Book Title: Jagadguru Hirvijaysuriji Sankshipta Jivan Charitra
Author(s): Ratnakirtivijay
Publisher: Ajahara Parshwanath Panchtirth Jain Pedhi
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009190/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru (samrATa akabara pratibodhaka pUjya AcArya zrIhIravijayasUri ma.nuM saMkSipta jIvana caritra) R : prakAzaka : zrI ajArA pArzvanAtha paMcatIrtha jaina peDhI, UnA vi.saM. 2070 I.sa. 2013 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru (akabara pratibodhaka AcArya zrI hIravijayasUri ma. nu saMkSipta jIvana caritra) saMkalana : prakAzana prakAzaka 2 muniratnakIrtivijaya : vi.saM. 2070 I.sa. 2013 : zrI ajArA pArzvanAtha paMcatIrtha jaina peDhI, vAsA coka, UnA-362560 prati mUlya : 10-00 prAptisthAna : 1. ajAharA pArzvanAtha paMcatIrthI jaina peDhI vAsA coka, UnA - 362560 (saurASTra) : 1000 2. zrI ajAharA pArzvanAtha jaina tIrtha ajArA (saurASTra) mudraka : kirITa grAphIksa - phona : 25330095 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAstAvika jagadguru : eka satvamaDhI sAdhutA sadIo vItavA chatAM ekasarakhA AdarabhAve, bhakti-bhAve, pUjyabhAve, AdarzabhAve je keTalAka mahApuruSonAM nAma levAya che temAMnuM ja eka nAma eTale - jagadguru hIravijayasUrIzvarajI mahArAja. - 400 varSa pUrvenA e kALano jene thoDoka paNa abhyAsa ke paricaya che te jagadguruno mahimA ke mUlyAMkana karI zake. A eka kALa hato jyAre samagra bhArata varSa musalamAna bAdazAhonA pagataLe hatuM. jhanUna sivAya jeno koI dharma na hato ke nyAyaanyAyanA koI dhArAdhoraNa na hatAM evA musalamAna zAsakonA rAjayamAM, jyAre potAnA astitvane TakAvavA mATe ya jaddojahada karavI paDe tevA samayamAM, prabhuzAsanane jaLahaLato rAkhavo balba enA mahimAne e zAsakonA haiye vasAvavo e kAMI nAnIsUnI siddhi na hatI. jAhojalAlInA kALamAM jayAre badhuM ja anukULa hoya tyAre potAnA puNyanI pIpUDI jAte vagADI levI saMgharSo, vitaMDA - vikhavAda UbhA karIne 'ame jhajhUmyAnuM mithyAbhimAna poSavuM - pramANanuM ane nAmanAnI bhUkha saMtoSI levI emAM koI zAlInatA ke bahAdurI nathI. jAhojalAlIno kALa moTAbhAge puNyanI spardhAno kALa hoya che ne aMdhAdhUdhIno kALa e sattva - cAritryanI kasoTIno kALa hoya che. tophAnI vAyaro hoya tyAre dIvo prajavaLato rAkhavo emAM vazekAI che. zAMta vAtAvaraNamAM, jayAM pavananI laherakhIya na hoya tyAre dIvo prajavaLato rahe temAM ApaNuM koI kartutva Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hotuM nathI. (e to mahApuruSonA sattvathI prajvaLe che.) eno jaza mAre levAnI utAvaLa karavA jevI nathI. e kALamAM AMtarika saMgharSo to hatA ja paNa bahAranA AkramaNo paNa eTalAM pracaMDa hatAM ke e sthitimAM zAsananI jAhojalAlIne akabaMdha rAkhavAnuM kAma TacalI AMgaLIe govadharna upADavA karatAMya kaThina hatuM. prasaMgo ja mAtra jagadgurunA jIvananuM satya ke savasva nathI. paNa e prasaMgomAM jaLahaLato guNavaibhava emanA jIvananuM satya che. Dagale ne pagale samanvaya - samAdhi -svasvatA - udAratA - niSpakSapAta - nirdoSatA - nirlepatA - nirabhimAnitA - nirIhatA anubhavavA maLe. emanA jIvanane mAtra puchyanA trAjave toLavA jevuM nathI. enA mATe eka ja tattva ja che ne te che sattva. - jabadasta varcasva akabara jevA bAdazAha upara hovA chatAM emaNe samanvaya ne sauhArdane khoravavA nathI dIdhA. puNyane AgaLa karIne svArtha sAdhI zakAyo hota - sAmrAjyalipsA poSI zakAI hota, paNa nA, evI mrutA ne tucchavRttithI e para hatA. puNyanA AvA chIcharA - malina ne upabhogathI e jojano dUra hatA. emaNe puSpano zaru tarIke upayoga nahato karyo, sAdhana lekhe viniyoga karyo hato ane Aja emanuM sattva hatuM. 'akabara pratibodhaka' e bahu ja sArthaka vizeSaNa hatuM jagadgurunuM. A vizeSaNa emanA pracaMDa cAritryabaLa - tapobaLa ane jJAnapratibhAne jAgara kare che. vyakti pratyenuM AkarSaNa e prabhAvakatA che paNa vyaktimAM tatvano sarvano ughADa thavo te pratibodha che. zarUAtamAM jagadgurunA jIvanathI prabhAvita thayelA akbaramAM emanA samAgamathI tattvano satyano ughADa thato rahyo. ne enI pratIti hatI - enA haiyAmAM vahetuM thayeluM dayAnuM jharaNuM, hiMsA e pApa che ne meM kevAM kevAM ghora pAryo karyAM che !! evo pazcAttApa pUrvakano ekarAra jayAre eNe jagadguru AgaLa karyo tyAre thayuM Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 ke jagadgurunI siddhi mAtra amArinA pharamAno meLavavA sudhI sImita na hatI paNa te akabaranA hRdaya-parivartana sudhI vistarI hatI. A parivartana ja sAco camatkAra che. pratibodhanI phaLazruti parivartana ja hoI zake. ane mAtra akabara ja nahIM paNa prAMta-prAMtanA sUbAo upara paNa emano jabaradasta prabhAva hato. jema-jema emanA prasaMgomAMthI pasAra thavAnuM thAya tema-tema emanuM vyaktitva vadhune vadhu virATa yanuM anubhavAya. eka vAte gadgad thaI javAya che ke ATaluM pracaMDa puNya ne chatAMya nAnI sarakhIya gaphalata nahIM ! puNya gAphela banAve ja. jo sAputAthI raceluM na hoya to. badhIja javAbadArIo vacce ya emanuM tapa, emanI dhyAnadhArA, emano svAdhyAya, emano zAsravyAsaMga akhaMDa pravartya. AmAnuM kazuM choDyuM to nathI ja, ochuM ye nathI karyuM ! AtmahAni emane maMjUra na hatI. emanAM tyAga, vairAgya, tapa, jJAna, AtmajAgRttinI vAta vAMcIe tyAre mAthuM ahobhAvathI to zake paNa jIta mATe zaramathI huM jhUke ! bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA zabdo yAda Ave - 'muLaLo sA Aza' - 'paLe-paLa jAgRta rahe - sAvadhAna rahe te muni-sAdhu !' basa ! A emanI jAgRtinAM ovAraNAM che - pokhaNAM che, mAtra puNyanA nahIM. ApaNe emanA puNyanI jhaMkhanA karIe enA badale emanI AtmajAgRtinI khevanA karIe ne pragaTAvIe e sAcI aMjali haze !... emanuM samAdhisthAna UnA-zAhabAga Aje paNa ApaNA mATe jAgato visAmo che. samagra tapAganI e gAdI che. tapAgacchanA abhyudaya ne samAdhi mATe emanI upAsanA thAya te IcchanIya che, muni ratnakIrtivijaya Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 vyaktigata ahiMsAnuM pAlana karavuM zakya che, paNa dezanA zAsakanI pAse ahiMsAnuM pAlana karAvatAM AkhA dezane ahiMsAno ArAdhaka banAvavo e saheluM kAma nathI - ane te paNa musalamAna bAdazAhanA zAsanamAM ! * jagadgurU AcArya zrI hIravijayasUrIzvarajIe e azakya ane asaMbhavita lAgatuM kAma karyuM. * eka epekSAthI kahIe to bhagavAna mahAvIranA samayamAM emanA paramabhakta rAjA zreNika ahiMsA mATe je kAma na karI zakyA te kAma hIravijayasUrIzvarajIe karyuM. hIravijayasUrIzvarajInI zramaNajIvananI yAtrAnAM keTalAMye varasa saMgharSamAM vItyAM... paraMtu emanA cittanI svasthatA ane bhItarI prasannatA akhaMDa rahI. * jinazAsananI prabhAvanA mATe parama prabhAvaka ane pratibhAsaMpanna AcArya bhagavaMtanI jarUra rahe che. * AcAryazrIe potAnI pAchaLa pratibhAvAna prakAMDa vidvAno ane prabhAvaka ziSyonI paraMparA taiyAra karI hatI. * akabara ane abujale jagadgurU hIravijayasUrIzvarajI viSe je kahyuM che teno ullekha 'AIne-akabarI' ane 'tujakae-jahAMgIrI' nAme graMthomAM maLI Ave che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArI vAta saurASTranI dharatInuM atyaMta prAcIna zahera che - UnA. A zahera dharmanA raMge raMgAyeluM hatuM. jaina dharmanI ahIMyA jAhojalAlI hatI. parvanA divasomAM ahIM 500 - 500 pauSadha thatA hatA. bAjumAM ja dIva baMdara che. tyAM paNa sukhI saMpanna tathA dharmaprItivALA zrAvako hatA. pAlitANA zaheramAM zrIAdIzvara bhagavAnanuM mukhya jinAlaya che. tenuM nirmANa dIvanA ja zrAvaka zreSThIe svadravyathI karAvyuM hatuM. zrI giranAra mahAtIrtha upara pagathiyAM banAvavAno lAbha paNa Aja dIvanA. zreSThIoe lIdho hato. AvAM aneka satkarmo A dharatInA jAyAoe karyAM hatAM. A dIvanA dariyAmAMthI zrI ajArA pArzvanAtha dAdAnI pratimA pragaTa thaI hatI. te samaye rAjA dazarathanA pitA zrI ajayapAlarAjA nuM rAjya hatuM. temaNe ajayapura nagara vasAvyuM hatuM, je Aje ajArA tarIke prasiddha che. ajArA, dIva, delavADA va. UnA zaheranI AjubAjumAM tIrthakSetro che. vi.saM. 1651 tathA 1952nA varSanAM cAturmAsa jagaguru hIravijayasUrimahArAje UnA zaheramAM ja karyA hatAM. ane ahIyAM ja emano kALadharma paNa thayo hato. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temano agnisaMskAra UnAnI najIka AMbAvADImAM karavAmAM Avyo hato. je vistAra Aje zAhabAga tarIke oLakhAya che. ane jagadgurunuM samAdhisthaLa e tapAgacchanI ekamAtra gAdI che. je Aje paNa jAgRta che ane tapAgacchanI unnati - abhyadaya mATe enI ArAdhanA - upAsanA avazya thavI joIe - karavI joIe. vakhato vakhata ahIMyA gurubhagavaMto samAdhi pAmatA rahyA ane temanA samAdhistUpo ahIM zAhabAgamAM banatA rahyA. Aje kula 12 derIo tyAM che. kALakrame e jIrNa thaI gaI. parama pUjya zAsanasamrATa tapAgacchAdhipati AcArya mahArAja zrIvijayanemisUrIzvarajIma.sA.nA samudAyanA tejomUrti paramapUjya AcAryabhagavaMta zrIvijayasUryodayasUrIzvarajI ma.sA.nA ziSyaratna vidvadvallabha parama pUjaya AcAryabhagavaMta zrI vijayazIlacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.nA dhyAna upara A hakIkata AvI. temaNe A sthaLano jIrNoddhAra karavAnI amane zubha preraNA karI. saMghe te jhIlI ane teozrInA upadezathI judA judA bhAgyazALIoe A jIrNoddhAramAM lAbha lIdho. pUjaya dAnasUrima. nI derInA jIrNoddhAra vakhate pAyAmAMthI eka staMbha tathA pagalAM prApta thayAM, te jagadguruzrInuM mULa agnisaMskAra sthaLa hoI zake tevA anumAnapUrvaka te staMbha tathA pagalAM temaja rahevA daIne tenI upara pU.dAnasUri ma.nI derInuM nirmANa karavAmAM AvyuM che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A jIrNoddhAra kArya pUrNa thayA pachI I.sa. 2000nI sAlamAM vinAzaka bhUkaMpa Avyo temAM ghaNI derIo kSata-vikSata thaI gaI. teno punaH jIrNoddhAra paNa te pUjayazrInI preraNAthI karavAmAM Avyo ane tyAre paNa keTalAka bhAvikoe lAbha lIdho. pUjya AcArya bhagavaMta zrIvijayazIlacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.nA amArA zrIsaMgha upara khUba ja upakAro che ane AzIrvAda che. temanA mArgadarzanamAM ghaNAM kAryo thayAM che ne thAya che. ame prArthanA karIe chIe ke temanA mArgadarzana tathA AzIrvAda amArA saMgha upara sadAya rahe. jagadgurunA A samAdhisthaLa UnA nagara tathA agnisaMskAra sthaLa zAhabAganI yAtrA-ArAdhanA bhAratabharanA saMghomAM vadhe, eno mahimA vadhe ne tapAgacchanI khUba khUba unnati thAya - evI zAsanadevane prArthanA. li. zrI ajArA pArzvanAtha paMcatIrtha jaina peDhI, UnA jaina saMgha, UnA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 namra nivedana yAtriko sAthe zrI ajAharA pArzvanAtha paMcatIrthInI Ape yAtrA karI, ane ApanuM jIvana dhanya banAvyuM. Apa A tIrthamAM anya yAtrikone avarajavara preraNA karazo evI amArI namra vinaMtI che. zrI ajAharA tIrthamAM dharmazALA, bhojanazALA, bhAtAgRhanI sagavaDa che. A tIrthamAM yAtrikonI Avaka uttarottara vadhatI jAya che. haju sagavaDatAo-sAdhano vadhAravAnI jarUra che. A mATe Apa sauno sahayoga AvakArya che. A saMsthAnA vikAsa mATe Apa ApanAM sukRtanAM nANAM vAparavA mAMgatA ho to saMparka karavA namra vinaMtI che. vizeSa sUcano AvakArya che. Apa saunA sahakAra badala AbhAra eja li. vyavasthApaka samiti zrI ravIndrabhAI hasamukhalAla dozI - pramukha zrI rajanIkAMta harakhalAla dozI- maMtrI zrI bhUpatarAya harajIvanadAsa dozI zrI navanItarAya vRjalAla zeTha zrI ajayakumAra hasamukharAya dozI zrI bharatakumAra bAbulAla zAha zrI ajayakumAra umedacaMda mahetA saMparka : zrI ajAharA pArzvanAtha paMcatIrtha jaina (kArakhAnA) peDhI vAsA coka, unA-362560. phona : (02875) 222233 ajAharA phona : (02875) 269355 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadaguru || zrIzaMkhezvara pArzvanAthAya namaH | jagadaguru (1) jagadaguruno janma vi. saM. 1583nA mAgasara suda-9 somavAranA divase gujarAtanA pAlanapura nagaramAM thayo hato. emanuM nAma hIrajI. pitA kurA zAha tathA mAtA nAthIbAInA e sauthI nAnA dIkarA. hIrajInA traNa moTA bhAIo - saMghajI, sUrajI ane zrIpALa hatA ane traNa moTI baheno - raMbhA, rANI ane vimaLA hatI. gayA janmanI adhUrI sAdhanA ja jANe pUrI karavA Avyo hoya evA uttama saMskArono saravALo eTale hIrajI. enA vartanamAM, vANImAM, vicAromAM uttamatA satata jhaLake ane enA e uttama saMskArone poSaNa maLe - baLa maLe evuM saMskArI kuLa ene maLyuM. zALAmAM vyAvahArika jJAna meLavavA sAthe gurubhagavaMto pAse dhArmika jJAna paNa maLe Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru evI goThavaNa mAtA-pitAe karI hatI. enA kAraNe khUbaja nAnI uMmaramAM samaju ane Tharela banyo. enI vAto ne vartaNUMka uparathI mAtA-pitA ane parivArajanone thatuM ja ke - A kamaLa che ne eka divasa kAdavathI upara UThavAno ja. prasaMgopAtta teNe pitAne kahyuM paNa hatuM - "ApaNA kuLamAMthI jo koI dIkSA le to ApaNuM kuLa kevuM dIpe ?" dIkarAnI AvI vAtathI mAtApitAe gaurava anubhavyuM. samaya sAthe ghaTanAo joDAyelI ja hoya che; e pachI sukhada hoya ke du:khada. ajJAnI ane mohagrasta jIvo sukhanA kALamAM bhAna bhUlIne AnaMda-pramodamAM paDI jAya che ane paristhiti badalAtA dIna ane lAcAra thaI jAya che, jyAre samaju jIvo sukhanA kALamAM sAvadhAna rahe che ne duHkha AvI paDe to ene hasI kADhe che. emAMthI zIkha meLave che. hIrajI nAnA hatA - lagabhaga 12 varSanA - ne emanA mAtA-pitAnuM avasAna thaI gayuM. nAnI uMmara chatAM samajaNathI A AghAta jIravI gayA. hA, enAthI emanAmAM gharabAyeluM vairAgyanuM bIja aMkurita thaI gayuM. mAtA-pitAnA svargavAsanA samAcAra jANI hIrajInI be baheno - vimaLA ane rANI pATaNathI AvIne hIrajIne potAnI sAthe ja pATaNa laI gaI. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru te vakhate tyAM vijayadAnasUri mahArAja birAjamAna hatA. emanAM sAnidhya ane vANIno lAbha hIrajIne nitya maLavA lAgyo. emano vairAgya tIvra thayo ne dIkSAnI bhAvanA dRDha banI. badhAMyanI anumati prApta karIne pATaNamAM ja vi. saM. 1596nA kArtika vada-2 somavAranA divase zrIdAnasUri mahArAjanA pAvana haste hIrajInI dIkSA thaI. nAma paDyuM muni hIraharSa. hariharSa muni pahelethI ja tIvra meghAvI hatA ne sAthe vidyA prAptinI lagana paNa emanI baLakaTa hatI, eTale gurubhagavaMte emane khUba bhaNAvyA. te vakhate devagiri (dolatAbAda) vidyAprAptinuM mathaka gaNAtuM. nyAyazAstra vagerenA prakAMDa brAhmaNa paMDito tyAM rahetA. gurumahArAje hIraharSa muninI yogyatA ane jJAnanI pipAsA joIne vizeSa abhyAsa mATe devagiri mokalyA. sAthe muni zrIdharmasAgarajI tathA muni zrIrAjavimalajI paNa hatA. paMDitoe bhaNAvavA mATe vetananI mAgaNI karI eTale traNeya munivaro muMjhAyA. emanI muMjhavaNa upAzrayamAM vaMdana karavA AvelA zrAvikA jasamAI kaLI gayA ane tenuM kAraNa pUchyuM. eTale zrIdharmasAgarajI mahArAje emane badhI vAta karI. e sAMbhaLIne jasamAIe kahyuM - "sAheba ! Apa ciMtA na karazo. e lAbha amane Apajo. huM zrAvakane laIne AvuM chuM." Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru thoDI ja vAramAM e potAnA zrAvaka zrIdevazIbhAI sAthe AvyA. jJAnaprAptimAM sahAyaka thavAno Avo lAbha meLavIne banne dhanyatAnI lAgaNI anubhavavA lAgyA. keTaloka vakhata devagirimAM rahI hIraharSa munie nyAyazAstranA kaThinamAM kaThina graMthono tathA SaDkarzanano talasparzI abhyAsa karyo. pachI potAnA gurudeva zrIvijayadAnasUri mahArAjanI pAse AvI gayA. 4 gurubhagavaMte emanAmAM sarvaprakAranI yogyatA joIne vi. saM. 1607mAM rAjasthAnanA nADalAI gAmamAM paMDita pada ApyuM ane bIjA ja varSe vi. saM. 1608mAM tyAM ja zrIneminAthabhagavAnanA jinAlayamAM upAdhyAyapada arpaNa karyuM. tyAra pachI vi. saM. 1610nA poSa suda-5 nA divase zirohImAM temane AcAryapadathI vibhUSita karyA. tyAM hIravijayasUrijI evuM nAmakaraNa thayuM. emanA AcAryapadano mahotsava rANakapuranA jinAlayanuM nirmANa karAvanAra zeTha dhannAzA poravADanA vaMzaja cAMgA mahetAe karyo hato. AcAryapadavI pachI gurubhagavaMta sAthe pote pATaNa padhAryA ane tyAM temano pATamahotsava ujavAyo. pUjya dAnasUri mahArAje potAnA pachI temane gacchapati tarIke jAhera karyA. AcAryapada thayA pachI paNa teonuM vicaraNa haMmezA gurubhagavaMtanI sAthe ja thayuM. paDachAyAnI jema teo potAnA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru gurubhagavaMta sAthe rahetA. vi.saM. 1622nA vihAra karatAkaratA gurubhagavaMto vaDAvalI gAme padhAryA ane tyAM ja vaizAkha suda-12nA divase pUjyadAnasUri mahArAja kALadharma pAmyA. jinazAsananA eka samartha AcArya bhagavaMtanI vidAyathI badhAM zokamagna thaI gayAM. vaDAvalInA saMghe temano svargArohaNa mahotsava ujavyo. have samagra tapAgacchanA yogakSemanI javAbadArI zrIhIravijayasUri mahArAjanA khabhe hatI. 5 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadaguru (2). e kALa aMdhAdhUMdhIno kALa hato. samagra bhAratavarSa upara muslima bAdazAhoe jorajulamathI potAnI sattA sthApI hatI. badhe arAjakatA hatI. nIti-niyamo, dhArAdhoraNo to jANe hatA ja nahIM. e bAdazAhonI mAnasikatA kaLavI muzkela hatI. jyAre rIjhe kyAre bIje kyAre rukha badale - kazuM ja nizcita nahIM. kyAreka koIkane pAghaDI paherAve to kyAreka enuM ja mAthuM utArI letA acakAya nahIM. TUMkamAM kahIe to sAcA-khoTAnA vivekano sadaMtara abhAva. A bAdazAhonI A mAnasikatAnA anubhavo zrI hIravijayasUri mahArAjane paNa vakhatovakhata thatA rahyA. astitva TakAvI rAkhavA ya jaddojahada karavI paDe evI kasoTImAMthI emane pasAra thavuM paDyuM. - eka vakhata zrI hIravijayasUri mahArAja vicaratAvicaratA khaMbhAta padhAryA. tyAM ratnapAla dozI nAmano eka zrImaMta raheto hato. tene rAmajI nAmano traNa varSano dIkaro Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru hato. je koIka asAdhya vyAdhithI pIDAto hato. koI upAya e sAjo thato na hato. chevaTe gurubhagavaMta pAse AvIne kahyuM - "mahArAja ! Apa mArA ghare padhAro ane dIkarAne AzIrvAda Apo. jo A chokaro sAjo thaI jaze ane tenI marajI haze, to huM Apane arpaNa karI daIza." karuNAthI prerAIne gurubhagavaMta enA ghare padhAryA. AzIrvAda ApyA. pachI thoDAka ja divasamAM tyAMthI vihAra karI gayA. A bAju chokaro dhIme-dhIme saMpUrNa sAjo thaI gayo. jyAre e ATha varSano thayo tyAre gurubhagavaMta vihAra karatA pAchA khaMbhAta padhAryA. ratnapAla dozI vaMdana karavA AvyA. guru mahArAje pUchavuM - 'bhAgyazALI ! dIkarAne kema che ?' sAheba ! ApanA AzIrvAdathI ekadama sAjo thaI gayo che." "keTalA varSano thayo ?" "sAheba ! ATha varSano thayo che." "to have ene amArI sAthe mokalo. sAthe rahIne bhaNaze-gaNaze ne samaya Ave yogya lAgaze to dIkSA apAze." Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru ratnapAle ghare AvIne gurubhagavaMta sAthe thayelI vAtacIta karI. paNa chokarAne soMpavA koI rAjI nahotuM. 'garaja sarI ke vaida vairI' vALo ghATa racAyo. 'ulaTA paura joTavAla jo daMDe' nA nyAye badhA gurubhagavaMta pAse AvI kleza karavA lAgyA. paNa gurubhagavaMta to sarvathA mauna ja rahyA. jJAnI taMta na pakaDe. emaNe e vAta ja choDI dIdhI. 8 paNa, rAmajInI bahenane ema ke mahArAja game tyAre mArA bhAIne laI jaze ne sAdhu banAvI daze. eTale eNe enA sasarA haradAsane koI upAya karavA kahyuM. haradAsane khaMbhAtanA sUbA zitAbakhAna sAthe dostI hatI. ene kahyuM "ATha varSanA chokarAne hIravijayasUri sAdhu banAvavA mAge che, temane aTakAvavA joIe.' -- A sAMbhaLIne zitAbakhAne gurubhagavaMta tathA sAthenA sAdhuone pakaDavA mATenuM vaoNraMTa kADhyuM. A AphatathI bacavA gurubhagavaMtane trevIsa divasa sudhI gupta vAsamAM rahevuM paDyuM. saMghanA agraNI zrAvakoe jaIne zitAbakhAnane sAcI hakIkata jaNAvI tyAre eNe hukama pAcho kheMcyo. eka vakhata gurubhagavaMta pATaNa pAse kuNageramAM comAsuM birAjamAna hatA. te vakhate zrI somasuMdarasUri nAmanA eka AcArya paNa tyAM ja comAsuM hatA. tyAre yati udayaprabhasUri tyAM AvyA ane gurubhagavaMtane kahyuM ke tame somasuMdara - - Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadaguru surine khAmaNAM karo to ame tamane karIe.' gurubhagavaMte kahyuM - "mArA gurujIe je nathI karyuM te mArAthI kema thAya ?' A vAtathI sAmApakSavALA gusse thayA. sIdhI rIte kazuM thaI zake tema na hovAthI udayaprabhasUrie pATaNanA sUbAne bharamAvyo ke - "hIravijayasUrie varasAda aTakAvyo che." buddhinuM devALuM phUMkyuM hoya te ja AvI vAtane sAcI mAnI zake. ahIM sUbAne vAta sAcI lAgI ne gurubhagavaMtane pakaDavA ghoDesavAro doDAvyA. gurubhagavaMtane khabara paDI jatAM rAtre ja tyAMthI cAlI nIkaLyA ane vaDAvalI pahoMcI gayA. ghoDesavAroe kuNegarane gherI lIdhuM hatuM paNa tapAsa karatA khabara paDI ke sAdhuo ahIM nathI. eTale pagale-pagale te paNa vaDAvalI pahoMcyA. vaDAvalImAM tolA dhAmI nAmano zrAvaka raheto hato. teNe potAnA gharanA bhoMyarAmAM gurubhagavaMtane chupAvI dIdhA. ghoDesavAro nirAza thaIne pAchA pharyA. A AphatamAMthI bacavA gurubhagavaMtane traNa mahinA guptapaNe rahevuM paDyuM. AvA aneka upadravomAMthI gurubhagavaMtane pasAra thavuM paDyuM. kyAreka to rItasara bhAgavuM ja paDyuM hoya. AvA badhA upadravo lagabhaga vi. saM. 1636 sudhI cAlyA. pachI zAMti thaI. AnA uparathI e kALanI aMdhAdhUdhIno aMdAja AvI zake che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 jagadguru (3) A samaye dilhInA takhta upara bAdazAha akabaranuM sAmrAjya hatuM. eka vakhata akabara mahelanA jharukhe besIne nagaracaryA joI rahyo hato. te vakhate eka varaghoDo tyAMthI nIkaLyo. aneka prakAranA vAMjitrone hajAro strI-puruSonI bhIDa joIne akabare pAse ubhelA ToDaramallane pUchyuM 'A badho utsava zAne mATe che ?' ToDaramalle kahyuM 'sarakAra ! caMpA nAmanI jaina bAIe cha mahinAnA upavAsa karyA che ne enI khuzAlImAM A julUsa kADhyuM che.' - cha mahinAnA upavAsanI vAtathI akabarane Azcarya thayuM ne caMpA zrAvikAne maLavAnI icchA darzAvI. potAnA mANasone mokalIne mAnapUrvaka potAnA mahelamAM bolAvIne pUchyuM - "mAtAjI ! tame keTalA upavAsa karyA che ? kevI rIte karyA ?'' Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 11 "jahAMpanAMha ! meM cha mahinAnA upavAsa karyA che. amArA upavAsamAM divasa daramiyAna phakta garama pANI ja pIvAnuM hoya che. rAtre to te paNa nahIM." "oho ! paNa ATalA badhA upavAsa kaI rIte zakya che ? tame kaI rIte karI zakyA ?' "jahAMpanAha ! mArA guru mahArAja zrIhIravijayasUri mahArAjanA pratApathI ja huM ATalI tapazcaryA karI zakI chuM. A badho ja temano prabhAva che." caMpA zrAvikA bolI tyAre enA moDhA para zraddhAnI eka anokhI camaka hatI. ne e zraddhAnA darzane akabaranA haiyAmAM hIravijayasUri mahArAjanuM nAma ramatuM thaI gayuM. akabare mAnukalyANa ane thAnasiMgha rAmajI nAmanA jaina AgevAnone bolAvIne kahyuM ke "tame hIravijayasUrine ahIM padhAravA mATe vinaMti patra lakho. ane huM paNa eka patra lakhuM chuM." 1 banne patro taiyAra thayA ane bAdazAhe modI ane kamAla nAmanA be mevADAo sAthe gujarAtanA te vakhatanA sUbA zihAbakhAna upara mokalyA. sAthe zihAbakhAnane khAsa hukama karyo ke "hIravijayasUri mahArAjane hAthI, ghoDA, pAlakhI ane bIjI tamAma Arthika sahAyatAnA ADaMbara sAthe mokalazo.'' Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 jagadguru khuda samrATano patra vAMcIne zihAbakhAna stabdha banI gayo. ene yAda AvyuM ke "A eja hIravijayasUri che jenA upara meM anItipUrvaka julmI upadrava karyo hato. aMte evI AphatamAM AvI paDyA hatA ke temane ughADA zarIre mArA duSTa sipAIonA paMjAmAMthI bhAgI javuM paDyuM hatuM"-- enA haiyAmAM pastAvo thayo, bIka paNa lAgI ke bAdazAha jANaze to potAnuM zuM thaze ? amadAvAdanA AgevAna zrAvakone bolAvIne temane patra soMpyo tathA bAdazAhano potAnA parano patra vAMcI saMbhaLAvyo. sAthe bhalAmaNa karI ke - "jyAre samrATa khuda AvA mAna sAthe AmaMtraNa mokale che tyAre mahArAjane javA mATe vinaMti karavI joIe. temanA padhAravAthI tamArA dharmanuM gaurava vadhaze." te vakhate gurubhagavaMta gaMdhAra birAjamAna hatA. eTale vaccharAja pArekha, kuMvarajI jhaverI vagere zrAvako gaMdhAra gayA. sAthe khaMbhAtanA saMghane paNa gaMdhAra AvavA jaNAvyuM eTale tyAMthI saMghavI udayakaraNa, pArekha vajIA, pArekha rAjIA, rAjA zrImalla ozavAla vagere sIdhA gaMdhAra pahoMcyA. bapore amadAvAda, khaMbhAta ane gaMdhAra saMghanA zrAvako, gurubhagavaMta, zrIvimalaharSa upAdhyAya, bIjA pradhAna munio vagere ekAMtamAM vicAra karavA beThA. akabaranuM nimaMtraNa tathA phatepura sikrInA saMghano vinaMtipatra banne gurubhagavaMtane ApyA. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 13 akabarano svabhAva badhe jANIto hato. guNo ane avaguNonuM saMmizraNa eTale akabaranuM jIvana. e zAMta hato to krodhI paNa evo ja hato. udAratA enAmAM hatI to lobhavRtti paNa hatI ja. e dayALu hato to krUra paNa evo ja hato. ene dArU ane zikAranAM vyasano jabaradasta hatA. vi. saM. 1566nI sAlamAM akabarano bhAI muhammada hakIma aphaghAnIstAnamAMthI paMjAba upara caDhI Avyo hato. tene pAcho haThAvavA akabara gayo. paNa akabaranA AgamananA samAcArathI ja pelo bhAgI chuTyo ane akabarane laDAIno prasaMga na maLyo. paNa te vakhate lAhoranI pAsenA eka jaMgalamAM 10 mAIlanA gherAvAmAM 50 hajAra mANasone goThavI dIdhA. teoe hAkoTA pADIne prANIone bhegAM karavAnAM hatAM. bhegAM karavAnuM kAma eka mahinA sudhI cAlyuM. badhAM prANIo bhegAM thayAM eTale akabara Avyo ane talavAra, bhAlA, baMdUka, bANa vagerethI te prANIono pAMca divasa sudhI krUratApUrvaka saMhAra karyo. A zikArane "kamartha' nAmanA zikArathI oLakhavAmAM Ave che ane kahevAya che ke Avo zikAra pahelAM thayo na hato ne pachI koIe joyo nathI. AnA uparathI aMdAja Ave ke akabara kevo krUra haze ! prANIonI jema e mANasone paNa arasaparasa laDAvato ane aMte pAzavI AnaMda mANato. te jo khuza thaI Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 jagadguru jAya to badhuM ja mApha karI deto paNa jo nArAja thaI gayo to zuM sajA karaze te koI kaLI zakatuM nahIM. ekavAra enI pAse phariyAda AvI ke koIka mANase koInA joDA coryA che, eTale teNe tenA be paga kApI nAkhavAno hukama karyo. enAmAM krodhanI mAtrA eTalI badhI hatI ke kyAreka nyAyaanyAya kazuM ja joyA vagara gunegArane hAthInA paga nIce kacaDavAnI, khIlA jaDIne mAravAnI, gaLuM kApavAnI ke phAMsInI zikSA paNa ApI deto. zarIranA aMgo chedI nAkhavA ke sakhtAIthI phaTakA mAravAnA hukama to e vAta vAtamAM ApI deto. i. sa. 1567mAM eNe jyAre cittoDa para caDhAI karI tyAranI enI krUratAnuM varNana Aje paNa kamakamATI upajAve tevuM che. jyAre ene lAgyuM ke jItI nahIM zakAya saphaLatA agharI che tyAre eNe sainyane Adeza karyo ke cittoDanuM kUtaruM paNa dekhAya to enI katala karI nAkhajo. tyAMnI cAlIsa hajAranI garIba kheDUta varganI vastI upara evI nirdayatAthI katala calAvI ke trIsa hajArane to jotajotAmAM kApI nAkhyA. pachI to enA zaraNe AvanArA dhanikone paNa na choDyA. tyAM sudhI ke nirdoSa kanyAo ane strIone paNa AgamAM nAkhI-nAkhIne badhAMnA prANa lIdhAM. AvA pApanA kAraNe ja 'tuM Ama kare to tArA upara cittoDanI laDAInuM pApa !' evI kahevata paDI gaI. je rAjapUto A laDAImAM Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 15 khapI gayA temanI janoIo toLavAmAM AvI to tenuM vajana 74 maNa thayuM hatuM. akabaranA AvA svabhAva ne jIvanathI paricita zrAvako AmaMtraNa svIkArIne gurubhagavaMtane mokalavAmAM DaratA hatA. chevaTe gurubhagavaMte kahyuM - "juo, ApaNA pUrvAcAryoe mAtra zAsanasevA mATe mAna - apamAna gauNa karIne ya rAjAone pratibodha karyo hato. jo ke evI zakti mArI pAse nathI ja, chatAM paNa temanA puNyapratApathI zAsana sevA mATe udyama karavo, e mArI pharaja che. eTale AmaMtraNa pAchuM ThelavuM mane vyAjabI lAgatuM nathI." gaMbhIra vicAraNAne aMte dilhI javAnuM nakkI karavAmAM AvyuM ane mAgasara vada-7nA divase gurubhagavaMte gaMdhArathI vihAra karyo. cAMcola, jaMbusara, dhruAraNa thaI vaTAdarA padhAryA. ahIM rAtre gurubhagavaMtane eka divya anubhava thayo pote alpanidrAmAM hatA tyAre temaNe joyuM ke eka divya AkRtivALI strI temanI samakSa UbhI che. tenA hAthamAM kaMku ane motI che. motIthI potAne vadhAvIne kahevA lAgI pUrva dizAmAM rahIne lagabhaga samagra bhAratavarSa upara rAjaya karanAra bAdazAha akabara Apane paNa cAhe che. mATe koI paNa jAtanI zaMkA rAkhyA sivAya Apa padhAro ane bhagavAna mahAvIranA zAsananI zobhA vadhAro. ApanA Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 jagadguru padhAravAthI bIjanA caMdranI jema ApanI kIrti vadhaze." savAre te sthaLethI kaMku-motI maLyAM. AvA divya saMketathI gurubhagavaMtanA haiyAmAM apUrva utsAha pragaTa thayo. ane tyAMthI vihAra karatA-karatA amadAvAda padhAryA. kuMvarajI jhaverI vageree zihAbakhAnane sUrijI padhAryAnI vadhAmaNI ApI. potAno aparAdha yAda AvatA sUrijI pAse javA mATe teno paga upaDato na hato. chatAMya gayA vagara chUTako paNa na hato. gayo ane gurubhagavaMtanA page paDIne potAnA aparAdhanI mAphI mAgI. ane pachI bAdazAhano hukama kahyo. sUrijIe kahyuM - "bhAI ! ame sAdhu chIe, hAthI-ghoDA ke dhana-daulata kazAyanA amane baMdhana na hoya. ame amArI mastImAM jIvanArA chIe. bAdazAhanI vinaMtithI dilhI jaIe chIe, ne amArA AcAra pramANe ame page cAlIne ja jaIzuM. vaLI amAre zatru-mitra badhAM ja sarakhA. eTale tamArA mATe amArA manamAM koI roSa nathI. mATe nizciMta rahejo." amadAvAdamAM thoDoka ja vakhata sthiratA karI sUrijIe AgaLa vihAra karyo. akabarano patra laIne AvelA be mevADA - moMdI ane kamAla sAthe ja cAlyA. sUrijI pATaNa padhAryA. tyAM 7 divasa sthiratA karI ane keTalIka pratiSThAo karAvI. tyAMthI vaDAvalI pU. dAnasUrimahArAjanA pAdukAne vaMdanA Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 17 karI siddhapura padhAryA. saMgha tathA sAdhuonA yogakSema mATe zrIsenasUri mahArAja gujarAtamAM ja rahe tevo nirNaya karyo. tethI teo vaDAvalIthI vihAra karI pAchA pATaNa padhAryA. sUrijIe upA.vimalaharSa va. keTalAka sAdhuone dilhI tarapha jhaDapI vihAra karAvyo, jethI tyAMnI paristhiti tathA bAdazAhanI manaHsthitino khyAla Ave. dhIre-dhIre vihAra karIne sUrijI jyAre sAMgAnera padhAryA tyAre upA. zrIvimalaharSa vagere phatepurasikrI pahoMcI gayA. thAnasiMha, mAnukalyANa, amIpAla vagere zrAvako temane levA mATe gayA. upAdhyAyajI bAdazAhanI mulAkAta mATe bahu utsuka hatA. mukAma karyA pachI tarata ja zrAvakone kahyuM ke - "cAlo, ApaNe bAdazAhane maLI laIe.' zrAvakoe kahyuM - "pahelAM ApaNe bAdazAhanA khAsa mAnItA zekha abulaphajalane maLIe.' nakkI karIne zrAvako abdulaphajala pAse gayA ane hIrasUrimahArAjanA ziSyo AvyAnI vAta karI. sAthe-sAthe bAdazAhane maLavA cAhe che e paNa jaNAvyuM. eTale abulaphajale kahyuM - "khuzIthI teone lAvo, ApaNe bAdazAha pAse laI jaIe." badhA ja abulaphajalanA ghare gayA. paricaya vagere aupacArikatA pUrNa thayA bAda upAdhyAyajIe prazna karyo - ame jaina sAdhuo chIe. badhuM ja mUkIne AvyA chIe. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 jagadguru maMtra-taMtra vagere paNa kazuM karatA nathI to pachI bAdazAhe zA mATe sUrijIne bolAvyA che ?' abulaphajale mAtra eTaluM ja kahyuM : "bAdazAhane ApanuM bIjuM koI kAma nathI. mAtra teo ApanI pAse dharma sAMbhaLavA mAge che.' pachI abdulaphajhala te sAdhuone bAdazAha pAse laI gayo ane oLakhANa karAvI. "A hIravijayasUrinA ziSyo che' - e jANatA ja siMhAsanathI UThIne bAdazAha upAdhyAyajI vagere jyAM UbhA hatA tyAM Avyo. upAdhyAyajIe potAnA taraphathI ane gurubhagavaMta taraphathI "dharmalAbha'rUpa AzIrvAda pAThavyA. bAdazAhe pUchayuM : "mane te paramakRpALu sUrIzvarajInAM darzana kyAre thaze ?' akabare potAnA hajuriyA pAse cAre mahAtmAonAM nAmo, pUrvAvasthAnAM nAmo, temanAM mAtA-pitAnAM tathA gAmanAM nAmo lakhAvI lIdhA. pachI thoDIka dharmacarcA karI. akabara sAthenI prathama mulAkAtathI upAdhyAyajI tathA bIjA munivarone khAtarI thaI gaI ke - "bAdazAhanA saMbaMdhamAM je kaMI kiMvadaMtIo saMbhaLAtI hatI tevuM kazuM nathI. A mANasa kharekhara vinayI, vivekI ne sabhya che. vidvAnonI kharekhara kadara kare che ane dharmanI jijJAsA paNa sArI che.' A bAju sUrijI sAMgAnerathI jhaDapI vihAra karI abhirAmAbAda padhAryA. upAdhyAyajI vagere sAdhuo paNa Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 19 phatepurakriIthI ahIM gurubhagavaMtanI sAme AvyA. ane abulaphajala tathA akabara sAthenI mulAkAtano vRttAMta kahI saMbhaLAvyo. vi. saM. 1639 jeTha vada-12nA divase rAjAzAhI ThATha sAthe sUrijIe potAnA aneka ziSyo sAthe phatepurasiphrImAM praveza karyo. ghareghara ane jana-jananA haiyAmAM occhava maMDAI gayo. dilhInA jainasamAje svapneya nahotuM vicAryuM ke "sUrijI ApaNA AMgaNe padhAraze." te banyuM hatuM. lokoe harakhabhera sUrijInAM vadhAmaNAM karyA ane upAzraya birAjamAna karyA. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 jagadguru (4) bIjA ja, jeTha vada-12nA, divase thAnasiMha vagere AgevAna zrAvako sUrijI pAse pahoMcI gayA. sUrijInI pahelI mulAkAta abulaphajala sAthe thaI. tyAM thayelI tAttvika carcAothI abdulaphajhala khUba prabhAvita thayA. lagabhaga baporano samaya thaI gayo hato. eTale sUrijIe AyaMbila tyAM ja karI lIdhuM. A bAju akabare darabAramAM AvatAnI sAthe ja sUrijIne padhAravA mATe samAcAra mokalyA. abulaphajalanI sAthe AcArya bhagavaMta, keTalAka sAdhuo tathA thAnasiMha vagere zrAvako darabAramAM gayA. sUrijInA AgamanathI akabara eTalo harakhaghelo thayo ke siMhAsanathI UThIne jANe doDato ja sAme gayo. ane beThakakhAnA pAse laI gayo. tyAM UbhA-UbhA kuzaLa samAcAra pUchyA ane vihAra kaI rIte karIne AvyAnI vigata jANI, AvA kaThora AcArapAlana Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 jagadguru mATe enA cittamAM Adara utpanna thayo ane manamAM thayuM ke ahIM bolAvIne to sUrijIne meM kaSTa ApyuM !!! sUrijInA zabda-zabda akabaranI jijJAsA vadhatI jatI hatI tene hajI ghaNI vAto karavI hatI. harakhamAM ne harakhamAM sUrijIne besavAnuM paNa kahyuM nathI e yAda AvatA teNe sUrijIne aMdara citrazALAmAM padhAravA araja karI. AcArya bhagavaMte svIkArI to kharI paNa citrazALA AgaLa jaIne UbhA rahI gayA. tyAM galIco pAtharelo hato. bAdazAhane prazna thayo "kema ?' sUrijIe kahyuM - "rAjan ! A galIcA upara cAlavAno amAro AcAra nathI !' "kema mahArAja ! A to ekadama svaccha che. koI jIvajaMtu upara ke nIce che nahIM to pachI zuM vAMdho ?" rAjan ! amAre paga mUkatA pahelAM jamIna upara dRSTi karavI paDe. koI jIvajaMtu na hoya to tyAM paga mUkAya. ane galIcA nIcenI jamIna joI zakAtI nathI, mATe tyAM paga na mUkI zakAya." - bAdazAhane A sAMbhaLIne kaMIka ramajU thaI ke "AnI nIce jIvo kyAMthI hoya ?' eNe potAnA galIcAno eka cheDo UMco karyo ne e sAthe ja enA moDhAmAMthI zabdo nIkaLyA - 'he...! A zuM?' tyAM DhagalAbaMdha kIDIo hatI bAdazAha cakita thaI gayo. "kharekhara ! sAcA phakIra te Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 jagadguru AnuM nAma." ema enA moDhAmAMthI prazaMsA sarI paDI. galIco dUra karyo ane sUrijI aMdara padhAryA. ' sUrijIe dharmanuM sAcuM svarUpa samajAvyuM. vAta vAtamAM akabare kahyuM - 'mahArAja ! mane mIna rAzimAM zaninI dazA che. badhA kahe che ke e khUba azubha che. mane bhaya che, e dUra thAya evo upAya kaho ne !' sUrijInI nA chatAM bAdazAhe Agraha karyo tyAre sUrijIe kahyuM : "rAjan ! maMtra vagere karavAno amAro AcAra nathI. hAM ! tame jIvo upara mahera karazo, jIvone abhayadAna Apazo to cokkasa ApanuM sAruM thaze. bIjAnuM sAruM karavAthI ApaNuM sAruM ja thAya che. e kudaratano kAyado che." A sAMbhaLIne ane sUrijInI AcAra daDhatA joIne akabara khUba rAjI thayo. pachI sUrijInA ziSyo keTalA ?, emanA gurujInuM nAma zuM? - vagere prazno pUchaDyA. pachI potAnA moTA dIkarA zekhUjI pAse pustako maMgAvIne sUrijIne dekhADyA. te joIne sUrijI prasanna thayA ane - "ApanI pAse Avo uttama bhaMDAra kyAMthI ?' ema pUchyuM. A bhaMDAra nAgapurIya tapAgacchanA padmasuMdara nAmanA sAdhuno che. emanA svargavAsa pachI ahIM sAcavyo che. A hakIkata jaNAvIne e bhaMDAra sUrijIne laI levA mATe akabare Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 jagadguru Agraha karyo. sUrijIe potAnI maryAdA jaNAvIne nA pADI. bAdazAhano khUbaja Agraha hato eTale abulaphajalanA samajAvavAthI sUrijIe svIkAravAnI saMmati ApI. ne AgrAmAM akabaranA nAmathI ja eka bhaMDAra kholavAmAM Avyo ane temAM A pustako rAkhavAmAM AvyA. thoDo vakhata phatepurasiddhImAM sthiratA karIne sUrijI AgrA padhAryA. comAsuM paNa tyAM ja karyuM. paryuSaNa parva najIka AvyA tyAre zrAvakone vicAra Avyo ke - "A divasomAM jo jIvahiMsA baMdha rahe to kevuM sAruM ? ne atyAre sUrijIno prabhAva bAdazAha upara che ne bAdazAha paNa anukULa che to A thaI zake.' te vakhate bAdazAha siMdhu nadInA kAMThe hato. amIpAla dozI va. zrAvako enI pAse gayA ne sUrijI taraphathI dharmalAbha jaNAvyA. sUrijInI AziSa pAmI akabara rAjI thayo. pUchyuM : "zuM sUrijIe mArA lAyaka kaMI kAma pharamAvyuM che ? jahAMpanAha ! "amArA paryuSaNa parva najIka che. te pAvana divasomAM, koI paNa mANasa koI paNa jIvanI hiMsA na kare - evI udghoSaNA jo ApanA taraphathI karAvavAmAM Avaze to mane bahu AnaMda thaze.' ema sUrijIe kahyuM che." ane te sAthe ja bAdazAhe pharamAna lakhI ApyuM. comAsA pachI saurIpurInI yAtrA karIne sUrijI pAchA AgrA padhAryA. ahIM ciMtAmaNI pArzvanAtha jinAlayanI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. jagadguru pratiSThA karIne phatepurasikrI padhAryA. A vakhate akabara sAthe lAMbo vakhata mulAkAto thaI. sAmAnyataH akabara sAthe sUrijInI mulAkAta roja thatI. paNa sUrijI kyAreya sAme cAlIne kazI mAgaNI karatA nahIM, ke kazuMka mAgavuM che - nI jijJAsA paNa emanI AMkhomAM dekhAtI nahIM. mAtra dharmabuddhithI teo upadeza ApatA carcA karatA. AvI niHspRhatAnA kAraNe akabaranA manamAM thayuM ke - 'sUrijInI prasannatA khAtara teo je mAge te ApavuM." akabaranA aMtaHkaraNanA A bhAvano paDagho tyAre saMbhaLAyo jyAre sUrijI abdulaphajalanA ghare jJAnagoSThI karI rahyA hatA ne akabara acAnaka tyAM AvI caDhyo. teNe sUrijIne kahyuM - "mahArAja ! Apa ApanA amUlya samayano bhoga ApI amane je upadeza Apo cho te upakArano badalo ame vALI nahIM zakIe. to paNa mArA kalyANa mATe mArA lAyaka koI kAma batAvazo to huM Apano vadhu upakAra mAnIza. ApanI prasannatA vadhe tevuM kAMI paNa kAma pharamAvazo to te karavA mATe A sevaka haMmezA mATe taiyAra che." nA, gurubhagavaMtanA upadezanA korA zabdono A prabhAva na hato paNa e zabdo emanA nirmaLa cAritrya ane tapatejamAM rasAIne AvatA hatA teno A prabhAva hato. A vakhate sUrijIe pakSIone pAMjarAmAMthI mukta karavAnuM sUcavyuM ne akabare rAjI thaIne A kAma karyuM. pachI samayano upadeza Apo to badalo ame vAta Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru paryuSaNane dhyAnamAM laIne akabaranA samagra rAjyamAM jIvahiMsA na thAya tevuM pharamAna karavA upadeza Apyo. akabara eTalo prabhAvita hato ke eNe potAnA taraphathI potAnA kalyANa mATe cAra divaso umerIne amArinuM pharamAna bahAra pADyuM. pharamAna patramAM sahI-sikkA thaI gayA pachI rAjasabhAmAM vAMcavAmAM AvyuM. akabare potAnA hAthe thAnasiMghane arpaNa karyuM. thAnasiMghe tene bahumAnapUrvaka mastake caDhAvyuM ane bAdazAhane phUlo ne motIothI vadhAvyo. A pharamAnanI cha nakala karavAmAM AvI. temAMthI - 1. gujarAta ane saurASTramAM, 2. dilhI-phatepuramAM, 3, ajamera, nAgapura vageremAM, 4. mALavA ane dakSiNa dezamAM, 5. lAhora-mulatAnamAM mokalavAmAM AvI, ane chaThThI nakala khAsa sUrijIne arpaNa karavAmAM AvI. ' sUrijInI vANIthI akabara mAtra rAjI thato ane kAryo karato ema nahIM paNa e bhIMjAto jato hato. mAtra amArinA pharamAna lakhato nahato paNa 'hiMsA e pApa che ne meM e pApo karyA che' - evo pazcAttApa enAmAM jAgyo hato. ekavAra gurubhagavaMta AgaLa enI nikhAlasa kabUlAta karatAM kahyuM hatuM gurujI ! huM bIjAonI vAta zA mATe karuM ? meM pote saMsAramAM evAM pApo karyA che ke tevAM pApo bhAgye ja bIjA. koI manuSya karyA haze. jyAre meM cittoDagaDha lIdho tyAre meM Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 jagadguru je pApo karyA che tenuM varNana mArAthI paNa thaI zake tema nathI. te vakhate rANAnA hAthI, ghoDA, strI-puruSonI to vAta javA do, cittoDanA eka kUtarAne paNa meM nahotuM choDyuM ! tyAM rahevAvALA jene dekhato tenI katala ja karI deto. mahArAja ! AvAM pApo karIne to meM keTalAya gaDha lIdhA ! A sivAya zikAra karavAmAM kaMI bAkI nathI rAkhyuM. gurujI ! are ! meDatAnA raste AvatA mArA banAvelA hajIrA joyA haze. 114 hajIrA che. temAM dareka hajIrA upara pAMcaso haraNanA ziMgaDA rAkhavAmAM AvyA che. chatrIsa hajAra haraNanAM cAmaDAnuM lhANuM to meM zekhonAM gharomAM karyuM hatuM. jemAM eka-eka cAmaDuM, be-be ziMgaDA ane eka-eka sonaiyo ApyA hatA. AnA parathI khyAla Avaze ke meM keTalA zikAra karyA che ne kevI ghora hiMsA karI che !!! arere ! mArAM pAponuM zuM varNana karuM ? huM haMmezA pAMcaso cakalAnI jIbha khAto hato. paraMtu ApanA darzanathI ane pavitra upadezathI e pApakArya meM choDI dIdhuM che. Ape kRpA karIne mane je rasto dekhADyo che tene mATe huM vAraMvAra Apano upakAra mAnuM chuM. gurujI ! huM khullA dilathI kahuM to varSamAM cha mahinA to meM mAMsa khAvAnuM choDI dIdhuM che ne haMmezA mATe tene choDI dauM tema prayatna karIza. have mane mAMsAhAra tarapha bahu aruci thaI gaI che." akabaranuM AvuM hRdayaparivartana e sUrijInI zreSTha upalabdhi hatI. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru akabara sUrijInI vidvattA, nirIhatA vagerethI atyaMta prabhAvita hato. sUrijInA AvA guNothI prabhAvita thaIne mAtra jaino ja nahIM jagatanA bIjA dharmavALAo paNa temane eTaluM ja mAna ApatA. eTale akabare ekavAra rAjasabhA samakSa temane "jagadaguru"nA birUdathI vibhUSita karyA. eka vakhata akabara, abulaphajala ane birabala vagere rAjamaMDala sAthe beTho hato. teTalAmAM zAMticaMdrajI va. vidvAna munio sAthe sUrijI padhAryA. dharmanI-tattvanI carcA thayA pachI bAdazAhe kahyuM ke - "mahArAja ! mArA lAyaka kAryasevA pharamAvo. koI saMkoca karazo nahIM kAraNa ke huM Apano ja chuM ane huM ja jyAM Apano chuM to A rAjya - Rddhi - samRddhi ApanAM ja che. jagadguru vicAramAM paDI gayA ke zuM kahevuM ! tyAM zAMticaMdrajIe sUrijInA kAnamAM kahyuM ke - "sAheba ! vicAra zuM karo cho ? evuM mAnI lo ke tamAma gacchanA loko mane page paDe ne mAne." zAMticaMdrajInI mAgaNI gurubhakti prerita hatI, paNa emAM rahelI svArthavRtti ane tucchatAthI jagadgurunA manamAM viSAda thayo ane te AMkhomAM DokAyo. pharIvAra AvI vAta na karavAno izAro zAMticaMdrajIne gurubhagavaMte karyo ane akabara sAthe bIjI vAta karavA mATe pharyA. paNa izAro ane viSAda akabarathI chAnA na rahyA. teNe Agraha karyo ke Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 jagadguru 'zAMticaMdrajIe Apane zuM kahyuM ? te kaho'. jagadgurue hakIkata kahIne kahyuM - "AvI mAgaNI to dUra, Avo vicAra paNa huM svapnamAMya na karuM !!! gurubhaktithI prerAIne ziSyo koI vicAra raju kare, paNa huM AvuM karI to na zakuM, vicArI paNa na zakuM. sau potAnI mati anusAra dharma kare. mAro to, sau pratye samabhAva rAkhIne vartavuM, e dharma che." A vAtathI akabara eTalo khuza thayo ke - "AvI niHspRhatA rAkhanArA sAdhu to meM hIravijayasUrine ja joyA che. jenAmAM tuccha svArthano chAMToya nathI" - AvI vAta rAjyamaMDaLa samakSa karI. akabara jo ke vAraMvAra kArya sevA pharamAvo'nI mAgaNI karato paNa vAraMvAra kahevAthI jagadgurune saMkoca thato. chatAMya ekavAra jagadgurue kahyuM : "Ape mAgaNI pramANe Aja sudhI ghaNAM sArAM kAryo karyA ja che ne vAraMvAra mane kahetA saMkoca thAya che chatAM paNa bIjAonA bhalA mATe eka vAta mUkuM chuM ke gujarAtamAM tIrthakSetromAM je mUDakuM levAmAM Ave che ne jIjayAvero levAya che tenAthI lokone bahu trAsa paDe che. to e baMdha thAya tevo Adeza bahAra paDe to sAruM." jagadgurunA vacanane mAna ApI tarata ja teNe pharamAna bahAra pADyAM. bIjA rAjyomAM to baMdha hato, have gujarAtamAMthIye tenI nAbUdI thatI hatI. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 jagadguru vi. saM. 1641nuM comAsuM AgrAmAM thayuM. pachI pAchA phatepurasidI padhAryA. anupama dharmaprabhAvanA - zAsanaprabhAvanAnAM kAryo jagadgurunA hAthe thayAM hatAM. jo ke samaya khUba thayo hato ne zAsana-saMghanI javAbadArI moTI hatI. gujarAtathI zrI vijayasenasUri mahArAjanA vinaMti patro AvatA hatA - Apa gujarAtamAM jaladI padhAro'. jagadgurunI paNa gujarAtamAM javAnI icchA thaI hatI ne javuM hitAvaha paNa hatuM. eTale akabarane potAnI icchA jaNAvI. akabara kahe : "Apane je kArya hoya te mane kaho. badhuM thaI jaze. Apa ahIM ja birAjo, gujarAtamAM javAnI jarUra nathI." "ApanI vAta huM samajuM chuM paNa keTalAMka agatyanAM kAryo mATe javuM jarUrI che. ane banatA sudhI vijayasenasUrine ApanI pAse mokalIza" - ema jagadgurue samajAvyuM tyAre bAdazAhe kahyuM ke - bhale ! paraMtu vijayasenasUri na padhAre tyAM sudhI vakhatovakhata upadeza ApanArA ApanA koI vidvAna ziSyane ahIM mUkIne padhAro. bAdazAhanI vinaMtithI jagadgurue zAMticaMdrajIne tyAM rAkhyA. tyAMthI vihAra karI vi. saM. 1642nuM comAsuM abhirAmAbAdamAM karyuM. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadaguru (5) (1) zAMticaMdrajI moTA vidvAna tathA asarakAraka upadezaka hatA. ghaNA vidvAno sAthe zAstrArtha karIne vijayapatAkA meLavI hatI. teo avAranavAra bAdazAhane maLatA ne upadeza dvArA athavA zatAvadhAna sAdhIne prasanna karatA. akabare karelAM dayAnAM kAryonuM varNana karatuM eka adbhuta saMskRta kAvya - kRpArasakoza' temaNe racyuM hatuM. akabarane teo saMbhaLAvatA. pariNAme akabare potAnA janmano Akho mahino, ravivAranA divaso, saMkrAMtinA divaso ane navarojanA divaso - e divasomAM koIe hiMsA na karavI evAM pharamAna kADhyAM hatAM. ekavAra bAdazAha lAhoramAM hato tyAre zAMticaMdrajI paNa tyAM hatA. acAnaka eka divasa zAMticaMdrajIe kahyuM - nAmavara ! ApanI saMmati hoya to huM vihAra karavA icchuM chuM." Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 31 bAdazAha : 'kema ? ekAeka zuM thayuM ?" zAMticaMdrajI : nA, khAsa kazuM nahIM, paNa kAle idano divasa che ne karoDo jIvonI katala thaze. A sthitimAM rahevuM mArA mATe zakya nathI. pachI kurAnezarIphanI keTalIka AjJAo batAvI jemAM bhAjI ane roTalI khAvAthI ja rojA kabUla thavAnuM jaNAvyuM hatuM ane dareka jIvo upara mahera rAkhavAnuM pharamAvyuM hatuM. bAdazAha A vAta sArI rIte samajato hato. paNa vizeSa khAtarI mATe abulaphajhala vagere keTalAka umarAvone bhegA karIne musalamAnone mAnya graMtho vaMcAvyA pachI lAhoramAM DhaMDhero pITAvyo - "kAle idanA divase koIe koI paNa prakAranA jIvanI hiMsA karavAnI nathI.' A rIte karoDo jIvone abhayadAna maLyuM. A rIte vakhatovakhata maLatA upadezathI rAjI thaIne akabare potAnA AkhA rAjayamAM eka varSamAM chamAsa ane cha divasa sudhI koI paNa mANasa koI paNa jIvanI hiMsA na kare tevA hukamo karyA hatA. te pachI zAMticaMdrajI gujarAta padhAryA ane akabara pAse bhAnucaMdrajIne mokalavAmAM AvyA. (2) bhAnucaMdrajI akabaranA khUbaja prItipAtra hatA. phatepura-AgrA choDIne akabara jyAM jato tyAM bhAnucaMdrajIne paNa sAthe ja laI jato. vacanasiddha mahAtmA tarIke bAdazAhane emanA upara khUba zraddhA hatI. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru ekavAra bAdazAhane mAthAmAM dukhAvo UpaDyo. te koI upAye maTyo nahIM. teNe bhAnucaMdrajIne bolAvIne vAta karI ne temano hAtha pakaDI potAnA mastaka para mUkyo. bhAnucaMdrajIe kahyuM : 'Apa jarAya ciMtA karazo nahIM, bahu jaldI ArAma thaI jaze.' ne thoDIvAramAM ja bAdazAhane ArAma thaI gayo. AthI tenI temanA paranI zraddhA vadhu dRDha thaI. 32 bAdazAhane ArAma thayAnI khuzAlImAM umarAvoe 500 gAyo bhegI karI. akabare kAraNa pUchyuM to kahe 'khudAvaMda ! Apane ArAma thayo tenI khuzImAM kurabAnI karIzuM !' sAMbhaLIne ja akabara gusse thayo 'are ! A zuM? mane ArAma thayo temAM bIjA jIvonI katala ? A te kevo nyAya ? ApaNuM sukha koInI pIDA mATe hoya ? choDI do e gAyone ane vicaravA do nirbhayapaNe. A ja sAcI khuzAlI che.' A jANIne bhAnucaMdrajI khUba rAjI thayA ne AvIne bAdazAhane AziSa ApyA. dhanyavAda ApyA. = akabaranI sUrya upAsanA mATe bhAnucaMdrajIe sUryasahasranAma stotra racyuM hatuM. teo nitya bAdazAhane te saMbhaLAvatA hatA. eka vakhata zekhujI (jahAMgIra)ne tyAM mUlanakSatramAM putrIno janma thayo. te vakhate keTalAka jozIoe kahyuM 'jo A putrI jIvaze to moTo utpAta thaze mATe Ane pANImAM vahetI mUkI devI joIe.' A bAbate bhAnucaMdrajInI salAha Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 jagadguru levAmAM AvI. temaNe kahyuM : 'A rIte karavAnI kAMI jarUra nathI. tenI zAMti thAya tenA nirdoSa upAyo che ja. aSTottarIsnAtra teno sarasa upAya che.' bAdazAha tathA zekhujIne A vAta pasaMda paDI. karmacaMdrajIne aSTottarI bhaNAvavAno hukama karyo. thAnasiMha ane mAnukalyANanI AgevAnI nIce upAzrayamAM eka lAkha rUpiyAnA vyaya pUrvaka moTA utsava sAthe supArzvanAtha bhagavAnanuM aSTottarIsnAtra karavAmAM AvyuM. zrImAnasiMghe A snAtra bhaNAvyuM. bAdazAha tathA jahAMgIre paNa AmAM utsAhathI bhAga lIdho. A snAtra vakhate tamAma sAdhu tathA zrAvakoe AyaMbilanuM tapa karyuM hatuM. A karavAthI bAdazAhanuM vighna dUra thayuM ne jinazAsananI adbhuta prabhAvanA thaI. (3) ekavAra bAdazAha lAhoramAM hato tyAre tene IcchA thaI ke- 'jagadguru pharI padhAre'. paNa abdulaphajale samajAvyA ke 'teo vRddha thayA che eTale ahIM sudhI bolAvavA ucita nathI.' akabara sammata thayo ne senasUri mahArAjane mokalavA mATe patra lakhyo. jagadguru rAdhanapuramAM birAjamAna hatA. patra vAMcIne vicAramAM paDI gayA. potAnI vRddhAvasthAmAM senasUrijIne judA pADavA temanuM mana mAnatuM na hatuM paNa vacana yAda AvatAM temaNe AjJA karI ane vi.saM. 1649nA mAgasara Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru suda-3nA divase vijayasenasUrijIe prayANa karyuM. jeTha suda-12nA divase teoe lAhora praveza karyo. teo paNa lAMbo vakhata akabara pAse rahyA. 34 ekavAra brAhmaNoe akabarane kahyuM ke jaino sUryane ane gaMgAne mAnatA nathI.' dalIlothI vAta bAdazAhanA gaLe utarI gaI. AcAryazrIne akabare A bAbatanuM nirAkaraNa karavA kahyuM eTale temaNe kahyuM : "ame-jaino sUrya ane gaMgAne jeTalAM mAnIe chIe teTalAM koI mAnatuM nathI. ame sUryano udaya thayA pahelAM ane sUryano asta thayA pachI pANI paNa letA nathI. sUryanI ATalI AmanyA ame rAkhIe chIe. sUryane mAnanArAo zuM AvuM kare che kharA ? ke pachI mAtra pokaLa dAvo ja kare che ? rahI vAta gaMgAnI. to gaMgAne mAtA tarIke oLakhavanArA loko temAM paDIne snAna kare che, gaMdakI kare che, maDadAM, hADakAM padhArave che. A Adara che ? bahumAna che ? tenI sAme, gaMgAnA jaLano upayoga bhagavAnanI pratiSThA jevA uttamottama kAryomAM ja ame jaino karIe chIe. nA, ame temAM DUbakI mAratA nathI ne gaMdakI paNa karatA nathI. have Apa ja kaho rAjan ! ke jaino sUrya ane gaMgAne vadhAre mAne che ke A dAvo karanArA ' badhA ja paMDitonI bolatI baMdha thaI gaI. bAdazAhe prasanna thaIne senasUrijIne 'sUri savAI'nI padavIthI alaMkRta karyA. emanA upadezathI gAya, bheMsa, baLada ane pADAnI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadaguru 35 hiMsA baMdha karavAmAM AvI. marelA manuSyanuM dhana grahaNa karavAnuM baMdha karavAmAM AvyuM. siMdhu nadI ane kacchamAM jyAM ghaNAM macchonI hiMsA thatI hatI tyAM cAra mahinA koI jALa na nAkhe ane jIvonI hiMsA na kare tevo hukama paNa bahAra pADyo hato. A rIte jagadguru ane temanA ziSyonA upadezathI akabaranI dayAvRtti khUbaja vadhI hatI. tenAmAM dayAnuM jharaNuM kaI hade vahetuM thayuM te abdulaphajale "AIna-I-akabarI'mAM kahelA zabdothI samajAze. "akabara kaheto ke mAruM zarIra yadi moTuM hota, ke mAMsAhAriyo eka mAtra mArA zarIrane ja khAIne bIjA jIvonA bhakSaNathI dUra rahI zakate to keTaluM sAruM thAta ? athavA mArA zarIrano eka aMza kApIne mAMsAhArione khavaDAvyA pachI paNa jo te aMza punaH prApta thato hota to paNa huM rAjI thAta. huM mAtra eka mArA zarIrathI ja te badhAne tRpta karI zakata !!!!" enAmAM pragaTelI dayAnuM AthI moTuM pramANa karyuM hoI zake ? A uparAMta amadAvAda, khaMbhAta, pATaNa vagere kSetronA sUbAo upara paNa jagadguruno gajabano prabhAva hato. teoe paNa emanA upadezathI hiMsA-niSedhanA pharamAno bahAra pADyAM hatAM. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadaguru (6) jagadguru eTale jIvaMta vairAgyanI mUrti. emanA darzana mAtrathI paNa cittamAM vairAgya aMkurita thAya - AtmArthIpaNuM pragaTe, to e bole to zuM thAya ? emanA upadezathI aneka AtmAoe dIkSA grahaNa karI hatI. jagadgurunI pratipAdana zakti eTalI gajaba hatI ke lokone satyAsatyanuM bhAna spaSTa thaI jatuM ane asatyano tyAga karavA taiyAra thaI jatA. te samayamAM loMkA nAmanA gRhastha jUdo mata calAvyo hato. te mUrtipUjAnA virodhI hatA. kutarkothI lokone bharamAvI potAnA matamAM letA. e matamAM dIkSA lenArA paNa ghaNA hatA. jagadguru pramANo sahita mUrtipUjAnI siddhi ThekANe-ThekANe karatA. tenAthI te matane mAnanArA ghaNA sAdhuo ane gRhasthonA vicAramAM parivartana AvyuM ane te mata choDIne temaNe jagadguru pAse dIkSA svIkArI. te matamAM meghajI nAmanA sAdhu mukhya gaNAtA. zAstronuM avalokana karatAM tene paNa satya samajAyuM. teNe dhIme-dhIme Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 jagadguru bIjA sAdhuone paNa A satya samajAvI potAnA pakSamAM laI lIdhA. pachI jagadguru pAse dIkSA levAnI bhAvanA thaI. A mATe jagadaguru amadAvAda padhAryA ane vi. saM. 1928mAM meghajI RSi sahita tenA 30 ziSyo - anuyAyioe jagadguru pAse dIkSA lIdhI. meghajI RSinuM nAma udyotavijaya rAkhyuM. * pATaNanA abhayarAja nAmanA ozavAla gRhastha potAnA kuTuMba sAthe dIva baMdaramAM rahetA hatA. temanA patnInuM nAma amarAde hatuM. putrI gaMgA tathA putra meghajI hatA. gaMgAne sAdhvIjI pAse abhyAsa karatAM vairAgya thayo. teNe mAtA-pitAne vAta karI. saMyamadharmanI duSkaratA temaNe samajAvI paNa gaMgA potAnA nirNayamAM makkama hatI. eTale mAtAe kahyuM - 'tuM dIkSA laIza to huM paNa sAdhvI thaIza.' abhayarAja vicAre che ke banne dIkSA le to mAre saMsAramAM rahIne zuM karavuM? teNe potAnA putra meghajIne vAta karI ke ame dIkSA laIzuM, tuM sukhe saMsAramAM rahe. dIkaro kahe : 'pitAjI ! ciMtA na karo, huM ya ApanI sAthe dIkSA ja laIza.' nAnI uMmare meghakumAranuM vairAgya joI tenI kAkIne ya saMsAra choDavAnuM mana thayuM. ekanA haiyAmAM jAgelA vairAgye 5-5 jaNane jagADI dIdhA. ane A joI abhayarAjanA cAra vANotaroneya saMsAra choDavAnI bhAvanA jAgI. Ama 9-9 jaNA taiyAra Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 jagadguru thayA. jagadgurune khaMbhAta patra lakhAyo. temanI saMmati maLatA nave jaNa khaMbhAta gayA. khUba dhAmadhUmapUrvaka dIkSAno mahotsava ujavAyo. dIkSAnA maMDapamAM vidhino prAraMbha thayo. AvuM adbhuta vairAgyajharatuM dazya joIne zrImALI jJAtinA nAnA nAgajIne thayuM : "huM ye AmAM joDAIne mAruM kalyANa sAdhI lauM ne tyAM ja badhAnI sAthe teNe dIkSA lIdhI. mAro chokaro sAjo thaze to Apane vahorAvIza-' ema kahIne paNa vacanathI pharI jaIne jagadgurune ratnapAladozIe upasarga karAvyo hato. tenA dIkarA rAmajIe samajaNa AvatA A hakIkata jANI hatI. ne lagna nahatA karyA. tene thayuM ke "A taka che. mArA parivAravALA game te kahe huM to jagadguruno ziSya ja chuM' - ema vicArI bhAgIne dIkSA laI lIdhI. A rIte khaMbhAtamAM ekasAthe 11 jaNAnI dIkSA thaI. * viramagAmamAM vIrajI malika nAmano vajIra raheto hato. tenI sAthe haMmezA 500 ghoDesavAro rahetA. teno putra sahasakiraNa ane teno putra gopALajI hato. nAnI uMmarathI gopALajIne dharma upara prIti hatI. sAdhuono ja sahavAsa tene gamato. tenAmAM kudaratI kavitva zakti hatI. nAnI uMmaramAM ja ghaNo abhyAsa karyo. tene dIkSA levAno vicAra thayo. sAthe ja teNe potAnA bhAI kalyANajI ane bahenane paNa dIkSA mATe taiyAra karyA. traNeya jaNa parivAranI saMmati laI jagadguru pAse amadAvAda gayA. dIkSA nimitte moTo Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 jagadguru mahotsava thayo. emanI dIkSA joIne bIjA paNa mumukSuo taiyAra thayA ane eka sAthe 18 jaNAnI dIkSA thaI. gopALajInuM nAma somavijayajI rAkhyuM. A AgaLa jatAM upAdhyAya thayA ane jagadgurunA pradhAna tarIke rahyA. kalyANajInuM nAma kIrtivijaya rAkhyuM. upAdhyAya vinayavijayajI ma.nA guru te A ja kIrtivijayajI. ne bahenanuM nAma vimalazrI pADyuM. * jagaguru bAdazAha pAse hatA tyAre temanI vihAra veLAe akabaranA mAnItA nAgorI gRhastha jaitAzAhe potAne dIkSA ApavA vinaMtI karI. te mATe rokAI javA kahyuM. akabaranI teNe rajA lIdhI. pachI jagadguru pAse dIkSA lIdhI. temanuM nAma jinavijayajI rAkhyuM. te bAdazAhI yatinA nAmathI prasiddha thayA. * jagadguru zirohImAM hatA tyAre svapna AvyuM ke - hAthInA nAnA cAra baccAM sUMDhamAM pakaDIne pustaka bhaNe che. jagadgurune thayuM ke prabhAvaka cAra celA maLavA joIe. ne thoDA ja vakhatamAM e svapna jANe phaLyuM. roha gAmanA prasiddha zrIvaMta zeTha ane temanA kuTuMbanA bIjA nava jaNA eka sAthe jagadguru pAse dIkSA levAne taiyAra thayA. zrIvaMta zeTha, temanA patnI lAlabAI, temanA cAra putro dhAro - megho - kuMvarajI - ajo, temanI putrI, bahena tathA banevI ane bhANeja. A dazeya jaNAnI dIkSA thaI. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru * A ja zirohImAM eka varasIMga nAmano dhArmika vRttivALo gRhastha hato. tenA lagna nakkI thayA ne te mATe taiyArI cAlatI hatI. tene dhArmika kriyAo mATe ghaNI ruci hatI. lagnano divasa najIka hovA chatAM ne ghare dhAmadhUma hovA chatAM te kriyA choDato nahIM. temAM eka divasa upAzrayamAM mAthe kapaDuM oDhIne sAmAyika karI rahyo hato. ghaNAM loko vaMdana karavA upAzrayamAM AvatAM hatAM, temAM varasIMganI patnI paNa hatI. sAdhuone vaMdana karatAM-karatAM Ane sAdhu samajIne vaMdana karyuM. A joIne pAse beThelA gRhasthe ramUja karI ke 'varasIMga ! have tArAthI paraNAze nahIM. te tane sAdhu samajIne vaMdana karI gaI.' varasIMge kahyuM : 'tamArI vAta sAcI che. huM prayatna karIza ke jethI badhAM sAcuM vaMdana kare.' teNe ghare jaIne dIkSAno saMkalpa jAhera karyo. rajA na maLe tyAM sudhI khAvuM-pIvuM choDI dIdhuM. chevaTe badhAe rajA ApI. dhAmadhUmathI dIkSA ApI. AgaLa vadhI paMnyAsa thayA ane 108 ziSyonA guru banyA. 40 A sivAya pATaNanA saMghajIne jagadgurunA upadezathI vairAgya thayo ne teNe bIjA sAta jaNa sAthe dIkSA aMgIkAra karI. A to mAtra izArA che AvA to DhagalAbaMdha prasaMgo banyA che jemAM jagadgurunA pavitra jIvananI suvAsa anubhavAya che. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 41 keTalAka prasaMgo eka vakhata jagadguru pATaNa birAjamAna hatA. tyAM eka rAtre emaNe svapna joyuM ke "pote hAthI upara savAra thaIne parvata upara caDhI rahyA che ane hajAro loko emane namaskAra kare che" A vAta emaNe somavijayajI mahArAja ne jaNAvI, ane kahyuM : "lAge che ke siddhAcalajInI yAtrAno yoga thavo joIe." mahApuruSone maLatA saMketa zIgha phaLadAyI hoya che. thoDA ja vakhatamAM pATaNanA saMghe jagadguru sAthe cha'rI pALatA siddhAcalajInI yAtrA karavAnuM nakkI karyuM. jagadguru siddhAcalajInI yAtrA mATe saMgha laIne padhAre che evA samAcAra maLatAM ja bhAratabharanA gAmogAmanA saMgho cha'rI pALatA pAlitANA AvI pahoMcyA. sthAvara ane jaMgama-banne tIrthonI yAtrA ekasAthe thaI jaze evI bhAvanAthI Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 jagadguru hajAro bhAviko AvyA hatA. kavi RSabhadAsanA kathana pramANe A vakhate yAtrAmAM eka hajAra sAdhuo hatA. kahevAya che ke dezabharamAMthI 303 saMgho te vakhate AvyA hatA. caitrI pUnamanA dhanya divase badhAe harSollAsapUrvaka yAtrA karI. darzanAdithI nivRtta thaIne jagadguru eka sthaLe beThA. badhAe vaMdana karyuM. gaMdhAranA rAmajI zAha upara jagadgurunI diSTa paDI. jagadguru : kema ? vacana yAda che ne ? rAmajI : hA sAheba ! yAda che. saMtAna thaze eTale brahmacarya vrata dhAraNa karIza' evuM meM kahyuM hatuM. jagadguru : tamAre to saMtAna che. have zo vilaMba ? rAmajI : sAheba ! taiyAra chuM. mArA evA ahobhAgya kyAMthI ke AvA pavitra tIrthamAM ApanA jevA pavitra mahApuruSanA hAthe huM vrata dhAraNa karuM ? jagadgurunI vAtane vadhAvI caturvidha saMgha samakSa rAmajI ane temanA dharmapatnIe - ke jemanI uMmara te vakhate mAtra bAvIza varSanI hatI - yAvajIva sudhI brahmacarya pAlananuM vrata svIkAryuM. AvI nAnI uMmaramAM Avo vIrSollAsa joIne bIjA 53 daMpatie caturthavrata dhAraNa karyuM. eka vakhata gocarImAM khIcaDI AvI. e khIcaDI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 43 jagadgurue vAparI. badhA sAdhuo AhArapANIthI nivRtta thayA ne tyAM ja eka gRhastha upAzrayamAM AvyA ne sAdhuo AgaLa kahevA lAgyA sAheba ! Aje amArAthI moTAmAM moTI bhUla thaI gaI che. mAre tyAMthI Apa je khIcaDI vahorI lAvyA hatA temAM mIThuM ghaNuM vadhAre hatuM. ame khAdhI paNa moDhAmAM ja na jAya tevI khArI hatI.' sAdhuo to khIcaDInuM nAma paDatA ja stabdha thaI gayA. kAraNa ke khIcaDI jagadgurue ja vAparI hatI. paNa eka zabda paNa teo bolyA na hatA. -- Avo indriyavijaya jeNe sAdhyo e to dhanyAtidhanya che ja paNa je enA sAkSI hatA te ya dhanya thaI gayA. jagadguru jyAre UnAmAM hatA tyAre temanI kamaramAM gUmaDuM thayuM hatuM. pIDA hatI paNa temano samabhAva pIDA oLaMgI gayo hato. eTale phariyAda vagara ja sahana karatA hatA. ekavAra rAtre saMthAro karyo, tyAre eka gRhastha bhakti karavA Avyo. tenA hAthamAM sonAno veDha hato. bhakti karatA karatA ajANatAM ja te veDhanI aNI jagadgurunA gUmaDAmAM pesI gaI. vedanA tIvra thaI gaI. asahya vedanA upaDI paNa uMhakAro nahIM, phariyAda nahIM. zrAvakane na kahyuM ke 'bhAI ! A zuM karyuM ?' savAre zrIsomavijayajInI najara paDI. badhAM ja kapaDAM lohIvALAM thaI gayAM hatAM. emaNe e zrAvaka AgaLa A vAta Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 jagadguru kahI ne kheda pragaTa karyo. jagadgurunI samatA joIne badhA ahobhAvathI gadgad thaI gayA. AvA to aneka prasaMgo che jemAM jagadgurunI AtmajAgRti ujAgara thatI hoya - jhaLahaLatI hoya. emanuM jIvana atyaMta tyAgamaya hatuM. upadeza ane AcAra-banneno subhaga samanvaya emanA jIvanamAM jovA maLato. teo divasamAM gaNIne 12 dravyo vAparatA. tapazcaryA to emane jANe sahaja sAdhya hatI. emaNe potAnA jIvanamAM karelI tapazcaryA juo - 81 aTTama, 22 chaThTha, 3600 upavAsa, 2000 AyaMbila, 20OO nIvI, vIsa vAra to vIzasthAnaka tapanI ArAdhanA karI hatI. jemAM 400 AyaMbila ane 400 cotha vyakta karyA hatA. chUTaka-chUTaka 400 cotha bhakta, 22 mahinA sudhI jJAnanI ArAdhanA mATe tapa karyuM hatuM. gurutapamAM paNa tera mahinA sudhI chaThTha, aTTama, upavAsa, AyaMbila ane navI karyA hatAM. jJAna-darzanacAritranI ArAdhanAno 11 mahinAno tapa tathA sAdhunI 12 pratimAno tapa karyo hato. emanI pracaMDa AtmazaktinI pAchaLa Avo ugra tapa kAma karato hato; ane mAtra A bAhya tapa karIne pote saMtoSa nathI mAnyo paNa sAthe sAthe AvyaMtara paNa eTaluM ja SL. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 jagadguru baLakaTa hatuM. emaNe potAnA jIvanamAM 4 karoDano svAdhyAya karyo hato. A AMkaDA mAtra ja ApaNA aramAna ane abhimAna utArI devA paryApta che. game teTalI javAbadArIo vacce temanI ratnatrayInI ArAdhanAmAM kyAreya oTa nathI AvI. A e ja tattva che jeNe jagadgurune Ajeya lokahRdayamAM jIvatA rAkhyA che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 jagadaguru jagadgurunI avasthA thaI che. pATaNathI saMgha laIne zatruMjaya padhAryA. jaMgama-sthAvara tIrthonI yAtrAno lAbha jANIne seMkaDo saMgho darzana-yAtrAe cha'rI pALatA AvyA. yAtrA pachI vihAra karavAno nakkI thayo. badhA saMghoe Agraha karyo. dIvanA lADaDI bAI nAmanA zrAvikA hatA. badhA saMghonA Agraha vacce temaNe kahyuM : "sAheba ! gAmegAma ja nahIM paNa dezadezAvara vicarIne Ape badheja prakAza pAtharyo che. paNa amo to hajI sudhI aMdhakAramAM ja rakhaDIe chIe. amArA upara upakAra karavA mATe paNa Ape padhAravuM joIe. ane jagadgurue dIvanA saMghanI vinaMtino "vartamAna joga' kahIne svIkAra karyo. jagadagurue UnA tarapha vihAra karyo ne tyAMthI dIva padhArI sthiratA karI. A avasthAmAM paNa jagadguru judAjudA abhigraho tathA niyamo dhAraNa karatA. AtmArthIne vaLI dehanA vicAra zA ? Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru tyAMthI UnA padhAryA. pratiSThA vagere ghaNA mahotsavo thayA. saM. 1651nuM cAturmAsa UnAmAM ja karyuM. cAturmAsa bAda vihAranI taiyArI karI paNa zarIranI asvasthatA joIne saMghe vihAra na karavA dIdho. paNa divase-divase roga ane asvasthatA vadhatAM jatAM hatAM. zrAvako tathA sAdhuo auSadhopacAra mATe vinaMti karavA lAgyA. paNa jagadgurae spaSTa nA kahI. 'vinazvarane vaLI TekAthI zo upakAra ? karmone samabhAvapUrvaka bhogavavA e ja mAro dharma-' A hatI temanI zraddhA ! badhAe apavAda mArganI vAta karI paNa jeNe kALane oLakhI lIdho che te have thoDA mATe apavAda mArge zuM Daga mAMDe ? zrAvakone duHkha thayuM. badhA upavAsa karIne besI gayA. tyAM sudhI ke bahenoe potAnA nAnA-navajAta bALakone dUdha ApavAnuM baMdha rAkhyuM. A vAtanI khabara paDatAM jagadgurune kheda thayo. temaNe davA levAnI hA kahI ne saMghamAM AnaMda-AnaMda chavAI gayo. e samaye vijayasenasUri mahArAja lAhoramAM hatA. jagadgurune gaccha tathA zAsananI ciMtA rahetI. eTale teo icchatA ke temane jaladI ahIM bolAvo. te mATe dhanavijayajIne ja ugra vihAra karAvIne lAhora mokalyA. samAcAra maLatAM ja vijayasenasUrima. ciMtAtura thaI gayA. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 jagadguru ane javA mATe bAdazAhanI rajA lIdhI. vihAra cAlu thaI gayo. comAsuM zarU thayuM chatAMya pote pahoMcyA nahIM. jagadguru roja-roja vATa jotA ne samAcAra pUchatAM. paNa kyAM lAhorane kyAM nA ? emAM paryuSaNanA divaso AvyA. asvasthatAmAM paNa jagadagurue kalpasUtranuM vAMcana karyuM. paNa e parizrama bhAre paDyo. tabiyata vadhu bagaDI. bhAdaravA suda-10nA madhyarAtrie badhA sAdhuone ekaThA karI kahyuM : "have bahu samaya nathI. senasUri hota to sAruM thAta. paNa tame koI ciMtA karazo nahIM. teo tamane badhAne yogya rIte saMbhALaze. tamAruM putranI jema jatana karaze. je rIte tame mane mAno cho tema temane paNa mAnajo . badhAja saMpIne rahe te jojo. khAsa vimalaharSa upAdhyAya tathA sovijayajIne kahuM chuM ke tame mane bahu saMtoSa Apyo che tamArA kAryothI huM bahu prasanna chuM. tame zAsananI zobhA vadhArajo . badhAnI kSamAyAcanA karuM chuM." jagadgurunA vacano sAMbhaLIne badhA gadgad thaI gayA. vAtAvaraNa gamagIna thaI gayuM. - bhAdaravA suda-11no divasa Avyo. saMdhyAkALa thavA Avyo. jagadaguru dhyAnamAM hatA. acAnaka AMkho ughADI. pratikramaNano samaya jANI badhAne sAthe besADI pratikramaNa karAvyuM. pachI chellA zabdo uccAratA hoya tema bolyA - Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 jagadguru basa ! have huM mArI AtmasAdhanAmAM lIna thAuM chuM. tame badhA dharmakAryamAM zUrA thajo.' hajAro zrAvaka-zrAvikAo bhegAM thaI gayA hatAM. badhuM ja vosirAvI - khamAvIne jagadguru padmAsanamAM birAjamAna hatA. hAthamAM navakAravALI laIne jApa karavA lAgyA. eka pachI eka cAra mALA pUrI thaI. pAMcamI mALAno prAraMbha thayo ne mALA hAthamAMthI nIce paDI. ne jagadguru A martya loka choDIne cAlyA gayA. adbhuta samAdhi ! apUrva teja ! jANe hamaNA ja vAta karaze. paNa... paNa... nA have jagadguru bolaze nahIM paNa emanuM kaheluM have satata sAMbhaLavAnuM che ne AcaravAnuM che, to ja AtmakalyANa sAdhI zakAze evI badhAne khAtarI thaI gaI. mAtra UnAmAM ja nahIM bhAratabharanA saMghomAM hAhAkAra macI gayo. hajAro loko UnAmAM bhegA thaI gayA. devavimAna jevI pAlakhI taiyAra karavAmAM AvI. temAM jagadgurunA zarIrane padharAvI AMbAvADImAM laI javAmAM AvyuM. jaya jaya naMdA - jaya jaya bhaddAno nAda sarvatra gUMjI UThyo. caMdananI citA para zarIra padharAvavAmAM AvyuM. loko citravat UbhA hatA. pote nirAdhAra thaI gayAnI lAgaNIthI codhAra AMsue badhAM raDatAM hatAM. jagadguruno agnisaMskAra karavAmAM Avyo. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru lokonA paga jANe bhAre thaI gayA hatA. guru vagara pAchA pharavuM temane mATe muzkela thaI gayuM hatuM. paNa sthitine svIkAryA sivAya kono chUTako che ? 50 A AghAtajanaka samAcAra vijayasenasUri mahArAjane pATaNamAM maLyA. ne bALaka pAsethI mAnI goda chInavAI jAya ne e jevo kalpAMta kare tavo kalpAMta vijayasenasUri ma.e karyo. AhAra-pANI suddhAM choDI dIdhAM. traNa divasa nIkaLI gayA. saMghe ghaNI-ghaNI rIte samajAvIne zAMta karyA tyAre cothA divase temaNe dhairyapUrvaka ne chatAMya AMkhamAM AMsU sAthe AhAra va. karyA. A bAju jyAM jagadgurunA agnisaMskAra thayA te bhUmimAM aneka prakAranA nATAraMbha thayA. te pAsenA khetaramAM sUtelA nAgara vANiyAe joyA ne savAre zaheramAM AvI badhAne vAta karI. lokonA ToLeToLA bAga tarapha cAlyA. badhA ja AMbAo upara kerIo lacI paDI hatI. ghaNe ThekANe mora lAgyA hatA, kyAMka kAcI kerI to keTaleka ThekANe to pAkI kerI thaI hatI. vAMjhiyA AMbAo paNa phaLyA hatA. judA-judA zaheromAM te kerIo mokalavAmAM AvI. ane akabara ane abulaphajhalane paNa mokalI. Rtu vagara phaLa prAptino camatkAra sAMbhaLI temane AnaMda thayo paNa sAthe ja jagadgurunI vidAyae ghero viSAda janmAvyo. je bagIcAmAM jagadguruno Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 51 agnisaMskAra karavAmAM Avyo te bagIco ane tenI AsapAsanI badhI jamIna bAdazAhe jainone bheTa ApI. tyAM dIvanA lADakIbAI zrAvikAe stupa banAvI temAM jagadgurunA pagalAMnI pratiSThA zrIvijayasenasUri mahArAjanA haste karAvI. Aje paNa e sthAna eTaluM ja jAgRta che. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 jagadguru jagadguru hIravijayasUrIzvarajI ma. sA janma sthaLa : pAlanapura vikrama saMvata 1583 mAgasara suda 9 dIkSA sthaLa : pATaNa vikrama saMvata 1596 kArataka vadI 2, somavAra paMDita pada : nADalAI vikrama saMvata 1607 UpAdhyAya pada : nADalAI, vikrama saMvata 1608 nemanAtha maMdira mahA suda pa AcArya pada : zIrohI | vikrama saMvata 1610 poSa suda 10 tapAgacchanAyaka : vaDAvalI vikrama saMvata 1622 zrIakabara vikrama saMvata 1639 bAdazAhanI jeTha vadI 12 mulAkAta svargagamana : UnA, vikrama saMvata 165ra bhAdaravA suda 11 saurASTra Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 jagadguru UnA-zAhabAgamAM Avela samAdhi-kulikAnI vigata derI kramAMka konA pagalAM che? (1) pUjya dAnasUri mahArAja jIrNoddhAra vakhate pAyAnuM khodakAma karatAM nIcethI oTalo tathA pAdukA nIkaLyAM hatAM. te jemanA tema rahevA daI upara ja pU.dAnasUrima.nI derInuM nirmANa thayuM. (2) jagadguruzrIhIravijayasUri ma. pratiSThA : vi.saM. 16para kA. va. 5 (3) A.zrIvijayasenasUri ma. pratiSThA : vi.saM 1655 (4) A.zrIvijayadevasUri ma. (5) A.zrIvijayasiMhasUri ma. pratiSThA : vi.saM. 1713 aSADha suda 11 (6) A.zrIvijayaprabhasUri ma. tathA AcArya zrImahimAsUri ma. (7) A.zrIvijaya ratnasUri ma. (jemanA upadezathI zrI zaMkhezvara mahAtIrthano jIrNoddhAra thayo hato.) mane mAtAnA Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 jagadguru (8) A.zrIvijayakSamAsUri ma. pratiSThA : vi.saM. 1785 kALadharma : dIvabaMdara agnisaMskAra : zAhabAga (9) A.zrIvijayadayAsUri ma. pratiSThA : vi.saM. 1815 mahAsuda 2 (10) A.zrIvijayadharmasUri ma. pratiSThA : vi.saM. 1874 mahA suda 8 (11) A.zrIvijayajinendrasUri ma. pratiSThA : vi.saM. 1908 (12) A.zrIvijayadevendrasUri ma. tathA pratiSThA : vi.saM. 1949 A.zrIvijayadharaNendrasUri ma. poSa vada 5 guruvAra Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 jagadaguru akabara bAdazAhanuM pharamAna d yr khn wr chykh pwshdgngy wltbyn lmqrrkhrll@ lthdrzwndy mwd llt l`Ty nZrt plt nmd lDbqryh rnn st. fwy blzmkn mbrzlyndn bwqwr fTn wyn dwntyd wn rftrjt jGr chwn fkhr mn `yn: mrat jmy` nwb mm bnn wfth shp w mqmy mdhhb wmbwz wrmt lnz jlyn rf` rkhy rwmy rfty w brwdrdngh km zG mlmlzkhsrHy wmSrrhrshd jwzry st wzwb` mrb` yzynZm khshy dwnzwr nn qm brhmy@ tw wqy` khTrht chrt jm mlt rybyTl` wr`lrdsht sln stwlt mfqntn zwh stmn khrm mnDlt nmyndh Hkt lGrbyh wy z wld adm bh zbn rwy tml srwr w Tbqt Tnt khshy `m ldlt khr drnwbt zTl rn blG yzdy bry khwd skhtr wrth bry mn kl twr bry brymwnwsfdh bjy `brtyr mhrbntn ry khfqn jw khrd wrwdy nwjwn khdy khnj `r`ly qd jft wjwbSwrt nZm`n khrlkhtm m`rt mnSr wsnrybn yrtb t`yn khrt brh mkhy mdl rnmwTn kndmGmr@ .. rkt dryft nrly wrm m`tdn dr swrywN wtbn hy lwkhsw mn lm`lmn drb ldhkry@ 'myngr an drn grmy mntw b rskh yntr dwrmzdyd slhy bn khy qydyydrt pynmr f`l Grh bdbryn ldrstn w`bt yshn b syrmlyj jl khr `lwm sysy `mrH 'mry l`bh wn`mh w tyyd khlshtsnslrz w`trkh khr jrt zny wlmlTyhfwr@ wnt nyt n ttrwrtrksw myd nw` rrsydrbrkhrflzy frd Hlmt tr khr n hnrmndn dr rdstn nwr dnswrHrm gwrnrHjn jn jnmqdr mydngry Gyrt bzn nkhny `llt khrdn anh dr yjn rt lHwr mbshr@ mn st stm ntwnd khrjy` m wwlt Hl wstqbl rjym mmlwn shqllrd ayt Hmd lbrzjn drmn sr`@ lnnnyml khwfrwn khlbh w Hrrt rwyrkhy tbHr wshwny d`sh ntrsdydn rb`t khyrh shl brtHdtmndrn dnn w drmn fwrstdkhl trbry srkhh byd dr`mrn tkhly z`wr @ tb` m nwrlry w yh 3 `Tyt dm dwm wr sy19 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru tn fSl khy hy l khr n bwlfDl wld bh mn pharamAna naM 1 no pAchalo bhAga 56 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru - 1 pariziSTa - pharamAna naM. 1 no anuvAda allAhu akabara jalAluddIna muhammada akabara bAdazAha gAjInuM pharamAna. allAhu akabaranA sikkA sAthe zreSTha pharamAnanI nakala asala mujaba che. 57 mahAna rAjyane Teko ApanAra, mahAna rAjyanA vaphAdAra, sArA svabhAvanA ane uttama guNavALA, ajita rAjyone majabUti ApanAra, zreSTha rAjyanA bharosAdAra, zAhI meharabAnIne bhogavanAra; rAjAnI najare pasaMda karela ane UMcA darajAnA khAnonA namUnA samAna mubArijjuddIna (dharmavI2) AjhamakhAne bAdazAhI maherabAnIo ane bakSIsonA vadhArAthI zreSThatAnuM mAna meLavI jANavuM je - judI judI rItabhAtavALA, bhinna dharmavALA, vizeSa matavALA ane bhinna paMthavALA, sabhya ke asabhya, nAnA ke moTA, rAjA ke raMka, athavA dAnA ke nAdAna - duniyAnA dareka darajA ke jAtanA loko, ke jemAMnI dareka vyakti paramezvaranA nUrane jAhera thavAnI jagyA che; ane duniyAne pedA karanAre nirmANa karela bhAgyane jAhera thavAnI asala jagyA che; temaja sRSTisaMcAlaka (izvara)nI Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 jagadguru ajAyabI bharelI anAmata che, teo, potapotAnA zreSTha mArgamAM deDha rahIne tathA tana ane mananuM sukha bhogavIne prArthanA ane nityakriyAomAM temaja potAnA dareka hetuo prApta karavAmAM lAgelA rahI, zreSTha bakSIsa karanAra (Izvara) taraphathI amane lAMbI uMmara maLe, ane sArAM kAma karavAnI preraNA thAya, evI duvA kare. kAraNa ke mANasa jAtamAMthI aneka rAjAne darajjo UMce caDhAvavAmAM ane saradArIno paheraveSa paherAvavAmAM pUrepUruM DahApaNa e che ke - te sAmAnya maherabAnI ane atyaMta dayA ke je paramezvaranI saMpUrNa dayAno prakAza che, tene potAnI najara AgaLa rAkhI jo te badhAonI sAthe mitratA meLavI na zake; to kamamAM kama badhAonI sAthe salAha - saMpano pAyo nAkhI pUjavAlAyaka jAtanA (paramezvaranA) badhA baMdAo sAthe maherabAnI, mAyA ane dayAne raste cAle. ane Izvare pedA karelI badhI vastuo (badhAM prANio), ke je UMcA pAyAvALA paramezvaranI sRSTinAM phaLa che, temane madada karavAnI najara rAkhI temanA hetuo pAra pADavAmAM ane temanA rItarIvAjo amalamAM lAvavAmAM madada kare, ke jethI baLavAna nirbaLa upara julma nahi gujAratAM, dareka manuSya manathI khuzI ane sukhI thAya. A uparathI yogAbhyAsa karanArAomAM zreSTha, hIravijayasUri sevaDA ane temanA dharmane pALanArA, ke jemaNe amArI hajUramAM hAjara thavAnuM mAna meLavyuM che; ane jeo amArA darabAranA kharA 1. zvetAmbara jaina sAdhuone mATe saMskRtamAM zvetapada zabada che; tenuM apabhraMza bhASAmAM seva rUpa thAya che. teja rUpa vadhAre bagaDIne sevaDA thayuM che. sevA zabdano upayoga be rIte thAya che. jaino mATe ane jaina sAdhuo mATe. atyAre paNa musalamAna vigere keTalAka loko jaina sAdhuone ghaNe bhAge seva kahIne bolAve che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru 59 hitecchuo che, temanA yogAbhyAsanuM kharApaNuM, vadhAro ane paramezvaranI zodha upara najara rAkhI hukama thayo ke-te zaheranA (ta taraphanA) rahevAsIomAMthI koIe emane harakata (aDacaNa) karavI nahi, ane emanAM maMdiro tathA upAzrayamAM utAro karavo nahi. tema temane tucchakAravA paNa nahi. vaLI jo temAMnuM (maMdiro ke upAzrayomAMnuM) kaI paDI gayuM ke ujjaDa thaI gayuM hoya, ane tene mAnanArA, cAhanArA ke kherAta karanArAomAMthI koI tene sudhAravA ke teno pAyo nAkhavA Icche, to teno koI upalaka jJAnavALAe (ajJAnIe) ke dharmAdhe aTakAva paNa karavo nahi ane jevI rIte khudAne nahi oLakhanArA, varasAdano aTakAva ane evAM bIjAM kAmo ke je IzvaranA adhikAranAM che, teno Aropa, mUrkhAI ane bevakUphIne lIdhe jAdunAM kAma jANI, te bicArA-khudAne oLakhanArA upara mUke che ane temane aneka prakAranAM kaSTo Ape che; evAM kAmo tamArA rakSaNa ane baMdobastamAM, ke je tame sArA nasIbavALA amane bAhoza cho, thavAM joIe nahi. vaLI ema paNa sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke hAjI habIbullAha, ke je amArI satyanI zodha ane khudAnI oLakhANa viSe thoDuM jANe che, teNe A jamAtane ijA karI che, ethI amArA pavitra manane, ke je duniyAno baMdobasta karanAra che, ghaNuM khoTuM lAgyuM che duHkhanuM kAraNa thayuM che); mATe tamAre tamArI rIyAsatathI evA khabaradAra rahevuM joIe ke - koI koInA upara julma karI zake nahi. te taraphanA vartamAna ane bhaviSyanA hAkemo, navAbo ane rIyAsatano pUrepUro athavA keTaleka aMze kArabhAra karanArA musadIono niyama e che ke - rAjAno hukama ke je 1. A saMbaMdhI hakIkata mATe juo - A pustakanuM pR. 9 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru paramezvaranA pharamAnanuM rUpAntara che, tene potAnI sthiti sudhAravAno vasIlo jANI tenAthI viruddha kare nahi. ane te pramANe karavAmAM dIna ane duniyAnuM sukha tathA pratyakSa sAcI AbarU jANe. A pharamAna vAMcI tenI nakala rAkhI teo potAnI bhaktinI kriyAo karavAmAM ciMtAtura paNa thAya nahi. ane izvarabhaktimAM utsAha rAkhe. eja pharaja jANI ethI virUddhano dakhala thavA detA nahi. ilAhI saMvat 35nAM ajhAra mahInAnI chaThThI tArIkhane khuradAda nAmanA divase lakhyuM. mutAbdika 28 mATe muharama sane 999 hIjharI. 60 murIdo (anuyAyio) mAMnA namramAM abulaphajalanA lakhANathI ane ibrAhImahusenanI noMdhathI. nakala asala mUjaba che. ... 1. abujala potAne 'murIda' vizeSaNa eTalA mATe Ape che ke - te akabaranA dharmano anuyAyI hato. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61 jagadguru akabara bAdazAhanuM pharamAna mqlh y n drd ndh d wdh dwsl lnjwn b`bdllh bh hdrn Hkh. wr dwr z lrl rDdn m mr hdy ntshr wrdh bh rwdrw@ Trwd bd snd lrjl mrHl bm drbn `dm lnHyz dhntb h m bf`lnw lwnd nmz mfhym pyh dwd mn l'nny@ khntZrkhyn wtwnn pyT bwnbrt rgnytd `mrn l`mdldh bldybth dylhy stn bshd y`ny byd wht nd@ kttH rwyh shdmnd wnt m`nkhn wlbhymn dr bybn hl wlyd Thryn wtyN nn bdjh lrDwnshnsn kh lzm qly@ nTlntnt drt bndn al prsd khy wTyt dykhnd mngdlt dr mwydln gr dkhndr mnnd m`wn khwd bwdh mnt dwTryz mn Hmmh dlbHth lryn lbnn `lmrjngynynh kh khwb tryn jmy brzdrayd wlHd `nn ntwn khrdn ntr drd grd drtl `brqwy@ th Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadaguru pharamAna naM 2 no pAchalo bhAga Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru - 2 pariziSTa - pharamAna naM. 2 no anuvAda allAhu akabara no hukama abu alamujaphphpha sulatAna... UMcA darajAnA nizAnanI nakala asala mujaba che. 63 A vakhate UMcA darajAvALA nizAnane bAdazAha maherabAnIthI nikaLavAnuM mAna maLyuM (che) ke-hAlanA ane bhaviSyanA hAkemo, jAgIradAro, karoDIo ane gujarAta sUbAnA tathA soraTha sarakAranA musaddIoe, sevaDA (jaina sAdhu) loko pAse gAya ane AkhalAne tathA bheMza ane pADAne koI paNa vakhate mAravAnI tathA tenAM cAmaDA utAravAnI manAI saMbaMdhI zreSTha ane sukhanA cihnavALuM pharamAna che, ane te zreSTha pharamAna pAchaLa lakheluM che ke "dara mahinAmAM keTalAka divasa e khAvAne icchavuM nahi. e pharaja ane vyAjabI jANavuM. tathA je prANioe gharamAM ke jhADo upara mALA nAkhyA hoya, tevAono zikAra karavAthI keda karavAthI (pAMjarAmAM pUravAthI) dUra rahevAmAM pUrI kALajI rAkhavI." (vaLI) e mAnavA lAyaka pharamAnamAM lakhyuM che ke yogAbhyAsa karanArAomAM zreSTha - Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru hIravijayasUrinA ziSya vijayasenasUri sevaDA, ane tenA dharmane pALanArA jemaNe amArA darabAramAM hAjara thavAnuM mAna meLavyuM che ane jeo amArA darabAranA khAsa hitecchuo che-temanA yogAbhyAsanuM kharApaNuM ane vadhAro tathA paramezvaranI zodha upara najara rAkhI (hukama thayo) ke emanA devala ke upAzrayamAM koIe utAro levo nahi. ane emane tucchakAravA nahi. tathA jo te jIrNa thatAM hoya ane tethI tenA mAnanArA, cAhanArA ke kherAta karanArAomAMthI koI tene sudhAre che teno pAyo nAkhe, to koI upalakiyA jJAnavALAe ke dharmAdhe teno aTakAva karavo nahi. ane jevI rIte khudAne nahi oLakhanArA varasAdano aTakAva ane evAM bIjAM kAmo, ke je pUjavA lAyaka jAtanAM (IzvaranAM) kAmo che, teno Aropa mUrkhAI ane bevakUphInA lIdhe jAdunAM kAma jANI, te bicArA khudAne mAnanArA upara mUke che ane temane aneka jAtanAM duHkho Ape che, tema teo je dharmakriyAo kare che, temAM aTakAva kare che. evAM kAmono Aropa e bicArAo upara nahi mukatAM emane potAnI jagyA ane mukAme sukhethI bhaktinuM kAma karavA devuM. tema potAnA dharma mujaba kriyAo karavA devI." tethI (ta) zreSTha pharamAna mujaba amala karI evI tAkIda karavI joIe ke - e pharamAnano amala sArAmAM sArI rIte thAya ane tenI virUddha koI hukama kare nahi. (dareke) potAnI pharaja jANI pharamAnathI daragujara karavI nahi. ane tethI virUddha karavuM nahi. tA. 1 lI zaharyura mahIno, ilAhI sane 46, muvAphika, tA. 25 mahino saphara ane sane 1010 hIjharI. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 jagadguru peTAnuM varNana pharavaradIna mahIno; je divasomAM sUrya eka rAzImAMthI bIjI rAzImAM jAya che, te divaso; Ida; maherano divasa; dareka mahInAnA ravivAro; te divase ke je be sUphiyAnA divasonI vacamAM Ave che; rajaba mahInAnA somavAro; AbAna mahIno ke je bAdazAhanA janmano mahIno che; dareka zamazI mahInAno pahelo divasa jenuM nAma oramajha che; ane bAra pavitra divaso, ke je zrAvaNa mahInAnA chellA cha ane bhAdaravAnA prathama cha divaso maLIne kahevAya che. nazAne AlIzAnanI nakala asaka mUjaba che. sikko. (A sikkAmAM mAtra kAjI khAnamahammadanuM nAma vaMcAya che. te sivAyanA akSaro vaMcAtA nathI.) sikko. (A sikkAmAM 'akabarazAha murIda jAdA dArAba" A pramANe lakhela che. 1. darAba, enuM purU nAma mIrajA darAbakhAna hatuM, ane te acrahIma khAnakhAnAnano chokaro thato hato. vadhu mATe juo Aina-i-akabarInA pahelA bhAgano aMgrejI anuvAda pR.339 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadguru : noMdha :