Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa sa de ne trikamajI TM, vhI. prathamA, maNako 3 jI. jaina itihAsa. hevI mitra karanAra, zrI jaina dharma vidyA prasAraka varga, pAlItANA. pradhAna t pAchuM huM pR prastu0. sane 199 ane prinTIMga presa bhAvanagara. kamata. at ar . .
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ prasiddha kartAe sarva hakka svAdhIna rAkhyA che..
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ '''dSd'tdtd'tdt''n''d'td'n .l .7 ,al4 dl34 2! qddo alt4 Rao Saheb Shet Vasanji Trikamji, J.P. dahaM haM haM haM The Bombay Art Printing Works. 'ng''g'n''nd'n''l'''''''' g''n n''n'''n
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ arpaNa patrikA. jainadharma rakta, jJAtijanAdvAraka, vidyApremI rAvasAheba roDa vasanajI trikamajI je.pI. sujJa mahAzaya ! Ape vyApArAdika aneka pravRttithI yukta hovA chatAM paNa sarvadA dharma kArya neja mukhya gaNI te siddha karyA niraMtara tatpara raheA che, zrI jainadarzananuM pavitra jJAna prApta karavA Apa svayaM nitara prayatna kare che. eTaluM ja nahIM. paNa sAdhIM baMdhuomAM jJAnanI vRddhi karavA hamezAM tatpara rahI tene mATe tana, mana, dhanathI sahAya ApI zrI jaina dharma pratye ApanA hRdayanI ucca bhAvanA pradarzita ka che, tenI nizAnIrUpa A graMtha ke je zrI jainadharmanI prAcInatA, nirmaLatA, kIrti ane goravanA AdarzarUpa che, te ApanA AzrayathI prasiddha thatI graMthamALAnA tRtIya maNakA tarIke Apane mAnapUrvaka arpaNa karI atyAnaMda pAmIe chIe. zrI jaina dharma vidyA prasAraka varga, pAlItANA.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ana,
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA itihAsa e dhArmika ane vyavahArika nItirItinA Adarza che. dharmanA ane vyavahAranA judA judA svarUpa ane tenA kAryo ItihAsa upara AdhAra rAkhe che. deza ane kAla e ubhayamAM je kAMI taphAvata thato Ave che, te ItihAsa uparathI sArI rIte jANI zakAya che. tethI dareka dharma bhAvanAne dhAraNa karanArA dhamijanane ItihAsanA jJAnanI paNuM AvazyakatA che. jaina dharmanI bhAvane prAcIna che ane te bhAvanAe A bhArata varSa upara je asara karI che, te avarNanIya che. jaina dharmanI vAsanA te te dezakAlanA vyavahArathI raMgAelI che tathApi te anAdisiddha ekaja rUpe sarvatra jaNAelI che. jo Ama na hota te Aja ApaNane dharma viSe vicAra karavAnuM kAMI sAdhana maLata nahIM. itihAsa dvArA anaMtakALanA jUdA jUdA vibhAga eka eka sAthe joDAelA che ane tenI aMdara tAratamyapaNuM raheluM che, je pramANika Agama uparathI siddha thAya che. . - jaina dharmanA itihAsano AraMbha prAcIna kALathI zarU thAya che. te A paNA AgamakAre pitAnA lekhamAM darzAvI Ape che. ApaNAM pramANabhUta Agama avalotAM ApaNI AgaLa jaina ItihAsano prakAza khullI rIte pragaTa thAya che ane tethI prAcIna ane arvAcIna jaina nItirItinuM darzana sapaSTa rIte thaI zake che. AryAvartamAM aneka prakAranI dharma bhAvanAo prAcIna kALathI udabhavelI che, paNa te badhAnuM spaSTIkaraNa karavAne jevI sAmagrI jainadharmanI bhAvanAmAM rahelI che, tevI bIjI koI paNa dharmanI bhAvanAmAM nathI, ema kahevuM, e atizayokti bhareluM nathI. jaina dharmanA ItihAsano kAla yugmadhamAM manuSyathI AraMbhAya che. tyArathI te Aja sudhImAM jaina dharmanA praNetAoe ane sUrioe pitAnAmAM rahelI jJAnazakti tathA tenA phaLane pAmavAnI preraNAne satipavA kevA kevA dhArmika kAryo uThAvyA che ane te te kAryonuM tenA AcAra vicArapara kevuM pratibiMba pADeluM che, tathA te pratibibamAM tene paramAnaMda keve rUpe jhalaka che e badhuM jANavAnuM sAdhana jaina dharmane ItihAsa che. e itihAsa vAMcavAthI ApaNI dharmabhAvanA sArI rIte puSTi pAme che. e sarva mAnya jaina dharmane udyata kayAre thayo ane keNe karyo? e paNa te upathI samajavAmAM Ave che. te sAthe jainanIti ane jainasaMsAra parvakALe kevA hatA ane avaoNcInakALe temAM keTalo pheraphAra thaI gayo che, e paNa ApaNuM jANavAmAM Ave che. jethI jaina ItihAsa jANavAnI pUrI
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvasyakatA sidgha thAya che. te mATe A lekhane zrama sarva rIte sAka thavAnI paNa AzA baMdhAya che. A graMthamAM judAM judAM chavIza prakaraNA pADyAM che. chellI avasapaNInA trIvta ArAne cheDe thayelA sAtamA kulakara nAbhi rAjAthI jaina itihAsane AraMbha karavAmAM AvyA che. pahelA tIrthaMkara zrI RSabhadeva bhagavAnathI grevIzamA tIrthaMkara zrIpArzvanAtha sudhIneA ItihAsa saMkSepamAM ApyA pachI vartamAna zAsananA adhipati zrImahAvIra bhagavAnanA nivANuMthI vIra saMvatnI gaNanA karavAmAM AvI che ane te prasaMge banelA dhArmika banAveAnA saMkSipta citAra ApavAmAM AvyA che. je jANavAthI jainazAsananI mahattA ane jainaprabhAvika puchyAe karelA dhArmika udyota viSe vAMcanArane sAre| medha prApta thAya che. pehelA prakaraNamAM zrIRSabhadeva prabhuthI mAMDI gotama svAmI sudhInA itihAsa AvelA che anetemAM bedharmanI utpatti kayAre thaI ? te samayanu spaSTIkaraNa karavAmAM AvyuM che. bIjA prakaraNathI madhya samayanA itihAsane Arabha thAya che ane temAM sudhA~ svAmIthI mAMDI manaka muni sudhInA vRttAMta darzAvyA che, jemAM daza vaikAlikatrane uddAra tathA ozavALa ane zrImALIAnI utpattinA samaya ApavAmAM AvyA che. trIjA prakaraNamAM zrIyazAbhadrasUrithI zrIsthUlabhadrajIsranA itihAsa ApI te samayamAM navanadenA rAjyanI tathA saMprati rAjAnI hakIkata kahevAmAM AvI che. ceAthA prakaraNamAM Arya mahAgirijI tathA A murtithI mAMDI kAlakAcArya sudhInA itihAsa darzAvyA che ane temAM kaiAkigacchanI sthApanAne vRttAMta darzAvyA che. pAMcamA prakaraNamAM vIra saMvat 453 thI 470nA itihAsa ApI temAM zrIdivasUrithI pAdaliptasUri sudhInA vRttAMta sAthe saiinadivAkara, vikrama rAjA ane nAgAjunanA itihAsa ApavAmAM AvyA che. chaTTA prakaraNamAM vikrama saMvat 1thI 17 sudhInA itihAsa ApI zrIva svAmIthI mAMDI dulikA puSpamitrara sudhInA itihAsa ane te sAthe zAhanA ulhAranI hakIkata ApavAmAM Avela che. sAtamA prakaraNamAM zrI caMdrasUrithI zrI devaigaNI sudhInA vRttAMta sAthe hAMnA parAbhavanI, zilAditya rAjAnI, valabhapuranA bhaganI, zatrujaya mAhAtmya nI racanAnI, ane jaina siddhAMtAnuM pustakAra thavAnI hakIkata ApavAmAM AvI che. AmA prakaraNathI arvAcIna samayanA itihAsanA AraMbha thAya che ane temAM vikramanA chaThThA saikAnA itihAsa darzAvavAmAM AvyA che, jenI - dara zrIharibhadrasUra tathA zrIsiddhasUrine vRttAMta ApavAmAM AvyA che. navamA prakaraNamAM vikramanA sAtamA, AmA ane navamA saikAmAM banelA banAveA jaina itihAsamAM kharekharUM sArUM ajavALuM pADe che. temAM AcArya zrI
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ dehalAmahattathI te zIlaguNasUri sudhIne bedhaka itihAsa varNavyo che. tenI aMdara AmarAjA, vanarAja cAvaDo ane aNuhilapura pATaNanI sthApanAnI upayogI hakIkata ApelI che. dazamA prakaraNamAM vikramanA dazamAM saikAno ItihAsa che. temAM zIlAMgAcAryathI te zrI vIragaNI AcArya sudhIne vRttAMta Apela che. agIyAramAM prakaraNamAM vikramanA agIyAramA sai. kAnA AraMbhathI zrI sarvadevasUrithI te mahAkavi dhanapALa ane zebhanAcArya sudhInI camatkArI hakIkata darzAvelI che. bAramA prakaraNamAM zrI surAcArya, vaddhamAnasUri ane vimaLazAhanuM vRttAMta ApeluM che. temAM prakaraNamAM zrIjinezvarasUri, abhayadevasUri ane vAdivetALa zAMtisUrinA caritro ApelAM che. cadamAM prakaraNamAM zrIcaMdrasUrithI dhanezvarasUri sudhIne upayogI ItihAsa ApI tenI sAthe punamIyAgacchanI tathA vidhipakSagacchanI utpattinI nA darzAvI che. ane vikramanA bAramA saikAne AraMbha tathA samApti paNa te prasaMgeja kahelI che. paMdaramAM prakaraNamAM jayasiMhari, lAlaNa gotranI utpatti ane vAdidevasUrinA bodhaka vRttAMta ApelA che. seLamAM prakaraNamAM chavadevasUrinI rasika kathA ApelI che. sattaramAM prakaraNamAM vAgabhaTTa maMtrIthI te amaracaMdravRri sudhInI hakIkata ApelI che ane te prasaMge sAdhapUrNamiyaka tathA AmikagachanI utpatti darzAvavAmAM AvI che. aTAramAM prakaraNamAM sAjanade, siddharAja jayasiMha ane hemacaMdrAcAryanI dIkSAnI hakIkata varNavelI che. ogaNIzamAM prakaraNamAM hemacaMdrajIne sUripada ApavAno, ane siddharAja tathA kumArapALanA saMkaSTano pUrNa vRttAMta darzAvyo che, jenI aMdara gujarAtanA ItihAsa upara sAruM ajavALuM paDe che. vazamAM prakaraNamAM kumArapALanA caritranuM saMkSipta varNana ApavAmAM AvyuM che. ekalIzamA prakaraNamAM jagaDuzAhazeTha ane vastupALa tejapALanI hakIkata ApelI che. bAvIzamAM prakaraNamAM vikramanA teramA ane cadamA saikAno ItihAsa che, jenI aMdara deveMdrathiI maheMdraprabhasUri sudhInA vRttAMta saMkSepathI varNavavAmAM AvyA che. vIzamA prakaraNamAM devasuMdarasUrithI te razekharasUri sudhIno itihAsa Avyo che ane te prasaMge rANakapuranA jinamaMdiranI tathA lUpakonI utpattinI hakIkata darzAvavAmAM AvI che. vIzamAM prakaraNamAM vikramanA panaramAM tathA soLamAM saikAno itihAsa che. tenI aMdara zrImavimaLamUrithI te zrIvijayasenasUri sudhIne vRttAMta tathA temanA ziSya vikhaharSa tathA paramAnaMdanI hakIkata Ave che. pacIsamAM prakaraNamAM vikramanA sattaramA saikAnI samApti sudhImAM padmasuMdaragaNIthI te samayasuMdarasUrijI sudhInA vRttAMte darzAvyA che. chevaTanA chavIsanAM prakaraNamAM vikrama saMvata 1701thI te saMvata 1964nA vartamAna samaya sudhInA cAlato ItihAsa darzAvyo che. -tenI aMdara TuMkonI utpatti, motizAhazeTha, zrIvijayAnaMdasUri, zeDa prema
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ caMda rAyacaMda, zeTha kezavajInAyaka ane zeDa narazI nAthAnA samaya sudhIne vRttAMta ApI A laghugraMtha samApta karavAmAM AvyA che. A graMtha jaina itihAsanA sakSipta viSayathI bharapUra che. jo kAipaNu jaina A ladhu lekhane Adata vAMce teA te jaina tihAsanuM sArUM jJAna dharAve temAM koi jAtanA saMzaya nathI. vizeSamAM A laghu graMtha jaina pADazALAnA dareka vidyArthIne upayogI che. jainadharmamAM, jaina gRhasthAvAsanI sthitimAM ane AcAra vicAramAM kevu rUpAMtara thayuM che? jaina saMsthAnanI unnati ane avanati kALapAzamA lapaTAine kevI rIte thayela che ? jaina vidvAnAnI, jaina gRhasthAnI ane jaina munionI pUrvanI praDhatA, udAratA, utsAha, dhaiya ane zraddhA vigere pUrva guNA A jamAnAmAM kevI rIte lapaTAyA che? vartamAnakALe yati ane gRhasthAmAM kevI nirmAlyatA, kevA pramAda ane kevA AcAra cAle che, te joine ema zakA thayA vinA raheja nahIM ke jemanA pUrva je AvA mahAn addabhuta guNAvALA thayelA che. temanA A vazo haze kharA! jo ke hAla tevI pUrvanI sthiti upara AvavAnA sAdhanA dvee tevA maLI zake tema nathI, tathApi ne tevA utsAha rAkhavAmAM Ave te! te purvonA vAtA vAMcavAthI AtmAne AnaMda thAya tema che. ane tevA AnaMda prA Ja karavAmAM A laghu pustaka eka sAdhanarUpa thaI paDaze evI AzA rAkhavAmAM Ave che. itihAsanI A graMtha keTalA mahatvanA ane upayogI che te uparanA lakhANathI spaSTa samAya che. AvA upayogI graMtha prasiddha karavAnI ghaNI AvasyaktA che. ane te pramANe A graMtha prasiddha karavAnI amArI lAMbA vakhatathI kacchA hatI. paNa manuSyanI icchA anya sAdhana maLyA sivAya pUrNa thatI nathI te pramANe A graMtha prasiddha karavAmAM vya sahAyatAnI jarUra hatI te maLatAM sudhI prasiddha thaI zakyA na hatA. amAruM A prasaMge jaNAvavu joie ke A graMtha prasiddha karAvavAnuM mAna zrI kacchI dazAozavALa jJAtiratna . sA. zeH vasanajI trIkamajI je. pI. teja che. ukta zeTha amArA varga hastake upayogI pustakAnI graMthamALA prasidgha kara vAne rU. 10000)nI rakama ApelI che. jemAMthI A suddhAM traNa pustake ame prasiddha karyAM che. A zrImAna, udAra ane svadharmI zeDane temanA A uttamanAna vRddhinA kAryane mATe aMtaHkaraNathI dhanyavAda ApIe chIe. anya zrAvaka gRhasthA paNa AvA dhArmika kAryanuM anukaraNa kare evuM ameA IcchIe chIe ke jethI zrI jaina dharmanA prAcIna amulya graMthA prasiddhamAM Ave ane jainabadhuomAM jJAnanA pracAra thAya.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra. sA. zeTha vasanajI trikamajInuM saMkSipta - jIvana caritra. mahArAva evA upanAmathI aMkita caMdravaMzI rAjAothI surakSita evA kaccha dezamAM Ahata dharmanA upAsaka kacchI dazA ozavALa jJAtinAM ghaNAM kuTuMbo vase che. te dezamAM AvelA sutharI nAmanA gAmamAM ra. sA. zeTha vasajI trikamajInA vaDilo vasatA hatA. temanA pitAmaha zeTha mUlajI devajI saMvata 1890 nA varSamAM prathama vyApAra arthe muMbaI AvyA hatA. te vakhate mehamavInagarI vyApAra lakSmInuM ucca zikhara banI hatI. videzI vyApArIonI moTI moTI peDhIo te sthaLamAM potapotAnI vyApAra kaLAne prasAratI hatA te vyApArIomAM kacchavAsI maradama zeTha narazI kezavajI nAyakanI peDhI vyApArakaLAmAM sArI khyAti pAmelI hatI. zeTha vasanajIbhAInA pitAmaha zeTha mUlajIe pitAnA vyApArane AraMbha zeTha narazI kezavajInA vyApAranI sAthe bhAgathI ane te sivAya potAnI svataMtratAthI paNa bIje vyApAra karavA mAMDyo. pUrva puNyanA prabhAvathI temaNe vyApAra lakSmInI sArI vRddhi karI. saMvata 1922 nA varSamAM je mAsamAM zeDa vasanajIbhAIno janma thayo. putra janmathI temanA pitA ane pitAne ati AnaMda thayo hate. karmanI gati vicitra che. eka tarapha putra janmanI vadhAmaNa cAlatI hatA ane bIjI tarapha * mAtA sUtikAgRhamAMja acAnaka vyAdha prasta tha aaN cheTe zeTha ca ' , " cha divasanA mUkI ne 5 svarga- vAya kare rasa bha ! nAma lAkhAbA o svabhAve zAMta a sa guNa che. paNa koI pUrva ke. 3 vare nA puvA pu . ne ne mATe viyoga e. e. vasanajIbhAInA pitAmaha zeTha kezavajI nAyakathI chuTA paDI potAnA putra trikamajI mUlajInA nAmathI navIna paheDI ughADI potAnI vyApArakaLA samAraMbha karyo. vyApAra kaLAnI kuzaLatAthI ane uttama prakAranI pramA NiktathI e pavitra paheDIe mehamayInagarImAM sArI pratiSThA saMpAdana karIne vyApAra lakSmIne meMTo vadhAro karyo... zeTha vasanajIbhAInI bAlyAvasthA puNyanI prabhAthI prakAzita hatI. temanA zarIranI ane mananI caMcaLatA vilakSaNa hatI ane te uparathI
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaviSyamAM temane mATe sArI AzA baMdhAtI hatI. saMvata 1970 nA varSamAM temanA premI pitA zeTha trikamajIbhAIne svargavAsa thayo. te vakhate zeTha vasanajIbhAInI vaya mAtra ATha varSanI hatI. potAnA putra zeDa trikamajIbhAInA svargavAsathI temanA pitA zeTha mUlajIbhAInA hRdayane kheda thayo hato, tathApi teo dhArmika vRttinA hovAthI A saMsAranA kSaNika svarUpane jANatA hatA, temaja potAnA bALapatra zeTha vasanajI trikamajImAM apuTa dekhAtA saguNene laIne bhaviSyamAM temane mATe sArI AzA bAMdhatA hatA, tethI teo putramaraNanA zokAgnine zamana karanArI manottimAM zAMti rAkhI rahyA hatA. zeTha vasanabhAInA pitAmaha bhUlajI zeTha dharma tarapha sArI AstA dharAvatA hatA. sukRta karmamAM lakSmIno vyaya karavAnI uttama abhilASA temanA hRdayamAM sarvadA rahetI hatI. te abhilASAne laIne temaNe saMvata 1928 nA varSamAM zrIkezarIyAjI tIrthanI yAtrAne mATe saMgha kADhayo hatA. te saMdhamAM sAta mANasane mATe rasAlA sAthe lIdho hato. yAtrALuone sukhakArI sagavaDatA karI ApavAmAM ane te prasaMge dhArmika kAryo karavAmAM temaNe bhAre udAratA darzAvI hatI. jemAM temane cAlIza hajAra rUpiyAno gaMjAvara kharca thayuM hatuM. saMvata 1932 nA kArtika mAsanI kRSNa ekAdazIne divase mUlajI zeThane pavitra AtmA A lokamAMthI ane dazya thaI paralokamAM gayo ane te mahAna vyApAranI dhurA bALavayanA zeDa vasanajIbhAInA kamala zirapara AvI paDI. pavitra premI ane potravatsala mUlajI zeTha potAnA putra trikamajI zeThanA svargavAsa pachI pitAnI vyApArI peDhIne pitAnA pAtra vasanajI bhAIne nAmathI aMkti karI hatI, tethI e vyApAranuM mahAna kArya zeTha vasanajI trikamajInA nAmathI cAlatuM hatuM, zeTha vasanajIbhAInuM bAlyavaya hovAthI temanI vizALa peDhIno badho kArobAra zA, lakhamazI gevanajI nAmanA eka pramANika gRhastha calAvelo hate. zeTha vasanajIbhAI bAlyavayathI ja potAnA upakArI mAtapitAnA viyegI thayA hatA, temanI zArIrika ane mAnasika sthitine saMbhALa rAkhI keLavavAne kepaNa vaDila temanA vaibhavavALA vAsagRhamAM hAjara na hatuM, tathApi temaNe svecchAthI dezabhASA ane rAjabhASAno abhyAsa
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI temAM yathAzakti anubhava meLavyo hato. temanuM hRdaya je potAnA vyApAranI ciMtAmAM prerAyeluM na hatuM te teo tIvra buddhinA yogathI eka sArA vidvAna tarIke prakhyAta thAta. paNa temanA satkarmano udaya ane tIvra buddhinuM baLa vyApAra kaLAmAMja kRtArtha thavAthI tenI pravINatA temAMja vRddhi pAmavA lAgI. ane janamaMDaLamAM temanI vikhyAti tenAthIja vizeSa thaI. vinaya, viveka, dhairya, utsAha, dA, dayA ane draDhatA vigere je guNe uttama prakAranI vidvatAthI saMpAdita thAya che, te guNe zeTha vasanajIbhAInA saMsArI jIvananA AraMbhamAMthI svabhAvika rIte pragaTa thayA hatA. ane tethI teo mehamayInagarInA rAjakIya ane vyApArI maMDaLamAM sArI pratiSThA pAmatA gayA. teo dhanADhya kuTuMbamAM janmyA chatAM garbha zrImaMtAIne lAbha levAne samaya elakhI sakhAvata karavAnA uttama guNane prApta karI potAnuM dhanika jIvana sArthaka karavAne sadA tatpara rahevA lAgyA. zeTha vasanajIbhAIe yuvAvasthAmAM pitAnA kuTuMbanI aMdara A saMsAranI ghaTamALanA vividha prasaMgomAM sukha duHkhano anubhava karelo che. temane prathama vivAha zA vAlajI vardhamAnanA vikhyAta kuTuMbamAM janmelAM khetabAI nI sAthe thayA hatA. khetabAI eka pavitra ane kulIna zrAvikA hatAM. temanA udarathI premAbAI ane lIlabAI nAme be putrIo ane zAmajI bhAI nAme eka putra thayela che. te traNa saMtAnane mUkI khetabAIe pitAnA saibhAgya sAthe svargavAsa karyo hato. A saMsAra sAgarane taravAnA AraMbhamAMja e saMsAranI nAvikA bhAMgI javAthI zeDa vasanabhAIe zeTha narasI nAthAnA kuTuMbamAM utpanna thayelAM ratanabAInI sAthe pharIvAra lagna karyuM. temanA udarathI meghajIbhAI nAme putra ane lakSmI nAme putrIne janma thayelo che. e bhAIbenane kuzaLa-kema mUkI sabhAgyaciMtA ratanabAIe paNa svargavAsa karyo. A saMsAranA bIjA bhaMgathI zeTha vasanajIbhAIne vizeSa zeka utpanna thayo hato, tathApi teo saMsAra svarUpanA jJAtA hovAthI te du:kha sahana karI potAnA vyavahAramArgane AgaLa calAvavA lAgyA. - zeTha vasanajI trikamajIno saMsAra AvI viSama avasthAmAM jeTalo vehe zarU thayo, teTaleja vehele temane duHkhadAyaka thaI paDe have,
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ tathApi draDhatAnA guNathI ane snehI sabadhISmanA AgrahathI temane trIjA saMsAramAM praveza karavAnA vicAra karavA paDayA. jethI zeTha ThAkarazI pasAInA putrI bAI vAlamAi sAthe temane! vivAha saMbadha joDAyA.je saMbadha temanA puNyanA udayathI atyAre bIjAnI dRSTie pUrva duHkhane jarA vista raNu karAvI sukhasAdhaka thaI paDayA che. tathApi te dIvicArI zeTha A saMsAranI anubhavelI viSamatAne kadipaNuM bhUlatA nathI zeTha vasanajI trikamajIne temanA parivAranuM sAMga sukha maLyuM nathI. tathApi te avaziSTa parivAthI sApa mAnI taTasthavrutti vaDe sasArane duHkha ane sukhathI mizra jANIne peAtAnA AtmAne pravRttimArgamAM joDe che; teApaNa aMtaravRttine nivRttimArga tarapha premI banAve che. temane sathI mAM premAmAI nAme putrI che, te sArI keLavaNI pAmI pitAnA kuTuMbane alaMkRta kare che. saMvat 1941 nA varSamAM temanA janma thayeleA che temanI mAtA khetabAInA temane khAdhyavayathI viSega che, tathApi te pavitra apara mAtAmAM mAtRddha rAkhI peAtAnA premI pitAnA kuTuMbamAM keLavaNI rUpa kalpalatAnA Azraya karI sukhe kALa ni^mana kare che. temane zAmajI nAme eka laghu badhu hatA paNa te mAtra be varSanI vayamAMja A du:khI sa'sAramAMthI cAlyA gayA che. zeTha vasanajIbhAine prathama patnI khetabAinA udarathI lIlakhAi nAme eka putrI thayAM hatAM, temaneA janma saMvata 1945 nA pAya zudI navamIne divase thayA hatA. e pavitra AtmAnuM Adhyavaya geTanA sukhI kuTuMbamAM sArI rIte ni`myuM hatuM, paraMtu anaMtakALa rUpa mahAsAgaramAM e AtmA tarUNavayamAMja nimagna thaI gayA che. e sadguNI bALAnA viyAgane zAkAnaLa adyApi zeTha vasanajIbhAInA hRdayamAM smaraNa rUpe prajvalita thayA kare che. pavitra lIlabAinA sadguNunI lalita lIlA temanA jIvana caritra rUpe AnaMdamaMdara navalakathAnI AdimAM vistAravAmAM AvI che. je uparathI zeDa. vasanajIbhAInA saMsAranuM keTaluM eka suMdara svarUpa jovAmAM Ave che. zeDa vasanajIbhAinA svargavAsI dvitIya patnI ratanamAthI thayela meghajI ane lakSmI nAme bhAmhenanI eka joDI zeDanA sukhI kuTu khamAM vidyamAna che. savat 1951 nA bhAdrapada mAsanI kRSNadrAdazIe me
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhrUjIbhAInA janma thayela che. savat 1953 nA Azvina mAsamAM dIpAsaMvIne divase vhena lakSmInA janma thayela che. medhajIbhAi tathA lakSmI mhena bAlyavaya chatAM svabhAve suzIla ane namra che. temane sadguNI anAvavAne temanA premI pitAe uttama prakAranI keLavaNI ApavAnI sArI yojanA karelI che, te banne bALaka potAnA mAyALu mAtApitAnI zIta La chAyA nIce keLavaNIrUpa kalpalatAnu sevana kare che. zeTha vasanabhAinA tRtIya patnI vAlabAi atyAre gRhiNIpada upara vidyamAna che. temaNe peAtAnA suzIla ane zAMta svabhAvathI zeThanA kuTu ane suzobhita banAveluM che. keLavaNIpara atizaya vhAla dharAvanArA vAlakhAI dhArmika ane sAMsArika keLavaNI pAmyA che. tathApi te jJAnanA vadhArA karavAne sadA utsuka che. vikhyAta paMDita lAlananA vizALa huMda yanuM zikSaNa zeThanA sukhI kuTuMbamAM cAlu rahe che. ane tethI temanA dareka kuTubInA hRdayamAM sadguNeAnI suvAsa prasarI rahI che. saMvat 1960 nA mAgazara mAsanI kRSNe pratipadAne divase vidyA vaMtA vAlabAIe phimacaMda nAmanA putrane janma ApyA che. te bALaka hajI mAtAnA utsaMgamAM krIDA kare che, tathApi tenAmAM caMcaLatA ane namratA vagere keTalAeka uttama guNAnu` svabhAvika rIte atyArathIja darzana thAya che. jene mATe bhaviSyamAM sArI AzA bAMdhavAmAM Ave che. A pramANe vidyamAna parivArathI paritRta thayelA zeTha vasanajIbhAI te sauMsAramAM saMtASa mAnI rahyA che. saMsAramAM rahyA chatAM emanuM lakSya vidvAnAnA samAgama dvArA jJAnavilAsamAMja bahu che. te sAthe te dhArmika ane sAMsArika keLavaNInA himAyatI che ane te dvArA peAtAnI kAmanA udayanI satata abhilASA rAkhe che ane tevA kAryane mATe lakSmInA vyaya karavAmAM te sadA badghaparikara rahe che. zeTha vasanajIbhAnI sakhAvatanA AraMbha temanA AlyavayathIja thayelA che. vaDilanA viyeAga thayA pachI jyArathI temanA vyavahAraneA tathA kuTuMbanA bhAra temane zira ArUDha thayA tyArathIja temanI sakhAvatanA jIvananA A raMbha thayA che. saMvat 1977 nA varSamAM temanAM mAtAjI ane dAdIjInA ujamaNAmAM temaNe ghaNA kharca karyAM hatA. je prasaMge temanI udAratA prazaMsApAtra jovAmAM AvI hatI. zeTha vasanajIbhAie kaccha sAme
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ zamAM potAne kharce eka bhavya jinAlaya baMdhAvyu che, te pAchaLa teoe daza hajAra rUpInA mahAtmaya karelA che. saMvat 1934 nA varSamAM e jinAlayamAM prabhunI pratiSTA karavAmAM AvI te samaye AsapAsanA ghaNAM gAmAmAMthI kacchI jaina prajAnA mAhATA samudAya ekaThA thayA hatA. temaneA satkAra karyA mATe e zeThe sArI lAgaNI darzAvI hatI. sanA Atithyane mATe bhejana vagerenI sArI gADavaNu karI hatI. e prasaMge lakSmIne sadupayoga karavAthI temanI dharmakArtti AkhA kaccha dezamAM prasarI hatI. saMvata 19para nA varSamAM udAra roDa vasanajIbhAie svajJAtinA garIba aAne AThe bhAve anAja ApavAnI eka meATI dukAna ughADI hatI ane te doDha varSa sudhI cAlu rAkhI te pAchaLa pAMca hajAra rUpInI mATI rakama kharcI hatI. jene mATe te svajJAtijanAmAM pUrNa prazaMsA pAmyA hatA. jyAre mehamayInagarImAM marakInA bhaMyakara roga pravartyA, tyAre e dayALu zeThe marakIthI pIDAtA lokeAne zAMti ApI sAravAra karavA mATe baMdara upara eka khAsa ASadhAlaya sthApI marakIthI pIDAtA baMdhuone sArA lAbha ApyA hatA. ane te zubha kArya traNa varSa sudhI calAvI te pAchaLa rUpI ra cALIza hajArane gaMjAvara kharca karyAM hatA. . jemAM kaiAinI paNa madada na hatI, AthI prasanna thai nAmadAra sarakAre tene pramANapatra ApeluM che. jenI aMdara roDa vasanajIbhAinA pareApakArI vRttinI prazaMsA karavAmAM AvI che. gayA chapananA bhayaMkara dukALamAM saMkaTamAM AvI paDelA lokone madada ApavAmAM zeTha vasanajIbhAie sArI sahAya ApI hatI. potAnI janmabhUmi kaccha sutharImAM anAjanI dukAna kADhI ghaNAM garIba kuTuMbe|ne temaNe sAre| Azraya - pyA hatA. ane tethI temaNe ghaNAM dInajananI aMtaranI AzIyA lIdhI hatI. A zubha kAryanI pAchaLa temaNeudAratAthI paMdara hajAra rUpIAnA kharca karyAM hatA. A temanI uttama sakhAvatanI sugaMdha cAre tarapha prasaravAthI tathA temanI lAyakAtanI ane parApakAra vagere uttama guNAnI parIkSAnI pichAna karI nAmadAra sarakAre temane je. pI, ( sulehanA amaladAra ) nI uttama padavI ApI hatI ane pAchaLathI rAvasAhebanuM birUda navAjI zeTha vasanajIbhAinA sanmAnamAM moTe vadhArA karyAM hatA. A padavI ane sanmAna meLavavAmAM zeTha vasanajIbhAi AkhI kacchI jaitaprajAmAM pehelAja che. AvuM sArUM sanmAna pAmyA chatAM paNa zeTha
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaMsanajIbhAinuM jIvana ta sarala, zuddha, sAdu ane ravaccha raheluM che. eka khara sagRhasthane dhaTatI sarva namratA, sAdA ane satya prIti temanAmAM rahelI che. dhadhAmAM pratiSTA, svadezIomAM mAna, lAkaprIti ane mahAna saMpatti e sarvAMnI parisImAe pahoMcyA chatAM pAte kevaLa ahuMkAra zUnya che. nAnA moTA sarva sAthe ekasarakhA bhAvathI varte che. tenI sakhAvatanA pravAha prakAza vagara gupta rIte vadhAre cAle che. temanI keTalIeka sakhAvatA prakAzamAM AvatI nathI. tema tene prakAzita karavAne teo icchatA paNa nathI. kIrttidAnanA karatAM gupta dAnane teo vadhAre mAna Ape che. evA guNathI teonuM jIvana uttama prakAranuM gaNAya che. ro. vasanajIbhAinI nAnI mATI ghaNI sakhAvatA prakhyAta che. dhArmika ane sAMsArika kA paNa lokapayogI kArya mAM temanI lakSmInA hIssA AvyA vagara rahelA nathI. te garIe temaja zrImate tarapha eka sarakhI najare jIve che. dukALanA sa'kaSTa vakhate phanA vepArIoe ubhA karelA kuMDamAM zeTha vasanajIbhAie sAre| hissA ApyA hatA. zeThe vasanajIbhAie maramAM pehelA sara dInazAha pIrITanA mitra hAvAthI temanI yAgirInA DamAM sArA bhAga lai traNa hAra rUpI arpaNa karyAM hatA. sara jamasedajI hospITalanAM narasiMga krUDamAM chaso rUpI, leDI nArtha kATa hiMdu AraphanejanA phaMDamAM eka hajAra rUpIA, edamavALI hAspITalanA krUDamAM pAMcasA rUpI, pharagyuzana kAlejamAM traNusA rUpIA ane jakhamI thayelA jApAnIonI sAravAra mATenA krUDamAM khArA ne bAvana rUpIA zeTha vasanajIbhAI taraphathI ApavAmAM AvyA che. zeDa vasanajIbhAInI dhArmika sakhAvata paNa uttama prakAranI che. jaina derAsaranA jaNe dvAra mATe temaNe be hajAra rUpIA ApelA che. te zivAya tevI ghaNI TIpAmAM tenI nyAyalakSmInA sadupayoga thAya che. saMvegI ane gArajI evA be pakSa muni vargamAM arvAcIna kALamAM ubhA thayelA che. saMvegI munie potAnA cAritrya mArganA zuddha anuyAyI kahevAya che, tyAre gAI tema nAthI ulaTI rIte pravRtti karanArA kahevAya che. e gArajInA ziSyA jaina saMpradA yanA hAvAthI jo koi rIte sudhArI zakAya teA bhaviSyamAM sArA lAbha thAya, AvA pavitra hetuthI zeDa vasanajIbhAIe gArajIAnA ziSyone sudhAravAne sADA sAta hajAra rUpIAnI meATI rakama arpaNa karI che. roDa vasanajIbhAI bALakeLavaNI tathA strIkeLavaNInA moTA himAyatI che. te sAthe jJAnakSetrane puSTi ApavAmAM te sarvadA utsuka rahe che. jainAnI 66
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna vidyAne uddhAra thAya ane pUrvAcAryonA upayogI lekho janamaMDaLamAM prasiddha pAmI vaMcAya" evA uttama hetuthI temaNe prAcIna pustakano uddhAra karavAne daza hajAra rUpIAnI moTI rakama arpaNa karI che. e mahAna kAryane uThAvanArA amArA jaina dharma vidyA prasAraka varganA teo sthApaka thayA che ane e vargarUpa kalpavRkSane uttejanarUpa jaLanuM siMcana karI tene navapallavita karavA sadA utsuka rahe che. zeTha vasanajIbhAI jevA sakhAvatamAM bAhAra che, tevAja teo prajA upayogI kAryomAM umaMgathI bhAga lenArA che. daDhapratijJa, satyavaktA ane pramANika nara tarIke teoe sArI pratiSThA meLavI che, tethI teo sarva rIte lenA vizvAsapAtra banyA che. teo khojA janarala rIDIMga rUmanA chaMdagI sudhInA sabhAsada che. ane mAMgarola jaina samAjanA pratinidhi che. zeTha narazI nAthAnA cerITI phaMDanA, kumA derAsaranA, siddhakSetramAM sthapAela vIrabAI pAThazALA tathA potAnA pavitra nAmathI aMkita jaina beDIMga ke jenA mATe pacAsa hajAra rUpIAnI gaMjAvara rakama arpaNa karI che tenA teo mAnavaMtA TrasTI che. e uparAMta keTalIeka mIlonA teo DIkTara che. AvI uttama pratiSThA prApta karI temaNe pitAnA mAnava jIvananI saphaLatA karelI che. "mANasa videzamAM game teTalI pratiSThA prApta kare, paNa jyAM sudhI te svadezamAM ke svavatanamAM pittAnI udAratA ke sakhAvata prasAre nahIM vasuMdhI te pratiSThA pUrNa kahevAtI nathI." A nItisUtrane samajanArA zeTha vasanabhAIe pitAnA kuTuMbanI janmabhUmi kaccha-- sutharI vagere gAmamAM sArAM sArAM kAryo karelAM che. ane tethI teo kacchapati mahArAva zrI sara kheMgA savAI bahAdUra che. sI. AI. InI AgevAnI prajAmAM prakAzI nIkaLyA che. mahArAva zrI temane premanI dRSTie nIhALe che ane teonI yogyatA pramANe teone mAna Ape che. * keLavaNa rUpa kalpalatAne pallavita karavAne zeDa vasanajI bhAIe potAnA vatana sutharImAM pitAnAM svargavAsI patnIonA nirmaLa nAmathI khetabAI jaina pAThazALA ane ratanabAi jaina kanyAzALA sthApI che. temaja pitAnA vidyamAna bhAgyavaMtA patnI vAlabAInA nAmathI jazApura gAmamAM eka bIjI jaina pAThazALA paNa sthApita karelI che. te sivAya kacchI jeneprajAmAM jJAnavRddhi karavAne nAnI nAnI jainazALAo kuccha dezamAM
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ ughADavAmAM temaNe sArI sahAya utsuka rahe che. (9) ApelI che. ane adyApi ApavAne sadA " < bhAratavarSanI prAcIna jaina dhArmika ane sAMsArika paddhatI je ApaNI daSTi samakSa avanavIna bhAge che, tenu jyAre sUkSma avaleAkana karIe chIe tyAre kAMIka kAMIka praznala vicAreArmi ApaNA hRdayamAM uchaLe che. te padmatInA punaHpracAra karavAne ane jJAti baMdhananA sattAvAna thaI beThelA rIti kRtirUpa kurIvAi tathA ekaja * dizAmAM prayatna karavAthI uddhAra thaze, ema mAnanArA tathA tadanusAra virUddha vattanArA sudhArakAne pUrvanI nItirItithI vartAvavAne zeTha vasanajIbhAI tana mana dhanathI prayatna karanArA che. temaja vyApAra ane udyAganA vyavahAramAM nipuNa thavAne videzagamana karavAmAM ane pAzcimAnya pravRttimAM svadharmane dUSita karyAM vinA bhaLavAmAM teo hRdayathI saMmata che .ane temane sahAya ApavAmAM te sarvadA utsuka rahe che. peAtAnI kAmanA leAkeA vidvAna tathA udyAgI thavA icchatA hAya temane mAsika vetana ( skAlarazIpa ) AdithI nirvAhanI ciMtAmAMthI mukta karavA ane temane unnatinA uMcA zikharanuM darzana karAvavuM, evI zeTha vasanajIbhAInA hRdayamAM sadA IcchA rahyA kare che. A dezanA temaja paradezanA vhATA vidvAnAne, kavione ane graMthakArene temanA kAryamAM uttejana ApavAmAMja temanI udAratA sArthaka thAya che. " keLavaNI pAmI saMskAriNI thayelI zrAvikA svataMtra, samartha, sadAcArI, ane dharmiSTha viduSi thai zrAvaka saMsArane dIpAve ane peAtAnI bALa prajAne keLavI vIraputranI padavI sArthaka kare " e IcchA zeTha vasanajIbhAinA hRdaya kamaLamAM sadA jAgrata rahe che. " jainaprA sadA AreAgya, svasthatA, zakti, suMdaratA ane kalyANa prApta karavAne adhikArI thAya, " evI uttama dhAraNA teo dhAraNa kare che. 93 zeTha vasanajIbhAinuM vattamAna jIvana ucca prakAranuM che. te prAye karIne niyamita rIte peAtAnuM pravarttana calAve che. temanI dinacaryAM niyamita ane satkarmathI bharapUra che. Ata dharmanI ArAdhanA karavAmAM ane sadvicArathI suzAbhita evA sapustakA vAMcavAmAM temaneA samaya ghaNA bhAge nirgamana thAya che. te vyavahArane anusarI pravarte che, tathApi temanA hRdayamAM tAtvika vicAre sadA uddabhavyA kare che. temanA svabhAva dayAmaya ane premALu hAvAthI te pratyeka sthAne uttama mAna
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAme che. koIpaNa vidvAna ke guNa temanI mulAkAta le che, te temanA vinaya, viveka ane sAdAI vagere uttama guNe joI satiSa pAme che. zeTha vasanajIbhAI potAnA sukhI kuTuMbamAM sateSathI rahI svakartavyamAM tatpara rahe che. teonI arvAcIna bhAvanAo prAcIna bhAvanAone anusare che. teo vyavahAra mArgane mAna Ape che, tathApi "bhegaizvarya, mAMthI-viSaya vAsanAmAMthI nivRta thavuM ane sAdhutA saMpAdana karavI e ApaNuM pitAnuM kArya che ane ApaNA pitAnA vazamAM che" ema teo hadayathI mAne che. vaLI teo sArI rIte samaje che ke, "deza kALanA baLe manuSya mAtrane cAlatA yuganA---ArAnA dharma prApta thAya che ane te dharmanA pratipAlanamAM manuSya zuM karavuM joIe? tenI svAbhAvika rIte gaNanA thAya che ane thavI joIe. ane te gaNanAmAM phaLanI kasoTI paNu vAstavikarIte svIkAravI joIe, tathApi mahattAnuM kharuM bIja potapitAnA kartavyamAMja chesaMsAranA mohamAMthI nivRttiparAyaNa evA jIvanane je kartavyamAM joDavAmAM Ave to te jIvana pitAnI e sthitinuM phaLa sArI rIte meLavI zake che" AvA vicArane laIne zeTha vasanajIbhAI hamezAM dhanADhya gRhastha tarIkenuM potAnuM kartavya adA karavAne tatpara rahe che, ane temAM ja potAnA jIvananI sArthaktA mAne che. AvA ucca, unnata, udAra lakSavALA eka dhanADhya naranuM jIvana A lokamAM sarvane anukaraNIya che. temanI kRtio uparathI bhaviSyamAM haju te jIvana kevuM prazaMsanIya thaze ? e vAtanI ApaNane pUrNa pratIti prApta thAya che. zeTha vasanajIbhAInA jIvanano prabhAva sarva jaina komamAM ane Arya zrImatamAM Ujavala kIrti staMbharUpa che. te AdarathI ane mAnyabhAvathI hameza jaLavAze, emAM saMzaya nathI. AvA gya naranuM saMkSipta jIvana vAMcavAthI aneka prakAranA lAbha thAya che ane bhaviSyamAM te bIjAne protsAhaka ane uttejaka thaI paDe che. zrI paramAtmA evA vIraputrane dIrdhAyuSya Ape ane temanA nirmaLa hadayane have pachInA jIvana namAM sArA sArA kAryo karavAnI preraNA kare. eja amArI namra prArthanA che - zrI jaina dharma vilA prasAraka varga,
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke je na itihAsa.. -~ prakaraNa 1luM. 3prAcIna samayano ItihAsa. A huM jaina dharma anAdi kALathI cAlyo Ave che, mATe te kyArathI cAlu thaye haze ? evI zaMkA karavAnI kaMI paNa jarUra nathI. have tenA anAdi kALamAM anaMtI vIzIo thaI gaI che, ane pratyeka vIzInA samayamAM jaina dharmano bahoLo phelAvo paNa thayA karyo che. vIzIo eTale jaina dharmano phelAvo. karanArA vIza tIrthakara dareka utsapiNI ane avasaNImAM thAya che te mATenI A chellI avasarpiNamAM zrI RSabhadeva nAme pahelA tIrthakara thayA che. zrI gaSabhadeva-A chellI avasarpiNInA trIjA ArAne cheDe nAbhi rAjA nAmanA sAtamA kulakara thayA, temanuM rAjya ayodhyAmAM hatuM, temane marUdevA nAme strI hatI temanI kukSIe A prathama tIrthakara zrI RSabhadevachane janma thayo hato. te vakhatanA yugalIyAM manuSyo phakta kalpavRkSanAM phaLaphulo khAI AjIvikA calAvatAM hatAM, tathA keTalAMka saMsArI rIta rIvAjethI tathA nItithI ajANyAM hatAM temane RSabhadevajIe sarva sAMsArika rItI
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ othI vAkepha karyA. RSabhadevajIne bharata tathA bAhubali Adika eka putra hatA, tathA teo saghaLA jaina dharmamAM ghaNAja custa hatA, ghaNeka samaya gayA bAda SabhadevajIe vairAgya pAmI dIkSA lIdhI tathA lekane jaina dharma saMbaMdhI zuddha dayAmaya upadeza devA lAgyA, te samayanA leke kapaTa rahita ane zuddha aMtaHkaraNavALA hovAthI temanA hRdayamAM jaina dharmanI dayAmaya lAgaNInI uMDI chApa paDI hatI. RSabhadevajI ghaNuM kALa sudhI jaina dharmane upadeza ApI aMte kevaLa jJAna pAmI mese gayA. bharatacakI tathA brAhmaNanI utpatti vedanI utpatti, sUrya caMdra vaMzanI zarUAta zabhadevajIe vairAgya pAmI jyAre dIkSA lIdhI tyAre ayodhyAnI gAdI temaNe potAnA moTA putra bharatane ApI hatI te bharatajIe zuddha nItithI. rAjya calAvyuM hatuM tathA cakravartInI paddhI saMpAdana karI hatI, temaNe potAnA pitA RSabhadevajIno upadeza sAMbhaLIne jaina dharmane dhaNeja phelAvo karyA hatA. dayAmaya jainadharmanA phelAvA mATe temaNe eka vizALa bhejanazALA sthApI hatI, temAM tratadhArI zrAvakane te hamezAM pitAne kharca bhojana karAvatA hatA, ane te zrAvake paNa "mAhana eTale "hiMsA na karavI evo hamezAM pATha karatA hatA. AgaLa cAlatAM te "mAhana" zabdane pATha karanArA zrAvaMkA brAhmaNanA nAmathI oLakhAvA lAgyA. bharatacakrIe aSTApada tathA zatruMjaya Adika sthAnomAM ghaNAM suvarNamaya jaina maMdira baMdhAvyAM hatAM. bhUta rAjAe zrI RSabhadeva prabhune upadeza anusAre dayA dharmanuM zikSaNa ApanArA cAra vedo banAvyA hatA, te vedonuM yathAsthita paThana pAThana AThamA tIrthakaranA samaya sudhI cAlu rahyuM hatuM, paNa pAchaLathI brAhmaNoe svArtha vigere mATe temAM pheraphAra karI hiMsAmaya kRtio dAkhala karelI jaNAya che. bharatanA putra sUryayazAthI sUrya vaMzanI. tathA bAhubaLInA putra caMDyazAthI caMdravaMzanI zarUAta thaI che, ane te sUryavaMzI tathA caMdravaMzI rAjAo Aje paNa bharatakhaMDamAM rAjya karatA mAluma paDe che..
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjA tIrthakara zrI ajItanAthajIne samaya sagaracakI gaMgAnuM jAnavI athavA bhAgIrathI nAma paDayuM. ayodhyA nagaramAM bharatacakI pachI asaMkhya rAjAo thaI gayA bAda temanAja vaMzamAM jitazatru nAme rAja thayA, temanA nAnA bhAI sumitra nAme hatA, jitazatru rAjAne vijayA nAme rANI hatI, tenI kukSie A ajItanAthajI nAmanA bIna tIrthakarano janma thayo hato, ane sumitra ane yazomatI nAme rANI hatI, teNInI kukSie sagaracakrIna janma thayo hato. ajItanAthajIe vairAgya pAmIne jyAre dIkSA lIdhI tyAre temanI gAdIe sagaracakrI AvyA, te sagaracakrIne janukumAra Adika sADa hajAra putro hatA, eka samaye te kumAroe vicAryuM ke, aSTApada parvata para bharata rAjAe je ratanamaya jaina pratimAone sthApanA karI che, tenI rakSA mATe AsapAsa jo uMDI khAI karI hoya to bhaviSya kALamAM tenI koI AsAtanA karI zakaze nahIM, ema vicArI teoe daMDanathI tyAM uMDI khAI khodIne temAM gaMgAne pravAha vALe, AthI pAtALamAM rahetA bhuvane pationAM bhuvaneno vinAza thavAthI idane kodha thaye, tethI teNe AvIne te sarva kumArone bALI bhasma karyA pachI sagaracakrInA hukamathI jenunA putra bhagIrathe daMDaratnathI te gaMgAne pravAha pAcho jema AgaLa hato temaja vaheto karyo, ane tethI te gaMgA nadInuM nAma jAnavI athavA bhAgIrathI paDyuM. sagaracakrIe bharata rAjAe baMdhAvelA zatruMjaya parvataparanA jaina maMdirane jIrNoddhAra karyo tathA chevaTe zrI ajItanAthajI prabhunI pAse dIkSA laI kevaLa jJAna pAmI me gayA. ajitanAtha prabhu paNa ghaNuM kALaparyata lokone jaina dharmane upadeza ApI kevaLa jJAna pAmI sameta zikhara para me gayA. trIjA tIrthakara zrI saMbhavanAthajIthI paMdaramA tIrthaMkara zrI dharmanAthajI sudhIne samaya zrI ajitanAtha prabhu me gayA bAda keTaleka kALe zrAvastI nAmanI nagarImAM trIjA tIrthakara zrI saMbhavanAthajIno janma thaye, temanA nivANa bAda ayodhyA nagarImAM cothA tIrthakara zrI abhinaMdana svAmIne janma thayo, tyAra
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAda ghaNuM ghaNA samayane aMtare sumatinAthajI, pradmaprabha, supArzvanAtha, caMdraprabha tathA suvidhinAtha nAme tIrthakaro thayA. navamA zrI suvidhinAthajI tIrtha karanA samaya sudhI sarva brAhmaNe jaina dhamAM hatA, tathA bharatajIe racelA cAre vedanuM paThana pAThana paNa AgaLa kahyA mujaba jaina dharmane lagatuM dayAmaya dharmavALuM hatuM. e navamA tIrthakara mekSe gayA bAda te brAhmaNe miyAdaSTi thayA tathA lebha dRSTithI teoe pUrve kahelA tene lopI matikalpanAthI hiMsAnA upadezavALA navIna cAra vedo banAvyA, ane teja vedanuM paThana pATha hAlanA brAhmaNomAM paNa cAle che. navamA tIrthaMkara pachI keTaleka kALe bhaddilapura nAmanA nagaramAM zrI zItalanAthajI nAme dazamA tIrthaMkara thayA, temanA vakhatamAM harivaMzanI utpatti thaI che. tenI hakIkata evI che ke, vIrA nAmanA eka koLInI vanamALA nAmanI eka khubasurata strIne kosAMbI nagarIne rAjA baLAtkAre paraNyo, tethI te koLI duHkha pAmI tApasa thaI mRtyu pAmIne kiSi devatA thayo. rAjA ane vanamALA paNa vijaLI paDavAthI maraNa pAmI harivAsa kSetramAM yugalIyAMrUpe thayA tyAre te deva vaira levAnI buddhithI teone tyAMthI upADI bharatakSetramAM caMpAnagarImAM lAvyo tathA tyAM teonuM hari ane hariNI nAma pADI te nagarInI rAjagAdI ApI; tyAM mAMsAhAra karavA vagere kAraNathI teo mRtyu pAmI narake gayA, ane temanA vaMzajo harivaMzI kahevAvA lAgyA. tyArabAda keTaleka samaye siMhapurI nAme nagaramAM viSNu rAjAnI viSNu zrI nAmanI rANInI kukSIe zreyAMsanAtha nAmanA agyAramAM tIrthakarane janma thayo, temanA samayamAM vAnaradvIpamAM vAnaravaMzanI utpatti thaI ke, je vaMzamAM rAmAyaNamAM prasiddhavALI tathA sugrIva Adika vAnaravaMzanA rAjAo thayA che. vaLI A tIrthakaranA samayamAMja tripuSTa nAme pahelA vAsudeva, acala nAme baladeva, tathA azvagrIva nAme prativAsudeva thayA che. tyArabAda caMpAnagarImAM vasupUjya nAmanA rAjAnI vijayA nAmanI rANInI kulie vAsupUjya nAme bAramA tIrthaMkara thayA che, temanA samayamAM bIjA dipRSTa nAme vAsudeva, vijaya nAme baladeva, tathA tAraka nAme prativAsudeva thayA che.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyArabAda keTaleka samaye kapilapura nAmanA nagaramAM kRtavarma rAjAnI zyAmA nAmanI rANInI kukSithI teramA zrI vimalanAtha nAme tIrthaMkara thayA che, temanA samayamAM trIjA svayaMbhU nAme vAsudeva, bhadra nAme baladeva tathA merUka nAme prativAsudeva thayA che. tyArabAda keTaleka samaye ayodhyA nagarImAM siMhasena rAjAnI sumazA nAmanI rANInI kukSi zrI anaMtanAtha nAmanA caudamAM tIrthakara thayA che, temanA samayamAM purUSottama nAme vAsudeva, suprabha nAme baladeva, tathA madhu nAme prativAsudeva thayA che. tyArabAda keTaleka samaye ratnapurI nagarImAM bhAnu rAjAnI suvratA nAmanI rANInI kukSIe zrI dharmanAthajI nAmanA paMdaramA tIrthaMkara thayA che, temanA samayamAM puruSasiha nAme vAsudeva, sudarzana nAme baladeva, tathA nizuMbha nAme prati vAsudeva thayA che, temaja maghavA ane sanakumAra nAme cakrIo paNa thayA che. seLamA tIrthaMkara zrI zAMtinAthajIthI esamAM | tIrthakara zrI neminAthajI sudhIne samaya. tyArabAda keTaleka samaye hastinApura nagaramAM vizvasena rAjAnI acirA nAme rANInI kukSiAe seLamA tIrthakara zrI zAMtinAthajIno janma thayo hato, temanA janma pahelAM te dezamAM mArIne (marakIne) ghaNe upadrava hata; paraMtu temane janma thayA pachI te upadrava zAMta thavAthI temanuM zAMtinAtha nAma pADayuM hatuM. A soLamA tIrthaMkare poteja cakravartInI paddhI paNa prApta karI hatI. tyArabAda keTaloka samaya gayA bAda tene hastinApura nagaramAM sUra nAme rAjAnI zrIrANI nAmanI rANInI kukSie sataramA tIrthakara zrI kuMthunAthajIno janma thayo hato, tathA temaNe cakravartInI paddhI paNa meLavI hatI. tyArabAda keTalAka samaya gayA bAda eja hastinApura nagaramAM sudarzana nAmanA rAjAnI devInAmanI rANInI kukSie aranAthanAmanA aDhAramAM tIrthaMkara jamyA, tathA temaNe cakrInI paddhI paNa meLavI hatI, temanA nivANa bAda abhUma
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAme cakrI thayA, tathA puMDarIka ane datta nAme vAsudeva, AnaMda ane naMdana nAme baladeva, ane bali tathA prahAda nAme prativAsudeva thayA. tyArapachI keTaloka samaya gayA bAda mithilA nagarImAM kuMbha rAjAnI prabhAvatI nAmanI rANInI kukSie mallinAtha nAmanA ogaNIsamA tIrthaMkara jamyA, te pUrve bAMdhelA karmanA saMgathI putrIpaNe janmyA hatA. tyArapachI keTalAka samaya gayA bAda rAjagRhI nagarImAM sumitra rAjAnI padmAvatI nAmanI rANInI kukSi munisuvrata svAmI nAme vIsamAM tIrthakarano janma thayo. temaNe dIdhelI gharma dezanAthI bharUcamAM jItazatru rAjAne gheDa pratibaMdha pAmyo hato, ane tethI te bharUcanuM adhAvadha nAmanuM tIrtha prasiddha thayuM che, temanI mahA prabhAvavALI prAcIna mUrti hAla paNa bharUca nagaramAM birAjelI che. temanA samayamAM padma nAme cakrI, lakSmaNa nAme vAsudeva, rAmacaMdra nAme baLadeva, tathA rAvaNa nAme prativAsudeva thayA che. laMkAnA rAjA rAvaNe rAmacaMdrajInI strI sItAjInuM haraNa karavAthI teo vacce moTuM yuddha thayuM che, ane temAM rAvaNane parAjaya thayo che. tyArapachI keTalAka samaya gayA bAda mithilA nagarImAM vijyasena rAjAnI viprA nAmanI rANInI kukSie naminAthajI nAmanA ekavIsamA tIrthakara janmyA hatA, temanA samayamAM harigheNu ane jaya nAme be cakrIo thayA hatA. bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha prabhune samaya, pAMDava, kairava, zrIkRSNanuM vRttAMta. tyArapachI keTaloka samaya gayA bAda sarIpurI nAmanA nagaramAM samudra vijya rAjAnI zivadevI nAmanI rANInI kutie zrI neminAtha nAmanA bAvIsamA tIrthakarane janma thayo hato. zrI neminAtha prabhu bAlyapaNathI ja brahmacArI hatA tathA tIrthakara hovAthI anaMta baLavALA hatA. eka divase ramata karatAM te zrIkRSNa vAsudevanI AyudhazALAmAM jaI
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) pahoMcyA, tyAM temaNe vAsudevane pAMcajanya zaMkha vagADayA, te zakhanA nAda sAMbhaLIne sabhAmAM beThelA zrIkRSNa vAsudeva cakita thai vicAravA lAgyA ke zu kAi bIjo vAsudeva utpanna thayA? vAsudeva sivAya mAre| zaMkha khIjA kAIthI paNu vagADI zakAya tema nathI, pachI tapAsa karatAM mAluma paDyuM ke, naimikumAre te zaMkha vagADyA che, evA khabara maLavAthI zrIkRSNanA manamAM zaMkA thai ke, kharekhara A nairmikumAra mArAthI paNa vadhAre baLavAna che, mATe rakhane mArU rAya leze, tethI huM temane kAi kanyA sAthe paraNAvIne tenuM baLa AdhuM karAvuM, ema vicArI teNe nemikumAranI icchA nahIM chatAM paNa ugrasena rAjAnI putrI rAjematI sAthe temanAM lagna karyAMnuM nakkI karyuM. mArtApatAnA dhanane AdhIna thainemikumAra rathamAM besI yAdaveAnA parivAra sahita paraNavA cAlyA ; tyAM ugrasena rAjAnA maMdira pAse pahoMcatAM eka makAnamAM hari, gAya, bakarAM Adika keTalAMka jAnavare ne pUrelAM ane tethIpAkAra karatAM jeyAM, tethI mahAdayALu evA zrI neminAtha prabhue pAtAnA sArathine pRyuM ke, A banavarezane A makAnamAM zAmATe yA che? tyAre sArathIe kahyuM ke, ApanA lagnamAM jAnane gaiAravanuM bhAjana ApavA mATe A saghaLAM banavAne ekaThAM karI ahIM pUrelAM che. te sAMbhaLI nemikumAre vicAryuM ke, are ! mAre nimitte A sarva prANIonI hiMsA thaze!! ema vicArI paraNyA vinAja tyAMthI ratha pA vALI giranArapara jaI sesAvanamAM temaNe dIkSA lIdhI, kevaLa jJAna pAmI bhavya jIvone dharmopaderA I mokSe gayA. temanA samayamAM mathurA nagarImAM navamA zrIkRSNa nAme vAsudeva, khaLabhadra nAme baLadeva thayA, tathA jarAsaMdha nAme prati vAsudeva thayA. vaLI teja samayamAM hastinApuramAM yudhiSThira, bhIma, arjuna, nikLa ane sadeva nAmanA pAMca pAMDavA rAjya karatA hatA, te pAMce bhAAne dropadI nAme rANI hatI. e pAMDavAnA dudhana Adika kAravA pitrAI bhAIA hatA. pAMDavAmAMnA yudhiSTharane jugAra ramavAnI purI Teva paDelI hatI teno lAbha laIne duryodhana yudhiSTira sAthe jugAra ramavA lAgyo, chevaTaeN yudhiSThira draupadI sahita potAnuM samasta rAjya hArI gayA, jethI pAMDavA zarata mujaba bAra varSa sudhI deza nikAla rahyA. chevaTe kAravA sAthe temane kurukSetramAM (pANipatanA medAnamAM mAru yuddha karavuM paDayuM, temAM zrIkRSNa vAsudeve arjunanA sArathi thaIne pAMDave ne ghaNI
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ madada ApI hatI : chevaTe duryodhana Adika kerane nAza thayo, ane pAMDavonI jIta thaI, pachI pAMDavoe zatruMjaya tIrthane uddhAra karAvI jaina dharmane ghaNe mahimA vadhAryo, tathA chevaTe dIkSA laI te pAMDavo me gayA. trevIsamA tIrthakara zrI pArzvanAthajIne samaya, tathA bAdamatanI utpatti. bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha prabhu ane trevIsamA tIrthaMkara zrI pArzva prabhunI vaccenA kALamAM brahmadatta nAme bAramA cakravattI thayA, te mahA pApI hevAthI maraNa pAmI sAtamI nArakIe gayA che. zrI neminAtha prabhunA nirvANa bAda keTaloka samaya gayA pachI vANurasI (banArasa-kAzI) nAmanI nagarImAM azvasena rAjAnI vAmAdevI nAmanI rANInI kukSie trevIsamA tIrthaMkara zrI pArzvanAthajIne janma thayo hato, temaNe vairAgya pAmI dIkSA laI kevaLa jJAna pAmI lokone jaina dharmano dayAmaya upadeza devA mAMDyotemaNe ApelA dharmane upadezathI lekepara eTalI to sArI asara thaI ke, Aje paNa temanuM nAma ghaNuM kharA anyadarzanIemAM paNa prasiddha che, kemake te anya darzanIo paNa Aje jyAre jene koI paNa tIrthaMkaranI mUrti najare jue che, tyAre kahe che ke, A to pArasanAthanI mUrti che. vaLI baMgALAmAM Avela jenonA prasiddha tIrtha rUpa sameta zikhara parvata paNa Aje pArasanAthanA DuMgara tarIke prasiddha che. A zrI pArzvanAthajInA moTA gaNadhara zrI zubhadatta hatA, temanA ziSya haridattajI thayA, temanA ziSya Aryasamudra thayA, tathA temanA ziSya svayaMprabhasUri thayA, teonA keTalAka ziSyomAM pihitAzrava nAme eka ziSya hatA, ane tene buddhakAtti (autama buddha) nAme eka ziSya hatA. te sarayU nadIne kinAre AvelAM palAsa nAmanA gAmamAM rahete hate, eka samaye te sarayu nadImAM jabarUM pUra AvyuM, tethI keTalAMka marelAM mAchalAM te nadIne kinAre AvI paDyAM, te joI buddhakAtie vicAryuM ke, je jIvo pitAnI meLe ja svabhAvika rIte marI jAya che, teonuM mAMsa bhakSaNa karavAmAM
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaze doSa nathI; ema vicArI teNe te monuM bhakSaNa karyuM, ane lokene teNe kahyuM ke mAMsamAM kaMI jIva nathI, mATe te bhakSaNa karavAmAM kaMI doSa nathI, mATe jema dudha, dahIM, phaLa vigerenuM bhakSaNa karAya che, temaja mAMsabhakSaNa paNa karavuM, ane jema pANI pIe chIe, tema madirApAna karavAmAM paNa kaMI doSa nathI; evo upadeza ApI teNe pitAnA bauddhamata calAvyo; pAchaLathI te dharma pALavAmAM ghaNuM duHkha na hovAthI tene ghaNuM phelAve che. Aje paNa ukezagacchano je parivAra cAlyA Ave che, te zrI pArzvanAthajInA saMtAnIyA kahevAya che. vIsamA tIrthaMkara zrI mahAvIra prabhune samaya, tathA temane saMpUrNa TuMkAmAM ItihAsa. caMdana bALa tathA agyAra gaNadharanuM vRttAMta. zrI pArzva prabhunA nirvANa pachI aDhIso varSa magadha dezamAM AvelA kSatriyakuMDa nAmanA gAmamAM siddhArtha nAmanA rAjAnI trizalA nAme rANInI kukSie jenonA covIsamA tIrthaMkara zrI vardhamAna prabhune (mahAvIra svAmIne) janma tharyo hato. temane naMdivardhana nAme eka bhAI hatA. zrI mahAvIra prabhue keTalAka samaya gRhasthapaNAmAM rahIne aMte A saMsArane asAra jANIne dIkSA lIdhI hatI. dIkSA lIdhA bAda pUrve bAMdhelAM kamane lIdhe, temane ghaNuM upasargo chadmasthapaNAmAM sahana karavA paDyA. chadmasthapaNAmAM vihAra karatI veLAe zaravaNa gAmano rahevAsI gozAlo nAmane eka puA bhagavAnane maLe tathA bhagavAnanI sAthe pharavA lAge; paraMtu te bahu aTakacALo ane nIcasvabhAvano hovAthI lake tene dhikkAravA lAgyA; ane keTalIka joe te tene tene tevA svabhAvathI loko taraphathI mAra paNa paDyo hato. mahAvIra prabhu chadmasthapaNAmAM jyAre vicarattA hatA, tyAre te taraphanA lAkamAMnA keTalAka ghaNuM ajJAna hovAthI temane duHkha upajAvatA hatA, paraMtu prabhu te rAgadveSa rahita hovAthI zAMta manathI te saghaLuM sahana karatA hatA, tathA ghaNA prakAranI ugra tapasyA karatA hatA. eka samaye temaNe evo niyama karyo ke, kaI rAjakumArI ke je kedI tarIke pakaDAyelI hoya, dAsapaNuM pAmI hoya, jeNInuM mAthuM muMDeluM hoya, pagamAM beDI hoya, amane
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) tapa jeNue ke heya, jenI AMkhomAMthI AMsuo paDatAM hoya, tevI rAjakumArI supaDAnA khuNAmAM rahelA aDadanA bAkaLA je bhAvathI Ape, teja mAre levA; evI rItanI bhikSA mAgatAM lagabhaga paNa che mahinA vItI gayA, paraMtu uparanA niyama mujaba bhikSA nahIM maLavAthI teTalA divasanA temane upavAsa thayA. have te vakhate kazAMbI nagarInA satAnika nAmanA rAjAe dadhivAhana rAjAnI caMpA nAmanI nagarI para hallo karyA, tyAre dadhivAhana rAjAnI hAra thavAthI tyAMthI nAsI gaye; paraMtu tenI caMdanA nAmanI putrIne satAnika rAjAnA eka subhaTe pakaDI lIdhI, tathA tene kAzabImAM lAvIne eka vezyAne tyAM vecI. te vezyA pAsethI dhanAvaha nAmanA eka jaina dhama zAhukAre teNIne kharIda karI, tathA potAnI putrI tarIke rAkhI. paraMtu te zeThanI strIne evI zaMkA thaIka, rakhene zeTha A caMdanAne strI tarIke svIkAra karIne mAre tiraskAra karaze, ema vicArI zeTha jyAre koIka kAraNasara bahAra gAma gayA hatA tyAre te duSTa strIe bicArI caMdanAnuM mastaka muMDAvI, pagamAM beDI paherAvIne teNIne eka oraDAmAM purI mukI. ethe divase zeTha jyAre bahAra gAmathI ghera AvyA, tyAre caMdanAne gharamAM na jovAthI teNe teNInI tapAsa karI to chevaTe pADozI taraphathI upalI hakIkta mAluma paDI. tyAre zeThe te oraDAnuM tALuM belIne traNa divasanI bhukhI caMdanAne bahAra kahADI, tathA tene khAvA mATe eka supaDAmAM ghoDAmATe rAMdhelA aDadanA bAkaLA ApIne pachI pote beDIo toDavA mATe luhArane bolAvavA gayo, eTalAmAM mahAvIra prabhu paNa bhikSA mATe bhamatA thakA tyAM AvI lAgyA. prabhune joIne caMdanAe paNa bhAvathI te bAkaLA levA mATe prabhune vinaMti karI; tyAre prabhue vicAryuM ke mAre niyamo saMpUrNa thayela jaNAya che, paraMtu temAM eka bAbata haju adhurI che, te eke, teNInI AMkhomAMthI hajI AMsu paDatAM nathI; emavicArI prabhu to te bAkaLA lIdhA vinA ja tyAMthI pAchA pharavA lAgyA, te joI caMdanabALAe vicAryuM ke, aho! huM kevI nirbhagiNI chuM ke, prabhu paNa mArA hAthanuM annadAna letA nathI; ema vicAra karatAM teNInI AMkhomAMthI azru paDavAM lAgyAM: tyAre prabhue paNa pitAno niyama saMpUrNa thayela jANuM te bAkaLA teNInI pAsethI grahaNa karyA. A caMdanabALA prabhunA parivAramAM pahelI sAdhavI thayelI che. evI rIte bhagavAne bAra varSa sudhI judA judA prakAranuM tapa karI cAra hajAra ekasane pArsaTha divasanA upavAsa karyA ane traNaso pacAsa divasa phakta AhAra karyo. evI rIte bAra varSo sudhI tapa karyA bAda terame varSe vaizAka zuda dazamane divase
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhu jaMbhika gAma pAse AvyA tyAM RjuvAlukA nAmanI nadIne kinAre cAmAka nAmanA kheDunA khetaramAM dhyAna karatAM prabhune kevaLa jJAna utpanna thayuM; eTale jJAnarUpI cakSathI traNe lokanA sarva bhAvone te jANavA lAgyA : tathA lokone dayAmaya evA satya jaina dharmane upadeza devA lAgyA. pachI vihAra karIne te mahAvIra prabhu madhyama pAvApurI nAmanI nagarImAM AvyA. tyAMnA semila nAmanA eka brAhmaNe tyAM eka moTo yajJa AraMbhyo hato; te prasaMge deza videzathI ghaNuM brAhmaNe tyAM ekaThA thayA hatA. teomAM IMdrabhUti, agnibhUti, vAyubhUti, vyakta, sudharma, maMDita, maurya putra, akaMpita, acaLa brAtA, metArya ane prabhAsa nAme agyAra brAhmaNe vedanA sarva arthone jANanArA mahA paMDita hatA. teonA manamAM evuM te abhimAna hatuM ke, amo sarvajJa chIe, amArA sarakhA A duniyAmAM kaIpaNa vidvAna nathI; ema sarvattapaNAnuM abhimAna lAvI teo sarve yajJa saMbaMdhI kArya karatA hatA, teonA darekanA manamAM vedanA keTalAMka padonA artha mATe saMzaya hato, paraMtu potAnA sarvattapaNAnA abhimAna mATe teo te saMzaya paraspara koIne pUchatA nahIM. evAmAM teoe tyAM mahAvIra prabhunuM Agamana thayeluM sAMbhaLyuM, tathA lAkanA mukhathI evuM paNa sAMbhaLyuM ke, A mahAvIra prabhu kharekharA sarvajJa che; kemake te sarva lokonA mananI vAta paNa saMdeha rahita kahI Ape che. AthI teomAMnA moTA idrabhUtine pitAnA manamAM evI IrSyA thaI ke, huM beThAM chatAM ahIM te sarvarapaNuM dhArI zake e huM sahana karuM nahIM; mATe hamaNAja jaI te mahAvIrane vAdamAM chatIne tenA sarvajJapaNAnuM abhimAna utarAvI nAkhuM; ema vicArI idrabhUti zrI mahAvIra prabhu pAse AvyA tyAre dUrathI ja mahAvIra prabhue temane temanA nAmapUrvaka bolAvI sanmAna ApyuM tyAre teNe vicAryuM ke, A mAruM nAma kema jANe che ? vaLI teNe vicAryuM ke, are ! huM to deza videzamAM prakhyAta paMDita chuM, mATe mAruM nAma prasiddha che, temAM kaMIpaNa Azcarya nathI. eTalAmAM prabhue tene kahyuM ke, he IMdrabhUti ! tamArA manamAM vedanA amuka padane saMzaya che, paraMtu tame te padano artha samajatA nathI; ema kahI bhagavAne te padane kharekharo artha tene samajAvyo, AthI idrabhUtie to potAnuM abhimAna choDIne turata prabhune caraNe namIne dIkSA lIdhI. evI rIte IdrabhUtie dIkSA lIdhAnA khabara sAMbhaLIne azcimRti Adika agyAre vidvAne anukrame prabhu pAse AvavA lAgyA, ane prabhu paNa teonA manane saMdeha dUra karavA lAgyA; tethI teo saghaLAe prabhu pAse dIkSA lIdhI, tathA mithyAtvane tajIne zuddha cAritra
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ), dharma pALavA lAgyA. prabhue paNa te agyAre brAhmaNa paMDitane jaina siddhAMtanA pAraMgAmI karIne gaNadhara padI para sthApiyA; eTale te agyAre gaNadharee pitapitAnA zinA je parivAra sAthe dIkSA lIdhI hatI, te te parivAranA temane nAyaka banAvyA. evI rIte kevaLa jJAna pAmyA bAda zrI mahAvIra prabhue lagabhaga trIsa varSo sudhI deza videzamAM vicarIne lekene jaina dharmane upadeza ApI dayAmayahadayavALA karyA. bhagavAnanA moTA gaNadhara je idrabhUti, te gatamasvAminA nAmathI paNa prasiddha che, kemake temanuM gAtama kuLa hatuM. A gautamasvAmine mahAvIra prabhu para ghaNe sneha hato; ane te rAgadazAne lIdhe mahAvIra prabhunI hayAtimAM temane kevaLa jJAna thayuM nahIM. chevaTe mahAvIra prabhu apApA nagarImAM AvI tyAMnA hastipALa nAmanA rAjAnI jIrNa thayelI jagAtazALAmAM catura mAsa rahyA. tathA tyAM kAtika vadI amAvAsyAne divase nirvANa pAmyA. te vakhate temanA bhakta navamala jAtinA ane navala jAtinA rAjAoe aneka prakAranA dIvAo karIne dIpotsava karyo tyArathI dIvALIne mahotsava lokomAM prasiddha thayo. gatama svAmInuM vRttAMta. jJAnapI cakSuthI zrI mahAvIra prabhue jyAre potAne nirvANa samaya jANo, tyAre vicAryuM ke, gautama svAmIne mArA para ghaNe meha che, tethI tene kevaLa jJAna thatuM nathI; ema vicArI temanI te mehadazAne dUra karavA mATe temane pAsenA eka gAmaDAmAM rahetA devazarmA nAme brAhmaNane pratibodhavA mATe prabhue mokalyA. tyAM tene pratibaMdhine prabhAtamAM jyAre pAchA AvyA, tyAre vIra prabhunuM nivANa thayeluM sAMbhaLIne prathama te mehane lIdhe hRdayamAM kheda pAmavA lAgyA, paraMtu pAchaLathI anitya bhAvanA bhAvatAM temane paNa kevaLa jJAna thayuM. evI rIte ekamane divase zrI gautama svAminA kevaLajJAnane mahotsava thayo, tethI te divasa paNa Aja dina sudhI tehevAra tarIke pALavAmAM Ave che. zrI mahAvIra prabhunuM nirvANu sAMbhaLIne mehane lIdhe temanA bhAI naMdivardhanane zoka thayo, tethI bIjane divase bhagavAnanI behena sudarzanAthe temane pitAne ghera teDI jamADyA, ane bhAIne zeka mukAvya, tyArathI bhAIbIjano tahevAra paNa prasiddha thaye. navagaNadhare te prabhunI hayAtimAMja rAjagRhi nagarImAM parivAra sahita kSe gayA hatA. vIra prabhunA nirvANa pachI bAra varSa sudhI kevaLapaNe vicarIne zrI gautama svAmI paNa mokSe gayA.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ evI rIte zrI mahAvIra prabhunI pATe pAMcamA gaNadhara zrI sudhamAM svAmI beThA, mATe hAla jaina sAdhuone je parivAra varte che, te sadho sudharmA svAmi parivAra che. evI rIte vikrama saMvata pahelAM cArane sitera varSe mahAvIra prabhu bahetera varSanuM AyuSya saMpUrNa karI mokSe gayA che che.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ madhya samayano ItihAsa." zrI sudharmA svAmithI devaTTI gaNu kSamA zravaNa sudhine ItihAsa pakaraNa 2 jAM. sudharmA svAmI, jaba svAmI, prabhava svAmI, zacaMbhava svAmI, manaka muni, dazavaikAlika sUtranuM uddhAraNa, ozavAla tathA zrImALIonI utpatti. mahAvIra prabhunI pATe sudharmA svAmI beThA, temane gattama svAmInA nirvANa pachI kevaLa jJAna thayuM. eka vakhate te sudhamAM svAmI vihAra karatA thakA rAjagRhI nagaramAM AvyA, te nagaramAM aSabhadatta nAme eka moTo jaina dhama zeTha rahete hate; tene dhAriNe nAme strI tathA jaMbu nAme putra hato; tenA pitAe tenuM ATha kanyAo sAthe sagapaNa karyuM hatuM; have tyAM sudharmA svAmIne AvelA sAMbhaLIne te jaMbukamAra temane dhamapadeza sAMbhaLavA gaye; upadeza sAMbhaLIne te saMsArathI virakta thaI sudharmA svAmIne kahevA lAgyo ke, he bhagavan! mArA mAtapitAnI AjJA laIne ApanI pAse dIkSA laIza. ema kahI jaMbukamAre ghera AvI pitAnA mAtApitAne pitAne te abhiprAya jaNa; tyAre mehane vaza thaI mAtApitAe AjJA ApI nahIM; ghaNe Agraha karavAthI mAtApitAe kahyuM ke, he putra tamAruM
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 11 ) ATha kanyA sAthe je sagapaNu amAe karyuM che, temane paraNavA bAda tameA sukhethI dIkSA lejo. evI rIte mAtApitAnA AgrahathI te jaMkhakumAre AThe kanyA sAthe lagna karyAM; tathA chevaTe te AThe kanyAone paNa pratimeAdhine te sahita temaNe zrI sudharmAM svAmI pAse dIkSA lIdhI; tathA sudharmAM svAmI meR gayA bAda temanI pArTa jaMbU svAmI beThA. daza vastuonA viccheda. chevaTe jaMbU svAmI paNa kevaLa jJAAna pAmI vIra prabhunA nirvANa pachI cAsakrame varSe mekSe gayA. jaMbU svAmI mekSe gayA bAda mana:paryava jJAna, paramAvidha jJAna, pulAkalabdhi, AhAraka zarIra, kSapaka zreNi, upazama zreNi, jinakalpi AcAra, parihAravizuddhi cAritra, sUkSmasa'parAya cAritra tathA yathAkhyAta cAritra, e traNa prakAranAM cAritrA, kevaLa jJAna, ane mekSa prApti, e daza vastu viccheda gaI. prabhavasvAmInuM ghRttAMta. jaMbU svAmInI pATe prabhavasvAmI beThA; temanuM vRttAMta evu che ke, viMdhyAcaLa parvatanI pAse jamapura nAme nagara hatuM, tyAM viMdhya nAme rAjA hatA; tene prabhava ane prabhu nAme be putrA hatA. viMdhya rAjAe kAI kArathI nAnA putrane gAdI ApavAthI moTA putra prabhava rIsAIne dezAMtaramAM cAlyA gayA; tathA cArI ane luTaphATa vigere karIne te pAtAnI AjIvikA calAvavA lAgyo. eka vakhate te jaMbU kumArane dhera cArI karavA AvyA; tathA tyAM jaMbU kumAre ApelA upadezathI pratioAgha pAmIne teNe paNa jaMbU kumAranI sAtheja dIkSA lIdhI; tathA jaMbU svAmI mekSe gayA khAda temanI svAmI kheThA; tathA paMcAsI varSanuM AyuSa saMpUNaeN karIne vIra prabhu pachI pacAtera varSe svarge gayA. pATe te prabhava zayya bhavAcAryanuM nRtAMta. prabhava svAmInI pATe zayyaMbhavAcArya ehA. temanu vRttAMta evuM che ke, eka vakhate rAtrie prabhava svAmIe vicAryuM ke, mArI pArTa eNsavAne kANu yogya
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ thaze? ema vicArI jJAnane uoga dI te jainasaMghamAM te koi te yogya purUSa jaNAya nahIM; anya darzanIyAmAM upayoga devAthI rAjagRha nagaranA rahevAsI zathaMbhava bhadrane yogya joyA; tethI prabhava svAmI vihAra karIne rAjagRhamAM AvyA; tyAM joyuM to zayaMbhava bhaTTa yajJa kare che, tethI te yajJazALAmAM prabhava svAmIe be sAdhuone mokalyA, ane teone kahyuM ke, tamAre tyAM jaI ema kahevuM ke, "aho! A te mahA kaSTa che, kaMIpaNa tattva jaNAtuM nathI." pachI te banne sAdhuoe tyAM jaI tema kahevAthI zaabhava bhadde vicAryuM ke, A munio mahAvrata dhArI zAMta manavALA che, mATe te jUThuM bole nahIM. ema vicArI teNe potAnA gurUne pUchayuM ke, kharuM tattva zuM che? tyAre gurUe asatya uttara ApavAthI zayaMbhava bhaTTa krodhAyamAna thaI talavAra kahADI tyAre gurUe bhayane lIdhe kahyuM ke, A yajJastaMbhanI nIce arihaMta prabhunI pratimA che, tene amo gupta rIte pUjIe chIe, tethI yajJamAM vizna AvatuM nathI. mATe te arihaMta prabhue kahelo dayAmaya e jaina dharma satya che; te sAMbhaLI zayyabhava bhaTTe khuzI thaI yajJane cheDIne prabhava svAmI pAse AvI dIkSA lIdhI. A zrI zayyabhavAcAryajIe pitAnA putra manaka muni mATe dazavaikAlika sUtranI racanA karI che. tenuM vRttAMta evuM che. ke, jyAre zayaMbhava AcAryajIe dIkSA lIdhI tyAre temanI strI garbhavatI hatI. manaka muninuM vRtAMta, tathA daza vaikAlika sUtranuM uddhAraNa pAchaLathI teNIe eka putrane janma Ape, tathA tenuM mana. nAma pADyuM, jyAre te putra ATha varSane thaze tyAre teNe potAnI mAtAne pUchayuM ke, mArA pitAjI kyAM che ? tyAre teNIe kahyuM ke temaNe te tArA janma pahelAMja dIkSA lIdhI che; te sAMbhaLI pitAne jovAnI IcchAthI te caMpA nagarImAM Avyo tyAre mArgamAM ja thaMbhavAcArya tene maLyA. tyAre ra cAyajIe pUchavAthI teNe pitAne saghaLe vRttAMta kahyo, tathA teNe paNa dIkSA lIdhI. pachI jJAnanA baLathI zayyabhavAcAryane mAluma paDyuM ke, A manakanuM AyuSya phakta have cha mAsanuM che; mATe teTalI mudatamAM temane zrutajJAnI
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) karavA beMka e; ema vicArI pUrvomAMthI temaNe dazavaikAlika sUtranA uddhAra karI, te bhaNAvI tene zrutajJAnI karyAM. cha mAsa bAda manamuni zAMtamane kALa karI svarge gayA. te dazavaikAlika sUtra hAla paNa jainAmAM prasiddha che. zaSyabhavAcArya zrI vIprabhu pachI aThThANuM vadhe svage gayA. ozavALa tathA zrImALIonI utpati. zrI mahAvIrasvAmInA nirvANa pachI sI-tera varSa bAda zrI pArzvanAthachanA satAnAmAM chaThThI pATe zrI ratnaprabhasUri nAme AcArya thayA. temaNe kezapaTTana nAmanA nagaramAM zrI mahAvIra svAmInI pratimAnI pratiSTA karI; tathA AyAnagarImAM kSatriyanI jAtine pratimAdhIne AzavALAnI sthApanA karI, ane zrImALa nagaramAM zrImALInI sthApanA karI.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 18 ) prakarNa 3 . (yazobhadrasUri, saMsmRtivijayajI, bhadrabAhusvAmI, umAsvAtivAcaka, tathA sthaLabhadrajI. nava nadAnA rAjyanA nAza, caMdragupta, cANAkya, zaDAla maMtrI. ) cAbhAra. zaSya bhavAcAryanI pATe zrI yazobhadrAra thayA. te mahAvIra prabhu pachI ekaso ne aDatALIza varSe svarga gayA. cazAbhadrAcAryanI pArTI sAMvajaya tathA bhadrabAhusvAmI thayA. temAM zrI bhadrAharavAmIjInuM vRttAMta nIce muja che. bhadrabAhusvAmInuM vRttAMta, dakSiNa dezamAM AvelA pratiSThAnapura nAmanA nagaramAM bhadrabAhu ane varAhamihira nAma che. zrAhmaNo vasatA hatA, eka vakhate tyAM zrI yazeAbhadrasurI padhAryAM, temanI dezanA sAMbhaLIne te banne brAhmaNoe dIkSA lIdhI. te mAMthI bhadrabAhusvAmI caiAda pUrvadhArI thayA tethI aAbhadrasUrie temane pAtAnI pArTa sthApyA. AthI varAhamihirane IrSyA thai, tethI te dIkSA ADIne jyAtiSazAstranA khathI lokAne nimittatika kahIne pAtAnI AjIvikA calAvavA lAgyA, teNe vaLI vArAhI sahitA nAmanuM jayotizAstra banAvyuM. eka vakhate pratiSThAnapuranA rAjAne ghera putranA janma thayA, tyAre varAhamihire tenuM AyuSya eka sA varSanuM jaNAvyuM: paraMtu bhadrabAhusvAmIe jJAnanA baLathI kahyuM ke, te putranuM AyuSya phakta sAta divasAnuMja che. chevaTe bhadrabAhu- * svAmInuM vacana satya paDavAthI varAhamiharanI ghaNI niMdA thavA lAgI; jethI te tApasa thaI ajJAnatapa tapI vyaMtara thayA; tathA jaina leAkAne u karavA lAgyA, tyAre bhadramahusvAmIe uvasaggaharastAtra racIne te upavane nAza karyA.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhadrabAhuvAmIjInA vakhatamAM dezamAM bAra varSa sudhI dukALa paDayo; jethI sAdhuone nirvAha mATe muzkelI paDI, ane tethI sudhAnI vyAdhithI zAstranuM sArI rIte pahanapAhana nahIM thavAthI bhUlI javAyAM. dukALano nAza thayA bAda sarva jainasaMdha pATalI putramAM ekaTho thayo, tathA tyAM mahA muzkelIo agyAra aMgonAM siddhAMta to ekaThAM karyA; paraMtu bAramuM dRSTivAda kyAMthI meLavavuM? te mATe saMdha vicAramAM paDyo; evAmAM coda pUrvadhArI zrI bhadrabAhusvAmI nepALa dezamAM vicaratA hatA, te khabara mane LavAthI temane bolAvavA mATe saMdha be sAdhuone tyAM mekalyA: temaNe jaI bhadrabAhusvAmIjIne vinaMti karI che. Apane pATalI putrano saMgha tyAM padhAravA mATe vinaMti kare che, tyAre bhadrabAhusvAmIjIe kahyuM ke, hAlamAM meM ane mahAprANa nAmanA dhyAnane prAraMbha karyo che, mATe hamaNAM mArAthI AvI zakAze nahIM. tyAre te munioe pAchA AvI pATalI putranA saMghane te vRttAMta kahyo; tyAre karIne saMdhe sAdhuone temanI pAse bekalI kahevarAvyuM ke, he bhagavana: je mANasa saMghanI AjJAnuM ullaMghane kare, tene zuM daMDa karavo ? tyAre bhadabADavAmIe kahyuM ke, tene saMdha bahAra karavo joIe; paraMtu saMdhe mArA para kRpA karI buddhivAna sAdhuone atre mokalavA, temane huM daSTivAdane abhyAsa karAvIza. AthI pATalI putranA saMdhe sthULabhadrajI Adi pAMcase buddhivAna sAdhuone tyAM mokalyA: paraMtu sthULabhadrajI sivAya bAkInA sAdhue to kaMTALIne cAlyA gayA. bhadrabAhusvAmI zrI dhULabhadrajIne pitAnI pATe sthApIne zrI vIraprabhu pachI ekane satera varSe svarga gayA. zrI umAsvAtivAcaka. A AcArya kayAre thayA? te mATe jo ke, nakkI samaya jaNAya nathI, paraMtu digaMbarapaTAvali pramANe te vIraprabhu pachI eka eka varSa thayA hoya ema jaNAya che; temaNe tatvArthasUtra, prazamarati prakaraNa Adika pAMca graM racyA hatA; tathA te mahAprabhAvika hatA.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) zrI sthULabhadrajInuM vRttAMta, naMdarAjyanA nAza, caMdragupta, cANAkya, zakaDAla maMtrI AphrikAnuM vRttAMta. zrI bhadrabAhusvAmInI pATe sthULabhadrajI AvyA ; temanuM vRttAMta nIce mujaba cheH--pATalIputra nagaramAM zreNikanA pAtra udAyi rAnna jyAre putra rahita mRtyu pAmyA, tyAre eka nAinA nIMda nAmanA putrane tyAMnI gAdI maLI; te rAjAnA kalpaka nAme matrI hatA; anukrame te gAdI para na nAmanA A rAjA thaI gayA; ane tenA matrIo pazu kalpaka maMtrInA vazastreja thayA. evI rIte chellA navamA naMda rAjA jyAre pATalI putramAM rAja karatA hatA, tyAre tenA te kalpaka maMtrInA vaMzamAM utpanna thayelA zaDAla nAme maMtrI hatA; te maMtrI jaina dharma pALatA hatA; tene lakSmIvatI nAme strI hatI. te strIthI tene sthULabhadra tathA zrIyaka nAmanA be putrA thayA hatA. te nagaramAM eka mahAsvarUpavALI khukhasurata kAzA nAmanI vezyA rahetI hatI, teNInI sAthe sthULabhadra pyAramAM paDayA hatA; tethI te teNIne gheraja rahI ghaNA prakAranA bhAga bhogavatA hatA. evI rIte bhAga bhAgavatAM khAra vA vItI gayAM. zrIyakapara rAjAnI ghaNIja proti thavAthI te noMda rAjAnA aMgarakSaka thayA hatA. have te nagaramAM eka varacI nAme mahAvidvAna brAhmaNu vasatA hatA, te hamezAM navAM navAM kAvyo racIne rAjAnI stuti karatA hatA; paraMtu te mithyASTi hovAthI jaina dharma mAnanArA zaDAla matrI tenI prazaMsA karatA nahAtA, tethI rAjA te varacIne kaipaNa dAna ApatA nahIM; keTalAka samaya gayA bAda te brAhmaNane te bAbatanI khabara maLavAthI teNe zakaDAla maMtrInI strInI sevA karavA mAMDI; AthI maMtrInI strI tenApara khuzI thaI. tyAre te brAhmaNe teNIne kahyuM ke, tamA mane evuM karI Ape! ke, jethI tamArA svAmI rAjA pAse mArAM kAvyonI prazaMsA kare, pachI zakaDAla maMtrI jyAre ghera AvyA, tyAre teNIe AgrahapUrvaka te brAhmaNanAM kAvyeAnI rAjA pAse prazaMsA karavAnuM kahyuM. bIje divase te vastIe rAjA pAse jara navIna kAvyAthI jyAre temanI stuti karI tyAre maMtrIe tenI prazaMsA karavAthI rAntae khuzI thaIne te brAhmaNane ekasA AsAnA meheArA ApI evI rIte haMmezAM
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 1 ) racI rAjA tene ekamADa sAnAmeAhera devA lAgyo. keTalAka divasA gayA bAda maMtrIe rAjAne kahyuM ke, Apa hamezAM tene zAmATe sAnAmeAhArA Ape ? tyAre rAjAe kahyu ke, huM to phakta tamAe tenA kAvyanI prazaMsA karI te uparathI tene dravya ApuM chuM. tyAre maMtrIe kahyuM ke, te brAhmaNu kaiM hamezAM navAM kAvyA nathI lAvatA; te je kAvyA kahe che te te nAnI chekarIo paNa jANe che; huM tenI khAtarI Apane AvatI kAle karAvI ApIza. te maMtrIne sAta putrIo hatI; te anukrame eka,e ema sAta vakhata kAie melelAM kAvyAne yAda rAkhI zakatI hatI. khIje divase maMtrIe gupta rIte paDadAnI aMdara potAnI te sAte putrIone rAjasabhAmAM besADI; haMmeza mujaba varasUci jyAre pAtAnAM kAvyA khelI rahyA, tyAre anukrame te sAte khALA paNa te kAvyAne elI gai; tethI rAjAe gusse thane te vacane dAna ApavuM baMdha karyuM. pachI te vacie gagA kinAre jai eka yaMtra gAjyuM; temAM rAtrie haMmezAM sAnAmAhAreAnI eka thelI gADhavI rAkhe; tathA savAramAM lAMkAne Azcarya pamADavA mATe gaMgAnI stuti karI, pagathI te yaMtra khAvIne thelI kahADe, ane lokone kahe ke, mArI stutithI gaMgAjI mane khuzI thaIne sAnAmAhArA Ape che. eka hADA rAjAne te bAbatanI khabara paDavAthI teNe maMtrIne te vAta kahI; tyAre maMtrIe tapAsa karIne te vacinI kapaTakriyA zeAdhI kahADI, ane prabhAte rAjAne khAtarI karAvI ApI ke, A varaci brAhmaNa eka moTA haga che. have A banAvathI vararucine ghaNuM du:kha thayuM, tethI te zakaDALa maMtrIne mAravAnA upAya zeAdhavA lAgyA. eTalA maMtrInA putra zrIyakanA lagnanA prasaMga AvyA, tyAre zakaDALa maMtrIe te prasaMge rAjAne bheTa ApavA mATe keTalAMka hathiyAre pAtAne ghera taiyAra karAvavA mAMDyAM; tenI varucine khabara paDavAthI lAga Avyo ANIne, teNe zaheranA keTalAka bALaka che.karAMone ekaDAM karI, temane kaMika khAvAnuM ApI evu meAlavAnuM zikhAvyuM ke, rAnna jANatA nathI ke, tene mArIne zakaDAla matrI zrIyakane caitapa besADavAnA che, pachI te bALako to zerIe zerIe ane cATe cATe te vAkaya ThAlavA lAgyA. eka divase rAjAe paNa te sAMbhaLyAthI teNe vicAryuM ka, khALavANI jADI hoya nahIM, ema vicArI teNe potAnA gupta mANasA mAraphate maMtrInA gharanI tapAsa karAvI te jaNAyuM ke, tyAM hathiyAre taiyAra thAya che. pachI
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhAtamAM jyAre maMtrI rAjasabhAmAM Avyo, tyAre rAjAe tenI salAma nahIM levAthI rAjAne abhiprAya manamAM samajIne turata te pitAne ghera Avyo tathA bIyakane bolAvI saghaLuM vRttAMta kahIne kahyuM ke, have kuLanA rakSaNane phakta ekaja upAya che, ane te e che ke, jevo huM rAjAne namaskAra karyuM ke, surata tAre mAruM mastaka chedI nAkhavuM. keTalIka AnAkAnI sAthe kuLane rakSaNa mATe zrIyaMka tema karavAnuM kabula karyuM, pachI evI rIte rAjAnI samakSa zrIyake pitAnA pitAnuM mastaka chedyAthI rAjAne zrIyapara ghaNe vizvAsa Avyo. tethI teNe tene maMtripada levAnuM kahyuM, tyAre zriyake kahyuM ke, mArA moTA bhAI skULabhadra kezavesyAne tyAM Aje bAra varSo thayAM rahyA che. mATe temane teDAvIne maMtrIpadI Ape ? rAjAe pULabhadrane belAvI maMtrInI pI levAnuM kahyuM, tyAre temaNe kahyuM ke, huM vicArIne javAba ApIza. rAjAe kahyuM ke, tame Ajeja vicArIne mane javAba Apajo ? pachI tyAMthI jaI zULabhadrajIe vicAryuM ke, aho ! A maMtrI pI laIne te saMsAranI moTI khaTapaTanI jALamAM paDavuM paDaze; kharekhara A saMsAra asAra che; ema vicArI vairAgya thavAthI temaNe sAdhune vepa laI rAjA pAse jaI dharma lAbha daI kahyuM ke, he rAjana! meM te Avo vicAra karI lIdhe che; ema kahI tyAMthI ekadama nIkaLI saMbhUtivijayajI AcArya pAse jaI temaNe te dIkSA lIdhI. tethI rAjAe zrIyakane maMtrIpada ApyuM. tyArabAda zrIyake vicAryuM ke, mArA pitAnA mRtyunuM kAraNa A duSTa vararUci che, mATe mAre te vira vALavuM joIe; ema vicArI teNe kazAvezyA ke je sthULabhadrajInA viyogathI kheda pAmatI hatI, tenI pAse AvIne kahyuM ke, A saghaLA anarthanuM mULa A duSTa vararUci che : ane te vararUci tArI bahena upakazAna yAramAM paDelo che, mATe teNIne kahIne tene madirApAnanuM vyasana karAve te ApaNuM dharane badale vaLI jAya. A uparathI kezAe potAnI bahena mAraphate tene madirApAnamAM Asakta karyo. have eka divasa sabhAmAM naMdarAjA zakAla maMtrInA guNone yAda karavA lAgyA. te vakhate varaci paNa sabhAmAM beThe hate. pachI zrIyake rAjAne varacinuM saghaLuM vRttAMta gupta rIte kahIne kahyuM ke, te madirApAna karela che; AthI rAjAe vararUcine yuktithI ulaTI karAvI te madirApAnanuM mane thayuM; tethI rAjAe tene tiraskAra karIne tene sabhAmAMthI bahAra kahADI melyo. brAhmaNoe paNa tene jJAti bahAra karyo, tathA ukALeluM sIsuM pIvAnuM prAyazcitta AvuM, ke je pIvAthI te mRtyu pAmyo.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23) ahIM sthULabhadrajI munie caturmAsa najadIka AvavAthI gurUmahArAjane vinati karI ke, huM bhagavan ! te ApanI AjJA hoya to huM kAzavesyAne ghera cAmAsuM rahyuM. te sAMbhaLI gurumahArAje jJAnane baLe temane yogya jANI tema karavAnI AjJA ApI, te vakhate khIta paNa be traNa muni vanamAM siMhanI guphA Adika pAse cAmAsuM rahevAnI gurUmahArAja pAse AjJA mAgI tyAM gayA. sthaLabhadra''ne AvatA joI kAzAvezyAe vicAryuM ke, sukumAra zarIravALA sthaLabhadrathI mahAvratAnu` kaSTa nahIM sahevAvAthI pAchA AvatA lAge che. pachI jyAre sthaLabhadrajI gharamAM AvyA tyAre kAzAvezyA e temane dhaNuM sanmAna ApI kahyuM ke, huM svAnI ! A ApanI dAsIne zI AjJA che ? tyAre sthaLabhadrae kahyuM ke, mAre te A tamArI citrazALAmAM comAsuM rahevuM che, te sAMbhaLI vezyAe te citrazALA teNIne soMpI ApI. pachI ghaNAM svAdiSTa bhAjana karAvyAM bAda zRMgAra sajI temanI pAse AvIne pUrve bhAgavelA bhAgone yAda karAvatI ghaNA hAvabhAva te karavA lAgI, paraMtu sthaLabhadrajI mahAmunirAjanu mana tethI jarA paNa calAyamAna thayuM nahIM. ulaTuM teNIne upadeza ApIne zrAvaka dharmamAM daDhatA karAvI. varSAkALa gayA bAda vacamAM sihagukA Adika pAsa caturmAsa rahelA sAdhue jyAre gurU pAse AvyA tyAre gurUe temanI prazaMsA karI paraMtu jyAre sthaLabhadrajI AvyA tyAre gurUe paNa ubhA thai temane dhaNuMja sanmAna ApI temanI ghaNIja prarAMsA karI. A banAvathI te vanamAM vaselA sAdhuone evI rSyA thai ke, A sthULabhadrajI eka te vezyAne ghera cAmAsuM rahyA, tyAM vividha prakAranAM maneAhara bhAjana janmyA ane amA tA AvuM mahAkaSTa sahana karIne AvyA, chatAM gurUe sthaLabhadrajIne je ghaNuM sanmAna Apyu', tenuM kAraNa e ke te maMtrInA putra hAvAthI gurUmahArAja paNa tenA pakSapAta rAkhatA jaNAya che. ema vicArI khIje cAmAse te sAdhuoe gurUmahArAjane kahyuM ke, A comAsuM teA amA paNa kAzAvesyAnI citrazALAmAM rahezuM. tyAre gurUe vicAryuM ke, A sAdhuone sthaLabhadrajInI IrSyA thayelI che. ema vicArI gurUe vA chatAM paNa te kAzAvezyAne ghera gayA. tyAre kAzAe paNa vicAryuM je A muni sthaLabhadrajInI IrSyAthI AvyA che; chevaTe te munionu mana te kALAvesyAnu rUpa joI calAyamAna thayuM; paraMtu kAzAe temane yuktithI
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 24 ) pratithyAdhIne gurU pAse mAkalyA; tyAM teoe lei sthULabhadrajInI prazaMsA karI. tyArabAda svAmIjInI pAse dazapUrvI upara be vastuonA zrI bhadrabAhusvAmI sthaLabhadrajI Adika munie padhAryAM. tyAre tyAM sthaLabhadrajInI yakSA Adika beheno ke jemaNe dIkSA lIdhI hatI, te temane vAMdavA mATe AvI ; teoe bhadrabAhusvAmIne vAMdyA khAda tyAM sthaLabhadrajIne nahIM levAthI pRyu ke, huM bhagavan ! sthULabha kayAM che ? tyAre bhadrabAhusvAmIjIe kahyuM ke, pAchaLanA bhAgamAM devakuLamAM che; te sAMbhaLI te sAdhavI tyAM jaI jue che te eka siMhane joyA; kemake sthULabhadrajIe temane tyAM AvatI tene vismaya pamADavA mATe siMhanu rUpa karyuM hatuM. siMhane joi te te DarIne pAchI vaLI bhadrabAhusvAmI pAse AvI kahevA lAgI ke, huM bhagavan! tyAM to eka siMha eTho che, ane khare khara te amArA moTA bhAinuM bhakSaNa karI gayA haze. te sAMbhaLI bhadrabAhusvAmIjIe jJAnanA upayoga de temane kahyu ke, have tamA karIne tyAM jA, kamake have tyAM siMha nathI, paNa tamArA bhAIja beThA che. tyAre karIne teo tyAM gayA ane sthaLabhadrane ALakhI temane vaMdanA karI, tathA keTalIka vAtacita karyAM bAda teo potAne sthAnaMke gaI. tyArabAda sthaLabhadra vAcanAnA pADe levA mATe zrI bhadrabAhuvAnI pAse AvyA, paraMtu siMharUpanI vikRtithI temane ayAgya naNI vAMcanA ApI nahIM. tyArabAda saMdhanA ghaNA AgrahathI phakta mULa pAThathI bAkInA cAra pRthvInI vAcanA bhadrANusvAmIjIe sthaLabhadrane ApI, paraMtu tenA artha kahyA nahIM. sthULabhadrajI mahArAja zrI vIraprabhunA nirvANa pachI khaseAne AgaNIsa varSe svarga padhAryAM. gurU pAse AvI AlAcanA sthaLabhadrajIe zrI bhadrabAhuabhyAsa karyo ; eka vakhate sahita pATalIputra nagaramAM have gAlladezamAM caNuka nAmanA gAmamAM caNI nAmaM brAhmaNa vasatA hatA, tene caNezvarI nAme strI hatI. te banne jainadhama pALatAM hatAM teAne ghera janmathI dAMtA sahita eka putranA janma thayo, te vakhate kAika jJAnI jainamuni tyAM padhAryAM, temane te brAhmaNe pAtAnA putranI vAta kahI, tyAre munie kahyuM ke, tamAre| te putra rAnna thaze, tyAre brAhmaNe vicAryuM ke, rAjya maLavAthI tA mahAAraba karavAthI te narakagAmI thaze, ema vicArI teNe te bALakanA dAMtA ghasI nAkhyAM ; ane munine te vAta
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 33 ) AvuM vicArI te pravAsI ubhuM rahe tyAM AkAzamAMthI adazya vANu utpanna thai -"he pravAsI, A nagara satya nathI. mAtra bedhane mATe tene darzAvavAmAM AvyuM che, A nagarane upaya tuM tArA zarIra upara utAraje. A nagara te eka zarIre samajaje, tene je nava daravAjA che, te tenI nava Idrine dvAra jANaje. dareka daravAje je cokIdAra beThA che, te te IdrinA viSaya che. te nagara sarvathI bhinna dekhAya che, te uparathI samajI leje ke, A zarIra cidAnaMda paramAtmAthI bhinna raheluM che. A pramANe bodhanAM vacane UccArI te adazya vANuM virAma pAmI gaI tenA subodhaka vacana sAMbhaLI pravAsIne vizeSa prasannatA prApta thaI. cidAnaMda AtmA ane zarIranI bhinnatA jANI tenI tasvadaSTImAM vizeSa prakAza paDI gaye. te adRzya vANuM konI haze? tene mATe tenA manamAM zaMkA thaI paNa chevaTe A tatva bhUmine keI camatkAra haze evuM mAnI ane hRdayamAM saMtoSa pAmI teNe pitAne pravAsa AgaLa calAvyuM. tattva bhUminI suMdara racanA jotA jete pravAsI AgaLa cAle, tyAM eka citanya svarUpa tenA jevAmAM AvyuM. tene jotAMja pravAsInA hRdayamAM paramAnaMda pragaTa thaI AvyuM. tenA AnaMda sAgarane Umie UchaLavA lAgyA ane jANa nirmaLa draSTi upara amRtanuM siMcana thatuM hoya te uttama anubhava tene prApta thavA lAgyuM. te zItaLa ane zAMta svarUpanuM darzana karI pravAsIe premapUrvaka prazna karyo-he zAMta mUrti zuddha svarUpa Apa keNa che? ApanI zuddha prakAzana maya pratimAnuM avalokana mane atuLa AnaMda utpanna kare che. ApanA svarUpanI AsapAsa raheluM A maMDaLa mArA aMtaranI pratimA Upara sAre prakAza pADe che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 34 ) mahAnubhAva, kRpA karI tamAyudara ane zAMta svarUpanuM mane jJAna Ape, te caitanya svarUpamAMthI nIce pramANe ghani utpanna thaye - he tavapremI pravAsI, tuM mArA svarUpane samaje che, tathApi tArI AgaLa mArA svarUpanuM spaSTIkaraNa karavAnI AvazyaktA che, tethI huM kahuM, te sAMbhaLa. huM pote vastu svarUpa chuM. mArA svarUpane khare anubhavI jANI zake che. te sivAya jevA tevA purUSathI mAre svarUpa jANavAmAM AvatuM nathI. mAruM svarUpa jANavAne mATe hRdayamAM ghaNI zaMkAo thayA kare che. paNa jyAre hRdaya tatvajJAnathI bharapUra thAya, tyAreja mAruM svarUpa jANavAmAM Ave che. pravAsIe prema darzAvI kahyuM, mahAnubhAva, kRpA karI tamArA e svarUpanuM mane bhAna karAve. mArA aMtaranI eja icchA che. ane e IcchAne AdhIna thaIne ja huM A tatva bhUmine pravAsI thaye chuM, mArA upakArI pUrva mitre tene mATe ja A prayAsa karyo che. he dayAnidhi, mArA Upara kRpA karo ane ane ApanuM yathArtha svarUpajave. vastusvarUpe hAsya karatAM kahyuM, bhadra, mAruM svarUpa jANavAnI IcchAvALAe prathama jIvanI sthiti jANavI joIe. kAraNake, karmanA phaLa sukhadu:khane bhegavanAre jIva e karmanAM jALamAMthI kyAre mukta thaI zake? e vAta tenI sthiti jANavAthI lakSyamAM Ave che. anupama mahimAne dhAraNa karanAre jIva A zarIramAM kevI rIte pamAya che? te jAgavAne mATe eka uttama dRSTAMta apAya che. je keImeTa dravyane nidhi jamInamAM daTAI rahyA heya, te keIna jANavAmAM Avato nathI. paNa jyAre keI te dhananA nidhine dI jamInamAMthI bAhara kADhe tyAre netravALA mANasanA dekhavAmAM Ave che, eTale tene pratyakSa anubhava thAya che. tevI rIte A jIva anAdikALathI jaDA evA pugaLa dravyarUpa jamInamAM daTAI rahyA
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 35 ) che. tene naya sahita Agama-siddhAMta vaDe jyAre gurU sAdhana vaDe siddha karI pragaTa kare che, eTale catura purUSa tene sArI rIte jANI zake che. AvI rIte je svarUpanuM yathArtha jJAna thAya te ja huM pote vastu svarUpa chuM, A vacane sAMbhaLI jaina musAphara ghaNeja prasanna thaI ga. tenA nirmaLa hRdayamAM vastusvarUpanI yathArtha kutti thaI AvI. tattvadarzananA uttama prakAzathI tenuM ajJAna aMdhakAra vilIna thaI gayuM. jANe te kAnsarga dhyAne rahyuM hoya tema kSaNavAra dhyAnastha thaI UbhA raho ane te svarUpanuM ghaNIvAra manana karI pitAnA hRdayanI sAthe tene daDha karI dIdhuM. pravAsIe prasanna mukhe jaNavyuM-mahAnubhAva, Ape ApelAM datathI mane anupama lAbha thaye che. have jaDa-purALa ane jIvanA bhedanuM jJAna thavA mATe ke tevuM asarakAraka dRSTAMta Apa ke jethI huM mArA AtmAne kRtArtha samajI parama AnaM dane anubhava prApta kare vastusvarUpe kSaNavAra vicAra karIne kahyuM, pravAsI, jaDa-ydUgaLa ane jIvanA bhedanuM jJAna thavA mATe eka daSTAMta kahuM te sAMbhaLI, keI mANasa bebIne ghera gaye hato, teNe kaI bIjAnuM vastra pitAnuM dhArIne paherI lIdhuM. tevAmAM te vizvane khare mAlika AvI caDe, teNe te vastra jeIne oLakhI lIdhuM ane pilA gRhasthane kahyuM ke, "tame je A vastra paheryuM che, te mAruM che. te sAMbhaLI pelA paheranAranA jANavAmAM AvyuM ke, "A vastra mAruM nathI, pachI teNe te vastrane tyAga karI dIdhuM. ane tenA mAlekane te vastra seMpI dIdhuM. te pramANe jIvane anAdi kALathI ajANatAM pugaLane pega thaI AvyuM che. zarIra tathA
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 36 ) karmane saMgI jIva anAdi kALane che. te saMganA mamatvathI ulaTA bhAvamAM vahI rahyuM hatuM. jyAre tene siddhAMtane vegathI jaDacetananI bhinnatAnuM jJAna thayuM, tyAre te potAnA svarUpane tathA paranA pugaLanA svarUpane samajyA. ane te paranA rUpathI judo thaze ane teNe pitAnA svarUpanuM grahaNa karyuM. jIvane jaDa-pugaLane pega te pArakA vastranA jevuM che. je siddhAMtathI e jJAna thayuM, te siddhAMta pelA vastranA mAlekanA je samaje, jema pelAne te vastra pArakuM che evuM jJAna thayuM, eTale te vastrane teNe choDI dIdhuM, tevI rIte jIvane jyAre pitAnA svarUpanuM ane paranA svarUpanuM jJAna thayuM, tyAre pate te pararUpathI judA thaze eTale tene pararUpane tyAga karyo ane pitAnA svarUpanuM teNe grahaNa karyuM hatuM, he priya pravAsI, have tene mATe huM tane eka nIcenI kavitA kahyuM te tuM dhyAna daIne sAMbhaLaje. e kavitA tane nizcanayanA svarUpanuM bhAna karAvaze sahiSNu che. " kahai vicacchana puruSa sadA hoM eka hoM; apane rasasoM naryo ApanI Teka hoN| moha karma mama nAMhi nahi bhrama kUpa hai, zucha cetanA siMdhu hamAro rUpa hai. // 1 // pravAsI te sAMbhaLI prasanna thaI be mahAnubhAva, meM A kavitAne bhAvArtha mArI buddhi pramANe grAhya karyo che,
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 37 ) tathApi ApanA tatvamaya mukhe tenI vyAkhyA sAMbhaLavAnI mArI IcchA che, to Apa kRpA karI mane saMbhaLAvaze. vastusvarUpe vizeSa AnaMdita thaIne kahyuM, he tattva premI pravAsI, sAvadhAna thaIne e tAtvika kavitAne bhAvArtha sAMbhaLa - "vicakSaNa cetana purUSa (jIva) kahe che ke, huM sarvadA ekapaNe rahuM chuM, huM hamezAM cetane rasavaDe bharapUra chuM. mAre ke bIjAne AdhAra nathI, huM mArA pitAnA AdhArathI rahuM chuM. je A vividha jAtanA mehane prapaMca che, te mAruM svarUpa nathI. A bhramarUpa kUpake che, te mArU ravarUpa nathI, je zuddha cetanAne samudra che, te mAruM rUpa che." jyAre jIvane potAnA svarUpanuM jJAna thAya che, tyAre te upara pramANe vicAra kare che ane te vakhate tenI mane vRtti ghaNIja UMcA prakAranI thAya che. jJAtA jIvane pitAnuM svarUpa jANyA pachI kevI avasthA thAya che? tenuM AgamamAM sAruM varNana kareluM che. jene sAra A pramANe che. jyAre jIvane tattvanI pratIti thAya che tyAre te pitAnA jJAnAdika guNamAM ane bIjAne dravya guNa ke jemAM gati, sthiti, avagAha, vartana ane varNAdika--e sarvanI pratIti rahelI che, te sAthe jJAna, darzana ane cAritra-e traNa guNane viSe te pariNamI rahe che. nirmaLa tattvane viveka AvyAthI te vizrAMta thaI sthiratA pAme che. ane te sthiratAne laine te potAnA sahaja svabhAvane jodhI le che. te vakhate AtmasvarUpa artharUpa purUSArthanuM grahaNa karato te jIva sahaja svabhAvamAM Ave che ane tethI rAgadveSa moharUpI vibhAva ke je tenAmAM anAdi
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 36 ) kALanA rahelA che, te tatkALa dUra thaI jAya che. IMTAnI bhaThThImAM gALelA suvarNanI jema zuddha cetana rUpe prakAzarUpa thai jAya che. eTale pAta nimaLa sva priyamusAphara, te Upara eka naTInuM dRSTAMta samajavA jevuM che. jema kAI nAcanArI strI vastrAbharaNathI suzAbhita thai ADA paDadA rAkhI raMgabhUmi Upara AvI UbhI rahe, paNa jyAMsudhI te aMtarapaDha dUra karyuM." na heAya, tyAMsudhI te leAkeAnA jovAmAM AvatI nathI. paNa jyAre te aMtarapaTa dUra kare eTale te lokeAnA jovAmAM Ave che ane tenA 'zarIranuM tathA vastrabhaNanu sAda joi lokonA mana rajana thAya che, tevI rIte A jJAnanA sAgara AtmA ADA mithyAtya rUpa paDadAmAM chupI rIte rahelA che, te mithyAtva rUpa graMthinA paDadA jyAre dUra thaI jAya che, tyAre te AtmAnu' zuddha svarUpa pragaTa thAya che. je svarUpa jJAnarUpa sAgarathI bharapUra che. tenAthI te A traNa lAne bharI rahyA che ane te traNe loka tene viSe bhAsI rahyA che. vastusvarUpanA mukhathI A vyAkhyAna sAMbhaLI pravAsI atyaMta prasanna thaI gayA. tenA hRdayamAM ane romeroma tAttvika harSa vyApI rahyA. A anAdi vidha ane temAM rahelA jaDa cetana paDhAryA tenI divya tathA tAttvika STi AgaLa khullI rIte dekhAvA lAgyA. pachI te pravAsIe vastusvarUpanA caraNamAM vaMdanA karI ane ajaLa joDI tenI stuti karI. te pravAsI tAttvika premamAM magna thai ajaLa joDI ubhA rahyA ane te vakhate dvivya tejane dhAraNa karanAra vastusvarUpa sukhathI
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 39 ) jya dhvani karatuM tyAMthI AgaLa cAlatuM thayuM. jyAM sudhI te dRSTigocara thayuM, tyAMsudhI jene pravAsI animeSa dRSTie tenuM avelekana karate ubhe rahyA. vastusvarUpa adazya thayA pachI jana musAphara AgaLa cAlya tyAM eka suMdara daravAjo jovAmAM Avyo. tenI pAse najIka AvatAM nIce pramANe eka stutimaya kAvya sAMbhaLavAmAM AvyuM: sA . nArI heTa TUri lo rikSA pavitra rara, jAke teja Age saba tejavaMta ruke haiN| jAko rUpa nIrakhI cakita mahA rUpavaMta, jAkI vapuvAsasoM suvAsa aura buke haiN| jAkI divya. dhunI sunI zravanako sukha hota, jAke tana baccana aneka Ai DhuMke hai / tei jinarAja jAke kahe vivahAra guna, nihacai nirakhI zupha cetanasoM cuke hai // 1 // " A stuti kAvya sAMbhaLI pravAsIne AtmA bhaktibhAva nAthI bharapUra thaI gaye. kSaNavAra pachI te ja dizAmAMthI nIce pramANe tenI vyAkhyA sAMbhaLavAmAM AvI,
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenA dehanI kAMti evI prasarI rahI che ke jethI daze dizA pavitra thaI jAya che; bhAyamAna thaI jAya che jenA teja AgaLa bIjA sarva teja maMda thaI jAya chejenAM suMdara rUpane joI mahA rUpavaMta paMca anuttaravAsI devatA paNa cakti thaI jAya che jenA zarIranI suvAsathI bIjI sugaMdhI vastuo lukI jAya che, jene divya dhvani sAMbhaLI zravaNane sukha thAya che ane jene zarIramAM aneka zubha lakSaNe AvI rahelAM che, evA zrI jinarAja deva che. e prabhunA guNe azuddha vyavahAranayane Azraya laIne kahelA che, paNa nizcayanayathI e kahelA sarva guNa sarva zuddha cetananI bhinnatA darzAve che. A pramANe vyAkhyAna thaI rahyA pachI te vani zAMta thaI ga, musAphare te dhvaninI zedha karavA lAge, paNa tenI zodha thai zakI nahIM. te sAnaMdAzcarya thai vicAra karatA hatA, tyAM nIce pramANe bIjuM stutikAvya tenA sAMbhaLavAmAM AvyuH tevaiyA. " jAma bAlapano tarunapano vRchapano nAhi, Ayu parajata mahArUpa mahAbana hai| binA hi janata jAke tanameM aneka guna, atisai virAjamAna kAyA niramala hai| jaise vinu pavana samudra avicalarUpa, taise jAko mana aru Asana acana hai| aisoM jinarAja jayavaMta hAna jagatameM, nAnI zuti ati re . . ? |
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 33 ). karyo; A AyakhapuTajI mahArAja ghaNAja prabhAvika thayA che; temaNe bharUcamAM buddhanI pratimAne maMtrathI namAvelI che, je Aje paNa adha namelI che, tathA nigraMthanamitanA nAmathI prasiddha che. - vRddhavAdIjI siddhasena divAkara tathA vikama rAjA, vidyAdhara gacchamAM skaMdilAcAryanA ziSya vRddhavAdIo thayA; te samayamAM ujajayanI nagarImAM vikrama rAjA rAjya karatA hatA. tenI sabhAmAM devaRSi nAmane maMtrI hatA, tenI daivasikA nAmanI strIthI siddhasena divAkarane janma tho te; te bahu vidvAna tathA paNa abhimAnI hatuM. eka vakhate teNe vRddhavAdInI ghaNI kIrti sAMbhaLI tethI tene jItavA mATe te bharUca tarapha cAlyo; tyAM mArgamAM vanamAMja vRddhavAdIjI tene maLyA, tyAre siddhasene tyAMja vAda karavAnuM kahevAthI vRddhavAdIjIe kahyuM ke, ahiM vanamAM ApaNuM hArachatane sAkSI keNa rahe ? tyAre siddhasene kahyuM ke, A gAyo carAvanArA govALIA ApaNuM sAkSI thaze; ane teo hArajItanI parIkSA karaze pachI tyAM vRddhavAdIoe avasara vicArIne je bAbatane gevALIA samajI zake, tathA temane je priya lAge, evo eka gara nAcatAM nAcatAM gAyo, tethI gevALIA khuzI thayA; siddhasene te nyAyayukta saMskRta bhASAmAM ADaMbarathI pitAnA pakSanuM maMDana karavA mAMDyuM, paraMtu govALIAone temAM kaMI samajaNa nahIM paDavAthI teoe kahyuM ke, A vRddhavAdIjI sarvajJa che, ane te jItyA che. AthI siddhasene hAtha joDI vRddhavAdIone kahyuM ke, huM hAryo, mATe mArI pratijJA mujaba mane Apano ziSya kare ? pachI vRddhavAdIe vikrama rAjAnI sabhAsamakSa paNa dharmacarcAmAM tene jItIne potAnA ziSya karyo, tathA temanuM kumudacaMdra nAma rAkhyuM; tathA AcArya paddhI samaye temanuM nAma siddhasenadivAkara rAkhyuM. pachI vRddhavAdIjI anya jagAe vihAra karI gayA, tathA siddhasenadivAkara ujajayanImAM rahyA; eka vakhate vikrama rAjA hAthI para besI zaheramAM pharatA hatA, te vakhate sanmukha siddhasenajIne AvatA joIne rAjAe temanI parIkSA mATe manathI ja namaskAra karyo; ane tethI siddhasenajIe paNa temane moTA svarathI dharmalAbha Apyo. tyAre rAjAe pUchayuM ke, namaskAra karyA vinA Ape mane kema dharmalAbha Ape ? tyAre siddhasenAe kahyuM ke tamoe
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 34 ) ' mane manathI namaskAra karyA che, jethI me tamAne dharmalAbha Apyo che; te sAMbhaLI rAjAe hAthIparathI utarI temane vakta karyuM, ane eka kroDa mAhArA ApavA mAMDI, paraMtu siddhasena e nispRhipaNAthI te na lIdhI tethI sadhe ekaThA thai te dravya jina madirAnA jarNoddhAramAM khasyuM. pAchaLa siddhasenajIe pAtAnI vidyAkaLAthI vikrama rAjAne khuzI karIne jaina dha karyeA. tethI rAjAe ekAra nagaramAM eka vizALa jainamaMdira ' baMdhAvyuM pachI. siddhasena e mahAkALezvaramAM rahelI zrI pArzvanAthyanI dRttine kalyANa maMdira stotra racIne pragaTa karI. keTalAka samaya gayA bAda rAjAnA mAna vagerethI siddhasenajI zithilAcArI thaI gayA; te bAbatanI vRdvavAdI. ane khabara paDavAthI teNe tyAM AvI yuktithI pratithyAdhine temane ziztiAcArathI mukta karyAM. eka samaye sidghasenajI cittAgaDhamAM gayA, tyAM eka prAcIna jainamaMdiramAM temaNe eka vizALa staMbha AyA; tapAsa karatAM mAluma paDayuM ke, te staMbhamAM pUrvanA mahAna AcAyue camatkArI vidyAnAM pustakA rAkhIne tene vamaya AdhiothI baMdha karelA che; tevA khabara maLavAthI temae keTalIka auSadhionA prayAgathI te staMbhane khAlI temAMthI eka pAnu kahADI vAMcyuM, te temAM sArUMpIvidyA tathA suvarNasiddhividyA Ii; khI pAnu kahADavA jatAM te staMbha ekadama baMdha thaI gayA; ane evI adRzya vANI thaI ke, khInna pAnAM tamAre vAMcavAM nahIM; tethI te banne vidyAe leIne temaNe tyAMthI vihAra karyAM. evI rIte aneka prakArathI jaina dharmanI prabhAvanA karIne A mahAnR AcArya zrI sidgharmena divAkaccha lagabhaga vikrama saMvata 30 mAM dakSiNamAM AvelA pratiSThAnapuramAM vage padhAryAM... pAilisTara mahAvIra saMvata 467 sarayU ane gaMgA nadInA pradezamAM kAzalA nagarImAM phulla nAme eka ze dhasatA hatA, tene pratimA nAmanI strI hatI; teNIe putra mATe vaizyA devInI sevA karavAthI teNIe pratyakSa thaI kahyuM ke, nAgara nAmanA jainA cAya nA caraNodakanu ne tu pAna karIza, teA tane putra thaze. pachI teNIe tema karavAthI teNIne daza putrA thayA; temAMthI pahelA putra teNIe te AyA
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 35 ) ryajI mahArAjane A; AcAryajIe tene yogya jaNa tenuM pAdaliptasUri * nAma pADIne pitAnI pATe sthApyA; anukrame A pAdaliptasUri AkAzagAmI Adika camatkArika vidyAomAM pAragAmI thayA. temanA nAmanA smaraNa mATe limapura (pALItANA) nI sthApanA thaI che. chevaTe te zajjayapara nAgAna sahita anazana karIne svarge padhAryA. nAgArjuna sirASTra dezamAM AvelI DhaMkA nAmanI nagarImAM saMgrAma nAme eka kSatrIya rahete hatA; tenI suvratA nAmanI strInI kukSie A nAgArjunano janma thaye hate; te yogasAdhana tathA rasAyana vidyAmAM paNa kuzaLa thaya; eka vakhate tyAM AkAzagAmI vidyAnA pAraMgAmI zrI pAdaliptasUrijI padhAryA tyAre nAgArjunane temanI pAsethI AkAzagAminI vidyA meLavavAnI icchA thavAthI temanI mitrAI mATe teNe potAnA eka ziSya sAthe suvarNarasanuM pAtra pAdana liptarijIne kahyuM, paraMtu te nispRhI AcAryajIe te rasane pheMkI de te pAtra pheDI nAkhyuM, tathA tene badale eka kAcanA vAsaNamAM pitAnuM mUtra bharIne te pAtra nAgArjunane bheTa tarIke kahyuM; nAgArjune te mUtra suMghIne kodhathI jamIna para pheMkI dIdhuM; evAmAM te mUtravALI jamInapara keIe agni saLagAvyo, jethI teTalI jamIna suvarNamaya thaI gaI. te joI nAgArjune Azcarya pAmIne vicAryuM ke, aho! A te kaIka mahAlabdhivAna che, ke jemanA maLamUtrathI paNa suvarNa thAya che, ane huM te ghaNAM kaSTathI aneka prakAranI auSadhionuM mardana karuM chuM tyAre ja suvarNa thAya che, mATe teja gurUne mAre sevavA, ke jethI AgaLa jatAM mane AkAzagAminI vidyA paNa prApta thaze. ema vicArI te AcAryajI mahArAja pAse AvI kahevA lAgyo ke, he bhagavan! huM te hamezAM Apa sAhebanIja sevA karIza. ema kahI te hamezAM AcArya mahArAjanA caraNa kSAlana AdikanI kriyA karavA lAgyo pAdaliptasUri paNa hamezAM pitAnI AkAzagAminI vidyAthI eka muhUrtavAramAM pAMce tIrthanI yAtrA karatA hatA; tathA jyAre te pAchA padhAratA tyAre nAgArjune paNa temanA caraNene joIne temAMnI aupadhione hamezAM sudhI tathA cAkhI jete ema hamezAM karIne teNe
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 39 ) temAMnI ekasAne sAta ASadhine te zeAdhI kuhADI tathA te Adhi meLavIne tenA page lepa karIne te AkAzamAM uDavAnA prayatna karavA lAgyA; paraMtu tethI to phakta kukaDAnI peThe thoDe uMce uDIne te pAcho nIce paDavA lAgyA ane tenA ghuMTaNa vigere chelAvavAthI tene bInna munioe karyuM ke huM nAgArjuna ! gurUgama vinA AkAza gamana thAya nahIM; pachI nAgArjuna vinaya pUrvaka gurU mahArAjane vinaMtI karavAthI pAdaliptasUrijIe paNa kahyuM ke, huM nAgArjuna ! teM tuM jaina dharmane aMgIkAra kare, to huM tane te AkAzagAminI vidyA ApuM pachI nAgArjune te kabula karavAthI AcAryajI mahArAje kazu ke, huM nAgArjuna! jo tu te sarva; auSadhione sADi cAkhAnA dhANamAM pIzIne lepa karIza to tuM paNa AkAzamAM uDIza. pachI tema karavAthI nAgArjune paNa te vidyA siddha thaI pachI te kRtajJa nAgArjunane tyAMthI zatru Mjayapura jaI tyAMnI taLeTImAM pAdaliptasUrijInA smaraNa mATe pAlipta (pALItANA) nAmanuM nagara vasAvyuM; tathA zatrujayapara teNe zrI vIraprabhunuM jinamaMdira baMdhAvyuM; ane temAM pAdaliptasUrijInI mUrtine paNa sthApana karI tyAdi karIne te siddha nAgAjune jaina zAsananI zreNI unnati karelI che, Dis
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ * Pja * * S S SI prakaraNa 6 ThuM vikrama saMvata 1 thI 130 sudhI. (zrI svAmI, AryasamitajI, vasenAcArya, jAvaDa zAhane uddhAra, AryarakSitasUri, durbalikA puSpamitrasUri), zrI vajasvAmI. zrI siMhagirijI mahArAjanI pATe zrI vajanavAmI che, temanuM vRttAMta nIce mujaba che - 'avaMtI dezamAM AvelA tuMbavana nAme gAmamAM dhana nAme eka zeDa vasate hato; tene dhanagiri nAme eka putra hatuM, te bALapaNathI ja vairAgyavAna hate; paraMtu pitAnA AgrahathI sunaMdA nAmanI kanyA sAthe teNe lagna karyA keTaleka samaye teNIne garbha rahyA, tyAre dhanagirijIe te turata tyAMthI nikaLIne zrI siMhagirijI mahArAja pAse dIkSA lIdhI. nava mAsa vItyA bAda sunaMdAe eka mahAtejasvI putrane janma Apo; jamyA pachI turataja te putrane jAtismaraNa jJAna thayuM, tathA tenuM vaja evuM nAma rAkhavAmAM AvyuM; eka vakhate gharamAM pitAnA pitAe dIkSA lIdhI che, evI vAta sAMbhaLI, tethI teNe evo nizcaya karyo ke, mAre paNa jarUra dIkSA laI A manuSya janmane saphaLa karo; pachI teNe vicAryuM ke, jo huM ghaNuM ja rahyA karIza, te mArI mAtA kaMTALe pAmIne mane choDI deze; evA vicArathI teNe atyaMta rUdana hamezAM karavA mAMDyuM; kAIpaNa upAyathI te raDato baMdha
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAya nahIM re sunaMdAnA bhAI- AryasamitajIe paNa siMhagirijI mahArAja pArTImAM lIdhI hatI; evAmAM eka vakhate siMhagirijI mahArAja dhanagirijI Adika-parivAra sahita tyAM padhAryA tyAre Aryasamitie gurU mahArAjane vinaMtI karI ke, jo ApanI AjJA hoya te A gAmamAM, amArA saMsAra pakSanAM sagAMo rahe che, temane vaMdAvA mATe jaIe, tyAre gurU mahArAje jJAnanA baLathI jANIne teone kahyuM ke, Aje tamane kaMIka uttama vastune lAbha thaze; mATe tamane je kaMI sacitta athavA acitta lAbha thAya, te tamAre mArI AjJAthI grahaNa karI levo; pachI dhanagirijI vagere jayAre sunadAne ghera AvyA tyAre paDozaNe jaI sunaMdAne kahyuM ke, A dhanagirijI AvyA che, mATe temane A putra ke je tane bahuraMjADe che te ApI de? te sAMbhaLI kaMTALI gayelI sunaMdAe turata putrane hAthamAM laIdhanagirijIne kahyuM ke, A tamAro putra Akho divasa raDI raDIne mane herAna kare che, tethI huM kaMTALI gaI chuM, mArAthI te sacavAta nathI, mATe tamo leI jAo, te huM te duHkhathI chUTuM. te sAMbhaLI dhanagirijIe kahyuM ke; tuM jo A putra amane ApIza to pAchaLathI tane 5 stAvo thaze, ane ame te leI jazuM, paNa pAchaLathI tene pAcho maLaze nahIM. e kahyA chatAM paNa kaMTALelI sunaMdAe te tene ApI devAno Agraha karyo AthI keTalAka pADozIone sAkSI rAkhIne te putrane dhanagirijIe pitAnI jhoLImAM lIdhe; ane tene laIne gurU pAse AvyA te samaye guru mahArAje te putrane vadhAre bhAravALe jANIne tenuM vaja evuM nAma kAyama rAkhIne tenuM piSaNa thavA mATe tene sAdhavIone saeN che. sAdhavIoe tene pipavA mATe uttama zrAvikAone se , zrAvikAo paNa tene ghaNI cAhanAthI piSavA lAgI, anukame zrIvAsvAmIne mahAtejasvI tathA pavAna ane sunaMdA te zrAvikAone kahevA lAgI ke te mAro putra che, mATe mane Ape tyAre zrAvikAoe kahyuM ke, ame te vAta jANatA nathI, amAre tyAM te guru mahArAje thApaNuM tarike rAkhela che; paraMtu jyAre teNue ghaNI haTha lIdhI tyAre te zrAvikAoe kahyuM ke : tuM amAre ghera AvIne sukhethI tene ramADa, tathA dhavarAva; pachI sunaMdA hamezAM tema karavA lAgI.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9 ) A samitAcAya . acaLapura dezamAM kanyA ane pUrNA nAmanI be nadIonI vaccenA pradezamAM keTalAka tApasA vasatA hatA; temAM pAda lepa jANanArA eka. tApasa hatA, je page lepa karIne jaLa upara paNa sthaLanI peThe cAlatA hatA; te * joI Azcarya pAmelA jaina leAkAnI te hAMsI karatA ke, tamArA dharmamAM amArA dharma jevA kAI prabhAvika puchyA nathI. eka vakhate vajrasvAminA mAmA AryasamitajI tyAM padhAryA, temane zrAvakAe te vRtAMta kahyuM. tyAre A cAryajIe kahyuM ke, te ASadhinA lepa karI jaLapara cAle che, temAM kaMI paNa daivika prayoga nathI; tenI jo tamAre khAtarI karavI hAya ! tene bheAjana mATe meAlAvI tenA paga khUba dhasIne dhoI nAMkho, jethI lepa utarI javAthI te jaLapara cAlI zakaro nahIM. pachI zrAvakAe ghaNAja vinayathI tene bheAja jana mATe ghera lAvI, tenA paga evA ghasIne dhAyA ke, teparanA lepanA dha paNa rahyA nahIM; AthI te tApasane eTalA te kheda thayA ke tene te bheAjana paNa khIlakula bhAkhyuM nahIM; pachI teNe jANyuM ke, kadAca jo thoDA ghaNA lepa hajI pagapara rahyA haze te| sukhethI nadI utarI jaiza. ema vicArI te nadI kinAre AvyA; tyAM kutUla levAnI IcchAthI dhaNA loko ekaThA thayA. pachI jevA te tApasa nadImAM cAlavA lAgyo, teveAja kinArAparaja kamaMDalunI peThe jIDavA lAgyA te naMi lokoe tenI ThaMga vidyA naNIne tene ghaNAja dhikakAryAM. evAmAM tyAM A samitajI mahArAja paNa AvI pahoMcyA; tathA jaina zAsa nanI unnatti mATe temaNe nadI kinAre AvI maMtra japI kahyuM ke, he putrI! amAre bIje kAMThe javu che; te vacananI sAthe te nadInA banne tIrA ekamAMthaI gayAM, jethI AcAya . mahArAja parivArahita sAme kinAre AvyA. zrI samitajInA evA prabhAva joI ne te sarva tApasAe mithyAtva tajIne temanI pAse dIkSA lIdhI, ane te tApasamuni tathA temanA vaMzane zrAddIpavA sInA nAmathI zAstramAM prasidhdha thayA. 1 have ahIM vajrasvAmI jayAre traNa varSanA thayA, tyAre dhanagirijI Adika vihAra karatA pAchA tyAM AvyA, sunadAe prathamathI vicAra karyo hato ke, jyAre dhanagirijI ahIM Avaze, tyAre temane kahIne huM mAreA putra pAchA laiza. tethI dhanagijIne AvelA jANIne temanI pAse AvI potAnA
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ putranI mAgaNI karI; tyAre dhanagirijIe kahyuM are ! bheLI! amArA bhAgya vinA teM tArI meLe ja te putra Ape che, te have vamelAM bhejananI peThe tene tuM pAcho levAnI zAmATe IcchA kare che? lokoe sunaMdA para dayA AvavAthI kahyuM ke, A bAbatane nyAya te rAja karI zake. pachI sunaMdA . lake sahita rAjA pAse gaI ane dhanagirijI paNa saMgha sahita tyAM gayA. nya rAjAe banne pakSanI vAta sAMbhaLIne kahyuM ke, jenA belAvavAthI A bALaka pAse jAya tene te svAdhIna karavo. tyAre prathama sunaMdAe bhAtabhAtanAM ramakaDAM, mevA, mIThAI Adika dekhADIne te bAkaLane bolAvyo, paraMtu vAsvAmI te jati smaraNa jJAnavALA hatA, tethI bilakUla teNInI pAse gayA nahIM. temaNe vicAryuM ke, jo ke mAtAnA upakArane badale to keIpaNa rIte vALI zakAya tema nathI, paraMtu A samaye jo huM mAtA para dayA lAvIne saMghanI upekSA karIza, te zAsananI helanA thaze, tema mAro saMsAra vRddhi thaze; ane A mArI puNyazALI mAtA te thoDo vakhata duHkha sahana karI chevaTe dIkSA leze. pachI dhanagirijIe vajIsvAmijIne kahyuM ke, he vaja! jo tamAre dIkSA levAnI IcchA hoya te tame A dharmadhvaja rU5 rajoharaNane grahaNa kare? te sAMbhaLatAM ja vajasvAmIe rajoharaNa laIne nRtya karavA mAMDyuM; ane turata te dhanagirijInA beLAmAM jaI beThA. pachI sunaMdAe paNa vairAgya pAmI dIkSA lIdhI. svAmI bALapaNamAM ja agyAre aMge zIkhI gayA; eka vakhate vajasvAminA mitra jaMbhaka devoe temanuM satva joIne khuzI thaI 'kriya labdhinI tathA AkAzagAminI vidyA ApI. pachI temaNe zrIbhadra guptAcAryajI pAsethI daza pUrvone abhyAsa karyo; keTalAka samaya pachI siMhagirijI mahArAja temane potAnI pATe sthApIne svarga gayA. have pATalIputra nagaramAM dhana nAmanA eka dhanADhaya zeThanI rukimaNI nAme mahA svarUpavAna putrI hatI. eka vakhate teNIe keTalIka sAdhvIonA mukhathI vajIsvAmIjInI ghaNI ja prazaMsA sAMbhaLI; tethI te mugdhAe evI pratijJA karI ke, mAre vajasvamIjIne ja paraNavuM. tyAre te sAdhvIoe tene kahyuM ke, are rukimaNI! vajasvAmIjIe te dIkSA lIdhI che. tamAre kimaNIe kahyuM ke jo ema che te huM paNa dIkSA laIza. evAmAM svAmIjI paNa vihAra karatA tyAM AvyA. tyAre putrInA AgrahathI kimaNune pitA rukimaNune tathA Dogame sonA maherane sAthe laIne jAmIjI pAse Avyo ane kahyuM ke,
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 41 ). A mArI putrI haTha laIne beThelI che, mATe tene Apa paraNe. ane A keDe senA mehere paNa A5 grahaNa kare. tyAre vAsvAmIjIe jarA hasIne kahyuM ke, A saMsAranA viSayo to jhera samAna che, mATe je tamArI putrIne mArA para sneha hoya, to te paNa mArI peThe dIkSA ja grahaNa ; evI rIte pratibodhavAthI rUkmiNIe paNa vairAgyathI dIkSA lIdhI. .vAmAM te dezamAM bhayaMkara dukALa paDavAthI lake dhAnya vinA ghaNuM herAna vavA lAgyA; te vakhate saMdhe ekaThA thaI vajesvAmijIne vinaMti karavAthI temaNe eka moTo pATa taiyAra karAvI te para saMghane besADI AkAzamAge bIjA sthaLamAM purI nAmanI nagarImAM laI gayA; kemake tyAM sukALa hato. have te nagarano rAjA baudhadhama hato; tethI jainadharmapara haeNpa rAkhato hato; eka vakhate paryuSaNamAM teNe jaina lokone puchapa ApavA baMdha karAvyAM; tyAre jinapUjA mATe puSpA nahIM maLavAthI, saMdhanI vinaMti sAMbhaLIne vAsvAmIjI AkAzagAminI vidyAthI padma sarovara pratye gayA; tathA tyAM lakSmI devI pAsethI sahastra pAMkhaDIovALAM kamaLe ane bIjAM puSpo lAvyA; temane A prabhAva joIne tyAM rAjA paNa prajAsahita jainadharma thayo. eka vakhate vajIsvAmijIne lemana vikAra thavAthI suMThane eka TukaDo zrAvakane gherathI magAvyo; tathA vicAryuM ke, AhAra pANI karyA bAda huM te vAparIza; ema vicArI temaNe te TukaDe pitAnA kAnapara rAkhI melyA. AhAra pANI lIdhA bAda vismaraNa thavAthI te TukaDe kAnaparaja rahI gayo; saMdhyA samaye pratikramaNa karatI veLAe muhapattithI aMganuM paDilehaNa karatAM te TukaDe nIce paDyo; tyAre yAda AvavAthI temane ghaNe pazcAttApa thayo ke, are! A saMyamAvasthAmAM mane pramAda Avyo! mATe mAruM saMyama kalaMkavALuM thayuM, mATe have jIvavuM vRthA che; ema nizvaya karI potAnA ziSya vrajasenarijIne potAnI pATe sthApI kahyuM ke, AjathI bAra varSone dukALa paDaze; tathA jyAre tamane lakSa mUlyanA bhAtamAMthI bhikSA maLaze, tene bIje divase sukALa thaze. ema kahI rathAvatta parvata para jaI tyAM anazana karI svarga padhAryo. vikrama saMvata. 114. ka kita . karI vajusenasUri, vikama saMvata 115. zrI vajasvAmInI pATe vajasenasUri thayA. temanA samayamAM dezamAM bAra vana bhayaMkara dukALa paDyo. eka vakhate vihAra karatA te sopAraka naga
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ ramAM padhAryA. te nagaramAM eka janadatta nAme mahAdhanADhya zrAvaka vasa hato, tene mahAguNavALI IzvarI nAme strI hatI. temanA gharamAM dravya te ghaNuM hatuM, paraMtu dukALanA sababathI dhAnya nahotuM, tethI teNIe pitAnA kuTuMbane kahyuM ke, have vadhAre dhAnya na hovAthI Aje to ApaNe e viSamizrita bhaMjana karavuM, tathA paMcaparameSTInuM dhyAna dharIne samAdhipUrva mRtyunuM AlaMbana levuM. kuTuMbe paNa te vAta mAnya rAkhyAthI teNIe eka lAkha sainA mehAronI kIMmatanA cekhA rAMdhyA; tathA temAM viSa bheLavavAnI taiyArI kare che, teTalAmAM zrIvajIenasarijI gecarI mATe tyAM AvyA. temane joI IzvarIe ghaNAja bhAvathI te bhAta vorAvIne pitAnuM lakSamUlya pAnuM saghaLuM svarUpa kahI batAvyuM, tyAre AcAryajI mahArAje kahyuM ke, huM bhAgyavatI ! have tame jarA paNa phikara karo nahIM; AvatI kAlathI sukALa thaze. te sAMbhaLI atyaMta khuzI thayelI te IzvarIe te divasa te eka kSaNanI piThe vyatIta karyo; prabhAta thatAM ja tyAM anAjano jaththo bharIne vaNajArAnI piTho AvavAthI sukALa thaze. pachI te jinadatta zeThe paNa pitAnuM dravya zubha mAge kharcane kuTuMba sahita zrIvAsenasUrijI pAse dIkSA lIdhI. Arya rakSitajI tathA dubaLikApuSpavigere. jyAre dazapura nagaramAM udAyana rAjA rAjya karatA hatA, tyAre tyAMnA rahevAsI samadeva purohitanI strI rUdramAnI kukSie Arya rakSita tathA phalyuM rakSita nAmanA be putrane janma thayo hata; teo vedazAstra AdikamAM mahApAragAmI hatA; teomAMnA ArtharakSitajIe pATalI putramAM jaI upaniSad AdikAne ghaNe abhyAsa karyo tyAMthI pAchA AvI potAnI mAtAne jyAre temaNe namaskAra karyo, tyAre mAtA jainadhamAM hevAthI te vakhate sAmAnya yika vratamAM hatI; tethI teNIe temane te samaye AziSa ApI nahIM, tyAre AryarakSitajIe vicAryuM ke, je vidyAthI mArI mAtAne khuzI na upajI, te vidyAne paNa dhikkAra che! pachI sAmAyika saMpUrNa thayA bAda temanI mAtAe ArakSitajIne kahyuM ke he putra! A saMsAra vadhAranArI vidyAthI huM khuzI
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAuM nahIM, paraMtu hAlamAM ApaNuM selaDInA vADhamAM telIputra nAme AcArya padhAryA che, temanI pAse mekSa sukha ApanArA dRSTivAdane je tuM abhyAsa kare, to khuzI thAuM; te sAMbhaLIne te tasalIputra AcArya pAse gayA, tathA dIkSA laI pUrvene abhyAsa karavA lAgyA; tathA bAkIne abhyAsa temaNe vajasvAmIjI pAse karyo; evI rIte temaNe sADA nava pUrvene abhyAsa karyo, chevaTe temanI mAtA rUmAe pitAnA putrane belAvavA mATe phazurakSitajIne mokalyA; paraMtu te phalyurakSite paNa Arya rakSitajIne pratibodha pAmIne dIkSA lIdhI. chevaTe AryazakSitajIe abhyAsathI kaMTALIne vajIsvAmIjIne kahyuM ke, he bhagavan! have huM vaLI bIjI vakhata AvIne bAkIne abhyAsa saMpUrNa karIza. tyAre svAmIe jJAnabaLathI jANyuM je have te mAruM AyuSya thaI che, mATe have A ArakSitajIne paNa ATalAMja pUrve AvaDaze; ema vicArI vajasvAmIjIe temane javAnI AjJA ApI. pachI AryarakSitajI mahArAja paNa vihAra karI dazapuramAM AvI pitAnI mAtAne maLyA; tathA pitAnA pitAjIne pratibodha ApIne dIkSA dIdhI; tathA temane zuddha saMyama dhArI banAvyA. have te ga7mAM dhRtapuSyamitra, vastrapuSpamitra tathA durbaLikApuSpamitra nAme traNa munirAje zAstranA pAragAmI hatA. ghatapuSpamitrane ghatanI labdhi hatI, vastrapuSpamitrane vastronI labdhi hatI; tathA durbaLikApuSpamitra ghI, dUdha Adika puSTa padArthonuM che ke ghaNuM bhajana karatAto paNa temane abhyAsamAM eTale badhA zrama hatuM, ke teo hamezAM dubabAja rahetA. vaLI te Arya rakSitajI mahArAjanA gacchamAM durbalikA puSpamitra vidhya, phalyurakSita, ane gechAmAhila e cAre mahA vidvAna munio hatA. ArakSitajI mahArAje AgAmI kALamAM manuSyanI ghaTatI buddhi jANIne te mATe zAstronA cAra anuge sthAya; aMga, upAMga, mULa graMtha tathA chedasutrone caraNakaraNanugamAM dAkhala karyA, uttarAdhyayanAdikene dharmakathAnuM begamAM dAkhala karyA, sUryapannati Adikene gaNitAnuyogamAM dAkhala karyA, tathA daSTivAdane dravyAnuyogamAM dAkhala karyo. ArakSitajI mahArAje potAnI
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 44 ). pATe dubaLikApuSpamitrajIne sthApyA; AthI gechAmAhilane IrSA thaI, ane tethI te gacchathI viparIta paNe vane sAtamA nicva tarIke prasiddha thayA. (vikrama saMvata 114.) zatruMjayane jAvaDazAhe karela tero uddhAra vikrama saMvata 118. zrI vajIsvAmInA vakhatamAM vikrama saMvata 108mAM jAvaDazAha nAmanA zeThe zrI zatruMjaya tIrthane terame uddhAra karyo; tathA tyAM mULa nAyakanI pratimAnI zrI vAsvAmIe pratiSThA karI. vikrama saMvata 125. karaMTa nagaramAM nAhaDa maMtrIe jinamaMdira baMdhAvyuM, tathA temAM janijagasUrie bibanI pratiSThA karI. vikrama saMvata 130. satyapuranA jinamaMdiramAM jagisRei jina binI pratiSThA karI. = = ka 'tArakIdAra II III za Ti||
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 7 muM. vikrama saMvata 131 zrI pa10. (digaMbaronI utpatti, zrI caMdrasUri, sAmaMtabhadrasUri, zrI vRddhadevasUri, zrI pradyotanAra, zrI mAnadeva,mAnatu gari, zrI vIrasara, zrI jayadeva, zrI devAnaMdasUri, mallavAdIAcArya, ADhAnA parAjaya, zilAditya rAjA, vallabhIpuranA bhaga,zatrujaya mAhAtmyanIracanA, vikramasira, narisa Mhasara,samudrasUri, mAnadevasUri devaThThIgaNI kSamAzramaNa, jaina siddhAMtAnuM pustakArUDha thavuM vigere.) digaMbarAnI utpatti. vikrama saMvata 199 zivabhUti athavA (sahasramalla) nAme eka mANasa rathavIra nAmanA nagaramAM rahetA hatA; ane te tyAMnA rAjAnI nAkarI karatA hatA. eka vakhate rAtrie kaMI kAraNasara tenI mAtAe tene pakeA devAthI te ghara cheDIne cAlatA thayA. tathA nAnA upAzrayamAM jaI tyAM rahelA A kRSNa nAmanA AcArya jI pAse teNe dIkSA lIdhI. eka vakhate tyAMnA rAjAe khuzI thaIne tene eka ratnakabala (kImatI zAla) ApI, tepara tene ghaNA meha lAgyA; tethI gurU mahArAje tene rUpA ApyA ke, AvI kImatI zAla mAhanuM kAraNa hAvAthI sAdhue rAkhavI na joIe; ema kahyA chatAM paNa teNe te zAla tajI nahIM; A zrI gurUmahArAje eka vakhate tenI gerahAjarI daramyAna te kIMmatI zAla phaDAvIne pheMkI devarAvI; AthI te sahasramallane gusso Avyo, ane te
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) gussAnA Avezama teNe gurUne kahyu ke, jo ema che, teA sAdhue khIlakula vastra rAkhavAM na joiye; evI rIte gurU sAthe kleza karIne te tyAMthI cAlatA yeA. te samaye tenI behena uttarA paNa tenI sAthe gaI; sahasramaLe nagna rahevAnA vicAra karyAM; ane te sAthe tenI behene paNa nagna rahevAnI icchA karI; paraMtu sahastramaLe vicAyu ke srInnati jo nagna raheze, te tethI ghaNA geraphAyadA thaze; ema vicArI teNe pAtAnI behenane kahyuM ke, strIjAtine kaMI mokSa maLatA nathI; pachI teNe peAtAnA digabaramatane phelAvA karavA mAMDayA evI rIte digaMbaramatanI utpatti mahAvIraprabhu pachI 6 09 varSa eTale vikrama saMvata 139 mAM thayelI che. ' zrI caMdrasUri caMdragacchanI sthApanA. zrI vajrasenasUrine pATe zrI cadrara thayA; temanA samayamAM kaeNATika gacchanu caMdragaccha nAma paDyuM. sAmaMtabhadrasUri, vanavAsI gacchanI sthApanA. zrI caMdrasUrinI pATe sAmatabhadrasUri thayA; te AcArya parama vairAgya vALA heAvAthI vanamAM vasatA, tethI gacchanu` karIne vanavAsI gaccha nAma paDayuM. zrI vRMdevAra, praghAtanasUri sAmatabhadra AcAryajInI pATe zrIdevasara thayA, tathA temanI pATe praghAtanasuri thayA. mAnadevasara. zrI pradyAtanasurinI pATe mAnadevara thayA, temanu vRttAMta evu che ke, saptazatI nAmanA dezamAM eka kATaka nAme gAma hatu, tyAM aMta maneAhara zrI mahAvIraprabhunuM maMdira hatuM. te madiramAM devacaMdra nAme eka mahAvidvAna
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ ciMtya jaa upAdhyAya vasatA hatA. eka dahADe zrI sarvadevasari tyAM padhAryA, ane devacaMdrajI upAyane caityavyavahArathI cheDAvIne yogya jANI temaNe tene ripada ApI devasUrinA nAmathI prasiddha karyA; te devasari mahArAja paNa pitAnI mATe protasUrine sthApIne anukrame anazana karI svarge padhAryA; have te na mAM eka jinadatta nAme dhanADhya zAhukAra vasatA hatA, tene dhAriNI nAme mapomika strI hatI. teone mAnadeva nAme atyaMta buddhivAna putra hite. ? mAnadeve vairAgyathI pradyAtarijI pAse pinAnI mAtApitAnI AjJA laI dIkSA lIdhI. chevaTe te mAnadeva muni agyAra aMge vigere -rogrAmAM pAraMgAmI thaI bahu mRta thayA pachI temane zregya jANane protanasurijIe potAnI pATe sthApyA; te mAnadevasUrijInA brahmacaryanA prabhAvathI jayA ane vijayA nAmanI be devIo temane vAMdavA mATe AvI; te samaye pAMca jinamaMdiravALI takSazilA nagarImAM marakIno upadrava thayA, tethI tyAM hajAro manu maraNa pAmavA lAgyA, tethI tyAMnA jinamaMdironI dhUna thatI aTakI gaI; ane sarva saMgha ciMtAtura thayo; ane vicAravA lAgyo ke, are ! A samaye sarva zAsanarakSaka devo paNa ApaNuM abhA gathI najare paDatA nathI. te samaye zAsanadevIe pratyakSa thaI saMghane kahyuM ke, mlecchanA vyaMtaroe sarva devIone Upadrava karyo che, mATe ame azakta thayA chIe; ane AjathI trIje varSe A nagarIne turaSka leke nAza karaze. te paNa saMghanA rakSaNa mATe huM tamane eka ilAja batAvuM chuM, te e che ke, nAMdela nAmanA zaheramAM hAlamAM mahAprabhAvika zrImAnadevasari birAje che, temane aMtre lAvIne teonA caraNodakathI tamArAM ghara dhAIne sApha karajo, jethI tamone upadrava thaze nahIM; vaLI te upadrava jevo zAMta thAya ke, tame saghaLA keI bIjA dezAvaramAM jaI rahejo; eTaluM kahI zAsanadevI aMtardhAna thayAM; have te saMdhe turata eka varadatta nAmanA zrAvakane vinaMtIpatra ApI AcAryajI pAse mokalyo; te vIradatta turata nAMdelamAM AvI AcAryajI pAse gayo, te vakhate jyA ane vijayA devIo paNa strIonuM rUpa karIne tyAM AcAryajI pAse ekAMtamAM beThelI hatI. te joI mugdha vIradatte vicAryuM ke are! A te zAsana devIe ApaNane ThagyA che; kemake AvA strIlolupI AcArya te phakta mane Avate jANIne phekaTa dhyAnane DALa dhAraNa kareluM lAge che. pachI jyAre AcAryajInuM dhyAna
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ) saMpUrNa thayuM, tyAre te vIradatta temanI pAse gayo, tathA avajJApUrvaka teNe AcAryajIne namaskAra karyo, tenI te ceSTAthI dhAtura thayelI devIoe tene adazya baMdhanothI bAMdhI tADanA karavA mAMDI; paNa AcAryajIe dayAthI tene choDAvyo, tyAre jayAdevIe te zrAvakane kahyuM ke, are adhara zrAvaka! dehadhArI cAritra sarakhA A zrImAnadevasUrinA mAhA ne tuM ja nathI? A samaye jo A AcArya mahArAje tArI dayA na karI hota, te mane to amoe kayAranAe yamane dvAra pahoMcADyo hata. are caMDALa!hatuM ke ahIM zAmATe Avelo che? te sAMbhaLI tharatharatA vIradatta hAtha joDIne kahyuM che. he mAtAo! Apa mane kSamA kare? mane ahIM takSazilAnA saMghe mokalAvyo che; kemake tyAM hAMla marakIne meTo upadrava cAle che; te zAMta karAvavA mATe saMghanI AjJAthI huM AcAryajI mahArAjane teDI javA mATe Avyo chuM. te sAMbhaLI vijayA devIe kahyuM ke, are duSTa! tArA jevA zAsananuM chidra jevAvALA jyAM zrAvake vase che, tyAM upadrava thAya temAM zI navAI che? vaLI tArA jevAja tyAM zrAvake haze, mATe huM AvA mahAna prabhAvaka AcAryajIne tyAM mokalI zakatI nathI. te sAMbhaLI AcAryajIe devIone kahyuM ke, saMghanI AjJA. ApaNe mastake caDAvavI lAyakaja che; mATe ApaNe ahIM rahIne paNa teone upadrava dUra karavo; ema vicArI temaNe laghu zAMtistava racIne te vIradattane ApyuM ane kahyuM ke, A stavanano pATha bhaNavAthI sarva upadrava naSTa thaze. pachI te vIradati takSazilAmAM jaIne sarva vRttAMta saMdhane nivedana karI te tetra temane svAdhIna karyuM, ane te stotranA pAThathI saMghane sarva upadrava naSTa thayo. chevaTe te upadrava naSTa thayA bAda saMdhanA loko te nagara choDIne jude jude sthAnake gayA; ane traNa varSo vItyAbAda te nagarIne turaSka lokoe nAza karyo. te nagarInA bhayarAomAM haju paNa pittaLa AdikanI jinamurtio che,ema vRddhavAda cAlyo Ave che. evI rIte thI mAnavarie raceluM zAMtistava haju paNa suda upadone nAza karanAruM prasiddha che. mAnatuMgari. zrImAnadevarijInI pATa para mAnatuMgasUri thayA; temanuM vRttAMta evuM che ke, vANurasI nagarImAM harSadeva nAme rAjA hatA, tyAM eka dhanadeva nAme brahma kSatriya jAtine eka zeTha raheto hato; tene mAnatuMga nAme eka mahAbuddhivAna
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 49 ) putra hatuM. teNe eka dahADe tyAMnA digaMbara sAdhu pAse dharma dezanA sAMbhaLIne vairAgyathI digaMbarI dIkSA lIdhI; ane temanuM mahAkatti nAma rAkhavAmAM AvyuM; eka dahADe temane vetAMbara matane mAnanArI temanI behene bhaktithI gocarI mATe nimaMtraNa karyuM, ane tethI te mahAkIrti temane ghera gayA; te vakhate temanA kamaMDalumAM keTalAka saMmUchama jaMtuone joI tenI bahene upadeza Apyo ke, vetAMbara munione AcAra ati uttama che; ane te AcArathI ja mokSa maLe che. have te vAta malakIrtijIne paNa dhyAnamAM utarI, ane tethI kaTaleka kALe tyAM padhArelA ajitasiMhasUrijInI pAse temaNe pharIne vetAMbarI jaina dIkSA lIdhI, tathA temanuM mAnatuMgari nAma rAkhavAmAM AvyuM. pachI temaNe gurU mukhathI keTalIka camatkArI vidyAone abhyAsa karyo. vaLI teja nagaramAM eka mahAvidvAna ane rAjAno mAnIta mayUra nAme brAhmaNa vasato hato, tene vidyA, rUpa tathA zAla Adika aneka guNovALI eka putrI hatI; te putrIne teNe tyAMnAja rahevAsI eka bANa nAmanA mahA vidvAnanI sAthe paraNAvI. eka dahADe teNIne pitAnA bhartAra sAthe kaleza thavAthI te rIsAI gaI ane te mATe teNIne teNInA pitA mayUre Thapako Ape che, tethI teNIo zrApa ApIne potAnA pitAne kuchI karyo; have bANane paNa IrSA AvavAthI teNe rAjAne kahyuM ke, pUrane te kuSTano roga thayo che, tethI tene sabhAmAM Avato baMdha karo. rAjAe paNa tema karyAthI mayare kheda pAmIne sUryanuM stutipUrvaka ArAdhana karyuM, tethI sUrya tenA rogane naSTa karyo; te joI rAjAne Azcarya thayuM, ane tethI teNe bANane kahyuM ke tuM paNa jo khare vidvAna he te mane kaMIke tevuM Azcarya batAva; pachI teNe paNa potAnA hAthapaga chedAvIne caMDInuM stutipUrvaka ArAdhana karI te hAthapage pAchA meLavyA; te joI rAja Azcarya pAmI kahevA lAgyuM ke, AjanA samayamAM brAhmaNo zivAya koI paNa pAse AvI camakArI vidyA nathI. te sAMbhaLI jainamaMtrIe rAjAne kahyuM ke, he svAmI ! ApaNuja nagaramAM, je mAnatuMgari nAmanA jaina zvetAMbara AcAryuM che, te paNa mahAprabhAvika che; pachI rAjAe zrI mAnatuMgarijIne bolAvIne pitAne kaMIka camatkAra batAvavA mATe vinaMti karI; ane tethI A AcAryajIe bhaktAmara nAmanuM cummALIza kAvALuM tetra racIne pitAnI cumALIza beDIo tenA prabhAvathI teDIne rAjAne vismita karyo. ane chevaTe rAjAne dharmopadeza ApIne jainI karyo. vaLI temaNe upadrane
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) haranAruM bhayahara tetra raceluM che. A prabhAvi moTA bhejarAjAne pratibodhyA hatA. AcAryajIe mALavAnA - zrI vIrasUri, vikrama saMvata 300 zrI mAnatuMgarinI pATe zrI vIrasUri thayA, temaNe nAgapuramAM vikrama saMvata traNamAM zrI naminAthajInA bibanI sthApanA karI che. zrI jayadevasUri, devAnaMdasUri. zrI vIrasUrijInI pATe zrI jayadevasUri thayA, tathA temanI pATe zrI devAnaMdasUri thayA. zrI malavAdI AcArya, zilAditya rAjA, tathA audhdhAne thayele parAjaya, valabhIpurane bhaga - vikrama saMvata 314 thI 375, - bhugukaccha nAmanA nagaramAM zrI jinAnaMda nAme eka zvetAMbarI AcArya vasatA hatA, tyAM AnaMda nAmanA eka bauddha vAdIe temane vitaMDAvAdathI jItavAthI te vallabhIpuramAM AvIne rahyA. tyAM durlabhadevI nAme eka temanIbehena rahetI hatI. teNune jitayazA, yakSa ane malla nAme traNa putro hatA. durlabhadevIe vairAgya thavAthI te traNa putro sahita jinAnaMdasUrijI pAse dIkSA lIdhI. pachI te sarve vyAkaraNAdi sarva zAstramAM pAraMgAmI thayA. have pUrve thayelA AcAyoe jJAnapravAda nAmanA pUrvamAMthI nayacakra nAmanuM zAstra guyuM hatuM, te nayacakra sivAya gurU mahArAje temane sarva zAstra bhaNavyAM. eka vakhate gurU mahArAjane koI kAraNathI bIje gAma javAnuM thayuM; tyAre temaNe vicAryuM ke, A mahAbuddhivAna malla kadAca tenA bAlyapaNAthI pAchaLathI jo A nayacakranuM pustaka vAMcaze, te upadrava thaze, ema vicArI temanI mAtAnI samakSa temaNe malane kahyuM ke, he vatsa! A pustaka tame kholIne vAMcazo nahIM, kemake tethI kadAca meTo upadrava thavAno saMbhava che; gurUne gayA bAda te bhale pitAnI mAtAnI najara cukAvIne te pustaka bolIne tene eka zloka vAMcyo; paNa eTalAmAM mRtadevatAe te pustaka tenI pAsethI khuMcavI levuM ; te joI mela te jhaMkhavANe paDI gayo,
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 11 ) ane tenI mAtAe tenuM kAraNa pUchayAthI teNe te vRttAMta nivedana karyuM. te sAMbhaLI tenI mAtA tathA saghaLA saMdha pustaka guma thavAthI bahu dilagIra thayAM; pachI te maLe zrutadevatAnuM parvatanI guDhDhAmAM rahI tapasyApU ka ArAdhana karavA mADyuM, pachI eka hADA tuSTamAna thayelI zrutadevatAe tenI parIkSA mATe adRzya hI tene pUchyuM ke, Aje te zAnu bhAjana karyuM che ? tyAre teNe kahyuM ke, vAlanuM. pachI cha mAsa bAda karIne te devatAe tene pUchyuM ke, zAnI sAthe ? tyAre mahAsmaraNazaktivALA teNe kahyu ke, goLa, ghItI sAthe. te sAMbhaLI zrutadevatAe pratyakSa thai tene kahyu ke, kaMika varadAna mAga. tyAre maLye kahyuM ke, te nayacakranuM pustaka mane pAchu Ape|, te sAMbhaLI zrutadevIe kyu ke, te graMtha pragaTa karavAthI dveSI devA upadrava kare tema che, mATe huM tane evuM varadAna ApuM hyu ke, te graMthanA phakta eNkaja zlAthI tane te graMthane sarva a dhyAnamAM Avaze; ema kahI te devI aMtardhyAna thai. pachI eka dahADa zrI jinAnaMdasUri tyAM padhAryAM, ane saMdhanI AjJAthI temaNe mane sUripada ApyuM; have tyAM chatayazAye pramANa graMtha racyA, tathA yajJe nimitta saMhitA banAvI. eka vakhate madhusUrie vRddha munie pAsethI sAMbhaLyuM ke, badhAe bhRgukacchamAM peAtAnA gurUnA tiraskAra karyA hatA; te sAMbhaLI te turata bharUcamAM AvyA, tathA tyAMnA sadhe temanuM ghaNuMja sanmAna karyuM; madhusarane tyAM AvelA jANIne bohrAcArya AnaMda atyaMta STi thyA. chevaTe tyAM rAjAtI sabhA samakSa malarie te aiAddAcAryanA parAjaya karyoH ane tethI zAsanadevIe tenApara puSpavRSTi karI. rAjAe paNa mallusarane maheAtsavapUrvaka vAdInuM birUda ApIne badhdhAne potAnA rAjyamAMthI kahADI melyA ; chevaTe zAkanA mAryA te Ana' nAmanA audvAcArya paNa tyAMja maraNa pAmyA; pachI te mavAdIsarae potAnA gurUne tyAM melAvyA, tathA sarva samakSa nayacakranuM vyAkhyAna karyuM; tema temaNe cAvIza hajAra zlokAnuM padmacaritra (jaina rAmAyaNa banAvyu.) vaLI temaNe dharmAttarAcArye karelA nyAyabiMdupara TIkA racI che. A malavAdI AcAya vikrama saMvata traNaso codamAM vidyamAna hatA.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( para ) zilAditya rAjA. gujarAtamAM be nAmanA nagaramAM devaditya nAme eka vedAMtI brAhmaNa vasate hatuM, tene subhaga nAme eka bALa vidhavA putrI hatI; teNIne kaIka gurUe sara nAmane maMtra Apyo hato; te maMtrathI kheMcAyelA sarve teNInI pAse AvI, te sAthe kAma vikArathI saMbhoga karyo ane tethI teNIne garbha rahyo; anukrame teNInA pitAne teNIne garbha saMbaMdhI vRttAMta jaNAvAthI te dilagira thayo, ane teNIne te kahevA lAgyo ke are duSTa! teM A nidA lAyaka zuM kArya karyuM? tyAre teNIe hAtha joDIne pitAne sUrya saMbaMdhI vRttAMta kahyuM; pachI te divAdiye teNIne vallabhIpuramAM mokalI ApI. tyAM teNIe eka putrane ane eka putrIne janma Ape; ema karatAM ATha varSo nikaLI gayAM; eka vakhate nizALamAM bhaNatAM teone nizALIAo sAthe kaleza thavAthI keIe tene nabApAnuM meNuM ApuM, tethI manamAM kheda lAvI ghera AvI te putre mAtAne pUchavAthI mAtAe saghaLuM vRttAMta kahyuM. te sAMbhaLI teNe jyAre ApaghAta karavAnI IcchA karI, tyAre sAkSAta sUryo AvI tene kahyuM ke, he vatsa huM tAre pitA chuM, ane tene je kaI parAbhava karaze, teno huM vinAza karIza; ema kahI tene eka kAMkare ApI kahyuM ke A kAMkare nAkhavAthI turata tArA zatrunuM mRtyu thaze. pachI te bALaka je je nizALIAe tene raMjADatA hatA, teone te kAMkarAthI tene mAryA chevaTe te vRttAMta vallabhIpuranA rAjAne mAluma paDavAthI krodhAyamAna thaI teNe tene sabhAmAM lAvyo ane kahyuM ke, are! duSya tuM bALakone kema mAre che. tyAre teNe kahyuM ke, eTaluM ja nahIM, paNa huM te rAjAne paNa mArI zakuM chuM. ema kahI teNe kAMkarI nAMkhI te rAjAne paNa mArI nAMkhyo; pachI bhaya pAmelA pradhAna AdikAe tenuM zilAditya nAma pADI, tene rAjagAdIe besADyo; te zilAditya rAjA prathama jainadharma hato, tathA teNe zatruMjaya tIrthano uddhAra karyo che. eka vakhate mahAtavAdI bauddhAcArya zilAdityane kahyuM ke, amArI sAthe tAMbare vivAda kare; je teo hare to teo dezapAra thAya ane jo ame hArIe te ame dezapAra thaI; pachI teo sAthe tAberone vAda thaze, temAM tAMbare hAravAthI te zilAditaya rAjA bauddhadhamAM thaye; tathA zatruMjayanuM tIrtha paNa bauddhane svAdhIna thayuM; A bAbatanI malyavAdIjIne khabara maLavAthI malavAdIe tyAM AvI karIne badhe sAthe vivAda
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 53 ) karI temane harAvyA; tethI karIne zilAditya rAjA jainadhamAM che, tathA zatruMjyanuM tIrtha paNa karIne pAchuM mane svAdhIna thayuM. pachI zilAditya rAjAnA AgrahathI dhanezvara sUrijIe zatruMjya mAyAbhyane graMtha racyo. vallabhI nagarIne bhaMga, vikrama saMvata 375. keTaloka samaya vityAbAda te vallabhI nagaramAM eka raMka nAme vyApArI thayo; tenI dukAne keIka kApaDI bhegI siddharasanuM eka tuMbaDuM visarI gayo; te siddharasanA sparzathI loTuM suvarNamaya thaI javAthI te vaNike pitAnuM makAna atyaMta suMdara banAvyuM. te raMka vyApArInI eka putrIne rAjAnI putrI sAthe mitrAI hatI. eka vakhate te raka vyApArInI putrI pAse rahelI najaDita kAMsakI te rAjaputrIe mAgI; paratuM te raMka vyApArIe ApI nahIM, tethI rAjAe te kAMsakI tenI pAsethI baLAtkAre khuMcavI lIdhI. AthI krodhAyamAna thayelA te raMka vyApArIe svecchanuM sainya bolAvIne te vallabhIpura nagarane nAza karAvyo; temAM te zilAditya rAjAnuM mRtyu thayuM; vikamari, narasiMhari samudrasUri. devAnaMdasUrinI pATe vikramasara thala, tathA temanI pArTanarasiMhari thayA, ane temanI pATe samusUri thayA. devaTTIgaNu kSamAzramaNa, jainazAnuM pustakArUDha thavuM vikrama saMvata 11A zrI devaTTIgaNI kSamAzramaNajI lAhityA nA tathA matAMtare dussagaNine ziSya hatA; temane vallabhIpuramAM rahIne sarva jaina siddhAMta pustakerUpe lakhAvyAM; temanA samayamAM phakta ekaja nuM jJAna hatuM; te valabhIpura
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ ranA khaMDere pAse hAlamAM vaLAnAme gAma vaseluM che, jemAM zrI vijyAnaMdarIzvarajInA parivAramAM prasiddha muni mahArAja zrI haMsavijayajInA upadezathI te paropakArI zrI devadrAkSamAzramaNajI mahArAjanI mUrti sthApana karavAmAM AvI che. pa . ko ::
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ arvAcIna samayane ItihAsa prakaraNa 8 muM. vikrama saMvata 185 thI 52 haribhadrasUri tathA siddhasUri. haribhadrasUri vikrama saMvata 185. A citrakuTa parvatanI pAse AvelA cittoDa gaDhamAM jyAre jitAri nAme rAjA rAjya karatA hatA, tyAre tyAM temane eka haribhadra nAme mahAvidvAna purohita brAhmaNa vasate hato; tene potAnI vidyAno eTalo te garva hatuM ke, teNe e niyama lIdho hato ke, keInuM bhaNeluM je huM na samajI zakuM te tene huM ziSya thaI jAuM. eka vakhate jyAre te jainonA eka upAzraya pAsethI jatuM hatuM, tyAre te upAzrayamAM eka yAkinI nAme sAdhvI eka gAthAno pATha karatI hatI; te gAthA nIce mujaba hatI - gAthA-cakkI pugaM haripaNatraM / paNagaM cakkINa kesavo cakkI // - sara vI savA kuvI nava rAta ? te gAthA sAMbhaLI haribhake Azcarya pAmI teNIne kahyuM ke, he mAtAjI, tamee A gAthAmAM bahu vAra karyuM che. tyAre teNue paNa yogya uttara Apyo ke, he putrate paikalika che; * cArAkya eTale bhInuM kacakacatuM. .. + gemamAlita eTale chANathI bhInuM lIpeluM pa-vacanenI cAturIvALu
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 ) evI rItanA teNInA caturAIvALA artha sAMbhaLI haribhadre vicAryuM ke, kharekhara A mahAcatura sAdhvIe mane vacana vivAdamAM paNa kyA che; tema A gAthAnA huM artha paNa samajI zakatA nathI. ema vicArI teNe te yAkinI sAdhvIne te gAthAnA artha pAtAne samajAvavA mATe kahyuM, tyAre te catura sAdhvIe kahyuM ke, huM pati jainanA AgamAnA artha amArA gurUnI anumati sivAya amArAthI tamAne samajAvI zakAya nahIM; ane tenA a tamAre jANavAnI te IcchA hoya to tamA A nadIka rahelA upAzrayamAM jA, tyAM amArA gurU che, te tamAne tenA artha samajAvaze. te sAMbhaLI haribhadrajI teA turata najadIka upAzrayamAM rahelA jinabhaTTa nAmanA AcAryajI pAse gayA. ane temane te gAthAneA artha samaLavavA mATe vinaMtI karI. tyAre jinabhadrasurijIe temane kahyuM ke, tamA ne jaina dIkSA grahaNa karA, tAja amArAthI tamAne tenA artha samajAvI zakAya. te sAMbhaLI haribhadrae turata sadhaLA saMdhanI samakSa sarva parigrahanA tyAga karI bhAvapUrvaka temanI pAse dIkSA lIdhI. pachI gurUe paNa temane te gAthAnA artha samAvI anukrame sarva zAstrAmAM pAragAmI karyAM. eka divase temaNe potAnA bhANejA sa ane paramaha'sane gurUnI AjJAthI dIkSA ApI ziSyA karyAM; ane temane paNa temaNe pramANu zAstrAdikamAM pAraMgAmI karyAM; eka dahADA te haMsa ane padmahase haribhadra mahArAjane vinaMti karI ke, amAne badhAnAM pramANa zAstra bhaNavAnI IcchA che, mATe e Apa AjJA ApA te amA temanA nagaramAM jaine temanI pAse abhyAsa karIye; te sAMbhaLI hirabhadrasUriye nimitta zAstra eka tene kahyuM ?, tamArA tyAM javAthI pariNAma bahu viparIta AvavAnA saMbhava lAge che; te sAMbhaLI ziSyAye vinayathI kahyuM ke, ApanA phakta nAmanA maMtrathI tyAM amAne kaMI paNa ApadA thaze nahIM; pachI te hasa ane paramahaMsa ane veSa badalIne tyAMthI badhAnA nagaramAM AvyA; ane tyAM temaNe temanA pramANa zAstronA abhyAsa karyAM; tyAM temanI bahu dayALu vRtti joine eka dahADo mahAcAryane zaMkA thaI ke, kharekhara A banne jevI che, ema vicArI teNe temanI parIkSA mATe upAzrayanI sIDI para eka jinapratimAnuM citra karAvyuM tema karavAnI te audvrAcAryanI evI matalaba jainI haze teA te para paga mukIne cAlaze nahIM. hatI ke, jo te pachI jyAre teA banne sIDIpara caDavA gayA, tyAre temanI dRSTie te pratimAnuM citra paDyuM; te joI temaNe vicAryuM ke, ApaNA mahAna
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 17 ) gurU haribhadrajIe AgamacathI sacavelI ApadA Aje ApaNA para kharekhara AvI paDI che, mATe have kadAca ahIM ja ApaNuM mRtyu thAya to paNa tethI DaravuM nahIM; ema vicArI teoe te jinapratimAnA citrapara khaDIthI traNa lITIonI janera karIne tene baiddhapratimA banAvI; ane tepara paga mukIne upara caDI gayA, te vAta gupata rahelA mANase baiddhAcAryane jaNAvavAthI turata te haMsa ane paramahaMsa ema bannene potAnA subhA mAraphate vadha karAvyA. anukrame te vAtanI haribhadrasarijhane khabara paDavAthI te boddhApara dha lAvIne eka temanI uSNa kaDA tayAra karAvI; ane temAM te bauddhAcAryane tenA dase gumALIza ziSyo sahita hemavA mATe temaNe pitAnI maMtrazaktithI AkarSine AkAzamAM sthira karyo; eTalAmAM te vAtanI temanA gurUjIne khabara paDavAthI temaNe haribhadrajIne zAMta karavA mATe tyAM AvI upadeza kayo; ane tethI haribhadrajIe te sarve badhdhone mukta karyo. pachI te badho paNa temanI kSamA mAgI pitAne sthAnake gayA. haribhadrasUrijIe paNa te pApanI zuddhi mATe anekAMta jayapatAkA, zidhvahitA nAmanI Avazyaka TIkA, upadezapada, lalitavistarA nAmanI cityavaMdanavRtti, jaMdIpa saMgrahaNI, jJAnapaMcaka vivaraNa, darzanasatatikA, dazavaikAlikavRtti, dIkSAvidhipaMcAsaka, dharmabiMdu, jJAnacitrikA, paMcAsaka, muni paticaritra, lagnakuMDaLikA, vedabAhyatAnirAkaraNa, zrAvakadharma vidhipacAsaka, samarAdiyacaritra, gabiMduprakara vRtti, gadaSTisamuccaya, darzanasamuccaya, paMcasUtravRtti, paMcavastukatti, aSTaka, Dizaka ItyAdika sarve maLIne caudase gumALIza graMtho banAvyA kahevAya che. pitAnA uttama zinA virahathI temaNe pitAnA dareka graMthane cheDe pitAnI kRtinI nizAnI dAkhala 'viraha zabda melelo che, ane tethI te "virahAvALA, gre temanI kRti sucave che; tema temaNe pitAnI pratibodhaka sAvA yAkinI mahattarAnuM nAma paNa dareka graMthane che. temanA dharmaputra tarike temaNe sUcavyuM che. gacchotpatti prakaraNamAM kahyuM che ke, A caudaso gumALIza graMthanA kartA haribhadrasurijInuM svargagamana, vikrama saMvata 535mAM matAMtare 585 mAM thayuM che.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 58 ). siddhasari, vima savata. 192 gujarAta nAmanA dezamAM AvelA zrImALa nAme nagaramAM zrI varma lAbha nAme rAja hato. tene suprabhadeva nAme maMtrI hatA, tene datta ane zubhaMkara nAme be putro hatA; dattane mAgha nAme eka mahAvidvAna putra hatA. ane tene avaMtInA rAjA bheja sAthe ghaNIja mitrAI hatI; teNe zizupALavadha (mAghakAvya) nAme kAvya graMtha racyo che. zubhaMkarane lamI nAme strI hatI, ane teNInI kukSie A mahAna AcArya zrI siddha sUrajIne janma thayo hato. A siddhine tenA pitAe eka mahAsvarUpavaMtI kanyA paraNAvI hatI; siddhane tenA mAtApitAe vAryA chatAM jugAranuM vyasana paDavAthI te hamezAM rAtrie bahu moDethI ghera suvA mATe Avate hatA, ane tethI tenI strI atyaMta duHkhI thaI hatI. eka dahADo teNIne atyaMta dilagIra thatI joIne teNInI sAsue tenuM kAraNa pUchayAthI teNIe lajajAyukta thaI potAnA svAmInuM vRttAMta jaNAvyuM. te sAMbhaLI siddhanI mAtAe kahyuM ke, Aja rAtrie jyAre siddha moDo Ave, tyAre tAre dvAra ughADavuM nahIM; ane te samaye huM tene zikhAmaNa ApIza. pachI rAtrie siddha jyAre moDe Avyo, tyAre strIe hAra nahIM ughADavAthI te bUmo mAravA lAgyA. te sAMbhaLI tenI mAtAe kRtrima gu karI kahyuM ke, atyAre meMdI rAtre dvAra ughADavAmAM nahIM Ave; mATe A samaya jenAM dvAra khullAM hoya tyAM tuM jA. te sAMbhaLI siddha te tyAMthI nIkaLIne rAtrie paNa jenAM dvAra khullAM che, evA jaina munionAM upAzeyamAM gayA. tyAM teNe jaina munione vividha prakAranA svAdhyAya karatA joIne namaskAra karyo. ane tethI munioe paNa tene dharmalAbha ApI pUchayuM ke, tame 'koNa che? tyAre teNe potAnuM sarva vRttAMta satya rIte jAhera karI kahyuM ke, "huM zubhaMkarano putra siddha chuM, tathA mArA jugAranA durvyasanathI mArA mAtAe mane kahADI melyo che; have te AjathI ApanuM ja mane zaraNuM che te sAMbhaLI AcArya mahArAje mRtopAga deI jagyuM ke, A bhAgyazALI purUSathI zAsananI unnatti thavAnI che, ema vicArI temaNe tene kahyuM ke, jo amArA jevo vera tama aMgIkAra kare te to sukhethI ahIM rahe; ema kahI temaNe jaina munione sarva AcAra tene kahI saMbhaLAvyo. pachI siMdhe paNa te vAta kabula karavAthI AcAryajIe temane kahyuM ke, have prabhAte tamArA mAtapitAnI AjJA laI tamane dIkSA ApazuM. have prabhAte zubhaMkara zeThane siddha saMbaMdhI rAtrinuM vRttAMta mAluma paDa
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 ) vAthI teNe pAtAnI strIne 3pakA ApyA ke, vyasanI mANusane utAvaLathI zikhAmaNa lAgatI nathI, tene te raphate raphate samajAvave che. pachI nagaramAM zeAdha karatAM siddhane jaina munione upAzraye gayelA jANIne zubhaMkara zeDa tyAM AvI tene pAchA ghera AvavA mATe samajAvavA lAgyA; tyAre sidhdhe kahyuM ke, huM pitAjI! have te! mArUM mana vairAgyayukta thayuM che. ane tethI huM te! jaina dikSA laiza. vaLI mArI mAtAnuM vacana ! mane A saMsAra sAgarathI tAranArUM kyuM che tethI huM tenA paNa mahAna upakAra mAnuM chuM." sAMbhaLI zubhakara zeThe tene kazu ke, putra! tuM ghera AvI tArI icchA pramANe varata, tuM amene ekanA ekaja putra che, ane tethI amAre sarva AdhAra tArApara che, evI rIte zubhaMkara zeThe ghaNuM samajAvyA chatAM paNa teNe mAnyuM nahIM; ane ulaTI potAnA pitAne teNe namratApUrvaka araja karI ke, huM pitAjI! tamA khuzI thai kahe! ke, te mane dIkSA Ape; pachI evI rItanA te siddhunA Agraha hoI zubhakare paNa tema karavAnI AnA ApavAthI AcArya mahArAje temanuM siddhara nAma pADIne temane dIkSA ApI. pachI gurU mahArAje siMharijIne potAnA gacchanu varNana karI patAvyuM ke, ve mahA prabhAvika zrIvasvAmijI mahArAja yelA iM; temanA ziSya zrIvansenasUrijInA nAgendra, nivRtti, caMdra, ane vidyAdhara nAmanA ziSyA thayA; te nivRttinA gacchamAM mahA buddhivAna zrIqAcArya thayA che, ane temanA ziSya je gaga RSi, te huM tArA dIkSA gurU chuM. anukrameM zrIsirijI mahArAja sarva zAstrAmAM pAragAmI thayA; tyArabAda temaNe dha dAsagaNIjIe racelI upadezamALApara moTI TIkA racI; tathA upamitibhava prapaMcakathA nAmanA ati adbhUta graMtha racyo. eNka dahADo zrI siddhasRSTie guru mahArAjane vinaMtI karI ke, he bhagavana! have mane khAdhAnA pramANa zAsrA jovAnI icchA thAya che; mATe temanI pAse jaI huM temanAM zAstronA paNa abhyAsa karUM. te sAMbhaLI gargaRSie kahyu ke, te loko evA to prapacI che ke, hetvAbhAsothI mANasAnA hRdayane pIgaLAvI nAkhe che, ane tethI tane teethI kaMika paNa anatha thaze, ema mane bhAsa thAya che; vaLI Asamaye nimittathI paNa ema jaNAya che ke, tuM tArAM upArjana karelAM puNyAne tyAM jaI nAza karIza. te chatAM paNa jo tane tyAMjavAnIja utkaMThA hoya te A amArUM rajoharaNanu amene pAchuM samarpaNa kara? ane pAchuM tAre tyAMthI eka vakhata paNa mArI pAse AvavuM evuM tu mane vacana Apa. te sAMbhaLI siddhasUrijIe
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) kahyu ke, huM bhagavan! Ape mArA para ghaNAja upakAra karyAM che, ane tethI huM ApanuM vacana kadApi paNa ullaMdhana karIza nahIM. te AAnAM pramANu zAstra bahu durSoMdha che, ema mArA sAMbhaLavAmAM AvyuM che, ane tethI huM kta mArI mudghinI parIkSA mATe tyAM jAuM chuM. ema kahI gurumahArAjane namaskAra karI siddhasUri mahArAja vedha badalIne turata mahAkhAdha nAmanA yudhdhanA nagaramAM gayA, pachI tyAM te mahAbuddhivAna sidhdhapiMe temanA zAstranA abhyAsa karyo; ane manamAM camatkAra pAmyA. badhAe temane tyAM evA prapaMceAthI samajAvyA ke, jethI temanI zradghA pheravAIne aiAdgha dharma para lAgI; ane tethI temaNe baudghadIkSA grahaNa karI. pachI auhrAcArye jyAre temane AcAya pachI ApavA mAMDI, tyAre temaNe kahyuM ke, meM ahIM AvatA pahelAM mArA pUrvanA gurUne vacana ApyuM che ke, ekavAra huM ApanI pAse AvI jaiza; pachI te bahrAcAryanI anumati lei ekadama gargaRSijI pAse AvyA; ane kahyuM ke, meM to Atma dIkSA lIdhI che, ane phakta mArI pratijJAnI khAtara huM ApanI pAse AvelA chuM. te sAMbhaLI gurUmahArAje temane Asana para besADI kahyuM ke, huM jarA bahAra jaIne Avu tyAMsudhI tamA A graMtha vAMco, ema kahI temane zrI haribhadrasUrie racelI caityavaMdanantra paranI lalitavistarA nAmanI TIkAnI parata gurumahArAje opI. pachI gargaRSijI bahAra gayAbAda sidghasaei jevA te graMtha vAMcyA ke turata temanA manamAM evA vicAra sphurI Avyo ke "are ! me nirmuddhie A zuM kArya Arjyu che! are ! mArA jevA mukha A jagatamAM kAIpaNa nathI. A graMtha gurUmahArAje mArA hAthamAM ApI mane bhavasAgaramAMthI DubatA bacAvyo che. vaLI A mahAna upakArI evA zrIharibhadrasUrie kharekhara jANe mAre mATeja A graMtha banAvyo. hAya nahIM tema mane te bhAse che." pachI temaNe nizcaya karyo ke, have te te gargaRSijI mahArAja ahIM turata padhAre te temanA caraNomAM mastaka namAvIne huM turata mArAM pApAnI AlocanA lauM. eTalAmAM tyAM gurUmahArAja AvI pahoMcavAthI turata siMhasurijI paNa UDIne temanA caraNAne namyA. ane kahyuM ke, huM bhagavan! A haribhadrIya graMtharUpI sathe mArA manamAM nivAsa karI rahelA beka matarUpI aMdhakArane dUra karyo che, ane have Apa sAheba kRpA karIne mArAM duSNananuM mane prAyazcitta Ape. te sAMbhaLI gurUmahArAje paNa AnaMdanA azru AMkhomAM lAvI kahyuM ke. he vatsa!have tu eka kara nahIM; kemake A jagatamAM dhU
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 61 ) tenAM vacanethI buddhivAne paNa gAya che; ema kahI gurUmahArAje temane prAyazcita AyuM. tathA chevaTe temane pitAnI pATe sthApyA, tyArabAda gargaRSijI anazana karI svarge gayA; siddhasurijI mahArAja paNa jaina zAsananI unnati karIne lagabhaga vikrama saMvata 192mAM svarge padhAryA. - kaka tet, ' ka * So* na * * :// ja ka, : ka che , Sii BAHE R '' mati ani
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 9 muM. vikrama saMvata 20 thI 900. (lAmahattara, dugasvAmI, raviprabhasUri, jinabhagaNikSamAmaNa, bappabhaTTasUri tathA AmarAjA, zilaguNari, vanarAja cAvaDe, aNahillapura pATaNanI sthApanA) delA mahattara, vikrama saMvata 20. A mahAna AcArya surAcAryajInA ziSya tathA durgasvAmInA guru hatA, temane mATe siddhapamahArAja potAnA upamitibhavaprapaMcamAM jaNAve che ke, te nivRtti kuLamAM utpanna thayelA tathA tiH zAstranA pAraMgAmI hatA; tathA temaNe lATa dezamAM vihAra karI ghaNA jIvone pratibodhyA hatA. te dalAmahanara nAmanA mahAna AcArya lagabhaga vikrama saMvata 600 mAM vidyamAna hatA. dasvAmI, vikrama saMvata 20. A durgasvAmI nAmanA AcArya siddhApamahArAjanA gurUbhAi dalAmahatarachanA ziSya hatA; temaNe vairAgyathI ghaNuM dravya tathA strIone tajIne dIkSA lIdhI hatI; bhillamAla nAme nagaramAM teo svarge gayA hatA. siddhapijI mahArAje banAvelA upamitibhavaprapaMcanI pahelI prati A durgasvAmijInI ziSyaNI gaNae lakhI hatI.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ raviprabhasUri vikrama saMvata 700, zrI mahAvIra prabhuthI trIsamI pATe A mahAna prabhAvika raviprabhasUri nAme AcArya thayA; temaNe vikrama saMvata 700 mA naDola nagaramAM zrI neminAthajInA jinamaMdiranI pratiSThA karelI che. zilaguNasUri, vanarAja cAvaDe, aNahilapura pATa NanI sthApanA vikrama saMvata 802, gujarAta dezamAM AvelA pacAsara nagaramAM jayazikhara nAme rAjA rAjya karato hato, te ghaNe nAtivAna tathA dayALu hovAthI tenI kIrti dezadezamAM vistAra pAmI hatI; te vakhate dakSiNa dezamAM AvelA kalyANa nAmanA nagaramAM bhuvaDa nAme rAjAjya karatA hatA; tene zikharanI ghaNI kIrti sAMbhaLI tethI tenA manamAM I AvI. pachI teNe pitAnuM lazkara ekaThuM karI gujarAtamAM AvI jayazikharanI rAjadhAnI paMcAsara nagarane ghero ghAlyo; mzikhara rAja ghaNIja bahAdarIthI tenA sAme laDyo, paraMtu aMte laDAimAM te ghAyala thaI mRtyu pAmyA. te vakhate jayazikharanA sALo surapALa pitAnI garbhavaMtI behena rUpasuMdarIne garbhanA bacAva mATe laIne vanamAM nAzI gayA. tyAM teNIe eka mahAsvarUpavAna putrane janma Ape, tathA te putranuM vanarAja nAma rAkhavAmAM AvyuM. te samaye vaDhIvAra dezamAM (zIlAMgAcArya ) zIlaguNari nAme eka mahAprabhAvika jaina AcArya) vicaratA hatA; eka vakhate teo dehaciMtA mATe vanamAM gayA, tyAM eka jhADa sAthe eka jhALIne laTakatI joI, temAM najara karI te jaNAyuM ke, eka mahAsvarUpavAna tejasvI ane zubha rAjyalakSaNavALo bALaka sUtelA che, tema te vRkSanI chAyA paNa tenA parathI khasatI nathI; te joI AcAryajIe vicAryuM ke, kharekhara A bALaka kaIka mahAna purUSa thavAne lAge che, ane moTo bhAgyazALI che. eTalAmAM tyAM pAseja jhADImAM rahelI te bALakanI mAtA rUpasuMdarIe AvI AcAryajIne namana karyuM, tyAre AcAryajIe teNune pitAne vRttAMta kahevAnuM kahetAM teNIe kahyuM ke, he bhagavan! A bALakane pitA ane mAro svAmI A gurjara bhUmine rAja hato; paraMtu tene bhuvaDa rAjAe mArI nAkhyo che. huM garbhavatI hatI, tethI tyAMthI nAzIne ahIM A vanamAM AvI rahelI chuM, ane ahIMyA A putrane meM janma Ape
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) lo che; temaja ahIM phaLaphUla khAI huM mArI AvikA calAvuM chu. te sAMbhaLI gurUmahArAje teNIne dhIraja ApI kahyu ke, huM rANI! tamA kaMI paNa pIkara ciMtA kareA nahIM; A tamArA putra gujarAtanA rAnna thaze, ane dhaNAM uttama dharmanAM kAryo karaze. te sAMbhaLI rUpasuMdarI rANIne ghaNeAja harSa thayA. pachI gurUmahArAje upAzraye AvI zrAvaka lokAne te vRttAMtathI vAkepha karyo, ane kahyuM ke, tamA te mALakane tenI mAtA sahita ahIM lAvA ? te bALaka A gujarAta dezanA rAjA thaze. te `sAMbhaLI khuzI thayelA zrAvake vanamAM jaI, vanarAja sahita rUpasuMdarIne tyAM teDI lAvyA; tathA teonu pALaNapoSaNa karavA lAgyA. anukrame jyAre te vanarAja moTA thayA tyAre ramata ramatI veLAe gAmanA baLa bALakAne te mAravA lAgyo, te te gAmanA lokoe tenI mAtAne kahyuM ke, have tamA ahIMthI cAlyAM ; te sAMbhaLI rUpasuMdarI rANI paNa pAtAnA putra vanarAjane sAthe lene jyAM pAtAnA bhAI surapALa rahetA hatA tyAM gai; te vakhate te surapALa bhuvaDanA dezamAM luMTaphATa karI pAtAnI AjIvikA calAvatA hatA ; tethI vanarAja paNa potAnA mAmAne te luMTaphATanA kAmamAM madada karavA lAgyo. eka vakhate te vanarAja keTalIka luMTa karIne AvyA bAda vanamAM bhAjana karavA geMDA, paraMtu te samaye bhAjana mATe dhI nahIM hAvAthI teNe pAtAnA mAsAne zrI zodhI lAvavA mATe hukama karyAM ; te mANasA paNa te vakhate dhInI zodha mATe cAre dizA tarapha jovA lAgyA, eTalAmAM teoe eka vaTemArgu vANIAne cAlyA jatA joyA. te vANIAne khabhe ghInI eka kuMDalI laTakAvelI hatI; tethI khuzI thayelA te vanarAjanA mANasoe te vANI pAse jai kahyuM ke, tu... amAne ghI Apa ? tyAre vANIe kahyuM ke, are ! luccA ! zuM tamArA dAdAnI mA che? aa ghI nahIM maLe; te sAMbhaLI bhayabhIta thayelA te mAsAe vanarAja pAse jaI te vRttAMta kahI sabhaLAvyuM, tyAre vanarAje te viSNukane pAtAnI pAse mAlAvI tenI pAsethI ghI mAgyuM; tyAre vANIe AgaLa buddhi lAvI vicAryuM ke, have ahIM ghI ApyA vinA cAlaze nahIM; kemake huM tA ekalA hyu, ane A lokA tA dhaNA che, mATe jo AnAkAnI karIza to ghI paNa jo, ane mAra paNa khAveA paDaze. ema vicArI te vaNake vANIyAgata vAparI kahyuM ke, huM mahArAja ! Apa tA kAI rAjyane yogya jaNAe che, chatAM ahIM vanavagaDAmAM kema bhaTakayA kare che? vaLI A ghI paNa ApanuMja
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, mATe sukhethI Apane jeTaluM joIe teTaluM che. ema kahI teNe dhInI kuDalI khabhethI utArI vanarAjanI pAse mukI. vanarAje paNa tenI kimatathI bamaNo mAla te vaNikane ApI khuzI karyo. pachI te vaNike vicAryuM ke, A te mane ghaNeja lAbha thayA. pachI vanarAje potAnA manamAM ciMtavyuM ke, A vaNika mahAcatura mANasa che, mATe je te mATe pradhAna thAya, te huM mAruM kArya turata siddha kare; ema vicArI teNe te vaNikane kahyuM ke, je tuM mAro pradhAna thaIne rahetA tArI buddhinA baLathI huM paNa mAruM parAkrama tane dekhADI ApuM; te sAMbhaLI te buddhivAna vaNika paNa te vAta kabula karI vanarAjanI sAthe rahI tene pradhAna thayo. evAmAM bhuvaDanA mANase gujarAtamAM khaMDaNI ugharAvavAne AvyA hatA, ane te khaMDaNuM ugharAvI covIsa lAkha senAmehere tathA cAra dhADA ane hAthIone laIne teo potAnA deza tarapha jatA hatA, eTalAmAM vanarAje potAnA pradhAnanI madadathI teone luMTI lIdhA. tyArabAda te dravyanI madadathI vanarAje potAnuM keTaluMka lazkara ekaThuM karyuM, ane tenI madadathI teNe keTalAka rAjAone paNa jItI lIdhA. bhuvaDe paNa vanarAjane prabaLa thato jANIne tenA para humalo karyo nahIM ane tethI chevaTe saghaLo gujarAta deza vanarAjanA kabajAmAM Avyo. pachI teNe potAnA pradhAnane kahyuM ke, have ApaNe rAjadhAnI mATe nagara vasAvavuM che, mATe kaIka uttama jagyAnI zodha kare; eTalAmAM eka govALe AvIne te vaNika pradhAnane kahyuM ke, huM tamane nagara vasAvavA mATe eka uttama bhUmi batAvuM, pachI vanarAja pradhAna ane te govALa tyAMthI nIkaLI vanamAM gayA; te vakhate gevALanI sAthe eka ku ho, te kutarAne joItyAM vanamAM rahelA eka sasalAe tenA para humalo karyo, ane tethI te kutaro bhaya pAmIne nAzI gayo; evI rItanuM Azcarya joI vanarAje tyAM nagara vasAvavA mATe nizcaya karyo pachI tyAM zubha divase ane zubha muhata vanarAje nagara vasAvyuM; te nagarano vistAra bAra gAune hate. aNahila nAmanA je gevALe rAjAne nagara vasAvavA mATe bhUmi batAvI hatI; te govALanA smaraNa mATe vanarAje te nagaranuM aNahilapurapATaNa nAma rAkhyuM. evI rIte sukha bhogavatAM eka dahADe vanarAje vicAryuM ke, mArA parama upakArI zIlAMgAcAryanI A samaye mAre saMbhALa levI joIe, ema vicArI teNe gurUmahArAjane vinayasahita pitAnI pAse che. vyA; tathA temane vaMdana karI kahyuM ke, he bhagavana! ApanA
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ pasAyathI mane rAjya maLyuM che, mATe have Apa pharamAvo ke huM jainadharma saMbaMdhI zuM kArya karUM? te sAMbhaLI zIlAMgAcArye kahyuM ke, he rAjana! jinamaMdira baMdhAvavAthI ghaNuM puNya thAya che, te sAMbhaLI vanarAje te nagaramAM atyaMta manahara zrI paMcAsarA pArzvanAthajInuM maMdira baMdhAvyuM; Aje paNa te jinamaM. dira hayAta che, tathA temAM paMcAsarApAzvanAthajInI mUrti che, te sAthe te jinamaMdiramAM vanarAjanI paNa mUrti ubhI che, tathA tenA para chatra dhAraNa kareluM che. evI rIte A vanarAje sATha varSa sudhI rAjya karI jainadharmane ghaNo mahimA vadhAryo hate. jinabhadragaNi kSamAzravaNa, vikrama saMvata 45thI 85. A yugapradhAna zrI jinabhadragaNi kSamAzramaNae saMkSiptajitakalpa, kSetra samAsa, dhyAnazataka, bahasaMgrahaNI, vize vyAvazyaka bhASya vigere graMtha racyA che, temanuM svargagamana 104 varSanI umare thayuM hatuM.' bappabhaTTasUcitathA AmarAjA,viThama saMvata 899thI 85 gujarAta dezamAM AvelA pATalA nAmanA gAmamAM jyAre jitazatru nAme rAjA rAjya karatA hatA, tyAre tyAM siddhAtinA pAraMgAmI zrI siddhasena nAme jainAcArya vasatA hatA. eka dahADe te zrI siddhasenasUrijI zrI viraprabhune namaskAra karavA mATe moTerA nAmanA gAmamAM gayA. te gAmamAM eka dahADe temaNe rAtrie svapnamAM cityanA zikhara para rahelA eka siMhanA baccAne je. pachI jAgyA bAda temaNe vicAryuM ke, Aje mane kaMIka uttama ziSyane lAbha thaze. pachI prabhAte. siddhasenasUrijI prabhunAM darzana karavA mATe jinAlayamAM gayA. tyAM temanI pAse che varSanI umarane kaIka bALaka AvI caDyo, tyAre AcAryajIe tene pUchayuM ke, tAruM nAma zuM che? tathA tuM kyAMthI Avyo chuM ? tyAre te bALake kahyu ke, mAruM nAma bapa che, ane huM pAMcALa dezanA rahevAsI bhaTTano putra chuM. tyAre AcAryajIe tenA sAmuhika lakSaNothI tene jainazAsanane utakAraka jaNane pUchayuM ke, tAre amArI pAse rahevuM che? tyAre te bALake paNa hA pADavAthI AcArya mahArAja tene pitAnI pAse rAkhI zAstrane abhyAsa karAvavA lAgyA; pachI AcAryajIe te
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 67 ) apanA gAmamAM jai tene dIkSA ApavA mATe tenA mApitAnI AjJA mAgI; tyAre tenA mAtapitAe kahyu ke, te amAre ekanA ekaja putra che, ane amArI saghaLI AzA tenApara che; teApaNu Apa jo tenuM apabhaTTI nAma rAkho te bhale khuzIthI emane dIkSA ApA; pachI AcAryajIe te vAta khula karI, ane vikrama saMvata 807nA vaizAka zabda trIja ne gurUvAre bappabhaTTIjIne dIkSA ApI. pachI siddhasenarjIie temane yogya jANIne mADherA gAmamAM sArasvata mahA maMtra ApyA, te satranA prabhAvathI sarasvatI ke je te samaye gaMgAmAM snAna karatI hatI, te turataja namra veze tyAM hAjara thai. teNIne tevAM svarUpavALI dvezane bappabhaTTIe peAtAnuM mukha pheravI nAkhyuM; tyAre sarasvatIe temane pUchyuM ke, huM vatsa! huM tamArA maMtrajApathI tuSTamAna thaine ahIM AvI cheM. to tameA mArI sanmukha kema jotA nathI? tyAre bappabhaTTIe karyu ke, he mAtAjI! tamArU AvuM nama svarUpa huM kema beuM ? te sAMbhaLI sarasvatIe vicAryuM ke, ahA! AmanuM brahmacaryavrata kharekhara, askhaLita che; pachI sarasvatIe kahyuM ke, he vatsa! havethI jyAre paNa tane mArUM smaraNa karo, tyAre huM tamArI pAse hAjara thaIza; ema kahI sarasvatI devI aMtardhyAna thai gayAM. haveeka dahADA bappabhaTTIsurijI kaka kAraNasara te gAmathI bahAra gayA hatA, ane tyAMvarasAda thavAthI eka caityamAM jaI ubhA. tyAM temaNe suMdara lakSaNA vALA kAIka yuvAna purUSane zAkamAM magna thayelA dI; pachI varasAda baMdha rahyA bAda bappabhaTTIri te purUSane pAtAneupAzraye teDI lAvyA. ane tene pUchyuM ke, tame kANa che? ane kayAMthI AvyA che? tyAre te purUSe kahyuM ke, huM bhagavan ! maryavaMzamAM thayelA caMdragupta rAjAnA gotranA ane kAnyakubja dezanA yoAvama nAmerAjA che, ane tenA huM putra chuM. ema kahI teNe khaDInA akSare thI peAtAnuM 'Ama' evuM nAma jamInapara lakhyuM. te sAMbhaLI AcAryajI mahArAjane yAda AvyuM ke, pUrva A purUSaja jyAre cha mAsanA hatA, tyAre meM tene joyelA che. kemake eka dahADA amee eka pIvRkSanI nIce jhoLImAM telA bALakane joyA hatA; ane te vakhate vRkSanI chAyA paNa tenApara acaLa rahI hatI; tethI amee jANyu hatu ke, A koi puNyazALI jIva che. vaLI te vakhate tyAM najadIkamAMja vRkSAnAM kaLA vINatI evI tenI mAtAne amee pUchyAthI teNIe peAtAnuM vRttAMta amene kahyuM hatuM ke kAnyakubjanA rAjA yoAvanI huM strI chu, paNa roAkayanI irSyAthI rAjAe mane kahADI melI che; tethI huM vanamAM rahIne mArA divasA nirgamana karU hyuM. pachI amee teNIne dhIraja
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApI hatI ke, tame ahIM caityamAM sukhe samAdhe rahe? pachI keTaleka kALe teNInI zakya gujarI gayA bAda rAjAe teNIne pAchI bolAvI hatI, mATe kharekhara A Ama teNIne teja putra che. ane kharekhara AnAM lakSaNa tarapha dRSTi karatAM te rAja thavAnuM che. ema vicArI AcAryajIe tene kahyuM ke, he vatsa! tuM ahIM sukhethI rahe, ane zAstrane abhyAsa kare? pachI eka dahADe te rAjaputre bapabhIjI mahArAjane kahyuM ke, he svAmI! jyAre mane rAjya maLaze, tyAre huM te Apane samarpaNa karIza. pachI eka vakhata te kAnyakujane rAja yazovarma mRtyu pAmavAthI maMtrioe Ama kumArane zodhIne rAjyapara besADyo, tyAre turata AmarAjAe potAnA upakArI evA bappabhaTTI ane bolAvavA mATe pitAnA maMtrione moTerA gAmamAM mokalyA. tyAre bapabhaTTI paNa gurUnI AjJA laIne gItA sahita tyAM padhAryA. te vakhate AmarAjA paNa pitAnA hAthI, ghoDA, vigere parivAra sahita temanI sanmukha Avya; pachI AmarAjAe hAtha joDIne AcAyajIne vinaMti karI ke, he bhagavan!pahelAMja meM pratijJA karelI che, mATe Apa A rAjya grahaNa karaze tyAre AcAryajIe kahyuM ke, he rAjana! amonispRhI munio rAjyane zuM karIe? amAre rAjyane khapa nathI; paraMtu tamane jainadharmanA pasAyathI rAjya maLyuM che, mATe jainadharmanI unnati kare; pachI keTalAka divase sudhI AmarAjAe AcAryajIne tyAM sanmAnathI rAkhIne maMtrio sahita temane temanA gurU pAse mokalyA. pachI tyAM siddhasenasUrijIe bapabhaTTIjane vikrama saMvata 811mAM citra vada AThamane divase AcArya padavI ApI. have ahIM AmarAjAne bapabhaTTIno viga thavAthI bahu zoka thavA lAgyo; ane tethI dinadina pratye tenuM zarIra sukAvA lAgyuM. tyAre tenA maMtrio ekaThA thaIne moTerAmAM siddhasenasurijI pAse AvyA ane kahevA lAgyA ke, bI5bhaTTIjInA vigathI amArA rAjAne ghaNI pIDA thAya che, mATe Apa kRpA karIne temane amArI sAthe mekale? tyAre siddhasenajIe bapabhaTTIjIne kahyuM ke, A jagatamAM eka te tarUNutA ane bIjI rAjyapUjA, e banne vikAranA hetuo che, mATe che vatsa, tamAre bahuja sAvadha rahevuM, evI rIte zIkhAmaNa daIne gurUmahArAje tyAM javAnI AjJA ApavAthI bapabhaTTIjI paNa dhIre dhIre vihAra karIne maMtrio sahita kAnyakubajamAM padhAryA tyAre rAjAe paNa sarva sAmagrI sahita temanI sanmukha jaIne ghaNuja hADamAThathI mahotsavapUrvaka temane praveza karAvyo. pachI Ama rAjAe AcAryajIne namaskAra karI pUchayuM ke, he svAmI! have mAre dharmanA ArAdhanA mATe zuM kArya karavuM ? tyAre AcAryajIe kahyuM ke, zakti mujaba sAte
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSamAM dravyane vyaya kare? temAM paNa jinAlaya baMdhAvavAthI ghaNA ! thAya che. te sAMbhaLI Ama rAjAe tyAM eka hAtha uMcuM jinamaMdi. ane temAM adAra bhAra suvarNanA vajananI zrI mahAvIra prabhunI pratimA te pratimAnI pratiSThA paNa bapabhaTTIarie karI. vaLI gopagiripara paNa grevI hAtha uMcuM jinamaMdira baMdhAvIne te rAjAe temAM zrI mahAvIraprabhunI lohamaya pratimA sthApI. pachI zrI bappabhaTTajI tyAM keTaloka kALa rahIne gauDa dezamAM AvelI lakSaNAvatI nagarImAM padhAryA. tyAMnA zrI dharmarAjAe ghaNA hathiI moTA ADaMbarapUrvaka temane praveza mahatsava karyo. te dharmarAjA tathA AmarAjA vacce prathama aNabanAva hato, paraMtu bapabhaTTInA upadezathI teo banne vacce mitrA thaI. vaLI tyAM rahI temaNe varSanakuMjara nAmanA bauddhivAdIne parAjya karyo, tethI rAjAe khuzI thaIne temane vAdikaMjarakesarInuM biruda ApyuM. tyArabAda bapabhaTTajI pAchA kAnyakuMjamAM padhAryA. have eka divase tyAM AmarAjAnI pAse keTalAka gavaiyA AvyA; teonI sAthe eka mahAsvarUpavAna naTI hatI, teNIne joIne rAjA kAmAtura tha; ane tethI teNInI sAthe tene bhegavilAsa karavAnI IcchA thaI. te vRttAMtanI bappabhaTTIone khabara maLavAthI temaNe vicAryuM ke, mAre rAjAne AvA durAcArathI nivAre e mArI pharaja che. ema vicArI AcAryajIe keTalAMka navIna kAvyo racIne tene pratibodhavA mATe tenA mahelanA dvArapara lakhyAM, te vAMcI rAjA pratibaMdha pAmyo, tathA pazcAtApa karavA lAgyo ke, have huM gurUmahArAjane mArUM mukha kema batAvI zakuM? ema vicArI teNe baLI maravAnI IcchAthI tyAMja pitAnA mANaso pAse citA paDakAvI, te vRttAMta sAMbhaLI sarva loko hAhAkAra karavA lAgyA, tyAre bappabhaTTIjI mahArAje tyAM AvI tene pratibodha ApIne tema karato nivAryo. pachI AmarAjAnA kahevAthI mathurAmAM rahelA vApati nAmanA zaivamArgI vegIne bappabhaTTajIe pratibodhIne jenI karyo. tyArabAda AcAryajInA upadezathI AmarAjAe kAnyakuja, mathurA, aNahilapurapATaNa, satAraka nagara tathA mArA Adika zaheromAM jinamaMdira baMdhAvyAM; evI rIte zrI bIpabhaThThInA upadezathI Ama rAjAe janadharmanI ghaNaja prabhAvanA
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 77 ) A zrI bappabhaTTIsUrIzvarajInA janma vikrama savaMta 800nA bhAdaravA ane ravivAre thayA hatA, tathA paMcANuM varSoMnuM Ayu saMpUrNa karIne te vata 895mAM svarge padhAryAM. temanI pATe temanA mahAna vidvAna evA tasUri tathA goviMdasUri thayA che, ane te paNa mahAprabhAvika thayA che; temanA upadezathI AmarAjAnA pAtrabhoja rAjAe paNa adhika rIte jainazAsananI prabhAvanA karelI che. 7.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 10 muM. vikrama saMvata 900 thI 1000, (zIlAMgAcArya, gargamaharSi, yazabhadrasUri, ughAtanasuri. vIragaNi.) zIlAMgAcArya, vikrama saMvata 90 A prasiddha TIkAkAra zrI zIlAMgAcArya zaka 788thI 798nI lagabhaga vidyamAna hatA. temanuM bIjuM nAma kacAcArya paNa kahevAya che. temaNe agyAre aMge para TIkAo racelI hatI, ema prabhAvika caritranA ogaNIsamA zaMgamAM kaheluM che, paraMtu hAlamAM temanI racelI AcArAMgasUtra tathA sUyagaDAMgasUtraparanI ema be aMgeparanI TIkAo dRSTie paDe che; te TIkAmAM te lakhe che ke, pUrve te sanI TIkAo gaMdhahastIsurijIe racelI hatI; vaLI te banne TIkAo racavAmAM temane vAharIgaNijIe madada karI hatI, ema paNa te lakhe che. gargamaharSi, vikrama saMvata 62. A gargamahathijI mahArAja vikrama saMvata 96ramAM vidyamAna hatA, temaNe pAsaka kevaLI tathA karma vapAka nAmanA graMthe racyA che. thazebhadrasUri, vikrama saMvata 64. A zrI yazobhadrasUrijI mahArAja mahAprabhAvika ane camatkArI thayelA che; teo mAravADamAM AvelA nAralAI gAmamAM maMtrazaktithI zrI AdinAthajInuM
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 72) maMdira khegaDhathI lAvyA hatA; te mATe nIce mujaba daMtakathA saMbhaLAya cheH----kheragaDha gAmamAM eka zivAlaya ane AdinAthajInu maMdira e banne mAravADamAM luNI nadInA kinArA para AvelAM hatAM. paraMtu yationA ane gAsAMonAM maMtra baLathI ahIM lAvavAmAM AvyAM hatAM, eka vakhate yati ane gAsAMi potapotAnI maMtravidyAnI kuzaLatA mATe vivAda karatA hatA, temAM evA TharAva thayA ka, kheragaDhamAMnu AdinAthanu jinamaMdira ane tyAMnuM zivamaMdira eka rAtrinI aMdara maMtrazaktithI ukheDIne arUNAdaya pahelAM nAralAimAM lAvavuM; ane temAM je vaheluM lAve te zikhara para madira sthApe, ane je mAthu lAve te nIce sthApana kare. evI zarata DarAvIne yita AdinAthanu devaLa ane gAsAMUA hAdevanuM maMdira matraktithI tyAMthI ukheDIne eka rAtrimAM nAralAimAM lAvyA. paraMtu gAsAMi prathama AvI pahoMcyA,jethI temaNezivanuM maMdira pahADa para sthApyuM, ane yati jarA moDA pahoMcyA, tethI teoe pAtAnu AdinAthanu maMdira nIce sthApyuM; evI rIte A devaLeA lAvavAmAM banne pakSAe tarehavAra camatkArika yuktio kAme lagADI haze ema jaNAya che. te AdinAthanA maMdiramAM je zilAlekha che, temAM lakhyuM che ke, A jinamaMdirane zrIyazeAbhara potAnI maMtrazakitathI atre lAvyA che. ghetanasUri, vikrama saMvata 994, vaDagacchanI sthApanA, tathA matAMtare cAryAsIgacchanI sthApanA. zrI mahAvIra prabhu pachI pAMtrIsamI pATe zrI udyutanasara nAme AcArya thayA. te eka samaye Abu dAcaLa para tIrthayAtrA karavA mATe padhAryAM hatA; tyAMthI utarI parvatanI taLeTImAM AvelA TelI nAme gAma pAse eka vizALa vaDanI chAyAmAM birAjyA hatA. te samaye evuM mutta temane mAluma paDayuM ke, A samaye te mArI pArTe AcArya ne besADavAmAM Ave te vaMzaparaMparA pATanI sArI vRddhi thAya; ema vicArI temaNe vikrama saMvata 994 mAM te vavRkSanI nIce zrI sarva devasUri Adika ATha AcAryAMne pAtAnI pATe sthApyA; kAi ema kahe che ke, ekalA sarva devasUrineja temaNe peAtAnI pATe sthApyA; evI rIte vizALa vaDanI nIce sUripada devAthI pUrvathI cAlyA AvatA vanavAsI gacchanuM pAMcamuM nAma vaDagaccha paDayuM ; vaLI kAInA eve paNa abhiprAya che ke, A udyAtanAra mahArAje pachI cAryAsI go sthApyA che.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) vIragaNi cha, vikama saMvata 98thI 91 gujarAta dezamAM AvelA zrImALa nAmanA nagaramAM zivanAganAme eka mahA dhanADhya vaNika raheto hato. tene pUrNalatA nAme eka atyaMta guNavAna strI hatI; tathA teone eka vIra nAme mahApuNyazALI putra hata; te jyAre yauvana avasthA pAmyA tyAre tenA mAtapitAe tene mahAsvarUpavALI sAta kanyAo paraNAvI hatI. tene pitA mRtyu pAmyA bAda te vIra vairAgyathI hamezAM satyapuramAM jaI zrI mahAvIra prabhunI pratimAne vAMdavA lAgyo. eka dahADe mArgamAM keTalAka caroe tene gherI levAthI keie tenI mAtAne te vAta jAhera karI; ane tethI te bicArI putranA mahathI teja samaye tyAM mRtyu pAmI. pachI te vIra vaNike pitAnI dareka strIne eNkakaDa lenAre vaheMcI ApI, ane bAkInuM dravya te zubha mArga kharacI nAkhyuM. ane pite te satyapuramAM jaI zrI vIraprabhunuM dhyAna dharavA lAge. tyAM hamezAM te ATha divasanA upavAsa karI vigaya rahita pAraNuM karavA lAge; tathA rAtrie smazAna AdikamAM jaI kAusaga dhyAnadharavA lAvyA. eka divase tyAM mahAvairAgyavALA zrI vimaLagaNijI mahArAja tyAM AvI pahe vyA. temane joI te vIra vaNike atyaMta bhaktipUrvaka vaMdanA karI; tyAre vimaLagaNijI mahArAje paNa temane khuzIthI dharmalAbhanI Azin ApI. pachI te vira vaNike temane potAnA upAzrayamAM sthAna ApavAthI zrI vimaLagaNijI mahArAja paNa tyAM padhAryA. chevaTe te vIra vaNike zrI vimaLagaNijI mahArAja pAse dIkSA lIdhI; tathA temanuM vIragaNijI nAma rAkhavAmAM AvyuM. tyArabAdathI vimaLa gaNijI mahArAja zatruMjaya para jaI tyAM samAdhipUrvaka kALa karI svarge padhAryA. vIragaNijI mahArAje paNa gurUmahArAjanA kahevAthI thArApadrapurImAM AvI aMga vidyA ane bhyAsa karyo; te vidyAnA prabhAvathI te mahAprabhAvika thayA. have eka samaye te vIragaNijI mahArAja sthira nAmanA gAmamAM padhAryA. tyAM lekanA mukhathI temaNe evI vAta sAMbhaLI ke, A gAmamAM eka mahAdevanA maMdiramAM vallabhInAtha nAmane je vyaMtararahe che, te rAtrie tyAM sutelA mANasane mArI nAkhe che; te sAMbhaLI vIragaNijI mahArAja te vyaMtarane pratibodhavA mATe te maMdiramAM sADAcAra hAthanuM kuMDALe karIne temAM dhyAna dharIne rAtrie beThA. rAtrie te vyaMtare hAthI, sarpa vagerenAM piA karIne temane upadrava karavA mATe ghaNA prayatna karyo, paraMtu te kuMDALAnI aMdara te jaI zake nahIM. pachI prabhAte te vyaMtara zrI vIragaNijI mahArAja pAse pratyakSa thaI kahevA lAgyo ke, he bhagavana! Aja dina sudhImAM mane keIye paNa
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja nathI, paraMtu Aje mane Ape ApanA tapa baLathI ja che; tethI have huM ApanA para tuSTamAna thayo chuM; mATe Apa kaMIka varadAna mAge? te sAMbhaLI zrI lIragaNijae kahyuM ke, amane nispRhI munione bIjI te kaMI IcchA nathI, paraMtu have tuM samajhIta leIne vahiMsAne tyAga karake jethI tArI sadgati thAya. pachI te vAta te vallabhInAtha vyaMtare kabula rAkhavAthI vIragaNijI mahArAja tene ane NahilapurapATaNamAM cAmuM. rAjAnI pAse laI gayA; ane tyAM rAjAnI samakSa te baMtare kahyuM ke, A mahAna AcAryajInA upadezathI huM pratibaMdha pAmyo chuM, tathA AjathI meM jIvahiMsAne tyAga karyo che. cAmuMDa rAjAe paNa zrI vIragaNijI mahArAjanA moTA ADaMbarathI sUripadane mahatsava karyo; eka vakhate te zrI vIragaNijI AcArya mahArAja te vyaMtaranI sahAyathI aSTApada parvata para padhAryA, tathA tyAM zAzvata jinabiMbonI yAtrA karI pAchA turata aNahilapurapATaNamAM padhAryA; te vakhate te AcAryajI mahArAja tyAM devoaaSTApada parvata para pUjA mATe prabhunA bibo pAse mukelA akSatemAMthI pAMca ati pitAnI sAthe lAvyA; te akSata bAra aMgula lAMbAM ane eka aMgula pahoLAM hatAM. upAzrayamAM te akSatanI ghaNIja sugaMdha AvavAthI tenuM kAraNa bIja munioe AcAryajI mahArAjane pUchayuM, tyAre temaNe yathArtha vRttAMta temane kahI saMbhaLAvyuM. munioe te vAta saMdhane jAhera karyAthI cAmuMDa rAjAe paNa zrI vIdgaNijI mahArAjane bolAvI te ati najare joI teone moTo mahesava karyo. eka divase te cAmuMDa rAjAe potAnA pradhAnane gupta rIte kahyuM ke, mArI prANIonA garbhane akALe zrAva thaI jAya che, mATe tene kaMIka upAya thAya te sAruM. pachI te vAta pradhAne zrI vIragaNijI mahArAjane kahyAthI temaNe paNa pitAnA mRtajJAnathI te rAjAnA saMtAnathI AgamI kALamAM zAsananI unnati thavAnI jANIne kahyuM ke, huM tamane je vAsakSapa maMtrIne ApuM, tene jaLamAM mizrita karIne tethI jo rANIone snAna karAvavAmAM Avaze, te rAjAnA saMtAnonI vRddhi thaze, pachI tema karyAthI cAmuMDa rAne ghera vallabharAja Adika saMtAnanI vRddhi thaI. evI rIte A zrI vIragaNijI mahArAja mahAprabhAvi thayelA che. temano janma vikrama saMvata 938mAM thayA hatA, 980mAM temaNe dIkSA lIdhI hatI. tathA 991mAM te pitAnI pATe zrI. caMdrasUrine besADIne svarga padhAryA hatA.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ S s, In prakaraNa 11 muM vikrama saMvata 1000 thI 1030. ( sarvadevasUri, sAbamuni, dhanapALa mahAkavi, tathA zebhanAcArya) sarvadevasUri, vikrama saMvata 101. zrI mahAvIra prabhunI chatrIsamI pATe zrI sarvadevasUrithayA, temaNe rAmasainya puramAM vikrama saMvata 1010mAM zrI kaSabhadevaprabhu tathA zrI caMdraprabhaprabhunA jinamaMdiranI pratiSThA karI, tathA caMdrAvatImAM jainamaMdira baMdhAvanAra kaMkaNa maMtrIne pratibodhIne dIkSA ApI. sAbamuni, vikrama saMvata 1025. A nAgakuLanA graMthakAre saMvata 12pamAM jaMbagurUe racelA jinazataka para TIkA racI che. dhanapALa, mahAkavi tathA bhinAcArya. avaMtIdezamAM AvelI dhArapurInagarImAM jyAre bhejarAjA rAjya karate. hatuM, tyAre tyAM savedevanAme eka brAhmaNa vasato hato, tene zebhana ane dhanapALa nAme be putro hatA. eka dahADo tenagaramAM caMdragachanA maheMdrasUri nAmanA AcArya padhAryA, temanI kIrti sAMbhaLIne te sarvadeva brAhmaNa temane upAzraye gayo, ane tyAM traNa divasa sudhI samatAthI sthA; tyAre maheMdasUrijIe temane pUchayuM ke, he uttama
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( ae ) brAhmaNu! tamAre kaI prazna pRvA che? tyAre te sarvadeva brAhmaNe vinayapUrvaka kahyu ke, huM bhagavan! Apa sarva leAkeAnA sAyA chede che, te mAre paNa eka sazaya Apane pUchavAnA che; tyAre gurUmahArAje tene ekAMte lai jaI kahyuM ke, tamAre je saMzaya pRvA hoyate sukhethI pache; tyAre te sarva devabrAhmaNe karyu ke, huM bhagavana! mArA pitA puNyazALI hatA, tathA tenA para ` rAjAnI bahu kRpA hatI, tethI rAjA tene haMmezAM ekalAkha sAnAmAhA ApatA, ane tethI mane evI zakA che ke, mArA gharamAM kAika jagyAe paNa dhana dATeluM hAva joye; mATe he bhagavan!o Apa mArA para kRpA karIne te sthAna ApanA jJAnathI batAvaze| tA mArA para moTA upakAra thaze; tathA huM paNa jainadharma aMgIkAra karIza, ane hamezAM sukhesamAu rahIza. tyAre AcAryajIe tenI pAsethI ziSyA lAbha thavAnA jANI tene kahyuM ke, he dvijottama! je amAte nidhAna tamAne dekhADIye tAtamA amAnezuM Apo? te amAne khAnagImAM kaheA tyAre te brAhmaNe namratApUrvaka kahyu ke, jeApatema karo to huM Apane temAMthI aradhuM dravya ApIza. tyAre AcAryajIe kahyu ke, amArI icchA mujaba tamArI pAsethI ardha vastu lezuM; ema kahI sAkSI rAkhInetenu lakhata karAvyuM. pachI zubhadivase AcAryajIe tene ghera jai te nidhAna dekhADayuM; eTale te khAvAthI temAMthI cALIsa lAkha sAnAmAGereAnikaLI; paraMtu te nispRhI AcArya kai paNa lIdhAvinA pAtAne UpAzraye padhAryA. pachI te sadeva brAhmaNa ane mahedrasUrijI vaccadAna grahaNa mATe eka varSa sudhI vivAda cAlyA; pachI eka dahADe to te sarvadeva zrAhmaNa pratijJA karI upAzraye AvI AcAryajI mahArAjane kahevA lAgyA ke, he bhagavana! have tA huM Apane te dAna Aje ApyA bAdaja ghera jaIza. tyAre AcAryajIe kahyuM ke he dvija ! amArA ane tamArA vacce evuM lakhata thayuM che ke, mArI icchA mujaba tArI pAsethI huM ardha bhAga lauM, mATe have ame nispRhIne dravyanI icchA tA nathI, mATe tAre jo tArI pratijJA tA tArA anne putramAMthI eka putra ameAne Apa? ane tema karavAnI je tArI IcchA nahoya teA tuM sukhethI tAre ghera pAchA jAte sAMbhaLI gabharAelA brAhmaNe dukhI ! kahyuM ke, he bhagavan! mArI pratijJAnI khAtara huM tema karIza ama kahI ciMtAtura thaIne te ghera gayA; tathA eka tuTelA khATalA para vyAkuLathaI ALATavA lAgyA; eTalAmAM rAjadarabAramAMthI AvelA dhanapALe peAtAnA pitAne evI ciMtAtura avasthAmAM paDelA jo tenu kAraNa pUchayuM, tyAre sarva deve kahyuM ke, hai putra ! tamArA jevA uttama ane kulIna putrA hamezAM pitAnI AjJAne mastake pALavAnI icchA hoya,
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) caDAvavAmAM tatpara hoya che, tathA karajamAMthI pitAne mukta karIne tene narake te aTakAve che; mATe mane karajathI cheDavo e tamane gya che; ema kahI teNe dhanapALane pitAnuM saghaLuM vRttAMta kahyuM, paraMtu dhanapALe te jainadIkSA levAnI nA pADI, tethI te sarvadeva brAhmaNa manamAM atyaMta duHkhI thayo; eTalAmAM teno bIjo putra zebhana tyAM AvI caDyo; tene paNa sarvadeve te vRttAMta kahetAMja, teNe te turata tema karavuM kabula karyuM ane kahyuM ke, huM khuzIthI dIkSA leza; ane mArA moTA bhAI ghanapALa kuTuMbane saghaLo be dhAraNa karaze: te sAMbhaLI sarvadeva brAhmaNa ghaNaja khuzI thaIne zobhananI prazaMsA karavA lAgyo; tathA pachI bhojana karyA bAda sarvadeva brAhmaNe zebhana sahita mahesarijI pAse AvIne te zobhanaputrane AcAryajInA khoLAmAM yo. tyAre AcAryajIe paNa te sarvadeva brAhmaNanI AjJAthI teja divase zubha mudatte tene dIkSA ApI; pachI zobhanamuni sahita mahedasarijI paNa tyAMthI vihAra karIne aNahilapurapATaNamAM padhAryA. have ahIM ghanapALe potAnA pitAne eka Ave che, teo dravyane mATe putrane ve, mATe have mAre tamArI sAthe rahevuM ucita nathI; ema kahI te temane nAthI jUda paDyo. tathA teNe bhejarAjAne paNa samajAvyuM ke, AvA pAkhaMDI jainayatio ApaNA dezamAM AvIne strI tathA bALakone Thage che. te sAMbhaLI mugdha bhejarAjAe paNa AjJApatra kaDhADIne pitAnA dezamAM jainamunione vihAra baMdha karAvyo tathA tethI bAra varSa sudhI mALavAmAM jainamunionovihAra baMdha rahyA. have ahIM zebhanAcArya siddhatimAM pAraMgAmI thavAthI maheMdasarie temane vAcanAcAryanI padI ApI; evAmAM avaMtIdezanA saMdhanI vinaMti AvavAthI zobhanAcArya gurU mahArAjane kahyuM ke, he bhagavan! jo Apa AjJA Ape te huM mArA bhAI dhanapALane pratibodhavA mATe dhArAnagarImAM jAuM, pachI gurUmahArAje AjJA ApavAthI zebhanAcArya keTalAka gItArtha munio sahita dhArAnagarImAM padhAryA; tathA tyAM temaNe dhanapALane ghera munionegocarI mATe mokalyA; te vakhate dhanapALa snAna karavAnI taiyArI karatA hatA. pachI te sAdhuo jayAre dharmalAbha deI ubhA tyAre dhanapALe pitAnI strIne kahyuM ke, A sAdhuone je bhikSA joIe te Apo? kemake ghera Avelo athI je nirAza thaI pAcho jAya to mahAna adharma thAya. pachI te sAdhuone jyAre dahIM ApavA mAMDyuM, tyAre sAdhuoe pUchayuM ke, A dahIM keTalA divasanuM che? tyAre dhanapALe gusse thaI kahyuM ke, A dahIM traNa divasanuM che, zuM temAM kaMda jIva paDyA che? tame te kaIka navIna dayALa jevA dekhAo che.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 78 ) tamAre jotuM hoya teA lyo, nahIM teA ahIMthI turata cAlyA jAo. tyAre sAdhuoe kahyuM ke, huM dhanapALa! amAre tema pRchavAne AcAra che, tamA zAmATe irSyA kareA che? irSyAthI mahAna doSa thAya che; ane priya vAkaya eTalavAthI kIrtti vadhe che. vaLI jJAnIoe paNa kahyuM che ke, be divasa pachI dahIMnI aMdara vAnI utpatti thAya che; tyAre te buddhivAn dhanapALe kacu ke, mane tenI khAtarI karAvI Apo? tyAre te sAdhuoe te dahIMmAM jarA aLatAnA raMga nakhAvyo, tethI temAM rahelA jaMtuo upara tarI AvyAM; tathA taraphaDavA lAgyAM. te joI dhanapALaneA mithyAtvarUpI lepa nIkaLI gayo; ane vicAryuM ke, ahe! A jainalokAnA dharma dayAthI ujjavaLa che! pachI teNe sAdhuone puchyuM ke, tamArA gurU koNa che? tathA tame ahIM karyAM rahyA che? pachI te sAdhuoe te saghaLA vRttAMta kahevAthI dhanapALa gAbhanAcAryajI pAse gayA; dhanapALane Avato hoi gAbhanAcArye paNa une tene ghaNuM sanmAna ApyuM. pachI dhanapALe pAte karelAM viparIta AcaraNanA pastAvA kayA; tathA zAbhanAcAryanA upadezathI dhanapALe jainadharma agIkAra karI RSabhadeva prabhunuM maMdira baMdhAvyuM, tathA prabhu sanmukha RSabhapaMcAsikA nAmanI navIna stuti racIne kahI. pachI temaNe bAra hajAra zlokAnA pramANavALA gadyakAvyarUpa tilakamaMjarI nAmanA graMtha banAvyA. tyArabAda bhAjarAnae te tilakama'jarI graMthamAM potAnuM nAma dAkhala karavAnu` kahevAthI dhanapALe tema karavuM kabula karyuM nahIM; AthI rAjAe te graMtha tenI pAsethI jhuMTavIne agnimAM bALI nAMkhyo, tyAre dhanapALa gusse thai pAtAne ghera jai gAkAtura thaI bheDA ; tyAre tenI nava varSanI umaranI putrIe tenI dilagIrInu kAraNa pUchavAthI teNe te vAta jaNAvI, tyAre teNIe kahyuM ke, tamA tenI ciMtA na kare? te saghaLuM pustaka mAre ka che. pachI putrInA mukhathI sAMbhaLIne te lakhavA mAMDatAM chevaTe temAMthI traNa hambara zlokA ochA thayA, ane hAla paNa te nava hAra zlokAnA pramANanA graMtha mAjIda che. pachI dhanapALa pati te dhArAnagara cheDIne satyapuramAM gayA. tenA javAthI bhAjarAjAne pAchaLathI pastAvA thayA; tethI tene karIthI teNe sanmAnapUrvaka dhArAnagarImAM melAvyo. chevaTe dhanapALa pati nirdoSapaNe gRhastha dharma pALI dharmadhyAnapUrvaka kALa karI svarge gayA. . A mahAprabhAvika dhanapALa kavIzvara vikrama saMvat 1229mAM vidyamAna hatA, kemake te sAlamAM temaNe pAyalacchI nAma mALA racI che. gobhanAcAryajIe paNa mahA camakavALI ati addabhuta zeAbhanastuti racI che; ane tetI racanA temaNe gocarI jatAM mArgamAMja eka vakhata karI hatI; tathA tenApara dhanapALa paDitajIeTIkAcI che.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 16 muM. vikrama savata 1031thI 1100, ( srAcArya, vardhamAnasUri tathA vimaLazAha, ) sUrAcAya vikrama sa`vata 1031thI 107ra sudhImAM vidyamAna hatA. gujarAtamAM aNahillapurapATaNamAM jyAre bhImadevarA rAjya karatA hatA, tyAre tyAM drANAcArya nAme mahAvidvAna jainAcArya vasatA hatA; te AcArya bhImadeva rAntanA sa sAra pakSamAM mAmA thatA hatA. te AcAryajInA bhAI sagrAmasiMhanA putramahIpALe paNa temanI pAse dIkSA lIdhI hatI, tathA temanu sUrAcAya nAma rAkhavAmAM AvyuM hetuM. anukrame te sUrAcAryajI paNa zAstranA pAragAmI thayA. eka vakhate bhImarAntanA darabAramAM dhArAnagarInA bhAjarAnA pradhAnA AvyA, temaNe bhAjarAjAnI prazaMsAnA eka zloka bhImarAjAne saMbhaLAvyo. te gAthAnA pratyuttara tevIja manohara gAthAmAM lakhavA mATe bhImarAjAe sUrAcAryajIne yogya jANI, temane sanmAnapUrvaka sabhAmAM mAlAvI te gAthA racavAnu kahyuM; tyAre srAcAryajIe paNa teja samaye tyAM atyaMta camatkArI gAthA racIne rAjAne soMpI. te joi rAjAe camatkAra pAmI te gAthA sahita pAtAnA pradhAnAne dhArAnagarImAM bhAjarAna pAse mokalyA. have ahIM droNAcAryajIe potAnA khInna ziSyAne bhaNAvavA mATe srAcAryajIne soMpyA srAcAryajInA natisvabhAva tIvra hAvAthI te, ziSyAne abhyAsa karAvavA mATe eTalI tADanA karatA ke, jethI hamezAM eka roharaNanI dAMDI bhAMgatI. te joi sarAcAryajIe pAtAnA eka bhakta zrAvakane lAkhaDanI dAMDI lAvavAnuM kahyu'; te khAkhatanI gurUne khabara paDavAthI temaNe sarAcAryajIne ulabhA ApyA ke, sAdhune lokhaMDanuM zastra rAkhavAnA adhikAra nathI. tyArabAda upalI gAthA bhAjarAjAe vAMcI tethI khuzI thaine sAcAryajIne kheAlAvavA mATe potAnA pradhAnone bhImadevarAjAnA darabAramAM mAkalyA. bhImadeve sUrAcA
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) cchane meAlAvI te hakIkata kahI, tethI temaNe paNa vicAryuM ke, bhAjarAnanI sabhAmAM dhaNA vidvAnA saMbhaLAya che, mATe temane jItavAthI ghaNI kIrtti thaze tathA jainazAsananA paNa mahimA thaze, ema vicArI gurUnI AjJA lai sarAcAryajI dhArAnagarImAM gayA; tyAM bhAjarAjAe dhaNA AdaramAnathI temaneA praveza maheAtsava karyo. eka vakhate bhAjarAjAne evI icchA thai ke, chae darzanAne huM ekamata karI Apu'; ema vicArI teonA AgevAnane teNe kedakhAnAmAM pUrI kahyuM ke, jyAMsudhI tame saghaLA ekamata nahIM thA, tyAMsudhI tamAne bhAjana maLaze nahIM. te sAMbhaLI teo bicArA gabharAIne tyAM besI rahyA. A bAbatanI sUrAcAryajIne khabara paDavAthI temaNe rAjAne evI yuktithI samajAvyo ke, bajAramAM jema sarva cIne ekaja dukAnethI maLe evA baMdobasta thaI zakate nathI, tema e darzanA ekamata thavA asaMbhavita che; evI rIte rAjAne samajJavavAthI rAjAe te AgevAnAne chADI melyA, jethI sAcAryajInI tyAM ghaNI kArtti thai. eka dahADA surAcAryajI bhAjarAjAnI pAzALAmAM gayA, te vakhate tyAM bhAjarAntae banAvelA vyAkaraNanA abhyAsa cAlatA hatA; tenA magaLAcaraNamAM sarasvatIne vadhU ( vahu ) kahelI hatI; AthI sAcAryajIe jarA upahAsathI te adhyApakane kahyu ke, sarasvatIne kumArikA kahelI sAMbhaLI che, paraMtu sarasvatIne vaDu banAvanArA vidvAneA tA A dezamAMja dekhAya che. pachI te adhyApake A vAta bhAjarAtane kahevAthI tene krodha caDayA, tethI teNe pAtAnI sabhAnA paDatAne khAlAvI kahyu ke, tamAre AvatI kAle sRAcAryane dharmavAdamAM jItavA. pachI vaLate divase rAjAe potAnA vidvAnAne ekA karIne sarAcArya ne ghaNA sanmAnathI bAlAvI te vidrAnA sAthe dharmavAda karavAnu karyuM. tyAre AcAryajIe paNa pAtAnA prabaLa jJAnathI te sarva vidrAnAnA parAjaya kA; AthI rAntane manamAM ghaNAja gussA thayA; paraMtu te samaye teNe te jaNAvyA nahIM, paNa ulaTI AcAryajInI prazaMsA karI. pachI AcAryajI jyAre upAzraye padhAryA, tyAre dhanapALa paDiMta hAtha joDIne temane kahyuM ke, huM bhagavan! ApaNA jainazAsananI unnatithI tA mane harSa thayA che, paraMtu A bhAjarAna pAtAnI sabhAnA paMDitone jItanArane mArI nAkhe che, tethI mane A samaye ghaNIja dilagira thAya che. have huM jyAre Apane cetAvuM tyAre Ape chupA vethI mAre ghera padhAravuM; ke jethI huM chupI rIte Apane gujarAtamAM mAkalI ApIza. ama kahI dhanapALa pati gayA bAda rAkhae sUrAcAryajIne jayapatra ApavAnA miSathI mANasA mokalI dheAlAvyA. teja vakhate dhanapALe paNa AcAryajIne cetAvyuM ke, Aje rAjA
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ dago karanAra che, mATe gupta veze Ape mAre ghera padhAravuM. pachI AcAryajIe te rAjAnAM mANasane kahyuM ke, huM AhArapANI karIne madhyAnha samaye rAjAnI sabhAmAM AvIza. te sAMbhaLI te mANase tyAM upAzrayane gherIne beThAM. pachI AcAryajIe eka vRddha munine sihAsana para besADyA, ane pite zrAvakano veSa laI jyAre bahAra javA mAMDyuM, tyAre rAjAnAM mANasee temane aTakAvyAM. tyAre temaNe kahyuM ke, huM te A nago eka zrAvaka chuM, ane surAcAryajI to aMdara siMhAsana para beThA che, vaLI mane pANInI bahu tarasa lAgI che, mATe pANI pIvA jAuM chuM. te mANAe vepa badalavAthI barobara nahIM oLakhavAthI temane javA dIdhA; tethI te turata dhanapALane ghera AvyA, tyAre dhanapALe paNa temane satkAra karIne temane chUpI rIte bhAMyarAmAM rAkhyA; evAmAM keTalAka taLIo nAgaravelanAM pAnanA karaMDIA bharIne gujarAta tarapha jatA hatA, teone dhanapALe e senApahere ApI kahyuM ke, tame A mArA gurune chupI rIte eka karaMDIAmAM rAkhIne tamArI sAthe laI jAo teoe paNa tema karavAnI kabulAta ApavAthI teonI sAthe surAcAryajI paNa chupI rIte pAnanA karaMDIAmAM besI vRbhapara svAra thaIne ravAnA thaI gayA. - have ahIM madhyAkALa vItyA chatAM paNa jyAre surAcArya bahAra AvyA nahIM, tyAre rAjAnAM mANaso ekadama upAzrayamAM ghusI gayAM, ane siMhAsana para beThelA moTA udaravALA eka gharaDA sAdhune upADIne rAjA pAse laI gayA. tene joI rAjAe te pitAnA mANasane kahyuM ke, are duSTo !tame A karIne ahIM kema lAvyA? kharekhara tamene AMdhaLA banAvIne te mahAcatura gurjara sAdhu tyAMthI palAthana karI gayA che. te sAMbhaLI teoe jatAM jatAM kahyuM ke, he svAmI! eka tarasyA zrAvaka zivAya amoe te upAzrayamAMthI koIne paNa javA dIdho nathI, te sAMbhaLI rAjAe atyaMta krodha karI kahyuM ke, are ! aMdhAo! kharekhara te vepa badalI tamArI AMkho AMjIne cAlyo gayo che; temAM kaMI paNa zaka nathI; ema kahI teone rajA ApI rAjA to zokamAM nimagna thaye. have ahIM ti taMboLIo paNa cAlato mArga cheDI ADamArge bhayaMkara jaMgala ane parvato oLaMgIne mahInadIne kinAre AvI pahoMcyA. tyAre surAcAryajI paNa tyAM gujarAtanI hada jaNane pragaTa rIte vihAra karavA lAgyA; tathA anukrame aNahilapurapATaNamAM AvyA te samaye bhImarAjAe paNa temanuM moTA ADaMbarathI sAmaiyuM karyuM. pachI te surAcAryajIe pitAne sarva JE. 11
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 ) vRttAMta gurUmahArAjane tathA rAjasabhAmAM kahI batAvyA, te sAMbhaLI bhImadeva rAjAne ghaNAja harSa thayo. tyArabAda surAcAryajIe gurUmahArAjanI samakSa dezAMtaramAM thayelA aticArenI AlAcanA lei pAtAnA AtmAne pavitra karyAM. pachI temaNe phrIsa dhAna nAmaneA kavetvamakRtivALA kAvyagraMtha racyo. pachI droNAcAryaja temane pAtAnI pATe sthApIne samAdhipUrvaka kALa karI svarge padhAryAM. murAcArya paNa tyArabAda jainazAsananI keTalIka unnati karIne svarge gayA. vardhamAnasUra tathA vimaLazAha, vikrama sathata 1088. dhA zrI vardhamAnasUrijI mahArAja vikrama saMvata 1088mAM vidyamAna hatA, kemake temaNe te sAlamAM AbuparanA vimaLazAha zeM badhAvelAM jinamaMdiranI pratiSTA karI hatI. A vimaLazAha zeH mahAdhanADhya zrAvaka hatA, tathA te rAjAnA maMtrI hatA. temaNe kareADA dravya kharacIne Abupara atyaMta adbhUta jainamama velAM che. zrI vardhamAnasUri prathama caityavAsI jinacaMdrasUrinA ziSya hatA, paraMtu pAchaLathI potAnA kabajAnA cAyAsI caityAnA bhAgavaTA iMDIne te zrI nemisacchinA ziSya zrIudyAnanasUrinA ziSya thayA hatA. temaNe upamitibhava prapaMca, nAma samuccaya tathA vAsupujya caritra nAmanA adbhuta graMthA racyA che.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 13 muM. jinezvarasUri, abhayadevasUri, tathA vAdivetALazAMtisari, vikrama saMvata 15thI 110. jinezvarasUrine kharataranuM birUda vikrama saMvata 1080 A mahAna AcArya ughAtanasUrinA ziSyavardhamAnasarinA ziSya tathA navAMbI TIkAkAra zrI abhayadevasUrinA gurU hatA. te vikrama saMvata 1080mAM vidyamAna hatA; temane gujarAtanA rAjA durlabhasena taraphathI kharataranuM birUda maLyuM hatuM. temaNe haribhadrasarioe racelA aTakanI TIkA, paMcaligI prakaraNa, vIracaritra, lIlAvatI kathA, kathAranaSa vigere graMtho racyA che. temanuM vRttAMta evuM che ke, mALavAmAM AvelI dhArAnagarImAM jyAre bhejavAjA rAjya karatA hatA, tyAre tyAM lakSmIpati nAmane eka mahAdhanADhya vyApArI vasati hata; eka vakhate tyAM zrIdhara ane zrIpati nAmanA be brAhmaNe deza jevAnI IcchAthI AvI caDyAM; tathA bhikSA mATe te lakSmIpati zeThane ghera javAthI teNe teone bhaktipUrvaka bhikSA ApI. have te zeThanA gharanI bhIMta upara eka ghaNaja upayogI zilAlekha hato, te lekhane A baMne brAhmaNe hamezAM vAMcatA, tethI teone te lekha kaMTha thaI gayo. evAmAM eka samaye te zeDanA gharamAM akasmAt Aga lAgI, jethI saghaLuM makAna tathA te sAthe te lekha paNa baLI gaya; AthI zene ghaNI dilagIrI thai; zeDane dilagIra thayelA joI te brAhmaNe kahyuM ke, he zeTha! tame te lekha mATe kazI phikara karo nahIM, ame te lekha Apane je hato tevo lakhI ApazuM. pachI te banne brAhmaNoe te lekha yathArtha rIte lakhI ApavAthI lakSmIpati zeDa ghaNe khuzI thaze, tathA teone hamezAM potAne gheraja rAkhyA. teone zILavaMta tathA uttama guNavALA jANIne ze vicAryuM ke, A banne brAhmane jo ApaNe AcArya ziSya kare, te kharekhara teo jainazAsanane dIpAvanArAthAya. evAmAM tyAM vardhamAnasUrijI
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ (84 ) mahArAja padhAryA tethI te lakSmIpati zeDa te banne brAhmaNaputrone sAthe lene temane vAMdavA mATe gayA; tyAM te anne brAhmaNAnI hastarekhA Adika joine gurUe temane dIkSA yogya jANIne te lakSmIpatinI anujJApUrvaka temane dIkSA ApI. pachI te yAgavAhanapUrvaka sarva siddhAMtAnA abhyAsa karIne pAMce mahAtratAne aticAra rahita pALavA lAgyA. chevaTe temane yogya jANI gurUmahArAje AcArya padavI ApI; tathA tenA anukrame jinezvarasUri tathA buddhisAgarasUri nAma pADyAM. pachI zrI vardhamAnasUrijIe tene kahyu ke, AjakAla aNahilapurapATaNamAM caityavAsIonuM ghaNuM jora hAvAthI tyAM zuddha sAmAcArIvALA munirAjjene rahevAnuM sthAnaM paNa maLatuM nathI; mATe te upadrava tame ane tamArI zakti ane buddhithI nivAraNa kare! kemake A vakhatamAM tamArA sarakhA khInna vicakSaNA nathI. evI gurUmahArAjanI AjJA mastakapara caDAvIne te tyAMthI vihAra karIne ahilapuramAM AvyA. tyAM tee eka uttama ane dayALu puraeNAhitanA makAnamAM utaryAM; eTalAmAM caityavAsIene teenA AvavAnA samAcAra maLavAthI teoe temanI pAse potAnA nokarone mokalyA; te nAkarA tyAM AvI jinezvarasUri tathA ahiMsAgarajIne kahevA lAgyA ke, are ! sAdhuo! tamA turata nagarInI bahAra nIkaLI jA ? kemake ahIM caityavAsIo zivAya bIjA zvetAMbara munione rahevAno haka nathI. tyAre te purezahite kahyu ke, A bAbatanA mAre rAjA pAse ja rAjasabhAmAM nirNaya karavA che, ema kahI te durlabhasena rAjA pAse gayA, ane tyAM caitya vAsIe paNa AvyA. pachI te purehite rAjAne vinaMti karI ke, he rAjana! A nagaramAM e uttama jainamunio potAne sthAna nahIM maLavAthI mAre ghera padhAryAM che, te mahAguNI hAvAthI me tene rahevA mATe sthAna ApyuM che; paraMtu A caityavAsI yatie pAtAnA mANasAne mAre ghera mAkalI tene nagaranI bahAra nIkaLI javAnuM kahevarAvyuM che. te sAMbhaLI nItivAna durlabharAjAe jarA hasIne kyuM ke, mArA nagaramAM je guNI mANasA dezAMtarathI AvIne vase che, teone kAi paNa aTakAvI zake tema nathI; te! AvA mahAtmAone ahIM na vasavA devA mATe zuM prayeAjana che? tyAre caityavAsIe eTalI uThayA ke, he rAjana! pUrve zrIvanarAja nAmanA je mahAparAkramI rAjA ahIM thayelA che, temane khAdhyapaNAmAM caityavAsI zIlagurue Azraya ApI pAkhyA hatA; ane te upakAranA badalAmAM vanarAje sapradAya virAdhanA bhayathI A nagaramAM phakta caityavAsIoeja rahevuM, ane khIjA zvetAMbara jainasAdhuAe ahIM rahevuM nahIM, evA lekha karI Apyo che,
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane tethI ame temane ahIM vasavA mATe manA karIye chIye; ane Ape paNa ApanA te pUrvajonI AjJA pALavI joIe tyAre rAjAe kahyuM ke, amArA parvajenI AjJA amAre pALavI ja joIe, te vyAjabI ja che, kemake Apa jevA mahAbhAonI AzithI amArA jevA rAjAo RddhivALA thAya che, ane TUMkAmAM kahIye te A rAjyaja ApanuM che, temAM kaMI paNa saMdeha nathI. vaLI tame paNa jainamunio che, te munione AcAra zuM che? te sAMbhaLavAnI mane icchA che, ane te AcAramAM je A banne munionuM virodhIpaNuM mAluma paDe, to teoe A nagaramAM rahevuM nahIM; ema kahI te durlabhasenarAjAe potAnA sarasvatI bhaMDAramAM raheluM jainamuninA AcAranA svarUpane jaNAvanAruM dazavaikAliksatra magAvyuM, ane temAM kahelA AcAra mujaba A banne AcAryone pravartatA joIne temane kharatara birUda ApI tyAM rahevA mATe sthAna ApyuM AthI caityavAsI yatio te jhaMkhavANA paDIne pitAne sthAnake gayA. tathA tyArathI te aNahilapuramAM zuddha sAmAcArIvALA jainamunione nivAsa maLavA lAgyo; ane caityavAsIonuM jora dhIme dhIme kamI thatuM cAlyuM. tyAM buddhisAgarajIe buddhisAgara nAmanuM ADa hajAra nA pramANuvALuM navIna vyAkaraNa racyuM. evI rIte A khataranuM birUda dharAvanArA zrI jinezvarasyurijI mahArAja mahAprabhAvika thayelA che. navAMgITIkAkAra zrI abhayadevasUri, vikrama saMvata 188thI. dhArApurInagarImAM vasanArA mahIdhara nAmanA eka zeDanI dhanadevI nAmanI strInI kulie abhayakumAra nAmanA eka putrane janma thayo hato. eka vakhate zrI vardhamAnasUrinA ziSya zrI jinezvarasUri tyAM padhAryA. tyAre te abhayakumAre temanI pAse dIkSA lIdhI. pachI zrI vardhamAnasUrinI anumatipUrvaka temane phakta seLa varSanI umareja vikrama saMvata 1088mAM AcArya pada ApavAmAM AvyuM hatuM. have te samayamAM dALa AdikanA sababathI AgamonI TIkAone viccheda thaye hatA. eka vakhate zrI abhayadevasarijI madhyarAtrie jyAre dhyAnamAM lIna thayA hatA, te samaye zAsanadevIe AvI temane kahyuM ke, pUrvanA AcAyoe agyAre aMgenI TIkAo racI hatI, paraMtu kALanA dUSaNathI phakta be aMge zivAya bAkInA aMgenI TIkAone viccheda thaye che. mATe Apa te aMgenI TIkAo racIne
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( ( ) saMghapara kRpA kare? tyAre AcAryajIe kyu ke, he zAsanamAtA! AvuM gahana kArya karavAne alpa buddhivAna evA huM zI rIte samartha thAuM? kemake te kAryamAM je kadAca utpanna thAya te! mane ghaNI ApadA thAya; tema ApanI AjJAnuM ullu dhana paNa thavuM na jAye.tyAre zAsanadevIe kazuM ke, huM AcAryajI! Apane te kArya mATe samartha RNIneja meM kahyu che. tema te TIkAnI racanAmAM tamAne je saMzaya haze, te huM sImadharasvAmIne pUchIne tamArA te saMzayo dUra karIza. tema phakta mArUM smaraNa karavAthIja huM tamArI pAse hAjara thaiza. te sAMbhaLI abhayadevasara e utsAhapUrvaka te kAryanA prAraMbha karyeA ; tathA te kArya sa'pUrNa thatAM sudhI temaNe AkhIlanA tapa karyA; tathA potAnI kabulAta mujaba zAsanadevIe paNa temane te kAryamAM madada ApI; paNa te AMbila tapathI rAtrie jAgavAnA prayAsathI zarIramoMnA rUdhiramAM bigADa thavAthI temane kunA rega thayA. tyAre anyadarzanIya Adika IrSyALu lAMkAne niMdA karavAnuM kAraNa maLyuM ke, TIkAonI racanAmAM thayelA utsatraprarUpaNathI AcAryapara gusse thayelA zAsanadevAe zikSA karavAnA hetuthI temaneA dazAe pahoMcADyA che; te apavAda sAMbhaLI AcAryajI digira thayA. pachI rAtrie dharaNe AvIne temanA regane nivAraNa karyo, tathA kahyuM ke, staMbhana (khaMbhAta) zaheranI pAse seTI nadIne kinAre bhRmInI aMdara zrI pArzvanAthanI pratimA che, ke je pratimAnA prabhAvathI pUrve nAgArjune rasasidghi sAdhI che; te pratimAne tyAM pragaTa karIne tameA tyAM mahATuM tIrtha pravartAvo ke jethI tamArI apakIttinA nAza thaze ane jainazAsananI paNa prabhAvanA thaze. pachI tyAM zrI abhayadevasUrIzvarajIe jayatihuaNu nAmanA chatrIsa gAthAvALA stotrapUrvaka te zrI rata bhanapArzvanAthajInI pratimAne sadha samakSa pragaTa karI; tethI temanI ghaNI kI - tathA jainazAsananI unnati tha; pachI dhaNuMdranAM vacanathI AcArya e te stotranI be gAthAne gopavI rAkhI, ke jethI adyApiparyaMta te stAtra trIsa gAthAAnuM vidyamAna che; te zrI staMbhanapArzvanAthanI pratimA hAla paNa khaMbhAtamAM vidyamAna che; te pratimAnA AsananI pAchaLa evA lekha kAtaravAmAM AvyA che ke, A pratimA gADa nAmanA zrAvake zrI neminAtha prabhunA zAsanamAM be hambara sA bAvIsame varSe karAvI che; evI rIte zrI jainazAsananI prabhAvanA karIne zrI abhayadevasUrijI vikrama saMvata 1175mAM (bInna mata pramANe vikrama saMvata 1139mAM gujarAtamAM AvelA kapaDavaMja nAme gAmamAM svarga gayA;temaNe nave agAnITIkAo uparAMta haribhadrasarinA pacAsakapara saMvata 1124mAM dhALakAmAM rahIne
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 14 muM vikrama savaMta 1101 thI 120, (zrI caMdrasUri, nAmasAdhu, mIdhArI, abhaya sara, vegaNa, jinavallabhasUri, jinadattasUri dhanavijyavAcaka, kakkasUra, punamIyA gacchanI utpatti, AryarakSitajI tathA vidhipakSagacchanI utpatti, devabhadrasUra, madhadhArI, hemacari, pAzvadevagaNI, dhanedhasi zrI caMdrasUri, vikrama savaMta 11ra1 A zrI caMdrasUrijI madhArI zrI hemacaMdrajInA ziSya hatA, tathA te vikrama saMvata 1121mAM vidyamAna hatA, te sAlamAM jyAre te bhacamAM padhAryA hatA, tyAre tyAMnA nagarazeDa dhavalazAhu saMdhanI anumatipUrvaka temane muni suvratasvAmInuM caritra racavAnI vinaMti karI hatI, ane tethI temaNe AzAvaLImAM AvI zrImALakuLanA nAgilanAmanA zrAvakanA upAzrayamAM rahI te graMtha rahyA hatA, ane te graMthanI pahelI prati pArzvadegavaNie lakhI hatI. namisAdhu, vikrama savaMta 11rapa A graMtha kartA thArApadrapurIya nAmanA ganAzrI zAlibhadrasUrijInA ziSya hatA ; temaNe vikrama saMvata 11rara mAM paDAvazyakanI TIkA tathA 1125mAM rUTanA racelA kAvyAlaMkArapara Tippana celu che.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 87 ) TIkA banAvI; tema jayaMtinuaNu stotra, nigodaSatrizika panigraMthavicArasa'grahaNI, puddaLaSatrizikA, dhADazaka TIkA vigere aneka zAstra celAM che. vAdIvatALa zAMtiri, vikrama saMvata 196, gujarAtamAM ahilapurapATaNamAM tyAre bhImadevarALa rAjya karatA hatA, tyAre tyAM cAMdukuLanA thArApadrIya gacchanA vijayasiMhari nAme AcArya vasatA hatA. te samaye te nagarI pazcima dizAmAM AvelA unnatAcu nAmanA gAmamAM zrImALI vaMzanA dhanadeva nAme eka zrAvaka vasatA hatA. tenIdhanazrI nAmanIstrInI kukSie bhIma nAmanA eka uttama lakSaNAvALA putranA janma thayo hato. eka dahADA te zrI vijayasiMharijI te gAmamAM padhAryAM; ane temaNe te bhImane tenA sAmudrika lakSaNAthI jainazAsananI unnati karanArA ANIne tenA mApitAnI anujJApUrvaka tene dIkSA ApIne temanu zAMtisUri nAma pADayuM; temane sarva zAstronA pAra'gAnI jANIne temane potAnI pArTa sthApIne vijayasiMharijI devalAke padhAryAM; tyArabAda dhArAnagarInA prakhyAta mahAkavi dhanapALe pote racelI tilakamajarI nAmanI kathAne temanI pAse sudharAvI. eka vakhate te zrI zAMtisUrijI mahArAja dhanapALa paMDitanI prerNAthI dhArAnagarImAM gayA; ane tyAMnA rAjA bhAje temane ghaNA AdarasatkAra karyA. vaLI tyAM temaNe sarasvatIe ApelAM varadAnathI bhAja rAjAnI sabhAnA sarva paDitAne jItyA, ane tethI te rAjAe tuSTamAna thaIne temane vAdivetALanuM birUda A'yu. pachI te zrI zAMtisUrijI mahArAja jyAre pAchA alipuramAM padhAryA tyAre tyAMnA eka padma nAmanA dhArmika zrAvakane sarpa DaMkhyA hatA, paraMtu A prabhAvika sRrirAje pAtAnA mAMtrika prayAgathI te sarpanA viSane dUra karyuM; sidgharAjanI sabhAmAM digaMbare nA parAjaya karanArA zrI municaMdrasUrina ziSya devasUrie paNa temanI pAse abhyAsa karyo hato. A zrIvAdivetALa zAMtisUrijIe uttarAdhyayana sUtrapara maMnaihara TIkA racelI che; temanu svarga gamana vikrama saMvata 1096 mAM thayelu che.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 89 ) abhayadevasara (malladhArI), vikrama saMvata 1150. A abhayadevasUrijI malladhArInA nAmathI prasiddha che, temane gujarAtanA rAn ka taraphathI malladhArInuM birUda maLyuM hatuM; tathA saiArASTranA rAjA kheMgAra taraphathI paNa ghaNuM mAna maLyuM hatuM; temaNe eka hajArathI paNa vadhAre brAhmaNAne pratimAvyA hatA. temanA upadezathI ajamera pAse AvelA meDatA nAmanA gAmamAM jinamaMdira bAMdhavAmAM Avyu hatu. vaLI temanA upadezathI bhuvanapALa rAjAe jainamadiramAM pUjA karanArA uparanA kara mApha karyA hatA. ajameranA rALa jayasiMhe paNa temanA upadezathI potAnA rAjyamAM vihaMsA karavAnI manAi karI hatI. zAkabharInA rAjA pRthvIrAje temanA upadezathI ajamera pAse ratha bhAramAM suvarNanA iMDAMvALuM jinamaMdira baMdhAvyuM hatuM. A malladhArI abhayadevasUrijI jayAre ajameramAM anazana karI svarge padhAryAM tyAre temanA zarIrane tyAM bahu mAnapUrvaka agnisa`skAra karavAmAM AvyA hatA; te samaye temanA zarIrane caMdananA rathamAM sthApana karavAmAM AvyuM hatuM, tathA zaheramAMnA dareka gharamAM phakta eka eka mANasa ghera rahyA hatA, ane khAkInAM saghaLAM mANusA temanA mAnArthe smazAne gayA hatA; tema jayasiMharAja pAte paNa potAnA kArabhArIo sahita smazAne gayA hatA. temanA zarIrane sUryodaya vakhate ucakavAmAM AvyuM hatuM, paraMtu bahuja dhIme cAlavAthI cheka pAchale paheAre smazAne lAvavAmAM AvyuM hatuM. agnisaMskAra thayA bAda najIka rahelA bhaktAe te rAkha vaheMcI lIdhI hatI, ke je rAkhanA prabhAvathI vara Adika upadravAnA nAza thayA hatA. vaLI jene te rAkha na maLI, temae te jagAnI mATI paNa grahaNa karI lIdhI. A upara lakheluM saghaLu vRttAMta raNathaMbhAranA jinamadimAM rahelA zilAlekhamAM UtaravAmAM Avyu che. evI rIte A zrI malladhArInu' birUda dharAvanArA zrI abhayadevasUrijI mahAprabhAvika thayelA che. nemica'drari athavA (devedragaNI), vikrama savaMta 1129 deva dragaNIjI mahArAjanuM bIjuM nAma nemicaMdrasUrijI paNa hatuM, te vaDagacchamAM thayelA AdevasaranA ziSya hatA; temaNe vikrama saMvata 11ra9 mAM uttarAdhyayana sUtrapara TIkA racelI che. vaLI temaNe pravacanasAradvAra, AkhyAna JE12
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ maNikAza tathA vIracaritra Adika graMtha racyA che. A nemacaMdrasUrijI saiddhAMtika ziromaNinA nAmathI paNa prasiddha che. jinavallabhasari, vikrama saMvata 1160thI1164, kharatara gacchanI utpatti A AcArya navagI TIkAkAra zrI abhayadevasUrinA ziSya hatA; A AcAryathI kharataragaccha nikaLe, ema kahevAya che. temaNe viraprabhunA pAMca kalyANa kene badale cha kalyANanI prarUpaNa karI che. temaNe piMDavizuddhi prakaraNa, gaNadhara sArdhazataka, AmikavastuvicArasAra vigere graMtho racyA che. te citravizva zaktinA pAraMgAmI hatA; temaNe potAnAM saghaLAM citrakAvyo cittoDamAM AvelA zrI viraprabhunA maMdiramAM zilAlekhamAM kotarAvyAM hatAM, ane te maMdiranA dvAranI bane bAjue temaNe dharmazilA tathA saMdhapaka paNa vikrama saMvata 1164 nI sAlamAM kAtarAvyAM hatAM. jinadattasUri, vikrama saMvata 1141. AzrI jinadattasUri khatarachamAM thayelA zrA jinavalabhasUrinA ziSya hatA; tathA te mahAprabhAvika hatA; tethI aMbAdevIe temane yugapradhAnapada ApyuM hatuM, teoe pitAnA adbhuta camakArathI ghaNA anya darzanIone paNa jenI karyA hatA; ane jaina dharmano ghaNe mahimA vadhAryo hato, ane tethI dareka jagAe dAdAsAhebanA nAmathI temanAM pagalAM Aje paNa pUjAya che. vikrama saMvata 1211mAM ajameramAM temanuM svargagamana thayuM hatuM. temaNe saMdehadelAvalI Adika ghaNA graMtha racA che. dhanavijaya vAcaka,vikrama saMvata 1141. A graM kartA vikrama saMvata 111 mAM vidyamAna hatA. kemake te sAlamAM temaNe lokanAlikA sUtrapara bhASAvRtti lakhI che.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9 ) kasUri, vikrama saMvata 1154, - A AcArya ukezagacchamAM thayelA devagumasUrinA ziSya hatA; temaNe hemacaMdrAcArya tathA kumArapALa rAjAnI preraNAthI kriyAhina caityavAsIone harAvIne gacchathI bahAra karyA hatA. te mahAvidvAna tathA prabhAvika hatA. temaNe paMcapramaNika tathA jinacaityavaMdana vidhi Adika ghaNA gratho racyA che. punamIA gacchanI utpatti, vikrama saMvata 1159 caMdraprabhasUri, municaMdrasUri, mAnadevasUri ane zAMtisUri e cAre gurUbhAIo hatA. vikrama saMvata 1149 mAM eka zrIdhara nAmanA zrAvakane mAruM kharaca karI jinamurti besADavAnI IcchA thaI; ane tethI teNe teomAMnA vaDA caMdraprabhasUrijIne kahyuM ke, he bhagavan! A mUrtinI pratiSTA mATenI vidhi karavA mATe Apa ApanA gurUbhAI municaMdrasurijIne AjJA Ape? te zrIdhara zrAvanI evI mAgaNIthI caMdraprabhasarine IrSA AvI, ane tethI temaNe te zrAvakane kahyuM ke, tevAM pratiSThA Adika kAryomAM sAdhue paDavuM ucita nathI; mATe zrAvaka mAraphate pratiSThA karAvavI. tyArabAda vikrama saMvata 1159 mAM eka dahADe caMdraprabhAsa rie kahyuM ke, Aja rAtrie padmAvatI devIe mane svamamAM kahyuM che ke, tamAre tamArA ziOone kahevuM ke, zrAvake pratiSTA karAvavI, tathA pUrNimAnI prApti karavI. evI rIte te punamIA gacchanI utpatti caMdraprabhasarithI vikrama saMvata 115nI sAlamAM thaI che. AyarakSitajI tathA (vidhi pakSagacchanI utpatti) vikrama saMvata 1169 matAMtare vikama saMvata 1213, vidhipakSaga7 sthApana karanAra ArakSitajIne janma daMtANI gAmanA draNa zeDanI strI dedIyI thayelA hatA, temanuM nAma prathama narasiMha AcArya hatuM, tathA eka AMkhe te apaMga hatA. prathama te punamIA gacchanA hatA; eka vakhate teo jyAre myunA nAmanA gAmamAM AvyA, tyAre eka nAthI nAmanI ghaNIja paisAdAra strI temanI pAse pratikramaNanI kriyA karavAne AvI; paraMtu te vakhate te pitAnI muhapatti ghera visarI gaI hatI; te joI AcAryajIe kahyuM ke, jo tame mupatti lAvavI visarI gayAM ho to te muhapattine badale tamArAM vastrane cheDe cAlI zakaze. tyAre teNIe paNa te vAta kabula rAkhI. tathA
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyArabAda tenA paisAnI madadathI temaNe tyAM AMcalikanI (vidhipAgacchanI) sthApanA karI; ane tyArathI temanA vaMzajo pratikramaNa vakhate muhapattine badale vastranA cheDAthI kAma calAvavA lAgyA. evI rIte te AryarakSitathI aMcala gacchanI utpatti thayelI che. devabhadrasUri, vikrama saMvata 1168. A devabhari vikrama saMvata 1668 mAM vidyamAna hatA. temaNe pArzvanAtha caritra, saMga raMgazALA, vIracaritra tathA kathAratnakala Adika ghaNuM graMtho racyA che; temaNe bharUcamAM rahIne jyAre pArzvanAtha caritra racyuM hatuM, tyAre te nagaramAM zrI munisuvratasvAmIjInuM jinamaMdira suvarNanA ghumaTavALuM vidyamAna hatuM. hemacaMdrasUri, (maladhArI), vikrama saMvata 1164, A AcArya praznavAhanakuLanI madhyama zAkhAnA hapurIya gacchanA maladhArI zrI abhayadevasUrijInA ziSya hatA. temaNe jIvasamAsa, bhavabhAvanA, upadezamALAvRtti, anuyoga satra TIkA, zatakavRtti, vizeSAvasthavRtti vigere ghaNA prathA rahyA che. A AcAryajI mahAvidvAna hatA; gujarAtanA rAjA siddharAja jayesiMhe temane ghaNuM mAna ApyuM hatuM; tathA te rAjA temanA vyAkhyAnamAM hAjara thatA hatA. te jainazAsananI keTalIka unnati karIne chevaTe anazana karI zatruMjaya para svarga padhAryA. pAzvadevagaNi, vikrama saMvata 1169 A graMthakAre vikrama saMvata 118 mAM haribhadrasUrijIe racelA nyAyapravezapara paMjikA racelI che, tema temaNe vikrama saMvata 1190 mAM nemicaMdrasUri jInA AkhyAnamaNikAzanI TIkA racavAmAM AmUdevasarijIne madada karI hatI, tema temaNe uvasaggaharastotra para paNa TIkA racI che. dhanezvarasUri (vizAvaLagacchI), vikrama saMvata 1171. A dhanezvarasUrijI vikrama saMvata 1171 mAM vidyamAna hatA; temaNe jinavallabhasUrie racelA sArdhazataka nAmanA graMthapara TIka racI che. vaLI te vizA vaLagachanA hatA.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ ONSAL prakaraNa 15 muM vikrama sa'vata 1140 thI 1240. jayasiMhasUri, lAlaNa gotranI utpatti, vAdidevasUri. jayasiMhasUri,vikrama saMvata 1202 A zrI jayasiMhasUrijI mahArAja acalagacchamAM thayelA zrI AryarakSitajInA ziSya hatA; gRhasthAvAsamAM te sApAraka nagaranA mahuDanAmanA zeThanInAthI nAmanI strInI kukSie janmyA hatA; A jayasiMhasUrijI mahArAja mahAvidrAna tathA vAdIenI sabhAmAM sabhAjita hatA. sidgharAja jayasiMhanI sabhAmAM jayAre vAdivasUrijIe digabarAnA parAjaya karyA hatA, tyAre A jayasiMhasurijI paNu devasUrijInA madadagAra hatA. A AcAryajIne gujarAtanA rAjA siddharAja jasiMhu tarathI ghaNuM sanmAna maLyuM che. lAlaNa gAtranI utpatti, vikrama savata 129. pArakara dezamAM AvelA piluA nAmanA gAmamAM rAvajI nAmanA eka te gAmanA mAlika kAra vasatA hatA. temane lAlaNa ane lakhadhIr nAme e putrA hatA. te kAranA pradhAna eka jainadharmI zrAvaka hatA. have te banne putrAmAMnA lAlaNane kAi karmanA udayathI kATane rega lAgu thayA hatA; AthI rAvajI ThAkArane te saMbadhI ghaNI ciMtA utpanna thaI; ane tethI te hamezAM dilagira rahetA. evAmAM vikrama saMvata 1229 mAM te gAmamAM acAgacchanA AcA4 zrI jayasiMhasarijI padhAryAM; te vakhate te AcArya nI kAtti te dezamAM ghaNI phelAi hatI. zrI jayasiMhajIne camatkArI jANIne rAvajI DAkAre potAnA
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvakamaMtrIne kahyuM ke, A AcArya mahArAja mahAprabhAvaka saMbhaLAya che; mATe je te ApaNA kumAra lAlaNane kendra roga maTADI Ape to mArI hamezanI ciMtA dUra thAya. pachI maMtrIe te vAta zrI jayasirijIne kahyAthI temaNe kahyuM ke, je te lAlaNa jainadharma svIkAravAnuM vacana Ape, to temane kendrano roga dUra karavAne huM upAya batAvuM. maMtrIe jaI te vAta rAvajI ThAkorane tathA lAlaNane kahe vAthI teo tema karavuM kabula karIne AcAryajI mahArAja pAse AvyA, tathA hAthe joDIne jainadharma svIkAravAnI vAta temaNe kabula karI. tyAre AcAryajIe paNa lAbhanuM kAraNa jANI mAMtrika prayogathI lAlaNano ke roga dUra karyA, jethI te lAlache paNa zuddhabhAvathI jainadharma aMgIkAra karyo, chevaTe AcAryajI mahArAje te lAlaNanA vaMzane AzivALa jJAtimAM dAkhala karyA, je Aje lAlaNa getravALA kahevAya che. lAlaNa gotranA jaina ozavALanI vastI pArakara, kaccha, jesalamera tathA jAmanagara vigere zaheromAM che. vAdIdevasarijI, vikrama saMvata 1174 gujarAtamAM AvelA mAhatanAmanA gAmamAM rahetA devanAga nAmanA eka gRhasthanI jinadevI nAmanI strIo eka divasa svapramAM potAnA mukhamAM praveza karatA caMdrane je. prabhAte tyAM rahelA zrI municaMdrasUrijI pAse ja teNIe namaskArapUrvaka te svamanuM vRttAMta kahyuM. tyAre AcAryajIe teNIne kahyuM ke, he mahAbhAge! koIka caMdra sarakhA mahAtejasvI deve tamArA udaramAM janma lIdho. che. pachI teNIe mahAtejasvI putrane janma Ape; tathA svanine anusAra tenuM pUrNacaMdra nAma pADayuM; eka vakhate te gAmamAM rogane upadrava thavAthI te devanAga zeTha tyAMthI nIkaLI bhacamAM Avyo. te samaye tyAM te zrI municaMdrasurijI paNa AvI pahoMcyA hatA. keTalAka divasa bAda municaMdrasurijIe pUrNacaMdranA mAtapitAnI AjJAthI tene dIkSA ApI; tathA te dIkSA samaye temanuM rAmacaMdra nAma rAkhavAmAM AvyuM. pachI te rAmacaMdra munirAja tarkavidyA, vyAkaraNa tathA sAhitya zAstrAdimAM pAraMgAmI thayA. chevaTe vikrama saMvata 1174 mAM temane AcAryapada ApIne temanuM devasari nAma rAkhavAmAM AvyuM. pachI eka dahADe te zrI devasarijI mahArAja gurunI AjJA laIne dhoLakAmAM padhAryA. tyAM rahetA eka udaya nAmanA dhArmika ane dhanADhaya zrAvake zrI maMdharasvAmInI pratimA karAvI hatI. teNe traNa upavAsapUrvaka zAsanadevInuM ArAdhana karI pUchayuM ke, A prati
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnI pratiSThA mAre kAnI pAse karAvavI? tyAre zAsanadevIe devasarijha pAse karAvavAnuM kahevAthI teNe tema karyuM; ane evI rIte zrI devarijI mahArAje prati kAvelI mUrtivALuM te jinamaMdira haju paNa tyAM udaya vastInA nAmathI prasiddha che. ' pachI eka dahADe zrI devasUrijI mahArAja Abupara padhAryA; tathA tyAM temaNe zrI bhadeva prabhunAM darzana karIne aMbAdevInI stuti karI. tyAre aMbAdevIe pratyakSa thaI temane kahyuM ke, have tamAre turata aNahillapuramAM javuM, kema ke tamArA gurUnuM AyuSya phakta have cha mAsanuM ja bAkI rahyuM che. te sAMbhaLI devasUrijI mahArAja aNahillapuramAM padhAryA, tethI temanA gurUne paNa ghaNe AnaMda thaze. pachI tyAM temaNe devabodha nAmanA eka bhAgavata matanA AcAryane vAdamAM jItIne jainazAsananI ghaNI prabhAvanA karI. vaLI te nagaranA rahevAsI bAhaDa nAmanA eka dhanADhaye zrAvake temanA upadezathI ati manohara jinamaMdira baMdhAvyuM. pachI vikrama saMvata 1178 mAM zrI municaMdrasarijInuM svargagamana thayuM. eka vakhate zrI devasUrijI mahArAja jyAre nAgapuramAM padhAryA, tyAre tyAMne AhAdana rAjAe ghaNuM AdaramAnapUrvaka temanuM sAmaiyuM karyuM. tyArabAda karNAvatI nagarInA saMgha vinaMti karavAthI devasarijI mahArAja cAturmAsa mATe tyAM padhAryA. te samaye dakSiNamAM AvelA karNATaka dezanA rAjAne kumudacaMdra nAme mahA ahaMkArI digabaramatane eka guru hato. tene devarijInI kIrti sAMbhaLI ghaNI stha thaI. tethI temane vAdamAM jItavA mATe te karNAvatI nagarImAM Avyo. tathA eka bhATane devasarijI pAse mokalIne vAda karavA mATe jaNAvyuM. tyAre devarijIe kahevarAvyuM ke tame aNahilapurapATaNamAM Avo, tyAMnA rAjA siddharAja jayasiMha nyAyI ane nItivAna che, mATe temanI sabhA samakSa ApaNe dharmavAda karIzuM. tyAre kumudacaMde te ahaMkAthIja kahevarAvyuM ke, bahu sAruM huM tyAM AvIza. tyArabAda te kumudacaMdra tyAMthI aNahilapura tarapha prayANa karavAnI taiyArI karI, paraMtu te samaye tene apazukane thayAM, to paNa tenI darakAra karyA vinA te aNahillapura pahoMcyo. ahIM devarijI mahArAje paNa zubhadivase aNahilapura tarapha vihAra karyo, tathA tyAM pahecatAM tyAMnA saMdhe ghaNA ADaMbarathI temane praveza mahotasava karyo; pachI zubha divase temaNe tyAMnA mahArAjA siddharAjane meLApa karyo, tathA kumudacaMdra sAthe dharmavAda karavA mATenI saghaLI hakIkata jaNAvI, tyAre rAjAe paNa potAnI sabhA samakSa tema karavAnI khuzI jaNAvI. evAmAM tyAMnA mahAdhanADhaya bAhaDa ane nAgadeva nAmanA banne vetAMbarI zrAvaMkAe devarijI mahArAjane vinaMti karIke he bhagavana! ahIM
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 6 ) . digaMbaree gAMgila Adika kArabhArIAne dravya ApI potAne vaza karelA che, mATe jo ApanI AjJA hAya tA amA paNa teone dravya ApI ApaNA pakSamAM kheMcI laIe; tyAre devasUrijIe kahyu ke, evI rIte phAkaTa dravyanA vyaya karavAnI kaMi jarUra nathI, kemake vidyAnA prabaLathI jaya meLavavA, teja zreSTa che; ane amArI paNa tevIja AkAMkSA che. pachI tyAM kumudra dharmavAda mATe hera khabara cADAvI, ane te mATa divasa paNa mukarara thayA; tyAre rAjAe gAMgila kArabhArIne tenI jubAnI lakhI levAnA hukama karyA, paraMtu gAMgila digabarIAnA pakSakAra hAvAthI teNe prativAdInI jubAnI lakhI nahIM. pachI jayAre rAjAe te dharma saMvAdanA kesa mATe gAMgilane pUchyuM tyAre teNe evI rItanA uttara ApyA ke, he rAjana A lokAnA saMvAdamAM kai paNa sAra jevuM nathI tethI meM tenI jubAnI lakhI nathI; te sAMbhaLIte nyAyI rAjAne manamAM ghaNA gussA thayA, ane pharIne potAnI sanmukha tenI jubAnI lakhavAne tene hukama karyo, ane temAM evI zarata karI kenaMdigabarIA hAre te tee dezapAra thAya, ane jo zvetAMbarIA hAre te te dezapAra thAya. evI rItanI pratijJA karIne vikrama saMvata 1181nA vaizAkhazuddhi punemanedivase tebanne pakSakArene rAjAe potAnI sabhAmAM khyAlAvyA. tyAre kumudacaMdra cAmara Adika moTA ADaMbara sahita sabhAmAM praveza karyo, tathA pratihAra mukelAM Asana para besI kheAlavA lAgyA ke, are ! haju zuM mArA bhayathI zvetAMbara bhikSuka AvyA nathI? evAmAM devasUrijI mahArAja paNa tyAM padhAryAM, ane tyAM thayelA dharmasaMvAdamAM temaNe strI mAkSanA adhikAra AdikamAM marUdevA AdikanA daSTAMtathI kumudacaMdranA parAjaya karyA; tyAre mahArAnta siMharAje paNa khuzI thaIne devarijI mahArAjane jayapatra ApyA, tathA teja samaye zAsanadevIe paNa tyAM pratyakSa thane sabhAjananA dekhatAMja devasurijIne tathA mahArAjA siddharAjane AziSa ApI, ane kumudacaMdranA lalATamAM mInuM tilaka karyuM-vaLI te samaye mahArAjA sidvarAje tuSTidAna tarIke devasUrijI mahArAjane eka lAkha saiAnAmAhArA devA mAMDI. paraMtu te nispRhI munirAje te svIkArI nahIM. pachI rAjAe moTA ADaMbarathI devasijI mahArAjane temanA uSAzraye praveza karAvyo. have prabhAte sarva sAdhuo tyAre paDilehaNa karavA lAgyA tyAre tee potAnI upadhione udAthI karaDAelI joI; tyAre AcAryajI e vicAryuM ke, A digaMbarI maMtraprayAgathI mane paNa potAnI tulya karavAne IcchatA lAge che; mATe A tenA prayoganA ilAja karavA. ema vicArI temaNe savArathI bharelA eka kula magAvI maMtraprayAgathIte kuMbhanu mukhabadhakaryuM. pachI pA pahAra divasa vItyA bAda
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ te digaMbarIonA zrAvaka devarijI pAse AvI namaskAra karIne kaccaravA lAgyA ke, he svAmI! Apa amArA gurUne mukata karo. paraMtu AcAryajIe temane kahyuM, ke, ame te saMbaMdhamAM kaMI jANatA nathI, ema kahI teone pAchA vaDA chI jyAre ara pahera thaze, tyAre te digaMbarAcArya pote devasUrijI pAse AvI karagaravA lAgyo ke, he svAmI!amAro aparAdha ApamApha karo. tathA amArA zvA zvAsanA nirodhathI amone mukta kare. kemake nahIMtara kharekhara amAruM mRtyu thaze. evI rItanAM tenAM dIna vacano sAMbhaLIne devasarijIe temane kahyuM ke, tame saghaLA tamArA parivAra sahita mArA upAzrayathI bahAra jAo? pachI A cAryajInI te AjJAne mastapara caDAvI kumudacaMdra potAnA parivArasahita upAzrayanI bahAra gayo. tyArabAda A AcAryajIe te vIra kuMbhanuM mukha chagyAthI te dibagarIonAM udde vAyuthI phUlI gayAM hatAM, te narama paDyAM, tathA teo pitAne sthAnake gayA. pachI kumudacaMde to AvI rItanA potAnA parAbhavane joI zokathI ja prANa tyAga karyo; A dharmavAda samaye tyAM prasiddha hemacaMdrAcAryajI paNa siddharAjanI sabhAmAM vidyamAna hatA. have mahArAjA siddharAje tuSTidAna tarIke devasUrione ApavA mAMDeluM te vya temaNe nahIM grahaNa karavAthI te dravyanA jinamaMdira baMdhAvavAmAM upayoga karyo, tathA te maMdiramAM vikrama saMvata 1183nA vaizAkha zudi 10ne divase zrI RSabhadevajI prabhunI pratimAnI pratiSThA karavAmAM AvI. evI rIte A zrI devasUrijI mahArAje jainazAsananI ghaNIja prabhAvanA karelI che. temaNe syAdvAdaratnAkara nAmano ati abhUta graMtha racyo che. evI rIte A zrI devasUrijI mahArAja pitAnuM vyAzI varSanuM Ayu saMpUrNa karIne vikrama saMvata 1rara6nA zrAvaNuM vada 7 ane gurUvAre devale padhAryA. Ida-13
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 16 muM. vikramaduMsavata 1200 thI 1277, jIvadevasUri. jIvadevasUri, vikrama savata 1200 thI 177, gujarAta dezamAM eka vAyaDha nAme brAhmaNonA bhogavaTAnuM gAma hatuM, te gAmamAM rahenArA brAhmaNA tathA viSNukA 'vAyaDA' nAmathI prasiddha hatA; te gAmamAM dharmadeva nAmanA ekaroDanI zILavatI nAmanI strInI kukSie mahIdhara anemahIpALa nAmanA be putrAnA janma thayA hatA. temAMthI mahIpALa kamayeAge dezAM tamAM bhramaNa karavA lAgyA; ane potAnA bhAI mahIpALanA viyogathI mahIdharane paNa vairAgya thayo. have teja vAya! gAmamAM saMsAra samudrathI tAranArA ane jaMgama tIrtha samAna mahAprabhAvikajinadattasUri nAme AcArya vasatA hatA. eka dahADo te mahIdhare temanI pAse jaI potAne dIkSA ApavAnI AcArya mahArAja pAse mAgaNI karI; tyAre gurU mahArAje tene yogya tRNIne tenA mASitAnI anujJA laI tene dIkSA ApI. pachI te mahIdhara muni paMcamahAvrata pALatA sarva zAstrAnA pAra'gAmI thayA; tethI gurU mahArAja temanuM kramAgatarAsillasarinAma pADIne tathA temane potAnI gAdIe sthApIne pote paraloka sabaMdhI kArya sAdhavA lAgyA. have te rAsimplaoinA banne bhAi mahIpALa bhramaNa karatA rAjazrahI nagarImAM nivAsa karI rahelA digaMbara matanA zrutakIrtti nAmanA AcAryajI pAse jai caDayo. te AcArye tene pratiSThAdhIne digaMbarI dIkSA ApI; tathA temanuM suvarNakA nAma rAkhyuM. chevaTe zrutakIrti AcArya temane yogya jANI pAtAnI pArTa sthApIne dharaNe ApelI apraticakrA nAmanI vidyA tathA parakAyapraveza nAmanI vidyA ApI. have temanI mAtA zILavatI potAnA svAmI palAka gayA bAda potAnA putra suvarNa
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ kIrtine maLavA mATe rAjagRhImAM gaI tyAM digaMbaramatanA zrAvakoe gurUmAtAne ghaNe AdarasatkAra karyo. pachI mAtAe putrane pUchayuM ke, he putra ! zrI vItarAga prabhune mArga te visaMvAda rahita che, tyAre zvetAMbara ane digaMbara matamAM kema bhinnatA jovAmAM Ave che? mATe to ApaNA nagaramAM AvI banne bhAIo zAstrapUrvaka mane nirNaya karI Apake, kayo dharma svIkAravAthI mane parama mekSa maLe ? pachI te suvarNakIrti muni mAtAnA upadhathI vAyaTa gAmamAM AvyA, tathA pitAnA bhAI rasilarijIne maLyA. pachI temanI mAtAe eka uttama bhajanamAM DAM tathA dagdha bhajano taiyAra karIne rAkhyAM, tathA bIjuM eka sAmAnya bhajanamAM uSNu tathA uttama bhojana taiyAra karIne rAkhyAM. tema karI teNIe banne putrone AhAra mATe nimaMtraNa karyAthI prathama suvarNakIrti te bhejana levA mATe AvyA. ane teNe utama bhejanapara mohita thaIne temAMnI vastuo lIdhI. paraMtu pachI te vastuone phI tathA dagdha thayelI joine teNe potAnuM mukha maraDyuM. evAmAM bIjA putra zAsilari paNa eka sAdhune sAthe lene tyAM padhAryA, tyAre mAtAe temane bhajana levA mATe te banne vAsaNa dekhADyAM. te joI te banne sAdhuoe vicAryuM ke, A bhejana to AdhAmika che, mATe ApaNe sAdhuone te levuM lAyaka nathI. ema vicArI teo te bhejana lIdhA vinA ja tyAMthI pAchA vaLyA. te joI mAtAe potAnA digaMbara putrane kahyuM ke, he putra ! teM tArA bhAIne AcAra joyo ? mATe have jema tane yogya lAge tema tuM kare ? te sAMbhaLI mAtAnAM vacanothI pratibadha pAmIne suvarNakIrti karIne rasikalasarijI pAse zvetAMbarI dIkSA leIne siddhAMtanA pAraMgAmI thaI gItArtha thayA. pachI rAcillarUrijIe paNa temane yogya jANI temanuM jIvadevari nAma pADI patinI pATe sthApyA. have eka vakhate te devasUrijI jyAre upAzrayamAM rahI vyAkhyA karatA hatA, tyAre tyAM kaIka yogI AvIne vicAravA lAgyuM ke, A muni kharekhara mahAtejavI tathA sarvakaLA saMpanna che; mATe mArI zakti huM temanA para calAvuM. ema vicArI teNe potAnI jIbha kheMcIne tathA te jIbhathI paceka Asana bAMdhIne te sabhAmAM beThe. tenA te kAryathI AcAryajInI jIbha stabdha thaI ane temaNe tethI te yogInA kArya no bheda jAgyo. tyAre AcAryajIe potAnA maMtraprayogathI te yogIne Asanane vajalepa karyAthI te yogI paNa tyAMthI cAlavAne azakta thayo. tyAre te gI hAtha joDIne AcAryajIne kahevA lAgyo ke, he prabhu! mAro aparAdha Apa kSamA kare ane mane mukta karo ? pachI keTalAka zrAvakoe paNa vinaMti karavAthI AcAryajIe te vegIne mukta karyo. bAda AcAryae pitAnA sAdhu sAdhvIonA parivArane
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) hukama karyo ke, A duSTa yogIe svIkArelI pazcima dizAmAM hAla koIe javuM nahIM. paraMtu bhUlathI eka sAdhInuM jovuM te tarapha gayuM ane tyAM taLAvanA kAMDA para rahelA te yogInI daSTie paDayuM, tyAre te duSTa yogIe capaLatA vAparIne teomAMnI eka sAdhvIpara kaMika cUrNa nAkhyAthI te sAdhvI te yogInI pAchaLa gaI. te joI AMkhamAM azru lAvIne bIjI sAdhvIe AcAryajI pAse AvI te vRttAMta temane nivedana karyo, tyAre AcAryajIe teNIne dhIraja ApI ke, tene huM upAya karuM chuM, mATe tamAre baMda kare nahIM. pachI AcAryajIe eka kuzamaya putaLuM banAvIne zrAvakane se yuM, ane kahyuM ke A putaLAMnI tamAre AMgaLIo che vI. pachI bIjA keTalAka zrAvakene AcAryajIe te yogI pAse mokalyA. tyArabAda te zrAvake jema jema te putaLAMnI AMgaLIo chevA lAgyA, tema tema te gInI AMgaLIo paNa chedAvA lAgI; tyAre te yogIe gabharAIne zrAvakane kahyuM ke, tame A sAdhvInA mastapara jaLa sIMce, tethI te sAvadha thaIne pitAne sthAna nake jaze. pachI tema karavAthI te sAdhvIe sacetana thaI guru pAse jai AlacanA lIdhI. pachI te yogI bhaya pAmIne tyAMthI cAlyo gayo. have te vATa nagaramAM lalla nAme mahAdhanADhaya zeDa vasati ho; teNe eka moTA yajJane prAraMbha karyo. te yajJa kuMDa para eka AMbalInuM vRkSa hatuM, temAMthI dhuMvAvane lIdhe vyAkuLa thayelA eka sarpa nIce AvIne paDyo, tyAre yajJa karanAra brAhmaNe te sapane pakaDIne te baLatA yajJakuMDamAM ho, te kaI dayALa lallu zeThe kahyuM ke, are ! A duSTa karma tamee zuM karyuM ? jANI joI paMcaMdriya jIvanI tamoe hiMsA karI; tyAre te yata karanAra brAhmaNe kahyuM ke, he zreSTa ! Ama karavAmAM kaMI paNa depa nathI; kemake maMtrathI saMskAra karelA agnimAM paDelA A sarSa kharekhara puNyazALIja che. kemake te A atimAM mRtyu pAmIne devalokamAM jaI devatA thaze; mATe tamAre jarA paNa saMtApa karavo nahIM; vaLI tame kadAca dayALa ane Astika ho te prAyazcitta mATe A sarpa jevaDA senAnA be sapa karAvIne tame brAhmaNane te suvarNa vaheMcI Apo ? pachI te zeThe turataja suvaNanA tevA be sarve karAvyA, jyAre brAhmaNe tene vahecI levA mATe che davA lAgyA tyAre zuM vicAryuM ke, eka sarSanI hiMsA mATe mAre A suvarNanA saMpa karavA paDyA che te vaLI AnI hiMsA mATe mAre bIjA suvarNanA saMpa karavA paDe, mATe A te anavasthA deva thAya che; ema vicArI teNe te ya baMdha karyA tathA satya gharmanI tejodha karavA lAgyA. evAmAM e tAMbara munio tene bhikSA mATe AvyA, tyAre teNe
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 101 ) gharanA mANasone hukama karyo ke, A munie mATe uttama bhojana taiyAra karIne Ape ? tyAre te munioe kahyuM ke, tevuM bhAjana amArAthI levAya nahIM, kemake tema karavAthI teA phakta amAre mATeja pRthvIkAya AdikanIhiMsA thAya. te sAMbhaLI lallu zeThe vicAyuM ke, ahe ! A sAdhu nispRhI tathA niraMkArI che, mATe satya dharma kharekhara temanI pAse hovA joie; ema vicArI te roThe te munine dharmanuM svarUpa pUchyuM, tyAre teoe kahyuM ke, ahIM upAzrayamAM rahelA amArA gurU mahArAja Apane te satya dharmanuM svarUpa samajAvaze. tyAre te lallu roDhe tyAM jai zrI jIvadevarijIne dharmanuM svarUpa pRchyuM, tyAre temaNe paNa te rone yogya jANIne dayAmaya jainadharmanuM svarUpa kahI dekhADyuM. te sAMbhaLI te lallu zeM samyakatva sahita zrAvakadharma aMgIkAra karyA. pachI te lallu zeDa zrI jIvadevasaranTanA upadezathI pibsakalaka nAmAnA gAmamAM eka suMdara jainamaMdira baMdhAvyuM, tathA te dharmamAM atyaMta dRDha thayA. evI rIte te lallu roDane jainadharmamAM atyaMta Asakta thayelA jANIne brAhmaNone ghaNI irSyA thaI, tethI gocarI Adika mATe jatA jainasAdhune teo saMtApavA lAgyA. eka divase te duSTa brAhmaNAnA okarAoe eka mRtyunI aNIpara AvelI gAyane gupta rIte eka jainamaMdiramAM gusADI dIdhI. prabhAte gAyane jinamaMdiramAM mRtyu pAmelI joine, zrI jIvadevajIe parakAya praveza nAmanI vidyAthI teNIne turata uDADIne brAhmaNeAnA maMdiramAM brahmAnI mUrti pAseja dAkhala karI, tathA te gAya tyAM mRtyu pAnI. tyAre te brAhmaNA ekA thai vicAravA lAgyA ke, have ApaNe zuM karavuM? A gAyane te zrI jIvadevasUrijI zivAya kAi ahiMthI jIvatI kahADI zake tema nathI; paraMtu ApaNe te temanApara irSyA rAkhI temanA sAdhuone saMtApIye chIye, mATe ApaNuM A kArya te karI Apaze nahIM. paraMtu te ApaNe vinayathI mAphI mAgIne temane vistRta karazuM te te ApaNuM kArya karI Apo. ama vicArI te ekamata thai AcAryajI pAse AvyA, tathA hAtha teDI AcAryajIne sarva vRttAMta kahI kahyuM ke, Apa kRpA karIne A gAyane jIvatI brahmazALAmAMthI kahADA ? te sAMbhaLI AcAryajI mahArAja jayAre mAna rahyA tyAre lallu zrAvaka tene kahyuM ke, he brAhmaNo ! tamA jaina upara irSyA lAvIne haMmezAM jainamunione upadrava kare che, te A jathI tamA evu lakhata karI Ape| ke, A nasamAM jainalAkA pAtAnI icchA mujaba jyAre paNa kaMI utsAghdhi kare tyAre temane tamAre ka paNa upadrava karavA nahIM, tathA jyAre jainanA navA AcArya gAdIpara
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) bese tyAre tamAre temane avarNanI yopavIta paherAvIne maMdiramAM temanuM snAtra karavuM. pachI te sarva bAbata jyAre brAhmaNoe kabula karI tyAre laluzenI vinaMtithI AcAryajIe parAyapravezavidyAnA baLathI te gAyane tene mAMthI jIvatI bahAra kahADI; tyAre brAhmaNoe paNa jaya jaya zapUrvaka AcAryajIne vadhAvI lIdhA. pachI tyArathI te vAyara gAmamAM brAhmaNa ane zrIlaMkA vacce ghaNoja sneha baMdhANe. evI rIte A zrI devarie jainazAsananI ghaNI prabhAvanA karelI che. pachI potAnA prAMta samaye temaNe potAnA zivane ekaDA karI kahyuM ke, je siddhayogI pUrve AthiI parAbhava pAmIne gayelA che, te amAruM mRtyu sAMbhaLIne turata Aha Avaze; ane te je amAruM kapALa meLavavAne zaktivAna thaze, te te jainazAsanapara ghaNuM upasarga karaze; mATe tamoe nehane tajIne jyAre amAruM zarIra prANarahita thAya tyAre amArA kapALane tamArecUrIne chuMdI nAkhavuM, ke jethI zAsanapara upadrava thAya nahIM. evI rIte zine zikhAmaNa ApIne devasarijI pratyAkhyAnapUrvaka parameSTi dhyAnamAM lIna tha vA, tathA chevaTe vAyunerAdhIne mastakadAcchI prANarahita thaI vaimAnikamAM padhAryA : tyAre temanA buddhivAna zive majabUta daMDa laIne temanA kapALane curI nAkhyuM; tathA pachI temanA zarIrane zibikAmAM padharAvIne cAlavA lAgyA, tyAre te siddha gI hAthamAM DamarU laI vagAData thake tyAM AvI paho , tathA kapaTathI chAtI kuTI raDavA lAgyo, ane kahevA lAgyo ke, mArA A pravAminuM mukhakamaLa mane phakata ekaja vakhata dekhADe, pachI te sAdhuoe zibikA nIce mukIne AcAryajInuM mukha khulluM karyuM. tyAre kapALane cUNita kareluM jene te vAgI pitAnA hAtha ghasI kahevA lAgyo ke, mahApurUSanA lAgene vanA phakata ekaja TukaDAvALuM kapALa vikramarAjAnuM, mArA gurUnuM tathA A zrI devasUrijInuM hatuM, paraMtu mane nibhaMgIne te kayAMthI maLe? have mAre AvA mahAna puranA agnisaMskAramAM bhAga levo - che, ema vicArI AkAzamArga malayAcaLa para jaI, tathA tyAMthI caMdana Adika kATa lAvI tenI citA banAvI teNe AcAryajIne zarIrane agnisaMskAra karyo. evI rIte A zrI jIvadevasarijI camakArika vidyAmAM pAraMganI thayelA che, tathA temanA vaMzamAM thatA AcAthI Aje paNa prabhAvika jovAmAM Ave che. A 5
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ je prakaraNa 17 muM vikrama saMvata 1rarara thI 1276. (vAbhaThThamaMtrI, puNemIyaka gacchanI utpatti, AmikagacchanI utpatti, tapagacchanuM birUda jayacaMdrasUri, ratnaprabhasUri, paghadavasRSi, mANikacaMdrasUri, jinapatisUri, gharmaSasUri, amaracaMdrasUri) vAglaThThamatrI, vikama saMvata 1rarara. kumArapALAnano eka udayanA maMtrI hatA tene vAgabhaTTanA putra hatA, te jainadhamapara ghaNIja zraddhA rAkhatA hatA; teNe hemacaMdrajI mahArAjanA upadezathI vikrama saMvata 122ramAM sADAtraNa koDa rUpIyA kharacIne zatruMjaya tIrthane cAdamA uddhAra karAvyo. sAIpUrNAyaka gacchanI utpatti, vikrama saMvata 1236. A sAIpUrNAyaka gacchanI utpatti vikrama saMvata 1236mAM thayelI che. tene lagatI hakIkata evI che ke, eka vakhate kumArapALa rAjAe hemacaMdrAcAryajIne pUchayuM ke, punamIA gavALA jenonA Agama pramANe cAle che ke nahIM? te mATe ApaNe temanI pAsethI khulAso mAgo chemATe te gacchanA AcAryane mArI pAse bolAvI lAvavA. te sAMbhaLI hemacaMdajI mahArAja te punamIA gacchanA AcAryane kumArapALa rAjAnI pAse bolAvI lAvyA tyAre kumArapALa rAjAe te punamIA gacchanA AcAryajIne jaina AgamAnA saMbaMdhamAM keTalAka savAla pUchayA; paraMtu temaNe tenA ADAavaLA uttare AyA: te sAMbhaLI kumArapALa rAjAe te punamIA gavALAone pitAnA aDhAre dezomAMthI hAMkI kahAvyA. pachI ku
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 14 ) mArapALa 2 ane hemacaMdrAcAryajInA svargagamana bAda te punamIAgacchanA sumatisiMha nAmanA AcArya pAchA aNahilapura pATaNamAM AvyA tyAre temane koi pUchayuM ke tame kayA ga7nA che? tyAre temaNe kahyuM ke, amo sAIpUrNamayaka ga7nA AcArya chIye. evI rIte te sumatisiMha AcAryanA vaMzajo sArdhapUrNAyaka gavALA kahevAvA lAgyA. te sAdhanAyaka gavALAone evo mata che ke, jinezvaraprabhunI mUrtio pAse phaLa mukIne pUjA karavI nahIM. evI rIte te cA"paNamayaka ganI utpatti vikrama saMvata 1236mAM thaI che. Agamika gacchanI utpatti, vikama saMvata 1250, Agama athavA traNa yuIvALAonI utpatti vikrama saMvata 150mAMthayelI che; tenI hakIkata evI che ke, punamIA gacchamAM zAlagaNusUri ane devabhadasari nAmanA AcAryA hatA. kaMika kAraNathI teo banne punamIA gacchane choDIne aMcalika gamAM dAkhala thayA, tathA pAchaLathI teoe te aMgalika gacchane paNa choDIne pitAne eka navA paMtha calAvyo ane tema karI teoe nakkI karyuM ke, ApaNe devatAnI cothI gheAI pratikramaNa AdikamAM kahevI nahIM. evI rIte A AgAmika gacchanI athavA traNa yuvALAonI utpatti vikrama saM. vata 125mAM thai che. jagaaikasUri, temane maLeluM pAnuM birUda, vikrama saMvata 1ra40 thI 1285. zrI mahAvIra prabhunI sumALIsamI pATe jagacaMkari thayA. te mahArAgavAna ane tapasvI hatA. temaNe potAnA ga7mAM zithila AcAra jo, tethI temane krioddhAra karavAnI icchA thai. AthI temaNe gurUmahArAjanI AjJAthI citravAlIya gavALA tathA mahAverAgyavAna evA devabhAi upAdhyAyanI sahathatAthI potAnA garane kriyAra karyA. vaLI temaNe cittoDanI rAjadhAnI ahADamAM batrIsa digaMbarI AcAryo sAthe dharmavAda karyA; ane temAM temaNe potAnI vidyAnA baLathI te saghaLA digaMbara AcAyone parAjaya kI; AthI tyAMnA rAjAe khuzI thaIne temane "hiralA evuM biruda ApyuM. ane tethI te hIralA jagacaMdrasUrinA nAmathI prasi thayA che. vaLI temaNe cheka jIvita
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 15 ) paryata abela tapa karavAnuM niyama lIdhuM hatuM, ane evI rIte tapasyA karatAM thako jyAre temane bAra varSa vItI gayAM, tyAre cittoDanA rAjA vikrama saMvata 1285mAM temane tapAnuM birUda ApyuM, tethI pUrvathI cAlyA AvatA vaDagacchanuM nAma tyArathI tapAgaccha paDyuM. evI rIte A zrI jagacaMdrasUrijI mahAprabhAvika thayelA che. ratnaprabhasUri, vikrama saMvata 1238 A mahAna nyAyapAragAmI zrI ratnaprabhasUrijIvaDaga7mAM thayelA ane mahArAjA siddharAjanI sabhAmAM digaMbarono parAjaya karanAra evA zrI devasUrijInA ziSya bharezvarasUrinA ziSya hatA; ane te vikrama saMvata 1238mAM vidyamAna hatA. temaNe dharma gaNijIe racelI upadezamALA para manahara TIka racelI che, tema zrI devarijI mahArAje racelA syAdvAda ratnAkarapara atyaMta gahana ane vidvAnone camatkAra upajAvanArI nyAyathI bharapUra ratnAkaraavatArikA nAmanI TIkA racelI che A zrI ratanaprabhasarijhanuM jJAna apAra hatuM, ema temanI te TIkA khudhI rIte sucavI Ape che. padyadevasUri, vikrama saMvata 1240 thI 1ra. A zro padyadevasUrijI mahArAja vikrama saMvata 1240 thI 1ra9ra sudhImAM vidyamAna hatA; ane te mAnatuMgarijInA ziSya hatA. temanuM vRttAMta evuM che ke, mAravADa dezamAM AvelA pAlI nAmanA nagaramAM eka sIda nAme jainadharma dhAtya piravADa jJAtino zrAvaka vasati hato, tene vIradevI nAme strI hatI; ane teone pUrNadeva nA putra hato. te pUrNa devane vAhulavI nAme strI hatI; te vAlavIne jainadharmapara ghaNIja prIti hatI; tethI teNIe vijayasihasaricha pAse zAstrane abhyAsa karyo hato; tathA upadhAna vahyAM hatAM. A banne strIbharatArane ATha putro hatA. teomAM pahelAnuM nAma brahmadeva ane tenI strInuM nAma pihinI hatuM. te brahmadeve caMdrAvatI nagarImAM ghaNuM dravya kharcIne eka suMdara jainamaMdira baMdhAvyuM hatuM. tathA tenI strI pihinIe paNa keTaluMka dravya kharacIne jainazAstro lakhAvyAM hatAM. have teomAMnA trIjA putranuM nAma bahudevatuM, ane teNe vairAgyathI dIkSA lIdhI hatI; tathA potAnuM sarva dravya teNe jainapustaka lakhAvavAmAM kharacyuM hatuM; ane dIkSA lIdhA bAda temanuM padyadevasUrinAma hatuM. JE=14
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) * mANikathacaMdrasUri, vikrama saMvata 1ra7ra. A zrI maNiyacaMdrasUri kaTika gaNanI jazAkhAnA rAjagacchamAM thayelA zrI sAgaracaMdrasurijInA ziSya hatA. ane te vikrama saMvata 1ra76 mAM vidyamAna hatA. temaNe te sAlamAM diva baMdaramAM caturmAsa rahIne pArzvanAtha caritra racyuM che; vaLI temaNe kAvyaprakAza saMketa, tathA lAyana nAmanA graMtha racyA che. temaNe pAzvanAtha caritra kevI rIte racyuM? te viSenuM vRttAMta evuM che ke, kumArapALa rAjAnI sabhAmAM bhillamAla nAmanA kuLamAM upara thathelA vardhamAna nAme eka mAnItA. gRhastha hatA. temane mAdu nAmanI eka guNavAna strI hatI. teNInI kukSie tribhuvanapALa, mahaane dehaDanAmanA traNa putrono janma thayo hato. temAMnA dehaDane pAlana nAme eka putra hato, ane te kavitvazakitamAM ghaNe huzIyAra hatA. eka vakhate te dehaDa potAnA putra pAlhanane laIne mANikyacaMdrasurijI pAse A ; ane AcAryajIne kahyuM ke, ApanA pUrvajo zrI pradyumnasUrijIe tathA zrI abhayadevasUrijIe mahAna graMthe rayA che; te Apa paNa kaIke te graMtha ra? te sAMbhaLI A mahAvidvAna zrI maNicaMdrasurijIe pArzvanAthacaritra nAmano graMtha ra. jinapatisUri, vikrama saMvata 1ra33. A zI jinapatisUri khaDatara gacchamAM thayelA zrI jinacaMdrasUrijInA ziSya hatA; temaNe jinezvarasUrijIe racelA paMcaliMgI prakaraNa para TIkA, carcarIkastotra, saMghapaTApara moTI TIkA, ane samAcArapatra nAmanA graMtho racyA che. jinaprabhasUrijIe racelA tIrthaMkalpamAM kahyuM che ke, jinapatisUrijIe vikrama saMvata 1233mAM kalyANa nAmanA nagaramAM zrI mahAvIra prabhunI pratimAnI pratiSThA karelI che. dharmazeSa suri (aMcalagacchI, vikrama saMvata 1263. A zrI dharmasUrijI mahArAja aMcaLa gacchamAM thayelA zrI jayasiMha rijInA ziSya hatA. temaNe vikrama saMvata 1263mAM zatapadikA nAmanA graMtha rao che. temanA ziSya maheMdasarijIe vikrama saMvata 1ra94mAM te graMthapara vivaraNa racyuM che. vaLI teja graMthaparathI merUtuMgarijIe zatapadisAroddhAra nAmano paNa graMtha racyuM che. tenI prazastimAM te lakhe che ke, A dharmAsarajIne janma
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 107 ) vikrama saMvata 1208mAM mAravADa dezamAM AvelA mahApura gAmamAM zyA hatA; temanA pitAnuM nAma ca ane mAtAnuM nAma rAjalade hatuM. vaLI merUtu garijI kahe che ke, A zrI dharmadhASasUrijIe zAkaMbharI nAmanI nagarInA rAjA prathama rAjane pratibeAdhIne jaitI karyAM hatA. amaracaMdrasUri, vikrama savaMta 1265, A zrI amaracaMdrasUrijI vAyaTa gacchamAM thayelA zrI jinadattasUrinA ziSya. hatA. temaNe caturvizati jinacaritra (athavA padmAna dAbhyudaya mahAkAvya) bAlamahAbhArata kAvya, kavi zikSAvRtti sahita kAvyakalpalatA tathA cha deratnAvalI vigere ghaNA uttama graMthA racelA che, temanI zIghrakavitvazaktithI gujarAtanAM rAjA vizaLadeve Azcarya pAmIne temane khuzIthI viveNIkRpAnuM birUda ApyuM hatuM. temanI vidvattA ghaNA uMcA prakAranI hatI.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ che che de prakaraNa 18 muM. sAjana ane mahArAjA siddharAja jayasiMha, tathA hemacaMdrAcAryanI dIkSA. sAjana ane mahArAjA siddharAja jayasiMha, gujarAtamAM AvelA UMdirA nAmanA gAmamAM sAjIde nAmanA eka vaNika vasatA hatA. devayoge nidhana thavAthI te khaMbhAtamAM gayAmArgamAM sakarapura nAmanA gAmamAM eka raMgArI bhAvasAranA gharamAM te ulavA te ghara pAse teNe eka senAmahorAthI bhalI kaDA joIne te raMgArIne teNe kahyuM ke, A dravya tamArUM che, mATe tame te grahaNa karI? te sAMbhaLI te raMgArIe vicAryuM ke, A divya kharekhara A sAjanadenA bhAgyanuM che; kemake meM tenI ghaNI zodha karyA chatAM paNa te mane maLyuM nahIM. pachI teNe sAjanadene kahyuM ke, A dravya mArA bhAgyanuM nathI, paraMtu tamArA bhAgyanuM che, mATe to te grahaNa karo? pachI te dravya sAjanadee pite nahIM letAM, teNe te mahArAjA siddharAjane samarpaNa karyuM, tyAre siddharAje paNa tene zuddha zrAvaka jANIne tenI prazaMsA karIne tene seraTha dezane subA tarike sthApyo. eka vakhate te sAjanade giranArajInA pavitra parvata para caDyo, paNa tyAM zrI neminAtha prabhu AdinA jinamaMdirane jIrNa thayelAM joI tene saMtApa tha; ane vicAyu ke, je huM A jinamaMdirane uddhAra na karAvuM te kharekhara mArA jIvatarane dhikkAra che. ema vicArI raTha dezanI upaja tarIke AvelI sADIbAra koDa nAmehere kharacIne teNe tyAM jinamaMdirono uddhAra karAvyuM. pachI teNe vicAryuM ke, rAjAnuM dravya kharacIne meM A ddhArato karAvyo, paNa tethI je kadAca rAjA gusse thaze, ane te dravya je pAchuM mAgaze, to tene upAya pehelethI zodhI rAkhe che, ke jethI AgaLa jatAM pazcAttApa thAya nahIM ema vicArI te vaNa
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 109 ) thalI nAmanA gAmamAM Avya; te gAmamAM ghaNuM lakSAdhipati jaine rahetA hatA; te jainazAhukArone bolAvI teNe saghaLuM vRttAMta kahI saMbhaLAvyuM, tyAre keTalA kRpa mahAmaDe ekabIjAnA kAnamAM vAta karavA lAgyA ke, sAjanadene AvuM sAhasa karavuM ya na hatuM. pahelAM vicAra vinA ja rAjAnuM dravya kharacI have je bhIkha mAgavA Avyo che, tethI tene zuM zarama thatI nathI ? keTalAka gaMbhI mANasoe vicAryuM ke, kharekhara A sAjanade puNyazALI che; teNe uttama pura dhyanuM kArya karyuM che, mATe temAM ApaNe madada karavI joIe; ema te sarva zAhukAre vicAra karatA beThA hatA, eTalAmAM eka bhIkha nAmano zeTha tyAM AvI caDyo; tenA zarIra para melAM ane phATAM turAM kapaDAM hatAM; tene pAmAM paheravAne pagarakhAM paNa naDatAM; pachI te sava zAhukArone praNAma karI teNe kahyuM ke, he mahAjano! Apa ahIM zAmATe ekaThA thayA che ? dhamanA kArya mATe je kaI dravyano khapa hoya to mane paNa pharamAvaze, huM paNa mArI zakti mujaba ApIza. te sAMbhaLI keTalAkae to te bicArAnI hAMsI karI. pachI te sAjanadene pitAne ghera laI gaye, tathA tyAM tene bhejana karAvI senAmahorAnA DhagalA batAvI kahyuM ke, AmAMthI tamAre joIe teTalI ? tyAre sAjanadee kahyuM ke, he zeThajI! hAla to tene mAre khapa nathI, paraMtu je rAjA mAgaze, te te vakhate huM te laiza; ema kahI te sAjanade pitAne sthAnake go. evAmAM kaIka yugalakhere siddharAja pAse cADI karI ke, he svAmI ! sAjanadee ApanuM saghanuM dravya eka jinamaMdira bAMdhavAmAM kharacIne pitAnuM nAma prasiddha karyuM che. te sAMbhaLI krodhAyamAna thayelA siddharAje potAnA mANasane hukama karyo ke, . tame te sAjanadene bAMdhIne ahIM mArI pAse lAvo tyAre te maNa poe seraDamAM jaI sAjanadene kahyuM ke, rAjA tamane belAve che, mATe tarata cAle ? . tyAM koI yugalore tamArI cADI karI che, ema kahI saghaLuM vRttAMta teoe tene kahI batAvyuM. tyAre sAjanadee vicArIne teone kahyuM ke, tame rAjAne jaI kahe ke, hAla ahIM rAjanuM kAma cheDIne AvI zakAya tema nathI, mATe je Apane dravyanI IcchA hoya to ahIM padhArI sukhethI laI jAo? pachI te mANasoe tyAM jaI siddharAjane te hakIkata kahevAthI tene ulaTe vadhAre gusse ca; ane tethI te lazkara laine seramAM Avyo, tyAre sAjanade paNa temanI sanmukha Avyo, tathA najarANuM tarike ghaNuM dravya rAjA pAse mUkIne rAjAne page paDyo; paraMtu koMdhAtura rAjAe te tenI sanmukha paNa joyuM nahIM; chevaTe bhrakuTI caDAvI rAjAe kahyuM ke, A seraTha dezanI upaja kayAM che? tene hisAba Ape che,
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 11 ) tyAre rAjanadee hAtha joDIne kahyuM ke, he svAmI! te saghaLuM dravya huM Apane samarpaNa karIza, paraMtu sevakanI vinaMti svIkArIne prathama Apa A tIrthAdhi rAjanI yAtrA karI A durlabha manuba ja mane saphaLa karo ? te sAMbhaLI zAMta, e rAjA mananA ullAsapUrvaka giranAra para caDo tyAM iMdabhuvana sarakhAM manohara jinamaMdirane je tene ghaNo ja ullAsa tho; ane te ulAsanA AvezamAMja te bolI uo ke, dhanya che tenA mAtApitAne ke jeNe AvAM manahara jinamaMdiro uddhAra karyo che. A sara Avyo jANIne sAjAe paNa kahyuM ke, gha-ya che te mIrAvamAtAne tathA karaNa mahArAjA ke jemanA putre AvAM manohara jinamaMdirane uddhAra karyo che. te sAMbhaLI Azcarya pAmI siddharAje jayAre sAjanade tarapha joyuM tyAre teNe hAtha joDIne kahyuM ke, he svAmI apanI seraDa dezanI upajanuM dravya A jinamaMdirane uddhAra karavAmAM vAparyuM che; mATe have je Apane te dravya levAnI IcchA hoya te huM Apane te saghaLuM dravya aDadhuM. te sAMbhaLI khuzI thapelA siddharAje kahyuM ke, he maMtrIrAja! te mArUM dravya AyaMta zubha mAge kharI? kharekhara A jagatamAM mAruM nAma amara karyuM che; ane cugalaberanAM vaya nathI mane tamArA tarapha je gu thaze che, te mATe mane mApha karaze. ema kahI rAjAe te yugalabArane tayAM tenA jevA bIjA paNa gumalAkhorone ekaThA karI maDaDe mI cepaDAvI gadheDe besADI coTAmAM pheravI nagaranI bahAra kaDADI melyA. evAmAM te bhImAzAhe AvI sAjanadene vinaMti karI ke, he svAmI! jinamaMdirano jIrNoddhAra mATe Apa A dravya grahaNa karo tyAre sAjanadee temane kahyuM ke, he zeThajI! have ApatA dravyane khapa nathI; Ape kharekhara asara sAcavIne mArA para upakAra karI che. te saMbhaLI bhImAzAhe kahyuM ke, he maMtrIzvara je dravya meM nirmAlya karyuM che, te have huM mArA upagamAM leiza nahIM. te sAMbhaLI sAja dee te vyavo anulya hAra karAvI zrI neminAtha prabhunI mUrtinA kaMThamAM paherAvyo. hemacaMdrAcAryajIne janma tathA temanI dIkSA. eka samaye zrI devacaMdrasUrijI vihAra karatA thakA anukrame dhaMdhukA nagaramAM padhAryA. te nagaramAM eka cAncazAha nAmane moDha jJAtine vaNika vasate hatA. tene cAharI nAme eka saubhAgyavaMtI strI hatI; eka dahADe rAtrie teNue evuM svama jeyuM ke, meM eka amUlya ciMtAmaNi ratna gurUmahArAjane
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 111 ) samarpaNa karyuM. te svamanA phaLa mATe teNIe jyAre gurUmahArAjane pUchyuM tyAre temaNe kahyuM ke, huM zrAvikA! tamAne eka mahApuNyazALI putra thaze; paraMtu te dIkSA lei jainadharmanI NIja urjAtta karaze, ane jagatmAM dhRNA jaza meLavaze. ema kahI gurU mahArAja tA anya dezamAM vihAra karI gayA. ahIM te cAturIe paNa nava mAsa saMpUrNa thaye kArtika zudi punemane divase eka mahAtejasvI putrane janma ApyA. mApitAe paNa utsavapUrvaka tenuM caMgadeva nAma rAkhyuM. have te caMgadeva jyAre pAMca varSanA thayA, tyAre devacaMdrasurijI paNa avasara jANIne tyAM padhAryA. te vakhate cAharI paNa sarva saMdhanI sAthe temane vAMdavA mATe petAnA putra sahita AvI. te samaye te rAgadeva ramatA ramatA gurUmahArAjanA Asanapara caDI beThe. tyAre AcArya mahArAje cAharIne kahyuM ke huM zrAvikA ! tameA te divasanuM vacana yAda lAvIneamene tamAre A putra bhAva sahita ApI ghA ? tyAre cAharIe kahyuM ke, he pujya ! Apa vicAreH ke, mAre svAmI mithyAtvI che, mATe mArAthI te putra Apane zI rIte apAya? kemake tema karavAthI mAre svAmI mArA para atyaMta gusse thAya tyAre sarva saMdhe te khAIne kahyuM ke, tamA te tamAre putra gurUmahArAjane Ape!? ane tethI tamAne NA puNyanA lAbha thaze. te sAMbhaLI te cAharIe zaramAIne peAtAnA te putrane gurUmahArAjane soMpI dIdhuM.. gurUmahArAja paNa te cagadevane lene karNa purImAM AvyA, ane tyAM udayana maMtrIne dhera rahI te bALaka vidyAbhyAsa karatA thakeA vRddhi pAmavA lAgyA. have ahiM cAcA zeDa jyAre ghera AvyA tyAre peAtAnA putrane nahIM jovAthI teNe strIne puchyuM ke, Aje cAMgadeva kayAM gayA che? tyAre strIe sarva hakIkata temane kahI saMbhaLAvI. te sAM.bhaLI te gusse thai pAtAnI strIne gALe devA lAgyA, tathA annapANInA tyAga karIne te gurUmahArAja pAse AvyA. tyAM gurUmahArAje tene miSTa vacaneAthI upadeza ApI zAMta karyA; tathA pachI uddayana maMtrIe tene pAtAnA ghera teDI jai uttama bhAjana karAvIne kahyuM ke, he zeTha! Aje ApanA janma saphaLa thayA che, kemake Ape Aje gurUmahArAjane putradAna ApI Apanu nAma amara karyuM che; vaLI A traNa lAkha seAnAmeAhere leine tame! hamezAM dharmakArya kare ? tyAre te cAcA zAhe kahyuM ke, meM dharma mATe putra ApyA che, mAre te sAnAmAhArA joItI nathI; ema kahI zAMta thaI te peAtAne ghera pAche gayA. pachI jyAre te cagadeva nava varSanA thayA, tyAre AcAryajIe tene yogya jANI dIkSA ApIne temanuM sAmadeva nAma rAkhyuM.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 19 muM. (hemacaMdrajIne sUripada, hemacaMdrajI ane siddharAja, siddharAja ane kumArapALa, kumArapALe bhAgavelA sakaTo), hemacadrajIne sUripada, vikrama savata 1166, eka vakhate te sAmadeva sunavihAra karatA karatA nAgapuramAM gurUmahArAjanI sAthe padhAryAM. te nagaramAM eka dhanada nAme vaNaka rahetA hatA. te pUrvabhavanA karmanA udayathI nidhana thayA hatA. eka samaye teNe gharanI janIta kheAdavAthI temanI kelAte dvArA nika, te kAlamA teNe kahADIne peAtAnA AMgaNA a:gaLe tene H / re. kI rAo. hatA. eka divase tyAM te sAmadeva muni gurU sAthe gecI mATe te dhanane ghera AvyA; tyAre dhanade dilagIrIthI kahyuM ke, huM bhagavan! mArA nirdhananA gharamAM te! A vakhate juvAranI dheMsa rAMdhI che, te Apane detAM mane zarama Ave che; tyAre sAmadeva munie gurUmahArAjane gupta rIte kahyuM ke, A vaNukanA AMgaNAmAM aa seAnAmAhArAnA DhagalA paDayA che, chatAM te potAne nidhana kema jaNAve che ? tyAre gurUmahArAje jANyu ke, A sAmadeva muninAsparzathI khokhara A kAlasAnA DhagalA sAnAmAhArAnA thaze, ema vicArI temaNe te DhagalApara sAmadevamunine besavAnuM kahyuM, ane tema karyAthI turata te kAlasAnA DhagalA sAnAme hATAnA thaI gayA. te nai dhanada NA khuzI thayA; ane gurUmahArAjane vinati karavA lAgyo ke, A sAmadeva muninA prabhAvathI huM dhanapAtra thayA ;, mATe A munarAjane Apa ahiM AcArya padmI Ape!? ane te mATenA sadhaLA maheAnsara huM karIza; pachI gurUmahArAje paNa te sAmadeva munirAjane yogya jANI tyAM mar3AtsavapUrvaka AcArya pachI ApIne temanu hemacaMdrAcArya nAma pADyuM,
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 113 ) hemacaMdrajI ane mahArAjA siddharAjajayasiMha, eka vakhate A zrI hemacaMdrajI mahArAja tathA sidvarAjane meLApa thayA; tathA vAtacita thavAthI sidvarAjane hemacaMdrajIpara ghaNI prIti thai; tethI teNe hemayajIne kahyu ke, Ape hamezAM mArI samAmAM adhI mane dharmopadeza karavA; tethI hemayadrajI paNu hamezAM rAjAnI sabhAmAM padhArIne temane dharmanA upadeza devA lAgyA. sidvarAje temanA dhameAMpadeza sAMbhaLIne zikAra karavAneA tyAga karyAM, tathA dara varSe dharmakArya mATe eka kreDa senAme Dere te kharacavA lAgyA. tyArabAda zrI hemacaMdrajI mahArAje saskRta bhASAnuM eka a yaMta zreSTa vyAkaraNa banAvyuM, te joI siddharAje khuzI thai, te pustakane hAthI nI abADIpara padharAvI tenA mahe utsava karyAM. siddharAja ane kumArapALa kumArapALa siddharAjanA pitrAi thachtA hatA, ane te maDAguNavAna mANusa hatA; ane vAraMvAra te hemayadrajI mahArAja pAse AvI temanA upadeza sAMbhaLatA hatA. have siddharAjane putra naheAtA, tethI te vAravAra ciMtAtura rahetA hatA; eka vakhate teNe hemacaMdrajI mahArAja pAse AvIne pUchyuM ke, he munIMdra ! mane putra thaze ke nahIM? te Apa jevuM hAya tevuM mane kaheA, teja vakhate hemacaMdrajI mahArAje akhAdevInuM dhyAna dharyuM; tyAre teNIe kahyuM ke, tene putra thaze nahIM. pachI AcAryajIe siddharAjane kahyu ke, he rAjana! tameAne putra thaze nahIM; ane tamArUM A sadhaLuM rAjya kumArapALa bhAgaze. te sAMbhaLI sikurAjane manamAM ghaNa eka thA, paraMtu te vAta teNe koI ii pAse paNa prakAzI nahIM. chevaTe rAjasabhAmAM AvI khIjA keTalAka dveSIone melAvI pUchyAthI teoe paNa kahyuM ke, huM svAmI! Apane putra thaze nahIM; ane ApanA rAjyanA malika kumArapALa thaze. te sAMbhaLI siddharAja te atyaMta udAsa thaye. pachI chevaTe tene evI durbuddhi AvI ke, have jo huM kumArapALane haju te mane putra thaze, ema vicArI te kumArapALane mAravAneA upAya zodhavA lAgyA; paratu kumArapALanuM puNya prabaLa hAvAthI siddharAjanA te sarva upAyA phrAgaTa gayA. chevaTe kumArapALane te mAJatanI khabara maLavAthI te dezAMtaramAM nAzI gayA, ane peAtAnA banevI kRSNadevane tyAM guptapaNe rahyA.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 114 ) kumArapALe bhegalAM saMkaTe. evI rIte keTalAka divasa sudhI tyAM guptapaNe rahevA bAda siddharAjane tenI khabara maLavAthI tene mAravA mATe tyAM teNe potAnA subhaTane mokalyA; paraMtu kumArapALane prathamathI ja te khabara maLavAthI te gAne vedha leI tyAMthI bhAgI pATaNamAM AvI chegIonI jamAtamAM rahevA lAgyA. evI rIte keTalAka divase vItyA bAda vaLI devage siddharAjane khabara maLyA che, kumArapALa ahiM yogIonI jamAtamAM che. tethI siddharAje te sarva yogIone bhojana mATe teDyA, ane eka pachI eka ema sarvanA te pite paga dhovA lAgyo; evAmAM pagamAM rAjacinTavALA kumArapALane teNe oLakhI kahADo, pachI potAnA subhaTone teNe hukama karyo ke, have tamAre A yogIone ahiMthI javA devA nahIM; ema kahI teNe chupI rIte raiyAnevi mizrita bhajana taiyAra karavAno hukama karyo. rAjAnI A ceSTAthI kumArapALa cetI gayA ke, Aje kharekhara ApaNuM have mRtyu thaze; topaNa banI zake tyAMsudhI chuTavAno prayatna karavo ema vicArI teNe potAnA jaLAmAM AMgaLIo besI vamana karIne potAnuM AkhuM zarIra khaDI meluM, AthI bonA yogIone suma thavAthI teoe tene tyAMthI kADhI melyo; evI rIte potAno chuTakAro thavAthI te kumArapALa tyAMthI bhAgIne eka AliMga nAmanA kuMbhArane ghera paho. evAmAM rAjA jheravALuM bhojana taiyAra karIne Avyo. paraMtu tyAM kumArapALane nahIM tene te subhaTopara gusse thayoane game tyAMthI te gIne zodhI lAvavAne teNe potAnA subhaTane hukama karyo. tyAre te subhaTo paNa tenA pagalAM letAM jotAM AliMga kuMbhArane ghera gayA; paraMtu kuMbhAre prathamathIja kumArapALane potAnA nibhADAmAM chupAvyA hatA. subhaTee kuMbhArane dhamakI ApI, paraMtu tyAM te yogI, nahIM maLavAthI teo nirAza thaIne pAchA gayA. tyAre siddharAje bahuja gusse thaI teone kahyuM ke, are! duTo. temAM pAchA jAo ane tene zodhI lAvIne tamo mane tamArUM mukha dekhADa? te sAMbhaLI teo pAchA te kuMbhArane ghera AvavA lAgyA, paraMtu kuMbhArane tenI khabara paDavAthI teNe kumArapALane kahyuM ke, he rAjakumAra: have tame ahiMthI turata nAzI jAo ke have mArAthI tamAruM rakSaNa thaze nahIM. te sAMbhaLI kumArapALa teno upakAra mAnI tyAMthI nAzIne eka bhIma nAmanA bedunA khetaramAM chupAyo. te bekue paNa tene eka khADAmAM saMtADI para jhAMkha nAkhyAM. siddharAjanA mANaso paga jotAjotA tyAM AvI lAgyA tathA ne dhamakI ApI khetaramAM tapAsavA lAgyA; teoe te jhAMkharAnA DhagalA para paNa
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 115 ) bhAlAMnI aNI khAsI, paraMtu mahAparAkranI kumArapALa kaMi paNa halyAcA vinA khADAmAM bezI rahyA, tathA temanA puNyabaLathI temane jarA paNa ijA na thaI. chevaTe te mAJA nirAza thai tyAMthI pAchA cAlyA gayA. tyArabAda kumArapALa te kheDutane pratyupakAra karavAnA kela ApI tyAMthI paradeza pratye cAlatA thayA. AgaLa cAlatAM vanamAM temaNe eka uMdarane peAtAnA daramAMthI sAnAmAhArA lAvatA hoya. evI rIte anukrama ekavIsa sAnAmAhArA bahAra lAvIne te uMdara tyAM atyaMta harSathI nAcavA lAgyA; tyAre kumArapALe te saghaLI senAmeAArA lalIdhI. pachI tyAre te uMdara bahAra AvyA, ane potAnI sAnAmeAhere teNe na hoI tyAre te tyAM pAtAnuM mastaka pachADIne mRtyu pAmyA. te joi kumArapALane manamAM kheda thayA ke, are ! meM... pApIe A uMdaranA prANa lIdhA. tyAMthI kumArapALa teA AgaLa cAlyA, tyAM temane traNa divasA sudhI kaMI paNa bhAjana maLyuM nahIM. evAmAM kAika zAhukAranI strI temane vanamAM maLI; teNIe kumArapALane uttama purUSaM jANIne bhAjana karAvyuM, tyAre kumArapALe khuzI thaIne teNIne kahyuM ke, jyAre mane rAjya maLaze, tyAre huM tamAre hAthe tilaka karAvIza. tyAMthI nIkaLI kumArapALa dahIMthaLI gAmamAM AvyA, te vakhate siMharAjanA mAJA paNa temane zodhatA roAdhatA tyAM AvI cA; paraMtu tyAM sAdhana nAmanA kuMbhAre temane potAnA IMTonA nibhADAmAM chupAvavAthI te bacI gayA. tyAMthI nIkaLI kumArapALa khaMbhAta pAse AvyA; te vakhate temane zubha zukana thayAM. evAmAM hemacaMdrajI mahArAja paNa deDhaciMtA mATe zahera bahAra AvyA hatA, temaNe kumArapALane eLakhyA. kumArapALe paNa ryajIne oLakhIne kahyuM ke, he bhagavan ! meM ghaNuM kaSTa sahana karyuM, have mAAM te kaM"nA kayAre aMta Avaze? tyAre AcAryae nimitto temane kahyuM ke, have tamAne thoDI mudatamAMja rAjya maLaze. evAmAM tyAM uddayana maMtrI AvI caDayA, tene AcAryae kahyuM ke, A rAjakumAranuM tamAre rakSaNa karavuM, kemake A rAjakumArathI AgaLajatAM jaina zAsananA ghaNA mahimA thavAnA che. pachI udayana maMtrI kumArapALane peAtAne ghera leI gayA. evAmAM siddharAjane khabara maLyA ke, kumArapALa te udayana maMtrIne ghera che; tethI tyAM teNe peAtAnu lazkara mokalyuM. tyAre uddayana maMtrIe kumArapALane kahyuM ke, have A samaye tamA ahiMthI cAlyA jAo nahIMtara ApaNA bannenuM mRtyu thaze. te sAMbhaLI kumArapALa tyAMthI nAsIne hemacaMdrajI pAse AvyA; tyAre huMmacaMdrajIe temane upAzrayanA bhoMyarAmAM chupAvyA, tathA upara pustakA khaDakI mUkyAM. kumArapALanI zeAdha mATe AvelA siddharAjanA mANasAe uddayana maMtrI tathA cA
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ( 16 ), hemacaMdrajIne tyAM ghaNI tapAsa karI, paraMtu tyAM patto na maLavAthI teo nirAza thaI pAchA gayA. pachI tyAMthI nIkaLIne kumArapALe videzamAM bhramaNa karavA mAMDyuM, tathA tyAM temane ghaNuM kaSTa sahana karavuM paDayuM. eka vakhate traNa divasa sudhI temane bilakula bhejana maLyuM nahIM, tethI temaNe vicAryuM ke, have Aje je khAvAnuM nahIM maLe te have mArA prANa jaze. evAmAM eka kaNabaNa pitAnA putra mATe bhAta lai khetare jatI hatI, teNInI pAse kumArapALe bhejana mAgyuM, paraMtu teNIe nahIM ApavAthI kumArapALe teNInI pAsethI baLAtkAre jhuMTavI laI khAdhuM. AgaLa cAlatAM kumArapALane mArgamAM eka jAna maLI, tyAre kumArapALe vicAryuM ke, AjananA mANasanI je huM cAkarI karIza te mane sukhethI bhejana maLaze. ema vicArI teNe te jAnanA sarva mANasene pANI bharIne navarAvyAM, tathA teoe bhajana karI lIdhA bAda teonAM vAsaNa paNa kumArapALa mAM jyAM; ATalI cAkarI karatAM chatAM paNa koI temane bhejana ApyuM nahIM, tethI kumArapALane ghaNo krodha caDayo; ane pUchavAthI mAluma paDayuM ke, te jAna pATaNanA rahevAsI lADa vANIAonI hatI. pachI temaNe vicAryuM ke, jyAre mane rAjya maLaze, tyAre huM A lokonuM vera vALIza. evI rIte bhukhyA tarasyA kumArapALa te tyAMthI AgaLa cAlyA; evAmAM temane eka vaNika maLe. te vaNika pitAnA khabhApara ghInI keTalIka kulIo laIne bahAra gAma jato hato; pachI mArgamAM te vaNikane raseI karavAnI taiyArI karate. Ine kumArapALe tene baLataNa tathA pANI lAvI ApyuM. AthI te udAra vaNike rAI karIne prathama kumArapALane jamADyA, ane pachI pote ja. tyAre kumAra pALe tenI stuti karIne kahyuM ke, he guNavAna vaNika! mAruM nAma kumArapALa che, ane jyAre mane rAjya maLe tyAre tuM turata mArI pAse Avaje, huM tArI sArI rIte bhakti karIza. ema kahI kumArapALa to AgaLa cAlyA. evAmAM temane khabara maLyA ke siddharAja mRtyu pAmyo; tethI te jema bane tema turata pATaNamAM AvyA. s, baSSA
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 20 muM. (kumArapALane maLelI rAjagAdI, kumArapALa ane hemacaMdrAcArya, kumArapALe pratibadha pAmI jainadharma aMgIkAra karI karelA dhArmika kAmA.) kumArapALane maLelI rAjagAdI, siddharAje pAtAnA maraNa samaye peAtAnA maMtrIone pyAlAvI kahyuM hatuM ke, jo tameAe mArUM nimaka khAdhuM hoya te tamAre kumArapALane rAjagAdI ApavI nahIM; paraMtu maMtrIoe pAchaLathI vicAra karIne kumArapALaneja rAjagAdI yAgya jANIne teneja gAdI ApI. te vakhate keTalAka gharaDA pradhAneAne te vAta pasaMda paDI nahIM, tethI teo kumArapALane mArI nAkhavAnA upAyo zodhavA lAgyA; A vAtanI kumArapALane jANa thavAthI turata teNe te pradhAneAne mArI nakhAvyA; ane tenA te upAyathI anukrame saghaLA kArabhArIo DarIne kumArapALanI AjJA mujaba cAlavA lAgyA. kumArapALa rAjA ane hemacaMdrAcArya, tyArabAda kumArapALe peAtAnA upakArI udayana maMtrIne kheAlAvI tenA putra bAhuDane mahAmaMtrInI padna ApI; tathA peAtAnAM saMkaTa samaye jeNe jeNe peAtApara upakAra karyA hatA, te sarvane kheAlAvI tene gAma garAsa vigere ApI saMtuSTa karyAM. je jagAe sAnAmAhArAvALA uMdara maraNa pAmyA hatA, tyAM teNe uMdarANavahAra nAmanuM jinAlaya badhAvyuM. ArTaluM chatAM paNa daivayoge pAtAnA kharA upakArI hemacaMdrAcAryajIne te visarI gayA. eka samaye hemacaMdrajIe uddayana maMtrIne kheAlA
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 118 ) vIne kahyuM ke, Aje kumArapALarAjanI navI rANInA mahelamAM madhyarAtrie prANaghAtaka upaga thavAno che, mATe Aje rAjAne tyAM jatA aTakAva? ane A bAbatanI rAjA ne vadhAre pUchaparacha kare te amAruM nAma jaNAvajo. udayana maMtrIe paNa rAjane rAtrie tyAM jatA aTakAvyA. ane teja rAtrie tyAM vIjaLI paDavAthI te rANInuM mRtyu thayuM. te ja vakhate rAjAe udayanane bolAvI pUchayuM ke, he maMtrI! A bhaviSyajJAnI mANasa temane kaNa maLe? ke jeNe mane Aje vitadAna ApyuM. tyAre maMtrIe kahyuM ke, he rAjana! ahIM zrI hemacaMdrAcAryajI padhAryA che; ane temaNe A vAta mane jaNAvyAthI meM Apane tyAM jatA aTakAvyA che. te sAMbhaLI rAjAe bahu khuzI thaI AcAryajIne rAjasabhAmAM bolAvyA. hemacaMdrajI paNa tarata tyAM gayA, tyAre rAjAe ubhA thaI temane vaMdana karyuM; tathA hAtha joDI AMkhomAM azruo lAvI kumArapALe kahyuM ke, he bhagavan! Apane mukha dekhADatAM paNa mane lajA thAya chekemake Ajadina sudhI meM Apane saMbhAryA paNa nahIM; ApanA upakArano badale mArAthI koI paNa rIte vaLI zake tema nathI. vaLI he prabhe! Ape prathamathIja mArApara nikAraNa upakAra karyo che, ane ApanuM te karaja huM kayAre adA karIza ? tyAre AcAryajIe kahyuM ke, he rAjana! have tame dilagara na thAo? tamane uttama puraSa jANIne meM upakAra karyA chehave amArA upakAranA badalAmAM tame phakta jainadharma ArAdho che eTalIja amArI AziSa che; tyAre kumArapALe kahyuM ke, he bhagavana! ApanI te Aziva te mane hitakArI che; ema kahI rAjAe jaina dharma svIkAryA; eka vakhate kumArapALane pelI jAnanI vAta yAda AvavAthI temaNe lADa jatinA saghaLA vaNikane mAra mArI nagarathI bahAra kADhI melyA; ane phakta dayA lAvI teone jIvatA melyA. A kumArapALa rAjAnA rAjyamAM sarva prajA dayAdharma pALavA lAgI. kumArapALa rAjAne jaina dharma pALate joIne mane IgyAthaI AthI temaNe potAnA maMtrataMtravAdI evA devadha nAmanA AcAryane bolAvyA. tenI sAthe hemacaMdrajIne ghaNuM prakAranA vAdavivAda thayA, paraMtu chevaMTe sarva vAdomAM hemacaMdrajIe tene harAvavAthI te jhAMkhA pIne tyAMthI cAlyo gayo. tyArabAda kumArapALa rAjAnuM jaina dharmamAM daka citta thavAthI temaNe zrAvakanAM bAra to aMgIkAra karyo. eka samaye kumArapALa rAjA jyAre kAvyarga dhyAnamAM hatA, tyAre temane page eka maMko AvIne coTa. kAusagga pArIne temaNe te maMkoDAne ukheDavA mAMDyo, paraMtu te ukho nahIM; tyAre te dayALu rAjAe te jagAethI pitAnuM teTaluM mAMsa chedAvIne te
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMkoDAne dUra karyo. kumArapALarAjAe mALavAnA rAjA arNarAjane paNa pitAne mitra karI tene pratibaMdhIne jaina dhamAM kayo. A kumArapALa rAjAnA samayamAM temanA maMtrI bAhe zatruMjaya tIrthane uddhAra karyA che; tathA hemacaMdrajI mahArAje tyAM pratiSThA karI; vaLI te maMtrInA bIjA bhAI aMbaDe bharUcamAM zamalikAvihAra nAmanA jinamaMdirano jIrNoddhAra karyo, tathA temAM zrI munisuvrata svAmijInI pratimAnI hemacaMdrajIe pratiSThA karI. kumArapALa rAjAe hemacaMdrajImahArAjanA upadezathI sarva maLI cauda hajAra navAM jinamaMdiro baMdhAvyAM, tathA soLa hajAra jainamadane jIrNoddhAra karyo. tAraMgA para ghaNuMja uMcuM vistAravALuM jainamaMdira baMdhAvI temAM zrI ajitanAthajInI mUrtinI sthApanA karI tathA hemacaMdrAcArya jInA caraNenI paNa temaNe sthApanA karI. ghaNA nidhana zrAvakane teNe dravya ApI svAmivAtsalya ke. evI rIte aneka prakAranAM dharmakAyo kumArapALa rAjAe hemacaMdrajI mahArAjanA upadezathI kayA. have te kumArapALa rAjAne ajayapALa nAme eka bhatri hatoteNe vicAryuM ke, kumArapALane putra nathI, mATe te A rAjagAdI potAnI putrInA putra pratApamalane deze, ane mane Apaze nahIM; mATe jo huM kumArapALane mArI nAkhuM te mane rAjagAdI maLe; evo vicArane hamezAM karato hato. A bAju hemacaMdrajIno eka bALacaMda nAma ziSya hatA, tene te ajayapALa sAthe mitrAI hatI; tethI te ema vicAra to ke jo ajayapAlane gAdI maLe, to huM paNa hemacaMdrajInI peThe mAna pAmuM evAmAM kumArapALe hemacaMdrajIne vinaMti karI ke, he bhagavana! Ajadina sudhI meM mArI zakti mujaba puSyanAM kAryo kyo; paraMtu jinapratimAonI eka aMjanazalAkA karavAnI mane ghaNI hoMza che; tyAre AcAryae paNa te mATe anumodana ApyuM, tethI rAjAe suvarNa Adika dhAtuonI pratimAo banAvIne aMjanazalAkA mATe taiyArI karI; tathA te mATe mahatsava zarU thaye. devage muhurtanA samayanI khabara rAkhavAnuM kArya AcAryajIe bALacaMdrane soMpyuM. te vakhate tyAM ajayapALa paNa AvI caDyo. tene bALacaMke kahyuM ke, je A samaye huM muhUrtanA vakhatamAM pheraphAra karI nAkhuM te hemacaMdrajInuM tathA rAjAnuM DA samayamAMja mRtyu thaze. te sAMbhaLI te duSTa ajayapALe paNa tema karavAnuM bALacaMdrane samajAvyuM, ane kahyuM ke, jo mane rAjya maLaze, to huM paNa tamane A hemacaMdrajInI piThe UMce daraje caDAvIza. pachI te duSTa ziSya te muhUrtanA samayamAM pheraphAra karI nAkhyuM. chevaTe hemacaMdrajIne te bAbatanI khabara paDavAthI tene kumArapALane
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) kahyuM ke, A bALacaMdra muziSya nivaDayA che, ane te ajayapALane maLele che; tethI teNe mutta mAM pheraphAra karI anartha karyo che. have ApaNuMbannenuM mRtyu najadIka che. evAmAM have tyAM eka yogI AvI caDyo; teNe hemacaMdranA mastamAM maNi yA, tethI te levAnI teNe tIra racavA mAMDI. eka divase hemacaMdrajI mahArAjanA kAka ziSya AhAra leIne AvatA hatA, te AhAranI jhALImAM te yegI be hAthapAlakI vAparI jhera nAkhI dIdhuM; tathA te ziSya sAthe te keTalIka mIThI vAta karIne cANyo gayo. te mukhya munine te bAbatanI khabara na rahevAthI te AhAra temaNe hemacadrane bhejana mATe ApyA; hemacaMdrajIe bhA jana karyA bAda temanuM zarIra kaMpavA lAgyuM, tyAre turata temaNe te ziSyane khelAvI pUchayAthI mArgamAM maLelA te yogInI hakIkata mAluma thai; jethI AcAya jIre vicAryuM ke, jema bhAvI bananAra hatuM tema banyuM che. pachI temaNe potAnA ziSyone bolAvI kahyuM ke, jyAM mArI citA saLagAvA, tyAM mArA mastaka nIce eka dUdhathI bhareluM pAtra rAkho, jethI mArA mastakamAM raheluM maNi temAM paDaze, te mane tame sAcavIne rAkho. ane kAI paNa rIte te maNane te yAgInA hAthamAM javA deze nahIM. ema kahI anazana karI hemacaMdrajI mahArAja ceAryAMzI varSanuM AyuSya bhogavI vikrama saMvata 1229mAM svarge padhAryAM. tyArabAda kumArapALa rAjAnu ajayapALe ApelA jherathI vikrama saMvata 1230mAM mRtyu thayuM.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 21 mu vikrama savaMta 1250 thI 1300. (jagaDuzAha zeTha, vastupALa tejapALa.) jagaDuzAhu zeTha, vikrama savat 1250 gujarAtamAM vAghelA vaMzanA vizaLadeva nAme rAjA jyAre rAjya karA hatA, tyAre pATaNamAM eka jagaDuzAhu nAme mahA dhanADhaca roDa vasatA hatA. te koDa mahAdayALu, parApakArI ane jaina dharmamAM dRDha cittavALA hatA. eka sa maye tene ghera eka yogI AvI caDayA; tene zeThe bhAvathI bhAjana karAvyuM; tyAre te yAgIe khuzI thai geDane kahyu ke, he zeThajI! AjathI pAMca varSa sudhI bhayaMkara dukALa paDaze. navuM dhAnya ke dhAsa thaze nahIM. ema kahI se yAgI tyAMthI cAlyA gaye. yAgInuM vacana sAMbhaLI A dayALu zerDa deze! dezamAM peAtAnAM mANasA mekalI kareADA sAnAmAhArA kharacI dhAnya ane dhAsanA jamare saMgraha karyAM, tyAra bAda yAgInA kahevA mujaba pAMca varSa sudhI bhayaMkara dukALa paDayA. te vakhate A dayALu jagaDuzAha zeThe sthaLe sthaLe dAnazALA kheAlIne lAkhA manuSyanA tathA pazuonA bacAva karyAM. dhaNA rAjAone paNa dhAnya ApI teonI prajAnA paNa bacAva karyA. ghaNI jageAe teNe kUvA, vAva, taLAve khAdAvyAM, tathA pANInI pA bAMdhI kacchamAM AvelAM prAcIna bhadrezvarajInA jinamaMdiranA temaNe jaNAvhAra karelA kahevAya che. evI rIte dukALanu saMkaTa dUra karavA mATe A jagaDuzAhanu nAma hiMdustAnamAM ghaNu: prakhyAta thayela che. teNe adhAvelAM taLAveA, tathA kuMDA vagere Aje paNa hayAta che.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) vastupALa tejapALa, vikrama saMvata 1ra30thI 125. A vastupALa ane tejapALa bane piravADa jJAtinA jainadharma pALanArA vaNika hatA. temanA pitAnuM nAma aparAja hatuM. teo banne mahAcatura ane pADA vidhAna hatA. teone ziyAra jANI gujarAtanA rAjA viradhaveLe potAnA pradhAno karyo, tyArabAda teoe potAnI huzIyArIthI viradhavaLanuM rAjya vidhA. ravAmAM ghaNI madada karI. teo laDAImAM mahAzuravIra hovAthI ghaNuM rAjAone harAvI ghaNI dolata ekaThI karI. eka vakhate teo dhoLakAthI moTI saMdha kahADI zatruMjaya tIrthayAtrA mATe javA lAgyA; te vakhate temanI sAthe ghaNuM dravya hatuM; te lAga joI keTalAka bhIla luMTArAoe ekaThA thaI temane luMTavAne vicAra karI rAkhyo hato, A bAbatanI te bane maMtrIone agAuthI khabaramaLavAthI teoe dhaMdhukA najadIka haDALA gAma pAse eka vRkSanI nIce khADo khodI temAM potAnuM dravya chupAvavA mAMDyuM, paraMtu te khADo khodatAM te temAMthI ulaTuM ghaNuM ja dravya nIkaLyuM. pachI te nikaLeluM dravya tathA potAnI sAthenuM dravya, e banne dravyone tyAM gupta rIte dATIne teoe AgaLa prayANa karyuM, temanA puNyanA baLathI te luMTArUo paNa pitAno vicAra pheravIne DarathI nAzI gayA. maMtrIoe nirviRpaNe saMghasahita zatruMjaya para jaI ghaNuja bhAvathI yAtrA karI; tathA tyAM jinamaMdira baMdhAvI aDhAra jheDa kanu lAkhonAmahorAno kharaca karyo. tyAMthI giranAra para che. tyAM paNa bhAvathI yAtrA karI temaNe bAra koDa eMsI lAkha se nAmahora khacI navAMjinamaMdira baMdhAvyAM. evI rIte zAMtithI yAtrA karI yAMthI pAchA vaLI teo dhaMdhukA pAse haDALA gAmanI najadIka tyAM dravya chupAvyuM hatuM tyAM AvyA. ane te saghaLuM kAvya kahATIne teo vicAravA lAgyA ke, have A vyanuM ApaNe zuM karavuM ? tajeAvAnI zI anupamAdevI nAme hatI, te mahA catura ane DAhI hatI; teNIe tene kahyuM ke, daze chupAvavAthI kaMI phAyado nathI, dravyane to jema sahu dekhe tevI rIte rAkhavuM, ane te paNa dekhatAM chatAM kAI tene joI zake nahIM tema rAkhavuM; eTale ke te dravyane parvatanA zikharapara uMcI jagAe jinamaMdira baMdhAvI kharacavuM, jethI A lemAM ApaNI kIri amara raheze, ane paralokamAM jinabhakita kare vAthI mokSarUpI phaLa maLaze. anupamAdevInI A salAha te banne bhAIone pasaMda paDI. tethI teoe AbunA uMcA pahADapara jyAM pRve vimaLazAha maMtrIe jinamaMdira baMdhAvyuM hatuM. tyAM uttama kAgiranuM janamaMdira baMdhAvavAne teoe
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ " ( 12 ) vicAra karyo. ema vicAra karI teo dravya la LakAmAM saMdha sahita AvyA; tathA sakaLa saMghane mahesavaka ghaNI paherAmaNI ApI svAmivAsavya karyuM. tyArabAda teoe Abu parvata para jinamaMdira bAMdhavAno prAraMbha vikrama saMvata 1283 mAM karyo. tathA zebhana nAmanA eka mahAhuzIyAra kArIgaranI dekharekha nIce kAma cAlavA mAMDyuM; te kAma calAvatI vakhate teoe dravyanA kharca mATe jarA paNa manamAM saMkeca karyo nahIM. thoDo bhAga taiyAra thayA bAda eka samaye tejapALa maMtrI tathA temanI strI anupamAdevI te jovA mATe Abupara gayAM; paraMtu haju bAkInuM ghaNuM kAma adhura ne anupamAdevIe zobhana salATane kahyuM ke, he kArIgara ! haju kAma te ghaNuM adhuruM che, mATe jema bane tema turata kAma kare che tyAre zebhana salATe kahyuM, ke he mAtAjI ! A garamInI vAtu che, jethI madhyAnTa samaye kAmabaMdha rAkhavuM paDe che; vaLI saghaLA kArIgaro prabhAtamAM AvI kAme vaLage che, pachI teo saghaLA bhojana karavA mATe potapotAne ghera jAya che tyArabAda sasta tApane lIdhe cheka pAchale pahore kArya zarU thAya che, vaLI amArA maMtrirAja A samaye saMpUrNa vyapAtra che, te kadAca be cAra varSa vadhAre kAma karatAM thaze te paNa kaMI harata jevuM nathI. te sAMbhaLI catura anupamAdevIe kahyuM ke, he salAjI ! tamAruM te kahevuM vyAjabI che, paraMtu A zarIra ane lakSmIne bharU nathI. Aje maMtrIzvare sarva bAbatathI paripUrNa che, paraMtu kALane bharUso nathI, mATe mArI IcchA te evI che ke, jema A prAraMbheluM kArya turata saMpUrNa thAya tema sAruM che. Ama vAtacita cAle che, evAmAM tejapALa maMtrI paNa tyAM AvI caDyA, ane temaNe zobhanane pUchayuM ke, anupamAdevI tamone zuM kahe che? tyAre zobhane saghaLI vAta maMtrIne kahI saMbhaLAvI; tyArabAda anupamAdevIe potAnA svAmIne kahyuM ke, he svAmI ! A zarIra tathA lakSmIne bharUse nathI mATe A kArya have turata saMpUrNa thavuM joIe. ane tene upAya e ke kArigarone je snAna ane bhejana mATe ghera javuM paDe che, te mATe ahIM kSiA rAkhI eka jaLoe rasa taiyAra karAvavuM, tathA hamezAM uttama pasa bhajana taiyAra karAvavA tathA teone snAna Adika mATe paNa ahIMja goThavaNa karAvavI. unhALAnI Rtu hovAthI madhyAnha samaye teo mATe zItopacAra taiyAra karAvavAnuM temaja je A paMdara kArIgaro divase kAma kare che tevA bIjA paMdara kArIgare rAkhI temanI pAse rAtrie kAma cAlu rakhAvavuM, dIvAbattInI saghaLI goThavaNa karAvavI; ane je tema karazo te A kArya turata taiyAra thaI saMpUrNa thaze. tejapALa maMtrIne paNa anupamAdevInI salAha vyAjabI lAgavAthI teNe te mujaba saghaLo
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ baMbasta karyo; ane tethI te bhavya kArigiri vALuM jinamaMdira vikrama saMvata 1292 mAM taiyAra thaI gayuM. tathA temAM pratiSThA thaI te eka jinamaMdira banAvavA pAchaLa bAra keDa ane pacAsa lAkha senAmahorono kharca thaze. A bane maMtrIzvaroe tera tera navAM jinamaMdira baMdhAvyAM, tetrIsa jinamaMdirane jIrNoddhAra karyo. pAMcaso pauSadhazALAo baMdhAvI. sAta kroDa sonAmahera kharacIne jainapustake lakhAvI bhaMDAra karAvyA. te sivAya seMkaDo dAnazALAo, dharmazALAo, kUvA, vAva, taLAva Adika lokopayogI kAryo karI jainazAsanano ghaNe mahimA vadhAryo. vaLI temaNe ghaNA kavione, tathA bhATacAraNane lAkho sonAmahera ApI potAnI kIrti phelAvI. teoe potAnA vidhamI janakene paNa ghaNI madada karIne potAnI amara kIrti karI che. te saMbaMdha vizeSa hakIkta temanA caritramAM ApelI che.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa rara muM. vikrama saMvat 1300 thI 1400, ( deveMdrasUri, jinezvara, dharmadhASara, somaprabhasRri, jinaprabodhasUri, prabhAcaMdrasUri, vasenasUri,jinaprabhasUri, maheMdraprabhasUri deveMdrasari, vikrama savat 1327. zrI vIprabhuthI pistAlIsanI pATe zrI devedrasUri thayA. temane vastupALa matrInI AgevAnI nIce sUripada ApavAmAM AvyuM hatuM. temaNe kama graMdhA, tee para TIkA, zrAddhadinakRta sUtratti, sidghapaMcAsikAtti, dharmaratnatti, vigere ghaNAM graM racyAM che. A AcAryajI mahA vidvAna hatA. temanuM svagamana vikrama sa`vat 1927mAM mALavAmAM thayuM hatuM. jinezvarasUri vikrama saMvat 1331, A zrI jinezvarasUrijI kharatara gacchamAM thayelA zrI jinapatisUrinA ziSya hatA. temaNe caMdraprabhacaritra nAmanA graMtha racyA che. temanA ziSya abhayatilakagaNIjIe jyAzrayakAvya tathA vyAzraya koSa para zrlAkabaTTu TIkAo racelI che. dharmagheSasUri vikrama savat 133. zrI devedrasUrinI pATe zrI dharmadhASasUri thayA. A AcAryajI mahAprabhAvika thayelA che, temanA samayamAM maMDapamAM pRthvIdhazAhu nAme eka garIba
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka vasate hate: paraMtu tene jainadharmaparagha addhA hatI. eka vakhate A zrI dharmaghoSasarijI te nagaramAM padhAryA tyAre te pRthvIdhara zrAvake amuka ghaDI rakamano parigraha rAkhavA mATe pitAne niyama karAvavAnuM zrI dharmaparijIne kahyuM. tyAre AcAryajIe potAnA jJAnathI jANyuM ke, A zrAvakane thoDI ja mudatamAM ghaNuM dhana prApta thavAnuM che, ema jANI tene kahyuM ke, he pRthvIra! hAla tamADI mudata bAdate vrata grahaNa kare? tyArabAda DIja mudatamAM te pRthvIdhara zeDa te maMDapAcaLane rAjAnA pradhAna thayA; ane temanI pAse ghaNuM dhana ekaThuM thayuM. pachI te pRthvIdhara zeThe zrI dharmaparimA upadezathI cAyaNI jinamaMdira baMdhAvyAM, tathA sAta jJAnabhaMDAra karAvyA. zatruMjaya para ghaNuM kharacIne teNe jinamaMdira bAMdhyAM. batrIza varSanI umaramAM ja temaNe cethA vitanAM paccakhANa karyA; tene eka jhajhaNa nAme putrI hoya te paNa mahA bhAgyazALI tathA jainadharmapara dara zraddhA vALA ha; teNe paNa ghaNuM uttama kAryo karI jainazAsanano mahimA vadhAryo. bahotera hajAra rUpiyA kharacIne teNe zrIdharmasUrijIno maMDapadurgamAM praveza mahetsava karyo hato. A zrI dharmaghajI mahArAja mAtA Adika vidyAomAM pAraMgAnI hatA. A AcAryajIe saMgArabhAdhyati. Adika aneka che. racyA che. zrI semiprabhasUri, vikrama saMvata 133ra. zrI dharmaghasarijhanI pATe zrI somaprabhasUri thayA, A AcAryajI mahA viddhAna thayA che; agyAre aMge artha sahita temane kaThe hatA. temaNe jinakalpa sutra Adika ghaNuM che racelAM che. temaNe kaMkaNa dezamAM aplAyanI virAdhanAthI tathA bharUsthaLamAM zuddha jaLanA abhAvathI sAdhuone vihAra aTakAvyo hato. jinamabedhasUri, vikrama saMvat 1341. A zrI jinaprabodhasUrijI kharataragacchamAM thayelA zrI jinezvarasarinA ziSya hatA; temaNe kAtaMtra vyAkaraNa para TIkA racelI che. giranAra paranA vikrama saMvata 13333nA eka zilAlekhamAM temanuM nAma ApavAmAM AvyuM che.
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 17 ). prabhAcaMdrasUri, vikrama saMvat 1334 thI 1360. A zrIprabhAcaMdrasUrijI vikrama saMvata 1334mAM vidyamAna hatA, te cAMdra kuLamAM thayelA zrI caMdraprabhasUrinA ziSya hatA; temaNe prabhAvicaritra nAmano jainene eka uttama itihAsika graMtha racyo che. vajasesari, vikrama saMvat 136, A zrIvajasenasUrijI tapagacchanI nAgapurIya zAkhAnA zrI hematilakasUri jInA ziSya hatA, temaNe mahezvarasUrijIne municaMdrasUrijInI AvazyakasatI para TIkA racavAmAM madada karI hatI. A AcAryajIne sIhA maMtrInI lAgavagathI allAuddIna bAdazAha taraphathI rU| nAmanA gAmamAM eka suMdara hAra tathA keTalAka jaina zAsananA haka mATe pharamAne maLyAM hatAM. jinaprabhasare vikrama saMvat 13pa. A zrIjinaprabhasUrijI kharataragacchane rathApanAra zrI jinasiMhasUrinA ziSya hatA; temaNe vikrama saMvata 136pamAM ayodhyAmAM rahIne bhayahara tetra para tathA naMdighaNujIe racelA achatazAMtistava para TIkA racelI che. vaLI temaNe rimAdezavivaraNa, tIrthakalpa, paMcaparameSTIstava, siddhAMtAgamastava, yAya mahAkAvya vigere aneka camatkArI stotra ane gra racyAM che. temane evuM niyama hatuM ke, zAM eka navIna torA racIneja AhArapANI karavAM. temanI kavitva zakti ane vidvattA ati adbhuta hatI, ema temanA graMthethI khulluM jaNAya che. vaLI A zrI jinaprabhasUrijIe hemacaMdrAcAryajIe racelI anyayogavyavache. dikA nAmanI bIzIpara kyAdAdamaMjarI nAmanI TIkA racavAmAM zrI mallikusurijIne madada karelI che, ema te TIkAkAra zrImakSiNasarijI jaNAve che. mahedraprabhasUri vikrama saMvata 1390. A AcAryajI aMcaLagacchamAM thayelA siMhatilasarinA ziSya hatA, tathA meTatuMgaranA guru hatA; temane janma vaDagAmanA rahevAsI AbhA nAmanA
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 ) zeDanI lIqhiNI nAmanI strInI kukSiye thayA hatA. jyAre te nANI nAmanA gAmamAM caturthAMsa rahyA hatA tyAre tyAM varSARtu AvyA chatAM paNa varasAda nahIM paDavAthI AcAryae potAnA byAtiAnanA mAhAtmyathI cALIsa divasonuM vighna jANIne dhyAnanA prAraMbha karyo; ane tethI tyAM ghaNI sArI medha STi . eka samaye temane eka mahA jherI sarpa DaMkha mAryo; ane tethI te zrI pArzvanAthaprabhunA maMdiramAM jaI saramaMtranA jApa karavA lAgyA; ane te nRpa nAM prabhAvathI daza dhAhAra gayAbAda sarva zarIramAM pragaTeluM vidha mukhadrArA vamAi gayuM; prabhAte sarva lokAe temanuM te Azcarya joi mahe!tsava karyo; tathA cUNA Adika zrAvakAe caturtha vrata Adika temanI pAsethI grahaNa karyAM. BHATT
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 5 che N E PAPER JEG || || AT '' * . prakaraNa 23 muM vikrama savaMtu 1401 thI 1550. (vasuMdarasUri, semasuMdarasUri, rANakapuranuM jinamaMdira, munisuM darasUri, razekharasUri, lupakenI upatti) devamuMdarasUri vikrama saMvata 1404, A zrIdevasuMdarasUrijI zrI mahAvIra prabhu pachI ogaNapacAsamI pATe thayA che. te mahATA dhAgAbhyAsI tathA maMtrane jANanArA hatA; nimittazAstranA pAraMgAmI hatA. tathA rAjamaMtrI AdithI pUjanIka hatA. temane vikrama saMvata 142mAM sUripada maLyuM hatuM. temane cAra ziSyo hatA. semasuMdarasUri vikrama saMvata. 1450 A zrImasuMdarasUrijI trIdevasuMdarasUrijInI pATe thayA; temane aDhAraso sAdhuone kriyApAtra parivAra hate; te joI IrSALu pAkhaMDIoe temane vadha karavA mATe vicArya, tathA keTalAka laphaMgA mANasene pAMca rUpIyA ApavA TharAvIne temane mAravA mATe mokalyA. jyAre teo mAravAne taiyAra thayA, tyAre rAtrie caMdranA ajavALAmAM teoe joyuM ka, AcAryajIe haraNathI pUMchane pAsuM badalyuM; te joIne teonA manamAM evo vicAra thayo ke, A te nidrAmAM paNa AvAM sukama jIvonI dayA kare che, ane ApaNe temane mAravA AvyA chIye; e kevuM nirdaya kAma che? ema vicArI teoe AcAryajInA pagamAM paDIne pitAnA aparAdhanI kSamA mAgI. JE-17
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 130 ) A zrIJAmasuMda mahArAja ghaNA bhAvika thayelA che. rANakapunA jinamadira, vikrama saMvat, 1406, A rANakapuranu jinamaMdira mAravADamAM AvelA sAdarI nAmanA gAma pAsa hAla jaMgalamAM AveluM che; prAcIna kALamAM te jagAe rANakapura nAmanuM mahATuM zahera hatuM; ane tyAM RtihAsamAM prakhyAta thayelAM kuMbhArANAnuM rAjya hatuM. te vakhate tyAM pAravADa jJAtinA mahAdyavAna ane jainadharmanI saMpUrNa zradghAvALA dhanAzAha karIne zAhukAra vasatA hateA. teNe A gatavara jinamaMdira zrIsAmaNuMdara surijInA upadezathI badhAveluM che. te jinamaMdira hiMdustAnamAMnA sarva jinamatriA karatAM ghaNuMja vizALa che, ane tenI aMdara codasA cummALIsa thaMbhA che. sakaDA gama jinamaMttie temAM padharAvelI che. tejinamaMdiramAM te maMdira banAvavA saMbaMdhi hakIkatane sUcavanArA eka zilAlekha che ; ka je zilAlekha eka sapheda ArasapANanA thabhamAM kAtarelA che; te lekhanI lakhAI traNa Ta ane cAra iMca ane paheALAi eka Ta ane aradhA iMcanI che. kALanA ghasArA ne lIdhe temAMnA keTalAka akSaro ke ghasAI gayA che, tApaNa te sArI rIte vAMcI zakAya tevA che, A gAvara jinamadira bAMdhavAmAM te dhanAzAha dhAravADa navANuM phroDa dravya kharyuM che, evI daMtakathA che; A jinamadira vikrama saMvat 1406 mAM bAMdheluM che, tathA tenI pratiSTA zrIJAmasuMdarajIe karelI che. munisuMdarasari, vikrama saMvata 1478, zrI sAmasuMdararijInI pATe zrI munisu MdarasUri thayA; te mahAvidvAna thayelA che; vikrama saMvat 1978 mAM temane AcArya padavI maLelI hatI. temaNe upadeza ratnAkara, adhyAtmakapaduma Adika ghaNAM graMtho racelAM che. temane kALIsarasva tInuM biruda maLyuM hatuM; tathA mukurakhAna taraphathI vAdigokuLapaDhanuM biruda paNa... maLyuM hatuM. temane mATe ema kahevAya che ke, te haMmezAM eka hajAra zlokA ka karI zakatA hatA. temaNe zAMtikara nAmanuM stotra racIne dezamAM cAlatA marakInA upadravano nAza karyA. temanA upadezathI dhArAnagarI Adika pAMca nagarInA rAjAe amArIpatu vagaDAvyo. ziAhImAM tIDAnA upadrava temaNe dUra karyo,
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 131 ) tethI tyAMnA rAjAe paNa khuzI thaIne potAnA rAjyamAM amArI paraha vagaDAvyo. vaDanagaranA devarAjazAha nAmanA zrAvake batrIsahajAra rUpiyA kharacIne temanA suripadane mahatsava karyo. evI rIte A zrImunisuMdarasaMrijI mahArAja mahA prabhAvika thayA che. ratna zekharasAri, vikrama saMvata 1502 zrI munisuMdarasUrijInI pATe zrIranazekharasuri thayA. A AcAryajI mahA vidvAna thayelA che. temaNe zrAddhapratikramaNavRtti, zrAddhavidhivRtti, laghutrasamAsa tathA AcArapradIpa Adika ghaNAM graMtha racyAM che. temanI vidvattA joI khaMbhAtamAM bAMbI nAmanA bhaTe temane bALasarasvatInuM biruda ApyuM hatuM. temanA samayamAM vikrama saMvata 1pa0 8 mAM laMpakanI utpatti thaI che. tenuM vRttAMta nIce mujaba che, laMpanI utpatti, vikrama saMvata 158. | gujarAtamAM AvelA amadAvAda zaheramAM eka laMkA nAmano lahIyo rahe. hato. te eka zAnajI nAmanA yatinA upAzrayamAM rahIne pustaka lakhI pitAnI AjIvikA calAvatA hatA. ekavakhate eka pustaka lakhatAM lakhatAM teNe temAMthI sAta pAnAM choDI dIdhAM; tethI te pustakanA mAlIke tene pUchayuM ke, ATalAM pAnAM lakhyA vinA kema choDI dIdhAM ? tyAre te potAnI te bhUla kabula nahIM karatAM ulaTo gusse thaye; tyAre tyAMnA saMdhe tene ayogya jANIne upAzrayanI bahAra kahADI me: tathA saMdhe jAhera karyuM ke, A laMkA lahIyAnI pAra keIe pustaka lakhA. vivuM nahIM. tyAre te huM lAcAra thaIne jhedhathI amadAvAda cheDI lIMbaDImAM AvyuM. te vakhate tene eka lakhamazI nAme bhAyAta te rAjamAM kArabhArI hata; tenI pAse jaI te ghaNuM rovA lAgyo. tyAre lakhamasIe tenuM kAraNa pUchyAthI banelI vAtane chupAvI teNe kahyuM ke, amadAvAdamAM huM bhagavAnane sAce mata kahete hatA, tyAre tapagacchanA zrAvakoe mane mArIne kahADI melyo; have huM ahiM tamAre zaraNe Avyo chuM, mATe mane tame Azraya ApI madada kare te huM sAco mArga pragaTa karuM. tyAre lakhamasIe tene kahyuM ke, A lIMbaDInA rAjyamAM tuM khuzIthI tAro sAco mata pragaTa kara ? tAre madadagAra thaI tane khAvApIvA vagerene baMdebasta karI ApIza; ane tArI pAse zAstra sAMbhaLIza. tyAre teluMkA
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ), joramAM AvIne sAdhuonI tathA jinapratimAnI uthApanA karavA lAgyo; tathA je zAstramAM jinapratimAne adhikAra AvatuM hatuM, te zAne apramANu gaNIne bAkInAM jinapratimAnA adhikAra vinAnAM zAstrane pramANabhUta mAnavA lAgyo. evI rIte saMvata 1533 sudhi teNe jage jagee potAnA matane upadeza dIdho; tyAre eka bhANA nAmanA vaNike tenA upadeza mujaba veza paheryo; tathA evI rIte ziSyonI paraMparA cAlI; evI rIte A lupakonI utpatti thaI che. ja Es ; || HITI | , lA: 13 nAma TheEll:BITI RTER, : kare che ) ITI - 1
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 24 muM. vikrama savat 151 thI 1650, (hevimalasara, kaDavA matanI utpatti, bIja matanI uttpatti, pAzcaRtanI utpatti, AnaMdivamalasUsara, maheApAdhyAya vidyAsAgaragaNI, vijayadAnamUri, zrIhIravijayasUri vijayasenasUri, lekhahue, paramAnaMda), 1 hevimalasUri, vikrama saMvat 1560, zrImahAvIraprabhu pachI paMcAvananI pATe zrIhevimalaAra thayA, temanA samayamAM sAdhunA AcAra zithila thayA hatA; paraMtu temanA upadezathI ghaNA sAdhue e zithilAcAranA tyAga karIne zuddha AcAra pALavA mAMDyA. tema keTalAka lupakAe paNa temanA upadezathI kuMpakamatane cheDIne zuddha sAdhupaNuM kAra karyuM. gIM kahevAmaMtanI utpatti vikramasaMvat 1pa6ra zrIhevimalasUrijInA samayamAM kaDavA nAmanA eka vaNuke kaDavAmata kaDhAyA; tenA vicAra evA hatA ke pratikramaNa AdikamAM cAra ghe. na kahevI ; phakta traNa thAyAja kahevI; tema tenuM mAnavuM vaLI evuM hatuM ke, A kALamAM kAda paNa zuddha AcAra pALanAra sAdhu nathI.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjamatanI utpatti vikama saMvat 1570. bIja nAmane mANasa eka gunAka nAmanA vapadharane ajJAnI ziSya hatA; eka vakhate te mevADamAM ga: ane tyAM teNe potAno e mata calAvyo ke, punamanI pAkhI karavI, tathA paMcamIne divase pANA parva (saMva-sarI) karavI. tyAM bIjA sAdhuono vihAra matI thavAthI loko tenA rAgI thayA, ane tenA upadeza mujaba cAlavA lAgyA. evI rIte A bIjamatanI utpatti vikrama saM. vata 1570 mAM thai che. pAzcakamatanI utpatti vikama saMvata 1572. pAzcakamatanI utpatti vikrama saMvata 1pa7ra mAM thayelI che; pAzcaMdra nAmanA tapagacchanI nAgapurI zAkhAnA eka upAdhyAya hatA; temane pitAnA guru sAthe kaMika takarAra thaMvAthI temaNe potAne eka navoja gaSTa sthApavAno prayatna karyo : ke je gacha pAchaLathI temanA nAmathI pAzcaMdragacchane nAme oLakhAvA lAgyo. teNe keTalIka tapagacchanI ane keTalIka luMpakonI kriyAo aMgIkAra karI; tathA vidhivAra, caritAnuvAda ane yathAsthita vAdane upadeza A. te pAgavALAe niryuktio, bhAvyo, cUrNao tathA cheda graMthane mAnatA nathI. AnaMdavimaLasUri vikrama saMvat 1575. zrImavimalasarinI pATe zrI AnaMdavimalasari thayA. temanA samayamAM jinapratimAnuM uthApana karanArA luMponuM jora ghaNuM vadhavA mAMDyuM, te je bhavyajano para dayAdaSTa lAvIne gurunI AjJAthI keTalAka saMvegI sAdhuone sAthe laIne jago jago para upadeza deI ghaNA lokone te mumatarUpI aMdhakAramAMthI temaNe uddhAra karyo; tathA ghaNA dhanavAnene vairAgya pamADI zuddha dIkSAo ApI, temanA samayamAM tRNasiMha nAme eka mahadhanavAna zrAvaka hato ke jene bAdazAhe mATe ilakAba tathA besavAne pAlakhI ApI hatI : teNe zrI AnaMdavimalasarine vinaMti karI ke, sera dezamAM lupakenuM jora vadhatuM jAya che, mATe ahIM padhArIne bhavyajanone uddhAra kare. tyAre AcAryajIe tyAM padhArI bAdazAhanI sabhAmAM vAdamAM te luMpone harAvI temane dezapAra karyA. vaLI agAu zrIsemaprabhasara
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ - e jesalamera Adika mAravADanA zaheramAM jaLanI taMgIne lIdhe sAdhuono je vihAra baMdha karAvyo hato, te vihAra zrI AnaMdavimalasarijIe pAcho zirU karAvyo, ke jethI tyAM lepanuM jora cAlyuM nahIM. mahepAdhyAya zrIvidyAsAgaragaNuMjIvikama saMvat 1585, mahopAdhyAya zrIvidyAsAgaragaNIjIe jesalameramAM khataro sAthe vAda karI temane harAvyA; tathA mevADamAM lupakene tathA bIjamatIone harAvI tyAMthI dezapAra karyA. vIramagAmamAM temaNe pAzcaMdranI sAthe vAda karI tene harAvyA, tathA temaNe mALavAmAM ghaNA mANasone pratibodhIne jainI karyA. te haMmezAM kahane tapa karatA, tathA pAraNe AcAla karatA. zrIvijayadAnasari, vikrama saMvat 1587 zrIAnaMdavimaLasurijInI pATe zravijayadAnera thayA; jemaNe khaMbhAta, amadAvAda, mesANa tathA gaMdhAra AdimAM jinabiMbonI pratiSThA karI. vaLI jemanA upadezathI bAdazAhanA maMtrI galarAjAe zatruMjaya tIrthane moTo saMgha kahADyo hatotema temanAja upadezathI gadhAranA zrAvaka rAmazAhe tathA amadAvAdanA zrAvaka kuMvarajIzAhe zatruMjaya para mukha aSTApadAdi jinamaMdira baMdhAvyAM, ane giranArajInA maMdirano jirNoddhAra karAvyo. temaNe gujarAta, mAravADa, kaccha, mALavA AdikamAM vihAra karI ghaNu mANasone pratibodhyA; A AcAryajI ghaNuMja pratApI thayelA che. zrIhIravijayasari vikrama saMvat 1610 - zrIvijyadAna rijanI pATe zrIhIravijayasUrijI thayA. A AcAryajI mahA prabhAvika thayA che, temanuM vRttAMta nIce mujaba che. gujarAtamAM AvelA pAlaNapura nAmanA nagaramAM kurAzAha nAme eka jainadhamAM vaNika rahetA hatA; tene nAthI nAme eka mahAbhAgyavaMtI strI hatI. teNInI kukSie vikrama saMvata 1583 mAM zrIhIravijayasarijIne mAgazIrazudi namane divase janma thayo hato. kAtivada bIjane divase pATaNamAM temaNe dIkSA lIdhI hatI; tathA vikrama saMvata
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1650 mAM zihImAM temane AcAryapadavI maLI hatI. temanA upadezathI khabhA. tanA saMghe eka koDarUpaiyA dharmakAryamAM kharA; temaNe hajAra jinapratimAnI pratiSThA karelI che. temanA upadezathI seMkaDo laMpakamatIoe te kumatane cheDIne zuddha dharma aMgIkAra karyo che. vaLI temanA upadezathI dilhInA akabara bAdazAhe paNa pratibodha pAmIne potAnA rAjyamAM dara varSe cha mAsa sudhI hiMsA nahI karavAne hukama karyo hato. te sabaMdhi vRttAMta nIce mujaba che. eka vakhate akabara bAdazAhe potAnA maMtrIonA mukhethI sAMbhaLyuM ke, jainenA guru zrIhIravijayasAracha zAMta, dAMta, tathA vairAgya Adika mahAna guNone dharanArA che. te sAMbhaLI bAdazAhe temanAM darzana karavA mATe potAnI mahorachApa vALe vinaMti patra cAryajI mahArAjane lakhyo. te samaye AcAryajI mahArAja gaMdhAra baMdaramAM birAjyA hatA. bAdazAhanI vinaMti vAMcIne zrIhIravijayasUrijI tyAMthI vihAra karI AgrA pAse AvelA phatehapura nAmanA nagaramAM padhAyAM. tyAM akabara bAdazAha tathA AcAryajInI mulAkAta thaI. te vakhate bAdazAhe temane ghaNuM AdaramAnathI pitAnI sabhAmAM bolAvI deva, gu tathA dharmanuM svarUpa pUchayuM. AcAryanA uttama prakAranA uttarathI bAdazAha bahu khuzI thayA. te samaye bAdazAhe AcAryajIne vinaMti karI ke, ApanA upadezathI huM bahu khuzI thI chuM, vaLI Apa kaMcana kAminInA tyAgI tethI Apane suvarNa dAna devuM vyAjabI nathI; paraMtu mArA makAnamAM jainadharmanAM ghaNAM prAcIna pustake che, te Apa grahaNa karavAnI mArApara kRpA karo? pachI bAdazAhanA ghaNA AgrahathI AcAryajIe te pustaka laIne AgrAnA jJAnabhaMDAramAM sthApana karyA. pachI ghaNuM AdaramAna pUrvaka ADaMbarathI AcAryajI upAzraye padhAryA, te samaye tyAM jainadharmanI ghaNI unnati thaI. caturmAsa bAda AcAryajImahArAja jyAre vihAra karavAnI taiyArI karavA lAgyA, tyAre bAdazAhe temane vinaMti karIke, meM Apane ghaNuM dUradezathI bolAvyA che, paraMtu Apa amArI pAsethI kaMI letA nathI; mATe mArA lAyaka kaI anya kArya pharamA? tyAre AcAryajIe kahyuM ke, ApanA rAjyamAM paryapaNa nA AThe divasamAM koI paNa jIvanI hiMsA na thAya e hukama bahAra paDe. joIe. te sAMbhaLI rAjAe bahu khuzI thaIne te vacana mAnya rAkhI kahyuM ke, ATha divasa ApanI taraphathI ane bIjA cAra divase mArI taraphathI ema bAra divase sudhi mArA rAjyamAM koI paNa jIvanI hiMsA na thAya, ema kahI akabara bAdazAhe lakhANa mAraphate te hukSma pitAne sarva rAjyamAM eTale lagabhaga
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ (id) mAkhA hiMdustAnamAM pharamAvyA. tyArabAda hIravijayasUrijInI anekavAra akabara bAdazAha sAthe mulAkAta thai, ane temAM temaNe zatrujaya Adika pAMce tIrtho nAnI mAlikInAM che, te tIrthInI AsapAsa kAvye paNa jIva hiMsA karavI nahIM, evA paravAnA bAdazAha pAsethI temaNe karAvI lIdhA. evI rIte musalamAna bAdazAhane paNa pratibheAdhIne temaNe jainadharmanI ghaNI uti karI che. temaNe aneka jagAe jinapratimAnI pratiSTA paNa karelI che. vijayasenasUri vikhahurkha, paramAnada vikrama saMvat 1628. zrIhIravijayasUrijInI pATe zrIvijayasenasuri thayA; te paNa dhaNA prabhAvika thayA che. temanA ziSya vekhadukha tathA paramAnaMde akabara bAdazAhanA putra nahAMgIra bAdazAhane pratimAdhIne jainadharmanA phAyadA mATe ghaNA paravAnA meLavyA hatAM, tathA jainadharmAMnI ghaNI uti karI hatI.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAM ! IN W: '' iOS 2 prakaraNa 25 muM. vikrama saMvata 1651 thI 1700. [pAsudaragaNuM, jinasiMhasUri, jinarAjasUri, AnaMdadhanajI, kalyANasAgarasUri, vardhamAnazAha, yazavijayajI, samayasuMdarajI) pasuMdaragaNuM vikrama saMvata 166. A graMtha ka tapagacchanI nAgapurI zAkhAnA padmanA ziSya hatA. temaNe rAyamalAvyudaya mahAkAvya, dhAtupATha, pArzvanAtha kAvya, jaMbusvAmI kathAnaka vigere aneka graMthe rahyAM che. vaLI temaNe dIlhInA bAdazAha akabaranI sabhA mAhe dharma vivAdamAM eka mahApaMDitane parAjya karyo hato, ane tethI akabara bAdazAhe temane eka hAra, eka gAma, tadhA sukhAsana vigere vastuo bheTa ApI hatI. jinasiMhasUri vikrama saMvata 1970. A AcArya kharataragacchamAM thayelA jinarAjarinA ziSya hatA, temane janma vikrama saMvata 1915mAM, dIkSA 16ra7 mAM sUripada 1678mAM tathA temanuM svargagamana 1674mAM thayuM hatuM. temane vikrama saMvata 1949mAMdIlhInA bAdazAha taraphathI ghaNuM mAna maLyuM hatuM; vaLI jodhapuranA rAjA surasiMhajI tathA temane pradhAna karmacaMda temane ghaNuM cAhatA hatA. jinarAjari vikrama saMvata 1674, A zrIjinarAjasUri nAmanA AcArya kharataragacchamAM thayelA che; te - paNa praNAvika hatA. temaNe ghaNI ja e jinatimAonI pratiSThA karAvI che;
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 18 ) dAkhalA tarIke eka zatruMjaya tIrthamAM ja temaNe pAMcaso eka pratimAonI pratiSThA karAvI che; vaLI temaNe naivedhIya kAvyapara jinarAjInAmanI TIkA racelI che, tema temaNe bIjA paNa ghaNu graMtha racyAM che. vikrama saMvata 1699mAM pATaNamAM te-, manuM svargagamana thayuM che. AnaMdaghanajI mahArAja vikrama saMvat 1975 A prakhyAta adhyAtmanAnI AnaMdaghanajI mahArAja lagabhaga vikrama saMvata 165mAM vidyamAna hatA; te parama vairAgyavAn yoganA pAraMgAnI tathA adhyAtma zAstramAM nipuNa hatA; ema temaNe racelAM pado parathI mAluma paDe che. vaLI temanI pAse camatkArI vidyAo paNa hatI, evI paNa daMtakathA che. temaNe racelAM pade no bhAvArtha gahana ane adhyAtma jJAnathI bharelo che. kalyANasAgari vikrama saMvat 1676. - A AcAryajI aMcalagacchamAM thayelA zrIdharmamUrtisUrijInA ziSya hatA. tathA teo vikrama saMvata 1676mAM vidyamAna hatA. kemake temaNe te sAlamAM kAThIyAvADamAM samudra kinAre AvelA jAmanagaramAM vasatA lAlaNa gotranA mahA dhanADhaya vardhamAnazAha nAmanA ozavALe banAvelAM apUrva jinAlayamAM jinabiMbanI pratiSThA karAvelI che; ane te jinAlaya paNa te zAhukAre temanAja : upadezathI bAMdheluM che. ema te jinAlayamAM rahelA zilAlekhathI mAluma paDe che. vardhamAnazAha zeTha vikrama saMvata 1680 - vardhamAnazAha zeTha kAThIyAvADanI uttara dizAe AvelA kaccha nAmanA dezamAM rahelA alasANa nAme gAmanA rahevAsI hatA. teo ghaNA dhanavAna ane vyApAranA kAryomAM bahuja pravINa tathA lAlagetramAM janmelA hatA. vaLI teja gAmamAM rAyasIzAha nAmanA paNa eka dhanADhaya zeTha rahetA hatA. teo bane ozavALa jJAtinA hatA, tathA teo vacce vevAIyono saMbaMdha hato; temaja teo bane jainadharmamAM custa hRdayavALA hatA. eka vakhate jAmanagaranA mahArAjA jAmasAhebe te alaNanA ThAkaranI kanyA sAthe lagna karyA; te vakhate
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 14 ) jAmazrInA kahevAthI te kuvarIe dAyajAmAM peAtAnA pitA pAse te banne zAhukArA jAmanagaramAM AvI nivAsa kare evI mAgaNI karI. te mAgaNI teNInA pitAe kabula rAkhavAthI ozavALa jJAtinA dazahajAra mANasA sahita te banne zAhukAreAe jAmanagaramAM AvI nivAsa kA; ane tyAM rahI aneka dezAvare sAthe te vyApAra karavA lAgyA; ane tethI jAmanagaranI prajAnI paNa ghaNI AbAdI vadhI. jAmanagaranA rAjyanI mehesulamAM paNa teonA vyApArathI ghaNA vadhArA thayA. vaLI te banne zAhukAree potapotAnAM dravyaneA sadupayoga karavA mATe tyAM jAmanagaramAM lAkhA game dravya kharacIne meTAM vistAravALAM tathA devAnA vimAna jevAM jinamaMdirA baMdhAvyAM. evI rIte lAkhA paisA kharacIne tee peAtAnA janma saphaLa karavA sAthe mATI kArtti saMpAdana karI. te jinamadiza vikrama saMvat 1676mAM saMpUrNa thayAM. tyAra bAda vamAnazAha zeThe zatruMjaya tathA giranAranI ADaMbara pUrvaka yAtrA karIne tyAM paNa jinamaMdira baMdhAvyAM. AthI karIne vamAnazAha zeDanu rAjadarabAramAM ghaNuM sanmAna thavA lAgyuM; ane jAmasAheba paNu ghaNuM kharuM kArya temanI salAha mujaba karavA lAgyA; AthI karIne jAmasAhebanA eka luhANA jAtinA kArabhArIne vardhamAnazAha zeThapara ghaNI irSyA thai; ane tethI te vardhamAnazAhaparanI jAmasAhebanI prIti ochI karAvavAnI tajavIja karavA lAgyA; jAmasAhebanI tinnerI vardhamAnazAha zene tyAM rahetI; jethI jAmasAhebanI rAjyanI upajanuM dravya vardhamAnazAhane tyAM bharAtuM, ane kharca mATe joitA dravyanA upADa paNa temane tyAMthI thatA. eka vakhate rAjyamAM dravyanA khapa hAvAthI nevu hambara kArInI eka cIThI jAmasAhebe vardhamAnazAhapara lakhIne te luhANA kArabhArIne ApI; tyAre lAga AvelA jANIne te duSTa kArabhArIe te nevu hajAra kArInI cIkIpara eka mIMDI vadhArIne te cIDI nava lAkha kArInI karI; ane teja divase te kArabhArI sAMje vALu samaye te cIDI leIne vardhamAnazAha pAse Avyo; ane zeThane kahyuM ke, jAmasAhebe hukama karyAM che ke, A cIDI rAkhIne Aja vakhate nava lAkha kArI Ape? tyAre vardhamAnazAhe te cIDI vAMcIne kahyuM ke, Aje te! rAta paDavA AvI che, vaLI A samaya amAre vALu karavAnA che, mATe AvatI kAle savAramAMtamA Avo? eTaleteTalI kArI huM tamAne gaNI ApIza; evI rIte vardhamAnazAha zeThe kahyA chatAM paNa te duSTa kArabhArIe teja samaye teTalI dArI levAnI haTha lIdhI. AthI karIne vardhamAnazAhe te teja vakhate kAMTe caDAvIne nava lAkha kArI `peAtAnI vakhAramAMthI IMkhI ApI. te kArabhArInA AvA kRtyathI vardhamAnazAhane gussA caDyA;
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ tethI prabhAtamAMrAyasIzAha zeTha sAthe maLIne temaNe e TharAva karyo che, je rAjyamAM prajA5ra Avo julama heya tyAM ApaNe rahevuM lAyaka nathI; mATe ApaNe Ajeja ahiMthI upaDIne kacchamAM javuM. te samaye rAyasIzAhe paNa te vAta kabula karI, ane jyAre vardhamAnazAhe tyAMthI nIkaLI kaccha tarapha prayANa karavA mAMDyuM tyAre rAyasIzAhe kahyuM ke, hAla to mArAthI AvI zakAze nahIM. pachI vardhamAnazAhe te tyAMthI prayANa karyuM, tathA temanI sAthe ozavALanA sADAsAta hajAra mANase paNa jAmanagara choDIne kaI tarapha ravAnA thayA; te saghaLA mANasenuM bArAkI vigere sarva kharca vardhamAnazAhe ApavuM kabula karyuM hatuM. evI rIte jAmanagarathI prayANa karIne vardhamAnazAha bAra gAu upara AvelA dhroLamukAme pahoMcyA. tyAre mahArAjA jAmasAhebane te vAtanI khabara paDI; tethI temaNe potAnA mANasone vardhamAnazAhane pAchA bekAvavA mATe dhroLa mokalyA. paraMtu vardhamAnazAha jyAre pAchA na vaLyA, tyAre jAmasAhebakhAte dhrALa padhAyAM; ane AvI rIte ekAeka prayANa karIne karavAnuM temane kAraNa pUchyuM, tyAre vardhamAnazAhe paNa hakIktabanI hatI tenivedana karIke, huM ApanI tijorI rAkhuM chuM, jemAM ApanI phakta pAMcadazahajarakerInI ja rakama mAre tyAM bAlA hatI. ane Ape kaMI paNa agAuthI cetavaNI ApyA vinA ekadama nava lAkha kerInI cIThI lakhIne pAchI te ja vakhate te mAgI; amo ApanI chAyAmAM rahI vyApAra karIye chIye; paraMtu agAuthI be cAra divasa pahelAM amone cetAvyA vinA AvaDI moTI rakamanI amArApara cIThI je lakhAya, te vakhate amArI AbarU javAno bhaya rahe. ItyAdi hakIkata sAMbhaLIne mahArAjA jAmasAhebe te Azraye pAmI kahyuM ke, meM to phakta nevuM hajAra dorInI cIThI lakhI hatI; pachI teluhANA kArabhArIpara jAmasAhebane ghaNoja gusso caDyo; tethI teo ekadama jAmanagaramAM AvyA, tyAM kalyANajInA maMdira heThe te kArabhArI jAmasAhebane maLe. jAmasAhebe paNa ekadama gussAmAMja tyAM tene jumIyAthI potAnA hAthe mArI nAMkhe. te luhANA kArabhArIne pALIyo hAla paNa jAmanagaramAM kalyANajInA maMdiramAM mojuda che; vaLI je vakhAramAM vardhamAnazAhe tene nava lAkha kerIo teLI ApI hatI, te vakhAranuM jAmanagaramAM mAMDavI pAse raheluM makAna hAla paNa navalakhAnA nAmathI oLakhAya che. jAmanagaramAM temanuM caNAveluM atyaMta manohara jinamaMdira hAla paNa te samayanI temanI jAhojalAlI dekhADI Ape che. temanuM rahevAnuM makAna lagabhaga traNaso varSonuM prAcIna chatAM paNa hAla ahiM jAmanagaramAM tAphaLIA pAse vardhamAnazAhanI meDInA nAmathI hAla paNa jIrNa avasthAmAM hayAta che. temaNe aneka prakAranAM jainadharmanI unna
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 142 ) tinAM kAryo tathA leAkeApakAranAM kAryo karelAM che. A vardhamAnazAhanA gajAvara jinamadiramAM jatAM raMgamaMDapanA daravAjA bahAra DAbA hAtha para eka ALImAM te jinamaMdira banAvavAne lagatI hakIkatavALeA zilAlekha che. A gaMjAvara jinamaMdiranA vizALa raMgamaMDapa temAM pAtharelA raMgaberaMgI ArasanA paththareAthI dhaNAja gAbhitA thayelA che. mULa maMDapane pharatI zikharabaMdha bhavana derI eka mALAnA AkAramAM bhI rahelI che. te jinamaMdiramAM dAkhala thavAnA vizALa daravAjane bhabhakAdAra tAka vALelA ane zilpa kaLAnA nAdara namunA sarakhA gajAvara maDapathI gAbhA rahelA che. tathA te eka mahATA zarIyAna rastApara AvelA che; tethI te jinamaMdira sanmukha AvatA mANasone eka ganavara devavimAnanA AbhAsa utpanna kare che. A jinamaMdiranuM uMcuM ane ga MjAvara zikhara te samayanA kArIgare nI behada zilpa kaLAnA khyAla Aje paNa ApaNane batAvI Ape che. A jinamaMdira baMdhAvavAmAM vardhamAnazAha zeDane sAta lAkha mudrikAnA kharaca thayA hatA, ema te zilAlekhamAM lakhelu che. zrIkalyANasAgarasUrijInA hAthathI A jinamadiramAM pAMcasA ne eka jinapratimAnI aMjanazalAkA sahita pratiSThA vikrama saMvat 1676 vaizAkha zuda trIja ane yudhavAre thayelI che. evI rIte A zrI vardhamAnazAha zeTha jainadhama nI ghaNI uti karanArA thayelA che. te vardhamAnazAhanA vazo Aje paNa jAmanagara tathA kacchanA zeheremAM ghaNA vase che. yazovijayajI mahApAdhyAya vikrama savat 1682 A mahA vidvAna. zrIyazeAvijayajI upAdhyAya lagabhaga vikrama saMvat 1682 mAM vidyamAna hatA; te tapagacchamAM thayelA zrInavijayajI mahArAjanA ziSya hatA. temaNe nyAyabiMdu prakaraNa, jJAnasAra, vairAgya kalpalatA, nyAyapravezikA, pratimAzataka, nayapradIpa, adhyAtmasAgara, vyAnuyogatarka, dravyaguNaparyAyaneA rAsa, tathA adhyAtmamataparIkSA vigere ekasA mahAna graMthA racelA kahevAya che. temane mATe nIce mujaba daMtakathA saMbhaLAya che. jyAre A zrIyovijayajI mahArAja bAlyaavasthAmAM hatA, tyAre te pAtAnI mAtA ke je hamezAM pratikramaNu karavA mATe upAzraye jatAM hatAM temanI sAthe te paNa hamezAM jatA hatA; ane tyAM pratikramaNanA pATha sAMbhaLatAM sAMbhaLatAMja temaNe kaThe thai gayA hatA; eka dahADe ghaNA varasAda paDatA hovAthI tenI dhArmika mAtA digira thai ke Aje to mArUM pratikramaNa rahI gayuM. te sAMbhaLI A bALaka yaze vijaya, kaMhyu ke,
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ (43) huM mAtAjI ! tame digira na dhAe ! huM tamAne ahIMja pratikramaNa karAvIza. pachI temaNe potAnI mAtAjIne tyAM askhalita rIte pratikramaNa karAvyuM. bIje divase temanI mAtA jyAre guccha pAse pratikramaNa karavA gayAM, tyAre gurUmahArAje temane pRyuM ke, tamA gai kAle pratikramaNa karavA mATe kema na AvyAM ? tyAre teNIe jaNAvyu ke, gaI kAle te ghaNA varasAda varasatA hatA tethI huM AvI zakI nahIM; ane A mArA jasalAeja ghera rahIne mane pratikramaNa karAvyuM te sAMbhaLI gurU mahArAje Azcarya pAmI javajayanI hAdhanI rekhA jeI; ane tyArabAda temaNe te DezIne kahyuM ke, tamAre A putra tamane kamAi khavarAve teveA nathI; paraMtu te amArA upayoganA che; kemake tenA hAthanI rekhA jotAM te eka mahA vidvAn thai jainazAsananI ghaNI unnati karaze. pachI te DozIe peAtAnA te putrane gurUmahArAjane samarpaNa karyo. have dIkSA lIdhA bAda te zrIyazeAvijayajI mahArAja vyAkaraNa, tathA sarhahatya vigeremAM pAragAmI thayA. chevaTe temane nyAyazAstranA abhyAsa karavAnI icchA thai, tethI te peAtAnA gurU bhAI vinayavijayajInI sAthe vedha badalAvI brAhmaNeAnA vedha lai kAzIe gayA. tene vedha badalavAnI jarUra eTalA mATe paDI ke, te samayamAM kAzInA vidvAne irSyAthI jainIone vidyAbhyAsa karAvatA nahAtA. pachI tyAM rahI teoe nyAya zAstrAne saMpUrNa abhyAsa karyA. ane tenI tIvra buddhi joIne tyAMnA paDitAe zrIyaze vijayajI mahArAjane * nyAyavizAradanu " birda ApyuM. chevaTe tyAM teo jemanI pAse abhyAsa karatA hatA, tene mAluma paDayuM ke, A te. jainIo che, tathA teNe tene paNa pUchyAthI teoe paNa pAtAnA khareA vRttAMta kahI batAvyA. chevaTe eka nyAyazAstra temane bhaNavAnuM bAkI hatuM, ane tethI teoe potAnA adhyApakane te nyAyazAstra bhaNAvavAnI vina Mti karatAM adhyApuMke nA pADI. tyAre temaNe te adhyApakane evI namra araja karI ke, amArApara kRpA karIne phkata ekaja vakhata amAne te zAstra pAthI sabhaLAvA, pachI te adhyApake tema karyAMthI te bannee evu aradhuM te zAstra kaMThe rAkhI AkhuM lakhI kahADayuM; tathA pachI te vAta adhyApakane paNa jAhera karavAthI te paNa tenI samayamAM prakhyAta jainAtmajJAnI tathA camatkArI vidyAonA buddhi nei Azcarya sahita AnaMda pAmyA. A zrIyamunArAjanAM vidyAmAM nipuNa evA zrIAnadadhanajI ane yAga pAse suvarNasiddhi tathA AkAza gAminI mahArAja nA hatI. eka vakhate temaNe paNa vidyamAna hatA. temanI vicAryuM ke, AjanA samayamAM jainamuniemAM A zrIyovijayajI prabhAvika che;
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ mATe mArI pAsenI A banne camatkArI vidyAo mAre temane ApavI lAyaka che; ema vicArI temane potAnI pAse bolAvavA mATe temaNe mANasa mokalyuM. te vakhate thazovijayajI mahArAja dehaciMtA mATe bahAra gayA hatA. tyAMthI AvyAbAda temane khabara maLyA ke, mane AnaMdaghanajI bAvAnuM mANasa bolAvavA AvyuM tuM; tethI Azcarya pAmI temaNe vicAryuM ke, khasusakeIjarUranuM kArya hovuM joIe. ema vicArI temaNe lagnakuMDalikA mAMDI tapAsI joyuM to jaNAyuM ke, mane temaNe kaIka apUrva vidyA ApavA mATe lAvyo che. ema vicArI turata te temanI pAse gayA; paraMtu te samaye AnaMdaghanajI mahArAja to samAdhimAM hatA, tethI yazovijayajI to tyAM beThA. chevaTe samAdhI khalAsa thayA bAda keTalIka jJAnagoSTI teo banne vacce cAlI; paraMtu AnaMdaghanajIe pitAne hRdayanI vAta haju kahADI nahIM. AhArapANIno samaya thavAthI ya vijayeLa adhIrA banI belI ulyA ke, Ape mane je kaMI kArya mATe bolAvyo che, te saMbaMdhI Apa mane kema kaMI kahetA nathI? tyAre AnaMdaghanajIe kahyuM ke, meM tamane zuM kArya mATe lAvyA che? tyAre yazovijayajIe kahyuM ke, Ape mane kaMIka vidyA ApavA mATe bAlA vyo che. te sAMbhaLI AnaMdaghanajIe vicAryuM ke, mane hRdayamAM ATalI vAta paNa adhIratAne lIdhe jyAre rahI zakI nahIM, tyAre te AvI camatkArI vidyAone zI rIte jIvI zakaze ? ema vicArI temaNe temane kahyuM ke, "ekamabakhata to cala gayA ema kahI te vidyAo temaNe temane ApI nahIM; ityAdi ghaNI daMtakathAo temanA saMbaMdhamAM sAMbhaLavAmAM Ave che. samayasuMdarajI, vikrama saMvata 1986 brIsamayasuMdara mahArAja zrIsakaLacaMgANajInA ziSya hatA, tathA te lagabhaga vikrama saMvata 1686mAM vidyamAna hatA. te mahA vidvAna thayelA che. temaNe "pAnAno jo hai ' e vAkyanA ATha lAkha jUdA jUdA artha karIne tene eMsI hajAraphlekAnA pramANuvALA graMtha racyo che. temaja temaNe gAthA sahastrI, vizamavAdazataka, tathA dazavaikAlikasUtra TIkA Adika ghaNuM che racelAM che. ka
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ + ri , Jra. S ja : - : : T ' ww prakaraNa 26 muM. vikrama saMvata 1701 thI 1964 kenI upatti, motIzAha zeTha, zrIvijyAnaMdasUri, zeTha premacaMda rAyacaMda zeTha kezavajI nAyaka, zeTha narazI nAthA. DhaMDhanI utpatti, vikama saMvat 1713, suratamAM vIrajI verA nAmano eka dazAzrImALI vaNika vasato hato. tene phulAM nAmanI eka bALavidhavA putrI hatI. teNIe eka lavajInAmanA chokarAne khoLe lIdho hato. te chokaro hamezAM lokAnA upAzrayamAM bhaNavA jato hato. tyAM yatiyonI saMgatathI tena vairAgya thayo; ane tethI te lokAgacchanA yati bajaraMgano ziSya thayo. be varSa bAda teNe potAno TuMkono navo mata calAvyo, tathA mukhe mupattine TukaDo bAMdhavA lAgyo lokoe tene navo veSa joIne utaravA mATe jagA ApI nahIM. jethI te eka ujaDa makAnamAM rahyA. ujaDa makAnane gujarAta tathA mAravADamAM DhaMDhAM kahe che; ane tethI te TUMka kahevAvA lAgyo. anukrame tenA zikhya prazo DhuMDhakanA nAmathI oLakhAvA lAgyA; tathA temanA upadeza mujaba cAlanArAo paNa TuMdIyAnA nAmathI prasiddha thayA. mitIzAha zeTha vikrama saMvat 193. * : A motIzAha zaTha surata zaheranA rahevAsI mahA dhanavAna zrAvaka hatA. JE -19
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ temane jainadharmapara ghaNIja zraddhA hatI. jainadharmanI unnati karavAmAM temaNe tanamana ane dhanathI ghaNeja prayatna karelo che. temaNe ghaNu moTA ADaMbarathI zatruMjayane saMgha kahAvyo hato, ane temAM lAkho rUpiyAno kharca karI jedharmano mahimA vadhAre hate. vaLI temaNe zatruMjaya para lAkho rUpiyA kharcI kuMtAsarane khADo purAvI te para manahara TuMka bAMdhelI che. paropakAra mATe temaNe baMdhAvelI dharmazALAo ghaNI jagAe jovAmAM Ave che. lAkho rUpiyAnI kiMmatanAM dharmAdA makAno temaNe muMbaI Adika zaheromAM baMdhAvelAM che. evI rIte A dhArmika motIzAha zeThe paNa jainadharmanI ghaNI unnati karelI che, ema hAla paNa ApaNe najare joIe chIe. zrI vijyAnaMdasUri athavA zrI AtmArAmajI mahArAja vikrama saMvat 1940. AjanA samayamAM A prakhyAti pAmelA zrIvijyAnaMdasUrizvara mahAvidvAna tathA jainazAsanano mahimA vadhAranArA thayA che. vaLI te zrI AtmArAmajI mahArAjanA nAmathI paNa prasiddha che, temaNe jaitavAdaza, ajJAnatimirabhAskara, tatvanirNaya prAsAda Adika gra banAvyA che. paMjAba Adika dezamAM vihAra karI temaNe ghaNuM manuSyane pratibaMdhIne zuddha jainadharmamAM dAkhala karyA che. temaNe pitAnI vidvattAthI aMgreja sarakAra taraphathI paNa ghaNuM mAna meLavyuM che. vaLI temaNe aMjanazalAkA tathA pratiSThA Adika ghaNAM dharma kAryo karyA che. ghaNI jagoe temanA UpadezathI navAM jinamaMdira bAMdhavAmAM AvyAM che, tathA ghaNAM jinamaMdirano jIrNoddhAra karavAmAM Avyo che. AryasamAjIo sAthe dharmavAda karIne temaNe jayapatAkA meLavI che. cikAgomAM bharAyelI dharmasabhAmAM temaNe mI. vIracaMda rAghavajIne mokalIne amerikAmAM paNa jainadharmane mahimA
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 347 .) phelAvyo che. evI rIte A zrIvijayAnaMdasUrijIe paNu jainadharmanI ghaNI utttata karelI ApaNe joIe chIye. zeTha premacaMda rAyacaMdra vikrama saMvat 1950 A vIrapurUSa zeDa premacaMda rAyacaMda surata zeheranA rahevAsI hatA. te karADapatI hatA, tathA jainadharma para sapUrNa zraddhAvAna hatA. temaNe lAkhA rUpiyA kharacIne jageAjagAe dharmazALAo vigere aneka dharmanAM kAyA kayA che. temane nAmadAra aMgreja sarakAra taraphathI paNa ghaNuM mAna maLyuM che. A vIrapurUSanuM nAma AkhA hiMdustAnamAM prasiddha che; kemake temaNe leAkeApayogI ane dharmanAM aneka kAryo karyA che. * zeTha narazI nAthA. A mahAna purUSa zeTha narazInAthA mULa kaccha dezanA rahevAsI hatA; tathA ghaNA dhanavAna hatA. jainadharmanA dhaNA rAgI hatA. temaNe peAtAnuM lAkheAgame dravya peAtAnA svadharmIone sArI sthitie lAvavA mATe kharacIne jainadhamanI unnati karelI che. kacchanI jainI prajAmAM temanA upakAra mATe temanuM nAma prasiddhi pAmeluM che. temaNe jinabiMmeAnI aMjanazalAkA karAvelI che; tathA zatru jayapara vizALa TuMka khadhAvI che, tathA yAtrALuo mATe dharmazALA badhAvI che. muMbai zeheramAM paNa temaNe suMdara jinamaMdira Adika bAMdhIne peAtAnu nAma amara karyuM che. zeTha kezavajI nAyaka vikrama saMvat 1930 A jainAmAM prakhyAta thayelA zeTha kezavajI nAyaka mULa kacchanA rahevAsI hatA; tathA lAkhA rUpIyAnI mAlikI dharAvatA hatA. jainadhama para dRDha zraddAvALA
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 148 ) hatA. temaNe potAnA svadharmIone aneka prakAranI madada ApI jainadharmanI sArI unnati karelI che. lAkho rUpiyA kharacIne zatruMjaya para temaNe TuMka baMdhAvI che; tathA yAtrALuone utaravA mATe te tIrthanI taLeTImAM vizALa dharmazALA baMdhAvI che. bIjA paNa ghaNuM lokapakAranAM kAryo karIne temaNe jainadharmanI ghaNI unnati karelI ApaNe joIe chIe. che 5 ) samApta thaI che.