Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.jainacharya.com caannn munaaraa mhaaviir SSS HIVINIAI aHj asiiN jis caannn dee raah tee cHl rhee haaN, us raah dee thi krtaa bbgvaan mhaaviir sn| unaaN dii is mhaan deenn tooN maiN khus' haaN s'rdhaa kaarn hii meerii klm hHth viHc aa gii atee apnnee binai bbaav naal maiN pniaaN uHpr likhnn dii koos'is krn lHgaa| binaaN s'Hk bbgvaan mhaaviir baaree aakhnnaa mus'kil kNm hai| pr ki maiN apnnii khus'ii nuuN prgtt krn daa hHk nhiiN rHkhdaa? us adhikaar nuuN maiN yoog kiitaa hai| rujheeviaaN viHcooN kuHjh smaaN bcaa kee apnnee dil daa sNgiit pniaaN tee ukeeriaa hai| 7. leekhk: jain aacaariaa ddaa: s'iv munii jain aacaariaa ddaa: s'iv munii
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ | caannn munaaraa mhaaviir / muul leekhk: jain aacaariaa ddaa: s'iv munii jii mhaaraaj pNjaabii anuvaadk: rviNdr jain, purs'ootm jain, maaleerkoottlaa prkaas'k: bbgvaan mhaaviir maiddiittees'n aiNdd risrc saiNttr ttrstt (rji:) aadisvr dhaam kuHp klaaN, jilhaa sNgruur, pNjaab
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ pus'tk daa naaN : caannn munaaraa mhaaviir muul leekhk: jain aacaariaa ddaa: s'iv munii jii mhaaraaj preerk: jain mnn siNgh dee mNtrii srii : s'riis' munii jii mhaaraaj pNjaabii anuvaad: rviNdr jain, purs'ootm jain, maaleerkoottlaa| kNpooj'iNg: cuuneeraa kNpiuuttrj', diHlii geett, maaleerkoottlaa| prkaas'k: bbgvaan mhaaviir maiddiittees'n aiNdd risrc saiNttr ttrstt (rji:) aadisvr dhaam kuHp klaaN, jilhaa sNgruur, pNjaab pustk milnn daa ptaa: srii aniil jain, 1924, glii nNbr: 5, kuldiip ngr, ludhiaanaa (pNjaab). phoon nNbr: 094170-10298 Website: www.jainacharya.com E-mail: shivacharyaji@jainacharya.com shivacharyaji@yahoo.co.in Please visit: www.jainworld.com muHl: 20/- rupee
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ preerk dii klm tooN jain dhrm bbaart daa praaciin dhrm hai| bbgvaan ris'bb deev tooN bbgvaan mhaaviir tHk 24 tiirthNkraaN dii ik lNbii prNpraa is dhrm viHc mildii hai| jinhaa bbiNn bbiNn smeeN viHc jain dhrm nuuN punr sthaapt kiitaa| bbgvaan mhaaviir vaaree bbiNn bbiNn bbaas'aavaaN viHc kaaphii saahit puraannee smeeN tooN likhiaa giaa atee vrtmaan viHc likhiaa jaa rihaa hai| meeree guruu deev atee s'roomnn sNgh dee coothee aacaariaa dhiaan yoogii ddaa: s'iv munii jii mhaaraaj ik mhaan vidvaan hn| uhnaaN jain aagmaaN daa bbaartii atee videes'ii dhrmaaN naal tulnaatmk adhiain kiitaa hai| siHttee vjooN uhnaaN aNgreejii bbaas'aa viHc 9 atee hiNdii bbaas'aa viHc 35 kitaabaaN likhiaa hn| uhnaaN dee saahit daa ajee tHk pNjaab dii look bbaas'aa pNjaabii viHc kooii anuvaad nhiiN chpiaa sii| asiiN pNjaab dee piNddaaN atee s'hiraaN viHc is kmii nuuN asiiN kaaphii mhisuus kiitaa| saanuuN jaapiaa ki pNjaab viHc aam look jain dhrm tee mhaaviir baaree bhut hii ghHtt atee siimit jaannkaarii rHkhdee hn| saaddii is j'ruurt nuuN guruu deev dee upaas'k s'rii rviNdr jain tee s'rii purs'ootm jain nee puuraa kiitaa| dooveeN bbraa 1972 tooN pNjaabii bbaas'aa viHc jain saahit daa anuvaad atee sutNtr leekhnn krdee aa rhee hn| uhnaaN apnnii guruu bbgtii daa prmaann is pus'tk daa anuvaad krkee ditaa hai| maiN anuvaadkaaN nuuN saadhuuvaad diNdaa hooiaa aas krdaa haaN ki pNjaabii paatthk is pus'tk daa svaagt krngee atee is tooN vHdh tooN vHdh phaaidaa lainngee| ih anuvaad maiN apnnee guruudeev jain aacaariaa ddaa: s'iv munii jii mhaaraaj dee kr kmlaaN viHc bbeeNtt krdaa haaN| maaleerkoottlaa 23/10/2008 s'riis' munii s'mnn sNgh dee mNtrii
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ anuvaadkaaN vHlooN beentii: jain aacaariaa ddaa: s'iv munii jii mhaaraaj sthaank vaasii s'vtaaNvr prNpraa dee coothee aacaariaa dee naal naal mhaan vidvaan hn| aap daa jnm 18 stNbr 1942 nuuN mloott mNddii j'ilhaa phriidkoott vikhee maataa vidiaa deevii jain atee pitaa s'rii cirNjii laal jain dee ghr hooiaa| bcpn tooN hii aap nuuN sNsaar naal kooii mooh nhiiN sii| aap choottii umr viHc hii jain muniiaaN dee sNprk viHc aa gee sn| ghr viHc rhi kee aap nee ddbl aim. ee. kiitii atee pheer dduuNghee vairaag kaarn 17 mii 1972 nuuN aap nee aacaariaa aatmaaN raam jii dee vidvaan ceelee mnn siNgh dee slaahkaar s'rii giaan munii jii mhaaraaj tooN saadhuu jiivn grinn kiitaa| diikhiaa tooN baaad aap nee pNjaabii yuuniivrsittii pttiaalaa tooN pii.aic.ddii. dii ddigrii haasl kiitii| aap nee ddii. laitt. dii ddigrii vii praapt kiitii hai| aap nuuN 2005 viHc saaii miaa miir iNttrnais'nl aivaardd, mhaatmaa gaaNdhii srviis aivaardd 2006 miliiaa| aap dii yoogtaa nuuN veekhdee hooee punaa vikhee aacaariaa aanNd ris'ii jii nee aap nuuN yuuvaa aacaariaa daa pd 1987 viHc diHtaa| 9 juun 1999 nuuN ahimd ngr (mhaaraas'ttr) vikhee aacaariaa pd miliaa| aap naal saaddaa meel aap dee philee caupaasee 1972 viHc maaleerkoottlaa vikhee hooiaa| us din tooN lai kee aHj tHk aap daa aas'irvaad saaddee 'tee bnniaa hooiaa hai| aap nee aneekaaN pus'tkaaN hiNdii atee aNgreej'ii viHc likhiaaN| aap nee apnnee daadaa guruu s'mnn siNgh dee philee aacaariaa aatmaaN raam jii duaaraa anuvaad kiitee aagmaa daa sNpaadn krkee chHpvaaiaa hai| aap nee aacaariaa srii aatmaaN raam diiaaN pus'tkaaN nuuN nveeN siree tooN sNpaadn krkee prkaas't krvaaiaa hai| aap nee khud aap vii 35 pus'tkaaN hiNdii viHc atee 9 pus'tkaaN aNgreej'ii viHc likhiaaN hn| aap khud vii baakii rhiNdee aagmaaN daa sNpaadn krkee prkaas't
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ krvaa rhee hn| aap nee bbgvaan mhaaviir dii saadhnaa daa prcaar aatm dhiaan koorsaaN raahiiN hj'aaraaN saadhkaaN nuuN krvaaiaa hai| | saaddaa prm subbaag hai ki aap dee muHkh ceelee mNtrii s'rii s'uris' munii jii mhaaraaj nee saanuuN aap jii dii hiNdii pus'tk daa pNjaabii anuvaad krn lii preernnaa diHtii| saanuuN aas hai ki saaddaa ih anuvaad paatthkaaN nuuN psNd aaveegaa| is pus'tk aacaariaa srii nee bbgvaan mhaaviir daa jiivn is trhaaN ciHtrt kiitaa hai jiveeN kisee nee smuNdr nuuN kuHjee viHc bNd kr diHtaa hoovee| pus'tk viHc rhi giiaaN truttiiaaN lii asiiN paatthkaaN tooN muaaphii caahuNdee hooee aas krdee haaN ki uh truttiiaaN vHl saaddaa dhiaan divaaunngee taaN ki bbvikh viHc sudhaar kiitaa jaa skee / 10/11/2008 maaleerkoottlaa s'ubb ciNtk rviNdr jain, purs'ootm jain
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ caannn munaaraa, mhaaviir tiirthNkr mhaaviir sNsaar viHc pujnnyoog mhaapurs' hn| unhaaN daa jnm raaj privaar viHc hooiaa| sNsaar viHc aHkh khooldee hii unhaaN dee chuN paasee vis'aal sNptii atee dhn sii| raaj privaar viHc pl kee uh vHddee hooee| noojvaan hoonn tee raajmuktt unhaaN dii raah tHk rihaa sii| unhaaN dee s'riirk lHchnnaaN nuuN prrh kee, joots'iaaN nee bbviHkhvaannii kiitii ki ih raajkumaar cHkrvrtii smraatt hooeegaa| sNsaarik dris'ttii tooN sukhii vrtmaan atee sunihraa bbviHkh mhaaviir dee saahmnnee sii| pr mhaaviir nee jiivn dii mhaantaa nuuN sNsaar dii aHkh naal nhiiN veekhiaa| unhaaN apnnii aatm dris'ttii tooN jiivn dii prm mhaantaa daa adhiain atee ciNtn kiitaa| sittee vjooN uhnaaN paaiaa ki jiivn daa saar utm bboogaaN viHc nhiiN, sgooN jiivn daa udees' yoog raahiiN praapt kiitaa jaa skdaa hai| yoog hii uh vidhii hai, joo aatmaa 'tee aNtkaal tooN chHp prmaatmaa nuuN jaahir kr diNdii hai| yoog hii uh raaj maarg hai jis tee yaatraa krkee jiivn yaatraa tiirth yaatraa daa prm atee arth bbrpuur arth viHc bdl skdii hai| aatm neetr raahiiN yoog dii mhaantaa dee drs'n veekh kee mhaaviir nee bboog dee saaree saadhn atee raaj muHktt dee mooh nuuN chHdd kee, yoog dee maarg vl apnnee kdm vdhaaee atee sittee vjooN yoog raahiiN aatm ruupii amit nuuN praapt krkee uh aNmrit purs' bnn gee| us aNmrit purs' dii aNmrit yaatraa dee prmuHkh atee prsiHdh pNniaaN daa adhiain krkee aaoo asiiN saaree prm rs daa suaad cHkhiiee| jnm: (2607 saal philaaN dii gHl hai bihaar praaNt dee khHtrii kuNddgraam viHc raajaa sidhaarth raaj krdee sn| uhnaaN dii raannii daa naaN tris'laa sii| sidhaarth tee tris'laa 23veeN tiirthNkr bbgvaan paars'vnaath dii prNpraa dee s'mnnoo upaas'k (mNnnn vaalee) sn| nirgrNth (jain) dhrm prtii unhaaN daa ghiraa visvaas' sii| uh giaat kul naal sNbNdh rHkhdee sn|
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhiaatmik atee bbautik pHkhaaN tooN smridhii vaalaa jiivn gujaardee hooee ik raat dee aNtim phir viHc mhaaraannii tris'laa nee iHk supniaaN dii lNbii kurrii veekhii| uhnaaN nee 14 supnee veekhee| uh supnee is prkaar sn| 1. haathii 2. bld 3. s'eer 4. lks'mii deevii 5. phulaaN dii maalaa 6. cNdrmaa 7. suurj 8. ghrraa 9. jhNddaa 10. khiir smuNdr 11. kml sroovr 12. deev vimaan 13. rtnaaN daa ddheer 14. dhuuNeeN rhit aNg| ihnaaN aHdbbut suHpniaaN nuuN veekh kee raannii jaag pii| us nee apnnee ptii mhaaraajaa sidhaarth naal ihnaaN suHpniaaN baaree gl kiitii| ihnaa supniaaN nuuN sunn kee mhaaraaj sidhaarth vii sukh anubbv krn lHgee| sveer huNdee hii mhaaraajaa sidhaarth nee suHpniaaN daa phl dHsnn vaalee jootis'iiaaN nuuN bulaakee raannii tris'naa raahiiN veekhee gee suHpniaaN daa phl puHchiaa| supnee daa phl dHsnn vaalee saas'triiaaN nee adhiain krkee ghoos'naa kiitii, "mhaaraaj! mhaaraannii ik mhaan puHtr nuuN jnm deeveegii, supnee suucnaa dee rhee hn ki ih puHtr jaaN taaN chee khNdd tee raaj krn vaalaa cHkrvrtii smraatt bnneegaa, jaaN phir dhrm cHkrvrtii hooveegaa"| supn s'aastriiaaN dee muHkhooN suHpniaaN daa phl sunn kee mhaaraajaa sidhaarth dii khusii dii hHd naa rhii| unhaaN supn s'aastriiaaN dii jhaulii dhn naal bbrkee vidaa kiitaa| grbb daa smaaN puuraa hoonn tee mhaaraannii tris'laa nee ceet s'ukl dii mitii 13 dii aHdhii raat nuuN iHk suNdr baalk nuuN jnm ditaa| ih vikrm smt 542 tooN philaaN atee iisaa puurv 599 dii ghttnaa hai| khHtrii kuNddgraam smeet saaree raaj viHc khus'ii dii lhir doorr gii| puHtr dee jnm dii khus'ii viHc raajaa sidhaarth nee khulhee hHth naal daan ditaa| unhaaN kaidiiaaN nuuN kaid tooN mukt kr ditaa| muktii dee msiihee dee aHkh khooldee hii aneekaaN jiivaaN nee sutNtrtaa daa suaad cHkhiaa| naam rHkhnn dii rsm daa smaaN aaiaa, taaN maataa pitaa nee soociaa bHcee dee grbb viHc aaunn tee hii khHtrii kuNddgraam viHc dhn anaaj daa beeaNt vaadhaa hooiaa| siHttee vjooN baalk nuuN vrdhmaan joo ki us dee gunn anusaar sii, naam ditaa giaa| smaaN pNkh lgaa 2
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ kee ajihaa uddiaa ptaa hii nhiiN cHlaa ki kdooN baalk nee boolnaa, cHlnnaa siHkhiaaN kooii smjh hii nhiiN skiaa| privaar baaree jaannkaarii: vrdhmaan dee pitaa daa naam mhaaraaj sidhaarth tee maataa daa naam deevii tris'laa sii| uhnaaN dee caacee daa naam suupaars'v, vHddee bbraa daa naam nNdii vrdhn, bbainn daa naam sudrs'naa atee bbrjaaii daa naaN sucees'ttaa sii| bbree puuree tee sNpNn privaar dee viHc vrdhmaan daa jnm hooiaa sii| maataa tris'laa vais'aalii dee gnntNtr dee muHkhii mhaaraajaa ceettk dii bbainn sii| bbaart viHc gnntNtr prnnaalii daa philaa pryoog mhaaraajaa ceettk nee hii kiitaa sii| bhaadrii vaalaa bcpn: kumaar vrdhmaan 7 - 8 saal dee hooee kuHjh ghttnaavaaN ajihiiaaN hooiiaaN jinhaaN tooN unhaaN dee niddr atee bhaadrii daa yuHs, saaree dees' dee bHcee buHddhee dii jubaan tee guNjn lHgaa| iHk vaar vrdhmaan bHciaaN dee naal kheedd rhee sn, acaank hii ik vHddaa kaalaa sHp nikl aaiaa, ddr kaarn baalk bbHj gee pr niHddr vrdhmaan nee binaa ddr dee anubbv tooN us sHp nuuN hHth naal pkrr liaa atee us nuuN duur chHdd aaee| ik hoor ghttnaa viHc kisee dus'tt deevtee nee sriir daa vis'aal aakaar bnnaa kee vrdhmaan nuuN apnnee mooddhee upr cuHk liaa atee aakaas' viHc lai giaa| vrdhmaan dee iHk muHkee dee vaar kaarn deevtee daa dhookhaa cuur hoo giaa| deevtaa vrdhmaan nuuN jmiin pr lai aaiaa atee nmskaar krkee aakhnn lHgaa, "vrdhmaan! tusii sHc muc hii mhaaviir hoo usee smeeN tooN vrdhmaan nuuN "mhaaviir kihaa jaann lHgaa| | ik hoor prsNg viHc doo lHbdhii (dhii siHdhii) dhaark muniiaaN dii sNkaa duur krn tee muniiaaN nee vrdhmaan nuuN 'snm` naaN diHtaa| klaa aacaariaa dee kool adhiain: | vrdhmaan 9 saal dee hooee taaN unhaaN nuuN vidiaa adhiain lii klaa aacaariaa kool bbeejiaa giaa| vrdhmaan taaN jnm tooN hii mtii, s'ruut atee avdhii giaan dee
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhaark sn| pr uh apnnee giaan daa vikhaavaa nhiiN krdee sn| pr klaa aacaariaa kool vrdhmaan daa ih giaan chHpiaa naa rhi skiaa| uh cheetii hii smjh gee ki vrdhmaan taaN svymbuHdh (jnm jaat giaanii) hai| uh vrdhmaan nuuN lai kee mhaaraaj sidhaarth kool aaiaa atee raajee nuuN vrdhmaan dee giaan dii jaannkaarii diHtii| klaa aacaariaa dii gHl sunn kee raajaa sidhaarth bhut khus' hooee| viaah jdooN vrdhmaan naujvaan hooee, uhnaaN dee aNg aNg viHc joovn dii cmk atee teej nikhr aaiaa| mhaaraajaa sidhaarth dee kool raajkumaar vrdhmaan lii aneekaaN raajiiaaN dee viaah dee suneehee aaunn lHgee| unhaaN viHcooN raajaa sidhaarth nee kliNg dee raajaa jit sNtru daa prstaav svikaar kr liaa| vrdhmaan uNjh taaN vaasnaa mukt sn, brhmcriaa prtii unhaaN dii s'rdhaa sii| pr maataa pitaa prtii unhaaN dee dil viHc joo snmaan atee piaar sii| us piaar tee s'rdhaa aHgee uh jhuk gee| kliNg raajaa dii puHtrii raajkumaarii ys'oodaa naal uhnaaN dii s'aadii hoo gii| kuHjh smeeN baaad ys'oodaa nee iHk puHtrii nuuN jnm ditaa jis daa naaN piaa drs'naa rHkhiaa giaa| bbrii jvaanii viHc piaa drs'naa daa viaah jmaalii naaN dee raajkumaar naal kiitaa giaa| (pr digNbr jain puNpraa viaah atee sNtaan dii ghttnaa nuuN nhiiN mNndii| mmtaa dii jiHt : | vrdhmaan sNsaar viHc rhiNdee sn| pr sNsaar diiaaN vis'ee vaasnaavaaN viHc unhaaN nuuN kooii rs nhiiN sii| jiveeN kml daa phuHl jl tooN nirleep rhiNdaa hai| usee prkaar vrdhmaan raaj paatt atee sukh saadhnaa dee viHc rhikee vii unhaaN dii khic tooN upr sn| uh jaanndee sn ki jis nis'aanee nuuN unhaaN praapt krnaa hai| us lii lgaataar atee jbrdst saadhnaa dii j'ruurt hai| us saadhnaa dee lii unhaaN iHklee rhinnaa j'ruurii hai| aapnnee nis'aanee dii saadhnaa lii ik din unhaaN apnnee maataa pitaa kool ghr chHddkee saadhuu jiivn grhinn krn dii gHl aakhii| vrdhmaan dii gHl sunn kee raajaa sidhaarth atee mhaaraannii tris'laa puHtr dee vichoorree naal duHkhii hoo gee| maataa tris'laa nee aakhiaa,
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ "vrdhmaan! teeree vichoorree dii klpnaa maiN supnee viHc vii nhiiN kr skdii| jd tHk asiiN jiuNdee haaN tusiiN ghr viHc rhikee hii saadhnaa kroo| | maaN dee dukh nuuN veekh kee vrdhmaan cuHp hoo gee| ahiNsaa atee kruunnaa dee msiihaa aapnnee maataa pitaa nuuN ks'tt kiveeN dee skdee sn? ghr rhikee hii vrdhmaan apnnii aatm saadhnaa daa ttiicaa niscit krn lHgee| maataa pitaa daa vichoorraa tee ghr tiaag vrdhmaan jdooN 28 saal dee hooee, taaN thoorree smeeN viHc hii uhnaaN dee pitaa sidhaarth atee maataa tris'laa is sNsaar tooN vidaa hoo gee| vrdhmaan lii ih aukhiiaaN ghrriiaaN sn| piaar atee mmtaa dii saakaar muurtiiaaN dii vidaaigii naal uh duHkhii hoo gee| hmees'aa kaaim rhinn vaalii sHcaaii nuuN uhnaaN apnnee saahmnnee bnndee veekhiaa sii| pr uh cheetii hii aatmaa sthit hoo gee| maaN piu dii vidaaigii tooN baaad vrdhmaan nee phir ghr chHddnn daa sNklp kiitaa| is lii uhnaaN aapnnee vHddee bbraa nNd vrdhn dii ijaaj't mNgii| maaN piu dee maut dee vichoorree tooN ajee nNdii vrdhn vii ubbree nhiiN sn tee bbraa dee vichoorree dii klpnaa nee uhnaaN nuuN duHkhii kr ditaa| uhnaaN aakhiaa, "vrdhmaan maiN mNndaa haaN ki tuuN ghr viHc rhikee vii saadhuuaaN vaalaa jiivn gujaar rhee hoo| is lii maiN tainuuN aapnniiaaN aHkhaaN dee saahmnnee veekh kee hii sNtus'tt hoo jaaNdaa haaN teeraa vichoorraa maiN nhiiN jhHl skdaa| | vrdhmaan nee aakhiaa, "hee bbraa ! maiN apnnee atee sNsaar dee kliaann dee lii joo nis'aanaa nis'cit kiitaa hai| us nuuN sphl bnnaaun dee lii ghr chHddnnaa j'ruurii hai| tusii apnnee piaar kaarnn is kliaann ruupii yuHg dii rukaavtt naa bnnoo| mainuuN apnnee nis'aanee dii mNj'il vl vdhnn dii aagiaa deevoo| nNd vrdhn nee sooc vicaar kee doo saal lii vrdhmaan nuuN ghr viHc rook liaa| vrdhmaan ruHk gee, cheetii hii doo saal biit gee| hunn vrdhmaan sutNtr sn, sutNtrtaa dee raah tee vrdhmaan nee apnnee kdm vHdhaa lee| mHghr kris'naa 10viiN nuuN vrdhmaan saadhuu bnn gee| nNdii vrdhn nee apnnee bbraa dee diikhiaa smaarooh dhum dhaam naal bnnaaiaa|
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ deevtiaaN dee raajee iNdr nee is smaarooh viHc haaj'r hoo kee vrdhmaan dee is s'ktiis'aalii phaislee tee uhnaaN daa svaagt kiitaa| vrdhmaan puurn sutNtrtaa dee sNklp naal kHprree, ghinniaaN dii gulaamii nuuN chHdd ditaa| jis ruup viHc kudrt nee unhaaN nuuN sNsaar viHc bbeejiaa sii vrdhmaan nee usee ruup viHc svikaar kiitaa| uh vstr rhit munii bnn gee| pNjmusttii looc (kees' puttn dii kriaa) kiitaa atee sNjm yaatraa 'tee cHl pee| deevraaj iNdr nee khus'ii naal ik deev dus'y vstr vrdhmaan dee kNdhee tee rHkh ditaa| vrdhmaan sutNtrtaa daa sNklp lai cuHkee sn| is sNklp dee naal hii unhaaN deeh dii mmtaa tooN paar hoo gee sn| iNdr dee raahiiN ditaa vstr vii unhaaN naa svikaar kiitaa atee naa hii guhinn kiitaa| chee mhinee vstr vrdhmaan dee kNdhee tee rhikee iHk jhaarrii viHc phs giaa jithooN ik braahmnn nee ih vstr cuHk liaa atee unhaaN dee bbraa nNd vrdhn raajee nuuN dee kee bhut saaraa dhn paa kee apnnii griibii duur kiitii| saadhnaa kaal viHc s'mnn vrdhmaan dii s'hins'iiltaa atee khimaa dii priikhiaa lainn lii sNgm naaN daa deevtaa aaiaa| chee mhinee dil kNbaau atee ks'ttaaN raahiiN musiibtaa naal uh deevtaa vrdhmaan dii saarii aatm saadhnaa (araadhnaa) nuuN khNddt naa kr skiaa| us smeeN us nee s'mnn vrdhmaan (mhaaviir) naaN naal pukaar kee unhaaN dii bbgtii kiitii| udooN tooN lai kee aHj tHk vrdhmaan, mhaaviir dee naaN naal prsiHdh hn| aapnnii klm dee is prraaoo tooN maiN vrdhmaan nuuN mhaaviir sNboodhn naal vrnnn kraaNgaa| mhaaviir dii saadhnaa daa silslee vaar vrnnn: mhaaviir nee apnnii saadhnaa ruupii ndii dii dhaaraa nuuN doo kinaariaaN dee vickaar bhaaiaa| uh doo kinaaree hn, dhiaan atee tHp| mhaaviir aap sNbudh (jnm jaat giaanii) sn| uh jaanndee sn ki dhiaan naal lgaataar sNcit (ikHtthee) krm daa raas'ii daa vis'rjn (khaatmaa) kiitaa jaa skdaa hai| aatmaa dii puurn sutNtrtaa mhaaviir daa philaa udees' hai| dhiaan dee raahiiN unhaaN purn amaad (anngihlii rhit) avsthaa viHc sthir hoo gee atee uHcii tp araadhnaa naal pichlee sNcit krm bbaar nuuN jhaarrkee mooks' dee raah vl vdhn lHgee|
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghr tiaag dee din tooN hii mhaaviir tHpsvii sn| bbuHkh dii gulaamii tee mhaaviir nee is sNklp naal philaa vaar kiitaa ki uh saadhnaa kaal viHc lgaataar bboojn nhiiN krngee| ghHtt ghHtt tooN ghHtt bboojn doo din baaad krngee| bbaav ghHtt tooN ghHtt beelee daa tp krngee| philaa sNktt diikhiaa sthaan tooN khHtrii kuNddgaam dee baahrlee hiHsee viHc sthit baag tooN cHl kee mhaaviir kumaar graam dee kool jNgl viHc phuNcee| uthee naasagr (nHk dee muhrlee bbaag 'tee dhiaan lgaaunnaa) tee nigaah ttikaa kee atee s'riir nuuN ddhiHlaa chHdd kee kaayootsrg (sriir daa mooh tiaag daa aasn) viHc liin hoo gee| unhaaN dii sriirk avsthaa sthir atee addhool sii| uh aatm saadhnaa dhiaan viHc liin sn| usee smeeN ik gvaalaa aaiaa, mhaaviir nuuN uHthee khrraa veekh kee uh beephikr hoo giaa atee us nee apnnee bld uHthee hii chHdd ditee| us nee mhaaviir nuuN kihaa, "hai| mhaatmaa! maiN cheetii hii piNdd jaa kee vaaps aavaagaaN tHd tHk tusiiN meeree bldaaN dii deekh bbaal krnaa| ih aakh kee gvaalaa claa giaa| pr jis nee apnnii deeh tHk dii sNbbaal tooN vidaaii lai lii hoovee, uh bblaa kisee dee bld kiveeN sNbbaaleegaa? sNbbaalnn viHc saar huNdaa taaN uh raaj paatt kiuN tthukraauNdee? bldaaN nee apnnee aap nuuN bNdhn rhit paa kee crn lii jNgl dii ik dis'aa viHc duur tHk nikl gee| gvaalaa vaaps aaiaa, bldaaN nuuN naa paa kee, uh duHkhii hoo giaa| us nee bldaaN baaree mhaaviir tooN puchiaa pr mhaaviir taaN cuHp hn| uh jaanndee hn ki hr prs'n daa uHtr uh deenngee taaN saadhnaa baar baar khNddit huNdii rheegii| mhaaviir dee cup tooN gvaalaa duHkhii hoo giaa| duHkhii haalt viHc us nee apnnee bldaaN dii tlaas' kiitii, pr bld naa milee| s'aam nuuN uh usee raah tee vaaps aaiaa jiHthee mhaaviir dhiaan viHc mgn sn| mhaaviir dee kool hii bld crdee veekh kee gvaalee daa duHkh guHsee viHc bdl giaa| us nee bldaaN nuuN bnnn vaalee rHsee naal mhaaviir tee baar kiitaa|
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ diikhiaa daa philaa din atee philaa sNktt: | pr mhaaviir jaanndee hn ki sNktt sriir tee hai, sriir miHttii daa bnniaa hai| sriir tee aatmaa dee bbeed giaan nuuN sps'tt krn lii, ih sNktt khiaa hai atee priikhiaa viHc puuree nNbr caahiidee hn| gvaalaa guHsee naal bbriaa hai| usee smeeN deevtiaaN dee raajee iNdr daa siNghaasn ddhool giaa| us nee veekhiaa ki diikhiaa dee philee prraau tee hii sumnn vrdhmaan dee raah tee bbaarii rukaavtt aa gii hai| iNdr usee smeeN haajir hooiaa| iNdr nuuN veekh kee gvaalaa ddr giaa| mhaaviir nee apnnaa kaayootsrg (dhiaan) puuraa kiitaa| crnaa viHc hHth joorr kee khrree iNdr nee mhaaviir nuuN praathnaa kiitii, "bbgvaan! saadhnaa kaal daa philaa din hii naa shinnyoog ks'tt naal s'uruu hooiaa hai, ajee aap nee lNbii yaatraa krnii hai, mainuuN hukm dioo maiN aap dii seevaa viHc rhikee aap dii saadhnaa viHc nirvighn sphltaa viHc shiyoog deevaagaaN iNdr dii beentii sunn kee mhaaviir nee kihaa, "hee deeviNdr ! aatm sutNtrtaa dii saadhnaa kisee dee shiyoog naal kmj'oor pai jaaNdii hai| us dii sphltaa lii aatm shiyoog hii ik maatr upaaa hai aHj tHk kisee saadhk nee kisee dee shiyoog dee mooddhee tee crrh kee sutNtrtaa daa suaad nhiiN liaa| phir maiN tuhaaddee prstaav dii haamii kiveeN kr skdaa haaN?" philaa caumaasaa: mhaaviir saadhuu hn, unhaaN daa aapnnaa kooii ghr nhiiN hai| jd tooN unhaaN nee aapnnii aatmaa viHc prvees' kiitaa hai| us tooN baaad unhaaN nuuN ghr dii j'ruurt mhisuus nhiiN hooii hai| uh aatmaa ruupii aakaas' viHc uHddnn vaalee hoo gee hn| ih vaar ghuNmdee hooee mhaaviir koolaak suniivees' phuNcee| us piNdd dee kool tHpsviiaaN daa ik aas'rm sii| duiijNt is aas'rm daa mukhiiaa sii| uh mhaaviir dee pitaa mhaaraajaa sidhaarth daa miHtr sii| isee lii raajkumaar vrdhmaan dee ruup viHc uh mhaaviir nuuN philaaN veekh cuHkee sn| apnnee aas'rm dee kool mhaaviir nuuN vicrdee veekh kee, duiijNt unhaaN dee kool aaiaa, doohaaN nee aaps viHc bbeeNtt kiitii diit nee mhaaviir daa svaagt kiitaa| ik
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ din aas'rm tthhirnn tooN baaad duusree din mhaaviir rvaanaa hoonn lHgee duiijNt nee piaar bbree s'bdaaN viHc aakhiaa, "tHpsvii! is aas'rm nuuN aapnnaa hii mNnoo, vrkhaa daa smaaN nj'diik hai, is smeeN ithee rhikee saadhnaa kroo`` shij shimtii milnn tee mhaaviir uHthee ttik gee| | vrkhaa smaaN s'uruu hoonn tooN philaaN aas paas dee ilaakee viHc jaa kee mhaaviir vrkhaa daa smaaN bitaaunn lii duiijHt dee aas'rm viHc aa gee| aas'rm muHkhii nee uhnaaN nuuN rhinn lii iHk kuttiiaa ditii, uHthee rhikee mhaaviir aatm saadhnaa viHc liin rhinn lHgee| | vrkhaa daa smaaN s'uruu hooiaa grmii dee kaarn, jNglaaN dii hriaalii khtm hoo gii, guuaaN jNgl viHc crn jaaNdiiaaN pr ghaah naa milnn kaarn guuaaN aas'rm viHc bnniiaaN jhauprriiaaN nuuN aapnnaa bboojnn bnnaaun dii koos'is krdiiaaN| ih veekh kee aas'rm dee sNniaasii ddNddee lai kee guaaN dee piHchee bbHjdee, pr mhaaviir ajihaa naa krdee| uh ajihaa kr vii nhiiN skdee sn| siHttee vjooN guaaN nee uhnaaN dii jhauprrii nuuN aapnnaa bboojn bnnaa liaa| | sNniaasiiaaN nee duuiijt muHkhii nuuN is gHl dii suucnaa diHtii ki jis mnn nuuN tusiiN cumaasee daa bulaavaa ditaa hai| uh inhaaN krmhiinn hai ki uh apnnii jhooprrii dii raakhii vii nhiiN krdaa| duuiijt muHkhii mhaaviir kool aaiaa| bhut hii piaar naal us nee mhaaviir nuuN ulaabbaaN diNdee hooee kihaa, "kumaar! ik pNchii vii aapnnii rhinn dii jghaa dii raakhii kr laiNdaa hai| aap taaN khHtrii raajkumaar hoo aap nuuN aapnnee rhinn dii jghaa dii raakhii j'ruur krnii caahiidii hai| mhaaviir nee aHkhaaN khooliiaaN atee boolee phir maiN aap nuuN s'ikaait daa maukaa nhiiN mileegaa| mhaaviir nee soociaa jhauprrii dii rHkhiaa kaarn ki aatmaa dii khooj nuuN bbuHlnnaa peegaa? aatm khooj meeraa ttiicaa hai| is ttiicee dii sHcaaii dee lii maiN aas'rm dee bNdhn tooN mukt hoovaaNgaa| is sNklp dee naal mhaaviir aas'rm tooN cHl pee| cHldee hooee mhaaviir nee pNj prtigiaa dhaarn kiitiiaaN| . maiN beeijtii vaalee sthaan pr nhiiN rhaaNgaa| 2. maiN bboojn tee cHlnn tooN ilaavaa baakii smaaN dhiaan viHc rhaaNgaa|
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. hmees'aa moon (cuHp) rHkhaaNgaa| 4. hHth viHc bboojn kraaNgaa| 5. grhisth dii mint nhiiN kraaNgaa| caumaasee dee pNdraaN din mhaaviir duuiijNt dee aas'rm viHc gujaaree, baakii smaaN aasithk graam dee kool s'uulpaanii yks' dee mNdir viHc bitaaiaa| s'uulpaanii yks' nuuN ahiNsaa daa paatth prrhaaunnaa s'uulpaanii dee mNdir viHc phuNcdiaaN hii mhaaviir nee mNdir dee pujaarii tooN uHthee rhinn dii aagiaa mNgii| us smeeN kuHjh hoor peeNdduu vii us mNdir viHc maujuud sn| pujaarii tee peeNdduuaaN nee kihaa, "s'mnn! mNdir viHc taaN tusii khus'ii naal tthhir skdee hoo pr saaddii beentii hai ki raat tusii iHthee naa tthhiroo, ih suulpaanii yks daa mNdir hai| s'uulpaanii ik kroodhii yks' hai, us nee hj'aaraaN lookaaN nuuN maar ditaa hai| jd tooN asiiN is yks' dee mNdir daa nirmaann krkee is yks' dii puujaa krnii kiitii hai usee smeeN tooN hii us daa kroodh kuHjh s'aaNt hooiaa hai| pr aHj vii uh kisee nuuN mNdir viHc rhinn nhiiN diNdaa joo vii iHthee raat tthhirdaa hai| uh sveer nuuN mriaa hooiaa mildaa hai"| s'uruu mhaaviir nee saarii gHl sunnii uhnaaN soociaa, ki niddr saadhk nuuN ddr dee saahmnnee sir nhiiN jhukaaunnaa caahidaa| niddrtaa hii ahiNsaa dii bbuumii hai| ahiNsaa dii bbuumii tlaas krn lii mainuuN niddrtaa dee siHkhr tee crrhnaa caahidaa hai| is sNklp dee naal mhaaviir nee kihaa, "meeree nivaas dee lii ih mNdir uciHt hai, maiN iHthee rhikee hii saadhnaa kraaNgaa"| ciHt viHc s'Hk lai kee peeNdduu vaaps aa gee| mhaaviir s'aaNt sthaan tee dhiaan viHc liin hoo gee| raat dee vHdhnn naal hii mhaaviir dii aatm dhiaan liintaa vii guurrii huNdii gii| aHdhii raat nuuN acaank hii mNdir daa veehrraa bbiNakr aavaaj naa guuNj utthiaa, ih suulpaanii yks dii aavaaj sii| is bbiNakr aavaaj viHc vii niddr s'roomnn nuuN veekh kee s'uulpaanii daa kroodh ciNgaariiaaN viHc bdl giaa| us nee sHp bnnkee mhaaviir nuuN ddHsiaa, s'eer bnnkee mhaaviir tee hmlaa kiitaa, haathii daa ruup bnnaaiaa| bbuut pis'aac bnnkee mhaaviir nuuN dhiaan tooN giraaunnaa caahiaa pr joo aap hii aatm ruupii mhil 10
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ vic surHkhiat hai| us nuuN hoor kisee kNdh dii kii j'ruurt hai? aakhr viHc yks' jhuk giaa| uh ddriaa hooiaa, mhaaviir tooN apnnee maarree vrtaau lii khimaa mNgnn lHgaa| mhaaviir nee us nuuN ahiNsaa atee rhim daa mNtr diHtaa| jis nuuN paa kee yks' deevtaa bnn giaa| sveer nuuN mhaaviir nuuN tthiik dhiaan viHc veekh kee peeNdduu khus'ii naal bbr gee| us din tooN uh jghaa surHkhiat hoo gii| sHp nuuN aNmrit daa daan: | mhaaviir dii tHpsiaa daa duusraa saal| mhaaviir dHkhnn vaacaalaa tooN uHtr vaacaalaa vHl jaa rhee sn, uthee jaann dee doo rstee sn ik rstaa knkhl aas'rm dee viHcooN hoo kee jaaNdaa sii, joo ki ghHtt phaaslee vaalaa sii atee duusraa raah lNbaa sii atee ghumaadaar sii| knkhl aas'rm dee viHc jaann vaalaa raah saalaaN tooN bNd piaa sii| look lNbee raah viHcooN jaaNdee sn| knkhl aas'rm vaalee raah dee ruknn dee piHchee ik khaannii hai| kii saal philaaN us aas'rm viHc koosik naaN daa ik tpHsvii rhiNdaa sii| us nee aas'rm dee piHchee phulaaN dii phulvaarrii lgaaii hooii sii| us phulvaarrii viHc aneekaaN drkht tee paudee sn joo phuHlaaN naal lHdee rhiNdee sn| us aas'rm tee baag dee prtii koosik nuuN bhut mooh sii kooii bHcaa jaaN purs' us dee baag viHc prvees' krdaa taaN uh guHsee hoo kee us dee piHchee ddNddaa lai kee bbHjdaa sii| kii vaar coorii chuHp gvaaliiaaN dee bHcee us dee baag viHcooN phuHl, phul coorii kr laiNdee sn, taaN uh uhnaaN tee bhut kroodht huNdaa sii| kisee smeeN us baag viHcooN kuHjh baalk phl lainn lii aaee koosik cNdd ruup dhaarn krkee atee hHth viHc ddNddaa lai kee uhnaaN nuuN maarn lii bbeejiaa| uh itnaa kroodhii hoo giaa sii ki us nuuN raah viHc dduuNgaa ttooaa vii vikhaaii nhiiN diHtaa| uh ttooee viHc gir giaa atee kooii us nuuN baahr kHddhnn lii naa aaiaa| buddhaapee atee jkhmii hoonn kaarnn kroodh atee teej ksaaee (kroodh, maan, maaiaa, loobb) dii aHg viHc jl kee uh mr giaa| mr kee koos'ik nee usee baag viHc dris'ttii vis' sHp (uh sup jis dii aHkh viHc j'hir hoovee) bnniaa| kisee smeeN baag viHc ghuNmdee hooee us nuuN pichlee jnm daa giaan hoo giaa| pichlee jnm diiaaN ghttnaavaaN veekh kee us dee aNg aNg viHc kroodh jaag 11
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ piaa| uh us raah tee aaunn vaalee lookaaN daa dus'mnn bnn giaa| jis tee vii uh kroodhii hoo kee njr paauNdaa uh usee smeeN bbsm hoo jaaNdaa| bhut saaree lookaaN nuuN us nee maar ditaa| us dee phuNkaar dii aHg naal hree bbree jNgl vii ns'tt hoo gee sn| lookaaN nee us raah uHpr aaunnaa jaannaa bNd kr diHtaa| mhaaviir nee jaann dee lii knkhl aas'rm dee aNdr vaalaa raah cuniaa, jiuN hii mhaaviir nee us raah tee pair vdhaaee, gvaaliaaN nee mhaaviir nuuN us raah tee jaann tooN rookiaa atee cNdd koos'ik dii saarii khaannii sunnaaii| khaannii sunn kee mhaaviir dee hirdee viHc ik pl lii vii ddr dii trNg naa utthii, uh taaN niddr saadhk sn| uhnaaN isee nuuN apnnii priikhiaa daa sunhirii maukaa mNniaaN| mhaaviir us raah tee aHgee vHdhee aas'rm viHc phuNc kee mhaaviir uHthee dhiaan liin hoo kee kaayootsrg mudraa viHc khrrhee hoo gee| kuHjh smeeN baaad cNdd koos'ik sHp uthee aaiaa| aHj us nee bhut dinaaN baaad kisee mnuHkh nuuN veekhiaa sii| mnuHkh nuuN veekhdee hii uh guHsee naal bbr giaa| apnnii j'hiriilii aHkh naal us nee mhaaviir nuuN veekhiaa| pr mhaaviir pr us daa ih hthiaar vii nhiiN cHliaaN| mhaaviir daa ik room vii naa kNbiaaN| us nee mhaaviir tee phuNkaaraaN dii jhrrii lgaa ditii| usdii phuNkaar dee j'hir tooN aHg paidaa hoo gii pr uh amrit purs' mhaaviir nuuN apnnee dhiaan tooN ddigaa naa skii| cNdd koos'ik kroodh daa sps'tt ruup bnn giaa| us nee apnnee saaree j'hir nuuN apnnee dNdaaN viHc iHktthaa krkee mhaaviir dee pair tee ddNg maariaa| pr mhaaviir apnnee dhiaan viHc sthir rhee| tHd us nee mhaaviir dee pair atee sriir tee liptt kee glee tee ddNg maariaa| jiveeN aNmrit dee khiir smuNdr viHc jiveeN kuHjh j'hir dee knn khtm hoo jaaNdee hn, usee prkaar cNdd koos'ik daa hr vaar beekaar giaa| hunn cNdd koos'ik thHk cukaa sii, uh mhaaviir nuuN ik ttHkii lgaa kee dhiaan naal veekhnn lHgaa| mhaaviir dii dhiaan mudraa atee room room viHc vrsdee piaar dee bHdlaaN naal cNdd koos'ik daa j'hir dhul giaa| us daa giaan smiak giaan viHc bdl giaa| raah tooN bbttkee sHpaaN dee raajee nee mhaaviir dee crnaa viHc biHch kee praascit kiitaa| duur drkhtaaN tee baitthee gvaaliaaN dee bHcee ih saaraa njaaraa veekh rhee sn| sHp nuuN s'mnn dee kdmaa viHc jhukiaaN veekh kee uhnaaN duur duur tHk is ghttnaa daa prcaar kr dee 12
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ ditaa, ki knkhl aas'rm dee aNdr daa raah ik mnn dii kripaa naal rukaavtt rhit hoo giaa hai| mhaaviir uHthee pNdraaN din rhee| goos'aalk: goos'aalk mNkh jaatii naal sNbNdh rHkhnn vaalaa sii| us dee pitaa daa naaN mNkhlii atee maataa daa naaN bbHdraa sii| gus'aalaa viHc jnm lainn kaarn us daa naaN goos'aalk sii| uh lookaaN nuuN ciHtr vikhaakee apnnii jiNdgii guj'aardaa sii| bbgvaan mhaaviir dii saadhnaa daa duusraa saal cl rihaa sii| bbgvaan mhaaviir nee naalNdaa vikhee caumaasaa kiitaa| caumaasee dee dooraan unhaaN hr mhiinee iHk iHk mhiinee dii tpHsiiaa s'uruu kiitii| philee mhiinee dii tHpsiiaa khoolhnn smeeN unhaaN vijai seetth dee ghrooN bbikhiaa praapt kiitii| bbgvaan mhaaviir dee paarnee tooN khus' hoo kee deevtiaaN nee khus'ii viHc daan dii prs'Nsaa krdee hooee ahudaan ahudaan aakhiaa atee seetth dee ghr pNj drvaaN dii vrkhaa kiitii| | s'hir dee lookaaN nee vijai seetth dee bbaag dii bhut prs'Nsaa kiitii| goos'aalk us smeeN naalNdaa ngrii viHc hii sii| us nee saarii ghttnaa nuuN apnniiaaN aHkhaaN naal veekhiaa sii| us nuuN vis'vaas hoo giaa ki ih mnn kooii aam mnn nhiiN hai| us nee soociaa ki jee maiN ihnaaN daa ceelaa bnn jaavaaN taaN meerii roojii roottii dii sHmsiaa hHl hoo jaaveegii| uh bbgvaan mhaaviir dee kool aaiaa us nee bbgvaan mhaaviir nuuN apnnaa ceelaa bnnaaun dii beentii kiitii| bbgvaan mhaaviir daa ciNtn vHkhraa sii| uh puurntaa haasl kiitee binaa kisee nuuN ceelaa bnnaaunaa nhiiN caahuNdee sn| siHttee vjooN bbgvaan nee goos'aalk dii beentii daa kooii uHtr nhiiN diHtaa| bbgvaan mhaaviir dee hr mhiinee dee paarnee smeeN deevtiaaN nee pNj dv prgtt kiitee| goos'aak dee mn viHc bbgvaan daa prbbaav bhut vis'aal bnn giaa| uh bbgvaan dee naal naal rhinn lHgaa| us nee kii vaar bbgvaan nuuN beentii kiitii ki us nuuN ceelaa bnnaa lainn| bbgvaan mhaaviir nee kooii shimtii prgtt nhiiN kiitii| goos'aalk aapnnee subbaav tooN brraa sraartii atee cNcl cit vaalaa viaktii sii| aneekaaN smeeN us nee bbgvaan mhaaviir dii srvgtaa dii priikhiaa lainnii caahii aneekaaN vaar us nee 13
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ bbgvaan mhaaviir dee vcn nuuN jhuutthaa siHdh krn dii koos'is kiitii, us nuuN s'phltaa nhiiN milii| hr vaar bbgvaan mhaaviir dee vcn aHkhr aHkhr sHcee siHdh hooee| is gHl tooN prbbaavt hoo kee goos'aalk niytiivaad (hoonnii blvaan hai atee philaaN tooN hii nis'cit hai, kisee vii kNm lii meehnt beekaar hai) viHc vis'vaas krn lHgaa| ik vaar bbgvaan mhaaviir nee kuurm naaN dee piNdd viHc phuNcee uHthee vees'iaayn naaN daa tHpsvii drkht tee ulttaa hoo kee tpHsiaa kr rihaa sii| us diiaaN vHddiiaaN vHddiiaaN jttaavaaN sn| jis viHc asNkh juuaaN piiaaN hooiiaaN sn| ris'i dee ulttaa lttkn kaarn juuaaN sir tooN nikl kee jmiin tee gir rhiiaaN sn| ris'i uhnaaN juuaaN nuuN cuHk kee phir sir viHc rHkh laiNdaa sii| ris'i dii tpHsiaa vaalii jghaa tooN mhaaviir gujree goos'aalk bbgvaan mhaaviir dee piHchee piHchee cl rihaa sii| us nee ris'i nuuN juuaaN sir viHc rHkhdee veekhiaa taaN us dii s'raart jaag pii| us nee mjaakiaaN bbaas'aa viHc kihaa, "tuuN tpHsvii haiN, jaaN juuaaN nuuN shaaraa deenn vaalaa?" ih aakh kee goos'aalk joor joor naal hsnn lHgaa is hrkt nuuN veekh kee ris'i guHsee hoo giaa| us nee goos'aalk uHpr teejoolees'iaa (aHg lgaa deenn vaalii s'ktii) chHddii, goos'aalk aHg diiaaN vis'aal bbaaNvrraaN viHc jlnn lHgaa| us nee bbgvaan mhaaviir tooN apnnii jaan bcaaunn dii beentii kiitii| bbgvaan mhaaviir nee s'iitlees'iaa daa pryoog krkee goos'aalk dee praannaa dii rHkhiaa kiitii| goos'aalk teejoolees'iaa s'ktii tooN bhut prbbaavit hooiaa, us nee soociaa jee ih s'ktii mainuuN miHl jaavee taaN maiN sNsaar viHc kisee tooN vii nhiiN haaraaNgaa| saaree paasee meerii s'ktii daa gunn gaann hooveegaa| ajihaa sooc kee us nee bbgvaan mhaaviir tooN is s'ktii nuuN siHdh krn daa upaaa puchiaa| bbgvaan mhaaviir nee shij hii us nuuN teejoolees'iaa praapt krn daa upaaa dHs diHtaa| us tooN baaad goos'aalk nee chee mhinee tHk bbgvaan mhaaviir raahiiN dHsii vidhii anusaar tHp krkee teejoolees'iaa nuuN praapt kr liaa| phir us nee kisee khuuh tooN paannii bbrn vaalii aurt tee guHsaa khaa kee us tee apnnii s'ktii chHdd kee us nuuN bbsm kr ditaa| ajihaa krkee us daa ahNkaar asmaan nuuN choohn lHgaa| uh apnnee aap nuuN 14
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ srv s'ktiimaan smjhnn lHgaa| hunn us nuuN bbgvaan mhaaviir dee piHchee piHchee jaannaa beekaar jaapn lHgaa| phir uh ik din mhaaviir tooN alg hoo giaa| us nee niaytiivaad naaN daa nvaaN phirkaa sthaapt kiitaa| 23veeN tiirthNkr bbgvaan paars'naath dee kuHjh sNjm tooN bbis'tt saadhuuaaN tooN us nee as'ttaaNg jootis' siHkh liaa| uh lookaaN nuuN laabb - haanii, suHkh - dukh atee jiivn - maut vaaree dHsn lHgaa| is naal us dii prsiHdhii cheetii phail gii| uh apnnee aap nuuN 24vaaN tiirthNkr vii aakhnn lHgaa| sNgm dii haar bbgvaan mhaaviir dee saadhnaa kaal dee 10veeN caumaasee vstii ngrii viHc hooiaa| caumaasaa puuraa hoonn tee bbgvaan saanuys'ttik naaN dee piNdd viHc pdhaaree uthee bbgvaan mhaaviir nee silsileevaar bbHdr, mhaaNbbdr atee srvoot bbHdr naaN dee tHp dii araadhnaa kiitii| iHthooN cHl kee bbgvaan drirr bbuumii dee paiddaal piNdd viHc pdhaaree| paiddaal piNdd dee baahr paiddaal naaN daa baag viHc poolaas naaN caity (mNdir) viHc bbgvaan mhaaviir nee mhaaN bbiks timaa dhaarn kiitii atee dhiaan mgn hoo gee| puuraa brhmaadd bbgvaan mhaaviir dii ktthoor saadhnaa nuuN veekh kee hairaan sii| deevtiaaN daa raajaa iNdr bhut khus' sii| ik din us nee deev sbbaa viHc bbgvaan mhaaviir dee ktthoor tHp atee shins'iiltaa dii prsNsaa kiitii| saaree deevtiaaN nee sir jhukaa kee bbgvaan mhaaviir nuuN nmskaar kiitaa atee iNdr dii gl daa smrthn kiitaa| pr sNgm naaN dee ik deevtee mhaaviir dii is mhimaa nuuN aapnnii deev s'ktii lii ik ceetaavnii dee ruup viHc veekhiaa| us nee sNklp kiitaa ki uh cheetii hii bbgvaan mhaaviir nuuN unhaaN dii saadhnaa tooN bbttkaa kee mnuHkh upr deevtee dii s'ktii dii jiHt nuuN sthaapit kreegaa| sNgm nee bbgvaan mhaaviir nuuN dhiaan tooN giraaun lii unhaaN nuuN unhaaN dee dhiaan sthaan tooN khiHckee baahr krn lii jmiin tee aaiaa| aauNdee hii us nee mhaaN bbiks prtimaa dee dhiaan viHc sthit mhaaviir tee ks'ttaaN dii brsaat kr ditii| s'eer, ciitaa, sHp, haathii, pis'aac aadi bbiNn bbiNn ruup bnnaakee us nee mhaaviir nuuN ddraaunn dii koos'is kiitii| pr jis dee kooloo ddr vidaa hoo cuHkaa hai, joo niddr hoo cuHkaa hai, uh ddr viHc kiveeN 15
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ prvees kr skdaa hai? sNgm nee philii hii raat viHc bbgvaan mhaaviir nuuN ayoog tee yoog vidhii prkaar dee ghoor ks'tt ditee| haathii bnnkee us nee mhaaviir nuuN akaas' vHl uchaal ditaa, s'eer bnn kee us nee mhaaviir dii deeh nuuN ciiriaa, sHp bnnkee uhnaaN dee sriir nuuN ddHsiaa, cuuhee, bichuu atee kiirriiaaN aadi dee bboonn dee bboonn saahmnnee krkee uhnaaN dee sriir nuuN noociaa| miHttii naal bbriiaaN hneeriiaaN claaiiaaN atee mhaaviir dee aHkh nHk dhuurr naal bbr gee| is sbb krn dee baavjuud vii mhaaviir nee apnnii smtaa nuuN naa chHddiaa atee sNgm dee kisee vii ks'tt daa uhnaaN dee sriir tee prbbaav naa piaa| ultt ks'tt dee mhaaviir duHkhii nhiiN hooee taaN sNgm nee yoog ks'tt saahmnnee prgtt kiitee, pitaa mhaaraajaa sidhaarth atee mhaaraannii tris'laa daa ruup dhaarn krkee us nee mhaaviir nuuN brree piaar naal bulaaiaa, ptnii ys'oodhaa daa ruup dhaarn krkee vilaap kiitaa pr mhaaviir addool rhee| dhiaan atee smtaa dii kootthrii viHc unhaaN apnnee cit nuuN girn naa ditaa| hHtthii deevtaa raat bbr hii ks'tt dee kee nhiiN vaaps hooiaa| uh lgaataar mhaaviir daa piHchaa kr krkee ks'tt atee musiibtaaN pees' krdaa rihaa| lgaataar chee mhiinee tHk us nee mhaaviir nuuN yoog bboojn praapt naa hoonn ditaa| sNgm deevtaa nee kiNnee hii vaar ajihee maukee paidaa kiitee ki bbgvaan mhaaviir tee coor atee dees' dhroohii hoonn daa iljaam lHgee| bbgvaan mhaaviir nuuN us nee suulii tee crrhaaunn tHk dii bbuumikaa vii tiaar kiitii| pr chee mhiinee dee lNbee ks'tt viHc uh ik pl lii vii bbgvaan mhaaviir dii s'aaNtii, smtaa atee khiNmaa dii diivaar nuuN toorr naa skiaa| aakhir sNgm nuuN vis'vaas hoo giaa ki bbgvaan mhaaviir nuuN dhiaan tooN nhiiN giraaiaa jaa skdaa| uh bbgvaan mhaaviir dee kdmaa viHc jhuk giaa atee apnnee kiitee apraadhaaN dii khimaa mNgkee jaann lHgaa| aakhdee hn us smeeN bbgvaan mhaaviir diiaaN aHkhaaN viHcooN hNjhuu aa gee| mhaaviir diiaaN aHkhaaN viHc hNjhuu veekh kee sNgm hairaan hoo giaa| us nee aakhiaa, "bbgvaan! aHj taaN aap dee chee mhiinee dee ks'ttaaN daa aNt hoo rihaa hai is smeeN tuhaaddiiaaN aHkhaaN viHc hNjhuu kiuN hn? ks'tt tee piirr dee tuuphaanaa viHc tusii muskraauNdee 16
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ rhee atee jd ks'tt vidaa hoo rihaa hai taaN tuhaaddiiaaN aHkhaaN viHc hNjhuu hn? kiuN? ki puraanniiaaN coottaaN ajee duHkh dee rhiiaaN hn? bbgvaan mhaaviir nee kihaa, "sNgm! meeraa ks'tt mainuuN dukhii nhiiN bnnaa skdaa, teeree ks'tt puurn bbviHkh vHl veekh kee meeriiaaN aHkhaaN viHcooN hNjhuu aa gee hn| meeree kool aaunn vaalee taaN hNjhuu tooN mukt bnn jaaNdee hn| pr maiN veekh rihaa haaN ki tusiiN chee mhiinee tHk meeree naal rhikee vii hNjhuuaaN daa athaah smuNdr vaapis lai kee jaa rhee hoo| tuhaaddaa ks'tt puurn bbHvikh mainuuN dukhii kr rihaa hai| mhaaviir dee hNjhuuaaN dee bbeed nuuN jaann kee deevtaa hairaan hoo giaa| uh sooc vii nhiiN skdaa sii ki kooii mnuHkh inii ucaaii tee sthaapit hoo skdaa hai| joo ks'tt daataa dee ks'tt dii klpnaa tee hNjhuu bhaa skdaa hai| sNgm bbgvaan mhaaviir dee crnaa viHc jhuk giaa us nee aakhiaa, "mhaaN s'mnn! aap viir hii nhiiN viiraaN dee prm viir hoo, mhaaviir hoo ih aakh kee rooNdaa hooiaaN sNgm vaaps hoo giaa| gulaamii dii rsm daa viroodh | vts dees' dii raajdhaanii koos'Nbbii sii| us dee raajee daa naaN staanik sii| aNg dees' dii raajdhaanii cNpaa sii| uthee dee raajee daa naaN ddhivaahn sii| dooveeN raajee aaps viHc saacu sn| pr doohaaN raajiaaN dii aaps viHc dus'mnnii sii| kdee ddhivaahn nee staanik daa maan bbNg kiitaa sii, staanik bdlaa lainn lii smeeN dii uddiik viHc sii| kisee smeeN ddhivaahn apnnee kisee adhiin raajee dii lrraaii viHc shaaitaa krn lii giaa| ddhivaahn dii gairhaaj'rii viHc staanik nuuN cNgaa maukaa mil giaa| us nee apnnii vis'aal sainaa naal cNpaa ngrii tee hmlaa kr ditaa| cNpaa dee sainik is acaank hmlee dee lii tiaar nhiiN sn| cheetii hii cNpaa daa kilaa ns'tt hoo giaa atee s'taanik daa bdlaa iHthee hii khtm nhiiN hooiaa, us nee apnnee sainikaaN nuuN cNpaa ngrii nuuN luHtt lainn daa hukm diHtaa| sNtii dee sainikaaN nee cNpaa viHc mn caahee ddhNg naal luHtt maar kiitii| kaakmukh staanik daa sainaaptii sii| uh dhivaahn dii raannii dhaarnii dee ruup 'tee moohit hoo giaa, 17
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ uh sidhaa mhil viHc phuNciaa| us nee dhaarnii atee us dii putrii vsuurtii nuuN rHth viHc baitthaa jNgl vl claa giaa| apnnee dees' vaaps huNdee hooee us sainik nee dhaarnii raannii nuuN maarrii nj'r naal tHkiaa| dhaarnii ik khHtrii kul dii kNniaaN sii atee ptii vrtaa dhrm, us dee lii paann tooN jiaadaa muHlvaan sii| us nee aapnnee praann deekee apnnee puunn dii rHkhiaa kiitii| aapnniiaaN aHkhaaN dee saahmnnee apnnii maataa dii maut veekh kee vsmtii kNb utthii| jis mhaan udees' lii us dii maataa nee maut nuuN svikaar kiitaa sii, us mhaan udees' nee vsumtii dii piirraa nuuN shinnyoog bnnaa ditaa atee us viHc musibt shinn dii s'ktii paidaa kr diHtii| | dhaarnii nuuN dhrm dii rHkhiaa lii jaan dii baajii laauNdee veekh kee kaakmukh dii maanvtaa jaag pii| us daa dil pscaataap naal bbr giaa| us nee vsumtii kooloo apnnii bbul dii khimaa mNgii atee vsumtii nuuN apnnii puHtrii mNn kee uh apnnee ghr lai aaiaa| kaakmukh dii ptnii naujvaan kuaarii lrrkii nuuN apnnee ptii naal veekh kee s'Hk krn lHgii| us nee vsuurtii nuuN ghr dii deehlii naa crrhn diHtaa atee apnnee ptii nuuN mj'buur kiitaa ki is lrrkii nuuN veec kee uh dhn lai aavee| aHj kHl jiveeN psuuaaN dii jiveeN khriid tee vikrii aam gHl mNnii jaaNdii hai usee pukaar us yuHg viHc mnuHkhaaN dii khriid vikrii aam gHl sii| vikrii dee lii liaauNdee istrii jaaN purs' nuuN braahk khriid laiNdaa sii| khriidiiaaN hooiaa mnuHkh daas akhvaauNdaa sii| kaakmukh apnnii ptnii daa viroodh naa kr skiaa| uh vsuurtii nuuN lai kee bjaar vic aa giaa| ik dhaarmik mnuHkh seetth dhnaa dii nj'r vsmtii tee pii| vsuurtii nuuN veekh kee uh smjh giaa ki ih lrrkii kisee uHcee kul dii hai atee us dii rHkhiaa krnaa us daa dhrm hai| us nee vsumtii nuuN khriid liaa| pr us nee vsuurtii nuuN daasii daa nhiiN sgoo apnnii puHtrii daa snmaann ditaa| us nee vsuurtii nuuN cNdnvaalaa naaN prdaan kiitaa| cNdnaa seetth dee ghr aaii, pr us dee as'ubb krm ajee khtm nhiiN hooee sn| seetth dii ptnii muulaa, cNdnvaalaa dii dus'mnn bnn baitthii| us nuuN s'Hk sii ki seetth cNdnvaalaa nuuN apnnii ptnii bnnaaeegaa| us nee cNdnvaal nuuN sbk sikhaaunn daa nirnnaa kr liaa| 18
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ kisee smeeN seetth dhnaa 3 din dee lii piNdd tooN baahr giaa| seetth dii gairhaaj'rii muul'aa dee lii vrdaan atee cNdnaa dee lii s'raap bnn gii| us nee cNdnvaalaa nuuN ghoor s'riirk ks'tt ditee| phir us nee naaii nuuN bulaakee cNdnaa daa sir muNnvaa diHtaa| us dee hHthaaN tee pairaa viHc beerriiaaN puaakee us nuuN thi khaanee viHc dhkeel diHtaa| ghr dee saaree drvjiaaN tee uh taalee lgaa kee aapnnee peekee clii gii| cNdnvaalaa lii ih ktthoor pl sn| us nee hauNslaa naa chHddiaa apnnee s'ubb krmaa nuuN doos'ii mNn kee, uh dhrm dhiaan krdii rhii| tiNn dinaa baaad seetth vaaps aaiaa| ghr dee hr drvaajee tee taalaa veekh kee uh hairaan rhi giaa| muHkh drvaajee daa taalaa toorr kee uh aNdr giaa| cNdnaa prtii u daa vis'ees' sneeh sii| us nee us daa naaN lai kee pukaariaa pr kooii jvaab naa aaiaa| uh duHkhii hoo giaa tHd us nuuN kisee buHddhii prroosn nee saarii khaannii dHsii, khaannii sunn kee dhnaa seetth bHciaa dii trhaaN roonn lHgaa atee cNdnaa cNdnaa pukaardaa dhnaa seetth thi khaanee viHc phuNciaa| cNdnaa dii sthitii veekh kee uh kNb utthiaa| puHtrii nuuN utthaa kee uh baahr lai aaiaa| us nuuN ptaa cHlaa ki cNdnaa tiNn din tooN bbuHkhii piaasii hai| us nee ghr viHc veekhiaa taaN us nuuN kuHjh vii khaann yoog ciij nhiiN milii| ik chHj viHc kuHjh baasii maah dii daal diiaaN bHkliiaaN piiaaN sn| us chHj nuuN cuHk kee seetth nee cNdnaa nuuN diNdee hooee aakhiaa, "puHtrii tuuN is nuuN khaa kee apnnii bbuHkh nuuN s'aaNt kr, maiN hunnee loohaar nuuN bulaakee teeriiaaN beerriiaaN kttvaauNdaa haaN"| seetth loohaar nuuN bulaaunn claa giaa| cNdnvaalaa ghr dii deehlii dee vickaar baitthii hai| hHth viHc chHj hai, chHj dee ik koonee viHc bHkliiaaN hn| aHkhaaN viHc hNjhuu hn, krm dee kheel daa ciNtn us dee mn viHc cHl rihaa hai| mhaaviir dii saadhnaa dee 11 saal puuree hoo gee sn atee 12vaaN saal s'uruu hoo giaa sii| dhiaan tee tHp raahiiN uh apnnee ttiicee dee neerree phuNc rhee sn| aatm kliaan bbgvaan mhaaviir daa philaa udees' hai| bbgvaan mhaaviir jaanndee hn ki apnnee aap nuuN bbree binhaa, duusree nuuN bbriaa nhiiN jaa skdaa| aap buHdh hooee binhaa kisee nuuN boodhii (giaan) daan nhiiN ditaa jaa skdaa| aatm boodh bbgvaan mhaaviir daa philaa ttiicaa 19
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ hai| pr sNsaar viHc ghHtt rhee ghttnaakrm dee prchaaveeN vii kdee kdee mhaaviir dii aatmaa naal cmk utthdee hn| mhaaviir koosNbbii jnpd viHc ghuNm rhee hn| uhnaaN s'taanik duaaraa aNgdees' tee kiitee hmlee baaree sunniaa, naal hii ih sunniaa ki kiveeN s'taanik dee phoojiiaaN nee cNpaa viHc lutt maar kiitii atee kiveeN dhaarnii nee apnnee praann tiaag kee apnnee s'iil dii rHkhiaa kiitii| vsuumtii dee vikn daa smaacaar vii bbgvaan mhaaviir dee kNnaa viHc phuNciaa| sbb kuHjh sunn kee mhaaviir mnuHkh diiaaN hiNsk atee vaasnaatmk birtiiaaN baaree ciNtn krn lHgee| uhnaaN soociaa ki raajiaaN dii aapsii rNjis' kaarn kiNnee beeshaaraa lookaaN daa jiivn kNddiaaN vaalaa bnn jaaNdaa hai| mhaaviir dee ciNtn pHth tee aNgdees' dii raajkumaarii daa ciHtr uHbbr aaiaa| iHk raajkumaarii dii nilaamii atee us daa gulaamii bbrpuur jiivn kiNnaa duHkhdaaii hai| jntaa dee mn nuuN jaagrt krn lii mainuuN kujh ajihaa krnaa hooveegaa jis naal meerii saadhnaa viHc kuHjh rukaavtt naa aavee atee jntaa viHc vii mnuHkhii kdraa kiimtaaN dii nveeN siree tooN sthaapnaa hoovee| bbgvaan mhaaviir jis saadhnaa dii bbuumikaa tee vicr rhee sn| uHthee unhaaN dee sNklp atee aacrn daa meel hoo cuHkaa sii| sNklp paidaa hooiaa atee pHkaa hoo giaa| uh sNklp sii ki maiN ajihii raajkumaarii dee hHthooN bboojn grhinn kraaNgaa joo baajaar viHc vikii hoovee| hHth krriiaaN beerriiaaN naal jkrrii hoovee, sir muNniaa hoovee tiNn dinaaN dii bbuHkhii piaasii hoovee| jis dee hHth viHc chHj hoovee atee chHj dee ik koonee viHc maah diiaaN bHkliiaaN hoonn| aHkhaaN viHc hNjhuu brs rhee hoonn, nhiiN taaN maiN chee mhinee binaa bboojn hii rhaaNgaa| bbgvaan mhaaviir dee ciNtn dii staa tee ik ajihii hii daasii daa ciHtr ubbriaa sii atee us dii gulaamii dee daiNt 'tee vaar krn lii atee us smeeN dee smaajik ciNtn nuuN hlooraa deenn lii uhnaaN ajihaa sNklp kiitaa| bbgvaan mhaaviir nee is sNklp dii puurtii lii us ilaakee nuuN cunniaa, jithee cNdnaa veecii gii sii| bbikhiaa dee smeeN mhaaviir hr rooj bbikhiaa dee lii nikldee pr sNklp dii puurtii naa hoonn krkee vaaps hoo jaaNdee| caar mhiinee biit gee| hr rooj binaa 20
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ bboojn grhinn kiitee murrdee veekh kee, naagrik phikr bNd hooee| lookaaN viHc shij hii dhaarnaa paidaa hoo gii ki mhaaviir nee j'ruur hii kooii gupt prtigiaa kiitii hai| bbgvaan mhaaviir dii bbikhiaa dee lii aaunnaa atee binaa bboojnn grhinn kiitee murr jaann dii gHl raajee tHk vii phuNc gii| s'taanik dii raannii mirgaavtii s'mnnupaas'ikaa sii| uh dhaarnii dii bbainn atee raajaa ceettk dii puHtrii sii| uh bbgvaan mhaaviir nuuN jaanndii sii| puurii ghttnaa nuuN jaannkee mirgaavtii duHkhii hooii| raannii nee raajee nuuN ulaaNbbaa diNdee hooee bbgvaan mhaaviir dii gupt tigiaa dii gHl aakhii| raajee nee apnnee mNtrii, mNtrii nee ih kNm apnnee jaasuus dee spurd kr diHtaa ki uh bbgvaan mhaaviir dii gupt prtiHgiaa daa bbeed lHbb kee liaaunn taaN ki ajihaa iNtjaam kiitaa jaa skee jis naal bbgvaan bbjnn grhinn kr sknn| pr mhaaviir jihee prm purs' dii gupt prtiHgiaa nuuN kihrraa khuphiiaa tNtr phuNc skdaa sii? raaj privaar smeet puuraa vts dees' jaannn daa ichuHk sii ki bbgvaan mhaaviir nee kihrrii gupt prtigiaa kiitii hai| cheeveeN mhiinee dee 25 din biit cuHkee sn| 26veeN din bbgvaan mhaaviir rooj dii trhaaN bbiHkhiaa lainn lii niklee aneekaaN look bbgvaan mhaaviir nuuN beentii kr rhee sn| bbgvaan mhaaviir hr drvaajee tee jaaNdee sn atee aHgee vdh jaaNdee sn| isee krm vic bbgvaan mhaaviir dhnaa seetth dee ghr dee drvaajee tee gee| cNdnvaalaa chHj dee koonee vic maah diiaaN bHkliiaaN lii, loohee diiaaN jNjiiraa viHc jkrrii, kees' rhit, drvaajee dii deehlii tee baitthii kisee mhimaan daa iNtjaar kr rhii hai| acaank us nee veekhiaa ki mhaaviir us dee saahmnnee khrree sn| maaNh diiaaN kliiaaN mhimaan nuuN paakee cNdnaa nuuN apnnee bbaag tee bbroosaa naa aaiaa| us nee phir aHkh ml kee veekhiaa| us nee apnnee veekhee nuuN tthiik paaiaa, cNdnaa daa dil khusii naal jhuum utthiaa| usdee mukh tee kml vrgii muskaan aa gii| us nee aakhiaa, "jgt dee naath pdhaaroo| kujh cir cuHk kee mhaaviir nee veekhiaa, uhnaaN daa sNklp puuraa hoo rihaa hai| pr aHkhaaN viHc hNjhuu nhiiN sn, mhaaviir vaapis murr gee| mhaaviir nuuN vaapis murrdee veekh kee cNdnaa nuuN apnnii aas tee paannii phirdaa jaapiaa| us dee room room viHc haahaakaar mHc gii, aHkhaaN dee aHthruu kinaaraa toorr kee baahr aaunn lHgee| glee vicooN ik ciik niklii, 21
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ ki bbgvaan aHj tHk joo hooiaa maiN sbb kuHjh shinn kiitaa sii pr aap daa vaaps murrnaa naa shinnyoog hai| tuhaaddii aas tee maiN sbb kujh shinn kiitaa, aHj tusiiN vii meerii aas nuuN toorr rhee hoo| "aHkhaaN vic aHthruu'... mhaaviir dii gupt prtiHgiaa saakaar hoo gii| mhaaN s'mnn mhaaviir nee bbikhiaa lii hHth phailaa ditee, cNdnaa nee maah diiaaN bHkliiaaN mhaaN s'mnn dee phailee hHthaaN viHc bbikhiaa dee ruup vic dee diHtiiaaN| | bbgvaan mhaaviir nuuN bbikhiaa laiNdee veekh kee lookaaN nuuN gupt prtiHgiaa daa ptaa cHl giaa| is ghttnaa smeeN dhrtii atee aakaas' bbgvaan mhaaviir atee cNdnvaalaa dii jai jai kaar naal guuNjnn lHgee| deevtiaaN atee iNdr nee aakaas' tooN pNj drvaaN dii baaris krkee aapnnii khus'ii jaahr kiitii| cNdnaa dee bNdhn ttuHtt gee, sir dee vaal usee prkaar aa gee, jis kaarn cNdnaa daa ceehraa khirr utthiaa| jis nee sunniaa uh hii cNdnaa daa stikaar krn lii bbHjiaa aaiaa| raajaa s'taanik atee raannii mirgaavtii vii aaee, raannii nee cNdnaa nuuN phicaann liaa| binhaaN kujh aakhee raajee nuuN saarii gHl ptaa cl gii| philaaN pchtaavee atee phir khus'ii dee hNjhuu vgnn lHgee| seetth vaapis aaiaa, ghr dii sthitii nuuN veekh kee seetth daa aNg aNg khus' hoo giaa| muulaa seetthaannii vii bbHjii aaii, us nee cNdnaa prtii kiitee vivhaar lii khimaa mNgii| cNdnaa nuuN kooii s'ikaait nhiiN hai, uh apnnee krm nuuN hii doos'ii mNndii hai| mhaaviir nuuN keevl giaan hoonn daa iNtjaar krdii hooii uh seetth dee ghr hii rhii| iHk daasii nuuN snmaan dee kee bbgvaan mhaaviir vaapis hoo gee| is ghttnaa nee lookaaN daa dris'ttiikoonn bdl diHtaa| daas vrg nuuN aam lookaaN dii trhaaN jiunn daa hHk mil giaa| kNnaaN viHc kiilee: | chmaanii piNdd dee baahr bbgvaan mhaaviir putimaa dhaarn krkee kaayootsrg dhiaan viHc liin hoo gee| us smeeN ik gvaalaa apnnee bldaaN nuuN bbgvaan mhaaviir kool chHdd 22
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ kee apnniiaaN guuaaN daa duHdh coonn lii piNdd viHc aa giaa| apnnaa kNm khtm krkee phir usee sthaan tee aagiaa, taaN us nuuN us dee bld naa milee| us nee bbgvaan mhaaviir tooN aapnnee bldaaN baaree puHchiaa, dhiaan viHc liin mhaaviir kaayootsrg viH mgn sn| uhnaaN kooii uHtr nhiiN diHtaa| mhaaviir dii cuHp nee gvaalee nuuN s'Nkaa s'iil bnnaa ditaa us nee aapnnii gHl doo tiNn vaar duhraaii pr hr vaar mhaaviir cuHp rhee| s'NkaaN naal bbriaa gvaalaa guHsee viHc aagiaa| uh tiHkhii aavaaj viHc booliaa, "tusiiN boolee hoo joo meerii gHl daa uHtr nhiiN dee rhee| loo maiN tuhaaddee booleepn daa hunnee ilaaj kr diNdaa haaN"| gvaalee nee ik tiHkhii lHkrrii daa kiilaa lai kee kNn viHc is prkaar tthook ditaa jiveeN diivaar viHc kiHl tthookii jaaNdii hai, usee prkaar guHsee vaalee gvaalee nee bbgvaan mhaaviir dee kNn viHc kiilaa tthook ditaa| bbgvaan mhaaviir nuuN bhut ks'tt hooiaa| is ktthoor piirraa smeeN bbgvaan mhaaviir deeh atee aatmaa dee aHdd hoonn daa ciNtn hoonn krkee piirr daa j'hir piinn lHgee| gvaalee prtii guHsaa atee apnnee s'iil prtii raag mhaaviir dee mn viHc nhiiN uHbbriaa| gvaalaa apnnaa buraa kNm krkee ddr giaa atee ik dis'aa vl claa giaa| kaayootsrg dhiaan puuraa hoonn tee bbgvaan mhaaviir bboojn dee lii mdhiam apaapaa dee sidhaarth naaN dee viaktii dee ghr phuNcee| sidhaarth daa mitr khrk vaid us smeeN us dee ghr haajr sii| sidhaarth nee bbgtii naal bbgvaan nuuN bboojn ditaa| us smeeN khrk vaid dii nj'r bbgvaan mhaaviir dee muuNh tee pii| us nee is prkaar anubbv kiitaa ki jiveeN suurj dee teej nuuN kisee dus'tt grhi nee ddhHk liaa hai| dhiaan naal veekhnn tee us nuuN ptaa lHgaa ki bbgvaan mhaaviir dee kNnaaN dee aarpaar lkrrii daa kiilaa tthookiaa hooiaa hai atee bbgvaan mhaaviir j'khmii hn| uh ih veekh kee kNb utthiaa| bbgvaan mhaaviir bbiHkhiaa lai kee vidaa hoo gee| khurk vaid nee saarii sthitii tooN apnnee mitr sidhaarth nuuN jaannuu krvaaiaa atee aakhiaa, "saadhnaa s'iil mhaaviir apnnee ilaaj lii khud nhiiN aakhnngee| saanuuN caahidaa hai ki dhiaan viHc liin bbgvaan mhaaviir daa ilaaj kriiee"| vaid dee naal naal sidhaarth vii gNbbiir hoo giaa| vaid dii hdaait anusaar us nee teel atee ik sNddaasii daa iNtjaam kiitaa| kuHjh shaaikaaN nuuN 23
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ naal lai kee uh us sthaan tee phuNcee jithee mhaaviir dhiaan viHc mgn sn| khurk vai dii hdaait anusaar bbgvaan mhaaviir dee sriir pr teel dii maals' kiitii gii| jis naal ki j'khmii aNg ddhilee hoo gee| pheer sNddaasii naal lkrrii dee kiilee nuuN khiHciaa giaa| kiilaa baahr nikl aaiaaN, khuun daa phuhaaraa bbgvaan mhviir dee kNnaaN viHcooN niHkliiaa| bbgvaan mhaaviir nuuN ktthoor duHkh mhisuus hooiaa, pr uh smaadhii viHc sthir rhee| diikhiaa dee philee din bbgvaan mhaaviir nuuN ik gvaalee nee ks'tt ditaa atee tHps'iaa dee aakhrii saal viHc vii ik gvaalee nee hii ks'tt ditaa| aakhiaa jaaNdaa hai ki ih aNtim ks'tt bbgvaan mhaaviir dee saadhnaa kaal daa ktthoor ks'tt sii| bbgvaan mhaaviir dee dhiaan atee tHp daa vrnnn: bbgvaan mhaaviir daa saadhnaa kaal 12 12 saal daa rihaa hai| is smeeN bbgvaan mhaaviir tHp atee dhiaan viHc liin rhee| bbgvaan mhaaviir critHr leekhkaaN nee joo bbgvaan mhaaviir dee tHp daa vrnnn likhiaa hai| us viHc dhiaan baaree jiaadaa nhiiN likhiaa pr joo sHc hai uh ih hai, ki bbgvaan mhaaviir nee aatm saadhnaa dee lii tHp atee dhiaan doohaaN saadhnaa nuuN braabr ruup viHc apnnaaiaa sii| jee aakhiaa jaaee ki bbgvaan mhaaviir nee tHp tooN jiaadaa dhiaan nuuN mhHtv ditaa taaN kooii aHtikthnii nhiiN hooveegii| kiuNki tpHsiaa dii aaraadhnaa dee smeeN viHc bbgvaan mhaaviir dhiaan viHc hii rhiNdee sn| bboojn atee cHlnn phirnn dee smeeN vii uh aatm dhiaan viHc hii lHgee rhiNdee sn| puurn aprmaad viHc sthir rhinnaa mhaaviir daa nis'aanaa sii| us dii saadhnaa lii uhnaaN apnnee svaas atee up svaas dee naal praapt kiitii| 12 12 saal dii saadhnaa dauraan bbgvaan nee kul 249 din bboojn kiitaa| pr prmaad (niiNd) dee lii uhnaaN keevl 48 miNtt hii bitaaee| is lii asiiN aakh skdee haaN ki mhaaviir dee dhiaan dii lgn atee uhnaaN dee tHp dii lgn tooN vii j'iaadaa uHcii sii| bbgvaan mhaaviir dii dhiaan saadhnaa tHp naaloo uHcii sii| uhnaaN dhiaan dee lii kisee nis'cit sthaan jaaN smeeN nuuN nhiiN cunniaa sii| uh jiaadaa smaaN dhiaan dee lii smrpit huNdee sn| uh pdm aasn viHc baitth kee atee khrree hoo kee dhiaan krdee sn| 24
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ goodoohiikaa aadi aas'n viHc vii uhnaaN aneekaaN baar dhiaan dee pryoog kiitee| aacaarNg str anusaar bbgvaan mhaaviir phir phir tHk tirchiigtii vHl binaa aHkh jhpkaaee veekh kee dhiaan viHc liin rhiNdee sn| bbgvaan mhaaviir aHdhii aHkh khool kee vii dhiaan krdee sn| bbgvaan mhaaviir dee dhiaan daa smaaN thoorraa atee lNbaa doohaaN prkaar daa huNdaa sii| bbHdrtimaa, mhaaN bbHdrtimaa, srvoot bbHdrtimaa aadi prtimaavaaN dii saadhnaa krdee hooee bbgvaan mhaaviir caar caar phir tHk puurv vHl muuNh krkee dhiaan viHc liin rhiNdee sn| aatm drs'n bbgvaan mhaaviir daa nis'aanaa sii| us nis'aanee dii praaptii lii bbgvaan mhaaviir nee dhiaan atee tHp nuuN saadhn dee ruup viHc pryoog kiitaa sii| bbgvaan mhaaviir dii tHpsiaa daa adhiain krdee hooee asiiN paauNdee haaN ki uhnaaN 12 saal atee ik pHkh dee saadhnaa smeeN viHc uhnaaN 249 din hii bboojn kiitaa baakii smaaN vrt hii kiitee jihnaaN bbgvaan mhaaviir dii tHp saarnii is prkaar hai| 1. chee mhiinee daa vrt iHk vaar 2. pNj mhiinee 25 din daa vrt iHk vaar 3. pNj mhiinee daa vrt iHk vaar 4. caar mhiinee daa vrt nuuN vaar 5. tiNn mhiinee daa vrt doo vaar 6. ddhaaii mhiinee daa vrt 1. doo mhiinee daa vrt 8. 12 mhiinee daa vrt doo vaar 9. iHk mhiinee daa vrt baaraaN vaar 10. pNdraaN din daa vrt bhHtr vaar 11. tiNn din daa vrt baaraaN vaar 12. doo din daa vrt 229 vaar 13. bbHdr prtimaa (doo vrt) 14. mhaaN bbHdr prtimaa (caar vrt) 15. srvoot bbHdr prtimaa (ds vrt) ;kc P chee vaar iHk vaar vaar 25
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ bbgvaan mhaaviir nee ih tHp saadhnaa binhaaN paannii tooN kiitii sii| tHpsiaa smeeN uh kdee vii aNn jl grhinn nhiiN krdee sn| keevl giaan dii praaptii: | vis'aakh s'uklaa 10viiN daa din hai, cauthaa phir hai, vijai mhuurt hai, bbgvaan mhaaviir jHbbiaagaam dee baahrlee paasee lNghdii rivaalikaa ndii dee utrii kinaaree tee s'aam naaN dee kisaan dee kheet viHc sthit jiirn caity dee is'aan koon viHc, s'aal drkht dee heetthaaN goohiaa aasn viHc dhiaan lgaa kee baitthee hn| s'kl dhiaan viHc prvees' krdee hii mhaaviir nuuN srvHgtaa dee suurj nuuN apnnii aatmaa dee aakaas' tee prgtt kr liaa| mhaaviir keevl giaanii hoo gee| 27 jnm philaaN jis mNjil dee lii mhaaviir nee philaa kdm cuHkiaa sii, uh mNjil uhnaaN nuuN praapt hoo gii| hunn mhaaviir dii aatmaa suurj dii trhaaN prkaas'vaan bnn gii| aNnt giaan, aNnt drs'n, aNnt bl atee aNnt aanNd viHc mhaaviir aNnt aNnt nuuN lai kee sthit hoo gee| keevl giaan mhootsv mnaaunn dee lii iNdr atee deevtaa bbgvaan mhaaviir kool aaee| smoosrn (deevtiaaN raahiiN rcii tiirthNkr dii dhrm sbbaa) dii rcnaa kiitii| bbgvaan mhaaviir nee philaa dhrm updees' ditaa| bbgvaan mhaaviir daa philaa updees' sunn kee deevtee dhNn hoo gee| pr kiuNki deevtaa vrt sviikaar nhiiN kr skdee is pHkhooN philee updees' viHc dhrm tiirth sthaapnaa nhiiN hoo skdii sii| tiirth sthaapnaa 12 % (saaddhee baaraaN) saal dee saadhnaa kaal viHc bbgvaan mhaaviir dii saadhnaa daa muHkh ttiicaa aatm kliaann sii| is smeeN viHc bbgvaan mhaaviir nee aatm kliaann dee s'ikhr nuuN choohiaa| keevl giaan is gl dii suucnaa sii ki bbgvaan mhaaviir puurntaa nuuN praapt hoo gee hn| boodhii (giaan) dee siHkhr tee crrh kee bbgvaan mhaaviir boodhii daan lii lookaaN dee vickaar hn| 26
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ jHbbiaagraam tooN clkee bbgvaan mhaaviir mdhiam paavaapurii ngr dee mhaaNsain baag viHc pdhaaree, uhnaaN daa smoosrn lHgiaa| jntaa viHc ih sNdees shij hii phail giaa ki aHj mhaaviir updees' deenngee| ngr dee raajee tooN lai kee aam jntaa tHk mhaaviir nuuN sunnn dee lii utaavlii hoo gii| lookaaN daa tthaatthaa maardaa smuNdr mhaasain baag vHl vHdhiaa| aakaas' tooN deev vimaan dhrtii tee utrn lHgee| tthiik usee din paavaapurii nivaas'ii soomil braahmnn nee ik vis'aal mhaaNyHg s'uruu kiitaa sii| us yuHg viHc sHmucee bbaart dee prsiHdh giaaraaN braahmnn vidvaan bulaaee sn| uhnaaN giaaraaN baahmnn vidvaanaaN dee naaN is prkaar sn| 1. iNdr bbutii gautm, 2. agnii bbuutii, 3. vaayuu bbuutii, 4. viHakt svaamii; 5. sudhrmaa svaamii, 6. khNddit puHtr, 7. mauriaa puHtr, 8. akNpit; 9. acl bbraataa, 10. mootaariaa, 11. prbbaas . ih giaaraaN vidvaan veed atee braahmnn grNthaaN dee mhaan vidvaan sn| saaree aapnnee aapnnee guruukul claauNdee sn| ihnaaN guru kuHlaaN viHc prrhn vaalee 400 braahmnn vidiaarthii vii is yuHg viHc s'aaml sn| iNdr bbuutii ihnaaN yoog krn vaalee braahmnnaa viHcooN sbb tooN jiaadaa vidvaan atee prsiHdh sii| uh yuHg daa muHkh sNcaalk sii| iHk dis'aa tooN lookaaN dii bbiirr atee asmaan tooN utrdee deev vimaanaaN nuuN veekh kee iNdr bbutii daa hirdaa hairaan hoo giaa| us nee kisee suneehee vaalee nuuN bbeej kee is daa kaarn puchiaa| suneehee deenn vaalee nee uHtr diHtaa, aHj mhaasain baag viHc s'mnnaaN dee nveeN neetaa mnn bbgvaan mhaaviir aaee hn| srvgtaa praaptii tooN baaad uh apnnaa philaa updees' deenngee| usee viHc s'aaml hoonn lii deevtee tee mnuHkh mhaasain baag vHl jaa rhee hn| | suneehaa deenn vaalee dii gl sunn kee iNdr kutii daa ahNkaar j'khmii hoo giaa| us nee kihaa, "snaatn braahmnn prNpraa atee s'mnnaaN daa ih vaar naa shinnyoog hai| s'mnnaaN dee is vHdhdee prbbaav tee prbbaavkaarii ddhNg naal jee rook naa lgaaii gii taaN yuHg puNpraa tee baahmnn daa snmaan ttik nhiiN skeegaa| aHj maiN nveeN s'mnn neetaa naal s'aastraarth krn jaavaaNgaa| s'aastraarth viHc us nuuN hraa kee deevtiaaN atee mnuHkhaaN daa us prtii mooh bbNg 27
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ kraaNgaa| ithee haaj'ir saaree braahmnn kii meeree is prstaav naal shimt hn?" saaree brhmnnaaN nee iNdr bbuutii daa ik sur naal smrthn kiitaa| iNdr bbuutii apnnee 500 ceeliaaN nuuN lai kee mhaaNsain baag vHl vdhiaa| us daa hr kdm us dii dleerii nuuN cunautii dee rihaa sii| usdee hr kdm naal us dii dleerii vii ddhiHlii pai rhii sii| ajihaa kiuN hoo rihaa sii, ih iNdr bbuutii vii nhiiN jaanndaa sii| pr vaaps aaunnaa vii mus'kil sii| vaapis aaunnaa haar daa sbuut huNdaa, pr iNdr bbuutii nee jiNdgii viHc kdee haar svikaar nhiiN kiitii| iNdr bbuutii dee kdm mhaaNsain baag dee drvaajee dee aNdr vHdhee, uHthee dee s'aaNt vaataavrn viHc us nee apnnee aap nuuN vciHtr ruup viHc ashij anubbv kiitaa| us dii nj'r siNghaasn tee viraajmaan bbgvaan mhaaviir tee pii| jiveeN gaaN daa bchrraa maaN dee kool rhi kee khus'ii mhisuus krdaa hai| us prkaar daa piaar iNdr bbuutii nee apnnee aNdr anubbv kiitaa| mhaaviir dee muHkh mNddl tee us nee iHk plk sthir hoo kee deekhiaa, uh pHthr bnniaa mhaaviir nuuN veekhdaa rihaa| usee veelee mhaaviir nee kihaa, "iNdr bbuutii gootm tusiiN aa gee" iNdr bbuutii dii dduuNgii smaadhii avsthaa nuuN jiveeN kisee nee hilooraa diHtaa hoovee| acaank niklee s'bdaaN nuuN apnnee aNdr dbaa kee us nee soociaa ki mhaaviir mainuuN jaanndee hn| kii isee gl tooN maiN mhaaviir tooN sbb kuHjh jaannn vaalaa srvg mn lvaaN? usee smeeN us dee aNdr baitthee aNhkaar nee trk ditaa, iNdr bbuutii tainuuN kaunn nhiiN jaanndaa? saaraa bbaart teeree naaN nuuN jaanndaa hai, phir jee mhaaviir tainuuN jaanndaa hai taaN srvgtaa dii kii gl hai? sNklp atee viklp daa yuHdh kheetr bnniaa hai iNdr bbuutii gootm daa dimaag usee smeeN mhaaviir nee kihaa, gootm viklpaaN daa tiaag kr dee atee sHcee sNklp joo teeree aNdr aakaar lai rhee hn uhnaaN nuuN saakaar hoonn diu| s'Hk dee suul dii vidaaigii daa smaaN teeree saahmnnee hai| jiiv dii hooNd baaree teeree mn viHc joo lNbee smeeN tooN s'Hk pl rhee hn, us s'Hk nuuN ik dm khtm krn dee tusiiN njdiik phuNc gee hoo| iNdr bbuutii dee pairaaN dee heetthooN us dee aNdh vis'vaas dii saarii bbuumii khisk gii| us nee aapnnee ciHt nuuN sthir krkee phir us s'Hk nuuN apnnee saahmnnee kdee nhiiN aaunn 28
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ diHtaa| mhaaviir dee mukh tooN apnnii s'Nkaa daa hHl huNdee veekh kee iNdr bbuutii kool kooii buniaad nhiiN rhi gii sii, mhaaviir dii srvgtaa nuuN naa mNnnn dii| us daa saaraa ciNtn khaamoos' hoo giaa, aaunn vaalee smeeN viHc kii hoonn vaalaa hai, uh khud nhiiN jaanndaa| us tooN baaad mhaaviir nee gautm dee s'Hk daa hHl krkee uhnaaN nuuN nviiN dis'aa prdaan kiitii| iNdr gautm mhaaviir dee crnaaN viHc jhuk giaa| uh aakhnn lHgaa, "bbgvaan! maiN aap tooN aatm drs'n krnaa caahuNdaa haaN mainuuN apnnii s'rn diu"| mhaaviir nee aas'irvaad daa hHth cuHk kee gautm nuuN aapnnii s'rn viHc lai liaa| gootm dee 500 ceeliaaN nee aapsii slaah naal apnnee guruu iNdr bbuutii dee raah tee cHlnn daa mn bnnaaiaa atee uhnaaN vii mhaaviir dii s'rn grhinn kiitii| iNdr bbuutii raahiiN mhaaviir daa ceelaa bnnn dii gHl pl viHc hii sbb paasee phail gii| yHg mNddp viHc haaj'r braahmnn smaaj ghbraa giaa| pheer agnii bbuutii tooN lai kee prbbaat tHk saaree braahmnn silsileevaar mhaaviir nuuN hraaunn dee lii aapnnee aapnnee ceeliaaN dee naal mhaasain baag viHc aaee| pr saaree haar kee aap mhaaviir dee ceelee bnn gee| is prkaar kuHjh hii ghNttiaaN viHc 4411 braahmnnaa nee mhaaviir nuuN apnnaa guruu mNn liaa| kisee deevtee nee cNdnvaalaa nuuN koosNbbii tooN mhaaNsain baag viHc phuNcaa ditaa / cNdnvaalaa nee mhaaviir tooN diikhiaa praapt krkee apnnii puraannii iHchaa puurii kiitii| philee hii din hjaaraaN purs'aa atee hjaaraaN istriiaaN mhaaviir dee dhrm sNgh viHc s'aaml hooiiaaN| bbgvaan mhaaviir nee s'mnn (saadhuu) sNgh dii jimeevaarii iNdr bbuutii, agnii bbuutii giaaraaN gndhraaN nuuN prdaan kiitii atee saadhvii sNgh dii muHkhii cNdnaavaalaa nuuN bnnaaiaa giaa| jihnaaN purs'aa tee istriiaaN nee aNgaar (saadhuu) dhrm svikaar krn viHc apnnee aap nuuN kmjoor mhisuus kiitaa, uhnaaN aagaar (vk) dhrm dhaarn kiitaa is prkaar mhaaviir s'mnn - s'rmnnii, vk - vikaa dee ruup viHc caar prkaar dee s'rii sNgh dii sthaapnaa kiitii atee aap tiirthNkr pdvii praapt krkee dhrm dee tiirthNkr sNsthaapt hooee| bbgvaan mhaaviir nee gndhraaN nuuN tripdii daa updees' diHtaa, jis naal uh 12 aNgaaN jihee gNbbiir giaan dee jaannkaar bnn gee| bbgvaan mhaaviir nee apnnaa dhrm 29
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ updees' aam lookaaN dii bbaas'aa ardh maagdhii praakrit viHc diHtaa, taaN ki hr jaat, vrg dee istrii purs' us nuuN aasaanii naal smjh sknn| | paavaapurii dee mhaasain baag viHc vHjiaa dhrm kaaNtii daa mhaaN sNkh cheetii hii bbaart dee koonee koonee viHc sunnaaii deenn lHgaa| is mhaaN sNkh dii aavaaj sunn kee s'eennik biNbr, udooyn, kooik aadi aneek vHddee vHddee raajee, abbai kumaar, meegh kumaar, nNdii sain aadi aneek raajkumaar, mirgaavtii, kaalii, sukaalii, dhaarnii aadi aneekaaN raanniiaaN, s'aalii bbHdr atee dhnaa jihee kinee amiir noojvaan, kaam deev aadi dhnaa seetth, sulsaa, aanNd, kuNdd, klik aadi kiniiaaN naariiaaN nee bbgvaan mhaaviir dii kliaann yaatraa dee shiyoogii bnn gee| mhaaviir dii dhrm sbbaa viHc hriikees'ii cNddaal, arjn maalii, sdhaal pHtr ghumaar aadi aneekaaN jaataaN dee lookaaN nee dhrm dii smaantaa daa niHgh maanniaa| dhrm dee doo aNg: bbgvaan mhaaviir nee kihaa mnuHkhii jiivn amuHl hai| is amuHl jiivn nuuN jee tthiik ddhNg naal guj'aariaa jaavee taaN is jiivn vicoo mhaaN jiivn daa drvaajaa khooliaa jaa skdaa hai| jiivn nuuN jee sNskaar hiinn ruup viHc gujaariaa jaavee taaN ih jiivn bee arth bnn jaaNdaa hai| jiivn nuuN sNskaar atee tthiik rstee tee claaunn lii bbgvaan mhaaviir nee doo prkaar dee dhrm phrmaaee hn| bbgvaan mhaaviir nee doo prkaar dee dhrm daa updees' ditaa| angaar (saadhuu, saadhvii) daa dhrm atee aagaar (ups'k, upaas'ikaa) daa dhrm| angaar daa dhrm daa arth hai mnn dhrm atee aagaar dhrm daa arth hai s'aavk dhrm, joo mnuHkh sbb prkaar dii ahiNsaa atee prigrhi (sNptii) tooN mukt hoonn dee sNklp naal bbgvaan mhaaviir dee saahmnnee haaj'r hooiaa, us nuuN bbgvaan mhaaviir nee s'mnn dhrm viHc diikhiat kiitaa| joo mnuHkh puurn ruup viHc ahiNsaa prigrhi daa sNklp naa lai skiaa atee bbgvaan dee kool aaiaa bbgvaan nee us nuuN s'aavk dhrm dii diikhiaa diHtii| | aagaar dhrm tee angaar dhrm aaps viHc viroodhii nhiiN hn| doohaaN viHc aapsii sumeel hai| aagaar dhrm muktii dii philii paurrii hai, angaar dhrm muktii dii 30
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ dusrii paurrii hai| drirr sNklpii mnuHkh hii duujii paurrii tee crrhdee hn, joo mnuHkh aapnnee aap nuuN puurn ruup viHc mukt nhiiN kr skdee, uh aagaar dhrm viHc prvees' paa laiNdee hn| angaar dhrm: angaar dhrm viHc aaunn vaaliaaN aatmaa dee lii bbgvaan mhaaviir nee pNj hukm nirdhaart kiitee hn| ihnaaN nuuN pNj vrt kihaa jaaNdaa hai, ih pNj mhaaN vrt is prkaar hn: 1. ahiNsaa: saadhuu dhrm viHc prvees' krn vaalaa saadhuu philee mhaaN vrt daa sNklp laiNdaa hai ki maiN saarii jiNdgii dee lii mn, bcn atee kaaiaa (sriir) tooN naa kisee ts' (hiHlnn- cHlnn vaalee) jaaN sthaavr paanniiaaN dii hiNsaa naa kraaNgaa naa kisee nuuN preernaa deevaaNgaa, naa hii hiNsaa krdee hooee jiiv daa smrthn kraaNgaa| maiN hmees'aa ahiNsaa ruupii deevii dii araadhnaa kraaNgaa| saaree paanniiaaN nuuN apnnii aatmaa vrgaa smjhaaNgaa| 2. sHc duusree mhaaNvrt uh sNklp laiNdaa hai ki maiN tiNn krnn atee tiNn yoog raahiiN naa jhuutth boolaaNgaa naa boolnn vaalee daa smrthn kraaNgaa atee naa hii jhuutth soocaaNgaa| hmees'aa sHc boolaaNgaa, apnnee praann dee kee vii sHc dii rHkhiaa kraaNgaa| 3, astai (coorii naa krnaa): tiisree mhaaNvrt viHc uh sNklp laiNdaa hai ki tiNn krnn, tiNn yoog raahiiN coorii daa tiaag krdaa haaN, kisee vii ciij' nuuN uhdee maalk dee puHchee binaa grhinn nhiiN kraaNgaa| 4. brhmcrj: coothee mhaaNvrt lii saadhuu sNklp laiNdaa hai ki maiN saarii jiNdgii tiNn krnn atee tiNn yoog raahiiN brhmcrj daa paalnn kraaNgaa| hmees'aa pviHtr jiivn gujaaraaNgaa| 5. aprigrhi: pNjveeN mhaaNvrt viHc uh putigiaa krdaa hai ki maiN tiNn krnn atee tiNn yoog raahiiN hr prkaar dee sNgrih daa tiaag krdaa haaN| kisee vii aadmii jaaN ciij tee maiN apnnii mmtaa nhiiN rHkhaaNgaa| ihnaaN pNj mhaaNvrtaaN daa tthiik ddhNg naal paalnn krn vaalaa saadhu hii angaar dhrm dii araadhnaa krdaa hai| 31
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ aagaar dhrm aagaar dhrm dee upaas'k dee lii bbgvaan nee 12 vrt phrmaaee hn joo is prkaar hn: 1. ahiNsaa annuuvrt 2. sHc annvrt 3. astai annvrt 4. brhmcrj annvrt 5. aprigrhi annuuvrt 6. dis'aa primaan vrt 7. vstuu primaan vrt 8. aNnrth dNddh virmn vrt 9. s'maaik 10. sNvr 11. poos'dh 12. atithii sNvibbaag| | aagaar dhrm daa upaas'k ghr viHc rhikee dhrm dii araadhnaa krdaa hai kiuNki uh ghr dee bNdhn viHc bNniaa rhiNdaa hai| is lii uh hiNsaa, jhuutth aadi tooN puurn ruup viHc mukt nhiiN hoo skdaa| is lii uh ihnaaN daa moottee ruup viHc tiaag krdaa hai| uh mriaadaa vaalaa atee prmaannit jiivn jiuNdaa hai| uh smaaik, sNvr atee poos'd dii araadhnaa krdaa hai| supaatr nuuN daan deenn dee lii uh hmees'aa tiaar rhiNdaa hai| angaar dhrm viHc ik saadhuu ik trhaaN naal apnnii aatmaa dii upaasnaa krdaa hai| jdooN ki aagaar dhrm daa paalnn krn vaalaa s'aavk ghr, smaaj atee dees' prtii phrjaaN dii paalnnaa krdaa hai| aapnnii aatmaa dii upaas'naa krdaa hai, aatm kliaann dee naal naal privaar smaaj atee dees' kliaann hii us dee krtvaaN dee gheeree viHc aa jaaNdee hn| bbgvaan mhaaviir dii muHkh deenn: ahiNsaa: bbgvaan mhaaviir nee kihaa, ahiNsaa adhiaatm daa hmees'aa rhinn vaalaa sidhaaNt hai| uh jiNnaa bbuut kaal viHc sHc sii, unhaaN vrtmaan viHc vii sHc hai atee bbvikh viHc vii unaa sHc rheegaa jinaa bbut kaal viHc sii| saaree paanniiaaN nuuN cheedn, bbeedn buraa lHgdaa hai| kooii vii jiiv apnnee lii duHkh tee hiNsaa nhiiN caahuNdaa| duHkh atee aatm hiNsaa hr paannii lii naa krnyoog hai| is lii hiNsaa paap hai| saaree praanniiaaN nuuN sukh cNgaa lHgdaa hai, duHkh kooii nhiiN caahuNdaa, jiivn cNgaa lHgdaa hai maut nhiiN| is lii jiiv nuuN sukhii jiivn jiunn viHc shiyoog krnaa ahiNsaa hai| giaanii hoonn daa saar hiNsaa tiaag viHc hai| 32
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ bbgvaan mhaaviir dii ahiNsaa rhim dilii utpNn krdii hai| bbgvaan mhaaviir nee kihaa, "joo mainuuN cNgaa lHgdaa hai| uh saaree jiivaaN nuuN cNgaa lHgdaa hai| mainuuN sukh cNgaa lHgdaa hai, meerii ih suHkh dii caaht, is sHc daa sbuut hai ki hoor jiivaaN nuuN vii suHkh cNgaa lHgdaa hai"| aanNd aatmaa daa subbaav hai aapnnee aanNd lii kisee dee aanNd viHc rukaavtt paidaa krnaa hiNsaa hai| ahiNsaa daa arth hai ki ajihaa jiivn jiunnaa caahidaa hai ki hai jiivn dee kisee aanNd viHc kisee kism dii rukaavtt naa hoovee| mhaaviir nee aap ajihaa jiivn jii kee vikhaaiaa atee ajihaa jiivn jiunn daa sNsaar nuuN updees' vii diHtaa| ahiNsaa bbgvaan mhaaviir daa philaa sidhaaNt hai| bbgvaan mhaaviir nee kihaa, "jiveeN ih dhrtii saaree praanniiaaN atee jiivaaN daa aadhaar hai| isee prkaar ahiNsaa saaree dhrmaaN daa aadhaar hai"| bbgvaan mhaaviir nee kihaa, "ahiNsaa kaairtaa daa siHttaa nhiiN hai| ahiNsaa niddrtaa rhim dilii atee doostii daa phl hai| bbaia vaalaa aadmii kdee vii ahiNsk nhiiN hoo skdaa| niddrtaa nuuN praapt mnuHkh hii ahiNsaa dee s'ikhr pr crrh skdaa hai"| aneekaaNt: bbgvaan mhaaviir dii maulik deenn hai| meeree aakhnn daa bbaav ih nhiiN ki bbgvaan mhaaviir dee aneekaaNt dee sidhaaNt daa anubbv nhiiN kiitaa| asl viHc joo vii viaktii sHc nuuN praapt kr laiNdaa hai, uh aneekaaNt viHc mNniaa jaa skdaa hai| aneekaaNt daa arth hai sHc nuuN puurn ruup viHc svikaar krnaa| mnuHkh jdooN sHc nuuN puurn atee srvaNg ruup viHc svikaar krdaa hai tHd uh sHc dii aatmaa viHc jii skdaa hai| aneekaaNt dris'ttiikoonn mnuHkh nuuN khuHlhee atee vis'aal vicaaraaN vaalaa bnnaauNdaa hai| akaaNt viHc phs kee viaktii vicaaraaN dee bNdhn viHc phs jaaNdaa hai| ikaaNt vaadii aakhdaa hai, s'hid miHtthaa hai, aneekaaNt vaadii aakhdaa hai, s'hid miHtthaa vii hai, s'hid kaurraa vii hai, s'hid teej vii hai| pdaarth viHc jinhee vii gunn (subbaav) hoo skdee hn uh s'hid viHc maujuud hn| hr mnuHkh apnnii buHdhii dee str upr jiuNdaa hai| us dii buHdhii moottii 33
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ gHl nuuN grhinn krdii hai| vstu viHc rhee sukhm atee naa vrnnn kiitee gunn dhrm nuuN uh hinn nhiiN kr paauNdaa hai| | aneekaaNt daa arth hai, vstuu viHc rhee saaree gunn dhrmaaN nuuN svikaar krnaa| sHc daa khoojii vstuu nuuN us dee gunn dhrm naal svikaar krdaa hai| ih hii us daa aneekaaNt hai| is lii jdooN kooii ih aakhdaa hai ki s'hid kaurraa hai taaN uh is daa viroodh nhiiN krdaa kiuNki uh jaanndaa hai ki s'hid viHc kaurraa pnn daa gunn vii vidmaan hai| is lii aneekaaNt dris'ttii sNpNn, saadhu saaree ruupaaN naal sumeel krkee atee binaaN khuHlee dil naal jiuNdaa hai| aneekaaNt daa naaaraa sNsaar viHc phailaaunn vaalee bbgvaan mhaaviir nee joo bbaas'nn s'ailii diHtii uh hai, "siaavaad' kooii aakhee ki s'hid miHtthaa hai, taaN aneekaaNt viHc vis'vaas rHkhnn vaalaa aakheegaa, kisee pHkh tooN| iHthee siaad daa arth hai ki haaN s'hid miHtthaa vii hai| kooii aakhee s'hid kaurraa hai taaN uh aakheegaa kisee pHkhooN is suaad daa ihoo arth hai ki haaN s'hid kaurraa vii hai| aneekaaNt daa upaas'k hii thaaN tee vii viHc vis'vaas rHkhdaa hai| aneekaaNt tiisrii aHkh hai| ih tiisrii aHkh nuuN khoolh kee bbgvaan mhaaviir mhaan sumeel krn viHc sthir hoo gee| beentii atee viroodh dee saaree raahaaN diiaaN rukaavttaaN nuuN paar krkee uh mNjil vaalee bnn gee| apnnee muniiaaN atee s'aavkaaN nuuN vii bbgvaan mhaaviir nee aneekaaNt nuuN praapt krkee jiunn daa updees' diHtaa| jaat paat daa viroodh bbgvaan mhaaviir dee smeeN bbaart viHc jnm dee aadhaart jaat paat daa bool baalaa sii| saaraa smaaj baahmnn, khHtrii, vais' atee s'uudr dee caar bbaagaaN viHc vNddiaa hooiaa sii| braahmnn tee khHtrii uc vrg mNnee jaaNdee sn| bbgvaan mhaaviir nee jnm tooN jaat dii hooNd nuuN sviikaar nhiiN kiitaa| bbgvaan mhaaviir daa yuHg jaat paat, chuuaa chuut atee yuHg viHc ps'uu blii aadi baahmnnii kriaa kaaNddaaN daa yuHg sii| unhaaN veedaaN prtii avis'vaas prgtt kiitaa| bbgvaan mhaaviir nee aakhiaa, "baahmnn kul viHc jnm lai lainn naal kooii baahmnn nhiiN huNdaa atee suudr kul viHc jnm lai lainn naal kooii suudr 34
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ nhiiN huNdaa| mnuHkh braahmnn, khtrii, vais' jaaN suudr jnm tooN nhiiN huNdaa| mnuHkh apnnee krm tooN (kNm) hii braahmnn huNdaa hai| krm tooN hii khHtrii huNdaa hai| krm tooN hii vais' hii huNdaa hai atee krm tooN hii suudr huNdaa hai| uHcee kul viHc jnm lainn vaalaa viaktii vii maarree kNmaaN krkee cNgaa nhiiN akhvaa skdaa atee maarree kul viHc jnm lainn vaalaa mnuHkh apnnee cNgee krm naal uHc pdvii daa svaamii bnn jaaNdaa hai| bbgvaan mhaaviir dee smeeN braahmnn kul viHc paidaa hooee jaatk nuuN uHtm mNniaa jaaNdaa sii| caahee us dee kNm kiNnee hii maarree kiuN naa hoonn| suudr kul viHc paidaa hooee viaktii nuuN maarraa mNniaa jaaNdaa sii, caahee us dee krm kiNnee hii cNgee kiuN naa hoonn| raamaainn dii paatr s'vrii, meeree is kthn daa sbuut hai| bbgtii viHc dduHbii s'vrii nuuN ris'iaaN nee keevl achuut smjh kee stikaar naa kiitaa| kiuNki uh suudr kul viHc paidaa hooii sii| bbgvaan mhaaviir nee apnnee prvcn viHc ghoos'naa kiitii| saaree mnuHkh braabr hn, jaat mnuHkh nuuN choottaa vHddaa nhiiN bnnaauNdii| krm mnuHkh nuuN choottaa jaaN vHddaa bnnaauNdee hn| mhaaviir nee keevl ih ghoos'naa hii nhiiN kiitii, sgooN hr jaat dee lookaaN nuuN apnnee dhrm sNgh viHc s'aamil kiitaa| jis utsaah naal uhnaaN gautm aadi braahmnnaa nuuN dhrm s'Ngh viHc prvees' diHtaa sii, usee uts'aah tee snmaan naal hrii kees'ii, cNddaal kul viHc jnmee viaktii nuuN dhrm sNgh viHc daakhlaa diHtaa atee uh nirvaann nuuN praapt hooee| mhaaviir aatm drs'ii mhaaris'i sn| aatm drs'n dee lii aatmaa hii prdhaan huNdii hai, baakii sbb kuHjh daa mhHtv hii nhiiN hai| mhaaviir nee adhiaatm kheetr viHc aatmaa nuuN prmuHkhtaa ditii atee jaat aadi saariiaaN prmuHkh maantaavaaN tooN inkaar kiitaa| aatmaa dee mhHtv nuuN prgtt krdee hooee mhaaviir aakhdee hn| apnnii aatmaa hii veetrnii ndii hai, apnnii aatmaa hii svrg daa nNdn bnn hai, aatmaa kuutt s'aamlii drkht hai, aatmaa hii krm daa krtaa hai| apnnii aatmaa hii svrg nrk daa kaarn hai| cNgee krm viHc lHgii aatmaa svrg daa kaarn hai| maarree krmaaN viHc lHgii aatmaa nrk daa kaarn| apnnii aatmaa hii mnuHkh dii miHtr tee dus'mnn hai| 35
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ istrii jaatii daa stikaar: ddhaaii tiNn hj'aar saal philaaN bbaart viHc istrii nuuN uh sthaan praapt nhiiN sii joo aHj praapt hai| purs' nee apnnii srdaarii kaaim krn lii istrii nuuN pair dii juHtii atee daasii jihee sbdaaN naal sNboodhn krnaa s'uruu kr ditaa sii| us nuuN vidiaa daa adhikaar vii nhiiN sii, us daa jiivn ghr dii caar diivaarii viHc kaid kr diHtaa giaa sii| smaajik atee dhaarmik kheetr viHc us lii drvaajee bNd sn| iNnaa hii nhiiN us dii sutNtr hooNd nuuN khooh kee us nuuN prigrhi dii vstuu mNn liaa giaa sii| purs' prdhaan smaaj viHc raamaainn dee rcit tulsii daas daa ih naaaraa guuNj rihaa sii| ddhool, gvaar, s'uudr, ps'uu, naarii ih sbb taarrn kee adhikaarii| istrii dii trsyoog haalt tee mhaaviir dii krunnaa prgtt hooii| bbgvaan mhaaviir nee apnnee philee smoosrn viHc hii istrii dee lii sNniaas daa raah khoolh kee us dii sutNtr hooNd atee purs' dee braabr hoonn dii ghoos'nnaa kr diHtii| bbgvaan mhaaviir nee aakhiaa, purs' dii trhaaN istrii vii mooks' dii hHkdaar hai| istrii anNt s'ktii dii dhnii hai| uh tiirthNkr tHk dii uNcaaii nuuN vii chuHtt skdii hai| bbgvaan mhaaviir dii is ghoos'nnaa nee istrii dii aajaadii daa vigl vjaa diHtaa| us smeeN dee istrii smaaj viHc iNnaa utsaah paidaa hooiaa ki 36000 istriiaaN nee diikhiat hoo kee, apnnii aatmaa daa kliaann kiitaa| istrii nuuN joo aHj smaantaa haasl hai us dii sthaapnaa viHc bbgvaan mhaaviir daa mhHt vpuurn yoogdaan hai| look bbaas'aa viHc dhrm prcaar: bbgvaan mhaaviir daa yuHg braahmnn prNpraa daa yuHg sii| us smeeN dhrm prcaar dii bbaas'aa sNskrit sii| jis nuuN braahmnn deev boolii aakhdee sn| lookaaN dii bbaas'aa us smeeN ardh maaghdhii praakrt sii, joo ki mghd dees' viHc boolii atee smjhii jaaNdii sii| braahmnn nhiiN caahuNdee sn ki kooii khHtrii dhrm neetaa bnn kee dhrm daa prcaar kree tee veed tee braahmnn dhrm dii aaloocnaa kree| bbgvaan mhaaviir nee us smeeN aam lookaaN viHc boolii jaann vaalii look bbaas'aa daa viHc updees' diHtaa| aHj vii bbgvaan mhaaviir dii baannii, joo 36
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ ki uhnaaN dee pNjveeN gndhr sudhrmaa svaamii nee sNklit kiitii sii atee apnnee ceelee aakhrii keevlii jNbu svaamii nuuN sunnaaii sii isee bbaas'aa viHc mildii hai| bbgvaan mhaaviir nee aatmaa, prmaatmaa, krm, jiiv, s'ittii dii utptii, bbgool, khgool, bnsptii, jootis' aadi vis'iaaN tee aapnnaa sutNtr ciNtn sNsaar saahmnnee giaaraaN aNg atee baaraaN upNg dee ruup viHc pees' kitaa hai| bbgvaan mhaaviir daa nirvaan: keevl giaan dii joot praapt krkee mhaaviir lgaataar 30 saalaaN tHk lookaaN dee bblee lii ghuNmdee rhee| uhnaaN dee updees'aa nuuN lHkhaaN lookaaN nee dilooN svikaar krkee mithiaatv daa hneeraa duur kiitaa| lHkhaaN aatmaa dii aatm jootii smiaktv dee diivee jlaaee| lookaaN dee kliaann lii apnnii sNsaar yaatraa viHc mhaaviir dee aakhrii crn paavaapurii ngrii viHc paaee| bbgvaan mhaaviir nee raajaa hstii paal dii cNgii viHc aakhrii caumaasaa bitaaiaa| caumaasee viHc hj'aaraaN aatmaavaaN nee s'uHdh dhrm daa aNmrit paan kiitaa| bbgvaan mhaaviir dee nirvaan daa smaaN nj'diik aa rihaa sii| mHl atee lHchvii kul dee 18 raajee atee hj'aaraaN dii sNkhiaa viHc saadhu saadhvii, s'aavk atee vikaavaaN mhaaviir dii sbbaa viHc haaj'r sn| bbgvaan daa aakhrii updees' sunnn lii saaree utaavlee hn| us smeeN bbgvaan mhaaviir nee apnnee prmuHkh ceelee iNdrbbutii gautm nuuN neerree dee piNdd viHc rhinn vaalee soom s'rmaa baahmnn nuuN updees' deenn lii bbeej diHtaa| bbgvaan mhaaviir daa doo din daa vrt hai, ihnaaN doo dinaaN viHc bbgvaan mhaaviir nee lgaataar dhrm updees' diHtaa| puNn atee paap dee phl atee adris'tt viaakrn (utraa adhiain suutr) dee 36 adhiaaee bbgvaan mhaaviir nee prgtt kiitee| kHtk dee kris'naa pHkh dii amaavs dii raat nuuN jd caar ghrriiaaN baakii sn tHk prvcn krdee krdee bbgvaan mhaaviir nirvaan nuuN praapt hooee| iHk alook purs' sNsaar nuuN prkaas' dee kee vidaa hoo giaa| usee alook purs' nuuN prgtt krdaa hooiaa prkaas', aHj vii saaddee jiivn nuuN prkaas'it kr rihaa hai atee bbvikh viHc vii krdaa rheegaa| 37
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ bbgvaan mhaaviir dee nirvaan tooN baaad deevtiaaN atee mnuHkhaaN nee milkee rtnaa raahiiN prkaas' atee mittii dee diiviaaN raahiiN prkaas' krkee us kHtk dii hneerii raat nuuN prkaas'maan kr diHtaa| aHj vii divaalii dii raat dee diivee prkaas' krdee hooee bbaart vaasii bbgvaan mhaaviir nuuN prnnaam krdee hn| gautm svaamii nuuN keevl giaan: soom s'rmaa nuuN giaan dee kee gootm svaamii vaaps aa rhee sn, raah viHc hii unhaaN nuuN bbgvaan mhaaviir dee nirvaan dii khbr mil gii| khbr sunndee hii gootm svaamii dee dil nuuN bhut tthees phuNcii| bbgvaan mhaaviir prtii unhaaN nuuN bhut lgaau sii| unhaaN dii aavaaj cuHp hoo gii, sriir jrr bnn giaa, uh vilaap krn lHgee| unhaaN mhaaviir nuuN ulaaNhbbaa diHtaa, "prbbuu! meeree raag daa aap nee ih phuHl diHtaa ki aNt smeeN mainuuN aapnnee tooN duur kr diHtaa"| maiN aakhrii smeeN vii aap dee kool naa rhi skiaa| kuHjh smeeN lii gautm svaamii aart dhiaan viHc dduHb gee, pr cheetii hii unhaaN daa ciNtn nviiN uddaarii lainn lHgaa| dhrm dhiaan nuuN choohNdee hooee unhaaN daa ciNtn s'ukl dhiaan viHc sthit hoo giaa| unhaaN ciNtn kiitaa meeraa prbbuu tee jiaad raag hii sii, isee krkee unhaaN mainuuN duur bbeejiaa| hunn unhaaN tHk phuNcnn dee lii unhaaN dii deeh naal jurriaa meeraa raag bbaav rukaavtt hai| bbgvaan mhaaviir sriir tooN duur clee gee unhaaN naal hii meeraa raag vii claa jaavee| s'ubb aatm dhiaan diiaaN paurriiaaN crrhdee uh s'pk s'reennii viHc prvees' krkee keevl giaan nuuN praapt hooee| gautm svaamii vichoorraa nhiiN shinn kr skdee sn isee lii sriir mooh dii rukaavtt nuuN paar krkee uh usee avsthaa viHc iHk ruup hoo gee| jis avsthaa viHc bbgvaan mhaaviir sthir hn| bbgvaan mhaaviir dee nirvaan tooN baaad gootm svaamii vii keevlii bnn gee| keevlii sNgh diiaaN j'iNmeevaariiaaN too mukt hoo gee| is lii s'rii sNgh dii beentii tee pNjveeN gndhr sudhrmaa svaamii nee dhrm sNgh dii vaagddoor sNbbaalii| sudhrmaa svaamii mhaaviir tiirth philee acaariaa bnnee| unhaaN tooN cHlii aa rhii prNpraa hunn tHk cHl rhii hai| 38
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ + 8 s'aavstii 9 PS caumaasiaaN dii suucii: bbgvaan mhaaviir dii kuHl umr 72 saal sii| tiih saal uh ghr viHc rhee, 42 saal uh saadhuu rhee| saadhuu jiivn dee 12 saal tHk bbgvaan chHdmst (keevl giaan tooN binhaaN) avsthaa viHc rhee| saadhuu jiivn dee 42 saal viHc bbgvaan mhaaviir dee bitaaee caumaasiaaN dii suucii is prkaar hai| 1. aasthii graam naalNdaa cNpaa , pis'tthcNpaa / bbdhiaa ngr bbdhiaa ngr alNbbiaa raaj hi vjr bbuumii vais'aalii cNpaa raaj guhi vais'aalii vaanij graam raaj grhi vaanij graam raaj grhi vais'aalii . vaanij graam raaj hi vaanij graam raaj grhi mithilaa mithilaa vaanij graam raaj grhi vaanij graam vais'aalii vais'aalii raaj grhi naalNdaa vais'aalii mithilaa raaj guhi naalNdaa mithilaa mithilaa raaj grhi paavaapurii g nee nuuN mithilaa nuuN lai kee G.E.O. G.E.O. # # 39