Book Title: Ashtpahud Gatha
Author(s): Hukamchand Bharilla
Publisher: Todarmal Granthamala Jaipur
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009444/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अष्टपाहुड़ गाथा दर्शनपाहुड काऊण णमुक्कारं जिणवरवसहस्स वड्ढमाणस्स । दंसणमग्गं वोच्छामि जहाकम्मं समासेण ।। १ ।। दंसणमूलो धम्मो उवइट्ठो जिणवरेहिं सिस्साणं । तं सोऊण सकण्णे दंसणहीणो ण दिव्वो ।।२।। दंसणभट्ठा भट्ठा दंसणभट्ठस्स णत्थि णिव्वाणं । सिज्झति चरियभट्ठा दंसणभट्ठा ण सिज्झंति ।।३।। सम्मत्तरयणभट्ठा जाणंता बहुविहाई सत्थाई । आराहणाविरहिया भमंति तत्थेव तत्थेव ।।४।। सम्मत्तविरहिया णं सुठ्ठू वि उग्गं तवं चरंता णं । ण लहंति बोहिलाहं अवि वाससहस्सकोडीहिं ॥ ५ ॥ सम्मत्तणाणदंसणबलवीरियवड्ढमाण जे सव्वे । कलिकलुसपावरहिया वरणाणी होंति अइरेण || ६ || सम्मत्तसलिलपवहो णिच्चं हियए पवट्ठए जस्स । कम्मं वालुयवरणं बन्धुच्चिय णासए तस्स ।।७।। जे दंसणेसु भट्ठा णाणे भट्ठा चरित्तभट्ठा य । एदे भट्ठ वि भट्ठा सेसं पि जणं विणासंति । । ८ । । जो कोवि धम्मसीलो संजमतवणियमजोगगुणधारी । तस्स य दोस कहंता भग्गा भग्गत्तणं दिति ।। ९ ।। मूलम्मि विणट्ठे दुमस्स परिवार णत्थि परवड्ढी । तह जिणदंसणभट्ठा मूलविणट्ठा ण सिज्झति ।।१०।। जह मूलाओ खंधो साहापरिवार बहुगुणो होइ । तह जिणदंसण मूलो णिद्दिट्ठो मोक्खमग्गस्स ।। ११ ।। जे दंसणेसु भट्ठा पाए पाडंति दंसणधराणं । ते होंति लल्लमूआ बोही पुण दुल्लहा तेसिं । ।१२ ।। (1) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जे वि पडंति य तेसिं जाणंता लज्जागारवभयेण । तेसिं पि णत्थि बोही पावं अणुमोयमाणाणं ।। १३ ।। दुविंह पि गंथचायं तीसु वि जोएसु संजमो ठादि । णाणम्मि करणसुद्धे उब्भसणे दंसणं होदि । ।१४।। सम्मत्तादो णाणं णाणादो सव्वभावउवलद्धी । उवलद्धपयत्थे पुण सेयासेयं वियाणेदि । । १५ ।। सेयासेयविदण्हू उद्घददुस्सील सीलवंतो वि । सीलफलेणब्भुदयं तत्तो पुण लहइ णिव्वाणं ।। १६ ।। जिणवयणमोसहमिणं विसयसुहविरेयणं अमिदभूदं । जरमरणवाहिहरणं खयकरणं सव्वदुक्खाणं ।। १७ ।। एगं जिणस्स रूवं बिदियं उक्किट्ठसावयाणं तु । अवरट्ठियाण तइयं चउत्थ पुण लिंगदंसणं णत्थि ।। १८ ।। छह दव्व णव पयत्था पंचत्थी सत्त तच्च णिद्दिट्ठा । सद्दहइ ताण रूवं सो सद्दिट्ठी मुणेयव्वो । । १९ ॥ जीवादीसहहणं सम्मत्तं जिणवरेहिं पण्णत्तं । ववहारा णिच्छयदो अप्पाणं हवइ सम्मत्तं ॥ २० ॥ एवं जिणपण्णत्तं दंसणरयणं धरेह भावेण । सारं गुणरयणत्तय सोवाणं पढम मोक्खस्स ।। २१ ।। सक्कइ तं कीरइ जंच ण सक्केइ तं च सद्दहणं । केवलिजिणेहिं भणियं सहमाणस्स सम्मत्तं ।। २२ ।। दंसणणाणचरित्ते तवविणये णिच्चकालसुपसत्था । एदे दु वंदणीया जे गुणवादी गुणधराणं ।। २३ ।। सहजुप्पण्णं रूवं दट्ठं जो मण्णए ण मच्छरिओ । सो संजमपडिवण्णो मिच्छाइट्ठी हवइ एसो ।। २४ ।। अमराण वंदियाणं रूवं दट्ठूण सीलसहियाणं । जे गारवं करंति य सम्मत्तविवज्जिया होंति ।। २५ ।। अस्संजदं ण वन्दे वत्थविहीणोवि तो ण वंदिज्ज । दोणि वि होंति समाणा एगो वि ण संजदो होदि ॥ २६ ॥ जं (2) Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ण विदेहो वंदिज्जइण विय कुलोण विय जाइसंजुतो। को वंदमि गुणहीणो ण हु सवणो णेय सावओ होइ ।।२७।। वंदमि तवसावण्णा सीलं च गुणं च बंभचेरं च । सिद्धिगमणं च तेसिं सम्मत्तेण सुद्धभावेण ।।२८।। चउसट्ठि चमरसहिओ चउतीसहि अइसएहिं संजुत्तो। अणवरबहुसत्तहिओ कम्मक्खयकारणणिमित्तो ।।२९।। णाणेण दसणेण य तवेण चरियेण संजमगुणेण । चउहि पि समाजोगे मोक्खो जिणसासणे दिट्ठो ।।३०।। णाणं णरस्स सारो सारो वि णरस्स होइ सम्मत्तं । सम्मत्ताओ चरणं चरणाओ होइ णिव्वाणं ।।३१।। णाणम्मि दंसणम्मि य तवेण चरिएण सम्मसहिएण। चउण्हं पि समाजोगे सिद्धा जीवा ण सन्देहो ।।३२।। कल्लाणपरंपरया लहंति जीवा विसुद्धसम्मत्तं । सम्मइंसणरयणं अग्घेदि सुरासुरे लोए ।।३३।। लळूण य मणुयत्तं सहियं तह उत्तमेण गोत्तेण । लखूण य सम्मत्तं अक्खयसोक्खं च मोक्खं च ।।३४।। विहरदि जाव जिणिंदो सहसट्टसुलक्खणेहिं संजुत्तो। चउतीसअइसयजुदो सा पडिमा थावरा भणिया ।।३५।। बारसविहतवजुत्ता कम्मं खविऊण विहिबलेण सं। वोसट्टचत्तदेहा णिव्वाणमणुत्तरं पत्ता ।।३६।। सूत्रपाहुड अरहंतभासियत्थं गणहरदेवेहिं गंथियं सम्मं । सुत्तत्थमग्गणत्थं सवणा साहंति परमत्थं ।।१।। सुत्तम्मि जं सुदिळं आइरियपरंपूरेण मग्गेण । णाऊण दुविह सुत्तं वट्टदि सिवमग्ग जो भव्वो।।२।। सुत्तं हि जाणमाणो भवस्स भवणासणंच सो कुणदि। सूई जहा असुत्ता णासदि सुत्तेण सहा णो वि।।३।। (3) Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पुरिसो विजो ससुत्तोण विणांसइ सो गओ वि संसारे। सच्चेदण पच्चक्खं णासदि तं सो अदिस्समाणो वि ।।४।। सुत्तत्थं जिणभणियं जीवाजीवादिबहुविहं अत्थं । हेयाहेयं च तहा जो जाणइ सो हु सद्दिट्ठी ।।५।। जं सुत्तं जिणउत्तं ववहारो तह य जाण परमत्थो। तं जाणिऊण जोई लहइ सुहं खवइ मलपुंजं ।।६।। सुत्तत्थपयविणट्ठो मिच्छादिट्ठी हु सो मुणेयव्वो। खेडे वि ण कायव्वं पाणिप्पत्तं सचेलस्स ।।७।। हरिहरतुल्लो वि णरो सग्गं गच्छेइ एइ भवकोडी। तह वि ण पावइ सिद्धिं संसारत्थो पुणो भणिदो ।।८।। उक्किट्ठसीहचरियं बहुपरियम्मो य गरुयभारो य । जो विहरइ सच्छंदं पावं गच्छदि होदि मिच्छतं ।।९।। णिच्चेलपाणिपत्तं उवइ8 परमजिणवरिंदेहिं । एक्को वि मोक्खमग्गो सेसा य अमग्गया सव्वे ।।१०।। जो संजमेसु सहिओ आरंभपरिग्गहेसु विरओ वि। सो होइ वंदणीओ ससुरासुरमाणुसे लोए।।११।। जे बावीसपरीसह सहंति सत्तीसएहिं संजुत्ता। ते होंति वंदणीया कम्मक्खयणिज्जरासाहू ॥१२॥ अवसेसा जे लिंगी दंसणणाणेण सम्म संजुत्ता। चेलेण य परिगहिया ते भणिया इच्छणिजा य ।।१३।। इच्छायारमहत्थं सुत्तठिओ जो हु छंडए कम्मं । ठाणे ट्ठियसम्मत्तं परलोयसुहंकरो होदि ।।१४।। अह पुण अप्पा णिच्छदिधम्माई करेइ णिरवसेसाई। तह वि ण पावदि सिद्धिं संसारत्थो पुणो भणिदो ।।१५।। एएण कारणेण य तं अप्पा सद्दहेह तिविहेण । जेण य लहेह मोक्खं तं जाणिज्जह पयत्तेण ।।१६।। वालग्गकोडिमेत्तं परिगहगहणं ण होइ साहूणं । भुंजेइ पाणिपत्ते दिण्णण्णं इक्कठाणम्मि ।।१७। (4) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जहजायरूवसरिसो तिलतुसमेत्तं ण गिहदि हत्थेसु । जइ लेइ अप्पबहुयं तत्तो पुण णिग्गोदम् ।।१८।। जस्स परिग्गहगहणं अप्पं बहयं च हवइ लिंगस्स। सो गरहिउ जिणवयणे परिगहरहिओ णिरायारो ।।१९।। पंचमहव्वयजुत्तो तिहिं गुत्तिहिं जो स संजदो होई। णिग्गंथमोक्खमग्गो सो होदि हु वंदणिज्जो य ।।२०।। दुइयं च उत्त लिंगं उक्किटुं अवरसावयाणं च। भिक्खं भमेइ पत्ते समिदीभासेण मोणेण ।।२१।। लिंगं इत्थीण हवदि भुंजइ पिंड सुएयकालम्मि । अज्जिय वि एक्कवत्था वत्थावरणेण भुंजेदि ।।२२।। ण विसिज्झदिवत्थधरोजिणसासणेजइ विहोइ तित्थयरो। णग्गो विमोक्खमग्गो सेसा उम्मग्गया सव्वे ।।२३।। लिंगम्मि य इत्थीणं थणंतरे णाहिकक्खदेसेसु। भणिओ सुहुमो काओ तासिं कह होइ पव्वजा ।।२४।। जइ दंसणेण सुद्धा उत्ता मग्गेण सावि संजुत्ता। घोरं चरिय चरित्तं इत्थीसु ण पव्वया भणिया ।।२५।। चित्तासोहि ण तेसिं ढिल्लं भावं तहा सहावेण । विज्जदि मासा तेसिं इत्थीसु ण संकया झाणा ।।२६।। गाहेण अप्पगाहा समुद्दसलिले सचेलअत्थेण।। इच्छा जाहु णियत्ता ताह णियत्ताई सव्वदुक्खाई।।२७।। चारित्रपाहुड सव्वण्हु सव्वदंसी णिम्मोहा वीयराय परमेट्ठी। वंदित्तु तिजगवंदा अरहंता भव्वजीवेहिं ।।१।। णाणं वेसण सम्मं चारित्तं सोहिकारणं तेसिं। मोक्खाराहणहेउं चारित्तं पाहुडं वोच्छे ।।२।। जं जाणइ तं णाणं जं पेच्छइ तं च दंसणं भणियं । णाणस्स णिच्छियस्स य समवण्णा होइ चारित्तं ।।३।। (5) Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ एए तिण्णि वि भावा हवंति जीवस्स अक्खयामेया। तिण्हं पि सोहणत्थे जिणभणियं दुविहं चारित्तं ।।४।। जिणणाणदिट्ठिसुद्धं पढमं सम्मत्तचरणचारित्तं । बिदियं संजमचरणं जिणणाणसदेसियं तं पि।।५।। एवं चिय णाऊण य सव्वे मिच्छत्तदोस संकाइ। परिहर सम्मत्तमला जिणभणिया तिविहजोएण ।।६।। णिस्संकिय णिक्कंखिय णिव्विदिगिंछा अमूढदिट्ठीय। उवगृहण ठिदिकरणं वच्छल्ल पहावणा य ते अट्ठ।।७।। तं चेव गुणविसुद्धं जिणसम्मत्तं सुमुक्खठाणाए। जं चरइ णाणजुत्तं पढमं सम्मत्तचरणचारित्तं ।।८।। सम्मत्तचरणसुद्धा संजमचरणस्स जइ व सुपसिद्धा। णाणी अमूढदिट्ठी अचिरे पावंति णिव्वाणं ।।९।। सम्मत्तचरणभट्ठा संजमचरणं चरंति जे वि णरा। अण्णाणणाणमूढा तह वि ण पावंति णिव्वाणं ।।१०।। वच्छल्लं विणएण य अणुकंपाए सुदाणदच्छाए। मग्गगुणसंसणाए अवगृहण रक्खणाए य ।।११।। एएहि लक्खणेहिं य लक्खिज्जइ अज्जवेहिं भावेहिं। जीवो आराहतो जिणसम्मत्तं अमोहेण ।।१२।। उच्छाहभावणासंपसंससेवा कुदंसणे सद्धा। अण्णाणमोहमग्गे कुव्वंतो जहदि जिणसम्मं ।।१३।। उच्छाहभावणासंपसंससेवा सुदंसणे सद्धा। ण जहदि जिणसम्मत्तं कुव्वंतो णाणमग्गेण ।।१४।। अण्णाणं मिच्छत्तं वजह णाणे विसुद्धसम्मत्ते । अह मोहं सारंभं परिहर धम्मे अहिंसाए ।।१५।। पव्वज संगचाए पयट्ट सुतवे सुसंजमे भावे । होइ सुविसुद्धझाणं णिम्मोहे वीयरायत्ते ।।१६।। मिच्छादसणमग्गे मलिणे अण्णाणमोहदोसेहिं । वज्झंति मूढजीवा मिच्छत्ताबुद्धिउदएण ।।१७।। (6) Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सम्मदंसण पस्सदि जाणदि णाणेण दव्वपज्जाया । सम्मेण य सद्दहदि य परिहरदि चरित्तजे दोसे ||१८|| एए तिण्णि वि भावा हवंति जीवस्स मोहरहियस्स । णियगुणमाराहंतो अचिरेण य कम्म परिहरइ । । १९ ।। संखिज्जमसंखिज्जगुणं च संसारिमेरुमत्ता णं । सम्मत्तमणुचरंता करेंति दुक्खक्खयं धीरा ।। २० ।। दुविहं संजमचरणं सायारं तह हवे णिरायारं । सायारं सग्गंथे परिग्गहा रहिय खलु णिरायारं ।। २१ । । दंसण वय सामाइय पोसह सचित्त रायभत्ते य । बंभारंभापरिग्गह अणुमण उद्दिट्ठ देसविरदो य ।। २२ ।। पंचेव णुव्वयाइं गुणव्वयाई हवंति तह तिण्णि । सिक्खावय चत्तारि य संजमचरणं च सायारं ।। २३ ।। थूले तसकायवहे थूले मोषे अदत्तथूले य । परिहारो परमहिला परिग्गहाररंभपरिमाणं ।। २४ ।। दिसिविदि सिमाण पढमं अणत्थदंडस्स वज्जणं बिदियं । भोगोपभोगपरिमा इयमेव गुणव्वया तिण्णि ।। २५ ।। सामाइयं च पढमं बिदियं च तहेव पोसहं भणियं । तइयं च अतिहिपुज्जं चउत्थ सल्लेहणा अंते ।। २६ ।। एवं सावयधम्मं संजमचरणं उदेसियं सयलं । सुद्धं संजमचरणं जइधम्मं णिक्कलं वोच्छे ।।२७।। पंचेंदियसंवरणं पंच वया पंचविंसकिरियासु । पंच समिदि तय गुत्ती संजमचरणं णिरायारं ।। २८ ।। अमणुण्णे य मणुण्णे सजीवदव्वे अजीवदव्वे य। ण करेदि रायदोसे पंचेंदियसंवरो भणिओ ।। २९ ।। हिंसाविरइ अहिंसा असच्चविरई अदत्तविरई य । तुरियं अबंभविरई पंचम संगम्मि विरई य ।। ३० ।। साहंति जं महल्ला आयरियं जं महल्लपुव्वेहिं । जं च महल्लाणि तदो महव्वया इत्त याई ||३१|| (7) Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ वयगुत्ती मणगुत्ती इरियासमिदी सुदाणणिक्खेवो। अवलोयभोयणाए अहिंसए भावणा होति ।।३२।। कोहभयहासलोहा मोहा विवरीयभावणा चेव। विदियस्स भावणाए ए पंचेव य तहा होति ।।३३।। सुण्णायारणिवासो विमोचियावास जं परोधं च । एसणसुद्धिसउत्तं साहम्मीसंविसंवादो।।३४।। महिलालोयणपुव्वरइसरणसंसत्तवसहिविकहाहिं। पुट्ठियरसेहिं विरओ भावण पंचावि तुरियम्मि ।।३५।। अपरिग्गह समणुण्णेसु सद्दपरिसरसरूवगंधेसु। रायद्दोसाईणं परिहारो भावणा होति ।।३६।। इरिया भासा एसण जा सा आदाण चेव णिक्खेवो। संजमसोहिणिमित्तं खंति जिणा पंच समिदीओ।।३७।। भव्वजणबोहणत्थं जिणमग्गे जिणवरेहि जह भणियं । णाणं णाणसरूवं अप्पाणं तं वियाणेहि ।।३८।। जीवाजीवविभत्ती जो जाणइ सो हवेइ सण्णाणी। रायादिदोसरहिओ जिणसासणे मोक्खमग्गोत्ति ।।३९।। दसणणाणचरित्तं तिण्णि वि जाणेह परमसद्धाए। जं जाणिऊण जोई अइरेण लहंति णिव्वाणं ।।४०।। पाऊण णाणसलिलं णिम्मलसुविशुद्धभावसंजुता। होंति सिवालयवासी तिहुवणचूडामणी सिद्धा ।।४।। णाणगुणेहिं विहीणा ण लहंते ते सुइच्छियं लाहं । इय णाउं गुणदोसं तं सण्णाणं वियाणेहिं ।।४२।। चारित्तसमारूढो अप्पासु परं ण ईहए णाणी। पावइ अइरेण सुहं अणोवमं जाण णिच्छयदो।।४३।। एवं संखेवेण य भणियं णाणेण वीयराएण। सम्मत्तसंजमासयदुण्हं पि उदेसियं चरणं ।।४४।। भावेह भावसुद्धं फुडु रइयं चरणपाहुणं चेव। लहु चउगइ चइऊणं अइरेणऽपुणब्भवा होई ।।४५।। (8) Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ बोधपाहुड बहुसत्थअत्थजाणे संजमसम्मत्तसुद्धतवयरणे । वंदित्ता आयरिए कसायमलवजिदे सुद्धे ।।१।। सयलजणबोहणत्थं जिणमग्गे जिणवरेहिं जह भणियं। वोच्छामि समासेण छक्कायसुहंकरं सुणहं ।।२।। आयदणं चेदिहरं जिणपडिमा दंसणं च जिणबिंबं । भणियं सुवीयरायं जिणमुद्दा णाणमादत्थं ।।३।। अरहंतेण सुदिटुं जं देवं तित्थमिह य अरहंतं । पावज्जगुणविसुद्धा इय णायव्वा जहाकमसो।।४।। मणवयणकायदव्वा आयत्ता जस्स इन्दिया विसया।। आयदणं जिणमग्गे णिद्दिटुं संजय रूवं ।।५।। मयरायदोस मोहो कोहो लोहो य जस्स आयत्ता। पंचमहव्वयधारी आयदणं महरिसी भणियं ।।६।। सिद्धं जस्स सदत्थं विसुद्धझाणस्स णाणजुत्तस्स। सिद्धायदणं सिद्धं मुणिवरवसहस्स मुणिदत्थं ।।७।। बुद्धं जं बोहंतो अप्पाणं चेदयाई अण्णं च । पंचमहव्वयसुद्धं णाणमयं जाण चेदिहरं ।।८।। चेइयं बंधं मोक्खं दुक्खं सुक्खं च अप्पयं तस्स । चेइहरं जिणमग्गे छक्कायहियंकरं भणियं ।।९।। सपरा जंगमदेहा दंसणणाणेण सुद्धचरणाणं। णिग्गंथवीयराया जिणमग्गे एरिसा पडिमा ।।१०।। जं चरदि सुद्धचरणं जाणइ णिच्छेइ सुद्धसम्मत्तं । सा होई वंदणीया णिग्गंथा संजदा पडिमा ।।११।। दसण अणंतणाणं अणंतवीरिय अणंतसुक्खा य। सासयसुक्ख अदेहा मुक्का कम्मट्ठबंधेहिं ।।१२।। णिरुवममचलमखोहा णिम्मिविया जंगमेण रूवेण । सिद्धठ्ठाणम्मि ठिया वोसरपडिमा धुवा सिद्धा ।।१३।। दंसेइ मोक्खमग्गं सम्मत्तं संजमं सुधम्मं च। णिग्गंथं णाणमयं जिणमग्गे दंसणं भणियं ।।१४।। (9) Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जह फुल्लं गंधमयं भवति हु खीरं स घियमयं चावि । तह दंसणं हि सम्मं णाणमयं होइ रूवत्थं ।। १५ ।। जिणबिंबं णाणमयं संजमसुद्धं सुवीयरायं च । जं देह दिक्खसिक्खा कम्मक्खयकारणे सुद्धा ।। १६ ।। तस्स य करह पणामं सव्वं पुज्जं च विणय वच्छल्लं । जस्स य दंसण णाणं अत्थि धुवं चेयणाभावो ।। १७ ।। तववयगुणेहिं सुद्धो जाणदि पिच्छेइ सुद्धसम्मत्तं । अरहन्तमुद्द एसा दायारी दिक्खसिक्खा य ।। १८ ।। दढसंजममुद्दाए इन्दियमुद्दा कसायदिढमुद्दा | मुद्दा इह णाणाए जिणमुद्रा एरिसा भणिया ।। १९ ।। संजमसंजुत्तस्स य सुझाणजोयस्स मोक्खमग्गस्स । णाणेण लहदि लक्खं तम्हा णाणं च णायव्वं ।। २० ।। जह णवि लहदि हु लक्खं रहिओ कंडस्स वेज्झयविहीणो । तह णवि लक्खदि लक्खं अण्णाणी मोक्खमग्गस्स ।। २१ ।। णाणं पुरिस्स हवदि लहदि सुपुरिसो वि विणयसंजुत्तो । णाणेण लहदि लक्खं लक्खंतो मोक्खमग्गस्स ।। २२ ।। मइधणुहं जस्स थिरं सुदगुण बाणा सुअत्थि रयणत्तं । परमत्थबद्धलक्खो णवि चुक्कदि मोक्खमग्गस्स ।। २३ ।। सो देवो जो अत्थं धम्मं कामांशुदेइ णाणं च । सो दइ जस्स अत्थि हु अत्थो धम्मो य पवज्जा ।। २४ ।। धम्मो दयाविसुद्धो पव्वज्जा सव्वसंगपरिचत्ता । देवो ववगयमोहो उदयकरो भव्वजीवाणं ।। २५ ।। वयसम्मत्तविसुद्धे पंचेंदियसंजदे णिरावेक्खे | ण्हाएउ मुणी तित्थे, दिक्खासिक्खासुण्हाणेण ।।२६।। जं णिम्मलं सुधम्मं सम्मत्तं संजमं तवं णाणं । तं तित्थं जिणमग्गे हवेइ जदि सतिभावेण ।। २७ ।। णामे ठेवणे हि संदव्वे भावे हि सगुणपज्जाया । चउणादि संपदिमे भावा भावंति अरहंतं ।। २८ ।। (10) Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसण अणंत णाणे मोक्खो णट्ठट्ठकम्मबंधेण । णिरुवमगुणमारूढो अरहंतो एरिसो होइ ।।२९।। जरवाहिजम्ममरणं चउगइगमणं च पुण्णपावं च । हंतूण दोसकम्मे हुउ णाणमयं च अरहंतो ।।३०।। गुणठाणमग्गणेहिं य पज्जत्तीपाणजीवठाणेहिं । ठावण पंचविहेहिं पणयव्वा अरहपुरिसस्स ।।३१।। तेरहमे गुणठाणे सजोइकेवलिय होइ अरहंतो। चउतीस अइसयगुणा होंति हु तस्सट्ठ पडिहारा ।।३२।। गइ इंदियं च काए जोए वेए कसाय णाणे य। संजम दंसण लेसा भविया सम्मत्त सण्णि आहारे ।।३३।। आहारो य सरीरो इंदियमणआणपाणभासा य। पजत्तिगुणसमिद्धो उत्तमदेवो हवइ अरहो ।।३४।। पंच वि इंदियपाणा मणवयकाएण तिण्णि बलपाणा। आणप्पाणप्पाणा आउगपाणेण होंति दह पाणा ।।३५।। मणुयभवे पंचिंदिय जीवट्ठाणेसु होइ चउदसमे । एदे गुणगणजुत्तो गुणमारूढो हवइ अरहो।।३६।। जरवाहिदुक्खरहियं आहारणिहारवजियं विमलं । सिंहाण खेले सेओ णत्थि दुगुंछा य दोसो य ।।३७।। दस पाणा पज्जती अट्ठसहस्सा य लक्खणा भणिया। गोखीरसंखधवलं मंसं रुहिरं च सव्वंगे ।।३८।। एरिसगुणेहिं सव्वं अइसयवंतं सुपरिमलामोयं । ओरालियं च कायं णायव्वं अरहपुरिसस्स ।।३९।। मयरायदोसरहिओ कसायमलवजिओ य सुविशुद्धो। चित्तपरिणामरहिदो केवलभावे मुणेयव्वो ।।४०।। सम्मइंसणि पस्सदि जाणदि णाणेण दव्वपज्जाया। सम्मत्तगुणविशुद्धो भावो अरहस्स णायव्वो ॥४१।। सुण्णहरे तरुहिढे उज्जाणे तह मसाणवासे वा। गिरिगुह गिरिसिहरे वा भीमवणे अहव वसिते वा ॥४२।। (11) Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सवसासत्तं तित्थं वचचइदालत्तयं च वुत्तेहिं । जिणभवणं अह बेझं जिणमग्गे जिणवरा विंति ॥४३।। पंचमहव्वयजुत्ता पंचिंदियसंजया णिरावेक्खा। सज्झायझाणजुत्ता मुणिवरवसहा णिइच्छन्ति ।।४४।। गिहगंथमोहमुक्का बावीसपरीसहा जियकषाया। पावारंभविमुक्का पव्वजा एरिसा भणिया ।।४५।। धणधण्णवत्थदाणं हिरण्णसयणासणाइ छत्ताई। कुद्दाणविरहरहिया पव्वज्जा एरिसा भणिया ।।४६।। सत्तूमित्ते य समा पसंसणिंदा अलद्धिलद्धिसमा। तणकणए समभावा पव्वज्जा एरिसा भणिया ॥४७।। उत्तममज्झिमगेहे दारिद्दे ईसरे णिरावेक्खा। सव्वत्थ गिहिदपिंडा पव्वजा एरिसा भणिया।।४८।। णिग्गंथा णिस्संगा णिम्माणासा अराय णिद्दोसा। णिम्मम णिरहंकारा पव्वजा एरिसा भणिया ।।४९।। णिण्णेहा णिल्लोहा णिम्मोहा णिव्वियार णिक्कलुसा। णिब्भय णिरासभावा पव्वजा एरिसा भणिया ।।५०।। जहजायरूवसरिसा अवलंबियभुय णिराउहा संता। परकियणिलयणिवासा पव्वजा एरिसा भणिया ।।५१।। उवसमखमदमजुत्ता सरीरसंकारवज्जिया रुक्खा। मयरायदोसरहिया पव्वजा एरिसा भणिया ।।५२।। विवरीयमूढभावा पणट्ठकम्मट्ठ णट्ठमिच्छत्ता। सम्मत्तगुणविसुद्धा पव्वज्जा एरिसा भणिया ।।५३।। जिणमग्गे पव्वजा छहसंहणणेसु भणिय णिग्गंथा। भावंति भव्वपुरिसा कम्मक्खयकारणे भणिया ।।५४।। तिलतुसमत्तणिमित्तसम बाहिरग्गंधसंगहो णत्थि । पव्वज हवइ एसा जह भणिया सव्वदरसीहिं ।।५५।। उवसग्गपरिसहसहा णिज्जणदेसे हि णिच्च अत्थइ। सिल कटे भूमितले सव्वे आरुहइ सव्वत्थ ।।५६।। (12) Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पसुमहिलसंढसंगं कुसीलसंगंण कुणइ विकहाओ। सज्झायझाणजुत्ता पव्वज्जा एरिसा भणिया ।।५७।। तववयगुणेहिं सुद्धा संजमसम्मत्तगुणविसुद्धा य। सुद्धा गुणेहिं सुद्धा पव्वजा एरिसा भणिया॥५८॥ एवं आयत्तणगुणपजंता बहुविसुद्धसम्मत्ते । णिग्गंथे जिणमग्गे संखेवेणं जहाखादं ।।५९।। रूवत्थं सुद्धत्थं जिणमग्गे जिणवरेहिं जह भणियं । भव्वजणबोहणत्थं छक्कायहियंकरं उत्तं ।।६०।। सद्दवियारो हूओ भासासुत्तेसु जं जिणे कहियं । सो तह कहियं णायं सीसेण य भद्दबाहुस्स ।।६१।। बारसअंगवियाणं चउदसपुव्वंगविउलवित्थरणं । सुयणाणि भद्दबाहू गमयगुरू भयवओ जयउ ।।६२।। भावपाहुड णमिऊण जिणवरिंदे णरसुरभवणिंदवंदिए सिद्धे। वोच्छामि भावपाहुडमवसेसे संजदे सिरसा ।।१।। भावो हि पढमलिंगंण दव्वलिंगं च जाण परमत्थं । भावो कारणभूदो गुणदोसाणं जिणा बेन्ति ।।२।। भावविसुद्धिणिमित्तं बाहिरगंथस्स कीरए चाओ। बाहिरचाओ विहलो अब्भंतरगंथजुत्तस्स ।।३।। भावरहिओण सिज्झइ जइ वि तवं चरइ कोडिकोडीओ। जम्मंतराइ बहुसो लंबियहत्थो गलियवत्थो ।।४।। परिणामम्मि असुद्धे गंथे मुञ्चेइ बाहिरे य जई। बाहिरगंथच्चाओ भावविहूणस्स किं कुणइ ।।५।। जाणहि भावं पढमं किं ते लिंगेण भावरहिएण। पंथिय सिवपुरिपंथं जिणउवइ8 पयत्तेण ।।६।। भावरहिएण सपुरिस अणाइकालं अणंतसंसारे। गहिउज्झियाइं बहुसो बाहिरणिग्गंथरूवाइं ।।७।। (13) Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ भीसणणरयगईए तिरियगईए कुदेवमणुगइए। पत्तो सि तिव्वदुक्खं भावहि जिणभावणा जीव ।।८।। सत्तसु णरयावासे दारुणभीमाई असहणीयाई। भुत्ताई सुइरकालं दुःक्खाई णिरंतरं अहियं ।।९।। खणणुत्तावणवालणवेयणविच्छेयणाणिरोहं च । पत्तो सि भावरहिओ तिरियगईए चिरं कालं ।।१०।। आगंतुक माणसियं सहजं सारीरियं च चत्तारि । दुक्खाई मणुयजम्मे पत्तो सि अणंतयं कालं ।।११।। सुरणिलयेसु सुरच्छरविओयकाले य माणसं तिव्वं । संपत्तो सि महाजस दु:खं सुहभावणारहिओ ।।१२।। कंदप्पमाइयाओ पंच वि असुहादिभावणाई य । भाऊण दव्वलिंगी पहीणदेवो दिवे जाओ ।।१३।। पासत्थभावणाओ अणाइकालं अणेयवाराओ। भाऊण दुहं पत्तो कुभावणाभावबीएहिं ।।१४।। देवाण गुण विहूई इड्ढी माहप्प बहुविहं दटुं। होऊण हीणदेवो पत्तो बहु माणसं दुक्खं ।।१५।। चउविहविकहासत्तो मयमत्तो असुहभावपयडत्थो। होऊण कुदेवत्तं पत्तो सि अणेयवाराओ ।।१६।। असुईबीहत्थेहि य कलिमलबहुलाहि गब्भवसहीहि । वसिओ सि चिरं कालं अणेयजणणीण मुणिपवर ।।१७।। पीओ सि थणच्छीरं अणंतजम्मतराई जणणीणं । अण्णाण्णाण महाजस सायरसलिलादु अहिययरं ।।१८।। तुह मरणे दुक्खेण अण्णण्णाणं अणेयजणणीणं । रुण्णाण णयणणीर सायरसलिलादु अहिययरं ।।१९।। भवसायरे अणंते छिण्णुज्झिय केसणहरणालट्ठी। पुञ्जइ जइ को विजए हवदिय गिरिसमधिया रासी ।।२०।। जलथलसिहिपवणंवरगिरिसरिदरितरुवणाइ सव्वत्थ । वसिओ सि चिरं कालं तिहुवणमज्झे अणप्पवसो।।२१।। (14) Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ गसियाई पुग्गलाई भुवणोदरवत्तियाई सव्वाइं। पत्तो सि तो ण तित्तिं पुणरुत्तं ताई भुजंतो।।२२।। तिहुयणसलिलं सयलं पीयं तिहाए पीडिएण तुमे । तो वि ण तण्हाछेओ जाओ चिंतेह भवमहणं ।।२३।। गहिउज्झियाई मुणिवर कलेवराई तुमे अणेयाई। ताणं णत्थि पमाणं अणंतभवसायरे धीर ।।२४।। विसवेयणरत्तक्खयभयसत्थग्गहणसंकिलेसेणं । आहारुस्सासाणं णिरोहणा खिजए आऊ ।।२५।। हिमजलणसलिलगुरुयरपव्वयतरुरुहणपडणभंगेहिं । रसविज्जजोयधारण अणयपसंगेहिं विविहेहिं ।।२६।। इय तिरियमणुयजम्मे सुइरं उववज्झिऊण बहुवारं । अवमिच्चुमहादुक्खं तिव्वं पत्तो सि तं मित्त ।।२७।। छत्तीस तिण्णि सया छावट्ठिसहस्सवारमरणाणि । अंतोमुत्तमज्झे पत्तो सि निगोयवासम्मि ।।२८।। वियलिंदए असीदी सट्ठी चालीसमेव जाणेह । पंचिंदिय चउवीसं खुद्दभवंतोमुहुत्तस्स ।।२९।। रयणत्तये अलद्धे एवं भमिओ सि दीहसंसारे । इय जिणवरेहिं भणियं तं रयणत्तय समायरह ।।३०।। अप्पा अप्पम्मि रओ सम्माइट्ठी हवेइ फुडु जीवो। जाणइ तं सण्णाणं चरदिहं चारित्त मग्गो त्ति ।।३१।। अण्णे कुमरणमरणं अणेयजम्मतराई मरिओ सि। भावहि सुमरणमरणं जरमरणविणासणं जीव! ।।३२।। सोणत्थि दव्वसवणो परमाणुपमाणमेत्तओ णिलओ। जत्थ ण जाओ ण मओ तियलोयपमाणिओ सव्वो।।३३।। कालमणंतं जीवो जम्मजरामरणपीडिओ दुक्खं । जिणलिंगेण वि पत्तो परंपराभावरहिएण ।।३४।। पडिदेससमयपुग्गलआउगपरिणामणामकालटुं । गहिउज्झियाई बहुसो अणंतभवसायरे जीव ।।३५।। (15) Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तेयाला तिण्णि सया रज्जूणं लोयखेत्तपरिमाणं । मुत्तूणट्ठ पएसा जत्थ ण दुरुढुल्लिओ जीवो ।।३६।। एक्केक्कंगुलि वाही छण्णवदी होंति जाण मणुयाणं । अवसेसे य सरीरे रोया भण कित्तिया भणिया ।।३७।। ते रोया वि य सयला सहिया ते परवसेण पुव्वभवे । एवं सहसि महाजस किं वा बहुएहिं लविएहिं ।।३८।। पित्तंतमुत्तफेफसकालिजयरुहिरखरिसकिमिजाले । उयरे वसिओ सि चिरं णवदसमासेहिं पत्तेहिं ।।३९।। दियसंगट्ठियमसणं आहारिय मायभुत्तमण्णांते । छदिखरिसाण मज्झे जढरे वसिओ सि जणणीए ।।४०।। सिसुकाले च अयाणे असुईमज्झम्मि लोलिओ सि तुमं । असुई असिया बहुसो मुणिवर बालत्तपत्तेण ।।४१।। मंसट्ठिसुक्कसोणियपित्तंतसवत्तकुणिमदुग्गंधं । खरिसवसापूय खिब्भिस भरियं चित्तेहि देहउडं ।।४२।। भावविमुत्तो मुत्तो ण य मुत्तो बंधवाइमित्तेण । इय भाविऊण उज्झसु गंधं अब्भंतरं धीर ।।४३।। देहादिचत्तसंगो माणकसाएण कलुसिओ धीर! । अत्तावणेण जादो बाहुबली कित्तियं कालं ।।४४।। महुपिंगो णाम मुणी देहाहारादिचित्तवावारो। सवणत्तणं ण पत्तो णियाणमित्तेण भवियणुय ।।४५।। अण्णं च वसिट्टमुणी पत्तो दुक्खं णियाणदोसेण। सो णत्थि वासठाणो जत्थ ण दुरुढुल्लिओ जीवो।।४६।। सो णत्थि तप्पएसो चउरासीलक्खजोणिवासम्मि । भावविरओ विसवणो जत्थ णं दुरुढुल्लिओ जीव ।।४७।। भावेण होइ लिंगी ण हु लिंगी होइ दव्वमित्तेण । तम्हा कुणिज्ज भावं किं कीरइ दव्वलिंगेण ।।४८।। दंडयणयरं सयलं डहिओ अब्भंतरेण दोसेण । जिणलिंगेण वि बाहू पडिओ सो रउरवे णरए ।।४९।। (16) Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अवरो वि दव्वसवणो दंसणवरणाणचरणपब्भट्ठो । दीवायणो त्ति णामो अनंतसंसारिओ जाओ ।। ५० ।। भावसमणो य धीरो जुवईजणबेढियो विसुद्धमई । णामेण सिवकुमारो परीत्तसंसारिओ जादो ।। ५१ ।। केवलिजिणपण्णत्तं एयादसअंग सयलसुयणाणं । पढिओ अभव्वसेणो ण भावसवणत्तणं पत्तो ।। ५२ ।। तुसमासं घोसंतो भावविसुद्धो महाणुभावो य । णामेण य सिवई केवलणाणी फुडं जाओ ।। ५३ ।। भावेण होइ णग्गो बाहिरलिंगेण किं च णग्गेण । कम्मपयडीण णियरं णासइ भावेण दव्वेण । ५४ ।। णग्गत्तणं अकज्जं भावणरहियं जिणेहिं पण्णत्तं । इय णाऊण य णिच्चं भाविज्जहि अप्पयं धीर ।। ५५ ।। देहादिसंगरहिओ माणकसाएहिं सयलपरिचित्तो । अप्पा अप्पम्मि रओ स भावलिंगी हवे साहू ।। ५६ ।। ममत्तिं परिवज्जामि णिम्ममत्तिमुवट्ठिदो । आलंबणं च मे आदा अवसेसाई वोसरे ।। ५७ ।। आदा खु मज्झ णाणे आदा मे दंसणे चरित्ते य । आदा पच्चक्खाणे आदा मे संवरे जोगे ।। ५८ ।। एगो मे सस्सदो अप्पा णाणदंसणलक्खणो । सेसा मे बाहिरा भावा सव्वे संजोगलक्खणा ।। ५९ ।। भावेह भावसुद्धं अप्पा सुविशुद्धणिम्मलं चेव । लहु चउगइ चइऊणं जइ इच्छह सासयं सुक्खं ।। ६० ।। जो जीवो भावंतो जीवसहावं सुभावसंजुत्तो । सो जरमरणविणासं कुणइ फुडं लहइ णिव्वाणं । । ६१ । । जीवो जिणपण्णत्तो णाणसहावो य चेयणासहिओ । सो जीवो णायव्वो कम्मक्खयकरणणिम्मित्तो ।। ६२ ।। जेसिं जीवसहावो णत्थि अभावो य सव्वहा तत्थ । ते होंति भिण्णदेहा सिद्धा वचिगोयरमदीदा ।। ६३ ।। (17) Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अरसमरूवमगंधं अव्वत्तं चेदणागुणमसदं । जाण अलिंगग्गहणं जीवमणिद्दिट्ठसंठाणं ।।६४।। भावहि पंचपयारं णाणं अण्णाणणासणं सिग्छ । भावणभावियसहिओ दिवसिवसुहभायणो होइ ।।६५।। पढिएण वि किंकीरइ किंवा सुणिएण भावरहिएण। भावो कारणभूदो सायारणयारभूदाणं ।।६६।। दव्वेण सयल णग्गा णारयतिरिया य सयलसंघाया। परिणामेण असुद्धा ण भावसवणत्तणं पत्ता ।।६७।। णग्गो पावइ दुक्खं णग्गो संसारसायरे भमइ । णग्गो ण लहइ बोहिं जिणभावणवजिओ सुइरं ।।६८।। अयसाण भायणेय य किं ते णग्गेण पावमलिणेण । पेसुण्णहासमच्छरमायाबहुलेण सवणेण ।।६९।। पयडहिं जिणवरलिंग अभितरभावदोसपरिसुद्धो। भावमलेण य जीवो बाहिरसंगम्मि मयलियइ ।।७०।। धम्मम्मि णिप्पवासो दोसावासो य उच्छुफुल्लसमो। णिप्फलिग्गुणयारो णडसवणो णग्गरूवेण ।।७१।। जे रायसंगजुत्ता जिणभावणरहियदव्वणिग्गंथा। ण लहंति ते समाहिं बोहिं जिणसासणे विमले ।।७२।। भावेण होइ णग्गो मिच्छत्ताई य दोस चइऊणं । पच्छा दव्वेण मुणी पयडदि लिंगं जिणाणाए ।।७३।। भावो वि दिव्वसिवसुक्खभायणो भाववजिओसवणो। कम्ममलमलिणचित्तो तिरियालयभायणो पावो ।।७४।। खयरामरमणुयकरंजलिमालाहिं च संथुया विउला। चक्कहररायलच्छी लब्भइ बोही सुभावेण ।।७५।। भावं तिविहपयारं सुहासुहं सुद्धमेव णायव्वं । असुहं च अट्टरउदं सुह धम्मं जिणवरिंदेहिं ।।७६।। सुद्धं सुद्धसहावं अप्पा अप्पम्मि तं च णायव्वं । इदि जिणवरेहिं भणियं जं सेयं तं समायरह ।।७७।। (18) Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पयलियमाणकसाओ पयलियमिच्छत्तमोहसमचित्तो । पावइ तिहुवणसारं बोही जिणसासणे जीवो ।।७८ ।। विसयविरत्तो समणो छहसवरकारणाई भाऊण । तित्थयरणामकम्मं बंधइ अइरेण कालेण ।।७९।। बारसविहतवयरणं तेरसकिरियाउ भाव तिविहेण । धरहि मणमत्तदुरियं णाणंकुसएण मुणिपवर ।। ८० ।। पंचविहचेलचायं खिदिसयणं दुविहसंजमं भिक्खू । भावं भावियपुव्वं जिणलिंगं णिम्मलं सुद्धं । । ८१ ।। जह रयणाणं पवरं वज्जं जह तरुगणाण गोसीरं । तह धम्माणं पवरं जिणधम्मं भाविभवमहणं ।।८२ ।। पूयादिसु वयसहियं पुण्णं हि जिणेहिं सासणे भणियं । मोहक्खोहविहीणो परिणामो अप्पणो धम्मो ||८३ ।। सद्दहदि य पत्तेदि य रोचेदि य तह पुणो वि फासेदि । पुणं भोयणिमित्तं ण हु सो कम्मक्खयणिमित्तं । । ८४ । । अप्पा अप्पम्मि रओ रायादिसु सयलदोसपरिचत्तो । संसारतरणहेदू धम्मो त्ति जिणेहिं णिद्दिट्ठ ।। ८५ ।। अह पुण अप्पा णिच्छदि पुण्णाई करेदि णिरवसेसाई । तह विण पावदि सिद्धिं संसारत्थो पुणो भणिदो ।। ८६ ।। एएण कारणेण य तं अप्पा सद्दहेह तिविहेण । जेण य लहेह मोक्खं तं जाणिज्जह पयत्तेण ।। ८७ ।। मच्छो वि सालिसित्थो असुद्धभावो गओ महाणरयं । इय गाउं अप्पाणं भावह जिणभावणं णिच्चं ॥ ८८ ॥ बाहिरसंगच्चाओ गिरिसरिदरिकंदराइ आवासो । सयलो णाणज्झयणो णिरत्थओ भावरहियाणं ।। ८९ ।। भंजसु इन्दियसेणं भंजसु मणमक्कडं पयत्तेण । मा जणरंजणकरणं बाहिरवयवेस तं कुणसु ।। ९० ।। णवणोकसायवग्गं मिच्छत्तं चयसु भावसुद्धीए । चेइयपवयणगुरुणं करेहि भत्तिं जिणाणाए । । ९१ । । (19) Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तित्थयरभासियत्थं गणहरदेवेहिं गंथियं सम्मं । भावहि अणुदिणु अतुलं विसुद्धभावेण सुयणाणं ।।१२।। पीऊण णाणसलिलं णिम्महतिसडाहसोसउम्मुक्का। होंति सिवालयवासी तिहुवणचूडामणी सिद्धा ।।९३॥ दस दस दो सुपरीसह सहहि मुणी सयलकाल काएण। सुत्तेण अप्पमत्तो संजमघादं पमोत्तूण ।।१४।। जह पत्थरो ण भिजइ परिट्ठिओ दीहकालमुदएण। तह साहू वि ण भिजइ उवसग्गपरीसहेहिंतो ।।१५।। भावहि अणुवेक्खाओ अवरे पणवीसभावणा भावि। भावरहिएण किं पुण बाहिरलिंगेण कायव्वं ।।९६।। सव्वविरओ वि भावहि णव य पयत्थाई सत्त तच्चाई। जीवसमासाइं मुणी चउदसगुणठाणणामाई ।।९७।। णवविहबंभं पयडहि अब्बंभं दसविहं पमोत्तूण । मेहुणसण्णासत्तो भमिओ सि भवण्णवे भीमे ।।९८।। भावसहिदो य मुणिणो पावइ आराहणाचउक्कं च । भावरहिदो य मुणिवर भमइ चिरं दीहसंसारे ।।९९।। पावंति भावसवणा कल्लाणपरंपराई सोक्खाई। दुक्खाई दव्वसवणा णरतिरियकुदेवजोणीए ।।१००।। छायालदोसदूसियमसणं गसिउं असुद्धभावेण । पत्तो सि महावसणं तिरियगईए अणप्पवसो ।।१०१।। सच्चित्तभत्तपाणं गिद्धी दप्पेणऽधी पभुत्तूण । पत्तो सि तिव्वदुक्खं अणाइकालेण तं चिंत ।।१०२।। कंदं मूलं बीयं पुप्फ पत्तादि किंचि सच्चित्तं । असिऊण माणगव्वं भमिओ सि अणतसंसारे ।।१०३।। विणयं पंचपयारं पालहि मणवयकायजोएण। अविणयणरा सुविहियं तत्तो मुत्तिं न पावति ।।१०४।। णियसत्तीए महाजस भत्तीराएण णिच्चकालम्मि । तं कुण जिणभत्तिपरं विजावच्चं दसवियप्पं ।।१०५।। (20) Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जं किंचि कयं दोसं मणवयकाएहिं असुहभावेण । तं गरहि गुरुसयासे गारव मायं च मोत्तूण ।।१०६।। दुजणवयणचडक्कं णिठुरकडुयं सहति सप्पुरिसा। कम्ममलणासणटुं भावेण य णिम्ममा सवणा ।।१०७।। पावं खवइ असेसंखमाए पडिमंडिओ य मुणिपवरो। खेयरअमरणराणं पसंसणीओ धुवं होइ ।।१०८।। इयणाऊण खमागुण खमेहि तिविहेण सयल जीवाणं। चिरसंचियकोहसिहं वरखमसलिलेण सिंचेह ।।१०९।। दिक्खाकालाईयं भावहि अवियारदसणविसुद्धो। उत्तमबोहिणिमित्तं असारसाराणि मुणिऊण ।।११०।। सेवहि चउविहलिंगं अब्भंतरलिंगसुद्धिमावण्णो। बाहिरलिंगमकजं होइ फुडं भावरहियाणं ।।१११।। आहारभयपरिग्गहमेहुणसण्णाहि मोहिओ सि तुमं । भमिओ संसारवणे अणाइकालं अणप्पवसो।।११२।। बाहिरसयणत्तावणतरुमूलाईणि उत्तरगुणाणि । पालहि भावविशुद्धो पूयालाहं ण ईहंतो।।११३।। भावहि पढमं तच्चं बिदियं तदियं चउत्थ पंचमयं । तियरणसुद्धो अप्पं अणाइणिहणं तिवग्गहरं ।।११४।। जाव ण भावइ तच्चं जाव ण चिंतेइ चिंतणीयाई। ताव ण पावइ जीवो जरमरणविवज्जियं ठाणं ।।११५।। पावं हवइ असेसं पुण्णमसेसं च हवइ परिणामा। परिणामादो बंधो मुक्खो जिणसासणे दिट्ठो।।११६।। मिच्छत्त तह कसायासंजमजोगेहिं असुहलेसेहिं । बंधइ असुहं कम्मं जिणवयणपरम्मुहो जीवो ।।११७।। तव्विवरीओ बंधड़ सुहकम्मं भावसुद्धिमावण्णो।। दुविहपयारं बंधइ संखेपेणेव वज्जरियं ।।११८।। णाणावरणादीहिं य अट्ठहिं कम्मेहिं वेढिओ य अहं । डहिऊण इण्डिं पयडमि अणंतणाणाइगुणचित्तां ।।११९।। (21) Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सीलसहस्सट्ठारस चउरासीगुणगणाण लक्खाई। भावहि अणुदिणु णिहिलं असप्पलावेण किं बहुणा ।।१२०।। झायहि धम्म सुक्कं अट्ट रउदं च झाण मुत्तूण । रुद्दट्ट झाइयाइं इमेण जीवेण चिरकालं ।।१२१।। जे के वि दव्वसवणा इंदियसुहआउला ण छिंदंति । छिंदंति भावसवणा झाणकुढारेहिं भवरुक्खं ।।१२२।। जह दीवो गब्भहरे मारुयबाहाविवजिओ जलइ। तह रायाणिलरहिओ झाणपईवो वि पज्जलइ ।।१२३।। झायहि पंच वि गुरवे मंगलचउसरणलोयपरियरिए। णरसुरखेयरमहिए आराहणणायगे वीरे ।।१२४।। णाणमयविमलसीयलसलिलं पाऊण भविय भावेण । वाहिजरमरणवेयणडाहविमुक्का सिवा होति ।।१२५।। जह बीयम्मि य दड्ढे ण वि रोहइ अंकुरो य महिवीढे। तह कम्मबीयदड्ढे भवंकुरो भावसवणाणं ।।१२६।। भावसवणो वि पावइ सुक्खाइंदुहाई दव्वसवणो य। इय णाउं गुणदोसे भावेण य संजुदो होह ।।१२७।। तित्थयरगणहराई अब्भुदयपरंपराई सोक्खाई। पावंति भावसहिया संखेवि जिणेहिं वजरियं ।।१२८।। ते धण्णा ताण णमो दंसणवरणाणचरणसुद्धाणं । भावसहियाण णिच्चं तिविहेण पणट्ठमायाणं ।।१२९।। इड्ढिमतुलं विउव्विय किण्णरकिंपुरिसअमरखयरेहिं। तेहिं वि ण जाइ मोहं जिणभावणभाविओ धीरो ।।१३०।। किं पुण गच्छइ मोहं णरसुरसुक्खाण अप्पसाराणं । जाणंतो पस्संतो चिंतंतो मोक्ख मुणिधवलो ।।१३१।। उत्थरह जा ण जरओ रोयण्णी जा ण डहइ देहउडिं। इन्दियबलं ण वियलइ ताव तुमं कुणहि अप्पहिंय ।।१३२।। छज्जीव छडायदणं णिच्चं मणवयणकायजोएहिं । कुरु दय परिहर मुणिवर भावि अपुव्वं महासत्तं ।।१३३।। (22) Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसविहपाणाहारो अणंतभवसायरे भमंतेण । भोयसुहकारणटुं कदो य तिविहेण सयलजीवाणं ।।१३४।। पाणिवहेहि महाजस चउरासीलक्खजोणिमज्झम्मि। उप्पजंत मरंतो पत्तो सि णिरंतरं दुक्खं ।।१३५।। जीवाणमभयदाणं देहि मुणी पाणिभूयसत्ताणं । कल्लाणसुहणिमित्तं परंपरा तिविहसुद्धीए ।।१३६।। असियसय किरियवाई अक्किरियाणंच होइ चुलसीदी। सत्तट्ठी अण्णाणी वेणईया होंति बत्तीसा ।।१३७।। णमुयइ पयडिअभव्वोसुछवि आयण्णिऊण जिणधम्म। गुडदुद्धं पि पिबंता ण पण्णया णिव्विसा होंति ।।१३८।। मिच्छत्तछण्णदिट्ठी दुद्धीए दुम्मएहिं दोसेहिं । धम्मं जिणपण्णत्तं अभव्वजीवो ण रोचेदि ।।१३९।। कुच्छियधम्मम्मि रओ कुच्छियपासंडिभत्तिसंजुत्तो। कुच्छियतवं कुणंतो कुच्छियगइभायणो होइ।।१४०।। इय मिच्छत्तावासे कुणयकुसत्थेहिं मोहिओ जीवो। भमिओ अणाइकालं संसारे धीर चिंतेहि ।।१४१।। पासंडी तिण्णि सया तिसट्ठि भेया उमग्ग मुत्तूण । रुंभहि मणु जिणमग्गे असप्पलावेण किं बहुणा ।।१४२।। जीवविमुक्को सबओ दंसणमुक्को य होइ चलसबओ। सबओ लोयअपुजो लोउत्तरयम्मि चलसबओ ।।१४३।। जह तारयाण चंदो मयराओ मयउलाण सव्वाणं । अहिओ तह सम्मत्तो रिसिसावयदुविहधम्माणं ।।१४४।। जहफणिराओसोहइफणमणिमाणिक्ककिरणविप्फुरिओ। तह विमलदंसणधरो जिणभत्ती पवयणे जीवो ।।१४५।। जह तारायणसहियं ससहरबिंबं खमंडले विमले। भाविय तववयविमलं जिणलिंगं दंसणविसुद्धं ।।१४६।। इय णाउं गुणदोसं दंसणरयणं धरेह भावेण । सारं गुणरयणाणं सोवाणं पढम मोक्खस्स ।।१४७।। (23) Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कत्ता भोइ अमुत्तो सरीरमित्तो अणाइणिहणो य । दंसणणाणुवओगो णिद्दिट्ठो जिणवरिंदेहिं । । १४८ ।। दंसणणाणावरणं मोहणियं अंतराइयं कम्मं । णिट्ठवइ भवियजीवो सम्मं जिणभावणाजुत्तो । । १४९।। बलसोक्खणाणदंसण चत्तारि वि पयडा गुणा होंति । ट्टे घाइचउक्के लोयालोयं पयासेदि । । १५० ।। णाणी सिव परमेट्ठी सव्वण्हू विण्हू चउमुहो बुद्धो । अप्पो वि य परमप्पो कम्मविमुक्को य होइ फुडं । । १५१ ।। इय घाइकम्ममुक्को अट्ठारहदोसवज्जिओ सयलो । तिहुवणभवणपदीवो देउ ममं उत्तमं बोहिं । । १५२ । । जिणवरचरणंबुरुहं णमंति जे परमभत्तिराएण । ते जम्मवेल्लिमूलं खणंति वरभावसत्थेण । । १५३ ।। जह सलिलेण ण लिप्पड़ कमलिणिपत्तं सहावपयडीए । तह भावेण ण लिप्पड़ कसायविसएहिं सप्पुरिसो । । १५४ । । ते च्चिय भणामि हं जे सयलकलासीलसंजमगुणेहिं । बहुदोसाणावासो सुमलिणचित्तो ण सावयसमो सो । । १५५ । । ते धीरवीरपुरिसा खमदमखग्गेण विप्फुरंतेण । दुज्जयपबलबलुद्धरकसायभड णिज्जिया जेहिं । । १५६ ।। धण्णा ते भगवंता दंसणणाणग्गपवरहत्थेहिं । विसयमयरहरपडिया भविया उत्तारिया जेहिं । । १५७ ।। मायावेल्लि असेसा मोहमहातरुवरम्मि आरूढा । विसयविसपुप्फफुल्लिय लुणंति मुणि णाणसत्थेहिं ।। १५८।। मोहमयगारवेहिं य मुक्का जे करुणभावसंजुत्ता । ते सव्वदुरियखंभं हणंति चारित्तखग्गेण ।। १५९।। गुणगणमणिमालाए जिणमयगयणे णिसायरमुणिंदो । तारावलिपरियरिओ पुण्णिमई दुव्व पवणपहे । । १६० ।। चक्कहररामकेसवसुरवरजिणगणहराइसोक्खाई । चारणमुणिरिद्धीओ विसुद्धभावा णरा पत्ता । । १६१।। (24) Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिवमजरामरलिंगमणोवममुत्तमं परमविमलमतुलं । पत्ता वरसिद्धिसुहं जिणभावणभाविया जीवा ।। १६२ ।। ते मे तिहुवणमहिया सिद्धा सुद्धा णिरंजणा णिच्चा । दिंतु वरभावसुद्धिं दंसण णाणे चरित्ते य । । १६३ ।। किं जंपिएण बहुणा अत्थो धम्मो य काममोक्खो च । अण्णे वि य वावारा भावम्मि परिठिया सव्वे ।। १६४ ।। इय भावपाहुडमिणं सव्वंबुद्धेहि देसियं सम्मं । जो पढइ सुणइ भावइ सो पावइ अविचलं ठाणं । । १६५ । । मोक्षपाहुड णाणमयं अप्पाणं उवलद्धं जेण झडियकम्मेण । चइऊण य परदव्वं णमो णमो तस्स देवस्स ।। १ ।। णमिऊण य तं देवं अणंतवरणाणदंसणं सुद्धं । वोच्छं परमप्पाणं परमपयं परमजोईणं ॥ २ ॥ जं जाणिऊण जोई जोअत्थो जोइऊण अणवरयं । अव्वाबाहमणंतं अणोवमं लहइ णिव्वाणं ||३|| तिपयारो सो अप्पा परमंतरबाहिरो ह देहीणं । तत्थ परो झाइज्जइ अंतोवाएण चड़वि बहिरप्पा ||४|| अक्खाणि बाहिरप्पा अंतरअप्पा तु अप्पसंकप्पो । कम्मकलंकविमुक्को परमप्पा भण्णए देवो ।।५।। मलरहिओ कलचत्तो अणिदिओ केवलो विसुद्धप्पा । परमेट्ठी परमजिणो सिवकरो सासओ सिद्धो । ६ । । आरुहवि अन्तरप्पा बहिरप्पा छंडिऊण तिविहेण । झाइज्जइ परमप्पा उवइट्टं जिणवरिंदेहिं ।।७।। बहिरत्थे फुरियमाणो इंदियदारेण णियसरूवचुओ । णियदेहं अप्पाणं अज्झवसदि मूढदिट्ठीओ ॥ ८ ॥ णियदेहसरिच्छं पिच्छिऊण परविग्गहं पयत्तेण । अच्चेयणं पि गहियं झाइज्जइ परमभावेण ।। ९ ।। (25) Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सपरज्झवसाएणं देहेसु य अविदिदत्थमप्पाणं। सुयदाराईविसए मणुयाणं वड्ढए मोहो ।।१०।। मिच्छाणाणेसु रओ मिच्छाभावेण भाविओ संतो। मोहोदएण पुणरवि अंगं सं मण्णए मणुओ ।।११।। जो देहे णिरवेक्खो णिबंदो णिम्ममो णिरारंभो । आदसहावे सुरओ जोई सो लहइ णिव्वाणं ।।१२।। परदव्वरओ बज्झदि विरओ मुच्चेइ विविहकम्मेहिं। ऐसो जिणउवदेसो समासदो बंधमुक्खस्स ।।१३।। सद्दव्वरओ सवणो सम्माइट्ठी हवेइ णियमेण । सम्मत्तपरिणदो उण खवेइ दुट्ठट्ठकम्माइं ।।१४।। जो पुण परदव्वरओ मिच्छादिट्ठी हवेइ सो साहू। मिच्छत्तपरिणदो पुण बज्झदि दुट्टट्ठकम्मेहिं ।।१५।। परदव्वादो दुग्गई सद्दव्वादो हु सुग्गई होइ। इय णाऊण सदव्वे कुणह रई विरइ इयरम्मि ।।१६।। आदसहावादण्णं सच्चित्ताचित्तमिस्सियं हवदि। तं परदव्वं भणियं अवितत्थं सव्वदरिसीहिं ।।१७।। दुट्ठट्टकम्मरहियं अणोवमं णाणविग्गहं णिच्चं । सुद्धं जिणेहिं कहियं अप्पाणं हवदि सद्दव्वं ।।१८।। जे झायंति सदव्वं परदव्वपरम्मुहा दु सुचरित्ता । ते जिणवराण मग्गे अणुलग्गा लहहिं णिव्वाणं ।।१९।। जिणवरमएण जोई झाणे झाएह सुद्धमप्पाणं । जेण लहइ णिव्वाणं ण लहइ किं तेण सुरलोयं ।।२०।। जो जाइ जोयणसयं दियहेणेक्केण लेवि गुरुभारं। सो किं कोसद्धं पि हु ण सक्कए जाउ भुवणयले ।।२१।। जो कोडिए ण जिप्पइ सुहडो संगामएहिं सव्वेहिं । सो किं जिप्पइ इक्किं णरेण संगामए सुहडो।।२२।। सग्गं तवेण सव्वो वि पावए तहिं वि झाणजोएण। जो पावइ सो पावइ परलोए सासयं सोक्खं ।।२३।। (26) Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अइसोहणजोएणं सुद्धं हेमं हवेइ जह तह य । कालाईलद्धीए अप्पा परमप्पओ हवदि ।। २४ ।। वर वयतवेहि सग्गो मा दुक्खं होउ णिरइ इयरेहिं । छायातवट्ठियाणं पडिवालंताण गुरुभेयं ।। २५ ।। जो इच्छइ णिस्सरिदुं संसारमहण्णवाउ रुंद्दाओ । कम्मिंधणाण डहणं सो झायइ अप्पयं सुद्धं ॥ २६ ॥ सव्वे कसाय मोत्तुं गारवमयरायदोसवामोहं । लोयववहारविरदो अप्पा झाएह झाणत्थो ।। २७ ।। मिच्छत्तं अण्णाणं पावं पुण्णं चएवि तिविहेण । मोणव्वएण जोई जोयत्थो जोयए अप्पा ।। २८ ।। जं मया दिस्सदे रूवं तं ण जाणादि सव्वहा । जाणगं दिस्सदे णेव तम्हा जंपेमि केण हं ।। २९ ।। सव्वासवणिरोहेण कम्मं खवदि संचिदं । जोयत्थो जाणए जोई जिणदेवेण भासियं ।। ३० ।। जो सुत्तो ववहारे सो जोई जग्गए सकज्जम्मि । जो जग्गदि ववहारे सो सुत्तो अप्पणो कज्जे ।। ३१ ।। इय जाणिऊण जोई ववहारं चयइ सव्वहा सव्वं । झायइ परमप्पाणं जह भणियं जिणवरिंदेहिं ।। ३२ ।। पंचमहव्वयजुत्तो पंचसु समिदीसु तीसु गुत्तीसु । रयणत्तयसंजुत्तो झाणज्झयणं सया कुणह ।। ३३ ।। रयणत्तयमाराहं जीवो आराहओ मुणेयव्वो । आराहणविहाणं तस्स फलं केवलं णाणं ।। ३४ ।। सिद्धो सुद्धो आदा सव्वण्हू सव्वलोयदरिसी य । सो जिणवरेहिं भणिओ जाण तुमं केवलं गाणं ।। ३५ ।। रयणत्तयं पि जोई आराहइ जो हु जिणवरमएण । सो झायदि अप्पाणं परिहरड़ परं ण संदेहो || ३६ || जं जाणइ तं णाणं जं पिच्छइ तं च दंसणं णेयं । तं चारित्तं भणियं परिहारो पुण्णपावाणं ।। ३७ ।। (27) Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तच्चरुई सम्मत्तं तच्चग्गहणं च हवइ सण्णाणं । चारित्तं परिहारो परूवियं जिणवरिंदेहिं ।। ३८ ।। दंसणसुद्धो सुद्धो दंसणसुद्धो लहेइ णिव्वाणं । दंसणविहीणपुरिसो ण लहइ तं इच्छिय लाहं ।। ३९ ।। इय उवएसं सारं जरमरणहरं खु मण्णए जं तु । तं सम्मत्तं भणियं सवणाणं सावयाणं पि ॥ ४० ॥ जीवाजीवविहत्ती जोई जाणेइ जिणवरमएण । तं सण्णाणं भणियं अवियत्थं सव्वदरसीहिं । । ४१ ।। जं जाणिऊण जोई परिहारं कुणइ पुण्णपावाणं । तं चारित्तं भणियं अवियप्प कम्मरहिएहिं ।। ४२ ।। जो रयणत्तयजुत्तो कुणइ तवं संजदो ससत्तीए । सो पावइ परमपयं झायंतो अप्पयं सुद्धं ।।४३ || तिहितिण्णि धरवि णिच्वंतियरहिओ तह तिएण परियरिओ । दोदोसविप्पमुक्को परमप्पा झायए जोई ॥४४॥ मयमायकोहरहिओ लोहेण विवज्जिओ य जो जीवो । णिम्मलसहावजुत्तो सो पावइ उत्तमं सोक्खं ।। ४५ ।। विसयकसाएहि जुदो रुद्दो परमप्पभावरहियमणो । सो ण लहइ सिद्धिसुहं जिणमुद्दपरम्मुहो जीवो ।। ४६ ।। जिणमुद्दं सिद्धिसुहं हवेइ णियमेण जिणवरुद्दिट्टं । सिविणे वि ण रुच्चइ पुण जीवा अच्छंति भवगहणे ।। ४७ ।। परमप्पय झायंतो जोई मुच्चेई मलदलोहेण । णादियदि णवं कम्मं णिट्टिं जिणवरिंदेहिं । ।४८ ।। होऊण दिढचरित्तो दिढसम्मत्तेण भावियमईओ । झायंतो अप्पाणं परमपयं पावए जोई ।। ४९ । । चरणं हवइ सधम्मो धम्मो सो हवइ अप्पसमभावो । सो रागरोसरहिओ जीवस्स अणण्णपरिणामो ।। ५० ।। जह फलिहमणि विसुद्धो परदव्वजुदो हवेइ अण्णं सो । तह रागादिविजुत्तो जीवा हवदि हु अणण्णविहो । । ५१ ।। (28) Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ देवगुरुम्मि य भत्तो साहम्मियसंजदेसु अणुरत्तो। सम्मत्तमुव्वहंतो झाणरओ होदि जोई सो।।५२।। उग्गतवेणण्णाणी जं कम्मं खवदि भवहि बहुएहिं । तं णाणी तिहि गुत्तो खवेइ अंतोमुहुत्तेण ।।५३।। सुहजोएण सुभावं परदव्वे कुणइ रागदो साहू । सो तेण दु अण्णाणी णाणी एत्तो दु विवरीओ ।।५४।। आसवहेदू य तहा भावं मोक्खस्स कारणं हवदि। सो तेण दु अण्णाणी आदसहावा दु विवरीदु ।।५५।। जो कम्मजादमइओ सहावणाणस्स खंडदूसयरो। सो तेण दु अण्णाणी जिणसासणदूसगो भणिदो ॥५६।। णाणं चरित्तहीणं दंसणहीणं तवेहिं संजुत्तं । अण्णेसु भावरहियं लिंगग्गहणेण किं सोक्खं ।।५७।। अच्चेयणं पि चेदा जो मण्णइ सो हवेइ अण्णाणी। सो पुण णाणी भणिओ जो मण्णइ चेयणे चेदा ।।५८।। तवरहियं जंणाणं णाणविजुत्तो तवो वि अकयत्थो। तम्हा णाणतवेणं संजुत्तो लहइ णिव्वाणं ।।५९।। धुवसिद्धी तित्थयरो चउणाणजुदो करेइ तवयरणं । णाऊण धुवं कुजा तवयरणं णाणजुत्तो वि ।।६०।। बाहिरलिंगेण जुदो अब्भंतरलिंगरहियपरियम्मो । सो सगचरित्तभट्ठो मोक्खपहविणासगो साहू ।।६१।। सुहेण भाविदं णाणं दुहे जादे विणस्सदि। तम्हा जहाबलं जोई अप्पा दुक्खेहि भावए ।।६२।। आहारासणणिद्दाजयं च काऊण जिनवरमएण। झायव्वो णिय अप्पा णाऊणं गुरुपसाएण ।।६३।। अप्पा चरित्तवंतो दसणणाणेण संजुदो अप्पा। सो झायव्वो णिच्चं णाऊणं गुरुपसाएण ।।६४।। दुक्खे णज्जइ अप्पा अप्पा णाऊण भावणा दुक्खं । भावियसहावपुरिसो विसयेसु विरच्चए दुक्खं ।।६५।। (29) Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ताम ण णज्जइ अप्पा विसएसु णरो पवट्ठए जाम । विसए विरत्तचित्तो जोई जाणेइ अप्पाणं ।। ६६ ।। अप्पा गाऊण णरा केई सब्भावभावपब्भट्ठा । हिडंति चाउरंगं विसएसु विमोहिया मूढा ।।६७।। विसयविरता अप्पा णाऊण भावणासहिया । छंडंति चाउरंगं तवगुणजुत्ता ण संदेहो ॥ ६८ ॥ परमाणुपमाणं वा परदव्वे रदि हवेदि मोहादो । सो मूढो अण्णाणी आदसहावस्स विवरीओ । । ६९ ।। अप्पा झायंताणं दंसणसुद्धीण दिढचरित्ताणं । होदि धुवं णिव्वाणं विसएसु विरत्तचित्ताणं ।। ७० ।। जेण रागो परे दव्वे संसारस्स हि कारणं । तेणावि जोइणो णिच्चं कुज्जा अप्पे सभावणं । । ७१ ।। जिंदाए य पसंसाए दुक्खे य सुहएसु य । सत्तूणं चेव बंधूणं चारित्तं समभावदो ।। ७२ ।। चरियावरिया वदसमिदिवज्जिया सुद्धभावपब्भट्ठा । केई जंपति ण ण हु कालो झाणजोयस्स ।। ७३ ।। सम्मत्तणाणरहिओ अभव्वजीवो हु मोक्खपरिमुक्को । संसारसुहे सुरदो ण हु कालो भइ झाणस्स । ।७४।। पंचसु महव्वदेसु य पंचसु समिदीसु तीसु गुत्तीसु । जो मूढो अण्णाणी ण हु कालो भणइ झाणस्स ।। ७५ ।। भरहे दुस्समकाले धम्मज्झाणं हवेइ साहुस्स । तं अप्पसहावठिदे ण हु मण्णइ सो वि अण्णाणी ।। ७६ ।। अज्ज वि तिरयणसुद्धा अप्पा झाएवि लहहिं इंदत्तं । लोयंतियदेवत्तं तत्थ चुआ णिव्वुदिं जंति ।। ७७ ।। जे पावमोहियमई लिंगं घेत्तूण जिणवरिंदाणं । पावं कुणंति पावा ते चत्ता मोक्खमग्गम्मि ।।७८ ।। जे पंचचेलसत्ता गंथग्गाही य जायणासीला । आधाकम्मम्म रय ते चत्ता मोक्खमग्गम्मि ।।७९।। (30) Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ णिग्गंथमोहमुक्का बावीसपरीसहा जियकसाया। पावारंभविमुक्का ते गहिया मोक्खमग्गम्मि ।।८।। उद्धद्धमज्झलोये केई मज्झं ण अहयमेगागी। इय भावणाए जोई पावंति हु सासयं सोक्खं ।।८१।। देवगुरूणं भत्ता णिव्वेयपरंपरा विचिंतिता। झाणरया सुचरित्ता ते गहिया मोक्खमग्गम्मि ।।८२।। णिच्छयणयस्स एवं अप्पा अप्पम्मि अप्पणे सुरदो। सो होदि हु सुचरित्तो जोई सो लहइ णिव्वाणं ।।८३।। पुरिसायारो अप्पा जोई वरणाणदंसणसमग्गो। जो झायदि सो जोई पावहरो हवदि णिबंदो ।।८४।। एवं जिणेहि कहियं सवणाणं सावयाण पुण सुणसु। संसारविणासयरं सिद्धियरं कारणं परमं ।।८५।। गहिऊण य सम्मत्तं सुणिम्मलं सुरगिरीव णिक्कंपं । तं झाणे झाइज्जइ सावय दुक्खक्खयट्ठाए ।।८६।। सम्मत्तं जो झायइ सम्माइट्ठी हवेइ सो जीवो। सम्मत्तपरिणदो उण खवेइ दुट्ठट्टकम्माणि ।।८७।। किं बहुणा भणिएणं जे सिद्धा णरवरा गए काले। सिज्झिहहि जे वि भविया तं जाणह सम्ममाहप्पं ।।८८।। ते धण्णा सुकयत्था ते सुरा ते वि पंडिया मणुया। सम्मत्तं सिद्धियरं सिविणे वि ण मइलियं जेहिं ।।८९।। हिंसारहिए धम्मे अट्ठारहदोसवज्जिए देवे। णिग्गंथे पव्वयणे सद्दहणं होइ सम्मत्तं ।।१०।। जहजायरूवरूवं सुसंजयं सव्वसंगपरिचत्तं । लिंगं ण परावेखं जो मण्णइ तस्स सम्मत्तं ।।९१।। कुच्छियदेवं धम्मं कुच्छियलिंगं च बंदए जो दु। लजाभयगारवदो मिच्छादिट्ठी हवे सो हु ।।१२।। सपरावेक्खं लिंगं राई देवं असंजयं वंदे । मण्णइ मिच्छादिट्ठी ण हु मण्णइ सुद्धसम्मत्तो ।।९३।। (31) Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सम्माइट्ठी सावय धम्मं जिणदेवदेसियं कुणदि । विवरीयं कुव्वंतो मिच्छादिट्ठी मुणेयव्वो ।।१४।। मिच्छादिट्ठी जो सो संसारे संसरेइ सुहरहिओ। जम्मजरमरणपउरे दुक्खसहस्साउले जीवो ।।९५।। सम्म गुण मिच्छ दोसो मणेण परिभाविऊण तं कुणसु। जं ते मणस्स रुच्चइ किं बहुणा पलविएण तु ।।१६।। बाहिरसंगविमुक्कोण वि मुक्को मिच्छ भाव णिग्गंथो। किं तस्स ठाणमउणं ण वि जाणदि अप्पसमभावं ।।९७।। मूलगुणं छित्तूण य बाहिरकम्मं करेइ जो साहू । सो ण लहइ सिद्धिसुहं जिणलिंगविराहगो णियदं ।।१८।। किंकाहिदि बहिकम्मं किंकाहिदि बहुविहंचखवणंतु। किं काहिदि आदावं आदसहावस्स विवरीदो ।।९९।। जदिपढदिबहुसुदाणियजदिकाहिदिबहुविहंचचारित्तं । तं बालसुदं चरणं हवेइ अप्पस्स विवरीदं ।।१०।। वेरग्गपरो साहू परदव्वपरम्मुहो य जो होदि। संसारसुहविरत्तो सगसुद्धसुहेसु अणुरत्तो ।।१०१।। गुणगणविहूसियंगो हेयोपादेयणिच्छिदो साहू। झाणज्झयणे सुरदो सो पावइ उत्तमं ठाणं ।।१०२।। णविएहिं जं णविज्जइ झाइज्जइ झाइएहिं अणवरयं । थुव्वंतेहिं थुणिजइ देहत्थं किं पि तं मुणह ।।१०३।। अरुहा सिद्धायरिया उज्झाया साहु पंच परमेट्ठी। ते वि हु चिट्ठहि आदे तम्हा आदा हु मे सरणं ।।१०४।। सम्मत्तं सण्णाणं सच्चारितं हि सत्तवं चेव। चउरो चिट्ठहि आदे तम्हा आदा हु मे सरणं ।।१०५।। एवं जिणपण्णत्तं मोक्खस्स य पाहुडं सुभत्तीए। जो पढइ सुणइ भावइ सो पावइ सासयं सोक्खं ।।१०६।। (32) Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ लिंगपाहुड काऊण णमोकारं अरहंताणं तहेव सिद्धाणं । वोच्छामि समणलिंगं पाहुडसत्थं समासेण ।।१।। धम्मेण होइ लिंगं ण लिंगमत्तेण धम्मसंपत्ती। जाणेहि भावधम्मं किं ते लिंगेण कायव्वो।।२।। जो पावमोहिदमदी लिंगं घेत्तूण जिणवरिंदाणं । उवहसदि लिंगिभावं लिंगिम्मिय णारदो लिंगी ।।३।। णच्चदि गायदि तावं वायं वाएदि लिंगरूवेण । सो पावमोहिदमदी तिरिक्खजोणी ण सो समणो।।४।। सम्मूहदि रक्खेदि य अटुं झाएदि बहुपयत्तेण। सो पावमोहिदमदी तिरिक्खजोणी ण सो समणो ।।५।। कलहं वादं जूवा णिच्चं बहुमाणगव्विओ लिंगी। वच्चदि णरयं पाओ करमाणो लिंगिरूवेण ।।६।। पाओपहदभावो सेवदि य अंबभु लिंगिरूवेण। सो पावमोहिदमदी हिंडदि संसारकंतारे ।।७।। दंसणणाणचरित्ते उवहाणे जइ ण लिंगरूवेण । अटुं झायदि झाणं अणंतसंसारिओ होदि ।।८।। जो जोडेदि विवाह किसिकम्मवणिजजीवघादं च । वच्चदि णरयं पाओ करमाणो लिंगिरूवेण ।।९।। चोराण 'लाउराण च जुद्धं विवादं च तिव्वकम्मेहिं। जंतेण दिव्वमाणो गच्छदि लिंगी णरयवासं ।।१०।। दंसणणाणचरित्ते तवसंजमणियमणिच्चकम्मम्मि । पीडयदि वट्टमाणो पावदि लिंगी णरयवासं ।।११।। कंदप्पाइय वट्टइ करमाणो भोयणेसु रसगिद्धिं । मायी लिंगविवाई तिरिक्खजोणी ण सो समणो ।।१२।। धावदि पिंडणिमित्तं कलहं काऊण भुञ्जदे पिंडं। अवरपरूई संतो जिणमग्गि ण होइ सो समणो ।।१३।। (33) Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ गिण्हदि अदत्तदाणं परणिंदा वि य परोक्खदूसेहिं। जिणलिंगं धारंतो चोरेण व होइ सो समणो।।१४।। उप्पडदि पडदि धावदि पुढवीओखणदि लिंगरूवेण। इरियावहं धारंतो तिरिक्खजोणी ण सो समणो ।।१५।। बंधो णिरओ संतो सस्सं खंडेदि तह य वसुहं पि। छिंददि तरुगण बहुसो तिरिक्खजोणी ण सो समणो।।१६।। रागं करेदि णिच्चं महिलावग्गं परं च दूसेदि। दंसणणाणविहीणो तिरिक्खजोणी ण सो समणो ।।१७।। पव्वजहीणगहिणं णेहं सीसम्मि वट्टदे बहुसो। आयारविणयहीणो तिरिक्खजोणी ण सो समणो ।।१८।। एवं सहिओ मुणिवर संजदमज्झम्मि वट्टदे णिच्चं । बहुलं पि जाणमाणो भावविणट्ठो ण सो समणो ।।१९।। दंसणणाणचरित्ते महिलावग्गम्मि देदि वीसट्ठो । पासत्थ वि हु णियट्ठो भावविणट्ठो ण सो समणो ।।२०।। पुच्छलिघरि जो भुञ्जइ णिच्चं संथुणदि पोसए पिंडं। पावदि बालसहावं भावविणट्ठो ण सो सवणो ।।२१।। इय लिंगपाहुडमिणं सव्वंबुद्धेहिं देसियं धम्मं । पालेइ कट्ठसहियं सो गाहदि उत्तमं ठाणं ।।२२।। शीलपाहुड वीरं विसालणयणं रत्तुप्पलकोमलस्समप्पायं । तिविहेण पणमिऊण सीलगुणाणं णिसामेह ।।१।। सीलस्स य णाणस्स य णत्थि विरोहो बुधेहिं णिद्दिट्ठो। णवरि य सीलेण विणा विसया णाणं विणासंति ।।२।। दुक्खे णजदि णाणं णाणं णाऊण भावणा दुक्खं । भावियमई व जीवो विसयेसु विरजए दुक्खं ॥३॥ ताव ण जाणदिणाणं विसयबलो जाव वट्टए जीवो। विसए विरत्तमेत्तो ण खवेइ पुराइयं कम्मं ।।४।। (34) Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ णाणं चरित्तहीणं लिंगग्गहणं च दंसणविहूणं । संजमहीणो य तवो जइ चरइ णिरत्थयं सव्व ।।५।। णाणं चरित्तसुद्धं लिंगग्गहणं च दंसणविसुद्धं । संजमसहिदो य तवो थोओ वि महाफलो होइ ।।६।। णाणं णाऊण णरा केई विसयाइभावसंसत्ता। हिंडंति चादुरगदिं विसएसु विमोहिया मूढ़ा ।।७।। जे पुण विसयविरत्ता णाणं णाऊण भावणासहिदा। छिंदंति चादुरगदिं तवगुणजुत्ता ण संदेहो ।।८।। जह कंचणं विसुद्ध धम्मइयं खडियलवणलेवेण। तह जीवो वि विसुद्धं णाणविसलिलेण विमलेण ।।९।। णाणस्स णत्थि दोसो कुप्पुरिसाणं वि मंदबुद्धीणं । जे णाणगव्विदा होऊणं विसएसु रजंति ।।१०।। णाणेण दंसणेण य तवेण चरिएण सम्मसहिएण। होहदि परिणिव्वाणं जीवाण चरित्तसुद्धाणं ।।११।। सीलं रक्खंताणं दसणसुद्धाण दिढचरित्ताणं । अत्थि धुवं णिव्वाणं विसएसु विरत्तचित्ताणं ।।१२।। विसएसु मोहिदाणं कहियं मग्गं पि इट्ठदरिसीणं । उम्मग्गं दरिसीणं णाणं पि णिरत्थयं तेसिं ।।१३।। कुमयकुसुदपसंसा जाणंता बहुविहाई सत्थाई। शीलवदणाणरहिदा ण हु ते आराधया होति ।।१४।। रूवसिरिगव्विदाणं जुव्वणलावण्णकंतिकलिदाणं। सीलगुणवज्जिदाणं णिरत्थयं माणुसं जम्म ।।१५।। वायरणछंदवइसे सियववहारणायसत्थे सु । वेदेऊण सुदेसु य तेसु सुयं उत्तमं शीलं ।।१६।। सीलगुणमंडिदाणं देवा भवियाण वल्लहा होति । सुदपारयपउरा णं दुस्सीला अप्पिला लोए।।१७।। सव्वे वि य परिहीणा रूवणिरूवा विपडिदसुवया वि। सीलं जेसु सुसीलं सुजीविदं माणुसं तेसिं ।।१८।। (35) Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जीवदया दम सच्चं अचोरियं बंभचेरसंतोसे । सम्मदंसण णाणं तओ य सीलस्स परिवारो ।। १९ ।। सीलं तवो विसुद्धं दंसणसुद्धी य णाणसुद्धी य । सीलं विसयाण अरी सीलं मोक्खस्स सोवाणं ।। २० ।। जह विसयलुद्ध विसदो तह थावरजंगमाण घोराणं । सव्वेसिं पि विणासदि विसयविसं दारुणं होई ।। २१ । । वारि एक्कम्मि य जम्मे मरिज्ज विसवेयणाहदो जीवो । विसयविसपरिहया णं भमंति संसारकंतारे ।। २२ ।। णरएसु वेयणाओ तिरिक्खए माणवेसु दुक्खाई । देवेसु वि दोहग्गं लहंति विसयासिया जीवा ।। २३ ।। तुसधम्मंतबलेण य जह दव्वं ण हि णराण गच्छेदि । तवसीलमंत कुसली खवंति विसयं विस व खलं ।।२४।। वट्टेसु य खंडेसु य भद्देसु य विसालेसु अंगेसु । अंगेसु य पप्पेसु य सव्वेसु य उत्तमं सीलं ।। २५ ।। पुरिसेण वि सहिया कुसमयमूढेहि विसयलोलेहिं । संसार भमिदव्वं अरयघरट्टं व भूदेहिं ।।२६।। आदेहि कम्मगंठी जा बद्धा विसयरागरंगेहिं । तं छिन्दन्ति कयत्था तवसंजमसीलयगुणेण ।। २७ ।। उदधी व रदणभरिदो तवविणयंसीलदाणरयणाणं । सोहेंतो य ससीलो णिव्वाणमणुत्तरं पत्तो ।। २८ ।। सुणहाण गद्दहाण ण गोवसुमहिलाण दीसदे मोक्खो । जे सोधंति चउत्थं पिच्छिज्जंता जणेहि सव्वेहिं ।। २९ ।। जइ विसयलोलहिं णाणीहि हविज्ज साहिदो मोक्खो । तो सो सच्चइपुत्तो दसपुव्वीओ वि किं गदो णरयं ।।३०।। जड़ णाणेण विसोहो सीलेण विणा बुहेहिं णिद्दिट्ठो । दसपुव्वियस्स भावो य ण किं पुणु णिम्मलो जादो । । ३१ । । जाए विसयविरतो सो गमयदि णरयवेयणा पउरा । ता लेहदि अरुहपयं भणियं जिणवड्ढमाणेण ।। ३२ ।। (36) Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ एवं बहुप्पयारं जिणेहि पच्चक्खणाणदरसीहिं। सीलेण य मोक्खपयं अक्खातीदं य लोयणाणेहिं / / 33 / / सम्मत्तणाणदंसणतववीरियपंचयारमप्पाणं / जलणो वि पवणसहिदो डहंति पोरायणं कम्मं / / 34 / / णिद्दड्ढअट्ठकम्मा विसयविरत्ता जिदिदिया धीरा / तवविणयसीलसहिदा सिद्धा सिद्धिं गदिं पत्ता / / 35 / / लावण्यसीलकुसलो जम्ममहीरुहो जस्स सवणस्स। सो सीलो स महप्पा भमिज गुणवित्थरं भविए / / 36 / / णाणं झाणं जोगो दंसणसुद्धीय वीरियायत्तं / सम्मत्तदंसणेण य लहंति जिणसासणे बोहिं / / 37 / / जिणवयणगहिदसारा विसयविरत्ता तवोधणा धीरा।। सीलसलिलेण ण्हादा ते सिद्धालयसुहं जंति / / 38 / / सव्वगुणखीणकम्मा सुहदुक्खविवजिदा मणविसुद्धा। पप्फोडियकम्मरया हवंति आराहणापयडा / / 39 / / अरहंते सुहभत्ती सम्मत्तं दंसणेण सुविसुद्धं / सीलं विसयविरागो णाणं पुण केरिसं भणियं / / 40 / / (37)