAM, tathA mANasA mAraphata pakaDIne bAMdhyA. pradhAne rAjAne vAta karI. rAjA paNa krAdhe bharAyA tethI tene AkarAmAM AkarI zikSA karavAnuM pradhAnane sUcavyuM.' te parathI pradhAne upara pramANe tene zikSA karI hatI. zrI gaiAtamane sagaDanuM pazcAt jIvana jANavAnI IcchA hovAthI prabhue kahyuM:-sagaDa 57 varSanuM AyuSya bhAgavI Aja trIjA pahore lAkhaMDanI khaLatI bhaThThImAM heAbhAI ne maraNa pAmaze ane pahelI narakamAM jaze. tyAMthI nIkaLI rAjagRhanagaramAM caMDALane tyAM eka beDaluM usanna thaze. temAM te putra rUpe janmaze. putranuM nAma sagaDa ane putrInuM nAma sudanA rAkhaze. suda nAnuM rUpa dekhIne sagaDa mUti thaze ane te peAtAnI bahenanI sAthe bhAga bhAgavaze. e rIte te mahAna pApa kane sevaze. tyAMthI anaMta saMsAra paribhramaNa karaze. Akhare te manuSyabhavamAM Avo ka rahita thaze. 20
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 219 samudrapALa muni caMpAnagarInA pAlita nAmanA vaNika sArthavAhanA teo putra hatA ane bha. mahAvIranA parama bhakata hatA. ekavAra A pAlita zeTha kariyANAnA keTalAka vahANo laI vyApArArthe pihuDa nagaramAM gayA. tyAMnA eka vaNika zeThe pAlita zeThane pitAnI dIkarI paraNAvI; te garbhavatI thaI tyAre pAlita teNIne laIne potAnA dezamAM AvatA hatA, te vakhate samudramAM putrane prasava thayo, AthI tenuM samudrapALa evuM nAma pADayuM. bAlyakALa vitAvI, 72 kaLAmAM praviNa thaI samudrapALa yuvAna thayA tyAre temane rUpinI nAme strI paraNavavAmAM AvI. samudrapALa tenI sAthe deva jevAM sukha bhogavavA lAgyA. eka prasaMge samudrapALa gekhamAM beThA che, te vakhate temaNe koI eka corane bAMdhIne laI javAmAM Avato joye, AthI temane vicAra thayo ke e cora potAnA karmanuM phaLa bhogave che, tevI ja rIte mAre paNa karmane udaya AvatAM tevAM phaLa bhogavavA paDaze. Ama vicAratAM temane jAti smaraNa jJAna thayuM; jethI temaNe mAtA pitAnI rajA laI cAritra grahaNa karyuM, ne siMhanI pere cAritra pALavAmAM daDha thayA. anukrame cAritranI vizuddha ArAdhanA karI, sarva karmone kSaya karI teo kaivalya jJAna pAmyA ane mekSamAM gayA. 220 svayaMbhU teo dvArikAnA bhadrarAjAnI pRthvI devInA putra hatA. meraka nAmanA prativAsudevane mArI, trIjA vAsudeva tarike teo prasiddha thayA. 60 lAkha varSanuM AyuSya bhogavI, bha. vimaLanAthanA samayamAM teo mRtyu pAmIne chaThThI narake gayA.
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 307 221 sthULabhadra. vIra saMvata. 215 nI A vAta che. magadhadezanI rAjyadhAnI pATalIputramAM naMdarAjA rAjya karatA hatA. temane zakapAla nAmano buddhizALI maMtrI hatA. te maMtrIne be putro hatA. ekanuM nAma sthULabhadra, ane bIjAnuM nAma zreyaka. rAjyane mAnitA maMtrI ane rAjAne mukhya salAhakAra, eTale tene tyAM zI kamInA hoya ! dhana, lakSmI, bAga, bagIcA, suMdara AvAse, nokara cAkara ItyAdithI A kuTuMba AnaMda bhagavatuM hatuM. te nagaramAM kazyA nAmanI eka suvikhyAta vezyA rahetI hatI. te sAMdaryane bhaMDAra hatI,gAnatAnamAM kuzaLa hatI, kaTAkSa kaLAmAM praviNa hatI. bhalabhalA purUSo tene joIne be ghaDI thaMbhI jatA. tenI khyAti deza paradezamAM pahoMcI gaI hatI. A vAta pULabhadranA jANavAmAM AvI. sthULabhadrane te sthAne jovAno bhAva thayo. vastrAlaMkAro paherI ekavAra te kezyAnA AvAsamAM gayA. kosyAe sthULabhadranuM svAgata karyuM. kazyAne joIne sthULIbhadra jagatanuM bhAna bhUlI gayA. kezyAnA rUpamAM te mugdha banyA ane temaNe tyAM ja rahevAno nizcaya karyo. gherathI puSkaLa dhana maMgAvyA kare, koccAne Ape. kosyA premathI tene cAhe. A rIte baMne jaNa premavilAsamAM samaya pasAra kare. Ama karatAM karatAM bAra varSanA vahANuM vItI gayA. sthaLabhadranA pitA mRtyu pAmyA. zreyake AvIne khabara ApyA ke bhAI, "have te samaje, ApaNA pUjya pitA tyAre jApa japatAM mRtyu pAmyA che !" A sAMbhaLI dhULIbhadra camakayA. eka vezyAnA premamAM paDI gharabAra, mAtApitA, badhAne bhUlI gayA badala teo pazcAttApa karavA lAgyA, eTaluM ja nahi paraMtu mRtyu Agamaca pitAne meLApa na thaye, e hemane bhAre duHkha lAgyuM. ekadama jema sApa kAMcaLI cheDIne nAse tema sthULIbhadra vezyAbhUvanamAMthI palAyana karI gayA.
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 ghara to temane smazAnavata lAgavA mAMDayuM, ane pitAnI jAtane bhraSTa karI, ethI hemane pArAvAra kheda the. saMskArI hevAthI temaNe AtmAnA svarUpane vicAra karavA mAMDyo. jagata temane nisAra jaNAyuM. ane tenAthI mukta thavAne bhAva skUryo. tatkALa te vakhate tyAM birAjatAM saMbhUtivijaya nAmanA muni pAse teo gayA ane temaNe dIkSA lIdhI. dIkSA laI temaNe khUba jJAna meLavyuM. zAstra siddhAMta bhaNuM, Atma bhAvamAM samaya pasAra karavA lAgyA. cAturmAsano samaya hato. saMbhUtivijaya muninA cAra ziSyoe judA judA sthaLe cAturmAsa rahevAno nizcaya karyo. cAra mAsanA upavAsa karI cAre ziSyo judAM judAM sthAne rahyA. temAMnA eka rahyA siMhanI guphAnA moDhA upara, bIjA sApanA rAphaDA AgaLa, trIjA kuvAnA maMDANa upara ane cothA sthaLIbhadrajI kemyA nAmanI vezyAnA ghera cAturmAsa gALavA mATe gayA. sthaLIbhadrajI kezyAnA AvAse pahoMcyA. temane joIne kesyAne ghaNe harSa thayo. pitAne choDIne cAlI gayelA svAmI maLavA AvyA ema dhArI teNIe temanuM svAgata karyuM; paNa sthULabhadrane munizamAM joI vezyAe IrSAgnithI baLavA mAMDayuM. sthaLabhadrajIe comAsu gALavA mATe kezyAnA AvAsanI mAgaNI karI. kezyAe te svIkArI. sthaLIbhadrajI tyAM rahyA. kesyA soLa zaNagAra sajI, baNa ThaNa, jeramAM paga upADatI, ghuLIbhadrajI samIpa AvI ane aneka prakAranA hAvabhAva, kaTAkSa karavA lAgI. sthaLIbhadrane calAvavA teNe ghaNA ghaNA prayatno karyA. paNa badhA phekaTa. te nirAza thaI. juno prema tAjo karavA ane potAnI sAthe bhoga bhogavavA teNI ghaNI AjIjI karI, vinaMtI karI, ghUMTaNIe paDI, paNa badhuM nirarthaka ! zULIbhadra samajyA ke Ane bujhavavI. ema ciMtavI temaNe vezyAne upadeza Apyo ane jAra karmanA mahAna pApa karmathI pAchA haThavA samajAvyuM. vezyA haLukarmI hatI, tethI munine A
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ 309 anukrame cAturmAMsa purUM thayuM. cAre upadeza kAzyAnA hradayamAM hADAhADa vyApI gayA. teNIne mAnavadehe karavA ceAgya kAryAMnuM bhAna thayuM. jIMdagImAM karelAM vyabhicAranA agaNita pApA mATe teNIne pazcAttApa thayA. teNInuM hRdaya vairAgya rasathI prerita banyuM. ane muninI kSamA mAgI teNIce muni pAse zrAvikAnA khAra tratA dhAraNa karyAM. sthuLIbhadra ane syA potapeAtAnA vratAnuM rakSaNa karatAM mAnavajIvananI sArthakatA sAdhavA lAgyA. munivare tapanA prabhAve AAda rahyA. ane guru pAseAvI, saue temane vaMdana karyuM. gurUe traNe jaNane ekekavAra dhanyavAda ApyA ane sthULIbhadrajIne traNavAra dhanyavAda ApyA. pAse ubhelA temAMnA eka munivarane A sAMbhaLI adekhAI AvI. temaNe vicAryuM ke huM siMhanI jhukAnA meADhe cAturmAMsa rahyA, chatAM mane ekavAra dhanyavAda, ane A sthULIbhadrane traNavAra! tethI khIjAM cAmAsuM AvatAM te munie kAzyAne tyAM cAturmAMsa rahevAnuM nakkI karyuM, ane te mATe gurUnI AjJA mAgI. gurUe kahyuM ke te kAma mAtra sthULIbhadracIja thaI zake, tame nAhaka tamArUM cAritra gumAvI besaze. ziSye mAnyuM nahI ane khIjuM cAturmAMsa AvatAM teo kAzyAne tyAM rajA laI ne cAturmAsa rahyA. kAsyA te| have jJAnI banI gaI hatI. teNe vicAyuM ke A muni sthULIbhadranI hariphAI karavA AvyA lAge che. mATe temanI paNa kaseTIkarUM eTale hIrA jhaTa parakhAI Avaze. Ama vicArI kAzyA suMdara vastrAbhUSaNe sajI, hAthamAM miSTa bhAjananA thALa laI, hAva bhAva ane kaTAkSa karatI ukta muni pAse AvI pahoMcI. muni jyAM kAsyAnA mukhadra sAme daSTikare che, tyAMja te sthaMbhI gayA. temane vikArabhAvanA jAgRta thaI. vezyAe thALamAMthI bheAjana ApavA mAMDayuM. munie na lIdhuM, vezyA tarata temanA bhAva samajI gaI. munie vezyAnA premanI
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 mAgaNI karI. vaizyAe kahyuM:-mahArAja, tamAre mArI sAthe sukha bhAgavavuM hAya tA huM kahuM tema karo. munie kahyu, zI AjJA che, kaheA. maraNAMte paNa tamArI te AjJA pALavA huM taiyAra chuM. vezyAe kahyuM:-mahArAja, tame jANA cho ke ame vezyAe dhana vinA kAI ne pesavA na daI e. 'paNa ame te| tyAgI sAdhu! amArI pAse dhana kayAMthI hAya?' munie kahyuM. 'tyAre tame nepALa dezanA rAjA pAse jAme. te rAjA sAdhune ratnanI kAMbaLa Ape che, te mAre mATe laI AveA. te huM tamArI sAthe jarUra bhAgavilAsa karUM.' vezyAe kahyuM. 'kAmAMdhA naiva pati,' e sutrAnusAra te muni sthiravAsa rahevAnA cAmAsAnA samayane tarADI vihAra karI nepALamAM gayA, ane tyAMthI kAMbaLa laI, ceArAthI gherAyelA chatAM khacIne sahisalAmate vezyA pAse AvI pahoMcyA. vezyAe te kAMbaLa lIdhI. pachI teNIe snAna karIne te ratna jatri kAMbaLathI peAtAnuM zarIra luchyuM, ane te kAMbaLa gaTaramAM pheMkI dIdhI. muni A joI Azcaya pAmIne khelyAH-re, kAsyA, jIvanA jokhame A kAMbaLa huM lAvyeA, tenI A dazA ? A te kevI mUrkhatA ! vezyAe smita karyuM ane kheAlI. mahArAja, ratnakAMbaLanI kiMmata vadhAre ke tamArA sayamanI ? muni vicAramAM paDayA. punaH vezyAe zuM: mahArAja, vicAra zA karA che? ratna kAMbaLanI ciMtA karavA karatAM, tamArAM saMyama ratnane durgaMdhathI bharelI strIrUpa A gaMdI gaTaramAM pheMkI devAne taiyAra thayA che, tenI ciMtA kareAne! asaMkhyakALa sudhI
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 311 svarganAM kAmaga bhegavyAM, chatAM jIvanI tRpti na thaI, te zuM A kSaNika ane tuccha manuSyanA viSayabhogathI jIvanI vRddhi thaze kharI? vicAra kare, mahArAja, Apane nepALamAM mokalavAne mahAroeja uddeza hato. huM te sthULIbhadrajInA upadezathI zrAvikA thaI chuM; eTale hajuye tamane mahArI sAthe bhoga bhogavavAno abhAva hoya te mahArAthI te tRpta nahi thaI zake mahArAja. Apa sAdhu dharmathI bhraSTa banyA; eTaluM ja nahi paNa bhara comAsAmAM Apa nepALamAM gayA. mATe Apa ApanA guru pAse jaI kSamApanA lyo ane pavitra thAo ! manuSyabhava, saMtasamAgama, zAstrazravaNa, ane saMyamadazA A jIvane anaMtakALe paNa maLavA durlabha che e samaje. sAdhu A sAMbhaLI sthira thaI gayA. teo pavitra kezyA ane sthULabhadrane dhanyavAda ApavA lAgyA. tatkALa teo tyAMthI gurU pAse AvyA ane prAyazcita laI zuddha thayA. dhanya che, sthaLIbhadrasamA nizcaLa vairAgI mahApurUSane ! rarara sItA videhadezanA janaka rAjAne sItA nAme putrI hatI. te mahA pativratA satI hatI. te umara lAyaka thatAM janaka rAjAe svayaMvara racce, jemAM aneka rAjAo AvyA. tyAM ayodhyApati dazaratha rAjAnA putra zrI rAma dhanuSya toDI sItAne paraNyA. sukhane samaya Avyo te vakhate rAmacaMdrajIne pitAnA vacanane khAtara rAjyagAdIne sthAne vanavAsa svIkAravo paDyo. "pati tyAM satI' e nyAye sItA rAmacaMdrajInI sAthe vanamAM gayA, ane vRkSanAM phaLa, phUla, pAna vagere khAI jIvana nirvAha calAvavA lAgyA. tevAmAM eka kRtrima alaikika mRgane joI tene pakaDavAnuM sItAjIne mana thayuM ane rAmane Agraha karI te mRga levA mekalyA; pAchaLa lakSmaNa paNa gayA. A takane lAbha laI laMkAne rAjA rAvaNa kapaTa yuktithI sItAjInuM haraNa karI laMkAmAM
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31ra laI gaye. atizaya dhAka, dhamakI, vinavaNuM chatAM satI sItAe pitAnA ziyaLanuM rakSaNa karyuM. pAchaLathI rAma tathA lakSmaNe sugrIva, hanumaMta vagere rAjAonI madada laI laMkA para caDAI karI. ane tyAMnA rAjA rAvaNane mArI sItAjIne ghera laI AvyA. A vakhate teone vanavAsakALa pUro thayo hato. joke mahemAhe bolatA ke laMkAnA rAjA rAvaNane tyAM sItAjI pavitra kema rahI zake ? A sAMbhaLI rAmacaMdrajIe sItAne agnimAM paDI pitAnI pavitratA sAbIta karI ApavAnuM kahyuM. sItAjI agnikuMDa pAse AvI paMca parameSTinuM smaraNa karI bolyA "he agnideva, je huM AjasudhI pavitra houM, temaja meM mana, vacana, kAyAthI anya patinI IrachA sarakhI paNa na karI hoya te A agni ane rakSaNa karanAra thaje." ema kahetAM ja temaNe agnimAM praveza karyo. ziyaLa rakSita devoe tarata ja te agni bujhAvI nAkhyo. sItAjI temAMthI sahisalAmata bahAra nIkaLyA. lekee satIne jayadhvani uccAryo. te pachI eka dhobInI carcA sAMbhaLI sItAjIne rAme vanavAsamAM mokalyA. A vakhate temane garbha hato; vanamAM vAlmIkI nAmanA RSie satIne Azraya Ape. sItAe ahiMyA "lava ane kuza" nAmaka be mahAsamartha putrane janma ApyuM. teo moTA thayA, te vakhate lakSmaNa (vAsudeva rUpe) deza sAdhatA hatA tyAre A baMne kumAre lakSmaNanA sainyanI sAme thayA ane sinyane harAvyuM. AthI lakSmaNe pitAnuM cakra mUkyuM, paNa cakra gotraghAta na kare tethI te cakra pAchuM AvyuM. AthI te kumAronI oLakhANa paDI. saghaLAM maLyAM, bheTayAM, Akhare sItAjI pitAnA putrone laI rAma sAthe ayodhyA AvyA ane sukhapUrvaka divase vyatita karavA lAgyA. kALAntare sItAjI cAritra laI devalokamAM gayA. 223 sukozalamuni sAketanagaramAM (ayodhyA) kIrtidhara nAme rAjA hatA. temane sahadevI nAmanI rANI hatI. temanAthI sukozala nAmanA putrano janma
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 thaze. te kizorAvasthAe pahoMcyA, tyAre kIrtidhara rAjAe tene rAjyAsane sthApIne vijayasena nAmaka muninI pAse dIkSA aMgIkAra karI ekavAra kIrtidhara muni mAsakSamaNane pAraNe bhikSArthe zaheramAM nIkaLyA, tevAmAM temanI patnI sahadevIe temane rAjamahAlayanI agAzImAMthA joyA. jotAMja teNune vicAra thayo ke mArA patine muni vezamAM jaIne, je bhAre putra sukozala paNa dIkSA leze to mahA anartha thaze, ema dhArI kaI vezadhArIo pAse teNue kItidhara munine nagaranI bahAra kaDhAvI mUkayA. A samAcAra jANuM sukezalanI dhAvamAtA rudana karavA lAgI. sukezale teNIne rudananuM kAraNa pUchatAM, teNIe kahyuM ke jyAre hame nhAnI vayamAM hatA tyAre tamArA pitAe temane rAjyAsane besADIne dIkSA lIdhI hatI. teo Aje bhikSArthe nagaramAM AvyA hatA, ane je hame temane juo te hame paNa dIkSA laI lyo, e hetuthI tamArI mAtAe te kSamAzIla munine nagaranI bahAra kaDhAvI mUkyA che. A vAta jANuM sukezala pitAnA sthAne gaye; ane upadeza sAMbhaLI vairAgya pAmI te paNa dIkSita thayo. AthI tenI mAtA sahadevIne atizaya saMtApa thavA lAgyo. anukrame ArtadhyAnathI te mRtyu pAmIne koI girinI guphAmAM vAghaNu thaI. ekavAra A baMne pitA putra sAdhu eka parvatanI guphAmAM cAturmAsa karIne rahyA. cAturmAsa pUro thatAM teo baMne bhikSA meLavavA mATe bahAra cAlyA. tyAM mArgamAM yamadUtI jevI pelI vAghaNe teone dIThA. tenAmAM pUrvabhavanuM vaira jAgRta thayuM. moTI trADe bhAratI te duSTa vAghaNa suzila muni sAme ghurakIyA karatI doDI AvI. pitAne upasarga AveluM jANuM bane munio dharmadhyAnamAM sthira banI kAyotsargamAM rahyA. vAghaNe suzala muninuM zarIra phADIne mAMsanuM bhakSaNa karavA mAMDayuM. sukozala muni "vAghaNa mane karmakSaya
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 karavAmAM sahAyabhUta che ema mAnI zukaladhyAne caDyA; ke tarata ja temane kaivalyajJAna thayuM. vAghaNe te pachI kIrtidhara munine paNa phADI khAdhA. kIrtidhara muni paNa zukaladhyAna bhAvatAM kaivalyajJAna pAme mekSamAM gayA. rara4 sudarzana (baLadeva) teo azvapura nagaranA zivarAja rAjAnI vijayA rANInA putra ane purUSasiMha nAmaka vAsudevanA oramAna bhAI hatA. teo pAMcamA baLadeva tarIke prasiddha thayA. teo dharmanAtha prabhunA vakhatamAM 17 lAkha varSanuM AyuSya bhogavI mekSamAM gayA. 225 sudharmAsvAmI. teo prabhu mahAvIranA pAMcamA gaNadhara hatA. keTalAka gAmanA rahiza, agni vezyAyana getramAM janmyA hatA. temanA pitAnuM nAma dhanamitra ane mAtAnuM nAma bhadilA. uttara phALunI nakSatramAM temano janma thayo hato. teo atizaya buddhimAna hovAthI 14 vidyAmAM pAraMgata thayA. temane evo saMzaya hato ke-je prANu jevo A bhavamAM hoya te ja te parabhavamAM thAya che ke bIjA svarupe ? bha. mahAvIre temane A zaMsaya dUra karyo, jethI temaNe paNa 1lA ane 4thA gaNadharanI mAphaka 51mA varSe prabhunI pAse dIkSA lIdhI. temaNe 4ra varSa sudhI chadmasthapaNuM bhogavyuM. temAM 30 varSa sudhI viraprabhunI sevAmAM ane 12 varSa sudhI gautamasvAmInI sevAmAM rahyA. 12 varSa vItyA bAda teo kaivalyajJAna pAmyA. 8 varSa kevalyapaNe vicarI zrI jaMbusvAmI Adi ghaNA bhavya jIvone pratibadhI 100 varSanuM AyuSya purUM thatAM vaibhAragiri para eka mAsanuM anazana karI teo vIraprabhunA nirvANa pachI 20 varSe mekSamAM gayA. prabhu mahAvIra mekSamAM gayA te samaye 11mAMthI mAtra
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa ra gaNudharA hayAta hatA. jemAM gautamane tarata kevaLajJAna thayuM, jethI la. mahAvIra pachI teo pATapara birAjyA hatA. jema zrI gautame mahAvIra prabhune aneka praznA pUchI, zaMkAonuM samAdhAna karI jJAna meLavyuM hatuM, tema zrI jaMbusvAmIe sudharmAM svAmIne aneka prazno pUcho aneka viSayAnA nirNaya karyA hatA. 226 sudarzana zeTha aMga dezanI caMpAnagarImAM dadhivAhana rAjA rAjya karatA hatA. tene abhayA nAmanI rANI hatI. teja nagaramAM sudarzana nAmanA eka dhanazreSThi vasatA hatA. tenuM rUpa sAkSAt kAmadeva jevuM suMdara ane mAhaka hatuM, chatAM sudana brahmacaryanuM rakSaNa karavAmAM ekko gaNAta hatA. peAtAnI pAse aDhaLaka lakSmI hAvA chatAM ziyaLanuM rakSaNa eja tenI mhoTI saMpatti hatI. TuMkamAM te satyavAdI, dharmapremI, zIlavaMta ane guNavaMta hatA. ekavAra sudarzana zeTha kAI kAma prasa Mge zaheramAM jatAM rAjamahAlayanA pAchaLanA rastethI pasAra thatA hatA, te vakhate abhayA rANIe tene joyA, jotAMja tenA hRdayamAM kAma vikAranI bhAvanA sanna thaI heNIe koIpaNa bhAge sudarzana sAthe sukhabhAga bhAgavavAnI cchiA karI. teNe peAtAnI kapilA nAmanI dAsIne kahyuM ke dAsI, jA, pelA pasAra thatAM rUpasuMdara purUSane meAlAvI lAva, rANInA hukama thatAM dAsI satvara nIce utarI ane sudarzana pAse jaI pahoMcIne kahyuM: zeTha, hamane amArA rANI sAheba kAMI kAma mATe kheAlAve che. bhadrika sudana peAtAnI mAiilakanInA anAdara na karavAnA kAraNe mahelamAM gayA. rANIe zeThanuM suMdara svAgata karyuM ane ucita sthAne esADI peAtAnI kAmecchA tRpta karavAnI sAMbhaLI sudarzana zeTha camakayA. hemane vinaMti karI. A dhama sauMkaTa AvyuM.
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 temAMthI bacavAne vicAra karatAM eka yukti sujhI AvatAM te bolyAH-rANasAheba, dhanyaghaDI, dhanyabhAgya, ke hame mArA jevA pAmara kikarane bolAvIne upakRta karyo che, paraMtu vAta evI che, ke te sAMbhaLI Apane duHkha thaze, mATe mane mApha karaje. "zI vAta che? rANIe Azcaryacakita banI pUchyuM. sudarzane kahyuM e ja ke huM napuMsaka chuM eTale ApanI IchA mArAthI tRpta nahiM thaI zake. A sAbhaLI rANIe gusse thaIne zeThane kADhI mUkyA. keTaloka samaya vityA bAda zaheramAM kaumudi utsava Ave. rAjyavaMzI kuTuMba ane AkhuM zahera AnaMdamagna banI Ama tema pharI rahyuM che, tevAmAM sudarzana zeThanA kAmadeva jevA cha putre, suMdara vastrA* laMkAre paherIne rAjamArga parathI pasAra thatA hatA, te abhayArANIe joyA. dAsIne pUchatAM rANIe jANyuM ke te sudarzana zeThanA putro che. AthI rANIne sudarzana para atizaya krodha thayuM. teNIe koIpaNa rIte sudarzananuM vera vALavAne nizcaya karyo. rAjA rAtre aMtaHpuramAM rANu pAse AvyA. abhayAraNuM kRtrima rudana karI rahI hatI. rAjAe teNIne zokanuM kAraNa pUchayuM. rANa bolI: A nagarane sudarzana nAmano zeTha mahAduSTa che, teNe gaI rAtre mArA mahelamAM ghusI jaIne mArA para baLAtkAra karavAno prayatna karyo hatuM, paraMtu meM tene dhamakAvyA tethI te nAsI gayo. nAtha, have mAre prANahatyAja karavI paDazeH ApanI hAjarImAM satIonAM ziyALo lUMTAya enA jevuM rAjanuM bIjuM adhera karyuM kahevAya? rAjA atyaMta gusse thayo, tarataja mANasone mokalI teNe sudarzanane pakaDI maMgAvyA ane rANInI hAjarImAM tene kaTu vacano kahI saMbhaLAvI zaLIne hukama pharamAvI dIdho. zaheramAM hAhAkAra thayuM. sudarzananuM kuTuMba raDI rahyuM hatuM, paNa sudarzana daDha hato. tene durbAna leza mAtra na hatuM. AnaMdathI te
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 317 zULI para caDavA taiyAra thaze. tene thaLI para caDAvavAmAM AvyA, tyAM teNe hadayanA ekAgrabhAve parama pavitra paMcaparameSTi devenuM ArAdhana karavA mAMDayuM. pavitra navakAra maMtranA prabhAve zULI eka siMhAsananA rUpamAM pheravAI gaI. arthAta devoe tenA ziyaLanA pratApe zULIne siMhAsana banAvI dIdhuM. rAjA A joI digamUDha banI gayuM. teNe sudarzanane satya hakIkata kahevAnuM kahyuM: abhayArANIne abhayadAna ApavAnI zarate sudarzane rAjAne sarva hakIkata kahI. Akhare sudarzana zeTha dIkSA aMgIkAra karI devalokamAM gayA. 227 suprabha (baLadeva) teo dvArikA nagarInA semarAjAnI sudarzanA rANInA putra, ane puruSottama nAmaka vAsudevanA oramAna bhAI hatA. teo cothA baLadeva tarIke prasiddhi pAmyA. teo papa lAkha varasanuM AyuSya bhegavI anaMtanAtha prabhunA samayamAM cAritra laI mokSamAM gayA. - 228 supArzvanAtha vArANasI nagarImAM pratiSTha nAme rAjA hatA. temane pRthvI nAme rANI hatI. tenA udaramAM chaThThI raiveyakathI cyavI bhAdaravA vadi aSTamie teo uptanna thayA. mAtAne 14 svapna AvyAM. jeTha zudi bAraze prabhuno janma thayo. Idroe merUparvata para jaI jajotsava ujavyo. pitAe janmotsava karI putranuM "supArzvanAtha" evuM nAma pADayuM. yauvanavaya thatAM pitAnI AjJAthI temaNe aneka rAjyakanyAo sAthe lagna karyuM, te pachI teo rAjyAsane AvyA. bhogAvalI karma pUruM thatAM lokAMtika dee prabhune preraNA karI, eTale temaNe varasIdAna ApI, jeTha zudi terase eka hajAra rAjAo sAthe saMyama aMgIkAra karyo. navamAsa chatmastha avasthAmAM vitAvatAM prabhune phAgaNa vadi chaThThane roja kaivalyajJAna thayuM. temane 95 gaNadhare hatA. temAM vidarbha sauthI moTA
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 hatA. temanA parivAramAM 3 lAkha sAdhu, 430 hajAra sAdhvIo, 257 hajAra zrAvake ane 493 hajAra zrAvikAo hatA. prabhu pAMca lAkha pUrva kumArapaNe rahyA. 14 lAkha pUrva ane 20 pUrvAga sudhI rAjya karyuM. eka lAkha pUrvamAM vIsa pUrvaga ane navamAsa ochA, samaya sudhI kevaLI tarIke vicaryo. tyAra pachI sameta zikhara para jaI, 500 munio sAthe eka mAsanuM anazana karI phAgaNa vadi 7me prabhu mekSa padhAryA. temanuM kula AyuSya 20 lAkha pUrvanuM hatuM. 229 subAhukumAra hastInApura nAmanuM nagara hatuM. tyAM sumukha nAmane gAthApati raheto hato. te nagaranA sahastravana nAmanA udyAnamAM dharmaSa nAmanA sthIra bIrAjatA hatA. ekadA temanA paTTaziSya zrI sudatta aNagAra AjJA laIne bhikSArthe nIkaLyA. pharatAM pharatAM teo sumukha gAthApatine ghera AvI pahoMcyA. jaina munine dekhI gAthApatine ghaNo ja AnaMda thayo. Asana parathI tarata ubhA thaI sAta ATha pagalAM AgaLa jaI temaNe munine bhAvapUrvaka vaMdana karyuM, ane atyaMta premapUrvaka munine cAra prakArano AhAra vahorAvyo. supAtradAnanA prabhAvathI, gAthApatinA gharamAM sADAbAra koDa sonAmahoro, ane pAMca prakAranA puSpanI vRSTi thaI A drazya ghaNAe joyuM. loko digmaDha banyA, ane sarva keI sumukha gAthApatine dAna ApyA badala dhanyavAda ApavA lAgyA. ghaNA varSanuM AyuSya bhogavI, supAtra dAnanuM mahAna puNya phaLa upArjana karI, sumukha gAthApati bharIne hastizISa nAmanA mahA RddhivaMta nagaramAM adInazatru rAjAnI dhAriNuM rANInI kakSAmAM putrapaNe avataryA. nAma "subAhukumAra. pAMca dhAvamAtAo ane aneka dAsa dAsIonA lAlana pAlana vaDe kumAra vRddhi pAmavA lAgyA. anukrame bAlyAvasthA vItAvI
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ 319 yuvAvasthAne pAmyA, tyAre temane puSpaculA Adi 500 rAjakanyAo paraNAvavAmAM AvI. pAMcaso mahelo baMdhAvI ApavAmAM AvyA. jemAM kumAra sukhabhoga bhogavavA lAgyA. ekadA prabhu mahAvIra te nagaranA udyAnamAM padhAryA. prajAgaNanA ToLe ToLAM prabhunA darzana karavA javA lAgyAM. A drazya subAhukumAre joyuM; parivAra sahita subAhukumAra darzanArthe gayA. prabhue upadeza Apyo. subAhukumAra zrAvaka thayA. bIjI vAra prabhu padhAryA. subAhukumAra darzanArthe gayA. prabhunA adbhuta upadezanI asara hRdayamAM hADohADa vyApI gaI saMsAranI asAratAe temanAmAM gaMbhIra rUpa lIdhuM. prabhune vaMdana karI teo ghera AvyA. rAjamahAla, saMdaryavAna strIo, rAjyanI vipula lakSmI, e saghaLA para temane abhAva chUTayo. subAhukumAra svastha thayA. jema kapaDAM uparathI dhULa khaMkherI nAkhe tema sarva moha tajI saMsArathI teo virakta thaI gayA. mAtApitAnI dIkSA mATe rajA lIdhI. mAtApitAe kumArane ghaNuM samajAvyAM paraMtu kumAra ekanA be na thayA, paraspara saMvAda thaye, temAM kumAra saphaLatA pAmyA. dIkSAnI taiyArIo thaI aneka prakAranAM vAjiMtro vAgI rahyAM, sarva koI subAhukumArane dhanyavAda ApavA lAgyA, paNa subAhukumArane jagatano dhanyavAda kyAM joIto hato? temane te janma maraNanA pherA miTAvavA hatA. A svArthamaya saMsArano tyAga karavo hato, tethI teo puSkara udyAnamAM gayA, jyAM prabhu mahAvIra birAjatA hatA. prabhu pAse subAhukumAre dIkSA lIdhI ane AtmA dazAmAM vicAravA lAgyA. ghaNuM varSa saMyama pALI, khUba tapazcaryA karI, subAhukumAra kALa karI sudhama devalokamAM gayA. tyAMthI manuSya janma pAmI devatA ane manuSya e beja gatinA thoDAka bhavo karI teo mahAvidehamAM janma laI mikSa jaze. dhanya che, e subAhusamA rAjapurUSane, temane ApaNuM vaMdana heje !
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 230 subhadrA. vyAkhyAna vasaMtapura nagaramAM jinadAsa nAme zrAvaka hatA. tene jinamatI nAmanI strI hatI. tenAthI temane eka putrI thaI hatI. te putrInuM nAma subhadrA. subhadrA rAja upAzrayamAM jAya, sAMbhaLe, sAmAyaka kare, dhArmika pustako vAMce, ane khUba bhaNe. te sAmAyaka zIkhI, pratikramaNa zIkhI, jIvAjIvanuM svarUpa jANyuM, navatatva jANyAM, kamaprakRti jANI, eTaluM ja nahi paNa te sadAcAra zIkhI, gRhajIvananI unnati zIkhI. tene svabhAva mITha ane madhurA. vakhata jatAM te uMmara lAyaka thaI; eTale tenA pitAe tene mATe lAyaka patinI tapAsa karavA mAMDI. ekavAra caMpAnagarInA muddadAsa nAmanAM eka bauddhamArgI gRhasthe, subhadrAne suzIla ane svarUpavAna jANIne tenuM mAguM karyuM. jinadAse paradhama mAM tene ApavA nA pADI. tethI muddadAsa zrAvaka thayA. jinadAse subhadrAnuM tenI sAthe lagna karyuM. subhadrA sAsare AvI. tenI naNuMda sAsu vagere bauddhadharmI, ane subhadrA jainadharmI, tethI teno meLa maLyA nahi. pariNAme sAsu naNaMda rAja kaMkAsa karavA lAgI ane subhadrAne satAvavA lAgI. temaja sAcA khoTA vAMka kADhI subhadrAne ThapakA apAvavAnA prayatna karavA lAgI. chatAM khuddadAsane tenA pativratapaNAnI tathA tenI saraLatAnI khAtrI hatI. tethI te subhadrAne kaMI kahetA nahi. sAsu naNaMdanuM jora vadhyuMja jatuM. subhadrA badhuM samabhAve sahana karatI. ane sAsu vagerenA vizeSa kaMkAsathI subhadrA nitya niyama sAcavI peAtAnA karmanA ja dASa kahADatI divaseA pasAra karavA lAgI. ekavAra kAI jaina sAdhu subhadrAne ghera vaheAravA padhAryAM. subhadrA e munine premapUrvaka vaMdana karyuM. tevAmAM vaTALIyA thayeA. khUba pavananA vAvAthI muninI AMkhamAM eka taNakhaluM paDayuM jethI minene
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 321 pIDA thavA lAgI. A mani jinakalpita sAdhu hatA, eTale teo zarIranA saMskArathI vimukha hatA. subhadrAne dayA AvI. tethI subhadrAe pitAnI jIbhanA TeravAthI muninI AMkha mAMhenuM peluM taNakhaluM upADI lIdhuM; paNa subhadrAnuM kapALa acAnaka muninA kapALa sAthe aDI gayuM. tethI subhadrAe karelA kaMkunA cAMlAnI chApa muninA kapALamAM paDI. muni tyAMthI bhikSA laIne bahAra nIkaLyA. evAmAM ja subhadrAnI sAsu tathA naNaMde muninA kapALamAM cAMllo je. teo te subhadrAnA chidro zodhatI ja hatI. tethI subhadrAnA pramAdano lAbha A rIte teoe meLavyo. tarata ja temaNe A dazya buddhadAsane batAvyuM, ane kahyuM ke ame hetA kahetA ke subhadrA kevI pativratA che ? buddhadAsane vahema sAco Tharyo. saraLa sannArI para saMkaTa AvyuM. te patinI AMkhamAM kaNAnI jema khUMcavA lAgI. kAcA kAnanA buddhadAse tene tyAga karyo. subhadrAnA duHkhane pAra na rahyo, te karmane ja doSa devA lAgI ane koI rIte mAthe AveluM kalaMka dUra karavAnA vicAra karavA lAgI. teNe aThama tapa Adaryo, ane zAsana devInuM ArAdhana karyuM. chellI rAtrie devIe AvIne kahyuM. phikara na kara. bahena, savAre saghaLuM sAruM thaze. savAra thatAM ja caMpAnagarInA daravAjA ughaDyA nahi. lokone javA AvavAnI harakta paDI. rAjAe paNa vAta jANI. sau koI stabdha thaI gayAM. ghaNuM maMtra-upacAra karyo, paNa phekaTa. badhAe devatAonuM smaraNa karyuM. tyAre AkAzavANuM thaI ke koI mahAsatI kAcA sutaranA tAMtaNAthI cAraNane bAMdhI kUvAmAMthI pANI kADhe; ane te pANI daravAjAne chAMTe to daravAjA ughaDe.
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 rAjAe zaheramAM DhaMDherA pITAvyA ane A vAtanI raiyatane jANu karI. strIonAM TALe TALAM cAraNIthI pANI kADhavA mATe hAlI nikaLyAM. paNa jyAM sutara bAMdhI cAraNI kUvAmAM nAkhe ke tarata sutara tUTI jAya; agara na tUTe te cAraNInA chidra dvArA pANI nikaLI jAya. pariNAme AkhA gAmanI strIomAMthI kAI evI pativratA na nIkaLI ke je kUvAmAMthI sahisalAmata pANI kADhI zake. A jANI subhadrAe kUvAmAMthI pANI kADhavA mATe sAsu tathA patinI AjJA mAgI. sAsu te A sAMbhaLatAM ja bhabhakI uThI. ane khAlI:-have joI joI tane, pativratApaNu' batAvavA AvI che te ! subhadrAe AjIjI karI ane mahAmuzIbate rajA meLavI. subhadrA kuvA AgaLa AvI pahoMcI. subhadrAnA prayAsathI cAraNI pANIthI bharAI ne bahAra AvI. gAma loko Azcarya pAmyA. tarata ja teNIe rAjagRhI nagarInA traNa daravAjAne pANI chAMTayuM. daravAjA ekadama udhaDI gayA. ceAthA daravAjo subhadrAe madha rahevA dodhA ane kahyuM ke hajI koI strI pativratA hAvAnA dAvA karatI hoya te temanA mATe A daravAjo badha rAkhyA che, te te peAtAnI umeda pAra pADe, chatAM koI taiyAra thayuM nahi. subhadrAne sau kAI dhanyavAda ApavA lAgyAM. tenI sAsu naNuMdanA mhoM kALAM thayAM ane badhAM temane dhikkAravA lAgyAM. chevaTe rAjAe paNa te mahAsatIne ghaNuM mAnapAna paherAmaNI ApyAM ane vAjate gAjate tene ghera pahAMcADI. Akhare subhadrAe dIkSA laI AtmakalyANa karyuM. sAra--paradhama mAM kanyA ApavAthI kevuM nukasAna thAya che, temaja saMskArI strIe vAtAvaraNa kevuM suvAsita banAve che, ane asaMskArI strIo kevuM durvAsita banAve che tene A vAta purAvA Ape che. -suM.
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 323 231 sumatinAtha vanitA nAmanI nagarImAM megharAjAnI maMgaLA nAmanI rANInI udaramAM zrAvaNa zudi bIje, vijaya vimAnamAMthI vIne, teo utpanna thayA. mAtAne cauda svapna AvyAM. anukrame garbhakALa pUro thaye vaizAka zudi AThame prabhune janma thayo. sumatinAtha nAma pADavAmAM AvyuM. yauvanavaya thatAM mAtApitAe ghaNI kanyAo temane paraNAvI. daza lAkha pUrva sudhI teo kumArapaNAmAM rahyA. pachI pitAe temane rAjya soMpI dIkSA lIdhI. 29 lAkha pUrva ane 12 pUrvAga sudhI rAjya bhagavyuM. pachI prabhue varasIdAna ApI 1 hajAra rAjAo sAthe vaizAka zudi 9 me dIkSA lIdhI. 20 varSa chadmasthapaNe rahyA pachI caitra zudi 11 nA roja temane kevalyajJAna thayuM. temane camara Adi 100 gaNadhare hatA. prabhunA zAsana parivAramAM 3 lAkha 20 hajAra sAdhu, 5 lAkha 30 hajAra sAdhvI, 2 lAkha 81 hajAra zrAvako ane 5 lAkha 16 hajAra zrAvikAo hatA. prabhu 1 lAkha pUrvamAM 12 pUrvega ane 20 varasa ochA, eTalo samaya kevaLapaNe vicaryA. te pachI sametazikhara para eka hajAra sAdhuo sAthe eka mAsanA anazananA aMte caitra zudi 9 nA divase prabhu siddha thayA. 232 surAdeva vArANasI nagarImAM surAdeva nAme gAthApati hatA. temane dhanA nAmanI strI hatI. riddhisiddhimAM teo kAmadeva samAnaja hatA. ekavAra prabhu mahAvIra te nagarImAM padhAryA. surAdeva prabhune vAMdavA gayA. prabhunI amogha vANuthI pratibodha pAmI, temaNe zrAvakanA bAravrata aMgIkAra karyA. temanI strI paNa zrAvikA banI. baMne jaNa vrata niyamanuM pAlana karavA lAgyA. keTalAka varSo vityAbAda surAdeva, gRhane saghaLo kArabhAra pitAnA
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra4 cha putrane meMpI pauSadhazALAmAM dharmadhyAna karavA lAgyA. surAdeva eka vakhata dhyAnamAM lIna hatA, te vakhate ardha rAtrie temane caLAvavA mATe eka deva Avyo. teNe rAkSasanuM bhayaMkara rUpa karIne vrata bhaMga karavAnuM surAdevane kahyuM; paNa surAdeva dhyAnathI DagyA nahi, tethI deve surAdevanA eka pachI eka traNe putrane lAvIne tenI samIpamAM ubhA rAkhI taravArathI kApI nAkhyA. ane temanA mAMsane kaDAImAM sekIne, hemanuM lohI surAdevanA zarIra para chAMTayuM, chatAM surAdeva jarA paNa calAyamAna thayA nahi; tethI te deve vadhAre kedhiSTa banIne surAdevanA zarIramAM soLa bhayaMkara rogo utpanna karIne pIDA pamADavAnuM kahyuM. AthI surAdeva trAsa pAmyA ane te devane pakaDavA doDyA. deva nAsI gayo ane surAdevanA hAthamAM eka staMbha Avyo. tethI surAdeve lAhala karyo. A sAMbhaLI temanI strI dhannA saphALe jAgIne tyAM doDI AvI; ane kelAhalanuM kAraNa pUchyuM. surAdeve vAta kahI. dhannAe kahyuM. ApaNA traNe putra te nirAMte UMdhe che. mATe deve tamane dhyAnathI caLAvavA upasarga Ape che. mATe prAyazcita laI zuddha thAo. surAdeve prAyazcita lIdhuM. te pachI temaNe 11 pratimA dhAraNa karI ane aMtima kALe eka mahinAno saMcAra karyo. prAMte AyuSya pUrNa karIne surAdeva saudharma devalokamAM gayA ane tyAMthI mahAvideha kSetramAM avatarI teo mokSagati pAmaze. 233 suSamAdArikA zreNika mahArAjAnI rAjagRhI nagarImAM dhannA sArthavAha nAme eka mahA RddhivaMta zeTha raheto hato. tene pAMca putro ane eka putrI hatI. te putrInuM nAma suSamAdArikA, te ghaNI suMdara hatI. te dhannAsArthavAhane cilAta nAmano eka nokara hato. te bALakane haMmezAM krIDA karAvato hato. krame krame A nokara bALakanuM ghareNuM, kapaDAM vagere caravA lAgyo. zeThane A vAtanI khabara paDavAthI zeTha
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 325 te cilAtane Thapake ApI gharamAMthI kADhI mUkyo. cilAta nokara gAmamAM jyAM tyAM rakhaDavA lAgyo ane te corI, mAMsa, dArU, jugAra, parastrIgamana ItyAdine vyasanI banI gayuM ane svacchede vartavA lAgyo. te nagarIthI Deka dUra eka corone rahevAnI guphA hatI. temAM vijayasena nAmane cauryakaLAmAM kuzaLa e cAra rahetA hato. tenI sAthe bIjA pAMcaso re hatA. A cilAta kara tyAM gaye ane te corane maLyuM. tenI sAthe rahIne te paNa cerI karatAM zIkhe ane cauryakaLAmAM pravINa thayo. kALAntare te vijayasena cera maraNa pAmyA. tethI pAMcase coree maLIne A cilAta corane pitAne adhipati banAvyuM. eka vakhata te cilAta cora pitAnA pAMcase cera sAthIone laIne rAjagRhI nagarImAM dhannAsArthavAhane ghera corI karavA Avyo. dhannA sArthavAha pitAnA pAMca putrone laI bhayabhIta thaIne ekadama gharamAMthI dUra ja rahyo. cilAte dhannAnA gharamAMthI puSkaLa dravya lIdhuM eTaluM ja nahI paNa suSamAdArikA nAmanI tenI kanyAne laI te tyAMthI pUlAyana karI gayo. coranA gayA bAda dhannAsArthavAha ghera Avyo ane keTavALa pAse gayA. teNe keTavALane corInI tathA putraharaNanI vAta karIne, pitAnI sAthe tapAsa karavA AvavAnuM kahyuM. koTavALa hathIyAra tathA mANasa laIne dhannAsArthavAha sAthe pelI guphAmAM gayo. tyAM ero sAthe yuddha thayuM. pariNAme badhA cere nAsI gayA. cilAta paNa gabharAyo tethI te suSamAdArikA nAmanI kanyAne sAthe laI bIje rastethI jaMgala bhaNI pasAra thaI gayo. A dazya dhannA tathA tenA putronA jovAmAM AvyuM, tethI teo tenI pAchaLa paDayA. dUra aTavImAM gayA pachI cilAta thAkyo. kanyA sAthe AgaLa jaladIthI nAsI zakAze nahi, ema dhArI teNe pelI kanyAnuM talavAra vatI mastaka uDAvI
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 dIdhuM ane te dUra aTavImAM nAsI gayo. dhannAsArthavAha pelI kanyAnA zaba AgaLa AvI pahoMcyo. zabane jotAMja te mUchita thaIne nIce paDyo ane AkraMda karavA lAgyo. keTalIkavAre te zuddhimAM AvyuM. A vakhate dhannAne tathA tenA putrone khUba doDavAthI bhUkha ane tRSA lAgI hatI. ane pANI vinA teo mRtyunA mukhe AvI lAgyA, tyAre dhannAe tenA putrone kahyuM -he putre, ApaNane ghaNuM bhUkha ane tarasa lAgI che, ane ahiM pANI maLe tema nathI. to ApaNe marI jaIzuM ane rAjagRhImAM pahoMcI zakazuM nahi. mATe tame mane mArI nAMkho ane mahArA mAMsa, rUdhirane AhAra karI sAntana pAme ane ghera jaI sukha bhega. tyAre tenA moTA putre kahyuM, pitAjI, tame parama upakArI che; mATe tame mane mArI nAkhe. tyAre bIjAe kahyuM ke mane mArI nAkhe. ema vArApharatI pAMce putroe kahyuM. tyAre vicAra karI dhannAe javAba Apyo-putro, keIne paNa mAravAno vicAra have nathI. paNa A putrI, je have marI gaI che. mATe tenA mAMsa rUdhirane AhAra karI ApaNe ghera pahoMcIe. badhAe A kabula karyuM. eTale AsapAsathI lAkaDA vINI lAvI teoe agni saLagAvyo, ane te putrInuM mAMsa vagere pakAvI tene te saghaLAe AhAra karyo. pariNAme teo jIvatAM rahyA ane rAjagRhI nagarImAM pahoMcyA. . ekavAra prabhu mahAvIra te nagaramAM padhAryA. rAjA zreNika, dhannA sArthavAha vagere vaMdana karavA gayA. prabhue dezanA ApI. dhannAsArthavAhane vairAgya thayo ane teNe dIkSA lIdhI. sakhta ta5 japa dhyAna dharI, saMthAra karI te pahelA devalokamAM gayA, tyAMthI kALa karI mahAvideha kSetramAM janma pAmI mokSamAM jaze. nyAya-jema dhanAsArthavAhe zarIra, varNa, rUpa, baLa ke viSayane mATe suSa mAdArikAno AhAra hete karyo, paNa mAtra rAjagRha nagaramAM
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra7 pahoMcavA mATe ja karyo hato, tema sAdhu sAdhvI udArika zarIrane vaNuM, rU5, baLa, viSayane mATe paze nahi, paraMtu mAtra siddhi-mUkitane mATe sAdhanabhUta jANe niHsvAda rUpe AhAra kare. cilAtIputra viSayamAM lubdha banI aTavImAM rakhaDI mahAduHkha pAmyo, tema viSayamAM vRddha banela cho mahAduHkhane pAme ane saMsAra paribhramaNa kare, 234 sulatA rAjagRha nagaramAM nAga nAmanA rathikane sulasA nAme patibhakta ane dharmaparAyaNa strI hatI. ekadA nAga rathike gurusanmukha e niyama karyo ke "have mahAre bIjI strI karavI nahi.' e daMpatI paraspara snehayukta hatA. nAga rathika zreNika rAjAnI sevA karate hato. ekadA potAnA AMgaNA pAse keTalAka devakumAra jevAM bALakane joI putra vagaranI evI sulasA potAne putra na hovA badala kheda pAmI, ciMtAthI tenuM mukha utarI gayuM, tyAre nAgarathike teNIne deva vagerenI bAdhA rAkhavAnuM kahyuM. A sAMbhaLI jainadharmamAM daDha evI tulasAe kahyuM. mithyA devadevIonI bAdhA vyartha ja che, mATe arihaMta dharma upara zraddhA rAkho, tenAthI sarva siddhi maLaze. Ama satya dharmanI zraddhAvaDe pati-patnI baMne divaso vitAvavA lAgyA. ekavAra kaI deve sulasAnI dharmazraddhAnI kasoTI karI. te eka jaina sAdhunuM rUpa dharIne sulasAne tyAM Avyo. sulasAe muni dhArIne vaMdana karI temane satkAra karyo. sAdhue kahyuM huM lakSapAka telanI yAcanA karavA Avyo chuM, je hoya to vaherAvaze. satpAtrane joI mUlyavAna vastu paNa premapUrvaka vahorAvavA sulasA tatpara thaI teNInI pAse telanA cAra zIzAo hatA, temAMthI eka laIne te AvI. AvatAM ja devanI mAyAthI tene umarAmAM Thesa vAgyAthI zIzo paDIne phUTI gaye, eTale hoMzabhera sulasA bIje zIza laI AvI, paNa tenI paNa evI ja dazA thaI. ema deve bhAyAvaDe tenA cAreya
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 zIzA uDAvI nAkhyA, chatAM sulatAnA manamAM muni pratye kiMcita paNa abhAva na tha, ke vaharAvavA prati aruci na thaI. deva tenI dharmazraddhAthI prasanna thayA, ane teNe prakaTa thaI, telanA zIzA pAchA ApI, sulatAne varadAna mAgavA kahyuM. sulasAe kahyuM he deva, hame jJAnabaLathI bhAre maratha jANuM zake che. AthI devatAe teNIne 32 gaLIo ApI ane kahyuM ke tyAre AmAMthI ekeka guTikA khAvI, enA prabhAvathI tane 32 putro thaze. temaja tane jyAre saMkaTa paDe tyAre mane saMbhALaje. huM tAruM vina dUra karIza. ema kahIne te deva aMtargIna thaI gaye. have sulatAe vicAra karyo ke mAre 3ra putro zuM karavA che? kAraNa ke tethI te te badhAnA maLamUtra dhovAmAM mAro samaya cAlyo jAya ane dharmadhyAna thAya nahi; tenA karatAM batrIsa lakSaNo evo ekaja putra utpana thAya te vadhAre sAruM. ema vicArI sulasA batrIse goLIo ekI sAthe gaLI gaI, AthI tenA udaramAM 32 garbha prakaTa thayA. pariNAme te mahAvedanA anubhavavA lAgI, tethI sulasAe pelA devane yAda karyo. deva Avyo. sulasAe pitAnI garbhavedanAnI vAta kahI. deve tene kahyA pramANe kAma na karyA badala Thapako Apyo. sulasAe bhavitavyatAne niyama kahyo. chevaTe deve tenI vyathA dUra karI. anukrame teNIe 32 putrane janma Apyo. nAgarathike mahAdAna daI patrono janmotsava karyo. pAMca pAMca dhAvamAtAethI ucherAtAM te putro vRddhi pAmyA; dharma, karma ane zAstra saMbaMdhI sarva kaLAo zIkhyA; pitAe temanA lagna karyA. teo zreNika rAjAnA sevaka thayA. putravadhuothI susA sukhI thaI ekavAra zreNika rAjA sukAnuM suraMgadvArA haraNa karavA gaye hato, tyAre te sulasAnA A 32 putrone sAthe laI gayA hatA. ceTaka rAjAnA sainyane yuddha thayuM. temAM sulatAne eka
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ putra mRtyu pAmatAM batrIse putro mRtyu pAmyA. AthI sulatAnA zokane pAra rahyo nahi. chevaTe abhayakumAranA upadeze sulasA zoka mukta thaI. tyArabAda dharmamAM nizcala zraddhA che evI te sulasAne bha. mahAvIre aMbaDa sanyAsI dvArA dharmalAbha kahevaDAvyo. AMbaDe parIkSA karI, temAM te saphaLa thaI. chevaTe aMta samaye sarva pApanI AlocanA laI, mRtyu pAmI julasA devalokamAM gaI, tyAMthI cyavI te bharatakSetramAM AvatI covIsImAM nirmama nAme 15 mA tIrthaMkara thaze. 235 subhama cakravartI zrI aranAtha prabhunA zAsanamAM subhrama nAme AThamA cakravartI thayA. te hastInApuranA kRtavIya rAjAnI tArA nAmaka rANanA putra hatA. temano janma jaMgalamAM tApasanA AzramamAM thayo hato. samaya jatAM vaitADhya para rahenArA meghanAda vidyAdhare temane potAnI padmazrI nAmanI kanyA paraNAvI hatI. te vakhate tene pratispardhI parazurAma nAme prativAsudeva hato, teNe subhUmanA pitAne mArI pRthvIne niHkSatriyA karI hatI e vAta subhUme potAnI mAtAdhArA sAMbhaLI, tethI te krodhavaza banI hastinApuramAM Avyo. tyAM tene cakraratnanI prApti thavAthI teNe parazurAmane mAryo. jema parazurAme pRthvIne sAtavAra niHkSatriyA karI hatI, tema tenAM vera rUpe subhUme pRthvIne ekavIsa vAra nibrAhmaNa karI. anukrame sATha hajAra varSanA AyuSyavALA subhUme cAra dizAmAM pharI aneka rAjAone parAjaya pamADI cha khaMDanI sAdhanA karI ane te cakravartI thayo. aneka prANionI hiMsA karatA te sulUma lobhane vaze sAta khaMDa sAdhavA gaye, jyAM dariyAmAM DUbavAthI te mRtyu pAmyo ane marIne te sAtamI narakamAM gayo.
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 . 236 suvidhinAtha (puSpadata). kAkaMdI nagarInA sugrIva rAjAnI rAmAdevI nAmaka rANunI kukSimAM vaijayaMta vimAnamAMthI cavIne phAgaNa vadi 9 nA roja teo utpanna thayA. mAtAne 14 svama AvyAM. mAgazara vadi pAMcame janma thatAM devadevIoe prabhune utsava karyo. garbha vakhate mAtA sarva vidhimAM kuzaLa hatAM, temaja temane puSpanA dohadathI putrane dAMta AvyA hatA, te parathI temanAM suvidhi ane puSpadaMta evAM be nAma rAkhavAmAM AvyAM. yauvana pAmatAM pitAnA AgrahathI teo aneka rAjakanyAo paraNyA. pachI pitAnI gAdIe AvyA. 50 hajAra pUrva kumArapaNe rahyA, tathA 50 hajAra pUrva upara 28 purvAga sudhI temaNe rAjya bhogavyuM. te pachI kAMtika devonI preraNAthI prabhue vArSikadAna ApI mAgazara vadi 6 nA roja eka hajAra rAjAo sAthe saMyama agIkAra karyo. cAra mAsa chadmasthapaNe rahyA pachI prabhune mahAprakAza ApanAruM evuM kaivalyajJAna thayuM. temane varAha Adi 88 gaNadhare hatA. prabhunA saMgha parivAramAM 2 lAkhe sAdhu, 120 hajAra sAdhvI, 229 hajAra zrAvake tathA 472 hajAra zrAvikAo hatA. kevaLajJAna thayA pachI suvidhijine eka lAkha pUrvamAM 28 pUrvAga ane cAramAsa eAchA, samaya sudhI kevaLIpaNe vicarI aneka bhavya jIvono uddhAra karyo. aMte sametazikhara para, eka hajAra munio sAthe, mAsika anazane kArataka vadi 9 me prabhu nirvANa padhAryA. temanuM kula AyuSya be lAkha pUrvanuM hatuM. 237 somila*. bha. pArzvanAthanA samayamAM vArANazI nagarImAM sAmila nAme brAhmaNa hatA. te mahAsamRddhivaMta, tathA cAradAdi che zAstramAM pAraMgata hatA. * gajasukumArane upasarga ApanAra, bIjA semilanuM vRttAMta gajasukumAranI kathAnA aMtarabhAgamAM AvI jatuM hoI te ahi lIdhuM nathI. -sa.
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ 331 ekavAra bha. pArzvanAtha tyAM padhAratAM saMmila prabhunI dezanAmAM gayA. dezanA pUrI thayA bAda temaNe prabhune pUchyuM tamAre yAtrA che? tamAre Idriyone jItavAnuM che ? tamAre rogarahita paNuM che ? tamAre nirdoSa vihAra che? tamAre sarasava khAvA gya che ke nahi? tamAre mAMsa khAvA cogya kharuM ke nahi, phUlaphaLa tamArAthI khavAya ke nahi? hame eka che ke be ? akSaya che ke avyaya che ? vagere prazno pUchayA. prabhue tenA barobara javAba ApyA, AthI saumile prabhu pAse jena mArganA bAra vAto aMgIkAra karyo, tathA jIva, achavAdi navA tavanuM jANapaNuM karyuM. tyArabAda somilane lAMbA kALa sudhI sAdhune samAgama thaze nahi, tethI temanAmAM mithyAtvanA paryAya vadhyA, te pachI temaNe zahera bahAra bagIcA banAvyA, temAM aneka prakAranA vRkSo tathA choDavAo ucheryA. te pachI keTaleka samaye svajana, mitra ane kuTuMbIone bhejana jamADI, tApasanA sAdhano banAvarAvI, meTA putrane gRhakAryabhAra soMpI temaNe tApasanI dIkSA aMgIkAra karI, ane tAmalI tApasanI peThe teo saghaLI kriyAo karavA lAgyA. ekavAra eka deve AvIne temane kahyuM kesomila, hArI pravajya khoTI ane ajJAnakaSTa sahana karavA jevI che. Ama deve lAgalagATa cAra rAtri sudhI traNa traNa vakhata kahyuM. chevaTe pAMcamI rAtrie kahyuM ke pahelAM teM prabha pArzvanAtha pAse vrata aMgIkAra karelAM, te mUkI daIne mithyA kaSTamAM kema paDyo? AthI somila samajyo. deva namaskAra karI cAlya gayo. pachI punaH samile zrAvakanA vrata grahaNa karI ghaNe tapa karyo. aMta samaye anazana karI, pUrva vratabhaMganI AlocanA lIdhA vagara, te kALa karIne zukra nAme graha thayo. tyAMthI cyavI te mahAvidehamAM janmI mekSa jaze. 238 soziyadatta macchImAra naMdIpura nAmanuM gAma hatuM. tyAM mitra nAme rAjA hato. te rAjAne eka sIrIyA nAmane rasa hate. te ghaNe ja pApI hate.
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33ra rasoIne kAmamAM teNe potAnA hAtha nIce mAchalIne pakaDavAvALA, haraNane mAravAvALA vagere hiMsAnuM kAma karanArA mANaso rAkhyA hatA. jemAM aneka pazu pakSIo lAvI ApatAM. sIrIyA maraghAM, mora, tetara, vagere paMkhIone pAMjarAmAM pUrI rAkhato, tathA jIvatAM paMkhIenI pAMkha ukhADIne vecate, eTaluM ja nahi paNa gAya, bheMsa, Dukkara, bakarAM vagere pazuonAM mAMsanA TukaDA karI, tene telamAM taLI rasoI banAvate, te pite khAta ane rAjAne paNa khavaDAvate. AvI rIte ghaNuM varSo sudhI hiMsAkArI kRtya karIne te maraNa pAme ane marIne te chaThThI narakamAM utpanna thaye. tyAMthI nIkaLIne te sArIpura nagaramAM samudradatta nAmanA macchIbhArane tyAM tenI samudradattA nAmanI strIne peTe janmyo. tenuM nAma soriyadatta pADyuM. yuvAvasthA pAmyA, tyAre tenA mAbApa gujarI gayAM, tethI te macchImAromAM agresara tarIke rahevA lAgyuM. teNe ghaNu mANasa nokara tarIke rAkhyA. jeo pAse mAchalIo pakaDavAnuM kAma karAvato. pachI te sariyadatta pakaDAyelAM mAchalAMone tApamAM sukavatA ane teone pakavIne bajAramAM vecavA laI jatA. ekavAra seriyadatta mAchalIne sekIne khAtuM hatuM, tevAmAM te bhAchalIne kAMTo tenA gaLAmAM bharAI gaye. tenAthI tene tIvra vedanA thaI gaLAmAM kaMI paNa padArtha jaI zake nahi, jethI te bhUkha ane tRSAthI pIDAvA lAgyo. khorAka na laI zakavAthI te dina pratidina sukAvA lAgyo. tenuM zarIra kSINa thavA lAgyuM. tethI teNe ghaNuM vaidene upacAra arthe lAvyA. vaidee khUba ulaTIo karAvI tathA bIjA ghaNA upacAro karyA. paNa te kAMTo gaLAmAMthI kADhavA kaI samartha thayuM nahi. pariNAme te macchImAra maraNa pAme ane pahelI narakamAM
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 333 utpanna thayA. tyAMthI nIkaLI anata saMsAra paribhramaNa karatAM karatAM chevaTe manuSya janma pAmI te meAkSamAM jaze. 239 sayaMtirAjA. paMcAla dezanA kapilapura nagaramAM sati nAmanA rAjA hatA. ekavAra te peAtAnI caturagI senA sAthe peAtAnA kezarI nAmanA udyAnamAM zikArArthe gayA. tyAM teNe ghaNA mRgalAone sahAra karyAM. te udyAnamAM gabhALI nAmanA eka muni dhyAnadazAmAM lIna hatA. mRtyunA bhayathI zikAranA paMjAmAMthI nAsI chUTeluM eka mRga dhyAnastha muni tarapha doDavA lAgyuM, tevAmAM rAjAe tene eka bANa vaDe dhAyala karyuM. mRga tyAM ja lagabhaga muni samipa paheAMcI mRtyune zaraNu thayuM. tene levA mATe rAjA te jagyAe AvyA, tevAmAM teNe eka dhyAnastha jaina mahAtmAne te jagyAe joyA. AthI rAjA manamAM bhaya pAmyA ane khedapUrvaka vicAravA lAgyA ke ahA ! meM pApIe mAMsamAM gRddha banIne muninA mRgane mAryuM ! A mRga muninuM ja hovuM joI e, nahi tA te muni pAse Ave nahi, are, have zuM thAya? jo A muni kopAyamAna thaze te tee pAtAnA tapeAkhaLathI mane ane mArAM sainyane bALI mUkaze. ema khIne te muni pAse AvyeA ane temanA pagamAM vaMdana karI namratApUrvaka melyAH--he muni ! he tapasvI ! mhArA aparAdha kSamA karA, me ApanA mRgane oLakhyuM nahi. muni dhyAnastha hovAthI rAjAnA kathanathI kAMI paNa melyA nahi, AthI rAjA vadhAre bhayabhIta anyA; ne vadhAre namratAthI kahevA lAgyAH-he mahArAja ! karuNAsAgara ! mhArA sAme jue, huM A nagaranA sati rAjA chuM. mhane kheAlAvI mArA udvega TALeA. gheADIvAre gabhALI munie kAceAtsaga pALyA ane kahyuM:--rAjan! tane abhaya che; ane tuM
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 sarva jIvAne abhayadAnanA dAtAra thA. A anitya manuSyalakane viSe hiMsAmAM kema pravRtta thayA che? nA vaze sarva jIvAne saghaLI paudgalika vastue cheDIne javAnuM che, teA pachI tuM rAjyamAM ATalA badhA Asakta kema banyA che? he rAjA ! tuM jIvitavya ane rUpane viSe ATalA badhA kema mUrchA pAme che? AyuSya ane rUpa teA vijaLInA camakArA jevuM kSaNika che. strI, putra, parivAra ane upArjana kareluM dhana sAthe Avatu nathI, paNa te samRtyu pachI ahiM ja paDI rahe che. je strI pAtAnA pati para atizaya pyAra kare che, teja strI tenA patinA mRtyu pachI anya sAthe sukha bhAgave che; je mahApApa karI dhana upArjana karyuM hAya che, tene bheAtA bIjo ane che, vagere hita zikhAmaNA vaDerAjAne munie medha ApyA. A sAMbhaLI saMjita rAjA pratiSeAdha pAmyA. teNe gabhALI muni pAse cAritra aMgikAra karyuM; ane teo gItA thaI sAdhunI samasta samAcArI zIkhI, gurunI AjJA laI ekAkIpaNe vicaravA lAgyA. ekadA samaye temane kSatriyarAja RSi maLyA; temaNe sati muninI tejasvI prabhA joI kahyuM: he muni ! tamAruM rUpa ane mana nirvikArI dekhAya che, te tamArUM nAma zuM che te kRpA karI kahezo ? sati khelyAH--mArUM nAma sati, mArUM gAtra gautama, tathA zrutajJAna ane cAritranA pAragAmI evA gabhALI bhagavAna mArA dharmaguru-dharmAMcAya che. hiMsAthI bacavA mATe meM sayama Adaryo che. te pachI saMyati rAjAe sAdhunA utkRSTa guNA, mithyAtvanA prakAra vagere jaina tattvanuM rahasya kahI, potAne jAtismaraNu jJAna thayuM hAvAthI kahyuM ke huM samyak prakAre mArA AtmAnA pUrvabhava jANuM chuM. huM pAMcamA brahmadevalAkamAM mahAprANa nAmanA vimAnamAM devapaNe hatA, tyAMnI daza sAgarApamanI sthiti pUrI karI huM A cAra gAune lAkhe, paheALA ane uMDA evA eka kuvA hAya, temAM devaka, uttarakurU yugalIyAnA sAta divasanA janmelAM khALakanA ekeka
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ 335 manuSyabhava pAmyo chuM. A pramANe vArtAlApa thatAM kSatriyarAja RSine ghaNe AnaMda thayo ane teo chUTA paDyA. anukrame saMyama mArgamAM vicaratAM saMyati rAjarSine kaivalyajJAna thayuM ane teo mekSamAM gayA. 240 saMbhavanAtha. vartamAna covIsInA trIjA tIrthaMkara zrI saMbhavanAtha, zrAvastI nagarInA jitArI rAjAnI senAdevI rANanI kukSimAM, navamA devalokamAMthI eNvIne utpanna thayA. mAtAe cauda svapna dIThAM. mAgazara zudi 14 nA roja prabhuno janma thayo. 56 dikumArI devIoe sUtikAkarma karyuM. Ikoe prabhune meru parvata para laI jaIne janmatsava ujavyo. pitAe saMbhavanAtha evuM nAma ApyuM. yauvanAvasthA thatAM teo aneka rAjakanyAo paraNyA. paMdara lAkha varSo sudhI kaumAryAvasthAmAM rahyA pachI pitAe temane rAjyagAdI para besADI dIkSA lIdhI. 44 lAkha pUrva ane 4 pUrvaga sudhI rAjya bhogavyuM, te pachI lokAMtika devonI preraNAthI varasIdAna ApI, prabhue mAgazara zudi pUrNimAe eka hajAra rAjAo sAthe dIkSA lIdhI. cauda varSa chadmasthapaNAmAM rahyA pachI kArtika vadi pAMcame temane kevalyajJAna thayuM. temane cAru vagere 102 gaNadharo hatA. saMbhava jinanA saMdha parivAramAM 2 lAkha sAdhu, 336 hajAra sAdhvIo, 293 hajAra zrAvako ane 636 hajAra zrAvikAo hatA. aMtima samaye prabhue sametazikhara para eka hajAra manio sAthe mAsika anazana karyuM ane citra zudi pAMcame teo mokSa padhAryA. saMbhavanAtha prabhunuM ekaMdara AyuSya 60 lAkha pUrvanuM hatuM. vALanA asaMkhyAtA khaMDa karI, ThAMsI ThAMsIne te kuvAmAM bhAre, pachI temAMthI ekeka khaMDa se so varase kADhe ane jyAre te kuvo khAlI thAya tyAre tene eka palyopama kahevAya. evA daza kroDA kroDI (dazakoDane dazakroDe guNIe) kuvA khAlI thAya tyAre eka sAgaropama kahevAya, ema granthakAra varNave che.
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 241 harisena (cakravatI). kapilapura nagaramAM mahA hari nAme rAjA hatA. tene merA nAmanI rANI hatI. temane mahAna zaktizALI putra thaze. tenuM nAma harisena. yauvanavaya pAmatAM harisena rAjyAsane AvyA ane anya cakravartIonI jema potAnI AyuddhazALAmAM cakraratna utpanna thavAthI, tenI madada vaDe chakhaMDa jItI dazamA cakravartI thayA. aMte sarva rAjyariddhi cheDI temaNe dIkSA lIdhI ane kaivalyajJAna pAmI teo mokSamAM gayA. ra4ra hastipALa. pUrva bhAratanA magadha dezamAM pAvApurI nagarI hatI, tyAM hastipALa nAmane jainadharmI rAjA hatA. te bhamahAvIrane paramabhakta hato. bhagavAnane chelluM cAturmAsa potAnI nagarImAM karavAnI temaNe vinaMti karI hatI. bhagavAne te mAnya rAkhI. prabhu mahAvIra teja cAturmAsamAM pAvApurImAM Azo vada 0)) nA roja nirvANa pAmyA. 243 harikezabaLa gaMgAnadInA kinArA para eka nAnuM gAmaDuM hatuM. temAM caMDALa jAtinA manuSya rahetA hatA. tyAM baLakeTa nAme eka caMDALa hato. pitAnI nyAtane te AgevAna hatA. tene be strIo hatI. 1 gaurI ane bIjI gAMdhArI. gAMdhArIthI tene eka putra utpanna thayo. tenuM nAma harikezabaLa. harikeza pUrva bhavamAM brAhmaNa hato ane dIkSA laIne te devalokamAM gayo hato; paNa brAhmaNa jAtimAM teNe potAnA ucca kuLane ane athAga rUpano mada karyo hato. tethI te A bhavamAM nIca
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ 337 kuLamAM utpanna thaye, ane rUpanA madathI te beDeLa, kALo ane kaddarUpo thayo. tenuM beDoLapaNuM joIne tenA mAbApa ane svapara jane sau koI tenI sAme tiraskAranI najare jotuM. ekavAra gAmamAM kaMIka utsava hato. eTale badhA caMDALA eka sthaLe ekaThA thaImeja zekha karI rahyA hatA. nAnA chokarAo nirdoSa rammata ramatA hatA. tevAmAM harikeza temanI pAse AvyA. harikezane svabhAva tophAnI hatI, tethI te chokarAone mArIne raMjADavA lAgyo. chokarAo raDatAM raDatAM potAnA mAbApa pAse gayA ane harikeze mAryAnuM kahyuM. temanA mAbApAe baLakeTane phariyAda karI. eTale baLakeTa krodhAyamAna thaIne harikezane mAravA de. paNa harikeza tyAMthI dUra nAsI jaIne dhULanA eka uMcA DhagalA para beThe, ane ekaThA thayelAM svajJAtijano tarapha dUra najarathI te jovA lAgyo. saghaLA caMDALa ToLe maLIne AnaMda karI rahyA hatA, tevAmAM bhayaMkara phUMphADA bhArata eka viSadhara sarpa te ToLAmAM Avyo. mANaso bhayabhIta banIne Ama tema nAsavA lAgyA. eka jorAvara caMDALe AvI te viSadhara sarpa upara lAkaDIne phaTake lagAvyo ane sApanA TukaDe TukaDA karI nAkhyA. gheDIvAre pharIthI tyAM eka bIjo sarSa Avyo. eka be mANaso belI uThayA-mAro, mAro. tyAre bIjAoe kahyuM -bhAIe, A sarpane keI mArazo nahi, kAraNa ke te jherI nathI. eTale te koIne IjA karaze nahi. sarSa dhIre dhIre tyAMthI cAlyo gayo. mANaso punaH pramoda karavA lAgyA. A saghaLuM dazya dhULanA DhagalA para dUra beThelo harikeza joI rahayo hato. teNe vicAryuM ke, aho ! jenAmAM jhera hoya che, tenI burI dazA thAya che, ane jenAmAM jhera hetuM nathI, je sarvadA zAMta che, tene koI satAvatuM nathI. kharekhara, huM jherI chuM. mahAre svabhAva
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 tAkAnI che. tethIja leAkA mane satAve che. mATe mAre A sthAnamAM rahevuM cita nathI. ema dhArI rikeza tyAMthI jaMgala mArga dUra ne dUra cAlavA lAgyA. tyAM rastAmAM teNe eka zAMtamurti sAdhu mahAtmAne kheDelAM joyA. jotAMja tenAmAM sadbhAva uptanna thayA. teNe muninA caraNamAM zira jhUkAvIne vaMdana karyuM. muni khAlyAH--he vatsa, tuM kANu chuM ane ahiM kayAMthI AvI caDayA? rikeze javAba ApyAH mahArAja ! huM caMDALane putra cheM. mhArA tAphAnI svabhAvathI vaDileAe mhArA tiraskAra karyAM che, paraMtu mane have khAtrI thaI che ke jagatamAM jhera ane kaMkAsathI jIvanI durdazA thAya che, ane namratAthI jIvanuM kalyANa che. mahArAja, me' have jyAM zAMti maLe tyAM javAnA nizcaya karyAM che. tA kRpA karI mane zAMtineA mArga batAvaze ? muni samajyA ke A haLukarmI jIva che, tethI temaNe hira kezane meSa ApatAM kahyuM: he vatsa ! tuM zAMtinI zAdhamAM che, te tane bahAra zeAdhavAthI nahi maLe. kharI zAMti thArA AtmAmAM rahelI che. A jIva anaMta kALathI 84 lAkha jIvA ceAnimAM rakhAyA che. ane kaleza, prapaMca, niMdA, kaSAya, pramAda vaDe saMsAramAM duHkha pAme che. mATe bhAI, tyAre kharI zAMti joItI hoya, teA jagatanI sa` upAdhi, sarva mAyAne parityAga kara ane mhArI jema tyAgadazAne Adhina thA, teAja hArUM kalyANa thaze. A sAMbhaLI harikeza kheAlyAH--paNa prabhu, huM caMDALa thru ne ! zuM tame mane dIkSA ApI zakaze? 'hA,caMDALa he| tethI zuM thayuM ? prabhu mahAvIranA mAga mAM sa`kAine Atma kalyANa karavAnA hakka che. muninuM kathana sAMbhaLI harakezabaLe tyAMja muni pAse dIkSA aMgIkAra karI ane ekAMta tapa karavA teo jaMgalamAM nIkaLI paDayA. tyAMthI karatAM karatAM hirakezamuni vArANuzI nagarInA hiMduka nAmanA udyAnamAM padhAryAM, ahiM hiMduka nAmanA yakSanuM
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ (339 maMdira hatuM, temAM harikeza muni kAryotsarga dhyAnamAM lIna rahyA. hiMduka nAmane yakSa hari keza muninI tapazcaryA ane cAritrathI prasanna thaI temano bhakta banyo ane muninI sevA cAkarI karavA lAgyo. - have te nagaranA rAjAnI putrI bhadrA keTalIka sakhIo sAthe niMduka yakSanI pUjA karavA A udyAnamAM AvI. tyAM teNe melAMghelAM vastravALA ane kaddarUpA zarIravALA harikezane joyA, temane jotAM ja te dhRNA pAmI ane muninI niMdA karavA lAgI. pelA yakSathI muninI thatI niMdA sahana thaI nahi. tethI te rAjaputrI para gusse thaye, ane kSaNabharamAM tene jamIna para pachADI dIdhI. bALA mUcha pAmI, ane behoza banI gaI. tenA zarIramAMthI rUdhira nIkaLavA mAMDayuM. A joI tenI sakhIo gabharAI gaI ane rAjA pAse jaI saghaLI vAta nivedana karI. rAjA hiMduka udyAnamAM Avyo. teNe jANyuM ke putrIe A tapasvI sAdhunI niMdA karI haze, tethI sAdhue kopAyamAna thaI A pramANe karyuM lAge che. ema dhArI rAjA be hAtha joDI muni pratye kahevA lAgyuM. he mahArAja, mahArI putrIne aparAdha kSamA karo. tarata pelo yakSa rAjaputrInA zarIramAM pesI gayA ane bolyo -he rAjana ! je, tuM hArI putrIne A muni sAthe paraNAve to ja te bace. A sAMbhaLI rAjA potAnI putrIne muni sAthe paraNAvavA kabula thaye, eTale yakSa te bALAnA zarIramAMthI nIkaLI muninA zarIramAM peThe. purohitane bolAvI rAjAe muni sAthe te bALAnuM lagna karyuM. tarataja tiMduka yakSa muninA zarIramAMthI nIkaLI svasthAnake gaye. bALAe munine kahyuMH mahArAja ! meM tamArI niMdA karI hatI, to mAro aparAdha kSamA karo ane mAro prema svIkAre. A sAMbhaLI harikeza muni belyA - he bALA, huM paMca mahAvratadhArI sAdhu chuM ane brahmacArI chuM. amArAthI mana vacana kAyAe strI samAgama thaI zake nahi. bALA! meM tArI sAthe
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 lagna karyuM nathI. paNa A yakSa mArA zarIramAM pravezavAthI Ama banyuM che, mATe kRpA karI tame pharI AvuM vacana mArI sAthe khelatA nahi. bALA muninA vacanathI nirAza thaI, ane dhera AvI teNe rAjAne sarva vAta vidita karI. rAjAe pureAhitane kheAlAvyA. purAhita jaNAvyuM:-mahArAjA! yakSathI tyajAyela khALA purAhita-brAhmaNane ApI zakAya che. rAjAe pAtAnI putrIne rUdradatta nAmanA pureAhita sAthe paraNAvI. pureAhita rAjakanyA maLavAthI dhaNA rAjI thaI gayA. purAhite A kanyAne pavitra karavA mATe eka pracaMDa yajJa AraMbhyA. aneka brAhmaNAne te yajJamAM teNe neAtaryAM. te sane jamavA mATe aneka prakAranA svAdiSTa bheAjanA radhAvyAM. brAhmaNA yajJa maMDapamAM veda mAccAra kheAlavA lAgyA. tevAmAM harikeza muni bhikSArthe krUratA karatA A yajJapADAmAM AvI pahoMcyA. jADA hoTha ane lAMbA dAMtavALA A kA ane kheDeALa munine dekhI keTalAka abhimAnI brAhmaNeA gusse thaI kheAlI uDDayAH alyA, tuM kANu che? ane A vAdharI jevA veze ahi' kema AvyeA ahithI jaldI, nahi teA jIvatA nahi che ? cAlyA jA rahevA pAme. A sAMbhaLI hirakeza khelyAH--bhUdevA ! krodha na kare. huM ahiM bhikSA levA sArUM Avyo chuM. bhikSA bikSA ahiM nahiM maLe. tArA jevA bhAmaTA mATe ame bhAjana nathI banAvyuM. A bheAjana tA amArA jevA pavitra brAhmaNeAne jamavA mATe che. kadAca AmAMnuM bhAjana vadhe te ame te phekI daie; paNa tArA jevA eDeALa bhikhArIne te haragIja nahi ApIe. mATe AvyA te raste cAlyA jA, hiteA jorajulamathI ame tane mArIne hAMkI kahADIzuM.' ukta kaThina zo brAhmaNanA mukhethI sAMbhaLI rikeza khelyAH "
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 341 he bhUde, huM brahmacArI chuM, niraMtara tapazcaryA karuM chuM, asatya bela nathI, ane vadhelAM annamAMthI nirdoSa bhojana laI chuM. tame te yajJamAM hiMsA kare che, juThuM belo che, brahmacarya pALatA nathI, mATe huM pavitra chuM to mane tamArA mATe nIpajAveluM bhojanamAMthI thoDuMka Apa." A sAMbhaLatAM brAhmaNo vadhu gusse thayA ane munine tyAMthI hAMkI kADhavA tatpara thayA. yuvAna brAhmaNe ekadama yajJa maMDapamAMthI bahAra nIkaLI AvyA, ane sau koI munine mAravA lAgyA. A A dRzya hiMduka yakSanA jovAmAM AvyuM. tethI te muninI vhAre Avyo ane muninA zarIramAM pesI gayo. pesatAM ja teNe pitAnA pracaMDa baLathI aneka brAhmaNone bhoMya bhegA karI dIdhA. keTalAkanA nAka, kAna, moM chuMdI nAkhyAM, keTalAkanA zarIramAMthI lohinI dhArAo vahetI karI dIdhI. eTalAmAM rUdradatta brAhmaNa ane rAjakanyA bhadrA tyAM AvI pahoMcyA. bhadrA harikeza munine tyAM ubhelA joI Azcarya pAmI ane temane oLakhI temanA caraNamAM teNIe vaMdana karyuM. bhadrAe bIjA bhUdevone kahyuM hame A mahAmuninI niMdA zA mATe karo cho ? A to mahApratApI tapasvI mahAtmA che, ane bALa brahmacArI che. yakSanA prabhAve te mahane paraNyA hatA, paraMtu pite brahmacArI hovAthI temaNe mAre tyAga karelo. mATe A pavitra munine je joIe te khuzIthI Ape. ema kahI te bhadrA muninI kSamA mAgavA lAgI. yakSa A vakhate muninA zarIramAMthI palAyana karI gayo. eTale munie bALAne kahyuM he bALA, huM tyAgI ane tapasvI chuM, mahArAthI krodha thaI zake nahi; paNa yakSanA pravezavAthI Ama banyuM hatuM. mAre mAsakSamaNanuM Aje pAraNuM che. mATe tame yajJa mATe nipajAvelAM annamAMthI mane thoDuMka Apo. tarata rAjakanyAe harikeza munine bhikSAdAna ApyuM. supAtra dAnanA prabhAve "ahedAnaM, mahAdAna' e tyAM AkAza dhvani thayuM. yajJa pADAmAM
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ divya suvarNanI vRSTi thaI, sau koI stabdha banone muninI kSamA bhAgavA lAgyA. harikeza munie temane dharmabodha Apyo. keTalAka bAhANene munine upadeza rUo, tethI temaNe dIkSA lIdhI.ema ane janone pratibaMdha pamADI, addabhuta tapazcaryA karI, harikezabaLa muni caMDALa kuLamAM upajelA chatAM AtmAnI uccatama bhAvanAne bhAvatAM kaivalyajJAna pAmyA, ane nirvANapadane pahoMcyA. dhanya che! harikeza muni samA mahAna tapasvI kSamAzramaNane hemane ApaNuM aneka vaMdana che !!! = samApta.
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalyANa sAdhanA ' tArAM sagAMsabaMdhI, viSayabhogo ke dravyasaMpatti tAruM rakSaNa karI zakatAM nathI, ke tane bacAvI zakatAM nathI; temaja, tuM paNa temanuM rakSaNa karI zakatA nathI, ke temane bacAvI zakatA nathI. darekane pitAnAM sukha duHkha jAte ja bhogavavA paDe che. mATe, jyAM sudhI pitAnI uMmara haju mRtyuthI gherAI nathI, tathA zrotrAdi indriyonuM baLa temaja prajJA smRti-jJAna zakti vagere kAyama che, tyAM sudhI, avasara eALakhI, zANuM puruSe potAnuM kalyANa sAdhI levuM joIe. -zrI AcArAMga sUtra. jene tuM haNavAne vicAra kare che, te te pote ja che; jene tuM AjJA ApavA mAge che, (jenA para tuM adhikAra bhogavavA mAge che) te tuM pite ja che; jene tuM saMtApa ApavA cAhe che, te tuM pote ja che; jene tuM dabAvavA Icche che, te te pote ja che ane jene tuM upadrava karavA mAge che te paNa te pote ja che. sajajana mANasa A pramANe samajIne pitAnuM jIvana vItAvate chata, koI paNa jIvane bhArate nathI, bIjAnI pAse bharAvatA nathI ane (bIjA jIva prati AcareluM duHkhAdi) pitAne-AtmAne pAchaLathI bhogavavuM paDe che ema samajIne tene cAhato paNa nathI. -zrI AcAraga sUtra. aMtaHkaraNapUrvaka satyanI anveSaNa kara ! ane sarva jIvo para bhatrIbhAva dhAraNa kara ! -zrI uttarAdhyayana sUtra. pILuM jINuM pAMdaDuM jema rAtrinA samUhe pasAra thaye (kALa pUre thaI gayA pachI) paDI jAya che. tema manuSyonuM jIvita paNa AyuSya pUrNa thayethI paDI jAya che. mATe he gautama, samaya mAtrane pramAda na kara. - zrI uttarAdhyayana sUtra
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAMcavA lAyaka jana pustako. Adarza ratno 0 -8-0 jaMbusvAmI caritra 0 -8-0 zrImad rAjacaMdra vicAra nirIkSaNa 0-10-0 samakita sAra bhA. 1-2 1 -0-0 prajJApanA sUtra bhA. 1-2-3 16-0-0 uttarAdhyayana sUtra (anuvAda) 0-6-0 AcArAMga sUtra , 1-0-0 rAyaprakSIya sUtra , 0-10-0 triSadIzalAkA puruSa parva-1 thI 10 pustaka 5 12-0-0 upamiti bhavaprapaMca kathA bhA. 1 thI 3 9-8-0 sUyagaDAMgasUtra bhA. 1 thI 5 (TIkA sAthe) 6-4-0 kalpasUtra sacitra gujarAtI 3-9-0 praznottara mehanamALA (uttarArdha) 1 -8-0 zrI siddhAMtasAgara (thokaDAo) 10-0 vivekavilAsa (jyotiSa) 2-8-0 adhyAtma kalpadruma 2-8-0 zrIpALane rAsa (sacitra bhASAMtara) 1-4-0 pratyeka buddha caritra 1-4-0 mahAvIra ane zreNika 1-8-0 jaina sajhAyamALA bhA. 1 thI 4 5-0-0 jaina dharma 2 -0-0 upAsaka dazAMga (karAMcInuM TIkAvALuM) puMDarika caritra 2-0-0 mahAvIra jIvana vistAra (sacitra) 1-0-0 uparAMta jaina sUtro, graMtha, caritro, rAso, pAThaya pustaka Adino sAre sToka hamezAM zilikamAM rahe che. vadhu mATe sUcipatra maMgAve. patravyavahAra-jIvanalAla chaganalAla saMghavI paMcabhAInI poLa : amadAvAda, 2-12-0
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ puravaNI ane zuddhi vArtA naM. 1-akaMpita 300 ziSyanA adhyApaka hatA. 49mA varSe dIkSA laI 58 mA varSe kaivalya jJAna pAmyA. 21 varSa kaivalya pravajya pALI, 78 varSanI uMmare mokSamAM gayA. vAta naM. 2-gobaragAma magadhadezanuM hatuM. agnibhUti 500 ziSyanA adhyApaka hatA. 47 me varSe dIkSA laI 59 mA varSe kevalyajJAna pAmyA. 16 varSa kaivalya pravaryA pALI, 74 varSe vaibhAbhAragiri para eka mAsanA anazanane aMte mokSamAM gayA. vArtA naM. 3-kauzaMbI nahi, paNa kezalA (ayodhyA) nagarI joIe. acaLabhrAtAne 300 ziSyo hatA. 47 mA varSe dIkSA, 59 mA varSe kevalyajJAna, 14 varSanI kevalya pravajya ane 7ra mA varSe muktipada prApta karyuM. vArtA naM. 6-ajItanAtha chellA tIrthakara nahi, paNa bIjA tIrthakara che. vArtA naM. 18-abhasena athavA agrasena. vArtA naM 20-abhica, abhici athavA abhijI paNa kahe che. vArtA naM. 30--ajunamALInA cha mitro hatA ema nahi, paNa bIjA koI cha mitro hatA. vArtA naM. 53-aMbara sAthe nahi, paNa abaDa vinA ziSya tRSAtura hatA. - vArtA naM. 56-brAhmaNa caMDAla nahi, paNa karakaMDane caMDAla dhArI dadhivAhana uzkerAye hato. vArtA naM. 72-gautamasvAmI kezIsvAmI pAse AvyA, paNa vaMdana karavA javuM joIe ane bhAvayukta vaMdana karyuM e hakIkata AgamapAThe nathIvyavahAra ho saMbhavita che. vArtA naM. 82 tathA vArtA naM. ra39-gardabhALImuni ane saMyatirAjA saMbaMdhInI vAta A graMthamAM lakhyA anusAra paraMparAthI
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAlI AvI che; paraMtu A bAbata vidvAna anubhavIo prakAza pADe che, ke mRga muninuM haze, evuM dhArIne saMyati rAjA dilagIra thaye, ema nahi; parantu hariNanA TALA pAchaLa gabhALI muni dhyAnastha beThA hatA, rAjAe sAmethI bANe pheMkI mRgane mAryuM. te mRga levA jatAM rAjAe munine joyA ane te gabharAyo ke avazya A mahAtmAne mAruM bANa vAgyuM haze! evA saMbhramathI rAjA gabharAIne muni pAse jAya che. vAta naM 116-balicaMcAnA IdanuM Asana calita thayuM nathI, paNa tyAM Idano abhAva che, tethI tyAMnA deva devIoe tyAM AvavAno saMkalpa karavAnuM sAmalI tApasane kahyuM. (pR. 155) devadevIo IzAna Idra pAse AvyA nathI, paNa tyAM rahI kSamA mAgI, eTale temane choDI mUkyA. vArtA naM. 147-naMdISeNane bhegAvalI kama bAkI che, mATe dIkSA levAnI deve nA kahI e vArtA graMthathAnI che. bha. mahAvIre tene dhIraja dharavAnuM kahyuM te barAbara nathI. vArtA naM. 189-rAjematI dIkSita thaIne jyAM AgaLa cAlyA jAya che, tyAM varSAda thavAthI parvatanI guphAmAM jAya che, ema samajavuM. vArtA naM. 194-tamArA vAsaNamAM e pAka thoDo coMTelo rahyo che te vahorA, e artha paraMparA barAbara nathI; paNa e pAka anyane arthe karelo che, te le che. tyAre revatI te pAka puSkaLa hato teTalo vaherAvI nAkhe che. - vArtA naM. 215-prabhu mahAvIra sakaDAlane tyAM samajAvavA gayA nathI; paNa tyAM dharmopadeza vakhate samajAvavA prayatna kare che. vArtA naM. 221-zULIbhadranI vAta che ke mahAvIra nirvANa pachInI che ane kathAgUMthe paraMparAthI cAlI Ave che; paNa vezyAne tyAM cAturmAsa rahevuM evI prabhuAjJA saMbhavatI nathI, evo vidvAneno mata che.
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ agAuthI thayelA grAhakenI nAmAvalI 151 coTIlA 1 gAMdhI anopacaMda catrabhuja 151 zeTha nemacaMdabhAI ThAkarazI 1 maNayAra nAnacaMda bAvAbhAI 34 boTAda 1 pArekha jagajIvana nAnacaMda 1 vRjalAla bhudarabhAI zeTha 1 vasANuM kastura harIcaMda 1 vakIla hiMmatalAla velazI 1 nAgalapura sthA. jaina saMgha 1 dezI somacaMda mANekacaMda ha. saloTa mohanalAla 4 sthA. jaina pAThazALA pAnAcaMda 1 zA. lakhamocaMda devazI 1 zA. muLacaMda hIrAcaMda 1 vaida gIradharalAla chaganalAla beDI pIparaDI 1 vorA vakhatacaMda lakSmIcaMda 1 zA. premacaMda tArAcaMda 1 zA jayaMtilAla dhanajIbhAI 1 bhA. trIbhovana velazI 1 zA gAMDAlAla nAnacaMda 37 amadAvAda, 1 zA gAMDAlAla jazA 5 zeTha AtmArAma mANekalAla 1 khaMdhAra mohanalAla jIvAbhAI 5 hiMmatalAla gIradharalAla 1 khaMdhAra catura kalANa pArekha 1 gopANI bhudara ThAkarazI 2 bhA. chaganalAla zAmaLadAsa 1 gopANI lakhamIcaMda catura * sarasapura 1 ge pANI oghaDa muLacaMda 2 saMghavI dharamazI mANekacaMda 1 dezI narotama narazI 2 metIcaMda dhArazIbhAI dezI 1 mAstara sukhalAla zIvalAla 1 merArajI dhanajIbhAI paDIyA 1 zA gulAbacaMda kALIdAsa 1 sthA. jaina mitra maMDaLa 1 gopANI nAgara viThala 1 lakhamIcaMda jhaveracaMda 1 zA amratalAla dIpacaMda saMghavI 1 pA. ratanazI nathu bhAvasAra 1 zA premacaMda sAMkaLacaMda 1 bhAvasAra vIThala narazI 1 zA mANekalAla premacaMda 1 khImacaMda nImajI 1 medI nAthAlAla mahAdeva
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 zA kAMtilAla tribhAvana 1 amRtalAla odhaDabhAi dozI 1 caMdulAla zIvalAla saMdhavI 1 kevaLabhAi dAme dara 1 zA. raMgajIbhAi meAhanalAla 1 zA. DAhyAbhAI cunIlAla 1 zA. chakkaDabhAI maganalAla 1 metA muLacaMda maganalAla 1 zA. ramaNalAla bahecaradAsa 1 zA. zAmaLabhAi gAradhana 1 zA. peApaTalAla nAgaradAsa 1 bhA. jesIMgabhAI DAhyAbhAI sarasapura 1 bhA. maMgaLajI pAnAcaMda ha. mena purI 1 bhA. nAthAlAla gulAbacaMda,, 1 bhA. dalasukhabhAi gIradhara,, 17 jAmanagara 4 zeTha sAmacaMdabhAI TAkarazI hathu 2 zeTha sAmacaMda TAkarazI 2 zeTha jagajIvana khetazIbhAI 1 nAganIyA mAvajI mANekacaMda 1 zA geAkaLabhAI amulakha 1 saMghavI geAkaLadAsa kAnajI 5 svastha mahetA vRjalAla mAnasiMganA dharma patnI aca ratabhAi 1 zA lakhamIcaMda popaTalAla 99 16 rAjakADha 15 sthA. jainazALA khAte ha. gulAbacaMdabhAI 1 kheAdhANI ratIlAla bhANajI 9 me daDA 1 hIrANI trIkamajI parasAtama 1 zA. ANuMjI DAhyAbhAI 1 zeTha kuMvarajI kalANujI 1 hIrANI vallabhajI ratanazI 1 bhAIcaMda jasarAja ajamerA 1 zA jagajIvana zavacaMda 1 mAvANI pApaTalAla talazI 1 gAMdhI kapuracaMda jhaveracaMda 1 mena naMdubhAI ThAkarazI hIrANI 8 khaMbhAta 1 zA. nagInacaMd aneApada 2 zA. chaganalAla ratanacaMda tarakathI ha. zA. choTAlAla dolatacaMda 1 zA. choTAlAla tArAcaMda 1 zA. caturabhAI choTAlAla 1 gAMdhI mAhanalAla dolatacaMda 1 zA. meAhanalAla IcchAlAla 1 DA. bhudaradAsa khI. vArA 9 karAMcI 1 DA. nyAlacaMda rAmajIbhAI dozI 1 vaidya kAnajI jhuMjhAbhAI 1 trIkamajI ladhAbhAI
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 trIkamajI amIcaMda 1 mayAzaMkara lIlAdhara 1 pArekha uttamacaMda trIbhAvana 1 saMdhavI gAkaLadAsa teNuzI 1 lAlajI suMdarajI nAyaDA 1 zeTha chaganalAla lAlaca da 8 vAMkAneera 1 saMdhavI jhuMjhAbhAi sAmacaMda 1 vakhArIyA jaTAzaMkara jagajIvana 1 saMdhavI vIkamada caMda 1 saMdhavI meAhanalAla zAmajI 1 saMdhavI amrutalAla zAmajI 1 metA kAMtilAla kapuracaMda 1 metA vAdhajI gulAbacaMda 1 zA. maganalAla kAlIdAsa huM trAsagaDha 1 devacaMda amulakha mahetA 1 phulacaMdra kIracaMda dozI 1 pAnAcaMda kheADIdAsa mahetA 1 ratIlAla kesavajI mahetA 1 harasukhalAla harakhacaMda dozI 1 zaMkaralAla umiyAzaMkara mahetA 4 arI 1 jayAzaMkara kAlIdAsa kheAkhANI 1 jagajIvana mANekacaMda mahetA 1 nAgaradAsa eca zAha 1 lavajI valamajI mATalIyA 7 zayapura 1 bhAI mulatAnacaMda lakhamIcaMda 1 bhAI jasakaraNajI DAMgA 1 bhAI khuzAlacaMda mANekaca 1 bhAI chaganabhAI muLacaMda 1 bhAI nAgajI pAnAcaMda 1 bhAI parasAtama jIvana 1 bhAi zAmajI kAlIdAsa 7 sarasAi 1 zrI sarasAI jaina lAyabrerI 1 gAMdhI jecaMda TIDAbhAi 1 zAha meAtIcaMda sAmajI 1 zAha mAnajI paraseAtama 1 zAha ratIlAla zAmajI 1 badANI rAmajI hIrAcaMda 1 gAMdhI rAdhavajI kAlAbhAI -mANIyA cha gaDhaDA 1 nAraNadAsa bhIkhAbhAI pAsTa mAstara 1 kAmadAra mANekacaMda TAkarazI 1 geAsalIyA narasIdAsa gAkaLa 1 zA meAhanalAla premacaMda 1 ena sAMkaLI vadhu mAna 1 kereAsIna jainazALA hai. peApaTalAla 1 rAdhavajI vAlajI 7 punA 7 kAveDIyA gularAja saMtAkacaMdajI sAdaDIvALA 11 upaleTA 2 dezI devacaMda harakhacaMda 1 dozI muLajI makanajI 1 dozI temada zavajI
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 che " aMjAra cuDA 1 , , kacha-aMjAra 1 zrI pAnAcaMdajI svAmI smAraka jaina lAyabrerI-caNAkA 15 vaDodarA 1 maNIlAla bhAI bhAIcaMda mahetA 1 zA amIcaMda mANekacaMda 1 zA becarabhAI choTAlAla 1 zA metIcaMda cheTAlAla 1 zA kasturacaMda choTAlAla 10 zA nAthAlAla goradhana bukaselara The. karoLIyApoLa 11 vaNacharA 1 zA. hIrAlAla zAmaLadAsa 1 zA. hIrAlAla bhavAnIdAsa 1 zA. mahAsukhabhAI zIvalAla 1 zA. cunIlAla kALIdAsa 1 zA maganalAla mANekacaMda 1 zA. lakhamIcaMda rAmadAsa 1 zA. hIMmatalAla phulacaMda 1 zA. mahAsukhabhAI lallubhAI 1 zA. maganalAla bhavAnIdAsa 1 zA. bhAyacaMdabhAI amaracaMda 1 zrI jaina lAyabrerI khAte ke 7 vIramagAma 1 zA TokarazI chaganalAla 1 zA oghaDabhAI kezavajI 1 zA caMdulAla jesiMgabhAI 4 zA nathubhAInAnacaMdanA vidhavA bAI jIvIbena 7 dhArI 1 zAha jagajIvana geviMdajI 1 zAha amRtalAla suMdarajI 1 gAMdhI dalIcaMda kazaLacaMda 1 gAMdhI kazaLacaMdabAI godAvarI 1 zAha raNachoDa juThAbhAI 1 bahena kezara bahena 1 kAmadAra devacaMda hemacaMda bagasarA * 16 kaccha -1 zA. ravajI DAhyAbhAI-dezalapura 1 metA chaganalAla devacaMda darazaDI 2 dozI zAMtilAla mAvajI mAMDavI baMdara 1 De. mohanalAla esa desAI gaDhasIsA 1 metA velajI vasanajI bhAna kuvA 1 zrI cAMdaraDA jena sthAnaka " ha. metA jerAma bhagavAnajI 1 metA pratApazI galAlacaMda bhuvaDa 1 metA velajI AzakaraNa che 1 zA valamajI kheMgAra lAkhApura 1 metA ThAkarazI jAdavajI kheDoI 1 zA jIvarAja kacarANI " 1 zAmajI meghajI caMdIA 1 gAMdhI odhavajI ajarAmara athaDA 2 zA zaMbhubhAI parasotama aMjAra 3 paDadharI 1 paDadharI jJAna bhaMDAra 1 paTela jeThAlAla pAnAcaMda 1 metA bhImajI goviMdajI
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 zA. vIrajIbhAi khImacaMda- nAvaDA 1 kAmadAra meAhanalAla hIrAcaMda khAkharA 1 zA. traMbakalAla kuMvarajI--ralAla 1 desAi jagajIvana caMdabhAI- agasaro 1 zA kuMvarajI jAdavajI--pAleja 1 kAhArI vacharAja kAlIdAsa- vaDAla 1 gulAbacaMda tulasIdAsa gAMdhI gheAghalA (dIva) 29 1 zA dAmeAdara muLacaMda 1 zA dhIrajalAla lakhamIcaMda vIMchIyA 1 sthA. jaina saMdha--sudAmaDA 1 zA. maganalAla lakhamIca'da kheDelI 1 geA. ravajI nAraNujI, sekreTarI sthA. jaina saMdha-mAMgarALa 1 choTAlAla gulAbacaMda zAha nAra 1 dozI jIvarAja lAlacaTTa- sANaMda 1 zA vADIlAla AzArAma 1 rUpANI prAgajI ravajI pustakAlaya-bhesANa 1 vArA muLacaMda harakhacaMda 99 jasadaN 1 bhA. ca'pakalAla maganalAla-vasA 1 zA. ragAvana dharamazI-pIparaDI 1 zA. premacaMda vasanajI-- verAvaLa baMdara 1 sthA. jaina upAzraya ha. zA. vAlajI manajI-kATakArA lalubhAI nAgaradAsa-caMdaravA 2 zrI che. sthA. jaina pArzvanAtha mitra maMDaLa-adanAvara 1 1 aMbAlAla raNacheADabhAI zIvarAjapura 1 sthA. jaina saMdha. ha. pujIlAla hiMmatalAla-prAMtIja 1. zeTha AtmArAma meAhanalAla kalAla 1 zrI lavajI svAmI jaina grI lAyabrerI-coTIlA 1 zrI lavajI svAmI smAraka lAyabrero--nnunAgaDha 1 thI lavajI svAmI smAraka jaina lAyabrerI-ANaMdapura 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 "" .. 99 99 "" 99 99 99 99 29 99 29 "" "" 29 99 "" "" 93 29 "" 99 bhADalA khIrasarA khATaDI rAmapurA sejakapura khADu vasataDI dedAdarA aMkevALIyA rAjapurA jAmaka DeAraNA
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 99 99 cuDA kaccha-aMjAra 1 99 "" 1 zrI pAnAcaMdajI svAmI smAraka jaina lAyabrerI--caNAkA 15 vaDAdarA 1 maNIlAla bhAI bhAIcaMda mahetA 1 zA amIcaMda mANekacaMda 1 zA ecarabhAi cheoTAlAla 1 zA mAtIcaMda TAlAla 1 zA kasturacaMda cheoTAlAla 10 zA nAthAlAla gAradhana bukaselara The. kareALIyApALa 11 vacharA 1 zA. hIrAlAla zAmaLadAsa 1 zA. hIrAlAla bhavAnIdAsa 1 zA. mahAsukhabhAI zIvalAla 1 zA. cunIlAla kALIdAsa 1 zA maganalAla mANekacaMda 1 zA. lakhamIcaMda rAmadAsa 1 zA. hIMmatalAla phulacaMda 1 zA. mahAsukhabhAi lallubhAi 1 zA. maganalAla bhavAnIdAsa 1 zA, bhAyacaMdabhAi amaracaMda 1 zrI jaina lAyabrerI khAte 7 vIramagAma 1 zA TAkarazI chaganalAla 1 zA AdhaDabhAI kezavajI 1 zA caMdulAla jesiMgabhAI 4 zA nathubhAI nAnacaMdanA vidhavA khAI jIvIena 7 dhArI 1 zAha jagajIvana gAviMdajI 1 zAha amRtalAla suMdarajI 1 gAMdhI dalIcaMda kazaLacaMda 1 gAMdhI kazaLacaMda ha.bAi gAdAvarI 1 zAha raNacheADa juThAbhAI 1 bahena kezara bahena 1 kAmadAra devacaMda hemacaMda khagasara / 16 37 1 zA. ravajI DAhyAbhAi-dezalapura 1 metA chaganalAla devacaMda darazaDI 2 dAzI zAMtilAla mAvajI-- mAMDavI baMdara 1 DA. meAhanalAla esa desAIgaDhasIsA 1 metA velajI vIsanajI mAna kuvA 1 zrI cAMdareADA jaina sthAnaka 99 ha. metA jerAma bhagavAnajI 1 metA pratApazI galAlacaMda bhuvaDa 1 metA velajI AzakaraNa 1 zA valamajI kheMgAra lAkhApura 1 metA ThAkarazI jAdavajI kheDAI 1 zaoN jIvarAja kacarANI 1 zAmajI meghajI caMdIA 1 gAMdhI odhavajI ajarAmaramathaDA 2 zA zaMbhubhAI parasAtama aMjAra 3 paDadharI 1 paDadharI jJAna bhaMDAra 1 paTela jeThAlAla pAnAcaMda 1 metA bhImajI gAviMdajI 99
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
_