Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ JNNAM HAMARI KAM Na MARWIm zrImatI gaMgAbAI jaina ceriTebala ttrstt| bolepAraLe [vasTa] muMbaI.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrutajJAnaprakAzanamAlA-caturthe puSpam OM namo bhagavao arahao mahai mahAvIravaddhamANasAmissa akSINamahAnasIlabdhisapannAya zrI gautamagaNadharAya namaH / namo'stu zrIgurubhavate zrIrAmacandrasaripuMgavAya / zrIbhavabhAvanAprakaraNam [svopajJaTIkAsametam ] [dvitIyo vibhAgaH] (saMgRhItapAThabhedasahita ) sapAdaka sazodhakazcasubodhacandra nAnAlAla zAha prakAzaka :zrImatI gaMgAbAI jainaceriTebala TrasTa, vIlepArale, muMbaI--400 056.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : zrImatI gaMgAbAI jaina ceriTebala TrasTa. suMdaravana, vIlepArale (pa), muMbaI-56. AvRtti : prathamA pratayaH 750 mUlya 100 rupiyA vikrama savat 2043 isvIsan 1986 mudraka: saMgItA prinTIMga presa, 5, kapUra kaoNTeja, chaTTho rasto, sAtAkrujha (pUrva), mubaI-55.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMghasthavira, suvihitaziromaNi, AcAryakulacUDAmaNi, vyAkhyAnavAcaspati, suvizAlagacchAdhipati, gurubhagavata, stuti stutiH tvatpAdau yadi vAvahImi zirasA tvatkartR kopakriyAprArabhArAt tadapi zrayAmi bhagavan / nAparNatA kahicit // upakArI gurubhagavAn / Ape amArA upara karelA upakAronu karaja cUkavavA mATe ame ApanA caraNone mastakathI upADIne pharIe toya te karaja cUkavAvAnu nathI 1008 zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAja
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Bei Jie Yun Zhou Zhou sama `Nu apAra vAtsalyanA nidhAna, jinazAsananA rahasyAnA pAna karanAra, A viSama kalikAlamAM jaDavAdanI meghaghaTAne veravikhera karavA mATe sadA kaTimbaddha, zuddha jinamArganA prarUpaka, laukika ane lekottara mithyAdaSTie dvArA prahAra pAmatA jinamArganI rakSA mATe jee peAtAnuM samagra jIvana tyeAAvara karI rahyA che te, seMkaDA zramaNa bhagavateAnA ArAdhyadeva, hajAro zrAvaka zrAvikAonA adhyAtmamArgonA ekamAtra AdhAra, suvihitaziromaNi, saMghasthavira, suvizAlagacchAdhipati AcArya kuladivAkara, 1008 zrI zrI zrI vijayarAmacandrasUri bhagavaMtanA pAvana karakamalAmAM A bhavabhAvanA graMthane samarpaNa karIe chIe. ame chIe ApanA caraNakikara zrImatI gaM, jai, ce, rUsTanA TrasTIe kAntilAla cunIlAla zAha zaileSa prANalAla kApaDiyA sumedhacandra nAnAlAla zAha
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa prastuta bhavabhAvanA graMthanA bIjA bhAgamAM pitAnA hastakanI zAnadravyane lAbha lenAra mahAnubhAvo 25ooo-oo paramaArAdhyApAda, suvizAlagacchAdhipati, saMghasthavira, vyAkhyAvAcaspati, AcArya bhagavaMta zrImadda virAmacandrasurIzvarajI mahArAjAe 80 munibhagavaMto tathA 250 sAdI samudAyanA vizALa parivArapUrvaka zAMtinagara zvetAmbare mUrtipUjaka jaina saMgha, usmAnapurA, amadAvAda upAzrayamAM saMvata 2039 nI sAlamAM aturmAsa karyuM te daramyAna thayela jJAnakhAtAnI upajamAMthI.. 2oooo-oo pUjyapAda paramazAsanaprabhAvaka, vyAkhyAnavAcaspati, suvizALagasazadhipati, AcAryadeva, zrImada vijayarAmacandrasurIzvarajI mahArAjAnI AjJAthI kAMdivalI, zaMkaragalI cAturmAsa rahela pUjyazrIjInA praziSya 5. manirAja zrIjyabhadravi,ma, AdinI nizrAmAM cAturmAsa daramyAna utpanna thayela jJAnakhAtAnI rakamamAMthI udayAta tithi ArAdhaka varga, kAMdivalI (pazcima) taraphathI. 3001-00 sAvIjI zrI arUNa zrIjI mahArAjanI preraNAthI harakIzanadAsa zeThanI poLa (mAMDavInI poLa) amadAvAdanI bahena upAzrayanA jJAnakhAtAmAMthI, 3ooo-oo a. sau. indubena sumatilAlanA puNyasmaraNArthe deDyUlAla lIlAca% (bahAdarapura - khAnadeza ) parivAra taraphathI,
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Hao Jian Kang prakAzakanI vAta Leng Dong maladhAragacchIya, paraMmagItA, suvizudhdhaprarUpaka, AcASziAmaNi, zrI hemacandrasUriviracita bhavabhAvanA prakaraNanA bIjo bhAga prathama bhAganA mudraNa pachI mAtra cha mAsanA gALAmAMja ame saMgha samakSa mUkI zakIzuM e kalpanA to ame svapne paNa sevI na hatI, ane sevIe paNa kevI rIte ? bIjo bhAga kaMi nAnA sUnA to na ja hato ne? pUrA 500 thI 550 pAnAno hato, paNa ........kama bhagavaMto, prathama bhAganA mudraNa pachI aneka AcArya zramaNabhagavaMto, bhagato, zramaNIbhagava'to, tathA aneka saMghanA kAryavAhakonI khIjo bhAga tarata mudrita karAvI saMgha samakSa mUkavAnI mAga amArI samakSa AvI ke je mAge koI paNa hisAbe bIjo bhAga tarata mudrita karAvavAnI pharaja amArA para lAdI, ane e pharajanA yoge Aje bIjo bhAga Apa sau samakSa ame rajU karI zakyA chIe. ane. || pAMca //
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ che bhava bhAvanA prakaraNa A caramatIrthapatinA zrI sAthe zubha kAryo vyavasthita rIte ane prAmANikatAthI karanAra kaI paNa vyakti ke saMsthA hoya to joIe teTaluM dhana ApavAmAM pAchuM vALIne joyuM che ja kayAre ? amArA A graMtha mATe paNa zrI saMghe | pAchuM vALIne joyuM ja nathI, prathama bhAganA sudraNanA bhAva karatAM A bIjA bhAganA mudraNanA bhAva bamaNuM thaI gayA hatA, kAgaLanA bhAva AsamAne pahoMcyA hatA, (graMtha jADA ane zreSTha kAgaLa upara ja chApa e amAre nirNaya hato.) A badhI sthiti te te saMghanA bhAIo samakSa ame raMja karI tyAre amane emaja kahevAyuM ke kAgaLanA bhAva game te hoya, mudraNa ati T madhuM hoya to paNa, moM mAgyA bhAva ApIne paNa, A kAma zreSThapaNe thavuM ja joIe ane tethI temanA Agraha ane sneha samakSa paravaza banIne ame A kAma zarU karyu ane pAra utaryA eka vAta sAcI na batAvuM te ya ThIka nathI. A saMsthA jemanA sahayoga vagara cAlata ja nahiM tevI eka ja vyakti | huM che ane te mArA mitra subodhabhAI zAha, saMsthAnI A eka vyakitane mane sahAre na hota to ame A emAM saMsthA kevI rIte calAvatI herata na pAmatA, amArI saMsthAne sTApha gaNe to A uparokata ekaja jaNa che. murabbI zrI subodhabhAInI dhagaza ane mahenata vagara A kAma zakya ja na hatuM. temanI cIvaTa ane jJAna anubhavane lIdhe ja ATaluM jhaDapI, svaccha ane kSativagaranuM A mudraNa thaI zakayuM che, tethI sauthI vadhu jazanA hakadAra teo ja che. temanI cIvaTane huM AbhAra mAnuM chuM. huM
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ mane thAya che ke hAza! dariyeA taryAM, paNa tyAM to AgaLa AgaLa navA navA graMthe lAIna lagADIne ubhA ja che. mArI mati kAma nathI karatI ke A nAnakaDI saMsthA A badhAM kAma kevI rIte karaze ? amAruM TrasTa puSkaLa nAnuM che, sapAdaka vagerene ApavAnA paisA jJAnakhAtAmAMthI cAlatA nathI. jJAnakhAtu mAtra kAgaLa, prinTIMga vagere mATe ja cAle che, paNa saMghanA amArA upara puSkaLa prema che. AMkhe mIMcIne ame sagha je pharamAvaze te ja karIzuM, 3 vizeSa vivecananA A kAla nathI, TUMkamAM mArI vigata meM rajU karI che. amArA saunA parama upakArI, AcArya mukuTamaNi, vartamAnakAlanA mahAprabhAvaka, zrI tIrthaMkarabhagavaMtanI gerahAjarImAM zrI tIrthaMkaradevanI jhAMkhI karAvatA, AcAryazrI zrI zrI (zuM lakhuM? temane jou chuM ane mane zabdo jaDatA nathI.) vijayarAmacandrasUri gurU bhagavaMtanI mahAna kRpA vinA ame A kAma karI zakathA ja na hota, huM to temanA pagamAM paDuM chuM, bIjA mArA pUjya pitAzrI munirAja saMsthA vArasAmAM ApI. ( sAcuM kahuM ! upara A bhAra mUkayo) temane paNa page zrI puNyadarzana vijayajImahArAja ke jemaNe dIkSA letAM pUrve mane A mane AmAM kaMI paNa jANakArI ke anubhava na hato paNa temaNe mArA khabhA paDuM chuM. temanA- mArA para agaNita upakAra che, // sAta //
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNa : sa'pAdaka zrI sumAghabhAI zAha ane murabbI vaDIla zrI kAntilAla cunIlAla zAha nA mArgadarzanathIja A saMsthA cAlI zakI che. asa, A dhAnA upakAro ane saMghanI mAyA-mamatAe mane ApanI samakSa A grantha laine rajU karyAM che. grantharAja mArA hAthamAM che, Apa bhagavAna zrIsaMgha Ane ApanA pAvana karakamalomAM svIkAro ane mane dhanya karo. kArtika zukala ekAdazI budhavAra, vi. saM. 2043 zaileSa prANalAla kApaDIyA // A //
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Zhou Dong Bao Yun Bao Bao Zhou Kai saMpAdakIya Zhou Zhou Zhou Zhou prastuta bhavabhAvanA [dvitIya vibhAga ] grantha jyAre sapUrNa mudrita thaine zrI caturvidha zramaNasa gha samakSa mUkAyA che tyAre mArI sthiti, jema eka dariye taranAra dirayo tarIne pAchaLa najara nAkhe ane tene tAjubI thAya ke ATaluM badhuM pANI huM tai' asala evI che je meM svapneya kalpya paNa na hatu te mArA paramezvare joyeluM' hatuM. A graMthanA mudraNa pAchaLa mane jaza ApavAnI prakAzakanI vAtano huM pUrA AdarapUrvaka inkAra karuM chuM. A meM joI che, paNa huM e mATe ghaNA nAno dau chu. sapAdananI ghaNI badhI kSatie mArI AMkha sAme che. saMpAdanAnI sucArutA pUravAra thayA chuM eTale sa yaza jemaNe mane Apyo temane ja parata karI 5 nava |
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNa saMpAdana ane mudraNa bane tyAre ja sArAM thAya ke eka vyakti tenIja pAchaLa lAgelI hoya, tene arthopArjana mATe bIjo koI vyavasAya levAnI na hoya, saMpAdananI rItenI jANakArI hoya, presanI pUrI anukUlatA hoya, sAthIdAranI sahAya hoya, mArA mATe AmAnuM kazuM ja na hatuM. chatAMya, meM "grzupe romA-vAsuvi vAmana." A kavi kAlidAsanI paMktinuM ja anusaraNa karyuM ane mArA paramagurudeva, AcAryakulamaNi, zrI zrI zrI vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjanI apAra kRpAthI huM A granthanuM saMpAdana karI zakayo chuM, granthanI khUbIonuM varNana prastAvanAkAre khUbaja spaSTa zabdomAM kareluM ja che eTale e piSTapeSaNa karavAne kaMI ma artha ja na hoya, mAtra eTaluM ja kahIza ke A grantha vAgyA pachI kharekhara mane ema thayuM che ke A prantha ne vAMcyo hota to ghaNuM adhUruM rahI jAta, Apane paNa ema ja thaze, anyakAranI zailI, upadeza ApanI vakhatanuM mArdava, kathAonuM vaividhya, kayAMya na sAMbhaLI hoya tevI ja kathAo, (granthakAra kayAM kayAMthI kathAo zedhI lAve che evuM acUka mane to thayeluMja) zlekenI racanA paNa jANe gadya racanA hoya tevI paddhati, A badhuM huM kahuM te karatAM Apa grantha hAthamAM le ane svAdhyAya zarU kare eTale Apane mArAthI ya vadhu khyAla Avaze ja.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama bhAgamAM pAyAntare, pratiparicaya va, mATe badhuM lakhAI gayuM ja che, eTale e badhI vAto bAju para mUkI mAtra eTaluMja kahIza ke--A grantha pAchaLa kharekharA yazanA bhAgIdAra sva. AgamaprabhAkara munirAja zrI puNya vijyajI mahArAja che, ke jemaNe jesalamera jevA dUradUranA bhaMDAramAM sacavAyelI jIrNa pratie kaDhAvIne tenA parathI khUda jAte pAThAMtare laine eka suMdara presa kopI taiyAra karI, ane tethI ja mArA jevA abUjhanuM kAma ekadama saraLa banI gayuM. je A sthiti na hota to A graMtha je rIte chapAye che te rIte Apa caturvidha zrI zramaNasaMghanA karakamalemAM pahoMcI zakta ke kema! te eka vicAraNIya bInA che. bIjI eka vAta- A granthanA saMpAdana mATe jemaNe amane potAnI pratio vAparavA ApI te lA, da, bhA. saM. vidyAmaMdira, amadAvAda. zrIpAlanagara jJAnabhaMDAra, muMbai, pATalsa jaina jJAnabhaMDAra, nagInadAsa pauSadhazALA, pATaNa, A sarva graMthabhaMDArenA vyavasthApakane ame puSkaLa vaDaNI chIe, huM temanI pratye mArI kRtajJatA vyakta karuM chuM, prAnta eTaluMja kahIza ke A saMpAdanamAM thayelI kSatio tarapha najara na karatAM A grantharAjane upayoga karI, Apa ApanA samyaga darzanane nirmala kare ane paramakRpAvaMta, zrI jinarAjanA mArgane jIvanamAM yathAzakaya AcarI, prAnta paramapada zrI nirvANapadane AtmasAta karo eja abhyarthanA, vi. saM. 2043 kArtika zukala pUrNimA subodhacandra nAnAlAla zAha ravivAra rIuagiyArA
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanAnAM bhava bhAvanA prakaraNe bhavabhAvanAgAthAsu anityatvAdibhAvanAkramaH kramaH gAthAMkaH gAthAMkaH 7-8 19-25 77-81 bhAvanAnAM nAma dvAdazabhAvanAnAmAni prathamA anityabhAvanA azaraNabhAvanA ekatvabhAvanA anyatvabhAvanA saMsArabhAvanA [bhavabhAvanA] tatra narakabhavaH tiyaMgabhavaH manuSyabhavaH devabhavaH azucitvabhAvanA lokasvabhAvabhAvanA bhAvanAnAM nAma karmAzraSabhAvanA (AzravabhAvanA) saMvarabhAvanA nirjarAbhAvanA uttamaguNabhAvanA bodhiprAptibhAvanA bhAvanAphalam granthakatanAma etatprakaraNapaThanAdiphalam etadgranthapaThanena keSAM lAbhaH ? gAthAsaMkhyAnirdezaH granthasthairyArtham AzaMsA 443-450 451-456 427-463 464-500 501-524 82-403 82-178 179-250 251-325 326-403 404-425 423-430 528-529 // bAra //
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ -: prastAvanA : bhavabhAvanAgranthaparicayaH prayojanazca bhAvabhaiSajikairdiSTaM bheSajaM zuddhabhAvanam / bhavarogabhide bhUyAd bhavyAnAM 'bhavabhAvanA' // * anantopakAribhirAkAlaM parArthavyasanibhirjagadvandyacaraNadvandvAravindaiH zrImattIrthakRbhiranAdinidhane caturgatimaye'sminnasAre saMsAre svakarmavazenAnAditaH paribhramatAM prANinAM bhavabhramaNaM nivArayitu pravartita midaM dharmatIrtham / anekabhavArjitapuNyaprAgbhAreNa jagajjantujAtAbhayapradaM tatsamAsAdya zrImatAM tIrthakRtAM paramatArakavacanairbhavasvarUpaM vijJAya bhavo vignAnAM bhavabhramaNocchedAyApratimaprajJAprakarSAnvitairanekazAstrakRtparamarSibhiraneke granthA viracitA / paramopakArigranthakAraparamarSINA puNyaprasAdataH samupalabdhepu grantheSu maladhAragacchIyazrImahemacandrasUribhiH khopajJavRttyA vinirmita midaM bhavabhAvanAprakaraNaM' suviditameva viduSAm / amyAnvarthanAmnavAbhidheyaM pratIyate / dvAdazasahastrAdhikazlokapramANapanthe'smin prAdhAnyena bhavabhAvanA savistaraM nirUpitA | aparA api bhAvanAratadanukUlatvena nirUpitA iti prakaraNamidaM bhavabhAvanAtvenocyata iti svayaM granthakRtaivAbhyadhAyi / itaH prAka prakAzite'sya prathame bhAge prathamA'nityA bhAvanA bhAvitA / tatpUrva 'saMsArabhAvaNAcAlaNIi sohijjmaannbhvmgge| pAvaMti bhavyajIvA na ThaM va viveyavaragyaNaM / 4 // anayA gAthayA prAdhAnyena bhavabhAvanAyA vidheyatAmupadayaM "anityAdirUpatayA niHsAro'yaM saMsAro, duHkhahe tavazceha yopidAdibhAvAH sakaladehinAM, nijanijakAryA tera //
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA bhava bhAvanA prakaraNe bhikAMkSI cAtra sarvo janaH, kimpAkaphalopamAH paryantadAruNAH khala viSayAH, akRtaramaNIyAni premANi, aparityajantamapi prANinaM parityajantyavazyamabhISTasaMyogA, anicchanto'pyApatantyaniSTasaMprayogA, rogazatasampAtopadra tAnyasumatAM zarIrANi, jarArAkSasIvidhurito'yaM sarveSAM yauvanAbhimAno, vilasati sarvata eva nipAtAvasarApekSI mRtyumahAvairiko, nAmti ca ni zeSaduHkhadavaprazamAmbuvAhaM sakalasukhasandohaparamanibandhanaM dharma vihAya prANinAmanyadiha zaraNamityAdirUpeNa bhavasvarUpameva paribhAvayadbhiH zrImannemijinAdibhirapi munIzvarairdhArapuruSaiH paropadezAnapekSa svayameva pratibustitsarvajanaprasiddhaM sadanuSThAnaM vihitamata tIrthakarAdInAmapi satpuruSANAM saMsArArNavamuttitISUNAM bhavabhAvanaiva mahAtaraNI babhUva, tato'nyairapi mumukSubhiH saivAzrayaNIye"ti pratipAdayatA granthakRtA spaSTameva bhavabhAvanAyAH prAdhAnyaM nyadarzi / yathA ca zrImadariSTanemisvAminA bhavasvarUpaM paribhAvya sadanuSThAnamananyasAdhAraNamanuSThitaM tathA pratipipAdayiSayA saMvegAtizayajanakaM navabhavasambaddha tacaritamabhidhAya prathamasya bhAgasyAntime caturthe khaNDe prathamA'nityA bhAvanA'bhihitA / tadabhidhAne ca prathamaM bhAgaM samApya dvitIye'smina bhAge, zarIrAdyanityavaratvAliDi-gatAnAM zrIvItarAgapraNItadharmamantareNAnyaH ko'pi vajanAdiH zaraNaM nAstIti darzayan prathamaM dvitIyAmazaraNatvabhAvanAmAha / tatra 'royjraa.....||29||' iti gAthAyA Arabhya 'iya nAUNa.. .... // 54 // ' iti gAthAntena granthena rogajarAmRtyumukhagatAnA baladevavAsudevacakravartipramukhasarvasaMsAriNAmazaraNatvaM yuktyA samarthya zrIjinazAsanameva zaraNArthinA samAzrayaNIya mityAveditam / caurArijalajvalanAdyArabdhAnAM karayA'pi kamyaciccharaNatve kvacitpratIyamAne'pi rogAdimukhagatAnA na kazcit svajanAdiH zaraNamiti sarveSAmevAnubhavapathArUDham / satyapyevaM rogAdisamAkrAntaistannivAraNAya vicitraM ceSTyate tanmohavilasitameva / itthazca mohAdhInA azaraNazaraNya zrIjinazAsanamanAsevya rogAdinivAraNAya yathA prayatante, yathA ca prayatnazatenA'pi rogadiviyogo teSAM na jAyata ityAdi spaSTaM pratipAditam / rogAdi viSaye svAtmAnamazaraNaM vijJAya rogajarAmaraNavallIvicchedake zrIjinadharma prayatitavya miti gajapurarAjaputrajJAtenopadiSTam / ||caud //
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ svakRtakarmaphala vipAkamanubhavatAM na ko'pi zaraNaM mampayata ityupadarzya tadavedane nAparaH ko'pi sahAya mAtra bhavatIti darzayitumazaraNatva bhAvanAnantaramekatvabhAvanA bhAvitA / 'ekko. // 55 // ' ityata Arabhya 'iya ekkociya ... // 69 // ' ityantAbhirgAthAbhirimAM tRtIyAmekatvabhAvanA bhAvayatA, "samarjayati karmANyeka eva tatphalamapyeka eva bhuMkta, janmamaraNe ekasyaiva, parabhavagamanamapyekAkina eva svajanAnAM madhye rogAbhihataH sannekAkyeva klizyate / na ca svajanastasya rogaM vibhajati na vA panayati, tathA sati kaH kasya svajanaH ko vA kasya parajanaH ? / vastuto'yaM mama svajano yana parajana iti mohavijRmbhitameva parantvetatsarvamavicArya mUDhamanasa svakalpitasvajanAnAM kRte'nekapApAni samupAya narakAdiSa sahante dAruNA vividhA vedanAH / evaM sati yo 'mama svajanavistAro mahAniti' garvitaH san pApAni samAcarati tamyAdhikataraM karmmabandhaM vihAya nAnyatphalaM dRzyata" ityAdi spaSTarItyA pratipAditaM granthakRtA / anayA rItyA jIvasyaikatvaM pratipAdya tatsannikRSTazarIrAdikamapi jIvAdanyaditi pratipipAdayiSayA 'annaM imaM ..... // 70 // ityAdigAthAbhi rdvAdazabhizcaturthImanyatvabhAvanAM pratipAdayatA jIvazarIrayorbhinnaM svarUpaM yuktyA samarthitam / jIvAccharIramyAnyatve siddhe jIvabhinne zarIrAdau mUrcchA naiva vidheyA kintUdAsInabhAvo vidheya ityupadizya yasyAH prAdhAnyena nirUpaNamihoddiSTaM tamyA bhavabhAvanAyA nirUpaNaprArambhe catasRSu prAguktA'nityAdibhAvanAsu bhAvitAsu bhavasvarUpaM bhAvanIyamityamihitam / bhAvitena tena virAgotpattestaddhetuvipakSAsevanena mokSAvAptiriti saiveha savistarA nirUpitA / 'nArayatiriya // 82 // ityata Arabhya 'iya bhattaM visayasuhaM // 403 ||' ityantena granthena bhAvyamAnAyAmasyA bhAvanAyAM narakagatiM bhAvayatA granthakAraparamarSiNA narakasvarUpaM, narakAvAsAnAM saDakhyA, nArakajIvAnAM zarIrAdimAnaM, paramAdhArmikAnAM svarUpaM tatkRtA nArakANA chedabhedana vidAraNAdivedanA, parasparavedanA, zItAdivedanA, nArakANAM dInatA, paramAdhArmikairnArikANAM pUrvapApasmAraNaM, narakagatitavo, netranimeSamAtramapi sukhasyAbhAva, evaM satyapi samyagdRSTeH zubhavicAro midhyAdRSTezca tadviparIta ityAdikaM suvizadarItyAssveditam / yadAkarNanamapi tattvazraddhAlUna pApebhyastrAsayed / mAMsabhakSaNajIvaghAtAdipApAni // paMdara ||
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA bhava bhAvanA prakaraNe narakaduHkhahetutvena nidarzayatA gurvAdinA samupakRte'pi tAnyevAsevya jIvA narakaM prayAntItyatra tattvAzradadhaiva pradhAnakAraNamanyathA duHkhabhItA dukhanimittAni jAnAnA api tAnyevASSsevya kathaM duHkhaghore narakaM prayAyuH ?, samyagdarzanAdikamanAsAdya svaduSkarmavipAkamanubhUya narakagateruvRttA jIvAH prAyastiryaJco bhavanti, yato hi nArakA manuSyeSu, garbhajaparyApteSveva jAyante, na puna rakeSu deveSu votpadyante, garbhajaparyAptamanuSyAzca saGa khyAtamAtrAH svalpA eva, nArakAstvanusamayamasaGa khyAtA apyudvartante'ta ekasamayovRttAnAmapi teSAM sarveSAM manuSyeSu sthAnAbhAvena ravApekSayA'saGa khyeyaguNeSu tiryaveva bahavaste jAyanta iti, narakagatibhAvanAnantaraM tiryaggetirbhAvitA / tatra ca tiryagbhedA, ekendriyeSu pRthvIkAye sphoTanAdiduHkhamapkAye pAnAdinA, tejaskAye khoTTanAdinA, vAyukAye vIjanAdinA, tarau ca chedanAdinA du.khaM, nigodasvarUpaM, zullakabhavamAnaM, putrAdiranehenAjJAnAdinA cekendriyeSa janmetyAdi pratipAdya vikalendriyasvarUpeNa maha tatrotpattihetutvena zrIjinadharmopahAsAdayo nirUpitAH / gajamRgoSTazUkaramahiSAditirazcAM judhAdivedanA yadyapi pratItA eva kintu medhakumArAdibhistAH prAgbhave yathA soDhAstathA tAsteSA puNyacaritavarNanena varNitAH / prAnte ca jalacaramatsyAdeH khecarazukAhipakSiNAJca vividhavedanA nidrshitaaH| unmArgadezanA, mArgapraNAzo, gaDhacittatA, nidAnAdisazalyatvaM mAyArambhaparigrahAH, zIlabate sAticAra ityete tiryaggatihetava iti vijJAyA'pi tatra pravartamAnAnAM na tA vihAyAparA gatiH smbhaavyte| evaM tiryaggatibhAvanAnantaraM naragati bhAvayatA manuSyANAM garbhAvAse mahad duHkhaM, bAlyakAle'jJAnamUlaM kaSTamayajIvana, tAruNye cArthAdisamupArjanAdicintA, vArdhakye paravazatAdiduHkhaM vyAdhirogazokA disantApa ityAdIni pratipAditAni duHkhAni - sarveSAM pratItAni / anayA rItyA bhAvitAyAM manuSya gatibhAvanAyAM, devagati bhAvayatA granthakRtA, devalokAdigvarUpaM bhakatA. devalokAdigvarUpaM mol||
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatrotpattikramaH, prAthamika devakRtyaM, viziSTasukhasAdhanAni, devatve zrItIrthakarasamavasaraNavaiyAvRttyAdi sAramityAdi pratipAdya devAnAM viSAdeAmAtsaryaviyogAdiduHkhAni nirUpitAni / chadmasthasaMyamadezaviratyakAmanirjarAbAlatapaAdayo devagatihetava ityasya pratipAdane pratihetu dRSTAntamupadarzayatA, bAlatapasA devatvaM prAptasya tAmalitApasasya caritre 'evaieNaM anne jIvA sijhaMti jiNamae nirayA (aTTha) / jAvaiyaM tAmaliNA vihiyaM kira bAlatavakaLaM' iti gAthayA zuddhAzayasya zuddhavidhezca mahattvaM yadabhihita tannirantaraM smaraNAham / evazca du kharUpaM du khahetukaM duHkhAnubandhi bhavaravarUpaM paribhAbya SaSThImazucitvabhAvanAM | paribhAvayatA sarvajanapratItaM zarIrAzucitvaM pradarzya 'iyakhaNapariyattaMte . .. // 424 // ' iti gAthayA zrIjinadharmaprasAdhanopakArakavastuna evaM zucitvamabhihitam / tadanantaraM lokasya paJcAritakAyamayatvena, kevalajJAnibhiravalokyata iti kRtvA lokasya saMsArarUpatvena ca dvividhA lokasvarUpabhAvanA dharmadhyAnasthairyAya bhAvitA / dharmadhyAnArthameva bhAvanIyAmaSTabhImAzravabhAvanAmabhidadhatA 'mAyAlobhakaSAyamizrapariNAmo rAgaH, krodhamAna mizrapariNatiSaH, paMcendriyANi hiMsAlIkabhASaNacauryamaithunaparigraharAtribhojanamithyAtvAviratiyogA, etAni sarvANyapi karmaNa AzravadvArANIti saMvegavAsitAntaHkaraNena mumukSuNA saMsAraklezavisaravicchedAya bhAvanIyamityuktvA rAgAdayo yathA kazrivaNe nimittAni bhavanti tathA sadRSTAntaM bhAvitAH / bhAviteSvAbhaveSu tannirodhinI navamI saMvarabhAvanAM nirUpayatA''zravadvArANAM nirodhanAyendriyANAmaprazasta viSayANAM nirodhe jAyamAnaH kaSAyanirodha evopAyaH / tenaivApathyAhAranipedhena rogA iva sarve'pyAzravA mUlata eva nirudhyanta iti spaSTamAveditam / itthaJca saMvareNa navyakarmabandhanirodhe cirabaddhasattAntarvatikarmaNo nirjarAyai dazamyA nirjarAbhAvanAyAM. taddhetubhUtAstapovizeSA bhAvitAH / spaSTamevAsyA bhAvanAyAH paribhAvane cirasaMcitAnAM pApakarmaNAM nirjarayA mokSaprApti || stsr||
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA prakaraNe bhava-80 stadarthA caiva tapovizeSANAM pravRttiriti pratipAditaM granthakRtA / anyatrA'pi tapovidhAyakazAstreSu tapasA kliSTakarmabhAvanA nirjarayA mokSaprAptireva nirUpitA / kecidupadezakAdayaH saMsArasukhArthamidAnI tapaAdidharmAmupadizanti / zAstraprasiddha puNyapuruSANAM dRSTAntaizca "dharmasya saMsArasukhecchayA'pi vidhAne na kazcid doSalezo'pIti" nirUpayantaH "saMsArasukhArthaM yadi dharmo nAcaraNIyaratahi kimadharma AcaraNIya" ityAdikamapi sanmArgadezakAnprati nirarthakamAkSipanti / teSAmapUrvameva tarkakauzalyamapUrvameva ca pANDityam / yato hi na kazcit sanmArgadezakaH kenA'pi hetunA'dharmAcaraNaM kadApyupadizet / vantataH saMsArasukhArtha na kasyacit kazcidupadezo'pekSito, vinApyupadezaM tatprati janAnAM paTutvAt / saMsArasukharaya du.kharUpatA pratipAdayadbhi zAstrakRdbhirna saMsArasukhArtha kiMcidupadiSTam / ko nAmonmattaM vihAyaikAntato heye pravRttimupAyaM vopadizeta ? saMsArasukhArthaM dharmamupadizatA zAstravirodhAdayo yathA bhavanti tathAnyatra prapaMcitamiti kevalaM prastAvanAvistAre neha prayatyate / atha ca tapasA karma nirjarayatApyuttamaguNeSa bahumAnaH kAryo'nyathA tapaso tathAvidhaphalAbhAvena tadvaiyayaM syAditi guNabhAvanAM bhAvayatA 'dhannA kltt.....||457' ityata Arabhya gAthASTakena granthakRtA guNabahumAna eva vyaktIkRta / uttamaguNAnAM madhye sarvottamo guNaH zrIjinadharmaprAptireva, tatsadabhAva evApareSAM sadbhAvo'nyathA teSAM vidyamAnatve 'pi ||addhaar //
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ guNAbhAsatvamevetyAdi bodhibhAvanAyAM bhAvayitvA granthAnte bhAvanAbhAvanaphalaM pratipAdayatA pranthakAraparamarSiNA yena bhAvena jJAninA karmabandhAbhAvaH sa bhAvaH sundaratayA nirUpitaH / adhigatazrIjinazAsanAnAM jIvAnA mahatA puNyaprAgbhAreNa paramakAruNikaiH pUrvamaharSibhiriyaM bhavabhAvanA' tatsamAni cA'nyAnyanekAni grantharatnAni viSame'pyasmin kAle karakamalaM yAvat prApitAni / eteSAmadhyayanAdhyApanAdinA tattvajJAnamAtmapariNatirUpameva phalam / adhIteSvapi prantheSvetAdRzeSu na cedadhyAtmadazA jAgRyAt tarhi viphala eva granthAbhyAsAyAso'vaseyaH / candanabhokturnAgarasya candanabhAravAhinaH kharasya ca nidarzanamihA'vadheyam / granthasya prApti , paricayaH, parizIlanamityAdi sarva granthArthAnuzIlanarupAyAM pariNatAveva saphalaM bhaved / itthaM granthArthAnuzIlanaM bhavyAtmanAM paramAtmasvarUpamunmIlayediti dRDhamAzAvazaM gata: jaina upAzrayaH, vApI [ da. guja ] vi. saM. 2042, zrAvaNakRSNakAdazyAM ravau vAsare // - municandraguptavijayaH ogaNIsa
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayAnukramaH bhava. bhAvanA viSAmA viSayAnukramaH prakaraNe pRSThama 120-128 45-50 128 viSayaH azaraNabhAvanAvarNanam ekatvabhAvanAvarNanam anyatvabhAvanAvarNanam bhavabhAvanAvarNanam tatra ca narakagativarNanam , nArakANAM zarIraM, duHkhAni, vividhA vedanAH tiryagUgativarNanam tatra ca nigodataHprArabhya ekendriya pRSThama | vipaya paryantajIvAnAM duHkhavarNanam vikalendriyagativarNanam 51-58 paMcendriya tirazcAM vedanAH 59-108 sthalacaraduHkhAni jalacaraduHkhAni khecaraduHkhAni 109-120 manuSyagativarNanam tatra ca manuSyANAM apArANi duHkhAni 128-196 196-200 201-204 208-274 5. vIsa //
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayaH pRSTham 426-431 432-450 451-474 devagativarNanam, tatra devAnAM saMtApAH vedanAH duHkhAni ca azucibhAvanAvarNanam loka vabhAvabhAvanAvarNanam AzravabhAvanA, tatra ca kapAyavazAnAmindriyavazagAnAM ca duHkhAnAM prakaTIkaraNama saMvarabhAvanAvarNanam nirjarAbhAvanAvarNanam tatra pRSTham | viSaya: vividha tapasAM varNanam 327 uttamaguNabhAvanAvarNanam 330-340 jinazAsanabodhiprAptibhAvanAvarNanama 341-346 etAsAM bhAvanAnAM bhAvanena 347-401 kiM phalam ? kayA rItyA karmakSayazca ityeSAM vipayAnAM vaizadya na varNanam 402-408 asyagrantharAjamya phalam , upasaMhArazca 409-425 | prazastiH 475-477 478-479 HOM ekavIsa
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe kathAsUcI bhavabhAvanAgranthe nirdiSTAnAM kathAnAM sUcI pRSTham kathAnAma pRSTham kathAnAma [tatra ca prathame vibhAge] zrI nemIzvaracaritram [tatra ca] teSAM pUrvabhavAH, vasudevacaritrama, nemIzvaracaritram, kRSNacaritrama ca bhuvanabhAnukevalinA kathitaM svIyaM caritrama, tatra ca anekA kathA. [dvitIye vibhAge candrasenanRpakathA somacandrakathA naMdanRpatikathA kucikarNakathA tilakaveSThikathA sagaracakrikathA vasudattakathA madhumrapatikathA dhanazreSThikathA bhImanRpakathA 369-490 yaaviis|
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ kathAnAma pRSTham kathAnAma 102 106 114 121 kuMjaranRpakathA aghalakathA dhanapriyavaNikakathA priyaMguvaNikakathA dhanadevazreSThivRpabhakathA kaMbalazabalavRpabhakathA tullakakathA samudravaNikakathA aMgAramardaka (abhavya) kathA madhuviprakathA puSpacUlakumArakathA sUrarAjaputrakathA meghakumArakathA 129 133 137 sumitragRhapatikathA sudattasArthavAhakathA trayANAM vaNijAM kathA zrItilakasutapadmakumArakathA balasAranRpakathA mammaNavaNikakathA nRpavikramarAjaputrakathA kauzAmbIviprakathA jinadattazrAddhakathA dharaNidhara-sunaMdakathA zvetAmbikAnaranAthakathA dhanaMjayazreSThikathA jaMbUkakathA 140 145 159 183 191 tevIsa
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSThama kathAsUcI bhavabhAvanA 38 . prakaraNe 285 1. pRSTham 299 302 319 338 342 350 393 396 . 1 kathAnAma tAmalitApasakathA bhuvanazreSThiputrakathA gozAlakakathA kadambaviprakathA sukozalamunikathA sUraviprakathA ujjhitakumArakathA vaNiga duhitAkathA lobhanaMdakathA rAmarAjaputrakathA zreSThiputrakathA gaMdhapriyakumArakathA madhupriyakathA mahendrakumArakathA 353 kathAnAma lalitAMgakathA dhanAkaravaNika kathA vajrasArakathA zivanAmakavaNikaputrakathA sundarakathA vijayanarendrakathA cilAtIputrakathA atimuktakathA kurudattamaharpikathA dhanumunikathA rakandamunikathA sundarazreSThina. putrasya kathA amaraketuputrIkathA sanatkumAracakrikathA 357 404 406 422 425 427 429 362 438 370 374 375 377 446 | covIsa
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanAprakaraNe dvitIyo vibhaagH|| [ tatra ca dvitIyA azaraNabhAvanA ] antereAha-nanu bhavatu sarvasyApi dehAdivastuno'nityatA, tathA'pi tadA'liGgitAnAM jinadharmaKoll mantareNA'nyaH ko'pi kuTumbasvajanAdiH zaraNaM bhaviSyati, kiM jinadharmAnuSThAnena ityAzaGkaya dvitIyA- | mazaraNatvabhAvanAM vibhaNiSurAharoyajarAmaccumuhAgayANa valacakkikesavANaM pi / bhuvaNevi natthi saraNaM ekaM jiNasAsaNaM mottuM / rogAzca jarA ca mRtyuzca tanmukhAgatAnAM-tadA''liGgitAnAM baladevakezavacakriNAmapi jinazAsanAdanyo bhuvane'pi na zaraNam , atastadeva zaraNatayA''zrayaNIyaM, taskararipujalajvalanAdhArabdhAnAM bhavedapi ko'pi kasyApi zaraNam iti vizeSato rogajarAmRtyugrahaNamiti bhAvaH // tatra ca jvarazvAsAdirogagrastAnAM kuTumba zaraNaM na bhavati, nApi taduHkhaM vibhajya gRhNAti iti darzayati
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe azaraNabhAvanA jarasAsakAsasosAiparigayaM pecchiUNa gharasAmi / jAyAjaNaNippamuhaM pAsagayaM jhuraI kuDumbaM // na viriMcai puNa dukkhaM saraNaM tANaM ca na havai khaNaM pi| viyaNAo tassa dehe navaraM vaiMti ahiyAo // 28 // jAyA-bhAryA / upaghAtaniSedhamAtrakSamaM shrnnN| upaghAtahetuvinAzAdikaraM tu traannN| kuTumbarodanAdidarzanaprabhavA''rtabhAvena tasya dehe vedanA adhikameva varddhante / zeSaM sugamam // bahavaH svajanAstarhi rogagrastasya zaraNaM bhaviSyanti ityAha bahusayaNANa aNAhANa vA'vi niruvAyavAhivihurANaM / duNhaM pi nivvisesA asaraNayA vilavamANANaM // 26 // bahusvajanAnAmanAthAnAM vA-devakulAdipatitakArpaTikAdInAM nirgato nirupakramatayA spheTane upAyo yeSAM te nirupAyA vyAdhayastairvidhurANAM-atipIDayA vihvalItAnAmubhayeSAmapi vilapatAmazaraNatA nirvizeSaiva / nanu bahuSu svajaneSu ko'pi vaidyamAnayati, ko'pyauSadhaM prayacchati, kazcinnivAtagRhAdikamarpayatItyevaM vyAdhyapagamo'pi dRzyate, ataH pratyakSaviruddhamidaM-'duNhaMpi nivisesA'
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ityAdIti cet satyaM, bhavatyevaM sopakramabyAdhInAM, nirUpakramarogANAM tu kadardhanaivAtiricyate, nAnyat phalaM, ata eveha vyAdhInAM nirupAyatA vizeSaNaM kRtaM, tasmAnneha svajanA api zaraNamiti // vibhavastarhi zaraNaM bhaviSyatItyAhavihavINa darihANa ya sakammasaMjaNiyaroyataviyANaM / kaMdatANa sadukkhaM ko Nu viseso asaraNatte ? / ____ gatAthaiva, navaramatrApyaupasargikaroge vibhavAt syAdapyupakAra iti svakarmasaMjanitatvavizeSaNamiti // athodAharaNadvAreNa rogAzaraNatvaM darzayatitaha rajaM taha vihavo taha cauraMgaM balaM tahA synnaa| kosaMbipurIrAyA na rakkhio taha vi rogaann| tathA' zabdaH sarvatrAtizayakhyApanaparo draSTavyaH, zeSastvakSarArthaH sugamo, bhAvArthastu kathAnakAducyate, taccedamiha ceva bharahavAse ettheva ya mabhimammi khaMDammi | puvadisAe vijai jauNAnaisaMgasohillA / kosaMbI nAma purI chuhasusiyAI nivANa vi ghraaii| jIi na najai saMkhA ahava ghare kassa vi sirIe // 2 // rAyA ya caMdaseNo tIse AkhaMDalo vva supsiddho| kayadANavArihariso vivuhapio vihiyagurusevo // 3 //
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava-:. tassa aparimiyagottassa Asi putto suloyaNo nAma | cAI sUro dakkho kalAlao vinnysNpnno| azaraNabhAvanA bhAvanA : aha annayA bhareNaM vasaMtasamayammi saMpayaddammi / bAhiM gamaNanimittaM rAyA loeNa vinnatto // 5 // prakaraNe .' vakkhitteNaM teNa vi suloyaNo pesio tahiM daa| bhaMDAriyANa sikkhaM veccejaha bhaNai jaM eso|| aha so'vi gao bAhiM dAuM bhottuM ca kIliu suiraM / saMpatto saTThANe niyattiuM to nioIhiM // 7 // tassa vae nivapurao vacijaMtammi dinnamiti kahiyaM / lakkhaM dINArANaM maggaNamettassa ekassa // 8 // to kuvieNaM rannA bhaNio kumaro virUvamiha kaje / erisaasavvayaM taha ko pUrehitti iccAI // 9 // ___ avamANio tao so nisAi paDhamammi ceva jAmammi / sayaNIyagao ciMtai peccha mae kovio tAo // 10 // - saccaM uyArabhAvo guNo savikkamasamajjiyadhaNassa | paradaviNabhoiNo puNa jAyai so ciya mhaadoso| laMghiyabAlattANaM na rehae piusirIe paribhogo / jaNaNIthaNapANaM piva iyarANavi hoi hsnnijo|| .. tamhA ajappabhitiM sabhuyajjiyameva kaNayamAIyaM / bhottavvamevamAI viciMtiuM aDaDharattammi // 13 // - kumaro alakkhio cciya khaggasahAo viNiggao tatto / thevadiyahehiM patto katthai rajaMtare eso // , tattha ya purassa kassai bAhiM ikkammi vaNaniuMjammi / dhAuvvAiyaviMdaM diTTa dhAuM dhamemANaM // 15 // // 4 //
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ to 'vasuhArA ihaI paDau' tti payaMpiUNa so kumaro / kayasammANo tehiM uvaviTTo egadesammi // to dhAuvAyabhAsAi pucchiyA teNa osahAINaM / sayalAvi hu sAmaggI niuNaNaM tANa pAsammi // vAyapavannANa ya tumha kettio vaTTae ihaM kAlo ? siddhI ya asthi kA vi hu annammi vi evamAIe // ME puDhe sAhippAo mahANubhAvo ya ko'vi esu tti | kaliUNa tehiM kahiyA jahaTiyA osahAIyA // bAlattAu juvattaM tArunAo ya kovi vuDDhattaM / patto ya dhamaNakhitto piudaviNakhao kileso y|| selasamANo ya imo chArukkuruDo tahA vi puNa esA / siddhI ettha mahAyasa ! sunnaM puNa jaha arannamiNaM // iya parikahie tehiM IsiM hasiUNa jaMpaI kumaro / saha osahIhiM nAgaM vaMgaM saMbaM ca khiviUNa // 22 // Aroveu musAe dhameha maha ceva iha niyaMtassa / to tehi ya taha vihie punnudaeNa ya kumArassa // jAyaM nimmalakaNayaM sayalaM ANaM diehiM to tehiM / bhaNiyaM amha mahAyasa ! ehiM ciya osahehiM sayA dhamamANANaM kAlo volINo ettio paraM siddhI / jA tamhANaM kahiyA ihi puNa taha pabhAveNa // 25 // jAyA suvannasiddhI punnA amhaM maNorahA savve | tatto ya kumAreNa vi kiriyA paDihatthiyA esA // jAyaM prabhUyakaNayaM tattha cciya to mahaMtapaDivattiM | kAuM tehiM kumaro dhario aigurunibaMdheNa // 27 // aha pADiUNa kaNayaM kuNai vilAse tahiM ciya purammi / ArAhaMti ime'vi hu devayamiva taM nariMdasuyaM
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe aha annA paTTa duvvayaNehiM khalo vva bhuvaNayalaM / tarunigaraMpi dahaMto hemaMto himanivAehiM // 29 // jattha ya loho kundo 'piyaMgukusumaM ca khalasarUvAiM / laddhaM visesalacchi himadaDavaNaM hasaMti vva // jAlAu lajalaNANaM rayaNivirAmammi sIyapaharaNa / karapallavehiM kIranti maMDavA jattha loeNa // 31 // trayaNamaMDalANa niyapaNaiNINa sariUNa / pahiehiM niyattijjai dUragaehi vi jahiM sigdhaM // jinnanikeyakaliMje daridda DiMbhAI jAliDaM jalaNaM / kalahaMti ThANakajje pelAve kuNaMtAI // 33 // jattha dariddagharubhavasaMkaMdaNakalahadaMtavINAhiM / sIeNa viNA visayA ujAgarao dhaNINaM pi // 34 // vi ya sI bhIo vva diNayaro himagirissa dUreNa / vaccai naheNa sigdhaM taNuyaMto vAsare nicaM // himaselamaNusaraM to saNiyaM saNiyaM nisAsu puNa caMdo / vakattaNeNa vaccai kAUNa ya himasamiddhAo // nissajaNa' dUhRdAo kubvai dIhAu tAo nicaM pi / ahavA jaDANa majjhammi vaTTiyA huMti vivarIyA / ghaNaghuNiteralayanivAya piyataruNakA miNIo ya / masiNaMbarAI aggI ya vahaho jattha loyassa // hammayalaM hariNako hAro nIrAI saNhavatthAiM / nhANaM ca caMdaNaM ciya pAyaM mukkAI savveNa // 39 // tattha ya bahumola sugaMdhagaMdhakAsAipamuhavatthehiM / vihiyAI suppaittiyapamuhAI sIyarakkhAI // 40 // gahiNaM so kumaro sAheuM tANa kAraNaM kiM pi / niggaMtuM saMpatto kameNa kuruvisayamajjhammi // 41 // 1. piraMgulaiyA - vA0 // 2. dUsahA - sarvAsu // 'rU bharelI DagalI' - ityarthaH // & & azaraNabhAvanA // 6 //
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatya ya kattha vi ranne evaM uddhaTTiyaM tamtalammi / pecchai pahANaturayaM himeNa kaTuM va niceTTaM // 42 // tatto vimhiyahiyao jA vacai tattha tAva pekkhei / varanevatthaM AharaNabhUsiyaM ahiNavasuraM va // 43 // rukkhassa dhuDe uTuMbhiUNa suttaM himeNa niceTuM / eka ciya sarisavayaM purisaM karagahiyaharivaggaM // 44 // tatto saMbhaMteNaM kumareNa suloyaNeNa tassuvari / viviUNa *suppaittiyamaraNiM ca sareNa Nimmahi // pajjAlio hayAso natto jAo khaNeNa sacaTTo / turaeNa samaM eso uvaviTTho niyai pAsAI // 46 // daThaM suloyaNaM to AliMgai saharisaM samuDhe uM / ghettaNa saMbhameNa ya uvavesai appaNo pAse // 47 // bhaNai akAraNabaMdhava ! maha jIviyadAyagA kao tujhe ? / ko deso ? kiM va kulaM ? tumae ya pavittiyaM kahasu // 48 // natto suloyaNo vi hu sAhai siricaMdaseNarAyassa / kosaMbipurIpahuNo suloyaNo nAma putto'haM // 79 // desANa daMsaNatthaM paribhamamANassa Agayassettha / majjha varakappataruNA tumae saha dasaNaM jAyaM // 50 // tumhANaM pi hu katto aNuciyaThANammi saMbhavo ettha ? / iya sAheha rahassaM jai na tao Aha taM eso / natthi akahaNilaM tuha gayaurapahuNo jae pasiddhassa / siripurisadattarapaNo sUro nAmeNa putto'haM // 52 // * 'rU bharelI ddglii'-ityrthH| // 7 //
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe kAsIvisae ya gao majjha piyA viggaheNa tatsettha / sahasamuhe pavahaMte senne viniyattamANassa // 54 // vivita rugaNayAe nisitimirabhareNa kaha vi maggassa / bhuTTo bhamiUNa ciraM saMto sIeNa abhibhUo / ettha vi ahaM nivanno sila vva jAo aceyaNo tatto / dinnaM jIviyametto nikkAraNabaMdhuNA tumae // tAmajha avasthA vihu esA punnehiM nUNa saMjAyA / jaM tumae saha jAyaM guNanihiNA daMsaNaM ettha // rasaikahA iya niyaMtANa tANa mahaIe / velAi samaNupattaM sUrassa kuDhAva sennaM // 58 // tatto gayauranare gayA samaM teNa donni vi kumArA / samasanbhAvasamaggA anno'nnasiSNAhapaDibaddhA | 59 to sUreNa piuNo kahio sabvI suloyaNuvayAro / paDivanno puttatteNa so'vi raNNA siNeheNa // 60 // sUrakumArAvAsassa sannihANammi garuyapAsAe / vasai suloyaNakumaro rammammi samappie rannA // 61 // | teNa viNA sUro'vi hu na ciTThae neya bhoyaNAINi / Ayarai kahaM pi hu teNa do'vi anno'nnamaNurattA | kIti bhamaMti samaM suyaMti vacaMti nrvismiive| taMbolAhAra vilevaNAI samagaM pi bhuMjaMti // 63 // jiNasAsaNe ya kusalo sUro jiNavayaNabhAviyamaI ya / tatto suloyaNaM pi hu gurupAse nei nicaM pi // to tassa vi jiNadhammo taha kaha vi hu pariNao 'jahA amarA / sati na khobhe to donni ya hoMti samasIlA // 65 // 1. jaha surA visarvAsu // azaraNabhAvanA // 8 //
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ l iharA vi tANa pII Asi paraM dhammadANatuTThANaM / taha kaha vi gayA vuDiMDha jaha vimhijaMti devA vi 65 tatto suloyaNeNa vi viNayAiguNehiM raMjiyammi nive | aigurupaDibaMdheNaM moyAveUNa piyarAiM // 16 // niyayahANammi samappiUNa ranno suloyaNakumAraM / pabvajaM paDivanno sUro sugurUNa mUlammi // 17 // | nissArieNa gehAo kupuriseNaM chuhAbhibhUeNa / gahiyaM vayaM ti iti avajasassa bhIeNa na hu gahiyaM / taiyA suloyaNeNaM vayaM maNe nicchiyaM puNo evaM / samayaMtare mae vi hu kAyabbamasaMsayamimaM ti // 69 // tatto viNayAiguNehiM raMjio naravaro purisadatto / sAmaMtamaMtiloo sabbo'vi suloyaNe ratto // 7 // | aha purisadattaraNNA vacaMteNaM kayAi paraloyaM / rajaM suloyaNassavi dinnaM aiguruyatoseNa // 71 // aha vitthariyapayAvo suloyaNo patthivo tahiM jAo / aNurattamaMDalo garuyavikkamo pasariya'jasoho / sUro'vi hu gIyattho jAo patto tahiM ca viharaMto / vaMdai suloyaNanivo taM bhattIe suNai nicaM // 73 // kubvai ya taduvai8 dhammaM nIIya pAlae rajaM / annadiNe kosaMbInayarIo Agao tattha // 74 // piuNo pahANamaMtI aisaMbhamavihiyagaruyasammANo / ucaviTTho nivapurao kasiNamuho saMbhameNa to| 1. 'jaso ya -sarvatra // // 9 //
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ puTTo rannA kiM saciva ! kAraNaM jeNa dIsasi sakheo ? / * azaraNabhava hai bhAvanA bhAvanA teNa bhaNiyaM kahijai Ayannau avahio devo // 76 // prakaraNa siricaMdaseNarannA AiTThamiNaM jahA jae vihavaM / ajaMti supurisA te u teNa bahueNa vi kahiM pi||77|| . ' labhaMti na kiM tu mae hoUNaM iyarakiviNayajaNassa / sariseNa bhuvaNasAro tumaM asAratyakajeNa // 78 // sulahatyakae aidullaho ya nigguNadhaNassa kajeNa / avamANio'si jaM guNanihANa ! taM Asi aigaruyaM // 79 // maNadukkha puvaM pi hu sArIraM pihu uvaTTiyaM ihi / taM kiM pijaM na kahi sahiuMcana tIrae kahavi // jamhA bAhai dehe kAso sAso mahAjaro dAho / pabalaM ca kucchidiTThImuhasUlamapariNaI ceva // 8 // koDho arisAo taha bhagaMdaro arui kaMDu uyaraM ca / kaNNacchiveyaNA vi ya samakAlamirma mhaarogaa| ', tA tucchajaNasaritthaM AyariyaM vaccha! tuha mae savvaM / hoUNaM sappuriso taM puNa jIvaMtaeNihi // 83 // , kuNa daMsaNaM mae saha vAraM eka tao maraMtassa / avarattao na jAyai majjha tti nisAmi rAyA // 84 // vAhajalabhariyanayaNo pabhaNei suloyaNo imA nAva | loyaTTiI piUiM hoMti suputtehiM suhiyAiM // 85 // vihiyaM puNa vivarIyaM mae imaM jeNa bAlakAlAo / dukkhaM ciya parivihiyaM tANa kuNaMteNa aNabhimayaM // / iccAi jaMpiUNaM kAuMsutthaM ca sayalakurudese / vije joisie maMtavAiNo gihiuM sabve // 87 // // 10 //
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ maggammi vi je ee pattA te gihiu~ gao eso / jaNayasta pae paNamai viNaeNaM so'vi prituho| siricaMdaseNarAyA paramaM ANaMdasokkhamaNupatto / AliMgai niyaputtaM Thavai ya rajjammi niyayammi // 89 // pAraddhA ya cigicchA vejAIhiM pitANa rogANaM / na ya ekkassavi rogassa sakkio kAumuvayAro // 9 // iya loiyakiriyAe vihiyAe jANiUNa ya asajho | tatto suloyaNeNaM jiNadhamme coio tAo / 91 na ya kiM pi jANai imo paDio guruveyaNAsamugyAe | taha vi hu bhaddagabhAve Thavio dAvAvio dANaM / jiNaceiesu pUyaM kAravio to samaggasayaNesu / caupAsuvaviThesuM cauraMgabale ya rajjANaM // 13 // dohaM pipecchamANe taha vihave tesu vejamAIsu / kaMdato vilavaMto saraNavirahio mahArAyA // 14 // uvasaMhario rogehiM pAvio nihaNamaha samucchalio / akkaMdo loyANaM vihio dehassa skaaro| tatto suloyaNeNavi dahraNa asaraNayaM tahA tattha / nAmeNa puMDarIo rajje Thavio niyayaputto // 16 // rajjaM saMThaviUNaM to gacchaha gayauraMmi kuruvisae / kamalakkhaM nAmeNaM tattha vi rajje Thavaha puttaM // 97 // giNhai sayaM tu dikkhaM saMviggo sUramuNivarasayAse / donni vi kayapavvajjA dhuyakammaMsA gayA siddhiM // 98 // // iti kauzAmbIpurIrAjakathAnakaM samAptam // // 11 //
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe atha 'yathoddezaM nirdeza' iti jarAviSayamazaraNatvaM bibhaNipurAha - savilAsajovvaNabhare vaTTaMto muNai taNasamaM bhuvaNaM / pecchai na uccaraMtaM jarAvalaM jovvaNadumariMga rAyA balaM - paribhUtaM vAyuzleSmendriyavaikalyAdikaM, idaM ca yauvanadrumasyAgniriva yathA nirdagdhvA bhasmAvazeSaM drumaM karoti, evaM jarAbalamapi palitAvazeSaM yauvanaM vidadhAtIti bhAvaH // kimityasau tanna pazyatItyAha navanavavilAsasaMpattisutthiyaM jovvaNaM vahaMtassa / citte'vi na vasai imaM thevaMtarameva jarasennaM // 33 // // stokamantaraM patane yasya tattathA, katipayadinaparyantapAtukamityarthaH upalakSaNaM caitad yato'jJAnAdibhyo'pi keSAMcidetazcitte na vasati / tataH kimityAha aha annadine paliyacchaleNa hoUNa kaNNamUlammi / 'dhammaM kuNasu' tti kahaMtiya vva nivaDai jaradhADI ||34|| Sara || nipatantyAstarhi tasyA rakSakaH ko'pi bhaviSyatItyAhanivaDaMtI ya na esA rakkhijai cakkiNo'vi seneNa / puna huMti saraNaMdhaNadhannAINi kiM cojaM ? ||35|| - VENEERSEN 3 azaraNabhAvanA // 12 //
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ sugamA // tataH kimityAhavalipaliyaduravaloyaM galaMtanayaNaM ghulaMtamuhalAlaM / ramaNIyaNahasaNijjaM eI asaraNassa vuttaM // subodhA // anyathA sthitasya vastuno'nyathA karaNe indrajAlinIva samarthA jareti darzayati jaraiMdayAliNIe kA vi hayAsAe asarisA sttii|| kasiNA vi kuNai kesA mAlaikusumehiM avisesA // 37 // bhramarakulAJjanapuJjakRSNAnapi kezA~stathA kathamapi jarendrajAlinI zuklAn karoti yathA te mAlatIkusumainirvizeSA bhavanti, mastakanibaddhamAlatIkusumAnAM teSAM ca zuklatvena vizeSo nAvagamyata ityrthH|| rAkSasIva jarA anyAmapi yAM viDambanAM karoti tAM darzayati dalai balaM galai suI pADai dasaNe niraMbhae diDhei / jararakkhasI balINa vi bhaMjai piDhi pi susiliDeM // 38 // gatArthA // nathAsayaNaparAbhavasunnattavAusiMbhAiyaM jarAsennaM / guruyANaM pi hu valamANakhaMDaNaM kuNai vuDDhatte // 36 // // 13 //
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa azaraNabhAvanA jarAgRhItasya avazyameva prAyaH putrakalatrAdisvajanaparibhavaH zUnyatvaM vAyuH zleSmAdayazca bhavantIti vivakSayA ete jarAsanyatvenoktAH, te ca mahAtmanAmapi balamabhimAnaM ca khaNDayanti, sarvakAryAkSamAnanAdeyAMzca kurvantItyarthaH // jarAbhItAzcAvivekinastannivAraNa'nupAyAn kurvantIti darzayatijarabhIyA ya varAyA sevaMti rasAyaNAikiriyAo / govaMti paliyavaligaMDakUvaniyajammamAINi / ___ jarAbhItAzcAvivekino varAkA gandhakAdirasAyanAni sevante, taizca sevitairapi jarA nApagacchati, apagame vA samayAntare punarapi bhavatItyayamanupAyo,'naikAntikatvAdanAtyantikatvAca / tapaHsaMyamAdividhAnaM tu tadapagame samyagupAyo, mokSAvAptau avazyameva jarocchedahetutvenaikAntikatvAnmokSapratipAtAbhAvena punarjarAyAH sambhavAbhAvAcAtyantikatvAd , anye tu mahAmUDhA lohakITAdikharaMTanena palitAni gopAyanti, valIzca vastrAdinA gopAyanti, gaNDau-kapolau tayovRddhatyena patitau kUpau maulivastrAdinA veSTayanti, nijajanma cirakAlInamapyAsannakAlaM kathayitvA gopAyanti, AdizabdAdanyA apyevaMprakArA mohaceSTA draSTavyAH // kiM punaste evaM kurvanti ? na punaH samyagupAye lagantItyAha1-2. gopN0-vaa||
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ na muNaMti mUDhahiyayA jiNavayaNarasAyaNaM ca mottUNaM / sesovAehiM nivAriyA vi Dhukkai puNo'vi jarA // 4 // gatArthA // tarhi jarAbhItAnAM yat samyak kRtyaM tadbhavanto'pyupadizaMtvityAzaGkya sadRSTAntaM tadupadizannAhato jai atthi bhayaM te imAi ghorAi jarapisAIe / jiyasattu vva pavajasu saraNaM jiNavIrapayakamalaM prakaTArthA / navaraM jitazatrurityayaM guNata eva draSTavyo, bahUnAM zatrUNAmanena jitatvAt , nAmatastu somacandrAbhidhAno'sau mantavyaH, zAstrAntare ca kacid guNamAzritya jitazatrutayA'sau likhito dRSTa - itIhApi tathaivoktaH, AvazyakAdiSu tu somacandranAmatayaiva prasiddhaH, anena na jarAbhItena prathamama jJAnAttApasI dIkSA pratipannA, pazcAttu zrImanmahAvIracaraNayugalamanusRtaM, tadaiva ca samyagupAyatA draSTavyA SIL iti saMkSepArthaH // vistarArthastu kathAnakenocyate, taccedam poyaNapuramAsi puraM jattha vasaMtiM suyaM siriM muNiuM / rayaNAyareNa saMpesiya bva dIsaMti rayaNohA // 1 // tattha ya baMdhavakumuyANa Asi somo vca somacaMdaniyo / devI ya dhAriNI tassa vallahA sayalaguNakaliyA ranno ya annayA sA gayassa oloyaNammi viuraMtI / kese paliyaM daThaM pabhaNai devA''gao dUo // 3 // II ||15 //
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava azaraNabhAvanA bhAvanA prakaraNaM to saMbhaMto rAyA savvatto joyae viciNtNto| aMteuraTTiyassavi majjha asaMbhAlio dao // 4 // kiha patto ? iha paDihAramAiNo kiM na saMti maha dAre ? iya saMbhaMtaM daLaM devaM devI bhaNai hasi // 5 // bhaNihisi jaM na vi kahiyaM esA'haM Agaya tti kuNa dhamma / iya bhaNaNatthaM paliyaM jarAi dUo vva pesavio // 3 // taM darcha so ciMtai viNicchio esa jaM imo dUo / jararakkhasIi sA vi hu muhara ciya maraNadhADIe / taM natthi jaM na pAvaMti paribhavaM jantuNo jarAgahiyA / jIvaMtA vi mayaciya rahiyA dhmmtthkaamehiN| etto ciya vayagahaNaM kayaM adiTThami niyayapaliyammi / amhANa puvapurisehiM majjha puNa hiinnsttss| PM emeva gao ettiyakAlo diTuM ca attaNo paliyaM / bAlo pasannacaMdo aja vi iNhi pi maha putto // 10 // tA haMta kiM karemo ? iccAi nivassa ciMtayaMtassa / aibahuvisAyavihuriyamaNassa galiyAI aMsUNi // * to uttarIyavanthaMcaleNa devIi tAI phusiUNa / bhaNai jai deva ? lajjA tumhANaM vuDabhAveNaM // 12 // tA na kahissaM kassai rahassamayaM tao nivo bhaNai / kA ettha devi ? lajjA maNuyANa avaTTie bhAve? eyaM tu asthi garuyaM maha lajjAkAraNaM nihINassa / jaM na gao'haM niyapuvapurisamaggeNa vimaleNa // 14 // tamhA pasannacaMdo jAva payApAlaNakkhamo hoi / tA tumameyaM pAlasu ahaM tu dikkhaM pavajjAmi // 15 //
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ aha devI bhaNai nivaM kiM joNhA sasaharassa vi parokkhe / ciTTai katthai diTThA va keNa raviNo pahA bhinnA ? // 16 // nA na sueNaM kajaM tumbhANumayaM mae vi kAyavvaM / iya nAuM nibaMdhaM tIse ThaviuM suyaM rajje // 17 // tAvasadikkhaM rAyA paDivajai dhAriNIi sahio'pi / thevadiyaho ya tIe gambhe Asi tti to samae // jAo putto tayaNaMtaraM ca sA joisesu mariUNa / devittaNuppannA kAuM vaNamahisirUvaM ca // 19 // khivai kumArassa muhe duddhaM neheNa aigao viddhiM / so vakkalehiM Thaio to vakkalacIrinAmo tti // 20 // aha kaivayavarisaMte rUvaM laliyaM aNuttaraM tassa / nisuyaM pasannacaMdeNa rAiNA to ya pacchannaM // 21 // vesANaM dhUyAo ahiNavasaMjAyajovvaNabharAo / aisayarUvavaIo tAvasarUvAiM kAravi // 22 // saMjoiUNa khaMDAI pavaradavvehiM moyae tANa / hatthe dAUNa tao bahupAikkAiliyAo // 23 // saMpesiyAu tahiyaM samihAINaM gae kulavaimmi / vakkalacIrissa phalANugAriNo moyae tAo // 24 // deti tao bhaMjeuM pucchai katthA''samammi jAyaMti / erisamahuraphalAiM? to tAo bhaNaMti eyAI // 25 // poyaNapurAbhihANe phalAiM jAyaMti Asame nicaM / tattha nivAsI amhe vi tAvasA tA tumaM pi tahiM // 26 Agaccha jeNa bhaMjasi sayA vi erisaphalAI taha tAo / sukumAlunnayathaNapIlaNaNa lobhaMti egaMte // 27 //
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ azaraNabhAvanA prakaraNa bhava StAvasabhaMDaM gahiuM tatto saMcallio sa tAhiM samaM / etto rukkhArUDhehiM cArapurisehiM vAhariyaM // 28 // bhAvanA Agacchae risI so tatto saha pariyaNeNa bhiiyaao| tAo palAiUNaM gayAu iyaro'vi payamaggaM // 29 aNusaramANo vaccai na ya milio tANa neya piyarassa / maggammi paribhamaMto diTTho ekkaNa rahieNa // 30 karuNAe teNa ya rahe caDAvio pucchio ya taM kattha / vacihisi? teNa bhaNiyaM poyaNapura - aeNjissaM mahuraphalAI saccamicAi sAhiyaM tassa | rahiyassa ya bhajAe abhimuhameso bhaNai ujjU // 32 // tAya ! abhivAdae'haM sA pabhaNai piyayamaM kimayaM ti? | so Aha esa vasio nimmahile Asame nicaM // 33 // to piyaraM ciya jANai teNa tae na hu imassa rusiyavvaM / rahiyassAvi sayAsammi moyagA Asi pavara tti // 34 // dinA teNa vi ee tassa vimukko ya parisare neuM / poyaNapurassa majjhai patto gehaMgaNe kaha vi||35|| vesAe ekkAe loyapasiddhAe riddhikaliyAe / narIvesiNI ya ekkA dhUyA tIse ghare atthi // 36 // nemittieNa kahio puvvaM pi hu so paloio tAhiM / vatthAharaNehiM visio va NhAo vilitto y| 1 'de-vaa0|| // 18 //
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ uppaNNaNarAyAe dhUyAe kArio sa rayaNIe / pANiggahaNaM tatto gijai vAijae dhaNiyaM // 38 // ranno'vi tayaM kahiyaM vakkalacIrI jahA arannammi / amhehiM saha viutto piyareNa ya bhamai rannammi // 39 tatto ya aimahaMtaM dukkhaM jAyaM pabhAyasamae ya / hakkAriUNa bhaNiyA gaNiyA kuvieNa naravaiNA // 40 maha erisammi dukkhe nUNaM tumhaM maNorahA punnA / jaM evaM vAijai gAijai haTTatuTThahiM // 41 // to tIe bhIyAe kahiyaM nemittiyAivayaNaM se / tAvasakumarassa ya AgamAi parisAhiyaM savvaM // 42 // devassa kumaradukkhaM amhehiM na jANiyaM tao khamaha / puci pijehiM diTTho te rannA pesiyA purisaa|| pacabhinAuM tehiM vi ANIo saha vahnae so tehiM / AliMgio ya rannA saharisamaddhAsaNe tthvio||44|| annANaM pi hu naravaiyANaM gAhio tao pANiM / juvarAyapae Thavio bhaMjai viule imo bhoe||45|| etto ya tavioe piuNo rovaMtayassa acchINi / aMtariyAI nIlIe taha jaha pecchai na kiM pi // 46 // saMvaccharesu tatto gaesu bArasasu rayaNiviramaMmi / vakkalacIrI kamavi piyaraM sariUNa jhUrei // 47 // moyAvei nariMdaM so pabhaNai jugavameva vaccAmo / mahaIsAmaggIe gayA tao do'vi piupAse // 48 // vihiyapaNAmA laggA calaNesu jAva tAva kulavaiNo / putte parAmusaMtassa garuyaANaMdasalileNa // 49 // acchIhito nIlI naTThA to pecchae imo savvaM / pucchai pasannacaMdaM savvesiM kusalavattAI // 50 // // 19 //
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe vakkalacI vi gao majjhe uDavassa appaNA baddhaM / ThaDyAiM vakkalAI choDeuM jhADae reNuM // 51 // jhADatoya viciMta erisakiriyA mae vihiyaputrvA / saMbharai jAisaraNeNa to vayaM putrvamaNucinnaM // 52 // paDilehiyAI tattha ya vatthAiM saMbharei diyaloe / bhutte ya viulabhoe saMbhariUNaM tao jhatti // 53 // gurusaMveyamuvagao appANaM niMdae visayamUDhaM / paDivanno bhAveNaM cAritaM khavagaseDhiM ca // 54 // to vighAtakammo kevalanANeNa pecchue savvaM / devayavinnaliMgo jAo patteyabuddho ti // 55 // paDibohae ya piyaraM pasannacaMdaM ca sAvayaM kuNai / sirivIrajiNasayAse gao tao gihiuM piyaraM // 56 // dikkhAvio ya sikkhAvio ya sirivIra jiNavareNeso / vakkalacIrI siddho piyA vi gaMtRRNa diyaloyaM // sijjhirasara dhukammo bhottUNa sudevamaNuyasokkhAI / iya jaraduvAraNayaM sirivIra jiNiMdapayakamalaM // prasannacandrasya dIkSAgrahaNaM, manasA saMgrAmaH, tato nivRttasya kevalotpattiH, idaM tviha na likhitamatipratItatvAdaprastutatvAceti // // iti jitazatrurAjarSikathAnakaM samAptam / 11 ~~~~d~**fer azaraNabhAvanA // 20 //
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ tadevamuktaM rogajarAviSayamazaraNatvam, atha mRtyuviSayaM tad vibhaNipurAha samuvadviyammi maraNe sasaMbhame pariyaNammi dhAvate / ko saraNaM pariciMtasu ekaM mottUNa jiNadhammaM ? | samupasthite maraNe, nirupakrame iti zeSaH, sopakrame tu tasmin bhavanti vibhavasvajanAdayo'pi zaraNaM // jinadharmo'pyanantarabhAvena paramparayA vA mRtyuvarjite sthAne nayatItyetAvatA zaraNamucyate, tadbhava eva sadyaH so'pi taM nivArayituM na zaknoti, ata evAha sayalatiyaloyapahuNo jvAyavihijANagA anaMtabalA / titthayarA vaha kIrati kittisesA karyaMteNa // 44 // utkRSTa hi dharmastIkarANAM, paraM so'pi tadbhava eva na mRtyuM nivArayitumalaM, upAyAMzca saMbhavinaH sarvAnapi kevalI jAnAti paraM samutpanna kevalaistIrtha karairapi sa ko'pyupAyo na dRSTo yena mRtyuH sadya eva nivAryate, evamanantabalAdivizeSaNAnAmapi saphalatA'bhyUyA // atha zAntAstIrthaMkarA iti prabhavatyeSAM mRtyuH ye tu zakracakravartivAsudevA raudrAsteSAmasau na prabhaviSyatItyAzaGkyA''habahutio surako DiparivuDo paviparyaMDabhuyadaMDo / hariNo vva hIra harI karyaMta hariNA'hariyasatto / // 21 //
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava azaraNabhAvanA bhAvanA hariH-indro'pyadharitasatvaH kRtAntakezariNA hariNa iva hiyate // chakkhaMDavasuhasAmI niisesnriNdpnnypykmlo| cakkaharovi gasijai sasi vva jamarAhuNA vivso| je koDisilaM vAmekakarayaleNukkhivaMti tUlaM va / vijjhavai jamasamIro te'vi paIva vv'surriunno| ye tripRSThAdivAsudevAH koTizilAM vAmaikakaratalena tUlamivotkSipanti, tAnapyasurANAmazvagrIvAdInAM ripUna vAsudevAna pradIpAniva vikSyApayati yamasamIraH // tataH kimityAhajai maccumuhagayANaM eyANa vi hoi kiM pi na hu saraNaM / tA kIDayamettesuM kA gaNaNA iyaraloesu ? / ____ sugamA // aparaM ca nirupakrame mRtyau samupasthite sarvamidamanarthakamiti darzayatijai piyasi osahAI baMdhasi bAhAsu pattharasayAI / kAresi aggihomaM vijaM maMtaM ca saMtiM ca // annAiM vi kuMTalaviMTalAI bhuuovghaayjnngaaii| kuNasi asaraNo taha vi hu DaMkijjasi jmbhuyNgenn| __sugame // ye'pi kuTumbadhanadhAnyAdayaste'pi nizcitaM mumUrporna kasyaciccharaNamiti darzayatisiMcai uratthalaM tuha aMsupavAheNa kiM pi ruyamANaM / uvaridviyaM kuDumbaM taM pi sakajekatallicchaM // // 22 //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhaNadhannarayaNasayaNAiyA ya saraNaM na maraNayAlammi / jAyaMti jae kassa vi annattha vi jeNimaM bhaNiyaM // 52 // kimanyatra bhaNitamityAhaattheNa naMdarAyA na rakkhio gohaNeNa kuianno / dhanneNa tilayaseTThI puttehiM na tAio sgro| sugamA // kathAnakAni tUcyantepADaliputte nagare naMdo nAmeNa Asi naranAho / tassa ya nIiviruddho atilobho pasario kaha vi // 1 // teNa ya aNahuMtAI'AyahANA kayAI dabbassa / viddhiM ca Nei pubbilliyAI sabvAiM ailuddho // 2 // savvAI cayaTThANAI taha ya saMkoiyAI loyaM ca / daMDai lUsai umbhAviuM asaMtaM pi avarAhaM // 3 // nANAvihe uvAe ciMtaMto atthuvajaNanimittaM / suyai viujjhai ya tahA giNhai ya tahiM ca syltthe||4|| iya annAyapavaneNa teNa saMpIliUNa jaNanivahaM / ayasassa nihANANa ya bhariyaM sayalaM pi bhUvalayaM // 5 // vihio hAhAbhUo loo savvo'vi hiiriyaaseso| kiM bahuNA ? niviyaM nANayanAmaM pi niyadese // 6 // | cammamayaNANaeNaM vavahAro to payaTio teNa / suyai viujjhai bhamai ya sabAlavuDo jaNo tattha // 7 // 1. AyaTThANAI kuNai davvassa / viddhi gamei pubbi-sarvAsu / // 23 //
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe - maraNaM ci ciMtaMto tassa kubhUmIvaissa buddhassa / dito akkose'vi ya channaM payaDaM ca nissaMko // 8 // duTTho amaggagAmI avayaNakArI ya maMtimAIhiM / nAuM mAyaMgo iva uvehio ceTTae kumaI // 9 // atrAntare avadhyApurImahArAjena bahUnAM rAjJAM samIpe tadantike'pi kenacittucchaprayojanena nirUpitaH - kulInaH zIlasaMpanno, vAggmI dakSaH priyaMvadaH / yathoktavAdI smRtimAn, dUtaH syAt saptabhirguNaiH // 1 // etaiH saptabhirdRtaguNairyukto bhadramUrtiH bahupAricchadAnvitaH samAyAtaH pATalIputranagaraviSaye / tatra ca pratigrAmaM pratinagaraM pratimAnuSaM ca zRNoti narendraM prati samAkhyAtumapyazakyAni viraktaprajAdurbhA pitAni pazyati tatkRtAM dezasyAvasthAM, avalokayati prAyaH zUnyIbhUtAni sarvasthAnAni / tataH parivrAjakAdimaThAdInapi zUnyAn dRSTavA ciMtayatyasau - nanvetairapi svasthAnAni kimiti tyaktAni 2, duSTo'pi rAjA niraparAdhamunInAM kSatAbhAve kiM kartumISTa ?, athavA nItiviruddhameva cintitamidaM mayA, yata evaM nItiH - aparAdho na me'stIti, naitad vizvAsakAraNam / vidyate hi nRzaMsebhyo, bhayaM guNavatAmapi // 1 // munirasmi nirAgasaH kuto me, bhayamityeSa na bhUtaye'bhimAnaH / paravRddhiSu baddhamatsarANAM kimitra yasti durAtmanAmalaGadhyam // 2 // ityAdi viciMtayan gato rAjJaH samIpe / dRSTo mIlitAzeSadraviNo'pi prajAvirAgahato niHzrIko rAjA, kRtayathocitapratipattirupaviSTastadagrataH / tataH azaraNabhAvanA // 24 //
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ suciraM sthito yAvanna kiMcijalpati tAvad bhravamutkSipya proktaM rAjJA-kimiti rAja dvAriko na kiMcijalpati ? tenoktaM-aprAptakAlaM vacanaM, vRhaspatirapi vuvan / avajJAM labhate lokAdapamAnaM ca zAzvatam // 1 // devenAnujJAtairidAnI vijJapyate, kintvaprasAdo na vidheyo, yata:mulabhAH puruSA rAjannapathyapriyavAdinaH / apriyasya tu pathyasya, vaktA zrotA ca durlabhaH // 1 // vaidyasAMvatsarAmAtyAH, yasya rAjJaH priyNvdaaH| zarIradharmakozebhyaH, kSipraM sa parihIyate // 2 // nAniyuktena vaktavyaM, vyavahAre kathaMcana / niyuktena tu vaktavyamapakSapatitaM vacaH // 3 // sabhAyAM na praveSTavyaM, vaktavyaM nAsamaJjasam / abruvan vibruvan vApi, naro bhavati kilbiSI // 4 // tatra ca deva ? mayA yuSmadIyadezaM pravizatA yaH prajAvirAgaH zruto, yacApakarSitavittasya janasya dauHsthyamavalokitaM taddevasyApi sarva viditamiti saMbhAvyate, tatreyaM nItirapi suparicitaiva, yathAkAmaH krodhastathA lobho, mAno harSoM madastathA / SaDvargamutsRjedenaM, tyakte tasmin sukhI nRpH||1|| anAdeyaM na gRhNIyAt , parikSINo'pi paarthivH| AdeyaM na samRddho'pi, sUkSmamapyarthamutsRjet // 2 // 1. dauvAriko vaa.J.|| // 25 //
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe azaraNabhAvanA anyAyopAttavittena, lokdvyvirodhinaa| ye lobhayanti rAjAnaM, vairiNaste na mantriNaH // 3 // yazaHzarIraM bhUpAnAmicchanti paramArthataH / naSTa tasmin kimarthena ?, kiM vA rAjyavibhUtibhiH ? // 4 // yadi dharmaH kRto dambhAdartho nyAyavyatikramAt / tataH klezamakIttiM ca mukvA'nyat kiM prasidhyati ? dve vAsasI pravarayoSidapAyazuddhA, zayyA''sanaM karivarasturago ratho vA / kAle bhiSagniyamitAzanapAnavRttI, rAjJaH parAkyamiva zeSamahi sarva // 6 // anantaH pArthivaibhuktA, kAlenorvI dhanAni ca / mIlitAni paraM tyaktvA, gatAste svakRtaiH saha // 7 // tasmAt kuruSva taM dhamamitaste yo'nyajanmani / sahAyaH syAnmRtaM hyenA, nAnugacchanti sampadaH // 8 // ityAdi tadvacaH zratvA kopAvezAdazanagRhItajihvAgro 'rAjamahArAjadauvAriko'ya' miti tasyAprabhavanutthAya praviSTo'pavarakamadhye, patito dIrgha niHzvasya khavAyAm, 'apAtrabhUto'yamanahaH sadupadezAnA' mini vicintya dUto'pi gataH svanarapatisamIpamiti // etto ya naMdarAyA iha loe ciya uinnapAveNa / gahio rogAyaMkehiM tibvaviyaNAhiM subahahiM // 1 // tatto vilavai kaMdai dhAhAvai kAravai cigicchAo / ahiyaM ciya viyaNAhiM gheppai ovAiyAiM jaNo / dei jahA mA ekko eso jIvau imammi jiyaloe / teeNa devayANaM sIleNa mahAsaINaM ca // 3 //
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ iccAi japamANe loe rajakkhamo suo teNa / nAmeNa jayANaMdo bahubuddhijuo viNIo ya // 4 // | rajaM samappiUNaM dhari bAhAi savahapuvaM taM / taha putta ! kareja ahaM jaha salahijjAmi loeNa // 5 // iya vottaNaM ghore paDio so veyaNAsamugghAe | naMdo paMcattagao mottaM savvaM pitaM daviNaM // 6 // piuvayaNasaMkaDe nivaDieNa putteNa ciMtiyaM haMta ! / kiM piuNA kira vihiyaM suhaM jaNo jeNa salahejA // ibAi ciMtayaMto aduTThabhAvo'vi niyayabuddhIe / rakkhAvei samagge jalAsae to bhaNai loo // 8 // kiM evaM? to rakkhagapurisA pabhaNaMti deha karamihi / nIrassa vi to lagabhai pAuM neuM ca gehammi // 9 // tatto pabhaNai loo naMdo ciya tA varaM imAhito / gahie vi teNa atthe jaM na niruddhAiM niiraaii||10|| iya loyAo salahaM gAheUNaM piussa sabvattha | hoi nirAbhAro kira piuvayaNAo jayANaMdo // 11 // tatto ya karahANAI pheDae samahiyAI sabvAiM / kubbai ya vayaM uciyaM savvattha uyAracittaNa // 12 // pAlai nIIi payaM jAo savvo'vi dhaNakaNasamiddho / naMdai loo savvattha patthive tammi niiipro|| iya rakkhio na naMdo atthehiM gao ihaM pi caiUNa | tappaccayapAvehiM aNubhavihI bhavaduhamaNaMtaM // 14 // // iti nandAkhyAnakaM samAptam // // 27 //
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa azaraNabhAvanA magahAvisae gAmo Asi pasiddho sughosanAmo tti / jattha dhaNasaMkharahio loo niddhnnyvggovi|| kuiaNo nAma tahiM nivasai gAhAvaI bahusamiddho / jo ajaNo vva nicaM ciTThai goviMdapaDibaddho // 2 // teNa vi ya mIliyAI kameNa gAvINa siNglkkhaaii| govAlasahassANaM viriMciuM tAo sayalAo // 3 // appai rakkhaNaheuM taha vihu miliyANa tANa kajammi / bAhiM kalahaMti ime aha kuviyaSNo vibhajiUNaM / ikkami goule sNtthvei| kasiNAu tAu savvAo / dhavalANaM rattANaM halAhiyANaM ravAlINaM // 5 // gohumavannANa tahA navappasUANa gabbhavaMtINaM / ubhayaviyalAiyANaM piho piho goulaM Thavai // 6 // sayalAI arannAiM tassa ciya goulehiM ruddhaaiN| hiMDai ya kameNa imo samvesu vi tesu mucchAe // 7 // posei taruNavacche jujhAvai mattavasahaviMdAiM / uvajIvae sayaM ciya ghayaduddhadahINa giddhappA // 8 // aNNadiNe kuiyaNNo tattha ajinneNa taha kaha vi puNNo / jaha sarai pANiyaM heDhao vi uDDhaM pi taM ceva // ucchalio ya mahaMto dAho gAvIo tannaehiM samaM / hiMDai phaMsaMto niyakarahiM mucchAi abhibhuuo|| hA goulAiM hA dittavasahatagNayakulAiM rammAI / ghayaduddhagorasANi ya puNo'vi kira kattha lambhihii ? / iccAi palavamANo na rakkhio gohaNeNa kuiyanno / mari tiriema gao bhamihI ya bhave aNaMtammi // // iti kucikarNAkhyAnakaM samAptam // -~- NEER // 28 //
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayalauraM nAma puraM jattha sayA dhannasaMgaharuINaM / viramai mahiDDhiyANaM na kayA vi hunnabhAvakahA // 1 // tattha vi ya mahAraMbho seTThI parivasai tilayanAmo tti| saMgahai soya tilamuggamAsanipphAvacIhI y|| godhUmacaNayatUyarimauTTacaulayamasUrajunnalayA / kodavakulatthakaMgUjavasaNagoyAramAINi // 3 // dhannAI tao jAe dunbhigve vikiNei sylaaii| sagaDAI ca sahasse vahei tappaccayaM eso // 4 // jalahimmi pavaNeNaM pesai dhannAiM annadIvammi | paMciMdiyajIvANa vi hoi vaho tassa AraMbhe // 5 // gehe ya tassa aMte yahimmi dhannehiM pUrie nicaM / bhaNahaNamANANa asaMkhadhannakIDANa koddiihiN||6|| jo pariyaNo samaggo sa vedio bhamai appaNA taha ya / tAva ciya parioso hoi maNe tilayasehissa // 7 // | detassa ya letassa ya iya dhannAI imassa bhukaalo| samaikkato aha annayA ya ko'vi hu kireyassa 8 / nemittio kaheI jaha ahuNA kira nimittasauNehiM / nicchaiyaM dubhikkhaM hohI to teNa luddheNa // 9 // gharasaMtiyaM samaggaM daviNaM dhannANa saMgahe khittaM / annaM kalaMtareNa kar3eUNaM piNegaguNaM // 10 //
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe dhannANa saMgahe ciya khittaM tatto ya duTThabhAvo so / jAvA'sAe vinaDio ciTTai nA vAsakAlammi // taha varasi pavatto jaha phuTTeuM taDa tti so hiyayaM / mariUNa gao narae micchattAraMbhamAIhiM // 12 // bhamihI bhavaM aNaMtaM dhannahiM arakkhio tilayaseTTI / bhaNNai jahA na saraNaM puttA vi hu sagaracakissa / azaraNabhAvanA // iti tilakaveSThiAkhyAnakaM samAptam // // 30 //
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ bArasajoyaNadIhA nava vicchinnA purI aujjha tti / Asi iha bharahavAse nivesiyA amaranAheNa // 1 // dhANakakarayale ciya maggaNayA jIi na uNa annatya / sirijiNaharAI mottaM dIsaMti na sAvayajaNA vi / jiyasatta tIi nivo juvarAyA taha sumittanAmo tti / balakesava vva anno'nnasaMgayA do'vi mahivalayaM / __ pAlaMti samaggaM pi hu tatto jiyasattuNo havai putto| siriajiyajiNavariMdo caudasavarasumiNaparikahio // 4 // bIyassa sagaracakkI taheva varasumiNasUio jAo / tatto sumittasahio jiyasatt giNhae dikkhaM / 5 / siriajiyajiNavariMdo rAyA sagaro ya hoi juvarAyA / tatto ya kumarabhAve aTThArasa puvvlkkhaaii||6|| puvaMgeNa'hiyAI raje tevannapubbalakkhAiM / saMciTThiUNa titthaM pavattae ajiyajiNanAho // 7 // to bArasame varise saMpunne ajiyajiNavariMdassa / kevalanANaM jAyai ujjoiyasayala tiyalokaM // 8 // sagaro ya kuNai rajaM caudasa rayaNAI tassa siddhAiM / sayalaM ca bharahavAsaM pasAhiyaM to tahiM jaao| vikkhAyacakkavaTTI to bhujaMtassa tassa varabhoe / jAyAI pahANAI saTThisahassAI puttANaM // 10 // 1. 'tilokkN-vaa0|| // 31 //
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe azaraNabhAvanA jaNhukumAro tesu ya uttamaguNasaMjuo suo jedyo / teNa vi ya jUyavisayammi raMjio kaha vi sagaranivo // 11 // to so pabhaNai puttaya ! jAyasu maNavaMchiyaM varaM kiMpi / iyaro'vi bhaNai icchAmi tAya ! tunbhehiM'NunnAo // 12 // saha daMDAIrayaNehiM parigao baMdhavehiM sayalehiM / viyareuM iha bharahe sayalaM vasuhaM paloyaMto // 13 // tatto ya cakavaTTI annaM sAmaMtamaMtiparikaliyaM / dAUNa tANa bahuyaM visajjae maMgalasaehiM // 14 // tatto jaNhukumAro baMdhUNaM saTTisahasapariyario / arahaMtaceiyANaM ThANe ThANammi pvraao||15|| pUyAo kAraveMto caMdato taha ya guruyabhattIe / dANAiM viyaraMto payAu sammANayaMto ya // 16 // kamaso'vi ya ramaNizaM nANAdumasaMDamaMDiyaM pavaraM / katthavi kaMcaNamaiyaM phalihamayaM rayaNakaliyaM ca / 17 / / caujoyaNavicchinnaM uccatte aTThajoyaNapamANaM / suravijAharakinnaM patto aTThAvayaM selaM // 18 // | tassa niyaMbe sibiraM sayalaM mottUNa to gayA uvariM / kaivayaparivArajuyA sahi pi hu baMdhavasahassA / 19 / ' joyaNadIhaM addhaM tu vitthaDaM tinni gAuuccattaM / rayaNamayaM taha niyaniyapamANausabhAijiNapaDimaM // 20 // bhAisayathUbhakaliyaM siribharahanariMdakAriyaM tattha / vaMdati ceiyaharaM caudAraM paramaramaNijaM // 21 // // 32 //
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ * aTTAvayaselasamaM annaM ThANaM na atthi iha bharahe / amhevi kAravemo jattherisajiNaharaM rammaM // 22 // tamhA imasla rakkhaM viluppamANassa bhAvipurisehiM / ciMtemo jaM amhaM puvanarehiM kayamimaM pi // 23 // iya bhaNiUNaM giNhai devasahasteNahiTTiyaM sudaDhaM / hatyeNa daMDarayaNaM jaNhukumAro tao tehiM // 24 // savvehiM sabaMdhUhiM sahio aTThAvayassa caupAsaM / bhAmei tayaM teNa ya viyAriyA joyaNasahassaM // 25 // uMDattaNeNa bhUmI tatto ya uvaDhuyAI bhavaNAI / nAgakumArasurANaM te bhIyA saraNamallINA // 26 // jalaNappahassa teNa vi vinnAyA avahiNA sagaraputtA / to kuvieNA'gaMtuM bhaNiyA re re kimADhattaM ? / kiM ThiilovaM kAuM tumbhehiM viDhattamettha vavasAe ? | kasiNAhitaMDiyAe kaMDuyaha kimappayaM ahavA? / appavahAe niyayaM hoi balaM uttuNANa loyammi / niyapakvabaleNaM ciya paDai payaMgo paIvammi // 29 // maggahiIi guruNo Na kuNaMti aikkama jugaMte'vi / kiM uvaladdho keNa vi magguttinno raho raviNo // 30 // iyare jaM kiMci balaM lahiNa samucchalaMti tucchappA / sammaM na ThavaMti payaM asArapakkhA vi jaha salahA // 31 / / dussIlehiM suehiM pAvai vayaNijayaM piyA vi lahuM / kiraNA tavaMti loyaM vayai adabvayaM sUro / 32 / kaja kuNaMti garuyA bhamara vva parassa aNuvaroheNa | anne u mUsagA iva kajjAbhAvevi paraduhayA / 33 / | // 33 //
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe azaraNabhAvanAyAM sagara sutAkhyA tamhA sagarassa suyA tuvbhe bhuvaNammi vissuyaguNassa / teNekaM khamiyamiNaM na puNo evaM khamissAmi // to jaNhuNA vi bhaNiyaM amhANa na tumha bhavaNabhaMgatthaM / nAgAhiva ! AraMbho eso aTThAvayassa puNo // jiNabhavaNarakSaNaTThA vihiyA parihA tahiM ca tumhANaM / jaM avaraddhaM annANadosao tamiha khamiyavvaM // to upasamiuM jalaNappahe gae ciMtiyaM tahiM tehiM / pUrihii imA parihA kAleNa puNo vi jalarahiyA // iya ciMtiUNa jaNDa daMDeNaM dAriUNa mahivIDhaM / ANeDa tahiM gaMgAsalilaM pakkhivaha parihAe // 38 // tatto jalapureNaM nAgakumArANa tAI bhvnnaaii| puNaravi uvaddayAI tatto jalaNappaho kuvio // 39 // saha nAgakumArehiM samAgao tattha jattha sagarasuyA / kuvieNa ya to teNaM taha te avaloiyA sabve // jaha hu~ti chArakUDA sabvevi hu jIvieNa parimukkA / ucchalai tao senne sayale hAhAravo karuNo // 41 // to taha vilavaMti tahiM kumarANaM'teurIo sayalAo / sAmaMtamaMtiloo jaha ruyai samaM psugnnehiN|| tatto bahusoyajuyaM sennaM kaha kaha vi saMbaheUNa / savvaM pi nirANaMdaM vayai aujjhAi Asanne // 43 // AvAseUNa ThiyA vunnA savve'pi maMtisAmaMtA | maMtaMti tahiM kaha bho ! sAheyanvaM imaM ranno ? // 44 // jao-acchau tA niyayapaha vAvAijai jametya anno'pi / pecchaMtANaM dhIrA taM pi hu sahi na sakati / tA sAhemo amhe nivbhaggA cakiNo kahaM eyaM? | amhe akkhayadehA sabvevi mayA puNo kumarA // 46 // // 34 //
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ taM kiM pi ei kajaM puvajiyadaDDhadivvajoeNa / maraNaM pi jattha arihaM asuMdaraM jIviyavvaM pi // 47 // to amhaM pi sayaM ciya jAlolikarAlahuavahe paDiuM / jujjai payaMgalIlA na uNo suyamaraNavajaraNaM // ahavA samae cukANa teNa kiM ettha bAlacarieNa? | bhaviyavvamimaM nAso tesiM garihA ya amhANaM // - iya maMtaMtANa imANa Agao tattha mAhaNo eko / bhaNiyA te teNa aho ki evaM AulIbhUyA? // 50 // dhIrA hoha ahaM ciya sAhissaM cakravaTTiNo eyaM / iya bhaNiUNa aNAhaM maDayaM ghettaM gao eso||51|| rAyadvAre mahayA saddeNaM palavamANao eso / pucchAvio niveNaM pabhaNai eko suo majjhaM // 52 // ahiNA Dakko so'vi hu jAo niceTTao tao eyaM / jIvAvasu to rAyA gAruDie pesae tattha // 53 // vAheUNaM maMte tehiM vinAo jahA mao eso / kiMtu aichaMdaso mAhaNo tti to taM vivoheuM // 54 // tehiM bhaNiyaM na ko'vi hu mayapuvo jattha maMdire tAo / rakkhaM ANeha tao jIvAvemo imaM DasiyaM // raNNA purI samaggA tao gavesAviyA tahA gaamaa| taM pina laddhaM gehaM mayANa saMkhA jahiM asthi // 56 // tatto rannA bhaNiyaM majjha vi vaMsaMmi kulagarA satta | tatto usahajiNido bharaho bAhubalimAIyA // 57 // rAyA Aiccajaso somajaso jA asaMkhakoDIo / rAyANa mayA u sive payammi keI gayA anne // 58 // diyaloe saMpattA jiyasattU jeTTabaMdhavo piuNo / siddho majjha piyA vi hu gao suresuM sumitto'vi // // 35 //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe tA jamiha anaMteNaM jaNeNa sAhAraNaM tuha suyassa / maraNaM mAhaNa ! tattha vi kiM tuha eeNa soeNa // 60 // to mAhaNeNa bhaNiyaM naravara ! tahavi hu imo suo ekko / majjhatao aisahaM maraNaM rakkhaha imassa jao // 61 // dIpANa samuddharaNaM bhayaMmi rakkhA gurUNa viNao ya / dappuddharANa samaNaM dANaM dAriddataviyANaM // 62 // savvarasa piyaM vayaNaM baMdhusiNeho kayannuyA saccaM / sappurisANa, imAI pagaIsiddhAI loyammi // 63 // . to naravaraNA bhaNiyaM mAhaNa ! rakkhAe avisao maccU / na ya sijjhaMti guruNa vi jAI asajjhAI kajjAI // 64 // sona ciya bhuvaNe vi koi jo khalai tassa mAhappaM / sacchaMdayAriNo bhuvaNaveriNo hayakayaMtassa // sIni sayalasatthAI tattha na kamaMti maMtataMtAI / ahiM paharaMte maraNe kiM porisaM kuNau // 66 // kiMca- jai tassa ceva ekassa hoja saMsAragoyaragayassa / maraNaM na uNo annassa jaMtuNo hayakayaMtAo // to jujjai royaNapiTTaNAI kAuM imassa loyassa / aha puNa sAmannaM ciya maraNaM bhuvaNe kimeeNa ? // 68 // to mAhaNeNa bhaNiyaM jai evaM naravariMda ! tumae'vi / saTTisahassasuyANaM mayANa soo na kAya vo | 69 | to jAva bunnahiyao so taM ciMter3a hA kimeyaM ti ? / kayasaMkeyA tA tattha AgayA maMtisAmaMtA // 70 // n azaraNabhAvanAyAM sagara sutAkhyA nakam / / 36 / /
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ laghUNa savvaM pi jahAvattaM kahiyaM to tehiM cakkavahissa | soUNa tayaM rAyA mucchA vihalaMghalo paDio // 71 // ceyaNaM to saha avaroheNa pAgayanaro vva 'palavai karuNaM rAyA visumariyAsesaputto // 72 // to mAhaNeNa bhaNiyaM supurisa ! sumaresu niyayabhaNiyAI / avalaMbasu dhIrataM kiM bAlaviciTThieNimiNA ? // 73 // paravasaNaMmi suheNaM saMsArANiccayaM kahai loo / niyabaMdhuyaNaviNAse saccassa calati buddhIo // 74 // tumhArisA va supurisa ! soyapisAeNa jai gasijaMti / tA sAha tumaM ciya dhIra ! dhIrimA kaM samaliyau ? // 75 // sarasa ci vasaNaM sahati garuyaM pi dhIramAhRppA | dharaNi ciya sahai jae vajJanivArya na uNa taMtU // hoi garuyANa garuyaM vasaNaM loyammi na uNa iyarANa / jaM sasiraviNo gheppaMti rAhuNA na uNa tArAo // * kuNai viyAraM kAlo vi neyapurisANa phuriyateyANaM / usiNattaNaM na muMbai jalaNo sisire'vi niyapagaIM / tumhArisANa supurisa ! sayamavi vinnAyasayalabhAvANaM / mottUNa niyaviveyaM ko anno deva uvaesaM ? // niyajIvieNa jehiM jiNabhavaNaM rakkhiUNa ya vidvttaa| sAsayakittI loe kiha socA tujjha te puttA ? | 6 1. vila-vA0 // ". 4 11 30 11
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe azaraNa- . bhAvanAyAM sagarasutAkhyA nakam icAi vippavayaNaM soUNaM sagaracaviNA bhaNiyaM / sacaM avitahameyaM mUDhANaM ceTTiyaM sesaM // 8 // etthaMtarammi aTThAvayassa AsannavattiNo logaa| parihaM bhariUNaM niggayAi gaMgAi abhibhUyA // 2 // pokArayaMti sagarassa aggao teNa sikvamabhidAuM| jaNhukumArassa suo bhagIrahI pesio tattha // 83 sAmaMtamaMtisahieNa teNa gaMtuM tahiM viheUNa / tinnuvavAse jalaNappabhAi ArAhiyA nAgA // 84 // tesi aNanAi nao surasindhu teNa daMDarayaNeNa / bhaMjateNaM sele bhUmi ca viyArayaMteNa // 85 // aTTAvayAu nIyA bhiMdaMtI seyakUDavaraselaM / kailAsagaMdhamAyaNahirimaMtanagesu ya kameNa // 86 // to majheNa kurUNaM sAgeyaM dAhiNeNa phusamANI / avareNa kosalANaM taduttareNaM payAgassa // 87 // kAsINa dAhiNeNaM katthai ciMjhassa majjhayAreNaM / magahANa uttareNaM aMgANaM dAhiNaNaM ca // 88 // bahudesagAmanayare phusamANI dAhiNeNa gaMtUNa / valiyA pubvAbhimuhA gaMgA saha naisahassehiM // 89 // nIyA pucasamudaM vihiyA pUyA puNovi nAgANaM / jattha samudde miliyA taM gaMgAsAyaraM bhaNiyaM // 9 // gaMgA jaNhukumAro jaM ANai teNa jaNhavI bhaNiyA / nIyA ya bhagIrahiNA jamhA bhAgIrahI teNa // 91 // nAehiM vi miliUNaM bhagIrahI 'jAi pUio sagihaM / taM raje ThaviuNaM giNhai dikkhaM sagaracakkI // 12 // 1 pUiyo gao sagiha-sarvatra / / // 38 //
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ siriajiyajiNasayAse tavamaNucariUNa siddhimaNupatto / rajaM pAlei bhagIrahI vi aha annayA ke pi|| aisayanANiM pucchai kimahaM ekottha nAha ! uvyario ? / kiM vA sadvisahassA kumarANa mayA ya samakAlaM ? // 14 // teNa bhaNiyaM narAhiva ! puci devANa vaMdaNanimittaM / aTThAvayammi sele calio saMgho bahU so ya // 15 // gAmassekassa bahiM AvAsaM giNhae tahiM gAme | paDiNIo sabvo'vi hu loo to lauDale paNai vayai asambhaM niMdai khiMsai ya tattha puNa eko / kuMbhAro taM vArai loyaM savvaM sasattIe // 97 // bhaddagabhAvo ya imo ANeuM dei tattha saMghassa | bhaMDaganIraNaiMdhaNa taha sAlaNagAiyaM savvaM // 98 // tatto gayammi saMghe tammi bhave ceva tassa gAmassa / saMghAsAyaNapAvaM samuinnaM kiM pi teNeko // 19 // gAmapuriso viheuM corikaM katthaI saloddo'vi | gaMtuM tattha paviTTho na appio'rAulaMtassa // 10 // kovaM gaeNa rannA tao palIvAvio imo gAmo / daTTA sahisahassA loyANaM soya kuMbhAro // 10 // sakuDuMbo ubvario jamannagAmaM tayA gao Asi | gAmajaNo ya samaggo mariuM mahisIe podRmmi // ekammi kIDayANaM savisahassAI kaha vi jAyAI / karicaraNacaMpiyAiM mayAI tattha vi ya samakAlaM // 1. rAyataMtamsa-sarvatra // // 39 //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa iya samudAiyakammarasa dosao samagameva jAyaMti / pAyaM maraMti ya samaM te saMsArammi bhamamANA / 104 katthai vAhigghatthA katthaI ranne dabagginiddaDDhA / katthai satyeNa hayA iya te bhamiuM bhavaM ghoraM / 105 / keNai kammavaseNaM sagarassa suyA ihaM samuppannA / AgaMtUrNa nArayatirimaNudevANa majjhAo // 10 // kuMbhAro'vi hu mari bIyammi bhave mahaDDhio vaNio | jAo taiyammi bhave rAyA evaM kmenneso|| etto aNaMtarabhave vemANiyasuravarattaNaM larcha / jAo tumaM pi ihaI bhagIrahI sagarasuyaputto // 108 // saMghAsAyaNakammassa sesamiha kiM pi jaM gayaM udae / teNa mayA te kumarA sabvevi tumaM tu saMghassa // bhattiphaleNuvvario rAyA jAo tti iya sa niyacariyaM / soUNaM saMviggo gahiUNa vayaM gao siddhiM // azaraNabhAvanAyAM sagarasutAkhyA nakam // iti sagarasutAkhyAnakaM samAptam //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha dRSTAntagarbhamazaraNanvabhAvanopasaMhAramAha iya nAUNa asaraNaM appANaM gayaurAhivasuo vva / jaramaraNavellivicchittikArae jayasu jiNadhamme // 54 // iti-pUrvoktena prakAreNa rogajarAmRtyuviSaye'zaraNamAtmAnaM jJAtvA rogajarAmaraNavalIvicchedakArake yatasva tvaM jinadharma, ka iva ?, gajapurarAjasUnuriva / / kaH punarasau ? iti, ucyatekurujaNavae pasiddhaM nayaraM nAmeNa gayauraM Asi / jatthuvavaNakamalasaresu ceva sauNANa.saMpAo // 1 // bhImaraho nAma tahiM rAyA caMdo vva kuvalayANaMdo / devI sumaMgalA tassa tANa putto ya gunnklio|| vasudatto nAmeNaM teNa ahIyAu thevadiyahehiM / sabbAo'vi kalAo niyabaMdhavamittapariyario // 3 // kubvai suhumaviyAraM kalAsu nisuNei suddhasiddhataM / sevai muNINa caraNa vaMdai jiNaceiyAiM ca // 4 // iya buddhipagariseNaM deheNa ya vaddhamANao eso / vuyaNasalAhaNijjo saMpatto jovvaNaM rammaM // 5 // pariNAvio ya rannA nariMdadhUyAu pavararUvAo / kAraviyA ya niveNaM savvAsiM tANa pAsAyA // 6 // aha tAhiM samaM kumaro vasudatto aimahaMtapAsAe / bhuMjai viule bhoe ahiNavadevo vva suraloe // 7 // // 41 //
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa bhavabhAvanA prakaraNa gajapurAdhipasutAkhyAnakam evaM vacaMtammI kAle so annayA varakumAro / oloyaNammi ciTThai avaloyaMto nayaramaggaM // 8 // to picchai naramegaM saJcaMge kuTTavAhiparipatthaM / macchIhiM bhiNihiNataM khINasaraM dINabhAvaM ca // 9 // 5 tassa aNumaggao ciya pecchai pavaNeNa bhaggataNumajjhaM / vuhUM jaTThivilaggaM purisaM ghulamANamuhalAlaM / 10 / jhullaMtadehacammeNa veDhiyaM aTThipaMjaravasesaM / suidiTThidubbalaM pakkhalaMtacalaNaM aDavaDataM // 11 // tassa vi ya piTThao puNa khaMdhe caujaNehiM ukkhittaM / pecchai purisaM kaM pi hu purao vajiravirasatUraM // to pariciMtai kumaro peccha aho asaraNattaNaM loe | corAIhiM vilutto loo amhaM parikahei // 13 // rogajarAmaccUhiM imehiM puNa luppamANadehANaM / amhANaM pi na saraNaM vijai loyANa kiM bhaNimo ? / 14 / to aMtaraMgaerisavilasirabalavaMtasattupakvammi / jaM visayamucchiehiM ciTThijai taM vimUDhattaM // 15 // iccAi ciMtiUNaM gao kumAro piUNa pAsammi / tatto kayaMjalI bhaNai tAI ammo ! asaraNo'haM / 16 / to maha bhIyassa kareha tAya ! jaha hoi iha saNAhattaM / tatto raNNA bhaNiyaM kiha vaccha ! tuma bhaNasi evaM ? // 17 // eyAu karighaDAo parabalamahaNIo tuha sahINAo / eyAiM sAhaNAI jalanihikallolabhImAI // 18 // // 42 //
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ | tuha appAyattAI taha dappiyapavarasuhaDakoDIo / rahiyasaNAhA ya rahA ee samarammi dujjohA // 19 // lacchI ya ghare viulA aNiTThiyA tujjha ceva htthgyaa| kiha hosi taM aNAho vaccha ! asaraNo va iya raje? // 20 // tuha ceva ya sAhINe nAho saraNaM tumaM ciya jayassa | bhuMjasu viule bhoe niciMto saha sabhajAhiM / 21 / to kumareNaM bhaNiyaM atthi imaM tAya ! karighaDAIyaM / kiMtu asAraM sabvaM dehuTThiyasattarakkhAe // 22 // royajarAmaccUhiM abhibhUyaM jeNa anja purisatigaM / di8 mae sayaM ciya rAyapahe taM ca karuNAe // 23 // rakveuM maha ciMtA jAyA eehiM karighaDAIhiM / kiMtu paraM te dUre tinni jaNA jAva ainiuNaM // 24 // ciMtemi appayaM pi huna tIrae tANa rakkhi kaha vi / tA erisasattabale uccharie tAya! niruvaao| rehai na nIikusalo vuddhijuo purisayArakalio ya / to ciMtemi uvAyaM aNujANaha maM pasIUNa / 26 / aha soyagaggaragiro galantanayaNo piyA ya jaNaNI ya / pabhaNaMti vacchuvAo iha jiNadIkkhAi na hu anno // 27 // sA ya tuha dukara cciya sukumAlataNussa bhogalaliyassa / na hi sahai mAlaIe kusumaM pavikaDhiNakaramalaNaM // 28 // to pabhaNai vasudatto evaM ciya taM jahA bhaNaha tumbhe / kiMtu na dhIrANa jae dukaramullasiyaviriyANa ||29
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe narae ya paravaseNaM sahiyAo veyaNAo'NatAo / ihaI pi kiM na visahai jIvo etthAgayaM dukkhaM 1 // 30 iccAinijuttI hiM tAI paDivohiyAiM piyarAiM / taha teNa jaha imehiM NunnAo giNhae dikkhaM // 31 // uggaM kAUNa tavaM royajarAmaraNavaliviccheyaM / vihiNaM vihayarao vasudatto siddhimaNupatto ||32|| // iti gajapurAjasUnuvasudattAkhyAnakaM samAptam // tatsamAptau ca samAptA dvitIyA azaraNatvabhAvaneti // gajapurAchipasutAkhyAnakam // 44 //
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ yadi nAma svakRtakarmaphalavipAkamanubhavatAM zaraNaM na ko'pi sampadyate, tathA'pi tadvedane dvitIyaH sahAyamAtraM kazcid bhaviSyati, etadapi nAstIti darzayitumazaraNatva bhAvanA'nantaramekatva bhAvanAmAha[ atha ekatvabhAvanA ] ekko kammAI samajjiNei bhuMjai phalaM pi tassekko / ekkassa jammamaraNe parabhavagamaNaM ca ekkassa // sayaNANaM majjhagao rogAbhihao kilissai igo / sayaNo'vi ya se rogaM na viriMcai neya avaNei // 56 // sugame / navaraM 'na viriMcai' tti na vibhajya gRhNAti, nApyapanayati / tathAmajjhammi baMdhavANaM sakaruNasaddeNa palavamANANaM / mottuM vihavaM sayaNaM ca maccuNA hIrae ekko // patteyaM patteyaM kammaphalaM niyayamaNuhavaMtANaM / ko kassa jae sayaNo ? ko kassa va parajaNo ettha ? | svakRta karmaphalaM hyanubhavatAM prANinAM yadA ko'pi vibhAgaM na gRhNAti nApi tadvedanaM nivArayituM zaknoti tadA kaH kasya svajanaH parajano vA, ? na kazcit, mohavilasitamAtramevedamiti bhAvaH // atha sahAnuyAyI kospi syAt, | tadapi netyAha // 45 //
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekatva bhAvanA bhavabhAvanA prakaraNe ko keNa samaM jAyai ? ko keNa samaM paraM bhavaM vayai ? / ko karasa duhaM giNhai ? mayaM ca ko kaM niyattei ? // 56 // gatArthA // evaM ca sati keyamanyajanazocanetyAha aNasoyai annajaNaM annabhavaMtaragayaM ca bAlajaNo / na ya soyai appANaM kilissamANaM bhave ekaM // 6 // sugamA / evamekatve'pi dehinAM mUDhatAmupadarzayati pAvAiM bahuvihAiM karei suyasayaNapariyaNaNimittaM / nirayammi dAruNAo eko cciya sahai viyaNAo // 61 // kUDakyaparavaMcaNavIsasiyavahAi jANa kajjammi / pAvaM kayamihi te NhAyA dhoyA taDammi tthiyaa| ___idAnImiti pApavipAkavedanAkAle // eko cciya puNa bhAraM vahei tADijjae kasAIhiM / uppaNNo tiriesaM mahisaturaMgAijAIsuM // 63 // . 1 pRthagekatve-sarvatra // // 46 //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'iTThakuTuMbassa kae karei nANAvihAI pAvAI / bhavacakkammi bhamaMto ekko cciya sahai dukkhAI // 6 // sugame // yo'pi mama svajanavistAro mahAniti garvitamanAstannimittaM pApAni karoti tasyApyadhikatarakarmabandhaM muktvA nAnyat phalamIcyate, duHkhAMzagrAhakasya dvitIyasyAnupalambhAditi darzayati sayaNAivittharo maha ettiyametto ti harisiyamaNeNa / tANa nimittaM pAvAI jeNa vihiyAI vivihAI // 65 // narayatiriyAiesaM tassa vi dukkhAiM aNuhavaMtassa / dIsai na ko'vi bIo jo aMsaM giNhai duhassa // 66 / / gatArthe // AstAM zeSaH, cakriNo'pi na kazcid dvitIya iti darzayatibhottUNa cakkirihiM vasiuM chakkhaMDavasuhamajjhammi / ekko vaccai jIvo mottuM vihavaM ca dehaM ca // 67 // eko pAvai jammaM vAhiM vuDattaNaM ca maraNaM ca / eko bhavaMtaresuM vaccai ko kassa kira bIo ? // 68 1. daDDhaku-J. / ddhuku-mu0|| // 47 //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ madhunRpa kathAnakavarNanam bhAvanA prakaraNa uttAnArthe // atha dRSTAntopadarzanagarbhAmekatvabhAvanAmupasaMharannAha iya eko ciya appA jANijasu sAsao tihuyaNe'vi / thakati mahunivassa va jaNakoDIo visesAo // 69 / / subodhA / 'kathAnakaM tucyante(te)kAsIjaNavayamajjhe nayarI vANArasi tti supasiddhA / dosAyaro sasi cciya jIi sarANaM ca jddsNgo|| siripAsanAhajammaNapavittiyAe imIi naranAho / nAmeNa maha mahasUyaNo vva jo sacahAmapio // 2 // parabalavIro nAmeNa tassa ekko ahesi pAiko / lakkhaM bhaMjai vittIi bAhabIo sayA eso // 3 // aha kurujaNavayapahuNA samaM mahAviggaho mahunivassa / jAyai kaiyA vi tao niyaniyadesANa sImAe // 4 // saMvahiUNaM donni vi samAgayA kiMtu mahunivo thevo / bahuyA ya pare tesu jalahijalesuM va vairibalaM // 5 // sattagamuTTisamANaM khattiyadhammANuvittio tahavi / na niyattai mahurAyA to khubhio aNNadiyahammi / 1. aakhyaank-vaa0||
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ paravalavIreNa samaM maMtai so Aha deva! hosu thiro / anja rayaNIi savvaM sutthaM kAuM samappemi // 7 // to karahANaM uvariM sabvesiM teNa rayaNisamayammi / khittAu sArIo thovaM thovaM balaM tatto // 8 // vahuehiM turehiM gADhaM vajaMtaDhakkamAIhiM / paTThaviyaM savvatto gayaurasAmI puNo jattha // 9 // saddhiM sammaM kA gaMtUNaM nivaDio sayaM tattha | pANaggAhaM rAyA so niggahio tao teNa // 10 // tatto nAyagarahiyaM sennaM sayalaM pi lUsiyaM teNa | gayaturayarahA koso sabvaM gahiyaM mahuniveNa // 11 // parabalavIrassa imo tuTTo dinnaM bahuM daviNajAyaM / maMDalamAIyaM puNa kaiyA vi Na giNhae eso||12|| to mahunivassa citte saMlaggA vAsaNA imA gADhaM / jaha cauraMgammi bale pAikA ceva sAraMga // 13 // eehiM ciya jippar3a buddhIi imANa ceva saMcalai / sesaM turagAiyaM to ee ciya nivANa hiyA // 14 // iya vAsaNAvaseNaM pAike saMgahei so suhaDe / tA jAva meliyAo koDIo imANa eeNa // 15 // to tesiM samavAyaM daTTaNaM tUsae sayA eso / valadarisaNaM ca giNhai abhiutto tANa aNavarayaM // 16 // kiM bahuNA tANaM ciya kahAi taha darisaNeNa ceTTAe / raMjijai mahurAyA tehiM ciya veDhio bhamai // 17 // aha annayA visUI uppannA tassa naravaissa daDhaM / to tIi samakaMto majjha balaM majjha varasuddaDA // 18 // || 49 //
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe maha ra maha vihavo maha parivArammi ettio loo / iya palavaMto savvesiM tANa suhaDANa caupAsaM / selasarasavalabhalaya karAlakaravAlakuMtahatthANaM / miliyANa niyaMtANaM parimukko jIvieNeso // 20 // eko ciya to narae sahei tibvAI dukkhalakkhAI / mahurAyA ihaI ciya ThiyAu sUhaDANa koDIo || // iti madhunRpAkhyAnakaM samAptam / 11 // tadetatsamAptau tRtIyA ekatvabhAvanAM samAptA // madhunRpa kathAnaka - varNanam // 50 //
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavatvekAkI jIvaH, paraM ya ete zarIravibhavAdayaH padArthAH te jIvena sahAtisannikRSTatvAdativallabhatvAcAbhinnA bhaviSyanti, atastadarthe pApAnyapi karotvayaM, naitadevamityupadeSTumekatvabhAvanAnantaramanyatvabhAvanAmAha [atha anyatvabhAvanA] annaM imaM kuDumbaM annA lacchI sarIramavi annaM / mottuM jiNiMdadhammaM na bhavaMtaragAmio anno / prakaTArthA // kimiti dehAdayo jIvAdanye na tu jIvasya AtmabhUtAH ? ityAhavinnAyA bhAvANaM jIvo dehAiyaM jaDaM vatthu / jIvo bhavaMtaragaI thakati iheva sesAI // 7 // bhAvAnAM-jIvAjIvapuNyapApAdipadArthAnAM vijJAtA-bodhasvarUpo jIvaH, yattu dehadhanadhAnyAdikaM vastu tajaDam-acetanasvarUpaM, cetanAcetanayozca kathamekatvaM syAditi bhAvaH / jIvazca bhavAntaraM gacchati, zeSANi tu zarIrAdInyatraiva tiSThantItyato'pi jIvAccharIrAdayo bhinnAH, bhede dhekasya gamanamapareSAM cAvasthitiriti yujyate, nAnyatheti bhAvaH // aparamapyanyatvakAraNamAha- jIvo niccasahAvo sesANi u bhaMgurANi vatthUNi / vihavAi vajjhaheubbhavaM ca niraheuo jiivo| nityasvabhAvo jIvaH, kadAcidapyavinAzAt , zeSANi tu zarIrAdivastUni bhaGgurANi-vinazvarANi, // 51 //
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe agnisaMskArAdinA'traiva vinAzAd, vibhavAdikaM ca vastu bAhyadRSTahetusamudbhavaM, jIvastvanAdisiddho anyatvanirhetukA, nityAnityayoH sahetukanirhetukayozca bhedaH supratIta eveti // bhede hetvantaramapyAha bhAvanA varNanam baMdhai kammaM jIvo bhujei phalaM ca sesayaM tu puNo / dhaNasayaNapariyaNAI kammassa phalaM ca heuM c| ___ jIvo mithyAtvAdihetubhirjJAnAvaraNAdikaM karma badhnAti, tatphalaM ca samayAntare bhuGkte, zeSaM tu dhanasvajanaparijanazarIrAdi karmaNaH phalaM-kArya, zubhAzubhakarmodayavazenaiva tasya jAyamAnatvAt , tathA hetuH kAraNabhUtaM ca karmaNaH, tanmamatvAdinA tatpratyayakarmabandhasya jIve samutpadyamAnatvAd , ato bhinnasvabhAvatvAjIvadhanAdInAM bhedaH // yadi nAmaivaM bhedastataH kimityAhaiya bhinnasahAvatte kA mucchA tujha vihavasayaNesu ? / kiM vAvi hojimehiM bhavaMtare tuha parittANaM ? / suvodhA // kiMcabhinnatte bhAvANaM uvayAra'vayArabhAvasaMdehe / kiM sayaNesu mamattaM ? ko ya paoso parajaNammi ? / / evamuktayuktibhyo'yAzalAkAkalpe anyatve vyavasthite bhAvAnAM-jIvazarIrasvajanavibhavAdInAM - kiM tava bhoH ! svajaneSu-putrAdiSu mamatvaM ?, kazca pradveSaH parijane, nanvevaM sati sarvatraudAsInyameva yuktaM / // 52 //
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ athaivaM brUyAt-putrAdayaH prauDhIbhUtAH purastAdupakAriNo bhaviSyantIti teSu mamatvaM, pare tu naivamiti teSu pradvapa ityAzaGkayAha-'ubayAre' tyAdi, upakArazcApakArazcopakArApakArI tadbhAvasya sandehastatra sati idamuktaM bhavati-putro'pi vRhattarIbhUtaH pitaraM ghAtAdinA apakaroti, paro'pi hi prAtivezikAdibahadunnatI satyAmupakaroti, tat ko'tra kasmAdupakArApakAranizcaya ? ityato na yuktI svaparabhAvena rAgadvaSAviti // ito'pi na yuktaM vibhavasvajanAdiSu mamatvaM kutaH, ? ityAha pavaNo vva gayaNamagge alakkhio bhamai bhavavaNe jIvo / ThANe ThANammi samujjhiUNa dhaNasayaNasaMghAe / / 7 / / ___ yathA pavano-vAyugagane cakSuSA alakSito bhramati tathA jIvo'pyamUrttatvAt sarvendriyairanupalakSito bhavavane paribhramati, kiM kRtvA ? ityAha-'ThANe' ityAdi, ataH kiyatsu sthAneSu mUrchA kartavyeti bhAvaH // tathAjaha vasiUNaM desiyakuDIi ekAi vivihapaMthiyaNo / vaccai pabhAyasamae annannadisAsu savvo'vi / / jaha vA mahallarukkhe paosasamae vihaMgamakulAI / vasiUNa jaMti sUrodayammi ssmiihiydisaasu|| / / 53 //
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe anyatva bhAvanAyAM dhanakathAnakam ahavA gAvIo vaNammi egao govasannihANammi / cariuM jaha saMjhAe annannagharesu vaccaMti // iya kammapAsabadA vivihaTThANehiM AgayA jIvA / vasiuM egakuDumbe annannagaIsu vaccaMti // 8 // ____ ataH svajanAdiSu kaH pratibandho vidhIyatAmiti bhAvaH, zeSaM sugamaM / navaraM vividhasthAnebhya iti paMcamI // athopasaMhArapUrvakamupadezamAhaiya annattaM pariciMtiUNa gharagharaNisayaNapaDibaMdhaM / mottaNa niyasahAe dhaNo vva dhammammi ujjamasu / sugamA / kathAnakaM tUcyante (te)iha ceva bharahavAse atthi puraM dasauraM ti nAmeNaM | mahimahilAi muhaM piva vararayaNaM dIharacchaM ca // 1 // dhaNasAro nAmeNaM guNao vi hu asthi tattha varaseTTI / tassa dhaNo nAmeNaM putto pagaIi thirasatto // 2 // so jovaNamaNapatto pariNIo tattha vijayaseTThisa / jasamainAmaM dhUyaM sA ya sayA tassa kira bhattA // aha kAle vacaMte dhaNasAre uvarae dhaNo ceva | saha jasamaIi jAo gharassa sAmI samaggassa // 4 // to taha viNayaM kubvai dhaNassa sA jasamaI jahA sabbo / ' loo'vi vimhaijjai dhaNassa puNa bhannae kimiha ? // 5 // // 54 //
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatto ya imo ciMtai majjha gharaM jassa erisI ghariNI | hiyayAu avairittA viNayaparA sIlakaliyA ya / sayaNANa ya savvesiM jahociyaM dei vatthamAIyaM / dhaNasaMtiyaM tao ciya salahijai sA imehiM pi // 7 // tatto raMgiyahiyao paribhamai dhaNo guNehiM bhajAe / gharagharaNisayaNapaDibaddhamANaso ciTTai sayA vi|| tassa ya bahuvuddhijuo vimalo nAmeNa atthi varamitto / sAvayadhammammi daDho tassaMsaggIha to jaao| | bhaddagabhAvammi dhaNo'vi annayA Aha taM vimalamitto / bhadda ! na bhajjA tuha saMdarA imA tA payatteNa // rakkhejasu appANaM mA bhaNihisi jaM na majjha keNAvi / kahiyamiNaM visamANi ya mahilAcariyAI jaM bhaNiyaM // 11 // mahilA hu rattamettA ucchukkhaMDaM va sakarA ceva | harai virattA sA jIviyaM pi kasiNAhigarala vva // 12 // gaMgAe vAluyaM sAyare jalaM himavao ya parimANaM / jANaMti buddhimaMtA mahilAhiyayaM na yAti // 13 // iya souM vimhaio dhaNo'vi ciMtei hA ! kimeyaM ti / nAsaMbaddhaM jaMpai maha mitto tA jugate'vi // 14 // esA ya jahA dIsai tahA vi jai vabhicaraMti nArIo / tA kattha samAsAso kIrau ? iya sallio jAva / so ciTTai tA samayavi bhajjAe uttarIyamannadiNe / pecchai viDassa pAse kahamavi nayare pribhmNto| PI to atti gihe gaMtaM pabhaNai bhajaMtu uttarIyaM jaM / amugaM ciTTai teNa'sthi majjha kajaM ihaM ki pi // 17 // -- * - su
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe | tA taM ANasu turiyaM aha khuddhA saMkiyA bhaNai esA / sahiyAe maggeuM nIyaM ciTThai tahiM iNhi // 18 // anyatvato kiM kAhisi teNaM annAI vi majjha tuha pasAeNa / ciTThati uttarIyAI tehiM sAresu niyakajaM // 19 // bhAvanAyAM dhanakathAso bhaNai maha na kajaM aneNaM tA sahiM niyaM majjha / daMsesu jeNa giNhAmi maggiuM taM ciya sayaM pi // nakam to bhIyA bhUlloTTA karei vaTThottarAI annAI / jAva imA tAva dhaNaNa nicchiyaM mittaparikahiyaM // 21 // pariciMtiyaM ca hiyae annAsattAe haMta eyAe / ettiyadiNAI jaM mArio'mhi nAhaM sa lAbho me // 22 // iharA dhammamakAuM vimale patte vi dhammabaMdhummi | mariu pasu bva ayaM Asi gao duggaipahammi // 23 // gharagharaNisayaNapaDibaddhamANasoja Thio ahaM mUDho / so annANaMgheNaM bhUyANaM vAio vaMso // 24 // diTTA erisakhvA vi rohiNI appaNo avai rittA / dhattUriyANa jAyai leTTaNa vi kaNayapaDivattI // 25 // tA jAva parihareu lajaM iNhi imA na nAsei / mUlAu ceva mamaM tA niyakajaM aNuDhemi // 26 // icAi ciMtiUNaM vimalaM ghettaNa sAhumulammi | gaMtUNa dhaNo giNhai dikkha saMviggapariNAmo // 27 // acireNaM ciya giNhai suttaM atthaM ca jAva gIyattho / saMjAo daDhadhammo akhobhaNijo surANaM pi // 28 // . tatto paDivajeuM egallavihArapaDimamuvviggo / bhavacArayAu eso viharai guruNA aNanAo // 29 // aha annayA payaTTo sisiro himakaNavimissapavaNeNa / kaMpAviyapANigaNo nAsiyakamalo ya savvattha //
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ kunariMdo bva sudusaho niTThaviyAsesasauNasaMghAo / parivihiyapattasADo kayajaNagalabAhubaMdho ya / 31 / siyakusumamiseNa jahiM pADalakuMdA hasaMti tarunivahaM / parisaDiyapattakusumaM kaMpaMtaM pahiyanivahaM ca / 3 / sariyANa saravarANa ya jattha jalANaM calattamacalattaM / himapiMDIbhUyANaM lakkhaMti na niuNamaiNo'vi 33 ghaNaghusiNavilittANaM pINunnayaghaNapaoharajuANaM / piyakAmiNINa saMgaM jattha pahAe vina cayaMti |34| iya taMmi sisirasamae viharaMto so kahiM pi dhaNasAhU / aDavIe saMpatto atyamie ThAi ussaggaM / 35 / rayaNIi nirAvaraNo himeNa jAo silo vva nicaTTo / masaehi ya savvaMgaM pAraddho bhakkhi eso / 36 / tatto bhAvei maNe jIva ! sarIraMtumAu annamiNaM / bhakkhaM ca daMsamasagAiyANa evaM ime tatto // 37 // jai bhaMjaMti sayaM ciya bhakkhaMte tuha na jujjai poso| eesu vAraNaM vA jamaMtarAyaM havai eyaM // 38 // gharaNisayaNAiesuM jaha suhRdugve annugghvidhaao| tuha na bhavai taha jANasu annattaNao sarIre'vi jA ya iha taduvasagge pIDA tuha sAvi kammasaMjaNiyA / kammaM ca veiyavvaM puraovi ha tA varaM ettha / jiNadhammasahAehiM viveyabhAve maNe phuraMtammi | appAe veyaNAe veijjai taM bahuM sigdhaM // 4 // paliyaayarovamAiM narae jhINAI tuha aNaMtAI / eyaM tu duhaM hohI tuha keciramiti-thiro houM // 42 // avalaMbiUNa sattaM sahasu khaNaM jIva ! taM tu uvasagge / ee jaM theveNa vi sAhesi samIhiyaM kajaM // 43 //
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA iya bhAvaMto eso rayaNi sayalaM pi dasamasaehiM / nicUsiUNa vihio asoNio taha ya sIeNa // 44 // bhinno bAhiM abhitare ya mukko samaggakammehiM / pANehi ya aMtagaDo hoUNaM kevalI siddho // 45 // anyatva bhAvanAsamAptiH prakaraNa // iti dhanAkhyAnakaM 'samAptam / / // caturthI anyatvabhAvanA ca samAptA // 1. nAsti sarvAsu // .. // 58 //
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ tadevamanityatvAdikAH proktAzcatasro bhAvanAH, tAsu ca bhAvitAsu bhavasvarUpaM bhAvanIyaM, nadbhAvane virAgotpattestaddhetuvipakSAsevanena mokSAvApterityanena sambandhena idAnIM bhavabhAvanocyate, iyameva ceha savistarA, ata etadabhidhAnenaiva grantho'yaM prasiddhaH, bhavazca nArakatiryanarAmaragatibhedAcaturvidha ityato nArakagatisvarUpaM prathamaM paribhAvanIyamiti darzayatinArayatiriyanarAmaragaIhiM cauhA bhavo vinnihittttho| tattha ya nirayagaIe sarUvamevaM vibhAvejjA // 2 // ___ gatArthA // kathaM paribhAvayed ? ityAharayaNappabhAiyAo eyAoM tIi satta puddhviio| savvAo samaMteNaM aho aho vitthrNtiio||3|| ____ tasyAM narakagatau etA ratnaprabhAdikAH sapta pRthivyo bhavanti, tadyathA-ratnaprabhA zarkarAprabhA vAlukAprabhA paGkaprabhA dhUmaprabhA tamaHprabhA tamastamaHprabhA / etAsu ca madhye ratnaprabhA pratyakSata eva dRzyate, atastatpratyakSatayA pratyakSaparAmarzinA etacchabdena sarvA api nirdiSTAH / etAzca sarvA api samantAta sarvAsu divAyAmaviSkambhAbhyAmadho'dho vistAravatyo drssttvyaaH| tadyathA-ratnaprabhA uparitana samavartinyAkAzapradezaprataradvaye AyAmaviSkambhAbhyAM sarvatraikarajjuH, tatazcAdho'dha eSA vistAravatI tAvad
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe saMsArabhAvanAyAM narakAvAsa varNanam F % yAvacchakarAprabhA AyAmaviSkambhAbhyAM sarvatra rajjudvayaM, evaM vAlukAprabhA tisro rajavaH, paGkaprabhA catasraH; dhUmaprabhA paJca, paSThI SaD , saptamapRthvI sapta rajavaH AyAmaviSkambhAbhyAmiti sthUlamAnaM, sUkSma tu tat zAstrAntarebhyo'vaseyamiti / etAsu ca saptapRthivISu nagarakalpA adharottaragatyA vyavasthitAH prastaTA bhavanti / tadyathA-ratnaprabhAyAM trayodaza, zarkarAprabhAyAmekAdaza, vAlukAprabhAyAM nava, catuyoM sapta, pazcamyAM paJca, SaSThayAM trayaH, saptamyAM tvekaprastaTaH uktaM ca-'terekkArasa nava satta paMca tinni ya taheva eko ya | patthaDasaMkhA esA sattasu vi kameNa puDhavIsu // 1 // ,' eteSu ca nagarakalpeSu prastaTeSu tadantargatAH pATakakalpA narakAvAsA bhavanti, tatsaGkhayAM saptasvapi pRthivISu krameNA''hatIsa paNavIsa panarasa dasalakkhA tinni ega paMcUNaM / paMca ya naragAvAsA culasIlakkhAiM svvaasu| ratnaprabhAyAM trayodazasvapi prastaTeSu triMzallakSANi narakAvAsAnAM bhavanti, evaM yAvat SaSThapRthivyAM triSvapi prastaTeSu paJcabhirnarakAvAsainyUnamekaM lakSaM narakAvAsAnAM bhavati, saptamyAM tvekasmin prastaTe pazcaiva narakAvAsAH / mIlitAstu sarve'pi caturazItilakSANi bhavanti // athaiSAM narakAvAsAnAM saMsthAnAdisvarUpamAha 2F
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ te NaM narayAvAsA aMto vaTThA bahiM tu cauraMsA / heTThA khuruppasaMThANasaMThiyA paramaduggaMdhA // 85 // asuI niccapaiTThiyapUyavasA maMsaruhiracikkhillA / dhUmappabhAi kiMci vi jAva nisaggeNa aiusiNA // 86 // pAThasiddhe, navaraM mAMsavasAdivastUni tatra paramAdhArmikapravartitAni draSTavyAni, svarUpeNa teSAM tatrAbhAvAt / caturthIpazcamyAdiSu tu paramAdhArmikarahitAmu mAMsAdivikurvaNAbhAve'pi svarUpeNaiva te anantaguNadurgandhA bhavanti / aparaM cAdyAsu tisRSu pRthvISu caturthyAM ca bahavo narakAvAsA dhUmaprabhAyAmapi kiyanto'pi narakAvAsAH, te svabhAvenaivoSNA bhavanti, taccoSaNyaM kiyati mAne iti vakSyati // parataH kA vArtA ityAhakA parao nisaggao ciya dusshmhaasiiyvennaakliyaa| niccaMdhayAratamasA nIsesaduhAyarA savve / dhUmaprabhAyAH kiyadyo'pi narakAvAsebhyaH parato ye tasyAmapi pRthivyAM narakAvAsA ye ca SaSThIsaptamyoH ye'pi caturthyAM kiyanto'pi narakAvAsAste svabhAvenaiva dusshmhaashiitvednaaklitaaH| .||61 //
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsArabhAvanAyAM narakasvarUpa varNanam prakaraNa 25ESe... . bhava OM zaityamAnamapi vakSyati / idaM tu sarveSAM sAdhAraNaM. svarUpaM, kimityAha-nicaMdhayAre tyAdi, kevalamandhabhAvanA kAraduHkhayoradhodho'nantaguNatvaM draSTavyam // auSNyazaityamAnamAha jai amaragirisamANaM himapiMDa ko'vi usiNanaraesu / khivai suro to khippaM vaccai vilayaM apatto'vi // 8 // dhamiyakayaaggivanno merusamo jai paDejja ayagolo / pariNAmijjai sIesu sovi himapiMDarUveNa // 86 // - asatkalpaneyam , akRtapUrvatvAditthaM, prAyaH prayojanAbhAvAd / ayaM ceha paramArthaH-khAdirAMgArarUpasya . vaha riha yadoSaNyaM tato'nantaguNaM tadauSNyaM narakeSu / yacceha mandamandapavanAnvitAyAM pauSamAdhavRSTau utkRSTaM * zItaM tato'nantaguNaM tacchItaM narakeSu / ete ca dve apyoSNyazaitye svasthAne avasthite kadAcidapi nApagacchataH, adho'dho'nantaguNe ca draSTavye // AdyAsu catasRSu narakapRthvISu atikaThinavajrakuDyAni / sarvatra bhavanti, teSu ca AlakakalpAnyatIva saMkaTamukhAni ghaTikAlayAni bhavantIti darzayati .
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. aikaDhiNavajjakuDDA hoMti samaMteNa tesu naraesu / saMkaDamuhAI ghaDiyAlayAI kira tesu bhnniyaaii| ____gatArthA / teSu nArakA yadvidhAyotpadyante tadAhamuDhA ya mahAraMbha aighorapariggahaM paNiMdivahaM / kAUNa iha'nANi vi kuNimAhArAI paavaaii| pAvabhareNakatA nIre ayagolau vva gayasaraNA / vaccaMti aho jIvA nirae ghddiyaalyaannNto|| subodhe // kiyanmAnaM punasteSAM tatra zarIraM bhavatItyAha--- aMgulaasaMkhabhAgo tesi sarIraM tahiM havai paDhamaM / aMtomuhuttametteNa jAyae taM pi hu mahallaM // va idamuktaM bhavati-sarvAsvapi narakapRthvISu nArakANAM bhavadhAraNIyaM zarIraM jaghanyato'GagulAsaGkhayeya bhAgaH utkRSTaM tu prathamapRthivyAM sapta dhanUMSi hastatrayamaGagulaSaTakaM ca, dvitIyAyAM tu tato dviguNaM, tadyathApaJcadaza dhanUMSi sArddhahastadvayaM ca, tRtIyAyAM tu tato dviguNaM, tadyathA-ekatriMzaddhanUMSyeko hastaH, evaM pUrvasyA uttarasyAM dviguNatA draSTavyA yAvat saptamapRthivyAM paJca dhanu zatAnyutkRSTaM bhavadhAraNIyazarIraM, idaM cotkRSTamAnamantarmuharttAt sarvatra bhavati / uttaravaikriyaM tu sarvAsvapi jaghanyato'GagulasaGghayeyabhAgaH,
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa prati utkRSTaM tu tadbhavadhAraNIyotkRSTAt sarvatra dviguNaM yAvat saptamapRthivyAM dhanuHsahasramutkRSTamuttaravaikriya- utpannaM S miti // nanu antamuhartAdyadi tadIdRzaMbRhad bhavadhAraNIyaM zarIraM bhavati tarhi ghaTikAlayeSu te nirAbAdhaM nArakaM kathaM mAntItyatrAha paramAdhApIDijai so tatto ghaDiyAlayasaMkaDe amaayNto| pIlijjaMtoM hatthi vva ghANae virasamArasai // 64 // .. mikAnAM . ghaTikAlayasaGkaTe pIDyate-bAdhyate'sau, ghaTikAlayasyAtisaMkaTatvAt tasya cAtimahattvAditi, hastinaM , vartanam * ca ghANake prAyo na kazcit prakSipati, kevalamabhUnopameyaM, yadyevaM kazcit kuryAditi // taM ca tathotpannaM - dRSTvA paramAdhArmikasurA yat kurvanti taddarzayati- . :taM taha uppaNNaM pAsiUNa dhAvaMti hadvatuTThamaNA / re re giNhaha giNhaha eyaM duDhe ti japaMtA 65 // ., chollijjaMtaM taha saMkaDAu jaMtAo vaMsasaliyaM va / dhariUNa khare kaiMti palavamANaM ime devA / 66 / ___ yathA mocikaH pharakanimittaM yantrAdvaMzazalikAmAkarSati, zeSaM sugama // ke punaste paramAdhArmikA devAH ? ityAha // 64 //
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMbe aMbarisI ceva, sAme ya sabale ti ya / ruddovarudda kAle ya, mahAkAle tti Avare // 67 / / asi pattedhaNU kuMbhe, vAlU veyaraNi tti ya / kharassare mahAghose, panarasa paramAhammiyA // 8 // ___ ambAH-ambajAtIyadevAH ambarSayaH-ambarSijAtIyAH evaM zyAmAH zabalAH rudrAH 'uparudrAH kAlAH mahAkAlAH asinAmAnaH patradhanurnAmAnaH kumbhajAtIyAH vAlukAbhidhAnAH vaitaraNInAmAnaH kharasvarA mahAghoSAH, ete paJcadaza paramAdhArmikA devAH atrAkheTikA iva krIDayA nArakANAM vedanotpAdakA iti // ete ca narakapAlA devAsteSAmabhimukhaM kiM jalpanto dhAvanti ?, kiM cAgrataH kurvantItyAha| ee ya nirayapAlA dhAvaMti samaMtao kalayalaMtA / re re turiyaM mAraha chiMdaha bhiMdaha imaM pAvaM / / iya japaMtA vAvallabhallisellehiM khaggakuMtehiM / nIharamANaM viMdhati taha ya chidaMti nikaruNA // 100 / / sugame / navaraM pApaM-pApiSThaM "anne'vi nirayapAlA" iti pATho'yukta eva lakSyate, anAgamikatvAd , ambAdipaJcadazadevajAtibhyo'nyasya narakapAlasyAgame kacidapyazravaNAd , ataH zodhanIyo'sau 1-2. viru-vaa0||3. kumbhi-vaa0||
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA pATha iti // ghaTikAlayAnipatannArakastaiH pApakrIDArataiH devaiH ka kSipyata ityAha ambAdinivaDato'vi hu koi vi paDhamaM khiSpai mahaMtasUlAe / apphAlijjai anno vajjasilAkaMTayasamahe // jAtIya devakRtaanno vajjaggiciyAsu khippae virasamArasaMto'vi / aMbAINa'surANaM etto sAhemi vAvAraM // 102 // pIDAyAH ___spaSTe | navaramete ambAdijAtIyA devAH prAyo bhinnavyApAreNa nArakAn kadarthayanti, yatasteSAM varNanam pRthagavyApAraM dvitIyasUtrakRdaGgAdiSu tIrthakaragaNadharaiH pratipAditaM kathayAmi // . tatrAmbajAtIyAnAmathaM vyApArastadyathAArAiehiM vidhati moggarAIhiM taha nisuMbhaMti / dhADaMti aMbarayale muMcaMti ya nArae aMbA // 10 // ____ ambajAtIyA devA nArakamambaratale dUraM nItvA tatazcAdhomukhaM muzcanti, patantaM ca vajramayArAdibhirviSyanti, mudrAdibhistADayanti, tathA 'dhADaMti' tti krIDayA nAnAbhayAni sandarzayantaH sArameyAniva tAnuttrAsayanti, dUraM yAvat pRSThato dhAvantaH palAyanaM kArayantItyarthaH // adhAmbarpivyApAra:
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ nihae ya taha nisanne ohayacitte vicittakhaMDehiM / kappaMti kappaNIhiM aMvarisI tattha nerati // khaDgamudgarAdinA nihatA~stathA niSaNNAMstadyAtamUrcchayA patitAnupahatamanaHsaMkalpAnnizcetanIbhUtAn sUcikopakaraNavizeSasadRzIbhiH kalpanIbhiH vicitraiH sthUlamadhya masUkSmakhaNDaistatrAmbarSayo nArakAn kalpayanti // atha zyAmAnAM vyAvRtimAha sADaNapADaNatottayaviMdhaNa taha rajjutalapahArehiM / sAmA neraiyANaM kuNaMti tivvAo viyaNAo / sAtanam - aGgopAGgAnAM chedanaM pAtanaM ghaTikAlayAdadho vajrabhUmau prakSepaNaM tathA totrakeNa-vajramayaprAjanadaNDena vedhanam - ArAbhirutpAdanaM etaiH sAtanAdibhistathA rajjupAdatalaprahAraizca zyAmA nArakANAM tIvra vedanAM kurvanti // atha zabalAnAM kRtyamAha - sabalA neraiyANaM uyarAo taha ya hiyayamajjhAo / ka++ti aMtavasamaMsaphiphise chediuM bahuso // // 67 //
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa ambAdijAtIyadevakRtapIDAnAM varNanam zavalA nArakANAM virasamArasatAM dRSTA udaraM pATayitvA hRdayaM ca chitvA'satyapi taccharIreSu tadbhayotpAdanArtha vaikriyANi kRtvA samAkRSyA'ntravasAmAMsAni tathA antrAntarvartIni mAMsavizeSarUpANi philphisAni darzayanti // ____ madrAH kiM kurvantItyAhachidaMti asIhiM tisUlasUlasuisattikuMtatumaresu / poyaMti ciyAsu dahati niddayaM nArae ruddA // ___ sugamA / navaraM sUciH vajramayI sulikAvizeSarUpA draSTavyA // upamudrAH kiM vyavasthantItyAhabhaMjaMti aMguvaMgANi UrU bAhU sirANi karacaraNe / kappaMti khaMDakhaMDa uvaruddA nirayavAsINaM // 8 // prkttaarthaa|| kAlAH kimAcarantItyAhamIrAsu suMThiesuM kaMDUsu ya payaNagesu kumbhIsu / lohIsu ya palavaMte payaMti kAlA u neraie / mIrAsu-vajrAgnibhRTTIrghacullISu suMThakeSu-vajramayatIkSNakIlakeSu mAMsamiva tanmukhe prakSipya // 18 //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ kanduSu--tIvratApeSu ullUrikopakaraNavizeSeSu-maNDakAdipAkahetuSu kumbhISu uSTrikAkRtiSu-lauhISuatiprataptAyasakavalliSu pralApAna kurvato nArakAna jIvanmatsyAniva kAlAH pacanti // ___mahAkAlAnAM vyavasAyamAhachettUNa sIhapucchAgiINi taha kAgaNippamANANi / khAvaMti maMsakhaMDANi nArae tattha mahakAlA / mahAkAlAstatra nArake nArakAna mAMsakhaNDAni khAdayanti, chitvA pRSThayAdipradezAn , kathaMbhUnAnityAha-pucchAkatIni, tathA kAkaNI-kapardikA tatpramANAni // asinarakapAlAnAM ceSTitamAha-- hatthe pAe UrU bAhu sirA taha ya aguvaMgANi / chidaMti asI asimAIehiM niccaM pi nirayANaM // 111 / / suyodhA / patradhanurdevAnAM krIDitamAha-- pattadhaNunirayapAlA asipattavaNaM viubviyaM kAuM / daMsaMti tattha chAyAhilAsiNo jaMti neratiyA // 112 // // 69 //
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe to pavaNacalitatarunivaDiehiM asimAiehiM kira tesiM / karaNodvanAsakaracaraNaUrUmAINi vidaMti / asyAdyAkArapatrapradhAnaM vanaM vRttasamUharUpama sipatravanaM, zeSaM prakaTArtha // kumbhinAmnAmasurANAM vijRmbhitamAha- kuMbhIsu payaNagesu ya suMThesu ya kaMdulohikumbhIsu / kumbhIo nArae ukalaMtatellAisu talaMti // 114 // iyaM vyAkhyAtArthaiva / navaraM zuNThake kRtvA'pikvathya tailAdiSu talanti iti dRzyaM / 'kaMdulo hikumbhIsu' tti lohasyaiyaM lauhI sA cAsau kumbhI ca koSThikAkRtiriti kandukAnAmivAyomayISa koSThikAsvityarthaH // vAlukAkhyA yadvidadhati tadAha- taDayaDaravaphuTTaMte caNaya vva kayaMbavAluyAniyare / bhujaMti nArae taha vAluyanAmA nirayapAlA // 115 // kadamyavRkSapuSpAkRtirvAlukA kadambavAlukA tannikare bhrASTravAlukAto'nantaguNatapte, zeSaM spaSTaM // vividha paramA dhArmika kRta vedanA svarUpam // 70 // ;
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaitaraNInarakapAlakriyAmAha-- S vasapUyaruhirakesaTTivAhiNiM kalayalaMtajausottaM / veyaraNiM nAma naiM aikhArusiNaM viuvveuM // 116 // veyaraNinarayapAlA tattha pavAhaMti nArae duhie| ArovaMti tahiM pi hu tattAe lohanAvAe // 117 // il kalakalAyamAnaM utkalitaM jatviva-lAkSeva zrotaH-pravAho yasyAH sA kalakalAyamAnajatuzrotAstAM / tathAbhUtAM, zeSaM sukhAvaseyaM / gvarasvaraviniyogaM darzayati--- naraie ceva paropparaM pi parasUhi tacchayaMti daDhaM / karavattehi ya phADaMti nidayaM majjhamajjheNa / 118 | viyarAlavajakaMTayabhImamahAsiMbalIsu ya khivaMti / palavaMte kharasaha kharassarA nirayapAla tti / ___ parasparamiti anyamanyasya pArthAt tamapItarasya samIpAdityevaM parasparasyApi nArakAn parazubhiH takSayanti, sarvatvagAdyapaharaNena tattanUkArayantItyarthaH, zeSamuttAnArtha // mahAghoSavilasitamAha // 71 //
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe pasuNo vva nArae vahabhaeNa bhIe palAyamANe ya / mahaghosaM kuNamANA saMbhaMti tahiM mhaaghoNsaa| chedana bhedane___ svayameva nAnAvidhatIvrakadarthanAdibhirnArakAn kadarthayitvA tatastatkadarthanAbhayena palAyamAnAn dhvapi mahAghoSAstatraiva vadhasthAne pazUniva saMpiNDya nirundhanti-nAnyatra gantuM dadati / tadevameteSAmambAdInAM . nArakANAM bhavanapatidevAdhamAnAM diGamAtropadarzanArtha saMkSepato darzitaH kadarthanAvyApAro, vistarataH sarvasya maraNAsarvAyuSApi kathayitumazakyatvAd, ete ca tatpApapariNatipreritA eva nArakAn vyAdhA iva , bhAvakadarthayanti, tatazca te'pi tatpratyayaM karma badavA'tra matsyAditiryasUtpadya narakeSa patanti, anyaizca / kathanam te'pi kadaya'nta iti // Aha-nanvevamete nArakAH karapatrAdipATanatilazazchedanAdibhiH kathaM na mriyanta ityAha taha phAliyA vi ukkattiyA vi taliyA vi chinnabhinnA vi / daDDhA bhuggA muDiyA ya toDiyA taha vilINA ya // 121 // pAvodaeNa puNaravi milaMti taha ceva pArayaraso vva / icchatA vi hu na maraMti kaha vi hu te nArayavarAyA // 122 // // 72 //
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___ yadyapi prANAntakAriNyastA vedanAstatkarAsphAlitAzca te martu vAJchanti tathApi na mriyante varAkAH dIrghAyuHsthitervedyAsAtakarmaNazca sadbhAvAt , zeSaM sugamaM / tarhi te tathA kadaryamAnAH kiM | ceSTanta ityAha pabhaNaMti tao dINA mA mA mAreha sAmi ! pahu ! nAha ! / aidusahaM dukkhamiNaM pasiyaha mA kuNaha etAhe // 123 // evaM paramAhammiyapAesu puNo puNo'vi laggati / daMtehi aMgulIo giNhaMti bhaNaMti diinnaaii| 'ettAhe' tti ita UrdhvaM, zeSaM spaSTaM / atha nistriMzanarakapAlAnAM nirvacanamAha-- tatto ya nirayapAlA bhaNaMti re aja dUsahaM dukkhaM / jaiyA puNa pAvAiM karesi tuTTho tayA bhaNasi // 125 // suyodhA / tadbhaNitamevAha-- Natthi jae savvannU ahavA ahameva ettha savvaviU / ahavA vi khAha piyaha ya diTTho so keNa paraloo ? // 126 // FG // 73 //
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe natthi va puNNaM pAvaM bhUya'mahio ya dIsai na jIvo / nAraka jIvAnAM iccAi bhaNasi taiyA vAyAlatteNa parituTTho // 127 // paramAnAsti jagati sarvajJa ityAdi bhavAbhiprAyeNoktaM, 'ahavA vi' ityAdi tu nAstikamatenAbhihitaM / dhArmikaiHAha-nanu te paramAdhArmikAH kiM svayaM samyagdRSTayo yenedRzAni vacanAni vakSyamANAni ca mAMsabhakSaNa pUrvapApa smAraNam jIvaghAtAdipApAni nArakANAM narakaduHkhahetutvena kathayanti ?, naitadevaM, kintu teSAmayaM kalpo yadIdRzaM : sarva taisteSAM kathanIyaM, na ca svayaM mithyAdRSTirIdRzaM na prarUpayati, abhavyAMgArakamardakAcAryAdiSu tathA zravaNAditi // anyadapi pUrvaceSTitaM yattepAM te smArayanti tadAha maMsarasammi ya giro jaiyA mAresi nigghiNo jIve / bhaNasi tayA amhANaM bhakkhamiyaM nimmiyaM vihiNA // 12 // | // 74 //
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ veyavihiyA na dosaM jaNei hiMsa tti ahava japesi / caracaracarassa to phAliUNa khAesi paramaMsaM / lAvayatittiraaMDayarasavasamAINi piyasi aigiro / iNhi puNa pokkArasi aidusahaM dukkhameyaM ti // 130 // ___ 'amhANaM bhakkhamiNaM' ityAdi sAmAnyajanapadoktiH , 'veyavihiyA' ityAdi tu yajJeSu pazughAtaIS vidhAyinAM jalpitaM, akSarArthastu prakaTa eva // smArito lezataH prANAtipAtaH, atha mRSAvAdamAha - S aliehiM vacasi tayA kUDakkayamAiehiM mukhajaNaM / pesunnAINi karesi harisio palavasi iyaanniN| ___ alIkairvacayasi tadA-pUrvabhave mugdhajanaM, kathaMbhUtaiH ? ityAha-kUTakrayAdibhiH, AdizabdAt Pil kUTasAkSyAdiparigrahaH, zeSaM sugamaM / adattAdAnamAha--- taiyA khaNesi khattaM ghAyasi vIsaMbhiyaM musasi loyaM / paradhaNaluddo bahudesagAmanagarAI bhaMjesi // teNa vi ya purisayAreNa viNaDio muNasi taNasamaM bhuvaNaM / paradavvANa viNAse ya kuNasi pokarasi puNa iNhi // 133||
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe GENENANT mA harasu paradhaNAI ti coio bhaNasi dhiTTayAe ya / savvassa vi parakIyaM sahoyaraM kassai na davvaM // 134 // mA gRhANa paradhanAnIti gurvAdinA prerito dhRSTatayA vaSTottaraM karoSi / kathaMbhUtamityAha - sarvasyApi dravyaM parakIyameva bhavati, na tu jAyamAnena saha dravyaM kenApi jAyate yena tattasyAtmIyaM bhaNyate, * anyasya tu parakIyaM, zeSaM subodhaM // maithunamAha- taiyA parajuvaINaM coriyaramiyAi~ muNasi suhiyAIM / airato'vi ya tAsiM mArasi bhattArapamuhe ya / sohaggeNa ya naDiyo kUDavilAse ya kuNasi tAhiM samaM / iha tu tattataMbadhilliyANaM palAesi // 136 // parakIya ciya bhajjA jujjai niyayAi mAibhagiNIo / evaM ca dubviyattagavvio vayasi sikkhavio // 137 // gurubhiH pApAkaraNa preraNe'pi kRtapApasmAraNam // 76 //
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'ghiulliyANaM' ti puttalikAnAM, duHzIlastrINAM tu narakagatAnAM te'pi puttalakA draSTavyAH, zeSaM spaSTaM / atrApi vaSTottaraM 'pare' tyAdi spaSTA / parigrahamAhapiMDesi asaMtuTTho bahupAvapariggaraM tayA mUDho / AraMbhehi ya tUsasi rUsasi kiM ettha dukkhehiM ? / AraMbhapariggahavajjiyANa nivvahai amha na kuDumbaM / iya bhaNiyaM jassa kae ANasu taM duhavibhAgatthaM // 13 // bahupApabandhahetubhUtaparigraho bahupApaparigrahastaM, zeSa sugamaM // atrApi gurvAdizikSitena yadvaSTottaraM bhaNitaM tadAha'Ara' mityAdi gatArthA / rAtribhojanamAhabhariuM pipIliyAINa sIviyaM jai muhaM tuhamhehiM / to hosi parAhutto bhuMjasi rayaNII puNamiTuM / 'parAhutto' tti parAumukhaH rajanyAM--nizIthe maNDakeDarikAdikaM A mRSTamidaM, vazcitA ye nizi na bhuJjate, na buddho hi taistadA'svAda ityevaM prazasya prazasya bhuGakte, zeSaM sugama //
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe pUrvabhavasurApAyiNo'dhikRtyAha--- piyasi suraM gAyaMto vakkhANaMto bhuyAhiM naJcaMto / iha tattatelataMbayataUNi kiM piyasi na ? hayAsa ! subodhA | amAtyAdirAjaniyoge talArAdikarmmaNi ca kRtapApasmaraNArthamAhasUlA rovaNanettAvahAra karacaraNacheyamAINi / rAyanioe kuMDhattaNeNa laMcAigahaNAIM // 142 // nayarArakkhiyabhAve ya baMdhavahahaNaNajAyaNAIhiM / nANAvihapAvAI kAuM kiM kaMdasi iyANiM ? | rAjyaniyoge - amAtyapadAdike sthitaH zUlAropaNanetroddhArAdIni nAnAvidhapApAni kRtvA kuNDatvena tatraiva laJcAdigrahaNAni ca kRtveti sambandhaH // nagarAracikabhAve ca bandhavadhA dinAnAvidhapApAni kRtvA krandasIdAnIM, nanu sahasva nibhRto bhUtvA svakRtakarmaphalabhUtAni duHkhAnIti bhAvaH // sAmAnyajanaM grAmakUTAdijanaM ca narakagatamadhikRtyAha pApAni kutvAkathaM kandasi ? iti kathanam // 78 //
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ S gurudevANuvahAsoM vihiyA AsAyaNA vayaM bhggN| loo ya gAmakUDattaNAibhAvesu sNtvio|144 tataH kiM krandasIdAnImiti prAktanamihApi sambadhyate / athopasaMhArapUrvakamAtmanirdoSatAM khyApayantaH prAhuH iya jai niyahatyAroviyassa tasseva paavviddviss| bhuMjasi phalAI re duTTha ! amha tA ettha ko doso ? // 145 // iti re duSTa ! yadi tvaM phalAni bhukSe tadA'smAkaM ko'tra doSaH ?, kasya phalAnItyAha--pApAnyeva viTapI-vRkSaH pApaviTapI tasya pApaviTapinaH / kathaMbhUtasyetyAha- tasyaiva' 'nathi jae savvaNNa' ityAdipUrvoktaprakAraprasiddhasyaiva, punaH kathaMbhUtasyetyAha-nijahastAropitasya, svayaMkRtasyeti bhAvaH / etAni ca naH smAritapUrvabhavaduSkRtAni bhavapratyayajAtismaraNena nArakAH svayamapi jAnanti, avadhinA tu na kiMcidavagacchanti, tasyotkRSTato'pi teSAM yojanamAtratvAdini, ityAyuktaprakAreNa pUrvabhavaduSkRtAni smArayitvA narakapAlAH punarapi nArakANAM yat kurvanti tadAha // 79 //
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa narakapAla raMvAraM pUrvabhava duSkRtyasmAraNam S iccAi puvvabhavadukkayAI sumarAviuM nirayapAlA / puNaravi viyaNAu uIrayaMti vivihappayArehiM / * gatArthA / tA eva vedanAH pradarzayati ukattiUNa dehAu tANa maMsAI caDaphaDatANaM / tANaM ciya vayaNe pakkhivaMti jalaNammi bhajeuM / hare re tuha puvvabhave saMtuTThI Asi maMsarasaehiM / iya bhaNiuM tasseva ya maMsarasaM gihiu~ deti / ra spaSTArthe / prakArAntareNa vedanodIraNamAha caupAsamiliavaNadavamahaMtajAlAvalIhiM DajhaMtA / sumarAvijaMti surehiM nArayA puvvadavadANaM / ' ___ caikriyavanadavaM svayameva kRtvA tatra dahyamAnAH nArakAH krandantaH paramAdhArmikasuraiH pApaddharthAdikAlapravartitaM pUrvabhavadavadAnaM smAryante // tathAAheDayaceDhAo saMbhAreuM bahuppayArAo / baMdhaMti pAsaehiM khivaMti taha vajjakUDesu // 150 // pADaMti vajjamayavAgurAsu piTTati lohalauDehiM / sUlagge dAUNaM bhujaMti jalaMtajalaNammi / 151 // // 8 //
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ ullaMbiUNa upiM ahomuhe heTThajaliyajalaNammi | kAUNa bhaDittaM khaMDaso'vi kattaMti satthehiM // 152 paharaMti caveDAhiM cittayavayavagghasIharUvehiM / kuchaMti kuhADehiM tANa taNuM khayarakaTThe va // 153 // kayavajjatuMDabahuvihavihaMgarUvehiM tikkhacaMcUrhi / acchI khuDDati siraM haNaMti cuMTaMti maMsAIM // 154 // sugamAH / navaraM citrakakavajratuNDapacyAdirUpANi paramAdhArmikavikriyAkRtAni draSTavyAni // prakArAntareNa vedanAmAha - agaNivara te mevevviyammi neraiyA / surakayapavvayaguhamaNusaraMti nijjaliya savvaMgA / tattha vi pati pavvayasilAsamUheNa daliya savvaMgA / aikaruNaM kaMdatA pappaDapiDaM ca kI reMti / idamuktaM bhavati paramadhArmikA nArakANAmupari nirantaraM vajrAgnikaNavRSTiM kurvantamagnimeghaM vaikriyaM kurvanti, tatra ca kRte taddAhanijvalitasarvAGgAnAM teSAM vaikriyaM parvataM kRtvA darzayanti, tato nArakA agnivRSTipratIkArArthaM tadguhAmanusaranti, tatrApItyAdi sugamaM // yaizca pUrvabhave kara bhasairibhavRSabharAsabha turaGgAditirazcAmatibhAraH kSiptaH teSAM yat kurvanti tadAha 11 68 11
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe tiriyANa'ibhArArovaNAIM sumarAviUNa khaMdhesuM / caDiUNa surA tesiM bhareNa bhaMjaMti aMgAI | 157 tArthA / navaraM parvatAdisamabhAramAtmAnaM kRtvA tatskandheSvArohanti, vajramayArAbhigRhanti kazAdibhizca tADayantIti dRzyaM / prakArAntaravedanAnAM sUtrata eva pAtanAmAha paramA dhArmikaiH nArakajIvAnA maMgopAMga jesiM ca aisaeNaM giddhI saddAisu visasu / Asi iha tANaM pi hu vivAgameyaM payAsaMti / 158 bhaMjanam tArthA / tatra zabdarUpaviSayagRddhi vipAkamekagAthayA prAha tattataumAiyAIM khivaMti savaNesu taha ya diTThIe / saMtAbuvveya vidyAya urUvANi daMsaMti // 156 // yeSAM madhuragItaparayuvatyAyanukUlamanmanabhASitAdizabdeSu pUrva gRddhirihA''sIt teSAM zravaNeSu tAM smArayitvA utkalitatapta tailAdIni cipanti, yeSAM tu parayuvatyAdirUpaviSaye vadananayanAdharapallavakaTAkSakSepaprekSitakacAvakSojanA bhimaNDala trivalItaraM gitodarakAJcIpado rustambhAdyavalokane gRddhiratizayena AsIt teSAM dRSTermahAsantApakArINi paramodvegajanakAni sarvathA sphoTanasvarUpavighAtahetubhUtAni // 82 //
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpANi visphurjatsphuliGgamAlAjvAlAkarAlAni taptatAmramayaputtalikAdIni darzayanti / atha gandharasagRddhivipAkamAhavasamaMsajalaNamummurapamuhANi vilevaNANi uvaNeti / uppADiUNa saMdasaeNa dasaNe ya jIhaM ca / tatto bhImabhuyaMgamapivIliyAINi taha ya davvANi / asuIu aNaMtaguNe asuhAI khivaMti vayaNammi // 161 / / yeSAM tu surabhigandhAtizayagRddhAnAM karpUrakastUrikonmizrakRSNAgaruzrIkhaNDavilepanAdiSvAsaktirAsItteSAM vapuSi vasAmAMsajvalanamUrmurapUyAdivilepanAnyupanayanti-kurvanti, yeSAM tu madyamAMsarajanIbhojanAdirasagRddhirAsIt teSAM saMdaMzakena dazanAna jihvAM cotpATya tato bhImabhujaGgamapipIlikAdIni vadane kSipanti, tathA dravyANi vaikriyANi kRtvA vadane kSipanti, kathaMbhUtAni?-azucIni-jugupsanIyAni mahAdurgandhAni, kimuktaM bhavati ?-azucerviSThAyAH anantaguNenAzubhAni // atha sparzagRddhivipAkamAha // 83 //
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasparodIritavedanAsvarUpa bhava- S, sovaMti vajakaMTayasejjAe agaNiputtiyAhiM samaM / paramAhammiyajaNiyAu evamAIu viynnaaoN| bhAvanA prakaraNe parakalatratanvAdikomalasparzagRddhAn svApayanti, kvetyAha-vajrakaNTakazayyAyAM, kathamityAha-agni prataptAstAmramayAH putrikA-puttalikAH agniputrikAH tAbhiH saha / tadevaM paramAdhArmikajanitavedanAnAM diGmAtram upasaMharannAha-paramAdhArmikajanitA evamAdikA vedanAH anyA api zrutasAgarAdavaseyA iti zeSaH, iha sarvAsAmapi tAsAM pratipAdayitumazakyatvAd granthavistaraprasaGgAceti // atha parasparodIritavedanAmAha esa maha puvvaveri ti niyamaNe aliyamavi vigappeuM / avaropparaM pi ghAyaMti nArayA paharaNAIhiM / / 163 // idamiha tAtparya-yaH pUrvavairiko nAbhavat tamapyadhikRtyAparanArako'yaM mama pUrvavairika iti karmavazAdalIkamapi vikalpya, apizabdAt pUrvavairike'pi kathamapyekasthAnotpanne satyamapi, tataH parasparamapi, ghnanti nArakAH vaikriyprhrnnmussttipaaaadibhiH|| atha kSetrAnubhAvajanitavedanAmAha / / 84 //
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ sIusiNAI viyaNA bhaNiyA annA vi dasavihA samae / khettANubhAvajaNiyA iya tivihA veyaNA narae // 164 // anyApi kSetrAnubhAvajanitA zItoSNAdikA vedanA dazavidhA bhaNitA samaye-Agame vyAkhyAprajJaptyAdilakSaNe, tathA ca tatsUtram (granthAnaM 8000) "neraiyA NaM bhaMte ! kativihaM veyaNaM paccaNubhavamANA viharaMti ?, goyamA ! dasavihaM, taM0 sIyaM usiNaM khuhaM pivAsaM kaMDu parajjhaM jaraM dAhaM bhayaM sogaM" tatra zItamauSNyaM ca prAgeva vyAkhyAtaM / kSutpunasteSAM sadA'vasthitA sA bhavati yA samagrajagaddhAnyabhojane'pi na nivartate, na ca teSAM kAvalika AhAro bhavati, kevalaM te tathAbubhukSitA AkAzAt AhAradravyANi gRhNanti, tAni ca pApodayenAzuceranantaguNAzubhAni mahAvizUcikAjanakAni ca grahaNamAgacchanti, tatastairanatyamUDhavizUcikAto'nantaguNaduHkhA visUcikA bhavati, tatastadduHkhamantamuhartamanubhUya tadante punastAdRzAhAradravyagrahaNaM, punastathAvidhameva duHkhaM, punarantamuhartAt tadgrahaNamityevamAhAro'pi varAkANAM saMtatamanantaduHkhahetuH / pipAsA tu sA kAcid bhavati yA'satkalpanayA niHzeSajaladhijalapAne'pi na vyAvatate / kaNDUstu vapuSi teSAM sA nirantaramupajAyate yA tIkSNacarikotkarttitAnAmapi na
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa nArakANAM dazavidha vedanA varNanam vizrAmyati 'parajjhaM ti pAravazyaM / jvarastvatratyamAhendrajvarAdanantaguNastatrAmaraNAntaM kadApi na viramati / dAho'pyanantaguNa evameva / bhayazokau tu sadA'pi yathoktavedanAkadaryamAnAnAM kiM kathyate / tadevaM trividhAmapi vedanAM pratipAdyopasaMharati-'iya tivihe'tyAdi, iti-pUrvoktaprakAreNa paramAdhArmikajanitA parasparodIritA kSetrAnubhAvajanitA ceti trividhA vedanA narake AdyapRthvItrayalakSaNe, paratastu paramAdhAmmikANAmabhAvAt tajanitAM muktvA zeSA dvividhaiva bhavati, paraM sA dvidhA'pi svabhAvenaivArvAgavartinyA anantaguNeti // etAbhizca vedanAbhiH kadarthitAste nArakAH kathaMbhUtAstatra | nivasantItyAhatatto kasiNasarIrA bIbhacchA asuiNo saDiyadehA / nIhariyaantamAlA bhinnakavAlA luyaMgA y|| dINA savvanihINA napaMsagA saraNavajjiyA vINA / ciTThati nirayavAse neraiyA ahava kiM bahuNA ? // 166 // sugame // pUrvakoTyAyuH sahasravadano'pi ca narakavedanAH sAmastyena vaktaM na zaknotyataH saMkSepamAha
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ acchinimIlaNamettaM natthi suhaM dukkhameva aNubaddhaM / narae neraiyANaM ahonisiM paJcamANANaM // pratItArthA / evaM ca narakavedanA'bhibhUtAH samyagdRSTayo nArakA yacintayanti tadAha tattha ya sammaTThiI pAyaM ciMtaMti veynnaabhihyaa| mottuM kammAiM tuma mA rUsasu jIva ! jaM bhaNiyaM // 16 // svayamevopAttAzubhakarmaNAmeva sarvamapyetat phalaM, atastAni muktvA'nyasya kasyApi mA ruSastvaM, yad-yasmAt paramamunibhirbhaNitaM, zeSaM sugamaM // kiM munibhirbhaNitam ? ityAhasavvo puvvakayANaM kammANaM pAvae phalavivAgaM / avarAhesu guNesu ya nimittamettaM paro hoi // 166 ___ dhArijai eMto jalanihI vi kllolbhinnkulselo| na hu annajammanimmiyasuhAsuho devvapariNAmo // 170 // pratItArthe / tathA
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNa samyag draSTinArakANAM vicAraNA akayaM ko paribhuMjai ? sakayaM nAsejja kassa kira kammaM ? / sakayamaNubhaMjamANe kIsa jaNo dummaNo hoi ? // 171 // svayamakRtaM zubhAzubhaM karma ka iha jagati paribhuGkte ?, na kazcidityarthaH / yaca svayameva kRtaM karma tad evamevAveditaM kasya kila nazyati-apagacchati ?, na kasyacidityarthaH / evaM ca svakRtameva kAnubhuJjAno loka; kimiti durmanA bhavati ?, kiM samyag na sahata ityarthaH // tathAduppatthioM amittaM appA suppatthio havai mittaM / suhadukkhakAraNAo appA mittaM amittaM vA // loke tAvadidaM pratItameva yaH sukhakAraNaM tat mitraM, yastu duHkhakAraNaM somitraH, evaM ca sati AtmaivAtmano mitramamitraM ca sukhaduHkhayoraMtaraGgakAraNatvAt / kadA punarayamAtmA Atmano duHkhakAraNaM sannamitro bhavati, kadA vA mitramityAha-duSprasthitaH kumArgapravRtta AtmA duHkhakAraNatvAdAtmano'mitraH, sumArgAnugazca mitraM sukhakAraNatvAditi / aparAmapi samyagdRSTicintAmAha // 88 //
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArijaMto vi hu guruyaNeNa taiyA karesi paavaaii| sayameya kiNiyadukkho rUsasi ve jIva ! kassimhi ? // 173 // sattamiyAo annA aTThamiyA natthi nirayapuDhavi ti| emAi kuNasi kUDuttarAI iNhi kimubbiyasi ? // 17 // suyodhe // evaMvidhayA zubhacintayA vedanAdibhizca tAbhirnirjIrNakarmaNAM samyagdRSTinArakANAM purato yadbhavati tadAha- iya ciMtAe bahuveyaNAhiM khaviUNa asuhakammAI / jAyaMti rAyabhavaNAiesu kamaso ya sijhaMti / ____ sugamA // midhyAdRSTInAM tarhi kA vArtA ? ityAhaanne avaropparakalahabhAvao taha ya kovakaraNeNaM / pAvaMti tiriyabhAvaM bhamaMti tatto bhavamaNaMtaM / / __ anye tu mithyAdRSTinArakAH parasparakalahabhAvataH parasparavedanodIraNena tathA paramAdhArmikAdInA // 89 //
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe mupari gADhakopakaraNenAzubhaM karma baddhvA matsyAditiryanRtpadyante, tatazca paunaHpunyena teSveva narakAdipUtpadyamAnA anantabhavaM bhramanti keciddUrabhavyAH AsannabhavyAstu kespi kiyantamapi kAlaM tataH siddhayanti, abhavyAstu bhavameva kevalaM bhramantastiSThanti, na tu kadAcit sidhyanti / atrAha vineyonanu prANighAtamAMsabhakSaNamahArambhAdikaiH prAguktahetubhiH kiyanto jIvAsteSu narakeSUtpannapUrvAH ?, ucyate, sarvepi jIvAH pratyekamanantazaH paraM diGmAtropadarzanArthamudAharaNatrayamucyate, tadyathApANivaheNaM bhImo kuNimAhAreNa kuMjaranariMdo | AraMbhehi ya ayalo narayagaIe udAharaNA / 177 tatra ko'yaM bhIma iti ?, ucyate, [ bhImAkhyAnakam ] kaMpila puraM naraM paMcAlAjaNavayammi supasiddhaM / jattha taruNIpaoharagalatthio dutthio hAro // 1 // siridAmo nAma tahiM rAyA bahukosadesa susamiddho / muttAhArassa va sahai jassa sacchatta saralattaM // 2 // pApamuhAo devIo tassa pavararUvAo / paumAvaIi putto jeTTho nAmeNa bhImo tti // 3 // krUro sAhaMkAro mAyAsIlo ya taha mahAlobho / nittiMso nilajjo nidakkhinno bhayavimuko // 4 // prANivadhe bhImanRpa AkhyAna varNanam 1150 11
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ kamaliNinAmA devI annA tassa'tthi varanariMdassa | bhANU rAmo paramo kittidhaNo nAma aNukamaso |5| tIse cauro puttA purisatthA iva jaNassa aiiTThA | rayaNAgarA iva tahA bahuguNarayaNA gabhIrA ya // 6 // vararUvalakkhaNadharA sattadhaNA ahava ettha kiM bahuNA ? bhImo visaM ime puNa amayaM ciya savvaloyassa // matisAgaro tti nAmeNa tassa ranno ya asthi varamaMtI / uppattiyAicauvihavuddhijuo sAvao niuNo / tasya maI vimalo bahassaI maidhaNo ya nAmeNa / cattAri suyA bahuvuddhisaMjyA guNasamiddhAya // 9 // tato bhImo sAvabaMdhuNo kuTTae pavato / sAmaMtamaMDalAhivaputte vi na chaDDaDi kahiM pi // 10 // maisAgarassa vi sue sumaI mottUNa sesae tinni / taha bAhae sayA vi hu jaha te sahiuM na tIraMti // 11 aha nAyamamaceNaM bhImassa duceTThiyaM tayaM savvaM / dehassa lakkhaNANi ya nirikkhae niuNadiTThIe || 12 || to ciMtei amaco pecchasu kaha saMkaDaM samAvaDiyaM 1 / jaM esa o nUNaM hohI ranno viNAsayaro // 13 // to jai na kahemi imaM tassa havai to uvehio sAmI / aha va kami tahA puNa maraNaM pi hu appaNo nUNaM // 14 // saMkemi bhImajaNaNIpAsAo tA kimettha maha juttaM ? | ahavA kiM eeNaM ? uvehiyatrvo na tA sAmI // 15 iccAi ciMtiUNaM annadiNe ThAviUNa egaMte / pabhaNai nivaM amacco deva ! imA suvva nII // 16 // // 91 //
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ M bhavabhAvanA prakaraNe paDhama pi AvayANaM ciMteyabvo nareNa paDiyAro / na hi gehammi palitte avaDaM khaNi tarai koI / 17 / prANivadhe bhImo ya AvaIe garuyAe tumha majjha vi nimittaM / saMbhAvijjai tamhA jai nivisao na iNhi pi // bhImapakIrai eso tatto hoi asajjho sadeha'vayavo'vi | khaMDijae viNaTTho saDamANo ke ya puttAI ? // 19 // ||||AkhyAna niyadehasaMbhavo'vi hu vAhI nicchubbhae tao sigcha / 'reNubbhavaM pi khippai dehe paramosahaM loe // 20 // varNanam kiccaM va akiccaM pi hu avisaMko jo karei nikkaruNo | tassa viseseNa na vIsasaMti duTThassa naravaiNo // 21||: suviyAriyamaviyAraM bhattaM pANaM aceyaNaM pi nivA / uvarjujati saceyaNasuviyAraM kiM puNa suyAI ? // 22 nivasejja saha parehiM dosavimukkehiM dhammasahiehiM / dosesu nivisaMke caenja niyaevi nivadhammo // 23 // icAi nIimagge saciveNa hiesiNA samuvaiTTe / bhaNai nivo maha putto aja vi bAlo tahA bholo / 24 / || na muNai saciva ! viyAraM to sacivo tassa juttilakkhehiM / ThAvai dosabahuttaM payaMpaeNaM tao jAva // 25 so bujjhai no kahamavi to ciMtai nUNa esa bhaviyabbaM / evaM ciya kiM pi imaM nehavimUDho imo rAyA // bIhai kumArajaNaNIi jaMpiuM teNa kiM pi na smttho| saMvaraNaM kAUNaM namiuM to uDio sacivo // tatto kalANa gahaNe so'vi sahajjhAiNo samaggevi | ujjhAeNa samaM ciya nissaMko kuTTae tatto // 28 // 1 raNNubha-J // // 92 //
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ . raNNo bhaeNa ko'vi hu na jaMpae kiMpi to aNukkamaso / dussikkhiyakiMpikalo ArUDho jovaNaM bhImo / kamaliNiputtA vi amaccaputtasahiyA kalAu ucieNaM / sayalAo sikkhiUNaM saMpattA jovvaNaM kmso|| to bhImeNa samaggaM bahuppayAraM uvayaM nayaraM / 'uppADio nariMdo paureNa vi tassa rAvAhiM // 31 // bhImassa dei desaM kumArabhuttIi pesae tattha / so ya tahiM vaccaMto hakkArai sacivajesuyaM // 32 // patto ya amacco vi hu nAUNaM naravaraM taha vimUDhaM / annamuvAyaM nicaM ciMtaMto ciTThae jAva // 33 // AgaMtuM to puTTho sumai'bhihANeNa jeTTaputteNa / hakkArai maM bhImo ko Aeso tahiM majjha ? // 34 // to bhaNiyamamaceNaM baccasu taM vaccha! tattha pacchannaM / tassa sarUvaM sayalaM jANAvejasu tahA raja // 35 // gihihii imo nUNaM to jai sakesi vaccha ! taM ranno / majjha vi kareja rakkhaM visajio evamAIyaM // 36 sikkhaviuM to baccA bhImeNa samaM pi so tahi dese / patto ya amaceNa vi kamaliNIdevIi jehsuo|| bhANa saha vimaleNaM niyaputteNaM nriNdpaasaao| moyAvio samagge dese da vimalapAse // 38 // bahumollarayaNasAraM saMbalayaM appiUNa bhaNiyaM ca / jaiyA suNaha amhe saMgahie bhImakumareNa // 39 // moyAvejaha taiyA jai sakaha iya visajjiyA do'vi | anne'vi kei katthai kamaliNiputtA niyasuyA ya / 1. jppaa-vaa0|| . .. . . . .. ... // 93 // . . . .. ..
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe bhImavi haNai dese rajjajigIsAi kuNai appavase / loo'vi kuNai rAvaM uvehae taha vi naranAho || tassa sarUvaM chaSNaM piuNo sumaI vi sAhae savvaM / kiM kuNai taha vi eso mUDheNaM patthiveNa samaM ! // pAyaM savvesu tao so appavasIkaesu desesu / ei piusannigAse pabhUyasentreNa parikalio // 43 // amUDho rAyA vihu taha vittharasaMjayaM suyaM etaM / souM vAraMtassa vi sacivassa viNiggao samuho // to gahio hatthe bhImeNa amacasaMjuo bAhiM / dunni vipakkhittA kaTTapaMjare aha sayaM rajje // 45 // viTTho sumaIvi hu kuNai amacattaNa tao bhImo / 'vilasei sayaladesaM kUro aha annadiyaham // 46 bhaNai ime ujjAlaha agaNIe kaTTapaMjareNa samaM / aha sumaI bhaNai tayaM apasiddhI deva ! tuha evaM // 47 evaM ThiyANa esi kiM jIvai ? aha tahAvi maaresi| bhUmIi kaTTapaMjarameyaM to deva ! pacchannaM // 48 // amuttha nikkhaNAvasu tao virahiyA ya bhattapANehiM / vAeNa ya parihINA ime sayaM ciya marissati // soUNa imaM teNa vi vihiyaM taha caiva sumaiNA vi tahiM / pADAviDaM suraMgaM nIyA donniviniyaghara mma // jAo ya sa tato mahApamatto sa bhImanaranAho / pAraddhIe nirao ghAyaMto bhUyalakkhAI // 51 // nivasa aDavIe ciya pAyaM bhuMjai suei tattheva / siMcANasuNaya cittayapamuhehi ya kuNai pAraddhiM // 52 // 1. vilahai sayalaM desaM - J // prANivadhe bhImannRpa AkhyAna varNanam // 94 //
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ | kAlijjayAI giNhai kANa vi hiyayAu niddao giddho / bhuMjai kANa vi aTThIiM garuyamaMsAI kANaM pi|| lAvayatittiramAINa yahuyarasae vasaM ca Aviyai / lakkhaguNaM taM mUDho sayaM kaDaM dei loyassa // 54 // patto ya bhANavimalA paribhamamANA mahADaiM eka / saMpattA tehiM tahiM diTTo vijaM javemANo // 55 // billakkheveNa huyAsaNammi jaliyammi joio eko / to kumareNaM bhaNiyaM kiM bhadda ! imaM samAraddhaM // 56 // teNa bhaNiyaM mahAyasa! pabhUyakAlo gao ihaM majajhaM / suguruvaesuvaladdhaM payaM vijaM javaMtassa // 57 // to bhaNai bhANukumaro taM jai maha bhadda ! joggayA asthi / tA desu jeNa sAhemi jIviyaM vA vihu caemi // 58 // to joieNa sappurisapagaimabhiNicchiuM tayaM dinnA | sA vijA to teNa vi gahiyaM pillattiyaM hatthe / 59/ vijaM javi khittaM eka bIyaM tao ya puNa taiyaM / vArAe cautthIe dinnA jhaMpA sayaM nattha // 10 // paTTIe vimaleNa vijA paDiyA do'vi tattha ciTThati / tA DAyAgayakhaggo bhANa pecchai tahiM eka 611 kevalavararayaNamayaM mahAvimANaM phuraMtakiraNohaM / sannihiyaM rayaNujjalakuMDalamasiNIkayakavolaM // 2 // 1. 'vessulddhN-J.|| // 95 //
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ hArAvirAiyavacchatthalaM ca pecchai suraMgaNaM eka / supasaNNavayaNamujjayamaNaM va siddhIi karaNammi // 13 // bhAvanA prakaraNa prANivadhe bhImanRpaAkhyAnavarNanam to bhaNiyaM tIi ahaM siddhA tuha vaccha! bhaNasu jaM demi / bhaNiyA kumareNa tao sAhagajoiyamiNaM devi! // 14 // kuNasu kayatthaM sA bhaNai vaccha ! nAmaM pi mA imassa tumaM / giNha auNNassa ihaM varADiyAe ajogassa // 65 // tA bhANa bhaNai tayaM jai evaM devi! varavimANamiNaM / saddhiM mae nirUvasu ArUDho jaM ahaM ettha / 66 / dese pecchAmi samaM vimaleNaM to ya paNabhae esA | siddhaM ciya vaccha ! imaM annaM patthasu tumaM kiM pi|| to bhaNiyaM kumareNaM devi ! pauttiM kahesu maha piuNo / tIe vi kaTTapaMjarakhivaNAI vaiyaro sabvo // 18 // kahio to kumareNaM sappaNayaM joDiUNa karakamalaM | bhaNiyA jai desi imaM ThAvasu rajammi maha jaNayaM / bhImassa vi jo ucio viNiogo so sayaM pi kAyayo / piughAyagassa u muhaM tassAhaM puNa na pecchAmi // 7 // dese ya baha aja vi daLu koUhalaM mahaMtaM me | abbhuvagayaM imIe eyaM kahiyaM ca kumarassa // 71 // pannattimahAvijjA ayaM to sAhiUNa tuha vayaNaM / viNiyattA annaM pi hu savvaM uciyaM karissAmi //
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya bhaNiUNamadaMsaNamAvannA devayA tao kumaro / saha vimaleNArUDho tammi vimANammi rayaNamae / 73 / pecchaya tayaM bhariyaM rayaNeNaM to kahei sayalaM pi / jaM devayAi bhaNiyaM jogissa tao vi karuNAe // molio so ginhasu niyaicchAe imAI rayaNAI / to hidveNa imeNaM gahiyA ekA mahAmohA // 75 // aha uppar3ao kumaro teNa vimANeNa vimalapariyario / bhamai samIhiyadese joI vi hu Agao zrevaM / tA rikkaM ciya pecchai moTTaM to niMdae ya appANaM / bhANU vi niyavimANe daTuM tAI pi rayaNAI // 77 soi taM puNo puNa etto gaMtUNa devayAi tahiM / bhImassa bhue donni vi ukkhaNiuM rukkhasAhAe // 78 // ubio ahomuhamaho sayA pajjalaMtajalaNassa / ciTTei dhUmapANaM kuvvaMto tammi rajje ya // 79 // puravaThavio rAyA siridAmo caiva saha amaceNa / kahiUNa tANa doNha vi puttapattiM gayA devI // to karuNA rAyA uttarAvei ruksAhAo / dAvai ya bhoyaNaM to niei ullaMbiyaM puNa taM // 81 // uttarAvara puNaravi puNo'vi ullaMbiyaM niyai bhImaM / to viNiyatto bhoyaNamettaM ciya dAvae nicaM // 82 // aha maisAgaramaMtI tassa suyA kamaliNIi kumarA ya / salahijjaMti jaNeNaM piughAI jIvavahao ya / 83 / dhikkArijjai bhImo aNuhavai ihaM pi tibvadukkhAiM / etto ya devayAe kahiyaM bhANussa taM savvaM // 84 // uttaraseDhIya tayA veyanagassa kaha vi ahivaiNo / kannA Asi tayA to pannattIe tahiM nIo // 85 // 113911
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe to gayaNavalahapure bhANukumArassa sayaladevIhiM / miliUNaM parivihio vijjAharacakkavaTTIpae // 86 // ahiseo vijAu vi siddhA sayalAu paDhiyamettAo / vimalassa vi siddhAo kAu vi Thavio ya sacivante // 87 // putreNa nae vikkameNa vehiM caiva diyahehiM / vijjAharA vi savve teNA''NAkAriNo vihiyA // 87 // pariNIyAo tANaM dhUAo uvAyaNANi vivihANi / gahiyANi pavarakariturayarayaNavaravatthapamuhAI // 89 // kiM bahuNA savvaM ciya rajjaM piusaMtiyaM va tassa tayaM / taha pariNayaM gayAo jaha vijjAo vi pariosaM // 90 // cAraNamuNINa pAse vimaleNa samaM suNei jiNadhammaM / saMgovaMgaM dopahaMpi pariNao so ya punnehiM // 91 // to naMdIsaramAisu mahA videhAijiNasamosaraNe / pUyAu kuNaMti jiNe dhuNaMti nisuNaMti dhammaM ca // 92 // aha annayA viratA saMsArAo samatthaputtANaM / dAUNa niyapayAI dunni vi giNhaMti pabvajaM // 93 // tatto bhANU jAo thevehiM pi u diNehiM gIyattho / kutrvaMtassa ya gADhaM tavaM sarIre vi niravekkhaM // 94 // ohimaNapajjevAI uppannAI tao ya caunANI | saMjAo niyayapae guruNA viNivesio eso // 95 // tatto saha gaccheNa vi viharaMto bhANumuNivaro patto / kaMpilapure kaiyA vi surakae kaNayakamalammi // 96 prANivadhe bhImannRpa AkhyAna varNanam // 98 //
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ uvaviTTho ujjANe kahei dhammaM jaNassa so vimalaM / maisAgareNa sahio tuTTo siridAmanaranAho // 17 // savAe iDDhIe Agacchai tassa vaMdaNanimittaM / bhattIi taM ca namiuM vimalAisusAhusaMjuttaM // 98 // maisAgareNa sahio rAyA uvavisai uciyadesammi | kevalaharisamao iva jAo so daMsaNe tassa // 99 rAmo paumo taha kamaliNI ya maisAgarassa puttA ya | sumaippamuhA bhattIi paNamiuM harisabhariyaMgA // ucaviTThA to bhaNiyaM muNiNA naranAha ! nehaniyaDehiM / nibiDanibaddhA jIvA annANaMdhA vimUDhA ya // 101 kajjAkajaM na muNaMti na ya hiyaM appaNo ya ahiyaM vA / to kosiyArakIDo vva kammakoseNa appANaM // pariveDhiUNa gADhaM iha ceva ya jaMti nihaNamaidINA / bhamamANA ya bhavohe bhImAI sahati dukhaaii|| tamhA sai sAmatthe laddhaM saddhammasugurusAmaggi / saggApavaggasuhakAraNammi dhammammi jaiyavvaM / 104 / to bhaNiyaM naravaDaNA jaha Ai8 murNida ! taha savvaM / kiMtu pasiUNa sAhaha majhuvari tahA ya aigaruo // 10 // maisAgare paoso cukko riddhIya taha ya pANANaM / saha sumaiNA ya pII bhImassa kimetya ya nimittaM / to bhaNiyaM muNivaiNA magahAvisae dhaNAlao nAma | gAmo ya tattha sIho nAmeNaM gAmakUDo tti / 107 so ya pagaIi kUro annAyarao nariMdaloyANaM / laMcAdANabaleNaM sabvesiM mannaNijjo ya // 108 // // 99 //
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe prANivadhe bhImanRpaAkhyAnavarNanam co - datto nAmeNa ya tassa sevao Asi chaMdayAri tti / tattha vi gAme anno naMdo nAmeNa koDaMbI // 109 // riddhisamiddho gehe bAhiM lakvijae na iyarehiM / naMdassa ya Asanna majjhe gAmassa vikkhAo // 110 // vaccho nAma kuTumbI nivasai dakkho tahA bisiho ya / annadiyahammi naMdaM 'aisiri nAUNa sIheNa / umbhAviUNa aliyaM ca savvahA ki pi tattha sambandhaM / uddAliUNa gahiyA tassa samiddhI samaggA vi|| datto ya bhaNai malajauyayANa eyArisANa riddhIe / tumhArise vimottaM udArapurise jae anno // 113 / / ko ThANaM? to savvaM gihijjaha kiM pi mA caenjAsi | aha teNa dhaNe gahie jAo cittabbhamo tassa // vaccheNa tao euM karuNAe kahakahaM pi saMThavio / bujjhaviUNa vi sIhaM kAleNa ya pAviyA riddhI // to sIho annANi vi datteNa'NamoiyAiM pAvAiM / kAuM nirayammi gao teNa samaM ciya mahAdukkhe // to bhamiuM saMsAraM sIho taM naravariMda ! saMjAo / keNai kammavaseNaM datto maisAgaro maMtI // 117 // naMdo bhamiUNa bhavaM jAo bhImo sakammavavasavattI / maisAgarassa putto vaccho jAo sumainAmA // cirabhavasaMciyakammassa sesamiha to gayaM jamudayammi / teNa gahiUNa rajaM tumbhe giNhai imo do'vi // sumaI ya vacchajIvo pubbuvayArI tao tahiM pII / iya niyakammaphalaM ciya jIvA bhuMjaMti naranAha ! // 1. asiraM-sarvatra // // 10 //
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhayavaM! bhImo mari vaJcihii kahi ti pucchie rannA / sUrI pabhaNai naravara ! etto taiyahammi diyhmmi|| tettIsasAgarAU apaihANammi nirayavAsammi | mariUNa sattamAe puDhavIe nArao hohI // 122 // iya so saMviggo rAmaM rajjammi ThAvae raayaa| paumaM juvarAyapae sumaiMtu Thavei sacivatte // 123 // to maisAgarasahio kamaliNipamuhAhiM taha ya bhjaahiN| giNhai dikkhaM rAyA siridAmo paramasaMviggo // 124 // tatto kAUNa tavaM uggaM thevehiM ceva diyahehiM / guruNo sIsA ya tahA siddhA savve'vi vihuyarayA / 125 / bhImo'vi hu mariUNaM sattamapuDhaviMgao samuvaTTo / tatto bhamiUNa bhavaM mahAvidehammi sijjhihii|| // iti bhImAkhyAnakaM samAptam //
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa mAMsAhAre kuMjaranarendrAkhyAnakam atha kuJjaranarendrAkhyAnakamucyatesiMhapuraM nAmeNaM nayaraM bahuriddhinIiparikaliyaM / jattha paraloyatattiM kuNaMti dhammiyajaNA ceva // 1 // sIhagirI nAma tahiM vikkhAo naravaro guNasamiddho / jo sAvao'vi paramo savvAvayavirahio nicaM // rajjamaNupAlayaMtassa tassa aha annayA samuppannA | ciMtA jaha majjha niratthayAiM vacaMti diyahAI // 3 // jai hoi kaha vi putto tA taM payapAlaNa niuMjeuM / giNhAmi sayaM dikkhaM caemi eyAI pAvAiM // 4 // eyaM ca kahai cittaM cittamainAmayassa maMtissa | sAvayadhammammi samujjayassa aha annayA ranno // 5 // aivallahA surUvA vijayA nAmeNa aggamahisi tti / rayaNivirAme pecchai pavisaMtaM niyayauyarammi // 6 // bhImabhuyaMgaM tatto nIhari kuMjaraM DasemANaM / bhIyA tao vibuddhA ranno sAhei taM sumiNaM // 7 // rAyA vi kahai maMtissa bhaNai taM so'vi deva ! na hu eso / - hohi sumiNo pasattho jamhA hohI suo ettha // 8 // | kiMtu sa tumhANa na suMdarotti jaM Dasai jAyametto'vi | dhammassa kuNai vigdhaM tamhA nniybhaaynnejss| saMdaranAmassa imaM rajjaM dAUNa dhippae dikkhA / jAe imaMmi putte so'vi ha gihijaU dikkhaM // 10 //
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ to cittamaisameo rAyA rajammi suMdaraM ThaviuM / pavvajaM paDivajjai gambho'vi hu vaDai kameNa // 11 // | annammi diNe devI vijayA pasavei dArayaM pavaraM / to suMdaro karAvai vaddhAvaNayaM pure sayale // 12 // | aha ciMtai eeNaM Dasio kira kuMjarotti jaNaNIe / sumiNe dilu tamhA eyassa vi kuMjaro nAma // 13 // ThAvijau appaM ciya jaM Dasai Na pahavae ya annassa | iya ciMniUNa ThaviyaM bArasamadiNe imaM nAmaM / 14 aNudiyaha to baDi kuMjarakumaro tayaM tu puNa raja | pAlai suMdararAyA saMpunne jAva chummAse // 15 // sAmaMtamaMtipaure meleuM to karei ahiseyaM / tassa samappai ya tayaM eyANaM AyareNeso // 16 // pabhaNai ya tassa mAulayavaggameeNa bhAiNejeNa | niyaeNa saha bhalejaha paJcajjamahaM tu ghecchAmi // 17 // iya rajaM saMThaviuM gao tahiM jattha viharaNa dese / sIhagirI rAyarisI tA tagguruNo sayAsammi // 18 // jiNadikkhaM giNhai suMdaro'vi aha so pavaDDhai kameNa | kuMjararAyA tatto saMpatto jovvaNaM tassa // 19 // S abhiogakammavaddho sirio nAmeNa kira mahANasio / so bAhiM paTTaviuM pAvanare aipabhUe vi / 20 / mArAviUNa hariNa sUyarasasae ya saMbare rojjhe / lAvayatittirapamuhe ANAvaha paidiNaM ceva // 21 // aha tesiM maMsAI uvakvaDeUNa paramajatteNa / siMdhavasaMThIpippilimiriehiM bhAviUNaM ca // 22 // dei nariMdassa tahA alayarasabhAviyAI kAI pi / kAUNa dei tatto vannaMto bhaMjae giddho // 23 //
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa jaha jaha rAyA taha taha sa mahANasio vi caDai ukkarisaM / lAvayatittirarasae maMsANi ya bahupayArANi // 24 // mAMsAhAre kuMjaranarendrAkhyAnakam / jatteNuvakkhaDeuM kaDutittAIhiM bhAviUNaM ca / niccaM pi dei aha annayA ya keNAvi saMpattaM / 25 / sanjomayaDiMbharuyaM siriyassa samappiyaM samANeuM / taM teNa uvakkhaDiyaM tuTThamaNeNaM payatteNaM // 26 // dinnaM naravaiNo guruyagiddhicaDieNa bhuMjiu teNa / puDhe kahiyaM sirieNa DiMbhamaMsaMti muimUle // 27 // to bhaNiyaM eyaM pi hu kareja NicaM pi to mhaannsio| puvvamayaM kaiyA vi hu mArAveUNa vA channaM // 28 kAUNa saMbhiyaM naravarassa icchAi dei taha nicaM / eyaM annANi ya appaNAvi bhuMjai jahicchAe // 29 // annadiNe viharaMto sIhapure tammi naMdaNajANe / bhayavaM kevalanANI samAgao muNigaNAinno // 30 // suraraiyakaNayakamale uvaviDhe tammi sylpurloo| rAyANaM siriyaM piya mottaM bhattIi saMpatto // 31 // to teNa harisavimhayasaMveyakarI samaggaloyassa / vihiyA saddhammakahA tayaMtare pauralopaNa // 32 // | puDhe bhayavaM ! ranno sirisIhagirissa vijayadevIe / puttuvavAe sumiNe diTTho bhuyago tti ko heU ? // to bhaNiyaM kevaliNA devANapiyA! kaliMgavisayammi / do gAhAvaiputtA susImanAmaMmi gAmaMmi // 34 // // 104 //
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Asi tahiM jo jeTTho tassa sivo nAma lahuyayassa puNo / vihiyaM nAmaM ammApiUhiM kamalamuhanettassa // 35 // kamalo tti tao kahamavi jovvaNapatto kayAi so kamalo / cukko sivabhajAe viNAsio teNa kuddheNa | to kovagao mari kamalo paribhamai kiM pi saMsAre / rogAiNA'bhibhUo kayAi niyaAuyakhaeNa |37 mariUNa kameNa sivo vi thevamAhiMDiUNa saMsAraM / keNai kammavaseNaM iha sIhagirinivo jAo // 38 // kamalo vi suyattAe uvavanno pucaverio tamhA / eso kuMjararAyA sirisIhagirissa naravaiNo // 39 // bhuyago tti tayA sumiNammi sUio pucchae puNo pauro / bhayavaM! kiM pabhavissai tassa ya viyarAyavaramuNiNo ? // 40 // eso kuMjararAyA? to paNabhai kevalI jaDa niei / kiMtu sa mukkhaM patto vihuNiyakammo mahAbhAgo // iya so saMviggA bahave dikkhaM tahiM pavajaMti / anne udesaviraI cayaMti anne u micchattaM // 42 // nIsesasaMsayata' moDeuM vihario tao nANI / parisA viniyahANaM gayA tao vaiyaro eso // 43 // nAo kuMjararannA tao paosaM gao jaNe sayale / pavvaiyassa jaNassa ya kiM maha eyAe tattIe ? 44| rAyA sirio ya tao bhottaM maNuyAimaMsamAkaMThaM / mariuM visUiyAe do vi gayA chaTTapuDhavIe // 45 // // iti kuJjararAjA''khyAyikA //
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa Arambhe aghalAkhyAnakam atha aghalAkhyAnakamucyatechagalauraM nAma puraM pasuppio pasuvai vva jattha jnno| chAgalio nAma tahiM eko parivasai vANiyao // 1 // ma acaMtamahAmicchAdiTThI vi hu asuyasAhuvayaNo vi / jo 'suddhadhammagahaNaM kAuM viyarai paresi pi // 2 // taha dUragayAraMbho nicamahAraMbhakaraNanirao vi / vikkei chAliyAo lakkhaM guliyaM ca daMte ya // 3 // ukkhalamusale lohaM gharadRnissAhasayalasatthAI / cittayacammaM kaTTha mahumayaNatilAI dhannAiM // 4 // geNhai vikiNai sayA karei naha majavikkayaM niccaM / kArei uccchucADe viDhavAvai posiitthIo // 5 // vikai gomaNuyAI vaNasaMDe khaMDiUNa taha ceva / khettesu halasayAiM vahaMti taha vANiuttehiM // 6 // sagaDAI pavahaNAI vAhAvai nikasei iMgAle | camarIkese puisAie ya vikiNai nicaM pi // 7 // tatto loo paNabhai pAvayareNAvi keNa vina eso / AraMbheNa ghalijjai pecchaha vaNio asNtuttttho||8|| iya jAyammi pavAe sayalapure annayA pavaDdaMte / acaMtamahAlobhammi pesiyA teNa pAveNa // 9 // yAhimmi baha purisA vittiM dAUNa te ya ANaMti / kAgINaM morINaM kukkaDibagisArasINaM ca // 10 // 1. sddhmmgghnnN-ne0J.||
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ haMsINaM sauNINaM tittiralAvINa cakravAINaM / taha kIrimAiyANa ya bhari piDiyAo bahuyAo // 11 // Ka aMDANa vicittANaM tatto so tAI AmayAI pi | kANi vi taliUNaM vikkiNei annAI bhuMjeuM // 12 // iya nicaM pi kuNaMtaM daTuM taM bhaNai sylpurloo| nUNa aghallo eso laggo jamimammi vi akajje // tatto aghalo tti gayaM pasiddhameyassa tatva abhihANaM / taha vi hu piDigasayAiM aMDANaM vikkae niccaM // aha yahuroyaggahio ihaI pi hu veyaNAsamugyAe | paDio ruddajjhANe vadaMto ruddapariNAmo // 15 // mariUNaM taiyAe puDhavIe nArao samuppanno / satta'yarAU tatto purao bhamihI bhavaM ghoraM // 16 // // iti aghalAkhyAyikA / / // 107 //
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe tadevaM narakagatimuktvA upasaMharan tiryaggateH sambandhaM copadarzayannAha - evaM saMkheveNaM nirayagaI vanniyA tao jIvA / pAeNa hoMti tiriyA tiriyagaI teNa'o vocchaM / 178 // evaM saMkSepeNa narakagatirvarNitA, 'tao' tti tasyAzca narakagateruduvRttA jIvAH prAyo-- bAhulyena tiryaJco bhavanti yatastena kAraNena 'ao' tti ato- narakagativarNanAdUrdhva tiryaggatiM vakSye, ityakSaraghaTanA | atra Aha- nanu narakagateruvRttAH kimiti bahavastiryakSutpadyante, na manuSyeSu ? ucyate, nArakA manuSyeSu garbhajaparyApteSveva jAyante, te ca saMkhyAtamAtrA: svalpA evaM sadaiva prApyante, nArakAstvanu samayamasaMkhyAtA apyudvarttante, ata ekasamayodvRttAnAmapi nArakANAM manuSyeSu sthAnaM nAsti, kiM punaranyeSAM tato bahavastiryanUtpadyante teSAM nArakebhyo'saMkhyeyaguNatvAt, zubhabhAvena ca manuSyeSUtpattiH, azubhabhAvAzca te prAyo jIvA iti bahavastirya nRtpadyanta iti / tenetyabhidhAnAdyata ityarthAndhaM, yattadornityAbhisambandhAditi // // iti narakagatibhAvanA samAptA // narakagate rud vRttAnAM tiryakSu sthAnam // 108 //
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha yathApratijJAtamevAha egidiyavigaliMdiyapaMciMdiyabheyao tahiM jIvA / paramatthao ya tesiM sarUvamevaM vibhAvejjA // ekendriyA:-pRthivyaptejovAyuvanaspatikAyarUpAH tatra pRthivIkAyikAH dvividhAH-sUkSmA bAdarAzca / tatra sUkSmAH sarvalokavyApinaH sAtizayajJAnagamyAH, bAdarAstu ratnaprabhAdisaptapRthivyAzritAH bhavananagaravimAneSatprArabhArAzritAzca; evamapkAyikAdayo'pi sUkSmavAdarabhedabhinnAH sarve'pi drssttvyaaH| tatra sUkSmA aptejovAyavaH sUkSmapRthvIkAyikavadvaktavyAH, vanaspatayo'pi sUkSmAH tathaiva, kevalamete ekasminnapi zarIre anantA utpadyante ata ete sAdhAraNazarIrAH, anye tu saMsAriNo jIvAH sarve'pi bAdaranigodAn muktvA pratyekazarIriNo'saMkhyeyAzca, bAdaranigodAstu sAdhAraNazarIrAH anantAzca / bAdarApkAyikAstvavazyAyaharatanuhimakarakamahikAmeghodakataDAgasaritsamudrAdhudakarUpAH / bAdaratejaHkAyikAstu murmurAGgArajvAlolmukAdayaH / bAdaravAyukAyikAstu ye lokasya zuSire sarvatra vAnti mandapaTupaTutarapaTutamavAtolyutkalikAjhaMjhAmaMDalikAguMjAvAtAdayaH pratItAH bAdaravanaspatayastu bAdaranigodA:
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe tiryaga gatau sthitAnAM jIvAnAM svarUpam @ savvA ya kaMdajAI sUraNakaMdo ya bajakaMdo ya / allahaliddA ya tahA allaM taha allakaccUro // 1 // ityAdayo draSTavyAstathAcakkAgaM bhajamANassa, gaMThI cunnaghaNo bhave / puDhavisariseNa bheeNa, aNaMtajIvaM viyANAhi // 1 // gUDhasirasaMdhipavvaM, samabhaMgamahIrayaM ca chinnaruhaM / sAhAraNaM sarIraM tavivarIyaM ca patteyaM // 2 // ityAdyAgamapaThitalakSaNasUcitAzca mntvyaaH| tathA tRNISadhilatAgulmavallIdrAkSAkhajU rinAlikerInimbAmrAdayaH tanmUlakandaskandhatvazAkhApravAlapatrapuSpaphalabIjAdayazca, pratyekazarIriNo bAdaravanaspatayaH, vikalendriyAstu dvitricaturindriyabhedAt trividhAH, tatra kRmizaGkhajalUkA'lasamAtRvAhakAdayo dvIndriyAH, kunthupipIlikApizukayUkoddehikAmatkoTakamatkuNAdayastrIndriyA, vRzcikabhramarapataMgamazaka makSikAdayazcaturindriyAH, paMcendriyA dvividhAH-saMmULujA garbhajAzca, tatrAdyAH prathamavRSTijalasaMmUcchita* dadurAdayo vAhikAdayazca mantavyAH, garbhajAstu gajagomahiSyuSTaturaMgAdayaH etabhedabhinnAstasyAM tiryaggatau jIvA bhavanti, teSAM ca sukhaduHkhe samadhikRtya svarUpamevaM-vakSyamANarUpaM paramArthato-nizcayato vibhAvayet paribhAvayaditi // kiM punastat svarUpamityAha
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ puDhavI phoDaNasaMciNaNamalaNakhaNaNAidutthiyA niccaM / nIraM pi piyaNatAvaNagholaNasosAikayadukkha // 18 // agaNI khoTTaNacUraNajalAisatthehiM dutthiyasarIrA / vAU vIyaNapiTTaNausiNANilasatthakayaduttho // 181 // chayaNasosaNabhaMjaNakaMDaNadaDhadalaNacalaNamalaNehiM / ullUraNaummUlaNadahaNehi ya dukkhiyA taruNo // 182 // tadevamete pRthivyAdayaH sphoTanAdidusthitA nizcayataH sadaiva duHkhitA eva, vyavahAratastu cintAmaNyAdIna pUjyamAnAn dRSTvA vRkSAdikaM vA kiMcid yatnato rakSyamANamabhyaya'mAnaM vA samavalokya kazcidatattvavedI sukhitAnapyetAn manyeteti 'paramatthao ya tesimityuktaM, akSarArthastu sugama 'eva / | atha nigodAH kIdRzAH gavantItyAha1 iti-sarvAsu /
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNa nigoda jIvAnAM svarUpa varNanam golA hoti asaMkhA hoti nigoyA asaMkhayA gole| ekkako ya nigodo aNaMtajIvo muNeyavvo // 13 // asaMkhyeyAnAM sAdhAraNajIvazarIrANAM samAnAvagAhanAvagADhAnAM samudAyo golaka ityucyate, ata evAha-'hoti nigoye tyAdi, anantAnAM jIvAnAM sAdhAraNamekaM zarIraM nigoda ityabhidhIyate, te caivaMbhUtA nigodA ekaikasmin golake'saMkhyeyA bhavanti / ekaikazca nigodaH anantajIvaH anantA jIvA yatrAsAvanantajIvo muNitavyaH, ete ca golA dvividhAH-sUkSmA bAdarAzca, tatra sUkSmAH pratyekamaMgulA- | saMkhyeyabhAgamAtrAvagAhino'saMkhyeyAzcaturdazarajjvAtmake'pi loke nirantaraM bhavanti, bAdarA api | vRhattarAMgulAsaMkhyeyabhAgAvagAhino'saMkhyeyAH pRthivyAdimAtrAzritA bhavanti, ete ca ullisevAlasUraNA kAdirUpA mantavyAH, ata evaite sarvaloke na bhavanti, mRttikAjalAdyabhAve teSAmasambhavAd, atra bahu vaktavyaM tattu nocyate granthagahanatAprasaMgAditi // ete ca nigodajIvAH sUdamAH bAdarAzcAntamuhartAyuSa eva sambhavanti, asya cAntamuhartasyAsaMkhyeyabhedAstatra ca SaTpaMcAzadadhikAvalikAzatadvayamAnaM kSullakabhavagrahaNamapyAyurvahUnAmeteSAM bhavatItyAha // 112 //
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ egUsAsammi mao satarasa vArANaMtakhutto'vi / khulgabhavagahaNAU eesa nigoyajIvesu // 184 // 1 eteSu nigodajIveSu parivasan jIvo'tra nIrogasvasthamanuSya sambandhinyekasminnapyucchvAsaniHzvAse kSullakabhavagrahRNAyuH san saptadaza vArA mRtaH, ekocchvAsaniHzvAsasthUlamAnenaitAvatAM kSullakabhavagrahaNAnAM bhAvAt sUkSmecikayA tvAgamAdavaseyaM kiyatIrvArAstatraiva punaH punarutpadyetthaM mRtaH ? ityAha- anantakRtvo'pi - anantazo'pi, anantavArA apItyarthaM iti // eteSu kendriyeSu jIvA yathotpadyante tathA darzayannAha - putAi paDivA annANapamAyasaMgayA jIvA / upajjati dhaNappiyavaNiu kvegiMdiesa bahu // 'bahu' timRtvA'pi punaH punastatraiva bahutpadyante, anantavArAH paunaHpunyena teSveva jAyanta ityarthaH, zeSaM sugamaM // kathAnakaM tUcyate | // 113 //
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNa *58 ekendriya gataugamana kAraNe dhanapriyakathAnakam // dhanapriya kathAnakam // majjhammi kusahAjaNabayassa soriyapuraM mahAnagaraM / mArijai roso ciya hiyayaM ciya hIrae jattha // 1 // tattha ya dhaNadhannasuvannarayaNasAmI mahiDi ddhsNpnno| nAmeNa atthao ciya dhaNappio atthi vaanniyo|| so ya sayAraMbhapio micchaddiTTI gharammi vihavammi / gahiNIe paDibaddho annANaMdho gamai diyahe // 3 // | tassa ya dhaNavainAmA gihiNI pagaIe bhaddayA kiMtu / tANa na vijjai putto tassa kae dukkhiyAI bahuM // aha tattha koi puriso samAgao annayA paribhamaMto / vaNiNA puTTho eso kiM di8 kouyaM kiM pi? / 5 / | teNa bhaNiyaM io ciya AsannA vijae mahAaDaI / nAmeNa dIhasAlA AyayaNaM tIe nemissa // 6 // vijAharehiM vihiyaM ramaNinaM tassa ceva Asanne / bhaTTAriyAe ciTThai AyayaNaM jaMbunAmAe // 7 // tatyei baha logo punnehovAiehiM garuehiM / jANissaha tujjhavi hu ahavA kajjassa siddhIe // 8 // iya kahiUNa gao so seTThI dhaNavaI ya NhAyAI / seyAI pahANAI vatthAI niyaMsi do'vi // 9 // sirikhaMDeNA'lihiuM taM deviM pUyayaMti bhattIe | pavarakusumehiM baliNA suyaMdhadhUveNa tatto ya // 10 // pAesu nivaDiUNaM bhaNaMti te jai ya amha hojAhi / putto tuha AyayaNe AgaMtaM to vibhUIe // 11 // 1 'lhi-vaa0|| // 114 //
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAhAmo jattaM vitreNa atthavvayaM bahuM kAuM / tatto taddiyahe ciya ganbho jAo ghaNavaIe ||12|| sAya kamaso pasUyA jAo ya bhuyaMgamo mahAbhImo / to bhIyaM savvaM ciya dUreNa palANamuttasiuM | 13 | aha Adano seTTI pUei puNo'vi devayaM taM pi / bahusura bhikusumakappUradhUvanevejjamAIhiM ||14|| to paNabhai devi ! imaM kiM saMjAyaM jaNe mahacchuriyaM / ah patte avayariDaM pabhaNar3a devI nisAmeha |15| putto eso dino tumha mae kiMtu putrvajammammi / rayaNaM savakkisaMtiyamavahariyaM dhaNavaIi tao // 16 // tANe parimukaM tavvaNNaM ucalakhaMDamegaM ti / aidukkhiyaM savakkiM rUpamANiM kicchugayapANaM // 17 // dahUNaM bIsaime pahare to tammi ceva ThANammi / karuNAi ghaNavaIe puNo'vi mukkaM taraNaM // 18 // taM kamma mihi yamudae devayAi to eso / takkammacoiyAe vihio pacchAi sappo // 19 // maNuo tumha putto vigae kammammi vIsavarisaMte / niyavararUvadharaM ciya puttaM pecchrissaha imaM to // tehiM bhaNiyaM io ciya pabhiI jA taM pi vIsamavarisaM / kiM kAyavvaM amhehiM ? iya pasiUNaM pasAhe ||21|| to devIe bhaNiyaM ihi eyaM karejjaha tao ya / purao evaM evaM ca aggao evamAIyaM // 22 // / / 115 / /
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe ekendriye gataugamana kAraNe dhanapriyakathA nakam sAheUNaM bhaNiyaM eyassa visaM na savvahA asthi / na vi ya Dasissai ke pi hu to na bhayaM savvahA kajaM // 23 // appacao ya vayaNe na majjha keNAvi ettha kAyavo / jamhA aisayanANI eyaM savvaM mae puTTho // 24 // iya bhaNiUNaM devI sahANamuvAgayA tao taaii| sikvAviyAI tIe jaha taha kuvvaMti sayalaM pi // 25 // duddhaM pAyaMti karaMDayammi tatto khivaMti taM bhuyagaM / baddhAvaNayaM vihiyaM aigaruyamahUsaveNa tao // 26 // chaTTIpamuhANi kuNaMti tassa sayalAI ceva kinaaii| ANaMdiyAiM devayavayaNeNaM tAiM piyarAiM // 27 // nAmaM ca jaMvudinno tti ThAviyaM tassa tehiM bAhiM tu / cakkhudareNaM putto daMsijai neti jaMpaMti // 28 // 8 iya vAsAI duvAlasa bolINAI tao ya rUvavaI / kovi hu vaNio dAuM uvaDio tassa niyadhUyaM // 29 tatto dhaNappieNaM bhaNiyaM giNhAmi ahamimaM kannaM / jai ya adiTThassa vi maha suyassa taM desi pariNe // 30 // aMgucchalaeNaM ciya taha pariNissai iha Thio ceva | majjha suo to kannApiuNA vi viciMtiyaM eyaM / / appubvaM tAva imaM sayalaM pi hu kiM pi kiMtu tA eso / amhANa jAimajjhe dhaNappio idrisaMpanno / 32 / / N| tamhA maha dhUyAe khUrNa hohI na khANapANehiM / hohI gharavAso'vi hu jai punnAI sarIraMmi // 33 //
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ TEESEXSECRESENSERTENSE icAi ciMtiUNaM nAgasirI nAma aTThavArisiyA / sA tassa teNa dinnA kannA taha ceva pariNIyA // 34 // tatto dhaNappieNaM dinnaM tIse sayalamAbharaNaM / varakaNayarayaNaghaDiyaM muttAhalahArakayasohaM // 35 // aha ei jAi esA sasuragihe pecchae na bhattAraM / to jAva taM pi punnaM vIsaimaM varisamaNukamaso // 36 // aha sAsuyAe bhaNiyA nAgasirI putti ! dIvayaM desu / vAsahare seja pi hu gaMgApuliNaM va vicchinnaM // varahaMsatUlikaliyaM AliMgaNavaDiobahANehiM / juttaM karesu pauNaM taheva savvaM kayaM tIe // 38 // tatto dhaNappieNaM bIDayakaliyAI paDalayAI tahiM / moyAviyAI taha surahikusumakaliyAI annaaii|| kappUrAivimIsaM sirikhaMDavilevaNaM ca sippIsu / kasiNAgurudhUmAo ThaviyAo dhuuvghddiyaao||40|| to bhaNiyA nAgasirI egaMte ThAvi dhaNavaIe / nIharihI putti ! karaMDayAu ekko juvA ettha // 41 // tassa bhayaM kAyabvaM na tae so'vi hu tae samaM bhoe / bhuMjissai avisaMko to saMbhoyAvasANammi // 42 ghettaM karaMDayAo kaMculiyaM pannagassa aigaruyaM / sigcha ciya jAlejasu avisaMkA dIvayasihAe // 43 // icAi devayAe kahiyaM sikkhAviyA imA savvaM / kAUNaM siMgAraM varavatthavilevaNAIhiM // 44 // to vAsahare gaMtuM dAre dAUNa nicalakavADaM / surasuMdari vva esA ciTThai lIlAi sejAe // 45 // jaha sAsuyAi kahiyaM jAyaM taha ceva tattha savvaM pi / tIe vi tahA vihiyaM aha saMjAe pahAyammi // FEESEREE || // 117 //
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa ahiNavasuro vva diTTo putto jaNaehiM pvrruuvdhro| ANaMdiyAI tatto vaddhAvaNayaM karAveMti // 47 // dhanapacchA saMvihiUNaM guruvicchaDDeNa jaMti sayalAI / jattAe karaNatthaM jaMbUdevIi bhavaNammi // 48 // priyasya to veciUNa bahuyaM daviNaM bhattIi kAriyA jattA / jaMbUdinno pAesu pADio bhAriyAi samaM // 49 // ekendriye sirinemijiNiMdassa vi vihiyA jattA dhaNappiyaM mottuM / harisiyahiyaehiM sesaehiM sukayatthamappANaM / gamanam mannatehiM tatto gayAiM savvAiM niyayaThANammi | to sAhuNINa pAse dhamma soUNa saddhAe // 51 // dhaNavainArAsirIo jAyAo sAviyAu pavarAo / jaMbUdinno vihu nisuNiUNa dhammaM jiNAbhihiyaM // sAhUNa sannigAse'NuvvayadhArI susAvao jAo / ciTThai dhaNappio puNa gharavAmoheNa vAmUDho // 53 // jAyA ya suyA cauro jaMbUdinnassa to aNukkamaso / ciTThai dhaNappio tANa nehavAmohasaMmUDho // 54 // sAvayadhammaM suiraM pAleu dhaNavaI ya pajjate / kAUNa suddhabhAveNa aNasaNaM addhamAsIyaM // 55 // caupaliyAU jAo sohamme suravaro mahiDIo / jeDaM suyaM kuTuMbe ThAve jaMbudinno vi // 56 // aisayanANINa gurUNa sannihANammi giNhae dikkhaM / saha nAgasirIi tao paDhei suttaM thaviramUle // * nAgasirI vi ahijai suttaM mUle pavattiNipayANaM / uggaM kAUNa tavaM donni vi siddhAI to kmso|| * dhammAdhammaviseso dhaNappieNaM kayA vi na hu nAo / annANamohamUDho Thio sayA muggaselo vca // 59 // // 12 //
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ maha puttA maha lacchI maha gehiNigehamAjhyAI ca / iya ahavasaTTamaNo mariuM egiMdipasu gao // 10 // suciraM bhamiUNa bhavaM mahAvidehammi sukulasaMpattiM / lahiu~ dikkhaM gahiu~ sijhissai so'vi dhuyakammo // 11 // // iti dhanapriyAkhyAnakaM samAptam // // // 119 //
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa uktAH sodAharaNA ekendriyAH atha vikalendriyasvarUpamAha vigaliMdiyA avattaM rasaMti sunnaM bhamaMti citi / lolaMti ghulaMti luThaMti jaMti nihaNaM pi havasagA || 186 // vikalendriyAH dvitricaturindriyarUpAH kRmizaMkha matkoTakakI TikAbhramaramakSikAdayaH karaNapATavAbhAvAdavyaktaM rasanti-zabdayanti, manaso'bhAvAdaprekSApUrva kAritayA zUnyaM evameva bhramanti kadAcidekasthAna eva tiSThanti, kardamAdau lolaMti, ghulaMti - pratipadaM skhalanti, nimnonnatAdau luThanti, kSudArttAH ghRtatailoSNAvazrAvaNAdiSu patitA nidhanamapi vinAzamapi yAntIti // yairhetubhireteSu jIvA vrajanti tAn sodAharaNAnAha - jiNadhammuvahAseNaM kAmAsattIi hiyayasaDhayAe / ummagadesaNAe sayA vi kelIkilatteNa // 187 // kUDakkaya alieNaM paraparivAraNa pisuNayAe ya | vigaliMdiesa jIvA vaccati piyaMguvaNio vva // vikale ndriya gatau gamanasya kAraNe priyaMgu kathA nakam // 120 //
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ sugame // kathAnakaM tUcyate ||priyNguvnnigaakhyaankm // poyaNapuraM ti nAmeNa puravaraM jattha dhammasatthANaM / atthesu asaMtuTTho loo na uNAi daviNatthe // 1 // tattha ya piyaMgunAmo vaNio parivasai iDhisaMpanno / aisayamicchaddiTThI jiNadhammuvahAsanirao ya // 2 rUyAisayasamiddhA piyamainAmAi taruNabhajjAe | kAmAsatto ciTThai saDhasIlo aliyavAI ya // 3 // paraparivAI pisuNo kUDakkayakaraNakUDamANarao / sikkhavio puNa keNai bhaNai kelI kilatteNa // 4 // mannAmi dasaNaM piyayamAi eka suhaM sarAgo'vi / pAvai jeNa jiNAINa daMsaNAI tu sayalAI // 5 // | kevaladaMbhaphalAI diTTho so keNa ettha suraloo ? / keNAvi nirayavAso dihro diTThIe parikahaha // 3 // ko tAo Agao ? jAva asthi gehammi bhojamiha kiM pi / tumhANa vi tA vilaseha khAha piyaha ya vigayasaMkA // 7 // pAsaMDiyavayaNehiM tu bholiyA mA ya laddhabhogANaM / vaMceha appayaM evamAi uvaisai ummaggaM // 8 // aha piyamaIi putto jAo aipavaralakSaNoveo / vaddhAvayaNaM kArai piyaMguseTThI tao tuhro // 9 / / Paa nAmaM ca devadinno tti ThAviyaM tassa tehiM tuTTehiM / ciTThai suheNa dhAIhiM lAlio paMcahiM kameNa // 10 // || // 121
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikalendriya gatIgamane priyaMgu vaNigAkhyAnakam bhava- vaDDhaMto so patto kumArabhAvaM aIva svadharo / lehAyariyassa samappio ya vipassa to eso // 11 // bhAvanA bAvattari kalAo ahijae tassa aMtie kamaso / etto ya satthavAho mahiDDhio saMdaro nAma // 12 // prakaraNe vasai tahiM ciya tassa ya vararUvA bAlapaMDiyA dhUyA / pannAe nAmeNa ya sarassaI asthi esA vi // 13 // tasseva aMnie baMbhaNassa itthIjaNassa uciyAo / giNhai kalAo bhajaM aha'nnayA kuTTae vippo / 14 // PI to devadinnapamuhA vAreMti ahijagA tayaM savve / ekkA sarassaI uNa caliyA ThANAo vina tattha / 15 / to bhaNai devadinno taM kIsa uhiyA tao esA / kuhijaMtI ujjhAiNi tti ? to bhaNai esA vi // kimimINa kumahilANaM tattIe ? to bhaNei vimhaio / iyaro'vi kiha kumahilA esA ? sA bhaNai nisuNesu // 17 // sA kiM mahilA bhaNNai bhattAraM jA na niyayadAsaM va / talahaTTavei pAe AvayavaDiyassa sAhejaM // 18 // tassa vi na kuNai icAi jaMpiyaM tIi taM nisAmeuM / aJcaggalattagabviyahiyayA 'esa tti bhAveuM // 19 // nUNaM vivAhiUNaM ujyavvA imA mae taha ya / diTThIe na niessaM jeNa'NuhuMjai sagavvaduhaM // 20 // iya ciMtiuMca tusiNIi saMThio devdinnvnniputto| so'bhippAo tIevi lakkhio tassa samaIe 1 iccAi-sarvatra // // 122 //
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatto ahinjiUNaM kalAo kAleNa do vi sagihesu | ciTThati tassa kannAo to tahiM eMti bahuyAo // piyaraM pi devadinno bhaNAvae jaha sarassaI nAma / pariNAvasu maM dhUyaM iha suMdarasatyavAhassa // 23 // ekko ciya putto aidulaMghavayaNo tahA samucio ya / saMyaMdho to teNaM bhaNAvio suMdaro evaM // 24 // teNa vi dhUyA puTThA bhaNiyaM tIe vi tAya ! kimajuttaM ? to garuyapamoeNaM pasatthadiyahammi eyANaM // 25 // vittaM pANiggahaNaM to sA puNaravi na devadinneNa | diTThIe vi hu diTThA piuNA mAyAe mettehiM // 26 // taM nathi jana bhaNiyaM kassa vi vayaNaM na manniyaM teNa | ciTThai sarassaI vi hu akkhayasIlA piugharammi // 27 // tatto jovvaNapatto AruhiuM pavahaNe aibahaNi | ghettaM kayANagAI pArasakUle gao eso // 28 // | tatto piyaMguvaNiNA sarassaI niyagharammi ANIyA / viNaeNaM sasurAiM ciTThai sussUsamANI sA // 29 // pArasakUlaM patto bahuNA kAleNa devadinno'vi / rayaNAI ghettaNaM to rAyA bheDio tattha // 30 // pavAiyA ya ekA vasai tahiM bahuyabuddhikavaDANaM / nilayambhUyA sA vihu samAgae saMkaDe ranno // 31 // taha kaha vi kahai buddhiM jaha rAyA AvaIu nitthariuM / riunaravare jiNe giNhai riddhIo tANaM pi|| to dei bahuM daviNaM kuNai pasAyaM narAhivo tIse / uvaviThThA atthANe sA divA devadinnaNa // 33 // // 123 //
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe to vIyayammi divase nimaMtiuM tIe niyagihe eso / bhuMjAvio sagoravamaisayavarabhakkhabhojehiM // | gutte kahiM pi dese tassAvAse thavAviyaM tIe / sayamavi suvannathAlaM to bhuttuM gehapattassa // 35 // paTTaviDaM mANussaM bhaNAviyaM amha kaNayavarathAlaM / evaM naTuM taM puNa ANIyaM tumha taNaeNa // 36 // keNAvi nA karejjaha niyayAvAsammi tassa sAraMti / savvo'vi devadinneNa pariyaNo ' vaDDhi puTTho | 37 | AvAso ya gaviTTo laddhaM taM neya kattha vi imeNa / aha rAyakuladuvAre miliyA pavvAiyA gose // 38 // so tIe tahiM dhario saMjAo tattha guruvivAo tti / pavAiyAe bhaNiyaM jar3a kahamavi tujjha AvAse // 39 // pAvemi ahaM thAlaM tA tuha riddhiM samaggamavi ahayaM / giNhAmi tahA dAso jAvajjIvaM tumaM majjha // 40 // aha navi pAvemi tayaM taha maha riddhI tuha ciya samaggA / jAvajjIvaM ca ahaM dAsI sussUsiyA tujjha // AmaM ti devadinneNa jaMpie sakkhiNo kayA tIe / to teNaM ciya saddhiM AvAse tassa saMpattI // 42 // tatto gavesiUNaM paDhamaM tA anna annaThANesu / pacchA cireNa gahiyaM tehiM ciya jehiM taM thaviyaM // 43 // 2. caDiDauM - vA0 je0 J. // vikale ndriya gataugamane priyaMgu | vaNigA |khyAnakam // 124 //
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ aha riddhI savvA vi hu gahiyA sA tIi devadinnassa / dAso ya imo vihio kuNai kukammAI taggehe ||44|| cintei devadinno to riddhI maha gayA imA tAva / pANehiM vi gaMtavvaM ihaI ciya saraNarahiyassa || 45 || naya kosvi parittANe ettha samattho smggpuhiie| taha vi kahAvemi imaM jahavattaM tAva niyapiuNo / tatto lihiuM leho savittharo teNa pesio piuNo / taddaMsaNe ya eso laggo dhAhAhiM palaveDaM // 47 // pu sarassaIe kiMtAya ! imaM ti ? teNa to kahiyaM / savvaM pi jahAvattaM to bhaNiyaM tIi jar3a evaM // to vIsatyA ciTThaha tumbhe moyAviDaM ahaM emi / AnaMdieNa teNaM aha vihiyA tIi sAmaggI // 49 // tatto kayANagANaM bhariUNaM pavahaNaM purisavesaM / kAUNa gayA esA nIsesanavalaparivArA // 50 // pattA pArasakUlaM taha caiva ya soya bheTio rAyA / pavvAiyA ya bavahArio tti AmaMtio teNa / 51 / kayamaosa ya Dovo tassAvAse thavAvio taha ya / herAvio ya eo sarassaIe vi pacchannaM // 52 // aha tIi gihe bhottuM sarassaIe samAgayAe u / rayaNIe tIi ghare aiguruguDDahyaaMbilie // 53 // eso khivAvio to pabhAyasamayammi rAjladuvAre / saMjAyami vivAe vihiyapainnAi taha ceva ||54 || dhari sakkhiNesuM gayAI savvAI tassa AvAse / pavvAiyA paloyai DoyaM katthai na pecchei // 55 // / / 125 / /
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe tatto savvo loo patto pavvAiyAi gehammi / Doe ya aMvilIe patte sA jAyai vilakkhA // 56 // to savvA vihu riddhI gahiyA tIse kayA ya sA dAsI / bhaNio ya devadino taM si mamaM dAsidAso tti // 57 // paDavannamiNaM teNaM tatto talahaTTae paidiNaM pi / viNaNaM taccaraNe kuNai ya pavvAiyA kammaM // 58 // nAmeNa somadatto aujjhanayarI Agao eso / vavahArio tti sayale loe evaM payAse // 59 // viki salabhaMDAI sA tahiM devadinnavaNio'vi / niyadese tA gamaNaM hohi tti maNami parituTTo | to saMvahiuM esA jAva niyattai sayammi desammi / moyAvai pavvAiyamaMgeNa nihoraveNa nivo // 61 // tomottaNaM evaM sarassaI vaccae sadesammi | magge ya vayaMtIe payaDeDaM ramaNijaNaruvaM // 62 // kAU siMgAra ubhaDamaivimhiyAvahaM tIe / bhaNio ya devadinno uvalakkhasi maM tumaM na uNa ? // aha vimhaio ciTTha jAva satoso tao imA bhaNai / dhUyA suMdarasatthAhaseTThiNo tuha ahaM bhajA // bAlate pariNe mukkA tumae sarassaI nAmaM / jiNadhammaM kuNamANI ThiyA ahaM ettiyaM kAlaM // 65 // iha tu sasuraeNaM nisAmiuM AvayaM tuha samIve / pesaviyA'haM eto parao taM ceva jANesi // 66 // vikale - ndriya gatau priyaMgukathAnakam // 126 //
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya souM sa vilakkho kiM pi sahariso tahA salajjo ya / jA ciTTA so tIe tA bhaNio nAha ! na visAo ||67 || kAyo saMsAre taM kiMpi hu natthi saMvihANaM ti / jaM saMbhavai na tamhA hoyavvaM dhIracittehiM // 68|| aha taNibhiIe sarassaI devadinnabhattAraM | ArAhai viNaeNaM bhuMjaMtAI vilabho ||39|| sahA pattA kameNa to tANa tattha paJcoNiM / AgacchaMti saharisA piyA ya sasuro ya aidUraM // 70 // vihiyaM vaddhAvaNayaM garuyapamoeNa dosu vi kulesu / bhaNio ya devadinno sarassaIe tao evaM // 71 // ettiyametto avahI givAse Asi nAha ! maha so ya / puNNo tamhA muMcasu dikkhaM gehAmi jeNAhaM // pAe laggiUNaM bhaNiyA sA teNa mA pie ! bhaNasu / samae dikkhaM jamhA gihissAmo vayaM jugavaM // tatto sarassaIe paDiyohe susAvao vihio / bhattIi devadinno jiNadhammaM kuNai saMviggo // 74 // iya dhammaM eyANaM kuNamANANaM salAhaNijjaM ti / amarANa va to bhoge bhuMjaMtANaM sayA biule ||75 || jAyA putA bahave givAsaM pAliUNa to suiraM / ThaviDaM jeTThe putte kuDumbabhAraM pidohiM pi // 76 // gahiyA dikkhA vihiNA piyaMguseTThissa puNa suyAINaM / saMsaggIe va dhammo na pariNao garuyakammassa // 77 // // 127 //
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe kANa tavaM vilaM pate aNasaNaM viheUNa / putto sunhA ya gayAI devaloe mahiDimma // 78 // puttado sadaDho piyaMguvaNio ya puNa kiliTTappA | mariNa gao vigaliMdiesu bhamihI bhavaM purao // 79 // // iti priyaGguvaNigAkhyAnakaM samAptam // - uktAH sodAharaNA vikalendriyAH, atha paMcendriyAnadhikRtyAha paMcidiya tiriyA vihu sIyAyavativvahapivAsAhiM / anno'nnagasaNatADaNabhAruvvahaNAisaMtaviyA // paJcendriyatiryaJco'pi na kevalamekendriyAdaya ityapizabdArthaH, zItAtapAdibhiH santApitA vartante, tatasteSAmapi kutaH sukhamiti bhAvaH // paJcendriyAzca jalasthalakhacarabhedAt tridhA, tatra vyavahAre prAyaH sthalacarA vRSabharAsabhAdayaH upayujyante, tatastAnadhikRtya tAvadAhapiTThaM ghaTTaM kimijAlasaMgayaM parigayaM ca macchIhiM / vAhijjati tahA vi hu rAsahavasahAiNo avasA / paJcendriya tirazcAm duHkhAnAM varNanam // 128 //
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAheUNa subahuyaM bahA kIlesu chuhapivAsehiM / vasahaturagAiNo khijiUNa suiraM vivajaMti // 11 // ArAkasAighAehiM tADiyA taDataDa tti phuTTati / aNavekkhiyasAmatthe bharammi vasahAiNo juttA // dhaNadevasedvivasaho kaMbalasabalA ya etthudAharaNaM / bharavahaNakhuhapivAsAhiM dukkhiyA mukkaniyajIvA // ". sugamAzcatasro'pi gAthAH, kathAnakaM tUcyatemaggasirakiNhadasamIi gihiuM vIrajiNavaro dikkhaM / divase muhuttasese kumAragAma samaNapatto // 1 // rayaNIi nahiM sahiuM govuvasaggaM pabhAyasamayammi | sakkabhaNieNa saddhiM siddhatthasureNa viharei // 2 // kollAgasannivese karei bahulassa baMbhaNassa gihe / chuTThassa paDhamapAraNayamaha tao pijvayaMsANa // 3 // duijatagatAvasauDave ThAUNa rayaNimegaM ti / sesamuubaddhakAlaM viharittA annaThANesu // 4 // AgaMtuNaM puNaravi uDave tesiM pitAvasANaM ca / vAsArattaM kubvai aha jAyaM tANa aciyattaM // 5 // to varisayAlamajjhe vi aigae paDhamaaddhamAsammi / aTThiyagAmammi gao khamamANo addhamAseNa // 6 // paDhamaM ca vaDDhamANaganAmo gAmo ya so ahesi tti | jaha puNa aTThiyagAmo tti bhannae taha nisAmeha // dhaNadevo nAmeNaM seTTI bhari samaggabhaMDANaM / sagaDANaM paMca sae samAgao tassamIvammi // 8 // // 129 //
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcendriya tirazcAm duHkhAnAM varNanam bhava- vegavaI nAma naI Asi pasiddhA duruttarA visamA / 'aidUrareNupuliNA thakkA tatto bahU vasahA // 9 // bhAvanAeko sambhAvajuo susamattho tattha Asi varavasaho / to so juppai sagaDesu tesu savve samuddharai / 10 prakaraNe aha tassAmatyeNaM uttinnAiM kameNa sgddaaii| savvAiM so'vi tuTTo to majjhAo aibhareNa // 11 // bhUmIi tao paDio jAva na vaccai payaM pitA seTThI / dhaNadevo soeNaM muMcato aMsujalanivahaM // 12 // tassa'ggao vimottuM pauraM cAriM taheva nIrassa / bhariUNa viulakuMDaM gao akAmo tao tattha // 13 // cArIe niTTiyAe nIre ya chuhAe taha ya taNhAe / gimhassa bharo tti tayA bAhijaI goNao yAda // purao ya vaddhamANagagAmajaNo vahai tassa nicaM pi| taNapANiyAI na ya tassa dei kiMci vi tao eso // 15 // taduvari gao paosaM akAmataNhAchuhAhiM mariUNa / nAmeNa sUlapANI jAo jakkho kuvogo|16 pecchai niyayakalevaramaha so mAriM viuvae gAme / bahuyammi mae loe seso anna'nnagAmesu // 17 // vaccai palAiUNaM tattha vi ya gayaM viNAsae taM so| to puNaravi savvajaNo samAgao tammi gAmammi // 18 // 1. aipaurareNu-je0J. //
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 asaNAi cauvi pi hu kAUNa valiM jaNA tao bhIyA / vhAyA kayabaliyA siyapavarolAI vatthAI // pariheu uDDhamuhA dhUyakaDucchrayakarA paryaMpaMti / amhehiM jaM na sammaM payaTTiyaM kassai surassa ||20| so ma amha iha saraNavirahiyANa hou saraNaM ti / hoUNa aMtarikkhe to jakkho bhaNai taM loyaM | tubhe hu niraNukaMpA duhmaNA jaM ihaM balIvaddo / taNhAluhAbhibhUo pectANa vimao tumha ||22|| tassaMteNa ya vaccaha taNabhariyabharA sanIravahaNA ya / kiMci vi tassa na dinnaM tayavatthassa vi ya goNassa ||23|| to na tumha mokkho bhIyA pabhaNaMti te tao devaM / khamaha pasiUNa evaM diTTho kovo ya tumhANaM // iha pasAyabuddhiM icchAmo to bhaNei so devo / mayaloyaaTTiyAiM meleuM nihaNiuM heTThA ||25|| uliyaM kArAvaha tammajjhe sUlapANijakkhassa / paDimaM Thaveha juttaM teNa balIvadarUveNa // 26 // tehiM taha cciya sigdhaM kathaM tahiM iMdasammanAmo tti / pyArao viThavio jo prayai dIvayaM dei ||27|| to uvasaMtA mArI tANi ya daTThaNa aTTiyANi tahA / aTThiyagAmo tti imo hoi pasiddho jaNe sayale // tattha ya deuliyAe rattiM vasiyaM viNAsae jkkho| to koi tIi na vasai rayaNIe bhaeNa eyassa | 29 | // 131 //
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavavinA karaNe bhavaM tu mahAvIro vAraMtassa vi samaggagAmassa / pyArayassa ya tahA bohiM nAUNa eyassa // 30 // niyayasarI ruvasagge jANato'vi hu Thio tahiM gaMtuM / rayaNIe to jakkho kuvio aTTahAseNa // 31 // khoi jAva na khubhai to hatthipisAya sapparUvehiM / taha uvasaggai duTTho jaha tIrai neva kahiuM pi // taha vi hu na calai jhANAo jAva tA tivvasattaviyaNAo / sattasu ThANesu kare ikkamekaM pi jIyahariM // 33 // sirakannanAsadaMtesu acchipaTTIsu taha nahesuM ca / tAhiM pi jAva na calai bhayavaM jhANAo tA eso // pAsu nivaDaNaM puNo puNo taM khamei uvasaMto / siddhattheNa ya kahiyaM dhammaM soUNa paDibuddho || 35 // paDivajjai sammattaM mAriM pariharai taddiNappabhi / gaMdhodayakusumehiM varisai bhattIi jiNapurato // 36 // cAei duMduhiM taha karei gIyaM maNoharaM tuTTo / galagajisIhanAyaM ca muyai to tattha kAUNa // 37 // paDhamaM vAsArattaM bhayavaM viharati imAo ThANAo | morAyasannivese to vaccai sayalasuramahio ||38|| // iti dhanadevavRSabhAkhyAnakaM samAptam // -fee tiravAM duHkhe dhanadeva vRSabhAkhyAnakam // 132 //
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha kambala balodAharaNamucyatemaharA nAmeNa purI sovannasupAsajiNamahAthubhA / jIe girimehalAe samvandha vi kIliyaM hariNA // 1 // jiNadAso nAma tahiM putto siTTissa bAlabhAve'vi / saMviggo gurumUle abhiggahaM giNhae evaM // 2 // mAsassa paDivAe vaMbhaM vIyAe mokalaM tatto / taiyAe puNa baMbhaM puNo cautthIe mokkalayaM ||3|| evaM egaMtarie paDivanne vaMbhacerabhAvammi / nAmeNa arihadAsiM susAviyaM pariNio eso // 4 // tIe vi egaMtariyaM baMbhaM navaraM samArabheUNa | bIyAi tIi niyamo saMbhogadiNammi dohiM pi // 5 // nAyaM niyamasarUvaM paropparaM to sa aridAsIe / bhaNio jAvajjIvaM evaM maha hoi baMbhavayaM // 6 // tA taM karomi sahalaM dikUkhaM ghettUNa maM tumaM muyasu / to satteNa imIe jiNadAso raMjio hiyae // 7 // ciMtai mahavinnAe niyame aliyaM pi jar3a imA bhaNai / majjha vi paDivayamAI niyamo ko kiM bhaNai tatto ? // 8 // kiMtu na sattamimIe mukkaM to laggiUNa caraNesu / bhaNiyaM maha annA vihu jai vi hu bhajjA pie ! havai ||9|| taha vihu jAvajjIvaM vaMbhaM ciya to vayaM vayaM samae / jugavaM ciya ghecchAmo iNhi mA kuNasu nitryaMdhaM // / / 133 / /
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe tassuvaroheNa tao ThiA imA 'ucaraesu piyaresu / jAyaM AhevacaM gharassa doNhaM pito tANa // 11 // tiryaggatau saMkhibiUNa duvAlasa vayAI giNhaMti sugurumUlammi / sacittamabaMbhaM ciya jAvajIvaM pi niyamati // 12 // duHkhavarNane savvaM cauppayaM saMgahaM ca dhannANa coppaDANaM ca / paJcakkhaMta'vare'vi hu saMkinne'bhiggahe leti // 13 // kambalatatto paidiyahaM ciya saMkhujalasAlitaMdule dAliM / ghayaduddhagorasANi ya kiNaMti sArAiM attheNa // 14 // , zabalAaha gouliNI ekA ANeuM dei arihadAsIe / varasurahivayaM duddhaM ca gorasaMsA vitaM tatto // 15 // khyAnakam kuNai paDibohiUNaM bhaddayabhAvammi dhUvamAiNaM / dANeNa ya aNukUlai to govI jattao galai // 16 // pANIyamiMdhaNAI kaNe ya sohei iya duveNhaM pi / jAo saMgayabhAvo aha'nayA tANa govANaM // 17 // jAo ghare vivAho to seTThI taha ya arihadAsI ya / AmaMtiyAI tehiM vakkhevaM kiM pi uddisi // 18 // , na gayAiM kiMtu dinnaM jaM uvaujjai vivAhakajammi / taMdulamAI taha vesavAravaragaMdhadhUvAiM // 19 // OM vatthAharaNAI tahA kuMkumataMbolakusumamAINi / to niyaloe sohA saMjAyA tANa aigaruI // 20 // tuTTehiM govehiM tivarisiyA aisaricchavararUvA / kaMbalasabalabhihANA uvaNIyA tesi do vasahA // 21 // ., jiNadAseNaM bhaNiyaM niyamo maha caupayassa sayalassa / tassa parokkhe govo gao ghare paMdhi to te|| tadohaNa viciMtai jiNadAso jai gharAo mellemi | nissAreuM ee to ghettuM vAhae loo // 23 // // 134 //
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ aha phAsuehiM ceTTai jiNadAso cAripANiehiM ime / ahamicauddasIsuM posahio kuNai uvavAsaM // 24|| vAei potyayaM ciya kaMbalasabalA vi taM nisAmeti / uvauttA giNhaMti na tammi diNe cAripANiyayaM // AsannabhabvabhAvaM gAuM saviveyaciTTieNimiNA | tANuvari paDibaMdho jAo jiNadAsahiyae to // 26 // aha posai savisesaMbhaMDIramaNo ya tattha varajakkho / Asi tao annadiNe tabbhavaNe jAyae jattA // 27 mitteNa vAhahe seTTimaNApucchiUNa to nIyA / kaMbalasabalA vAhAe vAhiyA annamannehiM // 28 // bahuyavaillehiM samaM jittaM savvattha tehiM ceva paraM / aNuciyavAhabhareNaM tuddA sukumArayA do vi // 29 // aha kIlayammi baddhA acaraMtA pANiyaM ca apiyaMtA / diTThA jiNadAseNaM vidANA pucchae ya tao // 30 kahiyaM bhajAe jahA vAhAe vAhiyA kumittaNa | accAvatthaM nAuM to tANaM dei jiNadAso // 32 // paccakkhANaM cauvihaAhArammI tahA namokAraM / to te subhAvagayA nAgakumAresu uvavannA // 32 // seyaviyAnayarIo etto sirivaddhamANasAmi tti / surabhipuraM vacaMto gaMgaM uttarai nAvAe // 33 // sIho yativibhave viNAsio Asi jo sa bhamiUNaM / saMsAraM uvavanno nAgAhivaI sudADho tti|| puvariubhAvavasao taM nAvaM saha jiNeNa boleuM / jAva pavanno eso kaMbalasabalehiM tA diTTho // 35 // to te ciMtaMti jahA upasaragaM vArimo jiNiMdassa / laddhA tassa pasAeNa kattha vacihai deviDI? // 36 // // 135 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe aha gaMtUNaM eko nAvaM uttArae tahA biio| niddhADei sudADhaM mahiDDhiyaM pihujao eso // 37 // tiryaggatau vaTTei cavaNasamae kaMbalasabalA ya ahinnvuppnnaa| kAuMjiNassa mahima to te'vi gayA niyhaannN|| duHkha varNane // iti kambalazabalAkhyAnakaM samAptam // kambala zabalAatha mahiSAnadhikRtyAha khyAnakam niddayakasapaharaphuDaMtajaMghavasaNAhiM gliyruhirohaa| jalabharasaMpUriyagurutaDaMgabhajaMtapiTThatA // 16 // niggayajIhA pagalaMtaloyaNA dIharaMchiyaggIvA / vAhijaMtA mahisA pecchasu dINaM paloyaMti / 165 / sugame // kena punaH karmaNA evaMbhUtaM mahiSatvamavApnuvaMti jIvA ityAha vihiyapamAyA kevalasuhesiNo cinnaparadhaNA viguNA / vAhijjate mahisattaNammi jaha khuDDao vivso||16||
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ ihAnantarabhave duHkhadArusaMdohadAvAnalakalpAM jinadIkSAM gRhItvA kecid varAkAH vihitapramAdAHsadanuSThAnaparihRtAdarAH kSupipAsAzItoSNAdiparISahabhIravaH kevalaM mRSTAneSaNIyarasazuddhAkAyaparibhogotkRSTadhautopadhikomalazayyAcitrazAlikAnivAsasnAnAbhyaGgAdijanitaM sukhamevecchantaH-prArthayamAnA viguNA-nirguNA eva santo hRdayavAsanAzUnyA dambhAdimAtreNa kenApi cIrNaparadhanA mahiSAdibhAvamApnuvanti, tatra ca prApte vAhyante jalabhRtataDaMgAdIni, yathA tulako vivaza:-paravazaH // kA punarasAviti, ucyatenAmeNa vasaMtapuraM nayaraM parivasai jattha jaNanivaho / surasaMghAu vva suvesasaMgao sakkakayasakao / / 1 / / devapio nAmeNaM saDDho parivasaI tattha se bhajA / jovaNabhare vivannA putto se aTTavArisio / / 2 / / bhaNiyaM devapieNaM vaccha ! tuma bahuyadaviNasaMpannaM / appe sayaNANaM gihissamahaM vayaM ihi // 3 // na tarAmi khaMta ! ayaM tumaM viNA acchiuM tao saddhiM / tumae vi ahaM pi vayaM gihissaM bhaNai iya putto // 4 // to piuNA paDisiddho aNegahA so aNegajuttIhiM / jA muyai na nibaMdhaM dAuM dhammeNa to vihavaM // 5 // ||137 //
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe duHkhAni putteNaM ciya saddhiM giNhai dikkhaM tao imo ki pi | jAo poDho jaMpai na tarAmi uvAhaNAhiM viNA / pramAdinAM bhami khaMta ! tao so karuNAi samappae imaao'dhi| sAdhUnAM bhaNai tao uvaritalA phuDaMti sIeNa to tassa // 7 // mahiSabhava dinnAI khAsaDAiM bhaNai tao annayA ya gimhammi / bAhijai maha sIsaM usiNeNaM to piyA tassa // gamanam sIsaduvAriyamaNujANae tao so bhaNei na tarAmi | khaMta ! ahaM hiMDe bhikkhAyariyAi to khaMto // 9 // tatra ca vividhauvavidvassa vi eyassa ANiuM dei icchiyaM bhikkhaM / to bhaNai khaMta ! na tarAmi soviuM bhUmisaMdhAre // to kaTTaphalahakaMvalayasenjamaNujANae tao bhaNai / na tarAmi khaMta ! loyaM sahiuM aha muMDai khureNa // 11 // agrahANaeNa na tarAmi acchiuM phAsueNa nIreNa | aMgaM se pakkhAlai iya jaM jaM bhaNai so khuDDo // 12 // taM taM nehanibaddho gurusAhaNaM nisehamANANaM / kuNai piyA iya kAle vaccaMte annayA bhaNai // 13 // *aviraiyAi viNA'haM tarAmi na hu acchiuM tao khNto| pabhaNai saDho ajoggo sigdhaM nIharasu vasahIe // 14 // nissArio ya eso kammaM kAuMna yANae kiM pi / bhaTThavau tti jaNaNa ya dhikkArijai samaggeNa // 15 // snaaryaa-ityrthH| // 138 //
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ aidukhio bhamaMto tatto bhikkhaM kahiM pichaNadiyahe / khINataNU avititto pAvabhareNaM samakato / 16 aimettaM bhottaNaM mao ajiNNeNa adRjhaanngo| mahiso jAo katthai vAhijjai gurutaDaMgAI // 17 // tassa piyA uNa savvaM takajakayaM asaMjamaM guruNo / purao AloeuM niMdeUNaM ca pajaMte // 18 // kAUNa aNasaNaM aisuheNa bhAveNa garuyariddhIsu / devesu samuvavanno pauMjae jAva avahiM ti // 19 // tA khaDyaM niyacchai uvavannaM mahisayaM ti to devo| mA bhamau bhavaM eso iya karuNAe gao tattha // *bhAmaharUvaM kAuM giNhai atyeNa tANa hatthAo / to aDavIe neuM pAhaNabhariyAo goNIo // 21 // AroviUNa piTTIi tassa mahisassa vajamaiyAhiM / uppADato ArAhiM bhaNai na tarAmi khaMtAhaM / 22 / rahio uvAhaNAhiM bhamiuM iccAi sabvamavi jAva / aviraiyAe viNA'haM tarAmi na hu acchiuM khaMta ! / tatto mahiso ArAnivAyaaibhAraveyaNakkato | nillAliyaggajIho suNei eyAI vayaNAiM // 24 // to ciMtai eyAI vayaNAI mae'vi kattha vi ya pubbiM / sayameva ya bhaNiyAI nisuyAi va iya kuNaMtassa // 25 // IhApohaM jAyai jAIsaraNaM tao ya saMviggo / niMdai appANaM aha pauMjae suravaro ohiM // 26 // nAo tadabhippAo surarUvaM payaDiuM tao devo / sAhai niyavuttaMtaM bhAraM cavaNei taM tassa // 27 // caMDAlarUpaM-ityarthaH /
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNa savisesadesaNAe tatto paDiyohae tayaM mahisaM / aisaMviggo to so'vi aNasaNaM giNhae tattha // 28 // nijAmio sureNaM tatto suhabhAvamuvagao saMto / vemANiyadevesuM uvavanno so mahiDDIsu // 29 // // iti kSullakAkhyAnakam / / mahiSagatigamane tullakAkhyAnakam na kevalaM pramAdinaH saMyatA evaM mahiSatvamavApnuvanti, kintu gRhasthA api saddharmapramAdinaH kuTumbakArye alIkabhASaNaparavaMcanAdipApAni kRtvA aatopgtaashc mRtvA mahiSatvamAsAdayanti, tatra ca mAraNAdiviDambanAH sahanta iti darzayatikAuM kuDuMbakajje samuddavaNio vva vivihpaavaaii| mAreuM mahisatte bhuMjai teNa vi kuTuMbeNa // 117 ___gatArthA // kathAnakaM tUcyatenAmeNa tAmalittI nayarI jIse samuddavelAe / suttIhiM phuDaMtIhiM kIrai muttAhaluvayAro // 1 // tattha ya micchadiTThI AraMbharaI alIyavAI ya | kUDakkayakUDatulAparavaMcaNaniyaDinirao ya // 2 // // 140 //
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevalasaMcayasIlo nidakkhinno aIva kiviNo ya / nAmeNa samuho vasai vANio dosakulabhavaNaM // 3 // bahulA nAmeNa ya tassa bhAriyA niyddikvddnividdmnnaa| kiviNA karacaMDA kUramANasA kalahasIlA ya // 4 // tatto dhammo hiyae vi natthi haTTe samuvaNiyassa / pAvavavahAranirao sayA vi so ciTThae navaraM // 5 // gehe vahulA uNa paMgaNe vi dihrahiM bhikkhamAIhiM / pajjalaDa kayA vi na dei kiMpito tIi dAre vi // 6 // na caDai ko'vi hunicchArayammi kAo vi na paDai kayAi / tANa mahesaradatto nAmeNaM vijae putto // tassa kae mUDhAI donni vi saMcaMti dhannadhaNamAI / puttassa bhAriyA gaMgila tti nAmeNa saha tIe // 8 // bahulA kalahai nicaM na dei tIse tahAvihaM kiM pi| bhoyaNamAI taha dharai tADiyA dUradareNa // 9 // taha vi hu sA dhuttamaI bhUI bhUI tti vAharai bahulaM / putto'vi to pasiddhA bhUI bhUI tti loe'vi // 10 // na muyai gihaM kayAvi hu vIsasai na kassaI tao vhuyaa| ciMtai patte niyavArayammi ahamaci bhalissAmi // 11 // devayamiya ArAhaDa bhattAraM raMjae ya viNaeNa / tatto kuDambakajje kayabahupAvo mahAmUDho // 12 // pacchA samuddavaNio rogAyaMkehiM pIDio bAda / avasaTTovagao mariUNaM mahisao jaao||13|| // 141 //
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava to gharassa sAmI jAo gihasAmiNI ya se bhajjA / to teNaM haNiUNaM DoeNaM matthara bhUI // 14 // bhAvanA dUreNa tADiyA aha gihassa dArammi ciTThA nivitttthaa| taha dahUNaM paDhiyaM tatto diyarAiNA eyaM // 15 // prakaraNe tadyathA kammasaNiya na gehu muyaMtI, bahuyaI sahuM jujjhi laggaMtI / muNivara pekkhivi muhu moDaMtI, detI cADA phoDihiM jaMtI ? // 16 // gehamamattiNa pAvu kuNaMtI, dhammu maNi vi na kayAi dharatI / vaha kkhiNiyammI huI, acchai bAri baiTThI bhUI // 17 // aha vasAmibhAvaM sumaraMtI parabhave ca pecchaMtI / ahajjhANovagayA mariUNaM sA vi gidAre || 18 || ukkuruDiyAi jAyA suNiyA to gaMgilAi sAmittaM / jAyaM akaMTayaM jaNayavihavavitthariyamAhappo // aigaruyasatthavAho mahiDio bahujaNammi vikkhAo / hoi mahesaradatto vi annayA gaMgilA tattha | 20 sacchaMda viyaraMtI guruyaNarahiyA niraMkusA kumaI / ghaDiyakusaMgA niyarUvajotrvaNummAyao jAyA // 21 annA sattA tatto paTThie aipasaMgabhAvammi | esA taM parapurisaM ANai gehe vi nissaMkA ||22|| annadiNe bhottaNaM so puriso gaMgilaM tahiM ceva / jA ciTThai goTThIe tA pavisaMteNa dArAo ||23|| avaloio mahesaradatteNaM to bhaeNa so tassa / nIhariDaM nAsato nihao churiyAi aha gaMtuM // 24 // pApAni kRtvA mahiSabhava prAptau samudravaNika kathA // 142 //
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dhevapaesa paDio ciMtai haddhI kayaM mae pAvaM / to niyaducariehiM nihao imiNA ahaM duTTho // 25 // iya bhayabhAvagao mariUNaM gaMgilAi uyarammi / niyapakkhitte bIe puttattAe samuppanno // 26 // bhattA ya gaMgilAe muhacAvalleNa kavaDakusalAe / aliyAI jaMpiuM pattiyAvio to u so gabbho // vaDDhai paidiyahaM ciya kameNa jAo ya so tao putto / maha bIeNa mahesaradatto jANai imo jAo // to parituTTho kArai vaddhAvaNayaM kameNa so putto / jAo varisapamANo vaDhto annadiyahe ya // 29 // jAyaM saMvacchariyaM samuddavaNiyassa to tahiM divase | tajjIvo ciya mahiso kiNio putteNa maMsaTTA // 30 aha virasamArasaMto mAreuM bhoyaNammi loyassa / dinno tao mahesaradatto uvauttasesaM taM // 3 // maMsaM kAUNaM bhAyaNammi uvavisai bhoyaNaTThAe / putto'vi ya ucchaMge ciTThai viNivesio teNa // 32 // sA vi bahalA suNiyA tadAraM muMcae na kaiyA vi | vINeUNa mahesaradatto to maMsamajhAo // 33 // pakkhivai samasAI tadabhimuhAI samaggaaTThINi / sAvi hu suNiyA khAyai tuhA eyAiM etto ya // 34 aisayanANI sAhU samAgao tattha mAsapAraNae / uvautteNa imeNa ya nAyaM savvaM pitaM tatto // 35 // saMveyamubvahaMto viNiggao tAu jhatti gehAo / saMbhaMto ya mahesaradatto piTTIi dhAve // 36 //
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAvanA karaNe pabhaNai bhayavaM ! bhikkhA kiM na hu gahiyA ? bhaNei to sAhU / bhadda ! asamaMjasaM tuha gharammi daLUNa saMviggo // 37 // nIhario'haM tatto kiM taM bhayavaM ti ? pucchie teNa / sAhU kahei maMsaM tuha piuNo ceva tA eyaM // 38 // mAyA ya tumbha suNiyA nivesio verio ya ucchaMge / kaha bhayavaM ti imeNaM puTTo sAha sajuttIyaM // sAhai savvaMpi imaM taM soUNaM gao ya saMvegaM / tassaMtevi mahesaradatto paDivajae dikkhaM // 40 // sammaM kAUNa vayaM suraloyaM uvagao tao eso| bhamihaMti bhavaM bahulA samuddavaNio ya kmmhiN|| // iti samudravaNigmahiSAkhyAnakaM samAptam // nijakarma doSaNa jIvAnAM uSTratva prAptiH atha uSTramadhikRtyAhauyare uMTakarakaM paTThIe bharo galammi kUvo ya / ujjhaM muMcai pokkarai tahA vi vAhijae karaho // 168 nAsAe samaM uTheM baMdheuM selliyaM ca khiviUNa / lajjUe a khivijai karaho virasaM rasaMto'vi // 166 // 144 // . .
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ gimhammi marutthalavAluyAsu jalaNosiNAsu khuppNto| garuyaM pi hu vahai bharaM karaho niyakammadoseNa // 20 // timro'pi sugamAH / navaraM yo galiruSTro bhavati sa kSiptabharo mArge pratisthAnamupavizati, tatastasya kilodare tIkSNAsthisaGghAtarUpamuSTrakalevaraM yakSyate, tena ca baddhena dUyamAna upaveSTuM na zaknoti, gale ca ghRtAdibhRtaH kutapako badhyate // ____ kena punaH karmaNA jantavaH karabheSu jAyanta ? ityAhajiNamayamasadahatA daMbhaparA paradhaNekaluddhamaNA / aMgArasUripamuhA lahaMti karahattaNaM bahuso // 201 // ___ iha kecidabhavyAH dUrabhavyA vA vrate parigRhIte AcAryake'pi prApte jinamatamazradhAnAH dambhamAtra| pradhAnAH paradhanaikalubdhamanasaH vastrapAtrauSadhamRSTAhArAdidvAreNa paradhanabhakSaNaparA ityarthaH, kimityAhakarabhatvamanekazo labhante, aMgAramaIkAcAryapramukhA iva, kaH punarayamaGgAramardakAcArya iti ?, ucyategajjaNayaM nAma puraM gajaha jaM daMtigajivavaesA / saha iMdapureNa kulINaloyajutteNa sakulINaM // 1 // 45 //
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ uSTrabhava prAptau aMgAramardakAcArya kathAnakam ECEREET bhava- nAmeNa vijayaseNo sUrI gaccheNa parivuDo tattha / saMpatto aNukamaso viharaMto mAsakappeNa // 2 // bhAvanA aha tassa susIsehiM diTTho sumiNammi sUyaro eko / paMcahiM gaya diTro samiNammi sayaro eko / paMcahiM gayakalahasaehiM parivuDo to pabhAyaMmi // 3 prakaraNa kahio sumiNo guruNo tehi vi bhaNiyaM susIsaparivAro / koI kugurU ehI aja ihaM thevavelAe // 4 // cha to so'vi avirao kapparukkhasamalaMkio samaMteNa | eraMDataru vva tahA saNiccharo iva mahAduTTho // 5 // * somaggahapariyario saha paMcasaehiM maharisINaM ca / nAmeNa ruddadevo Ayario Agao tattha // 6 // , vatthavvehiM kayA se anbhuTThANAiyAi paDivattI / saMjhAe AgaMtugaAyariyaparikkhaNatthaM ca // 7 // iMgAlA vikkinnA kAiyabhUmIi to niyattaMti / kasarakaM soUNaM dA micchukaDaM taha y||8|| : kAUNa abhinnANaM taMmi paesammi jIvasaMkAe / AgaMtugamuNiNo to samuTThio ruddadevagurU // 9 // . mahai te iMgAle sou kasarakae saucahAsaM / jaMpai ime'vi jIvA arahaMteNaM aho bhaNiyA // 10 // * vatthabvayasAhahiM pacchannaThiehiM taM samaggaM pi / daddUNa sAhiyaM niyagurUNa to te'vi suyanihiNo // 11 // AgaMtugamuNiNo desaNAe bohenti taha ya sAhaMti / jaha AgiIe eyAe ceTTieNaM ca taha imiNA // 12 // * nUNamabhavo eso lakkhijjA parihareha tA eyaM / mA tunbhe'vi aNatthe pADissai katthai eso // 13 // aha tehiM vi sAhahiM uvAyao so kameNa parihario / to uvasaMpajjeuM annagurUNaM ime sabve // 14 // . an * // 146 //
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAUNaM akalaMka sAmannaM devaloyamaNupattA / tatto ya cuyA savve iha ceva ya bharahavAsammi // 15 // nayaraMmi vasaMtaure dilimanariMdassa yahuyabhajjANaM / jAyA paMcasayAiM puttANaM pavararUvadharA // 16 // to jovaNamaNupattA kaNagajjhayarAiNA gayaurammi | dhUyAsayaMvarAmaMDavammi AmaMtiyA sabve // 17 // Pal tattha gaehiM imehiM diTTho yahupidvibhAraakaMto | galae nibaddhakUo ArasamANo mahAvirasaM // 18 // pAmAgahio karaho junasarIro sudukkhio ttto| puNaruttaM karuNAe nirikkhamANANa savvesiM // 19 // jAyaM jAisaraNaM saohinANaM tao viyANaMti / so eso amha gurU mahANubhAvo abhabvo tti // 20 // | pecchaha vicittabhAvaM kammANaM jeNa nANasaMpattiM / ladhu pi tArisaM vIyarAyavayaNaM pi na hu imiNA / / 21 / 5 saddahiyaM saMsAraM dukkhanihANaM sayA vi paribhamihI / iya karuNAe taM moiUNa karahaM ime sabve // 22 // anjasamuddasayAse dikkhaM giNhaMti paramasaMviggA / sijjhissaMti kameNa ya niviyasamaggakammaMsA / / / / ityaMgAramaIkAcAryAkhyAnakaM samAptam / / ofer // 147 //
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe chAgAdibhave soDhAni vividhaduHkhAni atha pazumadhikRtyA'hajIvaMtassa vi ukkattiuM chaviM chidiUNa maMsAI / khadAI jaM aNajehiM pasubhave kiM na taM sarasi // ___ ko'pyAtmIyajIvamanuzAsti-anAdisaMsAraM paribhramato haMta tava yat pazubhave jIvato'pyutkRtya tvacaM chittvA mAMsAnyanArmAsabhakSaNazIlaiH pApiSThabhakSitAni, tat kiM na smarasi ?, nanvAgamazraddhAvAn smara, tat smRtvA ca tathA kuru yathA punarapi pazutvaM na prAmoSIti bhAvaH // ____ aparAmapyanuzAstigAthAmAhagalayaM chettUNaM kattiyAi ullaMbiUNa pANehiM / ghettu tuha cammamaMsaM aNaMtaso vikkiyaM tattha / / 203 // ___pANaiH-zaunikairadhomukhamuparyullaMvya-udvadhya tatreti pazubhava eva / zeSaM sugamaM / aparamapi pazubhavAnubhUtaM duHkhaM smarayati dinno balIe taha devayANa virasAI bubbuyaMto'vi / pAhuNayabhoyaNesu ya kao si taha posiuM bahuso // 20 // // 148 //
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ suyodhA / / tathAdhammacchaleNa kehiM vi annANaMdhehiM maMsagiddehiM / nihao nirudasaddo galayaM valiUNa jannesu // ___ kaizcidityanAryavedavacanavAsinaidhigvaNaH "agnihotraM juhuyAt svargakAmo, vedavihitA hiMsA na dopAya, yajJe nihatAH pazavaH svargamupagacchanti, yajJayAjako divaM gacchati zAnti cAmotI"tyAdivacanaidharmavyAjenAjJAnAndhaiH paramArthAdarzibhiH "na hiMsyAt sarvabhUtAni, vasAni sthAvarANi ca / " iti // "etat trayaM zikSeta dAnaM damaM dayA"miti, tathA "paThyate mAnave dharme, yatidharmavidhAvidam // // dazalakSaNako dharmaH, sevitavyaH prayatnataH // 1 // dhRtirdayA damo'steyaM, shaucmindriynigrhH| dhIvidyA satyamakrodho, dazamaM dharmalakSaNaM // 2 // daza lakSaNAni dharmasya, ye viprAstamadhIyate / adhItya cAnuvartate, te yAnti paramAM gatim // 3 // " iti, 'paJcaitAni pavitrANI'tyAdyanekadhoktAnyAtmIyAgamavacanAnyapyaparibhAvayadbhirmAsagRddhIhINAM mukhaM bhRtvA baddhvA ca niruddhazabdo grIvAM valitvA yajJeSu nihato'sIti // Sell // 149 //
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ - vadhasya bhavakimiti pazubhave'nAbhakSitaH ? kimarthaM ca balividhAneSu datta ? ityAha -- , pazubhave bhAvanA , anAyeM prakaraNe UraNayachagalagAi nirAuhA nAhavajjiyA dINA / 1. kRtasya bhuMjaMti nigghiNehiM dijaMti balIsu ya na vagghA // 206 // ____ UraNako-gaDurakaH,chagalakaH prasiddhaH, Adizabdena hariNazazakAdiparigrahaH, ata eva nighRNairbhujyante, eta eva ca baliSu dIyante, kutaH ? ityAha-yato nirAyudhA nAthavarjitAH dInAzca, na tu vyAghrasiMhAdayaH, nakharadaMSTrAdyAyudhatvAt svayamapi mahAparAkramavattvena bhayajanakatvAditi // ayaM ca pazughAtasteSAM purastAdanantaduHkhaphala ityAhara pasughAeNaM naragAiesu AhiMDiUNa pasujamme / mahuvippo vva haNijai aNaMtaso jannamAIsu // ___ yaH pazudhAtaM karoti-UraNakacchagalakAdivinAzaM vidhatte sa tena hetubhUtena narakAdiSu dAruNa- . duHkheSvA-samantAt punaH punarutpadyamAno hiNDitvA'ntarA'ntarA pazujanmani prApte svayamapi yajJAdiSu anantazo hanyate, ka ivetyAha-madhuvipra iva // // 150 //
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaH punarasAviti ?, ucyaterAyagihaM nAma puraM jattha amANo jaNo adANo ya / sammANadANanirao vinaha suhI psmklio'vi|| tatya ya purohio naravaissa vippo mahu tti supasiddho | sacchaMdayAvimuko jo sacchaMdovi sayakAlaM // 2 // tassa ya jAliNi nAmA bhajA putto ya tANa vasunAmA | ghUyA ya tesi vihavA gaMgA nAmeNa atthi gihe| veyajjhayaNanimittaM desaMtaramuvagao vasU ttto| dhUyA suivAyarayA abbhokhaMti cciya bhameha // 4 // gehe purohiyassa va chANaM chaDui sayA vi maayNgii| abhokkhaMtI hiMDai to savvaM tANa sAdhUyA // 5 // kuNai dugaMchaMca bahuM mahuvippeNa vi purassa bAhimmi / aigaruyajannasAlA cudisirmnnijvnnsNddaa||6 kAraviyA tIi sayA niyajanne kuNai bahuyapasughAyaM / kAUNa nariMdassa vi evaM ciya kuNai yahajanne // 7 // aha acaggalasuivAyaviNaDiyaM pAsiUNa taM dhUyaM / piyarAiM taha vi loo anno vi hu bhaNai sayalaM pi // 8 // Paa rehai pamANamettaM kIraMtaM aggalaM tu uvahAsaM / jaNai tao ya duguMchaM kimettiyaM kuNasi taM ? bhadde ! // 9 // el iya vArijaMtI vi hu ahiyaM ciya sA karei suivAyaM / mariUNa annayA tIi ceva mAyaMgiyAi imA // 10 uyare dhUyattAe uvavannA to imIi jAyAe / gahiyAe ei gihaM mAyaMgI tassa vippassa // 11 // Palamil
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe : pubbabhave ya piUNaM pANehiMto'vi vallahA Asi / dhUyA to teNeva ya puvvasiNeheNa taM daTuM // 12 // pazudhAtena bollAvaMti sayA vi hu deti ya colullugAi ukiTaM / na kuNaMti tahA khUNaM annehiM vi khANapANehiM // 13 narakAdau aha poDhIbhUyaM taM vijaNaM nAuMchivaMti hatthehiM / geNhaMti ya ucchaMge taha khellAvaMti tuTThAI // 14 // gatvApunaH pazujanma vaDuMte ya pasaMge pavisai sA tANa gehamajjhe'vi / prAptau bhuMjai ya bhAyaNesu vi mahuvippo jAliNI ya tao // 15 // | madhuviprasesadiehiM tamabhatthiUNa jA vAriyAI vikahiM pi / thakati na tA tehiM pisabbahA tAI cttaaii|| kathA to vinAyaM rannA eyaM kuvieNa teNa melaviGa / baMbhaNa'sihA puTThA viNiggaho ko imassa ihaM ? // 17 // tehiM bhaNiyaM narAhiva ! khAyaraaMgArabhariyagattAe / khitto eso suddhiM pAvei na annahA kaha vi // 18 // taha ceva kAriyaM naravareNa to so pasUNa ghAyaphalA / nirayammi gao bhajjA vi marai pavisittu taM pi ciyaM // 19 // taM ciya purohiyapayaM jAyaM annassa to ahijeuM / jAva vasU Agacchai tA nisuNai vaiyaraM savvaM // 20 // to gveyamuvvahaMto garuyaM annammi saMThio gehe / gamai diyahAiM aha so purohiyaM jAva taM annaM // 21 // 1 "viddhA-sarvAsu // // 152 //
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ vilasaMtaM pecchai taha ya ciMtae taM ahinjiyaM niyayaM / to bhaNai 'ambhavaTTA gahiyA ekkaNa niyapiuNA // kaha caMDAlaviTAlo teNa kao sabvajaNaviruddho'vi | iya ciMtiuM puNo puNa caDai paosammi tassuvari // 23 // to jAva ciMtae jai niemitaM katthai tao sIsaM / gihAmi sahattheNaM iya vahamANo maNe gADhaM // 24 // veraM mariUNa bhavaM bhamiuM to hatthiNAre nayare / uppanno so vippo tivikamo nAma kuNaI ya // 25 // janne mahuvippo'vi hu naragAisu hiMDiUNa tattheva / jAo chagalo diTTho tivikkameNaM kaha vi eso // 26 // OM uppannapaosaNaM gahiu~ jannammi mAriu bhutto / no puNaravi mahuvippo paribhamamANo bhave ladadhaM // 27 // pasujammaM putteNaM vahio katthai kahiMpi annehiM / dinno balIsu atihINa taha ya bhoja kao puTTho / jannesu hao emeva mAri bhaMjio aNajjehiM / vArAo aNaMtAo aNegaso niyasueNAvi // 29 // | to jAva mahussa suo naMdiure vaMbhaNo samuppanno / nAmeNa ruddadevo micchaddiTThI mahAkUro // 30 // cioi annayA so ya dikkhio saha suyAivaggeNa | jannammi vahanimittaM baddho darammi ANeUM // 31 // ciTTai iko ya pasU samAgao to purassa tassa bahiM / bhayavaM kevalanANI bahusIsagaNehiM priyrio|| 1. majma-sarvAsu // 2. nihao-sarvAsu // // 153 //
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ -2deg madhu bhavabhAvanA prakaraNe to bhikkhAvelAe sikkhaM dAUNa tattha saMghADo / gIyatthadakkhasAhaNa pesio so ta vubbuyamANassa pasussa desaNaM kuNai mahuravayaNehiM / ekko sAha taha pabhaNae ya kiM bhaha ! bubbuysi?|| viprasya tumae sayamavi puci niyA jannaMmi pasugaNA bahave / mahuvippabhave eso ya tujjha putto purA Asi // ajanAmeNa vasU taha kAraNeNa imiNA ya verapaDibaddho / bhamiUNaM saMsAraM nAmeNaM ruddadevo tti // 36 // / janmani iha vippo saMjAo tuma pi naragAiesu ThANesu / aNuhaviUNa aNaMtaM dukkhaM jannesu hammaMto // 37 // dhama * prAptiH annehi vi hammaMto pasujamme bahuvihappayArehiM / to jAva aNaMtabhave eeNa viniyasueNa tumaM // 38 // hai devaloke haNio aNegavAre etto chaTTami puNa bhave niho| AbhIreNa imeNa vi tumaM pasU maMsaluddhaNa // 39 // gamanaM ca paMcamabhave ya amugeNa taha cautthe hao si amugeNa / taie uNa amugaNaM aNaMtare puNa hao evaM // 40 // amugeNa iha bhave uNa vahahe ANio si jannammi / teNeva niyasueNaM tA kiM veijamANammi // 41 // sayameva kae kamme kheyaM uvvahasi ? Iya suNaMtassa / taM tassa sAhuvayaNaM jAIsaraNaM samuppannaM // 42 // chanbhavavisayaM tappaccaeNa sesa pi saddahai savvaM / paDivajai sammattaM saMviggo tANa pAsammi // 43 // giNhai aNuvvayAiM niMdai appANayaM asuhkaariN| cittammi parAvattai puNo puNo jiNanamokkAraM // 44 // etthaMtarammi dhAyaMti baMbhaNA kilakileMtiyA sabve / pabhaNaMti ko'vi eso kiM bho! tumhANa sevaDao // // 154 //
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya pabhaNaMtehiM muhaM bhariyaM vIhINa tassa taha baddhaM / nihao niruddhasaddo suhabhAvagao tao eso // 46 vemANiyadevesuM sammadiTTIsu taha mahiDDhIsu / uvavanno to patto vaMdeuM kevaliM bhayavaM // 47 // aha namiuM thoUNa ya bhattIe pabhaNae imaM bhayavaM ! / tumha pasAyamahAdumakusumaM pattaM mae etto // 48 // jaM karaNijja Aisaha taMpi to kahai kevalI dhamma / so taM taha tti paDivajiUNa paNabhei muNinAha ! // . kiM esa ruddadevo paDibujhissai ? bhaNei to nANI / tuha sattIe mahayA kiccheNaM sAvao hohI // 50 // iya kahiuM so bhayavaM viharai annattha bhaNakuDaMbe / devo'vi kuNai koDhaM sayalaMmi vi to viheUNa // muNirUvaM tattha gao puTTho tehiM pi muNasi taM kiM pi / AmaM ti teNa bhaNie pheDasu koDaM ti amhANaM // iya bhaNie bhaNai muNI jai jAyaha sAvayAiM to taaii| pabhaNaMti vari marAmo na imaM DhaMDhaM pvjaamo|| to gADhaM pIDeuM gao suro Agao ya kAleNa / muNiveseNa alIyaM paDivaje tao tAI // 54 // jAyAI sajjAiMna kuNaMti ya sAvayattaNaM tatto / deveNa pIDiyAiM abhahiyaM ciya tao tAI // 55 // kAlaMtareNa puNaravi taha vihiyaM sAvayattaNaM aliyaM / puNaravi ya pIDiyAiM iya jAva annegvaaraao||56 | to mayA kiccheNaM bhaeNa sAhUNa caraNamUlammi / nisuNaMtANaM dhammaM ca pariNataM jiNamayaM tesiM // 57 // | sijjhissaMti kameNaM mahudevo uNa tao cuo saMto | gaMtuM mahAvidehe sijjhihii aNaMtarabhavammi // 58 // // 155 //
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe hariNabhave anubhUta duHkhAnAM smAraNam atha hariNamadhikRtyA'ha ranne davaggijAlAvalIhiM savvaMgasaMpalittANaM / hariNANa tANa taha dukkhiyANa ko hoi kira saraNaM ? // 20 // sugamA / hariNamevAdhikRtyA'tmAnuzAstimAha. niddayapAraddhiyanisiyasellinibhinnakhinnadeheNa / hariNataNami re sarasu jIva ! jaM visahiyaM dukkhaM // '; baddho pAse kUDesu nivaDio vAgurAsu saMmUDho / pacchA avaso ukkattiUNa kaha kaha na khado si ? // sarapaharaviyAriyauyaragaliyagambhaM paloiuM hariNiM / sayamavi ya paharavihureNa sarasu jaha jUriyaM hiyae // 211 // " mAyAvAhasamAragorigeyajjhuNIsu mujhaMto / savaNAvahio annANamohio pAvio nihaNaM // // 156 //
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ dadrUNa kUDahariNiM phAsiMdiyabholio tahiM giddo| vidvo bANeNa urammi ghummiuM nihnnmnnuptto|| cittayamaiMdakamanisiyanaharakharapaharavihuriyaMgassa / jaha tuha duhaM kuraMgattaNami taM jIva ! kiM bhaNimo ? // 21 // sugamAH / navaraM mAyApradhAno vyAdho mAyAvyAdhaH, 'kUDahariNiM' ti iha kilA'kheTikAH svayaM vRkSAdyantaritAH pralamvitAtisUkSmadavarikAbaddhAM nijahariNImaTavyAM hariNAnuddizya muMcanti, tAM dRSTvetyarthaH iti // tathA vaivivaravihiyajhaMpo gattAsUlAi nivaDio sNto| javacaNayacaraNagiro viDo hiyammi kharo ya // 215 / / iha kasmiMzcidRze yavacanakakSetrANi hariNAzcaranti, tadrakSaNArthamuccA ghanAzca vRtayaH kriyante, tAzca vRtIH kila kecid mAMsabhakSaNazIlAH krUrAtmAnaH kacidekasmin pradeze kiMcinnIcaistarAH kurvanti, // abhyantare cAdhaH saMkIrNA upari vizAlA madhyanikhAtAtitIkSNakhAdirakIlakarUpazUlikA gartAH khananti, || 157 //
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe hariNabhave anubhUtaduHkhAnAM smAraNam teSu ca nIcavRttirUpeSu vRtivivareSvAgatya paramArthamajAnAnAH kepi mugdhahariNAH jhaMpAM dattvA pravizanti, tato gartAsu patitAH santaH zUlAbhihRdaye vidhyante, tatastairbhakSyanta iti bhAva iti / aparaM ca-mattAzca hariNAH kila zRMgAghAtaiH vRkSANAM ghnantaH paribhramanti, tatazca kasmiMzcid vaMzajAlyAdau gupite vRkSe vilagnajhaMgA vellaMto mriyanta iti darzayati matto tattheva ya niyapamAyao nihyrukkhgysiNgo| subahuM vellaMto jaM mao'si taM kiM na saMbharasi ? // 216 // ___ gatArthA / navaraM 'tattheva ya' tti tatraiva hariNajanmani // tathAgimhe kaMtArAisu tisio mAiNDiyAi hIraMto / marai kuraMgo phuTuMtaloyaNo ahava thevajale // 217 __hariNo hariNIe kae na piyai hariNI vi hrinnkjenn| tucchajale buDDamuhAI do vi samayaM vivannAI // 21 // // 158 //
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ sugame // iha ca hariNatvena sarve'pi jIvA anantazaH utpannapUrvAH, kevalamudAharaNamAtramupadarzayannAda ettha ya hariNatte puSpacUlakumareNa jaha sabhajeNa / duhamaNubhUyaM taha suNasu jIva ! kahiyaM maharisIhiM // 216 // sugamA / kathAnakaM tUcyatepuramAsi puSphabha mAlaikusumokara vva rehati / muttAhalanivahA jattha bahuguNA jaNasamuvauttA // 1 // 'tatyatthi pupphadaMto rAyA jeNaM jiyA paribhamaMti / AgAsi pupphadantA na ya tIvvo na ya kalaMkajuo // 2 // || nAmeNa pupphadaMtA devI eyassa sAviyA paramA / tIse ya pupphacUlo putto taha pupphacUlA ya // 3 // teNa samaM juyaleNaM jAyA dhUyA samatthi vararUvA | tANa ya bhAhiMDANaM jA pII sA na kahiuMpi // 4 // 1. "nAmeNa pupphake tattha nivo garuyaguNagaNagyaviraM / daTThu jassa sarIraM dosA roseNa va paNachA" // 2 // ityevaM dvitIyA gAthA sarvAsu pratipu vartate // 3EOCERESEASESISEXSEXELSEOCERIESIEXSE / / 159 //
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa puSpacUlakumAraNa hariNatve anubhUta varNanam tIrai jamhA saha kIliyAI paMsUi taha ya kumaratte / saha gahiyAo kalAo sahati na kayA'vi ya vioyaM // 5 // to jovaNapattesu rAyA ciMtei jai vioemi / to nicchaeNa maraNaM pAvaMti tao jaNe eyaM // 6 // kahiu~ taha vavaesaM kA annaM pikiMpi eyAiM / anno'nnaM pariNAvei vArayaMtIi maayaae||7|| to teNa vikheeNaM devI pavvayai uvarae ya nive| so ceva pupphacUlo rAyA jAo tahiM nayare // 8 // saddhiM ca pupphacUlAi visayasokkhAI aNuhavaMtassa / devI kAUNa vayaM uvavannA devaloyammi // 9 // jAva pauMjai avahiM tA pecchai tAI niyaavaccAI / to ciMtai mA narayaM visayapasattAI vaccaMtu // 10 // dhUyAe ya siNeho abbhahio uvari pupphacUlassa / evaM ciya savisesaM to paDibohemi iya gaMta rayaNIi tIi sumiNe naraye daMsei vanniyasarUve | aha bhIsaNadukkhAI daThaM nirayANa sA bhIyA // 12 // iya nicaM rayaNIe mumiNe sA niyai bhIsaNasarUve | narae to naravaiNo kahiUNaM titthiyA tattha // 13 // sadAviyA tao te naravaiNA pucchiyA ya kiMvA / narayA? iya kahaha to bhaNaMti keI ihaM ceva // 14 // paravasaya ciya narao suNo'vi hu jeNa bhamai sacchaMdaM / jo suNayAo vi ahio naranAha ! sayA parAyatto // 15 //
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ R na lahai bhottuM souM va kAumannaM va kiMpi secchAe / neraiyAo kimannaM so bhannau ? tA imo narao // annehiM puNo bhaNiyaM narao iha ceva rAya ! dAridaM / nIsesaparibhavANaM ThANaM dukkhekAnilayaM ca // 17 // kehiM pi puNo'bhihiyaM iha ceva ya dIsae imo narao / caMDAlAI taha dIharogiNo guttikhittAI // 18 // kuMbhIpAgo narao iya keI annamanna puNa anne / jaMpati tao nAuM sumiNavisaMvAivayaNe te // 19 // puhaIsaro visajjai anniyaputtA tao tahiM atthi | AyariyA jiNasAsaNakusalA vuDDhA ya gIyatthA // hakAriUNa puTTA narayasarUvaM ime nariMdeNa | tehiM pipuvvavanniyarUyaM savvaM piparikahiyaM // 21 // to bhaNai pupphacUlA kiM tujhehiM pi sumiNao diTTho ? / jeNa visaMvayaha na akkharaM pi tumbhehiM parikahiyaM ? // 22 // titthayaragaNaharehiM diTThA nANeNa erisA niryaa| sumiNo uNa na hu koi vi diTTho iya sUriNA bhaNie // 23 // vaMdeUNa visarjati tAI devo ya annarayaNIe / daMsei devaloe jahaTThie tIi sumiNammi // 24 // annannAsu vi rayaNIsu pecchae jAva sA mahacchariyaM / taM suravarANa sokkhaM harisiyahiyayA tao khi|| naravaiNo to so'vi hu saddeu tithie taha ceva / pucchei kerisA te vijaMte devaloya tti? // 26 // // 161 //
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava" bhAvanA prakaraNe kehiM pitao bhaNiyaM nariMda ! tumhArisa ciya sataMtA / sayalasuhanilayabhUyA sAvANuggahasamatthA ya / iha caiva devalogA bhaNiyaM annehiM puNa madInAha ! | Aroggo viusattaM ariNattaM suyaNusaMgo ya // 28 // aparAyattaM siyapavaravatthamiTTannabhoyaNaM taha ya / eso viya suraloo annaM puNavattametaM ti // 29 // paMnipuNo anne sayalaM pi maNicchriyaM ihaM jANaM / saMpajjai te devA tavvivarIyA uneraiyA // 30 // kuMThAI saggA keI i evamAi anno'nnaM / sumiNeNaM ca viruddhAGgaM nisuNi tANa vayaNA // 31 // anniyaputtAyarie pucchara so kerisA ya suraloyA ? | devagaIe ihaM. ciya bhaNissamANA tao tehiM // 32 kahiyA ya devaloyA savitrA bhaNai pupphacUlA to / kiM tumbhehiM sumiNo diTTo ? to beha sUrI vi // 33 taM caiva uttaraM aha bhaNei sA te maNammi saMviggA / kiha gammai suraloe ? kahaM na vaJcijjae narae ? // to bhai muNivariMdo gammai dhammeNa devaloesu / pAveNa puNo narae jIvadayAI ya puNa dhammo // 35 // [ apabhraMza bhASAyAm ] tathAhi kau suravahudhoraNa pelaNasuha lahahiM ?, kau rayaNAyaramehala meiNi ubvahahiM ? kau sasaharakaradhavalaja siNa tihuyaNu bharahiM ?, jAva na jiNu ArAhahiM jIvahaM daya karahiM // 36 // puSpacUlA devyai annikA putrAcArya kRtopadeza varNanam // 162 //
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaha icchahu suralacchisuhAI niraMtaraI, jai bhavagayahaM na icchahu dukkhaparaM paraI / tA jIvahaM suhu dijjai dukkhu na dAviyai, dinnaI 'dukkhaI dukkha suhaI suha pAvigraI // 37 jaM dijai taM pAviyai, parabhavi, eu jaNi sacca buccai / 'dukkhaM dukkhu suheNa suhuM, taM dijjai jaM appaNu rucca // 38 // jo niddAi davaggijalaMta varNatarihiM, jo para piyaha poliu puli oharihiM / jo jIvaNumaNa kAlakUDa kavalihiM gasai, so jiNadhammi pamAyar3a visa ihi abhiramai // 39 jala lagaya maM jIva viNAsahu, niSphalu dhammu dayAi viNu sahu / kumayakuDayanaDiyama hosahu, pijjau jiNaucaesa mahosa ||40|| laddhA diyaha ma hArabahu, dulahau mANusajammu ma mujjha / jiuvaesiNa karahu jaNa (ajijjhau), jIvadayAvaradhammu jiM sujjhahu // 41 // asiyai bhakkhu jaM pe taM pijjai, saccaraM apisuNu piu jaMpijjai / iMdiyavaggu samaggu vi dammui, to lIlaI suraloyahu gammai // 42 // 1. dukkha dukkhu suhihuMpAvi0 - vA0 je0 J // 2. dukkhaI - saM0-2 // 3. i ju a - vA0 je0 // // 163 //
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. bhavabhAvanA prakaraNe puSpacUlAye annikA putrA cAryasya dharmopadezaH jiNabhAsiu saccau cavahu, maNu pasaraMtau pAvi nivArahu / maM vaMcau para uvayarahu, 'dulahau mANusajammu ma hArahu // 43 // paradhaNu parakalattu jo vajai, tasu jasupaDahau tihuyaNi vajjai / sayalAmarabahumanniyasAsaNu, suravai tAsu dei addhAsaNu // 44 // khuDiyasIlaguNu pehuNumehuNugiddhamai, purisu parabbasu paDai ahomuhu ahrgii| to parihari paradAru dAru nArayapurahaM, jeNa rammi sohammi hoha pahu suravarahaM // 45 // paradhaNu paratiya pariharahu, visayapamAummAu na kijai / parasaMtAviM sokkhu kau, na taM uggamai ja ji pyrijh||46|| jo sapariggahu suhu parimANai, so suravarahaM sahaI parimANai / saMti vihaviM maNa saMtosahu, lohAurahaM eu saMtosahu // 47 // daya kijai, na harijai, nihaNajai mayaNa, saccauM piu jaMpijjai, pijai guruvayaNu / nisibhoyaNu parivajahu kayabahukugaiduhu, saMtosiM maNu tosahu, posahu sugai suhu // 48 // 1. dullahamANu -sN02|| 2. saMtai vihavai-je0 sN02deg3.|| 1% MAHAREPAR3 // 164 //
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya vIyarAyasevAnirayANaM dANasIlakaliyANaM / nahu hoti dullahAI suraloyanaresarasuhAI // 49 // jo uNa hiMsai jIva aliu jaMpai vayaNu, / paradhaNu paratiya bhuMjai, saMtosai na maNu / / kohamANamAyAuru lohapavaMcaparu, so nivaDai nirayAvaDi duttari avasu naru // 50 // narayavAlajAyaNahaM ghaNahaM jo dei Uru, jo uDui nivaDaMtihiM vajAsaNihi siru / jo niyamasai suiru narai asaNahaM maNai, / so maMsarasihi giddha jIva niddau haNai // 51 // tasu vilima visadRi tucchima uccharai, ummilai maNaduhima jhuTTima vittharai / ihaloe viM nihINu dINu jo capphalau, tAsu hoi paralou narayadukkhapphalau // 52 // tasu dhIrima osarai nihIM rima aNusarai, nikkaruNima saMga lai ju paradhaNu avhri| iddaloe vi tasa suMdaru dukkara saMpaDai, parabhavi narayamahaMdhayAri duttari paDai // 53 // jo paradhaNu paradAru pavaMcai, so saMpaya sohaggu pvNci| jo akaruNamaNu paru saMtAvai, so na hoi suhaparu saMtAvaI // 54 // 1. 'riNiva a-je0J.||
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe hariNatve anubhUtaduHkhavarNane puSpacUlA kathA jasu na citti saMtosu pariggaha mai bahuya, vAlai na ya AraMbha kaiyA ivi jo lahuya / nisibhoyaNarasagiddhau AlaMbaNarahiu, acireNa viso hoi narayanayaraha pahiu // 55 // micchattaparAyattA giddhA maMsesu jIvavahanirayA / aigaruyAraMbhapariggahehiM nivaDaMti naraesu // 56 // soUNa pupphacUlA iya tANa muNIsarANa vayaNAI / jaNaNIe daMsie narayadevaloe ya sumaraMtI // 57 // saMveyagayA saha naravareNa te vaMdiu~ visajjei / paibhIIe na bhaNi kiM pi tarai rAmai diyahAI // 58 // avarahaM diNi diptarayaNamaNipajalii, vaarrmnnimnnikiNkinniklklylklii| kappUrAgurunimmahaMtaparimalabahali, cittasAlabhavaNovari nivasaMtaha vimali // 59 // aha vimhaya vipphAriyanayaNavisAliyaiM, lIlaI cittu vicittu nihAliu baaliyii| kahiM vi navirasAmaMtamauDamasiNiyacalaNu, niyai nAhu atthANabhavaNi riubhaDadalaNu // 30 // kahiMvi niyai aimaNahari raihari raikaliu, jalakIlai kIlaMtu kaMtu piyagharaNijuu / kahiMvi gaiMdi niviDa diTTha mayajalapavahi, paNaihiM paNamijaMtu jaMtu nivu rAyapahi // 31 // turayathaTTasaMghahi kahiM vi bahiyAliThiu, addhAsiyavaravAha nAhu tarhi saccaviu / katthai niyaDiniluka bahuyanarapariyariu, niyai ramaMtu bhamaMtu muddha pAraddhipiu // 32 // // 166 //
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ subhavi yayita ralakhalaMtagar3a, hariNamihuNu osunna bunna bhayanamai / jAva niyai taM bAla avAlamiyaMkamuhu, garuyasiNehummila phullavayaNaMburuhu // 63 // diputrvameyaM ni kahiMtu bAhuliya, jAisaraNakayasoyapamoyasamAuliya / tAvubhayakarapallava mohatamAvaDiya, ahaha ! ma ma tti bhatahaM sA bhUmihiM paDiya || 64 || aha AulapiyapariyaNakaya viyaNANiliNa, AsAsiya piyapharisasarisacaMdaNajaliNa | kiM sAmiNa ! daie / tti kaMta pariyaNi bhaNiya, gira nisuNaMta samuTThiya gurusaMbhamabhariya ||35|| tAva sihiNasiharovari dAhiNa karu Thavivi, vAmakareNa kaDichu visaMTulu saMThavivi / hiyayAyaMkapayAsasAsapavvAliyaI, avahiyakajju salajju bhaNijai bAliyAM // 66 // khaNadaM siya surasiricittharAI, khaNasunnarannavirasAI / eyAI tAI kammidayAliNo nAha ! laliyAI ||67 || dahUNa citta lihiyaM mayamihuNaM suhaya ! hiyayalihiyaM va / jAyeM jAIsaraNaM imo tA nAha ! sAhemi // 68 // avA tA na kahissaM, bhuvaNacchariyaM pi attaNo cariyaM / paravasaNadUmiyamaNA, iNamo tA nAha ! pucchissaM // 69 // // 167 //
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe puSpacUlAyaH jAtismaraNena pUrvabhave hariNatvasmRtiH Ayaipiyaapariggaha taNajalaluddhAI paraavarAhavihuNaI dINaiM muddhaaii| mayamihuNaiM akkheDayavADaya'ruddhAiM, kIsa nAha ! hammati sahAvavimuddhAiM // 70 // bhaNai nariMdo aha taM, eyAI mayAI mayasiliMvacchi ! / maMsarasapiehiM pie !, AhAraTThAe hammaMti // aha paravasaNAsaNipaDaNakaMpirapANipavAla | karuNAmayarasasarasamaNa, bhaNai phuDakkharu bAla // 72 // ei tumha piya ! cakkakulisakamalaMkakara maraNabhayattahaM sattahaM hiyayAsAsakara | ahaha nAha ! avarAhavihUNahaM mayakulahaM, kiM raNavIra ! sarIri vahaMti vahAulaha // 73 // dappubhaDasaMkaDaraNaraMbhaNaviyaDa, krddikrddtddpaaddnnsoddiirimpydd| tumha nAha ! bhayataralavilakkhahaM rakkhakara, saraNavihaNahaM dINahaM, kiMva paharaMti kara // 74 // mukkAuhahaM adosahaM saraNuvimaggirahaM, pahu ! paharaMti aNAriya sabhayapalAyarahaM / jaha ya aNAriyacariu caraMti bhavArisa vi, tA tihuyaNi sappurisalIha! pheDiya phusivi // suyaNANukaMpiyAI, vimaNAI vimukkajIviyAsAiM / puriso porisamANI ko nAma mayAI mArejA ? // 76 1. 'luddhA-sarvatra // 2. varavIra !-saM02 // . * // 168 // ..
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ hariNa caraMti varNatarihi, avihiyaparasaMtAva | 'tAhaM vi kaha vAhiMti kara, sajjaNa saralasahAva ? // 77 // saca jaM jiu sarasamaMsarasagiddhiparu, sacca jaM rucaMtara muccar3a taM na sukaru | kiMtu nAha ! ciMtijjau naraI niraMtaI, ainiru tikkhaI dukkhaI hoMti duruttaraI // 78 // pasu doruMDaMvi harisiyara, nisuNivi sAhukAru / navi jANai nArayaduhahaM, dinnaDaM saMcakkArU // 79 // hariyaMkurajalabhoyaNaI, hariNaI haNahiM hayAsa | appu na ceyahiM nIsuiya, valikiyavisayapivAsa ||80| jar3a ya jIhale haDimaI dhIrima pamhusavi, iya nikkaruNu karaMti kammu tumhArisa vi / sarisa kaliya pasu putta rAyarisittaNa, tA dahi uMDara vuDDuu mahipAlattaNau // 81 // dIsuM pasAraMtA, vAvAtA niyauyarabharaNaTThA | dANattANasamatthe hatthe garuyA vi lahuIti // 82 // phusi maNUsimasIha vi, tasu avahatthi vavattha / peTThAI kammaTTiyAM, ghii jaM bAhai hattha // 83 // hariyaMkuraI caraMti saraMti varNatarihiM, apariggaharaM piyaMti jalaI sarisaravarihiM / taha vi hariNa kayakaruNa akaruNihi mAriyahiM, guNahi loya aviveya na layaNahaM pAriyahiM ||84|| 1 tAhavi - maM0 2 // 15. // 169 //
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ puSpa bhavabhAvanA prakaraNa parapariosasuhAsAi deti dugvajiyaM dhaNaM dhIrA / kiM puNa abhayapayANaM tavo variTaM gariDaM ca // 85 // (graM0 9000) dei maraMtaha kaNayakoDi jai koi naru, ahava i dei dayAvaru jIviu tahiM avaru / to avahatthiya kaNayakoDi suvisatthamaI, sabbu nAha ! piajIviu jIviu para mahai // 86 // jai icchahi AroggasAru jIviu suciru, jai icchahi piya ! rAyalacchivicchaDa thiru| icchahi tuliyaaNaMgu aMgu jai bhuvaNavA, tA piya ! jIvaha abhayadANu dijau pavaru // 87 // jai vaNi bhamiyaI bharesi sabhayakayavaMciyaiM, hariNajammi jai sarasi srskilikiNciyiN| tAI nAha ! jai mahuraI muNivayaNaI sarahiM, tA mahumaMsa asuivilINu maMsu mA AhArahi, dulahau maNuyajammu mA hArahi / jo naru suramahumaMsu na pAsai, so piya ! narayaduvAru na pAsai // 89 // aha so auvvasaMlAvajAyasaMko narIsaro bhaNai / avvo! kaha NuM auvvaM suyaNu ! tae nADayaM ghaDiyaM? // 9 // . cUlAyAH puSpacUlaM prati , bhakSaNa doSa.. kathanam mAMsa 4. // 17 //
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ aha sA darahasiyaphuraMtadaMtakaradhUsarAharA bhaNai / jAIsaraNavirajjatakaMpiracchaM niyacchaMnI // 11 // pubbakkayaniyakammasippivisayAvaDiu, amhehiM vi saMsArakavADanADauM ghaDiu / hariNumihuNu avaloyavi maI saMbhariu jiha, niyajAIsaraNeNa nAha ! sAhemi tiha // 12 // atthi etthu mahimaMDali mahimaMDalatilau, vijjhaselu ramaNijamajhu gujjhayanilau / karikaramoDiyacaMdaNarasaparimalasuhau, dIharasiharosAriyaravirahavaraturau // 13 // rammavaNaMtacaraMtasuhAsirakaNayamau, suravijjAharaseviu naM girikaNayamau / nammayAi AliMgiu tuMgimaguNakaliu, naM supurisu kalajaMpirasauNasayAuliu // 94 // unnayasIyapaoharabhArAliMgiyau, narasuravaramaNurAmu rAmu naM vaNi gayau / sai viyasaMtavilAsapalAsasayAvariu, naM mahirAvaNu rAvaNu suramaccharabhariu // 15 // tattha bhamirasacchaMdamayaMdhamayAulau~, taruNahariNamaNaharaNahariNisayasaMkulau~ / kuDilatuMgasiMgaggakuraMgAhiTThiyAM, vasai kiM pi mayajUhasamUha pariTTiyau // 9 // // 171 //
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa tAsu majjha anno'nnasiNehAbaddhamaNu, amuNiyavirahucce susaMgaya saralataNu | niyanitrbhararaisuharasaagaNiyasuramihuNu, jalataNakayasaMtosu vasahiM 'tahiM mayamihuNu // 97|| hiyayabhaMtarabhariuvvaraMtaanno'nnanehapaDibaddhA / aha nAha ! Asi amhe bhavaMtare teNa rUveNa // 98 // tahiM anno'nnAloyaNaloyaNakayasuhahaM, navanavapIirasummuha sammuhamaNasuhaiM / niyayapemsoharago hAmiyajayahaM vaNi, volai kAlu marAlahaM naM sarakamalavaNi // 99 // tAI sarala taNa sisiraI naikacchaMtaraI, darasovirajaggiraNaI tAiM vaNakkharahaM / piya parimAsapivAsa biuNaromaMciyaI, ajja vi nAha ! sarAmi tAi kilakiMcayaI // 100 // ah avarajju varajjuijjjoiyagayaNu, caliracaraNanahaMsusayalapallaviyavaNu / kamaratuppalajuli TiviDikkaMtu mahi, maharisi koi samAga saMThi vijjhamahi // 101 // nimmalamaNisilavaTThiniviTTa pagikRtaNu, tavataNuyaMgu anaMgapayaMgAhuidahaNu / so ahihiM vimhayarasamahurapaloyaNihiM, avaloiDa parisarasabhariehiM loyaNihiM // 102 // samarasaraviteyanibhatthiyatamapaDalu, taha vi viyaDakaMdappadappasADaNa suhaDDa / tavavisesacammaTTisesa taNu jai vi tasu, tahaviMdiyabhaDabhaMDaNa khaMDaNaladbhujasu // 103 // 1. varama je0 J // 2. rasaninbhatthiyamaccharatamapaDalu - sarvAsu pAThaH // puSpacUla kathAyAm hariNabhave maharSi samAgama prasaMga: // 172 //
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ tasu paNamirasurasiddha mauDamaNimasiNakama, taha vi ya kIDapayaMga vi pecchui appasama | jar3a vi jAr3akularUvaNANatavasirisahiu, taha vi aTTamayakaraDikaraDapADaNApahi ||104 || | ujjhiyasayalavirohA nivbhatthiyamaccharA muNivarassa / harihariNAI sAvayagaNA vi pAsaM na muMcati // | atrvAhaya guNa suvurisahaM, kAsu na hiyau haraMti ? / muNisaMgaya te pasugaNa vi, jaM nivvaira caraMti // tA nAha ! kiM na saMbharasi tassa rAesiNo subhaNiyAI / eyAI amayanIsaMdabiMdusaMdohasarisAI // jAva na jarakaDapUryANi savvaMgiu gasai, jAva na rogabhuyaMgu uggu niddau Dasai / nAva dhammi maNu dijau kijjau appahiu, ajju ki kali payANa jiu nica pahiu || dhamma so ji sacarAcarujIvahaM dayasahiu, so guru vi gharagharaNisuraya saMgamarahiu | ujjhavisakasAu deu jo mukkamalu, ehu lehu rayaNattara ciMtiya dinnaphalu // 109 // | devaha dhammaha dhammiyahaM khamadamadayaha parikkha / bahuehiM aMbAsaguehiM sitta baheDArukakha // 110 // atres jo na piyaramaNiruddhaddhataNu, jo arosu bhayamukku vimukkA uhagahaNu / jo amohu anno'navvAyavayaNupa, so tumhAM AmaraNu saraNu jiNa hou pahu // 111 // / / 173 / /
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa akayamalakkhaehiM navi lakkhiu, ramaNikaDakvihiM jo navi lakkhiu / jo nivSuipuragamaNamahArahu, paNamahu so jiNu jammu ma hArahu // 112 // emAi dhammamaiyaM amhe souM mahesiNo vayaNaM / viyalaMtamaivimohaM hiyayavisuddhAI vuddhaaiN||113|| tA amhihiM paDivannu bhavannavasaMtaraNu, nahaTThArasadosu niraMjaNu jiNu saraNu / manniya jAvajIviya jIvahaM nAha! daya, amuNiyamaMsarasehiM vi maMsanivitti kaya // 114 // puNu parihariyavirohahaM pasamasamaggalahaM, sajjhAyajhuNisavaNadaliyadummaimalahaM / amha ya muNipayapaMkayakayasevAparahaM, divasa saunnahaM jati nayari jiha nAyarahaM // 115 // aha-kayA vi muNi mellivi gau taM amha vaNu, niyapayapaMkayareNupavittIkayabhuvaNu / naM jANivi muNimukkahaM ummilliyabhayahaM, gimhayAlu khayakAlu parAiDa vaNimayahaM // 116 // tahiM raviyarajaliumha gimha taNhAuraI, uppekkhiya khattiyanara bhysNkaaurii| sukkatAlugalakaMThaI kaMThAgayajiyaiM, giriparisaraparisakaNadINaiM khijiyaI // 117 // kahiM vi kuviyaharinaharacaveDacaDakkiyaiM, kahiM vi dAvajAlolijhalakka 'likkiyaI / kahiM vi abhullirabhillabhallimuhamukkAI, kahiM vi mahallorallipullikamacukAI // 118 // 1. 'lu-sN02-je0|| maharSeH samIpe hariNahariNAbhyAM svIkRtaM samyaktvaM mAMsaviratizca // 174 //
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ ISI kahiM vi pasaraMtataNhA mAyaNhiyajalamaie NaDiyAI / bhamiyAI nAha ! amhe samayaM jalamaggiramaNAI // nAva bhamaMtihi diTTha pararayamalakalilu, giriyaDakaDayapahi TThiTha kiM vi nijjharasalila / taM avaloivi dohiM vi maNi ciMtiu kaha vi, eu salilu na pahuppai amhahaM ekaha vi // 120 // to pabhaNai AyariNa hariNu piyanehaghaNu, tuhaM piu nIru kisoyari! majjha na asthi maNu / paDibollai taNuyaMgi kuraMgi vi eha vai, samasiNeha rairammaha pimmaha eha gai // 121 // iya puNaruttu vi vuttauM piyai na ekkayaru, kAsu na hoi siNeha deha saMtAvayaru / aha samacittaI tAI salili oNamavi siru, donni vi tuMDihiM buDDihiM acchahiM jAva ciru // 122 // hariNo hariNIe kae na piyai hariNI vi hariNakajjeNa / tucchajale vuDDamuhAI do vi samayaM vivannAI // tajhyA vi Asi kahiyaM amhANa mahesiNA jahA tujjhe / uppajissaha purao juyaleNaM rAyagehammi // teNa amhi niyakammadhammasaMcoiyai, AyahaM mANusajammi rammi saMjoiyaI / tA jai taM mayamihuNu tAI bhamiyaI bharahi, tAI vi jai muNivayaNaiMduriyaharaI sarahiM // 125 // tA avarAhavihaNa dINa maM haNahi jiya, aliyavayaNu pariharahi harahi maM parahaM sriya / maM paramahila nihAli vAli maNu pariggahaha, suramahumaMsa maM asahi jeNa thiru suhu lahaha // 126 // // 175 //
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ | puSpa bhavabhAvanA prakaraNa cUlAyai vRddhatve dharmakaraNaviSaye kathanam aha aJcavbhuyatavvayaNajAyasoyappamoyataralamaNo / visayasuhasiDhilarAo rAyA vi phuDakkharaM bhaNai // jANavi jaM pasiyacchi ! lacchisajaNasuhau, bhavasAyari narajammu rammu aidullahau / _ viNu dhammi laddha ci su niratthau maiM gaNiu, jANavi annu na dhammu vi mellivi jiNabhaNiu // 128 kiMtu taruNahariNacchi ! lacchivicchaDDu calu, jaraghuNavaNasayajajjara vihaDai dehabalu / tA mANahuM rAyasiri nisevahuM visayasuhu, diThTha adiTThaha kAraNi avaherai avuhu ? // 129 // muMjAmo visayasuI dhammassa mayacchi ! pacchimo kAlo | muddhe ! addhavasaMkAi ko dhuvAiM paricayai ? / | to dasaNuggayakarakusumaTiviDikkiyamuhasoha / tasu paDikUlavi bhaNai piya, darasiDhilayauvaroha // 131 // jai akAli kavalaMtu na rogabhuyaMgu piya !, huMta jai ya jamakaraNanivAraNi kAvi kriya / tA mANaha rAyasiri nisevahi visayasuha, annaha eu maNaMtu hasijasi nAha ! tuhaM // 132 // rAyalacchi chaDijai dukaru dullahiya, nAha ! gharaNi maNaharaNi dumelliya vallahiya / iya muNaMtu jamadaMDi payaMDi parAiyai, virasa rasaMtu ayaMDi maDDu chaDDAviyA // 133 // kuvaMtarakusathaMbavilaMbinarAhamaha, siripaDaMtamahuvippusaAsAyaNasamaha / visayasuhaha nIsAraha kAraNi keMva jaNu, na gaNai siri nivaDatau dAruNadukkhaghaNu // 134 //
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ visayasuhamohiyamaNAM na muNai tikkhAI nrydukkhaaii| niyai varAo kAo piMDaM na ya la uddyphaarN|| taNagayajalalavapelavaha, kAraNi visayasuhassu / himagirisarisu paDaMtu siri, na gaNai dukkhasahassu // jaM ca piya ! jaMpiyamiNaM diTTamadiTakkae ya ko cayai ? | tamajuttaM dhammaphalaM dIsai jaM kAraNANugayaM // sukuluggmpiysNgmsohggaaroggsNpysuhaaii| dhammaphalAI naravara ! kiM na visiTTAI didyAiM? // 138 sahisaMpayagharaghariNIsahiuM jaM raisuhu mANai, taMpi diTTha khaNadiTTanaTTha taDitaralu na jANai / eu ajju avarajju eu iya jaNu upapekkhai, aviyANiyajamabhaDacaDaka nivaDaMta na pekkhai / / jo jANai so jAisai, tasu narayahamaI maggu na jANiu | eu bhaNaMtu vi narai gaTha, niyakayakammarajju saMdANiu // 140 // surakiMkara paribhavavimaNu, ciMtaha emba hayAsu | dhammi nirujjamu Asi hAM, teNa huyau suradAsu // 141 devattaNi tallevi paru, jaM ANavai suresu / kiM kIrai so vayariyaha, dhammapamAyaha dosu 142 // surabhavihINataNa niyavi, jUrai emba varAu / narabhavi laddhai jiNavayaNi, vali kiu dhammi pmaau|| iDisAyasohaggajasatthiu, kaya guruparihavu kumykytthiu| teNa jAu iha bhavi surakibvisu, pariharaNijju jemva surakibvisu // 144 // 1. Di-vA0 // 2. sarosu-sarvatra / // 177 //
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjaH bhavabhAvanA prakaraNe jiNavaradhammu kahavi hauM pAviu, cukkau tAsu pamAiNa pAviu / teNuppannu amarakammArau, aha kayaMtu kuviu kiM mArau ? // 145 // suhalavalaMpaDa kevi saDha, siDhilihiM dhammu mahesi / laddhI hArahiM nIsuiya ko'DI kaaginniresi|| 146 // gimhaumhi hau~ ciramAyAviu, tattu taveNa kiMtu mAyAviu / jalavajii saravari jiha vaga raTha, navari tetthu kappAsu nava garau // 147 // to nAha ! taM karejasu, jaM kiMci vi attaNo hiyaM muNasi / ayaM tu pavajissaM jiNadikkhaM aNumayA tumae // 148 // ' gRhasthatve dharmakaraNa viSaye kathanasya rAjyAH pratyuttaram to bhaNai naravariMdo kiM dhammo hoina hugihtthaannN?| viyalaMtacaraNamohA saMviggA to piyA bhnndd|| gharapAraMbhanirubhiya, volai jammu vi jAhaM / jIvadayA varu dhammu kau hoi nihatthahaM tAhaM // 150 // piyagharaghariNipariggahavisamaggahagahiu, aliDa payaMpai vaMcai paru karuNimarahiu / jai nihatthu suhamaggi saggi vacai kumai, to muNivara ohaTTiya ghaTTiya narayagaI // 15 // 1. "Di vi kA sarvAsu // // 178 //
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA piya! pAvAraMbhaviyaMbhiyakalimalaha, gharavAsaha duhavAsaha saravi bahucchalaha / paDivajivi jiNamaggu bhaggu doggaipavahu, ajarAmarapuragamaNukkaMThiu cittu mahu // 152 // jAisu sutthii desi tahiM, mai DhollA ! mokkalli / amuNiya jamabhaDadaDavaDau, paDai ju ajju ki kalli // aha so muNivi daiya annehiya, visayaviratta nAi annehiya / ninbharadhammaNurAyaparavvasa, jANavi naM kira huiya paravvasa // 154 // IS saralaMgulinahasuttimuhavAriyayAhapavAhu / souggamagaggiragiraiM, pabhaNai piya naranAhu // 155 // lajjAmi ahaM bhikkhaM giNhaMtIe tae paragihesu / tA jai 'me aMteuramajjhe cciya viharasi tao'haM // 156 Kill muMcAmi tIi bhaNiyaM evaM hou tti to nivo bhaNai / mottUNa vayaM majjha vi annaM parikahasu jaM kiccaM // / KM to bhaNai piyA giNhasu sammattaM tAva nAha ! gurumUle / jIvadayAmUlAI gihivvayAiM ca jaM bhaNiyaM // jAI supattapayANaI gurudevacaNaiM, baMbhacera saccavvaya paradhaNavajaNaiM / nimmamatta tavacaraNa maNidiyasAhaNaiM, tAiM ahiMsAdhammaha sayalaI sAhaNaiM // 159 // 1. mh-srvtr|| / 179 / /
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ puSpacUlAyAH dIkSA grahaNaM kaivalyaprAptizca bhava jo jIvadaya na mellai bollai sacavai, jo paradhaNa paradArU sarAu na saccavai / bhAvanA lohamAgahagahiu na appara velavai, so lIlai 'osIrai bhImabhavavelavai // 160 // prakaraNe icAi piyAe suhAsiyAI soUNa naravaro tIe / anniyaAyariyANaM payamUle to vibhUIe // 161 // dikkhaM dAvei sayaM pi giNhae gihivae sasammatte / to kuNai pupphacUlA vayaM pavittiNisayAsammi // : aha annayA dubhikkhaM nAuM AgaMtuyaM ThiyA tattha / anniyaputtAyariyA jaMghAbalavajiyA gacchaM // 163 // egAgiNo'vi houM annattha visajjayaMti karuNAe / jAyammi u dubhikkhe bahu pariyaDiu acAyaMtA // bhaMjaMti pupphacUlAuvaNIyAI pi bhattapANAI / aha annayA kuNaMtIi nIi dukaratavaccaraNaM // 165 // guruNo veyA vacaM kuNamANIe visuddhabhAvAe | payaDiyaloyAloyaM uppannaM kevalaM nANaM // 16 // to jaM jaM pAuragaM maNicchiyaM jaM ca bhttpaannaaiN| taM taM dei gurUNaM nAuM nANeNa ANauM // 16 // annadiNe ANIe maNicchie osahAie guruNA / bhaNiyA aje! nAo maNogao majjha kaha bhaavo?|| 1. uttarai-J. je // 2. anniyaputtAyariyANa pAyamale vibhUIe-itirUpamuttarArdva srvaasu-|| 3. vaccaM ca kuvva mANIe suddh-vaa0| J. je0 // // 18 //
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ nANeNa tIi bhaNie kiM taM paDiyAi ahava vivarIyaM? / iya pucchiyammi guruNA appaDivAi tti sA bhaNai // 169 / / tattA saMviggo so bhaNei micchAmidukarDa jamiha | AsAyaNA mae kevalissa vihiyA ayANeNa // ADhatto ya kareuM kheyaM jaha sIsiNI vi maha esA / aciraMgIkayadikkhA itthImattaM pi sijjhihiDa // ciracinnavao vi ahaM jarajinnaM dehapaMjaraM eyaM / vahiUNa na yANe kettiyaM pi bhamihAmi saMsAraM? // 172 to kevaliNA bhaNiyaM mA kheyaM kuNaha jeNa tumbhe'vi / surasariyamuttaraMtA sijjhissaha iha bhave ceva // iya soUNaM sUrI tabvelaM ceva calai AsannaM / gaMgaM nAUNa tao saNiyaM saNiyaM vayaMtoya // 17 // patto tIe so Aruhai jAva nAvAe tAva tanbhAraM / na sahai nAvA buDDai uvavisai jahiM jahiM eso|| kaviehiM nAviehiM to khitto pelliUNa surasalile / micchukaDaM bhaNaMto jalajIvANaM tao eso||17|| suvisuddhabhAvapatto aMtagaDo kevalI tahiM jAo / taddehassa ya pUyA vihiyA devehiM tuTTehi // 177 // to taM payAganAmaM titthaM jAyaM tahiM jaNapasiddhaM / gaMgAsalile vuDDA lahaMti sugaI ti loe ya // 178 // nappabhiI ciya jAyA daDhaM pasiddhI ciraM ca vihare / ajjA vi pupphacUlA siddhA dhuyasayalakammaMsA / / rAyA vi pupphacUlo ArAhe agbaMDiyasaruvaM / sammaM sAvayadhamma vaccaDa vemANiyasuresa // 18 // // 18 //
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe atha sUkaramadhikRtyA''tmAnuzAstimAha pajjaliyajalaNajAlAsu uvari ullaMbiUNa jIvaMto / bhuto'si bhuMjiuM sUyarattaNe kiha na taM sarasi ? // 220 // adhaHprajvalajjvalanajvAlAnAmupari adhomukha ullambya jIvanneva bharjitvA sukaratve yad bhukto'syanAyaiH tat kathaM na smarasi ? // tathA gahiUNa savaNamucchallaUNa vAmAo dAhiNagayammi / summi otattha vi viDo salleNa nihaNa gao // 229 // iha kilAkheTikAnAM sambandhI zvA sUkare dRSTe dhAvitvA dakSiNaM vAmaM vA karNa dazanairgRhItvA dakSiNAdvAme vAmAdvA dakSiNe pArzve zUkarapRSThoparibhAgena jhaMpAM dattvA gacchati, tato dantagRhItaM karNa sUkarabhave anubhUta duHkhAnAM smaraNam anuzAstizva // 182 //
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ gADhamAkRSya tiSThati, tathA ca sUkaraH padamapi calituM na zaknoti, tato'zvArohaH samAgatya sUkara sellena hatvA vinAzayati // iha ca mAyAdidoSapradhAnA jantavaH zUkaratvenotpadyante, tatra ca putrAdibhirapi bhakSyanta iti saMsArAsamaMjasaM darzayannAha uppannassa piussa vi bhavapariyattIi sUyaratteNa / sadAi bhuMjamANo rAyasuo bohiyo muNiNA // iha kasyacidrAjaputrasya sambandhI pitA karmavazAd bhavAntare sUkaratvenotpannaH, tasya ca sambandhIni dIrghavardharUpANi pRSThimAMsAni bhuMjAnaH putro muninA pratiyodhita itykssraarthH|| ___ bhAvArthastu kathAnakenocyate, taccedamAll usahapuraM nAma puraM jaM dIsai seyavasahapiTaM va / caMdakaradhavaladhavalaharadhavalamIsaranivesaM ca // 1 // rAyA ya bhANanAmo taM pAlai jassa sesaguNavaggo / caMdo vva kalaMkeNaM mahalijai kiviNabhAveNa // 2 // etto ya sUranAmA rAyasuo dAiehi nicchUDho / bhajAe caMdavayaNAe aNugao sIlakaliyAe // 3 // egAgI bhamamANo vuccho tatthAgao tao bhANuM / naranAhaM olaggai varADiyaM pihana so dei // 4 // 3 //
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa zUkaratve utpannasya pUrvabhava pituH mAMsakhAdakasya sUrarAja aha so pabhaNai bhajaM pie ! adAyA imo mahIvAlo / tA ciTTha imaMmi tumaM gacchAmi ahaM aujjhAe // 5 // to sA bhaNai na evaM tattha gao jeNa annamahilAsu / ratto maM vimharihisi tA jugavaM tattha vccaamo|| pattijAvaMtI vi hu to jA kahamavi na pattiyai esA / kuladevayA imeNaM viNaeNA''rAhiyA tatto // 7 // pacakkhAe houM tIe divANa surabhigaMdhANa | kusumANa causaraM tANa appiyaM ekamekaMti // 8 // bhaNiyaM sIse baMdhaha jassa milAyaMtimAiM kusumAI / so jANijau iyaraM annAsattaM tahiM jAyaM // 9 // iya devayavihie pacayammi mokkallio pio tIe / teNa vi varadhavalaharaM guttaM eka tahiM ghe // 10 // * mukkA sadAsaceDI esA asaNAinivvuI kAuM / patto ya aujjhAe sayaM niveNaM tahiM diho // 11 // aigoraveNa dinnaM viulaM daviNaM ca ciTThai suheNaM / olaggaMto naravaramiTuM vatthAiyaM pavaraM // 12 // bhajAe saMpesai aha'nnayA savvahA vi kusumAI / tuTTAI na attheNa vi katthai labbhaMti to rannA // 13 // sannihiyanarA puTThA katthaI dIsaMti kimiha kusumAiM? | to te bhaNaMti annatya deva ! katthai na dIsaMti // kiMtu kuo'vi hu eso amilANehiM suyaMdhakusumehiM / dIsaha baddhehiM sire nicaM pi hu sUrarAutto // 15 // to tavaiyarameso puTTho rannA imeNa vi samaggaM / kahiyaM jahaTTiyaM ciya to vimhaio naravariMdo // 16 // putrasya kathA // 184 //
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ ciMtaha kimerisAI itthIha vi haMti sIlasattAI? / jaM cirapautthadaie virUvataruNattabhAve'vi // 17 // khobhijjaina pareNaM? tA paccayamappaNo karissAmi / tassa ya kiMnaragaMdhavvanAmayA gAyaNA donni // 18 // nAmeNa koilA gAyaNI ya kaMTheNa vijiyamraaii| soUNa tANa geyaM ca akkhivijjati muNiNo'vi // rUyaM soharagaM ciya aNuttaraM tANa gAyaNANa tahA | jaMpaMtA ya viyaDA kuNaMti paulomiyaM pi vase // 20 // tinivi tAI niveNaM pacchannaM pesiyAI usbhpure| gaMtUNa caMdavayaNaM viraniyaddhehiM gIehiM // 21 // taha akkhivaMti tAI khaNaM pi jaha mellae na paasaao| to aisayaakkhittaM nAuM taM gAyaNA eyaM / 22 / patthaMti aNAyAraM muddhasahAvaM pi kaha vi egate / to nAyaM tIi jahA duTTA ee na suhabhAvA // 23 // aha saMvaraNaM kAuM tayabhimuhaMsA bhai kimajuttaM ? / kalle tinni vi tumhe ejaha rayaNIha saMvahiuM / 24 / to hiDAiM gayAiM eyAiM imIi suttataMtUhiM / khaTTA vaNAviUNaM ThaviA bhUmiharauvarimmi // 25 // bIyadiNe rayaNIe kAUNaM tAI pavarasiMgAraM / tatthA''gayAI tatto bhaNiyAI dAsaceDIe // 26 // purao uvavisiUNaM ciTThaha jA sAmiNiM pahuppemi / suttabuNiyakhaTTAe vattheNa cchAiyAe ya // 27 // uvavidyAI tinni vi paDiyAI bhUmigehamajjhammi | ciTThati dukhiyAI tallubvelliM kuNaMtAI // 28 // to bhoyaNavelAga koddavakUraM imANa tiNhaM pi / addhaThaveNa khivAvai karavayamagaM ca nIrassa // 29 // // 185 //
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA nakaraNe 5 to bahudihiMtANaM jAyA kappAsapUrNiyavva taNU / paMDarayA etto ciya rAyA ciMtai aujjhAe // 30 // annattha pesiyANaM na hoha kaiyA vi ettiyavilaMbo / maha gAyaNANa iNhi tu kAraNeNettha hoyavvaM // 31 // to annadi bhaNio teNegaMtaMmi sUrarAyasuo / tuha bhajaM sIlavaI vayamicchAmo sayaM daTThe // 32 // to sUreNa bhaNiyaM jaM devo ANaveha aha do vi / akaheuM pacchannaM gao (A) tahiM vAhaNe sigdhe // 33 // agge gaMtuM sUreNa bhAriyAe tayaM samaggaM pi / kahiyaM tIe vi kahio sacco vi hu putrvavattaMtto // 34 // to sUreNa bhaNiyaM kiccaM iNhi kimettha ? to esA / pabhaNai rAyA rayaNIi ettha ANajaha tao so // samIma gao irIe tAiM bhUmiharayAo / tinnivi kaTTAveUNa gAyaNAI vare paTTe ||36|| ThaviyAI kasaNANAiM kusumamAlAhiM aciyAI ca / sUro'vi nivaM ANai rayaNIe gae paDhamajAme // kahiyaM bhajAe bhAi sA vi pADeha tAva pAesu / tinhaM pi devayANaM devAlayapaThaviyANaM // 38 // to sUro naravaNo dAveDaM tAiM sayamavato ! naravaiNA'vi imAI diTThAI siyasarI rAI || 39 // siyavatthAI siyakusumamAlaomAliyAI savvatto / pAsu jAva paDahI tA bhaNiyaM tehiM aisaNiyaM // 40 // kinnaragaMdhavvA koilA ya amhe tao tumaM deva ! / mA nivaDasu pAesuM to rannA tAI puTThAI // 41 // 74 surarAjaputrakathAnake candra vadanAyAH zIlasya parIkSA // / 186 //
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ tehiM vikahiyaM savvaM kuDaMtarieNa taM ca sUreNa / nisuyaM rAyA vi tao ninnivi eyAI ghettUNa // 42|| caMdavaNAi pAse vacai sUreNa saha tao namiuM / ee sUrasamakkhaM vannai se sIlabuddhIo // 43 // tatto rAyA taha gAyaNAhaM sUro ya caMdavayaNA ya / pagayAI aujjhAe tuTTeNa ya naravariMde // 44 // sUrassa caMdavaNAe taha ya viulaM pasAyavaradANaM / dinnaM suheNa kAlo vaccai eyANa to tattha // 45 // aha annadiNe sUro pAraddhiM kuNai bAhirujANe / giNhei jaraDhasUyarasaTThAI mAriDaM tatto // 46 // jalaNeNa pae bAhire vi paribhujamANao eso / diTTho aisayanANeNa muNivareNaM tao bhutte // 47 // bhaNiyaM haddhI bhavavilasiyAI pecchaha jahiM saputto'vi / bhuMjai piumaMsAI mAreuM nigghiNo tatto // 48 // ko kuNai imaM muNivara ! bhaNie sUreNa to muNI bhaNai / iha tAva tumaM ci kahamiva ? aha muNivaro Ah // 49 // jo tujjha piyA nAmeNa daDharaho so sakammadoseNa / iya sUyarabhAveNaM jAo tumae yaso bhutto // 50 // bahupacaehiM kahie muNiNA eyammi jattikaliyammi / so niMdai appANaM puNo puNo taha ya saMviggo // hamma gao bIe diNammi ghettUNa bhAriyaM niyayaM / eDa muNiNo sayAse soDavi hu tajjoggayaM nAuM // bhaNer3a adurlabhA jIvANaM mANusAisAmaggI / jo evaM pi hu laddhaM hArai rasagiddhimAIhiM // 53 // / / 187 / /
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe so bhamai aNaMtabhave dukhatto narayatiriyamAIsu / ee ya kAmabhogA je paDihAsaMti ramaNijjA // 54 // munerupa dezaM tiriehiM aMtayAihiM taha ya sAhAraNA sayA te'vi / zrutvA jai ramai visiTTho'vi hu tesu tayA tassa iyarehiM // 55 // sUrasya ko hoja viseso ? taha bhave ya bhamamANaehiM jIvehiM / tadbhAAbhuttA aNaMtaso'vi hu bhogA dukkhaM ca tajjaNiyaM // 56 // yAzca suraloyasaMbhaveNa vi suheNa bhutteNa jai aNaMteNa / saMtoso na hu jAo tA imiNA maNuyasokkheNa // 57 // | jinadIkSA tuccheNa kicchasajameNa dukkhalakkhANaviddhaeNaM ca / grahaNam kiha so hohii ? jattha ya hammati suehiM piyaro'vi // 58 // piyarehiM suyA tattha ya saMsAre abhiramaMti kiha dhIrA ? / iccAi muNissa suhAsiyAI soUNa eyaaiN|| . saMviggAI tasseva pAyamUlammi muNimaiMdassa / bhavahuyavahanavajalaharavuddhiM giNhaMti jiNadikkhaM // 10 // suro tassa samIve pAse ajANa caMdavayaNAvi / uggaM kAUNa tavaM kammavisuddhAI siddhaaii||1|| // iti sUrarAjaputrAkhyAnakaM samAptam / / || 188 //
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha hastinamadhikRtyA''ha phAmi kareNuyAe vArIe nivaDio dINo / jhijjara daMtI nADayaniyaMtio sukkhakkhammi // 223 // viMjharamiyAI sariDaM jhijaMto nibiDasaMkalAbaddho / fast sirama siyaaMkuseNa vasio si gayajamme // 224 // soUNa sIhanAyaM puvviM pi vimuktajIviyAsassa | nivaDaMtasIhanaharassa tattha kiM tuha duhaM kahimo ? || 225 // bhisiNIvisAIM sallaidalAI sariUNa junnaghAsassa / kavalamagiNhaMto AriyAhiM kaha kaha na viddho si ? // 226 // paDikuMjarakaDhiNacihuTTadasaNakhayagaliyapUyaruhiroho / parisakkirakimijAlo gao si tattheva paMcataM // 227 // // 189 //
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa jUhavaitte pajaliyavaNadAve nirakhalaMghacaraNassa / mehakumArassa va duhamaNaMtaso tuha samuppannaM // 228 // gaja "janmani ihATavyAM vRhatkariNaH kilaivaM dhriyante-vArinAmikA mahatI gartA khanyate, iyaM cAsArakASThastRNa- jIvena reNvAdibhizcAcchAdyate, tasyAzca aparabhAge kareNukA dhriyate, tatsparze ca lubdho vanakarI dhAvati, sa ca / parirAgAndho gartAmapazyaMstasyAmadho nipatati, tanmadhye ca bubhukSitaM tamanekadinAni dharanti, tato'tisannama- / ' bha bhuktAnAM kiMcitkaraM santaM tataH samAkRSya rAjasamIpaM nayanti, tatra ca zuSkavRkSe carmamayamahAnADakaniyaMtrito .. duHkhAnAM dInaH pratidinaM kSIyate // 'daMtIti gajamevAdhikRtyA'tmajIvaM kazcidanuzAsti-zitaM-tIkSNamaMkuzaM, zeSaM varNanam sugamaM // tathA-'soUNa' sugamA // 'bhisiNI sugamA // aparaM ca-'paDikuMjara' pratipakSahastI tasya sambandhinau kaThino cihuTTI-zarIraikadezasannimagnau yo dantau tajanitakSatebhyo galitaH pUyarudhiraugho yasya sa tathA, ata eva teSu kSateSu paribhramatkRmijAlo gato'si tatraiva-gajajanmani paJcatvaMmaraNabhAvamiti // atha gajamevAdhikRtyodAharaNagarbhAmAtmAnuzAstimAha-yathA meghakumArasya gajayUthapatitve vanadave prajvalite nipkacavarasthaNDilasthasya nirAlambokSiptaikacaraNasya duHkhamutpannaM tathA tavApi jIva ! tathAvidhaM duHkhamanantazaH samutpannaM, ata eva tadavagamya tathA yatasva yathA punarapyevaMvidhaduHkha
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ke bhAga na bhavasIti bhAvaH // kaH punaraso meghakumAraH ? kathaM yUthAdhipatestasya duHkhamutpannamiti, ? ucyatemagahAjaNavayamajhe rAyagihaM nAma puravaraM Asi / jattha sayatho vi sayA saMkhAIo jaNo vasai // 1 // paDihAra ciya sevaMti jattha nicaM parassa dArAI taha loyANa paoso jattha akaje na anno'nnaM // 2 // tattha ya seNiyanAmA naranAho jo daDho'vi sammatte / micchaM vippaDivanno sirivIrajiNaMdasamaesu // 3 // tassa ya ranno bhajA, dhAriNInAmA imA ya kaiyA vi / pecchai pacchimarayaNIi, siyakariM aigayaM vayaNe // 4 // nemittiehiM ranno kahio to pavaraputtajammo tti / aha dhAriNIi gambho parivaDDhai tahiNAraddhaM // 5 // to taiyagammi mAse akAlamehesu dohalo jaao| ciMtar3a jar3A akAle unnayamehesu savvatto // 3 // aNugammaMtI seNiyarannA taha karivarammi ArUDhA / siri dhariyadhavalachattA jai rAyagihe paribhamAmi // to pujjai dohalao majjha imaM aja dugghaDaM manne / iya ciMtAe tIse paidiyahaM khijae aMgaM // 8 // aha naravareNa gADhaM puTThA parikahai dohalaM esA / abhayakumArassa nivo'vi sAhae so'vi uvautto // 9 // posahasAlAe Thio aTThamabhatteNa puvvasaMgaiyaM / sohammavAsidevaM ArAhai to imo niise||10||
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe pUrai akAlamehesu dohalaM to kameNa esAvi / pasavai puttaM vararUvalakkhaNaM uciyasamayammi // 11 // dohalayaM aNusari mehakumAro tti se kayaM nAmaM / parivaDhio ya kamaso kalAo sigcha ahijei // # aha jobvaNamaNupatto ahilasaNiNaM suraMgaNANaM pi / to pariNai dhUyAo naresarANaM surUvAo // 13 // tatthAgao kayAi vi sirivIrajiNesaro viharamANo / tassaMtie souM jiNadhamma sAvao jaao||14|| hastibhave meghakumArajIvena anubhUta duHkhaviSaye meghakumAra kathA aha vihariUNa bhayavaM, puNaravi tatthA''gao tao dikkhaM / mehakumAro giNhai saMviggo tassa pAsammi // 15 // aharAyaNiyAi tao nisAi saMthArae khivaMtANaM | sAhaNaM saMjAo mehakumArassa saMthAro // 16 // vasahIduvAramUle vaaynnsNpucchnnaaikjesu| niMtANa aiMtANa ya sAhaNa pyaaisNghdyo||17|| hatthe pAe siramAiesu tahakaha vi mehasAhussa | saMjAo jaha niddA na AgayA sayalarayaNi pi // 18 // aha ciMtei gihatthaM maM ADhAiMsu sAhuNo sabve / imhi puNa nissaMkA kiha peccha kayatthayaMti daDhaM? // 19 tamhA pabhAyasamae ApuccheuM jiNesaraM vIraM / gacchAmi gihaM anja vi kiM naTuM ? ciMti evaM // 20 // samavasaraNovaviThU sirivIrajiNammi vaccae jAva / tA bhayavayA sayaM ciya bhaNio tuha meha ! rynniie|| // 192 //
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ aja abhippAo eriso tti, jAo tao imo bhaNai / AmaMti tao bhaNiyaM, jiNeNa so bhadda ! na hu jutto // 22 // Kell gurusattANaM tumhArisANa pariNayajiNiMdavayaNANaM / jamaNAibhave ciTThau naragAiduhaM samaNubhUyaM // 23 // | Koll patto aNaMtarammI taiyammi bhavammi jaM nae dukkhaM / aNubhUyaM tadavekkhAe ettha tuha kiM duhaM bhadda ! // 24 // to meheNaM bhaNiyaM kiM tattha mae jiNiMda ! aNuhUyaM / dukkhaM ti ? tao pabhaNai jiNo nisAmeha ekkamaNo // 25 // iha ceva bharahavAse veyaDDhagiriMdapAyamUlammi | vaNayara'bhihiyabhihANo tuma sumeruppabho nAma // 26 // Asi gaiMdo etto taiyabhave bhaddajAisaMpanno / jUhasahassAhivaI sattaMgapaiDio pavaro // 27 // girinijjharakaMdarakANaNesu varakalabhakalabhiyAhiM samaM / tassa ramaMtassa tao pamuiyacittassa kaiyA vi|| jaNasuddayaMmi vasaMte samaikaMtami macchareNeva / saMtAvamAvahaMto khalo vya gimho pavattei // 29 // jo payaha payAo sayA bhuvaNAgaraNammi pakkhiveUNa | caMDaMsuhuyavaheNaM dhamamANo caMDapavaNehiM // 30 // hAramaNicaMdacaMdaNakhImajaladdAjalAsayavaNAI / jalajaMtagihANi ya jattha sevae sAyaro loo||31|| pikaphalabharasamoNayasahayAravaNesu vIsamaMtANaM / pahiyANa jattha jAyai vigyo gamaNammi suiraM pi 32||
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA ANE prakaraNe ekA vi sattalI mayaNaparavasaM jattha kuNai kAmiyaNaM / kiM puNa parimalavAsiyadiyaMtavarapADalasahAyA // jo siyamalliyakusumacchaleNa hasai vva sayalapaMthijaNaM / hAhAheti kuNaMtaM luDhamANaM rukkhachAyAsu // 34 // jaMbUkusumukkero pADijai sajaNiehiM vi phalehiM / aMgasamutthA vi visaMvayaMti paDikUlasamayammi // 35 // dhUlIkayaMvakusamANa parimalo tavaDa virahiNIvaragaM| jhijati jAmiNIo dujaNamettIu va kameNa // 36 // daTuM ca divasanAhaM baccaMtaM uttarottarapaesu / parimukkadakviNAsaM hariseNa vivaDDhiyA divasA // 37 // kayakamaladalattharaNAI kayalilavalIlayAharatthAI / kolaMti jattha mihuNAI sisirasariyAitIresu // 38 // vAyaMni vAolIo rannAI jalaMti vaNadavaggIhiM / parisaDai pattaniyaro vaNANa kumaINa va guNoho // nArIu vva disAo rayassalAo jaNaMti uvveyaM / paribhamai dariddaulaM chuhosiNeNaM ca saMtattaM // 40 // tattha parivaDDhamANe gimhassa bhare kayAi sabbatto / rannammi palitte vaNadaveNa kharapavaNapahaeNa // 41 // savvadisAsu vi dhUmAulAsu DajhaMtasAvayagaNesu / AkuMciyaghorakaro Usiyapuccho bhayattattho // 42 // bhaMjato tarunivahaM valliviyANA cUrayaMto ya | ladiniyaraM muyaMto so jUhabaI jarAjinno // 43 // niyahatyihatthiNIhiM samaM palANo saraM gao ek| tattha ya nIraM tucchaM tamapAvaMto kale khutto // 44 // to paMkabahutteNaM buDDhatteNa ya na sakae tatto / uttariu so tAhe pubdhi niyayAo jUhAo // 45 // hastibhave megha kumArajIvena anubhUtAnAM duHkhAnAM mAraNama // 194 //
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ nicchUDheNaM diTTo ekkeNaM tattha gayavariMdeNa | tikkhadasaNehiM viddho veraM sariUNa to teNa // 46 // satta ahorattAiM tabbiyaNAe tao samakato / vIsuttaravAsasayaM savAuM pAlaittANaM // 47 // ajjhANovagao vaMdhittA AuyaM tiriyajogaM | pajate mariUNaM iha ceva ya bharahavAsammi // 48 // viMjhagiripAyamUle caudaMto pavaralakkhaNasamaggo / sattasayajUhanAho so jAyai gaMdhahatthi tti // 49 // meruppabho tti nAmeNa bhamai giriselakANaNAIsu / gimhami annayA vaNadavaggi gurusaMbhamo jAo // 50 // iya aggisaMbhamo diThThapucao katthaI mae ? evaM / IhaM kuNamANassa ya jAIsaraNaM samuppannaM // 51 // paDhamammi pavatte pAusammi patte aha katthaI paesammi / bahuehi hatthimAIhiM rukkhattaNakaTThamAINi // 52 // uddhari egate eDAveUNa maMDalaM garuyaM / kArei attajUhaddayAe davasaMbhame ThAuM // 53 // majjhimavAsAratte vIyaM pi hu maMDalaM karAvei / vAsArattasamattIi kArae maMDalaM taiyaM // 54 // tatto gimhammi puNo jAe davadahaNasaMbhame sa karI | taha ceva palANo paDhamathaMDile jAva saMpatto // 55 // tA taM sayalaM ruddhaM cittayavayavagghahariNamAIhiM / taha bIyaM pi hu ruddhaM karuNAe taM pi parihari // 56 // taiyammi Thio gaMtuM parivArasamanio tao pAyaM / kaMDuyaNatthaM ukkhivai jAva tA tassa ThANammi // AgaMtUNa paviTTo sasao diho ya teNa krunnaae| pAo tattha na Thavio ukviviUNa vi Thio dhiiro||
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe tatto ya tayaNukaMpAuM maNuyAjyaM uvanibaddhaM / saMsAro ya paritto vihio aha so vaNadavaggrI // 59 // iMdiyAI jali aDDhAijAiM uvasamaM vayai / aggibhayavippamukkA tatto sAvayagaNA savve // 60 // vati thaMDilAI mottuM aha so'vi karivaro jAva / calio tAva kilaMto junnasarIro ruhirabhario // paDio dhasa tti dharaNIthalammi rAiMdiyAiM to tinni / visahara siyAlabhakkhaNapamuhAo tibvaviyaNAo ||32|| vAsasyaM pAlettA saccAuM taM ca veyaNaM sammaM / ahiyAsittA jAo tumabhihaI seNiyassa suo // 63 // to jar3a tiribhavam vi sammaM ahiyAsiyA tae viyaNA / pAo ya na nikkhitto sasyassuvariM ca karuNAe // 64 // tAhi sAhUNaM varabaMbhadharANa caraNamAIhiM / saMghaTTaNaM pi na sahasi kIsa tumaM ? jeNa tiriyaduhaM // 65 // Aja kettiyamimaM anaMtaguNanijjarAphalaM taha ya / iya soUNaM meho jAIsaraNeNa taM savvaM // 66 // saMbharai sayaM caiva ya tatto AnaMdajalabhariyanayaNo / dAuM micchAdukkaDamabhiggahaM giNhae evaM // 67 // mottUNa acchimettaM savvAvayavesu sAhuvaggeNa / saMghaTTijjaMteNa vi na mae maNadukkaDaM kajjaM // 68 // megha kumArajIvasya zazako pari dayA, manuSyatve prAptizca // / 196 //
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya pAliUNa sammaM abhiggahaM akhaliyaM ca sAmannaM / vijayavimANammisuro jAo bahukhaviyakammaMso ||69|| caviUNa so mahappA tatto sukulammi pAviDaM jammaM / niddhodayakammarao mahAvidehammi sijjhihai // // iti meghakumArAkhyAnakaM samAptam // ce tadevaM sthalacarANAM lezataH svarUpamuktaM, atha zeSajalacaropalakSaNArthaM matsyamadhikRtyAtmAnuzAstigarbha tatsvarUpamAha - jAle ko sattheNa ciMdiuM huyavahammi parimukko / bhutto ya aNajehiM jaM macchabhave tayaM sarasu // chettUNa nisiyasattheNa khaMDaso ukkalaMtatellami / taliUNa tuTThahiyaehi haMta bhutto tahiM caiva // 230 jIvato'vi ha uvariM dAu~ dahaNassa dINahiyao ya / kAUNa bhaDittaM bhuMjio'si tehiM ciya tahiM pi ||231|| // 197 //
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe anno'nnagasaNavAvAranirayaaikUrajalayarArado / matsya .. bhave tasio gasio mukko luko Dhuko ya gilio ya // 232 // soDhAnAM vaDisagganisiAmisalavaludo rasaNaparavaso maccho / * vividhagalae vido sattheNa biMdiuM bhuMjiuM bhutto // 233 // , vedanAnAM .: varNanam piyaputto'vi hu macchattaNaMpi jAo sumittagahavaiNA / vaDiseNa gale gahio muNiNA moyAvio kaha vi // 234 // ___ paMcApi sugamAH // navaraM 'tahiM ceva' tti tasminneva matsyabhave 'tehiM ciya' tti tairevAnAyaH 'tahiM : pitti tasminneva matsyabhave, anyo'nyagrasanavyApAraniratAzca te'tikarajalacarAzca tairArabdho matsyaH kadAcit trastaH, tato dhAvitvA tairgrasto-gilitumArabdhaH, punardaivayogAt gilitumazaktaiH kathamapi muktaH, tato bhItyA kApi jalamadhye lukko-naSTaH, punavapratikUlatayA kathamapi 'dukko' tti prApto gilitazceti, baDizaM-pralambavaMzAgranyastalohamayacakrakIlakarUpaM, tatra lohakIlakAgre nyasto yo'yamAmipalavastatra lubdhazcAsau rasanaparavazazcAsau matsyazceti // * // 198 //
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ iha ca matsyabhave samutpannA jIvAH pitrAdinA'pi bhacyanta itisaMsArAsamaMjasatAM darzayati- 'piye' tyAdi, akSarArthaH prakaTo, bhAvArthastu kathAnakAdavaseyaH, taccedam paumasaro nAmeNaM gAmo AsI kaliMgavisayammi | jo rAya haMsa bhojo taha paramamasaro vva sirinilao // 1 // tattha ya sumittanAmo nivasai gAhAvaI jaNapasiddho / tassa aunnassa kayAi jAyae guNajuo putto // pANehiMto vi piyo eso jaNayassa teNa tavtrirahe / khaNamavi na acchiuM tarai esa ciTThai samIvattho / sannihiNa yA vihu imo ahijAvio tao piuNA / viddhiM gamio bahubhakkhabhojadANehiM dulalio ||4|| | teNa viNA ya sumitto na bhuMjae na ya suei kaiyA vi / tammayacitto ciTThA paricattAsesavAvAro ||5|| aha solasame varise tivvAyakeNa pIDio eso / aTTajjhANovagao mariDaM tasseva gAmassa ||6|| bAhiM vilammi dahe maccho jAo tao sumittassa / tammaraNajaNiyasoo ummAyakaro samunbhUo || aha bahudiNapajaMte suhisayaNAIhiM so vigayasogo / bihio kahakaha vi paryaTTio ya loyassa vavahAre || / / 199 / /
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava: bhAvanA prakaraNa | aha annayA kayA vi hu baDisaM ghettUNa so gao kaha vi / tattha dahe jattha suo ciTTai maccho smuppnno| putroto teNa imo gahio galammi baDiseNa kaDhio jAva / bhUtvA tA aisaiNA muNiNA diTTho aha teNa vAhariyaM // 10 // saMjAtasya mA sAhasaM ti mA sAhasaM ti soUNa taM sumitto'pi / vimhiyacitto vaMdai taM sAhaM bhaNai ya kimayaM // . matsyasya tumbhe jaMpaha?muNivara! to bhaNiyaM sAhuNA suNasu bhadda! / tuha putto ciya eso marisaM maccho samuppanno // : pitrA eva tatto saMbhaMteNaM jalamajjhe jhatti taM khiveUNaM / bhattIe paNamiUNaM puTTho sAha kahaha bhaMte ! // 13 // | mAraNoko esa vaiyaro? sAhuNA vi kahiyaM savittharaM tassa | bahuehiM paccaehiM juttIhi ya jAva so sammaM // pakramo paDivuddho soUNa ya dhamma sAhussa tassa pAsammi / dikkhaM ghettaNa gao vemANiyadevaloesu // 15 // sumitra kathA ca // iti sumitrAkhyAnakaM samAptam // atha sAmAnyena anuzAstigarbha khacarANAM svarUpamAhapakkhibhavesu gasaMto gasijjamANo ya sespkkhiihiN| dukkhaM uppAyaMto uppannaduho ya bhamio si // || // 200 //
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ kharacaraNacaveDAhi ya caMcupahArehiM nihaNa muvarNeto / nihaNijo yaciraM Thio si olAvayAI || 226 // pAsesu jaliyajalaNesu kUDajaMtesu Amisalavesu / paDio annANaMdho bast khaddho niruddho ya || 237 // paDikukkuDanaharapahAraphuTTana yaNo vibhinna savvaMgo / niNaM gao si bahusoM va jIva ! parakouyakaeNa // 238 // jhINo sariDaM saha piyayamAe ramiyAI sAlichettesu / khitto gottIi va paMjaraTThio haMta kIrate || bhamio sahayAkhaNesu piyayamAparigaeNa sacchaMda / sariUNa paMjaragao bahuM visanno vivanno ya // gahio kharanaharabiDAliyAe AyaDiUNa kaMThami / cillaMto vilavaMto khaDo si tahiM tayaM sarasu tattheva ya sacchaMdaM muddiyalaya maMDavesu hiMDato / jaNaeNa pAsa ehiM baddho khaDo ya jaNaNI // 242 // // / 201 / /
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa tisro'pi pAThasiddhAH // atha vizeSataH kurkuTamadhikRtyAha -- kautukinA kenApi yodhyamAneSu kurkuTeSu pratipakSabhUtasya kurkuTasya ye tIkSNA nakharAstatprahAraiH sphuTitanayano vibhinnasarvAGgazca parakautukanimittamanantazo'pi nidhanaM vinAzaM gato'si jIva !, tadetaccetasi vicintya tathA kuru yathedRzasthAneSu notpatsyase hRti bhAvaH // atha zukamadhikRtyAha - kIratte tti zukrajanmani // 'tahiM' ti zukajanmanyeva / zeSaM spaSTaM // atrApi saMsArAsamaMjasato padarzanArtha janakajananyAdibhirbandhanabhakSaNAdIni zukasya darzayannAha - tatraiva zukabhave mahATavyAM drAkSAlatAmaMDapeSu hiNDamAnaH, zeSaM sugamaM, kathAnakaM tRcyate - kaMcanapuraM ti nAmeNa puravaraM putrvadisivasohaM / kaMcaNaghaDiyAharaNaM va jaNai jaM sayalasirinilayaM // 1 // tatva satthavAho vasudatto nAma riddhimaM vasai / nAmeNa vasumaI tassa bhAriyA sayalaguNakaliyA / varuNo nAmeNa ya pANavaThThaho tANa asthi jeTTasuo / patto ya jovaNaM so kaiyA vi gao vaNijjeNa // to ajiUNa paraM daviNaM tuTTo niyattito tatto / patto mahADaIe saddalasihAbhihANA ||4|| tattha ya rogAyako tibvo dehammi tassa saMjAo / tavviyaNAe gADhaM akaMto so'vi ciMtei // 5 // hA deva ! kiM ayaMDe pahariyamevaM ? jao arannasmi / eyammi mahAbhIme na gharaM na piUNi no sayaNA // 1 4 6 zukatvaM prAptasya jIvasya duHkha // 202 //
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ eso ya duhaviDhatto vihavo hA hA kahaM mae rahio ? / sA bhajjA sA mAyA so jaNao kattha dIsihii ? // 7 // iccAi aTTaANaM paDivano tIe ceva aDavIe / mariUNa samuppanno rAyasuyatteNa so avaso // 8 // vihavo'vi tao vilayaM gao bahU kettio ya puNa piuNo / dukko jaNaNIi puNo souM maraNaM taha suyassa // 9 // | tahakaha vi hu saMghaTo hiyae jAo jahA mareUNa | adRjjhANovagayA biDAliyattaNa uppannA // 10 // | vasudatto'vi hu kAuM mayakiccAI suyassa gysogo| saMjAo kAleNaM gao vaNijeNa to kamaso // 11 desaMtaraMmi gaMtuM kayANayAiM ca vikkiNeUNa | laTTho viNiyatto samAgao tIe aDavIe // 12 // jIi suo saMciTThai rAyasuyatteNa puvvamuppanno / diTTho ya samuvaviTTho so ciya sahayArasAhAe // 13 // el tatto niyayanarehiM pAsapaogeNa keNaI tattha / khitto gahAviuM paMjarammi so satyavAheNa / / 14 / / nIo niyayagharammi ya paDhAvio AyareNa aibahuyaM / annadiyahammi sutte sayalammi jaNammi rayaNibhare // 15 / / jaNaNIbiDAliyAe caraNaM khiviUNa kahavi chiDDeNa / AyaDDhiUNa so paMjarAu khaddho caDaphaDato // // 203 //
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe -janakena pAze baddhasya tammaraNammi ya soo suyamaraNAo'vi satyavAhassa / saMjAo abbhahio aha'nnayA Agao tattha // kevalanANI tassaMtie ya gacchai smggpurloo| vasudattasatthavAho'vi vayai saMsayanirAsatthaM // 18 // puTTho ya teNa nANI bhayavaM ! kiM majjha ettio neho / kIrassa tassa uvari bhaNai tao kevalI bhadda ! // so tujjha suo pubbiM Asi tahA jIi bhakvio sAvi / jaNaNI biDAliyA evamAi savvaM pi soUNa ||20|| saMviggo vasUdatto dhamma soUNa kevalIpAse / pavvajjaM paDivajai suyaM kuDamba ThaveUNa // 21 // // iti vasudattasArthavAhAkhyAnakaM samAptam / / zukasya viSaye vasudatta sArthavAha kathA tadevaM tirazcAmatibahutvAt pratyekaM sarveSAM svarUpasyAbhidhAnamazakyatvAdupasaMharannAha iya tiriyamasaMkhesuM dIvasamuddesu uDDamahaloe / vivihA tiriyA dukkhaM ca bahuvihaM kettiyaM bhaNimo ? // 24 // himapariesusarisaravaresu sIyalasamIrasuDhiyaMgA / hiyayaM phuDiUNa mayA bahave dIsaMti jaMtiriyA // // 204 //
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAsAratte tarubhUminissiyA ranajalapavAhehiM / vujjhaMti asaMkhA taha maraMti sIeNa vijjhaDiyA // ko tANa aNAhANaM ranne tiriyANa vAhivihurANaM / bhuyagAiDakiyANa ya kuNai tigicchaM va maMtaM vA ? // 246 // 7 vasaNaccheyaM nAsAiviMdhaNaM pucchakannakapparaNaM / baMdhaNatADaNaDaMbhaNaduhAI tirie'NaMtAI // 247 // mudbhajaNavaMcaNeNaM kUDatulAkUDamANakaraNeNa / aTTavasaTTovagameNa dehagharasayaNaciMtAhiM // 248 // kUDakkayakaraNeNaM aNaMtaso niyaDinaDiya cittehiM / sAvatthIvaNiehiM va tiriyAuM bajjhae eyaM // ANNES 'iye' tyAdi, sugamA // kimiti sarveSAmapi tirazcAM svarUpamabhidhAtuM na zakyata ityAha'hime' tyAdi, yad - yasmAt kAraNAcchItakAle bahavastiryaMcI mRtA dRzyante, varSAsu cAsaMkhyeyA jala- 4. pravAheNodyante mriyante ca upalakSaNatvAdISNyAdinA bahavo mriyante, atasteSAM sarveSAmapi tirazcAM svarUpaM pratyekamabhidhAtuM na zakyata iti // punarapi tirayAM sAmAnyaduHkhamAha - 'ko tANe'tyAdi, 18 // 205 //
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa mAyAvazena dukhitAnAM zrAvastI vaNijAM kathA sugamA // yaduktaM 'dukkhaM ca bahuvihaM kettiyaM bhaNimo' tadbhAvayati 'vasaNe'tyAdi, subodhA // kairhetubhiH punaretattiryagAyuH sAmAnyena badhyata ityAha-'muddhe'tyAdi, 'kUDe'tyAdi, subodhe // ____ kathAnakaM tUcyatesAvatthInAma purI jIe aMto jinniNdbhvnnaaii| bAhiM tu kANaNAI vicittasAvayagaNaDDhAI // 1 // tattha ya vaNiyANa suyA somo varuNo mahesaro ceva / mattIe paDivaddhA ciTThati sayA vi aviuttA // 2 // aha annayA kuTuMbe anivvahaMtaMmi tinni vi vayaMti / jugavaM ciya daviNovajaNatthamannammi desammi // 3 // haTavaNijaM tattha ya kuNaMti tinni vi mahAniyaDibahulA / vaMcaMti muddhaloyaM kUDakkayakUDamANehiM // 4 // mahayA adRjjhANaNa kaha vi to bahuyaeNa kAleNaM / lakkhAI paMca daviNassa ajiyAI imehiM tahiM / / 5 // rayaNAI paMca kiNiUNa tehiM to paTTiyA sadesammi / avaropparamekakaM vaMceuM icchae taaiN|||| ghettaM rayaNAI jAva niyapuri pAuNaMti te savve / tA bAhiM ujANe sahayAratarussa mUlammi // 7 // NihaNeUNaM tAI niyaniyagehANa suddhikaraNahU~ / vacaMti tattha dese ya keNaI tarulayAIhiM // 8 // aMtarieNaM diTThA nirNatA to gaesu eesu / khiviUNa tayaNurUve pAhANe paMca tase // 9 // nIyAI rayaNAI rayaNIe tANa vaNisuyANaM pi / majjhAo someNaM AgaMtuM tayaNugArINi // 10 // SANEERSEASTRA JALA * // 206 //
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ annAI uvalakhaMDAI paMca khiviUNa tattha purimille / gahiuM paMca vi uvale gae ghare to samAgaMtuM // 11 // varuNeNa vi taha vihiyaM mahesareNAvi taha kayaM tatto / joyaMti jA pabhAe pAhANe tAva pecchati // 12 // pacchA miliuM tinni vi vilakkhavayaNA gayA tamujjANaM / khaNiUNa jA nirikkhaMti tAva pecchaMti pAhANe // 13 // to bhai ettha ekko kiM eyaM ? bIyao'vi taha caiva / taio vi bhaNai evaM tatto kalahaMti anno'nnaM // ajjhANovagaNA to rayaNe caiva jhAyamANA te / tiriyAuM baMdheuM uvavannA rAsahattAe ||15| tattha duhaM aNuvi kAlaM egidie to gaMtuM / ThaMti aNaMtaM saMkhejayaM tu bediyAI // 16 // // iti zrAvastIvaNigAkhyAnakaM samAptam // nadevaM tiryaggatisvarUpamabhidhAya manuSyagatiprastAvanAmAha kAlamaNaMtaM egiMdiesu saMkhejayaM puNiyaresu / kAUNa kei maNuyA hoMti ato teNa te bhaNimo // // 207 //
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ manuSya gati bhava__ bhAvanA prakaraNe iha kecijIvA ekendriyeSvanantaM kAlaM sthitvA itareSu ca traseSu saMkhyeyaM kAlamavasthitiM vidhAya ata:-asyAstiryaggateruddhRtya manuSyA bhavanti, tena kAraNena tAn manuSyAn svarUpato bhaNAmIti // // iti tiryaggatibhAvanA samAptA // prAptAnAM jIvAnAM duHkhasya nirUpaNam yathApratijJAtamevAha kammeyarabhUmisamubhavAibheeNaNegahA mnnuyaa| tANa vi ciMtasu jai atthi kiM pi paramatthao sokkhaM // 251 // gambhe bAlattaNayaMmi jovaNe taha ya vuDDhabhAvammi / ciMtasu tANa sarUvaM niuNaM causu vi avasthAsu // 252 // mohanivaniviDavaro katto'vi hu kaDiuM asuigambhe / coro bva cArayagihe khippai jIvo aNappavaso // 253 // // 208 //
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukkaM piuNo mAUe soNiyaM tadubhayaM pi saMsahUM / tappaDhamayAe jIvo AhArai tattha uppanno // 254 sattAhaM kalalaM hoi, sattAhaM hoi abbuyaM / abbuyA jAyae pesI, pesIo ya ghaNaM bhave // 255 S hoi palaM karisUNaM paDhame mAsammi bIyae pesI / hoi ghaNA taie uNa mAUe dohalaM jaNai // | jaNaNIe aMgAI pIDei cautthayammi mAsammi / karacaraNasiraMkUrA paMcamae paMca jAyaMti // 257 / / chaTThami pittasoNiyamuvaciNai sattamaMmi puNa maase| pesiM paMcasayaguNaM kuNai sirANaM ca sattasae // nava ceva ya dhamaNIo navanauI lakkha romakUvANaM / abuTThA koDIo samaM puNo kesamaMsUhi // niSphannappAo puNa jAyai so aTThamammi mAsammi / oyAhArAIhi ya kuNai sarIraM samaggaM pi // dunni ahorattasae saMpunne sattasattarI ceva / gabhagao vasai jio adamahorattamannaM ca // 261 // ukkosaM navalakkhA jIvA jAyaMti egagambhammi / ukkoseNa navaNhaM sayANa jAyai suo ekko // gambhAu vi kAUNaM saMgAmAINi garuyapAvAiM / vaccaMti kevi narayaM anne uNa jaMti suraloyaM // 263 1. pINei J. je0 // / / 209 //
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava navalakkhANa vi majjhe jAyai egassa duNha va samattI / sesA puNa emeva ya vilayaM vaccaMti ttthev|| jananI prAraNe suyamANIe mAUi suyai jAgarai jaagrNtiie| suhiyAi havai suhio duhiyAe dukkhio gbbho| garbhasya dara kaiyA vi hu uttANo kaiyA vi hu hoi egapAseNa / kaiyA vi aMbakhajo jaNaNIceTThANusAreNa // sthitiH iya caupAso baDo gambhe saMvasai dukhio jiivo| paramatimisaMdhayAre amejjhakotthalayamajjhe vva // sUIhiM aggivannAhi, bhijamANassa jaMtuNo / jArisaM jAyae dukkhaM, ganbhe advaguNaM tao // 26 // pittavasamaMsasoNiyasukkadvipurIsamuttamajjhammi / asuimmi kimi vva Thio si jIva ! gambhammi nirayasame // 26 // 5 iya koi pAvakArI bArasa saMvaccharAI gambhaMmi / ukkoseNaM ciTThai asuippabhave asuimmi // 270 // tatto pAehiM sireNa vA vi sammaM viNiggamo tss| tiriyaM NiggacchaMto viNivAyaM pAvae jIvo // 271 // // 21 //
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ gabhaduhAI daTuM jAIsaraNeNa nAyasurajammo / siritilayainbhataNao abhiggahaM kuNai gabhattho / ___manuSyA dvividhAH-karmabhUmijA akarmabhUmijAzca / karmabhUmijA bharatapaMcakairavatapaMcakamahAvidehapaMcakabhedAt paMcadazavidhAH, punarapyAryAnAryAdibhedato dvividhAdikA draSTavyAH / akarmamUmijA api haimavatapaMcakaharivarSapaMcakaramyakapaMcakahairaNyavatapaMcakadevakuruttarakurUpaMcakabhedAt triMzadvidhAH, SaTpaMcAzadantaradvIpabhedabhinnAzca / evaM saMmUrcchajagarbhajaparyAptAparyAptAdayo'pi samayoktA bhedA draSTavyAH, ityevaM tAvadanekavidhA manuSyA bhavanti, teSAmapi ciMtaya samyak svarUpaM yadi paramArthataH kimapi saukhyamastIti // ka viSaye punaramISAM svarUpaM cintanIyamityAha-pAThasiddhA / / tatra garbhAvasthAsvarUpaM vistarataH svayamevAha-'mohe'tyAdi,moho-mohanIyaM karma sa eva nRpo--rAjA mohanRpaH, | upalakSaNaM caitannAmAdikarmaNaH tena mohanRpeNa nibiDaM yathA bhavatyevaM rAgadveSasnehamanuSyagatimanuSyAnu| pUAMdivandhanairbaddho-niyaMtritaH, kuto'pi narakatiryagAdigatibhyaH samAkRSyAnAtmavazazcaura iva cArakagRhe'zucisvarUpe garbhe kSipyate jIva iti // garbhotpannaH kimAhArayatItyAha-'sukke'tyAdi,tacca tadubhayaM ca tadubhayaM-zukrazoNitalakSaNaM saMsRSTaM-militaM tatra garbhe utpanno janturabhyavaharati / kayetyAha-tacca tat prathamaM ca tatprathamaM tadbhAvastattA tayA tatprathamatayA, prathamamutpanna ityarthaH // tataH
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe kena krameNa zarIraM niSpadyata ityAha-'satte'tyAdi,saptAhorAtrANi yAvat kalalaM zukrazoNitasamudAyamAnaM, garbhAbhavati / tataH saptAhorAtrANyavi'daM bhavati, te eva zukrazoNite kiMcitstyAnIbhUtatvaM pratipadyate ityrthH| * gamanatato'pi cArbudAt pesI-mAMsapiNDikArUpA bhavati, tasyAzcAnantaraM dhana-samacaturasra mAMsakhaNDaM | samayAt bhavati / iha ca tat zukrazoNitamuttarottarapariNAmamAsAdayat prathame mAse magadhAdezaprasiddhaM palaM karSAnaM zarAra niSpAbhavati, trayaH karSA bhavantItyarthaH / dvitIye mAse mAMsapesI ghanA-ghanasvarUpA bhavati, samacaturasraM 6 danakramaH mAMsakhaNDaM jAyata ityarthaH / tRtIye tu mAse mAtuH dauhRdaM janayati / zeSaM sugamaM, yAvannavanavatilakSANi : romakUpAnAM bhavanti, zmazrukezaivinA, taistu saha sA stisraH koTyo romakUpAnAM jAyate / aSTame tu hai.' mAse zarIramAzritya niSpannaprAyo jIvo bhavati / zukrazoNitasamudAya oja ucyate, tasyaujasa - AhAraH oja AhAraH, AdizabdAlomAhArAdiparigrahaH, taiH sarvairapyAhAraiH samagramapi zarIraM karoti / garbhagatazca jIvaH sArddhasaptasaptatyadhike dve ahorAtrazate vasati, sArddhasaptadinAdhikAnnava mAsAna yAvad vasatItyarthaH // kiyantaH punarjIvAH ekasyAH striyA garbhe ekahelayaivotpadyante ?, kiyatAM ca pitRNAmekaH putrI bhavatItyAha | ekasyAH striyA garbha jaghanyataH eko dvautrayo vA utkRSTatastu nava lakSANi jIvAnAmutpadyante, niSpattiM prAya eko dvau vA gacchataH, zeSAstu svalpaM jIvitvA tata eva mriyante / // 212 //
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ tathA utkRSTatAM navAnAM pitRzatAnAmekaH putro jAyate / etaduktaM bhavati - kasyAzcid dRDhasaMhananAyAH kAmAturAyAca yoSito yadA dvAdazamuhUrttamadhye utkRSTo navabhiH puruSazataiH saha saMgo bhavati tadA tadvIje yaH putro jAyate sa navAnAM pitRzatAnAM putro bhavati // garbhAdapi kecijjIvA narakaM gacchanti kecit punardevalokamiti darzayati - gatArthA, navaraM pUrvaMbhavikavaikriyalabdhisampannaH ko'pi rAjapatnyAdigarbhe samutpannaH prauDhatAM ca prAptaH paracakramAgataM zrutvA garbha eva vyavasthito bahirjIvapradezAnniSkAsya vaikriyakarituragarathapadAtIn vidhAya saMgrAmaM kRtvA raudrAdhyavasAyasampanno garbhAdapi mRtvA narakaM yAti / kazcit punarmAturmunisamIpe dharmazravaNaM kurvatyAH tadgarbhe sthito dharmaM zrutvA zubhAdhyavasAyasampanna evaM mRtvA devalokaM gacchatIti // nanvekasyAH striyA garbhe utkRSTato ye nava lakSA jIvAnAmutpadyaMte teSu kiyanto niSpadyante kiyantazca tatraiva mriyanta ityAha- vyAkhyAtAthaiva // kathaM punargarbhe jIvastiSThatItyAhaprakaTArthAH // kiyadduHkhaM punargarbhe bhavatItyAha - vRddhapuruSasyAgnivarNataptAyaH sUcibhirnirantaraM bhidyamAnasya yAdRzaM duHkhamutpadyate tasmAt garbhasthitajIvasyASTaguNaM bhavati vyavahAradezanA ceyaM nizcayatastu tato'dhikamUnaM vA bhavatIti // garbhaduHkhAnyevAdhikRtyAtmAnuzAstimAha [ itaH prAk "ganbhAo 1. 't tu deva - sarvAsu // // 213 //
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa nIharaMtassa, joNijaMtanipIlaNe / sayasAhastiyaM dukkhaM, koDAkoDiguNaMpi vA // 1 // " ityAdhikA gAthA : garbhasthakacit mUle sukhaavseyaa|| evaM duHkhitaH kiyantaM kAlaM garbhe vasati? ityAha-ityevaM dukhitaH ko'pi . jIvasya | pApakArI jIvo vAtapittAdidUSite devAdistaMbhite vA garbhe dvAdaza saMvatsarANi nirantaraM tiSThati / : vedanA, niSkrakathaMbhUte garne ? ityAha-zukrazoNitAdibhyo'zucidravyebhyaH prabhavaH-utpattiryasya sa tathA tsminniti|| - maNasthiazucisvarUpe ca zukrazoNitAzucimUtrajaMbAlAvile ityarthaH / bhavasthitizcaiSA, kAyasthitiM tvAzritya hai| 1, tyAdi ko'pi dvAdaza varSANi jIvitvA tadante ca mRtvA tathAvidhakarmavazAdatraiva garbhasthitakalevare samutpadya / | punadaza varSANi jIvanItyevaM caturviMzatiM varSANyutkRSTato garbhe jantustiSThati / etattu sUtragAthAyA- : | manuktamapi svayamapi draSTavyamiti // garbhAca yonimukhena nirgamasya samyaksvarUpasya itarasya ca / | svarUpamAha-tato garbhAdyonimukhena pAdAbhyAM zIrSeNa vA tasya-garbhajIvasya samyag nirgamo bhavati / atha kathamapi tiryagvyavasthito nirgacchati tadA jananI garbhazca dvAvapi vinipAtaM-vinAzaM prApnutaH // / | atha garbhaduHkhAnAM bhavanirvedahetutAM didarzayiSurudAharaNamAha-akSarArthaH prakaTa eva | bhAvArthastu kathAnake- ": nocyate, tacedam| magahAvisayapasiddho kollAgo nAma sanniveso tti / jo sajaNAlao'vi hu asajjaNAraddhapahabhaMgo // 1 // // 214 //
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ | siridatto nAma tahiM nivasai kulauttao dhaNasamiddho / jiNadhammabhAviyamaI jaanniysNsaarprmttho|| ll tassa ya kayAi bhajjA paMcattaM uvagayA tao eso / teNaM ciya veraggeNa giNhae jiNamayaM dikkhaM // 3 // aha suttamahijeuM karei so dukkaraM tavokammaM / sammaM bAvIsaparIsaha ya visahai jiyakasAo // 4 // saMjamai iMdiyAI kayasaMtoso taheva uvasagge / ahiyAsai avalaMbiyagurusatto .bhAviyabhavoho // 5 // aha viharaMto kaiyA vi esa gAmassa kassai bahimmi / vIrAsaNeNa rayaNIe saMThio peyabhUmIe // 6 // etto sammaTTiI micchAdiTTI ya je surA mittA | sohammadevaloe to sammahiTTideveNa // 7 // bhaNiyaM siridattabhuNI maMdarasiharaM va kharasamIrehiM / jhANAo na cAlijjai amarehi vi sakkasahiehiM // taM soUNaM iyaro asahahaMto suro samaNupatto / tassa muNissa sayAse 'suddhasusaMdhAparikkhaTTA // 9 // natto aNimisanayaNo katthai paramakaravarammi so lINo | diTTho teNa mahappA mAyaMgeNaM va mayarAo // 10 to bhImamaTTahAsaM rakkhasarUveNa muMcae amaro / karikhveNa galatthai Dasai bhuyaMgassa rUveNa // 11 // PoljAlai davAnalaM caudisiM pi jAlolibhariyanahavivaraM / pADei bhAmiUNaM payaMDapavaNehi savvatto // 12 // II uddahai dhUlivariseNa vicchuyAIhiM Dasai savvaMgaM / tatto tadabhippAyaM jA pecchai ohinANeNa // 13 // 1. khuDDabhisaMdhI parikkhA -sarvAsu / / / / 215 //
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ duHkhAni bhava- sAha vi tAva ciMtai eso tuha jIva ! sattakasavaho / sutthAvatthAe vayaM pAlai savvo'vi kiM cojaM? || bhAvanA bahukAlaveyaNi kamma acireNa ceva kAleNa / veyAvai ko'vi tumaM tA paramasuhi tti bhAveja // 15 // prakaraNa IS ko uvasamI na loe avijamANe kasAyaheummi / jAyammi ya tammi puNo jassovasamo sa ucasaMto // dRSTavA sahiyAI aNaMtAI duhAI narae aNaMtayaM kAlaM / taha vi na chinno eso bhavaduhaviDavI pavaDUMto // 17 // nirvedaihiM ca muhuttaM ciya dukkhamiNaM sahasi jai thiro houM / mApannasya tA bhavajalahiM tariuM pAvesi paraM payaM jIva ! // 18 // E padmakumAkhAmemi jIvarAsiM khamAmi ayaM pisayalajIvANaM / mettI me savvattha vi imammi amare viseseNa // rasya kathA iya suhabhAvaNabhAviyacittaM nAUNa taM muNiM amaro / namiUNaM bhattIe khAmei puNo puNo tuTTo // 20 // bhaNai ya sAhu mahAyasa ! tuha sattaM jassa mai kuNaMte'vi / erisamuvasaggagaNaM maNaM maNAgaM pina hu khubhiyaM // 21 // icAi thuNeUNaM variseuM gaMdhasalilakusumehiM / kAUNa gIyavAiyamuvasaMpanjitta saMmattaM // 22 // vacai so suraloyaM devo pAlei jiNamayaM dhammaM / siridattamuNI vi ciraM parivAleUNa pariyAyaM // 23 // kAUNa aNasaNaM gurusamAhijogeNa aMtasamayammi | sattamakappammi suro saMjAo izisaMpanno // 24 //
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ etto ya Asi bharahe sAgeyapurammi puhaivikkhAe / siritilao nAmeNaM ibbho jiNasAsaNAbhirao // OM nAmeNa jasamaI tassa bhAriyA jiNavariMdadhammarayA / gavbhammi tIi ca sattamakappAo so devo // uppanno puttattAi sukkajaMbAlasoNiyasamUhe / aha aTThamammi mAse jiNadhammaM nisuNamANIe // 27 // jaNIe so'vi nisuNai taM dhammaM lahuyayAe kammANaM / to tassa samuppannaM jAIsaraNaM tao sari // tAI surasokkhAIM gabbhaduhAI ca tAI dahUNa / nivveyagao geNhai abhiggahaM so jahA etto // 29 // niggayametteNa mae pavvajjAjoggayaM ubagaeNa / sa caiva giNhiyavvA niyamo puNa gehavAsassa ||30|| aha samayammi pasUyA puttaM sA jasamaI kulapavittaM / vaddhAvaNayaM kArai siritilao vitthareNa tao // ThAvai ya tassa nAmaM bArasamadiNe mahasavaM kAuM / paramo tti to pavaDUDhai paMcahi dhAIhiM parikalio || patte ya uciyasamae thevadiNehiM pi tahiM ahijjei | bAvattariM kalAo jaNei jaha vimhayaM loe // 33 // to bhuvaNasalaNije ummate vi jovvaNabharaMmi / nicchai nivveyagao sumiNammi viramaNisaMbaMdha 11 aha annAya bAhiM sAgeyapurassa koi unANI / sahasaMbavaNujANe samAgao pavaramuNikalio ||35 caMdaNa tassa ya vaccaMte sayalanayaraloyammi | paumo'vi rahArUDho gao tahiM varavibhUIe || 36 // niyammiya tassaMte dhamme saMveyamuvagaeNa tao / namiUNa gurU bhaNio bhayavaM ! putrvaM mae vihiyA / / 16 // 217 //
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe pavajA suralo taha aNuyAI tAI sokkhAI / ganbhe ya taM visahiyaM dukkhaM niraovamamaNaMtaM // 38 // eyaM ca jaM kahijjai tubhaM taM savvameva puNaruttaM / jaM jANaha sayameva hi savvaM nANeNa tumbhe vi // 39 // to kAmaggahamuttAraha maM bhavavunilayAo / bhaNai gurU vi na jutto ettha mAo subuddhINaM // 40 // tatto ammApiyaro moyAvittANa tANa pAsammi / sUrINa vayaM gahiyaM parameNa mahAvibhUIe // 41 // ['dhammaM succA bhavabhayaubviggo lei tattha patrvajaM / ammA piU hiM'Numao viharai guruNA saveraggo] // aha thevadiNehiM ciya ahijiUNaM suyaM samaggaM pi / viulaM kAUNa tavaM khaviUNaM ghAikammAI // 43 // pAviyakevalanANo suiraM paDiyohiUNa bhavvajaNaM / khaviUNa sesakammaM saMpatto taM payaM paramaM // 44 // // iti zrI padmakumArAkhyAnakaM samAptam // htt tadevamabhihitaM sodAharaNaM garbhAvasthAsvarUpaM, atha janmataH prArabhya bAlyAvasthAmabhidhitsurAha - aivissaraM rasaMto joNIjaMtAo kaha vi NiphaDai | mAUe appaNo'vi ya veyaNamaulaM jaNemANo // 1. gAtheyaM nAsti - sarvAsu // garbha duHkhAni dRSTavA padmakumA reNa gRhItA pravrajyA / / 218 / /
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ sugamA // nanu navamAsamAtrAntaritamapi prAktanaM bhavaM jIvaH kiM na smarati ? ityAha-- | jAyamANassa jaM dukkhaM, maramANassa jaMtuNo / teNa dukkheNa saMtatto, na sarai jAimappaNo // 274 jAyamAnasya hi jIvasya yoniyaMtraniSpIDitasya tAvattInaM duHkhamutpadyate, tathA prAyo mriyamANasyApi, tena duHkhena tathA upalakSaNatvAd garbhavAsaduHkhena ca mUchito-jJAnAvaraNAdikarmodayavazavartI prAktanabhavasambandhinI 'jAti' janma na smarati jIvaH / nanu ya ete putrAdayo jAyamAnA dRzyante te kiM garbhe'pi vyavasthitAH tadbhAvena jJAyante Ahozcinna ? iti atrocyate, jJAyante, kathamiti cedAgamAt , kathaMbhUtAdityAha dAhiNakucchIvasio putto vAmAe puNa havai dhuuyaa| ubhayaMtarammi vasio napuMsao jAyae jIvo // 275 / / sugamA // jAtastarhi bAlaH sukhI bhaviSyatItyAha chuhiyaM pivAsiyaM vA vAhigghatthaM ca attayaM kahiu~ / bAlattaNammi na tarai gamai ruyaMto cciya varAo // 276 / / || // 219 //
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe khelakharaMTiyavayaNo muttapurIsANu littasavvaMgo / dhUlibhuruMDiya deho kiM suhamaNuhavai kira bAlo ? // khivai karaM jalaNammi vi pakkhiva muhaM ma kasiNabhuyagaM pi / ias abhojajaM bAlo annAdoseNa // 278 // ullalai bhamai kukkuyai kIlaMi jaMpai bahuM asaMbaddhaM / dhAvai niratthayaM pi hu nihato bhUyasaMghAyaM // iya asamaMjasacedviyaannANa'vivekulaharaM gamiyaM / jIveNaM bAlattaM pAvasayAiM kuNateNa // 280 // sukhAvaseyA eva // bAlasya duHkhitatve udAharaNamAha bAlassa vi tivvAIM duhAI daTThUNa niyayataNayassa / balasArapuhaivAlo nibbinno bhavanivAsassaM // subodhA, kathAnakaM tvabhidhIyate lalitapuraM nAmeNaM nayaraM lalaNANa jattha laliehiM / vijiyAu va amarIo daMsaMti na appayaM loe // 1 // valasAro nAma tahiM rAyA nIsesapuhaivikkhAo / bhuyabala jiyariuNo'vi hu sohAmettaM balaM jassa // 2 // bAlatve ajJAna ceSTAnAM nirUpaNam // 220 //
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ sayalAvarohasArA laliyaMgI nAma paNaiNI tassa / saMpajjai eyANaM sayalaM pi samIhiyaM raje // 3 // | kiMtu niravacayA naravaissa bAhai sayA vi niyacitte | aha annayA nisAe nisIhasamayammi nisuNei // vINAveNusaNAhaM mahuraM geyajhuNiM purujANe | uTTe sayaNAo gao tao tattha naranAho // 5 // pecchai ya jiNAyayaNaM kuNamANe kheyare ya pecchaNayaM / to kouyaakkhitto jA pecchai tattha khaNamegaM // 6 tA te pUyAIyaM kiccaM kAUNa jiNavariMdassa / Asanne ujANe gaMtuM kIlaMti kayalihare // 7 // aha tassa niyaMtassa vi samAgayaM tattha kheyarANa balaM / tannAyageNa tatto purimello hakkio khayaro // 8 // AohaNaM palaggaM duNhaM pi hu tANa kheyarabalANaM / dUraM gayAiM donni vi tattha ThiyA kheyarI ekA // 9 // | pecchaMtassa ya ranno khaNeNa eko samAgao khayaro | jA gihissai taM kheyariM ti tA tIe pokariyaM // to hakkio niveNaM sa kheyaro majjha bho ! niyaMtassa | pAvijai avahari na itthiyA nAhaparihINA / / aha kaDDhiyakaravAlo rAyA khayaro ya do'vi raNakusalA / jujhaMti vivihakaraNehiM vaggamANA mahAsuhaDA // 12 // vijAo ya nariMde na kamaMti hayAo garuyapunnehiM / nihao khaNeNa khayaro ghAehiM nivo vi hu paDiddho // tayavatthaM rAyANaM daTuM sariuM ca niyayabhattAraM / vilavei kheyarI Agao ya aha tIe bhattAro // 14 //
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNa AsAsiUNa puTTA bhajjA taM vaiyaraM tao teNa / kahiyaM ca tIe savvaM aha khayaro naravariMdassa // 15 // jatteNa vaNatigicchaM karei divosahIhiM sigcha / sajasarIraM ca nivaM kAuMviNaeNa to bhaNai // 16 // dinnaM tae mahAyasa ! maha jIvaM taduvariM ca kiM bhaNimo ? / tA sasamIhiyamAisasu kiM pi sAhemi jaM ihiM // 17 // to naravaiNA bhaNiyaM etto'vi hu kiM samIhiyaM annaM / jaM daMsaNamubajAyai tumhArisasupurisehiM samaM // kiMtu jai sAhaNijjaM kahesu tA ki imati to gvayaro | pabhaNai na kipi tumhaM asAhaNijJaM nisAmeha // veyaDDhe vijAharacakkissa suvannakeunAmassa / mAlaidevIe caMdaseharo nAma putto'haM // 20 // esA ya mae nAmeNa kumuiNI niyayamAulayadhUyA / pariNIyA eyAe giddho kheyaranariMdassa // 21 // putto miyaMkanAmo annasaMto sayA vi chiDDAiM / aja ihaM saMpatto samae saha jujjhiuM laggo // 22 // jujhateNaM teNaM avaharaNatthaM imIi pttttvio| magaraddhao tti nAmo niyabaMdhU so tae nihao // 23 // ninnAsio mayaMko maevi samarammi kiMtu sabyo vi / maha vavasAo vihalo haveja jai maha piyA kaha vi // 24 // hIrijaMtI tumae na rakriyA hoja tA tae majjha / rakkhaMteNaM evaM dinnaM jIyaM ca rajjaM ca // 25 // svIyabAlasya tIvraduHkha darzanena nirviNNasya balasArasya kathA // 222 //
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ all iharA imIi haraNe asaMsayaM jIviyaM caemi'ahaM / tA maha jIvirajAisokkhadAyA si taM ceva // 26 // atulovayArayArI jIviyadAyA va taM ciya nariMda ! / Aisasu pasIUNa jaM tumbha piyaM karemi ahaM // 27 // to jA na bhaNai kiMci vi rAyA to pucchiUNa pannattiM / niravacayAe kheyaM naravaiNo jANiuM khayaro // vatthaMcalaMmi baMdhei mUliyaM bahupabhAvaparikaliyaM / pabhaNai jaha devIe laliyaMgIe imA deyA // 29 // tA hohI tIi suo iya bhaNiUNaM taheva rayaNAiM / tasta ghare khiviUNaM bahumollAI pabhUyAI // 30 // niyayahANammi gao khayaro rAyA vi vaccae sagihaM / vihie ya khayarabhaNie tassa suo hoi kAleNa // rUbAiguNoveyaM kumaraM soUNa raMjio rAyA / dasadevasiyaM kAraha vaddhAvaNayaM aimahaMtaM // 32 // bArasamadiNe nAmaM karei kumarassa bhuvaNasAro tti / aha tammi mAsamette saMjAe garuyasokkheNa // 33 // so koi samuppanno payaMDapavaNo na jeNa thevaM pi / lahai raI aMgAI bADhaM bhajati sayalAI // 34 // gIvAe samaM vayaNaM moDeuM kIrae parAhuttaM / gudamarisAhiM niruddhaM veganiroheNa to uyaraM // 35 // apphuriyamaisaeNaM sAso vayaNe na mAi pavahaMto / muhabhaMgakAriNIo viramaMti na jaMbhiyAo khaNaM // 1. ahaM / taccAyammi ya katto maha taM rajjaM varaThaM vA / / 25 / / tA maha jIviyarajjAisokkhadAyA si taM ciya nariMda! J. je.|| 2 23 //
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe dAho soso sUlaM suivayaNasira cchikucchiviyaNAo / taha jAyaMti jahA taM veluMtaM pAsihaM sayalo // saMnihiyapariyaNo naravaI ya saMteuro taha sadukkhaM / vilavai jaha sayalehiM vi runnaM sAmaMtapaurehiM // 38 // iya vilavaMtANa imANa taha ya kAraMtayANa nissaMkhe / uvayAre aNuhaviDaM tibvAIM duhAIM so bAlo // 39 pectANa vi paMcattamuvagao to naresaro jhatti | mucchAnimIliyaccho paDio dharaNIe niceTTo ||40|| tatto khaNeNa laDUNa ceyaNaM uTThao sapuraloo | saMteuro sabhicco palavei samaMtisAmaMto // 41 // to kAuM mayakicaM suyassa kAleNa so vigayasogo / pucchara aisayanANIM kaMpi suo majjha kiM eso // appA saMjAo ? bAleNa vi kiMca taha mahAdukkhaM / aNuhUyaM aha teNaM bhaNiyaM naranAha ! pubvabhave // 43 aisayamicchAdiTThI vaNio eso ahesi niyadhamme / annANakaTTanirao sayA vi kiM puNa sagihakajje / dhammacchuleNa yatahA chavhiovamaddao Asi / taha aliyavayaNanirao appAU taha ya rogI ya // te imo saMjAo iccAi nisAmiUNa nANissa / vayaNAI so nariMdo suyanitrveNa paJcaio // 46 // to pAliUNa sammaM pavvajjaM paMcamammi kappammi / jAo mahiTTiyasuro mahA videhammi sijjhihii ||47 // iti balasAranarendrAkhyAnakaM samAptamiti // 3 balasAra nRpaputrasya bAlatve maraNaM pUrvabhava zravaNena rAjJaH pravrajyA ca / / 224 / /
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ tadevaM bAlatve na kiMcit sukhamiti pratipAditaM, tAruNye tadbhaviSyatIti cet ityAhataruNattaNammi pattassa dhAvae dvinnmelnnpivaasaa| sA kA vi jII na gaNai devaM dhammaM guruM tattaM // to milai kaha vi atthe jai to mujjhai tayaM pi pAlato / bIhei rAitakkaraaMsaharAINa niccaM pi // 283 // vaIte uNa atthe vaDDhai icchA vi kaha vi taha dUraM / jaha mammaNavaNio iva saMte'vi dhaNe duhI hoi // 284 // tisro'pi pAThasiddhAH // kathAnakaM tUcyate rAyagihaM nAma puraM turayakhurukkhayaraeNa jattha jaNo / pecchenja na kiMci vi jai sameja gayamayajalaM na tayaM // 1 // taM seNiyanaranAho pAlai jassArivaggaseNNANa | diTThI khaggalayA'vi ya dusahA nIluppaladalAbhA // 2 // sayalaMteurasArA devI tassAsI celaNA nAma / jA suhaDakarahiyaasilayabva parapurisaduddharisA // 3 // // 225 //
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe dahU aha tIe samaM rAyA ciTTA oloyaNami kaiyA vi / etto ya dujjaNeNa va loyaM gimheNa saMtaviyaM // 4 // sajaNo iva pAusakAlo mahIi avayario / AsAsaMto loyaM suvaIhiM va nIradhArAhiM // 5 // AsA siUNa loyaM sayalaM pi mahApayAvaparikaliyaM / haMtUNa va gimhariDaM dhIraM gajjaMti tattha ghaNA // 6 // kasiNabhuyaMgassa va jassa DasiukAmassa virahiNIvaggaM / jIhAu va savvatto samaM camakaMti vijjUo // pasamiya saMtAvo'vi hu jo deto virahiNINa saMtAvaM / egasahAvaM vatthaM natthi cciya kahai loyammi // 8 // nannae vi samaM varisaMtehiM ghaNehiM aNavarayaM / sAhijjai samarUvA samunnayA hoMti saJcassa // 9 // nIyaMgamAhiM bahujaDajuyAhiM ummaggapatthiyAhiM ca / bhajaMti jattha maggA kusIlamahilAhiM va naIhiM // aigaruyapayAvo'vi hu pacchAijara ghaNehiM jattha ravI / ahvA kAlavaseNaM maliNANa vi phurai mAhappaM // unnayapaoharesuM pAusalacchIe hAralaiya vva / rehai balAyapaMtI gholaMtI maNaharA jattha // 12 // dhArAkayaM gaMdho navamAlai ulaparimalummIso / kAmuyamaNesu mayaNaM dIvaMto bhamai savvattha // 13 // nacaMti sihaMDigaNA pAmaravaggo ya pamuio bhamai / ramaNijA savvatto ubhinnanavakurA puI // 14 // taMmi alakkhiyaMjalathalavisesa bhAvammi pAuse raayaa| devIi samaM pecchai avaloyaMto nayarabAhiM // 15 // pUrAgayasariyAe vaha mANIe mahaMtakaTTAI | avakarisiyakUlAe diTTIi vi duravaloyAe // 16 // NEANBANDENBANDANDANSANDR vidyamAne dhane'pi duHkha tasya mammaNavaNijaH kathA // 226 //
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ kayakacchoTyamevaM purisaM kaTThAI garuyakaTTeNaM / kaDDhtaM aiduhiyaM to devI bhaNai naranAhaM // 17 // | saccaM suvvai eyaM meheNa samA havaMti rAyANo / bhariyAI bharaMti daDhaM rittaM jatteNa vajaMti // 18 // to bhaNiyaM naravaiNA kiM evaM ? devi! taM payaMpesi / aha pabhaNai sA pecchaha kiha eso dukhio damago ? // 19 // bhIsaNasariyAkumbhaMtakaTThakaDDhaNakilesamuvvahai / tA jai suhiyaM eyaM karesi kiM pujjae na tuha ? // 20 // saddAvio tao so naravaiNA pucchio ya ko'si tumaM ? / kiMca kilissasi evaM ? aha so pabhaNei deva ! ahaM // 21 // | mammaNanAmA vaNio iha vatthavvo balahajuyalakae / eyaM ca kilesaM aNuhavAmi to bhaNai naranAho / 22|| taha demi baladdasayaM to cayasu kilesameyamaha eso| pabhaNai deva! na yANaha aja vi tujjhe maha je garuyakileseNaM dhaNakoDIo mae samajeuM / paDipunno ciya vasaho ekko rayaNehiM nimmavio // 24 // bIo uNa kiMcUNo ciTThai tappUraNatthamahamevaM / visahemi kilesaM to niveNa bhaNiyaM maha balahe // 25 // niyae daMsaha tao devIe samaM ghare nivaM neuM / daMsei so baladde rayaNamae to narAhivaI // 26 // | pabhaNai maha bhaMDAre ekaM pi hu natthi erisaM rayaNaM / tamhA bIyabaladassa pUraNe taM ciya samattho // 27 // // 227 //
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa kahahiM ca imehiM tuma pi eyaM na pUri tarasi / tA sAhesu kahaM puNa pUreyavo taevi imo // 28 // mammaNaso bhaNai uvAyA deva ! ettha bahave mae samAraddhA / ciTThati jeNa jalathalamaggesu bahuI bhaMDAI // 29 // |, vaNika pesaviyAI heDAo taha ya baddhAu gayaturaMgANaM / kisisaMgahapamuhesu ya vihio jatto uvAesu // 30 // kathAyAM to bhaNiyaM naravaiNA jai evaM bhadda! tA kimayammi | kaTThAgarisaNavisae tucchovAyammi laggo'si? // mammaNasya to bhaNai mammaNo'vi hu maha deva ! sarIrayaM kilesasahaM / vAvAraMtararahieNa to imaM pi hu samAraddhaM // | rAjAnaM |, prati svAAha tao naranAho saMte'vi ha ettiyammi vihavammi / bhiprAya kiM duhamaNuhavasi tumaM ettiyamettaM ? mahAbhAga ! // 33 // kathanam jo dANabhogaNarahio vihavo kiM teNa aha dhaNI imiNA / kaNayAyalasattAe sabvo'vi tao dhaNI hojjA // 34 // dANaM bhogo ya tahA vihavassa phalaM viNA ya puNa tehiM / nAso ciya avasissai tassa na annA gaI jamhA // 35 // kevalakilesabhAvaM aNuhaviUNaM dhaNaM kayaM jehiM / pAvaM ciya tappaccayamuvaciNi te bhamaMti bhavaM // 36 // dhaNasaMcayA ya vihiyA bhavaM bhamaMtehiNaMtaThANesu / cattA ya aparibhuttA adinnadANehiM jIvahiM // 37 // // // 228 //
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ tamhA dhaNamuva jasu karesu taha tassa pattaviNiogaM / kiM vasahapUraNeNaM kajavirahieNa tuha imiNA ? // aha so bhaNai nariMdaM jANAmi imaM ahaM pi navari suhaM / na lahemi kaha vi vasahaM apUriUNaM imaM deva ? aha devi bhaNai nivo uvaesaM erisA na arihaMti / tikkhA vi khaggadhArA vaje kuMThattaNamuvei // 40 // saTTANammi nariMdo gacchai to mammaNeNa vi kameNa | cirakAlaM aNuhavi duhAI so pUrio vasaho // 41|| // iti mammaNavaNigAkhyAnakam samAptam // ___ tadevaM satyapi vibhave pravarddhamAnAkAMkSAH prANino duHkhitA eva bhavantIti pratipAditaM, vyAdhi- MC vidhuritAzcAnye duHkhitA bhavantItyabhidhitsurAhaladaM pi dhaNaM bhottuM na pAvae vAhivihurio anno / patthosahAinirao tti kevalaM niyai nayaNehiM // __ pathyaM cauSadhaM ca AdizabdAt zastrakarmAdiparigrahastannirata iti kRtvA tallabdhamapi dhanaM hRdaye mahadArtadhyAnamudbahana kevalaM netrAbhyAmeva nirIkSate, na tu khAdituM pAtuM vA tacchaknoti, tathA ca sati mahad duHkhaM tasyopajAyata iti bhAvaH / zeSaM sugamaM // aparastvagatyaduHkhena duHkhito bhavatIti darzayati // 229 //
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava hy jai puNa hoi na putto ahavA jAo'vi hoi dussIlo / rUpAdibhAvanA ', sampattiprakaraNe to taha jhijjai aMge jaha kahiuM kevalI tarai / / 286 // * samUhasya spaSTAthaiva // anye punaH satyapi vipulataravibhave vidyamAnAyAmapi ca rUpAdisampattau kuSThAdiroga- : rogAdi bhiH * stathA vidhurIkriyante yathA sarvajanazocanIyAM dazAmApnuvantIti sodAharaNamupadarzayannAha , nAzasya anne uNa saMjuttA rattappalapattakomalatalehiM / soNanahasayalalakSaNalakkhiyakummunnayapaehiM // 287 : varNanam susiliTThagUDhagupphA eNIjaMghA gaiMdahatthorU / harikaDiyalA payAhiNasurasalilAvattanAbhIyA // 288 * varakhairavaliyamajjhA unnayakucchI siliTThamINuyarA / kaNayasilAyalavacchA puragouraparihabhuyadaMDA // ___ vakhasahunnayakhaMdhA cauraMgulakaMbugIvakaliyA ya / saGkalahaNU viMbIphalAharA sasisamakavolA // 20 // kuMdadaladhavaladasaNA vihgaahivcNcusrlsmnaasaa| paumadaladIhanayaNA aNaMgadhaNukuDilabhUlehA // 261 // * // 230 //
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ rairamaNaMdolayasarisasavaNa ahiNdupddimbhaalylaa| bharahAhivachattasirA kajalaghaNakasiNamiukesA // 262 / / saMpannasasaharamuhA pAusagajaMtamehasamaghoMsA / somA sasi vva sUrA va sappahA kaNayamiva ruirA / 263 pANitalAisu sasisUracakkasaMkhAilakSaNoveyA / vArisahasaMghayaNA samacauraMsA ya saMThANA // - lAyannarUvanihiNo daMsaNasaMjaNiyajaNamaNANaMdA / iya guNanihiNo houM paDhame ciya jovvaNAraMbhe // 265 / / taha vihurijaMti khaNeNa kuTThakhayapamuhabhImarogehiM / jaha hoti soyaNijjA nivavikkamarAyataNuo vva // 266 / / anye tu prathama eva yauvanArambhe zoNA-AraktA nakhA yeSu tAni ca tAni sakalalakSaNalakSitAni kUrmavadunnatAni ca padAni pAdA ityarthaH taiH saMyuktA bhUtvA kSaNamAtreNaiva kuSTakSayAdirogaistathA vidhurI // 231 //
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe rUpAdisampattisamUhasya rogAdibhiH nAzasya varNanam XENTER .. . kriyante yathA rAjatanayanupavikramavat sakalajanazocanIyA bhavantIti navamadazamagAthayoH sambandhaH / kathaMbhUtaiH padairityAha-raktotpalapatravat komalAni talAni yeSu tAni tathA taiH| punarapi kathaMbhUtA bhUtvA te rogairvidhurIkriyante ? ityAha-suzliSTau gUDhau gulphau--caraNamaNibandhau yeSAM te tathA, eNIhariNI tasyA iva jaMghe yeSAM te tathA, gajendrasya hastA-karastadvadvRttau cAnupUrvIhInAvurU yeSAM te tathA, hari:-siMhastasyeva vistIrNa kaTItaTa yeSAM te tathA, 'surasalilA' surasarida gaMgetyarthaH tasyA AvartI jalabhramaNarUpaH dakSiNAvartaH, pradakSiNA surasalilAvatavannAbhiryeSAM te tathA, varaM-rUpalakSaNasaMpannatayA pradhAnaM vajravad-indrAyudhavat saMkSiptaM madhyaM yeSAM te tathA, unnatakukSayaH, tathA zliSTaM-susaGgataM mInasyamatsyasyeva udaraM yeSAM te tathA, kanakazilAvad vistIrNa vakSo yeSAM te tathA, purasya-nagarasya gopuraMpratolIdvAraM tatra yo'sau parighaH-argalA tadvat pralambatvAd bhujadaNDo yeSAM te tathA, varo vRSabhasyevonnatatvAt skandho yeSAM te tathA, caturaMgulapramANA yA kamvu:-zaMkho vRttatayA trirekhAMkitatvena tadupamayA grIvayA kalitAste tathA, zArdUlasya-vyAghrasyeva hanu:-cibukaM yeSAM te tathA, vimbI-golhA tatphalavadArakto'dharo yeSAM te tathA, zazI-candraH sampUrNatayA kAntiyuktatvena ca tatsamau kapolI yeSAM te tathA, kundavad dhavalA dazanA yeSAM te tathA, vihaMgAdhipo-garuDastacaMcUvat saralA RjvI samA-sarvatrAviSamasvarUpA nAsA yeSAM te tathA, padmadalavadIrghanayanAH, AropitAnaGgadhanuriva kuTile bhUrekhe yeSAM .. 1. // 232 // -
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ ril tathA, ratiramaNaH-kAmadevaH tasyAndolakasadRzau zravaNI yeSAM te tathA, addhendupratimaM bhAlatalaM yeSAM te tathA, pazcAt padadvayasya kammadhArayaH, bharatAdhipa:--cakravartI tacchatrAkAraM ziro yeSAM te tathA, kajjalaM ca ghanAzca-meghAstadvat kRSNAH mRdavazca kezA yeSAM te tathA, zeSaM subodhaM // nRpavikramarAjaputrAkhyAnakaM tUcyateasthi iha jaMbUdIve bhArahavAsammi pAyaDaguNohaM / kusumapuraM nAmeNaM nayaraM bahuriddhiparikaliyaM // 1 // jaM visabhAsiyaIsaraniseviyaM sAhuguNasamAinnaM / kelAsaselasiharaM va sahai varasujjhaphalihaharaM // 2 // haritilao nAma tahiM haro vva varabhUirehiro rAyA / tassa ya gorI nAmaM devI aMteurappavarA // 3 // ovAiehiM jAo putto nivavikkamo tti eyANa | patthuyasuttanirUviyarUvAiguNehiM parikalio // 4 // aivallaho jaNANaM ranno devIe hiyayaANaMdo / gahiu~ kalAkalAvaM saMpatto jovvaNaM eso // 5 // aha guruyavibhUIe pariNai battIsa rAyakannAo / tassa nimittaM piyare kAreMti maNoharuttuMge // 6 // battIsaM pAsAe majjhe uttuMgabhavaNaparikalie / tesu piyAhiM samANaM jA kira so bhuMjihI bhoe // 7 // tAva sahasA pasario se sarIraMmi savvaMgaM seyakoDho, saMbhUyA aIva tivvA sIsa'cchiveyaNA, samuinnA tivvA daMtapIDA, saMjAo galarogasamudao; ussuliyAI jIhatAlUNi, phujhaM khaMDaso uhauDaM,
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe EASYSTER ummilliyAo nAsiyArasAo, pajjhario savaNesu pUyappavAho, viyaMbhiyA kaMThami gaMDamAlA, rUpanAzathaMbhiyAo pavaNeNa bhuyAo, avagayA karayalacchavI, galiyAo aMgulIo, paviddhaM nahajAlaM, paiTThA viSaye dAruNA sAsakAsAiNo hiyayanissiyA rogA, samucchaliyaM kucchImahAsUla, pavaDhiyaM jalodaraM, nRpathaddhIhao sabvahA paTTIvaMso, thakaM savappayArehiM pabalavAeNa kaDiyalaM, samuTThiyA tivvadukkhayAriNo vikramagudakIlakA, saMbhUyaM mahAbhagaMdaraM, sayarAhaM mukkAo maMseNa jaMghAo, alakkhIbhUyAo caraNaMgulIo, kathAnakam samuddhAio soso, payaDIbhUo savvaMgio mahAdAho, na sakkai vayaNaM jaMpiuM, na khamai payaM pi saMcaliu~, na tIrae bahujaNapayatteNa vi uvavisiuM, kevalaM royamANe kaMdamANe vilavamANe araidukkhasAgarAvagADhe sabbahA jIviyabvanicinne khaNaM pi jIvai tti / tao saMbhaMtehiM ammApiyarehiM hakkAriyA vejA, samAhRyA maMtavAiNo, uvayario bahuppayArakiriyAhiM, dinAI nANAvihaosahAI, pautto pabhUyayihIhiM maMtataMtavAo, kAriyAI saMtikammAI, baddhA bAhumUlesu mahappabhAvA mahagyamaNayo, nivvattiyAI bhUikammAiM, na saMjAo maNAgaM pi viseso, kevalaM bahuyarameva saMvaDhio rogsNghaao| ra tao asajjho tti paricatto cigicchagAIhiM, visanno rAyA, sunnattamuvagayA jaNaNI, vunnAo bhAri- " yAo, dINattaNamaNupatto pariyaNo, dhasakio sayalajaNavao, mukkA ya sabveNa ya savvahA tassa . jiiviyaasaa| // 234 //
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ etto ya tattha nayare dhaNaMjao nAma atthi varajakkho / sannihiyapADihero gacchai sayalaM pi tattha puraM // to tibvaveyaNAsamudayammi paDieNa icchiyaM tassa / kumareNa rogavigame sayaM mahissANa dAhaM ti // 9 // | sayalapureNa ya sahio jattaM kAhAmi guruvibhUIe / taha aeNjissAmi ahaM paidiyahaM tuha kayapaNAmo / 10 / etthaMtarammi bahusamaNaparigao tijayapayaDaNikkaravI / nAmeNa vimalakittI samAgao kevalI tattha // 11 // to sayalavibhUIe savvaM pi puraM parAi bhattIe / tesiM vaMdaNavaDiyAe gacchamANaM nariMdeNa // 12 // di8 pAsAyatalaTThieNa aivimhieNa to hiyae / kAUNa bahuviyappe puTTho ekko niyayapuriso // 13 // pubvaM vinAyatayAgameNa teNa vi nivassa savvaM pi / kahiyaM souM ca tayaM uTThai tatto nivo jhatti // 14 // to AruhiuM varavAraNammi saha maMtimaMDalIehiM / jA calio tattha imo tA nisuyaM taM kumAreNa // 15 // to ciMtiyaM imeNaM diDhesu vi nUNa tArisanaresu / nAsaMti sayalaroyA ravikaraphAsa vva timirohA // 16 // aha pAvassa na hohI majjha imaM taha vi phidihI pAvaM / niyavAhiheupamuhe pucchissamime ya saMdehe / 17 / iccAi teNa hiyae Thaviu tatto bhaNAvio raayaa| deva pasAyaM kAuM kiccheNa ki nesu tattha mae // 18 // bAhajalabhariyanayaNeNa kaha vitaM nivaiNA vi paDivannaM / to jaMpANArUDho so'vi hunIo kaha vi tattha // 19 // // 235 //
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- tatto suvannakamalammi saMThio so muNIsaro tehiM / amaranarakheyarANaM desaMto uttamaM dhammaM // 20 // bhAvanA diTTho naravaikumarehiM garuyapaviyaMbhamANaharisehiM / to viNaeNaM namiUNa uciyadesammi uvaviTThA // 21 // prakaraNe aha kevaliNA kahio dhammo nivapamuhasayalaparisAe / taM soUNaM samae sueNa anbhatthio rAyA // pabhaNai sagaggayaM khaliyavayaNapasaro muNIsaraM bhyvN!| eeNa maha sueNaM kiM annabhave kayaM kmmN?|23) jeNa mahArogAnaladaDDho duhasAyarammi avagADho / na lahai raI khaNaM pi hu paccakkhAo ya vejehiM 24 // to muNivaiNA bhaNiyaM avahiyacitto nariMda ! nisuNesu / avaravidehe rayaNasthalaM ti pavaraM puraM asthi / / paumakkho nAma nivo tattha ya nIekamaMdiraM Asi | paDiNIo dhammANaM nAhiyavAI mahApAvo // 26 // aha annayA tavassI khaMto daMto jiiMdio somo / sujaso nAmeNa muNI Thio bahiM tassa nayarassa // 27 // # so jhAyaMto hiyayammi kiMpi paramakkharaM giri vva thiro / kAussaggammi Thio pAraddhiviNiggayaniveNaM / diTTo to teNa aheujaliyakovAnaleNa mUDheNa / tassa ure pakkhittaM sellaM paTTIe nihariyaM // 29 // tatto pahAraveyaNamucchAmIlaMtaloyaNo sAhU / bhUnissiyajIvANaM vahasaMkAe abhikkhaM pi // 30 // pabhaNaMto micchAdukkaDaM ti dharaNIe nivaDio sahasA hAhAravo vimukko aha tattha visiTTaloeNa // 31 tatto rAyA kuvio ADhatto mAri jaNaM savvaM / jAna niyattai kahamavi tatto saamNtmNtiihiN||32|| nRpavikramarogakAraNapRcchAyAM kevalinA kathitaH pUrvabhavaH | // 236 //
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ tacariyavirattehiM baMdhe kaTTapaMjare khitto / tassa suo saMThavio raje nAmeNa pNddrio||3|| nissAriUNa mukko paumakkho bhamai tattha egAgI / dhikkAraM pAvaMto niyaducariehiM savvattha // 34 // sujaso puNa muNivasaho siddhANA''loiUNa ducariyaM / uccariUNa vayAI khAmeuM pANiNo savve // 35 // niyakammaphalaM eyaM na paro avarajjhai tti bhAvaMto / samabhAvo savvattha vi visesao taMmi naranAhe // 36 | paJcakkhiUNa savvaM AhAraM paNayapaMcaparameTThI | mariUNaM suhabhAvo patto savvAsiddhammi // 37 // rAyA puNa kiccheNaM bhikkhAmettaM pi pAvae duhio / taha vi ya paDiNIyattaM na muMcae sAhuvaggammi // 38|| aha tattheva ya nayare kAussaggammi saMThio kaha vi / teNujANe diTTho somo nAmeNa muNisIho // 39 // to rosAruNanayaNeNa lauDighAeNa paTTidesammi / haNiUNaM pakivatto bhUmIe so mahAbhAgo // 40 // to bhaNiyaM micchAukaDaM ti udvittu kAusaggammi / puNaravi Thio puNo'vi hu pAveNaM pADio teNa // evaM puNo puNo'vi hu vadato nigghiNo imo muNiNA / AbhoiUNa nAo viuleNaM ohinANeNa // 42 // pavayaNapaDiNIyatte sAhuvighAittaNe ya vinnAe / dhUmasihAu vamaMto muheNa to bhaNai so kuvio // 43 // re duTTa ! so mahappA sujaso anne ya sAhuNo tujjha | jai evaM avarAhe khamihiMti sivekakarasiyamaNA // na uNo khamAmi ahayaM tA nUNaM anna na bhavasi aNaja ! / icAi jaMpiUNaM sattaTTa payAiM osari // 45 //
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa phalAni mottaNa teyalesaM niddaDDho so nivo mahApAvo / mariUNukkosAU sattamapuDhavIsu uppanno // 46 // sAha puNa AloiyapaDikato cinnasuddhapacchitto / sudaraM cariUNa tavaM uppanno tiysloymmi||47|| vikrama paumakkho puNa tatto ahAuyaM pAliUNa uvvado / houM sayaMbhuramaNe maccho mariUNa tatto'vi // 48 // caritre apaihANe jAo ukkosAU taheva neratio / maccho hoUNa puNo jAo chaTThIi puDhavIe // 49 // padmAkSa____ tao vi ubvaviUNaM caMDAlaitthiyattAe, nao puNo'vi chaThThIe puDhavIe, tao uragesu, tao bhave kRta pApAnAM dhUmappabhAe, tao macchesu, tao puNo'vi dhUmappabhAe, tao sIhesu, tao paMkappabhAe, tao maccho hoUNa puNaravi paMkappabhAe, tao olAvayapakkhIsu, tao vAluyappabhAe, tao pakkhIsu uvavajiUNa puNo'vi vAluyappabhAe, tao puNo 2 sirIsavesu uvavajiUNa do vAre sakarappabhAe, tao evaM macchesu * uvavajiUNa do vAre rayaNappabhAe, tao pakkhIsu, tao egidiyavigaliMdiesu, tao hINapaMciMdiya* tiriyamaNuyadevesu, tao puNo'vi tiriyanAragAisu / evaM katthai daDDhe, katthai cchinne, katthai bhinne, .. ' samvattha vi satthovahae, mahAdAhapalicchinne ceva maraNamaNuhaviMsu, evamaNaMtAo osappiNIo aNaMta jammamaraNAbhiduo ThANe ThANe aNAikkhaNIyasamaNubhUyANaMtadukkho saMsArajalahimavagAhiUNa etto I. aDatANaMtare bhave vasaMtaure nayare sindhudattAbhihANagAhAvaikulaMsi puttattAe uvavajittA majjhimavae / 238 //
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ ya tAvasavayaM paDivajittA tattha ya annANatavaM kAUNa so esa tuha suyattAe uvavanno tti | tannaM devANappiyA! esa aNAimicchaddiTTI isighAyae pavayaNapaDiNIe tivvakammaM samajiUNa aNaMtesu bhavesu tassa phalasamudayaM aNuhaviUNa iyANiM imiNA vAhiveyaNapayArametteNa tassa ceya kammassa phalasesaM ki pi samaNahavai tti, iya thovadiyahehiM ceva aNuhUyatakammasese muJcihI imehiM rogehiN|| | ia soUNaM kumaro, bhayasaMvegehiM AulijaMto / takkhaNameva ya rogehiM ki pi parimukkadeho ya // 50 // ISI namiUNa muNiM jaMpai sAmiya ! annANamUDhahiyaeNa / dukhUNa mae vihiyaM jaM ghoraM erisaM pAvaM // 51 // tA tassa vidhAyavihANapaccalaM kiM pi kahasu pasiUNaM / devagurudhammatattaM annANaMdhassa maha nAha ! // 52 // to kevaliNA devo sabvannU sesavittharo kahio / sammattajuo dhammo duviho jIvAitattaM ca // 53 // kA paDivannaM kumareNaM sammattaM taha aNuvvayAIo / dhammo paJcakkhAyaM tivihaM tiviheNa micchattaM // 54 // bhagabhAvaM rAyA vi uvagao paNamiUNa bhattIe / taM muNivaraM paviTTho nayaraM kumareNa saha hiTro // 55 // annattha vihario kevalI vi bhattIe rAyataNao'vi | pUyaMto samvannUM deto sAhaNa daannaaii||56|| | rahajattAipabhAvaNanirao ceIharesu sayakAlaM | nicaM pi suyaharANaM mUle dhammaM nisAmaMto // 57 // vajaMto jatteNaM paratitthikutitthisevaNAIyaM / mukko rogehiM bahiM aMto'vi ya asuhakammehiM // 58 // // 239 //
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe to ihi ciya jAyaM mannato appayaM daDhasarIro / sayalajaNasalahaNijaM thirasammatto kuNai dhammaM // 59 // aha annA sa jakkho avayariUNaM dhaNaMjae patte / pabhaNai tujjha sarIraM kumAra ! paDaNaM mae vihiyaM // 60 tA mahisasayaM taM desu majjha jaM icchriyaM purA tumae / jattaM paidiyahaM vaMdaNaM ca jai sacavayaNo si // 61 // aha Isi vihasiNaM bhaNio kumareNa so mahAjakkho / tUNa sAyaM tassa nANiNo natthi bhuvaNe'vi // 62 // anno jeNa sarIraM vihiyaM rogehiM vajjiyaM majjha / na ya kuMthussa vi iNhi ahiyaM ciMtemi maNasA vi // na namai ya majjha sIsaM mottuM rAgAidosaparimukkaM / devaM paMcamahavvayasutthe sAha ya annassa || 64 // iccAi jaMpie nivasueNa viSphuriyakovaduppeccho / jaMpai jakkho jai evamuvagayaM tujjha re duTTa ! || 65 // tA kUDadhammavAmohiyassa aliekkavAyanirayassa / jai moDemi na sigdhaM mAhappamahIruhaM tujjha ||36|| tA na suro'haM na sarIragaM ca tuha sajjayaM mae vihiyaM / iccAi jaMpiNaM kahiM pi tatto gao jakkho // nivataNaovi aNAulacitto dhammaM karei thirasatto / jakkhoM'vi niyai chiDDe daMsei ya bhIsaNasayAI // * na ya tassa kiM pi pahavai sattekadhaNassa dhammanirayassa / vaha oMsaM tatto ahiyayaraM tammi kumarammi // 69 // rAja putrasya jinadharma svIkAreNa yattasya pradveSaH // 240 //
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ tassa ya nayarassa bahiM amaranikeyAbhihANaujANe / atthi maNikaNayaraiyaM visAlamuccaM jiNAyayaNaM // 70 kallANagAidivase mahimaM kAUNa tattha so kumaro / bahupariyaNasaMjutto kahiM pi saMjhAi viNiyatto // 71] tassa ya jakkhassa dhaNaMjayassa maggaMmi saMThiyaM bhavaNaM / jA akhivaMto dilui pi callio taM vilaMgheuM // // tA dhAviUNa kuddheNa teNa jakkheNakumaraparivAro / sabvo'vi thaMbhio ujvamei ruhiraM ca vayaNehiM // 73 // to hoUNaM gayaNammi hakkio gajjhagaNa so kmroN| re kUDadhammagabviya ! majjha paNAmaM pi na karesi // 74 // 'mahisasayaM tA me desu icchiyaM iharahA saparivAraM / tumameva mAriUNaM demi baliM bhUyavaggassa // 75 // tamapecchaMto katthai sAmariso gujjhagaM bhaNai kumarI / jai AuyaM pi baliyaM tA mArijai na ko'vi tae // 76 // aha kaha vi taM pi tujhaM tA jAe iharahA vi mariyabve / ko mailai jiNadhamma pattamaNatAu kAlAo? // 77 // to amarisajutteNaM ukkhiviuM gujjhageNa so kumaro / apphAlio silAe AsannamahIharagayAe // 78 // 1. mhisaaiiyN-je0J.|| // 241 // 29
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe yakSasya praNAmakaraNe'pi rAjaputrasya niSedhaH to mucchAvasaghummaMtaloyaNo veyaNAe abhibhuuo| ceTTArahio kaEva saMThio tattha khaNamegaM // 79 // aha kaha vi ceyaNAe laddhAe bhaNai puNaravi sa jakkho / jai jIvadhAyabhIrU na desi re ! mahisae majjha tA mA desu tahA vihupaNAmamettaM karesu maha nicaM / to parivArasameyaM aja vi suhiyaM karemi tumaM / 81 // ArAhio ya viNaeNa demi rajja ahaM ciya narANaM / ANami viulalachi AroggAINi ya suhANi // mottaNa mamaM tamhA ko devo tihuyaNe'vi kira anno ? / jassa kae appANaM mullo evaM viDaMbesi // 83 // tA bhaNio kumareNaM dayAluo tuha na demi to mahise / sA puNa jIvadayA me uvaiTThA jeNa devaNaM // 84 // taM vadAmi namasAmi taM ca tasseva kiMkaro ayaM / jo puNa tumaM sayaM ciya jIve patthesi vahahe // 85 // tassa paNAmaM pakaremi kaha ahaM ? jeNa iyaraloe vi / pUijjati dayAlU jaiNo na hu macchavahagAI // 86 // annaM ca mamaM suhiyaM karesi katto? tumaM mahAbhAga !| rAgaddosavasaho dAhio si jamappaNA ceva // 87 // rAgo ya appae nigguNe vi tuha paNamiesu ya jaNesu / amhArisesu doso sasikaravimale ya jiNadhamme // 88 // rAgaddosavasittaM ca pANiNaM muNasu sayaladuhaheuM / na ya mama kajaM rajAiehiM bhavadukkhaheUhiM // 89 // na ya tAI tae dijaMti kiMtu jammaMtarAisukaeNaM / taM puNa jAyai samma sukayaM jiNasAsaNarayANaM // 90 // 4 // 242 //
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ sivasokkhe ya niviTTha majjha maNo taM ca kaha tuma desi ? / sayameva bhavaduhaTTo bhavaduhamukkaM jiNaM mottuM // tamhA namiUNa jiNaM namijae tihayaNe'vi ko anno ? / na hi kamai lavaNatoyaM pIe duddhoyahijalammi // 12 // aTThANe ya pasaMsasi appANaM garuyaaMtare bhullo / nahi aMbayANa saddhA niyattae aMbilIyAhiM // 13 // IsiviyasaMtamAlaikaliyAmayaraMdapANaparituTTho / kattha viyArijai so'vi mahuyaro kairakusumehiM // 94 // lIlAkareNukaragahiyasarasasallaidalaggadullalio / kaha hIrai karikalaho ainIrasapharusaghAsehiM ? // 15 // jai ya tumaM varadevo devaguNA saMti tujjha sabvevi / tA kAresi paNAmaM balimaDDAe mamaM kIsa ? // 9 // | nahi appaNo'vi garuyA guNe payAsaMti appaNA ceva / emeva pattabhUyaM sariyAo saraMti sarinAhaM // 17 // kA guNagurUNa hANI bahu mannijaMti jai na iyarehiM ? / kiM jhijai raviNo jaha na bahumao so ulUyasta ? // 98 // iya teNa kao jakkho niruttaro garuyaniuNavayaNehiM / to parikuvio eso viuvvae kumaradehammi // sIsacchikannauradaMtanissiyA veyaNAo tibvAo / jA ekA vihu jIyaM harei niyameNa iyarassa / 100 taDhukkhasalliyataNa saMjAo sabbahA vigayaceTTho / gurusattasAraghaDio tah vi sayaM cintae kumaro / 101 / 243 / /
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- re jIva ! tae patto nivvuipurapatthieNa satyAho / devo sirisavvannU apattapuvo bhavAranne // 102 // kumArasya bhAvanA , tA imiNa ciya cittaTTieNa maraNaM pi tujjha kallANaM / eyaMmi puNo mukke hosi aNAho jiyaMto'vi 103 , nizcalaM prakaraNe sa samyaktvaM kettiyamettaM ca imaM dukkhaM tuha jiNamae apattammi / pAviyaaNaMtapoggalapariyadRduhassa naraesu? // 104 / / dRSTvA iya tassa avaTuMbhaM avahIe jANiUNa so jakkho / ahiyaM kuvio gayaNe silaM mahaMtaM viuvvei / 105 / yakSasya bhaNai ya 'kumAra ! ihi sapariyaNo bho ! tumaM viNassihisi / mithyAtvaaja vi paNAmameroNa demi jIyaM ca riddhiM ca // 106 // ', nAzaH to vIsatthaM kumaro pabhaNai maha bhaMguraM bahiM dehaM / jai vi viNAsihisi tuma micchAbhinicesao kahavi // 107 // taha vi hu jiNacalaNuppalalINassa mahaMtaraMgadehassa / na tae na ya sakeNaM annaNa vi kIrae. nAso // 108 // tammi ya aviNaDhe majjha kiM piNa viNassae tuma tamhA / jaM ruccai kuNasu tayaM ko tujjha nivArao ettha ? // 109 / / iya nAUNaM kumarassa sAhasaM niccalaM ca sammattaM / vimhaiyamaNo ciMtai jakkho vihaDaMtamicchatto // 110 // / 1. kumaraM-je.J // / // 244 //
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ chaha kaha sattamimarasa kaha va dhammassa nicalA buddhI ? | maha puNa aNajjakajjANuvattaNaM pecchaha auvvaM // jIvadayAlu ti imo sarIrakajje'vi na haNae jIve / maha puNa kajAbhAve'vi tANa haNaNaM mitrasaggAho // tA dUre ci ci so devo jo imassa zrovvo / eeNa vi vijio'haM guNehiM sattekkasArehiM // 113 // to juttaM ciya evaM jaM kevalaguNaviNimmio eso / Na kuNai majjha paNAmaM guNaleseNAvi mukkassa | 114 iya nimmalakumaraguNoharaMjio saMbhrameNa so jakkho / saMhariUNuvasagge namiuMca kamesu tasseva // 115 paNa dhanno'si tumaM jayammi salahijjase tumaM cetra / iya vIyarAyacalaNesu jassa tuha nicalA bhaktI // ajabhiI majjhavi so ciya devo gurU vi so ceva / tattaM pi taM pamANaM jaM dhIra ! tae ciya pavannaM // ettoya ahaM niddesakArao tujjha caiva guNanihiNo | dhammagurU majjha tumaM jAo si jao paramabaMdhU // evaM zrutovijhattho ceva ciTThae kumaro / to namitraM bhaNai suro jai vi mahappA nirIho si // taha vihu visamadasAe sumareja mamaM aNuggahaM kAuM / hoi nirIhANa vi uttamANa paNaesu kArunnaM // 120 aha bhaNiyaM kumaraNaM bhadda ! tae ujjamaM kuNaMteNa / jiNadhamme amhANaM savvaM pi kayaM kimantreNa ? // 121 // to kumaraguNAvajjiyahiyao taM khAmiDaM bahuM jakkho / saGkANaM aNupatto gao kumAro'vi niyagehaM // aha annayA nariMde jAe jasasesayammi saMThavio / nivavikamo kumAro rajjammi mahAsamiddhami // 123 | / / 245 / /
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe jAo sAmI mahikAmiNIe so causamuddarasaNAe / pasariyaparamapayAvo paryATTiyA sesanayamaggo // 124 // ramehiM jiNaharehiM vihasiyaM teNa sayalamahivalayaM / pAeNa savvalogo vihio jiNasAhupayabhatto // to atthi rAyA kaliMgavisayAhivo jamo nAma / devayavaralaMbhavasA na hArae so ya samarammi // to lUDaMto visae patto nivavikkamassa sImAe / AgaMtUNa ya samuhaM ruddho so mANiNA teNaM // 127 // dukko ya tassa paDhabhe diNammi nivavikamassa seNANI / 'so hayapahao vihio jameNa naTTho ya so jhati // 128 // to Adanno nivavikkamo'vi nAUNa tassa varaladdhiM / kAuM tinnuvavAse sumarei dhaNaMjayaM jakkhaM // 129 // patto ya takkhaNeNaM so tattha niveiyaM ca taM savvaM / bhaNiyaM ca teNa naravara ! kettiyamettaM ca kira eyaM ? // tamhA pabhAyasamae dukkasu taM caiva samararaMgammi / ajiiMdiyaM va mayaNassa nemi tuha jeNa vasameyaM / 131 | aha khobhato niyabalabhareNa bhuvaNaM pi tassa vayaNeNa / dukko raNammi sUro rAyA nivavikamo tassa // tassa ya sene amareNa taha kayaM jaha na kassa vi sarIre / pahavai parabalamukaM tomarakuMtAiyaM satyaM // 133 // nivavikamabalamukaM tu iyarasennamma karivarAINaM / taNale mAiyaM pi hu pariNamai suriMdasatthaM ca // 134 // 1. bhaggo bIyadiNAisu nihayA anne vi seNANI-je0 J // nRpavikramasya yama nAmaka nRpeNa saMgrAmaH // 246 //
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya jujjhatANa khaNeNa ceva jAo jamo virlsenno| to baMdhiUNa nivavikkameNa gahio hddhenneso|| dINe hiM vayaNehiM pabhaNai deveNa maha varo dinno / tassa baleNaM eyaM pAveNa mae kayaM savvaM // 136 // navaraM tassa vi eyaM pajjavasANaM varassa tA ihi / maMca pasAyaM kAuM na puNo evaM karissAmi // 137 // | nivavikkameNa bhaNiyaM maNimaMtosahisurAdiyA ceva / hoMti saphalA na muccai puriso jA niyayapunnehiM // nAsaMti cakkiNo vi ha tabvigame solsaamrshssaa| rayaNanivaho'vi jAyai vihalo ko ettha paDibaMdho // 139 / / kiMtu na paharemi ahaM sattUsu vi dINayaM pavannesu / iya mukko si karejasu puNo'vi jaM sikkhiyaM tume|| dAUNa kaNayaturayAi kiMpi sammANiUNa so mukko / nivavikkamo'vi valiu patto niyarAyahANIe // pAlai ya mahiM sokkheNa tammi niddesakArae jakkhe | bahusurajue kuNaMte sannijjhaM visamakajesu // 142 // bAhiM niggacchaMto nayarAo annayA sa naranAho / varakuMjarakhaMdhagao naravarabhaDakoDipariyario // 143 // UsiyatoraNamAlaM sittaM ghaNaghusiNacaMdaNaraseNa pecchai gehaM inbhassa nayaraseTTista dhaNayassa / / 144 // pamuiyacitto pavisai ya tattha siMgArio nayaraloo / gahiyAkkhavattavararayaNakaNayamaNinimmiyAharaNo // 145 / / / 247 //
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNa dhanadazreSThi gRhe putrajanma putranAzazca harisuttAlapaholirathaNavadarakhalaMtatuhAralao / ramaNIyaNo'vi naccai UsiyabhuyaraNiramaNivalao // 146 // jiyakalakaMTharavAo gAyaMti maNoharaM avivAo / pavisaMti pAulAI kayasuhayaranageyAiM // 147 // S aMgaNasaMThaviyasuvannapunnakalasehiM ruddhasaMcAro / dAraDio pahiTTho savaNasuhaM paDhai baMdiyaNo // 148 // dijaMti mahAdANAI tattha khajati vivihakhajjAI / pijaMti pANayAI saMmANijjati viddhajaNA // 149 // maNikaNayasiMgiyAhiM chaMTijai kuMkumeNa sayalajaNo / kusumavilevaNataMbolapauravatthAI dijaMti // 150 // taha tassa ghare sabbo harisapasatto jaNo paribbhamai / appANayaM pi na jahA muNei jAo aNappavaso // 151 // taha daTTaNaM rannA puDhe kiM harisakAraNaM etthaM ? / kahiyaM keNai kallammi deva ! putto ihaM jAo // 152 // iya soUNaM rAyA bAhiM kAUNa AsavANiyaM / nayarujANasiriM ciya jA daTTaNaM paDiniyatto // 153 // tA pecchai tammi ghare so ciya lAo mahaMtasaddeNaM / royai karuNasareNaM hA hA kimiyaM ti japaMto? // vacchatthalAI pii vilavai. mucchai paDei uTThai ya / tADai sIse toDei bhUsaNe phADae potte // 155 // iya gahagahiyadehaM parabvasaM taM jaNaM nieUNa / vimyihiyao rAyA pucchai hA! kimiha jAyaM ti? // aha keNai vinnattaM deva ! aputtassa dhaNayaseTTissa / jo uppanno putto kahaM pi ovAiyasaehiM // 157 // // 248 //
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20EROEN so keNai rogeNaM ubasaMhario ihaM khaNadveNaM / tayaNu dhasakkiyahiyao atyamio dhaNayaseTThI vi|158 iya asamaMjasamAinniUNa veraggamuvagao rAyA | pabhaNai haddhI! bhavavilasiyANa pajaMtavirasANaM // 159) jehiM ciya vayaNehiM gIyaM tehiM pi rujjae eNhi / tA nUNamiMdayAlaM pi erisaM na havai vicittaM // 160 // | to vinattaM saciveNa deva ! gammau puro ihaM jAva / nIharai na sabajANaM kasAyacIrehiM ciMcaiyaM // 16 // tatto virattacitto bhavassa rAyA gao sayaM gehaM / divasaM rattiM ca gamei kaha vitaM ceva ciMtaMto // 12 // Pal etthaMtarammi sammattadAyago kevalI viharamANo / puNaravi patto nAUNa nivaiNo caraNasamayaM ti / 163 / vaddhAvio nariMdo hiDheNujANapAlaeNa tao / viulaM ca pAriosiyadANaM viyarai nivo tassa // 164 // vaMdaNaheuM muNiNo ya tassa garuyAi niyavibhUIe | caMdodayaujANe gao nariMdo pamoeNa // 165 // kA payAhiNatiyaM vihIi namiUNa uciyadesammi | ucaviTThassa saparisassa tassa nANI kahai dhammaM // aha avasarammi rAyA pucchai bhayavaM! gihammi dhaNayassa / aivimyasaMjaNayaM kaha taM asamaMjasaM jAyaM? // 17 // to bhaNiyaM kevaliNA viyaMbhiyaM aMtaraMgaloyassa / kettiyamettaM pucchasi aNaMtacariyassa ? naranAha ! / 168 kaH punarasau bhagavan ! antaraMgalokaH ?, kevalinA proktam-mahArAja! zrUyatAmavahitaiH, ||249 //
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe samastIha bhavAvarttapure moharAjo nAma narendraH, tato rAjJA sakautukaM kiMcidautsukyamavalambya proktambhagavaMstataH tataH ?, kevalinA'bhyadhAyi - mahArAja ! tasya narapateratIva vallabhaH sadA sannihito gavalagaralavyAlajImUtakAntiH prakRtisamuddhatAtmA samunnatahRdayo vikaTagatirmithyAbhimAno nAma mahAsubhadaH samasti, yenA''krAntamUrttayaH prANino'mI vidadhatyavastuSvapi vastuvuddhiM vikalpayanti kSaNabhaMgurANyapi stheyAMsi, pazyantyasAramapyAtmAnamindracakravartibhyo'pyadhikaM, ( graM0 10000 ) nRtyanti sonmAdaM, gAyaMti sotkaNThaM, na nirIcante samadRSTayA, niSThIvanti nijaskandhasyApyuparitanabhAgena, bhramanti vikaTaM, gaNayanti tRNavat paraM sarvathA viDambanAprAyazabdAdyupabhogapramattA na cetayantyAtmAnaM parityajanti dharmakRtyAni, tataH paralokavArtA mapyacintayantaH kurvanti, tAstAH saMvignajanazocanIyAH prAkRtajanopahAsapadavIsamApannAzceSTAH, tataH prathamaM sa mithyAbhimAnasubhaTastena rAjJA dhanadazreSThigRhe putrajanmasamaye preSitaH, tato nagarAnnirgacchatA mahArAjena yad gItanarttanAdiceSTitaM tasya zreSThina gRhe dRSTaM tat sarva tatpreritenaiva tena zreSThinA vihitaM nAtmavazena; aparaM ca tasyaiva mohamahAnarendrasyAntaraGgaH zokanAmA subhaTaH samasti yadvazIkRtA ete dehinaH prakRSTasattvanidhayo'pi sadyaH prakaTayanti dainyaM kuyanti zirAMsi tADayanti urAMsi, mUrcchanti muhurmuhuH, luThanti zuddhavasudhAtale, kevalinA kathitaM antaraMga pAtrANAM svarUpam // 250 //
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ | rudanti nivAditavadanAH, zocanti prasAritacaraNAH, Akrandanti visvaraM; tato hA tAta ! hA mAta ! rityAdi pUtkurvantaH kurvanti tAstAH sadbuddhijanazocanIyAzceSTAH, tato mithyAbhimAnasubhaTasya pRSThata evAsau zokanAmA subhaTastasyaiva bAlakasya maraNasamaye tenaiva mahIbhRtA preSitaH, tataH pravizadbhidRSTaM // bhavadbhiH krandanAdikaM ceSTitaM yad gRhe tasya tat sarva tadvijambhitam // Sil kiyacedaM mahInAtha !, tasya rAjJo viceSTitam / bhavAvartapure bhaGgairvicitraijambhate hi saH // 1 // yataH preSayati kApi, ratihAsyabhaTau samam / pRSThato'ratizokAkhyau, duSTaH preSayati kSaNAt // 2 // kApi harpabhaTaM preSya, viSAdaM preSayatyasau / kvApi snehaM samAdizya, dveSamAdizati kSaNAt // 3 // vizrambhabhRtyaM vyApArya, tatraiva tanute bhayam / madamAdizya kutrApi, dainyamAviSkarotyasau // 4 // matsareNUMjugupsAdisvabhRtyairaparairapi / vizvaM viDambayatyeSa, rAjan ! nAnAviDambanaiH // 5 // | anyaca kiM bahuktena ?, ta eva na viDambitAH / anena duSTabhUpena, ye niSUtipurIM gatAH // 6 // tato'tigurusaMvegabhAvitena mahIbhRtA / mohaceSTinabhItena, praNamyAbhihito guruH // 7 // mithyAtvodadhimagno'haM, bhagavannukRtastvayA / vidhehi karuNAmbhodhe !, prasAdamadhunA'pi tam // 8 // moharAjabhaTojhItimatikrAntAM sukhAvahAm / drutaM gacchAmi yenAhaM, tAM purI nirvRtiM parAm // 9 //
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe tataH kevalinA proktaM, yuktametad bhavAdRzAm / vraja tvaM tatra matsAdhusArthamAsAdya satvaram // 10 // tato dRSTo mahIpAlazcandrasenAbhidhaM nijam / putraM rAjye samAdizya, dattvA dAnamanalpakam // 11 // dhnNjyaadikairdevaimnnddleshaadikainraiH| 'kRte mahotsave hRSTairjinacaityeSu sarvataH // 12 // vrataM jagrAha tasyAnte, vidhinA yoginAM pateH / samaM saamntmntryaayailokairntHpurenn ca // 13 // tato munIzanirdiSTasamyagmArgeNa nirvRtim / gataH purImasau sarvamohavyApAradUragAm // 14 // // iti nRpavikramarAjacaritam // vibhavAdi sampannAnAmapi |jarAsaMgamajanya duHkhAni anye tu vibhavAdisampannA api jarAsamAgamena dUyanta iti darzayati anne uNa savvaMgaM gasiyA jararakkhasIi jaayNti| ramaNINa sajjaNANa ya hasaNijjA soaNijjA ya // 267 // anye tu taruNA vibhavino rUpAdiguNAnvitA api bhUtvA pazcAdakasmAjarArAkSasIgrastA ramaNInAM * 1. kRto mahotsavo-je0 / / 2. prabhoH-vA0 // || 252 //
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ hasanIyAH sajjanAnAM zocanIyAzca jAyanta iti // tadevaM ye vibhavanayaparAH vibhavino nItimantazcetyarthaH, teSAmapi na kevalaM garbhavAso vA bAlatvaM vA, tAruNyamapi viDambanAspadameva, ye tu dAridhopahatA anItimantazca teSAmanItimatAM parayuvatiramaNaparadravyaharaNavadhavairakalahaniratAnAM durnayadhanAnAM nityaM | yAnIha bhave'pi duHkhAni tAni ko varNayituM zaknotIti darzayannAha - iya vivaNayaparANa vi tAruNNaM pi hu viDaMbaNadvANaM / je uNa dAriyA anIimaMtANa tANaM tu // 268 // parajuvairamaNa paradavvaharaNavahaverakalahanirayANaM / dunnayadhaNANa niccaM duhAIM ko vanniraM tarai ? // gatArthe // anItimatAM svarUpamuktaM, atha dAridhopahatAnAM lezato duHkhamupadarzayannAha - natthi ghare maha davvaM vilasai loo payaTTai chaNo tti / DiMbhAI ruyaMti tahA haddhI kiM demi ghariNIe ? tina maha DhoyaM pahu attasamiddhIi gabviyA sayaNA / sesA vi hu dhaNiNo parihavaMti na hu detiM avayAsaM // 301 || 22 / / 253 / /
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ * dAridra bhava bhAvanA prakaraNe dUSitAnAM satataM manazcitA ajja ghare natthi ghayaM tellaM loNaM va iMdhaNaM vatthaM / / jAyA va aja tauNI kalle kiha hohii kuDumbaM ? // 302 // vaDai ghare kumArI vAlo taNao viDhappai na atthe / rogabahullaM kuDumbaM osahamollAiyaM natthi / 303 // uDDoyA maha ghariNI samAgayA pAhuNA bahU aja / jinnaM gharaM ca haTTaM jhurai jalaM galai 'svvNpi|| kalahakarI maha bhajA asaMvuDo pariyaNo pahU vismo| deso adhAraNijjo eso vaccAmi annatya // 305 // jalahiM pavisemi mahiM taremi dhAuM dhamemi ahavA vi / vijaM maMtaM sAhemi devayaM vA vi accemi // jIvai aja vi sattU mao ya iTTho pahU ya maha rho| dANi ggahaNaM maggaMti vihaviNo kattha vaccAmi ? // 307 // iccAimahAciMtAjaragahiyA niccameva ya daridA / kiM aNuhavaMti sokkhaM ? kosaMbInayarivippo vva // 1. sayalaM pi-sarvatra // // 254 //
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ navApi gAthAH pAThasiddhAH / kauzAmbInagarIviprAkhyAnakaM tUcyatevacchAjaNavayamajhe kosaMbI nAma atthi vrnyrii| jA rAyahaMsacakkohiM sahai saha jauNasariyAe // 1 // Ajammadarido tIi mANo vasai somilo nAmaM / to tassa bhoyaNAI sammaM saMpaDai na kayAi // 2 // karayarai sayA bhajA ruyaMti aNavarayameva DiMbhAiM / patthaMto'vi na pAvai icchiyakaNabhikkhamAIyaM // 3 // aha dukkhie gamaMte kAlaM eyammi gubviNI bhajjA | pabhaNai ANaha mollaM kao vi maha ghayaguDAINaM // 4 // tattha asaMpajjaMte eyammi vi so viNiggao tatto | tassa uvajaNaheuM dukkhatto bhamai desesu // 5 // taha bhamamANassa ya tassa uyarabharaNaM pijA na saMpaDai / nimvinno tAva gao katthai vijAmaDhe bhamiro // 6 // | ekko ya uvajjhAo bahvaNa cahANa vitthareNa tahiM / parikahai nIisatthaM tattha ya attho imo pagao // 7 // | jAI rUyaM vijA tinni vi nivaDaMtu kaMdare vivare / attho ciya parivau jeNa guNA pAyaDA hoMti // 8 // vihavujjoeNa viNA dAridamahaMdhayArapihiyAI / sesaguNagdhaviyAI vi najati na purisarayaNAI // 9 // aliyaM pi jaNo dhaNavaittayANa sayaNattaNaM payAsei | paramatthabaMdhaveNa vi lajjijjai jhINavihaveNa // 10 // // 255 //
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe hoMtIi hoMti aNahoMtayA vi jaMtIi jaMti huMtA vi / 'jII nIsesaguNA jaya jayau sA puNo lacchI // nIsesamaNo rahapUraNakkhamaM sayalaloyasAmannaM / sAhINaM jANa dhaNaM te ciya jIvaMti jiyaloe // 12 // kiha jiya darido tesu tesu kajjesu vivaparihINo / jo niyai sayaladisimaMDalAI sunnAI dINamaNo 1 // 13 // dulahannANa dhaNaM dulahaM dhaNavajjiyANa sammANaM / sammANavajjiyANa ya narANa dulahaM khaNaM pi suhaM // dhaNajIviNa mukkaM dariddamaDayaM amaMgalabhaeNa / na chivaMti nUNa dhaNiNo dUreNaM ciya pariharati // 15 // tamhA ajjiNaha dhaNaM payattao jeNa vivuyAIyaM / aNahoMtayaM pi pAvaha guNanivahaM sayalaloyaMmi // 16 // * emAi avahiyamaNo souM savvaM dariddavippo'vi / pabhaNai jANAmi imaM ahaM pi sayamaNuhaveNAvi // 17 // kiMtu pasiUNa taM kiM pi kahaha jeNa'jiNemi dhaNamayaM / aha bhaNai uvajjhAo evaM pi kahijae satthe // 18 // 5. khettaM ucchUNa samuddasevaNaM joNiposaNaM ceva / nivaINaM ca pasAo khaNeNa niti dAriddaM // 19 // dhaNamatthi tti vaNijjaM kiMci vi asthi tti karisaNaM kuNai / sevA sayalAbhAve sAhasamavi appaNI bhAve // 20 // OM 1. jIi samaM nIsesA guNagaNA jayaDa sA lacchI-sarvAsu // daridra viprasya dhanArtha bhramaNaM / / 256 / /
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ iccAi nisAme juttaM maha sAhasaM ti kayavuddhI / bhamiro vippo pecchai sadANabhogaM avavasAyaM // 21 // joiyamekkaM ArAhae tayaM paramaviNayakiccehiM / cirakAleNa ya tuTTho so joI bhaNai taM vippaM // 22 // kIsa mamaM olaggasi ? bho vippa ! payaMpae tao eso | Ajammadariddo'haM duhio sevemi tuha caraNe // to joieNa nIo so katthaI pabvayammi duggammi | uvadaMsiyaM ca vivaraM tahiM kare appio kappo // 24 kahiyaM ya jahuvasaggA amugA amugA ya ettha hohiMti / tesiM na bIhiyavaM tumae taha ThANapatto ya // 25 samirukkhapattamaieNa kheLaeNaM rasaM ca ghettUNaM / tuMbayamimaM bharejasu mahAraseNAvi teNeha // 26 // lohAI dhAUo kaNagaM hohiMti to mahiDIo / hohisi taM chettUNaM dAridataruM samUlaM pi // 27 // l iya sikkhaM ghettUNaM sAhasamavalaMbiUNa so vippo / ghettUNa bhaNiyavihiNA rasaM vilAo vinnikkhNto|| to joieNa bhaNio rakkhejasu bho mahApayatteNa / aidulahaM rasameyaM dAridRduhANa 'nittharaNaM // 29 // vippaNaM paDivannaM eyaM tatto puNo'vi sikkhvio| paDivannaM ca puNo vihu puNo khaNaddheNa sikkhavio // 30 // iya joiyammi eyammi sikkhavaMte puNo puNo ceva | pAvodaeNa vippassa taha maNe uTrio kovo // 3 // 1. nimmahaNaM-sarvatra // // 257 //
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ RAN bhavabhAvanA prakaraNa jaha sAgapattakayadunnaeNa catto raso samaggo vi | to nAUNa ajoggo paricatto joieNeso // 32 // gAmANugAmamaha so bhamamANo bhikkhamavi apAvaMto / dAridRdukkhio dINamANaso Agao gehe // 33 bhajAi pucchio jA kahei so puvavaiyaraM savvaM / to bhaNiyaM tIi abhagga ! vavasio kaha tumaM evaM? jai tuha ceva hiyatthaM sikkhA sA joieNa tuha dinnA / to kaha gao si ko pAvidya! ayANuya? kayagya ! // 35 // kiMtu na aTThIsu vi tujjha lakkhaNaM asthi jeNa kaiyA vi / dAriddaduhasaehiM eehiM khaNaM pi muJcihisi // iya bhajAe ninbhatthiUNa bahuehiM dusahavayaNehiM / gehAo nicchUDho so vippo niggao dINo // 37 // pacchAyAvaparaddho niMdato appayaM bhamai dese / dAriddaduhAbhihao chuhAe nihaNaM samaNupatto // 38 // // iti kauzAmbIviprAkhyAnakaM samAptam // dAridrayapIDitakauzAmbI viprAkhyAnakam JERESERICSEEXSANET . tadevaM sarvaprakAraistAruNyAvasthAyAM sukhAbhAvamupadaryopasaMharan vRddhAvasthA cAbhidhAtukAma Aha iya vihavINa daridANa vA vi taruNataNe vi kiM sokkhaM ? / duhakoDikulaharaM ciya vuDDhattaM nUNa savvesiM // 30 // .. // 258 //
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTA // yathA ca vRddhatvaM duHkhakoTikulagRhaM tathA prAgeva darzitamityAha eyamsa puNa sarUvaM pub ipi hu vanniyaM samAseNaM / vocchAmi puNo kiMci vi ThANassa asunnayAheuM // 310 // sugamA / navaraM etasya vRddhatvasya pUrvamazaraNatvabhAvanAyAM 'aha annadiNe paliyacchaleNe'tyAdau // yathApratijJAtamevAhatharaharai jaMghajuyalaM jhijai diTThI paNassai suI vi / bhajai aMgaM vAraNa hoi siMbho'vi aipauro // loyammi aNAejo hasaNijjo hoi soyaNijjo y| ciTThai gharammi koNe paDiuM maMcaMmi kaasNto|| vuDDhattami ya bhajjA puttA dhUyA vadhUyaNo vA vi| jiNadattasAvagassa va parAbhavaM kuNai aidusahaM // tisro'pi sugamAH / navaraM vRddhatve etat prAktanagAthAdvaye'pi sambadhyate // jinadattAkhyAnakamabhidhIyatesAvatthI nAma purI jIe sayAmattakarighaDAe bva / maggaNasilImuhehiM uvajIvijaMti dANAI // 1 // // 259 //
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe jiNadatto nAma tahiM seTTI parivasai iDiTasampanno / jo sAvao'vi niccaM Avairahio gamai kAlaM // tasya bahuovAiyasaehiM cauro suyA samuppannA / thaivadiNehiM kalAo gahiUNa kameNa pariNIyA // jovaNapattA ya gihaM ciMtaMti kuNaMti sayalavavahAraM / kiM bahunA ? niyayapiyA vihio saJcadha nizciMto // 4 // jiNadattassa ya mitto vimalo nAmeNa vijae tattha / bhaNio eeNa nao jiNadatto eyamegaMte // 5 // datte tu puttA visaMvaissaMti tA na savvaM pi / dhaNameyANaM tumae kahiyavvaM iharahA pacchA ||6|| soihisi bhAve jiNadatto bhaNai maha suyA evaM / kAhiMti na kaiyA vi hu vimalo taM bhaNai kiM bahuNA ? ||7|| pecchrihisi tumaM samavi avaganneUNa to tayaM mittaM / jiNadatteNaM kahio vivo savo'vi puttANaM // tehiM viniyabhajAo bhaNiyAo sasurayassa aNudiyahaM / bhoNasaNAI hiM viNaya makhuNNeNa kutrvaMti // 9 // to asatte kA to jAva ciTThae eso / suNhAo vi jAehiM suehiM pattAo poDhattaM // 10 // tAsiditi aNudiNaM taM viSayaM sasurayassa savvAo / to sIyaMto eso sAhai puttANa niyadukkhaM // vRddhatve parAbhava |viSaye jinadatta zrAvaka kathA // 260 //
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ to jAo tAvatA samudaeNa eyAo / vadaMti kalayalaMtIo esa aibuDDhabhAveNa // 12 // aha kayaM vivarIyaM giNhaha sayalaM pi jaM kuNaMtINaM / viNayaM akkhuNNeNaM amhANaM zaMkhae evaM // 13 // to puttahiM sAmatthiUNa channo nirUvio puriso / tI hiM lakkhao so bhajjAhiM puNo'vi to viSayaM // 14 // kutrvati taha ci sasurayassa tassa ya alakkhabhAveNa / bhograNataMbolAI purisassa kuNaMti uvayAraM // to so seTThiyANaM savisesaM kahai jaha varAIo / na kuNaMti kiM pi khuNNaM viNaeNa imIo sasurassa // 16 // tavayaNabhAviehiM puTTho tehiM vi piyA tao teNa / utrveieNa puvviM bhaNiyaM na kuNaMti maha kiMpi // 17 mAyAviNIo eyAo dubviNIyAo maha na eyAhiM / nivvAho kosvi hu to suehiM pariciMtiyaM nUNaM // 18 // jaha kahiyaM bhajAhiM taha caiva tayaM jao imo viyalo | gives vivarIyaM ciya to tehi vi siTilio eso // 19 // raMjiyabhattArAo viSayaM suNhAo pariharati daDhaM / parihavamuppAyaMti yaduccayaNAIhiM eyassa ||20|| / / 261 / /
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhatve putravadhUmi rapi jinadattaparAbhavaH bhava. acaMtaduhI eso sayaNANaM to kahei niyadukkhaM / puttA'vi hu sayaNANaM kahaMti tavvaiyaraM savvaM // 21 // bhAvanA to sayaNehi vi eso uvehio parikahei mittassa / teNa vibhaNiyaM eyaM kahiyaM pudiva pi tujjha me|| prakaraNe tA ihi piuvAyaM kAhAmi ahaM karesi jai bhaNiyaM / hohI sarIrasutthaM na uNo dhammavvayAIyaM // 23 // to jiNadatto pabhaNai eyaM pi kareha tAva maha ihi / aha sikkhaM dAUNaM niyagehaM vaccae vimalo // 24 ThikariyAo kAuMTaMkAgArAu naulayaM bhari / jiNadattassa samappai sikkhavai puNo vi savvaM pi|| hai to jA gharagojArIe koNae tuTTamaMcae paDio / ciTThai kAsaMto tAva keNaI tattha kajeNa // 26 // jehA suNhA pattA to bhaNiyA teNa jaha imaM bhadde ! / TaMkANa sahassaM naulayammi ciTTei 'maha pAse // 27 // nihaNeUNaM koNe ettha dharissAmi tA tumaM ceva / giNheja maha parokkhe pacchimakAlo jamamhANaM // 28 // to pariciMtai esA saMbhavai sakiMcaNattaNaM vuDDhe / tA hohI AbharaNaM kaNaeNa imeNa maha savvaM // 29 // 6 iya ciMtiUNa viNayaM pubbillAo karei savisesaM / bhoyaNataMgholAI savvaM pi hu dei eyassa // 30 // tA bIyavahU ciMtai vai evaM apAsagA na imA / iya ciMtiuM imA vi hu vaccai sasurassa pAsammi // tIsevi taha ciya so kahei kuvai imA vi taha viNayaM / evaM ciya vattavvaM taiyacautthANa vi bhnnN|| ahamahamigayA tatto viNayaM eyANa taha kuNaMtINaM / aisuttho saMjAo jiNadatto gamai diyhaaii||33|| // 262 //
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcattamuvagae tammi annayA nIharaMtae baahiN| sajarasarIra tti misaM kAUNa ThiyA vaha jeTTA // 34 // TaMkANaM gahaNatthaM jaro imIo tti ThAi bIyA vi / sesAu vi kiM pi misaM kAUNa gihe ciya tthiyaao||35|| jA gahiUNa kusiM jehA pahAvaI jAva TaMkagahaNatthaM / tA dhAvai bIyA vi hu taiyacautthA vi ya taheva // 36 // | bAlehiM veDhiUNaM AbhiTTAo paropparaM tAo / aha egAe bhaNiyaM pecchaha tA TaMkae tunbhe // 37 // jai saMti vibhaiUNaM to gihinjaha tao kayaM evaM / laddho ya niulao choDiyA ya gaMThIo tuhAhiM // patthariUNaM cIraM jAva vireyaMti niulayaM ttth| tA khaDahaDa tti nivaDaMti Thikkario ciya na uNa TaMkA // toDiyapaNayaM kiha vAhiyAu amhe nieha savvAo / ahavA jaM amhANaM uciyaM taM ciya kayaM teNa // 40 // eyaM vottu vilakkhAo tAo vacaMti niyayaThANesu / iya vuDaDhatte puttAiyA vi piyaraM parihavaMti // 41 // // iti jinadattAkhyAnakaM samAptam / / tadevaM garbhavAsabAlatvatAruNyavArddhakyalakSaNAsu catasRSvapyavasthAsu cintyamAnaM manuSyeSvapi na // 263
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe kiMcit sukhamasti, yadapi rAjAdayaH kecidAtmanastanmanyante tadapi mithyAbhimAnamAtropakalpitameva, natu tattvata iti darzayati manuSyANAM catasRSu avasyAsu ekasyAmapi sukhAbhAvaH causu pi avatthAsu iya maNuesu vi viciMtayaMtANaM / natthi suhaM mottUNaM kevalamabhimANasaMjaNiyaM | ___gatAthaiva // nanyAgame manuSyANAM daza dazAH zrUyante, atra tu catasra eva tAH proktA iti kathaM na virodhaH ? ityAha maNuyANa dasa dasAo jAo samayammi puNa psiddhaao| aMtavbhavaMti tAo eyAsu vi tAo puNa evaM // 315 / / ___ yAH punaH samaye daza dazA manuSyANAM prasiddhAstA etAsvapi catasRSvavasthAsvantarbhavantIti na virodhaH, na hi bAlataruNavRddhatvebhyo'nyatra kAciddazA vartata iti bhAvaH / kathaM punastA daza dazAH samaye'pi prasiddhAH ? ityAha-'tAo puNa evaM ti tAH punardaza dazA evaM-vakSyamANagatyA vijJeyA iti / tA evAha // 264 //
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAlA kiDDA maMdA balA ya pannA ya hAiNi pavaMcA / pAramummuhI sAyaNI ya dasamI ya kAladasA // 316 // bAlatvadazA daza varSANi, krIDAdazA daza varSANItyAdi // etAsAmeva dazAnAM pramANasahitaM svarUpamAha - dasavarisapamANAo patteyamimAo tattha bAlassa / paDhamadasA bIyA uNa jANejjasu kIlamANassa || 317 // tayA bhoga samatthA hoi cautthIe puNa balaM viulaM | paMcamiyAe pannA iMdiyahANI uchaTTIe // sattamiyAI dasAe kAsai niDuhai cikkaNaM khelaM / saMkuiyavalI puNa aTThamIe juvaINa ya aNiTTho navamI namai sarIraM vasai ya dehe akAmao jIvo / dasama sui vilo dINo bhinnassaro khINo // 320 // 23 / / 265 / /
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe mahilAyAH garbhadhAraNakAlAdi pAThasiddhA eva // kiyaTyo varSebhyaH punarUddha strI garbha na dhArayati puruSazcAbIjo bhavatIti prasaMgato nirUpayitumAhapaNapannAi pareNaM mahilA gambhaM na dhArae uyare / paNasattarIi parao pAeNa pumaM bhave'bIo // 321 // ___ sukhAvaseyaiva // kiyatpramANAyuSAM punaretanmAnaM draSTavyamityAhavAsasayAuyameyaM pareNa jA hoi puvkoddiio| tassaddhe amilANA savvAuyavIsabhAgo u||322 ___ varSazatAyuSAmaidaMyugInAnAmevaitad garbhadhAraNAdikAlamAnamuktaM draSTavyaM / pareNa tarhi kA vAtatyAha'pareNa jA hoi pucakoDIo' ityAdi, varSazatAt parato varSazatadvayaM trayaM catuSTayaM cetyAdi yAvanmahAvidehAdimanuSyANAM yA pUrvakoTiH sarvAyuSke bhavati tasya sarvAyuSo'rddha yAvadamlAnA-garbhadhAraNakSamA strINAM yonidraSTavyA, puruSANAM tu sarvasyApi pUrvakoTiparyantasyAyuSo viMzatitamo bhAgo'vIjo bhavati // tadevaM manuSyagatAvapi sAraM na kiMcid dRzyate, kiM sarvathA ?, netyAha // 266 //
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ tamhA maNayagaIe vi sAraM pecchAmi ettiyaM ceva / jiNasAsaNaM jiNidA maharisiNo nANacaraNadhaNA // 323 // sugamA // kimetAvadeva sAraM ?, netyAhapaDivajiUNa caraNaM jaM ca ihaM kei pANiNo dhannA / sAhaMti sidisokkhaM devagaIe va vaccaMti // 324 ___ yacceha manuSyagatau dhanyAH kecit prANinazcaraNaM pratipadya siddhisukhaM sAdhayaMti, devagatau vA kecid vrajanti, etadapi sAramiti // yenaiveha jinazAsanAdayaH sArabhUtAH yenaiva ceha kecit mokSAdau gacchanti tenaiva kAraNena prakRtibhadrakatvAdiguNopeta eva manuSyAyurvanAti, na nirguNa ityetadevAhateNeva pagaibhaddo viNayaparo vigayamaccharo sdo| maNuyAuyaM nibaMdhai jaha dharaNidharo sunaMdo y|| ____ gatArthaiva / dharaNidharasunandAkhyAnakaM tUcyatevIrauraM nAma puraM bharahapasiddhaM sirIi kulabhavaNaM / suvvaMti bhArahe ciya narakalahA jattha loehiM // 1 // taM vairasIharAyA pAlai sIho vva vijiyaparakalaho / tassa ya bhajjA nAmeNa ruppiNI pvrgunnkliyaa| ||| 267 //
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe manuSyAyubandhakAraNe dharaNidharasunandAkhyAnakam tIse ya guThivaNIe saMjAo dohalo kayAi imo / sAmaMtANaM ruhireNa pahANamuvagappayAmi ahaM // 3 // to dugghaDo tti nAUNa sAhae neya naravariMdassa / aha annayA niveNaM 'nAo puTTA nibaMdheNaM // 4 // saMkhuddheNaM maMtissa sAhio teNa nivaipAsAe / oloyaNammi ThaviyA sAmaMtA uyaragAIsu // 5 // ? baMdheUNa alattayarasassa bhariyAu suhamakhallAo / devIe vi hutIe bhUmiThiyAe sirAo to||6|| mottUNaM sA ehaviyA bhAruMDavihaMgameNa to diTThA / ukkhiviUNaM nIyA AmisavuddhIi teNAvi // 7 // tatto calaNeNa saceyaNa tti nAuM mahAaraNNammi / mukkA kaMpaMtataNa bhaeNa jA ciTThae tattha // 8 // tA katto'vi mahAtarusiharAo khaNaMtarammi uttari / AgacchaMto samuho diTTo eko naro tIe // 9 // to bahuyayaraM bhIyA saMkaMtI sIlabhaMgamavi ttto| AsAsiyA imeNa vi bhadde ! mA majjha bIhesu // 10 // * kaMpillapure nayare tujjha piyA naravaro bharahanAmo / nAmeNa malayakeU sAmaMto tassa supasiddho // 11 // tassa vi ya caMdaseNo putto niuNo ya so kalAhiM daDhaM / to rAyasuyA savve giNhaMti kalAo tassaMte // tumae vi tassa pAse ahijiyaM suyaNu ! bAlabhAvammi / puvyabhavaverieNaM keNAvi sureNa so tatto // 13 // * avahariUNa sabhajo mahAaranne imammi pakkhitte / sAvayabhaeNa kAuM eyassa mahallarukkhassa // 14 // : 1. sA to putttthaa-sN02|| .. // 268 //
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 4 sAhAsu gharaM ciTTa taruphalanijjharajalehiM vittiM ca / kuNai tumaM teNAvi hu vimhaiyamaNeNa iha diTThA // ori rukkhAo to ei tuhaMtie ahaM so ya / tA mA bIhesu kahesu niyayaAgamaNavRttaMtaM // 16 // to satthI bhUyAe tIe uvalakkhiUNa so kahio / niyavuttaMto nIyA to sA eeNa niyagehe // 17 // jaNayaM ca tao paDivajjiUNa vacchallakAriNaM nicaM / jaNaNiM ca tassa bhajjaM pavajji ruppiNI tattha // 18 // ciTTha suheNa ganbho ya vaDUDhae pasavaI ya kAleNa / puttANaM juyalaM pavararUvalakkhaNaguNoveyaM ||19|| samae nAmaM ThaviyaM sIho jeTTho tti siMdhuro lahuo / vaDUDhaMti suheNa tao detA maNaloyaNAnaMda ||20|| pattA ya kumAratte kalAo pAsammi caMdaseNassa / sikkhati paribhamaMti ya vigayabhayA tammi rannami // khelluMti samaM hatthIhiM vagdhasIhAiNo'vi tAsaMti / nihaNaMti cittagAI na uNo keNai khalijaMti ||22|| aha jovaNapattANaM vibhavAbhiogapaDivaddhaM / nivaDar3a diTThIi imANa seyacaudaMtakarijuyalaM ||23|| sayamavi appiyapaTTimmi taMmi te AruhaMti varakumarA / udayAyalasiharagayA sasisUrA iva virAyaMti // | aha annayA bhamaMtA ArUDhA taMmi daMtijugalammi / pecchaMti satthamegaM bhIyaM vunnaM tahiM rane // 25 // sajaNaM tesvidiTThA pariciMtiyaM ca hiyayammi / kiM sasisUrA ee sakkA va surA va khayarA vA ? // 1, hotA va kei nUNaM amhANa imIe AvaIe ime / nitthArakAraNaM ciya hohiMti vicitiUNebaM ||27|| 4. cr & 2 // 269 //
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe satyAhiyo aNagdhaM DhoyaNayaM vattharayaNamAIyaM / ghettuM uvaDio saha pabhUyavaNiehiM pokarai // 28 // dharaNidhararakkheha deva ! amhe ruddhA bhilleNa dujayanAmeNa / so bhaNai deha addhaM kayANagANaM samaggANaM // 29 // sunandayoH iharA lUseUNaM gihissaM sayalameva to kumraa| pabhaNaMti satyavAhaM satthaM pallANi gaccha // 30 // kathAnakam bhilleNa bhalissAmo taha vihie teNa dhAvio bhillo / oyariUNaM visamAu selasiharAu sennjuo|| kumarehiM hakio so bhaNei DiMbhA! marissaha avassaM / majjha balaM na viyANaha vilUDiyANeyaraTThassa // to kumarehiM bhaNio bhillo sayalAI hoMtu sutthAI / rahAI anja maraNeNa tujjha niyadunnayakaeNa // 33 // aha pahariuM pavattA kuddhA bhillA sarehiM samakAlaM / chippaMti kumArA tehiM neya gayamuvariM bhAmaMtA // 34 / to tehiM daMtIhiM khaNeNa taM pelliyaM sayalasennaM / nihao abhimANeNaM aNosaraMto 'ya bhillavaI // 35 // pallI aNAyagA vivihariddhikaliyA ahiTiyA tehiM / rAyANo saMjAyA tahiM pasiddhiM gayA dUraM // 36 // kuvaMti tahiM raja saha jaNaNIe ya caMdaseNeNa | nisuyA ya pasiddhIo kayAi nivavairasIheNa // 37 // seyacaudaMtakariNo nisuyA taha teNa tANa pAsammi | to tANa maggaNatthaM pesaha dUyaM kumarapAse // 38 // gaMtuM ca bhaNai dUo kariNo appeha maggae devo | kumarA vi bhaNaMti na teNa appiyA amha dharaNatthaM // 1. 'ya pllivii-vaa0J|| // 270 //
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ | to dUeNaM bhaNiyaM DiMbhANa bhayAvahehiM hatthIhiM / kiM tumhANa imehiM giMduyamAIsamuciyANaM ? // 4 // Poll aha bhaNiyaM kumarehiM vaNavAsaM vajjiUNa na hu annaM / jujai vuDDhANaM pi hu tA jai rAyA sayaM ceva // 41 // taM paDivajjai tA juttameva ahavA na to tamamhevi / erisamaI haDheNa vi vaNANa atihiM karissAmo // 42 // aa icAi jaMpiUNaM dUo avamANiUNa nicchUDho / sAhai nivassa gaMtuM savisesakumArabhaNiyAI // 43 // oil kuvio tao nariMdo tANuvari samAgao balasamaggo / pesai purao kumarANa bhaTTameso paDhai gaMtuM // 44|| sirivairasIharAyA sIho iva jayai jassa sadeNa / viyaliyamayAu riukarighaDAo viDaMti avasAo / il gaMdhakariNo'vi na sahati jassa gaMdhaM pi mukkajIyAsA | kA jaMbuehiM kira tassa hoja gaNaNA maiMdassa ? // divammi parAhutte ahava na vihaDaMti kassa vuddhIo ? / sayamavi huyavahajAlAvalIi na paDaMti kiM salabhA ? // 47 // icAi paDhaMto ruppiNIi bhaTTo nisAmio kaha vi | uvalakkhio ya to tassa kAriyaM garuyasammANa // puTThA ya suyA tIe virohakAraNamimehiM parikahiyaM / aha ruppiNIi bhaNiyaM esa piyA vaccha! tumhANaM // 49 // 1 //
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe dharaNidharasunandakathAyAM svapUrva bhavapRcchA tehiM bhaNiyaM kahaM piva? aha sA vi sapacayaM kahA savvaM / kumarehiM tao'bhaNiyaM na TalAmo taha vi eyassa // 50 // jeNa bhaNissaha loo kAvurisA nattayaM ghaDeUNa / ee Thiya tti to sA vacai naranAhakhaMdhAre // 51 // uvalakkhiyA niveNaM sagaggaeNaM tao imA puTThA / aNuhayavaiyaraM parikahei sayalaM nariMdassa // 52 // harisapara vasahiyao tatto rAyA kumArapAsammi / calio ukkaMThAe kaivayabalasaMjuo aha sA // 53 // gaMtaM suyANa sAhai tevi hu samuhA aiMti naravaiNo / viyalaMtANaMdajalo AliMgaDa te tao rAyA / 54| kumarehiM tao riddhI sayalA vi samappiyA nariMdassa / teNa vi tuTTeNa imA dinnA annA vi tesiM pi 55 rAyA devI kumarA sahiyAI caMdaseNamAIhiM / vIraurammi gayAiM vaddhAvaNayaM kuNai rAyA // 56 // kaivayadiNapajate sIhaM rajaMmi saMThaveUNa / juvarAyapae. ThaviuM siMdhurakumaraM ca pavvaio // 5 // sIho vi payAvaparakamehiM aha sAhiuM bahuM puhaI / pAlai pasaMtaDamaraM rajaM uvabhuMjai suhAI // 58 // . aha annayA paloyai pAsAyasirahio rahAIhiM / bahujANavAhaNehiM ArUDhaM vihiyasiMgAraM // 59 // nayarAu nIharaMtaM pUyAhatthaM pabhUyapaurajaNaM / pucchai sannihiyanaraM ke vi hu vaccai kahiM loo? // 20 // 1. khiyN-vaa0|| // 272 //
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ so bhai deva ! bAhiM ujjANe kevalI samosario / joIsaro tti nAmaM vacai tassaMtiyaM loo // 61 // tatto saviTTIe rAyAvi hu vaMdaNatthameyassa / saMsayavoccheyakae ya vaccae baMdhavANugao ||32|| viNaNa tao dhammaM souM samayammi pucchae bhayavaM ! | amhe jAyA aDavIi pasavatullA'vi kiM eyaM // pattA riddhisamudayaM ? to nANI bhaNai nisuNasu nariMda ! dhAyaisaMDe bharahe siriuranAmammi nayarammi || gAhAvaissa puttA dharaNidharo nAma taha sunaMdo ya / avaropparapaDibaddhA pIIe do'vi ciTThati // 65 // pagaIe bhayA jiNavariMdamAINa sayaladevANaM / bhattA taddhammaM pi hu sayalaM pi salAhayaMti tayA // 66 // kula vidvANaM ammA piUNa pAsaMDiyANa savvesiM / viNaeNaM ciya vahaMti sayalajIvesu dayakaliyA ||37|| macchararahiyANa nisaggao'vi veraM na tANa keNAvi / dINANa dukkhiyANaM pAsaMDINaM ca dANAI || 68 // deta asesao ciya aNukaMpAe tahA ya paNamaMti / sAhUNaM annesi vi vayadhArINaM viNayajuttA // 69 // iya baccaMte kAle bahuyammi annayA purujANe / ciTThaha kAusagge koI muNI paramajhANattho // 70 // AheDiyANa so digoyare Agao tao pAvA / uggiNNapaharaNA tassa abhimuhA dhAviyA savve // aha dharaNidharasunaMdA kaha mavi etyaMtare tahiM pattA / pabhaNaMti bho ! na kajjaM akajjameyaM mahAbhAgA ! // 72 kiM avaruddhaM eeNa sAhuNA tumha ? icchaha jamevaM / haMtuM imaM apAvaM hiyanirayaM sayalajIvANaM // 73 // / / 273 / /
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe kiMvA hiraNa imeNa tujha sijjhihii vaMchiyasakajaM ? / ihaparaloyaviruddhaM tA kuvvaha mA imaM tubhe // ahavA jIvaMtANaM amhANa na hammae imo sAhU / kiha tIrai daTTha vuDDhabAlamuNidINajuvaivaho ? // icAi te bharNatA bhariuM sellANa pADiyA tehiM / bhIyA palAiUNaM gayA tao na nihao sAhU // 76 // to dharaNidharasunaMdA ciMtaMni aho ! niyacchaha jameyaM / kalANaM saMjAyaM jamasAreNaM sajIeNa // 774/4/ muNijIviyasa rakkhA vihiyA saparovayArakArissa / kalle'vi hu mariyavvaM na jao ajarAmarA amhe // ." tA jai erisakajjammi ajja mariyavvamAgayaM amha / tA kimajuttaM jAyaM ? bahulAbhe appacheyami // 79 // iya sahabhAvagayA te mariDaM tubhe ihaM samuppaNNA / teNa ya bhaddagabhAveNa sAhurakvAidhammeNa // 80 // iha patthivAiriddhI suhAI pattAI taha imeNAvi / jammeNaM pAvissaha ajaraM amaraM payaM paramaM // 81 // iya soUNaM rAyA baMdhavajaNaNIhiM saMjuo tassa / nANissa sagAse givhiUNa dikkhaM gao siddhiM // 82 // iti dharaNidharasunandAkhyAnakaM samAptam // // natsamAptau ca saMsArabhAvanAyAM manuSyagatiH samAptA // manuSyebhyazca samRddhayAyuSkAdibhirdevAH prAdhAnyabhAja iti manuSyagaterupari devagatiM vibhaNiSuridamAha - devagati svarUpa varNanam // 274 //
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ devagaI ciya vocchaM etto bhavaNavaivaMtarasurehiM / joisiehiM vemANiehiM juttaM samAseNa // 326 // sugamA / bhavanapatayazca dazavidhA bhavanti, teSAM'ca dvisaptatilakSAdhikAH sapta koTayo bhavanAni bhavantIti darzayatidasavihabhavaNavaINaM bhavaNANaM hoMti savvasaMkhAe / koDIo satta bAvattarIe lakvehiM ahiyaao|| gatArthA / navaraM bhavanapatInAM dazavidhatvamitthaM bhAvanIyaM-"asurA nAga suvannA vijjU aggI ya dIva udahI ya / disi vAu tahA dhaNiyA dasabheyA hoMti bhavaNavaI // 1 // " ti // atha bhavanAnAmeva saMsthAnAdisvarUpamAhatAI puNa bhavaNAI bAhiM vaTTAI hoMti sylaaii| aMto cauraMsAI uppalakanniyanibhA heDhA // 328 // savvarayaNAmayAiM aTTAlayabhUsiehiM tNgehi| jaMtasayasohipahiM pAyArehiM va gUDhAI // 326 // | gaMbhIrakhAiyAparigayAiM kiMkaragaNehiM guttAI / dippaMtarayaNabhAsuraniviTThagourakavADAI // 330 // 1. ca bhavanAnAM dvisaptatilakSAdhikAH sapta koTayo bhavantI -saM0 2 / / 2. sapta bhavanakoTayo bhavanti i-vA0 ne0|| thaa|| 275 //
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe devaloke bhavanAnAM saMsthAnasukhAdInAM varNanam bhaya- dArapaDidAratoraNacaMdaNakalasehiM bhUsiyAI ca / rayaNaviNimmiyaputtaliyakhaMbhasayaNAsaNehiM ca // kaliyAI rayaNarAsIhiM dippamANAI somakaMtIhiM / savvattha viinndsddhvnnkusumovyaaraaii|| vhusurhidvvmiisiysuyNdhgosiisrsnisittaaii| hariyaMdaNabahalathavakkadinnapaMcaMgulitalAI // 333 P ddjhNtdivvkuNduruturukkkinnhaagurumghmghtaaii| varagaMdhavaTTibhUyAI sayalakAmatthakaliyAI // 334 // pukkhariNIsayasohiyauvavaNaujANarammadesesu / sakalattAmaranivvivaravihiyakIlAsahassAI // 335 ThANaTThANAraMbhiyageyajjhuNidinnasavaNasokkhAI / vajaMtaveNuvINAmuiMgaravajaNiyaharisAI // 336 // harisuttAlapaNacciramaNivalayavihUsiya'ccharasayAI / niccaM pamuiyasuragaNasaMtADiyaduMduhiravAI // dasadisiviNiggayAmalaravisamahiyateyadukhaloyAI / bahupunnapAvaNijjAiM punnajaNaseviyAI ca // patteyaM ciya maNirayaNaghaDiyaaTThasayapaDimakalieNaM / jiNabhavaNeNa pavittIkayAI maNanayaNasuhayAiM // 33 // // 276 //
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'bahirvRttAnI'tyAdIni manonayanasukhadAnItyetat paryantAni bhavanAnAM vizeSaNAni / tatra ca dIpyamAna ratnabhAsurANi niviSTAni sthitAni gopureSu - pratolIdvAreSu kapATAni yeSu tAni tathA / dvAreSu pratidvAreSu ca toraNaizcandanakalazaizca bhUSitAni / tathA ratnavinirmitaiH puttalikAstaMbhazayanAsanaizca bhUSitAni / tathA ratnarAzibhiH kalitAni, saumyakAntibhirdIpyamAnAni / vitIrNA dattA dazArddhavarNai:- paMcavarNaiH kusumairupacArA yeSu tAni tathA / bahusurabhidravyamizritena sugandhagozIrSa zrIkhaMDarasena niSiktAni haricandanasya bahulastava kairdattAni paMcAMgulitalAni yeSu tAni tathA / zeSaM sukhonneyamiti // atha tryantaranagarANAM saMkhyAM svarUpaM cAha - taha caiva saMThiyAI saMkhAIyAI rayaNamaiyAI / nayarAI vaMtarANaM havaMti puvyuttarUvAI // 340 // 'taha ceva saMThiyAI'ti vahirvRttAnyantazcaturasrANyadhastu padmakarNikA nibhAni bhavanAni yathA proktAni tathaivaitAnyapi saMsthitAni, kevalaM saMkhyAyAmetAnyasaMkhyeyAni draSTavyAni zeSaM tu svarUpaM pUrvavaditi // 1. yameveti - vA0 // / / 277 //
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe atha jyotiSka vimAnAnyAha - phaliharayaNAmayAIM hoMti kaviddhasaMThiyAI ca / tiriyamasaMkhejjAI joisiyANaM vimANAI // 349 // 'tiriyaM' ti tiryaglokaH, tasmAd bahiretAni na bhavantItyarthaH / zeSaM subodhaM // atha saMkhyayA vaimAnikadevAnAM vimAnAni nirUpayitumAha tevIsAhiya saganauisahasa culasIisaya sahassAiM / vemANiyadevANaM hoMti vimANAI sayalAI // etAni ca yathAkramaM saudharmAdiSvitthamavaseyAni / battIsa aDavIsA bArasa aTTha cauroM sayasahassA | paNNA cattAlIsA chacca sahassA sahassAre // 1 // ANayapANayakappe cattAri sayA''raNaccue tinni | satta vimANasayA / causu vi eesa kappesu ||2|| ekkArasottaraM heTThimae sattottaraM ca majjhimae / sayamegaM varimae paMceva aNuttaravimANA // 3 // etaiH sarvairapi militairyathoktA vimAnasaMkhyA bhavati // athaiSAmeva vistarAdisvarUpamAha saMkhejjavittharAiM hoMti asaMkhejjavittharAI ca / kaliyAI rayaNanimmiya mahaMtapAsAya paMtIhiM // 243 // saudharmAdi 'devaloke vimAnAnAM saMkhyAdi 11 202 11
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ SdhayaciMdhavejayaMtIpaDAyamAlAulAiM rammAiM / paumavaraveiyAiM nANAsaMThANakaliyAI // 34 // vanniyabhavaNasamiDIo'NaMtaguNariddhisamudayajuyAI / suNamANANa vi suhayAI sevamANANa kiM bhaNimo ? // 345 // prAkArarUpA padmavaravedikA vidyate yeSvityarzaAditvAdacpratyayaH, vRttavyasrAdibhirnAnAsaMsthAnaH kalitAni-saMyuktAni, zeSamanigUDhArthaM // nirUpitA lezato devalokAH, atha yena vihitena jIvAstepUtpadyante tadupadarzayannAhachaumatthasaMjameNaM desacaritteNa'kAmanijarayA / bAlatavokammeNa ya jIvA vaccaMti diyaloyaM // 346 ___ chadmasthAnAM saMyamaH chadmasthasaMyamaH tena jIvA devalokaM vrajanti | nivRttacchadmAno jIvA mokSameva | gacchantIti chadmasthasaMyamagrahaNaM / tathA dezaviratyA akAmasya-anabhyupagamavato nirjarA akAmanirjarA tayA ca / bAlatapaHkarmaNA ca devalokaM gacchanti jIvA iti / 'atha yathAkramamudAharaNAni darzayannAha1. atra-sarvAsu // | // 279 //
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. bhava- seyaviyAnaranAho seTThI ya dhaNaMjao visAlAe / jaMbUtAmalipamuhA kameNa etthaM udAharaNA // chadmastha bhAvanA / saMyamena prakaraNa, chadmasthasaMyamena zvetambikAnaranAtho divamupayayau, dezaviratyA tu dhanaMjayazreSThI, akAmanirjarayA tu || devaloke E. jaMbukaH-zRgAlaH, bAlatapaHkarmaNA ca tAmaliH / pramukhagrahaNena anaMtAH sarvatrAnye'pi drssttvyaaH| krameNa- gantaH yathAsaMkhyalakSaNenaitAnyudAharaNAni draSTavyAnIti / tatra ko'yaM zvetambikAnaranAtha iti, ucyate- ||shvetseyviyaa nAma purI jA iha bharahammi niccamubahai / sasinimmalabhavaNehiM naraloyajasaM va kayapuMjaM // 1 // mbikA vijao nAmeNa tahiM rAyA jiNiUNa jeNa sattUNaM / vihiyAI vaNAI vi suhyarAiM maNapariNayavayANaM / / nRpasya sAgaramitto nAmeNa tattha seTThI mahiDDhIo vasai / jalahimmi pavahaNeNaM vaccai kaiyA vi so tatto // * || kathA pecchai dIvaM evaM vaNehiM rammaM samudamajjhammi / nijAmayANa pAse pucchai ko esa ramaNijo // 4 // dIsai dIvo tti ? kahiMti te vi eso suvannadIvo tti / rukkhehiM ciya rammo na uNo iha mANusaM vasai // 5 // to seTTI bhaNai ihaM giNhAmo nIramiMdhaNaM taha ya / pecchAmo ramaNIyattaNaM ca eyassa bhamiUNa // 6 // tatto naMgariUNaM vahaNaM majjhammi aigayA tassa / gahiu~ jalAiyaM jAva tattha koUhalakkhittA // 7 // | // 280 // . .... . . ..
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhujaMtA phalamAI io tao paribhamaMti to seTThI / ekallao bhamaMto pecchai ekkaMmi tarumUle // 8 // somattaNeNa somaM va teyasA diNayaraM piva phurataM / sveNa niruvamaM ciya yAlayamekaM guNekkanihiM // 9 // to vinAo teNaM asarisakulasaMbhavo imo koi / keNai kammavaseNaM iha pakkhitto tti na muNemo // 10 // icAi ciMtiUNaM gahio avasAriUNa so teNa | ANeUNa ga channo samappio niyayabhajAe // 11 // | Asi maha gUDhagambhA bhajjA sA anja pasaviyA puttaM / evaM pagAsiUNa ya baddhAvaNayaM kayaM teNa // 12 // desaMtaraMmi tatto gaMtaM puNaravi samAgao eso / seyadhiyAnayarIe puNaravi vaddhAvaNaM kuNai // 13 // | dinno ya sAgareNaM ti nAma puttassa teNa saMThaviyaM / sAgaradatto tti tao suheNa parivaDDhae eso // 14 // naravaisuyasamuciyakIlaNehiM kIlaina vnniysrisehi|| na ya carai bAlacariehiM neya pAgayasaricchehiM // 15 // kiMtu gAyattaNeNaM vahato jaNai so mahacchariyaM / giNhai acireNaM ciya kalAo sayalAo samayammi / kiMtu bhaNijaMtassa vi na AyaroM vaNijaNArihakalAsu / rAyasuyasamuciyAo sikkhai jatteNa puNa tAo // 17 // rAyasuehiM ciya saha karei saMgaM na pAgayajaNehiM / aha saMghaDio sujaso rAyasuo saha ahijaMto // || 281 //
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNa bhuMjai kIlai paribhamai teNa sahio ya uvavaNAIsu / teNa samaM ciya vacai vijayanariMdassa pAsammi // zvetatacariyAI niyaMto nivo vi to vimhaijjai maNeNa / kariturayAiviNodaM tassa sayAsAu kArei // 20 // , mbikA * naranAtha dhaNusikkhAi parikkhai kayAi asidheNuyAi taha kharage / kathAnakam kiM bahuNA savvAsu vi kalAsu nivvaDai tassaMte // 21 // vayaNapaDuttaM sattaM gaMbhIrattaM khamA balaM buddhI / thirayA udArayAI annaM pi hu tassa guNanivahaM // 22 // darcha bhaNai nariMdo sAgaradatto na esa guNajalahI / guNasAgaro ciya imo vattavyo sayalaloeNa // 23 // / evamaNuttaraguNaraMjio nivo taM na muMcai khaNaM pi / aMteurAiparisaMThio'vi aivallahatteNa // 24 // etto ya nariMdasuyA rayaNavaI nAma atthi guNaruvaM / daTuM ca jIi manne sahassanayaNo harI jAo // 25 // guNasAgarakumarammi ya aNurAgo tIi gADhamuppanno / vinAo ya niveNaM kaha vi tao ciMtae evaM // 26 // ThANe majjha suyAe aNurAo kiMtu vaNisuto eso / teNa na dhUyaM dAuM imassa maha cittamucchahati // 27 // guNanivaho yana eso dIsaha purisaMtarammi teNa puNo / demitti phurai vuddhI jaM juttaM taM tu nicchyo||" na maNemi evamAI ciMte sAhae nivo eyaM / maMtissa samaggaM pi hu so pabhaNai deva ! na ha eso // 29 // vANiyao kiMtu mahArAyakule katthaI samuppanno / vaNiyaghare puNa kahamavi samAgao taM na yANAmo / 30 // 28 //
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ na hi vaNiyANaM gae huti guNA kaha vi caMdakaradhavalA / na ya porusaM pi eyaM juttikhamaM vaNiyajAIsu // PI tamhA sAgaramittaM seTiM puccheha ettha paramatthaM / hakAriUNa puTTho ramnA so sAmadaMDehiM // 32 // to kahai jahatthamimo savvaM etthaMtarammi sImAlo / na kayAi siddhapubbo lUDai paccaMtabhUmIo // 33 // AesaM tassuvariM maggai guNasAyaro tao rAyA / saMvAhiu~ visajjai gaMtuM acireNa so'vi tayaM // 34 // baMdheUNaM giNhai duggeNa samaM tao nariMdeNa | vaddhAvaNayaM vihiyaM garuyapabaMdheNa desesu // 35 // kahio ya tahA sabbo guNasAyaravaiyaro pariyaNassa / deso ya tassa guruo dinno dhUyA ya paDivannA // jA ajavi taM pariNai na esa tA keNaI aditRRNa | avahariUNaM khitto so jalahijalammi bhImammi // rayaNavaI vihu khittA avahari pavvae arannammi / guNasAyaro samudde nivaDato divvajoeNa // 38 // yA gharaNiMdeNaM patto nIto to teNa niyayabhavaNammi / vattharayaNAiehiM sammANeUNa to bhaNio // 39 // | vairoyaNattaNeNaM baMdhU taM hosi amha jaM ihaI ! dhaNariMdo Asi tumaM ciTThAmi ahaM jao iNhi // 40 // tA bhaNasu piyaM jaM tuha karemi guNasAyareNa to bhaNiyaM / kattha ahaM uppanno etto gaMtUNa ? iya kahasu // to dharaNiMdo pabhaNai nisuNasu avahiyamaNo khaNaM houM / rohIDagammi nayare annAyaparo mahAluddho // 42 // dharaNo nAma nariMdo Asi tahA tammi ceva nayarammi | nAmeNa naMdaNo Asi vANio riddhisaMpanno // / 283 //
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe gADhA ya tassa giddhI guDaMmi maMkoDayassa va dhaNaMminAeNa anAeNa va giNhai rAyA vijaNariddhi // to naMdaNo vi kaiyA vi teNa hariUNa sayalasavvassaM / vihio niddhaNacaMgo tao gahillattaNaM patto // 45 paribhamai sayalanagare kattha gayaM maha dhaNaM ti iccAi / jaMpato DibhasaehiM parigao dummaNo dINo // 46 / tatto cirakAleNaM kaha vi nariMdeNa ceva so diho| tayavattho bhamamANo nayare to ciMtiyaM hiyae // 47 // peccha mae jaha vihiyaM annAyaraeNa luddhahiyaeNa | jasamAlinnaM niyavaMsasaMbhavANaM nariMdANaM // 48 // avarAhavajiyassa vi imassa vaNiyassa taha ya annANaM / avarAhavirahiyANaM apAvabhAvANa bahuyANaM // avahariyAo riddhIo tAo jaha ballahAu maha bADhaM | taha annassa vi iharA tasvirahe kaha imAvatthaM // patto eso tti ? tao na majjha sariso jayammi vaaNijjo / jamasAsayariddhINaM nimittamiya vavasiyamakajaM // 51 // chadmasthasaMyamena zvetambikA naranAthasya devatva prAptiH iccAi ciMtiUNaM veraggeNaM imeNa vi nariMdo | tAvasadikkhaM giNhai annANatavaM ca kuNai bahuM // 52 // pajaMtakayANasaNo dharaNiMdo ettha ceva uppanno / kahamavi sajjoM jAo naMdaNavaNioM'vi kAleNa // 53 // ghettUNa parivvAyagadikkhaM sohammakappavAsIsu / devesu sAgaroMvamaThiIsu jAo mahAkUro // 54 // gharaNiMdo niyayA paripAleuM io smuvvgho| kusumatthalammi nayare abhicaMdaNarAhivagharammi // 55 // || 284 //
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratto jAo tatto naMdaNajIveNa veriNA hari / sohammasureNa samuhamajhadIvammi pakkhitto // 56 // so ya tamaM saMpatto sAgaramittaNa jA iha puNo'vi / avahari pakkhitto teNeva sureNa jalahimmi // 57 // rayaNavaI vi hu hari arannaselammi teNa paricattA / diTThA ya taruNavijAhareNa ekkeNa sA tattha // 58 // | egAgiNiM surUvaM taM ahiNavajjovvaNaM nieUNa / giddho pariNayaNatthaM patthai jatteNa so ihi // 59 // sA ya tumaM mottUNaM na annapurisaM maNe'vi ahilasai / to tumameva saraMtI ciTThai avamanni khayaraM // 30 // to dharaNiMdo guNasAyareNa bhaNio karesu taha iNhi / jaha kheyaraM nijiNi rayaNavaI nemi piupAse // tatto dharaNiMdeNaM vijAo paDhiyamettasiddhAo / bahukajjasAhaNIo dinAu mahappabhAvAo // 12 // aha vijAvalasahio AruhiUNaM mahAvimANammi | gaMtUNa tattha jiNiUNa kheyaraM rayaNavaisahio // teNAvi kheyareNaM balasahieNaM pavannapayasevo / guNasAyaro kumAro seyabiyAe samaNupatto // 14 // tatto vijayanariMdo vaddhAvayaNaM samaggajaNasuhayaM | kAraD tassAgamaNe sutthIkayamaggaNajaNohaM // 65 // vijAharassa kahio pannattIe kumAravuttaMto | teNAvi bhUmivaiNo sabvo vi niveio eso // 66 // to sAmaMtAINaM sabvesiM bahumayaM narAhivaI / kArai pANiggahaNaM rayaNavaIe tayaM kumaraM // 6 // sammANiUNa khayaraM visajae dei taha kumArassa / viulaM desaM kariturayarayaNadhaNadhannamAIyaM // 68 // / / 285 //
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe toraI samaM so visayasuhAI sevae kumaro / viNayAiguNehiM jaNo ya raMjio saha mahIvaiNA // jANe aha annavAsare kevalI samaNupatto | tavvaMdaNAnimittaM vaccai rAyA sapuraloo || 70|| guNasAro kumArI puttA aMteuraM naravaissa / rayaNavaI vi ya vaccai vaMda he muNivaissa // 71 // to kevala kahio dhammo parisAi naravariMdassa / naravaiNA vihu guNasAyarassa cariyaM muNI puTTho / teNa vi kahiyaM savvaM cariyaM putrvabhavasaMjuyaM tassa / to soUNaM rAyA dharaNiMdA'bhihiyavayaNA // 73 // saddaddai samaggAIM paramaM saMveyamuvagao taha ya / guNasAyaraM kumAraM rajje ThaciraM vibhUIe ||74 || sasuo sakalatto'vi ya kavayasAmaMtamaMtipariyario / paJvajaM paDivajjar3a sijjhai ya kameNa dhuyakammo // guNasAro'vi rAyA jAo niisesvsuhvikkhaao| vikkamapabhAvaanaMtasayalamahimaMDalana riMdo ||73 || kevala ya sayAse dhammaM sammattamUlamaha eso / paDivajiUNa pAlai sammaM titthaM pabhAve // 77 // ettoya pure kusumatthalammi abhicaMdapatthivo kaha vi / dharaNiMdakevalIhiM kahiyaM avaharaNamAIyaM // 78 // niyasuyaguNasAyararAyavaiyaraM muNai sayalamavi tatto / niyarajaM tasseva ya dAuM abhigiNhae dikkhaM // rajAI donni vitao vaDDhatapayAvabuddhinayavivo / guNasAyaro nariMdo suiraM pAlei dhIrappA // 80 // aha anna dine keNa vaMtaM parituTTamANaso suNao / diTTo bhuMjato teNa katthaI maMdiragaeNaM // 81 // chadmasthasaMyamena zvetambi kAyAH naranAthasya devatva prAptiH // 286 //
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ aha ciMtiyaM maNeNaM jArisao esa maMDalo nUNaM / ahayaM pi tAriso ciya vaMtAI dhIrapurisehiM // 82 // rajjAiM jeNa bhuMjAmi tuTThacitto aciMtiyasarUvo / acchariyaM jaM purisaM bhaNaMti maM suNayacariyaM pi // 83 // ahavA ayANuo lobhasaMgao kiMjaNo bhaNaina imo?| purisA uNa te ciya dhIramANasA vijayaabhicaMdA // 84 // jehiM visayannameyaM bhuttaM aviveyao ciraM nAuM / uccakkiUNa vamiyaM viveyamahasAraguDiyAhiM / / 85 // tA iNhi pi hu maggaM tANa pavajAmi dhIrapurisANaM / iharA niratyayaM ciya bhamihAmi bhavaM mahAghoraM // iccAi ciMtiUNaM jayaMtasuraseNanAmadhijjANaM / niyaputtANaM dinnAiM do'vi rajAI viulAI // 87 // to piuguruNo pAse kevaliNo vitthareNa jiNadikkhaM / guNasAyaro nariMdo giNhai saha maMtipamuhehiM // kAleNaM gIyattho houM suttaM ahijiuM bahuyaM / egallavihAreNaM viharai sagurUhiM'NuNNAo // 89 // iya viharaMto kaiyA vi kassaI puravarassa bAhiMmi | vIrAsaNeNa ciTThai susANabhUmIi rayaNIe // 9 // diTTho sohammasureNa veriNA teNa kiM pi jhAyaMto / samayaparamakharaM nicalaDio selasihara vya // 91 // to veramaNusaraMto tattha vi so Agao mahAduTTho / dhUlivariseNa sAha thalIkao so aNajeNa // 92 // davveNa bhAvao'vi ya avivannaM to muNittu taM dhIraM / Araddho musalapamANanIradhArAhiM varise // 13 // // 287 //
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ mbikA bhava aMto bahiM ca nIreNa teNa rayamavagayaM samaggaM pi / dhIrassa tassa jAyaM maNaM ca to nimmalaM dehaM // 94|| bhAvanA aha varisaMtami sure nIruppIlammi vaDhie dUraM / tatthAkaMThanimaggassa tassa sAhussa aharadalaM / / 95 // prakaraNe nayaNasilImuhaghaNapamhakesaraM pasamasirikayAvAsaM / rehai kamala piva dehanAlaparisaMThiyaM vayaNaM // 16 // naranAthatatto samIhamANo'vi boliuM jAva tarai na hu amaro | tamaNaMtapabhAvaM sAhupuMgavaM tAva prikuvio|| kathAnakam karisIha yaMgamavicchyAirUvehiM taha kayatthei / jaha taM acaliyajhANaM daTuM sayameva vimhaio // 98 // N sIsa'cchikannanAsAiveyaNaM to viuvvae gADhaM / pIDijaMto sAhU vi tIi pariciMtae evaM // 19 // niyahatthasamAroviyakammamahAtaruphalAI taM jIva ! samayammi uvaNayAiM bhaMjasu mA rUsasu parassa // 100 ko tujjha kuNai dukkhaM ?, ko ya suhaM ? appaNa cciya kyaaii| samayammi imAI pariNamaMti kiM kheyaharisehiM ? ||101 / / purao ya veiyabvaM kammamavassaM imaM iyANi pi / veyAvaMto amaro baMdhu ciya tujjha na hu satta // 102 / / jaM aviveyasahAyA cirakammaM veyamANayA jIvA / appaM veyaMti navaM bahuM tu baMdhaMti paisamayaM // 103 / / jiNavayaNakayaviveyA veyaMti bahuM navaM na baMdhaMti / tamhA jiNavayaNubbhavaviveyasahiyassa tuha ihi / / 104 , veyaNamuIrayaMto mitto ciya esa jIya ! to mittiM / bhAvejasu savvattha vi imammi amare viseseNa // 105 1. // 288 / /
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ l suhabhAvaNAi evaM pamattaapamatta puvakaraNesu / gaMtuM aniyahimi ya uvasamaseTiM samArabhai // 106 // | gaMtuM suhamasarAge uvasAmeuM sabheyamohaNiyaM / uvasaMtavIyarAo ekkArasame guNahANe // 107 // kevalisarisacaritto jAo nikkalusamANaso suddho / thimiyaMvurAsikappo thoyabyo sakkacakkINaM // 108 // etyaMtarammi khaviUNa yahuyakammAI savvahA jhINe | maNuyAuyammi amaro savvaTThamahAvimANammi // 109 / / saMjAo tatto'vi hu mahAvidehammi sijjhihI gaMtaM / ettha bhave uNa ettiyaguNasAmaggi pavano'vi // chaumatthasaMjameNaM uttamadevattameva saMpatto / kevalisaMjamiNo cciya jIvA sijhati jaM sabve // 11 // guNasAyararAyarisiM iya kAlagayaM viyANiuM amaro / uvasaMto kUro'vi hu parituTTho tassa carieNa // 112 // sammattaM ca pavanno gaMdhodayakusumavarisamAIhiM / tassa zarIraM sakAriUNa sahANamaNupatto // 113 // // iti zvetavikAnaranAthakathAnakaM samAptam // // // 289 //
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe atha dezaviraticAritreNa devatvaprAptau zreSThidhanaJjayAkhyAnakamucyate nAmeNa kuNAlA ettha puravarI jIe purisamihuNANaM | suramihuNehiM viseso nayaNanimeseNa hoi phuDo // 1 dhaNao nAmeNa tahiM seTThI cattAri tassa aMgaruhA / viNayAiguNasamaggo dhaNaMjao nAma tANa lahU // 2 // soya samae kalAo ahijamANo tahA kuNai viNayaM / ajjhAvayassa jaha so pecchai taM niyayataNayaM va // 3 // deha taha tassa joiNisAiNibhUyAi niggahakarIo / vijjAo aNegAo ahannayA nayaramajjhammi ||4|| paribhamANo eso saMpatto kaha vi jUyasAlAe / koUhaleNa jUyaM nirikkhae jAva uddhaTio // 5 // to so diTTho jUIrehiM nAo ya Isarasuo tti / bhaNio ya bhadda ! tuha saMtiyaM imo ramai jUiyaro // tusiNIo ciTTe saMcalio jA khaNaMtare eso / tA samakAlaM jUIyarehiM bhaNiyaM imaM ettha ||7|| hArasi paMca sAI dammANaM tANa gahaNayaM desu / gahiyAo karAo muddiyAo evaM bhaNeUNa // 8 // hamma gao to so piuNA nAyammi vaiyare bADhaM / nivbhatthio gaheDaM vatthANi ya khivai oyarae / tatto vasaNavirahio naggo ciMtei peccha jo puriso / niyavavasAyavirahio parihavaNIo havai evaM / tAvatthaM parihissaM niyavavasAyajjiyaM ciya na annaM / to bhAjjAyAhiM bhaNio annehiM vi subahuyaM / | deza virati cAritreNa | devatva prAptI dhanaMjaya zreSThi kathA // 290 //
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ parihai kaha vi na vatthaM tao paosammi pariyaNe sayale / aratte nIhari dhaNaMjao vaccai bahimmi // 12 // vacatoya kameNaM vakkalacIrAiniyasaNe kAuM / kutrvato taNuvittiM vaNaSphalAIhiM kaiyA vi // 13 // nae visAlA bAhiM ujjANadesamaNupatto / tattha ya atthamie diNayarammi timiraMmi pasarate // 14 // egassa mahAtaruNo paviseuM garuyakoharaMmi Thio | sAvayabhaeNa tatto abhimuMcatIo huMkAraM // 15 // itthIo sabhogAo solasa gayaNAu avayareUNa / tasseva mahAtaruNo ubaviTThAo ahodese // 16 // tatto khaNaMtareNaM baddho bAhAhiM pacchahuttAhiM / sAyArataruNapuriso ANIo pavaranevattho || 17 // kattiyakarA to tassa tAo samuvaTTiyAo savvAo / sumarasu sahadevayamiya jaMpatIu bhImAo // pecchai ya taM samaggaM dhaNaMjao rukhakoharaniviTTho / to ciMtai peccha aho ! bhaddAyAro naro koI // 19 // kajaM viNA viNAsaM so pAvihiha maha niyaMtassa / tA rakkhemi imamahaM niyaajjhAvayapasAeNa ||20|| aha joiNINa maMtaM dhaNaMjao sumariUNa rukkhAo / nikkhaMto hato khariyAja karei savvAo // 21 // to moiUNa purisaM pucchai taM vaiyaraM samaggaM pi / teNa bhaNiyaM mahAyasa ! AsannA puravarI esA // 22 // asthi visAlA nAmaM tIe arikesari tti nAmeNaM / rAyA tassa suo'haM iMdo nAmeNa eyAhiM // 23 // // 299 //
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe ANIo gahiNaM pabhAyasamayAo rakkhio inhi / hammaMto nikkAraNabaMdhava ! moyAvio tumae // 24 tA kahaha pasIUNaM ke tubbhe ? AgayA kahUM ettha ? / tatto dhaNaMjao'vi hu niyavuttaMtaM kahai tassa // 25 aha bhai iMdakumaro maha punnehiM samAgao'si tumaM / tA vaccAmo nayariM to cIrAI pahANAI ||26|| ghettUNa joiNINaM parihei ghaNaMjao lauDihattho / Aruhai rAsahIe bIyAe iMdakumaro tti ||27|| purao kAuMsesAo te gayA nayaripolidArammi / rAsahiyavaNijArayasattheNa paloiuM puTThA ||28| labbhaMti kettieNa moThTheNa imAo to tahiM tehiM / kheDDeNa tANa vaNijArayANa iya pucchramANANaM // 29 // kahiyAo mahagghAo uvaciyagattAo to nieUNaM / gayAo taha ciya tehiM kiMtu ThANaM vimaggati // 30 // to kumarehiM bhaNiyaM nayarImajjhAo kiM pi ANeuM ThANaM demo tti paryapiUNa majjhe gayA do vi // 31 citirAsahIo valliniuttAo aha kumAro'vi / jAva gao niyamaMdiraduvAradesammi tA diTTho // 32 paDihArappamuheNaM pariyaNaloeNa to samaggo'vi / bhIo bihIsiyA kA vi esa ii ciMtiuM naTTo ||33| 4 sAhai narAhiNo so'vi hu pesei dhIrasuhaDanare / pucchaMti te kumAraM ko'si tumaM ? pabhaNae so'vi // rAyasuohaM iMdo mao tti kalammi so sahatthehiM / dar3o masANabhUmIi iha kahaM aja saMpattI ? || 35 // K 5 deza viraticAritreNa devatva prAptI dhanaMjaya zreSThi kathA // 292 //
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ teNa bhaNiyaM na evaM paDivimbaM kiM pi daMsiyaM tumha / ahayaM tu joiNIhiM nIo akkhayataNU etto // 36 // imiNA ubaMdhaveNaM vimoio evamAiyaM satrvaM / bahuehiM paJcaehiM kahe kumaro savuttaMtaM // 37 // to pattiei rAyA savvo vi ya pariyaNo pahiTTamaNo / nayare ya kayaM garuyaM vaddhAvaNayaM nariMde ||38|| to kumarassa sAse dhaNaMjao ciTThae gurusuheNaM / bhuMjai kIlai paribhamai ciTThae teNa saha nicaM // 39 // annamma dine maMtassa bhutticchreyammi joiNIo puNo / jAyaMti rAsahIo bhIyA vaNijArayA naTThA // maMtassANA mokkhaM viNA u tAo na caiva gacchaMti / hiMDatoya kumAro dhaNaMjao ciya tahiM patto // 41 // to karuNA mukkAo teNa vacaMti niyayaThANasmi / kumaro dhaNaMjao ciya kayAi sAhRNa payamUle // 42 // jiNadhammaM soUNaM sammattaM desacaraNasaMjuttaM / paDivajjai seTThisuo naravaitaNao ya sammattaM // 43 // to samayaM ciya deve gurU ya vaMdati do vi nicaM pi / pIr3apaDibaddhacittA kuNaMti jiNadesiyaM dhammaM // 44 // aha annA nariMdo iMdo jAo mayaMmi piyaraMmi / teNa amacattapae dhaNaMjao ThaviumAro ||45 // teNa bhaNiyaM narAhiva ! Na paMcadiyahaNa kAraNammi ahaM / emi mahAraMbhe kaha vi khivissAmi appANaM // 46 // // 293 //
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA . 2 ___ bhava- je nAyAgayavittI appAraMbhA jiNiMdadhammarayA / kAlaM gamaMti nicaM te ciya iha parabhave suhiNo // 47 // je uNa tucchammi ya pANavittikaje kaNaMti paavaa| prakaraNe te duhiyA savvattha vi bhamaMti micchAbhimANahayA // 48 // * tA jai icchasi kAuM majjha hiyaM mA khivesu to ettha / duttarapAvAraMbhammi dhammavigghekaheummi // 49 // :: to seTTipae Thavio dhaNaMjao naravareNa sayalAe / nayarIi nAyagatte paMcaMguvagappiyapasAo // 50 // / savvaviraipaDivattiM ahilasamANo'vi na tarae kAuM / so naravaisammANekajaNiyapaDibaMdhametteNaM // 51 // 1. to niyajaNayaM dhaNayaM saputtagottaM tahiM samANe / dharai garuyasokkheNaM jiNiMdadhamme pavattai ya // 52 // vattai ya // 5 // aha annayA kahiM pi hu AsannaM jANiUNa niyayAuM / pUyAo jiNAyayaNesu kAriu taha ya kAUNa 53 / * sAhammiyasammANaM dANaM dAUNa dutthiyAINaM / saMpUiUNa saMghaM sAvayapaDimAo sayalAo // 54 // * kAUNa niraiyArA aNupAleUNa desaviraiM ca / saMlihiUNa sarIraM kameNa pajaMtasamayammi // 55 // .. AloiyapaDikato khaamiyniisesttsNghaao| kAUNa mAsamekaM aNasaNamullasiyasuhabhAvo // 56 // / bAvIsasAgarovamaThiIsu devesu accae kappe | saMpatto aNubhaMjai sokkhAiM dhaNaMjao seTTI // 5 // // iti dhanaMjayazreSThiAkhyAnakaM samAptam // dezaviraticAritreNa devatvaprAptau dhanaMjayazreSThikathA // 294 //
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ athAkAmanirjarayA devatvaprAptI jambukAkhyAnakamucyateII maharA nAmeNa purI mahumahacariyAI jIi goviyaNo / gAyaMto pahiyANaM kuNai ciraM gamaNavigghAI // 1 // jiyasattU nAma tahiM rAyA ranne vi sattuNo jassa / na cayaMti rAyalacchi tavarajasiriM samaNupattA // 2 // kaiyA vi rAyamagge niggacchaMto paloyae eso / kAlInAmaM vesaM pAsAyasire paloyaMtiM // 3 // rUvAiguNesu tao tIse so mucchio gaheUNaM / pakkhivai tamorohe bhuMjai saha tIi visayasuhaM // 4 // kAleNa suo jAo tIse kAlo tti se kayaM nAmaM / saha dunnaehiM eso vaDDheuM jovvaNaM patto // 5 // | tatto harai dhaNAI jaNassa pADai gharesu khattAI / luMTai vadyAsu jaNaM rohai baMdesu gahiUNa // 6 // | viddhaMsai nAriyaNaM balA vi giNhei sAravatthUNi / kAlo viya paJcakkho ahie cciya vai jaNassa // 7 // | kaiyA vi imo dhavalaharasaMThio aDavigayasiyAlANaM / saha souM pucchai kesiM jIvANa esa saro? // 8 // Pel olaggaehiM bhaNiyaM kumara ! siyAlANa to bhaNai eso / ANaha siyAlamegaM baMdhe taha kayaM tehiM // 9 // to kIlayammi baddhaM kaseNa tADei so imaM tatto / khiMkkhiyai siyAlo to maNammi jAyai raI tassa // PI aha tADei puNo puNa jA tassa samaggavigayacammassa / niggayasoNiyapavahassa jIviyaM vaccae tattha // 11 | tatto akAmanijjaravaseNa so vANamaMtaresu suro / uppanno kAlo'vi hu sayalaM nayariM uvahavai // 12 // // 295 //
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe to pareNa miliDaM vitanno naravaI imeNAvi / paraM visijiUNaM kAlI bhaNiyA jahA eso // 13 // tujjha suo saMtAvai sayalaM pi puriM nivArasu tayaM to / ahasA bhiuDiM ghaDi nimbhatthai naravaraM kuviyA // 14 // ekko ciya maha putto tassa tumaM vANiyA ya saha ee / uccADi pahA suddhasahAvassa vi sayA vi // 15 // tA bhIo tIi nivo moNaM kAUNa saMThio tatto / ahiyayaraM so kAlo taM nayarijaNaM uvaddavai // 16 // aha annayA bhamaMto sAhUNa uvassayammi so tattha / vaccai kaha vi tao te bhIyA na kuNaMti vakkhANaM // to kANaM bhaNiyaM abhayaM tumhANa kahaha niyadhammaM / ahamettha dhammasavaNatthameva jaM Agao ajja // 18 // aha guruNA bhaNiyaM bhadda ! caugaI esa tAva saMsAro / nArayatiriyanarAmarabheeNa jiNehiM nihiDo // 19 // nArayatiriyAI kerisA puNo ! kahaha pucchae kAlo / to karuNAe guruNA savittharaM suttanihiM // 20 // putravattasarUvaM savvameva sAhaMti nAragAiNaM / tesu ya vaccaMti puNo jIvA jaha taha nisAmeha // 21 // narasu mahAraMbheNa taha mahAdhaNapariggaNAvi / paMciMdiyahiMsAe kuNimAhAreNa vaccati // 22 // mAyA sIlatteNaM kUDalAkUDamANakaraNeNa / kUDakkyAialieNa jaMti suNayAitirie ||23|| ***.** akAmanirjarayA jambUkasya devatva prAptiH // 296 //
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMdhA bahirA TuTA parasaMtAveNa huMti maNuesu / devesu vi dohaggaM kibbisayattAi pAvaMti // 24 // iya pAvakAriNo paribhamaMti puNaruttameva bhavacakke / dukkhehiM aNaMtehiM tibvehiM sayA na mucaMti // 25 // to kAlo pariciMtai ajavi thevAiM pAvaThANAI / kahiyAI maha imehiM vihiyAI puNa aNegAiM // 26 // to narae gaMtavvaM mae avassaM ti ciMti bhaNai / kaha puNa naragAisu na ya gammae ? to bhaNaMti gurU // jaha dhippai jiNadikkhA kammavaNAvalihuyAsajAlolI / bhavajaladavavuTThI iva to kAlo bhaNai taM majjha // 28 // tabbhe deha tti tao NANeNa'valoiuM gurU bhaNai / mA paDibaMdhaM kuvvaha ammApiyare vimoevaM // 29 // to kAleNaM kahie rAyA ciMtei osaheNa viNA / eso vAhI vaccai dhaNiyaM ucchAhio tatto // 30 // jaNaNI tao na maMcai nibaMdheNaM vilaggiuM taM pi / moyAviUNa kAlo pabvaio tANa pAsaMmi // 31 // gIyattho saMjAo egallavihArapaDimamaha eso / paDivajai kAleNaM viharaMto gAmanagaresu // 32 // nayarammi muggasele gao tahiM naravaI ya jiyasattU / tassa ciya aggamahisI bhagiNI eyassa sAhussa // 33 // to rAyAdINi ciya gayAiM tavvaMdaNatthamaha kaha vi / devIe nAyAo arisAo tassa sAhassa // 34 // // 297 //
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- akAmanirjarayA bhAvanA prakaraNa devatva prAptau jambUkasya kathA appaDikammasarIro taosahaM so karei na kayA vi / to tIe pucchiUNaM veje melAvio cunno // 35 // aha bhikkhAyariyAe muNissa tassA''gayassa bhattammi | mIleUNaM dinno cunno teNAvi arisAo // 36 tu paDiyAo osahavisayaM tao muNeUNaM / ahigaraNaM so sAha bhattaM pacakkhaI savvaM // 37 // etto siyAladevo uvaviDhe aNasaNe tayaM dttuN| Agacchai sariUNaM veraM pubvillayaM tattha // 38 // tatto siyAlimegaM viuvi DiMbhasaMjuyaM eso / khAei khiMkkhiyaMto taM sAhaM jaNiyaguruviyaNaM // 39 // tatto naravaisennaM rakkhai uggiNNapaharaNaM sAhaM / devo'vi khaNaM dIsai khaNaM na dIsai puNo ei // 40 // evaM tAva sapellayasiyAlirUveNa bhakkhio sAha / jAva gao diyaloyaM samma ahiyAsiuM viyaNaM // 41 ettha ya akAmanijaravaNa devattaNaM siyAleNa / pattaM ettiyamettaM uvajajai sesayaM tu puNo // 42 // kahiyaM pasaMgao cciya rogo ahiyAsio jahA imiNA / dicuvasaggo ya tahA anneNa'vi hoi sahiyabco // 43 // // iti jambUkAkhyAnakaM samAptam // // 298 //
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha vAtapaHkarmaNA devatvaprAptau tAmalisatkodAharaNamucyate nAmeNa tAmalittI narI bahurayaNasaMkula tti sayA / rayaNAyaro vi sevai jaM parighettuM vva rayaNAI || 1 || moriyaputta nAmeNa tAmalI tattha gahavaI vasai / apamANariddhikalio vi jo sayA vittaparimukkA ||2 // tasya visayasuhAI nivvisamANassa vaccae kAlo / kaiyA vi pacchimAe nisAra aha ciMtae evaM | 3| porANakammavasao asthi ghare tAva (jAva) majjha viulaghaNaM / ADhAi mamaM sayalo'vi pariyaNo sayaNavaggo ya // 4 // to jAva purANANaM subhakammANaM na satrvahA vigamo / jhijjai na dhaNaM parivai pariyaNo neya tA juttA // 5 pANAmA paJcajA ghettuM maha evamAi ciMteuM / uTTheUNa pabhAe nimaMtio sayalasayaNajaNI // 6 // sammANiUNa tatto viu leNa'saNAiNA ya sayaNajaNaM / jeTTaM suyaM kuTuMbe tassa samakkhaM pi ThAve // 7 // pANAmaM pavvajjaM muMDo hoUNa giNhae eso / AyAvaNabhUmIe uTTaM parivihiyabAhAhiM ||8|| sUrAbhihoNAsyAveUNa pAraNayadivase / bhamikaNa uccanIyAI majjhimAI ca gehAI ||9| suddhoyaNamabhigiNhi dArumayapaDiggahammi taM ca puNo / pakkhAleuM bhuMjai jaleNa igavIsavArAo ||10|| // 299 //
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe bAlatapaH karmaNA tAmale devatvaprAptiH iya chaTTachaTTeNaM AyAveUNa bhuMjai sayA vi / iMdaM vA khaMdaM vA rudaM vA naravaimamacaM // 11 // seTiM ca satthavAhaM ca jAva mAyaMgamaha va kAyaM vA / suNagAhamaM va pecchai jaM jattha kahiM pi bhamamANo // 12 // uccassa tassa uccaM nIyaM jIyassa kuvvai paNAmaM / evaM saDhisahassA vAsANaM kuNai bAlatavaM // 13 // annANataveNa ya teNa jAva cammaTTisesao jAo / so aNasaNapaDivattiM karei tA nayaribAhimmi // 14 // etto ya samuvva balicaMcArAyahANiasuriMde / balinAmammi aNiMdA jAyA sA rAyahANi tti // 15 // devehiM devIhi ya tatto sAmatthiyaM mileUNaM / amhe iMdAhINAI teNa rahiyANa to amhaM // 16 // na havai khaNaM pi eso ya tAmalI aNasaNammi vai / tamhA niyANameyaM kAremo jeNa iha eso // 17 // iMdo uppajjai iya gayAiM tAI tahiM viNicchaiuM / bhaNio ya tAmalI jaha muNesu baliasurarAyassa // , amhe devA devIo uvarao so ya amha purimillo / iMdo kuNaha niyANaM tamhA tubbhe tahiM jeNa // 19 // iMdA uppajaha divvavisayasokkhAI tattha aNuhavaha / ANAniddesakarAI tuha bhavAmo tahamhevi // 20 // tAmalinA caitadvacaH kvApi samAkarNitamAsIt , tadyathA AzaMsayA vinimukto'nuSTAnaM sarvamAcaret karma / mokSe bhave ca sarvatra, niHspRho munisttmH||1|| - ityaadi| sAmAnAmA
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ to moNaM kAUNaM Thio na jaMper3a kiMci vi tao ya / eyAI niyANaTTA puNo puNo taM bhAMti daDhaM ||22|| tA jAva na par3a kiMpi tAva nivvijiUNa eyAI / sahANammi gayAI eto IsANakappammi ||23|| iMdo cuo imassa ya payammi so tAmalI viheUNa | mAsadugamaNasaNavihiM iMdattAe samuppanna ||24|| tatto balicaMcAe asurakumArehiM so tahiM iMdo / uppanno vinnAo to kovagaehiM eehiM // 25 // tUNa tAmalittIe vAmapAyammi tAmalisarIraM / baddhaM suMbeNaM niTTahaMti vayaNammi tikkhutto // 26 // ko tAlIya eso bAlatavassI sayaM gahiyaliMgo ? | annANakaTTayArI suNayAINa vi kayapaNAmo ||27|| iccAiyA avannA koveNaM jaMpiUNa tassa savaM / egaMte eDettA saJvAiM gayAI sahANe ||28|| eyaM ca samaggaM pi hudihaM IsANadevadevIhiM / to suravaissa kahiyaM kuvio so asuradevANa // 29 // saNijagaosa hu asuradevadevIhiM parigayaM savvaM / balicaMcarAyahANiM avaloyai kuviyadiTThIe // 30 // to sA savvA aMgArachAramummurakavilaganbhUyA / jAyA divvapabhAveNa tassa IsANasakkassa // 31 // tatto asurakumArA devA devI ya taM viyANeuM / bhIyA tatthA AulamaNA ya dhAvaMti savvatto // 32 // to sahiumasakAI tAI IsANadevarAyassa / taM divvaM deviDiMDha taha divvaM teyalesaM ca // 33 // sIsamma vihiyapaMjaliuDAI viNaoNayAI khAmaMti / IsANadevarAyaM puNo puNo caiva pabhaNaMti // 34 // 26 / / 301 / /
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe na karissAmo puNaravi evaM paDisaMhareti taM so'vi / to divyateyalesaM tappabhiI tAI svvaaii||35|| ANAnihesakarAiM hoMti IsANadevarAyassa / etto ya cuo eso mahAvidehammi sijjhihii // 36 // evaieNaM anne jIvA sijhaMti jiNamae niryaa(atttt)| jAvaiyaM tAmaliNA vihiyaM kira baaltvkttuN||37 kSAntyAdiguNena devatvaprAptI bhuvanakathA // iti tAmalisatkAkhyAnakaM samAptam // TANEXTAMIL.TA Tourit kiM yathoktaizchadmasthasaMyamAdibhireva hetubhirdevatvamApnuvanti jIvAH ?, AhozvidanyairapItyAha anne'vi hu khaMtiparA sIlarayA daannvinnydykliyaa| payaNukasAyA bhuyaNovva bhaddayA jaMti suraloyaM // 34 // anye'pi bhadrakamithyAdRSTayAdayaH kSAntyAdiguNayuktA bhuvanavaddevalokamupayAnti // kaH punarasau bhuvana iti ?, ucyatekaMpillaM nAma puraM jattha sasI kasiNapakkhavattI vi | bahaliyajuNho rehai siyapakkhagau vva bhavaNehiM // 1 ... .. // 302 // .
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ kusalo nAmeNa tahiM seTThI kusalo kalAsu savvAsu / cauro ya tassa puttA tANa kaNiTTo bhuvaNanAmo |2| vilo ya ghare tesiM vihavo vavasAiNo suyA sabve / 'bhuvaNo uNa rUvassI viNayappA sIlasaMpanno // 3 // devANaM savvesiM paNamai dhamme pasaMsai sacve / appakasAo sadao amaccharo taha ya pAIe || 4 || dINA dudhiyA saNANaM bhaddagAyaNAINaM / nicaM pi dei dANaM jahArihaM savihavasaricchraM // 5 // to karayaraMti sacce vi baMdhuNo taha ya tANa bhajjAo / piuNo ya kahaMti jahA savvaM pheDai dhaNaM eso |6|| to annAdi piuNA so bhaNio baMdhavehi ya mileuM / pariharasu dANavasaNaM hosu vibhinno va amhANaM / / to bhuvaNeNa bhaNiyaM sakkemi na dANavasaNamujjheuM / bhinno'vi na homi sayaM tumhA''esaM puNa karemi // 8 to piuNA baMdhUhi ya sayaNANaM sAhiyaM imaM te'vi / pabhaNaMti na juttamiNaM jeNa dhaNaM Asi na hu pucci // 9 // tumhANa imammi puNo jAe jAyAo sayalariddhIo / vasaNaM pi na jUyAI viruddhameyassa jaM pi puNo // vivANuruvadANaM tammi vi amhe tahAvihaM dosaM / na niemo emeva ya tA vahau tao ya te savve // 11 // bhAMti ahaMkAreNa baMdhuNo jai salakkhaNo eso / niyalakkhaNappabhAvaM aNubhuMja tA imo ceva // 12 // | 1. bhuvaNo ruvassI viNaya saMjuo sIla - sarvAsu // BANBANSANGANENNEN / / 303 //
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNe bhuvanasya dharmAcaraNena yoginA saha milanam cihissAmo nillakkhaNAvi amhe puNo ya emAI / ullaMThaM bhaNiUNaM kao vibhinno imo tehiM // 13 so ya na giNhai aMsaM bhaNaMti to baMdhuNo asuyAe / ghettUNa khivasu dehe eyaM amhe una dharAmo // 14 // to bhuvaNaNaM gahio aMso patto tahiM dhaNaM viulaM / vaiuM ca samAraddhaM jiNNuddhArAidhammammi // 15 // rudAideulesaM deteNa tao kahaM pi aijinnaM / diTuMjiNiMdabhavaNaM taMgaM sayalaM pitaM teNa // 16 // uddhariyaM savvaM pi hu vaiUNa dhaNaM tao jaNo bhaNai / bhaMDolchamettaeNa vi viNA tumaM hosi kahamimhi ? // 17 // tatto ya bhaNai bhuvaNo niyabhuyadaMDehiM ajjiyaM ceva / bhuMjissAmi dhaNamahaM na uNI piubaMdhavaviDhattaM // 18 // tatto ya bAbIo 'nissario maMdirAo ajeuM / dhaNameso bhamamANo ekkaNaM joiNA diTTo // 19 // teNa bhaNiyaM mahAyasa ! kiM dhaNakaMkhAi bhamasi ? kira bahuyaM / na hi tujjha lakkhaNAiM annassa taNuMmmi dIsaMti // 20 // tA ehi etyameva ya Asanne pavvayaMmi jeNa dhaNaM / akileseNeva karemi tujjha aviNiTTiyaM ceva // 21 // to bhuvaNo teNa samaM vaccai Asannapavvae tammi / gahiUNa ya ekakaM aigaruyaM taMbayaM do vi // 22 // 1. viNiggao-sarvAsu // 3. ... .... | 304 // .
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ vivare kahiMpi pavisaMti vAyae hatyasaMThiyaM kappaM / bhuvaNo diTTa ca tao sIhaninAyaM vimaMcaMtaM // 23 // sIhassa muhaM katthai akkhubhiyA tattha do vi pavisaMti / purao ya jalaMtasihiM daTTa majheNa vaccaMti // vacaMtA ya kameNaM accharagaNaveDhiyaM pavararuvaM / deviM niyaMti eka atthANasahAi uvaviDheM // 25 // gorijhuNIe hariNoM vva tIi so joio samakkhitto / to appANaM pecchai kharavalamANaM mahiM ranne // bhuvaNo ya asaMkhuddho avahIreUNa taM gao purao | pecchai kaNayasahAe rayaNAsaNasaMThiyaM pavaraM // 27 // suraseviyapayakamalaM mahiDiDhayaM suravaraM tao eso / teNa'bhuDheUNaM saMbhamavasao kayaMjaliNA // 28 // niyayAsaNadANeNaM nimaMtio pabhaNio ya viNaeNa | sohammasuravaro'haM kIlAe Agao ettha // 29 // kaMpiLapure nayare jiNabhavaNaM jaM tae samuddhariyaM / taM kAriyaM mae cciya puvvabhave to taduddharaNe // 30 // pariraMjio ya etthaM punnaM ca samajjiyaM tahA viulaM / jA kiM pituha na khUNaM hohI vihaveNa bhadda! ihN|| iya soUgaM surajaMpiyAiM jA kiM pi tattha bhuvaNo'vi / bhaNihI tAva niyacchai appANaM kaNayarayaNamae ||32|| dhavalaharammi nivannaM surasaripuliNovamammi pallaMke / uTTeUNa paloyai to jAva disAo sbyaao||33|| tA niyai rayaNarAsIo savao taha amollavatthAI / dhaNadhannasuvaNNANi ya paloyae niravasANANi //
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava kiM iMdayAlamahavA'vi sumiNameyaM jaona taM vivaraM / bhuvanAya paribhAvanA na suro na ya tassa sabhA annaM ciya dIsae savvaM // 35 / / prakaraNa raMjitaiya ciMtaMtaM eyaM devA pabhaNaMti aMtarikkhagayA / tuha sohammasureNaM dinnaM tuTTeNa teNa imaM / / 3 / / devena khitto ya ettha kaMpillapuravare ANiUNa amhahiM / niddesakAriNo taha nirUviyA teNa tuha amhe // 37 // , dattA tA vilasasu dhaNameyaM pattaM niyaehiM ceva punne hiM / bhuvaNo'vi to vilAse kuNai nahiM vayai dhaNanivahaM // .. vipulA kAleNa ya tassa piyA dhaNarahio baMdhuNo'vi ya daridA / saMjAyA to bhuvaNo hakkArai appaNo pAse // / samRddhiH micchAhimANao aliyaMti taha vi hu na baMdhuNo tassa / ciTThati puNa suheNaM jaNaNI jaNao ya tassa ghare // 40 // hai. baMdhUNa puNa ThiyANa vi bhinnANaM dei so dhaNaM viulaM / uddharai sayaNavaggaM viyarai dINANa dANAI // 41 // : jiNNuddhAresu dhaNaM savisesaM veccae tahA kuNai / dhammiyajaNavacchallaM paNamai liMgaTTie sabve // 42 // evaM viNaeNa sayA vadaMtassavi guNekkanilayassa | giNhaMti avaNNaM tassa baMdhuNo maccharavaseNa // 43 // * tANa ya avannavAe vasa'tANaM pitaha sayA eso / payaNukasAyattaNao dei dhaNaM kuNai kiccAI // 44 // * // 306 //
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ to 'vittaNaM bhuvaNaM sueNa taha pariyaNeNa vitthariyaM / daTuM acayaMto jeTTabaMdhavo maccharAulio // 45 // sAhai gaMtaNa narAhivassa jaha tumha puvapurisANaM / viulAI nihANAI laddhANi bahaNi eeNa // 46 // lobhagghattho Na muNai viyAraparamatthamaha nariMdo vi / bhuvarNa dharAviUNaM ANAvai appaNo pAse // 47 // puccheda vaDhiUNaM avvavasAyassa tuha dhaNaM katto ? | to pariciMtai bhuvaNo kimahaM sAhemi eyassa // 48 jamhA jaTTie sAhievi uvahAsameva maha kAhI / eso to jaM rucai kareu emeva taM majjha // 49 // to jAva na paDivayaNaM dei tao kovamuvagao rAyA / vajhaM ANavai tayaM jAva ya Arakkhio bAhiM // IS neUNa kira haNissai sohammasureNa tAva viNiuttA / devA nayarassuvari silaM viuvvaMti aigaruyaM // 51 // pabhaNaMti ya jaha nayaraM curemo naravareNa saha eyaM / jattha aNAyAraparANa vaddae erisaviyAro // 52 // - macchariNo'vi hu vayaNeNa sAhuNo'vi hu kayatthaNA evaM / kIrai na viyArijai pattamapattaM ca guNadosaM // cil jinnaM jiNabhavaNaM uddharaMtaeNajjiyaM jameeNa | punnaM tassa vaseNaM pahuNA amhANa dhaNameyaM // 54 // dinnaM imassa sakkaMti taM ca daTuM na baMdhavA tatto / jaMpati asaMbaddhaM pi macchareNA'ulijaMtA // 55 // iccAi NisAmeuM Adanno naravaro bhaotattho / dhUvakaDucchayahattho niyatthasiyavatthaAbharaNo // 56 // 1.vihaveNaM-sarvatra // 07 //
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe bhuvanasya bhadrakatvAdi guNaiH sayalapuraloyasahio bhuvaNaM moyAviUNa te deve / khAmai bhattIi puNo puNo'vi tA jAva uvasaMtA // 57 'tatto hakAreuM baMdhuNo niggahaM karei nivo| bhuvaNoM'vi laggiUNaM pAesu tao imaM bhaNai // 58 // jaM deva ! imANaM kuNasi niggahaM tA gharammi nAhaM pi / vaccissAmi na doso jao imANaM mae vi purA / dinnaM kassai AlaM tassa phalaM pAviyaM imaM ihiM / appA suhadukkhANaM kattA haMtA ya ja loe // 10 // 6 iya evamAivayaNehiM tassa moei baMdhave rAyA / bahuyaM sammANe taM puNa sagihaM visajei // 11 // o to kaivayadiyahAI vasiUNa gihe nivANuvittIe / teNa vi veraggeNaM so pacchA niyayajeTTasuyaM // 32 // ThAveUNa kuDumbe mAsaM kAUNa aNasaNaM tatto / sohammasuro ciTThai jattha vimANammi pubbutto // 33 // so'vi hu bhuvaNo jAo devo tattheva do'vi caiUNa | tatto mahAvidehe sijjhissaMtI viiyarayA // 14 // // iti bhuvanAkhyAnakaM samAptam // devaloke gatiH 1. bhuvaNarasa baMdhavANaM kuvizro rAyA vaha samAisai-ityevaMrUpaM pUrvAdhaM sarvAsu // // 308 //
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ __ Aha-nanu chadmasthasaMyamAdibhirdeveSutpannAnAM teSAM ka utpattikramaH ? kiM ca svarUpamityAzaMkyAha uppaNNANa ya devesu tANa Arambha jmmkaalaao| uppattikamo bhannai jaha bhaNio jiNavariMdehiM // 34 // sugamA // yathApratijJAtamevA'ha uvavAyasabhA vararayaNanimmiyA jammaThANamamarANaM / tIse majjhe maNipeDhiyAe rayaNamayasayaNijaM // 350 // tatthuvavajai devo komalavaradevadUsaaMtarie / aMtomuhuttamajhe saMpunno jAyae eso // 351 // aha so ujjoyaMto teeNa disAo pavararUvadharo / suttaviuda bva khaNeNa uDio niyai paasaaii|| sAmANiyasurapamuho tatto savvo'vi pariyaNo tassa / AgaMtuM abhiNaMdai jayavijaeNaM kayaMjalio // 353 //
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe iMdasamA deviDDI devANupiehiM pAviyA esA / aNubhaMjaMtu jahicchaM samuvaNayaM niyayapunnehiM // aha so vihiyahiyao ciMtai dANaM tavaM va sIlaM vA / kiM punvabhave vihiyaM mae imA jeNa surariddhI ? || 355 | iya uvautto pecchai puvvabhavaM to imaM viciMtei / kiM ettha majjha ki paDhamaM ? tA pariyaNo bhagai || 356 || aTThasayaM paDimANaM siddhAyayaNe tava sagahAo | kayaabhiseyA pUeha sAmi ! kiccANimaM paDhamaM // 357 // aha so sayaNijjAo uTThai parii devadUsajuyaM / maMgalatUrakhehiM paDhaMtasukhaMdivaM dehiM // 358 // harayammi samAgacchai karei jalamajaNaM tao visai / abhiyasabhAe aNupayAhiNaM puvvadAreNaM / sugamAH, navaraM sakathAstIrthakaradaMSTrAH ratnamayastambhopari hIrakasamudrakeSu kSipnAstiSThanti, tataH siddhAyatane aSTottarazataM pratimAnAM, tathA sudharmasabhAgatAstIrthaMkaradaMSTrAH svasvAmikRtAbhiSekAH santaH devaloke utpannAnAM devAnA mutpatti kramaH // 310 //
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjayata yUyaM devakRtyAnAmatredaM prathamakRtyaM, 'harayammi' tti svacchapradhAnasalilasampUrNe hRde samAgacchati, tatra jalamajjanaM kRtvA tato'bhiSekasabhAM pradakSiNIkRtya pUrvaMdvAreNa 'vizati' pravizati / abhiSekavidhikramamevAha aha ArabhiogiyasurA sAhAviya taha viubviyaM caiva / maNimayakalasAIyaM bhiMgArAI ya uvagaraNaM // tU jaMti khIrohimmi taha pukkharoyajalahimmi / dosu vi giNhaMti jalAI taha ya varapuMDarIyAI // 361 // mAgahavaradAmapabhAsatitthatoyAiM maTTiyaM ca tao / samayakkhette bharahAigaMgasiMdhUNa sariyA || 362|| ratArattavaINaM mahAnaINaM ovarANaM pi / ubhayataTamaTTiyaM taha jalAI giNhaMti sayalANaM // 363 || gaMtUNa cullahimavaMtasiharipamuhesu kulagiriMdesu / savvAIM tuvaraosahisiddhatthayagaMdhamallAI // 364 // giNhaMti vaTTaveyaDUselasiharesu causu emeva / vijaesa jAIM mAgahavaradAmapabhAsatitthAI || 365 // giNhaMti salilamaTTiyamaMtaranaisalilameva uvaNeMti / vakkhAragirIsu vaNammi bhaddasAlammi tuvarAIM || // 311 //
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAnA bhavabhAvanA prakaraNa mabhiSeka vidhivarNanam naMdaNavaNammi gosIsacaMdaNaM sumaNadAma somaNase / paMDagavaNammi gaMdhA tuvarAINi ya vimIsaMti / / ___ pAThasiddhA eva / navaraM mAgadhavaradAmaprabhAsatIrthatoyAni mRttikAM ca, samayakSetre-arddhatRtIyadvIpasamudralakSaNe paMcasu bharateSu paMcasvairavateSu gatvA gRhNanti, tataH paMcasu bharateSu gaMgAsindhusaritAM, AdizabdAt paMcasvairavateSu raktAraktavatIsaritAM, tathA'parAsAmapi sakalAnAM haimavatairaNyavatAdikSetravartinInAM rohitArohitAMzAsuvarNakUlArUpyakulAdInAM mahAnadInAmubhayataTavartinIM mRttikAM jalAni ca gRhNanti, gaGgAsiMdhuraktAraktavatIsarinmRttikAjalagrahaNAnantaraM ca kSullakahimavacchikhariparvatamukheSu kulagirIndreSu gatvA sarvANi mAlyAni-kusumAni sarvAn gandhadravyavizeSarUpAn gandhAna siddhArthAn -sarSapAn. tathA sarvA auSadhI:-sugandhima'halayAgandhiparNakAdirUpAH tathA sarvANyapi tuvarANi-zarIrasnigdhatvApanodAya sugandhikaSAyadravyANi gRhNanti ityuttaragAthAyAM sambandhaH, evaM catuSu vRttavaitADhayazailazikhareSvapi gatvA tuvarAdIni gRhNanti, tathA mahAvidehapaMcakavijayeSu yAni mAgadhAditIrthAni teSu salilaM mRttikA ca gRhNanti, tathA vijayAntaravartinadInAM salilamupanayanti tato vakSaskAragiriSu bhadrazAlavane ca tuvarAdIni gRhanti, tato nandanavanasaumanasapaNDakavaneSu krameNa tuvarAdIni sarasaM gozIrSa zrIkhaNDaM ca gRhNanti, saumanase vizeSataH sarasasurabhikusumadAmagrahaNaM kurvanti, paNDakavane tu surabhigandhAnvitAni 1. hlky-vaa0||
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ gandhadravyANi gRhItvA tuvarAdibhiH saha mizrayantIti sUtrasaMkSepArthaH // iha ca sUcakatvAt sUtrasyAyamabhiSekAhajalAdivastukramo dRSTaH, tadyathA-svabhAvikavaikriyamaNiratnasuvarNAdimayakalazabhaMgArAn gRhItvA AbhiyogikadevAHkSIrodadhau gatvA jalaM padmajAtivizeSAMzca sarvAn gRhanti, evaM puSkarodasamudre'pi, tataH samayakSetre bharatairavateSu gatvA mAgadhAditIrthajalAni mRttikAM ca gRhanti, tato gaMgAsindhuraktAraktavatIsaritAmubhayataTamRttikAM salilaM ca gRhNanti, tato himavacchikhariparvateSu sarvANyapi tuvaradravyANi gandhadravyANi mAlyAni sarvoSadhIH siddhArthAzca gRhNanti, tataH padmahada pauNDarIkahadeSu jalAni padmajAtivizeSAn ca gRhNanti, tato haimavatairaNyavateSu rohitArohita . suvarNakUlArUpyakUlAsaritAM jalAni mRttikAM ca gRhNanti, tataH zabdApAtini mAlyavati vRttavaitADhye | | tuvarAdIni, tato mahAhimavadUkmiparvateSu api tuvarAdIni, tato mahApadmamahApauNDarIkahadeSu padmajAtisahitAdIni jalAni, tato harivarSaramyakeSu hariddharikAntAnarakAntAnArIkAntAnadInAM | salilaM mRttikAM ca, tato vikaTApAtini gaMdhApAtini ca vRttavaitADhye tuvarAdIni, tato niSadhanIlavatparvateSu tuvarAdIni, tatastigicchikezarihadeSu padmajAtyanvitajalAni, pUrva videhAparavideheSu zItAzItodAmahAnadInAM salilaM mRttikAM ca, tato vijayAzritamAgadhAditIrthAnAmantarasaritAM ca jalaM mRttikAM ca, tataH sarvavakSaskAraparvateSu merau ca bhadrazAlavane tuvarA /
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- dIni, nandanavane tuvarAdIni sarasagozIrpa zrIkhaNDaM ca, saumanasavane tu tuvarAdIni gozIrSa zrIkhaNDaM devaloke bhAvanA divyaM kusumadAma ca, paNDakavane'pyetadeva gRhNanti, tathA atIva surabhigandhadravyANi gRhItvA tuvarA- utpattyaprakaraNa | dibhiH saha mizrayaMti, tIrthakarajanmAbhiSeke'pyayamevAbhiSekAhajalAdivastugrahaNakramo draSTavyaH / tata naMtaram / etat sarva gRhItvA kiM kurvanti ? ityAha prathama jinato gaMtaM sahANaM ThaviuM sIhAsaNammi te devaM / varakusumadAmacaMdaNacacciyapaumappihANehiM // 368 // pUjanam kalasehiM NhavaMti surA keI gAyati tattha parituTThA / vAyaMti duMduhIo paDhaMti baMdi vva puNa anne // rayaNakaNayAivarisaM anne kubvaMti sIhanAyAI / iya mahayA hariseNaM ahisitto tosamudruuM // uDuyamuyaMgaduduhiraveNa surayaNasahassaparivAro / so'laMkArasabhAe gaMtuM giNhai alaMkAre // 371 // .. gaMtuM vavasAyasabhAe vAyae rayaNapotthayaM tatto / tavaNijamayakkharamamarakiJcanayamaggapAyaDaNaM // pUovagaraNahattho nNdaapokkhrinnivihiyjlsoo| siddhAyayaNe pUyai vaMdai bhattIe jiNaviMbe // 373 //
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ tU summasabhaM tatto accai jiniMda sagahAo | sIhAsa tahiM ciya atthANe visara iMdo vva // 374 // pAThasiddhA eva prAyaH / tadevamamarANAmabhiSekavidhistatkRtya vizeSazvokto lezataH, sAmprataM tepAmeva tatrotpannAnAM yat svarUpaM bhavati tadabhidhitsurAha- iya suhiNo suraloe kayasukayA sukharA samuppannA | rayaNukkaDamauDasirA cUDAmaNimaMDiya siraggA // 375 // gaMDayala lihaMtamahaMtakuMDalA kaMThanihiyavaNamAlA / hAravirAiyavacchA aMgaya keUrasaya sohA // 376 // maNivalayakaNayakaMkaNavicitta AharaNabhUsiyakaraggA / muddArayaNaMkiyasayalaaMgulI rayaNakaDisutA // 377 // AsattamaladAmA kaNayacchavidevadusanevatthA / varasurahigaMdhakayataNuvilevaNA surahinimmAyA // // 395 //
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe duHkhAni AjammavAhijaradutthavajiyA niruvamAI sokkhAI / sukha sAgare bhaMjaMti samaM surasuMdarIhiM avicaliyatArunnA // 37 // manAnAnANAsattIi tulaMti maMdaraM kaMpayaMti mahivIDhaM / ucchallaMti samuddA vi kAmarUvAI kuvvaMti // 38 // : mapi sacchaMdayAriNo kANaNesu kIlaMti saha klttehiN|| devAnAM aNuNo guruNo lahuNo dissamadissA ya jAyaMti // 381 // battIsapattabaddhAo vivihanADayavihIo pecchaMti / kAlamasaMkhaM pi gamati pamuiyA rayaNabhavaNesu // ___ sugamAH / navaraM aMgado bAhurakSakaH, keyUrastu bAhvAbharaNavizeSa iti // Aha-yadi devAnAmIdRzAni : sukhAni tahi kathaM saMsAraH pratipadaM nindyate?, devagatimAzritya tasyApyuktanyAyena sukhAnvitatvA*: dityAzaMkyA iya riddhisaMjuyANa vi amarANaM niyasamiddhimAsaja / parariddhiM ahiyaM pecchiUNa jhijaMti aNgaaii|| , unnayapINapayoharanIluppalanayaNacaMdavayaNAI / annassa kalattANi ya daTThaNa viyaMbhai visaao|| // 316 //
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ egaguruNo sagAse tavamaNucinnaM mae imeNAvi / hadI majjha pamAo phalio eyassa apmaao|| iya jhuriUNa bahuyaM koi suro aha mahiDiyasurassa / bhajaM rayaNANi va avahiUNa mUDho palAei // tatto vajeNa sirammi tADio vilavamANao diinno| ukkoseNaM viyaNaM aNubhaMjai jAva chammAsaM // / IsAe duhI anno anno veriynnkovsNttto| anno maccharaduhio niyaDIe viDaMbio anno // anno lado giddho ya mucchio rayaNadArabhavaNesu / / abhiogajaNiyapesattaNeNa aidukkhio anno // 386 // pajaMte uNa jhINammi Aue nivvaDaMtataNukaMpe / teyammi hIyamANe jAyaMte taha vivajAse // 36 // ANaM vilupamANe aNAyare sayalapariyarajaNammi / taM riddhiM purao puNa dAriddabharaM niyaMtANaM / / rayaNamayaputtiyAo va suvannakaMtIo tattha bhjaao| purao uNa kANaM kujjiyaM ca asuI ca bIbhatthaM // 362 // 1. vilNghmaanne-srvtr|
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNa devaloke tattha vi ya duviNIyaM kilesalaMbhaM piyaM muNaMtANaM / devAnAM tattha maNicchiyaAhAravisayavatthAisuhiyANaM // 363 // 5. purao paragharadAsattaNeNa vinnAyauyarabharaNANaM / ramiyAI tattha ramaNijakappatarugahaNadesesu // 36 // varNanam purao gambhe ya ThiI da(c) DaMbIi rAsahIe vA / sA uppajai araI surANa jaM muNai savvannU // 365 ____ akSarArthastu sugama eva / bhAvArthastvayam - yadyapyatra rAjAdInAmiva devAnAM samRddhayAdijanitaM vyavahArataH sukhaM zrUyate tathApi nizcayataste IrSyAviSAdamatsarAdyabhibhUtatvAduHkhitA eva // etadeva samarthayannAhaaja vi ya sarAgANaM mohavimUDhANa kammavasagANaM / annANovahayANaM devANa duhammi kA saMkA ? // vItarAgA eva bhagavantaH sukhino bhavanti, devAstvaviratatvAt sarAgAH, moho'tra madIyA samRddhi* madIyaM kalatraM mAmakaM gRhamityAdi mamatvarUpo gRhyate, tena viparyAsaM nItAH, karmANi-jJAnAvaraNA- , dInyaSTau nadazagAH teSAM, tathA ajJAnaM samyagvastunizcayAbhAvarUpaM tenopahatAH teSAM caivaMbhUtAnAM devAnAM // 318 // "... "
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ // duHkhe kila kA zaMkA ?, na kAcidityarthaH / syAdetat-mithyAvRSTidevAH purato dAridrayabhara gardabhIgabhItpattyAdikaM vA dRSTvA bhavantu duHkhitAH, samyagdRSTayastu cakravartyAdikuleSUtpadyante'tasteSAM kuta etadoSasambhava ityAzaMkyA''hasammaviTThINa vi gabhavAsapamuhaM duhaM dhuvaM ceva / hiMDaMti bhavamaNaMtaM ca kei gosAlayasaricchA // 367 ___ yadyapi samyagdRSTayaH prAyeNa hInasthAneSu notpadyante tathA'pi garbhavAsapramukhaM duHkhaM teSAmapyavasthitameva, kiMca-samyagdRSTayo'pi gozAlakasadRzAH samyaktvaM vAntvA tatazcyutAH kecidupArddhapudgalaparAvarttalakSaNamanantaM saMsAraM paryaTanti, tatra cAnantaduHkhamanubhavanti, yasya ca sukhasyAnte etAvaduHkhamanubhUyate | tat kathaM sukhamucyate ?; uktaM ca-"kaha taM bhannai sokkhaM sucireNa vi jassa dukakhamalliyai ? / jaM ca maraNAvasANe bhavasaMsArANubaMdhaM ca // 1 // " kaH punarasau gozAlaka iti ?, ucyate-zrImanmahAvIrasya kuziSyatayA'sau prasiddha eva, kevalaM vismaraNazIlAnAM smRtyAdhAnAya kiMcittaccaritamucyatesirivaddhamANasAmI vayagahaNAo jayA ya bIyammi | varisammi viharamANo sirirAyagihassa nayarassa / / nAlaMdaM yAhirayaM gaMtUNaM taMtuvAyasAlAe / ciTThai vAsAratte mAsakkhamaNaM pavajeuM // 2 // // 319 //
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava. bhAvanA prakaraNe taiyA maMkhassa suo maMkhalinAmassa kucchisaMbhUo / bhadAe bhAriyAe. iha saravaNasannivesammi // 3 // jamhA gosAlAe jAoM gobahulanAmavippassa / to gosAlo nAma saMpatto jovvaNe gahiuM // 4 // hatthaMmi cittaphalagaM bhamamANo ettha makhavittIe / so vihu AgaMtUNaM tattha Thio jattha vIrajiNo // 5 // tatto pAraNagadiNe bhayavaM gAhAvaissa vijayassa / gehe pArai pAubbhavaMti divvAI paMca tahiM // 3 // vasuhArakusumavuTThI celukkhevo ya duMduhI ceva / AgAsammi ya tuTThA ghosaMti surA aho dANaM // 7 // devAjyaM nibaddhaM bhavo parittIkao ya vijaeNaM / vitthario sasivimalo jaso ya savvattha eyassa // 8 // diheM imaM ca savvaM gosAleNaM gihAo vijayassa / nIharamANaM daTuM jiNaM ca calaNesu nivaDei // 9 // tuTTo ya bhaNai bhayavaM ! dhammAyario'si taM ahaM tu puNo / tumhaMtevAsI taM ca jiNavaro nA''yarai kiMtu // 10 // ciTTai moNeNa tao ANaMdagihammi mAsapAraNae / jAe bIyammitahA taie ya sunaMdagehammi // 11 // taha ceva bhaNai eso bhayavaM moNeNa ciTThai taheva | kollAgasannivese mAhaNabahulassa gehammi // 12 // kattiyacAummAsiyapADivaya cautthapAraNe jAe | AgaMtUNaM milio paNIyabhUmIi gosAlo // 13 // puNaravi sIsattaM vAharei paDivajae ya bhayavaM pi| sIsattaNeNa eyaM tatto ya paNIyabhUmIe // 14 // samyagadarzanaprApteH pazcAdapi gozAlasya bhave bhramaNam || 320 //
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ chabvAsArDa viharai gosAlo jiNavarassa payamUle / bahuAvaINa moei taM jiNo tattha karuNAe // 15 // kammAragAmanayaraM siddhatthapurAo patthiyammi jiNe / pekkhei vesiyAyaNabAlatavassiM batissa Ran khaliyAreDa aNajjo taM gosAlo tao ya so kuvio| pakkhivaha teyalesaM tassa vahaTTAe to bhayavaM // 17 karuNAe sIyalesaM muMcai gosAlayassa rakkhaTThA / to niyayateyalesaM nAUNaM paDihayaM tIe // 18 // saMharai vesiyAyaNabAlatavassI tao ya bhIeNa | gosAleNaM puTTho bhayavaM ! kaha teyalesAe // 19 // laddhI iha uppajjai ? to bhaNiyaM bhayavayA kuNaDa jo u / chaThaMchaTTeNa tavaM kummAsANaM ca saNahAe // 20 // piMDIe pAraNayaM karei viyaDAsaNeNa ekkeNa | AyAvaNabhUmIe AyAvai ur3abAhAhiM // 21 // chammAsANaM majjhe uppajjai tassa teyaladdhi tti / iya saMpahAriUNaM ciTThai so sAmipAsammi // 22 // kummaggAmapurAo siddhatyapurammi annayA bhayavaM / saMpaTTio tahiM so pucchiyatilavaiyaro pudiva // 23 // parigahiyaniyaivAo aicavalattaNa tucchyAe ya / vaccai kayagghayAe ya annahiM sAmipAsAo // 24 // to chammAsataveNaM teyanisaggaM pasAhae eso / AjIviyamaggaM payaDiUNa melei niyasaMghaM // 25 // aha annayA kahaM pi hu tassa ime chadisAcarA miliyA / soNe taha ya kaliMde kaNiyAre ceva acchaMde // taha aggivesiyAyaNa ajjuNagomAuputta nAme ya / aTuMganimittaM tehiM tassa puvvagayamuvAda // 27 // / / 321 / /
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ gozA bhava. bhAvanA prakaraNe lasya vIrajinaM bhaNDanam lAbhAlAbhAIyaM kahei so teNa sayalaloyassa / tatto ya asavanna pi bhaNai savvannumappANaM // 28 // to desesu bhamaMto eso cuviisvaaspriyaao| niyasaMgheNaM sahio sAvatthIe gao tattha // 29 // hAlAhalAinAmeNa kuMbhayArIi AvaNammi Thio / arihaMtamappayaM aNarihovi tattha vi paruvei // 30 // etto ya samosaraNaM sirivIrajiNassa tattha saMjAyaM / loyapavAo ya tahiM sirigoyamasAmiNA eso|| viharateNaM nisuo tatto parisAi samuvavidyAe / tappaDibohanimittaM bhayavaMtaM pucchae eso // 32 // gosAlo ettha jaNe jiNamarihaMtaM ca kahai appANaM / to ko eso parikahaha sAmi ! uppattimeyassa // to maMkhalimakhasuo eso pavvAvio mae ceva / iccAi tassa cariyaM savvaM pi hu bhagavayA kahiyaM // 34 // sahANagayA parisA to taM avaropparaM pi jaMpatI / nisuyA gosAleNaM aha kuvio bhayavao uvriN|| ANaMdo nAma tahiM thero sIso jiNassa vIrassa | gosAleNaM bhaNio kaheja taM niyagurussevaM // 36 // pUijasi jaM loe sadevamaNuyAsurammi taM sayale / eeNa na saMtuTTo kahesi aliyaM samuppattiM // 37 // to bhaNihisi na hu kahiyaM etto jai vayasi kiMci vi tao'haM / tepaNa bhAsarAsiM tumaM karissAmi AgaMtaM // 38 // to bhIo ANaMdo gaMtuM evaM jiNassa sAhei / sirigoyamAiNo bhayavayA ya savve'pi paDisiddhA // 39 // 322 //
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ gosAlo tunbhehiM na sAsiyavo ihAgao kiM pi / micchaM vippaDivanno so samaNehiM samaM jamhA // 40 gosAlo'vi ha etto niyasaMgheNaM samaM tahiM patto | pabhaNei nAyaputtaya ! sIso jo tujjha gosAlo // 41 sukAbhijAio hoiUNa so devaloyamaNupatto / ayaM tu tassarIre ajjuNagasarIramujhe // 42 // saMpayameva paviThTho sinjhissaM ettha ceva jammammi | iya niyagamaivigappiyasiddhaM sAhiu~ yahayaM // 43 // pabhaNai vIrajiNiMdaM taM kaha maM kAsavA ! vayasi evaM / eso maMkhaliputto gosAlo majjha sIso tti / 44| to bhayavayA'vi bhaNiyaM teNAM gAmellaehiM jaha ruddho / unnAlomAIhiM aMtari muNai appANaM // 45 // AvariyamaNAvario'vi taha anannapi muNasi tumamannaM / gosAlaya ! vAyAvitthareNa alieNa eeNa // 46 // aha kuvio gosAlo jiNamakosei uccanIehiM / vayaNehiM tao savvANubhUinAmo'ttha aNagAro // 47 // guruparihavamasahaMto gosAlaM sAsi samAraddho / kuvieNa teNa tatto nihao so teyalessAe // 48 // aTThamakappe jAo devo gosAlao puNo ceva / jiNamakkosai tatto tayaM suNakkhattaaNagAro // 49 // aNusAsi pavatto taheva teeNa jhAmio so'vi / kettiyamavi kAlaM jIviUNa kAUNa'NasaNAI // 50 // __ accuyakappe jAo mahiDio suravaro tao ya cuyA / donni vi mahAvidehe sijjhissaMtI ime muNiNo // 52 // akrosi pavatto puNo'vi gosAlao jiNaM vIraM / to bhayavayA sayaM ciya Araddho: sAseu // 52 // // 323 //
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ gozA bhava- bhAvanA prakaraNe lasya gosAlo parikuvio tatto sirivIrajiNavahahAe / nisirei teyalesaM sA ya yA jiNapabhAveNa // 53 // AyAse uppaiyA dAUNa payAhiNaM jiNiMdassa | gosAlassa sarIraM viNiddahaMtI puNo visai // 54 // to jaMpar3a gosAlo chammAsambhaMtaraM tuma majjha / teeNa viNiddaDDho marihisi pittajaradAheNa // 55 // to bhaNai jiNo aja'vi solasa vAsAiM AuyaM majjha / niyateeNaM daDDho marihisi taM sattaratteNa // 56 tatto pahANaloo vayaNaM saddahai jiNavariMdassa / iyaro uNa saMsaio gosAlaM tA muNai sacaM // 57 // to samaNe niggaMthe bhaNai jiNo nippabho imo jaao| tA heujuttiAgamavayaNahiM coyaha iyANiM // 58 taha ceva kae samaNehiM tANa kuvio'vi kiM pi gosaalo| na tarai kAuM daLUNa taM ca taha nippabhaM jAyaM // 59 // sirigoyamAiyANaM soUNaM taha ya juttivayaNAI / paDivuddhA AjIviyatherA keI jiNamuveti // 10 // anne gosAleNaM saddhiM caliyA imo'vi paricukko / sasamIhiyassa laMcai dADhiyalomAI koveNa // 31 // nIsasai dIhamuNDaM paloyae sunnameva pAsAI / kudRi pAehiM mahiM dhuNai kare niMdae appaM // 2 // patto ya kumbhakArAvaNammi dAheNa parigao dehaM / siMcai maTTiyasalileNa aMjaliM kuMbhayArIe // 33 // baMdhai puNo puNo'vi hu nacai gAyai abhikkhaNaM ceva / patto ya paravasattaM dAheNaM piyai majaM ca // 6 // kiM eyaM ti ya puTTho pakhvae majjha mokkhagamaNassa / samao eso tappatthiehiM kAyavvameyaM ca // 5 // tejolezyAprabhAveNa svadehe apArA pIDA || 324 //
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ to gosAlo maraNaM nAUNaM appaNI samAsannaM / AjIviyathere bhaNai majjha dehassa nIharaNaM // 66 // kAyabvaM mahayAe iDDhIe taha ya ghosaNApuvvaM / bhaNiyavvaM cauvIsamanitthayaro esa siddhigao // 7 // taha paDivanne tehiM sattamarAyaMsi pariNamaMtaMmi / kaha vi hu daMsaNamohe gae khaovasamameyassa // 18 // || sammatte uvaladdhe ajjhavasAo maNe samuppanno / nAhaM titthayaro kiMtu ghAyao ceva samaNANaM // 69 // Dil paDiNIo ya gurUNaM jasaghAI sayalasuddhamaggassa | micchaM vippaDivanno titthaMkaravIranAhassa // 7 // iccAi ciMtiUNaM ghere AjIvie ya vAhari / dAUNa bahupayAre savahe nibaMdhao bhaNai // 71 // tumbheNaM kAlagayaM devANupiyA ! mamaM muNeUNa | suMbeNa vAmapAe baMdheuM niTuheuM ca // 72 // vayaNammi tinni vAre sAvasthipurIe majjhayAreNa | caccarasiMghADAisu kaDDhejaha ghosaNApuvvaM // 73 // || maMkhaliputto eso gosAlo ghAyao maharisINaM / titthayaramatitthayaraM pi appayaM ThAviUNa ihaM // 7 // gurupaDiNIo jAo chaumattho ceva kAlamaNupatto | cauvIsamatitthayaro vIrajiNo ciya puNo ettha // 75 iya sikkhaM dAUNaM kAlagao punvavihiyavivihatavo | sAmaNNapa'bhAveNa ya upapanno accue kappe // 6 // gosAlo caviUNaM tatto viMjhagiripAyamUlammi / nayare u sayaduvAre hohI rAyA mahApaumo // 7 // tattha vi so paDiNIo hohI sAhraNa ghAyao taha ya / tatto sumaMgaleNaM muNiNA khaliyArieNa tahiM // // 325 //
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavadahiUNa teyalesAinAsio sattamAi puDhavIe / neraio hoUNaM gaMtaM macchAiesu tao // 79 // gozAbhAvanA narae puNo puNo ciya uvavajeUNa taha ya tiriesu / savvattha dAhadahio marihI satyeNa chinno ya // 80 / lasya prakaraNe evaM aNaMtakAlAo pAvihii kaha vi mANusaM jammaM / vesAvaMbhaNibhAvehiM hArihI niSphalaM taM pi||8|| AgAmikaiyA vi tao vohiM laddhaM gahiUNa taha ya sAmannaM / aMte virAhiUNaM asurakumAro suro hohI // 82 // 4 bhave evaM puNo puNo vi hu aMtammi virAhiUNa sAmannaM / bhavaNavainikAesuM aggikumAro vivajeuM // 83 // duHkhAni A sesesu vi gaMtUNaM aTThasu taha joisesu igavAraM / avirAhiyasAmanno sohamme suravaro hohI // 84 // tatto saNaMkumAre tatto vi ya yaMbhaloyakappammi | sukammi ANae AraNe ya sabaTTasiddhe ya / / 85 // evaM avaDDhapoggalapariyattaM hiMDiUNa saMsAraM / savvadRsiddhacavio mahAvidehammi to sukule // 86 // jAo daDhappainno kulautto gihiUNa pavvajaM / uggaM kAUNa tavaM pAveuM kevalaM nANaM // 87 // avaloiUNa sakayaM titthayarAsAyaNaM ca risighAyaM / aNuhUyatavivAgaM va sAhihI sayalasaMghassa // 88 // AsAyaNA gurUNaM titthayaramuNINa duiphalA evaM / tA ma karejasu tumbhaM pi koi taM iya tahiM kahiuM // 89 sijjhihida khaviyakammo iya gosAlassa lesao cariyaM / kahiyaM neyabvaM vittharasthiNA bhagavaIe u|| 1. // iti gozAlakacaritaM samAptam //
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ tasmAt devagatAvapi na kAMcit sAratAM pazyAmaH, kiM sarvathA ?, netyAhatamhA devagaIe jaM titthayarANa samavasaraNAI / kIrai veyAvaccaM sAraM mannAmi taM ceva // 39 // suyodhaiva, tadevaM varNitA devagatirapi / atrAha vineyo-nanu varNito'yaM bhavadbhizcaturgatikaH saMsAraH, 5, 5 tadatra kiM catasRSvapi gatiSu sarve jIvAH Ahozcit kecit kApi kacidanutpannapUrvA api prApyanta " iti prAsaGgikamAzaMkyottaramAha ettha ya caugaijalahimmi paribhamaMtehiM sayalajIvehiM / jAyaM mayaM ca sahio aNaMtaso dukkhasaMghAo // 36 // atra caturgatisalilaparipUrNa iti gamyate, jaladhAviva jaladhau, saMsAre ityarthaH, paribhrAmyadbhiH / sakalajIvairekasyAmapi gatau jAtaM mRtaM cAnantazaH, anantAnantavArA ityarthaH, zarIramAnasaduHkhasaMghAtazcAnantazaH soDha iti // kiM bahunA ?, tAtparyamucyate // 327 //
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe so natthi paeso tihuyaNammi tilatusatibhAgametto'vi / jAo na jattha jIvo culasIIjoNilakkhesu // 400 // sa pradezastribhuvane tilatuSatribhAgamAtro'pi nAsti yatrAyaM jIvazcaturazItiyonilatteSu pratyekam anantAnantavArA notpannaH, caturazItiyonilakSA evamavagantavyAH, tadyathA - puDha vidagaagaNimAruya ekeke satta joNilakkhAo / vaNa patteyaaNate dasacaudasa joNilakkhAo // 1 // vigaliMdiesa do do cauro cauro ya nArayasuresu / paMciditiriya cauro caudasalakkhA ya maNue ||2 // kiMcasavvANi savvaloe aNaMtakhutto vi rUvidavvAIM / dehovakkharaparibhoyabhoyaNatteNa bhuttAIM // 401 // ihAnAdI saMsAracakre catasRSvapi gatiSvanantazaH paryaTatA jIvena sarvasminnapi loke yAni kAni - cit sarvANyapi dravyANi samasta pudgalA stikAyAtmakAni tAnyanantakRtvaH anantAnantavArA ekaikajIvena bhuktAni kathamityAha - 'dehovakkhare' tyAdi, dehatvena zarIratayA pariNamayya bhuktAni, tathA upaskaraHzayyAsana bhAjanAdisnadbhAvena, tathA paribhujyata iti paribhogo-vastrasuvarNavanitAvAhanAdistadrUpeNa, tathA bhojanaM - azanakhAdimAdi tadAtmanA cAnantazaH paribhuktAnIti // yadyapi ca rUpadravyANi sarvajIvaiH sarvaloke sarva dravyANA mananta kRtvaH bhogaH // 328 //
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvANyapyanantazo jIvana paribhuktAni tathA'pi mohanIyAdikarmodayAt kutazcita pratibhavaM sarvameva All nUtanaM manyate, na tu tRpti bajatIti darzayati mayaraharo vva jalehiM taha vi hu duppUrao imo appA / visayAmisammi giddho bhave bhave vaccai na tattiM // 402 // gatArthaiva // atha prAsaMgikamupasaMharannupadezatAtparyamAha iya bhuttaM visayasuhaM duhaM ca tappaccayaM aNaMtaguNaM / iNhi bhavaduhadalaNammi jIva ! ujjamasu jiNadhamme // 403 // ityevamuktaprakAreNa bhuktaM tAvat sarvamapi viSayasukhaM, tatpratyayaM-viSayasukhopabhogahetukaM duHkhaM | ca narakAdiSu viSayasukhAdanantaguNaM bhuktaM, tadyadi jIva ! duHkheSu nirvedaH ko'pi tavAsti tadidAnI samastabhavaduHkhadalanasamarthe jinadharma evodyama kurviti / tademavasitaM prAsaMgikamapi, tadavasAne ca caturgatibhavasvarUpabhAvanAtmikA // paMcamI saMsArabhAvanA samApteti // // iti saMsArabhAvanA // // 329 //
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNa ___ atha saMsArasya duHkharUpatve'pi zarIrAzritaM sukhaM prANinAM bhaviSyati, tasya zucirUpatvAdityA- azucitvazaMkya tadazucitvapratipAdanaparAM SaSThImazucitvabhAvanAM vibhaNipurAha bhAvanA varNanam vIyaTThANamuvaDhaMbhaheyavo ciMtiuM sarUvaM ca / ko hoja sarIrammi vi suivAo muNiyatattANaM ? // 404 zarIrasya bIja-zukrazoNitAdi sthAna-strIjanodaraM upaSTambhahetavo'pi tasya pitRmAtRzukra- : - zoNitAdayaH etAn sarvAnapi vicintya tathA svarUpaM zarIrasya mAMsazoNitAsthicarmAdisamudAyarUpaM / vicintya viditavedyAnAM zarIre'pi nirvivAdapratyakSAzucivastustomamaye kaH zucivAdo ?, na kshcidityrthH| ' ____ atha zarIrayIjAdIna sUtra eva vyAcikhyAsurAhabIyaM sukaM taha soNiyaM ca ThANaM tu jaNaNigabbhammi / oyaM tu uvaTThabhassa kAraNaM tassarUvaM tu // : yIja-kAraNaM tacca zarIrasya pituH zukraM mAtustu zoNitaM, sthAnaM tu tasyAdau jananIgarbhe, zukrazoNita- hai. samudAya oja ucyate, zarIropaSTambhasyApi prathamatastadeva hetuH, svarUpaM tu tasya zarIrasya 'aTThArasa / piTTikaraMDayasse'tyAdi anantaravakSyamANalakSaNamiti zepaH // tadevAha
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ aTThArasa piDhikaraMDayassa saMdhIo hoMti dehammi / bArasa paMsuliyakaraMDayA ihaM taha cha paMsulie // hoi kaDAhe sattaMgulAI jIhA palAI puNa curo| acchIo do palAI siraM ca bhaNiyaM caukavAlaM // 407 // dehe-manuSyazarIre pRSThikaraMDasya-pRSThivaMzasyASTAdazagranthirUpAH sandhayo bhavanti, yathA vaMzasya parvANi / teSu cASTAdaza susaMdhiSu madhye dvAdazabhyaH saMdhibhyo dvAdaza pAMsulikA nirgatyobhayapAAvAvRtya vakSaHsthalamadhyolavayaMsthina lagitvA pallavAkAratayA pariNamaMti, ata Aha--iha zarIre dvAdaza pAMzu likArUpAH karaMDakA vaMzakA bhavanti, 'taha chappaMsulie hoi kaDAhe'tti tathA tasminneva pRSThivaMze Paa zepaSasandhibhyaH SaT pAMzulikA nirgatya pArzvadvayaM cAvRtya hRdayasyobhayato (graM0 11000) vakSaHpaMja rAdhastAcchithilakukSestUpariSTAt parasparAsaMmilitAstiSThanti, ayaM ca kaTAha ityucyate / jihvAmukhAbhyantaravartimAMsakhaNDarUpA dairyeNAtmAgulataH saptAGgulAni bhavati, taulye tu magadhadezaprasiddhapalena catvAri palAni bhavati / akSimAMsagolako tu dve pale | zirastvasthikhaNDarUpaizvatubhiH kapAlairniSpadyata iti // tathA
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNa zarIrasthitavastUnAM |svarUpaM mAnaM ca , aDuTThapalaM hiyayaM battIsaM dasaNaadvikhaMDAI / kAlejayaM tu samae paNavIsapalAI niviDhaM // 48 // hRdayaM-antarvatimAMsakhaMDaM sArddha palatrayaM bhavati / dvAtriMzacca mukhe dannAsthikhaMDAni prAyaH prApyante / kAlijayaM tu' vakSo'ntarmUDhamAMsavizeSarUpaM paMcaviMzatipalAnyAgame nirdiSTaM / / tathA* aMtAI donni ihaI patteyaM paMcapaMcavAmAo / sahasayaM saMdhINaM mammANa sayaM tu sattahiyaM // 40 // sandhayaH-aMgulAdyasthigvaNDamelApakasthAnAni | marmANi zaMkhANikAciyarakAdIni / zeSaM pAThasiddhameva // api ca sahasayaM tu sirANaM nAbhippabhavANa siramuvagayANaM / rasaharaNinAmadhijANa jANa'NuggahavidhAesu // 410 // suicakkhughANajIhANa'Nuggaho hoi taha vighAo ya / sahasayaM annANa vi sirANa hogAmiNINa tahA // 411 // pAyatalamuvagayANaM jaMghAbalakAriNINamuvaghAo / uvaghAe siri viyaNaM kuNaMti aMdhattaNaM ca tahA // // 332 / /
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ avarANa gudapaviTThANa hoi sahu~ sayaM taha sirANaM / jANa baleNa pavattai vAU muttaM purIsaM ca // arisAo paMDurogA veganiroho ya tANamuvaghAe / tiriyagamANa sirANaM saTThasayaM hoi avarANaM // | bAhuvalakAriNIo uvaghAe kucchiuyaraviyaNAo / kuvvaMti tahanAo paNavIsaM siNbhdhrnniio|| taha pittadhAriNIo paNavIsaM dasa ya sukkdhrnniio| iya satta sirasayAI nAbhippabhavAI purisassa // 416 // iha puruSasya zarIre nAbhiprabhavAni zirANAM-snasAnAM sapta zatAni bhavanti, tatra SaSTayadhikaM zataM zirANAM nAbheH zirasi gacchati, tAzca rasaharaNinAmadheyAH, tAsAM cAnugrahavighAtayoryathAsaMkhyaM zruticakSurAdInAmanugraho vidhAnazca bhavati, tathA adhaH pAdatalagatAnAmanupaghAte jaGghAbalakAriNInAM snasAnAM paSTyadhikaM zataM bhavati, upaghAte tu tA eva zirovedanA'ndhatvAdIni kurvanti, zeSaM pAThasiddhameveti // atha strInapuMsakayoH kiyatyetA bhavantItyAdyAzaMkyAhatIsUNAI itthINa vIsahINAI hoti saMDhassa / nava pahArUNa sayAI nava dhamaNIo ya dehammi // // 333 / /
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarIra bhava bhAvanA prakaraNe pAThasiddhava // tathA sthitamuttassa soNiyassa ya patteyaM ADhayaM vasAe u / adADhayaM bhaNaMtI patthaM matthulayavatthussa // 418 i pratyeka asuimala patthachakkaM kulao kulao ya pittsiNbhaannN| mAnAdi sukkassa addhakulao duI hINAhiyaM hojA // 41 // zarIre sarvadeva mUtrasya zoNitasya ca pratyekamavasthitamADhakaM-magadhadezaprasiddhamAnavizeSarUpaM bhaNaMti, . uktaM ca-"do asaIo pasaI, do pasaIo seiyA, cattAri seiyAo kulao, cattAri kuDavA pattho, cattAri patthA ADhayaM, cattAri ADhayA doNo," ityAdi / dhAnyabhRto'vAGmukhIkRto hasto'satItyUcyate / vasAyAstva'DhakaM bhaNaMti, mastakabhejako-mastuluMgavastu, anye tvAhuH-'medaHphipphisAdi mastuluMga' miti, tasyApi prasthaM yathoktarUpaM vadanti / azucirUpo yau'sau malastasya prasthaSaTakaM bhavati / pittazleSmANau pratyekaM yathAsaMkhyaM nirdiSTarUpaH kulako bhavati / zukrasya tvardhakulako bhavati etaccADhakaprasthAdikaM mAnaM bAlakumArataruNAdInAM 'do asaIo pasaI' tyAdikrameNAtmIyAtmIyahastena netavyaM, // 334 //
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ uktamAnAca zukrazoNitAderyatra hInAdhikyaM bhavati tatra vAtAdidUSitatvenetyavaseyamiti // zrotrANi zarIre yAvanti bhavanti tAvantyupadazyapasaMharati ekkArasa itthIe nava soyAI tu hoMti purisassa / iya kiM suittaNaM advimaMsamalaruhirasaMghAe ? // athi dve cakSuSI dve ghANavivare mukhaM stanau pAyUpasthe cetyevamekAdaza zrotrANi striyA bhavanti, stanavaNi zeSANi nava puruSasya / ityevamasthyAdisaMghAtarUpe zarIre kiM nAma svarUpataH zucitvaM ?, na kiMcidityarthaH // yadi nAma zarIraM svarUpataH kevalAzucivastusaMghAtarUpaM tataH kimityAha- ko kAyayakkhe kimakulavAse ya vAhikhitte ya / dehammi maccuvihure susANaThANe ya paDibaMdho ? // 121 // tato jinavacanavAsitAntaHkaraNAnAM dehe kaH pratibandhaH syAt ?, na kazcidityarthaH / kathambhUte dehe ? ityAha-- kAkakukurAdibhacye kevalakRmikulAvAse samastavyAdhikSetre mRtyu vidhure - maraNAvasthAyAM niHzeSakArya karaNAkSame paryante zmazAne sthAnaM yasya tattathA tasmizcaivaMbhUta iti / evaM ca nAma dehasyAzucitvaM yena tatsambandhe anyatubhamapi vastu azucitvaM pratipadyata iti darzayati // 335 //
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa vastUnAM vatthAhAravilevaNataMbolAINi pavaradavvANi / hoti khaNeNa vi asuINi dehasaMbandhapattANi // 422 // 4 deha sambandha____ sugamA // tadevaM viparyasto lokastailajalAgarukapUrakusumakuMkumamalayajarasatAmbUlavastrAbharaNAdibhiH / prAptAnAM saMskRtaM yaccharIraM zucitvenAdhyavasyati tatra tAttvikamazucisvarUpatvamupadarzitaM / yAnyapyavaghasarAmezyamRtakAdyAdhArataDAgajalAdInyazucirUpANi loko manyate tAnyapi saMskAravazAt zubhatvaM pratipadyanta azucitvaiti darzayati varNanam asuhANi vi jalakodavavatthappamuhANi sayalavatthUNi / sakAravaseNa suhAI hoMti katthai khaNadeNaM // 423 // ihAzubhaM jalaM mAghamAsIyanUtanakarakakarkarIpramukhabhAjaneSu katakaphalAdinA saMskRtaM krameNa sakalajanaspRhaNIyatAM pratipadyate, madanakodravA api bhakSitA ye. sadya eva mAnuSaM ghArayaMti te'pyauSadhAdisaMskRtAstatkSaNa eva zubhasvAdurasatvaM pratipadyante, vastramapyatIva malamalinaM khaMjanAdibhRtaM rajakAdinA saMskRtaM agityeva zubhatvamupagacchati, evaM bhavanazayanAdiSvapi vaktavyamiti / tataH kimityAha
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya khaNapariyattate poggalanivahe tameva iha vatthu / mannAmi suhaM pavaraM jaM jiNadhammammi uvayarai // | iti-uktanyAyena sarvasminnapi pudgalanivahe pratikSaNaM parAvarttamAne zubhe karpUrahAratAmbUlAdau dehAdisambandhAdazubhatAM pratipadyamAne azubhe'pi madanakodravAdI zubhatAmAsAdayati kiM zucirUpaM ? kiM cApyazucyAtmakaM? vypdishytaamitishessH| tat kiM sarvathA kiMcidapi vastu zucitayA atra na vyapadeSTavyamityAzaMkyAha-'tameve'tyAdi, tadeveha vastu zucisvarUpaM pradhAnaM cAhaM manye yat sAdhudehAdikaM kusumavilepanavastrAbharaNAdikaM ca jinadharme-kSAntyAdike jinapUjAdAnazIlAdike copakurute, nAnyat , tasya sarvasyApi pApopakAritayA narakAdibhavahetutvena tattvato'zucisvarUpatvAditi // ___ yatazcaivaM tasmAdudAharaNagarbha kRtyopadezamAha--- hai to muttUNa duguMchaM ummAyakara kayaMbavippa bva / dehaM ca bajjhavatthaM ca kuNaha uvayArayaM dhamme // 425 // yasmAttadeva vastu zucisvarUpaM pradhAnaM ca yajinadharme upakaroti zeSaM tu sarvamazucyeva vartate, tasmA| dunmAdikAriNI jugupsAM muktvA kadambavipra iva dehaM bAhyavastu ca-vastravilepanAdikaM jinadharmopakArakaM kurviti // kA punarasau kadambavipra ? iti ucyate // 337 //
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe kAryadI nAma purI kalahaMsA jIi kamalasarasIsu / kIlaMtINaM purakAmiNINa jAyaMti aiguruNo // 1 // nAmeNa somasamma samaggaveyANa pArao u tahiM / asamikkhiyaveyaMto vippo parivasai dhaNakalio // somasirI nANaM gihiNI eyassa tANa ya guNaDDho / Asi kayaMbo nAmeNa vallaho jehaputto tti // 3 // soya sayA suivAe taha nirao jaha samaggavatthUNi / pAyaM anbhokkhaMto dugaMchamANo paribhamai // 4 // to loeNaM eso taheva ammA piUhiM pannavio / loiyamagguttinnA saccA vi na rehae kiriyA // 5 // tA amettaM evaM suivAyaM taM kuNaMtao loe / uvahAsaM ciya pAvihisi hosi sayamavi ya ummatto // 6 // aha na gaNai so kiMci vi ruhirAsuimAiesa vatsu / laggo takkhaNameva ya kuNai sacelo cciya siNANaM // 7 // huM huM ti kuto ci vatthaMcalaThaiyavayaNanAso ya / savvattha bhamai eso ambhokkhaMto duguMto // 8 // tatto ya jovvaNabhare gahio kamavi pabhUyarogehiM / viramaMti pAukkhAlayAI kamavi ahorate // 9 // gaMDehiM samaggaM pi huM sarIramAvUriyaM tao tesu / kAI paccaMti galaMti pUyaruhirohamaNavarayaM // 10 // nissavai pameho pajjharaMti arisAu soNiyapavAhaM / khAsaMto khelaM niDuhei cikkaNayamaNavarayaM // 11 // umar3a menicava ya bhuttaM uyarammi na rahai kayA vi / pag2alei pINaso nAsiyAe nijjharaNanIraM va // 12 dugaMchAtyAge kadambaviprasya kathA // 338 //
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ Kalna vahai kA vi dugaMchA tatto naTTho samaggasuivAo / dinnAI duguMchiyajAivejavaggeNa ya karei // 13 // samalAI osahAI aha'nnayA goyarammi hiMDaMtA / appaDikammasarIrA iriyAsamiIi uvauttA // 14 // maNavayaNakAyaguttA samatiNamaNileThukaMcaNA dhIrA / gehammi tassa kahamavi samAgayA sAhaNo donni / Sil te daLUNa kayaMveNa ciMtiyaM nUNa sayalaloyammi / ee ciya suiNo je dharaMti babhavyayamakhaMDaM // 16 // ko suivAo amhArisANa 'bajhaMtapAvareNUNaM ? / hiMsAliyAipAvesu je payati avisaMkA // 17 // S/tA sayalapAvavirayA samacittA sattumittavaggammi | ee suI pavittA pakvAliyasayalapAvamalA // 18 // tamhA jai kaha vi ahaM mucissamimehiM duTTharogehiM / eesiM ciya tA maggamaNucarissAmi dhIrANaM // 19 // all iya suhabhAveNa imassa kaha vi uvasaMtaveyaNijjassa / viNiyattA sabvevi hu te rogA dAruNA vi daDhaM // | tatto sAhusagAse dhammaM soUNa sAvao jAo | mUluttaraguNavisayaM pavajae desacArittaM // 21 // ammApiUNi taha sAvayAI vihiyAI pariyaNeNa samaM / aNudiyahaM jiNadhamma suNei pUei jiNabiMbe // ciMtai ya jaha sarIre imammi malamUttaaDhisaMghAe / uttamakusumavilevaNavatthAharaNAiuvaogaM // 23 // EPI kuNai jaNo taM mohavilasiyaM kevalaM ciya suhehiM / rehai na asuijo vatthUhiM alaMkarijaMto // 24 // 1. bajjhatamAyareUNaM-sarvatra / /
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ f bhava bhAvanA prakaraNe WOWAN tA jamiha dhammakajje vatthaM ucayaraha mokkhaheummi / taM ciya suI pavittaM mannAmi pasaMsaNijaM ca // 25 // iya ciMtiUNa va hiraNNavatthAiyaM samaggaM pi / uvaogaM nei sayA jiniMdabiMbAikajesu ||26|| ciMtei akSayA nisivirAmasamayammi tA mae iTTha / sayalaM pi bajjhavatthu vihiyaM uvayArayaM dhamme ||27|| vararayaNakaraMDa piva evaM pi sarIragaM maha sayA vi / ihaM ciya Asi tao karemi uvayArayaM dhamme ||28|| jattaparirakkhiyaM pi hu jamimaM rogehiM kIrae viharaM / abhibhavapayaM jarAe nihaNijai maccuNA taha ya // eso ciyatA lAbho imassa uvayarai jaM imaM dhamme / iccAi ciMtiUNaM sugurUNaM pAyamUlammi ||30|| gives vayaM samaM ciya ammApiyarehiM kuNai viulatavaM / siddho kAleNaM taha piUNi pattAI devattaM // 31 // iti kadambaviprAkhyAnakaM samAptam // // tatsamAptau ca SaSThI azucibhAvanA samAptA // kadaMbavipreNa svazarIrasyApi dharme eva kRtaH upayogaH 11 380 11
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ tadevaM saMsArasya duHkhAtmakatAM zarIrasyAzucitAM ca paribhAvya dharmadhyAnameva dhyAyeta, taca lokasvabhAvameva bhAvayato bhavatIti saptamI lokasvabhAvabhAvanAmabhidhitsurAha-- caudasarajjU ur3Ayao imo vitthareNa puNa logo| katthai rajju kattha vi ya donni jA satta rajjUo // 426 // saptamanarakapRthivyA adhastalAdArabhyordhvAyato-dIrgho'sau lokazcaturdazarajjuko bhavati, vistareNa el punaH kvApi tiryagloke siddhikSetrapradeze caikarajjurbhavati, kvacittu rajjudvayaM trayaM yAvat saptamanaraka pRthivyAM vistareNa sapta rajavo bhavantIti // yadi nAmaivaM pramANo lokaH tataH kimityAha-- nirayAvAsasurAlayaasaMkhadIvodahIhiM kaliyassa / tassa sahAvaM ciMteja dhammajhANatthamuvautto // ____prakaTAthai va // tadevamekena prakAreNa lokasvabhAvabhAvanA proktA, atha prakArAntareNa tAmabhidhitsurAha-- ahavA logasabhAvaM bhAveja bhavaMtarammi mariUNa / jaNaNI vi havai dhUyA dhUyA vi hu gehiNI hoi // 428 //
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNa tA jamiha dhammakajje vatthu uvayarai mokkhaheummi | taM ciya suiM pavittaM mannAmi pasaMsaNijaM ca // 25 // iya ciMtiUNa bajhaM hiraNNavatthAiyaM samaggaM pi / uvaogaM nei sayA jiNiMdabiMbAikajesu // 26 // ciMtei antayA nisivirAmasamayammi tA mae i8 / sayalaM pi bajjhavatthu vihiyaM uvayArayaM dhamme // 27 // vararayaNakaraMDaM piva eyaM pi sarIragaM maha sayA vi| iTTa ciya Asi tao karemi uvayArayaM dhamme // 28|| jattaparirakkhiyaM pi hu jamimaM rogehiM kIrae viharaM / abhibhavapayaM jarAe nihaNijai maccuNA taha y|| eso ciya tA lAbho imassa uvayarai jaM imaM dhamme / iccAi ciMtiUNaM sugurUNaM pAyamUlammi // 30 // giNhai vayaM samaM ciya ammApiyarehiM kuNai viulatavaM / siddho kAleNaM taha piUNi pattAI devattaM // 31 kadaMbavipreNa svazarIrasyApi dharma eva kRtaH upayogaH // iti kadamba vimAkhyAnakaM samAptam // // tatsamAptau ca SaSThI azucibhAvanA smaaptaa||
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ tadevaM saMsArasya duHkhAtmakatAM zarIrasyAzucitAM ca paribhAvya dharmadhyAnameva dhyAyet, tacca lokasvabhAvameva bhAvayato bhavatIti saptamI lokasvabhAvabhAvanAmabhidhitsurAha-- caudasarajjU ur3Ayao imo vitthareNa puNa logo| katthaI rajju kattha vi ya donni jA satta rajjUo // 426 // saptamanarakapRthivyA adhastalAdArabhyordhvAyato-dIrgho'sau lokazcaturdazarajjuko bhavati, vistareNa punaH kvApi tiryagloke siddhikSetrapradeze caikarajjurbhavati, kvacitta rajjudayaM trayaM yAvat saptamanarakapRthivyAM vistareNa sapta rajavo bhavantIti // yadi nAmaivaM pramANo lokaH tataH kimityAha-- nirayAvAsasurAlayaasaMkhadIvodahIhiM kaliyassa / tassa sahAvaM ciMteja dhammajhANatthamuvautto // prakaTAthaiva // tadevamekena prakAreNa lokasvabhAvabhAvanA proktA, atha prakArAntareNa tAmabhidhitsurAha-- ahavA logasabhAvaM bhAveja bhavaMtarammi mariUNa / jaNaNI vi havai dhUyA dhUyA vi hu gehiNI hoi // 428 //
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe ELTI to jaNao jaNao viniyasuo baMdhuNo'vi hoMti riU / arisha baMdhubhAvaM pAvaMta anaMtaso loe // 426 // ete api sugame / navaraM lokazabdena pUrva paMcAstikAyamayo loko vivakSitaH / idAnIM tu lokyate kevalajJAnibhiravalokyata iti lokaH - saMsAra iti // aparamapi saMsAravairasyamudAharaNasahitaM darzayati -- pittarasa vi jaNaNI khAyai sAIM bhavaparAvate / jaha tassa sukosalamuNivarassa loyammi kaTTamaho // 430 // akSarArthaH sugama eva / bhAvArthastu kathAnakAdavaseyaH, taccedamsiriusa bhajiniMdAo saMkhAIesa naravariMdesu / samaikaMtesu jayappasiddhaikhAgurva sammi // 1 // sAgeyapure nayare vijao nAmeNa naravaro tassa / himacUlA nAmeNaM tIse bhajjA ya do puttA ||2|| jeho ya vajjavAhU puraMdaro NAma taha kaNiTTo tti / eto ya iMdavAhaNarAyA nAgauranayarammi ||3|| dhUyA maNoramA tassa vajrabAhU vivAhiuM evaM mayA sAmaggIe viNiyatto niyapurAbhimuhaM // 4 // loka svabhAva bhAvanA varNanam // 342 //
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ | pai samaM teNa ya udayasaMdaro nAma sAlao kumaro / patto ya to kameNaM vasaMtagiriselasannejhe // 5 // divo ya tattha sAhU silAyale katthaI visAlammi / sUrAbhimuho AyAvayaMtao uDDhavAhAhiM // 6 // to bhaNai vajabAhU eso ciya muNivaro jae dhanno / jo cattasavvasaMgo tavataNuyaMgo jiyANaMgo // 7 // aNucarai tavaM viulaM ciTThai paramakkharaMmi saMlINo / saMsArabhAvamukko sajjhANaparAyaNo evaM // 8 // aha udayasuMdareNaM bhaNiyaM hAseNa kiM tumaM pi ihaM / paJcaihisi jaM sAhuM sayaNhamevaM pasaMsesi ? // 9 // aha bhaNai vajabAhU dharemi cittammi Aha to iyaro / ayaM pitujjha bIo karesi jai tA tumaM ca imaM // 10 // to Aha vajabAha sumarejasu mA ya taM visaMvayasi / iccAi jaMpiUNaM do vi gayA sAhupAsammi // 11 // kahio ya teNa dhammo tesiM saMveyasArasaMjaNao | paJcayai vajavAhU maNoramAe samaM tatto // 12 // chabbIsaI kumArA anne vi hu udayasuMdarappamuhA / giNhaMti vayaM pAse aisayanANissa tasseva // 13 // taM vijayanivo souM ciMtai jarajajarIkayataNU vi / ciTThAmi ahaM evaM bAloNa vi teNa taha vihiyaM // 14|| rajje puraMdaraM ThAviUNa to so'vi giNhae dikkhaM / rajaM puraMdarassa vi parivAlaMtassa kAleNa // 15 // kittidharo nAma suo saMjAo tassa dinnarajabharo / paDivajjai pavvajaM puraMdaro'vi hu puhainAho // 16 //
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa aha kittidharo rAyA sahadevIra samaM sabhajAe / bhujaMto visayasuhAI rajamaNupAlai naeNa // 17 // lokapecchai ya annayA sUramaMDalaM rAhuNA gasijaMtaM / tatto saMveyagao maNammi evaM viciMtei // 18 // , svabhAvaujjoiyabhuvaNayalo asesagahacakkamauliyapayAvo / pAvai imaM avatthaM jai tA sUro'vi duppeccho // 19 // * bhAvanAyAM to avasesanarehiM gaNaNA amhArisehiM kA ettha ? / nIsesajayaviruddha pabhavaMte tammi dehammi // 20 // sukozalasevAmi pujvapurisehiM seviyaM tA ahaM pi jiNadikkhaM / eyammi abhippAe nAe maMtIhiM so bhnnio|| . nRpauppajjai jAva suo tumhANaM deva ! tA paDikkheha / tANuvaroheNa tao so gamai diNAI kiccheNa // 22 // caritram sahadevIe jAo putto maMtIhiM govio so'vi / vaDDhai pacchanna Thio sukosalo nAma se vihiyaM // 23 // aha nAo kittidhareNa kaha virajaM imassa to daauN| pavvajaM paDivanno pAse sirivijayaseNassa // 24 // tatto sukosalanivo pAlai rajaM muNI vi kittidharo / gIyattho saMjAo egallavihAramallINo // 25 // bhikkhahA ya paviThTho sAgeyapurammi kaha vi to diho| sahadevIe nayarAo tIi dhADAvio tatto / 26 / / PE niddhADAvai anne vi sayalapAsaMDiNo imA bhIyA / mA majjha suo'vi imehiM hIrihI vippayAreuM / 271 : tA yai aMbadhAI puTThA ya sukosaleNa naravaiNA / kahiyaM ca tIi jaha tujjha jnnynrnaakittidhro|| 1. tudda rajaM dAUNaM pabvaio so ihAgao ajja | niddhADio ya tuha jaNaNiduTThapurisehiM nayarAo // 29 // // 344 //
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ iccAi nisAme tIe sayAsAu naravaro tatto / gaMtuM vaMdai jaNayaM uvavisai ya suddhabhUmIe // 30 // to paNamiUNa bhaNio rAyarisI tAya ! bhavasamuhammi | majato jayavacchala ! uhio kaha tae ahayaM ? // 31 // sAvajjamayaM duggainibaMdhaNaM jaM viNicchiyaM tumae / rajaM sAmiya ! taM kaha samappiyaM maha aNiTTaphalaM? // tA uttAreha mama pi bhImabhavasAgarAu eyAu / niyahatthapasAIkayajiNadikkhAviulanAvAe // 33 // to atthu te avigdhaM dhamme rajjAiesu paDibaMdhaM / mA kuNasu jaMpie muNivareNa etthaMtare tattha // 34 // bhajA vicittamAlA samAgayA guzviNI samaMtigaNA / patthei patthivaM matthayatthasupasatthahatthauDA // 35 // sAmi ! aNAhaM rajjaM mA muMcasu tAva kaivayadiNANi / karuNAe paDicchasu jAva tumha suyasaMtaI hoi|| | eso vi kiM na dhammo pAlijai jaM payA payatteNa / maMtIhi vi esa'ttho samathio tattha puNaruttaM // 37 // | AyanniUNa eyaM naranAhasukosaleNa to bhaNiyaM ? jo tuha gaThabhe putto so ahisitto mae rajje // 38 // annaM puNo na keNai bhaNiyavvaM kiM pi ettha vatthumi / AraMbhesu na majjhaM ramai maNo iya bhaNeUNa // 39 // saMbhAsiUNa ya tahA jahArihaM pariyaNaM samaggaM pi / giNhai sukosalaniyo piupayamUlammi pavvajaM // gIyattho saMjAo piuNA saha kuNai viulatavakammaM / viharai bahuladdhijuo gAmAgaramaMDiyaM vasuhaM // / 345 //
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ loka bhavabhAvanA prakaraNe svabhAvabhAvanAyAM sukozalapacaritram aha kittidharo rAyA sahadevIra samaM sbhjaae| bhujaMto visayasuhAiM rajamaNupAlai naeNa // 17 // pecchai ya annayA sUramaMDalaM rAhuNA gasijaMtaM / tatto saMveyagao maNammi evaM viciMtei // 18 // ujjoiyabhuvaNayalo asesagahacakamauliyapayAvo / pAvai imaM avatthaM jai tA sUro'vi duppeccho // 19 // to avasesanarehiM gaNaNA amhArisehiM kA ettha ? / nIsesajayaviruddha pabhavaMte tammi dehammi // 20 // sevAmi puvapurisehiM seviyaM tA ahaM pi jiNadikkhaM / eyammi abhippAe nAe maMtIhiM so bhnnio|| uppajai jAca suo tumhANaM deva ! tA paDikkheha / tANuvaroheNa tao so gamai diNAI kiccheNa // 22 // sahadevIe jAo putto maMtIhiM govio so'vi / vaDaDhai pacchanna Thio sukosalo nAma se vihiyaM // 23 // aha nAo kittidharaNa kaha virajaM imassa to daauN| pavvaja paDivanno pAse sirivijayaseNassa // 24 // tatto sukosalanivo pAlai raja muNI vikittidharo / gIyattho saMjAo egallavihAramallINo // 25 // bhikkhahA ya paviho sAgeyapurammi kaha vi to viTro / sahadevIe nayarAo tI dhADAvio tatto / 26 niddhADAvai anne vi sayalapAsaMDiNo imA bhiiyaa| mA majjha suo'vi imehiM hIrihI vippayAreuM / 27 8 tA ruyai aMbadhAI puTThA ya sukosaleNa naravaiNA / kahiyaM ca tIi jaha tujjha jaNayanaranAhakittidharo // tuha rajaM dAUNaM pavvaio so ihAgao aja / niddhADio ya tuha jaNaNiduTThapurisehiM nayarAo // 29 // 2565 // 344 //
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ va icAi nisAme tIe sayAsAu naravaro tatto / gaMtuM vaMdai jaNayaM uvavisai ya suddhabhUmIe // 30 // to paNamiUNa bhaNio rAyarisI tAya ! bhavasamuddammi / majaMto jayavacchala ! uvehio kaha tae ahayaM ? // 31 // sAvajamayaM duggainibaMdhaNaM jaM viNicchiyaM tumae / rajaM sAmiya ! taM kaha samappiyaM maha aNiTTaphalaM? // tA uttAreha mamaM pibhImabhavasAgarAu eyAu | niyahatyapasAIkayajiNadikkhAviulanAvAe // 33 // to atthu te avigdhaM dhamme rajAiesu paDibaMdhaM / mA kuNasu jaMpie muNivareNa etthaMtare tattha // 34 // bhajA vicittamAlA samAgayA gubviNI samaMtigaNA / patthei patthivaM matthayatthasupasatthahatthauDA // 35 // sAmi ! aNAhaM rajaM mA muMcasu tAva kaivayadiNANi / karuNAe paDicchasu jAva tumha suyasaMtaI hoi|| eso vi kiM na dhammo pAlijjai jaM payA payatteNa / maMtIhi vi esa'ttho samathio tattha puNaruttaM // 37 // AyanniUNa eyaM naranAhasukosaleNa to bhaNiyaM ? jo tuha gambhe putto so ahisitto mae raje // 38 // annaM puNo na keNai bhaNiyavvaM kiM pi ettha vatthumi / AraMbhesu na majjhaM ramai maNo iya bhaNeUNa // 39 // saMbhAsiUNa ya tahA jahArihaM pariyaNaM samaggaM pi / giNhai sukosalaniyo piupayamUlammi pavvajaM // gIyattho saMjAo piuNA saha kuNai viulatavakammaM / viharai bahuladdhijuo gAmAgaramaMDiyaM vasuhaM // ||| 345 //
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe sukozalasyopari prANAnta upasargaH mokSaprAptizca sahadevI vi hu suiraM soyattA khijiu suyvioe| adRzANovagayA jAyA girikaMdare vagdhI // 42 // piyauttA vi hu muNiNo tattheva girimmi ThaMti vAsAsu | cAummAsiyakhamaNe samaikkatami to do'pi // kattiyapADivae pAraNammi vasimammi paTTiyA diTTA / vagghIi tIi dhAvai kayaMtamutti vva to esaa|| pANaMtiyamuvasaggaM nAuM to do vi ThaMti ussaggaM / suhabhAvaNAi ciTThati tattha paramakkhare lINA // 45 // girikUDammi vi tatto vijju bva imA samullaseUNa / nivaDai sukosale muNivarammi haNai ya caveDAe // pADeUNa mahIe jIvaMtassa vi tao imA tassa | caracaracarassa tuTTA ukkattai cmmmNsaaii||47|| ghoTei soNiyaM aTTiyAI moDei kaDayaDaraveNa / gahiUNa tikkhadADhAnaharehiM AmisaM asai // 48 // hiyayassuvari nividyA parituTThA mANasammi sA vgghii| iya maMsasoNiyAiM bhaMjai puttassa vi piyassa // 49 // bhaMjaMtassa ya evaM suhabhAvaNayAi kevalaM nANaM / umpannaM tassa mahAmuNissa jAo ya aNtgddo||50|| kittidharo'vi hu sAhU saMsArasahAvabhAvaNAnirao / khaviUNa ghAikammaM hoUNaM kevalI siddho // 51 // iya bhamamANehiM bhavADaIe piyaputtabaMdhumAI vi / bhujati vallahA vihu annANaMdhehiM jaMtUhi // 52 // tIse ya sukosalabhAriyAe devIvicittamAlAe / jAo hirannaganbho tti nAma putto mahIvAlI // 53 // // 346 //
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya saMkheveNa sukosalassa kahiyaM mae imaM cariyaM / neyavvaM taM puNa vittharasthiNA pumcriyaao||54|| // iti sukozalarAjarSikathAnakaM samAptam // // tatsamAptau ca saptamI lokasvabhAvabhAvanA samApteti // atha dharmadhyAnArthamevASTamI karmAzravabhAvanA prArabhyate, tatra ca saMvegavAsanAvAsitAntaHkaraNena mumukSuNA saMsAraklezavisaravicchedAya sarvadaivedaM manasi bhAvanIyaM, kimityAha| kevaladuhanimmavie paDio saMsArasAyare jIvo / jaM aNuhavai kilesaM taM AsavaheuyaM savvaM // 431 ___ kevaladuHkhairnirmApite-ghaTite tadAtmake ityarthaH, etasmin saMsArasAgare nipatito janturya rogajanma'jarAmaraNazokadAridrayadaurbhAgyaparaparibhavaviSAdAdisambhavaM zArIraM mAnasaM ca klezarAzi-duHkhasamudaya- | manubhavati taM Azravati-Adatte gRhNAti yairhetubhUtairaSTavidhaM karma jIvaste AzravAH-rAgadveSakaSAyendriyAdayastaddhetukaM tatkAraNamiti vijJeyamiti // yairjIvaH karmA''zravati tAnAzravAna svata eva darzayati- || 347 //
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaya- bhAvanA prakaraNe varNanama rAgabosakasAyA paMca pasiddhAiM iMdiyAI ca / hiMsAliyAiyANi ya AsavadArAI kammassa // 432 . Azrava * bhAvanA___ AzravA eva karmakacavarapravezasya dvArANIva dvArANyAzravadvArANi, tadyathA-mAyAlobhakaSAyamizra- * svarUpapariNAmo rAgaH, krodhamAnamizrapariNatistu dveSaH / uktaM ca-'mAyA lobhakaSAyazcetyetadrAgasaMjJitaM dvandvam / krodho mAnazca punadveSa iti samAsanirdiSTaH // 1 // (prazama0) iti, kaSAyAH-kodhAdayazcatvAraH, .' sparzanarasanAdIni paMcendriyANi prasiddhAnyeva, hiMsA'lIkabhASaNAdIni ca AdizabdAcauryamaithunaparigraharAtribhojanamithyAtvAviratiyogAdiparigrahaH, etAni sarvANyapi karmaNa AzravadvArANi | idamuktaM bhavati-yathA kasmiMzcit udghATadvAre'pavarake mUladvAragavAkSajAlakAdibhidvAraiH pavanapreritaM rajAkacavarAdikaM pravizati tathA jIvApavarake rAgadveSAdibhirdAraiH karmarajAkacavaraM pravizati, sarvasyApi karmopAdAnasya , taddhetutvAd , ata etAni rAgAdInyAzravadvArANi abhidhIyanta iti // tatra rAgadveSayorAzravadvAratvaM svayameva prakaTayati rAgaddosANa dhiratthu jANa virasaM phalaM munnNto'vi| pAvesu ramai loo Aukhejjo bva ahiesu // // 348 //
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAgadveSayoH sakalatribhuvanazatrubhUtayoH dhigastu tayorvirasaM pariNAmadAruNaM narakagamanAdikamiha - lokespi vandhavadhApabhrAjanAdikaM phalaM jAnannapi varAko lokastadadhiSThitaH pApeSu - paradhanaharaNaparayo padgamanakalahAdikeSu ramate - ratiM labhate yathA Aturo vyAdhigRhIto vaidyaH svayamapathyabhogaphalaM jAnannapi ahiteSu - apathyeSu lolatAdiprerito ramate / idamuktaM bhavani - rAgadveSAturo lokaH pApeSu pravarttate, tatpravRttau ca nUtanamazubhaM durantaM karmmabadhnAtItyevamanayorAzravadvAratA / evamanyatrApyasau svabuddhayA bhAvanIyeti // atha krodhamAnamAyAlo bhAnAmAzravadvAratAmA viSkurvannAha - dhammaM atthaM kAmaM tinniva kuddho jaNo paricaya | Ayarai tAI jehi ya duhio iha parabhave ho / pAvaMti jae ajasaM ummAyaM appaNI guNa bhaMsaM / uvahasaNijjA ya jaNe hoMti ahaMkAriNo jIvA // jaha jaha vaMcai loyaM mAillo kUDabahupavaMcehiM / taha taha saMciNai malaM baMdhai bhavasAya raM ghoraM // 436 loNavahariyo hAi kajjuM samAyarai pAvaM / ailobheNa viNassa maccho vva jahA galaM giliuM // 437 // / / 349 / /
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa krodhasya AzravadvAratAyAM sUravipraudA pAThasiddhA eva // atha krodhAdInAM caturNAmapi krameNodAharaNAnyAha kohami sUravippo mayammi AharaNamujjhiyakumAro / mAyAi vaNiyaduhiyA lobhammi ya lobhanaMdo ti // 438 // krodhe sUravipra udAharaNaM, tadyathAnAmeNa vasaMtaraM nayaraMjatthidudhavalakaMtINi | kumuyAiM saravaresu vi gihAI muttAhalAI ca // 1 // rehaMti asaMkhAI rAyA kaNagappaho tti nAmeNa | taM pAlai somajaso nAmeNa purohio tassa // 2 // sUro nAmeNa suo tassa ya cauveyapArao taha ya / annesu vi satthesuM kusalo bahuguNasamiddho ya // 3 // kiMtu mahAkovaparo keNai saha ujjuyaM na jaMpei / emeva panjalaMto ciTThai aggi vya ghayasitto // 4 // vakkhittassa ya piuNo jai vaccai so nivassa pAsammi / to koveNa payaMpai teNa vi saha kannakaDuyAI // 5 // aha uvayarammi piyare khapparayagai tti piupayaM tassa | na samappiyaM niveNaM dattaM annassa vippassa // 6 // koNa dhamadhamaMto tatto ciTThai samaM kuDumveNa / nicaM kalahaMto so virattameyassa taM sabvaM // 7 // // 350 //
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhajjA ya teNa kahamavi laddhA rUveNa sayalanArINaM / anbhahiyA aha sA bhuvaNamohaNaM jobvaNaM pattA // 8 // to annAdi esA uvaviTThA maMdirovari gavakkhe / joyaMtI naranAhaM diTThA teNAvi divvavasA // 9 // tagaNatthaM tatto rAyA chiDDAI maggae tassa / sUrassa jo ya kujjhai sayA vi saha pADivesIhiM // 10 // kiMtu aiko pagar3a tti annayA te na kiM pi jaMpaMti / taiyA puNa vinnAyaM kahamavi naranAhacittaM ti | 11 | ekkeNa kiM pi bhaNiyaM sahavasieNa vi tao gaheUNa | sUreNa garuyalauDiM kaccariyaM matthayaM tassa // 12 // to te sAhiyaM naravaissa teNAvi tassa savvassaM / avahariyaM bhajjA vi hu gahiuM aMteure chUDhA // 13 // to vo riM kuvio nayarAo niggao suuro| gaMtUNa tAvasANaM pAse abhigiNhae dikkhaM // annAta kA pate kuddhamANaso bhaNai / jai atthi tavassa phalaM maha taha annammi jammammi // 15 // hojAmi vahAe naravaissa sapurassa iya mareUNa / saniyANo uppanno vAukumAresu devesu // 16 // tattoya mahAvAyaM vivi dhUlinivahavariseNa / pauranarAhivasahiyaM thalIkayaM taM puraM sayalaM // 17 // utrvaNi tatto so devo pAviUNa DuMbataM / pANivahAI kAuM uppanno chaDhavI || 18 || uccadviNa tatto bhami saMsArasAgaramaNaMtaM / magahAvisae jAo katthai so gAmakUDoti // 19 // tattha viya kovaparavasamaNeNa kavi naresarAbhimuhaM / bhaNiyaM duccayaNaM teNa kappito vajjhabhUmIe | 20| // 351 //
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUravipra bhava. bhAvanA prakaraNe kathAyAM kevalinA kathitaM krodhAdInAM durantatvam OXATATATATATATA neUNa talAreNaM rAyAeseNa rukkhasAhAe / ullaMbio tahiM puNa Asanne Asi ko'vi muNI // 21 // sajjhANasaMThio tassa takkhaNaM kevalaM paramanANaM | uppannaM tavvaMdaNaheuM suranaravarA pattA // 22 // tatya ya dhammakahAe vahRte aMtarammi nrnaaho| rAyagihanayarasAmI pucchai pAe paNamiUNaM // 23 // bhayavaM! kiM jeyavvaM jigIsuNA ettha ? no bhaNai nANI | naranAha! aMtaraMga sennaM savveNa jeyavvaM // 24 // taM puNa kAmamahAbhaDakovAhaMkAramAiyaM neyaM / eyaMmi ajippaMte vihalo bahiraMgasattujao // 25 // dhammatthakAmanAsaM jamajippaMtA kuNaMti kovaaii| paraloge naragAisu kuNaMti puNa dAruNaM dukkha // 26 // kiM bahaNA? soNattho ihaparabhavio ya natthi jaM kuviyA / kuvvaMti na kovAI imassa jaha gAmakUDassa // 27 // to naravareNa bhaNiyaM muNiMda ! ko esa gAmakUDo tti / aha sUrajammapabhiI kahei tavvaiyaraM nANI // 28 to bhaNai mahInAho anja vi eeNa kettiyaM kAlaM / sahiyavaM bhavadukkhaM ? muNivara ! to bhaNai muNinAho // 29 // bhamihI bhavaM aNaMtaM nariMda! eso tao ya pajaMte / bohiM lahiuM kiccheNa sijjhihii vijiyaMbhAvariU // 30 // // 352 //
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya kovAivivAgaM soUNaM naranarAiNo bahave / keI pasamaM anne u saMjamaM ke vi saMmattaM // 31 // | paDivajaMti sayANaM kammANaM vivaramaNusareUNa / iya kovavivAge sUracariyamuvaiTThamiha kiM pi // 32 // // iti sUraviprAkhyAnakaM samAptam / / 'mayammi AharaNamujjhiyakumAro'tti madaH-ahaGkAro mAna iti yAvat , tatrodAharaNamujjhitanAmA kumAraH, tadyathAnaMdiraM nAma puraM jattha samiddhI giriMdaculAe / uvameja sayalabhAveNa jai na vaDDheja paidiyahaM // 1 // nAmeNa rayaNasAro tatthA'si mahAtaru bva naranAho | sacchAo phaladAyA sauNehiM nisevio tuMgo / tassa ya jIvai na suo jAo ekko'vi taM duhaM mottuM / annaM sayalaM pi suhaM sutthIkayasayalarajassa // 3 | jAo ya annahA vallahAi deviii| bNbhnaamaae| putto suppe kAuM sa ujjhio kayavaskuruDe // 4 // | to devvavaseNa imo na mao nAmaM ca ujjhiyakumAro / saMjAyaM tassa tao suheNa parivaDDhae tattha // 5 // khvAIyA ya guNA sabve'vi aNuttarA phuDaM tassa | kiMtu ahaMkAreNaM na namai ammApiUNaM pi // 6 //
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNa mAnakaSAye ujjhitakumArakathA kIlaMtoya kumAre savve vi ahikkhivei dappeNa / uttANiyahiyao nahanivadiTTI ya paribhamai // 7 // pecchai bhuvaNaM pi taNaM vaccai na kayAi piusamIve'pi / paNamai na devayANa vi nAmaM pihana sahai gurUNaM // 8 // aha annayA niveNaM samappio so kalANa gahaNaTThA / ajjhAvayassa kahamavi tatto taM bhaNai so evaM // re raMka! mamAhiMto kiM abbhahiyaM tuma muNasi? jeNa / ThaviUNa mamaM nIyAsaNammi vettAsaNe grue|| uvavisasi appaNA to kahei ajjhAvao nriNdss| savvaM pi tassa cariyaM rAyA vi hu bhaNai taM evaM // 11 // majjha suo tti na tumae saMkeyavvaM balA vicaDDe / pADhayaco eso sirammi daMDeNa nihaNe // 12 // ajyAvaraNa evaM kahiyaM kumarassa jaha imaM rAyA / pabhaNai to kumaro'vi hu dappeNaM pabhaNae evaM // 13 // kiM mANusamiha rAyA ? ko'si tuma raMka! majjha sikkhavaNe ? / ajjhAvaeNa tatto vahio so kaMvaghAeNa // 14 // to teNa lauDiyAeNa tahA sire tADio uvjjhaao| jaha ciMgiyAu deto paDio dharaNIi mucchAe // eso ya vaiyaro naravareNa savvo'vi avagao tatto / nivissao ANatto kumaro nIharai nyraao|| -23 // 354 //
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatto parisapattAshaMkAro savvA vi ummatto / saMjAo gAmAisu loeNa hasijjai bhamaMto // 17 // bhamamANo ya kahiM pi hu patto aDavIi Asamapayammi / atihitti tAvasehiM nIo kulavaisayAsammi // 18 // palhanthiyaM vihe ucaviTTho tattha paNamai na kaMpi / to tAvahiM bhaNio kiM paNamasi kulavaI na tumaM 1 // 19 // aha bhiDaM bhAle ghaDiUNaM so bhaNei re tujjhe / maM na muNaha rAyasuyaM anbhahiyaM devayANaM pi // 20 paNamAmi na iMdassa vi kiM puNa tumhANa muMDamettANaM / iccAi jaMpamANaM tehiM ajogo ttivinnAo | 21 | diTTho ya avannAe jA gacchai tattha aDavimajjhammi | to Agacchai purao sIho nAyaM vimuMcaMto // 22 // tA dappeNa na eso nAsai ciMtei rAyautto'haM / kiM bheNDiyamettassa vi imassa etto palAemi 1 // 23 // icAra ciMtayaMto nihao sIheNa karacaveDAe / mariUNaM uppanno suNao tato kharo karaho ||24|| to naranAhapurohito jAo tahiM pi naMdiure / caudasa vijjAThANAI paDhAi saMtare gatuM // 25 // paDhikaNa Agrayassa va puraloyasamannio narAhivaI / Agacchai paJcoNiM karei garuyaM ca sammANaM ||26|| jAI kulaM suyaM naravariMdasammANamIsariyamAI / guNanivaho savo'vi hu amhaM ciya na uNa annassa |27| / / 355 / /
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava i ciMtayaMto taha kaha vi gao maNe maukarisaM / jaha puNaravi saMjAo hasaNijo sayalaloyassa / 28 | kevalinA bhAvanA bassa suo jAo mari tao ya acireNa | poDhattaNaM ca patto gAyai purao nariMdassa // 29 // kathitaH prakaraNa ca tattha evaM pIiM uvarohio samubvahai / niyagehamAyareNaM nei tahiM dei bahudANaM // 30|| *, ujjhitagIyaM ceTTA bhaNiyaM savvaM bahu mannae ya eyassa / kiM vahuNA ? tavvirahe gamai muhuttaM pi kiccheNa // 31 // kumAra bhavaH tatto loo rAyA sayaNajaNo pariyaNo ya vimhaio / kiMhINajAiyaMmi vi imammi vippassa iya pemmaM // 32 // *: aha viharaMto desesu kevalI Agao tahiM nayare / tavbaMdaNAnimittaM gao nariMdo sapuraloo // 33 / / tattha ya purohiyammi vi patte dhamme ya nANiNA kahie / puDheM narAhiveNaM bhayavaM! kiM hINajAimmi 34 // eyammi vi paDibaMdho amhANa purohiyassa aimetto? | to kevaliNA bhaNiyaM putto niva! esa eyassa // kahamiva ? to puvabhavo muNivaiNA sAhio samaggovi / aTThamayaTThANANa ya kahio ihaparabhavavivAgo // 36 // to bhaNiyaM naravaiNA mANaviNaDio suo'vi maha bhyvN!| ujjhiyakumAranAmo Asi kahiM so gao mariuM? // 37 //
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ KI bhaNiyaM to kevaliNA nariMda ! suNayAiesu tiriesu / bhamiUNa so ciya imo bNbhnnddmbttmnnuptto|| purao anja vi bhamihI suiraM saMsArasAyare ghore / visahaMto nArayahINatiriyanaradukkhalakkhAI // 39 // lahiUNa tao bohiM kiccheNaM sijjhihi tti iccAi / soUNa nANiNo bhAsiyAI nivarayaNasAreNa // 40 saMveyamuvagaeNaM rajjaM dAUNa bhAiNejassa / gahiyA dikkhA kaivayamaMtikalattAikalieNa // 41 // savvattha ahaMkAraM pAyaM pariharai sesaloo'vi tammUlaM jeNa duhaM maddavamUlaM tu sayalasuhaM // 42 // // ityujjhinakumArAkhyAnakaM samAptam // atha 'mAyAe vaNiyaduhiya tti' udAharaNamucyate, tadyathA'sirivANArasinayarI siripAsajiNiMdapayapavittAe / dIsaina appavitto jIi jaNo koi satya va // kamalAvAso kamalaM va nivasae tIi kamala siTTi tti | paumiNinAmA dhUyA ya tassa ruvAiguNakaliyA / cAlattAo ya imA vahulIe taha ahiTThiyA bAda / jaha piyarAiM vi na muNaMti tIi gUDhaM abhippAyaM // 3 // 1. vANArasitti nayarI-sarvatra / / 2. seTi-sarvatra // // 357 / /
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ta bhava mAyAyAM vaNigaduhitA kathAnakam to viNayaM piyarANaM karei taha kaha vi sA jaha imAiM / ruvAiehiM tIse viNaeNaM raMjiyamaNAI // 4 // bhAvanA necchaMti tavvioyaM khaNaM pi to puravarAo annAo / niddhaNavaNiyassa suo rUyassI caMdaNo nAma // 5 // prakaraNa * ANeUNa ya niyaghare pANi dhUyAe gAhio tehiM / gharajAmAuthabhAvaM paDivanno ciTThae tattha // 6 // - sigdhaM ca uvarayAI piUNi tIse tao ya gharasAmI / jAmAuo'vi jAo puttAINaM abhAvAo // 7 // tatto niraMkusA paumiNI vi parivihiyapavarasiMgArA / rucaMtataruNaehiM annannehiM samaM channaM // 8 // abhiramai nizcameva ya bAhiM tu mahAsai bva bhattAraM / tahakaha vi hu aNuyattai jaha cheyajaNaM pi bholei // 9 // aha annayA pasUyA jAo putto tao ya taM esA / adhavAraMtI bhaNiyA bhattAreNaM tuma eyaM // 10 // kiM na dhavAresi? tao sA pabhaNai majjha baalbhaavaao| parapurisapharisaniyamo tatto eso vi parapuriso // 11 // hai to dehe vi na laggai maha eso kiM payoharAIsu ? / iya souM parituTTo tIse ujjayamaI bhattA // 12 // ciMtai ya aho sIlaM maha bhajAe aNuttaraM kiM pi / maha vairittaM puttaM pi jeNa pharisai na deheNa // 13 // annaM dharei dhAviM puttassa dhavAraNahamaha eso / evaM so parivai aha'nnayA caMdaNo hade // 14 // . // 358 //
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ yA vavaharamANo ciTTei jAva tA taruNayaMbhaNo eko / pavarujaladhoyattiyaniyaMsaNo caMdaNavilitto // 15 // ambhokkhaMto maggaM davbhapavittiyakaro samaNupattoM / dito AsIvAyaM samaggapaNamaMtaloyassa // 16 // paDhi caMdaNavaNiNo samappayaMtassa akkhae tassa / laggaM hasta taNaM sirammi kahamavi nivaDamANaM // | taM jAva niyakaraNaM seTThI avaNei tassa sIsAo / to bhaNio teNa imo seTTi ! paDikkhasu tumaM tAva // | kaDhissAmi jao'haM niyasIsaM jeNa takkaraM iyaM / loe vi pasiddhaM taNasae vi coro taNe coro // 19 // to dehAvayavassa vi namAmi annAyakAriNo nAhaM / chiMdissAmi imaM to kayAvarAhaM niyasiraM pi // 20 // || to seTTI dharai tayaM maDDAe so'vi annapAsAo / ghettuM vAhai churiyaM sirassa kaTeNa to dhari // 21 // nIo ya ghare bhaNiyaM tuTThA Ne tuha suittaNaM daTuM / taMbolaNhANabhoyaNadANAIhi ya kayA pUyA // 22 // teNa vi ya bhoyaNAI mottuM rokaM tu daviNavatthAI / kiM pi na gahiyaM tatto so ahiyayaraM maNe tuTTho // ciMtaha ya jaha sahAo maha asahAyarasa jujae eso / jeNa suI ya nirIho baMbharao bhaNiyakArI y|| iya ciMtiUNa bhaNio so vippo caMdaNeNa jaha bhadda ! / asahAyassa maha gharaM ciMtasu taM jeNa vANijjaM // l desaMtare vi gaMtuM niciMto'haM karemi vippeNa / bhaNiyaM sehi ! nirIhANa babhayArINa amhANaM // 26 // kiM tuha gharaciMtAe ? to bhaNiyaM caMdaNeNa sacamiNaM / kiMtu uvarohao maha kareha eyaM pi jeNa ihaM // 27 // // 359 //
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava caMdanazreSThinA dRSTaM parivrAjakacaritram parauvayAratthaM ciya jammo tumhArisANa to vippo / kahakahamavi paDivajjai ciMtai sayalaM pigharakajaM // bhAvanA taha teNa viyaDDheNaM taruNeNa gharammi ceva patteNa / gADhamaNurattacittA ramijjae pamiNI nicaM // 29 // prakaraNa : gahiUNa paurabhaMDaM gao vaNijeNa annayA ujjU / caMdaNavaNio desaMtarammi kusumauranayarassa // 30 // AvAsaM dAUNaM bAhimmi Thio nisAi soUNa | tazvirame jA jaggai tA pecchai kassai tarussa // 31 // mUlanilINaM eka kaTThIbhUyaM aIva nicceDha / ke pi mahaMtaM pakkhi tahaTThie tammi ya samaggA // 32 // sesA vacaMti disAsu pakkhiNo uyarapUraNanimittaM / to kaTThabhUyapakkhI uTheuM tANa nIDesu // 33 // abhiruiyapakkhirUvaM bhakkheuM ciTThae taha ceva / ii paidiNaM kuNaMto diTTho so caMdaNeNa tahiM // 34 // annammi ya diyahe rukkhagahaNamajhe sarIraciMtAe / kammayareNaM sahio uvaviThTho ciTThae jAca // 35 // 1. caMdaNasehI tA pecchae tahiM dUrao sapicchIe / maggaM visohayaMtaM abhayaM osaraha bho jIvA ! // 36 // evaM puNo puNo vihu jaMpaMtaM taruvarassa mUlammi / AgacchaMtaM saNi saNi khavaNayarisiM ekaM // 37 // jAva ya so tarumUle ciTTei palaMbiyAhiM bAhAhiM / tAva ramaMtI sahiyAyaNassa majjhAunIhariGa // 38 // Agacchada nivadhUyA kahamavi pAsammi tassa to teNaM / viyaNaM nAUNa tahiM galayaM valiUNa savvaM pi|| AbharaNaM se gahiu~ khaDDAe nihaNiyaM mayA ya imaa| khaDDAe pakkhittA puNo palaMbiyabhuo tattha // 40 //
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ ciTThai rukkhaMtario ya caMdaNo pecchiUNa taM sayalaM / kammayareNaM sahio. vaccai niyayammi AvAse // 41 dhUyAsaMbaMdhami ya davAvae paDahayaM nariMdo vi / divai kaNayasahassaM jo dhUyaM kahai iya ghuDhe // 42 // caMdaNakammayareNaM kahiyaM sayalaM pi so taokhavaNo / bahuyaM viDaMbiUNaM tahiM viNAsAvio rannA // 4 // to caMdaNo viciMtaha kaTThIbhUo jahA imo pkkhii| taha khavaNao piyA me vippo vi ya haMta kiM evaM? // 44 // StA dolai maha cittaM gaMtuM pecchAmi tANa cariyAI / iya ciMtiUNa sayalaM vikiNiyaM teNa niyabhaMDaM / 45 / paDibhaMDaM gahiUNaM sigdhaM pi samAgao niyapurIe / bAhiM savvaM mottuM appasahAehiM saMjutto // 46 // gehammi aDDharatte gao na yANAi jaha jaNo koi / etto ya paumiNI vi hu akaMTae maMdire jAe // 47 // AsattamaNA sevai secchAe ahonisiM pi taM baDDayaM / dIvammi panjalaMte jAva gavakveNa taM savvaM // 48 // | daTTha niyadiTThIe khaNamegaM caMdaNo'vi ciTTheuM / acchariyamaho pecchaha vimhiyacitto paDhai evaM // 49 // "bAlenAcumbitA nArI, brAmaNo'tRNahiMsakaH / kASThIbhUto vane pakSI, jIvAnAM rakSako vratI // 1 // AzcaryANIha catvAri, mayA'pi nijalocanaiH / dRSTAnyaho tataH kasmin , vizrabdhaM kriyatAM manaH ? // 2 // Poll iya bhattuNo muNe saha to paumiNI vi saMbhaMtA / uDhei saMThavaMtI visaMThulaM savvamappANaM // 50 // 361 //
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa bhIo baDuo vi palAyaNaTTamugghADae tao dAraM / aha caMdaNapurisehiM gahiyAiM do'vi paviseuM // 51 // : lobha to caMdaNeNa kanne nAsaM ciya paumiNIi chiMdeuM / nissAriyA gharAo ranno ya samappio baDuo // 52 // "; kaSAya5 vaDhiyao kAUNaM nivisao so'vi teNa ANatto / bhami duhiyAI mayAI nAI bhamihaMti saMsAraM / ', viSaye. vaNiduhiyA vaMbhaNa pakkhi khavaNao ya ajayaMti paavaaii| mAyAsIlatteNaM cauro vi imAI duhAI // 54 / po lobhanaMda / kathA sutte vaNiduhiya cciya bhaNiyA sesAI puNa pasaMgeNa / bhaNiyAI iya muNejaha anne vi aNaMtadiTuMtA 55/ . // iti vaNigduhitrAkhyAnakaM samAptam // 'lobhammi ya lobhanaMdo'tti udAharaNabhidhIyate, tadyathAsabvouyaArAmesu jattha mahamahai sayalakAlaM pi / varapADalAigaMdho tamiha puraM pADalIputtaM // 1 // jiyasattU tattha nivo riuNo vijiyA vi jassa rannammi / pAvaMti bhogasaMgaM nivasaMtA kylihresu|| / pAraddhaM teNAvi hu kaiyA vi khaNAviuM gurutalAyaM / kaNayamayA uDDehi ya khaNamANehiM kusA tattha // 3 // saMpattA bahave te ya kiTTiyAto na ceva najaMti / kaNayamayattaNa tao kaDDhe tANa majjhAo // 4 // 5 // 362 /
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ donni kusA uDDehiM nIyA jiNadAsasAvayasayAse | mollaM ca maggiyaM tehiM hoi jaM lohamaiyANaM // 5 // jiNadAsassa ya niyamo sayA vi kANakkayammi to uDDA / paDisiddhA teNa gayA vaNiNo naMdassa pAsammi // 6 // gahiyA ya lohamolleNa teNa jANataeNa vi suvannaM / evaM diyahe diyahe donni kusA giNhae naMdo // 7 // dei ya tuTTho uDDANa dhUyadhUyaNaguDAiyaM bahuyaM / kusayANa ya molleNaM uDDA nicaM piyaMti suraM // 8 // annadiNammi ya naMdo kehiM vi anbharahiehiM sayaNehiM / vIvAhAipagaraNe balA vi nIo aNicchaMto // 9 kaNayamayA ya na kahiyA kusayA eeNa niyasuyANaM pi / mukkA thaviu channA ya katthaI to suyeNee // 10 // paDihAsaMti na kahamavi gihijjaMtA mahagdhamulaM ti / naMdeNa ya tammi diNe vacaMteNaM sayaNagehe // 11 // bhaNiyA suyA jahA te bahumolleNa vi kusA na hatthAo / mottavbA tunbhehiM iya sikkhaviuM imo bayai // 12 // uDDA ya AgayA tattha to suyA deMti UNayaM mollaM / ee ya tattieNaM na deMti jA tAva kuddhehiM // 13 // pakkhittA eehiM ullAleUNa haTTapaMgaNae / jAyaM payarDa kaNayaM phiTTe to tANa kiTTammi ||14 // dihA ya rAyapurisehiM te kusA to samaM pi uDDehiM / nIyA nariMdapAse etto ciya Agao nando / 15 / // 363 //
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa nAo sayalo'vi hu esa vaiyaro cunnae tao niye| pAe ekakusIe bhaNai ya sayaNANa gehammi // 16 // pramattaeehiM ahaM nIo cukavio tattiyassa lAbhassa / iya palavaMto nIo baMdheuM rAyapurisehiM // 17 // puruSasya Arovio ya sUlAi to imo naravarasta bhnnienn| hakkAriuNa puTTho jiNadAso ciya nariMdeNa // 18 // paMcekiM kusayA na hu gahiyA tumae ? so Aha ittha parimANaM / ndriyANAM laMghai evaM kANakayassa niyamami bhaMgo ya // 19 // vinAzajAyai maha deva ! tao paDisiddhA te kusa tti naranAho | tuTTho evaM souM sammANai vatthamAIhiM // 20 // katvam bhaMDAraM ca samappai niyayaM sayalaM pi nicchae soya / mannAbiUNa kaTTeNa gAhio tahavi tarannA // 21, naMdo vi pasiddho lobhanandanAmeNa gADhaluddho tti / iya lobhINa nirIhANa aMtaraM ciMtasu sayA vi // 22 // // iti lobhanandAkhyAnakaM samAptam // tadevaM krodhAdikaSAyANAmAzravadvAratve darzitAnyudAharaNAni, na tu rAgadveSayoH, tattvataH kaSAyA- 5 tmakatvAttayogatArthatvAditi / athendriyANAmAzravadvAratvamupadarzayannAha hoMti pamattassa viNAsagANi paMciMdiyANi purisss| . uragA iva uggavisA gahiyA maMtosahIhiM viNA // 436 //
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ all yathA mantrauSadhAbhyAM vinA ugraviSA mahAkRSNasarpA vinAzAyaiva bhavanti tathendriyANyapi zrotrAdIni paJca puMsaH pramattasya saMtoSAditatpratividhAnavirahitasyehaparalokayorvinAzakAni bhavanti // tathA caitadarthasamarthanAya sarveSAmapIndriyANAM yathAkramamudAharaNAnyAha soyapamuhANa tANa ya dir3hatA paMcime jahAsaMkhaM / rAyasuya-sedvitaNao gaMdha-mahuppiya-mahiMdA ya // 440 // iha zrotrasya vinAzahetutve rAjasuto dRSTAntaH, tadyathAnAmeNa baMbhathalayaM nayaraM surakarimuhaM va vararayaNaM / caMdo vva bhuvaNacaMdo tattha nivo kuvalayAnando // 1 // amaragurU nAmeNaM cauvihamaisaMjuo tahiM maMtI / rAmo nAmeNaM naravaissa putto kalaggahaNe // 2 // vihie lehAyarieNa appio naravaissa teNAvi / juvarAyapayaM eyarasa demi iya pucchio maMtI // 3 // teNa bhaNiyaM na joggo deva ! imo nivapayassa to rnnaa| bhaNiyaM ko kira doso eyassa ? tao bhaNai maMtI // 4 // AbAlakAlao ciya vasammi soiMdiyaM na eyassA avasidiyattaNaM puNa mUlamaNatthANa sayalANa // 5 //
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNa to naravareNa bhaNiyaM kiha saciva ! viNicchriyaM tae eyaM ? | so Aha deva ! eso bAlattAo'vi maha gehe // 6 // zrotrasya 6. vinAza hetutve rAma- / kumArAkhyAnakam bahuvArA uvayaMto tattha ya DuMbAigAyaNasaresu / annesu vi muhaesuM sahesu vinnaniyasavaNo ||7|| suNamANo sui pi hu cito pekkhio mae deva ! / vinnAyaM teNa jahA na vase savarNidiyamamassa // Isi hariNa tatto bhaNiyaM rannA aNuttarA tujjha / buddhI sayakAlaM pi hu teNa ajuttaM imaM vayaNaM // 9 // bhaNi natarAmo kiMtu amha cittammi na vasae eso / doso nariMdataNayANa jeNa gIyAiahilAso || kimiha viruddho ? jamhA geyaM suNihI bahuM imo evaM / sesamajuttaM kAhI kiM jeNa ajogyA raje / 11 / to bhaNiyamamaceNaM jaha devo ANavei taha ceva / kiMtu na iMdiyavagge lahudosaM iMdiyaM kiM pi // 12 // savAI muhe ci lahudosAI imAI dIsaMti / pagarisapattAiM puNo sayalAI vi garuyadosAI // 13 // jaha aggIe lavosvi hu pasaraMto dahai gAmanagarAI / ekkekkamiMdiyaM pi hu taha pasarataM samaggaguNe | 14 | nAsai mUlAo ciya jamhA ekkeNa caiva soeNaM / vaccai nihaNaM hariNo salaho uNa cakkhuNA caiva // 15 // ghANeNa ya bhiMgAI macchAI rasaNao viNassaMti / phariseNa gadAI iya ekkekaM pi savvesiM // 16 // dosANa nihANaM deva ! iMdiyaM to vasiMdio ceva / naMdai iyaro'vi jaNo visesao patthivA jeNa // 17 // : i // 366 //
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ avasiMdiyANa tesiM sayalajae vajjae ayasaDhakkA / aidulahA vitthinnA ya nAsae sayalarajjasirI // 18 // irANa kiM viNassai ? nAmaM pi hu jANa na muNae kosvi / tA deva ! imo doso mA dIsau lahuyao hiyae // 19 // eyassa lahU bhAyA jo jAo saMpayaM suo tumha / sa mae diTTho nIsesarAyalakkhaNajuo caiva // 20 // tA tassa cciya uciyaM juvarAyapayaM ti amh paDihAi / eeNa puNo rajjaM na hoi nAsai ya mUlAo // 21 iccAijuttisaMgayamudAharaMte vi tammi maMtimmi | ciMtai nivo niyacchaha aho amacassa kumaittaM // 22 // poDhamahIyakalaM taha puttaM ruvAiguNajuyaM mottuM / dAvai rajjaM jamhA kalejAyassa DiMbhassa ||23|| iya AyaI adaTuM saMpayamettaNNuNA nariMdeNa / bhaviyatrvayAi Thavio jesuo cciya para niyae || 24|| | kAle tao jAo rAmo cciya naravaro piummi bhae / lahubaMdhU vihu ThavioM juvarAyapae amaceNa // 25 deso ya tassa dino kumArabhuttIi koi aviulo / niyabhuyabaleNa anno'vi ajio teNa paradeso // tatto ahonisiM ciya rAmanariMdo suNei geyAI / gAei tAI sayamavi rai sayamahiNavAI ca // 27 // sikkhavai DuMba mAI ciTThai milio ya tANa majjhami / khaNamavi DuMbAI na osaraMti to tassa pAsAo ||28|| // 367 //
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe iya so geyapasatto ciMtai na kayAi rajjakajjAI / na gaNai ya maMtivayaNAI neya vidvANa uvaese // 29 // to taruNasusaraDuMbIhiM saha pasaMgammi vaDhamANammi / agaNeuM ihaparabhavaduhAI sevai aNAyAraM // 30 // tatto nayarasa bahiM vavaNapariveDhiyaM aimahaMtaM / so kArai pAsAyaM vivittamettha dvio ya puNo // 31 // sevai DuMbIo suNai gIyameyANa gAyai sayaM pi / iya laddha'vagAsehiM DuMbehiM puraM pi taM sayalaM // 32 // vihAlii nicaM etto lahubaMdhavo ya eyassa / vikkamapayAvakalio garuyapasiddhiM gao loe // 33 // miliUNa tao parehiM maMtisAmaMtamaMDalI ehiM / lahubaMdhuNo mahAbalanAmassa samaggamavi eyaM // 34 // sAheuM rAmanariMdaceTTiyaM sigdhameva so tattha / AhUo saMpatto egaMte rAmanaranAhaM // 35 // vi sikkhava aNeya heu diTTaMtajuttivayaNehiM / jA nAo acigiccho giddho mUDho aNappavaso // 36 tA dhari hattheNaM purAu nIhArio sa jIvaMto / rajje uNa loeNaM mahAbalo caiva saMThavio // 37 // nayadhammavikkamehiM rajjaM so pAlae jaNAbhimao / abhimayaDuMbIha samaM rAmo'vi hu rajapanbhaTTho // 38 // desesu bhai bhikkhaM dhikkArijjai jaNeNa savveNa / aha annayA ya DuMbI saMgahiyA jassa DuMbassa || 39 // haNiUNa kattiyAe nivAio teNa so tao mariuM / jAo hariNo tattha vi savaNeNa'caMtamavahario ||40|| hai rAma nRpasya rAjyAt niSkAsanaM bhikSATanaM vinAzazca // 368 //
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ | nisuNei gorigeyajjhuNIo parihariyataNajalo giddho / patto saragoyaramannayA ya vAheNa so nihao // jAo niyabaMdhupurohiyassa putto tahiM pi savaNeNa | gADhaM avahariyamaNo hiMDato jovvaNaM patto // 42 // pacchimasaMbaMdheNa ya iTTho so kiM pi naravariMdassa / tattha vi ya jahAvasaraM payaTTageyAiM nisuNei // 43 // rayaNIi to kaiyA vi pallaMkaThiyassa naravariMdassa | gAyaMti sarasageyaM DubAi tao nriNdenn||44|| pAsaDio purohiyaputto bhaNio mahA''gayAe iha / nidAi mokkaleuM imAI bacceja taM gehaM // 45 // parigalamANIi tao rayaNIe savaNasuhayaraM geyaM / nisuNeteNa imeNaM na kayaM vayaNaM nariMdassa // 46 // | to kuvio naranAho mokkallai jaggiyammi taM gehe / uDheUNa pabhAe baMdhAveuM ca taM vippaM // 47 // savaNesu khivAvai ukkalaMtatautellamAiyaM taha ya | bahuyaM viDaMviUNaM mArAveuM ca so pacchA // 48 // pacchAyAvaM bahuyaM vahei niMdeha taha ya appANaM / peccha mae kaha eyaM vihiyaM theve vi avarAhe ? // 49 // aisayanANI ya imeNa vaMdio to kayAi tassaMte / dhammaM soUNa avasarammi pucchai jahA bhayavaM ! // 50 // Ke eso purohiyasuo thevazvarAhe'vi kiM mae evaM / niggahio ? evaM vA vihie kiM ettio hiyae // 51 // pacchAyAvo pII ya tammi ? aha bhagavayA vi niddiDaM / ANAsAratteNaM so taha tumae viNiggahio // | pII pacchAyAvo ya jeNa so puvvabaMdhavo tujjha | kaha bhayavaM ? ti niveNaM puTTho rAmabhavamAraddhaM // 53 // ||369 //
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava caturindriyavipAke zreSTiputrakathA savvaM pi tassa cariyaM kahei nANI tayaM ca soUNaM / saMveyagao rAyA ciMtai pecchaha aho! jIvA // 54 bhAvanA asamaMjasesu vati kiha Nu bhavasAyare paribhamaMtA / avarAhAmAvammi vijaM nihao niyayabaMdhU vi|| prakaraNe savarNidiyaM ca pecchaha jAyamaNatthayaphalaM kahaM tassa? / jaM taiyA saciveNa ya niddiDha taM tahA jAyaM // eka pi iMdiyaM jai evamaNatthayaphalaM tao ettha / ciTThati aMtaraMgA ajavi riuNo baha loe // 57 // rAgabosakasAyA sesANi ya cakkhurAI karaNAI / annANakAmapamuhA hiMsAliyamAiNo ceva // 58 // tA evamaNatthehiM niraMtaraM pUriyammi saMsAre / saMte ya sivaTThANe ko ciTThai ettha maMdo'vi ? // 59 // iya evamAi pariciMtiUNa tatto mahAbalo rAyA / giNhai dikkhaM pAse aisayanANissa tasseva // 10 // - iMdiyakasAyapamuhaM mohabalaM savvameva nidaliu~ / niravAyaM saMpatto so siddhiTThANamacireNa // 11 // rAmo ya bhavaM bhamihI iMdiyavasago aNaMtayaM purao / pajaMte'vi hu vohiM pAvissai kaha vi kiccheNa // // iti zrotrendriyavipAke rAjasutAkhyAnakaM samAptam // atha caturindriyavipAke zreSThitanayAkhyAnakaM kathyate, tadyathAvijayauraM nAma puraM carataruNiuratthalaM va ramaNIyaM / guruunnaimaNupattaM ahilasaNijjaM ca sabbassa // 1 // vissaMbharI tti nAmeNa naravarI tattha vaiNateu vva / kayavijayANaMdo kesavo vva sAhINasAragao // 2 // // 370 //
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ kusalamaI nAmeNaM tassa amacco jasoharo nAmaM / seTTI ya tattha nivasai pII eyANa tiNhaM pi // 3 // taha kaha vi jaha vioyaM khaNamavi necchaMti bhoyaNAIhiM / annonnamuvayaraMtA gamaMti kAlaM tao tANaM // 4 // jAo ekkasuo te'vi hu tinni vi samaM ahIyaMti / samagaM bhuMjaMti bhamaMti jati naravaisayAsammi // aha annayA ya bhaNio seTTI saciveNa jaha suo tujjha | vaccaMto rAyahare na suMdaro jeNa naravaiNo // 6 // | maha tujjha pIicheyaM kAhI eso tti seTThiNA ttto| bhaNiyaM amacca ! kiM kAraNaM ti to bhaNai maMtI vi // 7 // jaM jaM pecchai evaM ramaNIyaM ramaNimAiyANa imo | taM taM dihi nasi ciTThai suiraM nirikkhaMto // 8 // . diTTho ya mae evaM aNegahA to viNicchiyaM eso / taralakkho poDhattaM patto gacchaMtaoM etthaM // 9 // rAyaulammi viNAsaM kAhI saMbhAvayAmi ahamevaM / to dharasu saMgaheuM ghare'vi kahamavi tao seTThI // 10 kuNai taha ciya taha vi huna ThAi eso nirujjhamANo vi / baccai rAyakulAisu cakviMdiyaparavaso jAo // 11 // aha lakkhio niveNa vi so taralakkhotti teNa pddihaaro| bhaNiUNa to nisiddho tassa paveso niyagharammi // 12 // 371 //
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe tatto ya nayaramajale hiMDai ann'npvrruuvaaii| pecchaMtotaM ceva ya to taralakkho tti se nAmaM // 13 // saMjAyaM savvajaNe saMpatto jovvaNaM ca to eso / kuNai viNAse bahue piyA ya pAvai uvAlaMbhe // 14 // , rindriyaaha siddhiM ciMtAsAyarammi paDiyaM kayAi daTThaNa | pabhaNaMti vANiuttA tumhAeseNimayamamhe // 15 // paravazatAdesaMtarammi nemo khiviUNaM pavarNami to seTThI / aNumannai eyaM kayamimehiM taha ceva to eso // 16 // kAraNena desaMtare'vi hiMDai cakkhiMdiyaparavaso nirikkhaMto / ruvAiM annayA to devaule katthai diTThA // 17 // . zreSTiputraputtaliyAo accanbhuyarUvAto nirikkhamANo so / ciTThai na karei bhoyaNAiyaM paravaso jAo // 18 // / durdazA to vuddhimayA keNai vaNiutteNaM karAviyA annA / vatthamayA puttaliyA pAhaNapaDimAi paDichaMde // 19 // * tatto pAhaNamaiyaM goveuM taduvariM tu vatthamaI / ThAvaMti puttiyaM taM pi ciTThae so nirikkhaMto // 20 // to vatthamaI nIyA AvAse tIi piTThamaNulaggo / taralakkho'vi hu gehe samAgao taM nirikkhaMto // 21 // purao kayAi tIe kuNai yaso bhoynnaaikiriyaao| kayavikkae ya sarie baliyA savve sadesammi // AgacchaMtA ya pahammi lUsiyA takarahiM aDavIe / puttaliyA vi hu nIyA to tabvirahammi taralakkho // jAo gahillao ceTTae ya asamaMjasAI aha sabve / sAmatthaMti mileuM vaNiuttA jaha purA seTrI // 24 // 1. "NimaM amhe-vA0 je0J.|| // 372 //
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMtAvio imeNaM sajjeNa vi saMpayaM tu ummatto / jAo imo mahaMtaM tassuvveyaM maNe kAhI ||25|| tamhA aDavIe ciya evaM caDUNa tattha vaccAmo / puTThA ya seTTiNA annamuttaraM kiM pi kAhAmo ||26|| tatto taha caiva kayaM imehiM iyaro'vi tammi rannammi / hiMDai Thio gahilo pupphaphalAIhiM taNuvittiM // kuNamANo sahayArAitaruvare pecchramANao pavare / aha annayA ya jIse paDichaMde suttahArehiM // 28 // vihiyA sA putaliyA sA rAyasuyA sayaMvarA nagare / vijayaure vaccaMtI vissaMbhararAyataNayassa // 29 // bhaviyatrvayAvaseNaM AvAsai tammi ceva ThANammi / kumarIhi samaM kIlaM kuNamANI teNa sA diTThA ||30|| to taM nirikkhamANo taralakkho ciTThae aNimisaccho / Ras jahiM jahiM ci esA aNuvayai tattha imo // 31 // | aha jAva gayA esA bhoyaNavelAe niyayaAvAse | ciTThai ya bhuMjamANI iyaro'vi hu tA gao tattha // | ciTThA nirikkhamANo bhujaMtiM uTThiyaM nisannaM vA / caMkrammaMtiM sejjAThiyaM ca to rAyapurisehiM // 33 // | uggiNNajaTTimuTThIhiM hakkao jA na vaccae kaha vi / tA baddho muko puNa tahaDio pekkhio nihao // mariUNa ya salabhattaM puNo puNo pAviUNa daNammi / paDiUNa mao bahuso bhamihI bhavasAyaramaNataM // // iti cakSuriMdriyavipAke zreSThisutAkhyAnakaM samAptam // 32 11 303 11
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa ndriyavipAke gandhapriya kumAra kathA 'gaMdhamahappiya' tti priyazabdaH pratyekamabhisambadhyate, gaMdhapriyaH kumAro ghrANendriyavipAke udAharaNaM, madhuzabdena sarvamapi madhuraM-manojJaM vastUcyate tat priyaM-vallabhaM yasyAsau madhupriyaH, rasanendriyavipAke dRSTAntaH / tatra gandhapriyakumArAkhyAnakamucyatenAmeNa paumasaMDa puraM aNiTThAo sUhavAo'vi / nArIo mahadosA guNekanihiNo'vi jattha narA // 1 // rAyA payAvaI tattha vihiyavisessggtthiinaaso| baMbhAiNo'vi laMghai jA durujjhiyavisivaho // 2 // tassa ya ranno jeho putto bAlattabhAvao ceva / jaM jaM suyaMdhavatthaM taM taM suiraM pi jiMghei // 3 // iya vaDaDhaMtapasaMgo ghANidiyaparavaso imo jaao| sagharammi paraghare vA bhamA sayaMdhAI jigchato // 4 // gaMdhappio tti nAmaM jAyaM to tassa sayalanayarammi / tassa ya mAisavattI niyasuyarajjatthiNI tuM // 5 // chiDDAiM gavesae annayA ya sariyAi bhuynaavaahiN| pavaravilAsiNikalio mittehi ya kIlai jlmmi|| tatto mAisavattI viseNa saMjoiuM mahArudaM / puDiyAe baMdhiUNaM samuggae pakkhivai cunnaM // 7 // taM pi ha maMjasAe taM piha annAi taM pi annAe / evaM cunnasamuggayamaNeyamaMjUsapakkhittaM // 8 // kAUNa pavAhAvai uvariM pavahaMtao ya so tattha / Agacchai to kumaro ANAvai appaNo pAse // 9 // aha jAva samaggAo maMjUsAo samuggayaM taha ya / ugghADi niyacchai pecchai puDiyAi to baddhaM / 10 // // 374 //
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ | cunnaM saMghiya mettaM vihaDai jaM jIviyaM tao dAuM / ghANammi ciraM jiMghA vAraMtANaM pi sabvesi // 11 // pariNamamANe gaMdhe mukko pANehiM to imo jhatti / vinAo sayalammi vi jaNammi to esa vuttaMto // 12 // iya ghANidiyavasago cukko rajassa so duhAI ca / aNubhujihI bhavannavamajjhagao dubbisahayAI // 13 // // iti ghANendriyavipAke gandhapriyakumArAkhyAnakaM samAptam // atha madhupriyasyA'khyAnakamucyate| atthi siddhatthapuraM nayaraM dhammatthapagarisagayA vi / mokkhatthiNo na rasiyA dhamme atthe ya jattha narA // 1 nAmeNa vimalavuddhI seTThI parivasai tattha bahuvivo / putto ya tassa jAo aNeyaovAiyasaehiM // 2 // so uNa parivaDDhto jibhidiyalolayAi mahurarase / anna'nne AhArai diyaha sayalaM atippaMto // 3 // gahaNatthaM ca kalANaM samappio to piUhiM so tAo / giNhai kiM pi na sammaM rasabhoyaNalAlasattaNa // dussiknio kalAsuM to pariNai kaM pi vANiyagadhUyaM / kaDutittalavaNaaMbilakasAyamahurehi ya rasehiM / / // 1. 'metto vi harai jo jiviyaM-je0J // // 375 / /
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe nicaM pi rasoI kAravei tIse ya dosaguNavisayaM / annannajaNeNa samaM kuNamANo ciTThai viyAraM // 6 // vavasAyaM ca na kiMci vi kutrvai jaNayAiehiM bhannaMto / ukkihamajjhimAhamarase rasaMto gamai diyahaM // 7 // aha annayA viciMta savve'vi hu tA mae rasA bhuttA / mairAmaMsarasehiM viNA abhojehiM amha kule // 8 tA jai bhuMjAmi na te na niyattai tAva majjha maNavaMchaM / tA jaM jAyai taM hou 'bhuMjaNijA mae te vi // | iya ciMtiUNa laggo mairAmaMsAi bhuMjiuM channaM / giddha pacchA payaDaM pi bhuMjae rayaNidivase // 10 // | ammApiUhiM tatto nibArio jattao sakheehiM / annehiM vi viddhehiM loeNa gurUhi ya suhIhiM // 11 // taha vi hu na ThAi eso ammApiyarehiM to sagehAo / lihiUNa rAule akkharAI nIhAriuM mukko // 12 tatto niraMkuso bhamai esa bhujaMto abhojAI / piyamANo ya apeyAI sevamANo akajAI // 13 // | kAleNa ya giddho mANusAmise bhamai gAmanayaresu / channaM ca DiMbharUvAI mANuse haNai nittiso // 14 // guNaniSpannaM ca kayaM loeNa mahuppitti se nAmaM / jeNa'hilasai maNunnaM vatthaM savvaM pi savvarasaM // 15 // | aha annayA ramataM kassai gAmassa parisare DiMbhaM / avahariUNa palANo vAharapurisehiM saMpatto // 16 // baMdhe naravaiNo samappio teNa bahuviDaMbaNayA / suiraM viDaMbiUNaM tao viNAsAvio tattha // 17 // 1. bhujiyavvA - je0 J // rasanendriya vipAke madhupriyAkhyAnakam // 376 //
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ narae gaMtUNa tao bhave bhave rasaNaparavaso evaM / aNu/jihI duhAI cheyaNamaraNAijaNiyAiM // 18 // 'macchAiesu jammesu ghisahaMto'NaMtayaM bhavaM bhamihI / iya jIvANa duraMtA jibhidiyalolayA bhaNiyA // // iti jihvendriyavipAke madhupriyazreSThisutAkhyAnakaM samAptam // ___ atha sparzanendriyavipAke mahendrAkhyAnakamucyate-- vissauraM nAma puraM koDipaDAgAo riddhimaMtANa | jatthubbhiyA u najati sylpurjypddaagaao||1|| dharaNiMdo nAma tahiM rAyA sesovva dhariyamahivalao | cUDAmaNikiraNajjoiyANaNo bhogasaMpanno // 2 // tassa mahiMdo nAma putto'NaMgo vya rUvasaMpanno | tattha ya mayaNo nAma putto ibhassa seTThissa // 3 // mettiM mahiMdakumaro karei saha teNa do'vi to sammaM / bhoyaNasayaNAIyaM kuNaMti samagaM paribhamaMti // 4 // to sayalajaNapasiddho neho eyANa tattha saMjAo / nAmeNa caMdavayaNA bhajA mayaNassa vararUvA // 5 // dehasukumArayAe tIe vijiyANa kamaliNidalANaM | manne jalammi vAso sirIsakusumANa ya aranne // 6 // tIse ya sahattheNaM detIi gihAgayassa taMbolaM / rAyataNayassa laggo hattho hatthammi sukumAro // 7 // 1. naragAiduhAI ciya visa-sarvatra / / || 377 //
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe sparzanendriya vipAke mahendrAkhyAnakam OM to ciMtai maha mitto salahijau mahiyalammi jo sayalaM / niyamAliMgaMto imIi saMveyae pharisaM // 8 // karamettapharisaNeNa vi vihio'hamimIDa amayasitto vv| savvaMgapharisasaMveyagassa kiM kuNai na vi yANe ? // 9 // icAi ciMtiUNaM tIi samaM so viyaDDhabhaNiIhiM / parihAsaM kuNai bahu bhAujAya tti chaumeNa // 10 // tatto aNaMgakIDaM kuNamANo annayA pharisaluddho / AliMgai savvaMgaM tamimo parimukkaparisaMko // 11 // Asevae ya tatto niccamaNAyAratapparo evaM / ciTThai mahiMdakumaro tIi samaM lajaparihINo // 12 // mayaNo ya ujjubhAvo taM dahra mannae na kaiyA vi / bhaNai ya bhAujAyAi saha imo kuNai parihAsaM // dharaNiMdo ya nariMdo aNabhinno taM kumAramuddisiuM / rajAhiseyakaje kArai pauNaM samaggaM pi // 14 // etto mahiMdakumaro giddho 'phAse ya caMdavayaNAe / na muyai ahonisiM pi hu nei tayaM kANaNAIsu // 15 // ujANiyAmiseNaM ciTThai tattha vi ya kaivayadiNANi / evamuvaladdhapasaraNa teNa tappharisagiddheNa // 16 // aviyAriyapariNAmeNa mayaNadehassa ghAyagA rattiM / pacchannaM pesaviyA tehiM hao so ya ghAehiM // 17 // rAyapurisehiM pattA tevi hunIyA nariMdapAsammi / sehijaMtA sAhiMti pesiyA tuha sueNa'mhe // 18 // 1. phAsammi caM-vA. J. je0|| // 378 //
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ to sabvavaiyaraM jANiUNa kuvio narAhivo bhaNai / ArakkhiyaM jaheso duTTho kumaro viDaMyeuM // 19 // amuga'mugaviDaMbaNayA mAreUNaM kaheja maha vattaM / ANAsAraM nAuM sacivehiM nivaM tao kumaro // 20 // __jANAvio kaha pi hu karuNAe so'vi caMdavayaNaM pi / cittaNa palANo naravaro vi niyapavaravijehiM // 21 // mayaNaM kArai saja rajaM puNa dei avaraputtassa / teNa vi veraggeNaM kAUNa vayaM gao siddhiM // 22 // ciMtai mayaNo'vi aho ? pecchasu laliyAI mohavasagANaM / vissAsiUNa mittattaNeNa tasseva dArammi // 23 // lumbhaMti tayaM pi hu mArayaMti nittiMsamANasA pAvA / evaM Thie vi anja vi visayapivAsA mhaamoho|| icAi ciMtiUNaM ghettuM dikhaM ca saha nariMdeNa / parivAliUNa sammaM vemANiyasuravaro jAo // 25 // caMdavayaNAe saddhiM mahiMdakumaro'vi aMgametteNa | vaccaMto aDavIe gahio bhillANa dhADIe // 26 // vaNijArayANa hatthe anne siM vikkio tao eso / annesiM puNa hatthe vikIyA caMdavayaNA vi // 27|| tehi vi neuM dUre pAse mecchANa bhinnadesesu / te vikiyAI donni vi rayaNatthaM kaMbalANa tao // 28 // gheppar3a tANa sarIrAo tacchiuM ruhiramaNudiNamatucchaM / vallAiehiM puNaravi pose ghippae taM pi // 29 // // 379 //
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA . hiMsAbhava- / ' kappAsapUNiyApaMDurAI kAleNa do vi hoUNaM / mukkAI pANehiM bhamihaMti bhavaM puro'NataM // 30 // diinaa|| iti sparzanendriyavipAke mahendrarAjaputrAkhyAnakaM samAptam // prakaraNe mAzravadvAratve vividhaatha hiMsAdInAmAzravadvAratvaM sadRSTAntamupadarzayannAha dRSTAhiMsAliyapamuhehi ya AsavadArehiM kammamAsavai / ||ntAni nAva vva jalahimajjhe jalanivahaM vivihachiDDehiM // 440 // laliyaMga-dhaNAyara-vajasAra-caNiutta-saMdarappamuhA / dilutA etthaM pi hu kameNa vibuhehiM nAyavvA // 441 // dve api pAThasiddhe, tatra prANAtipAtenaikAntAzubhakarmA'zravati, yathA pUrvabhave gaMgadattaH, tannivRtta* stu na tadAzravati, yathA prAgbhava eva eva tadbhrAtA lalitAGgaH, eSa vyatirekadRSTAntaH, ayameva ca sUtre .. sAkSAdupAttaH, anvayadRSTAntastu gaMgadattaH svayameva draSTavyaH, tadetau dvAvapi yugapaducyete, tadyathA // 380 //
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ | Asi iha sanniveso nAmeNaM 'dhannasaMcao jattha | bahuriddhisaMjuo'vi hu asthittavivajio loo // 1 // | anno'nnabaddhapemmA kulauttA do vi bhAyaro tattha / aDavIe kahANaM kayAi sagaDaM bhareUNa // 2 // viNiyattA te do'vi hu lahuo kheDai dhuriTTio sagaDaM / purao vaccai pAehiM jeTThabaMdhU tao eso // 3 // maggaMmi cakkhuliMDiM saNiyaM pecchai tiricchamabhijaMtIM / to bhaNai lahuyabaMdhuM rakkheja varAiyaM eyaM // 4 // TAleUNaM sagaDaM gveDejasu ciMtae tao iyaro / kiM rakkhiyAe eyAi ? tAva curijamANIe // 5 // kerisao hoi saro ? nisuNami tayaM viciMti eyaM / kheDei tIi ucariM sagaDaM niyamaNo eso // 6 // saNipaNidiyabhAveNa sA vi savvaM pi vujjhai maNe to / jeTTavayaNe hiM tuTThA iyareNaM dUmiyA vADhaM // 7 // saMcunniyA ya sagaDeNa vigayapANA vasaMta uraNayare / dhUyA sA saMjAyA gharammi dhaNanAmasehissa // 8 // vIvAhiyA kameNaM saMpattA jovaNaM tao tIse / gambhammi samuppanno mari so jeTThakulautto / / 9 // tuTThA ya tayaM ganbhaM vahai imA NAisIyauNhehiM / hiyapatthAhArehiM suheNa parivAliu kamaso // 10 // samae pasavai puttaM kAraha baddhAvaNaM maNe tuhA / laliyaMgao tti nAmaM tassa kayaM gurupamoeNa // 11 // parivaDaDhate sokgveNa tammi puttammi tattha kAleNa | lahubaMdhU vi ha mari uppanno tIi gabhammi // 12 // 1. patta-je // // 381 //
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava. bhAvanA prakaraNe hiMsAve gaMgadattAkhyAnakam punvabhavaveriyatteNa tIe araI jaNei so garuiM / to baddhapaosA tammi piyai duTThosahe esA // 13 // gambho ya viNassai taha vi neya niruvakamAuyatteNa / araimahAsAyaranivaDiyA ya kaha kaha vi to esA // 14 // pasavai puttaM kAleNa dAsaceDIe appiuM taM ca / ujjhAveDa pauTTA diho piuNA ya nijato // 15 // gahio ya tIi hatthAo sA ya savvaM pi teNa paripaTTA / sAheDa vAyaraM to viciMtae so jahA eso // na havai jaNaNisayAse to annagharammi appi channaM / vaddhArijai dhAIhiM gaMgadatto tti kayanAmo // 17 // nAyaM jaNaNIe imaM kahamavi so vaDae jaha'nnattha | bhattArassa vi uvariM to rosaM vahai sA hiyae // 18 // pucabhavanbhAseNa ya neho laliyaMgayasta baMdhummi | to do'vi piyAputA taM paDiyaggaMti jatteNa // 19 // khANaM pANaM vatthAiyaM ca savvaM pi deMti se channaM / ramamANo ya kayA vihu bAhiM jaNaNIi so diho // 20 to kuddhAe bahuyaM piTTe mAri pi Araddho / kiMtu karuNAparehi kehiM vi moyAvio kahavi // 21 // jAo ya annayA ko vi Usavo jANiUNa to jnno| laliyaMgaNaM saddhiM bhoyaNavelAi lahuputtaM // 22 // ThAvei gaMgadattaM paTTIe appaNo duveNhaM pi / channaM ca deti pakkannamAi niyabhAyaNehiMto // 23 // jaNaNIe vinnAo dhariuM yAhAe kaDhio tatto / haNi paNhipahArehiM asuimajjhammi pkkhitto|| // 382 //
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ tattoya addhajimiyA vi do'vi uti saMbhamutA / pakkhAliDaM jaleNaM viNiggayA taM gaUNaM // 25 // arrrrr gaMtUNa bAhire tarutalammi uvaviTThA | ciTThani jAva ciMtA soyamahAsAgara nimaggA ||26|| bhikkhaTTA vacaMte sAha pecchati tAva pavaraguNe / beraggagayA te vaMdiUNa pucchaMti jaha bhayavaM ! ||27|| tumhANa kattha ThANaM ? dhammaM bhuttuttare suNissAmo / tehiM pi joggayaM pecchiUNa kahiyaM niyadvANaM // 28 te gayA tattha cciya avaraNhe bhoyaNAvasANammi / pucchaMti tANa pAse jiNadhammaM te'vi sAhati // 29| pujaNaNaya muNivariMda ! kiM hoi niyaavacce'vi / jaNaNIe vi paoso mAraNavavasAyapajaMto ? // to bhai gurU parajammaverio jo avacabhAveNa / jAyai taMmi paoso jaNaNIe vi hoi jaM bhaNiyaM // "mAtA bhUtvA duhitA bhaginI bhAryA ca bhavati saMsAre / vrajati sutaH pitRtAM bhrAtRnAM punaH zatrutAM caiva // zatrurapi bhavati putraH pradveSo jAyate mahA~statra / keSAJcid vairaparamparA'pi saMvarddhate'caivam ||2||" tamhA na vimhao ettha koi jaM erisANaNaMtANaM / asamaMjasANa vijai nilao ciya esa saMsAro // ko kassa ettha jaNao ? kA mAyA ? baMdhavo ya ko kassa ? / kIraMti sammehiM jIvA annannarUvehiM // mottRNa nipuriM annattha na kiM pi sAsayaM rUvaM / na ya leso'vi suhANaM etto ciya dhIrapurisehiM // hAhANA vikAuM vAso kao tahiM ceva / cidvaMti ya parimukkA tattha imehiM bhavaduhiM ||35|| // 383 //
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe icAi nisAme muNivaravayaNAI garuyasaMveyaM / uvvahamANA tinni vi avitahameyaM ti mannaMtA // 36 // gaMgadattena niyavaiyaraM muNINaM sAheuM sayaladukkhaniddalaNaM / pavvajaM tANaM pi hu pAse samma pavajati // 37 // kRtasya acireNa vi kAleNaM suttaM paDhiUNa haMti giiytthaa| mAsAo mAsAo tinni vi pAreti to dhIrA // 38 nidAnasya iya uggatavacaraNaM kuNani te tattha bahuyavAsAI / kevalanANaM saMpAviUNa siddhiM gao jaNao // 39 // varNanam puttA ya puNo donni vi vihiNA saMlehaNaM viheUNa / aniyANo laliyaMgo ciTTha pAovagamaNammi / / / ciMtai ya gaMgadatto AjammAo vi niyayadohaggaM / jAo'hamettha jamme jaM kira mAUi vi anniho|| iccAi ciMtiUNaM kuNai niyANaM tavassa eyassa | jar3a dukkarassa phalamasthi majjha hojjAmi tA ahayaM // iho sabvassa vi parabhavammi kAUNa do vi to kAlaM / kappammi mahAsukke mahiDriyA suravarA jAyA // 43 // bhottUNa divabhoe caviu laliyaMgao ihaM bharahe / rohiNIgambhappabhavo vasudevasuo samuppanno // 44 1, gambhammi devaIe tassa suo hoi gaMgadatto vi / baladevavAsudevA jAyA jaha do'vi te kamaso // 45 // taha pubbi pi hu kahiyaM savittharaM neminAhacariyammi | evaM kayAkao dukkhasuhaphalo hoi jIvavaho // // iti akRtyanirvatitaprANAtipAtaguNadoSayolalitAGgagaGgadattAkhyAnakaM samAptam / / // 384 //
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha mRSAvAde dhanAkaravaNigAkhyAnakamucyateKi iha vijayavaddhaNauraM nayaraM paraloyabhayavimukkaM pi / paraloya bhIruloyAraMbhiyavahudhammavAvAraM // 1 // sulasadhaNAyaranAmA vANiyagA donni iDDhisaMpannA / nivasaMti gharesu tahiM egaTTANANulaggesu // 2 // dANaruI aJcaMtaM dhaNAyaro tattha micchadiTThI'vi / kiMtu gharahaTTamAisu mucchA mANAhiyA tassa // 3 // dINAiyANa dANAI dei kArai sivAibhavaNAI / kUbatalAyapavAisu 'veccai bahuyaM niyayadaviNaM // 4 // evaM kayAi gehammi tassa punnammi mAsakhavaNammi / tavanANasaMjamanihI samAgao muNivaro koI // 5 // bhagabhAveNa imeNa tassa bhattIi sattugasarAvaM / phAsuyamesaNiyajalaM ca dinnamuvayArayaM kiM pi||6|| iya kiM pi dhammamaiNo'vi tassa AraMbhakaraNanirayassa / vaccaMti diNAI avirayasta aliyAipAvesu // ahasulaseNa kayAi vi varaMDao aMtarammi doNhaM pi | gehANaM sImatthaM pAraddho niyayabhUmIe // 8 // ANA dhaNAyareNaM dinnA tA tassa bhaNai maha esA / bhUmI to doNhaM piha vavahAro rAule jAo // 9 // dahAsaNinAmAe tattha ya bhadyAriyAi Ai8 / ghijaM dhaNAyarassa u miliUNa amacapaurehiM // 10 // 1. veccai niyayaM dhaNaM bhuyN-je0|| 33
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe jaha kasiNacaudasidiNe dhaNAyaro tIi dhijakaraNatthaM / mRSAsamahiDio puraM pi hu miliyaM sayalaM sanaranAhaM // 11 // . vAdAto parAmace hiM bhaNiyaM bho ! ettiyammi vi gayammi / hai zravavarNane aliyaM na bhAsiyavvaM tumaM pijaM dhammanirao'si // 12 // dhanAkaramUlaM dhammassa ya vanniyAI sacaM dayA acorika / parajuvaivajaNaM ciya visesao ceva purisassa // 13 // loe satthesuM ciya maMDaNamiha saccameva niddiDha / jassa paiTTA vayaNe vi natthi kiM tassa purisattaM ? // 14 . niyakAlavavatthAe savve sacceNaM ciya jaNe payati / sIyaM uNhaM vAsaM ca rukkhaphalakusumamAINi / 15 / saccucchee sabvo'vi chijjaI ettha loyavavahAro / puhaisasisUrasAgarapamuhA vi muyaMti majjAyaM // 16 // ekaNa vi aliyapayaMpaNeNa nAsijjae samaggo'pi / vihio visesadhammoM sacaM ciya bhaNasu tA etthaM // tatto dhaNAyareNaM kammavasadRNa bhUmimucchAe / annANeNa ya bhaNiyaM aliyaM jANaMtaeNAvi // 18 // . jaha esA maha bhUmI na hoi jai devi ! tA tumaM ceva / jANejasu maha evaM bhaNiUNa kayaMjalI jAva // viNiyattissai eso tA dhario thaMbhiUNa devIe / na narai payamavi caliuM paDiyA loyassa tA tAlA // 20 // // 386 //
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ kA khuDDo khuDDo tti imo payaMpiyaM niMdio ya sabvehiM / khiMsijjai dhammo'vi hu teNa kao savvaloeNa // to hari sabvassaM purAo nIhArio nariMdeNa / mukko ya kuDubeNaM egAgI dukkhio bhamiuM // 22 // mariUNa gao rayaNappabhAi nArayaduhAiM aNuhaviuM / aDavIe pallivaittaNeNa jAo sabarasAmI // 23 // nIhArio tao'vi hu baliyanariMdeNa keNai tao ya / hiMDai annannesu pallivaNesu palAyaMto // 24 // iya puvvajammakammAvasesanaDio kahiM pi so ThANaM / alahato kiccheNaM pAveto pANavittiM pi // 25|| paribhamai sayA aha natthi annayA bhoyaNassa sAmaggI / kahamavi tatto laMghai sapariyaNo jAva tiNi diNe // 26 / / aha gADhaM ciMtAe gahiyassa chuhAkilaMtadehassa | sattugasarAvamegaM nIrassa ya karavaro ekko // 27 // keNAvi adiTTeNaM uvaNIo taM ca vibhai dinnaM / niyapariyaNassa jAyaM pajjattaM appaNA pacchA // 28 // paribhutte nikkhuTTa evaM jAyai diNe diNe tatto / vimhaio pariciMtai so kimiyaM dukkhalaknesu // 29 bhoyaNamettasuhaM me uvaTTiyaM dIsae ? aha kayAI / iya ciMtaMteNa imeNa aDavi'majjheNa muNikalio // 30 // parimuNiyasayalabhAvo ciTuMto katthai tarutalammi / aiyasanANI sUrI diTTho kahamavi tadaMtammi // 31 // 1. 'mjjhmmi-vaa0||
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe dhamma so pucchai veraggagao jahA ahanno'haM / ThANabhaTTo kiM paribhamAmi nicaM pi dukkhatto ? // 32 // mRSA vAdAbhoyaNamettaM ca imaM uvaTTiyaM kiha Nu ko ya taM dei ? / iya sAhasu pasiUNaM payaDasamaggatthaparamattha ! // zravasya nANI vi jahA puci teNa alIyaM gharassa kajammi / bhaNiyaM tassA''raddhaM sAhai savvaM pi eyassa // 34| vipAke bhaNai ya taha bhadda! tae gihassa kajammi bhAsiyaM aliyaM / dhanAkaraThANabhaTTho paribhamasi teNa kammAvaseseNa // 35 // kathA sAha ya sattugehiM esaNiyajaleNa taha ya ja taiyA / paDilAbhio taha cciya tassa mahAdANaviDavissa // 36 // kusumuggamo taheyaM bhoyaNamettaM phalaM puNo hohI / ihaI pi bohilAbho purao suravarasivasuhAI // 37 // | dei tuha vANamaMtaradevo punneNa coio teNa / bhoyaNameyaM alieNa tuha asesA kayA dhammA // 38 // nihayA savve'vi hu sAhudANadhammo aIva puNa poddho| gADhaM nikAio teNa nihaNio na ya vipakgveNa // 39 // iya souM niyacariyaM sUrisayAsammi taha ya jiNadhamma / arihaM devo guruNo sAha icAi sammattaM / 4 / / paDivajjai pallivaI niyamai mahumajjamaMsamAINi / annattha tao nANI viharai so ciTThai tahiM pi // 41 // // 388 / /
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaiyA vi vijayavaddhaNapurAoM puriso bhamaMtao ekko / aDavIi tIi patto ciTThai so jIr3a palivaI // tisio hAkilaMto so ciTThar3a jAva tarutalaniviTTho / tA ei sennakalio tassA''sannammi palivaI // sattuganIrAI vibhajiUNa dAUNa niyayasennassa / AsannaM taM daTTu purisaM tassa vi ya viyare // 44 // sattuganIrAI pucchae ya kattoM samAgao taM si ? / so Aha vijayavaddhaNapurAo ahamAgao ettha // 45 to pucchara pallavaI sulasaghaNAyaragihAI kiM tattha / vinaMti amugadese ? to bhaNiyaM teNa puriseNa // 46 // ranna tammi pase gihANa nAmaM pi vijae na tahiM / bahuyaM ca uccasaM citra taM nagaraM saMpayaM tattoM // 47 // paricita palivaI hissa kajjammi jassa taM pAvaM / samuvajjiyaM mae kira nahaM mUlAo taM gehaM // 48 // nakkajjakayaM tu puNo pAvaM ajja vi na bhijjae majjha / bujjhai taha vi na jIvo aho duraMto mahAmoho // 49 viharato so nANI ahannayA Agao tahiM ceva / kahio ya palivaNo samao maccussa Asanno || kAUNa aNasaNavihiM samAhijoeNa so tao mariuM / kappami baMbhaloe mahiDio suravaro jAo || 51 // caUNa tao eso sijjhihii mahAvidehavAsammi / iya soUNa ghaNAyaracariyaM vajjasu musAvAyaM // 52 // // iti mRSAvAdavipAke dhanAkaravaNigAkhyAnakaM samAptam // / / / 389 //
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe athAdattAdAnavipAke vajrasArAkhyAna'kamucyate adattAS nayaraM avaMtivaddhaNanAmaM mahimaMDalammi vikkhAyaM / mottuM rayaNapaIve annassa anivvuI na jahiM // 1 // dAnAzrava nAmeNa vajjasAro vANiyao vasai tattha dhaNasAmI / dANeNa jo sayA vihu mattagaiMdo vva pajjharai // 2 // vipAke vannijato so maggaNehiM ukkarisamAgao tatto / dei dhaNamaNuciyaM pi hu viDamaggaNabhaMDamAINaM // 3 // vajrasAra kathA aTThANavaeNa tao punnakkhayao ya tassa kAleNa / jhINaM savvaM pi dhaNaM tao apujaMtaahilAso // 4 // viNiyattaMte maggaNajaNe ya vihalammi ciMtae eso / mANammi paNaDhe majjha jujjae maraNameveNhi // 5 // kA taM ca na sakami jaha tao jajae avassaM pi / desaccAo ihahaM sahita na jajae kaha vi||6|| asarisajaNAvamANaM vihalattaM vihalapatthaNAe ya / tA rayaNaure ciTThai mAulao majjha dhaNakalio // 7 // vacAmi tassa pAse iya ciMteUNa patthio etto / maggaTTiyammi giriuranayare pahio tahiM koI // 8 // rayaNaurAo patto milio puTTho ya mAulayavattaM / teNa bhaNiyaM niveNaM avarAhaM amugamuddisi // 9 // hariUNaM savvassaM vihio so niddhaNo gao ihi / pAsammi vajasArAbhihassa niyabhAiNejassa // 10 iya soUNaM vajAhao vva ciMtei vajasAro'vi / hA deva! tuma mottaM ko jANai pahariumakaMDe ? // 11 // 1. kamabhidhIyate-vA0 je. // // 390 //
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ avahari maha vihavaM hario jaM mAulassa vi tae so| taM nUNaM maM dahuM saMcaliyaM tassa pAsammi // 12 // na tahA dUmeha mamaM jAo'vi hu appaNo vizvabhaMso / jaha vilo mAulao dUmai tatto niyattaMto // ahavA kiM imiNA ciMtieNa na hi ciMtiehiM amhANaM / viNiyatta daDhavihissa tassa duTTho u pariNAmo || 14 || gha ghana pahu vihaDAvara sughaDiyaM pi 'maNabhimayaM / ko pasihaNai muNe va khalavihicariyA iMDaNaMtAI ? ||15|| sert ciMtiNaM tasseva ya giriurassa nayarassa / majjhe saMcalio mAmagassa annesaNanimittaM // 16 // vacateNa yamagge ujjayaMtI pabhAi disicakkaM / rayaNAvalI nivaDiyA diTThA bAhiM puravarassa // 17 // to ciMtiyaM aNeNaM adinnadANaM imaM nivaDiyaM pi / dUreNa vajjaNijjaM bhaNiyaM satthe visidvANaM // 18 // kiMtu tAvaduttho mAulao nisuNio mae tassa / avaNemi dutthabhAvaM kAuM evaM akajaM pi // 19 // isa ciMte imeNaM gahiuM rayaNAvalI susaMguttA / vihiyA parihaNamajjhe paolidAraM gao tatto // 20 // tattha ya rAyanauttA purisA pavisaMtanIharaM tajaNaM / sohaMti tao laggA soheuM vajjasAraM pi // 21 // 1. aNa - sarvatra // / / 391 / /
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe vajrasAraNa anubhUtA avasthA, vairAgyeNa svIkRtA dIkSA ca tatto sohaMtANaM tANaM khuddhassa vajasArassa / rayaNAvalI kaDIo paDiyA nIo ya saha tIe // 22 // eso nariMdapAse vajjho kuvieNa teNa ANatto / etthaMtare ya gehAu niggao so akahiuMti // 23 // avaserIe paTTIi AgayA tattha jaNaNIbhajAo / diho so tAhiM tao nijato vajjhabhUmIe // 24 // loyAo vaiyare jANiyammi tatto sadukkhameyAo / AraddhAu sakaruNaM vivihapalAvehiM palave // 25 // vihavanbhaMsaM kA iTTaviogaM ca devva ! na hu tuttttho| eyAe AvaIe jamesa aja vitae khitto // 26 // niyadaviNaM deteNaM reNusamANaM pi na gaNiyaM jeNaM / tassa vi imA avatthA hA deva ! kahaM tae vihiyA ? // 27 // iccAi palavamANIhiM tAhiM royAviyaM puraM sayalaM / etthaMtarammi bAhiM nIhariyA kaha vi punnehiM // 28 // aivallahA narAhivadhUyA jattAe nayarajakkhassa / tIe palavaMtIo datRNaM tAo karuNAe // 29 // puTTAu vaiyaraM tAhiM sAhio so vi sapuraloyAhiM / abhatthiyAe savveNa taha ya kumarIi paDivannaM // jaha moyAvemi imaM ArakkhinarA ya tIi khaNamegaM / paDisiddhA to gaMtuM vinnatto gurunibaMdheNa // 31 // rAyA calaNesu vilaggiUNa moyAvio tao kaha vi | so tIi tao bADhaM veraggagao suNeUNa // 32 // dhamma sAhusayAse jaNaNIbhajAhiM saha vayaM ghettuM / paJcakkhai savvaM pi hu adinnadANAisAvajjaM // 33 // // 392 //
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya nivaDiyaM pi gahiyaM paradavvaM hoi aiguruvivAgaM / paribhAviUNa evaM vajasu savvaM pitaM tivihN| // ityadattAdAnavipAke vajrasArAkhyAnakaM samAptam // atha maithunavrataviSaye vaNikaputrAkhyAnakamucyatekosaMbI nAma purI cittasurA jIi cittasAlAsu / saggAo AgayA iva najati kutUhalakkhittA // 1 // vimaladhaNo nAmeNaM seTThI parivasai tIi tassa suo / nAmeNa sivo savvattha vissuo ajiyadhaNoho / piyaraMmi uvarae so kayAi mottUNa gumviNiM bhajaM / ghettUNa paurabhaMDaM gao vaNijeNa dRrammi // 3 // kayavikkaehiM tattha ya Thio ciraM ajiyaM dhaNaM viul| tahesaniveNa ya tosieNa dinnaM varAharaNaM // 4 // 8 chattaM turao ya tahA nAmaM pi hu sirivai tti se ThaviyaM / bhanjA ya se pasUyA kosaMbIe pavaradhUyaM // 5 // viddhiM gayA ya esA giNhai itthiynnsmuciyklaao| pattA ya jovvaNaM sA maNaharaNaM suravarANaM pi| pariNIyA ujeNIvatthavvayabaMdhudattanAmeNaM / vaNiuttaNa ThiyA viya aNubhaMjai tattha visayasuhaM // 7 // cirakAlAu niyatto tIse jaNao ya niyayanayarIe / vacaMto ujeNi patto vAsAsu to tIe // 8 // chAeUNaM cidRi vavahAratthaM ca baMdhudattassa / vaccai gharammi nicaM tattha ya pecchai niyayadhyaM // 9 //
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe maithunaviSaye zrIpatikathA tIse ya rUvalAyannamUDhahiyayassa tassa sNjaao| saMbaMdho to sevai so tIi samaM aNAyAraM // 10 // iya tattha ThAiUNaM vAsAratte gao sagehammi / kosaMbIe purIe vaNiyasuo sirivaI kamaso // 11 // vaddhAvaNayaM kAuMso gururiddhIi ciTThae tattha / taIsaNathamaha annayA ya ANAvae mAyA // 12 // dhUyaM ujjeNIo majaNasAlAi majaNanimittaM / uvaviTThassa ya piuNo samAgayA sA tao teNa // 13 // diTThA pavisaMtI maMdirambhi so uNa na tIi uvaladdho / to sirivaI dhasakkiyahiyao ciMtai aho kimiyaM // 14 // cauro mAse nicaM jIi samaM sevio aNAyAro / sA majjha ciya dhUyA esA gurupAvanilayassa // 15 // tA ko pecchai vayaNaM annANaMdhassa majjha paavss?| kattha gayassa ya hohI erisapAvassa maha suddhI? || to jAva aja vi mamaM na pecchae pAvakAriNaM esaa| tA vaccAmi kahaM pi hu homi adisso ahaM jenn|| parajuvaisaMgamAo aniyattANaM aNajacittANaM / iya pAvapavittIo havaMti ihaparabhavaduhAo // 18 // iccAi ciMtiuM akahiuMca so pariyaNassa niihrio| dAreNa pacchimeNaM gehovavaNassa majjheNa // 19 // tatto jAva cireNa vina niyattai tAva pariyaNo bhiio| sabvatto vi gavesai na ya pAvai suddhimattaM pi // 20 // // 394 //
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ sivavaNio'vi hu keNai vaccai desaMtarammi satyeNa | ciTThai aparicie savvahA vi katthai pure gaMtuM // 21 // tattha ya sAhusayAse hiMsAliyateyamehuNAINaM / suNiUNa vivAgaM AsavANa sayamaNuhaveuM ca // 22 // veraggagao dikkhaM geNhai sammaM tayaM ca pAle / vacai kayaviulatavo vemANiyadevaloesa // 23 // dhUyA vi visannA tassa ciMtae peccha AgayAe mae / kiM so gao akamhA nIhari maha piyA etto ? // 24 // iya ciMtaMtIe kayAi pariyaNe keNaI nareNa imaM / saMlattaM jaha magge ujeNIe ThiyA amhe. // 25 // vAsArattaM savvaM amhaM 'tA nIya baMdhudattassa / nicaM pi hu vaccaMto gihammi iJcAi nisuNe 6 // 2 esA dhasakkiyamaNA ciMtai hA nUNa jeNa saha jaao| maha tattha aNAyAro so ciya jaNao imo majjha // 27 // etto ciya so sahasA majjhAgamaNe gao viNiggaMtuM / tA majjha kulakkhayakAriNIi paribhaTThasIlAe // kiM jIvieNa etto ? icAi vigappiuM akahiuM ca / gaMtUNaM ArUDhA maraNatthaM katthai girimmi // 29 // dihA ya tattha muNiNo dhamma soUNa tANa pAsammi / pavvajaM paDivajai tao pvittinnisyaasmmi|| | 1. 'sAmI ya-je0J mu0|| // 395 //
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa suttaM ahijiUNaM viulaM kAUNa taha tavokammaM / AloiyapaDikaMtA sA vi gayA devaloyammi // 31 // // iti maithunavipAke zivanAmakasya zrIpatyaparAbhidhAnasya vaNikaputrasyAkhyAnakaM samAptam // parigrahAzravasya vipAka darzane sundarAjyAnakama atha parigrahAvaviSaye sundarAkhyAnakamAkhyAyatebhadilapuraM ti nAmeNa puravaraM surayaNehiM saMkinnaM / siyapAsAyA dIsaMti jattha naranivaharuddhA vi // 1 // tattha sunaMdo taha saMdaro ya nivasaMti donni vnniuttaa| tattha sunaMdo jeTho bhAviyacitto ya jiNadhamme // bAlattAu vi gahiyAI teNa saMmaM duvAlasa vayAI / caumAsAipamANaM pakarei puNa pariggahavayammi // 3 // sAmAiyaposahamAiesu jiNapUyaNAisuM taha ya / ujjayamaI sayA vi hu sAhupayArAhaNaparo ya // 4 // lahuo u sundaro nicameva atthekkakaMkhiro bhamai / dhammassa puNa na yANai nAma pi hu siDhilapariNAmo // 5 // aha annayA viciMtai bohittheNaM vilaMghiuM jalahiM / gacchissamaha ihi vaNijeNaM rayaNadIvammi // 6 // rayaNehiM pavahaNaM pUriUNa tatto niyattiuM ihaI / AgaMtuNaM puNaravi gahiUNa kayANagAiM ca // 7 // gaMtUNa rayaNadIvaM rayaNANaM pavahaNaM bhareuNa | AgacchissaM iha puNo puNo iya vaNijjeNa // 8 // * // 396 //
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ hohiMti majjha gehe mhgghrynnaannsNkhraasiio| to sabvANa vi uvariM bhavissae majjha IsariyaM // 9 // kSa appasamANaM kAuM pecchissai maM tao nariMdo vi / majjha aNicchaMtassa ya appissai nayaraseDhipayaM // | tatto avAyavahulaM samuddavaNija ahaM caeUNaM / sayalapuhaIpasiddho ettha bhavissAmi vavaharao // 11 // daviNaM kalaMtareNa ya buDiMDha tahakaha vi vaJcihai duurN| saMkheM tassa na ahamavi jaha jANissAmi kaiyA vi // 12 // to majjha gharaduvAre nariMdasAmaMtamaMDalIehiM / sevAgaehiM daviNatthamaisaeNaM niruddhammi // 13 // A sakissai saMcaritraM pi neya ko'vi hu tao ya maha evaM / IsariyaM ca pasiddhI pahuttaNaM ceva eyAI // 14 // | tinni vi aNuttarAI hohiMti samaggabhuvaNamajjhammi | maha baMdhavo u ciTThai dhammekaraso atattannU // 15 // tassa na hohI vihvo vavasAyAbhAvao ciya jaDassa / na hi chuhiyassa kao'vi hu avyavasAyassa vayaNammi // 16 // nivaDA kiMci vi tamhA niyaIsariyAi kimavi neyassa / demi nirasthayameva ya bhinno hoUNa to evaM // 17 // jahaciMtiyavavasAyaM karemi emAi pacchimanisAe / citte nicchaiUNaM pabhAyasamayammi uDhe // 18|| ||| 397 //
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe parigrahAzravasya vipAke sundarAkhyAnakam kayapAbhAiyakicco egaMte jeTTabaMdhavaM ThaviGa / pabhaNai baMdhava ! bhinno tujjha bhavissAmi ahamihi // 19 / / to bhaNai sunaMdo vaccha ! kiM imaM iyaraloyaaNusarisaM / jaMpasi tuma pi ? ko majjha vijae taM vimottUNa ? // 20 // tujjhavi ya asthi anno ko maM mottUNa ? hosi to kassa / bhinno tumaM ti emAibayajuttIhi bhaNio'vi // 21 // tIi maNorahamAlAi coio kiM pi mannae na imo| hoi aNicchaMtassa vi to bhinno jeTThabaMdhussa // 22 // aha jaM jaM vavasAyaM jeho thevaM pi kuNai teNA vi | ajai pabhUyadaviNaM caDio puNa pavahaNe lahuo // 23 // vacaMtassa ya magge taM bhaggaM so ya phalahakhaMDeNa | uttariUNa samuhaM katthai dIvaMtare laggo // 24 // vANijAikameNaM daviNaM ajei kiM pi so tattha / taM pi hu nAsai takarajalAiuvasagganivahehiM // 25 // evaM aNegavArAo teNa samuvajjiyaM ca naTuM ca / daviNaM jeTThassa puNo vaDDhai punnehiM aNudiyahaM // 26 // tatto pabhUyakAleNa niddhaNo suMdaro sanayarammi / Agacchai iyaro uNa jAo aigaruyariddhijuo // 27 // sammANiUNa to teNa suMdaro vatthabhoyaNAIhiM / bhaNio baMdhava ! ciTThasu imhi ihaI pi majjha dhaNaM // sAhINaM tuha savvaM dhamma ciya kevalaM tumaM kuNasu / sakuDaMbassa ya tujhaM bhoyaNavatthAiyaM sayalaM // 29 // // 398 //
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ appasamaM ahameva ya viyarissAmi tti pabhaNie teNa | ciMtei sundaro peccha kiha mamaM pabhaNae eso?|| | kAuriso ciya kimahaM dhamma kuNamANao avavasAo / jaM dinnamimeNaM ciya uvajIvissAmi raMDa vva // kiMtu vihavubhaveNaM gabveNa samunnayA na yAti / vaccAvacavibhAgaM ThANamaThANaM ca na muNaMti // 32 // vivAvalevanaDiyassa to ahaM baMdhavassa eyassa / sakissAmina evaM daTTuM soUNa va aNa'kkhe // 33 // vivarIyaparINAmattaNeNa iya sundaro viciMteuM / gADhaM pauhiyao jeTTammi aduTThabhAve'vi // 34 // rAsiM kassaha sAhussa saMtiyaM kiM pi gihiuM kaha vi / bohitthavaNijeNaM puNo vi dIvaMtaresu gao // nicamaNussuyahio niyayAbhiggahakao sunando vi / dhammaparo nAeNaM ajai rayaNANa koDIo // 36 // jaha jaha caDDhai vivo taha taha aNavarayameva veccei / so taM sattasu khettesu muNiyagharajovvaNasarUvo // jaha jaha veccai evaM taha taha vaDDhaMtarayaNanivaheNa / teNinbhapayaM pattaM salahijateNa vivuhehiM // 38 // jaha kaNayarayaNanimmiyavahuyAharaNammi vijamANe'vi / hoi turaMgo mucchAvivajio taha imo vihave // na kuNai kayA vi mucchaM parimANakaDo abhikkhabhuvautto / ciTThei veccai dhaNaM jiNNuddhArAiThANesu // 40 // vaMdai niyayakayAI jinnAI navAI ceiyaharAiM / pavayaNapabhAvaNAo kArai jattAu pUyAo // 41 // AhAravatthapattAiehiM pUei muNigaNaM nicaM / dINANa dei dANaM kuNai sadhammANa vacchallaM // 42 // // 399 //
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ ENCE bhavabhAvanA prakaraNe parigrahAzravavipAke sundarAkhyAnakam he|46 punnodayapavaNAgarisiyaM ca mannai ya kayavaraM va dhaNaM / bhAvANuTTANAI karei so posahAINi // 43 // iya mucchAe virahie aNasue tammi gavvaparimuke / samuvanjiyabahapunne vitthariyajase ya ciTuMte // 44 // bhamiuM samaggadesaMtarAiM puvuttanAyao ceva / sayalesu vi vavasAesu vihalabhAvaM pavannesu // 45 // puNaravi vilakkhahiyao dINo savvassa soyaNijjo ya / bhaddilaurammi niyae samAgao suMdaro ge to vitthariyaM daTuM jehra baMdhuM paosamAvanno / sammANio'vi dUraM teNa imo 'ciMtae evaM // 47 // ciTThAmi imassa ghare tatto pADemi garuyavIsaMbhe / vavahAramiseNa dhaNaM appAyattaM bahuM kAuM // 48 // to channapaogeNaM haNAmi eyaM kae ya taha pacchA / ejjavasijjai maha ceva bahudhaNaM teNa viDhaveuM // 49 // annaM anneNa vi ajiUNa annaM kameNa tA jAva / inbho hohaM ahameva ahava annAyadhaNasaMkho // 50 // iccAi ciMniUNaM bhaMjai ciTTai sunaMdapAsammi / gheta pabhUyadabvaM tatto vavaharai puramajhe // 51 // to ciMtai bahudabve caDie hatthe kiliThThapariNAmo | mAremi sunaMdaM channameva savvaM pi jeNeyaM // 52 // daviNaM maha hoi tao rayaNIe posahaM sunaMdo'vi / giNhai cauddasIe gehovarayammi egAgI // 53 // kavaDapasutto ciTThai ya saMdaro uhiUNa rynnibhre| kira mArissAmi imaM ti ciMtayaMto dhnnaakkhii|| 1. citai aNajjo-vA0 je0J.|| ||400 //
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurupAvapariNaIe tIi tao coieNa kiNheNa / Dasio sappeNa imo mari narae samuppanno // 55 // 'bhAviyabhavassarUvo kAUNaM tassa sayalamayakicaM / jaM Asi teNa gahiyaM vaNijatthaM taM samaggaM pi 56 / saMgovei sunaMdo niyadaviNaM aha kayAi nAUNa | kassai muNissa pAse AsannaM AuyaM niyayaM // 57 // jeTTasuyaM ThAvittA kuTuMbabhAre pabhUyadavvaM ca / dAUNa dhammakajesu khAmi sayalasaMgha ca // 58 // kAUNa sunaMdo addhamAsamaNasaNavihiM samAhIe / aruNAbhammi vimANe sohamme suravaro jAo // 59 // iya eyassa pariggahaparimANakaDassa muccharahiyassa | saMtaM pi asaMtaM pi va davvaM AraMbhakaraNaM ca // 6 // iyarassa asaMtAI vi pariggahe ciya dhaNAI savvAiM / AraMbhavihANANi ya dabvaTThAe samaggAiM // 31 // jaM muccha ciya bhaNiyA pariggaho sA ya tassa aigaruI / aniyatto bhAveNa hi AraMbhapariggahesu imo / tamhA mahiDhio niddhaNo va kujA pariggahapamANaM / iharA aviraiheuM kammaM Asavai mucchAe // 13 // // iti parigrahavirativipAke sundarAkhyAnakaM samAptam // evamaparANyapi duSTamanovAkAyAdyAzravANAM dRSTAntAkhyAnakAni svayamevA'vagantavyAni // // ityaSThamI kAvabhAvanA samAptA // 1. to bhAviyabhavarUvo-je0J. //
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe tasmAdetAni prANAtipAtAdyAzravadvArANi tadviramaNakapATasthaganena saMvaraNIyAnyeva, anyathoktaprakAreNAzubhakarmmAzravaNAd, ata AzravabhAvanA'nantaraM saMvarabhAvanocyate, tatra prANAtipAtAzravadvArasya saMvaraNopAyamAha jo sammaM bhUyAIM pecchai bhUesa appabhUo ya / kammamaleNa na lippai so saMvariyAsavaduvAro // sAmAnya bhaNane'pi prakramAdvizeSo draSTavyaH, tatazca saMvRtaM tadviratigrahaNena sthagitaM prANAtipAtalakSaNaM zravadvAraM yena sa saMvRtAzravadvAraH, ayaM ca so'bhidhIyate yaH kimityAha yaH samyag bhUtAni - pRthivyAdIni jIvalakSaNAni prekSate - AgamazravaNAdidvAreNa jAnAti, tatazca bhUteSvAtmabhUto bhavati, jJAnasya viratiphalatvAd, bhUtAni sarvANyapi Atmavat samyag rakSatItyarthaH evaMvidhazca saMvRtaprANAtipAtAzravadvAratvAttajanitakarmmamalena na lipyata iti, tasmAdetat paribhAvyedaM kuru // kimityAha hiMsAi iMdiyAI kasAyajogA ya bhuvaNaverINi / kammAsavadArAI ruMbhasu jai sivasuhaM mahasi // hiMsAdIni-hiMsAmRSAsteyamaithunaparigrahAdInItyarthaH, iMdriyANi zrotracakSurAdIni kaSAyAH -- krodhAdayo, yogAH- manovAkkAyAH, etAni sarvANyapi nArakAdyanantaduHkhahetubhUtakarmAzravaNAt karmAzravadvA saMvara bhAva nAyAH svarUpasya varNanam // 402 //
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ rANi bhuvanatraye vairibhUtAni 'niraMbhasu' tti tadvipakSAsevanakapATasthaganena niruddhi, yadi zivasukhaM mahasi-vAJchasIti // nanu kathaM punarete AzravAH sarve'pi yugapannirudhyanta iti saMkSiptaM sAdhAraNaMtannirodhe kaMcanApyupAyaM kathayata yUyamityAha| niggahiehiM kasAehiM AsavA mUlao nirubhaMti / ahiyAhAre mukke rogA iva AurajaNassa // ____ kaSAyaiH krodhAdibhirniruddhairanye sarve'pyAzravA ekahelayaiva nirudhyante, kapAyANAmeva sarvAnarthamUlatvAt , na hi lobhAdInantareNa ko'pi hiMsAmRSAsteyAdiSu pravartate, ityato'pathyAhAranirodhe rogA ivAturajanassa kaSAyanirodhe sarve'pyAzravA mUlata eva nirudhyanta iti // bhavatvevaM, kintu ta eva kaSAyAH kathaM nirukSyanta iti kathyatAm ?, atrAhasaMbhaMti te'vi tavapasamajhANasannANacaraNakaraNehiM / aibaliNo'vi kasAyA kasiNabhuyaMga vva maMtehiM / __ pratItArthA / iMdriyayogAnAM vizeSato'tibaliSThAzravadvAratvAttannirodhe'nuzAstipradAnena guNavizeSa pradarzayadbhirvizeSataH sarvadaivA''tmIyo jIvaH pravartanIya iti darzayatiguNakArayAI dhaNiyaM dhiirajjuniyaMtiyAI tuha jIva ! / niyayAiM iMdiyAI valliniuttA turaMga vva / / // 403 //
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe maNavayaNakAjogA suniyattA tevi guNakarA hoMti / aniyattA uNa bhajaMti mattakAriNo vva sIlavaNaM // 448 || gatArthe // athA''sannabhavasiddhikAnAmevAzravadvAranirodhe pravRttirbhavati, nAnyeSAmityAhajaha jaha dosovaramo jaha jaha visaesa hoi veraggaM / taha taha vinnAyavvaM AsannaM se ya paramapayaM // doSAH -- prANAtipAtarAgadveSakaSAyAdyAzravadvAralakSaNAH yathA yathA ca teSAmuparamaH - pravRttinirodhalakSaNo bhavati, yathA yathA ca viSayeSu - zabdarUpAdiSu vairAgyaM-virAgatA bhavati, tathA tathA 'se' tasya doSanivRttyAdimataH paramaM prakRSTaM mokSalakSaNaM padamAsannaM vijJAtatryaM, anAsannamuktipadasyA'bhavyasya dUrabhavyasya cetthaM pravRttyayogAditi // athA''zravadvArasaMvaraNapravRttyutsAhakaM dRSTAntadvayamAha ettha ya vijayanariMdo cilAyaputto ya takkhaNaM ceva / saMvariyAsavadArattaNammi jANeja dihaMtA / 450 sugamA // kaH punarasau vijayanarendraH ?, ucyate puramAsa vijayavaddhaNanAmaM mANasasaraM va sacchrapayaM / varakaNayakamalakaliyaM vihasiyaM rAyahaMsehiM // 1 // puNa vijayanariMdo pAlai rajjammi jassa sayakAlaM / kusumANa baMdhaNaM niggaho ya iMdiyagaNasseva // 2 // taM Asanna mokSa gAminAM lakSaNavarNanam // 404 //
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmeNa caMdalehA tassa piyA Asi caMdaleha vva | akalaMkA jayasArA niruvamalAyannarUvehiM // 3 // dAsattaNaM pi tIse vaMchaMti surA vi pekkhi ruvaM / amarIo'vi hu niMdaMti appayaM daMsaNe tIe // 4 // salahijaMtIi tao sayalajaNeNaM imIi guNanivaho / ajiiMdieNa kahamavi nisuo ujjeNinaravaiNA / 5 / sA ya jiNasAsaNarayA mahAsaI appaNo ya bhattAro / paDiyohiUNa sAvayadhammammi payaTio bADhaM / 6 / / dao ujjeNiniveNa pesio to kayAi vijayassa / teNAvi maggiyA tassa paNaiNI caMdaleha tti // 7 // to vijayanariMdeNaM bhaNiyaM bho dUya ! jai vi tumha ph| bahuyalavittharakalio taha'ppayalavittharA amhe // 8 // taha ci hu tassa na juttaM payarDa parajuvaipatthaNaM evaM / na ya pAgayapuriso'vi hu jIvaMto appai kalattaM // | ucAi jaMpiUNaM avamANe visajio dUo / so'NegaguNaM gaMtu taM sAhai niyayasAmissa // 10 // aha so kuvioM balabharasamannio vijayanaravaissuvari / baccai sadesasImAi vijayarAyA vi tayabhimuho // 11 // AgaMtRNaM milio laggaM AohaNaM aimahaMtaM / sattugamuTTi piva vijayasenna'miyarassa balanivahe // 10 // 1 "miyarabalasiMdhummi-sarvatra // . // 405 //
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe taha vi ha khattiyavittiM aNuyattaMto na tattha vinniytto| jujjhai vijayanariMdo jAo ya khaNeNa biralavalo // 13 // bhinno ya satyaghAehiM jANiuM to avassamariyavvaM / nihArAvai hatthi bAhiM sNgaambhuumiio||14|| oyariuM to hehA kAuM so paMcamuTThiyaM loyaM / saMvariuNaM ca tahA AsavadArAI savAI // 15 // thANu vva uddhadeho kAusaggammi ThAi so tattha / pacakkheuM siddhAisakkhiyaM sayalasAvajaM // 16 // dehagalamANasoNiyagaMdhAyarisiyapivIliyagaNehiM / vajamuhehiM vibhinno vihio so caalnnisriccho|| saMveyamuvvahaMto bhAvaMto bhAvaNaM visuddhamaNo / sayalatthanippivAso amucchio niyayadehammi // 18 // sattamadivase mukko pANehiM samaM samaggakammehiM / pAviyakevalanANo siddho hoUNa aMtagaDo // 19 // soUNa vaiyaramimaM palAiuM sIlarakkhaNanimittaM / gaMtaM annattha vayaM paDivajai caMdalehA vi // 20 // // iti vijayanarendrAkhyAnakaM samAptam // AzravadvArANAM nirodhe vijayanarendrAkhyAnakam atha cilAtIputrAkhyAnakamucyatedhijjAieNa keNai kayA painnA jahA mamaM vAe | jo jiNai tassa sIso bhavAmi iya vijagabveNa // 1 // 1. // 406 // 120
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ naDio parinbhamaMto eso jiNasAsaNaM ca khiNsNto| pacAvio jiNe keNAvi ya sAhuNA vAe // 2 // kuvvaMto vi ya so dabao vayaM devayAi tahakaha vi | saMcoio jahA se bhAveNa vi pariNayaM eyaM // 3 // |jAimayaM tu na muMcai kuNai duguMchaM ca bhAriyA ya puNo / nehaM taMmi na muMcai kArai taha kammaNaM tassa // appavasIkaraNatthaM aha so'NAloiuM apaDikaMto / marigaM devesu gao bhajjA vi ya tassa teNeva // 5 // veraggeNaM dikkhaM ghettumaNAloiyA apaDikaMtA | mari devesu gayA cuo tao bhattuNo jIvo // 6 // jAimayaparaduguMchAkammassudaeNa rAyagihanayare / dhaNasatyavAhagehe dAsIe cilAiyAe suo // 7 // jAo bhajAjIvo'vi tattha dhaNasatyavAhaputtANaM / dhaNadevamAiyANaM paMcaNhaM uvari dhUya tti // 8 // tIse ya bAlahAro jAo so ciya cilAiyAputto / so taM khellAvaMto bahuvihakiriyAo payaDei // 9 // annAo vi aNAlIo kuNai dhaNamAiehiM gehAo / nissArio tao so gao bhamaMto aDavimajjhe / |sIhaguhAnAmAe Thio tarhi takarANa pallIe / soMDIro nitiso aggapahAritti to kamaso // 11 // takkaraseNAhibaI jAo so ceva annayA core / bhaNai imo rAyagihe dhaNassa gehammi baccAmo // 12 // dhyA nAmeNaM susuma tti jA tassa taM ahaM eka / gihissAmi dhaNaM puNa sesaM savvaM pi tumhANa // 13 // iya bhaNi bhillehiM sahio rayaNIi so gao tattha | dhaNagehammi paviThTho savvANa'vasoyaNiM daauN|| // 407 //
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNe bhava so'haM cilAiputto iya bhaNiUNaM gihaM museUNa / gahi maMpiya tao palAyANa paTTIe // 15 // AzravabhAvanA puttehiM samaM taha vAharAe laggo dhaNo tti to corA / dhaNamujjheuNa gayA cilAiputto puNo ekko // 16 // nirodhe gahiyAe susumAe vaccaMto tarai jA na taM vahiu~ / AsannA ya dhaNAI jAyA tA chiMdiuM tIse // 17 // dvitIyaM cilAtIsIsaM ghettUNa kare vayai niyattA dhaNAiNo tatto / magge cilAiputto daTuM jhANaTThiyaM sAhuM // 18 // putrApucchai saMkheveNaM dhammaM karagahiyanisiyakaravAlo / bhaNai ya iharA tujjha vi mA evaM chijihI sIsaM / 19 / / khyAnakam to joggayamuvagaMtuM saMlattaM teNa sAhuNA evaM / uvasama-vivega-saMvara-iya dhammo bhaha ! saMkhitto // 20 // to egate houM paribhAvai akkharANa tANa'tthaM / puvvabhavabbhAseNa ya so evaM tassa pariNamai // 21 // uvasamau ciya dhammo cattA kohAiNo mae tamhA / dhammo vivegao to caei sIsaM ca khaggaM ca // 22 // iMdiyamaNavaikAyAisaMvare hoi dhammasaMpattI / iya tAI saMvareuM ussagge ThAi so dhIro // 23 // soNiyagaMdheNaM AgayAhiM kIDIhiM vajatuMDAhiM / aTTAijadiNAI khaddho so cAlaNi vva kao // 24 // uktaM ca siddhAnte* "jo tihiM paehiM dhammaM samabhigao saMjamaM samArUDho / uvasama vivega saMvara cilAiputtaM namasAmi // 1 // |' ahisariyA pAehiM soNiyagaMdheNa jassa kiiddiio| khAyaMti uttamaMgaM taM dukkarakArayaM vaMde // 2 // // 408 //
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhIro cilAiutto mUyaMgaliyAhiM cAlaNi vva kao / so taha vi khanjamANo paDivanno uttama ahU~ // 3 // aDDhAinjehiM rAidiehiM laddhaM cilAiputteNaM / deviMdAmarabhavaNaM accharagaNasaMkulaM rammaM // 4 // // iti cilAtIputrAkhyAnakaM samAptam // // navamI ca saMvarabhAvanA smaaptaa|| ___ asyAM navamabhAvanAyAM nUtanavadhyamAnakarmaNo rAgAdinigraheNa saMvara uktaH, cirabaddhaM tu yat // | sattAyAM vidyate tadapi nirjaraNIyameva, anyathA mokSaprAptyabhAvAd , ityataH saMvarabhAvanA'nantaraM nirjarA-1 bhAvanoMcyate, nirjarA ca cirabaddhasya karmaNaH kanakAvalIpramukhatapovizeSairbhavatIti pratipAdayannAhakaNagAvalirayaNAvalimuttAvalisIhakIliyappamuhA / hoi tavA nijaraNaM cirasaMciyapAvakammANaM // kanakAvalIpramukhaM tapazcirasaMcitapApakarmaNAM nirjaraNahetutvAdupacArAd "rUpako bhojana" mityA| dinyAyato nirjaraNamucyate / tatra kanakAvalItapaH kimabhidhIyate ? iti, atrocyate, caturthaM kRtvA | pArayati, tataH paSThaM, tato'STamamityekA kAhalikA, atra sthApanA | || tatazcASTau SaSThAni|2|2|2| karoti, etaiH kila kAhalikAyA adhastAhADimakaM niSpadyate, asya sthApanA
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe 222 nirjarAtatazcaikamupavAsaM kRtvA pArayati, tato dvau tata strIstato'pi catura ityevaM paMca SaT saptASTau nava bhAvanAdazaikAdaza dvAdaza trayodaza caturdaza paMcadaza tataH SoDazopavAsAn kRtvA pArayati, eSA dADimakasyA varNane dhastAdekA kanakAvalIsambandhinI latA bhavati / tatazcatustriMzat SaSTAni karoti, etaiH kila kanakAvalya vividhadhastAd padakaM saMpadyate asya sthApanA tapasA zizazazazaza athavA anyathA padakaM sthaapyte|| 22 / tataH SoDazopavAsAn kRtvA pArayati, : svarUpam 2 / 22 / 2 / 22 / 2 tataH paMcadaza, tatazcaturdaza, eva-| 2222 | mekaikahAnyA tAvanneyaM yAvadekamupavAsaM zaza22 22 22222 / valIsambandhinI dvitIyA latA bhavati, 22/zazazaza kRtvA pArayati, eSA kanakA 222222 2 / 2 22|2|2| iyaM ca padakasyopariSTAt prathama- | latA pratilomA UrdhvaM viracyate, tadyathASoDaza paMcadaza caturdaza evaM yAvadeka upavAsaH, evaM 2222 ca sati eSA prathamalatAsadRzI dvitIyapatte latA siddhA bhavati / tatazcASTau SaSTAni karoti, 22 / etairapyetalatopari dvitIyaM dADimakaM niSpadyate / tato'STamaM SaSThaM caturtha karoti (graM0 12000) tairdvitIyA kAhalikA niSpadyate / evaM ca . satyuparikAhalikAdvayayuktA dADimakayugAnvitA latAdvayasampannA tadadhastAnnibaddhapadakA ca kanakAvalI siddhA bhavati / asmiMzca kanakAvalItapasi sarvAgyapi catvAri caturthAni bhavaMti, catuSpaMcAzat SaSThAni, ' // 410 // 222
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ catvAryapTamAni, dve dazame, dve dvAdaze, dve caturdaze, dve SoDaze, dve aSTAdaze, dve viMzatitame, dve dvAviMzatitame, | dve caturviMzatitame, dve par3i vizatitame, dve aSTAviMzatitame, dve triMzattame, dve dvAtriMzattame dve catustriM- 15 | zattame iti; evaM ca sarvaikatvevarSamekaM caturviMzatizca tapodinAni bhavaMti, aSTAzItizca pAraNakadinAni, | ubhayamIlanena varSeNaikena tribhirmAsai-viMzatyA ca dinairiyaM samarthyate / asyAM ca kanakAvalyAM sarvakAmitAhAreNa pAraNakaM bhavati, nirvikRtikena vA alepadravyairvA AcAmlena vA ityevaM pAraNakamedAdiyaM / caturdA bhavati / tataH paMcabhirvarSeH mAsadvayenASTAviMzatyA ca divasaizcaturvidhApIyaM samApyata iti // ratnAvalyapyevameva draSTavyA, kevalaM dADimadvaye padake ca SaSThasthAne'STamAni vAcyAni, zeSaM sarva tathaiveti // atha muktAvalItapo bhaNyate-atrA''dau caturtha, tato dvAvupavAsau tataH punarapi caturtha, tatastraya upavAsAH, tataH punarapi caturtha, catvAra upavAsAH, evaM caturthAntaritamekottaravRddhayA neyaM, ceturtha paMcopavAsAH, caturthaM SaT , caturthaM sapta, caturthamaSTau caturthaM nava caturthaM daza caturthamekAdaza caturtha dvAdaza caturtha trayodaza caturtha caturdaza caturtha paMcadaza caturtha SoDazopavAsAH, evamardha muktAvalyA niSpannaM, dvitIyamapyamevameva draSTavyaM, kevalamatra pratilomagatyA upavAsAn karoti, tadyathA-poDazopavAsAn kRtvA pArayati, tatazcaturtha, tataH paMcadazetyevaM caturthAntaritamekottarahAnyA neyaM yAvat dvAvupavAsau kRtvA paryaMte caturtha karoti, atra sthApanA 11 //
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe iha tapodinAnAM zatatrayaM bhavati, SaSTistu pAraNakadivasAH, ubhayamIlanena varSeNaikA samatikrAmati / pAraNakabhedAccAturvidhyaM kanakAvalIvadatrApi draSTavyamiti // atha siMhavikrIDitaM tapaH procyate-- etacca laghuvRhadbhedAd dvividhaM tatra laghusiMha vikrIDitamitthamavagantavyaM, tadyathA--ekko do ekko'vi ya uvavAsA tinni donni cauro ya | tinni ya paMca ya cauro cha paMca satteva va uvavAsA // 1 // cha ceva aTTha satta ya navavAsehiM hoi paDhamalayA / aTTha nava satta aTTha ya cha satta paNa cha ca cauro ya // 2 // paNa tinni caura donni ya tinnego donni ega uvavAsA / paDhamalayA vivarIyA aTTahiyA hoi bIyalayA // 3 // caupannasayaM ca tavodiNANi iha pAraNAI tettIsaM / chahiM mAsehiM sattahiM diNehiM bacai samaggamiNaM ||4| pAraNakabhedAcAturvidhyamatrApi draSTavyamiti / atha bRhat tsiMhavikrIDitamucyateeko do ekkoM ci tinni duve caura tinni paNa cauro / cha ceva paMca satta ya cha aTTa satteva nava aTTa ||1| dasa nava ekkArasa dasa duvAla sekkAraseva terasayA / bArasa caudasa terasa panarasa caudasa ya solasagaM ||2| iya paDhamalayaM kAuM tatto pannarasa kuNai uvavAse / paDhamalayaM ciya tatto vivarIyaM solasAIyaM // 3 // pate vavAsa kare iya hoti piMDiyAI ihaM / cattAri tavadiNANaM sayAI saganajyaahiyAI // 4 // ehiM pAraNayA savvegatteNa varisamegaM ca / chammAsA aTThArasa diNAI pAraNayabheNa // 5 // La Exas yAvat 17 24 yAvat 1 1 16 16 laghusiMhavikrIDi tAdita pasAM karaNasvarUpam // / 412 //
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ eyaM pi caunbheyaM vocchinnaM suppaiTTiyamuNammi / jamimammi apacchimao so ciya vIreNa bAgario | iha pramukhagrahaNAdanye'pyaparyantAstapovizeSAH santi, teSvapi madhye vineyajanAnugrahArtha kecid || | dayante-tatra bhadratapaH procyate, etadapi laghubRhabhedato dvibhedaM, tatra ladhvitthamavaseyaM-eka duga tinni | cauro paMcuvavAsehiM hoi pddhmlyaa| tinni cau paMca ekko uvavAsadgeNa bIyA u // 1 // paNa eka donni tinni ya'uvavAsacaukkaeNa taiyalayA / do tinni caura paMca ya ekuvavAse cautthalayA // 2 // paMcamalayAi // cauro paNa ekkaga donni tinni uvavAsA / paNasattari uvavAsA savve paNavIsa pAraNayA // 3 // atra || sthApanA--tiryag | 1|2|3|4|5UrdhvakoNeSu ca gaNyamAne'smin sarvataH paMcadazAgacchaMtIti, sarvatobhaTamatadacyate. 3 / 4 / 5 / 12 tadevaM laghu pratipAditam / atha tadeva vRhat pratipAdyate-ekkaga duga MS 15/1/234 tiga cauro paMca 234ApAracha sattA cha sattovavAsa pddhmlyaa| cau paMca cha sattego do tinnuvavAsa bIyA u // 1 // 4/5 / 1/2 |3| sattega donni tinni ya cau paNa chahiM ceva hoi taiyalayA / tiga caura paMca cha ca ya sattega duge cautthI u // 2 // cha ceva satta eko duga tiga cau paMcamehiM paMcamiyA / duga tiga cau paNa cha ciya sattekkagaehiM chaThThI u // 4 // paNa cha ca satta ekkaga duga tiga caurovavAsa sattamiyA / channa uyasayaM iha tavadiNANa guNapanna pAraNayA // 5 // // 413 / /
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. bhavabhAvanA prakaraNa iha sthApanA atha bhadrottaraM tapaH prati- ladhubRhatpAdyate, paMcaga cha satta aha ya navovavAsehiM hoi pddhmlyaa| aTTha nava paMca chacca ya , sarvatosattuvavAsehiM bIyA u|| 1 6chi ceva satta aTTa ya nava paMcarhi ceva hoi / bhdrtiylyaa| nava paMca chacca 67,12/345 sattarhi uvavAsehiM cautthI u // 2 // paMcamalayAi satta / Adiya uvavAsA aTTa nava yahozApaNa chakaM / tavadivasA paNasattarasayamiha paNavIsa tapasAM pAraNayA // 3 // karaNa vidhiH atra sthApanA |5|6|7|| eteSvapi bhadramahAbhadrabhadrottareSu pAraNakabhedAcAturvidhyaM draSTavyamiti / atha AcA EE56 mAmlavarddhamAnakaM tapaH procyate, atha prathamamAcAmlamalavaNakAMjikamizrodanAbhyavahAra- ha ja lakSaNaM vidhIyate, tatazcaturthe, tatazca dve AcAmAmle punazcaturtha, trINyAcAmAmlAni |7|8|||5|6| punazcaturtha, catvAryAcAmAmlAni punazcaturtha, paMcA'cAmAmlAni evaM caturthAtAnyekottaravRddhayA tAvadAcAmAmlAni varddhanIyAni yAvacchatamAcAmAmlAnAM kRtvA catartha karoti, iha ca sarvasaMkhyAnataH zataM caturthInAM, paMcAzadadhikAni paMcasahasrANyAcAmAmlAnAM, ubhayamIlane caturdazabhirvastribhirmAsaiH caturviMzatyA ca dinaiH sarvamidamatikAmati / atha saptasaptamikAyA- . // 414 //
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ zcatasraH pratimAH pratipAdyante, tadyathA-saptasaptamikA aSTASTamikA navanavamikA dazadazamikA ceti, atra AdyA saptasaptamikA kriyate, ekonapaMcAzaddinAnItyarthaH, tatrAdyasaptake pratidinamekaikA dattiyate, dvitIyasaptake tu pratidinaM dattidvayaM, tRtIyasaptake pratidivasaM dattitrayaM, caturthasaptake datticatuSTayaM, evamekaikadattivRddhayA tAvanneyaM yAvat saptamasaptake pratyahaM dattisaptakaM grAya, atra sthApanA-77777 dvitIyA'STASTamikA, aSTau aSTakAH kriyante, catuHSaSTirdinAnItyarthaH, atrApi prathamASTake pratidinamekaikA dattirgRhyate, dvitIyASTake dve dve, evamekaikadattivRddha-yA tAvad neyaM yAvadaSTame'STake pratidinamaSTau dattayo gRhyante, atra sthApanA-bAbArAdAbAdAbATa tRtIyA navanavamikA, nava navakA vidhIyaMte, ekA| zItidinAnItyarthaH, atrApi prathamanavake pratidivasamekaikA dattiH, ekaikavRddhayA ca navamanavake pratidinaM nava dattayaH, sthaapnaa-9|9|9|9|9|9|9|9|9 caturthI dazadazamikA, daza dazakAn yAvat kriyate, zataM dinAnAmityarthaH, atrApi prathamadazake pratidinamekA dattistatazcaikaikadattivRddhayA dazamadazake pratidinaM daza daza dattayaH / sthaapnaa-10|10|10|10|10|10|10|10|10|10 navabhirmAsaizcatuvizatibhirdinaizcatasro'pyetA pratimAH samarthyante / atha nAndrAyaNaM tapaH pratipAdyate, atra ca bhikSAdattibhiH kavalairvA yavamadhyA vajramadhyA ceti dve pratime bhavataH, tatra ca yavamadhye zuklapakSapratipadi ekA bhikSAdattiH kavalo vA eko'bhigRhyate, // 415 //
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe dvitIyAyAM dve, tRtIyAyAM tisraH, evamekottaravRddhayA yAvat paurNamAsyAM paMcadaza, kRSkSapakSapratipadi ca paMcadaza dattayaH kavalA vA gRhyante, dvitIyAyAM caturdaza ityevaM yAvadamAvAsyAyAmekA dattiH kavalo eko gRhyate iti, mAsenaiSA samarthyate / vajramadhyA tu kRSNapakSapratipadi prArabhyate, prathamadine ca paJcadaza dattayaH kavalA vA gRhyante, tata ekaikahAnyA tAvannIyate yAvadamAvAsyAyAM zuklapakSapratipadi caikA dattiH kavalo vA eko gRhyate, tato dvitIyAyA Arabhya ekottaravRddhayA tAvannIyate yAvat paurNamAsyAM paMcadaza dattayaH kavalA vA gRhyanta iti, mAsenaiSA'pi samApyata iti // atha sarvAgasuMdaraM tapaH pratipAdyate, sarvAgAni suMdarANi - saundaryopetAni bhavanti yasmAttapovizepAt asau sarvAgasundaraH tapovizeSaH, sa idAnIM pratipAdyate, tadyathA - savvaMgasuMdaratavo kAyavvaM hoi sukkhami / ettha ya aDavavAsA egaMtariyA vijJeyatrvA // 1 // AyaMbileNa vihiNA kAyavvaM ettha hoi pAraNayaM / khaMtIi maddavAINa'bhiggaho ettha kAyavvo || 2 || avaraddhe vi na kajjA kovAI taha kareja sattIe / pUyaM jiNANa dANaM ca dejja jaikiviNamAINaM // 3 // asya ca tapasaH sarvAgasundaratvamAnuSaMgikameva phalaM, mukhyaM tu sarvajJAjJayA kriyamANAnAM sarveSAmeva tapasAM mokSAvAptireva phalamiti bhAvanIyam, evamuttaratrApi / rujAnAM - rogANAmabhAvo nirujaM tadeva pradhAnaphalavivacyA zikheva zikhA-cUlA yatrAsau & sarvAgasuMdarAdi tapasAM vidhA - nAni // 416 //
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ nimnazikhaH tapovizeSaH, so'dhunA'bhidhIyate, tadyathA-AyAmapAraNeNaM nirujasihammI kareja taha ceva aTTavavAse navaraM kAyavvA kasiNapakkhammi // 1 // patyAIhiM gilANo paDiyarivvo mae tti ghettavyo / iha nicchao'vasesaM pUyAdANAi taha ceva // 2 // paramANi zakracakravAdiyogyAni prakRSTAni hArakeyUrakaMkaNAdIni bhUSaNAni yasmAdasau paramabhUSaNaH, sa cetthamavaseyaH-iha paramabhUsaNatave kAyannAI vaMti savvAiM / yattIsa aMbilAiM egaMtariyAI vihipuvvaM // 1 // dAyabvAiM iha bhUsaNAI jiNaceiyANa sattIe / jiNapUyAdANAI etthavi taha ceva sattIe // 2 // atha kalpavRkSa iva kalpavRkSaH, saubhAgyaphalapradAne kalpavRkSaH saubhAgyakalpavRkSaH, sa cetthamavaseyaH- sohaggakapparukkho kAyavo hoi cettamAsammi | uvavAsehiM egaMtarehiM mAsaM samaggaM pi||1|| pUyAdANAivihI taha ceva samathie ya eyammi sovannaruppamaio ahavA'vi hu taMdulAimao // 2 // phalabharaviNamaMtavicittasAhaparimaMDio maNabhirAmo / kAUNa kapparukkho dAyabvo ceiyaharammi // 3 // iMdiyavijao ya tavo tattha ya paDhameM diyaM samAsajja / purimar3e kAsaNanivigaiya AyAma uvavAsA // 1 // bIyAiiMdiesu vi patteyaM evameva to eyaM / paNavIsavAsarehiM saMmappae paMcahiM layAhiM // 2 // evaM kasAyamahaNo tattha vi kohaM kasAyamAsaja / ekkAsaNa nivigaI AyaMbila taha ya uvavAso // 3 //
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe vividhatapasAM prakArAH teSAM vidhizca ettha ya layAu cauro samappae solasehiM divasehiM / nAmeNa jogasuddhI tavoM tahiM maNavisuddhikae // 4 // nimci'gaI AyaMyilamuvavAso ceva hoi kAyavyo / tinni layAo maNavaitaNU hiM divasA ya nava ihayaM // aha kammasUyaNatavo ubavAsekAsaNegasitthaM ca / egaTThANaM iga dattinibviyA''yAma aDakavalaM // 3 // ettha ya aTTa layAo aTTahiM kammehiM divasa cushii| titthayarajaNaNipUyAjuttaM bhaddavayamAsammi // 7 // titthaMkarajaNaNitavo sattahiM ekkAsaNehiM vinneyaM / taha samavasaraNatavamavi bhaNaMti bhahavayamAsammi // 8 // etya ya jahasattIe ekkAsaNa nimviyaM ca AyAmaM / uvavAso ya viheuM causu vi dAresu patteyaM // 9 // iha eyaM kAyavvaM bhaddavayacaukkayammi patteyaM / solasahiM vAsarehiM causaTThI diNA ihaM savve // 10 // pUijjati ya sattIi ettha jiNasamavasaraNabiMbAI / uvavAsAitaveNaM naMdIsaratavamaNuDhejA // 11 // naMdIsarapaDapUyApubvamamAvasadiNammi sattIe / cettassa punnimAe taveNa uvavAsapamuheNa // 12 // paMDariyapUyapuvaM paMDariyatavo kareja jahasattiM / jiNabhavaNaThaviyakalase akkhayamuTThIi aNudiyahaM // 13 // khippaMtIe bharijaha so kalaso jattiehiM diyahehiM / evaiyAI diNAI ekkAsaNaehiM akhayanihIM // 14 // ekAe paDivayAe dosu ya bIyAsu tisu ya taiyAsu / causu cautthIsu tahA paMcasu taha paMcamIra 1. gaiyamAya -sarvatra // // 418 //
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ | iya jAva pannarasapunnimAsu kIraMti jattha uvavAsA | so savvasokkhasaMpattinAmao tavaviseso tti // | daMsaNanANacarittANa suddhiherDa kareja patteyaM / tinnuvavAse pUeja dasaNAINi sattIe // 17 // . UnodaratAtapazca paMcavidhaM bhavati, uktaM ca-appAhAra avaDDhA vibhAga pattA taheva kiMcUNA / aTTha duvAlasa solasa cauvIsa tahekkatIsA ya // 1 // atra yathAsaMkhyaM sambandhaH, tadyathA-aSTabhiH kavalairalpAhAronodaratA 1, navAdibhirdvAdazAntikaiH kavalairupArchAnodaratA 2, trayodazAdibhiH SoDazAntairdvibhAgonodaratA 3, saptadazAdibhizcatuviMzatyavasAnaH prAptonodaratA 4, paMcaviMzatyAdibhirekatriMzatparyantaiH / kavalaiH kiMcinnyUnatAbhidhAnA UnodaratA 5, iyaM ca paMcavidhA'pyUnodaratA pratyekaM tribhedA bhAvanIyA / kA tadyathA-ekAdibhiH kavalaijaghanyA, aSTAdibhirutkRSTA, dvayAdibhistu madhyameti / ekaikaM tIrthakaramAzritya caturvizatibhirAcAmlairdamayantItapo bhavatIti / sumaittha niccabhatteNa niggao vasupujjajiNo cauttheNa / pAso mallI'vi ya aTTameNa sesA u chaTTeNaM // Real iti niSkramaNatapaH / ahamabhattaMtaMmI pAsosabhamallirihanemINaM / vasupujjassa cauttheNa chaTThabhatteNa sesANaM // 2 // iti kevltpH| nivvANamaMtakiriyA sA caudasameNa paDhamanAhassa / sesANa mAsieNaM vIrajiNiMdassa chaTTeNaM // 1 // iti nirvANatapaH /
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe bhagavatA zrImahAvIreNakRtatapasAM saMkhyA nava kira cAummAse cha kkira domAsie uvAsIya | bArasa ya mAsiyAI bAvattari addhamAsAiM // 1 // OM eka kira chammAsaM do kira temAsie uvAsIya / aDDhAinjAI duve do ceva divaDhamAsAiM // 2 // bhadaM ca mahAbhahaM paDimaM tatto ya sbbobhii| do cattAri daseva ya divase ThAsI ya aNubaddhaM // 3 // goyaramabhiggahajuyaM khamaNaM chammAsiyaM ca kAsI ya / paMcadivasehiM UNaM avaDhio vacchanayarIe // 4 // dasa do ya kira mahappA ThAsi muNI egarAiyaM paDimaM / aTThamabhatteNa jaI ekakaM caramarAIyaM // 5 // do ceva ya chaTTasae auNAtIse uvAsiyA bhayavaM| na kayAi nicabhattaM cautthabhattaM ca se Asi // 6 // tiNi sae divasANaM auNApanne u pAraNAkAlo / ukkaDayanisejANaM ThiyapaDimANaM sae bahave // 7 // savvaM pi tavokammaM apANayaM Asi vIranAhassa / pavvajAe divase paDhame khittaMmi sabvamiNaM // 8 // yArasa ceva ya vAsA mAsA cha ceva addhamAso ya / vIravarassa bhagavao eso chumtthpriyaao||9|| __iti zrImanmahAvIratapaH / tadevamapAraH zrutasAgaraH, tatpratipAditatapasAM cAnantAH kartAra ityato'nekAni skandakapramukhapuruSavizeSairAcIrNAni tapAMsi ayaMte, kiyantIha likhyante?, diGamAtraM kiMcidetad gaMdhahastipaMcAzakAdizAstradRSTamupadarzitaM, natu svamanISikayeti, anye'pi yahuzrutAmnAyAt tapovizeSAH samavaseyA iti // atha tapaHsamAceraNe guNamupadazaryannAha // 420 //
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaha jaha daDhappainno veraggagao tavaM kuNai jIvo / taha taha asuhaM kammaM jhijjai sIyaM va sUrahayaM // S nANapavaNeNa sahio sIlujalio tavomao aggii| davahuyavaho bva saMsAraviDavimUlAI niddahai // ___ sugame // atha tapobahumAne tatkartRnutkarSayan praNamaMzcA''haIS dAso'haM bhicco'haM paNao'haM tANa sAhusuhaDANaM / tavatikkhakhaggadaMDeNa sUDiyaM jehiM mohabalaM / 454|| ___ pAThasiddhaiva / / atha tapoviSaya eva ziSyopadezamAha| mailammi jIvabhavaNe viinnanimbhiccasaMjamakavADe / dAuM nANapaIvaM taveNa avaNesu kammamalaM // 455 // jIva eva bhavanaM-gRhaM tasmin karmakacavaramaline, AgaMtukakarmamalaniSedhArtha vitIrNa nibiDasaMyamakapATe, | jJAnapradIpaM dattvA piTikAdisthAnIyena tapasA karmamalamapanaya yena nirvRtimavApnosi, uktaM ca "nANaMpayAsayaM sohao tavo saMjamo ya guttikaro / tiNhaM pi samAoge mokkho jiNasAsaNe bhaNio // 1 // punarapi tapaHzoSitakarmamalAn munIn nAmagrAhaM sarakavetrAha // 421 //
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ __ bhava-: tavahuyavahammi khiviUNa jehiM kaNagaMva sohio appaa|teaimuttykurudttpmuhmunninno namasAmi 456 ; tapasA bhAvanA * karmamalaprakaraNe kaH punaratimuktakamuniriti ?, ucyate : zoSaNe jiNabhavaNavayaMsayapalla vehiM phusai bva jaM sasikalaMkaM / polAsapure pavarammi taMmi vijao mahArAyA // 1 // . atimukta*, tassa ya nAmeNa sirI bhajA sIhasumiNasUio tiise| jAo putto aimuttao tti nAmaM ca se vihiyaM // 2 // kumAra* kiMcUNaaTTavariso aha so samalaMkio mahagdhehiM / vatthAharaNehiM pabhUyarAyauttehiM pariyario // 3 // - kathAnakam kaNayamaeNaM tiMdUsaeNa kIlei rAyamaggammi / tammi ya kAle bAhiM samosaDho tattha jiNavIro // 4 // * tatto goyamasAmI goyaracariyAi Agao tattha / taM dadru aimutto mAI na aMgesu parituTTho // 5 // / to samuho AgaMtuM pucchai viNaeNa baMdiUNa tahA / devANupiyA ! tumbhe ke buccaha ? kIsa vA aDaha ?| 6. raMjiyahiyao tatto avAlacarieNa tassa bhayavaM pi / goyamasAmI pabhaNai amhe samaNA ya niggaMthA 7 1 bhikkhaTTA ya aDAmo bhaNiyaM to teNa eha maha gehN| dAvemi jeNa bhikkhaM gahiUNa karaMgulIha to||8|| * aimuttaeNa nIo goyamasAmI nariMdabhavaNammi / taM taha dahra tuhA tajaNaNI AgayA samuhA // 9 // , tipayAhiNIkarettA vaMdittA viulaasaNamAihiM / paDilAbhiUNa vaMdai goyamasAmi tao valiyaM // 10 //
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ II pucchai kumaro bhayavaM! tunbhe vaJcihiha kaM io vasahiM ? / to goyameNa bhaNiyaM bAhiM ciTThai samosario / amhaM dhammAyario vIrajiNo tassa caraNamUlammi | vaccissAmo amhe iya bhaNiUNaM gao tattha // 12 // aimuttayakumaro 'vi hu vaccai pacchA jiNassa pAsammi | bhayavaM pi tayaNurUvaM bhavamahaNiM desaNaM kunni|| kA aimuttao vi uggaM kAuM jammaMtaramni pavvalaM / gaMtUNa devaloyaM caiUNa ihaM samuppanno // 14 // kA pubi pi bahuyakamme khavie lahukammayAi to iNhi / souM jiNassa vayaNaM takakhaNamuvaladdhasammatto / 15 / / pabhaNai tumha sahatyeNa dikkhiyaM appayaMahaM bhyvN!| icchAmi jiNo'vi tao pabhaNai mA kuNaha pddibNdhN| , to paramaM saMveyaM samubvahaMto piUNi aimutto / pabhaNai muMcaha ammo ! dikkhaM giNhAmi jiNapAse / 17 / / All bAlo'si tumaM puttaya ! sukumAro pavarasokkhadullalio / kevalakaTThANuTThANanimmiyaM to vayaM dukaraM // 18 // iya bhaNiyammi piUhiM aimutto bhaNai sacameyaM ti / ucchalie puNa virie annNtviriyssaajiivss|19| vijaina dukkaraM tihuyaNe'vi gehe ya saMpalitammi / kA bAlavuDaDhapamahANa nIharamANANa kira ciMtA? // 20 // jaramaraNaroyasoyaggisaMpalitto ya esa bhavavAso | to nIharamANamao ko saMbhai kira hio saMto? // 21 // | iccAijuttisaMgayagirAhiM paDibohiUNa piyarAiM / aimuttaeNa gahiyA dikkhA jiNavIrapAsammi // 22 // ephArasa aMgAI tatto so paDhai thevadiyahehiM / therANa sannigAse aha'nnayA ei ghaNasamao // 23 // // 423 //
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bAlasahAvatteNaM tatto labhrUNa aMtaraM kiM pi / varisaMtesu ghaNesu gahiUNaM niyapaDiggayaM // 24 // ; tapasA bhAvanA - bAhiM gao niyacchai vahamANaM garuyaudagavahamekkaM / kIlai tahiM taraMto nAvaM kAuM paDiggahayaM ||25||'krmmlprkrnne uvarayabuddhIe bahiM gaehiM therehiM so tahiM diTTho / ANIo vasahIe sirivIrajiNassa ya samaggaM // 26 // .. zoSaNe taM kahiUNaM puDhe bhayavaM! aimuttaokumArarisI / kaiyA sijjhihii bhaNei to jiNo etthaceva bhave // 27 // ' atimuktakayauggatavaccaraNo niDhaviyAsesakammasaMghAo / eso sijjhihii tao paDiyariyavyo payatteNaM // 28 // ." kumAraicchAmo tti bhaNittA taM samma uvayaraMti to theraa| poDhattaM saMpatto sovi udAraM tavaM kuNai // 29 // . ' kathAnakam taMjahA-guNarayaNasaMvaccharatavokammaM uvasaMpajai, paDhamaM mAsaM cautthaMcauttheNaM, diyA ThANukaDie, ratiM vIrAsaNaeNaM avAuDaeNaM, bIyaM mAsaM chachaTTeNaM, taiyaM mAsaM aTThamaMaTTameNaM, cautthaM mAsaM dasamaMdasameNaM, paMcame mAse paMcaNhaM uvavAsANaM pArei, chaThe mAse chahaM, evameguttaravuDDhIe jAva solasame mAse solasaNhaM uvavAsAsANaM pArei, diyA ThANukkaDue, rattiM vIrAsaNaeNaM avAuDaeNaM ti| bArasa bhikkhupaDimAo pakarei, taMjahA-mAsiyaM domAsiyaM timAsiyaM evaM jAva sattamAsiyaM, paDhamasattarAIdiyaM doccasattarAIdiyaM taccasattarAIdiyaM ahorAiyaM egarAiyaM ti // iya anneNa vichaTTamAitibveNa tavayAseNa / kaNagaM va appayaM sohiUNa siddhiM gao eso // 30 // // 424 //
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ // iti atimuktakA''khyAnakaM samAptam / / kurudattamaharSisaMvidhAnakamucyate-- nAgapuraM nAmeNaM nayaraM jaM nAyarAyasIsaM va / nANAmaNi saMkiNNaM duddharisaM phalihagihadhavalaM // 1 // parivasai koi inbho tattha suotassa nAma kurudtto| so muNiya bhavasarUvo paDhame cciya jovnnaarNbhe|| taM riddhimujjhiUNaM caiUNa kalattasayaNasaMbaMdhaM / pabvajaM paDivajai paDhai ya acireNa sayalasuyaM // 3 // kuNai ya tavovisese bahave puJci pavanniyasarUve / to annayA pavajai paDimaM aibhIsaNamasANe // 4 // aha tattha ke kuDhiyA samAgayA vAharAe musiyadhaNA | pucchaMti pahaM karudattamaNivaraM pahaparibhadrA // 5 // jAva yana kiM pijaMpai eso paramakkharammi saMlINo | to tehiM aNajehiM maTTiyapAli sire kAuM // 6 // khitto ciyAi aggI kamaso bAhiM tao jaliyadeho / aMto sajjhANAnalapaNAsiyAsesakammamalo ||7|| aMtagaDakevalI hoiUNa kurudattamaharisI siddho / evamaNaMtA siddhA tavahuyavahadaDDhakammamalA // 8 // // iti kurudattakathAnakamavasitaM, tadavasAne ca dazamI nirjarAbhAvanA samAptA // tapasA karma nirjarayatA'pyuttamaguNeSu bahumAnaH kAryaH, anyathA tapaso'pi tathAvidhaphalAbhAvena vaiyarthyaprasaMgAt , ato nirjaraNabhAvanA'nantaraM uttamaguNabhAvanAmAha
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA uttama guNabhAvanAvarNanam prakaraNe ra dhannA kalattaniyalAI bhaMjiuM pavarasattasaMjuttA / vArIo bva gayavarA gharavAsAo viNikkhaMtA // dhannA gharacArayabaMdhaNAo mukkA carati nissaMgA / jiNadesiyaM caritaM sahAvasuddheNa bhAveNa // 45 // ra dhannA jiNavayaNAI sugaMti dhannA kuNaMti nisuyAI / dhannA pAraddhaM vavasiUNa muNiNo gayA sidi|| ra dukkarameehiM kayaM jehiM samatthehiM jovvaNatthehiM / bhaggaM iMdiyasennaM dhiipAyAraM vilaggehiM // 460 // - jammaM pi tANa thuNimo himaMva vipphuriyjhaannjlnnmmi| tAruNNabhare mayaNo jANa sarIrammi vi vilINo je pattA lIlAe kasAyamayarAlayassa paratIraM / tANa sivarayaNadIvaMgamANa bhaI muNiMdANaM // 462 // sugamA eva / navaraM vArI-gajabaMdhanArthaM gartA, gRhameva cArakabandhanaM-guptiyantraNaM, dhRtiH mAnaso'vaSTambhaH saiva prAkArastamArUDhaH / kaSAyA eva makarAlayaH-sasudraH / zivo-mokSaH sa eva hai. ratnadvIpaH, anyo'pi samudrapAraM gataH kila ratnadvIpaM vrajatIti // athottamaguNavatAM maharSINAM namaskAra 6 // 426 //
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ karaNena tadyahumAnamAvirbhAvayannAhapaNamAmi tANa payapaMkayAI dhaNukhaMdapamuhasAhUNaM / mohasuhaDAhimANo lIlAe niyattio jehiM // : spaSTA / dhanukathAnakaM cedaM kAkaMdI nAma purI kAmiNivararayaNabhUsaNapahAhiM / jIe viluttatamAe maMgalamattaM ciya paIvA // 1 // tIe jaTTiyanAmA jiyasattU nAma naravaro taha ya / dhaNasatthavAhadhariNI asaMkhadhaNasAmiNI suguNA // 2 // parivasai satyavAhI bhaddA nAmeNa tIi gunnklio| dhaNunAmo varaputto bAlatte ceva paMcattaM // 3 // patte jaNayammi ya buDhimuvagao so ahijjai klaao| battIsa ibbhakannAo pavararUvAo jaNaNIe // 4 // pariNAvio mahaMtA pAsAyA kAriyA ya battIsaM / tammajjhe ya mahaMtaM dhaNujoragaM kAriyaM bhavaNaM // 5 // vattIsAe bhajAhiM parirAo tesu bhuMjae bhoe / na muNai udayatthamaNA raviNo vihuparamasukalio // 6 // battIsapattabaddhAI nADayAI nirikkhamANo so / ahiNavasuro vva sagge gayaM pi kAlaM na yANaDa // 7 // aha kaiyA vi hu dahra bAhiM vacaMtayaMjaNasamUhaM / niyapariyaNammi puDhe vinAo teNa jiNavIro // 8 // sahasaMbavaNujjANe samosaDho to ya garuyasaddhAe / caDiUNa rahe baccai sapariyaNo vaMdaNanimittaM // 9 // // 427 //
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa maharSi tappaDivujjhaNasamao tti jANi bhagavayA vi se khio| uttamaduhaheU duharUvo dukkhaphalo esa saMsAro // 10 // guNamottUNaM jiNadhamma eyammi na annamatthi duhasaraNaM / bhAvanAyAM sai sAmaggIe imo paDipunno jehiM na hu vihio // 11 // dhanuvisayAmisalavagiddhehiM tehiM mUDhehiM hArio appA / kAuM taM puNa dhIrA vayaMti ayarAmaraM ThANaM // 12 // kathA iya vIrajiNiMdasubhAsiyAI saMveyasArajaNayAI / soUNa dhaNukumAro saMviggo bhaNai uddheuM // 13 // jiNa ! saddahAmi niggaMthapavayaNaM taha ya tuha sahattheNa / dikkhaM icchAmi jiNo'vi bhaNaimA kuNasu paDi baMdhaM // 14 // to bahuyapayArAhiM jaNaNi moyAviUNa juttIhiM / jiyasattarAyasayamevavihiyanikkhamaNavaramahimo / 15 / sayameva paMcamuTThiyaloyaM kAUNa giNhae dikkhaM / jAvajjIvaM chaTheM ujjhiyadhammAe bhikkhAe // 16 // pAraNayamaMbileNaM omoyariyAe iya jiNiMdassa / payamUlammi pavajaiabhiggahaM paDhamadiyahe'vi // 17 // ekArasa aMgAI acireNa ahijjiUNa ghoratavaM / kuNamANo vIrAsaNapamuhaTThANehiM peyavaNe // 18 // ciTThato nisidivasaM dhIro viharai mahIi nissaMgo / bAhiM kisarukkhataNa aMto vipphuriytvteo||19|| 1. // 428 //
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ seNiyanivapuTTeNaM sabhAe sasurA'surAe vIreNaM / vAgario dukkaragArao tti bhuvaNassa kayahariso // 20 // navamAsaparImANaM kAuM iya duSkaraM tavaccaraNaM / kAuM pAovagamaM mAsaM ThAUNa sa mahappA // 21 // jAo aNuttarasuro savaDhe Agaoya iha tatto / pakkhAliyakammamalo mahAvidehammi sijjhihii / 22 / * // iti dhanumaharSikathAnakaM samAptam // atha skandamunivarAkhyAnakamucyate kattiyapuraMti nayaraM paurapahaM sarayasUrayiMcaM va / aggI nAma nariMdo aggi cciya sattusalahANaM / 1 / MeldhUyA ya tassa aisayarUvavaI kattiya tti nAmeNaM / giddheNa teNa jobvaNamaNupattA sA sayaM ceva // 2 // sa pariNIyA kAleNaM putto jAo kayaM ca se nAmaM / kira sAmikattigeyo aha vaDDhai so kumAratte // 3 // | vIrasirI nAmeNaM jAyA bhagiNI ya tassa sA dinnA | rohIDagammi nayare kuMcanariMdassa to kumaro // 4 // annesiM kumarANaM vasaMtamAsUsavammi kaiyA vi / mAmbahasAlAo pAhuDAI etAiM peccheda // 5 // pucchai jaNaNiM tatto mAmbahao majjha natthi kiM ? ammo ! / jeNa na kiMci vi maha paTTavei aha tassa ruyamANI // 6 //
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe sAhai jaNaNI jaha vaccha ! tujjhaM majjha vi ya ekka eva piyA / mAmvahao eso ciya tuha jaNao ceva teNeko ||7|| kaha puNa evaM aMbatti pucchie kahai tassa sA savvaM / taM soUNa kumAro vacai sahasa tti nitrveyaM // 8 // sugurusamI dikkhaM paDivajjai so ya dhevadiyahehiM / gIyattho to viharai egalavihArapaDimA // 9 // . kikiMdhipavvae annayA ya paDimaTTiyassa nisidivasaM / jAyA buTTI tatto dehamalaM khA liUNa jalaM |10| pAhaNadahe pavi jAyaM savvosahIsarUvaM taM / pahAo jaNo vimuJcai tahiM tao savvavAhIhiM // 11 // iya dakkhiNAva he tammi panvae taM pavattae titthaM / rohIDaMgaMmi nayare viharaMto vaha so tatto // 12 // vIrasirIvahiNIe bhikkhaTTA Agao niyagharammi / ' diTTho to neheNaM runnaM daTTu kisAitaNuM // 13 // pariNamai annah cciya taM kuMcanarAhivassa jaha eso / eyAe hiyayadaio ko'vi tao nIharaMto so | 14 | bhinno sattIha imeNa piTThidesammi paDai dharaNIe / puvi pi hu siddhAe tassa tao morivijAe ||15|| moriyakhaMdiyasele nIo uppADiUNa so sAhU / tattha ya samAhipatto divaM gao to paesassa // 16 // jAyaM tassbhihANaM sAmigihaM so ya khaMdaselammi / kAlagao to jAyaM nAmaM khaMdo tti bIyaM pi // 17 // * 5 uttama guNa bhAvanAyAM skandamunivara kathA // 430 //
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ etto ya jANiuM mArio tti baMdhU sadukkhamabhiruyai / vIrasirI taha bhaNai ya bhagiNIvaiNA kayaM tujhaM // 18 // || baMdhava !pAhunnaM sohaNaM ti ahavA na tassa iha doso / avarasaMti purAkayapAvAiM tassa majjha vi ya // 19 // iccAi tappalAve souM nAuM nariMdakuMceNa / jaha baMdhavo imAe hao mae so aNajeNa // 20 // || kuNai palAve to esa dukkhio kahamahaM pimuccissaM / aviyAriyakArI erisAo aigruypaavaao?|21|| | iya garuyavisAyaM vayaitaha imo jaha samaM sabhajAe / vIrasirIe dikkhaM paDivajai sugurumUlammi / 22 | to vIrasirI varisAiM tinni ArAhiUNa pavvajaM / devattaM saMpattA divaM gao kuMcasAhU vi // 23 // // iti skandamunikathAnakaM samAptam // athopasaMharannAhaiya evamAiUttamaguNarayaNAharaNabhUsiyaMgANaM / dhIrapurisANa namimotiyaloyanamaMsaNijANaM / 464 / samyagajJAnAdayo guNA eva ratnAbharaNaM tena bhUSitAGgAnAM, zeSaM sugamamityekAdazI bhAvanA smaaptaa|| uttamaguNabhAvanA'nantaramuktA, uttamaguNAnAM ca madhye jinadharmaprAptirevottamottamo guNaH, // 431 //
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa tadbhAva eva zeSaguNAnAM sadbhAvAt saphalatvAcetyata uttamaguNabhAvanA'nantaraM vizeSottamaguNarUpajina- jina zAsazAsanayodhiprAptibhAvanAtmikAM dvAdazI bhAvanAmAha na bodhi : prAptibhavarannammi aNaMte kumaggasayabholieNa kahakaha vi| jiNasAsaNasugaIpaho punnehiM mae smnnuptto|| bhAvanA ___ jinazAsanameva sugatipathaH / kathaMkathamapi kaSTenAsau mayA prAptaH, zeSaM sugamam // kimityasau . va __ varNanam kaSTena prAptaH ? ityAhaAsanne paramapae pAveyavvammi sayalakallANe / jIvo jiNiMdabhaNiyaM paDivAi bhAvao dhammaM // 466 // '. ___ sugamA / / itazcAyaM kaSTaprApya iti darzayatimaNuyattakhettamAIhiM vivihaheUhiM labbhae so ya / samae ya aidulaMbha bhaNiyaM maNuyattaNAIyaM / 467 // : suyodhA || kena punarvacanena samaye manujatvAdikaM durlabhamuktam ? ityAha| mANussa khetta jAI kularuvA''rogga AuyaM buddhI / savaNoggaha saddhA saMjamo ya loyammi dulahAI * // 432 //
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___ asyAzca gAthAyA bhAvArtho balinarendrAkhyAnake saMmAkhyAta eva, manujatvAdikaM cAgame 'cullaga pAsaga dhanne' ityAdibhirdazabhirdaSTAntaidurlabhamuktaM, atastanmadhyAdupalakSaNArtha yugasamilAdRSTAntamekamAha avaradisAe jalahissa koI devo khiveja kira samilaM / puvadisAe u jugaM to dulaho tANa saMjogo | avi jalahimahAkallolapelliyA sA labheja jugachiDDa / maNuyattaNaM tu dulahaM puNo vi jIvANaunnANaM pratItArthe // yathA manujatvaM dazabhiSTArdantaidurlabhaM, evaM kSetrajAtyAdInyapi / tanastAni sarvANi | / labdhvA'pi yo jinadharme pramAdyati sa jarAmaraNAdibhirAghAtaH zocayatIni darzayati khettAINi vi evaM dulahAI vaNNiyAiM samayammi / tAI pi hu laNaM pamAiyaM jeNa jiNadhamme / 47 // so jUrai maccujarAvAhimahApAvasennapaDiruho / tAyAramapecchanto niyakammaviDaMvio jIvo / 472 / | ___ gatArthe // atha labdhAyAmapi manujatvAdisAmagrayAM jinadharmazravaNasya durghaTatAmAhaAlassa moha'vannA thaMbhA kohA pamAya kivinntaa| bhaya sogA annANA vakveva kuUhalA ramaNA / / // 433 //
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe eehiM kAraNehiM laDUNa sudullahaM pi maNuyattaM / na lahai suIM hiyakariM saMsArutAraNiM jIvo 474 AlasyamanutsAhaH, moho gRhAdipratibaMdharUpaH, kimete'pi pravajitA jAnantIti pariNAmo'vajJA, stambho garvaH, krodhaH sAdhudarzanamAtreNaivAkSamArUpaH, pramAdo madyaviSayAdirUpaH, kArpaNyaM sAdhusamIpe gamane dAtavyaM kasyacid kiMcid bhaviSyatIti vaiklavyaM bhayaM sAdhujanopavarNyamAnanarakAdiduHkhazravaNasamutthaM, zoka iSTaviyogAdijanitaH, ajJAnaM kutIrthikavAsanAdijanito'navabodhaH, vyAkSepo gRhakuSihAdiprayojanajanitaM vyAkulatvaM kutUhalaM naTanRtyAvalokanAdiviSayaM ramaNaM dyUtakrIDanAdikaM, AlasyAdipadAnAM paMcamyekavacanAntatvAdetebhyaH kAraNebhyo na labhate janturjinadharme zrutiM, zeSaM spaSTamiti | jinadharmo'pi durlabha iti pUrvaM pratipAditaM tadeva ca samarthayannAha-- dulaho cciya jiNadhammo patte maNuyattaNAibhAve'vi / kupahabahuyattaNeNaM visayasuhANaM ca lobheNaM // sukhAvaseyA || atha labdhadurlabhajinadharmaH kazcidAtmAnaM pramAdyantaM zikSayannAhajassa bahiM bahuyajaNo lado na tae vi jo bahuM kAlaM / imma jIva ! ma vi jiNadhamme kiM pamAesi ? | manujatvAdi prAptAvapi jinadharma prApteH durlabhatA / / 434 //
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___ yasya jinadharmasya bahiH- pRthagbhUto bahurjano-mithyAdRSTirUpo'nanto jIvarAzirvarttate, yazca | jinadharmastvayA'pi he jIva ! bahuM-anantAnantakAlaM pUrvabhave bhramatA na labdhaH, tasminnapi evaMvidhe | jinadharme kathaMkathamapi labdhe kiM pramAdyasi ?, naSTasyAsya 'punarapyatidurlabhatvAnna yuktastatra tava pramAda | iti bhAvaH // anivRttapramAdo bhavabhayoddhAntaH punarapyAtmAnaM zikSayitumAha| uvalado jiNadhammo na ya aNucinno pamAyadoseNa / hA jIva ! appaveriya! subahuM purato visuurihisi|| dulaho puNaravi dhammo tuma pamAyAuro suhesI y|dushN ca narayadukkhaM kiha hohisi ? taM na yaannaamo|| ladammi vi jiNadhamme jehiM pamAo kao suhesIhiM / patto vi hu paDipunno rayaNanihIM hArio tehiM / jassa kusumoggamo ciya suranarariddhIphalaM tu siddhisuhaM / taM ciyajiNadhammataruM siMcasusuhabhAvasalilehi / | jiNadhammaM kurvato jaM mannasi dukkaraM aNuTThANaM / taM osahaM va pariNAmasuMdaraM kuNasu suhaheuM / 481 / icchaMto riddhIo dhammaphalAovi kuNasi paavaaii| kavalesi kAlakUDaM mUDho cirajIviyatthI vi // 435
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe bhavabhamaNaparissaMto jiNadhammamahAtaruMmi vIsamiuM / mA jIva ! taMmi vi tumaM pamAyavaNahuyavahaM desu // aNavarayabhavamahApahapayaTTapahiehiM dhamma saMbalayaM / jehiM na gahiyaM te pAvihiMti dINattaNaM purao | 484 | jiNadhammariddhirahio raMko cciya nUNa cakkavaTTI vi / tassa vi jeNa na anno saraNaM narae paDatassa // dhammaphalamaNuhavaMto'vi buddhijasakhvariddhimAIyaM / taM pi huna kuNai dhammaM ahaha kahaM so na mUDhappA ? // jeNaM ciya dhammeNaM gamio raMko vi rajasaMpattiM / tammi vi jassa avannA so bhannai kiM kulINo ti ? // jiNadhammasatthavAho na sahAo jANa bhavamahAranne / kiha visayabholiyANaM nivvuipurasaMgamo tANaM ? // niyayamaNorahapAyavaphalAI jai jIva ! vaMchasi suhAI / to taM ciya parisiMcasu niccaM saddhammasalilehiM jaidhammAmayapANaM muhAe pAvesi sAhumUlaMmi / tA davieNa kiNeuM visayavisaM jIva ! kiM piyasi ? svIyAtmAnaM prati hitazikSA / / 436 / /
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ ta annannasuhasamAgamaciMtAsayadutthio sayaM kIsa ? / kuNa dhamma jeNa suhaM so cciya ciMteu tuha savvaM // va saMpajaMti suhAI jai dhammavivajjiyANa vi nraann|to hoja tihuyaNammi vi kassa duhaM ? kassa vana sokkhaM ? | jaha kAgiNIi heuM koDiM rayaNANa hArae koI / taha tucchavisayagiddhA jIvA hAraMti siddhisuhN|| dhammo na kao sAuM na jemiyaM neya parihiyaM saNhaM |aasaae vinaDiehiM hA ! dulaho hArio jmmo|| | nANassa kevalINaM dhammAyariyassa saMghasAhUNaM / giNhateNa avannaM maDheNaM nAsio appA // 465 // soyaMti te varAyA pacchA samuvadviyammi maraNammi / pAvapamAyavasehiM na saMcio jehiM jinndhmmo|| ladu pi dulahadhammaM suhesiNA iha pamAiyaM jeNa / so bhinnapoyasaMjattio bva bhamihI bhavasamuhaM / / / gahiyaM jehiM caritaM jalaM va tisiehiM gimhapahiehiM / kayasoggaipatthayaNA te maraNaMte na soyaMti // ko jANai puNaruttaM hohI kaiyA vi dhammasAmaggI ? / raMka bva dhaNaM kuNaha mahavvayANa iNhi pi pattANaM pAThasiddhA eva, navaraM 'icchaMto riddhIo' ityAdigAthAyAmayaM bhAvArtho-yathA kazciccira jIvitAryapi mUDho viparyastaH sadyo maraNahetuH kAlakUTa kavalayati evaM bhavAnapi he jIva ! dharmasya // 437 //
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNe phalabhUtAH-kAryabhUtAH RddhIrvAJchannapi dAridrayAdiduHkhahetubhUtAni pApAni karotIti / 'jaidharmAdeva dhammAmayapANa'mityAdigAthAyA apyayaM paramArthaH-yato viSayAH-zabdarUparasagandhasparzarUpAH te ca vAJchitanarakAditIvravedanAhetutvAdviSamiva viSa, taca viSayaviSaM svalpamapyarthenaiva saMprApyate, dharmastvamRta sukhaprAptI zreSThipAnarUpaH suramanujamokSasukhahetutvAt, sa ca bahurapi sAdhumUle mudhaiva labhyate, paraM mohaviparyasto jIvastaM parihRtya draviNenApi krItvA viSayaviSameva pibatIti / 'sAuM na jemiya' mityAdi, putrakathA tathAvidhaprAptyabhAvAt svAdu-manojJaM na bhuktaM 1, zlakSNaM-sUkSmaM vastraM na parihitaM 2, zeSaM spaSTamiti // athodAharaNapradarzanagarbhamupasaMharannAhaalamittha vitthareNaM kuru dhamma jeNa vNchiysuhaaii| pAvesi purAhivanaMdaNo bva dhUyA va naravaiNo sugamA, navaraM purAdhipaH-zreSThI tasya nandanaH-putraH, tatkathAnakamucyate jattha gihadIhiyAsaM haMsIu va kAmiNIo gehesu| ravamuhalahaMsayAsaMgiNIo viyaraMti lIlAe / 1 / taM dharaNitilayanAmaM nayara seTTI saMdaro nAma / parivasai tattha tassa ya jAo kaiyA vi kira putto / 2 / tammi ya uyarammi Thie jaNaoM jAe ya uvarayA jaNaNI | jAo kulassa vikhao naTTho vivo ya savvo'vi // 438 //
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA karuNAe loeNa bAlio viddhimuvagao eso / aha lajaMto nayaraM mottRNaM jattha keNAvi || 4 || nAmaM pina yANijai sAliggAme Thio tahiM gaMtuM / jaM jaM kuNai kayA vihu kahamavi vANijjavasAyaM |5| so so jAya vilo tatto uyaraM pi bhariumasamatyo / dUraM visannahiyao so pAsaMDINa pAsamma |6| vabai kahai ya vAlattaNAu Arambha attaNo dukkhaM / te'vi ya bhaNaMti satrve jaha dhammavivajjiyA jIvA // 7 // kiM bhadda taM duhaM jaM lahaMti na purA sayaM vihipAvA / tA sayalasokkhanilayaM dhammaM ciya kuNasu suhakaMkhI dhammaM ca dANahomAiehiM sAhaMti tassa te tatto / evaM parivbhamaMto kayAi so sAhumUlammi // 9 // patto nisuNai dhammaM keNai suhakammapariNaiva seNa / taM juttisaMgayaM manniUNa kAuM samAdatto // 10 // bhAgeNa cuMTikaNaM milae kusumAI nei jiNabhavaNe / pUyai vaMdai biMbe kuNai ya AratiyAIyaM // 11 // dhammaM annaM pitakalesasajyaM samAyarai savvaM / kamaso pariNayadhammo vaDUDhaMtasuhekapariNAmo | 12 | AsaMsAe virahio nirUsuo kuNai posahAIyaM / jaM kiMci vi vavasAyaM kuNamANo to bharai uyaraM | 13 | nAmaM ca tassa va vihiyaM loeNa duggao tti tao / kaiyA vibahuyasaMciyakusalo ghettUNa muggANaM // paDiyaM eka sIseNa vaccae puravarammi ayalaure / tassa bahiM tarumUle vIsamamANeNa teNekko // 15 // daNa siddhaputto potthiyahattho pareNa viNaeNa | puTTho kimimIe potthiyAe lihiyaM ti ? so Aha // 16 // // 439 //
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe sANa phalaM te kerisa tti so duggaeNa puNaruttaM / puTTho chayAi phalaM sAhai paDhamaM pi taM ca imaM / 17| rest paDhamaM niyakajjaM kiM pi kAukAmassa / hoi suhA asuhA vi ya chIyA disibhAyabheeNa | 18 | putrvadisA dhruvalAbhaM jalaNe hANI jamAlae maraNaM / neraie ucveo pacchimae paramasaMpattI // 19 // vAyavve suhavattA dhaNalAbho hoi uttare pAse / IsANe sirivijayaM rajjaM puNa baMbhaThANammi ||20|| pahapaTTiyassa samuddA chIyA maraNaM narassa sAhei / vajjeha dAhiNaM pi hu vAme paTThIe siddhikarA // 21 // hoi pavese vAmA asuhayarA dAhiNA suhA bhaNiyA / paTThIe hANikarA lAbhakarA sammuhI chIyA // 22 // nigame sohaNA vAmA, pavese dAhiNA subhA / sUli sUlikarA sAmA, naro punnehiM pAvai ||23|| surt nisAme karamubhe aIva hrispro| naccei duggao pucchae ya to siddhaputto'vi ||24|| kiM bhadda ! nacasi tumaM evaM ? to bhaNai esa je tumae / kahiyA pasatthasauNA jAyA sacce vi te majjha / nacAmi te tuTTo etthaMtarayammi Agao tattha / vikamanAmo rAyA pecchai taM taha paNacaMttaM // 26 // pucchai ya kAraNaM so'vi tattha iyaro'vi sAhai tameva / to sauNaparikvatthaM rAyA sagralammi niyanayare AghosAvai jo bAhirAgae jAva paMca diyahAI / dammassa vi mugge lei tassa jIyaM pi giNhAmi ||28|| to bhIyA vANiyagA duggayamugge na leMti jA kaha vi / tA sayalaM bhamiUNaM divasaM eso parissaMto | 29 | dharmAdeva vAJchita - sukha prAptau zreSThiputrakathA * // 440 //
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ | sunnAvaNammi sutto moTaM osIsayammi dAUNa / ciMtai saUNANa phalaM diDha sacaNNuNA tAva // 30 // nabvayaNaM ca jugate vi annahA hoi neva tA majjha / kiM ciMtAi imIe tti nicchiuM nimbharaM sutto / 32 // Kaa etto ya bIyahiyayaM va rAiNo sumainAmao maMtI | parivasai tattha bhajA jayAvalI tassa tANaM tu // 32 // || aTThaNha suyANuvariM jAyA sohaggamaMjarI nAma | dhUyA pANe hito'vi vallahA sA ya aNurattA // 33 // | ibhasuyaMmi sudaMsaNanAme duIhiM so ya bhnnNto| necchi taM pariNe keNAvi hu kAraNavaseNa // 34 // | pi hu na deMti piyarAiM tassa aha channapariNayaNahe / mannAvijjai bahuhA chammAsaM kusaladUIe // 35 // Sil taMmi diNe paDivannaM gahio sunnAvaNammi saMkeo / dUie samaM sohaggamaMjarI pavarasiMgAraM // 36 // | kAuM paDhamanisAe gayA tahiM to gavesamANIe / duIe aMdhayArammi duggao laggao hatthe // 37 // | paDiyohiUNa tIe tuTTAe , caMdaNeNa sa vilitto / uddhalio samaggo dehe kappUradhUlIe // 38 // raio sirammi sirakusumaseharo pAraNettavatthAI / suhumAI amollAI tIe niyaMsAvio eso // 39 // Rell aipavaranittalAmalamottiyahAro'valaMbio kaMThe / dAhiNakarammi baddhaM ca kaMkaNaM tANa to dUI // 40 // gAhi karaM kareNaM sarAvakayahuyavahassa dAvei / cattAri maMDalAiM appai doNhaM pi taMbolaM // 41 // aha sA paumiNinAmA dUI tuTThA purahiyA bhaNai / aja kayatthA aNurUyavahuvare joiyammi ahaM // 42 // // 441 //
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- sohaggamaMjarI anja taM si taM pi hu sudaMsaNo ajja | vihio mae vi eso saMjogo punnamaMtANaM // 43 // * dharmAdeva ; bhAvanA purao vihI pamANaM to saNiyaM duggao'vi paDibhaNai / amhe vi imaM bhaNimo vihI pamANaM ao ettha', vAmichataprakaraNe to paumiNIe saddeNa lakkhio ko'vi esa anno tti / sohaggamaMjarIe kanne kahiyaM tao eyaM // 45 // / sukhaprAptI aha saNiyamavakamiuM gayAo gehe palAiuM tatto / so uNa sudaMsaNo tattha nA''gao ciMtiuM kiM pi| / zrI zreSThiputra -kathA PE sohaggamaMjarI vi hu thalagayasaphari vva talavellIo | kAUNaM khaNamegaM sayaNatale paNavae tato // 47 // hai. mottaNa dhIrapurise paharasi abalAsu knnyaasuthaa| nillaja! akaruNa tuma saccaM ciya jaM aNaMgo'si / 48 / / na kulaM na yA vi solaM na guruyaNo neya baMdhavajaNo vA / vayaNijjaM pina gaNiyaM na yAvi so piyayamo jAo so vi na diTTho jeNaM pariNIyA taMmi aMdhayArammi / naNu vinaDiyammi vihiNA na kannayA neya pariNIyA : majjha aunnAe taha vAlehiM vi jamiha gijae loe / taM saccaM ciya jAyaM na ya jAro neya bhattAro // 51 // iccAi vilavamANI bhaNiyA sA paaminniiikiNsuynnu!| palavasievaM? na hi tujjhaettha dosassa lesovi . avarajjhAmi ahaM ciya asimikkhiyakAriNI jao khittA / erisavasaNasamuhe tumaM mae UsuyatteNa 53 / tA kimiha visAeNaM aIyakajammi ? hosu taM dhIrA / jaM ettha pattayAlaM taM ciya aNuciTTiyavvaM ti 54 . iya kahamavi evaM sA saMboheUNa paumiNI tIse / jaNaNisayAse gaMtaM kahei taM vaiyaraM savvaM // 55 // // 442 //
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ sA vi ha bhIyA sacivassa sAhae so'vi ciTThae cunnI / etto ya nariMdasuyA aNaMgasirinAmiyA tattha bahuputtuvariM jAyA iTThA ranno taheva jaNaNIe / jAo tIsevi hu esa vaiyaro divvajoeNa // 57|| jamhA sAmaMtasue aNurattA sAvi amarakeummi | keNAvi heuNA so pariNeuM taM na vaMchei // 58 // piyarANi vitaM na hu deti tassa to channapariNayaNaheuM / mannAvijai so'vi hu mAlainAmAe dhAIe // 59 // chammAsANaM aMte paDivajaha so'vi tammi diyahammi / bhaNio ya jahA ejaha gehagavakkhammi pacchimae laMbaMtadoriyaM cAliUNa hojasu tahiM supaDilaggo / anbhuvagae vi na gao rAyaviruddha ti eso tri // 11 // etto ya duggao uTThiUNa saMpattapavarasiMgAro / pecchaNayadasaNatthaM calio maggaTTiyaM niyai // 12 // ramaNIyamaNaMgasirIpAsAyaM tassa heTTao jAva | koUhaleNa ciTThai khaNamegaM doriyaM tAva // 3 // daTTaNaM laMbaMtiM cAlai emeva kumarisahiyAhiM / to bhaNio laggejasu gADhaM aha ciMtae eso // 14 // vIyaM nADayameyaM uvaTTiyaM kiM pi haMta ahavA me / kiM ciMtAe ? pamANaM ettha vi savaNNuNo vayaNaM // 65 // | tatto gADhaM laggo nIo AyaDDiUNa gehuvariM / tA mAlaIe puvvakkameNa vihiyaM duveNhaM vi // 66 // | pANiggahaNaM tuTTA bhaNai suhAsINabahuvaraM tatto / uttinno me bhAro aja kayatthA ahaM jAyA // 67 // // 443 //
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNa kathA jaM aNurUvo jAo cirAu tumhANa esa saMjogo / pasiUNaM kuNau vihI pavaDDhamANaM imaM etto // 38 // dharmeNaiva to duggaeNa bhaNiyaM evaM hou tti bhAsie sahasA / bhIyAe mAlaIe aNaMgasirisavaNamUlammi ||19||vaanychitkhiyN muTTha mhi tao anno ko'vi hu imo tti to esA! bhaNai lahuM jai evaM jahAgayaM to visajjesu 70 / : phala prAptau mudravaNika E kayamevaM ciya to mAlaIe gaMtUNa duggao'vi to| mugapaDiyaM UsIse kAuNaM nibbharaM sutto // 7 // taha ceva aNaMgasiriM palavaMtiM kaha vi saMThaveUNaM / tajjaNaNIe gaMtUNa mAlaI kahai savvaM pi // 72 // sA vi hu vikamarAyassa sAhae bhIyamANasA eyaM / so'vi hu bisannahiyao ciTThai kAyavvaparimUDho etto ya sumaisacivo samAgao dhUyavaiyaraM savvaM / kahai nariMdassa imo'vi bhaNai majjhaM pitullamiNaM / ' kahamiva to naranAho kahiuM saJcaM pi vaiyaraM tassa | bhaNai amacca ! na anno ettha uvAo tti to jehiM pariNIyAo imAo nare gavesAviUNa te ettha / ANAveha tao te savvattha vi sacivapurisehi // 6 // joyaMtehiM na pattA aha jAva nisAe caramasamayammi | dAreNa tassa sunnAvaNassa vacaMti te kaha vi 77 to gaMdho ei vilevaNassa taha tANa pavarakusumANaM / to pavisiUNa majjhe gavesamANehiM so laddho 78 // nIo ya nivaipAse pacabhinAUNa teNa to bhnnio| kiM hosi puvadiTTho so ciya taM muggavANiyao? AmaM ti teNa bhaNie pucchai vasuhAhiyo kahasu bhaha ! / rayaNIe vaiyaraM sacameva sAhei to eso|80 // 444 //
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ | saciveNa samaM sAmatthiUNa to naravareNa dinnAI / bArasa gAmasayAI tassa pabhUyaM ca dhaNakaNayaM // 8 // to jiNadhammapabhAveNa paidiNaM vaDUmANadhaNanivaho / uvarUDhasiNehAhiM dohiM vi bhajAhiM tAhiM samaM // sevai visayasuhAI salAhaNijAI sayalaloyassa / kuNai ya jiNadhamma didRpaccao so visuddhamaNo // jinnAI uddhareI jiNabhavaNAI navAI kArei / vihiNA viyarai dANAiM suNai sugurUNa vynnaaii||84|| uvavidyANaM gohIi annayA jaMpiyaM nariMdeNa | pecchaha duggaya ! sauNA tuha saccaphalA kihaM jAyA ? // 85 // __ aha bhaNai so narAhiva ! sauNA na phalaMti na ya asauNA vaa| nicchayao suhaphalao dhammo dukkhapaphalaM pAvaM // 86 // jaM erasayA sauNA aNeyavArAu maha purA jaayaa| pAvodaeNa taha vihana kiMci pattaM phalaM pavaraM // 87 // ihi tu asauNAvi hu jAyaMti kayAi kajakiriyAsu / suhaphalayA ceva havaMti taha vidhammappabhAveNa // tA dhamma ciya naravara ! karesu jo poDhayaM samaNupatto / lohAiM va pAvAiM raso vva varakaMcaNatteNa // 89 // | pariNamai suhaphalatteNa kuNai suhiyaM samaggajiyaloyaM / pUrai maNorahe saggamokkhasokkhAiM viyarei // iha loe ciya suhabhAvasevio hoi suhaphalo dhammo | ahameva udAharaNaM ettha purA pAvakammehiM // 11 // egaMtadutthio sutthio ya ihiM sucinnajiNadhammo / icAisujuttIhiM paDibohai so mahInAhaM // 92 // // 445 //
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA prakaraNa bhava- sacivaM niyamajjAo annaM pi hu pariyaNaM jaNavayaM ca / pacchA jeTTha puttaM ThAveUNaM niyapayammi // 13 // dharmeNaiva sukha prAptau vihiNA sakalatto vi hu dikkhaM ghettaNa pAliUNaM ca / suraloe uppanno sijjhihii mahAvidehammi // 14 // nrpti|| iti purAdhipanandanAkhyAnakaM samAptam // duhitrA khyAnakam atha narapatiduhitrAkhyAnakamucyate jauNAnaIe tIre rayaNavaI nAma puravarI AsI / sasurayaNA vi nihINAsesajaNA dhaNayanayari vva // nAmeNa amarake tIe nivo Asi mayarakeu vva / kamalubbhavo'vi Nijiyasayalajao raisaNAho ya // eyassa aggamahisI pANehiMtovi vallahA bhajA / dhUyAo tIi jAyAo satta putto na eko'vi // 3 // Kell aha tANa aimahaMte kebaladhUyAhiM baDiDhae khee / ahamiyA'vi hu dhUyA jAyA tatto visannAe // 4 // devIe akahiu~ ciya ranno khiviUNa ktttthmiyaae| maMjUsAe esA pavAhiyA jauNasariyAe // 5 // assaurammi ya nayare sulaso nAneNa vANio Asi | kevalayahudhUyAhiM saMtavio vaTTae so'vi // 6 // teNa ya sA maMjUsA pattA gehammi ANiUNa to| ugghADiyA naresaradhUyA diTThA ya tammA // 7 // . // 446 //
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ aha jhatti visanno mANasammi ciMtei haMta! kiM eyaM? | niyahatthehiM mae cciya vavasiyamasamaMjasaM kajaM // jeNa na mADa sae'vi hu raMDAsattho gihammi purao'vi / annA vi kA vi esA amhANaM matthae paDiyA / / jhijjai ya dayAluttaM jauNAe puNo pavAhayaMtANaM / ciTThau esAvi hu koDhiyassa dadvamA tamhA // 10 // jauNa tti vihiyanAmA gimmi to tassa garuyadukkheNa / vaDDhaMtI sA jAyA kameNa varisahaparimANA // aha paTTavei seTThI cAraNahe dhaNassa aDavIe / vaccai sA'vi hu avasA aiduhiyA gamai diyahAiM / 12 / jAyA jovvaNasamuhA ya annayA nayarabAhirujANe | cAratI gAvIo nisuNai siddhatamahurajhuNiM // 13 // taM aNusari baccai jAva khaNaM tAva puNNimasasiM va / tArAyaNapariyariyaM pecchai sUriM samuNiviMdaM // siddhaMtatthaM tassaMtiyammi soUNa amayanissaMdaM / saMveyagayA pucchai bhayavaM ! kiM ettiyaM majjha // 15 // dukkhaM ciya kevalayaM ! nao gurU bhaNai kettiyaM bhadde ! | tuha dukkhamiNaM nArayaduhAI tAiM samAsajja // jehi ya na kao dhammo pamAyabahulehiM mUDhahiyaehiM / kiM tANa duhamasulahaM takAraNavihiyapAvANaM // 17 // na suhAi duhaM kassa vi suhAI sabvo'vi vaMchai tahA vi / suhayaM na kuNai dhammaM na cayai dukkhapphalaM pAvaM / tA bhadde ! ubbiggA jai dukkhANaM suhANi ahilasasi / tA jiNavariMdabhaNie dhamme cciya ujjama kuNasu to jauNAe bhaNiyaM bhayavaM! maha savvahA vi adhaNAe | niccaparAhINAe hoja Nu kAdhamma sAmaggI? | || // 447 //
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA makaraNe tatto gurUhiM bhaNiyaM devANupie ! pavajjasu jiNidaM / devaM vilINarAyaM paMcamahavvayaghare guruNo // 21 // gehasu ya duvAlasagiviyAI bhattIi taha ya sattIe / annaM pi dehasajyaM karesu jiNavaMdaNAIyaM // 22 // aha tIi viyAre avagaMtuM taha ya niyayasattIe / paDivannaM guruvayaNaM saMveyagayAe taM savvaM // 23 // aha chuTThAo pArai sayA vi jahasaMbhavaM samAyarai / jiNavaMdaNAi kicaM vaha viNaNa samvesiM // 24 // iya jaha jaha kuNai imA dhammaM taha taha sapariyaNasseva / jAyai iTThA vaNiNo tambhajAe ya paidiyahaM // cArAvijjai na dhaNaM pAvai iTuM ca asaNavatthAI / kArijai na hu kammaM annaM pi hu tehiM to esA ||26|| tattha ya rammujjANaM mahatpabhAvassa dhaNayajakkhassa / vijjai ettha ya esA vacatI gurusamIvammi ||27|| viNiyattaMtI ya khaNaM vIsamai io ya naravariMdasuo / mayaraddhao tti nAmaM aisayarUvAiguNakalio // ArAheuM taM jakkhamei varabhajjapatthaNAhe / vIsamamANiM ca tahiM kiM pi siddhiM niyai jauNaM // 29 // aha annA'cireNa tIe samajiyabahvyapunnehiM / bhaNio perijaMteNa teNa jaktreNa so kumaro // 30 // rayaNavanayara pahuNo naravaiNo amarakeunAmassa / jauNA nAmeNesA dhUyA nIsesaguNakaliyA // 31 // navaraM putrvabhavajjiya pAudaeNaM sayAi jaNaNIe / pakkhittA iccAI kahiuM savvaM pi jakkheNa // 32 // bhayaM iha tu imA saMciyabahuvimalakusalakammeNa / lakkhiyai niyapAvA tA vaccha ! tumaM imaM bAlaM XXXXX dharmeNaiva sukhaprAptau narapati duhitrAkhyAnakam // 448 //
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariNasu aNurUvaM niyaguNANa esA ya tujjha pariNIyA / hohii asaMsayaM riddhividdhisuhakAriNI paramA iya souM tatrcayaNaM sayameva ya juttisaMgayaM nAuM / sulasaM maggeUNaM pariNIyA sA kumAreNa ||35|| aha pavaravatthabhUsaNasamalaMkiyaviggahAe jaNAe / ThANaM saMpattAe amarIo'vi laMghae rUvaM // 36 // pANapiyA saha tIi pamuhao niccamahiNavasuro vva / visayasuhAI nisevai tao sa mayaraddhayakumAro sAva hui vilAse tassa pasAeNa taha samAyarai / savisesaM jiNadhammaM paJcakakhaphalovalaMbheNa // 38 // saha sulavaNikuDuMbeNa tIi paDiyohiuM kumAro'vi / vihio jiniMdadhammammi nicalo saggamokkhaphale kAle ya piyare uvarayammi rajje pariTTio eso / mayaraddhao kumAro payAvanayavikkamambhahio // sA paTTamahAdevI jauNA ThaviyA tao mahArAyA / mayaraddhao mahIe jAo sayalAe vikkhAo // 41 // suvaNioviThavio seTThipae goraveNa garueNa / giNhai ya sAvayattaM jaNAvayaNeNa sakuTuMba |42| asA NAvi hukahiyaM jauNA tao viyANei / niyapiyara mamarakeuM rayaNavaipurIi nivasataM |43| aso baliNA keNAvi rANA kaha vi divvajoeNa / avahariyasayalarajo sakuTuMbo Agao tattha // magaraddhayanaravaNA jaNAvayaNAu to mahaMteNa / sammANio turaMgamakarivararayaNAidANeNa // 45 // so maraNasag bhajjAsahieNa tattha vinnAo / jauNAe vaiyaro to pahihahiyao tahiM vasai // hu / / 449 / /
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- aha jauNAe tANi vi ammApiyarAiM pariyaNajuyAI / paDiyohiUNa ThaviyAI jiNamae pavaradhammammi , dharmAdeva bhAvanA IN mayaraddhayassa aigurusAhejeNaM puNoM vi pAvei / niyarajjamamarakeU pAlai nikaMTayaM taM ca // 48 // saukhyaprakaraNe pariNayajiNiMdadhammo ya annayA ciMtae ya nisicarime | pecchaha dhUyAe vi hu jauNAe tahA vihaliyANaM prAptI amhANa samuddharaNeNa kaha vihio iha bhave'vi uvayAro? / paraloiyaM tu bhaNimo kiM uvayAraMna jassa jae / yamunA kathA diTTo titthayarehiM vi paDiuvayAro bahavayArehiM / voccheyakaro nArayatiriyAiduhANa'NaMtANaM // 51 // suranarasivasokkhakaro dino jaM tIi amha jiNadhammo / tattha ya paDiuvayAro ko anno hoi bhuvaNe'vi? / tamhA putto dhUyA va neha suhadukkhakAraNaM kiM pi / jAyaMti suhaduhAI nicchayao punnapAvehiM // 52 // kiM puttAu na jAyai kulavoccheo na taM samuddharai / dhUyA asaMsao cciya samvattha tao aNegaMto // 54 // / mayaraddhayanaranAho suiraM bhottuM tao nariMdasiriM / jauNAe naMdaNaM sUranAmayaM ThAviuM rajje // 55 // saha jauNAe ghettuM pavajjaM pAliu niraiyAraM / patte kevalanANe donni vi pattAI mokkhammi // 56 // iti rAjaduhitRyamunA'khyAnakaM samAptam // tatsamAptau ca dvAdazI bhAvanA samAptA // atrAha vineyaH-samAptAstAva dvAdazApyetA bhAvanAH, kiM punaretAbhirbhAvitAbhiH sidhyatItyAha // 450 //
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya bhAvaNAhiM sammaM NANI jiNavayaNabaddhamailakkho / jalaNo vva pavaNasahio samUlajAlaM dahai kammaM sukhonneyA // jJAnI jinavacanabaddhamatilo bhAvanAbhiH karma kSapayati, na kevalAbhirityuktaM, tatra kimiti jJAnasAhAyyamapekSyata ityAzaMkya jJAnamAhAtmyamutkIrttayannAha-- nANe AttANaM nANINaM nANajogajuttANaM / ko nijjaraM tulejA caraNammi parakkamaMtANaM ? // 502 // nANeNaM ciya najjai karaNijjaM taha ya vajjaNijjaM ca / nANI jANai kAuM kajjamakajaM ca vajjeuM // 503 / / jasakittikaraM nANaM guNasayasaMpAyagaM jae nANaM / ANA vi jiNANesA paDhamaM nANaM tao caraNaM // te pujjA tiyaloe savvattha vi jANa nimmalaM nANaM / pujANa vi pujjayarA nANI ya caritajuttA ya bhaddaM bahussuyANaM bahujaNasaMdehapucchaNijjANaM / ujjoiyaMbhuvaNANaM jhINammi vi kevalamayaMke // 506 || jesiM ca phurai nANaM mamattanehANubaMdha bhAvehiM / vAhijjati na kahamavi maNammi evaM vibhAveMtA ||507 // // / 451 / /
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava. bhAvanA samyagajJAnasya mAhAtmya varNanam prakaraNe surAmA eva / navaraM yeSAM samyagajJAnaM spharati te mamatvasnehAnubandhAdibhirbhAvaiH kathamapi na vAdhyante / kiM kurvanta ityAha-manasi-citte jJAnabalena evaM vakSyamANaM vibhAvayanta iti // kiM vibhAvayanto jJAnino mamatvAdibhirna bAdhyanta ityAhajaramaraNasamaM na bhayaM na duhaM naragAijammao annaM / to jammamaraNajaramUlakAraNaM chiMdasu mamattaM // jAvaiyaM kiM pi duhaM sArIraM mANasaM ca saMsAre / pattaM aNaM taso vi hu vihavAimamattadoseNa // 50 // kuNasi mamattaM dhnnsynnvihvpmuhesu'nnNtdukkhesu| siDhilesi AyaraM puNa aNaMtasokkhammi mokkhammi etA apyuttAnArthA eva / navaraM yAvat kimapi zArIraM mAnasaM ca saMsAre duHkhaM tAvat sarvamapi vibhavAdimamatvadoSeNAnantazo'pi jIva ! tvayA prAptamiti paribhAvya chiddhi mamatvamityevaM vibhAvayan 4 jJAnI mamatvena tAvat kvApi na bAdhyate / tathA dhanaM gavAdikaM, svajanA:-putramAtRmAtulakAdayo, vibhavo draviNAdiH, pramukhagrahaNAccharIrAdiparigrahaH, eteSvanantaduHkhahetuSu vastuSu jIva ! karoSi mamatvaM, 1. takhutto vih-mu.||
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ | anantasaukhye tu mokSe AdaraM zithilayasi, tannUnaM mahatyantare bhramito'si, maivaM kurvityAdiprakAreNa | cA''tmano'nuzAsti prayacchan jJAnI mamatvena na bAdhyate // snehAnubandhena tarhi kiM vibhAvayanna bAdhyate? ityAhasaMsAro duhaheU dukkhaphalo dusahadukkharUvo ya / nehaniyalehiM baddhA na cayaMti tahA vitaM jIvA / 511 // jaha na tarai AruhiuM paMke khutto karI thalaM kaha vi| taha nehapaMkakhutto jIvo nAru''hai dhammathalaM / 512 // bijaM sosaM malaNaM baMdhaM nippIlaNaM ca loyammi / jIvA tilA ya pecchaha pAvaMti siNehasaMbaddhA / 513 // dUrujjhiyamajjAyA dhammaviruddhaM ca jaNaviruddhaM ca / kimakajaM jaM jIvA na kuNaMti siNehapaDibaddhA ? 514 // thevo'vi jAva neho jIvANaM tAva nivvuI katto ? / nehakkhayammi pAvai peccha paIvo vi nivvANaM / 515 // sugamAH // atha pUrvoktamupasaMharannuttaragranthaM ca sambandhayannAha // 453 //
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa rogAtaMkasahane sanatkumAracakrikathA bhava- iya dhIrANa mamattaM neho ya niyattae suyAisu / rogAiAvaIsu ya iya bhAvaMtANa na vi moho // bhAvanA dhiyA-nirmalavuddhayA rAjanta iti dhIrA-jJAninasteSAmiti-uktaprakAreNa bhAvayatAM mamatvaM snehazca sutAdiSu nivarttate, tathA rogAdyApatsu ceti-evaM vakSyamANanyAyena bhAvayatAM jJAninAM vimohovimUDhatA na bhavati // kiM vibhAvayana jJAnI rogAdyApatsu na muhyatItyAha naratiriesu gayAiM paliovamasAgarAiM'NaMtAI / kiM puNa suhAvasANaM tucchamiNaM mANasaM dukkhaM // | sakayAiM ca duhAI sahasu uinnAI niyayasamayammi / nahu jIvo'vi ajIvo kayapuvvo veyaNAIhiM // P rogapIDAdyApajanite mAnase duHkhe samutpanne ko'pi jJAnI evaM vibhAvayannAtmAnamanuzAsti, tadyathA-he jIva ! bhavataH pUrva saMsArasAgare paribhramato nArakatiryaGnarAmareSu duHkhitasyAnantAni palyopamasAgaropamANi gatAni, kiM punarjinadharmAcaraNaprabhAvAnumitasukhAvasAnaM tucchaMca alpakAlabhAvyetanmAnasaM duHkhaM nApayAsyati ?, api tvapayAsyatyeva, mA vaiklavyaM bhajasveti bhAvayan jJAnI tena duHkhena na bAdhyate / aparAmapi tadbhAvanAmAha-'sakayAI cetyAdi, taddhetusamAcaraNena svayameva // 454 //
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrva kRtAni ca duHkhAni nijasamaye samudIrNAni sahasva, mahAnirjarAphalatvAt samyaksahanasya, na ca II vedanAdibhiH, AdizabdAt parAkrozadAnAdibhiH, jIvo'pyajIvaH kRtapUrvaH kadAcanApi, yadA jIvaH Hell jIvatvaM vedanAdibhiH kathamapi na parityajati tadA kiM vaiklavyeneti bhAvaH // atha kevalatIvramahArogA| pajjanitaduHkhAdhisahanAtha caturthasanatkumAracakravayudAharaNagarbhA tadbhAvanAmAhativvA rogAyaMkA sahiyA jaha cakkiNA cauttheNaM / taha jIva ! te tumaM pi hu sahasu suhaM lahasi jamaNaMtaM sugamA / sanatkumAracakravatyudAharaNaM tUcyate jammaTThANaM jaM paramapurisahatthINa viMjharaNNaM va / kurujaNavayappasiddhaM tamasthi hathiNauraM nayaraM // 1 // bhamamANassa thirassa vi dhavalassa vi sayalaraMjiyajaNassa / amayakarassa va jalahI samubhavo jasa pabhAvassa nAmeNa AsaseNo tattha nariMdo piyA ya sahadevI / tassa suo ya imANaM cudsvrsuminnprikhio|| jAo saNaMkumAro tassa ya sAmaMtasUrasaMbhUo / saharpasukIlio sahapavaDhio bAlakAlAo // 4 // mittaM mahiMdasIho tti nAma giNhai kalAo saha teNa / aha se jovvaNasamayammi annayA vai vasaMto 1 pavAhassa-vA. je. J. // // 455 //
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNa rogAtakasahane sanatkumAracakrikathA tattha ya saNaMkumAro saha rAyasuehiM nAyarehiM ca | vaccai saviDDhIe nayarujANesu kIlaMto // 6 // kIlAvasarasamattIe jalahikallolanAmaturayammi | ArUDho kumaragaNehiM saha imaM vAhamANo ya // 7 // avahario eeNaM patto ya adaMsaNaM khaNaddheNa | naranAhaAsaseNo nAUNaM vaiyaraM eyaM // 8 // saha balabhareNa laggo paTTIe tassa to payaMDeNa | pavaNeNa payAiM turaMgamassa bhaggAI sayalAI // 9 // tatto mahiMdasIho naranAhaM maggiUNa AesaM / ekalao vi laggo paTThIe saNaMkumArassa // 10 // rAyA ya paDiniyatto etto ya snnNkumaarkumrss| Aso sayalaM pi diNaM bUDho aDavIe bIyadiNe // majjhaNhe khinno aisaeNa nillAliUNa jIhaggaM / chuhio pivAsio savvahA vi thakko vidhuriyaMgo // to jA saNaMkumAro kaviyaM pallANagAiyaM taha ya / osArai tA nAuM akajakAri vva pANehiM // 13 // parimupho so turao saNaMkumAro vi to tahiM udayaM / kattha vi ya apAvaMto dIhaddhANeNa parikhinno / 14 // davadaDDhyAe rannassa dehasukumArayAe taha ceva / majjhaNhabhAvao'vi ya sattacchyarukkhamUlammi // 15 // AuliyataNa nayaNAiM bhaMjiuM nivaDio mahIvIDhe / aha tassa'hiNavapunnodaeNa tattheva rukkhammi / 16 / / nivasaMteNaM jakkheNa himasilAsIyalaM samANe / nIraM sitto savvaMgameva to laddhaceyanno // 17 // taM piyai jalaM darcha puraSTiyaM pucchae ya taM jakkhaM / ko'si mahAyasa ! taM ANiyaM ca katto imaM nIraM ? // ||456 //
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ ettheva ya sattacchayatarummi nivasAmi tAva jakkho'haM / nIraM ca imaM mANasasarAu tuha ANiI dinnaM // || : iya jakkhaNaM bhaNie bhaNai kumAro na esa maha nUNaM / saMtAvo viNiyattai mANasasaramajjaNaM mottuM // 20 // - aha jakkheNaM karasaMpuDaMmi kAUNa so tahiM nIo / secchAe majaNaM kuNai tattha taM piyai nIraM ca // 21 // tatto ya pubvabhavaverieNa veyaDDhavAsiNA diho / asiyakkhanAmaeNaM jakkheNa tao ya so kuvio // yahutikkhasakkarAnivahaparigayaM bhaggasayalatarusaMDaM / pavaNaM viubbiUNaM nahamaMdhArei dhUlIe // 23 // to aggipiMganayaNe muhaniggacchaMtajalaNajAlohe / parimukkaaTTahAse viuvvae bhIsaNapisAe // 24 // 9 tehiM vi jAva na bhIo tA nayaNaviNiggamaMtajAlehiM / nAehiM daDhaM baddho so savaMgesu jakkheNa // 25 // lIlAe junnaraja vva toDiyA teNa nAyapAsA vi | rakkhasarUveNa tao jakkho kumarassa abhiTTo // 26 // karacaraNapahArehiM to paharaMto imo kumAreNaM khaMDAkhaMDiM vihio niTTaramuTThippahArehiM // 27 // aha lohajaDiyadaDhamuggareNa kumaraM sa rakkhaso kuvio / saMtADiUNa vacchatthalammi no vaDhiuM laggo ummUliUNa caMdaNamahAtaruM Uruesu kumareNa | acchoDio mahIe to chinnataru vva so paDio // 29 // aha dUramukkhive khitto kumarassa uvari teNa girI / teNaM daDhapIDiyaMgo mucchAe aceyaNo jAo / / to laddhaceyaNeNaM samaM kumAreNa bAhujujjheNa | laggo jakkho to teNa vajakaDhiNAhiM muTThIhiM // 31 //
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava- bhAvanA prakaraNa rogAMtaka sahane sanatkumAracakrikathA sayasikaro bva vihio na mao niruvakamAu amaro tti / ghAehiM puNakaMto sabvaMgaM pIDio bADhaM // aha virasamAraseuM naho jakkho tao kumArassa / koUhalAgaehiM surehiM vijAharehiM ca // 33 // mukA buTTI kusumANa suTu jakkho jiotti ugghuttuN| tosaravarAo calio kumarovi hu pacchimadiNammi // jA thevabhUmibhAgaM vaccai tA naMdaNAbhihANavaNe / dhUyAo aTTha pecchai vijAharabhANuvegassa // 35 // / tAhiM disAkumarIhiM va paloio so siNiddhadiTTIe / teNA vi vimhieNaM puTThA uvasappiuM ekA 36 // bhadde kAo tumbhe kiM sunnamalaMkiyaM imaM raNaM / tAhiM bhaNiyaM mahAyasa ! asthi adUre io amhaM // 37 // piyasaMgamAbhihANA nayarI vIsamaha tIe tAtunbhe | to savvaM pi muNissaha iya bhaNie tIe so calio kiMkaradarisiyamaggo patto nayarIe tIe rAyaghare / siribhANuvegavijAharaNa abbhuTTiaM gurue // 39 // rayaNAsaNammi uvavesiUNa bhaNio mahAyasa ! imANaM / maha ghUyANaTuNhaM kahio nemittieNa purA amiyakkhajakvavijaI varo tti patto si so tumaM ihi / tA pANiggahaNeNaM aNuggahaM kuNasu eyANaM iya bhaNie kumareNaM takAlocciyavihANao taao| pariNIyAo aTTa vi rammammi ya vAsabhavaNammi // syaNIe tAhiM samaM bhoe bhottaM surovame sutto / saMjAe ya pabhAe karabaddhaM kaMkaNaM mottaM // 43 // annaM na kiMpi pecchai bhajAo kheyare gharaM nayaraM / ciTThai kevalabhUmIe ciMtae so tao kumaro // 44 // // 458 //
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ | sumiNaM va iMdayAlaM va buddhimoho va kiM imo majjha | ahavA kiM eeNaM vaccAmo tAva purao tti // 45 // jA thevabhUmibhAgaM vaccai nA taMmi ceva rannaMmi / maNimayakhaMbhapaiDiyabhavaNaM ekassa selassa // 46 // siharadviyaM niyacchai ciMtai annaM uvaTThiyaM kiM pi | eyamiha iMdayAlaM imaM pitA ahava pecchAmoM // 47 // jA Asanne vaccai tA karuNasareNa royamANIe | itthIe suNai sadaM aNusAreNaM ca tasseva // 48 // pAsAyachaTThabhUmiM kameNa patto tameva ruyasaha / niccalaviinnakanno phuDakkharaM nisuNae evaM // 49 // kurukulanayalasasahara! guNanilaya ! saNaMkumAra ! varakumara ! / aha annammi vijamme taM ciya saraNaM havejAhi iya bhaNiUNa sadukkhaM puNo puNo tIe royamANIe / sattamabhUmIi gao niyanAmAsaMkio kumaro // to vigayabhao gaMtuM dhIro so bhaNai tattha taM bAlaM / kiM bhadde ! ettha tumaM ! syasi sadukkhaM ca kiM evaM kiM vA saNaMkumAro tuha hoi gayA si tassa jaM saraNaM ? / dIhaM nIsasiUNaM aha sA paDibhaNai taM kumaraM ra bhattA saNaMkumAro maha hoi maNorahekkametteNa | sAgeyapurAhivasurahirAyacaMdajasadevIe // 54 // taNayA dinnA'haM tehiM tassa suhayassa na uNa saMjAo / saha teNa vivAho teNa pekkhio so na paJcakkhaM eyammi aMtare avahariUNa ekkeNa kheyareNAhaM / veubviyapAsAe imami rannammi parimukkA // 56 // khayarAhamo ya katthai so ihi appaNA gao evaM / jA kahai tassa esA tA putto asaNivegassa / 57) // 459 / /
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNa rogAtaMkasahane sanatkumAracakrikathA nAmeNa vajavego so khayaro Agao tayaM kumaraM / ukkhivai gayaNamagge aha sA hAhAravaM kAuM // 58 // paDiyA dharaNIe tao muTThipahArehiM vajakaDhiNehiM / haMtUNaM taM khayaraM ei kumArI puNo tattha // 59 // AsAsiUNa niyayaM ca vaiyaraM sAhiUNa taM bAlaM | pariNai sunaMdanAma itthIrayaNaM ca sA hohI // 30 // aha vaz2avegakheyarabhagiNI saMjhAvali tti nAmeNa / tatthA'gayA niyacchai niyaM niyabaMdhavaM tatto // 11 // paDhamaM gADhaM ko samuvagayA sumarae tao pacchA / nemittiyavayaNaM bhAivahyabhaja tti taM hosi // 12 // tatto vivAhahe uvaTThiyA sA u tassa kumarassa / so'vi hu pariNai tayaM samaNunnAo sunaMdAe // 3 // patto vi hariyacaMdo khayaro tattheva caMdaseNo ya / AgacchaMti sayAse kumarassa bhaNaMti jaha amhe // 64 // siricaMdavegasiribhANuvegaputtA rahaM ca sannAhaM / ghettuM tumha sayAsammi pesiyA niyayajaNaehiM // 15 // jaM nAyaputtamaraNo tumhovari ei balabharasamaggo / khayarabaiasaNivego giNhaha evaM tao sarahaM // 66 // sannAhaM kumaro'vi hu giNhai saMjhAvalIi taha dinnaM / pannattiM ca paDicchai etto ya samAgayA tattha / 67 niyavalajuttA siricaMdavegasiribhANuvegakhayariMdA / tatthA''gaeNa laggA jujjhe saha asaNivegeNa // 18 // aha nANa bale bhagge laggaM saha asaNivegakhayareNa / kumarassa mahAjujhaM teNa to mukaM uragatthaM // 69 // garuDatyeNa nivArada kumaro taha aggisatthamavi haNai / satyeNa vAruNaNaM vAyavvaM selasatyeNa // 7 // // 46 //
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ al to dhaNujujhe jitto khayaro kumareNa khaggajujjhavi | chinnakaro parivihio icchaMto bAhujujhaM tu // cakkeNa muddhaviyalo vihio kumareNa asaNivego tti / aha tassa rAyalacchI savvA kumarammi saMkaMtA // / tatto sunaMdasaMjhAvalIhiM ahiNaMdio mahAriddhiM / saMpatto saha kheyarayalehiM so vayai veyaDre // 73 // tatya ya sabbiDDhIe miliu vijAharehiM savvehiM / ahisitto so kumaro vijAharacakkavaTipae // 74 // . to akkhaliyapayAvo dasadisipasaraMtanimmalajasoho / annurttnmirniiseskhyrmnnimuddmsinnpo| vijAharAhivattaM parivAlai aimahaMtasokkheNa | annadiNe vinnatto vijAharacaMdavegeNa // 76 // maha lahuyayaMdhuNo bhANuvegakhayarassa satta dhUyAo / majjha vi dhUyANa sayaM kahiyaM nemittieNa purA // ki tuha bhajjatteNa nao karAviyA bhANuvegapAsAo / piyasaMgamAbhihANA purI mae tIi aDavIe // 78 // hd vIvAhiyAo dhUyAo aTTha maha baMdhuNo tahiM tumae / cattA ya tahiM kAraNavaseNa tumbhe jameyassa // 79 // sAhiyakajassa'mhe sevAvittiM sayaM karissAmo | tamhA tayaM khamejaha aviNayamihiM tu dhUyAo // 8 // pariNeha majjha kAuM garuyapasAyaM sayaM pi dhUyANaM / to taM saNaMkumAro pariNei mahAvibhUIe // 8 // evaM dasottareNaM bhajANa saeNa samagamasamAI / sevaMteNa suhAiM visayasamutthAI teNa tahiM // 8 // Aiha kaiyA vi hu sanvesiM kheyarANa jaha aja / kIlAhe mANasasarammi gaMtavvamamhehiM // 8 // // 461 //
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava rogAtaMka sahane sanatkumAracakrikathA aha sayalagveyarahiM avaroheNa ya samaM samaggeNa | mANasasarammi vaccai so asiyakkho jahiM jitto // bhAvanA tIre ya tassa kayalIharammi rammammi guruvibhUIe / vitthariyaM atthANaM kheyarakhayarIjaNAinnaM // 85 // prakaraNa Kla Araddha pecchaNae varisaM eka Dao samaggesa / desesa gavasaMto mahiMdasIho tahiM patto // 86 // agyAi kamalagaMdhaM nisuNai sArasaravaM ca to eso / vaccai tassa'NusAreNa jAva thevaMtaraM patto // 87 // vINAveNuravasuhaM geyaM nisuNei pecchae kamaso / kheyaraloyANugayaM saNaMkumAraM satarUNiyaNaM // 88 // to navajalayasamUhaM daLUNa sihi vva vaDhiyapamoo / jA saMsaio pecchai tA paDhiyaM baMdiNA tattha // | jaya AsaseNakulanahamiyaMka ! kurubhavaNalaggaNakkhaMbha! |jaya tihuyaNanAha saNaMkumAra ! jaya laddhamAhappa! iya tappaDhiyaM nAuM saMjAyaviNicchuo puro jAva / bacai harisiyahiyao saNaMkumAreNa tA divo // 9 // anbhuTTio samIve samAgao harisapulaiyaMgeNa / ANaMdaMsujalAvilanayaNaNA''liMgio gAI // 9 // tatto kayappaNAmo mahiMdasIho saNaMkumAro ya / nayaNehiMto phusiuM ANaMdajalaM samuvavidrA // 13 // puTTo mahiMdasIho saNaMkumAreNa bhIsaNAratne / kaha ettha tumaM patto? kaha va ahaM ettha vinaao?|| tAyassa ammayAe sapariyaNANaM pi kusalamiccAi / puDhe mahiMdasIho sabvaM kahiu~ jahAvattaM // 95 // pucchi saNaMkumAraM AsavahArAu vaiyaraM savvaM / sayamajhe pariNIyaM takahaNatthaM samAisiuM // 9 // // 462 //
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimalamaipaNaiNi to so sutto raiharaMmi gaMtUNaM / pannattIvijjAo nAUNaM tIi savvaM pi // 17 // kahiyaM tA jAva tahiM miliyA te tattha do'vi aha savvaM / souM mahiMdasIho parituhro pucchae deviM // kara asiyakkho verI saNaMkumArassa ? devi! maha kahasu / aha sA pannattIo nAuM evaM piparikahaha // kaMcaNAraM ti nAmeNa puravaraM atthi bharahavAsammi / vikkamajaso tti rAyA itthilolattaNeNimiNA // 10 // paMcasayAI aMteurINa rUvAhiyANa vihiyAI / tattha vi ya nAgadatto nAmeNaM satthavAho tti // 101 // viNhusirI nAmeNaM tassa piyA amarasuMdarINaM pi / abhahiyA rUvAihiM loyaNamaNamohaNaguNe hiN|| vikamajaseNa rannA diTThA esA tahiM pi to khittA | mayAureNa aMteurammi aha tIi saha bhoe / 103 / / parihariyarajakajjo avamanniyasesabhajavaggo ya / paribhuMjainisidivasaM so agnniyloyavvaao|| niyabhajAe viutto ummatto hoi nAgadatto'vi / kattha gayA si piyayame ! sasaMkamuhi ! pINathaNavaTTe? iccAi palavamANo bhamai pure annayA ya sesAhiM / kammaNajoeNa yA viNhusirI nivaibhajAhiM // 106 // tammaraNammi ya rAyA ummatto hoi nAgadatto vva / soyai kaMdai vilavai na dei dahiuM tayaM mUDho / aha vaMciUNa maMtIhiM naravaraM kaha vi sA masANammi / neUNa ujjhiyA to apAsiuM 2 sayaM rAyA // parihariyabhattapANo gADhayaraM vilavamANao jAo / ummattamaNo daTuM ca taM tahA maMtivaggeNa // 109 //
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhAvanA prakaraNe tam adami nivo marai tti imo viNicchiuM citte / neUNa daMsiyaM taM galaMta bahupUyaruhirohaM // 110 // vAyasakaDDhiyanayaNaM savvattha vi salavalaMta kimijAlaM / tikkhavihaMgamacaM cuppahAranivaDiyakhya samUhaM // dahUNa tayaM rAyA kalevaraM dubhigaMdhavIbhatthaM / jhatti visanno hiyae appANaM niMdara bADhaM // 112 // re jIva ! jassa kajje lajjaM mottuM tae na gaNiyA / jAIkulasIlAI phusio caMdujjalajasoho // 113 // tassa mayacchrIdehassa pariNaI esa erisI jAyA / sayalajaNasoyaNijjA jA tIrai neya daTTu pi // 114 // iso veraggagao parihariUNaM taNaM va rAyasiriM / sUvvayasUrisayAse dikkhaM paDivajae vihiNA // chuTTaTTamadasamaduvAlasAi uggaM tavaM tahiM kAuM / aNasaNavihiNA pacchA saNakumAre suro jAo // 116 // tattoya caveNaM raNaure puravarammi saMjAo / jiNavayaNabhAviyappA jiNadhammo nAma seTTisuo // seTTI va nAgadatto ajjhANaM gao piyAvirahe / mari tiriesu ya hiMDiUNa sIhauranayara mmi | 118 | nAmeNa aggisammo vaMbhaNaputtatteNeNa uppanno / ghettUNa tidaMDivayaM kayAi desesu hiMDato // 119 // so rayaNapure patto dohaM mAsANa pArai sayA vi / akkhitto teNa jaNo tattha ya harivAhaNo rAyA // bhatto bhagavANa muNei AgayaM taM tidaMDiyaM tattha / pAraNae ya nimaMtai samAgao so ya taggehe // 121 // jidhammosvi hu pAse nivassa kahamavi ya divvajoeNa / patto diTTho bhagaveNa putrvabhavaveravasao ya // sanatkumArasya pUrvabhava varNanam // 464 //
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ rosAruNanayaNeNaM bhaNio rAyA imassa paTTIe / thAlaMmi usiNakhIraM jai bhujAvesi to ayaM // 123 // * tujna gihe pAraNayaM karemi no annahA tao raayaa| paNabhai bhuMjAvemo kassai annassa paTTIe // 124 taM necchaha so kahamavi AdiTTho puvvajammavareNaM / aNuratteNa nivaDaNA to tabvayaNaMpi paDivannaM // 125 // natto Thavi paTTIi tassa jalaNusiNapAyasaM thAle / bhuMjai bhagavo tuTTho seTThI vi hu bhAvaNaM paramaM / 126 / bhAvaMto tabviyaNaM samma ahiyAsae suhekkamaNo / thAlaM saruhiramaMsaM to tappaTThIe ukkhittaM // 127 // aha so gehammi gao sammANeUNa khAmiuM taha ya | sayalaM pi pariyaNaM pUiUNa jiNaceiyANa tahA / / ghettaNaM gurumUle dikkhaM vaccai girissa siharammi / paDivajiUNa aNasaNamussagge puJcadisihutto / 129 // ciThei addhamAsaM iya sesAsu vi disAsu patteyaM / ussaggamaddhamAsaM kareD saJve ya do mAse // 130 // / tassA'NasaNeNa Thiyassa pividesammi giddhakAyAI / bhakkhaMti siyAlAI ya nidayaM maMsaruhirAI / 131 // ahiyAsaha ya mahappA taM viyaNaM so maNammi bhAvaMto / sakayaM veemi imaM kammaM ti parassa ko doso? ahiyAsiUNa evaM viyaNaM ArAhiUNa pavvajaM / sohamme upapanno iMdatteNaM samAhigao // 133 / teNAbhiogieNaM kammeNa tidaMDio'vi so mari / tasseva ya upapanno erAvaNavAhaNatteNa // 134 // Aukkhayammi caviuM iMdo hathiNaurammi nayarammi / jAo saNaMkumAro tidaMDijIvo puNo suiraM // // 465 //
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe sanatkumArasya pUrvabhavavarNanam 5 bhami naratiriesaM asiyakkho nAma jAyae jkkho| iya puvvajammaverI so saMdara! ajauttassa / 136 / evaM vimalamaIe saNaMkumArassa sayalacariyammi / kahie mahiMdasIhassa raiharAo suhapasutto // 137 // uddai saNaMkumAro vaJcai saha pariyaNeNa veyaDDhe / kheyaraloyANugao surovame bhaMjae bhoe // 138 // tatto mahiMdasIho annadiNe avasarammi vinnavai / jaha kumara ! tumha virahe kAlaM dukkheNa jnnyaaii|| gamayaMti tA pasAyaM kA amhANa sigghamevehi / gammau tahiM ti vinnattivayaNasamaNaMtaraM cevH||140|| , kheyarabaleNa sayaleNa parigao saMgao ya bhjaahiN| calio piyarAbhimuho saha ceva mahiMdasIheNaM // patto khaNaMtareNaM tattha samANaMdiyAiM jnnyaaii| sayalAo ya payAo aha naravaiAsaseNeNa // 142 // sAmaMtAijueNaM raje Thavio saNaMkumAro tti / vihio mahiMdasIho seNANI appaNA ya puNo // 143 // titthayaradhammatitthe therANa tahAvihANa pAsaMmi / dikkhaM pavajiUNaM saMsAhai attaNo aTuM // 144 // / pAlaMtassa ya rajaM saNaMkumArassa vikkamanaehiM / uppannAiM caudasa cakkappamuhAI rayaNAI // 145 // ., cakkuvadaMsiyamaggo mAgahatitthAisAhaNakameNa / sAheUNaM bharahaM vAsasahassAu saMpatto // 146 // hatthiNaurammi puNaravi itto sohammasuravaI kaha vi / jANei ohiNA jaha maha ThANe puvamiha eso|| Asi suriMdo tamhA yaisaNayamavekkhiUNa maha baMdhU / eso tti nicchiUNaM vesamaNamuraM smaaisi|| // 466 //
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ ranAhiseyamahimaM saNaMkumArassa kuNasu taM gaMtuM / chattaM mauDaM hAraM kuMDalajuyalaM sacamarajuyaM // 149 // pAuyajuyalaM varakhomajuyalasIhAsaNaM sapayavIDhaM / vaNamAlaM annaM pi hu appejasu pAhuDamimaMti // 150 // vattavvaM ca tae jaha vattaM tuha pucchae suhammavaI / abbhuvagaMtuM eyaM vesamaNo vaccae tattha // 15 // raMbhAtilottamAo gaMdhavapaTTa ya tuMbaruyanAmA / gaMdhabviyaAujiyasahio sakassa vayaNeNa // 152 // 9 vacai tahiM kahei ya vesamaNo sirisaNaMkumArassa / rajAhiseyakajje tumhANaM pesio ahayaM // 153 // sakkeNa tato kubvai maNipIDhaM joyaNappamANaM so / aha seyamaMDavaM taduvariM ca veubviyaM kuNai // 154 // maNipeDhiyaM ca rayaNehiM nimmiyaM kuNai uvari pIDhassa / sIhAsaNaM taduvariM Thavei maNirayaNanimmaviyaM / / taduvari nivesiUNaM saNaMkumAraM surehiM saMjutto / vesamaNo khIroyahijaleNa maNirayaNakalasehiM // 156 // Pe ahisiMcai jayajayaravadaMduhisaheNa jaNiyajaNahariso / suravaipesiyaAharaNapavaravatthehiM alaMkarai / 157 / gaMdhavANIeNa ya saharisanacaMtaraMbhamAIhiM / vihie pecchaNae aimahaMtavicchaDDapuvammi // 158 // nayarapavese ya kae vesamaNo saha surehiM sahANe / vaccai saNaMkumAro'vi pAlae cakkavahipayaM // 159 // aha annayA suriMdo soyAmaNinADayaM nirikvaMto / ciTTai jA sohamme tAIsANAu kappAo // 16 // saMgamao nAmeNaM tassa sayAsammi suravaro ei | sakasabhAe ya surA taha kaha vi ha tassa teeNa // // 467 //
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe sanata kumAra rUpa darzanArthadevAnAmAgamanam sabvevi hu abhibhUyA jaha sesagaha vva sUrabiMvudae | panbhaTTateyasiriNo jAyA vigayappahA jhati / 162 // aha tammi surammi gae sakko puTTho surehiM sabvehiM / erisateyassa imassa sAmi ! saMgamayadevassa // ko heU ? to sako pabhaNai eeNa puvajammammi / parivihiyaM uggatavaM AyaMbilavaDramANaM ti // 164 // kiM annassa vi kassai teyasirI erisA ihaM atthi ? ii puDheNaM kahiyaM sakkeNa saNaMkumArassa // 165 // devANa vi anbhahiyaM rUvaM teo ya to surA donni | vijao yave jayaMto tamasaddahiuM ihaM pattA // 16 // vaMbhaNarUveNa tao suyaMdhatellehiM vihiyaabhaMgo | diTThoM saNaMkumAro to rUvaM tassa daTTaNaM // 167 // vimhiya hiyayA ciMtaMti sakabhaNiyAo rUvameyassa / anbhahiyaM ciya tatto savimhayaM te paropparao // vayaNaM nirikkhamANA saNaMkumAreNa pucchiyA bhaddA ! / kimihAgamaNapaoyaNamaha bhaNiyaM teNa tumhANaM bhuvaNabhahiyaM souM rUvaM daTuM ihA''gayA amhe / niyarUvagavio to bhaNai nariMdo jai imaM ti // to uvaviTThA ciTThaha khaNamegaM jAva majaNaM kAuM / atthANasahAe ahaM kayasiMgAro uvavisAmi // 17 // imhi tu majjha abbhaMgiyassa tunbhehiM rUvaleso'vi aja vi na hu diTTho to bahiM gayA te surA do vi // | cakkI vi ya kayamajaNavilevaNo pavaravihiyasiMgAro / atthANe uvavisiuM saddAvai do vi te vippe // aha te cakkisarIraM daTTaNaM vimhiyA proppro| avaloyaMti vayaMti ya savisAyamaNA maNussANaM // // 468 //
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAyannarUvataNujovaNANi khaNadiTThanaharUvANi / taM soUNaM siricakavaTTiNA bhaNiyamaha evaM // 175 // kiM niMdaha bho ! maNuyANa rUvamAI ? bhaNaMti to te u | devANa jammapabhiI jA pajjaMtammi chammAsA // tA rUvateyajovvaNapamuhANi avaTTiyANi ciTThati / vati tAI pAyaM narANa majjhimavayaM jAva // 177 // tumha puNa rUvajovvaNasirIi accherayaM imaM kiM pi / jaM diTThA amhehiM vi jA naTTA sA khaNeNihi // jamhA majjaNasamayAo Arao royasamudaeNeyaM | avahariyarUvasohaM sarIrayaM tumha paDivannaM // 179 // kaha jANaha puNa tunbhe eyaM ti? tao kahaMti te vippA | sakkapasaMsaM souM devA amhe ihaM pattA // 180 // icAi sAhie cakkavahiNA jAva loiyaM niyayaM / vacchayalaM hArajuyaM saaMgayaM bAhujuyalaM ca // 18 // to dilu vicchAyaM aha niveyaM gao imo jhatti / ciMtai aho asAro kiha Nu imo peccha saMsAro ? niyasu sarIrassa vi bhaMgurattaNaM jaM kirattieNAvi / kAleNa imaM vidhuraM vihiyaM jugavaM piroge jassa kae pAvAI dehassa imAiM sevae loo / pariNAmo tassa imo jAyai pecchasu khaNaddhaNa to nRNamaThANe ciya paDibaMdho esa ettha jIvANaM mukkhattaNaM imo'vi ha ahimANo jovvaNa tamhA asaggaho cciya pariggaho nUNa sayalajIvANaM / ummAo bhogAsevaNaM piiya taNuaNiccatte // ucADa ciMtiUNaM veraggagao suyasta rjbhrN| Arovi pavatto bhaNio sAmaMtamaMtIhiM // 187 / / // 469 //
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe vilasatA rajjasiriM deva imaM pacchimaMmi u vayaMmi / ttavvaM vayamavi dukkaraM tu ihi tayaM tumhaM // rogA vi dehadhammo loe sAhAraNo ciya samaggo / osahamAI ya tahiM jujaMti na rajjasiricAo // icAi jaMpamANA bhaNiyA siricakkavahiNA ee| evaM Thie kimajjavi vilaseyavvA nariMdasi // 190 // pacchimavae ya bhaNiyaM jaM vayagahaNaM tahiM pi ko niyamo ? / vilasaMti jattha evaM rogajarAmaccuNo baliNo putrvaM naragAibhave pattANaM NaMtadukkhalakkhANaM / kA vayadukkarayA vihu sayA vi duhiyANa jaMtUNa ? | 192 | rogANa ya paDiyAro sacaM ciya osahAiNo kiMtu / taM osahaM vimUDhA kuNaMti NegaMtiyaM taha ya // jamaNacaMtiyameyaM kuNaMti na ya taM muNaMti puNa evaM / paDiyAroM dhammo ciya rogAINaM jao bhaNiyaM // taM kiM pi kuha savvAyareNa tibvosahaM sarIrassa / jeNa jaramaraNavAhI puNo'vi dehe na saMbhavai // 195 // sosahiMya puNo rogA phihaMti neva ahavA vi / jAyaMti avagayA vi hu puNo'vi samae sakammANaM // annaM ca purA pAvAI dehakajje kayAI vivihAI / taha vihu imassa jAo pariNAmo eriso ceva // 197 // sAvajehiM sarayA vi osahehiM puNo'vi kaha ihi / annAI karemi ahaM tassa vi kajjammi pAvAI ? | tA jo majjhahiesI teNa na vigdho khaNaM pi kAyavvo / dhIrapurisANucinnaM maha maggaM aNusaraMtassa // iya kAUNa niruttaramamacasAmaMtapamuhaparivAraM / puttaM nivesiUNaM rajje rAhAyariyapAse // 200 // sanat'kumArasya vairAgyaH pravrajyAca // 470 //
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDalaggataNaM piva ujniUNa savvaM pi cakkavadvisiriM / paDivajaha pabvajaM thirapagaI so giriMdobva // Real aNusariyaM dhIra ! taecariyaM niyayANa pucapurisANaM / siribharahacakkavaTippamuhANaM jayapasiddhANaM // 202 // pecchai ya jaNo sabyo vilIyalakkhAI saparadehammi | vihave sayaNesutahA na ya kuNai jahA tae vihiyaM iccAipayAreNaM ubavUhe saNaMkumAramuNiM / te devA tuTThamaNA tatto vacaMti suraloyaM // 204 // aha maMtI sAmaMtA rAyANo karituraMgarahasuhaDA / aMteuraM samaggaM nihiNo abhiyogiyasurA ya // 205 // anno'vi ya parivAro saNaMkumArassa jAva chammAsaM / paTTIi parinbhamio vilavaMto dINavayaNehiM / 206 / sIhAvaloyaNeNa vi paraM na kaiyA vi teNa scvio| to tassa nirIhattaM viNicchiuM esa viNiyatto rAyarisiNA vi paDhamaM chaTTe bhatte kayaMmi pAraNae / cINAkUro laddho chagaliyatakkeNa saha bhutto // 208 // | puNaravi chaTheM vihiyaM icAi kuNaMtayassa uggatavaM / aNuciyaAhArehiM hoti phuDA sattime rogA // 209 // kaMDU abhattasaddhA tivvA viyaNA ya acchikucchIsu / kAsaM sAsaM ca jara ahiyAse satta vAsasae / 210 kuNamANassa ya uggaM eyarasa tavaM visuddhabhAvassa | dhIrassa hoti laddhIo guruppabhAvAo jaMbhaNiyaM / / Amosahi vipposahi khelosahi jallamosahI ceva / savvosahipamuhAo laddhIo 'satta jaayNtii|| 1 atti-vA0 //
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe taha vikatthito'vi tehiM rogehiM so payaMDehiM / sammamahiyAsaha ciya dhIro na karei paDiyAraM // aha sayalasurasabhAe gurubahumANeNa jaNiyaukkariso / sakko kuNai pasaMsaM puNo vi tasseva maharisiNo // rogehiM ettiyaM bAhiovi tanniggahe samattho'vi / jaha ahiyAsaha dhIro eso taha kuNar3a ko anno ? | iya soUNaM te biya devA iha aiti taM asadahiuM / to sabaravejalavaM kAuM pabhaNaMti taM sAhuM // 216 // tumha cicchiM amhe kAuM vAhIo niggahemo tti / tusiNIo saMciTThaha muNI vi to te bhAMti puNo // iya puNaruttaM bahuhA tesu bhaNatesu pabhaNae sAhU | bahiraMgaaMtaraMgo duviho vAhI ihaM tAva // 218 // jarakAsAI paDhamo bIo puNa hor3a kammavAhi tti / sayamavi paDhamassa viNiggahammi tatthAhamavi sakko bIyarasa nirahaM puNa kareha jar3a tumha atthi sAmatthaM / aha te bhAMti ko ettha pacao paDhamaniggahaNe ? || jaM tumha asthi sayamavi sAmatthaM to muNI sahattheNa / eka karaMguliM pamhusei kuNaD ya suvannAbhaM / 221 / bhaya annaM pikaremi niyataNuM erisaM samaggaM pi / kiMtu samayaMtaraMmi vi jaM veyavvaM niyayakammaM // : taM veijjai ihi pijar3a tao hoja ettha kimajuttaM ? | iya ahiyAsemi ahaM rogANaM veyaNaM sammaM // to jar3a sAmatthaM tumha niggahaM kuNaha kammavAhissa / bahiraMgavAhiniggahaNapacalo puNa sayamapi // aha kaNayAbhaM muNivihiyamaMguliM pAsiUNa taha souM / muNivayaNAI tuTTA namiuM dunni vi bhAMti surA devAbhyAm roganivA raNArthaM prArthanespi cakriNaH anicchA / / 472 //
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhanno'si tuma muNisIha ! jo sayaM niggahe samattho vi| rogaviyaNaM sayA viha iya ahiyAsesi sammamiNaM Rell sakko bi salahaNijjo tumha pasaMsAe jo sayA nirao / saddahi pi na tIraMti tumha guNA pahu ! aunnehiM iya saMthuNiUNa murNi sakapasaMsAivaiyaraM ca tahA / tassa kahi samaggaM vacaMti surA niyaM ThANaM / 228/ siricakkavaTisAhU saNaMkumAro vi kumarabhAvammi | pannAsa sahassAI vAsANaM ciTThiUNa tahA // 229 // pannAsasahassAI aNupAleUNa maMDalIyapayaM / taha vAsalakkhamegaM ThAUNaM cakkavahipae // 230 // vAsANa lakkhamegaM sammaM parivAliUNa pavvajaM | sammeyaselasihare gaMtuM pajjaMtasamayammi // 231 // kAUNa mAsamegaM tatthANasaNaM samAhijoeNa / kAlaM kAUNa gato saNaMkumArammi kappammi // 232 // Aukhae ya tatto caviUNa mahAvidehavAsammi / avaNIyakammakavao sinjhissai esa munnisiiho|| // iti zrIsanatkumAracakra'vAkhyAnakaM samAptam // aparamapi jJAnino yat kurvanti tadarzayatije kei jae ThANA uIraNAkAraNaM kasAyANaM / te sayamavi vajaMtA suhiNo dhIrA caraMti mahiM / 520) 1. 'varti kthaan'-mu0|| // 473 //
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavabhAvanA prakaraNe dhiyA-samyagjJAnalakSaNayA rAjanta iti dhIrAH jJAninaH sukhino mahIM caranti-paryaTanti, kiM jJAnibhiH kurvanta ityAha-svayamapi jJAnena vijJAya tAni varjayantaH-pariharantaH, kAnItyAha-jagati yAni gurUNAM kAnicit sthAnAni, kathaMbhUtAnItyAha-udIraNAkAraNaM-uddIpanabhUtAni, keSAmityAha-kaSAyANAm-, kaTuka - zabdakrodhAdInAm, idamuktaM bhavati jJAninaH svayamapi jJAtvA sarvANyapi kaSAyodIraNAsthAnAni varjayanti, zravaNe'pi tadvarjanena ca kaSAyAH sarvathaiva nodIryante, kaSAyAbhAve cAmRtasiktA iva sukhinaste pRthivyAM * __manasi paryaTantIti // aparamapi jJAninaH kiM kurvantItyAha .: AnandaH hiyanisseyasakaraNaM kallANasuhAvahaM bhavataraMDaM / sevaMti guruM dhannA icchaMtA nANacaraNAI // 521 // 5 kAryaH sugamA / navaraM jJAnino'pi viziSTataraM jJAnamicchanto guruM sevanta eveti maMtavyamiti // ." aparamapi jJAnino yadanutiSThanti tadAhamuhakaDuyAiM aMte suhAI gurubhAsiyAI sIsehiM / sahiyavvAiM sayA vi hu AyahiyaM maggamANehiM // iya bhAviUNa viNayaM kuNaMti iha parabhave yasuhajaNayaM |jenn kaeNa'novi ha bhUsijjai guNagaNo sayalo ___mukhakaTukAnItyAdi bhAvayitvA iha paratrApi ca sarvasukhajanaka vinayaM gurvAdInAM samyakurvanti // 474 //
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnino, yena vinayena kRtenAnyo'pi jJAnAdiguNagaNaH samasto'pi bhUSyata iti / atha samastasyApi al pUrvoktagranthasya phalamupadarzayannAha| evaM kae ya puvvuttajhANajalaNeNa kammavaNagahaNaM / dahiUNa jaMti siddhiM ajaraM amaraM aNaMtasuhaM / 524 // evaM ca jJAnibhistanusvajanavibhavaputrakalatrAdiSu mamatvasnehAdivarjane kRte rogAdivedanA'dhisahane vA'nuSThite gurvAdiSu ca vinayenA''rAdhiteSu pUrvoktaM dvAdazabhAvanAtmakaM yad vizuddhaM dharmadhyAnaM tadeva jvalanastena samagramapi karmavanagahanaM dagdhvA te jJAninaH siddhiM yAnti, kathambhUtAM ?-jarAmaraNavarjitAmanantasaukhyAM ceti gAthArthaH // ___ atha prastutaprakaraNakartA svakIyanAmopadarzanapUrvakametatprakaraNapaThanazravaNAdiphalamabhidhitsurAhahemaMtamayaNacaMdaNadaNusUrariNAivannanAmehiM / siriabhayasUrisIsehiM raiyaM bhavabhAvaNaM eyaM // 525 // jo paDhai suttao suNai atthao bhAvae ya aNusamayaM / so bhavanivveyagao paDivajai paramapayamaggaM / na ya vAhijai harisehiM neya visamAvaIvisAehiM / bhAviyacitto eyAe ciTThae amayasitto bva // 527|| // 475 //
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava bhava bhAvanA prakaraNa bhAvanAgranthena kasyopakAraH ? suvodhAH // nanvanena bhavabhAvanAprakaraNena sarveSAmapi jantunAmavizeSeNopakAraH sampadyate Ahozvit keSAMcidevetyAzaMkyA'hauvayAro ya imIe saMsArAsuikimINa jaMtUNaM / jAyai na aha va savvaNNuNo'vi ko tesu avayAso ? // to aNabhiniviTThANaM atthINaM kiM pi bhAviyamaINaM / jaMtUNa pagaraNamiNaM jAyai bhavajalahibohitthaM // ___ saMsAra evAzucistatkRmirUpA ye jantavaH, saMsArAbhinandina iti bhAvaH, teSAM jantUnAmanayA bhavabhAvanayA kadAcidapyupakAro na jAyate, athavA chadmasthamAtreNa mAdRzena viracitA tiSThatviyaM dare, sarvajJasyApi teSu-saMsArAbhinandiSu jantuSu pratibodhopakAre kartavye ko'vakAzaH-ko'vasaraH ?, teSAmabhavyatvena dUrabhavyatvena vA kenA'pyu yatvAt, tasmAt kadAgrahAnabhiniviSTAnAM dhArthinAM kiMcijinavacanabhAvitamatInAM jantUnAM prakaraNamidaM bhavajaladhau bohitthavajAyate, saMsArasamudranistAraheturjAyata iti bhAva iti gAthAdvayArthaH // samastAdhyetRjanakaNThahRdayabhUSakatvAca ratnAvalIkalpeyaM bhavabhAvaneti darzayati| igatIsAhiyapaMcahiM saehiM gAhAvicittarayaNehiM / suttANugayA vararayaNamAliyA nimmiyA esA // // 476 //
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ vararatnamAlikeva vararatnamAlikA eSA bhavabhAvanA mayA nirmitA, kairityAha-gAthA eva vicitraratnAni gAthAvicitraratnAni taiH, kiyatsaMkhyarityAha-ekatriMzadadhikapaMcazatairiti gAthArthaH / | iha yadyapi yadbhavitavyaM tadeva bhavati tathA'pi zubhAzayaphalatvAcchobhanArtheSu AzaMsA vidheyeti darzanArthamAzaMsAM kurvannAhabhuvaNammi jAva viyarai jiNadhammo tAva bhavvajIvANaM / bhavabhAvaNavararayaNAvalIi kIrau alNkaaro|| yAvadatra bhuvane zrImajinadharmaH kvApi vicarati tAvadanayA bhavabhAvanAvararatnAvalyA bhavyajIvAnAmalaMkAraH kriyatAM, sarveSAmeva bhavyajantUnAM paThanAdinA etadupakAra:saMpadyatAmiti bhAva iti gAthArthaH // prAyo'nyazAstradRSTaH sarvo'pyartho mayA'tra sNrcitH| na punaH svamanISikayA tathApi yat kiMcidiha vitatham / sUtramatilaGghya likhitaM tacchodhyaM mayyanugRhaM kRtvA / parakIyadoSaguNayostyAgopAdAnavidhikuzalaiH // chadmasthasya hi buddhiH skhalati na kasyeha karmavazagasya ? | savuddhivirahitAnAM vizeSato madvidhAsumatAm kRtvA yacchAstramidaM puNyaM samupArjitaM mayA tena | muktimacireNa labhatAM kSapitarajAH sarvabhavyajanaH / / // iti zrIhemacaMdrasUriviracitA bhavabhAvanAvRttiH samApteti // / / 477 //
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazastiH // prazastiH // bhavabhAvanA prakaraNe zrIpraznavAhanakulAmbunidhiprasUtaH, kSoNitalaprathitakIrtirudIrNazAkhaH / vizvaprasAdhitavikalpitavasturuccaizchAyAzritapracuranirvRtabhavyajantuH // 1 // jJAnAdikusumanicitaH phalitaH zrImanmunIndraphalavRndaiH / kalpadruma iva gacchaH zrIharSapurIyanAmA'sti / etasmin guNaratnarohaNagirirgAmbhIryapAthonidhistuMgatvAnukRtakSamAdharapatiH saumyatvatArApatiH / - samyagajJAnavizuddha' saMvaratapassvAcAracaryAnidhiH, zAntaH zrIjayasiMhasUrirabhavanniHsaMgacUDAmaNiH / / 3 / / ratnAkarAdivaitasmAcchiSyaratnaM babhUva tat / sa vAgIzo'pi no manye, yadguNagrahaNe prabhuH // 4 // zrIvIradevavivudhaiH sanmaMtrAdyatizayapravaratoyaiH / drama iva yaH saMsiktaH kastadguNakIrtane vivudhaH ? // 5 // tathAhi-AjJA yasya narezvarairapi zirasyAropyate sAdaraM, yaM dRSTvA'pi mudaM vrajanti paramaprAyo'tiduSTA api yadvaktrAMbudhiniyaMdujjvalavacApIyUSapAnodyatairgIrvANairiva dugdhasindhumathane tRptirna lebhe janaiH // 3 // kRtvA yena tapaH suduSkarataraM vizvaM prabodhya prabhostIrthaM sarvavidaH prabhAvitamidaM taistaiH svakIyairguNaH / 1. saMyamatapaH ne0 je0 // 2 degtmdstai-mu0|| // 478 //
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaklIkarvadazeSavizvakuharaM bhavyarnibaddhaspRhaM, yasyA''zAsvanivAritaM vicarati zvetAMzazubhraM yazaH // 7 // yamunApravAhavimalazrImanmunicandrasUrisamparkAt / amarasariteva sakalaM pavitritaM yena bhuvanatalam // 8 // | visphUrjatkalikAladustaratamaHsantAnaluptasthitiH, sUryeNeva vivekabhUdharazirasyAsAdya yenodayam / samyagjJAnakaraizcirantanamunikSuNNaH samudyotito, mArgaH so'bhayadevasUrirabhavattebhyaH prasiddho bhuvi / 9 // nijaziSyalavazrIhemacandrasUre mukhena vivRtiriyam / sUtrayutA taireva hi vihitA zrutadevatAvacanAt / 10 / / saptatyadhikaikAdazavarSazatairvikramAdatikrAntaH / 'niSpannA vRttiriyaM zrAvaNaravipaMcamIdivase // 11 // 1. mukhena tenedam / zrI riSTanemicaritaM vihitaM zrutadevatAvacanAta-ne // 2 nippannaM caritamidaM zrAvaNaravipaMcamIdivase // 11 // saM 1245 varSa caitra zudi 14 ravau caritamidaM likhitamiti ||ch|| 3 ataH paraM ime paMca zlokAH zrIpAlanagarajainajJAnabhaMDAramudritapratau kenacinmunivareNa svahastena likhitaaH| paraM kasyA hastaprateH uddhRtya ime likhitAH tanno kitaM tatra / AsIt meDatake sthAne, vovisthazrAvako dhnii| pohikA nAma tadbhAryA, zIlAdiguNasaMyutA // 12 // sauvarNikaH prasiddho'tra, samAyAtaH sutastu yo / sAmanA manyanAtmA tu sAdhAraNasamAhvayaH // 13 // sohiNI nAmnI bhAryA, putro lakSmIdharo'sti tasyeha / chatrApalyAM ca tathA, viirshresstthyNgsbhuutH||14|| zreSThI yazodeva iti prasiddho, gehe tayora vRttiriyaM samagrA sthite gRhe cellakanAmakasya, zreSTha tathA prerakanaMdanasya // 15 // niSpAditA'smAbhirato'pyamIpA, nizzeSakANAmapi muktihetuH| saMpadyatAM zIghramasA sahAyaka ma...tAnAmaparAginA ca // 16 // 479
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ atra pratyakSaragaNanayA grnthaa'12950|| iti zrIbhavabhAvanA samAptA // bhavabhAvanA prakaraNe NNNN NALSINASIMILSINASNASNOSMOSNIMLSOMSNIOASNAL hi iti zrIpraznavAhanakulakalpapAdaprasUtazrIharSapurIyagacchazRGgAra zrIabhayadevasUrivarapAdAmbujabhramarazrIhemacandrasUrivarya vihitA svopajJA bhavabhAvanAvRttiH samAptA Xin Tian Di Ceng Di Di Chen Chen Chen Chen Chen Chen Chen 1. 13000-je0| 12990-vaa0| 13100J. // // 480 //
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhipatrakam [atIva manoyogapUrva mudrApaNakAraNe'pi mudraNakAriNAmanupayogena buddhivaikalyena ca keSucit sthAneSu tairazuddhapAThA mudritA eva / kutracit bindUnA mAtrANA ca uDDApane teSA kauzalyamapi dRzyate / ata iya karabaddhA prArthanA vAcakebhyo yadasmin zuddhipatrake ye'zuddhAH pAThA darzitAstAn prathamameva svapustake zuddhAn kRtvA pazcAdeva vAcyatAmaya grantha / [sapAdakaH]] pRSTham paMktiH 'ktiH pRSTham azuddham dUsahAau zuddham sennaM 1 tatse zudvam dUsahAo tamse siNeha vRddhatvena kaliyAo aMto 14 siNNAha vRddhatyena kAlayAo 10 azuddham annaM bhottaNa khittAu vahavA ullU agu chidaMti bhottaNa khittAo bahavo kulla' aMgu chidaMti aMte reNa deNaM // 481 //
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTham paMkti pRSTham bhavabhAvanA prakaraNe patrakama 70 72 azuddham kvadhyattai icchatA naDiyo 12 __ zuddham kvathattai icchaMtA naDio bhujeuM zuddham 'kkhaMtI giNhAmi 'kavaDa nivvaI 151 153 171 174 181 o bhujeuM n 6 w >> or gov tatto aghalo paMktiH azuddham 'khaMti gihAmi 'kavADa niSui tattA dIsaha ji| 'nisi ekkA jIvira pAsiI 'gaNara pabhUyayi" ki ayalo hArA paNabhae o hAra o s 221 dIsai jahA 'nisiya ekko jIviyara pAsi pabhaNae 'yudaka gihi 'yammi pacchaMtANa tadda kSallako gahi 'yami pechaMctANa tado kSalako 6 5 woc ooc 228 'gara' pabhUya vi 0232 vi karanA / / 482 //
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSThama paMktiH azuddham zuddham pRSTham paMktiH azuddham zuddham vahaha 338 240 248 260 vahai loo savvattha niJcameva amhA 339 devIe. 273 meniccava amhA devIra 'niva aiyasa sasudraH lAo savvatha ayideg vayaNaM vitanno 344 354 387 avi niviTTha aisaya 285 296 066-6.63 degvaNaya vinnatto samudraH 302 bhuyaNo bhuvaNo TAI haTA 439 pAli pAli 441 amhahi aliyati Arabhi viramaMti amhe hiM alliyaMti Abhi viramaMdina 311 338 442 470 paNa paNu sAvajehi sAvajjehiM AATML.1 .. // 483 // .
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shi Yi bhAvanA prakaraNe patrakam Dao Dao Dao Dao Dao Dao Dao Dao Si Dao Dao Yuan Zhen Dong Chen Chen iti zrIbhavabhAvanAprakaraNaM samAptam Xiu Xiu Xiu Wei Xiu Xian Xiu Gao Chen Chen Chen Chen Ji Hou Ji Jia Yuan Chen : || IES |
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImatI gaMgAbAI jaina ceriTebala TrasTa bolepArale [vasTa] muMbaI.