Book Title: Dharm Ke Dash Lakshan
Author(s): Moolchand Jain
Publisher: Acharya Dharmshrut Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/033223/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citra kathA dharma ke daza lakSaNa tapa uttama AkiMcana uttama 2. uttama mArdava HD. dharma ke daza lakSaNa uttama kSamA 2. uttama zauca uttama brahmacarya uttama Arjava Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jaina citra kathA AzIrvAda prakAzaka sampAdaka dharma ke daza lakSaNa AcArya zrI abhinandana sAgara jI mahArAja AcArya dharmazruta granthamAlA evaM mAnava zAnti pratiSThAna dharmacaMda zAstrI pratiSThAcArya DaoN. mUlacaMda jaina, mujaphpharanagara bane siMha jaina mandira gulAva vATikA, lonI roDa, dillI ji. gAjiyAbAda (u. pra.) 15.00 ru. zabda citrakAra prApti sthala mUlya zivAnI ArTa presa dillI-32 mudraka prakAzana varSa 2004 caritra ca pati AcArga zrI zAnti sAgara jI mahArAjA (dakSiNa) ke saMyama varSa ke puNya avasara para prkaashit| Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama kSamA dharma 21 dharma ke lakSaNa | sAsa ketumatI krodha meM bharI pahuMcI bahU aMjanA ke pAsa aura..... mAtA jI, jarA merI bhI to suno ! vaha mere mahala meM Aye the! pramANa ke rUpa meM dekho yaha aMgUThI de gaye hai| hU~! 22 varSo se to pavana ne terA muMha taka nahIM dekhA aura tU kahatI hai vaha AyA thA DhITha kahIM kI, jhUThI kahIM kI jabAna calAtI hai| maiM eka pala bhI terA muMha nahIM dekhanA cAhatI lejA apanI isa dAsI vasatatilakA ko aura nikala jA yahAM se| duSTA, "yaha tune kyA kiyA ? kulakalaMkinI kisako hai yaha garbha ? dUra ho jA merI AMkhoM ke sAmane se| nikala jA mere ghara se zAMta hUjiye mAM jI, ApakI AjJA hai to calI jAtI hU~ ! Kont Miy mAlakina kitanI duSTa hai tumhArI sAsa! "yaha bhI nahIM socA tere peTa meM baccA hai kahAM jAyegI tU becArI / ch vaMsatatilake aisA na kaha! unhoneM mujhe 22 varSo taka chor3e rakhA, sAsa ne ghara se nikAla diyA, kisI kA bhI doSa nahIM hai| isameM ! maiMne avazya koI pApa kiyA hogA, jisakA phala mujhe hI to bhugatanA par3egA, aura koI bhugatane thor3e hI AyegA mujhe kisI ke prati raMca bhI roSa nahIM Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citrakathA mahArAja, yaha rAjarAnI aMjanA becArI garbhavatI sAsa ne jhUThA lAMchana lagA kara ise ghara se nikAla diyA-isake pati ne 22 varSa se isase muMha phera rakhA hai| kyA aparAdha, kiyA hai becArI ne? ONavaDRAGN MAKAR FOLKAR jo jo kisI para par3atI hai vaha vaha saba uske| apane kiye kAryoM kA hI phala hotA hai| jo use avazya bhoganA par3atA hai| aMjanAne bhI pichale janma meM apanI sauta se krodhita hokara 22 pala ke liye jina pratimA ko usake caivyAlaya se haTAkara usedarzanoM se vaMcita kara diyAthA, usI kA yaha phala hai| to munIrAja zrI hAM hAM kyoM nahIM isake garbha meM jo dekho vasaMte, maiM kyA kahatI thii| jo kucha acchA burA hotA hai kyoM isake dukhoM / jIva hai vaha isIbhava se mokSajAne vaha saba hamAre kiye karmoM kA hI to phala hai| phira kyoM kisI kA aMta bhI AyegA vAlA hai| aura isake pati kA milana para kodha karanA, kyoM kisI yA nahIM? bhI zIghra hI ho jaayegaa| aura aisA para doSAropaNa karanA! honA bhI isake pUrva karma kAhI phala VThIka kahatI ho aap| haiM kyoM ki pratimA jI ko haTA- ||aba calo sAmane isa guphA kara isane bahuta pazcAtApa kiyA| meM caleM prasuti kA samaya) thA aura punaH caityAlaya meM nikaTa A gayA hai| sthApana karavA diyA thaa| AVAVAVAR Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ke lakSaNa aMjanA ne tejasvI bAlaka ko janma diyA hanarUddhIpa kA rAjA pratisUrya unheM apane nagara le gyaa| beTI kI taraha rkhaa| bAlaka kA nAma rakhA hnumaan| pavanaJjayako patA calA aura vaha bhI milane Aye... aMjane mujhe kSamA kara do| maiMne tumhAre sAtha kyA kyA atyAcAra nahIM kiyA tumane mujhase bolanA cAhA, maiMne muMha phera liyaa| 22 varSa taka tumheM akele tar3apate rahane ke liye chor3a kara calA gyaa| yahI nahIM mere kAraNa se hI tumheM ghara se nikAlA gayA,nA-nA prakAra ke dukha sahane pdd'e| kaisI bAteM karate haiM Apa isameM kisI kA bhIleza mAtra doSa nahIM hai| doSa hai to basa eka mere karmoM kA, jaisA maiMne kiyA vaisA maiMne bhraa| khaira chor3o ina bAtoM ko| Apa to, Ananda se haiM nata jApA DROO isI prakAra bar3I se bar3I vipatti Ane para bhI Apa bhI koca cADAla saMbaca sakatahabATa Apa soca leM... "teM karama pUraba kiye khoTe, saheM kyoM nahIM jIyarA" 3 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama mArdava dharma jaina citrakathA saudharma svarga meM indra darabAra... ahaahaahaa| kyA rupa hai usakArakamAla kA rUpAdevoM meM bhI aisA rUpa nhiiN| svAmI, kisakA rUpa? kauna hai vaha mahApurUSa,kahA rahatA hai vaha? hama jAyegeM use dekhne| vaha hai bhArata kSetra meM rahane vAle sAla ati sundara cakravatI sanatkumAra LOM agale hI dina dodeva-maNiketuva ratnacUla A pahuMce manuSyaloka meM...IsanA hai svarga se do deva Aye hai merA rUpa dekhne| vaahaakhuub| vAkaI aisA rUpa aba vAkaI meM haM bhI to aisA hii| mere samAna hai bhI koI aisA rUpavAna aba calUmA darabAra meM khUba sAjataka nahIM dekhA jI cAhatA hai dekhate hI rheN| jaisA indrarAja ne kahA thA zraMgAra karake, bar3hiyA vastra, bar3hiyA se bar3hiyA alaMvAstava maiM vaisA hI niklaa| aura kAra pahana kara deva dekheMge todekhate raha jAyeMge mere rUpa ko| haM bhI to maiM kamAla yaha,na sAja zraMgAra, na aisA hI sundara! vastra,na AbhUSaNa, balki dhUla dhUsarita zarIra caleM unase TOOole mila bhI to leN| 4 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmake lakSaNa darabAra meM cakravarti baiThe hai-donoM deva Ate hai| cakravarti ko dekha kara mAthA dhunate hai| kyoM kyA huA? parezAna kyoM ho? kyA koI kamI hai mere rUpa meM? kyA maiM sundara nahI haM? kyA merA rUpa tumheM nahIM jaMcA? raajn| aisI to koI bAta nahIM parantu jo kala vyAyAmazAlA meM ApakA rUpa dekhAthA vaha rUpa aba kahA? kyA kahate ho? kala jaisA nahIM rAjanA hamArI jala se labAlaba bharA eka kaTorA maMgAyA devo ne, rAjA va nahIM hai merA rUpa? are usa samaya divya draSTi dhokhA nahIM anya logoM ko dikhAyA phira ekAnta meM le jAkara usa to mere zarIra para bhI dhUla lagI khA sktii| hama Apako kaTore meM eka sIMka Dubokara nikAla lI, jisake sAtha eka thI,na daMga ke vastra the, na koii| (isakA pramANa bhI de bUMda pAnI bhI nikala gayA tana.. AbhUSaNa! Aja to kala ke sakate hai| mukAbale meM maiM kahIM adhika sundara hN| tumane jAMcane meM rAjana pAnI jyoM kA avazya galatI kI hai| tyoM hai| kaTore meM yA kucha kamI AI hai isameM? JI Coal isameM pAnI bilkula jyoM kAtyoM hai koI kamI nahIM AI isameM VocolataOM Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citrakathA basa to raajn| yahI hai antara hamArI divya draSTi meM hA~ hA~ rAjana ! rUpa hI nahIM,yahAM kI hara vastu kSaNabhaMgura hai| aura ApakI sAdhAraNa draSTi meM eka bUMda pAnI ke nAzavAna hai| dekhate dekhate naSTa ho jAtI hai| strI-putra dhananikalane para bhI Apako pAnIjyoM kA tyoM dikhAI dhAnya,dAsI-dAsa,vaibhava, bala, aizvarya Adi koI bhI diyaa| isI prakAra kSaNa-kSaNa naSTa hone to aisI vastu nahIM jo TikI raha ske| phira kisa para vAle Apake isa rUpa meM jo ghamaMDa karanA aura kI bAta to choDo vidhAjAna,tapa Adi antara AyA usako hamArI bhI to ghamaMDa karane yogya nhiiN| vidraSTi ne dekha liyA parantu ApakI sAdhAraNa / draSTi nahIM dekha paaii| G haiN|kyaa kahA? kyA merA spakSaNa-kSaNa vinAzakI aura bar3ha rahA hai? sama gayA, aba samajha gyaa| uttama mArdava dharmakA varNana karate hue paM.dhAnatarAya jI ne bhI to yahI kahA hai-"jitavya jovana dhana gumAna,kahAM kare jala budabudA aura saba ne dekhA sanatkumAra cakravarti bana gaye nana digambara sAdhu 2017 us 53 SATNA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ke lakSaNa sAthiyoM bahuta dina ho gaye hameM corI karate moTA mAla hAtha nahI uttama! Ajarva dharma lagA! Aja hama corI karane ke liye rAjamahala meM caleMge ! mahala ke andara maiM jAUgA Apa loga bAhara sAvadhAna rahanA ! mRdumati cora apane sAthiyoM ke sAtha.... rAjamahala meM... priye ! Aja maine munirAja se dharmopadeza sunA, mujhe to aba saMsAra, zarIra, bhogoM se Dara lagane lagA hai aba to maiM nizcita rUpa se muni dIkSA lUMgA hI ! nAtha! merA (kyA hogA, kucha to soco| ! jaisI ApakI AjJA ! haiN| yaha rAjA to apanA saba rAja-pATa chor3a kara munivrata dhAraNa karane kA vicAra kara rahe hai aura maiM maiM kitanA pApI hUM corI karake * peTa pAlatA hUM, mujhe dhikkAra hai! kyoM na maiM isa pApa ke dhandhe ko chor3a dUM, AtmakalyANa ko * mArga pakaDUM! basa ThIka hai, merA drar3ha nizcaya hai, ki kala prAtaH hI maiM muni dIkSA avazya le lUMgA !. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citrakathA aura mRdumati bana gaye digambara muni eka dina AhAra ke liye jA rahe the.. Phalombias CBARom 2000 aho,hamAre nagara kA ahobhAgya jo aise tapasvI munirAja cAraNaRddhi (dhArI munirAja AhAra ke liyehamAre nagara meM A rahe haiN| dhanya hai ye RSirAja dekho cAra mAha se upavAsa se the| vaha josAmane parvata hai, vahIM para Thahare the| nagara meM aba taka ye Aye hI nahIM,Aja AhAra ke liye uThe hai| vaha baDA bhAgI hogA jisake yahAM inakA AhAra. hogaa| ye loga kisakI prazaMsA kara rahe haiN| na to maiM dhAraNamRddIdhArI hai| aura na maiM cAra mAha kA upvaasii| hAM sunA thA ki pAsa ke parvata para aise eka RSirAja ne cAturmAsa kiyA thaa| ho sakatA hai ve yahAM se cale gaye hoN| parantu ye loga to mujhe VvahI RSirAja samajha kara merI itanI prazaMsA kara rahe haiN| maiM cupa raha jAUM to kyA harja hai| zrI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ke lakSaNa basa tanika sI mAyAcArI A gaI mana meM aura cupa raha gaye munirAja ! na guru jI se prAyazcita liyA - mAyAcArI kA pariNAma raMga lAye binA nahIM rahA / tapasyA bahuta kI thii| isaliye maraNa karake pahuMce chaThe svarga meM - parantu devaparyAya pUrI karake jAnA par3A tiryabhva payArya meM.... Mon Me alla tabhI to kahA hai " racaka dagA bahuta dukhadAnI' Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citrakathA paMDita jI,Apa kauna hai| yahAM kyoM leTe hai| kahA~) jA rahe hai? Cucu maiM banArasa se saba vidhAyeM par3hakara lauTAto merI patni ne pUchA batAo"pApa kA bApa kyA hai"maiM isakA uttara na de paayaa| isakA uttara jAnane ke liye banArasa jA rahA huuN| mahArAja maiM eka vaishyaah| Apake Thaharane se merA ghara pavitra ho jaayegaa| Apa cintA na kariye, isakA uttara Apako maiM duuNgii| kRpayA. Aja Apa mere makAna meM hI tthhriye| parantu yaha (to batAo tuma ho kauna? kyA kahA? maiM aura vaizyA ke yahAM ThaharUM nahIM,nahIM, haragija nahIM,maiM aisA nahIM kara sakatA mujhe to tumhAre cabUtare para laiTane se hI bar3A pApa laga gayA hai| RA Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja merI tIvra icchA hai ki Aja Apa mere yahA~hI bhojana krl| to merA caukA pavitra ho jaaye| dharma ke lakSaNa (ghabarAiye nahIM paMDita jii| yaha lIjiye 100 rupye| yadi mere yahA~ Thaharane se Apako koI pApa lage to prAyazcita kara kyA bigaDa lenaa| acchA ! jAyegA isake hama Thahara yahAM Thaharane se| aura jAte hai| 100 rupaye bhI to mila rahe hai| chiH chiH kyA kahA? maiM aura tumhAre yahAM bhojana kA kyA tumhArA dimAga kharAba ho gayA hai| Hai hai to yaha mere dharma ke viruuddh| parantu tumhArI bhakti dekhakara calo maiM aisA kara luuNgaa| bhalA apane hAtha se bhojana banA kara rakhA lene me harja hI kyA hai aura 200 rUpaye kI rakama koI thoDI bhI to nahIM hai| kuddha na hujiye paMDita jI meM / sAmAna maMgAye detI huuN| Apa svayaM bhojana banA kara rakhA lIjiye aura prAyazcita ke liye yaha lIjiye 200 ruupye| HAIR Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuma itanA Agraha kara rahI ho to calo tumhAre hAtha se ekagrAsalele jaina citrakathA bhojana to Apane apane hAtha se banA hI liyaa| aba to hamArI eka hI icchA hai| ki Apa hamAre hAtha se hI bhojana kara lete to hamAre saba pApa dhula jaate| aura hAM paMDita 500rUpaye mila rahe hai| merA kyA jI isake liye Apako bigaDa jAyegA isake hAtha se bhojana kucha prAyazcita karanA karane meM jaise mere hAtha vaise isake paDe to usake liye hAtha balki isake hAtha to hamase hAjira hai ApakI bhI komala hai becArIkA mana sevA meM 500 ruupye| bhI raha jAyegA aura asala bAta to yaha hai ki yahAM dekhate bhI kauna hai! paMDita jI ne grAsa lene ke liye muMha kholA to vezyA ne grAsa dene ke bajAya gAla para thappar3a jar3a diyA... (yaha kyA kiyA tumane? tuma baDI duSTa ho,pApI ho, tumhArA paMDita jI mahArAja aba to sudhAra kabhI samajha gaye hogeM pApa kA bApa naho skegaa| kyA hai| "lobha" jisane Apako yahAM taka girA diyaa| ki mere hAtha se bhI bhojana karane ko taiyAra ho gye| ghara lauTa jAo aba banArasa jAne kI jarUrata nhiiN| isIliye to paM.dhanAta rAya jI ne likhA hai:"lobha pApa kA bApabakhAne" Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama satya dharma] dharma ke lakSaNa ho na ho yahI satyaghoSa jI kA makAna honA cahiye kyoM ki isI makAna para to livA hai "satyameva jayate" satyameva jayate va zrImAna jI, (kyA ApakA hI nAma) satyaghoSa hai? Prode aand hAM hAM bhaiyA mujhe hI satyaghoSa kahate hai! padhAriye, kahiye Apa kauna haiN| kisa kAma se Aye haiN| do varSa bAda... merA nAma samudradanta hai| mujhe eka varSa ke liyeM videza jAnA hai| mere pAsa ye pAMca ratna haiN| Apa inheM apane pAsa rakha lIjiye eka varSa bAda jaba lauTUgAM taba le luuNgaa| ApakA bar3A nAma sunA hai| Apa bar3eM satyavAdI jo hai| zrImAna jI, gajaba ho gyaa| merA sArA dhana naSTa ho gyaa| maiM bahuta parezAna haiN| kRpayA mere pAMca ratna mujhe lauTA dIjiye jo maiM do varSa pahale Apake pAsa rakha gayA thaa| kauna ho bhAI tuma? maiMne to tumhe papahicAnA bhI nahI kaise ratna? kucha pAgala ho gaye kyA? lAMchana lagAte ho| nahIM AtI|nikalA jAo yahAM se jhUThA 015 "bhaiyA nAma vAma to kucha nhiiN| hAM maiM jhUTha kabhI nahIM bolatAdekho mere janeU meM sadA yaha cAkU baMdhA rahatA hai| yadi muMha se kabhI jhUTha vacana nikala gayA to cAkU se jIbha kATa lUMgA! meM isa cakkara meM to nahI pdd'taa| parantu jaba tuma jida hI kara rahe ho to rakha jaao| Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arI dAsI jarA purohita jI ke ghara jA kara unakI | patnI ko yaha aMgUThI va 'janeU dikhAkara kahanA ki purohita jI ne vaha 5 ratna maMgAye haiM! jo eka seTha unake yahAM dharohara rakha gayA thaa| jaina citrakathA are logoM jarA merI bhI suna lo ! maiM luTa gyaa| barabAda ho gyaa| rAjapurohita satyaghoSa ne mere sAtha dhokhA kiyaa| vaha mere pAMca ratna vApisa nahIM lauTA rahA hai! hai koI jo merA nyAya kare! abhI lAI mahArAnI jI ! prANanAtha suno to yaha kauna hai jo | kaha rahA hai| ki satyaghoSa usake pAMca ratna nahIM lauTA rahA hai! AML rAnI ke bahuta Agraha para rAjA ne usa pAgala kA nyAya rAnI ko sauMpa diyaa| rAnI ne purohita ko caupar3a khelane ke liye Amantrita kiyA aura caupar3a meM purohita jI se unakI aMgUThI va janeU jIta liye| phira.... priye ArAma se so jAo koI pAgala hogA! bhalA rAjapurohita jI aisA kara sakate hai| In 14 darabAra lagA hai.... he vaNika mahodaya ye bahuta se ratna rakhe haiN| kyA inameM se tuma apane 5 ratna pahicAna sakate ho ? hAM hAM rAjana kyoM nahIM ! dekhiye kRpAsiMdhu ye hai mere pAMca ratna! mahArAja mujhe kSamA kara dijiye! nahIM nahIM rAjana isane dhaura aparAdha kiyA hai! viz vAsaghAta - bahuta bar3A pApa hai| inheM to kAlA muMha karake gadhe para car3hA kara deza nikAlA dIjiye! Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ke lakSaNa rAja purohita ko kAlA muMha karake gadhe para car3hA kara deza se bAhara le jAyA jA rahA hai| bacce kaMkar3a patthara mAra rahe haiN| aura prajA ke loga unheM dhikkAra rahe hai| dekhalI terI bagulI bhakti vizvAsaghAta kiyaa| bhugata. bhUThe kA usakA phala muMha kAlA dhikkAra haiN| banatA phiratA dhikkAra haiN| thA satyaghoSa! M 7 Hin kyA sundara likhA hai| untama satya varata pAlIje.para vizvAsaghAta na kIje" 15 . Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama saMyama dharma pAlakI Apa kaise utthaayeNge| bhagavAna mahAvIra hamArI taraha manuSya hI hai! ata: pAlakI pahale hama utthaayeNge| manuSya aura devoM meM jhagar3A huA nyAya eka vRddha puruSa ko sauMpA gyaa| jaina citrakathA Aja bhagavAna ko vairAgya huA hai! pAlakI meM baiThAkara bhagavAna ko bana meM le jAne kA adhikAra hamArA hai! kyoM ki hamI ne inake garbha kalyANa va janma kalyANaka manAye ! 0000. svarga se indra va devatA loga kuMDalapura A gaye aura jaba pAlakI meM bhagavAna ko virAjamAna pAlakI pahale uThAne kA karake pAlakI uThAne lage taba .... adhikAra hamArA hai| hamane hI bhagavAna ke garbha meM Ane se pahale ratna barasAye, hamane hI pAMDuka zilA para le jAkara inakA janmAbhiSeka kiyaa| aba tuma kaise kahate ho ki pAlakI hama nahIM uThA sakate! Aja kA dina kitanA pavitra haiN| bhagavAna mahAvIra ko vairAgya huA hai| calo pAlakI, meM baiThA kara unheM vana meM le cleN| hAM hAM cliye| 60 bhagavAna hamArI hI taraha manuSya hai! hamArI hI taraha mAtA ke garbha se aaye| hamArI hI taraha inakA janma huA ! phira ye bIca meM devatA kahAM se A Tapake ? bhaiyA / dalIleM tuma donoM kI hI majabUta hai! maiMne bahuta vicAra "karane ke bAda yahI nirNaya kiyA hai ki / pahale pAlakI vahI uThAye jo ina jaisA banane meM sAmartha ho ! 16 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yud Co dharma ke lakSaNa he manuSyo ! yahAM hama lAcAra haiN| hama inakI bhUkha lagatI hai| kaMTha se amRta bhara jAtA hai basa to nirNaya ke anusAra hama manuSya hI pAlakI ko sarvaprathama uThAne ke adhikArI na ? hue bhaiyA / ThIka hai / adhikArI to tuma hI ho ! parantu maiM tumhAre sAmane jholI pasAratA huuN| kucha kSaNoM ke liye mujhe manuSya paryAya de do! badale meM cAhe merA sArA vaibhava le lo! koI kisI ko apanI paryAya dene meM samartha hai hI nahIM! tuma to aba yahIM bhAvanA bhAo ki agale bhava meM manuSya bane ! bhagavAna kI taraha muni dIkSA le kara, Atma kalyANa ke patha para bar3hate hue 'mukti prApta kareM! kyoM ki binA saMyama ke mukti nahIM aura binA manuSya hue pUrNa saMyama nahIM ! taraha saMyama dhAraNa kara hI nahIM skte| hameM isI prakAra aura indriyoM ke viSayoM kI icchA hote hI tRpti ho jAtI hai| hama icchAoM ko roka hI nahIM skte| pUrNa saMyama to tiryaJcoM meM bhI nahIM hai| nArakiyoM kI to bAta hI kyaa| ina jaisA to Apa hI bana sakate ho| (hama apanI hAra svIkAra karate haiM! uThAo! pahale tumhIM pAlakI uThAo! tuma 17 www dekho re manuSyoM, tumheM vaha manuSya bhava milA hai! jisake liye indra bhI tarasa rahA hai| aise amulya nara janma ko pAkara bhI tumane indriya saMyama va prANi saMyama kA pAlana nahIM kiyA to phira saMsAra cakra meM ghUmate hI rahoge, phira yaha nara janma milanA utanA hI kaThina hogA jaise samudra meM pheMkA ratna ! saMyama dhAraNa karane meM derI na kro| kyoM ki dekho na tIrthaMkara hote hue bhI bhagavAna mahAvIra mukti prApta karane ke lie saMyama aDDIkAra jA rahe hai ! karane Buy tara sattA mahAna puNyazAlI ho jo manuSya bane ! Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citrakathA nirNayAnusAra pahale pAlakI lekara bhUmigocara manuSya cle| phira vidyAdhara aura anta meM deva... povered a way bhagavAna ne vastrAbhUSaNoM kA tyAga kiyA keza lauMca kiyA 'nama siddhebhya'kahA aura bar3ha cale usa rAha para jisake binA mukti nahIM.... paM. dhAnata rAya jI ne bhI to uttama saMyama dharma kI mahattA batalAte hue kahAM haiM ki vaha kaisA haiM?... "jisa binA nahi jinarAja sImeM" 18 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama tapa dharma bahuta pahuMce hue mahAtmA dIkhate hai ? kyo na inakI zaraNa grahaNa kara lU~ kalyANa ho jAyegA merA! ahA hA hA! manacAhA mila gayA! sAmane paramapUjya digambara sAdhu kaise tapasvI kaise saumyamUrti Atma kalyANa ke * liye mujhe aura cAhiye bhI kyA ? calUM unake caraNo meM ! aura isa taraha donoM bhAiyo ne ghara chor3A rAjya ghor3A vairAgI bane ! parantu mArga pakar3A alagaalaga bAraha varSa bAda.... dharma ke lakSaNa mahArAja! kRpayA mujhe apanA ziSya banA liijiye| ghara chor3akara AyA huuN| Atma kalyANa kA icchuka hU~! bahuta uttama vicArA rAjaputra bhagavA vastra dhAraNa karo yahIM raho tumhArA kalyANa hogA ! duniyAM kI dhadhakatI Aga se nikala kara Apake caraNoM meM A gayA huuN| mujhe ubAriye ! mujhe bhI apane jaisA banA lIjiye ! gurUdeva ! bahuta samaya ho gayA bhAI se bichar3e hue bhAI kI khabara lene jAne kI taurva IcchA hai| AjJA dene kI 'kIjiye kRpA 19 se vatsa bhalI vicArI tumane ! muni dIkSA liye binA dukhoM chuTakArA pAnA karmoM se mukta honA asambhava hai maiM saharSa tumhe muni dIkSA pradAna karatA huuN| tumhArA kalyANa ho ! aba tuma saba vidyAoM meM maMtra maMtra taMtra Adi meM nipuNa ho gaye ho ! saharSa jaao| aura hAM yaha rasa tAmbI lete jAo isameM vaha rasa hai| jisase tAMbA sonA banAyA jA sakatA hai| ise apanI tapasyA kA hI phala samajho! Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citrakathA mahArAja Apake choTe bhAI ne yaha rasa kI tUmbI bhejI hai| isa rasa se tAMbA sonA bana jAtA hai| ise grahaNa kijiye aura apanI saba, daridratA miTA lIjiye! Sigdyaalo bhaiyA! mujhe isakI jarUrata hI nahIM hai lAye ho to paTaka do ise ina pattharo para! mA. EN 3 MATRI OJil | gurudeva Apake bhaiyA kI hAlata ThIka nahIM hai| bhaiyA maiMne tumhAre pAsa eka rasa bhejA thA jo tumane pattharo para phikavA unake pAsa to laMgoTI taka bhI nahIM aura diyA khaira maiM khAne kI na puuchiye| maiM unake pAsa 3 dina rhaa| 'tuma to kahate the isase sonA banatA hai| kahAM banA bAkI bacA mujhe bhI bhUkhe rahanA pdd'aa| mujhe to lagatA hai sonA?kyA ghara isIliye choDA thA? kyA vairAgya rasa lekara maiM unakA dimAga bhI|| isIliye liyA thA? kyA kamI thI sone kI ghara |svayaM ApakI kharAba ho gayA hai| hai! kyA gajaba kiyA sevA meM AyA maiM aura hAM yadI sonA cAhiye tolo kitanA sonA unhone pattharoM para phikavA tUmbI ke rasako ||caahiye? hai! le lona (pattharo para phikadiyA vaha amUlya rasa aba ise sonA vA diyA maiM Hoon banA kara. kyA karUM maiyA kA dukhadekhA nahIM jAtA bAkI bacA rasa maiM kitanA bholA hai kyA karatA surakhI ho yaha isa rasa ko bhI isa svayaM le kara unake pAsa lo| zilA para pheka detA huuN| jAtA huuN| (REROIAS 20 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muni zubhacandra ne tapasvI zubhacandra ne apanI caraNaraja ko pheMkA zilA para aura vaha vizAla zilA svarNa maya ho gii| All dharma ke lakSaNa bhartRhari ! tapa kA yaha prabhAva to kucha bhI nahIM samyaka tapa se to karmoM ke baMdhana bhI tar3a tar3a TUTa kara gira par3ate hai! aura eka dina mukti kI prApti ho jAtI hai| sunA nahIM, tapa ke viSaya meM kyA kahAM hai|" uttama tapa saba mAhi barakhAnA, karma zaila ko vajU samAnA" aura bhartRhari bhI bana gaye digambara muni... 21 d. coooo Router] haiN| yaha kyA? kamAla kI hai ApakI tapasyA asalI tapasyA to yaha hai ! Lype Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama tyAga dharma eka dina vaha paMDita jI nadI kinAre pahuMce aura... itane meM A gae seTha jI... ajI paMDita jI (yahAM kyoM khaDe ho ? kyA bAta hai ? jaina citrakathA bhavyoM ! uttama tyAga dharma ke pAlana se saMsAra samudra bhI pAra kiyA jA sakatA hai| tabhI to zAstro meM tyAga dharma kI apAra mahimA gAI hai! mahArAja meM garIba mallAha huuN| agara meM phokaTa meM hI logoM ko pAra pahuMcAtA rahUM to merI gRhasthI kaise calegI ? mahArAja ! agara hama rupaye paise kA tyAga kara deM to eka dina bhI kAma na cale tyAga kaise kiyA jA sakatA hai! 22 17 59 CC bhaiyA / hame nadI ke usa pAra jAnA hai| paise hamAre pAsa haiM nhiiN| agara tuma hame usa pAra pahuMcA do to bar3I kRpA hogI ! seTha jI ! bAta to kucha bhI nhiiN| hameM nadIM ke usa pAra jAnA hai! yaha nAvika binA paise liye nAva meM biThAtA hI nhiiN| aura paise hamAre pAsa haiM nhiiN| hama soca rahe haiM usa pAra na sahI calo isI pAra sAmAyika kara legeM ! Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ke lakSaNa bhaiyA yaha lo hamAre donoM ke paise aura le calo usa pAra! "Ki Aiye seTha jii| Aiye paMDita jii| baiThiye nAva para abhIle calatA hUM usa pAra! usa pAra k/mhaaraaj| Apa to kahA karate aba samajhA paMDita jI bhaiyA vAstava meM to hameM rAga, dveSa Adi pahaMca kara! hai ki tyAga se saMsAra samudra ko | vAstava meM tyAga binA || vikAroM kA tyAga karanA cAhiye jise pUrNa bhI pAra kiyA jA sakatA hai| kalyA nhiiN| jarA tyAga|| rUpa se to gRha tyAgI digambara muni hI kara P Apa se to yaha choTI sI nadI ke viSaya meM mujhe vistRta sakate haiN| parantu vyavahAra meM dAna ko tyAga bhI pAra nahIM ho skii| rUpa se samajhAiye to kahate hai| shii| kA(bhaiyA tuma bhUlate ho| nadI jo pAra huI vaha tyAga se hI to haI hai|agr tuma paise jaiba se nikAlakara nAvika ko ndete| yAni agara tuma paiso kA tyAga na karate to nadI kaise pAra hotI TM TIME FILAL Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parantu mahArAja yaha to samajhAiye ki dAna kisa kisa vastu kA karanA cAhiye aura kisa kisa ko dAna ! denA cAhiye ! A Wahi kapha Fa nem You Mus ra Maha paMDita jI ! uttama tyAga dharma kA pAlana pUrNatayA muni hI kara sakate haiN| aisA Apane batalAyA phira yaha to batAiye AhAra dAna va auSadhi dAna muni kaise karate hai| jaba ki unake pAsa to ye vastueM hotI hI nahIM ! Peresiorie SOCHAL MAHA jaina citrakathA 'dAna cAra prakAra kA hotA hai| AhAra, auSadhi, zAstra (jJAna), abhaya aura cAra prakAra ke pAtra hote hai| jinhe dAna diyA AtA hai muni, ajiMkA, zrAvaka va zrAvikA wide 24 Mere. FRYWW paMr3ita dhAnata rAya jI ne isa bAta ko kitane sundara DhaMga se kahA hai: cccccal In " dhani sAdhu zAstra abhaya divaiyA, tyAga rAga virodha ko, bina dAna zrAvaka sAdhu donoM le haiM nAhiM bodhi ko|" ThIka hai bhAI ! AhAra dAna va auSadhidAna to zrAvaka hI karate hai| muniyoM ke to jJAna dAna va abhaya dAna kI mukhyatA batalAI hai aura asalI hai rAja dveSa kA tyaag| vaha to muniyoM ke hotA hI hai! Ma STP Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ke lakSaNa bhaiyaa| hamAre pAsa kevala do laMgoTI hai eka pahanate hai dUsarI dhokara sukhA dete hai| parantu kala hamArI laMgoTI cUhe kATa gaye aba kyA kreN| SiN uttama AkiMcanyAdharma VINAR mahArAjajI cintA na kiijiye| laMgoTI to maiM lA detA hai| rahI cUhoM kI bAta eka billI pAla lIjAye to kaisA rhegaa| Lama bhaiyA billI to tumane rakhavA dii| aba isa billI ko cAhiye pratidina dUdhaisakA prabandha kaise ho? bhaiyA gAya to tumane rakhavA (dii| parantu isake ghAsa kA prabandha? MENT isake prabandha ke liye eka gAyalA detA huuN| phira. dUdhakA jhaMjhaTa hI na rhegaa| cintA kyoM karate hai mhaaraaj| merA kheta par3A hai| usameM ravetI kiijiye| ghAsa kI samasyA hI na rhegii| aren LURA 0000000 25 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghAsa kI bhaMjhaTa to miTa gaI parantu eka parezAnI aura A khaDI huii| isake sAtha anAja bhI bahuta paidA hotA hai| use kahAM rakhUM ! usakA kyA karUM? tumhAre kAraNa mujhe sabhI surava mila gaye parantu yaha dekho Aja rAjadarabAra se noTisa AyA hai| 10 dina pahale merI gAya par3osI ke zveta meM ghusa kara usake khetI cara gaI thii| usane mere Upara mukadamA kara diyA hai| kala mukadame kI tArIkha hai! 00 ale jaina citrakathA Apa bephikra rahiye! Apake liye eka sundara sA bar3A sA makAna banavAye detA huuN| ThATha se rahiye jo anAja hai vaha bAjAra meM beciye| Apake pAsa dhana bhI ho jAyegA aura saba * sukha suvidhAeM bhI ! ! 26 aba to pUrI mauja hai bhaiyA! parantu yaha itanA bar3A makAna aura rahane vAlA maiM akelA khAne ko daur3atA hai yaha makAna ! isake liye eka upAya UMcA hai| ApakI zAdI eka sundara sI lar3akI se karAye dete hai| phira Apako sukha hI sukha na koI jhagar3A na TaMTA cintA kAhe ko karate ho mahArAja! eka acchA sA vakIla kiye lete hai / ghabarAiye nahIM maiM bhI Apake sAtha cluuNgaa| Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ke lakSaNa kyA tumhArI gAya inake kheta meM ghusI? kyA usane inake rakheta ko nukasAna pahuMcAyA? kyA tuma apanA aparAdha svIkAra karate ho? zrImAna jI jo Apa kaha rahe hai satya hai| inake kheta meM merI gAya ghusii| usane inake kheta ko nukasAna bhI phuNcaayaa| nisaMdeha aparAdha merA hI hai| parantu... ON Dooo -CAD mauniNI parantu kyA? aura logoM ne dekhA sAdhu nagna digambara banakara Atma kalyANa ke patha para badA calA jArahA thaa| paM.dhAnatarAya jI kI lekhanI kA kamAla to dekhiye kyA liravA hai unhone AkiMcanya ke viSaya meM.. "phAMsa tanika sI tana meM sAle,cAha laMgoTI kI dakha bhAle" isa saba jhaMjhaTaNAkI jar3a hai yaha laMgoTI basa aba maiM isakA bhI tyAga karatA huuN| yaha na rahegI to koI jhaMjhaTa bhI rhegaa| Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama brahmacarya dharma jaina citrakathA mitra kamaTha kyA bAta hai? Aja itane parezAna kyoM ho? sunA hai do dina se kucha khAyA piyA bhI nhiiN| kyA ho gayA hai tumhe? kyA batAUMyAra kalahaMsa jaba se vasundharI ko dekhA haiM parezAna haiN| usake binA aba jIvita rahanA asambhava hai| kyA kaha rahe ho mitrahoza meM to ho! jAnate ho vaha kauna hai! tumhAre choTe bhAI marUbhUti kI patnI tumhArI putrI samAna itanA bar3A pApa zarma nahIM aatii| kucha bhI ho|agara tuma mujhe jIvita dekhanA cAhate ho to tumheM vasundharI ko mujhase milAnA hI hogaa| hai| aisI tabiyata hai jeTha jI kii| he bhagavAna una para kyA Apatti AI hai|vai bhI to yahAM para nahIM hai| kyA karUM aba) suno devii| tumhAre jeTha kamaTha kI tabiyata bahuta kharAba hai| maraNAsana hai becAre bagIce kI koThI meM par3e hai| saba upAya kara liye parantu ThIka nahIM ho pA rahe haiN| 8 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ke lakSaNa yaha to tuma jAno devI para yadi aisA hogayA to Ane para||jaba maine unheM kahA vaha bAra bAra marubhUti unakI kyA hAlata hogii| unheM ki marUbhati to bAhara marUbhUti pukAra rahe hai| kahIM apane bar3e bhAI se kitanA | gayA huA hai! to unhone aisA na ho jAye ki marubhUti adhika prema hai| kahA agara marUbhUti ke Ane se pahale unake prANa nahIM hai to usakI pakheru ur3a jaayeN| patnI vasundharI se hI kaha do kivaha jarA mujhe dekha jaayeN| aba to maiM saMsAra se vidA aura kyA ho rahA hUM! kahA unhoMne? kyA aisA kahA unhone ? agara maiM nahIM jAtI to ve A kara mujha para bar3e krodhita hoMge aura kaheMge ki maiM nahIM thA to kama se kama tumheM to bhaiyA kI khabara lene jAnA cAhiye thaa| 10000 bhaiyA calanA to mujhe jarUra caahiye| parantu unase pUche binA ghara se bAhara jAnA) kyA ThIka rhegaa| 00000 parantu agara usane dama tor3a diyA to jAnatI ho marUbhUti kitanA burA bhalA kahegA tumheN| Age tuma jaano| bAta to ye ThIka kaha rahe hai| aura maiM kisI aura ko to deraMkane nahIM jA rahI hai|vh mere jeTha hI to hai| aura jeTha hote hai| pitA tulya! acchA bhAI clo| 29 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citrakathA vasundharI pahuMcI bagIce meM kamaTha ko bilkula ThIka dekhA to daMga raha gaI samajha gaI dhokhA hai|prkr hI kyA sakatI thii| becArI kamaTha ne pakar3a liyA use roI cillAI parantu vyartha kamaTha ne vaha saba kucha kiyA jo nahIM karanA caahiye| marUbhUti ke lauTane para..... maMtrI marUbhUti jI! tumane sunA tumhAre pIche tumhAre bhAI ne kyA kiyA? aba to hameM use daMDa denA hI pdd'egaa| WmahArAja vaha mere bar3e bhAI haiN| galatI ho gaI hogI unase,kSamA kara dijiye unheN| parantu mahArAja namAne kamaTha kA kAlA muMha kara ke gadhe para biThA kara deza nikAlA de diyA gayA.... 69 HEOTAR tabhI to paM.ghAnatarAya jI ne sAvadhAna karate hue| kahA hai:"untama brahamcarya mana Ano, mAtA bahina sutA pahicAnoga 30 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dharma ke prasiddha mahApuruSoM para AdhArita raMgIna sacitra jaina citra kathA jaina dharma ke prasiddha cAra anuyogoM meM se prathamAnuyoga ke anusAra jainAcAryo ke dvArA racita grantha jinameM tIrthakaro, cakravarti, nArAyaNa, pratinArAyaNa, baladeva, kAmadeva, paMcaparameSThI tathA viziSTa mahApuruSoM ke jIvana vRtta ko sarala subodha zailI meM prastuta kara jaina saMskRti, itihAsa tathA AcAra-vicAra se sIdhA samparka banAne kA eka saralatam sahaja sAdhana jaina citra kathA jo manoraMjana ke sAtha-sAtha jJAna varddhaka saMskAra zodhaka, rocaka sacitra kahAniyAM Apa par3he tathA apane / baccoM ko par3hAveM ATha barSa se assI taka ke bAlakoM ke liye eka AdhyAmika Tonika jaina citra kathA dvArA AcArya dharmazruta granthamAlA evaM mAnava zAnti pratiSThAna bra. dharmacaMda jaina zAstrI pratiSThAcArya Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kucha kSaNa Apase bhI... - - - sammAnIya dharmAnurAgI bandhu sAdara jyviir| - jaina sAhitya meM vizva kI zreSThatam kahAniyoM kA akSaya bhaNDAra bharA hai| jisameM nIti, upadeza, vairAgya, buddhicAturya, vIratA, sAhasa, maitrI, saralatA, ahiMsA, kSamAzIlatA, aparigraha, tyAga, tapa, saMyama Adi viSayoM para likhI gaI hajAroM sundara zikSAprada rocaka kahAniyoM meM se cuna-cuna kara sarala bhASA-zailI meM bhAvapUrNa - raMgIna citroM ke mAdhyama se prastuta karane kA eka choTA-sA prayAsa vigata kaI varSoM - se cala rahA hai aba yaha jaina citra kathA apane 15veM varSa meM padAparNa karane jA rahI - ina citra kathAoM ke mAdhyama se ApakA manoraMjana to hogA hI sAtha meM jaina / itihAsa, saMskRti, dharma, darzana, aura naitika jIvana mUlyoM se bhI ApakA sIdhA samparka hogaa| hameM vizvAsa hai ki isa taraha kI citra kathAyeM Apa nirantara prApta karanA / caahegeN| ataH Apa isa patra ke sAtha chape sadasyatA patra para apanA pUrA patA sApha-sApha likhakara bheja deN| sadasyatA zUlka :tIna varSa kA-500 ___pAMca varSa kA-700 hamAre purAne aMko ko prApta karane ke lie lagabhaga 25 aMkoM ko jo vartamAna ! meM upalabdha hai unakI rAzi 550 ru. hai phArma va DrAphTa/M.0. prApta hote hI hama Apako rajisTrI se chape aMka bheja deNge| - - - - - - Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdakIya dharma ke daza lakSaNa Adhunika yuga meM bhautikatA kI cakAcauMdha se viparIta ho gaI hai dRSTi aura mati jinkii| - aise abhAge prANI paMcendriyoM ke viSayoM meM AkaNTa DUbe hue AtmotthAna ke mArga se dUra ho cuke / hai| unheM apanA hita dharma se nahIM dhana meM dikhatA hai| dhana ko saba kucha mAna baiThe hai, isalie - dharma ko tilAMjali de dI hai| . payUSaNa parva eka adabhUta parva hai| isakA uddezya vyakti ko tanAva ke kAraNoM se mukti dilaanaa| tanAva ke kAraNa hai manuSya ke apane vikAra / ina vikAroM kA janma adharmAcaraNa se hotA hai, adharma se bacate hue dharma kA anupAlana karanevAlA jIva hI nirvikAra bana sakatA hai yadi vyakti ke jIvana meM se - krodha, mAna, mAyA, lobha asatya Adi vikAra dUra ho jAve to jIva ko sukha zAnti kI prApti hotI hai| uttama kSamAdi bhAva vastutaH AtmA ke guNa hai tathA prANI mAtra meM pAye jAte hai| dharma kA sevana hama | viSayoM kA vimocana kie binA karegeM to svAda nahIM aayegaa| dharma kI bAta bhI jitanI bAra suneMge to kabhI na kabhI usa dharma kI hamAre upayoga meM sthiratA hogii| isa kaumiksa meM dharma ke daza lakSaNoM ko saralatA ke sAtha prastuta kiyA gayA hai| dharma aura jIvana kA gaharA sambandha hai jisa jIva ke jIvana meM dharma nahIM vaha zava ke samAna hai| jo jIva dharma ko sahI rUpa meM dhAraNa karatA hai vaha ziva bana jAtA hai, Aja kI sabase vikaTa aura jaTila samasyA yahI hai ki vyakti vividha rUpoM meM dharma kA nAma letA hai| kaI prakAra kI dhArmika kriyAyeM - bhI karatA hai para phira bhI dharma unake jIvana meM utara nahIM paataa| isakA pramukha kAraNa yahI hai| ki vaha dharma ke anukUla apanI pAtratA vikasita nahIM kara paataa| dharma ko jIvana meM utArane ke ! lie usake anurUpa pAtratA vikasita karanA Avazyaka hai| aura yaha pAtratA jIvana kI satyatA : komalatA aura saralatA se AtI hai| bra. dharmacaMda jaina zAstrI pratiSThAcArya Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama pU. cAritra cakravarti zrI AcArya zAntisAgara jI mahArAja saMyama varSa ke punIta avasara para prkaashit| AcArya 108 zrI zAMtisAgara jI mahArAja AcArya zrI dharma sAgara jI mahArAja jainAcAryoM dvArA likhita satya kathAoM para AdhArita jaina citra kathA prakAzaka AcArya dharmazrutagranthamAlA evaM bhAratavarSIya anekAnta viddhata pariSad saMcAlaka evaM saMpAdaka dharmacaMda zAstrI zrI digambara jaina maMdira, gulAba vATikA lonI roDa, ji. gAz2iyAbAda phona : 32537240 bra. dharmacaMda zAstrI pratiSThAcArya