Book Title: Dharmpariksha Katha
Author(s): Padmasagar Gani
Publisher: Devchandra Lalbhai Pustakoddhar Fund
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034171/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreSThi- devacandra lAlabhAI - jainapustakoddhAre - pranthAGka: 25 zrImaddharmasAgaro pAdhyAyaziSya ( vimalasAgarAntevAsi ) paNDitapadmasAgaragaNivinirmitA - zrIdharmaparIkSAkathA. vikhyAtikArakaH-- zAha nagInabhAI ghelA bhAI - javherI, asyaikaH kAryavAhakaH / daM pustakaM mumbayyAM zAha nagInabhAI ghelAbhAI javherI bAjAra ityanena nirNayasAgaranAmake yantrAlaye kolabhATavI 23 tame gRhe rAmabhAU vAyU. seMDagedvArA mudrayitvA prakAzitA / prati 500. asyAH purnamudraNAdyAH sarve'dhikArA etadbhANDAgAra kAryavAhakANAmAyattAH sthApitAH / | All rights reserved.] mumbApuryAm. vIrasaMvat 2439. vikramasaMvat 1969. krAisya 1913. mUlyamAnAH 5 2005 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dharma Pariksha. katha. // 1 // Sheth Devchand Lalbhai Jain Pustakoddhar Fund Series. No. 15. PREFACE. This little work entitled "Dharma Parikshakatha "which is the 15th issue of our series, is written by one Shree Padma Sagar Gani of Tapa Gachchha order in Sagar branch." This work bears the year 1645 of Vikrama Year. The object of this work is to make comparison between religious, strange anecdotes. There seems to be nothing mory note-worthy of this author than that there are works by him which are: (1) Uttaradhyayan Katha. (2) Yukti Prakasha (gf.) (3) Naya Prakasha. 325, JAVERI BAZAR. BOMBAY April 1913 44 (4) Shil Prakasha (5) Sthuli Bhadra Charitra Our thanks are due to Paniash Shree Anand Sagar Gam for supplying us the manuscript and also for correcting proof-sheets NAGINBHAI GHELABHAI JAVERI A trustee for himself and Co-trustees. Preface // 1 // Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA dharmaparIkSAyAH // zrImadgautama gaNadharendropAsitapArzvA vijayante zrIvIrapAdAH // sAdhayantu siddhisAdhana nibandhanadhRtidhaureyA dhImantaH pAragatagaditAgamAmbaravicaraNAvAptavainateyapativikhyAtayaH prastute zrImatsAgarazAkhAvidhAtRvihita padmabandhUyamAna padmasAgaragaNyuhodhite dharmaparIkSApadmAkare kelimanaghAM khAnyAsAdhAraNadharmadhAraNAdhairyapradAM vasatiratra kSIrodatanayAyA iva padme bhavabhrAntidAridyadAraNadRvdhArambhAyA vizrambhavidhAnanadISNAyA niSNAtatvanibandhanAyA yathArthavizvAdhIza vyAhRtAvyAhatavAmayajJatyAcaraNamUlAyAstattvArthapAramArthikAdhyavasAyanizcitirUpAyAH zraddhAnalakSmyA ujjhitagRha kuTumba dehamamatvAnAM mahAtmanAmapi spRhaNIyAyAH, pravacanasya ca syAdbhUtiH zradvAyAzcettadAvirbhAvakaviSayabhAvukabhAvAnvitaM bobhUyeta cetazcaturacakrasya, svarUpaM ca paramezvarasya pratyapIpadan paramapUjyAH zrImaddharibhadrAdyA lokanirNayananipuNalokatattvanirNayAdyeSu yathAyathaM yuktatyudbhAvanAdinA, zrImadbhiH pUjyapAdairapi prakRte tadeva nirvyUDhaM, naca carvitacarvaNatA, purANAdInAM parAbhimatAnAM yadabhimataM vRttAntaM khabhiyuktadRbdhAnAM tasya paramezvarakharUpasyaivAtra pratipipAdiSitatvAt pratipAdanamapi nAtra kevalaM tadIyAgamatadarthamAtrAdezanena, kintu ! prathamaM tatpratinidhimarthaM pratipAdyAniSTatamattvamazraddheyatayorarIkArya pazcAttadabhimatatvaM pradarzya paramaM nigrahasthAnamAnIya samIcInAptAbhyupagatyupagamena vAdinAM tatazcedamatIvAkhyAyakaM svarUpasya nATyamivAnarhadevatAnAM karmavRkSamUlakaSaNaka Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva.. // 2 // rIndrANAM zrImatAM jinezvarANAmapi, Avazyakameva purANapracure kAle tadabhimatadevatAvizeSANAM taditareSAM ca svarUpAkhyAnaM, granthavidhAnavizeSaphalamapyetadeva, evaM ca devaparIkSAyAM pravaNatvepi granthasyAdhikRtasya dharmArthameva tasyAH cekriyamANatvAttatpraNItasya dharmasyApi parIkSA saMpanIpadyata evAnAyAsamiti nAyuktAbhidhAsya "dharmaparIkSA" iti / mitrasyAtmahitavidhipadmaprabodhapadmahastasyAvyayapadAptihetumAptoditAviruddhavRSAvagati jJApituM yadanuSThitaM pavanavegasya manovegenAsAdhAraNopakRtaye dinAnAmaSTakena tadbdhamatra tatrabhavadbhiH zubhavadbhavyavRndavijJAnAya / granthaviracanacaturA granthakRtaH tapogaNakalpadrumAvanavRtikalpaprabhuzrImaddharmasAgaropAdhyAya caraNAntavAsitAvAptAvyAhatavijJAnatatayaH khopajJavRttiyuktAn nayaprakAzAdInananyasAdhAraNArambhAnubhAvayAmAsuH, zrImanmahopAdhyAyakAlasya ca viditatamatvAnna tatrAyAsa ArabdhaH / yadyapi nopalabdhipathamAyAtA vihAya dvivAnprabhupraNItAngranthAn pare granthA vasturatnaratnAkarAstathApyavalokanenaiteSAM prabhupAdAnAmatitamAnumIyate eva zemuSI siddhAntatarkalakSaNAdigocarA, ata eva nirvasanAmitagatisUryAtatAyAH vividhacchandomayyA asyA anuSTupchandobhirvidhAne nonatA, samAnaviSaye ca samAnatantraracanAyAH prakArAntareNa vidhAnaM tAdRzo vAvasthApanaM samAnatantravidRbdhazAstracchAyAvidhAnAdivanna doSAyeti dhyeyaM dhImadbhiH, bAlabodhAdisamaprayojanatvAt tathAvidhAnaM guNakRditi nirdhAritaM zrImadbhirabhavipyaditi tathApravRttimAdadhudhRtadhiSaNAdhaureyAH ityanumimImahe udanvadantA AnandAH / mudraNAdivRttAntastu mudritapUrvo'nekaza iti na tatrAyAsaH / / BASAHAHARA // 2 // nanderasAGka nizAdhipa-(1969) mite'site mAghamAsi zaradi dale / zrIkaryA zrIpArzvaprabhAvavatyAM tatA'nandAt // 1 // Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EKARAN shresstthi-devcndlaalbhaaii-jainpustkoddhaar-prnthaangke| pnndditpdmsaagrgnnivinirmitaa| ||dhrmpriikssaa|| zrIgurubhyo namaH / namaH zrIsarakhatIbhagavatyai / yadIyajJAnadIpena, dyotitaM vizvamandiram / sa vaH pAyAjinAdhIzaH, pArthaH pratyUhanAzanaH // 1 // prasanno'stu guruH sUryaH, sa yena jagadambujam / prabodhitaM punaryAti, na nidrAmadbhutaM hi tat // 2 // . yasyAH prasAdataH zAstrArNavapAraM jaDA api / vrajanti tAM tridhA zuddhyA, dhyAyAmi zrIsarakhatIm // 3 // gaNezanirmitAM dharmaparIkSAM kartumicchati / mAdRzo'pi janastanna, citraM tatkulasambhavAt // 4 // yastarurbhajyate hastivareNa sa kathaM punaH / kalabheneti nAzavaM, tatkulInatvazaktitaH // 5 // cake zrImatpravacanaparIkSA dharmAsAgaraiH / vAcakendrasvatasteSAM, ziSyeNaiSA vidhIyate // 6 // tathAhi-jambUdvIpaH sphuradrataH, suvRttazcakravarttivat / anekadvIpabhUpAla-sevitaH siddhapaddhatiH // 7 // AAKASA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 1 // tatrAsti bhArataM kSetraM, pavitraM jinajanmabhiH / AropitajyaM yazcApaM, zriyA jayati dIprayA // 8 // vaitADhyaH parvvatastatra, dhvastadhvAntaH prabhAbharaiH / pUrvAparAmbhodhitaTAvagAhI yo'sti zeSavat // 9 // ihAbhUtAM khagaiH sevye, zreNyAvuttaradakSiNe / madarekhe gajendrasya, SaTpadairudbhaTairiva // 10 // tatrottarasyAM paSTi nagarANi khacAriNAm / paJcAzataM dakSiNasyAM viduH siddhAntavedinaH // 11 // tatra zreNyAM dakSiNasyAM vaijayantyabhavatpurI / jayantI khaH purIM gehairvimAnAdhikadIsibhiH // 12 // nabhaJcarapatistatra, jitazatrurabhRdguNI / svadhAmatarjitArAtiH, khaH puryAmiva vAsavaH // 13 // vAyuvegA priyA tasya, smaravAyupravardhinI / jinendramataniSNAtA'jani vidyaghasAdhikA // 14 // ramamANastayA sArdhaM zacyeva suranAyakaH / jitazatruH sukhaiH (khaM) kAlaM, ninAyepsitalAbhataH // 15 // niSevyamANA sA tena, sundarI jitazatruNA / asUta tanayaM nAmnA, manovegaM mahodayam // 16 // dine dine'sau vavRdhe, bhAnumAniva dIptimAn / samaM guNaiH kalAbhyAsI, zuddhavRttadharaH sthiraH // 17 // vidyAH samagrA jagrAha vidyAdharakulocitAH / caturbuddhinidhirlakSmI - nivAsaH sthitimAnasau // 18 // munisevAparo jaina - vAkyapIyUSapAnakRt / dharmmarAgI sa vAlo'pi babhUva paramArhataH // 19 // kSAyikaM samyaktvaratnaM, sa babhAra vizuddhadhIH / vazIkartuM siddhivadhUmanaghAvyayasaukhyadAm // 20 // parIkSA. // 1 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * manovegasya tasyA''sIt , priyApurIpateH sutaH / pavanavega ityAkhyaH, suhRdatyantavallabhaH // 21 // sthAtumanyo'nyamunmucya, kSaNamekaM na to kSamau / dinArkAviva vikhyAtau, tAvabhUtAM pratApinI // 22 // mithyAtvamUDhaHpavanavego'bhUdaivayogataH / kuyuktihetudRSTAntavAdI tattvapathojjhitaH // 23 // mithyAtvayuktaM tanmitraM, jinadharmaparAGmukham / dRSTvA tatApa zokena, manovegaH pavitradhIH // 24 // nivArayAmi mithyA(mitratvAt , patantaM durgatAvamum / prAhustaM suhRdaM prAjJA, dharme yojayate hi yH|| 25 // mithyAtvatyAgato dharme, yojanIyaH kathaM mayA / epa ityApa cintAto, naiva nidrAM manojavaH // 26 // *manovego vandamAno, jinendrAyatanAni saH / bhramati sma yadAlasyabhAjo dharme na sajanAH // 27 // natvA jinendrabimbAni, kadAcit pratigacchataH / manovegasya skhalitaM, vimAnaM vyoni satvaram // 28 // vairiNA skhalitaM me kiM, vimAnaM vA tapakhinA? / dadhyAviti manovego, vyAkulo vIkSya nizcalam // 29 // jJAtumicchustata skhalanAhetuM pazyanmahImadhaH / dadarza mAlavaM dezaM, prAmAkarapurAcitam // 30 // tasyAluloke madhyasthAmujayinI mahApurIm / bhUmiM draSTuM samAyAtAM, purandarapurImiva // 31 // tasyA uttaradigbhAge, mahodyAnaM sadAphalaiH / vRkSaH prINitapAnyoghaM, cakAsti jitanandanam // 32 // tatrAlokya muni devavyomacArinarArcitam / mudaM prApa manovegaH, kevalajJAnabhAskaram // 33 // ***** * * * * * * Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 2 // -50496496+ tato vyomno'vatIryAsI, munipAdArthanotsukaH / viveza nAkI bhavanaM, visAryAbharaNadyutiH // 34 // sevyamAnaM surairmUrdhanyastahastairnarairapi / muniM natvA sabhAyAM sa niviSTastuSTamAnasaH // 35 // sabhAyAmatha tatraiko, bhavyaH papraccha bhaktitaH / natvA taM munipaM jAtalokAlokavinizcayam // 36 // bhagavannatra saMsAre, niHsAre saradaGginAm / kiyatsukhaM kiyaduHkhaM ?, kathyatAM me prasAdataH // 37 // tato'vAdIdyatirbhadra !, zrUyatAM kathayAmi te / vibhAgo duHzakaH kartuM, saMsAre sukhaduHkhayoH // 38 // mayA nidarzanaM datvA, kiJcittadapi kathyate / na hi bodhayituM zakyAstadvinA mandamedhasaH // 39 // anantasattvakIrNAyAM, saMsRtyAmiva pAnthakaH / dIrghAyAM kazcanAdavyAM praviSTo daivayogataH // 40 // UrdhvakRtakaraM raudraM, kRtAntamiva kuJjaram / kruddhaM saMmukhamAyAntaM tatrApazyad drumacchidam // 41 // trasto'to'grIkRtastena, pathiko bhillavartmanA / adRSTapUrvike kUpe, dhAvamAnaH papAta saH // 42 // tarustambaM pataMstatra, trastadhIH sa vyavasthitaH / bhavyo dhamrmamivAlambya, durgame narakAlaye // 43 // adhastAt sindhurasto, yAvadeSa vilokate / tAvaddadarzAjagaraM, yamadaNDamivrotkaTam // 44 // AbhyAM zuklakRSNAbhyAM pazyati sma sa sarvataH / khanyamAnaM tarustamvaM, pakSAbhyAmiva jIvitam // 45 // uragAMzcaturastatra, dikcatuSTayavarttinaH / dadarzA''gacchato dIrghAn kaSAyAniva bhISaNAn // 46 // * ka parIkSA. // 2 // Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SALARAKAR ruSTena gajarAjena, vRkSaH kUpataTasthitaH / kampito rabhasA'bhyetyA'saMyateneSa saMyamaH // 47 // calitAH sarvatastasmi~zcalite mdhumkssikaaH| vividhA madhujAlasthA, vedanA iva dusshaaH||48|| makSikAbhirasau tAbhirmarmabhidbhiH samantataH / Urdhva vilokayAmAsa, dasyamAno mahAvyathaH // 49 // UrvIkRtamukhasyAsya, vIkSyamANasya pAdapam / dInasyauSThatale sUkSmaH, patito madhunaH knnH||50|| zvabhravAdhAdhikA bAdhAmavamatya sa durmanAH / khAdamAno mahAsaukhyaM, manyate mdhuvigrussH||51 / / evaMvidhasya pAnthasya, yAdRze staH sukhAsukhe / jIvasya tAdRze jJeye, saMsAre vyasanA''kare // 52 // bhillavama mataM pApaM, zarIrI pathiko mataH / hastI mRtyustarustambo, jIvitaM kUpako bhavaH // 53 // narako'jagaraH pakSau, mUSakAvasitetarau / kaSAyAH pannagAH proktA, vyAdhayo mdhumkssikaaH||54 // madhusUkSmakaNAkhAdo, bhogasaukhyamudAhRtam / vibhAgamiti jAnIhi, saMsAre sukhaduHkhayoH // 55 // bhave bambhramyamANAnAmantaraM sukhaduHkhayoH / jAyate tattvato nUnaM, merusarSapayoriva // 56 // duHkhaM merUpamaM saukhyaM, saMsAre sarSapoSamam / yatastataH sadA kAryaH, saMsAratyajanodyamaH // 55 // ye'NumAtrasukhasyArthe, kurvate mogasevanam / te zaGke zItanAzAya, bhajanti kulizAnalam // 56 // duHkhadaM sukhadaM vastu, manyante viSayAkulAH / dhattUrabhakSakAH kiM na, sarva pazyanti kAJcanam // 59 // Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 3 // saMpannaM dharmmataH saukhyaM niSevyaM dharmmarakSayA / vRkSato hi phalaM jAtaM, bhakSyate vRkSarakSayA // 60 // pazyantaH pApato duHkhaM, pApaM muJcanti sajjanAH / jAnanto vahito duHkhaM, vahnau hi pravizanti ke // 61 // sundarAH subhagAH saumyAH, kulInAH zIlazAlinaH / bhavanti dharmmato dakSAH, zazAGkayazasaH sthirAH // 62 // virUpA durbhagA dveSyA, duSkulA zIlanAzinaH / jAyante pApato mUDhA, duryazobhAginazcalAH // 63 // vrajanti sindhurArUDhA, dharmmato janapUjitAH / dhAvanti puratasteSAM pApato jananinditAH // 64 // dhArmikAH kAntayA''zliSTAH, zerate maNimandire / pApino rakSaNaM teSAM kurvate zastrapANayaH // 65 // bhute miSTamAhAraM, sauvarNA'matrasaMsthitam / dhArmikAH pApinasteSAmutsRSTaM bhaSaNA iva // 66 // cakriNastIrthakarttAraH, kezavAH pratikezavAH / sarve dharmeNa jAyante, kIrttivyAsajagatrayAH // 67 // vAmanAH yAmanAH khaJjA, romazAH kiGkarAH zaThAH / jAyante pApato nIcAH sarvvalokavininditAH // 68 // prazastaM dharmmataH sarvamaprazastamadharmataH / vikhyAtamiti sarvatra, vAlizairapi budhyate // 69 // pratyakSamiti vijJAya, dharmAdharmmaphalaM budhAH / adharmyaM sarvathA muktvA, dharmaM kurvanti sarvadA // 70 // yogino vacasA tena, prINitA nikhilA sabhA / parjanyasyeva toyena, medinI tApanoditA // 71 // kRtvaivaM dezanAM yogI, jitazatrustaM vidan / taM jagAdeti saddharmmapakSapAtavicakSaNaH // 72 // I parIkSA. // 3 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pituste kuzalaM bhadra !, parivAragaNasya ca ? / sAdhUktamevamAkarNya, manovega idaM jagau // 73 // pAdAste yasya kurvanti, rakSAM tasya narezituH / vighnAH kathaM ? vainateyarakSitasyAhipIDanam // 74 // uktveti rAjasUH sAdhu, papraccheti kRtAJjaliH / suhRnme bhagavaddharme, sameSyati kudhIH kadA ? // 75 // midhyAtve varttamAnaH sa cintAM datte mamoccale / sakhyaM zuddhadRzAM zuddhadRSTibhiH saha saukhyakRt // 76 // pRti virate bhUpaputre yogIzvaro'vadat / eSa tyakSyati midhyAtvaM, pATalIputrapattane // 77 // bodhyamAnastvayA tatra, nItvA sadyuktihetubhiH / prApsyati jJAnajaM tejo, midhyAtvadhvAntanAzanAt // 78 // pratyakSamanyatIrthIyamatAnyeva vilokayan / viraktAtmA tato jainadharmAsthAM sa kariSyati // 79 // zruteSu jainavAkyeSu, yAti midhyAtvavAgbhramaH / bhAnoH kareSu dIpreSu, grahatejaH kiyad bhavet // 80 // nizamyeti vacaH sAdhormanovegaH kramAmbujam / praNamya khapure gantuM, vimAnasthazcacAla saH // 81 // atha yAvanmanovego, yAti khAM nagarIM prati / divyaM vimAnamArUDho, nAkIva sphuritaprabham // 82 // vimAnavarttinA tAvat, sureNeva surottamaH / dRSTaH pavanavegena, sa sammukhamupeyuSA // 83 // sa dRSTo gaditastena, kva sthitastvaM mayA vinA / iyantaM kAlamAcakSva nayeneva smarAturaH // 84 // yo na tvayA vinA zaktaH, sthAtumekamapi kSaNam / divaso bhAskareNeva sa tiSThAmi kathaM ciram ? // 85 // Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 4 // ASSAIGRIRANOMAISHA mayA tvaM yatnato mitra!, sarvatrApi gaveSitaH / dharmoM nirvANakArIva, zuddhaH samyaktvazAlinA // 86 // ArAme nagare hadde, mayA rAjagRhAGgaNe / sarveSu jinageheSu, yadA tvaM na niriikssitH||87|| pitA pitAmahaH ('pi ca mayA) pRSTo, gatvodvignena te tadA / nareNa kriyate sarvamiSTasaMyogakAGkhiNA // 8 // vArtAmalabhamAnena, tvadIyAM pRcchatA'bhitaH / daivayogena dRSTo'si, tvamatrA''gacchatA mayA // 89 // kiM hitvA bhramasi khecchaM, santoSamiva sNymii| mAM viyogAsaha mitramAnandajananakSamam // 9 // tato'vocanmanovego, mA kArSIradhRti hadi / bhrAnto'haM pratimA jainInRkSetre praNaman mudA // 91 // na jAtvahaM tvayA hInastiSThAmyekamapi kSaNam / saMyamaH prazameneva, sAdhoIdayatoSiNa(NA) // 92 // bhramatA bharatakSetrabhUpAlatilakopamam / adarzi pATalIputraM, nagaraM bahuvarNakam // 13 // nagare prasaran yatra, yajJadhUmaH sadekSyate / caJcarIkakulazyAmaH, kezapAza iva zriyaH // 94 // caturvedadhvaniM zrutvA, badhirIkRtapuSkaram / nRtyanti kekino yatra, nIradArAvazaGkinaH // 95 // NEnvaziSThavyAsavAlmIkimanubrahmAdibhiH kRtAH / zrUyante smRtayo yatra, vedArthapratipAdikAH // 96 // 2H dRzyante paritastasyAH, saJcaranto vizAradAH / gRhItapustakA yatra, bhAratItanayA iva // 97 // sarvato yatra dRzyante, paNDitAH kalabhASibhiH / ziSyairanuvRtA hRdyAH, padmakhaNDA ivAlibhiH // 98 // mA kAzimiva saMyamI mAgena dRSTo'si Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (vastArAsahita rhy| agnihotrAdikarmANi, kurvanto yatra bhUrizaH / vasanti brAhmaNA dakSA, vena iva savigrahAH // 99 // aSTAdaza purANAni, vyAkhyAyante shsrshH| yatra khyApayituM dharma, duHkhadAruhutAzanaM // 1.1 // tarka vyAkaraNaM kAvyaM, nItizAstraM pade pade / vyAcakSANairyadA''lIDhaM, vAgdevyA iva mandiram // 1.1 // velA me mahatI jAtA, pazyatastat samantataH / vyAkSiptacetasA bhadra!, gataH kAlo na budhyate // 102 // yadAzcarya mayA dRSTaM, tatrAzcaryaniketane / vivakSAmi; na zaknomi, tadvaktuM vacanaiH param // 103 // yattvAM dharmamiva tyaktvA, tatra bhadra ! ciraM sthitaH / kSamitavyaM mamAzeSAdurvinItasya tattvayA // 104 // uktaM pavanavegena, hasitvA zuddhacetasA / darzayakha mamApIdaM, yadRSTaM kautukaM tvayA // 105 // mitra ! gaccha punastatra, mamAtyantaM kutUhalam / prArthanAM kurvate moghAM, suhRdaH suhRdAM na hi // 106 // manovegastato'vocadgamiSyAmi sthirIbhava / uttAlabhavanAnmitra!, pacyate namudumbaraH // 107 // vidhAya bhojanaM prAtargamiSyAmo nirAkulAH / bubhukSAglAnacicAnAM, kautukaM nIrasaM bhavet // 18 // ityAlocya tataH prItI, jagmatustau khamandiram / sundarasphuritazrIko, nayotsAhAviborjitau // 109 // prAtarvimAnamAruSa, kAmagaM prasthitAvimau / surAviva varAkArI, dilyAmaraNarAjitau // 11 // begena to vataH prAso, pATalIputrapattanam / vicitrAcaryasahINe, manasena manIzivam // 111 // Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryaH // 5 // tAko manonivAsIti, prasiddhikiASThakA mayA / parAsAdhAraNakAvato, kSipramAhUyatA gRhItvA tRNakASThAni, citrAlaGkAradhAriNau / avikSatAM tato madhyaM, lIlayA nagarasya tau // 112 // dRSTvA tau tAdRzau lokA, vismayaM pratipedire / adRSTapUrvake dRSTe, citrIyante na ke muvi ? // 113 // prekSakairveSTitau lokairRmantau tau samantataH / guDapujI mahArAvairmakSikAnikarairiva // 114 // tAvAlokya sphuratkAntI, kSubhyanti sma purAGganAH / nirastAparakarttavyA, manobhavavazIkRtAH // 115 // eko manonivAsIti, prsiddhivinivRttye|jaatH kAmo dvidhA nUnamiti bhASante (tyuzanti) sma kAzcana // 116 // nijagAda parA dRSTAstArNikAH kASThikA mayA / parAsAdhAraNazrIko, nedRzau rUpiNI param // 117 // manmathAkulitA'vAdIdanyA tajalpakAGkSiNI / vayasye ! kASThikAvetau, kSipramAhUyatAmiha // 118 // tRNakASThaM yathA dattastathA gRhAmi nizcitam / iSTebhyo vastuni prAse, gaNanA kriyate na hi // 119 // ityAdi janavAkyAni, zRNvantau cAruvigrahau / brahmazAlAmimau prAptau, sacA(cA)mIkaraviSTarAm // 120 // muktvA'tra tRNakASThAni, bherImAtADya vegtH| etau siMhAvivArUDhI, nirbhayau kanakAsane // 121 // kSubhyanti sma dvijAH sarve, zrutvA taM bherinikhanam / kutaH ko'tra pravAdIti, vadanto vAdalAlasAH // 122 // vidyAdarpahutAzena, dahyamAnA nirantaram / nirIyuAhmaNAH kSipraM, paravAdijigISayA // 123 // yugmam / kecittatra vadanti sma, kiM tarkAdhyayanena vaH / vAde parAGmukhIkRtya, yadi vAdI na nirjitaH // 124 // // 5 // 4 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuSmAbhirnirjitA vAdA, bahavaH prdurjyaaH| yUyaM tiSThata maunena, vayaM vAdaM vidadhmahe // 125 // evameva gataH kAlaH, kurvatAM paThanazramam / avAdiSuH pare tatra, viprAH prajJAmadoddhatAH // 126 // evamAdIni vAkyAni, jalpanto dvijapuGgavAH / vAdakaNDUyayA''zliSTA, brahmazAlA prapedire // 127 // hArakaGkaNakeyUrazrIvatsamukuTAdibhiH / alaGkRtaM manovegaM, taha(te )TvA vismayaM gatAH // 128 // nUnaM viSNurayaM prAso, brAhmaNAnujighRkSayA / nAparasyezI lakSmI vanAnandadAyinI // 129 // nigadyeti namanti sma, bhktibhaarvshiikRtaaH| prazastaM kriyate kArya, vibhrAntamatibhiH katham 1 // 130 // tatra kecidabhApanta, dhruvameSa purandaraH / zarIrasyedRzI kAnti nyasyAsti manoramA // 131 // pare prAhurayaM zambhuH, saGkocyAkSi tRtIyakam / dharitrIM draSTumAyAto, rUpamanyasya nedRzam // 132 // anye'vadannayaM kazcidvidyAdhArI madoddhataH / karoti vividhAM krIDAmIkSamANo mahItalam // 133 // naivamAlocayanto'pi, cakruste tasya nirNayam / prabhApUritadikkasya, vizvarUpamaNeriva // 134 // kazcijagAdeti vipraH, pRcchayatAmayameva hi / hastasthakaGkaNe darpaNAdaraM vidadhAti kaH // 135 // vAdaM kartuM samAyAto, yadyasau jayavAnchakaH / tadA'nena samaM vAda, kurmahe zAkhapAragAH // 136 // iti tasya vacaH zrutvA, kazcit papraccha taM tadA / kastvaM kimarthamAyAto?, yathArtha khaM nigadyatAm // 137 // CRICK Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSA. taM jagAda manovego, bhadra / nirdhnmaanvH| sameto'haM pure kA, tumakASThakavikapam // 138 // prAha viprastato bhadra ! viSTare kiM nyavikSata ? / bhavAnvAdamanirjitya, bherItADanapUrvakam // 139 // yadyasti vAdazaktiste, kuru tatpaNDitaiH samam / spaSTazAstrairvAdidarpadalanaiH paNDitottamaiH // 140 // ko'pi yAti purAdasmAnna vAdajayakIrtimAn / nAgadhAnaH zeSanAgamaNimAdAya ko vrajet ! // 141 // pizAcakI vAtakI vA, yauvnonmaadvaansau| yenaivaM varNamANikyabhUSaNaH kASThavikrayI // 142 // santyaneke kSitau dhRSTA, bhUrizo jnmohkaaH| tvAdRzo nAparo yena, tanoSi budhamohanam // 143 // manovegastataH prAha, vipra ! kiM kupyase vRthA ? / niSkAraNaM kupyate hi, pannagena na paNDitaiH // 144 // varNAsanaM vilokyAhaM, kautukAdviniviSTavAn / zabdavyAptivinodAya, dundubhistADito mayA // 145 // tArNakASThikadehottho, vAdanAma na vedamyaham / asmAdRzAnAM mUrkhANAM, bhavecchAkhakathA kutaH! // 146 // bhAratAdiSu zAstreSu, santi kiM nezA nraaH!| pareSAM dUSaNaM vizve, vIkSyate nAtmanaH punaH // 147 // hemAsanasthite mayyaratiste yadi bho dvija ? / uttarAmi tadetyuktvA'vAtaran khecarastataH // 148 // tamAlokyAsanottIrNamathAvAdIt dvijottmH| tArNikAH kASThikA dRSTA, na mayA ratnamaNDitAH // 149 // parapreSyakarA mayA, ratnAlaGkArarAjitAH / vahantastRNakASThAni, dRzyante na kadAcana // 15 // IP // 6 // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa prAha bhAratAyeSu, purANeSu shsrshH| zrUyante na prapadyante, bhavanto vidhiyaH param // 151 // yadi rAmAyaNe dRSTA, bhArate vA tvayedRzAH / pratyepyAmastadA brUhi, dvijenetyudito'vadat // 152 // bravImi kevalaM vipra! bruvANo'tra vibhemyaham / yato na dRzyate ko'pi, yuSmanmadhye vicArakaH // 153 // khalAH satyamapi prokta-mAdAyA'satyabuddhitaH / muSTiSoDazakanyAyaM, scayantyavicArakAH // 154 // kIrazo'sau mahAbuddhe!, JhIti gadite dvijaiH / uvAceti manovegaH, zrUyatAM kathayAmi vH|| 155 // dezo malayadezyo'sti, saGgAlo glitaasukhH| tatra gRhapateH putro, nAnA madhukaro'bhavat // 156 // ekadA janaphassAsau, nirgaya gRhato ruSA / abhramIddharaNIpRSThaM, roSataH kriyate na kim ? // 157 // AbhIraviSaye tuGgA, gatenAnena rAzayaH / raSTA vibhajyamAnAnAM, caNakAnAmanekazaH // 158 // tAnavekSya vimukhena, tena vismitcetsaa| aho citramaho citraM, mayA dRSTamitIritam // 159 // kimArya tvayA uSTaM, dhanikeneti bhASitaH / avAdIditi mUDho'sau, jAnAtyajJo hinApadam // 16 // yAyo vizve'sutra, tujhaashnnkraavyH| marIcarAzayaH santi, tAzA viSaye mama // 161 // pani tatogAdhi, sabha kupitAlamA prayo'si vAtema, nAsalAni bhASase // 12 // mIrAzAyATAsikinAsAvipinApi, dusde| kadAcana // 13 // - Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 7 // kilA caNakA deze, marIcAnIva durlabhAH / ma ( sa ) matagaNanA kApi, marIceSvapi vidyate ( 1 ) // 164 // vijJAyate'yamasmAkaM duSTo mugdhatvanarmmaNA / upahAsaM karotIti, kSiprameSa nigRzatAm // 165 // dhanikasyetivAkyena, babandhustaM kuTumbinaH / azraddheyavacobAdI, bandhanaM labhate na kim ? // 166 // kenApi karuNArdreNa, tatrAvAdi kuTumbinA / anurUpo'sya daNDyasya, bhadrA ! daNDo vidhIyatAm // 167 // nikAmaM muSTayo'muSya, dIyatAmaSTa mUrdhani / upahAsaM punaryena, na kasyApi karotyasI // 168 // tasyetivacanaM zrutvA vimucyAsya kuTumbibhiH / muSTayo mastake dattA, niSThurA nirghRNAtmabhiH // 169 // ebhiryanmuSTibhityakto, lAbho'yaM paramo mama / jIvitavye'pi sandeho, duSTamadhye nivAsinAm // 170 // vicintyeti punarbhIto, nijaM dezamasau gataH / vAlizA na nivarttante, kadAcidakadarthitAH // 171 // vibhAgena kRtAstena ( ? ), dezaM saGgAlamIyuSA / marIcarAzayo dRSTAstulyAzcaNakarAzibhiH // 172 // tatra tena tadevoktaM, labdho daNDo'pi pUrvakaH / bAlizo jAyate prAyaH, khaNDito'pi na paNDitaH // 173 // muSTiSoDazakaM prAptaM, yataH satye'pi bhASite / muSTiSoDazakanyAyaH, prasiddhimagamattataH // 174 // na satyamapi vaktavyaM puMsA sAkSivivarjitam / parathA pIDyate lokairasatyasyeva bhASakaH // 175 // asatyamapi manyante, lokAH satyaM sasAkSikam / vaJcakaiH sakalo loko, vaJcayate kathamanyathA ? // 176 // parIkSA. // 7 // Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puMsA satyamasatyaM vA, vAcyaM lokapratItikam / bhavantI mahatI pIDA, parathA kena vAryate ? // 177 // puMsA satyamapi proktaM prapadyante na bAlizAH / yatastato na vaktavyaM, tanmadhye hitamicchatA // 178 // anubhUtaM zrutaM dRSTaM, prasiddhaM ca prapadyate / aparaM ca ( na ) yato loko, na vAcyaM paTunA tataH // 179 // mamApi nirvicArANAM madhye'tra vadato yataH / IdRzo jAyate doSo, na vadAmi tataH sphuTam // 180 // vicArayati yaH kazcit pUrvAparavicArakaH / ucyate puratastasya, nAparasya paTIyasA // 181 // ityuktvA'vasthite kheTe, jagAda dvijapuGgavaH / maivaM sAdho ! gadIrnAsti, kazcidatra vivecakaH // 182 // mAjJAsIvicArANAM doSameSu vicAriSu / pazUnAM jAyate dharmmA, mAnuSeSu na sarvathA // 183 // AbhIrasadRzAnasmAn, mA jJAsIrmugdhacetasaH / vAyasaiH sadRzAH santi, na haMsA hi kadAcana // 184 // atra nyAyapaTIyAMso, yuktAyuktavicAriNaH / sarve'pi brAhmaNA bhadra ! mA zaGkiSThA vadepsitam // 185 // yadyuktyA ghaTate vAkyaM, sAdhubhiryaca budhyate / tad brUhi bhadra ! niHzaGko, grahISyAmo'vicArataH // 186 // iti vipravacaH zrutvA, manovego'lapadvacaH / jinezacaraNAmbhojacaJcarIkai kalambanaH // 187 // - rato-biTo bAto mUDho, bujhAhI pittadUSitaH / yUtaH zrIgururjJeyAthandano bAlizA (zoM) daza // 188 // pUrvAparavicAreNa tiryaJca iva varjitAH / santyamI yadi yuSmAsu, tadA vaktuM vimemyaham // 189 // =pAya karanAra Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSA. KALSSSSSSSSC manamA bisvAMca, pastAhidakam / vicaranti yatsava, pracamA netare punH||19|| zAmaravivAravA, sadhyasthA karmAkAhinaH / pakSapAtaSinisuvA, mavyAH sanyAH prkiirctaaH|| 191 / subhASitaM sukhApAvi, mUryeSu piniyojitam / dadAti mahatIM pItAM, kyAnamivAhiSu // 192 // paIte jAyate pacaM, salile jAtu paavkH| pIyU kAlakUTe ca, vicArastu na bAli // 193 // kIrazAH santi te sAdho! dvijairiti nivedite / vaktuM pracakrame kheTo, raktadviSTAdiceSTitam // 194 // sAmammakAralAbI, remapA dakSiNeta prAmakaTo bahudravyo, babhUva bahudhAnyakaH // 195 // sundarI kurajI ca, tasya bhArye babhUvatuH / mAgIrathI ca maurI ca, zambhorikha manorame // 196 // kurajI tasavIM prApya, vRddhAM tatyAja sundriim| sarasAyAM hi labdhAvAM, virasAM ko niSevate // 197 // sundarI maNitA tena, gRhItvA bhAmamAtmanaH / sasutA tiSTha bhadre ! tvaM, vistA bhavanAntare // 198 // sAcI tayA sthitA sApi, khAyinA gaditA ykssaa| zIlavanyona kurvanti, bhartRvAkyavyatikramam // 199 // aSTau tato balIvadA, vitIrNA va dhenkH||daakhau hAliko do ca, sopakaraSamandiram // 20 // sudhAnaH kAhitaM bhogaM, kurakhyA scimohitH| viveda gataM kAlaM, tAruNve ca mhaaturH||2.1|| AsAtha sundarAkArAM, tAM privAM navayauvanAm / pAlomyAliGgitaM zakraM, sa mene nAtmano'dhikam // 202 // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A jAnilajamA RECORAKAALCULATE kurajIvadanAmbhoja, snehAdityaprabodhitam / tasyAvalokamAnasya, skndhaakaaro'bhvtrbhoH||2.3|| sa dezavAminA''hUya, bhaNito bahudhAnyakaH / skandhAvAraM braja kSipraM, sAmagrI tvaM kurUcitAm // 204 // sa natvaivaM karomIti, nigadya gRhamAgataH / AliGgaya vallabhAM mADamuvAca rahasisthitAm // 205 // kurakri! tiSTha gehe tvaM, skandhAvAraM brajAmyaham / khakhAminAM hi nAdezo, labAnIvaH sukhaarthimiH||206 // kaTakaM mama sampanna, khAminastatra sundari! / avazyameva gantavyaM, parathA kupyati prabhuH // 207 // . Akayeti vacastanvI, sAbabhASe vissnnnndhiiH| mayApi nAtha ! gantavyaM, tvayA saha vinizcitam // 208 // zakyate sukhataH soDhuM, toSamANo vibhaavsuH| viyogo na punarnAtha ! tApitAkhilavigrahaH // 209 // varaM mRtA tavAdhyakSa, pravizya jvalane vibho ! na parokSe tava kSipraM, mAritA virahAriNA // 21 // yadi gacchasi gaccha tvaM, panthAnaH santu te shivaaH| mamApi jIvitanyakha, gacchato yamamandiram // 211 // grAmakUTastato'vAdInmaivaM vAdImRgekSaNe / sthirIbhUya gRhe tiSTha, mA kAryamane manaH // 212 // parakhIbolupo rAjA, tvAM gRhAtIkSitAM ytH| svApayitvA tataH kAnte !, tvAM gacchAmi vikasabe // 213 // saMboveti priyAM yuktvA, skandhAkAramaso mtH| bAbakUTapatirne, sabarva dhanapUritam // 214 // cikIra bAvisA , sadehariSa durnayaH / gate martari kizakara, mmmyaadeshkaarinnii||215|| Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 9 // bhojanAni vicitrANi, dhanAni vasanAni ca / sA viTebhyo dadAti sma, kRtakAmamanorathA // 216 // yA dadAti nijaM dehaM, saMskRtya cirapAlitam / raktAyA draviNaM tasyA, dadatyAH ko'pi na zramaH // 217 // dinairnavadazai raktA, sA jArazreNaye dhanam / khAdati smAkhilaM datvA, na mumoca gRhe manAk // 298 // kAmavANaprapUrNAGgA, sA cakAraM nijaM gRham / kupyabhANDadhanaihIMnaM, bhUSakakrIDanAspadam // 219 // aveyAgamanaM patyu - viluTya dhanasaJcayam / muktA sA viTasaMghena, bhilaughena yathA purI // 220 // vitarkyAgamanaM patyuH, sA satIveSamaNDitA / lajjAvatIca vanitA, tiSThati sma gRhAGgaNe / / 221 // sA tathA zubhaveSA'sthAdyathA na jJAyate'satI / vimohayati yA zakraM, tasyAH kA gaNanA nRSu ? // 222 // sAdhitaH khAmikAryo'tha, bahudhAnyaH purAdbahiH / samAgamya niviSTaH sa prajighAya gRhe'nugam // 223 // tAmupetyA'vadad bhRtyaH, sametaste patirlaghu / vidhehi bhojanaM vArttA- kathanAya pre ( ye ) Sito hyaham // 224 // tasya vAkyaM nizamyeti, kuraGgI kuTilA'vadat / jyAyasIM vanitAM brUhi, kramalopo na yujyate // 225 // tena sArdhaM sametyaiSA, sundarIM pratyado'vadat / khAmyAgato bhojyate'dya, vRddhatvAttava sadmani // 226 // sundaryapyAha sadbhojya-sAmagrIM racayAmyaham / paraM tvadAsaktacittaH, sa me dhAni na bhokSyate // 327 // sA vihasyAha cenmAMsa, manyate'tyantavallabhAm / bhokSyate tava dhAkayeva, bhujye tat kuru bhojanam // 228 // parIkSA. // 9 // Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyoma, paura niyathitAzayaH / tastriyaH prAyo,' nizamyeti vacastasyAH, sA rarAdhAnamuttamam / santo hi prAJjalaM sarva, gaNayanti nijAtmavat // 229 // dhanahIna gRhaM sauvaM, chadmanA sA nyagRhayat / chAdayanti striyaH prAyo, dUSaNAni nijAni yat // 230 / / grAmakUTo'tha sotkaNTho, manmathavyathitAzayaH / Agatya tvaritaM modAta, kuraGgIbhavanaM gataH // 231 // balAhakairiva vyoma, paurairiva purottamam / dhanadhAnyAdibhihInamIkSamANo'pi mandiram // 332 // kuraGgImukharAjIvadarzanAkulamAnasaH / adrAkSIdeSa mUDhAtmA, cakravartigRhAdhikam / / 233 // yugmam / / lIlayA bhavanadvAre, sthito'dhyAsya catuSkikAm / sa pazyannullasatkAnti, priyAvadanapaGkajam // 234 // kSaNamekamasau sthitvA, nijagAda manaHpriyAm / kuraGgi? dehi me kSipraM, bhojanaM kiM vilambase ? // 235 // sA kRtvA bhRkuTI bhImA, yamasyeva dhanurlatAm / avAdIt kuTilakhAntA, kAntaM pauruSanAzinI // 236 // khamAturmavane tasyA, bhuja duSTamaterba( te ! )ja / yasyA niveditA vArtA, pUrva pAlayatA sthitim // 237 // sundaryAH khayamAkhyAya, vArtA bharne cukopa saa| yojayanti na ki doSa, jite bhartari yoSitaH ? // 238 // kRtvA doSaM vayaM duSTA, patye kupyati kAminI / pUrvameva svabhAvena, khadoSavinivRttaye // 239 // sa zrutvA vacanaM tasyA, mUkIbhUya vyavasthitaH / saGkocitasamastAGgo, biDAlyA iva mUSakaH // 24 // Agaccha muva tAteti, tanujenaitya sAdaram / AkArito'pyasau mUkazcitrAvastha iva sthitH||241 // **********RASAKA SASA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 10 // pAkhaNaM kisayAra !, khAda yAhi priyAyaham / ketuko mato mItaH, sa sundaryA niketanam // 242 // vizAlaM komalaM datvaM, tayA tasya varAsakcha / kurbayA paramaM beI, kharicamiva nirmalam // 243 // apacANi vicitrAni, purastasa nidhAva sA / sarasaM vizrANavAmAsa, tAruNyamiva bhojanam // 244 // ktiIrNa tasa sundaryA, nA'bhavahucaye'zanam / abhavyakheka cAritraM, jinavAcA vizuddhayA // 245 // puSTidaM vipulakhehaM, kalatramiva bhojanam / suvarNarAjitaM bhavyaM, na takhAbhUt priyaGkaram // 256 // IkSamANaH puraH kSipraM, bhAjane bhojyamuttamam / vyacintayadasAvevaM, kAmAndhaM tmsaavRtH||247|| candramUrtirivAnandadAyinI supayodharA / kiM kurajI mama kuddhA ? na dRSTimapi yacchati // 248 // nUnaM mAM vezyayA sArddha, sutaM jJAtvA cukopa sA / tatrAsti bhuvane manye, jJAyate yantra dakSayA // 249 // UrtIkRtamukho'vAdi, parivArajanairavam / kiM tubhyaM rocate nAtra ? murukSva sarva manoramam // 250 // sa jamI kimu jemAmi ? na kiJcijjemanocitam / kuraGgIgRhato bhojyaM, kiJcidAnIyatAM mama // 251 // zrutveti sundarI gatvA, kurajIbhavanaM jagau / kurazi! dehi kiJcit tvaM, kAntasa rucavezanam // 252 // sA'vAdIna mayA'vAnaM, kiJcanApyupasAdhitam / tvadIyabhuvane tasva, bhojanaM manyamAnavA // 253 // yadi kalipyate dattaM, gomayaM sa ptirmyaa| tadA sahiSyate sarva, dUSaNaM mama saktadhIH // 254 // // 10 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicintyeti tadAdAya, kadoSNaM gomayaM navam / prakSizaikaikagodhUmakaNaM nindyaM bahudravam // 255 // gRhANa tvamidaM nItvA, jemanaM vitara prabhoH / ityuktvA bhAjane kRtyA, sundaryA sA samarpayat // 256 // yugmam // AnIyaitattayA dattaM stAvaM stAvamabhakSayat / bhojanaM sundaraM hitvA sa zUkara ivAzucim // 257 // gomayaM kevalaM bhuktvA, zAlAyAM sa niviSTavAn / grAmakUTo dvijaM praSTuM pravRttaH preyasIkrudham // 258 // kiM preyasI mama kruddhA! kiM kiMcid bhaNitA tvayA ? / mamAtha durNayaH kazcitkathyatAM bhadra ! nizcayam // 259 // sosvAdId bhadra ! tAvatte, tiSThatu preyasIsthitiH / zrUyatAM ceSTitaM strINAM sAmAnyena nivedyate // 260 // na so'sti viSTape doSo, vidyate yo na yoSitAm / kulakhano'dhakAro'sau, zarvaryA yo na jAyate // 261 // humAtra kimuktena ? mahattara ! nibudhyatAm / pratyakSA vairiNI gehe, kuraGgI tava tiSThati // 262 // viTebhyo nikhilaM datvA tava dravyaM vinAzitam / kuraGgapA pApayA tasyAzcaritramiva durlabham // 263 // taka yA harate dravyaM, nirbhayIbhUtamAnasA / harantI vAryate kena, jIvitaM sA durAzayA 1 // 264 // nizamyeti vacastasya, viprasya hitabhASiNaH / sa gatvA sUcayAmAsa, kuraGgayAH sakalaM kudhIH // 265 // -sA jagAda durAcAraH, zIlaM me harttumudyataH / mayA khAminniSiddho'yaM, bhASate dUSaNaM mama // 266 // jambAyAnAmazeSANAM, nakrANAmiva nIrabhiH / nidhAnamiva duSTAtmA, kSipraM nirghAvyatAM prabho ! // 267 // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma - // 11 // tasyAstenetivAkyena sa hito'pi nirAkRtaH / kiM vA na kurute rakto, rAmANAM vacasi sthitaH 1 // 268 // sadvAkyamavicArANI, dattaM datte mahAbhayam / payaHpAnaM bhujaGgAnAM hitakAri kathaM bhavet ? / / 269 // hite'pi bhASite doSo, dIyate nirvicArakaiH / parairapIha rAgAndhe - prImakUTasamaiH sphuTam // 270 // itthaM rakto mayA viprAH ! sUcito duSTaceSTitaH / idAnIM zrUyatAM dviSTaH sUcyamAno vidhAnataH // 271 // grAmakUTAvabhUtAM dvau, koTInagaravAsinau / prathamaH kathitaH skando, vakro vakramanAH paraH // 272 // bhuAnayostayorgrAmamekaM vairamaMjAyata / ekadravyAbhilASitvaM, vairANAM kAraNaM param // 273 // durnivAraM tayorjAtaM, kAkakauzikayoriva / nisargajaM mahAvairaM, prakAzatimiraiSiNaH (NoH) // 274 // vakraH karoti lokAnAM, sarvadopadravaM param / sukhAya jAyate kasya, vakro doSaniviSTadhIH 1 // 275 // vakraH kadAcana vyAdhimavApa prANanAzanam / yo'nyeSAM kurute duHkhaM, sa kiM saukhyamavApnuyAt ? // 276 // sutastadIyastaM prAha, kuru dharmma pavitradhIH / yaH karoti paraloke sukhAni sakalAGginAm // 277 // nAyAti dhanaputrAdiH, paraloke sahAtmanaH / ekameva kRtaM karmma, sukhaduHkhavidhAvalam // 278 // na paro vA nijaH ko'pi, saMsAre bhramadaGginAm / jJAtveti kumatiM hitvA paralokahitaM kuru // 279 // apAsya mohaM putrAdau, dhanaM pAtre nivezaya / devaM saMsmara cAbhISTaM, labhase sadgatiM yataH // 280 // 1 kArane pAha parIkSA. // 11 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putravAkyamidaM zrutvA, nizamyAkhyat sa duSTadhIH / kurvekaM putra ! kArya me, suputratvAttavocyate // 281 // mayi jIvati re vatsa ! skando'yaM na sukhaM sthitaH / paraM bhrAtRsutaiH sArdhaM, na vinAzaM gato'hitaH // 282 // samUlaM kSayametyeSa, yathA karmma tathA kuru / vasAmi yat sphuraddehaH, kharge dhRSTamanAH sukham // 283 // vRkSAdyantaritastiSTha, tvamasyAga timIkSitum / AyAte'sminmRtaM hatvA mAM pUtkuru janazruti // 284 // hataM mAmamunA matvA, daNDamasya kariSyati / bhUpastathA yathA gotra - yuto'yaM drAgmariSyati // 285 // evaM vadantamevAnuM, jaghAnopetya paJcatA / cakAra vacanaM tastha, suto'pi pitRmohataH // 286 // antakAle'pyayaM putra - hitavAkyaM cakAra na / du ( dvi ) STAstadvadbhavantavedvadAmi na hitaM tadA // 287 // dviSTo nivedito viprA-citrAMzuriva tApakaH / idAnIM zrUyatAM mUDhaH, pASANa iva naSTadhIH // 288 // pradhiyo'thAsti kaNThoSThaM, yakSAspadamivAparam / puraM surAlayAkIrNa, nidhAnanilayIkRtam // 279 // abhUdbhUtamatistatra, vipro vipragaNArcitaH / vijJAtavedavedAnto brahmeva caturAnanaH // 290 // paJcAzattasya varSANAM, kumArabrahmacAriNaH / jagAma dhIracittasya, vedAbhyasanakAriNaH // 291 // bAndhavA vidhinA yajJAM, yajJavahnizikhojjvalAm / kanyAM tAM grAhayAmAsuH, lakSmImiva muradviSam // 292 // upAdhyAyapadArUDho, lokAdhyApanasaktadhIH / pUjyamAno dvijaiH sarvairyajJavidyAvizAradaH // 293 // kraSNaH Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSA. // 12 // 'yajJArathI sapA saha mukhAno, mogaM mogavatAM mataH / vyavasthitaH sthiraprajJA, prasiddho dharaNItale / / 294 // tako baTuko nAmA, yajJo yajJa ivojjvalaH / Agato yauvanaM bibhrata, strInetranamarAmbujam // 295 // vinItaH paTudhIdRSTvA, vedArthagrahaNocitaH / saGgRhItaH sa vipreNa, mUrto'narya iva khayam // 296 // zakaTIva bharAkrAntA, yajJA'jani visaMsthulA / mamAMsya prasarA sadyastasya darzanamAtrataH // 297 ||rksy khehazAkhI gato vRddhi, ratimanmathayoriSa / sikkaH sAGgatyatoyena, tyorissttphlprdH|| 298 ||rkssaaytyo:jnyeyaa goSThI daridrasya, bhRtyasya prtikuultaa| vRddhasya taruNI bhAyo, kulakSayavidhAyinI // 299 // puNDarIkaM mahAyajJaM, vidhAtumayamekadA / mathurAyAM samAhUto, datvA mUlyaM dvijottamaiH // 30 // pAlayantI gRhaM yajJe, zayIthA vezmano'ntare / zAyayerbaTukaM dvAre, nigadyeti gato dvijaH // 301 // gate bhartari sA pApA, cakAra baTukaM viTam / khairiNInAM mahArAjyaM, zUnye vezmani jAyate // 302 // darzanaiH sparzanaiH kAmastayorguraprakAzanaiH / vavRdhe tairasA tIvraH, sarpiHspajarivAnalaH // 3.3 // bubhuje tAmavizrAma, sa piinskhnpiidditH| vivikte yuvatiM prApya, virAmaM kaH prapadyate 1 // 304 // AlinitastayA gADhaM, sa vibhramanidhAnayA / pArvatyAliGgitaM zambhu, na tRNAyApyamanyata // 305 // evaM tapotaprema-pAzritacetasoH / ratAbdhimagrayostatra, gataM mAsacatuSTayam // 306 // Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avAdIdekadA yajJA, yajJaM premabharAlasA / tvamadya dRzyase mlAnaH, kiM ? prabho ! mama kathyatAm // 307 // HisareeaH kAnte ! prayAtA mama vAsarAH / viSNoriva zriyA saukhyaM, bhuAnasya tvayA samam // 308 // idAnIM tanvi ! varttante, bhadrAgamanavAsarAH / kiM karomi ! ka gacchAmi ! tvAM vihAya manaH priyAm // 309 // -na- vipattirmahatI sthAne, yAne pAdau na gacchataH / itaH pUramito vyAghraH, kiM karomi dvayAzramaH 1 // 310 // tamavAdIttato yajJA, svasthIbhava zucaM tyaja / mA kArSIranyathA ceto, madIyaM kuru bhASitam // 311 // gRhItvA puSkalaM dravyaM, jAvo'nyatra sajjana / / krIDAvaH khecchayA hRdyaM, bhuAnau suratAmRtam // 312 // kurva saphalaM nRtyaM, duravApaM manoramam / nirdhizAvo rasaM sAraM, tAruNyasyAsya gacchataH // 313 // vimucya vyAkulIbhAvaM, tvamAnaya zavadvayam / karomi nirgamopAyamalakSyamakhilairjanaiH // 314 // prapede sa vacastasyA, nizzeSaM hRSTamAnasaH / na jAtA tasya zaGkApi, duSprabodhA hi kAminaH // 315 // AninAya triyAmAyAM sa gatvA mRtakadvayam / abhyarthito naraH strIbhiH kurute kiM na sAhasam 1 // 316 // ekaM sA mRtakaM dvAre, gRhasyAbhyantare param / nikSipya dravyamAdAya, jvAlayAmAsa mandiram // 317 nirgasya basatestasthA, gatau tAvucarApatham / mRgau vighAtakAriNyA, aMgurAyA ina drutam // 318 // "zazAma dahano dadhyA, mandiraM tacchanaiH zanaiH / zuzucuH sakalA ThokAH, manmanto bhAvam // 119 // Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 13 // satInAmagraNIrdagdhA, brAhmaNI guNazAlinI / baTukena kathaM sArdhaM, pazyatAho kRzAnunA 1 // 320 // bAhyAbhyantarayorlokA, vilokyAsthikadambakam / viSaNNIbhUtacetaskA, jagmurgehaM nijaM nijam // 321 // lokena preSitaM lekhaM dRSTvA''gatya dvijAgraNIH / vilokya mandiraM dagdhaM, vilalApa vimUDhadhIH // 322 // vidadhAno mamAdezaM, gurvvArAdhanapaNDitaH / kathaM (nu homa) niIgdho, nirdayena kRzAnunA // 323 // brahmacArI zucirdakSo, vinItaH zAstrapAragaH / dRzyate tvAdRzo yajJa ! kulIno baTukaH kutaH ? // 324 // varttamAnA mamAjJAyAM, gRhakRtyaparAyaNA / pativratA kathaM yajJe ! tvaM dagdhA komalAgninA // 325 // guNazIla kalAdhArA, bhartRbhaktA bahutrapA / tvAdRzI preyasI kAnte ! na kadApi bhaviSyati // 326 // itthamekena zokArttaH, so'vAci brahmacAriNA / kiM rodiSi vRthA mUDha ! vyatikrAnte prayojane // 327 // saMyujyante viyujyante, karmaNA jIvarAzayaH / preritA vAyunA'nena, parNapuA iva sphuTam // 328 // saMyogo durlabha bhUyo, viyuktAnAM zarIriNAm / saMbadhyante na vizliSTAH, kathaMcit paramANavaH // 329 // evaM tasya vacaH zrutvA, kruddho bhUtamatirdvijaH / prAhopadezo yadvayartho, jAyate mUDhacetasAm // 330 // brahmakRSNaharendrAdyAH, sarvvamArgavicakSaNAH / kathaM rAmAsu rajyante ? syustA yadi vigarhitAH // 331 // dadAti yA putraphalamazeSaklamanAzinI / sarvendriyasukhasthAnaM nAsti tAM vanitAM vinA // 332 // parIkSA. // 13 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kospISTaM kimapi brUte, jano bhinnaruciryataH / etadeva mataM me yannAstyabhISTaM striyo'dhikam // 333 // uktveti mUDhacittaH sa, svayaM tumbayuge pRthak / nivezyAsthIni gaGgAM pratyacaladvaTuka striyoH // 334 // kasmiMzcinnagare tasya, milito baTuko'dhamaH / naman kramAviti prAha, sahakha mama durnayam // 335 // ko'sIti brAhmaNenoktaH, sa prAha baTuko'smi te / yajJanAmA tvadIyAGghriyugma sevanajIvitaH // 336 // zrutveti mUDhadhIrvapraH prAha me baTukaH kva ? saH / bhasmitastvaM vaJcako'si, paraM vaJcaya nirdhiyam // 337 // uktveti puramadhye'sya, gatasya militA priyA / bhayabhrAntA kramanyastamastakA nyagadIditi // 338 // vyavatiSThate te dravyaM sahakha duritaM mama / AviSkRtanijAghasya, santaH kupyanti nopari // 339 // nizamyeti vacastasyAH, prAha bhUtamatirdvijaH / kAsi tvaM ! sAha kAntA'smi, yajJikAsaMjJikA tava // 340 // zrutveti vacanaM tasyAH, prAha mUDhamatirdvijaH / yajJikAsthIni tumbe me, santi tvaM kApi vaJcikA // 341 // nigadyeti gato gaGgAM mUDho bhUtamatirdvijaH / vicAro na svayaM yasya, bodhyate sa kathaM pumAn ? // 342 // yuSmAkamiti mUDho'yaM, saMkSepeNa niveditaH / adhunA''karNyatAM viprA ! vyudvAhIti nivedyate // 343 // durddharyAmabhavatpuryA, pArthivo durdharAbhidhaH / jAtyandhastanayastasya, jAtyandho'jani nAmataH // 344 // hArakaGkaNakeyUra -- kuNDalAdi vibhUSaNam / yAcakebhyaH zarIrasthaM sa pradatte dine dine // 345 // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S mA. // 14 // ANSALALA tasyAlokya janAtItaM, mantrI sAgamabhASata / kumAreNa vibho! sarvaH, kozo datvA vinAzitaH // 346 // tato'vAdInRpo nAsya, dIyate yadi bhUSaNam / na jemati tadA sAdho, sarvathA kiM karomyaham // 347 // nRpaM matrI tato'vAdIdupAyaM vidadhAmyahara / abhASata tato rAjA, vidhehi na nivAryase // 348 // pradAyAbharaNaM loha, lohadaNDaM samarpya sH| samartha janaghAtAya; kumAramamaNIditi // 349 // tava rAjyakramAyAtaM, bhUSaNaM budhapUjitam / mA dAH kasyApi tAtedaM, datte rAjyaM vinazyati // 35 // yAlauhamidaM yo yastaM taM mUrdhani tADayaH / kumAra! lohadaNDena, mA kArSIH karuNAM kvacit // 351 // pratipannaM kumAraNa, samastaM mantribhASitam / ke nAtra pratipadyante, kuzalaiH kathitaM vacaH // 352 // tato lohamayaM daNDaM, gRhItvA sa vyvsthitH| romaanycitsmstaanggstossaakulitmaansH|| 353 // yo'vadadbhUSaNaM lauhaM, mastake taM jaghAna sH| vyudvAhitamatirnIcaH, sundaraM kurute kutaH // 354 // sundaraM manyate prAptaM, yaH kheSTasya vacaH sadA / parasyAsundaraM sarva, kenAsau bodhyate'dhamaH // 355 // yo jAtyandhasamo mUDhaH, paravAkyAvicArakaH / sa vyudAhI mataH prAjJaiH, svakIyAgrahasaktadhIH // 356 // zakyate mandaro bhettuM, jaatu.paanniprhaartH| pratibodhayituM zakyo, vyudvAhI na ca vaakytH|| 357 // ajJAnAndhaH zubhaM hitvA, gRhIte vastvasundaram / jAtyandha iva sauvaNe, dIno bhUSaNamAyasam // 358 // // 14 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prapadyate sadA murakho, yaH sundaramasundaraM / ucyate puratastasya, na prAjJena subhASitam // 359 // vayate sakalo loko, lokaiH kAmArthalolupaiH / yatastataH sadA sadbhirvivecyaM zuddhayA dhiyA // 360 // vyudvAhI kathito viprAH ? kathyate pittadUSitaH / idAnIM zrUyatAM kRtvA, samAdhAnamakhaNDitam // 361 // ajaniSTa naraH kazcidvilIbhUtavigrahaH / pittajvareNa tItreNa, vahnineva karAlitaH // 362 // tasya zarkarA mizra, tuSTipuSTipradAyakam / adAyi kathitaM kSIraM, pIyUSamiva pAvanam // 363 // so'manyatAdhamastiktametannimbarasopamam / bhAkharaM bhAkhatastejaH, kauziko manyate tamaH // 364 // itthaM naro bhavetkazciyuktAyuktA vivecakaH / mithyAjJAnamahA pittajvaranyAkulitAzayaH // 365 // tasya pradarzitaM tattvaM prazAntijananakSamam / janmamRtyujarAhAri, durApamamRtopamam // 366 // kAlakUTopamaM mUDho, manyate zAntikArakam / janmamRtyujarAkAri, sulabhaM hatacetanaH // 367 // tribhirvizeSakam // so'jJAnavyAkulakhAnto, bhaNyate pittadUSitaH / prazastamIkSate sarva-maprazastaM sadApi yaH // 368 // anyAyyaM manyate nyAyyaM vimarzajJAnavarjitaH / na kiJcanopadeSTavyaM tasya tattvavicAribhiH // 369 // darziyo bhakta pradUSito mo zijocanAH / / adhunA acyate dUtaH, sAvadhAnairnizamyatAm // 370 // bAremA nagarI vibudhArpitA / devAvAsprapsaroramyA huvadhAnAmarAvatI // 371 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma-: // 15 // vinamramaulibhirbhUpai, rAjA'mUnRpazekharaH / tatra sevyo'marAvatyA, maghavAniva nAkimiH // 372 // sarvarogajarocchedi, sevyamAnaM zarIriNAm / duravApaM parairhRdyaM, ratnatrayamivArcitam // 373 // rUpagandharasasparzaiH, sundaraiH sukhadAyibhiH / AnanditajanakhAntaM divyastrIyovanopamam // 374 // ekamAmraphalaM tasya, preSitaM priyakAriNA / rAjJA vaGgAdhinAthena, saurabhyAkRSTaSaTpadam // 375 // tribhirvizeSakam / jaharSa dharaNInAthastasya darzanamAtrataH / na kasya jAyate harSo, ramaNIye nirIkSite ? // 376 // aikenAnene lokasya, kazcidAnaphalena me / sarvvarogahutAzena, saMvibhAgo na jAyate // 377 // yathA bhavanti bhUrINi, kArayAmi tathA nRpaH / dhyAtveti vanapAlasya, samarpya nyagadIditi // 378 // yathA bhavati bhadrAyaM, cUto bhUriphalapradaH / tathA kuruSva nItvA tvaM, ropayakha vanAntare // 379 // natvoktvaivaM karomIti, vRkSavRddhivizAradaH / sa vyavIvRdhadAropya, vanamadhye vidhAnataH // 380 // so'jAyata mahato, bhUribhiH khacitaH phalaiH / sattvAhAdakaraH sadyaH, sacchAyaH sajjanopamaH // 381 // pakSiNA nIyamAnasya, sarpasya patitA vasA / ekasyAtha tadIyasya, phalasyopari daivataH // 382 // tasyAH samastanindyAyAH, -saGgena tadapacyata / tatrAnandakaraM hRdyaM, jarAyA iva yauvanam // 383 // apatattat phalaM kSipraM viSatApena tApitam / anyAyenAtiraudreNa, mahAkulamivArccitam // 384 // parIkSA. // 15 // Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HESAOMOMRASAE AnIya vanapAlena, kSitipAlasya darzitam / tatpakkaM tuSTacittena, saGkSiharaNakSamam // 385 // tanmAkandaphalaM duSTamavijJAya pramodataH / adAyi yuvarAjasya, rAjJA dRSTvA manoramam // 386 // prasAda iti bhASitvA, tadAdAya nRpAtmajaH / cakhAdAsuharaM ghoraM, kAlakUTamiva drutam // 387 ||e hara sa tatkhAdanamAtreNa, babhUva prANavarjitaH / jIvitaM harate kasya, duSTasevA na kalpitA? // 388 // vipannaM vIkSya rAjanyaM, rAjA cUtamakhaNDayat / udyAnamaNDanIbhUtaM, kopAnalavitApitaH // 389 // kAzazokajarAkuSThacchardizUlakSayAdibhiH / rogairjIvitanirminA, duHsAdhaiH pIDitA janAH // 390 // anizaviSamAkandaM, khaNDitaM kSitipAlinA / AdAyA'khAdiSuH sarve, praannmokssnnkaangginnH||391|| yugmam // tadAkhAdanamAtreNa, srvvyaadhivivrjitaaH| abhUvannikhilAH sadyo, makaradhvajamUrtayaH // 392 // AkarSyAkalyatAM rAjA, tAnAhAya svismyH| pratyakSIkRtya duzchedya, vipAdaM tarasA'gamat // 393 // vicitrapatrasaGkIrNaH, kssitimnnddlmnndditH| sarvAzcAsakarato, yazcakrIva mahodayaH // 394 // dUrIkRtavicAreNa, kopAndhIkRtacetasA / nirmUlakApamuttuGgaH, sa mayA kaSitaH katham ? // 395 // yugmam // avicArya phalaM dattaM, hA kiM durmedhasA mayA / yadi dattaM kutazchinnabhUto roganisUdakaH // 396 // itthaM vAnaleneSa, durnivAraNa santatam / adakhata ciraM rAjA, pazcAttApena mAnase // 397 // LOCACACACACAUSA Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 16 // pUrvApareNa kAryANi vidadhAtyaparIkSya yaH / pazcAttApamasau tIvraM, cUtaghAtIva gacchati // 398 // asUci cUtaghAtItyaM, bahirbhUtavicAraNaH / sAmprataM kathyate kSIraH, zrUyatAmavadhAnataH // 399 // vohAraviSaye jyAtaH, sAgarAcAravedakaH / vaNiksAgaradattoM'bhUjalayAtrAparAyaNaH // 400 // uttIrya sAgaraM nakra - makaragrAhasaMkulam / ekadA potamAruhya, cocadvIpamasau gataH // 401 // vANI jinezvarasyeMva, sukhadAnapaTIyasI / gacchatA surabhinatA, tenaikA kSIradAyinI // 402 // anyedyuH pAyasIM nItvA, zubhakhAdAM sudhAmiva / tomaro vIkSitastena, kAyAkAntivitAriNIm // 403 // saMskRtya sundaraM damA, zAlyodanamanuttamam / datvA tenekSito'nyedyuH, pIyUSamiva durlabham // 404 // alabdhapUrvakaM bhuktvA, miSTamAhAramujvalam / prahRSTacetasA'vAci, tomareNa sa vANijaH // 405 // vaNikpate ! tvayA divyaM, kedRzaM labhyate'zanam ? / tenAvAci mamedRkSaM, kuladevyA pradIyate // 406 // bhaNito mlecchanAyena tenAsau vaNijastataH / khakIyA dIyatAM bhadra ! mameyaM kuladevatA // 407 // vaNijoktaM tavAtmIyAM, dadAmi kuladevatAm / dadAsi kAGkSitaM dravyaM, yadi dvIpapate ! mama // 408 // dvIpezena tato'vAci, mA kArSIbhadra ! saMzayam / gRhANa vAJchitaM vittaM dehi me kuladevatAm // 409 // manISitaM tato dravyaM, gRhItvA vaNijo gataH / samarpya surabhiM tasya, potenocIrya sAgaram // 410 // parIkSA. // 16 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tomaraNoditA'nyedhuH, puraH pAtraM nidhAya gauH| dehi taM divyamAhAraM, vaNijasya dadAsi yam // 411 // teneti bhASitA dhenurmUkIbhUya vyavasthitA / kAmukenA'vidagdhena, vidagdheva vilAsinI // 412 // avadantI punaH proktA, yaccha me kuladevate! / prasAdenAzanaM divyaM, bhaktasya kuru bhASitam // 413 // . mUkI raSTvA'munA'vAdi, prAtardadyA mamAzanam / smarantI zreSThino devi, tvaM ti(SThA'tra)nirAkulA // 414 // dvitIye vAsare'vAci, nidhAyAne vizAlikAm / khasthIbhUtA mamedAnI, dehi bhojyaM manISitam // 415 // dRSTvA vAcaMyamIbhUtAM, kuddhacittastadApi tAm / dvIpato dhATayAmAsa, preSya karmakarAnasau // 416 // vIkSadhvamasya mUDhatvaM, yo nedamapi budhyate / yAcitA na payo datte, gauH kasyApi kadAcana // 417 // nirastA tArazI dhenustena mlecchena mauddhytH| ajJAnahaste patitaM, ratnaM vyartha prajAyate // 418 // dugdhaM sadapi no dhenu-rdadau tasyA'vicAriNaH / evaM vicArazUnyAnAM, puro datte na vAkphalam // 419 // kathameSA payo dAkha-yadhunA mugdhadhIrasau / idaM no pRcchati spaSTamato mUrkhaziromaNiH // 420 // hitaM pRSTA sudhIbhyo ye, kArya kurSanti te budhAH / labhante saukhyamadhikaM, paratreha mahodayAH // 421 // ayedaM kaSitaM dhIraM, prAsaM mlecchena nAzitam / avApyAjjAninA dhvastaH, sAMprataM kathyate guruH // 422 // sAvakitAvAlAgrajarabojani / rAtimacamAtAkumbhamedanakesarI // 123 // Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 17 // * sapanA krIDayA vipulakrIDo, nirgato bahirekadA / devIyaH sa gato hitvA, sainyaM matrIdvitIyakaH // 424 // sunAmaparIkSA dRSTvakamagrato bhRtya, bhUyo'bhASata mantriNam / ko'yaM nA ? kasya bhRtyo'yaM, putro'yaM kasya kathyatAm // 425 // mantrI tato'vadaddeva ! khyAto'yaM hAlikAkhyayA / haremahattarasyAtra, tanujastava sevakaH // 426 // devakIyakramAmbhojasevanaM kurvataH stH| dvAdazaitasya vartante, varSANi klezakAriNaH // 427 // mantrI bhUpatinA'bhANi, virUpaM bhavatA kRtam / bhadredaM kathitaM yanna, mayA(mA)sya klezakAraNam // 428 // padAti kliSTamakliSTaM, susevakamasevakam / samastaM mantriNA jJAtvA, kathanIyaM mahIpateH // 429 // khAdhyAyaH sAdhuvargeNa, gRhakRtyaM kulastriyA / prabhukRtyamamAtyena, cintanIyamaharnizam // 430 // tato bhUpatinA'vAci, hAkistuSTacetasA / zaGkharADhAbhidhaM bhadra! maDambaM svIkuruttamam // 431 // yuktaM bhadra ! gRhANedaM, grAmaiH paJcazatapramaiH / dadAnairvAJchitaM vastu, kalpavRkSairivAparaiH // 432 // hAlikena tato'vAci, nizamya nRpatervacaH / kiM kariSyAmyahaM grAmairekAkI deva ! bhuuribhiH|| 433 // gRhItuM tasya yujyante, dIyamAnAH sahasrazaH / grAmAH padAtayo yasya, vidyante pratipAlakAH // 434 // sa tato gadito rAjJA, bhadra ! grAmaimanoramaiH / vidyamAnaiH svayaM bhRtyA, bhaviSyanti prapAlakAH // 435 // mAmebhyo jAyate dravyaM, dravyato bhRtyasampadaH / bhRtyairniSevito rAjA, dravyato nottamaM param // 436 // // 17 // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulInaH paNDito mAnyaH zUro nyAyavizAradaH / jAyate dravyato martyo, vidagdho dhArmikaH priyaH // 437 // yogino vAgmino dakSA, vRddhAH zAstravizAradAH / sarvve dravyAdhikaM bhaktyA, sevante cATukAriNaH // 438 // . sarvve karmmakarAstasya sarvve tasya priyaGkarAH / sarvve vazaMvadAstasya dravyaM yasyAsti mandire // 439 // cakriNaH kezavA rAmAH sarvve grAmaprasAdataH / parAdhAso (parAMdhaso) raNa zrIkA, gauravaM pratipedire // 440 // tato'jalpadasau deva ! dIyatAM me prasAdataH / kSetramekaM sadAkRSyaM, vRkSaparvvatavarjitam // 441 // tatosdhyAsInnRpo nAya - mAtmano budhyate hitam / vidyate dhiSaNA zuddhA, hAlikAnAM kuto'thavA ? // 442 // ukto mantrI tato rAjJA, jIvatAdeSa dIyatAm / kSetramAgukhaM bhadra ! kASThAn vikrIya hAlikaH // 443 // adarzayattato mantrI, kSetraM tasyAguruTumaiH / iSTavastupradaiH kIrNa, kalpapAdapasaMnibhaiH // 444 // tato'pyAsIdasAvevamaho rAjaiSa lobhavAn / adatta kIdRzaM kSetraM, vyAkIrNa vividhairdumaiH // 445 // vistIrNamaanacchAyaM, subhUmi nirupadravam / chinnaM sinnaM mayA kSetraM, yAcitaM dattamanyathA // 446 // grahaNAmIdamapi kSetra, kariSyAmi svayaM zubham / yadIdamapi no datte, rAjA kiM kriyate tadA ? // 447 // tataH prasAda ityuktvA, gehamAgatya hAlikaH / kuNThAraM zAtamAdAya, kudhIH kSetramazizriyat // 448 // durApA dravyadAzchitvA dagdhAstenAgurudrumAH / nirvivekA na kurvvanti, prazastaM kvApyanutthitam 1 // 449 // Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 18 // kRSikammocitaM sadyaH zuddhaM hastatalopamam / akAri hAlikenedamanyAyeneva mandiram // 450 // toSato darzitaM tena rAjJaH kSetraM vizoSitam / ajJAnenApi tuSyanti, nIcA darpaparAyaNAH // 451 // hAliko bhaNito rAjJA, kimatrotaM tvayedRze / tenoktaM kodravA deva ! samyak kRSTrA mahAphalAH // 452 // vilokya durmatiM tasya, bhubhujA bhaNito ilI / dagdhAnAmatra vRkSANAM kiM re kiJcana vidyate 1 // 453 // hastamAtraM tatastena, khaNDamAnIya darzitam / dagdhazeSaM tarorekaM rAjJA dRSTvA sa bhASitaH // 454 // vikrINISvedamaTTe tvaM nItvA bhadra! laghu vraja / tenoktaM deva / kiM mUlyaM 1 kASThasyAsya bhaviSyati // 455 // hasitvA mubhujA bhASi, hAliko buddhidurvidhaH / tadeva bhadra ! gRhNIyA, yatte dAsyati vANijaH // 456 // haTTe tena tato nItaM, kASThakhaNDaM vilokya tat / dInArapaJcakaM tasya, mUlyaM prAdatta vANijaH // 457 // hAliko'sau tato dadhyau, viSAdAnalatApitaH / ajJAtvA kurvvataH kArya, tApaH kasya na jAyate 1 // 458 // yadIdaM labhyate dravyaM, khaNDenaikena vikraye / samastAnAM tadA mUlyaM, vRkSANAM kena gaNyate 1 // 459 // nidhAnasadRzaM kSetraM, vittIrNa mama bhubhujA / ajJAninA ca tathartha, hAritaM pApinA mayA // 460 // akariSyamahaM rakSAM drumANAM yadi yatnataH / abhaviSyattadA dravyamAjanma sukhasAdhanam // 461 // itthaM sa hAliko dUnaH pazcAttAprAbhinA ciram / duHsahenA'tivIryeNa virahIva manobhuvA // 462 // parIkSA. // 18 // Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArA'sArANi yo vetti, na vastUni nirastadhIH / nirasyati karaprApta, ratnameSo'nyadurlabham // 463 // lAgalIvAsti yadyatra, sArAsAra(rA)vivecakaH / vibhemi pRcchayamAno'pi, tadA vaktumahaM dvijAH // 464 // durApAgaruvicchedI, bhASito nirvicAraNaH / yuSmAkaM candanatyAgI, zrUyatAM bhAvyate'dhunA // 465 // madhyadeze sukhAdhAre, mahanIye kurUpame / rAjA zAntamanA nAmnA, mathurAyAmajAyata // 466 // ekadA durnivAreNa, grISmArkeNeva sindhuraH / pittajvareNa dhAtrIzo, vihvalo'jani pIDitaH // 467 // tasyopacaryamANo'pi, bheSarvIryadhAribhiH / tApo'vardhata duzchedaH, kASTairiva vibhAvasuH // 468 // cikitsAmaSTadhA vaidyA, vidanto'pyabhavan kSamAH / tApopazamane nAsya, durjanasyeva sajanAH // 469 // taM vardhamAnamAlokya, dAhaM dehe mahIpateH / matriNA ghoSaNA'kAri, mathurAyAmazeSataH // 470 // dAhaM nAzayate rAjJo, yaH kazcana zarIrataH / grAmANAM dIyate tasya, zatamekaM sagauravam // 471 // kaNThAbharaNamutkRSTaM, mekhalA khalu durlabhA / dIyate vastrayugmaM ca, rAjJA parihitaM nijam // 472 // itazcandanadArveko, vANijo nirgato bahiH / dadarza daivayogena, rajakasya karasthitam // 473 // gozIrSacandanaM kASThaM, tena jJAtvA'lisaGgataH / bhaNito'sau tvayA bhadra!, ka labdhaM nimbakASThakam 1 // 474 // tenA'vAdi mayA prAsaM, vahamAnaM nadIjale / vaNijoktamidaM dehi, gRhItvA kASThasaJcayam // 475 // Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 19 // sAdho gRhANa ko doSa- stenoktveti vicetasA / AdAya dArusandohaM, vittIrNa vANijAya tat // 476 // vaNijAgatya vegena, gharSitvA buddhizAlinA / bilipso bhUpaterdehazcandanenA'munA'bhitaH // 477 // tasya sparzena niHzeSastApo rAjJaH palAyitaH / iSTasyeva kalatrasya, durucchedo viyoginaH // 478 // pUjito vANijo rAjJA ( jyaM), datvA bhASitamaJjasA / upakAro variSThAnAM, kalpavRkSAya te kRtaH // 479 // kASThaprasAdataH pUjAM vaNijasya nizamya tAm / svazirastAGamAkrandIdrajakaH zokatApitaH // 480 // rajakapratimo vipro, vidyate yadi kazcana / vibhemyahaM tadA tattvaM pRcchayamAno'pi bhASitum // 481 // itthaM sucandanatyAgI, bhASito jJAnadurvidhaH / sarvanindAspadaM mUrkhaH, sAmprataM pratipAdyate // 482 // catvAro'tha mahAmUrkhA, gacchantaH kApi lIlayA / mumukSu me kama drAkSurjinezvaramivAnagham // 483 // bhUnyastamastAste'pi pAdau tasya vayandire / tArakau bhavapAthodhe-rvArakau narakApadAm // 484 // dharmalAbhAziSaM teSAM caturNAmapyasau muniH / pApAdribhedavajrAbhAM sarvvaduHkhavinAzinIm // 485 // upetyaikaM yojanAMtaM, vivadante sma te mithaH / jaDAnAM syAt kuto buddhiH samyagmArgAnuyAyinI // 486 // ajalpadekaH sAdhuH sa, dharmmalAbhamadatta me / paro'pyevamabhUtteSAM kalirevaM vivAdinAm // 487 // ajalpadekaH kiM rATirjaDA vyartha vidhIyate ? / pRcchayatAM sAdhurevAsau na tamaH sati bhAskare / 488 // parIkSA. // 19 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nizamyeti vacastasya, te muniM taM babhASire / bhavaddatto dharmmalAbhazcaturNAM kasya jAyate ? // 489 // munirAkhyadbhavanmadhye'tizayenAsti yo jaDaH / te'pyAcakhyurahamahaM, dharmmalAbhAbhilASukAH // 490 // sAdhurjagAda nagare, gatvA paNDitavAkyataH / vivecayadhvaM jaDatAM mA kArSurme karli puraH // 491 // jaDAH sAdhuvacaH zrutvA, sadyaste nagaraM gatAH / rATimatyasya ke sAdhornAGgIkurvvanti bhASaNam ? // 492 // atha te pattanaM gatvA, paurANAM purato'vadan / paurA yuSmAbhirasmAkaM, vyavahAro vicAryatAm // 493 // paurairuktA jaDA bhadrA !, vyavahAro'sti kIdRzaH / ete tato vadanti sma, so'smAkaM mauryagocaraH // 494 // avAdiSustataH paurAH, vArtAH khAH skhA nigadyatAm / eko mUrkhastato'vAdIttAvanme zrUyatAmidam // 495 // dve bhArye piTharodarye, lambastanyau mamorjite / vitIrNe vidhinA sAkSAdvaitAlyAviva bhISaNe // 496 // prANebhyo'pi priye te me, saMpanne ratidAyike / sarvvAH sarvvasya jAyante khabhAvena striyaH priyAH // 497 // vibhemyahaM varAM (paraM) tAbhyAM rAkSasIbhyAmivAnizam / sa nAsti jagati prAyazcakate yo na yoSitaH // 498 // krIDato me samaM tAbhyAM kAle gacchati saukhyataH / ekadA zayito rAtrau bhavye'haM zayanodare // 499 // te pArzvadvaye sujhe, dve bAhudvitayaM priye / avaSTabhya mamAgatya, vegato guNabhAjane // 500 // vilAsAya mayAdAyi, bhAlasyopari dIpakaH / kAmino hi na pazyanti, bhavantIM vipadaM sadA // 501 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 20 // prajvalantyUrdhvavakrasya, mUSakeNa durAtmanA / patitA nIyamAnA me, netrasyopari vArtikA // 502 // vicintayitumArabdhaM, mayedaM vyAkulAtmanA / jAgaritvA tataH sadyo, dahyamAne vilocane // 503 // yadi vidhyApayAmyagniM, hastamAkRSya dakSiNam / tadA kupyati me kAntA, dakSiNAtha paraM parA // 504 // tato bhAryAbhayagrastaH sthitastAvadahaM sthiraH / sphuTitvA nayanaM yAvadvAmaM kANaM mamA'bhavat // 505 // jvalitvA sphuTite netre, zazAma jvalanaH svayam / nAkAri kazcanopAyo, mayA bhItena zAntaye // 506 // maha sadRzo mUrkho, vidyate yadi kadhyatAm / yaH strItrasto nijaM netraM, dahyamAnamupekSate // 507 // sphuTitaM viSamaM netraM, strIbhItasya yatastataH / tataH prabhRti saMpannaM, nAma me viSamekSaNaH // 508 // mekSaNatulyo yo, yadi madhye'sti kazcana / tadA vibhemyahaM bhadrA !, bhASamANo'pi bhASitum // 509 // ekatrAvasite mUrkhe, nigadyeti khamUrkhatAm / dvitIyeneti prArabdhA, zaMsituM dhvastabuddhinA // 510 // ekIkRtya samastAni, virUpANi prajAsRjA / kRte bhArye mamAbhUtAM, dve zaGke'rkakalAghare // 511 // vahantI paramAM prItiM, preyasI caraNaM mama / ekA kSAlayate vAmaM, dvitIyA dakSiNaM punaH // 512 // rukSIkharIti saMjJAbhyAM, tAbhyAM sArdhamanehasi / prayAti ramamANasya, mameSTasukhabhAginaH // 513 // ekaM rukSI nicikSepa, prakSAlya prItamAnasA / pAdasyopari me pAdaM prANebhyo'pi garIyasI // 514 // parIkSA. // 20 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ % % % % vilokya vegataH kharyA, kramasyopari me kramaH / bhamo muzalamAdAya, dattaniSThuraghAtayA // 515 // arthatayomahArATiH, pravRttA durnivAraNA / lokAnAM prekSaNIbhUtA, rAkSasyoriva russttyoH|| 516 // are rakSatu te pAdaM, tvadIyA jananI khayam / ruSTakharyA nigadyeti, pAdo bhagno dvitIyakaH // 517 // ubhAbhyAM cakitazcAhaM, mUkIbhUya vyvsthitH| vyAghIbhyAmiva ruSTAbhyAM, chAgaH kampitavigrahaH // 518 // yato bhAryAvibhItena, pAda(do)bhagno'pyupekSitaH / kuTahaMsagatirnAma, mama jAtaM punastadA // 519 // mama pazyata mUrkhatvaM, tadA yo'haM vyvsthitH| sthiro vAcaMyamIbhUya, kAntAbhItikarAlitaH // 520 // kuTahaMsagatestulyA, ye narAH santi durdhiyaH / na teSAM puratastattvaM, bhASaNIyaM manISiNA // 521 // nigadyeti nijAM vAtA, dvitIye virate sati / tRtIyo bAlizo diSTayA, bhASituM tAM pracakrame // 522 // khakIyamadhunA paurA, mUrkhatvaM kathayAmi vaH / sAvadhAnaM manaH kRtvA, yuSmAbhiravadhAryatAm // 523 // ekadA zvazuraM gatvA, mayA''nItA manaHpriyA / ajalpatI mayA proktA, zayanIyamupeyuSI // 524 // yo jalpatyAvayoH pUrva, hAryante tena nizcitam / kRzodari! dazApUpAH, sapirguDaviloDitAH // 525 // tato vallabhayA proktamevamastu visaMzayam / kulInAbhirvaco bhartuH, kApi na pratikUlyate // 526 // AvayoH sthitayorevaM, pratijJArUDhayoH stoH| pravizya sakalaM dravyaM, caureNAhAri mandire // 527 // % % Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 21 // na tena kiMcana tyaktaM, gRhatA draviNaM gRhe / chidre'hijAracaurANAM, jAyate prabhaviSNutA // 528 // priyAyAH kratumArabdhe, tenAdhaH paridhAnake / jalpitaM re durAcAra !, tvaM kimadyAbhyupekSase // / 529 // AkRSTe me varIye'pi tvaM jIvasi kathaM zaThaH ? / jIvitavyaM kulInAnAM bhAryAparibhavA'vadhi // 530 // tadIyaM vacanaM zrutvA, vihasya bhaNitaM mayA / hAritaM hAritaM kAnte !, prathamaM bhASitaM tvayA // 531 // guDena sarpiSA mizrAH, pratijJAtAH svayaM tvayA / paGkajAkSi dazApUpA, dIyantAM mama sAMpratam // 532 // idaM pazyata mUrkhatvaM madIyaM yena hAritam / sarva pUrvArjitaM dravyaM durApaM dharmmazarmadam // 533 // tadA voTa iti khyAtaM mama nAma janaiH kRtam / viDambanAM na kAmeti, prANI midhyAbhimAnataH 1 // 534 // voTena sadRzA mUrkhA, ye bhavanti narAdhamAH / na teSAmadhikAro'sti, sArAsAravicAraNe // 535 // mUrkhatvaM pratipAdyeti tRtIye'vasite sati / prAreme bAlizasturyo, bhASituM lokabhASitaH // 536 // raisemekadA netuM vazuraM nijavallabhAm / manISitasukhAdhAraM, svargavAsamivAparam // 537 // vicitravarNasaGkIrNa, snigdhaM prahlAdanakSamam / svagrAme bhojanaM dattaM nijavAkyamivojvalam // 538 // na lajjAM vahamAnena, mayADumoji priyaGkaram / vikalena durucchedAM, vyathAmiva duruttarAm // 539 // mekavadhUrdRSTvA na mayA'kAri bhojanam / dvitIye'pi dine tatra, vyathA ( devya) iva savigrahAH // 540 // parIkSA. // 21 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAra, tandule ma balabhA / mAmA mAtuH kANDe'pi, tRtIye vAsare jAtaH, prabalo jATharo'nalaH / sarvAGgINamahAdAhaH, kSayakAlAnalopamaH // 541 // zayanAdhastano bhAgo, mayAloki zanaistataH / bubhukSApIDitaH kasya, sammukhaM na vilokate // 542 // vizAlaM bhAjanaM tatra, zAlIyaistandulai tam / vilokitaM mayA vyoma, zuddhaizcandrakarairiva // 543 // mayAlokya gRhadvAraM, tandulaiH pUritaM mukham / udarAnalataptasya, maryAdA hi kutastanI? // 544 // tasminneva kSaNe tatra, praviSTA mama vllbhaa| trapamANamanAstasyAH, phullagallAnanaH sthitaH // 545 // utphullagalaM mAM vIkSya, stabdhIkRtavilocanam / sA mAtuH sUcayAmAsa, zaGkamAnA mahAvyathAm // 546 // zvazrUrAgatya mAM dRSTvA, sandigdhA jIvite'jani / prema pazyatyakANDe'pi, priyasya vipadaM parAm // 547 // yathA yathA mama zvazrUrgallo pIDayate zucA / tathA tathA sthitaH kRtvA, stabdho vihvalavigrahaH // 548 // rudantIM me priyAM zrutvA, sarvA grAmINayoSitaH / militvA'vAdiSuAdhIn , yojayantyaH sahasrazaH // 549 // ekA jagAda mAtRNAM, saparyA na kRtA ytH| tato'janiSTa doSo'yaM, paramasti na kAraNam // 55 // abhANIdaparA doSo, devatAnAmayaM sphuTam / AkasmikIdRzI pIDA, jAyate parathA katham ? // 551 // itthaM tAsu badantIpu, rAmAsu vyAkulAtmasu / AgataH sA (so') varo vaidyo, bhASamANaH khavaidyatAm // 552 // ....AhUya tvarayA kRtvA, doSotpatti nivedya tAm / dAsthAhaM darzitaH zvazvA, vaidyasmAturacittayA // 553 // Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 22 // * maleva me dRSTvA, kapolau prAvaniSThurau / spRSTvA hastena so'dhyAsIdiGgitAkArapaNDitaH / / 654 // acarvitaM mukhe kSiptaM, kiMcanAsya bhaviSyati / bubhukSArttasya zaGke'haM ceSTA'nyasya na hIdRzI // 555 // khaTvA'dhaHsthaM tandulAnAM, pAtraM dRSTvA'vadadbhiSak / mAtarvyAdhistandulIyo, duHsAdhyo'syA'bhavadbhRzam // 556 // bhUri havyaM kAGkSitaM me, datsi cenmAtarekakaM / kurve nIrogiNaM tarhi, prapede sApi tadvacaH // 557 // pATayitvA kapolau me, tena zAlIyatandulAH / darzitAH kITakA nAnAkArA ityuktipUrvakam // 558 // labdhvA sa kAGkSitaM dravyaM, vaidyastuSTo gRhaM gataH / durnivArA mayA soDhA, pIDA mUkena mauryataH // 559 // hAsaM hAsaM tadA lokairgalasphoTikanAmane (taH) / kRtaM hAsyaM na kiM yAyA, duSTaveSTAniviSTadhIH // 560 // maurya me yAdRzaM paurAstAdRzaM vApi saMzrutam / dRSTaM vApi ? yato galasphoTe mUko'hamAsthitaH // 561 // paurairuktAzca catvAraste'pi mauryAbhimAninaH / maurya nijaM zocayadhvaM gatvA pArthe tapakhinaH // 562 // evaM ca mUrkhAzcatvAro, darzitA yadi tAdRzaH / yuSmanmadhye'sti bho viprastadA vaktuM vibhemyaham // 563 // rAgAvalocano rakto, dviSTo dveSakaraH khalaH / vijJAnavikalo mUDho, vyudvAhI sa mataH khalaH // 564 // paittiko viparItAtmA, cUtacchedyaparIkSakaH / ajJAnaH surabhityAgI, sazoko'garuvikrayI // 565 // vikrItacandano lobhI, bAlizo nirvivecanaH / dazaite yadi yuSmAsu, tadA vaktuM vibhemyaham // 566 // tribhiH kulakam parIkSA. // 22 // Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LEARCH avAdipustato viprA!, bhadrAsmAbhirvicArakaiH / dvijitaH zAsyate sadyaH, saupaNairiva pannagaH // 567 // abhASiSTa tataH kheTaH, zaGkA cetasi me dvijaaH!| adyApi vidyate kAmaM, khvaakyaagrhshngkinH|| 568 // nAsanaM pezalaM yasya, nonnatA shrytrikii| na navaH pustakaH zreSTho, na bhanyo yogapaTTakaH // 569 // na pAdukA yugaM ramyaM, na veSo lokaraJjakaH / na tasya jalpato lokaiH, pramANIkriyate vacaH // 570 // nAdaraM kurute ko'pi, nirveSasya jagatraye / ADambarANi pUjyante, sarvatra na guNA janaiH // 571 // viprAstato vadanti sma, mA bhaiSIH prastutaM vada / carvite carvaNaM kartuM, yujyate na mahAtmanAm // 572 / / manovegastato'vAdIdyadyevaM dvijapuGgavAH / pUrvAparavicAraM me, kRtvA khIkriyatAM vacaH // 573 // ihAsti puNDarIkAkSo, devo bhuvanavizrutaH / sRSTisthitivinAzAnAM, jagataH kAraNaM param // 574 // yasya prasAdato lokA, labhante padamavyayam / vyomeva vyApako nityo, nirmalo yo'kSayaH sadA // 575 // dhanuHzaGkhagadAcakrabhUSitA yasya pANayaH trilokasadanAdhAra-stambhAH zatruvimaIkAH // 576 // dAnavA yena hanyante, lokopadravakAriNaH / duSTA divAkareNeva, tarasA timirotkarAH // 577 // lokAnandakarI hRdyA, zrIH sthitA yasya vigrahe / tApavicchedikA hRdyA, jyotsneva himarociSaH // 578 // kaustubho bhAsate yasya, zarIre viSaha (vividha)prabhaH / lakSmyeva sthApito dIpo, mandire sundare nije // 579 // . Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. kiM dvijA bhavatAM tatra, pratItirvidyate na vA / sarvadevAdhike deve, vaikuNThe paramAtmani // 580 // babhApire tato vinA, madrAstyevaMvidho hariH / carAcarajagayApI, ko'tra vipratipadyate ? // 581 // duHkhapAvakaparjanyo, janmAmbhodhitaraNDakaH / yairnAGgIkriyate viSNuH, pazavaste nRvigrahAH // 582 // bhaTTA yadIdRzo viSNu-stadA kiM nandagokule / trAyamANaH sthito dhenUrgopAlIkRtavigrahaH? // 583 // zikhipicchadharo baddhakUTaH kuTajamAlayA / gopAlaiH saha kurvANo, rAsakrIDAM pade pade // 584 // yugmam // duryodhanasya sAmIpyaM, kiM gato dUtakarmaNA / preSitaH pANDuputreNa, padAtiriva vegataH? // 585 // hastyazvarathapAdAtisaGkale samarAjire / kiM rathaM prerayAmAsa, bhUtvA pArthasya sArathiH // 586 // kiM baliryAcitaH pRthvI, kRtvA vAmanarUpatAm ? / uccArya vacanaM dInaM, daridreNeva durvacaH // 587 // evamAdIni karmANi, kiM yujyante mahAtmanaH / yogigamyasya devasya, vandyasya jagatAM guroH // 588 / / yadIdRzAni kRtyAni, virAgaH kurute hariH / tadA no niHkhaputrANAM, ko doSo dAruvikraye // 589 // atha tasvedRzI krIDA, murAreH parameSThinaH / tadA sattvAnurUpeNa, sA'smAkaM kena vAryate ? // 590 // kheTaspeti vacaH zrutvA, jajalpurdvijapuGgavAH / asmAkamIzo devo, dIyate kiM tavottaram 1 // 591 // idAnIM mAnase bhrAnti-rasmAkamapi varttate / karotIdRzakAryANi, parameSThI kathaM hariH // 592 // * // 23 // Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabodhitAstvayA bhadra!, vimUDhamanaso vayam / dIpakena vinA rUpaM, sacakSurapi nekSate // 593 // yadIk kurute viSNuH, preritaH parameSThinA / tadaiSa preritaH pitrA, vidhatte tRNavikrayam // 594 // deve kurvati nAnyAya, ziSyANAM pratibodhanam / vittApahArake bhUpe, taskaraH kena vAryate // 595 // iSTakarmapare viSNI, parasyAsti na dUSaNam / zrarduzvAriNI yatra, na snuSA tatra duSyati // 596 // sarAgatvAttadaMzAnAM, rAgo'sti parameSThinaH / rAgitve'vayavAnAM hi, nirAgo'vayavI katham ? // 597 // udarAntaHsthite loke, sItApahiyate katham ? / nAvAsAntargataM yastu, bahirbhavitumarhati // 598 // vyApako yadyasau devastadeSTavirahaH katham? / yadi nityo viyogena, tadA'sau pIDitaH katham ! // 599 // AdezaM tanute'nyasya, sa kathaM bhuvanaprabhuH / bhRtyAnAM kurute karma, na kadAcana pArthivaH // 6.0 // kathaM pRcchati sarvajJo?, yAcate kathamIzvaraH / prabuddhaH sa kathaM zete?, virAgaH kAmukaH katham ? // 601 // sa matsyaH kacchapaH kasmAt , sUkaro narakesarI? vAmano'bhUtridhA rAmaH, paraprANIva duHkhitaH // 602 // kalmaSairaparAmRSTaH, svatantraH karmanirmitam / gRhNAti sa kathaM kAyaM?, samastAmadhyamandiram // 603 // yugmam / vidhAya dAnavAstena, hanyante prabhuNA katham / na ko'pi dRzyate loke, puvANAmapakArakaH // 604 // kadha-bhakSayate tRsaH so'maro niyate katham / nirAkRtamayakrodhaH, zasaM svIkriyate katham // 605 // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 24 // vazArudhiramAMsAsthimajjAzukrAdidUSite / varcogRhasame garbhe, kathaM tiSThati sarvavit 1 // 606 // bhadra ] cintayatAmitthaM, pUrvAparavicAraNAm / tvadIye vacane bhaktiH, saMpannA'smAkamUrjitA // 607 // Atmano'pi na yaH zaktaH, sandehavyapanodane / uttaraM sa kathaM datte, pareSAM hetuvAdinAm 1 // 608 // khAbhU (svamuktvA tvaM tato gaccha, jayalAbhavibhUSaNaH / mArgayAmo vayaM devaM, nirastAkhiladUSaNam // 609 // janmamRtyujarAroga - krodha lobha bhayAnakaH (nvitaH / pUrvAparavirodhI no devo mRgyaH zivArthibhiH // 610 // ityuktaH khecaro viprairnirjagAma tataH sudhIH / jinendra vacanAmbhobhirnirmalIkRtamAnasaH // 611 // upetyopavanaM mitramavAdIditi khecaraH / devo'yaM lokasAmAnyaM, tvayAzrAvi vicAritaH // 612 // idAnIM zrUyatAM mitra !, kathayAmyaparaM tava / prakramaM saMzayadhvAntavicchedanadivAkaram // 613 // kAlA mitra ! varttante, bhArate'tra yathAkramam / svakhakhabhAvasaMpannAH, sarvadA Rtavo yathA // 614 // zalAkAH puruSAstatra, caturthasamaye'bhavan / triSaSTisaGkhyayA mAnyAH, zazAGkojvalakIrttayaH // 615 // cakriNo dvAdazArhantazcaturviMzatirIritAH / yathAkramaM navarAmakezavapratikezavAH // 616 // sarve'pi vyatikrAntAH, kSoNImaNDalamaNDanAH / grasyate yo na kAlena, sa bhAvo nAsti viSTape // 617 // viSNUnAM yo'ntima viSNurvadevAGgajo'bhavat / sa dvijairgadito bhaktaiH parameSThI niraJjanaH // 618 // parIkSA. // 24 // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SSACROCOCCADASAKARS mInaH kurmaH pRthuprotho, narasiMho'tha vaamnH|raamo rAmazca rAmazca, (kRSNazca) buddhaH kalkI daza smRtaaH||619|| yamuktvA niSkalaM prAhurdazAvartagataM punaH / bhaNyate sa budhairnAptaH, pUrvAparavibAdhataH // 20 // prakrama balivandhasya, kathayAmi tavAdhunA / taM yo'nyathA janairhataH, prasiddhiM mugdhabuddhibhiH // 621 // baddho viSNukumAraNa, yoginA labdhibhAginA / mitradvijo balirduSTaH, saMyatopadravodyataH // 622 // viSNunA vAmanIbhUya, balirvaddhaH kramaitribhiH / ityevamanyathA lokahIto mUDhamohitaiH // 623 // nityo niraanaH sUkSmo, mRtyUtpattivivarjitaH / avatAramasau prApto, dazadhA niSkalaH katham ? // 24 // pUrvAparavirodhA''DhyaM, purANaM laukikaM tava / vadAmyanyadapItyuktvA , kheTavigrahamatyajat // 625 // vakrakezamahAbhAraH, pulIndraH kajjalacchaviH / vidyAprabhAvataH sthUla-pAdapANirabhUdasau // 626 // tataH pavanavego'pi, mArjAraH kapilekSaNaH / mArjAravidyayA kRSNo, viluptazravaNo'jani // 627 // pravizya pattanaM kumbhe, viDAlaM vinivezya sH| tUryamAtADya ghaNTAM ca, niviSTo hemaviSTare // 628 // tUryasvane zrute viprAH, prAhurAgatya vegtH| kiM re vAdamakRtvA tvaM, varNapIThamadhiSThitaH 1 // 629 // tato'yocadasau viprA!, vAdanAmApi vemi no / karomyahaM kathaM vAdaM, pazurUpo vanecaraH? // 630 // yadyevaM tvaM kathaM mU(rU)Dho, mUrkha! kAJcanaviSTare / nihatya tarasA tUrya, bhadra! vAdanivedakam // 631 // Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma-14 parIkSA. // 25 // so'vAdIdahamArUDhaH, kautukenAtra viSTare / na punarvAdidarpaNa, tUryamAsphAlya mAhanAH! // 632 // nAItvaM yadi mUrkhasya, hemapIThAdhirohaNe / uttiSThAmi tadA viprA!, ityuktvA'vatatAra saH // 633 // viprairuktaH kimAyAtastvamati ? tato'vadat / mArjAravikrayaM kartu-mAyAto'haM vanecaraH // 634 // otoH kimasya mAhAtmyaM ?, kiM mUlyaM vidyate ? vada / ityasau brAhmaNairukto, nijagAda nabhazcaraH // 635 // asya gandhena nazyanti, deze dvAdazayojane / Akhavo nikhilAH sadyo, garuDasyeva pannagAH // 636 // mUlyaM palAni paJcAzat , varNasyAsya mhaujsH| tadA'yaM gRhyatAM viprA!, yadi vo'sti prayojanam // 637 // militvA brAhmaNAH sarve, vadanti sma parasparam / biDAlo gRhyatAmepa, mUSakakSapaNakSamaH // 638 // ekatra vAsare dravyaM, mUSakairyavinAzyate / sahasrAMzo'pi no tasya, mUlyametasya dIyate // 639 // mIlayitvA tato mUlyaM, kSipramagrAhi sa dvijaiH / durApe vastuni prAjJairna kAryA kAlayApanA // 640 // nabhazcarastato'vAdIt , parIkSya gRhyatAmayam / ityuktvA(ktA) brAhmaNAstasyAGgopAGgAni vyalokayan // 641 // karNanAzaM nirIkSyAsya, procire taM dvijAtayaH / karNacchedaH kathaM jAto?, biDAlasyAtha so'vadat // 642 // gatarAtrI vayaM mArgazrAntAH suptA yadA tadA / bhakSito mUpakairasya, karNaH suragRhAGgaNe // 643 // babhASire tato viprA, vacasaste parasparam / virodho jAyate mUrkha!, pUrvAparavicAraNAt // 644 // SASARAKA // 25 // Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUSakA gandhato yasya, deze dvAdazayojane / nazyanti tasya karNa kiM, bhakSayanti ta eva hi ? // 645 // tato'vadanmanovegaH, kimasya doSamAtrataH / gatAH pare guNAH sarve?, tataH prAhurdvijAtayaH // 646 // gatA eva guNA asya, doSato mila ! kiM na hi ? / kaJjikAbinduto dugdhaM, vinazyati sucArvapi // 647 // khago'vadadguNA nAsya,prayAnti dossto'mutH| karAH kiM bhAkhato dhvAnta-marditA nAzamAnuyuH 1 // 648 // vanecarA vayaM niHkhadehajAtAH pshuupmaaH| bhavadbhiH paNDitaiH sAdha, na kSamA atra jalpitum // 649 // jajalpurbrAhmaNA nAsti, tava dUSaNamatra moH ! / biDAladoSahAni ca, kuruSva so'vadattataH // 650 // doSavAraNamasyAhaM, karomyatra dvijAH! param / bibheti me manaH sArdhaM, bhavadbhirjalpato'dhipaH // 651 // kUpamaNDUkatulyasya, purakhAt satyajalpane / api sajAyate zaGkA, manasi brAmaNA! mama // 652 // khIyaM laghu guru brUte, satyaM zrutaM na manyate / yaH parArthakharUpAjJa-stamAhuH kUpabhekabham // 653 // ekadA'ndheH samAyAto, haMsaH kUpanivAsinA / maNDUkenetyasau pRSTaH, kiyAnandhiH sa ityavak // 654 // gariSTho'sAvavagbAhU, prasArya kimiyAniti ? / haMsaH prAha mahIyAn bho!, mamaitaGkapato'pi hi // 655 / / maNDUkenaivamukta so'mbhodhivistAramuktavAn / haMsavAkyamidaM satyaM, maNDUko na prapannavAn // 656 // evaM maNDUkatulyo yaH, satyaM na pratipadyate / nivedhaM tasya tattvaM na, budhaiH sArthakavAgguNaiH // 657 // AURANA Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 26 // atha prAhurimaM viprA, vayaM mUrkhAH kimiirshaaH| na vino yena yuktyA'pi, ghaTamAnaM vacaH sphuTam // 658 // 5 parIkSA tato'mANIt khagAdhIzanandano budhnndnH| yadyevaM zrUyatAM viprAH!, spaSTayAmi manogatam // 659 // tApasastapasAmAsIt , maNDapaH kaushikaamidhH| nivAso guNaratnAnAM, mahasAmiva bhaaskrH||66|| vizuddhavigrahareSa, nakSatrairiva cndrmaaH| niviSTo bhojanaM bhoktuM, tApasairekadA saha // 661 // saMsparzabhItacetaskAzcaNDAlamiva garhitam / enaM niSaNNamAlIkya, sarve te trsotthitaaH||662|| tena te tApasAH pRSTAH, saha(saM)bhuAnAH samutthitAH / sArameyamivAlokya, kiM mAM yUyaM nigadyatAm // 663 // abhASi tApasaireSa, tApasAnAM bahirbhava / kumArabrahmacArI tvmdRsstttnyaa''nnH|| 664 // aputrasya gatirnAsti, vargo naiva ca naiva ca / tataH putramukhaM dRSTvA, zreyase kriyate tpH|| 665 // tena gatvA tataH kanyA, yAcitAH khajanA nijAH / vayo'tItatayA nAdustasmai tAM te kathaJcana // 666 // bhUyo'pi tApasAH pRSTA, vegenAgatya tena te / sthavirasya na me kanyAM, ko'pi datte karomi kim ? // 667 // tairuktaM vidhavAM vApi, tvaM saMgRhya gRhIbhava / nobhayorvidyate doSa, ityuktaM tApasAgame // 668 // patyau prabajite klIve, pranaSTe patite mRte / paJcakhApatsu nArINAM, patiranyo vidhIyate // 669 // // 26 // tenAto vidhavA'grAhi, tampasAdezavartinA / khayaM hi viSaye lolo, gurvAdezena kiM punaH // 670 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ** *** tasya tAM sevamAnasya, kanyA'jani manoramA / nItiM sarvadha(ja)nAbhyathyA, saMpattiriva rUpiNI // 671 // amuSya bandhurA kanyA, sA'janiSTA'STavarSiNI / paropakAriNI lakSmIH, kRpaNasyeva mandire // 672 // avAdIdekadA kAntAmasau maNDapakauzikaH / tIrthayAtrAM priye kurmaH, samastApavinAzinIm // 673 // sutAmimAM kasya haste, nyAsIkurve priye ! vada ? / varNavarNA sulAvaNyAM, yauvanAgamamaNDitAm // 674 // yasya caiSA'pya'te kanyA, gRhItvA so'pi tiSThati / na ko'pi vidyate loke, rAmAratnaparAGmukhaH // 675 // dvijihvasevito rudro, rAmAdattArdhavigrahaH / manmathAnalataptAGgaH, sarvathA viSamekSaNaH // 676 // dehasthAM pArvatIM hitvA, jAhnavIM yo niSevate / sa muJcati kathaM kanyAmAsAdyottamalakSaNAm // 677 // yasya jvalati kAmAgni-hRdaye durnivAraNaH / divAnizaM mahAtApo, jaladheriva vADayaH // 678 // kathaM tasyArpayAmyenAM, dhUrjaTeH kAminaH sutAm / rakSaNAyAryate dugdhaM, mArjArasya budhairna hi // 679 // yugmam // sahasrairyo na gopInAM, tRptaH SoDazabhihariH / niSevito'mbhodhiriva, nadIlakSairguNottamaiH // 680 // gopIrniSevate hitvA, yaH panA hRdayasthitAm / sa prApya sundarAM rAmAM, kathaM muJcati mAdhavaH 1 // 681 // IdRzasya kathaM viSNorarpayAmi zarIrajAm / caurasya hi kare ratnaM, kena trANAya dIyate ?. // 682 // nRttadarzanamAtreNa, mA(sA)raM vRttaM mumoca yaH / sa brahmA kurute kiM na, sundarAM prApya kAminIm ? // 683 // * * Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. ekadA viSTarakSome, jAte sati purandaraH / papraccha dhiSaNaM sAgho!, kenAkSobhi mamAsanam // 684 // jagAda dhiSaNo deva!, brahmaNaH kurcatastapaH / ardhASTA(abdArdhA)STasahasrANi, varttante rAjyakAjhyA // 685 // prabho! tapaHprabhAveNa, tasyAyaM mahatA tava / ajaniSTAsanakSobhastapasA kiM na sAdhyate // 686 // hare! hara tapastasya, tvaM prerya striyamuttamAm / nopAyo vanitAM hitvA, tapaso haraNe'paraH // 687 // grAhaM grAhamasau strINAM, divyAnAM tilamAtrakam / rUpaM nivartayAmAsa, bhavyAM rAmAM tilottamAm // 688 // mano mohayituM dakSaM, jIrNa mdymivorjitm| brahmaNaH puratazcakre, sA nRttaM rasasaGkulam // 689 // zarIrAvayavA guhyA, darzitA dakSayA tayA / meghA vardhayituM sadyaH, kusumAyudhapAdapam // 690 // pAdayoGyorovistIrNe jaghanasthale / nAbhivimbe stanadvandve, grIvAyAM mukhapaGkaje // 691 // dRSTivizramya vizramya, dhAvamAnA samantataH / brahmaNo vigrahe tasyA-zciraM cikIDa caJcalA // 692 // . vibheda hRdayaM tasya, mndsnycaarkaarinnii| vilAsavibhramAdhArA, sA vindhyasyeva narmadA // 693 // raktaM vijJAya taM dRSTayA, dkssinnaapshcimottraaH| bhramayantI manastasya, babhrAma kramato dizaH // 694 // lajjamAnaH sa devAnAM, valinA na nirIkSate / lajjAbhimAnamAyAbhiH, sundaraM kriyate kutaH ? // 695 // tapo varSasahasrotthaM, datvA pratyekamastadhIH / ekaikasyAM sa kASThAyAM, dikSustAM vyadhAnmukham // 696 // SARAKARRAONKAKA || // 27 // Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyAsaktadRzaM dRSTvA, sA''ruroha nabhastalam / yoSito raktacittAnAM vaJcamAM kAM na kurvate // 697 // paJcavarSazatotthasya, tapaso mahasA sa tAm / didRkSurakarod vyomni, rAsabhIyamasau ziraH // 698 // na babhUva tapastasya, na nRttaM na vilokanam / abhUdubhayavidhvaMso, brahmaNo rAgasaGginaH // 699 // sA taM sarvvataporiktaM, kRtvA'gAt surasundarI / mohayitvA'khilaM rAmA, vaJcayanti hi rAgiNam // 700 // imAmanIkSamANo'sau, vilakSatvamupAgataH / darzanAgatadevebhyaH, kupyati sma nirastadhIH // 701 // kharavakreNa devAnAM prAvarttata sa khAdane / vilakSaH sakalo'nyebhyaH, svabhAvenaiva kupyati // 702 // avocannamarA gatvA, zambhoretasya ceSTitam / AtmaduHkhapratIkAre, yatate sakalo janaH // 703 // cakartta mastakaM tasya, zambhurAgatya paJcamam / parApakAriNo mUrdhA, chidyate ko'tra saMzayaH 1 // 704 // tvadIyahastato nedaM, patiSyati ziro mama / iti taM zaptavAneSa, brahmahatyAparaM ruSA // 705 // kuruSvAnugrahaM sAdho !, brahmahatyAkRto mame / ityevaM gadito brahmA, tamUce pArvatIpatim // 706 // asRjA puNDarIkAkSo, yadedaM pUrayiSyati / hastataste tadA zambho !, patiSyati ziro mama // 707 // pratipadya vacastasya, kapAlapratamagrahIt / prapaJco bhuvanavyApI, devAnAmapi dustyajaH // 708 // brahmahatyAMnirAzA (sA)ya, so'gamaddharisaMnidhim / pavitrIkartumAtmAnaM, na hi kaM zravate janaH 1 // 709 // Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 28 // bramA mRgagaNAkIrNamavipadgahanaM vanam / tIvrakAmAgnisantataH, kana yAti vicetanaH // 710 // . vilokyanumatImRkSIM, brahmA tatra nyaSevata / brahmacaryopataptAnAM, rAsabhyapyapsarAyate // 711 // AsAdya tarasA garne, sA pUrNe samaye tataH / asUta jAmbavaM putraM, prasiddhaM bhuvanatraye // 712 // yaH kAmAtamanA brahmA, tirazcImapi sevate / sa sundarAM kathaM kanyAmenAM mokSyati mUDhadhIH ? // 713 // ahalyAM citabhUbhaliM, dRSTvA gautamavallabhAm / atikAmAkulo jAto, viDojAH pAradArikaH // 714 // gautamena krudhA zaptaH, sa sahasrabhago'bhavat / duHkhaM na prApyate kena, manmathA''dezavarttinA ? // 715 // mune'nugRhyatAmeSa, tridazairiti bhASite / sahasrAkSaH kRtastena, bhUyo'nugrahakAriNA // 716 // itthaM kAmena mohena, mRtyunA yo na piidditH| nAsau niSaNo loke, devaH ko'pi vilokyate // 717 / eka eva yamo devaH, styshaucpraaynnH| vipakSamardako dhIraH, samavartIha vidyate // 718 // sthApayitvA'sya sAMnidhye, kanyAM yAtrA karomyaham / dhyAtveti sthApitA tena, duhitA yamasannidhau // 719 // sastrIkastIrthayAtrArtha, gato maNDapakauzikaH / bhUtvA nirAkulaH prAjJo, dharmakRtyaiH(tye) pravartate // 720 // manobhavatarukSoNI, dRSTvA sA samavartinA / akAri preyasI khasya, nAsti rAmAsu niHspRhaH / / 721 // parApahArabhItena, sA kRtodaravartinI / vallabhAM kAminI kAmI, ka na sthApayate kudhIH? // 722 // laa||28|| Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRSTvA kRSTvA tayA sArdhaM, bhuktvA bhogamasau punaH / gilitvA kurute'ntaHsthA, nAzazaGkitamAnasaH // 723 // itthaM tayA samaM tasya, bhuAnasya ratAmRtam / kAlaH prAvarttatAtmAnaM pazyatastridazAdhikam // 724 // khaTikA pustikA rAmA, parahastaM gatA satI / naSTA jJeyA'thavA puMsA, ghRSTA spRSTopalabhyate // 725 // pavanenaikadA'vAci, pAvako, bhadra 1 sarvadA / ekaH sudhAbhujAM madhye, yamo jIvati saukhyataH // 726 // tenaikA sA vadhUcdhA, suratAmRtavAhinI / yAmAlikaya dRDhaM zete, sukhasAgaramadhyagaH // 727 // na tayA dIyamAne'sau sukhe tRpyati paavne| nitambinyA jale nityaM gaGgayeva payonidhiH // 728 // kathaM me jAyate saGgaH, samavartikhiyA samam ? / pAvakeneti pRSTo'sau, nijagAda samIraNaH // 729 // rakSyamANA'munA tanvI, na draSTumapi labhyate / kuta eva punastasyAH, saGgamo'sti vibhAvaso ! // 730 // svakIyayA zriyA sarvA, jayantI surasundarIH / rataM niSevya sA tena, jaTharasthA vidhIyate // 731 // ekAkinI 'sthitA spaSTaM, yAmamekaM vilocanaiH / bahiHzaGkA'vasare sA, kevalaM dRzyate satI // 732 // avAci vahinA vAyo ?, yAmenaikena nizcitam / strIrgRhNAmi trilokasthAH, kaivA''syaikatra yoSiti 1 // 733 // ekAkinIM yauvanasthAM yuvAnaH smaravihvalAm / kurvanti sundarIM nAtra, citraM kimapi vidyate // 734 // uktveti vahnistatrAgAdyatra muktvA vahiH striyam / vidadhAti bahiHzaGkAM yamo gaGgAtaTe zuciH // 735 // Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Guan // 29 // nidhA ( dhyA) ya vanitA vahistAM praviSTaH surApagAm / vidhAya maJjulaM rUpaM tasyAH saGgaM pracakrame // 736 // niyantraNAviSaNNA strI, dRSTvA'nyaM begato naram / gRhNAtyajeva paNacaM, tAsAM yadyanraNaM krudhe // 737 // vidhAya vahinA sArdhaM sa sA prAha bho ! nije / sthAne braja yataH svAmyAgamanAvasaro mama // 738 // tvayA''zliSTa samAJceddhi, vIkSate nAsikAM tadA / lunAti me tvAM ca hanti, jAraM kaH kSamate balI ? // 739 // tAmAliGga dRDhaM vahnirjagAda dayite ! yadi / gacchAmi tvAM vimucyAzu, tadA mAM hanti manmathaH // 740 // varaM yamena te'dhyakSaM, hato'haM niziteSubhiH / tvayA vinA durantena, na punaH kAmavahinA // 741 // itthaM vadantaM taM snehAd, gilitvA sA'ntarAdadhe / rocamANo naro nAryA, sadyo hRdi nivezyate // 742 // tadantaHsthaM tamajJAtvA tAmantikamupAgataH / udarasthAM yamazcakre, strIprapaJco hi durgamaH // 743 // tato hutAzena vinA, yAgahomAdikAH kriyAH / yAntIrnAzaM vIkSya devAzcAbhavanvyAkulA narAH // 744 // indreNAvoci pavanastvamagniM bho ! vimArgaya / nivAsamasya sakhyena tvaM vetsi parito vrajan / 745 // UMce vAyustrilokyAMsa, devarAja ! gaveSitaH / ekatra deze na punastatra taM zodhayAmyataH // 746 // ityuktipUrvakaM bhojyaM, parikalpya samIraNaH / zakraprabhRtidevAnAM cakre dhAmni nimantraNam // 747 // gRhAgatAnAM teSAM sa, pratyekaM pIThamekakam / datvA'tha yamasya pIThatritayaM sa dadau mudA // 748 // parIkSA. // 29 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svasvasthAne niviSTeSu deveSu mahiSadhvajaH / prAha vAyo ! mamAdaH kimAsanatraya Dhaukanam ? // 749 // yadi me'ntargata kAntA, dvitIyA vidyate tadA / bhAgato dvitayaM deyaM, nimittaM tritaye vada // 750 // vadati sma tato vAyurbhadrodgila manaH priyAm / nibudhyase svayaM sAdho !, bhAgatritayakAraNam // 751 // pretabharttA tataH kAntAM dRSTvodgINa savahikAm / kSipraM vabhANa tAM bhadre !, tvamudgila hutAzanam // 752 // tayodgIrNe tato vahau, bhAkhare vismitAH surAH / adRSTapUrvake dRSTe, vismayante na kiM janAH ? 753 // yoSA gilati yA barhi, jvalantaM madanAturA / duSkaraM durgamaM vastu, na tasyA vidyate dhruvam // 754 // kruddho yamo'nalaM dRSTvA, daNDamAdAya dhAvitaH / jAre nirIkSite'dhyakSaM, kasya saMpadyate kSamA ? // 755 // daNDapANiM yamaM dRSTvA, jAtavedAH palAyitaH / nIcAnAM jAra caurANAM, sthiratA jAyate kutaH ? // 756 // . tarupASANavargeSu, pravizya cakitaH sthitaH / jAracaurA na tiSThanti, praspaSTA hi kadAcana // 757 // yaH praviSTastadA vahnistarujAlopaleSu saH / spaSTatvaM yAti nAdyApi prayogavyatirekataH // 758 // purANamIdRzaM viprA !, jJAyate bhavatAM navA / kheTenetyudite viprairbhadvaivamiti bhASitam // 759 // davIyaso'pi sarveSAM, jAnAnasya zubhAzubham / viziSTAnugrahaM zazvat kurvato duSTanigraham // 760 // khodarasthapriyAntaHsthe, pAvake samavarttinaH / ajJAte'pi yathA viprA !, devatvaM na palAyate // 761 // Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 30 // chinne'pimUSakaiH karNe, madIyasa tathA sphuTam / biDAlasya na nazyanti, guNA gunngriiysH||762||trimirvissekm| AzaMsiSustato viprAH,zobhanaMbhASitaM tvyaa|vijnyaa vijJavacaH zrutvA, yathArtha dUSayanti na // 763 // zatadhA bho vizIryante, purANAni vicAraNe / vasanAnIva jIrNAni, kiM kurmo bhadra ! duHzake 1 // 764 // teSAmiti vacaH zrutvA, prAha khecaranandanaH / zrUyatAM brAmaNA ! devaH, saMsAradumapAvakaH // 765 // lAvaNyodakavelAbhirmanmathA''vAsabhUmibhiH / trilokottamarAmAbhirguNasaundaryakhAnibhiH // 766 // vidhyantIbhirjanaM sarva, kaTAkSekSaNamArgaNaiH / na yasya bhidyate ceta-staM devaM namata tridhA // 767 // yugmam // vihAya pAvanaM yoga, zaGkaraH zivakAraNam / zarIrArdhagatAM cakre, pArvatImekamAnasaH // 768 // viSNunA kurvatA''dezaM, yadIyaM sukhakAGkSiNA / akAri hRdaye panA, gopInakhavidArite // 769 // dRSTvA divyavadhUnRttaM, brahmA'bhUcaturAnanaH / vRttaM tRNamiva tyaktvA, tADito yena saaykaiH|| 770 durvArarmArgaNaistIkSNairyenA''hatya purndrH| sahasrabhagatAM nItaH, kRtvA duSkIrtibhAjanam // 771 // zAsitAzeSadoSeNa, sarvebhyo'pi balIyasA / yamena vibhyatA'ntaHsthA, sadA'kAri priyA yataH // 772 // mukhIbhUto'pi devAnAM, trilokodaravartinAm / grAvAnokahavargeSu, vahniryena pravezitaH // 773 // sa jito manmatho yena, sarveSAmapi durjyH| tasya prasAdataH siddhirjAyate prmesstthinH||774|| saptabhiH kulakam // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAMAKALAKARKALANKAR viprANAM purataH kRtvA, paramAtmavicAraNAm / upetyopavanaM mitramavAdIt khacarAGgajaH // 775 // zruto mitra! tvayA devavizeSaH paramaM mataH (parasaMmataH) / vicAraNA'sahastyAjyo, vicAracaturAzayaH // 776 / / sarvatrASTa guNAH syAtA, devaanaamnnimaadyH| yasteSAM vidyate madhye, laghimA sa paro guNaH // 777 // pArvatIsparzato brahmA, vivAhe paarvtiipteH| kSipraM purohitIbhUya, kSubhito madanArhitaH // 778 // nartanaprakrame shmbhustaapsiikssobhnnodytH| viSahe dussahAndI (hAM nI )to, liGgacchedanavedanAm // 779 // ahillayA'marAdhIzazchAyayA ympaavko| kuntyA divAkaro nIto, laghimAnamakhaNDitam // 780 // itthaM na ko'pi devo'sti, nirdoSo loksmmtH| parAyattIkRto yo na, hatvA makaraketunA // 781 // idAnIM zrUyatAM sAdho !, nirdiSTaM jinazAsane / rAsabhIyazirazchedaprakramaM kathayAmi te // 782 // jyeSTha(ThA)garbhabhavaH zambhustapaH kRtvA suduzcaram / sAtyakeragajo jAto, vidyAnAM paramezvaraH // 783 // sa bhanno dazame varSe, vidyAvaibhavadRSTitaH / nArIbhibhUribhogAbhivRttataH ko na cAlyate ? // 784 // kheTakanyAH sa dRSTvASTI, vimucya caraNaM kSaNAt / tadIyajanakairdattAH, khIcakAra smarAturaH // 785 // amuSyAsahamAnAstA, ratakarma vipedire / nAzAya jAyate kArye, sarvatrApi vyatikramaH // 786 // ratakarmakSamA gaurI, yAcitvA svIkRtA ttH| upAye yatate yo'pi, kartukAmo hi kAsitam // 787 // OMOMOMOMOMOMOM Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 31 // 25% ekadA'tha tayA sArdhaM, rantvA svIkurvataH sataH / naSTA trizUlavidyA sA, satIva parabhartRtaH // 788 // nAze trizUlavidyAyAH, sa sAdhayitumudyataH / brahmANImaparAM vidyAmatimAnaparAyaNaH / / 789 // nidhAya pratimAma, tadIyAM kurute japam / yAvattAvadasau vidyA, vikriyAM kartumudyatA // 790 // vAdanaM narttanaM gAnaM, prArabdhaM gagane tathA ( yA ) / yAvannirIkSate tAvaddadarza vanitottamAm // 791 // adhaHkRtya mukhaM yAvat, pratimAM sa nirIkSate / tAvattatra naraM divyaM dadarza caturAnanam // 792 // vAleyakaM ziro mUrdhni, vardhamAnamavekSya saH / cakartta tarasA tasya, zatapatramivorjitam // 793 // galitvA tat sthirIbhUya, na papAtAsya pANitaH / sukhasaubhAgyavidhvaMsi, hRdayAdiva pAtakam // 794 // vyarthIkRtya gatA vidyA, taM sA saMhatya vikriyAm / nirarthake nare nArI, na kApi vyavatiSThate // 795 // vardhamAnaM jinaM dRSTvA, smazAne pratimAsthitam / rAtrAvupadravaM cakre, sa vidyAnarazaGkitaH // 796 // prabhAte sa jinaM jJAtvA, pazcAttApakarAlitaH / pAdAvamarzanaM cakre, stAvaM stAvaM viSaNNadhIH // 797 // jinAMhisparzamAtreNa, kapAlaM paannito'ptt| sadyastasya vinItasya, mAnasAdiva kalmaSam // 798 // IzaH prakramaH sAdho !, kharamastakakarttane / anyathA kalpito lokairmidhyAtvatamasAvRtaiH // 799 // darzayAmyadhunA mitra !, tavAzcaryakaraM param / nigadyeti mune rUpaM sa jagrAha khagAtmajaH || 800 // parIkSA. // 31 // Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * * sArdhaM pavanavegena, gatvA pazcimayA dizA / dakSaH puSpapuraM bhUyaM(yaH), praviSTo dharmavAsitaH // 8.1 // pratAbya khecaro bherI-mArUDhaH kanakAsane / sa vAdyAgamanA''zakAM, kurvANo dvijamAnase // 802 // nirgatA brAhmaNAH sarve, zrutvA taM bheriniHkhanam / pakSapAtaparA meghapradhvAnaM zarabhA iva // 803 // vAdaM karoSi kiM sAdho !, brAhmaNairiti bhASite / kheTaputro'vadadviprA!, vAdanAmApi veni n||804|| dvijAH prAhustvayA bherI, kiM mUrkhaNa satA hatA? / kheTenoktaM hatA merI, kautukena mayA dvijaaH!||805|| AjanmApUrvamAlokya, niviSTaH kAJcanAsane / na punarvAdidarpaNa, mahyaM mA kopiSurdvijAH! // 806 // vipraiH pRSTo gururbhadra, kastvadIyo nigadyatAm ? / sa prAha me gururnAsti, tapo'grAhi mayA khayam // 807 // abhANiSustato viprAH, subuddhe! guruNA vinA / kAraNena tvayA'grAhi, tapaH kena ? khayaM vada / / 808 / / khagAGgabhUruvAcAtaH, kathayAmi paraM dvijaaH!| vibhemi zrUyatAM spaSTaM, tathAhi nigadAmi vH|| 809 // harirnAmAbhavanmatrI, campAyAM guNavarmaNaH / ekAkinA zilA dRSTA, tarantI tena vAriNi // 810 // Azcarye kathite tatra, rAjJA'sau bandhito ruSA / pASANaH plavate toye, netyazraddadhatA satA // 811 // gRhIto brAmaNaH kApi, pizAceneSa nizcitam / kathaM brUte'nyayedRkSamasaMbhAvyaM sacetanaH // 812 // asatyaM gaditaM deva !, mayedaM mugdhacetasA / ityevaM bhaNitaM tena, rAjJA'sau mocitaH punH|| 813 // ma mA kopiti 6, subuddhe ! guruNAsa prAha me Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSA. // 32 // vicitravAdyasaGkIrNa, saGgItaM mantrimA ttH| vAnarAH zikSitA ramyaM, vazIkRtya manISitam // 814 // tatastaddarzitaM raajnystenodyaanvivrtinH| ekAkinaH sato nityaM, cittavyAmohakAraNam // 815 // yAvaddarzayate rAjA, bhaTAnAmiha maadR(mod)tH| saMhRtya vAnarA gItaM, tAvannaSTA dizodizam // 816 // matrI jagAda bho vIrA!, bhUtanAgrAhi pArthivaH / ityuktvA bandhayAmAsa, bhaTaistaM dRDhabandhanaiH // 817 // tadeva bhASate bhUyo, yadA baddho'pi pArthivaH / hasitvA tuSTacittena, matriNA mocitastadA // 818 // yathA vAnarasaGgItaM, tvayA'darzi bane vibho!| tarantI salile dRSTA, sA zilApi mayA tathA // 819 // azraddheyaM na vaktavyaM, pratyakSamapi vIkSitam / jAnAnaiH paNDitainUnaM, vRttAntaM nRpamatriNoH // 820 // pratyeSyatha yato yUyaM, vAkyaM naikAkino mama / kathayAmi tato nAhaM, pRcchyamAno'pi mAhanAH ! // 821 // tejalpiSustato bhadra!, kiM vAlA vymiidRshaaH| ghaTamAnaM vaco yuktyA, na jAnImo vayaM sphuTam // 822 // amASiSTa tataH kheTo, yUyaM yadi vicArakAH / nigadAmi tadA spaSTa, shruuytaamekmaansaiH||823|| zrAvako munidatto'sti, zrIpure sa pitA mama / ekasparahaM tena, paThanAya samarpitaH // 824 // preSito jalamAnetuM, samaryAhaM kamaNDalum / ekadA muninA tena, ramamANazciraM sthitaH // 825 // etya chAtrairahaM prokto, nazya ruSTo gurustava / kSipramAgatya bhadrAsau, kariSyati niyantraNAm // 826 // 35555 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pure santi paratrApi, sAdhavo'dhyApakAH sphuTam / cintayitvetyahaM naMDDA, tato yAtaH purAntaram // 827 // madAsaktamahIpITho, gajaH sammukhamAgataH / prakSarannirbharaH zaila, iva dRSTo mayA pure (raH) // 828 // hastaM prasArya mAM dRSTvA, dhAvitaH sa mataGgajaH / niyantRyantraNollaGghI, samavarttIva mUrttimAn // 829 // kamaNDaluM praviSTo'ha - mapazyan zaraNaM param / apArayannahaM karttumanyatrAzu palAyanam // 830 // vegenAgatya tatraiva, praviSTo'yaM mataGgajaH / viruddhamAnasaH kruddha, utpATayitumudyataH // 831 // pATanAsaktacittaM taM vilokyAhaM vinirgataH / kamaNDalUrdhvavaktreNa, jIvitodyamavAnna kaH 1 // 832 // tasyaiva vadanenAzu, nirgato'yaM mataGgajaH / pucchaM tatra vilagnaM tu, sa vyapAsitumakSamaH // 833 // pucchAkarSaNajaklezAdvihvalaH so'patadbhuvi / tathAsthitaM taM muktvA'haM gataH svasthamanAH pure || 834 // jinendramandiraM tatra dRSTvA natvA jinezvaram / duHkhagarbhajavairAgyAnmunimArgamupAttavAn // 835 // viharannagaragrAmA''kIrNAM bhUmimihAgataH / naikatra yatayo yasmAttiSThantyapratibandhinaH // 836 // idaM saGkSepataH proktaM, mayA vazcaritaM nijam / evaM taduktamAkarNya, prAhurhAsyayujo dvijAH // 837 // pravezaM nirgamaM vA kaH, zraddhatte'tra kamaNDalau ? / hastinaH kliSTapucchasya, syAtAM tatra kathaM hi tau ? // 838 // anau nIraM karja jAtu, zilAyAM timiraM ravau / jAyate na punarmUrkha !, vacasaH satyatA tava // 839 // Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma 11 33 || kheTo jagAda bho viprAH !, kiM naitadvaca iSyate / etAdRzAni vAkyAni, ghanAnyeva bhavanmate // 840 // sUtrakaNThAstato'vocan, yadyasaMbhAvyamIdRzam / dRSTaM vede purANe vA, tadA bhadra! nigadyatAm // 841 // sarvathA'smAkamagrAhyaM purANaM zAstramIdRzam / na nyAyanipuNAH kApi nyAyahInaM hi gRhate // 842 // RSirUpadharo'vAdIttataH khecaranandanaH / nivedayAmi jAnAmi, paraM viprA ! vibhemyaham // 843 // svavRtte'pi mayA''khyAte, ruSTA yUyamiti dvijAH ! / kiM na vedapurANArthe'koSiSyata punarmama ? // 844 // sUtra kaNThaistato'bhASi, tvaM bhASasvAvizaGkitaH / tvadvAkyasadRzaM zAstraM tyakSAmo nizcitaM vayam // / 845 / / khecareNa tato'vAci, yUyaM yadi vicArakAH / kathayAmi tadA viprAH ! zrUyatAmekamAnasaiH // 846 // ekadA dharmaputreNa, sabhAyAmiti bhASitam / AnetuM ko'tra zaknoti, phaNilokaM rasAtalAt // 847 // arjunena tato'vAci, gatvA'haM deva ! bhUtalam / saptabhirmunibhiH sArdhamAnayAmi phaNIzvaram // / 848 // tato gANDIvamAropya, kSoNI zAMtamukhaiH zaraiH / bhinnA nirantaraiH kSipraM, kAmeneva viyoginI // 849 // rasAtalaM tato gatvA dazakoTibalAnvitaH / AnIto bhujagAdhIzo, munibhiH saptabhiH samam // 850 // abhASiSTa tataH kheTaH, kiM vo yuSmAkamAgamaH / IdRzo'sti navA ? brUta, te'vocannasti nizcitam // 851 // tataH kheTosvadadvANavivareNApyaNIyasA / dazakoTibalopeto, yathA''yAti phaNIzvaraH / / 852 // parIkSA. // 33 // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadAnIM na kathaM hastI, vivareNa kamaNDaloH / nirgacchati dvijA ! beta, tyaktvA matsaramaasA // 853 // bhavatAmAgamaH satyo, na punarvacanaM mama / pakSapAtaM vihAyaikaM, paramatra na kAraNam / / 854 // bhUmidevaistato'vAci, kuaraH kuNDikodare / kathaM mAti? kathaM bhagnaM, na pAtraM hstibhaartH|| 855 // hastino nite dehe, kuNDikAchidrato'khile / vilagya niviDastatra, pucchavAlaH kathaM sthitaH 1 // 856 // zraddadhmahe vaco nedaM, tvadIyaM bhadra ! sarvathA / nabhazcarastato'vAdIt , satyametadapi sphuTam // 857 // pItamaGguSThamAtreNa, sarvasAgarajIvanam / agastimuninA viprAH, zrUyate bhavadAgame // 858 // agastijaThare mAti, sAgarIyaM payo'khilam / na kuNDikodare hastI, mayA sAdhaM kathaM dvijAH! // 859 // naSTAmekArNave sRSTiM, svakIyAM kamalAsanaH / babhrAma vyAkulIbhUya, sarvatrApi vimArgayan // 860 // upaviSTastarormUle, tena sarvapamAtrikAm / agastyo'darzi zAkhAyAM, kuNDikAM pANinA vahan // 861 // agastimuninA dRSTaH, so'bhivAyeti bhASitaH / baMbhramISi viraJce ! tvaM, kvaivaM vyAkulamAnasaH // 862 // sa zaMsati sma me sAdho!, sRSTiH kApi plaayitaa| gaveSayannimA mUDho, pramAmi prahilopamaH // 863 / / agastyenodito dhAtA, kuNDikA jaThare mama / tAM pravizya nirIkSakha, mA mAnyatra gamo vidhe! // 864 // praviSTo'tra tataH sraSTA, zrIpati vttpaadpe| patre-zayitamadrAkSIducchUnajaTharAntaram // 865 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | parIkSA. // 34 // bhavAdiSasopendraH, kiM zeSe ? kamalApate! / uttmbhitodro'tyntnishcliimRtvigrhH|| 866 // amASi viSNunA sraSTA, sRSTimekArNave tava / ahamAlokya nazyantI, kRtavAnudarAntare // 867 // zAkhAmyAsaharicakre, vaTavRkSe mahIyasi / parNe supto'smi vistIrNe, tto'traadhmaatkukssikH||868 // pitAmahastato'lApIcchrIpate !'kAri zobhanam / yadarakSi tvayA sRSTijantI viplave kSayam // 869 // mamotsukamimAM draSTuM, zrIpate ! varttate manaH / apatyaviraho'tyantaM, sarveSAmapi dussahaH // 870 // upendreNa tato'bhASi, pravizya jaTharaM mama / Ananena nirIkSakha, tvaM kiM duHkhAyase vRthA ? // 871 // tatpravizya tato dRSTvA, sRSTiM sraSTA'tuSattarAm / apatyadarzane kasya, na santuSyati mAnasam // 872 // tatra sthitvA ciraM vedhAH, sRSTiM dRSTvA'khilAM nijAm / nAbhipaGkajanAlena, harerniragamattataH // 873 // dRSTvA vRSaNavAlAgraM, vilamaM tatra sa sthiram / niSkraSTuM duHzakaM jJAtvA, vigopakavizaGkitaH // 874 // tadeva kamalaM kRtvA, khsyaasnmdhisstthitH| vizvaM vyAptavatI mAyA, na devairapi mucyate // 875 // yugmam // tataH padmAsano jAtaH, prasiddho bhuvane vidhiH| mahadbhiH kriyamANo hi, prapaJco'pi prasiddhayati // 876 // IdRzo vaH purANArthaH, kiM satyo ? vitatho'tha kim / beta nirmatsarIbhUya, santo nAsatyavAdinaH // 877 // avocannavanIdevAH, khyAtoyaM sphuTamIdRzaH / udito bhAskaro bhadra ! pidhAtuM kena zakyate ? // 878 // // 34 // Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ++++++++++ manovegastato'vAdIt, karNikAvivare vidheH / kezo lagati cet kiM na, hastipucchaM kamaNDalau ? // 879 // bhajyate nAtasIstambhaH, sa vizvasya kamaNDaloH / bhAreNaikebhayuktasya, bhiNDo me bhajyate katham ? // 880 // vizvaM sarSapamAtre'pi, sarva mAti kamaNDalau / na sindhuro mayA sArdhaM, kathaM viprA mahIyasi ? // 881 // ka sthitaH khodarAntasthe, viSTapatritaye hariH ? / kAgastyaH so'tasIstambhaH ?, kva bhrAntazca prajApatiH ? // 882 // kSitau vyavasthito bhiNDastatra sebhaH kamaNDaluH / citraM na ghaTate pakSo, mama yo ghaTate punaH // 883 // sarvajJo vyApako brahmA, yo jAnAti carAcaram / sRSTisthAnaM kathaM nAsau, budhyate ? yena mArgati // 884 // AkraSTuM yaH kSamaH kSipraM narakAdapi dehinaH / asau vRSaNavAlAgraM, na kathaM kamalAsanaH ? // 885 // yo jJAtvA pralaye dhAtrI, trAyate sakalAM hariH / sItApaharaNaM nAsau, kathaM vetti ? na rakSati ? // 886 // yo mohayati niHzeSa- masAvindrajitA katham / vimoha zrIpatirbaddho, nAgapAzaiH salakSmaNaH 1 // 887 // yasya smaraNamAtreNa, nazyanti vipado'khilAH / prAptaH sItAviyogAdyAH, sa kathaM vipadaH khayam 1 // 888 // nijAni daza janmAmi nAradAya jagAda yaH / sa pRcchati kathaM kAntAM, khakIyAM phaNinAM patim 1 // 889 // "rAjIvapANipAdAsyA, ruuplaavnnyvaahinii| phaNirAja tvayA dRSTA, bhAminI guNazAlinI" // 890 // anAdikAlamithyAtva - vAtenApraguNIkRtAn / kaH kSamaH praguNIkartuM, lokAn janmazatairapi // 891 // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R kSudhA tRSNA bhayadveSau, rAgo moho mado gadaH / cintA janma jarA mRtyurviSAdo vismayo rtiH|| 892 // | parIkSA. khedaH khedastathA nidrA, doSAH sAdhAraNA ime / aSTAdazApi vidyante, sarveSAM duHkhahetavaH // 893 // kSudhAgnijvAlayA taptaH, kSipraM zuSyati vigrahaH / indriyANi na pazcApi, pravartante khgocre|| 894 // vilAso vibhramo hAsaH, saMbhramo vinayo nayaH / tRSNayA pIDyamAnasya, nazyanti trsaa'khilaaH|| 895 // vAteneva hataM patraM, zarIraM kampate'khilam / vANI palAyate bhItyA, viparItaM vilokate // 896 // doSaM gRhNAti sarvasya, vinA kAryeNa ruSyati / dveSA''kulo na kasyApi, manyate guNamastadhIH // 897 // paJcAkSaviSayA''saktaH, kurvANaH parapIDanam / rAgAturamanA jIvo, yuktAyukte na pazyati // 898 // kAntA me me sutA me'rthAH, gRhaM me mama vAndhavAH / itthaM mohapizAcena, modyate sakalo janaH // 899 / / 8 jJAnajAtikulaizvaryataporUpavalAdibhiH / parAbhavati durvRttaH, samadaH sakalaM janam // 90. // pavanazleSmapittotthaistApito rogapAvakaH / kadAcillabhate saukhyaM, na parAyattavigrahaH // 901 // kathaM mitraM ? kathaM dravyaM ?, kathaM putrAH kathaM priyaaH?| kathaM khyAtiH? kathaM prItiriti dhyAyati cintayA // 902 // 5 // 35 // zvabhravAsAdhike'sAte, garbhe kRmikulAkule / janmino jAyate janma, bhUyo bhUyo'sukhAvaham // 903 // AdezaM kurute yasya, zarIramapi nAtmanaH / kastasya jAyate vazyo, jariNo hatacetasaH? // 904 // - RA Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmApyAkarNitaM yasya, cittaM kampayatetarAm / sAkSAdupAgato mRtyuH, sa na kiM kurute bhayam ? // 905 // upasarge mahAroge, putramitradhanakSaye / viSAdaH khalpasattvasya, jAyate prANahArakaH // 906 // AtmAsaMbhavinIM bhUti, vilokya parabhAvinIm / jJAnazUnyasya jIvasya, vismayo jAyate paraH // 907 // sarvAmadhyamaye heye, zarIre kurute ratim / bIbhatse kuthite nIcaH, sArameyo yathA zave // 908 // vyApAraM kurvataH khedo, dehino dehamaIkaH / jAyate vIryahInasya, vikalIkaraNakSamaH // 909 // zrameNa durnivAraNa, deho vyApArabhAvinA / tApitaH khedyate kSipraM, ghRtakumbha ivAminA // 910 // nidrayA mohito jIvo, na jAnAti hitAhitam / sarvavyApAranirmuktaH surayeva vicetanaH // 911 // haraH kapAlarogAtaH, zirorogI harirmataH / himetararuciH kuSThI, pANDurogI vibhAvasuH // 912 // nidrayA'dhokSajo vyAptazcitrabhAnurbubhukSayA / zaGkaraH sarvadA ratyA, rAgeNa kamalAsanaH // 913 // rAmA sUcayate rAga, dveSaM vairividAraNam / mohaM vinAparijJAna, bhItimAyudhasaMgrahaH // 914 // etairye pIDitA doSaistairmucyante kathaM pare? / siMhAnAM itanAgAnAM, na khedo'sti mRgakSaye // 915 // sarve rAgiNi vidyante, doSA nAtrAsti saMzayaH / rUpiNIva sadA dravye, gandhasparzarasAdayaH // 916 // yokamUrtayaH santi, brmvissnnumheshvraaH| mithasvadA'pi kurvanti, zirazchedAdikaM katham // 917 // OMOMOMOMOM ARATARAKSE Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSA. ete naSTA yato doSA, bhAnoriva tmshcyaaH| sa khAmI sarvadevAnI, pApaniIlanakSamaH // 918 // akSaNo yajalakhAntarvIja nikSipta (kSepa) mAsavAn / babhUva buhudastasmAttasmAca jagadaNDakam // 919 // tatra dvedhA kRte jAtA, jagatrayavyavasthitiH / yadyevamAgame proktaM, tadA tat ka sthitaM jalam 1 // 920 // nimnagAparvatakSoNIvRkSAdhutpattikAraNam / samastakAraNAbhAve, labhyate kva vihAyasi ? // 921 ekakhApi zarIrasya, kAraNaM yatra durlabham / trilokakAraNaM mUrta, dravyaM tatra ka labhyate ? // 922 // kathaM vidhIyate sRSTi-razarIreNa vedhasA? / vidhAnenA'zarIreNa, zarIraM kriyate katham 1 // 923 // vidhAya bhuvanaM sarva, khayaM nAzayato vidheH / lokahatyA mahApApA, bhavantI kena vAryate // 924 // kRtakRtyasya zuddhasya, nityasya prmaatmnH| amUrtasyAkhilajasya, kiM lokakaraNe phalam ? // 925 // vinAzya karaNIyasya, kriyate kiM vinAzanam ? / kRtvA vinAzanIyasya, jagataH karaNena kim ? // 926 // pUrvAparaviruddhAni, purANAnyakhilAni vH| zraddheyaM tat kathaM viprA!, nyaaynisstthmniissibhiH!|| 927 // ityuktvA khecaraH pRSTvA, kSitidevAnanuttarAn / nirgatyopavanaM gatvA, khamitraM nyagadIditi // 928 // zruto devavizeSo yaH, purANArthazca yastvayA / na vicArayatAM tatra, ghaTate kiJcana sphuTam // 929 // nArAyaNazcaturbAhu-virazcizcaturAnanaH / trinetraH pArvatInAthaH, kenedaM pratipadyate // 930 // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAsyo dvibhajo vakSaH, sarvo jagati dRzyate / mithyAtvAkalilokai-ranyathA parikalpyate // 932 // anAdinidhano loko, vyomastho'kRtrimaH sthiraH / naitasya vidyate kA, gaganasyeva kazcana // 932 // khakarmapreritAH sarve, paryaTanti zarIriNaH / gaticatuSTaye duHkha-sukhabhAjaH pRthak pRthak // 933 // nanti ye vipadaH khasya, na viSNubrahmazambhavaH / pareSAM sukhaduHkhAni, kathaM kurvanti te punaH? // 934 // na yaH zamayate ghAma, nijamagnikarAlitam / so'nyagehazame zakta, iti kaiH pratipadyate ? // 935 // rAgadveSamahAmoha-mohitAH sukhadAni ye / na vidanti khakRtyAni, te kathaM muktidarzinaH? // 936 // kAmabhogAturainIcai-ranyathAsthaM jagatrayam / anyathA kathitaM zvabhravAsaduHkhabhayojjhitaiH // 937 // unmArgezchAdite mukti-mArge saMsAragAmibhiH / yaH karoti vicAraM na, sa kathaM zivamaznute ? // 938 // chedanastApanastADanaiH kanakaM ythaa| parIkSyate tathA dharma-stapaHzIladayAyamaiH // 939 // devaM guruM ca ye dharma, parIkSyopAsate dhiyaa| te karmazRGkhalA yAnti, bhittvA sadyo mahodayam // 940 // devo devena dhImadbhiH, parIkSyo guruNA guruH / dharmo dharmeNa dharmArtha-sAdhakainarapuGgavaH // 941 // dhvastakA jagadvedI, devo vizvapatirmataH / guruH saGgaparityakto, dharmo jIvadayAmayaH // 942 // ityuktvA khecaro mitraM, punaH mAha vizuddhadhIH / tavAnyadapi mitrAhaM, darzayAmi kutUhalam // 943 // Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 37 // nigadyeti mumocarSi - rUpaM khecaranandanaH / puraM viveza mizreNa, samaM tApasaveSabhAk // 944 // saghaNTAM bherimAtADhya, niSiSTo hemaviSTare / Agatya brAhmaNAH prAhurAgatastApasaH kutaH 1 // 945 // kiM tvaM vyAkaraNaM vetsi ?, kiM vA tarka savistaram ? / karoSi brAhmaNaiH sArdhaM, kiM vAdaM zAstrapAragaiH 1 // 946 // tenoktamahamAyAto, bhUdevA ! grAmato'mutaH / vedmi vyAkaraNaM tarka, vAdaM vApi na kaJcana // 947 // viprAH prAhurveda krIDAM vimucya tvaM yathocitam / svarUpapRcchibhiH sArdhaM, krIDA kartuM na yujyate // 948 // khecareNa tato'vAci, tApasAkAradhAriNA / kathayAmi nijaM vRttaM, yuSmatto'haM paraM cake // 949 // yukspi bhASite viprAH !, kurvate nirvicArakAH / AropyAyuktatAM duSTA, rabhasopadravaM param // 950 // sUtrakaNThAstato'vocan vada bhadra ! yathocitam / sarve vicArakA viprA yuktapakSAnurAgiNaH // 951 // tadIyaM vacanaM zrutvA, jagAda khaganandanaH / nigadAmi tadAbhISTaM, yadi yUyaM vicArakAH // 952 // vRhatkumArikA mAtA, sAketanagare mama / dattA svakIyatAtena, madIyajanakAya sA / / 953 // zrutvA tUryarathaM hastI, kRtAnta iva dAruNaH / matto bhaGktvA''gataH stambhaM, vivAhasamaye tayoH // 954 // tataH palAyito lokaH, samastapre'pi vidUrataH / vivAhakaraNaM muktvA, sthiratvaM kva mahAbhaye ? // 955 // vadhUH palAyamAnena, vareNa vyAkulAtmanA / svAMsasparzanatazceSTA, pAtitA vasudhAtale // 956 // parIkSA. // 37 // Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 84535A4 yatvA vidhAnataH / mahAdaza varSANi, sumitrANigati te / pAtayitvA vardhU naSTo, bhartA pazyata pazyata / lokairityudite kvApi, lajjamAno varo mataH // 957 // sArdhamAse tato bhUte, garbhaH spsstttvmaagtH| udareNa samaM tasyA, navamAsaivardhata // 958 / / mAtrA pRSTA tataH putri!, kenedamudarIkRtam / sA''cacakSe na jAnAmi, varAMsasparzataH param // 959 // AgatAstApasA gehaM, bhojayitvA vidhaantH| mAtAmahena me pRSTAH, kva yUyaM vAtumudyatAH / // 960 // etairniveditaM tasya, bho durbhikSaM bhaviSyati / atra dvAdaza varSANi, subhikSe prasthitA kyam // 961 // tvamapyehi sahAsmAbhirmuthA mA'tra bubhukSayA / kazcit kurUpakAraM vA, praNigadheti te yayuH // 962 // mayA zrutvA vacasteSAM, mAtRgarmanivAsinA / vicintitamidaM citte, kSudhAcakitacetasA / / 963 // saMpatsyate 'tra durbhikSaM, varSadvAdazakaM yadi / kiM kSudhA mriyamANo'haM, kariSye nirgatastadA // 964 // cintayitveti varSANi, garme'haM dvAdaza sthitaH / azanAya bhayatrastaH, kva dehI naavtisstthte||965|| AjagmustApasA bhUya-ste garbhamadhitasthuSi / mayi mAtAmahAvAsaM, duSkAlasya vyatikrame // 966 // praNamya te'ya saMpRSTA, mattAtenAcacakSire / subhikSamadhunA jAtaM, prasthitA viSaya nijam // 967 // mayi zrutvA vacasteSAM, marmato nirvivAsati / ajaniSTa savitrI me, vedanA''krAntavigrahA. 968 // kanyAM kSitvA purazyulyAH,patitAvA vicetsH| nirgayodarato mAturnigyatAmi la malani // 969 // - - ES Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSA. // 38 // utthAya pAtramAdAya, jananI bhaNitA mayA / dehi me bhojanaM mAtaH!, kSudhito nitarAmaham // 970 // pitA me tApasAn prAha, dRSTaH ko'pi tpodhnaaH!| yuSmAbhirjAtamAtro'pi, yAcamAno'tra bhojanam // 971 // tairuktamayamutpAto, gehAnirdhAvyatAM sphuTam / bhaviSyatyanyathA sAdho!, tava vighnaparamparA // 972 // tato'haM gadito mAtrA, yAhi re yamamandiram / tApako mama durjAta!, sa te dAsyati bhojanam // 973 // mayA'vAci tato mAtarAdezo mama dIyatAm / tayA nyagadi yAhi tvaM, nirgatya mama gehataH // 974 // tato'haM bhasmanA dehamavaguNDya vinirgtH| gato muNDaziro bhUtvA, tApasastApasaiH saha // 975 // sthito'haM tApasasthAne, kurvANo duSkaraM tpH| na zreyaskAryamArabhya, pramAdyanti hi paNDitAH // 976 // mayA gatavatA smRtvA, sAketapuramekadA / mAtA vivAhyamAnA khA, vareNAnyena vIkSitA // 977 // vinivedya khasaMbandhaM, mayA pRSTAH tapodhanAH / AcakSate na doSo'sti, pareNAsyA vivAhane // 978 // draupadyAH paJca bhartAraH, kathyante yatra paannddvaaH| jananyAstava ko doSastatra bhartRvaye sati ? // 979 // ekadA pariNItApi, vipanne daivyogtH| bhartayakSatayoniH strI, punaH saMskAramarhati // 980 // pratIkSetASTa varSANi, prasUtA vanitA satI / aprasUtA tu catvAri, proSite sati bhartari // 981 // paJcakheSu gRhIteSu, kAraNe prati bhartRSu / na doSo vidyate strINAM, vyAsAdInAmidaM vacaH // 982 // // 38 // Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ % **%%%%% RSINAM vacasA'nena jJAtvA mAturadoSatAm / ekAvasthaM tapaH kurvan, vatsaraM tApasAzrame // 983 // mahImaTATyamAno'haM tIrthayAtrAparAyaNaH / tataH pattanamAyAto, yuSmadIyamidaM dvijAH // 984 // AcakSata tato viprAH, kopavisphuritAdharAH / IdRzaM zikSitaM duSTa !, kvAsatyaM jalpituM tvayA // 985 // kRtvaikatrAnRtaM sarva, nUnaM tvaM vedhasA kRtaH / asaMbhAvyAni kAryANi parathA bhASase katham ? // 986 // AcaSTe sma tataH kheTo, viprAH ! kiM jalpatedRzam / yuSmAkaM kiM purANeSu, kAryamIdRg na vidyate ? // 987 // tato'bhASyata bhUdevairIdRzaM yadi vIkSitam / tvayA vede purANe vA kvacidbhadra ! tadA vada // 988 // Akhyat kheTo dvijA ! vacmi, paraM tebhyo vibhemyaham / vicAreNa vinA yUyaM, ye gRhIthAkhilaM vacaH // 989 // yeSAM vedapurANeSu brahmahatyA pade pade / te gRhItha kathaM yUyaM kathyamAnaM subhASitam ? // 990 // purANaM mAnavo dharmaH, sAGgo vedazcikitsitam / AjJAsiddhAni catvAri, na hantavyAni hetubhiH // 999 // manuvyAsavaziSTAnAM vacanaM vedasaMyutam / apramANayataH puMso, brahmahatyA duruttarA // 992 // 'avAdi vaidikairbhadra !, vAkyataH pAtakaM kutaH ? / nizAto gaditaH khaGgo, lunIte rasanAM bahiH // 993 // vacanocAramAtreNa, kalmaSaM yadi jAyate / tadoSNo vahnirityukte, vadanaM kiM na dahyate ? // 994 // AcakSva taM (tat) purANArthe, yathAvRttamazaGkitaH / vayaM naiyAyikAH sarve, gRhNImo nyAyabhASitam // 995 // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 39 // sataH khaparazAstrajJo, byAcaSTe gaganAyanaH / yadyevaM zrUyatA viprAH!, spaSTayAmi manogatam // 996 // ekatra susayonAryo-bhagIrathyAkhyayoIyoH // saMpannagarmayoH putraH, khyAto'jani bhgiirthiH||997 // yadi strIsparzamAtreNa, garmaH saMbhavati striyaaH| mAturme na kathaM jAtaH, puruSasparzatastadA // 998 // dhRtarASTrAya gAndhArI, dvimAse kila dAsyate / tAvadrajakhalA jAtA, pUrva sAmaM pra(sA matra)dAnataH // 999 // caturthe vAsare snAtvA, phanasAliGgane kRte / vardhayannudaraM tasyA, garbho'jani mahAmaraH // 1000 / / dhRtarASTrAya sA dattA, pitrA garbhAvalokanaiH / lokApavAdanodAya, sarvo'pi yatate janaH // 1001 // yadUDhayA tayA jAtaM, phanasasya phalaM param / babhUva jaThare tasyAH, putrANAM zatamUrjitam // 1002 // kheTaH prAha kimIdRkSaH, purANArtho'sti vA navA? | te prAhurnitarAmasti, ko bhadremaM niSadhati? // 1003 phanasAliGgane putrAH, santItyavitathaM yadi / tadA nRsparzataH putraprasUtirvitathA katham ? // 1004 // zrutveti vacanaM tasya, bhASitaM dvijapuGgavaiH / tvaM bhartRsparzato jAto, bhadra ! satyamidaM vacaH // 1005 // tApasIyaM vacaH zrutvA, varSadvAdazakaM sthitaH / jananyA jaThare nedaM, pratipadyAmahe param // 1006 // jagAda khecaraH pUrva, subhadrAyA muradviSA / cakravyUhaprapaJcasya, vyadhIyata nivedanam // 1007 // tadazrAvi kathaM mAturgarbhasthenAbhimanyunA! / kathaM mayA na bhUdevAstApasAnAM vacaH punaH? // 1008 // // 32 // Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " mayenaM " muninA dhaute, khakaupIne sarovare / pItaM zukraraso'bhyetya, maNDUkyA salilasthayA / / 1009 // tadIyapAnato garbhe, saMpanne sati dardurI / sA'sUta sundarAM kanyAM saMpUrNa samaye sati // 1010 // na jAterasmadIyAyA, yogyeyaM zubhalakSaNA / iti jJAtvA tayA kSiptA, maNDUkyA nalinIdale / / 1011 // ekadA yatinA dRSTA, sA sarovaramIyuSA / svIkRMtA sehato jJAtvA, svabIjabalasaMbhavA // 1012 // upAyairvividhaistena sA prapAlya vivardhitA / apatyapAlane sarvo, nisargeNa pravarttate // 1013 // udakyayA tayA tasya, kaupInaM zukrakazmalam / paridhAya kRtaM strAnaM, kadAcidyauvanodaye // 1014 // jAtaM tasyAstato garbha, vijJAya nijabIjajam / taM muniH stambhayAmAsa, kanyAdUSaNazaGkitaH // 1015 // saptavarSasahasrANi, garbho'sau nizcalIkRtaH / atiSThadudare tasyAH, kurvANaH pIDanaM param // 1016 // pariNItA tato bhavyA, rAvaNena mahAzriyA / vitIrNA muninA'sUta, putramindrajitAbhidham // 1017 // pUrvamindrajite jAte, saptavarSasahasrakaiH / babhUva rAvaNaH pazcAt khyAto mandodarIpatiH // 1018 / / saptavarSasahasrANi, kathamindrajitaH sthitaH / savitrIjaThare nAhaM, varSadvAdazakaM katham // 1019 // jajalpuryAjJikAH sAdho!, tava satyamidaM vacaH / paramutpannamAtreNa, tapo'grAhi kathaM tvayA / // 1020 // 1 " mayena RSiNA " Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 40 // pariNItA'bhavatkanyA, kathaM te jananI punaH? / sudurghaTamidaM brUhi, sandehadhvAntavicchide // 1021 // nabhazcaro'vadadvacmi, zrUyatAmavadhAnataH / pArAsaro'janiSTAtra, taapsstaapsaarcitH|| 1022 // asAvuttarituM nAvA, kaivA vaahymaanyaa| praviSTaH kanyayA gaGgAM, navayauvanadehayA // 1023 // tAmeSa bhoktumArebhe, dRSTvA tAruNyazAlinIm / puSpAyudhazaraibhinnaH, sthAnAsthAne na pazyati // 1024 // cakame sApi taM bAlA, zApadAnavibhIlukA / akRtyakaraNenApi, sarvo rakSati jIvitam // 1025 // tapaHprabhAvato'kAri, tena tatra tmkhinii| sAmagrIto vinA kArya, kiJcanApi na sidhyati // 1026 // suratAnantaraM jAta-stayoAsaH zarIrajaH / yAcamAno mamAdezaM, dehi tAteti bhAktikaH // 1027 // atraiva vatsa ! tiSTha tvaM, kurvANaH pAvanaM tapaH / pArAsaro dadau tasmai, niyogamiti tuSTadhIH // 1028 // bhUyo yojanagandhAkhyAM, saugandhyA vyAptadigmukhAm / AgAt pArAsaraH kRtvA, kumArI yogymaashrmm||1029|| tApasaHpiturAdezA-jananAnantaraM katham / vyAso mAturahaM nAsmi, kathametadvicAryatAm ? // 1030 // dhIvarI jAyate kanyA, vyAse'pi tanaye sati / mayi mAtA na me'trAsti, kiM paraM pakSapAtataH? // 1031 // arkasaGgAt sute jAte, kanyA bhUyo'bhavadyathA / kuntI tathaiva me mAtA, putre mayyapi kiM na sA? // 1032 // uddAlakarSirgaGgAyAM, kSaritaM vIryamAtmanaH / gRhItvA padmapatrasthaM, cakAra janavizrutaH // 1033 // // 40 // Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakhIvRtA raghoH putrI, candravatyabhidhAnataH / khAtuM rajasvalA gaGgAmiyAya guNamaNDitA // 1034 // AghAyamANe kamale, zukraM tat patrasaMsthitam / praviSTaM jaThare tasyA, babhUva garbhasaMbhavaH // 1035 // vilokya tAM garbhavatI, trasto lokApavAdataH / pitA nivezayAmAsa, sadya ekAkinI bane // 1036 // sA'sUta tanayaM vAlA, tRNavindumunermaThe / ivArthanAzaM durnItiH, kIrtividhvaMsakAraNam // 1037 // gaveSaya khaM janakaM, braja tvamiti bhASiNI / maJjUSAyAM nivezyaipA, vAlaM gaGgAjale'mucat // 1038 // tarantIM tatra mayAM, niSkAzyoddAlako muniH / khavIryajaM sutaM jJAtvA, jagrAha jJAnabhAskaraH // 1039 // tatrAgatAM candravatI, mArgayantI sutaM nijam / pradarya bAlaM tAmAha, bhava tvaM me priyA'dhunA // 1040 // sA''caSTa pitRdattA'haM, bhavAmi strI mune! tava / gaccha tvaM mama niHzaGka, janakaM prArthayAdhunA // 1041 // prArthitastena bhUmIzaH, kRtvA tAM kanvakAM punaH / vivAya dayitAM cakre, sAdhotasya pramodataH // 1042 // atha candravatI kanyA, kathaM jAte'pi dehaje? / kathaM na jAyate mAtA, madIyA mayi kathyatAm // 1043 // itthaM niruttarIkRtya, vaidikAneSa khecrH| vimucya tApasAkAraM, gatvA kAnanamabhyadhAt // 1044 // aho lokapurANAni, viruddhAni parasparam / na vicArayate ko'pi, mitra ! mithyAtvamohitaH // 1045 // apatyaM jAyate strINAM, phanasAliGgane kutaH / manuSyasparzato balyo, na phalanti kadAcana // 1046 // Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 41 // ansarvatI kathaM nArI, nArIpApajAyate / gosanema nauTA, kApi mambhavatI mama // 1047 // maNDUkI mAmu khate, kenedaM pratipayate na zAlitale mayA tuTA, jAkmAnA hi kolakAH // 1048 // zukrabhakSaNamAtreNa, yadyapatyaM prajAyate / kiM kRtyaM dhavasanema, tadApatyAya yoSitAm ? // 1049 / staHsparzanamAtreNa, jAyante yadi suunvH| bIjasaGgamamAtreNa, datte sasaM tadA dharA // 1050 // AmAte kamale garbhaH, zukrAkte yadi jAyate / bhaktamizre tadA pAtre, tRptiH kena nivAryate // 1051 // kathaM vijJAya maNDUkI, kanyAM dhattejinIdale ? / bhekAnAmIzaM jJAnaM, kadA kenopalabhyate // 1052 // ravidharmAnilendrANAM, bhaveyuH saGgataH sutAH / kuntyAH satyA vidagdhasya, kasyedaM hadi tiSThati // 1053 // devAnAM yadi nArIbhiH, saGgamo jAyate saha / devIbhiH saha mAnAM, na tadA dRzkte katham ? // 1054 // sarvAzucimaye dehe, mAnuSe kazmale katham ? / nirdhAtuvigrahA devA, ramante malavarjitAH // 1055 // avicAraNaramyANi, parazAstrANi kovidaiH / yathA yathA vicAryante, vizIrthante tathA tathA // 1056 // devA(vA~)stapodhanAn muktvA, kanyAH kurvanti yoSitaH / mahAprabhASasaMpannA, nedaM zraddadhate punaH // 1057 // ve pAradArikIbhUya, sevante pharayoSitaH / prabhASo jAyate teSA, viTAnAM kathyate katham ? // 1.58 // kiM mitrAsatpralApena, kRtenAnena vacmi te / utpattiM karNarAjasva, jinazAsanazaMsitAm // 1059 // // 41 // Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyAsasya bhUbhRtaH putrAstrayo jAtA gunnaalyaaH| dhRtarASTro'paraH pANDurvidurazrati vizrutAH // 1060 // ekadopavane pANDU, ramamANo manorame / nirakSata latAgehe, khacarI kAmamudrikAm // 1061 // yAvattiSThati tatrAsau, kRtvA mudrAM karAGgulau / agAJcitrAGgadastAvattasyAH kheTo gaveSakaH // 1062 // tasya sA pANDunA dattA, niHspRhIbhUtacetasA / paradraSye mahIyAMsaH, sarvatrApi parAGmukhAH // 1063 // sa vilokya vilobhatvaM, tamamanyata bAndhavam / anyavittaspRhAzUnyA, jAyante jagato matAH // 1064 // tamAcaSTa tataH kheTaH, sAdho! tvaM me subAndhavaH / yo'nyadIyaM sadA dravyaM, pASANamiva pazyati // 1065 // viSaNNo dRzyase kiM tvaM?, bandho sUcaya kaarnnm|n gopyaM kriyate kiJcit , suhRdo hi paTIyasA // 1066 // amASiSTa tataH pANDuH, sAdho! sUryapure nRpaH / vidyante'ndhakavRSNyAkhyastridive maghavAniva // 1067 // tasyAsti' sundarA kanyA, kuntI makaraketunA / UvIkRtapatAkeva, trilokajavinA sattA // 1068 // sA tena bhUbhRtA pUrNa, dattA manmathavardhinI / idAnIM na punardatte, vilokya mama segitAm // 1069 / / anena hetunA bandho!, viSAdo mAnase'jani / kuThAra ica kAThAnA, garmaNAM narmakartakaH // 1070 / / citrAnadastato'vocat, sAdho! muzca viSaNNatAm / nAzathApitakopa, kulapya mama mAvitam // 1071 // gRhANA tvamimA mitra!, madIyAM kAmamudrikAm / kAmarUpadhase bhUtvA, tAM majakhA mnHniyaar||1072 / / Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 42 // pazcAdgarbhavatIM jAtA, sa te dAsyati tA khayam / na dUSitA striyaM santo, vAsayanti nije gRhe // 1073 // - so'gAttasyAstato gehaM gRhItvA kAmamudrikAm / svayaM hi viSaye lolo, labdhopAyo na kiM janaH 1 // 1074 // khecchayA sa siSeve tAM, kAmAkAradharo rahaH / manaHpriyAM priyAM prApya, khecchA hi kriyate na kaiH 1 // 1075 // tena tAM sevamAnena, kumArIM dinasaptakam / yUnA niropito garbhaH, kozo nItimivAnaghAm // 1076 // AyAsInnirvRto bhUtvA, hitvA tatraiva tAmasau / siddhe manISite kRtye, nirvRtiM labhate na kaH ? // 1077 // jJAtvA garbhavatIM mAtrA, nibhRtaM sA prasAdhitA / guhyaM chAdayate sarvo, gRhadUSaNabhIlukaH // 1078 // maJjUSAyAM vinikSipya, devanadyAM pravAhitaH / tadIyastanayo mAtrA, gRhadUSaNabhItayA // 1079 // gaGgayA nIyamAnAM tAmAdityo jagRhe nRpaH / saMpattimiva duniyA, dRSTvA campApurIpatiH // 1080 // tasyA madhye dadarzAsau, bAlaM pAvanalakSaNam / sarakhatyA ivAnindyamartha vidvajjanArcitam // 1081 // karNe gRhIto bhUpAlo, bAlena sukhadarzanam / AjuhAva mahAprItyA, tatastaM karNasaMjJayA // 1082 // avIvRdhadasau bAlamaputraH putrakAGkSayA / adravyo dravyalolena, dravyarAzimivorjitam || 1083 // campAyAM so'bhavadrAjA, tatrAtIte mahodaye / Aditye bhuvanAnandI, vyomanIva nizAkaraH // 1084 // Adityena yatosvarddhi, bhUbhRtA''dityajastataH / jyotiSkeNa punarjAto, nAdityena mahAmanAH // 1085 // parIkSA. // 42 // Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - % % j* nirddhAtukena devena, na nAya janyate naraH / pASANena kadA dhAtryAM, janyante sasyajAtayaH 1 // 1086 // vitIrNA pANDave kuntI, vijJAyAndhakavRSNinA / gAndhArI dhRtarASTrAya, doSaM pracchAdya dhImatA // 1087 // ityanyathA purANArthI, vyAsena kathito'nyathA / rAgadveSagrahagrastA, na hi vibhyanti pApataH // 1088 // yuktito ghaTate yanna, tadruvanti na dhArmikAH / yuktihInAni vAkyAni bhASante pApinaH param / / 1089 // vyAso yojanagandhAyAH, putraH sa hyaparo mataH / dhanyAyA rAjakanyAyAH satyavatyAH punaH paraH // 1090 // paraH pArAsaro rAjA, tApaso'sau punaH paraH / ekatAM kurvate lokAstayornA mavimohitAH // 1091 // duryodhanAdayaH putrA, gAndhAryA dhRtarASTrajAH / kuntImAdyoH sutAH paJca pANDavAH prathitA bhuvi / / 1092 // gAndhArItanayAH sarve, karNena sahitA nRpam / jarAsandhaM vyaSevanta pANDavAH kezavaM punaH // 1093 // jarAsandhaM raNe hatvA vAsudevo mahAbalaH / vabhUva dharaNIpRSThe, samaste dharaNIpatiH // 1094 // kuntIzarIrajAH kRtvA, tapo jagmuH zivAspadam / madrIzarIrajau bhavyau, sarvArthasiddhimIyatuH // 1095 // IdRzo'yaM purANArthI, vyAsena kathito'nyathA / mithyAtvAkulacittAnAM, tathyA bhASA kutastanI ? // 1096 // aprasiddhikarIM dRSTvA, pUrvAparaviruddhatAm / bhArate nirmite vyAsaH, pradadhyAviti mAnase / / 1097 // nirarthakaM kRtaM kArya, yadi loke prasiddhyati / asaMbaddha viruddhArtha, tadA zAstramapi sphuTam // 1098 // ******** Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 43 // sa tAmrabhAjanaM kSiptvA, jAhnavIpuline tataH / tasyopari cakArocaM, vAlukApuamUrjitam // 1099 // tadIyaM sikatApuAM, vilokya sakalairjanaiH / paramArthamajAnAnaizcakrire dharmakAtimiH // 1100 // yAvat strAnaM vidhAyAsau, vIkSate tAmrabhAjanam / tAvattatpuasaGghAte, na sthAnamapi buddhayate // 1101 // pulinavyApakaM dRSTvA, vAlukApuJjasaJcayam / vijJAya lokamUDhatvaM, sa zlokamapaThIdimam // 1102 // dRSTAnusAribhirlokaH, paramArthAvicAribhiH / tathA khaM hAryate kArya, yathA me tAmrabhAjanam // 1103 // mithyAjJAnatamovyAte, loke'sminnirvicArake / ekaH zatasahasrANAM, madhye yadi vicArakaH // 1104 / / viruddhamapi me zAstraM, yAsyatIdaM prasiddhatAm / iti dhyAtvA tutopAsI, dRSTvA lokavimUDhatAm // 1105 // vijJAyetthaM purANAni, laukikAni manIpibhiH / na kAryANi pramANAni, vacanAnIva vairiNAm // 1106 // darzayAmi purANaM te, mitrAnyapi laukikam / uktveti parijagrAha, sa raktapaTarUpatAm // 1107 // dvAreNa paJcamenAsau, pravizya nagaraM tataH / ArUDhaH kAnake pIThe, bherImAhatya pANinA // 1108 // sametya bhUsurairukto, dRzyase tvaM nicakSaNaH / kiM karoSi samaM ? vAdamasmAbhirvatsi kiJcana? // 1109 // Akhyadepa na jAnAmi, kizcinchAstramahaM dvijAH / apUrva bherimAtADya, niviSTo'STApadAsane // 1110 // te prAhurmuzca bhadra! tvaM, varkaraM prAJjalaM vada / sadbhAvavAdibhiH sArdha, tatkurvANo vinindyate // 1111 // ||43 / / Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa prAha dRSTamAcarya, sUcayAmi paraM cake / nirvicAratayA yUyaM mA grahISTAnyathA sphuTam // 1112 // vAdipuH samAcakSva mA bhaiSIbhadra ! sarvathA / vayaM vivecakAH sarve, nyAyavAsitamAnasAH // 1113 // tato raktapaTaH prAha yadyevaM zrUyatAM tadA / upAsakasutAvAvAM, bandakAnAmupAsakau // 1114 // ekadA rakSaNAyAvAM, yaSTipANI niyojitau / zoSaNAya khavAsAMsi kSoNyAM nikSipya bhikSubhiH // 1115 // Avayo rakSatostatra, bhikSuvAsAMsi yatnataH / AjagmatuH zRgAlau dvau, bhISaNau sthUlavigrahau / / 1116 // trastAvAvAM tato yAvadArUDhau stUpamurjitam / tAvadutpatitau tattau, gRhItvA vegato divi // 1117 // zrutvAssvayoH khanaM yAvannirgacchanti tapakhinaH / yojanAni gatau tAvada, dvAdazaitau madAspadau // 1118 // muktvA stUpamimau bhUmyAmAvAM khAditumudyatau / gRddhau tau nakhi (saunazci) kAMzcitrAnadrASTAM zastradhAriNaH // 1119 // tAvasmadbhakSaNaM tyaktvA, tebhyo bhItau palAyitau / karoti bhojanArambhaM, na ko'pi prANasaMzaye // 1220 // tataH pApardhikaiH sArdhamAgatya viSayaM zivam / AvAbhyAM mantritaM dvAbhyAM nizcalIkRtya mAnasam // 1121 // parakIyamimaM prAsau, dezamAzAvimohitau / kathaM mArgamajAnantau yAvo gRhamazambalau ? // 1122 // raktAni santi vastrANi, muNDayAvaH paraM ziraH / AyAM kiM nu kariSyAmo gehenAnarthakAriNA 1 // 1123 // AvAbhyAM itthamAlocya, gRhItaM vratamAtmanA / svayaMmeva pravartante, paNDitA dharmakarmaNi // 1124 // Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 44 // bhramantau dharaNImAvAM, nagarAkaramaNDitAm / bhavadIyamidaM sthAnamAgacchAvo dvijA''kulam // 1125 // zRgAlastUpakotkSepanayanAzcaryamIdRzam / dRSTaM pratyakSamAvAbhyAmidaM vo viniveditam // 1126 // idaM vacanamAkarNya, kSitidevA vabhASire / asatyamIdRzaM bhadra!, vratastho bhASase katham ? // 1127 // ekIkRtya dhruvaM rASTrA, trailokyAsatyavAdinaH / kRtastvamanyathedRkSaH, kimasatyo na dRzyate ? // 1128 // idaM vipravacaH zrutvA, jagAda nRpanandanaH / vitathAni purANeSu, medRzAni kimu dvijAH 1 // 1129 // doSaM parasya sarvo'pi pazyati svasya no punaH / kalaGkaM zazini netraM, kajjalaM nAtmanaH punaH // 1130 // viprA babhASire bhadra ?, purANeSu yadIdRzam / tvayekSitaM tadA brUhi, tyajAmo'satyavAkyataH // 1131 // zrutvetyAkhyanmanovegastyakSyatha brAhmaNA yadi / tadA'satyaM purANArtha, travImyahamazeSataH // 1132 // hatvA triziraHkharAdyAn vane rAmaH salakSmaNaH / yAvadAste sasItAkastAvalaGkeza AgataH // 1133 // sa pradarzya svarNamRgaM, chalAt sItAmapAharat / hatvA zakuntaM tadrakSodyataM rAmabhramapradam // 1134 // sugrIvAdikapivyUhairvRto rAmo'pi zuddhaye / Adideza hanUmantaM priyAyAH ko na zuddhikRt ? // 1135 // sItAzuddhikare tasminnAyAti lakSmaNo'grajaH / vAnarairvandhayAmAsa, setumambhodhijIvane // 1136 // ekaiko vAnaraH paJca jagAmAna dharAdharAn / gRhItvA helayA''kAze, kurvan krIDAmanekadhA // 1137 // parIkSA. 41188 11 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmAyaNAbhidhe zAstre, vAlmIkimuninA kRte / kiM bho dAzarathervRttaM kimitthaM kathyate na vA ? // 1138 // asaraarci satyaM kenedaM kriyate'nyathA / prabhAtaM chAdyate jAtu na kenApi hi pANinA / 1139 // tato raktapaToslApIdyadyeko vAnaro dvijAH ! / AdAya parvatAn paJca, gagane yAti lIlayA / / 1140 // zRgAlau tau tadA stUpamekamAdAya mAMsalau / vrajantau nabhasi kSipraM vAryete kena kathyatAm ? // / 1141 // bhavadIyamidaM satyaM, madIyaM nAtra dRzyate / vicArazUnyatAM hitvA, kAraNaM na paraM mayA / 1142 // yuSmAkamIdRze zAstre, devadharmAvapIzau / kAraNe kazmale kArya, nirmalaM jAyate kutaH ? // 1143 // nAsmAkaM yujyate madhye, mithyAjJAnavRtAtmanAm / IdRzAnAmavasthAtumityuktvA niryayau tataH // 1944 // muktvA raktapaTAkAraM, mitramUce manojavaH / sarvAsaMbhAvanIyArthI, parazAstraM zrutaM tvayA // / 1145 // etaduktamanuSThAnaM, kurvANo nAzrute phalam / sikatApIlane tailaM, kadA kenopalabhyate ? // / 1146 // vAnarai rAkSasA hantuM zakyante na kathaJcana / kva mahASTaguNA devAH ? kva tiryaco vicetasaH ? // / 1147 // utkSipyante kathaM zailA ? garIyAMsaH plavaGgamaiH / kathaM tiSThantyakUpAre'gAdhanirmuktapAthasi ? | 1148 // varaprasAdato jAto, yadyavadhyo divaukasAm / tadA'sau mAnavIbhUya, hanyate kiM nu rAvaNaH ? | 1149 // amarA vAnarIbhUya, nijaghna rAkSasAdhipam / naiSApi yujyate bhASA, nepsitA labhyate gatiH // 1150 // Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. SHARMA sarvavedI kathaM datte, zaGkaro varamIdRzam ? / devAnAmapi durvAro, bhuvanopadravo yataH // 1151 / / nArthaH parapurANeSu, cintyamAneSu dRzyate / navanItaM kadA toye, madhyamAne hi labhyate ? // 1152 // zAkhAmRgA bhavantyete, na sugrIvapurassarAH / na lokakalpitA mitra!, rAkSasA rAvaNAdayaH // 1153 // vidyAvinayasaMpannA, jinadharmaparAyaNAH / zucayo mAnavAH sarve, sadAcAramahaujasaH // 1154 // tataH zAkhAmRgAH proktA, yataH zAkhAmRgadhvajAH / siddhAnekamahAvidyA, rAkSasA rAkSasadhvajAH // 1155 // | gautamena yathA proktAH, zreNikAya mahIbhuje / zraddhAtavyAstathA bhavyaiH, zazAGkojvaladRSTibhiH // 1156 // parakIyaM paraM sAdho!, purANaM darzayAmi te / ityuktvA zvetabhikSutvaM, jagrAhAsau samitrakaH // 1157 // epa dvAreNa paSThena, gatvA puSpapuraM tataH / AsphAlya sahasA bherImArUDhaHkanakAsane // 1158 // Agatya brAhmaNaiH pRSTaH, kiM vetsi? ko gurustava? / kartuM zaknopi kiM vAdaM ? sauSThavaM dRzyate param // 1159 // tenoktaM vedmi no kiJcidvidyate na gururmama / vAdanAmApi no vedmi, vAdazaktiH kutastanI ? // 1160 // adRSTapUrvakaM dRSTvA, niviSTo'STApadAsanam / pratADya mahatIM bherI, mahAzabdadidRkSayA // 1161 // AbhIratanayo mUl, sarvazAstravahiSkRtau / paryaTAvo mahIM bhItyA, gRhItvA''vAM vayaM tapaH // 1162 // te'bhApanta kuto bhItyA, yuvAbhyAM svIkRtaM tapaH! / uparodhena jalpa tvamasmAkaM kautukaM param // 1163 // // 45 // Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zvetabhikSustato'jalpIdAbhIraviSaye pitaa| AvayoraruNazrIko, vRkSagrAmavyanasthitiH // 1164 // anyeyuravipAlena, pitrA jAte jvare sati (jvarodgame) / AvAmUraNarakSArtha, prahitAvaTavIM gatau // 1165 // vahuzAkhAprazAkhAdayaH, kudantIya phalAnataH / kapitthapAdapo dRSTastatrAvAbhyAM mahodayaH // 1166 // tato'yAdi mayA bhrAtA, kapikhAdanacetasA / ahamabhi kapitthAni, rakSa bhrAtaravIrimAH // 1167 // tataH pAlayituM yAte, sodare'sminnavIgaNam / durArohaM tamAlokya, kapitthaM cintitaM mayA // 1168 // na zaknomyahamAroDhuM, durArohe'tra pAdape / khAdAmi kathametAni, bubhukSAkSINakukSikaH // 1169 // khayamatra sukhaM gatvA ?, vicintyeti cirNmyaa| chitvA ziro nijaMkSipta, sarvaprANena pAdape // 1170 // yugmam // yathA yathA kapitthAni, khecchayAtti ziro mama / mahAsukhakarI tRpti, gAtraM yAti tathA tathA // 1171 // vilokya jaTharaM pUrNamadhastAdetya mastake / kaNThe niSSandhike lagne, gato draSTumavIraham // 1172 // yAvattato brajAmi sma, bhrAtRsaGgamamutsukaH tAvacchayitamadrAkSaM, bhrAtaraM kAnanAntare // 1173 // utthApya sa mayA pRSTa, etA yAtAH ka messikaaH| tenokaM mayi supte tAH, kApi bhrAtaH! plaayitaaH||1174|| bhrAtA tato mayA prokto, naMSTvA yAvaH kutazcana / nigrahISyati vijJAya, kopiSyati pitA''vayoH // 1175 // yaSTikambalamuNDatvaM, lakSaNaM liGgamAvayoH / vidyate zvetamithUNAM, sukhabhojanasAdhanam // 1176 // ACANCYCLk Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | parIkSA. // 46 // paraM gatau mariSyAvaH, paradeze bubhukSayA / nirliGgI yena tenAvAM, bhavato (vAvo) bhadralijhinau // 1177 // kulena sitavastrANAM, yato nau bhAktikaH pitA / zvetabhikSu bhavAvastat, nAnyaliGgaH prayojanam // 1178 // iti jJAtvA khayaM bhUtvA, zvetAmbaratapodhanau / AyAtau bhavatAM sthAnaM, hiNDamAnau mahItalam // 1179 // te prAhuna vibhepi tvaM, yadyapi zvabhrayAnataH / tathApi yujyate vaktuM, nedRzaM vratavartinAm // 1180 // abhASiSTa tataH kheTo, dhRtshvetaambraakRtiH| kiM vAlmIkipurANe vo, vidyate nedRzaM vacaH? // 1181 // Ucustato dvijA dRSTaM, tvayA kvApi yadIdRzam / tadA vyAcakSva niHshngkstto'vaadiinbhshcrH|| 1182 // yo viMzatimahAvAhurmahAdhairyo dazAnanaH / so'bhavadrAkSasAdhIzo, vikhyAto bhuvanatraye // 1183 // tenArAdhayatA zambhu, stheyasI bhaktimIyuSA / chinnAni karavAlena, mastakAni navAtmanaH // 1184 // phullAdharadalaistena, pUjito mukhpngkjaiH| tato gaurIpatirbhaktyA, varArthI kurute na kim? // 1185 // nijena vAhunA zravyaM, kRtvA rAvaNahastakam / saGgItaM kartumArebhe, devagAndharvamohakam // 1186 // gaurIvadanavinyastA, dRSTimAkRSya dhUrjaTiH / vilokya sahasA tasya, dattavAnIpsitaM varam // 1187 // niSpandhi yojitA bhUyastatra mUrdhaparamparA / uSNAbhirazrudhArAbhiH, siJcantI dharaNItalam // 1188 // kimIdRzaH purANArtho, vAlmIkIyo'sti bho! navA? | nigadyatAM tadA satyaM, yUyaM cet styvaadinH||1189|| taa||46|| Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te vyAcacakSire sAdho!, satyamevedamIdRzam / pratyakSamIkSitaM khyAtaM, ke'nyathAkartumIzate // 1190 // zvetabhikSustato'yocanmUrdhAno yadi karttitAH / rAvaNasya navA''lagnAstadeko na kathaM mama ? // 1191 // yuSmadIyamidaM satyaM, nAsmadIyaM vacaH punaH / kAraNaM nAtra pazyAmi, muktvA mohaviz2ambhaNam // 1192 // haraH zirAMsi lUnAni, punaryojayate yadi / khaliGgaM tApasaizchinnaM, tadAnIM kiM na yojitam ? // 1193 // khopakArAkSamaH zambhurnAnyepAmupakArakaH / na svayamartha(yaM mArya)mAno hi, paraM rakSati vairitaH // 1194 // anyacca zrUyatAM viprAH!, putraM dadhimukhAbhidham / zrIkaNThabrAhmaNakhyAtaM, ziromAtramajIjanat // 1195 // zrutayaH smRtayastena, nirmalIkaraNakSamAH / svIkRtAH sakalAH kSipraM, sAgareNeva sindhavaH // 1196 // tenAgastyo munirdRSTo, jAtu kRtvA'bhivAdanam / tvayA'dya me gRhe bhojyamiti bhaktyA nimatritaH // 1197 // 4 agastimtamabhApiSTa, kvAsti te bhadra! tadgRham ! / mAM tvaM bhojayase yatra, vidhAya paramAdaram // 1198 // tenAgadyata kiM pitrorgeI sAdho! mamAsti no? / muMninoktaM na te tena, saMbandhaH ko'pi vidyate // 1199 // dAnayogyo gRhastho'pi, kumAro neSyate gRhii| dAnadharmakSamA sAdhI, gRhiNI gRhamucyate // 1200 // nigadyeti gate tasmiMstenoktau pitarAvidam / kaumAryadopavicchedo, yuvAbhyAM kriyatAM mama // 1201 // tAbhyAmuktaH sa te putra!, kopi datte na dikkarIm / AvAM nirAkariSyAvaH, kAntAzraddhAM tathApi te // 1202 // 4-SC Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSA. dravyeNa bhUriNA tAbhyAM, gRhItvA niHkhadehajAm / kRtvA mahotsavaM yogyaM, tayA'sau prinnaayitH||1203|| tAbhyAmeSa tato'vAci, khalpakAlavyatikrame / nAvayorasti vatsa! khaM, tvaM khAM pAlaya vallabhAm // 1204 // tato dadhimukhenoktA, svavadhUrehi vallabhe / bajAvaH kvApi jIvAvaH, pitRbhyAM pellito gRhAt // 1205 // tataH patitratA''ropya, sikake dayitaM nijam / vabhrAma dharaNIpRSThe, darzayantI gRhe gRhe // 1206 // pAlayantImimAM dRSTvA, tAdRzaM vikalaM patim / cakrire mahatI bhaktiM, dadAnAH kanakaM prajAH // 1207 // tathA pativratA pUjAM, labhamAnA pure pure / ekadojayinI prAptA, bhUriDimbhA''kulA satI // 1208 // sA TiNTAM kIlake muktvA, sikakaM kAntasaMyutam / gatA prArthayituM bhojyamekadA nagarAntare // 1209 // parasparaM mahAyuddhe, jAte'tra dyUtakArayoH / ekamyaikaH zirazcheda, cakre khaDDrena vegataH // 1210 // asinotkSipyamANena, vilune sati sikkake / mUrdhA dadhimukhasyaitya, lagnastatra kabandhake // 1211 // tato dadhimukho bhUtvA, lamaniSpandhimastakaH / sarvakarmakSamo jAto, naraH sarvAGgasundaraH // 1212 // kiM jAyate navA satyamidaM vAlmIkibhASitam / nigadyatAM mama kSipraM, paryAlocya khamAnase // 1213 // azaMsipurdvijAstathyaM, kenedaM kriyate'nyathA / udito'nudito bhAnurbhaNyamAno na jAyate // 1214 // kheTenAvAci tasyA'sau, nizchedo'nyakavandhake / yadi niSpandhiko lagnastadA'cchedi kathaM na me? // 1215 // ACCSCROCRACHAN 12 // 47 // Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MAHARASHTRA sitena karavAlena, rAvaNena dvidhA kRtaH / tathA'GgadaH kathaM lagno, yojyamAno hanUmatA // 1216 // ArAdhya devatAM labdhvA, tataH piNDaM manISitam / dAnavendro dadau devyAstanayotpattihetave // 1217 // dvidhAkRtya tayA datte, sapalyA mohato dale / dvidhAgarbhastayordevyorbhavati sma dvayorapi // 1218 // jAtaM khaNDadvayaM dRSTvA, saMpUrNa samaye sati / tAbhyAM nItvA bahiH kSipta, jarasA sandhitaM punH|| 1219 // tatra jAto jarAsandho, vinirjitanarAmaraH / sarvakarmakSamaH khyAto, mahanIyaparAkramaH // 1220 // zakaladvitayaM lagnaM, yojyamAnaM gatavaNam / savraNo na kathaM mUrdhA, madIyaH kathyatAM dvijAH // 1221 // jarAsandhAGgadau yatra, dvidhAkRtakalevarau / jIvitau milito tatra, na kiM me mUrdhavigrahau ? // 1222 // ekIkRtya kathaM skandaH, SaTrakhaNDo'pi vinirmitaH ? / pratIyate na me yogazchinnayormUrdhadehayoH // 1223 // atha SaDdano devaH, SoDhA'pyekatvamaznute / tadayuktaM yato nAryA, devaH saMpadyate kutaH? // 1224 // nirastAzeSaraktAdimalAyAM devayoSiti / zilAyAmiva garbhasya, sambhavaH kathyatAM katham ? // 1225 // dvijairuktamidaM sarca, sUnRtaM bhadra ? bhASitam / paraM kathaM phalairmUo, jagdhaiH pUrNa tavodaram ? // 1226 // tato'vadat zvetabhikSuryadi bhukte dvijavaje / tRpyanti pitaro nItAH, kiM nAGgaM mUrmi me tadA? // 1227 // niruttarAnathAlokya, kheTaputrau dvijanmanaH / nirgatya kAnanaM yAtau, bhUribhUruhabhUSitam // 1228 // Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 48 // AsInau pAdapasyAdho, muktvA zvetAmbarAkRtim / sajjanasyeva namrasya, vicitraphalazAlinaH // 1229 // Uce pavanavegastaM, jighRkSurjinazAsanam / mitra ! dvijAdizAstrANAM, vizeSaM mama sUcaya // 1230 // tamuvAca manovego, vedazAstraM dvijanmanAm / pramANaM mitra! dharmAdAvakRtrimamadUSaNam // 1231 // hiMsA nivedyate yena, janmoruhavardhinI / pramANIkriyate tanna, ThakazAstramivottamaiH // 1232 // vedena gaditA hiMsA, jAyate dharmakAraNam / na punaSThakazAstreNe, na vizeSo'tra dRzyate // 1233 // nApauruSeyatA heturvede dharmanivedane / tasyA vicAryamANAyAH, sarvathA'nupapattitaH // 1234 // akRtrimaH kathaM vedaH?, kRtastAlvAdikAraNaiH / prAsAdo'kRtrimo noktastakSavyApAranirmitaH // 1235 // tAllAdi kAraNaM tasya, vyaJjakaM na tu kAraNam / nAtrAvalokyate hetuH, ko'pi nizcayakAraNam // 1236 // yathA kumbhAdayo vyaGgayA, dIpakaiya'jakairvinA / vijAyante tathA zabdA, vinA tAlvAdibhirna kim?||1237|| kRtrimebhyo na zAstrebhyo, vizeSaH ko'pi dRzyate / apauruSeyatA tasya, vaidikaiH kathyate katham ? // 1238 // vyajyante vyApakA varNAH, sarve tAllAdibhirna kim ? / vyaJjakairekadA kumbhA, dIpakairiva sarvathA // 1239 // sarvajJena vinA tasya, kenArthaH kathyate sphuTam ? / na vayaM bhASate khArtha, visaMvAdopalabdhitaH // 1240 // aidaMyugInagotrarSizAkhAdIni sahasrazaH / anAdinidhano devaH, kathaM sUcayituM kSamaH? // 1241 // // 48 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAramparyaNa sa jJeyo, nedRzaM sundaraM bacaH / sarvajJena vinA mUlaM, pAramparya kutastanam ! // 1242 // samastairapyasarvaharvedo jJAtuM na zakyate / sarve vicakSupo mArga, kutaH pazyanti kAGkSitam // 1243 // kAlenAnAdinA naSTa, kaH prakAzayate punaH / asarvajJeSu sarveSu, vyavahAramivAdimam // 1244 // nApauruSeyatA sArthA, sarvatrApi matA satAm / panthA hi jAracaurANAM, manyate kairakRtrimaH ? // 1245 // atha pumbhiH(adhvaryubhiH)kRtA yAge,hiMsA sNsaarkaarinnii| pApardhikairivAraNye, prANipIDAkarI ytH||1246|| hanyamAnA haThAjIvA, yAjJikaiHkhAdikairiva / khaga yAntIti me citraM, skleshbyaakuliikRtaaH|| 1247 / / yA dharmaniyamadhyAnasaGgataiH sAdhyate'GgibhiH / kathaM khargagatiH sAdhyA, hanyamAnairasau haThAt // 1248 // vaidikAnAM vaco grAhya, na hiMsAsAdhu sAdhubhiH / khAdikAnAM kuto vAkyaM, dhArmikaiH kriyate hadi ? // 1249 // na jAtimAtrato dharmI, labhyate dehadhAribhiH / satyazaucatapaHzIladhyAnakhAdhyAyavarjitaiH // 1250 // AcAramAtrabhedena, jAtInAM bhedakalpanam / na jAtiAhmaNIyA'sti, niyatA kApi tAttvikI // 1251 // brAhmaNakSatriyAdInAM, caturNAmapi tattvataH / ekaiva mAnuSIrjAtirAcAreNa vibhidyate // 1252 // bhede jAyeta viprAyAM(NAM), kSatriyo na kathaJcana / zAlijAtI mayA dRSTaH, kodravasya na saMbhavaH // 1253 // brAhmaNo'vAci vipreNa, pavitrAcAradhAriNA / viprAyAM zuddhazIlAyAM, janito nedamuttaram // 1254 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 49 // na viprApriyorati sarvadA zuddhazIlatA / kAlenAnAdinA gotraskhalanaM ka na jAyate 1 / / 1255 // saMyamo niyamaH zIlaM tapo dAnaM dayA damaH / vidyante tAttvikA yasyAM sA jAtirmahitA satAm // 1-256 // dRSTvA yojanagandhAdiprasUtAnAM tapakhinAm / vyAsAdInAM mahApUjAM tapasi kriyatAM matiH / / 1257 // zIlavanto gatAH kharga, nIcajAtibhavA api / kulInA narakaM prAptAH, zIlasaMyamanAzinaH // 1258 / / guNaiH saMpadyate jAtirguNadhvaMse vipadyate / yatastato budhaiH kAryo, guNeSvevAdaraH paraH // 1259 // jAtimAtramadaH kAryo, na nIcatyapravezakaH / uccatvadAyakaH sadbhiH kAryaH zIlasamAdaraH / / 1260 // manyante snAnataH zaucaM zIlasatyAdibhirvinA / ye tebhyo na pare santi, pApapAdapavardhakAH // 1261 // zukrazoNitaniSpannaM, malAhAravivardhitam / payasA sA ( zo ) dhyate gAtramAzraye kimataH param ? // 1262 // malo vizodhyate vAhyo, jaleneti nigadyatAm / pApaM nihanyate tena, kasyedaM hRdi vardha ( ) te ? | 1263 // mithyAtvA saMyama (mA) jJAnaiH, kalmapaM prANinA'rjitam / samyaktvasaMyamajJAnairhanyate nAnyathA sphuTam // 1264 // kapAyairarjitaM pApaM salilena nivAryate / etajjaDAtmano trU (nmanu ) te, nAnye mImAMsakA dhruvam // yadi zodhayituM zaktaM, zarIramapi nAmbunA / antaH sthitaM mano duSTaM, kathaM tena vizodhyate ? / / 1266 // garbhAdimRtyuparyantazcaturbhUtabhavo bhavI / nAparo vidyate yeSAM tairAtmA vaJcayate dhruvam // 1267 // 1265 // Trakaka parIkSA. // 49 // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIre dRzyamAne'pi na caitanyaM vilokyate / zarIraM ca na caitanyaM, yato bhedastayostataH // 1268 // cakSupA vIkSyate gAtraM, caitanyaM saMvidA yataH / bhinnajJAnopalambhena, tato bhedastayoH sphuTam // 1269 // pratyakSamIkSyamANeSu, sarvvabhUteSu vaktRSu / abhAvaH paralokasya, kathaM mUDhairvidhIyate // 1270 // dugdhAmbhasoryathA bhedo, vidhAnena vidhIyate / tathAtmadehayoH prAjJairAtmatattvavicakSaNaiH // 1271 // bandhamokSAditattvAnAmabhAvaH kriyate yakaiH / sarvadarzana nindyebhyastebhyo dhRSTo'sti kaH paraH ? // 1272 // karmabhirvadhyate nAtmA, sarvathA yadi sarvadA / saMsArasAgare ghore, vambhramIti tadA katham ? || 1273 // sadA nityasya zuddhasya, jJAninaH paramAtmanaH / vyavasthitiH kuto dehe, durgandhAmedhyamandire ? // 1274 // sukhaduHkhAdisaMvittiryadi dehasya jAyate / nirjIvasya tadA nUnaM, bhavantI kena vAryate ? // 1275 // AtmA vartamAno'pi yatra tatra na badhyate / bandhabuddhimakurvANo, nedaM vacanamaJcati (Jcitam) | 1276 // kathaM nirbuddhiko jIvo, yatra tatra pravarttate / pravRttirna mayA dRSTA, parvatAnAM kadAcana // 1277 // mRtyubuddhimakurvANo, varttamAno mahAviSe / jAyate tarasA kiM na, prANI prANavivarjitaH 1 // 1278 // yadyAtmA sarvathA zuddho, dhyAnAbhyAsena kiM tadA / zuddhe pravartate ko'pi, zodhanAya na kAzvane // 1279 // nAtmanaH sAdhyate zuddhirjJAnenaiva kadAcana / na bheSajAvabodhena, vyAdhiH kvApi nihanyate // 1280 // Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 50 // dhyAnaM zvAsanirodhena, durdhiyaH sAdhayanti ye / AkAzakusumairnUnaM, zekharaM racayanti te // 1281 // dehe'vatiSThamAno'pi nAtmA mUDhairavApyate / prayogena vinA kASThe, citrabhAnuriva sphuTam // 1282 // jJAnasamyaktvacAritrairAtmano hanyate malaH / dadAno'nekaduHkhAni, tribhirvyAdhirivorjitaH // 1283 // anAdikAlasaMsiddhaM, saMbandhaM jIvakarmmaNoH / ratnatrayaM vinA nUnaM nAnyo dhvaMsayituM kSamaH // 1284 // na dIkSAmAtrataH kvApi, jAyate kalilakSayaH / zatravo na palAyante, rAjyAvasthitimAtrataH // 1285 // ye dIkSaNena kurvanti, pApadhvaMsaM vibuddhayaH / AkAzamaNDalAgreNa, te cchindanti ripoH ziraH // 1286 // mithyAtvAviramaNA (vratakopA) diyogaiH karmma yadarjyate / kathaM tacchakyate hantuM, tadA bhAvaM vinAGgibhiH 1 // 1287 // sUrINAM yadi vAkyena, puMsAM pApaM palAyate / kSIyante vairiNo rAjJAM vadhU (bandhu) nAM vacasA tadA // 1288 // nazyante dIkSayA rogA, yayA neha zarIriNAm / na sA nAzayituM zaktA, karmmabandhaM purAtanam // 1289 // gurUNAM vacasA jJAtvA, ratnatritayasevanam / kurvataH kSIyate pApamiti satyaM vacaH punaH // 1290 // AtmanA vihitaM pApaM, kaSAyavazavarttinA / dIkSayA kSIyate viprAH (kSipraM ), kenedaM pratipadyate 1 // 1291 // sakaSAye yadi dhyAne, zAzvataM labhyate padam / vandhyAtanujasaubhAgyavarNane draviNaM tadA // 1292 // nendriyANAM jayo yeSAM na kapAyavinigrahaH / na teSAM vacanaM tathyaM, viTAnAmiva vidyate // 1293 // parIkSA. // 50 // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UrdhvAdhodvAraniryAto, bhaviSyAmi jugupsitaH / iti jJAtvA vidAryAGga, jananyA yo vinirgataH // 1294 // mAMsasya bhakSaNe gRddho,doSAbhAvaM jagAda yH| buddhasya tasya mUDhasya,kIdRzI vidyate kriyaa?(kRpaa)||1295||yugmm|| kAyaM kRmikulAkIrNa, vyAghrabhAryAnane kubhIH(dhIH) / yo nicikSepa jAnAnaH, saMyamastasya kIdRzaH1 // 1296 // sarvazUnyatvanairAtmyakSaNikatvAni bhASate / yaH pratyakSaviruddhAni, tasya jJAnaM kutastanam ? // 1297 // kalpite sarvazUnyatve, yatra buddho na vidyate / bandhamokSAditattvAnAM, kutastatra vyavasthitiH // 1298 // khargApavargasaukhyAdibhAginaH sphuTamAtmanaH / abhAve sakalaM vRttaM, kriyamANamanarthakam // 1299 // kSaNike hantRhantavyadAtRdeyAdayo'khilAH / bhAvA yatra virudhyante, tadgRhanti na dhIdhanAH // 1300 // pramANabAdhitaH pakSaH, sarvo yasyeti sarvathA / sArvajJaM vidyate tasya, na buddhasya durAtmanaH // 1301 // vANArasInivAsasya, brahmA putraH prjaapteH| upendro vasudevasya, sAtyakogino hrH|| 1302 // sRSTisthiti nivAsAnAM, kathyante hetavaH katham / ete nisargasiddhasya, jagato hatacetanaiH // 1303 // yugmm|| yadi sarvavidAmeSAM, mUrtirekAsti tttvtH| tadA brahmamurAribhyAM, liGgAntaH kiM na vIkSitaH 1 // 1304 // sarvajJasya virAgasa, zuddhasya parameSThinaH / kiJcijjJAH rAgiNo'zuddhA, jAyante'vayavAH katham ? // 1305 // pralayasthitisargANAM, vidhAtuH pArvatIpateH / liGgacchedakaraH zApa-tApasairdIyate katham ? // 1306 // Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. // 51 // 5 054- ye yacchanti mahAzApaM, dhUrjaTerapi tApasAH / nirminnAste kathaM bANairmanmathena nirantaraiH ? // 1307 // parIkSA. sraSTAro janto devA, ye gIrvANanamaskRtAH / prAkRtA iva kAmena, kiM te tripuruSA jitAH // 1308 // kAmena yena nirjitya, sarve devA viDambitAH / sa kathaM zambhunA dagdhastRtIyAkSikRzAnunA ? // 1309 // ye rAgadveSamohAdimahAdoSavazIkRtAH / te vadanti kathaM devAH, dharma dhArthinAM hitam ? // 1310 // na devA liGgino dharmA, dRzyante'nyatra nirmalAH / yAnniSevya ca jIvena, prApyate zAzvataM padam // 1311 // devo rAgI yatiH saGgI, dharmo hiNsaanipevitH| kurvanti kAGkhitAM lakSmI, jiivaanaamny(ti)durlbhaam||1312|| IdRzIM hRdi kurvANA, dhiSaNAM sukhasiddhaye / IdRzIM kiM na kurvanti, nirAkRtivicetanAH // 1313 // vandhyAstanandhayo rAjA,zilAputro mhttmH|mRgtRssnnaajle nAtI,kurutaHsevitau shriym||1314||tribhirvishesskm ra dveSamohamadA yasya, nAGge kurvanti saMsthitim / bhAskarasya tamAMsIva, dhyAyAmastaM jinezvaram // 1315 // dhvastainasA kevalena, yo'vagacchati viSTapam / tamAptapuGgavaM devaM, sevante paNDitA narAH // 1316 // viddhadevAsurairye na, tADitAH smarasAyakaiH / te bhavanti mahAtmAno, guravo vijitendriyAH // 1317 // dayAmUlaH satyazaucAsteyabrahmAdipallavaH / datte dharmataruH sarvazarmasaMpatphalavajam // 1318 // uditA yuktibhiryana, vidhayo bAdhavarjitAH / vandhamokSAdivastUnAM, tadAhuH zAstramuttamAH // 1319 // 4-23-10-20 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madyamAMsAGganAsaktA,yadi syu mikaastdaa|saunnddaa vAhi(khATki)kaviTA(ghA)stadA yAnti suraalym||1320|| kodhalobhaparAbhUtAH, putradAradhanAdarAH / pAtayanti bhavAmbhodhau, yatayaH saMyamojjhitAH // 1321 // madamatsaravidveSarAgagraste'tra viSTape / durlabhaH zivamArgo yattattvaM bhava parIkSakaH // 1322 // bhavasyAntakaro devo, guruH kAmAdivarjitaH / dharmo dayAmayo nityamiti tattvAni santu me // 1323 // zrutvA pavanavego'tha, paradarzanaduSTatAm / papraccheti manovega, sandehatimiracchide // 1324 // parasparaviruddhAni, kathaM jAnAsi bhUrizaH / dazenAnyanyadIyAni , kathyatAM mama sanmate ! // 1325 // AkarNya bhAratI tasya, manovego'gadIditi / utpattiranyatIrthAnAM, zrUyatAM mitra ? vacmi te // 1326 // utsarpiNyavasarpiNyo, varttate bhArate sadA / durnivArau mahAvegau, triyAmAvAsarAviva // 1327 // tatra tatrArakAH SaT syuH, suSamAsuSamAdayaH / parasparamahAbhedA, varSe vA zizirAdayaH // 1328 // koTIkoTyA dazAbdhInAM, pratyekamanayoH prmaa| tatrAvasarpiNI jJeyA, vartamAnA vicakSaNaiH // 1329 // kottiikovyo'mburaashiinaaN,sussmaasussmaadinaa(moditaa)|ctsro gaditAstisro, dvitIyA suSamA smaa||1330|| teSAmeva tRtIyA dve, suSamAduSSamodite / tAsu triyekapalyAni, jIvitaM kramato'GginAm // 1331 // tridyakakA matAH krozAH, kramato'tra tnuucchritiH| triyekadivasaiteSAmAhAro bhogabhAginAm // 1332 // RACANCCCCCCCCCES Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 52 // AhAraM kramatastulyo, bdraamlkaaksskaiH| pareSAM durlabhojpRSyaH, sarvendriyabalapradaH // 1333 // nAsti khakhAmisaMbandho, nAnyagehagamAgamau / na hIno nAdhikastatra, na vrataM nApi saMyamaH // 1334 // saptamiH saptakastatra, dinAnAM jAyate'GginAm / sarvabhogakSamo deho, navayauvanabhUSaNaH // 1335 // narastriyoryugaM tatra, jAyate sahabhAvataH / kAntidyotitasarvAzaM(), jyotsnA candramasoriva // 1336 // AryamAhvayate nAthaM, preyasI priybhaassinnii| tatrAsau preyasImAyA~, citrcaattukriyodytH|| 1337 // dazAGgo dIyate bhogasteSAM kalpamahIruhaiH / dazAnirmalAkAraidhammairiva savigrahaH // 1338 // madyatUryagRhajyotirbhUSAbhojanavigrahAH / sragdIpavastrapAtrAGgA, dazadhA parikalpitAH // 1339 // kalpa(palya)sya cASTame bhAge, sati zeSe vyavasthite / tRtIyAre samutpannAzcaturdaza kulaGkarAH // 1340 // pratizrudAdimastatra, dvitIyaH sanmatiH smRtaH / kSemaGkaradharau prAjJau, sImaGkaradharau ttH|| 1341 // tato vimalavAho'bhUcakSuSmAnaSTamastataH / yazakhI navamo jainairabhicandraH paro mataH // 1342 // candrAbho marudevo'nyaH, praseno'tra trayodaza / nAbhirAjo budhairantyaH, kulakArI niveditaH // 1343 // ete buddhidhanAH sarve, divyajJAnavilocanAH / lokAnAM darzayAmAsuH, samastAM bhuvanasthitim // 1344 // marudevyAM mahAdevyAM, nAbhirAjo jinezvaram / prabhAta iva pUrvasyAM, tigmarazmimajIjanat // 1345 // Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivAhAvasare bharturayodhyAM tridazezvaraH / bhaktyA varNamayIM cakre, divyaprAkAramandirAm // 1346 // sumaGgalasunandAkhye, kanye saha purandaraH / jinena yojayAmAsa, nItikIrtI ivAmale // 1347 // etayoH kAntayostasya, putrANAmabhavacchatam / brAhmIM ca sundarI kanyAM, mAnasAhAdanakSamAm // 1348 // jinaH kalpadrumApAye, lokAnAmAkulAtmanAm / dideza pakriyAH pRSTo, jIvanasthitikAriNIH // 1349 // saMsAre dRzyate dehI, nAsau duHkhanidhAnake / gocarIkriyate yo na, mRtyunA vizvagAminA // 1350 // na kiJcanAtra jIvAnAM, saMsArakSayakAriNAm / ratnatrayavihAyakamaparaM vidyate dhruvam // 1351 // vicintyeti jino gehAdvinirgantuM pracakrame / saMsArAsAratAvedI, kathaM gehe'vatiSThate ? // 1352 // ArUDhaH zivikAM devo, muktAhAravibhUpitAm / AnetuM svayamAyAtAM, siddhibhUmimivAmalAm // 1353 // utkSiptAM pArthivairetAmagrahIpurdivaukasaH / samastA dharmakAryeSu, vyApriyante mahAdhiyaH // 1354 // sametya zakaTodyAnaM, devo vaTataroradhaH / paryaGkAsanamAsthAya, bhUSaNAni nirAkarot // 1355 // paJcabhirmuSTibhiH kSipraM, tato'sau dRDhamuSTikaH / kezAnutpATayAmAsa, kRtasiddhanamatkRtiH // 1356 // kalyANAko mahAsattvo, narAmaraniSevitaH / UrvIbhUya tatastasthau, suvarNAdririva sthiraH // 1357 // kRtvA paTalikAntastAn , jinendrasya ziroruhAn / Aropya mastake zakrazcikSepa kSIrasAgare // 1358 // Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSA. // 53 // catvAryamI(mA) sahasrANi, bhUpA jAtAstapodhanAH / sadbhirAcaritaM kArya, samastaH zrayate jnH||1359|| SaNmAsAbhyantare bhayAH, sarve te nRpapuGgavAH / dInacittairavajJAnaH, sahyante na parISahAH // 1360 // vayamatra sthitAH sevAM, vidadhAnA vibhorvane / dhyAtveti tApasAstasthustatra kandAdikhAdinaH // 1361 // vrataM kacchamahAkacchau, tApasIyaM vitenatuH / samastatApasazreSThau, phalamUlAdibhakSiNI // 1362 // vidhAya darzanaM sAGkhyaM, kumAreNa marIcinA / vyAkhyAtaM nijaziSyasya, kapilasya paTIyasA // 1363 // pApaNDAnAM vicitrANAM, satriSaSTizatatrayam / kriyA'kriyAdivAdAnAM, khakharucyabhivAdinAm // 1364 // cArvAkadarzanaM kRtvA, bhUpI zakrabRhaspatI / pravRttI khecchayA kartu, khakIyendriyapopaNam // 1365 // zrAvakAH pUjitAH pUrva, bhaktito bharatena ye / cakripUjanato jAtA, brAhmaNAste madoddhatAH // 1366 // / abhavadAdityayazAH, putro bharatacakriNaH / somo vAhuvalestAbhyAM, vaMzo somArkasaMjJako // 1367 // kuziSyaH pArzvanAthasya, tapasvI mauNDilAyaNaH / ahaMdvAkyapratyanIko, vidadhe buddhadarzanam // 1368 // zuddhodanasutaM buddhaM, paramA(parA)tmAnamakalpayat / prANinaH kurvate kiM na, kopavairiparAjitAH ? // 1369 // paNamAsAnavahadviSNorvalabhadraH kalevaram / yatastato bhuvi khyAtaM, kaGkAlamabhavadvatam // 1370 // kiyantastava kathyante, mithyAdarzanavartibhiH / naraH pApaNDabhedA ye, vihitA gaNanAtigAH ? // 1371 // // 53 // Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pASaNDAH samaye turye, bIjarUpeNa ye sthitAH / prarUDhA (ru) vistaraM prAptAH, kalikAlAvanAvime // 1372 // virAgaH kevalAloka - vilokitajagatrayaH / parameSThI jino devaH, sarvagIrvANavanditaH // 1373 // yatra nirvANa saMsArI, nigadyete sakAraNau / sarvavAdhakanirmuktAvAgamo'sau budhairmataH // 1374 // ArjavaM mArddavaM satyaM zaucaM tyAgaH kSamA tapaH / brahmacaryamasaGgatvaM, saMyamo dazadhA vRpaH // 1375 // tyaktAyAntaro grantho, niSkrayo vijitendriyaH / parISahasahaH sAdhurbhavAmbhonidhitArakaH // 1376 // nirvANanagaradvAraM, saMsAradahanodakam / etaccatuSTayaM jJeyaM, sarvadA siddhihetave // 1377 // samyaktvajJAnacAritratapaH sanmuktidAyakam / catuSTayamidaM hitvA nAparaM muktikAraNam // 1378 // samastA labdhayoM labdhA, bhramatA janmasAgare / na labdhizcaturaGgasya, mitra ! kkA (traikA ) pi zarIriNAm // 1379 // dezo jAtiH kulaM rUpaM, pUrNAkSatvamarogatA / jIvitaM durlabhaM jantordezanA zravaNaM grahaH // 1380 // eSu sarveSu labdheSu, janmadruma kuThA rikAm / labhate duHkhato bodhiM, siddhisaughapravezikAm / / 1381 // yacchubhaM dRzyate vAkyaM, tajjainaM paradarzane / mauktikaM hi yadanyatra tadabdhau jAyate'khilam // 1382 // jinendravacanaM muktvA, nAparaM pApanodanam / bhidyate bhAskareNaiva, durbhedyaM zArSaraM tamaH // 1383 // AdibhUtasya dharmasya, jainendrasya mahIyasaH / apare nAzakA dharmAH, zasyasya zalabhA iva / / 1384 // * Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 54 // mithyAtvagranthirahAya, durbhedyastasya srvthaa| anena vacasA'bhedi, vajreNeva mahIdharaH // 1385 // Uce pavanavego'tha, bhinnamithyAtvaparvataH / hA hAritaM mayA janma, khakIyaM duSTabuddhinA // 1386 // . syaktvA jinavacoralaM, hA mayA mandameghasA / gRhIto'nyavacoleSTunirAkRtya vacastava // 1387 // tvayA dattaM mayA pItaM, nahI jinavaco'mRtam / sakalaM pazyatA bhrAntaM, mithyAtvaviSapAyinA // 1388 // tvayA nivAryamANena, mithyAtvaviSamutkaTam / niSevitaM mayA muktvA, samyaktvAmRtamuttamam // 1389 // vandhustvameva me tAtastvameva sadguruH suhRt / bhavAndhakUpato yenoddhRto'haM niyataM tvayA // 1390 // tridhA zuddhA mayA'grAhi, jinazAsanamuttamam / tathA kuru yathA'tha syAM, vrtrtnvibhuussitH||1391 // jinavAgvAsitaM mitraM, gRhItvA'sau manojavaH / yayau purImujjayinI, mitrakAryavicakSaNaH // 1392 // jainasAdhoH purastatra, natvA nyaSadatAM kramau / tau bhaktyA mohabhUcchAyocchedAya rvisNsthiteH|| 1393 // adho jainamatiyogI, manovegamabhASata / so'yaM pavanavegaste, mitraM bhadra ! manaHpriyam // 1394 // yasyAropayituM dharma, saMsArArNavatArakam / tvayA pRSTo muniH kRtvA'tyAdaraM kevalI tadA // 1395 // manovegastato'vAdInmastakasthakaradvayaH / evametadasau sAdho !, prApto vratajighRkSayA // 1396 // . mayetvA pATalIputraM, dRSTvAntairvividhairayam / samyaktvaM lambhitaH sAdho !, muktisamapravezakam // 1397 // // 54 // Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *** *** ***++% yathAyaM vAntamidhyAtvo, vratAbharaNabhUSitaH / idAnIM jAyate bhavyastathA sAdho ! vidhIyatAm // 1398 // tataH sAdhurabhASiSTa, devAtmagurusAkSikam / samyaktvapUrvakaM bhadra ! gRhANa zrAvakaM vratam / / 1399 // sAkSIkRtya vratagrAhI, vyabhicAraM na gacchati / vyavahArIva yenedaM tena grAhyaM sasAkSikam // 1400 // ropyamANaM na jIveSu, samyaktvena vinA vratam / saphalaM jAyate zasyaM, kedAreSviva vAriNA / 1401 // samyaktvasahite jIve, nizcalIbhavati vratam / sagarttApUrake deze, devavezmeva durdharam // 1402 // jIvAjIvAditattvAnAM bhASitAnAM jinezvaraiH / zraddhAnaM kathyate sadbhiH samyaktvaM vrataropakam // 1403 // doSaiH zaGkAdibhirmuktaM, saMvegAdyairguNairyutam / dadhato darzanaM pUtaM, phalavajAyate vratam // 1404 // paJcadhANuvrataM tatra, tredhA'vAci guNavratam / zikSAtrataM caturdheti, vrataM dvAdazadhA smRtam // 1405 // ahiMsA satyamasteyaM, brahmacaryamasaGgatA / paJcadhANuvrataM jJeyaM, dezataH kurvataH sataH // 1406 // parigRha vrataM rakSennidhAya hRdaye sadA / manISitasukhAdhAyi, nidhAnamiva sadmani // 1407 // pramAdato vrataM naSTaM, labhyate na punaH zuci / samartha cintitaM dAtuM divyaM rattamivAmbudhau // / 1408 // dvividhA dehinaH santi, trasasthAvarabhedataH / rakSaNIyAstrasAstatra, gehinA vratamicchatA / 1409 // sA dvitricatuSpaJcahRSIkAH santi bhedataH / caturvidhAH parijJAya, rakSaNIyA hitaiSibhiH // 1410 // %%%% * Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 55 // ArambhajamanArambhaM, hiMsanaM dvividhaM smRtam / aho muJcati dvedhA, dvitIyaM sagRhaH punaH // 1411 // sthAvareSvapi jIveSu vidheyaM na nirarthakam / hiMsanaM karuNAdhArairmokSakAcairupAsakaiH // 1412 // devatAtithi bhaiSajyapitRmatrAdihetave / na hiMsanaM vidhAtavyaM sarveSAmapi dehinAm // 1413 // bamdhabhedavacchedagurubhArAdhiropaNaiH / vinirmalaM parityaktairahiMsANuvrataM sthiram // 1414 // mAMsabhakSaNalomena, rasanAvazavarttinA / jIvAnAM bhayabhItAnAM na kArya prANalopanam // 1415 // yaH khAdati jano mAMsa, svakalevarapuSTaye / hiMsrasya tasya nottAraH, zvabhrato'nantaduHkhataH // 1416 // mAMsAdino dayA nAsti, kuto dharmo'sti nirddaye / saptamaM vrajati zvabhraM, nirdhamrmmA bhUrivedanam // 1417 // Ajanma kurute hiMsAM, yo mAMsAzanalAlasaH / na jAtu tasya pazyanti, nirgamaM zvabhrakUpataH // 1418 // na bhedaM sArameyebhyaH, palAzI labhate yataH / kAlakUTamiva tyAjyaM, tato mAMsaM hitaiSibhiH // 1419 // hanyate yena maryAdA, vallarIva davAgninA / tanmadyaM na tridhA peyaM, dharmmakAmArthasUdanam // 1420 // mAtRsvasRtA bhoktuM, mohito yena kAGkSati / na madyatastato nindyaM, duHkhadaM vidyate param / / 1421 // mUtrayanti mukhe zvAno, vastraM muSNanti taskarAH / madyamUDhasya radhyAyAM, patitasya vicetasaH // 1422 // vivekaH saMyamaH kSAntiH, satyaM zaucaM dayA damaH / sarve madyena sUdyante, pAvakeneva pAdapAH // 1423 // parIkSA. // 55 // Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madyato na paraM kaSTa, madyato na paraM tamaH / madyato na paraM nincha, madyato na paraM viSam // 1424 // taM taM namati nirlajjo, yaM yamagre vilokate / roditi bhramati stauti, rauti gAyanti nRtyati // 1425 // madyaM mUlamazeSANAM, doSANAM jAyate yataH / apathyamiva rogANAM, parityAjyaM tataH sadA // 1426 // anekajIvaghAtotthaM, mlecchalAlAvimizritam / khAdyate madhu na tredhA, pApadAyi bdayAlubhiH // 1427 // yacitrI(tra) prANisaGkIrNe, ploSite graamsptke| mAkSikasya tadekatra, kalmaSaM bhakSite kaNe // 1428 // makSikAbhiryadAdAya, rasamekaikapuSpataH / saJcitaM tanmadhUtsRSTaM, bhakSayanti na dhArmimakkAH // 1429 // mAMsamadyamadhUtthA ye, jantavo rasakAyikAH / sarve tadupayogena, bhakSyante niSkRparimame // 1430 // phalaM khAdanti ye nIcAH, paJcodumbarasambhavam / pazyanto'GgigaNAkIrNa, teSAmasti kutaH kRpA ? // 1431 // muJcadbhirjIvavidhvaMsaM, jinAjJApAlibhitridhA / udumbaraphalaM bhakSyaM, paJcadhApi na sAttvikaiH // 1432 // kandamUlaM phalaM puSpaM, navanItaM kRpAparaiH / annamanyadapi tyAjyaM, prANisambhavakAraNamm // 1433 // kAmakrodhamadadveSa-lobhamohAdisaMbhavam / parapIDAkaraM vAkyaM, sajanIyaM hitArthimbhiH // 1434 // dho nisUyate yena, loko yena virodhyate / vizvAso hanyate yena, tabaco bhASyatene katham // 1435 // lAparva janyate yena, yanmleccharapi gate / tada'satyavaco vAcyaM, na kadAcidupAsakaH // 1436 // Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H parIkSA. AARAAGAR adattaM na paradravyaM, khIkurvanti mahAdhiyaH / nirmAlyamiva pazyantaH, paratApavibhIravaH // 1437 // arthA bahizvarAH prANAH, srvvyaapaarkaarinnH| mriyante sahasA mAsteSAM vyapagame sati // 1438 // dharmo bandhuH pitA putraH, kAntiH kIrttirmatiH priyA / muSitA muSNatA dravyaM, samastAH santi shrmdaaH||1439|| ekasyaikaM kSaNaM duHkhaM, jAyate maraNe sati / Ajanma sakuTumbasya, puMso dravyavilopane // 1440 // iha duHkhaM nRpAdibhyaH, sarvakhaharaNAdikam / vittApahAriNaH puSpa, nArakIyaM punaH phalam // 1441 // panthAnaH zvabhrakUpasya, parighA vargasamanaH / paradArAH sadA tyAjyAH, khadAravratarakSiNA // 1442 // draSTavyAH sakalA rAmA, mAtRkhasRsutAsamAH / vargApavargasaukhyAni, landhukAmena dhImatA // 1143 // duHkhadA vipulasnehA, nirmalA malakAriNI / tRSNAkarI rasAdhArA, sajADyA tApavardhinI // 1444 // dadAnA nijasarvakhaM, sarbadravyApahAriNI / parastrI dUratastyAjyA, viruddhAcAravartinI // 1445 // yugmam // na vizeSo'sti sevAyAM, khadAraparadArayoH / paraM vargagatiH pUrve, pare zvabhragatiH punaH // 1446 // yA vimucya skhabhartAraM, paramabhyeti nirapA / vizvAsaH kIdRzastasyAM, jAyate parayoSiti ? // 1447 // dRSTvAparavadhUM ramyAM, na kAsan labhate sukham / kevalaM dAruNaM pApaM, zvabhradAyi prapadyate // 1448 // yasyAH saGgamamAtreNa, kSipraM janmadvayakSatiH / kRtvA svadArasantopaM, sA'nyastrI sevyate kutaH // 1441 // ACCOCCASSACRACHAR Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaH kAmAnalasantaptAM, paranArI niSevate / AzleSyate sa lohastrI, zvabhre kvAgnitApitAm // 1450 // iti jJAtvA parairheyA, parakIyA nitambinI / kruddhasyeva kRtAntasya, dRSTirjIvitaghAtinI // 1451 // santoSeNa sadA lobhaH, zamanIyo'tivarddhitaH / dadAno dussahaM tApaM, vibhAvasurivAmbhasA // 1452 // dhanaM dhAnyaM gRhaM kSetraM, dvipadaM vA catuSpadam / sarva parimitaM kArya, santoSavratavartinA // 1453 // dharma: kaSAyamokSaNa, nArIsaGgena manmathaH / lAbhena vardhate lobhaH, kASThakSepeNa pAvakaH // 1454 // arjitaM santi bhuAnA, draviNaM bahavo janAH / nArakI sahamAnasya, na sahAyo'sti vedanAm // 1455 // tridazAH kiGkarAstasya, haste tasyAmaradrumAH / nidhayo mandire tasya, santoSo yasya nizcalaH // 1456 // labdhAzeSanidhAno'pi, sa daridraH sa duHkhitH| santopo hRdaye yasya, nAsti kalyANakAraNam // 1457 // digdezA'narthadaNDebhyo, vinivRttirguNavratam / trividhaM zrAvakaikhedhA, pAlanIyaM zivArthibhiH // 1458 // yaddazakhapi kASThAsu, vidhAya vidhinA'vadhim / na tataH parato yAti, prathamaM tadguNavratam // 1459 // trailokyaM laGghamAnasya, tIvralobhavibhAvasoH / akAri skhalanaM tena, yenAzA niyatA kRtA // 1460 // yaddezasyAvadhiM kRtvA, gamyate na divAnizam / tataH paraM budhairuktaM, dvitIyaM tadguNavratam // 1461 // pUrvoditaM phalaM sarva, jJeyamatra vizeSataH / viziSTa kAraNe kArya, viziSTaM kena vAryate ? // 1462 // Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma // 57 // ****** paJcadhA'narthadaNDasya, dharmArthAnupakAriNaH / pApopakAriNastyAgo, vidheyo'narthamocibhiH // 1463 // zikhimaNDalamArjAra-sArikA zukakukkuTAH / jIvopaghAtino dhAryAH, zrAvakairna kRpAparaiH // 1464 // pAzaM daNDaM viSaM zastraM, halaM rajjuM hutAzanam / dhAtrIM lAkSAmayo nIlIM, nAnyebhyo dadate budhAH // 1465 // saMdhAnaM puSpitaM viddhaM, kuthitaM jantusaGkulam / varjayanti sadAhAraM, karuNAparamAnasAH || 1466 // zikSAvrataM caturbhedaM, sAmAyikamupoSitam / bhogopabhogasaGkhyAnaM, saMvibhAgo'zane titheH || 1467 // jIvite maraNe saukhye, duHkhe yoga viyogayoH / samAnamAnasaiH kArya, sAmAyikamatandritaiH // 1468 // yAsanA dvAvazAvarttA, caturvidhazironatiH / trikAlavandanA kAryA, paravyApAravarjitaiH // 1469 // muktvA bhogopabhogena, pApakarmmavimoci (gopi ) tAm / upavAsaH sadA zaktyA, kAryaH pacatuSTaye // 1470 // nivasanti hRSIkANi, nivRttAni khagocarAt / ekIbhUyAtmanA yasminnupavAsamimaM viduH // 1471 // caturvidhAzanatyAgaM, vidhAya vijitendriyaiH / dhyAnasvAdhyAya sanniSThairAsyate sakalaM dinam // 1472 // kRtyaM bhogopabhogAnAM parimANaM vidhAnataH / bhogopabhogasaMkhyAnaM kurvatA vratamarcitam / / 1473 // mAlyagandhAnnatAmbUlabhUpArAmAmbarAdayaH / sadbhiH parimitIkRtya, sevyante vratakAGkSibhiH || 1474 // gRhAgatAnAM sAdhUnAM saMvibhAgaM svabhojanAt / atithisaMvibhAgAkhyavratasthaH kurute gRhI // / 1475 // parIkSA. // 57 // Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ++++++ idaM vrataM dvAdazabhedabhinnaM, yaH zrAvakIyaM jinanAthadRSTam / karoti saMsAranipAtabhItaH, prayAti kalyANamasau samastam // 1476 // zrutvA vAcamazeSakalmaSamuSaM sAdhotretAzaMsinIM / natvA kevalipAdapaGkajayugaM martyAmarendrArcitam / AtmAnaM vrataratnabhUSitamasau cakre vizuddhAzayo / mitrAduttamato na kiM bhuvi naraH prApnoti sadvastvaho ? // 1477 // taM vilokya jinadharmmabhAvitaM, tuSyati sma jitazatrudehajaH / svazrame hi phalite vilokite, saMmado hRdi na kasya jAyate 1 / 1478 // caturvidhaM zrAvakadharmmamujvalaM, mudA dadhAnau kamanIyabhUSaNau / vininyatuH kAlamam khagAGgajau, parasparaM premanibaddhamAnasau // 1479 // AruzAkabhUSI sphuritamaNigaNabhrAjamAnaM vimAnam / martyakSetrasthasarSaprathitajinagRhAntarniviSTAIdarcAH / kSityAM tau vandamAnau satatamacaratAM devarAjAvivAya / kurvANAH zuddhabodhA nijahitacaritaM na pramAdyanti santaH // 1480 // zrImadgautamazuddhahIravijayAcAryA jayanti kSitau / Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma parIkSA. // 58 // yaidillIpatirAItaH kRta iti khyAtiH parA praapyte| . yebhyo'yaM ca tapogaNo guNipadaM prAptaH pratiSThA parAm / yeSAM nAma japanti yoginivahAH sarveSTasaMsiddhaye // 1481 // ziSyAsteSAM sadAcAryA, vijayasenanAmakAH / dyotante dyutisaMbhArabhAskaraupamyabhAjanam // 1482 // tadrAjye vijayinyananyamatayaH zrIvAcakAgresarA / dyotante bhuvi dharmasAgaramahopAdhyAyazuddhA dhiyA / teSAM ziSyakaNena paJcayugapaTcandrAGkite vatsare 1645 / velAkUlapure sthitena racito grntho'ymaanndtH|| 1483 // kRtA dharmaparIkSeyaM, paNDitaiH padmasAgaraiH / vAcyamAnA budhairjiiyaadyaavdgnggendubhaaskraaH|| 1484 // iti mahAmahopAdhyAyazrIdharmasAgaragaNi-paNDitazrIvimalasAgaragaNi-ziSyapaNDita padmasAgaragaNi-vinirmito dharmaparIkSAbhidho granthaH saMpUrNaH / iti |SThi devacandra lAlabhAI-jaina pustakoddhAre-granthAGkaH 15. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A phaMDa taraphathI mudrita thayela granthonuM sUcIpatra. granthAGka nAmAdika. 1 zrIvItarAga stotram - zrImaddhemacandrAcAryakRtamUlaM, pramAnandasUrikRta vivaraNa, zrIvizAlarAjaziSyakRtA'vacUrisametam. mUlya - rupiyA. 10-8-0 5-1-6 -1-6 2 zrI zramaNaprati kramaNasUtravRttiH- pUrvAcAryakRtA. 3 zrIsyAdvAdabhASA - zrImacchubha vijayagaNikRtA. 4 zrIpAkSikasUtram - AmAM pAkSikasUtra ane khAmaNApara zrIyazodevasUrikRtIkAno samAveza karavAmAM Avela che0-6-0 - granthAGka nAmAdika. mUlya - rupiyA 5 zrI adhyAtmamataparIkSA- nyAyAcArya zrIyazovijayapraNItaTIkAyukta, ante chUTuM mUla paNa prasiddha karavAmAM Avela che. 6 zrIpoDazakaprakaraNaM - zrIharibhadrasUrikRtamUlaM, ane zrImadyazobhadra, tathA zrIyazovijayajIkRta banne TIkAo sahita ane mUlamAtra pachADI jUnuM levAmAM avela che 0-6-0 0-6-0 7 zrIkalpasUtram zrIvinayavijayopAdhyAyakRta'subodhikA' TIkAsahitam (khalAza thayuM che. ) 0- 12-0 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pranthAha nAmAdika. mUlya-rupiyA. | granthAGka: nAmAdika. mUlya-rupiyA. 8 zrIvandAravRttyaparanAmnI zrAddhapratikramaNasUtra 14 zrIAnandakAvyamahodadhiH-jUdA jUdA muniothI-- vRttiH-zrImaddevendrasUrivararacitA. 0-8-0 racAyela rAsAono saMgraha. 0-10-0 15 zrIdharmaparIkSA-paNDitapadmasAgaragaNikRtA. 0-5-0 9 zrIdAnakalpadrumaH-paramaguruzrIsomasundaraziSyazrI / vecAtA malavAnu ThekANujinakIrtisUrikRtaH. 61. yogaphIlosophI-By vIracaMda rAghavajI gAMdhI. 0-5-0 lAyabreriyana, zeTha devacanda lAlabhAI, 11 jalpakalpalatA-zrIratnamaNDanakRta. .-3-0 pustakoddhAraphaNDa oNphisa. 12 zrIyogadRSTisamuccaya:-zrIharibhadrasUrizekharakRtaH 0-3-0 C/zeTha devacanda lAlabhAI dharmazAlA, |13 karmaphIlosophI-By vIracaMda rAghavajI gAMdhI. 0-5-0 baDekhA cakalo. suratasiTI. // 59 // Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ***deg idaM pustakaM mohamayIpattane zAha nagInabhAI ghelAbhAI, javherIbAjAra, ityanena nirNayasAgara mudraNasthale kolabhAvIyAM 23 tame gRhe rAmacaMdra vAya. zeDagedvArA mudrayitvA prakAzitam. Published by Shah Naginbhai Ghelabhai Javeri, N. 325 Javeri Bazar, for Sheth Davehand Lalbhai Jain P. Fund, and Printed by R. Y. Shedge, at N. S. Press, 23 Kolbhat Lane, Bimbay. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SHARANAGORG Sereby OGHAR RRORE ||iti paNDitapadmasAgaragaNivinirmitA zrIdharmaparIkSA AVANAVevolvdioduotes CiE iti zreSThi-devacandra lAlabhAI-jainapustakoddhAre-granthAGkaH 15. EDOVAYE YouVIVEVOSVOOVEVENOVEIVEDVR