Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasparApagrahA jIvanA iHk iNdrii tooN laikee pNj iNdriiaaN vaalee jiiv j'neeraa kNpiuuttrj' diHlii geett maaleerkoottlaa www: jainworld.com deeviNdr stv prkirnnk dharma vRkSa kI tIna zAkhAe~ THE THREE BRANCHES OF THE DHARMA-TREE dravya maMgala anuvaadk : purs'ootm jain - rviNdr jain
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ dviNdr stvaa Davinder Satva namo arihaMtANaM namo siddhANa namo AyariyANaM namo jvanjhAyANaM jsii vidhii 'dhii pNcdii , sabapAcappaNAsaNo maMgalAca savorsa, paDhamaM havai jagalaM' pNjaabii anuvaadk: purs'ootm jain rviNdr jain prkaas'k: 26 viiN mhaaviir jnm kliaank s'taavdii sHyoojikaa sNmtii pNjaab puraannaa bHs sttaiNdd mhaaviir sttriitt, maaleerkoottlaa j'ilhaa sNgruur /
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ smrpnn 03:0 24O ... dhrm bbraa mnnoopaask s'rii prs'ootm jain saahib mNddii goobiNdgrrh smrpn din dee s'ubb maukee tee s'rdhaa tee preem naal bbeeNtt bbeeNtt krtaa: rviNdrn maaleerkoottlaa 31/03/2008
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ smrpn jiivn viHc kuHjh ghttnaavaaN atee pl ajihee huNdee hn joo jiivn dii ruup reekhaa nuuN thi krdee hn| ihnaaN ghttnaavaaN viHc dhrm prtii smrpn dii ghttnaa bhut mhHtvpuurn hai| meeree jiivn viHc 31 maarc, 1969 daa din bhut mhtvpuurn hai kiuNki is din mainuuN apnnee dhrm bbraa s'rii prs'ootm jain mNddii goobiNdgrrh dee drs'n daa subbaag praapt hooiaa| ih din meeree lii deev guruu atee dhrm prtii smrpn daa din siHdh hooiaa hai| 31 maarc, 2008 nuuN 39 saal puuree hoogee hn atee meerii smrpn yaatraa 40veeN saal viHc cHl rhii hai| jis pichee meeree dhrm bbraa daa aas'irvaad mainuuN hmees'aa mildaa rihaa hai| saaddaa jiivn jain dhrm atee shit prtii smrpn jiivn hai| aHj 31 maarc, 2008 nuuN maiN ih anuvaad apnnee dhrm bbraa s'rii prs'ootm jain joo ki is grNth dee shaaik anuvaadk vii hn nuuN smrpt krdaa hooiaa aatm khus'ii anubbv krdaa haaN atee aas krdaa haaN ki bbviHkh viHc vii mainuuN apnnee dhrm bbraa daa piaar tee seevaa isee prkaar mildaa rheegaa| bbeeNtt krtaa: rviNdr jain
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ anuvaadkaaN vHlooN | sNsaar dee praaciin dhrmaaN viHcooN jain dhrm iHk praaciin dhrm hai| jis dii apnnii vHkhrii phicaan, sNskritii, bbaas'aa, sidhaaNt, drs'n, itihaas atee dhrm grNthaaN dii lNbii prNpraa hai| hr aas'tk dhrm viHc deevtiaaN dii hooNd kisee naa kisee prkaar naal praapt huNdii hai| isee prkaar jain dhrm grNthaaN viHc vii deevtee atee svrg vaaree bbgvaan mhaaviir nee dHsiiaa hai| jain dhrm viHc 45 aagm sveetaaNbr maataa viHc mNnee jaaNdee hn| jihnaaN dii bbaas'aa 2600 saal puraannii ardh maaghdii praakrit bbaas'aa hai| ihnaa aagmaaN daa sNkln pNj vaacnaavaaN raahii sNpuurn hooiaa hai| ihnaaN aagmaaN viHc 12 aNg, 12 upNg, muul grNth, chee suutr tooN chuHtt 10 kiirnk grNth hn| deeviNdr stv viHc vii iHk prkiirnk grNth hai| jis dee sNklnkrtaaN ris'i paaliit acaariiaa hooee hn| nNdii suutr viHc vii deeviNdr stv daa vrnnn huNdaa hai| klp suutr anusaar ris'i paalt dii pttaa vlii is prkaar hai| bbgvaan mhaaviir aariaa sudhrmaa aariaa jNbuu aariaa prbbaav
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ | aariaa bbHdr vaahuu I aariaa mhaaNgiirii I aariaa susthit | aariaa iNdrdin T aariaa s'aaNtiisain T ris'ipaalit aariaa sveeNprbbv I aariaa ysoobbHdr T T aariaa sNbbut vijee aariaa sthuuliibbHdr ii aariaa suhstii I suprtibHdh (10 hoor) aariaa ris'i paalit daa smaaN iisaa puurv 500 dee kriib tthhirdaa hai|is grNth diiaaN kii kthaavaaN sthaanaaNg, smvyaaNg, priiaapnaa, jNbuu diip prgiptii, jiivaabbigm aadi praaciin grNthaaN viHc mildiiaaN hn| is grNth dii vaartaalaap s'ailii hoor jain aagmaaN tooN
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ vHkhrii hai| is viHc bbgvaan mhaaviir, gootm dii kooii vaartaalaap nhiiN naa hii aariaa jNbuu apnnee guruu aariaa sudhrmaa tooN kooii prs'n krdee hn| is tooN ultt is viHc ik jain s'aavk (upaask) apnnii dhrm ptnii s'aavikaa (upaaskaa) apnnee aap deev look daa vrnnn krdaa hai| hHthlaa anuvaad: lNbee smeeN tooN is grNth daa anuvaad kisee vidvaan nee nhiiN kiitaa sii| phir siHdh jain munii jin vijai nee is dee paatth daa sNkaaln kiitaa| is grNth viHc asiiN praapt jihnaa hiNdii, guj'raatii anuvaadaaN dii mdd lii hai| uhnaaN dee vidvaan anuvaadkaaN atee prkaas'kaa dee asiiN dhNnvaadii haaN| dhNnvaad: asiiN srii vinood driaapur iNcaarj jain vrldd dee vii dhNnvaadii haaN ki jihnaaN pNjaabii jain saahit nuuN apnnii vaib saaitt tee yoog sthaan diHtaa hai jis raahiiN pNjaabii jain saahit aam lookaaN tHk phuNc skiaa hai| asiiN suniil dees' mnnii s'oolaapur dee shiyoog lii vii dhNnvaadii haaN| asiiN apnnee choottee viir srii muhNmd s'Hbiir (cuunaiguu kNpiuttrj', maaleerkoottlaa) dee vii dhNnvaadii haaN jihnaaN apnnaa vis'ees' dhiaan atee shiyoog is prkaas'n viHc diHtaa hai| iii
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ aas'iirvaad: saanuuN pNjaabii jain saahit lii aacaariaa srii aanNd ris'ii jii, aacaariaa srii deevNdr munii jii, aacaariaa srii s'us'iil kumaar jii, aacaariaa srii tulsii jii, aacaariaa srii mhaaN prgiiaa jii, aacaariaa srii vijaiiNdr din suurii, aacaariaa srii nitiaa nNd suurii jii atee mnn siNgh dee coothee aacaariaa ddaa: s'iv munii jii dee aas'iirvaad praapt rhee hn| is tooN chutt aacaariaa mhaaN priiaa dee cailee svrgii srii vrdhmaan jii atee srii jai cNd jii dee aas'iirvaad praapt hn| saadhviiaaN viHc pNjaabii jain saahit preerkaa jain jyootii up prvrtnii s'rii s'vrnkaaNtaa jii mhaaraaj, uhnaaN dii vidvaan ceelii saadhvii srii sudhaa jii mhaaraaj atee aacaariaa saadhvii ddaa: saadhnaa jii dee aas'iirvaad praapt hn| aas krdee haaN ki bbviHkh viHc vii ihnaaN daa aas'irvaad bnniaa rheegaa| 31/03/2008 mNddii goobiNdgrrh s'ubb ciNtk: purs'ootm jain, rviNdr jain anuvaadk
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ tele la Telete se isAkarU 3jA Aro sakrama Tha pakSa: sA ele leb sAgaropamamAM lekia hlelele lsle Isle Broj * hAi karavA pALI-12 frank kunnu Aro suSama suSama ja dvArA mADI sAgaropama jain kaal cHkr saMtAna tAra divA Dick 21218 yue -21000 varSa uma 2jo Aro ge L Z1F zarIra 1-413 diva tava pramANa zarIra 3 gAu dhArA 1.4 tArA pramA tA 2 cUkI jIvyA mujaba vyApadma manAyuo ma Hther = : el ravivA khora pranAma kAMDA ISIS 123 {ii-256 saLI 256 khetA pAlana nadavasa pAMcano 128 Je kAta ane chAMDI >> eka va vakhata karaNa vA dara 100 varSa eka eka vALanA 3+4 ne hatA AvA saMpU khAlI thatA sAma aA sauna saMsa 4gAu jevA daramyAna 1lI Aro suma suma joDA kroDI sAgaropama 1 mo 21000 varSa F* du:} lo Aro palyopa bAra pramA aa u 5133 tyA garA pa nAya varSa rIdAya va ii: 2 | Ayuva mIna nAgarava 1 thaya jAya nAma taNA "gAmomA sAthenI prathamanana mananA kAma rAta kuMbha tA rAnI.. med so 21000 varSa janma dulA 5 / Aro cat: dhananI ht DIET - saMtati 3 kroDAkoDI sAgaropama suSama 2 ArA mut (3) vIrA 1 uiauty -21000 varSa duSama pamAM Aro poMsaLI ha 16 kADhI IS ja sUrya 3jo Aro sAyapa sama leh:s ele l82
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ deeviNdrstv prstaavnaa tiNn look dee guruu, gunnaa naal sNpuurn, deevtiaaN atee mnukhaaN naal puujit, ris'v prbbuu jinvr atee aakhrii tiirthNkr mhaaNviir nuuN nms'kaar krkee nis'cee hii aagm daa jaannkaar kooii upaask sveer dee smeeN, jihnaaN nee ahNkaar nuuN jiHt liaa hai ajihee vrdhmaan dii mnoohr upaas'naa krdaa hai atee us upaasnaa krdee hooee upaask dii ptnii sukh purvk saahmnnee baitthii hooii smbbaav dee naal dooheeN hHth joorrkee us vrdhmaan dii stutii sunndii hai| // 1-3 // tilk ruupii rtn atee subbaag dee ciNnh naal sus'oobbit iNdr diiaaN ptniiaaN naal asiiN vii, jihnaaN nee ahNkaar nuuN ns'tt kr ditaa hai ajihee vrdhmaan dee crnaa viHc mstk jhukaa kee nmskaar krdee haaN| // 4 // vinai naal prnaam krn dee kaarn ddhiHlee hoo gee deevtiaaN dee muktt atee aduutii js vaalee, kroodh nuuN s'aaNt krn vaalee vrdhmaan dee crnaaN viHc nms'kaar kiitaa giaa hai| // 5 // jinhaaN gunnaa dee raahiiN 32 deeviNdr puurii trhaaN hraa diHtee hn is lii uhnaaN kliaan bbaarii crnaa dii suNdrtaa daa dhiaan krdee haaN| // 6 // 32 deeviNdraaN dee vis'ee baaree prs'n uh upaas'k dii ptnii apnnee ptii nuuN aakhdii hai, "is prkaar joo 32 deeviNdr aakhee gee hn uhnaaN dee sNbdh viHc meeree prs'n dii khaas viaakhiaa kroo"| // 7 //
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ uh 32 deeviNdr kihrree hn? kiHthee rhiNdee hn? uhnaaN dii sthitii (umr) kii hai? uhnaaN dee bbvn aadi prihi kii hai? // 8 // uhnaaN dee kiNnee deev vimaan hn? kiNnee bbvn hn? kiNnee ngr hn? uh bbuumii dii moottaaii kiNnii hai? kiNnii uHcaaii hai atee vimaanaaN dee rNg kis prkaar dee hn? // 9 // jiaadaa, mHdhm atee ghHtt smeeN viHc kaunn kiNnaa bboojn krdee hn atee uHchvaas, nisvaas (saah) aadi dii prkriaa kii hai? kis viHc kiNnaa aHvdhii giaan hai? // 10 // jis dee raahiiN s'is'ttaacaar atee upcaar duur kr ditee gee hn| us haasrs nuuN khtm krdii hooii ptnii dee raahiiN puHchee prs'naaN dee uHtr ptii aakhdaa hai, hee putr vaalii sunnoo| 11 // 32 dviNdraaN dee sruup dee vis'ee dee uHtr: tuhaaddee prs'n dee uHtr dee ruup viHc s'ruut giaan ruupii muNdr vicooN joo vis'lees'n uplbdh hai us viHcooN iNdraa dee naaN sunnoo| // 12 // bhaadraaN raahiiN prnaam kiitee hooee, us vis'lees'naatmk giaan ruupii rtn nuuN, joo taariaaN dee smuuh dii trhaaN suHdh hai us nuuN khus' hoo kee sunnoo| // 13 // hee suNdr neetraaN vaalii ! rtn prbbaa pithvii (nrk) viHc rhin vaalee, teejooleesiaa yuHkt 20 bbvn ptii deevtiaaN dee naaN meeree tooN sunnoo| // 14 //
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 bbvn ptii iNdr: asuur dee doo bbvn ptii iNdr hn, 1. cmriNdr atee 2. asuurdeev usee prkaar naal doo naagkumaar iNdr hn, 3. dhriNdr atee 4. bbuutaanNd| // 15 // hee suNdrii ! doo supn iNdr hn, 5. veenuudeev atee 6. veenuudaalii is prkaar doo diipkumaar iNdr hn, 7. puurn atee 8. vris'tt || 16 || doo uddhikumaar iNdr hn, 9. jlkaaNt atee 10. jlprbb usee prkaar 11. mitgtii atee 12. amitvaahn naamk doo dis'aa kumaar dee iNdr hn| // 17 // geub vaayuu kumaar iNdr hn, 13. veelNb atee 14. prbbNjn usee prkaar 15. ghoos' atee 16. mhaaN ghoos' naamk doo stnit kumaar dee iNdr hn| // 18 // doo vidhut kumaar iNdr hn, 17. hriikaaNt atee 18. hriisHh usee prkaar 19. agnniis'iHkh atee 20. agnnii maanv naaN dee doo agnnii ati iNdr hn| || 19 || hee cNgee yuHs vaalii atee brriiaaN aHkhaaN vaalii! sukhpuurvk bbvn viHc baitthii hooii, joo philaaN maiN iNdr aakhee hn uhnaaN dee bbvn prigrhi meeree tooN sunnoo| || 20 || bbvn ptii iNdraaN dii bbvn sNkhiaa: uhnaaN cmriNdr, veeroocn atee asuriNdr dee s'rees'tth bbvnaa dii sNkhiaa 64 lHkh hai atee ih cNgee visthaar viHc phailee hooee hn| // 21 // uhnaaN bbuutaanNd, dhrn naaN dee naagkumaar iNdraaN dee bbvnaaN dii sNkhiaa 85 laakh hai atee ih cNgee visthaar viHc phailee hooee hn| // 22 // 4
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ hee suNdrii ! doo supn iNdr veenuudeev atee veenuudaail atee uhnaaN dee bbvnaaN dii sNkhiaa 72 lHkh hai| // 23 // uhnaaN beelNmb atee prbbNjn naaN dee doovaaN vaayuu kumaar iNdraaN dee suNdr bbvnaaN dii sNkhiaa 96 lHkh hai atee ih cNgee visthaar viHc phailee hooee hn| // 24 // is prkaar asuraaN dee 64 lHkh, naag kumaaraaN dee 84 lHkh, suvrn kumaaraaN dee 72 lHkh, vaayuu kumaaraaN dii 96 lHkh, diip kumaar diis'aa kumaar, uddhikumaar, vidhuut kumaar, staanit kumaar atee agnnii kumaar ihnaaN chee joorriaaN dee- hr iHk dee 76 76 lHkh bbvn hn| hee suNdrii! hunn ihnaaN bbvnaa dii sthitii vis'ees meeree tooN silsileevaar sunn| | 25-27|| bbvn ptii iNdraaN dii sthitii tee umr: - hee suNdrii! cmriNdr dii vHdh tooN vHdh umr 1 saagroopm aakhii gii hai| ihoo umr blii atee vairoocn iNdraaN dii vii smjh lainnii caahidii hai| // 28 // cmriNdr nuuN chHdd kee, baakii joo dHkhnn dis'aa dee iNdr aakhee gee hn uhnaaN dii vHdh tooN vHdh umr 1 2 plyoopm hai| // 29 // blii nuuN chHdd kee joo utr dis'aa dee iNdr aakhee gee hn uhnaaN dii umr 2 plyoopm tooN kuHjh ghHtt hai| // 30 // ih saarii umr sthitii daa vrnnn hai hunn tuuN uHtm bbvn vaasii deevtiaaN dee suNdr ngraaN dii mhimaaN meeree tooN sunn| // 31 // 5
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ bbvn ptii iNdraaN dee sthaan, bbvn atee s'kl: | saarii rtn prbbaa prithvii 11000 yoojn hai us viHcooN 1000 yoojn tooN baaad bbvn ptiiaaN dee ngr vsee hn| // 32 // ih saaree bbvn aNdrooN ckoor, baahr tooN goolaakaar kudrtii suNdrtaaN naal bbrpuur, rmniik, nirml atee vjr rtnaaN dee bnnee hooee hn| // 33 // bbvn vaasiiaaN dee bbvnaaN dee aNdr sphttik mniiaaN jrriiaaN hooiaaN hn atee ihnaaN bbvn ngr soonee dee bnnee hooee hn| // 34 // suNdr kmlaaN diiaaN pNkhrriaaN dee viHc sthit ih bbvn bbiNn bbiNn mniiaaN naal subbaaeemaan atee mnoohaarii lHgdee hn| // 35 // lNbee smeeN tHk naa murjhaaunn vaalii phuHl maalaavaaN atee cNdn dee bnnee hooee drvjiiaaN dee naal uhnaaN ngraaN dee uprii hiHsee tee jhNddiiaaN dii iHk maalaa hai jis kaarn ih ngr bhut rmniik hn| // 36 // uh srees'tt drvjee aHtth aayoojn uHcee hn| uhnaaN dee uHprii bbaag laal kls'aaN naal sjee hn atee uhnaaN tee soonee dee ghNttee bNnhee hooee hn| // 37 // jihnaaN bbvnaaN viHc bbvn ptii deev rhiNdee hooee noojvaan kurriiaaN dee giit atee baajiiaaN dii aavaaj kaarn hmees'aaN suHkh naal rhiNdee hooee khus'ii mhisuus krdee hn atee uh ih nhiiN jaanndee ki smaaN kiNnaa biit cukaa hai| // 38 // dHkhnn - uHtr bbvn ptii iNdraaN dii sNkhiaa: cmriNdr, dhriNdr, veenuudeev, puurn, jlkaaNt, amitgtii, veelNb, ghoos', hrii atee agiis'ikh ih bbvn ptii iNdraaN dee bbvn hn| // 29 //
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ ihnaaN bbvn ptii iNdraaN dee mnii rtnaaN naal jurree soonee dee khNbee atee rmniik ltaa mNddp vaalee bbvn dHkhnn dis'aa vHl huNdee hn| uHtr dis'aa atee us dee aaleeduaalee baakii iNdraaN dee bbvn huNdee hn| // 40 // dHkhnn dis'aa dee asurkumaaraaN dee 34 lHkh naagkumaaraaN dee 44 lHkh vrn kumaaraaN dee 48 lHkh atee diip uddhi, vidhuut agnnii kumaaraaN dee 40 lHkh atee vaayuu kumaaraaN dee 50 lHkh bbvn huNdee hn| // 41 // uHtr dis'aa vHl asur kumaaraaN dee 30 lHkh naag kumaaraaN dee 40 lHkh vrn kumaaraaN dee 34 lHkh, vaayuu kumaaraaN dee 46 lHkh atee diip, uddhi, vidhuut, stnit atee agnnii kumaaraaN dee 36 lHkh bbvn huNdee hn| // 42 // | saaree bbvn ptiiaaN atee vimaank iNdraaN diiaaN tiNn pris'daaN huNdiiaaN hn ihnaaN saariiaaN dee ysis'k, lookpaal atee smaajik deev huNdee hn| smaanik deevaaN tooN caar gunnaaN aNg rkhiak deev huNdee hn| // 43 // dHkhnn dis'aa dee bbvn ptii dee 64 hj'aar utr dis'aa dee bbvn ptiiaaN dee 60 hj'aar, vaanviyNtr dee 6 hj'aar atee jyoots'ii iNdraaN dee 4 hjaar vimaanik deev aakhee gee hn| // 44 // is prkaar cmriNdr atee mn diiaaN 5 ptt raanniiaaN jaannniiaaN caahidiiaaN hn baakii bbvn ptiiaaN diiaaN 6 ptt raanniiaaN huNdiiaa hn| // 45 // bbvn ptii iNdraaN dee nivaas': | is prkaar jNbuu diip viHc doo, mnusootr prvt tee caar, aruunn smuNdr viHc chee, tee aruunn diip viHc aHtth bbvn ptii iNdraaN dee nivaas' hn| // 46 //
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ jis naaN dee smuNdr jaaN diip viHc jihnaaN daa nivaas huNdaa hai usee naaN dee diip jaaN smuNdr viHc uhnaaN dii utptii huNdii hai| // 47 // asur, naag, uddhi kumaar dee nivaas' s'rees'tth aruunn smuNdr viHc huNdee hn atee uhnaaN viHc hii uhnaaN dii utptii huNdii hai| // 48 // diip kumaaraaN, dis'aa kumaaraaN, agnnii kumaaraaN atee stnit kumaaraaN dee nivaas aruunnvr diip viHc huNdee hn atee uhnaaN dii utptii vii uHthee hii huNdii hai| || 49 || vaayuu kumaar atee suvrnkumaar iNdraaN dee nivaas' mnusootr prvt tee huNdee hn, hrii atee hriisHh deevtiaaN dee nivaas vidhuut prvt atee maaly prvt tee huNdee hn| // 50 // hee suNdrii ! ihnaaN bbvn ptii deevaaN viHc jis daa joo bl-viirj praakrm hai maiN us baaree dHsdaa haaN| // 51 // asur tee asur kNniaaN raahiiN joo maalkii dee vis'ee hn us daa kheetr jNbuu diip atee cmrcNcaa raajdhaanii tHk hai| // 52 // asur atee kNniaaN raahiiN joo maalkii dee vis'ee hn uh hii maalkii blii atee beeruucn dee lii smjhnnii caahidii hai| // 53 // dhrn atee naagraaj jNbuu diip nuuN phn raahiiN ddhHk skdee hn| us dii trhaaN hii bbuutaanNd baaree vii jaannnaa caahidaa hai| // 54 // gruudd iNdr atee veenuu deev pNkh raahiiN jNbuu diip nuuN ddhHk skdee hn us dii trhaaN hii veenuudaali nuuN smjhnnaa caahidaa hai| // 55 // 8
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ puurn vii ih htheelii nuuN cuHk skdaa hai| us dee smaan hii vs'istt nuuN jaannnaa caahidaa hai| // 56 // jlkaaNt atee jltrNg jNbuu diip nuuN bbr skdee hn| us dee smaan hii jlprbb nuuN vii jaannnaa caahidaa hai| // 57 // | amit gtii saaree jNbuu diip apnnee pair dii aHddii naal kNbaa skdaa hai| us dii trhaaN hii amitvaahn nuuN jaannnaa caahidaa hai| // 58 // beelNb vii iHk hvaa guNjaa kee saaree jNbuu diip nuuN bbr skdaa hai us dee smaan hii prbbNjn nuuN vii jaannnaa caahidaa hai| // 59 // hee suNdrii! ghoos' iHk bdl dii grj naal saaree jNbuu diip nuuN boolaa kr skdaa hai| ihoo s'ktii mhaaN ghoos baaree jaannnii caahidii hai| 60 // hrii iHk vidhuut (prkaas') raahiiN jNbuu diip nuuN prkaas't kr skdaa hai| ihoo s'ktii hriih baaree vii jaannnaa caahidii hai| // 61 // agnniis'ikh iHk aHg dii jvaalaa raahiiN jNbuu diip nuuN jlaa skdaa hai| us dee smaan hii maanvk nuuN s'ktiivaan jaannnaa caahidaa hai| // 62 // hee suNdrii! triyNk look viHc asNkhiaat diip atee smuNdr hn| ihnaaN viHc kooii vii iHk iNdr apnnee ruupaaN raahiiN ihnaaN diipaaN atee smuNdr viHc phail skdaa hai| // 63 // | kooii vii iNdr jNbuu diip nuuN khHbee hHth naal chHtr dii trhaaN dhaarn kr skdaa hai atee isii prkaar mNdraacHl prvt nuuN vii binhaaN mihnt kiitee hinn krn dee smrth hai| // 64 //
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ kooii vii s'ktiis'aalii iNdr jNbuu diip dii chHtrii krkee atee mNdaar prvt nuuN us chHtrii daa jhNddaa bnnaa skdaa hai| ih ihnaaN iNdraaN dii vis'ees s'ktii hai| // 65 // sNkheep viHc bbvn ptii iNdraaN dee bbvnaaN dii sthitii aakhii gii hai hunn vaanviNtr deevtiaaN dee bbvnaaN dii sthitii sunnoo| // 66 // vaanviNtr deevtiaaN dee aHtth bbeed hn: | pis'aac, bbuut, yks', raakhs's, kinaur, kaiNpurs', mhoorg-gNdhrv atee vaanviNtr deevtiaaN dee aHtth bbeed hn| 67 // | ih vaanviNtr deev meeree raahiiN sNkheep viHc aakhee gee hn| hunn iHk iHk krkee ihnaaN dee 16 iNdraaN atee uhnaaN dii giHdhii aakhaaNgaa| 68 // 1. kaal, 2. mhaaN kaal, 3. suuruup, 4. tiruup, 5. puurnbbHdr, 6. mniibbHdr, 7. bbiim, 8. mhaaNbbiim, 9. kinaur, 10. kaiNpurs', 11. stpurs', 12. mhaaNpurs', 13. atikaay, 14. mhaaNkaay, 15. giitti, 16. giitys, ih vaantr iNdr aakhee gee hn| // 69-70 // vaanviNtr deevtiaaN dee aHtth aNtr bbeed: 1. sNniihit, 2/1. saamaan, 3. dhaataa 4/2. vidhaataa, 5. ris'i 6/3. ripaal, 7. iis'vr, 8/4. mhees'vr, 9. suuvts, 10/5. vis'aal, 11. haas, 12/6. haasrti, 13. sveet, 14/7. mhaaNsveet, 15. ptNg, 16/8. ptNgptii (ih aHtth vaanviNtr deevtiaaN dee bbeed hn atee vaar hr iHk dee doo doo iNdr smjhnnee caahiidee hn)| // 71-72 // 10
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyNtr atee vaanviNtr dee bbvn, sthaan atee uhnaaN dii sthitii vyNtr deev uHpr, heetthaaN atee tiryaaNk look viHc paidaa huNdee hn atee nivaas krdee hn| ihnaaN dee bbvn rtn prbbaa prithvii dee uHprii bbaag viHc hn| // 73 // iHk iHk joorree dee niym pHkhooN asNkhiat bbvn hn| ih sNkhiaat bbvn yoojn vistaar vaalee hn| uhnaaN dee bbeed aakhdaa haaN| // 74 // uh jiaadaa tooN jiaadaa aakaar dee bbvn jNbuu diip dii trhaaN, choottee aakaar dee bbvn bbrt kheetr dii trhaaN atee drmiaanee aakaar dee srees'tth bbvn videeh kheetr dii trhaaN huNdee hn| // 75 // | ihnaaN bbvnaa viHc vyNtr deev srees'tth nvyuvtiiaaN dee giit atee baajiaaN dii aavaaj dee kaarn hmees'aa sukh atee khus' rhiNdee hooee jiivn gujaardee hn| uhnaaN nuuN khus'ii kaarn smeeN daa vii giaan nhiiN rhiNdaa| // 76 // usee prkaar kaal, suuruup, puurn, bbiim, kinaur, stpurs', atikaay, giitrt, ih aHtth iNdr dHkhnn dis'aa vHl huNdee hn| // 77 // mnii, soonaa atee rtnaaN dee khNbee atee soonee dii beedii naal bbrpuur ihnaaN dee bbvn dHkhnn dis'aa vHl huNdee hn| baakii vyNtr iNdraaN dee bbvn uHtr dis'aa vHl huNdee hn| // 78 // vyNtr deevaaN dii ghHtt tooN ghHtt umr 10 hj'aar saal hai atee j'iaadaa tooN j'iaadaa uHmr iHk plyoopm hai| 79 // is prkaar vyNtr deevaaN dee bbvn atee uHmr sNkheep ruup viHc aakhii gii hai| hunn jyootis' deevtiaaN dee nivaas daa vrnnn sunnoo| 80 // 11
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ pNj prkaar dee jyootis' deev: cNdrmaa, suurj, taaree, nchHtr atee hi smuuh ih sbb pNj prkaar dee jyootis' deev aakhee gee hn| hunn uhnaaN dii sthitii tee gtii aakhii jaaveegii| // 81 // jyootis'ii deevaaN dee sthaan, vimaan sNkhiaa, vimaanaaN dii lNbaaii, moottaaii, gheeraa, vimaan claaunn atee kiNkr deev) | yuHk look viHc jyootis'iiaaN dee adhkpith phl dee aakaar vaalee cmkdee rtn jrree hooee, rmniik asNkhiaa vimaan hn| // 82 // rtn prbbaa prithvii dee sm bbuu bbaag tooN 790 yoojn ucaaii tHk daa nimn tl huNdaa hai| phir us sm bbuu bbaag tooN suurj 800 yoojn uHpr hai| 83 // usee prkaar us sm bbuubbaag tooN 880 yoojn tooN uHprii tl tee cNdrmaaN huNdaa hai| is prkaar jyootis' deevaaN dii uHcaaii pHkhooN visthaar kheetr 110 yoojn huNdaa hai| // 84 // iHk yoojn daa 61veeN bbaag krkee us 61veeN bbaag dee 56veeN bbaag jinaaN cNdr primNddl hai atee suurj daa aakaar 48veeN bbaag jinaaN hai| // 85 // jis viHc jyootis'ii deev suNdr istriiaaN dee giit atee baajiaaN d aaNvaaj dee kaarn hmees'aa sukh bbrpuur atee khus'ii bbriiaaN jiivn btiit krdee hn atee ih vii nhiiN jaanndee kii kiNnaa smaaN biit giaa hai| // 86 // iHk yoojn dee 61veeN bbaag viHcooN 56vaaN bbaag visthaar vaalaa cNdr mNddl huNdaa hai atee 61veeN bbaag viHcooN 28veeN bbaag jinii us dii moottaaii jaannnii caahidii hai| // 87 // 12
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ iHk yoojn dee 61veeN bbaag dee viHcooN 48vaaN bbaag visthaar vaalaa suurj mNddl huNdaa hai atee 61veeN bbaag viHcooN 24vaaN bbaag jinii us dii moottaaii jaannnii caahidii hai| 88 // hi aHdhee yoojn aakaar vaalee hn| us dee aHdhee nichHtraaN daa smuuh huNdee hn atee aHdhee taariiaaN dee smuuh huNdee hn atee uhnaaN daa joo visthaar hai us tooN aHdhii uhnaaN dii moottaaii huNdii hai| 89 // iHk yoojn daa doo kooh huNdaa hai| us viHc 500 dhnus' huNdee hn, ih hi - nchHtr smuuh atee taaraa vimaanaa daa visthaar hai| // 90 // jisdaa joo visthaar hai us daa aHdhaa hii vaahHliaa huNdaa hai uthee us tooN tiNn gunnaa jiaadaa gheeraa huNdaa hai| // 91 // jyootis'ii deevaaN dee cNdr, suurj vimaanaaN dii deekh bbaal 16000 deevtee krdee hn| hi vimaanaa dii deekh bbaal 8000 deevtee krdee hn| nchHtr vimaanaa dii deekh bbaal 4000 deevtee krdee hn| taaree smuuh vimaanaa dii deekh bbaal 2000 deevtee krdee hn| // 92 // | ih vimaan claaunn vaalee deevtee puurv viHc s'eer, dHkhnn vHl vis'aal haathii, pHchm dis'aa vHl bail atee uHtr dis'aa vHl ghoorree daa aakaar hinn krkee vimaan nuuN cuHkdee hn| // 93 // jyootis'iiaaN dii gtii daa prmaann atee ridhii: | suurj cNdrmaaN tooN teej' cHlnn vaalaa hai, usee prkaar hi suurj tooN teej' cHlnn vaalee hn, nchHtr haaN tooN atee taaree nHchtraaN tooN teej' cHldee hn| // 94 // 13
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ cNdrmaaN sHbb tooN ghHtt gtii vaalaa hai atee taaree sHbb tooN teej' vaalee hn ih gtii vis'ees jyootis'ii deevaa dii aakhii gii hai| // 95 // taaree ghHtt ridhii vaalee hn, niscai hii uhnaaN tooN vHdh ridhii vaalee nchHtr hn, isee prkaar grhi nchHtraaN tooN mhaaN ridhii vaalee hn| grhi tooN suurj tee cNdrmaaN mhaaN ridhii vaalee hn| // 96 // jyootis' deevtiaaN dee sthaan dii hHd atee aNdrlaa aakaar: sbb tooN aNdr abbijiit nchHtr, sbb tooN baahr muul nchHtr, sbb tooN uHpr svaatii nchHtr, atee sHbb tooN heetthaaN bbrnii nchHtr huNdaa hai| // 97 // nis'cai hii cNdrmaaN atee suurj dee drmiaan hii saaree grhi atee nchHtr hn, atee cNdrmaaN atee suurj dee heetthaaN, braabr atee uHpr taaree huNdee hn| // 98 // binhaaN rukaavtt dee taariiaaN daa aaps viHc ghHtt tooN ghHtt aNtr 500 dhnuus' atee j'iaadaa tooN j'iaadaa 4000 dhnuus' (doo gyuutii) daa huNdaa hai| // 99 // rukaavtt pHkhooN taariiaaN daa phrk ghHtt tooN ghHtt 266 yoojn atee j'iaadaa tooN j'iaadaa 12242 yoojn aakhiaa giaa hai| // 100 // taaraacNdr, nchHtrcNdr atee nchHtrsuurj daa saath deenn vaalee gtii kaal daa maap: ih joo cNdr yoog aakhiaa giaa hai, ih 68 khNddit aoohraatrii, 9 mhuurt atee 27 klaa vaalaa huNdaa hai| 101 s'tbbisaa, bbrnii, adraa, as'lees'aa, svaatii atee jys'tthaa ih chee nHchtr hn| ih chee nchHtr 15 mhuurt sNjoog vaalee aakhee gee hn| // 102 // 14
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ | tiNn utraa nchHtr (bbaav utraa bbdHrpd, utraa phaaguunii atee utraa as'aarraa atee puurnvsuu, rauhnii atee vis'aakhaa ih chee nchHtr cNdrmaa naal 45 mhuurt daa sNjoog krdee hn| 103 // baakii 15 nchHtr cNdrmaa dee naal 30 mhuurt daa yoog krn vaalee huNdee hn| ih cNdrmaa dee naal nchHtraaN daa yoog vii jaannnaa caahidaa hai| 104 // abbijiit nchHtr suurj dee naal 4 araarrii atee 6 mhuurt naal gmn krdaa hai| isee prkaar baakiiaaN dee sNbdh viHc maiN aakhdaa haaN| 105 // s'tbbis'aa, bbrnii, aadaa, as'lees'aa, svaatii atee jys'tthaa ih 6 nchHtr 6 ahooraarrii atee 21 mhuurt tHk suurj dee naal ghuNmdee hn| 106 // tiNn utraa nchHtr atee puurvsuu, roohnii atee vis'aakhaa ih chee nchHtr 20 ahooraarrii atee 3 mhuurt tHk suurj dee naal ghuNmdee hn| 107 // baakii 15 nchHtr 13 ahooraarrii atee 12 mhuurt suurj dee naal naal ghuNmdee hn| 108 // doo cNdrmaaN, doo suurj atee 56 nchHtr 176 hi jNbuu diip uHtee vicrn krdee hn| 109 // 1,33,950 koottaa koottii (kroorr nuuN kroorr naal gunnaaN) taaraa smuuh jNbuu diip viHc huNdee hai| 110 // lvn smuNdr dee uHpr dee kheetr viHc caar cNdrmaa caar suurj 112 nchHtr atee 352 hi bbrmn krdee hn| 111 // lvn smuNdr dee uHpr 2,78,900 koottaa koottii taaraa smuuh bbrmn krdee hn| // 12 // 15
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhaaNtkii khNdd diip viHc 12 cNdrmaaN 12 suurj 336 nchHtr atee 1056 hi huNdee hn| // 113 // dhaaNtkii khNdd diip viHc 803700 koottaa koottii taaraa smuuh hai| // 114 // is kaalooddhi smuNdr dee uprlee kheetr viHc kirnaaN naal bbrpur teej vaalee 42 cNdrmaaN atee 42 suurj ghuNmdee hn| 115 // is viHc 1017 nchHtr atee 3696 suurj aadi jyootis' deev hn| 116 ll | kaalooddhi smuNdr dee upr 2812950 koottaa koottii taaraa smuuh huNdee hn| 117 // is prkaar pus'kr diip dee uHprlee kheetr viHc kirnaaN vaalee 144 cNdrmaaN tee 144 suurj ghuNmdee hn| 118 // pus'kr diip tee 4032 nchHtr atee 12672 suurj aadi jyootis' mhaaN hi hn| 119 // | isee prkaar pus'kr diip tee 9644400 koottaa koottii taaraa smuuh hn| 120 // is ardhpus'kr diip dee uHprlee kheetr viHc 72 cNdrmaaN 72 surj prkaas' krdee hooee ghuNmdee hn| 121 // | ardhpus'kr diip dee uprlee kheetr viHc 6336 grhi tee 2016 nchHtr huNdee hn| 122 // ardhpus'kr diip dee uprlee kheetr viHc nis'cai hii 4822200 koottaa koottii taaraa smuuh huNdee hn| // 123 // 16
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 cNdrmaaN hn atee 132 suurj ajihee hn joo smuucee mnuHkh look nuuN prkaas't krdee hooee ghuNmdee hn| // 124 // mnuHkh look viHc 11616 mhaaN grhi hn atee 396 nchHtr hn| // 125 // mnuHkh look viHc 8840700 koottaa koottii taaraa smuuh hn| // 126 // sNkheep viHc mnuHkh look viHc ih nchHtr smuuh aakhiaa giaa hai atee mnuHkh look dee baahr jiNneedr bbgvaan nee asNkhiaat taaree khee hn| ||127|| is prkaar mnuHkh look viHc joo suurj aadi grhi aakhee gee hn uh kdNbb drkht dee phuHl dee aakaar dii trhaaN ghuNmdee hn| // 128 // is prkaar mnuHkh look viHc suurj, cNdrmaaN grhi nchHtr aakhee gee hn jihnaaN dee naaN atee gootr sdhaarn buHdhii vaalee nhiiN aakh skdee| // 129 // jyootis' deevaaN dee smuuh atee pNktiiaaN pHkhooN cNdrmaaN dii sNkhiaa: mnuHkh look viHc cNdrmaaN tee suurj dee 66 smuuh huNdee hn iHk iHk pittk (smuuh) viHc doo cNdrmaaN atee doo suurj huNdee hn| // 130 // mnuHkh look viHc viHc nchHtraaN dee vii 66 pittk huNdee hn atee iHk iHk pittk viHc 56 nchHtr huNdee hn| // 131 // mnuHkh look viHc suurj aadi j'yootis' deevaaN dee 66 pittk hn atee iHk iHk pittk viHc 176 grhi huNdee hn| // 132 // mnuHkh look viHc cNdrmaaN tee suurj diiaaN caar pNktiiaaN (laainaaN) huNdiiaaN hn atee joo iHk iHk pNktii hai us viHc 66 66 cNdrmaaN tee suurj hn| || 133 || 17
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ mnuHkh look viHc nchHtraaN diiaaN 56 pNktiiaaN hn atee joo iHk iHk pNktii praapt hai| us viHc 66 - 66 cNdrmaaN atee suurj hn| 134 // | mnuHkh look viHc gaaN daa 176 pNktiiaaN daa smuuh hai atee joo iHk iHk pNktii hai us viHc 66 - 66 cNdrmaaN tee suurj huNdee hn| // 135 // cNdrmaaN, suurj atee hi smuuh asthir sNbdh dee kaarn us meeruu prbt dee aalee duaalee ghuNmdee hooee atee sHjee vHl mNddl aakaar (gool aakaar) viHc ghuNmdee hn| 136 // is prkaar nchHtr apnnee grhi dee niHt mNddl vii jaannnee caahiidee hn| uh vii meeruu prbt dee sHjee vHl mNddl aakaar viHc ghuNmdee hn| 137 // cNdrmaa tee suurj dii gtii uHpr atee heetthaaN nhiiN huNdii hai uhnaaN dii gtii aNdr, baahr, tirchii atee mNddl aakaar huNdii hai| 138 // cNdrmaaN, suurj, nchHtr aadi j'yootis' deevaaN dee ghuNmnn vis'ees' dee raahiiN mnuHkh nuuN sukh dukh dii gtii huNdii hai| 139 // uhnaaN j'yootis' deevaaN dee neerree huNdee hooee taapmaan niym anusaar vHdhdaa hai atee usee prkaar duur huNdee hooee taapmaan ghHttdaa hai| // 140 | uhnaaN daa taap kheetr klmbk phuHl dee aakaar dii trhaaN huNdaa hai| atee cNdrmaaN suurj dee taap kheetr daa aakaar aNdr tooN suNgrriaa hooiaa atee baahr tooN phailiaa huNdaa hai| 141 // kis kaarn tooN cNdrmaaN vHdhdaa hai atee kis kaarn tooN ghHttdaa hai jaaN kis kaarn tooN cNdrmaaN dii joot atee kaalkh huNdii hai| [142 // 18
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ raahuu daa kaalaa vimaan hmees'aaN hii cNdrmaaN dee naal lHgkee caar uNgl heetthaaN lgaataar cHldaa hai| // 143 // s'ukl pHkh 15 dinaaN viHc cNdrmaaN daa 62vaaN bbaag raahuu dee hHttnn naal hr rooj vHdhdaa hai atee kris'n pHkh dee unaaN hii ddhHknn naal ghHtt jaaNdaa hai| 144 // cNdrmaaN dee 15 bbaag 15 dinaaN viHc silslee vaar raahuu dee 15 bbaagaaN tooN httdee rhiNdee hn atee cNdrmaaN dee 15 bbaag 15 dinaaN viHc raahuu dee 15 bbaagaaN nuuN ddhHkdee rhiNdee hn| | 145 | is prkaar cNdrmaaN vHdhee nuuN praapt krdaa hai atee isee prkaar cNdrmaaN utraa nuuN praapt krdaa hai| isee kaarn kaalkh (kris'n pHkh) atee caaNdnii (s'ukl pHkh) huNdee hn| // 146 // j'yootis'iiaaN dii gtii atee sthir bbaag: mnuHkh look viHc utpn atee ghuNmnn vaalee cNdrmaaN, suurj atee grhi smuuh aadi pNj prkaar dee j'yootis' huNdee hn| // 147 // is tooN chuHtt mnuHkh kheetr tooN baahr joo cNdrmaaN, suurj, grhi, taaree atee nchHtr hn naaN taaN uhnaaN dii gtii huNdii hai tee naaN hii uh ghuNmdee hn| uhnaaN nuuN sthir jaannnaa caahidaa hai| // 148 // jNbuu diip viHc cNdrmaaN, suurjaaN dii ginntii atee aNtr: ih cNdrmaaN, suurj jNbuu diip viHc doogunnee bbaav doo cNdrmaaN doo suurj, lvn smuNdr viHc caar gunnaaN bbaav caar cNdrmaaN, caar suurj atee lvn smuNdr tooN 19
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ tiNngunnee bbaav 12 cNdrmaaN atee 12 suurj dhaatkii khNdd viHc praapt huNdee hn| 149 // is prkaar jNbuu diip viHc doo cNdrmaaN atee doo suurj, lvn smuNdr viHc caar cNdrmaaN tee suurj atee dhaatkii khNdd viHc 12 cNdrmaaN tee 12 suurj huNdee hn| 150 // dhaat khNdd dee aHgee dee kheetr viHc bbaav diip smuNdraaN viHc suurj, cNdrmaaN dii ginntii nuuN philaaN dee diip smuNdraaN daa tiNn gunnaaN krkee atee us viHc purv dee cNdrmaaN atee suurjaaN dii sNkhiaa milaa kee jaannnaa caahiidaa hai| 151 // jee tusiiN diip atee smuNdraaN viHc nchHtr, grhi atee taariiaaN atee ihnaaN dee primaan jaannn dii iHchaa rHkhdee hoo taaN iHk cNdrmaaN privaar dii sNkhiaa naal gunnaaN krn tee uhnaa diip smuNdraaN dee nchHtr haaN atee taariiaaN dii sNkhiaa daa ptaa lHg jaaNdaa hai| 152 // mnus'ootr prbt dee baahr cNdrmaaN tee suurj sthit hn uHthee cNdrmaaN abbijit nchHtr tooN dee yoog vaalee atee suurj pus'y nchHtr dee yoog vaalee huNdee hn| 153 // | mnuHkh kheetr dee baahr suurj daa cNdrmaaN tooN atee cNdrmaaN daa suurj tooN phrk 50 hj'aar yoojn tooN ghHtt nhiiN huNdaa hai| 154 // mnus'ootr prbt dee baahr cNdrmaaN tooN cNdrmaaN atee suurj tooN suurj daa phrk 100,000 yoojn daa huNdaa hai| 155 // 20
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ cNdrmaaN tooN suurj daa phrk hai atee prkaas'vaan suurj tooN cNdrmaaN duur hai atee uh aneekaaN rNg vaaliiaaN kirnaaN vaalee huNdee hn cNdrmaaN ghHtt kirnaaN vaalaa atee suurj aabbaa vaaliiaaN kirnaaN vaalaa huNdaa hai| |156| iHk cNdrmaaN privaar dee 88 grhi atee 88 nchHtr huNdee hn| is tooN baaad maiN taariiaaN daa vrnnn krdaa haaN| |157 // iHk cNdr privaar viHc 66975 koottaa koottii taariiaaN daa smuuh huNdaa hai| || 158 || j'yootis'ii deevtiaaN dii uHmr suurj dii uHmr iHk hj'aar pyoopm aakhii gii hai atee cNdrmaaN dii umr 100,000 plyoopm tooN j'iaadaa aakhii gii hai| // 159 // grhi dii ih uHmr iHk plyoopm, nchHtraaN dii aHdhaa plyoopm, taariiaaN dii iHk plyoopm daa coothaa hiHsaa aakhii gii hai| 160| j'yootis' deevaaN dii ghHtt tooN ghHtt uHmr plyoopm daa aHtthvaaN hiHsaa atee vHdh tooN vHdh 100,000 plyoopm saal aakhii gii hai| // 161 // klp veemaanik deevaaN dee 12 iNdr: meeree raahiiN ih bbvnptii, vaanviHtr atee j'yootis'ii deevaaN dii umr aakhii gii hai| hunn maiN mhaan ridhii vaalee 12 klpptii iNdraaN daa vrnnn kraaNgaa| |162| taaN uh is prkaar aakhnn lHgaa, philaa suudhrm ptii, duusraa iis'aanptii iNdr, tiisraa sntkumaar atee coothaa maaheeNdr iNdr hn| pNjvaaN 21
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ brhm, cheevaaN laatNk, sHtvaaN mhaaN s'ukr, aHtthvaaN shstrii deeveeNdr huNdee hn| noovaaN aant, dsvaaN praant, giaarhvaaN aarn, baarhvaaN acyukt huNdee hn is prkaar ih 12 klpptii iNdraaN klpaaN dee svaamii aakhee gee hn ihnaaN tooN chutt deevtiaaN nuuN aagiaa deenn vaalaa hoor kooii duusraa nhiiN hai| 163-166 // klp vaasii deevtiaaN dee uHpr deev smuuh hn| uh apnnee aap nuuN khud hii nirNtr krkee utpn huNdee hn kiuNki greevaaik viHc hoor ruup viHc daas jaaN svaamii dii utptii sNbbv nhiiN hai| // 167 // joo smiak drs'n (s'udh s'rdhaa) tooN giree hooee hoo kee vii mnn bbees' dhaarn krdee hn| uh mr kee greeveeyk vimaan viHc utpn huNdee hn| / 168 // vimaank iNdraaN dii sNkhiaa: ih sudhrmklpptii s'ukr mhaaNanubbaav dee 32 lHkh vimaanaaN daa kHthn kiitaa giaa hai| / 169 // iis'aan klpaaptii iNdr dee 28 lHkh vimaan huNdee hn| sntkumaar klp viHc 12 lHkh vimaan huNdee hn| isee trhaaN mhiNdr klp viHc 8 lHkh vimaan huNdee hn atee brhm look viHc 4 lHkh vimaan huNdee hn| laatNk 50 hj'aar vimaanaaN dee svaamii huNdee hn| mhaaN s'ukr 40 lHkh vimaanaa dee svaamii huNdee hn atee hsthaa 6 hj'aar vimaanaa dee svaamii huNdee hn| aant, praant klp viHc 4 sau vimaan hn| aarn, acyukt klp viHc 3 sau vimaan huNdee hn| is prkaar ihnaaN caaree klpaa viHc 7 sau vimaan huNdee hn| / 170-173 // is prkaar hee suNdrii! jis klp viHc jinhee vimaan aakhee gee hn, uhnaaN dee klp ptii deevtiaaN dii uHmr is prkaar hai| 174 // 22
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ veemaank deevaaN dii umr: sudhrmklp dee iNdr s'Hkr mhaaNanubbaav dii uHmr doo saagroopm aakhii gii hai isee prkaar iis'aan klp viHc doo saagroopm tooN kuHjh j'iaadaa atee sntkumaar viHc 7 saagroopm dii sthitii aakhii gii hai| // 175 // mhaaiNdr viHc 7 soo saagroopm tooN kuHjh j'iaadaa, brhm look viHc 10 saagroopm, laatNk klp viHc 14 saagroopm atee mhaaNs'ukr viHc 17 saagroopm dii uHmr aakhii gii hai| 176 // isee prkaar shsthaa klp viHc 18 saagroopm, aant viHc 19 saagroopm, atee praant klp viHc 20 saagroopm dii sthitii aakhii gii hai| aarn klp viHc puurii 21 saagroopm dii uHmr atee acyukt klp viHc 22 saagroopm dii uHmr aakhii gii hai| / 177-178 // jee klpptiiaaN dee klpaaN dii uHmr daa vrnnn kiitaa giaa hai| hunn anutr atee greeveeyk vimaanaaN dee vibbaagaaN nuuN sunnoo| 179 // adhoo (heetthaaN) mHdhm (vickaar) atee urdhv (uHpr) ih tiNn greeveeyk hn| hr greeveeyk dee tiNn prkaar huNdee hn| is prkaar greeveeyk 9 huNdee hn| || 180 || sudrs'n, amood, suprbuHdh, ys'oodhr, vts, suvts, sumns, soomns, atee priyaadrs'n ih 9 greeveeyk deevaaN dee naaN hn| 181 // heetthaaN vaalee greeveeykaaN viHc 111, viHckaar vaalee greeveeykaaN viHc 107, upr vaalee greeveeykaaN viHc 100, atee anuppaatik deevtiaaN dee pNj vimaan aakhee gee hn| // 182 // 23
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ hee kooml aNgaaN vaalii! sHbb tooN heetthaaN vaalee greeveeyk deevtiaaN dii uHmr 23 saagroopm huNdii hai| baakiiaaN dii uHmr iHk iHk saagroopm vHdhdii jaaNdii hai| || 183 || anuHtr deevtiaaN dee naaN, vimaan, sthaan, uHmr aadi vijai, vaijyNt, jyNt atee apraajit ih caar vimaan anutr deevtiaaN dee jaannnee caahidee hn| ihnaaN viHcooN puurv dis'aa vHl vaijyNt vimaan huNdaa hai| pHchm dis'aa vHl jyNt vimaan atee uHtr dis'aa dee naal apraajit vimaan huNdaa hai| ihnaaN caaraaN dee vickaar srvaarthsidh vimaan huNdaa hai| #184 185 | ihnaaN sbb vimaanaaN viHc deevtiaaN dii umr 33 saagroopm aakhii gii hai| srvaarthsidh vimaan dee deevtee dii umr 33 saagroopm hai is viHc ghHtt jaaN vHdh daa kooii bbeed nhiiN| // 186 // anuHtr deev vimaanaaN dee aakaar heetthaaN tooN uHpr doo doo klp joorree aHdhee cNdrmaaN dee aakaar vaalee huNdee hn atee vickaarlee caar klp puurn cNdrmaaN dee aakaar vaalee huNdee hn| // 187 // tiNn tiNn pNgtaaN viHc greeveeyk deevtiaaN dee vimaan huNdee hn| anutrooppaatik deevtiaaN dee vimaan hulk (phul) dee aakaar vaalee huNdee hn| || 188 || 24
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ veemaank deev vimaanaa daa aadhaar: sudhrm atee s'aaNt doohaaN klpaaN dee vimaan ghnoodHdhii upr sthaapt hn| sntkumaar, mhiNdr atee brhmaa ihnaaN tiNnaa dee klp viHc deev vimaan hvaa pr sthit hn atee laatNk, mhaaNsHkr, shstaar klp ihnaaN tiNnaa dee vimaan ghnoodHdhii atee ghnvaat doohaaN tee aadhaar tee sthit hn| 189 // us tooN baaad dee saaree vimaan uHpr khaalii jghaa tee sthit hn| uprlee look viHc vimaanaaN dii sthitii is prkaar aakhii gii hai| // 190 // deevtiaaN dii lees'iaavaaN (mn dii avsthaa): bbvnptii atee veeaNtrik deevtiaaN viHc kris'n (kaalaa), niil atee kpoot (kbuutr dee rNg vrgaa) atee teejoo lees'iaa huNdii hai| // 191 // ih sntkumaar, mhiNdr atee brhm look viHc pdm lees'iaa vaalee huNdee hn| ihnaaN dee uHpr dee vimaanaaN viHc s'ukl (sphaid) lees'iaa huNdii hai| // 192 // sudhrm atee iis'aan doohaaN klpaaN vaalee deevtiaaN dee rNg tpee hooee soonee vrgee huNdee hn| sntkumaar, mhiNdr atee brhm ihnaaN tiNnaa klpaa dee deevtiaaN dee rNg pdm dii trhaaN gooree huNdee hn| uhnaaN dee uHpr dee deev s'ukl (sphaid) rNg dee huNdee hn| 193 // deevtiaaN dii ucaaii: bbvnpHtii, vaanviaNtr atee j'yootis' deevtiaaN dii ucaaii 7 rtn prmaan huNdii hai| hee suNdrii! hunn uHcee klpptii deevaaN dii ucaaii sunnoo| // 194 // 25
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ suHdhrm atee iis'aan dee 7 rtnii prmaan ucaaii vaalee huNdee hn| doo doo klp smaan huNdee hn atee doo doo viHc iHk rtnii ghHtt huNdaa jaaNdaa hai| // 195 // greeveeykaaN viHc doo rtnii prmaan vaalee deevtee huNdee hn| anuHtr vimaan vaasii deevtiaaN dii ucaaii iHk rtnii prmaan huNdii hai| // 196 // iHk klp tooN duusree klp viHc deevtiaaN dii umr iHk saagroopm jiaadaa huNdii hai atee us klp dii ucaaii us dee giaarveeN bbaag tooN ghHtt huNdii hai|||197|| vimaanaaN dii joo ucaaii hai atee uhnaaN dii prithvii dii joo moottaaii hai uhnaaN doovaaN daa prmaan 32 soo yoojn huNdaa hai| // 198 // deevtiaaN dii kaam bboog : bbvnptii, vaanvaaNaNtr, atee j'yootis' deevtiaaN dii kaam kriirraa sriirk huNdii hai| hee suNdrii! hunn maiN klp ptiiaaN dii kaam kriirraa baaree vidhii anusaar aakhaagaaN| // 199 // suHdhrm atee s'aaNt klpaaN viHc joo deev hn| uhnaaN dii kaam kriirraa sriir raahiiN huNdii hai| sntkumaar, mhiNdr klpaaN viHc joo deevtee hn| uhnaaN dii kaam kriirraa s'prs naal huNdii hai| #200l brhm atee laatNk klp viHc joo deevtee hn uhnaaN dii kaam kriirraa ruup raahiiN huNdii hai| // 201 aant, praant klp viHc atee aarn acuyt klpaaN viHc joo deev hn| uh mn raahiiN kaam kriirraa krdee hn, joo baakii deev hn uh kaam kriirraa nhiiN krdee| // 202 // 26
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ deevtiaaN dii gNdh atee s'ittii: goos'iirs', agruu, keetkii dee pHtee, puunaag dee phul, bkuul (phul) dii gNdh, cNpk atee kml dii gNdh atee tgr aadi dii sugNdh deevtiaaN viHc huNdii hai| 203 // | ih gNdh viHdhii sNkheep viHc upmaaN dee raahiiN aakhii gii hai| deevtaa dus'ttii pHkhooN sthir atee sprs' pHkhooN kooml huNdee hn| // 204 // urdhv look viHc vimaanaaN dii sNkhiaa 84 lHkh 97 hj'aar 23 aakhii gii hai| // 25 // | ihnaaN viHc phuHl dii s'kl vaalee vimaanaaN dii sNkhiaa 86 lHkh 89 hj'aar 149 aakhii gii hai| // 206 // s'reenniivHdh vimaan 7 hj'aar 874 huNdee hn, baakii vimaan phuHl dii ddNddii dee aakaar vaalee huNdee hn| // 207 // vimaanaaN dii pNgt daa aNtr nis'cai pHkhooN asNkhiaat yoojn aakhiaa giaa hai atee phuHl dii ddNddii dee aakaar vaalee vimaanaaN daa phrk sNkhiaat asNkhiaat yoojn aakhiaa giaa hai| 208 // aavlik vimaanaaN daa aakaar atee krm: | aavlikaa (prvees') vimaan goolaakaar, tribbuj aakaar atee ctrbbuj aakaar vaalee huNdee hn| phir phuHl dii ddNddii vaalee vimaan aneekaaN prkaar dee aakhee gee hn| 209 // 27
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ tul aakaar vimaan daa akaar kNkn dii trhaaN tiNn kaunn vaalee vimaan s'Ngaattk dii trhaaN caar kaunn vaalee vimaan akhaarree dee aakaar vaalee aakhee gee hn| // 210 // philaaN vrtul aakaar vimaan us tooN baaad tribbuj aakaar vimaan, us tooN baaad caar kaunn vaalee vimaan huNdee hn| phir iHk dee phrk tooN baaad dubaaraa caar kaunnee, phir vrtul aakaar, phir tribbuj aakaar vaalee vimaan huNdee hn| // 211 // vimaanaaN dii pNgt vrtul aakaar dee uHpr vrtul aakaar, tribbuj aakaar dee uHpr tribbuj aakaar atee ctrbbuj aakaar dee uHpr ctrbbuj aakaar huNdii hai| 212 // saaree vimaanaaN daa shaaraa rHjuu (paimaanaa vis'ees') uHpr tooN heetthaaN tHk atee iHk kinaaree tooN duusree kinaaree tHk braabr huNdaa hai| // 213 // | klptii vimaanaaN daa sruup saaree vrtul aakaar vimaan praakaar naal ghiree huNdee hn atee caar kaunn vaalee vimaan caaree dis'aa viHc beedii vaalee aakhee gee hn| 214 // jis paasee vrtul aakaar vimaan huNdee hn, uHdhr hii tribbuj aakaar vimaanaaN dii beedii huNdii hai| pichlee hiHsee viHc praakaar huNdee hn| 215 // saaree vrtul aakaar vimaan iHk drvaajee vaalee huNdee hn| tribbuj aakaar vimaan viHc tiNn drvaajee atee ctrbbuj vimaanaaN viHc caar drvaajee huNdee hn| // 216 28
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ bbvnptii deevaaN dee 7 kroorr 72 lHkh bbvn huNdee hn ih bbvnaaN daa sNkheep kthn hai| // 217 // yNc look viHc utpn hoonn vaalee vaanviNtr deevtiaaN dee asNkhiaat bbvn huNdee hn| us tooN sNkhiaat gunnaa j'iaadaa j'yootis deevaaN dee vimaan huNdee hn| // 218 // vimaan vaasii deev ghHtt ginntii hn| uhnaaN dee pHkhooN viaNtr deev asNkhiaat gunnaa j'iaadaa hn| uhnaaN tooN sNkhiaat gunnaaN j'iaadaa j'yootis' deev hn| // 219 // veemaanik deeviiaaN dii vimaan sNkhiaa: sudhrm klp viHc deeviiaaN dee vHkh vimaanaaN dii ginntii chee lHkh huNdii hai| iis'aan klp viHc caar lHkh huNdii hai| // 220 // aHnutr deevaaN dee vimaanaaN dii ginntii, s'bd, subbaav: pNj prkaar dee aHnutr deev, gtii, jaatii atee dris'ttii dee pHkhooN uHtm hn atee uHtm visee sukh nuuN praapt krdee hn| // 221 // | aHnutr maan deevtiaaN dee jis prkaar srv uHtm gNdh, ruup atee s'bd huNdee hn usee prkaar acit puglaaN dee vii srv uHtm rs, sprs' atee gNdh huNdii hai| // 222 // jiveeN bbNvraa cmkdaar klii, vikaas' nuuN praapt kml atee mkrNd dee uHtm phuHlaaN daa sukh purvk rs piiNdaa hai usee prkaar deevtaa vii pudgl vis'iiaaN daa seevn krdee hn| 223 // 29
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ hee suNdrii! uh saaree deevtee uHtm kml dii trhaaN gooree rNg vaalee, iHk hii utptii sthaan viHc nivaas krn vaalee, bbaav jnm lainn vaalee huNdee hn atee uh us utptii sthaan tooN muHkt hoo kee sukh daa anubbv krdee hn| // 224 // deevtiaaN daa bboojn atee uchvaas: hee suNdrii! aHnutr vimaan vaasii deevtee 33 hj'aar saal puuree hoonn tee bboojn krn dii iHchaa hinn krdee hn| 225 // | vickaarlii uHmr nuuN dhaarn krn vaalee deevtee 16 hj'aar 500 saal puuree hoonn tee bboojn hinn krdee hn| 226 // joo deevtee 10 hj'aar saal dii uHmr nuuN dhaarn krdee hn| uh iHk iHk din dee phrk naal apnnaa bboojn krdee hn| // 227 // hee suNdrii! iHk saal 4 % mhiinee viHc aHnutr vimaan vaasii deevaaN daa uchvaas huNdaa hai| // 228 // hee puHtr vaalii ! vickaarlii uHmr nuuN dhaarn krn vaalee deevtaa 8 mhiinee 7 M din hoonn tee uchvaas dhaarn krdee hn| // 229 // hee cNdr muHkhii! ghHtt uHmr nuuN dhaarn krn vaalee deevtiaaN daa uHchvaas 7 staak (kaal maap daa paimaanaa) dee puuraa hoonn tee huNdaa hai| 230 // deevtiaaN dii jinee saagrootm dii uHmr hai, unee hii pHkhaaN viHc uh saah laiNdee hn atee unee hii hj'aar vrs' uhnaaN viHc bboojn hinn krn dii iHchaa jaagdii hai| // 231 // 30
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ ih deevtiaaN dee bboojn atee uchvaas daa meeree raahiiN sNkheep viHc vrnnn kiitaa giaa hai| hee suNdrii! hunn cheetii hii ihnaaN dee sukhm aNtr nuuN krmvaar aakhaaNgaa| 232 // veemaanik deevaaN daa aHvdhii giaan daa vis'aa: hee suNdrii! ihnaaN deevaaN daa joo vis'aa jinii aHvdhii daa huNdaa hai, us nuuN maiN kumvaar vrnnn kraaNgaa| // 233 // dhrm atee iis'aan deevtee heetthaaN vHl philii nrk tHk, sntkumaar atee mhiNdr dusrii nrk tHk, brhm atee laatNk tisrii nrk tHk, s'ukr tee s'histaar chootii nrk tHk, aant atee paant klp dee deevtee pNjviiN nrk bbuumii nuuN veekhdee hn| usee prkaar aarn atee acuuyt deevtee vii pNjviiN prithvii tHk heetthlee atee drmiaanee vyk deev cheeviiN nrk tHk uHpr sthit yk deev sHtvii nrk tHk atee pNj aHnutr deev aHvdhii giaan raahiiN sNpuurn look naarrii nuuN veekhdee hn| // 234-236 // aHdhaa saagpm tooN ghHtt uHmr vaalee deevtiaaN daa aHvdhii giaan daa vis'aa ynk dis'aa viHc sNkhiaat yoojn huNdaa hai| us tooN j'iaadaa 25 saagrupm uHmr vaalee deevtiaaN dee aHvdhii giaan daa vis'aa vii ghHtt tooN ghHtt sNkhiaat yoojn huNdaa hai| // 237 // | us tooN uHpr dii uHmr vaalee deevtee nk dis'aa viHc asNkhiaat diip atee smuNdraaN nuuN jaaNdee hn| apnnee tooN uHpr vaalee sbb apnnee klp dee stuupaaN dii uHcaaii tHk jaaNdee hn| // 238 // 31
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ jnm tooN aHvdhii giaan laikee paidaa hoonn vaalee naarkii, deevtee atee tiirthNkr huNdee hn uh puurii trhaaN veekhdee hn atee baakii aHvdhii giaan vaalee aNs'aaN naal veekhdee hn| // 239 // meeree duaaraa ih aHvdhii giaan vis'aa vrnnn kiitaa giaa hai| hunn maiN vimaanaaN dee rNg moottaaii tee uHcaaii nuuN aakhaagaa| // 240 // 27 sau yoojn prithvii dii moottaaii huNdii hai, dhrm atee iis'aan klpaaN viHc ih prithvii rtnaaN naal ciHtrit huNdii hai| 241 veemaanik deevaaN dee vimaan, rihaais', mhil, uHmr, saah atee deeh aadi daa vrnnn: suNdr muniiaaN diiaaN beettiiaaN naal bbrpuur, vairiiaaN muniiaaN naal jrriiaaN stuupaaN naal bbrpuur rtnaa diiaaN maalaa atee ghiniiaaN naal bbrpuur bhut prkaar dee mhil uhnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 242 // uhnaaN viHcooN joo kaalee rNg dee vimaan hn| uh subbaaa tooN suurmee dhaatuu vaaNg atee bHdl atee kaaN vrgee rNg vaalee huNdee hn, jihnaaN viHc deevtee nivaas krdee hn| // 243 // uhnaaN vic joo hree rNg vaalee hn uh subbaav tooN meedk dhaatuu dii trhaaN atee moor dii grdn dii trhaaN rNg vaalee hn| jihnaaN viHc deevtee nivaas krdee hn| // 244 // 32
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ uhnaaN vic joo kooii diip s'ikhaa rNg vaalee vimaan hn| uh jpaa phuHl atee suurj dii trhaaN atee hiNguul dhaat dee smaan rNg vaalee hn| jihnaaN viHc deevtee nivaas krdee hn| // 245 // uhnaaN viHc joo kooii koorNtt dhaatuu dee rNg vaalee vimaan hn uh khilee hooee phuHl dii ddNddii dee smaah atee hldii dee rNg smaan piilee rNg vaalee hn| jihnaaN viHc deevtee nivaas krdee hn| // 246 // uh deev smuuh kdee naa murjhaa jaann vaaliiaaN phuHl maalaavaaN, nirm deeh vaalee sugNdht saah vaalee, saaree iHkoo uHmr vaalee atee prkaas'maan, iHk ttHk aHkhaaN vaalee huNdee hn| // 247 // saaree deevtaa 72 klaavaaN viHc vidvaan huNdee hn| jnm lainn smeeN uhnaaN viHc prtiipaak kriaa huNdii hai| ih jaannnaa caahidaa hai ki deev gtii nuuN chHdd kee uh niivii gtii viHc vii jnm laiNdee hn| // 248 // s'ubb krm phl vaalee tee uhnaaN deevtiaaN dee subbaavik s'riir vstr atee ghinnee tooN rhit hoo jaaNdee hn| apnnii iHchaa anusaar kprree ghinnee dhaarn krn vaalee huNdee hn| // 249 // | uh deevtee mhaaNtm, vrn, avgaahnaa, uHmr, mriaadaa aadi, sthitii vis'ees' viHc hmees'aaN gool srsooN saamn iHk ruup vaalee huNdee hn| // 250 // uhnaaN klpaaN viHc kaalee, piilee, laal atee sphaid 5 sau uHcee mhil huNdee hn| // 251 // uHthee saiNkrree mniiaaN naal jrree bhut prkaar dee aasn, soonn yoog sthaan sus'oobbit, vis'aal rtnaa vaalee kHprree, maalaavaaN atee ghinnee huNdee hn| // 252 // 33
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ sntkumaar atee mhiNdr kumaar klp viHc prithvii dii moottaaii 26 soo yoojn huNdii hai ih prithvii rtnaaN naal jurrii huNdii hai| // 253 // suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vairiiaaN muniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 254 // uHthee uhnaaN klpaaN viHc nilee, laal, piilee atee sphaid rNg vaalee 6 soo uHcee mhil s'usoobbit huNdee hn| // 255 // uHthee saiNkrree mniiaaN naal jurree bhut prkaar dee aasn, soonn yoog sthaan sus'oobbit, vis'aal rtnaa vaalee kHprree, maalaavaaN atee ghinnee huNdee hn| // 256 // brhm atee laatNk klp viHc prithvii dii moottaaii 25 soo yoojn huNdii hai| ih prithvii rtnaaN naal citrit huNdii hai| // 257 // suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vaidduriiaaN muniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 258 // | uhnaaN klpaaN viHc laal, piilee atee sphaid rNg vaalee 7 soo uHcee mhil s'us'oobbit huNdee hn| // 259 // suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vairiiaaN muniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 260 // s'ukr atee shistaar klp viHc prithvii dii moottaaii 24 soo yoojn huNdii hai| ih prithvii rtnaaN naal jurrii huNdii hai| // 26 // 34
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vaidduriiaaN mniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 262 // uhnaaN klpaaN viHc piilee tee sphaid rNg vaalee 8 soo uHcee mhil s'us'oobbit huNdee hn| // 263 // suNdr mniiaaN naal bbrpuur beedii vaalee vaidduriiaaN mniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 264 // aant atee praant klp viHc prithvii dii moottaaii 23 soo yoojn huNdii hai| ih prithvii rtnaaN naal jrrii huNdii hai| // 265 // suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vaidduriiaaN muniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 266 // uhnaaN klpaaN viHc sNkh dii trhaaN atee brph dii trhaaN sphaid rNg vaalee 9 soo uHcee mhil s'us'oobbit hn| 267 suNdr mniiaaN naal bbrpuur beedii vaalee vaidduriiaaN mniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 268 // vyk vimaanaaN viHc 22 soo yoojn prithvii dii moottaaii huNdii hai| uh prithvii rtnaaN naal jrrii huNdii hai| // 269 // 35
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vaidduriiaaN muniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 270 // uhnaaN gaivyk klpaaN viHc sNkh dee smaan atee brph dii trhaaN sphaid iHk hj'aar uHcee mhil s'us'oobbit huNdee hn| 271 // suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vairiiaaN muniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 272 // | pNj aHnutr vimaanaaN viHc 21 soo yoojn prithvii dii moottaaii huNdii hai| ih prithvii rtnaaN naal jurrii huNdii hai| 273 // suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vairiiaaN muniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 274 // uhnaaN aHnutr vimaanaaN viHc sNkh dee smaan atee brph dii trhaaN 11 soo uHcee mhil s'us'oobbit huNdee hn| 275 // suNdr mniiaaN naal bbrpur beedii vaalee vairiiaaN muniiaaN dee stuupaaN vaalee, rtnaaN vaaliiaaN maalaavaaN atee ghinniiaaN naal bbrpuur mhil ihnaaN vimaanaaN viHc huNdee hn| // 276 // siHdh silaa prithvii dee sthaan, aakaar atee prmaann: vaarth siHdh vimaan dee sbb tooN uHcee stuup dee aNt viHc 12 yoojn uHpr iis't praag bbaaraa prithvii huNdii hai| 277 // 36
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ jiNnraaN dee raahiiN ih prithvii nirml paannii dee knn, brph, guu dee duHdh, smuNdr dee uHpr dii chHg dee rNg vaalii atee ulttee chHtr dee aakaar vaalii aakhii gii hai| // 278 // iis't praag bbaaraa prithvii dii 45 lHkh yoojn lNbaaii, coorraaii huNdii hai atee us tooN tiNn gunnaaN tooN kuHjh jiaadaa gheeraa huNdaa hai| is prkaar jaannnaa caahiidaa hai| // 279 // | ih gheeraa iHk kroorr 42 lHkh 30 hj'aar 249 tooN kuHjh jiaadaa hai| // 280 uh prithvii mHdh bbaag viHc 8 yoojn moottaaii vaalii hai atee ih krmvaar ghHttdee ghHttdee mHkhii dee pHkh tooN vii ptlii hoo jaaNdii hai| // 281 // uh prithvii sNkh, sphaid rtn atee arjun jaisee rNg dii trhaaN (sphaid soonee) dee rNg vaalii atee ulttee chHtr dee aakaar vaalii hai| // 282 // siHdhaaN dee sthaan, aakaar atee s'prs: siHdh s'ilaa dee uHpr iHk yoojn dee baaad look daa aNt huNdaa hai| us iHk yoojn dee 16veeN bbaag viHc siHdh sthaan sthaapt hai| // 283 // | uHthee uh siHdh niscai hii veednaa (ks'tt) rhit, mmtaa rhit, lgaau bbaav rhit atee s'riir rhit ghniibbuut aatmdees' tooN bnnee aakaar vaalee huNdee hn| 284 // siHdh kithee tthhirdee hn? siHdh kithee sthaapt huNdee hn? kithee uh s'riir tiaagdee hn atee kithee jaakee siHdh huNdee hn? // 285 // 37
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ siHdh aalook viHc rukdee hn| look dee uHprlee agr bbaag viHc sthaapt huNdee hn atee triyNk look viHc s'riir nuuN tiaag kee uh look dee agr bbaag viHc jaakee siHdh huNdee hn| // 286 // s'riir nuuN chHdddee smeeN aNtm smeeN joo sNsthaan (aakaar) huNdaa hai aatm dees'aaN dee ghniibbuut hoo kee uhii sNsthaan siHdh avsthaa daa huNdaa hai| // 287 // aakhrii jnm viHc s'riir daa joo diirg jaaN ghHtt prmaann huNdaa hai us daa iHk tihaaii bbaag tooN ghHtt siHdhaaN dii avgunaaN huNdii hai| 288 // siHdhaaN dii j'iaadaa tooN j'iaadaa avgunaaN 333 dhnus' tooN kuHjh j'iaadaa huNdii hai| is prkaar jaannnaa caahiidaa hai| // 289 // caar rtnii atee iHk rtnii daa tisraa bbaag ghHtt ajihii siHdhaaN dii drmiaanii avgunaaN aakhii gii hai| // 290 // siHdhaaN dii iHk rtnii atee 8 uNgl tooN kuHjh j'iaadaa avgunaaN huNdii hai| ih siHdhaaN dii ghHtt avgunaaN aakhii gii hai| // 291 // aakhrii jnm viHc s'riir dee tiNn bbaag viHcooN iHk bbaag ghHtt avgunaaN vaalee siHdh huNdee hn| buddhaapee atee mrn tooN mukt sidhaaN daa sNsthaan anit huNdaa hai| // 292 // jis sthaan tee iHk sidh nivaas krdaa hai usee sthaan tee sNsaar tooN mukt anNt sidh nivaas krdee hn| uh saaree look dee aakhrii hiHsee nuuN choohdee hooee iHk dusree daa avgun krdee rhiNdee hn| // 293 // s'riir rhit, gaarree aatm dees'aa vaalee, niraakaar atee saakaar giaan vaalee anngihlii rhit ih sidhaaN dee lHchn hn| // 294 // 38
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ sidh aatmaa apnnee aatm prdees'aaN tooN anNt sidhaaN nuuN sprs' krdii hai| dees' prdees'aaN tooN vii sidh asNkhiaat gunnaaN hn| // 295 // sidhaaN daa upyoog (giaan) : keevl giaan viHc upyoog vaalee sidh saaree pdaarthaaN dee saaree gunnaaN atee priaaee nuuN jaanndee hn| uh anNt keevl dris'ttii dee raahiiN sbb kuHjh veekhdee hn| || 296 || giaan atee drs'n ihnaaN doohaaN upyoogaaN viHc saaree keevlii dee iHk smeeN viHc iHk hii upyoog huNdaa hai| doo upyoog yugpg nhiiN huNdee hn| // 297 // sidhaaN dee sukh atee upmaaN: deev smuuh dee saaree kaal, saaree sukhaaN nuuN anNt naal gunnaaN kiitaa jaavee atee phir anNtaaN gunnaa naal gunnaaN kiitaa jaavee taaN vii uh sukh muktii dee sukh nuuN praapt nhiiN huNdee atee uhnaaN sukhaaN dii braabrii nhiiN kr skdee| // 298 // muktii nuuN praapt sidhaaN nuuN joo abeevaad sukh praapt hai| uh sukh naa taaN mnuHkhaaN nuuN atee naa hii saaree deevtiaaN nuuN praapt huNdaa hai| // 299 // sidhaaN dii saarii sukh raas'ii nuuN, saaree kaal naal gunnaaN krkee us nuuN anNt vrgmuulaaN naal bbaag deenn tee joo raas'ii praapt hooveegii uh saaree akaas' viHc nhiiN smaaee gii| // 300 // jiveeN kooii mlees' aneek prkaar dee ngr gunnaa nuuN jaanndaa hooiaa vii uhnaaN daa jhuHtthiiaaN upvaamaaN naal kthn nhiiN kr skdaa| isee prkaar sidhaaN daa 39
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ suHkh anupm hai us dii kooii upmaaN nhiiN hai| phir vii kuHjh vis'ees'naa raahiiN uhnaaN dii smaantaa nuuN aakhaaNgaa us nuuN meeree paasooN sunnoo| // 301-302 // kooii purs' sbb tooN utm bboojn nuuN krkee jiveeN bbuHkh atee piaas tooN mukt hoo jaaNdaa hai| jiveeN ki amrit nuuN paa kee tript hooiaa hoovee| 303 // | isee prkaar saaree kaalaaN viHc tript, tulnaaN rhit, s'aas'vt atee avviyaadh nirvaan sukh nuuN praapt kr kee sidh sukhii rhiNdee hn| // 304 // uh sidh sidh hn, budh hn, paargt hn, prNpraagt hn, krm ruupii kvc tooN mukt ajr, amr atee sNg rhit hn| // 305 // jihnaaN nee saaree duHkhaaN nuuN duur kr diHtaa hai| uh jaatii, jnm mrn dee bNdhn tooN mukt, s'aas'vt atee avviyaadh suHkh nuuN lgaataar anubbv krdee hn| // 306 // jin deevaaN dii ridhii: | saaree deevtiaaN dii atee saaree kaalaaN dii joo ridhii hai| us daa anNt gunnaaN vii jinNdr dii ridhii dee anNtveeN dee anNtveeN bbaag dee braabr vii nhiiN hai| // 307 // smucee s'aans'ookt atee ridhii vaalee bbvnptii, vaanviHtr, jyootis' atee vimaan vaasii deev arihNt nuuN bNdnaa krn vaalee huNdee hn| // 308 // | vaanviHtr, jyootis' atee vimaan vaasii deev atee ris'i paaliit apnnii buHdhii naal jinNdr deevaaN dii mhimaaN daa vrnnn krdee hn| // 309 // 40
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ viiraaN atee iNdraaN dii stuti dee krtaa ris'i paal daa kliaan hoovee, saaree iNdr aadi jihnaaN dii stuti dee kiirtn krdee hn| uh sur asur dee guruu sidh sidhii nuuN prdaan kree| // 310 // is prkaar bbvnptii, vaanviHtr, jyootis' atee vimaan vaasii deev, deev nikaaee dii stuti puurn ruup viHc smaapt hooii| // 311 // 41
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ iNdraaN dii saarnii dHkhnn / utr smaanik | smaanik bbvnptii | dHkhnn dee iNdr uHtr dee / iNdr , nivaas d, di. | | u. di. vHl bbvn bbvn 4 lHkh | 30 lHkh asr cmuiNdr asurdeev 64 hj'aar 60 hj'aar uhii 4 | naag iNdr s'puurn | veenuudeev / bbuutaanNd vee;daalii diip puurn vs'is'tt . , uddhii . jlkaaNt jlv . ch annvr smuNdr uhii mnus'utr prbt arunnvr diip aruunnvr smuNdr aruunnvr diip mnus'utr prbt arunnvr diip dis'aa amitvaahn / ch amit gtii veelNb bbNjn B, stiint ghoos' / mhaaNghoos' vidhuut hriikaaNt hriih | | 40 | 3 maalyvt prbt arunnvr diip agnii | agniis'ikh | agniimaanv // 42
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ kheetr jNny diip lvn smuNdr dhaatkii khNdd kaalooddhii smuNdr pus'kr diip ardh pus'kr diip mnuHkh look iNdr daa naaN sudhrm iis'aan s'ntkumaar meehNdr brhm laatNk mhaaN s'ukr s'his'taar aant praant aarn veemaan daa aadhaar ghnooddhii ghnoodhii ghnbbaat ghnbbaat ghnbbaat avkaas' aNtr uhii uhii uhii uhii uhii uhii cNdr 2 4 12 42 144 72 132 acyut vyk uhii anutr uhii j'yootis' deevaaN dii saarnii srj nchHtr grhi 2 75 4 352 12 1056 42 1176 3696 144 4022 12672 72 2016 6336 132 3696 11616 56 112 336 veemaanik deev saarnii prithvii dii uHcaaii yoojnaa viHc 2700 uhii 2600 2600 2500 2500 2400 uhii 2300 uhii uhii uhii 2200 2100 43 taaree (kroorr X kroorr) 133940 367900 803700 vimaan sNkhiaa 32 lHkh 28 lHkh 12 lHkh 8 lHkh 4 lHkh 50 hj'aar 40 hj'aar 6 hj'aar 200 uhii 150 uhii 307 5 2812950 9644400 4822200 8840700 mhilaaN dii sNkhiaa 500 500 600 600 700 700 800 uhii 900 uhii uhii uhii 1000 1100
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ look alook daa nks'aa 15 -4 t XH 25222002) 4+ jI hai tIna fow acyuta devaloka pANa devaloka bAjAra mahAzukra ta devaloka IzAna devaloka dvIpa Chu laprabhA bhUga nArAya 12 10 [tasA]] 55 bhagavaMta Gaa nartha na fig frien naI To vinoda 20000 bharaNa devaloka 44 devaloka devaloka devaloka devaloka devaloka manata kumAra devaloka saudharma devaloka 80 dona mIlA aMjanA Ra sana 20000 yojana gadhA ka cauDA gau 211 340 16 22 12 // 28 37 1400 2511 25 37 // 30 mu tA.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhoo look (nrk daa nks'aaN) triko loka pAghaDA 13 pRthvIpiDa 180000 yojana narakAvAmA 000000 nAkAralI dhamA 250000. sA 7.1500000 sIlA / 1.120000 yo, na.1000000 aMjanA /5 saMkhyA pAthaDA 5 pR.118000 yo. na.300000 . rAjanI pAthaDA3 pR.116000 yo. na. 19915 maghA pAyaDo 1 pR.18000 yojana bharakAvAsA 5 mAghayatI 45
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ u. nauN lookaaNtik deev vimaanaaN daa nks'aaN 8 supaTTA 7 sukkAma. mArasvata abyAbAdha 1 acci ma lupita 7. ariSTa 9. riDaM. pa. Aditya 2 accimAli vahni 46 caMdrAma kaNharAI kRSNarAjI " gardatoya 3 beroyaNa. pakara varuNa
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ meeruu prbt chuM nakSatra 84 yojana Ccandra 880 colDana sUrya 800 tha64nA tArA 90 thoda81 13, ago vAina paMDakavana zikti praha 900 yows maMgaLagraha897 yojjana Alika Dguru graha84 vyaMjana - sitAM - vilAM D zuka graha 896 cokta budha grahu 888 thaoNna 30% thana nI kAMDa manana vako ka25% cIna Had je - Tla. nadana vana sidhaBrIdIyo A pahelI mekhalA pa00 yojanA diga qche ke bhUbristhAne 10000 thoddhatA vistAra L5j53ra0008 ucAi paDhilI kaDa kaMda thiMbhAva 20090 corna phuo bhAga. 47
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ jNbuu diip (nara para ja rA lAkha yojanA - 2lAkha yojata | a ume lA ne efjA no | P madaill rakAra nA da] padArI mo : rity Ilill 11 kala. Video tArA tArI, SCRI | TE TRUST harakatA naI is sAyalA du '(jA . Rat. 48