Jain Jyotish Shastra

Author(s): Premchand M Mehta
Publisher: Premchand M Mehta
Catalog link: https://jainqq.org/explore/020390/1

Page #1

www.kobatirth.org 2 2 -
- -
જેને જ્યોતિષ : (વિજ્ઞાન)શાસ
માનવજીવન ઉપર ગ્રહોનું પ્રભુત્વ, યાને અદ્રશ્ય શક્તિનું નિયંત્રણ
સંશોધક = પ્રેમચંદ, મ. મહેતા
Bach
3.HI RE
JUKE!
રાd(ાથી.
ધનિષ્ઠા
RELL
.
1. )
..
રોહિણી
૬
બીજી
- ૨
મૃગ /
જે.
-
Aતરામામી |
વ શાહ
આદ્ર
)
જયેષ્ઠા
ભાષા
મધા |
વિશાખા
ચિત્રા
રયાતિ
૨૪

Page #2

Page #3

જૈન જ્યોતિષ : વિજ્ઞાન)શાસ
માનવજીવન ઉપર ગ્રહોનું પ્રભુત્વ, યાને અદ્રશ્ય શક્તિનું નિયંત્રણ
સંશોધક પ્રેમચંદ, મ. મહેતા
પ્રકાશક પ્રેમચંદ મ. મહેતા રાજ મહેતાની પોળ, લક્ષ્મીનારાયણની પોળ,
અમદાવાદ,

Page #4

પ્રકાશક: પ્રેમચંદભાઈ મ. મહેતા, રાજ મહેતાની પિળ, અમદાવાદ.
(સર્વ હક્ક સંશોધકને સ્વાધીન છે)
આવૃત્તિ
સને. ૧૯૬૭
કિંમત રૂાવ
મુદક: સંજીવ પ્રિન્ટરી, સલાપસ કોસ રોડ, અમદાવાદ

Page #5

નિવેદન
જ્યાતિષ વિષયના જીજ્ઞાસુ મિત્રોને વિજ્ઞપ્તી. મે સવંત ૨૦૦૫
માં જૈત નક્ષત્ર શાસ્ત્રની પુસ્તીકા પ્રગટ કરેલી. પછુ નક્ષત્ર પદ્ધતિ વર્તમાન કાળે પ્રચારમાં નહિ હાવાથી સમજી શકાતુ નથી તેમ જીજ્ઞાસુ મિત્રોએ કહેલું જો રાશી પદ્ધતિથી પ્રગટ કરવામાં આવે તે સારૂ તેથી તે માટેનુ સંશાધન કરી અભ્યાસ અનુભવ યથા પ્રાપ્ત સાધનથી આ પુસ્તીકા પ્રગઢ કરી છે.
ઈતી શુભમ પ્રેમચંદ. મ. મહેતા
પ્રસ્તાવના
થશે એ કલ્પવુ
પશુ
આ જ્યોતિષ વિષયની પુસ્તીકામાં માનવજીવનમાં ઉપસ્થિત થતા શુભ અશુભ પરિણામેાની : ફાર્મુલા : સુચક કારક તત્વોથી જીવનની પરંપરાનુ લક્ષાંક જાણવાની પદ્ધતિ છે. વમાનકાળનુ “જગતનું જીવન : યંત્રવાદ : યંત્રમય છે. કયારે શું ત્યા તેા કહેવું, માનવજ્ઞાનથી પર છે. સુચકકારક તત્વા માણુસને માદર્શન આપે છે. પુષ્કૃત કર્યાં અને વર્તમાનકૃત ક્રમ અનૈના સચેાગથી એક નવી વસ્તુ ઉભી થાય છે. તેને નિમિત્તે યાતા કાર્યા અને કારણેાની પરપરા કહેવાય છે. આ બધું દ્રશ્ય શક્તિને આધીન છે. શુભ પીરીયડમાં અશુભ આચરણ કરવું. પ્રત્યક્ષ યા અપ્રત્યક્ષ, તેનું પરિણામ પેાતાને આધીન નથી તેવી સમજ માનવજીવનમાં બહુ ઉપયોગી છે. તેવુ સમજીને જીવન જીવનારને જીવનમાં મુશ્કેલીઓ ઓછી આવે છે. અને આવે છે તે બહુ અસર કરતી નથી એનું નામ સદાચારી જીવન કહેવાય છે.
હતી શુભમૂ

Page #6

જ્યોતિષ શાસ્ત્રની ઉપયોગિતા
જ્યાતિષ શાસ્ત્રો એ ધમ શાોના જમણા અગરૂપ છે. જ્યાં સુધી માનવજીવનમાં દેનુ આરોગ્ય સારૂ હાય અથ પ્રાપ્તીની અનુકુળતા હોય ત્યાં સુધી, ધમ અને જ્યોતિષની ઉપેક્ષા હેય છે. પશુ આરાગ્ય કે અથ પ્રાપ્તીમાં ગુચવણ કે મુંઝવણ ઊભી થાય ત્યારે ધર્મશાસ્ત્રોના જાણુકાર ધમગુરૂઓ અને જ્યાતિષશાસ્ત્રોના જાણકાર જ્યોતિષી પાસે જવાનું મન થાય છે અને ત્યાંથી માર્ગદર્શન મેળવે છે. શાંતિ અનુભવાય છે.
ઇતી શુભસૂ
વ્યાકરણ અને વાકયરચનાની ક્ષતિ થયેલી છે, તે! તે બદલ ક્ષમા યાચું છુ.

Page #7

જ્યાતિષ શાસ
કુદરતના નિયમાનું બંધારણુ ઃ વ્યવસ્થા ઃ આ વ્યવસ્થા (સ્વયં) ઓટોમેટીક ચાલે છે. જગતનું સચાલન કરનાર “શક્તિ” અદ્ભૂત અદ્રશ્ય, અગમાં રીતે ઉત્તપત્તિ સ્થિતિ અને લયના નિયમા ઉપર પ્રભુત્વપણુ રાખી જગતનું સચાલન કરે છે.
આકાશમળમાં નક્ષત્રો ગ્રહે। પ્રકાશીત છે. તેના તત્ત્વા આ પૃથ્વી ઉપરના જીવા માટે જીવનપાષણુ માટે વઢયાજ : આવ્યાજ
કરે છે.
મનુષ્યજીવન માટે નક્ષત્રો, ગ્રહે અને રાક્ષી અને તેનું ઃ ફળા દેશઃ પ્રભુત્વપણુ' એ જ જ્યોતિષ શાસ્ત્ર.
પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ માટે
થ્રોડકાસ્ટીંગ અને રેડીયેા. જગતના એક છેડે બ્રોડકાસ્ટીંગ થાય છે અને બીજા છેડે રૂડીયામાં સભળાય છે. એનુ જોડાણુ કરનાર દ્રશ્ય શક્તિ છે તે જ તેનું પ્રમાણ છે,
જો રેડીયેાનું મીટર ખરાખર તેના નંબર ઉપર ન ગોઠવ્યુ હોય તા બ્રોડકાસ્ટીંગનુ શ્રવણુ થતું નથી તેમ આાકાશમ`ડળના ગ્રહોના તત્ત્વા મનુષ્યદેહના મીટર તત્ત્વને સ્પર્શે પામે તેા શુભ અશુભ પરીામા આવે અને સ્પશ` ન થાય તા કાઈ પરીણામા ઉપસ્થિત થતા નથી એવું આ મદ્રશ્ય શક્તિનું નિય ંત્રણુ છે.

Page #8

મનુષ્યજીવન ઉપર રહેના ગુણધર્મનું પ્રભુત્વ શની વૃત્તી, પ્રકૃતિ, સ્વાર્થ, નિઃસ્વાર્થ સ્થાવર મીલકત, જડતા
લયકારક તત્વ રાજ્ય તત્વ. ગુરૂ રિદ્ધિ, સહિ, પુત્ર પરીવાર, ધન, વિદ્યા, વિજ્ઞાન, ચેતન
તત્વ, સ્થિતિકારક તત્ત્વ, પ્રાધાન્ય તત્વ. મંગળ પ્રવૃત્તિ, કાર્યશક્તિ, કાર્યક્ષેત્ર, કુટુંબ, મિત્રો, પુરૂષાર્થ શકિત,
ઇકી ઉત્પત્તીકારક તત્વ.
દેહઃ શરીરઃ પીતા પ્રભાવ, આરોગ્ય, પ્રતિષ્ટા, રાજત્વશુક્ર સ્ત્રી, જંગમ સામગ્રી, ભૌતિકતા, ભાગ્યશકિત વ્યાપાર,
વ્યવહાર, સામાજીકસત્તા, ખજાનચી છે. વાણી, મધુતા, મૌલીક્તા, કંઠના બલવાના તમામ પ્રકાર,
મંત્રી તત્ત્વ. ચંદ્ર મત, માતા ઇચછાઓ, આકાંક્ષા. રાહુ-કેતુ ઉપદ્રવ, ઉદ્વેગ, અક્ષાંતી, વિખકાર.
રહે અને તરો અનીતત્વ સુર્ય મંગળ
જવાલા દીપક વાયુતત્ત્વ પૃથ્વીતત્ત્વ શની પ્રમાણુ
સ્થાવર જંગમ સિમર વસ્તુઓ સામગ્રી ભૌતિક સામગ્રી
પ્રમાણ
ચંદ્ર
પ્રયાણું
જેટલું

Page #9

રાહુ-કેતુ આકાશી પદાર્થો નથી તેથી તેમાં તત્વપણું નથી. જે ગ્રહની સાથે યુતીમાં હેય તે ગ્રહના તને વિકૃત બનાવે છે. તેથી તે ગ્રહના ગુણધર્મના પ્રભુત્વને વિકૃતરૂપે ભેગવાય-અનુભવાય છે. ઉગ અશાંતી વિન ઉભા કરે છે. આ હકીક્ત દરેક વખતે રાહુ યા કેતુ સાથેની યુતીમાં ધ્યાન રાખવી.
રાશી અને ત
મેષ
સીહ
ધન
અગ્નીત્વ પ્રમાણ
દીપક
'
જવાલા
યજ્ઞ
વૃષભ :
મંકર
પૃથ્વીતત્વ
પ્રમાણે
ખેતીવાડીની જમીન
શહેર વિસ્તારની જમીન
જંગલ, સમુદ્ર, સરાવર, સરીતા કાંઠાના વિસ્તાર, કુંભ
મીથુન
તુલા
૧૧
વાયુતત પ્રમાણ
પવન વળી મધ્યમસર વાવાઝોડુ
વૃશ્ચિક
શ્વાસોશ્વાસની ક્રિયા રૂપ મીન
જળતત્વ
૧૨
પ્રમાણ
જા જેટલું
રોવર જેટલું સારીતા
સ્ટ

Page #10

એક ગ્રહ અને એક રાશી રાશીના તત્વો સાથે
રહેના ત તથા ગુણધર્મો વિકાસ વૃદ્ધિ બળવાન કે નીર્બળ વિષેની પદ્ધતિ.
શની, શુક્ર, અને ચંદ્ર ત્રણમાંથી ગમે તે એક કે વધારે જળતત્વની રાશી ૪, ૮, ૧૨ માં હેય તે રાશીને તોના પ્રમાણ મુજબ ગ્રહોના ગુણધર્મોને વિકાસવૃદ્ધિ થાય છે. બળવાન બને છે. પૃથ્વી તત્વની રાશી ૨, ૬, ૧૦ માં હોય તે રાશીના તના
પ્રમાણ મુજબ ગ્રહોના ગુણધમેને વિકાસ
વૃદ્ધિ થાય છે, બળવાન બને છે. અગ્ની તત્વની રાશી. ૧, ૫, ૯ માં હોય તે રાશીના તત્વના
પ્રમાણ મુજબ મહેના ગુણધર્મોને વિકાસ
કે વૃદ્ધિ પામતા નથી, નીબળ બને છે. વાયુ તત્વની રાશી. ૩, ૭, ૧૧ માં હેય તે રાણી તના
પ્રમાણ મુજબ ગ્રહોના ગુણધર્મોને વિકાસ
કે વૃદ્ધિ પામતા નથી, નીર્બળ બને છે. ગુરૂ, સુર્ય અને મંગળ ત્રણમાંથી ગમે તે એક કે વધારે અગ્ની તત્વની રાશી. ૧, ૫, ૯ માં હેય તે તેના પ્રમાણુ
મુજબ ગ્રહના ગુણધર્મોને વિકાસ અને
વૃદ્ધિ થાય છે, બળવાન બને છે. વાયુ તત્વની રાશી. ૩, ૭, ૧૧ માં હેય તે રાશીના તના
પ્રમાણ મુજબ ગહેના ગુણધર્મોને વિકાસ વૃદ્ધિ થાય છે, બળવાન બને છે.

Page #11

પૃથ્વી તત્વની રાશી.
૨, ૬, ૧૦ માં હેય તે રાશીના પ્રમાણે મુજબ પ્રહના ગુણધર્મો સમાન પ્રમાણમાં ટકી રહે છે. સપ્રમાણ રહે છે, વધઘટ થતી નથી. ૪, ૮, ૧૨ માં હેય તે રાશીના તરાના પ્રમાણ મુજબ રહેના ગુણધર્મોમાં વિકાસ કે વૃદ્ધિ પામતા નથી. નિર્બળ બને છે.
જળ તત્વની રાશી.
અની તત્વની રાશી.
વાયુ તત્વની રાશી.
પૃથ્વી તત્વની રાશી.
જળ તત્વની રાશી.
૧, ૫, ૯ માં હોય તે રાશીના તત્વોના પ્રમાણ મુજબ ગ્રહના ગુણધર્મોનેિ વિકાસ વૃદ્ધિ થાય છે. બળવાન બને છે. ૩, ૭, ૧૧ માં રાણીના તતના પ્રમાણ મુજબ ગ્રહના ગુણધર્મોને વિકાસ વૃદ્ધિ થાય છે. બળવાન બને છે. ૨, ૬, ૧૦ માં રાણીના તત્વોના પ્રમાણ મુજબ મૂહના ગુણધર્મો ટકી રહે છે. સમપ્રમાણુ રહે છે. ૪, ૮, ૧૨ માં રાશીના તાના પ્રમાણ મુજબ ગ્રહના ગુણધર્મો વિકાસ વૃદ્ધિ પામતા નથી. નીર્બળ બને છે. કોઈ આકાશી પદાર્થ નથી તેથી તેના ગુણધમ વિકાસ વૃહિ બળવાન કે નિબળ થતા નથી. જે ગ્રહની સાથે યુતીમાં હેય તે ગ્રહના ગુણધર્મોને વિકૃત કરે છે. અને જે રાશીમાં યુની હેય તે રાણીના તત્વો અને તેનું પ્રમાણ મુજબ અશુભ તત્વ લેતા બનાવે છે.
રાહુ કે કેતુ.

Page #12

માનવજીવન ઉપર રાશીના તત્વો અને પ્રમાણ મુજબ ગ્રહેના ગુણધર્મો, ધામીક દષ્ટિએ વ્યવહારીક દૃષ્ટિએ અને રાજ્યકારણની દષ્ટિએ ગ્રહના પ્રભુત્વથી અદ્રશ્ય શક્તિનાં નિયંત્રણથી થતા ફેરફારો કાર્યો અને કાર્યોની પરંપરા. ૧, અને છની રાશીમાં જે પ્રહે પડેલા હોય તે ગ્રહોના ગુણધર્મો
ત્યાગભાવનાથી તમામ કાર્યો કરે છે. અને
કરાવે છે. રાશીના તત્ત્વનાપ્રમાણ મુજબ ૪, અને ૧ની રાશીમાં જે ગ્રહ પડેલા હોય તે ગ્રહના ગુણ
ધ સ્વયંસ્વાર્થ સિવાય કે કાર્ય કરતા નથી અને કરાવતાં નથી. રાશીના તત્વના
પ્રમાણ મુજબ. ૨ અને ૮,ની રાશીમાં જે ગ્રહ પડેલા હેય તે ગ્રહના ગુણધર્મો
સંગ્રહવૃત્તીથી દરેક કાર્યો કરે છે અને કરાવે છે. રાશીના તત્વનું પ્રમાણ
મુજબ. , અને ૧૧ની રાશીમાં જે ગ્રહે પડેલા હોય તે ગ્રહના ગુણધર્મો
સ્વાર્થ અને પરમાર્થથી દરેક કાર્યો કરે છે અને કરાવે છે. રાશીના તત્વના
પ્રમાણ મુજબ. ૩, અને તેની રાશીમાં જે પ્રહે પડેલા હોય તે ગ્રહોના ગુણધર્મો
સેવાભાવનાથી ત્યાગભાવનાથી દરેક કાર્યો કરે છે અને કરાવે છે. રાશીને
તત્વના પ્રમાણ મુજબ. છે, અને ૧૨ની રાશીમાં જે પ્રહે પડેલા હોય તે ગ્રહના ગુણધર્મો
ધાર્મિક અને વ્યવહારીક ભાવનાથી દરેક કાર્યો કરે છે અને કરાવે છે. રાશીના તત્વના પ્રમાણ મુજબ.

Page #13

જગતમાં રાજકારણું પુરૂષો, સમાજ સુધારકે, ઉદ્યોગપતિ, પનાહ, ધર્મગુરૂઓ, નેતાઓ, વિદ્વાને, મહંતપુરૂષો, નામાંકીત વ્યક્તિઓ, રાશીમાં અમુક “
પિટ” અંશના ગ્રહ હોય ત્યારે જ જન્મેલા હોય છે.
સીહ
ધન
૮-૧૦-૧૮ને ૨૧
અંશે ૧૦ ને-૧૪ ૬-૧૯ ને–૨૭
મીથુન
તુલા
-
-
૦–૧–ને ૨૧
એશે ૪ ને ૨૯
વૃષભ
કન્યા
- ૧૧ ૧૭ -૩૦
મકર ૧૦ ૮ ને ૨૩
મીન
એ
૬-૧૬ ને ૩૦
૧૯
વૃશ્ચિક
૧૨ ૨૦ ને ૨૬
અંશે ૧૫ ને ૧૯ ૮ ને ૧૫ પ્રહાના કિરણેઃ રા: નું માનવજીવન ઉપરનું પ્રભુત્વ
રાની મુર પાણી પીને
મંગળ સુર્ય શુક્ર બુધ ચંદ્ર લાલ સાતરંગ સફેદ આપીને સફેદ

Page #14

સુર્યના કિરણે રંગેનું પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ માટે ત્રિકોણું કાચ સુર્યના તેજમાં રાખવાથી તેમાંથી ત્રણ કલરની છાયાનું ઝુમખુ પડશે. લાલ, પીળા અને વાદળી આ ત્રણ રંગોનું ઝુમખુ અને તેના મિશ્રણથી જાબલી તથા લીલે અને સુવર્ણ રંગ દેખાય છે. આ રંગોના મૂળ તત્વ છે. રંગના મિશ્રણથી માનવજીવન ઉપર થતી અસર
શની અને ગુરૂ જેની જન્મકુંડળીમાં યુતીમાં હાય, વાદળી અને પીળો રંગ મિશ્રણ થવાથી લીલો રંગ થયે તેથી તેનું માનવજીવન સુખી થાય. લીલા કલરથી જીવન લીલી વાડી જેવું સમાજમાં ગણાય, સુખી ગણાય છે. શની અને મંગળની યુતીમાં વાદળી અને લાલ રંગથી કાળા રંગ
થાય તેથી તે માનવની જીંદગીમાં અવારવનાર મુશ્કેલીઓને સામને
કરવો પડે. સની અને સુર્યની યુતીમાં સુર્યના સાત કલરમાં વાદળી રંગનો
વધારે થાય છે તેથી માનવની જીંદગીમાં પ્રતિષ્ઠાને ધક્કો લાગે તેવા
બનાવ બને છે. શની અને શુક ની યુતીમાં વાદળી અને સફેદ મિશ્રણ થવાથી
સફેદ રંગ પણ વાદળી થઈ જાય તેથી વૈભવ સામગ્રી તથા હેદો અને
સત્તાને જીવનમાં ધક્કો લાગે. સની અને બુધની યુતીમાં વાદળી રંગમાં આછો પીળો રંગ
મિશ્રણ થવાથી આછો લીલે કાર

Page #15

થાય છે આ કલરથી માનવજીવનમાં અભ્યાસી જ્ઞાનથી વંચીત રહે છે અને કદાચ મેળવે છે તે પોતાના હિતમાં
ઉપયોગી થઈ શકતું નથી. ચની અને ચંદ્રની યુતીમાં જેમ પાણીમાં ગમે તે રેમ મેળવવાથી
પાણીને રંગ બદલાઈ જાય છે તેમ આ મિશ્રણ વાદળી થઈ જાય છે. આ કલરથી માનવજીવન નિશ્ચયબળ વગરનું બને છે અને ઘણી વખત કારણ
વગર પણ અસત્ય બોલવાનું બને છે. ગુરૂ અને મંગળની યુતીમાં પીળા અને લાલ કલરનું મિશ્રણ
સુવણું કલર બને છે. આ કલરથી માનવજીવન પિતાના ક્ષેત્રમાં ઘણું
ઉંચા પ્રકારનું જીવન જીવે છે. ગુરૂ અને સુર્યની યુતીમાં સુર્યના સાત કલરમાં પીળા રંગને
વધારે થાય છે. તેથી માનવજીવનમાં પિતાના ક્ષેત્રમાં ઉચ્ચ સ્થાન પ્રાપ્ત
કરે છે. ગુરૂ અને શુક્રની યુતીમાં સફેદ રંગ પીળો થવાથી માનવજીવનની
જંદગી સુખમાં જાય છે. ગુર અને બુધની યુતીમાં પીળામાં પીળા કલરનું મિશ્રણ થવાથી
માનવજીદગીમાં કોઈ નવીનરોધ
ધમ કે વિજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે. ગુરૂ અને ચંદ્રની યુતીમાં સફેદ રંગમાં પીળા રંગનું મિશ્રણ
થતાથી પીળો રંગ થાય છે. તે

Page #16

૧૦
માનવજીંદગીમાં આધ્યાત્મિક શક્તિ મેળવવાનો અભ્યાસ કરવાની પ્રેરણા
આપે છે. મંગળ અને સુર્યની યુતીમાં લાલ રંગ સુર્યના સાત રંગોમાં વધારે
થાય છે. તેથી તે માનવીની જીંદગીમાં
ગરમીના દરદો થવાને સંભવ છે. મંગળ અને શુક્રની યુતીમાં સફેદ અને લાલ રંગનું મિશ્રણ
થવાથી લાલ રંગ જ થાય તેથી માનવજીદગીમાં વિષયની લોલુપતા
ઉત્પન થાય. મંગળ અને બુધની યુતીમાં લાલ અને આછો પીળો રંગ મિશ્રણ
થવાથી આછે સેનેરી કલર થવાથી તે માનવની જીંદગીમાં સંગીત, ગાયન,
વાત્રોને શોખ ઉત્પન્ન થાય છે. મંગળ અને ચંદ્રની યુતીમાં લાલ અને સફેદ રંગનું મિશ્રણ થવાથી
લાલ કલર થઈ જાય છે. આ મિશ્રણ થવાથી માનવને પ્રપંચી, તસ્કરની
સેબતની અસર જલ્દી થઈ જાય છે. સુર્ય અને શુક્રની યુતીમાં સુર્યના સાત કલરમાં શુકને સફેદ
કલર મિશ્રણ થવાથી કલરમાં કલર મિશ્રણ થઈ જાય છે. આ માનવ
જીદગીમાં દરેક વસ્તુને ભક્તા બને છે. સુર્ય અને બુધની યુતીમાં સુર્યના સાત કલરમાં આછા પીળા
રંગનું મિશ્રણ થવાથી પીળા રંગમાં વધારો થાય છે. તેથી માનવજીંદગીમાં

Page #17

સુય અને ચંદ્રની યુતીમાં
શુક્ર અને ભુધની યુતીમાં
શુક્ર અને ચંદ્રની યુતીમાં
મુધ સાથે ચંદ્રની યુતીમાં
શ
વ્યવહારુ કાર્યોમાં પારંગત હોંશીયાર થાય છે.
ચંદ્રને! સફેદ કલર સુના સાત કલરામાં મીશ્રણ થઈ જાય છે. તેથી માનવ જીંદગીમાં કાઈ ધ્યેય વગરનુ જીવન બની જાય છે.
સફેદ અને આછે! પીળે! રંગ મીશ્રણ થવાથી પીળા રંગનું પ્રમાણ ઘટી જાય છે. માનવજીદગીમાં મધુતા
ઉત્પન્ન થાય છે.
સફેદ અને સફેદ રંગ મીશ્રણ થવાથી રંગનુ પાણી ડહેાળાઈ જાય જેવુ અને છે. માનવજીવન હેાળાયેલું બને છે.
સફેર અને આછે પીળેા રંગ મીશ્રણ થવાથી પીળા રંગનુ પ્રભાણુ એધુ થાય છે. અતિવિવેકી ખુશામતમય જીવન બને છે.
રાહુ યા કેતુની સાથેનુ મીશ્રણ વિરાધી તત્વવાળુ અને છે. તે ખાસ ધ્યાન રાખવું. યુતીનું અંતર આઠે અંશ સુધીનું સુ અને ચંદ્રની સાથે પંદર અંશ સુધીનુ ગણવુ.

Page #18

ગ્રહની યુતીઓનું પ્રભુત્વ
શની અને ગુરૂની યુતીમાં
ધનવાન થવાને યોગ છે. જીવનમાં અચુક ધનવાન થાય છે પ્રમાણ રાશીના બળવાનપણું ઉપર છે. સ્થાવર તથા જંગમ સામગ્રીને ભક્તા બને છે.
-શની સામે મંગળની યુતીમાં ભાગ્ય સામગ્રી હોવા છતાં ભેગવવાના
અંતરાયે ઉભા થાય છે. સ્વભાવ જક્કી અને છઠ્ઠી હોય છે. શાસ્ત્રોક્ત વાંચનથી દલીલવાદી હોય છે. કોઈ વખત સ્વભાવગુણથી પ્રવૃત્તિમાં અસ
ફળતા પામે છે. શની સાથે સુર્યની યુતીમાં ધર્મ પ્રવૃત્તિ, અલ્પબુદ્ધિ, શત્રુઓથી
પરાજ્ય વારસાહમાં અવરોધ ઊભે થાય છે પતિષ્ટા અહ૫, આરોગ્ય નબળું બને છે.
શની સાથે શુક્રની યુતીમાં
સંપત્તી અલ્પ, હુન્નરી, શિલ્પી, ચિત્રકાર અસંતોષી મેળવેલું ગુમાવવું દરેક ક્ષેત્રમાં પરાજીત બને છે. ભૌતિક સામગ્રી વસાવે અને ગુમાવે છે. સ્ત્રી સાથે જીવન શાંતીમય રહેતું નથી, ભોગવાતું નથી. વાણીની કડવાશથી કઠોરતા૫ણું લાગે છે. ચંચળ સ્વભાવ કલેશમય ધમ. વિદ્યાભ્યાસ ને ધનથી મુક્ત.
સની અને બુધની યુતીમાં

Page #19

શની સાથે ચંદ્રની યુતીમાં વાણુવચનની કિંમત વગરને વિશ્વાસ
ગુમાવનારે સદાચાર વગરને સ્ત્રીઓમાં પ્રીતી, સ્થાવર મિલ્કતવાળે, મનની
નિબળતાથી અધુરી આકાંક્ષાવાળએક પ્રહથી બીજે ગ્રહ આઠ અંશ સુધી નજીક હોય તે યુતીનું પ્રભુત્વ રહે છે. બીજી રાશીમાં હોવા છતાં અંતર આઠ અંશ સુધીનું થાય તે પ્રભુત્વ પ્રમાણે બેગ બને છે. ગુરૂ સાથે મંગળની યુતી દરેક ક્ષેત્રમાં સફળતા પામે છે. ઉતરેતર
પ્રગતિ થાય છે. વ્યવહારીકતા હોય છે. રાજકરણ, કુશળતા, ગણિતશાસ્ત્ર, કાયદા શાસ્ત્રની કુશળતા, વકીલ, બેરીસ્ટર, જજ, યા તો ન્યાય ખાતાની કાર્ય
વાહીમાં સમાવેશ થાય છે. ગુરૂ સાથે સુર્યની યુતી પોપકારી, સમૃદ્ધિવાન, વારસાઓને
હક્કદાર, આરોગ્યવાળો, શ્રદ્ધાવાળા,
પ્રતિષ્ટાવાળા અને ધનવાન થાય છે. ગુરૂ સાથે શુક્રની યુતી દરેય ક્ષેત્રમાં સફળતાવાળો, ભોગ્ય સુખ
વાળ, વૈભવ સામગ્રીની સમૃદ્ધિવાળો,
સત્તાધીશ, શ્રેષ્ઠીઓને ભક્તા બને છે. ગુરૂ સાથે બુધની યુતી સંગીત નૃત્યકળા, આદિ ક્ષેત્રમાં સફળતા
વાળે, અર્થપ્રાપ્તીની અભ્યાસની ડિગ્રીવાળે, મધુરવાણી, જનકલ્યાણુકરવાવાળો, ઉત્તમ પ્રકારના શાસ્ત્રોને રચનાર, વક્તા, આત્મબળ, ગબળ ને સાનને જાણકાર બને છે.

Page #20

ગુરૂ સાથે ચંદ્રની યુતી
૧૪
નમ્રતા ગુપ્તશક્તિ : ગુપ્તવાતા : ના જાણુકાર, મંત્ર, તંત્ર તથા ગુપ્ત રહસ્યો જાણુવાવાળા, પરાપકારી, આત્મબળવાળા, શુભ ઇચ્છા પુરી કરવાવાળા અને છે.
મંગળ સાથે સુતી યુતી તીખા સ્વભાવવાળા, અલ્પ સંપત્તી દેહનુ
બંધારણ સુ, ઉચાપણું, પાતળાપણું પડવાથી, વાગવાથી દાઝવાથી શરીર ઉપર નિશાન થાય, તાવ યા તેના બીજી ખીમારીથી ચહેરા ખરાબ થાય.
મંગળ સાથે શુક્રની યુતી પ્રપંચી, વિષયી, અભિમાની, સ્ત્રીઓમાં લેાલુપ્ત બને છે.
સુય સાથે શુક્રની યુતી
મંગળ સાથે મુધની યુતી વૈદ્ય, ડૉકટર, વક્તા, શિલ્પી, સ્ત્રીઓ ભેાગવનાર, સંગીત નૃત્યકળાના જાણકાર, ઉદ્યોગાના ક્ષેત્રમાં માલીક યા મેનેજર્ અને છે.
મંગળ સાથે ચંદ્રની યુતી માતાના પક્ષમાંથી ધન મેળવનાર યા તો ગુપ્તધન પ્રાપ્ત કરનાર, પ્રપંચથી બન મેળવવાની વૃત્તીવાળા, કુસંસ્કારવાળાના સહેવાસ સાબત થઈ જાય તો સમાન્યી ભ્રષ્ટ અને રાજ્ય કાનુનથી ખંધન થાય છે. શ્રેષ્ડ બુદ્ધિ, સંગીતકાર મિત્રોવાળો વ્યવહારીક પ્રતિષ્ઠિત સમાજમાં મેાભાદાર વ્યક્તિ અને છે.

Page #21

૧૫
સુર્ય સાથે બુધની યુતી મધુરવાણીથી ધન મેળવનાર વિદ્યા
અભ્યાસ કરવાવાળો, ડિગ્રી મેળવનાર
ડિગ્રીથી અર્થ પ્રાપતી કરવાવાળો બને છે. સુર્ય સાથે શુક તથા બુધની યુતી વાળો ગર્ભશ્રીમત હેય છે.
નીધન પણ ધનવાન બને છે. જીવનમાં
ધનપ્રાપ્તી જરૂર થાય છે. સુર્ય સાથે ચંદ્રની યુતી માતાપિતાના સુખ વગરને, અકમી,
અહંભાવી સ્ત્રીઓને વશ થનાર બને છે.
ગાનું ધાર્મિક ક્ષેત્રનો સહકાર મળે
તે યોગી બને છે. શુક્ર સાથે બુધની યુતી ગુણવાન પ્રીતીવાન, સ્વરૂપવાન, સંગીત,
ગાવું, ગાવા–બજાવવામાં કુશળ અને
આનંદી બને છે. શુક્ર અને ચંદ્રની યુતી વ્યસની, વિધમ, નાસ્તીક બને છે.
સદાચાર રહીત અશક્ત રોગયુક્ત બને છે. બુધ અને ચંદ્રની યુતી દયાળુ, કાંતીવાન, મધુરવાણી, સ્ત્રીઓમાં
પ્રીતીવાળા, માનસીકબુદ્ધિ અલ્પ હોય છે. કોઈ પણ યુતીમાં રાહુ યા કેતુ હોય તે વિકૃત ફળ ભોગવાય છે. યુતીનું એક પ્રહથી બીજા પ્રહનું અંતર આઠ અંશ સુધીનું હોવું જોઈએ.

Page #22

૧૬
દીન દુરા ચાને અંતર દશા
માનવ જન્મે ત્યારે ચંદ્ર જે નક્ષત્ર ઉપર હાય તે નક્ષત્ર તેના સનનું મીટર : માનસીક આરેાગ્ય : નક્ષત્ર : આ નક્ષત્રથી શુભાશુભ પરિણામા જાણવા, ગણવા કે સમજવા માટેના કાઠા યાને પદ્ધતિ.
નક્ષત્ર યંત્ર મનાવવું કે નક્ષત્ર કોઠો બનાવવા જે સહેલું લાગે તે મનાવવુ.
લાભકારી
૨૨. શ્રાવણ શુભ
દીનદશા યાને અંતરદશા જન્મના ચંદ્ર નક્ષત્ર પદ્ધતિ ઉપરથી ઃ ૧. અશ્વની ૧૦. મા ૧૯. મૂળ શુભ ઃ મધ્યમ પ્રયાણુતાન્ય ૨. ભરણી ૧૧. યુ-ફા. ૨૦. પુષા. શુભ ૩. કૃતીકા ૧૨. ઉ–ફા. ૨૧. ઉ–ષા. અશુભ ૪. રાહીણી ૧૩. હસ્ત ૫. મૃગશર ૧૪. ચીત્રા ૨૩. ધનીષ્ટા અશુભ ૬. આદ્રા ૧૫. સ્વાતી ૨૪. સતભિષા શુભ ૭. પુન`સુ ૧૬. વિશાખા ૨૫. પૂ−ભા અશુભ ૮. પુષ્ય ૧૭. અનુરાધા ૨૬. ઉ–ભાશુભ મિત્રથીલાભ ૯. અસલેષા ૧૮. જેષ્ઠા ૨૭. રેવતી શુભ મિત્રોથીલાલ જન્મનું અશ્વીની નક્ષત્ર ચંદ્રનુ` હોય તેને સુ` ગોચર ભ્રમણમાં ૧, ૧૦, ૧૯ માં નક્ષત્ર ઉપર ફરતા હોય ત્યારે પ્રયાણ કરવું નહિ. સુ ગોચર ભ્રમણમાં ૨, ૧૧, ૨૦માં નક્ષત્ર ઉપર કરતા હાય ત્યારે લાલ થાય.
ખમ્તકારક
સુય ગાચર ભ્રમણમાં ૩, ૧૨, ૨૧માં નક્ષત્ર ઉપર ક્રૂરતા હોય ત્યારે પ્રતિકુળતા ઉભી થાય.
પ્રતિકુળતાવાળુ
સુખાકારી.
કષ્ટકારી.
ઇચ્છતકાય કારી.

Page #23

૧૭
સુર્ય ગોચર ભ્રમણમાં ૪, ૧૩, ૨૨, માં નક્ષત્ર ઉપર ફરતો હોય ત્યારે આરોગ્ય સારું રહેશે. મનનું
સુર્ય ગોચર ભ્રમણમાં ૫, ૧૪, ૨૩, મા નક્ષત્ર ઉપર ફરતે હોય ત્યારે કષ્ટકારી દીવસે પ્રસાર થાય,
સુર્ય ગોચર ભ્રમણમાં ૬, ૧૫, ૨૪, મા નક્ષત્ર ઉપર ફરતો હોય ત્યારે ઈરછીકાર્યો થાય.
સુર્ય ગોચર ભ્રમણમાં ૭, ૧૬, ૨૫, મા નક્ષત્ર ઉપર ફરતે હોય ત્યારે ખર્ચ વધારે થાય છે.
સુર્ય ગોચર ભ્રમણમાં ૮, ૧૭, ૨૬, મા નક્ષત્ર ઉપર ફરતે હોય ત્યારે મિત્રથી લાભ.
સુર્ય ગોચર ભ્રમણમાં ૯, ૧૮, ૨૭, મા નક્ષત્ર ઉપર ફરતો હેય ત્યારે મિત્રના મિત્રોથી લાભ થાય
અંતર દશાઃ દીન દશા દર વરસે નિયમિત પ્રમાણે આવે છે. તેમાંથી સુક્ષમ દિવસ પણ નીકળે છે. સુર્ય નક્ષત્રના દિવસોમાં ચંદ્ર નક્ષત્ર ગોચરનું જે દિવસે સુર્ય નક્ષત્રની સાથે સંબંધ કરતા હોય. તે દિવસઃ એકઃ શુભાશુભ ગણવે.
સુર્ય શુભ નક્ષત્રો ઉપર ભ્રમણ કરતા હોય ત્યારે ચંદ્ર શુભ નક્ષત્ર ઉપર આવે ત્યારે તે દિવસ શુભ.
સુર્ય અશુભ નક્ષત્ર ઉપર ભ્રમણ કરતો હોય ત્યારે ચંદ્ર અશુભ નક્ષત્ર ઉપર આવે ત્યારે તે દિવસ અશુભ.

Page #24

૧૮
જેનું ચંદ્રનું જન્મનક્ષત્ર જે હોય ત્યાંથી એક ગણું બીજા નક્ષત્રો ગોઠવવા અગર ગણવા અને ઉપર મુજબ પિતાના શુભ અશુભ દિવસે ગણું રાખવા.
: દીન દશા : અંતર દશા સંપૂર્ણ.
નક્ષત્ર યંત્ર
ke
પિત
165CLEVE
રાતત્ય
અશ્વિની
૨ણી
ધન
અવ)
મૃગ |
કે
પૂર્વાષાઢ
૯
પુ
૮
અરજી
મધ
/ ૭
છે

Page #25

૧. અશ્વની
૨. ભરણી
૩. કૃતીકા
૪. રાહીણી
૫. મૃગસર
: મહાદશા ઃ
માનવજીવનમાં જન્મના સુ નક્ષત્ર ઉપરથી જીવનમાં શુભ અશુભ વખત : કાળ : પીરીયડ કયા કયા વરસોમાં આવશે તે જાણુવા માટેના નક્ષત્રોના કાઠા મહાદશા, જન્મનુ` સુ` નક્ષત્ર એ માનવજીવનનુ` મીટર પદ્ધતિ.
૬. આદ્રા
૭. પુ વસુ ૮. પુષ્ય ૯. અશ્લેષા
૧૦. મા
૧૧. પૂ-ફા.
૧૨. ઉ–ફા.
૧૩. હસ્ત
૧૪. ચીત્રા
૧૫. સ્વાતી
૧૬.
વિશાખા
૧૭. અનુરાધા
૧૮. પેટા
૧૯. મૂળ
૨૦. પૂ-હા.
૨૧. ઉમા.
૨૨. શ્રવણુ
૨૩. ધનીષ્ટા
૨૪. સમભાષા
૨૫. પૂ-ભા
૨૬. ઉ-ભા.
૨૭. રેવતી
જન્મ વખતે જે નક્ષત્ર ઉપર સુ` હોય તે નક્ષત્ર ૧થી ગણી
નક્ષત્રયંત્ર બનાવવું રેવતી ૨૭ મા ઉપર પ્રમાણે કાઠા યાતા
૧ને
૨૭ નક્ષત્ર સુધી આ મુજબ કો યાત્તા અશ્વની ઉપર સુય હાય તે। અશ્વીની સુય હાય તા મા ૧ને અસલેષા ૨૭ આ નક્ષત્રમંત્ર બનાવીને ગણવું,
જન્મ વખતે સુ` જે નક્ષત્રમાં હોય તે નક્ષત્રથી બીજા ગ્રહે! કયા કયા નક્ષત્રો ઉપર છે. તે નક્ષત્રો ઉપર ખીજા ગ્રહે મુકવા તેથી તેના ગુણધર્મો અનુકૂળ છે કે પ્રતિકૂળ છે તે જાણી શકાય છે.

Page #26

૨૦
ઉપર મુજબને કઠે કે નક્ષત્રયંત્ર બનાવવાથી જન્મ કુંડલીને કાઠે કે યંત્ર બની જાય છે. કયા ગ્રહ માનવજીંદગીમાં લાભકારી છેશુભ અને લાભકારી નથીઃ અશુભ? તે જાણી શકાય છે.
નક્ષત્રયંત્ર કે કેડે બનાવ્યા પછી જેવાની પદ્ધતિ
જન્સના સુર્ય નક્ષત્રની સાથે શની અગર મંગળ યાતે ચંદ્ર કે રાહુ અગર કેતુ ગમે તે એક કે વધારે ગ્રહો હોય તે લાભકારી નથી. તે ગ્રહના ગુણધર્મો સુખરૂપે ભેગવાતા નથી.
જન્મના સુર્ય નક્ષત્રની સાથે ગુરૂ, શુક્ર યા બુધ ગમે તે ગ્રહ હોય તે લાભકારી છે. તેના ગુણધર્મો સુખરૂપે ભગવાય છે.
જન્મના સુર્ય નક્ષત્રથી ૧૦ અને ૧૯મા નક્ષત્ર ઉપર કોઈ પણ ગ્રહ હોય તે લાભકારી છે. તે ગ્રહના ગુણધર્મ લાભકારી છે. સુખરૂપે ભગવાય છે.
જન્મના સુર્ય નક્ષત્રથી શુભ કે અશુભ અનુકૂળ કે પ્રતિકુળપણમાં કયા કયા નક્ષત્રો ઉપર પ્રહે હોય તે નીચે મુજબથી જાણું શકાય છે.
શુભ
અનુકુળપણું ૨, ૧૧, ૨૦ ૪, ૧૩, ૨૨ ૬, ૧૫, ૨૪ ૮, ૧૭, ૨૬
૧૮, ૨૭
અશુભ પ્રતિકૂળપણું
૩, ૧૨, ૨૧ ૫, ૧૪, ૨૩ ૭, ૧૬, ૨૫

Page #27

ઉપર મુજબ અનુકુળપણમાં કે પ્રતિ–કુળપણામાં ગ્રહો પડયા હોય તે તે મુજબ પ્રતિકુળપણું કે અનુકુળપણું સુખરૂપ યાતો દુઃખરૂપ ભગવાય છે. સાધન-સામગ્રી વસ્તુ પ્રાપ્ત હોવા છતાં સુખરૂપે ભોગવાતી નથી અને વસ્તુ પ્રાપ્ત ન હોવાં છતાં વસ્તુ ભોગવવા માટેના સંજોગો પ્રાપ્ત થાય છે. જે ગ્રહો જ્યાં હોય તેના ગુણધર્મો બદલાતા નથી પણ વસ્તુ ભોગવવા માટેની અનુકુળતા અને પ્રતિકુળતાઓ ઊભી થાય છે એજ અદશ્ય શક્તિનું નિયંત્રણ છે. શુભ એટલે અનુકળતાપણું સુખરૂપે ભોગવવું. અશુભ એટલે પ્રતિકુળતાપણું દુ:ખરૂપે ભોગવવું.
નક્ષત્રયંત્ર કે નક્ષત્ર કહો બનાવી જાણી લેવું. હવે કયા કયા વરસોમાં અનુકુળ શુભ, પ્રતિકુળ અશુભ આવશે તે જાણવા જેવા માટેની પદ્ધતિ
માનવજીવન ઉપર અદ્રશ્ય શક્તિનું નિયંત્રણ
ઉત્પત્તી સ્થિતિ અને લયના નીયમોથી ઓટોમેટીક ચાલે છે. પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ જાણવા માટેની પદ્ધતિ સુર્યના પ્રકાશમાં ત્રિકોણ કાચ રાખવાથી સાત કલરનું ઝુમખું પડે છે. તેમાં મૂળ રંગ
લાલ | પળે | વાદળી ઉત્પત્તી | સ્થિતિ | લય મંગળ | ગુરૂ | શની
આ ત્રણે રંગેના મીશ્રણથી બીજા રંગે બને છે. મૂળ સિદ્ધાંત ઉત્પતી, સ્થિતિ અને લયના નિયમોને છે. આ રંગ અને રહેના

Page #28

તોથી માર્ગદર્શન મેળવાય છે. અશુભ વખત જાણવા માટે લય કારક શનીના ભ્રમણથી માર્ગદર્શન મળે છે.
શુભ વખત જાણવા માટે સ્થિતિકારક ગુરૂના બ્રમણથી માર્ગદર્શન મળે છે.
પુરૂષાર્થવૃત્તી જાણવા માટે ઉત્પતીકારક મંગળના ભ્રમણથી માર્ગ—દર્શન મળે છે.
માનવજીવનમાં શુભ, અશુભ વખત ક્યારે કયારે આવશે તેનું માર્ગદર્શન શની અને ગુરૂના ભ્રમણથી મેળવી શકાય છે. મંગળથી સુક્ષ્મ માર્ગદર્શન મળે છે.
માનવજીવનનું જન્મનું સુર્ય નક્ષત્ર એ એનું મીટર છે. આ જન્મ નક્ષત્રથી ગુરૂ, ભ્રમણમાં, ૧-૧૦-૧૯ ર-૧૧-ર૦; ૪-૧૩-૨૬૬-૧૫-૨૪; ૮-૧૭-૬, ૬-૬૮-૨૭; આ નક્ષત્રો ઉપર આવે ત્યારે શુભ વખત : પીરીયડ : ચાલે છે
શની. ૧, ૩–૧૨ ૨૧; ૫-૪–૩: ૭,-૧૨-૨પ આ નક્ષત્રો ઉપર આવે ત્યારે અશુભ વખત : પીયડ : ચાલે છે.
મંગળનું ભ્રમણ શુભ નક્ષત્રોમાં ગુરૂને સબંધ કરે છે. મંગળનું ભ્રમણ અશુભ નક્ષત્રોમાં શનને બંધ કરે છે
શુભ પીરીયડમાં સુક્ષ્મ જોવા માટે મંગળના શુભ નક્ષત્રનું બ્રમણ જેવું.
અશુભ પીરીયડમાં સુક્ષ્મ જોવા માટે મંગળનું અશુભ નક્ષત્રનું બ્રમણ જેવું.
શુભ એટલે કે દરેક રીતે અનુકુળતાપણું પ્રાપ્ત થવું. અશુભ એટલે દરેક રીતે પ્રતિકુળતાપણું પ્રાપ્ત થવું.

Page #29

૨૩
મહાદશાની વિશેષ સમજુતી
ગુરૂ અને શની શુભ નક્ષત્રોના ભ્રમણ ઉપર હોય ત્યારે ઘણે સારે વખત ગણાય.
ગુરૂ અને શની અશુભ નક્ષત્રોના ભ્રમણ ઉપર હોય ત્યારે ઘણું જ તક્લીફ ઉભી થાય છે. પ્રતિકુળતાઓ ઉભી થાય છે.
શની શુભ નક્ષત્રોના ભ્રમણ ઉપર હોય અને ગુરૂ અશુભ નક્ષત્રોના બ્રમણ ઉપર હોય ત્યારે મધ્યમ પીરીયડ ગણાય.
ગુરૂ અશુભ નક્ષત્રોના ભ્રમણ ઉપર હોય અને શની શુભ નક્ષત્રોને બ્રમણ ઉપર હોય ત્યારે મધ્યમ પીરીયડ ગણાય.
દરેક વખતે સુક્ષમ જોવા માટે મંગળના શુભ અશુભ નક્ષત્રોનું ભ્રમણ જેવું. અને એથી વિશેષ સુક્ષ્મ જોવા માટે અંતરદશાના પીરીયડના દીવસે જેવા. આ પદ્ધતિ નવી છે. પણ એક વખત સમજ્યા પછી ઘણું જ સહેલી લાગશે.
આયુષ્ય માટે જાણવાની ઈચ્છા આ વર્તમાન યંત્રવાદ જમાનામાં કેઈએ કરવી તે યોગ્ય નથી દાખલા તરીકે એક દીવામાં બાર કલાક ચાલે તેટલું તેલ પુરીને પ્રગટાવી મુકી રાખીએ તો તે બાર કલાક ચાલશે. પણ તેને જે સુરક્ષીત સ્થળે મૂકવામાં ન આવે તો પવનના એક ઝપાટે દીવો ઓલવાઈ જાય છે. દીવામાં તેલ હોવા છતાં દીવો ઓલવાઈ ગયો તેમ માનવજીંદગીનું જીવન છે. અતિપ્રવૃત્તિ મય જીવનમાં અને યંત્રમય જીવનમાં કયારે શું થશે તે કલ્પવું માનવતાનથી પર છે. આહાર વિહાર અને પ્રવૃત્તિ જેટલી નિયમિત અને મર્યાદિત તેટલું -જીવનનું આયુષ્ય પુર્ણ સમજવું.

Page #30

૨૪
મહાદશા વિશેની વિશેષ સમજુતી લયકારક શનીના ભ્રમણમાં જન્મના પડેલા ગ્રહ જે નક્ષત્રો ઉપર હોય તે નક્ષત્ર ઉપરથી શનિનું બમણું ચાલતું હોય ત્યારે તેટલે વખત પ્રતિકુળપણાને હોય છે.
સ્થિતિકારક ગુરૂના ભ્રમણમાં જન્મના પહેલા પ્રો જે નક્ષત્રો ઉપર હોય તે નક્ષત્ર ઉપરથી ગુરુનું ભ્રમણ ચાલતું હોય ત્યારે તેટલે વખત અનુકુળતાપણાને હોય છે.
જન્મને શની જે નક્ષત્ર ઉપર હોય તે નક્ષત્ર ઉપરનું ગુરુનું ભ્રમણ અને જન્મનો ગુરૂ જે નક્ષત્ર ઉપર હોય તે નહાત્ર ઉપરનું શનીનું ભ્રમણ આ સિદ્ધાંતને લાગુ પડતું નથી; પણ જીવનમાં મોટો ફેરફાર થાય છે. એકાંત દ્રષ્ટીથી કોઈ નિર્ણય થઈ શકતો નથી વક્ર અને ભાગીપણાના ભ્રમણમાં અનેકાંત દ્રષ્ટીનો ઉપગ કરવો જોઈએ વળી રાહુનું ભ્રમણ લક્ષમાં રાખવું જોઈએ. રાહુ અનુકુળતાને પ્રતિકુળતામાં અને પ્રતિકુળતાને વધારે પ્રતિકુળતામાં ઘસડી જાય છે. આ નિયમ લક્ષમાં રાખી માનવજીવનમાં સદાચારી જીવન જીવવાના ધ્યેયથી જીવન વ્યવહાર ચાલતો હોય તે પ્રતિકુળતાઓમાંથી પાર ઉતરી જવાય છે. ધ્યેય વઘરના જીવનમાં જ્યારે જીવન વ્યવહાર ખેરવાઈ જાય છે ત્યારે આ અદ્રશ્ય શક્તિનાં પ્રભુત્વપણાનું ભાન થાય છે. તે ઘણું મોટું હોય છે. માનવજીવનમાં સદાચારીપણું એક આ અદ્રશ્ય શક્તિના નિયમોનું શિસ્તપાલન છે. ઈતિશુભમ.

Page #31

ગ્રહના પ્રભુત્વથી માનવજીવન આરોગ્યની દ્રષ્ટીએ સાવધાનતા રાખવાની આવશ્યકતા.
શની જેની જન્મ કુંડળીમાં ૪, ૮, ૧૨, જળતત્વની રાશીમાં હોય. તેને મીઠારસનું પ્રમાણ વધારે ઉત્પન્ન થાય છે. શની જેની જન્મ કુંડલીમાં ૧, ૫, ૯, ની અગ્નિતત્વની રાશીમાં
હોય તેને ખાટો રસ પ્રમાણ કરતાં વધારે
ઉત્પન્ન થાય છે. શની જેની જન્મ કુંડળીમાં ૩, ૭, ૧૧,ની વાયુતત્વ રાશીમાં પ
હોય તેમાં તુર રસ પ્રમાણ કરતાં વધારે
ઉત્પન્ન થાય છે. શની અને સુર્યની યુતી ખાટો રસ ઉત્પન્ન કરે છે. શની અને ચંદ્રની યુતી મીઠે રસ ઉત્પન્ન કરે છે.
શુક્ર અને ચંદ્રની યુતી મીઠે રસ ઉત્પન્ન કરે છે. મંગળ અગ્નિતત્વ રાશીમાં ૧, ૫, ૯, ઉગ્રપ્રકૃતિ ક્રોધી અતી પ્રવૃતિ મંગળ વાયુતત્વની રાશીમાં ૩, ૭, ૧૧, પુરૂષાર્થવાદી આશાવાદી મંગળ પૃથ્વીતત્વની રાશીમાં ૨, ૬, ૧૦, સમપ્રકૃતી સમભાવી મંગળ જળતત્વની રાશીમાં ૪, ૮, ૧૨, ઠંડી પ્રકૃતિ આળસુ
નીરાશાવાદી. માનવજીવનમાં દેહમાં છ રસ સરખા પ્રમાણમાં હોય ત્યાં સુધી આરોગ્ય સારું રહે છે. ૧ મીઠા (ગળ્ય) ૨ કડવો સરવે રસને સમપ્રમાણુ રાખવા માટે હરડે ૩ ખાટે ૪ ખારે ઉપયોગી છે. શરીરના પ્રમાણ મુજબ જ ૫ તીખો ૬ તુરો ઉપયોગ કરવો.
મીઠા રસને શાંત કરનાર ઔષધી કડકરીઆતુ, કાળીજીરી, અતિવિષની કળી,
ખાટા રસને શાંત કરનાર સાકર અને મધ. તુરા રસને શાંત કરનાર તેજાને, સુંઠમરી, લવીંગ, તજ ઈત્યાદી. કડવા રસને ગળ્યો રસ શાંત કરે છે. સાકર, મધ. ખારા રસને ખાટો રસ શાંત કરે છે. લીંબુ. તીખા રસને તુરો રસ શાંત કરે છે. આમળા.
આરોગ્ય શાસ્ત્ર વૈદ્યક શાસ્ત્રના નિયમ અને અનુભવી વૈદ્યોની સલાહ સુચન મુજબ ઉપચાર કરવા.

Page #32

માનવજીવનમાં જપ, તપ, ઉપાસના સાધના માટે ઉપગી મહીનાઓ અને દિવસે
મેષ રાશીનો સુર્ય હોય, ત્યારે મેષ રાશીને ચંદ્ર થાય ત્યારથી આખો શુકલપક્ષ.
તુલા રાશીને સુર્ય હોય ત્યારે તુલારાશીને ચંદ્ર થાય ત્યારથી આખો શુકલપક્ષ.
સીંહ રાશીને સુર્ય હાય અને કર્ક રાશીને ચંદ્ર થાય ત્યારથી - તુલારાશીના ચંદ્ર સુધી ૪ દિવસે કૃષ્ણ પક્ષના અને ૪ દિવસ શુકલપક્ષના. આ આઠ દિવસ દેહ શુદ્ધિ અને મન શુદ્ધિના દિવસે છે.
વેર મજનકેણઈ” ધન રાશીને સુર્ય હોય ત્યારે ધન રાશીને ચંદ્ર થાય ત્યારથી આખો શુકલપક્ષ સાધના, મંત્ર, તંત્ર, વિદ્યા માટે ઉત્તમ છે.
દર વરસે ચંદ્ર અને સુર્યનું ભ્રમણ ઉપર મુજબ શુકલ પક્ષમાં આવતું નથી. તેથી શુકલ પક્ષના દિવસો ઉપયોગમાં લેવા પણ જે વર્ષો શુકલ પક્ષમાં સુર્ય અને ચંદ્ર ઉપર મુજબ શરૂઆતથી જ હોય તે શુકલપક્ષ બહુ જ ઉત્તમ ગણાય છે.
દરેક શુકલ પક્ષમાં ૫, ૧૦, ૧૫, ગુરૂવાર આવે તે દિવસો જપ, તપ અને ઉપાસના માટે ઉત્તમ છે.
અને ઉપરના મહીનાઓમાં ગુરૂપૂણી મા પુનમ ને ગુરૂવાર આવે તે અતિ ઉત્તમ દિવસ છે.
જપ, તપ અને ઉપાસનાના સાધકોએ અગાઉથી ઉત્તમ દિવસો શોધી રાખવા પિતાના જપ, તપ, સાધનાના ઉત્તમ હેતુઓ સફળ થાય.

Page #33

શની
અને
ગુ.
રાજત્વ
પ્રાધાન્યત્વ
જગતના માનવજીવન ઉપર શુભ અને અશુભ પરિણામે એક સરખા ભોગવવા પડે તેવા યોગે જાણવાની પદ્ધતિ.
શની અને ગુરુની યુતી દર વીસ વર્ષે થાય છે. જે વર્ષે અગ્નિતત્વની રાશી ૧, ૫, ૯, માં થાય તે વરસે પ્રજા અને રાજ્યની આબાદી થાય છે. કુદરતથી અને રાજ્યથી પ્રજાને શાંતી હોય છે.
શની ગુરૂની યુતી જળતત્વની રાશી ૪, ૮, ૧૨, માં થાય તે વરસે રાજ્ય તરફથી પ્રજાને શેષવું પડે છે. કરવેરાઓથી, હીંસક ગુનાઓથી પ્રજને હેરાન થવું પડે છે. જળથી, વર્ષોથી, દરિયાઈ તેફાનથી, રાજ્ય અને પ્રજાને બંનેને શેકવું પડે છે.
શની ગુરૂની યુતી પૃથ્વી તત્વની રાશી ૨, ૬, ૧૦, માં થાય તે તે વરસે રસ, કસ, ધન, ધાનની વિપુલતા થાય છે પણ રાજ્ય સાથે પ્રજાને ઘર્ષણ થવાનું મૂળ રોપાય છે. રાજ્ય અને પ્રજા એકબીજા છિદમાં ચઢે છે.
શની અને ગુરૂની યુતી વાયુતત્વની રાશી. ૩, ૭, ૧૧, માં થાય તે રાજ્ય અને પ્રજાના ઘર્ષણમાં વધારે થાય છે પ્રજામાં પક્ષો વધે છે. સુખશાંતિને બદલે વિચાર વગરના કાર્યો ઉપસ્થિત થાય છે. તેમાં વાયુતત્વવાળા માણસે આગેવાની લે છે. કુદરતી રીતે વર્ષા, ઠંડી અગ્નીનું પ્રમાણ અમર્યાદિત અનિયમીત થઈ જાય છે. માનવ-- જીવનની અશાંતી વધતી જાય છે.
આ યુતીના યોગમાં એકાદ સૈકામાં કદાચ સાથે રાહુની યુ . થઈ જાય તો વિનાશ રાજ્યને બદલે થવાના યોગ ઉભા થાય રાજ સાથે રાજ્યનું ઘર્ષણ થવાથી માનવજીવન ઘણું દુઃખમય બની જાય છે.

Page #34

શની
અને
રાહુ ઉપદ્રવકારક
રાજ
જગતના માનવજીવન ઉપર કુદરતી અને રાજ્યથી ઉથલપાથલ થવાના ઉપદ્રવ થાય છે.
શની અને રાહુની યુતી દર ૧૧ થી ૧૨ વર્ષના સમયમાં થાય છે.
આ યુતી જળતત્વની રાશી ૪, ૮, ૧૨, માં થાય છે તે વરસે હીંસક બનાવો બને છે રાજ્ય રાજ્ય સાથેની લડાઈ, અતિવૃષ્ટી, રેગચાળે, ભૂકંપ, રાજ્ય અને પ્રજાનું ઘર્ષણ, ઉપદ્રો અનર્થોથી માનવજીવન અશાંતીમય બની જાય છે.
વીતત્વની રાશી ૨, ૬, ૧૦, માં થાય તે તે વરસે રાજ્ય અને પ્રજાનું ઘર્ષણ થાય છે. તેથી પ્રજાને શેષવું પડે છે.
વાયુતત્વની રાશી ૩, ૭, ૧૧, માં થાય તો તે વરસે વાયુ મંડળના ઉત્પાતોથી પ્રજાને ત્રાસ થાય છે. રાજ્યનું અસ્થીરપણું -સુચવે છે. હવાઈ વહેવારમાં અકસ્માતે બને છે.
અગ્ની તત્વની રાશીમાં થાય છે તે વરસે અગ્નીથી ચાલતાં યંત્રો ફાટે છે. વિજ્ઞાન માનવજીવનને વિનાશ કરનારૂ બને છે. યાંત્રીક સાધના અકસ્માતે બને છે. અગ્નીને ઉપદ્રવ થાય છે.

Page #35

રાશી અને નક્ષત્રો
, ધન
સી'હ મધા ૧૩-ર ૦ પૂ-ફા. ૧૩–૨ ૦
મૂળ ૧૩-૨ ૦ પુ-ધા. ૧૩૨૦ ઉષા. ૩-ર ૦
૧૦ મકર .
૧ મેષ અશ્વની ૧૩-ર ૦ ભરણી ૧૩-૦ ) કૃતીકા ૩-ર૦
" ૨ વૃષભ સ્તીકા ૧૦ રાહણી ૧૭-૨ ૦ મગસર ૬-૪૦
A ૩ મીથુન 'મૃગસર ૬-૪૦ આદ્રા ૧૩-૨૦ પુનવસુ ૧૦
( ૬ કન્યા ઉ-ફા. ૧૦ હસ્ત ૧૦-૨૦ ચીત્રા –૪૦
છે તુલા : ચીત્રા ૬-૪૦
સ્વાતી ૧૩-ર૦ વીશાખા ૧૦
ઉષા. ૧૦ શ્રવણ ૧૩-૨૦. 'ધનીછા ૬-૪૦ ' ૧૧ કુંભ ઘનીષા ૬-૪૦ સતભીષા ૧૩-૨૦ પૂ-ભા. ૧૦ ૧૨ મીન : પૂ-ભા ૩-૨૦ ઉભા ૧૩–૨૦ રેવતી ૧૩-૧૦
- વૃશ્રીક
પુનવસ ૨ ૦ પુષ્ય ૧૩-૨૦ અલેષા ૧૩-૨૦
વીશાખા ૩-૨ ૦ અનુરાધા ૧૩-૩૦ જેષ્ટા ૧૩-૨૦

Page #36
પ્રકાશક પ્રેમચંદ મ. મહેતા રાજા મહેતાની પાળ, લક્ષ્મીનારાયણની પાળ, અમદાવાદ. સંજીવ પ્રિન્ટરી, રિલીફ રોડ, સલાપસ ક્રોસ રોડ, અમદાવાદ. For Private And Personal Use Only