Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAdA bhagavAna prarUpita svarUpajJAna sAkSAtkAra pAmelA akrama mArganA mahAtmAo mATe kevaLajJAnanI zreNIo caDhAvato graMtha AptavANI zreNI - 13 (pUrvArdha) saMpAdaka : DaoN. tIrubaheta amIta prakAzaka C bhAva mUlya prathama AvRti : dravya mUlya : dAdA bhagavAna phAunDezana vatI zrI ajita sI. paTela 5, mamatApArka sosAyaTI, navagujarAta koleja pAchaLa, usmAnapurA, amadAvAda-380014. phona : (079) 7540408, 7543979. : saMpAdakane svAdhIna mudraka 5,000 julAI, 2002 : 'parama vinaya' ane 'huM kaMI ja jANato nathI', e bhAva ! : 60 rUpiyA (rAhata dare) lesara kaMpojha : dAdA bhagavAna phAunDezana, amadAvAda. : mahAvideha phAunDezana (prinTIMga DIvIjhana), pArzvanAtha cembarsa, rijharva beMka pAse, InkamaTeksa, amadAvAda. phona : 7542964
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa marpaNa anaMta kALathI jhaMkhato "huM Atamano ujAsa; 'huM'nI zodha na phaLI, tethI rahyo udAsa ! mULa draSTi khulI, jhaLahaLatuM dIThuM "sva" svarUpa; 'dravyakarmanAM cazmA bhedyA, UDyuM 'bhAvakarma'nuM mULa ! 'nokarma'mAM prakRti pichANI, pAmyo prakRti pAra; puruSArthamAM prajJA pAmI, dUra thayo aMdhakAra ! trimaMtra 'eka pudgala" joyuM nijanuM, dIThI dazA 'vIra' ! 'jJAyaka' svabhAva ramaNatA, 'sahaja' AtmA ne zarIra ! 'prakRti' nihALI rahyo ne thayo aMte paramAtmA ! jJAtAno "jJAtA' sadA, te kevaLa jJAnasvarUpAtmA ! aho aho dAda dIdhuM, gajaba akrama vijJAna ! na koI zAstra ke jJAnIe, agopyuM AvuM vijJAna ! yugo yugo sudhI maheMkaze, dAdo adhyAtma kSetre ! na bhUto na bhaviSyati, na paDaze koI netre ! zuM kahuM teM je dIdhuM mane, zabdo lajAI mare ! muja aho aho bhAva vAMca, he aMtaryAmI are ! tuM je kAje jhajhUmyo, aMtima zvAsa lagI jIvana ! te kAje AptavANI tera, jaga caraNe samarpaNa !
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ (dAdA bhagavAna phAunDezananA prakAzano saMpAdakIya 1. bhogave tenI bhUla (gu, aM., hiM.) 21. karmanuM vijJAna banyuM te ja nyAya (gu., e., hiM.) 22. pApa-puNya 3. eDajasTa evarIvhera (gu.aM.,hiM.) 23. satya-asatyanA rahasyo 4. athaDAmaNa TALo (gu.paM,hiM.) 24. ahiMsA 5. ciMtA (gujarAtI, aMgrejI, hindI) 25. prema 6. krodha (gujarAtI, aMgrejI, hindI) 26. camatkAra mAnavadharma 27. vANI, vyavahAramAM... 8. sevA-paropakAra 28. nijadoSadarzanathI, nirdoSa 9. huM koNa chuM? 29. guru-ziSya 10. trimaMtra 30. AptavANI -1 thI 13 11. dAna 31. AptasUtra 12. mRtyu samaye, pahelAM ane pachI 32. The essence of all religion 13. bhAvanA sudhAre bhavobhava (gu.) 33. Generation Gap 14. vartamAna tIrthakara zrI sImaMdhara svAmI 38. Who am I? 15. paisAno vyavahAra (graM, saM.) 35. Ultimate Knowledge 16. pati-patnIno divya vyavahAra (graM, saM.) 36. Harmony in Marraige 17. mA-bApa chokarAMno vyavahAra (j,sa) 37. hRAA bAvana | mANavijJAna 18. pratikramaNa (graMtha, saMkSipta) 38. vartamAna tIrthakara zrI sImaMdhara svAmI 19. samajathI prApta brahmacarya (graM. saM.) 39. AptavALI 20. vANIno siddhAMta (graM, saM.) dAdAvANI' megejhina dara mahine prakAzita thAya che AtmA saMbaMdhI AtmArthIoe aneka vAra aneka vAto sAMbhaLI haze, vAMcI paNa haze. paNa enI anubhUti e eka guhyatama vastu che ! AtmAnubhUtinI sAthe sAthe pUrNAhuti pAmavA mATe aneka vastuo jANavAnI jarUra hoya che, jema ke prakRtinuM sAyansa, pudgalane jovA-jANavAnuM, karmonuM vijJAna, prajJAnuM kArya, rAga-dveSa, kaSAyo, AtmAnI nirAlaMba dazA, kevaLa jJAnanI dazA temaja AtmA ane A sthaLa zarIra, sUkSma zarIra ane kAraNa zarIranA tamAma rahasyonA ukela, je mULa dazA sudhI pahoMcavA mAIla sTona rUpe kAma lAge che. A jyAM sudhI saMpUrNapaNe, sarvAgapaNe draSTimAM, anubhavamAM na Ave tyAM sudhI AtmavijJAnanI pUrNAhUti pamAtI nathI. ane A tamAma rahasyono phoDa saMpUrNa anubhavI AtmavijJAnI sivAya koNa pADI zake ? pUrvenA jJAnIo je kahI gayA te zabdomAM rahyuM, zAstromAM rahyuM ane temanA deza-kALane AdhIna kahyuM hoya, je AjanA deza-kALane AdhIna ghaNuM ghaNuM samajavAmAM ne anubhavavAmAM phITa thatuM nA hoya. tethI kudaratanA abhUta najarANA svarUpe A kALamAM AtmavijJAnI akramajJAnI parama pUjya dAdAzrInI mahIM pUrNapaNe pragaTelA "dAdA bhagavAnane sparzIne pUrNa anubhavasiddha vANIno lhAvo ApaNane sahune maLyo che. parama pUjya dAdAzrIe kyAreya hAthamAM kalama lIdhI nathI. mAtra emanA mukhAraviMdamAMthI, emanA mate TeparekarDamAMthI mAlikI vinAnI sAduvAda vANI dezanA svarUpe nimitta maLatAM ja saravA mAMDatI ! ene oDiyo keseTomAM utArI, saMkalana karIne sujJa sAdhakone pahocADavA prayAso thayA
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. emAMthI AptavANIono aNamola graMtha saMgraha prakAzita thayo che. AptavANInA 12 graMtho prakAzita thaI cUkyA che ane atre 13mo graMtha prakAzita thAya che, je pUrvArdha ne uttarArdhamAM vibhAjita karAyo che. pUjyazrInI sahajapaNe nimittAdhIna vANI saravAtI. pratyakSamAM sahu koIne yathArtha samajAI jAya paNa pAchaLathI tene graMthamAM saMkalita karavI kaThina bane che ne tethI paNa vizeSa kaThina bane che sujJa vAcakone yathArtha samajavAnuM ! keTalIkavAra athaoNtara thaI javAthI dizAcUka thaI javAya agara to dizAmUDha thaI javAya. dA.ta. zAstramAM vAMcyuM, "jA, tArI mammIne bolAvI lAva.' have ahIMyA koNa konI mammIne mATe kahe che te repharansa (saMdarbha) vAcake jAte samajavAno che. emAM potAnI patnIne bolAvAnuM paNa hoI zake ke bIjAnI patnIne paNa ! jo samaja phera thAya to ?!!! Ama Atmatattva ke vizvanA sanAtana tattvo avarNanIya-avaktavya che. jJAnI puruSa dAdAzrI ghaNI ghaNI UMcAIethI nIce utarIne ene zabdamAM lAvIne ApaNane samajAve che. je 'draSTi'nI vAta che te 'draSTi'thI ja pamAya, nahIM ke zabdathI. 'mULa draSTi' je AtmasanmukhatAne pAmavAnI vAta che te zabdamAM zI rIte utare ? e to parama pUjya dAdAzrInuM akrama jJAna je je mahA mahA puNyAtmAo pAmyA, tene prajJA jAgrata hovAne kAraNe vAMcatA ja samajAI jAya. chatAM keTalIka guhya vAto samakitI mahAtmAone paNa uparathI jatI rahe tema che. agara to kyAMka virodhAbhAsa bhAse. hakIkatamAM jJAnIno eka zabda kyAreya virodhAbhAsI nA hoya. tethI tene uvekhatA nahIM. tenA ukela mATe teoe othorAIjhaDa parsana (adhikArI) pAsethI phoDa meLavI levA jevo che. agara to penDIMga rAkho, jyAre pote e zreNI caDhaze tyAre ApoApa samajAI jaze ! dA. ta. relve sTezana ke relve pleTaphorma be zabda judI judI jagyAe vAparyA hoya. ajANyAne gUMcavADo thAya ne jANIto samajI jAya ke eka ja vastu che ! ghaNI vAra pleTaphormanI vAta saMpUjyazrI karatAM hoya to varNana zarUAtanuM juduM hoya, vaccenuM juduM ne cheka chevADenuM juduM hoya. tethI bhAsita virodhAbhAsa utpanna thAya. hakIkatamAM eka ja vastunuM varNana che, judA judA sTejanuM ! atre dAdAzrInI vANI judA judA nimittAdhIna, judA judA kSetra, kALa ne darekanA judAM judAM bhAvanA AdhIna nIkaLelI che. tenuM saMkalana thayuM che. prakRtinI ekathI so sudhInI vAto nIkaLI che. paNa nimitta badalAvAthI thoDuMka vAcakane samajavAmAM agharuM paDe. kyAreka prazno punaH punaH pUchAyA lAge paNa pUchanAra judI judI vyakti che, jyAre phoDa pADanAra ekameva parama jJAnI dAdAzrI ja che. ane AptavANI vAMcanAra pratyeka vakhate vAcaka to eka ja vyakti che, jene samagra bodha grahaNa karavAno che. ane parama pUjya dAdAzrIno eka vyakti joDe vArtAlApa thaI rahyo hoya tevo sukSmatAe saMkalanano prayAsa thayo che. hA, praznotarI rUpI vANImAM phoDa darekanA judAM judAM lAge, paNa te vadhu ne vadhu UMDANanA pagathiye laI janArA hoya ! je UMDANathI sTaDI karanArAne samajAze. Ama badhuM karavA chatAM ya mULa Azaye AzayanuM pakaDAvuM e to durlabha, durlabha durlabha ja lAge ! parama pUjya dAdAzrInI vANInI saravANImAM eka ja vastu mATe judA judA zabdo nIkaLyA hoya jema ke, prakRti, pudgala, ahaMkAra, vi. vi. to vaLI koI jagyAe eka ja zabda judI judI vastu mATe vaparAyo hoya. dA.ta. 'huM ahaMkAra mATe vaparAyo hoya che to 'huM' AtmA mATe paNa vaparAyo che. (huM, bAvo ne maMgaLadAsamAM). mahAtmAe ene yogya samajaNe levuM ghaTe. siddhAMtika samajanA vizeSa phoDa pADavA meTaramAM kayAMka kayAMka kauMsamAM jarUriyAta saMpAdakIya noMdha mukI che je vAcakane samajavA madadarUpa thaze. prastuta graMthanA pUrvArdhamAM dravyakarmanA ATheya prakArane vigatavAra samajAvyA che. zAstramAM to anekagaNA laMbANathI mUkAyuM che. je sAdhakane gUMcavADAmAM mUkI de. parama pUjaya dAdAzrIe AtmArthIne mokSamArgamAM khapa pUratuM ja je Avazyaka che. teTalAne vizeSa mahatva ApI khuba ja saraLa bhASAmAM samajAvI kriyAkArI karI ApyuM che. pUjyazrIe keTalIka jagyAe AtmAne jJAtAdraSTa kahyo che. to keTalIka jagyAe prajJAne. yathArthatAe to jyAM sudhI kevaLajJAna nathI thayuM. tyAM sudhI AtmAnI riprejhanTeTIva tarIke prajJA ja jJAtA-draSTA hoya che ane aMte kevaLajJAna thayA pachI to AtmA svaye AkhA brahmAMDanA pratyeka breyano prakAzaka bane che !
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTalIka vAto dA.ta. prajJAnI vAta vArevAre Ave, tyAre te punarukti jevuM bhAse, paNa tema nathI hotuM. vadhu sUkSmatAe phoDa hoya che pratyeka vakhate. jema zarIra zAstra (enATomI) chaThThA dhoraNamAM Ave, dasamAmAM, bAramAmAM Ave ke meDIkalamAM paNa Ave. viSaya ane tenI bejhIka vAta badhAmAM hoya paNa sUkSmatA dareka judI judI hoya. roMga bilipha UbhI thaI ke 'huM nIrubena chuM.' temAMthI anaMta anaMta roMga bilipho khaDI thaI gaI che ! akrama vijJAnathI dAdAzrI e mAtra be kalAkamAM ja mULa roMga bilipha UDADI ane 'huM zuddhAtmA chuM' tenuM niraMtaranuM lakSapratIti besADI dIdhI. paNa pelI mULa roMga biliphamAM khaDI thayelI anya roMga biliphone kApatAM kApatAM pAchAM vaLatAM vaLatAM mULa daraasala kevaLajJAna svarUpa sudhI AvavAnuM che. ane aMte 'pote' pote thaIne Ubho rahe che !!! pUjayazrInI vANI dvArA Thera Thera A roMga biliphone kApavAnI kaLA chatI thAya che. je eka avatArI pada prApta karavAnA draDha nizcayane ati ati saraLa ane sahaja mArga banAvI de che. jyAre mULa sidhdhAMta anubhava gocara bane che tyAre vANI ke zabdanI bhinnatA tene kyAMya naDatI nathI. sarkalanA senTaramAM AvelAne koInI sAthe koI matabheda thato nathI. ane ene to badhuM ja jema che tema dekhAya che, mATe tyAM judAI paDatI ja nathI. ghaNI vAra saMpUjya dAdAzrInI ati ati gahana vAto vAMcI mahAtmA ke mumukSu jarA Dipresa thaI jAya che ke A to kyAreya nA pamAya ! paNa tema thavAnuM nathI. dAdAzrI to kAyama kahetA ke, huM je paNa kaMI kahuM chuM te tamAre mAtra samajI levAnuM che, tene vartanamAM lAvavA prayatno karavA maMDI paDavAnuM nathI. e to pAcho navo ahaMkAra Ubho karavo paDaze. mAtra vAtane ja samaja samaja karo vartanamAM enI meLe Avaze. paNa jo samajyA nahIM ho to AgaLa kaI rIte vadhazo ? mAtra samaja samaja karo ane dAdA bhagavAna pAse zaktio mAMgo ane nizcaya karavAno ke akrama vijJAna yathArthatAe karIne saMpUrNa-sarvAgapaNe samajavuM ja che ! ane ATalI jAgRti ja pUrNatAne pamADaze. hAlamAM to pAMca AjJA ane 'huM zuddhAtmA chuM' e avirata lakSamAM rahevAnA ja puruSArthamAM mahAtmAoe rahevAnuM che. Ama AptavANI teramImAM pUjyazrIe prakRtinuM sAyansa kahI hada karI nAMkhI che ane sAthe sAthe huM, bAvo ne maMgaLadAsanuM chellAmAM chelluM vijJAna ApI tamAma phoDa pADI dIdho che. je samaye jJAnInI dazAmAM akhaMDapaNe rahevAya tema che. AptavANI 1 thI 14 zreNIo prakAzita karavAnI pUjya dAdAzrIe nIrubena ane dipakabhAI desAIne AjJA ApI hatI. teozrIe kaheluM ke AptavANI 14 eTale 1 thI 14 guMThANA caDhavAnI zreNIo banI raheze AtmArthIo mATe. eTale mULa jJAna to huM zuddhAtmA chuM ane pAMca AjJAmAM badhuM ja AvI jAya che. paNa AptavANIo A mULa jJAnane DiTelamAM phoDa pADatI jAya che. jema ke koIe dilhIthI pUchayuM, "nIrubena, Apa kahAM rahetI ho?' to ame kahIe sImaMdhara sITI, aDAlaja. paNa tene nIrubena sudhI pahoMcavuM hoya to tene DiTelamAM eDresa joIze. aDAlaja kyAM AvyuM ? sImaMdhara sITI kyAM AvyuM ? amadAvAda-kalola hAIve para, sarakhejathI gAMdhInagara jatAM aDAlaja cokaDI pAse, baccA peTrola pampanI pAchaLa, trimaMdira saMkula. Ama vigata apAya to ja te mULa jagyAe pahoMce. tevuM 'AtmA'nA mULa svarUpa sudhI pahoMcavA AptavANIo dAdAzrInI vANInA mahAna zAstrarUpI graMtho tarIke vigata pUrI pADe che ane mULa AtmA, kevaLajJAna svarUpI AtmA lagI pUgADe che ! - DaoN. nIrubahena amInanA jaya saccidAnaMda. sAdhako anAdikALathI eka ja vastune laIne maMDyA che ke mAre zuddhikaraNa karavAnuM che. azuddhi dUra karavAnI che. cittane zuddha karavAnuM che ! koNe ? mAre, mAre, mAre ! tyAM dAdAzrI anubhava vANI vahe che, "meluM kare che te pugala che ane cokhkhuM kare che te ya pudgala che !!!" tuM to mAtra A badhAno 'jonAro' mAtra chuM !!!! Ama pratyeka vAta avirodhAbhAsa saidhdhAMtika prApta karAve che. mULa AtmA to kevaLajJAna svarUpa che, hato ne raheze. A to phasAmaNa badhuM saMjogonA dabANathI, roMga biliphathI UbhuM thayuM che. ane eka
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ upoddhAta - DaoN. nIrubena amIta [1.1] prakRti kevI rIte baMdhAya ? prakRti eTale zuM ? ajJAna dazAmAM 'huM caMdu, huM caMdu' karIne AropaNa karIne, pratiSThA pUra pUra karIne je pUtaLuM UbhuM karyuM te ! A bhavamAM pratiSThA karIne pratiSThita AtmA Ubho thAya. je AvatA bhave phaLa Ape te prakRti ane AmAM kartA koI ja nathI. jaDa ane cetana - be tattvo bhegA thavAthI vizeSa pariNAma UbhuM thayuM che. e vizeSa pariNAmamAM krodha-mAna-mAyAlobha A vyatireka guNo UbhA thayA. krodha-mAnamAMthI 'huM ne mAyAlobhamAMthI "mAruM" khaDuM thayuM. tenAthI A AkhI prakRti UbhI thaI gaI. A mAtra roMga biliphathI ja thayuM che ane roMga bilipha mAtra saMjogonA dabANathI, jaDa tattvanA dabANathI UbhI thaI gaI che. jema ApaNe Tyuba lAITane konsTanTa jotAM hoIe to ya be dekhAya agara to jarAka AMkha para amuka eMgalamAM AMgaLInuM dabANa Ave to ekane badale be lAITo dekhAya ! AmAM koNe zuM karyuM ? ITa jasTa hepanDa mAtra roMga bilipha beThI ke A be lAITo dekhAya che te hakIkata che ! mULa eka ja lAITa che e vastu dekhAtI ja nathI ane pachI to cAlyuM... bhrAMtinI paraMparAo... A badhuM thayuM enI meLe ja, chatAM pAchI bIjI roMga bilipha bese che ke "meM A karyuM. mArA sivAya bIjA konuM astittva che AmAM karavA mATe ?!" A je vizeSa pariNAma UbhuM thayuM te A prakRti ane pote AtmA-puruSa svayaM bhagavAna ! have A badhI bhAMjagaDamAM mULa puruSane kazuM ja thatuM nathI. lokhaMDa dariyA kinAre paDyuM hoya to kATa caDhe che ne ? AmAM koNe A kyuM ? dariyAe ? lokhaMDe ? dariyo kATa caDhAvato hoya to te sonAne kema nathI caDhAvato ? A to che sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansisa. A bene chUTAM pADe to ja kATa caDhato aTake. tema be tattvo chuTAM paDe to ja prakRti nA baMdhAya. ajJAnathI bheguM thayeluM jJAnathI chUTuM paDe ! mAtra jaDa ane cetananA sAmIpyabhAvathI ja bhrAMti UbhI thAya che, jJAna badalAya che, parane sva mAne che ne parakRtine svakRti mAne che. be tattvonA bhegA thavAthI vizeSa pariNAma thAya che. temAM banne tattvonA svabhAvika guNo InaTekTa rahe che paNa vizeSa guNo utpanna thAya che. jema copaDI arIsA sAme dharavAthI copaDI svabhAva badalatI nathI. tyAre arIso ya svabhAva badalato nathI. potAnA mULa svabhAvamAM ja rahe che paNa vizeSabhAva utpanna thAya che. jenA kAraNe ejhekTa copaDI arIsAmAM pratibiMbita thAya che vyatireka guNo je utpanna thayA che, teno je bhAva utpanna thAya che, tenA AdhAre paramANuo cArja thAya che ne te pramANe DiscArja thAya che. DiscArja vakhate sUkSmamAMthI sthaLa bane che ne rUpakamAM Ave che. puruSa e paramAtmA ane deha e prakRti. paramAtmA artA che prakRtimAM je pudgala paramANuo che e sakriya che. kriyAvartI zakti pudgala paramANuomAM che. je sahaja svabhAvikapaNe kriyAo karye rAkhe che. kriyA mAtra pudgalanI che. eka viSayano bhAva thayo, tenA AdhAre mahIM paramANuo cArja thaIne kheMcAIne AtmAne vaLagI paDyAM. te jyAre DiscArja thAya che, rUpakamAM Ave che tyAre strI, putra, are, Akho saMsAra khaDo karI de che ! 'pote' jevo bhAva kare, vizeSabhAva, to pudgalano evo guNa che evuM te thaI jAya ! AkhA samUsaraNa mArgamAM prakRti ne cetana be judAM ja rahyAM che. prakRtino eka paNa guNa AtmAmAM nathI ne AtmAno eka paNa guNa prakRtimAM nathI. banne sarvathA bhinna ja che, rahyAM ne raheze. AmAM mAtra 'draSTi'nI ja bhUla thaI che. je jJAnI puruSa badalI Ape ne rAITa karI Ape. A badhuM vaijJAnika che, dharma nathI. vItarAga vijJAna ja sarva duHkhothI mukti apAve. prakRti e pAvara cetana che. jaDamAM cetanano pAvara pUrAyelo che eTale jema beTarImAM pAvara hoya tyAM sudhI e badhuM kArya oTomeTika kare. jevo pAvara khalAsa thAya ke badhuM baMdha ! khela khatama ! baraphavALA pyAlAmAM bahAra pANI kyAMthI AvyuM ? havAnA bhejanuM pANI thayuM ne te vaLagyuM pyAlAne. evuM ApaNI mahIM paNa thaI gayuM che.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ koIe karyuM nathI. sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansisathI thayuM che. vijJAna ja che badhuM mahIM ! jema H, + 0 bheguM thavAthI vaijJAnika rIte pANI enI meLe ja thaI jAya che, tema A prakRti vaijJAnika rIte enI meLe ja thaI gaI che ! emAM koInuM kyAMya kartApaNuM nathI. keTalAMka "bhagavAne 'lIlA' karI" "bhagavAne mAyA racI'' evuM badhuM jAtajAtanuM kahe che paNa bhagavAne kaMI lIlA-pILA karyA nathI ke mAyA-chAyA jaNyA nathI ! bhagavAna to bhagavAna ja che ! saMpUrNa akartA, akriya ane dareka jIvamAtramAM rahelA ! sAcuM vijJAna samajAya to banne chUTAM ja che. saMjogothI prakRti UbhI thaI ane jJAnI puruSano saMjoga bhego thAya to beune chUTAM pADI Ape. pachI prakRti enI meLe viramI jAya ! AtmA sivAya badhuM ja prakRtimAM AvI jAya. ajJAnatAthI prakRti thAya UbhI. krodha-mAna-mAyA-lobha, rAga-dveSa, ciMtA-Tenzana, IrSA, mArA-tArI, e badhAM prakRtinA guNo. pAMca IndriyonA guNo e badhAM ja prakRtinA guNo. prakRti ne kudaratamAM zuM phera ? pariNAma pAmelI kudarata e prakRti. H, ane te be judAM che tyAM sudhI e kudarata kahevAya ne bhegAM thaI H,0 eTale ke pANImAM pariName e prakRti kahevAya ! ApaNA zarIranA baMdhAraNanI paMca dhAtu te kudarata ne te bhegAM maLIne zarIra baMdhAyuM te prakRti ! prakRtimAM karanAra (ahaMkAra) joIe. kudaratamAM karanAra nathI. kudarata e ja kudaratI racanA che. prakRtimAM puruSano voTa che, kudaratamAM te nathI. mAtra emAM sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa ja che. [1.2] prakRti, e pariNAma svarUpe ! kahevata che ke prakRti ne prANa sAthe jAya, zuM e kharuM? AtmajJAna maLyA pachI gADha AvaraNavALI prakRti hoya, temAM phera nA dekhAya. bAkI sAdhAraNa AvaraNavALI prakRti kharI paDe. ethI A akramamAM to A kahevata ghaNIvAra khoTI paDelI lAge ! khAvuM-pIvuM, UMghavuM, kAma karavuM, mAna-apamAna e badhuM prakRti karAve, AtmA nahIM. karmo e ja prakRti. prakRti e prArabdha che, IphekTa che. prakRtinuM A guhya sAyansa samaje te pAra utare ! - prakRti parANe nacAve ne pote mAne ke huM nAcyo !" A prakRti karAve che evuM je 'jANe' 'te' prakRtithI chUTo ja che ! e chUTo rahIne AkhuM prakRtinuM nATaka thavA de. pote tene "joyA kare ! prakRti paravaza che, vavaza nathI, pachI e game te hoya ! kevaLajJAna pachI kaSAyo saMpUrNa naSTa hoya, paNa mokSe jatAM sudhI prAkRta avasthAo hoya. svasattA ne parasattAnI lAIna oNpha DimArkazana samajI jAya pachI parasattAmAM DakhoDakhala nA kare to ekAda avatAramAM e chUTI jAya che. parasattAnI bAunDrI zuM ? dAdAe carotarI paTelIyA bhASAmAM spaSTa kahI dIdhuM ke A varlDamAM evo koI jabhyo nathI ke jene saMDAsa javAnI paNa svataMtra zakti hoya ! have A zakti nathI to bIjI kaI hoI zake ?? pote paramAtmA paNa prakRtie kevuMka te prezara karyuM ke paramAtmApada AvarAI gayuM ne sAmo cora, guMDo, AtaMkavAdI dekhAvA mAMDyo ! prakRtinuM dabANa kaMI jevuM tevuM che ?! chUTatI vakhate prakRti svataMtra ne baMdhAtI vakhate nahIM. vyavahAra AtmAe je kaMI bhAva karyo, bIjA zabdamAM Dakhala karI evI prakRti sarjAI. pachI e chUTe enA ja svabhAvathI. pachI emAM kazuM bIjuM cAle nahIM. game ke nA game toya. dA.ta. mULamAM vyavahAra AtmA gussAnI Dakhala kare to tevI prakRti baMdhAya. pachI e chUTe tyAre evo ja gusso kare, tyAre mahIM vyavahAra AtmAne nA game, paNa temAM prakRti pachI zuM kare ? eTale AtmajJAna pachI aMdaranI DakhoDakhala baMdha thaI jAya eTale AtmA AtmAnA svabhAvamAM rahe ne prakRti prakRtinA svabhAvamAM. vacce bhrAMtithI 'huM karuM chuM' je thatuM hatuM DakhalarUpe, te baMdha thaI jAya che, svarUpa jJAnanI prApti pachI. 'dAdA' niraMtara potAnI prakRtinI pratyeka kriyAne 'joyA' ja kare, 'joyA' ja kare... kAraNa prakRti ne kArya prakRti - kArya prakRtimAM koI pheraphAra nA karAya
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa kAraNa prakRtimAM thoDo-ghaNo karAya. dA. ta. corInI Teva hoya to mahIM draDha nizcaya karI karIne emAMthI bahAra nIkaLe. eTalo pheraphAra karavAno adhikAra che. eTale kAraNa prakRti sUkSmarUpe che. te samajIne tyAM pheraphAra karavAno tene badale kArya prakRtimAM loka pheraphAra karavA jAya che. je aMte to vyartha nivaDe che ! potAnI pAse jeTaluM jJAna che teTalo puruSArtha thAya. satjJAna te pUrNa bhagavAna. bhagavAna jeTalA aMze pAse eTalo eno puruSArtha pAvaraphUla ! sarjana jJAna pramANe thAya che ne visarjana prakRtine AdhIna thAya che. eTale ke sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa. [13] prakRti baMdhAyelI, te pramANe unne ! AtmAnuM jJAna thayA pachI AsaktinuM zuM ? prakRtine Asakti thAya ane puruSa eno jJAtA-draSTA rahe. beu judA paDI gayA ne potapotAnA svabhAvamAM AvI gayA ! prakRti khapAvavI eTale zuM? ApaNI prakRti sAmAne anukULa karIne samabhAve nikAla karavo te. Adata ane prakRtimAM zuM phera ? cA vAre vAre mAMgo to tenI Teva paDI jAya. pahelAM Adata pADe ne pachI paDI jAya. pADatA ho te Adata chUTI jAya paNa paDI gayelI Adata nA chUTe. prakRtino jevo svabhAva che te kAyama tevo ja nIkaLe! cAlavAnI je dhATI (sTAIla) hoya te eMsI varaseya nA badalAya ? DiscArja kevI rIte badalAya ? gayA bhavamAM kAraNa prakRti baMdhAI, te A bhavamAM kArya prakRtimAM pariName. ahaMkAra hovAthI navI kAraNa prakRti baMdhAyA ja kare. manuSya AMtarika pravRti laIne Avelo che, tenA AdhAre atyAre ene bAhya prakRtimAM badhuM bheguM thAya che. nahIM to kazuM bheguM thAya ja nahIM ! AtmA rAga-dveSa rahita che. sthULa prakRti rAga-dveSa rahita ja che, pUraNa-galana svabhAvI che. rAga-dveSa koNa kare che ? ahaMkAra ! ThaMDI-garamI prakRtine lAge te svabhAvika che paNa rAga-dveSa tyAre thAya che te vibhAvika che, te ahaMkAra kare che. prakRti konA tAbAmAM ? ajJAnInI prakRti ahaMkAranA tAbAmAM ne AtmajJAna pAmelAonI prakRti, 'vyavasthita'nA tAbAmAM ! | 'vyavasthita' ne prakRtimAM zuM phera ? 'vyavasthita' kArya kare che ne prakRti ogaLyA kare che. prakRtine UbhI karavAmAM 'vyavasthita' nathI, tyAM ahaMkAra che, kartApaNAthI thAya che. prakRti DiscArja thAya che te 'vyavasthita' che, sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa che. akrama jJAna maLyA pachI ahaMkAra phrekacara thaI jAya che. eTale prakRti navI baMdhAtI sadaMtara baMdha thAya che. pachI je IphekTarUpe prakRti che, tene ja 'vyavasthita' kahevAya. kaoNjha sAthenI prakRtine vyavasthita nA kahevAya. TUMkamAM prakRti eTale gata bhavano bharelo mAla ! jenI prakRti niyamita hoya te AtmAne kaMI helpa nA kare paNa te vyavahArane helpa kare. khAvA-pIvAmAM, bolavA-cAlavAmAM, kudaratI hAjato vagere badhuM ja niyamamAM goThave tema goThavAya. vyavahAramAM pudgalane breka nA mAro ne AtmAne henDala mAro. 'kAma karye jAva' kahevAthI oNsTrakazana nahIM Ave. 'vyavasthita che "thaze' kahezo to kAmamAM oNsTrakazana Avaze. akrama mArgamAM DisIplInamAM AvavAnuM nathI. jevo mAla bharelo che te nIkaLyA ja karaze. akramamArgamAM to mAtra pAMca AjJA pALavAnI ja zarta che, bIjuM kaMI nahIM. pAMca AjJA pALavAmAM kaI breko vAge che ? anaMta avatArathI AjJAnI viruddha ja jIvana hatuM. eTale AjJA mATe breko marAyelI ja che te UThAvI ja nathI. vyavahAramAM Ama hovuM ja joIe, Ama nA ja hovuM joIe e vAMdhA-vacakAM, enAthI ja AjJAnI breko vAge che ! breko manathI nahIM, vANIthI vAgI jAya che. [14] prakRtine nirdoSa dekho ! saMjogAdhIna prakRti baMdhAya che. tyAre AtmA bhrAMtithI mAlika thAya
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ne jyAre te chUTe che tyAre AtmA mAlika hoya nahIM. AmAM AtmAne bhrAMtithI pAcho doSIta manAya che ! vAvamAM bolo ke 'tuM cora chuM' to vAva sAmethI e ja bole ! paDagho e prakRti. emAM konI kRti ? koNa doSIta ? varaso jUnA prakRti svabhAvane kevI rIte badalAya ? potAnI prakRtinI bhUlo pote 'jANe' eTale bahu thayuM ! e ja moTo puruSArtha che ane 'jovAthI' ja doSo jAya. bIjo koI upAya nathI. sahu sahunI prakRti pramANe kArya karyA kare, emAM konI bhUla kADhavAnI ? sAmAne kartA joyo, tenI bhUla kADhI tyAMthI navo saMsAra khaDo thayo ! koInI prakRti teja hoya, to koInI zAMta hoya. zAMta hoya temAM tenI kaMI bahAdurI nathI, prakRti ja evI che enI ! vipharelI prakRti zAMta thAya to tenI zakti khUba vadhe. prakRti ya vItarAga che ne AtmA ya vItarAga che. bemAM phera nathI. A to vyavahAra AtmAno vacce Dakho che eTale e prakRtimAM riekzana Ave che ! sAmAno doSa dekhAya, temAM ApaNo ja doSa che. 'dAdAzrI' eMsI varasanI uMmare ya padmAsana vALIne dararoja kalAka bese. tenAthI IndriyonI zaktio khUba sacavAya. dAdAzrI kahe che, meM jiMdagImAM kyAreya prakRtine vagovI nathI, apamAnita karI nathI.' tema karavAthI prakRti mizracetana hovAthI teno paDagho potAne ja asaramAM paDe che ! potAnI prakRtine sAmAnI prakRti joDe eDajasTa karavA sAmAne zuddhAtmA svarUpe ja jovA. are, vAgha-siMhane jeTalo vakhata ApaNe zuddhAtmA svarUpe joIe to e eno pAzavI dharma bhUlI jAya ! parama pUjya dAdAzrI kahe che, 'jagata asaravALuM che. ame vidhio karIe chIe tamArI tyAre jabarajasta asara mUkIe chIe, viTAmIna mUkIe chIe. jethI eTalI zaktio mahIM utpanna thAya.' kramika mArgamAM to kapaTa ke kazuM ja cAle nahIM. jyAre akramamAM to kapaTane paNa AtmabhAvamAM rahIne juduM 'jovAnuM' kahe che ! 17 pote saMpUrNa nirdoSa thAya to sAmo nirdoSa dekhAya, nahIM to nahIM. dAdAzrIne AkhuM jagata nirdoSa dekhAya ane vakhate A 'aMbAlAla'nI pratItimAM jagata nirdoSa che evuM kharuM paNa vartanamAM mahAtmAnI bhUla kADhe paNa kharAM ! paNa tarata tenuM pratikramaNa karI dhoI nAkhe. jJAnI sva ne paranI prakRtinuM nirIkSaNa kare, doSa nA kADhe. mahAtmAo potAnA chokarAMne AtmAe karIne nirdoSa jue kharAM, paNa dehe karIne doSita che ema karIne ene Thapako Ape, mahIM bhAva rahelo hoya ke chokarAMne sudhAruM. jyAre dAdAzrI kahe che, 'ame bIjAnI prakRti joyA ja karIe. ene sudhArIe nahIM.' paNa sAva najIka rahetA hoya nIrubahena jevA, temane jarA sudhAravAnA bhAva rahI gayA hoya, tethI ko'ka vakhata temanI bhUla kADhIe. paNa pUrNa vItarAgane to AvI jarUra hotI ja nathI. saMsAramAM to bApa 'potAnA' so rUpiyA khoIne chokarAne sudhAravA jAya che. sAmo doSita dekhAya eTale dveSa che e nakkI. e doSane kADhavo to paDaze ja ne ! buddhi sAmAnA doSa dekhADe. tethI tene piyara mokalI devI ! sAmAne doSita jovA nahIM, jANavA nahIM ne gaNavA ya nahIM. mAtra nirdoSa ja jovAjANavA ! ApaNI phAIla naMbara vana sAmAne doSita jotI hoya to sUkSma draSTithI to phAIla naMbara vana paNa nirdoSa ja che. ene upalaka Takora karavI. bAkI sAmo ya nirdoSa ne phAIla naMbara vana paNa nirdoSa. phAIla naMbara vana ne vaDhavuM, samajAvavuM, pratikramaNa karAvavuM ne niveDo lAvavo paNa aMdarakhAne jANavuM ke e ya nirdoSa che ! [1.5] kevAM kevAM prakRti svabhAvo ! bhagavAna jovA che ? jIvano prakRti svabhAva bAda kare to pote bhagavAna ja che ! prakRti svabhAva bAda kevI rIte karAya ? koI gALa bhAMDe to gALa te kaMI bhagavAna detA haze ? e to prakRti che. prakRtinI pratyeka kriyAne bAda karatAM karatAM akriya bhagavAna jaDI jAya ema che ! 18
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ lImaDo kAyama kaDavo ja hoya. kerI kAyama mIThI ke khATI ja hoya, tIkhI nA hoya. sahu sahunA svabhAvamAM ja hoya. eka A manuSya kyAre kevo svabhAva badale e kahevAya nahIM ?! sAmAnI prakRtine oLakhIne samabhAve nikAla karavo. sAmo jakke caDhe to ApaNAthI zuM jakke caDhAya ? prakRti e ahaMkAranuM ja AkhuM svarUpa che ! AtmAne AtmArUpa nahIM jotAM prakRtirUpa ja jue che, tethI te TheTha AtmAne pahoMce che. prakRtinI utpatti kaI rIte thaI ? sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansanA AdhAre ahaMkAra Ubho thayo. e pachI 'spesa'mAM Avyo. mANasanuM moDhuM, DijhAIna badhuM 'spesa'nA AdhAre thAya che. 'spesa' be vastunI kyAreya eka nA hoI zake. te judI judI ja hoya, eka eviDansamAM pheraphAra thavAthI badhuM pheravAI jAya che. spesa judI eTale saMsAranI badhI cIjomAM, svAda, rUpa, gaMdha badhuM maLI rahe. mahAtmAo potAnI prakRtine UMDA UtarIne jue to te khullI thAya ane pAtaLI paDe, ahaMkAre ya pAtaLo paDe, badhAMnI cIkAza UDe ! mAtra pote A mATe nizcaya karavo paDe. je dehanuM mAlikIpaNuM chUTI gayuM che evAM jJAnIne darda saheje ripera thAya. mAlikIpaNA vinAnA jJAnIne oNparezana karAvavuM paDe nahIM. dAdAzrIne 1979mAM page phrekacara thayeluM tyAre teo bolelA ke ame AmAMthI khasI gayA. eTale kudarate spIDIlI ripera karyuM badhuM.' phrekacara thayuM paNa badhA DaoNkTaro acaMbita thaI gayA ke AmanAM mukha para gajabanuM mukta hAsya che ! AtmA UghADo dekhAya che ! vedanAnI koi rekhA nathI mukha para ! dAdAzrIe badhA DaoNkTarane kahI dIdheluM ke A 'peTI'ne kholavA jevI nathI. enI meLe ja ripera thaze. oparezananI A 'peTI'ne jarUra nathI. kudaratI niyamathI ja bagaDeluM ripera thAya ja, mAlikIpaNuM nA hoya tene ! A DaoNkTaro dehanI mAvajata kare, enA karatAM prakRti bahu suMdara mAvajata kare ! ajJAnI 'mane darda thaI gayuM' bole ke thaI gayo Dakho. darda 19 UlTuM vadhyuM ! nahIM to svabhAvikapaNe e sudharata ja ! prakRtino svabhAva nirupadravI che ! UlTuM upadravane e baMdha karI de ! upadrava karmodayane kAraNe thAya che agara ahaMkAra kare che. vAgyuM ke tarata ja mahIMlI badhI mazInarI phaTAphaTa kAme lAgI jAya ene rUjhavavA ! kudarata rUjhAve che, DaoNkTaro to khAlI sAphasUpha ne pATApIMDI karI kudaratane helpa kare che eTaluM ja ! [1.6] prakRti para prabhutva pamAya ! prakRtine kAbumAM lAvavI e guno che. prakRti e pariNAma che. pariNAma para koIno kAbu nA thaI zake. gulAbanuM kAma hoya to kAMTA joDe sAcavIne kAma levuM. bAkI game te karo paNa kAMTo koIne choDe ? svarUpa jJAna hoya to ya prakRti bhAga bhajave ja. prakRti eTale aTAImalI baoNmba. prakRti amuka apekSAe badalAya. kaoNjhijha badalavAthI prakRti moLI paDe che. eTale prakRti eno bhAga bhajavavAnI paNa moLI paDI jAya che. eTale ema lAge ke prakRti badalAi. bAkI prakRti je pote ja iphekTa svarUpe che, e kai rIte badalAya ? dAdAzrIne koI mAna Ape ke apamAna kare, banne vakhate mahIMthI chUTAM ja rahe. mahAtmA ghaNI phe2 chUTAM nA rahI zake paNa ene ya juduM jovAnuM che ! akrama mArganA mahAtmAne alaukikanA bhAvo thAya che, tenuM pariNAma atyAre maLe ke AvatA bhave ? beu maLe. prakRti Aje baMdhAI tenuM phaLa Avate bhava maLaze ne atyAre alaukikanA bhAvanuM pariNAma ajavALuM maLe ApaNane. jJAna maLyA pachI prakRti ThaMDI paDe che ne ?! prakRtino amuka bhAga cenjebala che ne amuka nathI. kharekhara to koInI ya prakRti cenja nA ja thAya. paNa A to prakRtinI lIMkamAM cenja AvatuM ja hoya pahelethI. te atyAre dekhAva Ave. aMdara cenja thayelI che. kRSNa bhagavAne gItAmAM kahyuM che ke prakRtinuM nigraha kim kariSyati ? 20
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtino nigraha nA karAya. prakRtine nihALavAnI che ! prakRti badalAya nahIM. lobhiyo maratA pahelAM lAkaDAMnA kharcano vicAra karato hoya! have lobhI prakRtivALAe zuM bhAvanA karAya ke jagata kalyANamAM mAruM sarvasva kharcAo tana, mana, dhanathI ! tenA phaLa svarUpe Avate bhava moTuM mana maLe ! mATe navuM bhAvanA karI sudhAro. ApaNAthI koI jIva nA marAya te mATe zuM karavuM ? draDha nizcaya karavo ke mArAthI koI jIva na ja marAya ke vaTAya. draDha bhAvanA niraMtara hAjara rahe ne to pariNAme ahiMsaka banAve ! jagata ApaNI ja bhAvanAnuM ja phaLa che. mATe ucca bhAvanA bhAvavI joIe. pazu-paMkhI vATavAnI IcchA ja nathI chatAM gADI calAvatAM vaTAI jAya tenuM zuM kAraNa ? to tapAsa karatAM mAlama paDe ke calAvanAra to ema kaheto hoya ke 'spIDamAM gADI hoya tyAre koI jAnavara vacce AvI jAya to te cagadAI paNa jAya, emAM ApaNe zuM karIe ?! A vaTAvA mATenuM bAruM khulluM rAkhyuM ! 'gADI tUTe to bhale paNa koI paNa saMjogomAM koI maravuM to nA ja joIe.' evAM draDha nizcayane koI vaTAvAnA saMyoga ja prApta nA thAya ! prakRti dhAre tevI baMdhAya. prakRtimAM svabhAva, ahaMkAra badhuM AvI gayuM. prakRti badalavA huM puruSArtha karuM chuM e ya ahaMkAra che. mANasanI prakRti e mare toya nA badalAya paNa jJAnanA AdhAre prakRti badalAya, AvatA bhavane mATe. koI prakRtinI bahAra nA nIkaLe zake ! AdhAra ene have nA rahyo ne ? ahaMkAra kheMcAI jAya eTale prakRti maDadAla thaI jAya. bhAva kheMcaI jAya mAtra hAva rahe. bhAva vyavahAra AtmAno ne hAva prakRtino ! sAmAne ApaNI prakRti mATe khyAla Ave ke AmAM bhAva nathI. eTale ApaNAthI sAmAne bahu du:kha nA thAya. paMkhAno svabhAva khAlI pharavAno, emAM kartApaNuM nahIM. jyAre manuSyamAM prakRtino svabhAva temaja kartApaNuM banne hoya. jJAna maLyA pachI kartApaNuM jAya eTale svabhAva ekalo rahyo. enAthI svabhAva emano badalAI gayelo lAge ! jema bola nAkhyA pachI pharI emAM hAtha nA ghAle to e dhImo paDato paDato baMdha thaI jAya, tema prakRtinuM thAya ! jema bApa dIkarAne krodha kare ne bahAra duzmanane krodha kare, emAM phera nahIM ? chokarAnI bAbatamAM chokarAMnA hita mATe kare che ne duzmana joDe potAnA hita mATe kare che ! keTalo phera ?! tethI chokarAM para krodha kare che tethI bApa kevA puNya bAMdhe che. kartApaNuM UMDe pachI krodha nirjIva lAge. vIMchInI keDane badale kIDI, maccharanI jevI lAge ! prakRtinuM uparANuM nA levAya ane uparANuM levAya to tene ya 'jANavuM'. kAraNa uparANuM le che te ya prakRti che ! ApaNane prakRti dekhAya to ApaNe enI para savAra ne nA dekhAya to e ApaNI para ! prakRtimAM sAruM-khoTuM kazuM che ja nahIM. khAlI 'joyA' ja karavAnuM che ene. e chellI sTeja ! prakRti vALI zakAya evI thaI gaI eTale enI lagAma hAthamAM AvI gaI kahevAya. prakRti nA badalAya, jJAna badalAya. ghara badalAya paNa prakRti nA badalAya. pahelAM prakRtinA gharamAM rahetA hatA, te jJAna pachI nija gharamAM besI javAya. pachI prakRti eno bhAga bhajavIne enI meLe khalAsa thAya. navI prakRti nA baMdhAya. kaMTrola vagaranI prakRti hoya teno potAne ja khUba mAra paDe. eTale e mAra khAIne sIdho thAya. jJAnathI prakRti kaMTrolamAM rahe. aMte prakRti sahaja rahe tyAre kAma patyuM. prakRti badalAya nahIM mATe A jJAna maLyA pachI eno tuM 'samabhAve nikAla kara'. hA, jJAnathI prakRti DhIlIDhasa thaI jAya. kAraNa ke ahaMkArano jAtrAmAM prakRti bharapaTTe khullI thAya. roja sAta vAge UThanAro pAMca vAge UThIne kema doDadhAma kare che ? pahelo ToIleTamAM pesI jAuM nahIM to naMbara nahIM lAge ! svArtha Avyo. eno ya vAMdho nahIM, paNa ene e dekhAvuM joIe ke prakRtimAM Avo svArtha che ! ane Ama na hovuM joIe e jAgRti rahevI joIe. sevAbhAvathI svArthI prakRti khapatI jAya ! dAdAzrIe AkhA jagatane eka mahAna vAkya ApyuM che ke, "prakRtino
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka paNa guNa zuddha cetanamAM nathI ne zuddha cetanano eka paNa guNa prakRtimAM nathI.' 'akramanI sAmAyika'mAM prakRti jJeya ne pote teno zAtA, ema eka kalAka jovAthI prakRti ogaLe. Ama da22oja kare, teno ukela jaldI Ave ! [1.7] prakRtine Ama karo cokhkhI ! jJAna maLyA pachI prakRtinA doSo prajJA dekhADe ane tenuM pratikramaNa karAvaDAve eTale cokhkhuM. 'prakRti lakhe ne puruSa bhUMse.' prakRti vAMkuM kare tenI sAme ApaNo Ajano abhiprAya samULago badalAI jAya ke A khoTuM che, nA ja hovuM ghaTe. tema tema e prakRti moLI paDatI jAya. prakRti sAmI thayelI hoya tenI sAme jAgRta rahe e jJAnI kahevAya. prakRti para dabANa nahIM karavAnuM temaja nAce tema nAcavA ya no devAya. prakRti nukasAnakAraka che evI samaja jaDabesalAka (draDha) phITa thAya, to tenI vRttio baMdha thaI jAya. prakRti karAve temAM rasa le, mIThAza mANe to bhaTakAvI mAraze. mATe prakRtine udAsInabhAve joyA ja karo. hA, koIne nukasAna nA thAya e ya jovAnuM ! zarUAtamAM dAdAzrIne bhUlathI chUTavA badhI vAta kare ane prakRtinI mIThAza lAge eTale pachI dhIme dhIme chUpAve badhuM. prakRtinuM uparANuM nA levAya, paNa tene mApha karI zakAya. mApha karavAmAM judApaNuM Ave ne uparANuM levAmAM e pakSamAM ja besI javAya. pratikramaNa kare e, prakRtine mApha kare e bhagavAna ! prakRtine mApha kevI rIte karAya ? enI para cIDhe ya nahIM ne rAge ya nahIM, vItarAgatA. jJAnIne ya koI vAra prakRtimAMthI kharAba nIkaLe tyAre te vItarAga thaI jAya ! nA bolavAnuM bolAve prakRti ! pachI pastAvo thAya. paNa tyAM kaMI cAle nahIM. kAraNa ke vaNAyeluM che ne prakRtimAM ! ene 'joyA' 23 karavAnuM. ATaluM samaje to kAma thaI jAya ! jema potAnA doSa vadhAre dekhAya tema khuza thavuM joIe. pArTI ApavI joIe ! dAdAzrI mahAtmAonI prakRtine pAMsarI kare. bahu mAnI hoya tene roja bolavatA hoya to kyAreka bilakula bolAve ja nahIM ! upara caDhAve ne pachI pADe. ema karatAM karatAM bharelo mAla khAlI thAya ne AtmA to tevo ne tevo ja rahe ! dararoja rAtre mahAtmAoe pratikramaNa karavAM joIe. enAthI bhUlo jAya. pudgalamaya svabhAva thaI gayo hoya tyAre ene svabhAva ne prakRti eka ja kahevAya. ane kharekhara pote potAnA riyala svabhAvamAM hoya, AvI gayo to te bhagavAna che ! darekane bhagavAna thavAnuM lAyasansa maLe ! prakRti bhagavAna svarUpa thaze tyAre chUTAze. badhAMne mATe A ja niyama che. dAdAzrInI pAMca AjJA prakRtine vItarAga banAve tevI che. pahelo AtmA sahaja ke pahelI prakRti sahaja ? jJAna maLyA pachI draSTi badalAya eTale prakRti dhIme dhIme sahaja thatI jAya ! mULa AtmA to sahaja che ja ! A to vyavahAra AtmA asahaja thayelo che ! jJAnIno deha ya sahaja svarUpe ne AtmA ya sahaja svarUpe hoya ! Dakhala nA kare. Dakhala kare eTale asahajatA AvI jAya. [1.8] prakRtitA jJAtA-draSTA ! prakRti cArja karelI vastu che, pAvara cetana che. te svayaM DiscArja thayA ja kare. mAtra ApaNe tene 'joyA' ja karavAnuM. prAkRta guNone 'joyA' ja karavAnA. TeparekarDa je utArIne lAvyA che te Akho dahADo vAgyA ja kare che, tene ya 'joyA' karavAnuM. zuddhAtmA thaIne jovAthI prakRti zuddhatAne pAme. potAnI prakRtine 'jovI' e ja yathArtha jJAtA-draSTApaNuM che, bahAranuM jovuM te nahIM. mahIM mana-buddhi-citta-ahaMkAra badhAM zuM kare che, tene 'joyA' ja karIe philmanI jema. prakRtinA jJeyonA prakAra che sthULa zeyo, sUkSma, sUkSmattara. pahelAM sthULa 24
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ joyo. pachI vacalA gALAnA sUkSma joyo. krodha-mAna-mAyA-lobha e sUkSma joyo kahevAya. ane ethI AgaLa sUkSmattara prakRtimAM to dAdAzrIne dekhAya tevuM hoya. potAnI prakRti to dekhAya paNa sAmAnI prakRti paNa have pachI zuM karaze, have enA pachI zuM karaze.. e AgaLa AgaLanuM paNa ekkekTa dekhAya. badhuM TAIma Tu TAIma kare te dekhAya. - prakRtimAM kaSAya thAya te potAne game nahIM, potAno abhiprAya tenAthI judo paDI gayo te saMyamI kahevAya. asaMyamI to prakRtimAM tanmayAkAra thaIne pATha bhajave. chellAmAM chelluM sTeja jJAtA-draSTA rahevuM te. paNa te nA hoya to ya prakRti je kare tenI upara judo abhiprAya pADe, tene jJAtA-draSTA jevuM ja phaLa gaNAya. zuddhAtmA thayA pachI ahaMkAra tathA mAlikIbhAva khalAsa thaI jAya che, eTale pachI bAkI rahyAM te badhAM divyakarmo gaNAya. prakRtino bahu phorsa hoya tyAre ene jovAnuM bhUlAvI de. tyAM jema AjJA pALe tema Atmazakti pragaTa thatI jAya. ApaNe zuddhAtmA thayA. have prakRti zuM kahe che ke 'tame to cokhkhA thaI gayA, have amane tamAre cokhkhA karavAnAM che. kAraNa ke amane tame ja bagADyA che !' to ja bane chUTAM thaI zakaze ! have pudgalane zuddha kevI rIte karAya ? pratikramaNathI ! prakRti svabhAvane nihALe e jJAyakatA. prakRtine mAthuM dukhyuM to tene 'jovAnuM. "mane dunuM kahe to ajAgRti tyAM pharI vaLe. badhuM ja ene coMTe. jevuM ciMtave tevuM tarata ja thaI jAya ! rAtre cAra maccharA pharI vaLe tyAre Ama mAre tene. e prakRti doSa nIkaLyo. tyAre tame mUMjhAI jAva. dAdAzrI kahe che mArI maccharadAnImAM be maccharAM peThAM hoya te bena kADhI Ape. kAraNa gayA avatAranI maccharAMnI cIDha peThelI hoya ne te kADhatAM vAra lAge, te prakRtimAM vaNAyelI ja hoya. badhAthI chUTAya tema che ! potAnI prakRtinA jJAtA-draSTA Akho dahADo kaI rIte rahevAya ? phAIla naMbara vananI (potAnI) prakRti zuM kare che, ene joyA karavuM. e ADuM avaLuM kare to ApaNe ene joyA karavuM, 'kahevuM paDe !" enI joDe vAto karavI. eTale beu chUTe chUTA. dAdAzrI potAno anubhava TAMkatA kahe che, navanirmANa AMdolananA samaye vidyArthIo baso bALatA e badhuM joIne dAdAzrInI prakRtimAM thayuM ke arere ! A chokarAMoe zuM mAMDyuM che ?! emane khabara nathI, pote zuM jokhama vahore che ?! eka bAju A pote joyA kare ne bIjI bAju A prakRti enuM bole che, te ya dekhAya. 'basa bALe che, Ama kare che.' emAM ApaNA bApanuM kaMI jatuM rahyuM ?! prakRti DahApaNa karyA vagara rahe ja nahIMne ! prakRtine jovI ne enI joDe vAtacIta karavI. "kema cho, kema nahIM, cA pIzo ? doDha kapa ? bhale pIo. e ja jJAtA-draSTApaNuM ! prakRti joDe eDajasTa thatAM AvaDavuM joIe. prakRti to suMdara svabhAvanI che. dAdAzrI kahe, 'amArI prakRtine maThiyA bhAve', te amerikAmAM badhAM jANI gayA. te badhe maThiyAM mUke. paNa temAM mAtra be ja jaNane tyAM khAdhA. bIjA cAkhIne rahevA de, eTale koIne mAnyAmAM nA Ave ke dAdAne maThiyAM phAve che. maThiyA nahIM, paNa maThiyAmAM rahelo svAda e dAdAnI prakRtimAM prakRtinuM pAchuM kevuM ke Aje je bhAve te be dahADA pachI jarIke nA bhAve ! eTale prakRtino sTaDI karavA jevo che. [1.9] puruSamAMthI puruSotama ! puruSArtha be prakAranA. eka puruSa thaIne prakRtine judI nihALe, e riyala puruSArtha ane bIjo brAMta puruSArtha, sArA-khoTAnuM phaLa maLyuM te. puruSa ane prakRtinI zaktimAM zuM phera ? puruSa zakti puruSArtha sahita hoya, svaparAkrama sahita hoya. e zuddhAtmA thayA pachI ja pragaTe. jaina zAstro bAvIsa pariSaha sahana karavAnA kahe che. paNa A kALamAM ekya pariSaha koIthI sahana thAya nahIM. paNa A akrama vijJAnathI
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAkI badhuM prAkRta zakti. prakRtimAM tanmayAkAra rahe tethI. jJAnI paNa prakRtimAM rahe paNa temAM tanmayAkAra nA rahe. jJAnI satnI joDe beThelA hoya ne tenI pAse ApaNe besIe eTale ApaNe paNa sanI khUba ja najadIka thaIe. puruSa ane prakRtine kaI rIte judA paDAya ? puruSa artA che ke prakRti kartA che. jyAM jyAM kriyA tyAM prakRti. bhedavijJAna pAmyA pachI puruSa ane prakRti judAM paDe che. pachI jJAnInI AjJA pALe eTale puruSottama thaine Ubho rahe. jene potApaNuM nathIne te purANa puruSa puruSottama bhagavAna kahevAya ! ('huM kahuM chuM te mAruM kema sAMbhaLatA nathI ?" e potApaNuM.) puruSa AtmasvabhAvano bhoktA che ne vizeSabhAvano (sukha-du:khano) bhoktA ahaMkAra che. jIvAtmAmAMthI aMtarAtmA ne aMte paramAtmA. puruSa e aMtarAtmA ne puruSottama e paramAtmA. puruSa thayA pachI puruSottama enI meLe ja thayA kare. [1.10] prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! prakRtine nirdoSa jue e paramAtmA. te vakhate AnaMda, muktAnaMda maLe ! be prakAranAM pariNAmIka jJAna. eka AtmAnuM ne bIjuM prakRtinuM. prakRtinA pariNAmIka jJAnane nirdoSa joyuM to chUTyA. nahIM to guMcavADAmAM paDyA ! nirdoSa kayo bhAga dekhADe che ? kevaLajJAnanA aMzo. koI gALo Ape to jJAnIne kevuM rahe ? A mAro udaya svarUpa che ane enoya udaya svarUpa che. ene e nihALe. jIvamAtrane jJAnI zuddha svarUpe jue ane prakRtine udaya svarUpe nihALe ! eTale AtmAthI AtmAne jue ane dehadraSTithI udaya svarUpane nihALe ! prakRtine niraMtara jovAmAM rUkAvaTa konI ? AvaraNanI. e AvaraNa tUTe kaI rIte ? jJAnInA caraNe pratyakSa vidhio karavAthI AvaraNo tUTatA jAya. jJAnIne vidhi vakhate thatI sUkSmatara ne sUkSmatama bhUlo dekhAya. je koIne ya harakatakartA nA hoya. tene tarata ja te dhoI nAkhe. prakRtine jANe tyAMthI bhagavAna thavAnI zarUAta thaI ane jANyA pachI prakRtine pUrNa khapAvI de samabhAve nikAla karIne, te bhagavAna thAya ! prakRtine khapAvavAnI eTale zuM ? ene samabhAvathI khapAvavI. manane UMcuM nIcuM thavA devuM nahIM, kaSAyone maMda karIne khapAvavA. bhagavAna mahAvIra eka pudgalane ja jotA hatA. eTale prakRtine mAtra nihALo, nihALo, nihALo ! e ja kharI svarUpa bhakti ! vidhio bole e phAIla naMbara vana ane zuddhAtmA tene jANe ke zuM bolAyuM ! kyAM kAcuM paDyuM ? beunuM kArya juduM ja. prakRtine nihALe e svaramaNatA. dAdAnuM nididhyAsana, smaraNa e AtmaramaNatA ja kahevAya. kAraNa jJAnI puruSa e ja potAno AtmA che ! mULa AtmA jyAM sudhI nA pakaDAya tyAM sudhI 'pratyakSa jJAnI e ja mAro AtmA che' ema karIne cAla ! prakRtine nihALe te puruSa ane prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! mana-buddhi-citta-ahaMkAra zuM kare che ene jue. ene nihALavAnA che Akho dahADo. puruSa ane paramAtmAmAM zuM phera ? puruSa paramAtmA thaI rahyo che. hajI phAIlo kharIne ! paramAtmAne kazuM karavAnuM ja nA rahyuM, kevaLa jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI. koI phAIla rahI ja nahIM ene ! puruSa prekTisa kare che judApaNAnI. gALo Ape tyAre jJAna hAjara rAkhe ke huM koNa ne gALa ApanAro koNa ? banne akartA. prakRtine bhUlavALI kahevI e bhayaMkara guno che. prakRti guNothI potApaNuM UbhuM thayuM che. potApaNAne nihALe tyAre e dhIme dhIme ochuM thAya. potApaNAmAM AkhI prakRtine nihALavAnI. 2
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ akrama vijJAnI dAdAzrIe to prakRtinuM AkhuM vijJAna khulluM karI dIdhuM che ke je koI ThekANe nA jaDe ane chelle 'huM bAvo ne maMgaLadAsa' nA phoDe to khulAsAnI hada karI nAkhI ! [2.1] dravyakarma dravyakarma-bhAvakarma-nokarmathI jagatanAM tamAma jIvo baMdhAyelAM che. A traNa gAMTho tUTI jAya to jIvamAMthI paramAtmA thAya ! sAmAnyapaNe loko zuM samaje che ? khAvA-pIvAnA je bhAva thAya che e bhAvakarma ane jamyA e dravyakarma. kharI rIte evuM nathI. dravyakarma-bhAvakarma sUkSmamAM hoya che. dravyakarma maphatamAM maLelA che. e AvaraNa rUpe che. AkhI jiMdagInAM karmonuM saravaiyuM ATha prakAranAM karmomAM vaheMcAI jAya che, jene dravyakarma kahe che. tenA phaLa rUpe A bhavamAM UMdhA cazmA (AvaraNo) ane deha ema be maLe che. jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ne aMtarAya e UMdhA cazmA, cAra pATA ane ane nAma, gotra, vedanIya ne AyuSya A cAra deharUpe maLe che. A janmathI ja ATheya karmo hoya. deha ne AtmA judA che chatAM eka bhAse che e zenAthI ? dravyakarmanAM UMdhA cazmAthI. saMsAra Ubho thavAnuM mULa kAraNa ja dravyakarma che. UMdhA cazmAne lIdhe bhAva evA UMdhA thavA mAMDyA. bhAvakarma pachI jAtajAtanI icchAo UbhI thaI. dravyakarmanA jevAM cazmA tevuM dekhAya. koIne lIluM, koIne pILuM, to koIne lAla. darekane judAM judAM cazmA hovAthI juduM juduM dekhAya ne tene kAraNe matabhedo thAya ! cazmAthI A mArI vahu ne A mAro sasaro ema dekhAya ! A UMdhuM jJAna ne UMdhuM darzana. dravyakarma baMdhAyA tenAthI 'draSTi' je UMdhI thaI tenAthI badhuM UMdhuM dekhAya che ! bhAva paNa UMdhA-cattA tethI thAya che ! nahIM to pote paramAtmA' chatAM bhIkha mAMgavAno bhAva kyAMthI thAya che ? kAraNa ke A UMdhA cazmA ! bahero, AMdhaLo, mUMgo kema ? bhAvakarma bagADelAM, tenA phaLarUpe A deharUpI dravyakarma bagaDeluM AvyuM ! ATha karmo zuM che ? 29 jJAnAvaraNa :- anaMta jJAna che paNa AvaraNane lIdhe jJAna AvarAyuM. jANavAmAM phera paDyo. darzanAvaraNa :- anaMta darzana che paNa AvaraNane lIdhe darzana AvarAyuM sUjha nA paDe. mohanIya :- darzanAvaraNa ne jJAnAvaraNane kAraNe mohanIya utpanna thayuM. aMtarAya :- mohanIyane kAraNe aMtarAya thayAM. brahmAMDano svAmI hovA chatAM juo kevI bhikhArI jevI dazA thaI che ?! aMtarAya karmane lIdhe. vedanIya :- TADha, garamI, bhUkha lAge e badhuM vedanIya karmane lIdhe. nAmarUpa :- nAma dharyuM caMdu, pAcho huM goro chuM, UMco chuM te. gotra :- sA2o pUjya mANasa, kharAba niMdya mANasa e gotra. AyuSya :- janmyo te pAcho maravAno. dravyakarma e saMcita karma kahevAya. ane phaLa ApavAne sanmukha thAya tyAre tenuM prArabdha karma thAya. jevuM Ave teno samatAbhAve nikAla karI nAkhe te dravyakarmathI chUTAya. jJAna-darzananA pATA cokhkhA thaI jAya to badhuM sIdhuM thaI jAya. akrama jJAnathI pATA cokhkhA thaI jAya che. darzanAvaraNa ane mohanIya saMpUrNa khatma thAya che ! [2.2] jJAtAvaraNakarma dravyakarmane dAdAzrI mINabattInuM udAharaNa ApI suMdara rIte samajAve che. mINabattImAM zuM zuM hoya ? mINa hoya, vATa hoya. ene dIvAsaLIthI saLagAve te prakAza Ape tyAre AkhI mINabattI kahevAya. mINabattI che te dravyakarma che te niraMtara ogaLyA ja kare ane navuM dravyakarma utpanna 30
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ thayA kare, jema jema te saLage tema tema. AmAM jJAnAvaraNa che. jJAnAvaraNa karmathI jJAnamAM AgaLa nA Ave. e prakAza thavA detuM nathI. jJAna saMpUrNa che, chatAM paDadAne kAraNe jJAna pragaTa thatuM nathI. be-cAra dUdhIo paDI hoya, temAM kai kaDavI ne kaI mIThI te zI rIte jaNAya ? sAmAnya rIte cAkhIne. cAkhIne eTale e indriyajJAna kahevAya. buddhithI DirekTa khabara paDatI nathI mATe jJAnAvaraNa. e khase ke vagara cAkhe ja badhI khabara paDI jAya! are, AkhAM brahmAMDanuM paramANu e paramANu kevA jJAnamAM jhaLake ! jyAM jJAna apAtuM hoya tyAM pramAda sevAya, tenAthI jJAnAvaraNa ne darzanAvaraNa karma baMdhAya. upadezo-vyAkhyAno sAMbhaLIe paNa kaMI pheraphAra nA thAya, UlTo bagaDe, tene jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa karma baMdhAya ! 'tame AmAM nA samajo' evuM koIne kahevuM e moTAmAM moTuM jJAnAvaraNa karma kahevAya. to zuM kahevAya ? 'bhAI, vicAro, tame jarA vicAro to kharAM ! eTaluM ja kahevAya. jJAnI pAse jJAnAvaraNa tUTe. paNa pote vAMko hoya to tyAM ya vAMko ja cAle ! mULa jJAnAvaraNa kone kahevAya ? 'huM caMdu, Ano dhaNI, huM vakIla' e jJAnAvaraNa. AtmAnuM jJAna maLe eTale e AvaraNa tUTe. pachI jJAnInI AjJA pALe teTalI pragati thAya. samAdhi varte ! svarUpa jJAna maLe eTale ajJAna pUruM jAya. paNa jJAnAvaraNa badhuM nA jAya. bIjanuM AvaraNa tUTyuM pachI AjJAmAM rahe tenAthI pUnama sudhI, saMpUrNa nirAvaraNa pada sudhI pahoMcAya! [2.3] darzatAvaraNakarma darzanAvaraNa eTale darzana upara AvaraNa. jema AMkhane motIyAnuM AvaraNa Ave ne tene nA dekhAya, tema AtmA upara AvaraNa Ave eTale jema che tema nA dekhAya. nAno hoya tyAre badhA ene kahe ke 'tuM caMdu' to dhIme dhIme ene 31 pahelAM zraddhAmAM bese e darzanAvaraNa,pachI ene jJAnamAM phITa thAya, anubhava thAya eTale e jJAnAvaraNa. jJAnAvaraNa ne darzanAvaraNa be bhegAM thAya eTale mohanIya utpanna thAya. pachI badho ja saMsArano vepAra cAlu thaI jAya. pachI aMtarAyo paDe. darzanAvaraNathI sUjha nA paDe. tapa kare, dhyAna kare, enAthI thoDuMka AvaraNa khase eTale kaMIka sUjha paDe. sUjha paDavI-nA paDavI e darzanAvaraNa karma kahevAya. sUjha e dravyakarma che. keTalIka beno doDha kalAkamAM phula jamaNa banAvI de ne keTalIka traNa kalAka sudhI gUMcavAyA kare. e darzanAvaraNane kAraNe. gamatAM mahemAna Ave ne ApaNe khuza thaIe to sUjha vadhAre paDe ne nA gamatA Ave tyAre kahIe ke 'atyAre kaMIthI mUA !' tenAthI sUjha ochI thaI jAya ! Ama ApaNe ApaNI meLe pATA bAMdhyA che. samaja ane sUjhamAM zuM phera ? samajane sUjha kahevAya. samaja e darzana che. te vadhatuM vadhatuM TheTha kevaLa darzana sudhI pahoMce ! darzana UMcI vastu che. jema jema samasaraNa mArgamAM AgaLa vadhatA jAya tema tema tenuM 'DevalapamenTa' vadhatuM jAya, tema tema darzana UMce jAya. ema karatAM mahIM prakAza lAdhe ke 'huM zuddhAtmA chuM, caMdubhAI nathI', tyAM darzana nirAvaraNa thAya ! jema AvaraNa khase tema sUjha vadhe. AtmAno eka bhAga che je AvarAyelo che te AvaraNamAMthI udaya thayelo bhAga sUjha che ane te ja darzanAvaraNa tarIke gaNAya che. ane emAMthI sUjha vadhatAM vadhatAM aMte sarvadarzI thAya che ! vyavahAramAM jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa kaI rIte oLakhAya ? eka mANasane dhaMdhAmAM sUjha paDatI nathI. tethI dhaMdho bagaDyo. te darzanAvaraNa ane dhaMdhAnI jANakArI nathI ke dhaMdho kema calAvavo te jJAnAvaraNa. 'huM zuddhAtmA chuM' evI samaja paDI, sUjha paDI e darzanAvaraNa tUTyuM tethI. have 'huM zuM chuM' e pUrepUrI jANakArI nathI te jJAnAvaraNIya karma. dAdAzrI jJAna Ape che tyAre darzanAvaraNa pUruM tUTe che. jJAnAvaraNa dhIme dhIme tUTe che ! roMga bilipha e darzanAvaraNa ne roMga jJAna e jJAnAvaraNa. 32
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ [2.4] mohatIyakarma mohanIya eTale je pote nathI tyAM potApaNuM mAnavuM ane je rilezana che te potAnAM mAnavA te ! A dhaNI-chokarAM potAnAM nathI chatAM potAnAM mAnavA te mohanIyakarma. nagInadAsa zeTha ko'ka dA'Do dArU vadhAre pI kADhe ne pachI te zuM bole ? 'huM hindustAnano presiDanTa chuM!" ApaNe zuM nA samajIe ke A dArUno amala bole che ?! tevI rIte 'huM caMdu, Ano dIkaro, Ano dhaNI' evuM bolavuM e badhuM mohanA amalane lIdhe bole che ! mULa moha, 'huM caMdubhAI chuM' evuM mAnavuM te pachI mohanI paraMparA sarjANI. moha, mahAmoha ne vyAmoha eTale zuM ? vyAmoha eTale vizeSa moha. eTale mUrchita thaI gayo. bebhAna thayo ne mohamAM bhAna hoya. mahAmohamAM ya bhAna hoya. khabara che ke moha karavA jevo nathI, chatAM cazmAnAM kAraNe AkarSaNa thAya. dekhAtuM baMdha thAya, anubhavamAM AvatuM baMdha thAya, tenAthI moha utpanna thAya. bIjA zabdamAM darzanAvaraNa ne jJAnAvaraNane kAraNe. jema mAthe pAra vagaranuM devuM hoya, chatAM bajAramAM phaTAkaDAM dekhe ne mUrchita thaIne laI le ! e moha. anaMta moha che tenI sAme 'huM anaMta sukhanuM dhAma chuM' AvuM bolavAthI mohamAMthI nIkaLI javAya. ATheya karmomAM bhAremAM bhAre karma che mohanIya. ene karmono rAjA kahyo che ! e jJAnInI kRpA viNa nA jAya. darzana mohanIyane mithyAtva kahevAya. cAra ghAtIkarmanI prabaLatA e mithyAtva. mithyAtvathI AgaLa vadhe eTale enA traNa bhAga paDe. 1) mithyAtva moha 2) mizra moha 3) samyaktva moha. 33 mithyAtva moha maMda thAya tyAre mizramohanIyamAM Ave. mizramoha eTale saMsAre ya kharo ne mokSe ya kharo, beu kharuM. mithyAtvamohanIya ne mizramohanIya jAya tyAre samakita thAya. krodha-mAna-mAyA-lobha cAreya jAya tyAre samakita thAya. paheluM upazama samakita, te ardha pudgala parAvartana kALa sudhI bhaTaka bhaTaka kare. pachI kSayopakSama samatimAM Ave. bahu kALa bhaTakyA pachI kSAyaka samakita thAya. samyaktvamohanIya paNa jAya tyAre kSAyika samati thAya. tyAre pachI niHzaMka AtmA prApta thAya. akrama vijJAnathI sIdho ja niHzaMka AtmA prApta thAya che. akramamAM darzana mohanIya ne darzanAvaraNa beu sAthe ja tUTe. A akrama vijJAna A kALanI ajAyabI che ! dhanya che A kALane paNa ! dravyakarma baMdhAvAnuM mukhya kAraNa, mohanIya. je akrama jJAnathI pUrNa UDe che. have je moha rahelo dekhAya te cAritramoha, DiscArja moha ja rahyo mahAtmAone ! [2.5] aMtarAyakarma hoya chatAM nA vaparAya e aMtarAya. potAnAmAM anaMta jJAna che, anaMta darzana che, anaMta zakti che, anaMta sukha che, anaMta vIrya che chatAM kema Icchita vastuo bhegI thatI nathI ? aMtarAya karma che tethI. ajJAna dazAmAM mana-vacana-kAyAnAM yogamAM pote niraMtara tanmayAkAra rahevAthI aMtarAya pADI de che. dA.ta. koI maMdiramAM dAna Apato hoya to tene aTakAvatAM zuM kahe ke maMdiramAM nAkho cho, enA karatAM garIbone khavaDAvo ne ! skUlo-davAkhAnA bAMdhone ! have tyAM maMdiranA aMtarAya pADe che ne bIje ApavAnuM puNya bAMdhe che. A buddhinuM DahApaNa che badhuM ! lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya, dAnAMtarAya, vIryaMtarAya AvAM mukhya pAMca prakAranAM aMtarAyo che. A aMtarAyo pote ja pADelA. gayA bhavamAM pADyA hoya, tenuM A bhavamAM phaLa maLe. jene jene tarachoDa mArI hoya te A bhavamAM pAchuM bheguM nA thAya. khAvA-pIvAmAM aMtarAya hoya tene ghera batrIsa bhAtanuM bhojana hoya 34
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa DaoNkTare carI pALavAnI kahI hoya ! roTalo ne chAza ja khAva ! ghaNIvAra pharajone kAraNe sAmAne AMtaro pADavo paDe che, tyAre tenuM turta ja pratikramaNa karI levuM joIe. bairI zarIre bhAre hoya, jarA bhAta vadhAre khAvA joIto hoya, to tene dhaNI kacakaca kare ! khAvA nA de ! alyA, te A pADyo aMtarAya ! ghaNAMne prazna thAya to zuM DAyAbiTisavALAne mIThAIo khAvA devI ? e jo nA mAne to pachI zuM thAya? ApaNA dekhyAnuM ja jhera che ne ! chAnomAno to khAto ja hoya ne ! jANe ApaNe jotAM ja nA hoIe tema rAkhavuM. hA, ApaNe nA khAzo nahIM kahevAnuM. ApaNe emane vigatathI badhuM samajAvAnuM ke AnAthI zuM nukasAna thAya paNa polIsa ekzana nA levAya, samajAvAya. ApaNe koIne khUba Agraha karIne jamADIe tenAthI pojhiTiva aMtarAya paDe ? nA, tenAthI UlTo aMtarAya tUTe. ApaNA khetaramAM DhorAM bhelADI jatAM hoya to tene hAMkI kADhIe tenAthI kaMI aMtarAya paDe ? nA paDe. kharekhara aMtarAya eTale zuM ? koI dAna Apato hoya ne tene AMtare ke ahIM nA ApIza, chetarAIza. te potAnI akkala vApare ke jo huM kevI ene samajaNa pADuM chuM. huM akkalavALo ne A kamaakkalano ! AnAthI aMtarAya paDe che. bolyA ke aMtarAya pADyA ! e ahaMkAra kahevAya. prakRti zuM kare che e 'joyA' karavAnuM. eka pudgala ja joyA karavAnuM. dAdAzrI kAne ochuM sAMbhaLatA. tenuM rahasya khulluM karatAM kahetAM, "gayA bhavamAM sAco mANasa amane enI sAcI vAta kahevA Ave to ame tene sAMbhaLIe nahIM ne chI chId karI nAkhIe. ahaMkAra karyo. khoTAnuM ya khoTuM zAMtithI sAMbhaLavuM joIe. te A chI chI karyuM, tenuM sAMbhaLavAnA aMtarAya paDyA ne phaLamAM AvyuM baherApaNuM !'' jo hIyariMga eIDa (sAMbhaLavAnuM mazIna) mUkAve to aMtarAya pUrA nA pate. eTale emaNe te nA mUkAvyuM. vastu eka ja vAra bhogave tene bhoga kahevAya ne vArevAre bhogave tene upabhoga kahevAya. khAvAnuM bhoga kahevAya ne kapaDAM upabhoga kahevAya. mULa jJAnAMtarAya, tenAthI badhAM aMtarAyo paDe. koIne kaMI paNa prakArano lAbha thato hoya, tene ApaNe AMtarIe tene lAbhAMtarAya paDe. anaMtavIrya tIrthakarone hoya. jarAka hAtha mUke ne kyAMno kyAM pheraphAra thaI jAya ! aMtarAyakarma tUTe kaI rIte ? jenAthI aMtarAya paDyA, tenA virodhI svabhAvathI aMtarAya tUTe. aMtarAyakarmanI vidhi karavAthI jJAnAMtarAya paDe che, ema dAdAzrI kahe che. jJAnanI vidhi karavAnI hoya tene badale A ajJAnanI vidhi kare che, tethI jJAnAMtarAya paDe. AyuSya TUMkuM hoya to te AyuSya karmanA AdhIna. dharmamAM matamatAMtaratAthI ghaNAM aMtarAyo paDe che ! sAcAne sAco rasto nA kaho to jJAnanAM aMtarAya paDe. pratyakSa jJAnI maLe to temanI pAsethI badhAM ja aMtarAyo tUTe. paNa aMtarAya hoya to tene thAya ke 'hajI zuM utAvaLa che ?' dAdA bhagavAnanuM nAma le to ya aMtarAya aMtarAyavALAne to pote dhIrelA paisA ya pAchAM nA maLe. varasonA varaso sudhI dhakkA khAyA ja karavA paDe ! dAdAzrI niraMtarAya padamAM hatA. vicAra karatAM pahelAM vastu hAjara! davA karavAthI aMtarAya paDe darda upara ? davA pIvo te aMtarAya nahIM paNa davAnA vicAra karIe chIe te aMtarAya. DaoNkTara kharAba che, vaida sAro che, e aMtarAya. vicAra karyA te badhA aMtarAya. Ane 'joyA' karavuM e puruSArtha ! prakRtine ADuM aMtarAya nahIM karavAnAM. Ama karavuM ke nA karavuM evuM dAdAzrI be kalAkamAM rokaDo mokSa ApatA toya lokone zaMkA paDe
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema te kaMI thatuM haze ? te pADyA aMtarAya mokSanA ! koI pAmato hoya temAM aMtarAya nAkhe. dAdAnAM satsaMgamAM javA nA de te moTo aMtarAya paDyo ! keTalAMkane pratyakSa-pragaTa AtmajJAnI maLe chatAM manamAM ema thAya ke ApaNe to ApaNA dharmanuM karIe chIe ke gurunuM karIe chIe, A barAbara che, have bIjuM kema karAya ? A ja enA aMtarAya. pote ja AMtaro nAkhyo, je potAne ja naDe. jJAnInA aMtarAya toDavA zuM karavuM ? pote jAte nakkI kare ke mAre mokSano aMtarAya toDavo che. pachI jJAnIne kahe ke kRpA karI aMtarAya toDI Apo. te jJAnI toDI Ape. aMtarAya vagarano hoya te to jJAnIne dekhatAM ja TharI jAya, pAmI jAya ! keTalAMka loko to varSothI bhAvanA karatA hoya ke dAdAnAM darzana karavA che, paNa aMtarAya hoya tethI nA avAya. mANasane badhAM aMtarAya tUTe, lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya paNa jJAnAMtarAya jaldI nA tUTe. jJAnInA aMtarAyavALo to dAdAnA gharanA pagathiyA caDhIne pAcho utarIne jato rahe ! AvAM jJAnI dasa lAkha varSe janme ! tyAM to kevA aMtarAya lAvyo che jIva ! pratyakSanA aMtarAya ghaNAMne paDe. parokSanA tUTelA hoya. pratyakSanAM aMtarAya jANakArane hoya, ajANyAne nA hoya. aMtarAyakarma toDavA zuM karavuM ? pratikramaNa roja karavuM ke 'he bhagavAna ! mArA aMtarAyakarma dUra karo. pAchalI bhUlo mApha karo.' roja AvI prArthanA karavI. jJAna-darzananAM aMtarAya zenAthI paDe ? ADo mANasa dareka vAtamAM ADuM bole. jJAnInuM ADuM bole. saMto-bhaktonuM ADuM bole. tenAthI AvAM aMtarAya paDe. AtmAne mokSa bahu dUra nathI, mAtra aMtarAya ja vacce naDe che ! jJAna ApI, ajJAna kADhI jJAnAMtarAya jJAnI toDI Ape. jyAM jJAnIno, tIrthaMkarono 37 vinaya dharma khaMDIta thato hoya tyAM jJAnI paNa aMtarAya toDI nA zake. mokSamArgamAM vinaya dharma mukhya che. temAMya jJAnI mATe to eka avaLo vicAre ya nA Avavo joIe. darzanamAM hoya paNa vartanamAM nA hoya. te vartananAM aMtarAya hoya tethI. keTalAMka dharmanA pustako bALI nAkhe, mUrti toDI nAkhe, phoTA bALI nAkhe, phADI nAkhe, tenAthI jJAnAMtarAya bahu paDe. koInA dharmanuM pramANa dubhavIne ApaNe kyAreya sukhI nA thaI zakIe. enuM phaLa AvyA vagara nA rahe. hindu-muslima aMdaroaMdara dharmanA nAme kApAkApI kare, tenuM phaLa darekane potAne acUka Avaze ja. e choDaze nahIM. satsaMgamAM AvavAno draDha nizcaya kare to satsaMganA aMtarAya tUTe. nizcayamAM evuM baLa hoya che ke jenAthI game tevA aMtarAya tUTI jAya ! 'satsaMgamAM zuM roja roja javAnuM ?" enAthI paDe satsaMganAM aMtarAya ! anizcayathI aMtarAya paDe. akrama jJAnathI potAnuM paramAtmapada prApta thAya che ! paNa emAM tanmayAkAra satata rahevAya nahIM ne ! icchA karavAthI aMtarAya paDe ! jema icchA ghaTe tema aMtarAya tUTe. jJAnIne icchA ja nA hoya koI. tethI temane koI cIjanA aMtarAya nA hoya. TheTha mokSa sudhInuM niraMtarAya pada hoya temanuM ! je kaMI icchAo dekhAya te DiscArja icchAo hoya. cArja icchAo to temanI sadaMtara baMdha thaI gayelI hoya ! 'mokSe jatAM koInI tAkAta nathI ke mane aTakAvI zake !' evuM bolAya nahIM. evAM bhAva rakhAya ke mAre mokSe ja javuM che. emAM kaMI paNa vacce Ave to ya huM aTakIza nahIM. paNa bolavuM eTale UghADo ahaMkAra. icchA ne nizcayamAM zuM phera ? icchA eTale potAnI gamatI vastu mATe hoya te ane nizcaya eTale nirdhAra. emAM gamavuM nA-gamavAne kaMI levA-devA nahIM. koI kArya karavuM hoya teno nizcaya karavo paDe ne gamatI 38
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ du:khe che, sahana thatuM nathI' karIne bahu vede. bhagavAna mahAvIrane ya zAtA-azAtA vedanIya hatI. kAnamAM baru khosyA tyAre bhayaMkara azAtAvedanIya AvelI. paNa temAM temane jabarajasta tapa hoya. emane dehanI vedanA hoya. paNa mAnasika ke vANInI vedanA nA hoya. vastu levA jaIe te icchA. nirNaya karatAM nizcayamAM jora vadhAre hoya. nizcayamAM ahaMkAra lAge te DiscArja ahaMkAra hoya ! koI dahADo jamavAmAM aMtarAya paDyo ? jema jema AtmavIrya ochuM hoya, tema tema kaSAyo vadhe. AtmavIrya tUTe zenAthI ? ahaMkArathI. AtmavIrya ghaTatuM lAge tyAre moTethI paccIsa-pacAsa vAra bolavuM, 'huM anaMta zaktivALo chuM.' mokSe javAmAM anaMta aMtarAyo che to sAme anaMta zaktio paNa che ! avaLI sAme savaLI zaktio paNa che. dAdAzrInuM jJAnasUtra che ke "mokSe jatAM vino aneka prakAranAM hovAthI tenI sAme huM anaMta zaktivALo chuM.' roMga biliphathI AtmA para aMtarAyo paDyA ! AtmAnI caitanya zakti AvarAI che A aneka icchAothI ! AtmAnI tamAma zakti, anaMta aizvarya pragaTe che jJAnInA sAnidhyathI, temanI kRpAthI !!! [26] vedatIyakarma zarIrane bhogavaTo Ave te vedanIyakarmanuM pariNAma che. vedanIyakarma be prakAre che. (1) zAtAvedanIya ne (2) azAtAvedanIya. ThaMDI, garamI, bhUkha, tarasa lAge e azAtAvedanIya. davAkhAnAmAM dardo joIe te ya azAtAvedanIya, A dravya karma che. zAtA eTale ke sukha, ene ya vedanIya kahI bhagavAne. jJAnIo zAtAne sukha mAne nahIM ne azAtAne duHkha mAne nahIM. sajjaDa jJAna hoya, te kazuM ja bhogave nahIM. bhoktA e thAya ja nahIM. A vedanA dehanI che evuM mAtra jJAnI jANe ! bhogave nahIM. vedanAro AmAM koNa ? ahaMkAra. AtmA vedato ja nathI. jJAnI nirahaMkArI hoya. vedanAro emane rahyo ja nahIM ne ! kevaLa 'jANanAro' ja hoya. ajJAnI 'mane bahu akramanAM mahAtmAne mAnasika du:kha maTI gayA ! daihika duHkha aDe. parama pUjya dAdAzrIne page phrekacara thayuM tyAre te jarAya azAtA vedanIyanA bhoktA na hatA. niraMtara mukta hAsya ja hatuM ! dAdAzrIne kronika broMkAITIsa hatuM. kAyama udharasa hoya. tene dAdAzrI mahAna upakAra mAnatA. kAraNa ke UMghamAMthI udharasa UThADI Apene ! nirAlaMba dazAvALAne zAtA-azAtA aDe ja nahIM. tene to mAtra 'zAtA-azAtAne saMyoga jANuM ..." [27] nAmakarma huM caMdu, huM goro, huM jADo, huM IjIniyara. e badhuM dravyakarma. nAmarUpakarma emAM nAma, rUpa, DijhAIna badhuM AvI jAya. loko citragupta ApaNo copaDo lakhyo che ema kahe che. paNa kharekhara evI koI vyakti lakhanArI che ja nahIM. A citraguptano copaDo nathI paNa gupta citra che nAmakarma to ! A citAro ja nAmarUpa karmano che ! brahmAe ghaDyA evuM ya keTalAMka kahe che, te ya kalpanA che. koI bApoya nathI evo ! bhAvamAMthI citarAmaNa enI meLe ja thaI gaI che ! nAmakarma e pUrvasaMcita karma che. enA AdhAre darekanA moDhAM, rUparaMga judAM ja hoya, nahIM to badhAMnAM eka ja bIbAmAMthI maDhelAM eka sarakhA ja moDhAM nA hoya ? AtmahatyA kare e ya nAmakarmanA AdhAre ! nAmakarmanA ghaNAM prakAra che. goro-kALo, UMco-nIco, e badhuM 4o
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarmamAM jAya. vaLI aMga-upAMga, e badhuM nAmakarmamAM jAya. kAnanI bUTTI chaThThI te mokSano adhikArI. hRdayamArgI hoya. jenAM moTA kAna hoya te mahatvAkAMkSI hoya, dharmamAM ke saMsAramAM. jagatanuM kalyANa karavAnuM, duzmananuM ya kalyANa karavAnuM, jenA rome romamAM vaseluM hoya te UMcAmAM UMcuM yazanAmakarma bAMdhe ! [28] gotrakarma gotrakama be prakAranAM. ucca gotra ne nIca gotra. ucca gotravALAne jyAM jAya tyAM badhA page lAge ane nIca gotravALAnI badhAM niMdA kare. dA' tIrthaMkaranuM nAmakarma kevuM hoya ? tIrthaMkara bahu lAvaNyavALA hoya. jotAM ja dila TharI jAya. emane basa jo jo ja karavAnuM mana thAya. emanAmAM AkhI duniyAnuM nUra hoya ! Adeya nAmakarma eTale jayAM jAya tyAM mAna-tAna, AvakAra maLe. ane anAdeya nAmakarmavALAne kyAMya AvakAra nA maLe. kuLa-jAti e badhuM dravyakarmamAM AvI jAya. yaza ane apayaza nAmakarma hoya. kazuM nA karyuM hoya to ya jaza maLe ne pelo karI karIne adhamUo thAya to ya koI jaza nA Ape, uparathI apajaza Ape ! saMto-bhakto camatkAra kare che paNa kharekhara jagatamAM koI mAnavIthI camatkAra thaI zake ja nahIM. A to emanuM yazanAmakarma jabarajasta hoya, je temane yaza apAve. parama pUjya dAdAzrIne to dararojanA basso jaNa Ave, jaza ApatAM Ave. camatkAra karIne stone ! paNa dAdA jaza nA khAya, e to yazanAmakarma amAruM kahIne UDADI de. dAdAzrI pAse rileTiva problemsa mATe vidhio karAvI jAya te zuM ? dAdAzrI kahe ke "A to devo ja karI zake. tethI temane huM phona karI dauM ne lAgavaga lagADuM. kAraNa ke amAre badhA devo joDe oLakhANa kharIne !" yazanAmakarma kone maLe ? jene potAnuM karavAnI IcchA nathI, A badhAnuM kema karIne sAruM thaI jAya e ja rAta-dA'Do vicAre. pArakAM mATe ja jIvatA hoya, tene jabarajasta yazanAmakarma maLe. e puNyathI nA maLe. sAmAnuM kiMcit mAtra ahita nA thAya, duHkha nA thAya e ja khyAla rAkhe haMmezAM. te yazanAmakarma bAMdhe. 'mAre zuM" evuM kyAreya dAdAzrIne nA thAya. bUruM karavAnI bhAvanAthI apayazanAmakarma baMdhAya. dArU pIve, mAMsAhAra kare, ADe raste jAya te badhAM lokaniMdya thAya. ucca gotrano ahaMkAra kare, supIriyAriTI kompaleksamAM jAya. nIca gotrathI InphiriyAriTI komleksamAM jAya. tenAthI navAM bhAvakarma baMdhAya. A kALamAM lokaniMgha nA hoya, tene lokapUjya gaNavo. kharAM lokapUjaya to jaDavA muzkela ! dAna kare, satkArya kare e nAmakarmamAM jAya ane lokakalyANano bhAva kare to gotrakarmamAM jAya. zreNIka rAjAe mahAvIra bhagavAnanA darzanathI ja tIrthaMkara gotra bAMdhyuM ! kevA bhAvathI karyA haze e darzana ! pUrva bhavamAM guru mahArAje zreNIka rAjAne je draSTi ApI hatI te ane A darzana be bhegAM thavAthI tIrthaMkara gotra baMdhAyuM !!! | [29] AyuSyakarma mINabattI saLagAvyA pachI e khalAsa thavAnI ke nahIM ? evI rIte janmyA tyAMthI AyuSya khalAsa thavAnuM. e dravyakarma kahevAya. A karma jIvane dehamAM bAMdhI rAkhe ! kevaLajJAna thayA pachI paNa AyuSyakarma rahe. deha mare, pote nahIM. AyuSyakarma lAMbuM hoya te puNyanA AdhAre AyuSyakarma zvAsozvAsa upara hoya che, varSo para nahIM. aNahakkanA viSayomAM, kucAritramAM, vadhumAM vadhu zvAsa vaparAya. pachI hakkanA viSayomAM, pachI krodhamAM khUba vaparAya. lobhathI AyuSya vadhe. lobhIyo viSathI ocho hoya. ATheya karmo kSaNe kSaNe baMdhAyA ja kare che. bIjAM karma baMdhAya tenI 41.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ joDe AyuSya karma baMdhAya. karmanA AyuSyane AyuSya kahe che. AyuSya baMdhano niyama. ra/3 AyuSya jAya tyAre pahelo baMdha paDe. sATha varSanuM AyuSya hoya to cAlIsa varSa pahelo baMdha paDe. pachI bacyA te vIsa varSanA 2/3, 1/3 DivAIDa karatAM karatAM baMdha paDato jAya ne Agalo paDelo baMdha bhUMsAto jAya. mAtRbhAvavALAnuM AyuSya lAMbuM hoya. koIne duSka thAya e ene game nahIM. oNblAIjhIMga hoya sadA. bIjAnA AyuSyanuM jeTaluM ApaNe nukasAna karIe teTaluM ApaNuM AyuSya ochuM thAya. [2.10] ghAtI-adhAtIkarma mINabattIne cAra dravyakarma hoya, aghAtI karma hoya. eka saLage evo doro, bIjuM dorAne saLagAvanAra mINa, trIjuM pote saLagIne khalAsa thAya te AyuSyakarma ane cothuM ajavALuM. Ama cAra thayA. mINabattIne ghAtI karma nA hoya ne ApaNane cAra ghAtakarma paNa hoya. eTale manuSyane ATha karma hoya. jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ane aMtarAya. e AtmAne ghAta karanArAM che, tethI tene ghAtakarma kahyA. dravyakarma niraMtara ekjhosTa thayA ja kare ne eka divasa khalAsa thaI jAya ! cAra ghAtakarma te cazmA che ane aghAtakarma e dehano bhogavaTo che. akrama vijJAnathI ghAtakarmanA mukhya mohanIya ne darzanAvaraNa saMpUrNa UDe che. amuka aMze jJAnAvaraNa ane aMtarAya paNa UDe che, mAtra be kalAkamAM ja ! have aghAtI karma je dehanA che te bhogavavAnAM rahe che. emAMthI je utpanna thAya che te nokarma, je bhogavye ja chUTako. ghAtakarma jAya pachI aghAtIno mAtra nikAla ja karavAno rahe che ! tIrthakarone kevaLajJAna thAya tyAre ghAtakarma saMpUrNa naSTa thAya. temanAM aghAtI karma khUba UMcA hoya ! zukladhyAnathI ghAtakarma naSTa thAya. dAdAzrI jJAna Ape che tyAre 43 zukladhyAna utpanna thAya che. ATheya karmamAM mukhya mohanIyakarma che. enAthI darzanAvaraNakarma baMdhAya che. darzanAvaraNa eTale roMga bilipha ane pachI jJAnAvaraNa UbhuM thAya che! mohanIya eTale AtmAne AtmA rUpe nahIM jotAM, bIjI rIte jovuM te ! eTale badhuM avaLuM ja dekhAya ? kaSAyo mohanIyanAM chokarAM. 'huM koNa chuM' samajAya eTale kaSAya pachI dUra thavA mAMDe. mohanIya, darzanAvaraNa, jJAnAvaraNa khase tyAre jJAnalabdhi thAya. akramamAM jJAnalabdhi thAya che. pachI aghAtI karmo ekAda avatAramAM pUrA thAya che. aghAtI karma pUrA thAya tyAre AtyaMtika mokSa thAya. dAdAzrIe Ama ATha prakAranA dravyakarmano chellAmAM chello tAtvika phoDa Apyo che, je kyAMya nA jaDe ! [2.11] bhAvakarma bhAvakarma eTale zuM? TUMkamAM, 'huM caMdubhAI chuM' e ja bhAvakarma. dravyakarmanAM cazmAnAM AdhAre ene bhAva thAya che ke A sAruM che ne A kharAba che. bhAvanA AdhAre cazmAM nathI, cazmAnAM AdhAre bhAva thAya che! bhAva-abhAvathI karma baMdhAya che. krodha-mAna eTale abhAva ne mAyAlobha eTale bhAva. ahaMkAra hoya to bhAva-abhAva ne ahaMkAra nahIM to lAIka-DislAIka. huM" ane "mAruM" e krodha-mAna ane mAyA-lobha thayAM, anukrame. krodha-mAnamAyA-lobha e bhAvakarma. mAna-apamAna e bhAvakarma. kapaTa, moha, lobha e badhuM bhAvakarma. lobha eTale AgalA bhavamAM je maLavAnuM hatuM, te Aje vaTAvI khAdhuM. krodha-mAna-mAyA-lobha e ja bhAvakarma. e hiMsaka hoya to bhAvakarma ne nA hoya to bhAvakarma nA kahevAya. cAra kaSAyomAMthI eka ja hoya evuM nA hoya. ekAda AgevAna jevo thaI beTho hoya ne joDe bIjA paNa hoya.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArtadhyAna, raudradhyAna ne dharmadhyAna e badhuM bhAvakarma. bhAva ane bhAvakarmamAM zo phera ? mane A bhAve, mane A bhAve thAya che e badhI IphekTa che ne bhAvakarma e kaoNjha che ane bhAvanA e bhAvakarmanuM phaLa che. mahIM bhAva thAya che ke mAre kamAvuM che, paraNavuM che, ghara bAMdhavuM che, enI aMdara je sUkSma bhAva baMdhAI jAya che te bhAvakarma che. bhAvakarma sUkSma che e vyavahAramAM Ave ja nahIM. bhAvakarma kevI rIte baMdhAya che ? koIe pacAsa hajAra meyaranA dabANathI dAnamAM ApyA ne mahIM ene bhAvamAM rahe ke A dabANa nA AvyuM hota to ekuMya paiso nA Apata ! te A eNe bhAvakarma bagADyuM. te AvatA bhave phaLaze ane pacAsa hajAra ApyA te IphekTa ane tenI IphekTa A bhavamAM ja maLe, loko 'vAha vAha kare te. 'huM caMdubhAI chuM' tyAM sudhI bhAvakarma ne 'huM zuddhAtmA chuM' thayuM to bhAvakarma UDyuM. jagata bhAvakarmathI khaDuM che. bhAvakarma UDyuM to saMsAra AthamI jAya ! kartAbhAvathI bhAvakarma baMdhAya. bhoktAbhAve bhogavyuM te ya bhAvakarma kahevAya. kharekhara to badhuM 'vyavasthita' kare che ! evuM jJAna rahe to bhAvakarma UDyuM. [2.12] dravyakarma + bhAvakarma ATha prakAranAM dravyakarma che. e DiscArja thAya tyAre temAMthI pAchAM bhAvakarma thAya. cAra kaSAya e bhAvakarma che. have dravyakarmanAM mAlika nA thAya, emAM kaSAya nA thAya to bhAvakarma UDI jAya. eTale cArjakarma baMdha thAya, mAtra DiscArja karma dehe karIne bhogavavAnAM rahe. bhAvakarmanAM prakAra ke DigrI badalAtAM nathI. e mULa jagyAethI jhame. eka ja jAtanuM hoya. pachI enAM navAM dravyakarma thatAM thatAM to ghaNo samaya lAgI jAya ! AtmAe enI zuddhatA kyAreya choDI nathI. A to jaDa ane cetana be tattva bhegAM thavAthI vyatireka guNa utpanna thayAM che. mULa dravyakarmamAMthI A vyatireka guNa (krodha-mAna-mAyA-lobha) e bhAvakarma UbhAM thayAM che. roMga biliphathI pAvara pUrAyo che. cetanano pAvara jaDamAM bilipha rUpe Avyo che. e pAvaranuM du:kha che. e pAvara vaparAI jAya eTale duHkha jAya. vyatireka guNathI pAvara Ubho thayo che. Ane ja vyavahAra AtmA kahyo. mULa tattvo potAnAM guNa ke svabhAva choDatA ja nathI. UMdhuM dekhAyuM ke 'huM caMdu' te bhAvakarma ne chatuM dekhAya ke 'huM zuddhAtmA' to svabhAva bhAva kahevAya. 'huM karuM chuM te ya bhAvakarma. mULa orijinala dravyakarma kevI rIte thayuM ? samasaraNa mArgamAM cha dravyo bhegAM thAya che. tenAthI pATA baMdhAya che. ATha prakAranAM dravyakarma thAya che. temAM cAra AMkhe pATA (cazmA AvaraNonA) che ane bAkInAM cAra dehathI bhogavavAnAM. parama pUjya dAdAzrIe basa ATalAmAM ghaNuM guhyamAM guhya jJAna, mULa zAne khulluM karI dIdhuM che. karmanuM mULa kyAMthI che te ahIM ja spaSTa samajAya evuM che, svarUpanuM jJAna maLe bhrAMti jAya, AvaraNo haTe eTale pATA nIkaLI jAya. bhAvakarmano kartA koNa ? ahaMkAra, ahaMkAramAMthI krodha-mAnamAyA-lobha UbhAM thAya che. ahaMkAra kyAMthI Ubho thAya ? A cha dravyo bhegAM thAya che. temAM jaDa ane cetana bhegAM thavAthI vizeSa pariNAma UbhAM thAya che. e vizeSa pariNAmamAM aham Ubho thAya che. pote cetana che chatAM anyane, jaDane 'huM mAne che eTale A roMga plesamAM Aropita bhAva Ubho thayo, enuM nAma ja ahaMkAra. ane saMjogo kare che ne pote mAne che ke "meM kayuM', te anya jagyAe 'huM'nA astitvanI roMga biliphathI eka sTepa AgaLa roMga bilipha vadhe che ne kartApaNAmAM anyanAM sthAne potAne kartA mAne che. tethI ahamUmAMthI thAya che ahaMkAra, karavApaNAmAM Avyo tethI ahamAMthI ahaMkAra thayo. ene jJAna maLyA pachI jaDa-cetana judAM che tema rAITa bilipha bese che, eTale aMta Ave che. AtmA karmano preraka nathI. e karma grahaNa karato ya nathI. A to vyavahArathI tene mATe preraka ne grahaNa karanAro manAya che. mAnyatA pramANe pudgala te svarUpanuM thaI jAya ! bhAva enAM phaLasvarUpe dravya thaI jAya.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ kramika mArgamAM bhAvakarma e potAnI nija kalpanA kahevAya, mATe cetana rUpa eTale mizracetana thayuM. cetananI skUraNA thaI eTale pAvara peTho pudgalamAM. eTale pAvara cetana thayuM. jJAna pachI navo pAvara nA bharAya. jaDadhUpa eTale paramANuo kheMcAya. gusso thayo e bhAvakarma. enA paramANuo kheMce. A paramANuo kheMcAya che te bahAranAM kheMcAtA nathI. bahAra to te sthULarUpe che. A to aMdaranAM ja paramANuo nija AkAzamAM kheMce che. sUkSmanA hisAbe pachI bahAra sthaLa paramANuo bhegAM thaI jAya ne kAryamAM Ave. pote kalpanA karI eTale DijhAIna karI tevAM paramANuo thaI jAya ! eTale jevI skUraNA thaI evA pudgala kheMce ne tevuM badhuM sarjana thaI jAya! A gadheDo, hAthI, kIDI e badhuM potAnI ja phuraNAthI khaDuM thayeluM che paNa te parabhAvamAM thaI gayuM che. parasattAmAM thaI gayuM che ! AtmA jJAnathI akartA che ne ajJAnathI kartA che ! jeno upacAra nathI thayo, DijhAIna nathI thaI, koI yojanA nathI thaI te anupacarita vyavahArathI AtmA dravyakarmano kartA che. huM kahuM chuM, jauM chuM, AvuM chuM, e upacArika vyavahAra carita thayuM te upacarita thAya che ne temAMthI aupacArika thAya che. upacArathI ghara-dhaMdhA Adino kartA che ane anupacarya eTale A nAka-kAna-AMkha e ApaNe ghaDyuM ?!, bhAvakarma karavAthI dehanuM baMdhAraNa thaI jAya. bhAvakarma karanArAne (ahaMkArane) pudgala joDe kaMI levA-devA nathI. paNa bhAva karyA pramANe pudgala baMdhAI jAya ! akrama jJAnathI dAdAzrIe upacAra-anupacAra UDADyuM. kramikamAM dekhAya tene dravyakarma kahevAya. kharekhara dravyakarma e dekhAya nahIM. bhAva koNa kare che ? vyavahAra AtmA. bhAva pratiSThita AtmA ya karato nathI ne zuddhAtmA ya karato nathI. dravyakarmanA pATAne laIne kaSAya che ne tenAthI bhAvakarma che. akramamAM dAdAzrIno bhAvakarma, dravyakarma, nokarmano phoDa kramika karatAM tadana judo ne yathArtha che. dravyakarmamAMthI bhAvakarma utpanna thAya. DiscArja thatAM karmo, IphekTamAM AvelA karmo te badhAM nokarma. bhAvakarma DiscArja thAya te nokarma. kramika mArgamAM gusso thayo te bhAvabaMdha ne dhola khAdhI te dravyabaMdha. kramikamAM nokarmane dravyakarma kahe che. kharekhara dhola khAdhI te nokarma. kramikamAM bhAvakarmamAMthI dravyakarma thAya ema gaNe che. paNa kharAM dravyakarma ATha prakAranAM che, tene ja kahevAya. dravyakarmamAMthI bhAvakarma ne bhAvakarmamAMthI pAchuM dravyakarma. nokarmanI kaMI kiMmata ja nathI. kriyA nahIM paNa bhAva thAya te bhAvakarma. lokapUjya mANasane 'Avo padhAro padhAro' kahe tethI zeTha phulAya te bhAvakarma. apamAna kare ne Dipresa thaI jAya te ya bhAvakarma. akramamAM bhAvakarma UDI jAya che jJAna pachI. kAraNa ke A badhAMno mAlika ja khasI gayo ! mAlika hoya to zuM thAya ? A "mAruM" evI draSTi UbhI thaI eTale pAchuM Azrava (cArja) thAya. bhAvakarma thayuM eTale Azrava thAya. eTale pAcho baMdha paDe. A Azrava baMdha loko anAdikALathI khodI kADhavA jAya che paNa tema nA thAya, mahenata eLe jAya. jJAnI to zuM kahe che ke mAtra 'draSTi' badalI nAkho koI paNa raste. draSTi phare to Azrava badhAM parizrava (nirjarA) che. baMdha nA paDe pachI. akramamAM to "A mAruM ja nahIM" thaI jAya che. kaSAyo "caMdu'nA ahaMkAra maDadAla thaI jAya ane "huM" to zuddhAtmA e so TakA thaI jAya che mahIM. AkhI draSTi ja badalAI jAya che ! kramikamAM liMgadeha jene kahe che, tene akramamAM bhAvakarma kahe che ! dravyakarmamAMthI bhAvakarma ne bhAvakarmamAMthI dravyakarma. A zRMkhalA dAdAzrI jJAna ApatAM ja toDI Ape che. pachI navAM bhAvakarma thatAM nathI. pAchalAM daihika dravyakarma pUrA karavAnA rahe ne amuka aMze jJAnAvaraNa ne aMtarAya rahe. tIrthaMkaro pUrvabhave tIrthakara gotra bAMdhe che, te samakti pachInuM bhAvakarma che. 'huM je sukhane pAmyo te badhAM pAme !" A emanI sahaja karuNA hoya ! 48
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvakarma saMpUrNa gaye kevaLajJAna thAya. [2.13] lokarma nokarma to AtmajJAna hoya to aDe nahIM, nahIM to aDavAnAM ja. nokarma eTale 'naoN' NO . no nahIM. jJAnInAM ne ajJAnInAM nokarma to sarakhAM ja dekhAya paNa jJAnIne kartApaNuM nA hoya, bhAvakarma nA hoya. tethI nokarmamAMthI navuM cArja nA thAya, kharI paDe. samyaka draSTi ja AmAM mukhya kAma kare che. draSTi pharI mATe nokarma che. DiscArja che. nokarma eTale zuM ? pAMca IndriyothI anubhavamAM Ave che te, manathI thAya te ya nokarma. mana enuM preraka che. krodha-mAna-mAyA-lobha bAda karIe eTale rahyAM te badhAM nokarma. mana-buddhi-citta-ahaMkAra badhAM nokarma. pachI krodha-mAna-mAyA-lobha e sthaLanI vAta nathI, ahIM sUkSmanI vAta che. sthULa anubhavAya e nokarma. dhola mAre te nokarma ne te vakhate aMdara krodha thAya te bhAvakarma, jJAna hoya te krodha thAya, dhola mAre tyAre to ya te bhAvakarma nathI. mAtra nokarma kharI paDatAM che. kriyAne nokarma kahyuM. kriyA vaLage nahIM, jenI AtmadraSTi thaI haze tene ! draSTi ja mukhya AdhAra bane che. dharmamAM pATha-pUjA, upavAsa, japa-tapa kare te badhuM nokarma. prakRti kare ne AtmAno bhAvakarma nathI te badhAM nokarma. hAjato badhI nokarma. rAga-dveSa vagaranI kriyAo e badhI nokarma kahevAya. akrama jJAnamAM 'huM kartA nathI, vyavasthita kartA che.' A jJAnathI navuM karma nA baMdhAya. je dekhAya che te badhAM nokarma. dAdAzrI kartApaNAnA AdhArane ja UDADI mUke che ! eTale mahAtmAonI kriyAo ajJAnI jevI ja dekhAya. eTale bIjA lokone kaMI pheraphAra nA lAge. paNa temane bhAvakarma UDyAM, rahyAM te nokarma ! nokarmanA be bhAga. eka cAritra mohanIya je mahAtmAone have rahe ne bIjuM mohanIya je ajJAna dazAmAM hoya. darzana moha gayA pachI bAkI rahe te cAritra moha. no kaSAya mahAtmAne aDe nahIM. je kaSAya karavA mATe nimitta bane che te no kaSAya. tenuM akramamAM pratikramaNa phAIla naMbara vana pAse karAvavuM. anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI, saMjavalana kaSAyanAM catuSkane bhAvakarma kahevAya. kramikamAM nokarma eTale hAsya, rati, arati, bhaya, zoka juguptA strIveda, puruSaveda ne napuMsaka veda. rati-arati eTale lAIka-DislAIka ane jugupsA eTale cItarI caDhavI te. bhaya eTale bhaDakATa. kudaratI riphalekazana... moTo avAja acAnaka thAya tenAthI zarIra dhrujI jAya e nokarma, bhaya nahIM paNa kharI rIte bhaDakATa. ATha prakAranAM dravyakarma te saMcitakarma ne phaLa Ape te prArabdhakarma, tene nokarma kahyAM. svarUpa jJAna pachI akramamAM nokarma akarma kahevAya, nahIM to ajJAna dazAmAM nokarma e sakarma. dareka kriyAmAM krodha-mAna-mAyA-lobha vaNAyelAM hoya che. temAMthI dravyakarma utpanna thAya. dAdAzrI draSTi badalI Ape eTale saMsAra roga jAya ! [2.14] bhAvakarma + dravyakarma + tokarma dravyakarmamAMthI bhAvakarma utpanna thAya che. ane pachI temAMthI zuM thAya ? bhAvakarma ane nokarma be bhegAM thaIne pAchuM navuM dravyakarma UbhuM thAya che. kaoNjhijhamAMthI IphekTa ne IphekTamAMthI kaoNjhijha ..... eTale bhAvakarmanI mA dravyakarma. ane orijinala, mULa dravyakarma (je prathama thayeluM) tenI mA koNa ? to kahe, sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa, sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa, eka peDhI pUratuM ja thAya. pachI dravyakarmamAMthI bhAvakarma thAya ane dravyakarmamAMthI phaLa Ave te nokarma, pachI bhAvakarma ne nokarma bhegAM thAya eTale navAM ja dravya karma utpanna thAya. deha ne pATA be
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ draSTi UMdhI thaI eTale bhAvakarma zarU thayAM. vizeSa bhAva thayo. svabhAva bhAva nahIM. pachI AgaLa "huM karuM? eya bhAvakarma. kaSAyano samatA bhAve nikAla kare to navuM cArja nA thAya. dravya karma amuka varSonuM, pacAsa-sATha varSonuM hoya. e khAlI cazmA che, e ajJAnatA nathI. jyAre A badhAmAM mukhya ajJAna che e paDado che. A cazmA pahere koNa ? ahaMkAra. A ahaMkArano mokSa karavAno che, AtmAno nahIM. AtmA to mokSa svarUpa ja che. jJAna pahelAM jagata je svarUpe joIe e 'draSTi' dravyakarmanA AdhAre che. e draSTithI avaLA cAlyA. dravyakarmanI 'draSTi' e cazmA. dravyakarma. deha e bhAvakarmanuM sAdhana che. dravyakarma ne nokarma pariNAma che. teno pote kartA nathI ane bhAvakarmano kartA pote che paNa te ya naimittika kartA che. saMjogonAM dabANathI bhAvakarma thAya che. gayA avatAranAM cArja karelAM bhAvakarmanuM A avatAramAM nokarmarUpe phaLa bhogavavAM paDe. mukhya bhAvakarma che AmAM, nokarma nahIM. paNa bhAvakarma pAchuM dravyakarmanAM nimittathI ja thAya. dravyakarma nA hoya to bhAvakarma nA thAya. rAtre agiyAra vAge mahemAna Ave to tene jotAM ja "Avo padhAro" kahe. paNa aMdara tarata zuM thAya ? 'atyAre kaMIthI mUA ?" te 'Avo padhAro' kahe te nokarma ne 'atyAre kaMIthI mUA ?" te bhAvakarma. nokarma UghADA dekhAya. ane "atyAre kaMithI mUA ?" mahIM thayuM te kapaTa karyuM eTale mAyA thaI. tethI bhAvakarmamAM jAya ane aMdara sAro bhAva hoya to ya te bhAvakarma. zubha-azubha bhAva banneva bhAvakarma. kaMIthI mUA' kahyuM tenuM phaLa AvatA bhave Ave, kUtarAM thaIne Akho dA'Do AvanArane bhasa bhasa kare. loko 'kaMIthI mUA' karIne kADhI mUke. bhAvakarma e bhrAMta puruSArtha. pachI zubha ke azubha banne hoya. ane riyala puruSArtha jJAnane AdhIna hoya. ane dehanI kriyAo badhI nokarma. nikAcita karme ya nokarma. vANI zuM che? e dravyakarma che. mULa paramANu dravyakarmanAM che ane A ahIMthI bahAra kheMcAIne je svarUpe nIkaLI te nokarma che. koDavarDa ne pachI zorTahenDa e dravyakarma ne bahAra nIkaLI te nokarma che. vicAro e nokarma paNa mananI graMthi e dravyakarma. citta-ahaMkArabuddhi e dravyakarma paNa vaparAvA mAMDyuM eTale e nokarma. prayogasA dravyakarmanAM pahelAM thaI jAya che. vizrasA (cokhkhAM) paramANuo hatAM. te bolavA mAMDe eTale "ApaNe" mahIM bhAva karyo, tenI sAthe ja paramANu peThA te prayogasA. pachI mizrA thatAM vAra lAge. mizrasA thatI vakhate dravyakarma kahevAya. dravyakarma pachI pAchA udayamAM Ave. dAdAzrI jJAna Ape che tyAre UMdhI mULa 'draSTi' nIkaLI jAya che. e mULa draSTi pelI bAju dravyakarmamAM jatI rahI jAya che ne svarUpamAM jAya che. dAdAzrI "mULa draSTi'nuM guhya rahasya ATalAmAM ja ApI de che ke, koI gALa bhAMDe te nokarmamAM jAya paNa emAM tamArI (mULa) draSTi badalAI jAya to emAMthI dravyakarma UbhAM thAya. raudrabhAva UbhAM thAya te bhAvakarma. ane raudrabhAva UbhAM thatI vakhate mULa 'mazInarI' A lAITa (dabAya) dekhAya, draSTi bagaDe te dravyakarma." A draSTi e anubhavanI vastu che. zabdamAM bahu Utare nahIM. mahAtmAone 'tamane' nokarma vakhate 'draSTi nA bagaDe. bhAva UbhAM thAya to ya 'draSTi' nA bagaDe. kAraNa ke enI pAchaLa have hiMsakabhAva nA rahyo. eTale draSTi nA bagaDe to cArja nA thAya. pachI to bhAvakarma thAya te ya vicArjamAM jAya. bhAvakarma ne mULa draSTi bagaDe, e beu bheguM thAya to ja karma cArja thAya ! samyaka draSTi thAya pachI bhAvakarma, dravyakarma, nokarma juduM juduM thAya ane pachI chUTI jAya. pachI chUTuM ja rahyA kare. pachI karma ja nA baMdhAya. be tattvo sAthe rahevAthI tIsaro vyatireka guNa utpanna thAya che, tenAthI cazmA bane che. AtmA svabhAvamAM ja che paNa cazmArUpI dhummasa AvI jAya che. 52
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana zuM ? jJAna zuM? aMdhArAmAM bAjunI rUmamAM khakhaDATa thAya to badhAMne mahIM thaI jAya ke tyAM "kaMIka che'! kutaruM che, bilADI che, kaMIka che. have kaMIka che evuM thavuM ene 'darzana' kahyuM. pachI UThIne aMdara jaIne joIe to dekhAya ke bilADI hatI ! 'kaMIka che" e jJAna adabada hatuM tenuM pAkuM thayuM ke bilADI ja che, ene "jJAna" kahevAya. eTale anaDisAIDeDa jJAna ene darzana kahevAya ane DisAIDaDa jJAna ene jJAna kahevAya. ane bilADI e joya thayuM ne adabada hatuM ke "kaMIka jAnavara che" e drazya thayuM. peTamAM dukhyA kare che e darzana ane nidAna thayuM ke "epenDikasa che" to te jJAna kahyuM. vicArIne jue e joya ne avicArIne jue e drazya kahevAya. dhummasa jAya to spaSTa dekhAya nahIM. dravyakarma dhummasa jevuM che. dhummasamAMthI bahAra nIkaLyA pachI paNa kaMI keTalAMya kALa sudhI enI asara rahe. AvatA bhava mATe bIja nAkhe te bhAvakarma. bIja vagaranAM karma te nokarma ane gayA avatAranA cazmA te dravyakarma. jevAM cazmA tevuM AkhI jiMdagI dekhAya ane cazmA pramANe sUjha paDe. sthULa cazmAnI khabara paDe paNa A sUkSma dravyakarma rUpI cazmAno khyAla rahevo agharo che. jo cazmA lakSamAM rahe, pote lakSamAM rahe ne bahAranI hakIkata lakSamAM rahe, to kazo vAMdho nathI. akramamAM badhuM UDADyuM tethI kahe che ne, 'bhAvakarma, dravyakarma, nokarmathI mukta evo zuddhAtmA chuM !" jJAnIne sarvasva samarpaNa kare che temAM jIvato bhAva arpaNa thaI jAya che ne maDadAla bhAga rahe che. eTale ke mAtra phaLa ApavA pUratAM rahe che. je phaLa ApIne kharI paDe che. kramika mArgamAM bhAvakarma ghaTADatA jAya tema tema svabhAva UghaDato jAya. jyAre akramamAM AkhuM bhAvakarma ja UDADyuM che ! kAraNa 'huM caMdubhAI chuM' e ja bhAvakarma che. je have UMDyuM. bhAvakarma UDyuM eTale navAM dravyakarma baMdhAya nahIM. kAraNa ke bhAvanAM kartAya have pote nA rahyAM ! mAtra akramamAM dAdAzrInI pAMca AjJA pALavAnI hoya che, tenuM cArja thAya che. je jabarajastI puNyAnubaMdhI puNya bAMdhe che. je mahAvidehamAM sImaMdhara svAmI pAse purNAhUti karAvavA mATe tamAma savalato pUrI pADe che ! Ama A bhAvakarma, dravyakarma ne nokarmanI sUkSma samaja dAdAzrIe saraLa karI ApI che. A samaja bIje kyAMya maLe tema nathI, joke ahIM e zabdomAM ja rajU thAya che paNa mahAtmA jema jema jJAnInI A samajane AtmasAt karatAM jAya che, tema tema temane A anubhavamAM Ave che. e sacoTa anubhavajanya hakIkata che. 3. "kaMIka che' e darzata te "zuM che' e jJAna darzana ane jJAna. draSTA jue te darzana ne jJAtA jANe te jJAna. 53 mahIM akaLAmaNa thaI enI khabara paDe paNa zenI thaI e jayAM sudhI khabara nA paDe te darzana ne khabara paDe, jANavAmAM Ave, DisAIDeDa thAya ke apamAna lAgyuM tenI akaLAmaNa thaI te jJAna kahevAya. ghaNuM ghaNuM jovAmAM ja Ave che. jANavAmAM ochuM Ave. jue che paNa jANatA nathI. haju anubhavamAM AvatuM nathI ke eno A zuM phAyado thayo che ? joyuM-jANyuM beu rileTiva jJAna. vinAzI vastunA AdhAre joyuM jAyuM mATe rileTiva jJAna ane "A je huM samajo te rileTiva jJAna che" e evI samaja thaI e kevaLajJAnanI najIkanI samaja ! A nirpekSa jJAnanA pakSamAM Ave. jJAtA-draSTA beu eka ja che. DisAIDaDa thAya tyAre draSTA ja jJAtA thAya che. kharI rIte to jJAna, darzana ne cAritramAM kaMI bheda ja nathI. AtmA to eka ja che. AtmAnuM 'kaMIka bhAna thAya, AtmA darzanamAM Avyo eTale pratIti thaI kahevAya. pachI jJAna thAya. niraMtara pratIti rahe ane kSAyika darzana kahyuM. mahAtmAone dAdAzrIe kSAyika darzana ApyuM che. have anubhava karIne DisAIDa thAya tyAre jJAna thAya ane darzana-jJAna be bhegA thAya tyAre cAritra thAya. aspaSTa thavuM e darzana ne spaSTa thayuM te jJAna. huM tamane samajAvuM ne tamane samaja paDI te tamAruM darzanamAM AvyuM 4
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. jJAtA-draSTA, jJAyaka kahevAya. ne mAruM jJAnamAM kahevAya. tame je samajyA te bIjAne pachI samaja pADo to tamAruM darzana jJAnamAM pariNamyuM kahevAya ! ane pelAnuM darzana thayuM kahevAya. jyAM sudhI jJAnamAM pariNamyuM nA hoya tyAM sudhI sAmAne samajaNa pADI zakAya nahIM. dAdAzrIne kevaLajJAna AkhuM darzanamAM AvI gayuM che, paNa te samajAvAya nahIM. jANeluM samajaNamAM hoya ja. paNa samajeluM jANamAM na paNa hoya. rastA parathI jatAM hoIe tyAre jhADavA badhAM sAmAnyabhAve joIe e darzana kahevAya ne A lImaDo, A AMbo ema vizeSabhAve jANIe tyAre tene jJAna kahevAya. vizeSabhAve jANavA gayo to aTakI gayo. mATe sAmAnyabhAve joyA kara. vizeSajJAnathI Dakho thAya ane sAmAnyabhAvathI vItarAgatA thAya. ApaNe pUchIe tuM kyAM rahe che ? amadAvAdamAM. amadAvAdamAM kyAM ? aDAlaja. aDAlajamAM kyAM ? sImaMdhara sITImAM. sImaMdhara sITImAM kyAM ? baMgalA naM, be mAM ? bemAM kyAM ? mArA rUmamAM. bIjA rUmomAM to cakalAM, uMdara, vAMdA badhAMya rahe che. A badhuM phorenamAM ja rahe che. ane TUMkuM eka ja. kyAM rahe che ? huM mArA "svadezamAM rahuM chuM. homa DipArTamenTa rahuM chuM. phorenanuM badhuM homamAM besIne joyA kare, homanI bahAra nIkaLyo ke saphokezana thAya. vigatavAra jANavA gayo eTale upAdhi. mahIM AtmA vize UMDuM vigatavAra UtaravAnuM tene badale bahAra utaryA eTalA phasAyA. pachI AtmAmAM nA rahevAya. dAdAzrI kahe che ke jagata zuM che e amArI samajamAM saMpUrNa AvyuM paNa vigatavAra pUrepUruM nA jaNAyuM. samajavAmAM samaya nA jAya paNa DiTeIlamAM jANavAmAM vadhu samaya jAya. sUjha eTale darzana. jJAnInI sUjha jabarajasta dhodhabaMdha hoya. sAmAnya lokone TIpuM TIpuM hoya ! tIrthaMkaronI kevI suMdara jhINI zodhakhoLo che ! darzana ane jJAnano kevo jhINo phoDa Apyo !!! jovuM-jANavuM zuM e AtmAnuM karma che ? nA. e AtmAno mULa svabhAva che. svabhAvathI bahAra nIkaLavuM e karma che. svabhAvanI viruddha karavuM e karma che. AtmA svabhAvamAM rahe, tenuM phaLa zuM ? paramAnaMda. - jJAnakriyA ane darzanakriyA be AtmAnI kriyA che. jJAna upayoga ne darzana upayoga, kriyAvALuM A pula che te potAnI kriyAmAM pariNamana kare che, e badhI kriyAone jonAra A jJAna upayoga che. jJAnakriyAthI mokSa ne ajJAnakriyAthI baMdhana. 'vyavasthita' kare tene pote jANe e jJAnakriyA. 'jJAnakriyAbhyAm mokSa' AtmAmAM rahI karmono nikAla kare te kharI jJAnakriyA. bAkI to badhI ajJAnakriyAo che. jJAna thayA vinA jJAnakriyA kaI rIte saMbhave ? jJAnadhArA ne kriyAdhArA be juduM ja che. jJAna maLyA pachI mahAtmAone darzana khulyuM eTale draSTApada hoya. pachI jeTalo anubhava thAya eTalo jJAtA rahevAya. ane dAdAzrIne niraMtara jJAtA-draSTA rahevAya. koIe gALa bhAMDI ne hAlI javAyuM ne pachI jJAna hAjara thaI chUTo paDyo. ema pharI pAchuM vadhAre ne vadhAre rahevA mAMDe. eTale e jJAtApadamAM Ave. jema jema hisAba cUkate thAya tema tema jJAna vadhatuM jAya. jJAna-darzana bhegAM thAya eTale cAritramAM Ave. te pahelAM adITha tapa thAya. samasaraNa mArgamAM na duniyAno ke na ApaNo aMta Ave, aMta to Ave che mArgano ! 'jonAro' chUTyo. cAlanAro baMdhanamAM che. cAlanArane 'joyA' kare e mukti. be have judA paDyA. pahelAM eka ja hatA. jJAtA-draSTA eTale zuM ? jJAna maLyA pachI jJAtA-draSTApaNuM mana ke buddhi AdhAre nathI hotuM. e prajJAzaktinA AdhAre che. mahIM phAIla naM. vana zuM karI rahI che, mana zuM karI rahyuM che, buddhi, citta, ahaMkAra badhAM zuM karI rahyAM che, tene jue-jANe e jJAtA-draSTApaNuM.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ mananI badhI avasthAone buddhi nA jANI zake. rAga-dveSa rahita jJAnane atIndriya jJAna kahevAya. samyak darzana, samyak jJAnathI joyuM-jANyuM ene jJAtA-draSTA kahevAya. bIjuM badhuM kalpanAnuM IndriyajJAna kahevAya. 'caMdubhAI' thaIne mahIM jue e IndriyajJAna ane zuddhAtmA thaIne 'caMdubhAI'ne jue e AtmAnuM jJAna. AMkhathI jue, kAnathI sAMbhaLe, nAkathI suMghe e badhuM IndriyajJAna. e buddhi jANe. e badhuM ajJAna kahevAya. buddhi eTale ajJA. 'ajJA'ne ya jANe te prajJA. je mULa AtmAnI zakti che, rIprejhanTeTiva che. karanAro ahaMkAra ne jANanAra prajJA. karanAro karyA ja kare, tene 'jANyA' ja karavAnuM. sAkSIbhAva ne draSTAbhAvamAM zuM phera ? sAkSI ahaMkAra hoya ne draSTA AtmA hoya. ahaMkAra khalAsa thAya pachI draSTA. tyAM sudhI sAkSI ja hoya. jeTalo moha ocho hoya eTale sAkSI vadhAre rahI zake. mohano meNo sAkSI tarIke zI rIte rahevA de ? ane jJAtA-draSTA to niraMtara rahe. e AtmAnI jAgRti che ne sAkSIbhAve e eka prakAranI ahaMkAranI jAgRti che. 'huM caMdubhAI chuM' evI roMga bilipha che tyAM sudhI 'huM jJAtA chuM' ne 'huM ja kartA chuM' hoya. jyAre jJAnIkRpAthI nija svarUpanuM bhAna thAya tyAre 'huM caMdubhAI nahIM, paNa huM zuddhAtmA chuM' e jJAna thAya, bhAna thAya. ane caMdubhAI je pahelAM jJAtA hatA, te have zeya thaI jAya che ne mULa jJAtA je zuddhAtmA che te gAdI para Ave che ! be jAtanAM zeya, eka avasthA svarUpe che ane bIjuM tattva svarUpe zeya che. avasthA svarUpe jJeya badhAM vinAzI hoya ane tattva svarUpe jJeya hoya te avinAzI hoya. jJAtAbhAva jyAre zeyabhAve dekhAya tyAre svasvabhAvamAM Ave. jJeyamAM mamattvapaNuM hatuM te chUTyuM. have pudgalane joyA kare to AtmapuSTi thAya ane e pudgala cokhkhuM thAya. e pudgala pachI pAchAM nA Ave. jyAre tattvasvarUpe AtmA dekhAze tyAre badhAM ja tattvo dekhAze. kharuM zeya tattvasvarUpe che ane tattvasvarUpe zeya kevaLajJAne karIne ja dekhAya. 57 jJAtApada kAyama nA rahe, eTale aMza jJAnIpada hoya ne kAyama jJAtApada rahe to sarvAza thAya. aMzamAMthI sarvAza jJAnI ene meLe ja thAya. mahAtmAono DiscArja kevo hoya ? DiscArja beTarIone pote 'jue' eTale e saMkocAI jAya. ratalano DiscArjano bojo pAzerano thaI jAya. ane nA jue ne kartA thAya to DiscArja bojo pAMca gaNo thaI jAya. dhovAnA kapaDAM jo dhoyA vagaranA rahI jaze to pharI dhovA paDaze enA jevuM, DiscArja karyo eTale ! bhAre phorsavALA karyo hoya to jJAtAdraSTA na paNa rahI zake chatAM puruSArtha hoya to rahI zake. eka phera paDyo to pharI Ubho thaI jAya ne pharI paDe to pharI Ubho thaI jAya ! to puruSArtha kaMI kAbUmAM che ? dAdAzrI potAnI jAgRti vize kahe che, "eka miniTa paNa ame eka varkamAM nA hoIe, be varka dareka vakhate amArA hoya ! A vidhi, tyAre thoDoka ja vakhata eka varkamAM houM.' be varka kayA ? '"bahAra navaDAve tyAre huM che te mArA dhyAnamAM houM eTale jJAtA-draSTApaNuM hoya. je navaDAve emanI joDe vAto karato jAuM. eTale amAruM to dareka vakhate be kArya hoya !' koIne ema nA khabara paDe ke A 'bIjA' kAmamAM che !'' vidhi vakhate dAdA kahe, ame jJAtA-draSTA nA rahIe. te ghaDIe ekjhekTa jJAnI puruSa tarIke hoIe, nahIM to tamAruM kAma phaLe nahIM ne !' vidhi vakhate pote jJAnI puruSa tarIke ja rahe. 'e.ema.paTela' tarIke nahIM. ane 'dAdA bhagavAna' to emanI jagyAe ja beThAM hoya. e taraphanI draSTi amArI baMdha thaI jAya. amArI draSTi e ghaDIe sImaMdhara svAmImAM hoya, bIjI jagyAe eTale ke vidhi karavAmAM hoya ! avasthAmAM avasthita to asvastha ne 'sva'mAM sthita to svastha ! avasthA vinAzI te asvastha banAve ne sva avinAzI che tethI svastha rAkhe. svastha ke asvastha beuno jANanAra zuddhAtmA che. asvastha phAIla naM. vana che, tene 'joyA' karo. eTale jeTaluM AvaraNa vadhAre eTalo asvasthatAno samaya laMbAya. 58
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ drA ane drazya be judA ja rahevA joIe, enuM nAma jAgRti ! 'zuM che" ene jue ane 'zuM bane che" ene jue. 'zuM che'mAM potAnuM svarUpa badhAnAmAM dekhAya ane enI meLe banyA kare che evuM dekhAya. eTale kAma pUruM. kazuM karavAnuM nathI, mAtra jovAnuM. je je bhAva kya, nizcaya karyA te badhuM joyA karavAnuM. ApaNAmAM bhAva karavAnI sattA che ? nA. A to gayA avatAranI DijhAIna bole che, temAM zI sattA ? UMdhuM-chatuM, beu joyA karavAnuM ! A gUMcAmaNanuM kAraNa zuM ? pADanAra judo che, paDanAra judo che ne jANanAra judo che. jANanAro jo paDanAro nA thAya to nA bhogave ne paDanAro thAya to bhogave ! jJAna maLyA pachI DiscArja phAsTa karavA zuM karAya ? pachI to karanAro ja nA rahyA ne ? mATe 'joyA' karo ApaNe. pUraNa kareluM te kaDavuM-mIThuM phaLa ApIne galana thaze.. kevaLajJAnI. paNa e dhIme dhIme prApta thAya. jJAtA-draSTA thaI jAya to 'vyavasthita' suMdara calAve. zuddhAtmAne prakRtinI madadanI jarUra paDe ? nA. AtmA paramAtmA ja che. saMpUrNa svataMtra che, nirAlaMba che ! anaMta zakti, anaMta jJAnavALo che. e jJAna svarUpa, vijJAna svarUpa che, ene koInI zI jarUra ? zuM prakRtinA mAdhyamathI AtmAnuM jANapaNuM hoI zake ? nA. AtmA pote svabhAvathI ja jANapaNAvALo che. je jANa prakRtimAM Ave che te AtmAmAMthI AropaNa kareluM che. buddhi e potAnuM AropaNa ja che. AtmA sivAya koInAmAM ya jANapaNuM nathI ja. have navuM AropaNa karAya ja nahIM. - jJAtA-draSTA eTale kevuM hoya ? arIsA sAme ApaNe UbhA hoya to ApaNe dekhAIe ne ? emAM arIsAne kazuM karavuM paDe ? enA svabhAvathI ja enI sAme je kaMI Ave te jhaLake ja. evI rIte AtmAmAM badhuM jhaLake. chelluM jJAtA-draSTA A rIte che ! jeTalo vakhata jJAtA-draSTA rahyA eTalA vItarAga. saMpUrNa jJAtA-draSTA e saMpUrNa vItarAga. jeTalo zuddha upayoga eTaluM jJAtA-draSTApaNuM vadhAre. vinAzI jagata joDe AtmAno zuM saMbaMdha ? jema sinemAnA paDadAnI joDe jonAra prekSakane hoya tevo, jonArane khAlI jovAno ja saMbaMdha. sinemA cAlu to jonAranI kiMmata ne sinemA baMdha hoya to ? caraNavidhi karatAM mahIM lIMka tUTI jAya pachI pAchI moTe moTethI bole eTale cAlu thaI jAya. mahIM AtmAne to lIMka tUTI te ya khabara paDe ne cAlu rahI te ya khabara paDe ! philma ja che. jJAna kAcuM paDyuM e koNa jANe ? e ja mULa AtmA. eTale jJAtA-draSTApadano niraMtara anubhava thAya jonAra koNa ? zuddhAtmA ke je caitanya pIMDa che. joya ne jJAtA ekAkAra nA thAya, enuM nAma jJAna. have zeyo badhA potAne jyoti svarUpamAM jhaLake ! brahmAMDanI aMdara ane brahmAMDanI bahArathI jovuM eTale zuM ? yomAM tanmayAkAra thayo eTale brahmAMDanI aMdara kahevAya ane joyone joya svarUpe dekhe tyAre brahmAMDanI bahAra kahevAya. manamAM vicAro Ave temAM tanmayAkAra thayo ene brahmAMDanI aMdara kahevAya ane ene juduM rahIne jue ne tanmayAkAra nA thAya tene brahmAMDanI bahAra kahevAya. potAnA svarUpamAM ja rahyo e brahmAMDanI bahAra rahyo kahevAya. mahAtmAne ghaNIvAra ema bhAse ke jJAtA-draSTAbhAva jato rahyo paNa tema nA bane. A to DojhIMga thaI jAya tethI kaMI lAITa ochI jatI rahe che ?! vyavahAra badho zeya svarUpe che ne nizcaya jJAyaka svarUpe che. - jJAtAno saMbaMdha che A ! jJAtA-draSTAbhAvamAM rahe tyAre khUba ThaMDaka lAge. e to kevaLajJAnanI najIkanI ThaMDaka lAge. 'huM kevaLajJAna svarUpa chuM' evuM paNa keTalAMka mahAtmAone rahe ! A to ovaraDrAphaTane lIdhe AvyuM che. saMpUrNa jJAtA-draSTA rahe e 59 A akrama vijJAna ja evuM che ke jayAM vibhAva utpanna ja nA thAya ! kazuM aDe nahIM ne naDe nahIM. pudgalanuM jora keTaluM have ? e badhuM TempararI ne ApaNe paramenanTa chIe !
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyavahAramAM chIe ApaNe tyAM sudhI A bhAga pachI to pote ja rahyo! jJAyakapaNuM che tyAM rAga-dveSa nathI, vItarAgatA che. jJAyakane saMsAra dekhAto ja nathI. saMsAra to jyAM sudhI dehAdhyAsa che tyAM sudhI ja. dAdAzrIne AkhuM brahmAMDa samajamAM AvyuM paNa jJAnamAM nathI AvyuM. jJAnamAM Ave eTale badhuM dekhAya ! jJAyaka svabhAva chUTe nahIM te paramAtmA. tyAM paramAnaMda. 5. AtmA te prakRtinI sahajatAthI pUrNatva sAhajIkatA eTale zuM ? mana-vacana-kAyAnI kriyAomAM Dakhala nA karavI te. 'huM koNa chuM' e samajAya tyAre sahaja thAya. AtmajJAna pachIno vyavahAra kevo hoya ? sahaja vyavahAra cAlyA kare. kartApaNuM chUTe eTale vyavahAra udaya svarUpa rahyo ! svane sva jANe e mukta. ane anyane anya jANe ne svane sva jANe e mahAmukta ! jyAre anyane anya jANe tyAre mana-vacana-kAyAno yoga kaMpAyamAna nA thAya to e svane sva jANe ane kaMpAyamAna thAya to svane sva jANyuM nA kahevAya. jJAtA-zeya beu eka thAya ja nahIM, be judAM ja hoya. zeyanA AdhAre jJAtA che. mana philma batAve ne ApaNe tenA jJAtA. philma pUrI thAya eTale phUla gavarnamenTa ! pote potAno jANakAra rahe, tene bIjA jANakAranI jarUra nathI. jJAtA ane jJAyakamAM zuM phera ? mAtra jANavAnuM ja kArya kare tyAre jJAyaka kahevAya. sattAmAM hoya tyAre jJAyaka. jJAyakabhAvamAM Avyo e ja upayoga, bIjuM kaMI nahIM. mahAtmAone dAdAzrIe jJAyakabhAvamAM mUkI dIdhA. jJAyakabhAvamAM Avyo eTalo vakhata kevaLajJAnanA aMzo bhegA thayA. tethI Adhi, vyAdhi ne upAdhimAM samAdhi rahe. 'huM karuM chuM ne huM jANuM chuM' enuM milcara enuM nAma zeya ane "huM jANuM chuM, huM karato nathI" enuM nAma jJAyakabhAva ! jJAyakabhAvane sAruM-khoTuM, laMka ja nathI. mAtra zeya ane drazya ja che ene mATe. jJAyakane hiMsA ya nathI ne ahiMsA ya nathI, paNa phAIla naM. vana pAse pratikramaNa karAvavuM. tethI paramANuo thaI jAya cokhkhA ! jJAyakabhAva eTale chello bhAva, pachI deha game te karato hoya to ya tene kazo doSa nA aDe. jhINAmAM jhINo doSa dekhAya tyAre jJAyakabhAva kahevAya. jJAyakane smRtino saMga nathI, koI AdhAranI ene jarUra nathI. jJAyaka eTale arIsA jevuM. mahIM badhuM jagata dekhAya, sahajapaNe. jJAyakathI AgaLa zuM che ? pachI koI zabda ja nathI. A to dehAdhyAsa chUTe to vyavahAra AtmAnI DakhoDakhala baMdha thAya che, ahaMkAra- mamatA jAya eTale sto ! pachI deha dehanA svabhAvamAM ne AtmA AtmAnA svabhAvamAM rahe, enuM nAma sahajatAM ! parama pUjya dAdAzrI DakhoDakhala kare paNa te ApaNI DakhoDakhala kADhavA ! hasatAM-hasAvatAM ApaNI DakhoDakhala baMdha karI de ! jJAna maLyA pachI AtmAnuM niraMtara saheje lakSa rahe che. e sahaja AtmA thayo kahevAya. pachI jema jema dAdAnI AjJAmAM rahe tema tema manavacana-kAyA sahaja thatAM jAya. ahaMkAra gerahAjara to sahaja bhAva hAjara. A badhuM bagADanAra ja ahaMkAra che. mULa AtmA to sahaja che ja, paNa A vyavahAra AtmA badhuM bagADe che. e sahaja thAya to deha sahaja che ja. sahaja bhAve dhola mAre to ya sAmAne duHkha nA thAya ! evuM jJAnI sivAya koNa karI zake ? 62
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ AIsakrIma cAra DIza khavaDAve e Dakhala ane nathI khAvA jevo. gaLuM bagADaze e ya Dakhala ! Dakhala nA kare to enI meLe pramANa sacavAI jAya ! DakhAne kADhavAno nathI, enAthI chUTAM rahevAnuM che ! mahIM prajJA DakhAne cetave chatAMya karyA kare ane bhagavAna tyAre udAsIna, vItarAga !! Dakho karavo nathI evo nizcaya karyo e ya Dakho. Ama Dakho DakhAne kADhe. cAra DIza AIskrIma Thokato hoya to prajJA ene cetave paNa to ya e ThokI ja jAya. e koNa ThokAvaDAve ? e cAritramoha. cAritramohanA jJAtA-draSTA rahevAthI e ogaLe. jAgRti nA rahI, nizcaya nA karyo to cAritramoha vadhI jAya ! jJAtA-draSTA rahe to DakhoDakhala baMdha thaI jAya ! akrama mArga sahajatAno mArga che. tethI AmAM 'no laoN laoN' che, je sahajatA para laI jAya che. laoN hoya to sahajatA kema thAya ? chellI sthiti kai ? AtmA sahaja sthitimAM ne deheya sahaja sthitimAM ! jeTalI dAdAzrInI AjJAmAM rahevAya eTaluM samAdhimAM rahevAya ! dararoja savAramAM dAdAzrInI pAMca AjJAmAM ja rahevAnI zaktio mAMgavI ! 'DakhoDakhala karuM nahIM evI zaktio Apo' Ama bolavAthI khUba asara thAya. dAdAzrI kahe che, "akrama vijJAnamAM cauda varSano korsa che, sAmAnya rIte. te bahu kAcA hoya to vadhu thAya ne bahu pAkA hoya to tene agiyAra varSamAM thaI jAya ! cauda varSe sahaja thaI jAya ! koIne Takora karavI ja nahIM ane Takora thaI jAya ne e nA sAMbhaLe to ApaNe ApaNI Takora pAchI kheMcI levI joIe. bharelo mAla nIkaLe tene ApaNe joyA karIe eTale sahaja thavAya. AtmA svayaM mokSa svarUpa che. paNa A pUrvabhavanI phAcaro Dakhalo kare che. e aMtarAyane have 'joyA' karavAthI jAya. pudgala to kAyadesara ja che. ene DakhoDakhala nA thAya to e cokhkhuM thayA ja kare. paNa A DakhoDakhala koNa kare che ? ajJAna mAnyatAo ane pachI vAMdhA ne vacako. ApaNA dehane kaMI paNa kare paNa rAga-dveSa nA thAya. gajavuM kApI le ke dehane kaMI paNa saLI kare, tene svIkAre to dehAdhyAsa. 'mane kema karyuM to e dehAdhyAsa ane aDe nahIM to dehAdhyAsa gayo ! ApaNA dehane kaMI paNa kare to ApaNane rAga-dveSa nA thAya, tenuM nAma sahaja. mahAtmAo AvA sahaja kyAre thAya ? jJAna maLyuM che eTale te pariNAma pAmIne karmo ochAM thaI jAya, eTale sahaja thato jAya. pahelAM aMze aMze sahaja thAya ne aMte saMpUrNa sahaja thAya. jeTalAM aMze sahaja eTalA aMze samAdhi ! mana-buddhi-citta-ahaMkAra badhAya DakhAvALA che. prajJA cetave paNa enuM mAne nahIM to pachI e baMdha thaI jAya. ene sinsiyara rahe to e badhuM ja cetave. 'ApaNane' Dakho karavAnI Teva che, emAM "ApaNe" koNa ? "ApaNe" be rIte rahyA chIe. nizcayathI pelI bAju rahyA chIe. jeTaluM 'joIe" eTaluM chUTyuM ne nA joIe eTaluM vyavahArathI rahyuM. jalebI sAmI AvI te chUTavA mATe ja AvI paNa 'mane bahu bhAve che' kahyuM ke karyo Dakho ? eTale "ApaNe" eTale koNa ? ahaMkAra. deha ne AtmAnI ekatA mAnI koNe ? ahaMkAre. jJAna maLyA pachI cArja karanAro ahaMkAra phrekacara thaI jAya che. pachI DiscArja ahaMkAra rahe che. pachI ITa hepansa kahevAya. cArja ahaMkAra hoya tyAM sudhI ema nA kahevAya. kAraNa ke ahaMkAra zuM nA gAMDuM kADhe ? DiscArja ahaMkAre ya pUro thaI jAya pachI badhuM ja sahejAsateja thAya,
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ jema bhUkha kevI sahejAsaheja lAge che ?' jayAre vyavahAra coMTe nahIM, aDe kharuM, tyAre zuddha kahevAya. 'zuddha eTale sahaja!" AtmajJAna thAya eTale ke nahIM, kepha nA caDhe ! IphekTamAM koI paNa jAtano Dakho nA karavo, enuM nAma sahaja. Dakho karavo e bhrAMti ! kartA puruSa kare, tene jJAtA puruSa niraMtara jANyA kare. sAmasAmI koI koIne Dakhala nahIM, enuM nAma vyavahAramAM sahajAtma svarUpa. zarIrano svabhAva che UMco-nIco thAya, kUdAkUda kare. e enuM sahaja pariNAma. jJAnIne ya UMcuM-nIcuM thAya. ajJAnIne ahaMkAranA mAryA nA thAya. bhagavAna mahAvIrane kAnamAM govALIyAe baru khosyuM, te vakhate temanI AMkhamAM karuNAnA AMsu hatAM ne kADhatI vakhate vedanAnAM AMsu hatA ane moTI cIsa paNa paDelI ! AnuM nAma sAhajika, ahaMkArI ahaMkArathI sthira rahe. nirahaMkArI sahaja rahe. ajJAna dazAmAM mananA kahyA pramANe cAlavuM enuM nAme ya sAhajIka. vicAravAnuM ke mahenata karavAnuM kazuM nahIM. gADuM gabaDe tema gabaDavA de. sAhajIkamAM puruSArtha nA hoya. bhamaraDA ja hoya. ane jJAna thayA pachI sAhajIka ne paramAtmA kahevAya. bhrAMti jAya eTale sahaja thAya. pachI karma nA baMdhAya. pachI kAraNakArya ja nA rahyuM. mahAtmAo kaoNjhijhamAM sahaja ne IphekTamAM asahaja. loko kaoNjhijhamAM asahaja hoya. kaoNjhijhamAM asahaja hoya eTale karma cArja thAya ! sahaja samAdhimAM rahe e bhagavAna kahevAya ! roMga biliphathI asahaja thayeluM che A ! sahaja avasthA kazuM karavAthI prApta nA thAya. e to jJAnI puruSanI kRpAthI thAya. 'sahaja' ane 'karavAnuM" e bene vera, nahIM ?! 65 'vaheluM UThavuM che' evo sinsiyara nizcaya rAkhavo, pachI je banyuM te sAcuM. mokSamAM karAMjavAnuM nA hoya, sahaja hoya. sahaja kevo hoya ? savAramAM cA Ape te pIve, nA Ape to kaMI nahIM. khAvAnuM muke to khAya, nahIM to mAMgIne nA khavAya. eka mahino sahaja yoga mAMDI jovA jevo kharo ! mana-buddhi-ahaMkAra aMdara badhA bUmAbUma kare, tyAre tene cheTAM rahIne jue-jANe ane bahAra sahaja prApta saMyogo. jyAre jamavAnuM Ape tyAre ne nA Ape to ya sahaja ! Avo sahaja yoga ko'kane ja hoya, abajomAM ekAdane ! eTale ApaNA akramamAM to A badhI bhAMjagaDa ja UDAvI dIdhI che. sahejAsaheja je maLyuM te kharuM. ekano Adara nahIM to bIjAno anAdare ya nahIM. prAptane bhogava. sahajanI prApti prArabdhane AdhIna nathI, e jJAnane AdhIna che. prayatnathI citta prasannatA sAhajIka kahevAya ? prayatna eTale rileTiva eTale asahaja ja hoya. riyala asahaja hoya. prayatna ya sahaja prayatna hovA joIe. sahaja zakti nirvikalpa hoya. prayAsanI jarUra paNa vacce karanAro nA joIe ! prayAsanI jarUra nathI ema kahIe to loko kazuM karaze ja nahIM ne UMdhe ravADe caDhaze. mana-vacana-kAyAnI kriyAomAM kaMI phera nathI paDato. mAtra kartApaNAnI Dakhala che. karanAro khAlI ahaMkAra che. 'huM karuM chuM' e mAnyatA e AvatA bhavanI javAbadArI le che. cA yAda Ave, jamavAnuM yAda Ave eTale sahajatA tUTI kahevAya. eTale AhArIne sahaja karavAno che. krodha-mAna-mAyA-lobha khalAsa jyAM thAya tyAM sahajatA utpanna thAya ja ! dAdAzrI pAse eTalA mATe paDI rahevAnuM ne ! emanI sahajatA
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Akho dahADo jovA maLe. dAdAnI kevI nirmaLa sahajatA ! emanI ahaMkAra vagaranI adabhUta dazA ! buddhi vagaranI abudha dazA emanI ! A badhuM jovA maLe. dAdAzrIno phoTo levA phoTogrApharo paDApaDI kare. bilakula sahaja dazA ! ane bIjAne to "mAro phoTo pADe che" evuM te ghaDIe mahIM e AvyA vagara rahe nahIM ne ? eTale e asahaja thayA vagara rahe ? eTale eno phoTo bagaDe ! dAdAzrI sAhajIkatAmAM hoya tyAM sudhI temane pratikramaNa karavAnA nA hoya. dAdAzrI ApaNane zIkhavADe che ke sahaja thavuM evo bhAva rAkhavo. ApaNe dhyeya kevo rAkhavo ke dAdAnI sevA karavI che. evo sahaja bhAva rAkhavo. pachI e vakhate zuM bane che e jovuM. dAdAzrInI sevA maLavI e to bahu moTI vastu che ne ! bahu moTI puNya hoya to maLe ! dAdAne Ama hAtha ja nA aDADAyane! eka phero ya hAtha aDADyo to bahu moTI puNya kahevAya. mAlika koNa ? pablIka TrasTa ! dAdAzrI amerikA, bhArata, deza-videza gayelA tyAre te poTalAnI jema gayelA. 'vicare udaya prayoga ! apUrva vANI paramazruta !" enA jevuM! jeTalo sahaja thAya eTale Atmaaizcarya pragaTa thAya !! kriyAthI nahIM paNa te vakhate mahIM caMcaLatA utpanna thAya che, tenAthI sahajatA tUTI jAya che ane tenAthI karma baMdhAya che. caMcaLatA zubha bhAvamAM hoya to zubha karma baMdhAya ne azubha bhAvamAM hoya to azubha karma baMdhAya. chellI dazAe jaldI pahoMcavA zuM karavuM? vyavahAra badho chUTe tyAre kAma thAya. A vyavahAra tane vaLagyo nathI, tuM vyavahArane vaLagyo chuM ! jene utAvaLa hoya teNe aparigrahI thavuM joIe. pharajiyAta vyavahArane zuddha vyavahAra kahyo. khAvuM-pIvuM, sUvuM vi. pharajiyAta che. nokarI-dhaMdho e pharajiyAta vyavahAra nathI. Akho dahADo zuddha upayogamAM rahe che, pachI kazI bhAMjagaDa nahIM. jaMjALa keTalI joIe ? jene Avazyaka kahevAmAM Ave che te. jenA vagara nA cAle te. khAvuM-pIvuM, sUvuM badhuM sahaja hoya pAchuM. vicArIne kareluM nA hoya. e chellI dazA ! jeTalI anuAvazyaka eTalI upAdhi vadhAre ! bAga-bagIcA kare, Akho dA'Do khoda khoda kare. chellI dizAmAM kevuM? thALI-loTo nA joIe. saMDAsa-bAtharUme ya gAyo-bheMsonI jema ! lagnanA mAMDavAmAM ya emane zarama Ave ? kapaDAMya emAM nA Ave ! sahajatAmAM viveka nA hoya. khAvAnuM ya nA mAMge ne ? paNa niyama che ke ene samaye samaye vastuo enI meLe ja maLI jAya. akrama mArgamAM phAIlono nikAla karo, je hoya te evuM kahyuM che paNa phAIlo vadhAravAnuM nathI kahyuM. eTale aMdarathI jAgRti evI hovI joIe ke vastuo ene du:khadAyI lAgyA kare. akrama jJAnI to parigraha hovA chatAMya saMpUrNa aparigrahI hoya. e kaI rIte ? AI vIdhAuTa mAya Ijha gaoNDa ! badhI mAyanI ja phAcara che ne ! sahaja thAya to pUrNa vijJAna aMdara khulI jAya ! saMpUrNa 'vyavasthita samajAya tyAre saMpUrNa sahaja thAya. have kazAnI rAha jovAnI nA hoya. eno pAra ja nA Ave. vyavasthita samajAya eTaluM kevaLajJAna khulluM thatuM jAya. teTalo sahaja thato jAya. vANI sahaja kyAre thAya ? A TeparekarDa bole che evuM ema thAya tyAre. mAlikI vagaranI vANI thAya tyAre te sahaja thAya. mana, vANI ne vartana badhAMyanI sahajatA Ave. sahajAtma svarUpa e chelluM padasahajAnaMda. prayatna vagarano AnaMda!! eka miniTa sahaja thayo te bhagavAna padamAM Avyo. A akrama vijJAnathI mahAtmAo sahaja thayA che. dAdA bhagavAna koNa ? A brahmAMDanA uparI. enuM zuM kAraNa ke e A dehanA mAlika nathI, vANInA ke mananA mAlika nathI. A dehano
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ chellAmAM chelluM jJAtA-draSTA to 'tamane phAIla naM. vana Ama AvatAM-jatAM judI dekhAya. "ohoho ! Avo, Avo' ema kare. TUMkAmAM AtmA to sahaja che ja. have pudgalane sahaja kara ! kevI rIte ? saMpUrNa sahaja evA jJAnIne najIkathI joyA kare. emane jo jo karavAthI ja sahaja thaI javAya. AnI kaoNlejo na hoya. bahAravaTiyAnI ya kaoNlejo nA hoya. e to ustAda pAse cha mahinA rahe ne, tene joIne ja bahAravaTiyo thaI jAya ! dAdAzrIne koI gALa bhAMDe te vakhate temanI sahajatA jovA maLI jAya to te zakti ApaNane utpanna thaI jAya. akrama vijJAna e pUrNa sahaja yoga che, pUrNa vijJAna che ! aSTAMga yoganI pUrNAhuti thAya tyAre A pada prApta thAya ! A apavAda mArga che ! jene A maLI gayuM, enuM kAma thaI gayuM !! 6. eka ja pudgalane jovuM "pudgala saMsArI saMpUrNa nAca kare ne AtmA tene jue" to ja pUrNAhUti kahevAya. philma sahaja hovI joIe. saMsArIne saMsArInI ne tyAgIne tyAgInI philma hoya to cAle, paNa sahaja hovI joIe. A choDuM ne te choDuM. alyA, choDavAnI bhakti karAya ke bhagavAnanI ? A pudgalamAMthI bilakula rasa nA levo joIe. rasa kyAre nA levAya ? pote saMpUrNa svarUpamAM rahe tyAre. kAM to vartamAnamAM varte, kAM to potAnA pudgalane jovuM, A be vastu rAkhavI. A pudgala bAjunI mitrAcArI kyAM sudhI rAkhavI ? je dagAkhora hoya, tenA joDe dhIme dhIme mitrAcArI moLI karI nAkhavI. phAIla naM. vana zuM kare che, zuM khAya-pIve, e badhuM ekaluM tame jANyA karo cho paNa jotAM nathI. pudgalane niraMtara joyA karavuM joIe. pahelI pharaja jovAnI ne pachI jANavAnI che. jevuM A phAIla naM. vana arIsAne judI dekhAya evI 'ApaNane e judI dekhAvI joIe. AnA mATe arIsA sAmAyikamAM prekTisa karavAnI. dAdAzrInI AjJA che, sAmAne zuddha jozo to zuddha thaI jAya, chUTo thaI jAya. - phAIla naM. ekanuM pudgala zuM kare che, mana-buddhi-citta-ahaMkAra badhAM zuM kare che, tene "ApaNe" niraMtara joyA ja karavAnuM. bhagavAna mahAvIra eka pudgalane ja niraMtara jotA hatA. mahIM zuM zuM parivartana thAya che, zuM zuM spaMdana thAya che! are, AMkhanI pAMpaNa hAlyA kare che, tene ya bhagavAna joyA karatA hatA !!! loka Indriya draSTithI jue ane bhagavAna atindriya draSTithI jotAM hatA ! eka pudgalane jovAnuM mahAtmAone bhagavAnanI jema phAve nahIM ne ? tethI dAdAzrIe riyala-rileTiva be draSTithI jovAnuM kahyuM. puNiyA zrAvakanuM sAmAyika thAya A rIte ! ApaNane gALo bhAMDe, tene ya zuddhAtmA tarIke jovo. bhagavAna mahAvIra to mAMkaNa keDe tene ya jue, mahAvIra pAsA pherave tene ya jue. zarIrano svabhAva che to thAya tema paNa pote sahaja ja rahe. bhagavAna mahAvIrane dIkSA lIdhA pachI zarUAtamAM karma khapAvavAmAM gayuM, pachI 'jovA'mAM gayuM. eka pudgalane jovuM eTale pUraNa-galana thAya che, emAM veDhamI khAdhI e puraNa ane enuM pachI Ama galana e badhuM niraMtara joyA kare. sugaMdhadurgadha beune joyA kare. emAM sAruM-khoTuM nA kare. sAruM-khoTuM sApekSa draSTie, samAjamAM, riyalamAM nahIM. pravRttimAM nivRti rahe tyAre navuM karma nA baMdhAya. pUraNa-galana banne thAya e moha ne ekaluM galana thAya e cAritramoha, samakita pachI ekaluM galana rahe. pUraNa nA thAya. pachI darekane potAnuM puraNa kareluM pudgala khapAvavuM paDaze. jainane jainanuM pudgala,
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaiSNavane vaiSNavanuM pudgala. sAruM-khoTuM badhuM pudgalanI bAjI che. A lokoe bhrAMtithI vibhAjana karyuM. have dhyAna zenuM karavAnuM ? potAnA eka pudgalane ja jovAnuM. AtmA sivAya bIjuM badhuM ja ApaNI aMdara pudgala che. pachI badhAM ja zeya svarUpe. emAM koI vizeSa nahIM. pudgala badhuM eka, ene cUMthAgraMtha zuM karavAnuM ? anaMta prakAranI avasthAo che paNa pudgala eka ja che A badhuM. bhagavAna mahAvIrane prazna pUchAya ne teno teo javAba Ape te ya pudgala ja Ape ane te pote to jonAra-jANanAra ja hoya tenA ! jJAnInA khUba paricayamAM rahevAya to sheje vItarAga thaI jAya ! je eka pudgalano svabhAva che te ja sarva pudgalano svabhAva che. tethI bhagavAna mahAvIra mAtra eka pudgalane ja jotAM hatAM. rajakaNa ke riddhi vaimAnika devanI; sarve mAnyA pudgala eka svabhAva jo. apUrva avasara.... zrImad rAjacaMdra....... 7. jonAra-jANatAra te teto jANatAra AtmAnI anaMta zakti !!! cogaradama joI zake ! A carmacakSu to AgaLa ja joI zake ne AtmA to daseya dizA, badhA khUNA joI zake. mizracetane ya joI-jANI zake ne mULa AtmA ya joI-jANI zake, bemAM phera zo ? mizracetana vinAzIne joI zake ne mULa cetana vinAzI ane avinAzI beune joI-jANI zake. jJAnIne kaMI sUrya-caMdra paDI gayelA dekhAtA haze ? AtmA jue e riyala draSTi che ne AMkho jue e rileTiva draSTi che. riyala vastu riyalane ja jue. 71 AtmA potAne jANe ne parane paNa jANe ! ghaNI vAra buddhi AtmAnA vAghA paherIne jJAtA-draSTA bane che ! kharuM jJAtA-draSTA to buddhithI para che. mahAtmAo buddhithI para gayA che tethI sto da22oja satsaMgamAM kheMcIne avAya che ! nahIM to buddhi da22oja satsaMgamAM AvavA nA de. bAkI ghaNuM kharuM jJAtA-draSTA buddhinuM ja hoya. 'evuM lAge che' thAya tyAre draSTA ne jANavAmAM Ave che tyAre jJAtA tarIke AtmA che ! buddhine je jue che te 'ApaNe' chIe. A buddhinuM jJAtA-draSTApaNuM che ke AtmAnuM enuM DimArkezana zuM? buddhinuM to Ama AMkhe dekhAya, IndriyothI dekhAya e badhuM ane AtmAnuM jJAna-darzana to juduM ja. AtmA dravyone jue-jANe, dravyanA paryAyane jue jANe, enA guNane jue jANe. buddhi mananA amuka paryAyane jANI zake, ahaMkAranA paryAyone jANI zake ane AtmA ethI AgaLanuM jue-jANe. mahAtmAone dravyanuM jovA-jANavApaNuM nA hoya. emane to rAgadveSa nA thAya, eTale basa. akrama jJAna pAmyAnI nizAnI. AtmA to chae cha dravyone ne tenA paryAyane jue-jANe ! A chellAmAM chelluM. mahAtmAone jue-jANe che te buddhi. paNa pahelAM buddhi sAthe ahaMkAra te hato eTale rAga-dveSa thatAM hatAM. have ahaMkAra nA rahyo. eTale rAga-dveSa nA thAya. A ya ghaNuM badhuM kahevAya. paNa A rileTiva jJAna kahevAya, kharuM jovuM-jANavuM to buddhithI para che. have A buddhinuM jANavAnuM che e parapariNAma che evuM jANe tyAre sva-pariNAmane samaje. zuM sAmAyikamAM joIe tyAre badhuM dekhAya, paNa pAchuM tene ya jue. eTale jonArano ya jonAro che e chello jonAro. enI upara koI nahIM. eTale sAmAyikamAM jue e buddhi, ahaMkAra eTale azAzakti ane ene jonAro AtmA eTale prajJAzakti. jovAnuM kArya sahaja hovuM joIe. have jJAtA-draSTA 'rahevuM paDe che', 72
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTale ene ya paNa jANanAro upara che. have uparIne 'jovuM paDe nahIM.' ene 'saheje dekhAyA ja kare." 'jovuM paDe che' e vacalo upayoga ane ene paNa jANanAro cheka chellI dazAmAM ! arIsAmAM ApaNe badhAM dekhAIene, enA jevuM ! evuM AtmAmAM AkhuM jagata jhaLake ! e vacalo upayoga prajJAno. prajJAnA upayogamAM AvI javAya eTale AgaLa koInI jarUra nA rahI. mahIM vicAra Ave, gusso Ave te khabara paDe ne ? e prajJAne pahoMce che. e vacagALAnuM jJAna che, e mULa jJAna nathI. mULane pachI pahoMce. mULa sudhI pahoMcavAnuM sAdhana kayuM ? dAdAzrInI pAMca AjJA ! paheluM IndriyajJAnathI dekhAya, pachI buddhithI dekhAya, pachI prajJAthI dekhAya, ane chelle AtmAthI dekhAya. kevaLajJAna thatAM sudhI prajJA ja kAma kare. pachI te khalAsa ! A jhADa-pAna badhAMne jovA-jANavAnI pAvara cetananI kriyA thaI e ane AtmAnA prakAzamAM zeyo badhAM jhaLake emAM zuM phera ? AtmAnA prakAzamAM zeyo jhaLake eTale tyAM pachI jovuM-jANavuM e zabda ja nathI. kevaLajJAna thAya eTale zuM ? tamAma vAdaLAM khasI gayAM eTale AkhuM dekhAya ! AtmA svane jANe che ne parane ya jANe che ! jANanAra koNa ? sva koNa ? badhuM ja jANe !
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA [1.1] prakRti kevI rIte baMdhAya ? prakRtinuM sUkSma sAyansa ! 1 koNa kartA prakRtino ? jJAna', svabhAvamAM, vibhAvamAM ! 3 phera, prakRti ne kudaratamAM ! niveDAnI rIti nokhI ! 4 saMbaMdha, prakRti ne AtmA taNo ! 9 prakRti jaDake cetana? [12] prakRti e pariNAma svarUpe ! zuMprakRtine prANa jAya sAthe ! 10 prakRtinathI badalavAnI nacAve prakRti tema nAce ! 1ra tenuM kAraNa badalavAnuM prakRti parANe karAve... 13 purUSArtha kayA AdhAre thAya? saMbaMdha, svasattA prAptasattA taNo ! 15 kAraNa-karyasvarUpa prakRtitaNuM ! chUTatIvakhataprakRti svataMtra! 16 AmAM rAga-dveSa kene? banne vartanija svabhAvamAM ! 17 pravruti, tAbe ahaMkAranA kevyavasthitanA? prakRtinI svataMtratAnaparataMtratA! 17 prakRti tavelA dArU jyama ! [1.3] prakRti baMdhAyelI, te pramANe ule ! che AsaktiprakRtine! ra5 jAgRti lAve prakRtineniyamamAM ! khape prakRti zAnAthI ! ra6 prakRtinI sAme jAgRti ! naphera prakRtinI sTAIlamAM ! [14] prakRtine nirdoSa dekho ! AmAM ghekhita ko? 33 vAMdho nahIM bhUlano, prakRti kevI rIte badalAya? 33 paNa vAMdho ajANatAno ! 38 thAya, prakRti pramANe ! - 34 zuddhAtmA jovAthI vAgha paNa ahisaMkI 39 vikalpa teTalA stara prakRtinA ! 35 jJAnInI draSTinI nirdoSatA ! vipharelI prakRti sahaja thaye vadhe zakti! 36 doSita jANo paNa mAno nahIM ! aMte to banne vItarAga ! 36 pakaDAyo kharo gunegAra ! prakRtine Ama vALe jJAnI ! 37 [15] kevAM kevAM prakRti svabhAvo ! eka ja vAkyathI mokSamArga ! 46 mAlikIpaNA vinA ripera sahaja ! para, tethI janme prAkRta guNo ! 47 prakRti mAvajata kare dehanI zreSTha ! papa prAkRta guNonI mULa utpati! 50 karmo upadravI ne prakRti nirupadravI ! pa6 prakRtinI pIchANa pUrepUrI ! [16] prakRti para prabhutva pamAya ? kAbU karavo e guno ! 58 DIkaMTrola prakRti sAme..... anTAImalI bomba para kaMTrola ? 59 prakRtino kara tuM samabhAve nikAla ! 71 jJAnanuM pariNAma A bhavamAM ke AgaLa? 61 jJAnathI prakRti DhIlIDhasa ! 7ra nigraha kima kariSyati ? 61 sajIva ne nirjIva prakRti ! prakRtinI Tevo na chUTe jaladI ! 63 svabhAva prakRtino ne kartApaNuM potAnuM ! 73 vyasanI prakRtinI sAme.. 63 dekhAya to ApaNe bosa ne draDha bhAvanA sudhAre navI prakRti ! 65 nA dekhAya to prakRti bosa ! 75 A bhavamAM ja svabhAva badalAya ? 67 vAMkI prakRtine paNa jANa ! badalAya prakRti jJAnathI ! 68 e ja rUkAvanAra moTo kacaro! prakRtine jovI kaI rIte ! 70 prakRti ogaLe 'sAmAyika'mAM ! [1.7] prakRtine Ama karo cokhkhI.. prakRti lakhe ne puruSa bheMse ! 81 doSa dekhAya tyAM thavuM khuza ! vipharela prakRtinI sAme ! 83 jJAna ke jJAnI, kADhe prakRti ! prakRti sAme jAgRta te jJAnI ! 83 pudagalamaya svabhAva ne prakRti eka ! 92 prAkRtika gAMTho AMtare jJAnaprakAza ! 84 prakRti batAve aMte bhagavatu gaNo ! 93 dabANathI nahIM, samajaNathI baMgha ! 85 aMte prakRti paNa thAya bhagavAna svarUpa! 96 DiscArja prakRtimAM namANo mIThAza ! 85 sahajatAmAM paheluM koNa? prakRtine kara mApha ! 86 DakhalathI thAya asahajatA ! [1.8] prakRtinA jJAtA-draSTA ! AjJA ane satsaMgathI vadhe jAgRti ! 100 prakRtinA phorsanI sAme... 106 prakRtinA zeyo sUkSma, sUkSmatara... 103 prakRti svabhAvane jANe te jJAyaka ! 108 prakRtimAM tanmayAkAra nahIM te saMyamI !104 prakRtinuM yathArtha jJAtA-draSTApaNuM ! 110 prakRti nacAve nAca ! 105 pADe prakRtinuM pikacara, mULa kemerA ! 112 mAlikabhAva chUTayA pachInA prakRtimAM maThiyAM ke eno svAda 113 rahyAM dIvya karmo ! 106 [19] puruSamAMthI puruSotama ! zakti, puruSa ane prakRtinI ! 114 puruSa e aMtarAtmA ne jJAnI beThAM satnI saMge ! 115 puruSottama e paramAtmA! 117 maMDAyo puruSottama yoga! 115 [1.10] prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! bhinnatA e bannenA jANapaNAmAM ! 120 e che chellAmAM chellI svarUpa bhakti! 126 jJAnI ekane jue prakRtine nihALI rahyA, te paramAtmA! 128 ne ekane nihALe ?! 122 Ama ogaLe potApaNuM ! 130 mAtra prakRtine ja nihALyA karo ! 123 khUlya prakRtinuM vijJAna ArapAra ! 131
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 136 14) [21]dravyakarma trikarmathI baMdhAyA jIvo! 132 camAne kAraNe dekhAya badhuM UMdhuM ! 134 dravyakarma vaheMcAyA ATha prakAramAM.... 133 ATha karma che zuM ? caramAthI khaDI thaI bhrAMti ! 134 dravyakarma eTale saMcita karma ! [2.2] jJAtAvaraNa karma dravyakarmanuM draSTAMta ! 138 avaLI samajaNe cAlyuM A to.... jJAna pragaTavA na de te - dharmasthAne UlTAM vadhyAM AvaraNo ! 141 jJAnAvaraNa karma ! 139 e ja moTuM jJAnAvaraNa ! jJAnAvaraNa naDe Ama ! 139 phera, ajJAna ne jJAnAvaraNamAM ! [2.3] darzatAvaraNakarma Ama baMdhAyA e banne ! 144 aMte thAya darzana nirAvaraNa ! 147 sUjha e darzana ! 146 jJAnavidhithI UMDe darzanAvaraNIya ! 148 [24] mohatIyakarma potApaNuM mAnavuM e mohanIya karma ! 150 e che anaMta karmomAM aphasara ! 154 mohanIya karmathI bhUlyo jAtane ! 150 bheda, darzanAvaraNa ne mULa kAraNa che moha ! 152 | darzana mohanIya taNo ! 156 mUchita kare te moha ! 153 akramamAM cArjakarma keTaluM? 160 bharelA bhAre mohanIya karma ! 154 [2.5] aMtarAyakarma che chatAM na bhogavAya, e aMtarAya ! 161 mokSamArga aMtarAya Ama ! 184 Ama paDyA aMtarAyo ! 161 karuNAbhAva jagatakalyANano ! aMtarAya pADatAM ja karo pratikramaNa ! 163 jJAnInA aMtarAya bhAre ! AvaraNa ne aMtarAya ! 164 pratikramaNa, aMtarAya taNAM.... khAvAnA paDe aMtarAya AnAthI ! 165 paDe Ama aMtarAya.. akkalanA ahaMkArathI paDe aMtarAya ! 167 vartananA aMtarAya ! pote brahmAMDano mAlIka chatAM... 169 aMtarAya tUTe to prApti jJAnanI ! aMtarAya, davA karavAmAM na toDAya mUrti ke phoTA! ke vicAravAmAM ? 1% nizcayathI tuTe dhAgA aMtarAyanA ! 193 dAdAnI baherAzanuM rahasya ! 172 satsaMganA aMtarAya ! bhoga-upabhoganA aMtarAyo ! 173 paramAtma aizvarya aTakyuM lAbhAMtarAya ! 174 je IcchAthI ! 194 dAnAMtarAya, vIyAMtarAya ! 174 anizcayathI aMtarAya, tUTe zenAthI aMtarAya karma ? nizcayathI niraMtarAya ! 195 AyuSyanA aMtarAya ! 179 phera, nizcaya ne IcchAmAM ! 196 dharmamAM aMtarAya ! 180 jamavAno aMtarAya paDyo kadi ? 199 sAcA jJAna pratye durlakSa teya jJAnIne niraaMtarAya pada ! pADe aMtarAya ! 181 tema tema AtmavIrya pragaTe ! 201 aMtarAyo, mUMjhave Ama ! 182 [27] vedatIyakarma zatA-azAtA vedanIya ! 203 bhagavAna mahAvIrane ya be duHkhanuM InTaravala e ja sukha ! 204 azAtA vedanIya ! 208 vedavuM nahi, jANavuM ! - 206 dAdA vedanIyanA udaya vakhate... bilipha vedanA che, jJAnavedanA che ! ra06 tArA bhogavaTAne 'tuM jANa ! 212 dAdAnuM aMtara nirIkSaNa ! 207 nirAlaMbane nathI aDatI vedanIya ! 213 [2.7] nAmakarma citragupta nahIM, paNa yaza-apayaza nAmakarma ! nAmakarmanuM gupta citra ! 215 yaza-apayaza zenA AdhAre ? deha maLyo e ya nAmakarmathI ! 216 jagatakalyANanI bhAvanAthI mahAvIra bhagavAnanuM kevuM nAmakarma !!! 220 UMcuM karma ! 230 Adeya-anAdeya nAmakarma ! 221 e hatuM dAdAnuM nAmakarma ! 231 [28] gotrakarma lokapUjaya, lokaniMgha karma ! 232 lokaniMgha nahi te lokapUjya gotrano ahaMkAra thatAM ja A kALamAM ! 235 bhAvakarma cArja ! 234 darzanathI ja baMdhAyuM tIrthaMkara gotra ! 237 [29] AyuSyakarma dehamAM bAMdhI rAkhe te AyuSkarma ! 238 jagatanuM puNya kAcuM, deha mare, 'pote' nahi ! 239 tethI jJAnI alpAyu ! 243 puNyanA AdhAre lAMbu-TUMkuM AyuSya ! 240 dAdAnuM AyuSya ! 244 karmanA tAbAmAM vIla pAvara ! 24 atyAre vadhyAM AyuSya lokonAM ! 24 mRtyu e karmonuM saravaiyuM : 240 ATheya karma baMdhAya kSaNe kSaNe ! 245 AyuSya zvAsozvAsane AdhIna ! 241 niyama AyuSya baMdhano ! 247 sArA mANasonuM AyuSya ochuM ! 243 mAtRbhAvavALAnuM AyuSya lAMbuM ! 249 [2.10] ghAtI-aghAtI karma niraMtara ogaLyA ja kare dravya karma ! 251 kaSAyathI ja karmabaMdha ! 263 ghAtI pATArUpe - adhAtI deharUpe ! 252 akrama jJAnathI ekAvatArI pada ! nikAla bAkI aghAtI karmano ! 253 rahyo have cAritramoha ! 264 263 176
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2pa 274 tIrthaMkaronA dravyakarmo ! 254 rahyuM dravyakarma dehane ! badhAM tALA mathe vare jJAnIpada ! 256 tyAre thAya jJAnalabdhi ! zukladhyAnathI thAtIkarma naSTa ! 259 dAdA Ape saMpUrNa samAdhAna ! ra66 mULamAM mohanIya ! 261 [2.11] bhAvakarma dravyakarmane laIne thAya bhAvakarma ! 268 zuddha bhAva sudhAre beu bhava ! kaSAya eTale bhAvakarma ! 269 'huM zuddhAtmA to UDayuM bhAvakarma ! 27pa phera, bhAva ane bhAvakarmamAM ! 271 kartAbhAvathI bhAvakarma ! 276 AthamatI IcchA to hoya jJAnIne ya !273 [2.12] dravyakarma + bhAvakarma bhAvakarma, dravyakarmanAM saMbaMdho ! 277 IlekTrikala baoNDI ne kaSAya ! 286 AtmAne azuddhi eDavAnuM rahasya ! 278 saLage mINabattI ne jhare mINa ! saMjogonA dabANathI badalAI bilipha !279 dravyakarma-bhAvakarma 290 preraNA pAvara cetananI ! 281 mAtra 'draSTi'nI bhUla... 292 bhAvakarma nija kalpanA ! 282 liMgadeha e ja bhAvakarma ra94 kalpanA pramANe pudgala khaDuM ! 283 e zRMkhalA tUTe kyAre ?! jJAnathI akartA, ajJAnathI kartA ! 285 karuNA sahaja sadA ! anupacarita vyavahArathI kartA ! 288 [2.13] lokarma jJAna che to nahIM naDe ! 298 akrama mArga : kramika mArge ! 306 nokarma e Indriyagamya ! 3jI no kaSAyanI samaja ! kriyAmAtra nokarma ! 301 prArabdha e ja nokarma ! akartA che mATe ! 303 nokarma eTale akarma ?!. cAritramoha badhAMya nokarma ! 305 [2.14]dravyakarma + bhAvakarma + tokarma trikamomAM kartApaNuM potAnuM keTaluM ? 313 vizrA, prayogasA, mizrazA ! 322 bhAvakarmanA pariNAme dravyakarma draSTi UMdhI tethI bhAvakarma ! 322 ne tenAthI nokarma ! 314 samatA tyAM cArja baMdha ! 323 nathI bhAvakarma svasattAmAM ! 315 ahaMkAra pahere camA ! 324 pharI mAtra 'draSTi' ja ! 315 draSTi badalAI, dravyakarmathI ! 325 dravya karma to dekhAya tIrthakarone ja ! 316 bhAvakarma ne mULa draSTi bagaDe, sUkSma bheda bhAvakarma-nokarma taNA ! 316 to cArja ! 3ra6 mAlika nA thAva, to karma chUTayA ! 318 rAkha lakSamAM cazmA, 296 dehanI kriyAo badhI nokarma ! 320 pote ne bAhya cIjo ! 328 bharelo mAla te dravyakarma ne arpaNa karyuM jIvatuM ne rahyuM maDadAla !329 te vaparAya tyAre nokarma !32 1 vijJAnathI UDayuM bhAvakarma ! 331 [3.1] kaMIka che te darzata, zuM che te jJAta ! darzana ane jJAna, buddhigamya phoDa ! 333 niraMtara AtmAnI pratIti e ja nathI phera emAM kaMI ! lAyaka samakti ! 339 vicArIne joyuM te joya ! 336 jANeluM samajamAM ne dekhyuM ne jANyuM beu rileTiva ! 338 samajeluM jANamAM ! 340 aMte to badhuM eka ja ! 338 [3.2] darzana sAmAnyabhAve, jJAta vizeSabhAve ! darzana, jJAnano vizeSa phoDa ! 342 samaya lAge DisAIDa thatAM ! 348 sAmAnya jJAnathI vItarAgatA ! 344 tethI aTakyuM kevaLajJAna ! 349 mukAma ja svadezamAM ! 34pa kevI jhINI samaja tIrthakaronI ! 351 [4.] jJAtA-draSTA, jJAyaka! AtmAno jJAtA-drA svabhAva ! 353 galanane 'joyA' karo ! 389 AtmAnI phakta jJAnakriyA ne jonAro caitanyapIMDa zuddhAtmA ! 390 darzanakriyA ! 354 brahmAMDanI aMdara ne bahAra ! 391 jJAnadhArA-kriyAdhArA cAle be bhinna ! 355 zeya-jJAtAno saMbaMdha ! pariNAma mAtra kharI paDe jJAnIne ! 358 niraMtara jJAtA-draSTA e ja kevaLajJAna ! 392 jovuM e svabhAva, cAlavuM e vibhAva !359 jJAtA-draSTAne vAMdho nahIM koI ! 393 'jovAmAM' kaMI phera! 361 AtmAne na jarUra koInI ! 394 ekajhekTa samaja jJAtA-draSTA taNI ! 362 jJAtA-draSTApaNuM e ja vItarAga ! 396 jJAtA nahIM, indriyagamya re ! 363 aMtaHkaraNane jANe-jue te UMcuM ! 397 jANe te kare nahIM, kare te jANe nahIM ! 368 vinAzI jaga joDe AtmasaMbaMdha ! 397 sAkSI tarIke koNa ! 30 Ama rahe jJAtA-drAnI lIMka ! 398 tyAre bane AtmA, zAtA ! 37ra juo taraMgone philmanI jema ! 39 zeyanA prakAro che ! 37ra svane jANe e mahAmukta ! 401 riyala, zeya ke zAtA ! 374 drazya ne drA, be sadA bhinna ! 402 jANanAro nirdoSa sadA ! 378 ekaluM jovA-jANanAra kahevAya jJAyaka !404 aMzAmAMthI savAMza jJAnIpada ! 379 zAkabhAva e aMtima bhAva ! 404 mAtmAono DiscArja anokho ! 380 nathI smRtino saMga zAyakane ! 408 vidhi vakhate dAdA ekAkAra ! 385 jJAyakabhAvathI parivRtio zuddha ! 410 avasthAomAM asvastha, svamAM svastha !386 niraMtara zAyatA e ja paramAtmA ! 411 jovAthI jAya badhAM paDaLo ! 388 391
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ [5.] AtmA te prakRtitI sahajatAthI pUrNatva ! Dakhala baMdha e ja sAhajIkatA ! 412 Dakho nahIM te sahaja ! DakhoDakhala kADhavA dAdAnI DakhoDakhala !413 mULa AtmA ne prakRti sahaja, 416 paNa vyavahAra AtmA asahaja ! 413 ahaMkArathI aTakI pUrNAhUti ! zaktio mAMgavAthI jAgRti vadhe ! pAchI kheMcavI DakhoDakhalo ! 418 419 bharelo mAla to nIkaLe ja ! tyAre vAge sikko mokSano ! jovAthI jAya aMtarAyo ! nahIM rAga-dveSa tyAM sahajatA ! DakhAne kADhavAno ke chUTA rahevAnuM ? Dakho kADhe DakhAne ! jJAtA-draSTA to baMdha DakhoDakhala ! 'ApaNe' e koNa ! ekatA mAnI ahaMkAre ! tyAre e kahevAya samaja ! zuddha vyavahAra kyAre ? pudgala nAce ne AtmA jue ! paheluM juo pachI jANo ! jovAthI thAya zuddhi ! vAcyA kara potAnI ja copaDI ! samyaktva pachI mAtra galana ja ! 420 421 422 zarIra svabhAve iphekTiva ! sAhajIka eTale vagara mahenate ! sahajatA tyAM uDe kArya-kAraNa ! sahaja samAdhi ! [6.] eka pudgalate jovuM karo tyAM AtmajJAna nahIM ! prayatnathI jAya AghI sahajatA ! sahajatA eTale ja aprayatna dazA ! jJAnI sadA aprayatna dazAmAM ! dAdAnI anokhI sAhajIkatA ! 444 426 428 425 vyavasthita samajyuM pragaTe sahajatA ! 445 pragaTe Atmaaizcarya sahajapaNAmAMthI ! 447 kriyAthI nahIM, temAM caMcaLatA bAMdhe karma!449 che utAvaLa ? to bana aparigrahI ! 450 rahevuM sahaja kevI rIte ? 452 429 430 431 aprayAsapaNe vicare, e chellI dazA ! 454 432 sahaja dazA pahoMcavAnI peravImAM.... 457 432 sahajane jovAthI thavAya sahaja ! 459 467 469 462 sAruM-khoTuM beu pudagala ja ! 463 eka pudgala eTale zuM ? 465 chevaTe A eka ja dhyeya ! jJAyakabhAva : mizrabhAva ! 479 jJAtA-draSTA, buddhithI ke AtmAthI ? 482 pudgalane jonArI prajJA ! dekhADe e prajJA ! 486 486 433 433 435 436 437 438 439 440 443 471 472 475 anaMtA jJeyone joyuM eka pudgalamAM ! 477 mahAvIranI che A rIta ! 478 [7.] jotAra-jANatAra te teto jANatAra ! jonArano ya jonAro !!! vacalo upayoga kono ? pUrNatA pAmavA pALavI pAMca AjJAo!493 AtmA eTale kevaLajJAna prakAza ! 496 488 491
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) AtAvANI zreNI - 13 (pUrvArdha) pote AtmA che paNa potAnA svarUpanI ajJAnatAthI bhrAMti UbhI thaI che ke 'huM caMdubhAI chuM, meM karyuM" mAnyuM eTale A navuM pUtaLuM UbhuM thayuM. e prakRti thaI gaI. have pote karyuM nathI, thaI gaI che. e be vastu judI paDI jAya to navI prakRti UbhI thavAnI baMdha thaI jAya che, basa eTaluM ja. prakRti eTale cetana vagaranuM pUtaLuM. jemAM cetana ja nathI. khAlI 'bilipha cetana' che. benA saMbaMdhamAM je A brAMti utpanna thaI che ne, ke "A huM karuM chuM ke A koNa kare che ?" pachI e eNe 'pote' svIkArI lIdhuM che ke "A huM ja karuM chuM, mArA sivAya bIjuM astitva koI che ja nahIM. nahIM to koNa karI zake ?" [1.1] prakRti kevI rIte baMdhAya ? prakRtinuM sUkSma sAyansa ! praznakartA dAdA, prakRti eTale zuM ? dAdAzrI : prakRti eTale AropaNa karIne pUtaLuM banAveluM che. A 'huM caMdubhAI chuM. (caMdubhAInI jagyAe vAcake potAnuM nAma samajavuM, caMdubhAI chuM" kare ane pachI 'meM kahyuM' ema kahe. e ja mUrtimAM pratiSThA karI kahevAya. A deharUpI mUrti che. tenI mahIM pratiSThA karI. eTale pratiSThita AtmA Ubho thAya ane te pachI AvatA bhave phaLa Ape. jema A mUrtimAM pratiSThA karIe te phaLa Apene, evuM A ekjhakTa phaLa Ape. kAraNa ke ekjhakTa mUrti che A to. pachI ApaNA tAbAmAM nA rahe. pachI e che te phaLa ApavA mAMDe, e prakRti. eTale e kati ApaNI ja, ajJAnatAthI UbhI thayelI, paNa AtmAthI nathI thayelI. be vastuo bhegI thavAthI thayelI hatI, vizeSa bhAvathI ! praznakartA : eTale jaDa sAthe cetana bhaLatAM A prakRti UbhI thaI ? dAdAzrI : haM ! cetana ane jaDanA paramANu be bhegA thayA, te A UbhuM thaI gayuM. ahaMkAra, krodha-mAna-mAyA-lobha UbhA thAya che. krodhamAnano "ahaMkAra' thayo ane mAyA-lobhanuM "mAruM" (mamatA) thayuM, tenAthI A UbhI thaI prakRti. be vastuo sAthe thaI, enuM A vizeSa pariNAma utpanna thAya che. A vizeSa pariNAma te A prakRti. emAM eka 'puruSa' pote AtmArUpa che, bhagavAna ja che pote. paNa bahAranA dabANathI prakRti UbhI thaI gaI ! A badhuM koNa ? A badhuM koNe karyuM ? 'meM karyuM" e badhuM bhAna utpanna thAya che, te vizeSa bhAva che ane tenAthI prakRti UbhI thAya che. mULa puruSane kazuM ja thatuM nathI. bahAranA saMyogone laIne A vizeSabhAva utpanna thayo che. jyAM sudhI puruSa potAnI jAgRtimAM nA Ave tyAM sudhI prakRtibhAvamAM ja rahyA kare. prakRti eTale potAnA svabhAvanI ajAgRti ! lokhaMDa dariyA kinAre mUkI rAkhIe to pheraphAra thAya. AmAM lokhaMDa kazuM ja karatuM nathI. tema dariyAnI havA paNa kazuM ja karatI nathI. havA jo karatI hota to badhAne kATa Avata ! A to be vastuno saMyoga che eTale trIjI vastu utpanna thAya che. e vizeSa bhAva che. je kATa thAya che te prakRti che. lokhaMDa lokhaMDanA bhAvamAM che, je prakRti prakRtinA bhAvamAM. A bene chUTAM pADo to puruSa puruSanI jagyAe ne prakRti prakRtinI
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti kevI rIte baMdhAya ? jagyAe. jyAM sudhI ekAkAra che tyAM sudhI kATa vadhyA ja karavAno, vadhyA ja karavAno.... jJAta', svabhAvamAM, vibhAvamAM ! puruSa ane prakRti saMkaLAyelA nathI. be sAmipyabhAvamAM che ane A sAmipyabhAvamAM hovAthI potAnA 'jJAna'mAM ene vibhramatA utpanna thAya che. kAraNa ke puruSa jJAnamaya che. te ene vibhramatA utpanna thAya che ke "A koNe karyuM ?" pachI 'meM karyuM kaheze ane kharekhara A badhuM ya prakRti kare che. bAkI 'jJAna' badalAya che eTale prakRti utpanna thAya che ane jJAna svabhAvamAM AvI jAya eTale prakRti nAza thaI jAya. atyAre A jJAna vizeSabhAvamAM che ane e svabhAvamAM AvI jAya to prakRti nAza thaI jAya. be sanAtana vastuo bhegI thavAthI beumAM 'vizeSa bhAva' utpanna thAya che. emAM beunA potAnA guNadharmo to rahe ja che, paNa vadhArAnA vizeSa guNo utpanna thAya che. cha mULa vastuomAM jaDa ane cetana be sAmIpyamAM Ave tyAre vizeSa pariNAma utpanna thAya che. bIjAM cAra tattvone game tyAM, game tevI rIte sAmIpyamAM Ave to ya kazI ja asara thatI nathI. AptavANI-13 (pUrvArdha) zuM arIso eno svabhAva badale che ? nA. arIso to potAnA svabhAvamAM ja che. paNa tenI sAme jAva to 'te' potAno svabhAva paNa batADe ne 'vizeSa bhAva' paNa batADe, A bahu jhINI vAta che. sAyanTIsTone jaldI samajAya. A vizeSabhAva zo che ? prakRti enI meLe kevI rIte UbhI thAya che ? A badhuM meM joyeluM che. huM e badhuM joIne kahuM chuM ! A bane che kevI rIte ? benuM sAmIpyabhAva, benuM Taca thavuM. te A benA Taca thaye AtmAnI A dazA thaI ! e mAnyatA chUTavI joIe. pudgala ane cetana, benA bhegA thavAthI vyatireka guNo utpanna thayA. teno je bhAva utpanna thAya che, tenA AdhAre prakRti te pramANe thayA. kare che bhAvathI. rahe che judI paNa ahIM 'A' bhAva kare tevuM pUtaLuM racAyA kare. te bhAvathI racAI gayA pachI enA svabhAvamAM rahyA kare che. pachI e javAna thAya, paiDuM thAya. pahelAM gamatAM pramANe hoya badhAne, paNa pachI enA svabhAvamAM jAya. paiDuM thAya e nA game pachI. ApaNA jevA bhAva che tevA bhAve prakRti banI jAya. saMsArI thavAnI icchA hoya, tene strI badhuM bheguM thaI jAya. e badhAM saMjoga bAjhI jAya. 'potejevo bhAva kare, vizeSabhAva, evuM A thaI jAya. pudgalamAM ja evo guNa che. prakRtinA guNo e 'para' guNo che, AtmAnA nathI. jagata 'para'nA guNone "sva" guNo kahe che. prakRtino eka paNa guNa 'zuddhacetana'mAM nathI ane 'zuddhacetana'no eka paNa guNa prakRtimAM nathI, banne guNe karIne sarvathA judA che. be judA ja che. sAmIpyabhAvane laIne ekatA thaI che. bIjuM kazuM che nahIM. pahelethI judA che. AkhI 'roMga bilipha' ja besI gayelI ja che. "jJAnI puruSa' 'rAITa bilipha' Ape eTale ukela AvI gayo ! draSTiphera ja che. mAtra draSTinI bhUla che. tiveDAtI rIti tokhI ! sUryanArAyaNanI hAjarIthI ArasanA paththara tape, temAM mULa dhaNI ema mAne ke patharAno svabhAva garama che, enA jevuM A vizeSa pariNAmanuM che. sUryanArAyaNa AthamI jaze eTale e khalAsa thavAnuM. patharA to svabhAve karIne ThaMDA ja che. evI rIte AtmA ne pudgalanA sAmIpyabhAvathI 'vizeSa pariNAma' UbhuM thayuM, temAM ahaMkAra Ubho thayo. mULa je svAbhAvika pudgala hatuM, te nA rahyuM. be vastuo bhegI thavAthI bannenA svabhAvamAM phera thato nathI. paNa 'ajJAna dazAmAM trIjo 'vizeSabhAva' utpanna thAya che. jema A copaDI arIsA sAme dharIe to copaDI teno svabhAva badalaze nahIM. tyAre evuM che, haMmezAM A draSTi to kevI che ? Ama beThAM hoya to
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti kevI rIte baMdhAya ? AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : A prakRtimAM pAvara cetana ja che ? to bilakula jaDa vibhAga nathI emAM ? dAdAzrI : prakRti jaDa ja ne ! e jaDa upara pAvara pesI gayelo ApaNane eka ja lAITane badale be lAITa dekhAya. AMkha jarA Ama thaI jAya to be dekhAya ke nA dekhAya ? have kharekhara to eka ja che. chatAM be dekhAya che. ApaNe rakAbImAM cA pItAM hoIe to ya ghaNI vakhata rakAbInI aMdara e sarkala hoya ne, te banne dekhAya. enuM zuM kAraNa ? ke be AMkho che, eTale badhuM Dabala dekhAya che. A AMkho ya jue che ane pelI mahIMlI AMkho ya jue che. paNa te mithyAdraSTi che. eTale A badhuM UMdhuM dekhADe che. jo chatuM dekhADe to badhI upAdhi rahita thAya, sarva upAdhi rahita thAya. vItarAga vijJAna evuM che ke sarva duHkhono kSaya karanAruM che, e vijJAna ja evuM che ke sarva duHkhothI mukta kare. ane 'vijJAna" ja evuM hoya, vijJAna haMmezAM kriyAkArI hoya. eTale e vijJAna jANyA pachI vijJAna ja kAma karyA kare, tamAre kazuM karavAnuM nahi. tamAre jyAM sudhI karavuM paDe tyAM sudhI buddhi che. ane jyAM sudhI buddhi che tyAM sudhI ahaMkAra che ane ahaMkAra che tyAM sudhI Ano niveDo lAvavo hoya to ya nahi Ave. praznakartA : A draSTi badalavAnI zarUAta zI rIte thAya ? dAdAzrI: draSTi badalavAnI zarUAta to, jyAre 'jJAnI puruSa' maLe ane emanI pAse satsaMga sAMbhaLavA AvIe to ApaNI draSTi dhIme dhIme badalAya. atyAre tame sAMbhaLo cho te tamArI thoDI thoDI draSTiphera thAya. ema karatAM karatAM amuka paricaya thAya ekAda mahino, be mahinAno, eTale draSTi badalAya. ane nahi to 'jJAnI puruSa'ne kahIe ke sAheba, mArI draSTi badalI Apo, to eka dahADAmAM ya, eka kalAkamAM ja badalI Ape ! praznakartA : have kahyuM ke A jaDa je prakRti che, ene A cetananA sAnidhyathI enAmAM halanacalana thAya che ? dAdAzrI : hA, jema sUryanArAyaNa hAjara thAya che, tema ApaNe ahIM mANasonI caMcaLatA vadhatI jAya che ane sUryanArAyaNanI gerahAjarI thAya ke caMcaLatA ghaTatI jAya che. e enI hAjarIthI ja thAya che. tene kaMI kahetAM nathI, orDara nahIM karatAM, kazuM ya nahIM. evI rIte A AtmAnI hAjarIthI, A prakRtinI mahIM pAvara cetana bharAya che. pAvara cetana, mULa cetana nahIM. pAvara UDI jAya eTale gayuM. pAvara hoya tyAM sudhI kAma kare. eTale A mana-vacana-kAyAnI traNa beTarI cArja thAya che ane pachI e DiscArja thAya che ane pAchI navI cArja thAya che. eTale AtmAnI hAjarIthI A badhuM cArja thayA kare. eTale kharekhara e jaDa che paNa pAvara cetana che. A ekaluM jaDa to kahI daIe, ekaluM jaDa to kazuM karatuM nathI, paNa AmAM pAvara cetana bhareluM che. A traNa beTarIonuM pachI DiscArja thayA kare niraMtara. pAvara bharelI beTarIonuM DiscArja thAya, ene IphekTa kahIe chIe. mahIM pyAlAmAM barapha hoyane ahIM pyAlo mUkIe, to bahAra pANI kyAMthI bheguM thaI jAya che ? enA upara relA thAya che. bahAra pANInA DAgha kyAMthI bhegA thayA ? A mahIM baraphavALo pyAlo che. je havA aDI ene, te moizcara(bhUja) hatuM, tenuM pANI thaI gayuM. ane ApaNane Ama sIdhI rIte dekhAya nahIM, buddhithI samajAya. paNa ApaNA loko samajAve ke AvuM AvuM thaI gayuM eTale samajaNa paDe ene. paNa A tattvomAM nA samajaNa paDe. A ahIM AvuM thaI gayuM che. e zI rIte thAya ? evuM lAge. A pANInA relA jema vijJAnathI thAya che, evuM A prakRti vijJAnathI prakRti jaDa ke cetata ? praznakartA : A prakRtine zuM jaDa samajavI ke cetana samajavI ? dAdAzrI : prakRtimAM bilakula cetana che ja nahIM ane je cetana che e pAvara cetana che.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti kevI rIte baMdhAya ? AptavANI-13 (pUrvArdha) 'pudgala' e jIvaMta vastu nathI. paNa e "AtmA'nA vizeSabhAvane grahaNa kare che ne evuM taiyAra thaI jAya che. eTale enAmAM ya pheraphAra thAya che. "AtmAne kazuM karavuM nA paDe.' 'eno' vizeSabhAva thayo ke pudgala paramANu kheMcAya pachI e enI meLe mUrta thaI jAya ne potAnuM kArya karyA kare ! jagatamAM koIne karanAranI jarUra nathI. A jagatamAM je vastuo che te niraMtara parivartanazIla che. tenA AdhAre badhA vizeSa bhAvo badalAyA ja kare ne navI ja jAtanuM dekhAyA kare badhuM ! eTaluM jo samajaNa paDe ne to A badhA phoDa paDe. A AtmA akriya che tene sakriya banAvyo, 'meM karyuM A' ane prakRti sakriya che, ene A lokoe 'jaDa' kahI. thaI che. loko jANe che e prakRtino artha nathI. prakRti to UbhI thaI gayelI che. A to loko 'bhagavAne racI' evuM kahe. 'bhagavAne lIlA karI' kaheze. koNa rtA prakRtino ? praznakartA : hajI vadhu samajavA pUchuM chuM ke prakRti ne kartRtva zakti koNa Ape che ? aMte to e jaDamAMthI ja thayelI che ne ? dAdAzrI : nA, A prakRti e tadana jaDa nathI. e nicetana-cetana che ane nizcetana-cetana e kaMI acetana nathI. praznakartA : ene niraMtara badalAtI kahI zakAya ? dAdAzrI : e to badalAyA kare che, paNa A prakRti e nizcetanacetana che. praznakartA : nizcetana-cetana eTale kaI zakti kahI zakAya ? dAdAzrI : nizcetana-cetana eTale DiscArja cetana che. koI paNa vastu "ApaNe" cArja karI hoya to pachI DiscArja enI meLe thAya ke nA thAya ? emAM 'ApaNe' kazuM karavuM paDe ? enI meLe kriyA thayA kare. AmAM koIne kazuM karavuM paDatuM nathI. eTale A badhuM DiscArja che, iphekTiva che ane IphekTiva zaktine huM nizcetana-cetana kahuM chuM. iphekTivamAM cetana nahIM hovA chatAM cetana jevuM dekhAya eTale nicetana-cetana kahuM chuM. praznakartA : kartutvapaNuM prakRtimAM che ? dAdAzrI : hA, prakRti svabhAva che eno. karavApaNuM nija svarUpamAM nathI, AtmAmAM nathI, AtmA akriya che. prakRtimAM je pudgala paramANu che, je cArja thayelA che te e kriyAvAna che, sakriya che e pote. A nahIM samajavAthI badhuM gADuM UMdhuM cAlyuM. 'kare che koNa" e samaje to kAyamI ukela, nahIM to nA ukale. phera, prakRti te kudaratamAM ! praznakartA : prakRti zuM ? kudarata zuM ? e samajAvo. dAdAzrI : kudarata pariNAma pAmI e prakRti kahevAya. H, ane 0 be judA hoya tyAre kudarata kahevAya ane be bhegA thayA ne pANI thaI gayuM e prakRti kahevAya. eTale prakRti judI ane kudarata judI. prakRtimAM puruSano voTa che. prakRti e puruSanA voTavALI che ane pelI kudarata puruSanA voTa vagaranI che. e sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa che. ApaNA zarIranuM baMdhAraNa thaI gayuM pAMca dhAtuo meLApa thaIne, e prakRti kahevAya ane e judI judI dhAtu hoya, tene kudarata kahevAya. juduM hoyane vAyu, teja, AkAza tyAM sudhI e kudarata kahevAya ane e bheguM thaI gayuM ne A zarIra thaI gayuM e prakRti kahevAya. prakRtimAM karanAra joIe ane kudaratamAM karanAra nahIM. kudarata e ja kudaratI racanA che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti kevI rIte baMdhAya ? [1.2]. prakRti e pariNAma svarUpe ! saMbaMdha, prakRti te AtmA taNo ! praznakartA : prakRti sAthe AtmAno zo saMbaMdha che ? dAdAzrI : prakRti ane AtmAno koI saMbaMdha nathI. paNa prakRti e AtmAnI hAjarIthI UbhI thayA kare che. evA saMyogo bhegA thAya che ke enI hAjarIthI prakRti UbhI ja thaI jAya. have saMjogone chUTAM pADI de jJAnI puruSa, to tyAra pachI na thAya kazuM. eTale e bhrAMtithI AgaLa javuM paDaze, puruSa thavuM paDaze. A prakRti bhrAMtivALI che. tame A caMdubhAI mAno cho, e ja cArja kare che. ane pachI caMdubhAI ja baMdhanamAM AvyA che. A jJAna maLI jAya, svarUpanuM bhAna thaI jAya, to pachI 'tame' cArja karatA baMdha thaI gayA. eTale pachI ekaluM DiscArja hoya. te DiscArja to baMdha karI zakAya nahIM. iphekTiva hoya to e iphekTa to koI baMdha karI zake nahIM. navuM khAvAnuM vakhate baMdha karI de, paNa khAdhuM tenuM zuM thAya ? saMDAsa gayA vagara cAle ? eTale A "jJAna" jene ApeluM che, e badhAnuM cArja baMdha thaI gayuM che. praznakartA : jJAna maLyA pachI prakRti je vizeSa bhAvathI thaI che, to AtmAne chUTo nA rAkhI zake ? dAdAzrI : chUTo ja che ane chUTo ja rahe che. mane dekhAya che ne ! che chUTo paNa tamArI haju mAnyatA pahelAMnI je coMTI rahelI che ne, te mAnyatA chUTatI nathI. Teva paDelI che ne ! te dhIme dhIme chUTI jaze. bAkI che ja chUTo. tamane chUTo rahe che ja. zuM prakRti te prANa jAya sAthe ? praznakartA : mANasa pote du:khI hoya, chatAM paNa A saMsAramAM e kema lapeTAyA kare che ? dAdAzrI : e lapaTAto nathI, e duHkhI che, potAne chUTavuM che, nathI gamatuM A. paNa enA hAthamAM sattA nathI. prakRtinA tAbAmAM che. e prakRtithI chUTe tyAre chUTAya, nahIM to prakRti ane gUMcavyA ja kare. prakRti baMdhAI gaI che, tenA tAbAmAM pote che. ApaNA hAthamAM khela rahyo nahIM pachI. have to prakRtithI chUTIe eTalo ApaNA hAthamAM khela thAya. bAkI prakRtithI jyAM sudhI chUTAyuM nathI tyAM sudhI prakRti ApaNane gUMcava gUMcava karyA kare. prakRtithI paravaza thaIne jagata AkhuM pharyA kare che. praznakartA : ApaNAmAM evuM kahe che ke prANa ane prakRti sAthe ja jAya, to pachI zuM karavuM ? - dAdAzrI : hA, be sAthe jAya eno artha eTalo che ke keTalIka prakRti jJAna prApta thavAthI ochI thAya, prakRti eTale AvaraNa. te ahIM AvaraNa hoyane to Ama jyAM ho tyAM potAnI icchA pramANe nA pharAya. eTale e AvaraNa tUTe to eTaluM ochuM thaI jAya. bAkI bahu
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti e pariNAma svarUpe ! AptavANI-13 (pUrvArdha) majabUta prakRti bAMdhelI hoya, gADha AvaraNavALI, to mare tyAre ya chUTe nahIM, evI ne evI dekhAya. prakRti chUTe nahIM enI. jyAre juo tyAre evo ne evo, mAra khAya to ya paNa evo ne evo. corI karavAnI prakRti hoya to mAra khaI-khaIne paNa e corI kare ja, cAritrano kharAba hoya to mAra khAIne paNa enI e ja prakRti ane prakRtine vaza thaIne A badhuM kare che. dAna Ape che te ya prakRtine vaza, e jJAnathI nahIM ane corI kare che te ya prakRtine vaza kare che. have e prakRti ane puruSanuM jyAre jJAna thAya ene ke 'huM koNa chuM" ane "A prakRti koNa che? tyAre be chuTuM paDe, tyAre chuTakAro thAya, nahIM to chuTakAro nA thAya, tame puruSa, AtmA e puruSa che ane A prakRti. jyAM sudhI prakRtinA AdhIna che, tyAM sudhI puruSanuM kazuM cAle nahIM. jyAre prakRtithI chUTe puruSa, tyAre puruSanuM ja cAle badhuM. 'huM koNa chuM' evuM jANo ane e anubhavamAM thAya tyAre chUTakAro thAya, nahIM to chUTakAro nA thAya. nahIM to A du:kho tamane paDyA ja karavAnA. saMsAranA duHkho niraMtara bhogavyA ja karavAnA. ghaDIkamAM zAMti ane ghaDIkamAM azAMti, ghaDIkamAM zAMti ane ghaDIkamAM azAMti. e prakRtine lIdhe che. kharuM sukha AmAM che ja nahIM. A to zAMti ane azAMti beu kalpita vastu che, sAcuM sukha nhoya. sAcuM sukha to sanAtana, AvyA pachI jAya nahIM. sAcuM sukha to jelamAM ghAlene to ya upAdhi nA thAya, azAMti nA thAya. praznakartA : keTalAMka mANaso zAMti nA hoya, to zAMti meLavavA mATe kaMTALIne jhera pIne marI jAya che. dAdAzrI : hA, paNa zuM kare che ?! ane jhera pIe che evuM nathI. e ya jANI-joIne jhera nathI pIto, e ya prakRti pIvaDAvaDAve che. jANI joIne to saMDAsa javAnI zakti nathI. mane ya nathI ne kRSNa bhagavAnane ya nhotI ne mahAvIra bhagavAnane ya nhotI. prakRtinA AdhIna che badhuM A. bhagavAna to bhagavAna hatA, kRSNa bhagavAna hatA. puruSa thayelA hatA, eTale A prakRtine jANatA hatA ! A prakRti che, evuM pADozInI peTha jANyA kare, oLakhyA kare. e bahu jANavA jevuM che, aMdaranuM badhuM sAyansa ! tacAve prakRti tema lAge jema prakRti nacAve che tema nAce che. potAnA hitAhitano khyAla raheto nathI. prakRti gusso karAvaDAve che tyAre gusso karIne Ubho rahe che. prakRti raDAve tyAre raDe cheya kharo. ene zarameya nahIM AvatI. UghADI AMkhe raDe, haMa. Daba Daba AMsuDA paDe evuM raDe. praznakartA : prakRti raDAve ke karmo raDAve, dAdA ? dAdAzrI : karmo eTale ja prakRti. e mULa prakRti kahevAya. A prakRti ja badhuM calAve che, kare che prakRti ane pote zuM kahe che ke meM kahyuM, enuM nAma IgoIjhama. cA koNa mAMge che ? prakRti mAMge che. A jalebI koNa mAMge che ? bhUkha kone lAge che ? tarasa kone lAge che ? e badhuM prakRtine. apamAna kare tyAre apamAna kone thAya che ? prakRtine. saMDAsa koNa jAya che ? AtmA jato haze, nahIM ? A badhuM prakRti ne loka zuM kahe ? huM saMDAsa jaI Avyo. bhUkha prakRtine lAge ke ApaNane lAge ? praznakartA : prakRtine. dAdAzrI : ane te kahe che, huM bhUkhyo thaI gayo. vyavahArathI kahevAmAM vAMdho nathI, DrAmeTika bolavAmAM vAMdho nathI. paNa ejhekTa ema, mahIM bilipha sAthe bole che. vyavahArathI to bolavuM ja paDe, nATakamAM to. AtmAne jANe eTale puruSa ne prakRti be chuTuM thaI jAya. pachI prakRti prakRtino bhAga bhajave, puruSa puruSano bhAga bhajave. A jJAna maLyA pachI have to kartApaNuM gayuM, huM puruSa thayo ane prakRti judI paDI gaI. puruSa thayA tame ane prakRti bilakula judI paDI gaI eTale puruSa puruSArtha karI zake. bAkI prakRti puruSArtha karI zake nahIMne !
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 14 AptavANI-13 (pUrvArdha) prakRti e pariNAma svarUpe ! ane prakRtino bhrAMta puruSArtha gaNAya che. prakRti to ApaNane nacAve che UlaTuM. prakRti ApaNA tAbAmAM nathI. enA tAbe ApaNe chIe. jo ke ApaNA tAbAmAM to che ja nahIM e prakRti. kAraNa ke je prakRti baMdhAI gayelI che, e to iphekTa che ane iphekTamAM to cAle nahIMne koInuM. eTale e iphekTa ApaNe bhogavavI paDe. eTale enA vaza rahevuM paDe. eTale ApaNe puruSe puruSArtha karavAno ane prakRti e enuM jora kare. ema karatAM karatAM ApaNe chUTA thaIe, e khalAsa thaI jAya. navI Avaka Ave nahIM ne jUnuM ja khalAsa thAya. jUnuM DiscArja thAya, navuM cArja thAya nahIM eTale khalAsa thaI jAya. atyAra sudhI to ApaNuM kartApaNuM ja hatuM. A to e prakRti ghaDImAM sAruM rAkhe, ghaDImAM bagADe. ghaDImAM sAruM rAkhe, ghaDImAM bagADe. e to ApaNe peluM mArApaNuM mAnatA hatA eTaluM ja. bAkI e kharekhara ApaNe hatA ja nahIMne ! ApaNe to A jJAna jANyA pachI puruSa thaI gayA ! A riyala e puruSa ane rileTiva e che te prArabdha, iphekTa karelI prakRti. AkhuM vijJAna samajavA jevuM che. A badhuM. prakRti parANe karAve.. kharuM jovA jatAM to ajJAna dazAmAM koI prakRtithI judo paDyo ja nathI. A badhA loko prakRtinAM kaMIka bhoktA che. prakRtino mAlika koNa che ? je kahe che ke A huM ja chuM, huM caMdulAla chuM. e A prakRtino bhoktA che. tyAM prakRti kevI hoya ? koIkanI e sAsu hoya, te sAsubhAva dekhADe eTale khuza thaI jAya. mAsIsAsu AvI, kAkIsAsu AvI, vAIpha hoya. chokaro kaheze, pappAjI. e prakRti to khuza thaI jAya, paNa A caMdulAla che. e bhogave badhI vAta, eTale AtmA nahIM paNa badhA ahaMkAra, 'caMdulAla' nAmano ahaMkAra che. A duniyA prakRtivaza che. A badhuM prakRti parANe karAvaDAve che badhAne ne e pote parANe kare. ApaNe nA karavuM hoya to ya karAvaDAve. ApaNuM vijJAna e sUcave che ke A prakRti parANe karAve che tene tuM jANa ane prakRtithI chUTo paDa, paNa 'A prakRti huM chuM, A karuM chuM te huM ja chuM." evo dehAdhyAsa chUTI jAya ene mATe A che. bAkI nahIM to AkhA jagatane prakRti parANe nacAvaDAve che. nahIM to AvA kRSNa bhagavAna eTale koNa ? naranA nArAyaNapada kahevAya che. paNa Ama sUI gayA hatA. heya.. tIra vAgyuM ne ! te zuM jANatA nhotA, tIra AvavAnuM che evuM ? e nATakanI peTha thavA de. e pote jANatA hatA to ya kazuM pheraphAra nahIM karyo, paNa je banavAM kALa che prakRti, te choDe nahIM. AtmA ane prakRti, be Ama che judA paNa be najIka hovAthI evA coMTyA che anAdikALathI, te ukhaDe ja nahIM. eTale baMneno svabhAva ekatA" lAge che. 'huM marI jaIza' A AtmAne ya evuM lAge che. joDe eka thayAne ! alyA mUA, tuM zI rIte maruM ? paNa ene svabhAva "ekatA" thaI gaI. sarvasva paravaza ja che prakRti. zrI haMDreDa enDa sIksaTI DigrIthI ja paravaza che. A to loko ahaMkAra kare eTaluM ja che. 'huM Ama karI nAkhyuM ne huM Ama karI nAkhuM ne huM Ama karI nAkhuM' e ahaMkAra kare che eTaluM praznakartA : eTale jhIrothI thrI sIksaTI sudhI AkhI prakRti paravaza dAdAzrI : AkhI (prakRti) badhI ja paravaza che. A to je prakRtimAM thavAnuM che e AdhAre naimittika vANI nIkaLe eTale e potAnA manamAM ema eDajasTa thAya ke have Ama huM kahuM chuM e pramANe thAya che. praznakartA tIrthaMkaronI prakRti paNa paravaza ? dAdAzrI : tIrthaMkaronI zuM, badhAnI, prakRti mAtra paravazatA ! praznakartA : nA, eTale AtmAne ane ene to lAge-vaLage nahIM paNa e...
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti e pariNAma svarUpe ! 15 dAdAzrI : kazuM lAge-vaLage nahIM beuneya. praznakartA : paNa tIrthaMkaronI, jJAnIonI emanI prakRti amuka amuka rIte cokhkhI thayelI hoyane ? dAdAzrI : jema jema prakRti cokhkhI thatI jAyane, tema tema jJAna tarapha jato jAya. jema prakRti vadhAre bagADe tema e DAuna jAya, nIce jAya e. prakRti jema cokhkhI kare tema halako thato jAya, tema urdhvagati leto jAya. praznakartA H prAkRta avasthAo kevaLajJAna sudhI rahe ? dAdAzrI : prAkRta avasthAo to kevaLajJAna pachI ya hoya. jyAM sudhI mokSe nA jAya tyAM sudhI prakRti. eTale amuka guNo hoya, paNa krodhamAna-mAya-lobha e badhuM nIkaLI gayeluM hoya, paNa je bAkI rahyuM hoya te hoya. saMbaMdha, svasattA te prAkRtasattA taNo ! eTale pote A parasattA samajI jAya ane parasattAmAM pachI pote AMgaLI nA ghAle ekAda avatAra. eTale pachI e sattA ja ene choDI de che ane mukta thaI jAya che, basa. pote parasattAmAM Dakhala kare che. tethI A sattA ene pakaDI rAkhe che. enI sattAmAM loko Dakhala kare che. 'meM karyuM' kahe che. saMDAsa javAnI zakti nathI. meM phorenanA DaoNkTarone bhegA karI kahyuM, tyAre UMcA-nIcA thavA mAMDyA. pachI meM kahyuM, jyAre aTakaze tyAre khabara paDaze ke tamArI zakti nahotI. praznakartA : prAkRtika zakti che. dAdAzrI : huM basa, A che te kudarata calAve che, prakRti calAve che ane pAchAM kahe che, 'huM cAlyo'. praznakartA H prakRtinI sattA, AtmAnI sattAthI svataMtra che ke parataMtra che ? AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : prakRtinI sattA, AtmAnI sattAthI svataMtra che, bilakula. phakta AtmAnI hAjarI jarUrI che. AtmA kazuM kare nahIM. AtmAnI hAjarI hoya to cAlyA kare. AtmAne AdhIna nathI e. AtmAnI hAjarInI 16 jarUra che, phakta hAjarI ! nahIM to AtmAnI hAjarI nA hoya to kazuM ya nA hoya. praznakartA : eno artha evo ke prakRti mArA upara AkramaNa karI zake kharI ? prakRti AtmA upara AkramaNa karI zake kharI ? dAdAzrI : karelI che, AkramaNa karelI che tyAre to A loko AvA dekhAya che. pote bhagavAna thaIne AvA dekhAya che. koI gusse thaI jAya che, koI lobhiyo thaI jAya che, koI kapaTo kare che, luccAIo kare che. chUTatI vakhate prakRti svataMtra ! praznakartA : paNa have jo prakRtine koI kArya karavuM hoya to AtmAnI rajA levI paDene ? dAdAzrI : nA. prakRti eTale AtmAe (vyavahAra AtmAe) je kaMI bhAva karyo, jevI Dakhala karI, evI prakRti thaI Aje. pachI chUTatI vakhate AtmAne choDavuM hoya A rIte paNa prakRti enA svabhAvathI ja chUTe. te ghaDIe 'ene' game nahIM. mane tamArI upara gusso Avyo paNa mane A gusso game nahIM. praznakartA H gusso Avavo e prakRti kare chene ? dAdAzrI : dekhAya che e gusso nahIM. huM enA mULa bIja upara, maulika, enA mULa upara huM jauM chuM. enAM sTArTiMga poInTa zuM che te ! eTale sTArTiMga poInTamAM e gussAnI Dakhala kare che A prakRtine ane je e taiyAra thAya che, jevA bhAvathI kare che, tevA bhAvathI ja prakRti mULa taiyAra thAya che. pachI te prakRti enA svabhAvathI pachI DiscArja thAya che. te vakhate pelAne game nahIM, emAM pAchI prakRti zuM kare bicArI ! eTale
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti e pariNAma svarUpe ! potAnI samajaNamAM bhUla hoya tyAM sudhI prakRti duHkha deze, nahIM to prakRti pote duHkha devA AvI nathI ke sukha ApavA AvI nathI. banne varte tija svabhAvamAM ! 17 praznakartA H prakRti ane jJAna, jJAna to divase divase vadhatuM jAya che ane prakRti paNa kAma kare che. prakRti jJAnIne ya kAma kare che ane ajJAnIne ya kAma to kare che. have prakRti upara jJAnano vijaya kaI rIte thAya e Apa samajAvo. dAdAzrI : prakRti upara jJAnano vijaya thato nathI. prakRti enA svabhAvamAM rahe che. jJAna, jJAnanA svabhAvamAM rahe che ! AtmA AtmAnA svabhAvamAM rahe che, prakRti prakRtinA svabhAvamAM rahe che. prakRtinI kriyA je thAya che e badhI 'huM karuM chuM' e bhrAMti tUTI jAya che. pachI svabhAvika kriyAmAM AvI jAya che. prakRtitI svataMtratA te parataMtratA ! praznakartA : peluM vacce ejanTa koNa che e samajAvo. dAdAzrI : vacce ejanTa koI nathI. e je ejanTa mAnIe chIene, e che te prakRtino ejanTa che ane enA hAthamAM ja sattA che. ApaNA hAthamAM sattA nathI. ApaNe coMTI paDyA chIe. ApaNe ema jANIe ke A pArako ejanTa Avyo che. tyAre e zuM kahe ? tame pArakAM ejanTa cho. tamAre ahIM lAge-vaLage nahIM. tamAre 'joyA' karavAnuM. ame zuM karIe ? Akho dahADo 'e.ema.paTela' zuM khAya che, pIve che, e badhuM 'joyA' karIe. keTalA vakhata UlaTI thaI ? keTalA vakhata e thayuM, e badhuM 'joyA' karIe. eTalo ja adhikAra che ApaNane. praznakartA H prakRti je che e to dehane aMgenI ne ? dAdAzrI : A deha, mana-vacana-kAyA badhuM AnI mahIM AvI gayuM. AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA sivAya bIjuM badhuMya jene jagata 'huM'paNuM mAne che e badhI ja prakRti che ane AtmA AnAthI judo che. tene pote jANato nathI, bicArAne bhAna nathI. ane prakRti Ama svataMtra che pariNAme, pariNAma eTale iphekTivamAM paNa kojhijhamAM parataMtra che. saMpUrNa parataMtra nathI paNa voTIMga paddhati, pArlAmenTarI paddhati che. AtmAne kazuM AmAM levA-devA nathI. 18 praznakartA : prakRti jo pUrepUrI svataMtra nathI to konA upara AdhArita che ? dAdAzrI : nahIM, pariNAme svataMtra che. A janmathI te maratAM sudhI pariNAma kahevAya che, e svataMtra che. emAM prakRti svataMtra, ApaNuM kazuM cAle nahIM. paNa aMdara je kaoNjhIjha baMdhAI rahyA che tyAM ApaNuM cAle. e ApaNe pheraphAra karavo hoya to thaI zake thoDo-ghaNo. te ya saMpUrNa to nA ja thAya. thoDo-ghaNo pheraphAra ApaNe karI zakIe ke bhaI, ko'kanI upara ApaNane Ama kudaratI rIte vera AvatuM hoya chatAM mahIM ApaNe aMdara nakkI karIe ke bhaI, ApaNe vera karIne zuM phAyado kADhavAno che ! eTale eTaluM mahIM aMdara pheraphAra karavAno rAITa che, kaoNjhIjhamAM. iphekTamAM rAITa nathI. iphekTa to ekjhekTa Avaze ja. A vahu pAsa karavA jAya che te prakRti pAsa kare che ne pote kahe che ke meM pAsa karI. ane pachI ghera AvIne kaheze, huM to AvuM tane jANato nahoto. tuM to kharAba nIkaLI. are mUA, e nathI kharAba nIkaLI, tuM vAMko chuM. A zI rIte A badhA pajhalo samajAya ? te mANasa gUMcAyA ja kare, Akho dahADo gUMca gUMca ne gUMca. prakRti tathI badalavAtI, tenuM kAraNa badalavAtuM ! praznakartA : paNa gItAmAM kahyuM che ke, prakRtino je mULabhUta svabhAva che e to mAyA tarapha ja javAno che ane have enI viruddha javuM eTale AtmA tarapha javuM e kaI rIte banI zake ? jema pANIno svabhAva nIce
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti e pariNAma svarUpe ! 6 javAno che, agnino svabhAva UMce javAno che to enA svabhAvanI viruddha laI javuM e muzkela che. to evI rIte prakRtine AtmA tarapha laI javI keTalI muzkela che ? dAdAzrI : prakRtine viruddha laI javI e guno che. viruddha laI javAnI nathI. prakRtine keLavavAnI nathI. prakRti enA sattAmAM ja che. e sattA, pariNAma che. prakRtinI sattA pariNAmIka che. te pariNAma badalAya nahIM ? kaoNjhIjha badalavAnA che, tene badale loka che te prakRtine badalavA jAya che. puruSArtha kayA AdhAre thAya ? praznakartA : to prakRti A badhuM kare che ke prakRtimAM A badhuM thAya dAdAzrI : prakRti ja che A badhuM. prakRti eTale zuM eka vAra jANavuM joIe. prakRti eTale A jema AMbe kerI hoya che ne, to e kerI thAya che ke karI rahI che ? praznakartA thAya che. AptavANI-13 (pUrvArdha) che. visarjana prakRtinA hAthamAM che. sarjana jJAna pramANe che ane visarjana prakRtine AdhIna. visarjanamAM koInuM cAle nahIM. onlI sAyanTIphIka sarakamasTenziyala eviDansa che A badhuM. dhI varlDa Ijha dhI pajhala ITaselpha. goDa hejha noTa pajhalDa dhIsa varlDa eTa ala. kAraNa-kArya svarUpa prakRtitaNuM ! praznakartA : amuka prakRti ApaNe laIne janmyA hoya, jabhyA tyArathI ja amuka prakRti laIne AyA hoIe ? dAdAzrI : prakRti laIne ja AvyA chIe. AtmA prakRti joDe hoya eTaluM ja, bAkI prakRti laIne AvyA chIe. lAvanAre prakRti che ne laI janAre prakRti che ane prakRti ja che badhuM. prakRti kyAre baMdhAI ? tyAre kahe, gayA avatAre kAraNe prakRti baMdhAI hatI, te A avatAramAM e ja kAraNa prakRtimAMthI kArya prakRti thaI jAya. kArya prakRti eTale phaLa ApatI prakRti ane kAraNa prakRti eTale phaLa haju ApavAne mATe sanmukha thaI nathI. have A kArya prakRtimAMthI vaLI pAchI kAraNa prakRti UbhI thavAnI. pelo ahaMkAra vAMko che eTale kAraNa prakRti UbhI ja karyA kare.. praznakartA : A AMtarika prakRti e pote janmyo te ghaDIe ja laine Ave che ne pachI bAhya prakRti ahIM janmyA pachI enA udayamAM Ave che? dAdAzrI : hA, AMtarika prakRti laine Ave che, te bAhya prakRti UbhI kare che. praznakartA paNa dAdA, bAhya prakRtinA ghaDatarane ane AMtarika prakRtinuM je laIne AvyA, ene koi saMbaMdha kharo ? dAdAzrI : e jo zodhakhoLa karatAM AvaDe to mArA jevo jJAnI thai jAya. aMdaranI prakRti che to ja A bahAra bheguM thAya, nahIM to bheguM thAya nahIM. nahi to koi kAyado nathI ke bAhyavALo ApaNane bhego thai jAya. dAdAzrI : evI rIte che A prakRti. parIkSAno javAba Avene e prakRti ane kojhijha UbhA thAya te e bhrAMta puruSArtha che. jeTaluM ene jJAna che, e pramANe eno puruSArtha che. satjJAna, je saMpUrNa jJAna e bhagavAna kahevAya. e bhagavAna jeTalA aMze enI pAse che eTalo eno puruSArtha che. e jJAnanA AdhAre karI rahyo che. atyAre ko'kane gALo bhAMDe, to pachI pastAvo kare che e jJAnathI kare che ke ajJAnathI kare che ? praznakartA : jJAnathI kare che. dAdAzrI : te e jJAnano pratApa, eTale tyAM puruSArtha che. jeTalo jeTalo jJAnanA bhAgane helpIMga thayo e badho puruSArtha. bIjI badhI prakRti
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti e pariNAma svarUpe ! AptavANI-13 (pUrvArdha) A bahu jhINI vAta che. praznakartA: navA karmo je thAya, te bAhya prakRtine laIne ja thAya ? dAdAzrI : e navA karmo thAya che e to ApaNA ahaMkAra ane AjanI ApaNI samajaNa ne jJAna, tenI upara AdhAra rAkhe che. karma avaLA ya bAMdhe ne savaLA ya bAMdhe ane prakRti ApaNane evAM saMjogomAM rAkhe. AvI samajaNa ja nA hoya koine ! ene to ema ja lAge ke bahArathI bheguM thAya che A badhuM. AmAM rAga-dveSa kone ? praznakartA : AtmA rAga-dveSa rahita che to prakRti rAga-dveSa rahita kevI rIte thAya ? kyAre thAya ? eno krama zuM ? dAdAzrI : hA, jJAna maLyA pachI prakRti judI thaI gaI paNa DiscArjarUpe rahI. e DiscArja thayA kare dhIme dhIme. cArja thayelI che e DiscArja thayA kare. (jIvatA) ahaMkAra vagara DiscArja thayA ja kare, enI meLe ja. ene 'vyavasthita che' kahIe chIe ApaNe. prakRti, tAbe ahaMkAratA ke vyavasthitatA ? praznakartA : prakRti ane vyavasthita eka ja vastu che ? dAdAzrI : ApaNI prakRti vyavasthitanA tAbAmAM che ane ajJAnInI prakRti ahaMkAranA tAbAmAM che. eTale ahaMkAranA tAbAmAM eTale zuM ? e gAMDuM ya kADhe. ahaMkArI mANasa vyavasthitane to gAMThe ja nahIMne ! ApaNe to pelo ahaMkAra jato rahelo eTale pachI vyavasthita rahyuM. praznakartA : vyavasthita ane prakRtine saMbaMdha kharo ? dAdAzrI : sthULa prakRti rAga-dveSavALI che ja nahIM. e to pUraNagalana svabhAvanI che. A to ahaMkAra rAga-dveSa kare che. A ene game che tenI upara rAga kare che ane nathI gamatuM to DhaSa kare che. prakRti to enA svabhAvamAM che. ziyALAne dahADe ThaMDI hoya ke nA hoya ? praznakartA : hoya. dAdAzrI : e ene nA game to ene dveSa caDhe. keTalAMkane emAM majhA Ave. nA Ave ? praznakartA : hA, barobara che. dAdAzrI : evuM. prakRti ane ziyALAne dahADe ThaMDI lAge, unALAne dahADe garamI lAge. eTale A rAga-dveSa badhuM ahaMkAra kare che. ahaMkAra jAya eTale rAga-dveSa gayA. praznakartA : eTale jJAna ApyA pachI prakRti oTomeTika sahaja thayA ja kare chene ? dAdAzrI : kharone saMbaMdha. prakRti vyavasthita ja che badhuM. evuM prakRti gamyuM nathI. vyavasthita eTale sattANuM pachI aThThANuM AvIne UbhI rahe e to. aThThANuM pachI nevuM nahIM Ave e ya vyavasthita che. jevuM zobhe evI rIte Ave. praznakartA : eTale prakRti ane vyavasthitamAM thoDo phera kharo ? dAdAzrI : bahu phera. vyavasthita e kArya kare che ane prakRti to DIjholva thayA kare che. ane vyavasthita zaktine IglIzamAM sAyanTiphIka sarakamasTenziyala 'eviDansa' kahuM chuM. praznakartA : prakRti DIjholva thayA kare to pachI prakRtino nAza thaI javo joIene ? dAdAzrI : hA, to nAza ja thavA mAMDyuM che A, have nirjarA ja thavA mAMDavAnI. A jJAna lIdhA pachI navuM karma baMdhAtuM nathI, jUnA karma ogaLyA
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti e pariNAma svarUpe ! AptavANI-13 (pUrvArdha) have enI mahIM bhUlathI havAIno dArU bharyo hoya ane tame phoDo te havaInI peTha phUTe. tamane mahIM dhotiyAmAM pesI jAya, emAM mUkanArano zo doSa bicArAno ?! emaNe kapaDAM TeTAnA paheryA che ane tame jANo ke TeTo phUTaze. mUA, joya. te mahIM dArU bharyo che havaIno. eTale havaInA jevuM guNa Apaze. TeTAmAM phUlajharIno dArU bharyo hoya to e phUTe ? nA, evuM A to badhuM dArU pheraphAra thaI jAya eTale tevuM, emAM mana zuM kare bicAruM? tyAre evuM budhdhine pahoMce. kaMI vacalo dArU pheraphAra thAya ? tyAre zuM thAya te ? A dArUkhAnAvALA bhare, te A majUrothI vAto karatAM karatAM Ane badale AmAMthI bharAI gayuM, pachI evuM thaI jAya. pachI TeTo phoDatA havaInI peTha pesI jAya dhotiyAmAM, bALI mele ane pachI loka bUmo pADe. are mUA, A kevuM ? A kevuM? A kevuM ? alyA mUA, te evuM, AnuM nAma ja kaLiyuga. kare che, DiscArja thayA kare che. navuM cArja thatuM nathI. jyAM sudhI 'huM kartA chuM' evuM bhAna hatuM, tyAM sudhI navuM cArja thatuM hatuM ane 'vyavasthita' kartA che, tyAM enuM cArja thavAnuM baMdha thaI gayuM. pachI DiscArja ekaluM rahyA(thayA) kare che. prakRti bhogavIe te vyavasthita. prakRti karI e vyavasthita nahIM. navI UbhI karavI e vyavasthita nathI. jJAna nA hoya to navI prakRti UbhI karyA kare pachI. jJAna hoya to prakRti UbhI thAya ja nahIM, kaoNjhIjha UDI jAya ! praznakartA : dAdAjI, to prakRti e iphekTa chene ? dAdAzrI : hA. prakRti iphekTa che, paNa prakRti ekalI iphekTa nA kahevAya. prakRtimAM iphekTa ane kojhijha banne guNa rahelA che. emAM kojhijha sivAyano badho bhAga iphekTa che. eTale ApaNe kojhijha baMdha karIe chIe. eTale tamane kahI daIe chIe ke vyavasthita che. jo kojhijha cAlu hoya to vyavasthita kahevAya nahIM. prakRti eTale zuM ke e pUrvabhavamAM mAla bharelo che. pUrvabhavamAM je mAla bharyo che te atyAre pragaTa thAya che ne atyAre bharazo te Avate bhava pragaTa thaze, enuM nAma prakRti. prakRti, cetavelA dArU jyama ! kAyadesaranuM je tame bharyuM te ja nIkaLe. ApaNe eka TeTo hoya, havaI ke baMdhukIyo TeTo, ene saLagAvyA pachI eno svabhAva choDe kharo ? prakRti eTale cetavelI vastu. have ApaNe cetavavuM nathI paDatuM. eno kALano udaya Ave te ghaDIe eno phaNago phUTe. pachI e aTake kharuM? jo havaIno svabhAva hoya to dhotiyAmAM pesI jaze ane TeTAno svabhAva hoya to phUTaze ane tArAmaMDaLano svabhAva hoya to tArAmaMDaLa. ema svabhAva pramANe phUTaze. jo kadI AvaDo baMdUkayo TeTo hoya, bhaDAka laIne phUTe che evA,
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) jAya ? jJAna lIdhA pachI saMDAsa baMdha thaI jAya ? praznakartA : nA, e to cAlu ja rahe ne ! dAdAzrI : tyAre kaMI kaDhI vadhAre khAto hoya to baMdha thaI jatI haze ? [1.3]. prakRti baMdhAyelI, te pramANe udde ! khape prakRti zAtAthI ? praznakartA : pachI Ape lakhyuM che ke 'koI tyAganI prakRti hoya, koI tapanI prakRti hoya, koI vilAsI prakRti hoya. mokSe javA mATe mAtra tamArI prakRti khapAvavAnI che.' to prakRti khapAvavI eTale zuM ? dAdAzrI : e barobara che. prakRti khapAvavI eTale ApaNI prakRtine sAmAne anukULa karIne, anukULa thaIne samabhAve nikAla karavo te. praznakartA : A vilAsanI prakRti khapAvavI ane mokSe kevI rIte javAya ? che Asakti prakRtine ! praznakartA : jJAna maLyA pachI 'huM zuddhAtmA chuM' zraddhA che, paNa Asakti hoya, te ekadama chUTe nahIM ? dAdAzrI : Asakti to prakRtine che, puruSane Asakti nathI. puruSa to eka vakhata judo thaI gayo ne eTale pachI puruSArtha ja karyA kare ane prakRti AsaktivALI kahevAya che. prakRti Asakti karyA kare. puruSa ne prakRti be judA paDavA joIe. e juduM koI pADI Ape nahIM. ko'ka vakhata A jJAnI puruSa hoya, dasa lAkha varSe eka phero, tyAre be judA pADI Ape. tyAM sudhI badhuM karyA ja karavuM paDe. peluM to prakRti ane puruSa baMne judA pADIe pachI puruSa puruSanA svabhAvamAM ne prakRti prakRtinA svabhAvamAM. prakRti AsaktimAM hoya ane puruSa jJAtA-draSTA hoya. ane AvuM jJAna ApyA pachI to A puruSa ane prakRti be judI pADIe chIe. eTale pote puruSa thAya. puruSa puruSArtha sahita che. keTalo badho puruSArtha karI zake che AmAM ! ane loka to tamArI prakRtine jo jo kare. mUA, prakRtine nA joIza, puruSane jo. prakRti jue to hato evo ne evo svabhAva dekhAya che. melane mUA, e nahIM dekhavAnuM. saMDAsa nA dAdAzrI : hA. e to khapAvIne javAya. A badho vilAsa ja che ne ? te jalebI nahIM khAtA ? pachI hAphusanI kerIo nahIM khAtA ? A badhA nahIM khAtA ? e badho vilAsa ja che ne ! AmAM kayo vilAsa nathI te ? A badhAya jIvavilAsa che. koI vilAsa cIkaNo hoya ne koI hoya teno moLo hoya jarA. praznakartA : Adata ane prakRtimAM phera zuM che? dAdAzrI : Adata e zarUAta che. tame Adata nA karo to tevI prakRti rahe, Adata karo to pachI AdatavALI prakRti thai jAya. peluM tame vAreghaDI cA mAMga mAMga karo, to TevaI jAva pachI. Adata paDI jAya. pahelI Adata 'tame" pADatA ho ane pachI Adata paDI jAya. Adata pADavI ane Adata paDI jAya emAM phera kharo ? huM ? Adata pADatA hoya e chUTI jAya ane Adata paDI e nA chUTe.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti baMdhAyelI, te pramANe ukale ! praznakartA H prakRti to janmathI laIne Avato hoya evuM nathI thatuM ? dAdAzrI : hA, janmathI ja laIne AvyA che ane janmathI ja che A. janmathI laIne AvyA eTale evuM nathI ke te e sthULamAM janmathI laIne AvyA. janmathI e to paramANurUpe hoya, ene rUpakamAM seTaapa ahIM thAya che. 27 ta phera prakRtitI sTAIlamAM ! praznakartA : amAro je prakRtino svabhAva che, e kevI rIte moLo paDe ? kAraNa ke e prakRtinuM evuM che ke potAne khabara paDe ke A baMdhana che. dA.ta. koIne maracA khAvAnI Teva hoya ke kAM to koIne gaLyuM khAvAnI Teva hoya, jenAthI niyamamAM nA rahevAya. dAdAzrI : niyamanI bahAra gayelI hoya ke niyamavALI hoya, paNa prakRti phaLa Ape che. niyama bahAra gayelI hoya, paNa DiscArja chene badhuM. eTale Ama na rahe ke 2he evuM nahIM, jevI che evI dekhAya che. prakRtimAM jevo svabhAva che tevo e svabhAva pradarzana karyA kare che niraMtara. DiscArja eTale zuM ? prakRti potAno svabhAva pradarzana karyA kare te. je cArja thayeluM che te DiscArja thayA kare ane A deha evo cArja thayelo che te cAlatI vakhate Ama Ama cAlato hoya ne te e eMsI varSano thAya toya evo ne evo cAle. dhATI (sTAIla) badalAya nahIM. enA uparathI ApaNe oLakhI zakIe ke pelo cAlyo ! ane A traNa cArja thayelI beTarIo, emAM pheraphAra nA thAya. emAM pheraphAra AvatA bhavamAM thAya. tyAM A saMsArika jJAna kAma lAge, ApaNuM jJAna nahIM. e pramANe pheraphAra thaI jAya. prakRti niyamavALI che. niyama vagara to koI cIja hoya ja nahIM. niyamavALuM jagata che. A phakta Igoijhama ja vAMko che. igo ja vAMko che, bAkI badhI niyamavALI che. A Igo, niyamavALIne aniyamavALI karI nAkhe. kaheze, mAre cA garama joIze ane pAchuM loko joDe vAto kare ane AptavANI-13 (pUrvArdha) TADhI thaI jAya. tyAre mUA, jhaTa pI le ne chAnomAno ! pachI vAta kara. paNa A Igo evo gAMDo che. manano svabhAva evo nathI, IMgono che. mana to badhuM kAyadesaranuM che. 28 jAgRti lAve prakRtine niyamamAM ! praznakartA : eTale jJAnanI jAgRti rahe, to prakRti enI meLe niyamamAM AvatI thAya, e vAta kharI ? dAdAzrI : prakRti niyamamAM AvatI jAya tamane, nahIM to jJAna ja pese nahIM tyAM sudhI ! jJAna pesI gayuM hoya to prakRti niyamamAM Ave pAchI. praznakartA : eTale prakRti niyamItatAvALI hoya ane jJAna, ene kaMI saMbaMdha kharo ? niyamIta prakRti ApaNA jJAnane kaMI helpa kare kharI ? zrImad rAjacaMdranuM paNa eka vAkya che; deha niyamItatAvALo hovo joIe, vANI syAdvAda hovI joIe. eTale niyamItatA upara bahu mahatva mUkAyeluM che. to atyAre Apa paNa bolyA ke A aMjIra niyama pramANe levAya to sAruM. dAdAzrI : hA, to sAruM ne ! praznakartA : hA, to e niyama je che prakRtino te vyavahArane sparza kare che, have e jJAnane kaI rIte madadarUpa thaI jAya che ? dAdAzrI : eTale niyamavALI prakRti vyavahArane helpa karene ane vyavahArane helpa karene to jJAnane helpa rahe. niyama vagara rahe to pachI jJAnane helpa rahe nahIMne ! niyama rahevo joIe. evuM nathI kahetAM ke ApaNe niyama hovo joIe. jo banyo to sAco, eno Agraha nathI. praznakartA : have eTale niyama zuM hovo joIe e jANavuM paNa jarUrI kharuMne ?
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti baMdhAyelI, te pramANe ukale ! 29 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : e zarIranA upara AdhAra rAkhe che ne ! niyama pote jANe ke roTalI be khavAze mArAthI. e beno niyama nakkI karyo, pachI koka dahADo bahu dabANa kare to aDadhI vadhAre laI lauM. praznakartA : eTale Ama kaI kaI mukhya bAbato niyamavALI hovI joIe ? dAdAzrI : dareka bAbata. niyamamAM khAvuM joIe, niyamasara. pachI nA khavAya tyAre zuM karavAnuM ? raDavA besavAnuM nahIM. khorAka-borAka, UThavAnuM, sUvAnuM mukhya e ja chene ! kayuM kADhI nAkhIzuM ? badhuM niyamamAM rAkhavA jevuM che. kudaratano niyama, jema savAra thAya eTale saMDAsa-baMDAsa badhuM enA niyamamAM goThavyuM hoya e pramANe goThavAI jAya. praznakartA : prakRtino je svabhAva che ane niyama, e be judI vastu thaI ? dAdAzrI : judI ja che ne ! hebiTyueTeDa thayo eTale svabhAva kahevAya. praznakartA: haM. hebiTyueTeDa badhuM svabhAva kIdho Ape, to e svabhAvamAMthI niyamamAM AvavuM evuM kaMi puruSArtha hoya che ? dAdAzrI : niyamamAM ja hoya, svabhAva. dAdAzrI : niyama pramANe hoya. praznakartA : paNa have khATuM khAvuM enuM pramANa goThavavuM, keTaluM khATuM khAvuM, keTaluM na khAvuM ene niyama kahevAya ? dAdAzrI : badhuM niyama. e ApaNuM kAma. e to ApaNuM jJAna kAma karatuM hoya che. prakRtinI sAme jAgRti ! praznakartA : Apa je kaho cho ke kArya karyuM jAva', enA badale 'kArya thavA do' e barobara che ne ? dAdAzrI : nA. eTale 'kArya karyuM jAva' kahevAno zuM bhAvArtha che ApaNo ke e prakRtimAM je kArya che te kArya cAlavA do. tame obasTrakTa nA karo. tame to pAchAM tamArA prayAsamAM ja raho. praznakartA: kahevAno matalaba e che ke je kaMI thaI ja rahyuM che ne, ene ApaNe 'Ama karo' kahIe, paNa e thaI ja rahyuM che ne ? dAdAzrI : e thaI rahyuM che, paNa obasTrakTa nA karavA mATe ApaNe karo' kahIe chIe. 'have kAMI karavA jevuM nathI.' e obasTrakazana kahevAya. 'badhuM thaI ja rahyuM che, have kAMI karavA jevuM nathI' evuM nA bolAya. prakRtine prakRtinI rIte cAlavA do, tame joyA karo. tethI 'UghADI AMkhe gADI calAvo' ema kahIe chIe ne ! baMdha AMkhe gADIo calAve che loko ? baMdha AMkhe gADIo calAvAya kaMI ? evI rIte A jAgRtithI calAvavAnuM che (jJAnadazAmAM). jJAna lIdhA pachI gADI baMdha thaI jAya to henDala mAravuM. pahelAM henDalavALI gADI AvatI'tI ne, gADI baMdha thaI ke pAchuM henDala mArIne gADI cAlu karavAnI. eTale AtmAne henDala mAro ane pudgalane breka nA mAro. pudgalane breka mArI de che ghaNAM mANasa ke "Ama nahIM kahIe to cAlaze." breka mAravI nA joIe. pudgalane enA mijAjamAM ja cAlavA eka mANasane khATuM nA bhAvatuM hoya, tene ApaNe so rUpiyA ApIe toya e khATuM khAya nahIM. eka mANasane khATuM bhAvatuM hoya e pAMca rUpiyA sAmAM ApIne paNa khAya. praznakartA: hA, e prakRtino svabhAva kahevAya ? dAdAzrI : A badhA svabhAva kahevAya. praznakartA ane svabhAva niyamapUrvaka ja hoya che?
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti baMdhAyelI, te pramANe ukale ! 32. AptavANI-13 (pUrvArdha) devuM. breka nA mAravI ke 'vyavasthita che ne ! Ama che ne tema.' breka mAravAnI jarUra zuM che ? e enA mijAjamAM evuM sarasa cAlaze, kharekharuM cAlaze. praznakartA: hA, ane AtmAne henDala mAravuM ! dAdAzrI : hA. AtmAne henDala mAravuM ane pudgalane breka nahIM mAravI. pudgalane breka mAre che ghaNAM loko. vyavasthita ja che ne ! eTale mUA, breka vAgI jAya e to thaI gayA pachI vyavasthita kahevAya. tyAM sudhI gADI cAlavA ja de enI meLe. pudgalane to cAlavA ja do jyAM jAya tyAM. jevI rIte jAya che. breka nA mAro. kAraNa ke ene jovAnuM che khAlI. breka vAgelI vAgaze nahIM ne athaDAze ulaTI, athaDAmaNa che e. breka vAge to athaDAya eTaluM ja. bIjuM kazuM emAM pheraphAra nA thaI zake. ane AtmAne henDala mAro eTale upayoga, jAgRti rAkho jarAka, dhImo paDyo ke jAgRta thayo, dhImo paDyo ne jAgRta thayo. tyAM pharaje ne ! ane je khAvuM hoya te khAje. A to AjJA jarA kAcI pADI de che, tethI A vadhAre paDatuM kahevuM paDe henDala mAravAnuM. ophisamAM nahIM jaIe to cAlaze evuM bolIe to pachI UMdhuM thAya. paNa bolIe ja nahIM evuM eTale pelo ophise jayA ja kare. Ane henDala nA mAravuM paDe. Ane breka nA mArIe to cAlyA kare. praznakartA evuM A pAMca AjJAmAM nA rahevA mATe zuM breka vAgI jAya che ? dAdAzrI : beko to bIjI mArelI che eNe. Ama nA kare to zuM vAMdho che, Ama thAya to zuM vAMdho che ? evI rIte bako mArelI. breko uThAI nathIne haju. e breka to pachI baMdha ja hoya che. evI breka mArelI ja hoya. - peluM to cAlyA ja kare che ene, breka nA mAro to cAlyA kare. ane breka manathI thatI nathI, vANIthI thaI jAya che. vANImAM bolIe to, nahIM to breka nA kahevAya. manamAM kharAba vicAra hoya to eka nA kahevAya. praznakartA H have kazuMka kAma hoya ane bolIe ke "A huM kAma nahIM karuM. huM A kAma nahIM karuM eTale breka vAgI gaI ? - dAdAzrI : breka vAgI ne breka rahyA ja kare pAchI e. e UThe nahIM tyAM sudhI, ghasAyA ja kare breka. praznakartA : chatAMya paNa vyavasthita to e kAma karAvatuM ja hoya. dAdAzrI : karAve paNa toya paNa breka rahyA kare. mArelI breka bagaDyA ja kare. e breko badhI uThAI levI joIe. praznakartA : ema badhAM kahe che ke DisiplIna hovI joIe. ema DisiplInanI breka mAravI joIe, enuM zuM ? dAdAzrI : ApaNA mahAtmAo mATe to ApaNe pAMca AjJA ja ApelI che. mahAtmAo mATe AmAMnuM kazuM che ja nahIM. A badhuM je kahyuM che ne, te bahAranA lokone mATe zIkhavADyuM che. praznakartA ApaNA mahAtmAo ema kahe che ke DisIplIna hovI joIe, Ama hovuM joIe. dAdAzrI : e to bole have. e to enI pAse je mAla bharyo hoya te e bole ne pelo ya DisIplIna nA bharI hoya to e evuM bole. eno savAla nahIM. kevo mAla bharyo che, enuM zuM ApaNe khabara paDe ? jAtajAtanAM mAla bharI lAyelA ane bharelo mAla nIkaLyA kare. amAre to A pAMca AjJA jo pALato hoya to koI zarta ja nathI. ene jyAM phAve
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 AptavANI-13 (pUrvArdha) badalAya ? dAdAzrI : ApaNI prakRtine ApaNe jANIe ke A prakRtimAM A bhUla che eTaluM jANIe eTale basa, e badalyo kahevAya. bhUlane bhUla jANo to bahu thaI gayuM. bhUlane bhUla jANavI e ja moTo puruSArtha che. prakRti to hoya, prakRti badalAya nahIM, bhaI ! e paDI gayelI prakRti jAya nahIM. praznakartA : prakRtine jovAthI prakRtinA doSo ochA thaI jAya ? [14] prakRtine nirdoSa dekho ! dAdAzrI : enA sivAya bIjo koI rasto ja nathIne ! ApaNI kADhavAnI bhAvanA hoya to ochAM thaI jAya ne nA kADhavAnI bhAvanA hoya to rahe. praznakartA : paNa e to prakRtimAM ghaNA guNo sArA paNa che ane ghaNAM avaLA paNa che. dAdAzrI : badhA kADhavA hoya to badhA kADhavAnA, nahIM to amuka thoDA avaLA ekalA kADhavAnA, je ApaNane duHkhadAyI hoya. AmAM doSita koNa ? prakRti to sahaja che, paNa buddhi Dakho kare che. prakRtine paMkho mAphaka nA Ave, temAM paMkhAno zo doSa ? prakRtino zo doSa ? doSa dekhAvo e buddhine AdhIna che, AtmAne AdhIna nathI. saMjoga anusAra prakRti baMdhAya che ane prakRti anusAra saMsAra cAle, AmAM kono doSa jovAno ? A badhA prAkRta doSo che, te cetananA doSo mAne che. tethI to A saMsAra Ubho rahyo che. kharI rIte koI doSita che ja nahIM. prakRti kare che, tyAre AtmA mAlika hoto nathI. prakati baMdhAtI vakhate AtmA bhrAMtithI mAlika thAya che ne chUTatI vakhate AtmA mAlika hoya nahIM. prakRti eTale zuM? vAvamAM tuM bole ke "tuM nAlAyaka chuM'. pachI prakRti UbhI thAya pachI je bole te prakRti. te prakRti bole to ApaNane pelo (vAvano) paDagho khabara nA paDe, ke pahelAM zuM bolyA'tA ApaNe ? te prakRtinA doSa che A badhA. prakRti kevI rIte badalAya ? praznakartA : varasothI je prakRti svabhAva paDyo hoya e kevI rIte thAya, prakRti pramANe ! bAkI bIjuM badhuM to sahu sahunI prakRtisara hoya. jenI jevI prakRti te rIte ja karavAnuM. kaMI badhAe gAyano gAvAnA nahIM, e to koI gAyaka hoya te gAyano gAya. sahu sahunI prakRti pramANe kare. emAM vaLI bhUla zAnI kADhavAnI ? enI AvaData pramANe e kare. sahu sahunI AvaData pramANe kare kAma. potAnI DijhAIna pramANe nA karAvAya, ke mArI DijhAIna pramANe ja tAre cAlavuM paDe, evo kAyado nA hoya. potapotAnI prakRti pramANe kAma kare che emAM bhUla kyAM AvI ? A nyAyAdhIzanuM DipArTamenTa che ? sahu sahunI prakRti pramANe kAma kare che. huM ke mArI prakRti pramANe kAma karyA karuM chuM. prakRti to hoya ja ne !
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nirdoSa dekho ! 35 praznakartA : e ja bhUlI jAya che ke A sAmo mANasa kartA nathI. dAdAzrI : hA. enI jAgRti rahe to kazo vAMdho nathI. sAmAnI bhUla joI tyAMthI ja saMsAra navo Ubho thayo. te jyAM sudhI e bhUla bhAge nahIM tyAM sudhI eno niveDo Ave nahIM. mANasa gUMcAyelo rahe. amane to kSaNavAra koInI bhUla dekhAI nathI ane dekhAya to moDhe kahI daIe ame. moDhe ja, DhAMkavAnuM nahIM, ke bhaI, AvI bhUla amane dekhAya che. tane jarUra hoya to svIkArI leje, nahIM to bAjue mUkI deje. praznakartA : e to enA kalyANa mATe Apa kaho cho. dAdAzrI : e kahIe cetavavA mATe, to ukela Ave ane pachI e nA mAne to ya amane vAMdho nathI. amane bilakula vAMdho nathI, e bilakula nA mAne to ya. ame kahIe, A karajo ane pachI nA mAne to kaMI nahIM. praznakartA : Apane kazuMya nahIM ? dAdAzrI : huM jANuM ke e zenA AdhAre bole che ! udayakarmane AdhAre bole che. kaMI ochuM mArI AjJA rokavAnI icchA che ? icchA ja nA hoya ne ! eTale amane guno nA lAge. A udaya karmanA AdhAre bole to e vALavuM paDe amAre. je prakRti vIphare tyAM amAre che te paraheja karI devI paDe. potAnuM ahita to saMpUrNa kare, bIjA badhAnuM karI nAkhe. bAkI, sAmAnya rIte prakRti bhUlo karyA karatI ja hoya. e to duniyAmAM badhI prakRtio ja che ! vikalpa teTalA stara prakRtinA ! praznakartA : je prakRti zAMta dekhAtI hoya te sapresa hoya ke belensa hoya ? dAdAzrI : teja dekhAtI prakRti hoyane te ya belensa kahevAya ane AptavANI-13 (pUrvArdha) zAMta dekhAtI prakRti hoya teya belensa kahevAya. sapresa nA kahevAya. sapresane levA-devA nahIM. keTalAkane to dhola mAre to ya zAMta dekhAya mUo. eTale kaMI sapresa nahIM, tyAre kaMI bahAdu nathI. e jJAnathI nathI, enI prakRti ja evI che. praznakartA : to prakRtinA keTalAM stara hoya, dAdA ? dAdAzrI : basa, jeTalA prakAranA vikalpa che eTalA prakAranAM prakRtinA stara hoya. vipharelI prakRti sahaja thaye vadhu zakti praznakartA : dAdAe ema kahyuM che ke vipharelI prakRti sahaja thAya, tyAre zakti vadhavA mAMDe che. dAdAzrI : hA, khUba zakti vadhe. praznakartA : e kevI rIte bane ? dAdAzrI : vipharelI prakRti jo sahaja thAyane, to zakti ekadama ja utpanna thAya, khUba kheMce bahArathI badhI zaktione. hoTa(garama) lokhaMDa hoyane, te hoTa lokhaMDanA goLA upara pANI reDe to zuM thAya ? badhuM pI jAya, nIce nA paDavA de, eka TIpuMya. tevI rIte A prakati evI vipharelI hoyane te hoTa goLA jevI thaI gayelI hoya. pachI jema ThaMDI paDatI jAyane tema enAmAM zakti vadhatI jAya. aMte to banne vItaraNa ! sAmAnI prakRtinI oLakhANa thAya to tenI joDe vItarAgatA rahe ke A gulAbano choDa che ne kAMTA vAge che, to gulAbane kAMTA hoya ja evuM nakkI thAya, pachI kAMTA upara rIsa nA caDe. ApaNe joItA hoya gulAba to kAMTA khAvA paDe. prakRtinI oLakhANa thavI e jJAna ane jJAna thayuM eTale vartanamAM Ave, basa.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nirdoSa dekho ! 37 AptavANI-13 (pUrvArdha) paDagho tamane ja paDe che ane prakRti thoDI jIvatI che, mizracetana, eTale thoDo ocho paDagho paDe. eTale apamAna to na karAya. eTale prakRtine ApaNe oLakhI gayA ke A bhaIne A guNa che, to pachI enI joDe vItarAgatA (rahe). e ApaNe jANIe ke Ano doSa nathI, A to enI prakRti AvI che ! eTale koIno ya doSa dekhAya te ApaNo doSa che. ApaNuM vijJAna evuM kahe che ke koI paNa mANasano doSa dekhAya te tamAro doSa che. tamArA doSathI e riekzana AveluM che. AtmA ya vItarAga che ane prakRti ya vItarAga che. paNa tame jevo doSa kADho eTaluM enuM riekzana Ave. - puruSa vItarAga che ne prakRti ya vItarAga che ! puruSanI joDe rahI che chatAM vItarAga rahI che. kAraNa ke A jaDa chene prakRti, te cetana nathI. e svabhAvika rIte vItarAga che. jema AtmA svabhAvika vItarAga che ema A ya svabhAvika vItarAga che. praznakartA : prakRtinI vItarAgatA ne AtmAnI vItarAgatAmAM phera dAdAzrI : bemAM koI phera nathI. paNa AtmA(vyavahAra AtmA) vItarAgatAmAM che nahIM Aje. eTale A prakRtimAM Dakho kare che. eTale prakRti enuM riekzana mAre che, basa. nahIM to prakRti jAte kazuM karatI nathI. prakRtine Ama vALe jJAtI ! bAkI loka jANe ke dAdA nirAMte oraDImAM jaIne sUI jAya che, e vAtamAM mAla nathI. padmAsana vALIne eka kalAka sudhI ane A sityoterame varSe padmAsana vALIne besuM chuM. paga hau vaLI jAya ane tethI karIne AMkhonI zakti, AMkhono prakAza, e badhuM jaLavAI raheluM. kAraNa ke prakRtine meM koI dahADo vagovI nathI. enuM vagoNuM koI dahADo karyuM nathI. enuM apamAna karyuM nathI. loko vagovIne apamAna kare che. prakRti jIvatI che, enuM apamAna karazo to enI asara thaze. Ane (jaDane) apamAna karo to asara thAya che. zuM asara thAya che ? tyAre kahe, bIjo vAMdho nahIM bhUlato, paNa vAMdho ajANatAto ! te huM to jANe ke haju bhUlo evI ne evI che. A tane lakSamAM Ave kharuM ? praznakartA : pUruM lakSamAM che paNa nIkaLI jAya. bhUla thayA pachI lAge ke hA, nIkaLI gayuM. dAdAzrI : to vAMdho nahIM. praznakartA : ane dAdA Thapako Apaze eya khabara paDe. dAdAzrI : Thapako Apaze eya khabara paDe. kAraNa ke bhUla thaI hoya ene ame jANIe te pAchuM juduM. prakRti ja je che e nIkaLavAnI. emAM to cAle ja nahIM. ame Thapako eTalA mATe ApIe ke ajAgRta raho cho ke jAgRta raho cho ? bhUla thAya teno vAMdho nahIM. je bhUlane tame jANo ane sudhArazo te moTI vastu che. bhUla to prakRtinI thAya che. ane prakRtinI bhUlane, doSane doSa kahetAM nathI. bhUlane jANo eTale tame judA cho e nakkI thaI gayuM. praznakartA : AmAM ApaNane khabara nA hoya paNa enI meLe pAchaLathI je jAgRti Ave e zuM che ? dAdAzrI : pachInI jAgRti barobara nA kahevAya, paNa bhUla thatI hoya ne joDe jAgRti hoya to e jAgRti phUla kahevAya. praznakartA : paNa e enI meLe pAchaLathI jAgRti Ave che. dAdAzrI : e to enI meLe ja Avene paNa, enuM nAma ja AtmA. paNa joDe Ave e ekkekTa kahevAya.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 AptavANI-13 (pUrvArdha) prakRtine nirdoSa dekho ! praznakartA : kAraNa ke evuM kaMI henDala mAryuM nathI ke kaMI karyuM nathI chatAM mahIMthI dekhADe ke A bhUla thaI, bhUla thaI, bhUla thaI. dAdAzrI : e judo che AtmA, eno purAvo thaI gayo ne have judo paDI gayo, eno purAvo che ne A. zuddhAtmA jovAthI vAgha paNa ahiMsaka !. praznakartA : potAnI prakRtine sAmAnI prakRti sAthe eDajasTa karAvavI ene badale have jo 'huM zuddhAtmA chuM' ane sAmAne jo zuddhAtmA jouM to prakRti enI meLe eDajasTa thaI jAya ? dAdAzrI : thaI ja jAya. godo mArIe to prakRti kUde, nahIM to evuM sarasa-sahaja bhAvamAM AvI jAya. A asahaja pote thayone eTale pelI prakRti kUdyA kare. praznakartA : paNa jeNe jJAna lIdhuM che enI prakRti sahaja thAya, paNa sAmAe nA lIdhuM hoya enI sahaja thoDI thAya che ? dAdAzrI: paNa jJAnavALo bIjAnI prakRti joDe sahaja rIte kAma karI zake. pelo vacce mahIM godo na mAre to. praznakartA : be mANaso sAmasAmA hoya, eke dAdAnuM jJAna lIdheluM che eTale e potAnI prakRti sahaja karato jAya che A pramANe jJAnamAM rahIne, pAMca AjJA pALIne. paNa sAmo mANasa je che, jeNe dAdAnuM jJAna nathI lIdhuM, te enI prakRti sahaja kevI rIte thAya ? dAdAzrI : nA, ene kazuM levA-devA nahIM. praznakartA: have enI prakRti sahaja nA thAya, paNa ApaNane vAMdho nA Ave ? dAdAzrI : ApaNe to A je pAMca AjJA che ne, e tamArI sephasAIDa che badhI rIte. emAM tame rahone, to koI tamane herAna nahIM kare, vAgha-siMha kazuMya. vAghane jeTalo vakhata tame zuddhAtmA tarIke juo, teTalo vakhata e eno pAzavI dharma, pazuyonino je dharma che te bhUlI jAya. eno dharma bhUlyo eTale thaI rahyuM, kazuM kare nahIM. praznakartA : eTale sAmAmAM zuddhAtmA jovAthI enAmAM koI parivartana AvatuM haze ? dAdAzrI : ophakorsa, tethI ja huM kahuM chuM ke gharanA mANasone zuddhAtmA tarIke juo. koI dahADo joyA ja nathI ! tame gharamAM pesatA che te moTA chokarAne juo to tamane Ama draSTimAM kazuM nA hoya. draSTimAM kema cho, kema nahIM, badhuM karo paNa aMdarakhAne kahe, sAlo nAlAyaka che. evuM juo to enI asara thAya. jo zuddhAtmA joyA to enI asara thAya. narI asaravALuM che A jagata. e eTaluM badhuM iphekTiva che ke na pUcho vAta. A vidhio karIe chIe te ame evuM ja karIe chIe. asara mUkIe chIe. viTAmIna mUkIe chIe. eTalI zakti utpanna thaI, nahIM to zakti kema karIne thAya te ?! huM anaMta avatAranI kamANI laIne Avyo chuM ane tame ema ne ema raste haiDatA AvyA. praznakartA : tame kaheluM ke ame zuddhAtmAne zuddhAtmA tarIke joIe. mahIM A zuddhAtmA to nirdoSa che ja... dAdAzrI : e to bhagavAna ja che. praznakartA : paNa amane enI prakRti paNa nirdoSa dekhAya che. dAdAzrI : hA. te prakRti nirdoSa dekhAvI joIe. praznakartA : e chelle prakRti paNa nirdoSa dekhAya eTale banneva bheguM AvI rahe. dAdAzrI : hA. vaLI ApaNo mArga to tyAM sudhIno, ke tamane kapaTa hoya teya juo, kahe che. ane kramika mArgamAM kapaTa cAle ja nahIMne !
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nirdoSa dekho ! ahaMkAra ja bilakula zuddha karatAM karatAM rahevAnuM, tyAM cAle nahIM. eTale ema karatAM karatAM be-traNa avatAre ya pUruM thAya toya bahu thaI gayuM ne ! are, dasa avatAre thaze toya zuM khoTa javAnI ? paNa doSita nathI koI. 41 jJAtInI draSTitI nirdoSatA ! praznakartA : nirdoSatA kone kahevAya ? koI paNa vyakti nirdoSa kyAre dekhAya ? nirdoSatA sahaja hoya ke kema ? dAdAzrI : have ApaNe nirdoSa thaIe saMpUrNa to ja sAmo mane nirdoSa dekhAya, nahIM to dekhAya nahIM. jyAM sudhI ApaNe doSita chIe tyAM sudhI e doSita dekhAya. eTale mane AkhuM jagata nirdoSa ja dekhAya che. mane eTale A dAdA bhagavAna tarIke huM jyAre rahuM ne, tyAre AkhuM jagata nirdoSa dekhAya ane vakhate 'aMbAlAla'mAM AvuM te vakhate dekhAya kharuM nirdoSa, pratitimAM kharuM paNa vartanamAM nA paNa hoya. te vakhate tamArI bhUla paNa kADhI nAkhuM. bAkI amane nirdoSa ja dekhAya to pachI bhUla kyAMthI dekhAI ? paNa te to pachI amAruM jarA dhoI nAkhIe ne, tarata ne tarata ona dhI momenTa badhuM sApha, kliyara paNa dekhAya kharuM vacce. huM kaMI tamArI prakRtinA doSo jovA nahIM Avyo, huM tamArI prakRti jovA Avyo chuM. nirIkSaNa karavA Avelo chuM. tamArI prakRtinA ne huM mArI prakRtinA ya doSo jovA nathI Avyo, huM to prakRtinuM nirIkSaNa karavA Avyo chuM. jovA-jANavA Avyo chuM. praznakartA : ane nirdoSatA sahaja hoya ke kema ? dAdAzrI : e sahaja hoya to ja e nirdoSa kahevAya, nahIM to nirdoSa nA kahevAya. asahaja thayo eTale doSita. have peluM je che AgaLanI vAta, ke ApaNA mahAtmAo zuM kare ? AptavANI-13 (pUrvArdha) chokarAne je Thapako Ape, evuM tevuM badhuM kare che. mahAtmAo jANe che, e nirdoSa che eya enA lakSamAM che, AtmAe karIne nirdoSa che paNa dehe karIne nathI. eTale Thapako ya Ape. e kyAM sudhI Thapako Apaze ? tyAre kahe, jyAM sudhI huM ene sudhAruM nahIM evo abhiprAya che tyAM sudhI. eTale sudhAravA mATe A badhuM kare che. 42 eTale ame bIjAnI prakRti ame joyA ja karIe. paNa sAva najIka rahetA hoya A nIrubahena jevA, ene jarA sudhAravAnA bhAva rahI gayelA hoya ane e khoTuM che. koI vakhata bolI jaIe ame, bhUla kADhI besIe. prakRtinI bhUla jovAya nahIM. jJAnI enuM nAma kahevAya, saMpUrNa jJAnI eTale bhagavAna. bhagavAna kone kahevAya ke prakRtino doSa jue ja nahIM. jo ke ame nirdoSa to joIe chIe. amane doSita koI dekhAtuM ja nathI, paNa A sahaja paNa bhUla na nIkaLavI joIe koInI. enA hAthathI devatA paDe amArI para, to amane nA bhUla dekhAya, paNa nAnI nAnI bAbatanI bhUlo dekhAya ke A haju emano doSa kyAre khasaze, evuM manamAM bhAva thaI jAya. paNa khaseDavAnI jarUra ja nathI prakRtine. prakRti prakRtino bhAva bhajavyA vagara rahe ja nahIM ane A saMsAranA loko zuM kare che ? sAmAne sudhAre che paNa te potAnA so khoIne sudhAre che pelAne. paNa enA bApeya so khoyA hatA ane tyAre e sudharyA'tA. praznakartA : e dAdA, have so je gumAvyA, so khoIne pelAne sudhAryo, e kayA so eNe khoyA ? dAdAzrI : AtmAnA. e paNa enA bApeya evI rIte ja khoyA hatA ne ! eka jaNa to evuM kaheto hato, 'samajato nathI, huM tAro bApa thauM !' meracakkara, kaI jAtano pAkyo mUA ! AvuM bolyo ?! ane kolejIyana chokarAnI joDe ! mUA, kevA phAdhara che ! pachI meM bahu Thapako Apyo hato. te paNa ene samajaNa pADIene ke baLyuM, AvuM bolAya chokarAM joDe ?! tamArI zI dazA thaze ? paNa ame to AvAM jJAnI thayA, amArAthI kazuM bolAya ja nahIM badhuM AvuM ! amane nirdoSa dekhAya che
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nirdoSa dekho ! haMDreDa parasenTa, emAM be mata ja nahIM. AkhA jagatanA jIvamAtra nirdoSa dekhAya che. amane saheja paNa doSita nA dekhAya, tamaneya doSita dekhAtuM nathI paNa tamArA doSa AmAM DiscArjamAM varte che. jo doSita dekhAya to dveSa rahyo ane dveSa che ene kADhavo paDaze. 43 doSita jANo paNa mAto nahIM ! praznakartA : eTale dareka vyaktine nirdoSa jANavA, nirdoSa gaNavA nahIM ema ? dAdAzrI : nirdoSa gaNavA eTale abhiprAya thayo, opiniyana thayo. ApaNe to badhAne nirdoSa jANavA. praznakartA : ane doSita hoya to doSita jANavA ema ? dAdAzrI : nA, ApaNA jJAnamAM doSita nahIM, nirdoSa ja jANavA. doSita koI hoto ja nathI. doSita bhrAMtadraSTithI che. bhrAMtadraSTi be bhAga pADe che. A doSita che ne A nirdoSa che. A pApI che ne A puNyazALI che ane A draSTie eka ja che ke nirdoSa ja che ane te tALA vAsI dIdhelA. buddhine e bolavAno skopa ja nA rahyo. buddhine Dakho karavAno skopa ja nA rahyo. buddhibena tyAMthI pAchAM pharI jAya ke ApaNuM have cAlatuM nathI. ghera cAlo. e kaMI ochI kuMvArI che ? paiNelI hatI, te tyAM pAchI sAsare jatI rahe bena. praznakartA : eTale dAdA, doSita paNa nahIM gaNavA, nirdoSa paNa nahIM gaNavA, nirdoSa jANavA. dAdAzrI : jANavAnuM badhuM ya, paNa doSita jANavA nahIM. doSita jANe te to ApaNI draSTi bagaDI che ane doSita joDe 'caMdubhAI' mAthAkUTa kare che e 'ApaNe' joyA karavAnuM. 'caMdubhAI'ne (phAIla naM.1ne) 'ApaNe' AMtaravAnuM nahIM. praznakartA : e zuM kare che e joyA karavAnuM ? AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : basa, joyA karo. kAraNa ke e doSitanI joDe doSita enI meLe mAthAkUTa kare che. paNa A 'caMdubhAI' ya nirdoSa che ane e ya nirdoSa che. laDhe che paNa banneva nirdoSa che. 44 praznakartA : eTale caMdubhAI doSita hoya to ya sUkSma draSTithI e nirdoSa ja che. dAdAzrI : sUkSma draSTithI e nirdoSa ja che, paNa caMdubhAIne tamAre je kaMI karavuM hoya te karavuM. bAkI jagatanA saMbaMdhamAM nirdoSa gaNavAnuM huM kahuM chuM. caMdubhAIne tamAre Takora mAravI paDe ke AvuM cAlazo to nahIM cAle. ene zuddha phUDa ApavAno che. azuddha phUDathI A dazA thaI che, te zuddha phUDe karIne niveDo lAvavAnI jarUra. praznakartA : e kaMI ADuM-avaLuM kare to pratikramaNa karavAnuM kahevuM paDe ? dAdAzrI : hA, e badhuM ja kahevuM paDe. ene ya kahevAya, 'tame nAlAyaka cho.' caMdubhAI ekalA mATe, bIjAne mATe nahIM. kAraNa ke tamArI phAIla naMbara vana, tamArI potAnI, bIjAne mATe nahIM. praznakartA : eTale phAIla naMbara vana doSita hoya to tene doSita gaNavA ene vaDhavuM ? dAdAzrI : badhuM vaDhavuM, prIjyuDIsa hau rAkhavo enI para ke tuM Avo ja che, huM jANuM chuM. ene vaDhavuM hau. kAraNa ke ApaNe eno niveDo lAvavo che have. pakaDAyo kharo gutegAra ! praznakartA : paNa A bIjA bhAI hoya, phAIla naM. dasamI, ene doSita nahIM jovA, e nirdoSa ema ? dAdAzrI : nirdoSa. are, ApaNI phAIla naMbara Tu hau nirdoSa !
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nirdoSa dekho ! kAraNa ke gunA zA hatA ke badhAne doSita joyA ane A caMdubhAIno doSa joyo nathI. e gunAnuM riekzana AvyuM A. eTale gunegAra pakaDAI gayo. bIjA gunegAra che ja nahIM. praznakartA : peluM UMdhuM joyuM che. dAdAzrI : UMdhuM ja joyuM, have chatuM joyuM. vAta ja samajavAnI che. kazuM karavAnuM nathI. vItarAgonI vAta samajavAnI ja hoya, karavAnuM nA hoya. evA vItarAga DAhyA hatA ! jo karavAnuM hoya to mANasa thAkI jAya bicAro ! praznakartA : ane kare to pAchuM baMdhana Ave ne ? dAdAzrI : hA, karavuM e ja baMdhana ! kaMI paNa karavuM e baMdhana. mALA pheravI, e karyuM eTale baMdhana. paNa te badhAne mATe nahIM. bahAranA mATe kahevAya ke mALA pheravajo. kAraNa ke baMdhanano vepAra che emano. [1.5] kevA kyA prakRti svabhAvo ! eka ja vAkyathI mokSamArga ! koI kaheze ke mane bhagavAna dekhADo. to ApaNe kahIe ke prakRti svabhAva 'enA" badhAM bAda kara, to pote bhagavAna ja che. praznakartA : e bAda karavAnI mukhya vastu che, dAdA. dAdAzrI : pahelAM emAM bhagavAna che e nakkI kara, pachI A jANa ke bAda zI rIte karIe ? praznakartA : janma janmAMtaranI sAdhanA hoya tyAre bAdabAkI karatAM AvaDe. dAdAzrI : AvaDe paNa e bAda karavuM saheluM nathI. praznakartA : tame to kIdhuM ke bAda karI nAkhe, paNa bAda kevI rIte karavuM ? prakRti to jaDa che. dAdAzrI : jaDa che chatAM kriyAvAna che. ane kaDavAM phaLa, mIThAM phaLa denArI che. loka kahe, mIThAM e mIThAM e mArA karelAM ane kaDavAM e mArA joya. paNa mIThAM ne kaDavAM beu prakRti. jene phaLa UbhA karavA nathI te AtmAM.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevA kevA prakRti svabhAvo ! 48 AptavANI-13 (pUrvArdha) eTale prAkRta svabhAvane bAda karIne juo, bhagavAna dekhAze. bhagavAna to mahIM pragaTa thayA che te, A to prakRti dekhAya. praznakartA : prakRtinA svabhAvane bAda karavAnuM kaho cho, prakRtinA jJAtA-draSTA rahI zakAya, paNa bAda kevI rIte ane zAmAMthI karavAnA ? dAdAzrI : pelo gALo bhAMDe ApaNane, to A gALa bhagavAna detAM nathI, A to prakRti svabhAva ene gALo de che. A bAda karIe to bhagavAna dekhAya. tamAma prakAranA prakRti svabhAva e bAda karIe to bhagavAna dekhAya. ATaluM vAkya jo kadi hotane to A keTalAMya sAdhuo che te badhA mokSamArgamAM caDhI jAta. ATalI ja nirbheLa vAta koIe kahI hota !!!! tethI janme prAphTa guNo ! laviMga gaLyA lAge, to zuM kaho ? moDhAne svAdiSTa lAge to ? vikArI thaI gayuM A, mULa svabhAvamAM nathI. kArelA gaLyAM thaI jAya to khAya? nA. kaDavAM ja joIe, kahe che. moLA hoya to calAve jarAM paNa gaLyA to aDe ja nahIM. dareka potapotAnA svabhAvamAM hoya. A jagatamAM koI cIja svabhAva choDe nahIM. tethI musalamAna kahe ne 'vo macchI hamako priya'. alyA, macchImAM zuM sukha Ave ? te ApaNI zAkabhAjImAM jema juduM juduM lAge che evuM. dareka cIjanA paramANumAM phera eTale svAdamAM phera. hamaNe roTalI banAvene ATha ne dasa miniTe ane pachI ATha ne paMdara miniTe banAve te benA svAdamAM phera. kAraNa TAIma cenja thaI gayone ! mahIM to bhAva ocho-vadhato paDe. loTa teno te. alyA nhoya, eka eka roTalI judI hoya badhI. TAIma judAne ! praznakartA : nA. paNa peluM kArelA haMmezA kaDavA nIkaLe, pachI A kerI hoya te khATI hoya athavA mIThI nIkaLe e. dAdAzrI : kerI khATI hoya to ya e loko vAMdho nA gaNe. gaLI nIkaLe to ya vAMdho nA gaNe, tIkhI nIkaLe to? nAkhI de kahe, AmAM kaMI thayuM che, kaMI navI ja jAtanuM. khATI nIkaLe to samaje khATI hoya. praznakartA : nA, paNa e badhA enA guNadharmo, lImaDo kaDavo ja nIkaLe. paNa mANasomAM A badho cenja hoya che. dAdAzrI : mANasomAM ya A badhI prakRti oLakhatA AvaDene, to pachI ApaNe samajIe ke A lImaDo che, tene aDIe, nIce besIe paNa pAnAM moDhAmAM ghAlIe nahIM. lImaDAnI nIce nathI besatA loka ? praznakartA: hA, bese. ThaMDaka le che. dAdAzrI : are, enA pAMdaDA laI Ama Ame ya kare che. Ama suMghe paNa moDhAmAM ghAle nahIM. jANe ke kaDavo ja hoya, janmathI ja kaDavo hoya. manuSyanI prakRti evI nahIM. ghaNAM vakhata prakRti kaDavI hoya ne, te amuka uMmare pachI mIThI thaI jAya. praznakartA : badalAya ? dAdAzrI : kAraNa ke manuSya badalAto che, evara ceIjIMga che. A e lokone cenja che te bIjuM eka bhava phaLa ApavA pUratuM ja che ane ApaNe to phaLe ya ApIe ane bAMdhIe ya kharA. eTale ApaNAthI evuM nA kahevAya ke A kAyama cora che. praznakartA : kAyama lImaDo (kaDavo) raheze evuM kahevAya ? dAdAzrI : hA. praznakartA ane mANasa kaDavo raheze kAyama, evuM nA kahevAya. praznakartA : loTanA paramANuo paNa aMdara parivartana thavAnA? dAdAzrI : e ja TAIma limiTa. loTa pANI-bANI eTale hareka cIja parivartana thayA kare ne pachI ApaNA loka kahe, nA, nA, roTalI tenI te ja.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevA kevA prakRti svabhAvo ! 49 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nA. ApaNe oLakhI kADhavuM joIe ke bhaInAmAM zuM che? te sAdhAraNa joIe. jema A bhAI chene Ama tapAsa karI rAkhI, oLakhI zakIe ke A bhAI Avo ja hoya. kAle savAre cenja mArI ya jAya, to moTo mahAna jJAnI puruSa banI jAya. praznakartA : paNa lagabhaga AkhI jIMdagI prakRti ekadhArI rahI zake kharI manuSyamAM ? dAdAzrI: hA. rahene, ghaNAMne rahe. tethI ApaNA loko kahe che ne prANa ne prakRti beu joDe jAya. praznakartA: paNa evo siddhAMta nathI ke evI ja rahe ? praznakartA : prakRti e ahaMkArano phoTo che ne ? dAdAzrI : ahaMkAranuM ja A badhuM ya. phoTo nahIM AkhuM ya. je gaNo, svarUpa ja ahaMkAranuM che. praznakartA eTale je kahe che ke A bahu vicitra magajano che, jakkI mANasa che. eTale ahaMkArane ja kahe che? dAdAzrI : to bIjA kone ? praznakartA : prakRti? dAdAzrI : e che ke evuM nA jANe ke A kone kahuM chuM. e khabara ene nA paDe. e to ene kahe ke A mahIM rahenArane ja kahuM chuM. eTale AtmAne ja badhuM e kahe che. A badhA kAvAdAvA kare che ane duniyAno vyavahAra cAle che e badhuM AtmA upara DhoLI de che. kAraNa ke pelo ya kahe che, "A huM chuM, huM chuM, huM ja caMdulAla." praznakartA : huM jakke caDyo, kahe che. dAdAzrI : manuSyane mATe nathI, bIjA badhA mATe kharo. prakRti oLakhIne tenI sAthe kAma levuM. tuM jakke caDe evo ane huM jakke caDe evo houM pachI majhA Ave ? nA. huM jANuM ke A ja caDyo che eTale mAre tyAM narama thaI javuM joIe. kAraNa ke jakke caDanArano guno nathI. A enI prakRti evI che. jJAna game eTaluM hoya paNa prakRti pramANe jake caDe ja. praznakartA: jakke caDavuM e prakRti guNa kahevAya ? dAdAzrI : hA. jakke caDavuM e prakRti guNa che. praznakartA : prakRti ahaMkAranI kahevAya che? dAdAzrI : hA, ahaMkAranI tyAre bIjI konI ? praznakartA: jakke caDavuM te prakRti guNa kIdho, to paNa Ama to kahe ne jakka e ahaMkArane hoya. dAdAzrI : e mAnI beThelo che pote. ane te ya mAnI beTho che te pelA loko sAcuM mAne che. e kharekhara caMdulAla ja che te TheTha AtmAne pahoMce che. mULa je gunegArI AtmAne pahoMce che, nahIM to koI lAkaDA cAvatA haze ? paNa emAM ya svAda lAgyo. vecAtuM lAvIne cAve. prAkRta guNotI mULa utpati ! praznakartA : A tIkhuM hoya, bIjuM gaLyuM hoya, enI pAchaLa ahaMkAra jevuM kharuM? eTale e prakRti guNa kevI rIte utpanna thatAM hoya che? dAdAzrI : te badhI ja che te prakRti. ahaMkAra hatone, e to sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansanA AdhAre thayelo. e A spesamAM Avyo eTale Avo svAda thAya. spesa upara AdhAra dAdAzrI : ApaNA jJAnamAM e prakRti guNa che. eTale koI jakke caDato hoya to Adata che tevuM jANuM eTale mane kazI asara nA thAya.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevA kevA prakRti svabhAvo ! 51 AptavANI-13 (pUrvArdha) bAkI keTalAka samajadAra mANasa badhuM ja jANe ane A loko lakhe che te moTA moTA kAgaLo che te emAM badhuM ja emanI prakRti bahAra kahI Ape che. A loko emanI AlocanA lakhe chene, e keTalo moTo kAgaLa lakhI lAve che. praznakartA : eka jAtanI prakRti pAtaLI paDatI jAya, paNa bIjI tarapha prakRti cIkaNI paNa thatI jAyane vadhAre ? dAdAzrI : cIkaNI thavAnuM rahyuM ja nahIMne ! e to ahaMkAra hoya tyAM sudhI cIkaNI thavAnuM rahyuM. ahaMkAra vagara cIkaNI zI rIte thAya ?! A to vagara ahaMkAre enI meLe pAtaLo paDato jAya, ogaLato jAya rAkhe che. dekhAva-bekhAva, spesa upara AdhAra rAkhe che. mANasanA judA judA moDhA dekhAya che te spesane lIdhe. eka ja prakAranA dekhAya to zuM thAya ? dhaNI jaDe nahIM. AmathI Ama jAya. badhA sarakhA dekhAya eTale pachI ghera Ave to ghara jaDe ja nahIM. spesa judI eTale keTaluM juduM juduM, kevuM suMdara thayuM che ! praznakartA: spesa judI eTale svAda paNa judA utpanna thAya che, rUparasa-gaMdha-sparza badhuM. dAdAzrI : svAda, dareka vastu badhuM, A spesa judI che eTale A saMsAranI badhI ja cIjo judI judI maLI rahe ApaNane. eTale gaLyA hoya badhA mANaso, to vakIla kyAMthI lAvIe? tIkhAM kyAMthI lAvIe mANasa? moLA kyAMthI lAvIe ?! prakRtinI pIchANa pUrepUrI ! praznakartA : A prakRti enA svabhAvamAM hoya, enAthI paNa pote to judo ja che ne ? dAdAzrI : tadana judo. ApaNe kaMI levA-devA ja nathI. je tadana judo rahe, ene to kazuM vAMdho nahIM. A vyavahAramAM to prakRti sAmAnI oLakhI rAkhavAnI che, bIjuM zuM ? svabhAva. sAmAno svabhAva eTale ApaNane ema rahe ke A bhaI Avyo eTale have bhAMjagaDa nahIM. ahIM koTa-boTa badhuM soMpIne nirAMte, koTamAM be lAkha hoya, te ene soMpIne ya jaI Avene to vAMdho nahIM, evuM ApaNe jANIe kharAM. prakRti svabhAva jANatA hoya to. bIjAne nA soMpAya, jojo. praznakartA: lokonI prakRti jANe paNa potAnI prakRti na jANe, enA ja mAra khAya che. dAdAzrI : ApaNA mahAtmAo to potAnuM jANe, badhuM ja jANe, khUNe khUNo jANe. kayA khUNAmAM vikanesa che, kayA khUNAmAM sAruM che e badhuM ja jANe. haju keTalAMka mahIM UMDA nahIM UtaryA hoya te nahIM jANatA hoya, praznakartA : prakRtinI Teva to badalAI jaze, paNa svabhAvanuM zuM? dAdAzrI : svabhAva bIjA badhA to UDI jaze. pote badalavo hoya ne svabhAva, to badhuM badalI zake ane potAne nA badalavo hoya tyAM sudhI besI rahe badhAM. mAlikIpaNA vitA ripera sahaja ! DaoNkTaro kahe, 'tamAruM lIvara bahu ja bagaDI gayuM che." kahyuM, 'kazuMya bagaDyuM nathI. nirAMte roTalA joDe mAkhaNa khauM chuM." ane dAktara to mAkhaNa aDato ya nahIM hoya. kaMI gayuM lIvara tAruM bagaDeluM che ? pelA amerikAmAM kahe che, "oparezana karuM ?" 'alyA, mUA, rahevA dene oparezana ! konuM kare che A tuM ? A to jJAnI puruSa kahevAya. je dehanA mAlika nathI." tyAMya pAMsarA nathI rahetAM ?! emanuM kaMI oparezana karavAnuM hoya ? mAlikIvALAnuM oparezana karavAnuM hoya ! praznakartA : mAlikIvALA tenuM oparezana karavAnuM. dAdAzrI : haMa. ne mAlikI nathI tenuM oparezana zuM ? mAlikIvALAne khoTa jAya ke napho thAya. ahIM khoTa-napho hoya nahIM. A
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevA kevA prakRti svabhAvo ! to dekhAva kare eTaluM ja, mAlika nahIM. phira kyA hai ? praznakartA : ahIM rIpera enI meLe thAya ? je dehamAM mAlikIpaNuM nathI tyAM rIperiMga kevI rIte thAya badhuM ? 53 dAdAzrI : mAlikIpaNAne lIdhe ja ghara dhaiDuM thaI jAya che ne khavAI jAya che. bAkI enA svabhAvathI paiDuM thAya e to uMmara thAya ema thAya paNa mAlikIpaNAne lIdhe enuM badhuM e kharAba thaI jAya che. praznakartA H spIDI asara Ave che ? mAlikIpaNAne lIdhe spIDI asara Ave che ? dAdAzrI : nahIM. mAlikIpaNAne lIdhe eTale kudaratI je pelI asaro thAyane ke A mane thayuM e thAya, e coMTyuM pachI. 'mane thayuM nathI' ema je kahe che, ene kazuM coMTatuM nathI. thayuM to te caMdubhAIne thayuM. mAre zuM paNa temAM ? 'huM chuM joDe' ema kahevuM ApaNe. 'huM chuMne tamArI joDe caMdubhAI, gabharAzo nahIM' kahIe. evuM ya kahI juo. arIsA sAmuM joIne kahejo, e pAchaLa khabho thAbaDIne. koI khabho nahIM thAbaDavA Ave. bairI zuM kahe ? huM tamane pahelethI kahetI hatIne paNa tamArAmAM vettA nahIM eTale zuM thAya ? alyA mUA, vettA kaMI A mArA atyAre A uMmare ? vettA nahIM tamArAmAM ! eTale saMsAra to Avo ja chene mULathI. kALo che paNa mITho lAge che kema ? mohane laIne. praznakartA : eka vakhata ApanI vANImAM nIkaLeluM ke 'A phrekcara thayuM che paNa AmAM rIpera koNa kare ?" tyAre kahe, 'huM khasI gayo AmAMthI.' eTale kudarata kare A badhuM rIpera. dAdAzrI : haMa. eTale chUTako ja nahIMne ! praznakartA : ane bahu jaldI kare. tarata maTI gayuM. jyAM sudhI tanmayAkAra hoya tyAM sudhI kudaratanI helpa nathI maLatI. AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nA. paNa e DaoNkTaro kahevA mAMDyA ke 'phrekcara thayA pachI to du:kha thAya khUba, tamane duHkha kema thatuM nathI ? bahu sahana karyuM.' meM kahyuM, 'nA, mane sahanazIlatA nathI. amArAmAM sahanazIlatA hoya ja nahIM. sahanazIlatA to ahaMkArano guNa che. amArAmAM kazuM nA hoya evuM. jarAka injekzana Ape eTale peluM TADhuM, ThaMDuM pADe tyAre injekzana apAya.' eTale DaoNkTaro kaheze tyAre thayuM zuM ? A zuM ? e ja AtmA ! e judA ne A juduM. juduM paNa te tyAra pachI DaoNkTaroe bIjA DaoNkTarone kahyuM, 'joI Avo, joI Avo, AtmA joI Avo.' kAraNa ke atyAre jevA chIe, evuM te dahADeya AvAM ne AvAM ja hatA. emAM phera paDyo nathI. DaoNkTara bhUlA paDe paNa huM nathI bhUlo paDyo. amerikAmAM DaoNkTaro bhUlA paDatA hatA ne tamAre Ama karIe ne tema karIe. meM kahyuM, oparezana Avaze eTale huM baMdha karI daIza. tamAruM ahIMyA nahIM cAle. Ane UghADazo nahIM, A peTI UghADavA jevI nathI A. sahaja svabhAve rIpera thAya evI peTI. ene tame zuM AmAM rIpera karazo ? jema bhUkha enI meLe lAge chene, kaMI e DaoNkTaro oparezana karavAthI lAge che ? praznakartA : nA. dAdAzrI : e enI meLe e to. ane te thayA kare mAlikI nathI eTale. e vAvAjhoDuM AvyuM ne pelI bArIo tUTI gaI. eTale ene kahyuM ke vAvAjhoDAthI tUTI gaI. eTale bIjI mAlikIpaNAnI tUTI jAya. eka to tUTI javAnI pelI kudaratI, bIjI mAlikIpaNAnI tUTI. eka tUTavA dene, mUA. vAvAjhoDAnI asara rahevI joIe. te tArI pAchI asara joDe paDe che. 54 praznakartA : have kudaratamAM evo niyama kharo ke e bArI pAchI saMdhAya ? dAdAzrI : e to saMdhAI ja jAya. e kudaratano niyama to vaLI che ja, haMa. A vALa ApaNe kADhI nAkhyo to e pharI Uge ja. e dhoLAM to dhoLAM paNa Uge.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) kevA kevA prakRti svabhAvo ! praznakartA : have A mAlikIpaNuM nA rAkhe, ene badale A nididhyAsana rahe e paNa eTaluM ja kAma karyA karene rIperIMga ? dAdAzrI : karane, rIpera karene badhuM. ApaNe jANIne-samajIne choDI daIe to badhuM kudarata enI meLe karyA ja kare. DaoNkTara kI kyA jarUra ? ane Ave to nA kahevuM nahIM. Ave to davA pI levI. enA mATe rAtadahADo dhyAna nahIM karavuM ke mAre amuka davAnI jarUra che, AvI paDe e sahejA saheja pI levI. oNparezana nA karIza, kahIe. bhaI, UghADIza nahIM have te A peTIne. AmAM majA nathI, tuM phasAIza ! prakRti mAvajata kare dehatI zreSTha ! praznakartA : udayakarmane AdhIna badhA saMjogo, mane badhI vastuo enI meLe maLI jAya. have ene goThavanAruM to koI bIjuM che nahIM. to e cetanamAM evI zakti haze ke e aNumAM ja eTalI badhI cetanatA haze ke tyAM pahoMcI jatAM haze ? dAdAzrI : emAM cetanane kazuM levA-devA nathI. A to jema sinemAnI philma cAlene ema philma je che, e prakRtino guNa che. svabhAvathI goThavAI jAya. DaoNkTara tamArI mAvajata kare, tenA karatAM prakRti mAvajata kare to bahu suMdara kare. DaoNkTara to nA ijekzana ApavAnuM hoya teya ApI de. prakRti to bahu suMdara kAma kare che je zarIranA hitamAM hoya. praznakartA: jyAre zarIra marI javAnuM hoya, tyAre DaoNkTara game teTalo IlAja kare to paNa prakRtinA hisAbe to e zarIra to paDI ja jAyane ? dAdAzrI : cAle ja nahIMne e. DaoNkTara e to nimitta che vacce. vALa kapAvAmAM jeTalo pelo vALaMda nimitta che, eTalo A nimitta che. praznakartA : eTale e vakhate enA zarIranuM galana thaI javuM e kharekhara to enA hitamAM ja chene ? dAdAzrI : hitamAM ja, bilakula hitamAM che. hitanI bahAra cAlatI nathI prakRti. peTamAM dukhADe che teya hitamAM. kAraNa ke e darda kADhe che, vadhAratI nathI. pachI jokhama vadhAre Avaze tenA karatAM pahelethI atyAre e jokhama kADhe ! A jJAna pachI pote prakRtino mAlika thAya nahIMne, eTale enI meLe darda nIkaLI ja jAya. mAlikI hoya tyAM sudhI e ochuM nA thAya. e mAlikI nA rahe eTale nIkaLI jAya badhuM. prakRti zuddhatAne bhajatI jAya. mAlikI hoya tyAM sudhI prakRti pote potAnuM kArya nA karI zake. mAlika Dakho karyA vagara rahe nahIM ne ? mAlika Dakho kare ? praznakartA : hA. pakaDI rAkhe, mAlika thaIne. dAdAzrI : saLI kare, saLI. enI davA kare, phalANuM kare, saLI thAya che. bAkI jo kadI emAM Dakho nA karo to prakRti zuddha ja thatI jAya. prakRtino svabhAva ja che zuddha thavAno, paNa Dakho nA kare to. paNa te ajJAnI Dakho karyA vagara rahe nahIM ne ! tame nA karo paNa ajJAnI to kare ne ? mane thaI gayuM bolyo ke vadhAre vadhyuM, mane thaI gayuM bolyo ke vadhyuM. karmo upadravI te prakRti tirupadravI ! praznakartA : eTale eno artha evo kahI zakAya ke prakRti potAnI ene bacAva Ape, AdhAra Ape. dAdAzrI : e svabhAva che e to agara ApaNI jo kadi Dakhala nA rahI to pachI prakRti to enI meLe e ripera ja karI nAkhe. prakRtino svabhAva nirupadravI che. kaMI upadrava thAya to e baMdha karI de. kAraNa ke upadravI ApaNA karmanA udayane laIne thAya che. agara ahaMkAra kare che. bAkI prakRtino svabhAva nirupadravI che. thayelA upadravane DhAMkI de tarata ja. praznakartA eTale ema ke pUraNa je kareluM che, te enI meLe galana thayA ja karavAnuM che.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevA kevA prakRti svabhAvo ! dAdAzrI : thayA ja kare, paNa prakRti nirupadravI hoya. upadrava ApaNA karmanA AdhAre che. pachI ahIM AgaLa vAgyuM ke prakRti ene DhAMkI devA phare tarata ! praznakartA : vAgyA pachI tarata ja hiliMga prosesa zarU thaI jAya che. 57 dAdAzrI : tarata ja, badhI mazInarI taiyAra. A myunisipAliTImAM ya evuM thAya che, koI jagyAe nuksAna thayuM ke badhI mazInarI myunisipAliTInI tyAM lAgI jAya ane A ya evI che. paNa A sacoTa che ane pelu lAMciyuM khAtuM badhuM. mahIM aradhuM thAya, nA thAya. kone tyAM kapacI nAkhavAnI ne kone tyAM nAkhI Ave evuM badhuM ane A sacoTa. praznakartA : e emAM A upadravI je Ape kIdhuM, eTale e kevo upadrava ? dAdAzrI : A ko'kane sAyakala sAmI athaDAIne vAgyuM, paga kapAI gayo, e badhAM upadravo thAya karmanA udaye paNa e potAno svabhAva nirupadravI, eTale DhAMkI de, rUjha lAvI de. thayuM ke tarata. lohI badhuM baMdha karI de tarata. praznakartA : A to Aje khulAso thayo ke A DaoNkTara paNa ema kahe ke ghA vAgyo che te ame rUjhavatA nathI. rUjhave che to kudarata ja paNa ame to mAtra ene sApha karIe chIe. dAdAzrI : e sApha ja kare, helpa kare, kudaratane helpa kare che. ////////// [1.6] prakRti para prabhutva pamAya ? kAbU karavo e guto ! praznakartA H prakRtine kAbUmAM kevI rIte lAvI zakAya ? dAdAzrI : prakRtine kAbUmAM levA javuM e guno che. kAraNa ke prakRti e pariNAma che. pariNAmane kAbUmAM nA levAya. kojhijhane kAbUmAM levAya. kaoNjhIjha ApaNA hAthamAM hoya, pariNAma hAthamAM hoya nahIM. eTale prakRti badhuM pariNAma svarUpa che. jema A skUlamAM-kolejamAM rijhalTa Ape, te rijhalTane kAbUmAM levA jaie to ? parIkSAne kAbUmAM lai zakAya. samajAyo phoDa tane pUrepUro ? A prakRti pariNAma svarUpa che evuM samajAya che ? hA. kaoNjhIjha baMdha karI zakAya. krodha-mAna-mAyA-lobha e pheraphAra thaI zake. je kaoNjhIjhanI bAbato che e pheraphAra thaI zake. kaoNjhIjha pheraphAra thavAthI prakRti moLI paDe che. eTale raMga-rUpa badalAya jAya che. prakRti eno bhAga bhajavavAnI paNa raMga badalAya jAya che. eTale moLuM thaI jAya che. eTale manamAM ema lAge ke prakRti hau badalAI gaI. nA, badalAya nahIM, IphekTa che. IphekTa badalAya kevI rIte ? IphekTa badalAtI hota to to mahAvIra IphekTa bhogavavA rahe ja nahIM ne ! khIlA khAvA zuM karavA rahe ? kevI suMdara zodhakhoLa che A IphekTanI !
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti para prabhutva pamAya ? prakRtine oLakhIne ApaNe A gulAba che, gulAba ApaNane vaza thAya kharuM ? kAMTA nA vAge evuM kare ? ApaNe sAcavIne kAma kADhI levAnuM enI pAse, to prakRti vaza thAya. e gulAba vaza kyAre thAya ? ApaNe sAcavIne kAMTA vAge nahIM, evI rIte phUla lai laie to gulAba vaza thAya. evI rIte ame kahevA mAMgIe chIe. bAkI gulAba koi dahADo phare ? e to tame hAtha ghAlyo ke kAMTo vAge ja. kAMTo vAgene ? mane lAge che mALIne choDI deto haze, nahIM ? mALIne nA choDe, tene je pANI pAto hoya ? koine choDe nahIM ? 59 aTAImalI bomba para kaMTrola ? praznakartA : amane ATalA badhA varSo thayA jJAna lIdhAne, to ya haju prakRti eno bhAga bhajavyA vagara kema nathI rahetI ? dAdAzrI : A prakRti to bhAga bhajave ne ! prakRti eTale zuM, e nA samajavuM joIe ? prakRti eTale aTAImalI boMba. kyAre phUTe e kahevAya nahIM ! phUTavAnI avazya. e potAnA kAbUmAM nathI. praznakartA : paNa dAdA, hajI kema saMyama nA Ave ? dAdAzrI : paNa tamArA kAbUmAM nathI chatAM ema bolavAnI jarUra nathI. enI upara kaMTrola karavA jazo to mUrakha banazo. e kaMTrola nahIM karo to vadhAre mUrakha banazo. eTale vAta samajavAnI jarUra che ApaNe. samajIe tyAre meLa paDe. samajavAnuM eTale zuM ke prakRtine thayA kare e joyA karavAnuM. praznakartA : ApaNane koI kaMI paNa apamAnabharyuM kahe, tyAre ATale varSe ApaNane saMyama na rahe, to eno artha ja zuM ? dAdAzrI : e to mahIM prakRtino moTo avAje ya thAya. dasa varSathI e avAja nAno thato hoyane, te dA'De moTo thaI jAya. kAraNa ke mahIM dArU vadhAre bharAI gayo hoya, mATe ApaNe kazI bhAMjagaDa karavAnI nahIM. e ApaNe juduM 'joI' zakIe chIe ke nahIM, eTaluM ja samajI levAnI AptavANI-13 (pUrvArdha) jarUra hoya. prakRtine judI jovAya to vAMdho nathI. jovAya eTale tame chUTA. amane vaDhe te ghaDIe ame chUTA nahIM rahetA hoIe ? mAna Ape te ghaDIe ya chUTA rahIe ane vaDhe te ghaDIe chUTA rahIe. 60 praznakartA : ame chUTAM nathI rahI zakatA te ghaDIe. koI amane vaDhe to sAmo javAba ApI daIe. dAdAzrI : paNa tyAM e ya tamAre 'jovAnuM' ane te pachI tamAruM dhyAna AvuM thaze, dhIme dhIme. A mArge amAre A AvuM thatuM hatuM, te AvuM thavA mAMDyuM. have tamAre che te AvuM thAya che, tenuM vaLI AvuM thaze dhIme dhIme. eTale mArga upara AvI rahyA cho. praznakartA : eTale A janmamAM ya AvuM rahevAnuM che ? dAdAzrI : e pAchalA bhAgamAM ochuM ya thaI jAya. e to juduM juduM hoya, kono kevo mAla paDyo che ! pudgala eTale pUraNa kareluM galana thAya che te. navuM pUraNa thatuM nathI paNa galana thAya che te joyA karo. praznakartA : jJAnane ATalA badhA varSa thayA to ApaNAmAM prakRti sAme eTalo saMyama AvI ja javo joIene ? dAdAzrI : e barobara che paNa dAdA bhegA nA thayA hota to A zI dazA hota ? praznakartA : ohoho ! to to pachI vAta ja karavA jevI nathI ! dAdAzrI : tyAra pachI vAta karo cho ! keTalA mahela toDI nAkhe evI zakti ! hA ! pachI emane jyAM virodhAbhAsa hoya tyAM AgaLa tame sAcavIne kAma lo. prakRti eTale mazInarI kahevAya ane mazInarI joDe Ama ADAI kema karAya ? mazInane ema kahIe, pelA giyarane, ke jo huM AMgaLI aDADuM, meM tane banAvyuM che. tAre A mArI AMgaLIne nahIM naDavAnuM. paNa e to kApI ja nAkhe, e ApaNe banAvyuM hoya ke game teNe. kAraNa ke mikenikala eDajasTamenTa che. A prakRti mikenikala che. eTale
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti para prabhutva pamAya ? 61 ApaNe evuM dAdA pAse zIkhI levAnuM, te mikenikala eDajasTamenTa badhuM DhIluM paDI jAya. thAya ke nA thAya evuM ? amArI pAsethI kaLA eka vakhata zIkhI javAnI. A bodhakaLA eTale ahiMsaka kaLA che, hiMsaka kaLA nahIM. hA, mokSe laI janArI. mATe ATalo avatAra have bagADazo nahIM have ! AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : cenjabala kayo bhAga che ane je cejebala nathI te kayo bhAga che ? dAdAzrI : ghaNo kharo bhAga cenjabala nathI ja. e to amuka ja bhAga censebala che ane je cenjabala dekhAya che te prakRti cenja thatI nathI, cenja thatI ApaNane dekhAya che. kharekhara to mahIM cenja thayelI che. e ya prakRti che eka prakAranI. paNa loko zuM kahe ke AnAthI mAruM cenja thayuM ema dekhAva Ave ene. paNa e cenja thatuM nathI. aMdara cenja thayelI che A ! A to bahu samajavA jevuM che. bahu UMDuM A akrama vijJAna che ! jJAtanuM pariNAma A bhavamAM ke AgaLa ? praznakartA : A jJAna lIdhA pachI prakRti cenja thAya ? dAdAzrI : lIdhA pahelAM ya nA thAya ne pachI ya nA thAya. pachI thoDI thAya te keTalI thAya ? paNa te pahelAM thayelI che mATe cenja thAya che, prakRti kiMI navI banatI nathI. praznakartA : ApaNA eka mahAtmA che, emaNe jJAna lIdhuM ane have alaukikanA bhAvo kare che, thAya che, to e alaukikanA bhAvanuM pariNAma atyAre maLavAnuM ke AgaLa maLavAnuM ? dAdAzrI : e atyAre ya maLavAnuM ne AgaLe maLavAnuM, beu maLavAnA. bhAvanuM pariNAma phreza ya hoya ane AgaLe ya hoya. AgaLa prakRti bAMdhIne thAya ane atyAre enuM lAITanuM ajavALuM maLe ApaNane. ame jJAna ApyuM pachI mANasa ThaMDo paDI jato nathI ?! praznakartA : bahu, hA ! dAdAzrI : e bhAvanuM pariNAma. praznakartA : Akho rasa paNa palaTAI jAya. dAdAzrI : e badhuM palaTAI jAya. moLo paDI jAya. keTalI badhI rIte mukta thayA cho ! have mokSanIya utAvaLa karavAnI zI jarUra ? jene je prakRti che, e prakRti choDe nahIM. e prakRti bhogavye ja chUTako che. samajI levAnuM ke A prakRtimAM mAre zuM karavuM ? eTaluM ja samajI levAnI jarUra. prakRti bAMdhI lAvyA. pAra vagaranI bAMdhI lAvyA ane ghaNI chUTI A to. A to pAra vagaranI bAMdhI lAvyA che. ekuMya dizAnuM gAMsaDuM bAkI evuM nahIM, badhA ja gAMsaDI, dareka dizAnAM ! praznakartA : prakRti badalI zakAya nahIM, to pachI pratikULa prakRti ke anukULa prakRti enI sAthe kaI jAtano vyavahAra karavo ? dAdAzrI : jovAnuM ja. tame kaho ke 'vadhAre zuM karavA khAva cho A badhuM ? zene mATe A khaTAza khAva chone badhuM ?' prakRti khAtI hoya, eTale tame chUTA cho ne prakRti chUTI che. yu Ara noTa risponsibala ane baMdha karavA jazo e to risponsibilITI thaze. e kRSNa bhagavAne kahyuMne ke nigraha kima kariSyati ? kevI rIte tuM aTakAvIza ? prakRtinuM nigraha zI rIte karI zakIza ? prakRti DiscArja vastu che. meM to siddhAMta evo lakhI Apyo che ne ke kazuM vAMcavuM ja nA paDe ! praznakartA : hA, evuM lakhI ApyuM che. dAdAzrI : siddhAMte ya hRdayamAM ja hoya ane problema solva karI Ape to koI paNa gUMcavADo Ubho thAya nahIM. praznakartA : prakRtino nigraha nA karI zakAya e eka vAta che, to tigraha kima kariSyati ? prakRti amuka bhAga censebala che ane amuka bhAga cenjabala che ja nahIM.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 AptavANI-13 (pUrvArdha) prakRti para prabhutva pamAya ? emAM A prakRtine zuM samajavuM ? ene jaDa samajavI ? dAdAzrI : pariNAma badalAya nahIM. emAM jaDa-cetanano savAla ja nathI rahetone ! kolejamAM parIkSA ApI dIdhI, enA pariNAmamAM kaMI pheraphAra hoya ? ahIM AgaLa A lokonA hAthe pariNAma hoya che, to ya lAMbo pheraphAra thato nathI. tyAM to khaTapaTa vagaranuM ne ! pariNAma eTale iphekTa, koI pheraphAra nA thAya. prakRti badhI iphekTa ja Ape che. eTale pote pheraphAra karI zake nahIM. eTale 'nigraha kima kariSyati' evuM TUMkAmAM kaheluM, A bAvAone gamatuM nathI. e jJAnIo samajI gayelA ke prakRtine nigraha karI zakAtI nathI, prakRtine nihALavAnI che. tene badale loka prakRtine nigraha karavAmAM paDyA ! prakRtinI Tevo na chUTe jaladI ! praznakartA : amuka prakRti ja hoya mANasanI athavA ene Teva paDI hoya, evI prakRti hoya. e jaldI chUTe nahIM evuM kharuM ? dAdAzrI : nA chUTe. Teva paDI gaI hoya to e prakRti ghaNAM TAIma rahe ja ne ! e jJAnathI to mULa kojhijha prakRti badalAya ane IphekTiva rahe che. evuM kaMI gUMcavADo Ubho nA kare. philma paDelI, ekkekTa tene te ja rUpe nIkaLe. phakta emAMthI kojhijha bhAga badho moLo paDI jAya. eTale kudaratanI to bahu suMdara goThavaNI che ! praznakartA : game evA saMjogo Ave paNa prakRti nathI badalAtI kyAreya ? dAdAzrI : game tyAre badalAya ja nahIM, enuM nAma ja prakRti. e badalAya kyAre ke jJAnI puruSa pApo bhasmIbhUta karI nAkhe, tyAre emAMno amuka bhAga ocho thaI jAya. eTale A jJAna pachI tamArI badalAI gayelI kahevAya, nahIM to prakRti badalAya nahIM. eTale loko kahe ke dAdA prakRti badalI nAkhe che mANasanI. keTalAMka to khUba dArU pItA hoyane, mAMsAhAra karatA hoyane, bIje dA'De baMdha ! praznakartA: koIne dArU-mAMsa choDI devA hoya to zuM karavuM ? dAdAzrI : dArU chUTe e mahattvanuM kharuM ane mAMsa nA khAtA hoya e uttama. kAraNa ke e to jokhamavALI vastu che. paNa huM samajAvuM tyAre khabara paDe ke A jokhamadArI che. eTale choDI de. e to tamAre prakRtimAM nahIM eTale khavAya nahIM. eTale ApaNe uparathI ema kahIe ke huM khAto nathI, basa eTaluM ja A. eTale 'khAto nathI' zabda kahevAmAM vAMdho nathI paNa enI pAchaLa ema nA hovuM joIe ke 'huM AmanA karatA DAhyo chuM ane A bhAI pahelAM evuM jANato'to "huM AmanA karatAM kaMI DAhyo chuM'. have nIkaLI gayuM e DahApaNa ?! praznakartA : nIkaLI gayuM, paNa haju sigareTanA vicAra pharI vaLe. dAdAzrI : prakRti choDe nahIM, e to samajAvI-karIne ene paddhatisara e paramANu mahIM aMdara zarIramAM rahe nahIM, evI rIte choDavAnuM. enuM mULa paNa nA rahevuM joIe. eka jhATakAthI choDI nAkhIe to mULa ne badhuM rahI jAya aMdara. praznakartA eTale jaldI chUTe e mATe zuM karavAnuM ? dAdAzrI : jeTalA jozavALI hoya, jeTalo phorsa hoya eTalA vakhata cAle. A to baoNla che ne, te ATale UMcethI Ama nAkhIe, to tarata baMdha thAya ? nA, enA jevuM che. vyasatI prakRtinI sAme... praznakartA : ApaNe kahIe chIe ke prakRtino eka aMza mArAmAM nathI, mAro eka aMza prakRtimAM nathI, to pachI badalAtI kema nathI jJAna lIdhA pachI ? dAdAzrI : badalAya zI rIte ? prakRti ne laIne Avyo che e to
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti para prabhutva pamAya ? 65 AptavANI-13 (pUrvArdha) draDha bhAvatA sudhAre tavI prakRti ! praznakartA : je jaDatA che svabhAvamAM, uMmara thavAne kAraNe draDha thaI gayo che. koI krodhI che, koI lobhI che. eTale jyAM sudhI svabhAva sudhAravAno dareka vyakti prayatna na kare tyAM sudhI enAthI kadI satsaMga thavAno nathI. dAdAzrI : evuM che ne, prakRti svabhAva, Apane nAnI uMmaramAM je svabhAva hato atyAre keTalo pheraphAra thayo che ? praznakartA : sAro evo thayo che. dAdAzrI : te enA DevalapamenTanA AdhAre thaI rahe. ApaNe karavA jaIe to nahIM thAya evo. e saMjogo badalAtA rahe tema tema prakRti svabhAva badalAto jAya. bAkI prakRti choDe nahIM. prakRtino svabhAva ApaNe badalI zakIe nahIM. e to saMjogo badalyA kare. saMjogo bAjhavA joIe evA. ahaMkArI prakRti hoya te game tyAre tame juo tyAre ahaMkAramAM ja hoya ane lobhI prakRti hoyane te janmyo tyArathI hoya te chellA sTezane jAya to ya e lobha hoya eno. chellA sTezane javA mATe lAkaDAMo karI rAkhyA hoyane, te e kahe ke bhaI, A pelA lAkaDAM ne ATalAM ja mAre mATe vAparajo, haMa. bIjA che te ApaNA gharanA mATe che. pAcho evuM badhuM cokhkhuM kahIne mare. kAraNa ke ene lobha che ne ! eTale e eno prakRti svabhAva. bane tema jagatanA kalyANa mATe mArI je kaMI milkata hoya te vaparAo. evI bhAvanA karIe to A e bhAvanAnuM phaLa prakRti pAchI, te Avato bhava tamAre mana moTuM hoya. A to bagaDI. A avatAra to gayo ema ke paNa have navo to sudhAro, baLyo. eTale A prakRti joIne tamAre navI sudhAravAnI, A tamane cetave che ke navuM sudhAro, nA gamatuM hoya to ane gamatuM hoya to, rahevA do. eTale bhAvanA ja karavAnI che, bIjuM kaMI karavAnuM nathI. eka mANasa mane kahe che ke mAre koIne ya vATI nAkhavo nathI. ekuMya jIva mArI gADI nIce vaTAya nahIM evuM zuM karuM to thAya ? tyAre meM kahyuM, 'nizcayathI bhAvanA kara, nizcayathI ke kyAreya paNa game te sthitimAM ya paNa A na ja thavuM joIe. e bhAvanAo eTalI majabUta karI nAkha ke e tane mahIM hAjara rahyA kare. pachI tArA hAthe koI nahIM mare. eTale A jagata tamArI bhAvanAnuM ja phaLa che. eTale bhAvanAnA bIja sArA ropo, to phaLa sArA maLaze. koI mANasane potAnI gADI nIce koI jIvajaMtu vaTAI jAya evI IcchA ja nathI hotI, chatAM vaTAI jAya che enuM zuM kAraNa ? tyAre keTalAMka mANasone pUchIe ke, 'tamArI gADI jatI hoyane pelo mANasa ekadama jato hoya to zuM karavuM ?" tyAre kahe, "zuM kare ? e to thaI jAya evuM." e mahIM phaLa Ape che. AvuM khulluM A rAkhyuM bAruM, tenuM phaLa Ave che. koI paNa saMjogomAM A nahIM thavuM, eka phero gADI tUTI javAnI to tUTI jAya paNa koI maravo to na ja joIe. eTaluM to nizcaya hovo joIe. badhuM tamAruM ja che. bhagavAne AmAM Dakho karyo nathI. badhuM ya tamAruM projekzana che. have e prakRti tame jevI bAMdhavA dhAro tevI baMdhAya. saMskAra tamane maLe, te pramANe prakRti baMdhAya. eTale sArA saMskAramAM raho to prakRti sArI baMdhAya ane kharAba saMskAramAM raho to kharAba baMdhAya. A duniyAmAM jo praznakartA : ochI thAya ? dAdAzrI : ochI thAya te ya tame nathI karanAra. enA puruSArthathI nathI thatI, e sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansanA AdhAre ochI thAya che agara vadhI paNa jAya. e eviDansanA AdhAre vadhI paNa jAya ke ochI thaI jAya. e prakRti ApaNI sattAmAM nathI. eTale tamAre to e jovAnuM ke ohoho ! ATalI badhI lobhI prakRti che to AkhI jIMdagI A prakRti choDavAnI nathI. eTale ApaNe bhAvanA zuM karavAnI ke jema
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti para prabhutva pamAya ? phakta saMsArI sukho joItA hoya, kalpita sukho, to tame lokone sukha Apo, jIva mAtrane sukha Apo to tamane sukha ghera beThAM Ave. A bhavamAM ja svabhAva badalAya ? praznakartA : dAdA, A svabhAva prakRtino che ke ahaMkArano che ? dAdAzrI : e prakRtino. ahaMkAre mahIM AvI gayo. prakRti eTale svabhAva. A mANasano svabhAva eka gaMThAI gayo, nakkI thaI gayo. e svabhAvamAM e pramANe ja phaLa Ape, pachI bIjuM phaLa nahIM Ape. ene je lAMca nahIM levAno svabhAva hoya, to ene game eTaluM mAthAkUTa karo to ya nahIM le. lIdhelI pAchI ApI de. praznakartA : e svabhAva pAcho badalAya kharo ? dAdAzrI : eno dareka svabhAva chene, tenI mahIM jeTalA jeTalA Divijhana che, emAM ekAda Divijhana khalAsa thavAnuM hoya tyAre e badalAI jAya che. 63 praznakartA : paNa e enI meLe badalAI jAya ? dAdAzrI : enI meLe ja badalAI jAya. praznakartA H pote prakRtine jANe ke AvI prakRti che. pachI ene svabhAva badalavAno puruSArtha karavo hoya to thaI zake ? dAdAzrI : puruSArtha bIjo hoto ja nathI. je mahIM thaI rahyo che ne, te puruSArtha che. enI mahIM thaI rahyo hoya, thato ja hoya. puruSArtha karyo te to ApaNe kahIe chIe e zabdathI bolavA mATe. bAkI thAya eTale ApaNe jANavuM ke A puruSArthathI bhalIvAra Avaze. praznakartA : e ya paNa peluM enI mahIM vaNAyeluM ja hoya. dAdAzrI : huM. A to 'puruSArtha karIe chIe' e badhuM ahaMkAra che eka jAtano. 68 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : eTale saMjoga bhegA thAya eTale A prakRti eno batADe ema karatI karatI svabhAva batADe, pAchAM saMjoga bhegA thAya khalAsa thAya, evuM ? dAdAzrI : hA, koI enDa AvI gayo hoya to khalAsa thAya. praznakartA : paNa je cIkaNI prakRti hoya enI, ene paNa saMjoga bhegA thavAnA ne e opana thavAnIne prakRti, te vakhate e prakRti ghasAI kharI eTalI ? dAdAzrI : ghasAyane ! ghasAtI ja jAya. niyama ja evo ! praznakartA : A jJAna lIdhuM hoya paNa svabhAva to prakRtino badalAvAno nahIM ja ne ?! dAdAzrI : badalAya ne ! e caDha-utaranAM pariNAma rahetAM ja hoya aMdara, eTale koImAM saheja badalAI jAya, baMdha thaI jAya e prakRti. kAraNa ke pUrI thavA AvI hoya ane pelo jANe ke meM puruSArtha karyo. A prakRti kaMI evI nathI ke Ama ja hoya che, ene jeTalI samajaNa pADe e pramANe cAle. prakRti mULa baMdhAyelI, kaDaka thaI gayelI. pachI bIjuM samajaNa pADene to phare. eTale paNa mahIM pharavAnA skopamAM ja phare paNa ethI bahAra nA pharI zake. tame prakRtimAM evuM nakkI karyuM hoya ke mAre saMta puruSonI sevA karavI. to pachI saMta puruSa koI paNa Ave, tame sevA karo ane prakRti phare eTale AvI rIte nakkI kareluM hoya. A eka-eka poInTa Tu poInTa nakkI nathI kareluM ke Ama ja ho. e to jJAna pramANe prakRti rAkhavI che evuM jeNe gayA avatAre bhAva karyo hoya, tene koI AvuM jJAna kahe e pramANe prakRti badalAI jAya. evo bhAva karelo hoya tene badalAI jAya. badalAya prakRti jJAtathI ! praznakartA : mANasanI prakRti kyAre badalAya ?
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti para prabhutva pamAya ? AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : mare toya badalAya nahIM. prakRti e kyAreya badalAya nahIM. jeTaluM jJAnanuM pramANa utpanna thAya, jeTalI samajaNa utpanna thAya eTalI prakRti badalAtI jAya. prakRti badalAya jJAna pramANe, paNa e rahe prakRtine prakRti ja pAchI. prakRtinI bahAra nIkaLe nahIM mANasa. A bhavanI prakRti e badalAya ja nahIM bilakula. enI mahIM jeTaluM jJAna utpanna thayuMne e jJAnanA AdhAre Avate bhave badalAya pAchuM. pAchuM emAM jeTaluM jJAna utpanna thayuM e enA pachInA AvatA bhave badalAya. ema karatuM karatuM sTepa caDhatuM caDhatuM jAya. paNa prakRtinI bahAra nIkaLI zake nahIM. sAdhu-saMnyAsIo, saMto-baMto badhA sAttvika prakRtimAM hoya. prakRtinI bahAra nIkaLI zake nahIM ne prakRtinI bahAra nIkaLe e jJAnI puruSa agara to bhagavAna kahevAya, basa. praznakartA : jJAnI puruSa prakRti badalI zake ? dAdAzrI : prakRti nA badalAya, jJAna badalAya. raheThANa badalAya, ghara badalAya paNa prakRti nA badalAya. tame prakRtinA gharamAM rahetA hatA te tyAMthI tamane tamArA potAnA gharamAM besADyA. prakRti to eno bhAga bhajavyA ja kare. paNa amArI joDe besADavAthI prakRti ekadama pheraphAra thaI jAya. ame jJAna ApIe ene dasa-paMdara varSe prakRti khalAsa thaI jAya. pachInI lAIphamAM prakRti je virodhAbhAsa lAge che te nA hoya. pachI lokone anukULa Ave evI prakRti hoya che. saumya prakRti thAya. kAraNa ke pelI prakRti khAlI thaI jAya. ane ajJAnI to prakRti khAlI thAya che ne uparathI bhare che. eTale prakRti eka bAju khAlI thAya che ne eka bAju Avaka che, banne sAthe che. Amane Avaka nA hoya. jAvaka ekaluM hoya, eTale UDI jAya pachI. jJAna pachI saMvara hoya ane nirjarA hoya. eTale emane bIjuM bheguM nA thAya. ane Ane baMdha ane nirjarA banne sAthe che. eTale baMdha pAcho paDyA kare. e ajJAnInI dazA badhI. eTale maratAM sudhI jAya nahIM. prakRti vadhe UlaTI. praznakartA: pote jANavAnI koziza kare ane kADhe to ja potAnI prakRti jAya ? dAdAzrI : ajJAnI pote kevI rIte kADhI zake ? prakRtithI pote baMdhAyelo, prakRtinI samaja ja paDe nahIM ke mArI A prakRti khoTI che. kAraNa ke ahaMkAra che te khoTI prakRtine ya sAcI mAne. ahaMkAra haMmezAM ya AMdhaLo hoya. eTale ene satya-asatyanuM bhAna nA hoya. ane ene buddhi che, eno durupayoga kare. ahaMkArane kaheze, 'barobara che, tame kaho cho e barobara ja che." eTale ahaMkAra pachI cAlyo AMdhaLo. eTale A potAno eka doSa nA dekhAya. prakRtine jovI kaI rIte ? praznakartA : Ape kahyuM prakRti 'jovA'nI ja che ne have badalAya ja nahIM eTale savAla ja nathI pachI. dAdAzrI : prakRti 'jovI' eTale pataMga uDADanArane tuM jo. pataMga uDADanArane tuM cheTe rahIne 'joyA' kara ane tuM kahuM kharo, "ohoho caMdubhAI, tame to khAlI rophathI ja caDAvI dIdhI." enuM nAma "joyuM" kahevAya, prakRti 'jANI' kahevAya. evuM kare che ? caMdubhAI khAya tene tuM joyA kare ke ohoho, maracAM khUba khAya che, phalANI dALa khAto nathI, jalebI bahu jhApaTe che ! DIkaMTrolDa prakRti sAme... praznakartA : kaMTrola vagaranI prakRti hoya to ? dAdAzrI : paNa e to enI meLe kaMTrola vagaranI prakRti ja ene phaLa ApI de, sIdhuM ja. ene ApaNe zIkhavADavA javuM paDe nahIM. eTale kaMTrolavALI prakRti hoya to pelAne sukha ja paDe ane kaMTrola vagaranI hoya
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) prakRti para prabhutva pamAya ? to enI meLe, enuM phaLa tyAM ne tyAM maLI ja jAya. polIsavALA joDe kaMTrola vagaranI prakRti karI joje. tyAMne tyAM maLI ja jAya. jyAM juo tyAM. gharamAM hau, badhe ya, eTale kaMTrola vagaranI hoya, tene tyAM ne tyAM phaLa maLI jAya enI meLe, mahIM ja phaLa maLI jAya. e rahe ja nahIM. doDadhAma karatAM hoya kaMTrola vagaranI. chevaTe Thokara vAgIne ya ThekANe AvI jAya. praznakartA : mudAmAM ema pUchavuM che ke kaMTrola hoya to sAruM ke nahIM ? dAdAzrI : kaMTrola hoya to uttama kahevAya. kaMTrola vagaranI to ene potAne mAra paDe ja. kaMTrola hoya tenA jevuM ekuMya nahIM ane jJAnanA AdhAre prati kaMTrolamAM rahe. praznakartA : jJAnathI kaMTrola rahevo eTale sahaja rIte, ema ? dAdAzrI : sahaja zabda ja nA hoya ne ! puruSArthathI rahe. sahajathI rahetuM hoya, tene pachI AgaLa kazuM karavAnuM rahe ja nahIM ne ! khalAsa thaI gayuM, kAma pUruM thaI gayuM. prakRtino tuM kara samabhAve nikAla ! je mAphaka Avene te ame khaie. teya prakRti jAya nahIMne pAchI, ApaNe kahIe toya. prakRti nA jAya. praznakartA : prakRti badalavI hoya to badalAya ? dAdAzrI : prakRti badalAya nahIM ne je badalAya che ne, te badalAvAnI hatI mATe badalAya che. praznakartA : eno artha e ke prakRtine badalI zakAya ? dAdAzrI : kazI badalI nA zakAya. A jJAna maLyA pachI samabhAve nikAla karI zakAya. prakRtine badalI zakAya nahIM. prakRti badalAya to to kalyANa (!) ja thaI jAya ne ! badalanAro hovo joIe ne ! ane badalanAro thayo eTale thaI gayuM. e jJAna khalAsa thaI gayuM. jJAtathI prakRti DhIlIDhasa ! praznakartA : paNa dAdA, A jJAnathI prakRti narama to paDene ? dAdAzrI : DhIlIDhasa thaI jAya. kAraNa ke ApaNAM jJAnanuM je lAITa nA jAyane mahIM. AtmAnI hAjarIthI A badhuM cAle che. have AtmA che, hAjarI che paNa potAnI lAITa mahIM nA jAyane ! praznakartA : nA jAya eTale prakRti... dAdAzrI : DhIlI thaI jAya. prakRti cAle kharI AtmAnI hAjarIthI, paNa lAITa nA jAya. praznakartA : lAITa aMdara na jAya eTale zuM ? dAdAzrI : pAvara UDI gayo badho. prakRtino pAvara badho TADho thaI gayo. DhIlo thaI gayo. gusso karyo, te prakRti ekalI. ApaNe mahIM nA kahyA karatAM hoIe ne prakRti gusse thatI hoya, ene gusso kahIe chIe ApaNe. ane prakRti ne ahaMkAra be bhegA thaIne kare to ene krodha kahIe chIe. eTale ahaMkAra jato nathI, e eno pAvara che. pelAmAMya ahaMkAra jato nathIne ! e pAvara nahIM. pAvara vagarano krodha te bALI nA mele, lhAya nA bALe. sajIva te nirjIva prakRti ! eTale A prakRti, emAM ApaNe kema vartavuM eTaluM ApaNe jJAnathI karI zakIe. ApaNo Dakho nA hoya eTale prakRti bahu kAma na kare. prakRti kyAre kAma kare che ? pote mahIM bhaLelo hoya to ja bahu phorsavALI hoya che. pote chUTo paDI gayo eTale prakRti to ogaLyA ja kare che niraMtara. nirjIva thaI gaIne ! pelI sajIva prakRti. praznakartA : Dakho karIe eTale sajIva thAya ? dAdAzrI : hA. e to ADo hala thAya. mahIM bharyo mAla, ADo
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti para prabhutva pamAya ? 74 AptavANI-13 (pUrvArdha) hala thAya. jAya, svabhAva ekalo rahyo. kartApaNuM ochuM thaI jAya. eTale ApaNane evuM lAge ke oho ! keTalo badho pheraphAra thaI gayo. A svabhAva Ano badalAI gayo. praznakartA : eTale jJAna lIdhA pachI prakRti sudharI zake kharI ?! dAdAzrI : moLI paDe. prakRti eno pATha to bhajavyA vagara rahe ja nahIM. paNa judI paDI zake eTale maDadAla thaI jAya, emAMthI jIva kADhI lIdho hoya evuM thAya. praznakartA : e maDadAla thayelI paNa enI iphekTa to rahyA karene ? dAdAzrI : iphekTa ya ApaNe kAcA hoya tyAM sudhI. bAkI dareka jIvo hAvabhAvathI jIve che. temAM bhAva kADhI levAno, eTale hAvathI rahe. hAvabhAva kevA hatA, kaheze. emAM bhAva ApaNo ne hAva eno prakRtino ! praznakartA : hAvano artha zo ? dAdAzrI : bhAva sivAya bIjo badho artha hAva. bhAva e (vyavahAra) AtmAno. bIjuM badhuM hAva prakRtino. ApaNe jJAna ApIe chIe to e bhAva kADhI laIe chIene ! pachI maDadAla rahe che ahaMkAra. eTale bhAva ahaMkAra kheMcAI jAya che, dravya ahaMkAra rahe che pachI. bhAva prakRti UDI jAya ne dravya prakRti rahe. praznakartA : bIjAnI AMkhamAM ApaNI prakRti enI e ja rahIne ? dAdAzrI : e to pheraphAra nA thAya kaMI. paNa ene ema khabara paDI jAya ke AmAM bhAva nathI ema. eTale bahu duHkha nA thAya sAmAne. bhAva hoya to ja ene duHkha thAya che. hAva nA hoya ne ekalo bhAva hoya to ya duHkha thAya che. svabhAva prakRtino te kartApaNuM potAnuM ! paMkhAmAM svabhAva ekalo hoya che. badalAya nahIM A. game evAM maMtra mArIe, taMtra karIe toya kazuM nA thAya ane pelA manuSyamAM prakRtino svabhAva ne kartApaNuM beu hoya. A jJAna maLyuM eTale pachI kartApaNuM khasI praznakartA : kartApaNuM chUTI gayuM hoya to pachI svabhAva badalAya nahIM ? dAdAzrI : nA. e svabhAva to pachI dhIme dhIme khalAsa thato jAya. ApaNe baoNla nAkhIe enA jevuM. jarIka UMco thAya, pachI ethI ocho UMco thAya, pachI ema karatAM baMdha thAya. A jJAna pachI kartApaNuM, eTalo bhAga badalAI jAya. eTale ApaNane ema lAge ke A badalAI gayo. e svabhAva to badalAya ja nahIM pAcho. kartApaNuM badalAvAthI ApaNane ema lAge ke svabhAvamAM pheraphAra thaI gayo A. ApaNe ene svabhAva mAnIe chIe badhoya. prakRti svabhAva mAnIe chIe.. praznakartA : e jarA samajAyuM nahIM. e zuM kahyuM Ape ? dAdAzrI : kartApaNuM ja khasI jAya jJAnathI. eTale prakRti svabhAva ekalo rahe. eTale ApaNe mAnIe-jANIe ke A pahelAM AvuM hatuM ne have kema pheraphAra thaI gayo che ? kartApaNA sAtheno svabhAva hato, e cenja thaI gayo. eTale ApaNane badalAyelo lAge, paNa e badalAyelo nathI kharekhara. emAM kartApaNAno amuka bhAga UDI gayo jJAnathI. A bALaka hoyane, emAM svabhAva ekalo hoya ane moTI uMmarano thAya pachI kartApaNA sahita svabhAva hoya, e kartApaNuM khasI jAya eTale pelo svabhAva ekalo rahe, te ApaNA manamAM jANe ke Ano svabhAva badalAI gayo. ApaNe kartApaNA sahita svabhAva kahIe chIe. emAMthI badalAI gayo eTale pachI manamAM ema lAge ke A pheraphAra thaI gayo. praznakartA : eTale e kartApaNuM gayA pachI mULa prakRti svabhAva to rahevAno ja ? dAdAzrI : e to rahe ja. pachI e DImolIza thatI jAya. kAraNa ke
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti para prabhutva pamAya ? bIjI Avaka nA rahI eTale. eka phero baoNlane mAryo pachI e Ama DImolIza thato thato baMdha thaI jAya. pharI jo mAravAmAM Ave to pAchuM cAlu. 35 praznakartA : 'kartApaNAno svabhAva kevo hoya ?" jarA dAkhalo ApIne samajAvo. dAdAzrI : krodha to mANasa chokarAM joDeya kare ane bahAra duzmana joDeya kare. e krodhano svabhAva ane kartApaNuM kevuM che te chokarAM tarapha ? chokarAnAM hita mATe ane pelAne tyAM potAnA hitane mATe. eTale e chokarAnA hitane mATe krodha kare, te e puNya baMdhAvaDAve. chokarAnuM bhaluM thAya eTalA mATe bApa potAnI jAtane bALe che. krodha eTale bALavuM. e kartApaNAno svabhAva UDI jAya pachI krodha ekalo rahe. e badho kartApaNAno svabhAva UDI jAya toya krodha thAya. e paNa nirjIva vastu che. e krodha nirjIva che. e to A kartApaNA sAthenuM hoya to ja jIvaMta kahevAya. jJAna pachI tamAruM kartApaNuM UDI jAyane badhuM eTale A krodha duHkhadAyI ja nA hoya. kIDI-macchara kaiDe, tene A kaMI kaiDyuM nathI kahetA. vIMchI kaiDe tyAre kaiDyuM kahevAya. A kIDI-macchara jevuM rahyuM have ! vIMchI jevuM kaiDatuM jatuM rahyuM. badhI ahaMkAranI ja che gAMTho, gAMDapaNa. e dAdA UDADI de che ne ! dekhAya to ApaNe bosa te tA dekhAya to prakRti bosa ! praznakartA : dhAro ke koInI prakRti kAyama ja DakhoDakhala karavAnI hoya, to 'mArI prakRti evI che' ema karIne enuM uparANuM to nA ja levAyane ? dAdAzrI : uparANuM le, tene ya ApaNe jANavuM joIe. uparANuM lenArI prakRti che. praznakartA : paNa puruSArthamAM rahevA e prakRtine ApaNe ghoDo banAvI lagAma laIne upara besavAnuM. eka vAra ApaNe nA pADI, bIjI vAra nA AptavANI-13 (pUrvArdha) pADI, to ApaNe nA samajavuM joIe ke e prakRti ApaNA upara savAra thaI gaI che ! to ApaNe prakRti para kevI rIte savAra thaI javAnuM ? 76 dAdAzrI : ApaNane prakRti dekhAya tyAM sudhI ApaNe savAra chIe, dekhAya nahIM eTale e ApaNI para savAra. praznakartA H eno artha e thayo ke A kharAba prakRti joIe, eTale kharekhara ApaNe enA para savAra thayA ja chIe ! dhAro ke zaMkA karavAnI mArI prakRti thaI, te evA saMjogo UbhA thAya ke zaMkA thavA mAMDI, to e prakRti to taddana kharAba che. kAraNa ke zaMkA to hovI ja nA ghaTe. to evI vakhate e prakRtine zuM karavI ? ene sIdhI lAvavA zuM karavuM ? dAdAzrI : ApaNe sIdhuM thaI javAnuM. praznakartA : eTale e je kare e karavA devAnuM ene ? dAdAzrI : hA. praznakartA : paNa Ama sAmAnya rIte potAne joIe tyAre potAnI prakRtine jotAM hoya evuM lAgyA kare, savArathI sAMja sudhI prakRti zuM karyA kare che ! dAdAzrI : prakRti ja jovAnI che. praznakartA H ane AjubAju joIe to bIjAnI prakRti hau dekhAya evuM thAya che. dAdAzrI : badhuM dekhAya. te dekhAyane emAM jovuM joIe. ApaNe kyAM khoDo kADhavI che ? prakRti dekhAya. prakRtimAM khoDa kone kahevAya che ? praznakartA : dAdA, evuM ne paNa pahelAMnI ghaNI Tevone eTale ko'ka phero bolI jAya ke Ama nA thavuM joIe, AvuM thAya che te nA karavuM joIe, evuM bolI javAya. dAdAzrI : nA, ema nahIM. prakRtimAM khoDa koNa jue che ke jenAmAM
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) prakRti para prabhutva pamAya ? haju bhrAMtinA guNo che te jue che. bAkI, bhagavAnane tyAM khoDa jevuM che ja nahIM. badhuM joya ja che. bhagavAnane tyAM A sAruM ne A khoTuM evo bhAva tyAM nathI. kaM nathI tyAM AgaLa. eTale pachI tyAM evuM jovAnuM nathI. eTale ame bIjuM kharAba hoya te ya joIe sArI rIte. badhuM ja joIe paNa mahIM e amArA bhAva na bagaDe. amAruM jJAna nA bagaDe. A to sAruM-khoTuM to samAje pADeluM che. ApaNuM khoTuM hoya e bIjAMne sAruM lAgatuM hoya. mane jalebI bhAvatI hoya ne tame nA kahetA hoya. eTale sArA-khoTAno savAla ja kyAM rahyo ? A to phekTa samajI levAnI jarUra che jJAnI pAsethI. ame niraMtara AvI rIte rahIe chIe. te phekTa phekTa samajavAnuM che joDe besIne. tamArI aDacaNa pUchI levAnI ane tame aDacaNa pUcho eTale javAba ApuM. A to badhuM brAMtimAM hatuM ja ne ! sAruM ne khoTuM to kyAM nahotuM te ? praznakartA : atyAra sudhI badhuM e ja kareluM ne ? dAdAzrI : nA, ema nahIM. bhrAMtimAM hatuM ja ne A. paNa seTiMga karatAM karatAM AvuM badhuM Ave, eTale pAchuM pUcho eTale nIkaLI jAya pAchuM. vaLI pAcho thoDo vakhata jAya eTale bhUlI javAya pAchuM. vaLI Ave, pAchuM bhUlI javAya ema karatAM karatAM A ema che te ghaTatuM jAya. chellAmAM chelluM sTeja kayuM ke caMdubhAI zuM kare che, tene tame juo-jANo. ane banI gayuM e karekTa che. A be vastu chellAmAM chellI sTeja. rahI zakAya ke nA rahI zakAya ? praznakartA rahI zakAya. Aje vALI zakAya have. amArI khabara nA paDe ? praznakartA : prakRti dekhAya paNa e vALI nA zakAya. dAdAzrI : eTale pAchuM e jarA vadhAre kahevAya. jyAM sudhI gAMThe nahIM tyAM sudhI enI joDe cAlu rAkhavuM paDe ne pachI jyAre tyAre gAMThe haMmezAM. prakRti jene jItavI ja che, ene harAvanAra koI che nahIM. vAMkI prakRtine paNa jANa ! tane evo anubhava thayelo koI ? praznakartA : hA. kharuMne, dAdA. nahAvAmAM paheluM doDavAnuM ne, jAtrAmAM vadhAre dekhAya, dAdAzrI : e caDavAmAM, utaravAmAM, badhAMmAM svArthI. eno ekko judo ja hoya. praznakartA : enI najara ja tyAM hoya, enuM lakSya ja tyAM hoya. dAdAzrI : e prakRtine bhale hoya, paNa ene game che mATe, haju to ene khabara ja nahIM paDI hoya. A to meM samajaNa pADI tyAre. te dareka vakhate samajaNa paDavI joIe. Ama na hovuM joIe. ema kema thAya che ? to je thAya che e prakRti. paNa tamane khabara paDavI joIe ke Ama kema thAya, Ama na thavuM joIe have. praznakartA : to e prakRti. dAdAzrI : haM, pachI zuM ? eTale vastu ApaNA hAthamAM AvI gaI che. jyAre pataMgano doro hAthamAM Avene e pachI game eTalI gulATa khAya pachI zo vAMdho che ? kheMcIe eTale rAge paDI jAya. pahelAM to doro ja hAthamAM nahoto, pataMgano doro ja hAthamAM nahoto. pachI gulAMTa khAya e zI rIte hAthamAM Ave ? praznakartA : prakRtinI lagAma hAthamAM AvI kyAre kahevAya ? dAdAzrI : prakRti jyAre vALI zakAya te dahADe ApaNane khabara paDe ke dAdAzrI : hA. haju nahAvAnI kema utAvaLa thAya che, vaheluM khaI lauM e kema utAvaLa thAya che, e badhuM bhAna rahevuM joIe. nA rahevuM joIe ? to e bhAna nahIM rahyuM. tenI A bhUla thayelI. bhAna rahe to prakRtine thAyane ! e je prakRti lAyo che, enI rIte A prakRti ukale che. sADA chae uThanAro bhaI, Aja sADA pAMcamAM kema AghApAchA thayA kare che. tyAre jANavuM ke A svArthI che mUo ! saMDAsa jaI AvuM
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) prakRti para prabhutva pamAya ? 79 nahIMtara A loko pesI jaze. khabara paDene ApaNane. have svArthI che eno ya vAMdho nathI, paNa tenI jAgRti joIe. A thAya che e khoTuM thAya che. enI prakRti evI che. prakRti ya nA dekhAya evuM ya che badhuM. dhIme dhIme satsaMgamAM rahevAthI sevAbhAvathI AgaLa vadhaze. e ja rUkAvatAra moTo kacaro ! tamArA kacarA judA, emanA kacarA judA. praznakartA : kacarA to pudgalanA guNo nahIM hoya ? amuka emane potAne icchA nathI. eTale A badhA prAkRtika guNone ? pudgalanA ja guNone ema kaho cho ne, sArA ke narasAM ? - dAdAzrI : pudgalanA thayA teno vAMdho nahIM. paNa pudgalanI AtmA upara asara eTalI badhI paDI gaI che ke AtmAne hAlavA-cAlavAnuM baMdha thaI gayuM che, paraheja thaI gayo che. eTalI badhI asara pudgalanI. AmAMthI thoDuM pacAsa TakA ochuM thaI jAya to AtmA chUTo thAya. to AtmA pachI zaktivAna bane. praznakartA to tame kaho cho ne 'prakRtino eka paNa guNa mArAmAM nathI ane mAro eka paNa guNa prakRtimAM nathI.' dAdAzrI : hA paNa, tArAmAM nathI eTale tArApaNuM rahevuM joIene ? prakRtino eka paNa guNa 'potAno' mAne nahIM ane 'potAnA badhA guNo jANe e 'jJAnI'. eka guNa 'potAno" mAne to saMsAramAM phasAya. prakRtinuM dabANa bahu che ne ! prakRti mANasane AtmA to kyAMya rahyo, paNa pazu banAvI de che. praznakartA : dAdAe kahyuM ne hamaNAM, emanA kacarA judAM, tamArA kacarA judAM. amArA kacarAmAM zuM hoya ? kevo hoya ? dAdAzrI : darekanA kacarA judA judA ja hoya ne ! e ya gaMdhAI uThe. sugaMdhI nA Ave. paNa A nIkaLI jAya badhA kacarAM. jhAjhe dahADe, jenI icchA che enAM nIkaLI jAya. praznakartA : ApanI hAjarImAM ja nIkaLI jAya ne ? dAdAzrI : hA, have e koIkane to hAjarImAM ya nA nIkaLe. praznakartA : tame kahyuM pachI emanI icchA hoya to nIkaLI jAya ne ? dAdAzrI : hA, icchA to hoya paNa pAchuM thoDIvAra pachI kaheze ne paNa mArI samajamAM besatuM nathI. eTale pachI thaI gayuM pAchuM hatuM tenuM te. kayA tharmomITaranA AdhAre tuM pUche che ? eka tharmomITara sAcuM nathI. enA tharmomITarathI joto hoya ke A 102 DigrI tAva caDyo, chatAM ahIM paDelo haze to AtmA prApta thaI jaze. praznakartA: je dAdAnA caraNamAM AvyA, teno AtmA prApta thaI ja jAyane ? dAdAzrI : hA, e to kAma ja nIkaLI jAya ne ! prakRti ogaLe "sAmAyika'mAM ! tame zuddhAtmA thayA to prakRti sAhajIka thaI. sAhajIka e to DakhoDakhala karavA de evI hoya nahIM ane sAhajIka thaI eTale e vyavasthita che. eTale ame tamane ema nA kahIe ke tane kharAba vicAra Avyo to tuM jhera pI. have to kharAba vicAra Avyo to kharAbane jANyo ne sAro vicAra Avyo to sArAne jANyo. paNa A badhuM have ogaLe zI rIte ? keTaluMka kaMTrolamAM nA Ave evuM. tame kaho chone te nA ogaLe evI vastu che. teno ApaNe rasto karavo paDe. amuka eka kalAka besI jJAtA-zeyanA saMbaMdhathI e ogaLe. je prakRti ogaLavI hoya te AvI rIte ogaLe. eTale eka kalAka besI ane pote jJAtA thaI pelI vastunI sAme zeyarUpe juo. eTale e prakRti dhIme dhIme ogaLyA kare. eTale badhI prakRti ahIM khalAsa thAya evI che.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ [1.7] prakRtine Ama karo cokhkhI... prakRti lakhe te puruSa bheMse ! praznakartA : A krodha-mAna-mAyA-lobha e badhI prakRti tiryaMcamAM ya rahevAnI evI rIte ? dAdAzrI : hA, devagatimAM, badhAmAMya, jyAM juo tyAM A ja prakRti. ene graMthio kahevAya. ane e jatI rahe eTale nigraMtha kahevAya. eTale A graMthiothI e baMdhAyelo hoya mUo, e zuM karAve ? eno upAya ja nA rahe. e to ApaNA jevuM jJAna Ape ne mahIM graMthionI upara che te pakaDa pakaDAve tyAre thoDIka chUTI jAya ke bhaI A judo ne tuM judo. A graMthio ya judI ne A caMdubhAI ya judo ne A badhuM ya juduM. have ene joyA karaje. ApaNuM vijJAna bahu suMdara che. eTale vagara mahenate majA che ne AnaMda che ne ? praznakartA : paNa prakRtino mAla oLakhAvI do tyAre e pakaDAyane ? dAdAzrI : huM. praznakartA : e prakRtinA padaccheda thAya tyAre mULamAMthI jAya ne ? dAdAzrI : ApaNuM vijJAna to badhuM khabara pADI de ke A lobha Avyo, A phalANuM AvyuM che. kAraNa ke judA paDIne jonAra che ne ! te AptavANI-13 (pUrvArdha) caMdubhAIno lobha chUTe nahIM, paNa ApaNane samajaNa paDe ke A caMdubhAIno lobha chUTato nathI. eTale ApaNe saLI karI ApIe ne pachI ! ADuMavaLuM samajAvIne pAMca-paccIsa hajAra rUpiyA apAvI devaDAvIe ne koI jagyAe ! 82 praznakartA H prakRtine chedavAnA upAya e puruSArtha vibhAgamAM jAya ? dAdAzrI : hAsto vaLI. A ADuMavaLuM samajAvI dIdhuM ke cAlyuM gADuM! potAnI prakRtinI bhUlo dekhAvI e nA bane, kAraNa ke prakRtine prakRtinI bhUlo nA dekhAya. krodha-mAna-mAyA-lobha, ahaMkArane, buddhine potAnI bhUlo dekhAya nahIM. pote ja prakRtine eTale potAnI bhUlo dekhAya nahIM. dekhAya te bahu moTI moTI hoya jabarajasta te dekhAya. bIjI anaMtI bhUlo che. naryo bhUlano bhaMDAra che paNa AmAM dekhAya nahIM, jo bhUlo dekhAtI thAya to bhagavAna thAya. jJAna maLyA pachI bhUlo zAnAthI dekhAtI thAya ke prazAzaktithI. AtmAmAMthI je prajJAzakti pragaTelI, enAMthI badhI bhUlo dekhAtI thAya ane e bhUlo dekhAtI thAya ApaNane eTale tarata ApaNe niveDo lAvIe. ApaNe kahIe ke bhaI, pratikramaNa karo. pelI prajJAzakti DAgha dekhADe eTale ApaNe kahIe, A dhoI nAkha. eTale badhAya kapaDAM dhoI nAkhavA. badhA DAghanA pratikramaNa karyA eTale cokhkhA ! praznakartA : dAdA, A je pATI (sleTa) bhUMsIne cokhkhI karI nAkhI che, have pharIthI emAM citarAmaNa nA thAya evI zakti Apo. dAdAzrI : prakRti lakhe che ane puruSa bheMse che. prakRti lakhI nAkhe bhUlathI ne puruSa bhUMsI nAkhe. prakRti lakhyA vagara rahe nahIM ne puruSa thayA eTale puruSArthathI puruSa bhUMsI nAkhe. AvI vItarAgoe zodhakhoLa karelI. kAraNa ke prakRtine puruSArtha nathI. puruSa puruSArthavALo che ! prakRti to abhiprAya rAkhe, badhuMya rAkhe paNa ApaNe abhiprAya rahita thavuM. prakRti eTale ApaNo ya A cAritra moha je che ne te abhiprAya rAkhe,
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 AptavANI-13 (pUrvArdha) prakRtine Ama karo cokhkhI... paNa ApaNe abhiprAya rahita thavuM. eno bharelo mAla nIkaLe che. vipharela prakRtinI sAme ! prakRtinA dhakkAthI koInI para koI mANasa Ugra thaI jAya che, paNa tarata ja enI pAchaLa pote zemAM hoya che ? 'A nA thavuM joIe" e bhAvamAM che ane jagatanA loko je thaI jAya che, e bhAvamAM ja che. eTale e bemAM bahu phera che. tamAre to sahamata thaIne cAle che ne badhuM ? praznakartA : e bane. paNa pachI Ajano abhiprAya judo paDI jAya. dAdAzrI : pachI keTalA TAIma ? jAgRti to tarata kalAka-be kalAkamAM AvavI joIe ! paNa mAla evo kacaro bharelo, te keTalIya bAbatamAM khabara ja paDatI nathI. tane nathI lAgatuM evuM? keTalA kalAkamAM e khyAla Avavo joIe ke A khoTuM che ? be kalAke, cAra kalAke ke bAra kalAke paNa khyAla Avavo joIe ke A khoTuM thayuM. hajuya keTalIka bAbatamAM thAya paNa tamane khabara nA paDe. mane khabara paDI jAya ke A vAMkA cAlyA. khabara paDe ke nA paDe amane ? chatAM ame cAlavA daIe. pAchuM ame jANIe ke hamaNe rAge AvI jaze. praznakartA : paNa jJAnIpada, e to prakRti upazamamAMthI AgaLa jaIne kSaya thaI hoya tyAre e utpanna thAyane? dAdAzrI : e to badhI kSaya thaI jAya. sAmI thAya e kSaya thavA Ave. eTale sAmI thAva, kahIe. upazama karyuM eTale dhakkA khavaDAvavA, mAgatAvALAne ApI dene to niveDo Ave, nahIM to pAchAM AvavAnA A. Avo, sAheba. alyA, pAMca hajAra ApI dene ahIMthI. sAheba AvyA. e mAMge che eTale. paNa A to pAchAM kADhavA che eTale maskA mAre, jANe choDI devAno hoya tema. choDI de ? choDI nA de, nahIM ? UlaTuM cA-pANI pI jAya ne ropha mArI jAya. cA-pANI maphatanuM pI jAya ne devuM UbhuM ja rahyuM hoya e upazama. prAkRtika gAMTho AMtara jJAtaprakAza ! praznakartA : ema dhAro ke kaMI lobhanI gAMTha hoya to te vakhate jJAnano prakAza dhImo thaI jAya evuM kharuM ? eTale ke prakRtinA AdhAre che A jJAnano prakAza ? eka bAju vadha-ghaTa thavAnuM ke ekalI jAgRtinA AdhAre paNa vadha-ghaTa thAya ? dAdAzrI : prakRti aMtarAya kare ene. A jJAnano to prakAza Apyo che te phUla prakAza che paNa A prakRti ane vacce Dakhala kare. praznakartA : prakRti je Dakhala kare che te enA pAchaLanA karmane AdhIna ene Dakhala karAvaDAve che ? dAdAzrI : e ja tyAre bIjuM zuM ? e ja prakRti, pAchalAM karmo e ja prakRti. amAre e bahu lapakAmaNa nA hoya. eTale amane Dakhala nA prakRti sAme jAgRta te jJAtI ! praznakartA H A jAgRti rahe enA mATe prakRti keTalI helpa kare ? dAdAzrI : e AtmA helpa kare. praznakartA : eTale prakRti upazama bhAvamAM hoya to jAgRtine helpa kare, evuM kaMI kharuM? dAdAzrI : e to enI meLe ja thAya. enA karmano udaya hoya to upazama thaI jAya. ane te upazama thAya ane pachI jAgRti rahe e to bahu kAmanI nahIM. prakRti upazama nA hoya, prakRti sAmI thayelI hoya te ghaDIe jAgRti rahe e jJAnI kahevAya. hoya. praznakartA : tyAM AgaLa zuM karavuM joIe ? dAdAzrI : nahIM, e kazuM karavAnuM nahIM. tyAM basa A UMdhuM-catuM thAya, e pratikramaNa karatAM rahevAnuM. A mArga ja Akho pratikramaNano che.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine Ama karo cokhkhI... AptavANI-13 (pUrvArdha) zUTa ona sAITano mArga che. jo zUTa ona sAITa cAlu rahetuM hoya to ja tame pahoMcI zakazo, nahIM to pahoMcI nahIM zakAya ! dabANathI tahIM, samajaNathI baMdha ! jeTalo mAla bharyo che eTalo mAla to eNe ja zuddha karavAno che ! praznakartA H keTalo mAla che te to huM kevI rIte kahI zakuM ? dAdAzrI : e to kahI zake ne ! prakRtinA vicAro Ave badhAM, sugaMdha Ave, badhuM Ave. enA eviDanso UbhA thAyane, kamiMga ivenTasa kAsTa dhara zeDojha bIphora. parANe A prakRtimAM dabANano mArga ja nahIM ne ! ahaMkAra hoya to mANasa dabANa kare ne ! ane dabANa to pAchuM A rahetuM haze ? ke dahADe chaTakI jAya ! praznakartA : prakRtine dabANa nahIM karavAnuM to ene nAcavA devAnI ? dAdAzrI : nAcavA to devAya ja nahIM, paNa dabANa nahIM karavAnuM. ene buThThI karI nAkhavAnI, koI vastumAM sAra-guNatA nathI evuM samajAyane to vRttio baMdha thaI jAya, enI meLe ja baMdha thaI jAya. sAra-guNatA nathI, nukasAnakAraka che, evuM jabarajasta ene samajamAM besI jAya to vRttio baMdha thaI jAya. samajAvI joje. | DiscArja prakRtimAM ta mANo mIThAza ! koI paNa pravRttinI prakRti ja UbhI thayelI che, te prakRti karAvaDAve tyAM sudhI karavuM paNa uttejana nahIM ApavuM. mahIM rasa nA levo. A hitakArI pravRtti nathI. je kArya karI zakone, te DiscArja thAya che. je kArya tamArAthI thaI rahyuM che e DiscArja che. paNa emAM tame je rasa lo cho te rasa nA lezo. A rasa levA jevI cIja nhoya. A tamane bhaTakAvIne pheMkI deze. mIThuM lAge, svAdiSTa lAge, te pADI de ! A je prakRti UbhI thayelI chene, te enA kartA tame atyAre nathI, A to DiscArja che. eTale ame vaDhIe nahIM ke AvuM thayuM temAM paNa tamane enkareja paNa nA karIe. tamane manamAM evuM lAge ke zuM ya thaI gayuM A ! to UMdhuM bAphI mArazo ! samajyA vagaranuM kone keTalI davA ApavI e jANo nahIM ane game tene davA ApI dezo, e tamAruM kAma nahIM. A to badhuM prakRti che, ene udAsIna bhAve joyA karo. bahu inTaresTa nA levo. A prakRtithI koIne nukasAna nA thAya e joI levuM. potAnuM je kArya hoya e karavuM. A to mAthe paDelI bharelI prakRti che. chUTako nathI. khoLI kADhaze avaLuM, tyAM jaI Avaze. svAda paDe, emAM mIThAza lAge. A mIThAza pAchI prAkRtika mIThAza, AtmAnI mIThAza nhoya. haju bahu karavAnuM bAkI che. praznakartA : enuM vigatavAra jaNAvo. dAdAzrI : A pAMca AjJA ja tame badhA pALone, emAM ja che te UMDA Utaro. hajI pAMca AjJA ja purI paLAtI nathIne ! A to tamane lAge evuM, ema tema kahIe. eTale ame khuzI nahIM chatAM khuzI dekhADelI. praznakartA : badhI bhUla thAya te Apane batAvavAnuM A ja kAraNa che. amane propara mArgadarzana maLaze ja ahIMyA. evo amane draDha vizvAsa che. kaMI paNa nahIM chUpAvAnuM kAraNa ja A ! dAdAzrI : e to pachI jyAre mIThAza lAgene ! to chUpAvato thAya amArAthI. bAkI zarUAta hoya tyAM sudhI amane pUche. pachI bahu mIThAza lAge eTale chUpAvato thAya. cetIne cAlajo. prakRtine kara mApha ! praznakartA : ApanA satsaMgamAM ApanuM vacana AveluM ke potAnI prakRtine mApha karI zakAya, paNa prakRtinuM uparANuM na laI zakAya, eno bacAva na karI zakAya. e jarA bheda samajAvone draSTAMtathI. dAdAzrI : uparANuM laIe ane bacAva karIe to ApaNe prakRtinI
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine Ama karo cokhkhI... joDe ja thayA. eTale paranA mAlika thayA. prakRtie UMdhuM karyuM hoya to ene mApha karI zakAya. kAraNa ke e ApaNe potAnAmAM rahIne mApha karI zakIe chIe ane peluM to paramAM AvIne karavuM paDe che. paranA mAlika thaI jAya che. e game tevo guno karyo hoya to mApha karI zakAya. mApha karavuM e pote cheTA rahIne karI zakAya ane peluM che te bacAva kare eTale paranA mAlika thaIne ja kare. uparANuM le eTale paranA mAlika thaIne ja kare. e pakSano thaI gayone ! ane mApha karavuM e pakSano nA kahevAya. mApha karavuM e to potAno svabhAva ja che. 83 praznakartA H prakRtine mApha karI zakAya eTale emAM potAnA svabhAvamAM rahIne eTale e zuM ? dAdAzrI : prakRti game tevI khoTI hoya to mApha na karIe to e sivAya bIjo koI rasto UMco nathI. bIjA badhA rastA tanmayAkAra thanArA che. eTale mApha karI zakAya to cheTA rahyA. prakRti kharAba hoya, eno bacAva karyo to e pakSamAM gayo. uparANuM le to prakRti vadhI jAya. prakRti phAvatI ja AvI jAyane, ene rAga thayo kahevAya. uparANuM levuM eTale prakRti upara rAga. bacAva karavo te ya rAga thayo. praznakartA : A prakRtine ja mApha karo, eTale zuM ? dAdAzrI : pratikramaNa karanAra kare chene ! eTale je doSa thayelo che, tenI mAphI mAge che. eTale pratikramaNa karanAra prakRti che ane mApha karanAra bhagavAna che. eTale mAphI mAMganArA judA che ne mAphI ApanArA judA che. e bene bIjo saMbaMdha nathI emAM. ane bacAvavAmAM to bahu moTo saMbaMdha. moTo jabarajasta saMbaMdha hoya to bacAvavAnuM thAya. praznakartA : hA, rAga vagara bacAve nahIM. dAdAzrI : e rAga kaho ke game te. paNa moTAmAM moTo saMbaMdha e parano mAlika hoya to bacAva kare ja. bIjo koI bacAvavAno zabda rahyo nahIMne ! AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA H to prakRtinuM poSaNa karavuM nahIM, rakSaNa karavuM nahIM ? dAdAzrI : hA, rakSaNa karavuM nahIM eTale zuM ke AtmA thayA ane pachI prakRtinuM uparANuM laIe te khoTuM kahevAya ne ? vadhArAnuM uparANuM le eTale pachI to e pakSanA ja thaI gayA pachI. A prakRtino bacAva karIne A uparANuM laIne ja A muzkelI UbhI thaI ane pratikramaNathI dhovAI jAya che. 88 praznakartA : Ape draSTi amane ApI te dhovAnI draSTi ApI to ya prakRtinuM uparANuM kema levAI javAya che ? dAdAzrI : e to haju prakRti pakSanA cho eTale ja. amane to prakRtinuM uparANuM nA levAya. prakRtino to jyAMthI doSa dekhAyo ke tarata mApha kyAre thaI jAya enA mATenI taiyArI hoya. haju uparANuM levAyane, e to bhayaMkara guno che. e chAvarene to ya uparANuM, e ya guno. tame kaho ke hA dAdA, A khoTuM che. eTale mAre kahI devuM joIe ke bhaI, khoTuM che. huM bacAva karavA mATe bIjA zabdo vAparuM, vakIlAta karuM te guno che. praznakartA : e chAvaravuM e nabaLAI che. dAdAzrI : e guno ja kahevAya. praznakartA : ane dAdA, bIjAnI prakRti mApha karI zakAya paNa potAnI prakRtine mApha karI zakAya ? dAdAzrI : e karI zakAyane ! mApha karavuM ja joIe. mApha nA karo to bIjo koI evo rasto nathI ke je eTaluM badhuM saraLa hoya. praznakartA : dAdA, e paNa mApha eTale paNa eka jAtanuM jajamenTa thayuM. dAdAzrI : hA, e jajamenTa kaho ke bIjuM game te kaho. A prakRtinA AdhAre jajamenTa ane ahIM jJAnamAM jajamenTa nathI hotuM. jajamenTa peNe ahaMkAranA sodA hoya tyAM jajamenTa kahevAya.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine Ama karo cokhI... AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : prakRtine mApha kevI rIte karI zakAya ? dAdAzrI : enI upara cIDa nahIM ke kaMI nahIM, potAnI prakRti upara cIDa nahIM khAvI, uparANuM levAnuM nahIM. ane mApha karI devuM eTale enA tarapha rAga nahIM, dveSa nahIM, vItarAgatA. kharAba to nIkaLe ja. jJAnIne ya kharAba nIkaLe koI vakhata, paNa enA tarapha ame vItarAga thaI jaIe tarata ! prakRtithI je je bane che, e zemAM che ? udayamAM AvyuM che. prakRtine je bhogavavAnuM AvyuM, te bhogavo cho. A huM je boluM, te pAchuM manamAM ema thAya ke A zA sAru bolyo'to ! paNa te cAle nahIM ApaNuM, kAraNa ke prakRtimAM vaNAyeluM che te e bole ja, te ApaNe joyA ja karavAnuM. huM kahevA mAguM chuM e samajAyuM ke nA samajAyuM ? kampliTa. samajAya to bahu kAma thaI jAya ! have tame kaho cho ne, mane dekhAtuM nathI. praznakartA eTale jyAre amuka dekhAya, je pahelA nA dekhAyeluM hoya e dekhAya. tyAra pachI evuM thAya ke AvuM to Aje dekhAyuM to AvuM to keTaluMya mahIM paDI rahyuM haze ! dAdAzrI : bhale paNa A, dekhAyuM tenI ja che te pArTI ApavI paDe. hoya kyAMthI, dekhAya kyAMthI ? dekhAvuM kaMI sahelI vastu nathI. praznakartA : koI vakhata Ama dAdAnI pAsethI evI draSTi maLI jAya che ke pachI eka navI dizA ja dekhADI de che. vAtamAM, kaMI sAmAnya satsaMgamAM ke vyaktigata paNa evI draSTi maLI jAya che, e eka navI dizA dekhADatI thAya che ke, ohoho ! A khUNo to rahI gayelo. dAdAzrI : satsaMgamAM komanabhAve nIkaLe badhI vAta. eka mANasane udezIne nA hoya. emAM sahu sahunuM, badhAnuM, darekanuM juduM hoya, bhaI. doSa dekhAya tyAM thavuM khuza ! pote baMdhAvuM nA hoya, tene koNa bAMdhe ? praznakartA e barobara che paNa Ama potAnI prakRtinA badhA ja pAsA potAne nA dekhAtA hoya, to.... dAdAzrI : nA dekhAya to mAra khAine ya dekhAya ! praznakartA te amuka, je bhAga nA dekhAya. dAdAzrI : e pharI dekhAvAno. bIjA avatAramAM dekhavAno. badhuM kevI rIte dekhAya ? jeTaluM dekhAya che te badhuM, enI pArTI ApavI joIe ke ATalAM dekhAyA. bIjuM to dekhAya nahIM. thoDA ghaNAM dekhAya che ne ? praznakartA : DhagalebaMdha dekhAya che, dAdA. dAdAzrI : to to pachI pArTI Apo badhAne. bhagavAnanI bhASAmAM cAlavuM. zuM nathI evuM nahIM jovAnuM, zuM che mArI pAse e jovAnuM. jJAna ke jJAtI, kADhe prakRti ! A ya pUruM samajavuM paDaze. hajAro mANasanA rUbarUmAM koI kahe, 'caMdubhAImAM akkala nathI" to ApaNane AzIrvAda ApavAnuM mana thAya ke "ohoho, ApaNe jANatA hatA, caMdubhAImAM akkala nathI paNa A to e hau jANe che.' tyAre e judApaNuM raheze. A bhaIne ame roja bolAvIe, ko'ka dahADo nA bolAvIe, enuM zuM kAraNa ? ke emane vicAra Ave ke sAluM, Aje kema AvuM ?! tyAre khabara paDe ke judo rahI zake che. evI cAvIo ApIe ame. caDhAvIe ne pADIe, caDhAvIe ne pADIe, ema karato karato jJAnane pAme. A amArI badhI kriyAo jJAna pamADavA mATe che. darekanI joDe judI judI hoya enI prakRti joIne ! badhAnI prakRti joIne kareluM hoya. praznakartA : hA, prakRti pramANe.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine Ama karo cokhkhI... dAdAzrI : evI hovI ja joIene ?! e prakRti nIkaLI ja javI joIene ?! prakRti to kADhavI ja paDaze. pArakI vastu kyAM sudhI rahe ApaNI pAse ? 91 praznakartA : kharI vAta che. chUTako nahIM, prakRti kADhyA sivAya ! dAdAzrI : haMa. amArI to kADhI ApI kudarate. jJAne kADhI ApI amArI to. tamArI to ame kADhIe tyAre ja jAya ne ! nimitta chIe ne ! ghaNI nIkaLI gaI. haju rAtre pratikramaNa karavAM paDe che ne ? mATe ApaNI bhUlo che, te have kADhavAnI dhIme dhIme. khabara paDe che ne pachI ? ame bolAvIe nahIM, 'caMdubhAI Avo' kahIne to, eTale tamAre samajI javAnuM ke amane cetavyA. ane bolIe tyAre prakRti nIkaLyA kare. ame 'Avo caMdubhAI' emane kahIe ne eTale prakRti uchaLI nIkaLe bahAra. rophamAM AvI jAya. paNa pachI tamane baMdhAya nahIM, pharI baMdhAya nahI. nIkaLI gayA pachI pharI baMdhAya nahIM. emAM ApaNe tanmayAkAra nA thaIe. eTalA mATe ame eka dahADo pAchAM evuM karIe, bolIe nahIM eTale pAchuM utare. praznakartA : A davAo badhI. dAdAzrI : hA. praznakartA : AmAM kaMI dAdAne to rAge ya nA hoya ne dveSe ya nA hoya. dAdAzrI : e to prakRti hoya jarA. sArA mANasone, amuka mANasone kahevuM paDe, rAkhavuM paDe, nahIM to loko A ene khedAna-medAna karI nAkhe. khaTapaTiyA loka ne ! badhAne ochI khaTapaTa AvaDe che ? eTale pakSapAtI rahevuM paDe. paNa Ama vItarAga paNa pakSapAta rahevuM paDe, kAraNasara. koIne nukasAna na thavuM joIe. ApaNe ekane Ama dabAvIe, Ama ekane ene paNa rAge paDI jAya. rAge nA pADavuM paDe ? 2 AptavANI-13 (pUrvArdha) pudgalamaya svabhAva te prakRti eka ! praznakartA H svabhAva ane prakRti eka ja kahevAya ke alaga ? dAdAzrI : pudgalamaya svabhAva thaI gayo hoya tyAre e svabhAva kahevAya, to svabhAva ne prakRti eka ja kahevAya. ane prakRtine ja svabhAva kahIe chIe ApaNe. A mANasano svabhAva Avo che eTale enI prakRtinA svabhAvane svabhAva kahIe chIe. kAraNa ke kharekhara svabhAva nathI e. svabhAvamAM to bhagavAna che pote. paNa eNe A mAnyatA UMdhI mAnI che, eTale huM Avo chuM, huM klekTara thaI gayo, phalANo thaI gayo. enAM mAra khAyA ja kare chene! svabhAva ne prakRti eka ja kahevAya. paNa svabhAva pAtaLo hoya evuM banI zake. gAya mAratI nathI te ya prakRti che ane mAre che te ya prakRti che. mANasa sAmAne mArato hoya te ghaDIe mahIM rahyA kare ke khoTuM karI rahyo chuM. e huM khoTuM karI rahyo chuM, e jJAna che ane mAre che e prakRti che. praznakartA : have 'tuM tArA svabhAvamAM AvI jA' evuM jyAre kahIe chIe tyAre e kone kahIe chIe ? dAdAzrI : e svabhAva judo. paramAtma svabhAvamAM AvI jA, evuM kahe che. A to tuM bIjI dazAmAM chuM, UMdhI dazAe chuM. saMsArI dazAmAM chuM, prAkRta dazAmAM chuM. tuM tArA svabhAvamAM AvI jA. potAnI paramAtmA dazAmAM AvI jA. 'tuM paramAtmA che' e dazAmAM AvI jA. evuM bhagavAnane ke koIne lAyasansa nathI ke A badhAnuM lAIsansa le. je potAnA svabhAvamAM Ave e paramAtmA thAya ! praznakartA : tuM tArA svabhAvamAM AvI jA. eTale ke rAga-dveSathI rahita banI jA. kartApaNAmAMthI nIkaLI jA, to e bane. dAdAzrI : evuM che ne, A zuddhAtmA che e ja tame cho ane e
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine Ama karo cokhkhI... ja tamAruM svarUpa che. have tyAMthI tame alaga thayA cho to e joI joIne tame te rUpa thaI jAva. e akriya che, AvAM che, tevAM che ! ane evuM samajI samajIne tame te rUpa thaI jAva. A to vyatireka guNa utpanna thayo che ane temAM ApaNI mAnyatA UbhI thaI che. eTale ApaNe A joIne te rUpa thavAnuM che. prakRti batAve aMte bhagavat guNo ! 93 dareka mANasa potAno svabhAva batAvyA vagara rahe nahIM. jyAM sudhI Atma svarUpa thAya nahIM, tyAM sudhI Atma svabhAva dekhAya nahIM. pudgala svabhAva ja dekhAya. A pudgala svabhAva pUro thaI jAya ane Atma svabhAva jevo thaI jAya, enA cALA pADe evo DiTeDITo tyAre pUrNAhuti kahevAya. A bAju A ya AtmA jevo dekhAya. A bAju AtmA ya dekhAya ne praznakartA : eTale mULa AtmA dekhAya ane pote AtmA jevo thaI jAya. dAdAzrI : hA. te Agraha to meM choDAvaDAvyA tamane. e moTAmAM moTI kheMcathI A badhuM nahotA thatAM. hA, kheMca nA joIe koI jAtanI. praznakartA : eTale mULa AtmAnA cALA jevo eTale jJAna-darzanacAritra evuM ? dAdAzrI : peluM jJAna-darzana-cAritra ane tapa hoya evuM ahIM AgaLa vyavahAramAM jJAna-darzana-cAritra-tapa hoya. tyAM Adarza hoya badhuM. AgrahabAgraha kazuM ja hoya nahIM. kazuM du:kha ya nA hoya, kazI bhAMjagaDa nA hoya. praznakartA : nahIM paNa A vyavahAra eTale pudgala ja rahyuM ne ? to pachI pudgala kayA pudgalane sparze ? eTale pudgalanA badhA cALA pUrA thAya, pudgalanAM badhAM svabhAva pUrA thaI ane pAcho.... AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : A mAruM pudgala che, tamArA karatAM zuM pudgala UMcuM nathI ? UMcuM thatuM thatuM cAra DigrI mArI jatI rahe to bhagavAna jevuM svarUpa dekhAya. ahIM mAruM vartana-bartana badhuMya. eTale deheya bhagavAna thaI jAya. tIrthaMkarono deha paNa bhagavAna thaI gayo'to. tethI A bahAranA loka kabUla kare ne ? 94 praznakartA H eTale mahIM A deha to evo ja che paNa vaccenuM pheraphAra thAya che ? deha cho eno e ja rahyo. cAra DigrImAM pheraphAra kaI bAbata, kaI bAjumAM thAya che ? dAdAzrI : A je mahIM che te dehanAM AdhAre ja ahIM AgaLa kacAza lokone dekhAya che. cAra DigrInAM AdhAre kacAza lokone dekhAya che A. kapaDAM che, phalANuM che, vIMTI che, vALa oLelA che. A khorAka-borAka badhuM dekhAya che ne, e badhuM nA dekhAya. praznakartA : eTale e cAra DigrI pheraphAra je thAya che. dAdAzrI : pachI sAmAneya zaMkA paDe evuM nA hoya. praznakartA : mahIM to traNaso sAITha pUrI che ne ? dAdAzrI : e to ja hoya ne ! praznakartA : to pachI ? dAdAzrI : A vartaneya thavuM joIe ne ? praznakartA : e pudgalano svabhAva gaNAya ? dAdAzrI : haM, pudgalano svabhAva paNa te Avo bhagavAnanAM cALA pALato hoya evo thAya. eTale pelAM ya bhagavAna ane A ya bhagavAna dekhAya. loko kahe ke A bhagavAna ja che. praznakartA H A AkhuM rileTIva pAsuM bhagavAna jevuM thAya ema. AkhI prakRti bhagavAna svarUpa thaI jAya ema ?
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine Ama karo cokhkhI... 95 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : hA, jo kSamA evI dekhAya, namratA evI dekhAya. saraLatA evI dekhAya. saMtoSa evo dekhAya. koI cIjanI IphekTa ja nahIM. potApaNuM nA hoya. e badhuM lokonAM dekhavAmAM Ave. badhA bahu guNo utpanna thaI jAya. e AtmAnA guNa nathI ne A pudgalanA ya guNa nathI evAM guNa utpanna thaI jAya. kSamA to AtmAno ya guNa nathI ne pudgalano guNa nathI, sahaja kSamA. pelo gusso kare, ame kSamA karatAM nathI paNa Ama sahaja kSamA ja hoya. paNa pelAne ema lAge ke kSamA karI emaNe. eTale ahIM pRththakaraNa thaIne amane samajAya ke mAre AmAM levA-devA nathI ne ! praznakartA : e kSamA mATe thayuM. evuM saraLatA mATe kevuM hoya ? dAdAzrI : hA, saraLatA to hoyane ! sAmAnI dazA avaLI hoya to ya saraLane e sIdhuM ja dekhAya. kevI saraLatA che ! namratA !! AmAM kazuM che nahIM AtmAnuM. praznakartA : eTale potAnAmAM krodha-mAna-mAyA-lobha UDe che eTalA mATe AvAM guNa pragaTa thAya che ? dAdAzrI : lobhane badale saMtoSa thAya eTale loka kahe, juone, kazuM joItuM ja nathI. je hoya e cAle. evAM guNo utpanna thAya tyAre bhagavAna kahevAya. praznakartA : lokone saraLatA, kSamA dekhAya tyAre pote zemAM hoya che ? dAdAzrI : pote mULa svarUpamAM hoya, loko AvuM kahe, pudgala AvuM dekhAya eTale. pudgalanuM vartana AvuM dekhAya eTale loka kahe, ohohoho ! kevI kSamA rAkhe che ! A juone, ame gALo bhAMDI paNa kazuM emanAM moDhAM para asara ja nathI. keTalI kSamA rAkhe che pachI pAchAM kahevateya bole. kSamA vIrasya bhUSaNam. alyA hoya, vIre ya hoya. kSamA ye hoya. A to bhagavAna che e to. pAchAM bole kSamA e mokSano daravAjo che. alyA mUA, A kSamA nahIM, pelI sahaja kSamA. kSamA je sudhAre che evuM koI sudhAratuM nathI. kSamAthI je mANaso sudhare evuM kazAthI sudharatuM nathI. mAravAthI ya sudharatuM nathI. e kSamA vIrasya bhUSaNam kahevAya. aMte prakRti paNa thAya bhagavAna svarUpa ! prakRti AtmA jevI thaze tyAre chUTAze, ema ne ema chUTAya nahIMne, prakRtine loka bhagavAna kaheze, prakRti bhagavAna svarUpa thaze. koIne duHkha nA de, bahu suMdara prakRti hoya. pote bhagavAna thAya tyAre ApaNAthI chUTAze. atyAre bhagavAna thavA mAMDI che, prakRti. have pahelAM je karatI hatI, enAM karatAM pheraphAra karI nAkhyone prakRtie ke nathI thayo pheraphAra ? e prakRti bhagavAna thaI rahI che atyAre. A mahAvIra bhagavAnanuM pudgala chevaTe bhagavAna thayuM tyAre chUTAM thayA. bhagavAna karavuM ja paDaze ene. praznakartA : badhAMne mATe eka ja niyama ? dAdAzrI : hA, paNa ko'kane gALo bhAMDato hoya ne bhagavAna thAya evuM bane nahIMne ! praznakartA : emAM anAtmA pudgala ane pudgala jJAnI che evI vAta AvI eTale meM pUchayuM ? dAdAzrI : e rileTIva AtmA che ne, rileTIva AtmA bhagavAna jevo dekhAze. lokone khAtrI thAya ke A bhagavAna che tyAre chUTAze. rileTIva AtmA gALo bhAMDato hoya ne chUTAya evuM bane ? praznakartA : eTale prakRti ja ne ke pudgala ? dAdAzrI : prakRti. AtmA sivAya bIjI badhI prakRti ne prakRti e ja pudgala. praznakartA : mokSe jatAM pahelAM amArI badhAMnI prakRti e sTejamAM AvavI ja joIe, niyamAnusAra ?
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine Ama karo cokhkhI... AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : hA, paNa to ja loko kahene, sarvajJa che. bahAranI prakRti ja evI thaI jAya. praznakartA : tame jene jJAna Apo cho e puruSa judA, jene bIjA koIne jJAna ApavAnI paMcAtamAM nathI paDavuM, paNa sIdhA mokSe javuM che e lokone ya prakRti bhagavAnanA levalanI lAvyA pachI ja javAnuM che ? dAdAzrI : badhAMne, e to eka ja rIta hoyane, be rIta nA hoya, mArga judA judA hoya paNa rIta eka ja hoya. praznakartA : have e vastu A janmamAM amane aMtara anUbhuti thavAnI ke nahIM ? dAdAzrI : A bhavanI vAta zuM karavA karo cho ? e to eka-be janmamAM badhuM enI meLe thaze. jyAM A draSTi pharIne eTale vAra ja nA lAge. sahajatAmAM paheluM koNa ? praznakartA : jJAna thaI jAya e pachI prakRti sahaja thAya ke prakRti sahaja thAya tema jJAna pragaTa thatuM jAya, emAM krama kayo ? dAdAzrI : ApaNe A jJAna ApIe chIene tyAre draSTi badalAya jAyane pachI prakRti sahaja thatI jAya. pachI saMpUrNa sahaja thAya. prakRti bilakula sahaja thAya. eTale AtmA to sahaja che ja, basa thaI gayuM. chUTuM thaI gayuM. ane prakRti sahaja eTale to bahAra no bhAga ja bhagavAna thaI gayo. aMdarano to che ja. aMdarano to badhAMyanAmAM che. praznakartA : amArI prakRti jeTalI asahaja hoya. dAdAzrI : teno savAla nahIM. tame A prakRti to mane maLatAM pahelAMnI bharelI che. praznakartA : prakRti sahaja thavI joIe ke nahIM ? dAdAzrI : e to pote A jJAnamAM rahe to sahaja ja thAya. prakRti nikAla thayA ja kare, enI meLe nikAla thaI jaze ane navI prakRti mArI hAjarImAM bharAI rahI che ane jarAka ko'kanI kaThaNa hoya to ekAda avatAra vadhAre thAya, ekAda-be avatAramAM to badhuM uDatuM ja thAya, badhuM malTiplikezanavALuM A. praznakartA tamArI draSTie to A cokhkhuM bharAi rahyuM che ke nahIM ? amArI draSTi to pharI, paNa je navI prakRti thavAnI e sarakhI thavAnI ke nahIM ? dAdAzrI : have zaMkA rAkhavAnuM koI kAraNa nA hoyane ! tame che te caMdubhAI thaI jAva to ApaNe jANIe ke zaMkA rakhAya. e to tamArI zraddhAmAM che ja nahIM ne ?! DakhalathI thAya asahajatA ! praznakartA: to dAdA, badhAMne A badhI ja mAthAkUTo karavI paDe ? dAdAzrI : tyAre badhuM ja cokhkhuM thAyane ! kramikamAM eTalo badho ahaMkArane cokhkho karavo paDe. krodha-mAna-mAyA-lobhanA paramANu nA rahe kramikamAM. mahIM AtmA che e to bhagavAna ja che. bahAra prakati che. tene vItarAga banAvo. e vItarAga banAvI ja rahyA che loko. kaI rIte bane sahelAIthI, e mArga jeTalo jANe eTalo eno ukela Ave. A prakRtine paNa vItarAga banAvavI. bhagavAna mahAvIranI prakRti vItarAga ja hoya. prakRtine chevaTe vItarAga banAvavAnI. paNa A jJAna maLyA pachI ApaNe banAvavAnI nahIM, enI meLe ja thaI ja jAya. mArI AjJAmAM rahe ne eTale prakRti vItarAga thayA ja kare. tamAre kazuM karavApaNuM nahIM. karavApaNuM to kartA thAya pAchAM. AjJAmAM rahevAthI thayA ja kare. praznakartA : jJAna thAya eTale samaja Ave paNa prakRti thoDI nAza
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine Ama karo cokhkhI... thAya che ? dAdAzrI : nA, prakRti kAma karyA ja kare, prakRti judI hoya zAnInI, jJAnInI hanDreDa parasenTa (100%) judI hoya. 99 eTale jJAnI zAthI kahevAya ke sahaja svarUpa deha ane sahaja svarUpa AtmA, banne sahaja svarUpa. Dakhala nA kare. e Dakhala kare e asahajatA hoya. haju jeTalI Dakhala thAya che, eTalI asahajatA baMdha karavI paDaze, evuM tame jANo cho hau pAchAM. asahaja thAva cho te ya jANo cho. asahajatA baMdha karavAnI che te ya jANo cho. kevI rIte baMdha thAya teya jANo cho, badhuM ja jANo cho tame. praznakartA : chatAMya karI zakatAM nathI. dAdAzrI : e dhIme dhIme thAya, e ekadama nA thAya A. A dADhI karavAnA sephaTI rejhara Ave che ne, evuM Ama kare ne thaI gayuM ? thoDIvAra lAge, e darekane thoDo TAIma le. Ama kare to thaI jAya, sephaTI mATe ? praznakartA : kapAI jAya. dAdAzrI : darekane TAIma lAge. ////////// [1.8] prakRtinA jJAtA-draSTA ! AjJA ane satsaMgathI vadhe jAgRti ! praznakartA : dAdA, ApaNe prakRti choDavAnI ke nahIM ? dAdAzrI : basa, bIjuM kazuM nahIM, prakRti zuM kare che joyA karavAnuM. prakRtithI judA paDyA pachI, jJAnI puruSa judA pADe ne puruSa banAve eTale joyA ja karavAnuM. jyAM sudhI pelA emAM 'huM caMdubhAI ja chuM' evuM hatuM tyAM sudhI prakRtimAM ja hatA ! pAchalA udaya hoya, have te udayane jovAnuM hoya. prakRti je kArya kare, mana kArya kare, buddhi kare, e badhAMne jovAnuM hoya. tene badale mahIM gUMthAro karavA jAva. tamAre zuM cUMthAro kare che e joyA karavAnuM. tene badale tame hau jAva mahIM. e ja kAcuM paDe che. praznakartA : dAdA, ene pAkuM karavAno kayo upAya ? dAdAzrI : e satsaMga ane AjJA pALavAnI, basa. benuM mikScara hoya to thaI jAya ! have prakRti e mizra cetana kahevAya agara to pAvara cetana kahevAya. pAvara cetana eTale zuM ? cetana nAme ya nahIM. pAvara Ubho thayelo, jema eka vastu ahIM AgaLa hITara hoyane ane sAmuM koi vastu paDI hoya to, te badhI garama thai jAya ke nA thai jAya ? hITaranI icchA nathI ke, mAre Ane garama karavI che.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtinA jJAtA-draSTA ! 101 10ra AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : prakRtine mizracetana kIdhuM, e mizracetananI aMdarano je pelo cArja thayelo bhAga jo nIkaLI jAya. eTale je DiscArja badhuM pUruM thai jAya, to pachI zuM rahe ? dAdAzrI : prakRti pote ja cArja thayelo bhAga che. eTale e khalAsa thAya, tyAre prakRti ja khalAsa thAya. DiscArja badhuM prakRti ja karI nAkhe. pachI e ja kahIe chIene, jatuM rahevuM paDaze mUA (mRtyu Ave), vahelo utAvaLa kyAM kare che ? jatuM rahevuM paDe, DiscArja thAya eTale. tyAre meM kahyuM, vaheluM javuM che ? praznakartA: eTale dAdA, prakRtino svabhAva ja evo ke DiscArja thayA ja kare ? dAdAzrI : niraMtara. eno svabhAva ja che. praznakartA eTale prakRtine mAtra joyA karavAnuM ke Apa kaho cho. eTale prakRti DiscArja thayA kare che ane tuM joyA kare, eTale moDI-vahelI prakRti khalAsa thai jaze. dAdAzrI : hA, joyA kare. ko'kanI gAMDI hoya, ko'kanI DAhI hoya, koinI ardhagAMDI hoya, koinI ardhaDAhI hoya, evI e badhI prakRtione joyA karavI. ko'ka kaDhI khA-khA karato hoya, ko'ka dALa khA-khA khAto hoya, koi lADavA khAyA kare, koI jalebI kho-kho karato hoya, e badhuM joyA karavAnuM. prakRtinAM guNo, ApaNI prakRtinA zuM guNo che e joyA karavAnuM. tama nA jANo ? praznakartA jaNAyane? nA kema jaNAya ? upayogamAM rahevAya e ja dAdAzrI: hA, prakRti laine AvelAM hoya. prakRti eTale rekarDa UtArIne AvyA che. eTale pachI rekarDa jevI hoya evI vAgyA ja kare Akho dahADo. tAre tArI rekorDa vAge, Ane AnI rekorDa vAge. te A sAMbhaLelI nahIM, rekorDa tArI ? tArI rekorDane sAMbhaLelI ? ema ! bahu sArI lAge ? game nahIM, nahIM ? tyAre bhAIne game che, emanI rekorDa. nathI gamatI rekorDa? prakRti eTale UtArelI rekorDa. te pachI ema vAgyA ja kare Akho dahADo ! ene joyA karavAnuM. praznakartA : prakRti jue tema ochI thAya ? dAdAzrI : ochI thAya eTale pharI bIja nA paDe. ema lAge ke A abhiprAyoe mahIM have gUMcavyo to pachI juo. jue eTale zuddhatAne pAme. zuddhAtmA jue tema tema prakRti zuddhatAne pAme. praznakartA: jyAM sudhI prakRti jue nahIM tyAM sudhI ochI nA thAya ? dAdAzrI : jyAM sudhI prakRti jue nahIM tyAM sudhI mokSe nA jAya. praznakartA : ApaNe ApaNI potAnI prakRtine joyA karIe to zuddhikaraNa thAya emAM ? dAdAzrI : e tame jJAtA-draSTA thaI gayA kahevAya. potAnI prakRtine jovI e ja che te jJAtA-draSTA pada che. A jhADa-pAna jovA evuM badhuM jovuM e jJAtA-draSTApaNuM nathI. e to buddhi joI zake che, Indriyagamya che paNa atindriya jJAnathI to badhuM AkhuM jagata jema che ema dekhAya. praznakartA : have A prakRti ochI thavAmAM jJAnI draSTi pheravI Ape che ne ? dAdAzrI : hA, joyA karavA. dAdAzrI : tuM judo ane A juduM. have A prakRti tAre jovAnI che. jema sinemAmAM joIe chIe te philma joIe chIe, evuM A prakRtimAM mana zuM zuM bole che, mana zuM zuM vicAra kare che e badhuM ApaNe joI zakIe. e jovAnuM ja che, philma che. e ya che ane ApaNe jJAtA chIe. A praznakartA : badhA potAnI prakRti laIne AvelA hoya ?
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtinA jJAtA-draSTA ! 103 104 AptavANI-13 (pUrvArdha) zeya-jJAtAno saMbaMdha che e philma ne huM jonAro, be juduM thaI gayuM. prakRtinA zeyo sUkSma, sUkSmatara... praznakartA : evuM kharuM ke dAdA, prakRtinA badhA joyo joI le pachI pelAM daraasala joyo dekhAvA mAMDe ? dAdAzrI : tyAra pachI to bahu joyo jovAnA rahe. pachI to badhAM vacalA hoya che. badhA vacalA gALAnA te badhAM bahu jAtanA joyo che. pahelAM prakRtinA sthaLa zeyo che. praznakartA : vacalA gALAnA eTale kevA ? dAdAzrI : tamArA UThyA pachI prakRti zuM karaze jANuM tuM ? tyAM tArI prakRti zuM karatI hatI te tuM jANuM ? badhuM prakRti zuM karaze, have pachI zuM karaze, have pachI zuM karaze, te badhuM jANe mahIM. are, mArI prakRti nahIM, tamArI prakRti zuM karaze te ya huM jANuM. prakRtine huM jANuM. tamArA UThyA pachI TAIma Tu TAIma kare. TAIma to lakSamAM ja rAkhavA jevo nathI. zuM thAya e joyA karavAnuM. prakRtimAM tanmayAkAra tahIM te saMyamI ! have krodha-mAna-mAyA-lobha thAya nahIM, kAraNa ke te AtmAnA guNa ja nathI. eTale ApaNA mahAtmA badhA saMyamI kahevAya. saMyamI eTale zuM ke A prakRti zuM karI rahI che. tenAthI viruddhano potAno abhiprAya Ubho thaI jAya, e saMyamI che. prakRti gusse thAya to potAne game nahIM. e abhiprAya jado thaI jAya e saMyamI, Ama nA hovuM joIe. ADAI nA hovI joIe. prakRti to enA pATha bhajavyA ja karavAnI. asaMyamI hoya to prakRtimAM ekAkAra thaIne pATha bhajave ane saMyamI hoya to e prakRtine judI rAkhe, judI rAkha rAkha kare. prakRtimAM tanmayAkAra thAya e ya juduM ane prakRti je kare, karyA karatI hoya tenI upara che te pote e abhiprAya judo pADe e saMyamI. e game tevI prakRti hoya. prakRtimAM tanmayAkAra nA thAya e saMyamI. dAdAzrI : sUkSma, sUkSmatara e badhAM prakRtinA, milcara badhA. micetana jevA. praznakartA : to A krodha-mAna-mAyA-lobha zemAM jAya ? dAdAzrI : e badhuM sUkSma prakRti. praznakartA : e joyo pachI jovAnA ? e to jo ke dekhAya dAdA, amuka A ya dekhAya ane peluM ya dekhAya. dAdAzrI : nA, nA dekhAya. e dekhAtA hoya to pachI enA moDhA upara parivartana nA thAya. e to bahu jADuM hoya te dekhAya. jhINA to dekhAya nahIMne ! moMDhA para asara thayA ja karene ! e badhuM jotAM jotAM to AgaLa, tyAra pachInA joyo badhA dekhAya. A prakRti dekhAze, tyAra pachI AgaLa bahu sAruM vadhe. prakRti ja AMtare che badhuM. tArI prakRti dekhAya tane ? praznakartA : prakRti je hoya, ene mATe enAthI viruddha abhiprAya karavAnI jarUra kharI ke enA jJAtA-draSTA thavAnI jarUra ? dAdAzrI : jJAtA-draSTA thavAnI jarUra kharI. jJAtA-draSTA eTale e to chellAmAM chelluM kahevAya. hAI levala kahevAya, eTaluM hAI levala AvatAM vAra lAge. ane prakRtithI judo abhiprAya eTale zuM? Ama nA hovuM joIe. aNagamo Ubho thayA kare. praznakartA eTale pelI jJAtA-draSTAnI dizAmAM AgaLa vadhe pachI. dAdAzrI : e AgaLa vadhe, pachI e sAIDamAM jJAtA-draSTA phula praznakartA : jADuM jADuM dekhAya. moTuM moTuM dekhAya. dAdAzrI : kazuM khoTuM nathI dekhAtuM ! kayuM moTuM dekhAya che ? praznakartA : kyAM kyAM asara thAya, zuM thAya te khabara paDe.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 AptavANI-13 (pUrvArdha) prakRtinA jJAtA-draSTA ! 105 sAITa thAya tyAre thAya. praznakartA : e phula sAITa, tyAra pahelo abhiprAya badalavo paDe. dAdAzrI : paNa ene ApaNe jJAtA-draSya ja gaNIe chIe nizcayanI apekSAe. ahIMthI biginiMga thAya che. praznakartA : prakRtimAM tanmayAkAra na thayo e ja jJAtA-draSTA. dAdAzrI : e ja jJAtA-draSTA. prakRti tapAve tAya ! praznakartA eTale ema kahevAya ke A badhI vastuo prakRti svabhAva karAve che. IcchA na hoya to paNa prakRtino doryo e kare che. prakRti ane karAvaDAve che. dAdAzrI : prakRti karAvaDAve che eTaluM ja nahIM, bhamaraDAne nacAve che. A badhA bhamaraDA je che, TI-o-pI-esa. badhAya nAce che ane prakRti nacAvaDAve che, te pachI moTA pradhAna hoya ke bIjA hoya paNa te badhAya nAce che ane ahaMkAra kare che ke huM nAcyo. praznakartA ane tyAM jo jJAtA-draSTA bhAva keLavIe to? dAdAzrI : to kalyANa ja thaI gayuM ne ! potAnA svabhAvamAM Avyo kahevAya. potAno svabhAva kartA ja nathI, jJAtA-draSTA che. ane pote kartA mAnIne enI joDe phasAya che. basa, eTaluM ja che ane ene lIdhe saMsAra Ubho rahyo che. praznakartA : gItAmAM jayAre arjuna kahe che ke huM laDIza nahIM tyAre kRSNa bhagavAna ene kahe che tArA svabhAvathI, tArI prakRtithI tuM laDavAno ja che. choDe ja nahIM koIne ! phakta potAnA abhiprAya badalI nAkhe jJAnathI. prakRti AdhIna rAga thayA vagara rahe nahIM. potAno abhiprAya badalAI jAya ke A nA zobhe, to chUTyo. mAlikIbhAva chUTyAM pachItA rahyAM dIvyakarmo ! praznakartA : AtmA alaga thaI jAya chatAM prakRti che, e to potAnuM kAma karyA ja kare che. dAdAzrI : prakRti enI meLe svabhAvathI kAma karyA kare. emAM AtmAnI jarUra paDatI nathI. AtmAnI phakta hAjarInI jarUra che. hAjarI eTale prakAza AtmAno che. praznakartA : zuddhAtmA alaga thaI jAya pachI prakRtinuM paNa divyakaraNa thaI javuM joIe ne ? - dAdAzrI : prakRtinuM evuM ja divyakaraNa thayA pachI e divyakarmo kahevAya che. pachI je karmo rahyAne e divyakarma, eno mAlika nahIM ane ahaMkAra nahIM eTale divyakarma kahevAya. praznakartA : paNa brahmajJAnI kahIe evAM vizvAmitranI paNa prakRti kAma karI gaI. e prakRti potAnI pakaDa choDatI to nathI hotI ghaNIvAra, jJAna thaI gayA pachI prakRti choDatI nathI. e to kAma karI ja jAya che. dAdAzrI : kazo vAMdho nahIM. prakRti kare te vAMdho nathI. prakRtine ApaNe joyA karavAnI che. khAlI jovAnI che. jJAtA-draSTA svabhAva che AtmAno. jo AtmA prApta thayo eTale A prakRtine tamAre joyA karavAnI. tamAre ahaMkAra cAlyo gayo, mamatA cAlI gaI, pachI rahyuM zuM te ? krodha-mAna-mAyA-lobha bilakula thAya ja nahIM, enuM nAma jJAna. prakRtinA phorsanI sAme... praznakartA : prakRtino phorsa kema eTalo badho hoya ke jovAnuM paNa bhUlAvI de che ? dAdAzrI : haM, e prakRtine anusaryA vagara rahe ja nahIMne koI. kRSNa bhagavAne ya emanI prakRtine anusaryA che ne ! cAle ja nahIM ne ! prakRti
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtinA jJAtA-draSTA ! dAdAzrI : eTalI AtmAnI zakti ochI. zakti vadhAre hoya to game tevI phorsavALI hoya to ya e judo thaI jAya. praznakartA : AtmAnI zakti to badhAnI sarakhI ja hoyane ? 107 dAdAzrI : jeTalo AtmArUpa thAya eTalI zakti ja hoya. pote thayo keTalo AtmArUpa ? praznakartA : AtmArUpa kone thavAnuM che ? dAdAzrI : pote ja, potAne thavAnuM che ne ! potAne ja, selvane ! je AtmA Apelo che te ja ! tane je AtmA Apelo che te ja vaLI mULa AtmA. praznakartA H zaktivALo kevI rIte thavAnuM e samajAyuM nahIM. dAdAzrI : jeTalI AjJA pALe eTalI zakti vadhatI jAya. eTale ke pragaTa thatI jAya. mULa AtmAnI zakti badhAnI sarakhI hoya paNa A AjJA ochI tenA pramANamAM ochI-vadhatI pragaTe. dhIme dhIme vadhatI vadhatI TheTha sudhI pahoMce. praznakartA : e jyAM sudhI peluM prakRtino phorsa hoya tyAM sudhI AjJA paNa nahIM pALavA de. badhuM prakRtine lIdhe UbhuM che. potAnI icchA hoya che. dAdAzrI : prakRtine lIdhe kazo vAMdho nahIM. nizcaya kare to badhuM rAge paDI jAya. pote cetana che ne prakRti e nizcetana cetana che. eTale cetanane nizcetana cetana zuM karavAnuM ? praznakartA : e sAthe che tyAM sudhI to AmAM bAdhakarUpa thAya che. dAdAzrI : pote majabUta thayo to bAdhakarUpa nA thAya. praznakartA : to jyAre A jJAna lIdhA pachI je potAnI prakRtine jue che, e pote koNa jue che ? AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : e ja AtmA juene. bIjuM koNa ? badhuM AtmAne mAthe. AtmA eTale prajJA haMa pAchI e. ahIM pAchuM sIdhuM AtmA nA gaNavo. AtmA eTale pahelAM prajJA ja badhuM, A badhuM kArya kare che paNa ame AtmA bolIe. bolIe eTaluM ja ! 108 praznakartA : e prakRtine jue che, e prakRti zuddha gaNAya che ke jyAre enA tattvone jue che tyAre zuddha gaNAya che ? dAdAzrI : prakRtine jyArathI jovA mAMDI, jyAre tattva svarUpa thayo pote, tyAre prakRti ya zuddha thaI gaI. jyAM sudhI ahaMkAra che tyAM sudhI prakRti zuddha kahevAya nahIM. ApaNe have zuddhAtmA thaI gayA, puruSa thayA eTale mokSane lAyaka thaI gayA paNa mokSe javAya nahIM, kema ? tyAre kahe, A prakRti zuM kahe che, pudgala zuM kahe che ke "tame to cokhkhA thaI gayA, zuddha thaI gayA paNa ame cokhkhA, zuddha hatA ne te tame bagADyA che amane. eTale amane ya zuddha karI Apo pAchAM, to ja chUTAM thAva, nahIM to chUTA nahIM thAva kAyadesara.' eTale ApaNe enAM DAgha-bAtha dhoIne zuddha karIe eTale cAlyuM jAya, zuddha karyuM ke heMDyuM, pratikramaNa karIe eTale zuddha thaIne jatuM rahe. have ApaNe to zuddha thaI gayA paNa A Ane zuddha nA karIe tyAM sudhI ApaNI javAbadArI rahIne ? praznakartA H kevI rIte zuddha karavAnA ? dAdAzrI : pratikramaNathI. DAgha dekhAto jAya ne ApaNe pratikramaNa karatA jaIe. prakRti svabhAvane jANe te jJAyaka ! prakRti svabhAvane nihALe, enuM nAma jJAyakatA. te bIjAnI nahIM, potAnI ja. ane prakRti svabhAvane vede e vedakatA kahevAya ane prakRti svabhAvane jANe e jJAyakatA kahevAya.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtinA jJAtA-draSTA ! 109 110 AptavANI-13 (pUrvArdha) anAdithI paricaya che ne eTale mAthuM du:khyuM e to kharekhara to pote jANe ja che. bIjuM kazuM karato ja nathI ane jJAyakatA ApelI che tamane ke prakRtine juo. to prakRtine mAthuM du:khyuM te jovAnuM, ene badale mane du:khe che evuM e tyAM AgaLa ajAgRti thaI jAya che. eTale peluM dukhavAnuM zarU thaI jAya che. ane jo jANe, to A duHkhe che kone e jANato hoya. duHkhane ya jANe sAmAnA. vijJAna ApaNuM bahu judI jAtanuM che. ghaNAM phero ame hau, amAre ya peluM du:khathI cheTuM nA thaI zake amuka bAbatamAM. amuka bAbatamAM cheTuM ja hoya paNa e amuka du:khanI bAbatamAM mahIM coMTeluM hoya koI jagyAe. coMTyo hoya te, tene ame ukhADa ukhADa karIe. praznakartA : tyAM vadhAre upayoga mUko ? dAdAzrI : upayoga mUkIe vadhAre paNa chatAM upayoga mUkavo paDe. pelo sahaja upayoga hoya. dAMta duHkhe tyAre pote jANato ja hoya. phakta jANanAro to jANyA ja kare, aMdara duHkhe nahIM. duHkhe prakRtine, caMdubhaIne duHkhe ane pote kahe ke mane du:khyuM eTale coMTyuM, jevo ciMtave evo tarata thAya. paNa have e bahu UMDA utaravAnI nA pADuM chuM. e to Avato bhava rahyo ja che ne eka. e badhuM nIkaLI jaze. praznakartA: e to meM joyuM che. ApaNane khabara paDe ke A du:khe che caMdubhAIne, emAM ApaNane zuM levA-devA che ? dAdAzrI : e kAcuM paDI jAya to jJAyakatA rahe nahIM. praznakartA : AkhI rAta evI kADhI che, dAdAjI. dAdAzrI : hA, te kADhe, kADhe. paNa badhAthI nA kADhI zakAya. A badhI evI vastu nathI. kAraNa ke anAdino abhyAsa che ne ene. kyAreka becAra maccharA pharI vaLe ne tyAre khabara paDe. Ama mAre che e to prakRti mAre che. e to prakRti doSa nIkaLaze, jyAre nIkaLaze tyAre paNa tame mUMjhAI UTho, te bhUla che. praznakartA : e to zIkhavADI dIdhuM hatuM Ape. ahIM pachI koNa mUMjhAya dAdAjI, e to eno je hisAba che e laI jaze, ApaNe zuM mAthAphoDa karavAnI ? dAdAzrI : haMa, hisAba cUkate kare che. paNa e hisAba che evuM rahevuM joIe ne ! e AkhA rUmamAM naryA maccharA bahu hoya to sUI jAya. phakta cAra hoya tenI bhAMjagaDa Amane. kAraNa ke peluM maccharAmAM ja sUI javAnuM eTale sUI jAya nirAMte, paNa cAra hoya ne tenA hAru jo jo karyA kare, mArI maccharadAnInI mahIM be maccharAM peThelAM hoya te ya nIrUbena kADhI Ape. kAraNa ke pahelI cIDa nIkaLatAM vAra lAge. gayA avatAranI cIDa peThelI hoya, te A prakRtimAM vaNAyelI hoya te vAra lAge. have jaina zAstro kahe che ke bAvIsa pariSaha sahana karo. have cAreya mAM ekya pariSaha sahana thaI zake evA nahIM. A duSamakALanA jIvo pariSaha sahana zI rIte kare ? A to vijJAna che te eTale ApaNuM gADuM cAle che, nahIM to bAvIsa pariSaha Ama kAMkarAnI aMdara sUvADIe ne to ApaNane pelI pathArI yAda nA AvavI joIe, kahe che. e kevuM gAlIcAmAM sUI jatA hatA ne A badhuMya yAda nA AvavuM joIe. bAvIsa pariSaha e hamaNe jItAya evA che badhA ? e to A vijJAna che te badhuM ukela AvI gayo ! prakRti sAme yathArtha jJAtA-draSTApaNuM ! praznakartA : have dAdA, e je Ape kahyuM ke zuddhAtmAnuM kAma have tame tamArI meLe karyA karo, eTale A jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI rahevAnuM? dAdAzrI : basa, bIjuM kaMI nahIM. jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI ! ane caMdubhAInI prakRti zuM karI rahI che, e ja joyA karo. AmanI gADI Ave tyAre caMdubhAI kahe, 'e athaDAze, Ama thaze, tema thaze." te ApaNe e
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtinA jJAtA-draSTA ! joyA karavuM ke 'kahevuM paDe !' e pudgala paryAyo che badhA. ene ja jovAnuM. potAnI prakRtine joyA karavAnI. 111 e prakRti 'joI' eTale e enI meLe ApaNane phaLa ApIne gaI eTale 'pharI huM nahIM AvuM, tame chUTA ne huM ya chUTI.' evuM kahIne gaI. pachI ApaNe vAMdho hoya to bolAvI laIe ! rastAmAM AvatA hatA, to eka basa baLatI haze. te meM joI. meM kahyuM, 'basa baLe che A.' bhaDa, bhaDa, bhaDa, heya... moTI moTI hoLInA peTha saLagyA kare. tyAre meM jANyuM, 'A basa baLe che.' eTale pachI huM e draSTi UtAruM ne ke A prakRti eTale keTale sudhI cAlI ke arere bA, A chokarAMoe zuM mAMDyuM che ? A anAmata virodhIo ! mUAne potAnI khabara nathI ke ame zuM karI rahyA chIe !' evI A prakRti mahIM je cAlavA mAMDI, tene huM joyA karato hato ke prakRti zuM cAle che ! prakRti to bolyA vagara rahe nahIM ne ! 'A basa baLe che ane Ama thAya che' ne te ApaNA bApanuM kaMI jatuM rahyuM ? prakRti jANe ApaNuM ja che, tema e DahApaNa karyA vagara rahe nahIM. prakRti e badhuM DahApaNa ja karyA kare. ene ame joyA karIe, basa. bIjuM zuM ? ame samajI gayA ke 'ohoho ! prakRti zuM kare che ?" chokarAMoe AvuM na karavuM joIe. chokarAMone A samajaNa nathI, tethI AvuM karI rahyA che. chokarAone khabara nathI ke ame zuM karI rahyA chIe !' paNa e badhAne pAchuM ame jANIe. huM jANato ja houM ane eka bAju prakRti to enI vAto karatI jatI hoya. ane A prakRtimAM mahIM koI gAMDo hoya to pUche ke 'tame koNa cho ?' tyAre pAchAM kahIe ke 'ame kevaLajJAna svarUpa chIe. tAre je karavuM hoya te karaje bA. enI para jeTalAM dAvA karavAM hoya te karaje !' tame jJAtA-draSTA thaI gayA kahevAya. potAnI prakRtine jovI, e ja che te jJAtA-draSTApaNuM. pachI prakRti joDe vAtocIto karavI. caMdubhAInA nAmathI ja vyavahAra rAkhavo ApaNe. udayakarma bolavuM ja nA paDe. AptavANI-13 (pUrvArdha) 'caMdubhAI, kema cho ? tamArI tabiyata sArI che ke nahIM ?' savAramAM UThIne pUchIe badhuM. kAraNa ke ApaNA pADozI che ne ! vAMdho zo che ? ane pAchAM jainanA jaina pADozI hoya ane brAhmaNanA brAhmaNa hoya, pachI vAMdho zo Ave ? eTale emane kema cho, kema nahIM ! e Aje jarA cA doDha kapa pIo' ema kahIe. ema karIne tame kAma to lejo. juo, kevuM suMdara kare 112 che prakRti. prakRtinI joDe eDajasTa thatAM AvaDavuM joIe. prakRti to suMdara svabhAvanI che. e to pAMca bagAsA khAyane paNa ekI sAthe bagAsuM na khAya, e ApaNuM peTa khAlI nA karI nAkhe ! praznakartA H potAnI prakRtine oLakhAya kevI rIte ? dAdAzrI : jovAthI oLakhAya. nirIkSaNa karavAthI oLakhAya. prakRtine jonAra mANasa prakRtithI tadana judo hoya, to ja jue. saMsAra vyavahAramAM prakRtinA jonAra nA hoya, prakRtinA sTaDI karanAra hoya. jJAna pachI 'pote' prakRtine AtmA thaIne jue, AnI kevI kevI Tevo che ? mana-vacana-kAyAnI Tevo ane enA svabhAvane jue. pADe prakRtinuM pikacara, mULa kemerA ! tame ya tamArI prakRtino phoTo pADI zako. varSa-be varasa thayAM jJAnanA paNa tame jarA amuka to phoTo pADI lAvo. ane jagatanA lokone bolo joIe. sAdhu-AcAryone kaho joIe, phoTo pADI lAvo, to nahIM AvaDe. ekuMya phoTo kAmamAM nahIM lAge e sAdhu-AcAryono. kAraNa ke kemerA nathIne ! potAno kemero gharano banAvelo, ahaMkArano. kemerA to mULa maulika joIe. A to ahaMkArarUpI kemerA, zuM thAya emAM ? phoTo kemano paDe te ? samajavA mATe. jarA jhINI vAta che A. praznakartA H jJAna maLyA pachI vyaktinI prakRti kAma nathI karatI, pachI samaSTinI prakRti to kAma karene ? e to enuM kAma kare ne ? dAdAzrI : te kare tene, te ya ApaNe jovAnuM ne A prakRtine ya jovAnI. jJAtA-draSTA svabhAvamAM AvI javAnuM.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtinA jJAtA-draSTA ! 113 prakRtimAM maThiyAM ke eto svAda ! prakRti maThiyA khAya che. A badhA mahAtmAo jANI gayelA te amerikAmAM ahIM badhe hamaNA jaIe te mArA mATe maThiyA banAvI rAkhe. paNa A varSamAM be ja jaNane tyAM khAdhA che, basa. mAphaka Ave te prakRti. badhAyane tyAM mAphaka nahIM AvyuM. e jarAka khaIne pachI huM rahevA dauM. eTale koI ema kahe ke maThiyA emane phAvaze to vAta mAnyAmAM nA Ave. maThiyAmAM rahelo svAda e mArI prakRtimAM che. praznakartA H pAchuM A kevuM che dAdA, ApaNI prakRtine atyAre bhAvyuM pachI pAchuM mahinA pachI nA ya bhAve, badalAI jAya. dAdAzrI : traNa ja dahADAmAM pheraphAra thAya. divasamAM pheraphAra thAya. Aje DhebarAM bhAve ne kAle nA bhAve. praznakartA : nA ya bhAve. dAdAzrI : tame kyAre sTaDI karyA eno ? praznakartA : dAdAnuM jouM eTale sTaDI thAya. sahaja prakRti kevI rIte kAma karatI hoya che e dAdAnuM joIe tyAre ja khabara paDe. dAdAzrI : nAsto Ave to joI joIne le, paNa AmAM zuM juduM hoya ? tyAre kahe, zenI para maracuM vadhAre paDyuM che ? enuM nAma prakRti. prakRti saMpUrNa prakA2e jANe, tyAre bhagavAna thAya. prakRtimaya nA thAya eTale jANe, nahIM to prakRtimaya thAya eTale jANe nahIM, tyArathI baMdha. jo prakRti ene samajaNa paDI jAya to chUTo thAya. A prakRti che, tene tame joyA karo to jarAya vAMdho nahIM. tamArI javAbadArIno vAMdho nathI. amArI javAbadArI nA Ave. tamArI jovAnI icchA hovI joIe ane chatAM nathI jovAmAM avAtuM, pachI tenI javAbadArI nathI. ////////// [1.9] puruSamAMthI puruSottama ! zakti, puruSa ane prakRtitI ! praznakartA : puruSArtha parama devam, darekanI draSTie puruSArthanI vyAkhyA alaga agala hoI zake. to temAM zreSTha puruSArtha vyAkhyA zuM che ? dAdAzrI : puruSArtha be prakAranA che. eka pote puruSa thaI ane pote prakRtithI judo paDI jAya ane prakRtine nihALe, te puruSArtha kahevAya. prakRtine nihALyA kare. prakRti zuM karI rahI che, ene joyA ja kare te puruSArtha kahevAya. ane bIjo puruSArtha, A jagatanI draSTie bhrAMta puruSArtha paNa sAco gaNavAmAM Ave che. kAraNa ke puruSArtha to kharo ja ne ! eNe UMdhuM karyuM to A UMdhuM phaLa maLyuM. chatuM karyuM to chatuM phaLa maLyuM. praznakartA : puruSa zakti ane prakRti zakti vaccenAM bheda spaSTa karavA vinaMtI che. dAdAzrI : puruSa zakti eTale puruSArtha sahita hoya, svaparAkrama sahita hoya. ohoho ! ame svaparAkramathI AkhI duniyAmAM pharIe chIe eka kalAkamAM ! meM tamane puruSa banAvyA pachI, tame zuddhAtmA thayA pachI tamArI zaktio bahu ja vadhavA mAMDe che. paNa jo AmAM lakSa rAkhone to ane amArA TacamAM raho to bahu helpa kare.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ puruSamAMthI puruSottama ! 115 A badhuM prakRtinuM che, prAkRta zakti che. have e prakRtine tanmayAkAra rahe che ane ApaNe tanmayAkAra nahIM rahevAnuM eTalo ja phera che. prakRti je kare e joyA karavAnuM che. mahAvIra bhagavAna eka potAnI pudgala prakRti joyA karatA hatAM. tenAM ja jJAtA-draSTA rahetA hatA. ema karatAM karatAM kevaLajJAna upajayuM. jJAtI beThAM satI saMge ! praznakartA: 'jJAnI paNa prakRtimAM ja che" samajAvo. dAdAzrI : hA, ame paNa prakRtimAM chIe. khaIe chIe, pIe chIe, sUI jaIe chIe, vAto karIe chIe. praznakartA: 'paNa prakRtimAM rahIne pote chUTA rahe te jJAnI !' dAdAzrI : hA. ame A zarIranI bahAra rahIe chIe bilakula. pADozI tarIke rahIe chIe. mahIM je beThAM che ne, e satnI joDe huM beTho chuM ane mArI joDe A badhA beThA che eTale satnI najIka ja A badhA che ne ! eTale pachI huM zuM kahuM chuM ke nyujhapepara vAMcazo to ya vAMdho nahIM, tame ahIM lADavA khAzo to ya vAMdho nahIM, paNa bahAra jaIne pustako, zAstro vAMcazo to vAMdho Avaze. game te karazo to vAMdho Avaze. ahIM game te karazo to vAMdho nahIM, kAraNa ke sanI pAse che ne ! sat koI jagyAe hoya nahIM. sat eTale prakRtithI tadana chUTuM ! nirALuM !! maMDAyo puruSotama yoga ! praznakartA : puruSa ane prakRtine judA pADavAno upAya zuM che ? dAdAzrI : puruSa ane prakRti be judI vastuo che. puruSa zuddhAtmA ne prakRti pudgala che. prakRti pUraNa-galana svabhAvanI che, puruSa jJAna svabhAvano che. puruSa akartA che ane prakRti kartA che. eTale kartA jayAM AgaLa kriyAmAna 116 AptavAnnI-13 (pUrvArdha) che. thayA kare te prakRti ane akriya rahe e puruSa. e ema karIne juduM pADa pADa karavuM. praznakartA : enA mATe kaMI sAdhana ? dAdAzrI : A ja jAgRti, A be juduM oLakhI ja gayA ke bhaI, A akriya che ne A sakriya che. to bene judA pADI devAnA. praznakartA : prakRti laIne AvyA che te to du:khadAyI ja che. have vItarAganI pAsethI jJAna maLyuM. have prakRti prakRtino bhAga bhajave ane ene sukha-du:kha thayA kare che e ochuM thaI jAya, pAtaLuM thaI jAya kyAre ? dAdAzrI : e badhuM pAtaLuM nahIM, aDaze ja nahIM pachI. jyAre parabhAyuM che evuM jANaze to pUrepUro anubhava thaze. haju to anubhava thato nathI ne parabhAyuM che evuM. AtmA judo paDyA pachI puruSArtha rahyo. jyAM sudhI dehAdhyAsa hato, tyAM sudhI puruSArtha khullo thayo na hato. puruSArtha to, puruSa ane prakRti be judA paDyA pachI puruSArtha zarU thAya. te puruSArtha thatAM thatAM puruSottama thAya ! puruSamAMthI puruSottama thAya. puruSottama yoga utpanna thAya. te puruSArtha zo karavAno che ? "mAruM nahIM', 'mere ko kucha aDe nahIM', 'ye hamArA nahIM', 'mAruM nahIM' kahetAMnI sAthe nA coMTe. kAraNa ke e kAyado che ke A tAruM ke peluM ? eno gUMcavADo Ubho thato hoya to mAruM nahIM* kahI devAnuM. te enI meLe bhAgI jAya. UbhuM ja nA rahe. kahevAya nA rahe ke huM tamAruM hatuM. 'A mAruM nahIM' kahyuM ke cAlyuM. dakSiNI(marAThI) loko 'AmacA nAhIM' evuM bole paNa eno artha e ja ne ! 'AmacA nAhIM', pahelAM to 'tumacA hI thA' ne ? have 'AmacA nAhIM'.. bhedavijJAnathI puruSa ane prakRti be judI paDI jAya che. tyAra pachI puruSa thayA pachI che te A AjJA pALe eTale puruSottama thaIne Ubho rahe. e chellI dazA puruSottama. purANa puruSa puruSottama bhagavAna kahevAya. jene potApaNuM paNa nA hoya. A dehe potApaNuM nA hoya ke huM kahuM chuM
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ puruSamAMthI puruSottama ! ne mAruM kema sAMbhaLatA nathI ! praznakartA : pote eka sekanDa paNa puruSa thAya to bahu thaI gayuM. dAdAzrI : eka sekanDa paNa koI puruSa thayo nathI. pelA A AnaMdaghanajI mahArAja jevAe zuM kahyuM ? 'he ajItanAtha bhagavAna ! tame to krodha-mAna-mAyA-lobha, rAga-dveSa jItyA eTale puruSa kahevAyA, paNa e lokoe mane jItI lIdho, huM puruSa kema kahevAuM ?" tyAre puruSa zI rIte thAya te ! eka sekanDa puruSa thaI jAya ne, to paramAtmA thaI gayo. 117 puruSa e aMtarAtmA te puruSottama e paramAtmA ! praznakartA : e puruSa ApaNe ene kahIe, to prakRtinI A badhI je lIlA e bicArAe zuM kAma bhogavI ? dAdAzrI : puruSa bhogave ja nahIM. bhogave tyAre tyAM sudhI puruSa kahevAto nathI. bhogave che tyAM sudhI ahaMkAra kahevAya che. bhogave che tyAM sudhI 'ene' A bhrAMti che eTale ahaMkAra kahevAya che e. ane e che te bhogavato baMdha thayo ke puruSa thaI jAya che. 'pote' potAnA svabhAvano bhoktA thAya tyAre puruSa thAya ane vizeSabhAvano bhoktA thAya tyAM sudhI ahaMkAra. praznakartA : svabhAvano bhoktA eTale zuM ? dAdAzrI : svabhAvano bhoktA thAya eTale puruSa thAya. AtmasvabhAvano bhoktA thAya eTale puruSa thAya ane vizeSa svabhAvano bhoktA thAya eTale ahaMkAra, jIvAtmA kahevAya ane pelo paramAtmA. have jIvAtmAthI paramAtmA ekadama thaI javAtuM nathI eTale vacce thoDo kALa aMtarAtmA tarIke rahevuM paDe che, visAmo levA mATe. jIvAtmAmAM je bheguM kareluM eno ukela lAvatA sudhI aMtarAtmA tarIke rahevuM paDe che ne pachI e badho ukela AvI jAya eTale pote ja paramAtmA, che ja paramAtmA ! A to narI gUMcavaNa che. jyAM virodhAbhAsa chene, tyAM naryA AptavANI-13 (pUrvArdha) gUMcavADA che. jagatane e priya thaI paDe che ! gUMcavADAvALuM eTale pachI majA Ave. 118 praznakartA : enuM kAraNa ke ekadama jo prakAza maLI jAya to bAkInA jIvananuM zuM karavuM ? dAdAzrI : bAkInuM jIvana bahu suMdara jAya. praznakartA : paNa prakAza maLI jAya pachI bAkInuM jIvana rahe ja nahIM ne ? dAdAzrI : pachI puruSa thAya ane puruSa thayo eTale pachI pote 'puruSa'mAMthI divase divase 'puruSottama' thayA kare. gUMcavADAmAMthI mukti thaI pachI gUMcavADo Ubho thAya ja nahIMne ?! zuddhAtmA thayA ane jJAtA-draSTA thayA e puruSa thayA, prakRtine nihALe e puruSottama. niraMtara prakRtine nihALyA kare e puruSottama kahevAya. praznakartA : atyAre ApanI je sthiti che e sthitine kahI zakAya? dAdAzrI : nA. amArI sthiti AmAM thoDIka kAcI hoya. e sthiti jo amArI hota to ame dAdA bhagavAna pote thaI jAta. eTale amArI saheja thoDI cAra DigrI kAcI hoya. eTale ame te rUpa nA kahIe, ame tethI bheda vijJAnI, jJAnI puruSa kahevAIe. je che evuM kahevuM joIe, nahIM to potAne ja doSa bese. amAre jema che tema 'hA' kahevuM paDe ane nathI tenuM 'nA' kahevuM paDe. bhale koIne khoTuM lAge to vAMdho nahIM, paNa jema che ema ja bolAya. amArAthI bIjuM bolAya nahIM. Izvara che ke nahIM, Izvare A banAvyuM haze ke nahIM, te amAre jema che ema bolavuM paDe. pachI e puruSa thayA pachI puruSArtha zarU thaI jAya. te puruSane pachI e puruSArtha thavAthI e puruSamAMthI divase divase divase puruSottamapaNuM thAya. puruSottama paramAtmA thaI gayo. puruSa e aMtarAtmA ane puruSottama
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ puruSamAMthI puruSottama ! 119 paramAtmA. basa puruSottama thatAM sudhI che e aMtarAtmA. ane puruSa thayo tyAMthI ja puruSottama thavA mAMDyuM. astitva "huM " e AkhA jagatane bhAna che, jIvamAtrane bhAna che "huM chuM'. 'huM zuM chuM ?" e bhAna nathI. te vastutvanuM bhAna nathI. e "huM 'puruSa chuM' e thaI gayuM eTale badhuM thaI gayuM. pachI pUrNatva enI meLe ja thayA kare che, puruSa thayA pachI ! sAduM gaNita che ke agharuM gaNita che ? praznakartA : ekadama saheluM. dAdAzrI : haM, ekadama e to ! mane to AvuM gaNita AvaDI gayuM, badhA dAkhalA AvI gayA. gUMcavADAmAMthI bahAra nIkaLI gayo ane svataMtra thaIne pharyo. [1.10] prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! bhinnatA e bannetA jANapaNAmAM ! praznakartA : prakRtinA guNa-doSa je jue che te jonAro koNa che ? dAdAzrI : e ja prakRti che. praznakartA : prakRtino kayo bhAga jue che ? dAdAzrI : e buddhino bhAga, ahaMkArano bhAga. praznakartA : to pachI AmAM mULa AtmAnuM zuM kAma che ? dAdAzrI : mULa AtmAne zuM ?! ene levA-devA ja nahIM ne ! praznakartA : mULa AtmAnuM jovA-jANavApaNuM kaI rItanA hoya ? dAdAzrI : e nirlepa hoya che ane A to lepIta che. praznakartA : eTale sAruM-khoTuM jue che e lekhItabhAga che ? dAdAzrI : hA, e badho lekhItabhAga ! praznakartA : A buddhie prakRtinuM sAruM-khoTuM joyuM, e je jue che, jANe che e pote che ?
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! 121 122 AptavANI-13 (pUrvArdha) nathI joto ? dAdAzrI : prakRtino doSa jue to e prakRti thaI gaI. AtmA nathI tyAM AgaLa. AtmA Avo nathI. ene koIno doSa nA dekhAya. praznakartA : bIjAnA doSanI vAta nathI karatAM, pote potAnAM doSanI vAta kare che. dAdAzrI : doSa jue che mATe te vakhate prakRti ja hoya. paNa e UMcI prakRti, AtmAne prApta karAvanArI che. praznakartA ane prakRtine nirdoSa jue che, e koNa jue che ? dAdAzrI : e prakRtine nirdoSa jue che, e ja paramAtmA che. e ja zuddhAtmA che. bIjA kazAmAM hAtha ja nathI ghAlatone ! praznakartA : nirdoSa jovAmAM ene kevo AnaMda maLe che ? dAdAzrI : e AnaMda, e muktAnaMda kahevAyane ! praznakartA : eTale pariNAmane vize kaMI bolato ja nathI. dAdAzrI : pariNAmane, prakRtinA pariNAmane joto ja nathI. be prakAranAM pariNAmIka jJAna. eka che te prakRtinuM pariNAmIka jJAna ane eka AtmAnuM pariNAmIka jJAna. praznakartA : paNa e jema che tema jovAmAM kayo svAda cAkhI rahyo che ? dAdAzrI : e to eNe AnaMda cAkhI lIdhelo hoyane, paNa e zuM kahe che. mAre AnaMdanI kaMI paDelI nathI. mane to A jema che ema jovAmAM paDelI che. eTale ame zuM kahyuM ke "jema che ema' juone ! e chellAmAM chellI vAta che ! have prakRtinuM pariNAmIka jJAna che ane tame nirdoSa juo, eTale tame pAsa thaI gayA ane doSIta joyuM eTale gUMcavADo Ubho karyo ! praznakartA : yA jJAnaprakAza karIne AtmAno bhAga, e doSIta dAdAzrI : e kevaLajJAnanAM aMzothI doSIta nathI joto. praznakartA: pelA doSIta jovAmAM kaMIka evo AnaMda joyo haze ke je rAga-dveSamAM pariNamato hoya, nAzavaMta hoya, tethI doSita nathI joto ? dAdAzrI : nirdoSa jovAmAM AnaMda Ave che. paNa e AnaMda Ave, evA hetu mATe nathI joto paNa e to Ama ja, che ja Ama ! "jevuM che evuM' jue che, "jema che ema' jue che ane pelAM che te "jema che ema' nathI jotAM tenuM du:kha thAya che ! jJAtI ekate jue te ekate tihALe ? amane koI kaheze ke tamArI pAchaLa Ama bolatA hatA, meM kahyuM, bole bA. e mAro udaya svarUpa chene ane enoya udaya svarUpa bicArAnuM. ane udaya svarUpa ane ame nihALIe. ame jagatane, badhA jIvamAtrane zuddha svarUpe ja joIe. tame juo cho ema ame paNa joIe ane prakRtine udaya svarUpa rIte nihALIe. ekane joIe ane ekane nihALIe. ane koI doSita che nahIM, nirdoSa che jagata. lokone doSita dekhAtuM haze ? vahu doSita dekhAya, badhA doSita ja dekhAya chene ! praznakartA : Ape kahyuMne ekane ame joIe ane ekane nihALIe e samajAyuM nahIM. e nihALIe ane joIemAM zuM pharaka ? dAdAzrI : A AtmAthI joIe, ame drazyane draSTA tarIke joIe, AtmAthI AtmA joIe ane A dehadraSTithI udaya svarUpane nihALIe ke ko'kane gALo bhAMDe che e enuM udaya svarUpa che, emAM doSa nathI Aje. eno doSa to aMdarakhAne je bhAva karato hoya te eno doSa. paNa ApaNA mahAtmA to bhAveya kare nahIM. kartApuruSa chUTI gayo eTale. 'huM zuddhAtmA chuM eTale kartApaNuM chUTI gayuM. tame kharekhara zuddhAtmA cho ke kharekhara
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! 123 124 AptavANI-13 (pUrvArdha) caMdubhAI cho ? praznakartA : zuddhAtmA chuM. dAdAzrI : to pachI kartApaNuM chUTI gayuM. 'huM caMdubhAI' e ja kartApaNuM hatuM. eTale kartApada chUTI gayuM, have tamAre karavApaNuM rahyuM nahIM. tamane karma baMdhAya nahIM. praznakartA : dAdA, e pacAvatAM vAra lAgI che. bIjA badhAne pacI gayuM che, mane pacAvatAM vAra lAgI che. dAdAzrI : evuM chene ke Aje AvI vAta ko'ka dahADo nIkaLI hoya, AvI vAtonuM jema jema bhojana levAze, eTale rAge paDI jaze, e pacI jAya. vAto AvI thayelI ja nahIMne ! evAM saMjoga bAjhavA joIene ! ane tamAre to kevA saMjoga ! utaravAnuM emane tyAM, rahevAnuM emane tyAM ane jamavAnuM emanA hAthe ! eTale pachI badhuM jAmI ja jAyane ! evA saMjoga, evI kSaNa Ave che divasomAM. koI koI TAIma evA AvI jAya chene te oNlarAITa thaI jAya. paNa ApaNe A emanI AjJA pakaDI rAkhIe eTale bahu thaI gayuM. AzA choDIe nahIM to kazo vAMdho nA Ave. mAtra prakRtine nihALyA karo ! praznakartA : potAnI prakRti have dekhAvA mAMDI che, badhuM dekhAya, A mana-buddhi-citta-ahaMkAra dekhAya, paNa eno sTaDI kevI rIte karavo ? prakRti hoya enI AgaLa jJAna kevI rIte kAma karavuM joIe ? kevI rIte jAgRti rahevI joIe ? eno sTaDI kevI rIte karAya ? dAdAzrI : prakRtino sTaDI karene to ApaNane mAlama ja paDI jAya, ke AvI prakRti che haju. prakRtinI ApaNane khabara ja paDI jAya ke A prakRti AvI ja che. ane dhIme dhIme ochI khabara paDI hoya, to vadhatI jAya dA'De dA'De. paNa chevaTe phUla Ave. phakta ApaNe karavAnuM zuM che ke A caMdubhAi zuM karI rahyA che, te ApaNe joyA karavAnI jarUra che ! e ja zuddha upayoga che. praznakartA : paNa dAdA, ghaNI vakhata evuM hoya che ne, Ama joyA rAkhIe chIe ne temAM kaI ghaDIe aMdara che te halI javAya che ane enA pachI riekzana Ave. dAdAzrI : kyAM pesI javAya che ? praznakartA : potAnI prakRtine ApaNe satata jovAnI hoya, emAM jovAya nahIM to emAM kaI vastu kAma karatI hoya ? dAdAzrI : AvaraNa. AvaraNa toDavuM paDe e to. praznakartA: kevI rIte tUTe ? dAdAzrI : ahIM ApaNe vidhiothI tUTatuM jAya dA'De dA'De, tema tema dekhAtuM jAya. A to badhAM AvaraNamaya ja hatuM badhuM. kazuM dekhAtuM nahotuM, have dhIme dhIme dhIme dekhAvA mAMDyuM. e AvaraNa jovA nA de badhuM ya. atyAre badhA doSa dekhAya nahIM. keTalA dekhAya che ? dasa-paMdara dekhAya che? praznakartA : ghaNAM dekhAya che. dAdAzrI : so-so ? praznakartA : ceina cAlyA kare. dAdAzrI : toya pUrA nA dekhAya. pUrA dekhAya nahIM. AvaraNa hoyane, avirata rahene pAchAM ! ghaNAM doSa hoya. amAre vidhio karatI vakhate ya amane sUkSmatara ne sUkSmatama doSo thayA karene ! sAmAne nukasAna nA kare evAM doSa amane thayA, te amane khabara paDe. tarata amAre ene sApha karavAM paDe. cAle ja nahIM ne ! dekhAya eTalAM to sApha karavAM ja paDe. praznakartA : jUnuM je badhuM thaI gayuM hoya ne teno bojo rahe. dAdAzrI : jUnAno bojo ApaNe to Ama nAkhI devAno, bojo ApaNe zuM karavA rAkhIe ? ApaNane jo haju Taca thatuM hoya to bojo rahe. praznakartA : jJAnane lIdhe have badhAnI prakRti dekhAya. A je pAchaLa
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! 125 126 AptavANI-13 (pUrvArdha) baneluM lokonI badhI prakRti dekhAya. potAnI prakRti dekhAya, have eDajasTamenTa kaI rIte levuM, e badhuM dekhAya. dAdAzrI : hA, badhuM dekhAya. prakRtine oLakhI jAyane. pote puruSa thayo eTale prakRtine oLakhe, nahIM to prakRtine oLakhe ja nahIMne ! tenuM nirIkSaNa kare prakRtinuM, pRththakaraNa kare. mahIM guNa hoya, tene ya khoLI kADhe. pachI Ama darekanI prakRti hoyane ane e prakRti khapAve to bhagavAna thAya. e prakRtine khapAvI de agara e prakRtine jANe to bhagavAna thavAnI zarUAta karebAkI potAnI prakRtine pote jANe to bhagavAna thavAnI zarUAta thaI gaI. ane khapAvI de, jANyA pachI samabhAve nikAla karIne. prakRtine jue, zuM zuM konI joDe, caMdubhAI bIjAM joDe zuM kare che ? e pote jue. laDhato hoya to laDhatAM ya jue. praznakartA : pachI dAdA, e khapAvavAnI kevI rIte ? dAdAzrI : prakRtine joyA kare enuM nAma ja khapAvavAnuM. eTale vahevAramAM khapAvavuM eTale samabhAvathI khapAvavuM. manane UMcuM-nIcuM thavA de nahIM. kaSAyone maMda karIne besI rahevuM ne khapAvyA karavuM e khapAvyA kahevAya. A chelluM khapAve che. A to niveDo ja AvI gayo, joyA karyuM che. bhagavAna mahAvIra eka pudgalane ja joyA karatAM hatAM. pudgala kaI bAju phare che, bhamyA kare che kyAM ? ene ja joyA karatAM hatAM. eTale ame kahIe chIe ke, tamArI prakRtine juo, nihALo !!! game tevAM manuSyane, tIrthakarone ya prakRti hoya. te niveDo karyA vagara chUTako ja nathI. e lokonAM moDhethI nIkaLelo zabda che ane e loko ja samajyA che ane bIjAM loko bole kharAM, paNa samajyA to e ja loko ke nirvANa eTale zuM ?! praznakartA: tyAM sudhI bharata kSetramAM eka avatAra vadhAre karavo paDe evuM thAya ne ? dAdAzrI : evuM badhuM vicAravAnuM nahIM. A badhA vicAromAM paDavAnuM nahIM. ethI AgaLa jaIne prakRtine nihALo, prakRti zuM kare che te juo, ene nihALo. kharo puruSArtha to, pote puruSa thayA pachI prakRtine joyA kare e kharo puruSArtha. prakRtine nihALyA ja kare, basa. eka avatAramAM mokSe jAya, AvuM nihALavAnuM jo AvaDI gayuM to. e che chellAmAM chellI svarUpabhakti ! praznakartA : potAnI prakRti have game nahIM, prakRti dekhAya ane have e prakRti evI thaI che ke je gaNanAro hato, te ja have bhUlI jAya che. dAdAzrI : pahelAM prakRti dekhAtI hatI ? praznakartA : bilakula nahIM, dAdA. dAdAzrI : kevo AtmA prApta thayo che ! ohoho, je prakRtine nihALe. prakRtine nihALe, pote prakRtirUpe rahIne pharelo te ja potAnI prakRtine nihALe che. have zuM ? je jJAtA hatI te ja joya thaI gaI. draSTA hatI te drazya thaI gaI. caMdubhAI je kare e prakRtine nihALavI e svarUpa bhakti. prakRtine nihALavI. emAM karavAnuM zuM hoya te ? je nihALe che, ene prakRti risponsibala nathI, nihALatA nathI tene risponsibala che. praznakartA : ApaNe vidhio bolIe chIe, namaskAra vidhi bolIe, caraNa vidhi bolIe, e svanI bhakti kahevAya ke ApaNe prakRtine jovI e ? praznakartA : siddhadazA thayA pachI, tyAM prakRti nA hoya ? dAdAzrI tyAM nA maLe. nirvANa thaye prakRti gaI. nirvANa eTale zuM? prakRtine joI ne jANI pachI prakRti rahI nahIM. pachI siddhadazA utpanna thaI, tyAM AgaLa nirvANa kahevAya. bIjA loko A nirvANa zabda game tyAM vApare che. e nirvANa zabdano artha che eno ghAta kare che. nirvANa je pAmyA che ne,
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! 127 128 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nA, nA. A vidhio bole che te to caMdubhAI bole che. caMdubhAI chUTavA sAru bole che, paNa tene tame jANo ke caMdubhAI zuM bolyA ane zuM kAcuM paDyuM, e tame. caMdubhAInuM zuM kAcuM paDyuM, e bhUla kyAM thaI e badhuM ja jANe che, e tame. tame ne caMdubhAI be joDe ja ho, paNa beuno dhaMdho judo hoya. praznakartA : e to judo ja che. dAdAzrI : hA basa, basa. eka dhaMdho karI nAkho eTale mAra paDe. prakRtine nihALavI ene svarUpa bhakti, svaramaNatA je kaho te. svarUpa bhakti eTale bhakti karavAno kazo vAMdho nathI. ramaNatA enuM nAma bhakti. atyAre pudgala ramaNatA che. heya, kerIo dekhIne mahIM galagaliyA thayA kare. e ramaNatA juone, kevI majA Ave che ! paNa citta coMTI jAya tyAM AgaLa. ane dAdA yAda rahyA kare ne te AtmaramaNatA kahevAya. jJAnI puruSa e potAno AtmA che. eTale mULa AtmA to haju pakaDatAM ja vAra lAge ene paNa jJAnI puruSanI ramaNatA karIene, Ama AMkho sAme dekhAya haratAM-pharatAM, pachI bIjuM vadhAre zuM joIe ! ethI vadhAre zuM joIe ? prakRtine nihALavI e svaramaNatA. eTale prakRtimAM mahIM zuM zuM AvyuM ? tyAre kahe, mana-buddhi-citta-ahaMkAra, Indriyo e badhuM prakRtimAM AvI gayuM. ane caMdubhAIne kahe, 'caMdubhAI, tamArAmAM akkala nathI, konTrAkTano dhaMdho barobara karatAM nathI.' ane jo moMDhe divelavALuM thaI gayuM ane tene e pote nihALe to basa thaI gayuM. tamane potAne khabara paDe ke moTuM divela pIdhA jevuM thAya eno vAMdho nathI, e lokone vAMdho che divela pIdhA jevuM thaI jAya to. tamAre vAMdho nathI paNa te nihALo ene. praznakartA : pahelAM tame eka vAkya kaheluM ke tuM vikalpa karIza nahIM, paNa jo vikalpa thAya, to vikalpa ane vikalpI beune joje. eTale chUTo thaI jaIza. dAdAzrI : joje, barobara che. e svaramaNatA ! prakRtine nihALI rahyA, te thayA paramAtmA ! 'prakRti' parAdhIna che, AtmAdhIna nathI. 'prakRtine oLakhe te paramAtmA thAya. 'puruSa'ne oLakhe to "prakRti' oLakhAya. jJAnI thayA pachI puruSa thAya. puruSa thayo eTale puruSArtha zarU thayo ane puruSano puruSArtha zuM hoya ? tyAre kahe ke prakRti che, ene nihALyA ja kare. prakRtine nihALe te puruSa. prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA. tyAre prakRtimAM zuM zuM nihALavAnuM? tyAre kahe, mana zuM vicAra karI rahyuM che te nihALe, buddhi zA zA nirNaya kare che te ya nihALe, ahaMkAra kyAM kyAM gAMDapaNa kare che te ya nihALe. kyAM athaDAya che te ya nihALe. kAraNa ke ahaMkAra AMdhaLo che. dhRtarASTra jevo che, e to buddhinI AMkhe cAle che. mUA, ene buddhi sivAya to koI saMghare nahIM. A to buddhi che eTale ropha paDe che A badho. moTA presiDanTa banIne beThAM che, buddhi che e vaDApradhAna bane che. eTale A ahaMkArane, A badhAne nihALe, enuM nAma zuddhAtmA. khAlI nihALavAnuM che ene. praznakartA: koI mANasa corI karato hoya, tyAre ene khabara hoya ke A khoTuM che. have corI kare che e paNa pariNAma che, eTale nirjarA thAya che. manamAM bhAva kare che ke A khoTuM che e paNa nirjarA che ? dAdAzrI : saMsArI lokone, jene AtmA prApta nathI karyo tene bhAvamAM puruSArtha. ane ApaNe ahIMyA to bhAvano puruSArtha nahIM, ApaNe bhAva UDADI melelo che. eTale zuddha upayoga e ja puruSArtha ApaNo. praznakartA e ja ApaNo puruSArtha. eTale A jJAtA-draSTA rahIe jeTalo vakhata e puruSArtha ! dAdAzrI : agara to bIjAnAmAM zuddhAtmA juo agara AjJA pALo to puruSArtha. mArI je pAMca AjJA chene, e pALo to te ghaDIe puruSArtha hoya ja. eTale pAMca AjJAmAM rahene, e zuddha upayoga ja che. nahIM to prakRtine nihALavI. hamaNe che te caMdubhAI, koInI kacakaca karatAM hoya, te
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13) AptavANI-13 (pUrvArdha) ApaNAthI duHkha thatuM hoya to te ApaNI bhUla che. kAraNa ke pelo prakRtine jANato nathI. e to 'huM ja chuM' evuM jANe che. eTale ene to kazuM kahevAya ja nahIM. koIne duHkha nA thAya evuM ja joIe ane pheraphAre ya kazo thavAno nathI, tame kakaLATa mAMDo ke nA mAMDo. anaMta avatArathI kakaLATa ja mAMDyA che. bIjuM kazuM karyuM ya nathI ane pote evuM mAne che ke AnAthI kaMI pheraphAra thaze. kazuM pheraphAra ja nA thAya. praznakartA : paNa dAdA, prakRtinI sAme ApaNe je pratikramaNa karIe. enAthI thoDo pheraphAra to thaI zake kharo ne ? dAdAzrI : e pheraphAra karavAnuM ane ApaNe jJAna ApyuM. e jJAna jyAre pariNAma pAme tyAre pheraphAra thaze. Ama ogaLe potApaNuM ! prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! 129 ghaDIe e pote caMdubhAIne jue ke ohoho, A kahevuM paDe ! atyAre evA ne evA ja cho tame, pheraphAra thayo ja nathI. evuM jue to A zuddha upayoga kahevAya ! praznakartA: 'prakRtine nihALe te puruSa ane prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA' e vizeSa samajAvo. dAdAzrI : eTale caMdubhAInI prakRti, caMdubhAI zuM karI rahyA che, e badhuM nihALe e puruSa kahevAya ane nihALI rahyo eTale paramAtmA. praznakartA : puruSa ane paramAtmAmAM zuM pharaka ? dAdAzrI : puruSa che te, e haju paramAtmA thaI rahyo che. ane paramAtmAne kazuM kriyA rahI nahIM pachI, pote jJAtA-draSTA, paramAnaMdI ane tamAre phAIlono nikAla karavAno rahyo, basa. eTale puruSa haju jovAno abhyAsa kare ke A prakRti kare che, A e pote nathI karato. e badhuM A prakRti kare che, e puruSa kahevAya. sAmo gALo bole tyAre manamAM ema thAya, "ohoho ! A to e kartA nathI. A to prakRti kare che.' tyAre e puruSa thayo kahevAya. paNa haju sthiratA nathI AvI puruSa tarIkenI eTale hAlI jAya. bAkI, puruSa ja che. have A nihALavAnuM kAma ene rahyuM nahIM, tarata ja Ama sAMbhaLatAnI sAthe ja prakRti dekhAya e paramAtmA thayo. bhUla kADhe che mATe e prakRti nihALato nathI. pachI ene khabara paDe che ke A bhUla thaI. bhUla che nahIM A jagatamAM koInI ane je bhUla thAya che e prakRtinI bhUla che. ane prakRtinI bhUlane ApaNe "ene' bhUlavALo kahIe chIe e bhayaMkara guno che. eTale ame zuM kahyuM? eTale prakRti joDe prakRti laDhatI hoya ene juo ! praznakartA : e nihALyA kare. dAdAzrI : to vAMdho nathI. paNa bIjI prakRti laDhatI hoya, ene praznakartA: potApaNuM prakRti guNe utpanna thAya ? dAdAzrI : prakRti guNothI ja potApaNuM utpanna thayuM che. paNa potApaNuM e je thayuM che e nAza thavuM joIe. eTale potApaNuM to javuM ja paDaze dhIme dhIme. praznakartA : A jJAnamAM rahevAthI e dhIme dhIme jAyane, dAdA? dAdAzrI : potApaNAne nihALe tyAre potApaNuM dhIme dhIme ochuM thAya. enI bahu utAvaLa karavA jevI nathI. e potApaNuM javuM eTale to jevI tevI vAta nathI. potApaNuM gayuM eTale bhagavAna thaI gayo. praznakartA : potApaNAmAM zuM zuM nihALavAnuM? dAdAzrI : AkhI prakRti ja nihALavAnI. AkhI prakRti potApaNuM ja che. tyAM ja mAnato hato ne 'huM chuM A." "je prAkRtabhAgathI mukta che, evuM 'jene' 'jJAna che e "jJAnI'..
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 prakRtine nihALI rahyo te paramAtmA ! khUlyuM prakRtinuM vijJAna ArapAra ! A badhI zodhakhoLo navI che ne akrama vijJAnanI che. praznakartA : dAdA, ApanI pAse AtmAnuM sAyansa to pUrepUruM nIkaLyuM che, bIjI bAju prakRtinuM sAyansa yu ArapAra TheTha sudhInuM che. dAdAzrI : hA, kharI vAta che. praznakartA : prakRtinuM vijJAna kyAMya bahAra nathI paDyuM, dAdA. koI ja nathI varNavI zakyuM. dAdAzrI : zI rIte paNa ? e jANavuM ja muzkela che. praznakartA : koI zAstramAMya prakRtinuM jJAna nathI, dAdA. dAdAzrI : zAstrane bolanArA koNa? prakRtimAM rahenArA. prakRtimAM rahIne, prakRtine jANanArA. paNa prakRti AkhI joI zake nahIM. kevaLajJAnIo A badhuM bolyA nathI. kevaLajJAnIo to amuka ja bolyA. praznakartA : emane to pachI rahyuM ja nahIMne, dAdA. AtmA sivAya prakRtinuM kazuM ja nahIM. eTale e varNana ja baMdha raheluM che. dAdAzrI : hA, bahAra paDyuM nathI. opana nathI thayuM. praznakartA : eTale dAdAnI vANImAM badhA lokone kriyAkArI thaI jAya che ke badhuM khullekhulluM che. eka bAju AtmAnuM khullekhulluM che ane prakRtinuMya khullaMkhulluM che. eTale kyAMya gUMcavADo nA thAya. ane chelle huM, bAvo ne maMgaLadAsa e to hada karI nAkhI. dAdAzrI : hada karI nAkhI e to ! mane potAne lAge ke A hada karI kahevAya !!
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ [2.1] dravyarma trikarmathI baMdhAyA jIvo ! praznakartA : eka vastu para amAre satsaMga thato'to ke dravyakarma eTale zuM ? bhAvakarma, dravyakarma, nokarmanI ApaNe je vAta karIe chIe. te jarA samajAvo ne amane ! dravyakarma kone kahevAya ? bhAvakarma kone kahevAya ? nokarma kone kahevAya ? dAdAzrI : hA, samajAvIe, hamaNe samajAvIe. dravyakarma, bhAvakarma ne nokarma. cothA prakAranuM karma hotuM nathI. A traNa ja karmane laIne AkhA jagatanA jIvo baMdhAyelA che. AmAM A traNa ja gAMThe che, tethI karIne A jIvo e jIvAtmA tarIke rahyA che. A traNa gAMTho tUTI jAya to paramAtmA thAya. have traNa jaNane oLakhavAnAM. jema ApaNe traNa mANasanI oLakhANa pADIe pachI bhUlAya nahIM tevuM A karma traNa prakAranA. dravyakarma, bhAvakarma ane nokarma. bIjA koI karma hotAM nathI. badhA karmo A traNamAM samAveza thaI jAya che. ene oLakhI levAnA. keTalAMka lokonI zuM samaja che ? A je bhAvakarma karIe chIe, enAM phaLa A badhA dravyakarma Avaze. khAvAno bhAva karyo e bhAvakarma
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma 133 134 AptavANI-13 (pUrvArdha) che ne, e dravyakarmano bhAga che. A boDI che to nAma-rUpa hoya ne ? A boDI che to zAtA ne azAtA vedanIya hoya ne ? A boDI che to ucca gotra ne nIca gotra hoya ne ? ane A boDI che to maraNa che ne ?! eTale ATheya prakAranA karmo zarIra che to badhA utpanna thAya. mATe A boDI che. ne, e dravyakarma che. ane jamyA e dravyakarma kahe che. kharI rIte evuM nathI. dravyakarma vaheMcAyA ATha prakAramAM.. AkhI jIMdagI je badhA karmo karyA, enuM saravaiyuM ATha bhAgamAM vaheMcAI jAya che. e badhAM dravyakarma kahevAya. eTale A bhavamAM dravyakarmamAM UMdhA cazmA ne deha be male che. jJAnAvaraNa, darzanAvaraNIya, mohanIya, aMtarAya e cAra pATArUpe ane nAma, gotra, AyuSya ne vedanIya che te boDI(zarIra) rUpe, e ATha prakAranA dravyakarma. e AThe ATha karmo "e" janmyo tyArathI hoya ja. praznakartA H to A dravyakarma AvyuM kyAMthI ? dAdAzrI : e pahelAnA karmono hisAba, saravaiyuM che. gata janmanuM saravaiyuM eTale sillaka laIne Avyo che. emAM dravyakarma AvyA. have dravyakarma to maphatamAM maLelA che. puruSArtha karavo paDyo nathI. A dareka karma niraMtara samaye samaye baMdhAya che, enA ATha bhAga pADyA. paNa karma baMdhAya che, emAM to ATheya karma hoya. te pachI vibhAjana kare. te amuka karmo hoya, tenAthI deha baMdhAI jAya. amuka karmathI che te ene kaDavo-mITho svAda Ave. amuka karmathI e lokapUjya gaNAya, lokaniMdya gaNAya e badhuM. ane amuka karma enAM janma-maraNa, koI vahelo marI jAya, koI moDo mare. cAra karma e ane cAra karma e AMkhe pATA bAMdhavAnAM. jJAna avarAyuM mATe jJAnAvaraNIya, darzana avarAyuM, sUjha nathI paDatI mATe darzanAvaraNa. eTale UMdhuM ja dekhAya. 'tamane' jevAM cazmAM hoya evuM dekhAya ne ?! ene dravyakarma kahe che. mULa vastune pachI AgaLa jatAM AvaraNa UbhAM thAya, tenAM badhAM bahu jAtanA UMdhA cAlyA kare. have dravyakarmanI oLakhANa pADuM. te ApaNe eka mANasa che ne, te ene AgaLanI sUjha nathI paDatI eTale AMdhaLo kuTAyA kare che, e darzanAvaraNakarma. jANavAmAM phera paDe che e jJAnAvaraNakarma. pachI moha e ya dravyakarma che. pachI viSnakarma, aMtarAyakarma e dravyakarma. pachI A boDI cazmAthI khaDI thaI bhrAMti ! AtmA ane deha be judA ja che, chatAM eka koNa dekhADe che? tyAre kahe, cazmA UMdhA che e dravyakarma. eTale dareka jIva cazmAM laIne AvavAnA. sau-saunA cazmA. koIne AvuM dekhAya, koIne AvuM dekhAya. e badhA dravyakarma. ane UMdhA cazmA che tethI A UMdhuM cAle che. jo pharIvAra kadI avatAra badalAya ne tyAre cazmAM badalAya. paNa jevuM jANe che e pramANe cazmA badalAtA jAya. eTale dravya karma to mULa vastu che. saMsAra Ubho thavAnuM mukhya kAraNa dravyakarma. dravyakarmano jevo pATo evuM dekhAya. 'potAne potAnuM darzana UDI gayuM. pATo baMdhAya, cazmA AvI jAya ane cazmA thakI jovuM paDe. jevuM dekhAya evuM kharuM. eTale dravyakarma evuM che ne ke badhuM UMdhuM ja dekhADe. jema UMdhI pUtaLIno mANasa hoya tene UMdhuM dekhAya evI rIte A dravyakarma lIluM, pILuM jAta jAtanuM dekhADe ane tethI A saMsAramAM bhrAMti utpanna thaI che. jema che ema yathArtha na dekhavA de ane bhrAMti utpanna karAvaDAve e cazmA, e dravyakarma. e dravyakarmathI zarUAta thaI A jagatanI. e cazmAne lIdhe bhAva pAchAM enA pheraphAra evA thavA mAMDyo. eTale e bhAvakarma. pachI icchAo badhI jAta jAtanI UbhI thaI. cazmAne kAraNe dekhAya badhuM UMdhuM! dravyakarma eTale ekane DuMgaLI bahu bhAve che ane ekane DuMgaLI jotAM kaMTALo Ave. e draSTiroga che. eTale A cazmA khoTA che. te ko'kane pILuM
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma dekhAya badhuM, koIne lIluM dekhAya. lIlAvALo kahe, pILuM nathI, lIluM che. eTale ApaNe samajIe ke A bahAra che nahIM, paNa 'Ane' AvuM dekhAya che. eTale ApaNe 'hA' kahI do, nahIM to vaDhavADa thaze hamaNe. ApaNe samajIe ke e bicAro kahe che, potAnI zaktithI nahIM, potAnA sAdhanathI nahIM paNa potAnAM avalaMbanathI kahe che. je avalaMbana prApta thayAM, je cazmA ghAlyAM ne, eTale A e dravyakarma te A cazmArUpI thayuM che. 'ene' badhuM A UMdhuM ja dekhAya ke A mArA sasarA AvyA. kharI rIte evuM che nahIM. sasarA AtmAne dekhAya ? AtmAne AtmA dekhAya. paNa evAM cazmA ke che AtmA paNa sasarA ja dekhAya. A mArA jamAI AvyA. le ! che AtmA ne A sasaro dekhAya che te dravyakarma. sasaro hoto haze koI dA'Do kaMI ? ane hoya te keTalo TAIma ? amuka TAIma pUrato, paccIsa varSa ane DAIvorsa nA le tyAM sudhI. DAIvorsa le to pachI bIje dA'De sasaro koNa kahe ? A mArA phAdhara thAya, A madhara thAya e badhuM dekhADe che e badhuM dravyakarma. 135 dravyakarma eTale zuM ke A cazmA UMdhA AvyA eTale 'ApaNe' e 'je' chIe e jANatA nathIne, te UMdhA cazmAne AdhAre nathI jANatA. UMdhuM jJAna, UMdhuM darzana. lIlA cazmAM paherIne AvyA hoya to lIluM dekhAya. mATe bhrAMtivALAne jagata bhrAMtivALuM dekhAya. Ano niveDo kyAre Ave te ? koI paNa vastuno niveDo lAvavo paDe ke nA lAvavo paDe ? eTale je dravyakarma baMdhAya che ne, ethI 'draSTi' je UMdhI thavAthI badhuM A cAle che, UMdhA-chattA bhAva dekhAya che. bhagavAnane bhIkha mAgavAno bhAva Avato haze ? nA samajIe ke kaMIka UMdhuM-chattuM thayuM che ? paiNavAnA ? bhAva Ave, rAMDavAnAM bhAva Ave e sAruM lAge ? dravyakarma eTale zuM ? AMkhathI ochuM dekhAya, vadhAre dekhAya, cazmA lAvavA paDe. A mane kAna che, chatAMya mAre kema baheruM rahevuM paDe che ? mane kema saMbhaLAtuM nathI ? tyAre kahe, A dravyakarma bagaDI gayelA che. AptavANI-13 (pUrvArdha) 136 bhAvakarma bagADelA tethI A dravyakarma bagaDyA. enuM A phaLa che. ATha karma che zuM ? eTale ATha dravyakarma che. A anaMta jJAna che badhuM. AvaraNa AvI gayuM che te jJAnAvaraNa che. darzana pAra vagaranuM che ane AvaraNa AvI gayuM che. e darzanAvaraNa che ane darzanAvaraNa ane jJAnAvaraNane laIne mohanIya utpanna thayuM. ane tene laIne vighna utpanna thayAM che te vighnakarma. aMtarAya eTale 'tamAre' joItI vastu bhegI nA thAya. bhaTaka bhaTaka karo to ya koI ThekANuM paDe nahIM. nahIM to Ama vicAratAMnI sAthe badhI vastu sAme AvIne paDe, tenuM nAma aMtarAyakarma tUTyA kahevAya. pachI ghaDImAM bahu tApa paDe to akaLAmaNa thAya. TADha paDe to TADha vAya e vedanIya. pachI nAma-rUpa, nAma dharAvyuM che ne A caMdu. te nAma-rUpa ke huM Avo chuM, tevo chuM, jaina chuM ne phalANuM chuM ne pachI gotra. bahu sAro mANasa che ne kharAba mANasa che ne e badhAM gotra. pachI AyuSya, ahIM janmyo mATe maravAno che. dADha duHkhatI hoya te ya dravyakarma. bhaNatara-baNatara, buddhi e badhuM AmAM dravyakarmamAM AvI gayuM. paNa e badhuM sthAvara che. pachI AmAMthI bhAvakarma utpanna thAya che. dravyakarma to khorAka zuM khAIzuM te badhuM ya mahIM che. praznakartA : lakheluM che ? dAdAzrI : lakheluM nahIM, mahIM che ja. upavAseya che. te sasarAnA gAmamAMya bhUkhe maraze, upavAsa karavAno haze te. have A sAyansa DaoNkTaro zI rIte jANe ? koI zAstramAM nA maLe. A to akrama vijJAnano bheda che. dravyakarma eTale saMcita karma ! praznakartA : to dravyakarma e badhuM prArabdha jevuM thaI gayuM ne, mAre kyAM janma levo, zuM nAma levuM, e to badhuM ?
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma 137 [2.2]. jJAtAvaraNakarma dAdAzrI : nA. dravyakarmane saMcita karma kahe che, saMcita karma je sillaka che temAMthI eka-eka udayamAM Ave, phaLa ApavAne mATe sanmukha thAya tyAre prArabdha karma thAya. e phaLa cAkhavAmAM samatA rahI ke viSamatA rahI, te navo hisAba pAcho bAMdhyo. phaLa cAkhavAmAM samatA rahI to kazuM ja tamane harakata nahIM Ave. praznakartA : dravya karma ane udayakarmamAM zuM phera ? dAdAzrI : dravyakarma phaLa ApavA taiyAra thAya tyAre te udayakarma kahevAya. dravyakarma udayakarmanI mAraphata khalAsa thaI javAnuM. phaLa ApavA taiyAra na thayuM tyAre dravyakarma. praznakartA : dravyakarma sAruM lAvavuM hoya to zuM karavuM ? dAdAzrI : phaLa cAkhavAmAM samatA rAkhavAnI. phaLa cAkhavAmAM eTale ApaNe samabhAve nikAla karavAnuM kahyuM ne badhuM. kaDhI moLI hoya ke khArI hoya, paNa samabhAve nikAla karI nAkha. dravyakarma eTale mANasa zAthI UMdhuM kare che AvuM ? tyAre kahe che darzanamAM, jJAnamAM UMdhA pATA thayA che, eTale che te A UMdhuM kare che ne jo pATA cokhkhA karI nAkho to kazuM nahIM kare. te A ame pATA cokhkhA karI ApIe tamane, jJAna ApIne, darzana ApIne. A jJAna malyA pachI dravyakarma amuka amuka khalAsa thaI jAya. je UMdhA cazmA. bIjAM to bhogavavAnAM hoya cAra karma. nAma, vedanIya, gotra ne AyuSya ne e badhuM. dravyakarmanuM draSTAMta ! praznakartA dareka karmane DiTelamAM samajAvo. dravyakarma draSTAMta sahita samajAvo. dAdAzrI : mINabattI joyelI, mINabattI ? praznakartA: hA jI, mINabattI joyelI. dAdAzrI : mINabattImAM zuM zuM vastu hoya che, mahIM ? praznakartA : mINa hoya che, vATa hoya che. dAdAzrI : A badhuM sAdhana hoya che ane pachI saLagAve che, tyAre AkhI mINabattI kahevAya. prakAza Apaze. evI A prakAza ApatI mINabattI che. A mINabattI che AkhI, te dravyakarma che A badhAM. niraMtara ogaLyA ja kare ane navuM dravyakarma UbhuM thAya. A mINabattI jema jalyA kare, saLagyA kare tema A ogaLyA ja kare niraMtara. te A dravyakarmamAM, A mINabattImAM zuM zuM vastuo che te kahuM. pAchuM pelI mINabattImAM tame ema samajyA ke doro che ne e che, AmAM che te jJAnAvaraNakarma che.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnAvaraNakama 139 14 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA: jJAnAvaraNa je hoya che, e ekajhekTa kevI rItanuM hoya che e dAkhalo ApIne samajAvo. jJAna pragaTavA na de te jJAnAvaraNakarma ! AMkhe pATA bAMdhIne koI mANasane mokalIe, to e mANasane kevuM kevuM dekhAya ? zuM dekhAya ? praznakartA : kaMI dekhAya nahIM. dAdAzrI : have keTalIka cIjo, be-cAra dUdhiyAM paDyAM che, have tame to zuM jANo ke badhA dUdhiyAM che, paNa emAM kaI kaDavI ne kaI mIThI zI rIte jANo tame ? dAdAzrI : e AtmAne (vyavahAra AtmAne) AvAM pATA baMdhAya che. jevAM jevAM karma tame karyA tevAM pATA baMdhAya che. te lIlA pATA dekhAya praznakartA : cAkhIe to ja khabara paDe. dAdAzrI : cAkhIe tyAre.... e to buddhi thaI pachI. ema ne ema jANo tyAre. e jJAnAvaraNa naDe che, jJAnanuM AvaraNa che. evuM ApaNe, AvaraNa khase chene cAkhIe to ? praznakartA : hA. e jJAnAvaraNIya karma eTale jenAthI ApaNane AgaLa che te jJAnamAM AvatuM nathI vastu. ApaNe A jJAna je che ApaNI pAse te tene (vastune) AvaraNa rUpe che, prakAza thavA detuM nathI. che chatAM pragaTa thavA detuM nathI eTale paDado che jJAna upara, have paDado khase eTale ApaNI pAse mAla to che. bahArathI lAvavA javAnuM nathI. te jJAnAvaraNakarma eka che. dAdAzrI : enuM nAma jJAnAvaraNa khasyuM. jANakArI khabara nathI paDatI, enuM nAma jJAnAvaraNa. kaDavuM hoya to soDe sudhe. soDIne jJAna thAya e Indriya jJAna thayuM kahevAya ne peluM DirekTa jJAna. jJAna DirekTa hovuM joIe. praznakartA: je amane hoya che te jJAnAvaraNa ? dAdAzrI : tamane ekalAne nahIM, AkhA jagatane e ja che ne !! jJAnAvaraNa eTale AMkhe pATA bAMdhelA che ne e jue che ke A makAna pILuM kema dekhAya che ? alyA, makAna sapheda che. tArA pATA ja tane dekhADe che, emAM ame zuM karIe ? eTale jJAnanuM AvaraNa che tAruM. jJAtAvaraNa taDe Ama jJAnAvaraNanA pATAthI to anubhavamAM ja nA Ave sAcI vastu ke sAcuM sukha zuM che ! 'huM koNa chuM ?" enuM bhAna ja nA thAya, e badhuM jJAnAvaraNa, e ja ajJAna. A badhuM ajJAnamAM rahe che AkhuM jagata. eTale pachI jJAna male ene AgaLa tyAre jJAnAvaraNathI mukta thAya. avaLI samajaNe cAlyuM A to. praznakartA : koI jagyAe eka pravacanamAM sAMbhaLeluM ke jamatI vakhate ApaNe bolIe to jJAnAvaraNIya karma baMdhAya evuM kharuM ? dAdAzrI : Akho dahADo jJAnAvaraNa ja baMdhAya che ne ! kaMI bolavAthI ekalAthI ja nahIM, Akho dahADo karma ja baMdhAya che. jJAnAvaraNa ekaluM ja nahIM, A to badhA bhayaMkara mohanIyakarma baMdhAya che A. praznakartA : AtmAnI bAbatamAM jJAnAvaraNakarma zuM che ? dAdAzrI : huM zuddhAtmA chuM, have 'zuddhAtmA' e ja vijJAna che ane enI upara AvaraNa AvyuM che. eTale ApaNane ajavALuM AvatuM nathI, eTale jJAna ApaNane khabara paDatuM nathI. e AvaraNa khase to jJAna utpanna thAya.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAnAvaraNakarma 141 142 AptavANI-13 (pUrvArdha) AvI javAbadArI le nahIM ne ! pelo avaLuM bole paNe pote savaLuM bole. sAmo to aNasamajaNathI game te pUche, paNa potAthI avaLuM nA bolAya. javAbadAra che pote. dharmasthAne UlTAM vadhyAM AvaraNo ! dharmanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA jAya, te vakhate jJAnAvaraNanA karma baMdhAya. jo AvI vAta koI mAne kharuM? badhA sAmA thAya ne ? mAro A dAdAne !! dAdo ja nakAmo che. alyA, dAdAnI vAta samajone ! mAre kaMI AvAM zabdo nathI nIkaLe evAM. vAta to samajo ! vyAkhyAnamAM bApajI bolyA kare, pelo sAMbhaLyA kare. A kAne sAMbhaLe ne A kAne kADhI nAkhe. jarAya pAMsaro thayo nathI. paccIsa varasa sudhI dharmasthAne gayo paNa hato tenA karatAM vadhAre bagaDyo, labADa thayo. koI pAMsarA thayelA evAM bahu jUja mANaso haze ! hajAre be-pAMca mANaso mahIM nIkaLe. 'tame samajatA nathI' evuM ya nA bolAya. ApaNe to ema kahevAya ke, 'bhaI, vicAro to kharA ! tame jarA vicAra to karo." bAkI koIne samajatA ja nathI' kahIe, to pachI A badhA DaphoLa ja che ? AvuM bole che ke nathI bolatAM loko ? praznakartA : paNa tyAM kevI rIte jJAnAvaraNIya karma baMdhAya ? praznakartA : bole che, A buddhivALA ema ja bole che ke "Ane samaja nathI.' dAdAzrI : hA, evuM bole sAmAne 'tame nA samajo' evuM kahevuM e moTAmAM moTuM jJAnAvaraNakarma che. 'tame nA samajo' evuM nA kahevAya paNa 'tamane samajaNa pADIza' evuM kahevuM. 'tame nA samajo' kahe to sAmAnA kALaje ghA vAge ! dAdAzrI : jyAM jJAna ApatAM hoya ne tyAM che te pramAda sevo to jJAnAvaraNa ne darzanAvaraNa beu baMdhAya. e kaMI bhAjI-mULAnI dukAna na hoya A ! bhAjI-mULAnI dukAne pramAda sevo to cAle. praznakartA: A jJAnI maLe to ya jJAnAvaraNakarma nA tUTe evuM bane dAdAzrI : tUTI jAya. e pote vAMko hoya to nA tUTe. praznakartA : enuM sajjaDa jJAnAvaraNakarma hoya e, to bhego thAya to ya patto nA khAya ne ? praznakartA: A dharmanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA jAya to emAM baMdha paDe? dAdAzrI : hA, badhuM UMdhuM ja thayuM, tethI ja A UMdhuM thayuM badhuM ane pAcho tyAMthI nIce UtarIne pachI "zeTha, khaMkherI zuM kAma nAkhyuM ? laI javuM'tune ghera !' mUA, A jJAnAvaraNIya ne darzanAvaraNIya vadhyA. kayA avatAramAM bhogavazo ? jarAka to samajo bhagavAnanI vAta to samajo. ekAda akSara samajone ! e ja moTuM jJAtAvaraNa ! sAmo moTI uMmarano hoya to ya kaheze 'tame samajatA nathI, tamArAmAM akkala nathI.' AmanI akkala mApavA nIkaLyA ! evuM bolAtuM haze ? pachI jhaghaDAM ja thAya ne ! paNa evuM nA bolavuM joIe, sAmAne duHkha thAya evuM ke 'tamArAmAM akkala nathI.' sAmAnya mANasa to aNasamajaNanA mAryo AvuM bolIne javAbadArI svIkAre. paNa samajavALA hoya, e to pote dAdAzrI : e enuM vAMkuM hoya to badhuM vAMkuM thAya. dhaNI vAMko nA hoya to kazuM nA thAya. phera, ajJAta te jJAtAvaraNamAM ! praznakartA : jJAnanuM AvaraNa kevI rIte khase? dAdAzrI : tame "huM caMdubhAI chuM, Amano dhaNI chuM, huM DaoNkTara chuM.'
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnAvaraNakarma 143 evuM kahetA'tAne, te ja jJAnAvaraNa. A jJAna maLyA pachI teTaluM jJAnAvaraNa tUTyuM. have AjJA pALazo tema AgaLanuM tUTatuM jaze. have IgoIjhama nA kUde. potAne svavaza rahevAya eTaluM jJAnAvaraNa tUTyuM. paNa samAdhi to jeTalI AjJA pALe teTalI rahe. praznakartA : ajJAna ane jJAnAvaraNIya karma e bemAM phera zo ? dAdAzrI : jJAnAvaraNa e to AvaraNa che ane ajJAna to potAnuM bhAna ja nathI. jJAnAvaraNa to vajuM-ochuM ya thAya. paNa peluM ajJAna e to ajJAna ja rahe. A tamane ajJAna to kAcuM paNa A jJAnAvaraNIya AkhuM nA nIkaLI jAya. A ajJAna toDyuM ApaNe. pachI jJAnAvaraNIya amuka bhAga tUTI gayo. paNa bIjo je rahyo che to dhIme dhIme khalAsa thAya. eTale paheluM ajJAna jAya pachI jJAnAvaraNIya dhIme dhIme AvaraNa pUruM thaI gayuM ke pUrNimA, pUnamano cAMda. tyAM sudhI bIjano cAMda Uge. [2.3] darzatAvaraNakarma Ama baMdhAyA e banne ! A mINabattImAM zuM zuM vastu che? te batAvuM tamane. eka jJAnAvaraNakarma, bIjuM darzanAvaraNakarma che. darzanAvaraNakarma AkhI zradhdhA ja thayelI che, darzana ja thayuM che. darzana UMdhuM thayuM che. jo tame A sanAtana ane darzanamAM jIvAtmA cho eTale marI jaIza evo bho peTho. darzana phera thaI gayuM. te darzananuM AvaraNa che, tene laIne to A AMkhathI ApaNe joIe chIe. praznakartA : darzanAvaraNano dAkhalo Apone ! dAdAzrI : evuM chene, A kapaDuM moDhA para DhAMkyuM to tamane dAdA dekhAya che ? praznakartA : nathI dekhAtA have. dAdAzrI : e darzanAvaraNa kahevAya. AMkho che chatAM AvaraNa AvyuM. e AvaraNa khasI jAya to dekhAya. enuM nAma darzanAvaraNa gayuM kahevAya. darzananuM AvaraNa thayuM. have AMkhaneya pAchuM cakSu AvaraNa Ave tyAre motIyA Ave, bIjuM Ave. jAta jAtanA AvaraNo. e mAlUma paDe evA AvaraNa hotA nathI, paNa darzanAvaraNa to hoya che ja.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzanAvaraNakarma 145 bAkI bIjuM jovAnI badhI anaMta zakti che mahIM darzananI paNa AvaraNa che to zuM kare ? e AMkhathI jeTaluM dekhAya eTaluM jue che bicAro. bIjuM kaMI dekhAtuM nathI eTale AMkhathI dekhAya che e kabUla kare. pelo buddhithI jeTaluM samajAya eTaluM A jJAnane samaje che. bAkI mahIM pAra vagaranuM jJAna che paNa je sattA che ApaNI pAse, sAmAna, tene AdhAre kaMIka kahIe chIe. praznakartA: dAdA, A jJAnAvaraNIya ane darzanAvaraNIya kaI rIte baMdhAyA haze e dAkhalo ApIne samajAvone ! dAdAzrI : eTale e enI jAte mAne ke huM bAbo chuM, e che te jJAnAvaraNakarma baMdhAyuM. gayA avatAre ApaNe zuddhAtmA zIkhavADyuM hoya ne to ya A avatAramAM pharI pAchuM jJAnAvaraNa UbhuM thAya lokonI saMgathI, paNa ApaNuM jJAna evuM che ke ene jJAnAvaraNa baMdhAya kharuM paNa pachI jayAre samajaNo thAya tyAre chUTI jAya enI meLe. ema ne ema thoDuMka nimitta maLene kazuMka to badhuM chUTI jAya. paNa jJAnAvaraNa to ApaNA loko je ajJAna Ape che e ja kahevuM paDe ne ! pAchuM 'caMdu' nAma pADe. 'caMdu' ApaNe kahevuM paDene ! 'huM caMdu chuM', pAcho dekhADe ke A tAro pappo thAya, A tArI mammI thAya. pAcho pappAne 'pappo' kahevo paDe. che badhA AtmA ane ApaNe jANIe ke A pappo Avyo. eTale A jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa badhA emAM baMdhAya che. 'huM caMdu chuM' e paheluM zraddhA bese eTale darzanAvaraNa thAya. pachI jJAnamAM bese, anubhavamAM bese tyAre jJAnAvaraNa thAya. pachI A beThuM eTale aMtarAya paDavA mAMDe badhI jAtanAM ane pachI moha utpanna thAya. mohanIya utpanna thAya. mohanIya badhAMya, cogaradama vepAra cAlu thaI gayA A. 146 AptavANI-13 (pUrvArdha) ane te ja dravyakarma. ane AvaraNa to jJAna-AvaraNa, darzana-AvaraNa, basa, bIjA koI AvaraNa hotAM nathI. AvaraNa eTale AMkhe pATA bAMdhavA ane pachI sTezane javuM. e sAruM ke pATA bAMdhyA vagara javuM sAruM ? praznakartA : bAMdhyA vagara javuM e vadhAre sAruM. dAdAzrI : A badhA pATA bAMdhIne phare che ane vepAra mAMDyo che pATA bAMdhIne ane pachI A athaDAyA kare che nahIM dekhAvAthI, tyAre kahe, AMkhe to dekhAya che? mUA, e dekhavAnuM nahIM. athaDAyo te nahIM dekhavAthI. koI paNa athaDAmaNa thAya che e nahIM dekhavAthI, nahIM jANavAthI. praznakartA eTale ene tame darzana AvaraNa kIdhuM ne ? dAdAzrI : darzana ne jJAna-AvaraNa. darzana-AvaraNa sUjha paDe nahIM. ghaNAM loko kahe che ke, sUjha paDatI nathI. praznakartA : hA, hA, barobara. dAdAzrI : e darzananuM AvaraNa ane e AvaraNa khasI jAya thoDIvAra tapa karIne. tyAre kaheze, mane sUjha paDI. sUjha e darzata ! mahIM sUjha paDavI-nA paDavI e darzanAvaraNakarma kahevAya. keTalAMka gUMcAyA ja kare. te eka benane kahyuM hoya ke dALa-bhAta-kaDhI-pUrIodUdhapAka e badhuM karI nAkha. bhajIyA-bajIyA badhuM doDha kalAkamAM taiyAra karI nAkhe ane bIjI bena traNa kalAka sudhI gUMcAyA kare. e kema gUMcAyA kare che ? sUjha paDatI nathI. jo koI khoTuM nA lagADazo, haM ! praznakartA : sUjha paDavI e dravya karma kahyuM Ape ? te A mArA sasarA AvyA,mArA mAmA AvyA, mArA kAkA AvyA, e badhuM dekhADe che koNa ? tyAre kahe, UMdhA pATA che eTale. UMdhuM darzana che, mithyAtva darzana che. mithyAtva darzana eTale UMdho pATo dAdAzrI : sujha paDavI e ya dravya karma che ane nA paDavI e ya dravyakarma che. kAraNa ke jo tame pelA nA gamatA mahemAna AvyA enA
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzanAvaraNakarma 147 148 AptavANI-13 (pUrvArdha) upara sahamata thatA hota, bahu sAruM thayuM, to che te tamane sUjha vadhAre paData. peluM tame kahyuM ke "atyAre kaMIthI mUA', te sUjha ochI thaI jAya. eTale ApaNe ApaNI meLe pote pATA bAMdhyA. bIjo koI pATo bAMdhanAro nathI. tamArA potAnA pATAthI ja tame bhaTakAva cho. praznakartA : samaja ane sUjhamAM phera ? dAdAzrI : samajane sUjha kahe che. samaja e darzana che, e AgaLa vadhatuM vadhatuM TheTha kevaLadarzana sudhI jAya. aMte thAya darzata tivaraNa ! praznakartA : sUjha ane darzana eka ja che ? dAdAzrI : eka kharAM, paNa loka darzanane bahu nIcalI bhASAmAM lai jAya che. darzana to bahu UMcI vastu che. vItarAgoe sUjhane darzana kahyuM che. agiyAramAM mAilathI rakhaDatA AgaLa cAlyA to tyAMnuM darzana thayuM. jema jema AgaLa cAle tema tema tenuM 'DevalapamenTa' vadhatuM jAya, tema tema tenuM darzana UMcuM vadhatuM jAya ane eka dahADo mahIM lAiTa thaI jAya ke 'huM A na hoya, paNa huM AtmA chuM' ke darzana nirAvaraNa thai jAya ! praznakartA : sUjha Ave kyAMthI ? dAdAzrI : e AvaraNa khUlatuM jAya che tema tema sUjha paDatI jAya che, AgaLa AgaLa. Ama jema jema pravAhamAM vaheto Ave che, tema tema AvaraNa khUlatuM jAya che, tema tema che te sUjha paDatI jAya che. niraMtara sUjha vadhe ja.. praznakartA : A je sUjha che te AtmA prerita haze ? AtmA prerita sUjha hovI joIene, to ja thAya ne ? dAdAzrI : e AtmA prerita sUjha nahIM. e AtmAno eka bhAga che ke je AvarAyelo che ne te AvaraNamAMthI mahIMthI nIkaLeluM, udaya thayelo bhAga che sUjha nAmano ! ane e ja che te darzanAvaraNa tarIke gaNAya che ne emAMthI sUjha vadhatA vadhatA, e chevaTe sarvadarzI thAya. jJAtavidhithI UDe darzatAvaraNIya ! praznakartA : A jJAnAvaraNIya ane darzanAvaraNIya jIvanamAM kevI rIte haze ? dAdAzrI : A bhaI che te kema gUMcAyA kare che, AtmA che chatAMya ? sUjha nA paDe ne ? samajaNa paDe nahIM badhI vAta eTale gUMcAya che bicAro. tyAre e darzanAvaraNIya karma kahevAya. nathI bolatA ghaNAM mANaso ke mane sUjha nathI paDatI kazI. e darzanAvaraNIya karmanuM phaLa che. sujhe ya nathI paDatI. ghaNAM mANasa kahe che. A mAro to dhaMdho Avo thaI gayo, kazI sUjha paDatI nathI e darzanAvaraNIya karma che ane sUjha paDatI hoya paNa jANakArI nathI ke mAre dhaMdho calAvavo kevI rIte ? te jJAnAvaraNIya karma. sUjha paDI, samajaNa paDI 'kaMIka che" evuM ApaNane ke 'huM zuddhAtmA chuM' e sUjha paDI paNa have 'zuM che? e jANakArI nathI e jJAnAvaraNIya karma. e mATe A bhegA thayA karIe chIe. have A jJAnAvaraNIya karma toDavA mATe pharIe chIe. pelAM darzanAvaraNIya karma tUTI gayAM. darzanAvaraNIya ja paheluM tUTe pachI jJAnAvaraNa dhIme dhIme tUTe. praznakartA: 'huM caMdubhAI chuM' e jJAnAvaraNakarma kahevAya ? dAdAzrI : nA, jJAnAvaraNa judI vastu che. 'huM caMdubhAI chuM' e ja darzanAvaraNa. e roMga bilipha, e ja darzanAvaraNa. praznakartA : ane jJAnAvaraNa ? dAdAzrI : e roMga jJAna kahevAya. praznakartA : roMga jJAna ane roMga biliphano kartA ahaMkArane ? caMdubhAI ja ne ? e ja AkhuM AvaraNane ?
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzanAvaraNakarma 149 [2.4] mohatIyakarma dAdAzrI : hA, e ja AvaraNa. praznakartA : e kyAre tUTe ? dAdAzrI : e to ApaNe jJAna ApIe eTale chUTI ja jAyane ! darzanAvaraNa to chUTI jAya. pachI emAM enA bhAvako rahe. enAM bhAvako rahe te karAvaDAve. te ghaDIe ApaNe chUTA rahevuM paDe. darzanAvaraNa eTale je kojhijha utpanna kare che te. aNasamajaNathI kojhijha utpanna kare che. 'huM caMdubhAI chuM.' e roMga bilipha e ja darzanAvaraNa. praznakartA : Apa je jJAnavidhi karAvo che ne, temAM darzanAvaraNIya tUTe to ApaNane darzana thAya ! dAdAzrI : ApaNe jJAna ApIe tyAre ene "kaMIka che' evuM bhAna thAya che, e darzanAvaraNa gayuM. pachI "zuM che e DisAIDa thayuM, anubhavamAM AvatuM jAya e jJAnAvaraNa gayuM. darzanAvaraNa to tUTI gayeluM ja che ne ! AkhuMya tUTI gayuM. te ame ApIe chIe kevaLadarzana A. te kSAyaka darzana che. darzanAvaraNa tUTI jAya tyAre kSAyaka darzana kahevAya. praznakartA evI ja rIte darzanAvaraNa ne mithyAdarzanamAM phera zo ? dAdAzrI : mithyAdarzane ya UDI gayuM ne darzanAvaraNeya UDI gayuM. jJAnAvaraNIya nathI UDI gayuM. potApaNuM mAnavuM e mohatIyakarma ! keTalA guNa batADyA A mINabattImAM ? praznakartA : be guNo batADyA. dAdAzrI ane dravyakarma kevA kahevAya che ke A mohathI je dekhAya che dravyakarma che e cazmAM che, moharUpI cazmA. "A mArAM vAIpha AyA' kaheze ane ame emanA dhaNI. ohoho ! moTA dhaNI thaIne AyA !! mohanIya eTale jyAM pote nathI tyAM potApaNuM mAnavuM ane tenAM je rilezana e potAnA mAnavA. A je ApaNuM ja nathI, ene potAnuM mAnIe, paNa AnAM je chokarAM te mArA chokarA ane AnA jamaI te ya mArA jamaI. mUA, A kyAM sudhI jamarA mAthe besADIza ?! eTale ja bhavanA bIja, ghanaghAtI karmo, mohanIya ! mohanIyakarmathI bhUlyo jAtate ! mohanIya eTale zuM ke eka nagInadAsa AkhA gAmamAM zeTha tarIke hoya ane rAtre sUtI vakhate ATalo dArU pItAM hoya, jamatAM pahelAM ane pachI jamIne sUI jatAM hoya niyamasara letAM hoya to enuM ya AvaraNa to
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ mohanIyakarma Ave ja, paNa e AvaraNa khabara nA paDe. have eka dahADo mitra Avyo. tyAre be-traNa pega vadhAre pI lIdhA. to e nagInadAsa rahe kharAM ? Avo DAhyo mANasa, ApaNe tyAM jaIe to kahe, 'huM hindustAnano presiDanTa.' ApaNe nA samajIe ke A zenI asara che ene ? 151 alyA mUA, tame DAhyA mANasa, A zuM bolI rahyA cho tame ! eTale dArU pIdho teno amala thayo. potAno amala UDI gayo. potAnI sattA UDI gaI. ane konI sattA ? amala kono che ? eTale pachI e zeTha ke zuM kahe ke 'huM to presiDenTa oNpha InDiyA chuM' e moha kahevAya. je pote che nahIM ane te potAnI jAtane mAne. eTale bIjI rIte bolavuM e badho moha kahevAya. huM Amano dhaNI thauM, huM Ano bApo thauM, huM Amano dIkaro thauM e badho moha ! e kyAM sudhI, tyAre kahe, A mahIM dArU caDhyo che tyAM sudhI. ane sAyakolojIkala IphekTa je koI kahene ke tuM to dhaNI thauM, dhaNI ghauM, dhaNI thauM, to e ene dhaNI chuM evuM rahyAM kare. eTale A moha ! e moha che te, 'huM koNa chuM' e AvaraNa AvI jAya ane pachI bIjI rIte huM Ano dhaNI ghauM, Ano mAmo thauM, Ano kAko thAuM evI rIte e jJAnAvaraNa thaI gayuM kahevAya. paheluM darzanAvaraNa thAya, eTale zraddhA pharI jAya badhI ApaNI. 'huM zuddhAtmA chuM' e zraddhA UDI jAya ane A 'caMdubhAI chuM' e sAcuM. pachI jJAnAvaraNa thAya. anubhavamAM paNa e AvI jAya. pachI mohathI pahelI zarUAta thAya. zarUAta mohanIya, pachI navuM darzanAvaraNa, pachI navuM jJAnAvaraNa AvyA kare. dArUno amalane laIne bole che. evI bhrAMti ene utpanna thaI. tethI potAnuM svarUpa bhUlyo. evI rIte pachI ApaNane A laukika lokoe jyAM sukha mAnyuM che, evuM ApaNe paNa e saMjJAthI sukha mAnyuM ke AmAM ja sukha che. jJAnInI saMjJAthI sukha mAnyuM hota to niveDo Ave. paNa lokoe jyAM mAnyuM tyAM sukha khoLavA ApaNe gayA. enAthI mohanIya AvaraNa AvyuM. pachI ApaNe khorAka lIdho ane khorAka lIdho teno dArU AptavANI-13 (pUrvArdha) thayo. ane tethI A Akho dahADo A mArA sasarA thAya, A kAkA thAya, mAmo thAya, phUo thAya evuM bola bola kare. kharekhara che ? koI sasaro banyo kAyamano ? kyAM sudhIno sasaro e ? atyAre to vahu DAyavorsa nA le tyAM sudhIno sasaro. eTale AvuM oNla dhIjha rileTIvajha Ara TempararI eDajasTamenTa enDa yu Ara paramenanTa. ane TempararImAM eDajasTamenTanI prApti mATe tame gayA, eTale tame paNa TempararI thaI gayA. 152 ane pachI DaoNkTarane kaho, sAheba, mane bacAvajo. alyA mUA, sAhebanI bena marI gaI e tane zuM bacAvavAno che te ! DaoNkTara sAhebanI bena nahIM marI jatI hoya ? paNa chatAM A kAlAvAlA kare, 'sAheba, mane bacAvajo.' enuM zuM kAraNa ? ene bhaya pesI gayo che have ke huM marI jaIza. jema pelA nagInadAsa zeTha kahe che ne 'huM presiDanTa chuM', evuM A thayuM che. enuM nAma moha. bIjo amala pAko, potAno amala nathI. AtmAno amala UDI gayo ane A paravastuno amala thayo. eTale parasattAmAM peTho. ane parasattAne potAnI sattA mAnavA lAgyo pAcho ke huM ja karuM chuM A. e cAlu thayuM tophAna pachI. mULa kAraNa che moha ! ane mohanIya to 'huM caMdubhAI' e ja moha, bIjo kayo moha ?! e hoya to badhA ya moha UbhA thAya. nahIM to e nA hoya to koI moha Ubho thAya nahIM. mULa kAraNa huM caMdubhAi te ja moha. have e moha toDavA jAya, te lAkha avatAreya zI rIte chUTe ? 'huM caMdubhAi chuM' e moha chUTe nahIM. je mohanuM mULiyuM pachI mohanuM jhADa to rahyA ja kare ne ! jo tamAre mULiyuM UDI gayuM to badhuM sUkAvA mAMDyuM ne jhaTa ! pAcho kaheze, 'huM bApajI chuM.' AtmA jANyo nathI to ya bole che. enuM kAraNa ke A pATA bAMdhelA che. eTale pote AtmA che chatAM bole che juduM. praznakartA : AtmA upara paDaLa AvI gayA che. dAdAzrI : paDaLa AvyAM che, pATA, cazmA. kALA cazmA pahere tyAre kALuM dekhAya, pILA pahere to pILuM dekhAya. jevA cazmA pahere evuM dekhAya.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ mohanIyakarma 153 154 AptavANI-13 (pUrvArdha) kevA kevA TekarAMo caDaze ne kevA kevA khADAmAM paDaze e mohanIya. A benuM pariNAma che mohanIya. tethI mohane, nahIM to bicArAne moha te hoto haze ! AMdhaLA mANasane avaLuM dekhAya, emAM eno zo doSa ! A jJAnAvaraNa ne darzanAvaraNa be ja che. mULa kAraNa AnuM moha che. A 'huM caMdubhAI chuM' e moha. praznakartA : evAM traNa zabdo che - moha, mahAmoha ane vyAmoha. dAdAzrI : vyAmoha eTale vizeSa moha eTale mUchita thaI gayo. pachI ene bhAna nA hoya. vyAmohamAM bhAna nA hoya, mohamAM bhAna hoya. praznakartA ane trIjuM mahAmoha. dAdAzrI : mahAmohamAMya bhAna hoya ene. mUrzita kare te moha ! paNa mohanIyakarma eTale bIjuM zuM ke moha karavA jevI cIja nathI chatAM ApaNane enA tarapha AkarSaNa thAya che, e cazmA evA kharAba hovAthI. dravyakarma cazmArUpI che. jene jevAM cazmA enuM svarUpa evuM. have jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa be dravyakarma, A bene laIne mohanIya utpanna thayuM, dekhAtuM baMdha thaI gayuM, anubhavamAM AvatuM baMdha thayuM eTale moha. temAM ne temAM sAruM dekhAyuM tyAM AgaLa coMTI paDyo. jema phUdA che ne, pelI lAITane coMTI paDe che, ema A coMTI paDe jemAM ne temAM. e mohanIyakarma te trIjuM dravyakarma. ene A kazuM vastu dekhe to enI para kema ekadama kheMcAI jAya che ? e mohanIyakarma che mATe. bajAramAM Avyo to TeTA lIdhA vagara rahe nahIM. nA Avyo hota to kazuM nA leta. nA jue to kazuM ya nahIM. jotAMnI sAthe ja moha utpanna thaI jAya e mohanIyakarma. bebhAna thaI jAya, potAnI jAta-bAta bhUlI jAya. mAre zuM sagavaDa che ke A ja devuM thaI gayuM che ke nahIM te ya bhUlI jAya. A mUrNita thAya e dravyakarmathI. dravyakarma khalAsa thaI jAya, to mUrNA nA thAya. e vinAzI sukho che ne A to avinAzI sukha. moha keTalA prakAranA ? aneka prakAranAne ? ane temAM 'huM anaMta sukhadhAma chuM" evuM kahe che. eTale mAre bIjA mohanI jarUra che nahIM. A to phasAyo che, emAMthI nIkaLI javAnuM che have. tethI ApaNe bolIe chIe ke "mohanIya aneka prakAranI hovAthI tenI sAme huM anaMta sukhanuM dhAma chuM.' bharelAM bhAre mohatIyakarma ! praznakartA : to A je ATha karmo che, emAM sauthI kaThinamAM kaThina karma kayuM naDe che ? dAdAzrI : mohanIyakarma. bIjuM zuM ? praznakartA : mohanIyakarmamAMthI mukta thavuM che, chatAM ApaNA paribaLo ja evAM che ke e mohadazAmAMthI jarApaNa mukta nathI thaI zakatA. dAdAzrI : mohanIyathI koI chUTI ja nA zake ne ! jJAnI puruSanI kRpA thayA sivAya mohanIya chUTe nahIM. pachI Ama paDe, game tyAM paDe, dariyAmAM paDe ke game te kare, paNa kRpA sivAya mohanIya nA chUTe. mohanIya ekalI ja kRpAthI chUTe. bIjuM badhuM jAte thoDuM ghaNuM choDAya paNa mohanIya nA chUTe. mohanIya eTale mUrchA, bebhAna thaI gayelo. ene to jJAnI puruSa bhAnamAM lAve tyAre ja ne ! jJAnI vagara to kazuM kAma ja nA thAya. e che ataMta karmomAM aphasara rUpe ! tethI zrImad rAjacaMdra kahyuM ke, karma anaMta prakAranA, temAM mukhya ATha, temAM mukhya mohanIya, haNAya te kahuM pATha." A jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa, A be AvaraNathI A mANasa
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ mohanIyakarma karma anaMta prakAranA hoya che. enI goThavaNI karI enA bhAga pADI dIdhA ane AThamAM jeno samAveza thAya eTalo karIne paNa chevaTe ATha paDyA. AThathI ochAM na thAya evuM lAgyuM eTale ATha rahevA dIdhA. ochAmAM ochA bhAga karI dIdhA e. 155 temAM mukhya A badhAno aphasara koNa ? rAjA koNa ? tyAre kahe, mohanIya. jenA AdhAre UbhuM thayuM che. ATha karmo UbhA thayA konA AdhAre ? mULa zuM ? tyAre kahe, moha. have e moha, e mULa UDI jAya eno pATha kahuM tane, kahe che. mohanIya haNAya e pATha kahuM. mULiyuM che emAM, e jo mULiyuM UDI jAya to badhuM UDI jAya. "karma mohanIya bheda be, darzana cAritra nAma. haNe bodha vItarAgatA, acUka upAya Ama.' - zrImad rAjacaMdra mohanIyakarmanA be bheda che. eka darzana mohanIya ne bIjuM cAritra mohanIya. darzana mohanIya jJAne karIne jAya kramikamAM, e bodhe karIne jAya ane akramamAM bhedavijJAne karIne jAya. darzana mohanIya gayuM, have rahyuM zuM ? tyAre kahe, cAritra mohanIya. cAritra mohanIya DiscArja moha, pariNAmI moha. kojhijha moha ane pariNAmI moha. kojhijha moha gayo hoya, have e moha tamane nA gamato hoya to pariNAma AvyA vagara chUTako nA rahe. pelAnuM riekzana che eTale cAritra moha. have kojhijha mohane bodha haNe kramika mArgamAM ane ahIM bhedavijJAna haNe ane cAritra mohane vItarAgatA haNe. pelAmAM koI gALo bhAMDe to enI upara rAga-dveSa nA kare, e cAritra mohanIya emanuM haNe ane ApaNe ahIM AgaLa ArtadhyAna-raudradhyAna baMdha thaI jAya eTale vItarAgatA ja utpanna thAya. pAMca AjJA pALe ane samabhAve nikAla karI nAkhe. A jJAna maLyA pachI moha to Akho UDI ja gayo che tamAro. moha nAmeya rahyo nathI. phakta rahyo keTalo ? vartanamoha. vartana Ama ko'kane ema dekhAya Ane keTalo badho moha che te ! vartana badhuM tamAruM mohavALuM hoya. vartanamoha kahevAya ene. e to vartanamoha to maneya hoya. huM A badhuM AptavANI-13 (pUrvArdha) khAvA nA besuM ? kaDhI nA lauM vadhAre bhAve to ? e vartana moha e kharo moha nathI. e nikAlI moha che. jato, ene ghera jAya che. ApaNane kahIne jAya che ke A huM jauM chuM have. ane kharo moha to pelo ke je bIja paDe. enAthI badhuM A jagata cAlI rahyuM che. e moha eka kalAkamAM UDI jAya che Akho. sarvAMza nAza thAya che moha. moha nAza thAya tyAre ja A badhuM jAya ne ? e mohe ya dravyakarma che. ApaNe badhuM UDADI melyuM, haDahaDATa. 156 AkhuM jainadharmanuM, tamAma dharmonuM tattva ApyuM che badhuM ane te pAchuM kriyAkArI, enI meLe kAma karyA kare ane mokSe enI meLe laI jAya. mokSe laI jAya tyAM sudhI choDe nahIM, evuM A to che. bheda, darzatAvaraNa te darzata mohatIya taNo ! AtmA prApta thayo eTale mohanIyakarma UDI gayuM. mohanIya kyAM sudhI ? 'huM caMdubhAI chuM' tyAM sudhI. pachI 'huM zuddhAtmA chuM' eTale mohanIya nahIM. zuddhAtmA paNa lakSarUpe hovuM joIe. e moDhe bolavAthI kazuM dahADo vaLe nahIM. ane mohanIya UDyuM, mohanIya e ja aMtarAyanuM kAraNa che. kAraNa ke mohanIyanuM phaLa che aMtarAya. paNa bhagavAne judA pADyA che. mohanIya ne aMtarAya oLakhavA mATe. eTale be UDyA, mohanIya zenuM phaLa che ? tyAre kahe, darzanAvaraNanuM phaLa che. have darzanAvaraNa UDyuM, ke pachI A cAreya UDI jAya. ApaNuM darzanAvaraNa khalAsa thayeluM che. praznakartA H darzanAvaraNa juduM pADyuM ne darzanamohanIya judI pADI. dAdAzrI : hA, moha eTale zuM ? adarzana. adarzana je che e dekhAtuM nathI ane A darzana, je che e dekhAya che. enuM nAma darzanAvaraNa khalAsa thaI gayuM. praznakartA H darzanAvaraNIya ane darzanamohanIya, A beno zuM bheda che? dAdAzrI : e AvaraNa, e to DhAMkelI vastu che. e darzana DhAMkeluM che AkhuMya. jJAna DhAMkeluM che. jeTalAM pramANamAM khulluM thayuM che, eTalA pramANamAM khulluM thayuM che, bIjuM badhuM DhAMkeluM ja che.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ mohanIya karma 157 ane mohanIya e DhAMkyuM che. eTale je bhAva thavo joIe, te nathI thato. mohabhAva thAya che, saMmohana thAya. peluM DhAMkyAne lIdhe, potAnA svarUpanuM bhAna thAya nahIM eTale saMmohana thAya. eTale e mohanIyakarma ne mohanIya che te aMtarAya pADe. e pote AtmAthI chUTo paDyo, aMtaro paDyo, tyArathI badhA aMtarAya ja kahone ! potAnA svarUpanA aMtarAya paDyA tyArathI badhA aMtarAya ja paDa paDa karyA kare. have peluM darzana mohanIya e to skUla vastu che. darzana mohanIyane mithyAtva kahevAya che. mohanIya, aMtarAya, jJAnAvaraNa ne darzanAvaraNa - e cAranI prabaLatA, enuM nAma mithyAtva. mithyAtvathI AgaLa vadhe eTale traNa misIsa thaI jAya. samakti prApta thAya nahIM, te pahelAM AgaLa vadhyAnuM phaLa, traNa misIsa thaI jAya. mithyAtva moha thAya, mizramoha thAya ane samyakatva moha thAya. A mohanIyanA traNa TukaDA thAya che. have mithyAtva moha vakhate maMda paDe. tyAre mizra mohanIyamAM Ave. A ya kharuM ne te ya kharuM. mokSe javAno rasto, A badhA bhagavAnanA maMdiro-baMdiro badho je mArga che ne, te ya kharuM ne A saMsAranuM ya kharuM. zAstroya kharAM ne ApaNuM ghara, bairI-chokarAM, dhaMdho ya kharuM. banne jagyAe mohanA pariNAma. tyAM jAya tyAre tyAMya mohamAM hoya. ahIM Ave tyAre ahIMyA mohamAM hoya. eka bAju mohamAM hoya to mithyAtva moha kahevAya. pelA banneva moha hoya. maMdiramAM jAya to tyAM eTalo vakhata AnaMdamAM hoya, upAzrayamAM jAya to tyAM eTalI vANI sAMbhaLavAnI maLe te ghaDIe UThavAnuM mana nA thAya ane dhaMdhAmAM jAya to tyAM moha utpanna thAya. mizra mohanIya e darzana mohanIya. e mithyAtva mohanIya ne mizra mohanIya jAya tyAra pachI ene samakita thAya. krodha-mAna-mAyA-lobha cAreya jAya tyAre ene samakita thAya. upazama samakita ane pachI upazama samakita eTale ardha pudgala parAvartana kALa sudhI bhaTaka bhaTaka kare. tyAra pachI ghaNAM vakhata pachI kSayapakSamamAM pesI jAya. e upazama thayeluM te kSayopakSamanuM kSAyaka thatAM thatAM to ardhapudgala parAvartana eTale to bahu kALa bhaTakAmaNa thaI jAya. lAyaka kyAre thAya ke samyakatva mohanIya jAya tyAre. sakhyatva mohanIyane to hindustAnamAM eka paNa 158 AptavANI-13 (pUrvArdha) mANasa evo nathI ke jene samyakatva mohanIya hoya. e hoya to to bahu sarasa kAma nIkaLI jAta. samyatva mohanIya eTale bIjI koI cIja ene sAMbhare nahIM. AtmA kevo haze ? AtmA zuM haze ? kema karIne jaNAya ? kema karIne male ? AtmAne jANavA mATeno ja badho moha. evAM koNa che ahIM AgaLa ? Akho dahADo ya, koI bIjuM pariNAma ja nahIM. niraMtara temAM ne temAM ja. AtmA kevo haze ne kevo nahIM ? ene kevI rIte jaNAya ? ne badhuM enA ja ghATamAM ne ghATamAM rahe evAM keTalAM mANaso haze ? A lokone to kalAka nathI rahetuM, to A to niraMtara rahevAnuM che, niraMtara. ane jene AtmA 'A' che evuM nakkI thayuM ane zaMkA utpanna thaI nahIM, eTale samyakatva moha UDI gayo, ene kSAyaka samakita thayuM. eTale ApaNe A samyakatva moha UDI jAya che. AtmA A che e nakkI thAya che niHzaMka bhAve, zaMkA jarAya nathI rahetI. A dAdAjI kahe che, te ja AtmA che ne ApaNo AtmA pragaTa thaI gayo. pachI zaMkAne koI sthAna rahetuM nathI. nahIM to A jagatamAM koIne saMdeha gayelo nahIM. A to saMdeha gayo, zaMkA gaI, badhuM gayuM. ane AtmA hAjara thaI gayo pachI bIjuM zuM joIe ? pragaTa caitanya hAjara thayuM. ApaNe yAda nA karIe to enI meLe Ave. pachI zuM joIe ? je dahADe jJAna maLe che te pahelI rAta e AnaMda haju sAMbhare ne ? tyAM peluM DiscArja tarata nathI nIkaLatA ne ? pachI DiscArjano udaya Avyo, ke DiscArja bheguM thayuM pachI te gUMcAyA kare pAcho. eTale e pada to joyuM che ne ? eTale pahelA kalAkamAM che ne, jItendriya jIna thaI gayo. pachInA kalAkamAM che te jItamoha jIna thAya che. e moha kSaya nA thAya tyAM sudhI A jItamoha jIna, pachI kSINamoha jIna. jyAM rokaDuM che, jyAM pote ja hAjara thaI gayo, AtmA hAjara thaI gayo, A jagatamAM koI evI cIja nathI ke e niraMtara hAjara rahe. tIrthaMkaroe barobara purAvA ApyA che ne ? tamArA anubhavamAM Ave
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ mohanIyakarma 1pa9 160 AptavANI-13 (pUrvArdha) che huM kahuM chuM e pramANe ? jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa kevuM padhdhatasara, sIDIbaMdha kahyuM che. AnuM kAraNa zuM ? badhAnuM mULa kAraNa, ATheya karmanuM mULa kAraNa darzanAvaraNa. te A mULa kAraNa paheluM chedAya che. eTale darzanAvaraNa tamAruM AkhuM phUTI gayuM. praznakartA : darzana mohanIya paheluM tUTyuM ke darzanAvaraNa pahelA mArAthI ghara choDAya evI paristhiti nathI.' eTale thayuM ? e bolyo ne tenI sAthe dikSA aMtarAya bAMdhyo. jJAnAtaMrAya, darzanAvaraNa vadhyuM. eTale A badhuM jokhama che. tUTyuM? dAdAzrI : e moha ne e AvaraNa, beu sAthe ja tUTe. eTale AghuMpAchuM nahIM, banne sAthe phrekacara, eTa e TAIma badhuM ja phrekacara, eka kalAkamAM. darzanAvaraNa badhuM tUTI gayeluM hoya, paNa have zuM thAya ? bIjA pelA karmo Ave che ne, te gUMcave ene. A darzanano lAbha nA levA de. nahIM to mArI peTha tameya joIne bolo paNa e lAbha nA levA de, badhAM gUMcave A to akrama jJAnanI balihArI che ke kaMIka udaya Avyo che. AvI ajAyabI sAMbhaLelI ja nA hoya ! eka aMza darzanAvaraNa ghaTavuM bahu muzkela che. A kALamAM UlaTuM vadhyA ja karatuM hoya, tyAM ghaTavAnuM hoya kyAMthI ? be TakA ghaTe ne cAlIsa TakA utpanna thAya. akramamAM cArjakarma keTaluM? praznakartA eTale dravyakarma baMdhAvavAnuM moTAmAM moTuM kAraNa mohanIya? dAdAzrI : mohanIya, bIjuM zuM ? dravyakarma bAMdhanAro e moha tamAro UDI gayo. have tamane moha kayo rahyo ? DiscArja moha. sADIo pahero, manamAM nathI bhAva have. A badho DiscArja moha rahyo ane jagata AkhAne navo moha baMdhAyA kare, rUTa kojha. tamAruM rUTa kojha toDI nAkhyuM. have tamAre DiscArja moha rahyo, cArja moha UDI gayo. kramika mArgamAM cArja moha ane DiscArja moha, baMne sAthe cAle. praznakartA : eTale amane have navuM dravyakarma UbhuM nA thAya ? dAdAzrI : thAya te paNa keTaluM ? amArI AjJA pALo eTaluM, bIjuM nahIM. eka-be avatAra thAya ane te puNyanA. A badhI muzkelI nA hoya. AjJA pALavAthI to jabarajasta, UMcAmAM UMcuM puNya baMdhAya. te sImaMdhara svAmI pAse ja besI rahevAnuM maLe !!! praznakartA : A mAla bahu bharelo lAge che hajI. dAdAzrI : bharelo ne te, e zenA jevuM ke koIne jJAna ApyuM hoya pachI ene kahyuM hoya, tuM jJAnamAM raheze. tyAre kahe, hA, kAle jJAnamAM rahIza. ane pachI bahArathI hajAra mANasone kaMInuM kaMI pUchavA mokalIe to pachI keTalo jJAnamAM rahe ? A badhAne mokala mokala karIe jAo, Ama pUchI Avo, tema pUchI Avo, phalANuM pUchI Avo pachI keTalo vakhata rahe ? evuM A saMyogo tamane gUMcave badhAM ane amane saMyogo bahu hoya nahIM ane amArA saMyogo badhA joya svarUpe hoya. te tamAre ya joya svarUpe che, paNa tamane zeya rahevA ja nA de ne, A badhAM Ave vArApharatI eTale. kAraNa ke akrama chene ! kamika hoya to to dekhAya nahIM, kramika eTale badho mAla khapAvelo hoya. e karoDo-karoDo avatAre mAla khape nahIM, AnuM ThekANuM paDe nahIM. kyAre mAla khape ahIM AgaLa ? kyAre A loko ghara choDe ne tyAM AgaLa dIkSA le ne kyAre meLa paDe ? "nA, nA bApajI, mAruM kAma nahIM.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 AptavANI-13 (pUrvArdha) ke mArI IcchA che, to aMtarAya chUTyA. pote ja pADelA che aMtarAya. aMtarAya eTale AMtaro. aMtarAyakarma eTale zuM? tamAro chokaro koI brAhmaNone jamADato hoya, to tame ene kaho ke AmAM zuM kADhavAnuM che ? A lokone zuM karavA jamADe che ?! enA karatAM A dAdAnA mahAtmAone jamADane ! A tame peNe puNya bAMdhyuM, paNa ahIM moTo aMtarAya bAMdhyo ke tamArI thALImAM jamavA besazo toya jamAze nahIM ! hAthamAM AveluM e paNa jatuM raheze. A aMtarAya ! tame jeTalA aMtarAya pADyA che, eTalA ja aMtarAya tamArA. [25]. aMtarAyakarma che chatAM na bhogavAya, e aMtarAya ! cothuM aMtarAya che. aMtarAya eTale zuM ke tamArI pAse hovA chatAM tamAre vAparavAmAM vAMdhA uThAve. hA, eTale e badhI cIja pAse che chatAM paNa e ApaNAthI eno lAbha laI zakAya nahIM. hamaNAM jamavA beThAM hoya ane thALI mUkI hoya, jamavAnI taiyArI hoya, thALImAM hAtha nAkhavA jAva cho, tyAre kamiznara AvyAM. "caMdubhAI UThI jAva, UThI jAva hamaNAM eka miniTamAM. tame UThI jAva jaldI." tame kaho ke 'jarA jamIne UThuM to ?" nA, nA, eka miniTe ya nahIM. UbhA thAva." eTale e aMtarAyakarma kahevAya. thALI hatI chatAMya jamAyuM nahIM. evI rIte mahIM jJAna che, darzana che, zakti che, nirbhayatA che, badhAM guNo che chatAM bhogavAtAM nathI aMtarAya bAMdhyA che, evI dIvAlo bAMdhI che, ApaNe jANI-joIne bAMdhI che ane have kahe che, huM phasAyo. evA aMtarAyakarma che. Ama pADyA aMtarAyo ! praznakartA : aMtarAyakarma zuM che, e mAre vadhAre samajavuM che. dAdAzrI : aMtarAyakarma to evuM che ne, tame kaho, mArI satsaMgamAM AvavAnI kaMI icchA nathI. eTale tyAM aMtarAya paDyA ane tame kaho lokone je prApta thatuM hoya, temAM tame AMtaro pADo buddhithI, A AmAM zuM ApavA jevuM che ? ko'ka Apato hoya to ApaNAthI nA bolAya. bolavuM e buddhinuM DahApaNa che ne, mArI nAkhe ApaNane. ko'ka Apato hoya emAM tame zuM karavA bolo cho ?! meM buddhithI AvuM ja kareluM badhuM. enA aMtarAya ja paDatA hatA badhAM. chatI cIja khAvA nA de, bhogavaTo che chatAM bhogavavA nA de, e badhA aMtarAya. evAM bahu aMtarAya che. lAbhAMtarAya, bhoga aMtarAya, upabhoga aMtarAya, dAnAMtarAya, vIyAMtarAya, A badhA bahu jAtanA aMtarAya paDyA che mANasane. pote paramAtmA hovA chatAMya A ja jAnavara jevA du:kha veThI rahyo che. che paramAtmA, emAM be mata nahIM. mArI draSTi to badhA dekhAyane paramAtmA. che paramAtmA paNa have zuM thAya ? je jakaDAyo che, je phasAyo che, je baMdhanamAM AvI paDyo che eTalA mATe huM A jJAna ApuM chuM, mukti thAya ene. A aMtarAya badhA potAnA ja pADelA hoya che, AgalA bhavanA. gayA avatAre ApaNe kerIo hoyane, 'AmAM zuM khAvA jevuM che ? A koI khAvA jevI cIja hoya ! Ama che, tema che.' evuM badhuM karyuM hoya eTale te avatAramAM to ThIka che paNa A avatAramAM male nahIM ApaNane ! bhegI thAya nahIM ane A avatAramAM lokonA kahevAthI ApaNane ene mATe
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma khyAla Avyo ke kerI bahu sArAmAM sArI vastu, viTAmInavALI che. pachI ApaNe khoLIe paNa male nahIM, bhegI nA thAya. kAraNa ke tarachoDa mArI hatI. eTale aMtarAya karelA hoya che. aMtarAya pADatAM ja karo pratikramaNa ! 163 have ko'ka mANasa brAhmaNane so rUpiyAnuM kApaDa Apato hoya dAna tarIke ane tame kaho ke 'bhaI, e pAcho tyAM vecI khAze.' e tame aMtarAya pADyo. pelo pelAne Apato hato, temAM tamAruM AMtaro pADyo eTale tamane enuM phaLa tamAre aMtarAyakarma bhogavavuM paDe. Ane aMtarAya kahevAmAM Ave che ke bhaI, ko'kanuM karato hoya, tame zuM karavA emAM aMtarAya pADo cho ? pelo buddhi vApare ke AvuM badhuM khoTe raste jAya che. te tAre jovAnI jarUra nathI. AlanAra pelo ne lenAra pelo. chokaro kapaDAM be vakhata paherato hoya, ene ApaNe kahIe ke 'zuM nakAmuM paisA bagADuM chuM. kapaDAM badhAM dhULadhANI karI nAkhuM chuM, bagADuM chuM' e kahyuM temAM aMtarAya paDyo badho. ApaNane nahIM male. AMtaro koInAmAM pADazo nahIM. praznakartA : paNa keTalIka evI pharajo AvI paDe to tyAre to thoDo aMtarAya karavo paDe ne ! kuTuMbanI aMdara vaDIla hoya, eTale pharajiyAta koI vakhata bolavuM paDe. dAdAzrI : enuM paNa phaLa to avazya male. nahIM to pachI ApaNe ene dhoI nAkhavuM joIe. karma karo paNa dhoI nAkhavuM joIe. dhovAnuM hathiyAra hoya che ja. gharavALAne nA karavuM paDe badhuM ?! paNa A jJAna lIdhuM eTale pratikramaNanuM hathiyAra ApeluM che ne ! e hathiyA2vALA e dhoI nAkhe jhaTa. ApaNe jarUrIyAtavALI vastu maLatI ya nathI ane ApaNuM dhAreluM thatuM nathI e badhAM aMtarAya karyo. AptavANI-13 (pUrvArdha) pachI aMtarAya eTale vadhAremAM vadhAre bhaNyA hoya paNa e jyAM jAya tyAM nokarInuM ThekANuM paDe nahIM ane aMtarAya tUTI gayA hoya tene ahIMthI bahAra gayo ke tarata Ama arajI karatAMnI sAthe nokarI maLI jAya. 164 aMtarAyakarma zuM kAma karatuM haze ? ghaNAM mANasa sAdhanavALA hoya che. ane ene tyAM ApaNane jamavA bolAvyA hoya, emanI ghera jamavA gayA hoya ne ApaNI joDe jamavA beThAM hoya ne, to ApaNane zrIkhaMDapUrI mUke. e mUo roTalo laIne bese. to ApaNe nA jANIe ke kazuMka aMtarAya che AnAM ? roTalo ne dahIM laIne beTho hoya. A majUro khAya evuM laIne beTho chuM ne amane AvuM khavaDAvuM chuM ? kazuMka aMtarAya haze ne ? zuM aMtarAya ? DaoNkTare kahyuM hoya, tuM khaIza to marI jaIza, mUA. aMtarAya bicArAne ! khAvAmAM aMtarAya, pIvAmAM aMtarAya, badhI jAtanA aMtarAya ne atyAre to. evuM nathI banatuM ? evuM jovAmAM AveluM ? A zrIkhaMDa badhuM ya che paNa khAvA nA de, peluM aMtarAya pADyA tethI chatI cIje khAvA nA de. bhogavaTo che chatAM bhogavavA nA de e badhA aMtarAya. evAM bahu aMtarAya che. AvaraNa te aMtarAya ! praznakartA : evAM be zabdo AvyA, AvaraNa ane aMtarAya. to AvaraNa eTale phijhikala ane aMtarAya eTale menTala ? dAdAzrI : AvaraNa sUkSma vastu che, aMtarAya eTaluM badhu sUkSma nathI. hamaNe koI garIba Avyo hoya ane koI pAMca rUpiyAnuM kaMI anAja ApatA hoya ne evuM bIjuM kaMI ApatA hoya to tame kaho ke alyA, Ane zuM karavA Apo cho te ? e tame evuM kaho eTale tamane aMtarAyakarma baMdhAyuM. e tame jANatA ho ke A khoTe raste jAya che A loko, pachI e anAja vecI karIne dArU pIe evuM jANatA hoyane chatAM ya tame AvuM kaho to paNa tamane to aMtarAya baMdhAyuM. e Apato hoya to temAM zuM karavA AMtaro pADyo ? A buddhinI Dakhala che ne ? te aMtarAyakarma nA pADavuM. bahu
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma jAtanA aMtarAya bAMdhe che loko. khAvAtA paDe aMtarAya AtAthI ! 165 eka mANasa to enI vAIphane kahe che, te dahADe kaMTrola (rezanIMga) hato. cokhA-bokhA ochA maLe kaMTrolamAM. vAIpha che te ATalo badho thALImAM bhAta le. have pelI bicArI zarIre hoya to, bhAta khAvA de ne bicArIne ! ene bhAkharI ochI bhAvatI hoya. pelo dhaNI roja kaca kaca kare. te eka dahADo baI mane kahe che, "roja huM khauM chuM ne, jaMpIne khAvA nahIM detA'. 'alyA, mUA kaI jAtanA cho ? A to aMtarAyakarma kahevAya. A bhAta tamane nahIM male. zuM karavA Ama karo cho, jaMpIne besone nirAMte !' ene samajaNa nahIM ne e jANe ke A to Ama karIe eTale sAruM thaI jaze. mAno ke vakhate thAya, bIje dahADe ochuM khAya paNa AMtaro tamAro paDaze ne! praznakartA : paNa A to AvuM khabara nathI, eTale AvAM AMtarA bahu pADIe chIe. Aje pahelI vakhata jANyuM. dAdAzrI : e tamane khabara nathI evuM nahIM, A badhAyane, koIne khabara nathI. A badhA zAstromAM zabdo lakhyA che ne, eno kharo artha jJAnI puruSa ekalA ja jANe, bIjA badhA vAto kare eTalI ! mAre aMtarAyakarma che, mAre aMtarAyakarma che paNa alyA, zuM aMtarAya te ? voTa Ijha IMTa ? tame jANatA nahIM, e to moTI moTI baDI baDI vAto che khAlI. zAstronA moTA moTA zabdo Ave, paNa ApaNe kahIe ke A zuM ? phoDa pADI Apo, nAno chokaro samaje evuM. tyAre kahe, nA, e nA AvaDe. pote samaje to phoDa pADI Ape ! ane huM to chokarAne kahyuM ke alyA, eya ATaluM ApatA zuM kAma AMtaruM chuM, tane nahIM maLe. e aMtarAyakarma ! enuM nAma vighnakarma. vighna UbhuM karyuM eTale vighna ApaNane Ave. ene vighnakarma kahevAya che. praznakartA : eTale evA saMjogo, A dAkhalA tarIke DAyAbITIsa AptavANI-13 (pUrvArdha) hoya ane chatAM ATalo badho bhAta lIdho hoya, to ApaNe jJAtA-draSTA thaIne joyA karavuM ? 166 dAdAzrI : to bIjuM zuM karavAnA hatA ?! ane nahIM to ya zuM thAya ? e game te karatI hoya, AkhuM A ghIno pATIyo DhoLIne khAtI hoya, to ApaNe zuM thAya ?! e to ApaNI hAjarImAM khAya eTale ApaNane duHkha thAya che ne ! hAjarImAMya gerahAjara mAnavI ApaNI jAtane. huM chuM nahIM A, huM chuM nahIM evuM mAnavuM. ApaNe nA hoIe to evuM ja kare ne ! e to ApaNe chIe tenuM jhera che ne, e jhera UDADI daIe. dIThAnuM jhera A to ! praznakartA : A phoDa je Aje paDyo, to ghaNAMnA solyuzana nIkaLI jaze AmAM. badhAM aMtarAya ja karyA karIe chIe. ApaNane ema dekhAtuM hoya ke AnAthI enuM ahita thAya che, to pachI e vastu mATe to ApaNe sAmAne 'nA' kahevI joIe ne ! dAdAzrI : khAvA-pIvAmAM ahita thAya che te ? praznakartA : khAvA-pIvAmAM, amuka vastu khAvAthI.... dAdAzrI : ApaNe nA kahevAnI jarUra nahIM. ApaNe ene A vigata samajAvavAnI jarUra ke 'bhaI Ama karavAthI zarIrane Ama nukazAna thAya, Ama thAya, tema thAya.' A heMDa, nahIM khAvAnuM, evuM polIsa ekzana nahIM levAnI. vigatathI samajAvIne kahevuM ke AnuM phaLa AvuM Ave. AmAM zuM kADhIza phAyado ? praznakartA : AvAM saMjogo badhAM bahu UbhA thAya, Dagale ne pagale bane. dAdAzrI : e ja kahyuM ne A. A sAmAnya jJAna bahAra hoya nahIM. eTale ja huM kahuM chuM ne, badhAM kaMIka vAtacIta karo to A sAmAnya jJAna nIkaLe. tame aMtarAya kahyuM, tenA upara vAta nIkaLI ! eTale sAruM, pUcho
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 167 kaMIka vAtacIta karo. praznakartA: have A je aMtarAya che, tenI aMdara keTalAMka che te pojhiTiva aMtarAya hoya ne keTalAMka negiTiva hoya, jamavA mATe eNe pramANasara lIdhuM, ApaNe kahIe ke tuM jarA vadhAre che, ene Agraha karIne dabANa karIne, vadhAre khavaDAvIe to e aMtarAya kharo ? dAdAzrI : to aMtarAya tUTyo. jamavAmAMthI uThADI melyo to aMtarAya bAMdhyo. huM kahuM lokone, 'bhIkhArIne kaMI ApavA jevuM nathI. eTale mArAthI apAya ja nahIM pachI. ApavuM hoya toya nA apAya. AMtayuM enuM nAma aMtarAya. khAtAM khAtAM koIne uThADI melyo, uTha, tame bIjI nAtanA ahIM kema AvyA cho ! moTo aMtarAya, jabarajasta ! bIjI nAtanA hoya ne, te pahelAM loko uThADI melatA hatA, meM joyelA badhAM. A lokoe kaMI aMtarAya pADavAnA bAkI rAkhyA che ?! ane jo duHkhI thayA che, du:khI thayA che ?! aMtarAya, AMtaro pADe pote jANI-joIne. alatA ahaMkArathI paDe aMtarAya ! praznakartA : ApaNA khetaramAM taiyAra thayelA pAkane koI Dhora aMdara pesIne khaI jatuM hoya ne ApaNe tene hAMkI kADhIe to tene aMtarAya karyo kahevAya ? dAdAzrI : ApaNA khetaramAM koI Dhora pesI gayuM hoya to ene haMkArI kADhavAmAM aMtarAyakarma nA kahevAya. e nA jatuM hoya to pagamAM be lAkaDI mAravI, ane paNa ene kADhI melavuM. peTa upara nA mAravuM. peTa upara ke mAthA upara nA mAravuM. jo pAkanI jarUra hoya to, nA jarUra hoya to mAnabhera rAkhavuM paNa aMtarAyakarma nahIM baMdhAya. aMtarAyakarma e judI vastu che. eTale bhaDakavAnI jarUra nathI. aMtarAya eTale zuM ? tyAre kahe che, ke A dAna ApatA'tA bhaI, to huM kahuM ke jarA sAmo adhikArI che ke nahIM te to juo. ema ne ema Apazo to baMdhanamAM paDazo. have pelAne bicArAne maLavAnuM thayuM che, e 168 AptavANI-13 (pUrvArdha) duHkhI che, ene kaMIka male che, A Ape che, emAM huM akkala vAparuM mArI. praznakartA : aMtarAya kare che. dAdAzrI : nA, e aMtarAya karato hoya to mUo cetI jAya. paNa e akkala vApare che ke jo huM ene samajaNa pADuM chuM, huM akkalavALo chuM ne A beakkala che. eTale akkalano ene ahaMkAra che. ethI aMtarAyakarma paDe che. eTale ene je A lAbha thavAno hoya ne, to lAbhamAM aMtarAya paDaze. ane pachI ahIM kahe che, huM kaMI paNa dhaMdho karuM paNa cAlato ja nathI, lAbha ja nahIM maLato. alyA mUA, aMtarAyakarma karIne Avyo, zAno lAbha male tyAre ! - jyAM gayo tyAM aMtarAya, jyAM gayo tyAM aMtarAya. evA aMtarAya karyA haze ke nahIM lokoe ? jayAM gayo tyAM akkalano A Iskotarone ! pelo Apato hoya, temAM A vacce paDe che. alyA mUA, tAre e jovAnI zI jarUra ? e Ape che, emAM ApaNe hAtha nA ghAlIe. paNa pelo akkalavALo pelAne salAha Ape, tArAmAM akkala nathI, AvuM apAtuM haze ? e aMtarAya pADyA. tenA aMtarAyo badhAM lokone. kAraNa ke AtmA che. bhale prakRtimaya che. prakRti bhale rahI. paNa jeNe aMtarAya nahIM karyAne, tene je IcchA thAya te cIja sAmI Ave. ane A to pote dhIreluM vastu hoya, e dasa hajAra dhIrelA hoya, te IcchA thAya tyAre pAchA Ave. eTale dhIrelA ya pAchAM Ave ApaNe ghera. jyAre IcchA thAya ne, ke have A badhuM baMdha karI devuM che. to rUpiyA pAchAM ApavA mAMDe, aMtarAya nA pADyA hoya tene. ane aMtarAya pADyA hoyane, ene tyAM che te ugharANI bAra mahinA sudhI kara kara kare. tyAM jaIne pahoMce tyAre, 'kyAM gayA zeTha ?" hamaNe ja bahAra nIkaLyA, kaheze. 'keTalA vAge bhegA thaze ?" tyAre kahe, "sADA traNa vAgyA pachI, cAra-sADA cAra vAge nIkaLe che, sADA traNa vAge Avo.' te ApaNe ghera AvIe ne Akho dahADo dhyAna enuM rahyAM kare bicArAnuM. khAtI vakhate ya enuM dhyAna rahyA kare. je sAdhanA karI e sAdhanA cAlu ja
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 169 hoya ne ?! A sAdhanA karI che, te dhyAna enuM rahyA kare. strIone A dhyAna nA rahe. e to ugharANI karIne pachI AvI ne kazuMya nahIM. ane A to akkalavALAne ? Imozanala. pelI mozanavALI A pachI ahIM AgaLa che te pAcho sADA traNa vAge vahelo vahelo nIkaLe. 'have sADA traNa thavA AvyA che, have dasa miniTamAM huM tyAM pahoMcI jaIza.' eTale e enI jAgRtimAM hoya. ane baIe pelAne kahyuM hoya ke pelAM AvyA'tA. tyAre kahe, sAruM chone AvyA, kazo vAMdho nahIM. te pelA che te kahe che, Aja to mAre bahu utAvaLa che ne te AvuM kahyuM, te emane kaheje, pharI Ave kAle. ane e savA traNe nIkaLI gayo hoya. ane A zeTha pachI jo akaLAyA kare. Ane meM kyAM dhIryA, Ane meM kyAM dhIryA!! tyAre kahe che ke 'bhaI, eno doSa che ?' tyAre kahe, 'nA bA. te aMtarAya pADyA che ne, eno A doSa che. teM lokonAmAM aMtarAya pADyA che teno A doSa, eno doSa nathI. tArA aMtarAya pUrA thaze, tyAre e pAMsarA thaI jaze.' eTale ApaNe IcchApUrvakanuM khAvA-pIvAnuM badhuM, mahIM AtmA che, je IcchA thAya te sAmI Ave. tene badale jo prayatna kare che to ya rAge paDatuM nathI. ane uparathI ko'ka dahADo pelo jhaghaDo kare te judo. 'zuM dhakkA khA khA karo cho roja roja, A paisA kaMI jatA rahevAnAM che ?" te pelo akaLAya. pachI kahe, 'have AvuM bole che uparathI. AvyA ne uparathI !' A tAro ja doSa che. eno doSa nathI. e je kahe che te, A tAro paDagho che. A projekTa te karyuM che, te ja che A projekTa. evuM tamane kaMI anubhava thayelo koI kazo ? pote brahmAMDato mAlika chatAM... A to badhAM aMtarAya che nahIM to tame AkhA brahmAMDanA mAlika cho. tyAre kahe che, kema anubhava nathI ? badhA aMtarAya chUTI gayA to tame mAlika to cho ja. aMtarAya koNe UbhA karyA ? bhagavAna mahAvIre ? tyAre kahe, nA, teM ja jAte. yu Ara hola enDa sola rIsponsIbala phora yora lAIpha.' pote ne pote UbhA karyA che. jarA jhINavaTathI cAlIe to pachI ApaNuM gADuM kema nabhe ? ahIM AgaLa aMtarAya kahe che, ke AptavANI-13 (pUrvArdha) jhINavaTano hisAba goThavI do. A bhaIne jADuM nahIM phAve, kaheze. hA, mUA anaMta zaktino tAre Avo Dakho vicAravAnI jarUra ja kyAM rahI te ? je rIte cAle te IjhIlI (saraLatAthI) joyA karane chAnomAno ! 'huM zuM karIza' kaheze. tyAM AgaLa bhADuM khUTI paDe to lojamAM zI rIte jaIza ? alyA, mUA meracakkara ! AvuM nA bolAya. badhuM taiyAra ja che AgaLa. A bolavuM e ja enA aMtarAya. ane e ene pachI phaLa nA Ape ? pote ja aMtarAya pADanAro che. 170 ame akSareya bolatA nathI. amAre aMtarAya hotAya nathI. niraMtarAya padamAM chIe ame. badhI vastuo ame jyAM beThA hoya tyAM hAjara thAya che. temAM e vastuno vicAra karyo nathI ame, chatAMya hAjara thAya che. tamane kema nathI evuM thatuM ? tyAre kahe, aMtarAya pADayA che. A mane khabara nahIM, A mane Ama nA thAya. tyAre pelI vastu zuM kahe che ? 'tane nA khabara hoya, DaphoLa ema ne ema besI rahe. mAruM apamAna zuM karavA kare che ?" vastu je che ne A badhI, te mizracetana che. A lAkaDuMya che te mizracetananuM baneluM che. te A pudgalamAM Ave. A che te paramANu hoya. A to pudgala che. eneya jo kadI tame dveSa karazo to enuM phaLa tamane Avaze. A pharnIcara mane pasaMda nA paDayuM. tyAre pharnIcara kaheze, 'tAre ne mAre aMtarAya'. pharI e pharnIcara nA Ave, evo niyama che. A lokoe ja aMtarAya pADyA che. A potAnA UbhA karelA aMtarAya che badheya. dareka zabde zabde aMtarAya pADe che. bilakula negeTiva bole tenA aMtarAya paDe ne pojhiTivanA aMtarAya nA paDe. aMtarAya, davA karavAmAM ke vicAravAmAM ? praznakartA : have koI roga thAya, pachI e rogane mATenI jo davA karIe, to e je davA karIe chIe, te A udayakarma je AvyuM che e ja khapAvavAnuM che, tenI aMdara A davA karavAthI aMtarAya karIe chIe ApaNe ?
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 171 172 AptavANI-13 (pUrvArdha) hoya, te badhuM mane ahIM beThA dekhAya ane vAto karatA hoya te ya dekhAya mane, te ghaDIe hAtha kema thAya che te ya dekhAya. cenacALA badhuM dekhAya. dAdAnI baherAzanuM rahasya ! pelA DaoNkTara vaLI pAchAM kAnamAM mazIna mUkavAnuM kahetA'tA. amane kahe che, 'dAdA, kaMIka ripera karAvo." kahyuM "nA, nA, bhaI, nathI karAvavuM." tyAre kahe, 'e sevA amane male ne !' DaoNkTara sArA mANasa, bhAvanA evI ke sevA karavAnI. DaoNkTarane to lAbha thAya. kAraNa ke jJAnI puruSanI davA karI eTale emano pUro lAbha thaI jAya, emanI bhAvanA pUrI hoya eTale. tyAre meM kahyuM 'paNa mAruM nukasAna tame jotAM nathI.' tyAre kahe, 'tamAre zuM nukasAna ?" tyAre meM kahyuM, "mAre karmanuM phaLa che A, A karma khapAvavAnA che. eTale atyAre ame ene pUrepUruM khapAvI daIe. bIjo upAya nA karIe ame. upAya amAre tyAM nA hoya.' dAdAzrI : nA, nA. davAnA vicAra karIe chIe e aMtarAya. davA pIvAya che e aMtarAya nahIM. praznakartA to roga maTavAno hoya to e davA enI bhegI thAya? dAdAzrI : nA, e to nA ya maTe, vadhe ya kharo. hA, paNa e to je davA pIdhI e ja paramANu aMdara che tethI ane nA pIdhI e vicAra karyA, Ama karIe ne tema karIe e aMtarAya ! DaoNkTara nahIM sAro, vaidya sAro, phalANo sAro, vicAra karyA te badhA aMtarAya. praznakartA : to AvA vakhate kaMI puruSArtha karavo ja nahIM, joyA karavuM? dAdAzrI : puruSArtha kone kahevAya che? joyA karavuM e ja puruSArtha. jJAtA-draSTA rahIe e ja puruSArtha. praznakartA paNa DaoNkTara pAse javuM, batAvavuM, A te badhuM karavuM nahIM ? dAdAzrI : e zuM bane che ene juo. e javuM, batAvavuM, tene aMtarAya kahevAya nahIM. 'caMdubhAI" jatAM hoya ne, "kema tamane khAsa lAge che, javuM che ?" tyAre kahe, 'hA' to ApaNe kahIe, jAva tyAre.' kazuM aMtarAya nahIM pADavAnA. tamArA hAthamAM sattA ja kyAM che ke DaoNkTara pAse nA jaIe to cAle. evuM tevuM e kema bolAya ?! DaoNkTara pAse janArA judA, tame judA ke ema ne ema ja ? praznakartA eTale dAdA, jJAtA-draSTAnA puruSArthamAM hoIe, je thAya che te ja karekTa che evuM ja joyA karIe, to je thavAnuM che tene, prakRtine phUla skopa malI jAya, ene je karavAnuM hoya te thAya. dAdAzrI : prakRtine ADuM aMtarAya nahIM karavAnA. Ama karavuM ke A nA karavuM, e bolyA ke tyAM aMtarAya pADyA ! e ahaMkAra karyo kahevAya ! zuM prakRti kare che e juone ! mahAvIra eka ja pudgalane joyA karatA hatA, e emanI prakRtine joyA karatA hatA. aMbAlAlabhAI zAla paherIne beThAM eTale e jo mUkAvIe to amArA aMtarAyakarma pUrAM zI rIte thAya ? aMtarAyane khaseDyA kahevAya. tyAre kahe che ke 'zuM aMtarAya dAdAe karyA haze ?" tyAre kahe, 'dAdAe evA aMtarAya karyA che ke A bhAI bolyA, A bolyA, haMa chITa chITa chITa chITa chI!' eTale sAcI vAteya sAMbhaLI nahIM, tyAre baherApaNuM Ave. sAcI vAta hoya tamArI toya nA sAMbhaLuM tyAre keTalIka badhI akkala te ! sAcI vAta kahe to ya sAMbhaLe nahIM. have e to pachI baherApaNuM nA Ave to bIjuM zuM Ave te ? eTale huM DaoNkTarane samajaNa pADuM chuM, tyAre DaoNkTaro kahe che, hA. meM kahyuM, A bhogavI levuM paDe have. sAcI vAta ko'ka mANasa kaheto hoya te ya sAMbhaLe nahIM, basa ane akkalamAM ne akkalamAM ja rahevAnuM ? basa, basa, samajI gayo, samajI gayo, samajI gayo. pelAne pUruM bolavA ya nA de bicArAne ! evuM nathI banatuM koI jagyAe ? tamAre evuM koI vakhata banyuM nathI ? praznakartA bane. dAdAzrI : eTale sAcI vAte ya sAMbhaLI nathI lokonI. tenAM aMtarAya
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 173 174 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : barAbara kaho cho Apa, jANe tIrthaMkara bolI rahyA che. eTaluM jhINavaTathI DimArkazana karyuM che. paDyA. eTale bhagavAne zuM kahyuM ke sAcI vAto to sAMbhaLo. evo ATalo badho ahaMkAra zuM karo cho te ? te emAMthI baherA thavAya. je viSayano sadupayoga nA thayo, e viSaya upara ghA paDyA vagara rahe nahIM. hA, AMkhano sadupayoga nA thayo hoya to cazmA maMgAvaDAve. lAbhAMtarAya ! praznakartA: kharA aMtarAyo jo paDatA hoya vadhAre to ghaNI phere evuM lAge che ke A zarIranA paDe che. A zarIranA badhA aMtarAyo che e vadhAre lAge. dAdAzrI : hA, vadhAre. zarIranA ja to, bIjA konA ? mananA to baha nA hoya. bhoga-upabhogatA aMtarAyo ! praznakartA : bhoga aMtarAya, upabhoga-aMtarAya, e badhuM samajAvo. praznakartA : have lAbhAMtarAya zuM che ? dAdAzrI : jJAnAMtarAya enAthI badhAya aMtarAya paDI jAya. lAbhAMtarAya eTale koIne kaMI paNa prakArano lAbha thato hoya. te ene ApaNe AMtarIe, to e ApaNane lAbhAMtarAya paDe ane koI kapaDAM sArA paherato hoya ane ApaNe kahIe ke eya, paisA nakAmA pANI nA karIza kahIe, e upabhoga aMtarAya ane jalebI-lADavA ne e badhuM khAto hoya, tyAre mUA, AvuM roja roja zuM khAvAnuM, A te kaMI ! bhIkha mAMgavAnuM che ke zuM ? e bhoga aMtarAya pADyA. A jAta jAtanA aMtarAya pADIne to A jagata UbhuM thayuM che ne pachI kaheze, bhagavAna Alato nathI. alyA mUA, tArA ja aMtarAya pADelA, te bhagavAna zuM karavA vacce hAtha ghAle te ! dAtAMtarAya, vIryaMtarAya ! praznakartA : anaMtavIrya eTale zuM ? anaMtavIrya kevI rIte thAya ? dAdAzrI : hA. e ja anaMtavIryanI dazA. A amAruM AtmavIrya Akho dahADo dekhatAM nathI ? tIrthaMkarone AthI amuka prakAranuM vadhI gayeluM hoya, basa eTaluM. AnuM nAma vIrya kahevAya. bIjuM kazuM vIrya-bIrya hotuM nathI, AtmavIrya. anaMta lAbha labdhi thAya. dAdAzrI : bhoganA aMtarAya paDyA hoya, upabhoganA aMtarAya paDyA hoya. bhoga kone kahetAM haze A tIrthakara bhagavAna ? ane upabhoga kone kahetAM haze ? ekavAra bhogavAI, bIjI vakhata na bhogavAya. jema A kerI khaI lIdhI eTale eka vakhata bhogavAI mATe e bhoga kahevAya. hojarImAMthI pharI kADhI, pharI nA khavAya. pharI svAda nA Ave ? praznakartA : nA Ave. dAdAzrI : ema ? e bhoga ane upabhoga eTale zuM ? A khamIza pharI paherAya, A cazmA pharI paherAya, A deha bIje dA'De kAma lAge, AMkho bIje dahADe kAma lAge eTale upabhoga. pharI pharI bhogamAM laI zakAya, enuM nAma upabhoga kahevAya. ane A kapaDAM che, e roja paherIe eTale upabhoga kahevAya. strI, puruSa badhA e upabhoga kahevAya. pharI pharI vaparAya e upabhoga kahevAya. anaMtabhoga, anaMta upayoga, anaMtavIrya, ane anaMtadAna. A badhuM hoya. have anaMtabhoga eTale zuM ? to kahe, e to koI bhoga bhogave ja nahIM. tyAre kahe, e khAtA hoya be-traNa cIja ane so cIja hAjara thAya Tebala upara. je kALamAM kerI ApaNe sAMbhaLI nA hoya, te kALamAM kerI emanA Tebala upara hoya, badhuM hAjara thAya. enI meLe, vagara prayatna,
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 175 vicAra karyA vagara. ene zuM kahevAya ? anaMta bhoga. praznakartA : svalabdhino upayoga kare. dAdAzrI : svalabdhino upayoga kare e jJAnI nahIM. praznakartA : eTale potAnA AtmAnA guNomAM ramamANa thAya. AtmA nA guNomAM niraMtara ramI rahelo hoya e anaMtavIrya gaNAya ? anaMta upayoga kahevAya ? dAdAzrI : e to jJAnI ya rahI zake. anaMtavIrya AvuM nA hoya. anaMtavIrya to Ama hAtha mUke to ya kaMInuM kaMI thaI jAya. anaMtavIrya ! anaMtadAna, jone ame roja mokSanuM dAna ApI e ja chIe ne ! keTalAM loko mokSa pAme che. mokSa pAmyA pachI khasatAM nathI, nahIM ? pachI anaMtadAna labdhi ! emanI IcchA thAya, pUrvakarma hoya emanA, to abajo rUpiyA dAna ApI de ane pUrvakarma nA hoya te, cAra AnA ja Ape. pahelAMno je hisAba che ne te tArI copaDI pramANe ApavAnuM, tane chUTa badhI, anaMtadAnanI chUTa. tame nobala hoya te gayA avatAre che te lAkhalAkha rUpiyA ApavAnuM, badhAne ApavAnuM nakkI karyA hoya. pelAM nobala nA hoya te kaheze, ATha-ATha AnA ja Apajo ne badhAne. te koI ATha AnA Ape, pelA lAkhe ya Ape. beunI zakti eka sarakhI ja che. paNa svabhAva choDe nahIM ne ? 176 AptavANI-13 (pUrvArdha) kaMI UMdhI rakama bhegI karI nA hoya. konA lAbha mATe badhuM kare ? ke ATaluM A lokonuM kAma thaI jAya. te ene lAbha aMtarAya tuTe. jyAre bIjA koIe lokone alAbha thAya evI bhAvanA hoya to ene lAbhAMtarAya hoya. koIne lAbhAlAbhaya hoya. ghaDImAM alAbha thAya ne ghaDIkamAM lAbha thAya. lAbha thAya ne alAbha thAya. paNa lAbhano aMtarAya jato rahe. to e anaMtalAbhane pAme. eTale bhagavAna zuM kahe che ke jyAre aMtarAya tUTe, tyAre anaMtalAbha thayuM. anaMta bhoga, anaMta upabhoga, anaMta vIrya pragaTa thAya. nahIM to A vIrya aMtarAya zenAM AdhAre che ke "huM karuM chuM paNa thatuM nathI." te zAthI ke vIrya aMtarAya che ! eTale A aMtarAya pADyA che, jemAM ne temAM aMtarAya pADyA che. have ene samajaNa hota to aMtarAya nA pAData. paNa have koNa samajaNa pADe ? pachI anaMta vIrya ! anaMta zakti, pAra vagaranI zakti! Ama aDADe eTale kAma kADhI nAkhe, sAmAnuM kAma kADhI nAkhe. A sArA mANasone, e ke A loka sArAM ? kayA sArAM ? praznakartA tIrthakaro. dAdAzrI : e lokoe anubhavamAM joyuM badhuM A. joIne bolelA. pachI lakhAyeluM. anaMta avatArathI A rasto ja cAlu Avelo che. e tamane gamyo rasto A? praznakartA : hA, dAdA, gamyo ja che ne ! dAdAzrI : nA paNa kevI vAta, samajaNapUrvaka ! tUTe zetAthI aMtarAyakarma ? praznakartA : eTale puNyAnubaMdhI puNyathI badhA aMtarAyo je paDatA hatA, te badhA khasI jAya. lAbhAMtarAya, dAnAMtarAya evA badhAM je aMtarAyo paDatA. jamavAnI rasoI taiyAra thaI hoyane chatAM ya khavAya nahIM. praznakartA : ene tyAM ya svabhAva choDe nahIM? dAdAzrI : hA. bhogamAM ya svabhAva nA choDe. bhogamAM ya kahe che, ApaNe kArelAM khAvA nathI. pelo kahe che ke mAre kArelA ja khAvA che. hA, svabhAva. paNa pachI enI IcchA pramANe badhuM thAya. IcchA pramANe bhoga, IcchA pramANe upabhoga, IcchA pramANe dAna. pachI lAbha, IcchA pramANe lAbha thAya te kone ? te have bIjuM emaNe
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 AptavANI-13 (pUrvArdha) aMtarAyakarma 177 dAdAzrI : nA, e puNya jeTaluM hoyane, eTaluM ja phaLa Ape. kaMI khasI jAya nahIM. enAmAM khaseDavAno guNa nathI, enAmAM phaLa ApavAno guNa che. aMtarAyakarmano nAza kaI rIte thaI jAya ? aMtarAyakarma je che te karma toDavAthI, enA virodhI svabhAvathI e badhAM cAlyA jAya. aMtarAyakarma jenAthI utpanna thayA che, te dazA ApaNI na thAya, eTale cAlyA jAya. aMtarAya AvAM ja pADa pADa karyA che. aMtarAya eTale potAnA dhAryA pramANe saphaLa nA thAya. nahIM to dhAreluM eTale IcchA thatAnI sAthe ja hAjara thAya evuM che. tyAre kahe, kaMI paNa puruSArtha nA karavo paDe ? tyAre kahe, nA, IcchArUpI puruSArtha ke IcchA thavI joIe. amAre ghaNo kharo bhAga eITI parasenTa amArI IcchA thatAnI sAthe ja tarata badhuM hAjara hoya amAre. te IcchA nA thAya to ya AyA kare badhI vastuo. eTale tamane zuM kahuM chuM, aMtarAya badhA tUTyAno rasto karI Apyo che meM tamane. A badhI AjJA ApI che ne, te badhA aMtarAya tUTI jAya. te samabhAve nikAla karo. thoDA moLA. nahIM to amAreya che te kazuM nA hota, paNa kaMIka vIsa TakAnuM nathI eTaluM badhuM, paNa che thoDuM. paNa enA karatA ame vIsa kahIe to sAruM lAge, e pAchaLathI manamAM ema nA thAya ke bhUla thaI gaI. enAM karatAM pAMca-dasa TakA pahelethI vadhAre bharyA hoya to vAMdho to nahIM, eMsI TakA ochA che kaMI A kALamAM ? eMsI TakA mArka Ave. eTale tame nahIM joyeluM badhuM ? amArI badhI jarUriyAta, badhI sAmI Ave ne ? praznakartA : hA, sAmI Ave. doDatI Ave. dAdAzrI : badhA sAmA paDe. amAre jarUra nahIM AmAM koInI ! aMtarAyakarmatI karI pUjA, bAMdhe jJAtAMtarAya !!! praznakartA : A dharmamAM eka evI padhdhati cAlI che, kaMIka saMsAra barobara nA cAlato hoya to aMtarAyakarmanI pUjA bhaNAvI de. dAdAzrI : aMtarAyakarma zuM e ja samajatA nathI. zI rIte paDe che teya samajatA nathI. aMtarAya pADato jAya ne vaLI vidhi bolato jAya, mUo. bhAna ja nathI tyAM AgaLa! have vidhi bolavAthI phAyado zo thayo? e jJAnAMtarAya bAMdhyo. praznakartA : vidhi karavAthI jJAnaoNtarAya kevI rIte paDe ? dAdAzrI : hA, paNa jayAM jJAnanI vidhi karavAnI tyAM ajJAnanI vidhi kare che, eTale jJAnAMtarAya paDyo. A kRpALudeve kahyuM ke abhiniveSa (sITa DAuna thavuM) nA karazo. e badhe ja abhiniveSa ja thaI rahyA che ane tyAM AgaLa che te jaDa dazA ane e nA karazo. AtmA saMbaMdhamAM jaDa dazA ane peluM jJAna karyuM ? zuSkajJAna. e kRpALudeve cetavyA, e ja badhuM cAle che. have bolo, e che te kRpALudevanA viruddha thaIne kare che. mATe kRpALudevanI AjJA oLaMgI eno je doSa thayo e to koNa choDaze have ? bhale ajJAnathI thAya, aNasamajaNathI thayuM. emane samajaNa nathI eTale kare che. aNasamajaNathI devatAmAM hAtha mUke to ? praznakartA : tame kIdhuM ke amAre eITI parasenTa A pramANe thAya, bAkInA vIsa TakAnuM zuM? dAdAzrI : e vIsa TakAnI amane paDelI nA hoya. IcchA thAyane jo kadI bheguM nA thAya to moDuM bheguM thAya. moDuM eTale be-traNa dahADA pachI thAya. paNa eno ukela AvI jAya amAro. ane peluM je tarata bheguM thAya, Ama IcchA thatAMnI sAthe ke have javuM che, te pahelAM ko'kanI gADI AvIne UbhI rahI hoya. amAre gADI nA hoya, kazuM ye nA hoya. praznakartA : nA, eTale mAre e jANavuM hatuM ke senTa parasenTa kema nahIM? tame eITI parasenTa kema kIdhuM? dAdAzrI : senTa parasenTa nahIM, eTaluM ameya paNa aMtarAya pADelA,
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 179 180 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA: dAjhe. dAdAzrI : eTale A to badhuM samajIne karo. nahIM to karo nahIM, e kahe che. tamane koNe UMce bAMdhyA'tA, te Ama karo cho ? khaI-pIne moja karone nirAMte. ane vAta karo to samajIne karo. AyuSyatA aMtarAya ! eka phakta marI javAmAM loko aMtarAya ochA pADe che. praznakartA : e kevI rIte pADelA ? dAdAzrI : e eno virodhI prakAra samajI jAvane ! ghaNA badhA je mahAna puruSo hatA ne, te ghaNAM kharAM AvI rIte. tIrthakarone AvuM nA hoya. bhagavAna mahAvIrane boMtera varSanuM AyuSya hatuM. bautera varSe to AyuSya phUla (pUruM) gaNAya. baoNtera varSanI uparanA badhA phUla gaNAya, A kALamAM ! zubha AyuSya nahIM, azubha AyuSya. te AyuSyakarma tUTI jAya. zubha AyuSya hoya to bhogavI le. kRSNa bhagavAna sADI navaso varSa jIvyA hatA. sADI navaso varSa toya pacAsa khUTayAM hatA. AyuSya pUruM nA thayuM. peluM bANa vAgyuM ne ! AyuSya ekajhekTalI pUruM nA thayuM paNa toya navaso pacAsa eTale e puruM ja kahevAya ! ekAvana so varSa upara hajAra varSanuM AyuSya hatuM. bhagavAna mahAvIranA vakhatathI so varSanuM AyuSya. pahelAM vadhAre hatuM, have AyuSyane e badhuM ghaTatuM jAya ne ! dharmamAM aMtarAya ! praznakartA : marI javAmAM ? dAdAzrI : hA, koka jAya evo hoya, to e jAya to sAruM, evuM nA bole. e aMtarAya nahIM pADato. ane keTalAka mANasa to bace to sAruM, te e pote aMtarAyanI viruddha cAle che. eTale pote bacaze. A to nyAya che. jagata eTale nyAya svarUpa che A. tArA ja ekzana ne tArI ja vAta, tArI samajaNa ne tAre enAthI cAlaze. praznakartA : paNa dAdA, jagata nyAya svarUpa che e vAta barobara besI che paNa AvA draSTAMtothI vadhAre eno phoDa paDe che. dAdAzrI : phoDa paDe. vigata samajene to phoDa paDI jAya. praznakartA: dAdA, ghaNI vakhata evuM bane che ke mANasa bahu ribAto hoya, to koI ema kahe ke bhaI, mArI agiyArasanuM puNya huM ene ApuM chuM ne jo eno chUTakAro thAya to ! evuM gAmaDAmAM kahe che. to e zuM kahevAya ? haMDreDa parasenTa darzana che ApaNuM. eTale traNasone sAITha DigrInuM darzana che ApaNuM ane atyAre A badhA dharmo eka-bIjAnA virAdhaka che. eka dharmavALA e tamane zuM kaheze, heya mAtAjImAM jazo to mithyAtvI thaI jazo. mahAdevajImAM javAya nahIM, mithyAtvI thaI jazo. alyA mUA, aMtarAya pADo cho. darzanamAM aMtarAya pADo cho. darzana-jJAna beumAM aMtarAya, tamArAthI AvuM nA bolAya. tamane nA javuM hoya to nA jazo. ane AmanAthI evuM na bolAya ke derAmAM peThA, enA karatAM hAthI nIce marI jAva. e badhAM aMtarAya pADe che. Apane samajAyuM AmAM vAta A samajavA jevI jhINI vAto che. dAdAzrI : hA, te nimitta che. naimittika bane kharuM , na paNa bane. sAyanTiphika laoN nathI evo ke Ama thAya to thAya. juone, A kALamAM ghaNAMkharAM mahAna puruSo nAnI uMmaramAM jatA rahyAM che. e AyuSyanA aMtarAya keTalA badhA pADyA haze ! mokSe jatAM aMtarAya koNa kare che ? mata. matane laIne ajJAne ya samajAtuM nathI, jJAnanI vAta to javA do.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 181 182 AptavANI-13 (pUrvArdha) Ane dharmalAbha prApta thato nathI, eTale dharmano aMtarAya che. tamArI lAbhanI IcchA hoya dharmalAbhanI, paNa prApta ja nA thAya e aMtarAya che tamAro ughADo. praznakartA: e to pahelAno aMtarAya baMdhAyelo Avyo ne ! dAdAzrI : nA, paNa jUno che to chUTe ne navo bAMdhe. jyAM sudhI jJAna nA hoyane tyAM sudhI bAMdhyA ja kare niyamasara, ghauM UgyA hoya ne ghauMnA dANA paDe to pAchA bIjA UgyA kare. sAyA jJAta pratye durlakSa teya pADe aMtarAya ! praznakartA: leNuM nA hoya to enAthI jJAna nA laI zakAya e vAta sAcI ? dAdAzrI : e leNuM nahIM, paNa aMtarAya hoya che. leNAno savAla nathI, leNa-deNa to gharanA mANasomAM hoya, A to badhA aMtarAya. eTale jJAna mATe sAcAne sAco rasto nA kaho to aMtarAya paDI jAya. A badhA aMtarAya pADavAnA sAdhana che badhAM. agara to sAcA jJAna pratye durlakSa e badhuM aMtarAya. praznakartA : paNa e to kevI rIte jANe ke sAcuM che ke kevuM che ema ? ahaMkAra ne buddhinA gAMDapaNathI karelA. maaMtarAyo, mUMjhave Ama ! A Amane pUchayuM hota to kaheta tamane, dekhAData ke, A rahyA mukta puruSa, ahIM AgaLa ! pUchayuM ya nahIM tame koI dahADo ? praznakartA : nahIM, nahIM. vAta to ghaNI vakhata thaI che. dAdAzrI : paNa tarata mAnyAmAM na Avene ! atyAre evuM che ne, AvuM hoya nahIM, atyAre hotuM haze AvuM ? mokSano mArga kyAMthI maLe ? atyAre to A dharma maLe to ya bahu sAruM. eTale A mokSano mArga che, evuM mAnyAmAM nA Ave. paNa ApaNe emane pUchIe, tame mokSasukha anubhavo cho ? tyAre e kahe, hA. tyAre ApaNane emanA para khAtarI hoya to avAya ane te ya aMtarAya tUTyA hoya to. aMtarAya hoyane to ahIM beThAM hoyane, tyAM tyAre horu 'kAkA, UTho UTho.' UThADe te tame kaho ke, "A thoDuMka, be miniTa pachI AvuM ?" tyAre kahe, "nA, be miniTe ya nahIM. eTale aMtarAya choDe ke ? A badhAM aMtarAya naDe che. praznakartA : aMtarAya toDavA mATe zuM karavuM ? dAdAzrI : have upAya pUchayA ? paNa have huM sAmo chuM. have upAya zenA? tamAre je mAMgavuM e mAgone, chAnAmAnA. mAMgatAM bhUlo, je joIe te mAMgone ! tamAre nirvikalpa samAdhi joItI hoya, mukti joItI hoya, divyacakSu. je joItuM hoya te mAMgo ne ! tame mAMgo ane huM ApuM. emAM kharekhara huM ApanAra nathI. huM to mahIM nimitta chuM. mAla tamAro ne tamAro ApavAno, kuMcI to mArI pAse che phakta. eTale mAMgI lo, have je che te. hamaNe nA mAMgavuM hoya to be mahinA pachI mAMgajo. pharI ApIzuM pAchAM. pachI ahIM AvavAnuM che pAchuM tyAre ? praznakartA : nA, nA, A to pachI kAle bAkI zuM kAma rAkhIe ? dAdAzrI : e to evuM che ne, haju aMtarAya hoya to mana mahIMthI dAdAzrI : nA ya khabara paDe. praznakartA : sAcuM lagADavA mATe ApaNe zuM karavuM ? dAdAzrI : bIjA lokone lAgatuM nathI enuM ? e to evuM che ne, mArA pADozamAM raheto hoya, te ene A satya nA lAge. e enAM aMtarAyakarma che. enA bhAgyamAM nathI, eTale ene avaLuM dekhAze. praznakartA : eTale A badhA aMtarAyo ajANatAmAM paDelA ? dAdAzrI : keTalAMka ajANatAthI, keTalAMka jANIne, ahaMkAra karIne,
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma ema kahe, 'thAya che, ApaNe zuM utAvaLa che ?" mana evuM kahe mahIM. haju aMtarAya paDyA hoya tyAre zuM thAya ? 183 satsaMgamAM, 'dAdA'nA parama satsaMgamAM javAnuM mana thayA kare, te aMtarAya tUTavAnI zarUAta thaI kahevAya ane tyAM jatAM harakata-rUkAvaTa nA Ave te aMtarAya tUTyA kahevAya. paNa e aMtarAya tUTI jaze. dAdA bhagavAnanuM nAma dezo ne to aMtarAya tUTI jaze. 'dAdA bhagavAnane namaskAra karuM chuM' bolazone to tUTI jaze, eTale bolajo. e badhuM kRpAthI thAya. hA, kRpAthI zuM nA thAya ? zabdonI zuM kiMmata ? lokonA aMtarAya paDyA che. rokaDo mokSa che to ya bhegA thatA nathI e ya ajAyabI che ne ! praznakartA : bAjumAM hoya to ya nA thAya ne ? dAdAzrI : e ja aMtarAya che ne, badhAM. varasa dahADAthI maMDyA'tA ? varasa-be varasathI pAchaLa paDyA haze, nahIM ? praznakartA : paNa meM Apane kahyuM'tuM kharuM ke AvIza. paNa pAcho joga nA beTho. dAdAzrI : nA, eTale e ja aMtarAyane, bIjA lokone aMtarAya ochAM hoya ne tamAre lokone vadhAre hoya. kAraNa ke bIjA loko vAIjha hoya che ane A ekalA vAIjha nathI, ovaravAIjha hoya che. tame ovaravAIjha thayelAM koI dahADo ? badhAM vAMdhAM-vacakAM hau pADe. kAraNa ke ovaravAIjha thayelo ne ? sIdho mANasa vAMdho-vacako nA pADe. akrama mArga to akkaramIno mArga che ema eka sAdhu bolyA'tA. praznakartA : A to pApa bAMdhyuM ne ? dAdAzrI : nA, pApa hoya to phaLa bhogavavuM paDe. A to aMtarAya pADayA. aMtarAyano pAra nA Ave. bejavAbadArIpUrvakanuM eka vAkye ya nA bolAya. eTale zuM thAya ? sAcI vAtanA aMtarAya paDe ane khoTI vAta pragaTa AptavANI-13 (pUrvArdha) thAya agara to ko'ka jJAna pAmato hoya temAM che te ene meLa khAvA nA de, to aMtarAya paDe e jJAnAMtarAya, darzanAMtarAya kahevAya. 184 e ahIM satsaMgamAM Avato hoya ane matArthane lIdhe evuM bole ke dAdA bhagavAnanA satsaMgamAM javA jevuM nathI. e pharI enAthI avAya nahIM pachI. jo nava-nava varSathI haju AvavAno vicAra kare che to ya avAtuM nathI. kAraNa ke aMtarAya pADa pADa karelA hoya ane tamane pelA sAhebe pUchyuM ke huM AvuM? tyAre tame kahyuM ke hA, to e AvyA ne tarata! praznakartA : hA. dAdAzrI : aMtarAya pADelA nahIM. eTale aMtarAya nA pADIe to kazuM ya nahIM. aMtarAya pADayA to vIsa varSa sudhI nA avAya. mokSamArge aMtarAya Ama ! praznakartA : A aMtarAya vize jarA phoDa pADo ke ghaNAM dAdA pAse Ave che paNa ene je pelo, dhAro ke koI saMtanuM karato hoya, te ene ema lAge ke ApaNane A malI gayeluM che ke bIjA koInuM karato hoya, to kahe, ApaNane malI gayuM che, eTale e zuM khoTuM che ? A sAcuM malavA sAmuM AvyuM to ya nathI laI zakato. dAdAzrI : evuM che ne, game e malI gayuM hoya paNa mana khulluM rAkhyuM hoya, opana ke bhaI, mokSano mArga maLI Ave to to ApaNe e pakaDavo che. paNa e opana nA karyo hoya ane basa, AthI bIjuM kaMI ApaNane jarUra nahIM, e aMtarAya. pote ja dIvAla karI ane e dIvAla potAne ja naDe have. pachI toDavo hoya to e jAte amane kahe ke mAre aMtarAya che ne toDavo che ane e toDavAnuM nakkI kare to ame kRpA karIe ne e tUTI jAya. paNa potAnA ja pADelA aMtarAya che A, bIjA koInA nathI. praznakartA : keTalAMkane to evI samajaNe nathI hotI ke A mArA aMtarAya che !
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 185 186 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : samajaNa ja nathI hotI ke A huM aMtarAya karuM chuM ke zuM karuM chuM ! praznakartA : ene to ema lAge ke 'meM karyuM" e barAbara ja che. dAdAzrI : barAbara ja che evuM mAne ne ! praznakartA : evuM hoya ke huM karuM chuM e barAbara ja che, to tyAM bIjo koI upAya kharo ? rahe. gUMcIvALA che ne ? have emanI IcchA nathI gUMconI, paNa mahIM aMtarAyakarma evA che ke narI gUMco ja UbhI thA thA kare. eTale pachI amAre vAta karavI hatI. meM kahyuM, A bena AvyA ne bicArA, nakAmo jaze phero. eTale enI mahIM emano AtmA che ne, temanI joDe sIdho tAra karyo, te benane jarA vAta prApta thAya evuM kaMIka karo. mahIM bhagavAna joDe goThavaNI karIne mazInarI pheravI tyAre ATalI vAtacIta thAya. nahIM to A vAtacIta kare koI dA'Do ya ? mahIM gUMco pAra vagaranI che ! have, emano doSa nathI. emAM aMtarAyakarma gUMcave. tamane samajAya e vAta ? nahIM to ahIM to cokhkho thaI jAya mANasa AvatAMnI peTha, peTho ke cokhkho thaI jAya. ahIM AgaLa A mAyAnA paramANu ja nahIM ne ! eTale mAyA ahIMthI cheTI UbhI rahe. ahIMyA jJAnI puruSanI pAse mAyAthI avAya nahIM. gUMco tamane samaja paDIne, bena ? praznakartA : hA. dAdAzrI : enI meLe upAya... e krodha-mAna-mAyA-lobha keDe eTale enI meLe ja upAya thAya ne ! e keDe eTale pAchuM kaMI sAruM kazuM karavuM to paDaze ja. kaheze, AvuM cAle nahIM. A badhAne, koIne bolAvavA javuM nahIM paDyuM. enI meLe ja, e keDa ja mokalI Ape che. e niraMtara zakkarIyuM bharahADamAM baphAtuM hoya ema baphAyA kare. aMtaradAha to niraMtara baLato ja hoya. e amerikAmAM hoya ke game tyAM paNa aMtaradAha to niraMtara baLato ja hoya. sAdhu hoya, AcArya hoya, badhAne aMtaradAha to baLato ja hoya. kAraNa ke 'huM sAdhu chuM, AcArya chuM.' evuM ene thayuM ke basa, baLyuM, A zarU thaI gayuM. je nathI te ja Aropa karIne cAle che. anaMta avatArathI A bhaTake che. pote anAmI ane nAma dhAraNa karIne ropha mAre che. praznakartA : ahIMyA dhAro ke pAmI nA zake, aMtarAya pADelA hoya, to e lokone zraddhA besADavA zuM karavuM ? dAdAzrI : zraddhA besADavA to eka phero ene paTAvIne ahIM mArI pAse teDI lAvavAM. huM kADhI ApuM rasto. A kUtarAne ya Ama Ama karIe to ghaNI vAra ApaNe dhArIe tyAM Ave. evuM ene jarA paTAvI karIne teDI lAvIe to Ave ane pachI huM ene vAta karuM to enA manamAM mahIM phoDa paDI jAya. kAraNa ke amArI vAta vItarAgI hoya, AgrahI nA hoya ke Ama kara. A rileTIva badhuM AgrahavALuM hoya. A ame vAta nA karIene, to bena vAte ya nA kare. TheTha sudhI besI dAdAzrI : bolatA ya jarA moTuM phATe ne jabAna phATene, icchA thAya manamAM ke lAya, vAtacIta karIe paNa to ya nA karavA de. hA, enuM nAma aMtarAyakarma kahevAya. aMtarAyakarma, samaja paDIne bena ? A aMtarAyakarma badhA bahu che jAta jAtanAM. ruNAbhAva jagakalyANato ! praznakartA : A vijJAna buddhine gAtuM nathI eTale ja badhA nathI AvatAM ahIM evuM haze ? dAdAzrI : ApaNe bahu lokone lAvIne zuM kAma che ? A bhAvanA che ne, A eka jAtanI karuNA hoya che. te karuNA ApaNane hoya che. e ja ApaNane bahu jarUra che, basa. bIjuM banyuM ke nahIM te jovAnuM nahIM ApaNe. karuNA rAkhavI e ApaNI pharaja, banyuM ke nahIM e ApaNA hAthamAM nathI. vyavasthitanA tAbAmAM che. karuNA rAkhavI e tamArI pharaja che
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 187 188 AptavANI-13 (pUrvArdha) ane ahIM loka to haju Avaze, badhA ja Avaze ! akrama vijJAna hotuM nathI koI kALe. A to lAkho lokonuM kalyANa thavA mATe AvyuM che A. keTalAMya loko kAma kADhI jaze ane te ya badhAnuM nidhyakSapAtIpaNe, jaino, vaiSNavo, svAmInArAyaNa badhAMya. jJAtInA aMtarAya bhAre ! A zAkabhAjI savAranAM levAM jAya che, to koIne saDelI, koIne tAjI maLI jAya che ne ! kAraNa ke zAkabhAjInA aMtarAya nA hoya. hamaNe ghauM levA gayo hoya to aMtarAyavALuM hoya ane hIrAne e badhuM javuM hoya to ya levA zI rIte jAya ? rUpiyA hAthamAM AvyA sivAya levA zI rIte jAya ? naryA pAra vagaranAM aMtarAya. evuM che ne, A vastumAM aMtarAya bahu hoya. A to ahIM dasa jaNa Ave to bahu thaI gayuM kahevAya. A aMtarAya badhA bahu pAra vagaranA aMtarAya hoya. ahIM to A to UMcAmAM UMcI vastu, ahIM AgaLa badhAMne evuM puNya kyAMthI hoya? hamaNe zAkabhAjI mATe ToLeToLA hoya mArkeTamAM, ToLeToLAM nathI hotAM ? ane jhaverInI dukAne keTalA hoya ? praznakartA : ochAM. jokhamavALuM che. ane je sAcA haze te pAmI javAnA che. je sAcA grAhako che e to game tyAMthI AvIne UbhA raheze. eTale AnI utAvaLa karavI nahIM. AnAM ToLAM nA hoya. pelo ahIMyA pagathIyA utarI jato'to, enuM zuM kAraNa ? huM badhAne kahuM ya kharo ke mUo, pelo bhaI pagathIyA caDhe che ahIM AvavA mATe. paMpa mArI mArIne caDhyo hoya paNa hamaNe utarI jaze, eme ya kahuM. muktino mArga Avo ko'ka vakhata nIkaLe, tyAre aMtarAya hoya jAta jAtanAM. A je bane che e badhuM karekTa ja che. kevuM che ? juone, bhAI UThIne gayAM. rokaDuM ApavAnuM kahyuM to UThIne gayA ane karekTa che ne paNa ! InakarekTa nathI ne ! amane tarata ja samajAI jAya ke A karekTanesa AvI. A aMtarAyakarma UbhAM thayAM. mane pahelAM to ema lAgyuM ke, A aMtarAyakarma kyAM AvyuM ? eTale e beThAM hoya tyAM sudhI to ApaNe jJAna apAya nahIM ne ! e kahe ke mAre Ama AvuM joIe che, chUTavuM che to apAya. baMdhAvAnA kAmIne mokSanuM jJAna nA apAya ne ? praznakartA : samarpita bhAva Avavo joIe ne ! dAdAzrI : eTale AnuM nAma aMtarAyakarma. A jJAnI puruSano bheTo nA thAya. jene koTi janmonI purve jAge re, tyAre dAdAnAM darzana thAya. have bolo, taiyAra mokSano koLIyo, cetave ya badhAM. pelA koLIyA to maLaze pharIvAra ke na maLaze paNa A mokSano koLIyo, pharI jJAnI puruSa nA dekhAya ! dAdAzrI : aMtarAyakarma hoya bahu. hindustAnamAM abajopati keTalAM ? ane garIbo ? navuM garIba ja che ne ? evI rIte 'A' vastu badhA mATe nA hoya. ApaNe kahI chUTIe eTaluM ja. ApaNe ApaNI bhAvanA darzAvI jovI ke bhaI, AvuM che. A prApta thavAnAM eTalA badhA aMtarAya hoya che ! bahu aMtarAya hoya jabarajasta! mANasane A aMtarAya tUTe nahIM. mANasonA lakSmInAM aMtarAya tUTe, lAbhAMtarAya tUTe, dAnAMtarAya tUTe paNa A jJAnAMtarAya ane darzanAMtarAya nA tUTe. be aMtarAya tUTavA bahu muzkelI. tethI to e ahIM Ave nahIMne, Ave to meLa paDe ne ! eTale praznakartA : anaMta avatAre nathI maLatA ! dAdAzrI : e to hajAro varSe, lAkho varSe akrama jJAna to hotuM ja nathI ! draDha vizvAsI che. amAro akSara kahyo te pramANe mahIM thaI jAya taiyAra. ane tame kaho ke, A dAdA to roja kahe che ja ne, AvuM ne AvuM ja kahe che ! ane gharanAM dAdAne ?! to khoTa khAya. keTalAMkane parokSanA aMtarAya tUTyA hoya che ne keTalAMkane pratyakSanA
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma aMtarAya tUTyA hoya. parokSanA aMtarAya tUTelA hoya, tene pratyakSanA aMtarAya ja hoya kAyamane mATe, eTale parokSa ja maLe. pratyakSanA aMtarAya to bahu moTA paDelA hoya. te meM joyuM, moTA moTA aMtarAyo paDelA che. mahenata enI nakAmI jAya, ApaNI mahenata nakAmI jAya. tame kAgaLa lakhI lakhIne thAko. 189 praznakartA : Apane maLavAmAM paNa ATalo badho vacce aMtarAya kema Avyo ? kAraNa ke huM to ghaNAM vakhatathI Apane jANuM chuM. dAdAzrI H darekane aMtarAya hoya. jANakArane aMtarAya hoya. ajANyAne aMtarAya nA hoya. jANakArane aMtarAya hoya. 'AvAM che, tevAM che' eka phero bolone, ke tarata aMtarAya paDe pAchAM. ko'kanA kahevAthI bolIe to ya aMtarAya paDe. jANakArano aMtarAya. ajANyAno aMtarAya nahIM. emane ne amAre jANakArI nahIM eTale aMtarAya ja nahIM ne ! te che kazI bhAMjagaDa ? sAcI vAta hoya ke nA ya hoya. paNa pAMca TIkA karanArA hoya tyAM pote ya TIkA karavA lAge. ema nahIM ke eka dhyeya, niyama. e kaMI nahIM. Ame ya heMDe ne Ame ya uMDe ! eTale pachI e badhA aMtarAyo pAra vagaranA paDyA hoya. jene nizcaya che tyAM aMtarAya tUTI jAya. e tUTyA ghaNe dahADe. eka mANasa to mane kahe ke cha varasathI maLavuM che paNa Aja bhegA thayA cho. tyAre keTalA aMtarAyo ? bolo ! ane phorenavALA eka ja phere yAda kare ne bhegAM thAya. aMtarAya nahIM ne doDha DahApaNa nahIM ne ? vAIjhanI kiMmata ke ovaravAIjhanI ? praznakartA H vAIjhanI kiMmata vadhAre. ovaravAIjha to bagADe potAnuM ! je divase jJAna ApyuM ne, te divase pratyakSa jJAnI maLyA evuM mane thayuM. dAdAzrI : pratyakSa jJAnI, paNa bhagavAna malyA. pratyakSa paramAtmA ja maLyA. jene kRpALudeve kahyuM che ne, dehadhArIrUpe paramAtmA. 190 Ave. AptavANI-13 (pUrvArdha) pratikramaNa, aMtarAya taNAM... praznakartA H mArA to bahu aMtarAya che. vAMcavAnI copaDI lauM to UMgha dAdAzrI : aMtarAyakarma badhAM laIne AvyA hoyane, paNa tenuM ApaNe roja pratikramaNa karavuM ke he bhagavAna ! AvAM aMtarAyakarma mArA dUra karo. mArI icchA nathI have. pahelA kaMI bhUla karI haze, te aMtarAya AvyA. paNa have bhUla nathI karavI. ema karIne roja bhagavAnanI(ne) prArthanA karavI. paDe Ama aMtarAya jJAta-darzata taNA ! praznakartA : darzanAMtarAya ne jJAnAtaMrAya zenAthI paDe che ? dAdAzrI : dareka bAbatamAM ADuM bole che ne, A sAdhuo-mahArAjo vyAkhyAnamAM je samajaNa Ape che badhA, tyAM AgaLa vyAkhyAnamAM pote samajato kazuM nA hoya ne ADuM bahu bole, e ja darzanAMtarAya ne jJAnAMtarAya pADavAno rasto. evuM nA bolAya. e game tevA AcArya hoya, mahArAja hoya, emane jevI samajaNa paDe tevuM bolatAM hoya paNa emanuM ADuM nA bolAya. darzanAMtarAya ne jJAnAMtarAya pADanAruM ja e che ne ! tyAM to bahu ochuM paDe pramANamAM, paNa ahIM to bahu ja moTuM paDI jAya. keTalIya corAzIo phare evuM to ahIM paDI jAya. je jJAnI puruSa mokSadAtA che, mokSanuM dAna ApavA AvyA che. jJAnadhyAna nahIM, mokSanuM dAna, to pachI evuM jJAna ApanArA ne lenAra bhegAM thaI jAya pachI rahe kazuM aMtarAya ? koI jAtano aMtarAya rahe kharo ? aMtarAyakarma tUTe to te ghaDIe vAra nathI lAgatI. AtmA ne mokSane keTaluM dUra che ? kazuM ja dUra nathI. e aMtarAya paDelA eTaluM ja dUra che. praznakartA : jJAnAMtarAya, darzanAMtarAya tUTe kevI rIte ? dAdAzrI : e aMtarAyo jJAnI puruSa toDI Ape. ajJAnatA to jJAnI
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 191 192 AptavANI-13 (pUrvArdha) puruSa kADhI Ape, aMtarAye jJAnI puruSa kADhI Ape. paNa amuka aMtarAya nA tUTe. je jJAnInAM ya gajA bahAranAM aMtarAya. jemAM vinaya dharma khaMDita thato hoya che. vinaya dharma to mokSamArgamAM mukhya vastu che. parama vinaya ! jJAnI puruSa mATe eka avaLo vicAra, eka kalpanA avaLI nA AvavI joIe. eka avaLI kalpanA zuM karI nAkhe ? potAnI mA mATe kalpanA nathI AvatI, to jJAnI puruSane mATe to ? enAM karatAM ochuM TacamAM rahevuM sAruM. TacamAM nA rahe to vicAra ja nA Ave ne ? ApaNe zuM ? ane bhUkha lAge che ke ApaNane ? eTale aMtarAya nA Ave to ja e prApti thAya. ta toDAya mUrti ke phoTA ! A ApaNuM pustaka phrI oNpha kosTa le ane pachI te vecI khAya agara koI evo krodhI hoya te bairIne kaheze, zAnA pustako che A dAdAnA ! tane nA kahyuM che ne ! laIne saLagAvI mele, bane evuM. e jJAnAMtarAya eTalo badho moTo paDyo ke hajAro avatAra thaze toya ThekANuM nahIM paDe. ane jJAna aMtarAya paDe te bheguM darzana aMtarAya paDyA vagara rahe ja nahIM. eTale A beu joDe ja hoya. jJAna aMtarAya sAthe, badhAM ATheya paDe che. praznakartA : jJAna aMtarAyanI sAthe ? vartatatA aMtarAya ! praznakartA H darzanamAM ghaNuM AvI jAya che, paNa vartanamAM nathI AvatuM. dAdAzrI : darzanamAM AvI jAya. keTalAMkane darzanamAM vadhAre AvI jAya paNa vartanamAM AvavAnA aMtarAya bhAre che. bAkI darzana bahu UMcuM che. samajavAmAM bAkI nahIM rAkhyuM. praznakartA: to e manobaLanI kacAza che ke khAlI aMtarAya ja che ? dAdAzrI : e aMtarAya bhAre pADyA che. darzanathI gUMca ukalI gaI aMtarAya tUTe to prApti jJAnatI ! praznakartA: paNa dAdA, jJAnanI pratIti mATe aMtarAyo ghaNI vAra bahu jarUrI hoya che. aMtarAya hoya to ja ApaNI parIkSA thaI zake. dAdAzrI : hA, aMtarAyakarma eka ja paDe che ane jJAna aMtarAyanI sAthe badhAM paDe che. eTale pustaka vecI de, bALI mele, krodhe bharAIne zuM thAya, ene samajaNa nahIM bicArAne ! ene khabara nahIM ne ! koIno phoTo baLAya nahIM. phoTo bALavo e mANasane mAryA barobara che. haM, keTalAka mANaso gusse bharAI ane phoTA saLagAve che. nA saLagAvAya, e sthApanA che. sthApanA nAma sahita hoya. bhalene jIvatuM nathI, emAM dravya-bhAva nathI, paNa nAma sthApanA to che ne ! bhagavAnanI mUrtineya kaMI nA karAya. te loka kahe, musalamAnone kema kazuM nahIM thatuM ! ene ya phaLa to malyA vagara rahe nahIM ne ! koI dahADo mUrti kazuM nA kare, zAsana devo kare, paNa lokonuM mana dukhAvyuM te phaLa male. tame musalamAnonI masjida bALI mUko, emAM keTalA musalamAnonuM mana dukhAya, tenuM phaLa tamane avazya maLe. koIne duHkha ApIne tame sukhI kyAreya paNa nahIM thAva. mATe bane eTaluM sukha Apo. nA bane to duHkha to apAya ja nahIM ane du:kha aNasamajaNathI apAya che. loko manamAM zuM jANe che ke huM Apato nathI, badhAMya mane evuM kahe che. ApaNe evuM khoTuM karavuM nahIM, kazuM koIne duHkha nahIM ApavuM. meM kahyuM, alyA, zuM samaju paNa tuM? mUA, Akho dahADo duHkha ja ApyA karuM dAdAzrI : hA, ApaNI parIkSA thAyane badhI ke ApaNo zo hisAba che, ApaNe kyAM kyAM godo mAryo che. A godA mAryAnuM phaLa che ne ! aMtarAyo pADyA, tenuM phaLa AvyuM che ! jJAnaprAptinA aMtarAya paDe, eTale jJAna male nahIM ne ! bAkI upakAraka to zI rIte thAya ?! jJAna meLavavAnI jarUra che, ApaNe jamavuM hoya, e jamavAnI jarUra che, to jamavAmAM AMtarA pADIne
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 193 194 chuM tuM ! tuM samajyo zuM che A ! e to enI bhASAnI vAta kare che, enI leMgvajamAM. mArI leMgvaja tuM sAMbhaLa. Akho dahADo tuM duHkha ja ApyA karuM chuM. sarTiphAIDa leMgvaja jJAnInI che. ethI AgaLanuM jANavAnuM vicAravAnuM nA rahe. e to jANavuM ja paDaze ne jayAre tyAre ! nizcayathI tUTe dhAgA aMtarAyatA ! AptavANI-13 (pUrvArdha) e aMtarAya jema jema chUTe, ema badhuM khulatuM jAya. A aMtarAyane laIne cheTuM che. nahIM to AtmA ne tame cheTA nathI. phakta aMtarAyakarma ja vAMdho kare. have badhuM prApti thaI gaI. prApta thayo chatAM ya kema ApaNA dhAryA pramANe nathI lAbha Apato? tyAre kahe, aMtarAyakarma. e jema jema chUTatuM jAya, tema tema ukela Avato jAya. A "jJAna" maLI jAyane, tene to badhA aMtarAya tUTI jAya. ahIM AgaLa huM tamane zuM kahuM chuM ke badhA aMtarAya tUTavAno rasto karI Apyo che. meM tamane A jJAna ApyuM che ne joDe joDe A badhI AjJA ApI che ne, te badhAM aMtarAya tUTI jAya evA che. praznakartA H dAdA, satsaMgamAM AvavuM ja che, e jyAre nizcaya thAya che ne, tyAre badhI ja anukULatAo thaI jAya che. dAdAzrI : nizcaya badhA ja aMtarAya toDIne dhAgA kADhI nAkhe. nizcayanI ja jarUra che. nizcaya nathI karato tyAM sudhI aMtarAya-baMtarAya DokiyA kare che. hamaNe roDa upara bahu TrAphIka hoya, paNa pelA vaDApradhAna Ave, to TrAphika khasI jaze badhuM. ema ne ema khasI jAya eka kalAkamAM, koI UbhuM ja nA rahe ! evuM che A to ! ane A to kaMI vaDApradhAnanuM pada che ?! A to paramAtmAnuM pada che !!! A jJAna lIdhA pachI tamane je pada ApeluM che e paramAtmAnuM pada che. e bhale tame tenI mahIM tanmayAkAra na rahI zakyA ho, te tamArI haju eDajasTa thavAnI e kacAza che. bAkI e paramAtmA pada che ! - satsaMganA aMtarAya ! praznakartA: dAdAno satsaMga cAlato hoya ane chatAMya aMtarAya paDato hoya ne nA AvI zakAtuM hoya, e kevI rIte paDe aMtarAya ? dAdAzrI : nA AvI zakAtuM hoya e aMtarAya nahIM. e aMtarAyanuM phaLa che. nA AvI zakAya, te pahelAM pADelA aMtarAyanuM phaLa che. e to bhogave ja chUTako ne ! praznakartA : e aMtarAya kevI rIte paDelA? dAdAzrI : ApaNe ja pADelA. roja roja jaIne zuM kADhavAnuM che ?' have mahIM be dahADA nA gayA toya zuM ? A badho aMtarAya paDyo ! praznakartA : dAdAnA satsaMgamAM jo koI AvatA hoya ene koI ema kahe ke tame dararoja zuM karavA tyAM jAva cho, eka ne eka vAta sAMbhaLavA mATe. to pachI ene aMtarAya paDe ne ? dAdAzrI : hA, to pelo aMtarAya pADe che. A AMtaryuM, enuM nAma aMtarAya. sIdhI ja vAta karo ne ApaNe, nAno chokaro samaje evI ! AMtaryuM enuM nAma aMtarAya. tame jeTalA AMtarA pADyA che eTalA ja AMtarA tamArA. paramAtma aizvarya aTakyuM je IcchAthI ! praznakartA : ApaNane je vastunI bahu ja IcchA hoya, e vastu bhegI nA thAya. pachI enuM du:kha rahe. 'aMtara chUTe tyAM khUle che aMtara AMkhaDI re lola.' aMtara AMkhaDI ApaNI je khUlI che ne, je divyacakSu, A aMtara chUTe eTale divyacakSu khUle ema dA'De dADe. aMtara eTale jJAnAMtarAya, bIjA aMtarAya badhuM tUTatuM jAya tema tema divyacakSu khulatA jAya. A aMtarAya paDayo che ne, te A badhAM karmane laIne paDyo che ne ?
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 195 196 AptavANI-13 (pUrvArdha) pragaTa thatI jAya. mATe emAM aMtarAya Ave to ya ApaNe ApaNo nizcaya draDha rAkhavo ke koInI tAkAta nathI ke mane aTakAvI zake, evo bhAva rAkhavAno che. moDhe bolavAnuM nathI, bolavuM e to ahaMkAra che. aMtarAya ahaMkArane lIdhe paDe che, huM chuM kaMIka.' praznakartA : aMtarAya potAnI meLe tUTe ke puruSArthathI tUTe ? dAdAzrI : aMtarAya eTale anizcaya. mANasano puruSArtha kyAM gayo ? puruSArtha dharma khullo che. praznakartA H e nizcaya e puruSArthane ? dAdAzrI : hA, nizcaya ke mAre Ama karavuM ja che. praznakartA : paNa nizcaya kaMI badhAnAM phaLatAM nathI hotA. dAdAzrI : ghaNI IcchA hoyane e vastu bhegI thavAnI to kharI ja, paNa bahu ja IcchA thAya, eTale moDI thAya e. ane icchA ochI thai jAya tyAre jaldI bhegI thAya. IcchA aMtarAya kare ulaTuM. praznakartA : jenI ApaNane IcchA hoya e vastu ApaNane bhegI ja nA thAya? dAdAzrI : bhegI thAya. paNa IcchA ochI thAya tyAre bhegI thAya. IcchAvALI cIja bhegI to thavAnI ja. IcchA karavAthI ja aMtarAya che. jema jema IcchA ghaTatI jAya tema tema aMtarAya tUTatA jAya. tyAra pachI badhI ja vastuo prApta thAya. je thavAnuM hoya tenI pahelAM IcchA UbhI thAya. aMtarAya tUTe eTale potAnI IcchA pramANe bheguM thAya. amane ekeya aMtarAya kema nathI ? kAraNa ke amane saMpUrNa nirIcchaka dazA che. manuSya to paramAtmA ja che. anaMta aizvarya pragaTa thAya tema che. IcchA karI ke manuSya thaI gayo ! nahIM to "pote' je cAhe te meLavI zake tema che. paNa aMtarAyane lIdhe nathI meLavI zakato. bhagavata zakti emAM jeTalAM aMtarAya thAya eTalI zakti aMtarAya, AvarAya. nahIM to bhagavat zakti eTale je badhI IcchAo kare, e hareka cIja sAme Ave. temAM A jeTalAM aMtarAya pADe, eTalI zakti AvarAya. amane IcchA jevI vastu ja nA hoya. IcchA be prakAranI, eka DiscArja IcchA ane eka cArja IcchA. eTale navo hisAba baMdhAya. DiscArja eTale, hamaNe bhUkha lAgI hoya ne to mANasa Ama jue eTale ApaNe jANIe ke A bhAIne IcchA thAya che. paNa A DiscArja IcchA kahevAya. eTale amane evI kaMI DiscArja IcchA thaI hoya to e vastu amArI upara AvIne paDe. amAre prayatna nA karavo paDe. aMtarAya eTalAM badhAM tUTI gayelAM ke hareka vastu AvIne paDe. hareka vastu IcchA thatAMnI sAthe ja AvIne paDe. niraMtarAyakarma kahevAya. atizcayathI aMtarAya, nizcayathI niraMtarAya ! mokSamArgamAM to aMtarAya Ave eTale potAnI zaktio vadhAre dAdAzrI : e phaLe ke nA phaLe, e ApaNe nahIM jovAnuM, ApaNe nizcaya karavo ! pachI nizcaya nahIM karo to koI kAma ja nahIM thAya. potAno anizcaya e ja aMtarAya, nizcaya kare eTale aMtarAya tUTI jAya. AtmAno nizcaya thAya eTale badhA aMtarAyo tUTI ja jAya che ne phera, nizcaya te IcchAmAM ! praznakartA H Ape AptavANImAM evuM kahyuM che ke vIla pAvarathI aMtarAya tUTe ane bIjI bAju ApaNe jANIe chIe ke IcchA karavAthI to aMtarAya paDe che. dAdAzrI : IcchA karavAnI nahIM. nizcaya karavAno kahyo che. nizcaya karyo eTale game tevo aMtarAya tUTI ja jAya. praznakartA : ApaNe koI vastunI satata IcchA rAkhIe, nizcaya karIe ke A vastu mAre meLavavI che, to pachI A IcchAthI aMtarAya paDe, to evuM nA thAya ?
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 197 18 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nizcaya joIe, IcchAno savAla kyAM Avyo ? praznakartA: e nizcaya ane IcchAmAM zuM phera e jarA samajAvo ne ! dAdAzrI : bahu phera. IcchA eTale to potAnI gamatI vastu ane nizcaya to ekkekTanesa che. anicchA e nA gamatI vastu, IcchA e gamatI vastu. ane nizcayane ne ene kazuM levA-devA nathI. nizcaya to nirdhAra karyo ApaNe. praznakartA : nizcaya ane IcchAnA dAkhalA sAthe samajAvo ne ! dAdAzrI : emAM zAnA dAkhalA te ? managamatI vastu, ApaNe keLA levA javuM hoya to IcchA karavI paDe. koI kArya karavuM hoya to nizcaya karavo paDe. anaIcchAvALI cIja levA jatAM keTalo spIDI cAle e mANasa ? praznakartA : besI ja jAya. dAdAzrI : ane IcchAvALI ? praznakartA : doDe. dAdAzrI : ane nizcaya e bethI para hoya. praznakartA: eTale dAdA, Apa je kaho cho ke pAMca AjJA pALavAno nizcaya karavo joIe. baMdha AMkhe moTaro calAvo ne badhI ! to kharuM. A roDa upara baMdha AMkhe moTaro calAve to zuM vAMdho Ave ? vyavasthita che ne ? praznakartA : to eNksiDanTa thAya. dAdAzrI : tyAre AmAM, A eksiDanTa nA thAya ? vyavasthita kyAre kahevAnuM ke khullI AMkhe gADI calAvavAnI ane pachI athaDAya, enuM kaMI nukasAna thAya tyAre vyavasthita kahevAnuM. vAta to samajavI paDaze ne ! Ama ne Ama cAlatuM haze ? praznakartA : A to dareka vastumAM AvI zake ke nizcayabaLa hoya to aMtarAya tUTI ja jAya. dAdAzrI : haMa, nizcayabaLa mokSe laI jAya. ane anizcaya tenAthI ja A badhuM aTakyuM che. praznakartA: anizcaya ane anirNaya, be eka ja ne ? dAdAzrI : eka ja. paNa anizcayanuM jora vadhAre che. praznakartA : eTale Tu bI ora noTa Tu bI, enA jevuM che. dvidhA ja utpanna thAya. dAdAzrI: dvidhA utpanna thAya to kazuM bhalIvAra ja nA hoya emAM. e to nizcaya ke mAre javuM ja che savAramAM, to e cAlyo jANIne ! praznakartA eTale evo nizcaya karyo to ahaMkAra karyo nA kahevAya ? dAdAzrI : ahaMkAra rahyo ja nahIM, pachI karavAno kyAM rahyo ? ane je haze te DiscArja ahaMkAra che. eTale ahaMkAra sillakamAM ja nahIM to pachI e vaparAya kyAMthI ? praznakartA : nizcaya e pharajiyAta ? dAdAzrI : nA, pharajiyAta nathI. pharajiyAta to juduM badhuM. nizcaya dAdAzrI : basa, nizcaya karavo joIe. eTale enI meLe paLAI ja jaze. nizcaya tamAro joIe. ene DhIluM mUko to pachI DhIluM. tame kaho ke bhaI, dAdA pAse amAre javuM che. tyAre kahe, game teTalAM aMtarAya haze e tUTI jaze, nizcaya karyo to ane 'vyavasthita che ne' kaheze to pachI bagaDI jAya. praznakartA : hA, evuM anubhavyuM che. dAdAzrI : vyavasthita AvuM nA kahevAya. vyavasthita hoya to pachI
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma eTale to ApaNo dhyeya che, dhyeya tarapha laI janArI vastu. jamavAto aMtarAya paDyo kardi ? 199 praznakartA : koI satsaMga karavAno nizcaya karIne nIkaLe ane satsaMga nA thAya dAdAno, to e vyaktine kevo lAbha thAya ? satsaMga thayo hoya evo lAbha ke enAthI ocho ke vadhAre ? dAdAzrI : khAlI bhAva phaLa maLe. koI ApaNane kahe, lyo, jamo. to paNa phaLa maLe. praznakartA : sAmAnya rIte, mANasa nizcaya karIne nIkaLe to eno e aMtarAya koI hoto ja nathI. dAdAzrI : banatAM sudhI hoya nahIM. hA, ko'ka vakhate bane. e kaMI kAyamanuM hotuM nathI. ApaNo nizcaya hoya to koI rokanAra ja nathI. adabada rAkhavAnI jarUra nathI. lapasaNuM AvyuM hoya mAIla sudhI ane lapasI paDIza to ? to pachI eno upAya nathI. na ja lapasu, kema lapasAya ? to evI rIte vyavasthA karaze paga, mana-bana badhAM sIdhA raheze. ane ApaNe kahIe, 'lapasI paDAya' to mana-bana badhAM DhIlAM thaI jAya ke 'kemanuM javuM ?" 'kema lapasAya ?' kahIe, evo nizcaya karyo ke badhuM cokhkhuM ! tema chatAMya pachI lapasI paDe to vyavasthita ! praznakartA : eTale nizcayanI aMdara aMtarAya toDavAnI zakti kharI ? dAdAzrI : badhAM aMtarAya toDI nAkhe. koI aMtarAya rahevA nA de. praznakartA : tyAre aMtarAya je naDe che te nizcayanI khAmI? dAdAzrI : nizcayanI ja khAmI che. praznakartA : eTale potAnI ja khAmI ne aMtarAyano vAMka kADhe. dAdAzrI : bIjuM koI nahIM, pote UbhAM karelAM aMtarAya. pote AptavANI-13 (pUrvArdha) UbhAM karelAM nizcayathI UDI jAya. kema jamavAmAM aMtarAya nahIM paDato koI dahADo? cAmAM aMtarAya nahIM pADavA deto ? jANI-joIne pADelA che A badhAM. ajANye paDatAM hoya aMtarAya to cAmAM, badhAmAM paDe. kazuM paDatAM nathI. bahu pAkAM loka che ne ! e pAkAIe ja emane mAryA. kAco hota to sAro. 20 praznakartA : pAkAM hotAM nathI. potAnI jAtane pAkAM mAne che. dAdAzrI : mAnI lIdhuM che. mAnI beTho che potAnI jAtane svataMtra. jJAtIne tiaMtarAya pada ! zAstramAM khoLavA jAyane to ya jaDe nahIM, aMtarAyano sAco artha. anubhavIoe e badhuM nahIM lakheluM. mULa AtmAne aMtarAya ja nA hoya. je je jarUriyAta hoya e badhI tyAM ghera beThAM hAjara thAya. aMtarAya hoya ja nahIM ne ! ne aMtarAya che te 'ApaNe' UbhA karelAM che akkalathI, buddhithI. e buddhinuM pradarzana che. eka jaNa pUchato hato, dAdA, tamArA saMyoga kevA ne amArA saMyoga to... tame to ahIMthI Utaro te jANe ke tyAM AgaLa khurazIvALo taiyAra hoya che. e kazuM koI jAtanI harakata nathI paDatI. 'no' (nahIM) aMtarAya. amAre khAvAnI IcchA jo koI dahADo magajamAM AvI hoya, jo ke icchA hoya nahIM banatAM sudhI, paNa jo icchA hoya to aMtarAya paDe nahIM. loko to zuM jamaze evI AzA rAkhIne besI rahyA hoya ! pachI aMtarAya hoya nahIM ne ! tyAre kahe, "mULa AtmAne to aMtarAya hoya ja nahIM ne ! je Icche evuM tarata thaI jAya badhuM. tyAre kahe, 'aMtarAya zuM thayA ?" darzanAvaraNa ne jJAnAvaraNathI UbhA thayA. te aMtarAya, mohathI A cAramAM vaheMcAI gayA. eTale 'pote' AtmA tarIke paramAtmA che. je cIja vicAramAM Ave te badhI ja cIja prApta thAya evI che. paNa prApta thatI nathI to pachI zA AMtarA pADyA ? tyAre kahe, mohane laIne AMtarA paDI jAya. bebhAnapaNAne lIdhe e aMtarAyakarma, vighnakarma.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarAyakarma 201 202 AptavANI-13 (pUrvArdha) tema tema AtmavIrya pragaTe ! Atmazaktione AtmavIrya kahevAya. AtmavIrya ochuM hoya to tenAmAM nabaLAI utpanna thAya, krodha-mAna-mAyA-lobha utpanna thAya. ahaMkArane laIne AtmavIrya tUTI jAya. te jema jema ahaMkAra ogaLe tema tema AtmavIrya utpanna thatuM jAya. jyAre jyAre AtmavIrya ghaTatuM lAge tyAre pAMca-pacIsa vakhata moTethI bolavuM ke, 'huM anaMta zaktivALo chuM.' eTale zakti utpanna thAya. mokSe jatAM anaMta aMtarAyo che. tethI mokSe javA mATe sAmI anaMta zakti che. AtmAnI caitanyazakti zenAthI AvarAya che ? A joIe che ne te joIe che. lokone joItuM hatuM, te temanuM joIne 'ApaNe' ya zIkhyA e jJAna. AnA vagara cAle nahIM. methInI bhAjI vagara nA cAle. ema karatAM karatAM phasAmaNa thaI gaI ! AtmA anaMta zaktivALo che. tenI para patharA nAkha nAkha karyA ! evuM che ne, A gaTara vahetI hoya, temAM pANI javAnI zakti to puSkaLa che. gaTare ya sarasa, paNa koIe eka paththaro nAkhyo mahIM vacce. eTale ApaNe jANIe ke A spIDamAM vahetuM kema nathI ? e aMtarAya paDyA kahevAya. evA be jagyAe nAkhe to vadhAre pANI aTake. traNa jagyAe nAkhe to vadhAre aTake. bahu nAkhe to AkhuM ya aTakI jAya. ane jJAnI puruSo to pote niraaMtarAya padamAM rahetA hoya. koI aMtarAya ja nahIM. te emanI pAse besavAthI badhA aMtarAya tUTI jAya, khAlI besavAthI ja. emanI joDe gappA mArIe to ya ! A avaLI zaktithI saMsAra Ubho thaI gayo. have savaLI zakti eTalI badhI che ke je badhAM ja vipno toDI Ape. tethI ja to ApaNe peluM vAkya bolAvIe chIe. "mokSe jatAM vino aneka prakAranAM hovAthI tenI sAme huM anaMta zaktivALo chuM.' jJAtA-draSTA rahevAthI tamAma vidgono nAza thaI jAya. bAkI mokSa to A rahyo, tamArI pAse ja paDyo che. mokSa kaMI cheTo che ! aMtarAya paDyA che vacce. praznakartA : 'AtmA' anaMta zaktivALo che. enI upara aMtarAyo kayA AdhAre paDI gayelAM che ? dAdAzrI : "ApaNe" ja aMtarAyanA UbhAM karanArA, ApaNe ja pADanAra, bIjA koInI Dakhala nathI. praznakartA : paNa kai roMga prosIjarathI AtmAnI anaMta zakti upara aMtarAya paDI gayA ? dAdAzrI : A badhI roMga biliphothI. eka ja jAtanI kaI roMga bilipha che ? 'jADo chuM" te ya roMga bilipha, 'huM pAtaLo chuM' te ya roMga bilIpha, 'huM UMco chuM, kALo chuM, goro chuM' badhI keTalI jAtanI ! jeTalA zabdo che eTalI roMga bilipho che. hA ! eTalI roMga bilipho. e jyAre oLaMge tyAre rAiTa bilipha UbhI thAya.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 AptavANI-13 (pUrvArdha) [26] vedatIyakarma zAtA-azAtA vedanIya ! keTalAM thayA ? praznakartA: cAra. dAdAzrI : dravyakarmarUpI mINabattImAM cAra AvaraNo dareka jIvamAM hoya, ekAda jIvamAM nahIM. badhAya jIva mAtramAM. ane pAMcamuM vedanIya. te ApaNI IcchA nA hoya ne, toya ekadama ThaMDI AvI, te A dhruje paNa ThaMDI bhogavavI paDe. ane koIke ApaNI upara devatA nAkhyo to vedanIya bhogavavI paDe ne, dajhAI marIe eTale ! te A davAkhAnAmAM vedanIya bhogave che. joyelI tame lokonI ? praznakartA : hA, hA. dAdAzrI : keTalI ? eka ja prakAranI hoya che ke aneka prakAranI hoya che ? praznakartA: ghaNAM prakAranI hoya che. dAdAzrI : ghaNAM prakAranI ane keTalIka jagyAe keTalAMka loko zAtA vedanIya bhogave che. pelI duHkha Ape e azAtA vedanIya kahevAya. koI jAtanuM zarIramAM duHkha thAya nahIM, kerIno rasa khAya-pIve pachI sUI gayA. zeTha zemAM che ? tyAre kahe, zAtA vedanIyamAM che. haju rasa vAyaDo nathI paDyo eTale zAtA vedanIyamAM mUA che zeTha to. jyAre vAyaDo paDaze ke tarata zeTha zuM bole, 'ahIM AgaLa e vAyu thaI gayuM.' paNa tyAM sudhI zAtA vedanIya je bhogave, hisAbamAM lakhAvIne Avyo che. eTale zAtA vedanIya ne azAtA vedanIya, be jAtanI vedanIya lAve che. keTalAka phero thoDo vakhata zAtA rahe. pachI vaLI azAtA Ave. Ama zAtA-azAtA Akho dahADo cAlu ja rahe. ko'ka gALa bhAMDe to azAtA vedanIya, koka phUla-hAra caDhAve to pachI zAtA vedanIya. deha malyo eTale garamI paDavA mAMDI te sahana thAya nahIM, paMkhA cAlu kare ke zAtA vedanIya ane ThaMDImAM paMkhA cAlu kare to TADha paDavA mAMDI, te sahana thAya nahIM e azAtA vedanIya. azAtA vedanIya samajyA ne ? ghaDIkamAM cena nA paDe evuM thaI jAya, vedanIya ! dAMta dukhyo ke dADha du:khI ke azAtA vedanIya thaI gaI. "kema Aja moDhAM para Ama lAge che ?" tyAre kahe, 'dADha duHkhe che A.' e koI paNa upAya kare ke jethI karIne duHkhAvo maTe. chevaTe kazo upAya nA jaDe to lavIMgano arka mUkIne baheruM karI nAkhe. baheruM kare eTale mahIM vedanA thAya, paNa 'ApaNane mAlama nA paDe, nahIM to vedanA sahana nA thAya ne ! eka to A zarIrane jeTalI vedanA bhogavavAnI, e vedanA 'tamArI', e dravyakarma che. vedanA e sukhanI vedanA ho ke duHkhanI vedanA ho, kaDavAMnI ho ke mIThAnI, paNa e badhuM A dravyakarmamAMthI utpanna thAya che. be du:khatuM InTaravala e ja sukha ! praznakartA : hA, e vedanIya je kIdhuM, e jarA vivaraNa joIe che. dAdAzrI : jagata AkhuM be prakAranAM vedanIyamAM varte. ghaDImAM zAtA ne ghaDImAM azAtA. thALImAM badhuM normala AvyuM hoya to zAtA rahe, paNa
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ vedanIyakarma 25 206 AptavANI-13 (pUrvArdha) jo zAka jarA tIkhuM Ave ke azAtA utpanna thaI jAya. praznakartA : zAtAneya vedanIya kIdhI ? dAdAzrI : zAtAne vedanIya ja kahevAyane ! A loko jene sukha kahe che ane jene duHkha kahe che, ene vedanIya kahyuM che bhagavAne. khAlI asara ja che. vedanA che eka prakAranI. praznakartA : ame evuM mAnIe chIe ke duHkha ochuM thAya eTale sukha. Apa kaho cho sukha vedanA che eTale khabara nathI paDatI. dAdAzrI : du:kha ochuM thAya e sukha nahIM. be du:khanA inTaravalane ApaNA loka sukha kahe che. be duHkhanI vacce, A duHkhano cheDo AvI rahyo ne A bIjuM duHkha zarU thayuM nathI tyAM sudhI ene sukha kahevAya. lakhI lejo A zabdo. A inTaravala zemAM paDe ? nATakamAM. eTale kharekhara sukha nathI, A vedanA che. praznakartA : to kharekhara sukha kone kahevAya ? dAdAzrI : kharuM sukha to AnaMda, AtmAno AnaMda thAya e. vedanA sAthI kahe che kAraNa ke je je vastuthI sukha thAya tenuM ebnormala thAya tyAre e duHkharUpa thaI paDe. atyAre dUdhapAka jamavAmAM majA AvatI hoya, paNa peTamAM vadhAre reDe to ? praznakartA: hA, to duHkha thaI jAya che. dAdAzrI : eTale ebnormala thAya e badhuM vedanIya kahevAya ane je ebnormala kazuM nA thAya e badhuM sukha kahevAya. eTale sanAtana sukha AtmAnuM kyAreya paNa jAya nahIM, koI paNa saMjogomAM jAya nahIM. paramAnaMda niraMtara rahe. svAbhAvika sukha tame cAkhyuM haze, koI avatAramAM ya ? ene cAkhavuM nA joIe ? praznakartA : paNa jJAnIo azAtAneya duHkha mAnatA nathI. dAdAzrI : azAtAne duHkha mAne ja nahIM ne ! zAtAne sukha mAne nahIM eTale azAtAne du:kha mAne nahIM. paNa zAtAmAM sukha mAnyuM jeNe, teNe azAtAmAM duHkha nA mAnavuM hoya toya mAnavuM paDe, pharajiyAta che. paNa pelAM jJAnI to zAtAmAM sukha ja choDI de che. vedanIyakarma aMdara zAtA Ape, azAtA ya Ape. eTale A karmo ja badhuM kare che. "ApaNe" kazuM karavAnuM hotuM nathI. vedavuM nahi, jANavuM ! praznakartA H dAdA, A jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ne aMtarAya e ciMtavana karI karIne, e vahelA khapAvI zakAya evuM che ne ? jyAre zAtA-azAtA vedanIya ane e pelA nAma-gotra-AyuSya e badhAne to bhogave ja chUTako ? dAdAzrI : bhogave chUTako evuM nahIM, emAM ya jo kadI jJAna sajjaDa hoyane to bhogave nahIM. tIrthaMkaro bhogave nahIM koI dahADoya. emane zAtA-azAtA vedanIya hoya, e bhogave nahIM, e jANe eTaluM ja. paNa A jJAna kevuM che ? 'tame' zuM kaho, 'eno kaMI hisAba nahIM.' kAraNa ke tame jANyuM eTaluM ja. paNa tame kaho, 'mane A sahana nathI thatuM' to du:kha paDyuM. keTalAMka nAnA du:kho tame jANIne ja kADhI nAkho cho, enAM bhoktA thatAM ja nathI. ane jeTalA du:khane tame kaho ke "A mAre duHkha AvyuM che', to enI meLe ja, tame bolatAMnI sAthe ja AvyuM. tame kaho ke meM jANyuM.' 'jAyuM" kahetAMnI sAthe ja halakuM thaI jAya. pachI khAlI jANyA ja kare. biliddedatA che, jJAtavedatA nahIM ! praznakartA : have mAruM mAthuM duHkhe che, e vakhate ene koNa jANe che. ane mAthAnI vedanA vedana koNa kare che ? dAdAzrI : e ahaMkAra vedana kare che. vede te ahaMkAra vede che. mAthuM
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ vedanIya karma 207 tamAruM te tamAro ahaMkAra vede che. ane rasa-pUrI khAya che te ya ahaMkAra vede che. banne zAtA ne azAtA ahaMkAra vede che. praznakartA : AtmA nathI vedato ? dAdAzrI : AtmAne sparza ja thato nathI A. praznakartA : paNa vedanA te ApaNe anubhavIe chIe. dAdAzrI : e anubhava, ahaMkArano anubhava che ne ! A biliphavedanA che, A jJAnavedanA nathI. nahitara jJAnavedanA hoya to rAte UMgha ja nA Ave. AkhI rAto ne rAto ya, keTalAMya dahADAM sudhI UMgha ja nA Ave. A to biliphavedanA che eTale UMgha AvI jAya pachI. roMga bilipha ja che khAlI. te ahaMkAra IgoIjhama vede che. praznakartA : vedanA kayA AdhAre hoya che ? dAdAzrI : ApaNe lokone vedanA ApIe chIene tenuM ja phaLa che e. koIne paNa vedanA ApIe e vedanA ApaNI upara AvavAnI che, e avazya mAnI lejo. vedanA ApatA pahelAM e bhagavAne khoLI kADhyuM ke A bahu ja UMdho rasto che. pachI cokhA thaI gayA. dAdAnuM aMtara nirIkSaNa ! ame savAre jAtA'tA. A pANI reDato'to baraDA upara. te khaMjavALa AvatI hoya ane tyAM garama pANI vadhu paDatuM reDavAmAM Ave, to zuM thAya ? praznakartA : sAruM lAge. dAdAzrI : sAruM lAge. eTale pachI meM joyuM. meM kahyuM, A zuM rahyuM pAchuM ? tyAre kahe che A zarIrane pANI garama reDe che te A jagyAe khaMjavALanA paramANuM bharelAM che, vAyAnA (vAyunA). te vAta (vAyu) hoya chene, te 'vAta jarA jora kare tyAre A khaMjavALa Ave. ApaNA loka 208 AptavANI-13 (pUrvArdha) kahe ke, vA che eka jAtano. A kUtarAM Akho dahADo Ama karyA kare ne evuM thAya tyAre. tyAre zarIra to ApaNA badhAnA eka ja jAtanAne. te reDe tyAre sAruM lAge, mIThuM lAge. tyAre meM kahyuM, A guno to nahIM hoya. A mIThuM kone lAge che, tapAsa karI. tyAre mIThuM ahaMkArane lAgatuM'tuM. kone lAgatuM'tuM ? praznakartA : ahaMkArane lAgatuM'tuM. dAdAzrI : hA. ane 'huM jANato'to ke "ahaMkAra'ne AvuM lAge che. to zAthI A mIThuM lAgyuM ? enI zodha karI ke AnuM rUTakojha kyAre peTheluM ? te mANasane ghaNo phera Ama khUba TADha vAyane tyAre ene mahIM kaMpArI thaI jAya che. jene kaMpArI kahIe chIene te vakhate vA mahIM pese che. te A vA nIkaLe che pAkIne. eTale TADhathI kaMpArI bhogave che, te ghaDIe ahaMkAra pAcho bhogave che ane tenA phaLarUpe A ahaMkAra sukha mANe che. mATe A guno nathI. mAruM zuM kahevAnuM che ? ane AtmA pachI beu bAbatamAM jANakAra che, e bhogavato ja nathI. ajJAnI bhogave. A mane TesTa paDyo, huM ja caMdubhAI chuM ne ! eTale e bhogave ke nA bhogave ? e karma bAMdhe. e karma bAMdhe ane A karma choDe. tame koI dahADo garama pANI reDeluM nahIM ? praznakartA : nhAtI vakhate, hAyA karIe eTaluM ja. hAtI vakhate citta kyAMya pharatuM hoya eTale khabara nA paDe. dAdAzrI : ohoho ! bahAra pharavA gayuM hoya ! amAruM atyAreya mahIM kSaNe kSaNe hAjara. badhuM pRthakkaraNa mahIM thayA kare. ane to ja ApI zakAyane ! potAnA anubhavanI davA hovI joIene ! mane je mAphaka AvI te anubhavanI davA tamane mAphaka Ave, nahIM to Ave nahIMne ! bhagavAna mahAvIrate ya azAtA vedanIya ! bhagavAna mahAvIrane zAtA vedanIya ne azAtA vedanIya hoya. ahIM kAnamAM baruM ghAlyuM. te khIlo to nahoto mAryo paNa baruM ghAlyuM hatuM. te
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ vedanIyakarma 209 210 AptavANI-13 (pUrvArdha) jANavuM. veda eTale Tu no, jANavuM. e du:kha bhogavavAthI e jANavAM sudhI vedano artha che. jeTalI jeTalI greDIezana hoya eTalAM greDIezana. te ghaDIe tapa hoya emanuM, jJAna-darzana-cAritra ane tapa paNa te ya kevaLajJAna thatAM sudhI. kevaLajJAna thayA pachI to kazuM ya nA hoya. ebsolyuTa thaI gayuM. ebsolyuTane kazuM aDe ja nahIM. mahAvIra bhagavAnane jyAM sudhI kevaLajJAna nA thayuM tyAM sudhI vedanA paDelI. praznakartA : paNa kevaLajJAna thayA pachI paNa emaNe vedanA ne kaSTo ghaNAM sahyA ema kahe che ne ! dAdAzrI : e badhAMya kaSTo zarIrane thayA, zarIrane zAtA-azAtA hoya paNa emane aDe nahIM. emane tapa karavuM ya paDe nahIM. jJAna- darzanacAritra saheje rahe. emane keTalI badhI azAtA vedanIya ApatuM haze ? bhagavAna vedaka kharAM. praznakartA : bhagavAna vedaka ke bhagavAnanuM zarIra vedaka, dAdA ? dAdAzrI : bhagavAneya vedaka. paNa te A je DaoNkTaro jene zarIra kahe che ne, jeTalo bhAga DaoNkTaro joI zake che ne, phijhikala boDI eTale enAya enA javAbadAra kharAM, bhagavAna. enI vedanA thAya. praznakartA : hA, e vedanA thAya che, enI emane khabara paDe paNa emane potAne vedanA thAya ema to nahIM kahI zakAyane ApaNAthI ? dAdAzrI : asara thAya. paNa te ghaDIe tapa hoya emane jabarajasta. mAnasika vedanA nA hoya emane. vANInI vedanA nA hoya emane. praznakartA : A pelI zarIranI je vedanA ane A mAnasika vedanAmAM phera kevI rIte ? dAdAzrI : mAnasika vedanA, jJAnathI UDI jAya evI vastu che ane zarIranI vedanA jJAnathI UDe evI nathI. dADha du:khatI hoya to pahoMce TheTha sudhI. praznakartA H to mAnasika vedanA e kaI jAtanI vedanA ? dAdAzrI : A AkhuM jagata mAnasika duHkhamAM ja che ne ! A lokone zArirIka vedanA che ja nahIM. lokone mAnasika vedanA ja che. ane zArirIka vedanA to dADha duHkhatI hoya to bhagavAnane ya khabara paDe paNa te tapa kare e. mahIM hRdaya lAla lAla thaI jAya te ya dekhAya potAne. praznakartA : paNa zarIra to kaSTa bhogave ne ? dAdAzrI : zarIra bhogave paNa bhoktA ja tyAM AgaLa che. tyAM AgaLa ahaMkAra bhogave. eTale A eneya e pote jANe. te zAtA vedanIyamAM e rasa le nahIM. eTale azAtAmAM rasa hoya nahIM emane. e to emanA jJAnamAM ja rahe. A veda eTale vedavuM, duHkha bhogavavuM ane atyAre mAnasika du:kho tamane hau maTI gayA che ane daihika du:kha to tamane aDe. dADha duHkhatI hoya ke mAthuM duHkhatuM hoya, tamane asukha thayA vagara rahe nahIM. kAraNa ke phijhikala boDI che. kevaLajJAna nA thAya tyAM sudhI ebsolyuTa thAya ja nahIM. praznakartA : bhogavalI karma che te tIrthaMkarane choDatAM nathI, te kevA karma che ? dAdAzrI : koIneya nA choDe. praznakartA : tIrthaMkara gotra bAMdhe ne sAthe bhogavalI karme ya bAMdhe ? dAdAzrI : hA, e to cAle ja nahIM ne ! kAM to zAtA, kAM to azAtA. tIrthaMkarane ya zAtA ane azAtA, banne hoya. udayamAM banne hoya. bhogavaTAmAM phera hoya. lokone ema lAge ke sAhebane du:kha che. loko mane jue, dAdAne tAva Avyo che. paNa udayanuM huM jANato houM, bhogavaTo huM jANato houM. eTale zAtA-azAtA to tIrthakarane ya udayamAM hoya.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ vedanIyakarma 211 212 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : zAtA ne azAtA vede kyAM sudhI ? dAdAzrI : kevaLajJAna thAya tyAM sudhI. kevaLajJAna thayA pachI zAtAazAtA vedanIya asara nA kare, bilakuleya. zarIrane zAtA-azAtA vedanIya to kharI. TADha hoya to ya dehane TADha to lAgene, paNa pote vede nahIM. keTalIka bAbatomAM to ame nathI vedatAM. dAdA vedanIyatA udaya vakhate... tethI amane DaoNkTare kahyuM'tuM ne je A phrekacara thayuM tyAre badhA DaoNkTara bhegA thayA. DaoNkTara kahe che, te ATaluM phrekacara thayuM, e mANasanA moMDhA upara hAsya kema dekhAya che A ? tyAre bIjA (mahAtmA) DaoNkTaroe kahyuM, e jJAnI puruSa che, evuM nA bolazo. jJAnI puruSa che to hAsya dekhAya che ! nahIM to AnuM moDhuM DhIluM hoya, kAM to raDato hoya, kAM to raDavA jevo dekhAto hoya. A to hAsya juo ! pacAsa-so mANaso to AjubAju pharyA kare che. eTale mane pUchayuM, "A zuM che ? ATaluM badhuM tame sahana karI zako cho ?" meM kahyuM, 'sahana karavAnuM amAre hoya nahIM." vedanIya banne hoya, ekalI zAtA vedanIyavALuM koi raheluM nahIM. paNa amane vedanIya vedarUpe hoya, jANavArUpe hoya. chatAM ame duHkha joyuM nathI, koi sekanDe ya. game tyAre deha chUTavAno thai gayo hoya ke game te thayuM hoya paNa ame azAtA vedanIya bahu joi nathI ! vedarUpe rahelA. te jANIe kharAM ke Ama thai rahyuM che have. jo ke bahu azAtA vedanIya AvatI ya nathI kudaratI rIte. bahu tyAre dAMtanI koi vakhata azAtA vedanIya AvI jAya. ane hamaNe traNa dahADA tyAM gayo'to kacchamAM. tyAM lIvarano duHkhAvo zaru thayo. te azAtA vedanIya utpanna thayelI paNa vedanIya 'huM jANyA karuM, basa eTaluM ja. praznakartA : duHkha na thAya ? dAdAzrI : duHkha thAya paNa "AtmA'ne kazuM nA thAya. eTale "ame' AtmasvabhAva'mAM hoie tyAM sudhI kazuM asara nahIM. duHkha to thAya, traNa dahADA thayuM'tuM, rAte UMdhyo na hato traNa dahADA. mahIM jAge, ghaDIvAra UMghI jAya. 'dAdA' besI rahyA che evuM 'ame' jANyA karIe. vedanIya to tIrthakarone hoya to pachI bIjA kone nA hoya ? paNa emane azAtA ochI hoya. amAre jone A mahino evo Avyo, te dAdAne eksiDanTano jevo TAIma thayo, pachI je A che te e AvyuM jANe dIvo olavAI javAno thAya evuM thaI gayuM. praznakartA : evuM kaMI thavAnuM nathI, dAdA. dAdAzrI : nA, ema nahIM. hIrAbA gayAM to A nA javAnuM thAya ? e to vedanIya kayuM AvyuM ? praznakartA : azAtA vedanIya. dAdAzrI : loko samaje ke amane azAtA vedanIya che. paNa vedanIya amane aDe nahIM, tIrthakarone ya aDe nahIM. amane to hIrAbAnI pAchaLa kheda nathI, amane asare ya nA hoyane ! koI lokone ema lAge ke amane vedanIya AvyuM, azAtA vedanIya amane to eka miniTa, eka sekanDa koI aDIya nathI A trIsa varSathI ! ane e ja vijJAna meM tamane ApyuM che ane tame kAcA paDo to tamAruM. samajaNathI kAcA paDAya ja nahIMne koI dahADo? eka miniTeya nahIM ? tyAre kharo ! praznakartA : udharasa-khAMsI Ave. dAdAzrI : udharasane to huM UpakArI mAnuM chuM ke, sAruM thayuM. rAte jagADe che ne ! ApaNe rAte jAgavuM evI ApaNI icchA. jAgRta rahevuM jema bane tema e icchA. te Urdu jagADe. eTale meM ene guNakArI mAnelI. je guNakArI mAnIene enuM duHkha lAge ja nahIMne ! hA, dADha duHkhe e bane tArA bhogavaTAne '' jANa ! e to nakkI ja hoya ke ATalI A bhAIne azAtA thaze ne
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ vedanIyakarma 213 214 AptavANI-13 (pUrvArdha) ATalI ja zAtA thavAnI, e DisAIDaDa hoya. te azAtA karyA vagara rahe nahIM, mUA. AmathI tema ALoTe, AmathI tema ALoTe paNa azAtA kare. praznakartA : dAdA, e to jJAna nA thayuM hoya tyAre ne ? tamoe jJAna ApyA pachI to UDI gayuM ne badhuM ? dAdAzrI : 'huM zuddhAtmA chuM' e zabdAvalaMbana che. tyAMthI 'ene' pratIti, lakSa ane anubhavanI zarUAta thai jAya. te tyAMthI vadhatI vadhatI vadhatI vadhatI vadhatI vadhatI saMpUrNa nirAlaMba thatAM sudhI e jAya. tyAM sudhIno AtmAnubhava che, te emAM phera nathI. vedanIya vecavAmAM phera che. AnA anubhavamAM phera nathI. 'huM zuddhAtmA ja chuM' e ja pratIti. paNa vedanIyamAM phera paDe che tyAM. jema jema mahIM avalaMbana ochAM thatAM jAya, nirAlaMba thaze eTale pachI aDaze nahIM. jyAM sudhI avalaMbana che, tyAM sudhI vedanIya aMDe che ! dAdAzrI : hA, e to badhuM UDI gayuM, A to vAta karIe chIe. te raDato hoya, ciDhAto hoya, e Ama karato hoya, paNa jo AtmA tarIke huM judo chuM, evuM bhAna hoyane to basa thaI gayuM. 'huM "caMdu nhoya. koI paNa prakAre 'huM' 'caMdu' hoya. eTale vedanA zAtA hoya, zAtAmAM to 'huM' 'caMdu chuM evuM ja rahe che lokone, paNa "e" 'caMdu nathI evuM khAtarI kyAre thAya ? azAtA thAya tyAre. eTale kharekhara 'caMdu' nathI e vAta cokkasa. praznakartA : eTale pachI pelI sthiti rahetI ja nathI. dAdAzrI : pachI bhAMjagaDa ja nA rahe ne ! nirAlaMbane tathI aDatI vedanIya ! jema AtmAno anubhava vadhato jAya eTale pachI vedanIyane paNa jANe. A kaDavuM che, A mIThuM che. veda eTale zuM ? kaDavAnI vedanIya ene na thAya. eTale zuM ke kaDavuM kaDavuM lAge paNa te azAtA nA lAge. mIThuM mIThuM lAge paNa zAtA na lAge. kaDavAne kaDavuM jANe ane mIThAne mIThuM jANe basa, enuM nAma veda. praznakartA : hA, e to paNa svarUpamAM lInatA thAya tyAre ? ekadama niraMtara upayoga svarUpamAM rahe, tyAre thAyane to ? have saMpUrNa sukha svabhAvanuM AlaMbana na hoya. tyAM sudhI zAtA-azAtAmAM e thoDoghaNo bhogavaTo rahevAno ja ne ?
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ [2.7] tAmarma citragupta tahIM, paNa tAmakarmanuM gupta citra ! have chaThThuM kahuM chuM. pachI 'huM caMdu, huM caMdu' e nAma, A nAma e nAmakarma che. nAma caMdubhAI, huM InjIniyara, huM goro, huM kALo, huM zAmaLo, huM bADo, huM jADo, huM pAtaLo. huM A chuM, te chuM, e badhuM nAmakarma. have dravyakarma eka ja paNa enA ATha bhAga. te A nAmarUpakarma. eTale rUpa- raMga dekhAya, je Ama DijhAIna-bijhAIna badhuM dekhAya e nAmakarma. pachI nAma rUpa enuM nAma ne A svarUpa badhuM, A je dehano AkAra che te. praznakartA : eTale hinduomAM citraguptano copaDo kahevAya che ke enI pAse badho copaDo hoya ? dAdAzrI : nA, paNa e to citra gupta ja che ne badhAMya ! praznakartA : badhuM gupta citareluM che. dAdAzrI : vyakti nathI. e to A je zarIra ghaDe che ne, te koNa che ? citAro che, nAmakarma rUpI citAro e. evuM A eka jAtano hisAba. 216 AptavANI-13 (pUrvArdha) nAmakarma rUpI citAro. te ghATa ghaDe ne te pramANe zarIra thAya. bIjA koIne ghaDavAM nA AvavuM paDe, enI meLe. A jagatamAM koIne kazuM karavuM paDe evuM nathI. jagata zenAMthI cAle che ? tyAre kahe, svabhAvathI cAle che. keTalAMke kalpanAo karI ke brahmA ghaDe che badhuM A. koI bApoya ghaDavA jatuM nathI. enI meLe, haMa... cItarAmaNa thaI ja jAya che. bhAvamAMthI cItarAmaNa. nAmakarma che ne, e cItarAmaNa ja karyA kare che. rUpa-bupa badhuM nAmakarma karyA kare. eTale have e nAma karmo pachI bahu karmo che. Avo deha, AvAM hADakAM, AvuM mAthuM, AvI AMkho, AvI Ama parsanAliTI, badhAM bahu jAtanA che. e badhuMya che te A mINabattImAM che. badhuM bheguM karIne ene nAmakarma kahyuM, nAma dravyakarma ! deha maLyo e ya nAmakarmathI ! praznakartA : hA, paNa eTale emAM kaMI pUrva saMcita hoya che badhuM ? dAdAzrI : hA, pUrva saMcita. nAmakarma e seTala thaI gayeluM. nAmakarma eTale citArAkarma kahevAya. eTale DijhAIna-bijhAIna badhuMya enuM. bIjA koI karmanuM A nahIM. kapALa ATaluM moTuM, Ama kAna AvaDAM moTA, nAka moTuM, aMga-upAMga badhA, badhI DijhAIna enA hAthamAM. eTale DijhAInara kahevAya ene nAmakarmane. tamane samaja paDIne, nAmakarma zuM karatuM haze ? A badhAnAM nAka judAM judAM hoya che ke eka ja jAtanAM hoya che ? praznakartA : judAM judAM. dAdAzrI : to bIbAmAMthI kADhelAM hoya A ? bApanAM jevuM ja nAka hoya che ? jo bApanA jevuM hoya to badhAMnuM bIbAmAMthI kADheluM haze paNa evuM nathI. e nAmakarma che te bIbuM ghaDe che, judAM judAM nAmakarma ne judAM judAM bIbAM. jo eka jAtanAM mANaso hoya ne, to to koNa kone ghera pesI jAya ne koNa kone ghera pesI jAya, kaMI ThekANuM ja nA rahe. eka jAtanA
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 AptavANI-13 (pUrvArdha) nAmakarma 217 nathI ne ? potAnA mA-bApa potAne tarata jaDI jAyane ? vAIpha jaDI jAya, hasabaMDa tarata jaDe ne ? A moDhu-boTuM badhuM, A zarIra ja dravyakarma che. tyAre bIjuM zuM che ? A nAmakarma e badhuM dravyakarma kahevAya. nAma-rUpa e badhA dravyakarma kahevAya. pachI A yazanAmakarma, apayaza nAmakarma, Adeya nAmakarma, badhAMya dravyakarma ane koI jaza male, apajaza male e nokarma nahIM. koI mAna male, apamAna male e nokarma nahIM. e badhAM dravyakarma che. ApaghAta kare che ne, e ya nAmakarma. pote ApaghAta kare che ne, te ya nAmakarmanA AdhAre kare che. keTalI paddhatasara vAta che, nahIM ? AghAta nAmakarma, parAghAta nAmakarma. bIjA kone kone mAraze te hisAba laIne Avelo che, potAnI jAtanuM ApaghAta karaze te ya. A badhAM AvAM nAmakarmo badhI bahu vastuo laIne Avyo che. dAdAzrI : eTale mUo badhAne chetarIne oTImAM ghAlI de evo hoya. aDhI haththo tethI lokoe vagovelo ne ! A aDhI haththo mUo che, tyAM jaIza nahIM. praznakartA : eTale pelAne mUrakha kIdho ane Ane lucco kIdho. dAdAzrI : e pelo mUrakha thayo, mATe A lucco thayo. praznakartA: hA, ema pAchuM rileTiviTI. dAdAzrI : hA, rileTiviTI kharIne ! ebova normala thAya to nIco thato jAya ne bilo normala UMco thato jAya. aDhI haththo bahu peka hoya. aDhI haththAthI gabharAtA'tA loko pahelAM. atyAre to A kALa sAro che. bicArAM aDhI haththA hotAM ja nathI ne ! haiya, badhA UMcA UMcA UMcA UlaTAM sADA pAMca phUTanI upara poNA cha ne evAM, te badhAM hAITavALA. tyAre jarA bevakUpha che, paNa kahevAnI jarUra nahIM. kAraNa ke A sAruM. bevakUpha sAruM. cokkasa mANasa hoya to makAna ne badhuM cokkasa karyuM hoya. tyAM mokSa pharI jAya nahIM evuM cokkasa karyuM hoya. A bevakUpho choDI de, jo rasto malI jAya to vAra nA lAge ! pachI A paganA AMgaLA che ne, te keTalAMkane to Ama gheTAM-bakarAM jevA hoya, jAnavaro jevAM hoya. evuM badhuM hoya. Ama aMga-upAMga badhA sarakhA nA hoya. keTalAkane to A coMTI gayelAM hoya. alyA mUA, kema coMTI gayA ? ApaNA inDIyanonI kAnanI buTIo chUTI hoya ane te mokSe javAnAM che. ene mATe buTIo chUTI hoya. mokSe javAnA nA hoya ne hRdayamArgI hoya, to ya buTIo chUTI hoya. tamArI hAle che evI joie. phorenavALA moTo minisTara hoya to ya e Ama coMTelI. praznakartA : paNa dAdAjI, ko'kanAM kAna moTAM hoya che, hAtha moTAM hoya, evuM ya hoya che ne ? dAdAzrI : e kAna moTAM eTale zuM ke jene e moTAM kAna che te ane te nAmakarmamAM to badhAM bahu prakAra. A dehanuM nAma pADyuM e ya nAmakarma. A deha UMco hoya toya nAmakarma, nIco hoya toya nAmakarma. nIco hoya tyAre zuM kahe ? aDhI haththo mUo che. UMco hoya tyAre kahe, bahota UMcA, bahota bevakUpha. eTale Ama UMco hoya to bevakUpha kahe, nIco hoya to aDhI haththo kahe. tyAre mUA, rahevuM kyAM mAre che ? tyAre kahe, kama Tu dhI normala. normala hoya to ame bolIzuM nahIM. sADA pAMca phUTanI hAITa hoya to amAre vAMdho nathI. praznakartA : paNa aDhI haththAnuM lakSaNa ? dAdAzrI : aDhI haththAnuM lakSaNa e loko zuM kahe ke aDhI haththA, aDhI do poNA cAra phUTa UMco che. vakhate cAra phUTa paNa aDhI haththo ame ene kahIe chIe paNa bIjuM zuM ? tyAre kahe, doDha phUTa jamInamAM, bhoMyamAM praznakartA : eTale enI hAITa eNe e rIte pUrI karI.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarma 219 220 AptavANI-13 (pUrvArdha) sAdhu hoya to sAdhupaNAmAM jabarajasta AkAMkSAvALo ane saMsAramAM hoya to saMsAramAM AkAMkSA. paNa tenA mATe AvaDAM AvaDAM moTAM kAna hoya mUAnA ane ApaNAM tIrthaMkaronAM AvaDo AvaDAM moTAM kAna hoya. evAM mANasa ja kyAMthI lAve ? atyAre to AvaDAM AvaDAM nAnAM. mahatvAkAMkSA pUrI karavA mATe to enuM phAunDezana karato hoya. haM... bahu jabaro hoya. je lAInamAM hoya te lAInamAM mahatvAkAMkSI. dharmamAM hoya to dharmamAM mahatvAkAMkSI ane saMsAramAM hoya to saMsAramAM mahatvAkAMkSI. praznakartA : e samajAvone. phAunDezana kevI rIte majabUta kare ? dAdAzrI : hA, paNa dharmamAM hoya to dharmamAM kare ne pelAmAM saMsAramAM saMsAranuM kare. dharmamAM hoya to heya, e savAranA pahoramAM to pAMca-sAta sAdhuonA darzana karI Ave, phalANuM karI Ave, pAMca-dasa jagyAe derAsaramAM darzana karI Ave, Ama karI Ave, tema karI Ave bIjuM badhuM, badhI rIte bahu jabaro hoya e to. phAunDezana badhAM majabUta kare, pachI caNAyA kare dahADe ane chevaTe kare e taiyAra. bIjAM keTalAMkanA kAna moTAM hoya che ne, e badhA vyavahAramAM cokkasa bahu. mojazokha karavo ne AnaMda karavo ne majA karavI ne eTalA mATe paisA bhegA karavA, saMsAranAM sukha bhogavavA. A badhI keTalI jAtanI mahIM icchAo hoya ! aMga-upAMga badhA bahu Ama ekjhakTa phITanesa lAve evuM. gamyuM nA hoya. gamyuM hotuM haze ? A kevI vItarAgonI vAta che A ! DahApaNavALI vAta !! pachI A zarIra che nAmarUpa te ya dravyakarma paNa Ano vAMdho nathI zarIrano. peluM UDI javuM joIe. je UMdhuM dekhAya che ne, tenA AdhAre A badhuM UbhuM thAya che eTale rUTa kojha UDI javuM joIe. praznakartA : A bhrAMtinI zarUAta nAmakarmathI thAya che, dAdA ? dAdAzrI : nAmakarmathI bhrAMtinI zarUAta thAya che. nAma paDe tyArathI bhrAMtinI zarUAta thaI gaI. kaMI paNa nAma paDyuM ke lIla, gulAba tyArathI bhrAMtinI zarUAta thaI gaI. mahAvIra bhagavAta tuM kyuM nAmakarma che praznakartA : bahu sTroMgalI evuM kahe che ke sAruM gotra maLavuM, sArI kIrti maLavI, sAruM zarIra maLavuM. vedanIya paNa pUrvajanmanA karmo hoya to ja maLe che. pUrvajanmanA nAmakarma hoya to ja maLe che, e vinA maLatuM nathI. dAdAzrI : nA maLe. nAma, gotra, A lakSaNa sArAM mahIM hoya to. chappana prakAranAM lakSaNa te badhA prakAranAM lakSaNa sArAM che. ane tIrthaMkaranI to vAta ja nahIM. tIrthaMkara nAmakarma vadhArAnuM. tIrthaMkara nAmakarma ane gotrakarma beumAM Ave. mahAvIrane kevuM nAmakarma haze ! have bahu dekhAvaDA. jotAM ja ApaNuM dila TharI jAya. khAlI jovAthI ja dila TharI jAya. kaMI hIrAnAM hatAM ? hIrAnI joDe dila TharatuM nathI. AvaDo moTo hIro dekhIe to thoDIvAra jovAnuM mana thAya ne pachI kazuMya nahIM. A to mana ApaNuM tUTe ja nahIM koI dahADoya. jo jo ja karavAnuM mana thAya. enI lAvaNyatA eTalI badhI, suMdaratA ! tIrthakara ema ne ema thatAM haze kaMI ? AkhI duniyAnuM nUra A kALamAM kAna ane nAka jovA jevo nathI. kAne ya AvaDAM AvaDAM coMTADelA hoya ne nAkeya AvaDA AvaDAM coMTADelA hoya. DAhyA thAya, ahIM AgaLa vaLe eTale ApaNe jANIe bahu sAruM, bA. praznakartA: koinuM moTuM joine Apa badho eno pUrepUro sTaDI kare to khabara paDI jAya ? dAdAzrI : nA, ApaNe kyAM jovA pharIe A badhuM. A kALanAM lokonAM moDhAM jovA jevA che nahIM.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarma AveluM hoya, eka mANasamAM ! ane atyAre to badhA nUravALA jone, keTalAM jyAM ne tyAM phare che ne, nahIM ? nA kahe che ne ? 221 be guNa, eka nAmakarma sAruM hovuM joIe ne bhAva sArAM hovA joIe. eTale ApaNe jANIe ke asala khAnadAna che. hA, be bhegAM thAya te khAnadAnI oLakhAya. nAmakarma vagarano badho bhAva e nakAmuM che. nAmakarma to bhagavAne ya vakhANyuM che. enI pAse kyAre nAmakarma hoya ? kevI UMcI jAtanAM karma bAMdhato hoya tyAre e nAmakarma utpanna thAya. Adeya-anAdeya nAmakarma ! eTale nAmakarma, e to badhI bahu jAto che enI. Adeya nAmakarma. ATheya nAmakarma hoya eTale A sAheba jAya ane gharamAM AvatAM pahelAM to gharanA badhAM mANasa kahe, "are ! padhAro padhAro padhAro padhAro.' haju to gharamAM peThAM ya nathI ane pagathIyA caDhe che tyAra pahelAM to padhAro padhAro' gharanA badhAMya kahe. alyA, zuM che te evuM ? tyAre kahe, ATheya nAmakarma laIne AvyA che. e amArI pAse Aya sAmAna kharo. enAM sAmuM anAdeya nAmakarma hoya pAchuM, anAdeya nAmakarma. eTale zeTha hoya, emano sALo Avene, have traNa mahine Avyo hoya bicAro, to ya pagathiyA caDhe to koI ema bole nahIM ke 'Avo' evuM. pelo enI meLe gharamAM pese. pacAsa varSanI uMmara, kahevuM to joIe ne, 'bhaI Avo ?' paccIsa varSano hoya toya kahevuM paDe, 'bhaI Avo.' ema bole nahIM, bhaI tyAM sIdhA jAya. tyAre kahe che, A AnI pAchaLa A zeThano roga che ? tyAre kahe, nA, bA. tAro ja anAdeya roga. e zeTha vAMko nathI. Amane kema ATheya karyA ? zeThane svArthI kaho ke game te kaho, paNa mULa roga tAro che A anAdeya. eTale e dravyakarmamAM je che ApaNuM kuLa-jAti, bIjuM badhuM AmAM AvI gayuM. amane jyAM jaie tyAM Adeya. ame koi paNa jagyAe nAnapaNamAM ATheya nAmakarma vagara nahIM rahyA. kAraNa ke pahelethI nispRha, kaMi joie nahIM, paropakArI. badhI rIte guNo evAne eTale. A avatAranAM guNo AptavANI-13 (pUrvArdha) nahIM, pahelAnAM avatAranAM guNonuM peluM A Adeya nAmakarma chapAi gayeluM. 222 Adeya nAmakarma, e jyAM jAya tyAM loko ene Avo padhAro, Avo padhAro, Avo padhAro' kahe. ajANI jagyAe jAya tyAM ya 'Avo padhAro'kahe. ame jaMgalamAM gayA hoIe to amArA joDevALA to badhA sajjaDa thaI jAya. A zuM kahevAya, A mANasa tamArA mATe ahIM gAdI laI Avyo ? game tevI phATelI-bATelI paNa jyAM kazuM ja nA hoya, pAMdaDuM male evuM nA hoya. meM kahyuM, e ja Adeya nAmakarma. jyAM juo tyAM sattA hoya badhI AgaLa. jo ke mane nA bolAve to vAMdho nahIM. paNa bIjA amArA pATIdArone to tAva caDI jAya. pese ja nahIMne, mUA. praznakartA : paNa badhAne evuM. saune 'Avo' kahe te to game ne ! dAdAzrI : e to Ava nahIM, Adara nahIM, tyAM pachI amane to pharajIyAta lokone 'Avo Avo' kahevuM paDe. kAraNa ke ATheyamAna kahevAie. ATheyamAna eTale zuM ke ame game tyAM jaie, A indirA gAMdhIne tyAM jaie to bahAra besADyA hoya ane mahIM enI AgaLa dekhe eTale kaheze, 'Avo padhAro, padhAro, padhAro' dekhatAMnI sAthe ja. peluM nAma sAMbhaLe tyAre manamAM ema thAya ke 'padhAro'. pachI to 'Avo padhAro, Avo padhAro.' eTalA UMcA-nIcA thai jAya. ane pachI emanAM che te kuMTuMbanA koI Ave, pelA pArasI, to bolAve nahIM. be varSe-traNa varSe Avyo hoya. A mahIM peTho to bolAve nahIM. te anAdeya nAmakarma laIne Avyo che. to ApaNe kahIe ke haiM, A zeTha Ave che. to ya pelA nA bolAve. A to karmanA cALA jovAnI majhA Ave. karma zuM zuM cALA pADe che, e zuM kahevAya ? e badhA jAta jAtanA karma hoya.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarma 223 224 AptavANI-13 (pUrvArdha) yaza-apayaza nAmakarma ! pachI nAmakarmamAM joDe yazanAmakarma hoya. yazanAmakarma eTale koka game eTalAM dhakkA khAya ane pachI ApaNane kaheze, 'huM enA eTalA badhA dhakkA khAuM chuM toya mane apajaza Ape che." alyA mUA, tuM laIne Avyo chuM apajaza eTale apajaza Apane ! tuM game eTalA dhakkA khAIza to ya apajaza ja maLaze, akkaramI. tane jaza nahIM maLe ane jazanAmakarma laIne Avyo haze ne, to kazuMya nA karyuM hoya to ya jaza maLyA kare. eTale A laIne je AvyA cho, e maLane ! praznakartA: bIjA saMtonI jema ApanI pAse paNa keTalAMya camatkAronA banAvo meM joyelAM che. amuka mane potAne paNa anubhavamAM AvelA che. Apane kyAreya paNa joyA nA hoya, chatAM ApanA phoTAMthI paNa ghaNAMne evAM camatkArono anubhava thayo hoya che. to e zuM che ApanI pAse ? dAdAzrI : mArI pAse camatkAra che ja nahIM. huM to jAdugara nathI. huM to A camatkAra karato nathI. praznakartA : to e kaI rIte bane che ? dAdAzrI : A to jJAnI puruSa eTale amAruM yazanAmakarma bahu UMcuM hoya, eTale khAlI hAtha aDe, te pelAnuM kAma thaI jAya ne kaheze, dAdAe A karI nAkhyuM. meM karyuM ya nA hoya. khAlI hAtha aDe ne kAma thaI jAya. ane apayaza nAmakarma eTale zuM ? tame kAma karo to ya apajaza male, ane huM kazuM ja nA karuM to ya jaza malyA kare. te huM kazuM karato nathI. vagara kAmanA jaza ApyA kare che e yazanAmakarma che e eka jAtanuM ane ene loka camatkAra mAne che. camatkAra jevI vastu A duniyAmAM che ja nahIM, enI haDreDa parasenTa gerenTI ApuM chuM. praznakartA: Apa AvuM kaho cho e ja moTo camatkAra che. bIjA badhA to potAne mAthe laI le ke hA ame.... dAdAzrI : e bIjA badhAne kaMIka svArtha rahelo che, kaMIno kaMI svArtha rahelo che. huM to pyaoNra je che e phekTa vastu kahevA Avyo chuM. huM je "che" ene 'nathI" evuM nahIM kahuM. je 'nathI' ene "che" evuM kyAreya paNa huM moDhethI nahIM boluM. praznakartA : paNa dAdA, e saMta puruSo hoya ane ene evI siddhi hoya ko'kane ema ke emanI kRpAthI sAruM karI Ape sAmAne, to e ahaMkAre karIne? dAdAzrI : nA, e to evuM che ne ke haMmezAM saMta puruSone yazarekhA hoya. te yaza eTalo moTo hoya, sahu sahunA gajA pramANe A yaza kAma karyA kare che. koInAmAM apayaza hoya ane koInAmAM yaza hoya. te yaza eTaluM badhuM kAma kare che, te hAtha aDADe ne kAma thaI jAya pelAne. ene yazanAmakarma kahe che. bIjuM to mANasa kazuM karI zake evuM nathI, A jJAnIothI kazuM thatuM nathI ne ! praznakartA : nA, paNa ghaNAM evAM hoya che saMtapuruSo, te potAnI kRpAthI bIjAno roga hoya te maTADI de che. dAdAzrI : e kRpA e ja yazanAmakarma. e jene che ne tene che, bIjAne nA hoya. praznakartA : jene upalabdha thayuM hoya tene ja hoya. dAdAzrI : hA. amane evuM tevuM kazuM nA hoya. amane to phakta eTaluM ja ke badhI prakArano yaza che ja. mATe tuM tArI meLe bolyA karaje nAma. tAruM thaI jAze kAma. eTale thaI jAya kAma. amAre emAM levAdevA nathI ane yazanAmakarma pUrepUruM che. kazuM nA karyuM hoya to ya yaza ahIM AvIne UbhA rahe. mAre joIto nA hoya yaza to ya paNa yaza to AvI jAya. kAraNa ke nAmakarma bahu UMcuM lAvelo che. Adeya nAmakarma, yazanAmakarma badhI jAtanA nAmakarma UMcA laIne Avyo chuM. eTale ApaNAM loko kahe che, dAdA, tame to bahu jAtanAM camatkAra
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarma 225 226 AptavANI-13 (pUrvArdha) karo cho. amAruM Ama thaI gayuM ne tame e kyuM pachI amAruM A thaI gayuM ne ! meM kahyuM, alyA bhaI, jo camatkAra huM karato houM, to mane ja che te A zvAsa caDhe che te nA maTADI dauM ? te eka phero amArA bhAdaraNa gAme gayo'to, te eka kAkA vyAsI varSanA, te bahu sArA bhakti bhAvavALA, te mane dekhe ke ullAsamAM ja AvI jAya, vyAsI varSeya. pachI huM gAmamAM Avyo chuM evuM jANyuM eTale emane manamAM thayuM ke gharamAM besI rahuM ne, to mane emanuM moTuM dekhatA vAra lAge. eTale rastA vacce besI rahyA. poLamAM pesatAM ja darzana thAya ne ! eTalA badhA bhAvavALA te pachI gayo te coMTI paDyA pagane, 'dAdA bhagavAna, dAdA bhagavAna !' eTale meM Ama karyuM, Ama, dhabbo mAryo eTale pachI zuM thaI gayuM ke "kaMIka vA vAyAthI naLiyuM khasyuM ane te dekhIne kUtaruM bharyuM.' paNa emane zuM thayuM ke bIje dahADe bAra varSathI darda hatuM te maTI gayuM tyAM AgaLa. eTale AkhA gAmane kahI vaLyA ke dAdAe mAruM bAra varSanuM darda maTADI dIdhuM. eka ja dhabbo mAratAMnI sAthe ja, eTale gAmanA loka mAre tyAM AvavA mAMDyA. ane te khAsa je dabANa karI zake e vahelA AvyA. mane kahe che, mAruM ATaluM karI Alo ja. meM kahyuM, tame samajo to kharAM. mAre julAba aTake che ne, te phAkI lauM chuM tyAre Utare che, mATe A to peluM.... praznakartA : kAganuM besavu ane DALanuM paDavuM.. dAdAzrI : hA, hA, basa. te A ame eka dhabbo mAryo te enuM banavAnuM, e banI gayuM. yazanAmakarma eTale jaza maLe. kazuM kare nahIM toya emane jaza maLe. ane apayaza nAmakarma keTalAMka lokone hoya, te tamAruM so pherA kAma kare to ya tame kaho ke "nA, e kazuM kare nahIM mAruM.' evuM bane ke nA bane ? bicArAne mUMjhAmaNa thAya lokone. praznakartA : yazanAmakarma to ghaNuM lAvyA cho. dAdAzrI : huM ya jouM chuM ne ane te che to A lokone zAMti rahe, nahIM to zI rIte rahe AvAM duSamakALamAM, duHkha mukhya kALa ! eTale eka phero A jJAna thatAM pahelAM eka mANasa mane kahevA Avyo ke, tamArA lIdhe mAruM A badhuM kAma patI gayuM. tyAre meM kahyuM, bhaI, huM jANato nathI. zuM kAma patI gayuM ? tyAre mane kahe, 'e to tame evuM ja bolo. A tame hatA to thayuM A. tame ja karyuM kahe che A.' 'bhaI, meM karyuM nathI, huM jANato nathI AmAM.' tyAre kahe che ke A mArI choDIne bese evuM hotuM, te tame ja phUMka mArIne besADI dIdhuM A. tame lAgavaga lagAvI, kahe che. tyAre mane vicAra Avyo ke A koI paNa mANase kAma kareluM haze, te ene A poTalI ApavAnI tene badale ahIM ApavA Avyo che. A bhUla thayelI che A mANasanI. A jazanuM poTaluM jeNe kAma karyuM, tene ApavAne badale ahIM ApavA Avyo che e. meM ene kahyuM, 'bhAI, A mArI poTalI nathI. A bIjA koIe kAma karyuM che te tuM tyAM ApI Ava." tyAre kahe che, huM to A mUkIne cAlyo, tame ja karyuM che ane je karanAro mANasa mane bIje dahADe malyo, tyAre e kahe che, meM AnuM ATaluM ATaluM karyuM toya apajaza Ape che. e poTalI mArI pAsethI laI lIdhI. A AvuM tophAna cAlyA kare che. eTale mAre nAnapaNathI A kazuMya nA karyuM hoya to loka AvIne mane padharAvI jAya eTale game tema poTaluM nAkhI ja jAya. nAkhIne jato rahe, enuM zuM thAya have ? eTale huM samajI gayo, yazanAmakarma che A. praznakartA : pachI e poTalAnuM tame zuM karo ? dAdAzrI : kazuM nahIM, ame ene Ama vidhi karIne ene pAchuM soMpI daIe. kAraNa ke e ame rAkhIe nahIM. ane ame karyuM hoya to ya ame nA rAkhIe ne ! kAraNa ke ame kartA ja nahIM, nimitta chIe khAlI. sarvasva duHkho tamArA mane soMpI jAva. pachI yAda nA karo to tamArI pAse nahIM Ave, tenI gerenTI huM ApuM . tame yAda karo to e pAchuM Avaze. kAraNa ke yazanAmakarma laIne Avyo chuM. te hAtha aDADe, enuM kAma thaI jAya. eTale ukela AvI jAya badhAno. yazanAmakarma nA hoya to
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarma 227 228 AptavANI-13 (pUrvArdha) nAma ja kensala. have e pAMca TakA bace e vAta judI che. eTale ame kahIe chIene, amAruM A yazanAmakarma che. e nAmakarmavALuM bhAre, tethI A che te lokone maTI jAyane badhuM. camatkAra thAya chene, te yazanAmakarma bhAre ! nimitta, hAtha aDyo mATe kaMI 'huM hAtheya nahIM ne pageya nathI. A tAro karmano udaya Avyo che ne mAro hAtha aDyo. tAruM maTavAnuM ne mAro hAtha aDyo. kAraNa ke jaza mane malavAno eTalo ja ke dAdAe maTADyuM A. e badho jaza male, tyAre mane kahe che, tame karo cho. meM kahyuM, A badhuM huM kazuM karato nathI. yazanAmakarma che e meM khulluM karyuM A. atyAra sudhI loko khulluM karatA nhotAM ke "amAruM yazanAmakarmathI che." evuM nathI kahetA loko. te ghaDIe loko kahe ke, tame mAruM maTADyuM. te ghaDIe emane TesTa paDe che eTale e TesTa choDatA nathI. tyAre A TesTa nA choDe tyAre pelo mokSa rahI jAya. ahIM rastAmAM ja mukAma karyo, peluM rahI jAya ne, dhyeya ? praznakartA : rileTIvanA kaMIka problema hoya to ApanI pAse vidhio karAvI jAya che ne e phaLe che paNa. yaza-apayaza zenA AdhAre ? praznakartA : jazakarma kone maLe ne apajazakarma kone maLe, evI jAtanuM kaMI karyuM hoya ? dAdAzrI : hA. e jazakarma kone maLe ke jene "mAruM" karavAnI icchA nathI, A badhAnuM kema karIne sAruM thai jAya. kema karIne badhAne lAbha thAya, evuM badhuM lokonA mATe ja jIvana jIvavAnuM hoya ne tyAre jazanAmakarma Ave ane potAnA mATe jIvana jIve ene apajazanAmakarma. kAma kare toya jaza nA male. eTale jagata to ghaNuM kharuM potAnA mATe ja jIvatA haze ne ? e to ko'ka ja pArakAM mATe jIvane ! dAdAzrI : hA. e huM nimitta chuM. te A vidhio karI jAya ne ane jenA thakI A kArya thAya evuM che e devone huM oLakhuM chuM. je nimitto che, emane phonathI khabara ApI dauM ke bhaI, AnuM A du:kha che te maTADI do, basa. mAre ghera kazuM copaDo nahIM ane dalAlI ya nahIM. paNa mane ema aMdarathI saMketa thayelo'to ke A tame jJAna Apazo. paNa A kALamAM to bahu duHkha hoya lokone, e duHkhamAM pAchuM A jJAna UDI jaze badhAne. te A saMketanAM AdhAre A mAruM yazanAmakarma khIlyuM haze ane te AdhAre huM karuM chuM. bAkI jJAnI koI dahADo AvuM kare nahIM. jJAnI Avo Dakho nA kare, 'tAre jo mokSe javuM hoya to sIdhI vAta kara, bIjI saMsArI vAta nA karIza." evuM ja kahe. A atyAre evuM kahuM to bIje dahADe jato rahe bicAro, pelo ya kahe che, "nokarI nathI ane vaLI pAchAM tame AvuM kaho cho. le A heMDyA, amAre ghera.' eTale huM kahuM, tane vidhi karI ApuM. peluM jJAna sAcavI rAkhaje. eka bhAIne kensara maTI gayuM. nA maTe evuMya nahIM. maTI jAya paNa maTe evuM caoNrITI nahIM. A zuM, eno hisAba mArI joDe ane mAruM yazanAmakarma, nahIM to vaLI A te kensara te maTatAM haze ?! kensara enuM amane jazanAmakarma zAthI maLyuM ? te badhAne ame saMtoSa karIe. tenuM ja A jazanAmakarmane moTuM, jabarajasta jazanAmakarma che. hoya nahIM ne ! bahu jhINavaTathI jovAnI vastu. jene tyAM utaryA hoya ne amerikAmAM, eka cAra AnAe mAre lIdhe nukasAna na thAya e joyA karuM. e bIjA nukasAna karatAM hoya to kahuM, huM Takora mAruM. praznakartA : yazanAmakarma hoya che te ane puNya vacce tAtvika taphAvata zuM che ? dAdAzrI : bahu phera che. puNya to game eTaluM to ya ene jaza nA maLe. yazanAmakarma to, ame ko'kane tyAM amerikAmAM ghera ghera nAhIe-dhoIe badhuM paNa e saheje eno be AnI bagADa thAya nahIM e amArA lakSamAM hoya. tyAM AgaLa aTakIe ame. e dhaNI hoya ke nA hoya. ame pote ja A mAlika chIe evI rIte vartIe badhe ya ane
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarma 229 sahejeya tamane duHkha thayuM e mane duHkha thayA barobara e. e enuM phaLa yazanAmakarma che. tamane du:kha nA hoya e niraMtara amArA khyAlamAM hoya. evuM gayA avatAramAM badhuM hoya, tenuM A badhuM yazanAmakarma. emAM kaMI puNya karavI nA paDe. puNya to mahenata karavI paDe. praznakartA : paNa puNyamAM ema kIdhuM che ne, sAmAne sukha thAya tyAre puNya baMdhAya. 23) AptavANI-13 (pUrvArdha) to, nahIM ? pelA kaheto hato ne ? praznakartA : evuM ja cAlatuM hatuM. dAdAzrI : paNa kAyado evo che ke apajaza maLavAno hoya, tene jaza maLe nahIM. eka jaNe pUchyuM ke "jaza kema maLe ?" tyAre meM kahyuM ke "Akho dahADo ya konuM sAruM thAya, konuM sAruM thAya, badhAMnuM sAruM thavAnAM bhAvamAM jAya.' e bhAvanA zuM hatI ke A jagatamAM koInuM kaMIka kAma karo, ghasaI chUTo, oNblAIjha karo, phalANuM karo. chevaTe kazuM rUpiyA nA hoya to paga che ne, dhakko nA khavAya ? paga che, bIjuM che, buddhi hoya to buddhithI lAva huM tane lakhI AluM, kahIe. e bhAvanAnuM phaLa che. eTale yazanAmakarma baMdhAya ane bUruM karavAnI bhAvanA hoya ne to kAma karuM toya apajaza maLaze. pachI kaheze, meM kAma karyuM, to ya mane apajaza Ape che. mUA, tAro apajaza laIne Avyo che eTale A apajaza maLaze. tAre kAma karavAnuM, apajaza levAnA. samajavA jevI vAta che ne A ! keTalI padhdhatasaranI vAta che ne ! eTale enI mINabattImAM apajaza nAmanuM karma che. jagatakalyANanI bhAvanAthI UMcuM karma ! dAdAzrI : sAmAne sukha thAya agara sukha nA thAya paNa bhAva karyo hoya e sukhano ke Amane mAre sukha ApavuM ja che. e bhAva karyo tyArathI ja puNyanI zarUAta thAya. pachI e kriyA thatAM sudhI badhuM enuM puNya baMdhAya. praznakartA H hA, to yazanAmakarmanuM paNa kAraNa e ja kIdhuM ke sAmAne duHkha nA ho. dAdAzrI : nA, e nahIM, sAmAne duHkha thAya ke na thAya e to thoDo ghaNo yaza to maLe. paNa bIjA apayaza lAvyo hoyane pAcho. ko'kane tyAM nahAvA jatAM hoya ne mahIM kaMI bagaDatuM hoya tyAre 'ApaNe zuM ? ApaNuM zuM ?" kaheze e. jyAre mArI draSTimAM 'ApaNe zuM" zabda na hoya. tame to badhA "ApaNe zuM'vALA. amArI draSTimAM "ApaNe zuM e nahIM. eka-be AnA ya sAmAne nukasAna thAya to mArAthI e vastu jovAya nahIM. 'mAre zuM?" evuM nA hoya. mAruM ja badhuM. tyAre jaza Ape, nahIM to nA Ape loko. nahIM to apajaza to Ape. tAruM kAma karane to ya kaheze, 'javA do ne ! amathuM mAruM bagADe che. dAdA bahekAve evA che." evI to A duniyA. loko mane kahe che ke, mane jaza ja nahIM ApatA. meM kahyuM, 'zAnA tane Ape mUA te ?" moTA jazavALA AvyA ! jazavALA to keTalI kALajIvALA hoya ! jaza ema ne ema maLe che kaMI ? tIrthaMkaro badhA jazavALA, bahu jazavALA e. kAraNa ke sAmAne duHkha thAya e potAne duHkha thAya che evuM badhuM bhAnapUrvakanuM jIvana. ne tuM to evuM kahuM chuM ke enA karma bhogave che e eTale nAmakarma to bahu moTI cIja che. evAM jAta jAtanA nAmakarma che. karmo evAM keTalA prakAranA hoya che ke je karmothI ucca nAmakarma baMdhAya ane je karmothI nIca nAmakarma baMdhAya. praznakartA : e ucca nAmakarmonA kayA karmo kahevAya ? dAdAzrI : jagatanuM kalyANa karavAnuM evA tevA badhA UMcA vicAro hoyane, potAnA duzmananuM ya kalyANa karavAnI bhAvanA hoya, evuM tevuM badhuM hoya tyAre ucca nAmakarma thAya che. jagata kalyANanI bhAvanA ghaNAM kALathI, ghaNAM avatArathI bhAvelI hoya, to yazanAmakarma bahu moTuM hoya. jagata kalyANanI bhAvanAmAMthI ja yazanAmakarma utpanna thAya che. jeTalA pramANamAM ene jagatanuM, lokonuM sukha
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmakarma 231 [2.8] gotrakarma thAya evI IcchA hoyane tenAMthI yazanAmakarma baMdhAya che ane jagatane godA mAre tyAre apayazanAmakarma thAya. e hatuM dAdAnuM nAmakarma ! amAre page phrekacara thayuM, te meM zodhakhoLa karI ke A vedanIyakarma che ke zuM che ? vedanIyakarma hoya to te dahADAthI raDavuM Ave ne upAdhi thAya ne ? pachI meM zodhakhoLa karI tyAre samajAyuM ke A nAmakarmamAM bhUla che. nAmakarmamAM zuM zuM AvyuM ke zarIranA aMga-upAMga, hAITa-bAITa, bahu UMcA nahIM, bahu nIcA nahIM, normAliTI. nAmakarmamAM aMga-upAMga badhA sarakhA hoyane, temAM ATalI khoDa lAvI rAkhI che, vedanIya nhoya A. te meM zodhakhoLa karelI. te meM kahyuM nahotuMne tamane ? A nAmakarma che. loko samaje ke A to vedanA nathI AvI ne kazuM thayuM nathI ne A zuM thayuM ? A nAmakarmamAM kaMI bhUla thayelI che. have kayAM karmano mAro hisAba che evuM khoLI kADhavuM paDene ? evI zI bhUla rahI gaI hoya te A hisAba Avyo ? DokTaranA kahyA pramANe tyAM AgaLa lAcAra thaI jAya. AmAM to kazuM baneluM ja nahIMne ! badhA ja DaoNkTaro amane hasatAM ja jue. ane DaoNkTarae che te bIjA DaoNkTarone mokalyA ke jAo, joI Avo khullo AtmA. te tamane samajAyuM A vedanIyakarma nathI, nAmakarma che ane gotrakarma na hoya. gotrakarmamAM bhUla hoya to keTalAMka mahAtmAone darzana karavAmAM mana pAchuM paDI jAya, lokapUjyatA ochI thAya. ulaTI lokapUjyatA vadhI. lokapUjaya, lokaTiMdha gotra ! keTalAM thayAM ? praznakartA : che. dAdAzrI : have sAtamuM gotrakarma, e ya mINabattImAM laIne Avyo che. ahIM badhAM Ave che, te mane je' je' karIne bese ? ahIM mAre kaMI kahevA javuM paDe che ? e koNa karAvaDAve che ? gotrakarma karAvaDAve che. A ucca gotra hoya che. bIjo koI Avyo to, 'tuM kema Avyo che ? jato rahe tuM ahIMthI.' tyAM nIca gotra che. gotrakarma e dravyakarma kahevAya. have UMca gotra e lokapUjaya hoya. loko vakhANa kare evuM gotra hoya. ane nIca gotra eTale zuM ? loka niMdA kare enI. e gotranI niMdA kare, ApaNA loko nathI kahetAM ke muA, halakAM lokonI joDe UbhA rahezo nahIM. ane bIjuM, sArA kuTuMbamAM janmyo hoya to eno ene ahaMkAra hoya, kharAba kuTuMbamAM janmelo hoya to enA manamAM ema thayA kare ke ApaNe halakAM chIe. e badhA dravyakarma che. have bAkI A zarIramAM gotrakarma che. A raNachoDa haragoMvidanA
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ gotrakarma 233 234 AptavANI-13 (pUrvArdha) lokaniMdya mANasa nahIM hoya ? koI niMdA karavI paDe evA mANaso nahIM hoya ? praznakartA : haze to kharAM. dAdAzrI : keTalAM, pAMca-dasa TakA ? praznakartA : vadhAre haze. dAdAzrI : bAra TakA ? bAkI loka navarA nathI niMdA karavA mATe. paNa e dArU pIto hoya, mAMsAhAra karato hoya, jugAra khelato hoya, badhuM karato hoya, to loka niMdA kare ke nA kare ? ene lokaniMdya puruSa kahevAya. chokarAnA chokarA kahe che. eTale loka jANe ke ohoho ! lokapUya. loka jANe ke A kiMmatI mANasa AvyA. e lokapUjya kahe. have lokapUjya gotra ahIM hotA ja nathI. lokapUjya gotra to konuM nAma kahevAya, ke saMsAra vyavahAramAM moTA gaNAya. e che te dravyakarma badhAM. A zarIra baMdhAyuM te dravyakarma. have gotrano artha rahyo nathI atyAre to. toya loko kahe che, ame A gotranA, A gotranA. ucca gotrano artha bhagavAne zuM karyo che ane loko potAnI bhASAmAM laI gayA. ucca gotrano artha lokapUjaya kahevAya. e tamArAmAM ya hoya che, thoDA aMze. tamArA sagA-vahAlA paNa e badhuM thoDA aMze hoya. saMpUrNa lokapujya to jJAnI puruSa hoya, tIrthakara hoya. e sivAya koI saMpUrNa lokapUjya nA hoya. ane jJAnI puruSa ne tIrthaMkara e jatAM hoyane to loka pAchaLa namaskAra karyA kare. pachI bIjuM gotrakamamAM prakhyAta hoya ke pachI e vagovAI gayelo hoya. ko'ka A sAhebanI evI vAta karato hoya, to bIjo kahe, nA, eya amatho doSa bese. AvuM nA bolAya. evuM pAchaLa kahe. lokapUjyanI pAchaLa zuM bole loko ? nA, bolazo. nA bolazo, khoTuM dekhAya, khoTuM kahevAya. evAM lokapUjaya thAva. loko niMdAmAMthI baMdha thaI jAya. ane ApaNuM jJAna che to thavAya evuM che. nahIMtara nA thavAya. A jJAna ja evuM che. tamane lAge che, A jJAnathI pahoMcI vaLAya ? be-pAMca mANasa avaLuM bolatA hoya, e to enA rAga-dveSanA pariNAma che. niMdya to badhAya loka kaheze, 'javA done !' e lokaniMdya ! sArA karma kare to ya kaheze, 'javA do ne, nAma ja javA do.' lokaniMdya kahevAya. lokonI niMdAmAM Ave, bicArAM. kaMI sAruM kAma karavA jAya to ya e niMdAmAM AvI jAya. 'mUA, eNe ja bagADyuM haze, bIjo koI bagADe evo nathI" kaheze. 'alyA mUA, eNe nathI karyuM.' to ya kahe, "nA." ene ja mAthe. gotrato ahaMkAra thatAM ja bhAvakarma cArja ! UMcuM gotra, nIcuM gotra e badhAM dravyakarma. eTale A ene phrI opha kosTa malyuM, dravyakarmanA AdhAre. ucca gotrane kAraNe A pAcho pachI Ama TAITa thAya ne ene pAcho IgoIjhama caDhI jAya ane pelAne che te nIcA gotrathI InphiriyArITI pesI jAya. pelAne InphiriyArITI karavAnI jarUra nathI, Ane IgoIjhama karavAnI jarUra nathI. paNa A banneya pAchAM e bhAvakarma kahevAya. - atyAra sudhI bolyA hatA ne, ame kevA kuLavAna, ame lokapUjya ! tyAre mahIM keTalAMka to ame bhaI halakI nAtanA, e lokaniMdya mANasa, e ApaNe hoya. A badhA dehAdhyAsa, A to kazuMya ApaNuM nahIM. eTale pUrvanA phAMkA-bAMkA utArI do ane jo halako hoya to enI halakAze choDI de tuM. InphiriyAriTI komleksa choDI de ane supiriyAriTI beu choDI de. A tArI nhoya A. have e gotrakarma laIne AvyA che eTale "ene' A emAMthI bhAvakama utpanna thAya. A dAdA lokapUjya gaNAya. tyAre e ucca gotra bAMdhIne lAvelA. te paNa ahIM khapAvI devA paDaze. e ya kaMI joDe AvavAnA nathI. jazaapajaza ya joDe AvavAnuM nahIM ane pUjAtA ne lokapUjyatAmAM jo rakhaDI eTale lokapUjya ane bIjA lokaniMdya, ahIM amadAvAdamAM koI
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ gotrakarma 235 236 AptavANI-13 (pUrvArdha) to bhale lokapUyatA nathI tamane, paNa A kALa evo che te parIkSA AvI kaThaNa levAya che. mATe ATalA mArka tamane umeravAmAM Avaze. ane te bhagavAna paNa tamane umeraze, huM kahuM chuM eTale. kAraNa ke huM niSpakSapAtI boluM chuM. mane AmAM kaMI pakSapAta nathI. paNa jo tamArA che te lokaniMdya kArya baMdha thaI jaze, to tame lokapUjayamAM gayA. bhale pUjatA nahIM, toya lokapUjyamAM AyA. kAraNa ke parIkSA kaThaNa che eTale. tethI A meM vaccenuM pada kahyuM. maryo, to pharI mokSa nA thAya, koI dahADoya. lokapUjya eTale zuM ke ame jatAM hoyane to pAchaLathI loka Ama je je kare. oDhIne sUI gayA hoya, to ya loko Ama Ama karIne darzana karIne jAya. tyAre kahe, bhaI, koNe noMdha karI ? tyAre kahe, e jovAnI nathI jarUra. A to lokapUjaya che ! tyAre e lokapUjayapaNuM laIne Avelo chuM ke ajANyA mANasone ya gADImAM jo cAra kalAka satsaMga thaI gayo ke pUjyatA utpanna thaI jAya. e lokapUjyapaNuM kahevAya. A UMcuM gotrakarma kahevAya. ko'ka vakhata jagatamAM lokapUjaya hoya. jagatamAM lokapUjaya nA hoya, bIjuM badhuM hoya. ko'ka vakhata hoya ane jo bhegA thaI gayAM to kAma nIkaLI gayuM ApaNuM. pelA moTA pradhAnanI lokapUjyatA nahIM agara polIsavALo dekhAya to kaheze, 'sAheba, Avo Avo.' te kaMIthI bole che e ? gayA pachI kahe "javA do, javA do ahIMthI.' bhayanA mAryA pUje che loko. konA hAru ? ko'ka dahADo muzkelI mUkAIe, enA karatAM ApaNe je' je' karone ! eka prakArano bhaya ja che ne ? lokaTiMdha nahi te lokapUjya A kALamAM ! ane A kALamAM lokapUjya ochA hoya che. eTale bIjI zreNI batAvI ke te lokaniMdya nahIM thAya tene ema lokapUjyamAM gaNIzuM. bhUlo thaI hoya to navesarathI pharI pATha gaNIe, to Aje lokaniMghamAM nA AvIe evuM kArya nA thAya ApaNAthI to ghaNuM sAruM kahevAya ne ? ane lokapUjya ApaNAM je lokamAM dekhAya che ne, te sArI rIte cAlatA nathI e lokapUjya nA gaNAya, paNa lokaniMdya nahIM evuM kahevAya e. lokapUjya kahevA jAya to A badhA kaheze ke ame lokapUjaya chIe, ame lokapujya chIe. badhAM vaLagI paDe. lokapujya to hindustAnamAM be ke pAMca mANasa hoya. lokapUjya hotAM haze ? bIjAM evAM kvaoNlITInAM che ke lokaniMdya che. trIjAM lokaniMdya nahIM evAM mANaso vadhu che paNa pUjya to nahIM. pUjaya to bairI jatI nathI, gharanuM koI chokaruM gAMThatuM nathI to bahAranAM koNa pUje ? ziSya gAMThatA nathI, to bahAranuM koNa pUje ? e tane gamyuM e trIjuM vAkya ? A zodhakhoLa che, dAdAnI. nahIM to atyAre to lokaniMdya to Thera Thera hoya ja ne ! kaMI ne kaMI niMdA thatI. ja hoya Aja. tame samajyA badhuM ? navuM zAstra nIkaLyuM e. atyAre A vicitra kALa che, eTale lokapujya nahIM ne lokaniMdya nahIM, ene lokapUjya bhagavAne eksepTa karyuM che. eTale niMdya nA hovo joIe. niMdyamAM Avyo ke e khalAsa thaI gayo. eTale A kALamAM ame svataMtra mata vAparyo che amAro. je lokaniMdya nathI, te A kALamAM lokapUjya che. tIrthaMkaroe je lokapUjya kahyA, te amuka kALanA AdhAre kahyA che. ame A kALamAM zuM kahIe chIe ke, je lokaniMdya nathI, tene lokapUjaya ame kahIe chIe. enI javAbadArI ame amAre mAthe laIe chIe. mATe lokaniMdya nA thazo. bhale lokapUjaya na thavAya, nahIM thavAya, bahu agharuM paDaze e to paNa niMdya na thavAya to uttama vAta che. lokaniMdya nA hovuM joIe. praznakartA : negeTiva nathI, pojhiTiva che sIdhuM. dAdAzrI : e pojhiTivamAM che eTale lokapUjya ja che. Ama pojhiTiva hoya ne badhA. A badhA ApaNA zeThiyAo badhA pojhiTivavALA. eTale e niMdya nA hoya. vyasanothI niMdya thayelA hoya, pachI saMga kharAba
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ gotrakarma hoya. lokone bIvaDAve che te vikArI mANasa tarIke.... praznakartA : oLakhAtA hoya. dAdAzrI : hA, e lokapUjya nA gaNAya. eTale morala bAInDIMga hovuM joIe. eTale e lokapUjya. atyAre ame lokapUjyano artha moTo karyo, nahIM to to lokapUjya atyAre gaNAya nahIM ne, mANasa hoya nahIM evo ! eTale saheluM karyuM. je lokaniMdya nathI gaNAtA e ya lokapUjya che atyAre. 233 darzatathI ja baMdhAyuM tIrthaMkara gotra ! praznakartA : atyAre kayA karmo evAM che ke jethI karIne A nAmakarma kahevAya ke A gotrakarma kahevAya ? dAdAzrI : ApaNe ahIMyA dAna ApIe e badhuM A satkarma kare che ne ? e badhuM nAmakarmamAM jAya. ane bhAvathI lokonuM kalyANa karavAnuM hoya to gotrakarma kahevAya. zreNika rAjAne mahAvIra bhagavAnanAM phakta darzana karavAthI emane tIrthaMkara gotra baMdhAya che ane e ja bhagavAna mahAvIra pAse AvIne anaMta avatArI thayelAM evAM ya jIvo che ! kAraNa ke bhagavAnanAM darzana karatAM je mazIna avaLuM pharyuM, te anaMta avatAra thayA ! e zreNika rAjA, padmanAbha nAmanAM AvatI covIzImAM pahelAM tIrthaMkara thaze ! khAlI bhagavAnanAM darzanathI ja ! have te ghaDIe darzana to badhAM bahu loka kare che ne ! paNa nA, zreNika rAjAne pUrve koI guru mahArAje emane je draSTi ApI hatI ne, e draSTi ane A darzana be bheguM thayuM te tarata ja tIrthaMkara gotra baMdhAyuM ! ////////// [29] AyuSyarma dehamAM bAMdhI rAkhe te AyuSyakarma ! e mINabattImAM keTalAmuM thayuM ? praznakartA : sAtamuM. dAdAzrI : have eka AThamuM rahyuM. mINabattI khalAsa thavAnI che evuM nakkI evuM tame jANo ?! saLagAvyA pachI tame jANo ne A khalAsa thaI jaze ! praznakartA : hA, khalAsa thavAnI ja e to. dAdAzrI : zI rIte tame jANo khalAsa thaI jaze ? praznakartA : A dhIre dhIre A ochI thatI jAya che. dAdAzrI : dhIre dhIre ochI thatI jAya che mATe A khalAsa thaze. evI rIte A AyuSya paNa javAnImAM je hatuM, te dhIme dhIme haiM karacalIo paDatuM paDatuM paDatuM A khalAsa thavA mATe jaI rahyuM che. e AyuSyakarma che. have dravyakarma zuM kahevAya ? A zarIramAM AyuSyakarma je che e dravyakarma kahevAya. A badhAM karmane amuka kALa sudhI khasavAM ja nA de. A
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 AptavANI-13 (pUrvArdha) AyuSyakarma 239 badhAM karma bhogave ja chUTako thAya. e AyuSyakarma. Ama ne Ama dehamAM amuka varSa sudhI bAMdhI rAkhe. te chUTavuM hoya to ya nA chUTavA de. eka jAtanI jela che. e ya ApaNane bAMdhI rAkhe, AmAMthI chUTavAnuM nahIM. TAIma thaze eTale chUTIza, enuM nAma AyuSyakarma. kevaLajJAna thayuM hoya to ya choDe nahIM. praznakartA: kevaLajJAna thAya, tyAre amuka vakhata pachI deha rahI zake kharo ? dAdAzrI : sArI rIte rahe. kyAM jAya ? AyuSyakarma pUruM thAya tyAre chUTe. bhagavAna mahAvIrane lagabhaga beMtAlIsa varSanI uMmare kevaLa jJAna thayuM hatuM. boMtera varSa sudhI jIvyA. eTale e trIsa varSa potAnuM AyuSyakarma pUruM karavA mATe. chUTako ja nahIMne ! e choDe ja nahIM ne ! e baMdhana che eka jAtanuM. A to ApaNe AyuSya zAne mATe vadhArenI bhAvanA rAkhIe ? lokonAM, jagata kalyANanAM mATe, tamAre badhAne saMsArI sukhanA mATe nathI, lokonuM kalyANa thAya, ApaNuM kalyANa thAya evuM ! deha mare, "pote' nahi AyuSyakarma zuM kAma karatuM haze ? "ApaNe" "AtmA' tarIke amara chIe. chatAM ya paNa A 'huM caMdubhAI chuM' evuM bhAna che, mUcchitabhAva che, eTale 'huM marI jaIza' evo bhAva lAge che. potAnuM svarUpa mare evuM nathI, amara che paNa e bhAna nathI, eTale A mare evAM svarUpamAM 'huM chuM' evuM mAne che. jagata AkhuMya ema mAne che ne e pote ya mAne che ane bAvA-bAvalIya mAne che ne emanAM AcAryoya mAne che evuM ke huM marI jaIza, huM marI jaIza. alyA mUA, tuM zI rIte marIza, cakkara ? deha maraze, mu. jenI nanAmI kADhaze e maraze, tuM zI rIte mare ? tyAre kahe, "nA, huM marI javAno. DaoNkTara sAheba, mane bacAvajo.' mUA, DaoNkTaranI bena marI gaI ne DaoNkTaranA bApA hau marI gayA che. DaoNkTara sAheba zI rIte bacAvavAnA che ? DaoNkaTaranI bena nahIM marI gayelAM ? eTale e che te AyuSyakarma. puNyatA AdhAre lAMbuM-TUMkuM AyuSya ! koI pacAsa varSe marI jAya, koI trIsa varSe marI jAya ne koI nevuM varSano ya thAya. e AyuSyanA AdhAre. AyuSya TUMkuM hoya, lAMbuM hoya e dravyakarma badhAM. e keTalI prakAranA puNya hoya tyAre AyuSyakarma vadhAre hoya ene, nahIM to AyuSyakarma TUMkuM hoya. te ApaNA loka zuM kahe ? ahIM jemanI jarUra che tenI tyAM ya jarUra, AvuM badhuM bole mUA. e AyuSya sthiti. te AyuSya puNyazALInuM lAMbu hoya. jarA ochuM puNya hoya to AyuSya tUTI jAya vacce rastAmAM. have ko'ka mANasa pApI bahu hoya ane lAMbuM hoya to ApaNe jANIe ke ohoho ! pApI mANasa ne pAchuM lAMbuM AyuSya !! ApaNe pUchIe bhagavAnane ke pApInuM AyuSya keTaluM sAruM gaNAya ? tyAre kahe, jeTalo ocho jIve eTaluM sAruM. kAraNa ke evAM saMjogomAM che pApanA, e saMjogo badalAya enA ocho jIve to. e ocho jIve nahIMne ! A to levala kADhavA mATe ApaNane kahe che. so varSe ya pUrAM kare ane eTalA badhAM pApanA daDiyA bhegA kare, keTale UMDe jAya, e to e ja jANe. ane puNyazALI mANasa che te vadhu jIve e ghaNuM sAruM. karmanA tAbAmAM vIla pAvara ! praznakartA : te dAdA, vIlapAvara kAma kare A AyuSyamAM ? dAdAzrI : nA, valapAvara e karmane eDajasTiMga hoya. valapAvaranAM tAbAmAM nathI A karma, karmanAM tAbAmAM vIlapAvara che. eTale badhAM loko kahe che, mAro vIlapAvara che. are, paNa karmanAM tAbAmAM che tAro vIlapAvara. eTale ApaNAM hAthamAM sattA nahIM. eka avatAranI sattA gaI, bIjA avatAramAM pheravI zake. mRtyu e karmonuM sataiyuM ! praznakartA : mRtyunuM sthaLa ane samaya e badhuM nizcita hoya ?
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ AyuSya karma 241 242 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nizcita vagara to thAya nahIM. mukhya samaya nizcita ane e samaye je sthAna prApta thAya te sthAnane.. praznakartA H A nakkI koNa kare ? dAdAzrI : nakkI karanAra, koInA hAthamAM ja nathI A. A pariNAma che. pariNAmamAM nakkI karavAnuM hoya nahIM. rijhalTamAM nakkI karavAnuM hoya ? praznakartA : eTale ApaNA AgalAM karmo hoya e pramANe nakkI thaIne Ave che ? dAdAzrI : ApaNe je karmo che ne, enuM saravaiyuM nIkaLe che. praznakartA : zarIranAM dravyakarmo keTalAM bhogavavAnA bAkI rahyA, te jANI zakAya kharAM ? AyuSya AvuM thaI jAya to pUrvabaMdhano siddhAMta UDI jAya che ? dAdAzrI : nahIM, AyuSyano eTale varSonA baMdha nathI, ATalAM zvAsozvAsano niyama che. A gaNatarIbAjoe zuM zodhakhoLa karI ? ATalA karoDa, ATalA abaja zvAsozvAsa che e enuM AyuSya ane enA uparathI dararoja eka taMdurasta mANasanA ATalA zvAsozvAsa vaparAya. taMdurasta mANasanA, ebova normala nahIM, bilo normala nahIM evA mANasanA ATalA zvAsozvAsa vaparAya che te hisAbe A varSo kADhIne mUkelA. te zvAsozvAsarUpI AyuSya e nakkI ja che. e zvAsozvAsa phrekacara karavA enAM hAthamAM che. varSo AghApAchAM thAya. e zvAsozvAsa vadhAre vaparAI jAya evAM karma karavAthI, varSo ochAM thatAM jAya. ane zvAsozvAsa ochAM vaparAya evAM karma karavAthI vadhAre varSo jIvI zake. praznakartA : A AyuSyanuM pramANa je zvAsozvAsa upara che ema kahyuM, to sekanDamAM ATalA zvAsozvAsa thAya che to e ochA-vadhatAM koI karI zake ? dAdAzrI : hA, zvAsozvAsa che te vadhAremAM vadhAre vaparAya, parastrI gamanamAM. eTale eka ja phero parastrIgamana to varSa dahADAnuM AyuSya vaparAya jAya. dAdAzrI : A jeTalA kALA vALa jatA rahyAM, e pharI AvavAnA nahIM have. e badhAM bhogavAI gayA. have A dhoLA che te bAkI rahyAM che, te bhogavAI jaze eTale jatAM raheze. A dAMta dhIme dhIme bhogavAI gayA, AMkho bhogavAI jAya che, kAna bhogavAI jAya che, badhuM bhogavAI jAya che. zarIra bhogave dhIme dhIme, cAmaDI laTakatI thaze ema karatuM karatuM A mINabattI khalAsa thaI jaze. AyuSya zvAsozvAsane AdhIta ! e badhuM AyuSya che te varSo upara nathI. AyuSya zvAsozvAsa upara che. A to varaso kelakyulezanathI mAMDeluM che. A lokoe ke sAmAnya mANasane ATalAM zvAsozvAsa hoya, enAM uparathI kelakyulezana mAMDIne A varaso kADhelAM che. e zvAsozvAsa tame jevAM durupayoga karo, jo corI karo to zvAsa vadhAre vaparAI jAya ne kucAritramAM bahu ja AyuSya vaparAI jAya. ahIM che to zvAsozvAsa ochAM vaparAya ne, to ahIM vadhu TAIma jIve e. praznakartA : AyuSyano baMdha to jIva bAMdhIne ja janme che ne ? to aNahakkano viSaya to jayArathI bhogavavAno manamAM vicAra Avyo ne tyAMthI badhA saMjoga bAjhayA to mahIM taraphaDATa utpanna thAya, te AyuSya sapATAbaMdha cAlI saDasaDATa garagaDI ukalI jAya. sekanDa naMbare hakkano viSaya bhogave to ya zvAsozvAsa vaparAI jAya che. pachI krodhamAM bahu jabarajasta vaparAI jAya ane enA sAmuM che te nirviSaya thayo hoya ke potAnA strI pUratuM eka ja hoya ne limiTeDa hoya to ane krodha nA karato hoya ne ThaMDA svabhAvano hoya to varSo vadhI jAya. lobhathI AyuSya ghaTe nahIM. lobhathI vadhe lobhiyo viSathI ocho hoya, mUo ! ene paisAnI vAta AvI ke kAna taiyAra ! varSonI vadha-ghaTa thAya che. AyuSya pheraphAra thatuM nathI. AyuSya te zvAsozvAsa upara AdhAra rAkhe che.
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ AyuSya karma 243 244 AptavANI-13 (pUrvArdha) sArA mANasonuM AyuSya ochuM ! sAro upayoga hoya ne vadhAre varasa jIve to kAma ja kADhI nAkhene. e UMcuM AyuSya kahevAya. praznakartA: meM evuM sAMbhaLeluM ke sArA mANaso hoya, te vahelA marI jAya ane je kharAba mANaso hoya, e pApa karavA bahu ja varSo jIve te kharuM che ? dAdAzrI : khoTI vAta che. AyuSya TUMkuM hoya e marI jAya. AyuSya TUMkuM kone hoya ? jeNe pApa karyA hoya tene puNya karyA hoya tene AyuSya lAMbuM hoya. badhAya jIvavA mATe phAMphAM mAre pachI e zuM thAya te ! praznakartA : paNa saMtonI Ama dazA to bahu UMcIne chatAM AyuSya TUMkuM e kaI rIte ? dAdAzrI : gayA avatAranA badhA karma karelA te. praznakartA to ATalAM badhA UMcA jIvana kevI rIte hatA emanA? dAdAzrI : e to eka bAju puNya ya hoya eTale A bAju pApe ya hoya. AyuSyakarma to badhuM gayA avatArathI baMdhAyeluM hoya. te atyAre bhogave. DiscArja thayA kare. jagatanuM puNya kAcuM, tethI jJAtI alpAyu ! praznakartA H kRpALudevanuM AyuSya teMtrIsa varSanuM ja kema ? AvAM puruSonuM to AyuSya lAMbuM hovuM joIe ? - dAdAzrI : e to A kALanA AdhAre A AyuSyakarma ghaNAM ochA ja hoya. A kALanuM dabANa bahu che jabarajasta. eTale e jarUrI AyuSya nathI hotuM, bIjI badhI puNya prakRti hoya. paNa bIjAmAM vaheMcAI jAya che ane AyuSya ekalAmAM khUTI paDe che. kRpALudeva to jJAnI puruSa kahevAya. ane bIjuM, lokonuM puNya pAkyuM nA hoya. beno avasara bhego thAya tyAre A joga bese AvI, puNya jAge tyAre. jJAnI puruSane to jIvavuM ke maravuM, emAM kazuM levA-devA nathI. A badhA mahAna puruSomAM je che, emAM jJAnI puruSa kRpALudeva kahevAya. bIjA badhA jJAnI nA kahevAya. bIjA badhA ya zAstrajJAnIo kahevAya ane A AtmajJAnI kahevAya. te emane jIvavuMmaravuM evuM nA hoya. dAdAnuM AyuSya ! amAre cAreya karma UMcA hoya bahu. bahu UMcA kahevAya. juone, jIvyAne iThyotera varasa sudhI, A to purAvo. bIjA haju thaze tyAre joI levAze. A to ekkekTa thaI gayuM ne IThyoteramuM. temAM ochAM nA karene ke haju kare ocho ? A kALamAM pacAsa varasanI upara AveluM badhuM bonasa kahevAya. haju DaoNkTaro kahe che, dasa-paMdara sAla kADhaze ane A to vaLI vadhAre kahe che, ethI vadhAre, nahIM ? atyAre vadhyAM AyuSya lokonAM praznakartA : eka bena che to be mahinAthI bebhAna che, komAmAM che. have Ama che to enuM AyuSyakarma ATaluM bAkI rahyuM, eTale haju jIve che, zvAsa cAle che paNa enuM dravyakarma to kazuM rahyuM nathI. khAlI komAmAM ja, bebhAna avasthAmAM ja che. dAdAzrI : nA, eTale vedanA bhogave che. A vedanIyakarma che. dravyakarma udayamAM hoya to ja vedanIyakarma hoyane ?! te dravyakarmanA vedanIyakarmamAM che atyAre. vedanIyakarma vedyA ja kare. kaI buddhi para loko ramI rahyA che. javAnuM che tyAM AgaLa nakkI. te ya pUrI muddatasara nahIM pAchuM. pIsatAlIsa varSano, pacAsa varSano thAya ke zuM thayuM ? tyAre kahe, bhaIne hArTapheIla thaI gayuM. nahIM to ahIM AgaLa tUTI jAya che ne naso, hemareja thaI gayuM. huM to hemarejane pahelAM ema samajato'to ke uparathI ghaNa mArIne toDI nAkhIe chIe. A to hemara
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ AyuSyakarma 245 peluM AvyuM ne te mane ema ke mAthAmAM hemareja thaI gayuM. evuM kahetA haze ! 246 AptavANI-13 (pUrvArdha) baMdhAya che, to e Apa samajAvone kaI rItanA ? ApanI bhASAmAM samajAvo. ATalA badhAM bhayamAM jIvavAnuM ThekANuM nahIM. AyuSya vadhAravAnuM niyama nahIM. AyuSya ghaTADavAnAM niyamo pAra vagaranAM ane temAM A lobha ne lAlaco, A badhuM. praznakartA : pahelAnAM karatAM AyuSya vadhyuM kharuM ? dAdAzrI : pahelAnAM karatAM, tame thoDAM kALa pahelAM je kaho cho, so-baso pahelAnuM, te e loko zuM kahetA hatA ke pahelAM AyuSya vadhAre hatuM ne have ochuM thaI gayuM. atyAre loko zuM kahe che, pahelA AyuSya ochuM hatuM ne have vadhyuM. ema caDha-utara, caDha-utara cAlyA kare che. emAM AyuSyamAM sauthI vadhAre koI dahADoya gayuM nathI. sAmAnya kakSAe pachI be-pAMca mANaso savAso varasanA thAya e vAta judI che. paNa sothI AgaLa koI gayuM nathI. praznakartA : samAdhiyoga karavAthI AyuSya vadhe ke ghaTe ? dAdAzrI : hA, samAdhi yogathI to AyuSya bahu vadhe paNa samAdhi kone kahevAya ? vyavahAramAM rahevA chatAM samAdhi rahevI joIe. ApaNA eka mahAtmA che te, javuM javuM evA thaI gayA'tA. maraNa hau joyuM. AyuSyadorI hoya che ne, enAM para loDa mUkyo hoya to ye tUTe nahIM. tUTe nahIM eTalo loDa joIe ane enI para jo kadI eka aDadho ratala vadhAre mUkavAM jaIe to tUTI jAya. A mahIM jJAna hatuM ne, te bacI gayA. Atmazakti tyAM UbhI rahe ne, te ghera pAchAM AvyA nirAMte ! ajJAnInAM manamAM ema thaI jAya ke khalAsa ! have thaI rahyuM. 'maruM chuM te huM chuM' evuM bhAna che te khalAsa thaI jAya che. ATheya karma baMdhAya kSaNe kSaNe ! praznakartA : AyuSya sivAyanA bAkInA sAta karmo samaye samaye dAdAzrI : AyuSya baMdhAya, sAta karmo zuM karavA, ATheya karma baMdhAya. praznakartA : AyuSya to jIvanamAM traNa vAra ja baMdhAya ne, samaye samaye nahIM ne ? dAdAzrI : badhuM samaye samaye baMdhAya. e to nAma judA pADelA, baMdhanA traNa bhAga pADyA. prazna kartA : e kaI rIte baMdhAya che ? e jarA spaSTa samajAvone ! dAdAzrI : bIjA karma baMdhAyane tenI joDe AyuSya baMdhAya ja. e karmanA AyuSyane ya AyuSya kahe che. karma pUruM thAya tene zuM kahevAya ? eTale badhuM AyuSya ja kahevAya che. AyuSyakarma ja baMdhAya che. praznakartA H eka ja bhavamAM devanuM AyuSya baMdhAyuM pachI pAchuM narkanuM AyuSya baMdhAya ? dAdAzrI : nahIM, e AyuSya juduM. e to enuM rUpaka AvyuM. e to pachI amuka be tRtyAMza jIMdagI gayA pachI eka tRtyAMza bAkI rahyuM, te emAM che te enA keTalAMya vakhata AyuSyano baMdha thaI jAya. pAMcasAta-dasa vakhata baMdha paDIne enuM AyuSya pUruM thAya chelle. sATha varSano hoya to cAlIsa varSa paheluM AyuSya baMdhAya, tyAM sudhI baMdhAya nahIM. e to eka krama mUkelo, sAro mUkelo che krama. e zenA mATe ke bhaI, have cAlIsa varSano thayo pAMsaro rahe ne nahIM to kyAM jaIza jAnavaramAM ! eTale chellA vIsa varSa sArA kADhe. eTalA mATe lakheluM che ane vAta sAcI che. khoTI vAteya nathI, banAvaTa nathI. tIrthaMkaronI vAta sAcI che. cetavyA che ke have atyAra sudhI kUdAkUda karI mohamAM paNa have jarA pAMsaro thA jarAka, bAkI AyuSyakarma to niraMtara baMdhAya.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ AyuSyakarma 247 tiyama AyuSya baMdhato ! praznakartA: AyuSyano baMdha paDe pachI ja AgalA bhavano avatAra nakkI thAya che ? dAdAzrI : AyuSyano baMdha to evuM che ne, eka mANasane ekyAsI varSanuM AyuSya hoya ema mAnone, sapojha (dhAro ke) ekyAsI varSa mANasa jIvavAno che, to vItarAgonA mate zuM kahevAya che ? eNe copana varSa sudhI kazuM game tevAM tophAna gAMDAM-ghelAM kare, tyAM sudhI rakhaDapATamAM, tophAnamAM kADhe to ya eno kaMI dhaNI-dhorI nathI. game te karyuM haze te cAlyuM jaze. paNa jo chellAM satyAvIsa varSa pAMsarAM kADhayA to kAma thaI gayuM. kAraNa ke chellA satyAvIsa varSanuM tyAM AgaLa vadhAre jamA thAya che. enuM AgaluM UDI jAya che. eTale copana varSa pachI eNe pahelAmAM paheluM cetI javuM joIe ke have AyuSya baMdhAvAno vakhata thayo che. copana varSe AyuSya baMdhAya ja. atyAra sudhI bhaIe zuM karyuM ? copana varSa saravaiyuM Ave ane te ghaDIe kaMI mAMdagI AvIne UbhI raheze ne AyuSyano baMdha paDaze, mAMdagI nahIM hoya to ya AyuSyano baMdha paDaze. ane copana varSe to eno pahelo phoTo paDI jAya. jo duniyAmAM kharAba vyavahAra karato hoya ne, to e mANasano, jAnavarano ke bheMsano ke gAyano ke gadheDAno phoTo paDI jAya aMdara ! teno mahIM paDagho paDe ! have pahelI vakhate jAnavaranuM AyuSya baMdhAyuM, kAraNa ke javAnImAM badhA kharAba game tevAM karma karelAM, ArtadhyAna-raudradhyAna karelAM eTale copana varSe A thayuM. AyuSya baMdhAI hau jAya. te ghaDIe jo marI jAya to te tiryaMca yonimAM jAya. eTale AyuSya baMdhAvAnI zarUAta thayA pachI je kriyA hoya che, te kriyAnuM saravaiyuM Ave che. mATe chellAM varSomAM mANase bahu jAgRta rahevuM joIe. eTale A zAstro zuM kahe che ke cAlIsa varSa sudhI tamAruM badhuM ajJAnatAmAM gayuM paNa cAlIsa varSa pachI tame vicAro sArA rAkho, nahIM to phoTo kharAba paDaze. kAraNa ke pachI AyuSya bAMdhavAnI zarUAta thAya che. 248 AptavANI-13 (pUrvArdha) pachI rahyAM satyAvIsa varSa, pachI kaMIka sArA satsaMgamAM joDAI gayo ane pachI badho pheraphAra thayo. te aDhAra varSamAM satsaMgamAM Avato thayo eTale pelo gadheDAno phoTo bhUMsAI gayo ane sarasa rAjAno phoTo paDyo. eTale botera varSe pharI baMdhAyuM. boMtera varSa pachI nava varSa bAkI rahyAM ne cha varSa gayA pachI idyoterame varSe, cha varSamAM eNe zuM karyuM, pharI pAcho eNe satsaMga khUba jamAvyo. pharI devagatino phoTo paDyo. pAchalo pelo phoTo bhUMsAI gayo. have traNa varSa rahyAM ne ? te pAchAM jo ullAsabhera pariNAma hatAM ne te maMda paDyA. zarU zarUmAM bahu ullAsamAM hoya ne, te ghaDIe sAruM AyuSya baMdha thaI jAya pachI pAchuM maMda thAya te eMsI varSe pAchuM manuSyanuM AyuSya baMdhAyuM. have eka varSa rahyuM, chelluM varSa. enAM eMsI varSanA ATha mahinA thayA ke pAchuM pharI baMdhAya. have cAra mahinA rahyA. silakamAM ekasovIsa divasa rahyA temAM pachI cAlIsa divasa bAkI rahyA ane pharI baMdhAya. pAchAM cAlIsa divasa rahyA temAMthI chavvIsa divasa jAya ne pAchuM trIjuM AyuSya baMdhAya, pharI batrIsa kalAka rahyA. batrIsa kalAkamAM, bAvIsa kalAka jAya ne pAchuM pharI AyuSya baMdhAya, ema karatAM traNa kalAka chellA rahyA. temAM pAchAM be kalAka jAya ne pharI baMdhAya. cAlIsa miniTa thAya ne pharI baMdhAya. tera miniTa thAya ne pharI baMdhAya. have eka ja miniTa rahI che, eNe dIvo saLagAve che. have eka ja miniTa rahI che, to miniTanI to sAiTha sekanDa thaI. pAchI cAlIsa sekanDa thAya ke pAcho pharI baMdhAya. haju vIsa sekanDa bAkI che, temAMthI tera sekanDa jAya ne pharI baMdhAya. e pachI chello eka baMdha baMdhAya, AvI rIte AyuSya baMdhAya. phoTAo paDyA ja kare. eka phero manuSyano hoya, eka phero devano hoya, eka phero gadheDAno hoya, kUtarAno hoya, phoTo badalAyA ja kare ane chelle paDyo e sAco. te maratAM pahelAM Agale dahADe to naryA bahu ja phoTA baMdhAya baMdhAya kare che paNa e badhA baMdhAyelA to phoTA khoTAM, chello phoTo kayo paDyo, te sAco. AvuM A sAyaTiphika che, ejhekTa sAcuM che.
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ AyuSya karma 249 250 AptavANI-13 (pUrvArdha) saMkelI jAya. dAdAzrI : e to dIvA jevI cokhkhI vAta ja che. paNa AyuSyano RNAnubaMdha eTale zuM ke tame jeTaluM bIjAne du:kha dIdhuM hoya eTaluM tamAruM AyuSya ghaTe. badhAne sukha Apo to AyuSya vadhe. pachI RNAnubaMdha e pramANe baMdhAI jAya. Ama dekhAvamAM hoya RNAnubaMdha paNa sUkSma vastu judI hoya che. mAtRbhAvavALAtuM AyuSya lAMbuM ! praznakartA: dAdA, AyuSyakarma mATe kevA bhAvo hoya ke jethI lAMbu AyuSya hoya ? AyuSya mATe kaI jAtanA karmo hoya ke jethI AyuSya lAMbuM hoya ane TUMkuM hoya ? dAdAzrI : AyuSyakarmane mATe to mAtRbhAva ocho hoya eTale AyuSyakarma tUTI jAya. mAtRbhAva joIe badhA mATe. koIne duHkha thAya e game nahIM, koIne duHkha thAya to madada karavA doDe. praznakartA : puruSone paNa evuM hoya vAtsalya bhAva ? dAdAzrI : hA, hoyane, bahu hoya. praznakartA ane jema vAtsalya bhAva vadhAre tema bIjA bhavamAM lAMbu AyuSya hoya ? dAdAzrI : haM. praznakartA : paNa A AyuSyakarma je che e zAnAM uparathI phIksa thAya che ? dAdAzrI : AyuSyakarma e tame lokonAM AyuSyane jeTaluM nukazAna karo cho, jIvamAtranAM AyuSyanuM tame jeTaluM nukasAna karo che, e tamArA AyuSyane ja nukasAna karI rahyA cho. praznakartA: to khATakIo tarata marI javA joIe paNa khATakIo to lAMbuM jIve che. dAdAzrI : khATakI gunegAra hotAM ja nathI. khATakIne to enAM bApano dhaMdho che. khAnAra gunegAra che. praznakartA : paNa mAruM mAnavuM evuM che ke AyuSya RNAnubaMdha pramANe thAya che. amuka phemIlI joDe RNAnubaMdha pUruM thAya eTale tyAMthI mAyA
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 AptavANI-13 (pUrvArdha) [2.10] ghAtI-aghAtI karma niraMtara ogaLyA ja kare dravyakarma ! A zarIra zuM che ? e zenuM baneluM che ? tyAre kahe, ATha karmonuM poTaluM che A to. ane mINabattImAM be-traNa karma hoya che te A ATha karma. mINabattImAM kayA kayA karma ? tyAre kahe, eka doro. e doro pAcho saLage evo. bIjuM pAchuM e dorAne saLagAvaDAve e mINa, trIjuM pote saLagIne paNa khalAsa thaI jAya. evuM AyuSya laIne AvelA che. A mINabattIya AyuSya laIne AvelI. eTale jo eka doro, eka ajavALuM, mINa ane AyuSya. ene cAra, ApaNA ATha. ene ghAtI karma nA hoya. eneya aghAtI ne ApaNeya aghAtI - cAra, e jIvatuM hoya to ghAtI karma hoya. eTale jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa mohanIya, aMtarAya e badhAM ghAtI karma. eTale A AtmAno ghAta karyA kare. paNa A mINabattIno to bahu sarasa dAkhalo apAyo. atyAra sudhI A zAstramAM koI jagyAe apAyo nathI evo pahelI vakhata, pharsTa TAIma nIkaLyo A ! dravyakarma e mINabattI che ane A dravyakarmarUpI mINabattI saLagyA ja kare che niraMtara. have emAM to koIne kazuM karavuM nA paDe ne ? mINabattI to enI meLe kudaratI rIte saLagIne ja UbhI rahelI che. jagyAne tyArathI saLagavAnI zarU ja thaI gaI che. eTale tamAre kazuM saLagAvavI nahIM paDe. enI meLe saLagatI saLagatI saLagatI pUrI thaI jaze. eTale AyuSyakarma pUruM thaIne khalAsa thaI jaze. eTale ATheya karma e dravyakarma ogaLI jaze ne navA bAMdhelA dravyakarma AvatA bhava mATe joDe laI jaze. praznakartA : paNa dravya karma to udayAbInane ? dAdAzrI : e udayAdhIna. dravyakarma udayathI ogaLyA kare che dA'De dADe, ekjhosTa thaI raheluM che. niraMtara dravya karma ekjhosTa thayA kare che. ane eka dA'Do bolaze e, ekjhosTa thaI gayA. praznakartA : je vaNAyelI prakRti, enAM je dravyakarma ekjhosTa thavA mATe amuka jarA vadhAre vAra lAge ? dAdAzrI : e to tenAM TAImamAM ekjhosTa thaI ja jAya. enAM TAIma joDe meLa che. UMghatAM hoya to ya ekjhosTa thaI jAya, jAgatAMya thai jAya. ghAtI pATArUpe - aghAtI deharUpe ! e ATha karma badhAM, te dravya karma che. e ATha karmamAM cAra ghAtI ne cAra aghAtI. temAMthI cAra ghAtI che te camA che ane cAra aghAtI che. e dehano bhogavaTo che. e karmanAM AdhIna cazmA UbhA thAya che dravyakarmanA. have e AdhAra, te ApaNe pelAM cazmA UDADI melyAM che, nahIM to eno pAra kyAre Ave ? badhI yoniomAM bhaTake tyAre pAra Ave e camAno. | UMdhA cazmA ne deha be judI vastu che. e UMdhA cazmAM ApaNe A jJAna ApIe chIe tyAre kADhI nAkhIe chIe, paNa A dehane bhogavavAnAM karmo nIkaLe nahIM, e bhogave ja chUTako. AmAMthI je utpanna thanArA nokarma, e bhogave ja chUTako.
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtI-aghAtI karma 253 254 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA: A cAra karma je che e AtmAno ghAta kare eTale zuM? dAdAzrI : paheluM jJAnAvaraNa, pachI darzanAvaraNa, pachI mohanIya ane aMtarAya. A cAra ghAtakarma kahevAya. A cAra hoya tyAM sudhI AtmAne ghAta thayA kare. eTale AvaraNa AyA ja kare. ane bIjA cAra aghAtI. aghAtI eTale emAM AtmA upara AvaraNa nA Ave. pachI tame tanmayAkAra nA thAo to DiscArja thaIne khalAsa thaI jAya. A aghAtI karmo e mahAvIra bhagavAnane kevaLajJAna pachI ya hatAM. A cAra ghAtI ja badhA cokhkhA thayelAM. pelA aghAtI badhA to hoya ja ne ! eTale vedanIyanAma-gotra ne AyuSya e cAra che te aghAtI karma kahevAya. e kevaLajJAna pachI darekane hoya. e raheze toya AtmAne nukasAna na kare. praznakartA dehanI sAthe joDAyeluM karma jJAnAvaraNa e deha hovA chatAM jaI zake ? jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa ? dAdAzrI : e to joDe ja hoya. e AmAM bheLaseLa ja che A badhA. paNa e cAra ghAtI kSaya thaI zake. aghAtI nA kSaya thaI zake. A jJAna maLyA pachI darzanAvaraNIya UDI gayuM, mohanIya UDI gayuM, badhuM UDI gayuM. aMtarAya nathI UDyA. jJAnAvaraNa nathI UDyuM, A cAra che. te AtmaghAtI, ghAtI karma kahevAya. te ghAtI karmamAM beno jema jema nikAla karazo samabhAve tema tema AvaraNo ochA thaze, tema tema aMtarAya tUTatAM jaze. ane pelA cAra je baMdhAyelA che, DiscArja thAya che, te zAtA-azAtA vedanIya Ape eTaluM ja, TheTha sudhI Ape. bhagavAnane ya zAtA-azAtA vedanIya TheTha sudhI, TheTha nirvANa thatAM sudhI zAtA-azAtA banne ya vedanIya hoya. praznakartA : eTale A cAra karma ja khapAvAnA che ? dAdAzrI : hA, bIjA cAra karma to enI meLe nikAla ja thavAnA. zAtA vedanIya AvI, ArAmathI sUI jAva nirAMte. azAtA vedanIya AvI to pachI bUmAbUma nA karo. praznakartA : kevaLajJAnIne pachI azAtA na hoya, ema zAstro kahe nikAla bAkI aghAtI karmano ! dAdAzrI : zAtA-azAtA vedanIya ekalI rahevAnI. emanI zAtAazAtA evI nA hoya, jADI nA hoya, bahu jhINI hoya. chatAMya bhagavAnane kAnamAM baru mArelA ne ! azAtA bhAre AvelI ! praznakartA : A je AyuSya, vedanIya, gotra ne nAmakarma e to dehane sparzalA dekhAya che. dehanA saMbaMdhavALA dekhAya che. peluM jJAnAvaraNadarzanAvaraNa... dAdAzrI : e dehanA saMbaMdhavALA ja che paNa cazmArUpe che. bAkI badhAya dravyakarmamAMthI ja UbhA thayA che. A jo ghAtI jatAM rahe, to pelAM aghAtIne vAMdho nathI kazoya. aghAtI to A deha hoya tyAM sudhI rahevAnA, eTale apayaza maLato hoya to teno vAMdho nathI. jJAnAvaraNIya gayuM ? tyAre kahe, hA, gayuM ! tyAre kahe loko apayaza Ape che te ? bhale rahyo. deha che tyAM sudhI Takaze ane yaze ya deha che tyAM sudhI Takaze. yaze ya male ne apayaza ya male. praznakartA: bhagavAnane je baru mAryA, te kevaLajJAna pahelAM ke pachI ? dAdAzrI : e to kevaLajJAna pahelAM. tyAra pachI che te badhAM A mAkaNa-bAkaNa badhAM bahu pahelAM, bahu azAtA vedanIya utpanna thaI'tI. eTale ja devalokoe mahAvIra kahyAne bhagavAnane jabarajasta azAtA vedanIya ! tIrthotA dravyakarmo ! praznakartA : te dAdA, tIrthakarone ghAtI-aghAtI karmo kevo hoya ?
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtI-aghAtI karma dAdAzrI : emane cAra athAtI judA judA, DIpharansavALA hoya. te eka vedanIya, nAma, gotra ne AyuSa te badhAnAM DipharansavALA hoya ane jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ne aMtarAya te cAreya badhAMnA sarakhA tUTelA hoya ne sarakhA hoya to ja e kevaLajJAna kahevAya, nahIM to tyAM sudhI kevaLajJAna nA kahevAya. kevaLajJAna kyAre kahevAya ke e cAreya badhAnAM sarakhA thaI jAya. 255 koI zAmaLA hoya, koI gorA hoya, koI sonerI hoya, sonerI kalara (eTale), A amArA kalarane sonerI kalara kahe che. pelA sonA jevuM ekjhekTa nathI hotuM, eTale A kalara badhAM jAta jAtanA hoya, emAM phera hoya. pachI UMcAI-nIcAImAM phera hoya. hA, rUpALA badhAM hoya paNa AkAra badhA judAM judAM hoya. have e AkAra, daraasala rUpa to nA ja kahevAya. paNa badhA sarakhA dekhAya rUpALA, tenuM zuM kAraNa ? lAvaNyatA sarakhI. bAkI Ama sarakhA rUpALA nA hoya. A aMga ne upAMga tarIke to rUpamAM bahu juduM juduM hoya, paNa lAvaNyatA sarakhI hoya. koI UMcA, koI jADA, koI pAtaLA. mallInAtheya rUpALA hatA. dehakarmI hatA. kaMI ema ne ema to, kaMi dehakarmI vagara to tyAM kaMI pAMdaDA lekhe thAya ? nA thAya. tIrthaMkara kahevAya. enI vedanIyamAM phera paDe, ho ke, bhagavAna mahAvIrane bahu duHkha paDyA ane bIjAne ochAM. bIjAne bahu sukha paDe. koInuM tIrthaMkara nAmakarma zAtA vedanIyanuM baMdhAyeluM hoya ane koInuM azAtA vedanIyanuM baMdhAyeluM hoya. praznakartA : e puNyane AdhAre hazene ? dAdAzrI : e ja, badhuM puNya-buNya. e enI mahIM bheguM AI gayuM. koI tIrthaMkara nAmakarma sAMbhaLatA ja AkhI pablIka ahohoho thaI jAya ne keTalAMka nAmakarma sAMbhaLatA ja moDhuM maraDIne pAchAM cAlavA mAMDe. A to badhuM bahu jAtajAtanuM che. keTalAMka che to te badhI nAtomAM pUjya thaI jAya, toya AkhA hindustAnamAM nA paNa thAya ane keTalAMka che te amuka nAtomAM thAya pUchyatA. AyuSya keTalAkanAM TUMkA hoya, keTalAkanAM lAMbA hoya, e badho phera hoya. 256 AptavANI-13 (pUrvArdha) badhAM tALA maLye vare jJAtIpada ! koI paNa javAbadArIvALuM pada prApta thAya, tenAM kelkyulezansa (gaNatarI) hoya che, to ja e pada Ave. nahIM to e pada prApta thAya nahIM. te kayA kayA kelkyulezansa maLavA joIe ? A to mukhya lakSaNa kahuM chuM, ke je javAbadArIvALI posTa upara koNa Ave che ?! nAmakarma UMcuM hoya, janmathI ja UMcuM hoya. te Adeya nAmakarma hoya. nAnI uMmara hoya toya loko, 'Ava bhAI, Ava' kahe ane moTI uMmaranA thAya toya 'Avo Avo' kahe. e Adeya nAmakarma hoya, jiMdagIbhara.' pachI yazanAmakarma hoya. amatho hAtha lagADuMne toya pelAnuM kAma thaI jAya. eTale badhAM bahu jAtanAM nAmakarma hoya. pachI aMga-upAMga nAmakarma hoya. kadarUpA aMga nA hoya. hAthanAM AMgaLAM, paganAM AMgaLAM, kAna, mAthuM, badhuM kadarUpuM nA hoya. citarAmaNa bahu rUpALuM hoya. pachI bIjuM zuM hoya ? lokapUjya gotra hoya. pachI AyuSyakarma sAruM laIne AvelA hoya. ane vedanIyakarma evuM lAvyA hoya ke azAtA vedanIya ochAmAM ochuM Ave. juone, A page phrekacara thayuM paNa azAtA vedanIya amane thaI nathI. eTale AvAM badhA guNAkAra hoya to e pada Ave, eTale huM kaMI A mArI jAte nathI thayo ! A zAtA vedanIya amArI sArI gaNAya, A kALamAM to. badho hisAba laIne AyelA hoya. dAdA pelAM cAra karma tIrthaMkara jevAM laIne AyelA hoya ane A cAra karma che ne e A kALane laIne kAcuM paDyuM. kAcuM paDyuM to A badhAnI joDe besIe chIe, UThIe chIe. juone, nAstA karavA jaIe chIe ne, nahIM to nAstA karavA koNa Ave ? te have jo pUrA thayA hota to zI rIte tamAre bhAge Avata ? mATe adhUrA rahyAM te sAruM thayuM. dAdAne khoTa che ja nahIM AmAM. dAdAnI icchA evI che ke A jagata kaMika sAcA jJAnane ne kaMika sAcA mArgane pAmo ne zAMtine pAmo. keTalAMka mokSane pAmo, keTalAMka zAMtine pAmo, keTalAMka vItarAga mArgane
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtI-aghAtI karma 257 258 AptavANI-13 (pUrvArdha) Ama gaNatarI karavA jAya ne to kahe che jJAnAvaraNa ? tyAre kahe, nA, e thoDuMka ja, cAra-cAra DigrI jeTaluM ja. darzanAvaraNa bilakula nahIM, mohanIya bilakula nahIM, aMtarAya nahIM koI jAtanA. aMtarAya eTale zuM? potAnI icchA pramANe vastu prApta na thavI te. pAmo ne keTalAMka sAcA dharmane pAmo e ja dAdAnI icchA, bIjI kazI icchA nathI. e icchAnA mATe che badhuM A. tIrthakarone ya tevI icchA hoya che. praznakartA: A uMmara pachI have zakti ghaTatI ja javI joIe eTale badhAne navAI lAge che ke dAdA IThyotera varSe ATaluM badhuM sarasa kAma karI zake che, ATaluM badhuM pharI zake che ema. AnI pAchaLa devonI zakti nahIM ? dAdAzrI : kRpA kharIne ! e ya udaya karmanA AdhIna che. e nimitta goThaveluM, navuM nahIM. yazanAmakarma, bIjA badhA karmonA rUpe che. nAmakarma to bahu moTuM sarasa. lokapUjaya gotra ne e bahu UMcuM kahevAya. AyuSya Icotera thaI jAya eTale UMcuM evuM. praznakartA : hajAro loko yAda karyA kare, e khyAti phelAya e ja nAmakarma ne ? dAdAzrI : nAmakarma, e badhuM khyAti phelAya e nahIM. khyAti phelAvI e AjanA karmanuM phaLa che. ane peluM che te nAmakarma phaLa Ape te juduM, eTale jyAM jAya tyAM, mAna-tAna badhuM ja maLe. eTale A 'dAdA bhagavAna'nuM kAma che ne yazaphaLa mane maLyA kare che. 'emane' yaza joIto nathI ne yazanAmakarma to 'mAruM'ne ! praznakartA: 'dAdA bhagavAna'ne to zeno yaza hoya, e to nirlepa che ne ?! koI kaheze, pelA saMtanA jeTalAM hIrA kema nathI dAdAne ? meM kahyuM. dAdAne icchA ja nahIM thatIne ! mArI icchA hoya ne nA maLe to aMtarAya kahevAya. pelI icchA ja nahIMne koI jAtanI. darzanAvaraNa, mohanIya, aMtarAya pachI vedanIyamAM, khAsa azAtA vedanIya ko'ka ja phero hoya, bAkI azAtA vedanIya nA hoya. e ya khAsa nahIM pAchI. pote jANI zake evI hoya. nAmakarma bahu sarasa pachI, gotrakarma te ya sarasa, AyuSya e ya sAruM. badhI rIte phula, ATheya karma UMcA ! kevaLa jJAna eTale zuM ? cAra ghAtakarma baMdha thaI gayA, aTakI gayA, enuM nAma kevaLajJAna. ane pelA cAra aghAtI kahevAya che je baMdhAyelA che. aghAtI to bhagavAnane ya chaTako ja nahIM ne ! evAM tamane ya aghAtI che ne emane ya aghAtI che. paNa emane aghAtI phera ke, e badhAM che te khapAvI khapAvIne gayelA ane tamAre khapAvyA sivAyanA adhAtI. paNa banneya aghAtI gaNAya. ekanuM sonuM devuM ane ko'kanuM lAkhanuM devuM, paNa banne devAmAM gaNAya. pelAne rUpiyo-rUpiyo bharavo paDe che. Ane hajAra-hajAra bharavA paDe che. kAraNa ke rakama moTI che. chatAM e badhAM karmo khapAvavAnAM che. khapAvavAnA eTale samatApUrvaka khapAvavA paDene ! ApaNe DabbA (bharelo mAla) lAvyA chIe, e to badhAM DabbA ApI devA paDaze. A DabbA parabhArI vastu che. ApaNAM nhoya e DabbA. paraMbhAryo mAla che A badho. ApI nahIM devo paDe ? ApI do A badhuM jhaTapaTa, jhaTapaTa ahIMthI laI jAva bA. tamAro mAla tamArA ghera laI jAva. praznakartA : have je DiscArja karmo che e to rahyA che ne ? dAdAzrI : DiscArja eTale cAra ghAtakarmanuM pariNAma. ane cArja dAdAzrI : 'emane' e ATheya karma hoya ja nahIM. ATha karma badhAM mArA che. jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya, aMtarAya, nAma, gotra, vedanIya, AyuSya e ATheya karmo 'mArA." praznakartA : te "mArA' eTale konA ? dAdAzrI : A 'jJAnI puruSa'nAM ja ne !
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtI-aghAtI karma 259 260 AptavANI-13 (pUrvArdha) eTale ghAtakarmanuM kAraNa, kojha. eTale kAraNa baMdha thaI gayuM have. je aghAtI karma rahe che, e A cAra ghAtakarmanuM pariNAma che. have kAraNa hatuM to pariNAma thayA'tA. have kAraNa baMdha thayuM, eTale pariNAma enA phaLa ApIne jatAM raheze, khalAsa thaI jaze. pachI niraMtara vedanIyakarma bhogavyA kare. niraMtara nAmakarma bhogavyA kare, niraMtara gotrakarma bhogavyA kare, niraMtara AyuSyakarma bhogavyA kare. praznakartA : zuddha cidrupanA dhyAnamAM tatpara thAya, ekAgra thAya, te sarvottama zukladhyAna che. dhyAna agni evo baLavAna kahyo che, ke sarva ghAtakarmane bALIne bhasmibhUta karI de che. dAdAzrI : hA, tethI A badhAne, tamane jJAna agni ja Apyo che ne ! A tamane dhyAna, zukladhyAna ApyuM che tethI e tamArA badhAM ghAtakarma nAza karI de che. praznakartA : AyuSya, vedanIya, nAma, gotra e badhAM, AtmajJAna thAya ke nA thAya to ya e bhogavavAM ja paDe che. praznakartA: hA, e ghAtakarmano nAza karI nAkhe che. jo tame zuddha cidrupanA dhyAnamAM AvI jAva. dAdAzrI : barobara che, vAta sAcI che. e to jJAna thayeluM hoya, tene ya bhogavavAnuM ane nA thayeluM hoya, tene ya bhogavavAnuM. paNa pelA jJAna thayelAne bhogavavAnuM te potAne aDyA vagara bhogavavAnuM ane peluM sparzathI bhogavavAnuM. bhogavavAnuM to beuneya. pachI jeTalo aDe eTalo bhogavaTo thAya ane nA aDe, jo jJAtA-draSTA rahe to bhogavaTo nA thAya. jeTaluM tyAM AgaLa jAgRti rahe eTalo lAbha thAya. zukladhyAtathI ghAtakarma naSTa ! praznakartA : anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta sukha, anaMta zakti- A je AtmAnAM cAra guNo che ene Avare che eTale e cAra ghAtI karma kahevAya che. kAraNa ke AtmAnA svabhAvano ghAta karI rahyA che, tethI baLavAna che. dAdAzrI : evuM che ne, zabdo uparathI ApaNe bahu samajI nahIM levAnuM. bene laDAI thAya to A jIte. baLavAna eno artha evo nahIM kahevA mAMgatA. A sUryanArAyaNa che ne, vAdaLuM Ave to sUryanArAyaNane DhAMkI de, emAM vAdaLuM kaMI baLavAna che ? paNa atyAre baLa dekhAya che ne enuM. baLavAna nathI. e laDe to kazuM A phAyado nA kADhe. AtmA anaMta zaktino dhaNI che. eka Thokara mAre to badhuM uDAvI mAre paNa e kare nahIM. hA, vizeSa zakti jo vApare to kaMInuM kaMI karI nAkhe. dAdAzrI : zukladhyAna ApeluM ja che. zukladhyAna ja badhAne varte che ane e zukladhyAna che te, A ghAtakarmano nAza karI nAkhe. praznakartA : eTale ja A cAra karmo baLavAna lakhyuM che ne. A zukladhyAna to e ghAtakarmano nAza karI nAkhe. dAdAzrI : e evuM nA lakhe to, pachI loko ema samaje ke oho, A to ApaNe Ama ghaDIvAramAM kADhI nAkhIzuM eka jhATake. e to vyavahAramAM AvuM lakhavuM paDe. praznakartA : ghAtakarma to zuddha cidrupa ene potAnA zukladhyAnathI nAza kare, have je nAza kare e prakriyA kaI haze ? dAkhalA tarIke A sUryano taDako che to aneka jIvANuno nAza thaI jAya che, e tApathI thAya che. evI rIte A zuddha cidrupanA tApathI, enA prakAzathI A aghAtI karmono nAza thato haze ne ? ema haze ke kevI rIte haze? dAdAzrI : evuM nathI, e potAnA svarUpanA bebhAnapaNAne laIne A vizeSa bhAvanI asara paDI che to ajAgRti utpanna thaI. kema thaI ? tyAre kahe, A badhAnA sAnidhyamAM, sAmIpya bhAvane laIne. jema koI eka mANasa moTo zeTha hoya, ATalIka brAMDI pI lIdhI to pachI ? pachI potAnuM sarvasva bhAna khoI nAkhe, ene pachI bIjuM utpanna thaI jAya, 'huM to
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtI-aghAtI karma gAyakavADa sarakAra chuM.' kaMI e navI ja jAtanuM bole. eTale te ghaDIe amala pelA dArUno hoya. evuM ahIM amala ajJAnano thAya che. praznakartA : kAraNa ke A cAreya jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya, aMtarAya e ajJAnatAnA kAraNo che. 261 dAdAzrI : nahIM, e ja svarUpanAM ajJAnane laIne e AvaraNa AvyuM che ane svarUpanAM bhAnane laIne AvaraNa tUTI jAya che. mahAvIra bhagavAnane ya DiscArja karma hatAM. emane A cAra ghAtIkarma nAza thaI gayA tyAre kevaLajJAna thayuM. amuka aMze nAza thAya eTale AtmajJAna thAya. saMpUrNa nAza thAya eTale kevaLajJAna thAya, chatAM pelAM cAra aghAtI hoya. ne ? kaMI ? mULamAM mohatIya ! praznakartA : roMga bilipha ane A cAra ghAtI karmone saMbaMdha kharo dAdAzrI : darzanAvaraNakarma, enuM nAma roMga bilipha. praznakartA : roMga bilipha eTale darzanAvaraNa, to jJAnAvaraNa mATe dAdAzrI : darzanAvaraNathI jJAnAvaraNa UbhuM thAya. praznakartA H darzanAvaraNa emAM ekacyulI zuM hoya che ? eTale mULa vastunuM darzana AvarAyeluM che ? dAdAzrI : darzana AvarAyuM eTale pachI roMga bilipha beThI. rAITa bilipha hatI tene badale roMga bilipha beThI. praznakartA : ane roMga biliphathI pAchuM darzana AvaratuM jAya, evuM paNa kharuM ne ? 262 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : pachI AvaraNa vadhatuM jAya. praznakartA : A cAreya karyo che. A darzanAvaraNakarma, jJAnAvaraNakarma, mohanIya ane aMtarAya, enI kaMI lIMka hoya che Ama ? anusaMdhAna hoya che ekabIjAnuM ? dAdAzrI : anusaMdhAnathI ja che. badhuM eka ja che. paNa A to juduM ApyuM lokone samajaNa pADavA mATe. praznakartA : e kevI rIte Ama ? enuM anusaMdhAna kevI rIte che ? dAdAzrI : badhuM mohanIyamAM ja che A. ATheya karmo mohanIyane lIdhe thAya che. badhuM mohanIyamAM, eka zabda ja hoya to cAle. praznakartA : AnuM anusaMdhAna Ama zuM hoya che ? dAdAzrI : sauthI paheluM mohanIya Ave. mohanIyamAM badhuM samAI jAya. mohanIya ja badhuM UbhuM thayuM. mohanIya eTale sonAne sonArUpe nahIM jotAM, bIjI rIte jue te. eTale mULa AtmAne AtmArUpe nahIM jotAM, eTale jevuM che tenA badale avaLuM ja dekhAya che. praznakartA : A jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa ane pelAM cAra kaSAyo, enuM anusaMdhAna che ne Ama ? dAdAzrI : A ja kaSAyo e to. vadhu phoDa pADavA mATe samajAvavA mATe nAma pADe. bIjuM zuM ? krodha-mAna badhAM mohanAM chokarAM ! tethI ame darzanamoha kApI nAkhIe, cAritramoha rahI gayuM, basa. praznakartA H peluM darzanAvaraNa-jJAnAvaraNathI A darzana guNa AvarAyo. jJAnaguNa AvarAyo ane avyAbAdha sukha AvarAyuM. guNa AvarAI javAM ane AvaraNo e kevI rIte hoya che badhuM ? dAdAzrI : A ATheya karma mohanIyarUpe che. mohanIya gayuM to badhuM ya gayuM.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtI-aghAtI karma 23 264 AptavANI-13 (pUrvArdha) avatAranAM bAkI che. chUTI gayAM che toya AvuM kema pUcho cho ? hA, aghAtI nahIM chUTyA. je ghAta nahIM thatAM e nahIM chUTyAM, e enI meLe chUTyA praznakartA : e karmone lIdhe AtmAnA guNo badhAM AvarAyelAM che ? dAdAzrI : hA, badhAM ya AvarAyelAM che. praznakartA : to A mohanIya tUTyuM, darzanamoha tUTyo eTale guNo pachI pragaTa thatAM jAya. dAdAzrI : guNo pragaTa thatAM jAya. pragaTa thaI rahyA, enuM nAma kevaLajJAna, kaSAyathI ja karmabaMdha praznakartA : cAreya ghAtakarmo-kaSAyo vacce zuM saMbaMdha che ? kaSAyone lIdhe ghAtakarmo baMdhAya che ke ghAtakarmone lIdhe kaSAyo hoya che? dAdAzrI : atyAre ApaNane zuM thaI rahyuM che ? ghAtI karmane laIne kaSAya utpanna thAya che. have jo ApaNe pote koNa chIe e samajI jaIe to A kaSAya pachI dUra karI zakAya. praznakartA dUra karI zakAya ke dUra thaI jAya ? dAdAzrI : dUra thaI jAya. have kaSAya dUra thAya eTale ghAtI karma baMdhAya nahIM. have kaSAya dUra thAya eTale ghAtakarma ekalAM nahIM, ghAtI ane aghAtI banneya baMdhAya nahIM. ama jJAtathI ekAvatArI pada ! praznakartA : ghAtakarma pUrepUrAM to na chUTe ne, dAdA ? kAraNa ke pUrepUrA ghAtakarma chUTe to to peluM kevaLajJAna thaI jAyane ? dAdAzrI : hA, to kevaLajJAna thaI jAya. eTale ApaNane eka avatAra maLe eTalA bIjAM badhAM chUTI gayAM che ne ! chUTI gayA che tyAre to mahIM nirAkuLatA rahe che, nahIM to rahe ja nahIM ne ! eka avatAra jeTalA bAkI rahyAM che. pachI koIne cAra avatAra karavA hoya to ?! nA kahevAya ApaNAthI ?! mArA kahevA pramANe cAle to eka avatArathI vadhAre bIjo avatAra thAya nahIM. rahyo have cAritramoha ! praznakartA : jJAnAvaraNakarma jatuM rahyuM che, darzanAvaraNakarma jatuM rahyuM che ema kyAre khabara paDe ? dAdAzrI : ApaNane badhI sUjha paDI jAya eTale jANavuM ke darzanAvaraNa jatuM rahyuM. pajhala UbhAM thatAM nathI ne have ? UbhAM thAya to enI meLe ogaLI jAya che ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : eTale darzanAvaraNa AkhuM UDI gayuM. pachI jJAnAvaraNa amuka aMze bAkI rahyuM te che A. mohanIya AkhI ya UDI gaI che. tethI ja ciMtA baMdha thaI. mohanIya AkhIya uDI gaI che. pachI cAritra mohanIya rahI. Avo sAheba, Avo sAheba" kare to paNa ApaNane emAM rasa nathI have. pahelo je rasa hato e rasa UDI gayo. agara loko apamAna kare to emAM rasa nathI. lokaniMdya gotra te zuM kare ? lokaniMdA kare, te praznakartA : cAra ghanaghAtI karmo e tUTe kevI rIte ? emAMthI chUTAya kevI rIte ? dAdAzrI : chUTI gayAM cho ne, pachI have zuM pUchavAnuM che ? cAra aghAtI karma rahyAM che. ghanaghAtI chuTI gayA che. te ghanaghAtI thoDAka aMze rahyAM che te ya ekAda avatAranAM bAkI rahyAM che. ghAtI je hatAM te ekAda
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtI-aghAtI karma 265 266 AptavANI-13 (pUrvArdha) emAM rasa nathI. lokapUjya gotra, loka vakhANa karyA kare toya emAM ApaNane rasa nathI. InTaresTa badhAM enI meLe jatAM rahyAM ne badhAM ? praznakartA: hA, InTaresTa jatAM rahyAM. dAdAzrI : tAre zemAM InTaresTa che have kahe ? lokapUjya gotramAM kharuM ? nahIM ke ? copaDIomAM jeTaluM buddhithI utaryuM eTaluM lakhyuM che ane jeTaluM ene potAne samajaNa hoya, te lakhanArAnIya samajaNa hoya e pramANe lakhyuM che. bAkI jeTaluM lakhyuM che evuM kazuM mokSamArgamAM che ja nahIM. enAM karatAM jJAna judI ja jAtanuM nIkaLaze ! rahyuM dravyakarma dehate ! praznakartA : ApaNe evuM bolAIe chIe ke dravyakarmathI mukta evo huM zudhdhAtmA chuM, e kaI apekSAe bolAIe chIe ? dAdAzrI : e to riyalanI apekSAe. praznakartA : ane je cAra aghAtI e cheka sudhI rahevAnA ? dAdAzrI : e to deha che tyAM sudhI rahevAnAM. tyAre thAya jJAnalabdhi ! praznakartA: jJAnalabdhi kevI rIte utpanna thAya ? dAdAzrI : yazanAmakarma hoya ne badhuM bheguM thAya. praznakartA: khAlI yazanAmakarma ekaluM ? dAdAzrI : bIjuM badhuM kharuMne ! bIjuM bheguM thAya badhuM mahIM. praznakartA : bIjuM zuM zuM bheguM thAya ? dAdAzrI : jJAnAvaraNa khase, darzanAvaraNa khase, mohanIya khase ne A bheguM thAya tyAre jJAnalabdhi thAya. bAkI lokone to darzanAvaraNa, mohanIya ne aMtarAya kazuM chUTe nahIM. A cAra to nA chUTe, pelA cAra baMdhAya. zAtA vedanIya baMdhAya, ucca nAmakarma baMdhAya, gotra baMdhAya, ucca AyuSya baMdhAya paNa pelA nA chUTe. aMtarAya nA tUTe, mohe ya nA tUTe emane. A saMsAramAMthI moha chUTe to AmAM moha coMTe. dAdA Ape saMpUrNa samAdhAta ! praznakartA : riyala apekSAe, paNa A deha che tyAM sudhI cAra dravyakarma to rahevAnA athAtI. dravyakarma to rahevAnA cheka sudhI ? dAdAzrI : paNa te caMdubhAInI sAthe DiscArjamAM rahyAM. praznakartA : ane dravyakarma to cheka mokSe jatAM sudhI rahevAnAne ? dAdAzrI : ghAtakarma UDI jAya to ja pahelo mokSa thAya, kAraNa mokSa thAya ane aghAtI paNa UDI jAya tyAM AtyaMtika mokSa thAya, nirvANa kALe. dAdAzrI : hA. praznakartA: ame evuM samajatAM ke A jJAna maLyA pachI badhAM karmo uDI gayA. paNa e cAra ghAtakarmo to badhI rIte khalAsa thaI jAyane ? dAdAzrI : nA, tadana khalAsa nA thaI jAya, thoDAka bAkI rahe. ekAda-be avatAranA. jyArathI samyak darzana thaI gayuM, tyArathI niraMtara saMvarapUrvaka nirjarA thayA kare. jagatanA lokone baMdhapUrvakanI nirjarA ane A saMvarapUrvakanI nirjarA. praznakartA : ane e ATha karmo kSaya karyA pachI ja siddha thavAya ?
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtI-aghAtI karma 267 dAdAzrI : barobara, hA. have e badhA tamAre nikAlI karmo che. e cAra karmo ame amuka pramANamAM kSaya karyA che, ane bIjA cAra karmo che te have kSaya thaI rahyA che. tamAre e badhI pIDAmAM nahIM paDavA jevuM. ApaNe to tame zuddhAtmA cho, to caMdubhAI je kare che e nirjarA ja thaI rahI che ATheya karmanI. e ATha karmanI mukti thAyane, eTale mokSa thaI jAya. paNa pahelo mokSa, ekadama vartanamAM nA Ave. pahelI bilipha bese A. A ame je jJAna ApIe ne, eTale bilipha bese eTale samyak darzana thAya. paNa ekadama vItarAga cAritra nA prApta thAya. cAritra vartanamAM AvavA mATe TAIma le pachI. paNa paheluM zraddhA badalAya to badhuM badalAya. zraddhA ja badalAtI nathI. 'huM caMdubhAI chuM e badalAya nahIM to kyAre pAra Ave ? pharI pharI AvAM samAdhAna, zAstromAM nA hoya ke gurunI pAse hoya nahIM, guru-bu badhAM AmAM kazuM pahoMce nahIM. je je badhuM samAdhAna karo cho e to kevaLa darzanathI che. matithI, buddhithI pahoMce nahIM. buddhi nahIM tyAre ja A rAge paDe che, senTa buddhi nahIM tyAre. praznakartA : dAdAe dravyakarmano chellAmAM chello phoDa ApI dIdho che. evo kyAMya koIe nathI Apyo. dAdAzrI : hA, dravyakarma nA samajAya ! dravyakarma e jo samaje ne to kAma thaI jAya ! [2.11] bhAvakarma dravyakarmane laIne thAya bhAvakarma ! praznakartA : have bhAvakarmane vigatavAra samajAvo. dAdAzrI : bhAvakarma jo samajavuM hoya TUMkAmAM TUMkuM, zarUAta samajavI hoya to 'huM caMdubhAI chuM' e ja bhAvakarma paheluM. pachI UMDA badhAM bahu rahyAM. ene jJAnAvaraNa-darzanAvaraNanA pelA pATA bAMdhyA che tene lIdhe, je che e dekhAtuM nathI. eTale 'huM caMdubhAI chuM' evuM bole che A. mATe A paheluM bhAvakarma. pachI cazmA badalAyelA che eTale "ene' ema bhAva utpanna thAya che ke A mAro duzmana che, A mAro mitra che e bhAvakarma che. bhAvanA AdhAre camA nathI. cazmAnA AdhAre atyAre bhAva thAya che ane e bhAva thAya che eTale pAchAM navA cazmA UbhA thAya che, AvatA bhavanA mATe dravyakarma. e bhAvakarmano mULa artha evo che ke bhAva ane abhAva thAya che, tethI jagatane karma baMdhAya che. bhAva thAya che ne abhAva thAya che. bhAva eTale rAga ne abhAva eTale Sa. abhAva eTale krodha ane mAna ane bhAva eTale lobha ane kapaTa, A bhAva-abhAvanA AdhAre bhAvakarma baMdhAya che.
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvakarma 269 praznakartA : eTale lAIka ane DIslAIka upara ? dAdAzrI : e lAIka ane DislAIka e to pachI rahyuM. A bhAvaabhAva kyAM sudhI kahevAya ? ahaMkAra sAthe hoya tyAM sudhI. ane ahaMkAra rahitanA bhAva-abhAva to lAIka-DislAIka. DiscArjamAM lAIka-DislAIka hoya. eTale bhAva-abhAvathI cArja thAya che. lokone kAM to bhAva thAya, kAM to abhAva thAya. A bemAMthI eka ja thAya. trIjuM nA thAya pachI. kaSAya eTale bhAvakarma ! eTale 'huM caMdulAla, huM vANiyo' e badhI roMga bilipho, e badhA bhAvakarma. ane 'huM caMdulAla' thayo eTale krodha-mAna-mAyA-lobha thayA, tenAthI karma baMdhAya. have krodha-mAna-mAyA-lobha emAM 'huM'-'mAruM' AvI gayuM. kAraNa ke mAna eTale 'huM' AvyuM ane lobha eTale 'mAruM' badhuM AvI gayuM. enAthI A bhAvakarma baMdhAya ane A dravyakarma che to A jagatamAM ApaNane bhAvakarma UbhA thAya. koInI upara krodha enI meLe thaI jAya che ne ?! koI apamAna kare to sahana thAya nahIM, e krodha kare pachI. nA kare krodha ? mAnane sAcavavA mATe krodha kare, paisA sAcavavA mATe krodha kare e bhAvakarma kahevAya. pachI ko'ka Ama lagnamAM gayA hoya ane risepzanavALAe 'Ama' karyuM hoya eTale enI meLe ja Ama TAITa thaI jAya ne ke koI lAta mAravI paDe che ? vagara lAta mAre Ama thaI jAya che ne ! e mAna nAmanuM bhAvakarma. ane koIe Ama je' je' nA karI eTale Ama TADhuM thaI gayuM e apamAna nAmanuM bhAvakarma. TADhuM thaI jAya ke nahIM, bolAve nahIM to ?! eTale A kapaTa karavA, moha karavo e badhAya bhAvakarma kahevAya. mAyA eTale kapaTa kare. paisAne sAcavavA mATe, mAnane sAcavavA mATe kapaTa kare e ya bhAvakarma. khAvA-pIvAnuM to hoya paNa pAchuM lobha jAya nahIM. paisAno lobha karavo, gharamAM puSkaLa paisA che ane sArI rIte ghara cAle che toya Akho AptavANI-13 (pUrvArdha) dahADo hAya paiso, hAya paiso kare e zuM kahevAya ? lobha. pAchuM AgalA bhavamAM je maLavAnuM hatuM, te Aje vaTAvI khAdhuM. (kudaratanI) benkamAMthI ahIMyA Aje ja (ovaraDrAphaTa) upADIne vAparI mAre ane chokarAM mATe be lAkha bheLAM karIne chokarAne kaheze, 'tuM vAparaje, huM.' alyA mUA, paNa AgalA avatAramAM zuM karIza te ! akkaramI enI meLe ja AvavA dene, necarala ja. kheDa kheDa zuM karavA karyuM vagara kAmanuM, ATalI Avaka che to ya ? eTale A AvatuM bagADyuM. eTale A lobha e bhAvakarma kahevAya ! 270 bhAvakarma to je potAnI sthiratA toDI nAkhe, potAnuM bhAna toDI nAkhe e badhuM bhAvakarma. eTale A krodha-mAna-mAyA-lobha e badhA potAnuM bhAna khoI nAkhe. lobhiyo lobhanA bhAnamAM hoya, bIjA bhAna badhAM tUTI gayelA hoya badhA. eTale lobhAMdha kahe che ne ! ekalo lobhamAM ja dekhAya ane bIjuM badhuM aMdha badhuM. choDIo pharavA jatI hoya teno vAMdho nahIM, e pote lobhamAM ja pharyA karato hoya. cAra kaSAyo e ja bhAvakarma. bIjAM koI nahIM. praznakartA : A koI paNa vastu cAramAM phITa thAya e bhAvakarma che ? dAdAzrI : hA, cAramAM phITa thAya e badhAM ja bhAvakarma, e sivAya bIjuM bhAvakarma che nahIM. praznakartA : A krodha-mAna-mAyA-lobhanA paramANuo emAM bhegAM thAya, tyAre che to bhAvakarma utpanna thAya ne ? dAdAzrI : nA, e krodha-mAna-mAyA-lobha e ja bhAvakarma. e pragaTa dekhAya te ja bhAvakarma, hiMsaka bhAva sahita hoya to. ane hiMsaka bhAva nA hoya to krodha-mAna-mAyA-lobha e bhAvakarma nA kahevAya pAcho. DiscArja bhAva eTale bhAvakarma nA kahevAya. bhAvakarma jIvatAM hoya. eTale mizracetana hoya. A vaijJAnika prayogane, emAM ahIM bIjuM cAle nahIM. bIjuM eDajasTeya thAya nahIMne ! jyAM vijJAna ja hoya tyAM AgaLa virodhAbhAsa nA hoya. virodhAbhAsa kramika mArgamAM hoya. kAraNa ke ekane
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvakarma 271 Ama kahevAnuM hoya, ekane Ama kahevAnuM hoya. ahIM to eka ja jAtanuM kahevAnuM. krodha-mAna-mAyA-lobha je pahelAM thatAM'tA, tenAMthI to bhAvakarma hatuM. have caMdubhAI rahyA nahIM ne eTale bhAvakarma UDI gayuM. bhAvakarma ApaNe kADhI nAkhyuM che. bhAvakarma kramikamAM hoya, sTepa bAya sTepamAM hoya. praznakartA: kaSAyo hovAthI bhAvakarma thAya che tema Ape kahyuM, to cAramAMthI ekAda prakArano kaSAya hoya to paNa teTalo ja doSita kahevAya ? dAdAzrI : cAramAMthI eka hoya nahIM, e cAreva mUA hoya joDe. paNa eka vadhato-ocho hoya. eka AgevAna jevo thaI beTho hoya mahIM. hoya cAreva badhAM ! ame mAratAM nathI, hiMsA to nathI karatAM, paNa ekane che te ame rajA ApI daIe ahIMthI. eTale badhAMya jatAM rahe. eTale mAna nAmano kaSAya che ne, ene ame rajA ApI daIe chIe. eTale pelAM badhAya jatAM rahe. nahIM to bIjAM badhAM A krodha ne e badhAM kaSAya rajA ApavAthI e jAya, paNa pAchAM pharI Ave e to pAchaLa. ane mAna ekaluM ja jo UDyuM to badhuM UDyuM. eTale mAyAnAM cha putro, krodha-mAnamAyA-lobha, rAga-dveSa, ne sAtamI mAyA, e A jagatamAM badhAne phasAvI rahI che. 272 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nA, nA. bhAva to loko samajatAM nathI. ApaNane A bhAvatuM hoya, te bhAvatuM hoya, e badhuM bhAva nA kahevAya ene. bhAva to khabara nA paDe koIne ! bhAva to e zabdamAM ramyA kare che, "mane A bhAve che, te bhAve che', eTale A mAro bhAva. hoya bhAva e. hA, e badhAM bIja UgavAlAyaka kharAM ke jyAM sudhI 'huM caMdubhAI chuM', tyAM sudhI Uge e. ane 'huM zuddhAtmA chuM' to Uge nahIM. bAkI bhAvakarme e hoya, baLyA. kharekhara to e bhAvakarmamAMthI ja A badhAM phaLa AvelA te che. praznakartA : ApaNe ghaNIvAra sArA bhAva karIe. emAM keTalAMka bhAvo phaLe che ne keTalAMka bhAvo nathI phaLatA to enuM kAraNa zuM ? e paNa ApaNuM kaMI bhAvakarma haze ? dAdAzrI : nhoya, bhAvakarma ja nhoya A. A bhAva je thAya che ne, e to IcchA che. bhAva to cArja kahevAya. e to thatAM ja nathI atyAre. A jJAna ApyA pachI baMdha thaI jAya che. bhAvakarma nhoya A. A ApaNane bhAve che, mATe kaMI bhAvakarma kahevAya ? bhAva zabda vaparAya che. eTaluM ja. praznakartA : dAdA, ApaNane bhAvanA utpanna thAya che te kyAMthI utpanna thAya che ? dAdAzrI : zAnI bhAvanA paNa ? bhAvanA be prakAranI. eka ApaNane bhAvatuM hoya tene ya bhAvanA kahIe chIe. "A bhAve che mane' evuM kahIe chIe. A IphekTa che ane bhAva je utpanna thAya che e to karma che, bhAvakarma che. bhAvanA e bhAvakarmanuM phaLa che. bhAvakarma e kaoNjhijha kahevAya ane A bhAvanA e IphekTa che. "A bhAve che ne te bhAve che" te IphekTa che. tane je bhAve te khAje, bA. bIja zekI nAkhaje. praznakartA eTale bhAvanA ane bhAvakarma e juduM ? dAdAzrI : hA, bhAvanA e bhAvakarmamAM ja pariNAma pAmaze, ajJAna dazAmAM. have ApaNA loko IcchAne bhAvanAmAM laI jAya che. mArI A pachI ArtadhyAna-raudradhyAna ne dharmadhyAna e badhuM bhAvakarma. phera, bhAva ane bhAvakarmamAM ! AkhuM jagata bhAvakarmamAM sapaDAyuM che. bhAvakarma eTale bIja ropavuM. kramika mArga eTale bhAvakarma upara AdhAra. khoTAM bIjane badale sArAM bIja ropavA ane pAchAM ethI sArA bIja ropavA, enA karatAM sArA ema ema karatAM karatAM AgaLa vadhavAnuM. praznakartA : manamAM sArA vicAra Ave, ene bhAva kahe che ne loko to ?
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 AptavANI-13 (pUrvArdha) bhAvakarma 273 je IcchA che, te mArI bhAvanA kahe che. e bhAva nathI, bhAva vastu judI che. bhAva bahu UMDI vastu che. bhAvakarma e to je tame mahIM IcchAo badhI pUrI karavA mATe bolo cho ne mahIM bhAvanA karo cho ne ke mAre makAna bAMdhavuM che, mAre A lagna karavuM che, chokarAMne paiNAvavo che, AvAM badhAM bhAva karo cho ne ? e bhAva ahIM karo cho, enI aMdara che te je sUkSma bhAva baMdhAI jAya che te bhAvakarma che. ja dekhAya. paNa te A IcchA hamaNe ghaDI pachI baMdha thaI javAnI che ane A IcchAo ugavAnI che. IcchAo TheTha sudhI rahevAnI ne, bhAve ya rahevAno ne ! koI kahe ke mane kerI bhAve che, to ene ApaNA loka zuM kahe ? bhAvakarma bAMdhyuM. mUA, hoya che, evuM nahIM. bhAvakarma eTaluM saheluM nathI ke jaldI samajAya. praznakartA: to hRdayamAMthI ja skuratA bhAvone bhAvakarma kahevAya ? dAdAzrI : nA, bhAvakarma to jaDeya nahIM evI vastu che. e samajanAro samaje paNa samajAvI na zakAya evI vastu che. bhAvakarma jo ene samajAya tyArathI eNe puruSArtha pakaDyo kahevAya. ane bhAvakarma samajAya kyAre ? AtmajJAna zarU thavAnuM hoya agara thayuM hoya tene samajAya. bAkI A to badhuM vyavahAramAM je badhuM bolIe chIe te A badhI jAtanuM bolavAnuM. mane A phalANuM bhAve che, mane phalANuM bhAve che, Agraha karIne khaI jAya che, bhAva karIne khAya che, te kazuM levA-devA nathI bhAvakarmane. pariNAmamAM bhAvakarma hoya nahIM. A badhAM pariNAma kahevAya. kaoNjhijha rUpe hoya bhAvakarma. A badhI bhAvanAo IphekTa kahevAya. te pariNAma rUpe hoya. bhAvakarma e judI vastu che. bhAvakarma, ene samajavuM bahu agharI vastu che. A loko to ema ja jANe ke mane bhAve che eTale mAruM bhAvakarma, evuM nathI. bhAvakarma to vyavahAramAM AvatuM ja nathI. e vyavahAramAM dekhAya evuM nathI. AthamatI IcchA to hoya jJAtIne ya. bhAvakarma to tamArA khyAlamAM nA Ave. Avo mane bhAva Ave che, Ama bhAva Ave che, tema bhAva Ave che, e badhuM to tamArA khyAlamAM Ave che ane bhAvakarma to khyAlamAM ja nA Ave. ame nirIcchaka kahevAIe chIe ke jene koI paNa prakAranI IcchA nathI have. chatAM jo ahIM AgaLa bapore eka vAgI gayo hoya ane doDha vAge eTale Ama karIne joIe nahIM, kema Aja jamavAnuM koI ApatuM nathI ? tyAre zA hAru kahIe ? e pote kaMI menejara che te A badhuM jue che ? tyAre kahe, nA, IcchA che khAvAnI. nirIcchakane zenI IcchA che ? khAvAnI IcchA che. A IcchAo badhI DiscArja IcchAo che. e bhAvo DiscArja che, sUryanArAyaNa ugatAM ane AthamatAM, te AthamatAM ya evAM A samakita thayuM che ne eka dahADo mahIM UMDA utarazo to samajAya ke nA samajAya ke A zuM che ? A koNa karAve che ? e vastu evI nathI ke Ama samajAvI zakAya. amane ghaNAM loko kahe che, jJAna kevuM thayuM ? tyAre e to jJAna zI rIte samajAvAya tane te ? e zabdanI jaMjALo tyAM hotI ja nathI. zuddha bhAva sudhAre beu bhava ! praznakartA : bhAvakarma eTale zuM, eka dAkhalo ApIne samajAvo ne ! dAdAzrI : eka mANasa ema kahe ke "meM pacAsa hajAra dharmAdAmAM ApyA, paNa ApaNA meyara sAhebanA dabANane laIne ApyA. nahIM to koIne ApuM evo chuM ja nahIM." ko'kanA dabANane laIne rUpiyA ApavA paDe, evuM bane ke nA bane ? have pacAsa hajAra meyaranAM dabANane laIne
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvakarma 275 276 AptavANI-13 (pUrvArdha) bhAvakarmathI A jagata UbhuM thAya che ane enA che te pariNAma Ave che. bhAvakarma baMdha thAya to tenAthI jagata AthamI jAya che. pachI phaLa bhogavavAnA rahe. Ape. e pacAsa hajAranuM koNa jame karaze have ? kaye copaDe jame thaze ? kAraNa ke eno bhAva to Avo che. eno bhAva ApavAno nathI. A to meyaranuM dabANa thayuM, tethI ApyA che. tyAre kahe, sAva nakAmuM jaze enuM ApeluM ? tyAre kahe, nA, nakAmuM jAya nahIM. eNe ApyuM che, enuM phaLa to kaMIka maLavuM ja joIe. tyAre kahe, ahIM A saMsAramAM, A bhavamAM maLI jaze. loko 'vAha vAha' bolaze. have AvatA avatAramAM nA maLe. ane pelo bhAvathI Ape, tene A avatAramAM saMsAramAMya loko 'vAha vAha' bole ne have Avate bhava pAchuM enuM phaLa maLe, te banne maLe. AnuM nAma bhAvakarma. e bhAva jo ApaNe cokhkho rAkhIe ne, to enuM phaLa ahIM paNa maLe ane tyAM AgaLa paNa maLe. pelo bhAva bagADyo, eTale bhAvakarma bagADyuM. zuddhAtmA' to UDyuM bhAvakarma! praznakartA: karmo badhAM bhAvakarmathI ja vadhAre baMdhAtA hazene ? dAdAzrI : bhAvakarmathI ja badhuM A jagata UbhuM thayuM che. bhAvakarma ApaNe baMdha karI daIe che cAvIthI, eTale e chUTuM paDI jAya. eTale karma baMdhAtA aTakI jAya. phakta AjJA pALone eTalA pUratuM baMdhAya, eka-be avatAranAM. AkhuM jagata bhAvakarmathI ja baMdhAyeluM che. 'huM che te 'caMdubhAI chuM tyAM sudhI bhAvakarma ane 'huM A 'zuddhAtmA chuM tyAM bhAvakarma baMdha thaI gayAM. bhAva eTale astitva. jyAM nathI pote tyAM potAnuM astitva mAnavuM e bhAvakarma. rtAbhAvathI bhAvakarma! pachI mULa bhAva, ke A "meM kahyuM ke bhAva utpanna thayo. kartAbhAve karyuM e kartA e bhAvakarma thayuM, bhoktAbhAve bhogavyuM e paNa bhAvakarma kahevAya. A jJAna pachI ApaNe bhoktAbhAve bhogavatA nathI, ApaNe nikAla bhAve bhogavIe chIe. ApaNe samabhAve nikAla karI nAkhIe ane pelo to bhoktAbhAve bhogave. tamane anubhavamAM Ave che ke ITa hepansa ? praznakartA : hA, dAdA. dAdAzrI : zuM zuM thaI rahyuM che ? praznakartA : badhuM banI ja rahyuM che, tyAM ApaNuM kartApaNuM kyAM che ? dAdAzrI : ane kartApaNuM che te aMdara bhAvAtmaka bhAve che. te meM baMdha karI dIdhuM che. jagata AkhuM bhAvakarmathI kartA thAya che. e baMdha karyuM che ApaNe. tALuM mArI dIdhuM che tyAM AgaLa. 'huM kartA chuM' e bhAna rAkhavuM, te je kaMI thAya e bhAvakarma kahevAya. 'huM kartA chuM' Ano, e bhAvakarma. 'huM kartA nathI, A vyavasthita kartA che" evuM to rahyuM che ne ? tyAra pachI zuM ? to bhAvakarma UDI gayA. praznakartA : vastutva mAnavuM eTale abhAva ? dAdAzrI : nA, vastRtvanA abhAvathI bhAva thAya. vastutvano bhAva thayo eTale bhAvakarma UDI jAya. eTale astitva to che, paNa astitva AtmAmAM jo mAne to bhAvakarma nathI ane AmAM dehAdhyAsamAM astitva mAne to bhAvakarma che. eTale bhAvakarma naDe che phakta, bIjuM kazuM nathI.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 AptavANI-13 (pUrvArdha) che to bhAvakarma UbhA thAya. paNa AnA mAlika tame nA bano to bhAvakarma UDI jAya. AnuM mAlikIpaNuM tame mAnI beThAM cho tethI A bhAvakarma UbhAM thAya. AnuM mAlikIpaNuM chUTI jAya eTale bhAvakarma UDI jAya. bhAvakarma UDI jAya eTale cArja karma baMdha thaI jAya ane DiscArja ekalA rahe. te A dehe bhogavavAnA. praznakartA : bhAvakarmamAM prakAra ane DigrI e ja pramANenI hoya ke emAM prakAra ane DigrI badalAya ? dAdAzrI : nA, evuM kaMI nahIM. eka ja jAtanuM hoya. te mULa jagyAethI jhame che, te bhAvakarma kahevAya. ane pachI enAM navAM dravyakarma thatAM thatAM to keTalo TAIma lAge ! [2.12] dravyakarma + bhAvakarma AtmAne azuddhi aDavAnuM rahasya ! praznakartA : ahIM prazna Ubho thAya ke AtmA jyAre zuddha ja hato, bilakula, tadana zuddha. A je pudgalanAM sAmIpyamAM Avyo'to, ene kema AvuM thayuM ? huM zuddha nathI ane A eNe pakaDyuM, enI zuddhatA e bhUlI gayo te ghaDIe ? dAdAzrI : nA, e bhUlyo nathI kazuM. vyatireka guNa utpanna thayA bhAvakarma, dravyakarmanAM saMbaMdho ! praznakartA : traNa karmo che ne, emAM bhAvakarma ane dravyakarma e bene nimitta-naimittika saMbaMdha zuM che ? e barobara samajAvI do. dAdAzrI : dravya karma eTale A zAtA-azAtA bhogavavI paDe che ne e dravyakarma. pachI jaza-apajaza maLe che te dravyakarma che. moTAI-nAnAI maLe che te dravyakarma che. AyuSya sAruM-ochuM maLe che te dravyakarma che. eTale A vedanIya, nAma, gotra ne AyuSya - A cAra ane jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ne aMtarAya. e AThe ATha dravyakarma, temAMthI bhAvakarma UbhA thAya. zI rIte bhAvakarma UbhA thAya ? tyAre kahe, azAtA vedanIya Ave tyAre chokarA joDe ciDhAya, vAIpha joDe ciDhAya. zAtA vedanIya Ave to khuza thaI jAya. pachI ucca gotrakarma, UMcuM AvyuM hoya to khuza thAya. halakA prakAranuM gotrakarma hoya to ko'ka kahe ke tame loka to halakAM eTale pAchuM duHkha thAya. eTale emAMthI bhAvakarma baMdhAya. praznakartA : e je sUkSma paramANu mahIM paDelAM hoya che te dravyakarma rUpe paDelAM hoya che ? praznakartA : eTale eNe bhAva karyo ? dAdAzrI : nA, bhAva-bAva kazuM karyuM ja nathI. e dravyakarmamAMthI, A vyatireka guNa bhAvakarma UbhA thayA. e bhAvakarma eTale, mAna eTale huM ane lobha eTale mAruM. huM-mAruM thayuM ke cAlyuM. te 'huM ne duHkha paDe che. e AtmAne to kazuM aDatuM nathI. paNa have A enuM du:kha paDatuM baMdha kema thAya ? e du:khano anubhava thAya chene ! kAraNa ke huMpaNAnI bilipha che. bilipha eTale zuM ke cetanano che te AmAM pAvara bharelo che, mAnyuM che mATe. pAvara kevo Avyo cetanano ? bilipha rUpe. e pAvaranuM duHkha che, e pAvara AmAM che ne, te du:kha che. pAvara kheMcAI jAya eTale duHkha jatuM dAdAzrI : haM. dravyakarma rUpe, barobara che. eTale e dravyakarma badhAM
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravya karma + bhAvakarma 279 280 AptavANI-13 (pUrvArdha) bhAvakarma koNa kare che ? dAdAzrI : e to evuM che ne, bhAvakarma e vastusthitimAM AtmAnI ja zakti che. e AtmAnI bilipha cenja thAya che. enI bilipha ja, jJAnane kazuM thatuM nathI. biliphane ja thAya che. rahe. eTale A selamAM pAvara vaparAI jAyane pachI sela khAlI. vyatireka guNathI A pAvara Ubho thayo che. Ane vyavahAra AtmA kahevAya. kharekhara AtmA nathI, pratiSThita AtmA che. praznakartA : e je mULabhUta be bhegA rahe che. e potAnAM guNa svabhAva choDatAM nathI ? dAdAzrI : levA-devA ja nathI. kazuM ja levA-devA nathI. jo kadI krodha-mAna-mAyA-lobha UbhA na thatAM hoya ne to AtmA mahIM raheta ane Indriyo mahIM khAyA karata nirAMte, khAvA-pIvAnuM badhuM ya cAlata. paNa A vyatireka guNo utpanna thaI gayA che. emAM krodha-mAna-mAyA-lobha UbhAM thaI gayA che. 'huM caMdubhAI chuM" e mAnI ane je karavAmAM Ave e badhAM bhAvakarma che. eTale karma baMdhAyAM. ane 'huM zuddhAtmA chuM' e svabhAva. AmAM AtmA svabhAvamAM che. paNa bhAvakarma eTale vibhAvamAM, eTale 'huM caMdubhAI chuM' e vibhAvakarma, e ja bhAvakarma. UMdhuM dekhAya te badhA bhAvakarma kahevAya. chatuM dekhAya e svabhAvakarma kahevAya. eTale bhAva vastu emAMthI UMdhuM dekhAya eTale badhA bhAvakarma utpanna thAya. 'A karuM ne te karuM ne phalANuM karuM" e badhA bhAvakarma. praznakartA : e je bhAvakarma thAya, A karuM ne te karuM, e bhAvo cArja bhAva ke DiscArja bhAva ? dAdAzrI : e to jJAna lIdhA pachI DiscArja bhAvo. bIjAM badhAMne to e cArja ja bhAva che ne ! 'huM karuM chuM" e ja cArja bhAva. hA, nATakIya 'huM e vAta judI che. e to ko'ka ja hoyane, nATakIya 'huM'vALo. bAkI 'karuM chuM e cArja badhuM. loko A kare chene badhuM, vepAra calAve che e badhuM, paisA kamAya che, e 'huM karuM chuM' e ja bhAvakarma che. saMjogotA dabANathI badalAI bilipha! praznakartA : bhAvakarma kone thAya che, e jarA samajavuM che. A have bhAvakarma kema thAya che ? tyAre kahe, AtmA to joI-jANI zake evo che. paNa A samasaraNa mArgamAM badhA saMjogo je bhegA thayA, e badhI ja vastuo, tene laIne paDadA, AMkho para pATA baMdhAya che. (orijinala mULa dravyakarma) A ATha karmamAMthI cAra karmanA AMkhe pATA bAMdhyA che ane bIjA je cAra karma Ama dehathI bhogavavAnAM. dravyakarma e cAra karmanA pATA baMdhAya che ne tene lIdhe badhuM UMdhuM dekhAya che ne badhuM UMdhuM cAlyA kare che. potAnI jAtane mAne che UMdhuM e bhAvakarma. e jJAna ApIe eTale pATA nIkaLI jAya. pachI pAchuM sIdhuM cAle. paNa e bhAvakarmano kartA koNa che kharekhara ? tyAre kahe, ahaMkAra. je bhogave che te. AtmA AmAM bhogavato nathI. keTalAMka loko kahe che, AtmAe bhAvakarma karyuM. e AtmA ne bhAvakarmane, jagata enI meLe potAnI bhASAmAM samajI jAya to eno ukela Ave evo nathI. vItarAgonI bhASAmAM samajavuM paDaze. ane jo kadI bhAvakarma e che ke jo AtmAno guNa hoya to pachI kAyamano raheze. tamane samajAya e vAta ? have e bhAvakarma zuM che ? be vastuo, vastu haMmezAM avinAzI hoya, tIrthaMkaroe vastu kahI ene, be avinAzI vastuno (jaDa ane cetanano) saMyoga bhego thAya tyAre vizeSa guNo utpanna thAya. potAnA guNadharma to che ja beunA ane pachI vizeSa guNadharma utpanna thAya. jene vibhAva kahe che ApaNAM loko, e potAnI bhASAmAM loka viruddhabhAva samaje che ne viruddhabhAva utpanna thayo A AtmAno, evuM kahe che. eTale AtmAne saMsArabhAva utpanna thayo, kahe che. alyA, AtmAne saMsArabhAva utpanna
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma 281 thato haze ? vizeSa bhAva che. be vastuno saMjoga bAjhavAthI, vastu avinAzI hovI joIe, to saMjoga bAjhavAthI vizeSabhAva utpanna thAya che. praznakartA : beumAM vizeSabhAva utpanna thAya che ? dAdAzrI : bannemAM. pudgalamAM ya vizeSabhAva thAya che ne AtmAmAM ya vizeSabhAva thAya che. praznakartA : vizeSabhAva beuno alaga alaga utpanna thAya che ke beune maLIne eka thAya che ? dAdAzrI : A evuM che ne, pudgalamAM pudgala e jIvaMta vastu nathI. tyAM bhAva hoto nathI, paNa e vizeSabhAvane grahaNa kare evuM taiyAra thaI jAya che. eTale enAmAMya pheraphAra thAya che ane AtmAmAM pheraphAra thAya che. have AtmA kazuM karato nathI AmAM, pudgala kazuM karatuM nathI, vizeSabhAva utpanna thAya che. praznakartA : banneno saMyoga AjubAju hovAthI ? dAdAzrI : saMyoga thayo ke tarata vizeSabhAva utpanna thAya che. praznakartA : mAtra saMyogane kAraNe che ke zene kAraNe che ? dAdAzrI : saMyoganA kAraNathI che. paNa saMyoganuM ne bIjuM kAraNa che to ajJAnatAnuM, e vAta to ApaNe mahIM mAnI ja levAnI. kAraNa ke ApaNe je vAta karIe chIene, te ajJAnatAnI aMdaranI vAta karIe chIe e bAunDrI, jJAnanI bAunDrInI vAta nathI karatAM ApaNe. eTale tyAM ajJAna dazAmAM AtmAne, A vizeSa bhAva utpanna thAya che. preraNA pAvara cetatatI ! praznakartA : zrImad rAjacaMdre kahyuM che ke 'hoya na cetana preraNA, to koNa grahe karma ?" e samajAvo. dAdAzrI : A to evuM che ne, e kramika mArga che. have e kramika 282 AptavANI-13 (pUrvArdha) mArga zene cetana gaNe che ? vyavahAra AtmAne cetana gaNe che. eTale e cetananI preraNA che A, to ApaNe zuM kahIe chIe ke badhuM IgoIjhamanuM che ! ane e ene AtmA kahe che ke e cetana preraNA kare che. have e cetana to cetana che ja, paNa ApaNe to hisAba kADhI nAkhyo ke A pAvara cetana che, oNlarAITa cetana (mULa, zuddha cetana) nathI. ane jo oNlarAITa cetana hota to e preraNA thayelI to e preraka to kAyamano rahe, jyAM jAva tyAM. praznakartA : eTale A je pudgalanuM je parivartana bane che, emAM ene koNa grahe ? grahavAnuM zuM AnI aMdara ? dAdAzrI : hA, kharuM kahe che, 'hoya na cetana preraNA, to koNa graha karma ?" A 'huM karuM chuM' e karma grahe che. praznakartA : eTale kaMI grahanuM nathI, paNa A to mAnyatA che. dAdAzrI : e mAnyatA ja chene badhI ! A roMga bilipho ja che. badhI. eya mAnyatA ja che ane evuM svarUpa pudgalanuM thaI jAya. jevuM ApaNe" bolIe ne evuM svarUpa pudgalanuM thaI jAya. bhAva enuM phaLa dravya svarUpa thaI jAya. pudgalano guNa che evo ane 'huM kartA nahIM' to pachI e pudgalane kazuM nA thAya. hoya to ya chUTAM thaI jAya. jJAtA-draSTA thayA ke chUTA thaI jAya. kartA che, tyAM sudhI navA pudgala grahaNe ya kare ane jUnA choDeya kharAM. choDanAro ya "e" ne grahaNa karanAro ya "e". ane A to grahaNa karanAro baMdha thayo ne choDanAra vyavasthita, 'pote' vacce navaro thaI gayo. have e bhAre vastu lokone zI rIte samajAya ? AmAM meLa paDe nahIM, eTale ema ja jANe ke mULa cetana ja A badhuM kare che ! bhAvakarma tija 5tA ! praznakartA: to kRpALudeve bIjuM kahyuM che ke, "bhAvakarma nija kalpanA, mATe cetana rUpa, jIvavIryanI skUraNA, grahaNa kare jaDadhUpa." e
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma 283 284 samajAvo. dAdAzrI : hA, e barobara che. bhAvakarma nija kalpanA mATe cetana rUpa. paNa e bhAvakarma hoya tyAM sudhI che. bhAvakarma e che te vyavahAra AtmAne lAgu thAya che. ApaNe ahIM bhAvakarma ja uDADI dIdheluM che hapUruM, bilakuleya. praznakartA : mULa AtmAne rAkhyo khAlI. dAdAzrI : mULa AtmAne cokhkho ja mUkI dIdho ane kramikamAM che te bhAvakarma hoya, e 'potAnI kalpanA kahevAya. mATe cetana rUpa eTale mizracetana thAya che. nija kalpanA eTale saMkalpa-vikalpa. bhAvakarma nathI tene nirvikalpa. ApaNe AkhuM bhAvakarmanuM astitva ja uDADI dIdhuM. je kramika mArgamAM chellAM avatAramAM jAya, kevaLajJAna thAya tyAre jAya, te ApaNe ahIM tarata ja uDADI melyuM. nahIM to 'tame' nirvikalpa kahevAo ja nahIM ne ! ane 'caMdubhAI chuM' e ja vikalpa, 'huM enjiniyara chuM' e vikalpa, 'huM jaina chuM' e vikalpa, 'huM vANiyo chuM' e vikalpa, "pacAsa varSano chuM' e vikalpa, badhAM keTalAMya vikalpo. badhAM vikalpo phrekacara thaI gayAM. have A bhASA che te jJAnIo ekalAM ja samaje. bAkI A ajJAnI mANaso kema karIne samaje ? eTale mULa cetanane samaje che loko ke cetana AvuM ja hoya. bhAva, saMkalpa-vikalpa karyA vagara rahe ja nahIM, kahe che. AptavANI-13 (pUrvArdha) cUke e kaSAyane laIne ane pachI parabhAva utpanna thAya. e parabhAva te bhAvakarma kahevAya. paNa kalpanA 'potA'nI che eTale kRpALudeva kahe che ke cetana rUpa che. jaDadhUpa eTale paramANuo kheMce. gusse thayo, bhAvakarma thayuM ke paramANu kheMcyA. ane e bahAranA paramANuo khAsa pesatAM nathI. bahAranA to sthULarUpe che jovAM jatAM, bAkI aMdaranA ja nija AkAzamAM kheMce che. enI mahIM paramANu badhAM che. bAkI sUkSma mahIM che, taiyAra ja che. sUkSmanA hisAbe bahAranA bhegAM thaI jAya. sthaLe ya joIene ?!. ane 'pote' kalpanA karI, eTale ahIM AgaLa je kalpanA karI e DijhAIna kahevAya. ane DijhAInano phoTo paDe eTale pudgala tevuM ja thaI jAya. jevuM ApaNe ahIMyA kalpanA karIe tevuM ja peluM pudgala thaI jAya. eTale A pudgala ApaNe karavuM nathI paDyuM, ApaNI kalpanA pramANe ja thaI gayeluM. bhAvakarmanI kalpanA pramANe ja A pudgala thaI gayeluM, AMkhabAMkha badhuMya Ama. eTale 'jIvavIryanI skUraNA grahaNa kare jaDadhUpa." eTale A paramANuo kheMce, grahaNa kare. skUraNA thaI ke tarata kheMce. jevAM bhAva, skUraNA thaI evAM pudgala kheMce ane A UbhuM thayuM che, nahIM to bheMsa koNe banAvI ? tyAre kahe, eNe pote ja banAvI. pachI mahIM peTho. hAthI koNe banAvyo ? tyAre kahe, eNe ja banAvyo. e koI jANI-joIne nA banAve, kaSAyathI banAve. kaSAya eTale potAnuM kaMI paNa nA cAle, parabhAva ! jabarajastIthI karavo ja paDe, parabhAva. svabhAva UDI gayo tyAre ja, nahIM to koI gadheDo thato haze ? koIne game ? paNa zuM thAya ? paNa e ya hAthI thaIne mahIM rahe nirAMte. pachI suMDha halAvyA ja kare ne ! ane e gadheDAbhAI juone, guNo laIne phare che ne ?! e samajAyuM tamane A, 'grahaNa kare jaDadhUpa ?" te "ApaNe" ja jaDadhUpa UbhI karI che. kaMI bhagavAna AmAM citaravA nahIM Avyo badhuM ! kazuM koI karavA Avyo nathI ! tame bhAva kharAba karyA ke paramANu pharI vaLyA tamane ane tamane ja AMdhaLA banAve e paramANuo. ane bhAva sAro karo to e paramANu UDI jAya. e saMgharo ekaluM evuM ya nahIM. paNa bhAvakarma eTale to vyavahAra AtmAno saMkalpa karyo, vikalpa karyo kahevAya. cetananI skUraNA thaI emAM, eTale pelAmAM pAvara peTho, pudgalamAM. pAvaravALuM, pAvara cetana pudgala thayuM. have jJAna lIdhAM pachI e bharAya nahIM ne jUnI che te DiscArja thayA kare. bhyatA pramANe pudgala khaDuM ! bhAvakarma eTale kaSAyane laI svabhAvadharma cUke e. potAno nijabhAva
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma 285 286 AptavANI-13 (pUrvArdha) sAro karatAM ya AvaDavuM joIe ne ? ane sAro karyA pachI kharAba nA karavAno hoya to ThIka che paNa pAcho kharAbe ya kare. A hAthI zuM kare ? Ama sUMDha laI pahelAM pANIthI nAhI Ave ane pachI sUMDha laIne e dhULe ya UDADe pAcho upara. pachI pAcho nahAvA jAya. tyAre mUA, to dhULa zuM karavA UDADe che te nahAvuM che to ?! prakRti svabhAva jAya nahIM ne ! jJAtathI akartA, ajJAtathI kartA ! praznakartA AtmA tattvathI karmano kartA nathI, to bhAvakarma e kevI rIte karI zake ? dAdAzrI : e to tattvathI karmano kartA nathI, paNa ajJAnathI to rtA che ne ! jyAM sudhI jANato nathI ke huM koNa chuM tyAM sudhI 'e' kartA che. ja. 'huM zuddhAtmA chuM' e bhAna thayA pachI kartA nathI. atupacarita vyavahArathI kartA ! praznakartA: zrImad rAjacaMdranuM vAkya che ke "anupacArika vyavahArathI AtmA dravyakarmano kartA che, upacArathI ghara-nagara Adino kartA che." e samajAvo. upacArathI ghara-nagara Adino kartA samajAyuM ne tamane ane anupacarya te samajAyuM ne ? A nAka-bAka ghaDavAnuM ApaNe mAthe hota to keTalI muzkelI UbhI thAta ! ghara-nagara badhuM karI ApIe paNa A mAthe jokhamadArI hota to keTalI badhI muzkelI thAta ! mATe jone, vagara jokhamadArIe che ne! 'pote' bhAvakarma karyA kare che ne deha baMdhAraNa baMdhAI jAya che. te bhAvakarma karanArAne pudgala joDe levA-devA nathI. paNa bhAva kare che ke tarata ja peluM pudgala baMdhAya che e pramANe. praznakartA : pelAM pudgala kheMcAya che. dAdAzrI : hA. kheMcAIne pAchAM. kheMcAIne to taiyAra thayelA che. kheMcAyelAM to che ja. have bhAva kare ke baMdhAI jAya. eTale jevAM jevAM bhAva kare evAM baMdhAI jAya. eTale A khyAlamAM na Ave ne ke A zI rIte baMdhAya che A badhuM ! pudgalanI A DijhAIna zI rIte thaI gaI ? AtmA je bhAvanI DijhAIna kare ne te DijhAIna thaI jAya. A bhAvanI DijhAIna kare che ane pudgala-pudgalanI DijhAInIMga kare che. A bhAva kare, enA uparathI tarata peluM thaI jAya. jema ApaNe arIsAmAM hAtha UMco karIe ke peluM dekhADe che ne, evuM ja basa. evuM tarata ja thaI jAya. ApaNe hAtha UMco karIe ke tarata ja dekhADe che ne ? evuM thaI jAya. eTale A zabda bahu samajavA jevo, bahu UMDo zabda che paNa kramika mArgamAM !! ahIM AmAM to jarUra nathIne ApaNe to. meM tamAruM upacAra-bapacAra badhuM kADhI nAkhyuM. kazuM gokhavAnuM rAkhyuM nathI. bIje dahADe AtmAnA anubhava sahita pharatAM heya. dAdAzrI : ApaNe upacarita-anupacarita kazuM rahyuM ja nahIM ne ! e to kramika mArgamAM zIkhavADe che zabdo. kayA AdhAre 'tuM caMdubhAI chuM ane kayA AdhAre te ghara bAMdhyuM ane A karyuM ne te karyuM e badhuM kyA AdhAre ? e upacAra vyavahArathI. ane anupacarita vyavahAra, jeno upacAra thayelo nathI koI jAtano, enI yojanA thaI nathI, DijhAIna thaI nathI te anupacarita vyavahArathI AtmA dravyakarmano kartA che. ATha karmo phaLa Ape che e upacArathI ghara-nagara Adino kartA che. | 'jauM chuM ne AvuM chuM' e upacAra che. kAraNa ke carita thaI gayuM che te upacarita thAya che. carita tenAM upacarita thAya che. ane phaMkazana karavuM hoya to aupacArika karavuM paDe. upacaritanuM pachI aupacArika, carita to thaI gayeluM che ane have upacarita. e kahe che ne, upacAra mAtra che. A badhuM. IlekTikla baoNDI te kaSAyo ! praznakartA: have krodha-mAna-mAyA-lobhane bhAvakarma kIdhuM. eka vakhata evI rIte vAta nIkaLI'tI ke sUkSma zarIranA AdhAre krodha-mAna-mAyAlobha thAya che.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 AptavANI-13 (pUrvArdha) dravyakarma + bhAvakarma 287 dAdAzrI : hA, te barobara che. tyAM sUkSma zarIra ja che ne IlekTrikala boDIthI cArja ya thAya ne tethI lhAya lhAya baLe evuM thAyane, paramANu. praznakartA eTale bhAvakarma ane sUkSma zarIra e bene zuM saMbaMdha che? dAdAzrI : kaMI levA-devA nathI. sUkSma boDI khAvAnuM pacAve e badhuM kare, lohI upara caDhAve. praznakartA : chatAM e krodha-mAna-mAyA-lobhano AdhAra banI jAya che ? dAdAzrI : AdhAra IlekTrikala boDI nahIM. IlekTrikasiTI kyAMthI Ave ? IlekTrikasiTInI jarUrane ! e paramANu IlekTrikasiTIvALA tyAre lhAya baLane ApaNane ! IlekTrisiTIthI e cArja thayelA tyAre lhAya baLane ! praznakartA : eTale e vakhate sUkSma zarIranI IlekTrikasiTI kAmamAM AvatI haze ? dAdAzrI : kaSAyothI bhAvakarma thAya ane bhAvakarma thAya eTale karma to baMdhAyA, te pAchAM Avato bhava che te pachI phaLa ApavA taiyAra thAya. bhAvakarmanuM dravyakarma thaI jAya. dravyakarma thAya eTale zuM thAya ? vaheMcAI jAya badhA ane ATha bhAga paDI jAya. te ATaluM jJAnAvaraNamAM, ATaluM darzanAvaraNamAM, ATaluM mohanIyamAM ane ATaluM aMtarAyamAM, ATaluM nAmamAM, ATaluM vedanIyamAM, ATaluM AyuSyamAM ne ATaluM gotramAM. e dravyakarmamAMthI bhAvakarma thAya che, nahIM to dravyakarma cokhkhA thaI jAya pachI bhAvakarma thAya ja nahIM. eTale ame darzanAvaraNa ne mohanIya UDADyuM ne draSTi badalAI eTale bhAvakarma UDI gayuM. AkhuM ya bhAvakarma ja UDI gayuM che. dravyakarma bIjamAMthI bhAvakarma phaLa ?! bhAvakarma haMmezA dravyakarmamAMthI utpanna thAya paNa bhAvakarma hoyane tyAM sudhI ajJAnatA ane jyAM bhAvakarma rahyuM ja nahIM tyAM jJAna. eTale A jJAna ApyuM tyAre pATAM ame kADhI nAkhyAM. eTale AkhuMya bhAvakarma UDI gayuM ke jenAthI Akho saMsAra Ubho rahyo che. AkhuM bhAvakarma UDI gayuM che, enuM nAma akrama. ane A kramika mArgamAM pAchuM tame kaho cho evuM ya kahe che ke bhAvakarmathI pAchuM dravyakarma ne pAchuM dravyakarmamAMthI bhAvakarma. paNa te A loko dravyakarma juduM samaje che. je bahAra vyavahAra cAle che ne te juduM samaje che. bAkI dravyakarma eTale pelAM UMdhA pATA che, basa. mULa kAraNa dravyakarma che. dravyakarmamAMthI bhAvakarma utpanna thAya che. kAraNamAMthI kArya ane kAryamAMthI pAchAM kAraNa UbhAM thAya che. have ahIM dravyakarma sene kahe che ke dekhAya che e karmane dravyakarma kahe che A loko. te kharekhara e hakIkata tIrthaMkaroe AvuM kahyuM nathI. tIrthakaroe dravyakarma ane bhAvakarma be ja kahyA che. praznakartA : paNa dekhAya e dravyakarma nahIM ? dAdAzrI : nA. nA. e atyAre A bhASAmAM to evuM ja cAlyuM dAdAzrI : hA, sUkSma zarIramAM IlekTrikasiTI ja badhI hoya. saLage mINabattI ne jhare mINa ! jeNe jJAna nathI lIdhuM, tene have bIjA navA dravyakarma baMdhAI rahyAM che. te zenAthI baMdhAya che A ? tyAre kahe, bhAvakarmathI bIjA navA baMdhAya che ane A bhavanA je dravyakarma che e je ogaLe che, te ogaLatA jAya che tyAre AvatA bhavanA navA bhAvakarma mahIMthI jharyA kare. jema mINabattI saLage tyAre peluM jharyA kare, te AmAMthI A bhAva jharyA kare. AkhuM jagata bhAvakarma upara raheluM che ane tenAthI navA dravyakarma baMdhAyA kare che ane emAMthI pAchA bhAvakarma utpanna thAya. pachI dravyakarma baMdhAya ema cAlyA ja kare. praznakartA : ane e karmanA phaLa svarUpe A deha utpanna thAya che?
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma che paNa ahIM to ApaNe kahyuMne e karekTa vAta che ane bahAra tame kaho cho evuM cAle che. 289 praznakartA H e bhAvanuM mane barobara hajI samajAyuM nathI. dAdAzrI : A AkhI jIMdagInuM je kAraNa e kaoNjhijha che, te Avate bhava pATArUpe Ave che. AvaraNarUpe eTale pATA, paNa jarAM lIluM hoya to lIluM dekhAya, pILuM hoya to pILuM dekhAya. eTale bhAva judA judA utpanna thAya lokone ! praznakartA H to pAchuM A dravyakarma e AvatA bhavanuM kAraNa thayuMne ? dAdAzrI : AvatA bhavanuM kAraNa e ja pATA (dravyakarma). je AtmAne AMdhaLo banAve che te. jethI bhAva kare che, nahIM to AtmA bhAva kare ja nahIM koI dahADoya. praznakartA : bhAva to pratiSThita AtmA ja kare ne, dAdA ? zuddhAtmA to kare ja nahIM ne ? dAdAzrI : pratiSThita AtmA paNa vastusthitimAM bhAva kare ja nahIM ne ! zuddhAtmA ya bhAva kare nahIM. A to 'huM caMdubhAI chuM' ema je mAne che, e vyavahAra AtmA bhAva kare che. pratiSThita AtmA to bhAvathI ja Ubho thayo che ne ! jo bhAva nA hota to e pratiSThita AtmA hota ja nahIM. A naDe che UMdhA pATA ja, have e UMdhA pATA zuM che ? pUrvanA hisAbanuM ApaNuM phaLa che, te ApaNane je dekhADe che. praznakartA : enuM jora keTaluM hoya ? dAdAzrI : jora to evuM che ne ke e enuM mULa kAraNanuM jeTaluM jora hoya ne eTaluM ja kAryamAM jora thAya. kAraNa joradAra hoyane, to kArya joradAra hoya. kAraNa DhIluM hoya to kArya DhIluM. AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : paNa jo kAraNa joradAra hoya to e kheMcI jAya ne ? dAdAzrI : are, mANasane kheMcI jAya to zuM, paNa UMdho nAkhI de ne ! badhA UMdhA pATA, UMdhuM dekhADe. tamane UMdhuM dekhADe che ke chattuM dekhADe che ? 290 praznakartA : dAdA, have chattuM ja dekhAya che. dAdAzrI : ema ! UMdhA joyelA kharAM, pahelAM ? praznakartA : ghaNAM badhAM. dAdAzrI : ema ! have nahIM dekhAtuM ? ApaNe jJAna ApIe chIene, te ghaNokharo bhAga UDI jAya che badho AvaraNano. paNa keTalAMkane mahIM pacatuM nathI A. vijJAna pacatuM nathI. jema jema pacaze ne tema tema khulAso thato jAya. ekadama pace nahIM ne ? jema jema pace ema khulAso thato jAya. paNa satsaMgamAM paDI rahe to gADuM enuM rAge paDI jAya. kAraNa ke A satsaMga evI vastu che ke enuM AvaraNa tUTatuM ja jAya dahADe-dahADe, paNa paricaya jarUrI che. dravyabaMdha-bhAvabaMdha ! praznakartA : dravyabaMdha ane bhAvabaMdha samajAvo. dAdAzrI : A jJAna mANase nA lIdhuM hoya to e je je kare che e badhu bhAvabaMdha thAya. ajJAnanI hAjarImAM je kaMI ka2vAmAM Ave che e bhAvabaMdha che ane e bhAvabaMdha emAMthI dravyabaMdha pariNAma pAme. tyAM AgaLa je ATha karmo che, ene dravyakarmano baMdha ja kahe che. dravyakarma ene ja kahevAya. bIjA koI dravyakarma hotAM ja nathI. praznakartA : tyAM kramika mArgamAM zAstramAM, je ATha karma che e badhA rUpI karmane dravyakarma kahe che. kArpaNa vargaNAnuM samUha hoya emAM AtmA bhaLe, adhyavasAya bhaLe, to ene che to dravyabaMdha kahe che. eTale tyAM
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma dravyabaMdhane rUpI kIdhuM che ane bhAvabaMdhane arUpI kIdhuM che. dAdAzrI : jJAnAvaraNa dekhAya evuM che ? darzanAvaraNa dekhAya nahIM, aMtarAya dekhAya nahIM. e ja kharAM dravyakarma. A ATheya karma e ja dravyakarma. bhagavAnanI bhASAne samajavI hoya to bhagavAnanI bhASAmAM e dravyakarma ane e dravyakarmane laIne krodha-mAna-mAyA-lobha che. dravyakarmanA pATA che. darzanAvaraNano pATo, eTale pelo athaDAya che bicAro. athaDAya che eTale ciDhAya che. tenAthI bhAvakarmo baMdhAya che. 291 praznakartA : jJAnAvaraNIya karma rUpI che ? dAdAzrI : nA, paNa mAruM kahevAnuM che ke ahIM AgaLa A loko dravyakarma kone kahe che ? A chIMkaNI suMghato hoya to dravyakarma kahe. praznakartA : hA, dekhAya te, je rUpI hoya te. dAdAzrI : je dekhAya chene e badhA, ene dravyakarma kahe che. have A huM phUlanI mALA paheruM to dravyakarma kahe. praznakartA : hA, ema ja kahe che. dAdAzrI : have ApaNe zuM kahIe chIe ke e dravyakarma be prakAre nA hoya, eka ja hoya. dravyakarma konuM nAma kahevAya ke jemAMthI bhAvakarma utpanna thAya ane jemAMthI bhAvakarma utpanna nA thAya te dravyakarma nathI. eTale ApaNuM A vijJAna judI jAtanuM che. ApaNuM to badhuM kliyara ne ! e kompleksamAM game te karatAM hoya, bAkI e samajaNa nathI, barobara sAcI vAta nathI. e bhagavAnanI vAto nhoya A. bhagavAna kliyara hoya. pachI pAchaLa game te thaI gayuM hoya. huM to badhA nokarma kahuM chuM, A badhA nokarma. paNa te ApaNA vijJAnane AdhAre. pelA vijJAnamAM kaMI phera hoya to e judo artha bane, posibala che emanuM. ajJAnathI A UbhuM thaI gayuM che. te ajJAna phITyuM eTale A heMDyuM. AptavANI-13 (pUrvArdha) ajJAna phITyuM ne ! 'huM caMdubhAI chuM' e mAnatA hatA e UDI gayuM ne ?! praznakartA : hA, bilakula UDI gayuM che. dAdAzrI : UDI gayuM to basa, te e ja che A. eTale tyAM AgaLa vakhate kramika che ne, eTale artha evo jarUre ya hoya vakhate. 292 have tyAM dravyabaMdhanI bhASA judI che. tyAM bhASA zene kahe che, AMkhe dekhAya evI badhI vastuo, gusso thayo e bhAvabaMdha kahe ane peluM dhola khAdhI e dravyabaMdha kahe paNa A bhAvakarmamAMthI dravyakarma kharA kone kahevAya, ATha karmone dravyakarma kahevAya. mULa je ATha karma che, ene dravyakarma kahevAya ane A bhAvakarma kahevAya ane pelA nokarma kahevAya che. nokarmane A loko dravyakarma kahe che. eTalI jo samajaNa hota to nikAla thaI jAta. tyAM to A nokarma eya dravyakarma gaNe che. A bhAvakarmamAM dravyakarma gaNe che. paNa kharAM dravyakarma A je ATha karma che te. dravyakarmamAMthI bhAvakarma ane bhAvakarmamAMthI pAchuM dravyakarma ane dravyakarmamAMthI bhAvakarma ane bhAvakarmamAMthI dravyakarma, basa. ane A nokarmanI to kaMI khAsa velyu nahIM eTalI badhI. e bhamaraDA phare ema phare, emAM zuM ? mAtra 'draSTi'tI bhUla... have bhAvakarma eTale zuM ? koI zeTha moTAM mANasa hoya, vyakarma bhAre hoya, lokapUjya mANasa hoya, to ApaNe kahIe, zeTha, padhAro. padhAro, padhAro. tyAre zeTha padhAre teno vAMdho nathI paNa te phulAya te bhAvakarma ane apamAna karIe to TADho thaI jAya eya bhAvakarma. eTale A ATha prakAranA dravyakarma. temAMthI badhA bhAvakarma utpanna thAya. te rAga-dveSa rUpI bhAva agara krodha-mAna-mAyA-lobha rUpI bhAva, pelA zeThanuM zuM ? mAna ane krodha Ubho thayo. 'Avo, padhAro' kahyuM eTale. TAITa thayA kare ane pelo che te InphiriyAriTI kompleksa thayo, eTale banne ya nukasAna kare. ucca gotranuM phaLa Ave tyAre elivezana thAya ane nIca gotranuM
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma 293 294 AptavANI-13 (pUrvArdha) e to kRpALudeva jJAnI puruSa te pAmI gayA vAtane ! e jyAre pAmyA tyAre pote lakhyuM ke "AzravA te parizravA. nahIM InameM saMdeha, mAtra draSTi kI bhUla hai." liMgadeha e ja bhAvakarma! phaLa Ave to Diprezana thAya, te krodha-mAna-mAyA-lobha, rAga-dveSa thayA kare. eTale Azrava kahevAya. te A ATha dravyakarma che te phaLa ApatI vakhate Azrava thAya, krodha-mAna-mAyA-lobha thAya. have e zI rIta aTake, baLyuM? e aTake nahIM ne ! aTake kyAM AgaLa ? tyAre kahe, AgaLa 'draSTi' badalAya to Azrava pachI parizrava thAya. A jagyAe aTake, nahIM to dravyakarmamAMthI bhAvakarma thayA vagara rahe ja nahIM. have ApaNe zuM karyuM ke dravyakarmamAMthI bhAvakarma ja utpanna nA thAya evuM karyuM. eTale bhAvakarma ja baMdha karI dIdhA. eTale Azrava hau UDADI dIdhA. A akrama vijJAne zuM karyuM ? badhuM uDADI dIdhuM. kazo bhAva ja nahIM. je UbhuM thAyane krodha-mAna-mAyA-lobha, badhuM nikAlI. e ugavAlAyaka rahyuM nahIM have. kAraNa ke Ano je mAlika hato, te khasI gayo. nahIM to tyAM zuM thAya ? "A mAruM' evI draSTi thaI eTale pAchuM che te Azrava thAya. bhAvakarma thayuM eTale Azrava thAya eTale pAcho baMdha paDe. paNa kRpALudeva zuM kahe che ? "e Azrava thAya eTale baMdha paDe ja, eTale Azravone khodI kADhavA jevA nathI. e nahIM khodAya, khoTI mahenata thaze.' evuM anAdi kALathI A mahenata loko kare che. paNa 'draSTi' badalI nAkho koI paNa rasta. eTale 'hota AzravA-parizravA, nahIM InameM saMdeha, mAtra draSTi kI bhUla hai.' jo 'draSTi' 'tArI' pharI jAya to Azrava che te parizrava che, kahe che. parizrava eTale nirjarA thaI jAya che, baMdha paDyA vagara. e kramika mArgano UMcAmAM UMco rasto. ane ApaNe ahIM to "A mAruM ja nahIM', tyAM AgaLa pachI bhAMjagaDe ja nahIM. e jJAna ApIe te bIje dahADe 'A mAruM ja nahIM. krodha-mAna-mAyA-lobha A, te to caMdubhAInA ! kAryakArI nahIM, e nirjIvatAvALA. ahaMkAra-bahaMkAra badhuM nirjIva. praznakartA : paNa emAM dAdA evuM thayuM ke AtmA nirlepa che, AtmAne kazI asara thatI nathI. evI rIte zarIrane paNa kazI asara hoya nahIM. je asara thAya, mAna-apamAna, krodha-kAma e badhuM liMgadehane asara thAya che, to liMgadeha kyAM che ? eTale ahaMkAra e kare che. mAna-maratabo ene che. kAma-krodha ene thAya che. ene aMge zarIra te ane AtmA aMdara Inavolva thaI jAya che, to e liMgadeha eTale zuM e kaho. dAdAzrI : evuM che liMgadeha, ene ApaNe bhAvakarma kahIe chIe. have bhAvakarma svAdhIna nathI, parAdhIna che. bhAvakarma e phaLa che koI bIjanuM. tenuM phaLa Ave, enuM nAma bhAvakarma. ene ApaNe pAchAM bIjarUpe mAnIe chIe ane enuM phaLa Ave che. te tene A loko dravyakarma kahe che pAchAM. paNa A bhAvakarma eTale tame, ucca gotranA hoya mANasa tyAre A bAjunA phAdhara-bAdhara badhAnuM gotra UMcuM hoya, tethI karIne tame Avo eTale tarata 'Avo, padhAro" thAya. 'Avo, padhAro' kahe. to te ghaDIe tamArA manamAM enI asara thAya, te Ama chAtI UMcI thAya vagara dabAvyuM e bhAvakarma. ane gotrakarma e jarA DhIluM hoya te nA bolAve to enA manamAM ema thAya ke, "sAlA, A loko nAlAyaka ja che. mane oLakhI zakatAM ja nathI.' mUA, AvuM zuM karavA bolo cho ? e bhAvakarma karyA che. A liMgadeha zarUAta thaI gaI. jenAthI badhA deha zarU thAya che. praznakartA : eTale emAM tame dAdA mUkeluM che, ke "je purnajanmanI ghaTamALa je cAle che e liMgadehanA bhAva parathI thAya che." dAdAzrI : hA. enA bhAva uparathI thAya che. bhAva eTale bhAvavuM nahIM. ApaNA mahAtmAo kahe che, "mane rasa-roTalI bahu bhAve che. te mane karma baMdhAze nahIM ?" meM kahyuM, 'mUA, bhAve che te IcchA che." e tamArI eTale 'e' kahe che ke "A mAruM nahIM, A mAruM nahIM, huM zuddhAtmA. huM zuddhAtmA' evuM kahe che ne ! pahelAM kaheto hato, 'huM ja caMdubhAI, e nathI have. tyAre kahe, 'caMdubhAI nahIM ?" e caMdubhAI kharuM, vyavahArathI kahevAya. vyavahAra pUratuM ja, kharI rIte 'huM caMdubhAI nahIM ! AkhI 'draSTi' badalAI gaI che.
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravya karma + bhAvakarma 295 296 AptavANI-13 (pUrvArdha) e cAlyA kare enI meLe, jo baMdha karatAM AvaDe to. baMdha thaI jAya to mokSa thaI jAya. nahIM to jyAM sudhI baMdha nA thAya, evuM baMdha karanAra koI mANasa hoya nahIM, tyAM sudhI cAlyA ja karavAnuM, anaMta avatAra sudhI. cArja ne DiscArja, cArja ne DiscArja. kaoNjhijha enDa IphekTa, IphekTa enDa kaoNjhijha. kaoNjhijha enDa IphekTa, IphekTa enDa kaoNjhijha, cAlyA ja kare dinarAta. praznakartA : kojhijha baMdha thAya e kevI rIte khabara paDe ? dAdAzrI : A jJAna ApyuM, te tamane khabara nA paDI ? praznakartA : hA. bhASAmAM bhAve che evuM bolo cho ne ruce che ema bole to ya cAle. paNa bhAvakarma to judI vastu che. bhAvakarma eTale 'huM caMdubhAI chuM ane A deha mAro che te badhuM ema mAnene je kaMI bhAva karavAmAM Ave te bhAvakarma ane ema je mAnatA nathI, tene liMgadeha baMdha thaI gayo. praznakartA have liMgadeha baMdha thaI gayo. eTale eno artha e ene koI bhAva utpanna thAya ja nahIM ? dAdAzrI : A jJAna pachI tamArA bhAva ja baMdha karI dIdhAne ! praznakartA : hA. eTale pachI liMgadeha tyAM hoya ja nahIM, barobara. to jo ema mAnIe ke huM caMdubhAI nathI, A deha te huM nathI, to mAre zuM karavAnuM ? kazuM nahIM karavAnuM ? dAdAzrI : nA. karavAnuM kema nahIM ? 'huM zuM chuM' e nakkI thAya, tyAra pachI "A nathI" evuM nakkI thAya. have A lAInamAM javuM che, ApaNe e dukAna kADhI nAkhavI che ane jJAtA-draSTA-paramAnaMdamAM rahevuM e ApaNuM kAma badhuM. A liMgadehamAM ya amuka apavAda che pAcho. eTale ApaNA mahAtmAo haju saMsArabhAva to rAkhe che. strIsaMga ne e badhAM saMga che ne ? chatAM e ene liMgadehamAM nathI AvatuM. kAraNa ke e ja bhAga kartAmAM hoya, pote jAte 'huM caMdubhAI hoya to e ya javAbadArI enI. to enuM bhAvamAM Ave ane ahIM to UDI jAya che. basa, ATalo badho cenja Ave che. e zRMkhalA tUTe kyAre ?' praznakartA : dravyakarmathI bhAvakarma thatAM hoya ane bhAvakarmathI dravyakarmano baMdha thato hoya, to tema cAlyA ja rAkhe, to te zRMkhalA tUTe kyAre ? dAdAzrI : bhAvakarma eTale cArja karma. te cArja karmamAMthI DiscArja karma thayA kare. te cArja baMdha karI devAmAM Ave, to solyuzana AvI gayuM. dAdAzrI : e ja, kaoNjhijha tarata ja baMdha thAya. koI mANasa kaheze, 'amane bhUkha maTI che ema kema khabara paDe ?" tyAre kahe, 'tuM khA ne, mArI rUbarUmAM khaI le ne ! samaja paDaze.' game te, khIcaDI khAya toya cAle ne ! evuM potAne khabara paDe ja, avazya khabara paDe. karaNo sahaja sadA ! praznakartA : Apa kaho che ke jJAnInI sahaja kaSNA hoya, DiscArja karma tarIke nahIM, to tIrthakaro tIrthaMkara gotra bAMdhe che te bhAvakarmathI ke sahaja rIte ? dAdAzrI : bhAvakarmathI bAMdhe che. bhAvakarma paNa karuNA to emanI sahaja hoya. karuNAno svabhAva te sahaja hoya, emAM kriyA nA hoya, karanAra nA hoya. bhAvakarmathI karma baMdhAya. praznakartA: tIrthaMkarone jyAre AtmajJAna thAya che tyAre ja e A bhAvakarma bAMdhe che ne ? dAdAzrI : e bhAvakarma che te AtmajJAna thayA pachI kharuM, paNa samakita thayA pachInuM bhAvakarma che. samyakatva thayA pachI je sukha huM pAmyo e sukha loko pAme, e A bhAvakarma che. tIrthaMkara gotra bAMdhe che. eTale
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma 297 [2.13] amAre ya e ja hoya, ke je sukha huM pAmyo chuM, e loko kema pAme enAM mATe amArI bhAvanA hoya. ane karuNA e to sahaja bhAva che. ane karuNA che te sahaja ja hoya. ema ne ema, sahaja karuNA. ko'ka gALa bole ne, to sahaja kSamA hoya. kSamA e sahaja karuNA ja che. eTale kaSNA e sahaja guNa che ane dayA e bhAvakarmanuM phaLa che. ane tIrthakarane to bhAvakarma hoya ja nahIM ne, tIrthakara thayA pachI ! bhAvakarma to pahelAM thayelAM. A bhAvakarma amane kharuM haju A ATaluM, ke lokonuM kalyANa kema karavuM te ! emaNe to kalyANa karavAnA bhAva karelA, te dahADe ja che te A tIrthaMkara gotra bAMdheluM. te A tIrthaMkara gotra khapAve che khAlI. enuM DiscArja ja thayA kare. eTale emane kevaLa karuNA ! ane niraMtara karuNA ja hoya. bhAvakarma nA hoya emane. jyAM sudhI bhAvakarma hoya tyAM sudhI kevaLajJAna thAya nahIM. praznakartA : paNa kalyANa bhAvano to bhAva thAyane, sahu koInuM kalyANa thAva. dAdAzrI : nahIM, e bhAva thAya che e bhAva nathI. e je bhAva kahevAya che, bhagavAne cArja kahelA, e nhoya. ane te ApaNe haju eka avatAra-be avatAranI vAta karIe chIe ne tenI mahIM vakhate koIne A bhAva paNa pesI jAya kalyANano, paNa te eka-be avatAra pUrato. eTale zuM ke tIrthakarone evo bhAva thayelo ke mane je sukha thayeluM, te bIjA pAmo. e ekalo cArja che pAcho. paNa badhAne thAya nahIM e. badhAne to sAdhAraNa icchA hoya ke jagatanuM kalyANa thAya. jagatanuM kalyANa karo evo kaMI eno mULa bhAva nathI e. amuka ja mANasone hoya evuM. evA saMjogo cogaradamanAM hoya tyAre evuM hoya. badhAne nA hoya. eTale ApaNe to A je sukha pAmyA che e sukha pAmo. e bhAvanA hovI joIe, bIjuM kazuM nahIM. bIjuM badhuM to maphatamAM laIne AvelAne? benkamAM mUkeluM, te kreDITa laIe chIe. ane tene vAparyA emAM zAnuM jora kare che ? to kalyANamAM ApaNe koIkane kAMIka hisso to levo joIene ! norma jJAta che to tahIM laDe praznakartA : dAdAjI, nokarma upara jarA kahejo. lokone hajI nokarmanuM bahu khabara nathI. dAdAzrI : nokarmanI khabara koIne hoya nahIM ne ! praznakartA: koIneya bahu khyAla nathI. eTale Aje jarA enuM vistArathI kahejo pAchuM, AjanA satsaMgamAM. dAdAzrI : nokarma eTale tame AtmA cho, to A karma tamane aDatAM nathI ane tame caMdubhAI cho to A karma tamane aDe che, enuM nAma nokarma. praznakartA: A nokarma zabda kevI rIte kADhyo haze ? 'nA' zabda kema vAparyo ? dAdAzrI : No No (ena o no) evuM nahIM. jo tamane jJAna che to tamane nahIM aDe ane jJAna nahIM hoya to tamane aDaze. mATe nahIM jevA che. che ya kharAM ane nathI ya kharAM, tethI nokarma ene kahyuM. praznakartA : eTale be saMbhAvanAo che enI aMdara.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ nokarma 299 dAdAzrI : nA, evuM nahIM. karma naDavAnA ja paNa jJAna hoya tene nA naDe. mATe nokarma kahIe chIe. bolanArA to akkalavALA haze, thoDA lAge che, nahIM ?! keTaluM DahApaNavALuM, e beune karma kahyAM, nokarma. tamaneya nokarma ane Amane ya nokarma. sarakhA to dekhAya ja ne nokarma ! have emane A zI rIte khabara paDe ke Amane A nA uge ane Amane uge ! e lokone khabara ja nathI ne ! eTalI badhI akkala hoya to AvI zodhakhoLa karavA jAya ! AjanA mANasone AvI akkala to hoya nahIM, mane lAge che ! praznakartA : dAdA, A to bahu DIpa samajaNa, A to ghaNI UMDI samajaNa, pachI zodhakhoLa thaI hoyane ? dAdAzrI : nokarma. jagata AkhAne A karma ugaze. badhuM A nokarma che. chatAMya paNa nokarma eTalA mATe kahe che ke bhaI, A jJAnI mANasane nA ugatA hoya, evA ne evAM ja dekhAya karma to ! eTale AnA jevA ja dekhAya che, kaMI pheraphAra thayo nathI dekhAto. paNa bhagavAna kahe che, amAre pheraphAra jovo nathI. A jJAna sahita che mATe A Amane ugaze nahIM ane tamAre ugaze eTaluM ja. amAre pheraphAra thAya ke nA thAya, e amAre jovAnI jarUra nathI. praznakartA : AmAM jJAnIne kartApaNuM nathI ? dAdAzrI : nathI. eTale uge nahIM ne ! karma to evAM ja dekhAya beune, A ya vaDhato hoya ne pelo ya vaDhato hoya. eTale pelo to ema ja jANe ne ke A vaDhe che ane A vaDhe che. emAM phera ja zo rahyo ? tyAre kahe, nA, phera moTo. A vijhAvALo che ane A vijhA vagarano che. vijhAvALAne besavA de mahIM ane pelAne pAcho kADhe. praznakartA : eTale dAdA, jyAM ahaMkAra joDAyelo nA hoya eTale sahaja je banatAM hoya ene nokarma kahevAya ? 309 AptavANI-13 (pUrvArdha) kaI bAjunuM che, enA upara AdhAra. 'enuM' 'huM caMdubhAi chuM' e bhAna che ke "huM zuddhAtmA chuM' e bhAna che ? eTale jo 'tamArI' 'draSTi' pharelI haze, samyak draSTi thayelI haze, to tamane karma baMdhAze nahIM A raste ane jo AnI A draSTi haze to baMdhAze. eTale ene bhagavAne nokarma kahyAM. tokarma e Indriyagamya ! ane nokarma eTale zuM ke A AMkhe dekhAya che, kAne saMbhaLAya che, jIbhe cakhAya che. eTale A jagatamAM jeTalAM pAMca IndriyathI anubhavAya che, manathI je thAya che e badhAya nokarma che. te mana to AmAM enuM preraka che. pachI jeTaluM A buddhithI, cittathI, ahaMkArathI anubhavamAM Ave che ne, te badhAMya nokarma che. bhAvakarma bAda karI nAkhe, krodha-mAna-mAyA-lobha bAda karI nAkhe to bIjAM badhAM nokarma. ane krodha-mAna-mAyA-lobha sthaLa che. nahIM. sUkSma vastu che. aMdara gusso kare che, e che te krodha nathI. gusso e pariNAma che. A jeTalAM badhAM karma dekhAya ne anubhavAya che te badhAM nokarmamAM ja che. badhuM jagata nokarma upara ja besI rahyuM che. paNa A eTalAthI baMdhAtuM nathI lokone. eTale huM kahI dauM chuM ke pelA bhAvakarma sivAya bIjA badhAMya nokarma. A pUruM samajAya nahIM. praznakartA : nokarma kone kahevAya, eno dAkhalo Apo ema ? dAdAzrI : A badhAya karma te nokarma. A tame ahIMyA AvyA, utarazo-caDhazo, Avazo-karazo, khAzo-pIzo, vepAra-bepAra badhuM nokarma. jemAM krodha-mAna-mAyA-lobha nA hoya e badhAM nokarma. have vepAramAM jo tamAre lobha hoya to e nokarma nA kahevAya, lobha vaNAyelo hoya to. praznakartA: eka dAkhalo Apone, nokarmano. kevI rIte badhuM bane dAdAzrI : A gaLyo padArtha tamane gamato hoyane ene tame khAva, chatAM e nokarma che. kazuMya tamane karma baMdhAya nahIM. bahu sarasa lAgyuM. sarasa che, Ama che, tema che, mane bhAve che, kaho toya paNa jJAnavALAne karma dAdAzrI : 'huM caMdubhAI chuM tyAM sudhI e nA jAya. 'enuM bhAna
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 AptavANI-13 (pUrvArdha) nokarma 301 baMdhAya nahIM, enuM nAma nokarma. praznakartA : barAbara che. have tame amArA bhAvakarma uDADI dIdhA che. dAdAzrI : haM, bhAvakarma uDADI dIdhA che. praznakartA : eTale amArAmAM cAreya kaSAya che nahIM. dAdAzrI : cArja kaSAya bilakula che ja nahIM. DiscArja kaSAya rahyA ane cokhkho AtmA mUkyo. ko'kane dhola mAravI eya nokarma che. krodha vagara koI mANasa koIne dhola mArI zake kharo ? bApa chokarAne dhola mArI zake ? have dhola e nokarma che. jo krodha thato hota to bhAvakarma che. be bhAga judA paDI jAya. atyAre A bhaI tamane dhIme rahIne eka dhola mArI de ane mane AvIne loko kahe ke "A emanuM zuM kahevAya ?" tyAre meM kahyuM ke e emanuM A nokarma ekaluM ja che." tyAre kahe, 'te ghaDIe ugra thayA hatA tyAre ?' toya te bhAvakarma nathI. kAraNa ke meM jJAna ApeluM che ane krodhamAna-mAyA-lobha DiscArja svarUpe thaI gayA che. cArja svarUpe hoya tyAre pAchuM navuM karma bAMdhe. eTale bahu samajavA jevuM che A. A vijJAna jo samajI gayA hoya to ukela AvI jAya. kriyAmAtra tomarma ! kriyAne nokarma kahyuM. kriyA vaLagatI nathI, upayoga saMsArano haze to A vaLagaze ane 'tamArI' AtmAbhaNI 'draSTi' haze to nahIM vaLage. ema kahe che. 'draSTi' kaI bAju tenA upara AdhAra rAkhe che. A zarIre dekhAtA, A IndriyothI khAtuM-pItuM, jatuM-AvatuM, rahetuM, nokarI karatuM, page lAgatuM e badhuM je dekhAya che ne, e badhAya karma nokarma. pANI pIve che, uThe che, bese che, Ave che, bUma pADe che, bagAsuM khAya che e badhAM bahu jAtanA nokarma che. A karmo to e badhA AMkhe dekhAya che, A badhA jeTalA saMsAramAM che e badhAya nokarma che. koI bhakti kare te ya nokarma, svAdhyAya kare te ya nokarma. upAzraye jato hoya te ya nokarma, badhA ya nokarma. ko'ka mANasa saMdhyA pujApATha kare, mALA kare, e badhAMya nokarma, vyAkhyAna karato hoya teya nokarma ane vyAkhyAna sAMbhaLato hoya teya nokarma. A nokarma samajavA jevuM che. nokarma jo samaje ne, to badhuM bahu thaI gayuM, nokarma samajAya evuM che nahIM. nokarma jo samajene jJAnI pAsethI, to badhuM AkhuM jagata jItI jAya. zAstrakAroe zuM lakhyuM ? nokarma eTale nahIM jevA karma. savAramAM UThyA e nokarma. 'huM UThyo ne tuM UThyo' bolIe kharAM ApaNe, ane jagatanA loka bole ne, to A nokarmamAMthI emane che te bole che, mATe karmanA bIja paDe pAchAM. nokarmamAMthI bIja paDe. nahIM to je bIja paDe evAM nathI, ApaNe bIja nAkhavuM hoya to nAkhIe, nahIM to jo tyAM jAgRti hoya, jJAna hoya to nA nAkhe keTalAMka loko. ane nAkhyuM hoya to ya pAchuM laI le. eTaluM badhuM hoya che tyAM AgaLa. eTale UThyAM tyArathI, UThyA te ja nokarma, pachI joyuM e ya nokarma badhuM sAMbhaLyuM e nokarma. pachI dAtaNa karyuM, cA pIdhI, nAsto karyo, pachI je badhuM bheguM thavuM e badhuM norma. pachI ko'ka Avyo tamAro gharAka, te che te kaMIka DakhoDakha karI jAya to e badhuM nokarma. A to karmanI balihArI te A dAdAe ApI. lokone khyAla ja nathI ke A nokarma e zuM che ! kyA prakAranA che !! e khyAla nathI eTale gUMcAyA kare che bicArA ke A AvuM ugaze to ?! nA, e uge evuM ja nathI. eno Dakho nA karIza tArI meLe. 'bahu sarasa che. A khAvuM ja joIe" evuM tevuM Dakhala nahIM. khAne nirAMte ! bIja to krodha-mAna-mAyAlobha kare to paDe. krodha-mAna-mAyA-lobha e ja karmanuM bIja. praznakartA : eTale nokarma, covIseya kalAka je kAMI ApaNe karIe
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ nokarma 303 304 AptavAnnI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : A badhA karmaphaLa che paNa. praznakartA : e prakRti je kriyA kare ane tame draSTAbhAve joI zako, enuM nAma nokarma ? dAdAzrI : vAta e ja che ke prakRti je karene badhuM, jemAM bhAvakarma nathI, to e badhuM nokarma. nokarma evI vastu che ke je karma, jene hAjato kahevAmAM Ave che ne, e badhAM nokarma che. mANasanI hAjato. hAjata, nA samaja paDI? A khAdhAM vagara cAle ApaNe ? jJAnIneya khAvuM paDe ne ? tyAre saMDAsa gayA vagara cAle ? tyAre UMdhyA vagara cAle ? praznakartA : nA ja cAle. dAdAzrI : tyAre pANI pIdhA vagara cAle ? e badhI hAjato che. A zarIranI hAjato e badhAM nokarma kahevAya che. ApaNe nA khAvuM hoya hoTalanuM ane ApaNane bhUkha lAgene, tyAre jamavAnuM nathI maLatuM. tyAre pachI game te hoTalamAM pesIne khavaDAvavuM paDe, e badhAM nokarma. ApaNI IcchA nA hoya toya cAle nahIM. karyA vagara chUTako ja na thAya e badhAM nokarma. badhuM pharajiyAta che. e badhAM nokarma kahevAya.. lagna kare, paiNe che, chokarAM thAya badhuM nokarma. rAga-dveSa vagaranI kriyA e badhAM nokarma. bhagavAne A nokarma eTalA mATe kahyuM che, "tuM" rAgavaiSa vagara karIza to tane coMTaze nahIM. rAga-dveSa sahita karIza to tane coMTaze. praznakartA : have saMsAramAM nokarma madada kevI rIte kare ? dAdAzrI : A badhAM karma saMsAramAM ja madada kare che ne ?! khAya che, pIve che, rame che, kUde che, vAIpha-chokarAM sAthe pharavA jAya che, sinemA jovA jAya che, e badhAM nokarma che ne ! praznakartA : mokSamArgamAM kevI rIte naDatAM nathI ? dAdAzrI : e kartA nathI tethI. enuM mAlikIpaNuM nathI. dhera Ara noTa risponsibala phora onarazIpa. no TAITala. meM laI lIdhelAM che. onarazIpa ne TAITala be laI lIdhelA che meM. eTale javAbadArI nahIM emanI. praznakartA : zAthI kartAbhAva nathI ? dAdAzrI : 'tamane' jJAna ApyuM tyAre meM kahyuM ne, ke vyavasthita kartA che, tame kartA nathI. evuM meM kahyuM hatuM ke, evuM tamane khyAla che ne ?! eTale tame kartA have rahyA nahIM. kartApada rahyuM ya nathI tamane mahIM. kAraNa ke kartApada kyAM sudhI, ke 'huM caMdubhAI chuM' nizcayathI, kharekhara 'huM caMdubhAI ja chuM' e ja kartApada che. e to gona. eTale have e nA rahyuM. eTale tamAruM nokarmanuM phaLa Ugaze nahIM ane pelA lokonA Ugaze. kAraNa ke A nokarmanA kartA tame rahyA nahIM. ane pelA kartA che mATe emane karyuM" kahetAMnI sAthe ene AdhAra Apyo ane AdhAra Apyo eTale karma baMdhAyuM. ane 'meM nathI karyuM' eTale nirAdhAra thayuM, paDI gayuM. to kaheze, 'tame nathI karyuM to koNe karyuM ?" tyAre kahe, 'bhaI, e to je jANanAra jANe, mAre kaMI bhAMjagaDamAM nahIM paDavuM. meM to karyuM nathI A. evuM mArA anubhavamAM Ave che ke meM karyuM nathI.' Ave ke nA Ave evuM ? tamAre nokarma samajI levAnA. nokarma eTale zuM ? saMsAranA A badhA vyavahAra je karo cho ne, je 'vyavasthita' kare che e badhAM ja nokarma che. praznakartA: jeNe jJAna lIdhuM nathI, ene mATe nokarma kahevAya ? akartA che mATe ! nokarma eTale tuM mokSamArge jato hoya to A karma tane naDaze nahIM. saMsAramArge jato hoIza to A karma tane saMsAramAM helpa karaze.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ nokarma 305 dAdAzrI : emane ya nokarma kahevAya, paNa nokarma emane 'huM karuM chuM' mATe Uge evA che ane ApaNane 'huM nathI karato ne vyavasthita kare che' eTale UgavAnA nathI. eTale saMsAra baMdha thaI gayo. kaoNjhijha baMdha thaI gayA. eTale paDI gayA. AdhAra Ape che tyAM sudhI karma che. pote jo AdhAra nA Ape to koI nAma denAra nathI. je kare che ene kare che kahIe, to ApaNane kazo vAMdho che nahIM. nathI karato ne 'huM karuM' kahe che to baMdhAze. tethI to pelA narasiMha mahetAe kahyuM ne ke "huM karuM, huM karuM, e ja ajJAnatA." 306 AptavANI-13 (pUrvArdha) ciDhAI jatA hatA ane Ajeya ciDhAI jAya che. paNa ApaNe bhAvakarma UDI gayA che, nokarma rahyA che phakta. ane nokarmanA be bhAga paDyA. tamAre cAritra mohanIya ane pelAne to mohanIya hoya, saMpUrNa mohanIya. eTale darzanamoha ane cAritramoha banne ya hoya, eTale mohanIya hoya. tamAre darzanamoha gayo. e zuM kahevA mAMge che ke A che te cAritramohavALA che ane pelA sAcA mohavALA che. sAcA mohavALA che ane bIja ugaze ane A Amane nahIM uge. karma kharAM paNa nokarma. praznakartA : to pelA mohavALAne paNa nokarma ? praznakartA : dAdA, je AdhAra ApatA'tA, e ja jJAna vakhate ApanA caraNamAM mUkI dIdho. dAdAzrI : AdhAra ApanAro hato ne te mUkI dIdho, ke A tamane badho soMpyo sAheba. e AdhAra ApanAra hatA, te e soMpyuM. cAritramoha badhAMya nokarma ! praznakartA : A je cAritramohamAM je vastu che e badhI nokarma ? dAdAzrI : cAritramohanA bIjA badhAM karma che e badhAM nokarma. jene loka kahe che, "A bhaI badalAyA nathI. evA ne evAM che." ene bhagavAne nokarma kahyAM che. ane nokarma eTale bhogavavA paDe te badhA. dAdAzrI : hA, emaneya nokarma paNa ugaze ane A ugaze nahIM. A badho vartana moha che ne, te badhA nokarma che. jo tuM mohavALo hoya to Ano javAbadAra chuM A karmano ane moha vagarano hoya to Ano javAbadAra nathI tuM. A ATalI badhI jhINavaTa zI rIte samajAya ? mANasanuM gajuM ya zuM? te A yAdeya rAkhavAnuM AkhuM zuM gajuM ? akrama mArgeH kramika mArge ! praznakartA : e nokarma eTale A DiscArja je badhuM kahIe che te ? dAdAzrI : e ja, e DiscArja. praznakartA : DiscArja karatI vakhate cArja nA thAya, pachI koIka vAra praznakartA : ghaNI vakhata bahAravALA pUche che ke A tamArA mahAtmAomAM kaMI pharaka nathI dekhAto. to ? dAdAzrI : pheraphAra thato dekhAto nathI, evA ne evAM dekhAya. loko to pheraphAra mAMge che. praznakartA : bAhya pheraphAra mAMge che. dAdAzrI : bAhya, bIjuM zuM ? bIjuM to AvaDe nahIMne jotAM ! bIjuM AvaDyuM hota to kAma nA thaI jAta ? ApaNA mahAtmAone zuM kahe loko, ke dAdA pAse jJAna lIdhuM paNa haju evA ne evAM ja che. bahAra to pahelAMya dAdAzrI : evuM che ke, A DiscArja e kramikano zabda nathI. praznakartA : hA, e akramano che. dAdAzrI : A ApaNe to gusso kare, ciDhAya che e badhuMya nokarmamAM AvI gayuM. ApaNuM badhuM DiscArja karma. bAkI kramikamAM nokarma to juduM pADavuM
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 307 paDe. jyAM rAga-dveSa nA thAya te bhAga badho nokarma. Avo hisAba che. krodhamAna-mAyA-lobha thAya e badhAM bhAvakarma ane bIjA badhAM nokarma. bhAvakarma che te emAM saMyogo nA hoya bahu. eka ke be, teya naimittika kAraNa hoya. ane A saMyoganA AdhAre thAya e nokarma. akrama vijJAnamAM nokarma to gaNatarI ja nathI rAkhI ame. nahIMtara koIne kahevAya ke bhaI ? A saMsArI loko, emane muktinuM jJAna apAya ? keTalAM dahADA rahe ? paNa akrama vijJAna che to bAdhaka nathI nokarma. nahIMtara kramamAM nokarma ja bAdhaka. keTalI badhI muzkelI ane A che tamAre che kazI muzkelI ? heya... nirAMte bapore thALImAM caTaNIo-baTaNIo jamIne ane ophisamAM javAnuM to ya dAdA vaDhe nahIM. tyAre zuM khoTuM ? dAdAnI AjJAmAM rahevAnuM eTaluM ja ! tyAre AjJAya kaMI agharI nathI ne ? che kaMI AjJA agharI ? have samabhAve phAIlono nikAla karavAno. dAtaNa AvyuM to ya phAIla AvI. phalANuM AvyuM toya phAIla AvI. UMghanI ye phAIla. eTale badhI phAIlono samabhAve nikAla karavAno to e nokarma. bhAvakarmane uDADI dIdhuM che, AkhuMya. praznakartA: nokarma eTale A badhA phaLa ? dAdAzrI : A phaLa badhuM. eTale mIThuM lAge, kaDavuM lAge. te beu samatAthI nikAla karavo. eTale cokhkhuM thavA mAMDe. praznakartA : dareka sthaLe ? dareka samaye ? dareka bAbatamAM e paristhiti badhuM dhyAnamAM levuM paDe ne ? dAdAzrI : paNa tamAre evuM nathI. kAraNa ke tame akrama vijJAnamAM beThAM cho. e kramikavALAne to darekamAM karavuM paDe. e kahe ke Aja veDhamI sArI thaI ke coMTyuM bA ane A zAka kharAba che e ya coMTya bA. ane tame sAruM-khoTuM bolo to tamane coMTe nahIM. praznakartA : ame to bolIe ja nahIM have. 308 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : paNa e bole to ya vAMdho, tamane coMTe nahIM. kAraNa ke A DiscArja che. DiscArja che eTale jIvaMta vyaktinuM nathI A. beTarImAM sela DiscArja thayA kare, temAM kazuM karavuM paDe ApaNe ? mahIM bhareluM haze eTalo vakhata DiscArja thaze, pachI khAlI thaI jAya. praznakartA : nikAla thaI gayo eno paNa, jJAna lIdhA pachI methaDa badalAI gaI, na bolyAmAM nava guNa. dAdAzrI : hA, bolyA to ya 'jovuM' ane nA bolyA toya 'jovuM'. pelA kahe ke tame kazuM bolatAM nathI te ya 'ApaNe' 'jovuM'. to kaSAyatI samaja ! no kaSAya e sApekSa zabda che ke jo 'teM' jJAna prApta karyuM hoya to A kaSAya tane aDe nahIM ane prApta na karyuM hoya to aDaze, eTale no bolyA che sApekSa tarIke bahu samajavA jevuM, A vItarAganuM to eka vAkya jo samaje ne to mokSe jAya. eka vAkya jo mahIM pacI jAya to mokSe jAya. praznakartA: tyAM AgaLa no kaSAyano artha evo kare che, ke je kaSAya nathI, paNa kaSAya jevA che, kaSAya karavA mATe nimitta rUpa che. dAdAzrI : e barobara che. e artha khoTo nathI. jyAM sudhI jJAna nathI te badhA kaMI nimitta ja chene kaSAya karavAmAM. mazkarI karI pelAe, eTale pelo ciDhAyo, pharI pAchuM nimitta UbhuM thaI jAya ne ! ane tame to mazkarI karo to ya baMdhanamAM nathI AvatA, tamAre phakta pelAne kharAba lAgyuM to enuM pratikramaNa karI levAnuM ane te ya tamAre karavAno adhikAra nahIM, 'caMdubhAIne kahevAnuM ne, 'kema te AvuM karyuM, tane zarama nathI AvatI, ATalI uMmara thaI have ! pratikramaNa karo.' ApaNe kahevAnuM, 'uMmara thaI have, dAdo thayo to ya tame AvuM karo te !' evuM kahevAya 'ApaNA'thI, nA kahevAya ?! praznakartA : kahevAya.
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ nokarma 309 310 AptavANI-13 (pUrvArdha) navInatA lAgI ne hasI paDyo. to e hAsyane kahe che ke nirdoSa mAnIe paNa doSa jo na kare to. eTale ApaNA mahAtmAone naDe nahIMne ! ApaNA mahAtmAo pharI saLI kare ja nahIMne ! samabhAve nikAla ja karI nAkhe ne ! hase kharo, TIkhaLeya kare. TIkhaLa e hAsyamAM jAya che, emAM rAga-dveSanA pariNAma nathI. e nave karmo rAga-dveSa rahita rahI zake che evuM kahe che. tethI nokarmo kahyA che. kevA DAhyA mANaso A ! e kahenArA kevA DAhyA che !! praznakartA : dAdA, bhaya kema rAga-dveSa rahita rahI zake ? dAdAzrI : haM. kahevAnuM, bIjo koNa kahI zake ? bIjo kahe to to tela kADhI nAkhe. A samajavAnuM to ko'ka phero, paNa A samajAya nahIM A kALamAM. bicArA koIno doSa che nahIM AmAM. zabda to barobara lakhelA che. AmAM thoDo thoDo bheda rahevAno, ApaNA vijJAnamAM ne emAM bheda rahevAno. te be sarakhA artha nahIM Ave koI dahADoya. kAraNa ke e krama che ne A akrama che. ApaNe ahIM A badhA jJAna laIne gayAne eTale ame tamane kahyuM ke karma baMdhAtA nathI. eTale badhA nokarma che ema kahyuM. tuM ciDhAu dauM, tene ya nokarma kahyuM ApaNe. bolo, have e loko zI rIte mAne, e pachI e to ciDhAya, lAkaDI laIne pharI vaLe ne ! praznakartA : pelA no kaSAyane tame nokarma kahyA, to anaMtAnubaMdhI kaSAyanuM catuSka, pratyAkhyAna kaSAyanuM catuSka, apratyAkhyAna kaSAyanuM catuSka ene zuM kahevAya ? dAdAzrI : hA, e to bhAvakarma che ja. emAM bIjo mata nathI ke anaMtAnubaMdhI hoya ke game te paNa bhAvakarma che. have kramika mArgamAM nokarma judI jAtanA. e to nava prakAranA nokarma mUkyA. pelAM rati, arati, hAsya, bhaya, jugupsA, zoka, puruSa veda, strIveda ane napuMsaka veda. ane ApaNe to vyApAra karyo, avaLuM thayuM, strI viSaya badhuMya nokarmamAM mUkyuM. praznakartA : jugupsA eTale dhRNA bhAva ke dhikkAra bhAva ke citarI ? dAdAzrI : citarI caDe. citarImAM tiraskAra nathI. A tane thAya che chatAM ame ene nokarma kahIe chIe, e rAga-dveSa nathI. paga paDyo kharAbamAM to moTuMboTuM badhuM bagaDI jAya. mera mUA, divela pIdhA jevuM kema thaI gayuM ? divelathI ya bhUMDuM che. bhagavAna kahe che, ame ene karma nathI kahetA. A AvuM thayA pachI che te pelA upara vaDhavADa kare to baMdhAya. pachI ko'ka mANasa che te Ama Ama karato hoya, temAM kokane dAdAzrI : bhaya rAga-dveSa rahita ja rahI zake, eno huM dAkhalo ApuM. Amane jJAna ApyuM che. ahIM e vidhi kare che. 'huM zuddhAtmA, zuddhAtmA' bole che ane peNe navI ja jAtano bhaDAko thayo eTale enuM zarIra AkhuM dhRje te huM ya jANuM. e bhaya ene che. paNa bahAranA bhayane bhaDakATa kahevAya che. aMdaranA bhayane bhaya kahevAya che. khAlI A bhaDakATa ekalo ja thayo, bhaya nathI thayo. praznakartA : bhaDakATa thayo, to A je "bhaya' zabda vApare che... dAdAzrI : e to emanI bhASAmAM. praznakartA : bhASAmAM paNa eno artha ApaNe bhaDakATa samajavo. dAdAzrI : bhaDakATa ja samajavAno. A bhaya kahI dIdhuM, tethI to mUA UMdhuM cAle che badhuM. A badhA keTalAka zabdone cenja karavAM joIe. mULa zabda lokone jaDe evo nathI. jJAnI puruSanI pAse badhA mULa zabdo jaDI jAya ke A zuM hakIkta che ne A zuM hakIkata che. ane bhaya lAgato hoya tyAM sudhI to AtmA prApta ja nathI karyo ne bhaya jo kadI nokarmamAM ghAlo to eno artha ja nathI ne miniMgalesa che.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ nokarma 311 312 AptavANI-13 (pUrvArdha) eTale nokarma AvuM che, khAlI bhaDakATa. eTale A naryuM sthiratA bahu hoya amArAmAM. amuka jAtanA avAja thAya tyAM sudhI kazuM ja nahIM. koI gayA avatAramAM ke pahelAnA avatAramAM sAMbhaLyA ja nA hoya ne, navI jAtanuM cIbaDIyuM bole ekadama, to hAle pAchuM. mahIM sthiratA nA choDe. A mahAtmAo mahIM sthiratA bilakuleya choDatA nathI. heya.... bhaDake che AkhuM zarIra, saheja Ama Ama thaI jAya. prArabdha e ja lokarma! have kharekhara nokarmano Ama bIjI rIte artha levA jAva to zuM che? tyAre kahe, prArabdhakarma. e saMcita nahIM. praznakartA: saMcitano thoDo bhAga prArabdha tarIke Avyo che ? dAdAzrI : e prArabdha phaLa ApavA taiyAra thayA. saMcita che te A ATha karmo che ne, je jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya, aMtarAya. e badhAM saMcita che. emAMthI jeTalAM udaya AvI gayA, phaLa ApavA sanmukha thayAM, eTalA che te prArabdhakarma, AMbAmAM kerIo to vIsa varSanI ke paccIsa varSanI ke pacAsanI haze paNa mahIMthI eka je varSanuM udaya AvyuM, eTale eTalAM prArabdhakarma. eTale nokarma e prArabdhakarma. tokarma eTale akarma ? praznakartA: dAdA, nokarma eTale je pAchalA dravyakarmathI oTomeTIka banatA hoya ene ja nokarma samajavAnA ? to nokarma banavAnuM koI kAraNa to hazene, dAdA ? dAdAzrI : karma karato dekhAya chatAM akarma hoya, enuM nAma nokarma. paNa te akarma gaNAya nahIM. akarma te kyAre gaNAya ke e 'pote' zuddhAtmA thayelo hoya to. nahIM to karma kahevAya. eTale ajJAnInI A je prakriyA chene, te AmAM je bhAvakarma utpanna thAya che. te bhAvakarmamAMthI A je prakriyA thaI ane pachI che te dravyakarma thAya che. praznakartA: A prakriyA thaIne pachI eTale ? dAdAzrI : A kriyAmAM krodha-mAna-mAyA-lobha vaNAyelA hoya che. dareka kriyAmAM krodha hoya, mAna hoya ke lobha hoya, kaMIka hoya ja. dukAnamAM jAva to kaMIka hoya. te vaNAyelA che emAMthI dravyakarma UbhAM thAya che. A ame jJAna ApyA pachI potAne karma ja baMdhAya nahIM. A pAMca AjJA ApI che ne, e pALavA pUrato ja karma baMdhAya. karma kyAre baMdhAya ke "caMdubhAI chuM ane A meM karyuM tyAre karma baMdhAya. have 'tame caMdubhAI nathI' e vAta to nakkI che ne ! caMdubhAI vyavahArathI che, nizcayathI tame caMdubhAI nathI. eTale karma baMdhAya ja nahIM. karma bAMdhanAro gayo. IgoIjhama hoya tyAM sudhI karma baMdhAya. praznakartA ApaNA mahAtmAo mATe akarma kahI zakAya, nokarmane ? dAdAzrI : jJAna lIdhA pachI have akarma ja kahevAya e badhAM. te loka jANe-jue ke karma karo cho ane hoya akarma. kAraNa ke 'tame e karmanAM mAlika nathI have. jagatanA lokone to bhAvakarma e badhuM bIja nAkhe che ane pachI bIjanuM phaLa Ave che. praznakartA : to bIja ja nA nAkhyuM hoya to ? dAdAzrI : to to A duniyA hota ja nahIM ne ! e bIja paNa 'draSTi' UMdhI che eTale nAkhe, eTale enA hAthamAM zI rIte Ave ? eTale draSTi badalI Ape tyAre A badhAM roga jAya, nahIM to saMsAra roga maTe nahIM !
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : eTale bhAvakarma ane dravyakarma e be vacce kaMI bhedarekhA nathI ? [2.14] dravyakarma + bhAvakarma + nokarma trikarmomAM kartApaNuM potAnuM keTaluM ? praznakartA H to nokarmathI bhAvakarma judA kevI rIte ? Ama vigatavAra samajaNa pADone ! dAdAzrI : hA, e samajAvuM. e bahu samajavA jevI vastu che. A traNeva karma karIne te badhuM A. jene ApaNA loka kahe chene karma bAMdhuM chuM, te A traNeva che te enA bhAga judA pADelA. bhAvakarma, dravyakarma, nokarma - A traNa ja karmane laIne jagata UbhuM rahyuM che. A traNa karma UDI jAya to khalAsa thaI jAya. traNa prakAranA karmo che. ethI cothA prakAranA karmo ja na hoya. temAM dravya karma potAnA hAthanI sattA nathI. dravyakarma pariNAma che ne nokarmaya pariNAma che. paNa dravyakarmano to bilakuleya kartA nathI ane nokarmano to pote kartA agara akartA baMne rIte che. ajJAna dazAmAM nokarmano kartA bane che ne jJAna dazAmAM akartA ! paNa mukhya kAma kare che kayA ? bhAvakarma. bhAvakarmano e kartA ajJAnatAmAM thAya ja che. krodha-mAna-mAyA-lobha nA hoya, e jatAM rahe eTale thaI rahyuM, mukti. dAdAzrI : dravyakarma e judI vastu che, dravya karma eTale pachI pILA pATA hoya to pILuM dekhAya, lAla pATA hoya to lAla dekhAya. mULa vastu evI hotI nathI. tethI 'ene' bhAvakarma utpanna thAya che. ane e bhAvakarma pharI pAchuM zuM thAya ? bhAvakarma, nokarma bhegAM thaI ane pachI pharI dravyakarma UbhuM thAya pAchuM. eTale kAraNamAMthI kArya ane kAryamAMthI pAchAM kAraNa. kArya-kAraNa saMkalanA che badhI A. bhAvakarmanA pariNAme dravyakarma te tenAthI lokarma ! eTale bhAvakarmanI mA (orijinala, mULa mahAkAraNa) dravyakarma, bhAvakarma jo chokaro hoya to enI mA koNa ? tyAre kahe, dravyakarma. tyAre kahe, (orijinala mULa) dravyakarma chokaro hoya to enI mA koNa ? to kahe, sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa. A enI peDhI pUratI vAta. sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa pachI e dravyakarma thayA. ane dravyakarmathI bhAvakarma thayA vagara rahe nahIM. pAchuM A bhAvakarmanA pariNAma zuM ? tyAre kahe, bhAvakarmanA pariNAme dravyakarma thAya ane dravyakarmamAMthI phaLa utpanna thayA e nokarma badhAM. eTale dravya karma eTale A deha bhego thayo ane pATA utpanna thayA. pATA eTale jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ne aMtarAya. pachI A deha eTale ke nAma, AyuSya, gotra ane vedanIya. ApaNe" je karmo karelAM tenAM phaLarUpe A deha maLyo. have dehanA, manavacana-kAyAnA badhAM karma bhogavavA paDe e che te nokarma. praznakartA H deha che te dravyakarmanuM sAdhana che ke dravyakarma che ? dAdAzrI : deha e dravyakarma che ane bhAvakarmanuM sAdhana che. dravyakarma eTale zuM ? pariNAma. dehAdhyAsa sAthenAM bhAvakarma, enAthI dravyakarma utpanna thAya che tethI pachI deha baMdhAya. zAtA vedanIya thAya, azAtA vedanIya thAya ane UMdhA pATA baMdhAya. eTale jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ne
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31pa 316 dravyakarma + bhAvakarma + nokarma aMtarAya, badhuM AmAM AvI gayuM che, dravyakarmamAM. tathI bhAvakarma svasattAmAM ! eTale dravyamAMthI pAcho bhAva ane bhAvamAMthI dravya, dravyamAMthI bhAva ane bhAvamAMthI dravya. bIjamAMthI vaDa ane vaDamAMthI bIja. have bhAvakarma 'pote' kare che. dravyakarma pote nathI karato. dravyakarma e enuM pariNAma che, rijhalTa che. A dravyakarma eTale bhAvakarmanuM pariNAma. parIkSAno kartA e hoya, rijhalTano kartA hoI zake kharo e ? praznakartA : kharo kartA to bhAvakarmane ? dAdAzrI : hA, paNa te ya naimittika, kharekhara nahIM, ekjhakTa nahIM. ekkekTa hoya to Ama pheravI nAkhe, tarata mokSamAM laI jAya. pAchalAM dabANathI ekadama sukhamAM hoya. eTale sukhanA dabANathI bhAvakarma badhA sukhanA baMdhAya, puNyanA sArA vicAro bhegA thAya ane du:khanuM dabANa hoya tyAre pApanA vicAro bhegA thAya. nA karavA hoya bhAva to ya thaI jAya. eTale bhAvakarma ApaNI sattAmAM nathI. praznakartA : Apa evuM bolyA hatA ke A bhAvakarmane A varlDamAM eka paNa mANasa samajyo nathI ane samajyo hoya to huM page lAguM. dAdAzrI : paNa zI rIte samaje, bhAvakarma samajavuM e kaMI jevI tevI vAta che ? bhAvakarma samajavuM eTale bhAvane baMdha karI de tyAM AgaLa. e samajyo to e bhAvane baMdha karI de mANasa. A to potApotAnI bhASAmAM samajI gayA che bhAvakarmane. e pATo je che AMkhano te samajAya, to pelAM bhAvakarma samajAya. pharI mAtra 'draSTi' ja ! paNa A dravya karma che to A bhAvakarma thAya. A nA hoya to bhAvakarma nA thAya. have bhAvakarma e cArja karma che. gayA avatAre je bhAvakarma karelA, te A avatAramAM nokarma ApaNane phaLa bhogavavA paDe, AptavANI-13 (pUrvArdha) DiscArjarUpe. nokarmanI bahu kiMmata nathI, kiMmata bhAvakarmanI che. je DiscArja karma che, e badhA nokarma ane emAMthI kaoNjhijha utpanna thAya che e bhAvakarma, cArja kare che te. paNa A dravyakarmanA nimittathI ja A che. have che te A dravyakarmamAM ame zuM pheravI ApyuM ke 'tamArI' 'draSTi' ja pheravI ApI. 'huM caMdubhAI chuM' ane 'huM Ano dhaNI chuM" e badhI 'draSTi' UDI gaI ane 'huM zuddhAtmA chuM' e ja darzana ApyuM. e draSTi badalAI gaI. pelI draSTi bagaDI'tI eTale jJAna avaLuM thayuM'tuM. A 'draSTi' badalAya eTale pachI jJAna badalAya eTale cAritrya badalAya. dravyakarma to dekhAya tIrthakarone ja ! praznakartA : dravyakarma zenAthI oLakhI zakAya evuM che te kaho. dAdAzrI : evuM che ne, dravyakarma to A lokabhASAmAM je pravarte che ke Indriya pratyakSa je karma karavAmAM Ave che te badhA dravyakarma che. paNa e badhA to nokarma che. IndriyamAM, aMtaHkaraNa badhuMya sAcuM, Ama UghADA dekhAtA hoya te karma nokarma. enAthI bIjuM bhAvakarma, je UghADuM nA dekhAya, jJAnI ekalAM ja joI zake. praznakartA : nokarma kayA ? dAdAzrI : A tamane je dekhAya te badhAM. praznakartA : dravyakarma ? dAdAzrI : je nA dekhAya che. dravyakarma to mane samajAya kharuM, paNa tIrthaMkarone ja dekhAya. mane samajAya kharuM ane tamane samajAye ya nahIM. sUkSma bheda bhAvakarma-tokarma taNA ! praznakartA : bhAvakarma ne nokarmano sUkSma bheda draSTAMta ApI samajAvo. dAdAzrI : bhAvakarma zuM che ? rAte agiyAra vAge ApaNe ghera koI mANaso Ave. tene "Avo padhAro' kahIe pAMca-sAta jaNa AvyA hoya
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma + nokarma to. paNa aMdara manamAM ema thAya ke 'A kaMIthI mUA !' te 'Avo padhAro' kahIe chIe ne, e nokarma che. ane pelAM 'kaMIthI mUA' e bhAvakarma che. 317 nokarma badhAM UghADAM dekhAya che. A badhuM laDhelaDhA, mArgamArA, A badhuM dhoLe dahADe che te UMdhuM tole che, phalANuM kare che e badhAM nokarma. ane aMdarathI manamAM ema thayuM ke A kaMIthI mUA atyAre vaLI. e aMdara UMdho bhAva karyo, bagADyo, Ama bahAra chatuM rAkhyuM che, aMdara bhAvamAM kapaTa rAkhyuM che. bahAra Ama sArI rIte bolAvIe ane aMdara che te kapaTa karyuM. e che te mAyA kahevAya. eTale krodha-mAna-mAyA-lobhanAM AdhAre je thAya e badhAMya bhAvakarma. have mahemAna AvyA ne 'Avo padhAro' kahyuM (je nokarma che) tenI joDe ema nakkI karyuM hota ke bahu sAruM thayuM A ApaNe kahyuM te ! eTale evAM zubha bhAvakarma thayAM, nokarmanI sAthe bhaLIne. tenAthI AvatA bhavanuM dravyakarmanuM ajavALuM vadhata, AvaraNa pAtaLAM thAta ane 'kaMIthI mUA A atyAre' thayuM e azubha bhAvakarma thayuM. enAthI dravyakarmanAM AvaraNa AvatA bhavanA vadhyA. A aMdhAruM thayuM, AvaraNa AvyuM jJAna ne darzananuM, e dravyakarma. A eka ja vAkyamAM traNeva, nahIM ?! samajAyuM ? praznakartA : have Avo beso' ema moTethI kahIe ane aMdaramAM paNa evo zubha bhAva hoya, to e zuM ? dAdAzrI : eya bhAvakarma che. pelo azubha bhAvakarma hato. AnuM puNyaphaLa Ave ane pelAnuM pApaphaLa Ave eTaluM ja phera, paNa beu bhAvakarma. eTale manamAM ema thAya ke atyAre kaMIthI mUA ? to enAthI pApa baMdhAyuM. e bhAvanuM phaLa pApa (maLe), enAthI pApa bhogavavuM paDaze ane AnAthI zubha bhAva karyo ke phaLa sAruM Avaze. AptavANI-13 (pUrvArdha) bhAvakarmanuM pariNAma to AvatA bhavanuM dravyakarma eTale A zarIra baMdhAya AnAthI. ane pachI enAMthI pAchAM nokarma utpanna thAya, nokarma badhAM dekhAya ApaNane. tame 'Avo padhAro' kahyuM e nokarma. 'atyAre kaMIthI mUA' e bhAva e bhAvakarma kahevAya. have e Avato bhava che te enuM phaLa Ave, dravyakarmarUpe tyAre e jAnavaramAM jAya kUtarAMrUpe ane koI Ave to ene khaseDa khaseDa kare, 'kaMIthI mUA, kaMIthI mUA' evuM kare. 318 mAlika tA thAva, to karma chUTayA ! A DiscArja krodha-mAna-mAyA-lobha e nokarma ane sAcA krodhamAna-mAya-lobha thAya che e bhAvakarma. praznakartA : dAdA, bhAvakarma paNa pUrva saMcitanA AdhAre ja thAya ne ke puruSArthane AdhAre ? dAdAzrI : bhAvakarma badhAMya che te A pelI mINabattImAMthI thavAnA, ATha karmanA AdhAre. praznakartA H to puruSArtha kyAM rahyo ? dAdAzrI : puruSArtha kazoya nahIM. puruSArtha to bhAvakarma thAyane, ene 'pote' jANI ane ene samabhAvamAM lAve, tenuM nAma puruSArtha. praznakartA : e lAvavAnuM paNa karmane AdhInane ? dAdAzrI : nA, karmanA AdhIna nahIM, e jJAnane AdhIna. praznakartA : jo A puruSArtha bhAga nA hoya, to pachI karma ja sarvazaktimAna thaI jAya ne ? dAdAzrI : hA, e barobara che. karma zaktimAna che e paNa puruSArtha che. A puruSArtha e bhrAMta puruSArtha che. puruSArtha eTale pragati. e be prakAranI pragati. eka sAco puruSArtha, puruSa thayA pachIno puruSArtha, tenAthI
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma - bhAvakarma + nokarma pragati ane A brAMta puruSArtha te ya paNa pragati thAya. eTale A puruSArtha madada kare ene. A jJAna pachI tamane bhAvakarma hoya nahIM. tame game te karo to bhAvakarma nA hoya. kAraNa ke dAdAnI AjJA pALo cho. bhAvakarma eTale zuM ? sAruM karo toya bhAvakarma, khoTuM karo toya bhAvakarma. have kartA che tyAM sudhI bhAvakarma. jeTaluM DIscArja che e badhAM nokarma, cArja e bhAvakarma. praznakartA : Ama dekhAya bhAvakarma jevuM, paNa chatAM emAM pote bhaLato nathI ne DiscArja thAya che. eTale nokarma thaI gayuM ? dAdAzrI : eTale nokarma. bahAranA loko mahIM bhaLe eTale bhAvakarma thaI gayuM. krodha eTalI badhI agni kyAMthI lAvyo ? paramANu rUpe hatA ja e. sthULa thayuMne, bahAra nIkaLyuM eTale nokarma thaI gayuM. mahIM che tenA mAlika cho 'tame', javAbadAra cho tame. bahAra nIkaLyuM enA mAlika nA thAva to kazuMya nahIM. krodha-mAna-mAya-lobha thatAM hoya ane enA mAlika nA thAva to kazuM nahIM. praznakartA : A mAlika nA thavuM e zuM che ? dAdAzrI : mAlika nA thavuM e to jJAna che. pote koNa chuM' e bhAna hoya ne ! krodhano mAlika zAthI thaI jAya che ? ajJAnatAthI, aNasamajaNathI. mAlika che nahIM ane mAlika chuM mAnI bese che. bahAranA loko mAlika che. e kharekhara mAlika che. e to dekhAya che ne, zrImaMta ja dekhAya che ne (!) praznakartA : eTale kharekhara mAlika e paNa mAnI beThelI ja dazA chene ? 319 dAdAzrI : e kharekhara mAlika ja che. praznakartA : e kevI rIte ? AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : mAnyuM nA hoya to ciMtA ane baLatarA nA thAya. mAlika ja che. eTale jJAna nA hoya e mAlika ja gaNAyane tyAre. emane tuM pUche, koNa bole che ? to kahe, huM ja boluM chuM ne ! 320 praznakartA : jJAna lIdhuM che e lokone kevuM rahe che ? dAdAzrI : e mAlika nA thAya. bhUlathI thaI bese che ke A mane AvuM kema thAya che, AvuM kema thAya che ? eTaluM ja, mAne eTaluM. vAstavikamAM evuM nathI. dehatI kriyAo badhI torma ! praznakartA : to have A dehamAM nokarma kaI jagyAe Ave ? nokarmamAM zuM samAveza pAme? dAdAzrI : tamAma jAtanI kriyA nokarma eTale DiscArja karma. paNa jo kadI ajJAnI hoya tene cArja thAya ane jJAnI cArja nA thavA de. khAdhuM te ya nokarma, paNa tIkhuM lAgyuM ne mahIM je azAtA utpanna thaI e dravyakarma. praznakartA : e apayazanAmakarma, yazanAmakarma udayamAM Ave paNa e je vyavahAra bane che e nokarmano gaNAya ? dAdAzrI : e badhuM nokarma. udaya Ave pachI phaLa ApatuM thAya e nokarma. praznakartA : eTale phaLa ApavAnA saMjogo ? dAdAzrI : e badhuM nokarma. mahIMthI bahAra nIkaLyo tyArathI nokarmanI zarUAta thaI gaI. praznakartA : A nikAcita karma che e nokarmamAM ja AvI jAya ne ? dAdAzrI : hA, e nikAcita vaLI ethI vaLI jabarAM.
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 1 322 AptavANI-13 (pUrvArdha) dravyakarma + bhAvakarma + nokarma bharelo mAla te dravyakarma te te vaparAya tyAre tokarma ! praznakartA : to A vANI bolAya che, e zemAM samAveza kare ? A nokarmamAM jAya ? vizrA, prayogasA, mizrA ! praznakartA : to mizraNA ane prayogasA ene dravyakarma ne bhAvakarma kahI zakAya ? dAdAzrI : vANI be rUpe che. enA mULa paramANu dravyakarmanA che ane A ahIMthI bahAra kheMcAIne je svarUpe nIkaLI te nokarma che. praznakartA : eTale je koDavarDamAM hoya che ne zorTahenDa thAya che tyAM sudhI... dAdAzrI : e badhuM dravyakarmamAM ane pachI A nIkaLe che nokarma. praznakartA moMDhAmAMthI nIkaLe e badhuM nokarma. dAdAzrI : evuM che ne, prayogasA to pahelAM thaI jAya che. dravyakarmanAM pahelAM thAya che. bolatAMnI sAthe ja thaI jAya. prayogasA e paramANu cokhkhA hatA ne, te bolavA mAMDyuM "ApaNe". mahIM bhAva karyo, te tenI sAthe mahIM paramANu peThAM. te badhA ja paramANu raMgAI jAya evAM prayogasA thaI jAya. prayogasA kyAM sudhI kahevAya ? A cokhkhA mULa vizrayA paramANu che. kaMI vANI bolyA ne mahIM peThA e prayogasI thaI gayA, pachI mizrasA thatAM vAra lAge, mizraNA thAya tyAre e dravyakarma kahevAya. tyAM sudhI dravyakarma kahevAya nahIM. mizraNA thatI vakhate dravyakarma kahevAya ane dravyakarma thayAM pachI pAcho udaya Ave. dAdAzrI : nokarma eTale tame mAlika nahIM eTale tame javAbadAra nahIM. mAlika thayA to javAbadAra. praznakartA : ane mananA vicAro AvatA hoya e zemAM jAya ? dAdAzrI : e badhuM nokarma. praznakartA : ane mananI je gAMTho paDelI hoya, graMthi mahIM, te dravyakarmamAM jAya ? dAdAzrI : e dravyakarmamAM. praznakartA : citta, buddhi ane ahaMkAra ? dAdAzrI : e badhuM dravyakarmamAM paNa vAparavA mAMDyuM eTale nokarma thayuM. praznakartA : jyAre aMdara sUkSmarUpe paDyuM che, tyAre dravyakarma che ane vAparavA mAMDyuM tyAre nokarma che. Ama bahu UMDA nA utaravuM. A utaravA jevuM nathI. A bhUlabhUlAmaNI che. ame kahIe ke nA pasazo mahIM, nA pesazo nahIM. mahIM pesazo ja nahIM. AtmA ja mukhya jANavA mATe che. A bhUlabhUlAmaNI che. eka AtmA jANyo ane ApaNe A enI meLe lakSamAM Avyo, ApaNe yAda nA karo paNa chatAMya Ave, rAte tame jAgo to A yAda enI meLe Ave ? e sAmo Ave ne ! praznakartA : sAmo Ave. dAdAzrI enuM nAma sAkSAtkArI jJAna kahevAya. hA, anubhava jJAna. have AtmA prApta thaI gayo. pachI ene bIjuM badhuM jANIne zuM karavAnuM ! bhagavAnanuM zAstra to bahu UMDuM che. enuM tAraNa kADhI zakavAnI zaktio nathI. eTale loka A jAta jAtamAM zabdomAM phasAyeluM che. draSTi UMdhI tethI bhAvakarma ! dravyakarma mANasane karavAnA hotAM nathI. bhAvakarmamAMthI utpanna thayAM. dAdAzrI : hA.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma + nokarma e dravyakarma enI meLe phaLa ApyA ja kare. nokarma tamAre badhA karavAnAM. jo A bhAvakarma nA hoya to nokarma aDe nahIM. bhAvakarma hoya to nokarma helpa kare. sArAM karo to puNyAI baMdhAya, khoTAM karo to pApa baMdhAya paNa bhAvakarmanI phAcara hoya to ja thAya. 323 A 'draSTi' badalAI ne UMdhI thaI che eTale bhAvakarma zarU thAya che, vizeSa bhAva. svabhAva bhAva nahIM paNa vizeSa bhAva. e bhAvakarma aMdara thayA kare che. UMdhI draSTi che mATe. A amArAM sALA che ne A mArA Ama che ne A amArA Ama che ne ! 'huM A karuM chuM ne huM te karuM chuM', e bhAvakarma badhuM. e badhA bIja nAkhe che te. samatA tyAM cArja baMdha ! A dravyakarmathI bhAvakarma UbhA thAya. evuM che ne, kaDavuM ne mIThuM beu samabhAve sahana thatAM nathI paNa kaDavA upara dveSa che ane mIThA upara rAga che. eTale karma baMdhAya che. samabhAva thaI jAya kaDavA-mIThAnuM, to karma nA baMdhAya. praznakartA H bhAvakarma eTale dravyakarma dvArA je kaMI paristhiti AvI... dAdAzrI : A dravyakarma che to A krodha-mAna-mAyA-lobha thAya che, e badhAM bhAvakarma. paNa jene na karavAM hoya, jene jJAna hoya, te na kare. mIThAM saMyoga Ave che tyAre khuza thAya che ane kaDavA Ave che tyAre ciDhAya che. evuM ne evuM cAlyA kare che. tyAM samatA rAkhe to kazuM baMdhAya nahIM. praznakartA : to je thAya che, krodha-mAna-mAyA-lobha aMdara jIvamAM thAya che, e.... dAdAzrI : e bhAvakarma. praznakartA : e bhAvakarma thayA ane te dravyakarmane nimitte thAya che ke dravyakarma karAve che ? AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nA, dravyakarma karAvaDAve che 'ene'. paNa te dravyakarmanuM 'e' kyAre nA mAne ke jo 'pote' jJAnI hoya to nA mAne. 324 praznakartA : eTale atyAre je kaMI mAruM zarIra pachI bhogave... dAdAzrI : du:kha-sukha badhuM bhogavo e nokarma. eTale ApaNe ene samabhAve nikAla karI nAkhIe, e badhAM karma Ave tene, kaDavAM-mIThAM Ave tene. eTale nokarmano artha zo ? jJAnI hoya to enAthI karma nahIM baMdhAya ane ajJAnI haze to A karmamAMthI pAchuM bIja paDaze. ahaMkAra pahere cazmA ! praznakartA : AptasUtra 3963mAM che ke ahamnuM sthAna kyAM sudhI rahetuM haze ? kAryaNa zarIra ane zuddhAtmA A benI vacce 'je che te' nA UDe tyAM sudhI rahe che. A 'je che te' e zuM che ? dAdAzrI : e ja ajJAna. e ajJAnarUpI paDado. ajJAna nA rahyuM eTale jIvato ahaMkAra badhuM UDI jAya. pachI pAcho paDachAyArUpI ahaMkAra rahe, DrAmeTIkala. e saMsAra calAvI le. eTale ahaMkArano ja mokSa karavAno che. mULa AtmAno to mokSa thayelo ja che ne ! ajJAna jAya to badhuM jAya. AvaraNa be rIte che. ajJAnarUpI je paDado, te ane bIjuM dravyakarmanuM AvaraNa che. dravyakarma to roje hoya che ja. paNa kAyamanA ajJAnarUpI paDadAnI vAta karI. dravyakarma to amuka apekSA pUratuM che, emAM kaMi vAMdho nathI, cAlIsa-pacAsa varSa mATenuM. pAchuM bIjuM badalAyA kare ane peluM ajJAna to kAyamanuM che. dravyakarma to e vastu evI che ke e to cazmA sivAya bIjuM kazuM nathI. e kaMi ajJAnatA nathI. e to cazmA che, jevuM pahere evuM dekhAya. pILA pahere to pILuM dekhAya. praznakartA H e paheranAra koNa che ? dAdAzrI : ahaMkAra.
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma + nokarma 325 praznakartA : eTale ahaMkArane AvAM cazmA hoya che, evuM ? dAdAzrI : cazmA paheravA ja paDe che pharajiyAta. eTale 'ene' (ahaMkArane) je dekhAtuM hatuM te avaLuM dekhAya che pachI. avaLuM dekhAya eTale avaLuM cAle pachI. draSTi badalAI, dravyakarmathI ! have dravyakarma zuM che ke AMkhe pATA baMdhAvIne A badhuM dekhADe che. eTale 'draSTi' badalAI jAya che, e badhuM dravyakarmathI che. draSTi badalAI jAya tethI. A zarIra UbhuM thayuM. A zarIra je UbhuM thayuM che, e dravyakarmanA AdhIna ja thayuM che. praznakartA : jJAna pahelAM ApaNe je draSTithI jagatane joIe, e draSTi e dravyakarmanA cazmA che ? dAdAzrI : dravyakarmanA AdhAre e 'draSTi' che. ane e draSTithI ApaNe avaLA cAlyA chIe. paNa AdhAra eno dravyakarma kharuM. e draSTi dravyakarma nA kahevAya. A cazmA tame kaho chone, te dravyakarma ja kahevAya, e barAbara che. nokarma eTale DiscArja thatAM karma ane bhAvakarma eTale cArja thatAM karma. vacce dravyakarma UDI jatAM nathI. ApaNe UMdhI 'draSTi' kADhI nAkhIe chIe. eTale e (mULa) draSTi pelI bAju jatAM ja rahI jAya che dravyakarmamAM. e UMdhI 'draSTi' ja UDI jAya che. praznakartA : zrImad rAjacaMdranuM vacanAmRta che ne, temAM A traNa Dephinezana AvI ApI che ke je bhAvakarma che ne, bhAvakarma je baMdhAya che, enuM je rijhalTa Ave e dravyakarma. dAdAzrI : e barobara che. paNa e rijhalTa loko emanI bhASAmAM samaje che. e AvatAM bhavanA cazmA, rijhalTa eTale. ane loko ema samaje che ke ahIM AgaLa A dravya AvyuMne... e bhASAya che, e kaMi khoTI nathI, AptavANI-13 (pUrvArdha) paNa evuM nathI e dravyakarma. dravyakarmano artha samajAya ne to to bahu kAma kADhI nAkhe. 326 praznakartA : dravyakarmanuM tame zuM kahevA mAMgo cho ? dAdAzrI : A dravyakarma UDI javAthI, tamane draSTi badalAI gaI ke nA badalAI gaI ? praznakartA : hA, e badalAI. dAdAzrI : paNa emane dravyakarma che. dravyakarma che te draSTine UMdhI dekhADe che. dravyakarmanA AdhAre draSTi avaLI-UMdhI thaI gaIne, UMdhI draSTi jenAM AdhAre jagata cAlI rahyuM che, jenAM AdhAre bhAvakarma thAya che. nahIM to bhAvakarma thAya ja nahIM, jo dravyakarma nA hoya to. dravyakarmathI e draSTi che. je che tenAthI kaMI viparIta dekhADe. viparIta dekhAya, eTale viparIta cAle pachI. praznakartA : A je Apa jJAna Apo cho, tyAre amArAM cArja thatAM karmo baMdha thaI jAya che, te A draSTi badalI nAkho cho tethI ne ? dAdAzrI : e mULa draSTi UDI javAthI bhAvakarma baMdha thaI jAya che. AtmajJAnI ane temanA AzrayavAna ja dravyakarmane samajI zake. dravyakarma eTale pariNAma pAmI gayeluM hoya, 'iphekTa' hoya te. bhAvakarma te mULa draSTi bagaDe, to cArja ! dravyakarma dekhAya evI sthULa vastu ja nathI e. te loko dekhAya evA sthULamAM laI jAya che ane sthULamAM ja samaje che, dravyakarma. bhAva eTale sUkSma ane dravya eTale sthULa evuM samaje che. kharI rIte dravya to sUkSmathI UMcuM che vastu. have e lokone zI rIte samajAya ? badhuM geDa bese nahIM ne ! cAle che ! praznakartA : bahu cokhkhuM nA thayuM haju.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 AptavANI-13 (pUrvArdha) karma ja baMdhAtAM aTakI jAya. rakha lakSamAM cazmA, pote te bAhya cIjo ! be vastu sAthe rAkhavAthI, banne potAnA guNadharmamAM rahI ane trIjo guNa utpanna thaI jAya che, vyatireka guNa. e vyatireka guNa enAthI camAM baMdhAya che. AtmA svabhAvamAM ja che, paNa dhummasa bahu che tethI dekhAya nahIM. dhummasa jAya eTale dekhAya. dravyakarma dhummasa jevuM che. dhummasamAMthI bahAra nIkaLe tyAra pachI ya 'ene keTalAMya kALa sudhI asara rahe. 'jJAnI' tene choDI Ape. dravyakarma + bhAvakarma + nokarma 323 dAdAzrI : nokarma eTale DiscArja, sthaLa badhuM. praznakartA : dravyakarma ne nokarma ekabIjAnAM anusaMdhAna jevA nathI lAgatA ? dAdAzrI : evuM che ne, dravyakarmamAMthI bhAvakarma utpanna thAya che ane bhAvakarmamAMthI nokarma utpanna thatI vakhate, dravyakarma bIjA badalAya. praznakartA : eka dAkhalo Apo. dAdAzrI : 'tamane koI gALa bhAMDe, te ghaDIe tamAro "bhAva" badalAI jAya. praznakartA : gALa bhAMDI e zuM kahevAya ? dAdAzrI : e nokarma kahevAya. gALa koIka bhAMDe che, te to nokarmamAM jAya, paNa 'tamArI' e (mULa) 'draSTi badalAI jAya. to emAMthI dravya karma utpanna thAya. raudrabhAva UbhA thAya e bhAvakarma kahevAya ane raudrabhAva UbhAM thatI vakhate je mahIM mULa mazInarI, A lAITa dekhAya (dabAya), 'draSTi' bagaDe te dravyakarma. A tamane (mahAtmAone) nakarma vakhate 'draSTi' nA bagaDe. bhAva UbhA thAya toya 'draSTi' bagaDe nahIM. kAraNa ke hiMsaka bhAva nathI. draSTi nA bagaDe eTale cArja nA thAya. draSTi bagaDe to ja cArja thAya. draSTi nA bagaDe to bhAvakarma je thayA ne e paNa che te DiscArja che. bhAvakarma ne mULa draSTi bagaDe e beuM, enuM nAma cArja. praznakartA: bhAvakarma, dravyakarma, nokarmathI rahita kevI rIte rahevAya ? dAdAzrI : jyAM sudhI samyaka draSTi thAya nahIM tyAM sudhI bhAvakarma, nokarma, dravyakarmathI rahita thavAya ja nahIM. samyak draSTi thAya nahIM ne ! e mithyA draSTi badalAya nahIM. jyAM sudhI mithyA draSTi badalAya nahIM tyAM sudhI kazuM vaLe nahIM. A mithyA draSTi e saMsAradraSTi che. pelI samyaka draSTi e AtmadraSTi che. e draSTi judI che. samyak draSTi thayA pachI bhAvakarma, dravyakarma, nokarma badhuM juduM juduM thAya ane pachI chUTI jAya. pachI chUTuM ja rahyA kare. je AvatAM bhavane mATe bIja nAkhe che te bhAvakarma. je bIja vagaranAM karma che e nokarma. ane dravyakarma zuM che ? e gayA avatAranAM kayA camA lAvelo che ? cAra naMbaranAM, ATha naMbaranAM ke bAra naMbaranAM camAM che ! jevA camAM lAvyo, tenAthI AkhI jiMdagI dekhAya. camAM laIne Avyo hoya, te pramANe sUjha paDe. dravyakarmamAM zaktio paNa lAvelo hoya che. AtmAmAM anaMta zaktio che. paNa ene aMtarAya karanArI zaktio paNa lAvelo hoya che. bIjuM, mUchita bhAva, moha lAvelo hoya che. - pILA camAM caDhAve to jagata pILuM dekhAya. A cazmAno khyAla che tethI samajI jAya ke A cazmAne lIdhe pILuM dekhAya che ! A pUrvajanmanAM dravyakarmanA cazmAM caDhAvyAM che, enAthI A badhuM dekhAya che ! jo cazmA lakSamAM rahe, pote lakSamAM rahe ane bahAranI hakIkata lakSamAM rahe to kazo vAMdho nathI. dravyakarma to A jagatanA lokone samajAya che ne e vAteya kharI che paNa mULa vastu dravyakarma to judI vastu che. dravyakarma to je pelA ATha kahelA che ne, te dravya karma. ane A dravyakarmanuM ja phaLa che A bhAvakarma, nokarma.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma + nokarma 329 330 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : dravyakarmanuM ja phaLa ? dAdAzrI : e dravyakarma nA hota to A hota nahIM. dravyakarmane lIdhe A bhAvakarma, nokarma thAya che eTale ApaNe mithyAdraSTi ja AkhI UDADI melIe chIe. eTale bhAvakarma, dravyakarma, nokarma badhuM 'ApaNane aDe nahIM. dravyakarma- bhAvakarma-nokarma badhuM UDADI melyuM badhuM. eTale ApaNe kahyuM ne, "huM bhAvakarma- dravyakarma-nokarmathI sarvathA mukta evo zuddhAtmA chuM.' eTale ahIMyA dravyakarma ya nathI ne bhAvakarme ya nathI, nokarme ya nathI. A amane dravyakam ya nathI, bhAvakarme ya nathI ne nokarme ya nathI.. arpaNa kyuM jIvatuM te rahyuM maDadAla ! dravyakarma, bhAvakarma, nokarma arpaNa karyuM, paNa e samajAya nahIMne ! karma mAtra badhuM arpaNa thaI gayuM che. kAraNa ke huM tamane kahI dauM chuM bolo, 'huM bhAvakarma, dravyakarma, nokarma badhA tamane arpaNa karI dauM chuM." tyAre kahe, 'mArI pAse nahIM rAkhavAnAM ?" tyAre kahe, "nA, jo rAkhavAM hoya pahelAM tuM kahI de mane, to tamArI pAse rAkhaje.' tyAre kahe, "nA, mArI pAse nahIM rAkhavAM.' pachI zenuM hoya ? soMpyA pachI ApaNe zuM ? samajyA vagara bAkI raheluMne badhAnuM ? tame sopyAM nA hoya to bhAvakarma cAlu hoya ane karma baMdhAya. praznakartA : ApanuM kahevuM sAcuM paNa tenI mahattvatA have samajAI. dAdAzrI : samajamAM AvavuM joIe. barAbara che, e geDamAM nahIM besI gayeluM ? praznakartA : ema khabara che ke ApaNane bhAvakarma nathI. dAdAzrI : hA, e bhAgye ja koIka mahAtmAne geDamAM beTheluM hoya. aDasaTTe cAle che mArA bhAI. bAkI evI samaja nA paDe, rAma tArI mAyA. praznakartA : A vAta samajAI eTale to kalyANa thaI gayuM moTuM. dAdAzrI : A vAta samajAI to ukela ja AvI gayo ne ! paNa samajAya nahIM ne ? A to akrama che eTale cAlyA kare che. nA samajAya to ya cAlyA kare. A nAnA chokarAnuM ya cAle che ne ! mAruM mAnato'to, te badhuM Apane arpaNa karI dIdhuM. mArAM bhAvakarma, mArAM nokarma, mArA dravyakarma, mAruM mana, mAruM zarIra, mAruM vacana e badhuM tamane soMpI dIdhuM. praznakartA : e to evuM huM vicAra karato'tone, A badhuM arpaNa karIe chIe kharAM, kAMIka detAM to chIe e ja nahIM. - dAdAzrI : nA, paNa e jo samajamAM besI jaIne (bese pachI) soMpe, e to kalyANa ja thaI jAya. paNa e samajamAM bese nahIM ne ! hajI keTalAMya mahAtmAo nokarmane samajatAM nathI. moTA moTA mahAtmAo chatAMya gADuM cAle che. ApaNe jANIe ke AgaLa upara samajI ja leze ! praznakartA: mana-vacana ne kAyA, bhAvakarma-dravyakarma ne nokarma dAdAne arpaNa karI dauM chuM. paNa pachI pAcho huM to bhogavuM ja chuM. meM arpaNa karyA kevI rIte kahevAya ? dAdAzrI : jIvato bhAva arpaNa karI dIdho ane maDadAla pAse rahyo. eTale jIvatuM mana, jIvatI vANI ne jIvato ahaMkAra. e jIvatuM badhuM arpaNa karI dIdhuM. ane bIjuM tamArI pAse je rahyuM e phaLa ApavA taiyAra thayelAM, teTalAM rahyAM tamArI pAse. praznakartA : A huM pahelIvAra samajyo. dravyakarma-bhAvakarma-nokarma Apane soMpI dIdhA che. enuM mahatva paNa pahelIvAra samajyo. dAdAzrI : samajAyuMne ? tame pahelI vakhata samajyA paNa keTalAMyane ApaNe dravyakarma bolIe chIe te A ema samaje ke paisA jarUra paDaze hamaNe evuM, to ya cAle, gADuM calAvI levAnuM. eno phoDa pADavA jaIe to bagaDI jAya. A dAdAnA AdhAre AdhAre cAle che ne !
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyakarma + bhAvakarma + nokarma 331 332 AptavANI-13 (pUrvArdha) sImaMdhara svAmI pAse javA mATe puNyAnubaMdhI puNya joIe ne ! eTale janmatAM tamAre tyAM AgaLa badhuM kapaDAM, baMgalo rAjamahela jevo taiyAra bApA rAkhe. baMgalo bAMdhavAno nahIM, baMgalo bAMdho e puNyAnubaMdhI puNya nA kahevAya. e taiyAra baMgalo hoya ane tyAM bhaI Ave. badhuM taiyAra joIe ke nA joIe? pAchAM darzana karavA jaIe to ghoDAgADI joIe. badhuM joIe ne ? praznakartA H hA. dAdAzrI : heya... sImaMdhara svAmI pAse gADI mUkI jAya roja, pAchI teDavA Ave. eTale A vijJAna che, tame jo ekkekTa hisAba kADhI lo to evuM suMdara vijJAna che. siddhAMtika ane avirodhAbhAsa. virodhAbhAsa koI jagyAe nA hoya ! A dravya eTale loko ahIM A samaje. te huM cAlavA dauM. meM kahyuM, iMDone, jyAre tyAre samajaze. dravya ghAle to badhI keTalI cIjo ghAlavI paDe, Tebala nA ghAlavuM paDe ? pUjA karIe, phalANuM karIe, phalANuM je karIene, e badhA dravyakarma evuM ghaNAM samaje che, bhAvakarmanuM phaLa AvyuM kahe che. hoya e dravyakarma, A to nokarma che. ane nahIM to sauthI sAruM AmanA jevuM kaMI jANavuM karavuM nahIM ne A dAdAe kahyuM e sonuM. vijJAtathI UDya bhAvakarma ! A bhAvakarma, dravyakarma ane nokarma - traNa karmo upara A jagata UbhuM rahyuM che. te A AkhA kramika mArganA jJAnIo e badhAMya bhAvakarma upara rahelAM che. ane e bhAvakarmane divase divase ghaTADatA javAnA che, krame krame. kramika mArgane eTale krame krame. have "e" bhAvakarma ghaTADe tema tema che te pelI bAju bhAvakarma ochA thatAM jAya, tema tema svabhAva UghaDato jAya. ane ApaNe zuM karyuM, ke bhAvakarma upara AkhuM ja che, te bhAvakarma ja uDADI melyA. kAraNa ke 'tame' 'caMdubhAI cho', to bhAvakarma thAya ne ?! 'A' vijJAnamAM to cAra kaSAya UDI ja gayA ne ! eTale che te bhAvakarma rahyuM ja nahIM. bhAvakarma rahyuM nahIM eTale A AvatA bhavanA navA dravyakarma eTale A ATha karmo che, e baMdhAya nahIM. kAraNa ke bhAvanA kartA 'tame rahyA nahIM.. praznakartA : eTale pelI beTarI je cArja thayA karatI hatI kAyama, te have cArja nahIM thAya ? dAdAzrI : nA, cArja nahIM thAya. eTalI cArja thaze ke mArI AjJA tame pALo cho ne eTalI cArja thaze te, to eka avatAra mATe to puNya joIe ke nA joIe ? praznakartA H e AjJA pALavAmAM je kaMI kartutva bhAva Ave che, ene pariNAme A puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya che ? dAdAzrI : baMdhAyane ! Avato bhava joIe ne ! Avato bhava
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 AptavANI-13 (pUrvArdha) jANavAnuM ? AmAM darzana ne jJAna kayA ? be judA kema ? eTale darzana-jJAna be judI vastu che. jagatane A samajavA mATe paNa ghaNo TAIma lAge evI vastu che. ane jJAnI jo phoDa pADe to sahejamAM samajAI jAya. eTale darzana-jJAna lokone nathI samajAyuM. darzana-jJAnanI vAta Ave tyAM phIlosophare ya baMdha hoya. jyAM juo tyAM A darzana-jJAna samajAyuM nathI. praznakartA : buddhinI parano viSaya che ne? dAdAzrI : hA, buddhinI parano viSaya ! have bheda to jJAnagamya che. chatAM paNa tamane kaMIka buddhithI samajAya eTalA mATe dAkhalo batAvuM. have A darzana-jJAna, e tamane vigatavAra samajaNa paDe eTalA mATe dAkhalo ApuM to buddhimAM bese ne tamane ema lAge ke "nA, A vAta kharI che." bAkI bIjuM to huM ja joI zakuM. [3.1] kaMIka che e darzata, zuM che e jJAna ! darzata ane jJAta, buddhigamya phoDa ! praznakartA H joyo ane drazyomAM taphAvata zuM che kahe che te samajAvavA kRpA karazo. dAdAzrI : tane zuM samajAyuM ? joyo ne drazyo ? praznakartA : zeyo eTale ApaNe khAlI aMdarathI jANavAnuM hoya. drazyo ApaNe bahArathI joI zakatAM hoIe. dAdAzrI : evuM nathI. bhagavAne darzana ane jJAna be zabda mUkyA. sAheba, ekaluM jJAna mUkyuM hota to nA cAlata? jJAnamAM badhuM AvI ja jAyane darzana-barzana badhuMya ?" tyAre kahe, "nA. Ano bheda samajAya nahIM. keTalAMka darzanathI vagara jJAne ukela Ave che. have jJAna-darzana ane cAritra. temAM draSTA drazyane jue ane jJAtA zeyane jue. ekanI eka ja vastu, jJAtA-draSTA pote ja. paNa jyAre drazyane jue tyAre e draSTA kahevAto hoya. jyAre zeyane jue tyAre jJAtA kahevAto hoya. have drazya kone kahevuM ? eka moTo prazna Ubho thAya. evuM che ne ke joyuM e to A AMkhathI joyuM ene joyuM kahevAtuM nathI. e to saMsArane mATe joyuM kahevAya. paNa AmAM kayuM jovAnuM ne ApaNe ahIM badhA beThAM chIe, pelA rUmamAM kaMI avAja thAya, eTale eka jaNa zuM kahe, "kazuMka che'. have bilADI che ke kUtaruM che, zuM khabara paDe ? paNa "kaMIka che' e to A loko jANe che ke nahIM jANatA ! nA jANe ?! kaMIka che evuM khabara paDe ?! praznakartA : hA. dAdAzrI : "zuM che? e khabara nA paDe vakhate, kUtaruM che ke bilADI, emAM zuM hoya kevI rIte kahevAya ? agara nAnA bAbAe hAtha mAryo hoya ! paNa 'kaMIka che" evuM khabara paDe ke nA paDe ?! tamane hau khabara paDe ?!. praznakartA : hA, dAdA. dAdAzrI : e zuM kahevAya ? e jJAna kahevAya ke darzana ? ke draSTi kahevAya ? "kaMIka che' evuM jJAna thayuM e zuM kahevAya ? badhAya kahe che, kaMIka che. paNa ApaNe pUchIe ke 'zuM che e bolane ! e kema khabara paDe ? "kaMIka
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaMIka che e darzana, zuM che e jJAna ! che kharuM,' kaheze. badhA eka mate javAba Ape, badhAya kahe ke 'kaMIka che.' eTale ApaNe ahIMthI UThIne gayA tyAM AgaLa, 'oho ! A to billI che.' tyAre A kahe ke 'billI che'. A badhAya kahe, 'billI che'. eTale 'kaMIka che' e paNa jJAna hatuM ane 'A billI che' te paNa jJAna che, nahIM ? A bemAM voTa Ijha Dipharansa ? A be jJAnamAM. tyAre 'kaMIka' che eTale anDisAIDeDa jJAna e darzana kahevAya, ene joyuM kahevAya ane DisAIDeDa e jJAna kahevAya, ene jANyuM kahevAya. 335 anaDisAIDeDa jJAna ene drazya kahyuM. DisAIDeDa jJAnane jJeya kahyuM. A kaMIka che e draSTApaNuM ane pachI badhA sahamata thayA ke A billI che to e jJAtApaNuM. eTale beu ekanuM eka ja che. praznakartA : tame bilADIno dAkhalo Apyone, eno avAja paNa ApaNe nathI sAMbhaLatA, ApaNe jotAMya nathI. chatAM ghaNI vakhata ApaNane evuM mahIM phIlIMga thAya ke kaMIka che, to e zuM kahevAya ? dAdAzrI : paNa e 'kaMIka che' eTale e drazya ja kahevAya. jyAM sudhI ene Disijhana na Ave tyAM sudhI e drazya. Disijhana Ave, DisAInDeDa tarata peluM zeya thayuM. tyAM sudhI jANyuM nA kahevAya. drazya ane jJeya be rIte A jagata che ane AtmA jJAtA ane draSTA be rUpe che. evuM A ApaNuM jJAna zuM kahe che ke, A jJeya ane drazya che, ene tame jJAtA-draSTA thaIne juo. AtmA to jJAtA-draSTA che. have peTamAM kaMIka du:khe che, ema kahyuMne e drazya hoya, pachI ame kahIe, 'kyAM du:khe che e to kahe, mUA ?" tyAre kahe, ahIM du:khe che, e jJeya kahevAya. DaoNkTaro badhAM kahe ke 'che kaMIka sAluM kharuM paNa nidAna thatuM nathI.' 'nidAna eTale zuM che ?' evuM kahene, tyAre kahe, 'nidAna thatuM nathI. kaMIka che kharuM paNa nidAna thatuM nathI.' have A zabdo vyavahAramAM pracalita che, paNa vyavahAravALAne bhAna nathIne A vAtanuM. 336 AptavANI-13 (pUrvArdha) tathI phera emAM kaMI ! praznakartA : jJAtA-draSTA ane jANanAra-jonAra e bemAM zuM phera ? dAdAzrI : jonAra-jANanArane ja jJAtA-draSTA kahevAya. meM joyuM ne meM jANyuM. je vastune jue, drazyane jue ane jJeyane jANe eTale joyuM-jANyuM bole. A lAITa zuM kare ? e jo cetana mahIM hoya to e kaheze, 'huM jouM chuM. huM ja jANuM chuM.' eno svabhAva zuM che ? praznakartA : prakAza ApavAno. dAdAzrI : te e ya prakAza ja Ape. prakAza be jAtanA. jovuM ne jANavuM. jANavuM-jovuM kema kahyuM ? 'badhA A tArA che' ema kahIe eTale joyuM kahevAya. 'dhruvano tAro che, phalANuM che' vigatavAra kahIe ene jANyuM kahevAya. eno e ja prakAza. vicArIte joyuM te jJeya ! have bahu vicAreluM ghamazora thayuM hoya to jANavAmAM nA AvatA hoya to darzanamAM rAkhavA ke bhAI A badhA vicAro AvyA che bhegA. chUTA chUTA jANavAmAM nA AvyA hoya tyAre samUhamAM mUkavAnuM ke badhAM vicAro AvyA e joyAM, e darzana kahevAya. ane vigatavAra joyA te jJAna kahevAya ke A phalANAM vicAra AvyA, A auraMgAbAda javAno vicAra Avyo, ApaNe enA jJAtA kahevAya, peluM zeya kahevAya. ane badhAM vicAro Ama bhegAM AvatA hoya to drazya kahevAya. vicArIne juo e zeya kahevAya ane avicArIne juo e drazya kahevAya. praznakartA : vicArIne eTale zuM ? dAdAzrI : A sinemA jotAM hoyane te badhuM joIe kharAM. paNa pAchuM
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaMIka che e darzana, zuM che e jJAna ! 337 u38 AptavANI-13 (pUrvArdha) mahIM ko'ka jagyAe evuM Ave, eka mANasa charo laIne zuM karavA pelAnI pAchaLa doDyo ? mAraze ene. e che te zeya kahevAya ane bIjuM badhuM jAya che te drazya kahevAya. praznakartA charo laIne mANasa Avyo che e pahelAM ApaNe joyuM eTale drazya che, paNa emAM vicAryuM ke A zuM karavAno haze ? tyAre drazya ya thaI jAya, barAbara ? dAdAzrI : charo laIne Avyo tyArathI ja ApaNo vicAra mahIM pesI gayo. vicAra peTho tyArathI e joya che. ane vicAra nA Ave ne sahejA saheja e cAlyuM jAya e drazya badhA. praznakartA : ApaNe A caMdubhAIne kaMI paNa akaLAmaNa thAya, mUMjhavaNa thAya che, ene huM jouM chuM, to emAM e be joyuM-jANyuM kevI rIte lAgu paDe ? dAdAzrI : evuM tamane potAne pahelI khabara paDI e joyuM kahevAya. jyAM sudhI zuM che e jANe nahIM tyAM sudhI badhuM darzana. eTale jyAM sudhI DisIjhana nA Ave e jovuM. e jue che paNa jANatA nathI tyAM sudhI darzana. haju anubhavamAM AvatuM nathI ke eno A zuM phAyado thayo che ane pachI pAMcame dahADe kaheze, ke Aje mane saNakA ochA thaI gayA.' e jJAna anubhava thayo mATe. dekhyuM te jANyuM, beu rileTiva ! praznakartA : A bemAM riyala-rileTiva kayuM? dekhyuM te rileTivanA AdhAre jaNAyuM ne jANyuM teya rileTivanA AdhAre ? dAdAzrI : e banne rileTiva. banne rileTivanA AdhAre. te sApekSa vastu badhI rileTiva. AtmA sivAya bIjuM nirpekSa vastu ja nathI koI. badhuM rileTivamAM ane te pAchuM vinAzI. praznakartA H eTale sApekSanA AdhAre dekhyuM ane jANyuM e to vinAzI thayuMne ? dAdAzrI : e badhuM vinAzI. praznakartAH have A badhuM vinAzI je samajyo te? AvI je samaja thaI e kayuM jJAna ? dAdAzrI : AvI samaja thaI e kevaLajJAnanI najIka. e kevaLajJAnanA pakSamAM che. eTale AvI samajathI mULa jJAnanA, paramenanTa jJAnanA, nirpekSa jJAnanA pakSamAM Ave. aMte to badhuM eka ja ! praznakartA : eTale je draSTA che e je jJAtA thaI jAya che, jyAre DisAIDaDa thaI jAya che tyAre ? dAdAzrI : e jJAtA-draSTA beu eka ja che, pote. DisAIDaDa thAya eTale jJAtA thayo. jyAM sudhI jamavAnuM badhuM DhAMkeluM che tyAM sudhI kaMIka che jamavAnuM e darzana ane jyAre khAze tyAre kahe, 'A che." DisAIDaDa e jJAna kahevAya. e "kaMIka che" ema lAgyuM te ghaDIe pote draSTA che ane praznakartA : to pachI jANavuM kone kahevAya ? dAdAzrI : jANavuM, eno anubhava thAya tyAre. bAdhe bhAre hoya tyAM sudhI joyuM. DisAIDaDa thAya eTale jANyuM. ghaNuM kharuM jovAmAM ja hoya badhuM. jANavAmAM ochuM hoya. DisAIDa thAya nahIMne bahu. praznakartA : jANavAnuM kyAre thAya ? DisAIDa kyAre thAya ? dAdAzrI : jANavAnuM to anubhava ApaNane thAya tyAre jANyuM. ApaNA loka nahIM kahetA, 'A davA copaDo cho keTalA dahADA thayA ?" tyAre kahe, 'cAra dahADA thayA, davA copaDuM chuM." kema kaMI... ? tyAre kahe, 'haju kaMI khabara paDatI nathI. eTale davA copaDe che. e zuM kare che?
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaMIka che e darzana, zuM che e jJAna ! 339 340 AptavANI-13 (pUrvArdha) e vAte ya kharIne, 'kaMIka che' e to kaMIka vAstavikatA lAgIne kaMIka che evuM jJAna. have darzana zI rIte lokone khyAla Ave ? eTale huM A jJAna ApuM ne, to tamane te ne te dahADe agara bIje dahADe savAramAM lAge ke 'kaMIka che'. eTale huM jANuM ke A kSAyika darzana thaI gayuM Ane. eTale tamane meM samyak darzana to ApyuM, paNa te kSAyika samakita ApyuM che. paNa have DisAIDaDa eTale tame je cho e jJAnane have jANavAnuM rahyuM tamAre. eTale e anubhava thavo joIe tamane. - have jema jema tamane anubhava thatAM jaze, tema tema jJAna thatuM jaze ane tame kaho ke "yasa', eTale anubhava thayo. e DisAIDeDa jJAna thAya. pahelAM darzana thAya, pachI jJAna thAya. e darzana ne jJAna be bhegA thAya tyAre cAritra thAya. DisAIDeDa thAya eTale pote jJAtA thAya. eno e ja mANasa. 'kaMIka che e eka prakAranuM jJAna chene ! enuM zuM kADhI nAkhavAnuM ?! e ja kharuM jJAna. eTale darzana ane jJAna, vastu eka ja hatI. praznakartA : paNa aMte to AtmAmAM to traNeya, jJAna-darzana ne cAritramAM kaMI bheda ja nathI ne ? ema e kahevAya che ne ke jJAna-darzanacAritra to e samajAvavA khAtara bheda karyA che. dAdAzrI : bIjuM kazuM nathI. AtmA te eka ja che. A to samajAvavA mATe bheda kahyAM che. kAraNa ke lokone ekadama jJAna thAya nahIM ne, pahelAM ene darzana thAya, pratItimAM Ave. A jJAna ApIe, eTale ene "kaMIka che" evuM bhAna thAya che. niraMtara AtmAnI pratIti e ja kSAyika samakti ! praznakartA : AtmA darzanamAM Ave che, eno kharekhara artha zuM karavo ? dAdAzrI : darzana eTale to dekhAvuM, pratIti thavI. koI paNa vastune kaMIka che" evuM lAgavuM joIe. darzana paheluM thAya, pachI bhAna thAya. pachI DisAIDeDa thAya. ane "kaMIka che" evI niraMtara pratIti rahe tyAre kSAyika samyak darzana kahyuM. nahIM to thoDo vakhata kaMIka che evI pratIti rahe ne pAchuM UDI ya jAya paNa A to niraMtara pratIti rahe che. praznakartA : eTale atyAre samyak darzana thayuM. dAdAzrI : samyak darzanamAM to, jANe ke AtmAnI pratIti to amuka thaI ane pachI AvaraNa AvI jAya. ane A kSAyaka samakti che. AvaraNa ja nA Ave, enI para. kevA suMdara DahApaNavALA ! ohoho ! AnA uparathI to huM Aphreina thaI gayo hato. A kahyuM tene "kaMIka che' ene jJAnamAM lIdhuM A lokoe. praznakartA: 'kaMIka che' evuM samajAyuM e darzana ane pratyakSa je nakkI karyuM ane jJAna. dAdAzrI : e jJAna kahevAya. have 'kaMIka che' evuM tamane je jJAna beThuM, enA pariNAma tame joyAM paNa haju spaSTa tame kazuM joyuM karyuM nathI. spaSTa vedana thayuM nathI, aspaSTa vedana che. eTale 'kaMIka che' evuM lAgyuM 'tamane,' paNa 'A che' evuM DisIjhana haju AvyuM nathI. praznakartA : eTale 'A che' e saMpUrNa nakkI thayuM nathI. dAdAzrI : 'A che" e saMpUrNa nakkI kyAre thaze ? kevaLajJAna thaze tyAre. jANeluM samajamAM te samajeluM jANamAM ! ame joIne kahIe. eTale A AMkhe nA jovAya. jovAnuM enAM bhAnathI. enA anubhava bhAnathI, anubhava draSTithI. A mArI vAta tamane samajaNa paDene e darzana kahevAya. ane jevI meM tamane samajaNa pADI evI rIte tame pelAne samajaNa pADo tyAre tamAruM
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaMIka che e darzana, zuM che e jJAna ! 341 jJAna thayuM kahevAya ane pelAnuM darzana kahevAya. praznakartA e pAchuM pelo jIravI zake nahIM, e draSTie Apa bolo nahIM. dAdAzrI : e potAnI samajamAM hoya. samajavuM ane kahevuM, to kahevuM e jANavAnA AdhAre kahI zakAya. jeTaluM samajIe eTaluM jANI zakAya nahIM A duniyAmAM. e jANelI vastu samajaNamAM hoya paNa samajelI vastu jANamAM nA hoya. mane samajaNa badhIye che lo, paNa peluM jANapaNuM nahIM hovAthI e batAvI zakAya nahIM tamane. [3.2] darzana sAmAnyabhAve, jJAna vizeSabhAve ! darzata-jJAtato vizeSa phoDa ! ApaNe ahIMthI roDa para jatAM hoya ANaMda, to A bAju jhADo ne pelI bAju jhADo, A bAju khetaramAM vAveluM hoya, pelI bAju vAveluM hoya. darzanavALo zuM kare ? te badhA jhADo joyA kare. ane jJAnavALo zuM kare ? A lImaDo, koThI jue, te bIjuM jovAnuM rahI jAya. eka samaye badhuM kAma na thaI zake. ApaNe badhA ja jhADane oLakhIe nahIM tyAM sudhI ko'ka kaheze ke 'tyAM zuM dIThuM tame ?" tyAre kahe, 'badhA jhADavA." tyAre kahe, 'paNa kyA jhADavAM ?" tyAre kahe, 'bhaI, e mane khabara nathI.' tyAM sudhI ene joyuM kahevAya. ane pachI ene dekhADe ke A lImaDo. eTale e jANyuM kahevAya. have ATalI hada sudhI to koI dahADo jagatanA loko, utarelAM ja nathI. emanI matimAM ya A zI rIte Ave ? A to tIrthaMkaronuM ja pahoMce. jo ke A matinuM jJAna nathI, A kevaLajJAnanuM jJAna che. praznakartA : ane A bhASAnuM ya nathI. darzana ne drazya paNa A bhASAthI uparanuM jJAna che. dAdAzrI : bahu uparanuM jJAna che A to. A to evuM chene ke nIce ApaNe utArI lAvyA. jarUra to kharIne paNa. utAravuM to paDe ne ? paNa A tIrthakaronI je zodhakhoLa che, e to A joIne ja mane to ajAyabI lAge
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana sAmAnyabhAve, jJAna vizeSabhAve ! ke ohoho ! AvI zodhakhoLa !! darzana ane jJAna, jANavuM ane jovuM, juduM pADI dIdhuM ! vaLI eka kahyuM hota to zuM khoTuM hatuM te ? paNa keTaluM badhuM enI pAchaLa moTuM AkhuM vijJAna paDI rahyuM chene ! 343 ahIMthI gADImAM jaIe ne, to be prakAranA darzana. eka sAmAnya bhAve darzana e darzana kahevAya ane vizeSa bhAve darzana e jJAna kahevAya. vizeSabhAve darzana eTale zuM ? A lImaDo, A AMbo, e vizeSabhAva kahevAya. ane sAmAnya bhAve jovuM e darzana kahevAya. sAmAnya bhAvamAM badhAM jIvo AvI jAya. badhA jIvone zuddhAtmAbhAve darzana karIe. ane vizeSabhAvamAM badhA jIvo rahI jAya ne lImaDo ne AMbo eTalAM ja Ave. eTale vizeSabhAva karatAM sAmAnyabhAva sAro. vizeSabhAvamAM nahIM paDavuM. paNa chUTako nA hoya tyAM AgaLa, sAmA che te nagInadAsa zeTha AvatAM hoya to pAchuM vizeSa bhAvamAM paDavuM paDe ne ? chUTako ja nahIM ne, nahIM ? ane koI pUche ke AMbo ahIM AgaLa che ke nahIM ? tyAre ApaNe dekhADavo paDe ne pachI ? paNa nAchUTake ! ApaNe jANI-joIne nA paDavuM. A AMbo ne lImaDo ! alyA mUA, anaMta avatAra AnuM Aja karyuM che ne, bIjuM zuM karyuM che te ? kono chokaro lImaDo ne kono chokaro AMbo, A badhI zuM karavA bhAMjagaDa have te ?! ApaNe ApaNI kerIo khAvI che, khAne chAnomAno ! praznakartA : jANavAnI ya jarUra nathI, khAlI tuM joyA kara. ane jANIne UbhuM vadhu du:khI thavAya ke A che te bAvaLIyo ne A che te pelo AMbo, to emAMya rAga ne dveSa pesaze. dAdAzrI : bAvaLIyo jovAmAM miniTa jAya. eka miniTamAM to keTaluMya joI zakAya, keTalAMya AtmA joI zakAya. ame jANavAno prayatna nA karIe. ame jovAno ja prayatna karIe. jANavAmAM aTakI gayo, A zenuM jhADa che, e buddhinI pAchI magajamArI badhI karavI paDe ! pAchuM A mane game che ne A nathI gamatuM, pAchuM mahIM bhUta pesI jAya. eTale A bilakula sephasAIDavALo mArga che, tame jo amArA kahyA 344 pramANe samajone to ! AptavANI-13 (pUrvArdha) sAmAnya jJAtathI vItarAgatA ! vizeSa jJAnathI Dakho thAya ane sAmAnya jJAnathI vItarAgatA thAya. ApaNe jaMgalamAM badhAM jhADone, e badhAMne zuddhAtmAbhAve jotAM jotAM cAlIe to e che te sAmAnyabhAva kahevAya. eTale badhAM AtmAnA darzana thAya, emAM vItarAga rahevAya. ApaNe vakIla khoLavA nIkaLyA hoya, to enAM vALane joIe ke enI vakIlAtane joIe ? hA, ahIM AgaLa kALA dAbaDA paherIne lAvyo hoya e dAbaDAne ApaNe zuM kAma che ? ApaNe enI vakIlAta che ke nahIM ? tevI rIte ApaNe AtmA joIe. jJAnI puruSa Ama jatAM hoya to e evuM nA jue ke A baheno che ke A bhAio che ke A jADo che, A pAtaLo che ke A lUlo che ke A laMgaDo che evuM tevuM nA jue. tyAre kahe, zuM jue ? tyAre kahe che, sAmAnya bhAve ja jue AtmA. vizeSa bhAva nA kare. vizeSa bhAvavALo zuM kare ? jo ne laMgaDo che. eTale bIjuM jovAnuM aTakI gayuM. eka ja joyuM ane lAbha ekano ja maLyo ane so jaNano gayo. vizeSa bhAva karyuM. eTale ame sAmAnya bhAve badhuM joie. vizeSa pariNAmane nA joie ke A DAhyA che ne A akkala vagaranA che ane A mUrakha che ane A gadheDA che, evI bhAMjagaDamAM ame kyAM paDIe ? praznakartA : eTale ja Apa pelo abhyAsa karavAno kaho cho ne kalAka ke darekane zuddhAtmArUpe jovAno abhyAsa pADavo joie. dAdAzrI : hA, jeTalo jeTalo abhyAsa kare ne eTale pachI vizeSa pariNAma UDI jAya. vizeSa pariNAmathI abhiprAya UbhA thAya. A AMdhaLo che ane A lUlo che, e to pudgalanI bAjI che.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana sAmAnyabhAve, jJAna vizeSabhAve ! 345 346 AptavANI-13 (pUrvArdha) mukAma ja svadezamAM ! tamAro mukAma hoya e tamAro deza. ko'kane pUchIe tyAre kaheze, amadAvAdamAM rahuM chuM. pharI pUchIe ke bhaI, amadAvAda paNa kyAM AgaLa ? tyAre kaheze, hAthI poLamAM ke phalANI poLamAM, DhALanI poLamAM. paNa DhALanI poLamAM kaMI AgaLa ? tyAre kaheze, ghara naM.1. are, paNa gharamAM to badhA rahetA hoya, tuM zemAM rahuM chuM ? tyAre pAchuM vicAramAM paDe A zuM vaLI pAchuM ?! gharamAM to badhA paMkhIDA-baMkhIDA badhAya rahetA hoya. tuM zemAM rahuM chuM ? tyAre kaheze, e to mane khabara nahIM. paNa huM to ke gharamAM rahuM chuM. eTaluM jANuM. basa tyAM buddhinAM bAraNAM baMdha. to tuM zemAM rahuM chuM? praznakartA : potAnA dezamAM, svadezamAM. dAdAzrI : svadezamAM, nahIM ? eTale pachI tyAM poLa-boLa kazuM che nahIM ne ! bIje badhe to poLo-boLo badhI eDresavALI. Ane to eDresa ja nahIM ne ? nahAvA-dhovAnuM kazuMya nahIM tyAM AgaLa ? keTalI vAra rahe svadezamAM? pAchuM bahAra nIkaLavuM paDatuM hazene thoDIvAra ! keTalI vAra rahevAya che ? dAdAzrI : homamAM ja hoya che. praznakartA : phorenamAM gayo enA kayA lakSaNa hoya ? dAdAzrI : ajaMpo thAya. saphIkezana thAya, bahAra nIkaLyo ke tarata e jANavAmAM rahyo hoya. jovAmAM rahe to potAnI ophisamAM rahIne joI zake ane jANavA Avyo tyAre bahAra AvavuM paDe. mUA, tAre A zuM kAma hatuM A jANIne atyAre to ?! e ja upAdhine badhI. vigatavAra jANavA nIkaLyo, Ina DiTelsa. tyAre kahe, mAre to DiTelsamAM zuM che, jANavuM che. alyA paNa DiTelsa, melane pULo ! A badhuMya pULo che. saLagAva eka bAjuthI. praznakartA: AmAM jAgRti rAkhavI paDe ke pAchuM Ama bahAra nIkaLI jAya, pAchuM aMdara ghusI javAnuM evuM badhuM. dAdAzrI : lakSaNa dekhAya che bahAra AvyAnA? praznakartA tarata ja dekhAya. e to khabara paDe ke A bahAra gayuM. dAdAzrI : bahAra kema jAya, te aMdara potAnA svadezamAM rahI, homa DipArTamenTamAM rahIne joyA kare. kAraNa ke ene kaMI bhIMto nathI. eTale tyAM rahIne vicAra Ave tene joyA kare. AmAM phorenamAM zuM zuM thAya che e badhuM potAnI rUmamAM besIne joyA kare. praznakartA: jovAmAM cUka thAya te ghaDIe e kyAM hoya che? homamAM ja hoya che ? praznakartA : e jANanAra upara upayoga hoya, e jANavA gayo ke Ama gayo, evuM pote joI zake kharuM ? dAdAzrI : hA, e thaI zake paNa te pUrepUruM nA rahe kAraNa ke jANavAmAM e pote che ne ! A zuM che, A zuM che, evuM jANavA jAya Ina DiTelsa, e DiTelsa nA jANe to nA cAle ? praznakartA : cAle. jarUrata paNa zuM che ? jarUrata ja nathI. dAdAzrI : paNa pelI buddhi che ne, e DiTelsavALu khoLe. praznakartA H Apane jANavAnuM kevuM hoya ? jANavAmAM paDo? dAdAzrI : jANyA pachI have amAre zuM jANavAnuM rahyuM ? badhuM jANIne beThelA chIe. A vahuno bhaI che, mAre e sALo ja che. emAM badhI navI vAta ja zuM che jANavAnI? pachI bAkI rahyuM te pharI pharI zAnuM jANavAnuM che te ?! praznakartA : eTale e jANatAM sudhI pote bahAra rahevuM paDe ? dAdAzrI : salokezana thAya, bahAra rahe eTaluM saphokezana, guMgaLAmaNa thAya. vigatavAra jANavA gayA. A rIMgaNA kyAMnA, A rIMgaNA kyAMnA ?
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana sAmAnyabhAve, jJAna vizeSabhAve ! 347 alyA, melane pULo ! e rIMgaNA badhA. saba pudgala kI bAjI. ekane vadhAre bhAga pADIne zuM kAma che te ? tuM to bahu bhAga pADuM, nahIM ?! A magasa kahevAya, A guMdarapAka kahevAya. A keDone majabUta kare che, kaheze. jANavA gayA. praznakartA: e jJAna to vadhene pAchuM. jANavA jAya eTale jJAna vadhune dAdAzrI : zAnuM jJAna vadhe, saphIkezana thAya, jJAna to badhuM zAnuM, A jJAna ja nA kahevAya ne ! DiTelsa jANavA gayo. potAne jANavuM enuM nAma ja jJAna. ane A parAyuM che tene jANavuM enuM nAma jJAna. basa potAnuM ne parAyuM je jANe enuM nAma jJAna. jJAna aMdara bheda pADe, A parAyuM ane A potAnuM darzana aMdara joyA kare, basa. e jANavA nIkaLe eTale pachI DiTelsamAM utare. vigatavAra, DiTelsamAM jAya. A zuM che ? A zuM che? A zuM che ? vigatavAra eTale AtmA vigatavAra utare tene pachI, darzanamAM utare, jJAnamAM utare, pachI cAritramAM utare ane vigatomAM utare. 348 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : AmAM to jovApaNuM ke A parabhAyuM ane A mAruM. praznakartA : e to jovApaNuM thayuM paNa A jANavApaNuM AmAM zuM ? dAdAzrI : nA, jovApaNuM to badhuM sAmAnya bhAve hoya. badhA joyone eka bhAve jue. badhA drazyone eka bhAve jue. praznakartA : paNa AmAM pelI vastumAM kIdhuM ke A lImaDo che, A pIpaLo che, to evI rIte potAnI AMtarika sthitimAM e kaI bAbatane jue che ? e zuM jue che ? eTale kaI bAbata jovAmAM paDI jAya che ? dAdAzrI : emAM ja, e jovAmAM ja paDe che. bIjA kazAmAM paDe nahIM. je jovAmAM paDe che te ja eno upayoga che. praznakartA : nA, eTale eno dAkhalo batADone ? ame loko kaI bAbata jovAmAM paDI jaIe chIe ? dAdAzrI : A ekane vigatavAra jANavAmAM paDo eTale draSTAmAM hoya nahIM tame. eTale mULa AtmAmAM nathI tame. kAraNa ke A lImaDo che ekaluM ja jo jo karyA karo eTale drazya badhuM baMdha thaI gayuM enuM drazya sAmAnya bhAve hoya badhuMya. eka lImaDo jANavAno prayatna kare ke A lImaDo che, kevo lAge ? tyAre kahe, kaDavo lAge. cAkha cAkha kare, te ghaDIe drazya badhuM baMdha thaI gayuM. samaya lAge DisAIDa thatAM ! jagata zuM che, zuM nahIM, badhuM amArI samajamAM AvI gayuM che paNa jANavAmAM nathI AvyuM. jema A sAgane kApe to sAruM pharnIcara thAya evuM badhuM jANavAmAM nahIM AveluM. jhADo che evuM jANavAmAM AveluM. kApe to lAkaDuM nIkaLe evuM khabara paDI paNa A lAkaDuM kAmanuM che ke nahIM evuM tevuM kazI khabara nA paDe. A sAga che ke e lImaDo che e khabara nA paDe. eTale vigata nA Ave. praznakartA : Ape evuM kIdhuM ke amane samajamAM A jagata zuM che te praznakartA : e nA samajAyuM, dAdA. zuM kahyuM? AtmA jJAnamAM utare, darzanamAM utare ? dAdAzrI : loko darzana ekaluM svIkArI le ne AgaLa vadhyA kare ane Akho AtmA, tyAM AtmA to ekalo darzana svarUpa nathI ne, jJAna-darzanacAritra badhA svarUpe bheguM che. loka juduM juduM kyAM sudhI samaje, jyAM sudhI potAno saMpUrNa anubhava thayo nathI tyAM sudhI. e thayA pachI juduM jovAnuM hoya nahIM. paNa ApaNuM akrama vijJAna che eTale peluM kAcuM kharuMne badhuM, bIje mAla eTale pAchuM A juduM juduM jovA nIkaLe pAchuM. A zuM che ? te zuM che ? praznakartA : nA. eTale A vastu ane jovA jANavAnuM che ne, eTale jANavApaNuM, Ape dAkhalo Apyo ke A lImaDo che, A pIpaLo che ane A AMbo, evuM AmAM jovApaNuM zuM hoya che ?
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana sAmAnyabhAve, jJAna vizeSabhAve ! AvI gayuM paNa jANapaNAmAM nathI AvyuM. e jANapaNuM eTale zuM ? dAdAzrI : vigatavAra, DiTeilsa. praznakartA : DiTeilsathI nathI AvyuM evuM kaho to cAle ? dAdAzrI : hA, evuM kahe to cAle. 349 praznakartA : paNa bannemAM kALa rahyone ? samaja meLavavA mATe paNa samaya joIe ne jANapaNuM meLavavA mATe paNa samaya joIe ? bannemAM TAIma lAge ? dAdAzrI : samaya joIe. paNa samajamAM TAIma nA joIe. jJAnapaNAmAM joIe TAIma. praznakartA : darzana ane jJAna vacce aMtara hoya ke nahIM, samayanuM ? dAdAzrI : thoDuM. praznakartA : pelo gAya jovA jAya, avAja thAya eTale kaMIka che, paNa je gAya che, e jovAnuM jJAna je thAya che... dAdAzrI : hA, DisIjhana thatAM TAIma lAgene ! darzananuM pariNAma ja jJAna che. paNa bhagavAne jJAnanI kiMmata gaNI nathI. darzananI kiMmata gaNI che. tethI aTakyuM kevaLajJAta ! praznakartA : to pachI RSabhadeva bhagavAne kayA AdhAre kaheluM ke A covIsamo tIrthaMkara thaze, kALa nakkI nA hoya to ? dAdAzrI : emane jJAnamAM to badhuM hoya ne ke A bhAI ATaluM, AvuM AvuM rakhaDI karIne A rIte thavAnuM che. evuM emane jJAnamAM dekhAya badhuM. emane badhuM AvaraNa khullI jAya ne, badhuM dekhAya. amane dekhAya nahIM, samajamAM Ave. amAruM samajamAM Ave badhuM ane emane dekhAya. 350 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : samajamAM AvavuM eTale zuM ? dAdAzrI : samajamAM AvavuM ane jANavuM, bemAM phera che. praznakartA : RSabhadeva bhagavAnane dekhAya ane tamane samajamAM Ave emAM phera zuM che ? dAdAzrI : samajamAM AvavuM eno artha zo ke potAne ema lAge ke 'kaMIka che,' enuM nAma samajamAM AvyuM. ane 'A che' enuM nAma jJAnamAM AvyuM. DisIjhana thayuM te jJAna ane DisIjhana thayuM nathI ne 'kaMIka che' evo bhAsa thayo, enuM nAma samaja. A kaMIka che, evuM jo bhAsa thAya che, e eka prakAranuM jJAna paNa e samajarUpI jJAna che. praznakartA H dekhavAmAM AvyuM e samajamAM AvyuM ne jANavAmAM AvyuM eTale jJAnamAM AvyuM. dekhavAmAM ane jANavAmAM bahu phera. dAdAzrI : dekhyA ane jANyA emAM bahu phera che. ame jagata AkhuM dekhyuM ja chene, jANavAmAM nathI AvyuM. tethI amAre kevaLajJAna aTakyuM che, kevaLadarzanamAM gayuM. praznakartA : dAdAne kevaLadarzana che, ema ApaNe kahIe chIe. eTale emAM zuM thatuM hoya che ? dAdAzrI : eTale e samajamAM tyAM AgaLa ke A jagata kevaLa samajamAM AvyuM eTale jema che tema samajamAM AvyuM che paNa te jJAnamAM nathI AvyuM. samajamAM AveluM pote jANe kharA paNa temAM vartI nA zake. praznakartA : Ama ja che, Ama ja che ema samajAya. dAdAzrI : hA, paNa emAM vartI nA zake e pUruM. praznakartA : eTale koI paNa vyaktinA koI paNa saMjogo spaSTa darzanamAM AvI jAya ke upayoga mUkavo paDe ? dAdAzrI : nA, e darzanamAM AvI jAya. AkhA jagatanA badhA
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana sAmAnyabhAve, jJAna vizeSabhAve ! paryAyo darzanamAM AvI jAya. kevaLadarzana. e darzana kyAMthI zarUAta thAya ? e jIvamAtrane hoya darzana. ene ApaNA loko sUjha kahe che ke jenA AdhAre jIva kAma karI rahyo che jeno koI AdhAra hoya to A eka sUjha, darzana ekaluM ja che, sUjha ekalI ja che. e jyAre mahIM aTake che ne, tyAre pote gUMcAya che ne cogaradamano loka mUMjhave, ene mUMjhavIne herAna karI nAkhe che ne pachI e thoDIvAra besI rahe che agara to UMdho thaIne sUI rahe che ne ke mahIM ajavALuM thaI jAya che ene. pachI heMDe haDahaDATa. e sUjha paDI jAya che ene mahIM. 351 praznakartA : to jJAnInI sUjhanI renja bahu moTI hoya, dAdA ? dAdAzrI : emanI sUjha che ne, tyAM moTo dhodha phUTe. A Ane amathI e daduDI paDe. Amane dhodhe dhodha phUTe. praznakartA : eTale spaSTa badhuM khyAla AvI jAya, dAdA. dAdAzrI : haM. A darzana-jJAnano ame je javAba ApIe che ne, te zAstramAM jaDe nahIM evo javAba che. kevI jhINI samaja tIrthaMkarotI ! Aje A vAta lokone samaja paDatI nathI, tyAre je puruSa A vAta samajyA, temaNe kahI haze te kevI haze ?! te ApaNA dezamAM ja janmelAM ! praznakartA : emaNe A badhI vAta karI tyAre samAja Devalapa nahoto ? bahu pahelI vAta karI gayA haze ? dAdAzrI : samAja to bahu Devalapa hato te ghaDIe. praznakartA : to atyAre nathI ? dAdAzrI : vacce bilakula aMdhAro kALa gayo. have Devalapa thavA 352 AptavANI-13 (pUrvArdha) mAMDyo. atyAre sAro Devalapa che. have ATalI badhI jhINavaTa to A saMsAranA loko nA samajene ! saMsAranA loko ApaNane samaje nahIMne ke A keTalI jhINI vIgata ! bhagavAna keTalA jhINA utaryA che ! praznakartA : dAdA, Ape Aje kahyuM. jovuM ne jANavuM bahu adbhuta che. e to artha bahu moTo kADhyo Ape ! jovuM ne jANavuM, darzana ane jJAna. navI ja vastu jANavAnI maLI Aje. dAdAzrI : ajAyaba vastu che. praznakartA : spaSTIkaraNa bahu moTuM. darzana ne jJAna spaSTa thayuM. dAdAzrI : bhagavAna ja ekalA A samajI zake evI vastu che. bahu jhINI zodhakhoLa karI che bhagavAne. ane bhagavAna to DAhI mAnA DAhyA dIkarA hatA ! keTalI UMDI samajaNa che A ! tIrthaMkaronI vAta kevI suMdara !! tamane lAge chene ? A jJAna-darzanano phoDa pADI dIdho chene ? nahIM to lokone nahIM AvaDatuM. lokone jo pUchone, to kazuM nahIM, kaDhI ne khIcaDI be ja samaje. keTalI gajabanI vastu che ! A eka vastu, eka ja zabda samajAya to keTaluM badhuM kAma karI nAkhe. A tamane samajamAM Avyo ? A to tamane tamArI ja bhASAmAM phUla arthamAM samajAvyo. ethI to bahu UMco artha che, e amArA jJAnamAM dekhAya. paNa sthULamAM ya samajAya evo che buddhithI ke A 'kaMIka che'. e jJAna to kharuM ja ne paNa 'kaMIka che' evuM koI paNa prakAranuM jJAna thayuM, paNa 'zuM che' e jJAna thayuM nathI. eTale DisAIDeDa jJAna e jJAna ane anUDisAIDeDa jJAna e darzana. kevI DahApaNanI vAta che ! //////////
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 AptavANI-13 (pUrvArdha) [4] jJAtA-draSTA, jJAyaka ! AtmAno jJAtA-draSTA svabhAva ! praznakartA : dAdA, Apa jyAre jJAna Apo cho eTale e jJAnamAM je bhedajJAna thAya che, te vakhate zuddhAtmA ane pratiSThita AtmA be bhAga paDe che. have zuddhAtmA je che te jonAro ane jANanAro rahyo ane pratiSThita AtmA te galana rahyo. dAdAzrI : galana eTale karanAro ane bhogavanAro. praznakartA karanAro ane bhogavanAro che. eTale A pratiSThita AtmA je paNa kaMI karato hoya, ene zuddhAtmA nihALyA kare che. dAdAzrI : hA. barobara che. pratiSThita AtmA je kare, ene zuddhAtmA jue. A pratiSThita AtmA eTale zuM ? ke traNa yoge karIne pratiSThita AtmA kahevAya. manoyoga, vacanayoga ane kAyayoga. ane traNeya zuM karI rahyAM che, ene jue e ja A zuddhAtmAnuM kArya. praznakartA : paNa A je badhA zeyone jovAnI-jANavAnI je AtmAnI kriyA je che, jJAtA ane draSTA, e paNa enI eka kriyA ja thaIne ! to e enuM eka karma thayuM ne ? dAdAzrI : jovA-jANavAno potAno mULa svabhAva che. svabhAvathI bahAra nIkaLavuM e karma kahevAya. svabhAvanI viruddha karavuMne e karma kahevAya. svabhAvane karma nA kahevAya. pANI nIcuM cAlyuM jAya, to ene karma nA kahevAya, e svabhAva kahevAya ane upara caDhAvuM paDe to karma karavuM paDe. eTale jovA-jANavAno to emano svabhAva. tyAre enuM phaLa zuM ? tyAre kahe, paramAnaMda! basa. e sAthe ja che badhuM. jovuM-jANavuM ne paramAnaMda. bIjA anaMtA guNo kharA. AtmAnI phakta jJAtakiyA te darzatakriyA ! praznakartA : joyA karavAnuM e ya karavAnuM to kharuM ne ? dAdAzrI : nA. e karavApaNuM nathI. e jJAnakriyA kahevAya. eno kartA nA hoya. ahaMkAra nA hoya. ane bIjI badhI kriyAo ahaMkAranI hoya. bhAvakarma e badhAMya ahaMkAranA ! praznakartA : pachI vyavahAramAM mAtra jJAtA-draSTA tarIke huM evuM kevI rIte rahevAya ? dAdAzrI : vyavahAramAM pote kartArUpe che ane kharI rIte che te jJAtAdraSTA che. have vyavahAramAM kartA zAno ? tyAre kahe, saMsArano kartA che ane kharI rIte jJAtA-draSTA eTale darzana kriyA ne jJAna kriyAno kartA. bIjI koI kriyA nahIM, tyAM sAMsArika kriyA nahIM. jJAna upayoga e jJAnakriyA kahevAya ane darzana upayoga e darzanakriyA kahevAya. have jJAna upayoga zuM ? tyAre kahe, A je kriyAvALuM pudgala che te potAnI kriyAmAM pariNamana kare che, e badhI kriyAone jonAra A jJAna upayoga ! koI paugalika kriyAno kartA nathI. e potAnA svabhAvanA kartA che, nahIM ke parabhAvano kartA che. mokSane mATe jJAnakriyAnI jarUra che. ajJAnakriyA e baMdhana che. kriyA kone kahevAya che ? ahaMkArI kriyAne ajJAna kriyA kahevAmAM Ave che ane je nirahaMkArI kriyA ene jJAnakriyA kahevAmAM Ave che. eTale zuM ke je
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka 355 356 AptavANI-13 (pUrvArdha) cAritrya mohanIya karma che. atyAre jamavA jAya e badhuM DiscArja karma. have ene jo jo karyA karavuM, enuM nAma jJAnakriyA kahevAya. e jJAnakriyAthI, jJAnakriyAbhyAma mokSa. atyAre tame karo cho ne, te caMdubhAI kare che evuM tame jANo cho, 'vyavasthita' kartA che evuM jANo cho. tame joyA karo cho e jJAnakriyA che. jANyAnI dhArA e amRtadhArA ane karavAnI dhArA e viSadhArA, be bhegI thaIne dhArA cAlI. eTale ApaNe jJAna pachI zuM thayuM ? be dhArAne judI pADI dIdhI. have A zuddhAtmAnI amRtadhArA judI ane A viSadhArA judI. temAM A vijJAna che, AmAM sTeja bhUla khAzo to mAra khaI jazo. ziyALAnA dahADe A baTana dabAvyuM, to AkhI rAta badhA pelA paMkhA phara phara cAlavA mAMDyA, te ghaDIe zI dazA thAya ? mArI pAse AvIne jarA samajavuM paDe A vijJAna. e bahu samajavA jevuM che. - have tyAM AgaLa atyAranuM badhuM lokonI samajamAM kevuM varte che ke 'jJAna ane kriyA, jJAnakriyAbhyAm mokSa. eTale A zAstranA AdhAre amane jJAne ya che ane ame A kriyA paNa karIe chIe." paNa e kriyA to ajJAnakriyA kahevAya che ane tame jJAnakriyA karo cho. tame je nikAla karo cho e badhI jJAnakriyA kahevAya. te jJAnakriyAthI mokSa, jJAna sahita je kaMI kriyA thAya, tenA AdhAre mokSa thAya. jJAna upayoga e jJAnakriyA kahevAya. ane jJAnakriyAthI A badho ukela AvI gayo. jovuM ne jANavuM e beu enA guNo che ane karavuM e pudgalano guNa che. jJAtadhArA-kriyAdhAra cAle be bhinna ! praznakartA : paNa koI vakhate je karI nAkhyuM ane manamAM thayuM ke meM kyAM AvuM karI nAkhyuM to ? dAdAzrI : "meM AvavuM nahIM joIe. 'meM' zabda, pote kartA ja nathI tyAre pachI "meM karyuM evuM bolAya kema karIne A to ? pote kartA ja nathI koI kriyAno, jJAtA-draSTA thaI gayo. tamane kayuM pada ApyuM che ? praznakartA : jJAtA-draSTApada. dAdAzrI : ane tame "meM karyuM' Ama kaho, e to inavolva thayo, e to khoTuM ja chene ! 'meM karyuM" e tame kahI zako ja nahIM. tamane zaMkA paDe che, to e vRttio vahI jAya che, tame pote jatA nathI. A to vRttio jAya che. eTale jANe ke huM peTho. are, nathI peThA tame, zI rIte emAM tame ho ! huM to jJAtA-draSTAvALo. vijJAna tamane samajAyuM A badhuM? koI halAvI nA zake evuM vijJAna che. e kartApaNuM pachI pudgalanuM rahyuM, tame to jJAtA thayA pachI tamAruM kartApaNuM rahyuM ja nahIM ne ! je kare te jANe nahIM ne jANe te kare nahIM. kartAbhAva ne draSTAbhAva be judA che. mane A thayuM, huM karuM chuM, evuM nahIM paNa 'meM A jANyuM rahe, jJAtA-draSTA rahe, to kojha nA paDe. praznakartA : te huM samajavA mAgato hato ke A kartutvanI dhArA ane jJAtRtvanI dhArA bhegI nA cAle ema kaheluM hatuM, paNa ApaNe to be bhegI cAlavI ja joIe ? dAdAzrI : nA. bhegI cAlavI joIe nahIM. evuM che ne ke kartutvanI dhArA je Ave che te udayane AdhIna che ane ApaNe jJAtA chIe. praznakartA : eTale pelI thaI rahI che ane A jonAro che. dAdAzrI : hA, peluM thaI rahyuM che ne A joyA kare che. bIjuM kazuM khela karavAno nathI. caMdubhAIne jANyA karavuM e ja AtmA, zuddhAtmA. kAraNa ke karanAro ane jANanAro beno bhego vyavahAra judo paDyo. pahelAM bhego vepAra hato, karanAro ya huM ane jANyuM ya meM. eTale zuM thatuM'tuM ? be dhArA, praznakartA : Ape pada to jJAtA-draSTAnuM ApyuM ne ? dAdAzrI : hA.
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA-jJAyaka 357 358 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : draSTApada to rahe. paNa pAchuM jJAtApadamAM pesato jAyA kare ne Akho dahADo. eTale niraMtara puruSArtha cAlu che ! praznakartA : eTale AvyA ja karavAnuM? dAdAzrI : puruSArtha niraMtara cAlu ja hoya, puruSa thayA pachI. ane pAMca AjJA eTalA ja mATe ApI che, puruSArtha karAvavA mATe ja. niraMtara puruSArtha cAlu ja hoya. saMyamanA pariNAmo ja thayA kare. loko ya jue ke hamaNAM to vaDhamvaDhA karatA'tA ne, matabheda ne bhAMjagaDo thai gai'tI ne pAchAM pharI bhegA thaIne khAya che, pIve che badhuM, zuM thaI gayuM A? e saMyama pariNAma ! praznakartA H to Apa evuM kahetA hatA ke amArA mahAtmAone draSTA hoya ane amAre jJAtA-draSTA pada hoya. dAdAzrI : hA, tamAre draSTA hoya. darzana khUlyane eTale draSTA hoya. praznakartA: jJAtApada nA hoya ? dAdAzrI : have jJAtA e anubhava thato thato thAya. jeTalo anubhava thAya eTalo jJAtA rahevAya. Amane ko'ke gALa bhAMDI, te ghaDIe hAlI javAya paNa pAchuM manamAM ema lAge ke nA, e jene bhAMDI te mAruM svarUpa nathI. eTale anubhava thayo eTale pharI pAchuM e thoDuM vadhAre rahe bIjI vakhate. e pachI jJAnamAM rahetuM rahetuM rahetuM jJAtApadamAM Ave. praznakartA: eTale jema jAgRti vadhe tema jJAtApada vadhe? dAdAzrI : jAgRti to che ja, paNa pelA hisAba che ne, te hisAba cUkate karyA vagara jAgRti rahe nahIM. hisAba jema cUkate thato jAya tema jJAna vadhatuM jAya. darzana-jJAna bhegA thAya, enuM nAma cAritrya. te ghaDIe mahIM tapanI jarUra paDe ! anubhava to te vakhate carara carara mahIM bole, jema paTTI ukhADatAM hoya to vALa-vALa sAthe laine ukhaDene ! mahIM tapI jAya hRdaya, kharekharuM tapI jAya e adITha tapa ! adITha tapa dekhAya nahIM koIne. moDhA uparathI khabara paDe, paNa adITha tapa bahAra dekhAya nahIM. ane A loko bAhya tapa kare, enuM phaLa saMsAra phaLa ane adITha tapanuM mokSa phaLa. jagatane adITha tapa hoya ja nahi. praznakartA: dAdA, amane to vAra lAgavAnI ne? haju amAre to draSTApada ja rahevAnuM ne ? dAdAzrI : draSTApada to bahu UMcuM pada kahevAya. praznakartA : nA, eTale amAre to draSTApada ja rahevAnuM ne ke jJAtApada Avaze ? pariNAma mAtra kharI paDe jJAtIne ! jJAnI puruSa ThoMsA khAya che, kevI udharasa khAya che ane te amane ya majA Ave che ke kahevuM paDe ! praznakartA H eTale A ThoMsA khAnArAM jJAnI puruSa koNa ane majA karanArA ame koNa ? dAdAzrI : ThoMsA khAnArAM jJAnI puruSa, majA karanArI prajJA. paristhitinA mAlika che e ThoMso khAya. paristhiti zabda vAparavA jevo praznakartA : paNa eTalAM mATe dAdAe kIdhuMne kudaratamAM koIne zikSA nathI ke koIne lAbha nathI, enuM pariNAma Ape. dAdAzrI : hA. pariNAma Ape. praznakartA: ApaNe jo kAle rAtre bahAra nA nIkaLyA hota to A ThoMso khAvAno vAro na Avata ? e ja pariNAma. dAdAzrI : to A pariNAma nA AvyuM hota, pachI pariNAma nA Avata to A rahI jAta mahIM paramANu. mATe nIkaLyA e barAbara che. A
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTo,zAyaka 359 360 AptavANI-13 (pUrvArdha) kAyadesara che. A mArA dhyAnamAM ja zreya A. A udharasa thavI ja joItI'tI. praznakartA : paNa pariNAma bhogavavuM ja paDe. dAdAzrI : pariNAma eTale to ApaNe rAjIkhuzIthI bhogavavuM paDe. kaoNjhIjha nA karavAM joIe. kaoNjhIjha baMdha karI devAM joIe. ane baMdha nA thAya to ene jANavA joIe. kaoNjhIjha baMdha nA thAya, kAraNa ke pUrvanA saMskAra che. baMdha nA thAya paNa ene jANavuM joIe ke A bhUla thaI rahI che. basa eTaluM ja. praznakartA : ane duniyA to cAlyA ja karaze. dAdAzrI : e cAlyA ja karavAnI. praznakartA : "joyA karyuM eTale pelo AMkaDo chUTI gayo eno. dAdAzrI : chUTI gayo, cAlanAra ne jonAra judA paDI gayAne ! cAlanAranI sAthe cAle tyAM sudhI saMsAra. e cAlanArane jue, tenuM nAma mukti. duniyA to cAlyA ja karavAnI. e aTake kharI ? tame ene orDara karo 'aTakI jAva" to ya nA aTake ? praznakartA: na ja aTake. A boDImAM cAlanAra ne jonAra be chene? praznakartA : eTale jJAtA-draSTAbhAva, jo Ane aMge Ama thayuM to have e vastu jIvanamAM dareka vyavahAramAM apanAvI zakAya ? dAdAzrI : hA, cAlanAra ane jonAra, be bhAga che. praznakartA: to duniyA cAlyA kare, ema Aya cAlyA ja karavAnuM enI sAthe ? dAdAzrI : hA, dareka vyavahAramAM joIe ja. vyavahAra zAthI kahevAmAM Ave che ke nizcaya che mATe. have vyavahAra ane nizcaya beu judAM ja che. evuM vyavahAra iTa selpha muva kare che. hA, ane vyavahAra badho DrAmA che. ane nizcaya DrAmeTika bhAvanA. evuM badhuM vyavahAra cAlyA kare che. vyavahAra DrAmA che ene joyA karavAnuM ! bIjuM kazuM nahIM. praznakartA : dAdA, e eTaluM saraLa nathI. jyAM sudhI jJAna nA laIe, tyAM sudhI khyAla nathI Avato. dAdAzrI : hA, nA Ave. akSare ya nA khyAla Ave. jyAre ame jJAna ApIene tyAre jarA juduM paDe tyAre khyAla Ave. jovuM e svabhAva, cAlavuM e vibhAva ! dAdAzrI : paNa e joDe joDe bole ke huM cAluM chuMya kharo ne pAcho jouM chuMya kharo tyAM sudhI baMdhana. kAyama joDe joto ya jAya ne cAlato ya jAya. joto jAyane... jovAno svabhAva to nA chUTe, baLyo ! e jovAnuM e svabhAva che ane cAlavAnuM e vibhAva che. jovAnuM to eno svabhAva thayo ne cAlavAno vibhAva, vizeSabhAva ! praznakartA : hindI AptavANImAM A vAta che ke A samasaraNa mArgamAM eTale duniyAno enDa Avato nathI, ApaNo ya enDa Avato nathI. A mArgano enDa Ave che. tame je cAlo cho, eno enDa Ave che. praznakartA : ane duniyA to cAlyA ja karavAnI evuM kahyuM ne ? dAdAzrI : haMa. niraMtara cAlyA kare che ane A ya jyAM sudhI cAlyA ane te ya jANIe ne joyA karaze tyAM sudhI chUTe nahIM. e to jyAre cAlavAnuM baMdha karaze te jovAnuM ja karaze tyAre chUTI jaze. have tame joyA karo cho ne ? praznakartA : paNa A je caMdubhAI cAle che, ene ya joyA karavAnuM ne ? dAdAzrI : hA, basa eTaluM ja. A philma cAle che e joyA karavAnI. dAdAzrI : "joyA" karanAro chUTyo. ane enI joDe cAlanAra hoya to baMdhana enI joDe ne joDe !
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, zAyaka 361 362 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : hA. tyAre goTALo thaI gayo hoya evuM lAge. paNa evuM kaMI thatuM nathI. ekajhekTa samaja jJAtA-draSTA taNI ! praznakartA : jJAtA-drAnI vAta mane ekajhekTa samajAvo. jJAtA eTale mana-buddhinA AdhAre ane drA e AMkhanA AdhAre ke pachI cittanA AdhAre ? AMkha baMdha hoya to drA zI rIte thavAya ? dAdAzrI : manamAM je vicAro Ave ne, e sUkSma saMjogo che. ene jovA. pahelAM to cAlato hato ya pAcho pote ane joto hato ya pote. philma ya pote ne draSTA ya pote. jovAmAM kaMI phera ? praznakartA: ApaNI je prakRti satata joyA karIe ApaNe. have e je jovAnI kriyA thAya che e ghaNI phera evuM lAge che ke jovAnI kriyA vacce kaMI bIjA mAraphate thatuM hoya, evuM lAge. dAdAzrI : hA, juo cho kharAMne paNa ? praznakartA : hA. jovAya che kharuM. dAdAzrI : eTale je sthaLamAM hoya te jarA sUkSmamAM thAya dhIme dhIme. juo cho, e jagata pote potAne joI zake nahIM. koI nA joI zake. e ja jovAnuM ApaNe ke A caMdubhAI zuM karI rahyA che ? mana zuM karI rahyuM che ? buddhi zuM karI rahI che ? citta zuM karI rahyuM che ? ahaMkAra zuM karI rahyo che ? have A jonAro judo rahe, haMDreDa parasenTa judo, e pachI game te jADuM dekho ke pAtaLuM dekho paNa jonAro judo che. praznakartA : zarUAtamAM che te A je jovAnI kriyA thatI'tI ne atyAre je joIe chIe e jovAnI kriyA, e bemAM phera lAge. dAdAzrI : e karmanA udaya Avene tyAre jhAMkhuM karI nAkhe badhuM. paNa tame jonAra to judA cho e vAta nakkI che ne ! praznakartA : hA, e nakkI che. dAdAzrI : pachI jhAMkhuM dekhAya te pelA karmanA udayanA AdhAre. temAM vAMdho nahIM uThAvavo. praznakartA ane karmanA udayanuM prezara jyAre Ave tyAre ApaNe jANe ekabAju para rahI gayA hoIe evuM lAge. praznakartA : e zenAthI jovA ? manathI-buddhithI ? dAdAzrI : e tamAre je jozone te mana-buddhi nahIM hoya, tyAM AMkhe ya nahIM hoya. praznakartA : A ja gUMca che khabara nathI paDatI. dAdAzrI : A mana-buddhithI jue che ne e jJAtA-draSTApaNuM nA kahevAya. eTale tame sUkSma saMyogone juo aMdara mananA saMyogone, e jJAtApaNuM. A mana-buddhinA AdhAre nathI jJAtApaNuM, draSTA AMkhanA AdhAre nathI, cittanA AdhAre ya nathI. A prajJAzaktinA AdhAre che. praznakartA : AMkha baMdha hoya to ya draSTApaNuM rahe ? dAdAzrI : AMkho baMdha hoya ke UghADI hoya to ya rahe. eTale A badhuM je AMkhathI dekhAya che ne e jJAtA-draSTApaNuM nA kahevAya. buddhithI samajAya e jJAtA-draSTApaNuM nA kahevAya. mahIM aMdara prajJAthI A mananI sthiti jue, mana zuM zuM vicAra kare che e badhuM jue. praznakartA : darekane jJAtA-draSTApaNuM prApta thAya ? dAdAzrI : e to jJAnI puruSa che te pApa dhoI Ape tyAra pachI
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, jJAyaka 363 364 AptavANI-13 (pUrvArdha) dekhAya, nahIM to mananA paryAya dekhI zake ja nahIM ne ! moTA moTA jADA hoya te dekhAya, bIjI vastu dekhAya ja nahIM ne ! vicAra AvyA te juo, badhA je vicAra Ave ene joyA karavA. AkhI phAIla naM. 1 zuM karI rahI che, ene jue ane jANe e ja jJAtA-draSTApaNuM. A bahAranuM to badhA A loko ya ema kahe ke ame jANIe chIe. A baMgalo joyo ne jANyo. e bahAranuM nA jANe. indriyajJAna joDe helDiMga nA hoya. praznakartA : AjJAmAM rahevAthI helliMga thAya ne ? dAdAzrI : AjJAmAM rahyA eTale badhuM ja thaI gayuM, kamplITa thaI gayo, jo e AjJAmAM rahyo to ! jJAtA tahIM, Indriyagamya re ! praznakartA : A je jJAtA-draSTA che e hamaNAM ApaNe indriya thre joI zakIe chIe ne jANI zakIe chIe ne ? praznakartA : AtmA pote indriyonI sahAya vagara joI ane jANI zake evI sthiti kyAre pedA thAya ? dAdAzrI : atyAre jANI zake che. atyAre je mananAM gamatA viSayo che e badhAM joI zake che. atyAre citta kaI bAju gayuM, te joI zake che. mananAM viSayo kayA kyA che e badhA joI zake che. tyAMthI ja A badhuM cAlu thaI gayuM ne ! ArtadhyAna utpanna thayuM ke nahIM, raudradhyAna utpanna thayuM ke nahIM, e badhuM potAnAM jJAtA-yapadamAM ja AvavA mAMDyuM che. zreNI mAMDelI eTale dahADe dahADe, krame krame vadhatuM ja jAya. ene bahAranAM manuSyo joI zake nahIM. paNa jJAtA-draSTAno artha loko potapotAnI bhASAmAM samaje che. ane kramika mArgamAM loko jJAtA-draSTA thaI beThA che badhAM ! mane kahe che, "ame jJAtA-draSTA rahIe chIe." kahyuM, 'mane samajAvo joIe, zI rIte tame jJAtA-draSTA cho ?" "basa jovuM ne jANavuM, jovuM ne jANavuM." meM kahyuM, 'AMkhe joyuM enuM nAma joyuM nA kahevAya ane buddhithI jANyuM enuM nAma jANyuM nA kahevAya.' eTale e phasAyA ke A to sAluM atyAra sudhI zuM che te juduM ? meM kahyuM, 'samyak darzanathI jovuM ane samyak jJAnathI jANavuM e joyuM ne jANyuM.' eTale tamAre mahIM mana-buddhi zuM karI rahyAM che, e badhuM juojANo. e darzanathI jue. te AMkhathI dekhAtuM nathI. eTale darzana-jJAna tamArA badhAnA hoI zake. paNa emane bahAra to hoI zake nahIM. e to manamAM mAnI beThA che. indriyothI jovuM e che te darzana nathI, e to sApekSa darzana che ane peluM svAbhAvika darzana che. samyak darzana eTale svAbhAvika darzana. oNphisamAM khurazI-Tebalo joyA kare che tuM ? A bAhya badhuM indriyajJAnathI dekhAya che. jaNAya che e ya indriyajJAnathI. aMdaranuM che te jJAtA-draSTA rahevAnuM che. vyavahAramAM jANapaNuM to indriya jANapaNuM kahevAya. atIndriya jANapaNuM joIe. indriya jANapaNuM che, e to badhuM e nA cAle. praznakartA: A indriyathI jANyuM ane A atIndriyathI jANyuM ema dAdAzrI : nA, indriya zranuM jJAna evuM nathI. AtmA badhAM zeyane jANe. A mananI je avasthAo che ne, e indriyo jANI zakatI nathI. ene buddhi jANI zake che. paNa mananI badhI avasthAone buddhi jANI zaktI nathI. have mananI avasthAo je gamatI hoya, te to koI dahADo ajJAnIne jANavAmAM Ave ja nahIM. paNa ApaNA jJAnanA pratApe e dekhAya che e mya kahevAya. ene indriyajJAna kahevAya nahIM ke buddhijanya jJAneya kahevAya nahIM, buddhijanyajJAna indriyomAM laI gayA che. ane indriyajJAna bhale A indriyothI ApaNe jANatA hoIe, paNa rAga-dveSa rahita jJAna ene atIndriya jJAna kahyuM. jene rAga-dveSa nathI, Ama indriyothI jue che, jANe che paNa rAga-dveSa nathI, e atIndriya jJAna che. jyAre pelAne rAga-dveSa avazya hoya. kAM to rAga nA hoya to ya hoya, dveSa nA hoya to rAga hoya. ane be sthiti nA hoya to mUchita hoya. mUcha thaI gayelI hoya, bebhAnapaNuM hoya !
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka 365 386 AptavANI-13 (pUrvArdha) Ama anubhavathI bemAM phera khabara kevI rIte paDe ? dAdAzrI : indriyane jANe, indriyothI jANeluM hoya tene ya atIndriya jANe. eTale A zeya che. Akho caMdubhAI ja zeya. caMdubhAI zuM kare che ene jANe e atIndriya jJAna kahevAya. eTale ApaNuM jJAna zuM kahe che ke tame zuddhAtmA, A caMdubhAI zuM kare che ene joyA karavAnuM tamAre. praznakartA : eno artha evo thAya ke A caMdubhAI zuM kare che te huM zuddhAtmA thaIne satata ya tarIke jANyA karuM, joyA karuM te zuddha upayoga kahevAya ? dAdAzrI : basa. to chuTuM ja che. pachI caMdubhAI game te karatAM hoyane paNa jo joto hoya ne jANato hoya ane kharA-khoTA bhAga nA karato hoya, phakta jANato ja hoya to vAMdho nahIM. chUTo ja che. praznakartA : have caMdubhAI je kare, e indriyathI je anubhave ene atIndriyathI jovuM. dAdAzrI : teno vAMdho nahIMne ! zuM vAMdho che ? A khAtI vakhate mahIM ekAkAra thaI gayA che eya ApaNe jANavAnuM, basa ane Aje khAtI vakhate ekAkAra thayA nahIM eya ApaNe jANIe. A to vijJAna che. AmAM eTalo badho saraLa mArga che, paNa jo samaje to kaMI agharo che nahIM ! indriya jJAnapaNuM kyAre kahevAya ke caMdubhAI thaIne jue tyAre. zuddhAtmA thaIne caMdubhAIne jue to indriyajJAna nA kahevAya. praznakartA : paNa caMdubhAI thaIne jue..... dAdAzrI : e kAma ja nA lAgene ? praznakartA : e khabara kevI rIte paDe ? dAdAzrI : e badhuM khabara ja hoya haMmezAM. caMdubhAI tarIke jue che ne, e badhuM ja ApaNane khabara paDe ke caMdubhAI zuM karI rahyA che. jema pArakAMnI khabara, zuM karI rahyo che jANIe, tevuM ApaNe caMdubhAI zuM karI rahyAM che ene jANIe. kAraNa ke zuddhAtmA eTalo badho chuTTo Apyo che ke badhuM tamane khabara ja paDI jAya. praznakartA : caMdubhAI thaIne caMdubhAIne jue che evo dAkhalo Apo to khyAla Ave. dAdAzrI : caMdubhAI-caMdubhAIne nathI jotA, zuddhAtmA caMdubhAIne jue che. praznakartA : e barAbara che. paNa indriyajJAnathI ApaNe jANIe chIe, eno dAkhalo Apo. dAdAzrI : eTale A badhuM zuM jue che, A AMkhathI jue che e badhuM A indriyajJAnathI ja chene, A badhuM kAnathI sAMbhaLIe, jIbhathI cAkhIe, e badhuM indriyajJAna che. manathI, e manane chaThThI indriya gaNAya che. pachI buddhithI, buddhi e tenuM te ja. buddhithI jANe eTaluM badhuMya ajJAna. e badhuM zeyamAM jAya. have buddhine annA kahe che ane A zuddhAtmA e prajJAthI jANe. ajJAe je kareluM prajJA e jANe, enuM nAma chelluM jJAna. kaMI karyA vagara to rahe ja nahIM. mahIM ne mahIM, caMcaLatA hoya ja. ene jANe ke A khAtI vakhate ApaNe khoTI jakka pakaDI che gharamAM, evuM tame jANone eTale tame chUTA. jakka pakaDelo eTale mAra khAya... ja pakaDelo chuM karIne uThI gayA ne pachI bhUkha lAgene e potAne upAdhi ! praznakartA : paNa jyAre vyavahAramAM vadhAre vyasta thaI jAya, paNa e vakhate Ama je kahIe ke vacce basa jatI hoya, to te vakhate atIndriyathI jovAnuM kAma cAle ke nA cAle ? dAdAzrI : zI rIte jovAya paNa.... vacce aDacaNa AvI gaI hoyane ? praznakartA : e to pachI A deha rahe tyAM sudhI AvuM to badhuM cAlyA karavAnuM.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAtA-drA, zAyaka 363 368 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nA. evuM kaMI niyama nathI. praznakartA : vyavahAra to rahevAnone badho.. dAdAzrI : nA, evuM nahIM. e to ochuM thatuM jAyane dahADe dahADe. rAta paDe eTale baso keTalI utare pachI ? eTale ochuM thatuM jAya ! praznakartA : haju caMdubhAInI rAta to marI gayA pachI paDavAnIne ? dAdAzrI : e to AkhA karmano niveDo AvI gayo. A hisAba ja niveDo AvI gayo ane peluM to ApaNo bharelo mAla khAlI thaI jAyane pachI nirmaLatA rahe. eTale A bhavamAM ne A bhavamAM khAlI thaI jAya. vahelo-moDo jarA ochuM-vadhatuM to thAyane paNa navI Avaka nA hoya ne jatuM jatuM hoya to rahe kazuM ? nA, kazuM ja nA rahe. thoDAka vakhata be-pAMca varasamAM paNa khAlI thaI jAya. mAre kyAranuM khAlI thaI gayeluMne ! huM tamane evuM kahuM ke khAlI thaI jaze. aDacaNa AveevuM gabharAvAnuM kaMI kAraNa nathI. ahIM guMcavADo Ubho thato hoya to "mAruM nahIM' eTaluM kahetAMnI sAthe chUTuM. e badhuMya caMdubhAInuM. peluM vaLagavA jAya e to. pahelAMnI Tevane, Adatane ? eTale 'mAruM nhoya' kahIe ke e chUTI jAya. emAM e zuM kahe che ke tamArI bAunDrInuM ke pelI ? tyAre kahe, 'amArI hoya'. eTale chUTI jAya. huM to keTaluM badhuM bolIza ?! te bolI bolIne lakheluM haze, te kyAre pAra Avaze ? huM to bola bola karyA ja karavAno. praznakartA : tame bolo e badhuM lakhAI jAya che. dAdAzrI : te lakha lakha kare, kyAre pAra Ave ? e bolatAM baMdha thAya nahIM ne tyAre ApaNe lakhavAnuM baMdha nA thAya... te AkhI jIMdagI sudhI lakha lekhe ja karavAnuM. haiM ? praznakartA : hA. pachI kAma lAgene pAchuM badhAMne. ahIM to ATalA jaNA sAMbhaLatA hoya te pachI bIjAM badhAM rahI gayA temane mATe che A ! dAdAzrI : A lakhe che, e jANe che te AtmA che. kALajIthI lakhe che, niSkALajIthI lakhe che, bhUlacUkavALuM lakhe che, badhuM ja te jANe che. praznakartA : e jJAtA-drA koNa rahe che ? dAdAzrI : kaMI caMdubhAI ochA rahevAnA hatA ? tyAM ahaMkAra ocho rahevAno hato ? jJAtA-draSTA to prajJAzakti, mULa AtmAnI ejanTa che, te rahe che ! jANe te kare tahIM, kare te jANe nahIM ! karanAro ane jANanAro bemAM phera. A jANanAro badhuM ja jANe, karanAro badhuM kare. praznakartA ane karanAro ahaMkAra kIdho che ? dAdAzrI : e ahaMkAra judo che. eTale ApaNAmAM karanAro DiscArja bhAga rahe che, ahaMkAra eTale ApaNo sAco ahaMkAra nathI hoto eTale ApaNe jANanArA rahIe chIe A. eTale jANanAro judo ja che. eTale badhuM ja jANe. jANanAro badhuM jANe ane karanAro kare. A beno joDe ne eka sAthe vyApAra hoya che. ekI sAthe cA pInAro cA pIe ane jANanAro jANe ke cA kevI hatI ! te kaDaka hatI, mIThI hatI eTale jANanAro te TAIme hovo ja joIe. praznakartA H A jANanAro to hoya ja ne, dAdAjI. kAraNa ke e to tadana alaga ja che. dAdAzrI : hA, to jANanAro hoya tyAre peluM badhuM lesa thaI gayuM, UDI gayuM. jANavAmAM AvyuM eTale badhuM UDI gayuM. praznakartA : UDI gayuM eTale zuM ? dAdAzrI : kriyA karanAre karI ane jANanAre jANI. to e UDI gaI badhI kriyA.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka karanAro ane jANanAro beu sarakhuM jANatAM nathI. karanAro bahu ja jUja jANe che ane jANanAro badhuM enA guNa-paryAya sahita jANe che. karanAro bebhAna hoya eTale thoDuMka ja jANe ke A meM karyuM eTaluM ja, bIjuM kazuM nahIM ane jANanAro badhuM ja jANe guNa-paryAya sahita. 369 praznakartA H ka2nA2o jANe nahIM ne jANanAro kare nahIM Ape kahyuM ne. e karanAro jUja jANe e jarA phoDa pADo ne ! (?) dAdAzrI : karanAro jANe nahIM, paNa eTaluM ja jANe ke 'A meM karyuM' eTaluM zabdarUpe jANe, basa. bIjuM kazuM jANe nahIM ane jANanAro badhI ja rIte jANe. kAraNa ke ene bIjA bhAvo nA utpanna thAya. karanArAmAM rAgadveSarUpI bhAvo utpanna thAya, ajJAnImAM. ApaNe ahIM AgaLa judI ja vastu cAle che. ApaNe ahIM to karanAro rahyo ja nahIM ne ! A to thAya che e DiscArja bhAve thAya. karanAro rahyo nahIM ne eTale bIja paDe nahIMne ! praznakartA : krodha Avyo hoya ane ApaNe jo ene jANyo to tarata e krodha khalAsa thaI jAya ? dAdAzrI : nA, kazuM levA-devA nahIM. karanAro judo ane jANanAro judo. ApaNe jANanArA tarIke rahIe chIe. krodha to ApaNane gamato nathI eTale ApaNe enA abhiprAyathI judA ja chIe. judA chIe eTale ApaNane levA-devA nathI. praznakartA : koIka vakhata krodha Ave che. dAdAzrI : to cho ne Ave, Ave tene ApaNe zuM ?! ko'kane duHkha thAya to ApaNe caMdubhAIne kahevuM ke bhaI, pratikramaNa kara. tane karanAro ne jANanAro samajaNa paDe che ? enuM jJAna rAgadveSavALuM che ane A vItarAga che. ene ya jJAna to kharuM ja, karanArAne paNa rAga-dveSavALuM jJAna. cA pInAro mANasa cAne pIve che e zuM nathI jANato ? praznakartA : jANe che. AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : paNa rAga-dveSavALuM che. enA guNadharma upara paDe che pachI, ke moLI che ke gaLI che. praznakartA : eTale A je kaMI paNa kare che e judo che. dAdAzrI : judo che ane te ApaNane gamatuM ya nathI ghaNAM vakhata to, ApaNe te abhiprAye karIne ya judA chIe enAthI. 370 praznakartA : eTale A mULamAM to je kaMI karanAra che e ahaMkAra ja che ne badhuM ? dAdAzrI : e ja hato, kartA je hato te A, A to jJAna letAM pahelAM je hato te ja A che. jene ApaNe mAnatA hatA ke huM ja chuM A te ja A. ane judA paDyA te ApaNe. jJAna thayA tyArathI ja judA thayA chIe, pahelA hatA nahIM. praznakartA : pahelAM ApaNe emAM sAthe ja hatA. dAdAzrI : sAthe ja hatA, eka ja hatA. praznakartA : have khAlI ApaNe aMdara alaga paDI gayA, bAkI e karanAro to che ja. dAdAzrI : hA, che ja. e to eno e ja. praznakartA : e badhuM ja karI rahyo che. krodha karI rahyo che, vicAra karI rahyo che.... dAdAzrI : eno e ja karyA ja kare che enI meLe, emAM bIjuM kazuM phera nahIM paDe. e karyA kare che paNa jANanAro judo che. sAkSI tarIke koNa ? praznakartA : sAkSI, draSTA, paramAnaMdabhAva....... dAdAzrI : sAkSI draSTA hoI zake nahIM, sAkSI ahaMkAra hoya ane draSTA
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, jJAyaka 371 37ra AptavANI-13 (pUrvArdha) dahADo meNo caDelo hoya ane sAkSIbhAva zI rIte rahe? ko'kane jarA meNo utarelo hoya tyAre sAkSIbhAva rahe thoDIvAra. ane jJAtA-draSTA to niraMtara ja hoya. sAkSIbhAva e to eka jAtanI ahaMkAranI jAgRti che ane draSTA e AtmAnI jAgRti che. e prajJA kahevAya che. prajJAnI jAgRti kahevAya che. tyAre te AtmA, jJAtA ! AtmA hoya. jJAtA-draSTA e AtmAno svabhAva ane jyAM sudhI AtmasvabhAvamAM na Ave tyAM sudhI sAkSIbhAva. ahaMkAra hoya tyAM sudhI sAkSIbhAva. sAkSIbhAva eTale potAnI kriyAone pote ja sAkSI tarIke rahe ke ATalA doSa thayA hatA. ane sAkSIbhAva te ahaMkArI kAma che. A jJAtAdraSTA e phula samAdhino mArga. praznakartA: sAkSI ane draSTAno tAtvika taphAvata zuM che? dAdAzrI : sAmaTo taphAvata. AkhuM jagata sAkSImAM ja paDeluM, A sAdhu-AcAryo badhA. e ahaMkAra teno te khaDo rahyo. sAkSI eTale ahaMkAra. ahaMkAra vagara sAkSIbhAva nA hoya. ane AtmA jJAtA-draSTA hoya. jyAM sudhI ahaMkAra che tyAM sudhI sAkSI ne ahaMkAra khalAsa thaI jAya tyAra pachI dra . praznakartA: to Arta-raudra sAkSIbhAva sAthe saMkaLAyeluM ? dAdAzrI : nA. evuM kazuM nahIM. sAkSIbhAvane levA-devA ja nahIM. sAkSIbhAva eTale to ApaNe jeTalo mahIM moha ocho hoya teTalo ja sAkSIbhAva rahe. bAkI moha hoyane, emAM zI rIte e sAkSI rahe ? mohano meNo caDelo hoya e sAkSIbhAva zI rIte rahe ? thoDo meLo utare tyAre jarA sAkSIbhAva rahe. jema dArU thoDo utare ne tyAre bhAna thAya ke, ohoho, Aja to sAluM khUba caDI gayo che. evuM A mohano meNo caDelo. AkhuM jagata mohanA meNAmAM pharyA kare che ane mAne che ke huM kaMIka dharma karuM chuM. mUA, dharma zAne, A to karma karuM chuM. dharma to enuM nAma kahevAya ke cogaradamathI sugaMdhI phelAya. ane bIjo dharma, Atmadharma e mukti Ape che. A dharma ane dharma ja kema kahevAya ? enA svabhAvamAM hoya dareka vastu. AIskrIma jo kaDavo lAge to koI khAya kharo ? eka ja dA'Do kaDavo lAge to pharI jAya ? praznakartA : nA jAya dAdAjI, koI nahIM jAya. dAdAzrI : evI rIte jo dharma ja A phaLa Apato hoya.... Akho praznakartA: caMdubhAIne tame zeya kaho cho, e pachI jJAtA banI nA zake, ema kahuM chuM. dAdAzrI : zeya che te jJAtA kyAre bane ke jyAre potAnuM bhAna jJAnI puruSa karAvaDAve. tyAra pachI zeya bhAgamAMthI chUTI jAya. A 'huM caMdubhAI chuM' e to roMga bilipha che khAlI, kAraNa ke ene joya zAthI kahyA ke pote je jJAnane jANe che te buddhijanya jJAna che. eTale A zeya che e pote zeyane jANe che. tyAM sudhI saMsAra vyavahAra cAle. A zeyane paNa jo 'pote' jANe tyAre e jJAtA. jANavAnI vastu ene joya kahyuM bhagavAne. ene evuM kahyuM ke, Aje jene ApaNe jJAtA mAnI beThA chIe, e jo jJeya svarUpe samajAze, to che te tame jJAtA thayA. jene atyAra sudhI tame 'huM caMdubhAI chuM ane huM jJAtA chuM" evuM jANapaNuM mAnI lIdheluM che, e jyAre zeyarUpe samajAze tyAre tame sAcA jJAtA thazo evuM bhagavAnanuM kahevuM che. bhagavAna vItarAga hatA, ne vItarAgI vAta eTale, cokhkhI vAta kahI'tI dIvA jevI ! pachI zabdonI gUMthaNI judA judA prakAranI hoya paNa vAta eka ja hoya ! zeyatA prakAro che ! praznakartA H AptasUtra 4226mAM lakhyuM che ke 'be jAtanAM zeya, eka avasthA svarUpe che ane bIjuM tattva svarUpe zaiya che. tattva svarUpanuM hajI tamane nA samajAya. (1) jJAtAbhAva jJayabhAve dekhAya tyAre potAnA svabhAvamAM
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAMtA-draSTA, zAyaka 373 374 AptavANI-13 (pUrvArdha) samAveza pAme. (2) zeyamAM mamatvapaDyuM hatuM te chUTayuM ane joya zeya svarUpe dekhe tema tema AtmapuSTi thAya.' e samajAvo. dAdAzrI : be jAtanA zeya. eka avasthA svarUpe che ane bIjuM tattva svarUpe joya che. avasthA svarUpe vinAzI hoya badhAM, tattva svarUpa avinAzI hoya. jJAtAbhAva ajJAnIne mATe lakhyuM che ajJAnI mANasane huM ja jJAtAbhAva, te 'huM jANuM chuM' ema kahe che te jo zeyabhAve dekhAya, tyAre potAnA svabhAvamAM samAveza pAme. ApaNA badhAM mahAtmAone zaiyabhAve dekhAyuM. pahelAM caMdubhAI jotAM'tAM ane have caMdubhAI zeya thayA ne tame jJAtA thayA. pahelAM tame ja caMdubhAI ne tame jJAtA hatAM. jJAtAbhAva zeyabhAve dekhAya tyAre potAnA svabhAvamAM samAveza pAme. eTale svabhAvamAM AvI gayA. pachI joyamAM mamattvapaNuM hatuM te chUTyuM. zeya joya svarUpe dekhe tema tema AtmapuSTi thAya. 'huM' ane 'mAruM' hatuM te chUTayuM. have A zeyane zeya svarUpa ja dekhAyA kare. eTale A pudgalane joyA karavuM to AtmapuSTi thayA kare. praznakartA : pachI Aptasatra 4227mAM dAdA kahe che ke "ApaNe jJAtA-zeyanA saMbaMdhamAM AvyA tyArathI zeya cokhAM thatAM ja jAya. je zeyano nikAla thaI gayo e pharI nahIM AvavAnuM. kAraNa ke e cokhkhAM thaIne nikAla thayAM. eTale tattvasvarUpe thaI gayAM !" e samajAvo. dAdAzrI : ApaNe jJAtA-zayanA saMbaMdhamAM AvyA tyArathI ya cokhA thatAM ja jAya. ApaNe jJAtA-joyamAM eTale tame jJAtA ane caMdubhAI joya. have jJAtA-zeyanA saMbaMdhamAM AvyA. tyArathI joya eTale caMdubhAI, eTale pudgala cokhAM thatAM ja jAya. e cokhkhAM thaIne jAya enI meLe ne ApaNane cokhkhAM kare, chUTAM kare. je zeyano nikAla thaI gayo e pharI nahIM AvavAno." ajJAne karIne bAMdhelAM jJAna karIne nikAla karyo e pharI Ave nahIM. kAraNa ke cokhkhA thaIne nikAla thayA. cokhkhAM thaIne eTale tattva svarUpe thaI gayA. praznakartA : pachI AptasUtra 4226mAM kahe che ke "jyAre tattva svarUpe A AtmA dekhAze tyAre badhAM ja bAkInAM tattvo dekhAze. kharo zeya tattva svarUpe che ane tattva svarUpe joya 'kevaLa jJAna' vagara nA dekhAya. paNa zraddhAmAM Ave eTale kevaLa jJAnamAM Ave ja. jJAtAbhAva kheMcAI gayo eTale eksTrakTa kheMcAI gayo." e samajAvo. dAdAzrI : tattva svarUpa joya te kevaLajJAna vagara nA dekhAya. enuM nAma ja kevaLajJAnane ! paNa zraddhAmAM Ave eTale kevaLajJAnamAM Ave. paheluM zraddhAmAM Ave. praznakartA : paNa tattva svarUpe joya zuM kahevAya ? dAdAzrI : tattva svarUpe joya eTale A cha tattvo che ne ! e je jANavA che te joya tarIke ene jANavA che, te kevaLajJAna vagara nA dekhAya. praznakartA H chae cha tattvo ? dAdAzrI : hA. A cha tattvo che te avinAzI che. tattvo badhAM avinAzI ja hoya. te kevaLajJAna vagara dekhAya nahIM paNa zraddhAmAM Ave cha tattvo. eTale kevaLajJAnamAM pachI Ave ja. paheluM darzanamAM Ave, pachI jJAnamAM Ave, dhIme dhIme vartanamAM Ave. jJAtAbhAva kheMcAI gayo eTale eksTrakTa kheMcAI gayo A dehamAMthI. huM jJAtAbhAva hato, te jJAtAbhAva kheMcAI gayo. eTale eksTrakTa jato rahyo, badho gayo. pachI nirjIva rahyuM. riyala, raeNya ke jJAtA ? praznakartA : huM jJAtA ane caMdubhAI zeyatemaja ahIM beThelAM badhAM mahAtmAo mArA mATe zeya. prazna e che ke, temAM huM jouM chuM te rileTiva ane riyala to mArA mATe banne, rileTiva ane riyala joya gaNAya ? je
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, zAyaka riyala che te paNa zeya ? riyala, riyalane jue to zeya kema saMbhavI zake che ? mane je anubhava thaI rahyo che. tenI cokhavaTa mATe A prazna che. 375 sAmAnuM je rileTiva svarUpa che, e badhuM zeya. have potAnuM riyala jJAtA, tema bIjAnA riyalane zeya kahevAya ke jJAtA kahevAya ? dAdAzrI : jJAtA kahevAya. riyala jJeya tarIke nA hoya. riyala zeya tarIke kyAre hoya ? je kAyamanA rileTiva hoya tene. jene riyala ne rileTivanuM vibhAjana nA paDyuM hoya, tene riyala e zeya hoya. praznakartA : eTale mahAtmAone vibhAjana paDI gayuM che. mATe e lokone zeya nahIM. dAdAzrI : kramika mArganA jJAnI mATe e zeya kahevAya. e bIjA AtmAne zeya kahe. pachI emanA bhakto to kahe, emAM navAI zuM ? to pachI bIjAne bhAMjagaDa ja maTI jAyane ?! kAraNa ke riyala-rileTiva enI pAse che nahIM. tethI bhAMjagaDa thaI jAyane ? kramika mArgamAM koI paNa jJAnI hoya, tene AtmA e zeya che, to pachI bIjAnuM zuM rahyuM ? praznakartA : eTale huM niraMtara mArI jAtane eTale caMdubhAIne joyA karuM. ema bIjAne paNa jouM, kAraNa ke e evo anubhava che ke jema mArAmAM caMdubhAI samAyo che. evI rIte A badhA ja samAyelA che. tyAre e prazna Ubho thayo ke A rileTive ya che, paNa emAM pAchAM riyala che. to ene zuM samajavuM ? enA riyalane ane mArA riyalane kevI rIte tAra bese ? e jo jJeya hoya to prazna Ubho thato ja nathI. paNa jo jJeya nA hoya to e zAtA hoya ane huM ya jJAtA hou to mAro ane eno, banneno sAMdho kevI rIte che ? sAMdho kevI rIte bese ? dAdAzrI : riyala hoya ja nahIM. tIrthaMkara ne kevaLI ane akrama jJAnInAM pholoarsa e sivAya riyala zabda koI jagyAe lakhAya nahIM. hoya nahIM ne manAya nahIM. praznakartA : eTale ja A prazna Ubho thAya che sAmAnA riyala AptavANI-13 (pUrvArdha) svarUpanuM ane potAnA riyala svarUpa joDe zuM saMbaMdha ? e zeya tarIke levuM ke pachI jJAtA eka svabhAvI kahevAya ? 376 dAdAzrI : ApaNe badhAM jJAtA chIe, jJeya kahevAya nahIM. eka kAgaLamAM zeyano artha lakhI lAvo joIe. pachI potAne samajaNa paDI jAyane pAchI, eno phoDa pADIe tyAre ! tame jJAtA cho ane A badhuM jJeya che paNa ya kayuM ? rileTiva. rileTIve ya jojo ane aMdara riyale ya jojo. kAraNa ke AtmA badhA riyala che ane bahAra che e rileTiva che. bahArano bhAga jJeya che, tamArA mATe ane aMdarano bhAga jJAtA che. e ApaNe pahelI vakhata ja samajAvI daIe chIe. praznakartA : hA. jJAna ApIe te ja divase. dAdAzrI : have A jJAna bIjI jagyAe hoI zake nahIM. koI jagyAe hoI zake ja nahIM. traNa gAMTho vALI te traNeya choDavI paDe ane be vALI hoya to be choDavI paDe. huM eka choDI dauM to cAle ? praznakartA : nA, badhI choDavI paDe. dAdAzrI : A to akrama jJAnI ane mahAtmAone, ekalAne ja, e badhAne jJeya che. bAkI jonAra che ne, ene jJeya kema kahevAya ? praznakartA : jJeya eTale ja jJAtAne jovAmAM Ave, jANavAmAM Ave. dAdAzrI : bIjA to ema ja kahe ke, e ya jonAro che ne ? ene zeya kema kahevAya ? jonAroya che ne mahIM, ajJAna dazAmAM to sAmAsAmI evuM ja kahe ne ? praznakartA H hA. evI ja rIte vAta kare. mAre zuM samajavuM ? ApaNe samajavAnuM che enI vAta che, bIjAne mATe nahIM. ajJAnIonI vAta nathI. mAre potAne mATe pUchuM chuM ke, huM zuM samajuM zeya ke jJAtA ?
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka 377 378 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : hA, te sAmA badhA jovA-jANavAmAM Ave te badhAM ya nahIM. emAM rileTiva che e joya ane riyala che e jJAtA. praznakartA : eTale jJAtA, jJAtAne jue evo artha thayo ? dAdAzrI : evo artha cokhkho thAya dIvA jevo, phekTa !!! ApaNe pahelI ane bIjI AjJAmAM cokhkhuM ja kahIe chIene ? have tuM zuddhAtmA thayo. bIjAnA zuddhAtmA jo. jJAtAne jJAtA nA jue to hiMsA thaI jAya. bIjA che te hiMsAvALA hoya. joya eTale zuM ? jANavA yogya vastu. eTale kramika mArgamAM AtmA jANavA yogya vastu che ane tame AtmA jANelI vastu che. tamAre zeyane jANavAnuM che have. jJAtA tame jANIne beThAM. jyAre emane jJAtA che, e joya che atyAre. e zeya jyAre jJAtA thaze tyAra pachI A zeya pAchuM bane. nikAla karavAno te ya nahIM khabara hoya. have joya e jJAtA nathI thayA, enuM zuM kAraNa ? tyAre kahe, jene tyAga karavo paDe che, jene e badhuM che ke Ama karavuM joIe ne Ama karavuM joIe, te badhAM AtmAne zeya kahe. pote jANyo nathI mATe, A tyAgano rasto khoLyo. praznakartA : AtmA jANyo nathI, to enA mATe AtmA joya che. dAdAzrI : emane je samyak darzana thayuM, te amuka bhAga jANyo AtmAno, sarvasva prakAre AtmA jANyo nA hoya. te A kramika mArganA jJAnIo sarvasva prakAre chellA avatAramAM jANe. tyAM sudhI ahaMkAra saMpUrNa jAya nahIM. ane je ahaMkAranI hAjarImAM jJAtA kahevAya nahIM. praznakartA : ahaMkAranI hAjarImAM jJAtA kahevAya nahIM, e have samajAya che. e seTa thayuM badhuM. dAdAzrI : traNa gAMThavALuM lAvo ke mAruM seTa thayuM nathI, to mAre traNeya gAMTha choDavI paDe. nA choDavI paDe ? dAdAzrI : tyAre loko badhA zuM kahe, eka ja zabdamAM badhuM patAvI detAM hatAMne ! te emaNe eka gAMThavALI hatI. traNa vALelI hoya te traNa choDI Ape ne to ja ene phUla saMtoSa thAya ne ? keTalI vALI che e ApaNane khabara paDe. have vALavAnI nathI. paNa je vALelI che te keTalI che te ApaNe jANIe. jANatAro nirdoSa sadA ! praznakartA: ApaNI aMdara je kaMI paNa cAlatuM hoya, kaMI paNa vicAra, vANI ke je kaMI paNa Ave ene ApaNe jANIe. paNa ene doSa zuM kAma kahevAya ? dAdAzrI : jANanArane doSa nathI. ApaNe zene doSa kahIe che, vyavahAra Akho dahADo hoya e vyavahArane doSa kahetA nathI ApaNe. praznakartA: to zuM kahuM chuM ke eka-eka sUkSmamAM sUkSma vicAra Avyo ene ApaNe jANyo... dAdAzrI : haMa. tame jANakAra cho. to jANakArano doSa nathI A. praznakartA : paNa huM to kahuM chuM ke e vicArano paNa doSa kevI rIte kahevAya ? dAdAzrI : jANakArano doSa nathI. paNa caMdubhAI zuM karI rahyA che e pote jANe eno kramaNano vAMdho nathI. paNa caMdubhAI pelAne TeDakAvatA hoya to e jue tyAre e zuM kahe ke A tamAro doSa che. pote caMdubhAIne kahe ke A tamAro doSa che, AvuM nA hovuM joIe. praznakartA : paNa jyAre ApaNe jJAyaka ja hoIe, caMdubhAInA paNa jJAyaka hoIe to koI paNa vastumAM doSa ke sArApaNuM che ja nahIM. dAdAzrI : che nahIM. paNa mAruM kahevAnuM ke A akrama che ne, eTale zubha ekaluM ja hoya nahIMne ! praznakartA : choDavI paDe, dAdA.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, jJAyaka 379 380 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : paNa zubha-azubhano kyAM prazna ja Avyo ? dAdAzrI : mAruM kahevAnuM ke jovAno mAla badho zubha ja hoya to vAMdho nathI. paNa emAM akrama che eTale azubhe ya mahIM mAla bharelA. praznakartA : kharuM, dAdAjI. huM zuM kahuM chuM ke azubha ane zubha badhuM bharyuM che. kacaro bharyo che, paNa ApaNe jJAyaka ja chIe to je Ave te Ave, enuM vibhAjana karavAno prazna kyAM Ave ? - dAdAzrI : A virodhAbhAsa lAge evuM che. paNa zubha, azubha badhuM ja joya evI jAgRti rAkhavI bahu muzkela vastu che. eTale lokone zuM kahyuM che ke tuM sAmAne gALo bhAMDuM chuM eTale tAre caMdubhAIne kahevuM joIe ke atikramaNa kema karyuM ? tuM pratikramaNa kara.' aMzamAMthI sarvAza jJAtIpada ! praznakartA : have ekamAM buddhi DisIjhana nathI ApatI, ahaMkAra che nahIM to visarjana che. tyAre tame pAchuM bIjuM kahyuM ke mana pemphaleTa dekhADe, citta bhame, buddhi DisIjhana Ape, ahaMkAra sahI kare che, evuM badhuM cAlatuM hoya evuM 'jANe" to baMdhana nathI ne ? dAdAzrI : hA. jANe to ja e ene baMdhana nathI. Ano jANakAra judo hovo joIe to ja e baMdhanamAM nathI. pagathiyAM caDe eTalAM upara gayA. praznakartA : hA, paNa te sarvAza thAya che koNa ? dAdAzrI : savAza to pote che ja. praznakartA : che ja ane je nathI te thaI rahyo che ? dAdAzrI : nathI te thaI rahyo che. praznakartA : te tenI meLe thaI rahyo che? dAdAzrI : enI meLe thaI rahyo che. praznakartA ane A loko zuM kahe che ke ene karavo paDe. dAdAzrI : karavAnuM nathI kaMI. karanAra koNa pAcho ? e to enI meLe thaI rahyo che. mukhya vastu AmAM draSTi je ApIe chIe, jJAna ApIe chIe, tenI jarUra che. e mukhya vastu che. ajJAna pradAna thayeluM che mATe jJAnanI ene jarUra paDe che. mahAtmAoto DiscArja anokho ! praznakartA : A mANasa mana-buddhi-citta-ahaMkAra, vANI, kAyA A badhI beTarIo gayA bhavamAM cArja karIne lAvelo hoya che. teno atyAre DiscArja ja hoya che, rAiTa ? have je laine Ayo che buddhi e pramANe ja enI cAlavAnI, emAM kaMi pheraphAra karI zakAya ? A jJAna maLyA pachI emAM kaMI phera thAya ? dAdAzrI : jue eTale pheraphAra ja thai jAya, saMkocAi jAya. vastu enI e ja saMkocAI jAya. jue eTale pheraphAra thai jAya badho. e ratale ratala rahetuM nathI. ane nA jue ane upara kartA thAya, to pAMca ratala thai jANakAra thayo, jJAtA rahyA, eTale badhuM gayuM ! paNa e jJAtA kAyama rahe nahIMne ! evuM chene ke e saMpUrNa jJAnIpada ne aMza jJAnIpada e beya hoya che ne ! te eka bAju jJAtApadeya hoya che ane eka bAju che te peluMya thoDuM cAlyA kare che, beu cAle che sarvAza thatAM sudhI. | sarvAza thatAM sudhI ekadama nA thAya. jJAtApada kAyama nA rahe. thoDo vakhata, amuka vakhata rahe. pAchuM tenuM te, ema karatuM karatuM sarvAza thatuM jAya. kAraNa ke pAchalA dhakkA vAgyA karene ! eka dAdaro caDavo hoya to ApaNe kaMI eka eka pagathiyuM caDI jAya kaMI tethI meDe nathI caDI gayA. jeTalAM jAya. praznakartA eTale buddhine jue to e ratalanI hoya to saMkocAine
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka ochI thai jAya. ane jo e saMkora-saMkora kare to pAMca ratala thai jAya. eTale eno artha evo thayo ne ke je cArja thayeluM che, enuM eTaluM ja DiscArja thAya evuM kazuM nahIM. A to pheraphAra thAya ne ochuM thAya ke vadhatuM thAya. cArjanA pramANamAM ja DiscArja thAya, evuM nA rahyuM ne ? saMkocAi jAya eTale ochuM thAya evuM bane ? 381 dAdAzrI : ochuM thai jAya badhuM. khalAsa thai jAya badhuM. barapha badho bahu paDelo hoya paNa thai jAya khalAsa. khalAsa nA thayuM hoya to atyAre tamane vRttio jaMpavA ja nA deta. tamArI je bharelI vRttio hoya ne, te tamane atyAre jaMpIne nA besavA de. hatpata, hatpata, hatpat karyA ja kare. gADImAM beThA toya hatpat, hatpat karyA kare. praznakartA : eTale eno artha evo thayo ke A jJAnathI ke potAnA puruSArthathI mANasa che to enA prArabdhamAM pheraphAra karI zake che ? dAdAzrI : pheraphAra ja thai jAya ne ! praznakartA : pheraphAra thai jAya. eTale eno artha evo thayo ke karmanI thiyarImAM pheraphAra karI zakIe, ApaNe palaTAvI zakIe ? dAdAzrI : evuM nahIM, eno evo pheraphAra kahevAto nathI ema. praznakartA : to ene zuM kahevAya ? dAdAzrI : e ratala hatuM te draSTipherathI jarAka amathuM thai jAya. ane pelI draSTithI pAMca ratalanuM thai jAya. kartA thAya che eTale. jJAtA thAya eTale thoDuM rahe. praznakartA : ane ghaNI vakhata to jue to UDI ya jAya. dAdAzrI : UDI ya jAya. AkhuM UDI jAya. signecara kare che ne nAnI, enA jevuM thaI jAya. nAnI sIgnecara kare to te pate ke nA pate ? praznakartA : patI jAya. 382 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : evuM thai jAya. praznakartA : jJAtA-draSTA rahe to UDI paNa jAya ? dAdAzrI : pachI kazuM rahetuM ja nathI. khAlI sIna sInerI dekhAya eTalI ja jarA. ane rahetuM hoya to bojo Ape badho. jJAtA-draSTA thAya eTale kazuM rahetuM ja nathI. jJAtA-draSTA nA thAya eTale tyAre jarA bojo lAge. praznakartA : pelI vAta hatI ne ke jue to buddhi ke aMtaHkaraNa je kaMi hoya, te zeranuM pAzera thai jAya, jJAtA-draSTA rahe to ane jo saMkora saMkora kare to zeranuM pAMca zere ya thai jAya. to eno artha evo ke je DiscArjamAM ApaNuM zera che, to ApaNe saMkorIe eTale vadhI gayuMne ? eTale peluM cArja-DiscArjanA prinsipalamAM pheraphAra thayo ? dAdAzrI : vadhI jatuM nathI. praznakartA : to zuM thAya che ? dAdAzrI : bojo lAge. vadhu thAya, te tamArI bhASAmAM samajI jAva cho tame. e bojo lAge. peluM halakuM thai jAya, basa. vadhe-badhe kazuMya nahIM. DiscArja eTale javA mATe AvyuM che e. bojo vadhaze to ya jaze ane halako thai jaze to ya jaze. bahu bojo rahe to bAkI rahI jAya joyA vagaranuM, te thoDuMka pachI rahI jaze. pachI ukela lAvavo paDaze. DiscArja eTale javA mATe Avyo che te. dhovAvALA kapaDA melAM AvyA che te emAM dhoyA vagaranA rahI gayA te pharI dhovA paDaze. basa eTaluM ja che badhuM. ane pachI ApaNe kapaDAM dhoyA pachI pAchuM kapaDAM dhovA jaie. A meluM rahI gayuM, A ujaLuM thayuM. e badhuM karavA jaie to vadhArenuM rahe. e to je dhovAi jAya e barobara kampliTa ja che. e praznakartA : dhovAi gayA te dhovAi gayA ! dAdAzrI : dhovAyA vagaranA rahyA hoya eTalA dhovAnA bAkI rahyA.
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, zAyaka 383 384 AptavANI-13 (pUrvArdha) pharI paDe, pharI Ubho thAya paNa thai jAya. purUSArtha kaMi kAbumAM che ne, paNa purUSArtha DhIlo mUkI de che. praznakartA : paNa DiscArjamAM kazuM pharaka nathI paDato. DiscArja eTaluMne eTaluM ja hoya che. dAdAzrI : DiscArja ja thayA kare che paNa bhamIne, bojo vadhIne thAya che. emane anubhava chene ? Ave che te pA-pA kalAka koi jagyAe gUMcAya che, aDadho-aDadho kalAka sudhI gUMcAya che ne ! e ja bojo. praznakartA : pachI ApaNe vadhe kyAre ? dAdAzrI : have draSTi nA hoya to, jJAtA-draSTA nA rahIe to bojo vadhI jAya. jue eTale atyAra sudhImAM ekeya karma baMdhAtuM nathI. nahIMtara to tyAM AgaLa ja che te ekaso paMdara mANasonI jAtrAmAM keTalI mAthAphoDa karI hoya ! A lokonA A rivAja Ama che, Ama che ne AnuM Ama kharAba che, tenuM tema kharAba che ne, eka jaNa kahe, nA, sAruM che ne eka jaNa kahe, kharAba che. mAMhyomAMhya bhAMjagaDa, pAMsarA rahe ja nahIM ne ! ane A jAtrAmAM ApaNAM ekasone paMdara mANaso hatAM toya bhAMjagaDa nathI thaI. traNa hajAra mANasa hoya to ApaNAmAM kazuM nA thAya. kevI sarasa cAvI che, manuSyanAM mana baMdhAyelA rahe. praznakartA : Apa je kaho chone karma ochAM thai jAya che jJAna maLyA pachI, to Apa jyAre jJAna Apo cho tyAre amArA karmo bhasmIbhUta karI nAkho cho ! eTalA mATe ja amArA A karmo ochAM thai jAya chene ? eTale ja ochuM thayuMne ? dAdAzrI : karma bhasmIbhUta thai jAya. pachI je bhasmIbhUta nahotA thayA, te jJAtA-draSTAthI jatAM rahe. tema chatAM bahu cIkaNA hoya to kaMika rahI jAya to thoDuMka AvatA bhavane mATe sillaka rahe, e peTImAM rahene, mATe peTI vecAtI teTalA hAru le che ne loko ! praznakartA : A badhuM barAbara samajAyuM. paNa je tame kaho cho ne jJAtA-draSTA nA rahe to e vadhe che. dAdAzrI : bojo vadhI jAyane ! gUMcAyA kare, bhai. pachI eno TAima thAya eTale jatuM rahe gUMcAyeluM. pachI rahyuM bAkI dhovAnuM. TAima thAya eTale gaye ja chUTako. darekano TAimIMga hoya. saMyoga viyogI thavuM ja paDe. praznakartA: potAnI samajaNa je avaLI hoya che te enA AdhAre rahI jAya che ? dAdAzrI : samajaNa to badhI DAhI che paNa A karmo cIkaNo bahu che ne, eTale jJAtA-draSTA rahI zakato nathI. chatAM purUSArtha hoya to rahI zake. eka phero paDI jAya to pharI Ubho thai jAya, pharI paDe, pharI Ubho thai jAya. praznakartA: pachI emAM mahIM khotare che kharo ? mahIM saMkoravA maLe che kharuM? dAdAzrI : nA, saMkorato nathI, e enI potAnI jAgRti nahIM rAkhato. saMkora-bakoravAnuM kazuM hoya ja nahIM. 'hAu Tu DIla' evuM e karI zakato nathI. ahIM zuM DilIMga karavuM te jANato nathI. jema koino avaLo abhiprAya nA paDe, enA mATe ApaNe kahevuM paDe, A bahu upakArI che, upakArI che. eTale abhiprAya baMdha thai jAya. evuM 'hAu Tu DIla vItha hIma' jANavuM joie. praznakartA : eTale hAu Tu DIlanI je samajaNa che e A jJAna pachI prajJA jAgRta thayA pachI ja Ave che ne ? dAdAzrI : hA, pachI ja sto. pahelAM hoya nahIM ne ! buddhi te keTaluM dekhADI zake ? bahu buddhizALI ne ahaMkArI AMdhaLA, enAM karatAM ochAM buddhizALI sArAM, bicArA. A badhuM jANavA potAnA najIkamAM uttama nimittano saMyoga
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTa, jJAyaka 385 386 AptavANI-13 (pUrvArdha) joie, phakta. praznakartA: pahelAnuM je jIvana hatuM, e jIvanamAM pheraphAra thAya chene ? dAdAzrI : thai jAya che pheraphAra. jeTalo jAgRta eTalA pramANamAM thai jAya pheraphAra. jeTalo jAgRta hoya eTale uDI jAya badhuM ema ne ema. vidhi vakhate dAdA ekAkAra ! eka miniTa paNa eka varSamAM ame nA hoIe, be varka amArA dareka vakhate. A thoDoka ja vakhata A vidhi thAya tyAre eka varkamAM houM, bAkI khAtI vakhate, nahAtI vakhate be varkamAM houM. praznakartA : e be varka kyA? dAdAzrI : A mane navaDAvatA hoya ane huM che te mArA dhyAnamAM houM eTale jJAtA-draSTApaNuM hoya eTale amAruM to be badhuM ja hoya haMmezAM ya. praznakartA : paNa e navaDAvatA hoya, tame to jJAtA-draSTA ho to be varka kevI rIte thAya ? dAdAzrI : pote nahAto houM, A emanI joDe vAto hau karato jAuM. e jANe ke ApaNI joDe ja jAya che. koIne ema nA khabara paDe ke A bIjA kAmamAM che ane bIjA mANaso bIjA kAmamAM paDene to ApaNe ema jANIe ke khovAI gayo, kaMIka khovAI gayo evuM lAge. amAruM evuM nA khabara paDe. dAdAzrI : nA, vidhi karIe te ghaDIe jJAtA-draSTA nA hoya, te ghaDIe ekajhekTa jJAnIpuruSa tarIke hoya, nahIM to tamAruM kAma phaLe nahIMne ! praznakartA : eTale ekajhekTa eTale tame e.ema.paTela thaI jAva ke zuM thAya che ? dAdAzrI : nA, e jJAnI puruSa. praznakartA : jJAnI puruSa eTale e.ema.paTela ? dAdAzrI : nahIM, e.ema.paTela to A boDI. ame jJAnI puruSa te vakhate eTale, nahIM to vidhi phaLe nahIM emanI. ane amAre kaMI evI utAvaLa nathI ke kAle ne kAle mokSe javuM che evuM. praznakartA : jyAre tame vidhi karatA ho, tyAre tame jJAnI puruSa, to dAdA bhagavAna kyAM jAya, tyAre ? dAdAzrI : dAdA bhagavAna to tenI te ja jagyAe beThA che. mArI e taraphanI draSTi ochI thaI jAya, baMdha thaI jAya. amArI draSTi te ghaDIe sImaMdhara svAmImAM hoya, bIjI jagyAe hoya, tamArI vidhi karavAnI te vakhata. avasthAomAM asvastha, svamAM svastha ! je avasthA utpanna thAya che e avasthA badhI vinAzI che ane A che te avasthAmAM rahe che mATe asvastha rahe che. sva avinAzI che, te avinAzImAM rahe to svastha rahI zake ne nahIM to pelo asvastha thayA kare. praznakartA : e pote joI zake ane jANI zake ke A avasthAmAM asvastha rahe che chatAM ya svastha nathI rahevAtuM ? dAdAzrI : hA, e joI zake. chatAM ya asvasthatA jAya nahIM. tyAM AgaLa zuM thAya che ke jonAra e dAdAe Apelo AtmA che. zuddhAtmA ja A jonAra che. ApaNe badhA te rUpe rahIe, to kazI bhAMjagaDa nathI. bAkI praznakartA : ane tame vidhi karatA ho tyAre eka kAma eTale kayu kAma e ? dAdAzrI : e to eka ja kAmamAM, e vidhi karavI emAM ja hoya. praznakartA H ane jJAtA-draSTA tyAre tame zuM karo ?
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, jJAyaka 387 388 AptavANI-13 (pUrvArdha) 'che" ene jue ane 'zuM bane che" ene jue, bannene dAdA jue. 'zuM che? ene to potAnuM svarUpa che evuM dekhAya badhAnAmAM ane 'zuM bane che' e enI meLe karyA kare te dekhAya. koI bhIDamAM Ama Ama karatuM hoya, koI mAthuM dhara dhara karatuM hoya, phalANuM karatuM hoya, paNa A badhuM e nathI karato. eno AtmA to ApaNane darzanamAM Ave che paNa A pudgala kriyA karI rahyuM che. te pAchI galana kriyA, pUraNa nahIM. jJAna maLyuM che mATe galana kriyA che, pUraNa nathI. jovAthI jAya badhAM paDaLo ! nahIM to svastha ne asvastha eno to pAra ja nathI Ave evo. praznakartA : enI cAvI kaI ? dAdAzrI : cAvI, A badhAnuM asvastha thAya ke svastha thAya, beuno jANakAra zuddhAtmA che. asvastha thAya che eTale pote emAM hAtha ghAle che, phorenamAM. phorenamAM hAtha nA ghAlavo joIe eNe. svastha thAya ke asvastha thAya, amAre jANyA sAthe kAma che, A badhI paugalika avasthAo che ane paugalika avasthAne je jANe e zuddhAtmA kahevAya. paudgalika eTale pUraNa-galana thayelI. je asvasthatA tamane Ave kyAre ke puraNa thayelI hoya to ja atyAre Ave. te atyAre AvIne galana thaI jAya. phorenamAM hAtha ghAlyo ke dAjhayA vagara rahe ja nahIM. emAM ame hAtha nA ghAlIe ane ame bIjAne ya kahIe ke bhAI, hAtha nA ghAlIza. kAraNa ke Ama je phaLa maLavAnuM te to maLavAnuM ja che. uparAMta eNe hAtha ghAlyo, tenuM Dabala phaLa maLe che. be khoTa jAya che. eka ja khoTa khAvane ApaNe. asvasthatA, 'caMdulAla'ne che. asvastha che evuM tamAre jANyAM karavAnuM. asvastha che e pA kalAka pachI khalAsa thaI jaze. be khoTa nahIM jAya, joyA karazo to. praznakartA : avasthAno samaya jeTalo vadhAre kheMcAya eTaluM vadhAre AvaraNa kahevAya ? dAdAzrI : hA, jeTaluM AvaraNa eTaluM kheMcAyA kare. paNa jo tame zuddhAtmA tarIke jo jo karyA karone, to e game eTaluM AvaraNa hoya to jaldI UDI jAya, jhapATAbaMdha. eno ukela AvI jAya. ane temAM pote hAtha ghAlavA gayo hoya to mArIne mAthAkUTa UbhI thAya. praznakartA: to jAgRti zemAM rAkhavAnI ? dAdAzrI : A jovAnuM, temAM ja jAgRti rAkhavAnI. jovAmAM tanmayAkAra na thaI javuM e jAgRti kahevAya. draSTA ne drazya be judA rahevA joIe, enuM nAma jAgRti. kazuM karavAnuM nA hoya, zuM thAya che e jovAnuM. bhAva karyA, nizcaya thayo e badhuM. pachI nizcayanA pramANe zuM thayuM e joyA karavAnuM. A to pUrvabhavanI je DijhAIna che te pramANe nIkaLe che. eTale ApaNe kazuM karavAnuM nA rahe ne ! praznakartA H ApaNe ema kahIe ke bhAva karavAnI sattA che? dAdAzrI : nA, e ya potAnI sattA nathI. A to gayA avatAranI DijhAIna bole che e. ApaNe kazuM levA-devA nahIM. e ApaNe joyA karavAnuM che. zuM thaI rahyuM che e ja joyA karavAnuM. praznakartA je paDa Ave tyAre joyA karavAnuM, basa. dAdAzrI: to e paDa jAya, nahIM to joyA nA karyuM to ya Ama kaMIka mane AvuM kema thayuM to pachI bojo vadhe. paNa A paDa jAya nahIM. praznakartA : UMdhuM-chatuM hoya to ya joyA karavuM ? dAdAzrI : UMdhuM-chatuM hotuM ja nathI. UMdhuM buddhi dekhADe. UMdhuM hoya to zuM karo paDa Ave to !? chatuM hoya to joyA karavuM ane UMdhuM hoya to ya joyA karavuM. praznakartA : beu joyA ja karavAnuM.
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka 389 360 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : beumAM samAnatA rAkhavI e jJAna. praznakartA : banne DiscArja ja che. dAdAzrI : beu DiscArja che eTale ame je kahIe chIe e zabdezabda jo samajI le ne to kAma thaI jAya. praznakartA H have lakSa e tarapha ja che ke dAdAnuM vijJAna samajavuM che. dAdAzrI : hA. galatane "joyA' karo ! praznakartA : jJAna lIdhA pachInuM je galana che e joyA ja karavAnuM ke ene vega ApavA mATe kaMIka karavuM ? dAdAzrI : vega ApanAra koNa ? kartA UDI gayo pachI vega ApanAra koNa ? karIe. zeya nA hoya to jJAtA UDI jAya. eTale A zeya che te sinemAnI peTha che. mana TheTha sudhI dekhADaze. eTale jJAtA UDe nahIM. jotAse caitatyapIMDa zuddhAtmA ! praznakartA : ane je joyA karavAnuM, kone joyA karavAnuM ? koNa joyA kare ? dAdAzrI : je zuddhAtmA thayo, jJAtA thayo, e joyA kare. praznakartA: dAdA, evuM che ke A je zuddhAtmAno anubhava amane thayo e uparathI amArA manamAM evo khyAla Ave che ke e to eka caitanyapiMDa che, emAM zuM karavAnuM ne zuM jovAnuM hoya ? dAdAzrI : jonAra pote che, je caitanyano piMDa che e jonAra che. e zene jue che ? zeyane jue che. eTale vicAro e joya che ane tame jJAtA cho. jJAtAne ya na dekhAya tyAM sudhI e vyavahAra kahevAya nahIM. joya ne jJAtA ekAkAra nA thAya, enuM nAma jJAna. zeyamAM pariNAma pAmavAnuM nathI. pahelAM joyamAM pariNAma pAmIne to saMsAra Ubho thayo che. vicAro e jaDa vastu che. emAM jarAya cetanatA nathI. emAM pariNAma pAmIne A saMsAra Ubho thayo che. bhaTaka bhaTaka, anaMta avatArathI bhaTakyA to ya ThekANuM paDe nahIM ane AmAM to A pote jJAtA thayo. zeyane jue, badhA zeyone jue. kriyA karyA sivAya jue. jhaLake potAnA jyoti svarUpamAM. enA mATe have koI evI kriyA nathI karavAnuM, ema ne ema jhaLake badhuM ja emAM. praznakartA : eTale A jyoti svarUpa tame kahyuM emAM jhaLake e barAbara che, paNa A jJAtA-draSTA je rahevAnuM che e jyoti svarUpane rahevAnuM che ? dAdAzrI : e ja. jenAmAM jhaLake che, te ja jJAtA-draSTA. te jyoti svarUpa che, jJAyaka che, zuddhAtmA che. teno te ekano eka ja, emAM bIjo nahIM. praznakartA ane enI meLe thavA ja devAnuM. dAdAzrI : joyA ja karavAnuM. je thAya e joyA ja karavAnuM. je ApaNe pUraNa karyuM'tuM, e have enuM phaLa ApIne galana thaze. kaDavuM haze te kaDavuM ne mIThuM haze te mIThuM. banne phaLa ApIne galana thAya, te ApaNe joyA karavAnuM. vega ApavAno ema kazo Dakho ja nahIM karavAno. have A sIdhA sAyansamAM jo saheje bhUlla khAya to mAra paDI jAya evuM che. pheraphAra thaI jAya to mArI pAse Avajo, huM pharI oparezana karI nAkhIza. aNasamajaNathI pheraphAra thaI javAno saMbhava kharone ! praznakartA: ApaNe choDI daIe e bhUla ? dAdAzrI : jJAtApaNuM choDAya ja nahIM. jJAtApaNuM ja ApaNo svabhAva che ne ane zeya te niraMtara hoya che ja. e je mana che ne, te TheTha AyuSya pUruM thatAM sudhI e phAIla dekhADyA karaze. e dekhADyA kare ne ApaNe joyA
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, zAyaka 391 392 AptavANI-13 (pUrvArdha) zuddhAtmA, te svabhAva ja eno jJAyaka che. zeya hAjara thAya ke A jJAyaka pote potAnI jAgRti batAve. praznakartA : hA, eTale vyavahAramAM kevI rIte ene utAravuM ? dAdAzrI : vyavahAramAM ja hoya che A. e vyavahAra zeya che ane nizcaya jJAyaka che. beno saMbaMdha ja che A. vyavahAra-nizcayano saMbaMdha ja che. vyavahAramAM zeya sivAya koI vastu nathI. vyavahAramAM jJAtA koI nathI ane nizcayamAM jJAtA sivAya bIjI koI vastu nathI. praznakartA: e to barobara samajAyuM. eTale vyavahAramAM pAMca-cha kAryo bhegA thAya eTale pelo jJAtA-draSTAno bhAva jato rahe ema. pachI amuka TAIme pAcho AvI jAya. dAdAzrI : nA, jatuM nA rahe. e to A peluM bhAse che evuM. evuM jatuM nathI. phakta zeya juduM. je vicAra Ave che kharAba ane sArA, te banne ya zeya che. te zeya juduM ane pachI buddhi ya joya che, mana e zeya che, ahaMkAra e joya. badhuM zeya che A jagata. te mahAvIra bhagavAna pote e zeyane, pudgalane ja joyA karatA hatA. pote jJAtA, jJAyaka ane pudgala je che e joya. brahmAMDanI aMdara te bahAra ? praznakartA brahmAMDanI aMdara ane brahmAMDanI bahArathI jovuM eTale zuM? joyomAM tanmayAkAra thayo tyAre brahmAMDamAM kahevAya ane zeyone zeyarUpe dekhe tyAre brahmAMDanI bahAra kahevAya, A samajAtuM nathI. dAdAzrI : brahmAMDanI bahAra jue, enuM nAma ja jJAna ! praznakartA brahmAMDa eTale zuM ? dAdAzrI : A badhuM brahmAMDa ja che ne ! A eno ja phoTo che badho ! manamAM vicAra Avyo, temAM tanmayAkAra thayo eTale brahmAMDamAM che. manamAM vicAra Avyo ne tanmayAkAra nA thayo eTale brahmAMDanI bahAra kahevAya. jagata AkhuM zeyomAM ja tanmayAkAra che ne! je vicAra Avene, temAM ja jagata tanmayAkAra thaI jAya. tame juo ke zuM vicAra Ave che, zuM nahIM ! praznakartA ane brahmAMDanI bahAra eTale zuM ? dAdAzrI : potAnA svarUpamAM rahyo te ! praznakartA H hA, joya ane avasthA be eka ja ke juduM juduM be nAma che ? dAdAzrI : e badhuM eka ja. zeya e badhuM avasthA. avasthA e ja zeya. jema jema bahu badhA zeya dekhAya tema tema jJAtApada majabUta thatuM jAya. ane sarva zeyono jJAtA thAya tyAre kevaLajJAna kahevAya. zeya-jJAtAno saMbaMdha ! niraMtara jJAtA-draSTA svabhAvano ja che. je AtmA Apyo hatone praznakartA : bIjI vibhAva dazAmAM tanmayAkAra thaI javAya che. dAdAzrI : jatuM nA rahe. evuM chene ke ApaNe ahIM AgaLa lAITa hoya, ApaNe UMdhI jaIe eTale ApaNane mahIM aMdhAruM dekhAya. jarA DojhIMga thAya eTale kaMI lAITa jatuM rahyuM nathI. lAITa to tenuM te ja prakAzamAna che. eTale A je vyavahAra che e badho zeya svarUpe che ane nizcaya che e jJAyaka svarUpe che. have beno saMbaMdha thayo. zeya-jJAtAno saMbaMdha thayo A. niraMtara jJAtA-draSTA e ja kevaLajJAta ! praznakartA: have A zuddhAtmAnI jAgRti, jJAtA-draSTAbhAva bahu rahe che. jyAre jJAtA-draSTA bhAvamAM rahuM tyAre te vakhate huM kaMIka judI ja vastu chuM evo anubhava thAya ane ThaMDaka lAge. dAdAzrI : e to lAge ja ne ! e vAta ja judI che evuM lAge ne
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka ApaNane ThaMDaka bahu lAge. e to kevaLajJAnanI ThaMDaka kahevAya e. koI koI mahAtmA to kevaLajJAnanI ThaMDaka anubhavI zake. ApaNA ghaNAM mahAtmAo to ghaNIvAre mahIM evI evI kSaNo UbhI thAya tyAre 'huM kevaLajJAna svarUpa chuM' evuM hau bole. bolI zake che, kAraNa ke amuka samaye kevaLajJAna svarUpa thAya che mANasa. aMza-aMza bhAga utpanna thayelo che. have mahIM jema jema A devA pataze ne benka, ovaraDrAphaTa lIdhelAne te badhA jeTalA pataze ema ema A badhuM samajAze. 393 saMpUrNa jJAtA-draSTA to thayA che badhAM, paNa niraMtara jJAtA-draSTA rahe to kevaLajJAnI. niraMtara joIe. e to evuM chene ke jJAtA-draSTA saMpUrNapaNe rahe te kevaLajJAnI. paNa aMze rahene, thoDe thoDe aMze vadhatuM jAya. jema jema pelA karmono nikAla thato jAya, tema tema peluM vadhatuM jAya. eTale emAM kazuM Dakho che nahIM. rasto ja e che. hAIve ja e che. jema jema peluM A phAIlo ochI thatI jAya tema tema jJAtA-draSTApaNAnuM pramANa vadhatuM jAya. vadhatuM vadhatuM kevaLajJAne pahoMce. ekadama thAya nahIM. jJAtA-draSTAne vAMdho nahIM koI ! jJAtA-draSTA thaI jAya to vyavasthita suMdara calAve. jo mAruM ApeluM nathI ne tamAruM lIdheluM nathI. tamAruM tamArI pAse che. phakta vyavahArane ekasepTa karavo paDe. praznakartA : vyavahAranI Ape vAta karI e vyavahAranuM koNe karavAnuM ? dAdAzrI : jonArane ! je jJAtA-draSTA che ne, eNe ja jovAnuM ke A philma AvI che. praznakartA : hA, ene jovAnuM ja ? dAdAzrI : bIjuM zuM hoya ? vyavahAra jovAno ja. jonArane evuM nathI hotuM ke A kharAba che ke A sAruM che. e to buddhine evuM hoya che, jonArane AptavANI-13 (pUrvArdha) evuM nathI hotuM. naphA-khoTavALI buddhi te ema kahe ke sAruM ne khoTuM. paNa jonArane evuM kazuM hotuM nathI. 394 eTale jJAtA-draSTA thavAmAM kaMI vAMdho nathI. drazya ne draSTA beu judA ja hoya. haMmezA drazya kaMI draSTAne coMTI paDatuM nathI. ApaNe hoLI joIe to hoLIthI AMkha dAjhatI nathI. eTale jovAthI jagata naDatuM nathI. jovAthI to AnaMda thAya che. AtmAte ta jarUra koItI ! praznakartA : AtmA ane prakRtinA guNo taddana bhinna che ? dAdAzrI : judA ja che ne ! praznakartA : jyAre ApaNe kahIe chIe ke zuddhAtmA phakta jJAtA-draSTA che. tyAre draSTA che e vAta samajAya che. paNa jyAre AtmA jJAtA che ema kahIe chIe tyAre AtmA kayA mAdhyama dvArA jJAna meLave che ? AtmA prakRtinA mAdhyamano to upayoga nahIM ja karato hoya ne ? dAdAzrI : koIno upayoga to kare nahIM, paNa koInI helpe ya khoLe nahIM. AtmA svataMtra che. AtmA paramAtmA che. enI potAnI anaMta zakti che. te AtmAne bIjA pAsethI jJAna levuM paDatuM nathI. jenuM boDI ja jJAna che, e pote ja jJAna svarUpa che, vijJAna svarUpa che. pachI jJAna koInI mAraphata levAnuM ja kyAM rahyuM ? praznakartA : ApaNe jyAre prakRtine draSTA tarIke jotA hoIe e barobara che, paNa jyAre ApaNe enAM jJAtA thaIe to te vakhate prakRtinuM kaMI paNa mAdhyama, kaMI paNa vicAra hoya ke bIjuM kaMI paNa enA guNa, enA mAdhyamathI ja ApaNane jANapaNuM Ave che. nahIM to ApaNane jANapaNAmAM kevI rIte Ave ? dAdAzrI : nA. pote svabhAvathI ja jANapaNAvALo che. A je jANa prakRti lAve che ne, prakRtimAM Ave che ne, te AtmAmAMthI AropaNa kareluM
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, jJAyaka 395 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : hA. che. e to potAnA jANapaNAmAMthI AropaNa karIne prakRtimAM Ave tyAre e prakRtinuM jANapaNuM. A buddhi e potAnuM AropaNa che, bIjuM kazuM nahIM. eTale A AtmA sivAya bIjI koI jagyAe jANapaNuM che ja nahIM. ahIM ja jANapaNuM badhuM utpanna thayeluM che. jJAtA-draSTA be guNa hoya to AtmAnA ja guNa. e sivAya bIjI koI jagyA e jJAtA-draSTA che nahIM ane prakRti je jANe che te AtmAnA AropaNathI jANe che. bIjuM kazuM ya nahIM. prakRtimAM jANapaNuM che ja nahIM ne ! praznakartA : eTale zuM ? AropaNa nahIM karavuM ? praznakartA : paNa mArA magajamAM ema thAya che ke caMdubhAI kaMIka karI rahyo che, ene e samajAvanAra koNa ? te vakhate mana, citta badhuM hAjara thaI jAya che. dAdAzrI : nahIM karavuM e bhASA ja khoTI che. praznakartA eTale to pachI have A jJAtA-draSTA kevI rItanA rahevuM ? prakRtinuM koI paNa mAdhyama ke kaMI paNa sahAro lIdhA vagara DAyarekaTa jJAtAdraSTA kevI rItanA rahevuM ? dAdAzrI : eno svabhAva ja jJAtA-draSTA. eTale tamane samajAvuM. jJAtA-draSTA tame tamArI bhASAmAM samajyA cho. praznakartA : dAdA, ApaNe je kahIe chIe ke AtmA jJAtA-draNa che e barAbara che. have AtmA jo jJAtA-draSTA hoya to sUkSma zarIranI madadathI thatuM haze jJAtA-draSTA ? dAdAzrI : nA. arIso hoya che ne, te pote Ubho rahyo hoya ne ane ApaNe jaIe to arIsAmAM ApaNe dekhAIe ke nA dekhAIe ? emAM arIsAne kazuM karavuM paDe che ? evI rIte AtmAmAM jhaLake che A badhuM. A arIsA che te acetana che ne peluM cetana che. cetananI mahIM jhaLake che. eTale potAne khabara paDe ke A zuM thayuM mahIM, koNa koNa dekhAya che. evuM jJAtAdraSTA che. chelle jJAtA-draSTA A rIte che. praznakartA : chelluM barAbara che paNa atyAre dhAro ke huM kaMIka kArya karato houM, huM joto houM to mane ema thAya ke A caMdubhAI karI rahyA che ? dAdAzrI : e peluM pudgala kahevAya ne A cetana kahevAya. e cetanamAM je AtmA kaho cho ne, te AtmA karato nathI. AtmAmAMthI eka zakti, je prajJA nAmanI zakti che te chUTI paDe che. prajJAzaktithI dekhAya e badhuM. eTale A prajJAzakti chUTI paDe che. te prajJAzaktinuM kAma zuM che ? ene kema karIne mokSe ja laI javo, enA mATe ja niraMtara prayatnamAM hoya. te cetave-betave badhuM e. have enA sAme bIjI zakti kaI ? tyAre kahe, 'ajJAzakti." jene ApaNe buddhi kahIe chIene, e ajJAzakti. te mokSamAM javA ja nA de. gUMcavI gUMcavIne te mahIM ne mahIM lAve, enA kuMDALAmAM. have prajJAzakti zuM kare ? e pelI gUMcavI gUMcavIne laI gai tene Ama pelI bAju laI jAya. praznakartA : eTale prajJAzaktithI ja jJAtA-draSTA rahevAya che ? dAdAzrI : basa, prajJAzaktithI. AtmAthI ya nahIM. jJAtA-draSTA raho e ja vItaraNa ! praznakartA ame carcA karatA hatA ke saMpUrNapaNe jJAtA-drA e koNa rahI zake ? tyAre meM kahyuM ke je vItarAga hoya te saMpUrNa jJAtA-draSTA rahI zake. nahIMtara na rahI zake. tyAre emanuM kahevuM ema hatuM ke nA, vItarAga na hoya to paNa jJAtA-draSya rIM zakAya. dAdAzrI : nA. vItarAgano artha evo nathI. vItarAga eTale, jeTalo vakhata jJAtA-draSTA rahe eTalo vakhata e vItarAga thayo. ane saMpUrNa rahe eTale saMpUrNa vItarAga, basa. eTale jJAtA-draSTApaNuM e ja vItarAgapaNuM. vItarAga eTale e thoDIvAre pA klAke ya jJAtA-draSTA rahyo eTalo vakhata vItarAga.
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka praznakartA : saMpUrNapaNe rAga-dveSa jAya eTale jJAtA-draSTApaNuM vadhAre Avene ? e barobara che ke nahIM ? 397 dAdAzrI : rAga-dveSa to gayelAM ja che, kADhavAnA kyAM che te ? praznakartA : hA, e to jJAna lIdhAM pachI gayA. dAdAzrI : ahaMkAra gayo e ja rAga-dveSa gayA. have je rAga-dveSa che e DiscArja rAga-dveSa che. have cArja rAga-dveSa to jANe gayA che, pachI rAgadveSane javAno savAla ja kyAM rahe che ? have jeTalo tamAro upayoga zuddha eTaluM ja tame jJAtA-draSTA ane e upayoga zuddha nA rahe ane AmAM ne AmAM guMcavAyA kare to eTaluM jJAtA-draSTA nA rahe. aMtaHkaraNate jANe-jue te UMcuM ! eTale jJAtA-draSTAno UMcAmAM UMco artha pelo che. pote aMdarakhAne zuM karI rahyA che, mana-buddhi-citta ne ahaMkAra badhuM zuM karI rahyuM che, e badhAne sarvasva rIte jANe ane jue, basa. bIjuM kazuM nahIM. tame AtmA ja cho ne jJAtA-draSTA cho. A thAya ke te thAya, tamAre jJAtA-draSTApaNuM jo jarAka choDyuM to mahIM upAdhi thaze. cho e cho. A to je jJAna ApyuM che, 'ApaNe zuddhAtmA che' e jJAna tenuM te ja rahevuM joIe. ' praznakartA : 'kevaLa nija svabhAvanuM akhaMDa varte jJAna.' to Ape je kahyuM, have AtmAmAM ja Akho dahADo rahyA kare che, te e ja A akhaMDa jJAna varte kahevAya ? dAdAzrI : e juduM kahevA mAge che. kevaLa nija svabhAvanuM akhaMDa varte jJAna eTale jJAtA-draSTA niraMtara svabhAva, e sivAya bIjuM na rahetuM hoya tene kahevA mAMge che. haju ApaNAthI dUra che jarA. e pada dUra che. vitAthI jaga joDe AtmasaMbaMdha ! praznakartA : AtmAnI samajaNa paDyA pachI A jagatanI vinAzI 398 AptavANI-13 (pUrvArdha) cIjo sAthe AtmAne zuM saMbaMdha ? dAdAzrI : sinemA jovA gayelA tame koI vakhata ? te ApaNe sinemA joDe zuM saMbaMdha ? e je hoya che tyAM e lUgaDAMno moTo paDado. te paDadA joDe ApaNo saMbaMdha kharo ? zuM saMbaMdha ApaNe ? praznakartA : jovAno khAlI. dAdAzrI : basa tyAre, evuM A ya jovAnuM ja che badhuM. bIjo koI saMbaMdha nathI. nA jue to AtmA UDI jAya. eTale jovuM ja paDe. zeya nA hoya to jJAtA nA hoya. zeyanI hAjarI e jJAtAnI hAjarI sUcave che. sinemA cAlu hoya tyAM sudhI jonAranI kiMmata, nahIM to jo e sinemA baMdha hoya to jonAranI kiMmata nahIM. Ama rahe jJAtA-draSTAtI lIMka ! praznakartA : Aje nityakramamAM beTho'to tyAre sAteka miniTa sudhI mAruM lakSa cUkI gayeluM, vItarAganA dhyAna pratyenuM. tUTI gayA pachI mane khyAla AvI gayo ke 'huM anaMta zaktivALo chuM' ne 'anaMta zaktivALo' zabda daseka miniTa sudhI bolyo ne... dAdAzrI : mahIM lakSanI lIMka tUTI jAya, tyAre ApaNe bolavuM paDe, 'huM anaMta zaktivALo chuM' ke 'anaMta darzanavALo chuM' evuM bole eTale phITa thaI jAya. lIMka badhI paudgalika che ane te jJeya svarUpe che. praznakartA : AvuM bane kharuM ? dAdAzrI : hA, bane, AvuM to ghaNAM vakhate bane. ane te jJeya svarUpe che ane te lIMka tUTI jAya. jJAtA to hoya ja, lIMka tUTI gaI hoya to ApaNe bolIe to pharI lIMka cAlu thAya. lIMka tUTI gayelI te khabara paDe che, eno jJAtA chuM ne saLaMga rahelI che teno ya jJAtA chuM. ApaNe jJAtA svarUpe chIe. basa, jANavuM ja joIe.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, zAyaka ! ApaNe sinemA jovA gayA hoya tyAM AgaLa ekadama philma baMdha thaI gaI ane kaMI vAMdho Avyo to to ApaNe jANavuM ke baMdha thaI ne pachI cAlu thaI to jANavuM ke cAlu thaI. ene kazuM ApaNe levA-devA nathI ! juo taraMgone philmatI jema ! 399 praznakartA : jJAtA-draSTA padamAM sadaiva rahevAya evI kRpA karone ! dAdAzrI : evI ja kRpA hoya che. jJAtA-draSTApadamAM ja hoya che, sadaiva. paNa A jJAnanI jyota jhAMkhI hoya ne, tethI evuM lAge tamane. bAkI e to jJAtA-draSTAmAM ja che kAyama. A jyota jhAMkhI hoya evuM koNe jANyuM ? e ja mULa AtmA. eTale jJAtA-draSTApadamAM ja niraMtara anubhava thAya che. kyAreka kyAreka mahIM taraMga Avene, te jovAnAM. atyAre evuM che, AtmA jJAyaka svabhAvano che ane jJeyo jovAno-jANavAno eno svabhAva che, to sAmo jJeya nA hoya to zuM thAya ? zAyakatA baMdha thaI jAya. eTale A taraMgo ne badhAM zeya che e joyA karavAnAM. taraMgo game tyAre tyAMnA kAmamAM lAge evAM hoya ke nA kAmamAM lAge evAM hoya. e virodhI svabhAvanAM hoya ke zAstrajJAnathI ja virodhI hoya to paNa e jovAnAM ja che khAlI. eno dveSa karavAno nathI. ApaNuM vijJAna jarA judI jAtanuM che. ApaNuM akrama vijJAna tadana chUTI zakAya evuM che. praznakartA H sUkSma, sUkSmatara ne sUkSmatama e nididhyAsanamAM aMtara gaNAya ke nahIM ? emAM to atIndriya rahI gayuM ne sAva. dAdAzrI : kayuM ? praznakartA H sUkSmatara ne sUkSmatama nididhyAsana e to badhuM atIndriya thayuM ne ?! dAdAzrI : e to atIndriya ja che badhuM A. ApaNo mAla ja atIndriya. 400 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : to ene ja akhaMDa jAgRti kahevAya ? dAdAzrI : akhaMDa jAgRti che ja A. te saMpUrNa prakAre prakAze eTale kevaLajJAna kahevAya. sAmI bAju je jovAnuM hatuM te nA dekhAya, A vacce aMtarAya Ave che. A ApaNI saMsArI philma Ave che vacce. saMsArI philma nA hoya ne tyAre TAMkI khalAsa thaI jAya, ora majA Ave. praznakartA : e sAmI bAju zuM jovAnuM hoya ? dAdAzrI : sAmI bAju daraasala jJeya. praznakartA : eTale ? dAdAzrI : A daraasala jJeya nhoya. A to ApaNAM karmanA udayo che badhAM. daraasala jJeya jene kahevAmAM Ave che, te daraasala jJeyamAM tyAM dekhAya ApaNane ! karavI. praznakartA : daraasala jJeyamAM jaNAya zuM ? dAdAzrI : e pachI samajAze. atyAre hamaNe ekadama utAvaLa nA praznakartA : daraasala jJeyamAM dravya-guNa-paryAya e vAta AvI ? dAdAzrI : hA. praznakartA : jJeyomAM tanmaya thaI gayA, jJeyone jANanArA nA rahyA to e pachI vibhAvamAM ja rAcyAM kare evuM banI nA jAya? dAdAzrI : nA, nA, nA. A jJAna ja evuM che vibhAvamAM rAcyA kare nahIM. kAraNa ke jonAro A hAjara rahe che. jonAro-jANanAro hAjara rahe che. kAraNa ke vibhAvika nathI e. pote svabhAvika che. A vijJAna ja evuM che ke vibhAva utpanna ja nA thAya. vijJAna to, ekjhekTa juduM paDI gayeluM
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, zAyaka ! 401 402. AptavANI-13 (pUrvArdha) hoya to kaMpAyamAna thayA vagara rahe nahIM ane je sAco hoya te kaMpAyamAna thAya nahIM. eTale A ApaNA mahAtmAo kaMpAyamAna nA thAya. kAraNa ke akrama vijJAnathI beThelAM, eTale to lIphaTamAM besI gayelA. drazya te draSTA, be sadA bhinna ! jovAthI-jANavAthI koI asara aDe nahIM. apamAna Ape ne abhAva thAya, e abhAvane je jue e mahAvIra. mAna Ape ne bhAva thAya, e bhAvane jue te mahAvIra. tame to kaho cho ke A thAya ja nahIM, bhAva ne abhAva, e kAmanuM ja nahIM. - jonAro ne jovAnI vastu eka thAya nahIM. eka thAya to AtmA kahevAya nahIM, koI dahADo ya. praznakartA : eTale be kAma eTa e TAIma hovA joIe ema ? vijJAna. ene kazuM ja thAya nahIM. kazuM aDe nahIM, kazuM naDe nahIM, thoDuM bIjuM jora karI jAya. e keTalA dA'DA rahevAnuM che ? e TempararI che ne ApaNe paramenanTa chIe. jora karanAra koNa che ? TempararI che. tAre je karavuM hoya te karane bA. ApaNe paramanenTa chIe. paramenanTa ne TempararI zuM karI zake ? AkhA zarIramAM paramenanTa jovA jAya to ApaNe ekalAM ja chIe. praznakartA: eka paLane mATe eno calitabhAva AvI jAya che. tarata pAchuM goThavAI jAya che. dAdAzrI : hA. ghaNAM kALano abhyAsa kharo ne eTale slIpa thaI jAya jarA. pachI samajI javuM ke A bIjuM koI nathI, ApaNe ja chIe. vAta evI kharI ke slIpa thaI jAya mANasa, kAraNa ghaNAM kALathI AnuM A ja badhuM bhAMgaphoDa, bhAMgaphoDa badhuM. A to A vijJAne aTakAvI rAkhyA che. A vijJAna che ne, badhAmAM saphaLatA lAve. saMpUrNa saphaLatA lAve. svate sva jANe e mahAmukta ! jANyA karavuM e ApaNo svabhAva che. bagaDyA karavuM e pudgalano svabhAva che. jANanAro eka ja che. jANavAnI vastuo anaMta che. anyane anya jANe e mukta. anyane anya jANe ane svane sva jANe e mahAmukta ! jyAre anyane anya jANe, e samaye jo mana-vacana-kAyAno yoga kaMpAyamAna nA thAya to e svane sva jANe ane jo kaMpAyamAna thAya to svane sva jANuM nA kahevAya. praznakartA : "jyAre anyane anya jANe, e samaye jo mana-vacanakAyAno yoga kaMpAyamAna nA thAya, to e "sva"ne "sva" jANe.' A samajAvone, dAdA A zuM kahevA mAge che ? dAdAzrI : sva eTale AtmA ane para eTale A pudgala e anya vastu che. ene anya jANe te samaye mana-vacana-kAyA aMdara je pugalamAM ja che, te kaMpAyamAna nA thAya to "sva" pUruM thaI gayuM kahevAya. kaMpAyamAna thAya to "sva"mAM Avyo nahIM. eTale je kaMpAyamAna thAya e jANene, te kAco dAdAzrI : be kAma hoya to ja AtmA gaNAya ne, nahIM to gaNAya kevI rIte ? praznakartA : e kevI rIte ? dAdAzrI : ekalo ja jonAra hoya, paNa drazya nA hoya to jue zuM te ?! eTale jonAra tyAM baMdha thaI jAya che. eTale be joIe, jovAnI cIja ane jANanAra-jonAra be hovAM joIe. ekalAthI kAma thAya ja nahIM ne ! praznakartA : nA thAya. paNa AmAM vAMcavuM ane vAto karavI e beu vastu kema kahI ? dAdAzrI : e to AtmA teno te ja ne ! badhAnAmAM AtmA ja hoya ne ! AtmA jue-jANe je kaMI kare temAM karanAra kare paNa e nA hoya to kare zuM che ? praznakartA : ane be vagara to A jagata rahevAnuM ja nathI ne !
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, jJAyake ! 403 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : hAjarI ja nA hoya. AtmA hoya ja nahIM tyAM. praznakartA : eTale ? dAdAzrI : jonAra eka thaI jAya to AtmA nA hoya. jonAra ekalo rahe ane jovAnI vastu nA hoya, eTale jonAra baMdha thaI jAya pachI. enI hAjarI UDI jAya. praznakartA dekhAya che e vastunA AdhAre jonAra rahyo che ? dAdAzrI : hA, tyAre ja thAya ne ! praznakartA : joya to jagatamAM rahevAnAM ja che ne ? dAdAzrI : paNa loka zeyane khaseDe che. zeyane khaseDe eTale AtmA khasI jAya. beu joDe joIe. vyavahAra e zeya che ane AtmA jJAtA che. mana to philmo batAve, tenA ApaNe jJAtA-draSTA rahevAnuM. sUkSma, sUkSmatara ne sUkSmatama saMyogonA jJAtA-draSTA rahevAnuM. praznakartA : dAdA, eno nikAla, e DiscArja jaldI na thAya ? dAdAzrI : e philma jaldI pUrI thaI jaze to zuM thaze ? jonAre ghera javuM paDaze. mATe Aste Aste thavA do. utAvaLa nA karazo, kahIe. praznakartA : dAdA, eka rIte vAta bhale ApanI barAbara ja che e, paNa tamArA jevuM jo dekhIe, je aMdaranAM AnaMda che e jo dekhAI jAya vadhAre to peluM haDahaDATa cAlu thAya. dAdAzrI : hA, hA. paNa jyAre ApaNe AMkhe nA dekhI zaktA hoya to cazmA laIne pharIe ke dAdA che ne joDe. dAdA ApaNA camA. ane AnA jJAtA-draSTA rahyA have. caMdubhAI zuM kare che ne zuM nahIM, eka ja kAma rahyuM ne tamAre ! bIjuM kaMI nahIM ne ? te A philma pUrI thAya tyAre indrima gavarmenTa che te phUla gavarmenTa thAya che. philma jue che tyAM sudhI indrima gavarmenTa che. eluM jotA-jANatAra kahevAya jJAyaka ! 'A mALA paherI che', tene loka jonAra che. te jonArane manamAM ema lAge ke ApaNe A zuM paheryuM che ane ApaNe ya hasIe ke ohoho, AmaNe zuM paheryuM che ? ApaNane hasavuM nA Ave baLyuM ke A aMbAlAlabhAI zuM paherIne phare che ? pote potAno jANakAra rahe, ene bIjA jANakAranI jarUra nathI. praznakartA: kharuM sUtra. dAdAzrI : hA. eTaluM ja bahu che. bIjuM AgaLa bahu javAnI jarUra nathI. praznakartA : jJAtA ane jJAyakamAM kaMI phera kharo ? dAdAzrI : ekaluM jANavAnuM ja kAma karyA kare, tyAre jJAyaka kahevAya. nahIM to e kAma nA karatAM hoya to jJAtA kahevAya ja. kAma nA karatAM hoya to ya jJAtA to kahevAya. jJAtA e jJAtA ane zeya e joya ane jJAyaka jyAre sattAmAM hoya tyAre jJAyaka kahevAya. sattA eTale kAma karatAM hoya tyAre. zAthI pUchavuM paDyuM ? praznakartA : nA, meM eka vAMcyuM hatuM 'huM jJAyaka' ema. dAdAzrI : ghera caMdulAla kahevAya ane ophisamAM jAya tyAre kaheze "mejisTreTa AvyA ! nathI kahetA ? tyAre ghera pachI zeTha nathI ? tyAre kahe, nA, e jyAM jyAM je zobhe e. ApaNe kAyama jJAtA-draSTA to kharAM ja ! jJAyakabhAva e aMtima bhAva ! praznakartA : jJAyaka ane upayoga, to e zAkabhAva e ja upayoga nahIM ?
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, zAyaka !! 405 406 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : hA. e ja upayoga paNa jJAyakabhAva rahevo joIe. jJAyakabhAva AvI gayo e ja upayoga, upayoga bIjo kazo nathI ane jJAyakabhAva nA rahyo, enuM nAma upayoga gayo. praznakartA: to jJAyaka ane jIjJAsumAM zuM pharaka ? dAdAzrI : bahu. jJAyaka ane jIjJAsumAM kazuM sAMdhoya nA gaNAya eno. eTale e to kyAM ya Ubho haze jIjJAsu to ? jJAyaka to pote paramAtmA thayo. jIjJAsune to gurU karavAM paDaze, khoLa khoLa karavuM paDaze. jIjJAsA utpanna thaI che ane eTale puruSArthI thayo che. paNa A kyAM, jJAyaka to pote ja bhagavAna. jeTalo vakhata tame jJAyaka raho eTale vakhata tame bhagavAna. eTalo vakhata kevaLajJAnanAM aMzo bhegA thAya. praznakartA : tame amane jJAyaka karI ApyA, e sthitimAM mUkI ApyA. paNa je dazA ApanI che atyAre, e dazA amArI to nathI ja ne ? dIdhA. eka A drazya che, A zaiya che. bIjI bhAMjagaDa ja nahIM. praznakartA : pachI jJAyakane to Avo bheda varte ja nahIM ne ke A sAruM che, A khoTuM che. dAdAzrI : bheda jevI vastu ja nathI ne ! jJAyakane, jonArane bheda che evI vastu nathI. bheda jevI vastu AMdhaLAne che. ahaMkAra AMdhaLo che eTale ene A sAruM che ane A kharAba che e badhuM ane A dekhatAMne to evuM kazuM che ja nahIM. praznakartA: Ape pUcheluM ke tame hiMsAmAM cho ke ahiMsAmAM cho? to meM javAba Apyo, ahiMsAmAM. tyAre mane aMdara thayuM ke ApaNane hiMsA ane ahiMsA zuM hoya ? e barobara che ? dAdAzrI : barAbara che. ApaNe eTale zuddha thaI jAya teno vAMdho ja nahIM ne ! zuddha thaI jAya tene kazuM rahyuM nahIMne ! praznakartA : tame amane akartApadamAM mUkI dIdhA che, pachI amAre dAdAzrI : haM, barAbara che. pote akartApada rAkhe ! praznakartA : pote ekadama jJAyaka svabhAvamAM hoya, to pachI A caMdubhAIthI jIvanI hiMsA thaI gaI to ene kazI levA-devA hotI ja nathI ne ? dAdAzrI : nA, evuM che ne, e dazAne prApta karanArA badhA eka ja gaNAya che. kAraNa ke avasthAnI Adhi-vyAdhi badhI ja chUTI jAya che. praznakartA: hA, e to Adhi-vyAdhi badhI nIkaLI jAya che. dAdAzrI : to basa, Adhi-vyAdhi-upAdhi naDe nahIM e jJAna sAcuM. pachI kazuM pustaka vAMcavuM nA paDe, AgaLa kazuM kAcuM nA paDe e jJAna sAcuM. jene vAMca pAMca ja karavuM paDe eno kyAre pAra Ave ? 'huM karuM chuM' ne 'huM jANuM chuM' enuM mizcara, enuM nAma zeya ane huM jANuM chuM ne karato nathI, enuM nAma jJAyaka bhAva. praznakartA : A hiMsA che, A ahiMsA che. A sAruM che, A khoTuM che evA badhA kaMko che. to e laMka jJAyakane varte kharAM ke e to khAlI joyA kare ene ? dAdAzrI : ene to badhuM joya ja che, zeya ane drazya be bhAga pADI dAdAzrI : jJAyakane kazI levA-devA nA hoya. praznakartA : eTale Apa ema ja kaho cho ke levAdevA caMdubhAIne che. eTale caMdubhAI pAse pratikramaNa karAvo, tamAre karAvavuM hoya to. dAdAzrI : jene thai gayuM tene loko kahe ke zuM A kevAM mANaso che ! juone, Ane mArI nAkhyuM tame jeNe karyuM tene kahe loko. jJAyakane koI kahe nahIM. jJAyakane karma baMdhAya nahIM. jJAyakane levAdevA kahyuM che ya nahIM !
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, jJAyaka ! 407 408 AptavANI-13 (pUrvArdha) eTale karyuM ane ApaNe kahevuM ke pratikramaNa karaje tuM. atikramaNa kema karyuM, mATe pratikramaNa karo. praznakartA : jJAyakane e vakhate evuM bhedabheda che ke A hiMsA karI ke nA karI ? dAdAzrI : nA. hiMsA zabda ja nathI hoto. hiMsA nathI ne ahiMsA ya nathI. jJAyaka to eTaluM ja jANe che ke A duniyAmAM koI jIva marato ya nathI ane koI mArI zakato ya nathI. marato ya nathI ne jIvato ya nathI. tathI smRtino saMga jJAyakane ! praznakartA : jANapaNAne A bAju joya che ane jANapaNAnI bIjI bAju thoDI kaMI vAta sAMbhaLavAnuM mana thAya che, e kaho. dAdAzrI : e jJAyaka kahevAya. praznakartA : jJAyaka hoya, ene joya aneka prakAranuM hoya ke nahIM ? dAdAzrI : jJAyaka che te anaMta jJAnavALo che eTale joyo paNa anaMta hoya. jJAyaka svabhAva che te kevo che ? anaMta jJAnavALo che. zAthI anaMta jJAna bhAga ? joyo paNa anaMta che eTale. praznakartA: have jJAyakabhAvane smRtino saMga nathI, jJAyaka bhAvane kaMI AdhAra ja hoto nathI. dAdAzrI : AdhAra nA joIe. praznakartA H hA, to tyAM AgaLa pachI zuM che? jJAyanI AgaLa zuM praznakartA : to pachI pratikramaNa karAvavAnuM kemanuM? dAdAzrI : pratikramaNa to jeNe atikramaNa karyuM tene. e vyavahAramAM che, to vyavahAranA loko kahe ke A bhaI, akkala vagaranA cho ke zuM ? ane potAne kyAM pratikramaNa karavAnuM? je atikramaNa kare, tene pratikramaNa karavAnuM che. potAne to kazuM karavAnuM rahyuM ja nathI. pratikramaNa nA kare to paramANuM cokhkhAM thaIne gayA nahIM. te cokhkhA pAchAM karavAM paDaze. praznakartA : ApaNe jJAyakabhAvamAM hoIe tyAre cAritramohamAM kaMI doSarUpe dekhAya ? cAritramohamAM sAruM ke doSavALuM kazuM tevuM nA hoya ? dAdAzrI : jJAyakabhAvamAM koI doSa hoya nahIM. jJAyakabhAva eTale chello bhAva. pachI deha game te karato hoya paNa tyAM jJAyakabhAva che, tene kazuM doSa nahIM. e to jAgRti hovI joIene ? jJAyakabhAva eTale kaMI lADavA khAvAnA khela che ?! e to badhe gAya che ne ! A AMkhe dekhAya e badhuM jJAyakabhAva nA kahevAya. mahIM jhINAmAM jhINo doSa dekhAya tyAre jJAyakabhAva kahevAya. dAdAzrI : kazuM ya nahIM. pote jJAyaka, jANanAro pote, badhuM pote ja ane pote potAne jANe. kAraNa ke arIsA jevuM, mahIM badhuM A jagata dekhAya. prayatna nA karavo paDe. praznakartA : hA, e to jANapaNuM. dAdAzrI : jJAyaka. praznakartA : jhINAmAM jhINo doSa dekhAya eTale kevo doSa dekhAya? praznakartA : jJAyaka, paNa emAM jJAyaka Avyo ne jJAyakathI AgaLa ApaNe Ama jaIe, tyAre zuM thAya ? dAdAzrI : AgaLa nA hoya. e jJAyaka te ya A kalpita vyavahAra pUrato che, bAkI jJAyake ya nathI e. koI zabda che ja nahIM e to. e to ApaNe vyavahAramAM chIe haju tyAM jatAM sudhI, tyAM pahoMcatA sudhI, ApaNe dAdAzrI : game tevo jhINAmAM jhINo, lokone e doSa gaNAto ja nA hoya che. evAM doSa dekhAya tyAre.
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, sAyaka ! bhAge A Avyo che ane jyAre bhAga rahyo nahIM tyAre e 'pote' rahyo. praznakartA : caMdubhAIne pAchalI smRtino saMga che, e caMdubhAIne smRtino saMga che evuM je jANe che e jJAyakapaNuM che ? 407 dAdAzrI : memarIno bejhamenTa zuM che ? rAga-dveSa. e badhuM rAga-dveSathI joto hato atyAra sudhI, tyAM sudhI memarI hatI. have e memarIne rAga-dveSathI je joto hato, tene ya e pote vItarAgatAthI jue che. praznakartA : have vItarAgatAthI jue che e jJAyakapaNuM che ? dAdAzrI : hA, e jJAyakapaNuM che. praznakartA : have zAyakapaNuM ane vItarAgatA. eTale enA pachI pAchaLa A bAju kazuM nathI ? dAdAzrI : A bAju pAchaLa kazuM ya nahIM. e chello zabda rahyo. zabda tarIke chello rahyo 'pote.' pachI kazuM che ja nahIM, e pote pote ja che. emAM koI bhAga nathI, vibhAjana nathI, kazuM ja nathI. praznakartA : to ene emAM ApaNe evI rIte kahI zakAya ke zAyaka Ama jue che to saMsAra che ne A bAju jue to paramAtmA che, evuM kahevAya ? dAdAzrI : nA, jJAyakane saMsAra dekhAto ja nathI. saMsAra dekhAya che te je A dehAdhyAsa che tene dekhAya che. smRtivALAne, rAga-dveSavALAne saMsAra dekhAya che. jJAyaka to tatvonI avasthAone mAtra jANe, bIjuM saMsAra kaMI ja jANe nahIM. praznakartA : paNa avasthAnA rilezanamAM ApaNe jJAyaka kahIe chIe ne ? dAdAzrI : hA, e to jJeya jeTaluM dekhAya eTaluM jANe, bIjuM kazuM smRti AptavANI-13 (pUrvArdha) nahIM ne ! badhI avasthAone jANe. mane eka jaNe pUchyuM ke, jJAnIne to A badhuM kazuM dekhAya nahIM ne A saMsAra ? meM kahyuM, kema ? mane kaMI sUrya paDI gayelo dekhAto haze ? nA. evo ja dekhAya, tamane dekhAya evo mane dekhAya. paNa mAruM jovAnuM ne tamAruM jovAmAM phera. 410 evuM. praznakartA : aMbAlAla jue che, evuM tame jANo. dAdAzrI : hA, aMbAlAla jue che evuM. A tArA cazmA jue che praznakartA : hA, hA. barobara che. dAdAzrI : kharuM che. tame samajyA evuM ! praznakartA : eTale A jJAyakapaNuM je eka mATe che te aneka mATe che. aMbAlAlane je jue che, te samasta brahmAMDane joI zake che, barobara che ? dAdAzrI : hA, barobara che. samasta brahmAMDa jovAnI zakti dharAve che. paNa e haju samajamAM AvI gayuM che amArA, jJAnamAM AvyuM nathI. jJAnamAM Ave eTale badhuM dekhAya. jJAyakabhAvathI pariNatio zuddha ! praznakartA : prakAza evo joIe che ke koI paNa jAtanA prazna upasthita thAya ane jyAM prakAza najara AgaLa paDyo ke solyuzana thaI jAya. dAdAzrI : hA, e ja prakAza Apyo che tamane. ane te kayuM kayuM solyuzana nA thayuM mArA maLyA pachI ? te ya kaho. praznakartA : dhAro ke atyAre to amArI je pariNati che, e pariNAmamAM jo vizuddhi hoya to to kaMI savAla ja nathI. paNa pariNAmamAM vizuddhi AvavA mATe zuM thavuM joIe ke je prakAza che enA lakSe ja enI vizuddhi Ave, e malInatA dUra thAya. pachI pariNati ane tattva ekameka thaI jAya. dAdAzrI : tame juo to pariNatio zuddha ja thAya. tame jo tyAM
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtA-draSTA, jJAyaka ! 411 AgaLa joyuMne ? tamAro jJAyaka svabhAva jo hoya, tamArA potAnA tame jJAyaka svabhAvamAM raho eTale azuddha pariNati zuddha thaIne cAlI jAya. ApaNI pariNati ApaNI pAse zuddha thaIne rahe ane ApaNe ya zuddha thaIne rahIe ! niraMtara jJAyakatA e ja paramAtmA ! potAno jJAyaka svabhAva nA chUTene, te paramAtmA thayA. jeTalo vakhata Ama mahIM kharAba vicAra AvatAM hoya te vakhate jJAyaka rahyA to jANavuM ke thoDA paramAtmA thayA. niraMtara jJAyakapaNuM e saMpUrNa paramAtmA kahevAya. zuddhAtmAno jJAyaka svabhAva che, e svabhAvanuM phaLa zuM? paramAnaMda !!!
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 413 AtmA te prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! Dakhala baMdha e ja sAhajikatA ! praznakartA : ApanAM mate sAhajika eTale zuM ? dAdAzrI : sAhajika eTale mana-vacana-kAyAnI kriyAo je thaI rahI che, emAM Dakhala nA karavI, enuM nAma sAhajikatA. A TUMkAmAM eka ja vAkyamAM meM vAta karI, keTaluM samajAya che AmAM ? na samajAya to AgaLa bIjuM vAkya mUkuM ? mana-vacana-kAyAnI je kriyAo thaI rahI che, temAM Dakhala karavI e sAhajiktA tUTI gaI. Dakhala na karavI e sAhajikatA. 'huM caMdubhAI chuM' e bhAna tUTI jAya, tyAre sahaja thAya. praznakartA have je AtmAnA bhAnamAM Avyo, eno vyavahAra pachI je che te sahaja vyavahAra hoya badho ? DakhoDakhala kADhavA dAdAtI DakhoDakhala ! saMsAra eTale zuM ke (vyavahAra) AtmA DakhoDakhalamAM paDyo. ane dehano svabhAva kevo che ? sahaja che. te(vyavahAra) AtmA DakhoDakhala nA kare, to deha sahaja che. deheya chUTo ane AtmA ya chUTo. A DakhoDakhalathI baMdhAyo che. eTale ApaNe DakhoDakhala baMdha karAvIe chIe. tuM A (caMdubhAI) nathI, tuM A (AtmA) chuM. eTale e DakhoDakhala baMdha karI de. ahaMkAra-mamatA cAlyA gayA. have DakhoDakhala jeTalI baMdha karIza, eTalo tuM te (AtmA)rUpa thaI jaIza, sahajarUpa. sahaja eTale DakhoDala nahIM te ! A enI meLe cAle che ne A ya enI meLe, e banne potapotAnI rIte ja cAlyA kare che. AtmA enA svabhAvamAM rahe che ane A deha enA svabhAvamAM rahe che. dehAdhyAsa jato rahevAthI, dehAdhyAsa beno sAMdho hato ekAkAra thavAno, te dehAdhyAsa uDI gayo. eTale A deha dehanA kAmamAM ane AtmA enA kAmamAM, enuM nAma sahajatA. A ame DakhoDakhala karIe chIe atyAre, te tamArI DakhoDakhala kADhavA mATe. pachI koIne ema lAge ke dAdA pote ja DakhoDakhala kare che. to ene samajaNa paDI nathI. e tArI DakhoDakhala kADhavA mATe kare che. e kADhIne nirAMte beThA che ne te tArI kADhI Ape che. vaDhavAnuM nahIM ne hasAvI hasAvIne, jANe hasAvavAnI zarata nA karI hoya ApaNe ! A to jJAnI puruSa tamArA DakhA ne e badhuM, DakhoDakhala badhuM baMdha karI de ane hasAvI hasAvIne AgaLa laI jAya. dAdAzrI : potAnA bhAnamAM Avyo eTale pachI vyavahAranI kazI levA-devA rahI nahIMne ! vyavahAra cAlyA kare. praznakartA : eTale udayarUpa vyavahAra hoya eno ? dAdAzrI : basa, bIjuM kazuM hoya ja nahIM. kartApaNuM chUTe tyAra pachI e AtmAnA bhAnamAM Ave. jo kartApaNuM chUTe eTale udaya svarUpa rahyuM. mULa AtmA te prakRti sahaja, paNa vyavahAra AtmA asahaja ! praznakartA: mana-vacana-kAyAnI sahajatA ane AtmAnI sahajatA e vize jarA samajAvone. dAdAzrI : AtmA sahaja che ja. jJAna ApyA pachI zuddhAtmA je lakSamAM Ave chene, enI meLe ja lakSamAM Ave. ApaNe yAda nA karavuM paDe. jene yAda karIe e vastu bhUlI javAya. A niraMtara lakSa rahe. e sahaja
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA thayo kahevAya. have pachI mana-vacana-kAyA sahaja karavA mATe eka jJAnI puruSanI AjJA jema jema pALatA jAya tema tema mana-vacana-kAyA sahaja thatAM jAya. 414 praznakartA : emAM sahaja bhAve nikAla karavo ema Apa kaho cho to sahaja bhAva keLavavAnI rIta kaI che ? dAdAzrI : sahaja bhAva eTale zuM ? A jJAna maLyA pachI tame zuddhAtmA thayA eTale tame sahaja bhAvamAM ja cho. kAraNa ke ahaMkAra hAjara nA hoya tyAre sahaja bhAva ja hoya. ahaMkAranI eksansa e sahaja bhAva. A jJAna lIdhuM eTale tamAro ahaMkAra ebsanTa che. tame je 'huM caMdubhAI chuM' mAnatA hatA. have mAnatA nathI ne ? thaI rahyuM ! meM vakIlAta karI ne meM choDAvyo ne meM ene Ama karyuM ne !' 'huM saMDAsa jaI Avyo', kaheze. ohoho ! kAle kema nahotA gayAM ? tyAre kahe, kAle to DaoNkTarane bolAvavo paDyo, aTakyuM'tuM mahIM. sakriyatA ulaTI vadhe AmAM. ahaMkArane laIne sakriyatA che. ahaMkArane laIne badhuM bagaDI gayuM che. e ahaMkAra dUra thaI jAya eTale badhuM regyulara thaI jAya, sAhijaka thAya pachI. ahaMkAra badhuM bagADe che, potAnuM ja bagADe che ane sAhajikatA hoya to badhuM suMdara hoya. praznakartA : dehanI saMpUrNa sahajatA e bhagavAna. AtmAnI sahajatA e bhagavAna nA kahevAya. deha sahaja thAya to AtmA sahaja thAya che. AtmA sahaja thAya to deha enI meLe sahaja thAya ne ! zuM banne anyonya nathI ? dAdAzrI : AtmA to sahaja ja che. dehanI saMpUrNa sahajatA e bhagavAna' e barobara che, e vAta sAcI che. dehanI saMpUrNa sahajatA thai jAya eTale bhagavAna. deha sahaja bhAve ko'kane dhola mArato hoya to ya bhagavAna ! praznakartA : AtmAnI sahajatA e bhagavAna nA kahevAya ? AtmAne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! dAdAzrI : AtmAnI sahajatA to AtmA to pote sahaja ja che. A bahAranuM sahaja thAyane to pote sahaja ja che. bahAranuM sahaja thatuM nathI ne ?! 415 praznakartA : A barAbara samajAyuM nahIM haju. dAdAzrI : AtmA sahaja thAya to deha enI meLe sahaja thAya, eTale e zuM kahe che ? A vyavahAra AtmA sahaja thAya to deha sahaja ja thaI jAya, paNa mULa AtmA to sahaja che. A vyavahAra AtmAnI ja bhAMjagaDa che badhI. praznakartA : Ape kahyuM ne, sahaja bhAve dhola mAravAnI, to sahaja bhAve dhola hoI zake ? dAdAzrI : hA, hoI zake dhola. praznakartA : dAdA je badhAne prasAdI Ape che ne, bUTanI..... dAdAzrI : e badhuM sahaja bhAve. sahaja bhAva eTale 'huM mAruM chuM' e bhAna nA hoya, 'huM mAruM chuM' e jJAna nA hoya ne 'huM mAruM chuM' e zradhdhA nA hoya, enuM nAma sahaja bhAva. ane sahaja bhAvathI ame mArIe, eTale duHkha lAge nahIM koIne ! praznakartA : sahaja bhAve dhola mAravI e jJAnI sivAya bIjo koI mArI zake kharo ? dAdAzrI : hA, sahaja bhAve hoya to mArI zake. praznakartA : jo jJAnI sivAya koI bIjA koI mAre dhola to sAmAne duHkha thayA vagara rahe ja nahIM. dAdAzrI : du:kha thAya to to pachI e sahajatA nathI. kaMIkeya bagADa che emAM, nahIM to duHkha nA thavuM joIe. amAruM sahaja hoya badhuM. eTale sahajatA para javAnuM che. A
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 417 sahajatAno mArga. no laoN laoN, sahajatA para laI javA mATeno che. laoN (kAyado) hoya to sahajatA kema thAya ? atyAre huM ahIM beTho chuM, evuM bese nahIM. AvuM kazuM AvyuM hoya to aDe nahIM. e badhI vAta e sAhajikatA nahIM. sAhajika eTale jema anukULa Ave tema rahe. bIjo vicAra ja nA Ave ke A loko mane zuM kaheze ke evuM tevuM badhuM nA hoya. eTale A sAhajikatA ne A badhuM Ama jozo to tamane khabara paDI jAya ke A bhaI AvAM che. praznakartA : ahaMkAra paNa sAhajika Ave ke nahIM ? dAdAzrI : e oLakhAI jAya ApaNane, ahaMkAra AMdhaLone mULa. te game tyAM jAya paNa AMdhaLo eTale khabara paDe. athaDAyA vagara rahe nahIM. praznakartA : hA, to pachI tyAM sAhajika nahIM ? dAdAzrI : nA. ahaMkAra hoya tyAM sAhajika hoya ja nahIM ne ! ahaMkArathI aTakI pUrNAhUti ! praznakartA : ahaMkAra haMmezAM avarodhakAraka ke upayogI paNa kharo? dAdAzrI : to ya koi jagyAe hAtha aDADatAMnI sAthe (DiscArja) ahaMkAra khalAsa thAya eTale sahaja thAya. e sahaja, to ya paNa A koi koI jagyAe A rahI gayA hoya TapakAM. kAraNa ke rasto pUrNa thayo nathI tyAM sudhI amuka TapakAM rahe. tyAre ja pUrNa nA thAya ne ! tenA mATe nahIM paNa je TapakAM rahI gayA, te sivAya zuM ? to kahe, badhuM sahaja che. ane tamAre ya amuka amuka sahaja thatuM jAya, paNa pelAM TapakAM vadhAre che. eTale tamane ema ja lAge ke rAtuM ja dekhAya che. praznakartA : ene ja citarAmaNa kahevAya chene? dAdAzrI : e to hisAba ApaNe cUkavyo nathI. citarAmaNa to evuM che ne projekTa karelo hoya te vastu citarAmaNamAM Ave. projekTa ! e citarAmaNa rUpakamAM Ave pachI ene lAgatuM-vaLagatuM nathI . A che te jeTalAM sahaja nA thayAM hoya e badhAM TapakAMvALA hoya, ghaNA kharAM sahaja thai gayelAM hoya. sahaja svabhAve ja varte. praznakartA eTale eka jagyAe je Akho ahaMkAra vartato hoya amasto sAdhAraNa rIte badho TAima, enA badale amAre vadhAre vartato hoya, ocho vartato hoya, pachI Apane sAva ocho thai gayo hoya ? dAdAzrI : nA, tamAre che te pAMca-pAMca miniTe jarAka brekaDAuna thAya. pachI vadhatuM jAya. sahajatA vadhatI jAya tema peluM ochuM thAya. jyArathI jJAna ApyuM tyArathI sahajatA vadhatI jaze ane peluM ochuM thatuM jaze. ane mULa saravALe zuM? chelve sTezana zuM ? tyAre kahe, AtmA sahaja sthitimAM ane deha paNa sahaja sthitimAM, e ja chelve sTezana, banne potapotAnA sahaja svabhAvamAM. praznakartA: kalpanA karavI muzkela che e sahajatAnI. dAdAzrI : hA, e kalpanA kalpanA hoya nahIMne ! kalpanAmAM e Ave nahIMne ! kalpanAnuM jhALuM enuM sarakamapharansa eriyA(parigha eriyA) ATaluM nAnuM hoya, pelo to bahu moTo eriyA. dAdAzrI : ahaMkAra vagara to A duniyAmAM A vAteya lakhAya nahIM, A cIThThI lakhavI hoya te ya ahaMkAranI gerahAjarImAM nA lakhAya. ahaMkAra be prakAranA. eka DiscArja thato (maDadAla) ahaMkAra, je bhamaraDA jevo che ane bIjo cArja thato (jIvato) ahaMkAra, je zUravIra jevo che. laDe hau, jhaghaDo kare, badhuM ja kare. pelAnAM to hAthamAM kazuM ya nahIM bicArAnAM, jema bhamaraDo phare. eTale ahaMkAra vagara to duniyAmAM kazuM thAya ja nahIM. A ciThThIya nA lakhAyane ! paNa e ahaMkAra DiscArja thato che. tamane herAna nA kare. ahaMkAra vagara to kArya ja nA thAya. ApaNe bolavuM paDe kharuM ke huM saMDAsa jai Avyo, mAre saMDAsa javuM che. e ahaMkAra sahI kare to ja kArya thAya, nahIM to kArya nA thAya. praznakartA : Apane sahaja thayeluM hoya badhuM?
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 418 AptavANI-13 (pUrvArdha) zaktio mAMgavAthI jAgRti vadhe ! praznakartA : sahajatAnI limiTa keTalI ? dAdAzrI : niraMtara sahajatA ja rahe. sahajatA rahe paNa jeTalI AjJA pALo eTalI rahe. AjJA e dharma ne AjJA e ja tapa, eTaluM mukhya vastu che. ame zuM kahyuM che ke jo AjJA pALo to kAyama samAdhi raheze. gALo bhADe, mAre toya paNa samAdhi jAya nahIM evI samAdhi. AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 419 e to. eno nikAla ja karavAno che. cAraNIthI jeTalI caLAI eTalI kharI ne nA caLAmaNa thAya to pharI cALavuM paDaze. praznakartA : to pachI mahIM 'DakhoDakhala karuM nahIM' ema bolavAnI jarUra kyAM rahI ? dAdAzrI : e to 'DakhoDakhala karuM nahIM' e je bolene, te e pramANe rAge paDe. Dakhala kare nahIM pachI e. ane bole nahIM to kare evI Dakhalo. praznakartA : pudgalanI thatI kriyAone jotAM hoIe ApaNe, to emAM DakhoDakhala kyAM AgaLa karavAnI AvI ? savAranA pahoramAM nakkI ja karavAnuM ke dAdA ApanI AjJAmAM ja rahevAya evI zakti Apo. e nakkI karyuM pachI dhIme dhIme vadhatuM jAya. praznakartA : zarUAtamAM jJAna lIdhA pachI e pramANe karatAM karatAM jaIe ne bhAva ApaNo pAko thato jAya jema, ema ema pachI vadhAre ne vadhAre AjJAmAM rahevAya che. dAdAzrI : vadhAre ne vadhAre ja rahevAya. ApaNA jJAnamAM, akrama vijJAnamAM cauda varSano korsa che, sAmAnya rIte. te pAchAM bahu kAcA hoyane tene vadhu thAya ne bahu pAkAM hoya tene agiyAra varSamAM thaI jAya, niSThA vadhe ema. paNa cauda varSano korsa che ApaNo. cauda varSe sahaja thaI jAya. mana-vacana-kAyA paNa sahaja thaI jAya, sahaja. 'DakhoDakhala nahIM karuM tevI zakti Apo' evuM caraNa vidhimAM bole roja, eTale e kAma sAruM Ape e lokone. ane DakhoDakhala nA karavI e jANato ja nA hoya to DakhoDakhala thaI jAya vAreghaDIe ane pachI pastAmaNa thAya. e zenA jevuM ? "kalyANa ho' evuM bhAva bolyA hoya ApaNe to peluM asara kare. ane evuM kazuM nA bolyA hoya to pelI asara nA kare. eTale avaLAM pariNAma Ave. barobara, sArA nA Ave. praznakartA : pote puruSa thayA pachI prakRti ApaNI kharAba hoya, tene sudhAravAno puruSArtha karavAno ke mAtra joyA karavAno puruSArtha karavAno ? dAdAzrI : sudhAravAno kazo puruSArtha nathI karavAno. have sudharI rahI dAdAzrI : emAM DakhoDakhala nathI hotI. ApaNe caraNa vidhi vAMcIe te ghaDIe 'DakhoDakhala karuM nahIM, tevI zakti Apo." savAramAM bolone tame, te pachI Akho dahADo e jJAna rahyA kare. DakhoDakhala kare nahIM. jema ApaNe ko'kane kahyuM hoya ke tyAM jAva cho paNa jo sinemAmAM nA jazo hoM ? eTale peluM jJAna ene tyAM rahe hAja2, eTale pAcho Ave. ane nahIM to ApaNe nA bolyA hoIe to sinemAmAM jaI Aveya kharuM. eTale enA uparathI zuM nimitta banaze, e ApaNane khabara paDe. DiscArjamAM zuM bole che, enA uparathI zuM nimitta banaze e khabara paDe ApaNane. bahu jhINI vAta huM kahuM chuM tamane ! pAchI kheMcavI DakhoDakhalo ! praznakartA : bombemAM pelI krikeTa meca sTArTa (zarU) thAya che. te ApaNA eka-be jaNa ahIMthI tyAM jovA javAnA che. to meM ene kahyuM, ke tuM dAdAnA darzana karavA jato nathI savAramAM ne tuM kahuM chuM mane dukAnavALA bhAMDe che bhAgIdAra. te A pAMca divasamAM tane kevI rIte javA deze ? tane vaDhaze nahIM e ? to e je meM vAta karI, to emAM DakhoDakhala kharI ? - dAdAzrI tyAM AgaLa ame zuM kahIe ke bhaI, zuM zuM jovA jauM chuM? e kaheze, 'huM muMbaI meca jovA jauM chuM.' to ame kahIe, 'cAle evuM
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420 AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 421 nathI?" tyAre kahe, "nA, javuM ja paDaze.' tyAre ame kahIe, 'barobara che'. rokyuM rokAya nahIMne ! e kahIne zabdo pAcho kheMcI levA. praznakartA kahyuM e DakhoDakhala thaI ? dAdAzrI : nA. e zabda pAchAM nA kheMcI le to DakhoDakhala thAya. nahIM to pelo kaheya kharo ke caMdubhAI vagara kAmanA Toka Toka karyA kare che. eTale ApaNe ene kahIne pachI pAchuM kheMcI levuM ke nA, barobara che. ame Ama kahIe chIe, paNa ame to A zabdo pAcho kheMcI laIe chIe. amAre nA kahevuM joIe tamane. AvuM zabdo pAchAM nA kheMcI lo, AnuM nAma ja 'Dakho' karyo. Dakho karyo eTale Dakhala thaI gaI. ApaNe to ene kahIe paNa prakRti choDe nahIMne ! e pote nA kaheto hoya, e badhAya karAra karI Avyo hoya toya karAra bhAMgIne jAya che. kAraNa ke prakRtino baMdhAyelo che. DiscArja che karma eTale koIneya sAdhAraNa Takora karavI ja nahIM. ene ema ja kahevuM ke 'satsaMga mATe Avajo'. pojhiTIva bolavuM, negeTIva nA bolavuM, negeTIvamAM badhe Dakhala thaI jaze. kahIe pachI enA zabdo ApaNane pAchAM maLe ke "nA, mAre javuM paDaze. tame nA kaho cho paNa mAre javAnuM che." eTale ApaNe jANIe ke A Dakho karyo, to A Dakhala thaIne A. amAre evuM nA thAya. e zabdo tarata pAchA kheMcI laIe. ame jANIe ke je banavAnuM che, emAM enuMya cAlavAnuM nathI, mAruMya cAlavAnuM nathI. amathuM zuM karavA emAM Dakho karavo ! hoya ? dAdAzrI : enI prekTisa che e to. prekTisane baMdha karavI paDe ke have DakhoDakhala kyAreya paNa nahIM thAya evuM. evI e cAvI vALa vAga kare tyAre pachI bIjuM kaMI thoDo-ghaNo mAla hoya te nIkaLI gayA pachI baMdha thAya. praznakartA : kAraNa ke ApaNe sahaja thavuM hoya ane joyA karavuM hoya to DakhoDakhala kAmanI nahIM bilakula. dAdAzrI : e to pahelAMno mAla bharelo nIkaLyA vagara rahe nahIM, tene ApaNe joIe to sahaja chIe. peluM (prakRti) sahaja thaze, banne sahaja thaze tyAre ukela Avaze. paNa atyAre to eka sahaja thayA to ya bahu thaI gayuM. bharelo mAla to phUTyA vagara rahe ja nahIM ne ! bharelo mAla nA gamato hoya to ya nIkaLyA kare. praznakartA: jUnI Tevo ane svabhAva paDyA hoya, have e prakRti che. tame jJAna Apo cho tyAre AtmA ane prakRti, be juduM pADI Apo cho. zudhdhAtmA svasvarUpamAM rahe, potAnA sahaja svarUpamAM, to prakRti paNa enI sAme sahaja thavI joie ne ? dAdAzrI : AtmA to sahaja ja che. tame jeTalA sahaja thayAne eTale prakRti sahaja ja thaI kahevAya. praznakartA: have ene e prakRti sahaja rahetI nA hoya to e jue ne jANe. praznakartA : eTale caraNavidhi savAre bolIe ApaNe to emAM e helpaphUla kare ? e pelAne TokatAM aTakAve ApaNane ? dAdAzrI : A samajIe to helpaphUla thAya ! bharelo mAla to nIkaLe ja ! dAdAzrI : hA eTalI kacAza, eTalI phAilano nikAla karatAM vAra lAge che. eTalI jAgRti utpanna thai nathI. jAgRti nirbaLa che. kSaNe kSaNanI jAgRti joie. tyAre vacce sikko mokSato praznakartA : A saMsAramAM DakhoDakhala karyA vagara kema nahIM rahevAtuM praznakartA : mokSanI sthiti kyAre prApta karI gaNAya ?
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422 AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 423 dAdAzrI : mokSanI sthiti tame ko'kane gALa bhAMDone, to ya tamo mokSamAM cho ane ko'ka gALa nA bhAMDe, to ya mokSamAM nathI, te zI rIte samajAya A lokone ? AtmAnI sahaja sthiti ane dehanI sahaja sthiti e ja mokSa. dehanI sahaja sthiti eTale tame ko'kane dhakko mAryone to ya huM jANuM ke A che te AtmA nathI karato. tame nathI karatA. tamane khabara paDe ne ke tame karatAM nathI evuM ? tamArI IcchA nathI chatAM thAya che e jovAnuM, e dehanI sahaja sthiti che. emAM DakhoDakhala karavI te ya pAchI sahaja sthiti UDI jAya. praznakartA : AtmAnI AvI sahaja sthiti prApta thayA pachI keTalo samaya badhAne Take ? dAdAzrI : kAyamane mATe Take. A to kAyamanuM hoya to ja mokSa kahevAya ne ! ahIM ja mokSa thaI javo joIe. ahIM paMdareka hajAra mANasono mokSa thaI gayelo che ja, bIjAM badhA enI taiyArImAM che. keTalAMkane thaI gayo che, keTalAMka thatAM jAya che. pahelI ciMtA baMdha thaI javI joIe. praznakartA : amAro naMbara lAgaze ke kema ? dAdAzrI : tamArI IcchA haze to lAgaze, tamArI IcchA nathI to nA lAge. atyAra sudhI na hatI te nA lAgyo. jo IcchA thaze, to lAgaze. A badhAne lAgyo ne tamAro kema nA lAge ? kAraNa ke ene samajAyuM nahotuM, A zuM che ? A varlDamAM zI rIte samajAya ? A alaukika vastu dasa lAkha varSe eka ja vakhata pragaTa thAya evI vastu che A. akrama vijJAnathI strIpuruSo saMsAramAM rahIne mokSa bhogave. tamane saMsAramAM badhI jo chuTa ApIne. dasa lAkha varSe pragaTa thAya che, tyAre A huM to nimitta banyo chuM. badhuM kAma kADhI levAnuM che. jovAthI jAya aMtarAyo ! praznakartA: mokSa meLavavo e sahaja che. e sahajamAM je aMtarAyo Ave che, ene rokavA e puruSArtha che. to samajAvo e aMtarAyo kayA kayA ? dAdAzrI : e ApaNA pUrvabhavanI phAcara che, ApaNI Dakhalo che. praznakartA: hA. paNa kaI kaI, dAdA ? dAdAzrI : A badhI Dakhalo Ave che to pachI khabara paDe che ! kaDavuM phaLa Ave to jANIe ke ApaNe ko'kane du:kha dIdheluM. mIThuM Ave to e ko'kane sukha ApeluM che. AvuM ene mAluma paDI jAya ! praznakartA: A badhAM aMtarAyo thayA ene nivAravA, ene TALavA, ene kADhavA emAM puruSArtha rahelo che ema ? - dAdAzrI : hA. paNa e puruSArtha eTale 'jovAno che khAlI, aMtarAyo jovAnA che. bIjuM kazuM karavAnuM nathI. khaseDavAmAM to khaseDanAra joIe pAcho. eTale saMyogone khaseDavA e guno che. je saMyoga viyogI svabhAvanA che ene khaseDavuM e guno che. eTale ApaNe joyA ja karavAnuM. praznakartA: paNa dAdA, A vAta satya ke mokSa meLavavo e puruSArthamAM kaMI karavApaNuM nathI, e barobara ? dAdAzrI : sahaja che vastu. praznakartA eTale e ApaNo svabhAva che AtmAno ? dAdAzrI : e to AtmAno svabhAva che. A pANI jema misIsIpI nadImAMthI nIkaLe te traNa hajAra mAIla sudhI ema ne ema dariyAne khoLI ja kADhe. eno svabhAva che, sahaja svabhAva che. praznakartA : e svabhAvamAM AvavA mATe puruSArtha karavo paDene ? dAdAzrI : vibhAvika puruSArtha kare to maLe ? gAMDo mANasa puruSArtha kare ne DAhyo thAya evuM bane kharuM? eTale DAhyA mANasanI tAbe javAnuM che ke Apa kRpA karo, kahIe. praznakartA: nA. tame kaho chone, dAdA. mokSa be kalAkamAM maLe. pahelo, jo jJAnIno aMtarAya jAya to !
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 425 tahIM rAga-dveSa tyAM sahajatA ! praznakartA have jJAna pachI to AtmA potAnA svabhAvamAM ja AvI jAya chene ? dAdAzrI : ane pudgala enA svabhAvamAM AvyuM. pudgala kAyadAmAM AvI gayuM. kAraNa ke Dakhala karanAro hato e khasI gayo. pudgala hamezAM kAyadesara ja hoya che paNa jo Dakhala karanAro nA hoya to. A enjinane mahIM badhuM kolasA-bolasA bharI bIjuM badhuMya kampliTa karI ane DrAIvara nA hoya to basa cAlyA karavAno eno svabhAva ja che. mahIM Dakhala karanAro pelo beTho hoya to UbhI rAkhe, pAchuM cAlu kare. pudgalane jo DakhoDakhala nA thAyane, to A cokhkhuM thayA ja kare. paNa A DakhoDakhala kare che. Dakho kare ne pachI Dakhala thaI jAya. DakhoDakhala karanArI koNa ? te ajJAna mAnyatAo ane pachI vAMdhA ne vacakA ! 424 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : hA. paNa e aMtarAya jAya nahIMne ! aMtarAya karelAMne! praznakartA : hA. paNa e tame kahyuM, 'khAlI ene jovAnuM ja kIdhuM, jJAtA-draSTA bhAve.' dAdAzrI : joye ja chUTako. je aMtarAya che e saMyoga svarUpe Ave che ane e enI meLe viyogI svabhAvanA che. ene joye ja chUTako thAya. praznakartA : paNa dAdA, emAM to keTalAM janmo joIe enA mATe ? eTale A badhuM nikAlI che ema ? dAdAzrI : nikAlI ja che. A lokoe nahIM samajavAthI ja A garabaDa karI che. nikAlI to samajI lone ! jo grahaNIya kare to coMTI paDe. jo tyAga kare to ahaMkAra coMTI paDe. tyAganAreya ahaMkArI ja hoya ane tyAganuM phaLa AgaLa Ave. ApaNA loko kahe che, 'tyAge isaku Age." e jo tamAre devagatinuM, sukha bhogavavuM hoya to ahIMyAM eka strI choDa, kahe che. eTale ApaNe to tyAga ne grahaNa, beu nA joIe. nikAla joIe. saMyogo badhA viyogI svabhAvanA che. ane saMyogo ApaNI DakhalathI UbhA thayA che. A Dakhala nA karI hota to saMyogo UbhA nA thAta haju. jayAM sudhI jJAna nahotuM maLyuM tyAM sudhI Dakhala karyA ja karatA hatA ane manamAM gumAna laIne pharatA hatA, ke huM bhagavAnano dharma pALuM chuM ! praznakartA : saMyogamAMthI sahajamAM gayo eTale pachI chUTI gayuM ne pachI sahajamAM ja AvI gayo ne ? dAdAzrI : sahajamAM rahyo eTale saMyoga chUTI jAya. pote sahajamAM gayo eTale saMyoga chUTI gayA. saMyogamAMthI pote sahajamAM jaI zake ane sahajamAM gayA pachI saMyoga chUTI jAya (kharI paDe). praznakartA : have saMyoga e paNa sahajamAM jAya ? dAdAzrI : nahIM, saMyogamAMthI sahajamAM jAya. saMyoga sahaja thAya nahIM ne ? sahaja vastu judI che ne saMyoga vastu judI che. praznakartA : deha sahaja thAya, ene dehAdhyAsa gayo kahevAya ? dAdAzrI : gajavuM kApI le ne tamane aDe nahIM to dehAdhyAsa gayo. dehane kaMI paNa koI saLI kare te jovI. ane jo svIkAre to dehAdhyAsa che. mane kema karyuM to e dehAdhyAsa. praznakartA deha sahaja thayo kyAre gaNAya ? dAdAzrI : ApaNA dehane kaMI paNa kare to ApaNane rAga-dveSa nA thayA, tenuM nAma sahaja. A amane joIne samajI lo. amane game te kare to rAga-dveSa nA thAya. sahaja eTale jJAnIonI bhASAmAM jene sahaja kahevAmAM Ave che. deha sahaja thAya eTale dehAdhyAsa gayo. sahaja eTale svAbhAvika. emAM kudaratI rIte svAbhAvika, emAM vibhAvika dazA nahIM, emAM pote huM chuM, evuM bhAna nahIM. praznakartA : e to Ape dehano sahajano prakAra kahyo, paNa e sahaja amAre kyAre thAya ?
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 427 kaMI ne kaMI hoya che. 426 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : sahaja to pote A jJAna je ApaNuM lIdhuM che ne te bhAnamAM pariNAma pAmIne, A karmo badhA ochAM thaI jAya. eTale sahaja thato jAya. sahaja thaI rahyo che, atyAre paNa aMze aMze thaI rahyo che. te aMze aMze sahaja thato thato saMpUrNa sahaja thaI jAya. dehAdhyAsa tUTe eTale sahaja bhaNI jayA kare eTale atyAre sahaja ja thaI rahyA cho. jeTalA aMze sahaja thAya eTalA aMze samAdhi utpanna thAya. ame sahaja upara hoIe Akho dahADoya. kAraNa ke A dehanA mAlika ame kSaNavAreya nA hoIe. A vANInA mAlika nahIM ane A mananA mAlika nahIM. zarIranuM mAlikIpaNuM chavvIsa varSathI jatuM rahyuM ane chavvIsa varSathI samAdhi jAya nahIM eka sekanDeya. amane dholo mAre to ya amArI samAdhi. ame AzIrvAda ApIe ene. khAte kADhavAto ke chUTA rahevAtuM ? praznakartA : A Dakhala che e ApaNane potAne khabara kemanI paDe ? dAdAzrI : badhuM khabara paDe, pote taTastha bhAve juene to. AtmA tharmomITara che. tame je kaho eTaluM mApa kADhI Ape. praznakartA : e Dakhala potAnI che ane A je prakRti enA svabhAvamAM che e benI vacce khyAla kevI rIte Ave ? prakRti enA svabhAva pramANe be DIza ja AiskrIma khAya, to potAnI Dakhala kaI ? dAdAzrI : badho Dakho ja che A. ocho thayo eTalo kharo ! sinemAno Dakho ocho thayo, rAte nathI khAto te Dakho ocho thayo, hoTalomAM jato nathI te Dakho ocho thayo, keTalA badhA DakhA ochA thaI gayA ! praznakartA : paNa haju ghaNAM che ne ? haju che, bahu DakhA che ! Akho divasa te oLakhAtA nathI enuM zuM ? dAdAzrI : badhuM oLakhAya. tuM karuM te ghaDIe khabara paDe ke A Dakho thaI rahyo pAcho. tharmomITarane vAra zuM lAge, keTalo tAva caDhyo che e batAvatAM ? praznakartA : khabara paDe che ke A Dakho thayo che paNa jAya nahIM ? dAdAzrI : ene kADhavAno nathI, enAthI chUTA rahevAnuM che. chUTA rahyA eTale mahIM Dakho baMdha thaI gayo. potAnA svabhAvamAM rahevAya. A mahemAna rasoDAmAM nA jAya. te mahemAna keTalo badho kiMmatI gaNAya ane rasoDAmAM jaIne kaDhI halAvavA bese to ? evuM A mahemAna game tyAM jAya, badhuM Dakho kare che. A mahemAna evuM kare che. praznakartA : Ape kahyuMne ke tharmomITara badhuM ja batAve che e koNa ? dAdAzrI : e ja prajJA cetavI cetavIne mokSe laI jAya. praznakartA : prajJAzakti to ene batAvavAnuM kAma karyA ja kare che, emAM ApaNe Dakho karyo ? dAdAzrI : Dakho karIe chIe. cetave chatAMya gAMThIe nahIM ne Dakho karI nAkhe to lAMbo vakhata cAle pachI.. cetave kone ? Dakho karanArane cetave ke "AvuM zuM karavA kare che te ? zuM phAyadA mATe kADhavAnuM hatuM tyAM ?!" chatAMya A karyA kare. Ama prajJAzaktino svabhAva evo ke ene cetavyA vagara rahe ja nahIM. dAdAzrI : A Dakhala vadhAre khavaDAve che ane bIjuM zuM kare ? 'nathI khAvA jevo. haM ! TADho. gaLe e thaI jaze' e paNa Dakhala. khAvA nA de ane vadhAre khAvA de te beya Dakhala ! praznakartA : e pramANa jaLavAya kevI rIte ? dAdAzrI : Dakhala nA kare to enI meLe pramANa jaLavAya. praznakartA koI paNa vastu enI meLe cAlyA kare che ne ApaNo Dakho praznakartA : te vakhate bhagavAna zuM kare che ?
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : bhagavAna udAsIna, vItarAga. Dakho kADhe DakhAte ! praznakartA : A Dakho thayo ane ApaNe nizcaya karyo ke A Dakho nathI karavo, e navo Dakho nA kahevAya ? dAdAzrI : e Dakho paNa pelA DakhAne kADhene ? pelA DakhAne kADhIne A Dakho thAyane. A Dakho uttama. praznakartA : Dakho DakhAne kADhe. paNa pachIthI A Dakho rahI jAya che ? dAdAzrI : pelo Dakho to ApameLe jato rahe. pachIthI kADhavo nA paDe. saba cale jAva. to kahe, cale jAyegA ! basa ! kADhavo nA paDe. tane evuM lAgatuM'tuM ke kADhavo paDaze ene ? e Dakho che paNa e Dakho enI meLe ja jato rahe ! ApaNe kahIe ke A tamAruM kAma pUruM thayuM, jatAM raho, to jatAM rahe. pelA DakhA nA jAya. pelA DakhA A DakhAthI jAya. mokSamArga to bahu agharo che. eka iMca paNa mahIM javuM e bAju to bahu kiMmatI gaNAya. AtmA judo che evuM kahe tyAre to moTo sAyanTisTa gaNAto hato. ene khabara paDe ke A judo che, bIjuM kazuM nahIM. tame to vaLI AgaLa pahoMcI gayA ! caMdubhAI AiskrIma khAvA beThA hoyane... emAM Dakho nA kare to be DIza khAIne UThI jAya, paNa A to Dakho karyo vaLI, A sarasa che, alyA bhaI, be-cAra-pAMca ThokI jAvane ! praznakartA : eTale e pote Dakho kare che. dAdAzrI : hA. have tyAM prajJA ene cetave, 'alyA bhaI, AvuM zA mATe ?" praznakartA : traNa-cAra ThokI jAva' e batAve che koNa ? AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! dAdAzrI : e ja ! tAro cAritramoha. cAritramoha ogALI ya zakAya ! Ama juo, jJAtA-draSTA rahIe to UDI jAya. ane jAgRti nA rAkhI ne nizcaya nA karyo, to cAritramoha penDiMga rahe ! 429 praznakartA : prazAzakti batAvene, tyAMthI to uDAvI zakAya evuM hoya che. eTale Dakhala baMdha thAya evuM zakya hoya che. dAdAzrI : barobara che. praznakartA : pachI vANImAM hoya DakhoDakhala ? dAdAzrI : hA, hoya. badhAmAM DakhoDakhala to hoyane ! vartanamAM hau DakhoDakhala hoya. 'cAlo' kahe che, 'utAvaLa che !' raghavAyo thaI jAya. zuM tyAM Ama gADI upaDI javAnI hoya ? nA. Ama to hajI vAra hoya. paNa badhe DakhoDakhala ja karyA kare. jJAtA-draSTA to baMdha DakhoDakhala ! praznakartA : have eno upAya batAvo, dAdA ! DakhoDakhala baMdha karavAno upAya batAvo. dAdAzrI : jJAtA-draSTA thaI jAva eTale DakhoDakhala baMdha thaI jAya. potAno guNadharma jJAtA-draSTA to che. te je cAritramoha Avyo tene jANavo ke A cAritramoha che. tene jovuM ane jANavuM. juo eTale jato raheze. praznakartA : jovA-jANanArA che, e ja pote Dakhala kare che. dAdAzrI : jovA-jANanAro karato haze ? Dakhala karanArane to e jue che, jANe che ke A Dakhala kare che. DiscArja ahaMkAra DakhoDakhala kare che. praznakartA : buddhi Dakho kare ? dAdAzrI : buddhiya Dakho kare, badhAya Dakho kare. ahaMkAra, buddhi, citta ne mana badhAya e DakhAvALA ja che ne ? paNa mULa gunegAra gaNAya ahaMkAra.
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 431 jeTaluM 'joIe" eTaluM chUTayuM. eTaluM gayuM. jeTaluM "joyuM nathI eTaluM vyavahArathI rahyuM ne ! praznakartA : hA. e rahyuM. dAdAzrI : tame kaho ke 'mane jalebI bahu bhAve che.' A jalebI chUTavA mATe ja AvI hatI, paNa eka bAju 'bhAve che" ema kaho e vaLI Dakho thayo. praznakartA : paNa ApaNe eTale A zarIrane ? dAdAzrI : nA. IgoIjhama, ahaMkAra. ekatA mAtI ahaMkAre ! praznakartA eTale evuM thayuM ke asahaja je che te sahajane bAMdhI le kAraNa ke potAnI sahI che. praznakartA : manano svabhAva to vicAro karIne jatuM rahe ? dAdAzrI : nA, nA ya jatuM rahe. Dakho kare tyAre choDe. praznakartA : eTale pelA ahaMkAra jevuM phorsavALuM nahIMne ! eTale sahI karanArA jevuM phorsavALuM nahIMne mana ? dAdAzrI : kharuM, bahu ja ! mana eka jIda pakaDe te to savAra pADI de. eTale koI pAMsaruM nA hoya. eTale badhuM potAne ja pAMsaruM thavuM paDe. e to pAMsarA hatA, tene ApaNe bagADyA. eTale ApaNe pAMsarA thAya eTale e sudhare. praznakartA : eTale AmAM to prajJA jeTaluM cetave eTale ja ApaNe cetI zakIe ? dAdAzrI : prajJA to badhuM ja cetavavA taiyAra che. e cetave tene mAnuM nahIM eTale baMdha thaI jAya. praznakartA dAkhalA tarIke ApaNe mAnIe badhuM ja, to badhuM ja cetave ? dAdAzrI : bhAna thAya badhuM. hA, badhuM cetave. ApaNe ene sinsiyara thayA to e badhuM cetave. e ene mokSe laI javo che, jema tema karIne. eTale enI potAnI icchApUrvaka thatuM hoya, enI bhAvanA pramANe thatuM hoya to tarata ja taiyAra hoya. 'ApaNe' e koNa ? praznakartA : ApaNane Dakho karavAnI Teva che, AmAM 'ApaNe' koNa ? dAdAzrI : e ja ApaNe haju, "ApaNe" be rIte rahyA chIe have. vyavahArathI A bAju rahyA chIe ane kharI rIte pelI bAju rahyA chIe. dAdAzrI : ekatA mAnI che ne tyAM sudhI ! praznakartA : ekatA koNe mAnI che ? dAdAzrI : ahaMkAre ekatA mAnI che eTale. praznakartA : jyAM sudhI bhedajJAna na thayuM hoya tyAM sudhI e samajamAM bese kevI rIte ? dAdAzrI : samajamAM bese ja nahIMne ! e ahaMkAra che tyAM sudhI 'ITa hepansa' kema kahevAya ? ahaMkAra che tyAM sudhI kaI TAIpanuM gAMDuM kADhe e zuM kahevAya ? ane tamAro ahaMkAra jJAna lIdhAthI jato rahe che amuka bhAgano je cArja ahaMkAra, je Dakhala karanAro ahaMkAra jato rahe che ane te ITa hepansavALo (DiscArja) ahaMkAra rahe che. tethI samajamAM bese che. praznakartA : DiscArja karavA mATe, nikAla karavA mATeno ahaMkAra rahe che. dAdAzrI : 'ITa hepansa'mAM joIe, e DiscArja ahaMkAra rahe che.
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432. AptavANI-13 (pUrvArdha) tyAre e kahevAya samaja ! DiscArja ahaMkAra pUro thAya tyAra pachI deha kriyA kare che e sahaja kriyA kahevAya che, tadana sahaja, te ghaDIe AtmAya sahaja ne A ya sahaja. banne judA ne sahajeya banne. eTale A DiscArja ahaMkAreya pUro thaI jAya, tyAre sahaja Ave. sahejA saheje. jema bhUkha lAgavA mATe ApaNe kazuM karavuM nahIM paDatuM, evuM saheje thAya. praznakartA : sahaja kriyA je kaMI thatI hoya, tenI aMdara koI karma baMdhAtuM nathI ? dAdAzrI : hoya ja nahIMne ! A tamAre DiscArjamAM ya karma nathI baMdhAtuM. DiscArja ahaMkAra karma bAMdhI zake evo nathI. e karma choDavA mATeno ahaMkAra che. baMdhAyelA choDavA sAruno ahaMkAra che. je baMdhAyelA che, tene choDavA mATe ko'ka joIe to kharone ? eTale choDavAno ahaMkAra che e. zuddha vyavahAra kyAre ? have vyavahAranI zuddhatA kyAre ke tanmayAkAra nA thAya, coMTe ja nahIM. aDe kharuM paNa coMTe nahIM tyAre zuddha kahevAya, nahIM to zuddha thavAnA kAraNo UbhA thaze. e thoDA vakhata pachI zuddha thaze. zuddha eTale sahaja, sahaja vyavahAra ane jeno sahaja vyavahAra, teno AtmA sahaja AtmA kahevAya. sahajAtma svarUpa eTale zuM ke jeno sahaja vyavahAra che evA AtmasvarUpane sahaja AtmA kahevAya. pachI kramikano artha emAM jarAka kAco thAya. kAraNa ke emAM jJAnIo che ne jeTalA bhAgamAM sahaja thayA eTalA thAya ne ! bIjA azuddha rahyA tyAM to asahaja rahyA ne ! ane A to sahaja ja thaI jAya. AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 433 kahe ne ke A chakI gayuM che. juone, amathuM thoDuM thoDuM jANyuM emAM enuM chakI gayeluM. eTale chake nahIM, chAkato nA jAya. je jANyuM te chake nahIM. nA jANyuM e mUo bahu jora kare. Dakho nahi te sahaja ! AtmA to sahaja ja che, svabhAvathI ja sahaja che. dehane sahaja karavAno che, eTale enAM pariNAmamAM Dakho nahIM karavo. enI je IphekTa hoya temAM koIpaNa jAtano Dakho nahIM karavo, enuM nAma sahaja kahevAya. pariNAma pramANe ja pharyA kare. Dakho karavo e bhrAMti. Dakho karanAro mANasa manamAM ema mAne che ke 'huM kaMIka karuM chuM.' 'huM kaMIka karuM chuM' e bhrAMti. vyavahAramAM jyAM sudhI saMpUrNa taiyAra nA hoya, tyAM sudhI saMpUrNa AtmA prApta thayo nathI. eTale sahajAtma svarUpa vyavahAramAM, eTale koI koIne Dakhala nahIM sAmasAmI. Ama thAya ke Ama nA thAya e Dakhala nahIM. koI koInI mahIM Dakhala ja nahIM. potapotAnA kArya karyuM jAya. kartA puruSa je kare, ene jJAtA puruSa niraMtara jANyA ja kare. baMneya potapotAnA kAryomAM rahe. jo ajAyabI, kevI ajAyabI ! AkhA dasa lAkha varSamAM A moTAmAM moTI ajAyabI che. ghaNAM lokonuM kalyANa karI nAkhyuM. A mArAthI thAya ne A mArAthI nA thAya, A amAre tyAga karavAnuM che, tyAM sudhI badhuM adhUruM. tyAga karanAro ahaMkArI. A amArAthI nA thAya e kahenAro ahaMkArI, A amArAthI thAya e kahenAro ahaMkArI. A badhuM ahaMkAra ja che. eTale A pUrNa pragaTa tamAruM thayuM che, eTale badhI ja kriyA thaI zake ema che. saMsAranI sarvasva kriyA thaI zake ane AtmAnI sarvasva kriyA, baMne potapotAnI kriyAmAM rahe che. vItarAgatA, saMpUrNa vItarAgatAmAM rahIne ! evuM A akrama vijJAna che !! zarIra svabhAve IphekTiva ! je parapariNAmo che, ke je DiscArjarUpe che, temAM vItarAgatA rAkhavAnI 'AtmajJAna saraLa-sIdhuM sahaja thaye chake nahIM.' A tamane AtmajJAna saraLa-sIdhuM ApeluM che. e sahaja jyAre thaze. eTale ene kepha nA caDhe. AtmajJAna saraLa sIdhuM sahaja thaye chake nahIM. chakI gayeluM nA hoya. loka
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434 AptavANI-13 (pUrvArdha) jarUra che. bIjo upAya ja nathI. e to mahAvIra bhagavAnane pelAM baru mAyA ne, te khAlI vItarAgatA ja rAkhavAnI jarUra che ane basa kheMcI kADhyuM pelAe, te ghaDIe vItarAgatA ja. bhale pachI dehanuM game te thayuM, dehe bUma pADI haze, tene lokoe badhuM UMdhuM mAnyuM. paNa jJAnIno deha to haMmezAM ya bUma pADe, raDe, badhuM ja kare. jJAnIno deha jo Ama sthira thaI jato hoya, to te jJAnI nathI. praznakartA: badhAM loko to evuM ja mAne che ke jJAnIne jarAM Ama kahe to hAle nahIM, rasamasa nA thAya. dAdAzrI : lokone laukika jJAna che. laukikanI bahAra jagata nIkaLyuM nathI. Ama bese ane baLI marato hoya, to loka ene jJAnI kaheze. paNa jJAnI to khabara paDI jAya ke A jJAnI che, hAlI jAya Ama, A badhuM hAlI jAya ane ajJAnI nA hale. kAraNa ke ajJAnI nakkI kare ke mAre hAlavuM ja nathI. jJAnIne ahaMkAra nA hoya ne e sahaja hoya. sahaja enuM nAma ke jevo zarIrano svabhAva che ne, UMcuM nIcuM badhuM thayA kare ! zarIra UMcA-nIcuM thAya e sahaja ane AtmAnA parapariNAma nahIM, e sahaja. sahaja AtmA eTale svapariNAma ane zarIra UMcA-nIcuM thAya, e enA svabhAvamAM ja kUdAkUda kare Ama. Ama dIvAsaLI saLagatI hoyane, nAkhI pachI nIcethI cheDo UMco thaI jAya, e zuM ? e sahaja pariNAma che. dehanA badhA ja pariNAma badalAya. ajJAnIne nA badalAya. ajJAnI Ama sthira thayo, tevo tevo. ahaMkAra che ne ! Ane ahaMkAra nahIM, eTale AMkho raDe, badhuM ja kare. praznakartA H te vakhate e enI prakRti raDe tyAre e aMdara potAnA svasvarUpamAM sthira hoya ? dAdAzrI : barobara che. praznakartA : e prakRtine kaMI kaMTrola karatAM nathI ? dAdAzrI : prakRti, prakRtinA bhAvamAM ja hoya che, ene kaMTrola karavAnI AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 435 tamAre jarUrata nathI. tame sahaja bhAvamAM AvyA to A sahaja bhAvamAM ja che. ahIM AgaLa che ne, ArasanA paththarA upara rahIne javAnuM hoyane mAre bUTa vagara, te bUmAbUma karuM, e ya dajhAyo dajhAyo dajhAyo to e jJAnI, nahIM to Ama dabAvI de, bole nahIM to jANavuM ke ajJAnI mUo che. haju cokkasa kare, cokkasa rAkhe. sahaja eTale zuM? jema che tema kahI de ! jene kevaLajJAna uparyuM hoya ne, teno deha sahaja hoya. doDavAnAM TAIma doDe, raDavAnA TAIme raDe, hasavAno TAIme hase. tyAre kahe che, bhagavAna mahAvIranA kAnamAMthI khIla kADhyAM to kema raDI paDyAM ? alyA mUA, e raDI paDyAM, temAM tAruM zuM jAya che ? e to raDe ja. e to tIrthaMkara che. e kaMI ahaMkArI nA hoya, ke AMkho Ama e rAkhe, ne Ama tema. kaThaNa karI nAkhe, ahaMkArI hoya to ? barU mAratI vakhate karuNAnAM AMsu hatAM ane kADhatI vakhate vedanAnAM AMsu hatA. ane te AMsu AtmAne hoya nahIM. A deha AMsuMvALo hato. meM kahyuM, jo AMsuM nA Ave to ApaNe samajavAnuM ke menTala thaI gayo che. kAM to ahaMkArI mUo che, gAMDo che. badhI sAhajika kriyA hoya. jJAnI hoya, enAM zarIramAM badhI sAhajika kriyA hoya ! have A vAta badhI laukika jJAnathI bahu cheTI che. eTale jaladI bese nahIM ne, phITa nA thAya ne A vAta ! alaukika vAta che A. sAhajika eTale vagara mahenate ! puruSArtha nA hoya e sAhajika. A cora corI kare che e sAhajika kahevAya. praznakartA: cora corI karatI vakhate mahIM je puruSArtha cAlato hoya eTale pachI peluM pariNAma sAhajika nA kahevAya ne ? dAdAzrI : nA, to ya e sAhajika kahevAya. cora corI choDI de, enuM nAma puruSArtha kahevAya. chIMka khAvI e sAhajika nathI. e kudaratI hAjata che.
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 436 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : e samajAvone jarA. dAdAzrI : sAhajika eTale mana kahe e pramANe cAlavuM e sAhajika, potAne vicAravAnuM kazuM nahIM, potAne mahenata kazuM karavAnI nahIM, puruSArtha nahIM. gADuM jyAM jAya tyAM javA devuM. tenuM nAma sAhajika, sAhajika eTale mahenata kazuM ya nahIM, enI meLe ja thayA kare. praznakartA: A mananA kahyA pramANe cAle to sAhajika. eTale A pelI ajAgRta avasthAmAM, ajJa dazAmAM sAhajikatA hoya che e rItanI sAhajikatA ? dAdAzrI : hA, te sAhajika kahevAya. sAhajikamAM puruSArtha nA hoya, bhamaraDA ja hoya ane jJAna thayA pachI sAhajika te paramAtmA kahevAya. sahajatA tyAM UDe kArya-kAraNa ! sahajatA eTale zuM ke A pAMdaDuM hoyane te pAMdaDAne pavana AmathI UDADe to Ama UDe ne pelI bAju pavana UDADe to pAchuM Ama UDe. potAnuM kaMI nahIM. potApaNuM ja nahIM ! praznakartA: to pachI TUMkamAM ahaMkAra zunya je karma che e ja sahaja che ema ? AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 437 praznakartA eTale e vastu pyaoNra thaIne ? dAdAzrI : hA, pyaoNra ! ane pyaoNra thayA pachI kAraNa-kArya rahyuM nahIM ! praznakartA : evuM ja A sahajatAnuM thAya ? dAdAzrI : hA, basa. ene kAraNa-kArya rahyuM nahIM. ane sahajatA khasI gaI ke kAraNa-kArya UbhAM thAya. evuM chene, A jJAna pachI cArjamAM tame ya sahaja cho ane DiscArjamAM asahaja cho. kAraNa ke pAchalAM je kojhijha thayelAM chene, enAM pariNAma A bAkI che, temAM asahaja thaI javAya che. praznakartA : eTale iphekTamAM asahaja ane kojhijhamAM sahaja. dAdAzrI : hA, basa. praznakartA : paNa kojhijhamAM badhA loko sahaja hoya ? dAdAzrI : nA. phakta ApaNA jJAna lIdhelA mahAtmAo ja kojhijhamAM sahaja che. praznakartA : emAM paNa pAMca AjJAmAM hoya eTalA ja sahaja chene ? dAdAzrI : hA. teTalAM ja, bIjA nahIM ! sahaja samAdhi ! praznakartA : koi vyakti sahaja samAdhinI sthitimAM rahI zake ke nahIM? dAdAzrI : ko'ka ja mANasa rahI zake. sahaja samAdhimAM rahe e ja bhagavAna kahevAya. praznakartA : mAnavIno aMtima dhyeya to A ja hoya ne ? dAdAzrI : potAnI khoTI mAnyatAo choDI devI, e aMtima dhyeya. khoTI mAnyatAonA lIdhe asahaja thayeluM che A. mAnyatA khoTI chUTI dAdAzrI : hA, e ja sahaja. praznakartA : to sahaja vartanA e zuM che? dAdAzrI : evuM chene, sahaja vartanA eTale pelo bhrAMtino bhAga jato rahyo, enuM nAma sahaja ! bhrAMtino bhAga jato rahyo tyAre rahyuM zuM ? sahaja rahyuM. praznakartA: 'sahaja' pachI karma bAMdhatuM nathIne ? dAdAzrI : pachI karma bAMdhe ja nahIMne !
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438 AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 439 juo to kharAM ? vara to haju Avyo nathI ne jAna jamavA beThI che ! jAya, to sahaja ja che. kare tyAM AtmajJAna nahIM ! A hamaNAM eka bhaIe vAta karI hatI, "karo, karo' kahetA hatA ne! e AtmA mATe ke AtmajJAna mATe kahe che, karo ! eTale e je "karo' kahe che ne, paNa e AtmajJAna karoDo avatAra ya pAme nahIM. AtmajJAna sahaja che, e sahaja sthiti utpanna thAya che. eTale 'sahaja'ne ane 'karo'ne bene Adi vera ! vera kharuM ke nahIM ?! jJAna enuM nAma kahevAya ke mANasone sAhajika banAve. zAstramAM to Ama karo ne tema karo ne phalANuM karo ne tapa karo ne japa karo ne phalANuM karo ne e badhuM hoya. karavAnI ja kathA kahI che. sahaja thavAno rasto ja koIe dekhADyo nathI. ahIM bese to sahaja thaI jAya ke nA thaI jAya ? tyAre sahaja thavAnuM che. sahaja thayo ke paramAtmA thaI gayo. sahajAtma svarUpa paramAtmA kahevAya. eTale sahaja ja thavAnuM che. prayAthI jAya ApI sahajatA ! praznakartA : have e je citta prasannatA keLavavA mATe A badhA ja prayatno kare che, e citta prasannatA sAhajika kahevAya nahIMne ? sahaja avasthA karavAthI prApta na thAya. e to jJAnI puruSanI Ama kRpA varase ke sahaja thayo to dahADo vaLyo. je loko ema kahe ke, Ama karo ne tema karo e sahaja avasthAthI virudhdha karAvaDAve che. saMsAramAM karmo baMdhAvAnI sthiti ja e che. ulTAM karmo vadhAre baMdhAya. saMsAramAM kaMI paNa karavuM e AtmasvabhAvanI viruddha che. mATe e AtmAno virodhI che. have karanArAM manamAM khuza thAya che ke meM Ama karyuM ne tema karyuM. rakhaDI maravAnuM dAdAzrI : nA. e prayatno karene te rileTiva kahevAya. ane rileTiva eTale prayatna ja hoya ane riyala to sahaja hoya. sahaja jovuM hoya to mArI pAse hoya ne peluM rileTiva hoya. kalpanAthI mArI mArIne goThavavuM paDe, kalcarDa. lokone kalcarDa game che, eTalA mATe kahuM chuM. praznakartA : A darzanazakti je che te darzana meLavavAnA prayAsa kare, to AvarAI jAya che. dAdAzrI : prayAsa mAtrathI badhuM UMdhuM thAya. aprayAsa hovuM joIe, sahaja hovuM joIe. prayAsa thayo eTale sahaja rahyuM nahIM. sahajatA cAlI gaI. eTale mANase vivekathI samajavuM joIe. 'vaheluM uThavuM joIe.' posIbala thAya to cAra-sADA cAre. pachI che te samajI karIne je banyuM e sAcuM. nizcaya rAkhavo chatAM je banyuM te sAcuM. pachI ema pakaDa nahIM pakaDavAnI, karAMjavAnuM nahIM. vItarAgono mArga karAMjavAno nhoya. kAM to sahaja kAM to karAMjavuM, be ja hoya. te A karAMjatA joyelA meM lokone. tame nahIM joyA hoya karAMjatAM ? kAM to karAMjavuM, kAM to sahaja hoya. A to tamane bhegA thayA ne, te badhAya karaje. rahevA de ne, bA ! mokSanA sAru AvuM hotuM haze ? praznakartA: vAtane pakaDe eTale ApaNe jANIe A karAMje che. dAdAzrI : hA. AtmA to kaye gAma rahyo ane vara vagaranI jAna praznakartA : have badhe kaMIka ne kaMIka prayAsa batAvyA che. have emAM kaMI darzanazakti Devalapa nathI thatI, sahajatA prApta nathI thatI. dAdAzrI : prApta nA thAya. sahaja zakti judI vastu che. e prayatnathI prApta thAya evI vastu nathI. prayatnathI AvI ne AvI jAya che ane sahaja zakti nirvikalpa che.
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 AptavANI-13 (pUrvArdha) sahajatA eTale ja prayatna dazA ! praznakartA : pelI caraNavidhimAM chene, mana-vacana-kAyAnI ApanA jevI sahajatA mane prApta thAya, to e sahajatA kevI che ? eTale sahajatAnI vyAkhyA zuM? dAdAzrI : sahajatA eTale koI paNa jAtano Ama, jADI bhASAmAM kahe to aprayAsa dazA. koI paNa prayAsa nahIM. AtmAe karIne prayAsa nahIM ane dehe karIne ya koI prayAsa nahIM. mAnasikeya prayAsa nahIM ne buddhino ya prayAsa nahIM. prayAsa nahIM, aprayAsa dazA. praznakartA H e pachI mana-vacana-kAyAno sumeLa to hoyane? dAdAzrI : anAyAsa dazA thaI. basa, prayAsa nahIM. ane emAMthI prayAsa karanAro nIkaLI jAya. mana-vacana-kAyA kAma karanArA che, paNa prayAsa karanAro nIkaLI jAya. prayAsa karanAranI gerahAjarI e che te sahajadazA ane prayAsa karanAranI hAjarI e asahaja. eTale e prayAsa karanAro javAthI sahaja. pachI je kriyA thatI hoya te e kriyAno vAMdho nathI. prayAsa karanArano vAMdho che. AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 441 praznakartA : A je mana-vacana-kAyAnI prakriyA thAya che te vakhate prayAsa karanAro kharekhara hoya che kharo ? dAdAzrI : prayAsa karanAro che te mATe ja A prayAsa kahevAya che. e sahaja nathI kahevAtuM. prayAsa karanAro jato rahe eTale enI e ja vastu pachI sahaja kahevAya. praznakartA : to A mana-vacana-kAyAnI je prakriyA prayAsa karanAro kare che tyAre je banI jAya che ane prayAsa karanAro jato rahe che tyAre je bane che e kharekhara to banne mikenikala ja hatuMne ? dAdAzrI : vastu ekanI eka ja che banavAmAM, banavAmAM cenja nathI. praznakartA eTale ANe jo prayAsa karyo nA hota toya e ja banata ? dAdAzrI : prayAsamAM Dakhala che, e bhAMjagaDa che. praznakartA : Dakhalano bhogavaTo potAne Ave che ke DakhalathI manavacana-kAyAno pheraphAra thAya che ? dAdAzrI : e pheraphAra thavAnoya nathI. prayAsa karyo mATe aprayAsa nA kahevAya. praznakartA e kharuM che paNa e prayAsa thAya che, tenAthI mana-vacanakAyAnI prakriyAmAM pheraphAra thAya che ? dAdAzrI : kazoya pheraphAra nahIM ! praznakartA : to pachI prayAsa karavAthI zuM pariNAma UbhuM thAya che? dAdAzrI : e to eno ahaMkAra che khAlI, 'huM karuM chuM ! praznakartA : enAthI AvatA bhavanI javAbadArI gaNAya ? dAdAzrI : hA, AvatA bhavanI javAbadArI le che. kAraNa ke e roMga bilipha che. praznakartA : eTale A prayAsa karavAnI pelI AMTI ja paDelI che ene. dAdAzrI : hA. praznakartA : A koI paNa prakriyAmAM prayAsanI kharekhara jarUra ja nathI ? dAdAzrI : prayAsanI jarUra, peluM eno karanAro nA hovo joIe. prayAsanI jarUra nahIM, ema kahIe to to pachI loko kAma karavAnuM choDI de badhuM. choDI devAno bhAva kare. eTale prayAsanI jarUra. praznakartA : paNa hakIkata zuM che aMdaranI, ekkekTanesa? dAdAzrI : e prayAsa karanAro ja jato rahe eTale basa thaI gayuM.
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 443 442 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA ane e roMga bilipha chUTI jAya to prayAsa karanAro jato rahyo kahevAya ? dAdAzrI : pachI aprayAsa dazA, sahaja thaI gayo. ame khAIe-pIe e badhuM sahaja kahevAya. praznakartA to roMga bilipha hatI tyAre prayAsa karanAro kahevAyo, e roMga bilipha gayA pachI zuM bane che e ? dAdAzrI : DiscArja ahaMkAra. praznakartA to A DiscArja ahaMkAranI kriyAmAM, enA pariNAmamAM zuM phera hoya ? dAdAzrI : sahaja ! prayAsa karanAra nA hoya, sahaja hoya. praznakartA : hA, paNa e sahaja hoya emAM, pelo prayAsa karanAro ahaMkAra nA hoya, paNa DiscArja ahaMkAra to hoyane emAM ? dAdAzrI : eno vAMdho nahIM. e to hoya ja ne ! e to enuM badhuM maDadAla. enuM nAma ja sahaja kriyA. dAdAzrI : kazuMya nathI banatuM, Dakho jato rahe che. praznakartA : paNa jene roMga bilipha hatI enuM astitva hoya che pachI ? dAdAzrI : eka bAju AtmA ne eka bAju A deha, aprayAsa deha, mana-vacana-kAyA. e pachI pudgala to che ja. paNa te vacce igoijhama bhAga UDI gayo. jene sTreIna paDato hato e cAlyo gayo, thAto hato te cAlyo gayo. kaMTALI jato hato te cAlyo gayo, vo saba cale gayA. praznakartA : to rahyo koNa ? dAdAzrI : kazuMya nahIM. A sahaja rahyuM. bIjA koInI mahIM Dakhala nA rahI. jJAtI sadA aprayatta dazAmAM ! praznakartA : jamavAnuM yAda Ave, pelI cA yAda Ave, e badhuM ene vicAra AvyA kare to pelI sahajatA tUTI kahevAya ? dAdAzrI : sahajatA tuTI ja jAyane ! sahajatA tuTe tethI kaMI AtmA khAto nathI, e to khAnAro khAya che. chevaTe dehane sahaja karavAno che. AhArI thayo paNa sahaja karavAno. sahaja thavAnI ja jarUra. sahaja thatAM TAIma leze. paNa sahaja eTale pUrNatA. sahaja eTale saMpUrNa aprayatna dazA. aprayatna dazAthI cA Ave, khorAka Ave to vAMdho nathI. jJAnI puruSa kone kahevAya ? je niraMtara aprayatna dazAmAM hoya te. jagata AkhuM prayatna dazAmAM che ane tame yatna dazAmAM cho. sAruM-khoTuM karo cho, temAMthI Dakho karo cho, tamane ema thaze ke A pulanI vaMza jatI raheze to zuM thaze? A pudgalanI vaMza koI dahADo jatI nathI. jJAtA-draSTA, akriya evo AtmA che. ene yatna ya nA hoya ne prayatna ... nA hoya. praznakartA : Apane AtmA judo varte ! eTale pradeza pradeze badhI jagyA e judo varte ? dAdAzrI : haM, badhI jagyAe. che ja judo, tamAre ya judo che. praznakartA: A dehanI kriyA karavAnI hoya, vANI che, paNa emAM pelo ahaMkAranI jarUra paDe chene ? dAdAzrI : kazI jarUra nahIM. kaoNjhijha karanAro ja cAlyo gayo tyAM ! iphekTa ekalI rahI. praznakartA : to pachI peluM kaho chone tame ke ahaMkAra sahI nA kare tyAM sudhI kriyAmAM nA Ave, to e kayo ahaMkAra pachI ?
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : che to judo ja, paNa A vartavAnI vAta che ne ! dAdAzrI : vartavAnuM eTale potAnuM jJAna sarvasva prakAre che. jeTaluM ajJAna eTaluM nA varte. praznakartA : paNa eno artha evo ke AkhA zarIramAM varte e pramANe? 444 dAdAzrI : hA, e pramANe ja varte. jeTaluM varte eTalo sahaja. jJAna thayA pachI deha sahaja thAya. kAraNa ke krodha-mAna-mAyA-lobha jyAM khalAsa thayA, tyAM sahajatA utpanna thAya. praznakartA : sahaja thavuM e ja moTI vAta che. dAdAzrI : moTI vAta nahIM ? chevaTe sahaja ja thavuM paDaze ne ! chevaTe sahaja thayAM vagara cAle ja nahIM. dAdAnI atokhI sAhajikatA ! praznakartA H jJAnI pAse paDI raho evuM je kIdhuM te, paDI raho ne eTale pachI A ja badhuM jovAnuMne ? dAdAzrI : hA. emanI sahajatA Akho dahADo jovA maLe. kevI sahajatA ! kevI nirmaLa sahajatA che, keTalAM nirmaLa bhAva che ! ane ahaMkAra vagaranI dazA kevI hoya, buddhi vagaranI dazA kevI hoya, e badhuM jovAnuM maLe. e be dazAo to jovAnI maLe ja nahIM ne ! ahaMkAra vagaranI dazA ne buddhi vagaranI dazA jovAnI na maLe. jyAM ne tyAM buddhizALIo ! te Ama vAta kare ne, to ya nAka Ama caDheluM hoya ! kazuM sahaja nA hoya. phoTo pADene te ghaDIe nAka caDhI jAya ! ane phoTAvALA amane jue to ene phoTo nA levAM hoya to ya laI le, ke A phoTo pADavA jevA che ! e sahajatA khoLe. nAkanI kaDakAI dekhe to phoTo sahaja nA Ave. eTale ko'kanI joDe jaIe ne, ko'kanA ToLAmAM, tyAM ya ApaNuM moDhuM AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! caDheluM nA dekhe eTale pelA samajI jAya ke nA, dhera Ijha samathIMga. lokone jotAM bahu sarasa AvaDe che. potAnuM rAkhatA nathI AvaDatuM. potAnuM moDhuM vItarAga rAkhatA nathI AvaDatuM paNa sAmAnuM moDhuM vItarAga che te e jotAM bahu sarasa AvaDe che, bahu jhINavaTapUrvaka. moDhuM caDhI gayeluM sAruM nA dekhAya, nahIM ? phoTAmAM jue to ya khabara paDe ke A caDhI gayeluM moDhuM che. tethI A phoTogrApharo phoTo le ne, te sAmo asahaja thayelo hoya eno phoTo letAM emane nA phAve. e sahajatA jue. ane amArA mATe khuza ja. jema pharIe tema e khuza. kAraNa ke sahaja hoya. e bahu khuza thaI jAya. sahajatA emane joItI hoya e saheje maLe. ane peNe to kahevuM paDe, jarA sIdhAM besajo. ane nahIM to ya phoTo paDAvatI vakhate ApaNAM loko temAM asahajatA hoya ane te rUpALAya nA dekhAya e phoTA. sahaja phoTo rUpALo dekhAya. sAro kayo dekhAya ? sahaja pelo ahaMkAra mahIM phelAyelo hoya. 445 tame phoTA lo to tame ema kaho ke tame hAtha joDo to ame hAtha joDIe, basa. bIjuM mAre zuM ? kAraNa ke amane evuM nA manamAM thAya ke A mAro phoTo le che, nahIM to vikRta thaI jaIe. ame sahajamAM ja hoIe. bahAra game eTalAM phoTA levA Ave to phoTAvALA ya samajI jAya ke sahajamAM ja che dAdA. tarata ja cAMpa dabAve. jyAM sudhI amAre sAhajikatA hoya tyAM sudhI amAre pratikramaNa nA hoya. sAhajikatAmAM pratikramaNa tamAre ya nahIM karavuM paDe. sAhajikatAmAM phera paDyo ke pratikramaNa. amane sAjika ja, jevA dekho, jyAre juo tyAre ame tenAM te ja svabhAvanA dekhAIe. sAhajikatAmAM phera nA paDe. vyavasthita samajyuM pragaTe sahajatA ! tame AtmA ja thaI gayA pachI have rahyuM zuM ? praznakartA : eTale AtmA cokhkho thaI gayo. A to peluM ema ke enI dazA kevI hoya ? eTale kahyuM ke aprayatna dazA AkhI utpanna thAya. caMpala paheravAno paNa pote prayatna na hoya.
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : atyAre aprayatna dazA ja che e to. prayatna to ahaMkAra hoya tyAre kahevAya. 446 praznakartA : Ape kaheluM ke relve sTezana para gayA hoya, gADImAM javAnuM hoya to sTezana para jaIne gADI Ave che ke nahIM ? Ama DokuM karIne jue nahIM. dAdAzrI : e jue te vAMdho zo che ? pachI potAne khabara paDe ke A bhUla khAdhI jarA. eTale sahaja thavuM che evo bhAva rAkhavo. ApaNe draSTi kevI rAkhavAnI ? sahaja. je vakhate zuM bane che e jovuM. ane dhyeya kevo rAkhavo ke dAdAjInI sevA karavI che ane bhAva sahaja rAkhavo. dAdAnI sevA maLavI e to bahu moTI vastu chene ! e to bahu moTI puNya hoya to maLe, nahIM to maLe nahIMne ! Ama hAtha ja nA aDADAyane ! eka phero Ama hAtha aDADavuM te ya bahu moTuM puNya kahevAya ne bheguM thAya to manamAM mAnavuM ke ghaNA dahADe prApta thayuM eTaluM ya kaMI ochuM che ?! bAkI game te raste zuddha upayogamAM rahevuM. ja praznakartA : sahaja to tyAre ja thAyane, saMpUrNa vijJAna aMdara khUlI jAya to ja sahaja thaI zake. dAdAzrI : e 'vyavasthita' saMpUrNa samajAya tyAre saMpUrNa sahaja thAya. have e to enI meLe thayA ja kare che. enI bahu e nahIM rAkhavAnI ke A mahemAnone mATe rAha joIne besavAnuM nahIM. rAha joIe teno pAra ja nA Ave. paNa vyavasthita samajAya ke tarata sahaja thaI jAya. praznakartA : sahaja thavA mATe vyavasthita pUruM samajAI javuM joIe ne ? dAdAzrI : vyavasthita pUruM samajAya to pUro sahaja thaI gayo. bAkI vyavasthita jeTaluM samajAya eTalo sahaja thaI gayo. eTale gabharAmaNa ja nA thAya. vyavasthita samajAya to A duniyAmAM kakaLATa che ja nahIM. ane vyavasthita jeTaluM samajAya eTaluM kevaLajJAna khulluM thatuM jAya, teTalo AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! sahaja thato jAya. che ? 447 praznakartA : vyavasthita nathI samajato tyAre ja upayoganI bahAra jAya dAdAzrI : hA. tyAre ja jAya. nahIM to upayoganI bahAra jAya ja nahIM ane to ja asahaja thAya. vyavasthita jeTaluM samajAya tema sahaja thato jAya. jema jema vyavasthita samajAtuM jAya, enAM paDa ukalatAM jAya tema tema sahaja thatuM jAya. nirvikalpa to thayAM che, paNa sahaja thayA nathI. nirvikalpa to jJAna ApyuM tyArathI ja thayA che. jeTalI sahaja avasthA utpanna thAyane, tema tema vANI-vartana badhuM pheraphAra thatuM jAya. vItarAgatA AvatI jAyane ! vANI sahaja kyAre thAya ? jyAre TeparekarDa bole che, ema thaze tyAre vANI sahaja thaze. mAlikI vagaranI vANI thaI tyAre sahaja thaze. tyAM sudhI pAMca AjJA barAbara pALa ne emAM AgaLa vadha. praznakartA : vANInI sahajatA cauda varSa pachI Ave ? dAdAzrI : to ja thAya ne ! vANInI sahajatA, mananI sahajatA, zarIranI sahajatA, tyAre ja Ave ne ! e enuM phaLa che. dehAdhyAsa chUTato chUTato chUTato sahajatA Ave. sahajatA Ave tyAre pUrNAhuti kahevAya. kAraNa ke AtmA to sahaja che ja ane dehanI sahajatA AvI gaI. kRpALudeve kahyuM ke dehAdhyAsa chUTe to ya bahu thaI gayuM. tuM karmano kartA nathI. 'chUTe dehAdhyAsa to nahIM kartA tuM karma, nahIM bhoktA tuM tehano, e ja dharmano marma.' sahajAtma svarUpa chelluM pada, sahaja svarUpa. sahajAnaMda, vagara prayatnano AnaMda, sahaja AnaMda, aprayatna dazA ! pragaTe Atmaaizvarya sahajapaNAmAMthI ! sahaja eTale zuM ? pANI jyAM laI jAya tyAM jAya enA jevuM. pANI
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448 AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 449 'vicare udaya prayoga ! apUrva vANI parama zruta !" enA jevuM ! praznakartA : AtmAnuM je aizvaryA che, te sahajapaNAmAMthI pragaTa thatuM haze ? pAchuM Ama cAlyuM jAya to ema cAlyuM jAya. potApaNuM nahIM. pote pANI jyAM laI jAya tyAM jAya evuM. sahaja eTale zuM ? eka miniTa paNa sahaja thayo eTale e bhagavAna padamAM Avyo. jagatamAM koI sahaja thaI zake ema nahIMne ! eka miniTa paNa nA thaI zake. sahaja to A akrama vijJAnathI tame thayA cho ! nahIM to A vakIlAta karatAM karatAM sahaja thavAtuM haze ? vakIla te sahaja thatAM haze ? pAchAM kesa laIne bese ? paNa jo sahaja thavAnuM ne ! eya ajAyabI chene ! A moTAmAM moTA camatkAra kahevAya. chatAMya ApaNe kahIe ke camatkAra jevI vastu nathI, samajaNa nahIM paDavAthI loko kahe ke camatkAra che. bAkI sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa che A badhAM ! atyAre to A vijJAna che je tamane ApyuM, te tamane have niraMtara sahaja ja karI rahyuM che. ane sahaja thaI gayuM eTale mArA jevA thaI gayA. mArA jevA thaI gayA eTale brahmAMDanA uparI kahevAya. dAdA bhagavAnane brahmAMDanA uparI kahevAya. enuM zuM kAraNa ke A dehanA mAlika nahIM. eTale A dehano mAlika koNa ? tyAre kahe che ke A pablika TrasTa. praznakartA : dAdA, Ape badhAMne thoDuM thoDuM darekanI zakti pramANe AtmAnuM aizvarya batAvI dIdhuM. dAdAzrI : kevaDuM moTuM aizvarya batAvyuM ! juone, moDhAM para kevo AnaMda che, nahIM to divela copaDeluM hoya. sahaja thayelAnuM eka vAkya bahu hitakArI hoya lokone ! eka ja vAkya jo sahaja thayelAnuM hoya to bahu hitakArI, sahaja thayelo ja nahIM ne ! sahajatAno upAya ApaNe tyAM che A. have jeTalo DAhyo thAya, pAMsaro thAya eTalo. pAMsaro thaI gayo ke, sahaja thaI gayo. ame amerikA gayelA te poTalAnI peTha gayelA ne poTalAnI peTha AvelA. A amerikAmAM badhe gayelA, tyAM ya evuM ne badhe evuM. amAruM kazuM nahIM.. dAdAzrI : sahajamAM ja, jeTalo sahaja thAya eTaluM aizvarya pragaTa thAya. have sahaja to phorenavALA ya rahe. ApaNAM bALakoya sahaja che, paNa e ajJAna sahajatA. eTale A jJAnapUrvakanI sahajatA hoya to thAya. praznakartA H A laukika aizvarya hoya che to eno moDo-vahelo ya thAka lAge che. dAdAzrI : naryo thAka ja lAge. e aizvaryano thAka ja lAge. mArI pAse ATalA vIghA jamIna che, mAre ATalA baMgalA, badhuM vajana mAthA para paDe. jeTaluM 'mAruM bolene eTaluM mAthA para paDe. hA, bolyA pachI zuM thAya ? mAthe paDyA pachI, gabharAmaNa thAya ene, pachI choDatAM AvaDe nahIMne ! 'nhoya mAruM bole eTale chUTI jAya paNa e AvaDe nahIMne ! - kriyAthI tahIM, temAM caMcaLatA bAMdhe karma ! A je kriyA thaI rahI che eno vAMdho nathI paNa temAM caMcaLatA utpanna thAya che te vAMdho che. kriyA baMdha karavAnI nathI. baMdha thAye ya nahIM. emAM je caMcaLatA utpanna thAya che, je sahajatA tUTI jAya che, tenAthI karma baMdhAya che. sahajatA tUTI gaI eTale karma baMdhAyuM. A kriyA karIe chIe teno vAMdho nathI, badhI kriyAno vAMdho nathI, abhimAna kare toya vAMdho nathI paNa caMcaLatA nA hovI joIe. praznakartA : zuM che te caMcaLatA kahevAya ? caMcaLatAnA lakSaNa zuM ? dAdAzrI : ApaNuM jJAna nA ApeluM hoya, te to jANe caMcaLatAmAM che jagata AkhuM ya. ApaNuM jJAna ApyA pachI caMcaLatA nathI rahetI enAmAM, sahajatA rahe che. saheje potAno dhakko ya nathI hoto, bahAranI kriyA enI meLe thayA kare che.
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 451 450 AptavANI-13 (pUrvArdha) je sahajatA tUTI eTale karma thayuM. eTale AkhuM jagate ya karma bAMdhI rahyuM che. caMcaLatA zubha bhAvamAM hoya to sArA karma bAMdhI rahyuM che. azubha bhAvamAM hoya to kharAba karma bAMdhI rahyuM che. eTale pharI bhogavavuM paDe pAchuM. pharI pAchuM bIja paDe. pharI caMcaLatA utpanna thAya. che utAvaLa ? to bata aparigrahI ! praznakartA: lakSa to dAdA pelI chellI dazAnuM ja che ke, e dazA pUrI thavA mATe A je je kacAzo che, jyAre jANIe ke chellI dazA A che ne AvuM hovuM ghaTe, to have enI mATe zuM karavuM ? dAdAzrI : e to jyAre e vyavahAra badho chUTe tyAre kAma thAya tAruM. praznakartA : have aprayatna dazA pahoMcavA mATe e phAIlamAMthI nIkaLavuM kaI rIte ? dAdAzrI : e tane khabara paDene, e kevI rIte ? A vyavahAra tane vaLagyo nathI, tuM vyavahArane vaLagyo che. ame to A cetavIe ke bhaI, A badhI nukazAnakartA vastuo che. tamAre je joIe che temAM bAdhaka vastuo che eTaluM cetavIe. pachI emane gamatI hoya to karyA ja kare. emAM mAre nA kahevAnuM kyAM che ! praznakartA : jyAre tyAre to chUTavuM to paDaze ja ne, A chUTako thoDo che ? AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! praznakartA : hA. to nokarI mATe javuM paDe ene ? dAdAzrI : nA. nokarI e pharajiyAta vyavahAra nathI. e che ja nahIM, nokarI karavAnuM che ja nahIM. nokarI, vepAra ke khetIvADI karavI, evuM che ja nahIM ne ! praznakartA H to e uDAvI devAya evI vastu thaI ne ? dAdAzrI : e to sukha hoya ja nahIMne ! jene AgaLanI dazAo prApta karavI che, tene e hoya ja nahIM. e to samabhAve nikAla karato haze, tene cAle. praznakartA : Ama AtmajAgRti utpanna thavI ane vyavahAra karavo, potAnI badhI zaktio veDaphIne vyavahAra karavA jevuM thAya che. dAdA pAse jJAnanI samaja prApta karavI ane tyAM jaIne badhI zakti veDaphI nAkhavI, enA jevuM thAya che e to. dAdAzrI : evuM che ne ke A khAvAnuM zarIrane jarUriyAta che ne, nesesiTI. enA vagara zarIra paDI jAya, marI jAya. eTalA pUratuM ja vyavahAra che ane te ya bhagavAne kahyuM ke eka ja vakhata khAje. tethI kaMI marI nahIM javAya. ane te vahorIne khAje ane pIDA nahIM ApaNe vAsaNobAsaNo lAvavAnI, kapaDAM mAMgIne laI leje, pachI Akho dahADo karyA karaje, upayogamAM raho. praznakartA : udaya svarUpe A rahyA kare ane pote upayogamAM rahe. dAdAzrI : hA. Akho dahADo upayogamAM rahene? pachI bhAMjagaDa nahIM. e pIDA nahIM. praznakartA: have jene pUruM karI levuM che, ene aparigrahI dazA joIze, atyArano Akho vyavahAra ubho che temAM kevI rIte nikAla karIe ? temAM kevI rIte aparigrahI dazA lAvavI ? dAdAzrI : e to tAruM tane potAne ja khabara paDaze. phAIlono dAdAzrI : hA, paNa eTaluM jJAna jANavAnuM pachI. jene utAvaLa hoya tene aparigrahI thavuM joIe. hA, nahIM to bhajiyAM khAtAM khAtAM javAnuM. bemAMthI eka nakkI thavuM joIe. bhajiyAM khAtAM khAtAM javAnuM nahIM kazuM ? pharajiyAta vyavahArane zuddha vyavahAra kahyo bhagavAne. saMDAsa javuM paDe, pezAba mATe javuM paDe, khAvuM paDe, pIvuM paDe.
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4para AptavANI-13 (pUrvArdha). AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 453 nikAla ApaNe karavAno chene ? praznakartA : paNa jyAM sudhI vyavahAra hoya tyAM sudhI e vacce UbhuM rahyA kare ne ? dAdAzrI : e to vyavahArano nikAla karI nAkhe jhaTapaTa, plenanI TikiTa kaDhAvI hoya ne varasAda ekadama varasyo te nikAla karyA vagara besI rahe ? praznakartA : e to mArga kADhIne pahoMcI jAya. rahevuM sahaja kevI rIte ? praznakartA : dehane sahaja thavA mATe kaMI sAdhana to joIene? dAdAzrI : hA, sAdhano vagara to sahaja kema karIne thAya ? ane jJAnI puruSanAM ApelA sAdhano joIe pAchAM, kevA ? praznakartA game e sAdhana nA cAle ? game enuM ApeluM nA cAle? dAdAzrI : sahaja mArga prApta karavo hoya, jene ajJAna dazA che, bhrAMtinI dazA che, temAMya sahaja rIte vartavAnI zarUAta kare tyAre sahaja mArga prApta thAya. savAramAM cA che te e mUkI jAya to pIvI ane nA mUkI jAya to kaMI nahIM. khAvAnuM e mUkI de to khAvuM, nahIM to mAMgIne khavAya nahIM. tyAM Ama Ama karIne ya nA khavAya. e sahaja yoga bahu vasamo che A kALamAM to. satyugamAM sahaja yoga sAro hato. atyAre to loko mAgyA vagara mUke ja nahIMne ! pelo sahajayogavALo mAryo jAya bicAro! A muzkela vastu che. ahIM sUI jAva to sUI javAnuM. mAMgavAno vakhata na Ave. sahaja prApta saMyogomAM ja rahevuM paDe to sahaja mArga che. bAkI bIjA badhA to kalpita lokoe sahaja mArgane UbhA karyA che. sahaja to mArga ja nA thAya. e te kaMI lADavA khAvAnA khela nathI e ! badhI kalpita, kalpanAo karI kara karelI. eka mahino sahaja rahene to pachI bIjo koI sahaja yoga karavA jevo ja nathI kazo. eka ja mahino sahaja rahe eTale bahu thaI gayuM. praznakartA : eka divasa sahaja kevI rIte rahevAya ? eka divasa kADhavo hoya sahaja rIte to kevI rIte ? enuM vartana kevuM hoya ? dAdAzrI : vartana? sahaja prApta saMyogo, bahAra ane aMdara je mananAM, buddhinA saMyogothI para tyAre sahaja prApta thAya. aMdara je bUmAbUma kare mana-bana badhA, e badhAne cheTA rahIne, pote jue-jANe A badhuM. ane bahAra sahaja prApta saMyogo. be vAgyA sudhI jamavAnuM nA maLe to bolAya nahIM. traNa vAge, sADA traNe Ave to te vakhate, je vakhate Ape te..... praznakartA H A saMsAranI javAbadArIo je adA karavAnI hoya, temAM sahaja kevI rIte rahevAya ? dAdAzrI : nA rahevAya. e sahajayoga to ko'ka abajomAM ekAda mANasa kare, ko'ka phero ! sahaja to, e vAto badhI karavA jevI nathI. enAM karatAM divo koI pragaTa thayelo hoya tene, jJAnIne kahIe, "sAheba, mAro divo saLagAvI Apo." to e saLagAvI Ape. bhAMjagaDa maTI gaI. divo saLagAvavA sAthe ja kAma che ne ApaNe ! e jJAnamArga upara sahaja rahevAya. ame to niraMtara sahaja ja rahIe chIe, niraMtara sahaja ! sahajatAmAM maLyuM hoya te bhale ne, dUdhapAka-pUrI ne mAlapUDA A, kahe che, jeTalAM khavAya eTalAM. ane pachI roTalo ne zAka maLyuM hoya te ya khA. mAlapUDA ne dUdhapAkano Adara karIza nahIM ane roTalAne khaseDIza nahIM. have ekano Adara kare ne pelAno anAdara kare, dhaMdho ja zo ? praznakartA: dAdA, sahaja thavuM, sahaja thavuM, e badhuM vAMcyuM'tuM bahu, paNa sahaja kevI rIte thavAya, te A Ape kIdhuM ne, ke dUdhapAka jo Avato hoya to khA, roTalo Avato hoya to khA, e ApanI vAta uparathI pachI e vastu sahaja kevI rIte thavuM, e samajamAM besI jAya. dAdAzrI : ekano anAdara nahIM ne ekano Adara nahIM e sahaja.
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 AptavANI-13 (pUrvArdha) AvI paDeluM enuM nAma sahaja. pachI cho kahe, bhaI, taLeluM che, taLeluM che, naDene ! mUA, taLeluM to vikRta buddhivALAne naDe. sahajane kazuM naDe nahIM. AvI paDeluM khA. AvI paDeluM duHkha bhogava, AvI paDeluM sukha bhogava. duHkha-sukha hotuM ja nathIne jJAnIne ! paNa AvI paDeluM. ane kaDavuM lAge to rahevA de ? praznakartA : nA, kADhI nAkhe. dAdAzrI : mATe e zuM moTuM thatuM hoya te thavA devuM. ApaNe Dakhala karavI nahIM, enuM nAma sahaja. A mArga sahajano che badho. praznakartA : 'sahaja milA so dUdha barAbara', ema kahe to sahajanI prApti prArabdhane AdhIna che, to puruSArthamAM zuM phera ? dAdAzrI : sahajanI prApti prArabdhane AdhIna nathI, e jJAnane AdhIna che. ajJAna hoya to asahaja thAya ane jJAna hoya to sahaja thayA kare. ajJAna hoya to asahaja chene jagata AkhuM. A to akrama vijJAna che, krama-bama kazuM nahIM. karavAnuM kazuM ja nahIM. kare tyAM AtmA nA hoya. kare tyAM saMsAra ne sahaja tyAM AtmA ! aprayAsapaNe vicare, e chellI dazA ! AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! 455 badhuM khA. je kaMI khIcaDI ke dALa-bhAta hoya paNa Avazyaka, enA pUratuM ApaNe paravaza rahevAnuM hatuM. zenA pUratuM ? Avazyaka. praznakartA : barobara. dAdAzrI : have khAdhuM eTale kaMI khAdhuM ekaluM kaMI cAle? pAchuM enuM pariNAma Ave, rijhalTa to Ave ke nA Ave, je karo tenuM ? have Avazyaka ochAM thAya evAM ya nathI. koI kaheze, mAre ochA ya karavA che, paNa thatAM nathI. chokarAnI vahu bUmAbUma kare che. gharamAM bairI kacakaca karyA kare che. paNa manamAM eTalo bhAva hoya ke mAre ochA karavAM che eTalo bhAva thAya to ya badhuM bahu thaI gayuM. jeTaluM vadhAre anuAvazyaka, eTalI vadhAre upAdhi. Avazyake ya upAdhi che, chatAM ya upAdhi gaNAya nahIM. jarUriyAta che eTale. paNa anUAvazyaka e badhI upAdhi. dareka vastu, Avazyaka badhuM, vicAryA vagaranuM sahaja thavuM joIe. enI meLe ja thAya. pezAba karavAnI rAha nA jovI paDe. enI meLe ja thAya ane te jagyA nA jue. ane Amane to A buddhizALIone jagyAe jovI paDe. peluM to jyAM pezAba karavAnuM thAya tyAM thaI jAya, enuM nAma Avazyaka badhuM. praznakartA : A to ekadama chellI dazAnI vAta thaIne ? dAdAzrI : chellI ja ne ! tyAre bIjI kaI ? chellI dazAnA uparathI AgaLanI dazAo ApaNe karatAM jaIe to evI dazA utpanna thAya. paNa AgaLathI ja dukAna moTI karatAM gayA hoya to ? chellI dazA moDI Ave. praznakartA : chellI dazAnuM piksara sAme hoya to ja tyAM sudhI javAya ? dAdAzrI : to ja jaI zakIe. A eka pizcara chellI dazAnuM ApuM chuM. phakta Avazyaka ekalAM ja hoya. te ya thALI-loTo nA hoya ane A jaMjALathI vIMTAya che, roja roja vadhAre ne vadhAre vIMTAya che. gharamAM bAga na hato e lokono bAga joIne pote bAga Ubho kare. pachI tyAM khoda khoda khoda, khAtara laI Ave che, pAcho pANI nAkha nAkha kare che. ullu A jaMjALa vadhAra vadhAra vadhAra kare che, mUo. keTalI jaMjALa rAkhavA jevI hatI ? praznakartA : khAvA-pIvA jeTalI. dAdAzrI : haMa, Avazyaka jene kahevAmAM Ave. Avazyaka eTale jenA vagara na cAle. nA khaIe to zuM thAya ? manuSyapaNuM nakAmuM jAya. zuM thAya? eTale evuM kaMI nahIM ke atyAre tuM veDhamI ne pUraNapUrIne evuM tevuM
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) Avazyake ya mutaraDI AvatAM sudhI rAha nA jue. e sahaja eTale tyAM ja, gAyo-bheMsonI peTha. emane zarama-barama kazuM hoya nahIM. gAyo-bheMsone zarama Ave che ? kema A lagnanA mAMDavAnI aMdara gAya UbhI hoya to ya ?! te ghaDIe viveka nA kare ? 456 praznakartA : jarAya nahIM, koIno viveka nA rAkhe. badhAnA kapaDAM bagADe. eTale AvI sahaja sthiti vakhate potAno upayoga kevo hoya ? dAdAzrI : bilakula kampliTa ! deha sahaja to bilakula AtmA kampliTa !! praznakartA : to enI bahAranI pratye draSTi ja nA hoya ? dAdAzrI : e badhuM kampliTa hoya, bahAra e badhuM dekhAyA kare. draSTimAM ja AvI gayuM badhuM ane e ja sahaja AtmasvarUpa, te parama guru. jeno AtmA Avo sahaja raheto hoya, te ja parama guru ! praznakartA : to pachI A atyAre kahe ne ke A pelI mUtaraDI khoLe ke zarama Ave, e kone ? e zuM vastu che ? dAdAzrI : viveka rahyo ja ne ! te sahajatA nA rahevA de. sahajatAmAM to viveka kazuM ja nA hoya. sahajatAmAM to e kyAre khAya ke jyAre pelo Ape tyAre khAya, nahIM to mAMgavAnuM ya nahIM, vicAre ya nahIM, kazuM ya nahIM. te bhUkha lAgatI hoya to emAM ya nahIM. praznakartA : bhUkha lAgatI hoya tyAre zuM kare ? dAdAzrI : kazuMya nahIM. praznakartA : ene udaya paNa evA hoya ne, bhUkha lAge tyAre vastu bhegI thAya ? dAdAzrI : e to niyama ja hoya, bhegI thaI jAya. badhuM bheguM thaI jAya, sahaja. AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva ! praznakartA : eTale pachI to AvazyakamAM jAya ja. khAvAnuM hoya, kapaDAM nahIMne ? AvazyakamAM kapaDAM nahIMne ? 457 dAdAzrI : kazuM hoya nahIM, Avazyaka eTale kapaDAM-bapaDAM kazuM Ave nahIM, dehanI ja jarUriyAta. sahaja dazA pahoMcavAtI peravImAM... praznakartA : atyAre A saMjogomAM chIe ane A badhI Avazyaka karatAM ya ghaNI badhI vadhAre cIjo che atyAre ane tyAMthI Avazyaka sthiti sudhI pahoMcavAno sAMdho kyo ? rasto kayo ? dAdAzrI : A ochuM thAya tema tema. jeTaluM vadhArIe to moDuM thaze. ochuM karIe to vaheluM thaze. praznakartA : ochuM karavA mATe zuM karavAnuM ? dAdAzrI : kema tAre nathI paiNavuM to ochuM nahIM thAya ? ane paiNavuM hoya tene ? praznakartA : vadhI jAya. dAdAzrI : hA, to basa. kaMI nizcaya to hoya ne ! badhuM yojanApUrvaka hoya ke ema ne ema gaNyuM hoya ? mokSe javuM che to yojanApUrvaka hoyane ? praznakartA : yojanApUrvaka eTale pote karavuM paDe che evuM ? yojanApUrvaka pote goThavavuM paDe che ? AvAM Disijhana badhA goThavavA paDe ? dAdAzrI : goThavavAnA nahIM, e to goThavAI ja gayelA hoya badhA. A to ApaNe che te A vAto karIe chIe. A AmAMthI jeTalo bhAva ocho thAya to rAge paDe to sahaja thAya, nahIM to sahaja zI rIte thAya te ! ApaNA manamAM mAneluM cAle nahIM. manamAM mAneluM eka paNa cAlyuM, te cAlatuM haze ?
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 AptavANI-13 (pUrvArdha) AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva !! 459 praznakartA: A paraNavAnuM nahIM, to e dizAnI AkhI jaMjALa ochI thaI jAya... dAdAzrI : jeTalI jaMjALa ochI eTalo sahaja thato jAya ane eTalo ja te helpaphula thAya. jaMjALa AgaLa vadhArIe to sahajatA ochI thatI jAya. ApaNe kaMIka jJAna ApyuM. tyArathI thoDoka sahaja thayo che, kaMIka aMzamAM. ane koI kaheze, A cAlone, have dAdAe phAIlo kahI che e jeTalI karIe, eno vAMdho zuM che have ! te ApaNe kaMI nA pADIe, ene avaLuM karavuM hoya to ? praznakartA: A bahAranI vastuo ochI thavA mATe aMdaranI jAgRti kevI hovI joIe ? dAdAzrI : aMdaranI jAgRti evI hovI joIe ke vastuo ene du:khadAyI lAgyA kare. praznakartA H have to Ape dekhADyuM ke Avazyaka sivAyanI badhI vastuo jeTalI pADI devAya eTalI pADI nAkhavI joIe evuM ja thayuM ne ? dAdAzrI : haM. badhI na hovI joIe. vaLagI paDI hoya to dhIme dhIme kema karIne choDI devI, enI peravImAM rahevuM. praznakartA eTale e choDI devAnuM zemAM rahe ? A vastuo nA hovI joIe kahyuM ne ? dAdAzrI : choDI devuM, zabdo nahIM jokhavAnA AmAM. A to aMdara ApaNe samajI javAnuM ke A AnAthI kyAre chUTAya ! potAne ahitakArI lAge to tarata choDI de. juone, paiNavAnI vakhate nA pADI de che cokhkhuM caTTa. praznakartA: A potAne ahitakArI vastu lAge evuM badhI bAbatamAM pakaDAvuM joIe. dAdAzrI : badhuM lAge tyAre dahADo vaLe ne ! bIjAmAM InTaresTa che haju to. tamane paiNavAmAM InTaresTa nathI to cokhkhuM kahI de che, hoya mAruM. bahAranA saMjogo Ave to ya pheMkI de che. evuM badhuM hovuM joIe ne ! praznakartA athavA to chUTelo ja hoyane, e jyAre aMdara cokkasapaNe nakkI che ke A vastu mArI nathI, to koI kheMcI jAya to ya chUTo ja chuMne huM AnAthI. dAdAzrI : hA, evuM badhuM e hovuM joIe to vAMdho nathI. e bharata rAjAne evuM hatuM ke AkhuM rAja badhuM laI le, rANIo uThAvI jAya to ya hase evA hatA. kAM to pachI e badhuM hovuM ja nA joIe. parigraha hovA chatAM saMpUrNa aparigrahI hovo joIe. amane evuM che, badhA parigraha hovA chatAMya saMpUrNa aparigrahI ! praznakartA : e parigraha hovA chatAM saMpUrNa aparigrahI eTale vastu ane pote, enuM evuM zuM kanekazana karyuM ? e kevI rIte chUTuM pADyuM ? dAdAzrI : chUTuM pADeluM nahIM, aparigrahavALo ja 'huM'. praznakartA: e kaI rIte paNa ? kAraNa ke atyAranA saMjogo badhA evA che ke ekeya vastu khaseDI khase evI nathI. bhAvanAmAM hoya paNa pahelo rasto A che ke e vastuthI chUTA thaI javuM. dAdAzrI : "AI vIdhAuTa 'mA' ijha goDa ! badhI 'mAya'nI phAcara praznakartA : eTale "mAya' kADhI nAkhe, to vastu to tyAMnI tyAM bhale paDI ! dAdAzrI : hA, basa ! chevaTe A dehane sahaja karavAno che. je te citarAmaNa vadhAre karyuM hoya, tene asahaja vadhAre kareluM hoya. eTale ene sahaja thatAM vAra lAge. amAre citarAmaNa nA karyuM hoya, te jhaTa ukela ! sahajate jovAthI thavAya sahaja ! eka ja vastu kahevAmAM Ave che ke bhaI, AtmA to sahaja che. tuM
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ AptavANI-13 (pUrvArdha) have A pudgalane sahaja kara. have 'sahaja zI rIte thAya ?" sahajane jovAthI sahaja thaI jAya che. jJAnIne jovAthI, emanI sahaja kriyAone jovAthI sahaja thaI jAya che. tyAre kahe, 'kaoNlejamAM nA zIkhAya ?' kaoNlejamAM nA AvaDe e. kAraNa ke e prophesarone ja bhAna nathI, tyAM kaoNlejamAM zI rIte AvaDe ? ane zabdarUpa nathI A jJAna, A to sahaja kriyA che. 460 jema bahAravaTiyA pAse chokarAne mUkyo hoya to e cha mahinAmAM to pharsTaklAsa bahAravaTiyo thaI jAya ne vIsa varSa sudhI enI kaoNlejamAM bhaNavA jAya to ya nA thAya. evuM A jJAnI puruSanI pAse rahyo, te enI meLe sahajatA utpanna ja thaI jAya che. anAdi kALathI pAra vagaranI caMcaLatA utpanna thaI che, te caMcaLatA dhIme dhIme dhIme TharatI TharatI sahajatA utpanna thaI jAya che. mane koI gALa bhAMDato hoya, te vakhate mArI sahajatA joIne tamane manamAM ema thAya ke ohoho, AvuM ! te tamane tarata AvaDI gayuM. joyuM ke AvaDI gayuM. pachI tamane gALa bhAMDe to ya sahajatA AvaDI jAya. nahIM to lAkha avatAre ya zIkhAya nahIM. jJAnI puruSa pAse rahevAthI badhA ja guNo pragaTa thayA kare enI meLe, sahaja pragaTa thAya ! akrama vijJAna kahe che te ya eno kahevAno bhAvArtha eTalo ja ke sahaja thatuM jAya ! praznakartA : akrama vijJAna je che te sahaja yogathI kaMi phera kharo? dAdAzrI : sahaja yoga ja che A. pUrNa vijJAna che A. sahaja yoga eTale asahaja nahIM. A badhuM jagata to kalpita che ane A sahaja che. akrama vijJAna e pUrNa vijJAna che. A pUrNa vijJAna eTale adhUruM hoya tyAM sudhI asahaja. pUrNa thayuM eTale sahaja thai gayuM. praznakartA : huM ema mAnuM chuM ke A je akrama vijJAna che eTale je peluM regyulara je yoga che, yama-niyama-Asana-dhAraNA-dhyAna-samAdhi enI koi jarUra paDatI nathI ? AtmA ne prakRtinI sahajatAthI pUrNatva !! dAdAzrI : enI jarUra ja nahIMne ! aSTAMgayoga purNAhUti thAya tyAre A pada prApta thAya. e pUrNAhUti thAya ! to ja sahaja thAya ne nahIM to sahaja thAya nahIMne ! aSTAMgayoga e dhorI rasto che ane A koi phero apavAda rasto che. ko'ka vakhata A utpanna thAya. bAkI mULa dhorI rasto pelo che, A to apavAda che. kAyama raheto nathI A mArga. apavAdamAM jeTalAne dizA maLI gai, eTalAnuM kAma thai gayuM. ////////// 461
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 463 AptavANI-13 (pUrvArdha) [6] eka pudgalate jovuM! pudgala tAce te AtmA jue ! pudgala saMsArI saMpUrNa nAca kare ne AtmA jue to ja phUlasTopa thayuM kahevAya. saMsArI sarva nAca kare, ema nahIM ke bhaI, amAre nA joIe. Ama thaze to Ama thaI jaze, mane coMTI paDaze. philmamAM kApakUpa karavAnI nA hoya. amuka bhAga kADhI nAkhe to kanekazana maLe nahIM. eTale badhI sahaja philma hovI joIe. je che ne saMsArI sahaja philma bahu sArI. tyAgIne tyAgInI sahaja philma hoya to cAle. ene sahaja hovI joIe. paNa vacce kaTa opha karelI evI nA joIe. mAre A nA khape ane mAre A khape. alyA mUA, tuM Ama kApa kApa zuM karavA kare che philmane ? je banyuM e cAlavA dene ahIMthI ! bahu dahADA evuM karyuM che. have ThekANe AvI gayuM che. pAchuM ene pharI UMdhuM zuM karavA kare che ? evuM karI karIne to A badhuM ThekANe AvyuM che. A joIe, A nA joIe, ema karatAM karatAM ThekANe Ave ke nA Ave ? have ThekANe AvyA pachI pAchuM evuM karavAnuM ? have mane cha vigaI choDI devI che, kahe che. alyA melane pULo, vigaI choDIza to tuM khAIza zuM ? goLa, ghI, dahIM, mAkhaNa-bAkhaNa, te badhuM vigaImAM gaNAyane ? tela-bela badhuM. mUA, choDavAnI bhakti karuM chuM ke bhagavAnanI karuM chuM ? bhagavAnanI bhakti kare che ? bhagavAna e kone ghare rahyA, e konI bhakti kare che ? eTale ApaNe kahevuM ke pudgalano saMpUrNa nAca, jayAre AtmA jue tyAre jANavuM ke phUlasTopa AvyuM. koI nAcamAM rasa nA le to saMpUrNa AvI gayuM. rasa nA levo joIe. rasa kyAre nA le ke pote pUrNa svarUpa hoya to ja. te tamane pUrNa svarUpa ApyuM che, rasa nA le evuM ja ApyuM che. ane adhUruM svarUpa rasa le. A tyAgavuM paDaze, Ama karavuM paDaze. Dakho mUAno. kyAre tyAga nathI karyo ? kayA avatAramAM tyAga nathI karyo ? ane enuM e ja pAchuM grahaNa kare che. A sAdhuo thAya che ne, te A avatAramAM sAdhu thAya, pachI paiDapaNa AvavAnuM thAya eTale kaMTALe ke baLyuM AmAM... enA karatAM saMsArI sAruM hatuM. eTale be vastu rAkhavI, kAM to vartamAnamAM varte, kAM to che te potAnA pudgalane pote jovuM. meM tamane AtmA eTalo badho cokhkho karI Apyo che ke potAnA pudgalane badhI rIte joI zako tame. dekhatAM dekhatAM potAnuM ajavALuM che ne, te vadhI jAya ne sukhe ya vadhatuM jAya. sukha nathI vadhyuM ? tyAre kahe, sukha to bahu vadhyuM che. tyAre mUA eno vAMdho zo che ? e to pelI pugala bAjunI bUmAbUma kare che. paNa pudgala bAju ApaNI che nahIM, pachI kyAM sudhI bhAIbaMdhI rAkhavI ? e pudgalanI phrenDazIpa ATalA badhA mAra mAre to kyAM sudhI rAkhavI ? dhIme dhIme moLI nA karI zakAya ? mitrAcArI moLI nA paDAya ? ApaNo koI mitra hoya ne bahu dagAbAjI kare to pachI ? dhIme dhIme mitrAtArI moLI karI nAkhIe. evuM AmAM moLuM karI nAkhavuM. paheluM juo pachI jANo ! praznakartA: Ape AptavANImAM kahyuM che ke tame jANo cho paNa jotA nathI e zuM che ? dAdAzrI : caMdubhAI zuM kare che, cA pIdhI, khAdhuM-pIvuM badhuM juo. A
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 465 AptavANI-13 (pUrvArdha) eka pudgalane jovuM ! 464 to ekaluM jANyA kare che kharo paNa joto nathIne ! pudgalane niraMtara joyA ja karavuM joIe. pahelI pharaja e ja che, jANavAnI pharaja pachI che. praznakartA : A jovAnuM eTale kaI rIte Ama ? dAdAzrI : A zuM kare che ema nA dekhAya, baLyuM ? A caMdubhAI Akho dahADo zuM kare che, e mane dekhAya che. evuM 'tamane' dekhAvuM joIe. basa, eTaluM ja. evuM ja, navI DijhAInanuM nahIM pAchuM. koI navI DijhAIna ke kaMI nahIM ke mahIM emAM ArkiTekacarane lAvavAnI jarUra nathI. evuM mane dekhAya che evuM tamane dekhAvuM joIe. prekTisa paDe ke A anAdikALathI AvuM joyeluM ja nahIM ne ! kAraNa ke 'A huM pote ja chuM', to pachI jovAnuM ja kyAM rahyuM ! A to pote judo paDyo eTale jue che. jonAra judo thayo ! eTaluM chelluM jJAtA-draSTA to caMdubhAI ja AvatA-jatAM hoya to tamane ema dekhAya ke "ohoho, Avo caMdubhAI, Avo caMdubhAI'. caMdubhAI vAta karatAM hoya to ya tamane judA dekhAya. jovAthI thAya zuddhi ! praznakartA : tame zuddhAtmArUpe rahIne tamArA ahaMkAra-mana-buddhine joyA karo ane pachI Ape kIdhuM ke emane zuddha karyA vagara tamAro chUTakAro nahIM thAya. to pachI je ghaDIe ene zuddhAtmApada prApta thayuM, to ema ne ema e zuddha nA thaI jAya ? dAdAzrI : e amArI AjJA pALone eTale jovAya. e jovAthI zuddha thaI jAya. ene azuddha joyo, azuddha kapyo eTale baMdhAyo. ene zuddha joyo. eTale chUTo thaI gayo. praznakartA : khAlI ene joyA karavAthI ja e prakriyA cAlu thaI praznakartA : Ape ekavAra vAta karelI ke caMdubhAI jamatAM hoya to arIsAmAM jevuM dekhAya, evI rIte dekhAvuM joIe. dAdAzrI : hA. eTale evuM ja dekhAvuM joIe. e arIsAne dekhAya ke mane dekhAya, badhuM ekanuM eka ja chene ! evuM ja dekhAvuM joIe. agharuM kharuM e ? praznakartA: dAdA, e tamane saheluM, bAkI amane to agharuM kharuM ne? jAya ? dAdAzrI : nA. paNa e dhIme dhIme phITa karavAnuM, pachI enI meLe phITa thaI jAya. e bAju draSTi nA doDe e pachI phITa zI rIte thAya ? mahAvIra bhagavAna to eka ja karyA karatA hatA ke mahAvIra zuM kare che e joyA karatA hatA, basa. bIjI bhAMjagaDamAM ja nahIM. mahAvIra jAgatAM hoya tyAre e jAgatAM jue, huM jovuM e rIte. huM joto houM ne e rIte 'tamAre jovAnuM che. koI jAgRta ane samajadAra mANasa joyA ja karato hoya, ApaNuM badhuM nirIkSaNa karyA karato hoya, evuM nirIkSaNa 'tamAre' karavAnuM, eTaluM ja che ne ! bIjAnuM karI zakavAnI zakti to badhAM loko dharAve che, paNa A to potAnuM nirIkSaNa karavAnI zakti ! kAraNa ke anAdino abhyAsa nahIM ne, eTale tyAM kAco paDI jAya. dAdAzrI: hA, caMdubhAI zuM kare che e tamAre joyA karavAnuM. caMdubhAInI buddhi zuM kare che, caMdubhAInuM mana zuM kare che, e joyA karavAnuM. pAchuM ApaNe gabharAvuM nahIM, gabharAya loka. caMdubhAIne ApaNe jANIe ke A bhAIno svabhAva Avo che mULathI, ene pAMsaro karavA jaIe to keTalAya avatAra bagaDe ! mAla sAro hoya toya nAkhI devAno che ne e kharAba mAle ya nAkhI devAno che. jyAM nAkhI ja devAno che ne ! eTale svabhAvamAM AvI gayA, pachI zuM ? eTale joyA karavuM. je mAla che, enI kiMmata nathI, no velyu. AtmA prApta karyA pachI pudgalanI velyu nathI koI jAtanI. bahu DAhyo hato, te DAhyo vadhAre kharaDAyo ulTo. doDha DAhyo to mArA arIsAmAM joIne saheluM karI ApIe chIe. ema karatAM karatAM
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 467 AptavANI-13 (pUrvArdha) bhAMDe che te jovAnuM ane e koNa che, te ya jovAnuM. baMne sAthe rahevuM joIe badhuM jJAna. ane ApaNuM jJAna rAkhe evuM che badhAne. praznakartA: Ape draSTi ApI che ne, dAdA. dAdAzrI : hA. praznakartA : jo draSTi nA ApI hoya to A badhI vAta mAtra zabdomAM ja rahe. dAdAzrI : e pAMca AjJA ApI che ne, emAM badhuM AvI jAya ! vAMcyA ja potAnI ja copaDI ! eka pudgalane jovuM ! 466 ja khAyA kare evuM che A jagata ! praznakartA: to koine zAbAzI ApavI ke nA ApavI ? dAdAzrI : Ape ke nA Ape, te caMdubhAI Ape ne, tamAre kyAM ApavAnI che ? tamAre nahIM ApavAnI. caMdubhAI Ape te jovuM, nA Ape te ya jovuM. caMdubhAI zuM kare che, ene ApaNe joyA karavAnuM. bhagavAna mahAvIra eka ja kAma karatAM'tAM Akho dA'Do, eka ja pudgalane jo jo ja karyA karatAM'tAM, kyAM kyAM mahIM parivartana thAya che, bIjuM zuM spaMdana thAya che, badhuM joyA ja kare nahIM. AMkhanI pAMpaNa hAlyA kare te ya joyA kare. have e je bhagavAna mahAvIra jotAM'tAMne, te loka jue che, tenA karatAM ja jotAM'tAM. loka to A indriyadraSTithI jue che ane bhagavAna atIndriya draSTithI jotAM'tAM. je indriyadraSTivALAne nathI dekhAtuM, e badho bhAga bhagavAnane dekhAto'to. praznakartA : paNa dAdA, joyA karavAnI je vAta Ama kahIe chIe paNa kharekhara rIte to moTAmAM moTo puruSArtha to e ja thayelo che. jJAtAdraSTAmAM rahevAnuM ane peluM joyA karavAnuM. dAdAzrI : e chello puruSArtha, bhagavAna mahAvIra karatAM hatAM te. eka AcArya mahArAje pUchyuM ke bhagavAna, tame zuM joyA karo cho badhuM ? tyAre bhagavAna kahe, huM to pudgalane ja joyA karuM chuM. bIjuM badhuM to A AMkhethI ja dekhAya che. e kaMI joyA karyuM nA kahevAya. meM to tamane rasto dekhADyo che jovAno. kAraNa ke pudgala jovAnuM tamane haju phAve nahIM barobara. eTale meM zuM kahyuM ke riyala ne rileTiva juo, bahAra dareka rileTiva dekhAya. tenI mahIM riyala juo to traNa kalAka jotAM jotAM jAone to samAdhi evI suMdara rahe. traNa kalAka nahIM, eka kalAka ja juo to ya puNiyA zrAvaka jevI samAdhi rahe. ane bIjA joDe vyavahAra karone, koI gALo bhAMDato hoya tene gALa bhAMDanArA tarIke jovAvo nA joIe. zuddhAtmA jovo joIe. koNa gALa praznakartA : dAdAe kahyuM che, 'tArI ja copaDI vAMcyA kara, bIjI copaDI vAMcavA jevI nathI. A potAnI je pudgala copaDI che, A mana-vacanakAyAnI ene ja vAMca, bIjI vAMcavA jevI nathI !' dAdAzrI : A vAMcavuM saheluM nathI, bA. e 'vIra'nuM kAma che. saheluM hovA chatAM saheluM nathI. agharUM hovA chatAM saheluM che. ame niraMtara A jJAnamAM rahIe. paNa tevuM mahAvIra bhagavAna jevuM na rahevAya. e to 'vIra' rahI zake ! amane to cAra aMzeya khUTatAM ! eTaluM ya nA cAle ne tyAM AgaLa ! paNa draSTi tyAMnI tyAM ja rahevAnI. tIrthakara bhagavAna potAnA jJAnamAM ja niraMtara rahe. jJAnamaya ja pariNAma hatA. jJAnamAM kevuM rahetA haze ?! evuM kayuM jJAna bAkI che emane ke emAM rahevA jevuM emane hoya ? je kevaLajJAnanI sattA para beThelA puruSa, kayuM jJAna bAkI che ke jene temAM rahevA jevuM hoya tyAre kahe, potAnA eka pudgalamAM ja draSTi rAkhIne joyA ja karatA hoya. bhagavAna mahAvIra joyA ja karatA hoya ke zuM kare che, zuM nahIM ? devoe upadrava karyo mAMkaNano, te Ama pAsAM pherave ne Ama pAsAM pherave. ene e pote jue. 'mahAvIra' Ama pAsAM pherave, zarIrano svabhAva che.
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka pudgalane jovuM ! 468 469 AptavANI-13 (pUrvArdha) mahAvIra' ho ke game te ho, zarIrano svabhAva che. phakta ahaMkArI loko cAhe so kare. mAMkaNa to zuM paNa bALe to e hAle nahIM. kAraNa ke AkhI Atmazakti emAM ja che. hA, je thavuM hoya te thAya, paNa hAlavuM ja nathI evuM nakkI karyuM che. paNa juo, Atmazakti keTalI ! ane A to sahajabhAvI, kevaLajJAnIo ne badhA jJAnIo sahajabhAvI raDe hau, AMkhamAMthI pANI nIkaLe, bUma pADe. mAMkaNa karaDe ne, to pAsuM pherave. Ama pherave ne tema pherave. badhu jue. pahelAM karma khapAvavAmAM gayuM. pachI jovAmAM gayuM, niraMtara joyuM. eka ja pudgalamAM draSTi rAkhe. eka pudgalamAM badhA ja pagalanuM je che e. potAnA pudgalanuM ja jovAnuM che ke je vilaya thaI jAya ! bhagavAna mahAvIra zuM karatAM hatAM, te emane dekhAya ke A mahAvIra kevA dekhAya che ? bhagavAna mahAvIra, "mahAvIra'ne ja joyA karatAM hatAM ! emanA potAnA eka pudgala sivAya bIjuM koI pudgala kazuM jotAM ja hotA. A pudgala eTale pUraNa-galana, je thaI rahyuM che. te A pUraNa thAya che, galana thAya che. A veDhamI khAdhI te pUraNa thaI, jalebI khAdhI te pUraNa. thaI, A zuM galana thayuM, e badhuM joyA ja kare niraMtara. mahIM zvAsa gayo, vAMdarAnI khADI AvI eTale, kevo zvAsa peTho te ya jANe-joyA kare, vAMdarAnI khADI AvI to kevo zvAsa pese ? praznakartA: hA, e durgadha Ave.... dAdAzrI : A loka nAka dabAve, to ya pesI jaze. eka ja pudgala tarIke jue. eka pudgala eTale hendra nA pADe, ke A kharAba, A sAruM, A vANI kharAba bolAI, A sArI bolAI, evuM tevuM nahIM, eka ja, A badhuM pudgala ja che. praznakartA : pachI to zuddhAtmAnI draSTie sAruM-kharAba rahetuM nathI. dAdAzrI: A to sAruM-kharAba to draSTi ApaNe samajyA hatA tevI baMdhAI gayelI che. tethI A baMdhAyelI draSTi ja evuM kare che. bAkI, eka ja pudgala. sAruM-khoTuM hotuM ja nathI. sAruM-khoTuM samAjamAM ane te ya che te sApekSatA che pAchI. hamaNe ApaNA hinduone che te bahu bhUkhyA hoya, traNa dahADAnA ane AmiSanI thALIo Ape tyAre kahe, nA bhaI ! amAre game eTalA bhUkhyA chIe paNa AmiSa nahIM khape ane musalamAno khuza thaIne le. eTale AvI rIte badhuM che. have ApaNane mAMsAhArano vicAra Ave eTale manamAM che te cItarI caDhe. have e che ke emAM kharuM-khoTuM hotuM nathI, mAruM kahevAnuM tyAM AgaLa, tyAM AmiSa kaho ke nirAmiSa kaho, badhuM pudgala ja che. pudgala eTale je pUraNa kareluM hatuM, te ja galana thAya che atyAre, hAla galana thaI rahyuM che. galana thatI vakhate dekhAze, pUraNa karatI vakhate zuM nahotuM dekhAyuM ? tyAre kahe, dekhAyuM tuM, paNa e bhAna nathI. galana thatI vakhate dekhAya che have. ane navuM pUraNa thatuM nathI to e che ke tyAM AgaLa sTopa Ave che. navuM pUraNa kyAre nA thAya ? tyAre kahe che ke pravRttimAM nivRtti rahe tyAre navuM pUraNa nA thAya. eTale A pravRtti tame karo chatAM tamane karma nA baMdhAya, enuM nAma nivRtti. A saMsAranI nivRtti e to A bahAra sthULa svabhAve lokone ema samajaNa paDe. A kAmamAM hato, te baLada ghANIe pharato'to. have nathI pharato. samyakatva pachI mAtra galata ja ! jagatanA lokone pUraNa ne galana banne thAya e moha kahevAya, paNa galana ekaluM thAya ne pUraNa thAya nahIM e cAritra moha. lokone ema lAge ke A moha che, paNa ApaNe ema jANIe ke phAIla nikAla thAya che. zuM dekhAya che tamane ? ApaNe paNa Ama pudgala kahIe. mahAvIra bhagavAna eka lAkha mANaso AghApAchAM thayA karatAM hoya paNa eka pudgala ja joyA karatA'tA. kAraNa ke pUraNa kareluM te ja galana thAya che . eTale samakitI jIvomAM e eka ja kArya thaI rahyuM che, paNa samyatva nathI. enAmAM be kArya thaI rahyA che, e pUraNe ya kare che ne galane ya kare che. ane A pUraNa kareluM galana ekaluM ja kare che. eTale koI jainanuM pudgala hoya to jainanuM galana karyA kare, vaiSNavanuM hoya to vaiSNavanuM galana kare, zivavALuM zivanuM kare. mocI hoya e mocInuM, suthAra hoya to suthAranuM, luhAra hoya
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 471 AptavANI-13 (pUrvArdha) eka pudgalane jovuM ! 47) to luhAranuM. loka buddhi jue, judI judI jAtanI ane pote ja pAcho potAnI philma bagADe. e bicAro je bharyuM che e khAlI kare che, emAM tame zuM kAma AvuM bagADo cho ? have AmAM zI rIte samaje loko ? thAya che A zuM ? buddhivALA camake badhA. alyA bhaI, eNe pUreluM che te galana karavA dene bicArAne ! kramika mArgamAM samyakatva thayA pachI AnI A muMjhAmaNa. jAta jAtanI muMjhAmaNo, buddhi kharIne ! TheTha sudhI buddhi kare. A thoDuM ghaNuM UMcuM thAya che ke nahIM rastAmAM ? thoDuM ghaNuM thAya che kharuM ne, Ama che, tema che evuM? praznakartA : nA, nathI lAgatuM. dAdAzrI : tyAre sAruM. kahe to ya vAMdho nahIMne ApaNe. praznakartA : jJAnI puruSanI pratyakSatA hoya che to A vastu bahu khabara paDe che. A koyaDAo saheje ukalI jAya che. dAdAzrI : hA, ukalI jAya. nahIM to ukale ja nahIM ne ! zAstramAM ukela Ave ja nahIM ne ! niveDo ja nA Ave ne ! tethI kRpALudeve lakhyuMne, zAstrathI niveDo nathI. eka pudgala juene eTale bhAMjagaDa ja nahIM. nahIMtara buddhi juduM juduM dekhADe. A loko AvuM kema kare che, A loko AvuM kema kare che ? are bhaI, samakitI jIvo che eno je badho mAla nIkaLe che e eNe je bharyo che evo eno khAlI thAya che, emAM tuM zuM karavA kUdAkUda kare che? jaina pudgala ane vaiSNava pudgala eTale zuM ke A je mAla bharyo che e khAlI kare che. praznakartA: pachI saheje samAdhAna rahe che. dAdAzrI : samAdhAna ja rahe. A jJAna ja samAdhAnI che, sarva samAdhAnI che. dareka TAIme, dareka kALe ane dareka jagyAe samAdhAna rahe evuM A jJAna che, akrama vijJAna. koI gALa bhAMDI gayo toya samAdhAna rahe. caMdubhAI ko'kane gALa bhAMDe to e samAdhAna rahe. ane caMdubhAIno bharelo mAla nIkaLe che. pelAno bharelo mAla Ama nIkaLe che. praznakartA : paNa pahelAM caMdubhAIne dekhI zakato hoto ne ! dAdAzrI : pahelAM to dekhI zake nahIM. jyAM sudhI samyakta draSTi khullI na thAya, tyAM sudhI badhuM UMdhuM ja juene ! tyAM sudhI pUraNe ya kare ne galaneya kare, beu kare ane A galana ekaluM ja kare. bIjuM nA kare. atyAre koI beTho beTho bahAra sigareTa pIto hoya to, ko'kanA manamAM ema sAruM-khoTuM, beu pudgala ja ! A pudgalanA be bhAga che. A sAruM ne khoTuM, A napho ne khoTa, evA be bhAga che, evuM kramika kahe che. tyAre A akrama kahe che, eka pudgala ja che, bIjuM kazuM che nahIM. eka pudgala ja che eTale pachI sAruM hoya, khoTuM hoya, bhagavAnane vAMdho nathI, A samAja vyavasthAne mATe che. napho-khoTa zenA AdhAre ? vyavahAranA hisAbene ! bAkI badhuM eka ja pudgala. sAruM-khoTuM nahIM. sAruM jue to rAga thAya. khoTuM jue to daiSa thAya. che ja eka pudgala. A to lokoe vibhAjana karyuM che. AnuM bhrAMtithI. saba pudgala kI bAjI che. pudgalanI ja bAjI che. A parALa hoya te lAMbuM hoya ke TUMkuM hoya paNa parALa che ne ! kAgaLavALA zuM kahe ke A gAya-bheMsa nA khAya, te parALa amAre cAle. amAre kAgaLa banAvavAmAM eya cAle ane peluM ya cAle. amAre eka ja che. e parALa para jarA pANI paDI gayuM varasAdanuM eTale peluM bhAve nahIM eTale nA khAya. bahu bhUkhyA hoya to khAya. eTale pelo kahe ke kAmano nahIM A parALa, evuM A ApaNe. vAstavikamAM nathI evuM. vAstavikamAM to A pudgala ane A cetana evI jene khabara che, ene badhuM ja khabara che. sAyaTiphika sarakamasTenziyala eviDansathI baneluM badhuM pudgala. saMyogika banelI badhI vastu pudgala, svabhAve karIne banelI vastu cetana. AMkho mIMcIne zuM jovAnuM che ?
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 472 473 AptavANI-13 (pUrvArdha) eka pudgalane jovuM ! praznakartA have A potAnA pudgalane ja jovAnuM, bIjuM kaMI dhyAna karavAnuM rahyuM nahIM. dAdAzrI : e to vAMdho nahIM. e to jarUra ja che. e dhyAna nA kahevAya. e draSTA-drazya kahevAya che. praznakartA : eTale ApaNe zarIrane ja jovAnI vAta che. dAdAzrI : teno vAMdho nathI. e to badhI jarUra ja che ne ! eka pudgalane ja joyA ja karavAnuM che. eka pudgala eTale zuM ? sAva bahu kiMmatI hoya te ya pudgala ane jenI velyu kazuM ya nA hoya te ya pudgala. eTale badhuM sarakhuM mAnavuM pudgala. pudgala eTale vinAzI. pote draSTA thAya tyAre peluM mahIM zuM che, jANavAno prayatna karIe tyAre jJAtA thaIe eTale peluM joya che. eka pudgala eTale zuM ? praznakartA : eka pudgala eTale Apa zuM kahevA mAMgo cho ? dAdAzrI : A badhuM ja dekhAya, juduM juduM dekhAya che paNa pudgala eTale pUraNa-galana svabhAva ja che. eTale e AkhA zarIramAM pudgala ekaluM ja jue che, bIjuM kazuM jotAM nathI. vizeSaNa nathI ApatAM evuM kahevA mAMge che. praznakartA : eka pudgala juo cho eTale pUraNa-calana joyA karo cho ema kahevA mAMgo cho Apa ? dAdAzrI : eka ja pudgala, bIjuM vizeSa nahIM. A badhuM je gaNo te badhuM eka ja padgala ja che. bIjuM kaMI che nahIM A. huM eTale pudgala rUpe ja joya che A badhuM. eTale vizeSaNarUpe ApavA mAMgato nathI. hisAba che A pUraNa karelAM, te badhA galana thavAnA e badhA cIkaNA che. eka ja pudgala, pachI gAya hoya, bheMsa hoya. praznakartA: mana, buddhi, citta, ahaMkAra e pudgalamAM AvI gayA ? mana, buddhi, citta kahIe badhuM pudgalamAM AvI gayuM? dAdAzrI : pudgalamAM dareka cIja AvI gaI. ahaMkAra-bahaMkAra badhuM ja. AkhuM jagata eka pudgalamAM AvI gayuM. IndriyothI dekhAya che e badhuM. praznakartA ApaNA pudgalanuM ke sAmAnuM pudgalanuM je paNa thAya che e pUraNa-galana ja che. dAdAzrI AtmA sivAya bIjuM badhuM pudgala. enuM lAMbuM lAMbuM karyuM ApaNe pachI, e loka kaheze, kaMIka lAMbuM kaho. tyAre meM kahyuM, zaucAlaya, bhojanAlaya ane pUraNa-galana ne zuddhAtmA. A badho sAmAna lAvIe chIe e badho e bhojanAlaya che ane A badhuM je saMDAsa thAya che, e badhuM bIDIo nAkhI daIe, e badhAM zaucAlaya che. pUraNa-galana ne zuddhAtmA, bIjuM kazuM che ja nahIM. enA ja lokoe buddhithI bhAga pADyA. A to sonuM che, cAMdI che, A sIsuM che, lokhaMDa che, badhA. bhAga pADyA buddhinI kasoTIthI. praznakartA game te hoya paNa chatAM pudgala ja che. dAdAzrI : pudgala ja che, e AkhuM ya pudgala che. have je rUpI paramANu, rUpI che, eno guNa mukhya kayo che ? tyAre kahe, pUraNa-galanano svabhAva che. pUraNa thayeluM hoya to galana thayA kare, pAchuM galana thaI gayuM hoya to pAchuM pUraNa thayA kare. eTale pUraNa-galana, pUraNagalana, pUraNa-galana thayA ja kare. ahIM AgaLa nAkhyuM khAvAnuM pANI pIdhuM, eTale saMDAsamAM, bAtharUmamAM. ahIMthI zvAsa lIdho to ucchavAsa. A pUraNagalana, pUraNa-galana thayA ja kare. nahIM thatuM? praznakartA : thAya che ne ! dAdAzrI : A badhuM eno guNa. mahAvIra zuM tapa karatA hatA, e samajI gayAne tame ?! adITha tapa ! mahAvIra eka pudgalane ja kevI rIte jotA hatA ? aMdaranI ja badhI halanacalana, badhI ja kriyA, aMdara aMdana
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka pudgalane jovuM !! 474 475 AptavANI-13 (pUrvArdha) mAtranA jANakAra hoya che. bIjuM bahAranuM kazuM jovAnuM nahIM, AmAM ja jovAnuM. praznakartA : krodha-mAna-mAyA-lobha che, ene Ama pRththakaraNa karavuM hoya, to vizeSa pariNAmamAM aham Ubho thayo, pachI A vyatireka guNo UbhA thAya che ? pachI krodha thAya che, to krodha ane ahamUno sAMdho kevI rIte bhagavAna eka pudgala joyA karatA hatA. bIjI bhAMjagaDamAM nahotA paDatA. AvuM Dakho nA kare. ameya Dakho nA karIene kazuM ?! tane samajavuM hoya to samajAvIe UMDA utarIne paNa te tane nukasAna karaze badhuM. have bahu uMDo utarIza nahIM. te pAchuM pUcha pUcha kare, AvuM pudgala, to kyAMno kyAMya guphAmAM pesI jAya ! chevaTe A eka ja dhyeya ! praznakartA: ApaNe prayatna karIe paNa thoDIvAra rahe paNa khasI jAya. dAdAzrI : ApaNe bahArano abhyAsa vadhArene, lokone judApaNAno bilakula abhyAsa ja nathI ne ! koI pudgalanI vastu evI tevI hoya tenI upara ApaNe upayoga karIne nirIkSaNa karatAM hoya to khyAlamAM rahene, evuM e potAnA pudgalane jovAnuM che. praznakartA : eTale potAnA eka ja pudgalanI bahAra koI Dakhala nahIM ? dAdAzrI : e badhuM pudgala che, paNa pudgalane cUMthIne zuM kAma che te ? zuddhAtmA sivAya badhuM pudgala, eno cuMthAro karIne zuM artha che? tAre pudgalamAMthI kADhavuM che kaMI ? eno arka kADhavo che ? praznakartA: A sAMdho badho zuM hoya che ? dAdAzrI : samajavA jevo AtmA ane bIjuM badhuM pudgala. te pudgalamAM che te tAre zuM karavuM che kaMI ? to ene phoDavAra kADhIe, samajIe ! emAM kaMI tAre pudgalasAra bahAra kADhavo che kaMI ? AtmA ekalo ja pUro karavo che ke ahIM sAra hala kADhavo che pudgalano ? praznakartA : AtmA ja pUro karavAno che. dAdAzrI : pachI A pudgalamAM to mahIM pesI gayelA te jaDelA nahIM, pAchAM nIkaLelA nahIM. praznakartA : e badhuM samajavA mATe te jANavA mATe ? dAdAzrI : nA, e jo samajavAmAM UMDo utare to pachI pese to pachI jaDe nahIM. enA karatAM e te mahAvIra bhagavAna zuM kahetAM hatAM ? eka pudgala, bhAga ja nahIM, vibhAga ja nahIM. praznakartA : eka pudgala badhuM. dAdAzrI : haM. eka ja pudgala. anaMta prakAranI avasthAo che paNa pudgala eka ja che A badhuM, vinAzI svabhAvanuM che. eTale mahAvIra dAdAzrI : bIjuM zuM ? eka pudgala jovAya to bahu thaI gayuM. joI zakAya ja nahIMne ! bahAra ja Dakhala kare, evuM kahevA mAMge che. ApaNe jovAno abhyAsa karo paNa thAya nahIM. thoDI thoDI vAra rahe pAchuM cUkI jAya, bAkI bahAra ja jatuM rahe ! praznakartA : e sTeja AvavAnI to kharI ja ne ? dAdAzrI : e prayatna eno e ja hoya, paNa thAya nahIMne, rahe nahIMne ! jAya ne Ave, jAya ne Ave, e jANI rAkhavAnuM che. eka ja pudgala jovAnuM che. caMdubhAInuM mana zuM kare che, buddhi zuM kare che, citta zuM kare che, caMdubhAI zuM zuM karI rahyAM che, badhuM niraMtara enuM nirIkSaNa karavuM e zuM che ? e ja kampliTa zuddhAtmA ! praznakartA : dhAro ke, bhagavAna mahAvIra pudgalane jue che ane e vakhate gautama svAmI emane prazna pUche to e javAba nIkaLe ne ?
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka pudgalane jovuM ! 476 477 AptavANI-13 (pUrvArdha) to jANavuM ke graMthi che ApaNAmAM. te graMthi chUTavI joIze ! dAdAzrI : to ya e pote to eka ja pudgalane jotAM hoya. praznakartA : to e javAba bahArano bhAga Ape ne ? dAdAzrI : pote javAba nA Ape, te ghaDIe je pudgala bhAga hato, teno te ja bhAga javAba Ape. praznakartA : barobara che. paNa bahArano bhAga ApaNe kone kahIe chIe, eka pudgala ane te sivAyano bhAga ? dAdAzrI : jonAra ane jANanAra che, ene bahArano bhAga hoto nathI. A tuM bolI rahyo chuM ne tene jue-jANe ene jJAna kahevAya. praznakartA: to dAdA evI sTeja enI meLe Avaze ? dAdAzrI : ApaNe to e prayatnamAM rahIe ne, A karavAnuM evuM badhuM hoyane ! praznakartA : eka ja bhAvamAM rahevAnuM? dAdAzrI : eka ja bhAvamAM, jJAtA-draSTA bhAvamAM ja rahevAnuM. praznakartA : atyAre to e kaThina paDe, ema kahe che. dAdAzrI : nA, atyAre e nA hoyane ! atyAre bahAra javuM paDe ApaNe. paNa te eTecamenTa vagaranuM hoya to e che te jJAtA-draSTA kahevAya ane eTecamenTa sahita hoya to che te indriyajJAna kahevAya. (eTecamenTa eTale pAchuM ajJAnI jevuM eka thaI javuM) praznakartA: tanmaya thaI jAya to indriyajJAna AvI jAya? dAdAzrI : nA. koIvAra tanmaya thaI jAya toya nahIM, eTecamenTa sahita hoya to ja indriyajJAna kahevAya. eTecamenTa nathI to ya paNa tanmaya thaI jAya koI jagyAe. paNa e tanmaya thavuM e paddhatisara nathI. e pharI ko'ka vakhata chUTuM karavuM paDaze ene. ekadhAruM ja hovuM joIe. tanmaya thAya pachI vyavahAra ja Akho eTecamenTa vagarano thaI jAya che. vItarAga vyavahAra thaI jAya che. ghaNAM mANasone vItarAga vyavahAra thaI gayelo che. paNa te amArA paricayamAM rahevAnA. A te TheTha dUrathI doDadhAma doDadhAma kare, paricayamAM nA rahevuM paDe ? anaMtA zeyone joyuM eka pudgalamAM ! anaMtA joyone vItarAgoe eka ja zeyamAM joyeluM, tevuM A 'dAdA'e eka ja zeya, eka pudgala joyuM che. pudgala to svAbhAvika rIte eka ja che, mULa svabhAvanuM pudgala, vizrasAnuM baneluM ! jagata che, neTa (so TakA) cokhkhA paramANunuM !!! have vItarAgoe pudgala joyuM, e zuM joyuM? tyAre kahe, pudgalanI jAtajAtanI verAyaTIo che ne te verAyaTI emanA jJAnamAMthI kADhI nAkhIne eka ja A badhuM pudgala ja che. Ama verAyaTI to lokoe, buddhizALIo e pADI'tI. eTale mahAvIra bhagavAna eka pudgalane ja joyA karatA hatA. bIjuM kaMI jotA na hatA. verAyaTI-berAyaTI nA jue. ahIM to verAyaTI keTalI badhI te ? darekanI dukAne pudgalanI verAyaTIo hoya. paNa bhagavAna zuM jotA'tA ke A strI-puruSa, A chokaro, A Ama tema, A sonuM, A rUpuM-pittaLa, A Ama, evuM badhuM nahIM, eka ja pudgala. eTale A choDavAnuM ne A na choDavAnuM evuM nahIM. badhuM eka ja pudgala che. eka ja pudgala rIte joyA karatA hatA, basa. bIjuM kazuM jotA na hatAM bhagavAna. bhagavAna bahu pAkAM mANasa. enI pAse badhAya chetarAyane beThA. tethI ApaNe rakhaDI maryA ne ! e ekalA pAkAM, te upaDI gayA. pAkAM hoya te upaDI jAyane ! nahIM to kAco paDe to mAra khAyane ! khIlA mAranAro kAco paDyo paNa khIlA khAnArA pAkAM te cAlyA gayA. kevI rIte khAdhA ke e cAlyA gayA ne mAranAro rahI gayo ? eka ja pudgala joyuM, pudgala pudgalane mAre che. eka ja pudgala joyuM emaNe.
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka pudgalane jovuM ! praznakartA : ThokavAvALo ya pudgala ne A ya pudgala ? dAdAzrI : bahu pAkAM. 478 mahAvIratI che A rIta ! praznakartA : bhagavAna mahAvIra potAnA eka pudgalane jotA hatA. eTale bhagavAna mahAvIra AtmAmAM ramaNatA kare che ke pudgalane jue che ?! dAdAzrI : pudgalane jovuM ane jANavuM, enuM nAma ja AtmaramaNatA. bhagavAna mahAvIra zuM karatA, eka pudgalamAM ja sthira draSTi karIne ja rahyA. tyAM pachI kevaLajJAna upajyuM'tuM. praznakartA : chevaTe A karavAnuM che e lakSamAM hovuM joIe. dAdAzrI : hoya ja badhAMne, zabda nA samajAyo hoya paNa ema ne ema to enuM lakSa hoya ja. AtmaramaNatA, svaramaNatA badhuM ekanuM eka ja. svaramaNatA eTale peluM pudgala ja joto hoya. praznakartA : Apane to evuM rahetuM hoyane, dAdA ? dAdAzrI : amAre thoDuM kAcuM paDI jAya. A je tame vAta bolo chone, e pa22maNatAmAM bolo cho. Akho dahADo pa22maNatAmAM ja raho cho tame. svaramaNatAmAM, nizcayathI svaramaNatAmAM, bAkI vyavahAramAM ja tamAro nizcaya varte. AvuM ja hoya, chatAM A to bahu UMcuM pada kahevAya ! bhagavAna mahAvIra to basa, ekaluM potAnuM ja pudgala joyA karatA'tA. kAraNa ke emAM cha dravyo che, e to emane dekhAya ja niraMtara. eka pudgalamAM ja draSTi rAkhatA'tA. eka ja pudgala, bIjuM nahIM. je eka pudgalano svabhAva che e sarva pudgalano svabhAva che. svabhAva ekano eka ja jAtano che. eTale bhagavAnanI rIta meM tamane ApI che. te rIte cAlo have. //////////
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ [8] jotAra-jANatAra te teto jANatAra ! jJAyakabhAva : mizrabhAva ! jone, sUtAM sUtAM paga dabAvaDAvuM chuM ne tene ya jANe che. zuM thaI rahyuM che, tene ya jANe. praznakartA : atyAre kahyuM ne ke A paga dabAvavAnuM kahe che ene ya jANe che, A paga dabAI rahyA che ene ya jANe che, pachI A vANI kaho ene ya jANyA kare to A badhuM eTa e TAIma kevI rIte banI zake ? ya dAdAzrI : eTalI badhI anaMta zakti, ohoho ! cogaradama joI zake !! A AMkhyo to AgaLa ja dekhI zake, peluM to daseya dizA joI zake. badhI dizA, badhA khUNA, badhI DigrIomAM e nA karI zake ? praznakartA : paNa eTa e TAIma to eka ja hoya ne ? dAdAzrI : eka ja hoya paNa te badhuM kahI Ape. paNa zabda kahevA mATe judA judA joIe, eTale eTalo TAIma joIe. eTa e TAIma badhA zabdo bhegA nA karI zakAya. eTale syAdvAda mAMge. praznakartA : jovuM eTale AMkhethI jovAnI vAta nathI emAM. e aMdaranuM darzana che. to ApaNe je jANIe, e AtmAne ja khabara paDe che AptavANI-13 (pUrvArdha) ne, paNa e ApaNane jJAna lIdhAM pachI. have jJAna lIdhAM pahelA paNa badhAMne khabara ? 480 dAdAzrI : nA, nA khabara paDe. praznakartA : e jJAna pahelAM paNa je kaMI jANe e AtmAnA guNathI jANe ne, jANe to ? dAdAzrI : nA. e che te bharelA pAvarathI jANe che. praznakartA : have jJAna lIdhA pachI jyAre jyAre jJeya sAme Ave tyAre dareka jANavAmAM eno anubhava amane thAya. e AtmAno anubhava thavo joIe. ema ja thayuM ne, je thaI rahyuM che e ?! dAdAzrI : nahIM, jovAnuM ne jANavAnuM thayA kare. praznakartA : hA, eTale e amAro AtmA ja joI rahyo che ema samajavAnuM ne ? dAdAzrI : hA, jJAtA-draSTA, jJAyaka. jJAyakabhAva eTale AtmAne kazuM bolavAnI jarUra ja nathI. pahelAM jJAyakabhAva hato ja nahIM ne ! mizrabhAva hato. emAM kartApaNuM ne jANapaNuM 'huM karuM chuM ne huM jANuM chuM' enuM mikScara hatuM. praznakartA : have pyaoNra jANapaNuM thaI gayuM. dAdAzrI : hA, pyaoNra jANapaNuM. praznakartA : eTale A jANapaNAno je vAre vAre anubhava Ave che e AtmAno ja anubhava Avyo ne ?! dAdAzrI : badhuM AtmAnuM ja. paNa temAM A bahAranuM jJAna je dekhADe che, e pAvara cetana (mizracetana) dekhADe che. praznakartA : dAdA, to mULa AtmAnI je jovA-jANavAnI kriyA che,
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne teno jANanAra ! ane mizracetananI jovA-jANavAnI kriyA che, emAM phera zo che ? dAdAzrI : mizracetana vinAzIne joI zake che. vinAzI ekalAne ja joI zake che. ane mULa cetana che te vinAzI ne avinAzI beu joI zake che. banneya jANe-jue. amane kaMI A sUrya-caMdra paDI gayelA nA dekhAya. A sUrya nIce paDI gayelo nA dekhAya, amane tyAM ne tyAM ja dekhAya. paNa e vinAzI jJAnanA AdhAre. e jJAna AkhuM vinAzI che. e avinAzI jJAna na hoya ! avinAzI jJAnamAM pheraphAra nA thAya ! 481 praznakartA : deha AMkhothI jue che, AtmA jJAtA-draSTA bhAvamAM che, e paNa jue che. to bannenI draSTimAM jovAmAM pharaka zuM ? dAdAzrI : AtmA jue che, e riyala drazya che ane A AMkho jue che e rileTIva drazya che. A rileTIva drazya, peluM riyala drazya. praznakartA : emAM phera zuM ? dekhAvamAM zuM phera ? jovAmAM pha2ka zuM ? dAdAzrI : bahu phera. A vinAzI drazya. riyala(tattva) vastu riyalane ja jue. A to rileTiva(avasthAo), vinAzI jue. badhuM Indriya jJAna e jJAna ja nA kahevAyane ! e to bhrAMtinI bhrAMti kahevAya. 'huM jANuM chuM' ane 'huM karuM chuM' beu sAthe. ApaNe draSTA ne jJAtA bene khoLI kADhavAM joIe. jJAtA-draSTA je che, te avinAzI che. drazya ne zeya be ya vinAzI che. drazya ekaluM nahIM, zeya hauM. koNa ? praznakartA : A badhAno jANanAra AtmA che, to ene jANanAra dAdAzrI : e jANanArane koI jANanAra nA hoya. praznakartA : hA. barobara che. nA ja hoya. 482 che. AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : nA jANanArane jANanAra hoya. praznakartA : kAraNa ke e svayaM che ne ! e kAyamano che, paramenanTa dAdAzrI : nA, eTale pote jJAtA-draSTA che ane bIjuM A jagatamAM badhuM jJeya ane drazya che. praznakartA : pote ekalo ja jJAtA-draSTA che. dAdAzrI : e pote ekalo ja jJAtA-draSTA che. eTale bIjuM khoLavAnuM kyAM rahyuM? ane bIjo prazna barobara hato, to ene koNa jANanAra che ? to e pote potAne jANe che ne beune jANe che. praznakartA : sva-para prakAzaka che. dAdAzrI : e prazna tyAM patI jAya che. enDa Avyo ke nA Avyo pachI ? jJAtA-draSTA, buddhithI ke AtmAthI ? praznakartA : huM jJAtA-draSTA thaIne jovAno prayatna karuM chuM, te ghaDIe paNa buddhi ja jotI hoya ema lAge che. dAdAzrI : e kharuM kahe che. buddhi ja jue che. jJAtA-draSTA to jyAM buddhi ya na pahoMce tyAM jJAtA-draSTA zarU thAya che. 'e jJAtA-draSTA e jovAno prayatna karuM chuM.' 'prayatna karuM chuM' kahe che mATe te buddhi ja che. have buddhinuM calaNa hoya te vakhate buddhi jotI hoya ema lAge che paNa e je kahe che te jJAna che. te 'tame' 'joyuM' A. 'joyuM' eTale jJAtA tarIke joyuM nA kahevAya. paNa A draSTA tarIke 'joyuM'. kAraNa ke jJAtAdraSTA tarIke joyuM kyAre kahevAya ? 'evuM lAge che' tyAre draSTA tarIke joyuM ane 'jANavAmAM Ave che' tyAre jJAtA tarIke jANyuM. jonAra to 'tame' ke bIjA koI sAheba AvyAM hatA ?
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne teno jANanAra ! 483 484 AptavANI-13 (pUrvArdha) praznakartA : paNa 'e lAge che' evuM je kahe che e buddhi ja kahe che, ema lAge che. dAdAzrI : e buddhi nathI. e buddhi jovAmAM hoya, eTale ke buddhi paNethI jue che ane e zuM jue che, ene "ApaNe jANIe chIe ke "A buddhi ja joI rahI che, huM nathI joto.' eTale buddhine je jue che te ApaNe chIe. eTale tyAM ApaNe pote drA tarIke kAma karIe chIe. eTale jonAra koNa che te ApaNe khoLI kADhyuM. eTale A draSTA kAma kare che kharo ! praznakartA: paNa buddhithI para javAtuM nathI. to A buddhimAM rahIne ja jovAya che ? dAdAzrI : nA, buddhithI para to javAyuM ja che. paNa buddhine haju poSaNa maLe che. buddhine poSaNa maLe te amuka kAraNone laIne, te dhIme dhIme ochuM thaI jAya che. bAkI buddhithI para to javAyuM che, nahIM to buddhi ahIM emane roja AvavA nA de. ke "mane A dekhAya che ne te 'huM jouM chuM' e ja bhrAMti che. jo "jANavAmAM Ave to riyala (kharo) jJAtA kahevAya. te A jJAtA-draSTA ! ane tamane vAreghaDIe anubhavamAM Ave ja che, paNa Avo tALo besADavo paDe. praznakartA : e DimArkezana kevI rIte khyAla Ave ke A buddhinuM jovAjANavAnuM che ane A 'potAnuM jovA-jANavAnuM che ? dAdAzrI : buddhinuM to Ama AMkhe dekhAya te ja jovA-jANavAnuM athavA kAnathI saMbhaLAya te, jIbhathI cakhAya te, e buddhi badhI. praznakartA : eTale A IndriyanuM thayuM paNa bIjuM badhuM paNa aMdara cAlatuM hoya ne buddhinuM dekhAvAnuM ke A pakSapAtI che, AvAM che, tevAM che e badhuM paNa buddhi ja jue ne ? dAdAzrI : A badhuM joIe, e buddhinuM ja. ane AtmAnuM jJAna-darzana to jovuM ne jANavuM e judI vastu che. dravyone jue-jANe, dravyanA paryAyane jANe, enA guNane jANe e badhuM jANavuM-jovuM, enuM nAma AtmA. agara to mananA badhA paryAyane jANe. buddhi to mananAM paryAya amuka hada sudhI ja jANI zake. jyAre AtmA mananAM badhA ja paryAyane jANe. buddhine, paristhitine jANe. ahaMkAranA paryAyo jANe, badhuM ja jANe. jyAM buddhi nA pahoMce, tyAM pachI enuM cAlu thAya. praznakartA : e buddhi kyAM sudhI joi zake ? dAdAzrI : amuka hada sudhInuM. saMsArika jJAna cAle, saMsArI kAmakAja. praznakartA : eTale A jovuM-jANavuM je kIdhuM AtmAnuM, e dravyone jANe ? dAdAzrI : haM ! praznakartA: e dravyane, dravyanA guNadharma ane dravyanA paryAya ne eTale praznakartA : buddhi jarAka Dakho kare tyAre kahIe ke eka bAju besa. huM to dAdA pAse jaIza. mela pULo ! dAdAzrI : hA, eTale mela pULo kahIe ! praznakartA : buddhi Dakho karatI nathI dAdA pAse AvavAmAM, e to Ave che barAbara premathI. dAdAzrI : premathI eTale ja buddhithI upara gayeluM che te A jJAna. A prajJAnuM kAma che. buddhi A jue che paNa ApaNane manamAM lAgyuM ke huM jouM chuM', te bhrAMti che. A badhI zeya vastuno jJAtA-draSTA 'huM nathI lAgato, paNa A buddhi lAge che. paNa A buddhino jJAtA-draSTA koNa ? AtmA. loko to Ane zuM bole ? 'huM ja jouM chuM, huM ja jouM chuM' evuM lAge che. paNa tame zuM kaho cho ? 'A buddhi jue che" evuM lAge che. nahIM to loko to evuM ja kahe,
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne teno jANanAra ! e kevI rIte, emAM zuM zuM joi zake ? eno ekjhekTa dAkhalo Apone ! dAdAzrI : A konA guNadharma che e badhuM jANe. pudgalanA guNadharma che ke cetananA guNadharma che. pachI bIjA guNadharma jANeya badhAM. AkAzanA guNadharma zuM che e badhuM jANe. pachI kALanA zuM guNadharma che e jANe. 485 praznakartA : e guNadharma kahone ! kALanA guNadharma zuM ? AkAzanA guNadharma zuM ? dAdAzrI : e to pIstALIsa Agama jANyAnuM phaLa, te A badhA guNo jANavA. kALanA, AkAzanA, badhAnA guNo, guNadharma jANavA te. praznakartA : AtmAnI jJAnakriyA ne darzanakriyAmAM jo evuM jANavAjovAnuM hoya to pachI atyAre to amane badhAne to evuM nA hoya ne dravyanuM jovuM-jANavuM ? dAdAzrI : e evuM kaMI utAvaLa karavAno artheya nahIM ne ! evuM nA jANavA jovAthI kaMi ochI mAMkaNa mAravAnI davA pI javAya? praznakartA : to tyAM sudhI zuM hoya ? to e jJAna-darzananuM jovApaNuM nA rahyuM evuM thayuM ? dAdAzrI : rAga-dveSa nA thAya eTale ApaNe jANavuM ke ApaNuM jJAna pAmyA che, sAruM che. rAga-dveSa thAya eTale saMsAra baMdhAya che e nakkI thai gayuM. rAga-dveSa nA thAya eTale ApaNe ApaNI gADI cAlu che, rAjadhAnI ekasapresa. tAre jovAnI ya jarUra nahIM, cAle che ke nahIM ! gADI cAle tyAre to be jAtanA pariNAma dekhAya che. keTalAMka jhADo Ama jatAM dekhAya. ApaNI gADI Ama jatI hoya tyAre keTalAMka jhADo Ama jatAM dekhAya che. keTalAMka che to Ama ApaNA joDe cAlatA hoya evuM dekhAya. enuM kaMI kAraNa che ne enI pAchaLa ? praznakartA : e pelA najIkanA hoya che e Ama jatAM dekhAya ane dUranA hoya ne e joDe joDe lAge. AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : zAthI paNa e ? bola, A buddhi jANe samajI jAya ke A najIka che, pelA cheTenA che. 486 pudgalane jotArI prajJA ! praznakartA : A pudgalanI badhI vastu je jue che e jovAnI badhI je kriyA che, e buddhikriyA che ke jJAnakriyA che ? dAdAzrI : e Ama jAya to prajJAnA bhAgamAM ja jAyane ! ahaMkAra ane buddhinI kriyAthI thoDuM samaja paDe, bAkI prajJA sivAya nA samaja paDe. ApaNe haju eprenTisa tarIke rahevuM. probezanarI nA kahevAya. praznakartA : eTale jJAna lIdhA pachI je mahAtmAone pote zarIrathI judAM che evuM je rahyA kare che, lakSa besI gayuM che zuddhAtmAnuM ne pachI jovAnI badhI kriyA cAlyA kare che, e badhI prajJAthI thAya che ne ? dAdAzrI : badhuM prazAzaktithI thAya. prajJA che te amuka hada sudhI, A jyAM sudhI phAIlano nikAla kare tyAM sudhI prajJA. phAIla pUrI thaI gaI eTale pachI pote ja, AtmA jANe. praznakartA : jJAnakriyAthI jovAnuM e to bahu dUra rahyuM eno artha ? dAdAzrI : e ja prazAzaktinI ja jJAnakriyA. atyAre pelI jJAnakriyA to utpanna thaI. pachI A badhI phAIlono nikAla thaI jaze tyAre vijJAnakriyA. dekhADe e prajJA ! prajJA ja jue TheTha sudhI. prajJA ja dekhADe badhuM ApaNane. praznakartA : huM dasa varSano hato tyAre meM zuM zuM kareluM e dekhADe. bAra varSano hato te dekhADe phoTA badhA Ama, philmanI peTha dekhADe. to e philma je dekhADe che e prajJA dekhADe che ?
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne tenI jANanAra ! 487 488 AptavANI-13 (pUrvArdha) dAdAzrI : prajJA eTale AtmA ja dekhADe che. kahevAya. paNa chevaTe pachI prajJA baMdha thaI jAya che. prajJA che tyAM sudhI zuddhAtmA ane AtmA e paramAtmA. che eka ja, paNa A AvyA pachI peluM thaI jAya ! dAdAzrI : hA. e ja AtmA. praznakartA ane je caMdubhAIne jue che e buddhi ? praznakartA: kAle e raDatA hatA to ene dekhAya ke A caMdubhAI raDe che, paNa pAchA aMdarathI, 'dAdA bhagavAnanA asIma jaya jayakAra ho' cAlu hatuM to e caMdubhAIne jatuM hatuM te koNa ane asIma jaya jayakAra" bolatuM hatuM koNa ? dAdAzrI : e to aMdara rekarDa cAlu ja rahe che. praznakartA : eTale aMdara pelI "orIjInala Tepa' cAlu ja hoya ?! dAdAzrI : e to amuka TAIma cAlu ja hoya che. eTale e bole e bolanAro judo ane te A caMdubhAIne jonAra ! dAdAzrI : e buddhi jue ane buddhine jue che te AtmA. buddhi zuM karI rahI che, mana zuM karI rahyuM che, ahaMkAra zuM karI rahyo che, badhAne jANanAra te AtmA. AtmAnI AgaLa paramAtmApada rahyuM. zuddhAtmA thaI gayo te paramAtmA bhaNI gayo ane paramAtmA thayo tene kevaLajJAna thaI jAya. kevaLajJAna thayuM te thaI gayo paramAtmA. phUla thayo, nirvANapadane lAyaka thaI gayo. eTale jovA jANavAno upayoga rAkhavo joIe, Akho divasa. praznakartA : dAdA, eTale zuddhAtmA pachI AgaLa paramAtmApada che ? dAdAzrI : zuddhAtmA e ja paramAtmA che, paNa A ahIM AgaLa hajI sudhI A AmAM kevaLajJAna thayuM nathI. to e zuddhAtmAne kevaLajJAna thayuM eTale thaI gayo paramAtmA ! praznakartA H caMdubhAIne jonAra e zuddhAtmA ? dAdAzrI : caMdubhAI je A karI rahyA che ne, ene jonAra buddhi che. praznakartA: to pachI jJAtA-draSTA kevI rIte thayA, jo buddhi jotI hoya to ? jonArato ya jotAro !! praznakartA : Apa kaho chone ke ame jJAna ApIe eTale AtmA ane dehane chUTA pADI ApIe chIe, to A baMnene judo pADanAro jue che koNa ? dAdAzrI : jJAtA-drA to A badhAne jonArA che e, jJAtA-draSTA A badhAne eTa e TAIma jANe che te. A mahIM lAge che tene, A bolAya che tene, evuM badhuM e badhAne eTa e TAIma jANe che. praznakartA : buddhi zuM kare che, e zuddhAtmA jue che ? dAdAzrI : e buddhine jue che, mana zuM kare che te jue, vANI che te, pachI ahaMkAra zuM kare che, e badhAne jue. praznakartA : e jJAtA-draSTAthI jue che ne? e je jue che e jJAtAdraSTA ke kema ? dAdAzrI : be vastu che jonArI. eka to prajJA che ane prajJAnuM kAma pUruM thaI gayA pachI AtmA che. AtmA jJAyaka tarIke rahe che. prajJAthI mAMDIne AtmA sudhIno jonAra che. prajJAnuM kAma pUruM thAya eTale AtmA pote, jJAyaka tarIke thaI jAya che. praznakartA: AtmAnuM ja svarUpa che, darpaNanI mAphaka. darpaNa kaMI bahAra AvatuM nathI jovA mATe. darpaNanI aMdara drazyo badhAM jhaLake che Ama. evuM AtmAnA svarUpanI aMdara to badhI vastuo jhaLake che ne, Ama ? dAdAzrI : e jhaLake che ne juduM che, paNa A to jJAyaka ! eTale A
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne teno jANanAra ! 489 490 AptavANI-13 (pUrvArdha) atyAre jJAtA koNa che ? e pelI prajJAzakti che. hA, kAraNa ke kAryakArI che. mULa AtmA kAryakArI nA hoya. A saMsAra che tyAM sudhI kAryakArI zakti UbhI thaI che, prajJA. e prajJA badhAM kAryo pUrAM karI ATopIne pachI mokSe jAya. praznakartA : eTale mokSanAM daravAjA sudhI madada karavA mATe A prajJA dAdAzrI : daravAjA sudhI nahIM, mokSamAM TheTha sudhI besADI de. hA, pUrNAhuti karI ApanAra e prajJA. jabarajasta zaktio che. game evAM kaSTo Ave to ya paNa kaSTa gabharAya eTalI badhI zaktio. eTalI vadhelI dekhe ke kaSTa gabharAya. praznakartA : jeTaluM jovAnuM thAya che eTaluM A aDatuM nathI ane bhaLI jAya to pachI lAgI Ave che. dAdAzrI : A je jonAra che enI upara jonAra hoya ja ne ! praznakartA e enI upara paNa jonAra hoya ? dAdAzrI : pachI enI upara jonAra nahIM. jonArathI upara koI jonAra nahIM. kharo jonAra te ja AtmA. praznakartA : eTale A AkhA divasanuM jovAnI prakriyA hatI to ene jonAro je che, ene paNa jonAro bIjo hoya che ema ? to pahelo jonAro koNa che ? dAdAzrI : e che te upAdAna kaho, buddhi kaho ke ahaMkAra kaho, ne tene paNa jonAro. praznakartA: e koNa ? dAdAzrI : e AtmA, jonArane ya jANe. praznakartA: to AmAM prajJA kyAMthI AvI ? dAdAzrI : e ja prajJAne ! mULa AtmA to mULa AtmA ja che. praznakartA : eTale AkhA divasanuM jonAro e ahaMkAra kahevAya ? athavA upAdAna kahevAya ? dAdAzrI : buddhi, ahaMkAra, ajJA zakti. praznakartA : barobara. dAdA, hamaNAM huM savAranuM jovA beTho, to atyAranuM jovAnuM rahI jAya che, huM pahelAnuM jouM chuM hamaNAM. dAdAzrI : paNa jue che kharo ne ! e ja tuM AtmA chuM, pachI zene jovAnuM rahI jAya che tyAM ? praznakartAdAdA, Ape AtmA sva-para prakAzaka che, te Ane laIne kahyuM che ? sva-para prakAzaka che, e potAne ya prakAzamAna kare che ? dAdAzrI : bIjuM zuM? je jonAra che tenI upare ya jonAra hoya. te dAdAzrI : jeTaluM jovAnuM bane eTaluM jovAnuM ane bIjuM nA joI zakAya enA pratikramaNa karavAnA. praznakartA: atyAre ame beThA ane AkhA dahADAnuM jovA beThAM hoIe, tyAre badhuM dekhAya ane te ghaDIe evuM paNa dekhAya ke ame AgaLanuM jovA beThAM chIe. dAdAzrI : haM. pachI ? praznakartA : eTale A zuM che ? je jue che, tene ya pAcho jue che. dAdAzrI : e je chellAmAM chello jonAro te ja ApaNe chIe. e jonAranI upara koI jonAra rahyAM nahIM. ane A je jonAra che, e enI pAchaLa chellAmAM chello jonAra hoya. praznakartA : eTale jonAranI upara paNa jonAra hoya che ?
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne tenI jANanAra ! 491 492 AptavANI-13 (pUrvArdha) jonAra upara jonAro AtmA jJAtA kahevAya ane jANavAnI vastu badhI zeya kahevAya ne jonAra draSTA hoya tyAre A drazya hoya. praznakartA : jonArAnI upara jonAro che, to pachI mULa AtmAnuM phaMkazana kevI rIte hoya che. AmAM ? dAdAzrI : A loko jue ja che ne badhA. AkhI duniyA jue che ne jANe che ne ! emane kahIe tame jotAM-jANatAM nathI, tyAre atyAre zuM karIe chIe ame ?! Akho badho phorTa vistAra joyo, phalANuM joyuM, phalANuM joyuM. paNa e jonArane ya jANavAno che. A jonArane jANanAra che pAcho ! praznakartA : A jonArane jANavAnuM che ? dAdAzrI : A jonArane je jue che ane jANanAra ne jANe che evo mULa AtmA. praznakartA: ene ApaNe prajJA kahI atyAre. dAdAzrI : haM, prajJA. praznakartA H to pachI mULa AtmAnuM ethI AgaLanuM phaMkzana zuM rahyuM ? dAdAzrI : nA. ethI AgaLa kazuM nahIM. basa, tyAM enDa. koI koIne levA-devA nathI, koI koIne helpa karatuM nathI. koI koIne kaMI ja choDavAnuM nathI, evA A tattvo ! TaMkotkIrNa svabhAvanA. kyAreya paNa ekAkAra thayA nathI, judA ne judA rahe. jema tela ne pANI be bhegA thayA hoya, paNa be judA te judA ja hoya temAM. vacalo upayoga koto ? praznakartA: eka vAra satsaMgamAM Ape kaheluM ke eka sTeja evI hoya ke caMdubhAI kare che ane emAM ja tanmayAkAra hoya. bIjI sTeja evI hoya ke caMdubhAI judA ane pote judo. eTale A kartA judo ane pote judo ane trIjI TopanI sTeja evI che ke caMdubhAI zuM kare che ene paNa jue che, AtmA caMdubhAIne jue che ! e samajAvo jarA ! dAdAzrI : zuM samajavAnuM che emAM ? praznakartA : e sTeja kayuM kahevAya ? dAdAzrI : evuM che ne, A jovAnA kAryomAM paDyA che te e kArya jovAnuM sahaja hovuM joIe. jovAnuM ene karavuM paDe che, jJAtA-draSTA rahevuM paDe che eTale ene ya paNa jANanAro che upara. jJAtA-draSTA rahevuM paDe che. e pachI menejara thayo pAcho. eno uparI pAcho rahyo. chellA uparIne jovuM paDe nahIM, sahaja dekhAyA ja kare. praznakartA : eTale A jJAtA-draSTA jovuM paDe che e koNa ane ene paNa je jue che te koNa ? dAdAzrI : mULa che te ene paNa jue che te mULa. A jovuM paDe che te vacalo, upayoga. eTale ene paNa jANanAro cheka chellI dazAmAM. A arIsAmAM ApaNe Ama beThAM ane arIso eNe mUkyo to ApaNe badhAM dekhAIene tarata ?! praznakartA : hA. dAdAzrI : ene kaMI jovuM paDe ? praznakartA: nA. dAdAzrI : evuM AtmAmAM jhaLake, badhuM AkhuM jagata mahIM jhaLake. praznakartA : e 'vacalo' koNa, dAdA ? dAdAzrI : upayoga. praznakartA : e upayoga paNa kono upayoga ? dAdAzrI : e pelI 'prajJA'no. prajJAnAM upayogamAM AvI gayo eTale bahu thaI gayuM. ethI AgaLa ApaNe bahu koIne jarUra nathI, tyAM sudhI
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne tenI jANanAra !. 493 484 AptavANI-13 (pUrvArdha) ApaNI kaoNleja ! pUrNatA pAmavA pALavI pAMca AjJAo ! praznakartA : je kaMI ApaNe joIe chIe ne jANIe chIe e eka vAta che ane bIjI bAju ApaNe jJAtA-draSTA thavuM che e bIjI vAta che. A jonAro-jANanAro ane pelo jonAro-jANanAro judI vastu che ? dAdAzrI : hA, barobara che. praznakartA H atyAre miDIyama zru jANe che, paNa jANe che e ja ? dAdAzrI : bIjuM koNa jANe te ? paNa A prajJAnA miDIyama zru e jANe che. praznakartA H to ene khabara pahoMcatI ja nathI ? dAdAzrI : ene mULa AtmAne kazuM levA ya nahIM ne devA ya nahIM ! e to vItarAga che. ane A zuM thaI rahyuM che te badhuM, A miDIyama UbhuM thayuM che, prajJAzakti te jANe che. praznakartA H eTale e je jJAtA che, ene A zeyanI koI paNa asara nA thAya ? dAdAzrI : hoya ja nahIM. saMga koI aDe nahIM. koI vastu ene aMDe nahIM. bhAvothI nirlepa, saMgathI asaMga ! praznakartA: khAlI ene jovAno-jANavAno ja eka eno potAno svadharma che ? praznakartA : te A jonArA-jANanArAmAMthI pelA jonArA-jANanArA upara TrAnsaphara kevI rIte thAya ? dAdAzrI : A jonAro-jANanAro che ne, enI badhI ja kriyAne e jANe, e A jJAtA-draSTA. praznakartA : eTale TUMkamAM atyAre A ahaMkAra che e jonArojANanAro che ane ahaMkAranI kriyA jANe.. dAdAzrI : huM zuM karI rahyuM che, mana zuM karI rahyuM che, buddhi zuM karI rahI praznakartA: barAbara che. e vAta sAcI che ApanI. paNa atyAre paNa ApaNe eno anubhava to thAya che ke AvuM thaI rahyuM che. jene ApaNe jJeya banAvyuM che. have A mana-vacana-kAyA ane ahaMkAra paNa e kharekhara to ApaNe ema kahIe chIe ke haju mULa AtmA joto-jANato nathI. AtmA to Agho che enAthI. dAdAzrI : te A eno viSaya nhoya. A to A je indriya draSTithI dekhAya che, emano A viSaya nathI. praznakartA H jovA-jANavAnI zakti mULa AtmAnI ja che ? dAdAzrI : jJAtA-draSTA ja svabhAva. ahIM lAITa thayelI hoya ne, te basa, jue. e lAITamAM jo jIva hota to joyA karata. praznakartA: AtmAno upayoga thato haze ? dAdAzrI : nA thAya evuM hotuM haze ? pelAM vicAra Ave tene jANI jAva, mahIM gusso Ave tene tame jANI jAvane ? praznakartA : hA. dAdAzrI : haM. ema pAchuM mULa TheThane pahoMcatuM nathI. e prajJAne pahoMce che. kAraNa ke A vacagALAnuM jJAna che, peluM to tadana jJAtA-draSTA ! praznakartA: hA, TheTha pahoMcatuM nathI. vAta ja tyAM che ne ? mAro e ja poInTa che ke ene TheTha pahoMce kevI rIte ? dAdAzrI : haM. paNa atyAre A vacce miDIyama prajJAnuM che.
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne teno jANanAra ! 45 AptavANI-13 (pUrvArdha) jAya, baMdhana nathI ene. paNa pAMca AjJA pALato hoya, te koI sTezane utare ja nahIM ne ! dAdAzrI : Ama prajJAmAM AvyA pachI ja mULane pahoMce. praznakartA : enuM kayuM sAdhana che ? dAdAzrI : pAMca AjJA e ja moTuM sAdhana che. paheluM indriya jJAnathI dekhAya. pachI buddhi jJAnathI dekhAya ne pachI che te prajJAthI dekhAya ne pachI AtmAthI. praznakartA : paNa A mULa AtmA je jJAtA che, teno, jJAtAno zeyo sAtheno saMbaMdha kevo che ? dAdAzrI : jJAna pAchuM zeyane jue eTale jJAnAkAra thaI jAya. praznakartA: paNa A je jJAtA che, mULa AtmA, e to kaMI joyAkAra thato ja nathI ne ? AtmA eTale kevaLajJAta prakAza ! praznakartA : AtmA eTale jJAna. jJAna eTale prakAza, prakAza sivAya bIjuM kaMI che ja nahIM. prakAza ja, prakAza ja, prakAza ja ! ane mAtra prakAza eTale koI paNa jAtano saMyoga nahIM. kaMI nahIM, ekaluM prakAza ja ! to pachI to jJAyakabhAva ja rahyo ? dAdAzrI : ene kazuM ya levA-devA nathI. A TheTha sudhI prajJA. ane kevaLajJAna thAya eTale bheguM. prajJAya cAlI jAya. dAdAzrI : jJAyakabhAva. jANavA-jovAnAM bhAvamAM rahyo e AnaMda. potAne bIjI koI jarUra nathI. jANavA-jovAnA bhAvamAM to karavAnuM nahIM. mahIM jhaLake potAnI mahIM ja. kriyA nahIM koI jAtanI, akriya. kriyA kare to thAka lAge, sUI javuM paDe, UMghI javuM paDe. praznakartA: pahelA che to ajJAna dazAmAM amArI je draSTi che te evI vastu upara eTale pudgala upara rahetI hatI. jenAmAM jovAno ne jANavAno guNa ja nathI. paNa have Ape jJAna ApyuM tyAre draSTi ane jemAM jovAnI ane jANavAnI zakti che emAM lagADIe eTale amArI draSTi sthira thaI gaI. praznakartA : eTale AtmA to kevaLajJAna thAya tyAre ja kAmamAM Ave, tyAM sudhI nahIM ? dAdAzrI : nA. tyAM sudhI mULa jJAtA-draSTA nA thAya. ApaNe jarUre ya nathI. e to kevaLajJAna to enI meLe Ave che. e mAgavA ya javuM nA paDe. jema vaDodarAnI gADImAM TikiTa-bikiTa laIne beThA pachI vaDodarA sTezana enI meLe Ave, evI rIte. tamAre to gADImAM besavAnI jarUra. besI gayA ane A AjJA pALavAnI ke bhaI, koI sTezane utarI nA paDazo. koI jagyAe cA-pANI sArA maLe mATe kaMI tyAM utarI paDazo nahIM. tamane A bhAI kahe to ya kahIe, 'ahIM utaravAnuM nathI. heMDo, pAchA besI jAva !" A to kahe ke 'Avo, pelI kenTIna sArI che.' to ya ApaNe 'nA' kahevuM. dAdAzrI : eTale sthira thaI gaI ane A asthiramAMya jovAjANavAnI kriyA che, paNa saMyogone jovA-jANavAnI kriyA che. jovA-jANavAnI kriyA to tyAM, AtmAmAM ja che. paNa AtmAne asaMyogIka kriyA che ane A saMyogI kriyA che. jovA-jANavAnI kriyA ahIM kahe che ne, A jhADa AvyuM. pAna AvyuM. gAya AvI, bheMsa AvI. badhuM kahe che ja ne ane tene AtmA mAne che loko ! A jovA jANavAnI kriyA. emAM cetana bilakula che nahIM. praznakartA: pAMca AjJA barAbara pALavA chatAM kenTInamAM jAya to ? dAdAzrI : to vAMdho nahIM. pAMca AjJA pALato hoya to game tyAM tyAre kahe, zenAthI cAle che A ? cetana vagara kevI rIte cAle ? tyAre kahe, "AtmAnI hAjarIthI pAvaracetana UbhuM thAya che." praznakartA : Ape kahyuM ne ke A vastuo jhADa che, pAna che e badhAne
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ jonAra-jANanAra ne teno jANanAra ! jovAnI ne jANavAnI A pAvaracetananI kriyA thaI. have e jovA-jANavAnI kriyA ane AtmAnA prakAzamAM A badhAM zeyo jhaLake e eka ja che ke juduM juduM ! 497 dAdAzrI : AtmAnA prakAzamAM che te mahIM jhaLake eTale zabda hotA nathI tyAM AgaLa. A jyAM jovAnuM ne jANavAnuM, prakAzamAM utAratA sudhI zabdo che. pachI jatAM rahe che zabdo enAM ghera ! praznakartA : AtmA kevaLajJAna svarUpa kahyuM to kevaLajJAna thAya che je kahe che ne e kone thAya che ? dAdAzrI : AtmAne ja thAya che. praznakartA : paNa pote kevaLajJAna svarUpa ja che ne ? dAdAzrI : che ja kevaLajJAna paNa vAdaLa khasavAM joIe ne ! tema tema thatuM jAya. A sUryanArAyaNa Akho dekhAvA mAMDyo to kone dekhAvA mAMDyo ? praznakartA : jonArAne. sUryanArAyaNa ane vAdaLA eTale vAdaLanuM AvaraNa jene che. dAdAzrI : hA, paNa jonArane ! paNa jonAra ane jANanAra be ya eka ja che vastu A. praznakartA : eTale jovAnI vastu ane jonAra, be ya eka ja che ? dAdAzrI : hA. AtmA svane ya jANe che ne parane ya jANe che. potAnA svane jANe che ke jANanAra koNa ? sva koNa ? jANelI vastu e pote ja che. pote potAne ja jANe che. AtmA svane jANe che ne parane jANe che. te vAdaLo khasI gayA eTale pote potAne Akho dekhAya. ene kevaLajJAna kahevAya. //////////
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ anDarahenDa anacenjebala AI InTima Inavolva InTaresTa InTaravala InakarekTa IgoIjhama IphekTa ebsansa ebsolyuTa ekzana elivezana ekacyulI eTecamenTa InphiriyAriTI laghutA Imoztala IjhilI ejanTa eriyA enDa ekjhekTa ekasTrekTa eviDansa eksapresa ekjhosTa enkareja oTomeTika orDara hAtha nIce kAma karanAro badalAya nahIM tevuM pariziSTa keTalAMka aMgrejI zabdonA artha opana vacagALAnuM onarazIpa saMDovAvuM, samAviSTa karavuM | olarAITa rasa blAIjha virAma sAcuM na hoya te, khoTuM ahaMkAra pariNAma, asara lAgaNIzIla, bhAvuka sahelAIpUrvaka pratinidhi, dalAla vistAra gerahAjarI parama, kevaLa, pUrNa kriyA unmAda hakIkatamAM coMTa, anurAga aMta cokkasa, AbehUba, yathArtha arka orijinala asala, mULa ovaravAIjha doDha DahApaNa purAvo vyakta karavuM khAlI thaI javuM, thAkI protsAhita karavuM ApoApa, svayaMsaMcAlita hukama oNkTa ophakorsa opiniyana kampliTa kvaoNliTI kreDiTa kalcara karekTa, (karekTanesa) kliyara kanekzana kelakyulezana kojha, kaoNjhIjha korsa kompleksa komA komana kaMTrola gerenTI greDezana gona cArja khulluM mAlikI ceInjaMga cenjebala daraasala madadarUpa aDacaNa cokkasa abhiprAya saMskAra cokhkhuM joDANa pUrepUruM guNavattA jamA gaNatarI kAraNa, kAraNo krama, pravAha gUMcavaNavALuM bebhAna avasthA sAmAnya kAbU javAbadArI, bAMhedharI kakSA, tabakkAvAra gayo, gayelo bharavuM pUraNa, grahaNa karavuM badalAva, pheraphAra parivartanazIla badalI zakAya evuM jajamenTa joInTa Taca TAImiMga TempararI TesTa Topa Dipharansa Divijhana Dimoliza Dijholva DAyarekTa, DirekTa sIdhuM DrAmA, DrAmeTika, nATaka, nATakIya DiscArja nikAla, galana Disijhana nirNaya DiMlIMga DiTeIla DisAIDa DimArkezana Disiplina DipArTamenTa Dephinezana DevalapamenTa DojhIMga was thiyarI negeTiva neTa pheMsalo,abhiprAya,nyAya bhezuM, sAMdho aDavuM, samparka noMbala pablika parsanAliTI samaya, kALa vinAzI svAda, parIkSA bhamaraDo vyavahAra, levaDa-devaDa vigata nakkI karavuM juduM pADavuM taphAvata, bheda bhAga, vibhAga khatama karavuM,toDI pADavuM ogaLavuM zista vibhAga, kSetra vyAkhyA vikAsa, pragati Apharo, jhokAM AvavAM dvArA siddhAMta parasenTa paramenanTa pyAra prinsipala prijyuDIsa cokhkhuM udAra prajA, sArvajanika vyaktitva prava prezara peleTa penDiMga presiDanTa propara problema probezvarI projekzana posibala pojhiTiva projekTa phAunDezana phiksa phIjhikala phiTa phUla sTopa phUDa pholoarsa phula phUla nakArAtmaka,UMdhuM, avaLuM phreza phenDazIpa phorsa(vALuM) phekzana bAunDrI TakA kAyamI cokhkhuM siddhAMta pUrvagraha sAbita dabANa copAnIyuM bAkI pramukha yogya samasyA zikhAva yojanA zakya savaLuM, hakArAtmaka yojanA pAyo nakkI karavuM, coMTADavuM sthULa, bhautika baMdhabesatuM, samaja paDavI pUrNa virAma khorAka anuyAyIo AkhuM, pUrNa mUrkha tAjuM mitratA joradAra, joza kArya sImA, hada
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ hepana seTala seTa se seTa apa saoNlyuzana saoNlva hiTara TharIThAma thavuM banavuM goThavaNI henDala saMbhALa salAmatI hebiTyueTeDa TevAyelA goThavaNI, UMcuM lAvavuM helpa madada javAba, ukela, dhiMga,helpaphUla madadarUpa ukelavuM homa garama karavAnuM sAdhana | hoTa garama vitha veluM ghara. sesa bilipha mAnyatA bejhamenTa pAyo brekaDAuna paDI bhAMgeluM breka tUTavuM, rokavuM. malTiplikezana guNAkAra mAya mAruM mAIla ochuM tIvra, narama miDiyama mAdhyama dvArA miniMgalesa artha vagaranuM mikenikala yaMtravata methaDa paddhati memarI smRti menTala gAMDo mozana gati moIzcara bheja yuniTa pramANa, mApa ripe pAchuM bharapAI karavuM rilezana saMbaMdha nipekSa rileTiva sApekSa riekzana pratikriyA risezana satkAra samAraMbha risponsibala javAbadAra mULa regyulara niyamIta lAIsansa paravAnagI limiTa (limiTeDa) sImA, hada (maryAdita) liMka joDavuM, AMkaLo levala darajjo lengaveja bhASA kAyado kAma varlDa jigata vAIjha DAhyuM vilapAvara manobaLa vikanesa nabaLAI sAthe kiMmata varAyaTI | vividhatA sarakamapharansa parigha, gherAvo sarTIphAIDa pramANita sarkala vartuLa, goLa jagyA, AkAza slIpa lapasavuM sTArTa zarU spIDI jhaDapI, jhaDapathI taka, avasara sTepa krama, pagathIyuM abhyAsa karavo. syoriTI khAtrI sTAIla chaTA breIna kheMcANa, tANa samathIMga kazuMka sAyakolojIkala manovaijJAnika sAyanTiphika vaijJAnika sAyanTisTa vaijJAnika vijJAnI sAITa jagyA, sthaLa signecara sahI sinasinerI kudaratI drazyo sinsiyara vaLagI rahevuM selpha pote, svA sephasAIDa salAmatI AI vidhAuTa mAya Ijha goDa ITa selpha muva IlekTrikala boDI Indrima garvamenTa InphiriyAriTI komleksa ITa hepansa eTa e TAIma ebova normala kama Tu dhI normala skopa riyala vAkyonA artha mArApaNA vagara huM e ja paramAtmA enI meLe ja sAbita tejasa zarIra vacagALAnI sarakAra laghuttA graMthi enI meLe banyA kare tatkSaNe pramANasarathI vadhu pramANasara AvavuM, sAmAnyarUpa thavuM jANavuM thavuM yA na thavuM A tIsarI vyakti che. tyAM kaMIka che. teo javAbadAra nathI sArvajanika saMsthA bhAratanA rASTrapati mudAsara sthaLa zarIra Tu bI ora noTa Tu bI dhIsa Ijha tharDa pArTI dhera Ijha samathiMga dhera Ara noTa risponsibala pablika TrasTa presiDenTa oNpha InDiyA poInTa Tu poInTa phijhIkala boDI
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ phrI oNpha kosTa phUla garvamenTa bilo normala morala bAInDiMga yu Ara noTa risponsibala rAITa bilipha rUTa kojha roMga bilipha roMga prosijara voTa Ijha IMTa sTepa bAya sTepa sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa supIriyAriTI kompleksa zUTa oNna sAITa hAu Tu DIla (vItha hIma) hiliMga prosesa haMDreDa parasenTa, senTa parasenTa maphata, kiMmata cUkavyA vagara pUrNa sarakAra pramANasarathI ochuM naitika javAbadArI tame javAbadAra nathI kamiMga IvenTasa kAsTa dhera zeDojha biphora. samyak mAnyatA(draSTi), sAcI mAnyatA mULa kAraNa mithyA mAnyatA(draSTi), khoTI mAnyatA avaLI, khoTI, UMdhI rIta te zuM che ? krame krame vaijJAnika saMyogika purAvAo gurUtA graMthi dekho tyAM ThAra kevI rIte vartavuM ? sAjA thavAnI prakriyA so TakA oNla dhIjha rileTiva Ara TempararI eDajesTamenTa enDa yu Ara paramenanTa. - A badhI vinAzI saMbaMdho che ane tame kAyamanA cho. - bhaviSyamAM banavAnI kriyAno AbhAsa thavo. dhI varlDa Ijha dhI pajhala ITa selpha goDa hejha noTa pajhalDa dhIsa varlDa eTa oNla. - A jagata svayaM koyaDo che, bhagavAne koyaDo karyo ja nathI. yu Ara hola enDa sola risponsibala phaoNra yora lAIpha ! - tame tamArA jIvana mATe saMpUrNapaNe javAbadAra cho. 'dAdA bhagavAna' koNa ? jUna 1958nI e samI sAMjano chaeka vAgyAno samaya, bhIDamAM dhamadhamatAM suratanAM sTezana para beThelA e.ema.paTela rUpI dehamaMdiramAM 'dAdA bhagavAna' saMpUrNapaNe pragaTa thayA ane kudarate sarjyuM adhyAtmanuM adbhUta Azcarya ! eka kalAkamAM vizvadarzana lAdhyuM ! 'ApaNe koNa bhagavAna koNa ? jagata koNa calAve che ? karma zuM ? mukti zuM ?' I. jagatanAM tamAma AdhyAtmika praznonAM saMpUrNa phoDa paDyA ! emane prApti thaI te ja rIte mAtra be ja kalAkamAM, anyane paNa prApti karAvI ApatAM, emanA adbhUta jJAnaprayogathI ! ene akrama mArga kahyo. krama eTale pagathiye pagathiye, krame krame UMce caDhavAnuM ! akrama eTale krama vinAno, liphaTa mArga ! zorTakaTa !! teozrI svayaM pratyekane dAdA bhagavAna koNa ?"no phoDa pADatAM kahetAM ke, "A dekhAya che te 'dAdA bhagavAna' nhoya, ame to jJAnI puruSa chIe ane mahIM pragaTa thayelA che te dAdA bhagavAna che, je caudalokanA nAtha che, e tamArAmAM ya che, badhAmAM ya che. tamArAmAM avyaktarUpe rahelA che ne 'ahIM' saMpUrNapaNe vyakta thayelA che ! huM pote bhagavAna nathI. mArI aMdara pragaTa thayelA dAdA bhagavAnane huM paNa namaskAra karuM chuM.' AtmajJAta prAptinI pratyakSa lIMka parama pUjya dAdAzrI gAmegAma-dezavideza paribhramaNa karIne mumukSu jIvone satsaMga tathA svarUpajJAnanI prApti karAvatAM hatAM. teozrIe potAnI hayAtImAM ja pUjya DaoN. nIrubahena amInane AtmajJAna prApti karAvavAnI jJAna siddhi Apela. parama pUjya dAdAzrInA dehavilaya bAda Aje paNa pUjya DaoN. nIrubahena amIna temanA pagale pagale te ja rIte mumukSu jIvone satsaMga tathA AtmajJAnanI prApti nimitta bhAve karAvI rahyA che, jeno lAbha laIne hajAro mumukSone saMsAramAM rahIne javAbadArIo pUrI karatAM paNa mukta rahI AtmaramaNatA anubhave che.
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ (saMparkasUtra ) pUjaya DaoN. nIrubahena amIna tathA Aptaputra dIpakabhAI desAI amadAvAda muMbaI dAdA darzana, 5, mamatApArka sosAyaTI, 904-bI, navInaAzA epArTamenTa, navagujarAta kolejanI pAchaLa, usmAnapurA, dAdAsAheba phALake roDa, dAdara (se.re.), amadAvAda - 380014. muMbaI - 400014. phona 079)7pa40408,7543979| phona :(022)41376 16, E-Mail: info@dadabhagwan.org | Mobile : 9820-153953 aDAlaja : sImaMdhara sITI, trimaMdira saMkula, baccA peTrola paMpa pAse, amadAvAda-kalola hAIve, aDAlaja, phona :(079)3970101 vaDodarA : zrI yogIrAja paTela, 2, paramahaMsa sosAyaTI, mAMjalapura, vaDodarA. phona : (0265) 644465 rAjakoTa : zrI atula mAladhArI, mAdhavaprema epArTamenTa, mAI maMdiranI sAme, 11, manahara ploTa, rAjakoTa. phona : (0281) 468830 surata : zrI viThThalabhAI paTela, 35, zAMtivana sosAyaTI, laMbe hanumAna roDa, paMcaratna TAvara pAchaLa, surata. phona : (0261) 8544964 godharA : zrI ghanazyAma varIyA, sI-11, AnaMdanagara sosAyaTI, sAyansa kolejanI pAchaLa, godharA. phona : (02672) 51875 U.S.A. : Dada Bhagwan Vignan Institue : Dr. Bachu Amin, 902 SW Mifflin Rd, Topeka, Kansas 66606, U.S.A. Tel : (785) 271-0869, E-mail : shuddha @kscable.com Dr. Shirish Patel, 2659, Raven Circle, Corona, CA 92882 Tel.: 909-734-4715, E-mail: shirishpatel@attbi.com U.K. : Mr. Maganbhai Patel, 2. Winifred Terrace, Enfield, Great Cambridge Road, London, Middlesex, ENI 1HH, U.K. Tel: 020-8245-1751 Mr. Ramesh Patel, 636, Kenton Road, Kenton Harrow. Tel.:020-8204-0746, E-mail: dadabhagwan_uk@yahoo.com Canada : Mr. Bipin Purohit, 151, Trillium Road, Dollard DES Ormeaux, Quebec H9B 1T3. Tel. : 514-421-0522 Africa : Mr. Manu Savla, PISU & Co., Box No. 18219, Nairobi, Kenya. Tel: (R) 254-2-744943 (O) 254-2-554836 Internet website: www.dadabhagwan.org, www.dadashri.org