Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ citrabhALuM ! ji jagi ' )] . 11EUR
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ laghu ane guru surya potAnAM pratApI kiraNothI jagatane prakAzita karI rahyo hatA. nizvanAtha bhagavAna mahAvIra jJAnanAM kiraNothI prANusamUhanAM haiyAone prakAzita karI rahyA hatA. - vasuMdharAne pAvana karatA prabhu Aja te rAjagRhanagaranA manehara udyAnamAM padhAryA che. guNazilatyamAM prabhue Asana jamAvyuM che. magadharAja biMbisAra ane prajAjano prabhunAM darzane AvyAM che. saunA haiyAmAM harSa te kyAMya mAto nathI. . zuM prabhunAM zAnta nayane che! zuM emanI saumya AkRti che? zuM emano saMyamathI dIpo deha che! ane vANuM...? vANI to nagAdhiseja parathI vahetI gaMgAnI jema chala chala karatI vahI rahI che! sau ene sAMbhaLI parama prasanna banyA che. A vakhate sUrya jevA tejasvI ane candra jevA saumya zrI gautame mAnavahaiyAmAM ghoLAte prazna pUchaLyoH - prabho ! AtmA zAthI bhAre banI ardhagatine pAme che? ane kayA prakAre haLa banI Urdhvagatine pAme che?" * prazna gaMbhIra hato chatAM samayecita hatA. saune jIvananA bhArathI haLavA banavuM hatuM eTale saunI jijJAsA vadhI. vAtane mane jANavA sau usuka banyA.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnanAM karuNA nItaratAM nayane sabhA para karyo. gheADIvAre e melyA : gautama ! tuMbaDuM taravAnI zaktivALuM che,. e sau jANe che. eka mANasa e tuMbaDuM lAve. e sAruM hoya, sUkuM hoya, kANA vinAnuM hAya. pachI e tuMbaDA para cIkaNI mATIneA lepa kare, ane ene sukAve. sukAyA pachI vaLI lepa kare, vaLI sukAve. Ama ATha AThavAra paTa Ape. pachI ene pANImAM nAkhe, te zuM taravAnA svabhAvavALuM e tuMbaDu taraze? C 6 nA, prabhA !' AkhI sabhA eka avAje melI. pachI bhagavAna khelyA : A rIte AThavAra lepa karelA tuMbaDAne pANImAM nAkhe te e taravAnI zaktivALuM tuMbaDuM paNa pANImAM taratuM nathI, balake DUbI jAya che; tema AtmA paNu hiMsA, asatya, corI, asaMyama, krodha, mAna, mAyA te lAbhanA kusaMskArAthI lepAyelA bhAre thaI jAya che. taravAnI Apa AvaData chatAM, e DUbe che." hRdayane, buddhine, spA A upadeza sAMbhaLI sabhA DeAlI rahI. AgaLa zrI vardhamAne kahyuM : ( paNa gautama ! e tuMbaDA paranA lepane pahelA thara kAhavAya ane UkhaDI jAya to e gheADu addhara Ave, vaLI eka thara che thatAM vadhu UMce Ave, ema karatAM e badhA thara UtarI jatAM, tuMbaDuM mULa svabhAve haLavuM thatAM, pANInI sapATI para taravA lAge. teja rIte AtmA paNa ahiMsA, satya, acauya, saMyama, aparigraha, kSamA, mRdutA, saraLatA ne niaubhatAnA AcaraNathI kusaMskArAne nirmULa karI, AThe karmonA kSaya karI haLavA banI Urdhvagati pAme che. ' zrI gautame bhagavAnanA upadezanA sAra tAravatAM kahyuM: 2]
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTale, prabho ! kusaMskArothI AtmA bhAre thaIne adhegAmI bane che. susaMskArothI AtmA haLavo banI UrdhvagAmI bane che!" prabhunAM darzana karI pAchA pharatA sabhAjanenA mukha para karmane marma jANyAne prakAza hato ane rAjagRhanA gharagharamAM enI carcA hatI. vItarAgane mArga A vAta sAMbhaLIne te devanI AMkhamAM paNa AMsu AvyAM eka saMsArI karIne svarge gayo, ane eka sAdhu marIne narake gayo !" - eka jijJAsue AnuM kAraNa eka cintakane pUchyuM : "Ama kema banyuM ? nIce rahele upara gayo ane upara rahele nIce gaye ?? cintake kahyuM: "saMsArI rAgamAM rahevA chatAM tyAgIono saMga karato, jyAre sAdhu tyAgamAM rahevA chatAM rogIone saMga karavA jhaMkhate; eTale rAgI aMtarathI tyAgI thayo ane tyAgI aMtarathI rAgI thayo. vItarAgane mArga A che: rAgane tyAga ane tyAgane rAga,
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAgRtine jaya ho vasantanA vAyarA kAyA che. koyala AMbAvADiyAne gajavI rahI che. eka saMta AsopAlavanA vRkSa nIce cintanamAM DUbela che. emanA jJAnanI kIrti cAre dizAmAM prasarelI che. te emanA darzane te dezanA mahAna vijayI mahArAjA AvyA, emanuM rAjya vizALa che. vaibhava apAra che. emanA nAmathI zatruo kaMpI UThe che! emaNe AvI saMtane namana karyuM. paNa emanA namanamAMya garvano paDachAyo te hate ja saMta emanA mananI vAta pAmI gayA. saMte AzIrvAda ApI kahyuM: "rAjana! eka vAta pUchuM ? tame ATaluM vizALa ne samRddha rAjya te meLavyuM, paNa kekavAra koI nirjana raNamAM tamArA prANa tarasane lIdhe UDI javAnI taiyArImAM hoya, tyAM koI pANInA eka pavAlAnA badalAmAM tamArA rAjyano ardho bhAga mAge te tame Ape kharA?' rAjAe namratAthI uttara vALyoH "hA, evA saMyogomAM ardha rAjya paNa ApuM !" saMte AgaLa calAvyuM ane e pANI pIdhA pachI e koI bhayaMkara rega UpaDe ke tamAre jIva javAnI paLa Ave, tevAmAM kaI vaidya AvI tamane svastha karavAnA badalAmAM bAkInuM adhuM rAjya mAge to?" rAjAe utsAhamAM AvI kahyuM: "to zuM, prabho ! e bAkInuM 4]
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhuM rAjya paNa ApI dauM. jIvathI vadhu vahAluM zuM che!" saMte rAjAnA aMtaramAM seMsarI UtarI jAya evI gaMbhIra vANImAM kahyuM : "are, bhalA rAjA! tyAre pANInA eka pavAlAnA badalAmAM je rAjya ApI devuM paDe, evA sAmAnya rAjyane meLavavA ne sAcavavA mATe teM tArA amUlya jIvanane dhULa karyuM ! ane ene aphasesa karavAne badale UlaTo garva kare che !" A sacoTa dalIlathI rAjAnI UMgha UDI gaI! manamAM jAgRti AvatAM rAjAnI AMkhamAM namratAnAM nIra AvyA. enuM mAthuM namratAthI saMtacaraNamAM DhaLyuM, ane AmranA vRkSa para beThelI koyala jANe TahUkI rahIH - "AtmajAgRtine jaya ho !" 'vinimaya eka dhUrta, ghInA ghaDAmAM upara ghI ane nIce pANI bharI, ko'kane phasAvA jaI rahyo hate. bIjo dhUta pittaLanA kaDA para senAne jarA DheLa caDAvI vecavA jaI rahyo hato. , ' mArgamAM baMne sAmasAmA maLyA. pahelAe kahyuM ghI levuM che?" hA, paNa tAre A sonAnuM kaDuM levuM che!' dhUte pUchayuM. ' cAle ApaNe vinimaya karIe. tame A ghaDe laI jAo. huM kahuM laI jAuM.' " . eka samaye meM chetaryo. bIje samaje meM banAvyA jagatamAM paNa Ama ja Apa-le cAle che ne?
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijayadhvaja vArANasInI vidvatsabhA e divase pUjI UThI. aneka saMbhAone chatI, eka divijayI paMDita e divase vArANasInA vidvAne sAthe jJAnacarcA kasvA AvavAno hato. pAMcaso to tenI AgaLa vijayadhvaja hatA. e Avyo. sabhA bharAI. ghaNuM divase sudhI zabdarUpI meghamALAnI jhaDI varasI ane kArtikanI pUrNimAnA divase eNe sabhAno jaya karyo. vidvatsabhAnA saghaLA paMDite zaramathI mastaka namAvI rahyA. vijya paMDite siMhagarjanA karIH "haju kaI che bAkI ? hAruM to A pAMcaso vijayadhvaje mUkI enA caraNamAM paDuM." eka yuvAne A ghoSaNA jhIlI lIdhI. saunI dRSTi e tejasvI mUrti bhaNI kheMcAI tuSAradhavalA mAtA sarasvatI enA para AzIrvAda varSAvI rahyAM hoya evAM teja enI mudrA parathI verAtAM hatAM. te yuvAnanA mukhamAMthI jJAnanA tejathI jhaLajhaLatI akAvya dalIle pragaTavA lAgI. agAdha tarkabaLathI eNe e digvijayI vidvAna para vijaya meLavya; ane tyAre ja saune khabara paDI ke, A te gujarAtamAMthI abhyAsa karavA AvelA upAdhyAya zrI yazovijayajI che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. mahAsabhAe prasanna thaIne emane nyAyavizAranuM biruda ApyuM. A vijaya meLavIne e gUrjarabhUmimAM padhAryA, paNa emanuM mastaka garvathI unnata hatuM, vidyAnA gauravanI sAthe vidvatAne garva emanA ekane dhamuSyanI jema kheMcAyelA rAkhatA hatA. pAMcaso pAMcaso vijayadhvajo emanI AgaLa hatA, ane vAhavAha karanAruM paMDita maMDaLa emanI AsapAsa cAlatA bhAmaMDalanI jema emanI pratibhA prasArI rahyuM hatuM. A samAcAra mahAyogI zrI AnaMdaghanajIne maLatAM emanA nayanomAM AnaMda ne vedanAnAM AMsu UbharAyAM ! are, jJAnano garva sAdhune na zobhe! namratA enI jIvanasaMginI hoya ! eka namatI sAMje upAdhyAyajIne e maLyA, ane jJAnagoSTi karyA pachI ThAvakuM moM rAkhIne smitapUrvaka gIrAje pUchayuM : - "upAdhyAyajI! kevaLajJAnInuM ane cauda pUrvadharanuM jJAna ApaNuM sAna karatAM vadhAre ke ochuM?' ' - sAzcarya upAdhyAye kahyuM: "zuM bole che yogIrAja! e to jJAnane sidhu kahevAya. ApaNuM jJAna te enI AgaLa mAtra eka bindu!" yogIrAje madhura smita karyuM: "hA, te emanI AgaLa vijayadhvajanI lAkha lAkha hAramALA cAlatI haze, kharuM ne ?" A sAMbhaLI upAdhyAyajIne AtmA yogIne caraNe namI rahyo ane garvanI pAchuM netroThArA jharI gayAM. tyAM divya dhvani thayelA vidyA yA vimuza-vidyA che ke je vAsanAmAMthI mukti apAve. garvamAMthI namra banAve. 3
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANInA viveka eka nagarapatine du:syama AvyuM ke enA dAMtanI AkhI trIsI tUTI paDI. A svamathI nagarapati jhakI jAgyA. yuvAnavayamAM dAMtanI khatrIsI paDI jAya, pachI to thaI rahyuM nA ! mukhakamaLanI zAbhA kusumakaLI jevA dAMta. e dAMta paDI jAya pachI mukhanI zAbhA zI? bahAra mAM kaI rIte batAvAya ? nagarapatie prabhAte jozInI eka sabhA kheAlAvI. teone pUchyuM : ' mane AvuM svama AvyuM che. e svanA phalAdeza kaho. ' sabhAmAM e sama, bhUtabhAvine bhAkhanArA, jozI hatA. * eka svavettAe kahyuM : * ApanuM svapta dhaNuM ja bhayaMkara che. ' A vAkaya sAMbhaLatAM sabhAmAM bhaya chavAI gayA. 6 eNe AgaLa calAvyuM : ApanI khatrIsI paDI gaI, ene artha e ja ke ApanuM AkhuM kuTumba maraNane zaraNa thaze. Apa joyA ja karaze| ane eka pachI eka sau sagAMvahAlAM mRtyu pAmaze. ' jozIe spaSTa kahI nAMkhyuM. sabhAmAM stabdhatA sAthe zAka vAI gayA. " svama ane vANInA vivekanA vettA bIjA jozIe kahyuM :
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabho ! huM Ane phalAdeza vicAra karI, AvatI kAle prabhAte kahIza." nagarapati bIjA divasanI pratIkSA animeSa nayane karI rahyo. enA haiyA para zokano bhAra hate. mukha para cintA hatI. bIja divase vidvAnenI sabhA maLI. sau e vidvAnanA zabdo jhIlavA utsuka banyA hatA. vANI-vivekanA vettAe gaMbhIratApUrvaka kahyuMH "Apa dhAro cho eTaluM A svama bhayaMkara nathI. A svama te ApanA dIrdhAyuSyanuM sUcaka che. ApanuM AyuSya eTaluM te dIrgha che ke ApanA kuTumbamAMthI koIne ya ApanuM mRtyu jevAno prasaMga nahi Ave. prabho! ApanuM AyuSya ghaNuM ja dIdhuM che, eTale ja A svamano phalAdeza che." - phalAdeza sAMbhaLI, prasanna thayela nagarapati jyAre vidvAnane puraskAra ApI rahyo hato, tyAre vidvAnonA manamAM vANInA mahimAnuM manthana cAlI rahyuM hatuM : phalAdeza eka ja, paNa vAta mUkavA mUkavAmAM keTaluM antara ? bhANasanI vANImAM kevo jAdu bhare che ! e amRtane jhera anAvI zake. jherane amRta banAvI zake e AnandamAM zokanI havA UbhI karI zake. zokamAM AnandanI havA sarjI zake. mANasa A pitAnI jAduI zakti samajI jAya te saMsAra kevo sumadhura . banI jAya. .
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zraddhA-sAcuM baLa zraddhA e apUrva baLa che. zraddhALu haiyAne vipattinA ghanaghora aMdhakAramAM paNa AzAno prakAza maLatuM hoya che. niHsIma zraddhAne A vizvanuM kaI paNa kArya asAdhya nathI. ' gujarezvara kumArapALane ekadA anivArya rIte samarAMgaNamAM UtaravuM paDyuM. kAraNa e hatuM ke, zAkaMbharInA pUraNarAye gujarAtanI sukumAra saMskRtinuM bhayaMkara apamAna karyuM hatuM. gurjarezvarane mana A dharmayuddha hatuM. pitAnA dharma ne saMskRtinA apamAnano A pratikAra hatA. AmAM hAre te gujarAtanI asmitA haNAya, eTale apUrva jusA ne jhanUnathI e laDI rahyA hatA. talavAro vIMjhANI, bhAlAo camakyA, mAthAM rAhunI jema UDavA lAgyAM ane pANIne sthAne zoNitanI saritA vahevA lAgI. sAmA pakSane tarata khabara paDI gaI ke, ghoDAone pANI gaLIne pAnAra ne pUjaNIthI pUjanAra- A rAjAnuM parAkrama kaI ajaba che! sAmA pakSe bhedanItI AdarI. kumArapALanA sainyane phoDI nAkhyuM. sau khUTala banyA. sainya dhIme dhIme pIchehaTha karavA lAgyuM. 10 ]
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTalAmAM sadhyAnA samaya thayeA. sAMje Avazyaka kriyA karyo vinA A rAjarSi kema rahI zake? emaNe mahAvata sAmuM joyuM. rAjAnA dharma premane jANanAra vRddhe mahAvatanAM nayanamAM nIra AvyAM : A * prabhA ! atyAre ghaNA khUTala thayA che. jIvasaTAsaTanI ghaDI che. kANu kacAMthI dhA karaze e kahevAya tema nathI. dha karmI rAjamahelamAM hAya, samarAMgaNamAM te yuddha !! gujarezvaranAM nayaneAmAM zraddhAne dIpa jalI rahyo hatAH emaNe kahyuM : * mahAvata ! A te dha-yuddha che. nAnAM jaMtunuM rakSaNa karanAra me, mANasa sAme talavAra upADI che. kAraNa eTaluM ja ke aparAdhIne zikSA karavI e kSatriyane dhama che ! bhaya pAmIne dharmane mUke te kAyara ! sAceA kSatriya kAyara kema hoI zake? hAra-jIta te jIvananAM e pAsAM che. mane e bhaya nathI. huM te Avazyaka karIza ja. ' hAthInI aMbADI para emaNe sAMdhya prArthanA zAnta citte karI, ane punaH bhAluM saMbhALyuM. Aha ! pachI teA zuM emanAmAM khaLa AvyuM che! mahAcakranI jema ghumatA bhAlAne sau joI ja rahyA. emanI zraddhAe sainyamAM zraddhA. ANI. khUTala thaI pApanA mAge jatA sainiAnA haiyAmAM kartavyadhamanI remmA pragaTI. bIjI paLe gurjarezvara kumArapALanuM bhAlu pUraNurAyanI chAtI para maMDANuM. bhUmi para azaraNu banI DhaLelA pUraNarAye gujarezvaranI zaraNA gati svIkArI. vijayI gujarezvare ene abhayadAna ApI mukta karyo ! ( janatA elI UThI : vAha re vAha ! sattA ne sapatti mATe laDatA laDavaiyA te ame dhaNA ya joyA. paNa saMskRti mATe dharmayuddha karatA gurjarezvara kumArapALa, te to hada karI ! dhanya hai| tArA zraddhAbharyAM siMha haiyAne ! ' [ 19
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 * jeNe choDyuM, tene koI na cheDe ! tyAga ane bhoganI tejachAyAthI banelA A jagatane vicAra karatA ne UghaDatA prabhAtanAM kiraNomAM snAna karatA mahAmuni rAjagRhanI zerIomAMthI pasAra thaI rahyA hatA.. . emanI najare eka dazya paDyuM, ane e thaMbhI gayAeka kUtaruM meMmAM hADakuM laI pUra jhaDapathI doDI rahyuM hatuM. ane dareka kUtarAMe teno pIcho pakaDyo hate. * enA ja jAtibhAI, ene na pahoMce te thaI rahyuM nA? thaDe ja Aghe jatAM enA para badhAM ya kRtAro trATakI paDyAM. keIe enA baraDAmAM bacakuM bharyuM, koIe eno paga jhAlyo, keIe ene dhULa bheguM karyuM. e rIte jotajotAmAM tene lehI-luhANa karI mUkyuM. aMte e zvAna thAkyuM. pitAno jIva bacAvavA eNe e . hADakAne paDatuM mUkyuM. te ja kSaNe saue ene choDI dIdhuM. dazamAMnA eke e hADakuM UcakI lIdhuM. gIrAja to Azcaryabhera joI ja rahyA hatA. * have pelAM nava, A emanA ja sAthI para trATakyAM ane 12]
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahelA zvAnanI jema ene paNa dhULa bheguM karyuM. A bIjA kUtarAe paNa pahelAnI jema potAno jIva bacAvavA hADakuM choDI dIdhuM. hADakuM trIjAe jhaDapyuM ane pelAM AThe ya kUtarAMe A trIjA para humalo karyo. pelAM lehIbhInAM be kUtarA pUMchaDI dAbI, eka khUNAmAM UbhAM UbhAM bhamI rahyAM hatAM. have emane bhaya nahote,. kAraNa ke laDAyaka kUtarAMonI najara pelA hADakA para ja hatI. ane jenI pAse te hADakuM hoya tenA para e dhasatAM hatAM ane tene lehIbhInuM karatAM hatAM. - muni vicArI rahyA hatA ke je grahaNa kare te duHkhI thAya che, je cheDe che te sukhI thAya che. parigrahamAM baMdhana che. tyAgamAM mukti che. A rasahIna ane zuSka hADakuM pakaDanArane paNa ATaluM lehI ApavuM paDayuM, te rasabhara vastumAM Asakta rahenArane keTaluM lohI ApavuM paDaze? jeNe cheDayuM tene kaI cheDatuM nathI. je pakaDe che, tenI pAchaLa sau paDe che. lerIsa mahelanA snAnAgAranI marAmata nepoliyane karAvI. khaMDa taiyAra thatAM mahelanA adhikArIoe phrAnsanA zreSTha citrakAro pAse tyAM suMdara citro dorAvyAM. snAnagRha pUrNa thatAM ne peliyana snAna karavA gaye. tyAM enI najara dIvAla para rahelAM strInAM citro para paDI. e snAna karyA vinA ja pAcho vaLyo. ane adhikArI ene hukama karyo, "nArI sanmAna jALavo. snAnagRha - pAse strIonA citra derI nArInuM apamAna na karo. je dezamAM nArI Ama vilAsanuM sAdhana gaNavAmAM Ave che te dezane vinAza thAya che." . e citrane kaDhAvyA pachI ja e snAnagRhamAM gayo. [ 12
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ vALA ane jaLa kSitimohanabAbunAM patnI agninI vALA jevAM krodhI hatAM, te bAbu zaradanI pUrNimA jevA zAMta hatA. eka divasa namatI sAMje, jamavAnI veLA vItI gayA pachI, bAbu ghera AvyA. emanI pratIkSA karI, kaMTALI gayelI emanI patnIe AMkha lAla karI kahyuM : tamane te sevAnuM gheluM lAgyuM che. rasoI TADhI thaI jAya che ne - jamavAnI veLA vItI jAya che, enuM ya tamane bhAna nathI. lo, A TADha -che te jamI le." ema kahI eNe TADhA bhAtanI thALI pIrasI. bAbue lAkSaNika smita karI, e thALI patnIne mAthA para mUkatAM kahyuM "kaMI nahi, bhAta ThaMDA hoya te ya tArA mAthAmAM agni dhakhadhakhe che, eTale vAMdho nathI. tArA mAthAnI garamIthI AkhuM ghara ane tArI AMkho garama garama thaI gaI, to A bhAta garama nahi thAya ?" A kaTAkSabharyA vinodathI emanAM patnI zaramathI hasI paDyAM. pitAnA patinA AvA premALa, zAMta ne vAtsalyabharyA ramUjI svabhAva para mugdha thaI, jIvanabhara krodha na karavAnI e ja paLe eNe pratijJA lIdhI. krodhane kSamAthI chata ! lavamena ne huM! dha e je agninI javALA che, to kSamA e jaLano phuvAra che. jaLa hoya tyAM agni kema pragaTe ? ane kadAca kinArA para pragaTe te ya ene bujhAtAM vAra zI lAge che 14]
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAna gaLe to jJAna maLe! ( bAhubalI samarAMgaNamAM saMyamI te thayA, paNa emanA haiyAmAM rahelI mAnanI goLI nahotI gaLI. emanA manamAM ema ke kevaLajJAna thayA pachI bhagavAna RSabhadeva pAse jaIzuM te saMyamamAM meTA paNa uMmaramAM nAnAM mArA bhAIone mAre namavuM nahi paDe. eTale kevaLajJAna meLavavA emaNe tapa Adaryo. kevo Akaro tapa! emanI kAyA para velaDiyo vIMTAI emanA kAnamAM cakalAMe mALA nAkhyA, teya emane joItI vastu na lAdhI. emanI kAyAe tApanA, TADhanA, varSAnAM dukhaDA kyAM, paNa kevaLajJAna prApta na thayuM. kAraNa ke abhimAnanI goLI nahotI gaLI. bhagavAna RSabhadeve kahyuM ANI, bAhubalInI be sAdhvI bahenane baMdha ApavA mokalI. bahenoe kahyuM, "bAMdhavA! hAthI uparathI nIce Utaro, mAnanA zikhara para beThelAnA haiyAmAM jJAnanI jyota pragaTatI nathI. tyAM garvane vAyu vAya che. jJAnadIpa bujhAI jAya che, mATe vIrA ! nIce Utaro. jJAnanA sUryanI ADe abhimAnane paDade Ave che tyAre mANasa chatI AMkhe aMdha thAya che." - * zANuM bAhubaLI camakyA, cetyA. emano AtmA nAnA bAMdhavane vaMdana karavA taiyAra thayo. aMtaramAM laghutA AvI. mAtra eka ja Daga bharyuM tyAM kevaLajJAnanA prakAzathI emano AtmA prakAzI UThaDyo. vAha! mAna gaLe te jJAna maLe.' [ 15
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAranI zeraDI saMsAranuM kalahamaya jIvana jaI jIvanadAtA sUryadeva nirAza thaI astAcaLa tarapha sarakI rahyA hatA. emanI najare premane eka sehAmaNe prasaMga paDyo, ane sUrya devano glAnibharyo cahero harSathI nAcI UThyo! bhakta kavi tukArAma zeraDInA daza sAMThA laI UbhI bajAre cAlyA jAya che. emanI AMkhamAM bALaka jevI nirdoSatA che, mukha para gulAba jevuM mRdu ne mukta hAsya che. emane joI bALake ghelAM thAya che. nirdoSa bALakane joI pote ghelA thAya che. bALakoe hAtha dharyA eTale saune eka eka sAMThe ApI, mAtra eka sAMTha laI emaNe gharanA AMgaNAmAM paga mUkyo, AMgaNAmAM UbhelI emanI krodhamukhI patnI A dazya joI saLagI UThI. e manamAM babaDI : "AnI dAnavIratA to juo! gharamAM chokarAM ghaMTI cATe ne upAdhyAyane ATo." tyAM tukArAme sAMTho enA hAthamAM mUkyo. patnIe zeraDIne tiraskAra karI kahyuM, "pheMke Ane ukaraDe! phulaNajI thaI badhA ya sAMThA chokarAone vaheMcA, tema Ane ya ApI devo hato ne ? Ane ahIM zuM karavA lAvyA !" ema kahI kaidhanA AvezamAM bhAna bhUlelI eNe sAMThe patinA baraDAmAM phaTakAryo! 16]
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ ceTa te evI lAgI ke sAMThAnA be kakaDA thaI gayA. chatAM mIThuM hAsya karI tukArAme kahyuM : "jANato ja hatuM ke mane mUkIne tuM ekalI te nahi ja khAya. tuM to ardhaganA kahevAya ne! mane. arthe bhAga ApyA vinA tuM khAya kharI? ardhaganAno dharma te barAbara pALyo che!" ema kahI eka TukaDo meMmAM mUkI e bALakanI jema rasa cUsavA lAgyA. A joI emanAM patnInI AMkhamAM AMsu AvI gayAM. zrI mahAvIra prabhue ThIka ja kahyuM che tiraskArane premathI chato. (lehIthI kharaDAyelAM kapaDAM lehIthI nahi, paNa pANIthI zuddha thAya, tema tiraskArane pratikAra krodhathI nahi, paNa premathI thAya. talavAra sAme DhAla, agni sAme pANI, tema tiraskAra sAme prema! bha0 vardhamAnanAM vacane vocchinda siNehamappANo kumuyaM sArahayaM va pANiyaM __ se savvasiNehavajjie . samayaM goyama / mA pamAye // * zarada RtunuM kumuda jema kIcaDane tyajI pANInI upara Ave che, tema tArA mana para seTelA mehane cheDIne tuM addhara Ava. he gautama ! eka paLano prasAda mAM kara ! [ 10
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ kA hAthe karIne herAna zrAvaNanI meghalI rAta hatI. bharI bharI vAdaLIo varasI rahI hatI. rAjagRhanI zerIomAM to jANe saritAo pharavA nIkaLI hatI. varSanI A raMgalIlA nihALatA magadhapati biMbisAra ne mahArANuM calaNa mahelanA jharUkhAmAM beThAM hatAM. cAre bAju aMdhakAra. jAmyo hato. mANasanA kALajAne kaMpAvI nAMkhe evI garjanAo thaI rahI hatI. kyAMya kaMI dekhAtuM na hatuM. nagarane aMdhakAra gaLI gayo hato, mAtra vIjaLI jhabakatI tyAre ja duniyAnA astitvane khyAla Avato. kaDAkA sAthe eka vIjaLI jhabUkI ane enA prakAzamAM gheDa dara, ghUMTaNa sudhInA pANImAMthI lAkaDAM kheMcatA eka vRddhane rANI celaNAe joyo. e camakI. AvA TANe majUrI ! "mahArAja! joyuM ne ApaNuM kalyANarAja ? eka bAju vaibhavanI choLo UchaLI rahI che, jyAre bIjI bAju peTa mATe-mAtra peTa bharavA mATe-AvA varasAdamAM mANasane kALI majUrI karavI paDe che. A te kalyANarAjya ke kALarAjya ! magadharAja AmAM kaMI na samajyA. emaNe kaMI ja joyuM 18 ]
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahetuMH "rANI! tame zuM kaho cho ? atyAre kevo mANasa ane kevI majurI ?" - tyAM te pharI vIjaLI camakI. baMnenI najare DhIMcaNa sudhInA pANImAM zrama karato vRddha najare paDyo. magadharAja vAta samajI gayA. AjJA karI: "rekeI che hAjara ! dvArapALe AvI namana karyuM. "jAo, nadIkinArA para rahelA pelA mANasane bolAvI lAvo. dUra AMgaLI cIMdhatAM rAjA biMbisAre kahyuM. thoDIvAramAM dvArapALa sAthe eka mANasa Avata dekhAye. kacheTe mArelA, jINuM zarIravALA, lajajA DhAMkavA mAtra laMgoTI paherelA, AzAthI UMDI UtarelI AMkhavALA A vRddha para prAsAdanI suvarNadIpikAono prakAza paDI rahyo hato. rAjA zreNike pUchayuM : AyuSyamAna ! tuM koNa che ? zuM tArA udara pUratuM anna paNa tAre dhera nathI ke Ama akALe zrama karavA nIkaLyo che ?" vRdhe sabhyatAthI namana karatAM kahyuM: "huM...? huM te akiMcana bamaNuM chuM. mAre ghera anna te pUratuM che, e uparAMta be suMdara vRSabha che, enAM sADAtraNa zaMga te taiyAra thaI gayAM che. ardho bhAga je bAkI che, tenI pUrti mATe nadImAM taNAIne AvatAM caMdananAM kASTane bahAra kADhavA mATe atyAre zrama karI rahyo chuM. divase koI jANe te e tANuM jAya eTale A a-kAla e mArA mATe su-kAla che." * - rAjAne vicAra Avya, vRSabhanAM saMga? e vaLI zuM? e kaMI na samajyA. rAta ghaNI vItI gaI hatI. vAta TUMkI karatAM rojA biMbisAre kahyuM: "prabhAte tamArI vAta samajIne ziMgaDAnI vyavasthA rAjyabhaMDAra taraphathI karavAmAM Avaze. jAo, atyAre sukhe nidrA kare." *[ 14
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ mammaNane biMbisAranA pitAnA viSenA ajJAna para hasavuM AvyuM, ane sukhenidrA zabda ene Azcaryabharyo lAge. dhananI ciMtAmAM eNe sukhanidrA joI ja kyAre hatI ke Aja ene sukhanidrA Ave ? mammaNa namana karI cAlyo gaye. prabhAte mammaNa zeTha magadharAjane pitAne tyAM nimaMtrI lAvyo. eka pachI eka bhecarAM vaTAvate aMdaranA bhUgarbhamAM emane laI gayo. tyAM eNe be suvarNanA vRSabha paDadA pAchaLa rAkhyA hatA. e paDado UcakatAM mammaNe kahyuM : A vRSabhanA traNe ziMgaDAM te ratnathI maDhI dIdhAM che. cothA zaMgano thoDo bhAga ja ratnathI jaDavAno bAkI rahyo che. e thAya eTale eka kArya to pUruM thayuM kahevAya!' magadharAja biMbisAra to AzcaryamAM DUkhyA hatA. zuddha kAMcananA be bhavya vRSabhe e zveta vastranI nIcethI pragaTyA hatA. jANe balika hAthIbALa joI lo. AMkhane ThekANe mUlyavAna ratna mUkyAM hatAM ane enAM zaMga te ratnakhacita suvarNanAM hatAM, jenA prakAzathI bhUgarbhane bhAga prakAzamAM nAhI rahyo hato. biMbisAra pite jue che, e sAcuM che ke pite nathI jatA te sAcuM che, e bhramamAM paDI gayA. pitAnA rAjyabhaMDAramAM paNa na maLe evAM ranone A svAmI ane chatAM AvI aMdhArI meghalI rAtamAM caMdanakANa kheMcavAnI kALI majUrI ! tyAre rAjA zreNikane karuNAsAgara bhagavAna vardhamAnanAM jJAnavacane sAMbharI AvyAM. chAta gAuM zreNika ! IcchAo ne tRSNAo AkAzanI jema anaMta che. eno aMta Avato ja nathI. saMtoSanA zastrathI tRSNAne chede, nahi to tRSNa mANasane chedI nAkhaze! 20]
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMtanuM nAma sAtahaththA vAgha jemane paDozI che evA bhIlonI vastIvALA pradezamAM thaI amAre mALavAmAM javAnuM hatuM. ame sAta pravAsIo hatA. amAre kapare pravAsa dAhodathI zarU thavAne hato. dAhoda sudhI te vihAramAM koI muzkelI nahotI naDI, paNa ahIMthI te mArga ati vikaTa hato. dAhodathI pahADa ane jaMgala bhedI rasto vAMkocUMke, mALavAmAM jAya che. mAgamAM ghaNI kharI bhIlenI ja vastI che. jenI pAse jamIna che te khetI para nabhe che. jene majUrI maLe che te majurI karI khAya che; paNa jene A bemAMthI ekeya nathI maLatuM te cerI, lUMTa ane zikAra para chavuM che. - vidAya vakhate dAhodanA keTalAka bhAIoe amane kahyuM, mahArAjazrI ! Apa A raste prayANa to karo cho, paNa A raste jema vikaTa che tema kAMIka bhayabharelo paNa kharo. mArgamAM UjaLiyAta komanAM ghara nathI, che kevaLa bhIlonI vastI. A sarahadanA keTalAka bhale te cerI ane lUMTa para ja jIve che. emanI krUratA paNuM jabarI che! be cAra rUpiyA mATe mANasa jevA mANasane mArI [ 21
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAMkhatAM vicAra na kare evA e krUra che! mATe voLAviyA sAthe lIdhA hoya te ThIka!" ame te sAdhubhAI! ema pArakuM rakSaNa amane na khape." emanI vAta sAMbhaLyA vinA ja ame te cAlI nIkaLyA. rastAnI baMne bAju UMcAM UMcAM vRkSe Dole. vRkSonI ghaTAmAM svataMtra paMkhIonAM mukta gAna guMje. parvatamAMthI jharatAM jharaNune jharamara mITho dhvani saMbhaLAya. prabhAtanAM kiraNo jhADanAM pAMdaDAM vIMdhI amArAM zarIra para AvI saMtAkUkaDI rame, ane moTI moTI AMkhevALAM deDatAM haraNanAM ToLAM amArI sAme jue ane pAchAM lAMbI lAMbI phALa bharI pavana vege doDavA mAMDe. ' AvAM mohaka drazyo jotAM mAruM haiyuM AnaMdanA jhUle jhUlavA lAgyuM. prakRti mAtAnA hAthanA AnaMdanA A masta jAmanA pAnathI mAruM mana te evuM masta thaI gayuM ke paMdara mAIlano paMtha kaI rIte kapAI gayo, enIye khabara na paDI. mArA sAthIone jotAM mane khyAla Avyo ke huM mukAma pAse AvI pahoMce chuM. amAre mukAma eka vizALa vaDa nIce hato, tyAM sAmAna goThavI Asana jamAvyuM. sAthe AvanAra bhAIoe bhajananI sagavaDa karI hatI. gocarI (bhajana) patAvI bapore jarA ArAma karyo. AvuM paDakhuM karatAM ja nidrAdevIe caDhAI karI ! ArAmanI kiMmata te zramitane ja samajAya nA ! ArAma laI UThayo, tyAM ATha daza bhIla yuvAne dekhAyA. bhAthAmAM tIra, ane khabhe kAmaThuM nAkhelAM yuvAnone jotAM ja dAhodanI sarahada para pelA bhAIoe kahelI vAtanuM bhUta mArI najara AgaLa UbhuM thayuM. caMcaLa mane eka prazna ubho karyo : are, becAra rUpiyAnI vastu mATe paNa khUnanI sarahada sudhI pahoMcI janArA A jaMgalI yuvAne, tephAna to nahi kare ne ?" 22 ]
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ C tyAM to zraddhA kheAlI UThI : * mUrkha ! enI krUratA karatAM tArA prema mahAna che ke nahi? kayAM gayuM tAru' premanuM sAmrAjya ? ke pachI vAtAmAM ja ? bheALA mana! A badhA to premanA sAmrAjyanA vaphAdAra nAkarA che. jene premanI bhASA AvaDe che, te teA siMhane paNa mitra banAvI zake, te zuM A mANasA tArA mitrA nahi bane? nAnA kIDA paththaramAM dhara karI zake te mANasa mANasanA dilamAM dhara na kare ? ' zraddhAnA A zabdo mane vizvapremanA mahAmaMdiramAM lai gayA, jyAM mAtra prakAza ane parimala ja che ! emane me premathI sakhecyA. premanA pavitra jaLamAM snAna karI e mArI nikaTa AvyA. pachI A premanA tAMtaNe baMdhAyelA yuvAne e kalAka sudhI mArI sAthe vArtAlApa karyo. emanI pahADI mizrita adha gujarAtI bhASA ane tyAM sudhI huM samajavA prayatna karatA. samaja tyAM huM uttara ApatA, ane na samajatA tyAM jarA smita karato. 6 mArA smitano artha huM samajyA nathI' ema e sahelAIthI karI letA ane izArAthI mane samajAvatA. emanI vAteAmAM mate, ane mArI vAteAmAM emane dhIredhIre evA te rasa paDyo ke sAMja thavA AvI teA paNa na casako huM ke na khasyA e. * saMdhyA ene ra MgaberaMgI sALu badalI enI bahenapaNI rajanIne maLavA gaI, tyAre ja mane khabara paDI ke sUryAsta te kacArA ya thaI gayA che! * mahArAja ! rastA jarA kharAba che, eTale vahelA na jatA. ame tamane srAmA gAma sudhI vaLAvavA AvIzuM. le rAma-rAma ! ' kAmaThuM khabhA upara mUkI UbhA thatA yuvAneAe kahyuM. ghaDIbhara huM e yuvAnAne jatA joI rahyo. emanuM zarIra kALu hatuM, paNa vAte kevI UjaLI hatI ! kapaDAM phATelAM hatAM, paNa dila kevuM akhaMDa hatuM! kapaDAMne thIgaDAM hatAM paNa mana para kayAMye kRtrimatAnAM [22
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ thIgaDAM na hatAM ! cirAyelA dhotiyAne emaNe gAMTha mArI hatI, paNa manamAM theDI ja emaNe gAMTha vALI hatI ? e te prakRti maiyAnA lADakavAyA hatA ! eka ghA ne be kaTakA-e emanuM sUtra hatuM. emane je sAcuM jJAna maLyuM hota to ? emanAM jhaTa saLagI UThe evA dilanI kaI dilaseja mAnavInA hAthe mAvajata thaI hota... to...paNa A prazna ja asthAne che ne? - AkAzanA jharUkhAmAMthI uSAe pitAno gulAbI cahero bahAra nahoto kADhyo, tyAM te daze yuvAno tIra-kAmaThAM laI hAjara thaI gayA. mArI sAthenA eka bhAI manamAM ja babaDyA : "A vaLAvavAnA bahAne adhe raste lUMTavA to nathI AvyA ne ?" paNa eno babaDATa sAMbhaLI mArAthI na rahevAyuM. mArAthI bolI javAyuM- zraddhA bharI je satyathI, te te kadI pharatI nathI; zraddhAviheNI jiMdagI, jaMgamAM kadI phaLatI nathI.' paNa koNa jANe mane evuM gheluM lAgyuM, ke emanI vAto ja sAMbhaLavI game. Akhe raste vAte, vAte ane vAte. e yuvAnane paNa emane anubhava ThAlavavAnI jANe Aja dhUna lAgI hatI! rastAmAM jhADonI oLakhANa Ape. thoDuM cAlIe tyAM pakSIonI vAta upADe. vaLI khINonI, parvatanI, ane nadIonI pichAna karAve. kyAMka chUpI pagadaMDIonI, zikAranI, lUMTanI ane chelle saMtAI javAnAM sthAnonI vAta kare ! lUMTanI vAta nIkaLatAM ja mArAthI na rahevAyuM. meM khullA dile, pelA bhAIoe kahelI vAta emane kahI saMbhaLAvI. vAta sAMbhaLatAM ja e khaDakhaDATa hasI paDyA. parvatamAM paDaghA pADatuM emanuM hAsya sAMbhaLI huM jarA TharI gayo. A kevuM vicitra hAsya! tyAM to emanAmAMne eka zANo gaNAto nAyaka je yuvAna belI UThyo : sAcuM, sAcuM, mahArAja ! tame kaheluM badhuM sAcuM che. tamArI 24]
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgaLa ame juThuM nahi belIe. amArAmAMne ekAda keIne lUTe eTale ame ja lUMTIe chIe, ema kahevAya; paNa ame kone lUMTIe chIe, e tamane pelA bhAIoe kahyuM nathI lAgatuM!' meM kahyuM, "kane vaLI zuM? jenI pAse mAla hoya tene !' nA, mahArAja ! nA. amAre mAthe paNa bhagavAna che. amAre ya eka dI maravAnuM che. ame jene tene na lUMTIe. gAmamAM je zAhukAra - thaIvidyA bhaNI, maThI vAto karI amane lUMTatA hoya, temane ame ahIM lUMTIe chIe. e amane gAmamAM lUMTe te ame emane jaMgalamAM lUMTIe. e loke garIbone lUMTatI vakhate theDI ja dayA rAkhe che, te ame emanA upara dayA rAkhIe? e ama garIbone premathI na Ape to bIkathI to Ape ne! paNa tamArI vAta nyArI che, tame te sAdhusaMta kahevAo. tame koIne lUMTatA nathI, paNa UlaTuM tame to Ape che. tamane lUMTavAnA na hoya, tamane te ApavAnuM hoya. tamane lUMTe ene te bhagavAna lUMTe. le, mahArAja A gAma AvI gayuM. ame have pAchA vaLIzuM. rAma-rAma! keka dI AMhI padhArajo ane gopasiMhane yAda karaje..." premathI namana karI emaNe vidAya lIdhI, paNa gAmamAM pesatAM mane eka ja vicAra Avato hato ke, "huM emane kema karI samajAvuM ke tame UbhuM kareluM A tattvajJAna cheTuM che! gAmanA mANase tamane lUTe eTale tame emane lUMTa e kyAMno nyAya? be kALI vastu bhegI karavAthI kALI vastu thoDI ja dhoLI thaI javAnI che?......paNa A te rahyA prakRtimaiyAnA lADakavAyA ! emane mATe te emaNe Ubho karele nyAyaM ja sAce, ApaNo nyAya emane zuM karavAno ? A prasaMge manane ATaluM samAdhAna te maLyuMH ATalA aMdhakAramAM paNa sAdhusaMtanA nAmano AchA AchA dhruva tAre prakAze che, e zuM Azcarya nathI ? [25
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ biMdumAM siMdhu varSA Rtu hatI. hariyALI vanarAjithI vasuMdharA hasI rahI hatI. AkAzamAM vAdaLe pare vAdaLane maMDapa jAmyo hato. AthamatA sUryanAM kanakavaNuM komaLa kiraNoe AkAzamAM raMgoLI pUrI hatI. lAla pILA AchA jAMbalI varNanA mizraNathI nIlavarNa gaganamAM raMgano bajAra jAmyo hato. emAM. satavarNa meghadhanuSya kheMcAyuM. A IndradhananI AsapAsa sonerI vAdaLone vIMdhIne AvatAM kiraNo rAsalIlAM ramavA lAgyAM. mahAtmA AnaMdaghanajInA bhaktanuM haiyuM paNa A nayanamanohara dazyathI nartana karavA lAgyuM. ardhAmmilitadRSTithI dhyAnamAM lIna banelA AnaMdaghanajI pAse e doDI AvyA. gurudeva! bahAra Ave. AvuM jovAnuM pharI nahi maLe. gaganamAM nisarganI zuM raMgalIlA jAmI che! Aha...alaukika!" - mahAtmA AnaMdaghanajInA oSTa para smita ramI rahyuM-jANe matta phUlanI madhura suvAsa prasarI. vela para veta phUla Ave ema emanA hoTha para zabdo AvyA : vatsa! tuM aMdara Ava. jenA mAtra eka ja kiraNamAM vizvanI samasta lIlA ane zobhA samAI jAya evAM anaMtakiraNothI zobhatA AtmAnI AtmalIlA ahIM jAmI che. te aMdara Ava. Avo avasara pharI nahi Ave. Ava, tuM aMdara Ava." *. 26]
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ sanara abhayadAna zA mATe zreSTha ? pauSadhanuM pavitra vrata laI rAjA medharatha dharmamaMdiramAM beThA hatA. pApanA vyApArane tyAga ane dharmanA vyApAranA rAga enuM nAma pauSadhatrata. caMdranI AsapAsa tAraka ma`DaLa jAme tema rAjAnI cAre bAju nAnA moTA rAjavIenuM maMDaLa jAmyuM hatuM. madhyAhnane samaya hatA ane dhamacarcA cAlI rahI hatI. abhayadAna--jIvita dAna e vAtane viSaya hatA. dAnamAM abhayadAna ja * ,, zA mATe zreSTha.? eka mAMDilake * prazna karyAM. kAraNa ke abhaya ApanAre pahelA peAtAnuM jIvana abhaya karavuM paDe che. ane abhaya, sa`pUrNa jIvanazuddhi vinA zakaya ja nathI. vaLI abhaya trata mATe vakhata Ave jIvananuM paNa ApavuM paDe.' balidAna membaratha rAjA ATaluM kahe te pahelAM eka bhayAMta dhrUjatA pArevAe enA kheALAmAM paDatuM mUkayu. megharatha kheAlatA thaMbhI gayA. emaNe aNudhAryAM AvelA A pArevA sAme joyuM. gabharu pArevAnI [ 27.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ karuNAmaya AMkhe jIvananI bhIkha mAMgI rahI hatI. enI UchaLatI chAtI kahetI hatI : "mane bacAvo, anAthanA nAtha! mAre tamAruM ja -zaraNa che. tamAruM abhayatrata mane abhaya nahi apAve ?' dayALu megharatha enI AMkhenA bhAva pAmI gayA. komaLa hAtha enA nAjuka pIchAM para pheravatAM rAjAe kahyuM, "gabharu jIva! gabharAIza nahi. tuM abhaya che. prANanA bhoge paNa zaraNe AvelAnuM rakSaNa karavuM e mAro kSatriya dharma che. emAM paNa Aja te mAre pauSadha vrata che. tuM abhaya che." * * * te ja paLe, bArImAMthI pavananA sUsavATA sAthe jhaDapathI eka bAje praveza karyo. enI AMkho pArevA para maMDAI rahIM. enI AMkhamAM rahelI krUratAthI pArevuM kaMpI UThayuM. e bolyo : "rAjana, tamArA khoLAmAM raheluM pArevuM e mAruM bhakSya che, ene mUkI do. bhUkhanI AgamAM huM zekAI rahyo chuM.' aSADhanAM vAdaLAM AkAzamAM jAmyAM hatAM. dharmamaMdiranA udyAnamAM vistarelI velaDiyone DolAvatI pavananI laherakhIthI vAtAvaraNa khuzanumA hatuM, paNa bAjanI A hiMsaka bhASAthI vAtAvaraNa ugra thaI gayuM. "bAja! zaraNe AvelAne zaraNa ApavuM e amAro kSatriya che. mANasa dhama cUke pachI zuM rahe ? bhAI, mAre abhaya vrata che. ene abhaya ApyuM che. e tane nahi maLe.' megharathanA o upara nizcayanI daDha rekhAo hatI. "mAre paNa jIvavA mATe peTa te bharavuM ne ? " lohItarasI AMkhe pheravatAM bAje kahyuM. "paNa pApathI ?" dayArda AMkha baMdha karatAM megharathe kahyuM, pArakAthI pitAnuM poSaNa e dharmanuM zoSaNa che. tArA eka pIchAMne kApatAM je kAramI vyathA tane thAya, e ja A pArevAne paNa thAya, e samAna jIvanadharma paNa tane nathI samajAto? tArI tRpti mATe bIjAno sarvanAza kare che ?" 28]
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUrya vAdaLamAMthI bahAra Avyo ane vAtAvaraNamAM ugratA vadhavA lAgI. bAjanA zabdomAM paNa eTalI ja ugratA hatI. "rAjana ! tame peTa bharelA che tethI dharmane adhama, mAnavatA ne dAnavatA, ahiMsA ne hiMsAnI philasUphI tamane sUjhe che. paNa huM te bhUkhe chuM. daridratAnuM duHkha ane bhUkhanI pIDA kAramI hoya che. atyAre te huM bhUkhanI AgamAM bhaDabhaDa baLI rahyo chuM." kharekhara ! bhUkha e rUpane bALanArI, lAvaNyane cUsavArI, yauvanane nAza karanArI, smRtino dhvaMsa karanArI, nayanone kotarI khAnArI, vairAgyane utpanna karanArI, baMdhuo vacce kalaha karAvanArI, ane mAnavatAne samULagI saLagAvanArI bahurUpI rAkSasI che. bAjanI vAstaviktAe ugratA dhAraNa karI. "rAjana! lajajA, viveka, dharma, saumyatA vidyA ke neha, e tyAM sudhI ja jaLavAya che, jyAM sudhI e bhUkhanA vikarALa bAhumAM bhIMsAtuM nathI. enA bAhumAM bhIMsAelAne na hoya zarma ke na hoya dharma, na hoya viveka ke na hoya vinaya, na heya sneha ke na hoya saumyatA." pratApI sUrya aSAnI navajAta vAdaLIone AvatI jovA mATe A meghanI ghaTAmAM chupAyo hato, eTale cAre bAju megharathanA uttara jevI zAMti ane mIThAza hatI. * "paMkhIrAja ! huM tamArI vAstavika vAta kabUla karuM chuM. bhUkhanuM duHkha AkaruM che, te huM tamane managamatuM khAvA. apAvavA taiyAra chuM. bolo tamane zuM khape che ? bajanI AMkhamAM hiMsA dhasI AvI, enI lehItarasI AMkha kahevA lAgI, "amAre managamatuM eTale mAMsa. amane mAMsa vinA bIjuM zuM priya hoya ?" "pharI mAMsa? are bhalAbhAI! mAMsa sivAya bIjuM kAMI [21.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ khorAka mAga. abhayavratavALo hiMsA kaI rIte karI zake? nirdoSane bhaya utpanna karavo e te vratabhaMga kahevAya." "rAjana ! mAMsa e amAre kherAka che, ane e. paNa vAsI nahi tAjuM mAMsa. vrata pALavuM ke toDavuM te tame jANo. huM to mArA peTa mATe mAMsa mAMguM chuM. ane kharuM kahuM te rAjana! dharma vAtathI nathI paLAte. vartanathI paLAya che!. bIjAnuM nahi te tamAruM mAMsa Ape. paNa Ape, mAMsa ApyA vinA te nahi ja cAle!" naphaTAIna zIkhare besI bAje kahI ja nAkhyuM. vAdaLIo cAre bAjuthI dhasI rahI hatI. vAtAvaraNanI gaMbhIratA sUrya samajI gayo. A dazyane jovAnI hiMmata khAI beThele surya vAdaLAmAM saMpUrNa saMtAI gaye. | megharathanI AjJA thatAM dharmamaMdiramAM kaTe goThavAI gaye. eka pallAmAM pArevuM hatuM. bIjA pallAmAM zrI megharatha pitAnI jAMghamAMthI kApI kApIne mAMsanI pezIo goThavI rahyA hatA. lehInuM jharaNuM vahI rahyuM hatuM. pallAmAM mAMsanI pezIonI DhagalI thaI, paNa paluM jarAya na namyuM. megharatha eka kSaNa vicAramAM paDyA. pArevAnuM te ATaluM badhuM vajana? kaI kAvataruM te nahi hoya ? paNa bhAre zuM? mAre te mAruM vrata pALavuM che. vairyanA bhaMDAra megharatha pote ja trAjavAmAM besI gayA. saunA moMmAMthI Aha nIkaLI ! "nAtha! eka nAcIja pArevA mATe prANatyAga na hoya. A te kaMIka kAvataruM che. ApanI jAMghamAMthI vahI jatuM leAhI jeIne amane tammara Ave che." sabhAmAMthI pikAra paDayo. pallAmAM beThelA megharathe kahyuM: "game te ho, kAvataruM che ke, satya ho ! mAre mana A pratijJA che. [ pratijJA e mAro prANa che. ane pratijJA e mAruM dhana che. pratijJApAlana e ja jIvananI. 20]
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAcI ItizrI che. pratijJA tUTe tyAre eka mAnavInuM jIvana nathI tUTatuM, paNa lAkho mAnavIonAM haiyAM tUTe che. pAmaratA pratijJAne bhaMga karAve che. sAttvikatA pratijJAne abhaMga rAkhe che.) megharathanA amara ghoSa para mohelI navajAta vAdaLIo varasI rahI. amI chAMTaNAMothI dharatI zAtA anubhavavA lAgI. tyAM ociMte prakAza puMja cAre bAju prasaryo. ane emAMthI eka anupama lAvaNya karatI suMdara AkRti prakaTI. sau stabdha banI gayA. huM devakumAra!' rAjA megharathanA caraNamAM e prakAzamUrtie mAthuM mUkI saune uddezIne kahyuM, "A nararatnanI kasoTI karavA Avyo hato. kAraNa ke devasabhAmAM InTe rAjA megharathanA vratanAM vakhANa svamukhe karyo. mAre gaLe e vAta na UtarI. mane thayuM ke devanI zakti AgaLa mAnavaM-zakti zuM hisAbamAM ? meM e mATe temane kasoTIe caDhAvyA. Aje mAnavInA manobaLa AgaLa mAruM mastaka name che. pArevA ne bAja e mArA vaikriya rU5 che. he bharatakhaMDanA bhAvi tIrthakara soLamA zrI zAMtinAtha! mahA mAnavanI pUrva bhUmikAmAM paNa mAnavatA kevI bhavya hoya che, tenuM Apa udAharaNa che. prabho! puna: ApanAM caraNomAM mAthuM mUkI, huM kSamA yAcuM chuM. mane kSamA Apo. ApanAthI vasuMdharA bahuratnA che !' * alopa thatI prakAzamUtine sau joI rahyA. zrI megharathanA akSata aMga para puSpagaMdha ne prakAzanI vRSTi thaI rahI hatI, ne vasuMdharA para jaLavRSTi thaI rahI hatI. vratadhArIne vijaya ho! [ 21
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ijjata kANe lIdhI ! jhAkaLanA biMdunuM rUpa to kAMI nathI, paNa e jyAre kamaLanA pAMdaDA para paDyuM hoya che, tyAre te e sAcA mAtInI ramyatA satuM heAya che. tema vANI ne vananuM ema teA kAMi mUlya nathI, paNa viveka vAparavAthI enuM mUlya anekagaNuM vadhI jAya che. AvanAra atithi mATe badhI sagavaDatA sAcavI hAya, dareka rIte taiyArI karI hAya, kAI paNa vastunI jarAya khAmI na rAkhI hAya, paNa emAM jarAka jo vivekanI khAmI rahI gaI heAya te badhI taiyArIe ane sAcavelI sagavaDe vyartha jAya che. ema kANu nathI jANatuM ? chatAM ApaNe joIzuM te jANavA maLaze ke jIvanapathanA ghaNA kharA musApharI mAtra eka vivekanI uNapane laIne ja jIvanamAM nirAzA anubhavatA hAya che. dhArmika utsava zu` ke AdhyAtmika cintana zu, sAmAjika pravRtti zu` ke rASTrIya krAMnti zuM-A badhI pravRtti viveka mAge che. vivekanA abhAve A vastuo jaLa-vihANA sarAvara jevI khanI jAya che. jete vivekanA cIpiyA maLI Ave che te game tevI vastune paNa e cIpiyAthI upADI samayane anurUpa banAvI zake che, paNa jene e cIpiyA maLyo nathI, e game teTalI pravRtti kare paNa e 22]
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ parimala vinAnA puSpa jevI ja gaNAya. vastu dekhAya ghaNI paNa emAM sattva kAMI na heAya. eTale ja vivekI mANase duniyAmAM dhamAla bharelA zabdo karatAM, a bharelA kA" tarapha vadhAre lakSa ApatA heAya che. e jema kA karatA jAya tema emAMthI suvAsa pragaTatI jAya, ane kAryanI suvAsa jyAre khAle che tyAre enI AgaLa mANasanI vAcA sAva pAmara lAge che. . paNa avivekI mANasA te khelavAne bahu mahattva ApatA hAya che. e teA ema ja mAnatA hoya che ke vAcALatAthI ja A jagatanA ratha aviratapaNe cAle che, paNa ahIna ane vivekahIna vAcAthI ananI hAramALA UbhI thAya che, e emanA dhyAnamAM nathI AvatuM. Aja jyAre vivekanI carcA UpaDI che, tyAre muMbaI nA eka prasaMga mane yAda Ave che. naveka vAgyAnA samaya hateA. gumAstAdhArA pramANe samayasara dukAna adha karI, harIlAlane mAthe copaDA upaDAvI ramaNalAla ghera jaI rahyA hatA.. emanuM ghara trIjA bhAIvADAmAM hatuM, eTale galInA vaLAMka pAse ja rasikalAlanA bheTA thayA. rasikalAla ramaNalAlaneA harIpha hatA, ane guMDA paNa. khare.. enA manamAM dhI vakhatanI dAjha hatI. e taka jotA hatA. lAga maLe te apamAnanA badalA tamAcAthI vALavAnI ete dhUna caDhI hatI. AjanA prasaMga rasikane ThIka lAgyA. mAmAM khAsa kAInI avara-javara paNa naheAtI. galIne eka vaLAMka hatA. battI jarA dUra hatI, eTale lAga joI eNe ramaNalAlane eka dheAla mArI enI pAghaDI dhULa bhegI karI, zru thai gayo. ramaNalAla zANA, cakAra ane samayana hatA. eNe pAchuM vALI joyuM paNa rasikalAla kayAranAya adazya thaI gayA hatA. eTale kAMI [ 32 3
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa meAlyA vinA pAdhaDInI dhULa kha'kherI, mAthA para mUkI, jANe kAMI ja banyuM nathI e rIte AgaLa vadhyA. hiralAla e ramaNalAlane vaphAdAra ane enAthI A dazya na jovAyuM. ene lAgI karatAM bhAganAranAM pagamAM jora ane vega vadhAre hatAM. e pAchaLa doDayo, paNa paheAMcI na zakayo; eTale babaDavA lAgyA; are, are ANe zeThanI ijjata lIdhI ! zenuM apamAna karyuM! nIca badamAze zeThanI pAghaDI dhULa bhegI karI !' bhale nAkara hatA AvyuM, paNa pakaDanAra ' makAnamAM pesatAM ja sAme rAmA maLyo, are, rAmA ! pelA nAlAyaka rasike zeThane tamAce mAryo, zeThanI pAdhaDI dhULa bhegI karI, zeDhanI ijjata lIdhI.' rAmAnA khabhAne DhaMDhoLatA harilAle kahyuM. A ja vAta rasAyAne karI, ane pachI mIjAne bhegA karI A ja vAtanuM eka pArAyaNa karavA lAgyA; 6 * rasike tamAcA mArI zenI ijjata lIdhI. ' saunI AgaLa A prasaMgane rasapUrvaka varNavatA harilAla potAnA manamAM peAtAnI vaphAdArI para ane potAnI AvaData para malakAtA hatA, paNa vivekahIna vAcAthI keTaluM nukazAna thAya che, e ene samajAtuM naheAtuM. avivekInI vizeSatA ja e ke, e peAtAnA ajJAna upara paNa jJAnanI chApa mArI, enuM pradarzana bhare, :: ramaNalAle rilAlane khUNAmAM laI jaI kahyuM : are, mUrkha'! Ijjata eNe nathI lIdhI, paNa ijjata aa teM lIdhI. galImAM tamAceA mAryo, e tA huM ane e ja jANIe. paNa gamAra ! te to A gupta vAtanI saune khabara ApI. A vAta kAI jANatuM nahatuM te' saune jaNAvI; eTale Ijjata enAthI nathI gaI, paNa tArAthI gaI. vivekavihANA tArA jevA mUrkhA bhalAIne nAme bhUrAI kare, sArAnA nAme kharAba kare, dheALAnA nAme kALuM kare!' rU 4 ]
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ kedha nahi, kSamA kara! AkAzanI aTArImAMthI uSAe pitAnuM meM bahAra kADhayuM, tyAre AcArya droNa potAnA chAtrone jIvanazikSaNa ApI rahyA hatA. mAna sarovaranI AsapAsa jema haMsanI paMkti bese, ema AcArya droNanI AsapAsa vidyAthIo beThA hatA. adhyayanane prAraMbha karatAM AcArya koNe kahyuM : "hA ! Aje A sUtra karI lo, mA , kSamAM kuka krodha karIza nahi, kSamA kara !" * A mitAkSarI sUtra chAtro gokhavA maMDI paDyA. pUra arthe kalAka paNa nahi tha hoya, tyAM bhIma Ubho thaze. namana karIne eNe kahyuM. "gurudeva ! pATha AvaDI gayuM che, kaMThastha paNa thaI gayo che. kaho te belI jAuM ? kerdhA mA kuru. kSamAM kuru !" " te pachI, arjuna, duryodhana, ema eka pachI eka chAtro AvatA gayA ane zuddha pANImAM spaSTa sUtro belI potapotAne sthAne goThavAI gayA. paNa A zuM! sauthI tIvra medhA dharAvanAra dharmarAja yudhiSThira te Aja UThatA ja nathI! zuM emane A TUMkuM sUtra paNa nathI AvatuM ? zuM emanI buddhinA caMdrane jaDatAne rAhu gaLI gayo? AkAzanI uSA yudhiSThiranI prajJA para smita karI cAlI gaI. bAlasUrya Ubho Ubho yudhiSThiranA A adhyayananI rIta joI rahyo. [ rUpa
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ gue hAka mArI; "vatsa yudhiSThira ! pATha AvaDyo ke?" tuSAradhavala smita karI yudhiSThire kahyuM : "nA gurudeva, pATha hajI nathI AvaDyo." mITho Thapake ApatAM gurudeve kahyuM : "ATaluM nAnuM sUtra paNa nathI AvaDatuM ? jA, jaladI karI lAva." sUrya te AgaLa vadhI rahyo hato. madhyAhana thavA Avyo paNa yudhiSThira to sUtrane raTe ja jAya che. gurue pharI pUchyuM: kema, yudhiSThira ! hajI keTalI vAra che?" ati namratAthI namana karI yudhiSThire javAba vALyo: "nA, gurudeva, pAThane prayoga haju pUrepa thayo nathI. A sAMbhaLI guru kaMTALI gayAM re! Avo tejasvI vidyAthI A jaDa kema? sauthI mokhare rahenAra sauthI pAchaLa kema ? AcAWthI na rahevAyuM. sAMja paDavA AvI hatI, eTale yudhiSThirane kAna pakaDI eka haLavo tamAco mAratAM kahyuM? "pATha hajI nathI AvaDyo ?" " te ja paLe, evI ja namratAthI yudhiSThire kahyuM : "gurudeva, pATha AvaDI gayo. prayoga pUro thayo." duryodhana dUra Ubhe Ubhe manamAM malakAte vicAra karI rahyo hato ? soTI vAge camacama, vidyA Ave dhamadhama. saMdhyAno raMga gurunI ujajavaLa dADhIe gulAbI raMge raMgI rahyo hatA, tyAre yudhiSThiranAM nayanomAMthI kSamA nItarI rahI hatI. vAtsalyathI yudhikiranA mastaka para hAtha pheravatAM gurue pUchayuM : vatsa, theDA vakhata pahelAM te pATha nahI AvaData ane have ekadama kevI rIte AvaDI gayo ?" * yudhiSThire kahyuM: 'gurudeva, Ape kahyuM ke "krepaM mA kuru, kSamAM kuru
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa krodhano prasaMga AvyA vinA mane zI khabara paDe ke meM krodha nathI karyo, ane meM kSamA rAkhI che! atyAre jyAre Ape tamAro mAryo toye mane krodha nathI thayA ane kSamA ja rahI. eTale A prayoga dvArA mane lAgyuM ke have mane pATha AvaDyA che." A jIvanazikSaNathI droNa yudhiSThirane vAtsalyabhAvathI bheTI paDyA, tyAre gaganano sUrya zikSaNanI A navI rIta uSAne kahevA astAcaLa parathI sarI gayo. dRSTi tevI sRSTi mANasanI jevI daSTi hoya che, tene tevI ja sRSTi dekhAya che. mANasa kALA cazmA pahere te ene AkhuM jagata kALuM dekhAya, ujajavaLa te caMdra paNa zyAma dekhAya! vizvane enA svarUpe jovA mATe paNa nirmaLa dRSTi joIe. - hastinApuranI rAjasabhAmAMthI durgaNIne zodhI kADhavAnuM kahyuM, tyAre dharmarAjAne koI durgaNI na dekhAya; kAraNa ke pratyeka mAnavIomAM eNe kaMIka ne kaMIka viziSTa guNo joyA, ene sau sadgaNI ja lAgyAH - jyAre A vAta duryodhanane kahevAmAM AvI, tyAre enI najaramAM kaI sadgaNI ja na Avya; kAraNa ke eNe guNavAna AtmAmAM paNa kaMIka ne kaMIka durguNa zodhI kADhyo, ane ene AkhI sabhA durgaNuothI UbharAyelI dekhAI!
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ apa Na dha ma ghaNIvAra vicAra Ave che ke, bhAratanI saMskRtinA mULamAM evAM te kayAM tattvA paDyAM che ke enrA para ATalAM AkramaNA ane ATalA prahAro thayA chatAM, ene AtmA akhaMDa rahyoH ATalA prahAro thayA pachI koI paNa saMskRtine AtmA akhaMDa rahyo hoya evA dAkhaleA itihAsane pAne teoMdhAyeA nathI. bhAratanI saMskRtie prahArA sahyA che. AkramaNA veThavAM che, chatAM e paDI nathI, UbhI che. vaNasI nathI, vikasI che. AnA sthUla kAraNA na maLatAM hoya to ya A vAta sAMbhaLyA pachI lAge che ke AvI udAtta bhAvanA enA mULamAM dharakhAyelI che. apUrva arpaNa bhAvanA ja A saMskRtinA AtmA che. akabaranA putra salIme mevADa upara caDhAI karI te divasanI A vAta che. eka rAjya khIjA rAjya upara caDhAI kare tyAre caDhAI karanAra rAjya, je rAjya upara AkramaNa kare tyAMthI ja potAnA sainya mATe khArAka meLave, evA svAbhAvika krama hoya che, eTale salImanA senApatie hukama karyAM. 'jAe, gheADAe mATe lIlA caNA kApI lAve.' ' adhikArI peAtAnI sAthe eka TukaDI laI jaMgala bhaNI cAlI 38 ]
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ nIkaLe. DuMgarALa pradeza hata, madhyAhna samaya hate. kyAMka lIlAM khetare dekhAtAM hatAM, paNa mANasa te kyAMya dekhAtuM na hatuM. vAtAvaraNamAM zUnyatA hatI. lIlA caNAnAM khetare kema maLe? adhikArI nirAza thaI gaye. eTalAmAM khetaranA cheDA upara eka nAnakaDI jhUMpaDI dekhANI. enA mukha upara AzAnuM kiraNa pharakyuM! adhikArIe jaI jhUMpaDInuM bAraNuM ThapakAyuM. aMdaranI paDachaMda kAyAvALo eka vRddha kheDUta bahAra AvyuM. karacalIovALuM enuM mukha, bhAvabhInI enI AMkhe, ane aNiyALuM nAka, enA jIvanamAM rahelI bhavyatAne vyakta karI rahyAM hatAM. adhikArIe kahyuM, "dAdA ! amArA ghaDAo mATe caNuM joIe che, te amArI sAthe cAle ane koInuM khetara batAvo." A sAMbhaLI vRddha ekadama vicAramAM paDI gayo. haiyAmAM pragaTelI vedanAnI jvALAthI enuM mukha tAmravarNa thaI gayuM, ane svArtha ane paramArthanA ravaiyAnA be derathI enuM haiyuM valovAI rahyuM paNa be ja paLamAM eNe nirNaya karI lIdho. svastha thaI eNe kahyuM.. cAle, mArI pAchaLa pAchaLa cAlyA Avo !' A vRddhanA mukha upara AvelA bhAvone vAMcavA adhikArIe prayatna karI je, paNa emAM e niSphaLa nIvaDyo. eTalAmAM te caNAnA choDavAothI lacI paDeluM khetara enI najare paDavuM, ane eNe sainiketane hukama karyo, "thaMbhI jAo. A khetara ThIka che. ahIMthI ja levA mAMDe. AgaLa javAnI jarUra nathI." ' A zabdo kAnamAM paDatAM jANe vicAranI tANa AvI na hoya tema vRddhe kahyuM: "ahIM nahi. maherabAnI karI cheDA AgaLa cAla, AnAthI suMdara ane moTuM khetara huM Apane batAvuM, jenI AgaLa A te kaMI hisAbamAM nathI." [ rU.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhikArIe kaTAkSa karyo, "kAM dAdA! amane paradezIone banAvavAmAM majhA paDe che ke ? AgaLa ne AgaLa laI jaI zuM karavuM che? amane joItuM hatuM te amane maLI gayuM che. tamArA mArgadarzananI have jarUra nathI. tame tamAre raste paDe.' . ' kheDUte pitAnI pratApI sapheda dADhI upara hAtha nAkhatAM kahyuM, "A dheLAM AvyAM chatAM huM tamArI mazkarI karIza? mArA vacana para vizvAsa rAkhI AgaLa cAle. huM AthI suMdara khetara batAvuM." madhyAhnanA tApa jevI enI tejasvI vANI ne AgaLa dorI gaI. thoDe dUra nahi gayA hoya tyAM te caNAnA pAkathI namI paDatuM eka lIluMchama khetara dekhAyuM. khetaranA zeDhe UbhA rahI kheDUte kahyuM, "have tamAre joIe teTalA caNa ahIMthI levA mAMDe." sainike UbhA khetaramAM paDyA. jema phAve tema kheMcavA lAgyA. jotajotAmAM molane Dhagalo thaI gayo. thoDIvAra pahelAM hasuM hasuM thatI hariyALI bhUmi jotajotAmAM sAva ujajaDa ane sapATa banI gaI vidAya letAM adhikArIe pUchyuM : "dAdA ! eka vAta pUchuM ? pahelAM ame je khetara joyuM hatuM te ThIka hatuM, ane najIka paNa hatuM, chatAM tyAM pAka tame amane na levA dIdho, ne ahIM sudhI amane kheMcI lAvyA emAM tamAre kaMI svArtha ?'' kartavyabhAvathI karUNa banelI AMkha bhUmi para DhALatAM kheDUte kahyuM: "svArtha te kharo ja ne! A lokane nahi te paralokana. dehane nahi te AtmAne. paNa svArtha vinA koI paNa, kAMI paNa * karI zake kharA? pahelAM je khetara tame joyuM te mAruM nahotuM, mArA pADozInuM hatuM. A khetara mAruM che !" * adhikArI AzcaryamAM DUbI gayo. eNe kahyuM: "zuM A tamAruM : khetara che? ane tame amane ahIM derI lAvyA ?" 40 ]
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ hA' kheDUte kahyuM, ' tame mAla maphatamAM laI javAnA hA, tyAre huM mArA pADeAzInuM khetara kema batAvI zakuM? sAthe rahIne pADeAzIne lUTAvavA karatAM huM pote ja zA mATe na lUTAM? mRtyu samaye kaIM nahi teA pADethI dharmanA pAlananI mArA mukha upara satASanI rekhA te Avaze, ane thaze ke vAthaMdha banI meM pADeAzIne geA nathI dIdhA. vipattimAM paNa meM mArA pADAzI dharma sAcavyA, sasva lUMTAI gayuM chatAM nIti salAmata rAkhI. ' jatAM jatAM adhikArI vicAravA lAgyA : je bhUmimAM eka garIba kheDUta paNa AvA aNu dhama samaje che, e bhUmi chatI jitAze kharI ?' * kabrastAna nathI arnADozane nobela prAIjha maLyuM tyAre emanA mAnamAM eka pATI yeAjAI, sArA gRhasthAne nimaMtraNa apAyAM. pATInA divase Amatrita sagRhasthAthI hAla bharAI gayA. pATI ApanArAone e khabara na hatI ke, barnADaze! mAnavatAnA upAsaka evA zAkAhArI che. pArTInI zarUAta thaI paNa ze te zAnta esI ja rahyA. kAI paNa vastune emaNe spa` paNa na karyAM. eka sajjane kahyuM : ' Apa kema kAMI letA nathI? ApanA mAnamAM te A pATI che. Apa na le te zarUAta kema thAya...? ' zee sAMbhaLanAranA haiyAmAM kArAI jAya eve ane kadI na bhulAya tevA sAva TUkA uttara vALyo : huM mANasa chuM--marelAM jIvAne dATavA mATenuM kabrastAna nathI ! [ o 1
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMsA para vijaya unALAnA divasa che, je mahinAnA taDakA dharatIne saLagAvI rahyo che. kAMTA ne kAMkarAthI chavAyelI dharatI para eka mahAtejasvI mAnava cAlyeA jAya che. enI AkhAmAM amRta che, mukha para candranI saumyatA che, hA para uSAnuM nirmULa smita che, zarIra para saMyamanI chAyA che. sAmethI eka gAvALa cAlyeA Ave che. e pUche che, sa Mta! Ama kayAM cAlyA ? A to ujjaDa mArga che. A mAge to krUra pazu paNa javAnA. vicAra na kare to tame karyo cAlyA ? are, UbhA tA raheA. A mAmAM mahAbhayaMkara caDakeAziyA sapa rahe che, mahAkALa jevA nAga rahe che.' paNa A mahAmAnava tA cAlyA ja jAya che. badhA joI rahe che. kAI kahe H * A tA dhUnI che, pAgala che. ' kAI kahe cheH re, baherA che, kAInuM ya sAMbhaLatA nathI !' ( * theADe dUra eka UMcA rAphaDA che. enI AsapAsanI bhUmi nina, nIrava ne nirjIva che. jyAM bhayanI bhayaMkara havAM vyApI che, tyAM ja mahAmAnava UbhA rahI jAya che. 42]
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnavanI gaMdha AvatAM rAphaDAmAMthI eka vikarALa nAga tIranA vege bahAra dhasI Ave che. nAga vicAre che. kevI A mAnavInI dhRSTatA che ! mArA dvAra upara AvIne Ubho che! nAga krodhanA AvezamAM A mAnavanA caraNa para DaMkha mAre che. saMsArane saLagAvI mUke evuM haLAhaLa viSa e potAnA DaMkhamAMthI ThAlave che. pachI e dUra khase che. ene bIka che ke hamaNAM A mANasa mArA para gabaDaze ! paNa A zuM? A mAnavInA aMgUThAmAMthI te dUdhanI ujajvaLa. dhArA vahe che ! A to navI navAInI vAta. koIne ya zarIramAMthI lehIne badale dUdha nIkaLatuM dIThuM ? paNa hA, samajAyuM. kumArikAnA zarIramAM dUdha kyAM hoya che? paNa ene mAtRtva prApta thatAM, enuM vakSasthaLa dUdhathI chalakAI jAya che, kAraNa ke enA haiyAmAM enA ziza mATe vAtsalya jAgyuM hoya che. mahAvIra ! tArA te aMgeaMgamAM jagatanA jIvo mATe vAtsalya bharyuM che! eka bALaka mATe vAtsalya jAgatAM mAtAnA vakSasthaLamAMthI dUdha jhare te jagata AkhAnA prANIo mATe vAtsalya dharAvanAra , tArA aMgeaMgamAMthI dUdhadhArA kema ? vahe...! paNa A vAta sarpane kema samajAya! e te AzcaryamAM paDI jAya che. * tyAM rUperI ghaMTaDI jevI vANI pragaTe che: "bUjha, caMDakauzika, bodha pAma tuM koNa hato ? ane Aja koNa che? gata janmamAM tuM sAdhu hato, paNa krodhane lIdhe tuM sAdhu maTI sarpa thayo. tyAgI maTI bheriMga thayo. bhAI! A "krodhanuM kaDavuM pariNAma che, mATe bodha pAma!' phaNa mAMDIne beThele nAga ema ja thaMbhI jAya che. e A tejomUrtine joyA ja kare che, jayA ja kare che ! enI vANImAM amRta che. mukha upara lAkha lAkha uSAnAM teja che. AMkhamAM pavitra [ karU
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ prema che. A mahAmAnavanA ciMtanamAM ja nAgane jAti smaraNa jJAna thAya che. pite pUrva janmamAM sAdhu hato te sAMbharI Ave che, pachI te e prabhu mahAvIranA caraNomAM mAthuM DhALI de che, ane abola sapa manamAM ja pratijJA kare che AjathI huM mAruM mAthuM daramAM rAkhIza, zarIrane bhAga rAphaDAnI bahAra rAkhIza ane AvelI vipattine samabhAvathI sahana karIza." have sau A mArge Ave che. nAgadevane zAMti joI sau emanI pUjA kare che. koI emanA para dUdha reDe che, koI ghI reDe che, ene lIdhe kIDIo * UbharAya che. nAgadevanA zarIre kANekANAM pADI, enuM zarIra cALaNI jevuM karI mUke che, chatAM nAga zAMta rahI vicAre cheH jIva! Aja sudhI teM ghaNAne DaMkha mAryA, to tuM bIjAnA DaMkha paNa sahI le. te bIjAnA jIva lIdhA che, duHkha ApyuM che, te Aja tuM zA mATe akaLAya che?" AvA UMcA vicAromAM sapa mRtyu pAmI AThamA devalokamAM jAya che. - varSo pachI pharI A mArga para lokone pagarava cAlu thayo che. ujajaDa dharatI. hasI UThI che. nagarajano sAthe gapALo vAta. karatA jAya che ane rAphaDe Ave che tyAre sau bolI UThe che: dhanya mahAvIra ! dhanya nAgadeva! dhanya e ahiMsAne jeNe hiMsA upara vijaya meLavyo !"
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ I://///// mAruM namana zramaNatvane che mahArAjA priyadarzI jeTalA pratApI hatA, eTalA ja e bhakta ne namra hatA. eTale mArgamAM maLatA zramaNa mAtrane e namana karatA. A rIta amAtya zrI yazane na gamI. mamratAthI eNe kahyuM : mahArAja ! A bhikSuomAM te dareka jAtinA leke haya, eTale jenA tenA pagamAM mAthuM namAvavuM e Apane gauravane ucita nathI. lAgatuM. pAtrane namana thAya e ja gauravocita gaNAya!' samayajJa mahArAjA mauna rahyA. jANe A vAtane sAMbhaLI ja nathI! e yogya samayanI pratIkSA karI rahyA. eka divasa gAmamAM kaI puruSano ziraccheda thayo. mahArAjAe e mAthuM maMgAvI lIdhuM. pachI kasAIne tyAMthI thoDAM gheTAM, bakarAMnAM mAthAM maMgAvI emAM A mANasanA mAthAne goThavI, zaheranA mukhya dvAre amAtya yazane e vecavA besAthI. amAtyane e vicitra kArya na gamyuM, paNa priyadarzInI AjJA aphara hatI. pazuonAM mAthAM te dravya ApI mAMsAhArI loke kharIdI gayA, paNe mANasanA mAthAne koIe na lIdhuM. sAMja paDatAM e mAthAne maphata ApavA taiyAra thayo, paNa koIe na lIdhuM. koIe [ kapa
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ na lIdhuM che te jANyuM, paNa mANasanA mAthAnI vAta AvatAM sau ghaNuM karI cAlyA gayA. kema? badhA mAthAM vecAI gayAM ? ? priyadarzIe gaMbhIra banI pUchyuM. "nA, jAnavaranAM badhAM mAthAM vecAyAM che, paNa mANasanuM mAthuM te mata ApatAM ya kaI letuM nathI. namratAthI namana karatAM amAtye kahyuM. mANasanuM mAthuM leke kema letA nathI?" kAraNa ke enAthI leke ghaNuM pAme che." A eka mAthAthI, ghaNA pAme che, ke game te mAnavInA vaDhAyelA mAthAthI lekene ghaNA chUTe che?" prabha! game te mANasanuM mAthuM hoya paNa lekone te ghaNA ja chUTe. mANasanuM mAthuM ja evuM ke maryA pachI e ghaNAne pAtra!" amAtya mUMjhAI rahyo hato. praznAvali kyAM laI jaze enI kalpanA ene dhIme dhIme AvavA lAgI. e te yaMtranI jema uttara ja Apato hato. "dhAro ke mAruM mAthuM kApIne vecavAno prasaMga Ave te ethI paNa leke ghaNA pAme ? ethI paNa lekone kaMTALo Ave ? ene paNa leke te tiraskAra ja kare ne...?" A sAMbhaLI amAtya kaMpI UThayo. enA meM para dabinduo jAmyAM. e ekadama gabharAyo. mauna rahyo. priyadarzIe kahyuM: "huM tane abhaya ApuM chuM. tuM satya kahe. mArA mAthAthI paNa, leke te kharIdatI vakhate ghaNuM ja anubhave ne ?" "hA, mahArAja! ApanuM mAthuM paNa kaMTALAjanaka bane. ene ya keI na kharIde !" kaMpatAM amAtya thaze kahyuM. | mULa vAta upara AvatAM ne jUnI vAtane saMbhAratAM priyadarzIe miSTa zabdomAM kahyuM : 46 ]
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ marI gayA pachI mArA mAthAthI paNa kaMTALo ja AvavAne heya, enAthI paNa leke ghaNuM ja pAmavAnuM hoya, te jIvatAM A mAthuM zramaNanAM caraNomAM namAvuM emAM mAruM gaurava zuM haNAI javAnuM hatuM? ane emAM tane anucita zuM lAgatuM hatuM? jAti game te hoya, paNa te zramaNa te che ne ? mAre namana jAtine nathI, paNa enA zramaNatvane che!" maitrInuM mAdhurya eka zALAmAM be vidyArthIo sAthe 2) bhaNatA hatA. puSya ane parimala jevI 8 emanI mitrI hatI. AgaLa jatAM baMnenA rAha judA phaMTAyA; eka cintaka banyo, bIjo pradhAna banyo. e pachI varSo vItyAM. baMne judI judI dizAmAM AgaLa vadhI rahyA hatA. eka divasa pradhAnanI patnI cintakane maLavA AvI, eNe kahyuM: "tame tamArA mitrane hamaNAM maLavA kema AvatA nathI ?" cintake sahAnubhUti batAvatAM kahyuM: "hamaNAM te mArA mitrane ghaNAya maLavA Ave che. huM eka na maLuM teya cAle. huM to tene tyAre ja maLIza jyAre e cUMTaNImAM UDI gayo haze. jhUkIne salAma bharanArA ene tyAM DokAtAya nahi hoya. ane mArA e mitranuM haiyuM nirAzA ane vyathAthI bhAre thayeluM haze, tyAre utsAhanuM auSadha ane AzvAsanano malamapaTTo laI enA ghAne rUjhavavA hAjara thaIza." " mitrane dharma hAsyano kolAhala vadhAravAmAM nathI, duHkhanAM AMsu lUchavAmAM che ! [ 47 -
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ apakArI para paNa upakAra caitranA tApathI dharatI dhagadhagI rahI hatI, ane AmravRkSo para kerIo jhUmI rahI hatI, tyAre vanakrIDAthI viramelA magadharAja pitAnA alpa parivAra sAthe, eka AmravATikAmAM vizrAnti laI rahyA hatA. e AmravATikA pAse thaI eka musAphara jhaDapabhera pasAra thaI rahyo hato, tyAM enI najara eka UMcA AmravRkSa para gaI kerIonA bhArathI namI gayelI DALIo para pAkelI suMdara kerIo joI, enI tRSNa jAgI. eNe eka paththarano ghA karyo. ghA jhADane nA vAgyo, karIneya na vAge; vAge zreNikanA baraDAmAM. "keNa che, A narAdhama?" tarjanA karatA magadhezvare garjanA karI. jenI sAme AMkha paNa na UMcakAya ene ghA karanAra che koNa? aMgarakSake deDaDyA ane thoDI ja paLomAM tharathara kaMpatA pathikane pakaDI zreNika AgaLa hAjara karyo. zreNikanI pratApI AMkho A kaMgAlane joI ja rahI. A kaMgAlanI AvI dhaSTatA ? magadharAjanA caraNomAM paDI dhrujatA musAphare kahyuM: "nAtha! kSamA kare. vADanI ADamAM huM Apane nathI joI zakyo. meM ghA. jANIne nathI karyo. meM phaLa meLavavA ghA karyo ane te Apane vAge. 48 ].
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabho ! kSamA kare, mane jIvatadAna Apo." | magadhezvara zreNika zramaNanA parama upAsaka hatA. eNe bhagavAna mahAvIra pAsethI sAcI jIvanadaSTi meLavI hatI. saMsAranI dareka vastune e vivekadraSTinA cIpiyAthI pakaDatA. ene vicAra Avyo? vRkSa paNa kevI viziSTa sajajanatA dharAve che! pitAne kuhADAthI kApanArane paNa e chAyA Ape che. ghA karanArane paNa e phaLa Ape che. apakArI upara paNa upakAra kare che, tyAre mAnavI A vRkSathI ya beda ? vRkSano A upakAra dharma ane mAnavIne kaMI ja nahi! dhanapAla ! A pathikane bhojana karAvI eka zata suvarNa ApI mukta kare." magadharAje bhaMDArIne AjJA karI. te ja paLe madhura Tahuko thaye. jANe magadhezvaranI A sAcI jIvanadaSTine AmraghaTAnI kokilA paNa maMjula ka ke vadhAvI rahI na hoya? mAnavI pAse samyaga daSTi hoya te te pratyeka vastumAMthI kaMIka ne kaMIka meLave ja meLave. ene mane kaMI ja nirarthaka nathI, kaMI ja vyartha nathI. ene te saMsAra bedhazALA lAge. ka I aMtaranuM ajavALuM potAnA banne putronI vicakSaNatAnI parIkSA karavA zANA pitAe bannene eka eka rUpiyo ApatAM kahyuM, "A rUpiyAnI evI vastu * kharIdI lAvo ke jethI ghara bharAI jAya." ajAte rUpiAnuM sastu ghAsa lAvI gharamAM pAtharyuM ane ghara bharAI gayuM. * abhaye mINabattI lAvI, jyota pragaTAvI ane tanA ujajavaLa prakAzathI ghara bharAI gayuM. . bannee ghara bharyuM, eke kacarAthI, bIjAe prakAzathI. . '
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ pArasamaNi premane saMdezo laI, vasaMtanuM prabhAta AkAzanA kriIDAMgaNamAM AvyuM hatuM. uSAnA mukha parathI aMdhakArano burakho UcakAI gayo hato. upavanamAM vasaMta Rtu nRtya karI rahI hatI; paNa A nagaranA dharmavIra zeThano divasa Aja vasaMtato nahato, pAnakharano hato. lakSmIdevInAM pUra Aja UlaTAM vahetAM hatAM. pitAnI havelIne oTale besI zeTha dAtaNa karatA karatA saMpattinA AhalAdaka prakAzane joyA pachI, nirdhanatAnA oLAnuM paNa svAgata karI rahyA hatA. vicAratA hatA ke rathanA paiDAnA ArAnI jema sukha-duHkha upara-nIce thayA ja kare che. emAM zoka kaI vAtane! e divasa badalAye, ghaDI palaTAI. saMpattinI vasaMtaRtu gaI ane pAnakharanA divaso dekhAI rahyA hatA, e te divasa pachI rAtanI jema ravAbhAvika ja che ! emAM muMjhAvuM zAne? sUryAsta thaI gayuM hatuM. paMkhIo mALAmAM saMtAI gayAM hatAM. pUnamanI rAta hatI. cAMdanI sau para amIdhArA varSovI rahI hatI. ene mana ucca ke nIca, zrImaMta ke garIbane bheda nahote ! A varasanI cAMdanImAM garIbanA vAsamAM, duHkhiyArA garIbo ToLe maLI, pitAnAM sukhadu:khanI vAta karI rahyAM hatAM. 10]
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ nagaranA dAtAomAM zreSTha keNu?" e A abhAgiyAonI carcAne viSaya hate. eke kahyuM: "amuka zeTha te dAtAne avatAra kahevAya. ene tyAM je jAya te khAlI hAthe pAcho na ja Ave. jamanArA thAke paNa e jamADatAM na thAke. bIje kaheH "phalANA zeThanI vAta ja na thAya. e te rAjA karNane avatAra che. ApavA mAMDe tyAre khissAmAM hAtha nAkhatA je AvyuM te muThThI bharIne ApI de. gaNatarInI vAta ja nahi. dhanya che enAM mAtApitAne !" trIje kahe: "e sau karNanA avatAra ! paNa ApaNuM gAmanA dharmavIra zeTha haThibhAI te pArasamaNi che. emane te laTuM aDe teya senuM thaI jAya, evuM emanuM dAna-puNya. emanAM eka vAranA dAnamAM to baMdAno beDo pAra thaI gayo. kaLajugamAM emanA jevA dAtA na thayA, na thAze." A daridronA vAsamAM rahetI satAra nAmanI DesInA kAnamAM A chellA zabdo paDyA ane e camakI gaI e dukhiyArI hatI, vRddhA hatI. juvAnajodha be dIkarAone eNe smazAnamAM vaLAvyA hatA. ene trIjo dIkare sAdhana vinA mAMdagImAM TaLavaLate hato. putranA mAMdalA ne darda bharelA caherA sAme anAthe najare jotI, e jIvI rahI hatI. Ameya DesI ghaNuM vRddha hatAM, emAM A uparAuparI duHkhanA jakhamoe enI vRddhAvasthAmAM umero karyo hato. have te cAcavA javA jeTalIya zakti enAmAM rahI na hatI. paNa A chellA zabdo sAMLaLatAM enA AzAnA taMtu laMbAyA. A DosIe hatI eTalI hiMmata ekatrita karI, DAbA hAthamAM TekA mATe lAkaDI lIdhI. jamaNA hAthamAM eka lekhaMDane TukaDe lIdhe. zvAsa letI, hAMphatI, dhIme dhIme pelA zeThanI havelIe pahoMcI. vicAranidrAmAM DUbelA zeThanA jamaNA page DosI lekhaMDane TukaDe aDADavA gaI tyAM zeTha ekadama camakI gayA : [51
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ "are DesI! A tuM zuM kare che?" DosInI A vicitra ceSTA joI zeThe kaDakAIthI pUchyuM. zeTha! lake vAta kare che ke, Apa pArasamaNi che. ApanA sparzathI te lekhaMDa paNa enuM thAya. zeTha ! A sAMbhaLI, abhAgaNi evI huM, Ano akhataro karavA AvI chuM. zeTha! mApha karajo, garIba ane garajavAnane akkala hetI nathI. AmAMya huM te garIba ane garajavAna bane chuM. eTale mArAmAM te akala hoya teya cAlI jAya. zeTha! huM kevI pApiNI chuM ke haju huM jIvuM chuM. mArA be dIkarA te davA ane dUdha vinA TaLavaLI TaLavaLIne marI gayA. have mAre chelle dIkare paNa mAMdagImAM chellA zvAsa laI rahyo che. eTale cAlavAnI tAkAta nahotI, teya dhananI AzAthI Apa jevA moTA mANasa pAse cAlIne AvI chuM. lekhaMDane senuM karavA meM ApanA caraNe sparza karyo che, te allAnI khAtara mApha kare." zeThanI kaDakAI jevA chatAM dhrUjatAM dhrUjatAM DozIe badhuM kahI nAkhyuM. zeThe DozI para eka zAta najara nAkhI. ene nikhAlasa cahere, darda bharelI AMkhe, mukha parathI jharate vAtsalyabhAva ne jIvananI vyathAne kahetI enI mauna vANI- A badhuM jotAM ja zeThanuM hRdaya karuNathI Adra banI gayuM. te emaNe lakhaMDane TukaDe mAgI lIdhe ne kahyuM: "jAo, pelI pATa para bese!" DosI pATa pAse gaI paNa tyAM besavAnI hiMmata na cAlI. zrImaMtanI AgaLa garIba pATa para kema besI zake, e vicAra enA svabhAvagata vicAramAMne eka hate. e zAnta rIte UbhI ja rahI. junI najare A navo tamAsa nIrakhI rahI hatI. pariNAma zuM Avaze, enI ene kalpanA nahotI. mAla maLaze ke mAra, ene ene paLepaLe vicAra AvatA hatA. eka paLamAM ene pitAnI A mUrkhAI mATe gusso Avate, te bIjI paLamAM zeThanI mIThI vANuM 52]
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAda AvatAM kaMIka maLavAnI lAlaca jAgatI. AzA ne nirAzAnA khUle e DosI jhUlI rahI hatI. zeThe mahetAne bolAvyo. TukaDo te te pUre pacIsa tolAno ! zeThane vicAra AvyoH "dhana hatuM tyAre te ApyuM paNa emAMnavuM zuM karyuM ? leTe pANIthI bharAI gayo hoya ane aMdara samAtuM na hoya tyAre te vadhArAnuM pANI sau kADhI nAkhe. ene zuM dAna kahevAya ? paNa pitAnA pIvAnA pANImAMthI tarasyAne je thoDuM ghaNuM Ape, e ja mahattvanuM. enuM nAma dAna !' zeThanA meM para hAsyanuM eka kiraNa camakyuM. emane megha ane nadI sAMbharI AvyAM hoya tyAre te megha ne nadI baMne jagatane pANI Ape, paNa na hoya tyAre te nadI ja Ape. AkAzamAM vAdaLa na hoya ne varSo thAya evuM kadI banatuM nathI, paNa nadI sukAI gaI hoya chatAM, tyAM khodo te alpa paNa pANI maLe ja maLe. DosI paNa Aja unALAmAM ahIM nadI jANIne AvI che. ene tRSAtura pAchI kADhuM e mane na zobhe! "alpamAMthI paNa alpa Apaje" -A prabhu mahAvIrano dAnadhoSa ja zravaNa karanAranA gharathI Avela vyakti khAlI hAthe jAya? nA, nA. e kadI na bane, ethI te dharmI ne dhama bane lAje. . zeThe mahetAne hukama karyo. ane pacIsa telA sonuM DosInA hAthamAM mukAI gayuM. senAnI lagaDIo potAnA jarjarita sADalAnA cheDe bAMdhI, pitAnA ghara bhaNI jatI satAra DosI AMkhamAMthI harSanAM AMsu vahAvatI kaMIka dhImuM dhImuM babaDatI hatIH "allA Amane barakata bakSe. leke kahe che te jarAya khoTuM nathI. kharekhara, zeTha pArasamaNi [ karU
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ leke vAta kare che. A banAva pachI thoDA ja mahinAomAM zeThanI saMpattine surya, pharI lAkha lAkha kiraNathI prakAzI UThyo. prakAza ne aMdhakAra eka mANasane eka svama AvyuM. kevuM . vicitra e svapna! jenAra pote ja AzcaryamAM DUbI gayo. eka ja nagaramAM rahetAM sAdhu ane vezyA bane eka ja aThavADiyAmAM mRtyu pAmyAM. vezyA svarge gaI. sAdhu nake gayA. vezyA UMce caDI, sAdhu nIce paDyA. jhabakIne jAgele mANasa A svapnanuM rahasya jANavA eka jIvanadraSTA pAse pahoMcyo. jIvanadraSTAe kahyuM "vAta barAbara che. vezyA potAnA adhogAmI jIvanane vAraMvAra niMdatI hatI, ane potAnuM jIvana dhIme dhIme sudhAratI hatI ane sAdhunA cAritryanI haiyAthI prazaMsA karatI hatI; jyAre sAdhu pitAnA cAritryane manamAM mithyA ghamaMDa rAkhatA hatA, ane A vezyAne tiraskAra karI, Akho divasa enI ja niMdAmAM racyApacyA rahetA hatA. "vezyAnI AMkhamAM guNa hata-potAnI niMdA ane bIjAnI prazaMsA, sAdhunI AMkhamAM doSa hato-pitAnI prazaMsA ane bIjAnI niMdA. "e kAraNe vezyAne prakAza lAge, ane sAdhune aMdhakAra." 14]
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ rakSAne kAje mahAgurunA mukhamAMthI pANIno pravAha nAyagrAnA dhaMdhanI jema mAlakoza rAgamAM vahI rahyo hato. enI sumadhura zItaLatAmAM deva mAnava pitAnA haiyAnA tApane zamAvI rahyA hatA. prabhue arpaNane mahimA uccAratAM kahyuM : "saritA, jaLathI tarasyAnI tRSA chIpAve che. vRkSo phaLa ane chAyAthI, bhUkhyAnI sudhA maTADI zAMti Ape che. caMdana ghasAIne azAntane zAMta kare che, zeraDI palAIne paNa mIThe rasa Ape che, te avasare mAnavI paNa AvuM kaMI arpaNa na karI zake ? mAnavI mahAna che, to enuM aparNa paNa mahAna hovuM dhaTe." - kapilavastunA mahAnAmanuM haiyuM A zabdo kerI bhUmimAM pANI paDatAM jema pI jAya tema pI gayuM. aparNanA A upadezane vAraMvAra saMbhAratA mahAnAma pitAnA nagaramAM pahoMcyA tyAre ene samAcAra maLyA ke zrAvastInA rAjA viDraDabhe kapilavastu para caDhAI karI che. enA krodhamAMthI koI bacI zake tema nathI. bhayaMkara saMhAra maMDAvAne ghaDI be ghaDInI vAra che. A sAMbhaLI zAMtipriya mahAnAmanuM hRdaya kakaLI UThayuM. vaibhavamAM unmatta banelA rAjAone A zuM sUjhayuM che? Aja A nagara para trATake to kAle pelA nagara para trATake? eka hAre, bIje jIte, paNa A nirdoSa prajAjanene nAza thaI rahyo che, ene
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAra A sattA-ane kema nathI Avate? rAjAonI kSaNika IcchAo khAtara prajAne keTale bhega ! emanI vicAradhArA AgaLa vadhe te pahelAM te samAcAra maLyA ke kapilavastune agraNI bhayAkula banI bhAgI gayo che. mahAnAmathI bolAI gayuM, "dhikkAra che, tArA pauruSane. prajAne nirAdhAra mUkI ane bhAgyo ! re, kAyara te vaLI rAjya karI zakatA haze ?" | vijayI viDUDalma kille teDI nagaramAM praveza karI. AjJA karIH sainika! Aja vizvAsaghAta ane apamAnanuM vera levAnuM che. saMpatti lUMTAya eTalI lUMTa, lUMTatAM jarAya na gabharAzo. sAme thAya tene haNI nAkhe. Aja lUMTanI ujANuM che." arpaNanA gItamAM matta banela mahAnAma paNa A paLe mUMjhAI gayo. pirajanenI lUMTa enI AMkhe joI na zakI. lokono Arta. nAda enA kAna sAMbhaLI na zakyA. vedanAthI vyathita enA AtmAne eka vAta sAMbharI AvI, ane e, vijayI rAjA pAse pahoMcI gayo. "rAjana ! mane oLakho cho?" rAjAnA anucaroe ApelA Asana para besatAM mahAnAme pUchyuM. mahAnAma! Apane kaNa na oLakhe ? jJAnathI, zIlathI, saMskArathI ne sabhyatAthI Apa nagaranA nAgarikAmAM zreSTha ane jyeSTha che! ane eTale ja te Apane paurajano paNa mahAnAma kahI satkAre che !" mahAnAmanA saguNo pratye kapilavastunA prajAjanone jema mAna hatuM, tema rAjA viDraDabhanA haiyAmAM paNa mAna hatuM. * "ema nahi rAjana! ema nahi. A rIte oLakhANa kADhI kaMI lAbhanI AzAe Avyo nathI. huM te pUchuM ke tamAre ne mAre kaMIka saMbaMdha kharo ke?" saMbaMdha zabda para khAsa bhAra mUkatAM, mahAnAmanI abhaya AMkhoe prazna karyo. 16]
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ bharAvadAra mukha, dUdha jevI dhaLI dADhI, jaLathI bharelA sarovara jevI karuNapUrva AMkho ane saMyamathI sazakta deha-A sau mahAnAmanI pratibhAmAM abhivRddhi karI rahyAM hatAM. A pratibhAzALI vibhUtinA zabdo para rAjA vicAra karI rahyo hato. ene AtmA bhUtakALanA sAgarane tarato tarato bAlya kALanA kinAre jaI pahoMcyo : zrAvastInA rAjA prasenadine kapilavastu pAse kanyA mAMgI hatI. abhimAnI nAgarike e nA pADelI. AthI vAtAvaraNa yuddhamAM pheravAI jAta, paNa A mahAnAme pitAnI dAsIputrIne ApI prasenadinane zAnta karyo! e dAsIputrIno putra viDraDabha! paNa A kAvatarAe pitAne je kalaMka lagADavuM, tene Aja e badalo levA mAgata hato. mahanAma ene dAdo! vaLI pite nAnapaNamAM ahIM mosALe AvyuM, tyAre A dAdA pAse eka varSa sudhI vidyAbhyAsa karelo : eTale e rIte e vidyAguru paNa khare! - eka nahi, be saMbaMdha ! dAdo ne guru! - vaDavAnala jevo viDUDalma paLavAra DhIlA paDyo. enAthI belAI gayuM. dAdA ! guru deva !' - "rAjana, huM tane e ja vAta yAda ApavA Avyo chuM. vidyAbhyAsa karyA pachI vidAya veLAe te mane gurudakSiNe mATe Agraha karyo hato, te yAda che? ane meM kahyuM hatuM, dakSiNa bhArI thApaNa tarIke rAkhI mUkaje. avasara Avya mAgI laIza." "hA, huM samajyo. Apa nahi mAMge te ya huM mArA dharma samajuM chuM. Apa abhaya che. Apane kaI nahi spaze." rAjAe tarata senApatine AjJA karIH "jAo, zIdhra jAo.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ lUTa karatA sainikA mahAnAmanA ghera pahoMcI na jAya. e mArI pAse gurudakSiNA mAgavA AvyA che. mArA ziSya tarIke dhama che ke emanuM gRhaabhaya ane surakSita rahevuM joI e. A kapila vastu para mAruM prAcIna vera che. emanA abhimAnanA cUrecUrA karavAne avasara Aja dhaNA varSe AvyA che. paNa e veranA agnimAM A mahAnAmanuM gRha hAmAI na jAya te barAbara dhyAnamAM rAkhajo.' karuNA bharyo hAtha UMcA karatAM mahAnAme kahyuM : ' UbhA raheA ! huM evA svAthI nathI ke mArI jAtanI ja rakSA mAguM, huM te AkhI nagarI mATe abhaya mAguM chuM.' * 'gurudeva, AveA Agraha na kare. je AgamAM huM maLI rahyo chuM, te Aga hArA upadezAnI STithI paNa zame tema nathI. e sarvasvane khALIne ja japaze !' viThUDabha bhUkapanI jema garjyo. * mAre khAtara mAnI jA! A katleAma mArAthI jovAtI nathI. khamaiyA kara bhAI ! ' ( Aja to AgalI pAchalI badhI vAtAnuM sATu vALavuM che. hA, paNa eka vAta karu. khAlyakALamAM joyelI tamArI jaLakrIDA mane yAda Ave che, te tame A taLAvamAM jeTalI vAra DUbakI mArIne raheA, teTalI vAra katleAma khadha karu. jee nAsI javA mAgatA hoya temane nAsavA dauM' ! ' , ( sAruM, eTaluM teA eTaluM kara ! jeTalA raktapAta e thAya, teTaluM sAruM.' mahAnAme kahyuM. mahAnAmanI vRddha AMkhamAM kAI bhuMbya smRtinuM teja camakayuM. emanI smRtinA paDadA para saMta-vANInA akSare tejomaya banI upasavA lAgyAM. e yAda karavA lAgyA : * saritA, jaLathI tarasyAnI 18 ]
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRSA chIpAve che. vRkSe phaLa ane chAyAthI bhUkhyAnI sudhA maTADI, zItaLatA Ape che, caMdana ghasAIne azAMtane zAMta kare che, zeraDI, pilAIne paNa mIThe rasa Ape che. te avasare zuM mAnavI AvuM kaMI arpaNa na karI zake?" mahAgurunA A arpaNa gItane mAre mArA jIvananI bAMsurImAMthI pragaTAvavuM ghaTe. kharekhara kasoTInI A. paLa AvI che, te huM mArA jIvana dvArA ene sArthaka karuM. mahAnAe kahyuM: "jevI tamArI IcchA !" viDUDabha vicAravA lAge : "A vRddha mANasa zvAsozvAsa rokI rokIne ya keTalI vAra rokaze ? kSaNa, be kSaNa, daza kSaNa! eTalI. vAramAM paurajane keTale bhAgI javAnA hatAkeTaluM laI javAnA. hatA ! gurunuM vacana paLAze, ane mArA veranI tRpti paNa thaze.' mahAnAma taLAva pAse AvyA. parajano bhayagrasta hatA, chatAM paNa A dRzya jovA sau thaMbhI gayA; kAraNa ke mahAnAmamAM saune rasa hato, zraddhA hatI. Ama nagaramAM jyAre ghoSaNA thaI rahI hatI. ke "jyAM sudhI mahAnAma jaLamAM DUbakI mArIne raheze tyAM sudhI. saune abhaya che." tyAre mahAnAma taLAvamAM DUbakI mArI gayA hatA, ne madhyamAM rahelA kIrtisthaMbha sAthe pitAnI kAyAne uttarIyathI bAMdhI jaLasamAdhi laI rahyA hatA. * mahAnAmanA haiyAmAM vAtsalya hatuM. mAno mATe karuNa hatI, saunA kalyANanI tIvra jhaMkhanA hatI, ane nagarajanonI rakSA, prANa ApatAM ya thatI hoya te, prANa ApavAnI arpaNa bhAvanA paNa hatI.. eTale emaNe pANImAM pitAnI jAtane sadAne mATe padharAvI dIdhI! kSaNa, be kSaNuM..kalAka...be kalAka thaI gayA, paNa mahAnAmA jaLasapATI para na AvyA...te na ja AvyA. vijayI viDUDabha ane lUMTanI kAmanAvALA sanike pratIkSA karI thAkyA, paNa upara. na AvyA. [51
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ viDUDalma catura hatA. e A karuNa ghaTanAne marma samajI gaye. enA para jANe vidyutpAta thayuM hoya tema te dhA khAI gaye. ene verAgni ekadama zamI gaye. zuM dAdAe parajanI rakSA kAje pitAnI kAyAnuM balidAna ApyuM ! A vAta sAMbhaLI kapilavastunA yuvAna ane yuvatIo doDI AvyAM. pANImAM sthaMbha sAthe baMdhAyelA e puNya dehane bahAra kADhyo, tyAre pANIthI praphulla banela mahAnAmane ujajavaLa deha jANe saune kahI rahyo hate : "dehanuM mUlya AnAthI vadhAre kaMI hoI zake kharuM ke ?" nagaranA parajane mahAnAmane AMsunI aMjali ApI rahyA hatA, kAraNa ke nagarIe eka evI mahAmAnava khoyo hato, jeNe pitAnuM jIvana apane kapilavastunAM prajAjanone jIvana ApyuM hatuM ! 60 ]
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ e badhA dalAlanAM tophAna pAlitANAmAM AgamamaMdiranI aMjanazalAkA ne pratiSThA bhavya rIte karAvI, pUjya AcArya mahArAja sAthe vihAra karI, ame kapaDavaMja AvyA. kapaDavaMja ghaNuM ja zraddhALu ne bhaktithI vinamra. kadI na bhUlAya evo ahIMnA yuvAnono utsAha ane prema. emaNe ghaNA ja Ananda ane umaMgathI pUjyazrInuM svAgata karyuM. A divasomAM, pUjya AgamoddhAraka AcAryazrI AnandasAgarasUrIzvarajI mahArAjanI tabiyata narama rahetI hatI. vaidyo taraphathI mAtra pravAhI padArtho levAnuM sUcana maLyuM hatuM, eTale bapore teozrI ghaNuM karIne cA ja letA. AthI bapore eka gRhasthane tyAM huM cA levA gayo. - gharanAM mANase koIke, lagnaprasaMgamAM javAnI utsukatAmAM hatAM. huM cA vahorI jaladI Avo rahyo. cA mahArAjazrIne Apo ne teo vAparI gayA. A vAtane daza miniTa paNa pUrI na thaI tyAM utAvaLe page eka bahena AvyAM. AvIne e te kAkadi karavA lAgyAM, mAphI bhAgavA lAgyAM, pitAnI bhUla mATe pazcAttApa karavA lAgyAM ! - bahenanI A vyagratA joI huM digUmUDha banI gayo. meM pUchyuM : "bahena! zuM che? A dhamAla zuM ne mAphI zAnI ?" "kema sAheba! Apane khabara nathI. cAmAM khAMDane badale mIThuM naMkhAI gayuM che te ?" emaNe jarA dhIrA banI, vAtane ghaTasphoTa karyo..
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sAMbhaLI mArA Azcaryane pAra na rahyo. bahene te kahevAnuM cAlu ja rAkhyuM: "sAheba! mAre nikaTanA eka saMbaMdhInA lagnamAM javAnuM hatuM. mAruM mana emAM gUMthAyeluM hatuM. dhUnamAM ne dhUnamAM khAMDanI baraNIne badale mIThAnI baraNI mArA hAthamAM AvI gaI ne AvI bhayaMkara bhUla mArAthI thaI gaI. A to ame cA pIdho tyAre amane khabara paDI." bahena bolatI hatI tyAre paNa mane te eka je vicAra AvatuM hatuM. AcArya mahArAjazrInA svAdavijayane ne gaMbhIratAne ! bahena kahe che ke cAmAM mIThuM paDayuM che, paNa pUjyazrIe to enuM sUcana paNa amane na karyuM. sUcana na karyuM e to ThIka, paNa emanA prazAnta mukha para AvI khArI cA, vAparavA chatAM e ja svasthatA hatI. bahenane sAttvana ApI huM AcAryazrI pAse gayo. meM kahyuM : sAheba! cAmAM khAMDane badale mIThuM nAMkheluM hatuM, chatAM ApazrIe kaMI kahyuM paNa nahi " gulAbI hAsya karI emaNe kahyuM: "rAja gaLe cA, te keka divasa khAro paNa hoya ne? AnAthI peTa sApha Avaze. nukazAna zuM thavAnuM che? ane kharuM pUche te khAruM ne mIThuM te (jIbhanuM TeravuM batAvatAM emaNe kahyuM, A jIbhalaDIne lAge che. peTamAM te banne sarakhAM ja che. mAla kharIdanAra vepArI karatAMya dalAlanuM tophAna vadhAre hoya che. peTa mAla kharIdanAra vepArI che. jIbha te vacce dalAla che, e ja vadhAre tophAnI che. e tophAnInA paMjAmAM phasAIe nahi, ne ene ja kAbUmAM rAkhI laIe, enuM nAma ja saMyama!" A vacana sAMbhaLI mArAM nayane emane namyAM. 2] .
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpane garva sauMdaryanA bhArathI lacI paDelI uSA sAme AMgaLI cIMdhI indrarAje devane kahyuM: "AnuM rUpa tamane raMbhA ane rati karatAM paNa vadhAre lAgatuM haze. uSAnA saundaryamAM phUlanI nAjukatA ane kamaLanA sahAmaNuM raMga dekhAtA haze, paNa sanatarAjanA mArdavabharyA apratima saundarya AgaLa A saundaryane sarakhAvIe te vANuM paNa kalaMkita thAya. sanata eTale rUpano rAzi; eno deha eTale pUnamano cAMda; enI AMkho eTale kamaLanI pAMkhaDIo. e rUpALA mAnavadeha AgaLa denI kAyA paNa kadarUpI lAge ! sanata bhAratavarSane cakravatI che, paNa huM te kahuM chuM ke e saundaryamAM te tribhuvanavijayI cakravatI che." A sAMbhaLI devo manamAM vicArI rahyA : "moTA mANaso prazaMsA karavA bese eTale enI maryAdA ja. nahi. e kAgane vAgha kahe te ya leke enI vAtamAM saMmati Ape. paNa ApaNe te deva! ApaNuM hRdaya asatyane satkAra kema kare?" ane vijaya ane vaijayaMta-bane mitro A vAtanuM satya jANavA viprano veze hastinApuramAM AvI pahoMcyA. te vakhate cakravartI snAnAgAramAM surakSimizrita telathI aMgamardana karAvI rahyA hatA, dvArapALe AvIne kahyuM : prabho ! ApanA darzane dUra dUrathI koI be pratApI vipro AvelA che ane teo kahe che ke mahArAjAnA darzana karyA pachI ja [ 62
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ meMmAM pANI nAMkhIzuM. meM temane vAryo, paNa kahe che ke amAre te hamaNAM ja darzana karavA che. te AvavA dauM?" - rAjAnA pArijAtaka jevA komaLa cha para AchuM smita phUryuM, ane pavananA nAjuka sparzathI jema choDa upara raheluM phUla name tema temanuM mAthuM jarAka namyuM. banne vikhe tarata tyAM hAjara thayA. sanatarAjanuM rUpa jotAM ja e thIjI gayA. Aha! A rUpano sAgara ! re, A te mAnava ke sauMdaryane piMDa ! jenA marAmamAMthI lAvaNya nItarI rahyuM che. ane jenA sonerI jhUlphA caMpAnA phUlano upahAsa karI rahyAM che, evA A mAnavarAjanAM aMge te Idra karelAM vakhANa karatAM lakSagaNa adhika suMdara che." AvelA pravAsIone vicAramagna joI sanate pUchayuM : vipravara ! zuM vicAre che ?" A zabdano mITho raNake sAMbhaLI deve kahyuM. "mahArAja ! ApanA rUpane vicAra karIe chIe. A rUpa te devane paNa durlabha che!" potAnI prazaMsA sAMbhaLI cakravartInI pATalA jevI vizALa chAtI phUlI. enA mukha upara lehI dhasI AvyuM ane lAla kamaLa jevo raMga enA vadana para prasarI rahyo : "rUpa ? rUpa to snAnagRhamAM jovAnuM na hoya. vipra ! rUpa te rAjasabhAmAM jeje." viproe namana karI vidAya lIdhI ane madhyAhe rAjasabhAmAM hAjara thayA. sanata ratnanI mUThavALA sonAnA siMhAsana upara beThA hatA. cinAMzukathI eno deha maDhela hato; gaLAmAM hAra, AMgaLIo para 64 ]
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ aNue marI pAnadhI e che ke ratnajaDita vIMTIo hatI, mAthA upara sUrya--kiraNonI spardhA karate hIrA jaDyo mukaTa hato. pravAla jevA oTha para madhura smita hatuM. rUpanA garvathI mastaka UMcuM karIne sanatarAje viprane pUchayuM : "kema? saundarya-darzana pAmyA ne?" vikI viproe mAthuM nakAramAM dhuNAvatAM kahyuM: "mahArAja! saundaryanI ghaDI to vItI gaI. atyAre te ApanA saundaryane kerI khAnArA kaTi koTi jherI jaMtuo ApanA dehanA aNue aNumAM vyApI gayA che! enuM pratyakSa pramANe e che ke Apa ghUMkI juo. pachI rAjabhiSaga pAse parIkSA karAvo. ApanA ghUMkamAM sahastra regajaMtuo khadabadatA jaNAze." oha! zuM mAruM zarIra roganuM maMdira! ATalI vAramAM roga vyApI gaye? kSaNavAramAM naSTabhraSTa thanArA A sauMdaryane garva kevo vyartha che! sanatarAjanA abhimAnanuM vAdaLa vikharAI gayuM. sanatarAjane vilAsa zekamAM pheravAI gaye. emane dehamada-rUpamada gaLI gayo. e vicArI rahyA : re! je rUpathI huM gavita hato, e rUpamAM to kurUpatA samAyelI che! dehanA rUpa upara garva karanAra mArA jevo gamAra jagatamAM bIje kaNa? dehanA rUpamAM lIna banI huM AtmAnA rUpane bhUlI gayo. mANasane jyAre vinAza AvavAnuM hoya che, tyAre ja ene rUpano garva Ave che. basa! mAre A nazvara dehanI mamatA na joIe. dehane DUla karIne paNa AtmAnA amara saundaryane dhuM. - kameM zarA e dhame zarA. bharyuM rAjya ne bhaya vaibhavane choDI e ja paLe sanatakumAra cakravarti jaMgalanI vATe cAlI nIkaLyA. giri ane guphAmAM, khINa ane khANamAM e phare che. emanI phUla jevI kamaLa paganI pAnImAMthI lohInI Tazaro phUTI che. paNa enI emane paravA nathI. taDakAmAM e tape che. ziyALAmAM e Thare che. ane UnI UnI lUmAM emane deha zakAya che. paNa sanata to dehane bhUlI gayA cheH AtmasaundaryanI khojamAM UMDA UtarI gayA che. [ 65
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ e vAta para pAMca pAMca vasaMta Rtuo vItI gaI. tapasvI sanata eka vRkSa nIce dhyAnamagna beThA che. haraNAMo AMkha DhALIne emanI paDakhe beThAM che. dUra dUra Ubhele krUra siMha paNa sanatanI samatAmAM snAna karI rahyo che. vAtAvaraNamAM maitrInuM, premanuM, vAtsalyanuM teja vistareluM che. tyAM pelA bane deva vaidyanA rUpe hAjara thayA. namana karI kahyuM : "mahArAja! ame be dhavaMtarI vaio chIe. amArA auSadhanA sevanathI ApanA roga tatkALa maTI jaze. amAruM auSadha svIkAro." sanatakumAranI karuNAbhInI AMkho jarA pahoLI thaI. emaNe jamaNA hAthanI AMgaLI pitAnA DAbA hAtha para pheravI, ane jotajotAmAM eTalA bhAganI e cAmaDI suMvALI suvarNavaNuM thaI gaI. - sanate kahyuM: "vi ! zarIranA rogane maTADavAnI zakti te mArAmAM AvI gaI che. eTale mAre enI jarUra nathI. mAre te aMtarane roga maTADe evuM auSadha joIe che. bahAranA rUpane zuM karavuM che ? e rU5 te kurUpatAmAM paNa pheravAI jAya. mAre to AtmanuM rUpa joIe che, ke je pAmyA pachI kadI kurUpatA na Ave." tapasvI sanatanI A sAdhanAne caraNe. mastaka namAvI vedanA veSe AvelA deva tejanA vartuLamAM vilIna thayA. rAjagRhInA udyAnamAM zreNikane bhagavAna zrI mahAvIre kahyuM : zreNika! mAnavI jyAre koI paNa vastune garva kare che, tyAre te ! vastuno vinipAta thAya che. ane vinipAta thavAno hoya che, tyAre mAnavIne garva karavAnuM mana thAya che. sanatanA rUpano nAza thavAne hato tyAre tenA manamAM garva Avyo, ane jyAre e garva gaLI game tyAre tenuM sAcuM rUpa khIlI UThayuM."
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ apaNu phrAnsanA mArselsa zaheramAM I. sa. 1720 mAM ekAeka marakIne rAga phATI nIkaLyA. mANasA mAkhInI jema maravA lAgyAM. smazAnamAM maDadAnA Dhaga khaDakAvA lAgyA. mANasA rAja eTalA mare ke ene khALanAra ke dATanAra paNa na maLe. AkhA prAMta mRtyunA mahAbhayathI dhrUjI UThavo. DaoNkaTarezanA khAdya upacArA badhA niSphaLa gayA. ghaNI vAra tA DaoNkaTara davA ApavA jAya ke tapAsavA jAya te e pAte ja rAgane bhAga thaI mRtyuzaraNa thAya. mRtyu, mRtyu te mRtyu. mRtyu vinA khIjI vAta nahi ! A rAganA nidAna mATe prakhyAta DaoNkaTaronI eka sabhA maLI. vicArAnI Apa-le thaI. .sau eka nirNaya para AvyA : * A rAga sAmAnya upacArAthI maTe tema nathI. marakInA rAgathI mRtyu pAmelA mANasanuM maDaduM cIrIne joyA vinA enuM niddAna azakaya che.' paNa plegathI maraNa pAmelA mANasanuM maDaduM cIre kaiANu ? AvA cepI rAganAM jaMtuothI vyApelA zarIrane cIravuM, eTale yamane sAme pagale nimaMtraNa mAlavuM! yamane bheTanAra vIra lAvavA kayAMthI? saune jIvana vahAluM! bilADIne gaLe ghaMTa bAMdhe kANa? AkhI sabhA visarjana thavAnI aNI para hatI, tyAM eka phuTaDA yuvAna UbhA thayA. enI AMkhamAM karuNAjaLa hatuM, enA aiDAyelA hATha para niSNuya hatA. enA vadana para AkarSIka rUpa hatuM. enA svastha deha para masta yauvana hatuM. ". [ 67
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddha DekaTaro ene joI rahyA. are, A henarI gAyana kema Ubho thayo che? A prasiddha DaoNkaTara kAMI navIna zodha te nathI lAvyo nA? saunuM dhyAna DaoNkaTara henarI gAyana tarapha hatuM. e jarA AgaLa Avyo, ane namratAthI kahyuM: "Apa jANo cho ke pitAnA jIvanane moha tajyA vinA bIjAne jIvana ApI zakAtuM nathI, ane jIvana ApyA vinA, AvI mahAna zodhe thatI nathI. ApaNA dehanA dAnathI hajAro bhAIbahene, ane lAkhe mAtAnAM AMsu aTakatAM hoya, te huM mAro deha ApavA taiyAra chuM. le, A mAruM vasiyatanAmuM. mArI pAchaLa kAIja nathI. mArI A milakata marakInA dardIo mATe vAparaje. mANasanA jIvanano AthI vadhAre sAro upayoga zuM hoI zake ?" vRddha DokaTare ene joI ja rahyA. dehanI je mamatA vRddho na choDI zakyA, te eka yuvAne vAtavAtamAM choDI. e turata oparezana khaMDamAM dAkhala thaye. marakInA rogathI mRtyu pAmelA mAnavadehane cIravA lAge. kamakamATI upajAve evI durgadha mAratuM maDadu e cIrate gayo ane roganuM nidAna karate gayo. jaMtuonA humalAnuM sthAna ane enAM kAraNenI cikitsA karI, enI eka neMdha taiyAra karI. e nedha eNe rAsAyaNika dravyomAM mUkI, jethI aDanArane ene cepa na lAge. eNe enuM kArya pUrNa karyuM, paNa eno deha te tAvathI kyArano ya tapI gayo hato. e Ubho thavA gayo, paNa heganAM jaMtuoe kyArano ya ene dehamAM mALo bAMdhI nAkhyo hato. e DhaLI paDyo. chatAM enA mukha para saMtoSa hatA. kAraNa ke pite zodha saMpUrNa karI hatI. | henarI gAyana gaye. paNa marakInI reganI zodha e pAchaLa mUkate gaye. enI zodhe lAkho mAnavone jIvatadAna ApyuM. AvA mAnavIonAM arpaNa-gIta mAtA dharatI avirata gAya che. 68]
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Indi/U/0/ puni zrAvaka pramANenI vANInAM nIrmaLAM nIra pIne tRpta thayele puni AkhAye magadhamAM prasiddha hate. saMteSamAM, samatAmAM, sAdAImAM ane sabhyatAmAM enI joDa na maLe. atithi-satkAra te ene ja. eka divasa pite upavAsa karI atithine premathI jamADe, ne bIje divase enI patnI upavAsa karI atithine satkAre. enI mUDI juo te sADA bAra kaDA. rokaDA nahi hoM; dokaDA ! mAtra be AnA. paNa e be AnA AjanAM nahi, bhagavAna zrI vardhamAnanA yuganAM ! - ene tyAM eka divasa eka vidyAsiddha atithi AvyA. pUrNimAne divasa hato ane puniyAne upavAsa hato. eNe sAdharmikanI premathI bhakti karI. . . jamatAM jamatAM mahemAne gharamAM najara karI, te gharanA cAre khUNe agiyArasa. mATIthI lIMpelA sAdA. gharamAM svacchatA ane jamavAnAM thALI-vATakA sivAya bIjuM kAMI nA maLe. siddhapuruSa vicArI rahyA: "vAha! duniyAmAM duniyAnI nAmanA che, jyAre gharamAM te kAMI kahetAM kAMI nA maLe; paNa enA haiyAmAM keTaluM badhuM bhareluM che. AvI sthitimAM paNuM jamADIne jame che! upavAsa karIne paNa svAgata kare che! puniyA, te te kamAla karI !' siddhapuruSane thayuM. mArI pAse siddhi che, zakti che, te kAMIka ene madada karato jAuM. Aja rAte vAta. pUnamanI rUpALI cAMdanI AMgaNAmAM patharAI hatI. puniyo
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ mIThI nidrA mANI rahyo hato, kAraNa ke ene na hate corane bhaya ke na hato rAjAne bhaya. e te abadhUtanA abhaya sAmrAjyane nAgarika hatA! siddhapuruSa UbhA thayA, raseDAmAM gayA, emaNe lekhaMDane to lIdhe, ne pitAnI jheLImAM rahele pArasamaNi kADhI pelA lekhaMDanA tavAne aDADyo. lekhaMDane to sAva sonAne thaI gaye. savAre UThI siddhapuruSe kAzI bhaNI prayANa AdaryuM. prabhAte puniyAe joyuM to pitAne tava ja na maLe, cUlA pAse rahelA kALA tavAne badale suvaNane to sUryanAM senerI kiraNamAM camakI rahyo hato. puniyAe nisAso nAkhyo.. enAthI bolAI gayuM H atithi! tame te julama karyo. tame te camatkAra karI gayA, paNa mAre navA tavAno kharca kADhavo kyAMthI ? tamAre A senAne to mAre zuM kAma? zAstromAM kahyuM che. zrama vinA meLaveluM dhana dhULa karatAM ya kanika vakhata vItI gayo. judA judA tIrthonI yAtrA karI siddhapuruSa pharI rAjagRhImAM AvyA, ane puniyAnA ja mahemAna banyA. bapore bhajana patyA pachI atithie pitAnA pravAsanI mIThI mIThI vAta kahI. pravAsakathA pUrNa thatAM chANa ane lAkaDAnA DhagalA vacce chupAvele senAno to kADhIne siddhapuruSane ApatAM puniyAe kahyuM : "tame yAtrA karavA nIkaLyA che, ke kaIne kharcamAM utAravA? le, A tamAro to. mAre e na joIe. tamane ema ke bhAIne madada karatA jaIe, paNa zrama vinAnuM senuM laIe te tenA jevI zuddha 78 ]
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhi pachI tavA jevI kALI thaI jatAM kaI vAra lAge? Aje atithinuM svAgata karavA taiyuM je jhaMkhanA kare che, pachI te jha MkhanA rahe? eka vAra matanuM levAnI Adata paDyA pachI mANasa jIvanabhara maphatanuM ja zeAdhatA kre che. pachI te dhanaera thaI jAya teA ya ene ApavAnuM nahi, levAnuM ja . sUjhe. ' ' siddhapuruSe puniyAne namana karI kahyuM : meM vidyA sAdhavAmAM varSonAM varSo gALyAM, paNa sAcI vidyA te tame ja meLavI che. huM ghaNA tIthaeN jaI dhaNI nadImAM snAna karI AvyA, paNa mArA AtmA te ahIM ja nikLA thayA che. have te huM eka ja mAguM : je satASane pAmIne tame A suvarNane paNa dhULa gaNyuM, te saMteSanuM mane zaraNa hA ! ' [+
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ bali gujarAtanA pratApI siMhAsana para AruDha thayelA rAjarSi kumArapALanA aMge-aMgamAM ahiMsAnI bhAvanA ramI rahI hatI. hiMsAnA aMdhakArathI trAsita banelA jagata para ahiMsAne prakAza lAvavAnuM ene svapna. lAdhyuM hatuM. ene A svapna ApanAra kalikAlasarvajJa AcArya zrI hemacaMdra hatA. A svapnadraSTAnA cIMdhelA mArge kumArapALa khUba ja dhairya ne zraddhAthI AgaLa vadhI rahyA hatA.. ahiMsAne prathama prayoga eNe gujarAta ne saurASTra para karyo. A prayoganA pratApe jyAre aMga, baMga ne kaliMgamAM brAhmaNo paNa mAMsAhAra karatA, tyAre ahIMnA nIcalA tharanA mANaso paNa mAMsanuM nAma AvatAM ghaNA batAvatA. A havA dhIme dhIme rAjapUtAnA sudhI jAmatI gaI. ahiMsAne prakAza nIcenA tharane paNa sparzI rahyo. e divasomAM gUrjarezvaranA kuTuMbamAM ja eka samasyA UbhI thaI. kumArapALanI kuLadevI kaMTezvarI AgaLa varSothI navarAtrinA sAtama, AThama ane temanA divase seMkaDe pazuono bali apAto. bakarAM ane pADAonuM A artha baMdha kema karAya? ane baMdha thAya te devIne kepa jAge. mAtAjIne vArSika utsava-dina jema najIka Avato gayo, tema kSatriyonAM mana muMjhAvA lAgyAM. caulukyakSatriyo mAtAjInI prasannatAthI jeTalA nirbhaya hatA, eTalA ja emanA kopathI bhayabhIta hatA. 72 ]
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ emanI draDha mAnyatA hatI : mA kepe te kAM caulukyavaMzano nAza thAya, kAM paracakranA AkramaNathI pATaNa dhULa cATatuM thaI jAya. saunA dila para bhayanI ghaTA jAmI hatI. parvatane jevI aDagatAne varelo kumArapALa pitAnI vIratAbharI ahiMsA mATe sarvasva paNa hoDamAM mUkavA taiyAra hato. ene zrI hemacaMdrAcAryanI pratibhA ane mArgadarzana para pUrNa vizvAsa hato: kumArapALa te zuM paNa samagra prajA kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcAryanuM nAma AvatAM zraddhA ne bhaktithI namI paDatI. . mAtAnA utsavanA eka divasa pahelAM Aso suda chaThThanI namatI sAMje sAmaMtanI eka sabhA maLI. sau AcAryanA AgamananI pratikSA karI rahyA hatA. tyAM sUrya jevA pratApI ane caMdra jevA saumya, kaMcana jevA zuddha, ne kamaLa jevA nirlepa AcArya AvyA. sau emane mAna ApavA UbhA thaI gayA. AcArya pitAnA Asana para goThavAyA. vAtAvaraNamAM bhavyatA jANe sAkAra thaI rahI hatI. ghanaghora vAdaLe cIrIne jema pratyuSa pragaTe tema AcAryanI saumya vANu pragaTI: prajAjana ! mAne bhega te dhare ja paDaze. bali ApyA vinA kAMI cAle? pazuonI sAthe A varSe te mIThAI paNa vadhAre dhare. kuLadevIne prasanna rAkhe. mAne ke kema veThAya? bali Apa, jarUra Ape ?" mAMsabhakSI pUrIonAM haiyAM te nAcavA lAgyAM. A zuM kahevAya? ahiMsAnA upAsaka AcArya Aje hiMsAmAM saMmati Ape ? paNa kumArapALanA dilamAM emanA mArgadarzana para dRDha zraddhA hatI. - AcArya pharI belyA: "bali Apa, paNa hAtha lehIthI kharaDIne nahi. je jIvone dharavA hoya temane mAtAjInA caraNomAM jIvatA ja dharI de, ane [ 73
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMdiranAM dvAra baMdha karI. mAtAjIne icchAnusAra bhAga levA de Aja sudhI tame maDadAMonA bhAga dharyAM. A vakhate jIvatAone ja dharA. pazuonA akSata dehane mAtAnA caraNAmAM dharazA ! mAtA vadhAre prasanna thaze !' vAta vyAjakhI hatI. prayAga suMdara hato. bhale mAtAjI svahaste ali svIkArI le. e divase pazuone jIvatAM madiramAM pUravAmAM AvyAM bahAra badhA bhakto bhajana karatAM rAtrijAgaraNa karatA rahyA. sAtamanuM prabhAta hatuM. bhagavAna sUryanArAyaNa mAtAjInA maMdira paranA suvarNa kaLazamAM peAtAnuM pratibiMba joI rahyA hatA, tyAre maMdirane dvAre mANasa mAthuM nahatuM. pATaNanA nAgarike rAtre dharelA khalinuM zuM thayuM, te jovA UbharAyA hatA. gUjarezvaranI AjJA thatAM kicUDa kicUDa karatAM madiranAM mukhya dvAra khulyAM, ne maMdiranI baMdhiyArI havAMmAM muMjhAI gayelAM nirdoSa pazue e e karatAM bahAra dhasI AvyAM ! ' pUM prema ne bhaktithI mAtAne namana karI, rAjA kumArapALe kahyuM : kaheA, prajAjano! bila kAne khape che? mAtAne ke pUjArIne? mA te mA che. mA potAnAM nirdoSa ne mUMgAM bALakAnA prANa le kharI ? mAMsabhUkhyA mANasa mAnA nAme krUra hiMsA bharelA ali dhare che, ne aMte te pAte ja enA upabhAga karI jAya che. karuNALu devAnA nAme AvA atyAcAra ! jaya hai| karuNALu kuLadevIne ! ' kumArapALanA jayanAda jhIlatA pUjArIenA mukha para khinnatA hatI. 74 ] prajAnAM netromAM prasannatA hatI. kumArapALanA AtmAmAM ahiMsA pratyenI aNanama zraddhA hatI.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMskRtine ghaDanAra zilpI vasaMtetsavane sohAmaNo divasa hato. gUrjarapati bhImadevanI hAjarImAM gujarAtanAM prasiddha tIraMdAje tIraMdAjI khelI rahyA hatA.. pATaNanI prajA A zUravIrone AnaMdathI joI rahI hatI. chelle eka nizAna goThavavAmAM AvyuM. ane e nizAnane je vIdhe tene mATe InAma jAhera thayuM. tIraMdAjonI AmAM kasoTI hatI. kAraNa ke nizAna ghaNuM dUra hatuM. eka pachI eka tIraMdAjo AvatA gayA ane nizAnane tAkatA gayA. paNa nizAna koIthI ya na bhedAyuM. ' evAmAM khabhe dhanuSya nAMkhIne eka ajANyA yuvAna AvatA dekhAya. pahoLI chAtI, goLa goLa masala, jhUlatA bAhu ane vaja je deha sAdA vastromAM chupAyelo hato. eNe AvI, rAjAne vinayathI namana karyuM. bhImadeve enI sAme joyuM te, zyAma ghaTAdAra dADhImUchamAM punamanA cAMda jevuM enuM prakAzita mukha hasI rahyuM hatuM. rAjAe kahyuM, "yuvAna ! tuM paNa tArA tIrane A nizAna para ajamAvI je." yuvAna cAra DagalAM AgaLa Avyo. pitAnI kAyAne jarA TaTAra karI ane dhanuSyane namAvyuM. pitAnA kAna sudhI paNacha kheMcI lAkSaNikatAthI tIra choDyuM. ane eka kSaNamAM to e nizAna bhedIne gaganamAM adazya paNa thaI gayuM. : rAjanA Azcaryane pAra rahyo. eka vaNikamAM AvuM baLa ane AvI kaLA !. [chaka
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhImadeve tIra kyAM gayuM che e zodhavA sainikane mekalavA mAMDyo, tyAre yuvAne kahyuM "mahArAja ! mANasane nahi, ghoDesvArane mokalo, nahi te e sAMje paNa pAcho nahi Ave." bAra mAIlanI majala karI, hAMphate ghaDesvAra tIrane hAjara karatAM kahevA lAge, "cha mAIla dUra jaI A tIra paDyuM hatuM.' AzcaryamAM DUbelA rAjAe pUchyuM, "yuvAna tAruM nAma ?" vaNike namratAthI namana karI kahyuM : "leke mane vimaLa thoDA divasamAM pATaNanI prajAe sAMbhaLyuM ke, vimaLa maMtrI che. paNa Aja te AbunA devabhavana jevAM bhavya maMdire joI AkhuM jagata kahe che e vimaLa maMtrI bhale hoya, e te saMskRtine dhaDanAre eka mahAna svamadraSTA zilpI hate.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ premanA TebhA - bhAvanagaranA mahArAjA eka saMtanA darzane gayA. saMta pAse e beThA hatA, tyAre ociMtI enI najara saMtanA aMgarakhA para gaI. bhAre kasabathI e sIveluM hatuM. enA bakhiyA ne TebhA bhAre kalAmaya hatA. ene sIvanAra darajI paNa pAse ja beTho hato. rAjAe bahAra nIkaLatAM darajIne pUchayuM "A aMgarakhu tame sIvyuM ke?" darajIe hA kahI. - rAjA kahe, "mane paNa AvuM ja sIvI Apo. tame mAMgaze. eTalI majUrI maLazeH paNa yAda rAkhajo TebhA te AvA ja joIe." darajIe kahyuM: "annadAtA ! Apane mATe kAma karuM ane emAM khAmI hoya ! aThavADiyA pachI ghaNI ja khaMtathI taiyAra kareluM suMdara TebhAvALuM aMgarakhuM darajIe hAjara karyuM. rAjAe joyuM. e khuza. thayA. enI kalA para mugdha thayA. paNa saMtanA aMgarakhA jevA vyavasthita ne ekadhArA TebhA emAM na hatA. rAjAe kahyuM: "kAma sAruM che. tame tamArI kalA batAvI che. paNa A TebhA pelA saMtanA aMgarakhA jevA te nathI ja." * darajIe kahyuM: "annadAtA! meM hAthathI, AMkhathI, mArI AvaDatathI thAya eTaluM kAma karyuM che. paNa pelA aMgarakhAmAM te A badhAnI sAthe mArA hRdayano prema paNa kAma karatuM hatuM. eTale huM zuM karuM? premanA TebhA pharIpharI kyAMthI lAvuM" [ ,
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ atarapaTa prajJA pUrNa A vAta jANuM tyAre ziSyanA AnaMdano pAra -na rahyo. ane AnaMdanA atirekamAM enAM antaranAM dvAra UghaDI gayAM. vAta A hatI. enA guru pAse lokhaMDanI eka suMdara DakhkhI hatI. A DabbIne e jatanathI jALavatA. ziSyanA haiyAmAM Azcarya hatuM. guru nirmohI che. anAsakta ane jJAnI che; chatAM A DabbImAM te evuM zuM che ke ene e jIvanI jema jALave che. paNa e AjJAMkita hate. gurunI AjJA vinA corIthI DabbIne sparzavAmAM e pApa mAna. divase divase enuM kautuka vadhatuM gayuM. RtaMbharA prajJAnA svAmI ziSyanAM A sUkSma bhAvone avalokI rahyA hatA. ziSyanI, niSThA ane zraddhAbharI prItibhaktithI prasanna thaI emaNe kahyuM, "vatsa, pelI pArasamaNivALI lekhaMDanI DabbI lAve che." ziSyanA kautuka sAthe Azcarya vadhyuM. "lekhaMDamAM pArasamaNi? are, A te kema bane? pArasamaNinAM sparzathI te lekhaMDa sonuM thAya!" tarkamAM ane vicAramAM eNe DabbI lIdhI ane gunAM -caraNe dharI. * gue DabbI kholI. vastramAM lapeTAyela pArasamaNi jANe hasIne prakAzanAM kiraNe verI rahyo hato. gurue vastrane dUra pheMkI pArasamaNi DabbImAM mUkyo. ane lekhaMDanI DabbI suvarNamAM pheravAI gaI vatsa, joyuM ne! ATalA varSa pArasamaNuM ane lekhaMDane 78]
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMga rahyo paNa koInI ye asara keInA upara nA thaI. kAraNa ke aMtarapaTa hatuM." prabhune pAmavAno paNa e ja siddhAMta che. AtmA ane paramAtmA vacce vAsanAnuM vastra che. e TaLe te ja jIva ziva thAya; AtmA paramAtmA bane!) AcaraNa prabhAtanuM dvAra hamaNAM ja UghaDayuM hatuM. zaheranA - rAjesArga para mANasanI avarajavara vadhatI jatI hatI. CRphTa eka vRddha lAkaDIne Teke pasAra thaI rahyo hato. tyAM sAmethI eka yuvAna Avato hato. dhUnamAM vRddha sAthe e athaDAI paDyo. athaDAI paDanAra yuvAna sazakta ane samartha hato. AvezamAM AvI eNe eka tamAco vRddhanA gAla para caDyo. jANe kaMI ja banyuM nathI ema vRddha hAtha joDI kahyuM: "kSamA karo. Apane khabara nahi hoya ke huM aMdha chuM. Apane kyAMya vAgye to nathI ne ?" - ' A zabdoe yuvAnanA hRdaya para addabhuta asara karI. e vRddhane page paDI raDavA lAgyo : "kSamA to mAre mAMgavAnI , dAdA, zAntinI vAte te meM ghaNIya sAMbhaLI che. ane dAMbhika zAnita rAkhanArA. paNa meM ghaNAya joyA che, paNa tame te zAntine bhalAInI kalagIthI zaNagArI che." che. eka yuvAna mATe AthI uttama AcaraNane bIje bedhapATha zuM heI zake? [ s
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ III jijJAsA e sAdhu hato. rAjyanAM sukhone choDI e sAdhu thayo hato. pitAnI mastImAM Dolato e jIvana vitAvI rahyo hato. have koI ja cintA na hatI. na enA taraphathI koIneya bhaya hato, ne ene koIneya bhaya hato. saMtoSanA sukhamAM e magna hate. eka divasa rAjya mArga para thaI e cAlyo jato hato. enI AMkhamAM beparavAhI hatI, paNa tyAM enI najara camakatA eka lAla mANeka para paDI. rAjyamArganA khUNuM para sUryanA tejamAM e lAla naMga jhagamagI rahyuM hatuM. e rAjA hato tyAre eNe ghaNAya hIrA pannA joyA hatA. mUlyavAna lAla mANeka ane ratno paNa joyAM hatAM. paNa atyAre enI dRSTi sAme camakatuM hatuM evuM te eNe kadIye nahotuM joyuM. ene have kaMIja joItuM nahotuM, chatAM jijJAsA jAgI : lAva, joI te laUM. kevuM che A lAla mANeka ! . eNe vAMkA vaLI hAtha laMbAvyo. ane e camakyo. kAraNa ke e te koIe pAna khAIne yUkele kaphane lAla gaLapha hatuM ! sAdhue pitAnA manane kahyuMH le, joI le. barAbara joI le. sAdhu thavA chatAM jijJAsA na gaIte phajetIpUrvaka tArI jijJAsA pUrNa thaIne ! 80 ]
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ gharagharanuM dharmabodhabharyuM pustakAlaya zrI jIvana - maNi saduvAcanamALA TrasTa haThIbhAInA derA sAme dilhI daravAjA bahAra : amadAvAda varSa paheluM 2013 che. varSa bIju" 2014 1 bhagavAna mahAvIra 3= 0 . | 1 bhagavAna RSabhadeva 3-50 2 suvarNa ke kazuM 1=5a 2 vIraDAMnA pANI savAcanamALA 3 bhavanuM bhAtuM , 1-2 5 ( zreNI 1 lI. 2-00 ja savAcana mALA , 4 saurabha 2- @ @ A zreNI 3 jI 2-5 0 5 satanI badhI pRthavI 2-00 pa pApa ane puNya 2-0 huM sadbhavAcana zreNI 2 jI 2-50 ? premapaMtha pAvaka javALA 1-50 bheTa pustaka akSaya tRtIyA bheTa pustaka : dahInI vATakI varSa trIju" 2015 | vaSa" ceAthu 2016 1 nI - jovA, ja 1 premanuM maMdira 2 jagatazAha 3 ha le te jAgA 4 zrI nema rAjula 5 rAga ane nisaga 6 A be 2=0 7 3-50 1 saM sArasetu 3= @ @ 2 savAcana zreNI 4 thI 3-00 3 mAtRdevo bhava 1-5che. 250 . | 4 maMtrIzvara vimala 1-25 5 -yAganI velI bhaTakalaMka metI run bheTa pu uparAMta eka bheTa pustake vArSi 0 : posTeja judu'. TAiTala prInTeDa : phInIkSa prInTIMga vakasa, amadAvAda