Book Title: Delhi Dilwalani
Author(s): Ratnasundarsuri
Publisher: Ratnasundarsuriji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008895/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre mArI pAse 'samaya' nahoto jyAre mAro 'samaya' hato. karuNatA jIvanamAM e sarjAI che ke Aje mArI pAse samaye ja samaya che paraMtu Aje mAro samaya nathI ! sukhanA samayamAM mANasane duHkhI pAse javAno samaya nathI hoto ane enA khudanA jIvanamAM jyAre duHkho Ave che tyAre koI sukhIne enI pAse AvavAno samaya nathI hoto ! ane bane che evuM ke duHkhanA samayamAM mANasane jyAre bIjA taraphathI samaya paNa nathI maLato tyAre e mAnasika stare e hade tUTI jAya che ke kvacit ApaghAtanA mArge paNa cAlyo jAya che. tame duHkhIne saMpatti nathI ApI zakatA ema ne? cAlaze. tame ene smita to Apo ! tame smita ApI zako eTalA paNa udAra nathI ema ne? cAlaze. tame ene samaya to Apo! jo tame samaya ApavA paNa taiyAra nathI to mAnajo ke tamAruM jIvana sarvathA vyartha che. mAtra 35/40varasanI vayanA e sarjyana DaoNkTara che. pravacanamAM e Ave to kharA paNa pravacanamAM AvatA mahattvanA muddAo e potAnI pAse rahela nAnI DAyarImAM noMdhI paNa le. eka divasa huM pravacana karIne Avyo ane e DaoNkTare potAnA mukhe ja cAreka divasa pahelAM potAnA jIvanamAM ja banelo prasaMga kahI saMbhaLAvyo. jiMdagImAM pahelI ja vAra to Avo muMjhA bharyo che ane mArI najare saphAIkAmavALo caDato ja nathI. alabatta, AmAM mArA doNa hato kAraNa ke huM gharethI nIkaLyo tyAre samaya thaI gayo hato savAranA ATha vAgyAno. saphAIkAmavALA to vahelI savAranA saphAIkAma karIne ravAnA ja thaI jatA hoya che. paNa, Azcarya sarjAyuM. acAnaka mArI najara rastAthI thoDeka dUra rahela dukAna para paDI ane tyAM eka saphAIkAmavALAne Ubhelo joyo. mAruM haiyuM AnaMdita thaI gayuM. meM rastAnI eka bAju gADI UbhI rAkhI ane bUma lagAvIne ene najIka bolAvyo. e najIka Avyo. meM khIsAmAM hAtha nAkhI pAkITa bahAra kADhyuM. pAkITamAM rahela noTomAMthI pahelI noTa je hAthamAM AvI e bahAra kADhI. e noTa 50nI hatI. meM prasannatApUrvaka saphAIkAmavALA sAme e noTa dharI dIdhI. paNa kAma ?' rastAo bagADavAnuM kAma ame karIe chIe ane amArA dvArA bagaDatA rastAo sApha karavAnuM kAma tame badhA karo cho. basa, e javAbadArI vaphAdArIpUrvaka nibhAvavA badala mArA taraphathI A 500 rUpiyA tane bheTa !' mahArAja sAheba ! Apa vizvAsa nahIM karo paNa pUrI dasa miniTanI rakajhaka bAda enA hAthamAM pa00nI noTa pakaDAvavAmAM mane saphaLatA maLI. noTa ApyA bAda meM gADI start to karI paNa mane vicAra Avyo ke darpaNamAM jouM to kharo ke enA caherA para hAvabhAva kevA che? ane meM je joyuM e joIne huM stabdha banI gayo. 'e be hAtha joDIne mArI gADIne namaskAra karI rahyo hato !' jIvanamAM prathama vAra ja thayela A sAttvika anubhave mAruM haiyuM atyAre ya AnaMdathI phATaphATa thaI rahyuM che !' mahArAja sAheba ! Aje gharethI haoNspiTala javA nIkaLyo tyAre manamAM saMkalpa karI lIdhelo ke rastAmAM je paNa saphAIkAma karanAra mANasa mane dekhAze enI pAse gADI UbhI rAkhIne mArI zakti pramANe paNa huM ene kaMIka ApIza ja. zuM kahuM Apane? haoNspiTalanI ekadama najIka pahoMcavA Avyo tyAM sudhI mArI najare eka paNa saphAIkAmavALo caDyo nahIM. mane manamAM du:kha paNa thayuM ke mAruM puNya ochuM ja lAge che. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meM e rastAne sAcavI lIdho kAraNa ke mAre e raste ja pAchuM vaLavAnuM hatuM. meM e gharAkane sAcavI lIdho kAraNa ke sukhada anubhava thayo hato enI vAta mane bAbA mAgato hato. meM ene e aMgenI saMmati ApatA je vAta karI e enA ja sabhA 'mahArAja sAheba, ahIM AvavA mATe huM kAyama sAikala rikSAno ja upayoga karato rahyo chuM tadanusAra hamaNAM paNa huM sAikala rikSAmAM ja Avyo. banyuM evuM ke Aje ravivAra hovAthI rastA para eTalI bhIDa paNa nahotI ane eTalo vAhanavyavahAra paNa nahoto. sAikala rikSA teja gatie jaI rahI hatI ane pAcho emAM huM ekalo ja beTho hato. emAM banyuM evuM ke acAnaka eka vRddha mANase hAtha UMco karIne sAikala rikSAne thobhAvI. 'kyAM javuM che?' rikSAvALAe pUchyuM, 'gujarAta epArTamenTa' 'besI jAo 'keTalA rUpiyA lAgaze ?" 'dasa' 'dasa ?' e gharAka sAthe ja mAre punaH sodo karavAno hato. meM e DaoNkTarane sAcavI lIdhA kAraNa ke mAre e DaoNkTara pAse ja punaH tabiyata batAvavA javAnuM hatuM. A vRtti to A jagatamAM kone sulabha nathI e prazna che. je raste pAchA vaLavAnuM hoya che e rastAne toDI nAkhavAnI bhUla kayo DAhyo mANasa kare che? je gharAka pAse paisA kamAvAnA hoya che e gharAka sAthe bagADavAnI bhUla kayo DAhyo vepArI kare che? je DaoNkTara pAse ja potAnA dardano ilAja hovAnuM dardIne khyAlamAM AvI jAya che e DaoNkTara sAthe bagADavAnI bevakUphI kayo samaju dardI karato hoya che? koI ja nahIM. paNa sabUra ! pIDAnA je raste AvatI kAle mAre gujaravAnuM nizcita ja che e pIDAnA raste Aje koka gujarI rahyuM che e joyA pachI enA pratye mArA manamAM sahAnubhUti pedA karavAnuM ane enI pIDAne haLavI karavA sahAyabhUta banavAnuM mArA mATe saraLa to nathI ja. kAraNa ? mArI AMkha sAme mAro pIDAmukta vartamAna ja hoya che. pIDAyukta bhAvine nIrakhI zakuM evI daSTi mArI pAse upalabdha hotI ja nathI. 'paNa mArI pAse to be ja rUpiyA che' pelA vRddhe kahyuM. paLabhara rikSAvALo vicAramAM paDI gayo ane turta ja eNe vRddhane kahyuM, 'besI jAo rikSAmAM e vRddhanA besI gayA pachI meM rikSAvALAne pUchyuM, 'dasa rUpiyAnI jagAe mAtra be ja rUpiyAmAM A vRddhane teM rikSAmAM laI lIdhA enI pAchaLa koI kAraNa kharuM?" 'eka ja kAraNa. AvatI kAle A vRddhAvasthAnA zikAra mAre paNa banavuM ja paDavAnuM che ne ? Aje A vRddha pratye meM sahAnubhUti batAvI che to AvatI kAle huM vRddha thaIza tyAre mArA pratye ya kokane sahAnubhUti dAkhavavAnuM mana thaze ja evI mane zraddhA che" rikSAvALAnA A VISION ne huM manomana vaMdI rahyo. ravivArIya zibirano samaya hato savAranA dasa vAgyAno paNa eka yuvaka savAranA nava vAge mArI pAse AvIne besI gayo hato ane potAne zibiramAM AvatI vakhate je Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ doSono bhAgAkAra karatA rahyA vinA, guNono guNAkAra karatA rahevAmAM saphaLatA maLe evI jo koI ja saMbhAvanA nathI to jIvo pratyenI maitrInI bAdabAkI karatA rahIne prabhu pratyenI bhaktino saravALo karatA rahevAmAM saphaLatA maLe evI saMbhAvanA ya kyAM che? khabara nahIM paNa mananI A cAlAkI kaho to cAlAkI ane lAcArI kaho to lAcArI, badamAzI kaho to badamAzI ane kamajorI kaho to kamajorI e che ke ene "guNaprApti'nI sAdhanA karavAmAM jeTalo rasache eTalo rasa "doSatyAganI sAdhanAmAM nathI. ene "prabhubhakti mAM pAgala banavAno jeTalo rasa che eTalo rasa "jIvamaitrI' jamAvavAmAM nathI. ane enuM ja A duSpariNAma AvyuM che ke guNaprAptino samyapha puruSArtha paNa sAcA arthamAM saphaLa banyo nathI. prabhubhakti pAchaLanI sAcI paNa pAgalatA sAcA arthamAM maMjila prApti karAvanArI banI nathI. dvArA tame jIvana parivartanano lAbha mATe to emanAM jIvana parivartanamAM tame nimitta kema na bano? kahI na zako emane ke prasUnA samaya daramyAna ApaNe oNphisa baMdha rAkhazuM paNa cAlo tamo sahu paNa pravacana sAMbhaLavA. dillInA tamAma mANasone pravacanamAM laI AvavA tame samartha na ho e samajAya che paNa tamArA ja mANasone pravacanamAM lAvavAnI samarthatA to tamArI pAse che ja ne? e AtmAonAM hita mATe ATalo bhoga jo tame Apazo to tamAruM hita paNa akabaMdha banI jaze' - pravacanamAM thayela A preraNA bAda eka yuvaka maLavA Avyo ane eNe je nirNaya karyo enI vAta enA ja zabdomAM. 'gurudeva, mAre tyAM kAma karI rahela mANasonI kula saMkhyA 28 nI che. e tamAma mANaso mATe zibiranAM phaoNrma huM laI gayo chuM. zibira pravezanI phI paNa emanI huM ja bharavAno chuM ane zibiramAM paheravAnAM e sahunAM sapheda vastro paNa huM ja sIvaDAvavAno chuM.' 'sarasa, paNa e sahu zibiramAM Avaze kharA?' 'na zuM Ave ? meM e sahune kahI dIdhuM che ke tame jeTalI zibiramAM jazo e dareka zibira dITha mArA taraphathI tamane eka eka hajAra rUpiyAnI prabhAvanA che. 28 mANaso pAMce ya zibiramAM Ave to mArA taraphathI badhuM maLIne kula rUpiyA eka lAkha cAlIsa hajAra prabhAvanA peTe mAre emane ApavAnA Ave ! prabhAvanA to gauNa che. pravacanonA mAdhyame e sahunAM jIvana sudharI jAya to mArA e badhA ja paisA lekhe lAgI jAya !" parvAdhirAja paryuSaNA bAda pAMca ravivAranI zibiranI jAherAta thaI cUkI hatI. yuvaka ane yuvatIono zibirapravezano pAsa meLavI levA bhAre dhasAro paNa hato ane emAM eka divasa pravacanamAM vAta upADI, 'tamArI oNphisamAM ke tamArI phaeNkTarImAM, tamArA gharamAM ke tamArI dukAnamAM kAma karI rahelA mANasone tamAre tyAM kAma karavA maLyuM eno lAbha zo ?" eTale ?" 'eTale A ja ke tame pravacanamAM Avo to emane ya pravacana sAMbhaLavA kema na laI Avo? tame zibiramAM Avo to emane ya zibiramAM laI kema na Avo? pravacanazravaNa Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAna banyA pachI ja satkArya zarU karavAnI vAta na karazo, satkArya zarU karI ja do. e tamane mahAna banAvIne ja raheze. hA, adhyAtma jagatanuM A gaNita ema kahe che ke ahIM eka nAnakaDuM sukRta paNa tamArAmAM mahAnatAnuM bIjAropaNa karI devA sakSama che. zukala pakSamAM candrano eka vAra praveza thaI javA do. e candra soLe kaLAe khIlI UThatA pUrNimAnA candranuM gaurava pAmIne ja rahe che. taka maLatAM ja eka eka rana laI leto baeNTsamaeNna segyurI lagAvI devAmAM saphaLa banI jAya e zakyatA jarAya ochI to nathI ja. 'pravacana maMDapanI bahAra eka makavANA, hono che. AjanA pravacananA zabdo eNe potAnA sthAne beThA beThA sAMbhaLyA. surateSA ravADeto aMge je phaMDa thayuM emAM ene paNa kaMIka ApavAnuM mana thayuM ane e pa00 rUpiyA ApI gayo.' 'ApI gayo ke lakhAvI gayo ?' nA. ApI ja gayo" "zuM vAta kare che ?" 'hA. 5% rUpiyA ApatA e eTaluM bolI paNa gayo ke AnAthI vadhu rakama lakhAvI zakavAnI mArI sthiti nathI eTale huM ATalI nAnakaDI 2kama ja ApuM chuM.' ane e pachInA ravivAranA jAhera pravacanamAM 2500-3000nI medanI vacce jayAre e zAkavALAnuM bahumAna karyuM tyAre sahue ene tALIonA gaDagaDATathI vadhAvI to lIdho paNa AnaMda, Azcarya ane ahobhAvathI sahunI AMkhomAM harSanAM AMsu paNa AvI gayA. vizeSa Azcarya to e sarjAyuM ke jeoe A phaMDamAM rakama ochI lakhAvI hatI ke lakhAvI ja nahotI e sahue paNa zAkavALAnA A suMdara yogadAnamAMthI preraNA laIne rakamano AMkaDo kAM to vadhArI dIdho ane kAM to maMDAvI dIdho. A bahumAna vakhate zAkavALAnA caherA para AnaMdanA ane AzcaryanA je bhAvo hatA e ahIM zabdomAM AlekhI zakAya tema nathI. A phaMDamAM sauthI moTI rakama lakhAvanAranuM bahumAna thayuM na hatuM tyAre zAkavALAnuM thayela A bahumAna sahune mATe sukhada carcAno viSaya banI gayuM hatuM. suratamAM cAturmAsa daramyAna sarvatra pANI pharI vaLyA hatA. paristhiti evI vikarALa banI gaI hatI ke samayasara jo sahAya na maLe to jAnahAnino AMkaDo ghaNo moTo thaI jAya. muMbaI zuM ke madrAsa zuM ? kaccha zuM ke rAjasthAna zuM ? amadAvAda zuM ke kalakattA zuM ? cAreya bAjuthI dAnano jaMgI pravAha surata tarapha vahI rahyo hato. e dAna mAtra saMpattirUpe ja nahotuM. anAja rUpe paNa hatuM to vastrorUpe paNa hatuM, vAsaNa rUpe paNa hatuM to davA rUpe paNa hatuM. e aMge pravacanamAM ahIM paNa preraNA karI ane udAradila dAtAoe rakama lakhAvavAmAM koI kasara na choDI. pravacana pUruM thaI gayuM ane sAMjanA eka yuvaka maLavA Avyo. 'gurudeva eka zubha samAcAra !' Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI rahyA che. kapaDAM na ja bagaDavA joIe. 'eka ja pArTI pAse amAre rUpiyA dasa lAkha levAnA rahe che. chellA keTalA ya vakhatathI e rakama meLavI levAnA prayAso karIe chIe paNa emAM saphaLatA maLatI nathI.' 'pArTInI sthiti ?' 'sArI nahIM' 'rakama pAchI AvavAnI saMbhAvanA?' 'khabara nathI paDatI 'to have zuM karavuM che ?' 'rakama choDI to nathI devI' 'to?" na ja baMgaDavI joIe. pharnicara na ja bagaDavuM joIe. zAke na ja bagaDavuM joIe. divasa na ja bagaDavo joIe. A Agrahe to barAbara che paNa mana na ja bagaDavuM joIe. A AgrahanA svAmI kyAreya banyA kharA ? kamAlanI vAstavikatA e che ke tamArA lAkha prayAsa chatAM ya kapaDAM bagaDI zake che. tamArI masta sAvadhagIrI pachI ya cA bagaDI zake che. tamArA athAka prayAsa chatAM ya pharnicara bagaDI zake che. tamArI pracaMDa kALajI pachI ya zAka bagaDI javAnI saMbhAvanA UbhI ja che. tamArI suMdara jAgRti chatAM evAM nimitto AvIne UbhA rahI jAya ke jenA kAraNe tamAro divasa bagaDIne ja rahe enI pUrI zakyatA che paNa tame jo saMkalpa karI dIdho hoya ke mAre koI paNa paristhitimAM ke koI paNa saMyogamAM mana nathI ja bagaDavA devuM to emAM tamArI masta jAgRti tamane saphaLatA apAvIne ja rahe evI pUrI saMbhAvanA che. ane hakIkata e che ke ahIM mana bagaDyA pachI bIjuM badhuM game teTaluM sAruM hoya, jIvanamAM prasannatA anubhavAtI nathI ane mana jo sAruM che to bIjuM badhuM game teTaluM bagaDI jAya che, prasannatA khaMDita thatI nathI, mATe eka ja kAma karo. je jatuM karavuM paDatuM hoya, e jatuM karavA taiyAra rahIne ya manane sAcavI lo. 'mahArAja sAheba, eka niyama ApI do' be sagA bhAI eka sAthe vaMdana karIne hAtha joDIne niyama ApI devAnI vinaMti 'e rakama meLavavA mATe pArTI para have dabANa nathI karavuM kAraNa ke ema karavA jatAM amAruM mana satata durgAnagrasta ane durbhAvagrasta ja rahyA kare che. Ape ja vyAkhyAnamAM kahyuM che ne ke manane bagaDavA na do. basa, e manane amAre have sAcavI levuM che ane e mATe ja ame ApanI pAse niyama levA AvyA chIe' bolo. 'e pArTI pAsethI dasa lAkhanI amArI leNI nIkaLatI rakama kadAca AvI paNa jAya to jyAre e rakama Avaze tyAre e rakamano amAre sanmArge vyaya karI devo. ane e rakama mATe pArTI para koI paNa jAtanuM dabANa karavuM nahIM' baMne bhAIoe hAtha joDIne jyAre A niyama lIdho tyAre e baMnenI AMkhomAM 'manane sAcavI lIdhA'no harSa samAto nahoto. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM duHkhI thaIne bIjAne sukha ApavA taiyAra na houM e to samajAya che paraMtu mArA sukhane akabaMdha rAkhIne bIjAnA duHkhane ghaTADavA ya jo huM taiyAra nathI to samajavuM paDe ke mArA hRdayane "kaMIka thayuM che. mane lADavo prabhAvanAmAM maLyo che e to ThIka, peTa mAruM bhareluM paNa che ane chatAM mArI sAme khAlI peTa laIne UbhelA bhikhArIne, enI vAraMvAranI yAcanA chatAM yahuM jo e lADavo ApI detAM hicakicATa anubhavuM chuM to eka vAta to nizcita che ke mAruM hRdaya kaMIka aMze paNa kaThoratAnuM ane saMvedanahInatAnuM zikAra banyuM ja che. e sivAya sAmAnAM duHkha pratye A hadanAM AMkhamIMcAmaNAM zuM thAya? - eka kAma karo. tamAruM sukha salAmata ja rahetuM hoya, tamArI anukULatAo akabaMdha ja rahetI hoya, tamArI saMpattinI vyavasthAmAM ya evI koI garabaDa UbhI thatI na hoya ane e pachI tame kokanuM duHkha dUra karI zaktA ho to e du:khane dUra karavA ya saMmata na thatA manane tame AdhIna na banI jAo. evA svArthalaMpaTa mananA gulAma tame na banyA raho. pahoMcyo to kharo paNa gADIno daravAje letA mArI najara mAtra thoDAMka DagalAM ja dUra paDI ane meM je dazya joyuM e joIna huselpha bana gayo' 'zuM joyuM ?' 'dasa -bAra varasanI eka bALakInA hAthamAM thoDAMka megejhIno hatA ane eka yuvakane maeNgejhIna batAvIne kharIdI levA vinaMti karatI hatI. pelo yuvaka koI paNa saMyogamAM e maeNgejhIna levA taiyAra nahoto." e bALakIne meM mArI najIka bolAvI. pUchyuM, | 'bola, zuM che ?' 'bhAI, savArathI atyAra sudhI meM kAMI ja khAdhuM nathI. tame eka maeNgejhIna to kharIdI lo !' paNa huM maeNgajhIna vAMcato nathI" 'mArA peTa sAme to juo! 'keTalA rUpiyAnuM maeNgejhIna?' 'Ama to enI kiMmata dasa rUpiyA che paNa....' 'paNa zuM ?' 'tame ATha rUpiyA Apajo" 'ATha ja ?' 'hA, mAre kaMIka khAvuM che' ATaluM bolatAM bolatAM e bALakI dhrusake dhrusake raDavA lAgI. bALakInI e AMsunI dhAra huM joI na zakyo. 'tArI pAse kula keTalAM maeNgejhIna che ?' 'agiyAra' ane meM jyAre agiyAra maeNgejhIna kharIdI laIne enA hAthamAM 110 rUpiyA pakaDAvI dIdhA tyAre enA mukha para pragaTelA smitanAM darzane mane ema lAgyuM ke huM khATI gayo.' 'gurudeva, gaIkAle kamAla thaI gaI" lagabhaga 35/37 nI vayano eka yuvaka - ke je mAtra daseka divasathI ja pravacanamAM AvI rahyo hato - eNe vAtanI zarUAta karI. 'kema zuM thayuM ?' 'gaI kAle sAMjanA oNphisethI ghara tarapha AvatA huM mArI jyAM gADI hatI tyAM Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ goLathI ja kArya sarI jatuM hoya to kariyAtuM pIvAnI jarUra nathI. maunathI ja kArya sarI jatuM hoya to zabdoccAraNanI jarUra nathI. puNyathI ja kArya sarI jatuM hoya to pApamArge kadama mUkavAnI jarUra nathI. vAta paNa magajamAM bese tevI ja che ne ? maMjile pahoMcavA mATe DAmarano rasto upalabdha hoya che to mANase kAMTAvALA raste kadama kyAM mUke che? vastu jo maphatamAM ja maLe che to e kharIdavA mANasa paisA kyAM kharace che? vagara davAe sAvadhagIrI dAkhavavA mAtrathI ja roga che ravAnA thaI jAya che to mANasa paisA kharacIne davAnA ravADe kyAM caDe che? basa, A ja gaNita apanAvI levAnuM che saMsAranAM anekavidha kSetre premathI ja jo kArya thaI jAya che to tyAM krodhane sthAna ApavAnI jarUra nathI. saraLa vyavahArathI ja jo iSTa siddha thaI jAya che to tyAM kapaTanA zaraNe javA jevuM nathI. kSamA mAgI levAthI jo saMbaMdhamAM AtmIyatA UbhI thaI jAya tema che to ahaMnA Adhipatya heThaLa rahIne akaDAI dAkhavatA rahevAnI jarUra nathI. TUMkamAM, je kArya karavA iccho cho enA vikalpa barAbara vicArI lo. rasto sIdho upalabdha hoya to vAMko cUko rasto nahIM ane puNyanA raste kAryasiddhi zakya hoya to pApanA rastA para najara paNa nahIM. savAranA amo sahu munio gayA hatA prabhunAM darzana-caityavaMdana karavA prabhunA maMdiramAM pApahAriNI nayanaramya prabhAtimAnAM darzana karIne amo sahu pharI rahyA hatA pradakSiNA - banyuM evuM ke amArI AgaLa eka bhAI paNa pradakSiNA pharI rahyA hatA. ame to traNa pradakSiNA karIne caityavaMdana mATe prabhusanmukha goThavAI gayA paNa Azcarya ! e bhAInI pradakSiNA hajI ya cAlu ja hatI. alabatta, vacce be-traNa vakhata e bhAIna prabhusanmukha beThelA joyA paNa pachI turta ja e pradakSiNA karavA lAgyA. mane manamAM thayuM, derAsaranI bahAra nIkaLyA bAda e bhAI pAse A aMge khulAso to karI ja levo che. darzana-caityavaMdana karIne ame bahAra nIkaLyA ane amArI sAthe e bhAI paNa bahAra AvI gayA. 'tame pradakSiNA keTalI pharo cho ?' meM pUchyuM 'huM gaNato nathI' eTale ?" "eTale kAMI nahIM. zarIra nA na pADe tyAM sudhI pharyA karuM chuM. zarIra zramita thaI jAya eTale aTakI jAuM chuM' 'Ama karavAnuM kAMI kAraNa ?' DAyAbiTIsanuM mane darda che ane DaoNkTare cAlavAnI salAha khAsa ApI che. zarUAtamAM to huM cAlavA mATe bagIcAmAM jato hato paNa tyAM cAlavAnuM banatuM hatuM lIlA ghAsa para ane tyAM rahelA sahu sAthe carcA cAlatI hatI rAjakAraNanI. mane ema lAgyuM ke cAlavuM ja che to prabhunA derAsaramAM ja zA mATe na cAluM? tyAM na hiMsA thAya ke na koInI niMdA thAya. prabhunAM darzanathI puNya baMdhAtuM rahe te naphAmAM. basa, e divasathI bagIcAmAM javAnuM baMdha karIne prabhune pradakSiNA ApavAnuM zarU karI dIdhuM che !" 14 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu para zraddhA, e to khUba umadA vAta che paraMtu tapAso aMtaHkaraNane. tyAM mANasa para vizvAsa hovAnuM dekhAya che kharuM? je paththaramAMthI pratimA pedA thavAnI che e paththara para bahumAnabhAva jIvaMta ane je mANasa paramAtmA banavAno che. e mANasa para napharatabhAva jIvaMta? manane samajavuM bhAre kaThina che. e dUra rahelA candranAM darzane pAgala banavA taiyAra che, najIka rahelA pitAnAM darzane enA haiyAnA dhabakArA dhImA ja paDI jAya che. gharamAM rahelA kUtarAne ramADavA enI pAse samaya ja samaya che, potAnA bAbAnA mastaka para vahAlano hAtha pheravavA enI pAse phurasada nathI. vyabhicArI gharA para bharoso rAkhIne chetarAI javA e taiyAra che, sAva nAnA mANasa para e bharoso rAkhavA taiyAra ja nathI. AvA tuccha mana sAthe thatI dharmArAdhanA AtmAne mATe keTalI lAbhadAyI banI rahe e lAkha rUpiyAno prazna che. 'hA' ane A vAta karanAro 35 varaso be yuvaka sAMjanA pratikramaNa bAda rAtanA maLavA Avyo ane eNe je vAta karI e enA ja zabdomAM. | 'mahArAja sAhabe, ApanI pAsethI nIkaLyA bAda mArI pAsagADI hovA chatAM meM ghare javA sAikala rikSA karI, ghara mAruM najIka ja hatuM eTale mane khyAla hato ke dasa rUpiyAthI vadhu paisA sAikala rikSAvALAne mAre nahIM ja ApavA paDe. paNa, Aje eka akhataro karyo. - khIsAmAMthI pAkITa bahAra kADhIne meM rikSAvALAnA hAthamAM ApI dIdhuM ane ene kahyuM ke 'bhADAnA jeTalA paisA thatA hoya eTalA tuM tArI meLe pAkITamAMthI laI le ane pAkITa mane pAchuM ApI de.' | rikSAvALo Azcarya sAthe mArI sAme jovA lAgyo. kadAca meM ene je vAta karI hatI enA para ene vizvAsa nahoto besato paNa meM ene punaH e ja vAta karI tyAre eNe pAkITanI cena kholI ane emAMthI noTa bahAra kADhI. huM enAthI thoDoka dUra Ubho hato. meM joyuM ke enA hAthamAM je noTa hatI e paLanI hatI. paLabhara to mane thaI gayuM ke pa0 nI noTa gaI ja paNa mArA Azcarya vacce eNe paLanI noTa pAkITanI aMdara pAchI mUkI dIdhI ane 10nI noTa kADhI laIne pAkITa mArA hAthamAM mUkI dIdhuM. 'pa00 nI noTa na rAkhI lIdhI ?' 'zeTha, huM nAno mANasa jarUra chuM paNa mAruM hRdaya nAnuM nathI ja. tame jo mArA para vizvAsa mUkIne noTo bhareluM pAkITa mArA hAthamAM ApI zako cho to tamArA e vizvAsane caritArtha karavAnI khAnadAnI huM paNa dAkhavI ja zakuM chuM.' 'gurudeva, A dillI che. ahIM rAjakAraNanI evI bhayaMkara gaMdakI che ke jenI asara heThaLa acchA acchA sajjano ane saMto paNa jo AvI jAya che to nAnA nAnA mANasonI to vAta ja zI karavI? lokomAM bhale ema kahevAtuM hoya ke 'dillI dilavALAnI che. ahIM cAlAkamAM cAlaka mANasa paNa ThagAI jAya che to ahIM sArAmAM sAro mANasa bIjAne ThagavA taiyAra thaI jAya che. A sthiti ahIMnI che ane chatAM Apa ema kaho cho ke tame chetarAI javAnI taiyArI rAkhIne paNa mANasa para vizvAsa mUko ema?' Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e DaoNkTarane laIne mArI pAse AvyA ane emanA vacce thayela vArtAlApanI nAnakaDI alapa-jhalapa. 'mahArAja sAheba, chellAM vIseka varasanI davAkhAne je paNa dardI Ave che enI pAse traNa rUpiyA lauM chuM" mAtra traNa rUpiyA ja ?' daramAM pravezatA pANInAM be-cAra TIpAMmAM paNa kIDIne pUranAM darzana thatAM hoya to emAM navAI nathI. vaDanA nAnakaDA TAmAM ya vizALa kaliMgaranAM darzana sasalAne thatAM hoya to emAM navAI nathI. basa, e ja nyAye saMpattinI alpatAmAM ya saMtoSIne vipula saMpattinAM darzana thatA hoya to emAM navAI nathI. duHkha bhale ne moTuM che paNa mana jo enA svIkArabhAvamAM che to duHkha sAva nAnuM banI jAya che. saMpatti bhale ne ochI che paraMtu mana jo saMtuSTa che to e alpa saMpatti paNa enA mATe vipula saMpatti banI jAya che. A vAstavikatA eTaluM ja kahe che ke du:khane jo tame ghoLIne pI javA mAgo cho to enA svIkArabhAvamAM AvI jAo ane sukhane jo tame zikhare laI javA mAgo cho to saMtuSTa cittanA svAmI banI jAo. 'lagabhaga rojanA keTalA dardI tapAsatA hazo? 'ochAmAM ochA traNaso to kharA ja 'paravaDe che ?' 'jarAya vAMdho nathI Avato' 'parivAramAM ?' 'be dIkarI che. baMne DaoNkTara che. eka dubaImAM che ane bIjI dillImAM che. amane pati-patnIne ATalI AvakamAM jarAya vAMdho nathI Avato. Apane kadAca vizvAsa nahIM bese paNa mArI pAse moTara to nathI paNa skUTara paNa nathI.' gharethI davAkhAne zemAM Avo ?' 'basamAM-ane basanA kaMDakaTarane paNa mArI A sthitino khyAla hovAthI e rUpiyA dasane badale pAMca rUpiyA ja mArI pAsethI le che' | 'zuM vAta karo cho ?' 'hA, rAtanA davAkhAnethI ghare kAM to cAlato AvuM chuM ane kAM to kokanA vAhanamAM AvuM chuM.' 'kamAla !" 'kamAla to zuM ? meM je gaMjI paheryuM che e gaMjImAM paNa dasa-vIsa kANAMo haze' Ama kahIne emaNe jyAre khamIsanuM kolara UMcuM karIne mane gaMjI batAvyuM tyAre to huM stabdha ja thaI gayo !" 'mahArAja sAheba, 'saMtoSI nara sadA sukhI' e vAta ame hajAro vakhata sAMbhaLI hovA chatAM khabara nahIM paNa amane to asaMtoSamAM ja jIvanano vikAsa dekhAya che. 'tamAma prakAranA aizvaryanuM mULa asaMtoSa che' duryodhananI A mAnyatA amArI paNa mAnyatA banI gaI hoya evuM amane lAge che. Ama chatAM eka evA DaoNkTarane ame jANIe chIe ke jene joIne Apane ya kadAca kahevuM paDaze ke Avo saMtoSI mANasa to meM mArI AkhI jiMdagImAM joyo nathI. Apa hA pADo to ame emane ApanI pAse laI AvIe' pravacana bAda keTalAka zrAvakoe mane A vAta karI ane meM 'hA' pADatAM bIje divase teo Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM rAjanetAne, vakIlane, DaoNkTarane, vepArIne, prophesarane, polIsane, sainikane are, saMtane paNa chetaravAmAM saphaLa banI gayo paNa kamAla ! mArA aMtaHkaraNane huM kyAMya, kyAreya chetarI na zakyo. A vAstavikatA sukhada eTalA mATe che ke tame jo galata karavA nathI ja mAgatA to tamAruM aMtaHkaraNa tamane satata sAvadha karatuM ja raheze ane A vAstavikatA du:khada eTalA mATe che ke jo tame galata karavA mAgo ja cho to tamane koI ja rokI nahIM zake kAraNa ke tamAruM aMtaHkaraNa to bALaka jevuM che. enA dhImA avAjane tame buddhinA bUmabarADAmAM khUba saraLatAthI cUpa karI zakazo. paNa sabUra, aMtaHkaraNano dabAvI devAto A avAja nahIM to tamane svasthatAthI maravA de ke nahIM to tamane zAMtithI jIvavA de. eka ja kAma karo. bIjA koInuM mAno ke na mAno paNa aMtaHkaraNanuM to mAno ja. 'tame zrImaMta cho enI nA nahIM, tame kadAca udAra paNa cho chatAM javAba Apo. zAka levA jAo tyAre zAkavALA pAsethI uparanAM lImaDo ane maracAM mAgI ja lo ?' 'hA' 'paNa zuM kAma ?" 'Adata paDI gaI che' 'tamane emAM tamAruM aMtaHkaraNa DaMkhatuM paNa nathI ?' | 'zarUata khanana hatuM.' 'eka kAma karo. havethI e pravRtti baMkara do. zAkavALAnI majabUrIno lAbha uThAvavAmAM koI ja buddhimattA nathI.' 'paNa ATalAM varaso sudhI e ce karI enuM zuM?' 'jo varasothI tame eka ja zAkavALA pAsethI zAka letA ho ane tamAruM mana mAnatuM hoya to AvatI kAle e zAkavALA pAse jaIne khullI kabUlAta karIne 1000 rUpiyA ApI Avo.' pravacanamAM karela A preraNAne jhIlI laIne eka yuvaka zAkavALAne 1000 rUpiyA ApavA gayo tyAre ene je anubhava thayo e enA ja zabdomAM. 'mahArAja sAheba, zAkavALAe 100 rUpiyA levAnI ghasIne nA ja pADI dIdhI.' | 'zuM vAta kare che?" hA. meM ene samajAvyo paNa kharo. ATalAM varaso sudhI tArI pAsethI lImaDomaracAM-kothamIra uparathI lIdhA che enA prAyazcitta tarIke A 1000 rUpiyA huM tane ApavA Avyo chuM. tuM rAkhI ja le. amArA mahArAja sAhebe amane AvI preraNA karI che." 'tamArA mahArAja sAheba to kahe ! mArAthI A rakama na ja levAya* | 'paNa mAre tane rakama ApavI ja che.' | 'jo tame 2kama ApavA ja mAgatA ho to eka kAma karo.' | 'zuM ?' '1OO nahIM, pa0 rUpiyA ApI do. ane huM tamane khulAso paNa karI dauM chuM ke e pa00 rUpiyA huM rAkhavAno nathI' | 'to ?' 'amArA gAmamAM eka navuM maMdira bane che emAM e rakama huM mokalAvI devAno chuM.' Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka vakhate 'nyAya'nI ja mAMga ApaNe karyA karazuM to pachI kSamA ane premane ApaNe jIvanamAM kyAreya sakriya banAvI zakazuM evuM lAge che kharuM ? kabUla, anyAya koIne ya na karIe paNa sarvatra-sadAya-sahu pAse nyAyanI ja mAMga na karyA karIe. bhAre gaNatarIbAja che mana. bhUla jyAre sAmAnI hoya che tyAre e nyAyanI mAgaNI karatuM rahe che paraMtu bhUla jyAre potAnI hoya che tyAre e kSamAnI, premanI ke samAdhAnanI apekSA rAkhatuM hoya che. sAmAnI bhUla jovA e satata darpaNanI bhUmikA bhajavatuM rahe che ane potAnI bhUla ene koI batAve che tyAre e dIvAlanuM rUpa dhAraNa karI bese che. AvuM mana jIvananA aMta sudhI nathI to kSamAno AnaMda anubhavI zakatuM ke nathI to premanI mastI mANI zakatuM. ane A be udAtta paribaLonA svAmI banyA vinA samApta karI devAtA jIvanane pazunA jIvanathI UMcuM mAnavA mana koI hisAbe taiyAra nathI. mahArAja sAheba, Aje mArA pappAe kamAla karI' rAtanA samaye maLavA Avela eka yuvake vAtanI zarUAta karI. 'kema zuM thayuM ?' "je banyuM che enI vAta to Apane pachI karuM chuM e pahelAM mArA pappAnA svabhAva aMge vAta karuM to eTaluM kahI zakuM ke e gharamAM hAjara hoya che tyAre ame bane tyAM sudhI 21 emanI sAthe vAta karavAnuM TALIe banIne amAre bahAra javAnuM thAya che tyAre ame emane sAthe letA nathI ane e pote bahAra jAya che tyAre ame emanI sAthe rahetA nathI. paraMtu banyuM evuM ke Aje eka prasaMga ja evo AvI gayo ke emAM mAre ane mArI mammIne mArA pappA sAthe ja javuM paDyuM. gADI pappA calAvatA hatA. huM ane mArI mammI pAchaLanI sITa para beThA hatA. acAnaka banyuM evuM ke eka galImAMthI teja gatie rikSA bahAra nIkaLI ane rikSAvALAe rikSA gADI sAthe ja ThokI dIdhI. bhUla rikSAvALAnI ja hatI. pappAe gADIne UbhI rAkhI dIdhI. bAraNuM kholIne pappA gADInI bahAra nIkaLyA. mane ema ja hatuM ke pappA rikSA DrAivarane tamAco mArI ja deze. paNa Azcarya ! pappA rikSA DrAivara jyAM Ubho hato tyAM pahoMcI gayA. 'tane vAgyuM to nathI ne ?' 'nA' 'bhalA mANasa, rikSA A rIte bhagAvAya ?' 'mArI bhUla thaI gaI' 'A to pADa mAna bhagavAnano ke na amane kAMI thayuM ke na tane kAMI thayuM. paNa havethI zAMtithI rikSA calAvaje. ane hA. le A 1000 rUpiyA.' 'paNa zenA ?' jo to kharo. tArI rikSAne keTaluM badhuM nukasAna thayuM che ?' 'mahArAjasAheba, rikSA DrAivara AMkhamAM AvI gayela AMsu sAthe pappAnA pagamAM paDI gayo. pappAnA A udAtta vartAvane jotAM Apane eTaluM jarUra kahI zakuM ke mAtra pappA ja pravacanamAM nathI AvyA, pappAmAM paNa pravacana AvI gayuM che !' 22 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A upAzrayamAM AvavAnA pagathiyAM che ne, tyAM' kaMI kAma che ?' nikhAlasatA, nizciMtatA, nirbhayatA, nirdoSatA ane nirmaLatA. bALaka mAtramAM A pAMca guNo hoya che evuM nathI. A pAMca guNo jenAmAM hoya che e bALaka che. AvA "bALaka"mAM ApaNo samAveza kharo ? vartanamAM daMbha nahIM paNa nikhAlasatA. manamAM ciMtA nahIM paNa nizcitatA. hRdayamAM bhaya nahIM paNa nirbhayatA. vyavahAramAM dUSitatA nahIM paNa nirdoSatA. cittamAM malinatA nahIM paNa nirmaLatA. AvA udAtta guNo je jIvanamAM jovA maLe e jIvana dhanya banI jAya. e jIvana jIvanAro pUjya banI jAya. evA jIvanano svAmI paramapadanI najIka pahoMcI jAya. duHkha sAthe kahevuM paDe che AvA jIvananAM darzana rojeroja vadhu ne vadhu durlabha banatA jAya che. jIvanane maMgaLamaya banAvatA AvA guNo svajIvanamAM pratiSThita karavAnuM vadhu ne vadhu kaThina banatuM jAya che. buddhinA jaMgalamAM aTavAI gayelA AjanA bahujanavargamAM guNono A vaibhava lagabhaga guma thato jAya che. Ama chatAM koka jagAe AmAMno ekAda paNa guNa jovA maLe che tyAre haiyuM prasanna prasanna banI jAya che. 'mahArAja sAheba, bahAra Avazo ?" mAtra sAta-ATha varasanI vayano e bALaka haze. samaya haze baporanA be-aDhI AsapAsano ane e bALake AvIne mArI pAse A vAta mUkI. 'bahAra eTale kyAM? tArA ghare ?' 'zuM ?' 'Apa tyAM Avo pachI kahuM huM Asana parathI Ubho thayo. enA khabhe hAtha mUkyo ane kahyuM, 'tuM AgaLa cAla. huM AvuM chuM tArI sAthe 'Ape vAsakSepa lIdho ?" 'nA' 'huM laI lauM?' 'cAlaze" mane ema ke enAM dAdA-dAdI ke evI koI vyakti AvI haze ke je pagathiyAM nahIM caDI zakatI hoya ane ene mastake mAre vAsakSepa nAkhavAno haze. vAsakSepa laIne e mane laI Avyo pagathiyAM sudhI tyAM paDI hatI eka nAnakaDI sAikala! 'mahArAja sAheba, A sAikla huM Aje ja lAvyo chuM. Apa enA para vAsakSepa nAkhI do.' 'sAikala para ?' 'hA' 'paNa kema ?' mArI sAikala sAthe koI TakarAI na jAya ane huM koInI ya sAthe mArI sAikala TakarAvI na dauM eTalA mATe A sAikala para Ape vAsakSepa nAkhavAno che!' vismayabhAva sAthe kahevAyelA bALakanA e zabdoe mane stabdha karI dIdho. 3 | Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamajora paNa gAya, potAnA baccAne bacAvavA ekavAra vAghaNa para AkramaNa karI zake che. nAnakaDI paNa cakalI, saLagI rahela vRkSane bacAvI levA eka vAra potAnI cAMcamAM pANI lAvIne vRkSa para pANIno chaMTakAva karI zake che. nAnakaDo paNa mANasa potAnI zakti anusAra paramArthanAM kAryo karavA ekavAra ghaNuM badhuM dAvamAM mUkI devA taiyAra thaI zake che. paramArthanAM kAryomAM prazna zaktino pachI Ave che, bhAvanAno pahelAM Ave che. prazna sAmarthyano pachI Ave che, hRdayano pahelAM Ave che. anukULatAno pachI Ave che, icchAno pahelAM Ave che. ane juo mananI badamAzI. e satata ema ja samajAvyA kare che ke zakti ja na hoya tyAM bhAvanA zuM jAge? sAmarthya ja na hoya tyAM hRdaya jhaMkRta zuM thAya? saMyogo ja anukULa na hoya tyAM paramArthanI icchA ya kyAMthI pedA thAya ? paNa yAda rAkhajo. adhyAtma jagata bhAvanAnI bhUkha pahelAM mAge che, sAdhanAnuM bhojana nahIM. ArAdhabhAvanI pyAsa pahelAM mAge che, ArAdhanAnuM jaLa nahIM. tame bhUkha UbhI karo. bhojananI tapAsa mATe tame nIkaLI ja paDazo. tame pyAsa UbhI karo, pANInI yAtrAe tame nIkaLI ja paDazo.' 'mahArAja sAheba, A kavaramAM eka kAgaLa mUkyo che. Apa vAMcI lejo ane pachI kAMI jaNAvavA jevuM lAge to mane jaNAvajo" Arthika kSetre sAmAnya lAgatA eka bhAIe mArA hAthamAM kavara pakaDAvI dIdhuM. 'kAgaLa kono che ?' Alocana che. 'nA' 'to pachI emAM je kAMI lakhyuM che e tame tamArA mukhe ja kahI do ne? huM tamane samaya ApI dauM" 'nA. huM e kahI zakuM tema nathI" e bhAInA hAthamAMthI meM kavara laI lIdhuM. emanA gayA bAda e kavaramAMno kAgaLa vAMcavAnuM zarU karyuM meM. 'AjanA pravacanamAM Ape kahela paramArthanI vAta mane khUba ja sparzI gaI che. emAM ya bALakonA janma dine keka vagere kApavAne badale abola pazuone sAcavI levAnI, garIba bALakone jamADavAnI, mUMgA-baherAnI skUlanA bALakone bhojana ApavAnI je vAto kahI e vAto to mArA manano kabajo jamAvIne beThI che. alabatta, huM pote to bahu sAmAnya mANasa chuM. khUba nAnA pAyA para 'keTariMga'nuM kAma karuM chuM. vinaMti Apane eTalI ja karuM chuM ke potAnAM bALakonA janmadina nimitte koIne ya anAthAzramomAM ke vRddhAzramomAM, aMdha-badhira skUlomAM ke haoNspiTalamAM bhojana ApavAnI icchA haze to e tamAma mATe bhojana huM banAvI ApIza ane eno koI ja 'cArja' huM nahIM lauM. huM pote evo zrImaMta paNa nathI ke mArA potAnA ja kha e sahune bhojana karAvI zakuM to huM pote evo daridra paNa nathI ke kokanA taraphathI bhojana apAtuM hoya to e bhojana banAvI devAno kharca paNa na bhogavI zakuM. basa, Apane ucita lAge to mArI A vinaMtinI jANa pravacanamAM sahune karI dejo ke jethI mane lAbha ApavAnuM kokane mana thAya to ApI zake. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'to pachI paisA mATe Apavo to paDe ne?" ema to roja saMDAsamAM gayA vinA ya cAlatuM nathI paNa eno artha evo to nathI ne ke Akho divasa saMDAsamAM ja besI rahevuM !' 'yAda rAkhajo , paisA vinA saMsAra nathI cAlato e jema eka hakIkata che tema ekalA paisA ja vipula hoya ane bIjuM kAMI na hoya to ya saMsAra nathI cAlato" 'eTale?" 'eTale A ja ke saMsAra mAtra paisAthI ja nathI cAlato. saMsAra calAvavA mATe parivAra sAthenI AtmIyatA paNa TakAvI rAkhavI paDe che. samAja sAthenA keTalAka ziSTa saMbaMdho ya sAcavI levA paDe che. paralokane saddhara banAvavA mATe dharmane ya ArAdhI levo tame koIne cAhe saMpatti Apo cho ke gADI Apo cho, pharnicara Apo cho ke baMgalo Apo cho, vastro Apo cho ke miSTAnna Apo cho. tame ene 'jIvana' nathI ApatA paNa tame jene samaya Apo cho ene to tame jIvana Apo cho kAraNa ke samayano saravALo enuM ja nAma to jIvana che. duHkhada Azcarya AjanA yugamAM e sarjAyuM che ke mANasa bIjAne saMpatti ApatA lAkha vAra vicAra kare che. duHkhIne vastro ApavAnI vAta Ave che tyAre e hAtha UMcA karI de che. jarUriyAtamaMdane anna ApavAnA prasaMgamAM e gallAtallA karavA lAge che, potAnA baMgalAnI chAyAmAM kokane UbhA rahevAnI saMmati ApatA ya e acakAya che paNa TI.vI.ne traNa-cAra kalAkano samaya ApatA ene koI ja hicakicATa thato nathI. niMdAmAM e kalAkonA kalAko pasAra karI zake che. chApAMo ane maeNgejhInone keTalo samaya Apavo enuM enI pAse koI mApa nathI. dhaMdhAmAM keTalo samaya vitAvavo e vicAravAya e taiyAra nathI. A sthitimAM AtmAnuM bhAvi zuM? gaMbhIratAthI vicArajo. tamane khabara nahIM hoya paNa mArgAnusArInA je 35 guNo zAstrakAroe batAvyA che emAMno eka guNa A batAvyo che, 'dharma-artha-kAmane paraspara abAdhA' artha-kAmane bAdhA pahoMce evo dharma nahIM. dharma-kAmane bAdhA pahoMce evuM arthopArjana nahIM. arthadharmane bAdhA pahoMce evuM kAmasevana nahIM. Akho ya divasa paisA pAchaLa ja bhAgatAM rahevAmAM A guNanuM pAlana zakya bane kharuM? 'nA' 'to nakkI karI do ke saMpattine amuka samayathI vadhu samaya mAre Apavo ja nathI.' 'mahArAja sAheba, niyama ApI do' 'zeno ?' 'cha kalAkathI vadhu samaya saMpattine nahIM' 'mahArAja sAheba, eka prazna pUchuM?' 'jarUra' paisA vinA A saMsAramAM jIvAya evuM che kharuM?" Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanamAM amalI banAvavAnI bAbatamAM gaMbhIra nathI. 'mahArAja sAheba, eka zubha samAcAra' bhajiyAMnI 'oNphara'ne huM ThukarAvI zakuM chuM kAraNa ke mArA peTane e anukULa nathI. e vyakti sAthe bahAra pharavA javAnA maLatA AmaMtraNane huM 'nA' pADI zakuM chuM. kAraNa ke e vyaktino svabhAva mArA manane anukULa nathI paNa AtmAne je anukULa nathI e vastunI prAptine, e vyaktinA sahavAsane huM "nA" pADI zakuM chuM kharo ? karuNatA sarjAI che mAnavInA jIvanamAM. zarIranA ane mananA sukha-du:khane kendramAM rAkhIne ja eNe potAnI AkhI jIvanavyavasthA goThavI dIdhI che. tIrthasthAnamAM jatA pahelAM ya e 'bhojanazALA'nI cakAsaNI karI le che ane zarIra svastha rahetuM hoya to ziyALAmAM himAlayanI saphare javA e taiyAra thaI jAya che. mananI mastI mATe TI.vI.ne e kalAkonA kalAko ApavA taiyAra che ane manane akaLAmaNa thatI hoya to e pravacanamAM besavA ya taiyAra nathI. paNa sabUra ! AtmAne zuM anukULa che ane pratikULa che ? AtmAne mATe zuM lAbhakArI che ane nukasAnakArI che? AtmAne mATe hitakAraka zuM che ane ahitakAraka zuM che? e jANavAnI kadAca enI koI taiyArI nathI. thoDI-ghaNI jANakArI ane kadAca che to e jANakArIne 'jIvanamAM kadAca prathamavAra ja AvuM sattva huM phoravI zakyo chuM' lagabhaga 3538 varasanI vayanA yuvakanA caherA para A vAta karatI vakhate sAce ja apAra AnaMda chalakAto hato. zuM sattva phoravyuM?" 'dharmanA ja koka kAraNasara Aje eka aparicita vyaktine tyAM mAre javAnuM banyuM hatuM. jarUrI vAta thaI gayA bAda emaNe mane dhaMdhAnI eka navI lAinanI vAta karI. 'tame A lAina zarU karo to eka varasamAM ochAmAM ochI be karoDanI kamANI to pAkI ja !' mane rasa nathI" 'paNa zA mATe ?" 'juo. Aje ya huM cha roTalI khAI zakuM chuM. rAtanA ekadama zAMtithI sUI zakuM chuM. mArA parivArane saMtoSa thAya eTalo samaya huM ApI zakuM chuM. mArA manane tanAva mukta rAkhI zakuM chuM. prabhunI pUjAmAM ekAda kalAka to AsAnIthI ApI zakuM chuM. gurubhagavaMtanAM pravacano cAlatA hoya to e sAMbhaLavA mATe huM samaya kADhI zakuM chuM. prasannatAnI ane pavitratAnI A zrImaMtAIne atyAre huM bhogavI rahyo chuM. paisAnI zrImaMtAI meLavavA jatAM e zrImaMtAInuM mAre balidAna ApI devuM paDe je mane mAnya nathI. mArA A spaSTa javAba sAme pelI vyaktine bolavAnuM kAMI bacyuM ja nahotuM. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hRdaya komaLatAsabhara, mane saraLatAsabhara, svabhAve zItaLatAsabhara ane vacana madhuratAsabhara A tamAmano saravALo eTale ja samAdhimaraNa. galInA krikeTano paNa jene abhyAsa nathI e nasIbayoge TesTamaeNcamAM kadAca sthAna pAmI paNa jAya to ya e pahele ja dhaDAke segyurI lagAvI zake ? asaMbhava ! reDiyonA je sTezana para kyAreya kAMTo mUkyo ja nathI e sTezana para kAMTo goThavI devAnA prayAsane pahele ja dhaDAke saphaLatA maLI jAya ? asaMbhava ! skUlamAM je vidyArthIe gaMbhIratAthI zikSaNa lIdhuM ja nathI e vidyArthIne parIkSAmAM prathama naMbara lAvavAmAM saphaLatA maLI jAya ? asaMbhava ! jIvanamAM sAdhanAnA nAme, saraLatA ke samarpaNanA nAme, sAdagI ke sadbhAvanA nAme, saguNa ke samatAnA nAme jeNe koI mUDI ja ekaThI karI nathI ene maraNa samAdhinuM maLI jAya? asaMbhava! pappAnI A jagatamAMthI thayela jAvuM kAma joyA bAda ema lAgyuM ke ApaNe ja jUThA chIe, pappA to sAcA ja hatA. ApaNe je galata rAhe chIe, pappA to samyaka mArge ja hatA. ApaNe ja khoTanA dhaMdhAmAM chIe, pappA to kAyama naphAmAM ja hatA eka yuvake pravacana patyA bAda mArI samakSa A vAta karI. "evI bhavya vidAya thaI pappAnI?" 'zuM vAta karuM Apane ? chellAM pAMceka varasathI pappA khUba ja azakta banI gayA hatA. lAkaDInA Teke cAlavAnuM paNa emanA mATe azakya banI gayuM hatuM chatAM gADImAM huM emane prabhunA maMdire acUka laI jato hato kAraNa ke prabhunAM darzana karyA vinA moDhAmAM pANI paNa na nAkhavAnA emane paccakakhANa hatA.' 'uMmara emanI ?' 'vidAya vakhate 93 varasanI 'zAMtithI vidAya thaI ?' 'e ja vAta karuM chuM Apane. roja rAtanA huM pappA pAse ja sUto hato. vidAyanI e rAte bAra vAge pappAe mane uThADIne 100 nI noTa ApI." 'zuM karuM AnuM?" "meM pUchyuM, 'savAranA derAsaramAM bhaMDAra para mUkI deje.' 'paNa pappA ! ApaNe derAsara sAthe ja to jaIe chIe. to tame ja bhaMDAra para A noTa mUkI dejo ne?" 'nA. huM tane samajIne kahuM chuM... pappA bolyA. pappAnA saMtoSa khAtara e noTa meM mArI pAse rAkhI lIdhI. ane pappA cAdara oDhIne sUtA te sUtA. savAranA UMDyA ja nahIM.' ATaluM bolatAM bolatAM e yuvaka raDI paDyo. 'mahArAja sAheba, pappAnA karakasarabharyA vyavahArane jotAM ghaNI vAra ema lAgatuM hatuM ke 'camaDI tUTe paNa damaDI na chUTe" e kahevatamAM pappA kyAM goThavAI gayA? jarUriyAta karatAM ya vadhAre pappAnI sahiSNutA jotAM manamAM ema thaI jatuM hatuM ke pappA AvA kamajora kyAM banI gayA? jatuM ja karatA rahevAnI pappAnI vRtti jotAM ema thaI jatuM hatuM ke pappA dhaMdhAmAM devALuM kADhI nAkhe to navAI nahIM. paNa, 31 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI. saMpatti, suvidhA ane sukha, A traNamAMthI eka paNa cIja evI nathI ke jene A saMsArano eka paNa mANasa na icchato hoya. Ama chatAM eka mANasa bIjA mANasane chUTathI saMpatti, suvidhA ane sukha ApavA taiyAra nathI e AzcaryonuM paNa Azcarya ja che ne? mane bhAvatA rasagullAM tamane na paNa gamatA hoya e bane paNa peTa bharavAnI mArI icchA tamArI icchA paNa na hoya e to na ja bane ne? huM tamane rasagullAM na ApuM paNa mArI zakti hovA chatAM tamane peTa pUratuM ya jo nathI Apato to eno artha eTalo ja thAya ne ke huM tamArA pratye kaThora chuM, krUra chuM ane kAtila chuM. eka kAma khAsa karo. saMpatti tame bhale sahune na Apo. suvidhA ya bhale tame sahune na ApI zako paNa sukha jo tame bIjAne ApI zakatA ho to e ApavAmAM to kRpaNatA na ja dAkhavo. 'gajabano' 'saMgharSa ?" 'nAmano ya nahIM" *kAraNa ?' "mammI' eTale ?' 'mammIno svabhAva, jatuM karavAnI mammInI vRtti, sukhamAM sahune sAthIdAra banAvavAnI mammInI udAratA, du:khamAM bhAgIdAra banyA rahevAnI mammInI taiyArI, hAtha chuTTo paNa kharo paNa baMdhAyelo paNa kharo. khAsa karIne vahuo ane nokaro pratye gajabanAka vAtsalya. A tamAma paribaLone kAraNe amo sahu jANe ke svargamAM vasatA hoIe evuM amane lAgI rahyuM che.' | 'koI suMdara vyavasthA ?' 'Ama to mammIe goThavela badhI ja vyavasthAo abhuta che paNa eka vyavasthA evI goThavI che ke jenI kalpanA kadAca Apane ya nahIM hoya. roja ame jamavA besIe tyAre amArI thALImAM je roTalI Ave e roTalI para. ghI aMdarathI ja copaDAIne Ave paNa gharanuM kAma karI rahelA nokaro jyAre jamavA bese tyAre emanI thALImAM roTalIo lUkhI mukAya paNa ghInI AkhI loTI emanI bAjumAM mukAI jAya. emane potAnA hAthe roTalI para jeTaluM ghI copaDavuM hoya eTaluM copaDavAnI chUTa.' 'AnI pAchaLa koI kAraNa ?" mammInuM ema mAnavuM chuM ke nokarone Akho divasa kAmo ja karavAnAM hoya che eTale emanA zarIrane vadhu tAkAtavAna rAkhavuM joIe. e tAkAta meLavavA emane pUratA pramANamAM ghI ApavuM ja joIe.' 'mahArAja sAheba, 25 mANasanuM amAruM saMyukta kuTuMba che. traNa bhAI ame, amArA traNa bhAInI patnIo, baheno, bALako ane amArA sahunAM zirachatra tarIke mammI.' 'pitAjI ?' 'gujarI gayA che' 'parivAramAM zAMti ?' 34 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agane aDyA vinA Aga mATe karela AgAhI sAcI paDI zakaze. sarpane joyA vinA sarSa mATe karela AgAhI paNa sAcI paDI zakaze. kSetrane joyA-jANyA vinA enA mATe karela AgAhI paNa sAcI paDI zakaze paNa sabUra ! mANasane joyA vinA, jANyA vinA, maLyA vinA enA mATe koI cokkasa AgAhI karavAthI jAtane bane eTalI dUra rAkhajo. galUDiyuM AgaLa jatAM kUtaro ja banavAnuM che emAM nA nahIM. goTalImAMthI AMbo ja janmavAno che, emAM nA nahIM. bIjano candra AgaLa jatAM pUnamano cAMda ja banavAno che emAM nA nahIM. vasaMta RtumAM lIlAMchama dekhAtAM vRkSo, pAnakharamAM parNahIna banavAnAM ja che emAM nA nahIM, paraMtu Ajano mANasa AvatI kAle mANasa ja raheze e nakkI nahIM. e rAkSasa paNa banI jAya ke e zetAna ane pazu paNa banI jAya. e deva paNa banI jAya ke devAdhideva paNa banI jAya. bhayaMkara AvI zake enI samaja Apa-dilanA eka pratiSThita vartamAnapatranA patrakAra sAthe mArI mulAkAta yojAI hatI. *110 karoDanI vasati dharAvatA A dezamAM eka paNa dharmamAM A zikSaNa mATe saMmati nathI. naitikatAnA kSetre A zikSaNa kyAMya baMdhabesatuM nathI. A dezanI sAMskRtika AbohavA paNa A zikSaNane mAphaka Ave tevI nathI ane A dezanI sAmAjika vyavasthAmAM paNa A zikSaNa kyAMya goThavAtuM nathI.' AvI jAtajAtanI tarkabaddha dalIlo sAMbhaLyA pachI e patrakAre mane lAgaNIbhInA svare eTaluM ja kahyuM ke 'mahArAja sAheba, ApanI A vedanAmAM ame ApanI sAthe ja chIe. ApanI A ciMtA AjathI amArI paNa ciMtA bane che. ame amArI tamAma tAkAtathI prajAjanone A viSayamAM jAgrata karIne ja rahezuM." e patrakAranA gayA bAda bIje divase savAranA huM pravacanamAM javAnI taiyArI karI rahyo hato ane tyAM e patrakArano saMghanI oNphisa para phona Avyo. | 'mahArAja sAhebane mArA praNAma to kahejo ja paNa sAthe eka vAta e paNa jaNAvajo ke Ape je kArya upADyuM che e kArya mATe koI Arthika sahayoganI jarUra hoya to huM rUpiyA 50,000 ApavA mAguM chuM. vyabhicAranA phelAI zakatA A dAvAnaLane bujhavavAmAM mAruM ATaluM yogadAna svIkArAze to mane khUba AnaMda thaze.' 'paisA khAya e ja patrakAra' athavA to 'patrakAra paisA khAya ja' AvI bahujanavargamAM baMdhAI gayela mAnyatAne khoTI TheravatuM A patrakAranuM dRSyanta ApaNane saMdeza Ape che ke 'na koIne ya kAyamI kharAba mAnazo ke na koIne ya kAyamI khoTo mAnazo. tame khudanA manane ane jIvanane acUka sAruM rAkhI zakazo.' 'yunisepha' nA dabANa heThaLa bhAratamAM tamAma rAjyomAM skUlomAM bhaNI rahela bALakone jAtIya zikSaNa [Sex Education] ApavAnI sarakArI jAherAta thaI cUkI che. TheraThera e mATenA zikSako mATenAM tAlImakendro paNa zarU thaI cUkyA che. jo A zikSaNa kumaLI vayanAM bALakone ApavAnuM cAlu thaI ja jAya to enAM dUragAmI pariNAmo keTalA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vArasAmAM putrone paisA ApI javAnI vicAraNAmAM ramatA pappAono to saMsAramAM sukALa ja sukALa che. paraMtu vArasAmAM putrone puNya bAMdhavAnA saMskAro ApI javA keTalA pappAo prayatnazIla haze e to lAkha rUpiyAno prazna che. javAba Apo. manane AkarSaNa konuM che? puNyane bhogavI levAnuM ke puNyane bAMdhatA rahevAnuM? sukhane kheMcI kheMcIne bhogavatA rahevAnuM ke kaSTo veThIneya sukhane vAvatA rahevAnuM ? saMpatti pAchaLa ja pAgala banyA rahevAnuM ke saMskArone ja jIvananI bahumUlya mUDI mAnatA rahevAnuM? yAda rAkhajo. tame jo paisA pAchaLa ja pAgala hazo to tamArA putrone ya tame enI pAchaLanI pAgalatA ja vArasAmAM ApavAnA cho ane tame pote jo satkAryamAM ja salAmatInAM darzana karatA hazo to tamArA putrone ya tame salAmata banAvI devA satkAryomAM ja joDatA rahevAnA cho. praznaputronI jIvanazailIno eTalo nathI jeTalo tamArI khudanI vicArazailIno che. prazna putronA bhAvino eTalo nathI jeTalo tamArA vartamAnano che. jIvananI A suMdara zailInuM mULa batAvI rahyA che. - 'mahArAja sAheba, sAva sAcuM kahuM to bana lAge che ke prabhu pAtratA joyA vinA mArA para varasyA che. kyAreya kalpI nahotI eTalI vipula saMpatti Aje mArI pAse che. paNa hA, mane AnaMda Aje e vAtano eTalo nathI ke mArI pAse vipula saMpatti che. AnaMda mane e vAtano Aje eTalo che ke saMpattino vyaya karatA rahevAnI bhAvanA mArA haiyAmAM satata jIvatI ja hoya che.' 'A bhAvanA nAnI vayathI ja ?' hA. paNa e bhAvanAne pragaTAvavAnuM kAma karyuM pitAjIe. ame kula traNa bhAIo. jyArathI kamAtA thayA, pitAjIe eka vAta amArA manamAM sajjaDa besADI dIdhI. - 'juo, je prabhunI kRpAthI tamArA hAtha bharAyelA rahe che e prabhu pAse kyAreya khAlI hAthe javAnI bhUla karazo nahIM. bIjuM, prabhu pAse gayA bAda tyAM rakama mUkavA khIsAmAM hAtha nAkho tyAre be bAbatanuM khAsa dhyAna rAkhajo. eka: khIsAmAM jeTalI paNa rakama hoya e badhI ja rakama prabhu samakSa mUkI dejo ane be erakama mUkatAM manamAM jarAya khacakATa na anubhavazo." mahArAja sAheba, paisA bacAvavAnA ke paisA kamAvAnA nahIM paNa puNya bAMdhavAnA pitAjIe Apela A suMdara saMskAronuM ja e pariNAma che ke saMpattino saMvyaya karatA rahevAnI taka jyAM paNa dekhAya che tyAM paLanA ya vilaMba vinA pUrNa prasannatA sAthe mAtra huM ja nahIM, ame traNe ya bhAIo e takane jhaDapIne ja rahIe chIe. AzIrvAda Apo Apa ke savyaya karatA rahevAnA A saMskAra amArA samasta parivAramAM sadAya dhabakatA ja rahe. satkAryomAM saMpattino savyaya karatA rahevAnuM jemane lagabhaga vyasana ja paDI gayuM che evA eka bhAI mArI sAme ja beThA che. emanA AvA udAtta svabhAvanI huM emanI samakSa dila daIne prazaMsA karI rahyo chuM tyAre e bhAI pUrI namratA sAthe mane potAnA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhana kaho to sAdhana ane sAmagrI kaho to sAmagrI, bahArathI e kadAca suvidhAjanaka lAgatI haze paraMtu aMdarathI to e azAMtijanaka ane ugajanaka ja banI rahetI hoya evo anubhava tamAro rojano nathI ? gADI. tamane ema lAge che ke kyAMya paNa javuM hoya che, gaeNrejamAMthI ene bahAra kADho. pUrajhaDape bhagAvo ene. ane pahoMcI jAo samayasara lakSya sthAne. paNa A ja gADI potAnI sAthe anya keTakeTalI ciMtAo laI Ave che? peTrolanI ciMtA, DrAivaranI ciMtA, gaeNrejanIciMtA, pArkiMganI ciMtA. eNksiDanTanI citA. mAvajatanI ciMtA. paMkyaranI ciMtA. bagaDI javAnI ciMtA. corAI javAnI ciMtA ! kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke e suvidhA Ape che rAI jeTalI ane ciMtA Ape che parvata jeTalI. anubhava A ja hovA chatAM koNa jANe kema, mANasa sAdhano pAchaLa pAgalanI jema bhAgI rahyo che, bhaTakI rahyo che ane bhramita thaI rahyo che. enAM sukha-zAMti-cena badhuM ya eNe sAdhanone tyAM girave mUkI dIdhuM che. lagabhaga eka kalAka cAlela A vAta tame emanA taraphathI mane khUba sarasa mArgadarzana to maLyuM paNa vAtacIta samApta thayA bAda emane eka prazna pUchaDyo, A mArgadarzana mane ApatA tame lagabhaga eka kalAka jeTalo samaya ahIM vItAvyo. paNa ATalo ja samaya tame saMsArI mANasane enA saMsAranA prazno ukelavA Apo to rUpiyA keTalA lo ?" 'eka kalAkanA eka lAkha rUpiyA" zuM vAta karo cho ?' 'hA. jyArathI A dezamAM bahurASTrIya kaMpanIo AvI che tyArathI teo AvA badhA vikalpo pAchaLa chUTathI lAkho rUpiyA verI rahyA che.' ATaluM kahIne teo javA mATe taiyAra thayA tyAre mArI sAthe vAtacIta daramyAna beThelA eka zrAvake emano mobAila phona naMbara mAgyo. | 'mArI sAthe mobAila nathI rAkhato' "zuM vAta karo cho ?' 'hA. e sAthe hoya che to satata trAsa ja anubhavAya che. alabatta, ghare mobAila jarUra rAkhuM chuM.' 'gharanA mobAilano naMbara Apo' ane teo je naMbara bolyA emAM dasa AMkaDA hatA. 'A naMbara barAbara nathI lAgato' 'tame eka kAma karo. bahAra Avo. mArI gADInA DrAivarane pUchIne tamane kahuM ema kahIne teo pelA zrAvakane bahAra laI gayA ane DrAivarane pUchIne potAnA gharanA mobAilano naMbara zrAvakane lakhAvI dIdho. suprImanA nivRtta nyAyAdhIzane mobAila vinA bahAra nIkaLavAmAM vAMdho nathI Avato. AjanA ciMTu-piMTu mobAila vinA bahAra nIkaLavA taiyAra nathI ! keTalAka agatyanA muddAo para mAre keTalIka kAyadAkIya mArgadarzananI AvazyakatA hatI, e mATe eka suprIma korTanA nivRtta nyAyAdhIzano saMparka sAdhatAM emaNe maLavA AvavAnI taiyArI darzAvI.. niyata samaye teo maLavA AvyA ane mAre emanI sAthe vAtacIta zarU thaI. * | $ Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saraLa vyavahAra jIvanane sarasa banAvIne vAta sAMbhaLIne pravacana bAda e maLavA Avyo to. caherA para saumyatA dekhAya to vAtacItamAM nikhAlasatA anubhavAya. savipulaM chatAM namratA prazaMsanIya vyaktitva AkarSaka chatAM pavitratA anukaraNIya.eNe vAta zarU karI. 'mahArAja sAheba, vyavahAramAM vakratA amAre bahudhA to dhaMdhAmAM ja AcaravI paDatI hoya che. mAlanI paDatara kiMmata hoya judI ane batAvavAnI judI. mAla kharIdI levAnI utAvaLa paNa rakama cUkavavAmAM bhAre lAparavAhI. mAla batAvavAno judo ane padharAvavAno judo. khAsa to paisAnA kSetre bhAre AMTIghUMTI, cAlabAjI ane kAvAdAvA. paraMtu kahevA do mane ke A bAbatamAM huM bhAre nasIbadAra rahyo chuM.' *kAraNa ?" pappAe ghaDI Apela cokkasa nIti' enI to khabara nathI paraMtu khudane e nirbhaya rAkhe che ane sAmAne e nizciMta rAkhe che emAM to koI ja zaMkA nathI. pUchI lejo manane, ene saraLatA phAve che ke pachI vaktA? tame lAkaDIne joI to che ne ? e hoya che to sIdhI paNa tame ene mUko pANI bharelI tapelImAM ane pachI juo ene. e tamane vAMkI dekhaze. sIdhI paNa lAkaDI pANInA mAdhyame jema vAMkI dekhAya che tema sAva sIdhA lAgatA paNa prasaMgo jo tame kevaLa buddhinA mAdhyame ja jozo to e ya tamane vAMkA ja dekhAze. kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke buddhine lagabhaga to vakratAmAM ja rasa che. nathI ene saraLa vyavahAra phAvato ke nathI ene sahaja vyavahAra phAvato. paNa sabUra ! buddhi pAse prathama hAsya kadAca tamane jovA maLe paraMtu aMtima hAsya to hadaya pAse ja hoya che. vizvakapanI maeNcamAM buddhi kadAca 'semI phAinala' sudhI pahoMcI javAmAM saphaLa banI paNa jatI hoya to ya 'phAinala' mAM jItavAnuM sadbhAgya to hRdayane ja maLatuM hoya che. koI paNa vepArIe ugharANI mATe kyAreya phona nahIM karavAno?" 'eTale?" 'eTale A ja ke ugharANIno je paNa samaya nakkI thayo hoya e samaya para vepArIne ugharANInI rakama sAme caDIne pahoMcADI ja devAnI.' 'A vyavasthA barAbara cAle che ?" 'ekadama barAbara. A vyavasthA goThavAI javAthI sauthI moTo lAbha e thayo che ke ADedhaDa - tAkAta joyA vinA mAlano oNrDara ApavAnuM baMdha thaI gayuM che. kharIdazakti hoya eTalo ja mAla kharIdavAno. AnA kAraNe mana svastha rahe che, vepArIo sAthenA saMbaMdhamAM mIThAza jaLavAI rahe che ane sauthI moTI vAta to e ke vepAra jagatamAM sArI evI zAkha UbhI thaI gaI che.' lagabhaga 35 nI vayano e yuvaka hato. pravacanamAM Avela 'saraLa vyavahAra' nI Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAthInuM kada vizALa, e hAthIne calAvanAra mahAvatanA zarIranuM kada hAthInA kada karatAM nAnuM. e mahAvatanA hAthamAM rahela aMkuzanuM kada ethI ya nAnuM. e aMkuzano vyavasthita upayoga karI rahela mahAvatanI buddhi to sarvathA adazya. e buddhinuM nirmANa karI rahela mana ethI ya vadhu adRzya. e mana jenA tAbAmAM che e AtmA adazya to kharo ja, sAthe arUpI paNa kharo ! javAba Apo. tAkAta konI vadhu ? sthULanI ke sUkSmanI ? rUpInI ke arUpInI ? AMkha sAme hoya enI ke AMkha pAchaLa hoya enI ? zastradhArakanI ke niHzastranI ? puruSArthanI ke puNyanI ? zabdonI ke maunanI ? yAda rAkhajo. buddhi kabUla kare ke na kare, mana mAne ke na mAne, tarka saMmata thAya ke na thAya, vijJAna hA pADe ke nA pADe. tAkAtanA kSetramAM sthUla karatAM sUkSma ja AgaLa hoya che. rUpI karatAM arUpInI tAkAta ja vadhu hoya che. zastradhAraka karatAM niHzastra pAse ja baLa pracaMDa hoya che. paisA karatAM puNyanI ane puruSArtha karatAM AzIrvacananI tAkAta ja vadhu hoya che. vaya 65 AsapAsanI lagabhaga haze e bhAInI. pravacanamAM emanI hAjarI to niyamita kharI ja paraMtu pravacanamAM emanI besavAnI jagA paNa lagabhaga nizcita. komaLa hRdaya ane saraLa mana e emanI AgavI mUDI. zItaLa svabhAva ane madhura vacana e emanI AgavI oLakha. 43 Aje pravacana bAda e mArI pace beThA ane emaNe potAnA jIvanamAM TakI rahela guNavaibhavanA kAraNanI vAta sAme caDAna kADho. mahArAja sAheba, varasothI vizALa parivAravALA saMyukta kuTuMbamAM rahevAnuM mAre banyuM. je divase mArAM lagna thayA e divase parivAranA vaDIlo pAse AzIrvAda levAnI paraMparA amAre tyAM varasothI cAlI AvelI. taanusAra ame baMne mArA dAdA pAse AzIrvAda levA gayA e vakhate emaNe amane baMnene je kAMI kahyuM e Ajeya barAbara yAda che. ema kahuM ke e AzIrvacanonA AdhAre ja amArAM jIvana suMdara banyA to emAM jarAya atizayokti nathI.' ATaluM bolatA bolatA e bhAI gaLagaLA thaI gayA. 'dAdAe kayAM AzIrvacano kahelA ?' 'ame baMne emanA caraNamAM jhUkyA ane emaNe amArA baMnenA mastaka para vAtsalyasabhara hAtha to pheravyo paNa pachI mArI sAme amI najara nAkhIne eTaluM ja 181 "jo, saMpatti ApIne huM tane Aje khuza karavA nathI mAgato paraMtu mAre tane be AzIrvacana evA kahevA che ke jenuM pAlana tame baMne jIvanabhara jo karatA rahezo to na sukhamAM pAgala banI jazo ke na duHkhamAM pIDita banyA rahezo. tamArI icchA hoya to e vacano kahuM.' 'jarUra kaho' 'mA-bApa pratyenI kRtajJatAne abhivyakta karatA rahevAmAM kyAreya pAchA paDazo nahIM ane prabhunA upakArane svIkAratA rahevAmAM kyAreya UNAM Utarazo nahIM. janma ane jIvananuM dAna jo mAbApe karyuM che to jIvanamAM badhI ja anukULatAo prabhu taraphathI maLI che. e baMne sAthenA saMbaMdhamAM buddhine kyAreya pravezavA detA nahIM. jIvana tamArA baMnenAM naMdanavana banIne ja raheze' basa, e AzIrvacano ja amArA jIvananI zreSThatama mUDI Aje banI rahyA che.' 44 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoIe e ApaNane gamI javuM ja jo e 'mahArAja sAheba, Aje eka kamAlano anubhava thaI gayo. ThagonI nagarI gaNAtA dillImAM Avo anubhava paNa thaI zake e vAta magajamAM besatI nathI.' eka yuvake vAta karI. 'zuM anubhava thayo ?' 'baporanA jAhera pravacanamAM samayasara pahoMcI javA mATe meM eka TaeNksI karI. TaeNksImAM besatAMnI sAthe ja TaeNksIvALAe pUchyuM, 'kyAM javuM che ?' 'gujarAta epArTamenTa' 'tyAM ja raho cho ?" 'nA' 'dhaMdhAnA kAme tyAM javuM che?' moTAM kAmo kadAca moTA mANaso ja karI zakatA haze paraMtu mahAna kAryo to nAnA mANaso paNa karI detA hoya che. tame jo nAnA cho, to hatAza na thazo. mahAna kAryo karavAnuM varadAna tamane maLeluM ja che. mananI eka vicitra Adata khyAlamAM che ? e kAyama tamane parvatanA zikhare ja pahoMcavAnI vAta ryA kare che. e kAyama tamane sAgaranA taLiyAno sparza karI AvavAno paDakAra ja pheMkyA kare che. e tamane kAyama AsamAnanA tArAone ja AdarzabhUta rAkhavAnI vAta karyA kare che. TUMkamAM kahevuM hoya to kahI zakAya ke mananA zabdakozamAM 'adhika, kaThina, ucca, pUrNa' AvA ja zabdo chapAyelA che. jyAre vAstavikatA e che ke tame tamArI zakti anusAra nAnAM nAnAM satkAryo paNa karI zako cho. mahAnatAnA kSetre eka eka kadama paNa tame AgaLa vadhI zako cho. agiyAramAM naMbarano khelADI eka eka rana laIne ja jema segyurI pUrI karI zake che tema majabUta manobaLavALo AtmA nAnakaDAM nAnakaDAM satkAryo karato rahIne paNa svajIvanane satkAyothI maghamaghatuM banAvI ja zake che. vAMcI che ne A paMkti? When we can not do what we like, than we must like what we can do. ApaNane gamatuM ApaNe na karI zakatA hoIe tyAre ApaNe je karI zakatA *anya koI kAme ?" 'to ?' 'tyAM amArA eka mahArAja AvyA che ne, emanuM pravacana sAMbhaLavA javuM che.' basa, mArA ATalA zabdo sAMbhaLatA ja enA caherA para camaka AvI gaI. TaeNksI eNe bhagAvI. ahIM UbhI rAkhI. 'paisA keTalA ApavAnA che?' meM pUchyuM, 'chellA keTalAya vakhatathI huM tamArA jevA aneka musApharone ahIM pravacana mATe laI Avyo chuM. eka vAra to meM pote paNa tamArA mahArAja sAhebanuM pravacana sAMbhaLyuM che. basa, edivasathI meM nakkI karyuM che ke aThavADiyAmAM eka vakhata to ahIMpravacana sAMbhaLavA je Ave enI rakama mAre levI nahIM. Aje sAtamo divasa che. tamArA paisA mAre levAnA nathI.' Ama kahIne eNe TaeNksI bhagAvI mUkI ! 46 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgara vAyA vAdaLa nadIne maLavA Ave che. pUjArI tarIke thatI hoya paNa e ghama varInuM sthAna gharanA sabhyathI jarAya ochuM nathI. kahevuM hoya to ema kahI zakAya pUjArA e gharamAM sarvesarvA che. gharanA vaDIla gharanI cAvI to ThIka, tijorInI cAvI paNa pUjArInA hAthamAM soMpI detA paLano ya vilaMba karatA nathI. banyuM evuM ke e gRhamaMdira je vistAramAM che e maMdiranA vistAramAM amAruM cAturmAsa hatuM. paryuSaNamAM thayela ArAdhanAnI anumodanArthe prabhubhaktinA mahotsavanuM Ayojana thayuM hatuM. e Ayojana aMtargata rathayAtrAno varaghoDo paNa nIkaLavAno hato ane pravacanamAM prabhunA rathanA sArathi banavAnI uchAmaNI zarU thaI. 500maNa...500 maNa...750maNa...10,00maNa...12,50maNa ane chevaTe 15,0% maNa AgaLa uchAmaNI aTakI.. eka vAra.. be vora ane traNa vAra bolIne Adeza apAyo. Adeza lenAra bhAI e hatA, jemanuM gRhamaMdira hatuM. pravacana bAda e bhAI Asane mane maLavA AvyA. 'tame uchAmaNI sarasa bolyA" 'bolavI ja hatI' 'sArathi tame banazo?' vAyA darpaNa. bhoMyarAmAM pahoMce che. mahAna AtmA vAyA hRdaya nAnA mANasanA dilamAM sthAna jamAvI le che. javAba Apo. sukhanI ciMtA jyAre paNa karI che tyAre kevaLa "sva'nI ja karI che? svajana' nI ja karI che ? 'sajjana'nI paNa karI che? "durjana'nI paNa karI che? ke pachI 'sarvajana'nI paNa karI che ? kadAca javAba A ja haze ke sukhanI ciMtAmAM 'sva'nI sAthe vadhumAM vadhu "svajana' ne ja rAkhyA che paNa sajjana, durjana ke sarvajananA sukhanI ciMtA lagabhaga to nathI ja karI. jyAM sukhamAM ya ApaNe sahune samAvI nathI zakatA tyAM hitamAM ke dharmamAM anekane ApaNe samAvI zakyA hoIe evI to kalpanA karavI ya muzkela ja che ne? ane emAM ya jeo "nAnA" che, "nokaro" che, samAjanI dRSTie 'nakAmA' che emanAM hitane mATe ke sukhane mATe saMpattino sadvyaya karavA taiyAra rahevuM e kaThina ja che ne? paNa, kyAMka kyAreka evI virala ghaTanA jovA maLe che ane dila AnaMdavibhora banI jAya che. 'to ?' pUjArIne banAvIza" zuM vAta karo cho ?' mArA gRhamaMdiranA prabhune e saMbhALe che to enI anumodanA mATe mAre ATaluM to karavuM ja joIe ne?" e bhAInI A udAttavRttine huM manomana vaMdI rahyo. e bhAIne tyAM suMdara majenuM gRhamaMdira che. khUba sArI saMkhyAmAM e gRhamaMdiramAM bhAviko darzana-vaMdana-pUjanano lAbha laI rahyA che. maMdiranI vyavasthA sarasa rIte sacavAI rahe e khyAle e bhAIe maMdiramAM pUjArI rAkhyo che. alabatta, enI oLakha bhale 48 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMsu lUchavA e jo uttama manovRtti che. AMsu pADavA e jo madhyama manovRtti che AMsu paDAvavA e to adhamatama manovRtti che. satata tapAsatA rahejo jIvanazailIne. ApaNo naMbara zemAM che? uttamamAM, madhyamamAM ke pachI adhamamAM ? yAda rAkhajo. komaLa hRdaya satata sAmAnA AMsu lUchatA rahevAmAM tatpara hoya che, dIna hRdaya satata AMsu pADatuM rahetuM hoya che jyAre krUra hRdaya satata bIjAne AMsu paDAvatA rahevAnI jANe ke taka ja zodhatuM hoya che. jIvana mAnavanuM paNa hRdaya jo komaLa che to e daivI jIvana che, hadaya jo dIna che to e pazujIvana che paNa hRdaya jo krUra che to e to rAkSasI jIvana che. rAkSasa pAse zAMti zenI? samAdhi ane sadgati zenI? pazu pAse sattva ane sadguNo zenA? deva pAse saMkleza ane saMgharSa zenA? 'mahArAja sAheba, Aje eka sukRta karyuM. e sukRtanuM kada bhale nAnuM che paraMtu enA sevane meM je AnaMda mANyo che e to varNanAtIta che. Apa paNa ene jANIne AnaMdita thaI jazoeka bahene vAta karI. 'kayuM sukRta karyuM ?' 'Aje bajAramAMthI keTalIka vastuonI kharIdI karIne huM ghara tarapha AvI rahI hatI ane acAnaka mArI bAjumAM eka sAikala rikSA AvIne UbhI rahI gaI. e rikSAmAMthI be yuvako UtaryA. rikSAvALo kAMI samaje e pahelA baMne yuvako bhAgIne rastAnI sAme bAjunI sosAyaTImAM dAkhala thaI gayA. rikSAvALa vaNA bUmAbUma karI paNa sAMbhaLe koNa ? 'tuM kahe to e sosAyaTImAM jaIne e baMne yuvakone huM pakaDI lAvuM' e rikSAmAM ja beThelA eka bhAIe rikSAvALAne vAta karI. 'AvaDI moTI sosAyaTImAM e yuvako maLavAnA kyAM thI ? tame ene zodhI zakazo kyAMthI ? 'mahenata to karuM? 'nA, javA do. huM ahIM kyAM sudhI Ubho rahuM ?' ATaluM bolatAM bolatAM rikSAvALAnI AMkhomAM AMsu AvI gayA. 'tuM raDe che ?' zuM karuM ? mAre emanI pAsethI 25 rUpiyA levAnA hatA. khUba dUrathI e baMnene ahIM sudhI huM laI Avyo ane bhaNelA-gaNelA lAgatA e baMne jaNAe mArA jevA garIba mANasa sAthe Avo halakaTa vyavahAra karyo. amArA jevA nAnA mANasa pAse bacata thoDI hoya che ke ame be divasa sudhI na kamAIe to paNa cAle? AjanuM lAvIne Aja khAvAnuM. A sthitimAM 25 rUpiyA javA devA paDe e zuM posAya ?' mahArAja sAheba, meM rikSAcAlakanI A vAta sAMbhaLI ane paLanA ya vilaMba vinA parsamAMthI 25 rUpiyA kADhIne ene ApIne eTaluM ja kahyuM, | 'bhAI, laI le A 25 rUpiyA" "bahena, mArI rikSAmAM tame to beThAM ya nathI ane chatAM mane 25 rUpiyA ApavA mAgo cho ? mArAthI e rakama levAya ja zI rIte ?' enI anicchA chatAM enA hAthamAM jyAre meM 25 rUpiyA mUkI ja dIdhA tyAre enI AMkho sAme huM joI na zakI kAraNa ke e raDI rahyo hato ! 49 pa0 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'rastAnI eka bAjue be yuvekA nA rasavALA pAse UbhA rahIne zeraDIno rasa pItA hatA. tyAM acAnaka eka daseka varasanI bebI tyAM AvIne UbhI rahI gaI.' ha' eka yuvake rADa pADI. 'mane rasa pIvaDAvo ne?" 'tane ane rasa ?" caTaNI vATavAnA paththarane lAta lagAvavI e judI vAta che. ane prabhunI pratimA banavAnI saMbhAvanA dharAvatA paththarane lAta lagAvavI e judI vAta che. jaDanI avagaNanA to samajAya che paNa jIvanI avagaNanA ? bhAre duHkhanI vAta e che ke ApaNane jaDanI upAsanAmAM rasa che jyAre jIvanI avagaNanAmAM ! jaDa khAtara jIvane tarachoDatA ApaNane koI hicakicATa thato nathI ane jIva khAtara jaDano tyAga karatA ApaNane jANe ke navanejAM pANI UtarI jAya che. apekSA tUTatAMnI sAthe ja jIva ApaNA tiraskArano viSaya banavA lAge che ane jaDa taraphathI game teTalI herAnagati anubhavavA maLe che to ya enA pratyenI ApaNI AsaktimAM koI kaDAko bolAto nathI. TUMkamAM, jaDarAga ane jIvadveSa e ja jANe ke ApaNI jIvanazailI ane vicArazailI banI gayA che. jIvanane sArthaka karI devuM che? eka ja kAma karo. jIvane naMbara eka para lAvI do ane jaDane naMbara be para mUkI do. pachI juo. cittanI prasannatA kevI AsamAnane sparzavA lAge che? 'ahIMthI jAya che ke pachI...' | 'rasano eka glAsa...' ane e bebI AgaLa kAMI bole e pahelAM to e yuvake e bebInA gAla para tamAco ThokI dIdho, bebInI AMkhomAMthI AMsu vahevA lAgyA. meM mArI sagI AMkhe A joyuM ane huM halI gayo. saMpattino A nazo? yuvAnIno A aviveka? huM e jagAe pahoMcI gayo. bebI hajI tyAM ja UbhI UbhI raDI rahI hatI. 'tAre rasa pIvo che ne ?' 'nAno glAsa ke moTo glAsa ?" 'moTo glAsa' ane meM zeraDIvALAne rUpiyA dasa ApI bebIne moTo glAsa bharIne rasa ApavA kahyuM. jyAre bebIe e rasano glAsa moDhe mAMDyo tyAre enI AMkhamAMthI to AMsu vahevA ja lAgyA paNa enAM AMsu joIne mArI AMkho ya sajaLa banI gaI. duHkhada Azcarya to e thayuM ke mArI A udAratAne bevakUphI mAnatA pelA be yuvako mArI sAme katarAtI AMkhe jovA lAgyA ! jANe ke hRdayanI komaLatA darzAvIne meM koI bhAre aparAdha karyo hato ! 'mahArAja sAheba, Aje oNphisethI ghare AvatA je karuNa dRzya jovA maLyuM che e hajIya AMkha sAmethI haTatuM nathI.' pravacana bAda maLavA Avela eka yuvake vAta karI. 51 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAzrayanA abhAve eka divasa eka bhAInI phaeNkTarImAM rahevAnuM banyuM hatuM. tyAM emaNe potAnA paricitone bolAvyA hatAM. e sahu vacce meM pravacana karyuM ane pravacana bAda e phaeNkTarI jemanI hatI e bhAI mArI pAse AvIne beThA. meM emane pUchyuM, 'A phaeNkTarI tamArI ?' 'hA' 'roja ahIM Avo ?" siMhanA dekhAtA dAMta jo enA hAsyanI jAherAta nathI ja karatA, hAthInA dekhAtA dAMta jo enI surakSAnI jAherAta nathI ja karatA 'mANasothI kAma cAlI jAya' 'tamAruM na AvavAnuM kAraNa ?' AvI kula cAra phaeNkTarI che" 'cAra ?' lobhInA caherA para dekhAtuM hAsya enI prasannatAnI jAherAta paNa nathI ja karatuM ne? cAhe tamArI pAse vipula saMpatti che ke amApa sattA che, bharapUra samRddhi che ke saMkhyAbaMdha sAmagrI che. ene vaLagelAM traNa kalaMko satata AMkha sAme rAkhajo. 1. mota pachI emAMnuM kAMI ja tamArI sAthe AvavAnuM nathI. 2. mota sudhI paNa e tamArI sAthe raheze ja e nakkI nathI ane 3. jyAM sudhI e tamArI sAthe raheze tyAM sudhI e badhuM tamane prasannatAnI ja anubhUti karAvatuM raheze enI koI gaeNranTI nathI. zuM karazo sAmagrIonA khaDakalA vadhAratA rahIne ? zuM karazo ahaM puSTa karavA khAtara vipula saMpattinA arjana pAchaLa mAnavajIvanano amUlya samaya veDaphatA rahIne ? gulAbajAMbu peTamAM padharAvatA ya kyAMka to jo thobhI ja jAo cho, dUdhamAM sAkara nAkhatA ya kyAMka to jo hAthane aTakAvI ja do cho to saMpatti kSetre ya manane kyAMka to 'rUka jAo'no Adeza ApI ja do. 'e badhI ja phaeNkTarIo para tamAre dhyAna to rAkhavuM ja paDe ne? ene samaya paNa Apavo to paDe ja ne? enA hisAba-kitAbamAM manane vyasta paNa rAkhavuM ja paDe ne? zA mATe ATalI badhI doDadhAma ane haiyAhoLI ?' 'Apa kaMIka pharamAvo' 'have pAMcamI phaeNkTarI to nahIM ja' ane e ja paLe e bhAI UbhA thaI gayA ane eTaluM ja bolyA ke 'niyama ApI do. cAra phaeNkTarImAM zakya haze to ghaTADo karIza paNa have pAMcamI phaeNkTarI to kyAreya nahIM." Aje e bhAIe cAramAMthI eka phaeNkTarI ochI karI nAkhI che. ane hajI be phaeNkTarI ochI karI nAkhavAnA prayatnamAM e bhAI vyasta che. mAtra dhaMdho ja emaNe ghaTADyo che evuM nathI. dhaMdho ghaTADavAnI sAthe dharma paNa vadhAryo che. 'A phaeNkTarI tamArI ?' 53 pa4 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vipula saMpatti, amApa samRddhi, bemaryAda sattA ane agaNita zaktio, AmAnuM kAMI paNa jo ApaNI pAse che to ApaNe eTaluM ja yAda rAkhavAnuM che ke e ApaNane 'mada' karavA nathI maLyuM paNa 'madada' karavA ja maLyuM che. javAba Apo. manamAM vRtti kaI UThe che? mArI pAse je paNa che e jagatanA upayogamAM AvI jAya e? ke pachI jagata pAse je paNa che e mAruM potAnuM banI jAya e ? mAruM sukha sahunuM sukha banI jAya e ? ke pachI sahunuM sukha mArI pAse AvI jAya e? sukha sahune Apato rahuM ane duHkha sahunAM kApato rahuM e? ke pachI sukhane chupAvato rahuM ane duHkhanI jAherAta karato rahuM e? yAda rAkhajo. vAdaLa pANI Ape che, sUraja prakAza Ape che, vRkSa chAyA Ape che, puSpa suvAsa Ape che, candra zItaLatA bakSe che. Ano artha ? Aja ke prakRtimAM sAmrAjya kevaLa udAratAnuM ja che. pUchavA jevuM to ApaNA hRdayane che. tyAM sAmrAjya konuM che ? kaThoratAnuM ke komaLatAnuM ? tapAsavA jevuM to ApaNA jIvanane che. tyAM bolabAlA konI che? kRpaNatAnI ke udAratAnI ? tapAsavA jevuM che to ApaNA dilane che. tyAM pratiSThA konI thayelI che? kRtajJatAnI ke kRtajJatAnI ? eTaluM ja kahIza ke kaThoratA, kRpaNatA ane kRtajJatA, e motanA ja paryAyavAcI zabdo che. kAraNa ke eno zikAra banela AtmA loka jIbhe to kyArano ya marI cUkelo hoya che. 'mahArAja sAheba, pravacanomAM ApanA taraphathI maLI rahela preraNAnusAra coggA ane chaggA jevA bahu moTAM sukRto bhAre khuza nI karI zakyo paNa eka eka rana levA jevA nAnAM nAnAM sukRto to meM zarU karI de che. ema lAge che ke Ama karatA karatA to jIvanamAM huM sukRtonI kadAca bevaDI sepyurI lagAvI daIza.' lagabhaga 32 varasa AsapAsanI vayavALA eka yuvake vAta karI. 'nAnakaDuM sukRta karatAM AnaMda?" 'kalpanAtIta' 'koI evo yAdagAra prasaMga ?" 'AjanI ja vAta karuM ? pravacanamAM anne samayasara pahoMcavuM hatuM ane gADI bagaDI gaI hatI. sAikala rikSAmAM AvavA sivAya mArI pAse bIjo koI vikalpa ja nahoto. mukhya rastA para Avyo. bhAvatAla karyA vinA sAikala rikSAmAM besI gayo. ahIM Avyo. jeTalA rUpiyA rikSAvALAe mAgyA eTalA ene ApI to dIdhA ja paNa rikSA jyAM UbhI rahI hatI tyAM najadIkamAM ja eka DerI hatI. rikSAvALAne be miniTa UbhA rahevAnuM kahIne huM DerImAM gayo. tyAMthI lassIno glAsa laI Avyo ane rikSAvALAnA hAthamAM Apyo. 'mArA mATe ?' 'hA' paNa kema ?' Akho divasa tuM pagethI rikSA calAve che to tArA zarIramAM tAkAta to joIze ne? lassI pI le. tAkAta TakI raheze to lAMbA samaya sudhI tuM rikSA calAvI zakIza." 'chellAM cAlIsa varasathI huM rikSA calAvI rahyo chuM. tame mArA zarIranI je ciMtA karI che e ciMtA AjasudhImAM koIe karI nathI. zeTha, prabhu Apane khUba lAMbu jIvana Ape' rikSAvALAnI A duA mane mAtra bAra rUpiyAnA lassInA glAsanA badalAmAM maLI gaI, huM keTalo badho nasIbadAra ! papa Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karelAM kAryonuM jagata pAse jo mUlyAMkana karAvavuM che to tamAre sthULa kAryo ja pakaDavA paDaze. keTalAka mahattvanA muddAo para pradhAno ophisarI addhijIvIo-nyAyAdhIzo vagere sAthe carcA-vicAraNA karavA mATe atre AvonuM banyuM che, e vAta meM emane kahI. ane emaNe mane je vAto karI e emanA ja zabdomAM. mahArAja sAheba, eka vAta Apane huM bhArapUrvaka kahevA mAguM chuM ke A to dillI che. ahIMnI AbohavAmAM rAjakAraNanI jAlima gaMdakI che. chaLakapaTa, kAvAdAvA ane rAjaramata e ahIMnI tAsIra che. Ama chatAM Apa kyAreya hatAza na thato. kAraNa ke Apa prabhunuM kArya laIne ahIM AvelA eka saMta cho. huM pUrNa AzA ane zraddhA sAthe kahuM chuM ke A dezanA AMtarika mALakhAne koI paNa bacAvI zakaze to saMta ja bacAvI zakaze. Ama kahevA pAchaLa mArI pAse eka sabaLa kAraNa hAjara che." jo maulika kAryo ja karavA mAgo cho to tamAre sUkSma kAryo ja pakaDavA paDaze. pUchatA rahejo manane. mUlyAMkananuM AkarSaNa vadhu ke maulikanuM AkarSaNa vadhu? khabara nahIM kema paNa A nakkara vAstavikatA che ke manane satkAryomAM rasa jarUra che paNa e satkAryonI kadara thavI ja joIe, e satkAryo sevanAra potAno Adara thavo ja joIe, e satkAryonI jagatane jANa thavI ja joIe. e satkAryonuM jagate mUlyAMkana karavuM ja joIe, satkArya sevanano yaza potAne ja maLavo joIe AvI badhI vRtti paNa e sAthe ja dharAve che. AnA kAraNe bane che evuM ke sahunI AMkho joI zake evAM satkAryo jarUra sevAya che paraMtu satkAryasevananA phaLa tarIke je Atmika AnaMda anubhavAvo joIe e anubhavathI AtmA vaMcita ja rahI jAya che. sAce ja virala anubhUtinA svAmI banavuM che? mUlyAMkanapremI mananA avAjane avagaNatA raho. enI sAme aMtaHkaraNanA avAjane anusaratA raho. juo, maulika kAryonI hAramALA jIvanamAM sarjAtI rahe che ke nahIM? "chellAM keTalAMya varasonAM maeNgejhIno ke chApAMo Apa joI lo. TI.vI. para AvatI cenalo vagere tapAsI jAo. Apane koI paNa jagAe koI paNa saMtanA 'kaubhAMDa'nA samAcAra chapAyelA jovA-jANavA nahIM maLe. eka saMtasaMsthAne choDIne bAkInI koI paNa saMsthA ke koI paNa kSetra che-vatte aMze koka ne koka badIthI kharaDAyela che ja. pachI e badI vyabhicArarUpe hoya ke paisAnA kaubhAMDarUpe hoya. basa, A hisAbe ja mAre Apane kahevuM che ke jarAya hatAza thayA vinA pUrNa utsAha sAthe Apa ApanA 'mizana'mAM AgaLa vadhatA ja rahejo. prabhu ApanI sAthe che. Apane saphaLatA maLIne ja raheze' A dezanA suprImanA mukhya nyAyamUrtinI saMtasaMsthA pratyenI A AsthA joIne huM stabdha thaI gayo to sAthosAtha AnaMdita paNa thaI gayo. eka samaye jeo suprIma korTanA mukhya nyAyamUrtinI khurazI zobhAvI rahyA hatA teo Aje khAsa rUbarU maLavA AvyA che. 110 karoDa prajAjanone asara karI rahelA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjAnA pApe vyathita nathI thaI zakato kAraNa ke mane mArA pApanI ja vyathA nathI paraMtu mArA du:khe huM duHkhI hovA chatAM ya bIjAnA duHkhe jo huM duHkhanI lAgaNI nathI anubhavato to mane lAge che ke huM "mANasa'mAM paNa kadAca nathI. AMkhamAM pravezI gayela ghAsanA taNakhalAno trAsa mArI anubhUtino viSaya banI gayA pachI sAmAnI AMkhamAM ghUsI gayelA ghAsanA taNakhalA pratye huM udAsIna rahI ja kevI rIte zakuM? dADhanA duHkhAvAnI jAlima vedanA anubhavI lIdhA pachI sAmAne dADhano duHkhAvo zarU thayAnuM jANyA pachI ya huM ene hasI kADhavAnI bAlizatA dAkhavI ja zuM zakuM ? mAthAnA du:khAvA vakhate dIvAla sAthe mAthuM bhaTakAvI cUkela huM, sAmAnA mAthAnA duHkhAvA vakhate mitro pAse UbhA rahIne huM gappAM lagAvI ja zuM zakuM? TUMkamAM, je kSetranI vedanA meM anubhavI che, e ja kSetranI vedanA jayAre sAmo anubhavI rahyo che tyAre enI vedanA pratye AMkhamIMcAmaNAM karatA rahevAnuM mane na ja paravaDavuM joIe. 'pahelAM ApanI pAse kSamA mArI che. kemake je vinaMti karavA huM Avyo chuM e vinaMti Apane karI zakAya ke nahIM enapababara nathI paraMtu mArA hRdayanA je bhAvo che e ApanI pAse mAre vyakta karavA ja che.' 'niHsaMkoca bolo' 'dillImAM Apa atyAre alaga alaga sthaLe vicarI rahyA cho. kadAca koka evI vyakti ApanI pAse AvI jAya ke jene khudane athavA to enA parivAranA koka sabhyane 'bAya-pAsa'nuM oNparezana karAvavuM hoya ane enI pAse e aMgenI Arthika vyavasthA pUratA pramANamAM na hoya to evA pAMca bAya-pAsa'no kharca upADI levAnI mArI bhAvanA che.' 'AvI bhAvanA thavA pAchaLanuM kAraNa ?" 'lagabhaga ATheka mahinA pahelAM meM pote "bAya-pAsa karAvyuM che. DaoNkTarahaoNspiTala-davA-oNparezana vagerenA kharcA kvA jAlima hoya che eno mane potAne barAbara anubhava thaI gayo che. prabhunI kRpAnA kAraNe e kharcAne pahoMcI vaLavA jeTalI Arthika saddharatA mArI pAse hatI eTale mane to emAM koI vAMdho nathI Avyo. paNa, A to eka prakAranI zArIrika takalIpha che ne? e takalIpha zrImaMtanI jema garIba mANasane ya thaI zake che ne? zrImaMta to paisAnI vyavasthAnA kAraNe ene pahoMcI vaLe paNa garIba mANasanuM thAya zuM? basa, A eka ja vicAranA kAraNe mArA manamAM A bhAvanA pedA thaI che" ATaluM bolatAM bolatAM e bhAI gaLagaLA thaI gayA ! tamAma sukhI mANaso pAse A bhAvanA hoya to? 'mahArAja sAheba, eka vinaMti karavA ApanI pAse huM Avyo chuM" lagabhaga 55nI AsapAsanI vayanA eka prauDha pravacana bAda maLavA AvyA ane emaNe vAta karI. bolo, zuM che?" pa9 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA zarIranuM svAsthya tamArA zarIra mATe lAbhadAyaka kadAca na paNa bane, mArA mananI vicAraNA tamArA mananI vicAraNA mATe asarakAraka kadAca na paNa puravAra thAya paraMtu mArA aMtaHkaraNanI nirmaLatA tamArA aMtaHkaraNanI malinatA mATe paDakArarUpa puravAra thAya evI pUrI zakyatA che. hA. A dezane mATe A saMdeza koI navo nathI. paramAtmA mahAvIradevanA haiyAnI karuNAe caMDakauzika sarpanA jAlima krodhane ravAnA thavA majabUra karI ja dIdho che. vivekAnaMdanA haiyAnI pavitratAe vAsanAgrasta yuvatInA dilanI vAsanAne ravAnA thavA majabUra karI ja dIdhI che. baLadeva munivaranA haiyAnA ahiMsaka bhAvoe jaMgalanAM krUra pazuone ya ahiMsaka banAvI ja dIdhA che. vaDhavANavALA ratibhAInA haiyAnI ahiMsaka nirbhayatA sAme krUra sarpoe paNa zaraNAgati svIkArI ja lIdhI che. TUMkamAM, 'bhAva bhAvano janaka banIne ja rahe che' nI maharSionI ArSavANIne A dezanA aneka lokoe svajIvanamAM anekavAra amalI banAvI ja che. lokasabhAmAM eka ati mahattvanA hoddA para birAjamAna eka pradhAnanA pI.e. savAranA pahoramAM ja maLavA AvI gayA. keTalAka mahattvanA muddAo para emanI sAthe 1 carcA-vicAraNA to thaI ja paNa e ca-viyoga jIvanamAM je eka prasaMga banI gayA ane AnaMdavibhora banI gayo. emaNe je vAta karI e emanA ja zabdomAM. daramyAna be mahinA pahelAM ja emanA emaNe je vAta karI e sAMbhaLIne to huM 'mahArAja sAheba, chellAM ATheka varasathI dararoja savAranA traNa vAge gharethI nIkaLIne A bAjunA vistAramAM huM AvuM chuM. cha vAgyA sudhI kasarata karuM chuM ane pachI cAlato ghare pahoMcI jAuM chuM. hamaNAM thoDAka samaya pahelAM banyuM evuM ke huM pAMceka vAge rastAnI eka bAju Ubho rahIne kasarata karI rahyo hato ane acAnaka be khUMkhAra kUtarA, khabara nahIM kyAMthI AvI caDyA, sIdhA ja mArA para kUdavA sajja thaI gayA. eka to samaya vahelI savArano hato eTale AjubAju koI nahotuM. bIjuM, mAro rojano A krama hato eTale mArA hAthamAM lAkaDI jevuM koI sAdhana paNa nahotuM ane trIjuM e baMne kUtarAo sAthe eno koI mAlika paNa nahoto ke je ene mArA para humalo karatA aTakAvI zake. mane khAtarI thaI gaI ke nathI to ahIMthI bhAgI chUTavAnI have koI taka ke nathI to emanA humalAthI bacI javAnI koI taka, paNa acAnaka mane yAda AvI gaI premanI pracaMDa tAkAta ane meM eno prayoga karI levAno karI dIdho nirNaya. huM e baMne kUtarA sAme hAtha joDIne Ubho rahI gayo ane moTe moTethI 'OM namaH", 'OM namaH' ema bolavA lAgyo. sarjAyuM parama Azcarya. e ja paLe e baMne kUtarAM mArApaga pAse besI gayA ane mArA paga cATavA lAgyA. meM atyaMta vahAla sAthe e baMnenAM mastaka para hAtha pheravyo. basa, e divasathI mAMDIne roja e baMne kUtarA mArA kasaratanA samaye atre AvI jAya che ane mArA premALa hAthano sparza pAmIne ravAnA thaI jAya che ! 2 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAkaDuM jamIna para bhale ne vajanadAra che, enI nIce pANI AvI jAya che ane e lAkaDAne anya sthaLe laI javAnuM ekadama AsAna banI jAya che. kArya bhale ne khUba kaThina che, e kAryane prabhukRpAnuM baLa maLI jAya che ane kaThina paNa lAgatuM e kArya saraLa banI jAya che. mArI AMkhanuM baLa vadhAravA cazmAMne zaraNe javAmAM mane koI ja vAMdho Avato nathI. lAkaDInA zaraNe jaIne hAthanuM baLa vadhArI devA huM sadAya tatpara rahuM chuM. potAnuM pAzavI baLa vadhAravA guMDo charAnA zaraNe cAlyA javAmAM paLano ya vilaMba karato nathI. paDozI dezane kAyama mATe dabANa heThaLa rAkhavA dezanA vaijJAniko baoNmbanA sarjana mATe sadAya tatpara rahe che. hAthamAM rahela vajananA bhArane haLavo karavA mANasa vAhananA zaraNe cAlyA javAmAM koI saMkoca anubhavato nathI. paNa sabUra ! sukhanA samayamAM sabuddhi TakAvI rAkhavA, du:khanA samayamAM samAdhi jALavI rAkhavA, sArA divasomAM satkAryo karI levA, pralobhanonI upasthitimAM duSkAryothI jAtane dUra rAkhavA kyAreya prabhunA zaraNe cAlyA javAnuM ApaNe vicAryuM kharuM? gayA che paNa e samaya daramyAna emaNe je rAttvika vAto karI che e atyAre ya magajamAMthI haTavAnuM nAma ja nathI letA dezamAM rASTrapatipada, vaDApradhAnapada ane suprImanA mukhya nyAyamUrtinuM pada, e traNa pada ati agatyanAM ane mahattvanAM gaNAya che emAnuM eka pada pAmI cUkela vyakti potAnA kAryakALa daramyAna paNa ATalI sAttvika zraddhA dharAvIne beThI hoya e jANI haiyuM sAce ja AnaMdavibhora banI gayuM che. Ama to emanI sAthe mAre aneka viSayo para vAto thaI paNa emaNe karela eka ati agatyanI vAta emanA ja zabdomAM : *mArA kAryakALa daramyAna Ama to mAre alaga alaga kSetranA aneka prakAranA alaga alaga cukAdAo ApavAnA AvyA. emAMnA keTalAka cukAdAo saMpatti kSetranA hatA to keTalAka cukAdAo jamIna kSetranA hatA. keTalAka cukAdAo baMdhAraNanA arthadhaTanAM aMgenA hatA to keTalAka cukAdAo saMsthAonA nItiniyamo aMgenA hatA. paNa je cukAdAo dezanI saMskRti aMgenA hatA, A dezane pUrvajo taraphathI vArasAmAM maLela keTalAMka mUlyo aMgenA hatA e cukAdAo aMge huM Apane eTaluM jarUra kahI zakuM ke | 'e badhA ja cukAdAo mane prabhue lakhAvyA che.' 'zuM vAta karo cho ?' 'sAva sAcuM kahuM chuM. kAraNa ke Aje paNa navarAzanI paLomAM huM meM ja ApelA e cukAdAo vAMcuM chuM to mAnI nathI zakato ke AvA cukAdAo mArI buddhithI lakhAyA hoya ke mArI AvaDatathI meM lakhyA hoya." | 'e cukAdAomAM kAMI vizeSatA che?' | 'hA, e cukAdAomAM eka zabda paNa koI ghaTADI zake tema nathI ke eka zabda paNa koI vadhArI zake tema nathI. vaLI, e cukAdAonuM koI alaga arthadhaTana paNa karI zake tema nathI ane sauthI moTI vAta to e che ke e cukAdAoe saMskArapremIone pAgala pAgala banAvI dIdhA che.' A dezanA suprIma korTanA bhUtapUrva mukhya nyAyamUrti lagabhaga 45 miniTa besIne Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'ApanI sAravAra pAse eka parAmardInuM akALe mota?' svica dekhAya che, globa dekhAya che paNa, svica ane globa vacce rahela vAyara kanekzana? narI AMkhe puruSArtha dekhAya che, saphaLatA dekhAya che, paNa. puruSArtha ane saphaLatA vacce rahela puNya ? e puNyanA janaka paramAtmA? carmacakSu to kUtarA pAse ya hoya che ane vicAracakSu to guMDA pAse ya hoya che. vivekacalu to sajjana pAse ya hoya che paraMtu zraddhAcakSu ? enA svAmI banavA mATe to AstikatAnI sAthe dhArmikatA hovI ya eTalI ja jarUrI che. enA svAmI banavA mATe to dezyanI pAchaLa rahela adezyano svIkAra karavAnI hiMmata hovI ya eTalI ja jarUrI che. karI lo AtmanirIkSaNa. AvAM durlabhatama zraddhAcakSunuM ApaNI pAse svAmitva kharuM ? enA sahAre jIvanamAM anubhavAtI svasthatA ApaNI pAse hAjara kharI ? "zuM vAta karo cho ?' meM pUchyuM, 'sAva sAcI vAta karuM chuM. uMmaralAyaka dardane ke sarvathA asAdhya roganA zikAra banI gayela dardIne huM bhale nathI bacAvI zakyo paNa sAdhya rogavALA ke yuvAna dardIo to mArI sAravArathI acUka rogamukta thaI ja gayA che. alabatta, enI pAchaLanuM rahasya juduM ja che. 'zuM rahasya che ?" 'e samaye mArI vaya haze lagabhaga 28 AsapAsanI. haoNspiTalamAM rahela je paNa dardInuM oNparezana zarU thavAnuM hoya e tamAmane phlaoNrophaoNrma ApavAnI javAbadArI mArA zire hatI. huM oNparezana thiyeTaramAM dAkhala thAuM ane judA judA Tebala para sUtelA dardIone dhaDAdhaDa klaoNrophaoNrma ApI dauM. eka divasa A rIte huM dardIone rlorophaoNrma suMghADI rahyo hato ane emAM oNparezana mATe dAkhala thayela eka trIseka varasanA saMnyAsInI najara mArA para paDI. emaNe mane potAnI najIka bolAvyo. | 'DaoNkTara sAheba, eka vAta karuM ?" 'bolo' mArA javAbamAM tochaDAI hatI. 'phlaoNropharma ApatA pahelAM prabhune yAda karo cho ?" 'prabhune mAre yAda karavA joIe ke pachI dardIe ?' meM pUchyuM, 'DaoNkTara sAheba, je prabhue tamArA hAthamAM ATalI badhI tAkAta mUkI che ane tamArA zire ATalI moTI javAbadArI mUkI che e prabhune tame ja jo yAda nahIM karo to zakya che ke AvatI kAle prabhu tamArA hAthamAMthI tAkAta ja pAchI kheMcI le." mahArAja sAheba, e divasathI mAMDIne Aja sudhI dareka dardIne tapAsatA pahelAM prabhune yAda karI lauM chuM. saphaLatA mArA hAthane maLe che paNa mArA hAtha pAchaLa hAtha to prabhuno ja che. e DaoNkTara khyAtanAma che. davAkhAnuM emanuM dhamadhokAra cAle che e to che ja paNa emanA hAthamAM jazarekhA kamAlanI che. emanI pAse AvanAra dareka dardIne emanI sAravAramAM ane emanA nidAnamAM gajabano vizvAsa che.. sAMjanA samaye e DaoNkTara potAnA mitra sAthe maLavA AvyA che ane vAtacIta daramyAna meM emane eka prazna pUchyo che. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ peTa bhojanane potAnAmAM praveza ApI zake che paNa lAkaDAne nahIM. sAkarane potAnAmAM praveza ApI zake che paNa lIMbunAM TIpAMne nahIM. lokhaMDa Agane potAnAmAM praveza ApI zake che paNa pANIne nahIM. paNa hRdaya ? A jagatanA sarjana-durjana, amIra-garIba, pApI-puNyazALI, kamajora-bahAdura, mahAna-adhama, guNavAna-doSita sarvajIvone potAnAmAM praveza ApI zake che. dAtaraDA jevo prazna e che ke ApaNe mananI AjJAmAM rahIne jIvana pasAra karI rahyA chIe ke pachI hRdayanI AjJA mujaba ApaNuM jIvana cAlI rahyuM che ? saravALAbAdabAkI-guNAkAra ane bhAgAkAra karatA rahevAmAM ja jene rasa che e mana ja ApaNAM jIvananuM cAlakabaLa che ke pachI je hRdayane nathI gaNitamAM rasa ke nathI gaNitanI nizAnIomAM rasa, e hRdaya ja ApaNAM jIvananuM cAlakabaLa banI rahyuM che? yAda rAkhajo, manane 'huM'nA vistAramAM saphaLatA jarUra maLI zake che paraMtu "huM" nA rUpAMtaraNanI kSamatA to kevaLa hRdaya pAse ja che. mana caherA paranA hAsyane jIvaMta rAkhavAmAM kadAca phAvatuM rahe che paNa prasannatAne dIrdhAyu bakSavAnI kSamatA kevaLa hRdaya pAse ja che. kadAca 65 AsapAsanI che to putranI ka pAsanI che. 'mahArAja sAheba, pappAne ke, vena thoDuMka vadhu udAra banAve' dIkarAe vAtanI zarUAta karI. 'kema zuM thayuM ?' pUchavuM, 'thAya zuM ? emanI sImita udAratAne emaNe have tilAMjali ApI devAnI jarUra che.' evo koI anubhava thayo ?" 'thoDAka vakhata pahelAM banyuM evuM ke pappAe sakaLa saMghanA svAmI vAtsalyanuM Ayojana karyuM hatuM. jamaNavAramAM traNa mIThAI ane traNa pharasANa hatA. rasoI svAdiSTa to banI ja hatI paNa pappAnA hRdayanA bhAvo to enA karatAM ya vadhu svAdiSTa hatA. raMgecaMge svAmIvAtsalya patI gayuM ane pahelethI ja karela gaNatarI mujaba garIbone eka bAju besADIne bhojana pIrasavAnuM zarU karyuM. basa, ahIM pappA kRpaNa banI gayA.' "zuM thayuM?" 'garIbone apAtA bhojanamAM pappAe eka ja mIThAI ane eka ja pharasANa ApavAnuM zarU karyuM.' pachI ?' 'pachI kAMI nahIM, pappAnI A kRpaNatA sAme meM baLavo karyo. e divase meM upavAsa lagAvI dIdho. bIje divase ya meM upavAsa karI lIdho. Akhare pappA jhUkyA. trIje divase garIbo mATe traNa mIThAI-traNa pharasANavALo navo jamaNavAra pappAe goThavyo ane tyAre ja meM pAraNuM karyuM. mahArAja sAheba, Arthika saddharatA sarasa hoya tyAre ya udAratAne sImita rAkhavAmAM koI buddhimattA to nathI ja, A vAta pappAnA hRdayamAM jaDabesalAka besADI do. dIkarAnA A sUcana para pappA maraka maraka hasI rahyA hatA. pravacana bAda pitA ane putra, baMne eka sAthe maLavA AvyA che. pitAnI vaya Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahaMkAranA a" ne sAthe rAkhavAnI nA pADavA jo ApaNe taiyAra chIe to ja samarpaNano 'sa' ApaNI sAthe rahevA taiyAra thAya che. sAva sIdhuMsAduM A gaNita che. vezyA sAthenA saMbaMdhane cAlu rAkhIne koI paNa yuvaka suzIla yuvatIne 'patnI' tarIke pAmavAmAM saphaLa nathI ja banI zakato. labADa mitro sAthenI dostIne akabaMdha rAkhIne koI paNa yuvaka koka khAnadAna yuvakane kalyANamitra tarIke potAnA jIvanamAM sthAna ApavAmAM saphaLa nathI ja banI zakato. basa, e ja nyAye 'huM' nA huMkArane salAmata rAkhIne koI paNa AtmA koI paNa uttama vyaktinA guNavaibhavane pAmavAmAM saphaLa nathI ja banI zakato. bhAre duHkhanI vAta e che ke je ahaMkAre dIvAla banIne ApaNane prabhuthI dUra ja karI dIdhA che, Aga banIne ApaNA sadguNonA lIlAchama bagIcAne bhasmIbhUta ja karI nAkhyo che, vAvAjhoDuM banIne ApaNA susaMskAronA suzobhita gRhane dharAzAyI ja karI nAkhyuM che e ahaMkAra pratye Ajeya ApaNAM manamAM koNa jANe kema paNa kUNI ja lAgaNI che. sAce ja alpa puruSArtha ane mAmUlI pAtratAe virATa guNavaibhavanA svAmI banI javuM che? toDo ahaMkAra sAthenI dostI. juo, jIvanamAM camatkAra kevo sarjAya che ! prasannatA ane pavitratAnI vAto emanA jesane jyAre mane sAMbhaLavA maLI tyAre huM stabdha thaI gayo. 'parivAramAM kyAreya kleza?" 'bilakula nahIM !' 'koIne ya asaMtoSa?' 'prazna ja nathI" 'ochuM AvI javAnI vAta ?' *jarAya nahIM' 'khoTuM lAgI javAnI vAta ?' 'svapnamAM ya nahIM' 'rahasya zuM ?' 'mammI' 'eTale ?" mammIno himAlayanA zikharane sparzato udAtta svabhAva. zeraDInI mIThAzane zaramAvI detuM vacananuM mAdhurya ane pRthvInI sahanazIlatAne yAda karAvI detI sahiSNutA. zuM kahIe ame Apane ? A gharamAM mammInI icchA, mammInuM vacana ane mammIno abhiprAya ja FINAL gaNAya che. Apane jANIne Azcarya thaze ke babbe-aDhI karoDanA baMgalAmAM ame rahIe ane chatAM A gharamAM TI.vI. nathI. nAnAM bALako mammI pAse roja bese che. mammI emane suMdara majenI vArtAo saMbhaLAve che. nathI bALako TI.vI.nI mAgaNI karatA ke nathI amane koIneya TI.vI.vasAvavAnI icchA thatI. TUMkamAM kahIe to mammIe A gharamAM prasannatAnuM evuM kalpavRkSa ugADyuM che ke enI chAyAmAM beThelA amane koIne ya galatanI koI icchA ja thatI nathI.' kadAca 35/40 sabhyonuM e saMyukta kuTuMba che. nAno bhAI koNa ane moTo bhAI koNa? derANI koNa ane jeThANI koNa? kyo dIkaro derANIno ane kayo dIkaro jeThANIno? e bheda samajavo trAhita vyakti mATe jyAM azaprAyaH che e parivAranA keTalAka sabhyo baporanA samaye mArI pAse besavA AvyA hatA. e parivAramAM jaLavAI rahela prema, 69 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vahI rahela nadIne tame raNa sudhI pahoMcADI zako cho paraMtu eka paNa sUkuM hRdaya Aja sudhImAM prabhu sudhI pahoMcI zakyuM nathI. kaThora hRdaya e sUkuM hRdaya che, kRtaghna hRdaya e sUkuM hRdaya che ane kRpaNa hRdaya e paNa sUkuM hRdaya che. upakArabuddhi ja na jAge e hRdayamAM prabhu padharAmaNI? upakArasmRtimAM jene rasa ja nathI e hRdayamAM prabhupraveza ? upakAranI taka jhaDapavA ja je taiyAra nathI e hRdayamAM prabhupratiSThA ? sarvathA azakya. yAda rAkhajo. maMdiramAM pratiSThita thayela prabhu pAse pahoMcI javuM e ja prabhumilana nathI. e ja prabhu sAMnidhya nathI. e ja prabhubhakti nathI. je jIvone prabhue potAnA hRdayamAM sthAna ApyuM che, je jIvonA maMgaLanI prabhue kAmanA karI che e tamAma jIvone ApaNA hRdayamAM ApaNe sthAna ApIe, e jIvonA doSone ane duHkhone dUra karavA ApaNe zakya prayAso karIe e ya prabhubhakti che. dharmanA kSetramAM e DaoNkTara navA navA ja joDAyA che. yuvAna che. caherA para camaka che to sAthosAtha namratA paNa che. pagamAM kaMIka karI chUTavAno taravarATa che to hRdayamAM komaLatA paNa che. pravacanamAM mAtra daseka divasathI ja e AvI rahyA che. paNa Aje pravacana bAda e maLavA AvyA che. mane kaMIka kahevA mAgatA hoya evo emanA moDhA para bhAva joIne 1 meM sAmethI emane pUchyuM, da kAI ga ane e pachI emaNe je kAMI kahyuM e emanA ja zabdomAM. 'mahArAja sAheba, cAreka divasa pahelAM ja haoNspiTalamAM eka eNksiDanTano kesa Avyo. bhAI hatA. IjA evI bhAre hatI ke emane bacAvI levA baMne paga kApI nAkhavA paDe evI sthiti hatI. meM oNparezana cAlu karyuM. eka paga to kApI ja nAkhyo paNa bIjA paganI sthiti mane evI lAgI ke thoDIka sAvadhagIrI dAkhavuM ane mArI sUjhabUjha kAme lagADI dauM to bIjo paga huM acUka bacAvI zakuM. prabhunuM smaraNa karIne meM bIjA paganuM oNparezana zarU karyuM ane camatkAra sarjAyo. emano e paga bacI gayo. jarUrI kApakUpa karI, pATApIMDI karI emane oNparezana thiyeTaranI bahAra lAvyA. atyAre emane ekadama sAruM to che paNa eka vicAra mArA manamAM e Avyo ke, 'bhale emane thayela eNksiDanTamAM huM javAbadAra nathI paNa emano eka paga kApavo to mAre ja paDyo ne ? zA mATe huM oNparezananI mArI phI jatI na karI dauM ?' basa, A vicAra AvatAMnI sAthe huM emanI pAse Avyo. ane emanI sAthe vAta zarU karI. 'haoNspiTalamAM keTalI rakama ApavI paDaze eno tamane koI aMdAja che kharo ?' 'hA' 'keTalA ?' 'lagabhaga be lAkha' e rakamanI vyavasthA ......' 'mitro-saMbaMdhIo pAsethI mAgIne karI lIdhI che' e bolyA, 'oNparezananI mArI eka lAkhanI phI huM jatI karuM chuM' mArA mukhethI nIkaLelA A zabdo sAMbhaLatA ja emanI AMkhomAMthI vahI gayelA harSanAM AMsu joyA pachI mane ema lAgyuM ke mArA hRdayanI kaThoratAnu sAcuM oNparezana karIne gurudeve kamAla karI dIdhI che ! ** kara Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarovara bhale ne enuM e ja che. tame emAM kAMkarI nAkho cho. e vamaLo pedA karIne DUbI jAya che tame emAM pAMdaDuM mUko cho. vamaLo pedA karyA vinA sarovaranA pANI para e taratuM rahIne sarovaranI zobhA vadhAratuM rahe che. saMbaMdhanA sarovaramAM mukhamAMthI nIkaLatA zabdo konuM pratinidhitva dharAvI rahyA che ? kAMkarInuM ? ke pAMdaDAnuM ? gaMbhIratAthI tapAsatA rahejo. puSpa kyAreya paththarakArya nathI karatuM. paththara kyAreya mAkhaNakArya nathI karato. Aga kyAreya jaLakArya nathI karatI. eNsiDa kyAreya caMdanakArya nathI karatuM. attara kyAreya viSTAkArya nathI karatuM ane lokhaMDa kyAreya puSpakArya nathI karatuM. paNa zabdo ? e pulakArya paNa kare che ane dIvAlakArya paNa kare che. e dIpAvalI kArya paNa kare che ane hoLIkArya paNa kare che. jIvanane e saLagAvI paNa de che to zaNagArI paNa de che. AtmAne e uttamatAnA zikhare paNa birAjamAna karI zake che to adhamatAnI khAImAM paNa dhakelI zake che ane eTale zabdo pAse khUba sAvadhagIrIpUrvaka kAma levuM paDe che. "mahArAja sAheba, dIkarAe kamAla karI dIdhI che' putra ane putravadhU sAthe roja pravacanamAM AvI rahela lagabhaga 65 nI vayanAM eka bahene vAta karI. 'zuM thayuM ? " 3 'thAya zuM ? mArI khoparI Ne kevANe lAvI dIdhI che.' ThE 'mAro svabhAva pahelethI ja tuccha. nAnakaDI vAtane moTuM svarUpa ApyA vinA mane cena na paDe. pAMca rUpiyA mATe huM gharane mAthe paNa laI lauM to ekAda sADI kabATamAMthI ochI thayelI dekhAya to putravadhUnuM dila toDI nAkhatA paLanI ya vAra na lagADuM. rUmAla khovAI jAya to ya jAlima durdhyAnamAM caDI jAuM ane cAnuM pramANa vadhI jAya to ya becena becena banI jAuM. paNa dIkarAe kamAla karI nAkhI che. mArI eka eka phariyAda eNe alaga raste ja hala karavA mAMDI che. Apa e rastAo jANo to Apane ya thaI jAya ke pravacanonI asara eNe sAce ja mana para lIdhI che.' 'kayA rastAo e apanAvavA mAMDyo che ?' 'rUpiyA guma thayAnI huM phariyAda karuM chuM, e rUpiyA mArA hAthamAM pakaDAvI de che. sADI ochI thayA badala huM durdhyAnamAM caDI jAuM chuM, e mane navI sADI lAvI Ape che. putravadhU para koka kAraNasara huM garama thaI jAuM chuM, dalIla karyA vinA e kSamA mAgI le che. cA vadhI jAya che e gharanA mANasane cA pIvaDAvI de che. TUMkamAM, mArA eka paNa prakAranA asaMtoSane ke mArI eka paNa prakAranI phariyAdane e dalIlabAjI dvArA ke khulAsAo karavA dvArA TakavA ja deto nathI. badhAyano svIkAra ane badhAyanuM nirAkaraNa. pariNAma AnuM e AvyuM che ke mAro tuccha svabhAva bhale sudharyo nathI paraMtu gharanuM vAtAvaraNa to acUka sudharI gayuM che. Akhare Aga to baMne lAkaDAM sUkAM hoya che tyAre ja lAge che ne ? huM bhale sUkA lAkaDAM jevI ja rahI chuM. putra ane putravadhU baMne lIlA lAkaDAM jevA banI gayA che. gharamAM kleza-saMklezanI Aga have lAgatI ja nathI. oto 74 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asAmAnya banavAnI vAta AvatAM ja uttejita banI jatuM mana, sarvamAnya ane sarvasAmAnya banavAnI vAta AvatAM ja TADhuboLa jo banI jatuM hoya to samajI levuM ke 'prema'nA kSetranI zrImaMtAI ApaNAMthI hajI lAkho yojana dUra che. asAmAnya banI javAnI vAta manane eTalA mATe jAme che ke emAM ahaMkArane puSTa karI zakAya che. "saMpattimAM huM naMbara eka para chuM. kaMThamAM mAro anya koI harIpha ja nathI. baMgalo mArA jevo AkarSaka bIjA koIno ya nathI. A vistAramAM 40 lAkhanI gADI mArA ekalA pAse ja che' hA, A vRtti ja banI rahe che ahaMkAranA zarIra mATe bhojanarUpa jyAre sarvamAnya banavA mATe tamAre taiyAra rahevuM paDe che sarvasAmAnya banavA mATe ane sarvasAmAnya banavA mATe tamAre AvI javuM paDe che ahaMkAranA zikhara parathI namratAnI taLeTI para. TUMkamAM, sahu mArA ja banyA rahe e che asAmAnya banyA rahevAno dhakhAro ane huM sahuno banyo rahuM tathA mAruM sahunuM banyuM rahe e che sarvamAnya ane sarvasAmAnya banyA rahevAnI udAttavRtti. 'mahArAja sAheba, 45 varasanI jiMdagImAM prathama vAra ja eka evo AnaMdavardhaka prasaMga ghara AMgaNe Ubho karyo ke jeno AnaMda Aje ya haiyAmAM samAto nathI.' 'prasaMga Ubho karyo eTale?" 'eTale A ja ke e prasaMgane patAvavAnI mArA zire koI javAbadArI paNa nahotI ke mArA para e prasaMga patAvavAnuM koI dabANa paNa nahotuM. mAtra Ape e aMge pravacanamAM eka vAra izAro karyo hato eTale e prasaMga meM sAme caDIne Ubho karyo. 'dukAnanA ane gharanA nokarone bhe, rAnI pUchyuM ke tame badhAe chellI mIThAI kyAre khAdhelI ?" "pachI?' 'koke javAba Apyo, aThavADiyA pahelAM to koke javAba Apyo, be mahinA pahelAM.' 'pachI ?' 'pachI zuM? meM kahI dIdhuM e tamAmane ke Aje mAre tamane sahune mIThAI khavaDAvavI che paNa kaI mIThAI khAvI che e tamAre mane kahevAnuM che." mArI A vAta sAMbhaLIne stabdha thaI gayelA sahu eka-bIjAnI sAme jovA to lAgyA paNa mauna paNa thaI gayA. meM emane punaH kahyuM, 'jarAya zaramAyA vinA ke saMkoca rAkhyA vinA je mIThAI khAvI hoya e kaho." 'lADavA" eka jaNa bolyo. 'mohanathALa" bIjo bolyo. 'baraphI' cotho bolyo. 'peMDA' trIjo bolyo. 'rasagullA' pAMcamo bolyo. ane sahune meM bharapeTa rasagullAM to khavaDAvyA ja paraMtu e sahue jyAre mane Ama karavA pAchaLanuM kAraNa pUchyuM ane meM enA kAraNamAM 'tamo sahu mArA gharane ane dhaMdhAne sAcavo cho to mAre tamArA manane kyAreka to sAcavavuM joIe ne?' ema kahyuM tyAre e sahunI AMkhomAM AvI gayelA harSanAM AMsu joyA tyAre mane ema lAgyuM ke premano A prayoga karavAmAM huM ATalAM badhAM varaso moDo kema paDyo ?" Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpattinA saMgrahanuM gaNita to samajAya che, jaLanA saMgrahanuM gaNita paNa samajAya che, davAnA saMgrahanuM gaNita paNa magajamAM bese che, bhoga-sAmagrInA saMgrahane samajavAmAM ya kAMI vAMdho nathI Avato. paNa karelA upakArone ya manamAM saMgharI rAkhavA pAchaLano Azaya zo hoI zake? samajAtuM nathI. javAba Apo. Aja sudhImAM jenAjanA paNa upakAro ApaNe lIdhA che e tamAmane ApaNe smRtipatha para rAkhyA che ke jenA jenA para ApaNe upakAro karyA che e tamAmane ApaNe smRtipatha para rAkhyA che ? eka bIjo javAba Apo. vItelAM varaso daramyAna ApaNe anyonya taraphathI lIdhelA upakAronI saMkhyA vadhu che ? ke pachI anyonya para ApaNe karelA upakAronI saMkhyA vadhu che ? baMne praznonA javAba kadAca A ja haze ke bIjA para ApaNe karelA upakAro ja ApaNA smRtipatha para che pachI bhale ApaNA para bIjAoe karelA upakAronI saMkhyA vadhu che! bahAra AvavuM che A karuNadazAmAMthI ? eka kAma khAsa karo-smRtipatha para lIdhelA upakArone ja rAkho ane karelA upakAro smRtipatha para hoya to ene kAM to satA jAo ane kAM to bhUlatA jAo. madada karavAnI takane teo zodhavA nI chata tA emano vyasanarUpa banI gayela parI kArano A svabhAva bhale amAre mATe trAsadAyaka nahoto banato paNa eTaluM to cokkasa kahuM ke amArA mATe AnaMdadAyaka paNa nahoto banato. kAraNa ke keTalIka vyaktio dAdA pAse evI paNa AvI jatI hatI ke je dAdAnA udAratAnA svabhAvano rItasarano geralAbha ja uThAvatI hatI. dAdAnA kAne ame aneka vAra A vAto nAkhI paNa hatI paNa hasIne teo amArI e vAtane uDADI detA hatA. ame bahu dabANa karatA to teo kahetA hatA ke, 'jene jene paNa huM madada karuM chuM e tamAmanI noMdha huM rAkhuM ja chuM. tamane bharoso na besato hoya to joI lo A ciThThIo.' emanI A vAta pachI amAre kAMI ja bolavAnuM rahetuM nahotuM. ane eka divasa. dAdAno deha zAMta thaI gayo. anekane chAyA ApI cUkelo eka virATa vaDalo jANe ke dharAzAyI thaI gayo. badhI ja Avazyaka kriyAo patI gayA bAda eka divase dAdAnI tijorI kholI, emAM rakamanA nAme to kAMI ja nahotuM paNa jIvana daramyAna dAdAe jene jene paNa sahAya karI hatI e tamAmanAM nAmo sAthe emanI sAme rakamano AMkaDo paNa lakhyo hato. paNa Azcarya ! tijorImAM amane sahune uddezIne lakhAyela emanI eka ciThThI paNa hatI. 'tamArA sahunA saMtoSa khAtara jemane jemane paNa meM sahAya karI hatI e sahunAM nAmo-rakama sAthenI noMdha A tijorImAM che paNa mArA svargavAsa bAda tamAre e tamAma noMdha phADI ja nAkhavAnI che. nathI to tamAre koInI ya pAsethI e 2kama levAnI ke nathI to tamAre e koInAM ya nAmonI koInI pAse jAherAta karavAnI." AvA hatA amArA dAdA ! 'mahArAja sAheba, kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke amArA dAdAjIne paropakAranuM vyasana vaLageluM hatuM. madada karavAnI AvatI takane to teo jhaDapI ja letA hatA paNa 38 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLe che to e rUpiyo emanA hAthamAM madha ane che?' pravacana maMDapanI bahAra eka zAkavALo beTho che ane e pravacana sAMbhaLImaDAnI bahAra AvelA eka zrotAne A prazna pUche che. 'amAre tyAM ene prabhAvanA kahevAmAM Ave che? 'eTale?" 'eTale bIjuM kAMI nahIM. je paNa bhAgyazALIo pravacana sAMbhaLavA AvatA hoya e tamAmanuM bahumAna karavAnI koInI icchA hoya e bhAgyazALI pravacanamaMDapanI bahAra UbhA rahIne potAnI bhAvanA mujaba sahunA hAthamAM kaMIka ne kaMIka ApatA rahe. basa, enuM ja nAma prabhAvanA.' "eka rUpiyo paNa ApI zakAya?" 'hA' 'badhA loko e rUpiyo le ?' moTo dharma karavo muzkela che ane nAnAM pApo choDavA muzkela che. ema kaho cho ne? javAba Apo. jIvanamAM moTAM pApono tyAga ane nAnA dharmonuM sevana cAlu thaI ja gayuM che e nakkI ? mananI A ja to vicitratA che ne? je enA hAthamAM nathI enA mATe e havAtiyAM mAratuM rahe che ane je enA hAthamAM che enI upekSA karatuM rahe che. pAMca karoDanuM dAna e karI zake tema nathI chatAM enA mATe e valakhAM mAratuM rahe che ane baso-pAMcasonuM dAna e karI zake tema che ane chatAM enA pratye e AMkhamIMcAmaNAM karatuM rahe che. blyu philmono jIvanabhara mATe tyAga karI devo hoya to e aMgenuM sattva enI pAse upalabdha ja che chatAM pratijJApUrvaka e jAlima pApano tyAga karI devA e ullasita banatuM nathI ane strI mAtra sAme na jovuM e enA mATe zakya nathI chatAM e aMgenAM e oratAM sevatuM rahe che. paNa sabUra ! jIvanane sAce ja jo vikAsanA mArga para doDatuM karI devA mAgo cho to A eka ja kAma karo. je dharmasevana ane pApatyAga zakya che emAM pravRtta thaI jAo ane je pApatyAga tathA dharmasevana Aje tamane azakya jevA lAge che enA aMgenI bhAvanAthI cittane bhAvita karatA jAo. 'pravacana maMDapanI bahAra nIkaLatA lokonA hAthamAM eka-eka rUpiyo mane jovA 'AvI prabhAvanA koI paNa karI zake ?' 'hA' 'huM paNa karI zakuM?' 'jarUra' ane e zAkavALAe paryuSaNAnA divasomAM ja jyAre eka rUpiyAnI prabhAvanA karI tyAre prabhAvanA lenAra zrotAo kadAca stabdha ja hatA paraMtu zAkavALAnA caherA para je vismayabhAva ane AnaMdabhAva hato e to kalpanAtIta ja hato. zAkavALAnuM A satkArya kadAca 1200-1500 rUpiyAnuM ja haze paNa e satkArya pAchaLa enA dilamAM bhAvanAnAM je ghoDApUra UmaTyA hatA ene samajavA mATe to acchA acchA zrImaMtonAM dila paNa TUMkA paDI gayA hatA ! Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nagaranA baMdha daravAjA daMtazULathI khUlI jAya che e vAta sAcI paNa e daMtazULa pAchaLa hAthI to hovo ja joIe che. keTalAMka asaMbhavita jevA lAgatAM satkAryo samyapha puruSArthathI saphaLa jarUra thAya che paNa e samyaka puruSArtha pAchaLa prabhunI karuNAnuM, gurudevanI kRpAnuM ane aneka AtmAnI zubhakAmanAonuM baLa to hovuM ja joIe che. vijJAnayugano A abhizApa che ke, eNe "adezya' paranI vyaktinI AsthAnA lIrelIrA uDADI mUkyA che. AMkhethI dekhAya e ja sAcuM ane buddhimAM bese e ja sAcuM, basa, A Agrahe vyakitanI parama paranI AsthAne ThIka ThIka pramANamAM khaLabhaLAvI nAkhI che. pariNAma AnuM e AvyuM che ke AMkhethI nathI dekhAtuM evuM ane buddhimAM nathI besatuM evuM ghaNuM badhuM jIvanamAM ke jagatamAM bane che tyAre e vyakti potAnA manane nathI to svastha rAkhI zakatI ke nathI to samAdhAnapriya banIne manane prasanna rAkhI zakatI. prApta mAnavajIvanane sArthaka karI devuM che? saphaLa banAvI devuM che ? sarasa karI rAkhavuM che? AMkhonI ane buddhinI maryAdAne AMkha sAme rAkhIne atIndriya ane adRzyanA svIkAra mATe ya manane sajja rAkho. mahArAjanI pAvana AjJAthI mAre kahI didhI AvavAnuM banyuM. 110 karoDanI A dezanI prajAnAM sukha-hita ane kalyANanIti jeo banAvI rahyA che emanI galata nItiomAM sudhAro karAvavA ane samyapha nItionI jANakArI ApavA mATe ahIM prayatnazIla banavAnuM hatuM. kula muddAo trIseka hatA. skUlomAM jAtIya zikSaNanI zarUAta, madhyAhna bhojanamAM bALakone IDAM ApavAnI yojanA, mAMsaniyaMta, ceriTebala saMsthAo para 3O4 kara, TI.vI. para sensara borDanI jarUriyAta, pAMjarApoLone sabasIDI, dharmAdA saMsthAomAM sarakArI adhikArIonA hastakSepa, azlIla cenalo vagere. A tamAma muddAo para alaga alaga adhikArIo vagere sAthe mArI carcAvicAraNA cAlu hatI. paNa e adhikArIo, rAjanetAo, AI.e.esa. oNphisaro, vakIlo, nyAyAdhIzo, patrakAro vagerene mArA sudhI laI AvavAnuM bhagIratha kArya je eka bhAI karI rahyA hatA e bhAIe eka divasa mArI samakSa AvIne vAta karI. 'mahArAja sAheba , ATa ATalA mahinAonI jahemata pachI paNa ane ATaATalI vyaktio sAthenI carcA-vicAraNA bAda paNa koI nakkara pariNAma anubhavAtuM nathI. mane eka niyama ApI do.' 'zeno ?" 'ApanA ATalA badhA mudAomAMnA ekAda mudAnuM paNa saMtoSajanaka pariNAma jyAM sudhI na Ave tyAM sudhI mAre anna baMdha. kAraNa ke AvA tyAga vinA aMtarAyo tUTavA muzkela che." ane Azcarya ! emaNe lIdhela A annatyAganA niyama bAda mAtra be mahinA karatAM ya ochA samayamAM eka muddAnuM evuM suMdara nirAkaraNa thaI gayuM ke jenA nirAkaraNanI koI saMbhAvanA ja dekhAtI nahotI ! koNa kahe che, adezya baLa sahAyaka nathI banatuM? pUjyapAda gacchAdhipati AcArya bhagavaMta zrImadvijaya jayaghoSasUrIzvarajI Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'eka pArTI pAse salavAI geyala puSkaLa prayAso pachI ya pAchI AvatI nahotI.' 'boja eno hato?" dharmathI mane zuM maLe, to huM rAjI ? sAmagrI ? saMpatti ? sattA? sAmarthya ? zakti ? saguNa? samAdhi ? ke pachI sabuddhi ? sAkara maLe paNa jIbha na maLe to ? bUTa maLe paNa paga na maLe to? paisA maLe paNa sAthe vyasana maLe to? rUpa maLe paNa vArasAmAM vikAro maLyA hoya to? sattA hoya paNa mana avivekanuM zikAra baneluM hoya to? sAmarthya maLe paNa sobata akalyANamitro sAthe hoya to? zakti maLe paNa vAraso kusaMskArono hoya to? saguNo maLe paNa sAthe daMbha hoya to ? samAdhi anubhavAtI hoya paNa enA AdhAramAM anukULatAonI prApti ja hoya to ? TUMkamAM, eka sadabuddhi ja evuM paribaLa che ke je koI paNa prakAranA puNyanA udayamAM AtmAne pApI banavA detuM nathI ke koI paNa prakAranA pApanA udayamAM AtmAnedurthAnanA ke durbhAvanA zikAra banavA detuM nathI. pAgala banavuM hoya to buddhi pAchaLa ja pAgala banajo. puruSArtha karavo hoya to buddhi arjita karavA pAchaLa ja karajo . 'to ?" ApanA pratyeka pravacanamAM premanI vAto AvatI hatI, jatuM karavAnI hiMmata keLavavAnI vAta AvatI hatI, svIkArabhAvanA svAmI banI javAnI vAta AvatI hatI, jIvo pratyenA saddabhAvane TakAvI rAkhavAnI vAta AvatI hatI. paNa, ugharANInI rakamano AMkaDo eTalo badho moTo hato ke mane koI paNa hisAbe e bAbatamAM samAdhAna karI levA taiyAra thatuM ja nahotuM. ane sAcuM kahuM to mana para boja ugharANInI rakama pAchI nahotI AvatI eno nahoto paNa ATaATalAM pravacano sAMbhaLyA pachI ya manane huM ugharANInI rakama choDI devA samajAvI zakato nahoto eno hato. *pachI ?' pachI zuM? gaIkAlanA pravacanamAM Ape kahela vAta mota pachI sAthe na AvanArI saMpatti meLavavA, TakAvavA ane vadhAravA mota pachI sAthe AvanArA saMkleza-durbhAvo ane kaSAyo karatA ja rahevAmAM sivAya bevakUphI bIjuM kazuM ja nathI. saMpatti ahIM ja rahI javAnI che paNa e saMpatti khAtara karelA saMklezo mota bagADIne AtmAne durgatimAM dhakelI devAnA che. saMpatti khAtara mana bagADatA pahelAM lAkha vAra vicAra karajo." basa, A zabdoe mane khaLabhaLAvI nAkhyo. ghare AvIne e pArTI para 2kamanI mAMDavALa karI dIdhAno phona karI dIdho ane e ja paLe mana parano boja jANe ke sAva ja UtarI gayo. ApanAM pravacano phaLyA. ApanI kRpA phaLI ke jenA prabhAve mArAmAM A sabuddhi AvI gaI." 'mahArAja sAheba, chellA keTalAya vakhatathI mana eka prakAranA boja heThaLa dabAyeluM hatuM. kAle sAMjanA e sAva haLavuM phUla thaI gayuM che' pravacanamAM roja AvI rahelA eka jainetara yuvake vAta karI. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to lIdhI paNa enI pAse pAMcanI emanovo nI ke je e mane pAchI ApI zake. e bAjumAM rahela be-traNa jagAe jItI nATa laIne pharI vaLyo paNa kyAMya ene 10nI noTanAM chUTAM na maLyA. e pAcho Avyo. 'zeTha, eka vAta karuM?' 'tamane rasano aDadho glAsa ApI dauM?" paNa kema ?' 'mane 10nA chUTAM nathI maLatAM' 'tuM eka kAma kara" 'zuM?" kaThoratA, ApavA ja nathI detI. kuparNatA, ApI nathI zakatI. udAratA, ApI detA vAra nathI lagADatI paNa komaLatA to ApyA vinA rahI ja nathI zakatI. tapAsatA rahevAnI jarUra che ApaNI jIvanazailIne - tyAM pradhAnatA zenI che ? saMgrahanI ke tyAganI? bhoganI ke bhAganI ? buddhinI ke hRdayanI ? vicAronI ke lAgaNInI ? sukhanI ke AnaMdanI? svArthanI ke parArthanI ? gaNitanI ke kAvyanI? rAjI thavAnI ke rAjI rAkhavAnI ? jo jIvanazailI "huM' AdhArita ja hoya to samajI rAkhavA jevuM che ke e jIvanamAM kadAca sukhanuM saudarya haze paNa saddaguNonI suvAsa to nahIM ja hoya. e jIvana "oLakha" vALuM jarUra haze paNa prasannatAvALuM to haragija nahIM ja hoya. e jIvana ahaMkAravALuM jarUra haze paNa AnaMdavALuM to nahIM ja hoya. sAce ja jIvanane sAttvika AnaMdathI haryuM-bharyuM banAvI devuM che? bhogamAMthI bhAgamAM AvI jAo ane emAM paga jAmI jAya pachI sattva keLavIne tyAgamAM kUdI paDo. 'pAMca rUpiyA tuM ja rAkhI le." paNa.' 'paNa kAMI nahIM, mArA taraphathI enA cA-pANI pI leje.' | 'ema mArAthI pAMca rUpiyA rAkhI thoDA levAya ? Apa be miniTa ahIM UbhA raho. huM hajI bIjI jagAe 10 nA chUTA levA jaI AvuM.' 'nA. have tAre kyAMya javAnuM nathI, pAMca tAre rAkhI ja levAnA che' Ama kahIne tyAMthI AgaLa javA meM jyAM paga upADyA tyAM eNe mane eTaluM ja kahyuM ke zeTha, varasothI A jagAe Ubho rahIne huM A dhaMdho karI rahyo chuM. A rIte pAMca rUpiyA koIe mane rAjIkhuzIthI ApI dIdhA hoya to Apa pahelA cho' ATaluM bolatA bolatA e gaLagaLo thaI gayo ! mahArAja sAheba, moMghavArI eTalI jAlima che ke pAMca rUpiyAmAM kAMI ja nathI AvatuM paNa mane anubhava thaI gayo ke nAnA mANasanA mukha para smita pragaTAvavA mATe pAMca rUpiyA paNa kAphI che." 'A le 10/10nI be noTa. zeraDInA rasanA eka glAsanA rUpiyA paMdara laIne bAkInA pAMca rUpiyA pAchA ApI de... zeraDIno rasa pIvA gayela yuvakane tyAM je anubhava thayo e anubhavanI eNe karela vAta enA ja zabdomAM. mahArAja sAheba , zeraDInA rasavALAe mArA hAthamAM rahela 10nI be noTa laI Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIpaka, ene prajjavalita rAkhavA mATe emAM tela ke ghI satata pUratA ja rahevuM paDe che. vastra, ene UjaLuM rAkhavA mATe vAraMvAra ene dhotA ja rahevuM paDe che. roga, ene ravAnA karavA mATe satata ene vAraMvAra davAonuM sevana karatA ja rahevuM paDe che. dharma, cAhe e dAnarUpa che ke vrata-niyamarUpa che, tapazcaryArUpa che ke svAdhyAyarUpa che, sAmAyikarUpa che ke paropakArarUpa che ane cAlu rAkhavA mATe preraNAnI ane protsAhananI satata jarUra paDyA ja kare che. pApa, cAhe e krodhanA sevanarUpa che ke TI.vI.mAM AvatAM bIbhatsa dezyo jovArUpa che, cAhe e niMdArUpa che ke cAhe kAvAdAvArUpa che, ene jIvanamAMthI tageDI nAkhavA mATe preraNAnI to jarUra paDyA ja kare che paraMtu sAthosAtha kaThora anuzAsananI paNa jarUra paDyA kare che. kAraNa ? dharma navo che, preraNA ane protsAhananA ghI vinA e dIpakane prajjavalita rAkhavAmAM saphaLatA maLe tema nathI. pApo jUnAM che. preraNA ane anuzAsananA mAdhyama vinA jIvanamAMthI ene vidAya ApavAmAM phAvaTa Ave tema nathI. koNa pappA che ? ane kaI mammI che. eka praba paNa na paDI zake e hade sahuno ekabIjA pratyeno abhAva ane eka-bAjo para sahayoga. pravacanamAM bALakone choDIne pUro parivAra Ave. zanivAre ane ravivAre skUlomAM rajA hovAthI bALako paNa pravacanamAM Ave. banyuM evuM ke pravacanamAM eka divasa bALakoe ekAsaNAMnuM paccakhANa mAgyuM. huM AzcaryamAM paDI gayo. ramavA-bhaNavAnI sAva nAnI uMmara ane vagara tithie zanivAra jevA divase bALakoe ekAsaNuM kema karyuM haze ? meM bALakonI bAjumAM beThelA emanA dAdAnI sAme najara karI ane emaNe mane kahyuM ke 'sAheba, A badhAM ja bALako dara zanivAre ekAsaNuM kare che. Apa paccakhANa ApI ja do. meM paccakakhANa ApI to dIdhuM paNa pravacana bAda bALakone laIne emanA dAdA rUbarU maLavA AvyA tyAre emaNe mane je vAta karI e emanA ja zabdomAM. 'mahArAja sAheba, bALakonA jIvanamAM dharma lAvavA mATe emane mAtra preraNA ja na karo, protsAhana paNa Apo. inAma paNa Apo. A vAta pravacanamAM ApanA mukhe sAMbhaLyA bAda ghare jaIne bALakone ekaThA karIne kahI dIdhuM ke rAtribhojana je nahIM kare ene 10 rUpiyAnuM inAma, ekAsaNuM karaze ene 50 rUpiyAnuM, AyaMbila karaze ene 80 rUpiyAnuM ane upavAsa karaze ene 100 rUpiyAnuM inAma mArA taraphathI maLaze. basa, e divasathI amArA gharamAM rAtribhojana baMdha che ane dara zanivAre badhAM ja bALako ekAsaNAM kare che. sauthI vadhu AnaMda ane AzcaryanI vAta to e che ke emane inAmamAM je paNa 2kama maLI che e badhI ja rakamano vyaya emaNe dharmakAryomAM ja karyo che." koNa kahe che, kumaLA choDane sAcI ane sArI dizAmAM vALI devAmAM AjanA kALe saphaLatA nathI maLatI ? e saMyukta parivAra che. traNa bhAIo. emanI traNa patnIo, sAta bALaka ane pitAjI. sahu vacce saMpa gajabanAka AtmIyatA ane prema paNa gajabanAka, kayA bALakanA Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'A bAju prabhunAM Ina ame AvyA hatA.' saMgane je satsaMga banAvI zake, dravyane je dravya banAvI zake, matine je sanmati banAvI zake, Adhine je samAdhi banAvI zake ane buddhine je sadabuddhi banAvI zake enI mota pachInI gati, sadgati banIne ja rahe che. bhalene, hAthamAM DUbI javAnA svabhAvavALI lokhaMDanI khIlI che. ene lAkaDA sAthe joDI daIne pANImAM tarAvI zakAya che. bhale ne, sAme rahela bATalImAM viSa che. kuzaLa vaida potAnI AvaDatathI enuM auSadhimAM rUpAMtaraNa karI zake che. bhale ne, svAmitva vipula saMpattinuM che, udAratAnA mAdhyame ene kalyANakara banAvI zakAya che. bhale ne hAthamAM dhAradAra charI che, kuzaLa saryana DaoNkTara enA samyaka upayoga dvArA dardIne rogamukta karI zake che. TUMkamAM, tamArI pAse zuM che, e jeTaluM mahattvanuM che enA karatAM tame koNa cho e vadhu mahattvanuM che. tamArA jIvanamAM tame kone praveza Apyo che e jeTaluM mahattvanuM che enA karatAM anekagaNuM mahattvanuM to e che ke tame tamArA manamAM kone praveza Apyo che? 'paNa Aje to ravivAra che" 'dara ravivAre ame AvIe chIe? zuM vAta kare che ?' mArA A Azcaryano e kAMI javAba Ape e pahelAM enI dharmapatnIe mane javAba Apyo. 'mahArAja sAheba, mArA vevizALanI vAta cAlatI hatI tyAre ja meM mammIne kahI dIdhuM hatuM ke eka mahinAmAM ochAmAM ochA cAra vAra mane je dAdAsAhebanA derAsare darzana karavA laI jAya enI ja sAthe tuM mAro saMbaMdha nakkI karaje." 'pachI ?' pachI zuM? emanI sAthe mAro saMbaMdha nakkI thavAnI vAta jyAre ekadama AgaLa vadhI gaI hatI tyAre emane meM khude pUchI lIdhuM hatuM. 'mArI zarata khyAlamAM che?" | 'kaI ?' 'eka mahinAmAM cAra vAra to dAdAsAhebanAM derAsare mane darzana karavA laI javuM ja paDaze." 'hA, tArI e zarata to mane mAnya che ja paNa vadhumAM huM tane vacana ApuM chuM ke mahinAnA cAra ravivAra uparAMta dara pUname paNa tane huM tyAM darzana karavA laI jaIza.' mahArAjasAheba, lagna karyAne varaso vItI gayA paNa krama Aja sudhI barAbara akhaMDa rIte jaLavAI rahyo che ! saMbaMdha bAMdhatA pahelAM AvI "zarata' mUkatA AtmAo AjanA kALe AMgaLInA veDhe gaNAya eTalA paNa haze ke kema emAM zaMkA che. 'acAnaka atyAre kema?' parivAra sAthe AvelA eka navayuvakane baporanA samaye vaMdanArthe Avela joIne meM pUchyuM. 89 0 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nI 'have ahIna maLe" 'kyAreya nahIM ?' samyapha upadeza pApathI dUra rAkhavAmAM kadAca saphaLa na paNa bane, satsaMgane paNa pApathI AtmAne dUra rAkhavAmAM saphaLatA kadAca na paNa maLe paraMtu zarama e eka evuM zreSThatama paribaLa che ke jenI AMkhamAM e hAjara hoya che ane e pApathI dUra rAkhIne ja rahe che. cInanI A kahevata khyAlamAM che? "jenI AMkhomAMthI zaramanuM jaLa sukAI gayuM hoya enI dostI kyAreya na karazo' kAraNa? bezarama vyakti svayaM to koI paNa jAtanA hicakicATa vinA pApo karatI ja raheze paNa potAnA paricayamAM rahenArane ya pApomAM pravRtta thavA mATe e nirlajja banAvatI raheze. jyAM nirlajjatAno pagapesAro thaI gayo tyAM eka paNa pApasevana bAkI nahIM rahe. be ja kAma karo. bezarama sAthe raho nahIM ane svayaM bezarama bano nahIM. 'paNa kAraNa kAMI ?' 'AvatI kAle ahIMyAM koka saMta AvavAnI vAta che. ahIM rastAo para emanA Agamanane vadhAvatA benarsa lagADAyA che. emanA praveza mATenI joradAra taiyArIo cAlI rahI che ane ati mahattvanI vAta to e che ke e saMtanAM pravacano mArI A pAnanI dukAnane aDIne ja thavAnA che. alabatta, e saMtane meM hajI sudhI joyA nathI. AvatI kAle atre padhAraze tyAre mane emanAM darzana thaze paNa sAMbhaLyuM che ke emanAM pravacano sAMbhaLavA jevA hoya che. taka maLaze tyAre huM pravacana to sAMbhaLIza ja paNa mane ema lAge che ke e saMtanI atre padharAmaNI thAya e pahelAM ja mAre mArI dukAnamAMthI iMDAnA vecANa para pUrNavirAma mUkI devuM joIe. basa, e khyAle ja ahIMthI IDAM dUra karI dIdhA che' | 'kAyama mATe ?' | 'hA. atyAre to evI ja icchA che ke A hiMsaka cIjanuM vecANa kyAreya karavuM ja nahIM paNa AgaLanI vAta to huM atyAre nathI karato. atyAre to e saMtanI ahIM padharAmaNI thAya tyArathI mAMDIne atre upasthita rahe tyAM sudhI huM A dukAnamAM IMDAM mUkavA nathI mAgato." je sthaLe mAruM cAturmAsa thavAnuM hatuM e sthaLethI cAturmAsa pravezanA AgalA divase mane maLavA AvelA traNa-cAra yuvakoe jyAre A prasaMganI vAta karI tyAre mArI AMkhamAM harSanAM AMsu AvI gayA. zuM A prabhAva A dharatI para maLI gayelA janmano ja haze ? e sivAya vagara darzane ane vagara upadeza zravaNe A sattva phoravavAnuM mana thAya ja zI rIte ? 'IDAM ?" 'nathI" *khalAsa thaI gayA?' Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paisA bacAvavA karatAM ya puNya bacAvavAmAM vadhu sattva joIe che puNya bacAvavA karatAM ya mananAM pariNAma bacAvavAmAM to anekagaNuM sattva ane anekagaNI jAgRti joIe che. tapAsatA raho jIvanane. ApaNe vadhu jAgrata ane vadhu sAvadha zemAM chIe? mAtra A ja janamamAM kAma lAgatA paisA bacAvavAmAM AvatA janamamAM kAma lAgatA puNyane bacAvavAmAM ? ke pachI janamojanamane sudhArI devAnI pracaMDa kSamatA dharAvatA mananA pariNAmane bacAvavAmAM? kahevuM hoya to apekSAe ema kahI zakAya ke nAstika e che ke jene kevaLa paisA bacAvavAmAM ja rasa che. Astika e che ke jenI najara puNya bacAvavA tarapha paNa che jyAre dhArmika e che ke je mananAM pariNAma bacAvavA satata sAvadha che ane jAgrata che. mananAM pariNAmane sAcavI levA eka vAra e paisAne paNa gauNa karI de che to puNyane gauNa karavA tha e taiyAra rahe che. dararoja pravacana sAMbhaLavA sAikala rikSAmAM Avato e yuvaka rikSAcAlakanA mukhe 'paMdara rUpiyAno bhAva sAMbhaLatA paLavAra to Azcaryacakita thaI gayo paNa enI sAthe dalIlabAjImAM UtaryA vinA sAikala rikSAmAM e besI gayo. gujarAta epArTamenTa AvatAM e sAikala rikSAmAMthI Utaryo to kharo paNa rikSAvALAne eNe pUchyuM, 'koI majabUrI che ?' 'Ama kema pUchavuM paDyuM ?' 'huM chellA doDheka mahinAthI dararoja sAikala rikSAmAM ahIM AvuM chuM ane dareka rikSAcAlake mArI pAsethI 20 rUpiyA mAgyA che ane meM darekane 20 rUpiyA ApyA che. 'paNa 20 rUpiyA ja lauM chuM' 'to pachI mArI pAse 15 rUpiyA ja kema?" zeTha, dIkaro bImAra hovAnA kAraNe gaI kAle Akho divasa mAre gharamAM ja rahevuM paDyuM ane Aje ya baporanA bAreka vAge mAre ghare pahoMcI javAnuM che. dIkarA mATe davA lAvavAnA mArI pAse paisA nathI. jo bhAva-tAla karuM ane gharAka cAlyo jAya to huM dIkarAnI davA karI zI rIte zakuM ? basa, A ja kAraNasara meM tamane ahIM AvavAnA 15 rUpiyA ja kahyA.' ATaluM bolatA bolatA rikSAcAlakanI AMkhamAM AMsu AvI gayA. 'mahArAja sAheba, paLanI ya vAra lagADyA vinA enA hAthamAM meM 50nI noTa pakaDAvI to dIdhI paNa atyAre ya huM e spaSTa nakkI karI zakato nathI ke 50nI noTa laIne e vadhu prasanna thayo hato ke 50nI noTa ene ApIne meM vadhu prasannatA anubhavI hatI?" 'kyAM javuM che ?' hAtha UMco karIne sAikala rikSAne UbhI rAkhI denAra yuvakane rikSAcAlake pUchyuM, *gujarAta epArTamenTa' 'besI jAo' 'rUpiyA ?" Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ icchAne 'jarUriyAta' banAvanAro jo jIvanamAM duHkhI duHkhI thaI jAya che to vilAsane 'jarUriyAta'mAM goThavI denAranI hAlata to evI thaI jAya che ke rojeroja e prema, prasannatA ane svasthatA-e traNeyane gumAvato ja rahe che. eka mobAila pAse che ja paNa navI DijhAinavALo mobAila bajAramAM AvyAnAM samAcAra kAne paDe che ane e mobAila kharIdI levA mana taiyAra thaI ja jAya che. ghara AMgaNe be gADI UbhI ja che paNa navA maoNDalanI gADI bahAra paDe che ane mana e gADI kharIdI levA uttejita thayA ja kare che. kabATamAM paMdara joDI kapaDAM che ja paNa bajAramAM kapaDAMnI navI phaeNzana bahAra Ave che ane e phaeNzananAM kapaDAM kharIdI lIdhA vinA manane cena ja nathI paDatuM. pariNAma? saMpattino durvyaya to kharo ja paNa karoDo rUpiyA kharcIne ya na meLavI zakAya evA mAnavajIvananA kImatI samayano durvyaya ! susaMskAronA hRAsanI sAthe puNyakarmano ya hrAsa ! jIvana azAMta, mota bekAra ane paraloka barabAda ! A khataranAka rastethI vahelI take pAchA pharI javA jevuM che. ja aTakI javuM kadAca saheluM haze paraMtaje ame jIvI rahyA chIe e saMsAramAM amAre mATe jarUriyAta para ja aTakI javAnuM na ja nathI, sarvathA azakya ja che." "kAraNa ?" 'mobhAne anurUpa to amAre jIvavuM ja paDe che" javAba Apo. mobhAne anurUpa jIvana ja jIvo cho ke pachI dharma paNa mobhAne anurUpa ja karo cho?' eTale ?" 'uDAupaNuM ja mobhAne anurUpa ke udAratA paNa mobhAne anurUpa ja ?' 'uDAupaNuM ja mobhAne anurUpa 'eka kAma karazo ?' zuM ?' "atyAre mAtra kapaDAMnI vAta ja laIe. mobhAne anurUpa tamAre navAM kapaDAM kadAca kharIdavA paNa paDe to ya nakkI karI do ke AjanI tArIkhe tamArI pAse jeTalI joDI kapaDAM che eTalI joDI kapaDAM ja tamAre rAkhavAnA !" 'eTale ?" 'jeTalI joDI navAM kapaDAM lAvo, eTalI joDI jUnAM kapaDAM tamAre jarUriyAtamaMdone ApI devAnA. navAM kapaDAM lAvavAnA tamArA oratAM ya pUrAM thaI jaze ane kapaDAMnI joDI na vadhAravAnI mArI preraNA ya amalI banI jaze." | 'mahArAja sAheba, jeTalI joDI navAM kapaDAM lAvuM enA karatAM bamaNI joDI jUnAM kapaDAM mAre jarUriyAtamaMdone ApI devA evo niyama ApI do' pravacanasabhAmAM e bhAIe jyAre A niyama mAgyo tyAre AkhI pravacanasabhAe e bhAInA A sattvane bhArobhAra anumodanAthI vadhAvI lIdhuM. 'mahArAja sAheba, Apa sAdhu banI gayA cho eTale Apane mATe jarUriyAta para Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'A sonI noTa para hAtha mUkI do' 'paNa zenA mATe ?' 'tamane phrekTara thayuM che ne ?" zrerI camatkAra sarje che ke kema, enI to khabara nathI paraMtu zraddhA svayaM camatkAra che e to zaMkA vinAnI vAta che kAraNa ke emAM AMkhethI na dekhAtI ane manamAM na besatI vAto para vizvAsa mUkI devAno hoya che. ane eTale ja zraddhA camatkArathI ochuM kazuM ja nathI. vijJAnayuge bIjAM je paNa nukasAno karyA hoya te, paNa eNe zraddhA kSetre kaDAko bolAvI devAnuM je jAlima nukasAna karyuM che ene bharapAI karatAM to acchA acchA dharmaguruone ya navanejAM pANI UtarI rahyA che. 'AMkhethI jo dekhAtuM nathI ane tarkathI jo magajamAM besatuM nathI to e cIja A jagatamAM che ja nahIM ema mAnI lo' hA. A che vijJAnanI AdhArazilA. eNe parvatane toDIne aNumAM rUpAMtarita karI dIdho paNa eka paNa AtmAne e paramAtmA na banAvI zakyuM. kAraNa ke rUpI padArtha ene svIkArya che paraMtu arUpI evo AtmA ene svIkArya nathI. paNa sabUra ! kevaLa tarkanA sahAre divasano eka kalAka paNa pasAra karavo tamArA mATe zakya nathI jyAre zraddhAnA sahAre tame AkhI jiMdagI AsAnIthI kheMcI zako cho ane eTale ja jIvananuM cAlakabaLa tarkane na banAvatA zraddhAne ja banAvavA jevuM che. 'oNparezana mATe haoNspiTalamAM..' 'hamaNAM ja javAnuM che 'vedanA ?' 'khUba che' 'oNparezana ?' jokhamI che.' 'basa, eTalA mATe ja kahyuM che ke A sonI noTa para tame hAtha mUkI do. e noTa laIne huM jAuM chuM sIdho pAMjarApoLamAM. jIvadayAnA kAryamAM A rakama vaparAI jaze. A vedanA tamAre bhogavavAnI AvI che enA mULamAM eka ja vAta che. gata janmomAM tame jANyuM ke ajANe jIvahiMsA karI che, jIvone pIDA ApI che, jIvone dUbhavyA che. atyAre tame jIvone zAtA ApI do, zakya che ke enAthI baMdhAtuM puNya tamane pIDAmAM rAhata ApIne ja rahe e bhAInA magajamAM A vAta besI gaI. pelA bhAIe dharelI sonI noTa para emaNe hAtha mUkyo. haoNspiTalamAM dAkhala thaI gayo. e ja divase sAMjanA parezana thiyeTaramAM emane laI gayA. ane kalpanAmAM nahoto evo camatkAra sarjAyo. cAreka kalAka cAlanAruM oNparezana eka ja kalAkamAM pUrNa thaI gayuM. judAM judAM cAreka sthaLo para saLiyA nAkhavA paDe tema hatA enA badale eka paNa sthaLa para saLiyo nAkhavo na paDyo ane kamAlanI vAta to e thaI ke mAtra paMdareka divasamAM e bhAI cAlatA thaI gayA ! buddhinA kSetra kerA sImADA jyAM aTakI gayA, te pachInA pradezone zraddhA saMto kahI gayA.' 97 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bALakane meM pUchyuM, 'tamArI sAthe A nAnA mahArAja che ne, emaNe dIkSA kyAre lIdhI ?" 'be varasa thayA" atyAre emanI uMmara keTalI ?' 'tera varasa' 'agiyAra varase dIkSA lIdhI ?" vismaya, tuhala, jijJAsI, Azcarya, AnaMda, nirdoSatA, nizcicatatA ane nirmaLatA. kadAca A tamAmano saravALo eTale ja bALapaNa. A duHkhada vAstavikatA che ke uMmara vadhatA zarIra to vikasita thatuM ja rahe che paraMtu bAlyavayamAM sulabha vismayabhAva vagerenI vRttiomAM gajabanAka kaDAko bolAto ja rahe che. A kaDAko bolAvAmAM pradhAnaphALo jo koInoya hoya to e che AjanI zikSApaddhatino. e buddhine dhAradAra jarUra banAvI rahI che paraMtu hRdayanI saMvedanazIlatAne to e khatama ja karI rahI che. bALakane e hoziyArI jarUra ApI rahI che paraMtu enI pAsethI e DahApaNa ane bhoLapaNane to AMcakI ja rahI che. bALakane e bauddhika tAkAta to ApI ja rahI che paraMtu enI pAse rahela saraLatAnI nirdoSa tAkAta to e jhUMTavI ja rahI che. adhyAtma jagata ema kahe che ke moTA bhale game teTalA bano, bALapaNa to TakAvI ja rAkho. AjanuM vijJAna ema kahe che ke bALapaNamAM ja tame moTA banI jAo! Ama chatAM kyAMka kyAMka bALapaNa, bhoLapaNa ane DahApaNa traNeya eka jagAe jovA maLe che tyAre dila prasannatAthI tarabatara thaI jAya che. 'emane emanAM mA-bApa yAda Ave ja nahIM ? * bALakano A prazna sAMbhaLIne huM stabdha thaI gayo. | 'tuM eka kAma karIza?" 'zuM ?' 'nAnA mahArAjane huM ahIM ja bolAvI lauM chuM. huM emane ja pUchI le.' mArI sAthe rahelA nAnA mahArAjane - ke je svAdhyAya karI rahyA hatA - mArI pAse bolAvyA. 'mahArAja sAheba, tamane tamArAM mA-bApa yAda Ave ?' 'nA' 'kema ?' 'gurudeva amane prema ja eTalo badho Ape che ke mammI-pappA mane yAda AvatAM ja nathI. bola, tAre dIkSA levI che?" 'kema ?' 'mAre to krikeTara banavuM che" 'tArA pappAne dIkSA ApI daIe ?" hA. emane ApI do. e dIkSA laI le to mane Akho divasa krikeTa ramavA to maLe ! bALakano A javAba sAMbhaLIne enA pappA sahita sahu khaDakhaDATa hasI paDyA! rAtanA samaye pratikramaNa bAda potAnA pappAnI sAthe AvelA eka cha varasanA 99 100 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dillI, dilavALAnI... bhAratanI rAjadhAnI dillI che paraMtu durguNonI rAjadhAnI to mana che ane saguNonI rAjadhAnI to aMtaHkaraNa che. jo jIvanane mananI ja AjJAmAM rAkhazo to durguNothI jIvana gaMdhAtuM raheze beDoLa paNa paththara kuzaLa zilpInA hAthamAM AvI jAya che ane suMdara pratimAnA AkAramAM e rUpAMtarita thaI jAya che. bImAra paNa dardI kuzaLa DaoNkTaranA hAtha nIce sAravAra pAme che ane taMdurastInA saubhAgyane e pAmI jAya che. karmAdhIna ane kusaMskArAdhIna paNa AtmA sanimitto, saAlaMbano, satreraNAo, sadvAMcana ane satsaMga pAme che ane potAnA jIvanane e samyapha vaLAMka ApIne ja rahe che. ane jIvanane jo aMtaHkaraNanI AjJAmAM rAkhI dezo to saguNothI jIvana suvAsita banyuM raheze. Avo, jIvananI pavitratAne nizcita karI devA mananuM sAMbhaLavAnuM baMdha karI daIe. aMtaHkaraNanuM sAMbhaLavAnuM zarU karI daIe. kalpanAtIta camatkAra sarjAIne ja raheze. dillI ! jyAM A dezanA samasta prajAjanonAM sukhanI, hita [3] nI ane kalyANa [3] nI nItio nakkI thAya che, jyAMnA vAtAvaraNamAM rAjakAraNano mAhola ThAMsIThAMsIne bharyo che 'ThagonI nagarI dillI' AvI paNa jenI oLakha che" to 'dillI dilavALAnI' AvI paNa jenI oLakha che e dillImAM pUjyapAda gacchAdhipatizrInI pAvana AjJAthI ane maMgaLa AzIrvAdathI mAre AvavAnuM banyuM ane ahIM je kAMI jovA, jANavA, sAMbhaLavA, anubhavavA maLyuM ene zabdadeha ApavAno meM ahIM prayAsa karyo che. spaSTa zabdomAM kahuM to ahIM aneka rAjakAraNIone, vakIlone, nyAyAdhIzone, Ai.e.esa. oNphisarone, DaoNkTarone, udyogapatione mAre maLavAnuM banyuM che. mane emanAmAM saraLatAnAM, sahRdayatAnAM, saujanyanAM, sabhAvanAnAM darzana thayA ja che. A maMgaLa anubhavonA AdhAre huM ema mAnato thayo chuM ke jo e sahunA kAna sudhI samyapha vAto pahoMcADavAmAM Ave to acUka A dezanuM bhAvi ujjavaLa paNa che. ane nirmaLa paNa che. prajAjanono zIla-sadAcArano vAraso surakSita paNa che ane vardhamAna paNa che. ahIM anubhavelA satya prasaMgonA AlekhanamAM atizayoktino prayoga ajANatAM yu mArAthI thaI gayo hoya ke zrI jinAjJAviruddha ajANatAM ya kAMI lakhANa thaI gayuM hoya to enuM huM aMtaHkaraNapUrvaka trividha trividha micchA mi dukkaDa mAguM chuM. da. AcArya vijaya ratnasuMdarasUri