Book Title: Aptavani 01
Author(s): Dada Bhagwan
Publisher: Mahavideh Foundation
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008824/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAta sthapAze yugo sudhI AptavANI thakI !! jagata 'jema che ema' badhA phoDa thayA che, badhAM phoDa paDI javA do. ekavAra jeTalI vANI nIkaLI jAya ne, eTalI nIkaLI javA do. loko pUchatAM jaze ne navA navA phoDa nIkaLatAM jaze. roja roja nIkaLavA mAMDe che e badhuM chapAI jaze ne ! pachI emAMthI badhuM tAraNa kADhI ane loko jJAnanuM sthApana karaze. eTale AptavANIomAM to AtmAno anubhava mahIM kahevAmAM Avyo che. emAM badhuM AvI jAya che. huM je boluM chuM te eka zabdeya 'AmaNe' nIce paDavA dIdho nathI. badhAM zabdo AmAM TeparekarDamAM saMgharI rAkhyA che ane vijJAna chene ! A jagatamAM badhA zAstro je che, pustako che te badhAM jJAnamaya che, A ekaluM vijJAnamaya che. vijJAna eTale ITaselpha kriyAkArI, tarata phaLa ApanArAM che. 'mokSa' tarata ja Ape. - dAdAzrI AtmavijJAnI 'e. ema. paTela.' nI mahIM pragaTa thayelA dAdA bhagavAnanA asIma jaya jayakAra ho 1 818972581-5 788189-725815 5 P = G zreNI 1 (55) AptavANI zreNI-1 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : zrI ajita sI. paTela mahAvideha phAunDezana 5, mamatApArka sosAyaTI, navagujarAta koleja pAchaLa, usmAnapurA, amadAvAda-38O14, gujarAta. phrenaH (09) 2754,408, 27543979 dAdA bhagavAna prarUpita (c) All Rights Reserved - Dr. Niruben Amin Trimandir, Simandhar City, Ahmedabad-Kalol Highway Adalaj, Dist. : Gandhinagar-382 421, Gujarat, India. AtAvANI zreNI - 1 prathama AvRtti : 1000 dvitIya AvRtti : pa000 tRtIya AvRtti : 8000 caturtha AvRtti : 8000 caturtha AvRtti : 8000 varSa - 1995 varSa - 1999 varSa - 2002 me, 2006 me, 2006 bhAva mUlya : "parama vinaya' ane 'huM kaMI ja jANato nathI', e bhAva ! dravya mUlya : 50 rUpiyA (rAhata dare) lesara kaMpojha : dAdA bhagavAna phAunDezana, amadAvAda. saMpAdaka : DaoN. nIrubahena amIta mudraka : mahAvideha phAunDezana (prinTIMga Divijhana), pArzvanAtha cembarsanA bhoMyarAmAM, navI rijharva beMka pAse, usmAnapurA, amadAvAda. phona : (079) 27542964, 27540216/ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNa vikarALa kaLikALa azAMtinA saMsAra sAgaranA jhaMjhAvAtamAM jAgatika mAnava-mana machavAonA lAMgaravArUpa manazAMti-baMdara ardhavikasita bhAratavarSa banI rahe, pUrNa vikasita vaijJAnika jagatane vize, evI jagatakalyANa bhAvanA prerita vAtsalyamUrti "dAdA bhagavAnanA jagatakalyANI manozAMti thaze ama sau mukta-saMsArI dAdA-Azrito thakI kavirAja navanIta racita padyabhAve paramaNIya samarpaNa A kama trimaMtra Ata vijJApata he sujJajana ! tAruM ja svarUpa Aje huM tArA hAthomAM AvuM chuM ! teno parama vinaya karaje ke jethI tuM tArA thakI tArA sva-nA ja parama vinayamAM rahIne sva-sukhavALI, parAdhIna nahIM evI, svataMtra AptatA anubhavIza ! A ja sanAtana AptatA che - alaukki puruSanI AptavANInI ! A ja sanAtana dharma che - alaukika AptatAno. - jaya saccidAnaMda Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (dAdA bhagavAna prarUpita AdhyAtmika prakAzano) 1. bhogave tenI bhUla 24. satya-asatyanA rahasyo 2. banyuM te ja nyAya 25. ahiMsA 3. eDajasTa evarIvhera 26. prema 4. athaDAmaNa TALo 27. camatkAra 5. ciMtA 28. vANI, vyavahAramAM.... 6. krodha 29. nijadoSa darzanathI, nirdoSa 7. mAnavadharma 30. guru-ziSya 8. sevA-paropakAra 31. AptavANI - 1 9. huM koNa chuM? 32. AptavANI - 2 10. dAdA bhagavAna ? 33. AptavANI - 3 11. trimaMtra 34. AptavANI - 4 12. dAna 35. AptavANI - 5-6 13. mRtyu samaye, pahelAM ane pachI 36. AptavANI - 7 14. bhAvanA sudhAre bhavobhava 37. AptavANI - 8 15. vartamAna tIrthakara zrI sImaMdhara svAmI 38. AptavANI - 9 16. paisAno vyavahAra (graM., saM.) 39. AptavANI - 10 (pU.u.) 17. pati-patnIno divya vyavahAra (graM., saM.) 40. AptavANI - 11 (pU.u.) 18. mA-bApa chokarAMno vyavahAra (caM., saM.) 41. AptavANI - 12 (pU.u.) 19. pratikramaNa (graMtha, saMkSipta) 42. AptavANI - 13 (pU..u.) 20. samajathI prApta brahmacarya (graM., saM.) 43. AptavANI - 14 (bhAga 1-2). 21. vANIno siddhAMta 44. AptasUtra 22. karmanuM vijJAna 45. kleza vinAnuM jIvana 23. pApa-puNya (caM.-graMtha, saM.-saMkSipta, pU.-pUrvArdha, u.-utarArdha) - hindI, aMgrejI, marAThI, telugu tathA spenIza bhASAmAM bhASAMtarita thayelA pa.pU. dAdA bhagavAnanA pustako paNa upalabdha che. dAdA bhagavAna' koNa? jUna 1958nI e samI sAMjano chaeka vAgyAno samaya, bhIDamAM dhamadhamatAM suratanAM sTezana para beThelA e.ema.paTela rUpI dehamaMdiramAM 'dAdA bhagavAna saMpUrNapaNe pragaTa thayA ane kudarate saryuM adhyAtmanuM adbhUta Azcarya ! eka kalAkamAM vizvadarzana lAdhyuM ! 'ApaNe koNa ? bhagavAna koNa ? jagata koNa calAve che ? karma zuM? mukti zuM ? 'I. jagatanAM tamAma AdhyAtmika praznonAM saMpUrNa phoDa paDyA ! emane prApti thaI te ja rIte mAtra be ja kalAkamAM, anyane paNa prApti karAvI ApatAM, emanA adbhUta jJAna prayogathI ! ene akrama mArga kahyo. krama eTale pagathiye pagathiye, krame krame UMce caDhavAnuM ! akrama eTale krama vinAno, liphaTa mArga ! zorTakaTa !! teozrI svayaM pratyekane 'dAdA bhagavAna koNa ?'no phoDa pADatA kahetAM ke, "A dekhAya che te 'dAdA bhagavAna" hoya, ame to jJAnI puruSa chIe ane mahIM pragaTa thayelA che te dAdA bhagavAna che, je caudalokanA nAtha che, e tamArAmAMya che, badhAmAMya che. tamArAmAM avyaktarUpe rahelA che ne "ahIM' saMpUrNapaNe vyakta thayelA che ! huM pote bhagavAna nathI. mArI aMdara pragaTa thayelA dAdA bhagavAnane huM paNa namaskAra karuM chuM." AtmajJAna prAptinI pratyakSa liMka - parama pUjya dAdA bhagavAna (dAdAzrI) gAmegAma-dezavideza paribhramaNa karIne mumukSu jIvone satsaMga tathA AtmajJAnanI prApti karAvatAM hatAM. dAdAzrIe potAnI hayAtImAM ja pUjya DaoN. nIrubahena amIna (nIrumA)ne AtmajJAna prApti karAvavAnI jJAnasiddhi Apela.| dAdAzrInA dehavilaya bAda nIrumA te ja rIte mumukSu jIvone satsaMga tathA AtmajJAnanI prApti nimitta bhAve karAvatA hatA. pUjaya dIpakabhAI desAIne dAdAzrIe satsaMga karavA mATe siddhi Apela. nImAnI hAjarImAM temanA AzIrvAdathI pUjya dIpakabhAI deza-videzomAM ghaNAM gAmo-zaheromAM jaIne AtmajJAna karAvI rahyA hatA. je nIrumAnA dehavilaya bAda cAlu ja raheze. A AtmajJAna meLavyA bAda hajAro mumukSuo saMsAramAM rahIne javAbadArIo pUrI karatAM paNa mukta rahI AtmaramaNatA anubhave che. dAdAvANI' megejhina dara mahine gujarAtI, hindI - tathA aMgrejI bhASAmAM prakAzita thAya che. ) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIya 'sarvajJa dAdA bhagavAnanI' pragaTa sarasvatI svarUpa vANInuM ahIM saMkalana karavAmAM AvyuM che. jenA sucaraNomAM kALa, karma ne mAyA thaMbhI jAya che evA paramAtmA svarUpanI hRdayasparzI pragaTa vANIe kaMI keTalAMyane divyanetrI karI dIdhA che ! AzA che ke je koI A mahAgraMthane 'sAcuM jANavAnA kAmI' thaIne vAMcaze, tene avazya divyacakSu prApta thaI ja jAya tevuM che ! zarata eTalI ke aMdarathI dRDha bhAvanA hovI ghaTe ke kevaLa eka parama satyane ja jANavuM che, bIjuM kaMI ja jANavuM nathI ane bIjuM kaMI paNa jANavAnI thoDIghaNIya chUpI AkAMkSA haze to te matAgrahane lIdhe ja haze. parama satya" jANavAnI ekameva tamannA ane 'matAgraha' e beu virodhAbhAsa che ! mokSa, mukti, Agraha e matamatAdithI kyAreya prApta nA thAya. saMpUrNa nirAgrahI, niSpakSapAtI thAya tyAre kAma saphaLa thAya ! mokSa to 'jJAnI puSa'nA caraNomAM ja che ! evA mokSadAtA jJAnI puruSanI ja oLakhANa thAya ane sAMdho maLI jAya to mokSa rokaDo hAthamAM maLI jAya ! Avo rokaDo mokSa aneka lokoe prApta karyo che ane teya eka kalAkamAM ja ! mAnyAmAM nA Ave, sAMbhaLavAmAM pUrve kyAreya paNa nA AvI hoya tevI A apUrva vAta che, chatAMya anubhavamAM AvelI hakIkata che ! mokSa ati ati sulabha che paNa 'jJAnI puruSano bheTo thavo ati ati durlabha che ! ane temanI oLakhANa paDavI e to ati ati so vakhata durlabha, durlabha, durlabha che ! parama satya jANavAnA kAmI'ne jJAnI puruSanuM varNana oLakhANa mATe ghaNuM ja upayogI thaI paDaze. jJAnI puruSanI oLakhANa zI rIte paDe? zI rIte oLakhAya ? jJAnI puruSanI oLakhANa ekamAtra temanI vItarAga vANI uparathI thaI zake. bIjuM koI sAdhana A kALamAM nathI. pUrvenA kALamAM to loko eTalA badhA Devalapa thayelA hatA ke jJAnInI AMkha joIne te vItarAgatA oLakhI jAya. jJAnI puruSa samaya mAtra vItarAgatA vihoNA nA hoya ! bAkI jJAnI puruSane emanA guNothI oLakhavA joIe. paNa emanA guNonI oLakhANa sAmAnya manuSyane zI rIte paDe ? jJAnI puruSane 108 guNo hoya. emAM mukhya cAra guNa je koIneya prApta nA thAya tevA hoya. (1) jJAnImAM sUrya bhagavAna jevo pratApa hoya. gajabanA pratApI hoya. pratApa emanI AMkhomAM ja hoya. e pratApa to e jyAre dekhADe. tyAre khabara paDe ! (2) caMdramA jevI saumyatA hoya. saumyatA evI hoya ke enI ThaMDakane lIdhe sahu koI mahAtmAone jJAnI pAsethI khasavAnuM ja mana nA thAya. emanI saumyatA to sUryanA tApaneya ogALI nAkhe tevI hoya. game tevo tapelo Ave ne AMkhomAM saumyatA jotAM ja ThaMDogAra thaI jAya. pratApa ane saumyatA beu guNa ekasAthe ekamAtra jJAnIne ja hoI zake. bAkI keTalAkane ekalo pratApa hoya ne saumyatA nA hoya ane saumyatA hoya tene pratApa nA hoya. yathArtha jJAnIne eka AMkhamAM pratApa ane eka AMkhamAM saumyatA hoya. (3) sAgara jevI gaMbhIratA hoya. je koI je kaMI Ape te samAvI le ane uparathI AzIrvAda Ape. | (4) sthiratA, aDagatA to meru parvata jevI hoya. bAhya koI paNa saMyoga temanI AMtarika sthiratAne halAvI nA zake. A aDagatA ane saMgI cetanAmAM bahu phera che. keTalAka dIvA upara daza miniTa vagara hAlya hAtha rAkhe tene sthiratA nA kahevAya. e to haThAgraha kahevAya, ahaMkAra kahevAya. jJAnI saMpUrNa nirahaMkArI hoya, sahaja hoya. dehanI asaranI sAthe levA-devA nathI. jJAnI to jyAM dajhAvAya tyAM eka to hAtha nAkhe ja nahIM ne bhUlathI paDI jAya to jhaTa laI le ! deha paNa sahaja svabhAvamAM hoya. bAkI aMdarathI jJAna sthiratA gajabanI hoya ! game te saMyogamAM aMdaranuM ekeya paramANu nA hAle tene asala sthiratA kahI che ! mahIM jarAya Dakho nA thAya, jarAya baLatarA utpanna nA thAya te ja sthiratA. bahAranI baLatarA te to dehanA svAbhAvika guNathI utpanna thayelI hoya. tene ne AMtarika bAbatone kaMI saMbaMdha nathI. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnImAM apAra karuNA hoya, karuNAnA dhAma hoya. emanAmAM dayAno chAMToya nA hoya, dayA e to ahaMkArI guNa, kaMdraguNa kahevAya. dayA hoya tyAM nirdayatA bIje khUNe bharI paDelI ja hoya. e to nIkaLe tyAre ja khabara paDe. jJAnI taMdvAtIta hoya. jJAnInI AMkhomAM niraMtara amIvRSTi ja hoya. 'A peTrolanA agnimAM bhaDake baLatA jagatanA tamAma jIvone kema karIne kAyamI ThaMDaka ApuM' e ja bhAvanA niraMtara vahetI ja hoya. jJAnImAM bALaka jevI nirdoSatA hoya. bALakane aNasamajaNamAM nirdoSatA hoya, jyAre jJAnImAM saMpUrNa Toca paranI samajasahita nirdoSatA hoya. te pote nirdoSa dRSTi karI svayaM nirdoSa thayA hoya ane AkhAyA jagatane nirdoSa ja jue ! ADAI to nAmeya nA hoya jJAnImAM. ADAI e ahaMkArano pratyakSa guNa che. mokSanI galI bahu sAMkaDI che. temAM ADA thaIne javAya tevuM che ja nahIM. sIdho thaIne cAle to ArapAra nIkaLI javAya tevuM che. ADAI e to moTAmAM moTI saMsAranI aTakaNa che. jJAnInI saraLatA e to varlDamAM TaoNpa uparanI hoya. saMpUrNa nirahaMkArI pade virAjelA hovAthI jema kaho tema kare tevA hoya. koI kahe, "A gAdI uparathI UThI jAva.' to te kahe, "cAla bhAI tema karuM.' koI game teTalI saLI kare paNa jJAnI te saLImAM AvI na jAya. jJAnIne to saLI karo to khabara paDe ke keTalI vItarAgatA che ! saLI kare ane pheNa mAMDe to samajavuM ke A jJAnI nahoya. jJAnI puruSamAM AgrahanuM ekeya paramANu nA hoya. saMpUrNa nirAgrahI hoya, Agraha e to vigraha che ane nirAgrahathI mokSa che. bhagavAne kazAyano paNa Agraha karavAnI nA kahI che. ekamAtra mokSa mATe ja jJAnI puruSano Agraha rAkhaje. kAraNa ke temanAM ja caraNomAM mokSa che. jJAnI maLe ane temanI ja kRpAdRSTi prApta thAya to mokSa saheje hAthamAM AvI jAya tema che ! jJAnIno prema te zuddha prema ane te paramArtha premanuM alaukika jharaNuM hoya. e premajharaNuM AkhAya jagatanA agnine ThAre. moTAmAM moTI vAta to e ke jJAnI puruSa saMpUrNa niSpakSapAtI hoya. jo pakSamAM paDyo to matAMdha thayo kahevAya. mataidha kyAreya paNa satya vastune pAmI na zake. e to jyAre saMpUrNa niSpakSapAtIpaNuM utpanna thAya, are jJAnI to khudanA potAnA mana-vacana ane kAyA mATe paNa niSpakSapAtI, hoya ane tyAre ja sarvajJapada prApta thAya. jo eka ja pakSanI vAta hoya to te ekapakSI kahevAya, sarvajJa nA kahevAya. jJAnI puruSanI sabhAmAM to krizciyana, muslima, vaiSNava, jaina, svAmInArAyaNa, pArasI, khojA vagere badhAM ja abheda bhAve bese. ane darekane jJAnI puruSa potAnA ja dharmanA AptapuruSa lAge. eka ajJAnIne lAkha mata hoya ne lAkha jJAnIono eka ja mata hoya ! jJAnI eka bAju sarvajJa paNa hoya ane bIjI bAju abudha hoya. buddhino chAMTo paNa nA hoya. jyAM saMpUrNa buddhiprakAza AthamI jAya tyAM sarvajJa pada sAmuM vAjate-gAjate hAratorA sAthe udayamAM Ave ! A ja niyama che ane abudha thAya te ja sarvajJa thaI zake. jJAnInAM vANI, vartana ne vinaya manohara hoya. temanAM vANI, vartana ne vinaya to kyAMya jovA nA maLe tevAM anupama hoya ! saMpUrNa sAduvAda vANI ke jenAthI koIpaNa jIvamAtranuM dRSTibiMdu nA dubhAya tevI hoya. emanuM vacana to soMsaruM ja UtarI jAya ane pachI anukULa kALe te pAchuM pratibodharUpe Ave ! jJAnIe nAkheluM bodhabIja TheTha mokSe laI jAya. te kyAreya paNa vRthA nA thAya. vacanabaLa to gajabanuM hoya ! jJAnI puruSa koNa ke jene varlDamAM kazuM jANavAnuM bAkI nathI, pustako jhAlavAnAM (vAMcavAnA) nathI, ekeya sTAnDarDa pAsa karavAnuM bAkI rahyuM nathI te ! emane mALA pheravavAnI nA hoya, kaMI ja karavAnuM ke jANavAnuM emane bAkI nA hoya. e to sarvajJa hoya ane pAchA mukta manathI vicaratA hoya ! jJAnI puruSanI dazA aTapaTI hoya. sAmAnya manuSyathI kaLAya tema na hoya. jJAnI puruSane Azramano zrama nA hoya, dhajA nA hoya, paMtha ke vADo nA hoya, borDa nA hoya, bhagavuM ke sapheda vastra nA hoya, sIdhA sAdA vezamAM pharatA hoya, te sAmAnya jIvane zI rIte oLakhANa paDe ? chatAMya emane oLakhavA mATe bhUla-thApa nA khAI javAya eTalA mATe zAstro kahe che ke jJAnI puruSa to te ja ke je nizadina AtmAnA ja upayogamAM rahe, 10 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanI vANI anubhavamAM Ave tevI hoya, temane aMtaraMga spRhA nA hoya, garva ke gAravatA nA hoya, jagatamAM koI cIjanA te bhikhArI nA hoya ! mAnanA, viSayonA, lakSmInA ke ziSyonAya bhikhArI nA hoya. saMpUrNa ayAcakapaNuM prApta thAya tyAM ja jJAnaprakAza pragaTe, saMpUrNa taraNatAraNahAra thayelA hoya, te ja bIjAne tAre. - jJAnI puruSamAM to keTalAka ucca saMyogI purAvA bhegA thayA hoya, ucca nAmakarma hoya. yazakarma hoya. yaza to vagara kazuM karyuM sAmethI upara AvIne paDe temane suMdara manohara vANI hoya. lokapUjya pada hoya ane evA keTalAya purAvA hoya tyAre jJAnI puruSa pragaTa thAya. jJAnIne pustaka vAMcavAnuM nA hoya, mALA pheravavAnI nA hoya, tyAM AgaLa bhakta ane bhagavAnano bheda nA hoya. pote ja bhagavAna hoya. bhagavAna to vizeSaNa che ane bhagavad guNo jene prApta thAya tene bhagavAna zabda vizeSaNarUpe lAge ! jyAM sudhI bhUla hoya tyAM sudhI mAthe bhagavAna hoya. paNa ekeya bhUla nA rahe to koI bhagavAneya uparI nahIM. jJAnI puruSanAmAM ekeya bhUla nA hoya, tethI temano koI uparI ja nahIM temaja koI anDarahenDa paNa nahIM. pote saMpUrNa 'svataMtra' hoya. jJAnInuM pratyeka karma divya hoya. ekeya karma kyAMya baMdhanakartA nA thAya. jagatanAM laukika karma te bIja nAkhIne jAya, jyAre jJAnInAM karma mukti ApIne jAya. are, e pote to mukta puruSa ja hoya paNa keTalAyane mukti ApI zake tevA sAmarthyavAna hoya ! jJAnI nirgatha hoya. sarva graMthio chedAI gayelI hoya. jJAnI puruSane tyAgAtyAga saMbhave ja nahIM. A vAta to khuda bhagavAne ja khullI pADI che. jJAnImAM navInatA nA hoya ane je dazAmAM jJAna pragaTayuM hoya te ja dazA haMmezanI hoya. tethI ja to temanI dazA aTapaTI hoya. loka tyAga joIne jJAnI khoLavA jAya to kyAMthI oLakhANa paDe ? jJAnI puruSanA traNa guNa jo koI zIkhI jAya to teno ukela AvI jAya ! mukta ja rahe che. te traNa guNo che - kogresibala, phaleksibala ane TensAIla. kogresibala eTale game teTaluM presara Ave to te pote saMkocAI jAya ane pAchA tevA khamI le ne tevAM tarata ja thaI jAya ! phaleksibala eTale vALo tema vaLI jAya paNa tUTI nA jAya kyAreya paNa ! ane TensAIla eTale game teTaluM Tenzana jhIlI zake ! A traNa guNone lIdhe jagata vyavahAramAM kyAMya paNa hIca (muzkelI) nA Ave ne mokSe niaMtarAyathI pahoMcI javAya ! jJAnI gurutama-laghutama hoya. jJAnIne jo koI gadheDo kahe to kahe, 'tenAthI paNa vadhu chuM bhAI, laghutama chuM. tArAthI pahoMcI nahIM vaLAya teTalo laghutama chuM.' ane jo koI jJAnI puruSane AcArya kahe to tene kahe ke "bhAI, tAre jo ethI vadhAre pAmavuM hoya to ame ethIya vadhAre UMcA padamAM chIe. bhagavAna chIe.' jene jevuM pAmavuM hoya tevuM samaje tenuM kAma thAya ! AtmA pote aguru-ladhu svabhAvano che. jagatamAM 'Apta puruSa' te ekalA jJAnI puruSa ja kahevAya. Apta eTale badhI rIte vizvAsa karavA yogya. sAMsArika ja bAbato mATe nahIM, paNa mokSaprApti mATe, TheTha sudhI vizvAsa karavA yogya hoya. jyAM sudhI potAne AtmabhAna thayuM nathI, AtmAnI oLakhANa thatI nathI tyAM sudhI pratyakSa jJAnI puruSa ja potAno AtmA che. jJAnI puruSa mUrtimAna mokSa svarUpa hoya. emane joIne potAno AtmA pragaTa karavAno hoya. jJAnI pote pArasamaNi kahevAya. ane ajJAnIo te lokhaMDa, te emane aDatAM ja sonuM thaI jAya ! paNa jo vacce aMtarapaTa nA rAkhe to ! jJAnI puruSa pAse anaMta prakAranI jJAnakaLA hoya, anaMta prakAranI bodhakaLA hoya ane anaMta prakAranI prajJAkaLA hoya. mATe jene je joIe te laI jAva ne ukela lAvo. AtmA jANavA mATe to jJAnI puruSa pAse javuM ja paDaze. jANakAra vagara to koI vastueya maLatI nathI. tyAre nirvikalpa samAdhistha evA jJAnI puruSa pAse ja javuM paDe. jJAnI puruSa zuddha caitanya hAthamAM ja ApI de. jJAnI cAhe so kare chatAMya te nimitta bhAvamAM ja rahe. koI vastunA kartA jJAnI nA hoya. 12 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI nA samajAya to samajavuM ke teTalI ADAI maha bharI paDI che. paNa jo bhUlecUke jJAnI AgaLa ADAI karI to kyAreya mokSa prApta nahIM thAya. alyA, mokSa to jJAnInAM caraNomAM che ne tyAM ja pAMsaro na rahyo to mokSa kyAMthI maLe ? dareka zAstro chevaTe to ema ja kahIne chUTI jAya che ke pragaTa AtmA prApta karavo hoya to tuM jJAnI pAse jA. pragaTa dIvo ja dIvo pragaTAvI zake. mATe 'go Tu jJAnI'. kAraNa ke "jJAnI' sadehe AtmasvarUpa thayA hoya arthAt taraNatAraNahAra hoya ! jJAnIno kALa to niraMtara vartamAna ja hoya. bhUtakALa ke bhaviSyakALamAM nA hoya. niraMtara vartamAna ja varyA kare. temane pyAlo phUTI gayo te bhUtakALa ane have zuM thaze enA ja vicAro ane ciMtA e bhaviSyakALa, zAnI kALanA nAnAmAM nAnA avibhAjya phekzana samayamAM ja rahe. AkhAya brahmAMDanA paramANue paramANumAM pharI vaLelA hoya. tamAma joyonA jJAtA-draSTA ja hoya. samaya ane paramANu sudhI pahoMcavuM e to jJAnIonuM ja kAma ! 'gata vastuno zoca nahIM, bhaviSyanI vAMchanA nahIM, vartamAna varte soya jJAnI." jJAnI pAse 'parama vinaya' ane 'huM kazuM ja jANato nathI' A be ja vastu laIne Avyo to te taryo ja. are, eka ja vakhata jo jJAnInAM caraNomAM sarva bhAva arpaNa karI parama vinaye namyo to tene ya mokSa thaI jAya tevuM gajabanuM Azcarya che ! A 'dAdA bhagavAne' kyAreya, sapane paNa koIno aparAdha karelo ja nahIM ne phakta ArAdhanAmAM ja rahelA. tethI 'dAdA bhagavAnanuM nAma laIne je kaMI sArA bhAvathI kare te avazya phaLe ja. jJAnInuM varNana karavA vANI asamartha che. kalama aTakI jAya. jJAnI to vaNatolyA ne vaNamAgyA che. emane nA mApazo. emane tolazo nahIM. jJAnI AgaLa jo tolavA gayo to koI choDAvanAra nahIM maLe. evA cAre baMdha paDaze. potAnAM vajaniyAMthI te vaLI jJAnIne tolAtA haze ? emane mApavA jAya tenI ja mati mapAI jAya ! jeno akSare ya jANatA nA hoya, teno tola zI rIte thAya ? jJAnIne buddhithI nA tolAya. jJAnI pAse abudha thaI javAnuM hoya. buddhi to avaLuM ja dekhADe. jo jJAnInI eka ghara to DAkaNeya choDe. mATe eka jJAnInuM sthAna choDI bIje game tyAM Dakho karI Ave to teno ukela Avaze, paNa jJAnI pAse nahIM cAle. tyAM bhAre baMdha paDI jaze. jJAnIno virodha cAle paNa virAdhanA nA cAle. jJAnInI ArAdhanA nA thAya to vAMdho nahIM, paNa virAdhanA to nA thavI joIe te khAsa jovAnuM. jJAnInuM pada to ajAyaba pada hoya. tenI virAdhanAmAM nA paDAya. jJAnI puruSa upara abhAva utpanna thavo te ja virAdhanA kahevAya. ane jJAnI puruSa te ja potAno AtmA che. mATe jJAnInI virAdhanA eTale potAnA ja AtmAnI virAdhanA thaI kahevAya. 'pote' 'potAno' ja virAdhaka thaI gayo kahevAya ! svabhAve ADAIvALAne to khAsa cetavAnuM. jJAnInI eka virAdhanA asaMkhya kALanI narkagati baMdhAve ! jene traNa lokanA nAtha vaza thayA che tyAM saraLa nahIM thAya to konA AgaLa saraLa thaze ? jJAnI puruSa AgaLa to ekadama saraLa thAya to ja kAma sare. prastuta jJAnagraMtha prakAzananuM prayojana mukhyatve to sAtvika vicArako, vaijJAnika mAnasa dharAvanAra vicAravarga tathA saMsAra jhALathI tapta thayelAonI AtmazAMti mATenuM che ! sajjaDa bhAvanA che ke prastuta prakAzana vikarALa kaLiyugI dAvAnaLamAM satyugI AtmazAMtinI anubhUti karAvavAnuM prabaLa parama nimitta banI raheze ane e ja zuddha bhAve prArthanA ! - DaoN. nIrubahena amIna Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma svarUpa jagata sarjana jagata koyaDo 'vyavasthita' zakti bhagavAnanuM esa bhagavAna uparI ane moTa rileTiva dharmo : riyala dharma kramika mokSamArga : akrama mokSamArga komana sensa sAMsArika saMbaMdho AtmA - anAtmA divyacakSuthI mokSa punarjanma mana-vacana-kAyA, iphekTiva Adhi-vyAdhi-upAdhi jagata ane brahma mana-vacana-kAyAnAM vaLagaNa Agama-nigama pUraNa ane galana saMsAravighno nivAraka 'trimaMtra' ciMtA ane ahaMkAra prAptane bhogava dhyAna ane apadhyAna gatiphaLa - dhyAna ane hetuthI buddhi vaparAzanI limiTa avirodha vANI pramANe jJAnI tathA dharmanuM svarUpa nirdoSa dRSTi anukramaNikA kepha ane mokSa mana-vacana-kAyAnuM lapharuM mokSa ja upAdeya che. jagata polaMpola manuSyonuM nirAzritapaNuM kudaratI taMtrasaMcAlana - bhautika vijJAna 1 | bhaitika DevalapamenTa : AdhyAtmika valapamenTa 3 | prAkta sAhajIkatA 4 sAdhaka dA 5 | puNya ane pApa 6 | saMklpa vikalpa sukha ane duHkha prArabdha-puruSArthanuM virodhAbhAsI avalaMbana 13 | prAkta bagIco avirodhAbhAsa avalaMbana 16 | vairAgyanA prakAra 17 | AtmAno upayoga 7 | sarjana - visarjana 8 | purUSa ane prakRti 10 | triguNAtmaka prakRti 11 AtmA saguNa-nirguNa 11 prAkRtapUjA - puSapUjA 12 | prakRti dharma - puruSa dharma 18 | manuSyapaNAnuM DevalapamenTa mAyA ane mukti 19 20 | sukhanA prakAra rara maLa-vizeSa-ajJAna : rAga-dveSa-ajJAna : 23 | vANInuM vijJAna 24 | mauna-paramArtha mauna 25 | aMtaHkaraNa 25 mana kevuM che ? vicAra zuM che ? kAryapreraNA manathI che. jJAtA - jJeyano saMbaMdha mana upara besI jAva 27 raTa sa sa lakSmIjI kyAM vase ? 34 | manano saMkoca-vikAsa 6 | mananAM vakra pariNAma 37 | manano svabhAva 39 36 mananI gAMTho kema ogaLe ? mana phijhikala che mananA prakAra mana-AtmAno leya-jJAtA saMbaMdha 41 | buddhi prakAza - jJAna prakAza 43 | buddhinA prakAra 44 buddhino Azaya 45 | gaNapati : buddhinA adhiSThAtA deva 15 43 48 to para pakSa pada pa 60 dara dara F3 sa Fe EL 90 OR 93 ja IJ * 1 Q 23 4 4 5 EF Ta buddhijanya anubhava H jJAnajanya anubhava 88 / hitAhitanuM bhAna matabhedo zAthI ? 90 | lAipha - eDajasTamenTsa 4 5 6. 'viSaya' 7 | prema ane Asakti 11 99 | necarala laoN - 'bhogave tenI bhUla' niSadoSa darzana 102 | zlo 14 | ADAI-svacchaMda 16 zA 16 103 cokhkho vepAra karo lakSmIjI zAthI khUTe che ? buddhikriyA ane jJAnakriyA buddhibheda tyAM matabheda avadhAnanI zakti aMtaHkaraNanuM trIjuM aMga : citta jJAnI ja zuddha AtmA ApI zake citta prasannatA ahaMkAra tyAga zeno karavAno ? bhogavanAra koNa che ? ahaMkArano rasa kheMcI lo hasate mukhe jhera pIe adITha tapa eTale zuM ? mAna-apamAnanuM khAtuM ahaMkAranuM jhera ahaMkAranuM samAdhAna aTaNa ane sensiTIvanesa aMtaHkaraNanuM saMcAlana pharajiyAta- marajiyAta jagatanuM adhiSThAna nizcetana cetana manuSyadeha mokSano adhikArI icchA bhAva eTale zuM ? sajjanatA-durjanatA dezanA traNa prakAra dehAdhyAsa kyAre tUTe ? dehanI traNa avasthA manuSya dehanuM prayojana AcAra, vicAra ne uMccAra uga Pa sana mAraka dRSTirAga 14 verabhAva 110 | saMsArasAgara spaMdano athaDAmaNo IkonomI 112 kleza 113 | sAcesAca sukha-duHkha zuM che ? 114 | zreSaSTi 116 | smRti 116 agavaDatAmAM sagavaDatA 117 | cArja ane DiscArja 121 | mohanuM svarUpa 123 128 930 132 135 136 137 141 prAkRta saMyogo yoga akAganA nirvikalpa samAdhi 144 | pAnA-ma-dhyAna 141 145 | lliI 147 149 151 154 16 mA krodha lema kara krodha-mAna-mAyA-lobhano khorAka homa DipArTamenTa : phorena DipArTamenTa saMyogo 'akrama jJAna' - 'kramika jJAna' lakha corAzI - cAra gati bhaTara zAthI ? mA 156 156 153 15 160 168 14 174 174 183 183 188 188 129 194 193 196 194 199 200 ra 209 24 11 12 214 214 216 213 223 226 227 229 232 233 233 236 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AtavANI zreNI - 1 dharmanuM svarUpa 'dharma' eTale zuM ? 'vastu svaguNadharmamAM pariName te dharma.' dharma eTale to vastuno svabhAva ane e ja eno dharma kahevAya. dA.ta. sonAne sonuM kyAre kahevAya ? jyAre enA guNadharmo sonAnA dekhAya tyAre. A darAkha jo kadI kaDavI lAge to zuM kaho ? darAkha enA guNadharmamAM nathI. pittaLane jo baphIMga karIne mUkyuM hoya to te ekjhakTa (AbehUba) sonA jevuM ja lAge, paNa sonI pAse laI jaIne TesTa (kasoTI) karAve tyAre khabara paDe ke AmAM to sonAnA guNadharma nathI, tethI sonuM na hoya. be jAtanI kerIo tamArI sAme mukI che. temAMthI eka kerImAM, kerInI sugaMdha Ave, jarA sUkAya, jarA karacalI paDe, jarA kohavAvA mAMDe te ane bIjI evI ja AbehUba hoya paNa lAkaDAnI hoya to temAM bIjuM badhuM ja hoya paNa sugaMdha nA hoya, karamAya nahIM, gaMdhAya paNa nahIM. banneya kerIo ja che paNa lAkaDAnI kerI te nAmanI kerI che. te sAcI kerInA svabhAvamAM nathI. jyAre sAcI kerI tenA svabhAvamAM che, guNadharmamAM che. tema vastu jyAre enA svabhAvamAM hoya, guNadharmamAM hoya to ja te vastu kahevAya. te vastu enA dharmamAM che ema kahevAya. anAtmAne-pudgalane "" mAnavAmAM Ave che, te avastu che, paradharma che, svadharma nathI. AtmAne AtmA mAnavAmAM Ave te vastu che, te ja dharma che, svadharma che, Atmadharma che. tame koNa cho ? praznakartA : huM caMdulAla chuM. dAdAzrI : tamAruM nAma zuM ? praznakartA : mAruM nAma caMdulAla che. dAdAzrI : 'huM caMdulAlaane 'mAruM nAma caMdulAla' emAM virodhAbhAsa lAge che ke ? nAmI ane nAma beu eka kemanA hoya ? nAma to A nanAmI kADhe che te dA'De laI le che. myunisipAliTInA rajisTaramAMthI kaTa (kADhI) karI nAkhe che. A hAtha kono che ? A paga kono che ? praznakartA : mAro che. dAdAzrI : e to A baoNDI (deha)nA sperapArTasa che, emAM tAruM zuM che ? tArI aMdara mana che te konuM che ? praznakartA : mAruM che. dAdAzrI : A vANI konI che ? praznakartA : mArI che. dAdAzrI : A deha kono che ? praznakartA : mAro che. dAdAzrI : 'mAro che" kahetAM ja eno mAlika judo che ema vicAra Ave ke nA Ave ? Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 praznakartA: Ave. dAdAzrI : hA, to e tame pote koNa ? eno koI divasa vicAra karyo che ? praznakartA: nA. dAdAzrI : A ghaDiyALa lAvyA te riyalAIjha (tapAsa) karIne lAvyAne ke barAbara che ke nahIM, A kapaDuM lAvyA te paNa riyalAIjha karIne lAvyA. bAyaDI lAvyA te paNa riyalAIjha karIne lAvyA ne ? praznakartA : hA, dAdA. dAdAzrI : to pachI sepha, potAnuM ja riyalAIjhezana nA karyuM ? A badhI ja vastuo TempararI (vinAzI) haze ke paramenanTa (avinAzI) ? ola dhIjha Ara TempararI eDajasTamenTasa. emAM pote paramenanTa ane TempararI vastuonI joDe guNAkAra kare, te zI rIte javAba Ave ? alyA, tuM khoTo, tArI rakama ja khoTI ne javAba sAco kyAMthI Ave ? A selpha riyalAIjhezana nA karyuM, te nAnI bhUla haze ke moTI ? praznakartA : bhayaMkara moTI bhUla. A to blanDara kahevAya, dAdA ! jagata sarjata dAdAzrI : A jagata koNe banAvyuM haze ? praznakartA : ........ (vicAre che) dAdAzrI : tArI kalpanA je hoya te kaheahIM ApaNe kyAM koIne pAsa nApAsa karavA beThA chIe ? praznakartA : bhagavAne banAvyuM haze. dAdAzrI : te bhagavAnanAM chokarA kayAM kuMvArA rahI gayAM hatAM, te temane A badhuM banAvavuM paDyuM ? e paraNelA haze ke vAMDhA ? emanuM saranAmuM mokSa haze ke kema ? praznakartA : mokSa to kharo ja ne ! dAdAzrI : jo bhagavAna jagata banAvanAra hoya ane mokSa hoya to e saMpUrNa virodhAbhAsa che. praznakartA : dAdA, A virodhAbhAsa kaI rIte ? dAdAzrI : jo bhagavAna uparI hoya ane te jo mokSe laI janAra hoya, to to e jyAre kahe ke ahIMthI UTha, to tamAre tarata ja UThavuM paDe. tene mokSa zI rIte kahevAya ? mokSa eTale saMpUrNa svataMtra. koI uparI nahIM ane koI aMDarahenDa paNa nahIM. jagata koyaDo A aMgrejoya kahe che ke, goDa Ijha kriyeTara opha dhIsa varlDa (bhagavAna A jagatano racanAro che), muslimoya kahe che ke, allAne banAyA. hiMduoya kahe che ke, bhagavAne banAvyuM. paNa te temanA vyu poInTa (daSTibiM)thI sAcuM che paNa phekTa (hakIkata)thI roMga (khorTa) che. jo tAre phekTa jANavuM hoya to te huM tane batAvuM. 360 DigrInuM eksepTa (svIkAra) kare, tene jJAna kahevAya. amane badhIya 360 DigrIo mAnya hoya. mATe ame jJAnI chIe. kAraNa ke ame senTara (kendra)mAM beThelA chIe ane tethI ame phekTa batAvI zakIe. phekTathI goDa Ijha noTa eTa ola (nathI ja) kriyeTara opha dhIsa varla, A jagata koIe banAvyuM ja nathI. to banAvyuM koNe ? "dhI varlDa Ijha dhI pajhala ITaselpha.' (jagata jAte ja koyaDo che.) pajhalasama thaI paDavAthI pajhala kahevuM paDe che. bAkI to jagata ITaselpha baneluM che ane te amArA jJAnamAM ame jAte joyeluM che. A jagatanuM eka paNa paramANu evuM nathI ke jemAM huM pharyo nA houM. jagatamAM rahIne ane enI bahAra rahIne huM A kahuM chuM. A pajhalane je solva (ukela) kare, tene paramAtmapadanI DigrI maLe che ane solva nA karI zake, te pajhalamAM ja Dijholva (ogaLI) thaI gayA Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 che. ame A pajhala solva karIne beThA chIe ane paramAtmapadanI DigrI prApta karI che. amane A cetana ane acetana banneya judAM dekhAya che. jene juduM nA dekhAya te pote ja temAM Dijholva thaI gayelo che. kriyeTara bhagavAna che nahIM, hato nahIM ane thaze nahIM. kriyeTarano artha ja zuM thAya ? kriyeTarano artha ja kuMbhAra thAya. to ene mahenata karavI paDe. bhagavAna to kaMI mahenatu haze ? A amadAvAdanA zeThiyAo vagara mahenate cAra-cAra milo bhogave che, to bhagavAna te mahenatu hoto haze ? mahenatu eTale majU2. bhagavAna tevo nathI. jo bhagavAna te badhAne ghaDavA bese to to badhAyanAM moDhAM ekasarakhAM AvavAM joIe. pelI DAImAMthI kADhe che tema, paNa tema nathI. bhagavAnane niSpakSapAtI kahIe to pachI eka mANasa janamathI ja phUTapAtha para ane bIjo mahelamAM kema ? to A badhuM kevI rIte cAle che, teno huM tamane eka vAkyamAM javAba ApuM chuM. tuM vistArathI khoLI leje. A jagata sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa mAtrathI cAle che. calAvanAro koI bApoya upara navaro nathI. ene ame 'vyavasthita' zakti kahIe chIe. te badhAne vyavasthita ja rAkhe che. A sivAre tame UTho cho ke UThI javAya che ? praznakartA : e to huM ja UThuM chuM ne ! dAdAzrI : kyAreka ema nathI banatuM ke UMghavuM hoya chatAM nathI UMdhAtuM. savAre cAra vAgye UThavuM hoya che tyAre kema peluM elArma mUko cho ? nakkI karIne sUtA hoIe ke pAMcane dase UThavuM che to barobara UThI ja javuM joIe. tema bane che ? "vyavasthita' zakti pote nathI karato tyAM Aropa kare che ke meM karyuM. Ane siddhAMta kema kahevAya ? A to virodhAbhAsa kahevAya. to koNa uThADe che tamane ? 'vyavasthita' nAmanI zakti tamane uThADe che. A sUrya, caMdra, tArA badhuM ja 'vyavasthita'nA niyamanA AdhAre cAle che. A milo badhI dhUmADAnA goTA kADhe ja jAya che ne 'vyavasthita' zakti ene kliara (cokhkhuM) karI pAchuM vyavasthita karI nAkhe che. nahIM to amadAvAdanA loko kyAranAya gUMgaLAIne marI gayA heta ! A varasAda paDe che te upara koNa pANI banAvavA jAya che ? e to necarala eDajasTamenTathI thAya. be 'eca'nAM ane eka 'o'nAM paramANuo bhegAM thAya ane bIjA keTalAka saMyogo jema ke havA vi. bhaLe tyAre pANI bane ne varasAda rUpe paDe. A sAyanTIsTa zuM kahe che ? jo huM pANIno mekara chuM. alyA, tane be 'eca'nA paramANune badale eka ja 'eca'nuM paramANu ApuM chuM, have banAva pANI. tyAre mUo kahe, nA, e to zI rIte bane ? mUA, tuM ya emAMno eka eviDansa chuM. tuM zAno mekara ? A jagatamAM koI mekara che ja nahIM, koI kartA che ja nahIM, nimitta che. bhagavAne ya kartA nathI. kartA thAya to bhoktA thavuM paDe ne ? bhagavAna to jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI che. potAnA apAra sukhamAM ja rAcyA rahe che. bhagavAnanuM eDresa bhagavAna kyAM rahetA haze ? emanuM eDresa zuM ? koI dahADo kAgaLa-AgaLa lakhavo hoya to ? kaI poLamAM rahe che ? emano sTrITa naMbara zuM haze ? praznakartA : e to khabara nathI. paNa badhA kahe che ke upara rahe che. dAdAzrI : badhA kahe che te tameya mAnI lIdhuM ? ApaNe tapAsa to karIe ne ! jo huM tamane bhagavAnanuM sAcuM ThekANuM ApuM. goDa Ijha Ina evarI krIecara vhedhara vijhibala ora Invijhibala. (bhagavAna dareka jIva mAtramAM che, pachI te AMkhe dekhAya evA ke na dekhAya evA hoya) tamArI ne mArI vacce dUrabInathIya na joI zakAya evA anaMta jIvo che. temAM ke bhagavAna beThA che. A badhAmAM zaktirUpe rahelA che ane amArAmAM vyakta thaI gayelA che. saMpUrNa prakAzamAna thaI gayA che ! te pragaTa paramAtmA thaI gayA !! gajabano prakAza thayo che !!! A dekhAya che tamane, te to aMbAlAla mULajIbhAI, bhAdaraNanA pATIdAra ne konTrAkTano naMgoDa dhaMdho kare che paNa mahIM je pragaTa thaI gayA che te to gajabanuM Azcarya che ! Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 te 'dAdA bhagavAna' che ! paNa tamane zI rIte samajAya ? A deha to pekIMga (khokhaM) che. mahIM beThA che te bhagavAna che. A tamAruMya, caMdulAlanuM pekIMga che ne mahIM bhagavAna beThA che. A gadheDo che te gadheDAnuM pekIMga che ne mahIM bhagavAna beThA che. paNa A akaramIone nahIM samajAvAthI gadheDo sAme maLe to gALa bhAMDe. te bhagavAna mahIM noMdha kare, haMa... mane gadheDo kahe che ? jA, tyAre eka avatAra tane ya gadheDAno ja maLaze. A paikIga to game tenuM hoya. koI sAganuM hoya, koI AMbAnuM hoya. A vepArI pekIMga jue ke mahIMno mAla jue ? praznakartA : mAla jue. dAdAzrI : hA, pekIMgane zuM karavAnuM ? kAma to mAla sAthe ja che ne ! koI pekIMga saDeluM hoya, bhAMgeluM hoya paNa mAla cokhkho che ne ! ame A aMbAlAla muLajIbhAInI joDe eka kSaNa paNa tanmayatA nathI karI. jyArathI amane jJAna uparyuM tyArathI dhIsa Ijha mAya pharsTa nebara (A mArA pahelA pADozI che). pADozInI jema rahIe chIe. bhagavAna uparI ane mokSa terame varSe mane vicAra Avelo ke mAthe uparI nA joIe. mAthe bhagavAna paNa uparI nA joIe. e mane nahIM phAve. te mAruM DevalapamenTa (vikAsa) huM lAvelo ane anaMta avatAranI icchAo te A avatAre phaLI. jo mAthe bhagavAna uparI hoya ane te mokSe laI janAro hoya to beThA hoIe tyAMthI uThADe ane ApaNe UThavuM paDe. e nA phAve. ene mokSa kahevAya ja kema ? mokSa eTale 'mukta bhAva', mAthe koI uparIya nahIM ne koI aMDarahenDa paNa nahIM. ahIM jIvatAM ja mokSasukha anubhavAya tema che. eya ciMtA-upAdhi nA thAya. InkamaTekSanuM kAgaLiyuM Ave toya samAdhi nA jAya te ja mokSa. pachI uparano mokSa to AnA pachI joIzuM. paNa pahelAM ahIM mukta thayA pachI ja pelI mukti maLe ! huM soLa varase paraNyo tyAre paraNatI vakhate mAthethI pheMTo saheja khasI gayo ne mane vicAra Avyo ke A amArA bemAMthI ekane to rAMDavAnuM ja che e to nakkI ja che ne ! anaMta avatArathI mUo enuM e ja bhaNe che ne pAchuM e AvarAya che. ajJAnane bhaNavAnuM nA hoya. ajJAna to sahaja bhAve AvaDe. jJAnane bhaNavAnuM. mAre AvaraNa ochuM, te terame varase bhAna thayeluM. skUlamAM mAstara ladhutama zIkhavADe ke evI rakama khoLI lAvo ke je nAnAmAM nAnI hoya ne baMdhAmAM avibhAjya rUpe rahelI hoya. te meM tenA parathI tarata ja bhagavAna zodhI kADhelA. A badhI rakamo ja che ne ! emAM bhagavAna avibhAjaya rUpe rahelA che ! huM je vANI boluM chuM te vANIthI tamAruM AvaraNa tUTe ne aMdara lAITa thAya ane tethI tamane mAruM samajAya. bAkI eka zabda paNa samajavAnuM tamAruM gajuM nathI. buddhi kAma ja nA kare. A badhA buddhizALIo kahevAya che te badhA roMga biliphathI che, ame abudha chIe. amArI pAse buddhi nAmeya nA hoya. buddhi zuM ? jJAna zuM ? AkhAya jagatanA anaMta sajekTa (viSayo) jANe toya te buddhimAM samAya ane 'huM koNa chuM' eTaluM ja jANe te jJAna. tAruM badhuM ja, bIjuM badhuM ja jANeluM che te poka mUkavAnuM. ahaMkArI jJAna e buddhi ane nirahaMkArI jJAna e jJAna. svarUpanuM jJAna te ja jJAna. matabheda maTADavAno mArga zuM ? jIvana jIvavuM zI rIte ? karoDo rUpiyA hoya toya matabheda thAya ne matabhedathI anaMta du:kho UbhAM thaI jAya. rileTiva dharmo : riyala dharma sarkala hoya che tyAM 360 DigrI hoya che. aMgrejo 110 DigrI para, muslimo 120 DigrI para, pArasIo 140 DigrI para, hinduo 220 DigrI para hoya te badhA ja potapotAnA vyu poInTathI jue che. eTale sau saunuM joyeluM sAcuM kahe che. 120 DigrI para beThelAne huM 80 DigrI para lAvuM ne pachI kahyuM ke koNa sAcuM che ? badhA poInTa upara, DigrI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 upara beThelA hoya che. 360 DigrI pUrI karIne ame senTaramAM beThelA pUrNa puruSa chIe. jJAnI puruSa senTaramAM beThelA hoya te yathArtha vastu dekhI zake, jANI zake ane tamane yathArtha ApI zake. A badhA ja dharmo sAcA che. paNa te rileTiva dharmo che, bhU poInTanA dharmo che. paNa jo phekTa jANavuM haze to senTara (kendra)mAM AvavuM paDaze. senTaramAM ja riyala dharma hoya, Atmadharma hoya. senTaramAM beThelo ja badhAnA bhU poInTa dekhI zake. tethI tene koI dharma joDe matabheda nA hoya. tethI ja to ame kahIe chIe ke jainonA ame mahAvIra chIe, vaiSNavonA kaSNa chIe, svAmInArAyaNanA sahajAnaMda chIe, krizciyanonA krAIsTa chIe, pArasInA jarathosta chIe, muslimonA khudA chIe. jene je joItuM hoya te laI jAva. ame saMgamezvara, bhagavAna chIe. tuM tAruM kAma kADhI jA. eka kalAkamAM tamane bhagavAna pada ApuM chuM. paNa tamArI taiyArI joIe. tamArI vAre vAra. kalAkamAM AkhuM kevaLajJAna ApI dauM chuM. paNa tamane pacaze nahIM. amane ja 356 DigrIe aTakyuM che kALane laIne. paNa tamane ApIe chIe saMpUrNa kevaLa jJAna. A zakkariyuM bharahADamAM mUke to keTalI bAjuthI baphAya ? cogaradamathI. tema A AkhuM jagata baphAI rahyuM che. are, peTrolanA agnithI baLatuM amane amArA jJAnamAM dekhAya che ! mATe A lokonuM kalyANa kema thAya e ja amAre jovAnuM. ane eTalA ja mATe A amAro avatAra thayo che. A aDadhA jagatanuM kalyANa amArA hAthe thaze ane bAkI aDadhA jagatanuM kalyANa A amArA pholoarsane hAthe thaze. ame tenA kartA nathI, nimitta chIe. A jarmanIvALAo ebsolyuTIjhama (parama tatva)ne khoLe che. te ahIMnA zAstronAM zAstro upADI gayA che ne zodhakhoLa kare che. alyA, ema jaDe tema nathI. A Aje ame jAte ja pratyakSa ebsolyuTIjhamamAM chIe. jagata AkhuM thIyarI opha rileTivITImAM che. A amArA mahAtmAo thIyarI opha rIyAliTImAM che ane ame jAte thIyarI opha ebsolyuTIjhamamAM chIe. thIyarI ja nahIM paNa thIyaramamAM chIe. ame jyAre jarmanI jaIzuM tyAre kahIzuM ke je tAre joItuM hoya te laI jA. A ame jAte ja AvyA chIe. dhIsa Ijha kaeNza benka Ina dhI varlDa. (jagatamAM A rokaDI benka che) eka kalAkamAM tane rokaDuM ja tArA hAthamAM ApI dauM chuM. riyalamAM besADI dauM chuM. bIje badhe ja udhAra che. haptA bharyA karo. alyA, anaMta avatArathI tuM haptA bhara bhara karuM chuM ne haju ukela kema nathI Avato ? kAraNa ke rokaDuM koI avatAramAM maLyuM ja nathI. kramika mokSamArga akama mokSamArga mokSe javAnA be mArga : eka dhorI mArga, te sTepa bAya sTepa, pagathiye pagathiye caDhavAnuM. satsaMga maLe to pAMcaso pagathiyAM caDhI jAya ane kusaMga maLyo koI avatAramAM to pAMca hajAra pagathiyAM utArI pADe. bahu kaSTadAyaka mArga. japa-tapa-tyAga karatAM karatAM caDhavAnuM toya ThekANuM nahIM ke kyAre paDaze ? ane bIjo akrama mArga, liphaTa mArga. te pagathiyAM nahIM caDhavAnA, sIdhuM ja liphaTamAM besIne, bairI-chokarAM sAthe chokarA-chokarIo paraNAvIne badhuM ja karIne pAchuM mokSe javAnuM. A badhuM ja karatAM tamAro mokSa nA jAya. Avo akrama mArga te apavAda mArga paNa kahevAya che. te dara dasa lAkha varase pragaTa thAya che. bharata rAjAne ekalAne A akrama jJAna maLyuM hatuM. RSabhadeva dAdA bhagavAne temanA so putromAMthI eka bharatane ja A akrama jJAna ApeluM. temanA so putromAMthI aThThANuM putroe dIkSA lIdhI hatI. rahyA bAhubalI ane bharata. te bannene rAja soMpyuM. pAchaLathI bAhubalIjI vairAgI thaIne cAlI nIkaLyA ne temaNeya dIkSA lIdhI. eTale bharatane mAthe rAja AvyuM. bharatane pAchI rANIo keTalI, khabara che ? teraso rANIo hatI. te kaMTALI gayelA. Aje eka bairIthI ja kaMTALI jAya che ne ? bharata rAjAne to bahu upAdhi. rANIvAsamAM jAya to pacAsanuM moTuM hasatuM hoya ne pAMcasonuM moM caDheluM hoya. uparathI rAjanI upAdhio, laDAIo karavAnI. te kharekharA kaMTALI gayelA. te bhagavAna pAse jaIne kahe, 'bhagavAna ! mAre rAja joItuM nathI. bIjAne soMpI do ne mane dIkSA Apo. mAreya mokSe ja javuM che.' tyAre . bhagavAne kahyuM ke, 'tuM A rAja calAvavAno nimitta che ane nA calAvuM to A rAjamAM jhaghaDA, mArAmArI ne aMdhAdhuMdhI thaI jaze. jA, ame tane Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 11 AptavANI-1 evuM jJAna ApIe chIe ke rAja aDe nahIM, teraso rANIo aDe nahIM ne laDAIoya aDe nahIM. RSabhadeva bhagavAne bharatane evuM jJAna ApyuM, te ja A akrama jJAna. ame tamane ahIM ApIe chIe, eka kalAkamAM. are, bharata rAjAne to jJAna khasI nA jAya teTalA mATe covIse kalAka mATe nokaro rAkhavA paDatA. te vArApharatI dara paMdara miniTe ghaMTa vagADIne bole, 'bharata, cuta, cuta, ceta !" paNa A kALamAM tame ja doDhasonI nokarI karatA ho. te zI rIte nokara rAkho ? tethI ame mahIM ja evuM goThavI daIe chIe ke kSaNe kSaNe mahIM ja 'ceta, cuta, ceta' bole ! AvuM ajAyaba jJAna to koI kALamAM sAMbhaLavAmAM ke jovAmAM nathI AvyuM. A to agiyAramuM Azcarya che A kALanuM ! komata sensa komana sensa eTale zuM? enI vyAkhyA zI ? komana sensa eTale evarIvhera eplIkebala, thiareTikalI ejha vela ejha prekTikalI. komana sensa bahu UMcI vastu che. te jyAM jarUra hoya tyAM eplIkebala (lAgu) thaI jAya. amArAmAM so TakA komana sensa hoya. tamArAmAM komana sensa eka Takoya nA hoya. gUMca Ave tyAre doro tUTyA vagara, kapAyA vagara ukelI nAkhavuM te komana sensa che. A to mUA eka gUMca ukelavA jAya ne pAMca bIjI pADe tema che. te tenAmAM komana sensanA mArka zI rIte mUkAya ? are, bhalabhalA vidvAnomAM vidvattA hoya paNa komana sensa nA hoya. amArAmAM buddhi nAmeya nA hoya. ame abudha, buddhi saMpUrNa prakAzamAna thayelI hoya paNa amArA jJAnaprakAza AgaLa te khUNAmAM besI rahe. eka kinAre abudha pada prApta thAya to sAme kinAre sarvajJa pada hAratorA laIne niyamathI ja sAmuM UbhuM ja hoya. "ame abudha chIe, sarvajJa chIe." sAMsArika saMbaMdho A tamArA bApa joDe, mA joDe, bairI joDe je saMbaMdha che te riyala saMbaMdha che ? praznakartA : hAsto ne ! dAdAzrI : to bApa marI jAya eTale tamAre niyamathI marI ja javuM joIe. evA A muMbaImAM bApa pAchaLa keTalA maryA ? jo huM tamane samajaNa pADuM. mA-bApa, bhAI-bahena, bairI-chokarAM e badhAM joDe saMbaMdha kharo paNa te riyala nahIM, rileTiva saMbaMdha mAtra che. riyala hoya to koIno ya bApa joDe saMbaMdha phrekacara nA thAya. A to jo bApane kahyuM hoya ke tamArAmAM akkala nathI" eTale khalAsa ! bApa kahe, 'jA, tAruM AkhI jiMdagI moTuM nA dekhADIza. huM tAro bApa nahIM ne tuM mAro dIkaro nahIM.' tame A bairIneya sagI mAnelI teya Divorsa thAya che ke nahIM ? tevuM che. A jagata. ola dhIjha Ara TempararI eDajasTamenTsa, are, A deha paNa tamAro sago nathI ne ? eya dago karI jAya. jo nakkI karyuM hoya ke Aje ATalo vakhata sAmAyika karavuM che, te mUuM mAthuM du:khI Ave ke peTamAM cUMka Ave. te teya nA karavA de. pote paramenanTa (kAyamI) ane A badhuM ja TempararI (vinAzI), zI rIte meLa khAya ? tethI ja AkhuM jagata mUMjhavaNamAM sapaDAyuM che ! A rilezanamAM to rilezananA AdhAre ja vartavuM joIe. bahu satya-asatyanI jaka nA pakaDavI. bahu kheMcavAthI tUTI jAya. sAmo saMbaMdha phADe to, ApaNe jo saMbaMdhanI jarUra hoya to sAMdhI laIe to ja saMbaMdha jaLavAya. kAraNa ke A badhAya saMbaMdho rileTiva che. dA.ta. bairI kahe ke Aje pUnama che, tame kaho ke amAsa che to beunI rakajhaka cAle ane AkhI rAta bagaDe ne savAre pelI cAno kapa pachADIne Ape, tAto rahe. enA karatAM ApaNe samajI jaIe ke ANe kheMcavA mAMDyuM che te tUTI jaze eTale dhIre rahIne paMcAMga Amatema karIne pachI kahIe, 'hA, tAruM kharuM che. Aje pUnama che." ema jarA nATaka karIne pachI ja pelInuM kharuM karAvIe, nahIM to zuM thAya ? bahu dorI kheMcelI hoya ne ekadama tame choDI do to pelI paDI jAya eTale dorI dhIme dhIme sAmo paDe nahIM tema jALavIne choDavAnI, nahIM to te paDe teno doSa lAge. sukha ane duHkha jagatamAM badhA ja sukha khoLe che paNa sukhanI vyAkhyA ja nathI nakkI karatA. "sukha evuM hovuM joIe ke jenA pachI kyAreya paNa duHkha nA Ave." Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 13 AptavANI-1 evuM ekeya sukha A jagatamAM hoya to khoLI kADha, jA. zAzvata sukha to potAmAM-svamAM ja che. pote anaMta sukhanuM dhAma che ne loko nAzavaMta cIjamAM sukha khoLavA nIkaLyA che ! A saMsArIonAM sukha kevA che ? ziyALAno dahADo ane agAzIno mahemAna ane lakkaDiyA himanI zarUAta TUMkI rajAI ane tuM laMbUsa. te mAthuM DhAMke tyAre paga UghADA rahe, paga DhAMke tyAre mAthuM ughADuM rahe. te mUA AkhI rAta halavaI halavaIne kADhe tevuM A saMsAranuM sukha che. hakIkatamAM A jagatamAM duHkha jevI koI vastu ja nathI. duHkha e avastu che. kalpanAthI UbhuM kareluM che. jalebImAM du:kha che ema kalpanA kare to tene temAM duHkha lAge ne sukha che ema kahyuM to sukha lAge. mATe te yathArtha nahIM. jene sAcuM sukha kahyuM to tene badhAe eksepTa karavuM ja joIe. yunivarsala Tutha hovuM joIe. paNa tuM jemAM sukha mAne che temAM bIjAne apAra duHkha lAge tevuM A jagata che. prArabdha-puruSArthanuM virodhAbhAsI avalaMbata loka prArabdha-puruSArtha kahe che. mUA daLelAne pharI daLe che ne UlaTAnA aDadho zera UDADI mUke che. keTalAka loko prArabdha prArabdha kare che ne keTalAka puruSArtha puruSArtha kare che te banneya pAMgaLAM avalaMbana che. o majUro savArathI sAMja sudhI milomAM puruSArtha kare che te zuM pAme che ? roTalo ne kaDhI ke bIjuM vadhAre ? ane prArabdhavAdIo hAtha joDIne besI rahe to ? mUo lAkha kamAya to kahe 'huM kamAyo' ane khoTa jAya to kahe 'bhagavAne ghAlI. mArA graho rAzI hatA. bhAgiyo naThAro maLyo." vaLI kahe, 'mI kAya karuM' ! te mUA tuM jIvato che ke marelo ? sAruM karyuM tyAre kahenAra tuM hato te have kahene ke meM karyuM. have kahe che ke bhagavAne karyuM. tema kahIne zuM kAma phajeto karo cho ? ane graho paNa kazuM ja karatAM nathI. tArA graha ja tane naDe che. tArA mahIM ja naveya graho che. te ja tane naDe che. haThAgraha, kadAgraha, durAgraha, matAgraha, satyAgraha vi. vi. ame nirAgrahI thayA chIe. Agraha hoya tyAM vigraha thAya. amAre Agraha nathI to vigraha kyAMthI ? A to krama Ave che ne tyAre saphaLa thAya che ane akrama Ave che tyAre bhagavAna para DhoLI de che. krama ane akramanI A be linkone loko puruSArtha kahe che. jo pote puruSArtha karato hoya to kyAreya khoTa Ave ja nahIM. puruSArtha to enuM nAma ke niSphaLatA nA hoya. A to virodhAbhAsa kahevAya. tuM pote ja puruSa nathI thayo, te mUA puruSArtha zuM karavAno chuM ? kharo puruSArtha to te ke je puruSArtha ane svaparAkrama sahita hoya. A to mUA prakRti nacAve tema nAce che ne kahe che huM nAcyo ! kRSNa bhagavAne zuM kahyuM ke "odhavajI abaLA te zuM sAdhana kare !" jainonA moTAmAM moTA AcArya AnaMdaghanajI mahArAja paNa potAne abaLA kahe che. kAraNa ke puruSa kone kahevAya ke jeNe krodha-mAna-mAyAlobha jItI lIdhAM hoya tene. A to krodha-mAna-mAyA-lobhe ja jItI lIdhAM che, te abaLA ja kahevAya ne ! huM puruSa thayo chuM. puruSArtha ane svaparAkrama sahita chuM. jyotiSa ane puruSArtha e banneya virodhAbhAsa che. jyotiSa te sAcuM che ne jene puruSArtha mAne che te bhrAMti che. mUA khoTa jAya che tyAre jyotiSI pAse zuM kAma jAuM chuM ? karane puruSArtha ! A puruSArtha to AvatA bhavanAM bIja nAkhe che. - A elembikanA kArakhAnAmAM keTalAMya mANaso kAma kare che. tyAre kemikalo thAya che ane teya pAchuM eka ja kArakhAnuM ane A deha to aneka kArakhAnAMno banelo che, lAkha elembikanAM kArakhAnAMno banelo che. te ema ne ema cAle che. mUA, rAte oNDhavo (hAMDavo) khAIne sUI gayo, te mahIM keTalo pAcakarasa paDyo, keTaluM pitta paDyuM, keTaluM bAIla paDyuM, tenI tapAsa karavA jAuM chuM tuM ? tyAM tuM keTalo elarTa chuM, mUA ? e to savAre enI meLe badhI ja kriyAo thaIne, pANI pANInI jagyAe ne saMDAsa saMDAsanI jagyAethI chUTuM paDI nIkaLI jAya che ne tattvo badhAM lohImAM kheMcAI jAya che. te mUA, e badhuM tuM calAvavA gayo hato ? alyA muA, A aMdaranuM ema ne ema cAle che to bahAranuM nahIM cAle ? tuM karuM chuM evuM zA mATe mAne che ? e to cAlyA karaze. rAte UMghamAM zarIra sahaja hoya che. A to mUA asahaja. A dahADe to loka kahe che ke, huM zvAsa lauM chuM, kharA zvAsa lauM chuM, UMcA lauM chuM ne nIcA paNa lauM chuM. to mUA rAte koNa Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 zvAsa le che ? rAte je zvAsocchavAsa cAle che te normala che. tenAthI badhuM ja sarasa pAcana thAya che. manuSya mAtra bhamaraDA che. huM jJAnI chuM paNa A deha bhamaraDo che. A bhamaraDA che te zvAsathI ja cAle che. zvAsa peThe te dorI vIMTAIne pachI zvAsa cAle che tyAre bhamaraDo phare che. te pharatAM pharatAM gulAMTa khAya te ApaNane ema lAge ke ThaMDyo ThaMDayo ne pAcho mUo Ubho thaIne pAcho pharavA mAMDe, evuM che A badhuM ! lImaDo pAne pAne kaDavo thAya ne DALe DALe kaDavo thAya. temAM teno kayo puruSArtha ? e to bIjamAM paDeluM pragaTa thAya che. tema manuSyo potAnA prAkRta svabhAvathI varte che ne mAtra "meM kahyuM"no ahaMkAra kare che, temAM teNe zuM karyuM ? A jagatamAM je te loko puruSArtha kahe che te to brAMta bhASA che. rileTiva bhASA che. udaya karmathI thAya che tene 'meM karyuM' ema kahe che te garva che, te ahaMkAra che. riyala bhASAno puruSArtha ke je yathArtha puruSArtha che ane je puruSa thayA pachI ja, svarUpanuM bhAna thayA pachI ja zarU thAya che. temAM 'meM karyuM e bhAva ja Akho UDI gayelo hoya che. saMpUrNa akartA pada hoya che. rileTiva badhuM prakRti che ane riyala pote puruSa che. riyala puruSArtha kone kahevAya ? koI ApaNo hAtha kApato hoya tyAre 'pote' jJAtAdrA padamAM rahe che. jJAnakriyA ane darzanakriyA ja AtmAnI kriyA che. bIje badhe ja AtmA akriya che, bIjI koI paNa kriyA AtmAnI thatI nathI ane 'AtmA' jJAna-darzanamAM ja rahe te ja puruSArtha che. avirodhAbhAsa avalaMbata prArabdha prArabdha karIne besI rahevAya tema nathI. jo ekaluM prArabdhanuM ja avalaMbana laIne besI rahe to sAva akriya banI jAya. e avalaMbanathI mana pAMsaruM rahe ja nahIM ne jo tAruM prArabdhanuM avalaMbana sAcuM hoya to tane eka paNa ciMtA nA thavI joIe. paNa ciMtAnuM to kArakhAnuM che. tethI teya avalaMbana pAMgaLuM che, phekTa nathI, sAyanTiphika nathI. tethI ja badhA mArA khAya che. A khoTAM avalaMbano lokone ApavAmAM AvyAM che, tethI to hindustAnanI avadazA thaI che. enI AkhI pragati rUMdhAI gaI che. ame karoDo avatAranI zodhakhoLa karIne jagatane ekjhakTa jema che tema kahIe chIe ke prArabdha ane puruSArtha e beu pAMgaLAM avalaMbana che ane 'vyavasthita' e ja sAcuM avalaMbana che, phekTa vAta che, sAyanTiphika che. 'vyavasthita' eTale zuM ? sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa mAtrathI je je kaMI bane che te 'vyavasthita' che, 'vyavasthita' e sarva avasthAmAM saMpUrNa samAdhAnakArI jJAna che. eno huM tamane sAdo dAkhalo ApuM chuM. A kAcano pyAlo che. te tamArA hAthamAMthI chUTavA mAMDyo. te tame AmathI tema ne temathI Ama hAtha halAvIne tene cheka nIce sudhI bacAvavA prayatna karyo. te chatAMya te paDyo ne phUTI gayo. to te koNe phoDyo ? tamArI IcchA jarAya nahotI ke A pyAlo phUTe. UlaTAno tame to cheka sudhI bacAvavAno prayatna karyo. tyAre zuM pyAlAne phUTavAnI icchA hatI ? nA. tene to tevuM hoya ja nahIM. bIjuM koI phoDanAra to hAjara nathI to pachI koNe phoDyo ? 'vyavasthite.' vyavasthita e ejhekTa niyamathI cAle che. tyAM popAbAInuM rAja nathI. jo 'vyavasthita'nA niyamamAM A pyAlo phUTavAno ja nA hoya to A kAcanA pyAlAnAM kArakhAnAM zI rIte cAle ? A to vyavasthitane tamAruMya calAvavuM che, kArakhAnAMya calAvavAM che ane hajAro majUronuM gADuM calAvavAnuM che. te niyamathI pyAlo phUTe ja, phUTyA vagara rahe ja nahIM. tyAre akkaramI phUTe tyAre kaDhApo ne ajaMpo karyA kare. are, nokarathI phUTyo hoya ne be-pAMca mahemAna beThA hoya to manamAM ajaMpo karyA kare ke kyAre A mahemAna jAya ne huM nokarane cAra tamAcA kabIrajInI bIbIne bALaka AvavAnuM hatuM. tyAra pahelAM to dUdhanI kuMDIo bharAI gaI. ane bALaka AvyuM tyAra pachI zeDa chUTI te joIne kabIrajI bolyA, 'prArabdha pahele banA, pIche banA zarIra, kabIra, acaMbA ye hai, mana nahIM bAMdhe dhIra." Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 coDI dauM ! ne mUo tevuM kareya kharo. ane jo teNe jANyuM ke A nokare nathI phoDaco paNa 'vyavasthita' phoDyo che to thAya kazuM ? saMpUrNa samAdhAna rahe ke na rahe ? kharI rIte nokara bicAro nimitta che. tene A zeThiyAo bacakAM bhare che. nimittane kyAreya bacakAM nA bharAya. mUA, nimittane bacakAM bharIne tuM tAruM bhayaMkara ahita karI rahyo chuM. mUA, mULa rUTa kaoNjha khoLI kADhane ! to tAro ukela Avaze. huM nAnapaNamAM jarA TIkhaLI svabhAvano hato. te TIkhaLa bahu karuM. eka zeTha emanA kurakuriyAne bahu ramADe. te huM dhIre rahIne pAchaLathI khabara nA paDe tema kUtarAnI pUMchaDI jozathI dAbuM. kUtaruM, moDhA AgaLa zeThane jue ne temane jhaTa laIne bacakuM bharI le. zeTha bUmo pADa pADa kare, AnuM nAma nimittane bacakAM bharavAM te. 17 AtmA atAtmA A tArA zarIramAM AtmA che e to nakkI ne ? praznakartA : hajI. dAdAzrI : to e kayA svarUpe haze ? mikScara ke kampAunDa ? A AtmA ane anAtmA mikScara svarUpe haze ke kampAunDa svarUpe ? praznakartA H kampAunDa ? : - dAdAzrI : jo kampAunDa svarUpe hoya to trIjo navA ja guNadharmavALo padArtha utpanna thaI jAya. ane AtmA ane anAtmA enA potAnA guNadharmo ja khoI bese to koI AtmA pAcho potAnA mULa svabhAvamAM AvI ja nA zake ane kyAreya mukta na thaI zake. jo huM tane samaja pADuM. A AtmA che ne te mikcara svarUpe rahelo che ane AtmA ane anAtmA banneya pote potAnA guNadharma sAthe rahelA che ane te chUTA pADI zakAya tema che. sonAmAM tAMbuM, pittaLa, rUpuM e badhuM dhAtuonuM mizraNa thaI gayuM hoya to koI sAyanTisTa enA guNadharma uparathI chUTAM pADI ApI zake ke nahIM ? tarata ja pADI zake. tevI ja rIte AtmA, anAtmAnA AptavANI-1 guNadharmo je kampliTa jANe che ane je anaMta siddhivALA evA sarvajJa jJAnI che te tenuM pRthakkaraNa karI ApI chUTA pADI zake. ame jagatanA sauthI moTAmAM moTA sAyanTisTa chIe. AtmA ane anAtmAnA paramANue paramANunuM pRthakkaraNa karI, banne chUTA pADI nirbheLa AtmA tamArA hAthamAM eka kalAkamAM ja ApIe chIe. jJAnInI pragaTa vANI sivAya bahAra je 'AtmA, AtmA' ema bolAya ke vaMcAya che te bheLavALo AtmA che. zabdabrahma ! hA, paNa nirbheLa nahIM. 18 A badhA je dharmo pALe che te anAtmAnA dharmo pALe che. te rileTiva dharmo che, nirbheLa AtmAnA nahIM. AtmAno to ekeya guNadharma jANyo nathI, to Atmadharma zI rIte paLAya ? e to jJAnI puruSa tamane thIyarI opha rileTivITImAMthI jyAM sudhI riyAliTImAM nA lAve tyAM sudhI riyala dharma nA paLAya. A amArA mahAtmAo tamArI mahIM rahelA bhagavAnane joI zake che, darzana karI zake che. kAraNa ke ame temane divyacakSu ApelAM che. A tamArAM je cakSu che te carmacakSu che, tenAthI badhI vinAzI cIjo dekhAya. avinAzI bhagavAna to divyacakSuthI ja dekhAya. divyacakSuthI mokSa kRSNa bhagavAne mahAbhAratanA yuddha vakhate arjunane divyacakSu ApyA hatAM. paNa te pAMca ja miniTa mATe, teno vairAgya TALavA. pachI pAchAM laI lIdhAM hatAM. ame tamane paramenanTa divyacakSu ApIe chIe. pachI jyAM juo tyAM bhagavAna dekhAya. amArAmAM dekhAya, AmanAmAM dekhAya, jhADamAM dekhAya ne gadheDAmAMya dekhAya. jIvamAtramAM bhagavAna dekhAya, Atmavat sarva bhUteSu ja dekhAya badheya. pachI che kaMI upAdhi ? jainonA moTAmAM moTA AcArya AnaMdaghanajI mahArAja zuM kahI gayA traNaso varasa upara ke 'A kALamAM divyacakSuno nizcaya karIne viyoga thaI paDyo che.' tethI badhAe bAraNAM baMdha karI dIdhAM. A to kudaratI rIte gajabanuM jJAna utpanna thaI gayuM che, necarala eDajasTamenTa che. te divyacakSu kalAkamAM ja sulabha thaI gayAM che ! Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 19 AptavANI-1 bhagavAna zuM kahe che ? mokSamArga ati, ati, ati so vakhata durlabha, durlabha, durlabha che, paNa jo jJAnI puruSa maLe to khIcaDI banAvavA karatAMya sahelo che ! A amArI vAta to tamAro AtmA ja kabUla kare. kAraNa ke tamArI mahIM huM ja beThelo chuM, tame jo ADAI nahIM karo to ! amane tamArAmAM ne amArAmAM bheda na hoya. A badhA loko 'zraddhA rAkho, zraddhA rAkho" ema bola bola kare che. te muA paNa mane zraddhA besatI nathI tenuM zuM ? vyAkhyAna ke pravacanamAMthI nIce Utaryo ke dhotiyuM khaMkherI nAkhe ne pAcho mUo vicAre ke Aje rIMgaNAM bahu sastAM thaI gayAM ! amArI pAse zraddhA rAkhavAnI nA hoya. jo tArI mahIM AtmA che ane ADAI nathI to tane avazya zraddhA besavI ja joIe. kAraNa ke A to jJAnInI DirekTa jJAnavANI che, te tArAM badhAM ja AvaraNo toDIne sIdhI tArA AtmAne pahoMce ane tethI tArA AtmAne kabUla karavuM ja paDe ! amArI vAta tArI samajamAM AvI ja jAya ! zraddhApUrvakanI vAta ane samajapUrvakanI vAtamAM phera che. samajaNapUrvakanI vAta hoya to ja sAmo mAne. punarjanmamAM mAnato thaI gayo hoIza." ame tene plenamAM ja samaja pADI sAyanTiphikalI ane te kharekhara samajI gayo ! ane sAntAkrUjha UtaryA tyAre saccidAnaMda, saccidAnaMda' bolavA lAgyo. are, enI leDIneya bhUlI gayo. amArA phoTA pADIne joDe laI gayo ! mana-vacana-kAyA, IphekTiva A mana-vacana-kAyA IphekTiva che ke anaIphekTiva ? IphekTiva che. janmathI ja IphekTiva che. garbhamAM ya IphekTiva che. IphekTiva kevI rIte ? jo savAre koIe kahyuM hoya ke tamArAmAM akkala nathI to rAtre dasa vAgye ya UMghavA nA de ane IphekTa cAlu thaI jAya. te zAthI ? tyAre kahe, mana IphekTiva che tethI. bIjuM vANI to pratyakSa IphekTiva che. jo koIne eka gALa bhAMDI eTale tarata ja khabara paDI jaze. ane trIjo A deha paNa IphekTiva che. ThaMDImAM ThaMDI lAge, garamImAM garamI lAge. te janmathI ja IphekTiva che. turta ja janmelA bALakane ThaMDImAM oDhADeluM kapaDuM jo khasI jAya to teya raDavA mAMDe ane pAchuM pharI oDhADe to cupa thaI jAya. moDhAmAM gaLyuM mUke to cATavA mAMDe ne kaDavuM mUke to moDhuM bagADe. A badhI ja IphekTiva asaro mAtra che. are, garbhamAMya IphekTiva hoya che. teno meM jAte joyelo dAkhalo ApuM. A vAta pacAsa varSa uparanI che. amArA bhAdaraNa gAmamAM eka bAIne ATheka mAsano garbha haze. raste jatAM tene gAye zIMgaDuM mAryuM ane te zIMgaDuM garbhAzayamAM jaIne vAgyuM ane mahIMthI baccAnI nAnI AMgaLI thoDI bahAra nIkaLI gaI. keTalAka DaoNkTaro bolAvyA. te vakhate mizanarInA DaoNkTarone moTo prazna thaI paDyo. bAInI sthiti gaMbhIra thavA mAMDI. eTalAmAM gAmanAM eka 70-80 varasanAM DozImAe jANyuM. te lAkaDI ThokatAM ThokatAM AvI pahoMcyAM. temaNe badhAne kahyuM "tame badhA have AvA khasI jAva ne nirAMte besI jAva ane bhagavAnanuM nAma lo ne joyA karo." mAjIe to soya lIdhI ane aNI jarAka garama karI. ane bahAra nIkaLelI AMgaLIne jarAka aDADI ke turtaja AMgaLI aMdara pesI gaI ! aMdaranA baccAne IphekTa thaI, te eNe AMgaLI mahIM kheMcI lIdhI ! patarjanma ame auraMgAbAdathI plenamAM AvatA hatA. te eka phreMca sAyanTisTa mAIkrobAyolojIsTa hato te maLyo. te amane pUchavA lAgyo ke, 'tame InDiyana loko rIbarthamAM mAno cho tema ame loko nathI mAnatA. to tame mane jarA samaja pADazo ke te kevI rIte ? tame kaho teTalo vakhata huM tamArI sAthe InDiyAmAM rahevA taiyAra chuM.' ame pUchyuM, "keTalo vakhata tuM rahI zake tema che ?" phrenca sAyanTisTe kahyuM, 'pAMca varasa, dasa varasa." kahyuM. "nA, nA, eTalo badho TAIma amArI pAse nathI." tyAre pelo bolyo, 'cha mahinAmAM ?" ame kahyuM. 'alyA, ame kyAM navarA chIe ? amAre ghaNuM kAma che. AkhA jagatanuM kalyANa karavAnuM che. tenA ame nimitta chIe. ema kara, A sAntAkrUjha eraporTa para kalAkamAM UtarIzuM tyAre tuM Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 21 IphekTa che to kaoNjha avazya hovAM ja joIe. kaoNjhijha che to IphekTa che ane IphekTa che to kaoNjhijha hovAM ja joIe. ema kaoNjhijha ane IphekTa, IphekTa ane kaoNjhijhanI ghaTamALa cAlyA ja kare che. kAraNa sivAya kArya na hoya ane kArya hoya tyAM kAraNa hovuM ja joIe. pUrvabhavanA kAraNane lIdhe hAlano deha te kAryasvarUpano deha che. janme che tyAre sthULa zarIra tathA sUkSma zarIra ema be zarIra sAthe hoya che. paNa pachI tenAthI je IphekTa Ave che temAM rAga-dveSa karIne bIjAM navAM kAraNo UbhAM kare che ne AvatA bhavanAM bIja nAkhe che. te TheTha mare tyAM sudhI kAraNa zarIra UbhuM karato jAya che. mare che tyAre kAraNa zarIra tathA sUkSma zarIra sAthe AtmA chUTe che ane sthULa zarIra ahIM paDyuM rahe che. e kAraNa zarIramAMthI pAchuM kArya zarIra ene maLI ja jAya che, ona dha verI momenTa. jo punarjanma nA hota ane badhAne bhagavAne ghaDyA hota to badhA ja sarakhA hota. eka ja bIbAmAMthI nIkaLyA hoya tema eka sarakhA ja hota. paNa A to eka moTo ne eka nAno, eka lAMbo ne eka TUMko, eka goro, eka kALo, eka garIba, eka zrImaMta evA hoya che, te nA hota. e badhAmAM je phera dekhAya che te temanA pUrvajanmanA AdhAre. pUrvanAM kaoNjhijhanA AdhAre atyAranI A judI judI IphekTsa mAtra che. darekanAM kaoNjhijha judAM tethI IphekTsa paNa judI judI. jo punarjanma nA hoya to ekeya evo purAvo dekhADo ke je tema puravAra kare. A aMgrejo 'lakI' ane 'analakI' bole che te zuM ? muslimoya takadIra ane tadabIra bole che te zuM sUcave che ? A badhAnI bhASA pUrNa che paNa bilipha apUrNa che. A zabda kyAM hoya ke jyAM punarjanma hoya tyAM ja vaparAya. jevAM kaoNjhijha utpanna karyAM hoya tevI ja IphekTsa Ave che. sArAMnI sArI ane kharAbanI kharAba. paNa TheTha sudhI chUTAya to nahIM ja. e to kaoNjhijha thatAM aTake to ja IphekTsa baMdha thAya. paNa jyAM sudhI 'huM caMdubhAI chuM' ema tamArI bilIphamAM che, jJAnamAM paNa 'huM caMdubhAI chuM' ema che tyAM sudhI kaoNjhijha baMdha thAya ja nahIM. e to jJAnI puruSa DhaMDhoLIne jagADe ne AptavANI-1 svarUpanuM bhAna karAve tyAre kaoNjhijha thatAM baMdha thAya. ame kAraNa zarIrano nAza karI daIe chIe. pachI A caMdulAlanI jeTalI IphekTsa che teno nikAla karI devAno, pachI e IphekTasano nikAla karatAM paNa tamane rAgadveSa nA thAya ane eTale navAM bIja paDe ja nahIM. hA, IphekTsa to bhogavavI ja paDe. IphekTsa to A jagatamAM koI badalI zake tema che ja nahIM ! A kampliTa sAyanTIphika vastu che. bhalabhalA sAyanTIsTane paNa mArI vAta kabUla karavI ja paDe. 22 A kaLiyuganuM, duSamakALanuM gajabanuM AzcaryajJAna pragaTa thayuM che ! A AzcaryakALanA ame akrama jJAnI chIe ane Ama amAre jAte bolavuM paDe che. kAraNa ke hIrAne jAte oLakhAvavA bolavuM paDe tevo vartamAna AzcaryakALa che ! Adhi-vyAdhi-upAdhi jagata AkhuM trividha tApathI saLagI rahyuM che ! are, peTrolanA agnithI bhaDake baLI rahyuM che !! te traNa tApa kyA ? Adhi, vyAdhi ne upAdhi. peTamAM du:khatuM hoya tenuM nAma vyAdhi. bhUkha lAge tenuM nAma vyAdhi. AMkho duHkhatI hoya te vyAdhi. zArIrika duHkhane vyAdhi kahevAya. mAnasika du:khane Adhi kahevAya. Akho dA'Do ciMtA karyA kare e Adhi. ane bahArathI AvI paDe te upAdhi kahevAya. atyAre ahIM beThA chIe ane koI patharo mAre te upAdhi. koI ApaNane bolAvavA AvyuM te upAdhi. upAdhi bahArathI Ave te, aMdarathI na hoya. AkhuM jagata pachI bhale te sAdhu hoya ke saMnyAsI hoya, toya trividha tApathI saLage che. ame jJAna ApeluM hoya, temane to niraMtara samAdhi rahe. jene zuddhAtmAnuM pada che, je niraMtara svarUpamAM ja rahe che tene to dareka avasthAmAM samAdhi rahe. kAraNa ke te to pratyeka avasthAne jue ane jANe. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 A konA jevuM che ? jo tame koInA gharamAM peThA ho to mahIM phaphaDATa rahe ke nA rahe ? rahe ja. hamaNAM koI kADhI mUkaze, dhamakAvaze ema niraMtara rahyA ja kare. paNa jo potAnA gharamAM beThA ho to che kazI ciMtA ? zAMti ja hoyane potAnA gharamAM to ! tevuM che. caMdulAla te tamAruM ghara na hoya. tame pote kSetrajJa purUSa cho ane bhrAMtithI parAyA kSetramAM letrAkAra thaI gayA cho. paranA svAmI thaI beThA cho ne pAchA paranA bhoktA thaI gayA cho. to niraMtara ciMtA, upAdhi, AkuLatA ane vyAkuLatA rahyA kare che. pANImAMthI bahAra kADhI nAkhelAM mAchalAMnI jema niraMtara taraphaDATa taraphaDATa rahe che. A zeThiyAo DanalopanA gAdalAmAM sUe che, maccharadAnI bAMdhe che ne ekeeka mAMkaNa vINAvIne sUI jAya che. toya mUA AkhI rAta pAsAM pherava pherava kare che. aDhI maNanuM dhokaDuM Ama pherave ne tema pherave. AkhI rAta mahIM cUna cUna thayA kare che, te zuM kare bicAro ?! kaMI ochuM khATalethI upara addhara caDhI javAya che ? jagata ane brahma A jagata satya haze ke Ilyujhana (mithyA) ? praznakartA H Ilyujhana. dAdAzrI : nA, tema nathI, jo huM tamane Ilyujhana eTale zuM te samaja pADuM. Ilyujhana eTale pANI dekhAya ne dhotiyuM UMcuM pakaDe paNa dhotiyuM palaLe nahIM. badhuM bhaDake ne bhaDake saLagatuM dekhAya paNa dajhAya nahIM te Ilyujhana. keTalAya kahe che, 'brahma satya, jagata mithyA." jo mithyA che to devatAmAM hAtha nAkhI jo ne ! tarata ja khabara paDI jaze ke mithyA che ke nahIM ! ane jo mithyA hoya to koIe kahyuM hoya ke, 'caMdulAlamAM akkala nathI" ! to te vAta tyAM ne tyAM ja mithyA puravAra thaI ja javI joIe. mithyA kone kahevAya ke tyAM ne tyAM ja te kSaNe tenI asara IphekTa puravAra thaI jAya. dA.ta. bhIMta upara iTano TukaDo mAryo ke turta ja te jarA chuMdAya ne bhIMta upara asara rUpe khADo ke lAla DAgha paDe ja, paNa A to caMdulAla ne rAte be vAge UMghamAMthI UThe ane tenI Iphesa cAlu thaI jAya ke mane AvuM kaheluM, to pachI tene mithyA kema kahevAya ? ame kahIe chIe ke jagateya satya che ne brahma paNa satya che. jagata rileTiva satya che ane brahma riyala satya che. A amArI trikALa saMta vANI che. A jagatanuM rileTiva satya kyAre asatya thaI jAya te kahevAya nahIM. ola dhIjha rIleTijha Ara TempararI eDajasTamenTsa ane brahma te riyala satya che, paramenanTa che, zAzvata che ! mana-vacana-kAyAtAM vaLagaNa manuSya mAtrane A mana-vacana-kAyA e traNa vaLagaNa che. tethI te bole che ke "huM caMdulAla chuM, kalekTara chuM, Ano dhaNI chuM, Ano bApa chuM.' mUA, kAyamano kalekTara chuM ? to kahe, "nA, riTAyara thavAno chuM ne !' te A vaLI navI vaLagaNa ! A dArUDiyo dArU pIne gaTaramAM paDIne zuM bole ? 'huM sayAjIrAva gAyakavADa chuM, huM rAjA chuM, mahArAjA chuM.' te ApaNe nA samajI jaIe ke mUo A nathI bolato paNa dArUno amala bole che ! tema mana-vacana-kAyAnI traNa bhUtAvaLanI vaLagaNa che. te teno amala bole che ke, 'huM caMdulAla chuM, kalekTara chuM' ne tenA amalamAM mUo nAce che. eka sAcI banelI vAta kahuM. eka kAzI nAmanI bAI hatI. te badhI pADozaNo joDe ToLaTappAM karatI hatI. ekAeka mUI dhuNavA lAgI ne citravicitra DoLA pheravavA maMDI. te badhA gabharAI gayA. temAMthI eke kahyuM, Ane to vaLagaNa che. bhUvAne bolAvo. te pAcho teno dhaNI bhUvAne bolAvI lAvyo. bhuvo to jotAM ja samajI gayo ke A to bhUtanuM vaLagaNa che. eTale eNe to saTAka saTAka cAbakhA mAravA mAMDyA. bAI to bUmo pADavA maMDI. te bhUvAe pUchayuM, "koNa che tuM ?" te kAzI bolI, "AI ema caMcala, AI ema caMcala." bhUvo samajI gayo. eNe pUchayuM. 'kema AvI chuM tuM " eTale pelI kAzI bolI, 'A kAzIe mArA dhaNIne enA rUpamAM phasAvyo che." alyA, A kAzIne aMgrejInI ebIsIDI ya AvaDatI nathI ne A kaDakaDATa aMgrejImAM zI rIte bole che ke, AI ema caMcala, AI ema caMcala. pachI tapAsa karatAM khabara paDI ke caMcaLa aMgrejI bhaNelI Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 25 AptavANI-1 hatI ne aMgrejImAM suMdara bolatI hatI. te pachI bhUvAe ene mArI, samajAvI-paTAvI. eNe kahyuM te te vastu bhAgoLe vaDanA bakholamAM mUkI AvI, caMcaLanA vaLagaNane chUTuM karyuM. evI che A bhUtAvaLa. caMcaLa to cAlI gaI. paNa enA soLAM rahI gayAM kAzIne. tene bicArIne lAya baLatI rahI rujhAtAM sudhI ! A mana-vacana-kAyAnAM traNa bhUto je tamane vaLagyAM che, tenA ame bhUvA chIe. te traNeya vaLagaNathI tamane chUTA karAvI ApIe chIe. hA, jyAM sudhI soLAM rujhAya nahIM tyAM sudhI enI IphekTa raheze, paNa bhUtAMthI kAyamanA mukta thaI jazo. A mana-vacana-kAyA e vaLagaNa che eTaluM ja jo tuM samajyo to pIstAlIsamAMthI paccIsa Agama bhaNI gayo ! ghara-bAra, bairI-chokarAM ke kapaDAM choDavAnI jarUra nathI. A traNa vaLagaNa vaLagelI che, tenAthI ja chUTavAnI jarUra che. te galana che. pANI pIve che te pUraNa che ane bAtharUma jAya che te galana che. manamAM vicAro Ave che ne jAya che, teya pUraNa-galana che. bhojanAlaya-zaucAlaya, pUraNa-galana ane zuddhAtmA e sivAya jJAnIne A jagatamAM kazuM dekhAya ja nahIM. bhojanAlaya te bhogavavAnI vAparavAnI vastu, zaucAlaya te bhogavIne choDI devAnI vastu. bAkI rahyuM te pUraNa-galana ane zuddhAtmA. AmAM badhuM ja AvI jAya. A akkaramI bahu khA khA kare che ne pachI jhADA thAya che. te tenuM galana nA thAya to ? Apharo caDhe. tema paisAnuM thavAnuM che. tenuM koIneya bhAna nathI. koIne kazAnuM galana na thayuM hoya tevo khoLI kADhe. mahIsAgareya narmadAne kahe che ke mAre tyAM jaLa khUba Ave che ane jAya che. paNa unALo Ave tyAre tyAMya ArapAra. meM badhA DaoNkTarone pUcheluM ke A nakha vadhe che te zuM che ? te game tema kahevA mAMDyA : kelziyamane lIdhe, paNa tema nathI. kharI rIte to e galana ja che. khorAkamAM hADakAnA saMyogI purAvA thAya che te hADakAnuM pUraNa thaI rahyuM che. te nakha vATe galana thAya che. je nakAmA thAya che tenuM galana niyamathI ja thaI jAya che. tema A dehamAMya paramANuonuM pUraNa-galana thayA ja kare che. manuSya dasa varasano hato tyAre je paramANu hatA, te temAMnuM ekeya paramANu pacIsame varase nA hoya. jUnAnuM galana thAya ne navAnuM pUraNa thAya che. pUraNa-galana, pUraNagalane ema ghaTamALa cAlyA ja kare che. pApanuM pUraNa kare che te jyAre tenuM galana thaze tyAre mUA khabara paDaze ! tyAre mUA tArA hAjA gagaDI jaze ! devatA upara beThAM hoIe tevuM lAgaze mUA !! puNyanuM pUraNa karIza tyAre enuM jyAre galana thaze tyAre khabara paDaze ke kevI ora majA Ave che ! mATe jenuM jenuM pUraNa karo, te joI vicArIne karajo ke galana thAya tyAre pariNAma kevuM thAya che ! pUraNa karatAM satata khyAla rAkhajo. pApa karatAM, koIne chetarIne paiso bhego karatAM satata khyAla rAkhajo ke eya galana thavAnuM che. e paiso beMkamAM mUkazo to te ya javAno to che ja ! enuM ya galana to thaze ja, ane e paiso bhego karatAM je pApa karyuM, je raudradhyAna karyuM, te tenI kalamo sAthe AvavAnuM Agama-nigama Agama to gurunI (jJAnInI) gama vagara vaMcAya ja nahIM. AgamanI gama jJAnIne ja hoya. pote agama, tene AgamanI gama zI rIte paDe ? amane to Agama-nigamanuM sugama ja hoya. pUraNa ane galata riyala 'huM'ne khoLI kADha. 'huM huM zuM kare che ? A bakarI ya "meM meM' kare che ne tuMya 'huM , huM chuM' kare che. te zAne kare che ? A dehane ? A to pUraNa-galana che. caDha-utara kare te saMsArano svabhAva che. dareke mAnyuM ke paisAne bhegA karavA. paNa teya mUA pUraNa-galana che. A beMkanA ekAunTamAM be khAtAM hoya che ke eka ? be. keDiTa ane DebiTa. te mUA, tuM ekaluM kreDiTa kema nathI rAkhato? nA rakhAya. niyamathI ja jenuM jenuM pUraNa thAya che tenuM galane thavAnuM ja. A khAya che te pUraNa che ane saMDAsa jAya. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 27 AptavANI-1 te vadhArAmAM ane jyAre tenuM galana thaze tyAre tArI zI dazA thaze ? lakSmIjI koInI AMtarI aMtarAya tema nathI. lakSmIjI to bhagavAnanI patnI che. teneya mUA tuM AMtara AMtara kare che? pahelA ANAmAM AvelI vahune jo AMtarI rAkhI hoya ne pAchI piyara javA nA de to zI dazA thAya bicArInI ?! tevuM lokoe A lakSmIjI mATe karavA mAMDyuM che. te lakSmIjIya have kaMTALyA che. amane to vaDodarAnA sTezane lakSmIjI jyAre jyAre maLe tyAre hAtha joDIne kahIe ke mAmAnI poLa ne chaThThuM ghara, jyAre padhAravuM hoya tyAre padhArajo ne jyAre javuM hoya tyAre jajo. te have mane kahe che ke huM to A zeThiyAone tyAM khUba ja kaMTALI chuM. te have huM tamArA mahAtmAone tyAM ja jaIza. kAraNa ke jyAre tamArA mahAtmAone tyAM jauM chuM, tyAre phUlahAra laIne svAgata kare che ane pAchI jauM chuM tyAreya phUlahAra paherAvIne vidAya Ape che. je je loko mane AMtare che tyAM have huM nahIM jAuM ane je je mAro tiraskAra kare che tyAM to keTalAya bhava sudhI huM nahIM jAuM ! rUpiyA to Ave ne jAya. dasa varasa pachI te lakSmI nA rahe. e to pheraphAra thayA ja kare. AkhuMya jagata AkuLatA ne vyAkuLatAmAM ja sapaDAyeluM che. pachI te tyAgI ho ke saMsArI, nirAkuLatA koI jIvane hoya ja nahIM. nirAkuLatA to svarUpanuM bhAna thAya tyAra pachI ja utpanna thAya. kramika mArgamAM nirAkuLatA prApta karavA Akho saMsArasamudra oLaMge ane sAme kinAre jAya tyAre nirAkuLatAnI pALa Ave. kevI mahenata paDe ? ane A akrama mArgamAM A ame tamArA mAthe hAtha mUkIe, te kAyamanI nirAkuLatA utpanna thaI jAya ! saMsAraviddho tivAska 'trimaMtra' maMtrano sAco artha zuM ? maMtra eTale manane zAMta rAkhe che. bhagavAnanI bhakti karatAM saMsAramAM vighna na Ave teTalA mATe bhagavAne traNa maMtro ApelA. (1) navakAra maMtra (2) OM namo bhagavate vAsudevAya (3) OM namaH zivAya. teya ahaMkArI lokoe navA navA saMpradAyonA vADA bAMdhI dIdhA ne maMtro paNa vaheMcI dIdhA. bhagavAne kaheluM ke, tamAre tamArI sagavaDa mATe maMdiro-derAM vaheMcavAM hoya to vaheMcI lejo, paNa maMtro to bhegA ja rAkhajo. teya A lokoe vaheMcI lIdhA. are, A loko to eTale sudhI pahoMcyA ke agiyAraseya vaheMcI lIdhI. zivanI judI ne vaiSNavanI judI. te bhagavAna zI rIte rAjI rahe ? bhagavAna jyAM vaDhavADa ke matabheda hoya tyAM na hoya. A amArA ApelA trimaMtramAM to gajabanI zakti che ! mAgyA meha varase tema che, sarva devo rAjI rahe. ane vighna nA Ave. sULIno ghA soye sarI jAya. saMpUrNa niSpakSapAtI che. A amAro Apelo trimaMtra savAramAM pAMca vakhata amAruM moTuM yAda karIne bolazo to kyAreya paNa DUbazo nahIM ane dhIre dhIre mokSeya maLaze. ane tenI jokhamedArI ame laIe chIe. ame to kahIe chIe ke AkhAya jagatanAM duHkho amane ho. tamArAmAM jo zakti hoya to tamArAM sarva duHkho amArA caraNomAM jarAya aMtarapaTa rAkhyA vagara arpaNa karI jAva. pachI jo du:kha Ave to amane kahejo. paNa A kALamAM evA loko mane maLyA che ke jeo kahe che ke du:kha ApI dauM to pachI mArI pAse zuM rahe ? paNa mUo samajato nathI ke tuM pote ja anaMta sukhano kaMda chuM. te duHkha ApI daIza to navuM apAra sukha raheze. paNa koIne du:kha ApatAMya nathI AvaDatuM ! "manuSya rUpeNa mRgAzcarati' evuM kyAMka lakheluM che. te DaranA mAryA mRga zabda vAparyo che. mUA, 32 mArka gadheDo thAya ne 33 mArka manuSya thAya. te eka mArka to dehamAM vaparAI gayo te rahyuM zuM ? guNa to gadheDAnA ja ne ! phoTo manuSyano paDe paNa mahIM guNo pAzavI hoya to te pazu ja che. ame cokhkhuM kahI daIe. kAraNa amAre ghATa nathI, lAlaca nathI. tAruM hita e ja amAre jovAnuM che. tArA para amane apAra karuNA hoya tethI ja ame to nagna satya kahI daIe. A jagatane ame ekalA ja nagna svarUpe kahIe chIe. ciMtA ane ahaMkAra zrIkRSNa kahe che : "jIva tuM zIdane zocanA kare, kRSNane karavuM hoya te kare.' Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 29 AptavANI-1 tyAre A akkaramI zuM kahe che khabara che ? kRSNa to kahe, emane je kahevuM hoya che. paNa A saMsAra calAvavAno, te ciMtA karyA vagara ochuM cAle ? te lokoe ciMtAnAM kArakhAnAM kADhyAM che ! e mAlaya vecAto nathI. kyAMthI vecAya ? jyAM vecavA jAya tyAMya tenuM kArakhAnuM to hoya ja ne ! A jagatamAM eka paNa evo mANasa khoLI lAvo ke jene ciMtA nA thatI hoya. eka bAju kahe che "zrIkRSNaH zaraNaM mama" ne bIjI bAju kahe che ke, 'he kRSNa ! tuM mArA zaraNe thA." jo kRSNanuM zaraNuM lIdhuM che, to pachI ciMtA zenI ? mahAvIra bhagavAneya ciMtA karavAnI nA kahI che. temaNe to eka ciMtAnuM phaLa tiryaMca gati kahyuM che. ciMtA e to moTAmAM moTo ahaMkAra che. 'huM ja A badhuM calAvuM chuM." ema jabarajasta rahyA kare ne tenA phaLa rUpe ciMtA UbhI thAya. sAco bhagavAnano bhakta to ciMtA thAya to bhagavAnaneya kaiDakAve. tame nA kaho cho ne mane ciMtA kema thAya che ? je bhagavAnane vaDhato nathI te sAco bhakta nathI. jo kaMI upAdhi Ave to tamArA mahIM bhagavAna beThelo che temane bhAMDajo, dabaDAvajo. bhagavAnane paNa TaiDakAve te sAco prema kahevAya. Aje to A bhagavAnano sAco bhakta jaDavo muzkela che. sahu potapotAnA ghATamAM phare che. 'huM karuM chuM, huM karuM chuM' ema karyA kare che te ciMtA thAya che. narasiMha mahetA zuM kahe che : 'karuM, huM karuM e ja ajJAnatA, zakaTano bhAra jayama zvAna tANe. sRSTi maMDANa che sarva eNI pere, jogI jogezvarA ko'ka jANe." te vAMcIne badhA yogIo phulAI gayA ! mUA, A to AtmayogI ane Atmayogezvara mATe kahe che. Atmayogezvara to hajAro-lAkho varase eka pAke, te ekalo ja AkhA brahmAMDanAM paramANue paramANu pharelo hoya ane brahmAMDamAM ne brahmAMDanI bahAra rahIne paramANue paramANu pharIne joIne bolato hoya. te ekalo ja jANato hoya ke A jagata koNe banAvyuM, kevI rIte banyuM ne kevI rIte cAle che. "ame A kALanA Atmayogezvara chIe." te tuM tAruM kAma kADhI jA. eka kalAkamAM to tArI badhI ja ciMtAo huM laI lauM chuM ane geranTI ApuM chuM ke ekeya ciMtA thAya to vakIla karIne korTamAM mArA para kesa calAvaje. AvA ame caudaso mahAtmAone ciMtArahita karyA che. mUA, mAga. mAge te ApuM tema chuM paNa jarA pAMsaruM mAgaje. evuM mAnaje ke je kadI tArI pAsethI jAya nahIM. A nAzavaMta cIjo nA mAgIza. kAyamanuM sukha mAgI leje. parasattA vAparavAthI ciMtA thAya che. paradezanI kamANI paradezamAM ja raheze. A moTara, baMgalA, milo, bairI, chokarAM badhuM ja ahIM mUkIne javuM paDaze. A chelve sTezane to koInAya bApanuM cAle tema nathI ne ! mAtra puNya ane pApa sAthe laI javA deze. bIjI sAdI bhASAmAM tane samajAvuM to ahIM je je gunA karyA tenI kalamo sAthe Avaze. e gunAnI kamANI ahIM ja raheze ane pachI kesa cAlaze. te kalamonA hisAbe navo deha prApta karI pharIthI navesarathI kamANI karI ne devuM cUkavavuM paDaze ! mATe muA pahelethI ja pAMsaro thaI jAne ! svadezamAM to bahu ja sukha che paNa svadeza joyo ja nathI ne ! A ApaNA vALa ApaNA thayA nathI to bIjuM zuM thaze ? akkaramI Akho dahADo mAthe hAtha pheravI pherava kare che. te hajAme kApyA pachI pheravane ? pachI hAthamAM AvyA hoya to game ? ciMtA e ja ahaMkAra. A bAbAne ciMtA kema nathI thatI ? kAraNa ke e jANe che ke huM nathI calAvato. koNa calAve che tenI tene paDI nathI. ciMtA kare teya pADozIonuM joIne. paDozIne ghera gADI ne ApaNe ghera nahIM, alyA, jIvana jarUriyAta mATe keTaluM joIe ? tuM ekavAra nakkI karI le ke ATalI ATalI mArI jarUriyAto che. dA.ta. gharamAM khAvA-pIvAnuM pUratuM joIe, rahevA mATe ghara joIe, ghara calAvavA pUratI lakSmI joIe. te teTaluM tane maLI raheze ja. paNa jo pADozIe beMkamAM dasa hajAra mUkyA hoya to tane mahIM kheMcyA kare. AnAthI to du:kha UbhA thAya che. duHkhane mUo jAte ja notare che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 eka jamInadAra mArI pAse Avyo. te mane pUchavA lAgyo ke, 'jIvana jIvavA mATe keTaluM joIe ? mAre ghera hajAra vIghA jamIna che, baMgalo che, be moTaro che ne beMka belensa paNa khAsuM che. to mAre keTaluM rAkhavuM ?" meM kahyuM, jo bhAI, darekanI jarUriyAta keTalI hovI joIe teno khyAla tenA janma vakhate keTalI jAhojalAlI hatI, tenA uparathI AkhI jiMdagI mATenuM dhoraNa tuM nakkI kara. te ja daraasala niyama che. A to badhuM eksesamAM jAya che ane eksesa e to jhera che, marI jaIza. prAtate bhogava. kRSNa bhagavAne zuM kahyuM che ke, "prAptane bhogava. aprAptanI ciMtA nA karIza.' A amadAvAdanA eka zeThiyAne ghera gayo. te zeThANIe suMdara rasoI ne kaMsAra karyo. pachI zeTha ne huM jamavA beThA. zeThANI zeThane kahe, Aje to pAMsarA jamo.' meM pUchayuM, 'kema Ama kaho cho ?" tyAre zeThANI kahe, "are, A to ahIM jame te dhokaDuM jame che, ne zeTha to milamAM gayA hoya che ! te koI dahADo pAMsaruM jamatA nathI.' ottArInI ! alyA A thALI atyAre tane prApta thaI che tene nirAMte bhogavane ! mila atyAre aprApta che tenI ciMtA zA mATe ? bhUta ane bhaviSya banneya aprApta che. vartamAna prApta che tene nirAMte bhogava. are A akkaramI to eTalI hada sudhI pahoMcyA ke cAra varasanI bebInI paraNavAnI ciMtA atyArathI ja karatA hoya ! te mUo chelve sTezane pahoMcyo hoya ne gharanAM badhAMe dIvo bIvoya karI dIdho hoya tyAre DacakAM khAto hoya ! te pelI bicArI choDIya chevaTe AvIne kahI jAya ke "bApA, tame nirAMte jAva. mArI ciMtA nA karazo." tyAre akaramI kahe, 'tuM zuM samaje emAM !' ane manamAM samaje ke ochI akala kharIne tethI bebI Ama bole. le A muo akkalano kothaLo ! bajAramAM vecavA jAya to cAra AnAya koI nA Ape. AtmA jevuM ciMtave tevuM tarta ja phaLa maLe. eka eka avasthAmAM eka eka avatAra bAMdhe tevuM che. A badhuM ! dhyAta ane apadhyAta bhagavAne kahyuM che ke jIva mAtra cAra dhyAnamAM ja rahyA kare che. raudradhyAna, ArtadhyAna, dharmadhyAna ane zukladhyAna. dhyAna-apadhyAna : je cAra dhyAnamAM na khape te apadhyAna. pahelAM lokone apadhyAna hatAM. paNa have to paTAvALAne paNa apadhyAna rahe che. A lokone Aje nahIM to mArA gayA pachI mArAM vAkyo thatharAvaze. durgAna karatAM ya apadhyAna UtaratuM. apadhyAna A kALamAM ja utpanna thayuM che. je dhyAna raudra, Arta ane dharma dhyAnamAM samAveza nA pAme te apadhyAna. zukladhyAna to A kALamAM che ja nahIM ema zAstra kahe che. A cAreya dhyAnamAM je nA samAya te apadhyAna, chUTavA mATenA dhyAnane paddhatisara nA karyuM te apadhyAnamAM gayuM. sAmAyika kare ne dhyAnamAM hoya ke 'meM karyuMne pAcho kahe paNa kharo " karyuM !" ne vaLI pAcho zIzI jue. zIzI jue te dhyAnamAM zI rIte kahevAya ? raudradhyAna raudradhyAna kone kahevAya ? A vepArIo eka mITaranA vIsa rUpiyA kahe che. pUchIe ke peluM kayuM kApaDa ? tyAre javAba Ape ke Terilina. gharAkane teno bhAva vIsa rUpiyA mITara kahe che ane pachI kApaDa mApatAM zuM kare che ? Ama Ama kaMIka kheMce che ne ? zAnI kasarata kare che ? A raudradhyAna che. gharAkane mApamAM kaMIka paNa ochuM ApIne, sAmAne chetarIne tenA bhAganuM paDAvI levuM te raudradhyAna che. jarUriyAta karatAM vadhAre athavA to mApatolamAM pheraphAra karI paDAvI le te badhuM ja raudradhyAna che. A bheLaseLa kare che te ya raudradhyAna ja che. potAnA sukhane mATe bIjAnuM kiMcitmAtra sukha khUMcavI levAno, laI levAno vicAra kare te raudradhyAna. kAyado zuM kahe che ? tAre tArA dhaMdhAmAM pahelethI ja paMdara TakA ke vIsa TakA caDhAvIne dhaMdho karavo. te uparAMte ya tuM kapaDuM kheMce te guno che. bhayaMkara guno che. sAcA jainane to raudradhyAna hoya ja nahIM. jema eksiDanTa ko'ka vakhata ja hoya tema ko'ka vakhata ja raudradhyAna hoya. A krodha kare, gALo bhAMDe, kleza kare e badhuM ja raudradhyAna. kevaLI bhagavaMtoe raudradhyAnane bahu ja karakasarathI vAparavAnuM kahyuM che jenone. tyAre Aje to te ja mukhya vaparAya Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 34 AptavANI-1 che ! AcAryo, guruo potA karatAM ochI akkalavALA ziSya upara ciDhAyA kare teya raudradhyAna che. manamAM ja ciDhAya teya raudradhyAna che. tyAre Aje to moDheya apazabdo ApI de che vAtavAtamAM ! raudradhyAnanuM phaLa zuM? narkagati. ArtadhyAna ArtadhyAna eTale potAnA AtmAne pIDAkArI dhyAna. bahAranA koI jIva mAtrane asara na kare paNa pote potAno ja aproca karyA kare, ciMtA kare te ArtadhyAna. te to sAruM kahevAya. sAmAne jarAya asara nA kare. krodha-mAna-mAyA-lobha, ArtadhyAnamAM na hoya. paNa A kALamAM ArtadhyAna nA hoya. A kALamAM mukhyatve raudradhyAna ja hoya. satayugamAM pAMca TakA hoya. dasa varasanI choDIne paraNAvavAnI ciMtA kare e ArtadhyAna. na gamatA mahemAna Ave ne kahe ke A jAya to sAruM e ArtadhyAna. 'gamato mANasa' eTale ke artha saMbaMdha ke viSaya saMbaMdhI hoya ane e Ave to e "nA jAya" ema Icche to e paNa ArtadhyAna. ziSya sAro na maLyo hoya to tenA para mahIM akaLAyA kare teya ArtadhyAna. ArtadhyAnanuM phaLa zuM ? tiryaMca gati ! dharmadhyAna : Akho dahADo ciMtA nA thAya ane AMtarakleza samAI gayelo rahe te dharmadhyAna. dharmadhyAna eTale raudradhyAna ke ArtadhyAnamAM kyAreya paNa nA hoya ne niraMtara zubhamAM ja rahe. nIDara, dhIrajavALA, ciMtArahita ane kyAreya abhiprAya na badale. svarUpanA bebhAna bhale ho, teno bhagavAnane vAMdho nathI paNa klezarahita haMmezAM raho - aMtarathI ane bAhyathI. A kALamAM dharmadhyAna bahu ja ochAne hoya. sekaDe be-pAMca maLe. kAraNa AjanA vikarALa kaLiyugamAM to ciMtA-upAdhi ekalA saMsArI vargane thAya ema nathI paNa sAdhu-sAdhvI, AcAryo, bAvAo e badhAMyane paNa ciMtA to rahyA ja kare ! are, kazuM nA maLe to chevaTe ziSya upaya akaLAyA kare. dharmadhyAnanuM phaLa zuM ? ekaluM dharmadhyAna ja hoya to tenuM phaLa devagati ane dharmadhyAnanI sAthe ArtadhyAna hoya tenuM phaLa manuSyagati. zukladhyAna : zukladhyAnanA cAra pAyA. AtmAnuM aspaSTa vedana te pahelo pAyo - paheluM caraNa. bIjA pAyAmAM AtmAnuM spaSTa vedana rahe. amAruM pada te bIjA pAyAnuM zukladhyAna. kevaLI bhagavAnanuM pada te trIjA pAyAnuM zukladhyAna, cothA pAye mokSa. spaSTa vedana eTale paramAtmA saMpUrNa jANI lIdho. paNa badhAMya zeyo nA jhaLake. ane saMpUrNa kevaLa jJAnamAM sarva zeyo jhaLake. aspaSTa vedana eTale A rUmamAM aMdhArAmAM barapha paDyo hoya ne ene aDIne pavana Avato hoya to pavana ThaMDo lAge te tene samajAya ke ahIM barapha che ane AtmAnuM spaSTa vedana eTale baraphane aDIne ja beThA hoya tevo anubhava thAya. ame tamArI, amArI ane kevaLI bhagavAnanI vacce bahu phera nathI rAkhyo. kALane laIne amane kevaLajJAna aTakyuM che, te cAra DigrI nA pacyuM. 3pa6 DIgrIe aTakyuM che. paNa ame tamane ApIe chIe saMpUrNa kevaLajJAna. zukladhyAnanuM phaLa zuM ? mokSa ! ame khaTapaTiyA vItarAga kahevAIe, saMpUrNa vItarAga nahIM. ame eka ja bAjue vItarAga nathI. bIjI badhI bAjue saMpUrNa vItarAga chIe. ame khaTapaTiyA te phalANAne kahIe ke A tamane mokSa ApIe. mokSa ApavA mATe badhI ja khaTapaTa karI chUTIe ! gatiphaLa - thAta ane hetuthI bhagavAna zuM kahe che ? ame tArI kriyAone nathI jotA. e to udayakarma karAve che. paNa sAmAyika karatAM, pratikramaNa karatAM tAruM dhyAna kyAM varte che tenI ja noMdha levAmAM Ave che. sAmAyika karato hoya ane dhyAna zIzImAM hoya ke ziSya para ciDhAyA karato hoya ne kahe ke meM sAmAyika karyuM ! bhagavAna mahAvIranI sAme AcArya mahArAja beThelA. temane jJAna Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 ApeluM. mAtra eka vyavasthitanuM ja jJAna nahIM ApeluM. te AcArya barAbara sAmAyikamAM beThelA tyAre bIjA mahAtmAoe pUchayuM ke "mahArAja, A AcAryanI zI gati thaze ? bhagavAna bolyA, 'atyAre devagatimAM jaze.' pachI vaLI thoDIkavAra rahIne koIke pUchayuM ke 'mahArAja, have atyAre A AcAryanI kaI gati thaze ?" tyAre bhagavAna bolyA, 'adhogatimAM jaze." tyAre pachI paMdara miniTe koIke pUchayuM ke, "atyAre have kaI gatimAM jaze ? tyAre bhagavAnane kahyuM, 'have mokSe javAno che." bhagavAna AvuM kevuM ? A saMpUrNa dhyAnamAM che ne AvuM kema ? tyAre bhagavAne kahyuM, 'amane je dekhAya che te tamane dekhAtuM nathI ane tamane je dekhAya che te ame jotA nathI. juo, te beTho hato to sAmAyikamAM paNa tenuM dhyAna kyAM varte che te ame ja joI zakIe. pahelAM dhyAnamAM devagatinuM citarAmaNa hatuM. bIjI vakhate narkagatinuM citarAmaNa hatuM, pachI teNe suMdara cItaravA mAMDyuM. mahIM phoTA sArA paDavA mAMDyA. te mokSe jAya tevA hatA. dhyAna upara phaLano AdhAra che. cItare che pudgala paNa temAM tame pote tanmayAkAra thayA to te sahI karI ApI. paNa tanmayAkAra na thAya ne jAgRti rAkhe ne je citarAmaNa thayuM hoya tene mAtra jue ne jANe to te citarAmaNathI chUTo ja che. eka vepArI kapaDuM kheMcIne Ape che ane uparathI khuza thAya che ke, 'huM dhaMdhAmAM keTalo hoziyAra chuM, huM keTaluM badhuM kamAuM chuM." paNa tene khabara nathI ke te narkagati bAMdhe che ! tenuM raudradhyAna che. have bIjo kapaDuM kheMcIne Ape che tevA ja dhyAnathI, paNa mahIM tene apAra pazcAttApa rahe che ke, "A khoTuM karuM chuM. mahAvIrano bhakta AvuM nA kare.' te tiryaMca gati bAMdhe che. kriyAo sarakhI che paNa dhyAna juduM juduM hovAthI gati judI judI thAya che. A kALamAM svarUpanuM bhAna to koIne che ja nahIM. dharma koI samajatA hota to paNa dharmadhyAna raheta agara to dharmadhyAna thaI zakata. Aje A laukika dharmo che teya mULa pAyA upara nathI. eTale jagatanA lokone dharmadhyAna paNa nathI. mAtra Arta ane raudradhyAnamAM ja che. jagatanA loko kahe che ke zeThe to pacAsa hajAranuM dAna ApyuM. bahu sArA kahevAya. paNa zeThanA manamAM zuM hoya ke A nagarazeThe dabANa nA karyuM hota to ApaNe kaMI ApavA nA paData. A to parANe ApavA paDe che te raudradhyAna kare che, narkagatinuM bAMdhe che. bIjA mANasa pAse paiso nathI chatAM dhyAna dhare ke kyAre mArI pAse paiso Ave ne dharmamAM be paisA kharacuM ! te vagara dAna karyo urdhvagati bAMdhe che ne pelA mUAe pacAsa hajAra ApatAMya narkagatinuM dhyAna karyuM. buddhi vaparAzanI limiTa A loko buddhi vAparIne, TrIko-cAlAkI karIne je paiso kamAya che te to bhayaMkara guno che. jeTalI TrIko kare te hArDa (kaThaNa) raudradhyAna. TrIka eTale sAmAnI ochI buddhino potAnI vadhAre buddhithI lAbha uThAvavo te. buddhi e to saMsArAnugAmI che, kyAreya paNa mokSe javA nA de. kRSNa bhagavAne paNa buddhine 'vyabhicAriNI' kahI che, buddhi saMsAramAM ja khuMpAvI rAkhe. nIkaLavA de nahIM. 'sva'nuM saMpUrNa ahita kare. jema buddhi vadhatI jAya tema baLApo vadhato jAya. be varasanA chokarAnI mA marI jAya to tene kaMI thAya ? ne bAvIsa varSanA chokarAnI mA marI jAya to tene keTaluM duHkha thAya ? A zAthI ? to AnI buddhi vadhI tethI. bhagavAne zuM kahyuM ke saMsAramAM buddhi vAparavAnI ja nA hoya athavA to keTalI vAparavAnI hoya, tenI limiTa bAMdhI ApI che. jo moTA patharA nIce tAro hAtha khUMpI gayo hoya to tene kaLe karIne kADhI le ane pharI nA khUMpe teTalA pUratI ja buddhi vAparavAnI che. te muA A lokoe paisA kamAvA mATe, kALAbajAra karavA mATe buddhi vAparavA mAMDI. lokone chetaravA buddhi vAparavA mAMDI. eTaluM ja nahIM paNa loko TIkA karavAnuM zIkhI gayA. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 38 AptavANI-1 TrIka eTale sAmAne khabara nA paDe ne tene chetarIne tenuM paDAvI levuM te. alyA, A to bhayaMkara raudradhyAna che, te sAtamI narakamAMya jagA nahIM maLe. avirodha vANI pramANa 'syAdvAda' konuM nAma ? koInoya virodha sahana nA karI zake, ene syAdvAda kahevAya ja kema ? virodha lAge che, e to sAmAno bhU poInTa che. koInAya bhU poInTane khoTo nA kahe, koInuMya pramANa nA dubhAya e syAdvAda, sarva vyu poInTa emane mAnya hoya. kAraNa ke pote senTaramAM beThA hoya. ame syAdvAda chIe. senTaramAM beThA chIe. bhagavAne kahyuM che ke sAmAyika, pratikramaNa, pratyAkhyAna - je Atmahetuka kriyAo che te amArI AjJA pramANe pAMsaro thaIne karaje. - tAtvika dRSTie joIe to doSa koInoya nathI. saMjogo evA che tethI paNa A ame kaDaka bolIe chIe, te sAmA mATe saMpUrNa karuNA hovAthI teno roga kADhavA bolIe chIe. jJAtI tathA dharmanuM svarUpa A jagatamAM keTalAka loko ema kahe che ke amAro vyavahAra dharma che. alyA, ema nA kahevAya. jyAM sudhI nizcaya dharma prApta thato nathI. zuddhAtmA jANyo nathI, tyAM sudhI vyavahAra dharma che ema zI rIte kahevAya ? nizcaya dharma ane vyavahAra dharma kyAre judA paDe ke jyAre jJAnI puruSa potAnI anaMta siddhi vAparI tArA AtmA ane anAtmA vacce lAIna oNpha DimArkazana nAMkhI Ape ane niraMtara chUTuM ne chUTuM ja rAkhe ane tyAre ja samajAya. A potAnuM kSetra ane A parAyuM kSetra ema banne judA pADI Ape, homa ane phorena DIpArTamenTa judAM karI Ape. jyAM sudhI nizcaya prApta nathI karyo tyAM sudhI vyavahAra dharma bolAya ja zI rIte ? tyAre ene zuM kahevAya ? e to laukika dharma kahevAya. laukika dharma eTale lokoe mAnelo dharma. lokottara dharma nathI. A dharma zuM kare ? A dharma kuTeva kADhe ane bIjI suTeva nAkhe. laukika dharma to zuM kahe che ke anukULa hoya te vIMTaje ne pratikULa hoya te nA vIMTIza. e zuM zIkhavADe ke corI nA karIza, jUThuM nA bolIza. jIvanamAM sukha maLe, anukULatA prApta thAya tevuM kara. AkhA jagate sat kAryone ja sAco dharma mAnyo che. ame tene laukika dharma kahIe chIe. tenAthI caturgati ja maLe. azubhamAMthI zabhamAM AvavuM te laukika dharma-rileTiva dharma ane zubhamAMthI zuddhamAM AvavuM te alaukika dharma-riyala dharma che. mokSa joIto hoya to alaukika dharmamAM AvavuM ja paDaze. alaukika dharmamAM to suTevo ane kuTevo, anukuLa ane pratikULa, sAruM-khoTuM A badhAthI chUTA thavAya ne tyAre ja mokSa thAya. "svadharma' e ja sAco dharma che, e ja AtmAno dharma che, e ja alaukika dharma che. bAkI dehadharma te badhA paradharma, rileTiva dharma-laukika dharma kahevAya. riyala dharmamAM-alaukika dharmamAM kyAMya vADA nA hoya, paMtha nA hoya, dhajA nA hoya, grahaNa-tyAga nA hoya, matabheda nA hoya. alaukika dharma niSpakSapAtI hoya. pakSapAtathI kyAreya mokSa nA thAya. lokone mokSe javuM che ane bIjI bAju matamatAMtaramAM paDI rahevuM che, pakSApakSI karavI che. mAruM sAcuM ema kahyuM ke vagara bolve sAmAne khoTo TharAvI de che. koIneya khoTo kahIne tuM kyAreya paNa mokSe jaI zakIza nahIM. matamatAMtara choDI, pakSApakSI choDI, vADAbaMdhI toDI, jyAre tuM senTaramAM AvIza tyAre ja abheda cetananA dhAmane prApta karIza. alyA, A to te pakSamAM paDI pakSanA ja pAyA majabUta karyA ne temAM tAro anaMta avatArano saMsAra bAMdhI dIdho ! alyA, mokSe javuM che ke pakSamAM paDI rahevuM che ? eka dharmamAM keTalA badhA phAMTA paDI gayA ! jhaghaDA paDI gayA ! kaSAya tyAM mokSa nahIM ne kaSAya te dharma nA kahevAya. paNa A to pakSane majabUta karavA kaSAyo karyA. alyA, dharmane resakorsa banAvI dIdho ? ziSyonI harIphAImAM paDyA ! pelAne pAMca ziSyo to mAre agiyAra karavA ja. ghera bAyaDI ne be chokarAM ema traNa ghaMTa hatA te choDyA ane ahIM agiyAra ghaMTa vaLagADyA ? ne uparathI Akho dahADo ziSyo para kaDhApo-ajaMpo karyA kare, tene mokSanuM sAdhana karyuM kema kahevAya ? AvI kaDaka vANI amane vItarAgane na hoya paNa zuM karIe ? Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 emanA rogane kADhavA gajabanI mahIM vItarAgatA sAthe saMpUrNa karuNAbharI vANI sarI paDe che !! emAM emano doSa nathI, emanI IcchA to mole ja javAnI che paNa aNasamajaNathI avaLuM thAya che. kALa ja bahu vicitra Avyo che. tenI AMdhImAM badhA lapaTAyA che. amane to apAra karatA hoya. amane sahu nirdoSa ja dekhAya. kAraNa ke ame jAte nirdoSa dRSTi karIne AkhAya jagatane nirdoSa joIe chIe ! tirdoSa daSTi bhagavAna mahAvIranI sabhAmAM AcArya mahArAja beThA hatA. te temane mahIM jarAka kepha thaI gayo ke 'huM bahu jANuM chuM' ane 'huM kaMIka jANuM chuM.' te temaNe bhagavAnane pUchayuM, 'bhagavAna, tamArAmAM ane mArAmAM have phera keTalo? haju mAre keTalA avatAra bAkI rahyA che ?" te AcArya mahArAjane ema ke traNeka bhavamAM mokSa thaI jaze ! bhagavAna to vItarAga paNa aMdarakhAnethI AcArya mahArAjanI vAta samajI gayA. temaNe kahyuM, prazna to sAro che, paNa be-pAMcanuM puNya udayamAM AvyuM che, to temane paNa bolAvo. gAmanA nagarazeTha, satI, vezyA, gajavAM kApanArane bolAvo ne pelo gadheDo bahAra Ubho che tenIya vAta tamane kahuM. 'he AcArya mahArAja ! mArAmAM, tamArAmAM A nagarazeThanAmAM, satImAM, vezyAmAM, gajavAM kApanAramAM ne pelA gadheDAmAM jarAya phera nathI." mahArAja bolyA, 'zuM bolyA bhagavAna ! tamArAmAM ane amArAmAM kaMI phera nathI ? phera to ghaNo badho dekhAya che ne ?" tyAre bhagavAna bolyA, "juo, phera te tamane tamArI dRSTithI dekhAya che. ame AjathI trIjA avatAra pUrve jJAnI puruSanA ziSya thayelA. temaNe amArI dRSTi nirdoSa karI ApI. te dRSTino ame be avatAramAM upayoga karyo ane A avatAramAM saMpUrNa nirdoSa thayA. saMpUrNa nirdoSa dRSTi karI ane sarvene saMpUrNa nirdoSa joyA. te nirdoSa dRSTithI ame kahIe chIe ke tamArA, amArAmAM ne badhAnAmAM kaMI ja phera nathI !" AcArya mahArAja kahe, 'paNa prabhu ! amane to bahu phera lAge che. tame satIne ne vezyAne, nagarazeThane ne gajavAM kApanArane, mane ane pelA gadheDAne badhAMne ekasarakhA zI rIte kaho cho ? amane nathI samajAtuM. A vAta mAnyAmAM nathI AvatI." bhagavAne kahyuM, 'juo, AcArya mahArAja ! tamArAmAM-amArAmAM, nagarazeThanAmAM, satImAM, vezyAmAM, gajavAM kApanAramAM ne pelA gadheDAmAM mAla eka ja sarakho che. badhAnAmAM ekaso vIsa kAunTanuM eka tolo sUtara ne te ya pAchuM cu zoroka milanuM che. badhAmAM sarakhuM ja che. e ja milanuM ane e ja ekaso vIsa kAunTanuM eka tolo sUtara ! phera mAtra eTalo ja che ke tamArA badhAnuM gUMcAyeluM che ne mArI gUMca nIkaLI gaI che ! A sahumAM sauthI ocho avatAra pelA gadheDAnA thAya tema che tema ame amArA jJAnathI joIne kahIe chIe. kAraNa ke AcArya mahArAja, tame zAstronAM zAstro bhaNyA, teno mAnasika bojo utAratAM tamane ghaNA avatAra thAya ane A gadheDAne to Agale avatAre jJAnI puruSano bheTo thaze ane teno mokSa thaI jaze !" kepha ane mokSa mAnasika bojo e kepha che. jeTalo kepha ocho eTalo vahelo mokSa thAya ! kephIno mokSa kyAreya paNa nA thAya. 'huM kaMIka jANuM chuM' e to bahu bhAre kepha kahevAya. UMghamAMya te kepha rahe. mokSa to nikephIno thAya. kephIno kyAreya paNa nA thAya. A zAstro vAMcyAM, dhAraNa karyo te mokSanA sAdhana mATe ke kepha vadhArIne bhavobhava rakhaDAmaNanuM sAdhana karyuM ? A dArUDiyAno kepha to pANI chAMTe te tarata ja UtarI jAya. paNa huM kaMIka jANuM chuM' te zAstro vAMcyAno kepha kyAreya paNa nA utare. mata-vacana-kAyAnuM lapharuM A moDhA para eka bAjarInA dANA jeTalI phollI thaI hoya to mUo, arIsAmAM moTuM jo jo kare. kAraNa te mAne che ke huM ja "caMdulAla' chuM. te dehane paNa 'huM' ja chuM tema mAne che. tethI mUo arIsAmAM jo jo kare che. paNa A deha tamAro nathI. deha to lapharuM che. koI chokaro, chokarIne laIne pharato hoya tyAre bApa kahe, 'alyA ! A lapharuM kyAM vaLagADyuM ?" Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 te chokaro kahe, 'zuM kaho cho ? e zuM lapharuM che ? tame zuM samajo emAM !' paNa thoDAka divasa pachI pelI chokarI joDe meLa nA khAya ke pachI pelI chokarI hAthatALI daIne bIjA joDe pharatI hoya tyAra pachI tene samajAya ke e to lapharuM hatuM. tema A deha e lapharuM che. dehano anubhava gayo eTale te lapharuMya gayuM. lapharuM dagA vagaranuM hoya ja nahIM. A mananI, vANInI ne dehanI zI phasAmaNa che ? phasAmaNa eTale ? jemAMthI chUTavuM hoya toya nA chUTAya te phasAmaNa. bIjA zabdamAM phasAmaNa e ja lapharuM. jyArathI jANyuM ke A lapharuM che tyArathI chUTavAnA upAyo khoLyA kare. paNa jo lapharAne ja priya karyuM to ? to e vadhAre ne vadhAre vaLagatuM jAya ne bhAre UMDI phasAmaNa UbhI thaI jAya. lapharuM e to rAga-dveSane AdhIna che. ame rAga-dveSa choDAvIe eTale lapharuM enI meLe ja chUTatuM jAya. ene kaMI mAra mArIne kADhavAnuM che ? nA, vItarAgatAthI kADhavAnuM, ahiMsAthI kADhavAnuM che. A mana-vacana-kAyA e lapharuM che. tene saMpUrNa joyuM ne jANyuM eTale te enI meLe chUTatuM ja jAya. mokSa ja upAdeya che ! 41 mokSano ja Agraha karavA jevo che. bIje badhe ja nirAgrahI thA. vastu jhera nathI paNa tAro Agraha e ja jhera che. ame e cokhkhuM cokhkhuM kahIe chIe ke jeTalo mahenata mArga che te badho saMsAramArga che. mokSanI ja IcchA karavA jevI che. mokSano vicAra jo eka vakhata Avyo hoya to lAkha avatAreya jJAnI puruSa bhegA thaze ne tAro mokSa thaze. mokSa eTale 'mukta bhAva', sarva sAMsArika duHkhothI mukti. mahenata to saMsAra mATe hoya, mokSa mATe nA hoya. mokSa to potAno svabhAva ja che. AtmAno svabhAva ja mokSa svarUpa che. jema pANIno svabhAva ThaMDo che. paNa tene garama karavA mahenata karavI paDe paNa ThaMDuM karavA mahenata karavI paDe ? nA karavI paDe. e to enI meLe ja, enA svabhAvathI ThaMDuM thaI jaze. paNa zI rIte A vAta samajAya ? potAno svabhAva ja mokSa svarUpa che te na samajAvAnuM kAraNa e ke jabarajastanI bhrAMti varte che. te bhrAMti koI kALe jAya tema nathI. e to jJAnI puruSano bheTo thAya to te ukela lAvI Ape. mATe jJAnI puruSane 42 AptavANI-1 khoLajo, sajIvana mUrtine khoLajo. je pote chUTayA che tevAMne khoLajo. pote taryA che ne anekone tAravAnuM sAmarthya jenAmAM che evAM taraNatAraNa jJAnI puruSane khoLajo ne emanI pUMThe pUMThe nirbhaya thaIne cAlyA jajo. A kALanA ame ekalA ja taraNatAraNa chIe. gajabano jJAnAvatAra che. kalAkamAM mokSa ApI daIe tema chIe. tAre kaMI ja karavAnuM nahIM. kaMI ja ApavAnuM nahIM. kAraNa ke ame koI cIjanA bhikhArI nathI. jemanuM saMpUrNapaNe bhikhArIpaNuM maTyuM hoya, gayuM hoya, temanAmAM ja bhagavAna pragaTa thAya. lakSmInA bhikhArI nA hoya evA keTalAka sAdhuo maLaze, viSayonA bhikhArI nA hoya tevAya maLaze, tyAre te mAnanA bhikhArI haze ke kIrtinA bhikhArI haze ke ziSyonA bhikhArI haze ! ko'ka ne ko'ka khUNe bhikhArIpaNuM raheluM ja hoya. jyAM saMpUrNa ayAcakapaNuM prApta thAya tyAM ja paramAtmA svarUpa pragaTa thAya! ame lakSmInA, viSayonA, ziSyonA ke kIrtinA e kazAyanA bhikhArI nathI, koI cIjanA bhikhArI ame nathI. amAre kaMI ja joItuM nathI. hA, tAre amArI pAsethI je joItuM hoya te laI jA. paNa jarA pAMsaruM mAgaje ke pharI mAgavuM nA paDe. jagatanAM bhautika sukho to bAya proDakTa che ane AtmA prApta karavo te meIna proDakazana che. meIna proDakazananuM kArakhAnuM choDI lokoe bAya proDakTanAM kArakhAnAM nAkhyAM che te kyAre dahADo vaLaze ? mokSano mArga nahIM jANavAthI AkhuM jagata bhaTaka bhaTaka kare che ne jyAM jAya che tyAM bhUlo paDe che. mokSa joIto hoya to chevaTe jJAnI pAse ja javuM paDaze. are, dAdara sTezane javuM hoya to ya tenA rastAnA jJAnIne tAre pUchavuM paDe. to A to mokSanI galI sAMkaDI, aTapaTI ne vaLI bhUlabhUlAmaNIvALI. jAte javA jaIza to kyAMya aTavAI jaIza. mATe jJAnI khoLI kADhIne temane pagale pagale cAlyo jA. alyA, ame mokSadAtA chIe. mokSa ApavAnA lAyasansadAra chIe. TheTha sudhInuM ApI zakIe tema chIe. A to akrama jJAnAvatAra che ! eka kalAkamAM ame tane bhagavAnapada ApI zakIe tema chIe ! paNa tArI saMpUrNa taiyArI joIe. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 43 amArI pAse be ja vastu laIne Avajo. eka 'huM kaMI ja jANato nathI' ne bIjuM 'parama vinaya'. 'huM kaMIka jANuM chuM', e to mUA kepha che ane jo kharekhara jANyuM eTale e to prakAza kahevAya ne prakAza hoya tyAM Thokara na vAge. tyAre A to Thera Thera Thokara vAge che, tene jANyuM zI rIte kahevAya ? ekeya ciMtA ghaTI ? sAcuM jANyuM hoya to eka paNa ciMtA nA thavI joIe. jo 'huM kaMIka jANuM chuM' tema tuM mAne che to pachI tArA adhUrA ghaDAmAM huM zuM reDhuM ? tAro ghaDo khAlI hoya to huM temAM amRta bharI ApuM. pachI tAre jyAM javuM hoya tyAM jaje. chokarAM-chaiyAM paraNAvaje, saMsAra calAvaje paNa mArI AjJAmAM raheje. A vAta apUrva kahevAya. pUrve sAMbhaLelI nA hoya, vAMcelI nA hoya. AkhA jagatanuM kalyANa karavAnA ame nimitta chIe, kartA nahIM. jagata polaMpola A jagata AkhuM polaMpola che. te ame amArA jJAnathI joIne kahIe chIe. tuM jo jagatane cokkasa mAnIne cAle to te tArI ja bhUla che. polaMpola eTale avakAza-AkAza. ja eka vaidya hato. teNe tenA eka dardIne bahu sarasa davA ApI. teNe mAtra eka maracAMnI carI pALavAnI kahI. kAraNa ke e roga ja eksesa maracAM khAvAthI utpanna thato hato. vaide bicArAe bahu mahenata karI, sArAmAM sArI davA ApI. Ama badalI ne tema badalI. paNa mahino-be mahinA thayA toya daradamAM kaMI phera paDe nahIM. eka dA'Do vaidya acAnaka e dardIne ghera jaI pahoMcyo. te teNe joyuM ke, dardI jamavA beTho hato ne thALImAM be moTAM lIlA maracAM hatAM. te vaidya ekadama roSe bharAyo. ane ekadama Imozanala thaI jatAM tyAM ne tyAM tenuM hArTa pheIla thaI gayuM ! AmAM doSa kono ? mUA, dardI to jhera pIe paNa teM zuM kAma jhera pIdhuM ? A to polaMpola che. koI sTezane coMTI rahevA jevuM ja nathI. nahIM to phasAyo ja samaja. A to maracAM dardI khAya ne magajamAM pAro caDhIne nasa phATI jAya vaidyanI ! A to dekhyAnuM ja jhera che ne ! jo cAmAM lIMTa paDelI AptavANI-1 jue to jhera caDhe, paNa nA jANyuM hoya te TesathI mUA pI jAya. A to dekhe tyAre ene lAge ke khoTuM thayuM, enuM ja nAma polaMpola. sAcI vAta jANe tyAre bhaDake ne nA jANe to kazuM ja nahIM. 44 eka mANasa mArI pAse Avato. te tene eka choDI hatI. tene meM pahelethI ja samajAvyuM hatuM ke A to kaLiyuga che. emAM kaLiyuganI asara choDIneya thAya. mATe cetato raheje. te e mANasa samajI gayo. ane jyAre enI choDI bIjA joDe nAsI gaI tyAre e mANase mane yAda karyo. ne mArI pAse Avyo ne kahevA lAgyo, 'tame kahI hatI te vAta sAcI. jo tame mane AvI vAta nA jaNAvI hota to mAre jhera ja pIvuM paData.' AvuM che A jagata ! polaMpola. je thAya te svIkArya karI levuM paDe. emAM te kaMI jhera pIvAya ? ne mUA, e to tuM gAMDo gaNAIza. A to kapaDAM DhAMkIne AbarU rAkhe che ane kahe che ke ame khAnadAna. jyAre jJAnI puruSa bahu DAhyA hoya. AkhuM saDI jAya te pahelAM ja kApI nAkhe. A jagatane kampliTalI polaMpola jovuM e zuM jevI tevI vAta che ? A bharavADo zuM kare che ? 'TIhI TIhI' karIne gheTAMne 'vADA'mAM bAMdhe che te pachI to te ekeya gheTAMne chaTakavA nA de. gheTAM jANe ke vAghathI rakSaNa kare che ane bharavADa kaheya kharo ke huM gheTAMnuM rakSaNa karuM chuM. paNa bharavADo e gheTAMno zo zo upayoga karI le che te gheTAMne zuM samajAya ? roja dohI lye. enA vALa je enuM ThaMDIthI rakSaNa karatA hatA te utArI le ne chevaTe mahemAna Ave tyAre zAka karI khAya ! AnuM nAma polaMpola ! manuSyAnuM nizcitapaNuM A kaLiyuganA badhA ja manuSyone nirAzrita kahevAya. A jAnavaro badhA Azrita kahevAya. A manuSyone to koInoya Azaro nathI. koIno Azaro lIdho hoya to pote ja nirAzrita hoya te tAro zo zakkaravAra vaLavAno ? have nirAzrita kevI rIte te huM tamane bhagavAnanI bhASAmAM samAvuM. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 45 AptavANI-1 eka zeTha, eka mahArAja ane temanuM pALeluM eka kUtaruM ema traNa jaNA pravAse nIkaLyA. te rastAmAM ghanaghora jaMgala AvyuM ane sAmAM cAra bahAravaTiyA dhAriyAM, baMdUka sAthe maLyA. A prasaMganI traNeyanI zI IphekTa thAya ? zeThane thAya ke A mArI pAse dasa hajAranI poTalI che te muA laI leze to mAruM zuM thaze ? ne mArI nAkhaze to mAruM zuM thaze ? mahArAjane zuM thAya ApaNI pAsethI to kaMI levAnuM che ja nahIM. A lo-boTuM che. te mUA leze to dekhA jAyegA. paNa mUA mAro TAMTiyo-bAMTiyo bhAMgI nAkhaze to mAruM zuM thaze ? mArI cAkarI koNa karaze ? ane kAyamano laMgaDo thayo to mAruM zuM thaze ? jyAre peluM kUtaruM to eka vArakuM bahAravaTiyAonI sAmuM bhasaze ne bahAravaTiyA jo ene lAkaDI mAraze to e kyAMuM.... kyAMuM..karatuM Tagara Tagara zeThane paDato mAra joyA karaze. tene ema nA thAya ke mAruM zuM thaze ? kAraNa ke te Azrita che ne A akkaramIo nirAzrita che. have mAruM zuM thaze evuM ekavAra paNa vicAramAM AvyuM to te nirAzrita che. bhagavAne zuM kahe che ? 'jyAM sudhI pragaTanAM darzana karyA nathI tyAM sudhI tame nirAzrita cho ane pragaTanAM darzana thAya to tame Azrita cho." pragaTanAM darzana thayA pachI bahAranA ke aMdaranA game tevA saMjogo Ave toya mAruM zuM thaze evuM nA thAya. amAro je Azaro le, tenuM anaMtakALanuM nirAzritapaNuM maTI jAya. game tevA bhayaMkaramAM bhayaMkara saMyogo haze paNa jJAnI puruSanA Azritane mAruM zuM thaze tema nahIM thAya. kAraNa tyAM 'ame' ane 'amAruM jJAna' banneya hAjara thaI ja jAya ane tamAruM sarva rIte rakSaNa kare ! kudaratI taMtrasaMcAlata - bhautika vijJAna Aje phorenamAM badhe bhautika sAyansa eksesa thaI gayuM che, ebova normala thaI gayuM che. emAM normAliTI joIze, vastumAM normAliTI joIze ane to ja tuM sukhI thaIza. sattANuM pheranahITa Ijha dhI bIlo normala phIvara enDa navvANuM pheranahITa Ijha ebova normala phIvara. aThThANuM Ijha dhI normAliTI. A amerikA ne bIjA phorenanA dezo ebova normala phIvaramAM sapaDAyA che ane bhArata deza bIlo normala phIvaramAM sapaDAyo che. normAliTI joIze. A phorenavALAnI ebova normala zodhakhoLa thaI rahI che. ane pAchuM joIe che e emane maLatuM nathI. e zuM batAve che ke bhUlA paDyA che. atyAre to tyAM eTalA badhA ebova normala thaI gayA che ke aDasaThamo mAIla ane traNa pharloga para moTarane paMkacara paDyuM hoya to tenI khabara ApavAnA sAdhano tyAM rAkhe che. mUA, dehane jarUra che te sAdhano khoLane ! A puruSone roja dADhI karavI paDe che tethI dADhI ja nA Uge tevuM kaMIka zodhI kADhane ! deha viSayavALo che te dehane jenI jarUra che te tene ApavA joIe. ekadama varasAda paDa paDa kare to zuM thAya ? badhe nukasAna ja thAya. ebova normalathI nukasAna thAya che. loko to thoDoka vadhAre tApa paDe to bUmo pADe. mAre eka bhAIbaMdha eka dahADo evI bUmo pADato hato ke 'bahu tApa che, bahu tApa che." te meM temane kahyuM ke "A tApanA kaMTrola sTezane tamane kaMTrolara tarIke mUkavAmAM Ave to Aje tame keTalo tApa mUko ?" to e kahe, 'ATalo ja mUkuM.' to mUA, ATalo ja tApa tuMya mUkuM to bUmo zAno pADe che ? e to necarala che. jyAre jeTalI jarUra hoya tyAre teTaluM ja enI meLe sahaja maLyA kare. paNa A akkaramIo ene zApa ApI ene AMtare che. eka mANasa sarasa IstrIbaMdha kapaDAM paherI bahAra jato hoya ne rastAmAM jorathI varasAda paDe to pelo mUo varasAdane gALo bhAMDe. keTalAMka kahe, Aje choDInuM lagana che te varasAda nA Ave to sAruM ne paNe kheDUta khetaramAM bicAro cAtakanI jema varasAdanI rAha joto hoya. Avo virodhAbhAsa utpanna thAya to necara paNa aMtarAya. tamArA bhAva ane necaranuM eDajasTamenTa enA AdhAre A badhuM taMtra cAlI rahyuM che. mATe necaramAM koI Dakho nA karazo. enI meLe sahaja rIte necaralI badhuM maLI ja raheze. "A AvatI kAle savAre sUraja nahIM Uge to zuM thaze? evo koIne vicAra Ave che ? ane Ave to zuM thAya ? naryo Dakho, Dakho ne Dakho. mATe necaramAM Dakho nA karatA. A badhA bAhya vijJAnamAM eTalA badhA AgaLa vadhI gayA che, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 47 AptavANI-1 ebova normala thaI gayA che ke loko ja badhA kaheze ke amAre A sAyanTIsTa nA joIe. A badhI krAMtinI taiyArIo thaI rahI che. jyAM jyAM eksesa thayuM e badhAthI thAka lAge. vadhAre besavAnuM thayuM to tenAthI thAka lAge. ane vadhAre sUvAthI thAka lAge. duHkha ane sukha rileTiva che. koI zeTha tApamAM pharato hoya to te pachI bAvaLiyo hoya toya tyAMya chAMyaDo khAvA, ThaMDaka khAvA bese. ane jo ene tyAM ja bAvaLiyA nIce cAra klAka besavA kahIe to te nA kahe. kAraNa ke besIne thAkI jAya. hindustAnamAM sADA sAta phUTano mANasa Ave to e lAMbo lAge ane ApaNe sAta phUTavALAnA dezamAM jaIe to ThIMgaNAM lAgIe. A to badhuM rileTiva che. ekanA AdhAre bIjo lAMbo-TUMko lAge. koI mANasa paMcAvana varSa sudhI bhaNa bhaNa kare te loka zuM kahe ? alyA, tuM bhaNa bhaNa karIza to paraNIza kyAre ? e ebova normala. jyAre be varasanA bAbAne paraNAvAya e bilo normala. bhautika DevalapamenTa : AdhyAtmika DevalapamenTa hindustAnanA lokone A phorenavALA chITa chITa kare che. temane anDaraDevalapta kahe che. tyAre mAre kahevuM paDe che ke mUA, tuM anDaraDevalapsa che. AdhyAtmika mATe tuM anDaraDevalapta che ane bhautikamAM tuM phullI DevalaDa che. bhautikamAM tamAro deza phullI DevalaDa che. jyAre bhArata deza bhautikamAM anDaraDevalapta che ane AdhyAtmikamAM phullI DevalaDa prajA che. ahIMnA gajavAM kApanArane ya huM eka kalAkamAM bhagavAna banAvI daI zakuM tema chuM. bahAranI badhI ja prajA AMtaravijJAnamAM anDaraDevalaDa che, te zI rIte huM tamane samaja pADuM ? tyAMnA lokone krodha-mAna-mAyA-lobha haju Devalapa thAya che. jyAre hindustAnanAM lokonA krodha-mAna-mAyA-lobha phullI Devalapa thaI gayAM che, Topa upara jaI pahoMcyAM che. tyAM phorenamAM tamAro saheja oLakhANavALo hoya ne tene tame kaho ke mAre ahIMthI pacAsa mAIla dUra javuM che. to te tamane tenI moTaramAM laI jaze ne pAcho lAvaze ne vaLI rastAmAM hoTalanuM bila paNa te Apaze. jyAre ahIM tamArA kAkAnA dIkarAnI pAse moTara mAgazo to te hisAba kADhaze ke pacAsa mAIla javAnA ne pacAsa mAIla AvavAnA, so mAIla thAya. peTrolano kharca ATalo, oIla pANIno kharca ATalo ne uparathI mArI moTara eTalI ghasAze evoya mahIM hisAba kADhI mUke. te mUA jUThuM. bole ke 'kAle to mArA sAheba AvavAnA che.' te zuM che ? pelAno lobha ja Devalapa nathI thayo ne Ano lobha phullI Devalapa thaI gayo che. sAta peDhI sudhIno Devalapa thaI gayo che. jyAre tyAMnI prajAno lobha keTalo Devalapa thayelo hoya ? potA pUrato ja. viliyama ne merI pUrato ja ane chokaro aDhAra varasano thAya eTale tuM judo ne ame judAM. ne jo merI joDe jarAka athaDAmaNa thaI to tuM judI ne huM judo, tarata ja Divorsa. jyAre ApaNe ahIM to mamatA TheTha sudhInI Devalapa thayelI hoya. eka eMsI varasanAM DosIne paMcyAsI varasanA DosA AkhI jiMdagI roja jhaghaDe, roja kacakaca cAle ne jyAre DosA gujarI gayA tyAre DosIe saravaNI karI. ane khATalAmAM 'tArA kAkAne A bhAvatuM hatuM ne tArA kAkAne peluM gamatuM hatuM.' tema yAda karI karIne mUkyuM. meM kahyuM, 'kema kAkI, tame to roja jhaghaDatA hatA ne ?" tyAre kAkI kahe, 'e to ema ja hoya. paNa tArA kAkA jevA mane pharI nahIM maLe. mAre to bhavobhava te ja joIe.' mamatAya Topa sudhI pahoMcelI hoya ! prAkRta sAhajikatA phorenanI prajA sAhajika kahevAya. sAhajika eTale nA-mArakaNI gAya hoya to tene nAnuM baccuMya zIMgaDuM jhAle toya nA mAre ne mArakaNI gAya hoya to nAmeya nA le toya mAre. e lokonuM evuM sAhajika hoya. emaNe tamane laI javA hoya to tarata ja hA pADe ne nA pADavAvALo hoya to teya nA pADI de. paNa jUThuM-buThuM nA bole. emane beu bAjunuM hoya. sIdhA to ekadama sIdhA ne vAMkA to teya bAju eTalA ja vaLelA. bhAratanA loko to asahaja, hindustAnamAM sAhajikatA hatI paNa te satayuganA kALamAM. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 te kharekhara Adarza sAjikatA hatI. bhAratamAM pahelAM cAra vargo pADelA hatA; brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zudra. te DevalapamenTa batAvatA hatA. have to DevalapamenTa Topa para gayuM. suthAranA dIkarAye eTalA ja pAvaradhA. sAhajikatA e kALamAM paripUrNa hatI, te eTaluM badhuM UMce gayuM hatuM, te tyAMthI dhIme dhIme nIce UtaravA lAgyuM. niyama evo ja che. je cAra vargo hatA teno lokoe durupayoga karyo. te harijanono tiraskAra karyo. te buddhino eTalo badho tIkSNa durupayoga karyo ke te asahaja banatA gayA ne bhAratano sUraja AthamI gayo. bhayaMkara durAgrahI thaI gayA. chellAmAM chellI koTinA, rAkSasI koTinA AcAra thaI gayelA. are, koI vIsa varasanI rAMDelI maLe to bicArIne zAMti ApavAne badale apazukana thayA tema kahe ! mUA, rAMDelI eTale to gaMgAsvarUpa kahevAya, tenA apazukana kevI rItanA hoya ? tyAra pachI aMgrejo AvyA. te temanI sahajatAnuM mizraNa thayuM. eTale ahIMnA lokone kaMIka ThaMDaka vaLI. 4 A to badhuM eksesa thaI gayuM hatuM, tenAM piraNAma hatAM. have bhAratano sUraja Uge che. atyAre phorenamAM badhe saMdhyAkALanA pAMca vAgyA che ne ahIM bhAratamAM maLasakAnA pAMca vAgyA che. te phUla lAITa thavAnuM che. ame 1942nI sAlathI kahIe chIe ke 2005nI sAlamAM hindustAna varlDanuM kendra thaI gayuM haze. atyAre thaI rahyuM che. pachI phorenanI prajA ahIM bhaNavA Avaze ke jIvana kema jIvavuM ? normAliTI kone kahevAya ? teo eTalA badhA ebava normala thaI gayA ke jIvana jIvatAMya nA AvaDyuM ! bhautika sukho apAra vadhArI dIdhAM toya mUA rAte to UMghanI goLIo khAIne sUI jAya che ! alyA, jhera khAuM chuM tuM ! eTalo badho eksesa thaI gayo ke UMgha e to kudaratI bakSiza che teya khoI beTho. Ane jIvana kema kahevAya ? alyA, caMdra sudhI pahoMcI gayA paNa temAM tAruM zuM vaLyuM ? tArI UMdhavAnI goLIo khAvAnI maTI ? sAdhaka dazA sAdhu kone kahevAya ? AtmadazA sAdhe te sAdhu. sAdhu to sAdhaka ja hoya. jyAre Aje kaLiyugamAM sAdhu to sAdhaka-bAdhaka dazAmAM ja rahe che. AptavANI-1 A sAmAyika-pratikramaNa ke dhyAna kare tyAre so kamAya ane ziSya joDe kaDhApo-ajaMpo kare te ekaso pacAsanI khoTa khAya ! niraMtara sAdhaka dazA to svarUpanuM bhAna thayA pachI ja utpanna thAya. sAdhaka dazA eTale siddha dazA utpanna thatI ja jAya. siddha dazAthI mokSa ne sAdhaka-bAdhaka dazAthI saMsAra. AmAM koIno doSa nathI. aNasamajaNanI phasAmaNa che. bAkI temanIya IcchA to sAdhaka dazAnI ja hoya ne ! 50 puNya ane pApa jagatamAM AtmA ne paramANu be ja che. koIne zAMti ApI hoya, sukha ApyuM hoya to puNyanA paramANu bhegA thAya ne koIne duHkha ApyuM hoya to pApanA paramANu bhegA thAya. pachI e ja karaDe. 'IcchA mujaba thAya che te puNya ane IcchA viruddha thAya che te pApa.' pApa be prakAranAM ne puNya be prakAranAM : (1) pApAnubaMdhI pApa : atyAre pApa bhogave che ne pAcho anubaMdha pApano navo bAMdhe che. koIne duHkha Ape che ne pAcho khuza thAya che. (2) puNyAnubaMdhI pApa : pUrvanA pApane lIdhe atyAre duHkha (pApa) bhogave che, paNa nItithI ane sArA saMskArathI anubaMdha puNyano bAMdhe che. (3) pApAnubaMdhI puNya : pUrvanA puNyathI Aje sukha bhogave che paNa bhayaMkara pApano anubaMdha bAMdhe che. atyAre badhe pApAnubaMdhI puNya che. koI zeThane evo moTo baMgalo hoya tyAre sukhethI baMgalAmAM nA rahI zake. zeTha Akho divasa paisAne mATe bahAra hoya. jyAre zeThANI mohabajAramAM suMdara sADI pAchaLa hoya ne zeThanI dIkarI moTara laIne pharavA nIkaLI hoya. nokara ekalA ghera hoya ane Akho baMgalo bhelAI jAya. badhuM puNyanA AdhAre, baMgalo maLyo, moTara maLI, phrIja maLyuM. evuM puNya hoya chatAM pApano anubaMdha bAMdhe tevAM karatUta hoya. lobha-mohamAM samaya jAya ane bhogavI paNa nA zake. pApAnubaMdhI puNyavALA loko to viSayonI lUMTabAjI ja kare. (4) puNyAnubaMdhI puNya : puNya bhogave ne sAthe AtmakalyANa arthe Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 51 para AptavANI-1 abhyAsa-kriyA kare. puNya bhogave ne navuM puNya bAMdhe jethI abhyadayathI mokSaphaLa maLe. badhA haThathI karelA kAma, haThAgrahI tapa, haThAgrahI kriyAothI pApAnubaMdhI puNya baMdhAya. jyAre samajIne kareluM tapa, kriyAo, potAnA AtmakalyANa hetusara karelAM karmothI puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya ne ko'ka kALe jJAnI puruSa bhegA thaI jAya ne mokSe jAya. puNya vagara lakSmI hAthamAM nA Ave. A jagatamAM vadhumAM vadhu puNyazALI koNa ? jene saheja vicAra Ave te nakkI kare ne varaso ne varaso sudhI vagara IcchAe vagara mahenate maLyA ja kare te. bIjA naMbaramAM IcchA thAya ne pharI pharI nakkI kare ne sAMje sahaja rIte maLe te. trIjA naMbaranAne IcchA thAya ne prayatna kare ne prApta thAya. cothA naMbaranAne IcchA thAya ne bhayaMkara prayatna prApta thAya. pAMcamAne IcchA thAya ne bhayaMkara prayatna paNa prApta nA thAya. A majUrone kaThora mahenata karavI paDe ne uparathI gALo khAya chatAM paisA nA maLe. maLe toya ThekANuM nahIM ke ghera jaIne khAvAnuM maLaze. teo sauthI vadhAre prayatna kare che, chatAM nathI pAmatA. keTalAka kahe che ke ajANatAM pApa thAya to tenuM phaLa kaMI nA Ave. nA kema Ave ? mUA, ajANathI devatA upara hAtha mUke eTale khabara paDaze ke phaLa Ave che ke nahIM ? jANIne kareluM pApa ane ajANathI kareluM pApa e banneya sarakhAM che. paraMtu ajANathI karelA pApanuM phaLa ajANamAM ne jANIne karelA pApanuM phaLa jANIne bhogavavuM paDe eTalo phera. dA.ta. be bhAIo che. eka soLa varasano ane eka be varasano. temanI mA marI gaI. te pApanuM phaLa banneyane bhogavavAnuM AvyuM. paNa moTAne jANIne bhogavavuM paDyuM ne nAnAne ajANamAM bhogavAI gayuM ! puNya paNa ajANathI thAya che. dA.ta. tame rezanamAMthI kaMTrolanI cAra kalAka lAInamAM UbhA rahIne sAkara ghera laI jAva cho. te thelIne saheja kANuM hoya to sAkara verAtI verAtI jAya. te kIDIonuM bhaluM thaI jAya, te ajANanuM puNya. tenuM phaLa paNa ajANamAM bhogavAI jAya. puNya ane pApa, pApa ane puNya - enA anubaMdhamAM ja manuSya mAtra bhaTakyA kare che. te kyAreya temAMthI mukti maLe nahIM. bahu puNya kare to bahu bahu to devagati maLe, paNa mokSa to nA ja maLe. mokSa to jJAnI puruSa maLe ne tamArAM anaMtakALanAM pApone bALIne bhasmIbhUta karI tamArA hAthamAM zuddhAtmA Ape tyAre thAya. tyAM sudhI to cAra gatimAM bhaTaka bhaTaka karyA ja karavAnuM. AtmA upara evAM paDe che, AvaraNa che ke eka mANasane aMdhArAmAM, aMdhArI koTaDImAM goMdhI rAkhe ne mAtra be vakhata khAvAnuM nAkhe ane je du:khano anubhava thAya tevAM apAra duHkhano anubhava A jhADapAna vigere ekendriyathI paMcendriya sudhInA jIvone thAya. A pAMca indriyavALA manuSyane ATaluM duHkha che to ochI indriya che tene keTaluM duHkha haze ? pAMcathI chaThThI indriyavALo koI nathI. A jhADapAna ne jAnavara te tiryaMca gati. te temane sakhata kedanI sajA che. A manuSyagati te Asana (sAdI) kadavALA ane A narkagatimAM to bhayaMkara du:kha, tenuM jema che tema varNana huM karuM to sAMbhaLatAM ja manuSya marI jAya. cokhA ukALe ne UchaLe, tenAthI lAkhagaNuM duHkha thAya. eka avatAramAM pAMca-pAMca vakhata maraNavedanA ane chatAM paNa maraNa nA thAya. tyAM deha pArA jevo hoya. kAraNa ke temane davAnuM hoya, eTale maraNa na thAya. temanA aMge aMga chedAya ne pAchAM joDAya. vedanA bhogavye ja chUTako. narkagati eTale janmaTIpanI sajA. devalokane najarakeda hoya, paNa temaneya mokSa to nA hoya. tame koInA lagnamAM gayA ho, to tame badhuM ja bhUlI jAva. saMpUrNa mohamAM tanmaya ho. AIskrIma khAva te jIbha khAvAmAM hoya. benDa vAge te kAnane priya hoya. AMkho vararAjAnA tAnamAM hoya. gaMdha e agarabattI ne seMTamAM jAya. te pAMceya indriya kAmamAM rokAI gaI hoya. mana bhAMjagaDamAM hoya. A badhuM hoya tyAM AtmA sAMbhare nahIM. tema devalokane sadAya evuM hoya. AthI anekagaNuM vizeSa sukha hoya. eTale te bhAnamAM ja nA hoya. temane AtmA khyAlamAM ja nA hoya. paNa devagatimAMya kaDhApo-ajaMpo ne IrSA hoya. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 53 AptavANI-1 devalokoya pachI to naya sukhothI kaMTALI jAya. te kemanuM? cAra divasa laganamAM lADavA roja janmyA hoya to pAMcame divase khIcaDI sAMbhare tevuM che ! to te lokoya Icche ke kyAre manuSyadeha maLe ne bharatakSetre sArA saMskArI kuTuMbamAM janma thAya ne jJAnIpuruSano bheTo thaI jAya ! jJAnI puruSa maLe to ja ukela Ave tema che, nahIM to caturgatinI bhaTakAmaNa to che ja. saM5-vikalpa vikalpa eTale 'huM' ne saMkalpa eTale 'mAruM'. 'huM caMdulAla' e vikalpa, moTAmAM moTo vikalpa ane 'A mArI bAyaDI, A mArAM chokarAM ne A mAro baMgalo, moTara' vigere e badhuM saMkalpa. sarjata - visarjana pote brahma ne rAte cAdara oDhIne sUI gayo, mUo. te jAta jAtanI yojanA ghaDe. te vakhate brahmA thaIne sarjana kare che. pachI visarjana necaranA hAthamAM. visarjana enA hAthamAM nahIM. visarjana thAya che tyAre te bhramita padamAM Ave che ne raghavAyo ne bebAkaLo thaI jAya che. yojanA ghaDI, vicAra Avyo ne temAM tanmayAkAra thayo te sarjana ane rUpakamAM Ave te visarjana. visarjanane koI bApoya pheravI zake nahIM. jo visarjana potAnA hAthamAM hoya to koI nA gamatuM thavA ja nA de. gamatuM ja rUpakamAM lAve. paNa visarjana parasattAmAM che. vyavasthitanA hAthamAM che. tyAM koInuMya cAle tema nathI. mATe sarjana pAMsaro thaIne karaje. ekavAra brahmA thaI beTho pachI kyAreya brahmapada na maLe. hA, jJAnIne maLe tyAre jJAnI puruSa tenI jagataniSThA uThAvI eka kalAkamAM brahmamAM niSThA mukI de. te brahmaniSTha banAvI de che ane niraMtara pachI to brahmapadamAM ja rahe, eTale e navuM sarjana na kare ane je deha che tenuM virsajana thaI jAya. manuSya avatAra sarjanAtmaka che. temAMthI ja badhI gationuM sarjana thAya che ane mokSa paNa ahIMthI ja prApta thaI zake tema che. puruSa ane prakRti AkhuM jagata prakRtine samajavAmAM phasAyuM che. puruSa ane prakRtine to anAdithI khoLa khoLa kare che. paNa ema e hAthamAM Ave tema nathI. kramika mArgamAM prakRti AkhIne oLakhe tyAra pachI puruSa oLakhAya. te anaMta avatAreya ukela Ave tema nathI. jyAre akrama mArgamAM jJAnI puruSa mAthe hAtha muke to pote puruSa thaI AkhI prakRtine samajI jAya. ane banneya kAyamanAM chUTAM ne chUTAM ja rahe. prakRtinI bhUlabhUlAmaNImAM bhalabhalA phasAyA che ane te ya zuM kare ? prakRtithI ja prakRtine oLakhavA jAya che ne, te kyAre pAra Ave ? puruSa thaIne prakRtine oLakhavAnI che, to ja prakRtinA paramANue paramANu oLakhAya. prakRti eTale zuM ? pragavizeSa ane kRti kareluM. svAbhAvika karelI vastu nahIM. paNa vibhAvamAM jaIne, vizeSa karIne karelI vastu te prakRti. - prakRti e to strI che, strInuM svarUpa che ne 'pote' (selpha) puruSa che. kRSNa bhagavAne arjunane kahyuM ke 'triguNAtmakathI vegaLo thA." te triguNa ! te prakRtinA traNa guNathI mukta evo 'tuM' puruSa thA. kAraNa ke prakRtinA guNamAM rahIza to 'tuM' abaLA che ane puruSanA guNamAM rahe to tuM" puruSa che. 'prakRti e bhamaraDA svarUpa che." bhamaraDo eTale zuM ? dorI vIMTAya e sarjana, dorI ukale tyAre phare che te prakRti. dorI vIMTAtI hoya tyAre kaLAmaya ja vIMTAya ane ukale tyAreya kaLAmaya ja ukale. bALaka hoya toya khAya to koLiyo moMmAM nAkhavAne badale kAnamAM nAkhe ? sApaNa marI gaI hoya ane tenAM iMDAM phUTyA ane baccAM nIkaLyA teya pheNa mAravA mAMDe tarata ja. AnI pAchaLa zuM che ? A to prakRtinI ajAyabI che ! prakRtinuM kaLAye kArya te ajAyabI che. prakRti AghIpAchI kyAM sudhI thAya ? tenI zarUAtathI vadhumAM vadhu AghIpAchI thavAnI limiTa che, bhamaraDo phare teya enI limiTamAM ja phare. dA.ta. vicAra ATalI ja limiTamAM Ave. moha thAya to ke ATalI ja limiTamAM thAya. te dareka jIvane phUTI e senTara che ane tyAM AtmA AvarAyelo nathI. zuddha jJAnaprakAza tyAM rahelo che. jo prakRti limiTanI bahAra jAya to te prakAza AvarAI jAya ne patharo thaI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 jAya, jaDa thaI jAya. paNa tema bane ja nahIM. limiTamAM ja rahe. A moha thAya che, te tenuM AvaraNa Ave. game eTalo moha Tepa sudhI pahoMcyo hoya paNa jyAM enI limiTa AvI ke pAcho Utare che. A badhuM niyamathI ja thAya che. niyamanI bahAra nA thAya. triguNAtmaka prakRti brahmA, viSNu ne maheza e traNa guNonA adhipati devatA che. sattva, raja ane tamo. tamoguNavALA mahAdevane bhaje, sattvaguNavALA brahmAne bhaje ne rajoguNavALA viSNune bhaje. jene bhaje tene te guNa prApta thAya. inDiyAmAM rajoguNavALA vadhAre hoya che paNa jagata tamoguNamAM paDyuM che. A traNa guNanA traNa devatA che. te janmyA nathI, rUpaka mukyA che. veda paNa "A traNa guNothI mukta thaI te puruSa thA" ema kahe che. A prakRti nAca nacAve che tyAre akkaramI kahe che ke huM nAcyo. mUA bhamaraDo phare che temAM teno zo puruSArtha ? lAkha kamAyo tyAre kahe che ke huM kamAyo ne khoTa jAya che tyAre mUA kahe ne ke meM khoTa ghAlI ! tyAre to mUo bhagavAna upara DhoLI pADe che. bhagavAne khoTa ghAlI, kahe che. te bhagavAna bicArAne bApa nahIM, koI uparANuM lenAruM nahIM, tethI mUA A loko bhagavAna para khoTA Aropa kare che ! A to prakRti parANe karAve che ne kahe che ke huM karuM chuM. dAna ApavuM, japa-tapa, dharmadhyAna, dayA, ahiMsA, satya e badhA ja prAkRta guNo che. suTevo ne kuTevo e ya prAkRta guNo che. prAkRta game tevuM rUpALuM hoya paNa kyAre veha (veza) kADhe ke phajeta kare te kahevAya nahIM. eka rAjA hoya, bahu dAnezvarI ne dharmaniSTha hoya paNa jaMgalamAM bhUlo paDyo hoya ne cAra divasa khAvAnuM nA maLyuM hoya to jaMgalamAM bhIlane tyAM bhIkha mAgIne khAtAM tene zarama Ave ? nA Ave. tyAre tyAM tenuM dAnavIrapaNuM kyAM gayuM ? tyAM rAjApaNuM kyAM gayuM ? alyA ! mahIMthI prakRti bUma pADI mAge che, te saMyogonA sapATAmAM Avyo che, te vakhate rAjA paNa bhikhArI banI jAya to pachI bIjAnuM gajuM ja zuM ? A to prakRti dAna apAve che ne prakRti bhIkha maMgAve che, temAM tAruM zuM ? eka cora vIsa rUpiyAnI corI kare che ne hoTalamAM nAstApANI karI majA lUMTe che ne jatAM jatAM dasanI noTa patiyAne ApI de che e zuM ? A to prakRtinI mAyA che ! kaLAya tema nathI ! koI kaheze ke Aje meM cAra sAmAyika karyo ne pratikramaNa karyo ne be kalAka zAstro vAMcyAM. teya mUA prakRti karAve che ne tuM kahe che ke "meM karyuM.' jo tuM ja sAmAyikano kartA houM to bIje dahADe paNa karane ! tyAre bIje dahADe kahe ke, Aje to 'mArAthI nathI thatuM" ema bole che ane kAle 'meM kahyuM" ema bolelo te keTalo moTo virodhAbhAsa ! jo karanAro tuM ja houM to kyAreya nathI thatuM" ema bolAya ja nahIM. nathI thatuM eno artha ja e ke tuM karanAro nathI. AkhuM jagata AvI UMdhI samajaNathI aTakyuM che. tyAga kare che teya prakRti karAve che ne grahaNa kare che teya prakRti karAve che. A brahmacarya paNa prakRti parANe paLAve che, chatAM kahe che ke huM brahmacarya pALuM chuM. keTalo moTo virodhAbhAsa ! A rAga-dveSa, dayA-nirdayatA, lobhI-udAra, satya-asatya A badhA laMka guNo che. te prakRtinA guNo che ne pote kaMDhAtIta che. AtmA : saguNa - tirguNa keTalAka loko bhagavAnane nirguNa kahe che. alyA, bhagavAnane gALa zuM kAma de che ? A gAMDAne paNa nirguNI kahe che, te gAMDAne nirguNI zI rIte kahevAya ? gAMDapaNa e to guNa che, te tene nirguNa zI rIte kahevAya ? eno artha AtmAne gAMDA karatAMya nirguNa kahIne kharAba dekhADe che, jaDa jevo dekhADe che. mUA jaDeya nathI ane nirguNa paNa nathI. enA guNa che. A AtmAne-bhagavAnane nirguNa kahIne to loko UMdhe mArge caDhI gayA che. te mArI pAse Ava, to tane sAcI samaja ApuM. 'AtmA prakRtinA gaNe karIne nirguNa che ane svaguNothI bharapura che. AtmAnA svaguNo to anaMta guNo che. anaMta jJAnavALo, anaMta darzanavALo, anaMta zaktivALo, anaMta sukhanuM dhAma, paramAnaMdI che, ene nirguNa zI rIte kahevAya ? ene nirguNa kahIza to kyAreya paNa AtmA prApta nahIM thAya. kAraNa AtmA enA guNothI kaMI judo nathI. vastumAM vastunA guNadharma Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 57 AptavANI-1 rahelA che, te vastune oLakhavA tenA guNadharma jANyA to vastu oLakhAya. dA.ta. badhI dhAtuomAMthI sonAne oLakhavuM hoya to tenA guNadharma jANyA hoya to te oLakhI zakAya. ane sonuM enA guNadharmathI kaMI bhinna nA hoya. phUla ane sugaMdha banneya bhinna nA hoya. e to sugaMdha parathI phUlanI khabara paDI jAya. tema AtmAne AtmAnA guNadharmathI ja oLakhAya. ane e ja dharma jANavAno che, Atmadharma jANavAno che. prakRtinA dharmo to anaMta avatAra jANa jANa karyA paNa toya ukela nA Avyo, pAra nA Avyo. A rileTiva dharmo che, laukika dharmo che te badhAya prakRtinA dharmo che, dehanA dharmo che. alaukika dharma te ja Atmadharma che, riyala dharma che. A dehane navaDAve, dhovaDAve, khavaDAve, upavAsa karAvaDAve e badhA prAkRta dharma che. prAkRta dharmanuM ThAmaThekANuM nA hoya. kAraNa ke te potAnI sattAnI bahArano dharma che. A to vagara julAbanI davA lIdhe jhADA thaI jAya ane julAba aTakAvavAnI davA nA lIdhI hoya toya baMdha thaI jAya, tevuM prakRtinuM kAma che ! prAkRtapUjA - puruSapUjA A badhI jagatamAM bhakti cAle che te prAkRta guNonI cAle che. prAkRta guNo eTale jenuM kAyamanuM astitva nathI, evA kAlpanika guNo. prAkRta guNo vAta, pitta ane kaphane AdhIna che. potAnA guNo svAvalaMbI che. prakRtinA guNo parAvalaMbI che. te to jyAre sanepAta thAya tyAre khabara paDe. jagatamAM badhe prakRtinI ja pUjA cAlI rahI che. puruSanI kyAMya pUjA jovAmAM AvatI nathI. prakRtinI pUjAnuM phaLa saMsAra che ane puruSanI pUjAnuM phaLa che mokSa ! ApaNe pote puruSa tarIke, zuddhAtmA tarIke, svavaza chIe ane prakRtie karIne paravaza chIe. prakRti ane regyuleTara opha dhI varlanA hisAbe A badhuM cAlI rahyuM che. emAM bhagavAna hAtha ghAlato ja nathI. puruSa banyA pachI prakRtinI sAthe kaMI ja levA devA rahetI nathI. banyuM te prakRti. tenA para rAga-dveSa nA thayo te zuddhAtmA. mArAmArI karatAM ya rAga-dveSa nA thAya evuM amAruM gajabanuM jJAna che ! prakRti dharma - puruSa dharma jeTalA vikalpa thayA te badhA ja prakRtimAM Ave. vikalpa thayA nA hoya te prakRtimAM nA Ave. A vaNika che, A paTela che, A musalamAna che, te tenI prakRtithI oLakhAya. vANiyAnI prakRti vicArazIla ne DahApaNavALI hoya. paTela to kSatriya kahevAya. temanI prakRti sAmAnuM mAthuM kApI lAve ne vakhata Ave to mAthuMya mUkI de tevI hoya. musalamAnanI prakRti te ramakhANI vRttinI hoya. kharI rIte prakRti to mANasa mANase judI judI hoya. eno pAra Ave tema nathI ! mana-vacana-kAyA e prakRtinA traNa bhAga che. traNeya vastu IphekTiva che. te IphekTamAM bhrAMtithI pAchAM kaoNjhIjha UbhAM thAya che ne temAMthI kAraNa prakRti baMdhAya che ane tenI IphekTa te kArya prakRti. jyAM sudhI saMdeha nA jAya tyAM sudhI prAkRta dharma che. saMdeha jAya, AtmA mATe saMpUrNa niHzaMka thAya tyAre puruSa thAya ane tyArapachI ja kAraNa prakRti baMdhAtI baMdha thAya. prAkRta bagIco je je IphekTa che, kArya prakRti che te kyAreya paNa nA phare. dareka bApa ema che ke mAro dIkaro mArA jevo thAya. alyA, gharane bagIco banAvavo che ke khetara ? darekanI prakRti judI judI darekanAM phUla judAM judAM Ave. te bIjAnA choDa upara potAnA jevAM phUla Ave te kema bane ? jo ekalA gulAba ja hoya to zuM te bagIco kahevAya ? nA, gulAbanuM khetara, kahevAya. jema bAjarInuM khetara tema gulAbanuM khetara. A to joDe mogaro hoya, caMpo hoya, jaI hoya ne kAMTAya hoya tyAre bagIco kahevAya. prakRti e to bagIco che ! lokone gulAba joIe paNa kAMTA nA game. te kAMTA vagara gulAba zI rIte hoya ? Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 A lIMboLI vAve te zAnAthI uchare ? pRthvI, jaLa, vAyu, teja ne avakAza e tattvothI uchare. poSaNa maLe to te poSaNamAM svAda che? khATo rasa che ? nA, to pachI khaTAza kyAMthI AvI ? ane bAjumAM kaDavo lImaDo vAvyo tenAmAM pAne pAne ne DALe DALe kaDavAza kyAMthI AvI ? poSaNa to bannevane sarakhuM ja pAMca tattvanuM ApyuM. zuM pANI kaDavuM hatuM? nA. to A kevI rIte banyuM ? e to bIjamAM ja khaTAza ne bIjamAM ja kaDavAza hatI te tevuM phaLa AvyuM. A vaDanuM bIja rAIthIye nAnuM hoya che ne vaDa keTalo vizALa hoya che ? te vaDanA bIjamAM ja Akho vaDa, DALIo, pAna ne vaDavAIo sAthe sUkSmarUpe hoya che, zaktirUpe hoya che. te vyavasthita zakti saMyogo bhegA karI Ape ane vaDarUpe pariName te tenA prAkRta svabhAvathI ja. AvuM gajabanuM prakRtinuM jJAna che ! nadInI pAra jaI zake, paNa prakRtinI pAra nA jaI zake tevuM che. vairAgyatA prakAra vairAgya traNa prakAranAM : (1) du:khagarbhita vairAgya : duHkhanA mAryA saMsAra choDI bhAgI jAya. te bairI-chokarAMne rakhaDAvI mAre. saMsAramAM ThekANuM paDatuM na hoya te vicAra kare ke cAlo, vairAgya laI laIzuM to be TaMka khAvAnuM to maLaze ne ! ekaluM ughADA page cAlavAnuM ne mAgIne khAvAnuM eTaluM ja duHkhane ! te to dekhA jAyegA. te tema karIne vairAgya le, te enuM pariNAma zuM Ave ? keTalAya avatAra bhaTake bhaTaka ja karavAnuM. (2) mohagarbhita vairAgya : ziSyo maLaze, mAna maLaze, kIrti maLaze, vAha vAha bolAze, loko pUjaze, e lAlace vairAgya laI le, te tenuMya phaLa saMsAramAM bhaTakAmaNa ja che. (3) jJAnagarbhita vairAgya : A ja yathArtha svarUpe vairAgya che. jJAna mATe vairAgya le te. jJAna mATe to koIka ja vairAgya che. paNa jJAna maLavuM bahu kaThina che. jJAna to jJAnI pAse jAya to ja maLe tema che ane te pachI ja jJAnaprakAzathI yathArtha vairAgya utpanna thavA mAMDe. AtmAno upayoga AtmAnA upayoga cAra prakAranA : (1) azuddha upayoga : koIka jaNa dekhItA kAraNa vagara haraNAMno zikAra kare ane te phakta zikAra karyAno AnaMda meLavavA mATe ja pAcho garva kare ke meM kevuM mAryuM ! hetu vagara kevaLa moja mANavA ja mAre te AtmAno azuddha upayoga. koIkanuM ghara bALIne garva le, khoTuM karIne hase, sAmAnuM nukasAna karIne pAcho mUcho upara hAtha de - A badhA tharDa kalAsanA pesenjara jevA che. tenuM phaLa narkagati. | (2) azubha upayogaH gharanAM kahe ke Aje to haraNuM khAvuM ja paDaze. kAraNa ke bIjuM kazuM ja gharamAM khAvAnuM nathI. te bairI-chokarAM bhUkhe TaLavaLatAM hoya ne pelo haraNuM mArI lAvIne gharamAM Ape. paNa mahIM tene apAra du:kha thAya, pazcAttApa thAya ke meM karyuM te khoTuM karyuM. te AtmAno azubha upayoga. azuddha ane azubha upayogamAM kriyA eka ja sarakhI paNa hoya ! chatAM eka karelI kriyA para garva le, moja mANe, jyAre bIjo pazcAttApanAM AMsu pADe teTalo phera. A badhA azubha upayogavALA jIvo sekanDa kalAsanA pesenjara jevA che. e tiryaMca gati bAMdhe. (3) zubha upayoga : zubha upayogamAM gharanAM bhUkhe TaLavaLatAM hoya, chatAMya pelo to ema ja kahe ke, koIne mArIne mAre bhUkha nathI maTADavI. te AtmAno zubha upayoga, pArakA mATe sArI bhAvanA rAkhe, lokonuM bhaluM kare, oblAIja (paropakAra) kare. dila sAcuM nItimaya rAkhe te zubha upayoga. ekalo zubha upayoga to ko'kane ja hoya. badheya zubhAzubha upayoga hoya. zubhAzubha upayoga te pharsTa klAsanA pesenjara. manuSyagati tenuM phaLa. jyAre ekalo zubha upayogamAM ja je rahe che to erakanDIzanDa klAsanA pesenjara jevA che e devagati pAme. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 61 dara, AptavANI-1 (4) zuddha upayoga : zuddha upayoga kone kahevAya ? zuddha upayogI zuddhane ja jue. mahIMnA mAlane jue, pekIMgane nA jue. tattvadRSTithI jovuM te zuddha upayoga. zuddha upayoga AtmA prApta karyA pachI ja zarU thAya. upayoga saMpUrNa zuddha thAya tyAre kevaLajJAna thAya. zuddha upayoganuM phaLa mokSa. ame saMpUrNa zuddha upayogI chIe. eka mahArAja mane pUche ke 'tame A moTaramAM pharo cho to keTalAya jIvo chUMdAya, te tamane doSa nA lAge ?" meM temane kahyuM, mahArAja ! tamArAM zAstro zuM kahe che ? 'zuddha upayogI ne samatAdhArI, zAna-dhyAna manohArI re, karma kalaMkaku dUra nivArI, jIva vare zivanArI re." ame zuddha upayogI chIe. zuddha upayogIne hiMsA hoya ? mahArAja kahe ke 'nA'. meM kahyuM ke amane doSa nA lAge, tamane lAge. kAraNa 'huM mahArAja chuM, A paga mArA che ne A jIvaDAM mArAthI vaTAya che' evuM jJAna, evuM bhAna tamane niraMtara varte che. are, UMghamAMya varte che. te tamane doSa lAge. jyAre ame niraMtara zuddha upayogamAM ja rahIe. A deha mAro che evuM eka kSaNa paNa emane nA hoya. Akho mAlikIbhAva ja amAro UDI gayo hoya. te amane doSa nA lAge. eka ploTa tamAro hoya. te tame ATha divasa upara lallubhAIne vecI dIdho hoya. dastAveja paNa karI dIdho hoya. ane eka dahADo polIsa tamAre ghera hAthakaDI laIne Ave ne kahe ! 'cAlo caMdubhAI ! tamAre polIsa sTezane AvavuM paDaze.' te tame pUchazo, 'kema bhaI, zuM guno karyo meM ?" tyAre polIsa kahe, 'tamArA ploTamAMthI dasa lAkhanuM dANacorInuM sonuM dATeluM pakaDAyuM che te tamAro guno che." eTale tame tarata ja 'hA' karIne polIsane lallubhAIne ploTanuM vecANa karyuM teno dastAveja batAvazo eTale polIsa samajI jaze ane uparathI tamArI mAphI mAMgI heMDato thaze ne jaze lallubhAInI pAse. tevuM amAruM che. A dehanA paNa ame mAlika nathI. ame AkhA brahmAMDanA svAmI chIe paNa mAlikIbhAva ekeya ploTamAM amAro nA hoya. AkhA brahmAMDane dhrujAve tevI zakti "amArAmAM che paNa A aMbAlAla mULajIbhAImAM zekyo pApaDa bhAMgavAnI zakti nathI ! manuSyapaNAtuM DevalapamenTa A jagatamAM manuSyonA cauda lAkha thara che. temAMthI uparanA pacAsa hajAra thara ja A vAta sAMbhaLavAne lAyaka che. manuSyagatimAM hoya paNa badhAnuM DevalapamenTa ekasarakhuM nA hoya. darekanAM sTAnDarDa judAM judAM hoya. eTale temanA DevalapamenTanA AdhAre temanA bhagavAna hoya. te niyamathI ja temane te bhagavAnanI bhakti prApta thAya ane zAstra paNa tenA DevalapamenTanA hisAbe bheguM thaI jAya. A badhAM manuSyo DevalapamenTanA AdhAre sTAnDarDamAM hoya ane temane temanA sTAnDarDanA hisAbanA bhagavAna paNa hoya. te sTAnDarDa laukika dharmanA-rileTiva dharmanA che. mAyA ane mukti 'mAyA mAthe ziMgaDA, laMbe nava nava hAtha, Age mAre ziMgaDAM ne pIche mAre lAta." mAyA (ajJAnatA) zuM kahe che ? mAro mAna nAmano chokaro jyAM sudhI jIvato che, tyAM sudhI mArA badhA chokarAone mArazo to ya te pAchA sajIva thaze, krodha-mAna-mAyA(kapaTa)-lobha, rAga-dveSa e mArA cha chokarAM ne sAtamI huM, ema amArI vaMzAvaLIno vADo lIlo raheze. te A mAyA ane tenA cha putroe AkhA jagatane laDAvI mAryuM che. alyA, eTama boMba nAkhavo hoya to tenA upara nAkhane ! vaDhavADa A ja karAve che ne saMsAra Ubho ne Ubho ja rahe che. enA cha chokarAmAM krodha bhoLo che. tarata ja bhaDabhaDa karI nAkhe. ene to koIke ya oLakhAvI Ape. koIkeya kahe ke 'alyA, zuM krodha kare che ?" mAna, te paNa sAro che. paNa krodha karatAM te saheja Utarato. koIke ya kahe ke "alyA, zuM chAtI kADhIne phare che ?" kapaTa ane moha, to koIne ya nA dekhAya ne dhaNIne potAne ya khabara nA paDe. ane chellAmAM chello naMbara Ave lobhano. kapaTa, moha ane lobhathI to bhagavAneya kaMTALe. jaladI mokSe ja nA javA de. e to bahu jabarI vaMzAvaLI Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 64 AptavANI-1 che, A mAyAnI to ! cheka chelle sudhI A mAyA jItAya tevI nathI, kramika mArgamAM bhagavAna pada sAmuM hAratorA laIne Ave tyAre, A mAyA ! e bheguM nA thavA de. e to jJAnI puruSa maLe to ja ukela Ave ne mAyAnI vaMzAvaLI nirmULa thAya. ame bIjuM kazuM ja nA karIe. mAna, ahaMkAra nAmano je eno sauthI moTo chokaro tene ja jaDamULathI ukhADI nAkhIe, kADhI nAkhIe. eTale bIjA pAMceya chokarA ne mAyA DozI badhAM ya marI jAya. eTale chUTakAro thAya ne mukti thAya. ame jJAna ApIe, eTale tamArI sarve mAyAthI mukti apAvIe. sukhatA prakAra jagatamAM traNa prakAranAM sukha che : (1) Indriya sukha (2) nirindriya sukha (3) atIndriya sukha. A paMcendriyathI ja viSayo bhogave che te indriya sukha. indriya sukhanI DALa choDI dIdhI ne atIndriya sukha hAthamAM AvyuM nathI, te adhavacce laTakyA. nirindriya sukhamAM, gaddhA mastAnImAM sto ! ane atIndriya sukha te kevaLa potAnuM, AtmAnuM anaMta sukha. e to AtmA jANyA vagara utpanna thAya ja narTI. ziyALAnI rAtanI kaDakaDatI TADha hatI ne eka gAmamAM musApharakhAnAmAM eka indriya sukhavALo, bIjo nirindriya sukhavALo ne trIjo atIndriya sukhavALo ema traNa jaNA jaI caDhyA. rAtre hIma paDyuM ne traNeyanI pAse oDhavA pAtharavAnuM kaMI ja na hatuM. te AkhI rAta temanI traNeyanI kevI gaI, khabara che? indriya sukhavALo pAMca pAMca miniTe barADI UThe, "o bApare ! marI gayo re, A TADhamAM to huM marI gayo." te savAre kharekhara ja te marI gayelo hato. nirindriya sukhavALo thoDI thoDI vAre bole, "abe sAlI ThaMDI bahuta hai. para chITa, mere ko kahAM lagatI hai ? ye to deha ko lagatI hai." ema ahaMkAra karIne AkhI rAta kADhe ane savAre juo to zarIra AkhuM ThaMDuM paDI gayuM hoya. paNa mUonA dhImAM dhImAM zvAsa cAlatA hoya ! ane atIndriya sukhavALo ? e to hIma bahAra paDavA mAMDe ne potAnI jJAna guphAmAM ja pesI jAya ! dehathI saMpUrNa chuTo ja rahe AkhI rAta ! potAnA anaMta sukhanA dhAmamAM ja rahe ! ane savAre pacce cAlatI pakaDe. nirindraya sukhavALo ahaMkAranI mastImAM ja rahyA kare. loka bApajI, bApajI kare ne pelo gadhdhA mastAnImAM rahe ! maLa-vikSepa-ajJAta : rAga-dveSa-ajJAta vedAMtamAM kahyuM che ke maLa, vikSepa ne ajJAna jAya to mokSa thAya. tyAre jainadarzanamAM kahyuM che ke rAga, dveSa ne ajJAna jAya to mokSa thAya. dehanA maLe to A julAbathI jAya paNa mananA maLa na jAya. ne cittano to kazAyathI nA jAya. jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI badhA vikSepa rahe. kaMIka zAMti rahe mATe A loko maLa, vikSepa kADha kADha kare che. jJAna maLe pachI zuM rahyuM ? maLa, vikSepa te to satsaMgamAM Ave eTale jatAM rahe. A jIva zAnAthI baMdhAyo che ? ajJAnathI. to chUTe zAnAthI ? jenAthI baMdhAyo che tenA pratipakSIthI eTale ke jJAnathI. 'caMdulAla chuM" e ja Aropita jagyAe rAga che ane bIjI jagyAe Sa che. eTale ke svarUpamAM dveSa che. eka bAju rAga hoya to tenI sAmI bAjue, sAme khUNe Sa hoya ja. ame svarUpanuM bhAna karAvIe. zuddhAtmAnuM lakSa besADIe eTale te ja kSaNe te 'vItaSamAM" Avyo ane jema jema AgaLa vadhyo tema tema vItarAga thato jAya. vItarAga eTale mULa jagyAnuM svarUpanuM jJAna-darzana te. ame tamane AkhuM kevaLa jJAna ane kevaLa darzana ApIe chIe. te tamane saMpUrNa kevaLa darzana utpanna thAya che. ane kevaLajJAna traNaso sAiTha DIgrInuM saMpUrNa nathI pacatuM. kALane lIdhe. are, amane ja cAra DIgrInuM ajIrNa thayuM ne ! ame ApIe chIe traNaso sAITha DIgrInuM kevaLa jJAna paNa te tamane pacaze nahIM. te tame aMza kevaLa jJAnI kahevAo. jeTalA aMze AtmasvabhAva pragaTa thato jAya teTalA aMze kevaLa jJAna pragaTa thatuM jAya. sarvAze AtmasvabhAva pragaTa thAya tyAre savAze kevaLa jJAna kahevAya. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 65 AptavANI-1 bhrAMtithI bhrAMtine kApavuM ema kramika mArgamAM kahyuM che. dA.ta. kapaDuM meluM hoya to teno mela kADhavA sAbu joIe. have te sAbu eno mela mUkato jAya. te sAbuno mela kADhavA vaLI TInopola joIe. te TInopola sAbuno mela kADhe ne pAcho te potAno mela mUkato jAya. Ama TheTha sudhI je je sAdhano vApare che te teno mela mUkatAM jAya. nirmaLa kyAreya nA thAya. e to nirmaLa evA jJAnI puruSano bheTo thAya tyAre ja nirmaLa thAya. jJAnI puruSa je pote saMpUrNa nirmaLa thayA hoya, zuddha thayA hoya, te ja tamArA eka eka paramANune chUTA pADI tamArAM pApone bhasmIbhUta karIne kevaLa zuddhAtmA tamArA hAthamAM Ape tyAre ukela Ave. tyAre ja mokSa thAya. nahIM to anaMta avatAra lUgaDuM dho dho karavAnuM ane jeno sAbu dhovA lIdho teno mela coMTato jAya. vANItuM vijJAna sAsu savArathI sAMja sudhI kaca kaca kare te vahu mahIM dhUMdhavAyA kare. e jo cAra kalAka sudhI ekadhArI gALo bhAMDatI hoya ne ApaNe tene kahIe ke "sAsumA, pharIthI enI e ja gALo enI e ja rIte kahI jAva to." to te kahe kharI ? nA. zAthI? mUA, e to rekarDa bolI. A rekarDa bole ke 'caMcaLamAM akkala nathI, caMcaLamAM akkala nathI.' to zuM ?! caMcaLa rekarDane kahe kharI ke "tArAmAM akkala nathI ?" vANI e rekarDa svarUpa che evo phoDa pADanAra ame ja chIe ! vANI jaDa che, rekarDa ja che. A Tepa rekarDa vAge che, te tenI pahelAM paTTI Utare che ke nahIM ? tevI ja rIte A vANInI paNa AkhI paTTI UtarI gayelI che ne tene saMyoga maLatAM ja, jema pIna vAge ne rekarDa zarU thaI jAya tema vANI zarU thaI jAya che ne akkaramI mUo kahe ke "huM bolyo.' A vakIla korTamAM kesa jItI Ave te badhAne kahe ke meM Ama plIDIMga karI ne tema karIne kesa jItI gayo. to tuM hAruM chuM tyAre tArI plIDIMga kyAM jAya che ? tyAre to kahe ke mAre A dalIla karavAnI hatI, paNa te karavAnI rahI gaI ! alyA, tuM nathI bolato. e to rekarDa bole che. mUA, goThavIne jo bolavA jAya to eka akSareya nA nIkaLe. ghaNIvAra ema bane che ke nahIM ke tame daDha nizcaya karyo hoya ke sAsunI sAme ke dhaNInI sAme nathI bolavuM. chatAM bolAI jAya che ke nahIM ? bolAI jAya che e zuM che ? ApaNI to IcchA nahotI. tyAre zuM dhaNInI IcchA hatI ke vahu mane gALa de ? tyAre koNa bolAve che ? e to rekarDa bole che ane UtarI gayelI rekarDane koI bApoya pheravI nA zake. ghaNIvAra koI manamAM nakkI karIne AvyuM hoya, ke Aje to pelAne Ama saMbhaLAvuM ne tema kahI nAkhyuM ane jyAre tenI pAse jAya ne bIjA pAMca jaNane jue to akSareya bolyA vinA pAcho Ave ke nahIM ? are, bolavA jAya paNa bobaDI nA vaLe, ema bane ke nahIM ? jo tArI sattAnI vANI hoya, to tuM dhAre tevI ja vANI nIkaLe. paNa evuM bane che ? kyAMthI bane ? A aMbAlAla mULajIbhAI, dehadhArI hovA chatAM maha paramAtmA saMpUrNa pragaTa thaI gayA che, chatAM paNa temanI vANI rekarDa svarUpa che. amArAmAM bolavAnI sattA ja nathI. ame to rekarDa kevI lAge che, te joIe ne jANIe. vANI saMpUrNa jaDa che. paNa amArI vANI cetananepragaTa paramAtmAne sparzIne bahAra nIkaLe che, tethI jemAM cetana bhAva che, pratyakSa sarasvatI che. A phoTAmAMnI sarasvatI te parokSa sarasvatI che. amArI vANI e to pratyakSa sarasvatI che. te sAmAnA anaMtAbhavanAM pApone bALIne bhasmIbhUta kare che. amArI vANI saMpUrNa vItarAga hoya, syAdvAda hoya. vItarAgane oLakhavAnI sAdI rIta tenI vANI che. jeTaluM tamAruM jhaverIpaNuM haze, teTalI AnI kiMmata thaze. paNa A kALamAM jhaverIpaNuM ja kyAMya rahyuM nathI. mUA, pAMca abajanA hIrAnI kiMmata pAMca rUpiyA kare che, tyAre hIrAne jAte bolavuM paDe, ke mArI kiMmata pAMca ajabanI che. tema Aje amAre jAte bolavAno vAro Avyo che ke ame bhagavAna chIe ! are, bhagavAnanA uparI chIe. saMpUrNa vItarAga ! bhagavAne amane uparInuM pada jAte ApyuM. temaNe kahyuM ke "ame pAtra zodhatA hatA, te amane tamArAmAM dekhAyuM. ame to have saMpUrNa vItarAga thaI mokSamAM beThA chIe. have ame koInuMya kAMI dhoLI nA zakIe. mATe tame pragaTa svarUpe sarva zaktimAna cho. dehadhArI hovA chatAM saMpUrNa vItarAga cho. tethI ame tamane amAruMya Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 uparIpaNuM ApIe chIe ! caudalokanA nAthanA ame Aje uparI chIe. sarva siddhi sahita A jJAnAvatAra pragaTyo che ! mUA, tAro dIvaDo saLagAvIne cAlato thA. bahu phaeNda phaida nA karIza. vaNatolyA ne vaNamAgyA jJAnI puruSa tenI tuM zuM kiMmata karavAno che ? ghera bAyaDI to tane kaiDakAvI jAya che ke tamArAmAM akkala nathI, te tame jJAnI puruSane zuM mApI zakavAnA cho ? jhaverIpaNuM che tamArAmAM ? alyA, mane mApavA jaIza to tArI ja mati mapAI jaze. enA karatAM badhI ja ADAIone vAMdarAnI khADImAM poTaluM vALIne nAkhI Ava ane pAMsaro thaIne, sIdho thaIne "huM kazuM ja jANato nathI' kahI de ane anaMtakALanI bhaTakAmaNamAMthI choDAvo ema kahe. basa eTaluM ja kahe eTale ame tAro ukela lAvI nAkhIzuM. jJAnI puruSa cAhe so kare, kAraNa mokSadAnanuM lAyasansa emanA hAthamAM hoya ! alyA, zAnI jagatamAM keTalA hoya ? pAMca ke dasa ? mUA, ko'ka kALe jJAnI pAke. ane temAMya akrama mArganA jJAnI to dasa lAkha varSe pAke ane teya AvA vartamAna Azcaryayuga jevA kaLiyugamAM ja ! liphaTamAM ja UMce caDhAve. pagathiyAM caDhIne hAMphavAnuM nahIM. alyA, jhabake motI parovI le ! A vIjaLIno camakAro thayo che tyAre tAruM motI parovI le. paNa tyAre mUo doro khoLavA jAya ! zuM thAya ? puNya kAcI paDI jAya. saMpUrNa rIte sAmAnuM AtmakalyANa kema karIne thAya e bhAvavALI vANI, te ja vItarAga vANI ! ane e ja enuM kalyANa kare, TheTha mole laI jAya ! mauta - pasmArtha mauta A amArI Akho dahADo rekarDa cAle paNa chatAMya ame mauna chIe. AtmArtha sivAya bIjA koI arthe amArI vANI nA hoya. tethI ame mauna kahIe chIe. mauna pALe te muni ! paNa A muni to bahAranuM mauna pALe ne mahIM ajaMpo rahyA kare che, tene muni zI rIte kahevAya ? ame mahAmuni chIe ! saMpUrNa mauna chIe ! Ane paramArtha mauna kahevAya che. hita, mita ne priya - A traNa guNAkAravALI vANI te satya che ne bIjI badhI asatya che. vyavahAra vANImAM A niyama lAgu paDe che. A amArI vANIne naTubhAI tame utArI lo cho, paNa te tamane pacAsa TakAnuM phaLa Apaze ane bIjo vAMcaze tene be TakAya phaLa nahIM maLe. A parapoTo jyAM sudhI phUTyo nathI, tyAM sudhI kAma kADhI sAMdho meLavI lo. pachI kaMI ja kAmamAM nahIM Ave. ame badhAne kahIe chIe ke amArI pAchaLa amArI mUrti ke phoTA nA mUkazo. A mahAvIranA ne kRSNanA phoTA zuM nathI ? e ja rahevA dejo. amAro nA mUkazo. pachI e kaMI ja kAmamAM nahIM Ave. ame amArI pAchaLa jJAnIonI vaMzAvaLI mUkI jaIzuM. amArA vArasadAra mUkatA jaIzuM ! ane tyAra pachI zAnIonI liMka cAlu raheze. mATe sajIvana mUrtine khoLajo ! enA vagara ukela Ave tema nathI. aMtaHkaraNa AkhuM varlDa je sAyansa khoLI rahyuM che, te sAyansanI pahela vahelo saMpUrNa phoDa ame ApIe chIe. manane samajavuM bahu muzkela che. mana zuM ? buddhi zuM ? citta zuM ? ahaMkAra zuM che ? e badhAno jema che tema phoDa ApIe chIe. - aMtaHkaraNa cAra vastunuM baneluM che. (1) mana (2) buddhi (3) citta ane (4) ahaMkAra. vItarAga vANI ja ekalI mokSe laI janAra che. amArI vANI mIThI, madhurI hoya, apUrva hoya. pUrve kyAreya sAMbhaLelI nA hoya tevI hoya, DirekTa (pratyakSa) vANI hoya. zAstramAM je vANI hoya te InaDirekTa (parokSa) vANI hoya. DirekTa vANI jo eka kalAka ja sAMbhaLe to samakita thaI jAya. amArI vANI syAdvAda hoya. koInuM paNa pramANa na dubhAya, enuM nAma sAdvAda. sarva naya saMmata hoya. sarva vyu poInTane mAnya kare. kAraNa ame pote senTaramAM hoIe. amArI vANI niSpakSapAtI hoya. hindu, muslima, pArasI, khojA badhA ja amArI vANI sAMbhaLe che ne temane ame AptapuruSa lAgIe chIe. kAraNa amane bhedabuddhi nA hoya. badhAMnI mahIM huM ja beThelo houM ne ! bolanAreya huM ne sAMbhaLanAreya huM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 cAreya rUpI che ane vAMcI zakAya tema che. cakSugamya nathI, jJAnagaNya che. kampliTa phijhikala che. zuddha AtmAne ane ene kaMI ja levAdevA nathI. enAthI saMpUrNa chUTuM ja che. ame saMpUrNa chUTA chIe. tethI tenuM daraasala varNana karI zakIe. darekanuM phaMkzana (kArya) juduM juduM hoya che chatAM paNa dareka kArya cAreyanA bhegA sahakArathI ja thAya che. manuSya deha jenA AdhAre kArya kare che tenA be vibhAga che : (1) sthaLa - bAhya vibhAga, jene bAhyakaraNa kahe che. (2) sUkSma - AMtara vibhAga, jene aMtaHkaraNa kahe che. - koI paNa kAryano pahelo phoTo, pahelI chApa ekjhakTa aMtaHkaraNamAM paDe che ane pachI te ja bAhyakaraNamAM tathA bAhya jagatamAM rUpakamAM Ave che. zarIramAMthI kyAreya paNa bahAra na nIkaLe te mana. mana to aMdara bahu ja kUdAkUda kare. jAtajAtanAM peleTa dekhADe. manano svabhAva rakhaDela nahIM. loko mAruM mana bhaTake che, tema bole che. te khoTuM che. bhaTake che te citta che. citta ekaluM ja A zarIranI bahAra jaI zake. te jema che tema phoTA pADe che. te joI zakAya che. buddhi salAha Ape che ane DIsIjhana buddhi le che ne ahaMkAra temAM sahI karI Ape che. mana, buddhi ane citta e traNanI sodAbAjI cAle che. te buddhi bemAMthI jemAM bhaLe, cittanI sAthe ke mananI sAthe, temAM ahaMkAra sahI karI Ape che. dA.ta. tame sAntAkrujhamAM beThA cho ne mahIM mane pemphaleTa dekhADyuM ke dAdara javuM che. te citta turta ja dAdara pahoMcI jaze ne dAdarano hubahu phoTo ahIM rahyA rahyA dekhAze. pachI mana bIjuM pemphaleTa dekhADaze ke cAlo basamAM jaIe, te citta basa joI Avaze. pAchuM mana trIjuM pemphaleTa dekhADaze ke TeksImAM ja jaIe. pachI cothuM pemphaleTa dekhADaze, ke TreInamAM jaIe. tyAre citta TreIna, TeksI, basa badhuM ja joI Ave. tyAra pachI citta TeksI ja dekhADa dekhADa karaze. chevaTe buddhi DIsIjhana le ke TekSImAM ja javuM che, eTale ahaMkAra inDiyAnA presiDenTanI jema sahI karI Apaze. eTale kArya tarata ja thaI jaze ! ne tame TeksI mATe UbhA rahezo. jyAM buddhie DIsIjhana ApyuM ke tarata ja mana pemphaleTa batAvavAnuM baMdha karI deze. pachI pAchuM bIjA viSayanuM pemphaleTa dekhADaze. buddhi + manano ahaMkAra sahI karaze athavA to buddhi + cittano ahaMkAra sahI karaze. buddhi to mana ane cittamAM komana rUpe rahe che. kAraNa buddhi vagara koI paNa kAryanuM DIsIjhana nA Ave ane DIsIjhana Ave eTale ahaMkAra sahI karI Ape ne kArya thAya. ahaMkAra vagara to kazuM ja kAma thAya nahIM, pANI pIvA mATeya nA UThAya. A aMtaHkaraNa e to pArlAmenTarI sisTama che. mata kevuM che ? vicAra zuM che ? have A mana zuM che ? tenuM svarUpa zuM che ? te samajAvuM. mana e to graMthi che. gAMThonuM baneluM che. mana sUkSma che. aNu paNa nahIM ne paramANuM paNa nahIM. bannenI vaccenI sTeja che. je je avasthA UbhI thAya temAM tanmaya thaI jAya. e avasthAmAM rAga kare ke dveSa kare, eTale te "avasthAmAM' 'avasthita thAya che. te "kAraNa mana' rUpe taiyAra thAya che ane tenuM je phaLa Ave che, te 'vyavasthita' phaLa Ape che. te 'kArya mana' rUpe hoya che. darekanuM juduM juduM mana hoya che. kAraNa ke kAraNa mana juduM juduM hoya che. jema vadhu ne vadhu 'avasthAmAM" "avasthita' thato jAya tema tema tenA vadhAre ne vadhAre paramANu bheLA thatA jAya ne tenI ja graMthi bane che. "mana graMthi svarUpa che." jyAre e "vyavasthita'nA niyamanA AdhAre TAImIMgano saMyoga maLatAM phUTe che, tyAre tene vicAra kahevAya che. vicAra uparathI mananuM svarUpa samajI zakAya ke zenI gAMTha paDelI che. vicAra Ave che tene vAMcI zakAya che. gamatA vicAra Ave che temAM rAga kare che ane nA gamatA vicAra Ave che temAM dveSa kare che ane kahe che ke ame manane vaza karavA jaIe chIe. mana to kyAreya paNa vaza thaI zake ja nahIM. e to manane jJAnathI ja bAMdhI zakAya, jema pANI bhoTavAthIkuMjAthI baMdhAya che tema. manane vaza karavuM e moTAmAM moTo virodhAbhAsa che. pote cetana che ane mana acetana che, te banneno guNAkAra zI rIte Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 thAya ? e to cetana cetananuM kArya kare ne manane mananuM kArya karavA de to ja ukela Ave. hA, jAgRti eTalI rAkhavAnI ke mananA kAryamAM Dakho nahIM karavAno, tanmaya nahIM thavAnuM. A mananI gAMTho kevI hoya che te huM tamane samaja pADuM. eka khetaramAM unALAmAM gayA ho to tamane khetara cokhkhacaTa dekhAze. te tame ema mAnI lezo ke ApaNuM khetara ekadama cokhyuM che. tyAre huM kahIza, "nA, bA, hajI varasAda paDavA de, pachI jo." te varasAda paDe ne vADIe ne badhe jAtajAtanI velo UgI nIkaLe. kaMkoDAMnI, kArelAMnI, gIloDAnI ne pADAvelInI ema jAtajAtanI velo phUTI nIkaLe, te A velo kyAMthI phUTI ? ahIM dareka velanI gAMTha hatI, te varasAdano saMyoga bhego thatAM phUTI, pachI tame tamAruM khetara cokhkhuM karavA mULa sahita velAo ukheDI nAkho ne khuza thAva ke have mAruM khetara cokhkhuM thaI gayuM. tyAre huM kahuM, "nA, hajI traNa varasa sudhI varasAda paDyA pachI tapAsa karatA raho ne tyAra pachI jo velo nA Uge to ja tamAruM khetara cokhkhuM thayuM kahevAya.' tyAra pachI ja nigraMtha thAya. tema A mana paNa gAMThonuM baneluM che. jenI gAMTha moTI tenA vicAro vadhAre Ave ane jenI gAMTha nAnI tenA bahu jUja vicAro Ave. dA.ta. eka vANiyAno chokaro che tene pUchIe ke tane mAMsAhAranA vicAra keTalI vAra AvyA ? to te kaheze ke, mArI bAvIsa varasanI uMmaramAM cAra-pAMca vakhata AvyA. eno artha e ke, enI mAMsAhAranI gAMTha nAnI che sopArI jevaDI. jyAre eka musalamAnanA chokarAne pUchIe to e kaheze, ke mane to roja mAMsAhAranA keTalIya vAra vicAro Ave che. eno artha e ke, enI mAMsAhAranI gAMTha bahu moTI che, sUraNanI gAMTha jevaDI. jyAre koI trIjAne- jainanA chokarAne pUchIe to kaheze, ke mane jiMdagImAM mAMsAhAra karavAno vicAra ja nathI Avyo. eno artha e ke, enAmAM mAMsAhAra karavAnI gAMTha ja nathI. have tamane soMpyuM hoya ke eka mahinAno grApha dorI lAvo. grAphamAM noMdha karo ke sauthI vadhAremAM vadhAre kayA viSayanA vicAro AvyA ? pachI enAthI ochA bIjA naMbaranA zAnA vicAro AvyA ? ema noMdha karatA jAva. pachI eka aThavADiyAno grApha dorI lAvo, pachI eka divasano grApha dorI lAvo. eTale tamane khabara paDI jaze ke zAnI zAnI gAMTho mahIM paDelI che ane kevI kevaDI che. moTI moTI gAMTho to pAMca dasa ja hoya che, teno vAMdho che. nAnI nAnI gAMThono bahu vAMdho nathI. ATaluM karI zakAya ke nahIM ? amArAmAM ekuya gAMTha nA hoya. ame nigraMtha kahevAIe. manuSya mAtra gAMThALuM lAkaDuM kahevAya. tenuM pharnicara paNa nA thAya. have A mananI gAMTho bahu ja eksesa thaI jAya to deha upara paNa phUTI nIkaLe che, Tyumarsa kahe che tene. mana potAnA svarUpathI tadana juduM ja che ane kyAreya paNa eka nathI thaI zakatuM. jyAre gamatA vicAro Ave che tyAre brAMtithI ema lAge che ke huM vicAra karuM chuM, mArA keTalAM sArA vicAro che ane jyAre nA gamatA vicAro Ave che tyAre kahe che, ke mane bahu kharAba vicAro Ave che. nA pADuM chuM to paNa Ave che. e zuM sUcave che ? sArA vicAro karanAro tuM ne kharAba vicAra Ave che tyAre mUA kahe che, ke huM zuM karuM ? jo pote ja vicAra karato hoya, vicAra karavAnI potAnI sattA hoya to sahu koI gamatA ja vicAro kare. nA gamatA vicAro koI kare ja nahIM ! paNa tema bane che kharuM? nA. e to gamatA ane nA gamatA banneya vicAro AvavAnA ja ! kAryapreraNA matathI che. keTalAka kahe che, ke corI karavAnI mane mahIMthI bhagavAna preraNA Ape che. te mUA tuM cokhkho ane bhagavAna cora, ema ! mUA, bhagavAna te AvI preraNA Apato haze ? bhagavAna to corI karavAnI preraNA nA Ape ane corI nA karavAnI preraNA nA Ape. e zuM karavA tamane preraNA ApI cora re ? kAyado zuM kahe che ke corane corI karavAnI je preraNA Ape te cora. bhagavAna AvAmAM te hAtha ghAlatA haze ? e to jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI, badhuM ja jue ane jANe. tyAre e preraNA zuM haze ? mUA, e to mahIMthI corI karavAnI gAMTha phUTe che tyAre tene corI karavAno vicAra Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 Ave che. moTI gAMTha hoya to bahu vicAra Ave ane corI karI paNa Ave. ane pAcho kahe che ke meM kevI cAlAkIthI corI karI ! evuM kahe, eTale corInI gAMThane khorAka maLI jAya. poSaNa maLe eTale navAM bIja paDyA kare ne corInI gAMTha moTI ne moTI thatI rahe. jyAre bIjo cora hoya te corI kare kharo paNa sAthe sAthe ene mahIM DaMkhyA kare ke A corI thAya che te bahu khoTuM thAya che, paNa zuM karuM, peTa bharavA karavuM paDe che. te hRdayapUrvaka pazcAttApa karato rahe eTale corInI gAMThane poSaNa nA maLe. ane AvatA bhava mATe corI nA karavI evAM bIja nAkhe che, te bIjA bhave corI nA kare, mana je je vicAra batAve che temAM pote ajJAnatAthI saMkalpa-vikalpa kare che tenA phoTA paDe che. tenI negeTiva philma taiyAra thAya che ne game tyAre te rUpakamAM Ave che tyAre te paDadA upara piksara joIe tevuM hoya che. A sinemAmAM je philma jue che te to traNa kalAka pachI "dhI enDa' batADe che te enDavALI philma che, jyAre mananI philma enDalesa che. ane eno jyAre dhI enuM thAya tyAre mokSa thAya. tethI ja to kavie A auraMgAbAdamAM sinemAnA opaniMgamAM gAyuM hatuM ke tIna ghaTe kA philma dikhAvA duniyAbhara meM calate hai, kintu mana kI philmoM kA "dhI enDa' ko mokSa hI kahate haiM." A loko to manane vaza karavA nIkaLyA che. te nA gamatI philma dekhAya che, tyAre mUo, ene kApa kAma kare che. te zI rIte kapAya ? e to philma utAratI vakhate ja cokkasa rahevuM hatuM ne ? mane e to philma che. philmamAM je Ave te jovAnuM ane jANavAnuM. emAM raDavAnuM ke hasavAnuM nA hoya. keTalAka to philmamAM bAyaDI marI jAya to mUo ahIM khurazImAM beTho beTho raDe, jANe enI ja bAyaDI nA marI gaI hoya ! alyA, emAM raDavAnuM nA hoya ! e to philma che ! jJAtA - oyato saMbaMdha ame to mananI philmane joIe ane jANIe. kayA kayA vicAro AvyA ne gayA te joIe ane jANIe. amAre ane vicArane khAlI hAtha milAvavA pUrato ja saMbaMdha hoya. zAdI nA karI daIe. mahAvIra bhagavAna paNa tema ja karatA. temane to vicAro AvatA dekhAya ane jatA dekhAya. Ave ane jatA rahe. temane paNa vicAro TheTha sudhI AvatA. alyA ! vicAra che to tuM che ! e joya che ne tuM jJAtA che. zeya-jJAtAno saMbaMdha che. jo zeya ja nA hoya to tuM zAno zAtA ? cheka mokSe javAnA chellA samaya sudhI mananI philma dekhAya ane e pUrI thAya eTale saMpUrNa mukta thAya, nirvANa thAya. ekalA aMdhArAmAM nIkaLatA hoya ane jo coranA vicAra Ave to samajI javuM ke Aje nahIM to ko'ka dahADeya lUMTAvAnA chIe. jo vicAra ja nA Ave to samajI javuM ke lUMTAvAnA nathI. vicAra, Ave che te phorakAsTa thAya che. e mAla mahIM bharelo che tethI vicAra svarUpe pragaTa thAya che. Avo vicAra Avyo e eka eviDansa (saMyoga) che. ApaNe" to jovAnuM ne jANavAnuM ane tyAM AgaLa vizeSa jAgRta rahevAnuM. jagatamAM mananuM sAyansa khAsa samajavA jevuM che. badhA manolaya karavA jAya che. alyA, manano nAza karavAno nathI. manano nAza thAya to menTala thaI jAya. manamAM sAruM Ave evuM nA hovuM joIe, je Ave te bhale Ave. manane ApaNe zuM kahevAnuM ? tAre bhoM bhoM vagADavuM hoya to evuM vagADa ane pIpUDuM vagADavuM hoya to te vagADa. kArya manane rokanAra ke pheravanAra ApaNe koNa ? koI bApoya tene pheravI nA zake, kAraNa te to IphekTa che. enAthI bIvAnuM zuM ? e vAjuM nA vagADe to ApaNe sAMbhaLIe zuM ? ApaNe eDajasTamenTa levAnuM. jemanuM gAvuM hoya temanuM gAo. amane to badhI ja bAjuno zokha che. jJAna thatAM pahelAM sArAno zokha hato ethI bIjuM sAMbhaLavAnuM nahotuM gamatuM. have to ame tArI sAthe eDajasTa thaI gayA chIe. mATe tAre je vagADavuM hoya te vagADa. have rAga-dveSa kare e bIjA. mata upara besI jAva amane jJAna otuM to paNa amane manamAM vicAra Ave tyAre huM samajI jAuM ke Aje UMdhavA de tema nathI. te huM manane kahyuM, "doDo, doDo, bahu sAruM, bahu sAruM, doDa, doDa, tuM ghoDo ane huM upara besanAra. tAre je raste cAlavuM hoya te raste cAla. tuM che ane ame chIe." te savAranA sAta Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 7pa AptavANI-1 karI zakAya evuM nathI. paNa yogIo vigere hoya che te pUrvenI evI graMthi laIne AvelA hoya che te temane atyAre ema lAge ke mana vaza thayeluM che. paNa temaneya jyAre mana ADuM thAya tyAre potAne khabara paDe ke mana vaza nathI. yogavALAne jo saLI karavAmAM Ave tyAre emane mana keTaluM vaza che te samajAya. yoga karavAnI temanI gAMTha che. e to prAkRta svabhAvathI yoga thAya che. tyAre e ema samaje che ke meM yoga karyo ! meM manane vaza karyuM ! mana jJAnane vaza thAya che eTale ke jJAnI 'svarUpa jJAna'thI graMthio ogALI nAkhe che ane nigraMtha padane pAme che. vagADe. A jagatamAM zuM niyama che ? jene AMtaryuM. jenA para kaMTrola ANyo, te upara caDhI bese. jema khAMDano kaMTrola Ave to khAMDanI kiMmata upara caDhI bese. mananuM paNa tema ja che. manane jo AMtaravA jazo to te bamaNA vegathI doDaze. mATe manane AMtaravAnuM nahIM. AjJAdhIna mana hoya ne AMtare to cAle. AjJAdhIna nA hoya tene to doDAva doDAva karavAnuM. te thAkI jAya, hAMphI jAya, ApaNe zuM ? lagAma ApaNA hAthamAM che ne ! tyAre loko zuM kahe ? mela pULo A manano. sAluM, UMdha nahIM Ave. te UMghavA mATe manane dabAva dabAva karaze. AMtara AMtara karaze. mUA, UMghavAnuM melane bAjue. A to kharuM phAvyuM che, mana upara besavA maLe che, te Avo lAga pharI kyAre maLaze ? ame to mana upara savArIo karI tyAre to A avirodhAbhAsa jJAna utpanna thayuM che ! alyA, mana e to saMsAra samudranuM nAvaDuM che. te A loko manane phrekacara karI nirvicAra bhUmikA karI nAkhe che. paNa nirvicAra pada kyAreya paNa prApta thAya tema nathI. nirvicAra thayo eTale patharo ja thaI gayo kahevAya. A loko nirvicAra pada zene kahe che ? amuka bAbatamAM - je bAbatamAM mane bahu kUdAkUda kare te bAbatone dAbI de. tyAre mUA, bIjI bAju kUdAkUda karavA mAMDaze. nirvicAra pada to kone kahevAya ? 'samaye samaye AvatA vicArone pote zuddhAtma dazAmAM rahIne saMpUrNa judA rahIne jue ane jANe te ja bhagavAnanI bhASAnuM nirvicArI pada che. manane vaza karavA mUA laMgoTI ekalI laIne badhuM ja choDIne, ghara-bAra, bairI-chokarAM, badhuya choDIne jatA rahyA. ahIM loka darzana choDIne jaMgalamAM jaMgalI jAnavaronA ane jhADavAMnAM darzana karavA gayA. paNa mUA, peluM mana to joDe laIne gayA te badhuM ja karavAnuM. gAya-bakarI pALaze, gulAbano choDa ropaze, jhUMpaDI bAMdhaze. alyA, manano svabhAva ja evo che ke jyAM jAya tyAM saMsAra Ubho kare ! himAlayamAM jAya tyAM paNa saMsAra Ubho kare. have AvA manane te zI rIte tame vaza karazo ? manane vaza karavuM e to moTo virodhAbhAsa che. mananA svabhAvane vaza tamAruM mana e ja tamArI zrImaMtAIno phoTo che. manane oLakhI lo. eno svabhAva kevo che te pUrepUro jANI lo. kSatriyanuM mana kevuM hoya ? rAjamAna rAjezrI jevuM hoya. maMdiramAM gayA hoya ne khissAmAM hAtha nAkhyo ne jeTalA paisA nIkaLyA teTalA nAkhe. pachI e jovA nA rahe ke keTalA nIkaLyA ne keTalA nAkhyA ? vaNika buddhivALAnuM mana bahu sAMkaDuM hoya. pATIdAra to kSatriya kahevAya. temanuM rAjezrI mana hoya. tyAre temanAmAM vaNikanuM vyavahAru DahApaNa nA hoya. koI paNa pUrNa nA hoya. lakSmIjI kyAM vase ? lakSmIjI zuM kahe che ? je ekaso jaNane sInsiyara rahe che tyAM mAro vAsa hoya che. vAsa eTale dariyo UbharAya tema lakSmIjI Ave. jyAre bIje badhe mahenata jeTaluM ja phaLa maLyA kare. sInsiyara eTale zuM ? kaI rIte sInsiyara kahevAya ? tyAre kahe, manane oLakhI lo. enI sInsiyAriTI kevI che, eno vistAra kevo che te oLakhI lo. mahenatathI kamAtA nathI. A to moTA manavALA kamAya che. A je zeThiyAo hoya che te zuM mahenata kare che ? nA, e to rAjezrI manavALA hoya che. mahenata to emano munimajI ja karyA kare ne Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 zeThiyAo to lahera-pANI karyA kare. mana to daivI hovuM joIe. daivI mana eTale apakArI upara upakAra kare te. sAmo ApaNuM khAI gayo hoya ne uparathI ApaNane mUrakha kaheto hoya. paNa jyAre te saMyogomAM sapaDAya tyAre daivI manavALo ja ene madada kare. daivI manavALo devagati bAMdhe. nono A vaNika buddhi zuM kare ? ApaNane ThaMDImAM oDhavAnuM maLyuM hoya ne pelAne nA maLyuM hoya to pote oDhIne sUI jAya. mAthe-moDhe oDhIne sUI jAya ne UMghI gayAno DhoMga kare. pote jAgato hoya to sAmo mAMgene ! te A ja mana bahu mAra khavaDAve. jeTalA rAjezrI teTaluM tamAruM. A duniyA tamArI che. tamane bhogavatAM AvaDavuM joIe. kabIro bahu DAhyo hato, te kaheto ke, khA-pI, khIlAI de, kara le apanA kAma, calatI bakhata he naro ! saMga na Ave badAma.' apanA kAma kara le eTale mokSanuM kAma kADhI le. sAMkaDA manathI ja lakSmIjI aMtarAya. nahIM to to lakSmIjI aMtarAya kema ? A viNaka buddhi DahApaNavALI kahevAya paNa mokSe javA mATe keTalI badhI naDatararUpa che ! matato saMkoca-vikAsa mana jo rojano roja hisAba kare to AvatI kAle kaDhIya nA thAya. cAra AnA paNa dukAnamAM kamANI nA thaI hoya to zuM bIje dahADe kaDhI nA karavI ? A mananuM kevuM che ? jo rasto pAMca phUTa pahoLo hoya toya jhaiDu (jhAMkharuM) vaLage, be phUTa pahoLo rasto hoya toya jhaiDu vaLage. sAva sAMkaDo eka mANasa mAMDa nIkaLI zake eTalo rasto hoya toya jhaMDu vaLage. paNa pelo emAMthI nIkaLI jAya kharo. jeTalo rasto hoya teTalAmAMthI nIkaLI to jAya ja. Aje kayA bAkAmAMthI javAnuM che te mana jANe. te saMkaDAIne game te raste jatuM rahe. be tAranI vaccethIya jatuM rahe. tethI ja AptavANI-1 ame kahIe chIe ke rAjA jevuM mana thayeluM hoya, tene bhikhArI nA karazo. phUla nahIM to phUlanI pAMkhaDI verajo paNa mana bhikhArI nA karazo. alyA, saMjogovazAt to rAjA paNa bhIkha mAge che paNa tethI kaMI tenuM mana ochuM bhikhArI thaI jAya che ? e to rAjezrI ja rahevAnuM. jeTaluM mana vizALa teTalI vizALa jagyA maLe. jeTaluM saMkucita mana teTalI sAMkaDI jagyA maLe. 38 A to evuM che ke jene jevI mananI gAMTha haze tevuM tene kheMcaze. lobhiyAne lobhanI gAMTha hoya, dAnezvarIne dAnanI gAMTha hoya, tapasvIne tapanI gAMTha hoya, tyAgIone tyAganI moTI gAMTha hoya. te gAMTha ja tene tyAga karAve che ne pelo kahe ke meM tyAga karyo. mUA, A to teM gAMThane vadhAre majabUta karI, ghoDAgAMTha vALI. te kyAre ukela Avaze ? gAMThane to jovAnI ne jANavAnI 'tuM' judo, tArI mananI gAMTha judI. mana ApaNAthI juduM, e to pratyakSa vartAya. kAraNa ke jyAre sUI javuM hoya tyAre mahIM mana kUdAkUda kare ne sUvA nA de. badhI rIte sUvAnI sagavaDo hoya paNa zAMtithI sUvA nA de. A mananI zAMti khoLavA phorenanA loko InDiyAmAM doDI doDIne Ave che. te ema zAMti zI rIte thAya ? A jaino paNa zAMtine mATe zAMtinAtha bhagavAnanAM darzana karavA jAya che ! paNa bhagavAna kahe che, ke mArAM darzana kare che ne joDe joDe joDAnAMya darzana kare che ne pAchAM dukAnanAMya darzana kare che ! te zAMti kyAMthI thAya ? mUA, choDInuM nAma 'zAMti' pADa, te 'zAMti, zAMti' karyA karIza eTale tane zAMti thaze ! juduM. matatAM vakra pariNAma A kALamAM mAnavInuM mana juduM, tenI vANI judI ne tenuM vartaneya dA.ta. caMdu ane teno mitra pharavA gayA. te caMdunA manamAM juduM, vANI judI ne vartana juduM. te manamAM ema rAkhe ke ochA bhAve paDAvI levuM ne vANI ane vartanamAM batAve ke vAjabI bhAve levuM che. jyAre eno Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 mitra manathI, vANIthI ane kAyAthI ema ja rAkhe ke vAjabI bhAve Ape te bhAve laI levuM. te caMduno mitra UrdhvagatimAM jAya ane caMdu adhogatimAM jAya. mana juduM kema rAkhyuM ? e ja vakra pariNAma mananuM. tethI tenuM eTaluM coMTyuM. mana-vacana-kAyAnI je judAI rAkhe che te bhagavAnanI jANa bahAra nA jAya. A kaLiyuga eTale vakra pariNAma ane te gaLathuthImAMthI ja darekane vadhatA-ochAM pariNAmamAM hoya ! matato svabhAva manano svabhAva kevo ? ene potAnAthI ochA sukhavALAne batAvIe eTale manane vadhAre sukha lAge ke pote vadhAre sukhI che. jo tAre be rUma che te ko'ka dahADo mana kUdAkUda kare ke ApaNe jarA phaleTa hoya to ThIka rahe. te ApaNe manane dekhADavuM ke A pelI eka rUmamAM rahe che. te zI rIte rahe che ? ene dhera to besavAnI khurazIya nathI, te kemanuM kare che ? eTale pAchuM tAruM mana khuza thaI jAya. o to mana navaruM paDe ko'ka dahADo te khorAka mAge te ApaNe manane AvI keLavaNI ApavI joIe. e to jenuM mana DhIluM paDyuM hoya tene jarA keLavavuM paDe. bAkI ame ApIe chIe te jJAna ja evuM che ke kazAnI ja jarUra nahIM. 'vyavasthita'nuM jJAna ja evuM che ke mane bUma nA pADe. mane jyAM jAya tyAM samAdhAna, samAdhAna ne samAdhAna ja rahe. sarva avasthAmAM saMpUrNa samAdhAna rahe te jJAna, te ja dharma. manano svabhAva to ghaNo ja vicitra che. e to evuM che ke koIkanI pAse jUThuM bolIne pAMca rUpiyA paDAvI le ne pAcho bahAra nIkaLe to koIne be rUpiyA ApI paNa de. jenI upara niraMtara phUlAM varasAvatA hoIe tenI upara kyAreka abhAva paNa utpanna karI de tevuM mana che. mATe cetatA rahevuM. mananA calAvyA nA cAlIe. kabIro zuM kahe che "manakA calatA tana cale, tAkA sarvasva jAya.' mana kyAre chetarI jAya enI khabara nA paDavA de tevuM caMcaLa che. manamAM jo AtmAnI zaktio jAya, tanmayAkAra thAya to seboTeja karAvI nAkhe. are, taLAvamAMya jaIne paDe pachI bUmo pADe 'bacAvo, bacAvo." A kALamAM lokonAM mana phrekacara thaI gayelA hoya, te jyAre Toca upara jAya tyAre dariyAmAM paDatuM nAkhe tevuM che. mana to nAcanArI jevuM che. loka kahe che ke bAdazAha nartakIne nacAve che. huM kahuM chuM ke nA, nartakI bAdazAhane nacAve che, tema tamAruM mana tamane nacAve che. be mitro jatA hoya ane emAMnA ekane rastAmAM hoTalamAMthI mAMsanI sugaMdha AvI. tene mAMsAhAra mATenI mananI gAMTho phUTavA mAMDe, ene to mahIM galagaliyAM thAya, mAMsAhAra karavAnI tIvra IcchA thAya. eTale e to tenA mitrane kahe ke, "mAre mArA sagAne maLavA javuM che. tuM ahIM Ubho rahe." ane ema jUThuM bolIne mAMsAhAra karI Ave. are, bhagavAnanA jUThA sogaMdha paNa khAya. gAMTha phUTe eTale badhuM avaLuM ja bole. Ane ja bhagavAne kaSAyo kahyA che. te mUo, kapaTanI gAMTha bAMdhe, jUThanI gAMTha bAMdhe ne mAMsAhAranI gAMThane majabUta kare. ajJAnIne eka gAMTha phUTe ne pAMca bIjI navI bAMdhe. enA karatAM to jyAre mAMsAhAra karavAnI gAMTha phUTe te ghaDIye jarA kUNo thaI jAya to teno kyAreka ukela Ave paNa kharo. ajJAna dazAmAM gAMThathI chUTe to nahIM ja paNa jo sAcuM kahIne jAya ke huM mAMsAhAra karavA jAuM chuM to teno tene bahu phAyado thAya. sAmo bhAIbaMdha khAnadAna hoya te mAMsAhAranI gAMThamAMthI choDAveya kharo athavA to kaMI rasto batAve, samajAve ane pastAvo jo karyA kare to chelle e TevamAMthI chUTI paNa jAya. paNa kUNo nA thAya ane jUTha ne kapaTa karIne jAya to kyAreya nA chUTe. uparathI kapaTanI ne jUThanI navI gAMTho bAMdhe. eTalA mATe ja bhagavAne manavacana-kAyAthI corI nahIM karuM evo niyama pALavAno kahyo hato. jethI karIne game tyAre e gAMTha ogaLI jAya. mahIM to jAtajAtanI mananI gAMTho hoya - lobhanI, mAnanI, kapaTanI, krodhanI, badhAyanI hoya. lobhanA karatAM mAnanI gAMTha sArI. lobhanI gAMTha to mahA kharAba. dhaNIne potAne ya khabara nA paDe. jyAre mAnanI gAMTha to sAmAne dekhAI jAya. te ko'ke ya kahI Ape ke "alyA, zuM ATalI chAtI kADhIne phare che ? zuM akkaDa thaI gayo che ' eTale mAnanI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 gAMTha chedAya, lobhanI gAMThanI to ko'ka dahADo khabara paDeya kharI paNa kapaTanI gAMThanI to kyAreya paNa khabara nA paDe. matanI gAMTho kema ogaLe ? lobhanI gAMTha ane krodhanI gAMTha potAne mAra khavaDAve ane sAmAne paNa mAra khavaDAve. bhagavAne lobhanI gAMThavALAne dAna ApavAnuM kahyuM che. eka phero pAMca-pacIsa rUpiyAnuM paracUraNa karI rastAmAM nAkhatA javuM. te pAchuM mana kUdAkUda karavA mAMDe eTale vadhAre nAkhavuM eTale dhIme dhIme mana cUpa thaI jAya. ane jo vicAra karIne lobhanI gAMTha chedAya to enA jevuM ekeya nahIM. jo vicAre ke ATaluM badhuM bheguM karuM chuM te konA mATe ? potAnA kayA sukha mATe ? potAnuM sukha prApta nahIM karatAM parAyAne mATe ApaNe ApaNuM sukha khoI nAkhIe chIe ane uparathI je je gunAo karyA tenI kalamo lAgu paDI jAya. jyAre jJAnI puruSane gAMTha chUTe tyAre e to gAMThane jue ane jANe. jJAnI puruSanI AjJAthI, zuddhAtma dRSTithI mananI gAMTho upara dRSTi nAkha nAkha kare to gAMTho dhIme dhIme ogaLatI jAya. amArI pAse to anaMta siddhio che. te tamArI gAMTho ogALI ApI zakIe, paNa bane tyAM sudhI ame siddhio nakAmI nA vAparIe. ame tamane rasto dekhADIe. e gAMTho phUTe to tamane eksapiriyansa thAya ane tamane jovAnI philma maLe. jo zeya nA hoya to zAtA zuM kare ? jeTaluM mana khIle eTalo ja AtmA khIle. jeTalAM zeya vadhe teTalI ja zuddhAtmAnI jJAnazakti vadhe. manane jyAM jyAM kAdava lAgyo che, tyAM tyAM amArAM jJAnanAM vAkyono sAburUpI upayoga karazo to mela dhovAI jaze. mana jo bhajiyAM khAvAnuM dekhADe to tarata ja jAgRti rAkhaje ke A vyavasthita bole che ke labADo bole che ? jo traNa vAra TakorA thAya to samajI jaje ke A vyavasthita che. zarIrane jarUriyAta pUrato ja jo khorAka maLI rahe to mana-buddhi ThekANe rahe. chatAMya amArA jJAnamAM grahaNa-tyAga nathI, 'vyavasthita' tamane dekhADaze. manane haMmezAM khorAka joIe, prezara joIe. bhIDamAM ja ekAMta hoya, ekAMtamAM to UlaTAnuM mana baheke. amAruM jJAna pAmelA mahAtmAo to saMsAramAM nirlepa rahe ane sakhata bhIDamAM ekAMta anubhave. sakhata bhIDa hoya tyAre manane teno khorAka maLI jAya te mana enA kAmamAM parovAI jAya tyAre ja "zuddhAtmA' ekalA paDe ne paramAnaMda mANe. koInuM mana jarA DhIluM paDI gayuM hoya to A ajJAnIya bole ke zuM vicAra kara kara kare che ? cAla nIkaLa ne bahAra jA. mana to badhI ja jAtanuM bole. zuM A maraNano vicAra badhAne nathI Avato ? Ave ja. badhAyane maraNano vicAra Ave. paNa loko zuM kare ? vicAra AvatAM ja tene kADhI mele. te alyA, badhA ja vicArone kADhI mUkane ? paNa nA, bIjo gamato vicAra Ave to nA kADhe. amAruM jJAna ja evuM che ke maraNanI paLa Ave tyAre pote saMpUrNa pragaTa ja thaI jAya. te vakhate 'potAnI' guphAmAM ja pesI jAya. mana-buddhi-citta-ahaMkAra badhuM ja cUpa. boMba paDavAno hoya tyAre mUo kevo cUpa thaI jAya che ? tema A badhA cupa thaI jAya. te maraNa vakhate samAdhi thaI jAya. amArA jJAnIone (mahAtmAone) samAdhi maraNa hoya ! mata phijhiksa che mana to kampliTa phijhikala che, mikenikala che. dA.ta. koI eka mANasa amuka mazInarI banAve che. e banAve che tyAre teno AtmA mazInarI sAthe ekAkAra thaI jAya che ane mazInarI cAle tyAre ahaMkAra kare ke meM kevuM sarasa banAvyuM ? paNa jo te mazIna baMdha karavAnuM sAdhana temAM nA hoya to pachI pelo mANasa ene kevI rIte baMdha kare ? ane jo bhUlecUke enA ja banAvelA mazInanA koI gIyaramAM tenI AMgaLI AvI jAya to zuM mazIna tenI zarama rAkhe ? nA rAkhe, phaTa daIne AMgaLI kApI nAkhe, kAraNa mazIna phijhikala che. temAM banAvanAranI sattA cAlatI nathI. tevuM ja mananuM che. baoNDInA paramANu karatAM halakA paramANu hoya, tenAthI vANI baMdhAya ane tenAthI paNa halakA paramANuthI mana baMdhAya. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 matatA prakAra mana be prakAranuM che; sthaLa mana ane sUkSma mana. ene ja bIjA zabdomAM sUkSma manane 'bhAva mana' ane sthaLa manane 'dravya mana' kahe che, kAraNa mana ane kArya mana. bhAva mananuM sthAna kapALamAM, senTaramAM bhramarathI aDhI ica dUra raheluM che ane sthaLa mana hRdayamAM che. sthaLa mana pAMkhaDIovALuM che. tethI ja ghaNA loko kahe che ke, mAruM hRdaya kabUla karatuM nathI. kaMIka dhrAsako paDe to hRdayamAM khaLabhaLATa thaI jAya che. te dravya mana che. dravya mana kampliTa IphekTa che, DiscArja svarUpe che. jyAre bhAva mana kaoNjha utpanna kare che. te cArja kare che. bhAva mana sahetuka che. tethI navAM bIja paDe che. hetu parathI bhAva mana pakaDAya, paNa te hetu jovAnI dRSTi potAne hoya nahIM ne ! jyAM 'pote' zuddhAtmA thAya ane saMpUrNa niSpakSapAtIpaNuM utpanna thAya ane manane kampliTa juduM, philmanI jema dekhI zake, tyAre ja bhAva mana zuM che te samajAya. bhAva mana sudhI to sarvajJa sivAya koI pahoMcI ja nA zake. jJAnI puruSa je sarvajJa che te tamArA bhAva mana AgaLa dATo mArI Ape. eTaluM navuM mana cArja nA thAya ane kevaLa DiscArja mana ja rahe. te pachI tenI IphekTane ja jovAnI ane jANavAnI. A aMgrejo sabakonziyasa ane konziyasa mAInDa kahe che. te badhuM ja sthaLa mana che. sUkSma mananuM eka paramANu paNa koIthI pakaDI zakAya tema nathI. e to jJAnI puruSanuM ja kAma che. kAraNa ke te jJAnagaya che. tamane mahAtmAone meM svarUpanuM jJAna ApyuM eTale tame manathI saMpUrNa chUTA thayA. tamAruM cArja mana meM baMdha karI dIdhuM ane DiscArja mananA tamane jJAtA-draSTA banAvI dIdhA eTale have tamAre mananI anaMtAgaNI anaMta avasthAo Ave chatAM tame svastha rahI zako. te ja jJAna che ! ane je mananI avasthAmAM asvastha thAya che tyAM te avasthita thaI jAya che ne pachI tenuM vyavasthita AvIne UbhuM rahe che. tyAre pAcho vaLI asvastha thAya che ne Ama ghaTamALa cAlu ne cAlu ja rahe che. mata-AtmAto zeya-jJAtA saMbaMdha ApaNe acala chIe ane vicAro vicala che. banneya chUTA che. jJAtA-oNyanA saMyoga saMbaMdha sivAya ApaNane bIjo koI saMbaMdha nathI. tethI ja ame badhAne kahIe chIe ke game tevA saMyogomAM bhAva nA bagADazo. aNadhAryo mahemAna kaveLAe Ave paNa bhAva nA bagADazo. roTalA ne zAka khavaDAvajo paNa tamAro bhAva nA bagADazo. mana pAtaLuM nA thavA dezo. krodhathI to sAmAnuM mana tuTI jAya te pharI kyAreya saMdhAya nahIM ane anaMta avatAra sudhI bhaTakAve. kahevata che ne ke mana, motI ne kAca tUTyAM pachI pAchAM saMdhAya nahIM. mana:paryava jJAna' eTale sAmI vyaktinA manamAM zA vicAro cAle che teno paDagho potAnA aMtaHkaraNamAM paDe te pahelAM samajAya ane pachI dhImedhIme spaSTa rIte pote vAMce, jue ne jANe, te mana:paryava jJAna kahevAya. vItarAganI bhASAmAM potAnA mananA dareke dareka paryAyane jue ane jANe te 'mana:paryava jJAna." ame varlDamAM 'mana'nA DokTara chIe. dehanA DaoNkTara Thera Thera maLaze paNa mananA DaoNkTara khoLI lAvo joIe ! mananA rogathI dehanA roga utpanna thAya che. ame tamArA mananA badhA ja roga maTADI daIe, navA thatA aTakAvIe ane taMdurastI je prApta thaI che tene meInTeIna karIe. tamAruM mana tamArAthI chuTuM pADI ApIe chIe ane 'zuddhAtmA' rokaDo tamArA hAthamAM ApIe chIe. pachI mana tamane pajave nahIM. pachI to te mana ja tamane mokSe laI jaze eTaluM ja nahIM paNa te ja mana tamane saMpUrNa vaza vartaze ! buddhi prakAza - jJAna prakAza AkhA jagatanA tamAma viSayonuM jJAna te buddhimAM samAya ane nirahaMkArI jJAna te jJAnamAM samAya. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 5 jagatanA tamAma sabjekTsanuM jJAna hoya paNa temAM ahaMkAra hoya to te sarva buddhimAM samAya. ahaMkArI jJAna-buddhijanya jJAna kyAre zUnya thaI jAya teno bharoso nahIM. bhalabhalA buddhizALIo saMyogonA sapATAmAM AvIne buddhu thaI gayA. buddhivALo ja budgha thAya. buddhi e to InDirekTa prakAza che. ahaMkAranA mIDiyama thru Ave che. ahaMkAranA mAdhyamamAMthI Ave che. dA.ta. sUryano prakAza chAparAmAMnA kANAmAMthI AvI takatA upara (ArasA upara) paDe ane temAMthI pAchuM eLiyuM paDe tema. jyAre jJAna e to AtmAno DirekTa prakAza che, phula lAITa che. jema che tema daraasala dekhADe te jJAna. buddhi para-prakAzaka che, svayaM prakAzaka nathI. jyAre jJAna svayaM prakAzaka che, pote svayaM jyotirmaya che ane AkhA brahmAMDane prakAzita karI zake teTalI tenAmAM anaMta zakti che. dA.ta. sUrya sva-para prakAzaka che, jyAre caMdra para-prakAzaka che. saMpUrNa jJAnaprakAza AgaLa buddhi e to sUryanI sAme dIvaDA samAna che. amArI pAse saMpUrNa jJAna prakAza che. tethI buddhi nAmeya nahIM amArAmAM. ame pote abudha chIe. amane eka kinAre abudha pada prApta thayuM tyAM sAme kinAre sarvajJa pada AvIne khaDuM thayuM. abudha thAya te ja sarvajJa thaI zake. advittA prakAra buddhinA be prakAra H (1) samyak buddhi (2) viparIta buddhi. (1) samyak buddhi eTale savaLIe caDhelI buddhi. samakita thayA pachI ja samyak buddhi utpanna thAya. ane te pachI savaLuM ja dekhADe. jema che tema dekhADe. ko'kane ja samyak buddhi prApta thAya. (2) viparIta buddhi - jyAM samyak buddhino abhAva tyAM viparIta buddhi avazya hoya ja. viparIta buddhi eTale mokSa mATe viparIta. buddhino svabhAva ja che ke evuM dekhADe ke jethI karIne saMsAranA ne saMsAranA ja pAyA majabUta thAya. kyAreya paNa mokSe AptavANI-1 nA javA de te viparIta buddhi. buddhi saMsArAnugAmI che eTale ke saMsAranuM ja hitAhita rAkhanArI che, mokSanuM nahIM. 86 jema jema buddhi vadhe tema tema baLApo vadhato jAya. be varasanA bAbAnI mA maraNa pathArIe hoya to tene kaMI ja nA lAge, hasato-ramato hoya. jyAre vIsa varasano chokaro keTaloya baLApo karato hoya. te buddhi vadhI tema baLApo vadhyo. A majUrone kyAMya ciMtA nathI thatI. e to roja nirAMte UMdhe che. jyAre A zeThiyAo ciMtA kara kara kare che. te mUA rAtreya nirAMte UMghatA nathI. te zAthI ? buddhi vadhI tethI. buddhinI sAme baLApo kAunTara veITamAM ja hoya. buddhi hoya tyAM 'huM karuM chuM' evo ahaMkAra hoya ja ane tethI ja ciMtA rahyA kare. bhagavAnathI te ja vikhUTA rAkhe che. kRSNa bhagavAne buddhine vyabhicAriNI kahI che. e to saMsAramAM ja rakhaDAvI mAre che, tema kahyuM che. buddhinI jarUra keTalI ? jyAM sudhI jJAna prApta thayuM nathI tyAM sudhI buddhinI jarUra kharI. paNa te keTalI ? saMsAramAM patharA nIce AMgaLI phasAI gaI hoya to tene kaLathI kADhI levA pUratI ja ane pharI AMgaLI nA AvI jAya teTalA pUratI ja buddhi vaparAya. paisA kamAvA ke koIne chetaravA buddhi nA vaparAya. e to bahu moTuM jokhama kahevAya. lakSmI to puNyanI Ave che, buddhi vAparavAthI nathI AvatI. A mila mAliko ne zeThiyAomAM chAMToya buddhi nA hoya paNa lakSmI DhagalAbaMdha AvatI hoya ne emano munima buddhi vApara vApara kare. InkamaTekSanI ophisamAM jAya tyAre sAhebanI gALoya munima ja khAya, jyAre zeTha to laherathI UMghato hoya. buddhino Azaya dareka mANasane potAnA gharamAM AnaMda Ave. jhUMpaDAvALAne baMgalAmAM AnaMda nA Ave ane baMgalAvALAne jhUMpaDAmAM AnaMda nA Ave. enuM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 kAraNa enI buddhino Azaya. je jevuM buddhinA AzayamAM bharI lAvyo hoya tevuM ja tene maLe. buddhinA AzayamAM je bhareluM hoya tenA be phAMTA paDe. (1) pApaphaLa ane (2) puNyaphaLa. buddhinA AzayanuM dareke vibhAjana karyuM te so TakAmAMthI moTA bhAganA TakA moTara-baMgalA, chokarA-chokarIo ane vahu e badhA mATe bharyuM. te e badhuM meLavavA puNya emAM kharcAI gayuM ane dharmane mATe mAMDa eka ke be TakA ja buddhinA AzayamAM bharyA. be cora corI kare che. temAMthI eka pakaDAI jAya che ne bIjo AbAda chUTI jAya che. e zuM sUcave che ? corI karavI ema buddhinA AzayamAM to banneya cora lAvyA hatA. paNa emAM je pakaDAI gayo te tenuM pApaphaLa udayamAM AvyuM ne vaparAyuM, jyAre bIjo chUTI gayo tenuM puNya temAM vaparAI gayuM. tema darekanA buddhinA AzayamAM je hoya che temAM pApa ane puNya kArya kare che. buddhinA AzayamAM lakSmI prApta karavI che. ema bharI lAvyo che tenuM puNya temAM vaparAyuM to lakSmInA Dhagale DhagalA thAya. bIjo buddhinA AzayamAM lakSmI prApta karavI evuM laIne to Avyo paNa temAM puNya kAma lAgavAne badale pApaphaLa sAmuM AvyuM. te lakSmIjI moTuM ja nA dekhADe. alyA, A to eTalo badho cokhe cokhkho hisAba che ke koInuM jarAya cAle tema nathI. tyAre A akkaramIo ema mAnI le che ke huM dasa lAkha rUpiyA kamAyo. alyA, A to purve vaparAI ane teya avaLe raste. enA karatAM tAro buddhino Azaya pherava. dharma mATe ja buddhino Azaya bAMdhavA jevo che. A jaDa vastuo moTara, baMgalA, reDiyo e badhAMnI bhajanA karI tenA ja mATe buddhino Azaya bAMdhavA jevuM nathI. dharma mATe ja, Atmadharma mATe ja buddhino Azaya rAkho. atyAre tamane je prApta che te bhale ho paNa have to mAtra Azaya pheravIne saMpUrNa so TakA dharma mATe ja rAkho. ame amArA buddhinA AzayamAM so TakA dharma ane jagatakalyANanI bhAvanA lAvyA chIe. bIje kyAMya amAruM puNya kharacAyuM ja nathI. paisA, moTara-baMgalo, dIkaro-dIkarI kyAMya nahIM. amane je je maLyA ne jJAna laI gayA, temaNe be-pAMca TakA dharma mATe, muktine mATe nAkhelA tethI ame maLyA. ame soe so TakA dharmamAM nAkhyA tethI badhethI ja amane dharma mATe 'no ojekzana sarTiphikeTa maLyuM che. gaNapati : buddhitA adhiSThAtA deva gaNapati e badhA gaNomAM adhipati che, buddhinA adhiSThAtA deva che. zAstra lakhavAno mukhya adhikAra to emane ja, emane koI paNa jagyAe buddhino prakAza nA paDe evuM nA hoya. tethI temanI buddhimAM jarAya kacAza nahIM. eTalA mATe ja emane sarva devomAM pahelA mUkavAmAM Ave che. pUjA vageremAM paNa gaNapatine prathama mUkavAmAM Ave che. emanI pUjAthI buddhi vinamra thAya, vibhrama nA thAya, viparIta nA thAya. mahinAmAM be aDacaNa AvI hoya paNa roja bho lAge e ja viparIta buddhi. evI buddhi vibhrama nA thAya, viparIta nA thAya eTalA mATe gaNanA patine - gaNapatine prathama pUjAmAM mUke che, paNa samajyA vagara pUjA thAya che tethI phaLa joIe tevuM maLatuM nathI. samajIne pUjA thAya to ghaNuM ja suMdara phaLa maLe. gaNapati buddhinI dareka AMTIghUMTImAMthI pasAra thaI gayelA deva che. te temanI samajIne pUjA karavAthI buddhino bhrama TaLI jAya ne sabuddhi prApta thAya. buddhijanya anubhava tathA jJAtajanya anubhava jeNe AIsakrIma khAdho ja nathI, tene aMdhArAmAM AIsakrIma ApIe to te kalpanA karyA ja kare ke AIsakrIma ThaMDA ja svabhAvano haze ? dudhano svabhAva paNa Avo ja ThaMDo haze ? IlAyacI paNa ThaMDA svabhAvanI haze? paNa AIsakrIma ane tenI mahIMnI vastuono je pRtha; pRthak buddhijanya anubhava hoya te badhI vastuonA guNonA AdhAre pRthaka pRthak jANe ane AIsakrIma ThaMDo zAthI lAge teya jANe. te buddhigamya anubhavathI jANe. buddhitattva jyAre saMsAramAM ATaluM badhuM kAma kare che to Atmatattva zuM kAma nA kare ? e to DirekTa prakAza che. jJAnaprakAza ApyA pachI ame badhAne buddhine penzana ApI devAnuM Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 kahIe chIe. AkhA jagatane buddhinI jarUra che. te temanuM avalaMbana che paNa svarUpa jJAna evuM che ke buddhinI temAM jarUra nathI. ame buddhine labADa kahIe chIe. tenuM kyAreya paNa mAnazo nahIM. tene to kahI do, "he buddhibena ! tame bhavobhava mane pajavo cho. bena, have tame piyara padhArI jAva. jemane tamArI jarUra che temanI pAse jAva. amane have tamAro khapa nathI.'' mATe have buddhine penzana ApIne vaLAvI do. buddhine tarachoDa mAravAnI nathI. kAraNa eya tarachoDa haze tyAM sudhI mokSa prApta nahIM thAya. mATe tene samajAvI-paTAvIne penzana ApIne vaLAvI do. penzana eTale AzvAsana. jo tamAre mokSe ja javuM hoya to buddhinuM jarAya sAMbhaLavAnuM nahIM. buddhi to evI che ke jJAnI puruSanuM paNa avaLuM dekhADe. alyA, jenA thakI tane mokSa prApta thAya tema che temanuM ja avaLuM dIThuM ? te tamAro mokSa tamArAthI anaMta avatAra cheTo thaI jaze ! buddhi ja saMsAramAM athADI mAre che. are, eka bAyaDInuM sAMbhaLIne cAle toya paDatI Ave, athaDAmaNa thaI jAya, to A to buddhibena ! temanuM sAMbhaLe te kyAMno kyAMya pheMkAI jAya. are, rAtre be vAge uThADIne buddhibena avaLuM dekhADe. bairI to amuka vakhata bhegI thAya paNa buddhibena to niraMtara sAthe ne sAthe ja rahe. te buddhi to DIthrona (padabhaSTa) karAve tevI che. eka hIro pAMca abajano che ane tame so jhaverIone kiMmata karavA bolAvI lAvo to badhA ja judI judI kiMmata AMkaze. kAraNa ke sau saunI buddhi pramANe kare. alyA, hIro to eno e ja ne kiMmata kema judI judI ? darekanI buddhimAM phera che mATe. eTale huM kahuM chuM ke 'A' 'jJAnAvatAra" tamArI buddhinA mApamAM Ave tema nathI. mATe mApazo nahIM. jJAnI puruSa pAse to bhUlecUke buddhine vAparavAnI nA hoya. jJAnI puruSanuM to ekeeka aMga, emanA ekeeka divya karamane pUjavA jevuM che. tyAM AgaLa buddhi nA vaparAya. A jJAnI puruSa to dehadhArI che paNa mahIM to gajabanA aharniza jAgRta che. tamane je dekhAya che te A dehadhArI jJAnIno nATakano bhAga che. saMpUrNa nATakIya bhAvamAM ja rahIe. ame abudha chIe. abudhanA saMgathI ja abudha thavAya. jagatanA lokanuM kAma buddhi calAve che, jyAre jJAnIonuM 'vyavasthita' calAve che. pachI temAM Dakho hoya ja nahIM. buddhi zuM che ? e to AgalA bhavano tamAro poInTa che. dA.ta. tame hAIve parathI jatA ho ane pahelA mAIle amuka bhU dekhAya. te buddhi sahI karI Ape ke ApaNane to AvuM ja hoya to sAruM. te pahelA mAIlano yU poInTa nakkI thaI ja jAya. pachI jyAre AgaLa cAle ne bIjA mAIle Ave tyAre tene juduM ja dekhAya. Akhoya badalAI jAya. tyAre bUnA hisAbe ApaNane AvuM ja joIe tema buddhi pAchI sahI karI Ape. paNa pAchalo bhU poInTa tenAthI bhUlI nathI javAto. tethI te AgaLa ne AgaLa Ave. jo pAchalA vyu poInTano abhiprAya na lo to vAMdho nathI, paNa te lIdhA vagara cAle ja nahIM. abhiprAya AgaLa AvIne Ubho ja rahe. Ane ame gata jJAna-darzana kahIe chIe. kAraNa buddhie sahIsikkA karI ApelA che tethI aMdara matabheda paDyA kare che. AjanI tamArI buddhi te gayA bhavano tamAro vyu poInTa che ane Ajano yU poInTa e tamArA AvatA bhavanI buddhi thAya ane ema cAlyA ja kare. cora corI kare che te teno yU poInTa che. te gayA bhavano buddhie sikko mArI Apelo che. tethI A bhave corI kare che ke jo sArAno saMga maLe to pAcho teno yU poInTa badalAI ye jAya. ane evuM nakkI kare ke corI karavI e khoTuM che. tethI gayA bhavanA yU poInTanA AdhAre A bhave te corI to kare che, paNa atyArano teno vyu poInTa corI nA karavI evo thaI rahyo che, te tene AvatA bhave corI nA karavAnI buddhi prApta thAya. matabhedo zAthI? koInI joDe matabheda paDe che. te zenAthI paDe che ? darekanA judA judA bhU poInTa hovAthI dareka juduM juduM jue. cora corI kare te teno yU poInTa che. te pote cora nathI. koInA vyu poInTane khoTo kahevo eTale tenA Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AtmAne khoTA kahyA barAbara che. kAraNa tenI bilipha temAM che. eTale te to tene ja cetana mAne che. mATe cetanane khoTuM kahyuM kahevAya. tenA vyU poInTathI te sAcuM che. kAraNa ke jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI vyU poInTa ja teno AdhAra che. jJAna maLyA pachI senTaramAM Ave eTale ajJAna ane vyU poInTa nirAdhAra thAya. 91 ame koIneya 'tuM khoTo che' ema nA kahIe. corane ya khoTo nA kahIe. kAraNa tenA vyU poInTathI te sAco che. hA, ame tene corI karyAnuM phaLa zuM Avaze jema che tema tene samajAvIe. jagatanA tamAma manuSyo satbuddhi ane durbuddhimAM ja ramyA kare che. sadguddhi te zubha dekhADe ane durbuddhi azubha dekhADe. saravALe to banne prakAranI buddhi saMsArAnugAmI che. tethI ame tene viparIta buddhi kahIe chIe. viparIta buddhi levAvALo ne devAvALo banneyanuM ahita kare. jyAre samyaka buddhi levAvALo ne devAvALo banneyanuM hita ja kare. buddhi to jabarajasta mAra khavaDAve. jo gharamAM koI bImAra thayuM hoya ne jo buddhi dekhADe ke A marI jaze to ? basa, thaI rahyuM ! AkhI rAta buddhi raDAve. vANiyAomAM buddhi bahu hoya. te temane bahu ja mAra paDe. viNaka buddhithI to mokSamArgeya aMtarAya baMdhAya. mokSe javuM e to zUravIronuM kAma che, kSatriyonuM kAma che. AtmA varNathI to judo che paNa prAkRta guNo ene mUMjhave, avaLuM dekhADe. kSatriyo to jabarA hoya. covIseya tIrthaMkaro kSatriya hatA. kSatriyone to jyAM mokSa mATe bhAva Ave tyAM saMsAranI vastuono tola nA kare. jyAre vaNika to muktino bhAva Ave tyAreya saMsAranI vastuono tola kare. vaNika buddhi to dhyAnamAM rAkhavA jevI che. enAthI jAgRta rahevA jevuM. mokSamArge vaNika buddhi bahu mUMjhavyA kare. viNakane lobhanI gAMTha bahu moTI hoya ane e to dekhAya paNa nahIM. jyAre kSatriya to kUdAkUda kare. jyAM-tyAM ramakhANI vRtti batAve. paNa e to mAra khAya. tyAre ThekANe AvI jAya. paNa viNakane ThekANe lAvavo bahu bhAre. 92 AptavANI-1 kSatriyo maMdiramAM paisA nAkhavA khissAmAM hAtha nAkhe te jeTalA paisA nIkaLe teTalA peTImAM nAkhI de. jyAre vaNika to gherathI nakkI karIne ja jAya ke pAMca paisA nAkhavA che te rastAmAM chuTTA karAvIne paisA leze ane dareka maMdiramAM pAMca ke dasa paisA nAkhaze. jyAre bhAva thAya tyAre vaNika buddhi vApare. paiso-baiso zuM che ? pUraNa-galana che. pUraNa thayuM eTale galana thavAnuM ja. copaDAnA hisAba che. emAM loka buddhi vAparIne Dakho karI mele che. A to mUA, pUraNa-galanamAM zaktio veDaphe che. paiso to benka belensa che, hisAba che, nakkI thayeluM che. emAM paisA kamAvAmAM buddhi vApare che e potAnuM dhyAna bagADe che ane Avato bhava bagADe che. adhUrAmAM pUruM TrIko karatAM zIkhI gayA che. TrIka eTale sAmAnI ochI buddhino geralAbha uThAvI potAnI vadhAre buddhithI chetarIne sAmAnuM paDAvI levuM te. te TrIkavALo bahu capaLa hoya, bIjo cora paNa capaLa hoya. TrIkavALo to bhayaMkara adhogati pAme. vaNiko to buddhithI evI vADo karI le ke potapotAnuM ja saMbhALe, pADozInuM nA jue. te vyavahAramAM sArA zAthI dekhAya ? buddhinI vADathI. e to potAnA ja bhaNI dRSTi karato hoya. svArthamAM ne svArthamAM ja hoya. te svArthane mATe maganuM nAma marI nA pADe. jo temane nyAya karavA kahyo hoya to temAM sAmAne sukha thaze ke duHkha thaze e jovA bese. eTale nyAya evo kare ke sAmAne khoTuM nA lAge. te sAmAne khoTuM nA lagADavA mUo jUThThuM bole, khoTo nyAya kare. te bhagavAna to mahIM beThelA te jue ke Ane to beu bAju paDado rAkhyo che. alyA, cokhkhuM cokhkhuM bolIe, kaDavuM nA lAge tevuM satya kahIe. paNa A to paDado rAkhI jUTho nyAya kare. te bhayaMkara jokhamadArI vahorI kahevAya. sAmo jUTho hoya tene sAco TharAvavo te bahu moTI jokhamadArI lIdhI kahevAya. jema che tema kahI devuM joIe. A badhuM zAnAthI UbhuM thayuM che ? to kahe ke sAmAne nA dekhAya tyAM sudhI svArthamAM rahe che tethI. saMsAramAM zAMti rahe eTalA sAru naThAro Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 saMgraha karyo, te mokSe jatAM keDI kaiDIne e mAla jaze. A mAla bahu pajavaze. sIdhI rIte mokSe nahIM javA de. A vaNika buddhivALA to koI jIvaDAMne mAratA nathI ane koInA gajavAmAMthI laI letA nathI. te sthaLa corIo ane sthaLa hiMsA baMdha karI paNa sukSma corI ane sUkSmatama corIo jaththAbaMdha thAya. A sthaLa corIvALAnI nAta to UMcI Avaze paNa A sUkSma corIvALAnI nAta UMcI nA Ave. A TrIkavALo to beTho hoya ghera, paNa evI badhI sUkSma mazInarIo teNe goThavI dIdhI hoya ke kheDUto bicArAnAM hADakAM ne cAmaDI ja rahe ne lohI lohI pelo TrIkovALo cUsI khAya. bhagavAne Ane sUkSma hiMsA kahI che. baMdUkathI mArI nAkhanArAono ukela Avaze paNa A TrIkabAjano ukela nahIM Ave, tema bhagavAne kahyuM che. baMdUkathI mAranAro to narake jaIne pAcho ThekANe AvI jaze ne mokSano rasto khoLaze. tyAre TrIkathI mAravAvALo saMsAramAM vadhAre ne vadhAre khUMpaze. lakSmInA DhagalA thaze ne pAcho dAnamAM nAkhI Avaze, te biyAM UgyA ja karaze ne saMsAra cAlu ne cAlu ja raheze. A to polizavALI TriIko kahevAya. jJAnI puruSamAM ekeya TrIkavALo mAla ja nA hoya. vaNika buddhi TrIka upara ja rahI che ne ! enA karatAM nA AvaDyuM te sAruM. huM jJAna upajyA pahelAM lokone TrIko zIkhavADato hato. teya sAmo phasAI gayo hoya te tenA upara karuNA Ave tethI. paNa pachI to teya baMdha karI dIdhuM. amAre TrIka nA hoya. jema che tema hovuM joIe. manathI, vANIthI ane dehathI eka ja hovuM joIe, judAI nA hoya. A ghaDiyALa tame navuM rUpiyAmAM lIdhuM ne vecavA kADhuM ekaso dasa rUpiyAmAM. te muA TrIka vAparI kahe ke meM to ekaso dasa rUpiyAmAM lIdhuM che. te ekaso dasamAM ja vece. enA karatAM cokhe cokhkhuM kahI de ne ke nevuMmAM lIdhuM ne ekaso dasamAM vecavuM che te sAmAne levuM haze to te ekaso dasa rUpiyA ApIne laI jaze. 'vyavasthita' evuM che ke, ekaso dasa rUpiyA tane maLavAnA ja che, tuM TrIka vApara ke na vApara. jo ATaluM badhuM hisAbI che to TrIka vAparI maphatamAM zA mATe jokhamadArI vahoravI ? A to TIkanuM jokhama vahoryuM. tenuM phaLa adhogati che. lakSmIjInA aMtarAya zAthI paDe che ? A TrIko vApara vApara kare che tethI. TrIkanI Teva paDI gaI che tethI. nahIM to vaNika to vepAra kare, cokhkho vepAra kare. ene te vaLI nokarI karavAnI hotI haze ? cokhkho vepAra karo mATe ame parama hitanuM kahIe chIe. TIko vAparavAnI baMdha karo. cokhakhe cokhkho vepAra karo. gharAkane sApha kahI do ke bhAI, AmAM mArA paMdara TakA che. tamAre joItuM hoya to laI jAva. bhagavAne zuM kahyuM che ? jo tane traNaso rUpiyA maLavAnA che to corI karIza ke TIkA vAparIza ke pachI cokhkho rahIne dhaMdho karIza, tane teTalA ja maLaze. emAM eka paiso paNa AghopAcho nahIM thAya. tyAre mUA corI ane TrIkonI jokhamadArI zuM kAma vahore che ? thoDA dahADA nyAyamAM rahIne ja dhaMdho karI juo. zarUAtamAM cha-bAra mahinA aDacaNa paDaze. paNa pachIthI pharsTa kalAsa cAlaze. loko paNa samajI jaze ke, A mANasano dhaMdho cokho che, bheLaseLiyo nathI. te enI meLe vagara bolAve tamArI ja dukAnamAM Avaze. keTalA gharAka Aje tamArI dukAnamAM Avaze te 'vyavasthita' 'vyavasthita' ja hoya che. tyAre akkaramI gAdIe besI hamaNAM gharAka Ave to sAruM, hamaNAM Ave to sAruM ema cItara cItara karaze. te potAnuM dhyAna bagADe che. - jo manamAM evuM nakkI karyuM hoya ke mAre to cokhkho bheLaseLa vagara dhaMdho karavo che to tevo maLI Ave. bhagavAne kahyuM che, ke khAvAnI vastuomAM, sonAmAM bheLaseLa karIza to e bhayaMkara guno che. kacchIone paNa A TrIkano bhayaMkara roga. e to vANiyAneya TapI jAya ! atyAre to TrIkavALAnI vacce ja rahevuM paDe tevo jamAno che. chatAM ApaNAthI TrIkomAMthI kyAre chUTAya, e ja niraMtara lakSamAM hovuM joIe. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 96 AptavANI-1 khAIne paNa diyA to karavo paDaze ja ne ? tethI ja ame kahIe chIe ke 'onesTI Ijha dhI besTa polisI enDa DIsonesTI Ijha dhI besTa phUlizanesa." e lakSamAM haze to pazcAttApathI moTI jokhamadArImAMthI chUTI jazo ne evA saMyoga paNa maLI raheze ke tamAre eka TrIka vAparavI nahIM paDe ne dhaMdho sarasa cAlaze. pAchA loka tamArA dhaMdhAne vakhANaze. jo ApaNe mokSe javuM hoya to jJAnInA kahyA anusAra karavuM joIe ane jo mokSe nA javuM hoya to jamAnAne anusarIne karavuM. paNa manamAM eTalo khaTako to avazya rAkhavo ja ke mAre Avo TrIkavALo dhaMdho nathI karavo. te evo dhaMdho maLI Avaze. vepAramAM to evuM hovuM joIe ke nAnA chokarA Ave toya mAbApane bho nA hoya ke chokaro chetarAze. lakSmIjI zAthI khUTe che ? lakSmI zAthI khUTe che ? corIothI. jyAM mana, vacana, kAyAthI corI nahIM thAya tyAM lakSmIjI mahera kare. lakSmIno aMtarAya corIthI che. paisA kamAvavA mATe akkala vAparavAnI nA hoya. akkala to lokonuM bhaluM karavA mATe ja vaparAya. jJAna jANavAthI prakAzamAM Ave ke zuM karavAthI pote sukhI thAya ane zuM karavAthI duHkhI thAya che ? akkalavALA to TrIka vAparIne badhuM bagADe che. TrIka zabda ja DikzanarImAM nA hovo joIe. 'vyavasthita'nuM jJAna zA mATe ApyuM che ? 'vyavasthita'mAM je hoya te bhale ho. agiyAraso rUpiyA napho hoya to bhale ho ane khoTa hoya to te paNa bhale ho. A to 'vyavasthita'nA hAthamAM sattA che, ApaNA hAthamAM sattA nathI. jo ApaNA hAthamAM sattA hoya to koI mAthAnA vALa dhoLA ja nA thavA de. game te TrIka khoLI kADhe ne kALAne kALA ja vALa rAkhe. TrIka vagarano mANasa saraLa lAge. tenuM moTuM joIe toya rAjI thaI javAya. paNa TrIkavALAnuM moTuM to bhAre lAge. divela pIdhelA jevuM lAge. pote 'zuddhAtmA' thayA pachI A badho mAla cokhkho karavo paDaze ne ? jeTaluM liyA eTale diyA to karavuM ja paDaze ne ! ane TrIkathI bharelo mAla mAra buddhikriyA ane jJAtakriyA je je azuddha, azubha ke zubha jANe te buddhikriyA che, jJAnakriyA nahIM. jJAnakriyA to kevaLa zuddhane ja jue ane jANe. buddhi zeyane jJAtA manAve. 'huM caMdulAla chuM' e zeya che. tene ja jJAtA manAve che. te buddhi che. emAM ahaMkAra bhaLelo ja hoya. zeyane jJAtA mAne. buddhikriyAne ja jJAnakriyA mAnI le to pachI mokSa kema karIne anubhavAya ? buddhithI bilakula sAmIpya bhAvavALuM dekhAya. chatAM buddhinuM gajuM ja nathI ke zeyane joya ane jJAtAne jJAtA joI zake. kAraNa buddhi svayaM zeya svarUpa che. eTale riyala satyane nA joI zake. jagatano Adi-aMta che ja nahIM. e bAbatamAMye badhAe buddhi vAparIne Dakho karyo. alyA, e jANavAthI tane zo lAbha ? jagata anAdi-anaMta che, goLa jevuM che. goLamAM Adi kevuM ane aMta kevo ? anAdi-anaMta che evuM to tuM jyAre buddhithI para thaIne jJAnI thaIza eTale enI meLe samajAI jaze. svacchaMda eTale buddhibhrama, svacchedathI pote potAnuM bhayaMkara ahita karI rahyA che. potapotAnI samajaNe cAle te svacchaMda. pachI te zubha ke azubha kAryamAM ho ke zAstra vAMcavAmAM ho. jo eka avaLI samajaNa zAstra vAMcatA utpanna thaI gaI to anaMta avatAra bhaTakavAnuM sAdhana UbhuM thaI jaze ? mATe svacchedathI cetatA rahejo. jyAM viparIta buddhi zarU thaI gaI tyAM yu Ara hola enDa sola risponsibala phora dheTa, tame ja pUrA javAbadAra, tyAM pachI bhagavAna hAtha ghAlavA nA Ave. viparIta buddhi to ApanAra ane lenAra - banneyane du:khI kare. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 AptavANI-1 be jAtanI buddhi; AMtara buddhi ne bAhya buddhi. hindustAnanA lokone AMtara buddhi hoya ane paradezIone bAhya buddhi hoya, AMtara buddhivALA vadhAre du:khI thAya. kAraNa ke buddhi bahu Devalapa thaI hoya tema baLApo vadhe ja. vaLI bahAranI prajA sAhajika che. jyAre InDiyansa (bhAratIya) to keTalIka bAbatomAM sAhajika che ane keTalIka bAbatomAM vikalpI che. AdhyAtmika mATe AMtara buddhi ja kAmanI che. A buddhi bahAra zodhakhoLa kare che te bahAra badhe pAra vagaranAM jhAMkharAM che. mahIM zodhakhoLa kare to phAyado che. lokonI buddhi niraMtara bahAra pharyA kare che. te pachI thAkI jAya. huM aMdara ja niraMtara phare evI buddhi ApuM tyAre tenuM kAma thaI jAya. tamArI buddhi viparIta che, te sukhane kADhI mUke ane du:khane InvAITa kare. tame sukha ane du:khane paNa oLakhI zakatA nathI. buddhi to vakra ja dekhADe. jaDamAM sukha je asthAyI che tene buddhi grahaNa kare che. kharI rIte vastumAM sukha ke AnaMda che ja nahIM. navI moTara upara koI cAra lITI kare to ? gobo pADe to ? buddhigrAhya je je sukha che te to aMte du:kha pariNAmI che. vastunA AkarSakapaNAne lIdhe buddhi temAM sukhanuM AropaNa kare che. anaMta vastuo che. potAnA sukhane zodhavA mATe eka vastu cAkhI jue che ane dareka jIva nakkI kare che ke konA prabhAvathI A sukha utpanna thAya che ? te zodhavA nIkaLI paDyA. paheluM e nakkI karyuM ke, paisAnuM sukha che. te paisAnA prabhAvathI sukha maLe che, paNa pachI te tenI pAchaLa gAMDo thaIne phare che ne duHkhI thAya che. pachI bIjuM nakkI kare che ke, strImAM sukha che. strIe puruSane ane puruSe strIne ema nakkI karI seksa ane paiso be khoLI kADhyA. A be vastuthI ja sukha maLe tema nakkI karyuM. paNa jo vahu sAmI thAya to du:khanA dAvAnaLa pragaTe. paiso sAmo thAya to ? enphorsamenTavALA jo dhADa pADe to e ja paiso sAme thAya ne mahA du:kha UbhuM kare. buddhibheda tyAM matabheda AjanA jagatamAM traNa mANaso gharamAM hoya paNa sAMja paDe tetrIsa matabhedo paDe tyAM ukela kema Ave ? are ziSya ane gara. bannenI vacce kaMI keTalAya matabhedo sAMja sudhI thAya ! te zI rIte pAra Ave ? jyAM bheda buddhi che tyAM matabheda avazya thavAnA ja. abheda buddhi jo utpanna thaI jAya to kAma ja nIkaLI jAya. pote niSpakSapAtI thAya te senTaramAM besI badhAMne nirdoSa jue. buddhi avaLuM dekhADe ke tarata ja samyaka buddhine ApaNe kahI daIe ke jAva, nikAla karI Avo. te nikAla karI Ave. AtmA bhramita thayo tyAre saMsAra Ubho thayo, buddhi bhramita thaze tyAre jJAna pragaTa thaze. huM koInIya 'buddhi' nA jouM, huM to 'samaja' jouM. buddhi to eka lAInamAM traNaso jagyAe vAMkI hoya paNa samaja chatI hoya to vAMdho nathI. buddhivALo to buddhimAM UMce caDhe ane pAcho paDeya kharI. jyAre 'samaja" vALo, darzanavALo UMce ne UMce, TheTha sudhI caDhI jAyapaNa paDe to nahIM ja. buddhi e prAkRta guNa che, svaguNa nathI. darzana e svaguNa che. teja (pitta) tattvavALAne buddhi vadhAre hoya ane vAta tattvavALAne samaja UMDI hoya. badhuM ja buddhinI kalpanAthI UbhuM thayuM che, laukika che, badhA ja dharmomAM jenI kalpanAmAM je je AvyuM te zAstramAM lakhyuM. zAstra e buddhijanya jJAna ja che. cetana emAM nA jaDe. jyAre jJAna e to svayaMprakAza che ane e jJAnInA hRdayamAM ja hoya. buddhinA paryAyo che, enI bodhakaLAo pAra vagaranI che. buddhi avasthAne svarUpa manAvavA phare tevI che. mATe ame kahIe chIe ke buddhithI cetajo. buddhi dekhADe te samaye 'dAdA'ne yAda karIne kahe ke, 'huM vItarAga chuM', te buddhibena besI jAya. jJAna koInIya bhUla nA kADhe. buddhi sarvanI bhUla kADhe. buddhi to sagA bhAInIya bhUla kADhe ane jJAna to 'oramAna mAnIya bhUgla nA kADhe. oramAna mA hoya te chokaro khAvA beTho hoya to nIcenI baLI gayelI khIcaDInA khabaDAM muke tyAre buddhi UbhI thAya. te kahe ke A oramAna mA ja kharAba che. te naryo baLApo karAve. paNa jo chokarAne jJAna maLyuM Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 100 AptavANI-1 hoya te tarata ja jJAna hAjara thAya ne kahe che, "alyA, e zuddhAtmA ane huM paNa zuddhAtmA chuM. ane A to pudgalanI bAjI che, te nikAla thaI rahyo che." deha to mATIno banelo che ane buddhi te tejanI banelI che. te prakAza paNa Ape ane dajhADe paNa kharI. tethI ja ame buddhine labADa kahIe chIe. abudha thavAnI jarUra che. buddhi to mANasane ebava normala karI nAkhe ane kyAreka pAchI bilo normala paNa karI nAkhe. jagatamAM ekeeka vastu normAliTImAM joIze. "abudha' thayA vinA normAliTI kyAreya paNa nahIM Ave. ame 'abudha' chIe, nirAgrahI chIe, normAliTImAM chIe. mArA eka ja vALamAM jagata AkhAyanuM 'jJAna' samAyeluM che. jenI buddhi ochI hoya tenuM hRdaya kUNuM-komaLa hoya. te kAma kADhe to kADhI nAkhe ane nahIM to avaLuMya paNa evuM ja kare. aThavADiyAmAM eka ravivAre eka ja divasa je buddhino upayoga nA kare to te kAma kADhI le. AvatA bhavanuM bIja nAkhavuM hoya to buddhi vAparaje. buddhino prakAza vadhAravAnuM tArA hAthamAM nathI paNa Dima karavAnuM to tArA ja hAthamAM che. to buddhino prakAza Dima rAkhaje. buddhi sAmudAyika hitakArI nA hoya. jJAna sAmudAyika hitakArI hoya. avadhAtanI zakti TUMkI buddhivALAne dveSa vadhAre Ave. vikAsa thayelI buddhivALAne dveSa nA Ave. ApaNe saMgrahasthAna jovA jaIe chIe to koI paNa vastu upara vaiSa karIe chIe ? kusaMga eTale buddhinI cUMthAgUMtha. Ama cuMthe ne tema cUMthe. avadhAna limiTeDa-sImita che. e buddhinI zakti para AdhAra rAkhe che. dareka mANasa potAnA buddhinA AzayamAM je mAla bharIne lAvelo che te ja mAla A bhavamAM nIkaLe. te sivAya bIjuM kazuM ja nathI. A hindustAnanA corone corI karatI vakhate soLa-soLa avadhAna ekI sAthe rahe che. cora mUo corI karavA jAya te khAdhA-pIdhA vinA jAya. tethI tenI avadhAna zakti vadhe. te corI kyAM karavI che ? kayA poInTa para karavI che? kayA samaye karavI che ? polIsavALo kyAM che? pAkITa kayA khissAmAM che ? kevI rIte gajavuM kApavuM ? nAsavuM kyAMthI ? AvAM AvAM to soLasoLa avadhAna eTa e TAIma ApaNA hindustAnanA corone rahe che. avadhAna zakti kampliTa buddhijanya che, jJAnajanya nathI. avadhAna ghaDIkamAM vadhe ne aDadho zera bAsuMdI khAdhI hoya to UtarIya jAya. evuM vicitra che. A badhuM ! jJAnajanya hoya to ekadhAruM ja hoya. caDha-Utara nA hoya. praznakartA : buddhi e ja mAyA ? dAdAzrI : nA. mAyA eTale ajJAna. jJAna maLe eTale ajJAna-mAyA jAya paNa aMtaHkaraNa to rahe ja. buddhi rahe ja. buddhi saMsAra mATe hitakArI vastuomAM hAtha ghalAve ne saMsAramAM bhaTakAve che. buddhi zuM che ? koI tamArA chokarAne phasAvato hoya to tamArI buddhi vacce paDAve. kharI rIte to 'vyavasthita' ja badhuM kare che chatAM buddhi Dakho karAve che. pahelAM mana buddhine phona kare tyAre pote mahIM Dakho karI zake, zuM kahyuM? zuM kahyuM? badhAMyamAM eno Dakho pahelo. rAtre UMghamAM svapnamAM e Dakho nathI karatI to pAMsaruM cAle che, te mUA A jAgatAMya svapna ja che ne ! A moTara DrAIvara DrAIvIMganuM kAma kare che ne sAmethI jo basa Ave ne bAjumAM beThelo ja calAvanArano hAtha jhAlI le to ? mUA athaDAI jaze ! te loko bahu pAkA hoya che. basa Ave toya sTiyariMga jhAlI nathI letA. kAraNa jANe che ke sTiyariMga calAvanAranA hAthamAM che. jenuM kAma te ja kare. AmAM moTaranI dhULa bAbatamAM loko samaje che. paNa A 'mahIM'nI bAbatamAM zI rIte samaje ? te "pote' Dakho kare ja che tethI Dakhala thaI ja jAya che. jo "mahIM'nI bAbatamAM paNa moTara DrAIvara para choDe che tema samajI jAya to kazI ja DakhoDakhala nA thAya. tattva buddhi eTale 'huM zuddhAtmA chuM." ane e hAthamAM AvI gayuM eTale deha buddhi jatI rahe. dehamAM je buddhi hatI te have tattvamAM pariNamI. tattva buddhi eTale samyaka buddhi. samyaka jJAna utpanna thAya eTale samyaka buddhi, tattva buddhi utpanna thAya. te vagara to viparIta buddhi ja hoya ! Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 101 102 AptavANI-1 aMtaHkaraNanuM trIjuM aMga : citta aMtaHkaraNanuM trIjuM aMga te citta che. cittanuM kArya bhaTakavAnuM che e jema che tema phoTA pADI Ape. ahIM beThA beThA amerikAnI philma jema che tema dekhADe e citta che. mana to A zarIranI bahAra ja nA jAya. jAya che te citta ane bahAra bhaTake che te azuddha citta. zuddha citta te ja zuddha AtmA. citta eTale jJAna + darzana. azuddha citta eTale azuddha jJAna + azuddha darzana. zuddha citta eTale zuddha jJAna + zuddha darzana. mana pemphaleTa batAve ne citta piksara dekhADe. e benI gaDamathala buddhi DisIjhana Ape ane ahaMkAra sahI kare eTale kArya thAya. citta e avasthA che. azuddha jJAna-darzananA paryAya te citta. buddhi DisIjhana Ape te pahelAM mana, cittanI ghaDabhAMja cAle, paNa DisIjhana thayA pachI badhA cUpa. buddhine bAju para besADe to citta ke mana kaMI ja naDatuM nathI. anAdi kALathI citta nija ghara khoLe che. te bhaTakyA ja kare che. te bhAtabhAtanuM joyA kare che. eTale juduM juduM jJAna-darzana bheguM thAya che. ane cittavRtti je je jue teno sToka kare che. ane vakhata Avye Ama che, Ama che ema dekhADe che. citta je je kaMI jue che temAM jo coMTI gayuM to tenA paramANuo kheMce che ane te paramANuo bhegA thaI tenI graMthio thAya che je mana svarUpa che ane vakhata Avye mana pemphaleTa dekhADe che, te citta jue che ane buddhi DisIjhana Ape che. A tamArI cittavRttio je bahAra bhaTakatI hatI ne jagatamAM ramatI hatI, te ame "amArA' tarapha kheMcI laIe eTale vRttio bIje bhaTakatI ochI thAya. cittavRttinuM baMdhana thayuM e ja mokSa che ! azuddha cittavRttio anaMtakALathI bhaTakatI hatI. ane teya pAchI tame je poLamAM jatI hoya tyAMthI pAchI vALavA karo to te UlaTI te ja poLamAM pAchI kheMcAya. te vRttio nija gharamAM pAchI vaLe che te ja ajAyabI che ne ! cittavRttio jeTalI jeTalI jagyAe bhaTake teTalI teTalI jagyAe dehane bhaTakavuM paDaze. kramika mArgamAM to mananA anaMta paryAyo ane pAchA cittanA anaMta paryAyo oLaMgatAM oLaMgatAM jAya tyAre rileTiva ahaMkAra sudhI pahoMce (arIsAmAM jue tevuM) ane tamane to ame A badhuM kudAvIne sIdhesIdhA svarUpamAM ja besADI dIdhA che, nija gharamAM ! nija ghara zodhavA citta bhaTaka bhaTaka kare che. te je jue temAM sukha khoLe che. jyAM AgaLa citta sthira thAya, tyAM aMtaHkaraNano bIjo bhAga zAMta rahe. tethI sukha lAge. paNa sthira rahe keTalI vAra ? pAchuM citta bIje jAya che. eTale ene bIjAmAM sukha lAge che ke pahelAMnuM du:khadAyaka thaI paDe che. kAraNa ke je bAhya sukha khoLe che te pAriNAmika du:khadAyaka che. kAraNa ke buddhi temAM Aropa karyA vagara rahe ja nahIM ke AmAM sukha nathI, du:kha che, te pAchuM citta bhaTake che. jyAM sudhI cittavRtti nija gharamAM sthira nA thAya tyAM sudhI Ano aMta Ave tema nathI. sAcuM sukha jyAM cAkhe tyAM kalpita sukha ApoApa moLAM paDI jAya, pachI je bhaTake che te azuddha citta ane tene jema che tema jonAra ane jANanAra zuddha citta. azuddha cittanA paryAya pachI dhIme dhIme ochA thatA thatA baMdha ja thaI jAya ane pachI kevaLa zuddha cittanA paryAya ja rahe te ja 'kevaLa jJAna.' jJAnI puruSa azuddha cittane hAtha nA lagADe. mAtra potAnuM zAzvata sukha, anaMta sukhano kaMda je che te cakhADI de, eTale nija ghara maLatAM ja zuddha citta e ja zuddhAtmA prApta thaI jAya ane zuddha citta jema jema zuddha ane zuddhane ja jo jo kare tema tema azuddha cittavRtti moLI paDatI paDatI chevaTe kevaLa zuddha citta rahe. pachI azuddha cittanA paryAyo baMdha thaI jAya. pachI rahe te kevaLa zuddha paryAya. jJAtI ja zuddha AtmA ApI zake azuddha cittanI zuddhi karavA mATe jagatanA badhA ja dharmo phAMphAM mArI rahyA che. sAbuthI melAM kapaDAM dhoIne sApha karAya tema ! paNa sAbu kapaDAMno Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 13 104 AptavANI-1 mela to kADhaze paNa pAcho potAno mela mUkato jaze. te sAbuno mela kADhavA pAcho TInopola joIe. te TInopola sAbuno mela to kADhI Ape paNa pAcho potAno mela mUkato jAya ! te TheTha sudhI eka mela sApha karanArI vastu potAno mela sApha thanAra vastu para mUkatI ja jAya. tema A jagatanA badhA ja rileTiva dharmomAM che. jyAM saravALe zuddha karAtA citta upara paNa chelle azuddhi, mela rahe ja che. saMpUrNa zuddha to te ja karI zake ke je svayaM saMpUrNa zuddha, savAMga zuddha che. mATe evA jJAnI puruSa ja karI zake. eTalA mATe to dareka zAstra chevaTe kahe che ke, "tAre AtmA prApta karavo hoya to jJAnI pAse jA. te ja zuddha AtmA ApI zake. amArI pAse to bheLaseLavALo AtmA che, azuddha AtmA che, jenI kaMI ja kiMmata nathI.' mokSamArgamAM manane kazuM ja karavA jevuM nathI, mAtra cittane ja zuddha karavAnuM che. to ja ukela Ave. keTalAka samajyA vagara mananI pAchaLa paDe che. tene vaza karavA jAya che. te temanA vyu poInTathI barobara che, paNa jo mokSa joIto hoya to phekTa jANavuM paDaze ane phekTathI te kamplITa roMga che. zuddha citta thayA pachI mananI sAthe kaMI ja levA-devA nathI rahetI. zuddha citta pachI to mananI philma joyA kare che. A jagatamAM manane rokavAnAM sthAna che paNa cittane rokavAnAM sthAna nathI. A pAnAM, pleIMga kArDas rame che te zuM che ? emAM zuM sukha che ? te cittane rokavAnuM sthAna teoe UbhuM karyuM che. paNa pAnAM ramavA jevAmAM cittane rokavuM te slIpIMga che ane pachI dhIme dhIme vadhAre ne vadhAre slIpa thatA ja jAya. paNa pAnAMmAMya cittane keTalI vAra roke ? ane zuM e paNa aMte asukha utpanna nathI karatuM ? citta ja potAnI gamatI jagyAe ane bhayanI jagyAe vizeSa bhaTake che. bapore rUmamAM sApa joyo hoya to sUtI vakhate paNa sApa yAda Ave. cittane bhaya lAge che tyAre tyAMnuM tyAM ja jAya che. jaDa paNa nahIM ane cetana paNa nahIM evuM mizra cetana-azuddha citta jyAM game tyAM bhaTake che. TikiTa vagaranuM bhaTakavAnuM che, mATe bhaTake che. TikiTa hota to sAruM. to citta bhaTakata ja nahIM ! citta uparathI cetana thayuM che. zuddha jJAna + zuddha darzana = zuddha cetana. pUrve je je paryAyonuM khUba ja vedana karyuM hoya te atyAre vadhAre Ave. tyAre citta tyAM coMTI rahe, kalAkonA kalAko rahe, guMdANA jAya. tyAM AgaLa bahu bhAre bIja paDe. je paryAyo pAtaLA thaI gayA, te paryAyonI coMTa cittane vadhAre nA rahe. coMTe ne chUTuM ja paDI jAya. jJAna ane darzanane bheguM bolavuM hoya to citta bolavuM paDe. citta nAzavaMta vastuo ja dekhADe. jyAM jyAM vAsanA lAge tyAM citta bhaTake. jeTaluM jJAna hoya teTaluM dekhAya ane darzana hoya teTaluM bhAMbharuM (jhAMkhuM) dekhAya. jJAnathI ekjhakTa dekhAya. A maMdiramAM mUrtinA darzana karatI vakhate mahIMnA saMyogo jevA ke mananAM pariNAma, cittavRttinI sthiti, enA pramANe pheraphAra dekhAya. dA.ta. pahelA kalAke amuka jAtanAM darzana thAya, bIjA kalAke amuka jAtanAM darzana thAya. bahAranA ane aMdaranA eviDansa jevA bhegA thAya tevAM darzana thAya. mUrtinI sAmethI prakAza Avato hoya to judAM thAya, bAjuethI Avato hoya to judAM thAya. jJAnIpuruSanuM mukhAraviMda to ekasarakhuM ja hoya paNa tamArAM mananAM pariNAma ke cittavRttinI caMcaLatAnA AdhAre juduM dekhAya. jJAnI puruSanAM to eka ja rIte darzana karavAnAM hoya. cita prasannatA AnaMdaghanajI mahArAja zuM kahe che ? AkhA jagatanA bhAvAbhAva jenA gayA che evA vItarAga bhagavAna traSabhadevanI mUrtinA darzana kare che, te temane mUrti hasatI dekhAya che. AMkha to kAcanI che. e kevI rIte hasatI dekhAya che ? dekhAya. kAraNa ke emanI potAnI cittavRtti, potAnI caitanya zakti emAM parovI che. tethI hasatA dekhAya che. Ane citta prasannatA kahevAya. jyAM saMpUrNa kapaTabhAva UDI gayo hoya tyAM citta prasannatA rahe. citta prasannatA ane kapaTa e beno guNAkAra nA thAya, kabIra sAheba zuM kahetA ke, 'meM jAnuM hari dUra hai, hari hadaya ke mAMhI, ADI trATI kapaTa kI, tAruM disata nAhIM." Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 10pa 106 AptavANI-1 ADI trATI kapaTanI tethI bhagavAna dekhAtA nathI. vRttimAM anya bhAva na rahe te zuddha kahevAya. ApaNA mahAtmAone jo vRttimAM anya bhAva na rahe to citta prasannatAnI bhakti utpanna thAya. avasthAnA baMdhAyelA loko vyavahAra sukheya nA bhogavI zake. kalAka pahelAM koIka avasthAmAM citta ekAgra thayuM hoya to temAM ne temAM citta rahe. eTale avasthAthI baMdhAyelAno bojo rahe ane cA pIvAnI avasthA vakhate e bojA nIce cA pIvAya. vyavahAramAM to citta e ja cetana che. tenI hAjarI hoya to ja kAmanuM. khAtA hoya e samaye citta hAjara nA hoya to te khAdheluM zuM kAmanuM? cittamAM kleza nahIM te badhA ja dharmono dharma" jo A pada pAmo to punarjanma jAya. praznakartA : dAdA, gaI rAtre eka sUrya jevo prakAza khUba jorathI UMghamAM bahu vakhata dekhAyo te zuM ? dAdAzrI : e to citta camatkAra. citta camatkAranI gajabanI zakti che. praznakartA : maMdiramAM ghaMTa kema bAMdhe che ? dAdAzrI : cittane ekAgra karavA. dhamadhama vAge eTale tyAM AgaLa mana ane citta thoDIvAra pUratuM ekAgra rahe. jyAM sudhI svarUpa jJAnanI prApti nA thAya tyAM sudhI saMpUrNa ekAgratA thAya ja nahIM. je cittane DagAve te badhA ja viSaya che. A bahAra je badhuM thAya te badhA ja viSayo che. je je vastumAM citta gayuM te badhA ja viSaya che. bhajiyAM khAdhAM teno vAMdho nathI paNa temAM citta coMTyuM ne pharI pharI sAMbhara sAMbhara kare te viSaya che. jJAnanI bahAra jAya te badhA ja viSaya che. parAI vastumAM (sva sivAyanI) citta carAya tyAre AvatA bhavanAM bIja paDe. citta haMmezAM phoTA pADe. jhAMkhA pADe, cokhkhA pADe. tame jevA phoTA pADazo tevI philma paDaze ane te pAchI jovI paDaze, bhogavavI paDaze. mATe sArA phoTA pADajo. tamArI philma nakAmI javA nA dezo. ahaMkAra aMtaHkaraNano cotho ane chello bhAga te ahaMkAra, mana ane citta sAthe bhaLI buddhi je DisIjhana Ape tene chelle sahI karI Ape te ahaMkAra. jyAM sudhI ahaMkAra sahI nA kare tyAM sudhI koI kArya thAya ja nahIM. paNa buddhi e ahaMkAra AvanAra prakAza hovAthI buddhi DisIjhana le eTale ahaMkAra niyamathI ja bhaLI jAya ane te kArya thaI jAya. huM caMdulAla' ene ja jJAnI moTAmAM moTo ane chello ahaMkAra kahe che. enAthI AkhuM jagata UbhuM rahyuM che. A ahaMkAra jAya to ja mokSa javAya. A jIvana zenA upara UbhuM rahyuM che ? paga upara ke deha upara ? nA, 'huM chuM" enA upara ja. 'huM zuddhAtmA chuM" e zuddha ahaMkArathI ja mokSa javAya. bAkI bIjA badhA ja bhavobhavanAM sAdhana thaI paDe. acetanamAM 'huM chuM' ema mAnavAmAM Ave te ahaMkAra. jo cetanamAM 'huM chuM" ema mAnavAmAM Ave, tene ahaMkAra nA kahevAya. 'huM chuM eTale astitva to che. eTale 'huM chuM" ema bolavAno adhikAra to che. paNa huM chuM' e zemAM chuM ? tenI tane khabara nathI. acetanamAM 'huM bolavAno adhikAra nathI. 'huM zuM chuM ?" enuM bhAna nathI. jo e bhAna thAya to kAma ja thaI gayuM ne ! koInuM calAvyuM kazuM ja cAlatuM nathI ne jagata to cAlyA ja kare che. mAtra ahaMkAra ja kare che ke huM calAvuM chuM. jyAM sudhI potAnA svarUpanuM bhAna nathI tyAM sudhI cAvI ApelI moTaro ja che ! tyAga zeno karavAno ? bhagavAne kahyuM che ke jo tAre mokSe javuM hoya to kazuM ja tyAgavAnI jarUra nathI. eka ahaMkAra ane mamatA ema be cIja tyAgI eTale badhuM ja AvI gayuM. ahaMkAra eTale 'huM ane mamatA eTale 'mAruM'. 'huM ane Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 107 108 AptavANI-1 mAruM" e be ja tyAgavAnA che. ame jJAna ApIe, tamArA svarUpanuM bhAna karAvIe chIe tyAre tamArA ahaMkAra ane mamatA- beuno tyAga karAvIe chIe. tyAga eka bAju karyo to bIjI bAju grahaNa zuM karAvIe chIe khabara che ? "zuddhAtmA' grahaNa karAvIe chIe. pachI grahaNa-tyAganI kazI ja bhAMjagaDa nA rahe. ahaMkAra kADhavA mATe ja badho tyAga karavAno hoya che. ame tamAro badho ja ahaMkAra laI laIe chIe. pachI astitva zuM rahyuM ? to kahe, jyAM astitvapaNuM che tyAM mULa jagyAe sthApyuM. koI eka ja jagyAe ahaMkAranuM astitvapaNuM hoya, te ame mULa jagyAe ahaMkArane besADI daIe chIe. tame nizcaya karo ke savAre pAMca vAge UThavuM che to uThAya ja. nizcaya eTale ahaMkAra. ahaMkAre karIne zuM nA thAya ? eka vakhata sahajAnaMda svAmI pharatA pharatA kAThiyAvADamAM gayA. tyAM eka rAjA maLyo. te kahe ke, mAre tyAM jabaro sAdhu Avyo che. paMdara divasa jamInamAM rahe che. to sahajAnaMda svAmIe kahyuM ke, mArA sAme A prayoga karAvo. te pelo sAdhu paMdara divasa sudhI ahaMkAre karIne khADAmAM rahyo. nIkaLavAnA samaye sahajAnaMde kahyuM, ke be polIsane ja mokalajo. dara vakhate je vAjategAjate rAjA tame pote sAmaiyuM karavA jAva cho te badhuM baMdha A vakhate. te sAdhu jyAre bahAra nIkaLyo tyAre joyuM ke koI ja nathI. te bUmo pADavA lAgyo. kyAM che rAjA ? kyAM che bagI ? kyAM che vAjAM ? te bUmo pADatAM pADatAM tyAM ne tyAM ja marI gayo. te ahaMkAra karIne rahyo ane te nA poSAtAM maryo. pote jyAM nathI tyAM Aropa karavo te ahaMkAra. kharI rIte 'pote' marato ja nathI. ahaMkAra ja mare che ane ahaMkAra ja janme che. jyAM sudhI ahaMkAra sahI nA karI Ape tyAM sudhI maraNa AvI ja nA zake. paNa akkaramI sahI karI ApyA vagara rahe ja nahIM. pathArImAM ribAya ke bahu du:kha AvI paDe tyAre sahI karI ja Ape ke AnA karatAM to marI gayA hota to sAruM. te sahI thaI ja jAya. bhogavatAra koNa che ? AtmA' pote kazuM ja bhogavato nathI. koI viSayane AtmA bhogavI zake ja nahIM. jo bhogavavAno teno svaguNa hoya to te kAyamano sAthe ne sAthe ja rahe eTale mokSa kyAreya thAya ja nahIM. bhogave che te to khAlI ahaMkAra kare che ke meM bhogavyuM. Indriyo IphekTiva che. ane tene kaoNjhijhanA AdhAre IphekTa thAya che, tyAre bhrAMtithI ahaMkAra kare che ke huM karuM chuM' 'huM bhogavuM chuM". jo A bhrAMti jAya ke "huM kartA nathI' ane kartA koNa che te jo samajAya, to pachI mokSa kaMI cheTo nathI raheto. sadehe ja mokSa vartAya tema che. mANasonI bhIDa nathI paNa ahaMkAranI bhIDa che. jJAnathI ahaMkAranI bhIDamAM rahevAya. necara paddhatisara che, AtmA paddhatisara che, paNa vacamAM aham che te bahu vasamo che. te nA karavAnuM kare ja. ahamane lIdhe ja jagata UbhuM che ane A cAra gati paNa ahamUthI ja thAya che. ahaMkAre ja bhagavAnathI chUTA pADyA che. manuSya to rUpALo hoya toya ahaMkArathI kadarUpo dekhAya. rUpALA kyAre dekhAya ? to kahe, premAtmA thAya tyAre. rasoLIvALo manuSya kevo kadarUpo lAge ? tema rUpALo hoya toya ahaMkAranI rasoLIne lIdhe kadarUpo lAge. praznakartA : ahaMkAranA prakAra kharA ? dAdAzrI : rileTiva vastune 'huM chuM" kahyuM te ja ahaMkAra, garva, mada, matsara, abhimAna, mAna, apamAna e badhA judAjudA zabdo judIjudI vakhate vaparAya che. te badhA sthaLa artha samajavA che. tethI jJAnIoe judAM judAM nAma ApyAM. keTalAka potAne nirmAnI kahe che. paNa e nirmAnIno je kepha caDhe che te to A sthaLa mAnI karatAMya bahu bhaTakAvI mAre tema che. nirmAnInuM mAnIpaNuM UbhuM thayA vagara rahe ja nahIM. svarUpajJAna sivAya saMpUrNa ahaMkAra jAya ja nahIM. te eka bAju tUTI paDyA. nirmAnIpaNuM prApta karavAmAM maMDI paDyA. paNa mUA, eno kepha vadhyo tenuM zuM? eno je sUkSma ahaMkAra bhayaMkara Ubho thayo tenuM zuM ? svarUpa jJAna prApta thAya pachI aMtaHkaraNa jema che tema rahe che. mAtra Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 109 110 AptavANI-1 jyAM pote nathI tyAM 'huM ' no je bhrAMtithI Aropa karyo hato te bhrAMti ame uDADI daIe ane riyala 'huM'mAM 'huM'ne besADI daIe. pachI aMtaHkaraNamAMno ahaMkAra je rahe che te to tamAro vyavahAra calAvI leze. ene kaMI dAbavAno nathI. mAtra nirasa banAvavAno che. ahaMkArato rasa kheMcI lo mULa vastu pAmyA. pachI have ahaMkArano rasa kheMcI levAno che. koI raste cAlatAM kahe, "are, tame akkala vagaranA cho, sIdhA cAlo.' e vakhate ahaMkAra Ubho thAya. te ahaMkAra saheje tUTI jAya. kheMcAI jAya. rIsa caDhe. emAM risAvAnuM kyAM rahyuM ? ApaNane have rIsa caDhavA jevuM rahetuM ja nathI. ahaMkArano je rasa che te kheMcI levAno che. badhAne apamAna nA game. paNa ame kahIe chIe ke e to bahu helpIMga che. mAna-apamAna e to ahaMkArano kaDavo-mITho rasa che. apamAna kare te to tamAro kaDavo rasa kheMcavA Avyo kahevAya. 'tame akkala vagaranA cho' ema kahyuM eTale e rasa sAmAe kheMcI lIdho, jeTalo rasa kheMcAyo eTalo ahaMkAra tUTyo ane e paNa vagara mahenate bIjAe kheMcI Apyo. ahaMkAra to rasavALo che. jyAre ajANatAM koI kADhe tyAre lahAya baLe. eTale jANIne saheje ahaMkAra kapAvA devo. sAmo saheje rasa kheMcI Apato hoya enA jevuM to vaLI bIjuM zuM ? sAmAe keTalI badhI helpa karI kahevAya. jema tema karIne badho ja rasa ogALI nAkhe eTale ukela Ave. ahaMkAra to kAmano che. nahIM to saMsAra vyavahAra cAlaze kema ? mAtra ahaMkArane nirasa banAvI devAno che. ApaNane je dhovAnuM hatuM te bIjAe dhoI ApyuM. e ja ApaNo napho. ame jJAnI puruSa abudha hoIe ane jJAnI pAse eTalI badhI zakti hoya ke te jAte ja ahaMkArano rasa kheMcI nAkhe. jyAre tamArI pAse evI zakti nA hoya, eTale tamAre to koI tamAro ahaMkArano rasa sAmethI apamAna karI kheMcavA Ave to rAjI thavuM joIe. keTalI badhI mahenata tamArI bacI jAya ! ane tamAruM kAma thaI jAya. ApaNe to napho kyAM thayo e ja jovAnuM. A to gajabano napho thayo kahevAya. ahaMkArano svabhAva che ke nATakIya badhuM ja kAma karI Ape, jo tamAro kaDavo-mITho rasa nirasa thaI gayo hoya to ! ahaMkArane mAravAno nathI, nirasa karavAno che. jamatI vakhate bIjAne enkareja karavA mATe ema paNa kahevuM paDe ke aho ! kaDhI to bahu sarasa thaI che ne ! hasate mukhe jhera pIe sAmAno ahaMkAra ApaNAthI kapAya to tene kaDavuM lAge. paNa saravALAno napho ApaNane khabara hoya tethI koIne kaDavuM lAge tevuM ApaNAthI to nA ja bane to sAruM. 'hasate mukhe jhera pIe, nIlakaMThI khAnadAna, niHspRha ayAcakane, khape nahIM mAna-tAna." ame nIlakaMTha chIe. nAnapaNathI je je koI jhera ApI gayuM te ame hasatAM mukhe uparathI tene AzIrvAda ApIne pI gayA ne tethI ja nIlakaMTha thayA. jhera to tamAre pIvAM ja paDaze. hisAbI che, mATe pyAlo to sAme Avaze ja, pachI tame hasatAM hasatAM pIo ke moTuM bagADIne pIvo. pIvuM to paDaze ja. are, tamAre lAkha nA pIvuM hoya toya loko baLajabarIthI tamane pAI jaze, enAM karatAM hasatAM hasatAM pIne uparathI ene AzIrvAda ApIne zA mATe nA pIvuM ? te sivAya nIlakaMTha thavAya ja zI rIte ? A pyAlA ApI jAya che te to tamane UMcuM pada ApavA Ave che. tyAM jo moDhuM bagADazo to e AdhuM jatuM raheze. ame to AkhA jagatamAM jeNe jeNe jheranA pyAlA ApyA te hasate moDhe, uparathI AzIrvAda ApIne pI gayA ane mahAdevajI thayA. 'huM caMdulAla chuM tyAM sudhI badhuM kaDavuM lAge paNa ApaNane to A badhuM amRta thaI paDyuM che. mAna-apamAna, kaDavuM-mIThuM e badhAM kaMda che. te Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 111 112 AptavANI-1 have ApaNane nA rahe. ApaNe dvAtIta chIe. eTalA mATe to A satsaMga karIe chIene ! chevaTe badhAyane dhaMdhAtIta dazA ja prApta karavI che ne ! jo sAmo kaDavuM pAya ne tame hasate moDhe AzIrvAda ApIne pI jAva to eka bAju tamAro ahaMkAra dhovAya ne tame eTalA mukta thAva ne bIjI bAju sAmAvALAne kaDavuM pAnArAne paNa rIekzana Ave ane e paNa pharI jAya. ene paNa sAruM rahe. eya samajI jAya ke kaDavuM pAu chuM te mArI nirbaLatA che ane A hasate moDhe pI jAya che te bhAre zaktizALI che. ApaNe jo jAte kaDavuM pIvAnuM kahyuM hoya to ApaNe jAte ochA pIe ? A to sAmethI kaDavuM pAya e to keTaluM badhuM upakArI ? pIrasanAra to mA kahevAya. pAchuM lIdhA vagara cAle tema nathI. nIlakaMTha thavA kaDavuM pIvuM paDaze. ApaNe" to "caMdubhAIne kahI daIe ke tAre so vakhata A kaDavuM pIvuM paDaze. basa pachI e TevAI jAya. kaDavI davA bALakane jabarajastIthI pIvaDAvavI paDe. paNa jo e samajI jAya ke A hitanuM che eTale pachI jabarajastIthI pIvaDAvavuM nA paDe. enI meLe ja pI le. eka vakhata nakkI karyuM ke je je koI Ape te badhuM ja kaDavuM pI levuM che eTale pachI pIvAya. mIThuM to pIvAya ja paNa kaDavuM pItAM AvaDavuM joIe. jyAre tyAre to pIvuM ja paDaze ne ? A to pAcho napho che, to pIvAnI prekTisa karI levI joIe ne ? jo badhA vacce utArI pADe to khoTa lAge paNa emAM to bhAre napho che. e samajAya pachI khoTa nA lAge ne ! 'zuddhAtmA chuM' bolo to cho, to pachI evA ja padamAM rahevuM che ne ? enA mATe to ahaMkAra dhovaDAvavo paDaze. tanatoDa mahenata karI nizcaya karo eTale dhovAya ja. eka vAgharIne rAjA banAvyo hoya ane gAdI para beThA pachI jo ema kahe ke "huM vAgharI chuM', te kevuM kahevAya ? 'zuddhAtmA'nuM pada pAmyA pachI bIjuM have ApaNane nA hoya. kaDavA-mIThA ahaMkAranA padamAMthI tamAre khasavuM che ne ? pachI emAM paga zA mATe rAkho cho ? nakkI karyA pachI banne bAju paga rakhAya ? nA rakhAya. risAvAnuM kyAre bane ? jyAre koIke kaDavuM pIrasyuM hoya tyAre. ApaNe vidhi vakhate bolIe chIe ke "huM zuddhAtmA chuM.' to pachI zuddhAtmAnuM rakSaNa karavAnuM ke bIjI bAjunuM ? ahaMkArane jAte nirasa karavo bahu kaThina kAma che. ethI jo koI nirasa karI Apato hoya to bahu sAruM. enAthI ahaMkAra nATakIya rahe ane aMdaranuM bahu sAruM cAle. to ATaluM badhuM naphAvALuM che to ahaMkArane nirasa banAvavA mATe hasate mukhe ja zA mATe nA pIe ? ahaMkAra saMpUrNa nirasa thAya eTale AtmA pUro. eTaluM nakkI karo ke ahaMkAra nirasa karavo ja che. eTale e nirasa thayA ja karaze. A kaDavI davA jo sadI jAya to bIjo Dakho ja nA rahe ne ! ane pAchA tame have jANI gayA ke A naphAvALo che ! jeTalo mITho lAge che eTalo ja kaDavo bharelo che. mATe kaDavo pahelAM pacAvI jAva. pachI mITho to saheje nIkaLe. ene pacAvavAnuM bahu bhAre nahIM lAge. A kaDavI davA pacI eTale bahu thaI gayuM ! phUlo letI vakhate sahu koI hase paNa DhekhALA paDe tyAre ! adITha tapa eTale zuM ? ahaMkAra e to zeya svarUpe che. tame pote jJAtA cho. zeya-jJAtAno jyAM saMbaMdha che. tyAM zeyanuM rakSaNa to nA ja karAya ne ? eka ahaMkAra (ya)nuM rakSaNa karo eTale badhAyanuM rakSaNa karavuM paDe. kema ke badhA ja zeya che. anaMta zeya che. have to tapa adIThanuM karavAnuM. ahaMkAra vagere hoya che temAM tanmayAkAra nA thavAya e dhyAna rAkhavAnuM. jAgRti rAkhavAnI e ja tapa, adITha tapa. A adITha tapa karavuM paDe. kAraNa anAdinI Teva paDI che tanmayAkAra thavAnI. e moLI paDatI jAya. ahaMkAra moLo paDato jAya eTale ukela Avato jAya. eka nizcaya karyo eTale tapa thayA ja kare. je ahaMkAramAM kazI barakata nA AvI, jyAM ne tyAM Thokara vAgI, Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 113 114 AptavANI-1 dareka jagyAe rUpALo hovA chatAM kadarUpo dekhADe, e ahaMkAra zA kAmano ? 'zeya' 'jJAtA' nA thaI jAya e jAgRti. e ja adITha tapa. ahaMkArano rasa ogALI mUkavA je jAgRti rAkhavI paDe te ja adITha tapa. aMtarAya bahArathI Ave tema aMdarathI paNa Ave. ahaMkAra aMtarAya rUpa che. tenI sAme to barAbara taiyAra thaI javuM paDaze. mAna de to paNa sahana thAya tevuM nathI. jene apamAna sahana karatAM AvaDe te ja mAna sahana karI zake. koI dAdAne kahe, 'loko tamane phUla caDhAve che te tame zA mATe svIkAro cho ?" tyAre dAdAe kahyuM, 'le bA, tane paNa caDhAvIe ! paNa sahana nahIM thAya.' loko to hAronA DhagalA joze to chakka thaI jaze ! koIne page lAgo ke tarata ja te Ubho thaI jaze ! mAta-apamAtanuM khAtuM jyAre apamAnano bhaya nahIM rahe tyAre koI apamAna nahIM kare." evo niyama ja che. jyAM sudhI bhaya che tyAM sudhI vepAra. bhaya gayo eTale vepAra baMdha. tamArA copaDAmAM mAna ane apamAnanuM khAtuM rAkho. je je koI mAna-apamAna Ape tene copaDAmAM jame karI do, udhArazo nahIM. game teTalo moTo ke nAno kaDavo Dojha koI Ape te copaDAmAM jama karI lo. nakkI karo ke mahinAmAM so jeTalA apamAna jame karavAM che. te jeTalAM vadhAre Avaze, teTalo vadhAre napho. ne sone badale sittera maLyAM to trIsa khoTamAM. te bIje mahine ekaso trIsa ja karavAnAM. jo traNaso apamAna jene copaDe jamA thaI jAya, tene pachI apamAnano bhaya nA rahe. e pachI tarI pAra UtarI jAya. pahelI tArIkhathI copaDo cAlu ja karI devAno. ATaluM thAya ke nA thAya ? - jJAnI puruSane hAtha joDyA eno artha e ke vyavahAra ahaMkAra zuddha karyo. ane aMguThe mastaka aDADIne sAcAM darzana karyA eno artha ahaMkAra arpaNa karyo kahevAya. jeTalo ahaMkAra arpaNa thAya teTaluM kAma nIkaLI jAya. jJAnI puruSamAM dayA nAmano guNa nA hoya, temanAmAM apAra karuNA hoya. dayA e bhayaMkara ahaMkArI guNa che. dayA e ahaMkArI guNa zI rIte ? dayA e taMdu guNa che. laMka eTale dayA hoya tenAmAM nirdayatA avazya bharI paDI hoya. e to nirdayatA jyAre nIkaLe tyAre khabara paDe. tyAre to Akho bagIco kaDhAvI nAkhe. badhA ja sodA karI de. ghara-bAra, bairI-chokarAM badhuM ja mUkI de, jagata AkhuM druddha guNamAM che. jyAM sudhI laMkAtIta dazA prApta thaI nathI tyAM sudhI jagatane mATe dayAno guNa vakhANavA jevI vastu che. kAraNa ke emano e pAyo che. chatAMya dayA rAkhavAnI te potAnI sepha sAIDa rAkhavA mATe, bhagavAnanI sepha sAIDa mATe nahIM ! lokonI dayA khAvA je nIkaLI paDe te to pote ja dayApAtra che. alyA, tuM tArI ja dayA khAne ! bIjAnI dayA zuM karavA khAya che ? keTalAka sAdhuo saMsArIonI dayA khAya che. arere ! A saMsArIonuM zuM thaze ?" alyA, emanuM to je thaze te thaze paNa tuM emanI dayA khAvAvALo koNa ? tAruM zuM thaze ? haju tamAruM ja jyAM ThekANuM nathI paDyuM, tyAM lokonuM zuM khoLavA jAo cho ? A to bhayaMkara kepha kahevAya. te saMsArIono to kepha telanI ane sAkaranI lAInamAM ATha kalAka UbhA rahIne kyAMya UtarI jAya che, paNa Amano kepha kyAMthI utare ? UlaTAno vadhato ja jAya. niSphaphIno mokSa thAya ema bhagavAne kahyuM che. kepha e to bhayaMkaramAM bhayaMkara sUkSma ahaMkAra che. e bahu ja mAra khavaDAve. A sthaLa ahaMkArane to koIkeya dekhADI Apaze, koIkeya kahenAro maLI Avaze ke "alyA, chAtI kADhIne zuM phare. che ? jarA namane ?" eTale pelo ThekANe Avaze. paNa A sUkSma ahaMkArahuM kaMIka jANuM chuM, meM kaMIka sAdhana prApta karI lIdhuM che, huM kaMIka jANuM chuM evo kepha te to kyAreya nahIM jAya. alyA, jANyuM kone kahevAya ? jJAna prakAza thAya tyAre. ane prakAzamAM Thokara vAge ? A to Dagale ne pagale Thokara vAge che, tene jANya zI rIte kahevAya ? pote ja ajJAna dazAmAM Thokaro khAto hoya, tene bIjAnI dayA khAvAno zo haka ? ahaMkAratuM jhera kaMIka prAptino ahaMkAra Avyo ke pachaDAyo ja che. jJAnano ahaMkAra ApaNA mahAtmAone Ave to 'dAdA" che eTale pachaDAya nahIM. paNa Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 115 116 AptavANI-1 siMha bhAre ahaMkArI hoya. siMha to tiryaMcano Indra che. badhA avatAramAM bhaTakI bhaTakIne Avyo che. paNa kyAMya sukha maLyuM nahIM. te have jaMgalamAM ahaMkArenI garjanAo ane vilApa kare. chUTavAnI icchA che, paNa mArga maLato nathI. mArga maLavo ati ati durlabha che ane temAMya mokSadAtA'no saMyoga bhego thavo ati ati durlabha che. badhA saMyoga bhegA thaIne vikharAyA paNa jJAnIno saMyoga bhego thAya to kAyamano ukela Ave. jJAnAvaraNa Ave. daivIzaktio khIlI hoya ne ahaMkAra Ave to jeTalo UMco caDhyo che teTalo ja nIce pachaDAvAno. daivIzaktinA AdhAre thAya ane meM karyuM. evo ahaMkAra kare to adhogatimAM jAya agara to daivIzaktino durupayoga kare to paNa adhogatimAM jAya. daivI ahaMkAranuM rIekzana Ave tyAre narkagati thAya. nAnAM chokarAMne ahaMkAra suSapta dazAmAM hoya. ahaMkAra to hoya paNa te kogresa thaIne rahelo hoya. e to jema jema moTo thato jAya tema phUTe. nAnAM chokarAMnA khoTA ahaMkArane pANI nA pAIe to ja DAhyA thAya. temanA khoTA ahaMkArane poSavA tamArA thakI khorAka nA maLe to chokarAM suMdara-saMskArI thAya. A jagatanA loko joDe gUMco pADavI ja nahIM. te loko to potAno ahaMkAra poSavAnuM khoLe che. mATe jo gUMca nA pADavI hoya to ApaNe teno ahaMkAra poSIne AgaLa cAlyA javuM, nahIM to tamAro rasto aTakI jaze. ahaMkArI mANasa ahaMkAranI moTI gUMca pADa pADa kare. tene lobhanI gAMTha nA paDe. UMcI vicArazakti, samajavAnI zakti hoya te kalcarDa kahevAya. kalcarDamAM ahaMkAranuM jhera bahu hoya che. mamatAnuM jhera paNa bahu naDe. mamatA chUTe paNa ahaMkAra chUTe tema nathI. ghaNA ApaghAta kare che te bhayaMkara ahaMkAra che. ahaMkAra bhagna thAya, koI jagyAethI ene jarAya poSaNa maLe tema nA hoya tyAre chevaTe AtmahatyA kare. te bhayaMkara adhogati bAMdhe. ahaMkAra jema ocho tema gati UMcI thAya ane ahaMkAra jema vadhAre tema gati nIcI thAya. koI jIva mAravAno ahaMkAra kare che ne koI jIva bacAvavAno ahaMkAra kare che. bhagavAne banneyane ahaMkArI kahyA che. kAraNa ke koInIya jIvane mAravAnI ke bacAvavAnI zakti ja nathI. tenI sattAmAM ja nathI. khAlI ahaMkAra ja kare che ke meM jIva bacAvyo, meM jIva bacAvyo. banneya ahaMkArI che. bacAvanArane sArI gati ane mAranArane adhogati maLe che. banneyamAM baMdhana to che ja. ahaMkAranuM samAdhAna A rUpaka je dekhAya che te saMsAra nathI. ahaMkAra e ja saMsAra che. to tevA saMsAramAM kazuM na sacavAya toya zuM vAMdho che ? eka mANase ApaNane pAMcaso rUpiyAno dago dIdho hoya, to te pAchA ApavAnA TAIme ApaNA ahaMkAranuM samAdhAna nA kare eTale rUpiyA pAchA levA ApaNe enI upara kesa karIne dhamAla karI mUkIe paNa pachI jo pelo AvIne ApaNA page paDe, raDe eTale ApaNo ahaMkAra saMtoSAya. eTale ApaNe ene jato karIe. A ahaMkAra to evo che ke, koIne te jyAM beTho hoya te beThakano abhAva nA thavA de. vAgharI paNa ahaMkAre karIne tenI jhUMpaDImAM ja mamatA mAne, sukha mAne. chevaTe ema ahaMkAra karIneya sukha mAne ke ApaNe kUtarAM jAnavara karatAM to sukhI chIe ne ? ahaMkArathI sahu koI je kaMI prApta thayuM hoya, temAM abhAva nA thavA de. ahaMkArathI vADAo paDe. jJAnI puruSa nirahaMkArI hoya. temanAthI to badhA vADAo eka thAya. bheda pADIne rAmarAjya bhogavavuM te ahaMkArIonuM kAma ja che. aTakaNa ane sensiTIvatesa keTalAka loko ghaNA sensiTIva hoya che. sensiTIvanesa e ahaMkArano pratyakSa guNa che. kaMIka vyavahAranI vAta cAlatI hoya ne huM pUchuM ke vaDodarAthI AvatAM zuM bhAMjagaDa thaI hatI ? tyAre koI vacamAM bolI Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 117 118 AptavANI-1 kAna, nAka vigere zuM zuM dharma bajAve che, tenA ApaNe "jJAtA-draSTA'. jo manano ke cittano ke koInIya phona jhAlyo to badhe athaDAmaNa thaI jaze. e to jeno phona hoya tene "elAva' karavA devuM. 'pote' nahIM. UThe te sensiTIva mAla kahevAya. aTakaNa paNa ahaMkAranI ja vizeSa karIne hoya che. aTakaNa eTale ghoDuM bahu tAkAtavALuM hoya paNa kaMIka masjida jevuM ke kabara jevuM Ave ne basa tyAM ja aTakI paDe. AgaLa ja nA vadhe te aTakaNa. dareka manuSyane aTakaNa to hoya ja. aTakaNe ja badhAne bhaTakaNa karAvI che. aTakaNa se bhaTakaNa, bhaTakaNa se laTakaNa ho gayAM. ame chaTakaNa batAvIe. aTakaNano ahaMkAra cAlaze paNa sensiTIvano ahaMkAra nahIM cAle. e jyAM sudhI rahe tyAM sudhI pragati ja nA thAya. aTakaNane to jovAthI chUTI jAya paNa sensiTIva guNane to bhAra daIne, bahu jAgRti rAkhIne bahu ja jabaradasta breka mArIne toDazo to ja jaze. bharelo mAla che tevo ja nIkaLavAno. paNa tene jotAM rahejo. jJAnIe saMpUrNa prakAzaghana ApyuM hoya, chatAM besvAda moTuM thaI jAya tenuM zuM kAraNa che ? aTakaNa ane sensiTIvanesa che tethI. sensiTIva mANasano to AtmA ekAkAra thaI jAya che, tanmayAkAra thaI jAya che. zuddhAtmA tanmayAkAra thaI jAya che. zuddhAtmA tanmayAkAra thaI jAya tethI besvAdapaNuM lAge. tame kyAM khasyA cho te jANajo. tame prakAza mArga upara cAlo, jJAna mArga upara cAlo, temAM aMdhakAra kema dekhAya ? aTakaNa ane sensiTIva thAo tethI. ene jANavAthI ja A sensiTIva guNa jato rahe. tame je mAla bharI lAvyA cho te jovA ane jANavAthI jato ja raheze, jJAtA-draSTA rahejo. aTakaNano AnAthI nAza ja thaI jaze paNa sensiTIvapaNuM jaladI nahIM jAya. sensiTIva thayo eTale mahIM IlekTrisITI utpanna thAya. te mahIM (zarIramAM) taNakhA jhare ne anaMta jIvo marI jAya ! jAgRti vizeSa rahe to kazuM ja naDaze nahIM. bharelA mAlano nikAla thaI jaze. vAtamAM kazo mAla nahIM ane A aTakaNa ane sensiTIvano mAla vaLagI paDyo che ! alyA, te koI dahADo khAdhA pachI tapAsa karI ke mahIM AMtaraDAmAM ke hojarImAM zuM thAya che ? avayavo tenA guNadharmamAM ja che. kAna enA sAMbhaLavAnA guNadharmamAM nA hoya to saMbhaLAya nahIM. nAka enA guNadharmamAM nA hoya to sugaMdha ane durgadha Ave nahIM. tevI ja rIte mana-buddhi-citta ane ahaMkAra badhAM ja potAnA guNadharmamAM barobara cAle che ke nahIM tenI tapAsa rAkhyA karavAnI che. "pote' 'zuddhAtmAmAM rahe to kazo ja vAMdho Ave tema nathI. aMtaHkaraNa enA guNadharmamAM rahe, jevuM ke mana pemphaleTa batAvavAnuM kAma kare, citta phoTA dekhADe, buddhi DisIjhana Ape ane ahaMkAra sahI karI Ape, eTale badhuM barobara cAle. e enA guNadharmamAM rahe ane zuddhAtmA potAnA guNadharmamAM rahe - jJAtA ne draNa padamAM to kazo ja vAMdho Ave tema nathI. dareka potapotAnA guNadharmamAM ja che. aMtaHkaraNamAM kayA kayA guNadharma bagaDelA che tenI tapAsa karavAnI ane bagaDelA hoya to kevI rIte sudhAravA eTaluM ja karavAnuM. paNa mUo kahe, "meM vicAra karyo, huM ja boluM chuM, huM ja karuM chuM. A hAtha-paga paNa enA guNadharmamAM che paNa kahe ke huM cAlyo." mAtra ahaMkAra ja kare che ane ahaMkArane ja potAno AtmA mAnyo che, teno ja Dakho che. aMtaHkaraNanuM saMcAlatA A saMsAra zenAthI Ubho che ? aMtaHkaraNamAM mana bUmAbUma kare to pote phona jhAlI le ne "elAva, elAva' kare, cittano phona laI le, buddhino phona, ahaMkAra laI le tethI. mana-buddhi-citta-ahaMkAra zuM dharma bajAve che, te juo ane jANo. "ApaNe" phona koInoya levAnI nA hoya. AMkha, mananA guNadharma bagaDelA hoya e khabara paDe ke nA paDe ? paDe. gharamAM koI DosI Ave ane Akho divasa kacakaca karatI hoya to pAMcapaMdara divasamAM enI sAthe jo bhAMjagaDa ja nA karI hoya to TevAI javAya. tema A manamAM dArUgoLo phUTe che ane tenAthI TevAI gayA che. te khabara ja paDatI nathI ke A kayo dArU phUTe che ? e koThe paDI gayuM che. avaLahavaLa (avaLuM-savaLuM) dArU bhego thaI gayo che. mAnIe ke A phUlajhaDI che ane phUTe havAInI jema. tema manamAM paNa avara-havara bhareluM hatuM, te tevuM phUTe che. DosInI jema mana sAthe bhAMjagaDa nA hoya to TevAI javAya. mananI kacakaca, DosInI kacakacanI jema koThe paDI jAya. "ApaNe" to Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 119 120 AptavANI-1 jJAtA-zeyIno A mana-buddhi-citta ane ahaMkAra sAtheno saMbaMdha. ApaNe jJAtA ane aMtaHkaraNa te zeya. zeya-jJAtA saMbaMdha, zAdI saMbaMdha nahIM. tethI chUTuM ne chUTuM ja rahe "ApaNAthI" te ! A loko je hipnoTAIjha kare che te aMtaHkaraNa para thAya che. aMtaHkaraNanA badhA ja bhAgone jhaDape. pahelAM cittane jhaDape pachI bIjA badhA jhaDapAya. aMtaHkaraNa upara asara thAya eTale bAhyakaraNa para asara thAya. pahelAM aMtaHkaraNa para asara thavAnI. zunya mana thAya eTale bAhyakaraNa enA kahyA pramANe varte. hipnoTAIjha thayA pachI potAne khabara nA paDe. pote zunya ja thaI jAya. pachI bhAna Ave tyAre zuM thayuM te paNa yAda nA hoya. AkhI aMtaHkaraNanI zUnyatA thaI jAya, tyAM bhAna ja nA rahe ne ! hipnoTijhama dareka upara nA thaI zake. e paNa hisAba hovo joIe to ja thaI zake. A to rUpaka che. hipnoTijhamanI asara amuka samaya sudhI ja rahe, vadhAre nA rahI zake. deha sAthe aMta:karaNanI bheTa mUkIne eka ja kalAka jJAnI puruSa sAthe beso to jagatano mAlika thAya. ame e eka kalAkamAM to tamArAM pApo bhasmIbhUta karI nAkhIe ane divyacakSu tamArA hAthamAM ApIe, zuddhAtmA banAvI daIe. pachI tamAre jyAM javuM hoya tyAM jAva ne ! A jJAna to TheTha mokSe laI jAya tyAM sudhI joDe ja raheze. ahIM amArI hAjarImAM aMtaHkaraNa zuddhi thayA kare. emAM du:kha thatAM hoya to te baMdha thaI jAya. uparAMta zuddhi thAya. e zuddhithI to sAco AnaMda utpanna thAya ! kAyamanI zAMti thAya ! che te vakhate mana ane ahaMkAra aMtaHkaraNamAM kArya karatAM hoya che. cittanuM ThekANuM hotuM nathI. citta bahAra bhaTakatuM hoya che te ghaDIe A mALA meM pheravI tevo ahaMkAra kare che, te AvatA bhava mATe bIja nAkhe che. atyAre je kare che te kampliTa DiscArja che. A DiscArja thAya che tyAre mUo, emAM abhiprAya kare che. jevA abhiprAya baMdhAya che tevuM phaLa Ave che. sArI bhAvanAvALo abhiprAya bAMdhe che ke A mALA pheravuM chuM paNa citta ThekANe rahetuM nathI, citta ThekANe rahe to sAruM. tethI Avate bhave tevuM maLI Ave che ane ko'ka kahe che, ke A mALA pheravavAnuM jaladI ukalI jAya to sAruM. te tevo abhiprAya bAMdhe che, tethI tene mALA pheravavAnuM jaladI ukalI jAya tevuM Avate bhava prApta thAya che. jevo abhiprAya vartAya che tevuM AvatA bhavanuM bIja vAve che. tyAM ja cArja thAya che. A chokarAM vAMce che tyAM ja mana-buddhi-citta ane ahaMkAra - cAreya hAjara rahe to eka ja vAra vAMcavuM paDe. pharI vAMcavuM ja nA paDe ! paNa A to vAMce ahIM ane citta krikeTa ramAtuM hoya tyAM hoya, te badhuM vAMceluM nakAmuM jAya che. A khATalAno eka pAyo jo tUTelo hoya to zuM thAya ? kevuM phaLa Ape ? tevuM che. A aMtaHkaraNanuM paNa ! kavie gAyuM che ke, bhIDamAM ekAMta evI svapnamayI sRSTimAM, sUNanAro 'huM ja ne gAnAro 'huM ja ." A muMbaInI lokala TrenamAM sAMjanA vakhate barAbaranI bhIDa hoya tyAre AmathI godA maLe ne temathI maLe tyAre mana-buddhi-citta ane ahaMkAra, badhAM ja barobaranAM bhIDamAM AvelAM hoya, badhAM ja engajhaDa hoya tyAre 'potAne' (zuddhAtmAne) te vakhate jovAnI-jANavAnI kharI majhA Ave. tyAre e ekalo paDe ane tyAre ja enI kharI svataMtratA maLe. alyA, jema bhIDa vadhAre ane ya vadhAre tema 'jJAtA'nI 'jJAnazakti" paNa gajabanI khIle. kharekharo bhIDamAM hoya tyAre pelI bAju 'jJAtA" paNa kharekhara khIle, saMpUrNa prakAzamAM Ave. jeTalo skopa vadhyo teTalI zakti praznakartA : A bhakto mALA pherave che tyAre aMtaHkaraNanI kevI kriyAo cAlu hoya che ? manamAM jApa kare che. bahAra hAthathI maNakA pherave che ane citta pAchuM bIjI kriyAomAM jatuM rahyuM hoya che. e zuM? e karyuM mana kArya kare che te vakhate ? dAdAzrI : manamAM eka vakhata nakkI karI de ke mALA pheravavI che. tyAra pachI mALA enI meLe zarU thaI jAya che. hAtha enuM kArya karyA kare Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 vadhI. A keTalAka badhuM choDI jaMgalamAM jAya che, te alyA, kharI majhA ja bhIDamAM che. bahAra bhIDa, mahIM bhIDa, badheya bhIDa hoya tyAre zuddhAtmA kharo ekalo paDe. tyAM pachI e jarAya kazAmAM ja tanmayAkAra nA thAya. jo ke A svarUpa jJAna prApta thayA pachI ja banI zake. 121 pharajiyAta - marajiyAta jagata kema cAlI rahyuM che te samajAya tevuM nathI. A jagatamAM badhuM ja pharajiyAta che ane majiyAta samajIne cAle che, tethI badhI phasAmaNa che. janmyA te pharajiyAta, bhaNyA te pharajiyAta, paraNyA te pharajiyAta ane maraze te ya pharajiyAta. eka AMkaDoya marajiyAtano, are, eka samaya paNa marajiyAtano koIe jANyo hoya tevo mANasa varlDamAM durlabha che ! pote puruSa thAya tyAre ja tenI svataMtra marajI utpanna thAya che ane tyArathI ja tene pharajiyAta jagatamAM marajiyAtapaNuM utpanna thAya che. puruSa thayA pachI ja puruSArtha thaI zake. mUA, badhA ja pharajiyAtamAM che. janmyA tyAMthI lAkaDAmAM jazo tyAM sudhI. are, anaMta avatAro sudhI pharajiyAtamAM ja bhaTakyA ane emAM ja bhaTakavAnuM, jo jJAnI puruSa chuTakAro karAvanAra nA maLe to ! chokarAMne moTAM karavAM, bhaNAvavAM, paraNAvavAM, rAge pADavAM e bApanuM pharajiyAtapaNuM che. pharajiyAta eTale DyUTI bAunDa ane marajiyAta eTale vila bAunDa. loko pharajiyAtane marajiyAta mAne che. alyA, tArI viliMganesa je bAju hoya te bAju saMsAra vIMTAI rahyo che. pharajiyAta temAM marajiyAtanuM citarAmaNa cItarI rahyA che. je pheravI zakAya che te vIla pAvara che. ghaNA chokarA bApanI sAmA thaI jAya che tyAre bApa gusse thAya che ane badhuM kahI batAve che ke meM tane bhaNAvyo, gaNAvyo, moTo karyo. alyA, temAM te navuM zuM karyuM ? e pharajiyAta hatuM. tAruM marajiyAta je hoya te kahI batAva ne ! ja devagatimAM kreDiTa bhogavavA javuM paDe eya pharajiyAta, tevI ja rIte DebiTa bhogavavAnuM pharajiyAta che. A sarvisa karo cho te marajiyAta che ? nA, pharajiyAta che. tame tamArI koI marajiyAta vastu karI hoya tema lAge che ? A to je kaMI bane che te jo IcchAne anurUpa thAya to mAnI le AptavANI-1 che ke marajiyAta che ane IcchAne pratirUpa thAya to kahe che ke pharajiyAta che. mUA, banneya pharajiyAta che. icchA eya pharajiyAta che ! 122 A badhI ja kriyAo aTakAvAya tevI nathI. badhI ja pharijayAta che ane niraMtara baMdhana rUpa che. marajIthI karyuM, nAmarajIthI karyuM e kalpanA che. marajiyAta je che tenuM bhAna nathI. pharajiyAtamAM kartApaNuM AkhuMya UDI jAya che ! jyAre marajiyAtamAM pote kartA thaI bese che ! marajiyAta mAne che te IgoIjhama ja che. kamAya tyAre 'huM kamAyo' kahe ne khoTa jAya che tyAre 'bhagavAne ghAlI' ema kahe che e ja batAve che ke A virodhAbhAsa che, IgoIjhama che. jagatane marajiyAta mAne che tethI pApa-puNya bAMdhe che. jo pharajiyAta mAne to kazuM ja baMdhAya nahIM. ja A lagna karyAM te pharajiyAta karyAM ke marajiyAta ? praznakartA : pahelAM marajiyAta lAgatuM hatuM, have pharajiyAta lAge che. dAdAzrI : A tamAruM nAma che te pharajiyAta che ke marajiyAta che ? pharajiyAta ja. kAraNa ke nAnapaNathI ja ApeluM, tenA te ja nAme calAvavuM paDe. gamatuM ke nA gamatuM hoya toya emAM chUTako nahIM. A to pharajiyAta che ane enI meLe ja thaI jAya che. saMsAranA samasaraNa mArgamAM trIjA mAIle ne cothe phaoNMge AvuM ja thaze te pharajiyAta tevuM karavuM ja paDe. pharajiyAtamAM polIsavALo mArI-ThokIne karAve. bahAranA polIsavALA che tevA ja mahIM paNa che. te mahIMnA polIsavALA te badhA bhamaraDAne calAve. eka dahADo huM oTale beTho hato ne be-cAra jaNa eka baLadane kheMcIne laI jatA hatA te baLadanuM nAka kheMcAya ne tUTuM tUTuM thaI rahyuM hatuM. ne uparathI, pAchaLathI DaphaNAM paDe, Aro mAre toya mUo khase ja nahIM. te meM pelA mANasone pUchyuM ke bhAI, kema Ama karo cho ? baLada kema cAlato nathI ? te temaNe kahyuM ke, 'Agale dahADe baLadane davAkhAne laI gayelA te tene tenI bhaDaka pesI gayelI eTale Aje jato nathI.' A to jema tema karIneya gayA vagara chUTako ja nahoto. nAka kheMcAya, DaphaNAM paDe ne Aro ghoMcAya ne javuM paDe, tenA karatAM emane ema javuM zuM khoTuM ? DaphaNAM khAIneya chevaTe karavuM tenA karatAM rAjIkhuzIthI zA mATe nA karavuM ? alyA, Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 123 124 AptavANI-1 badhuM ja pharajiyAta che. mATe pAMsaro thaIne chAnomAno cAlane ! nahIM to baLadanI jema tane paNa jagata DaphaNAM mAraze ! jagatanAM jhera tAre lAkha nA pIvAM hoya paNa te pharajiyAta che eTale DaphaNAM khAIneya pIvAM to paDaze ja. raDate mukhe pIvA karatAM hasate mukhe pIne, nIlakaMTha banI jA ! enAthI tAro ahaMkAra rasa suMdara rIte ogaLI jaze ne tuM mahAdevajI banIza ! ameya A rIte ja mahAdevajI banyA chIe ! bhagavAna mahAvIrane paNa tyAga pharajiyAta hato. temanuM marajiyAta to juduM ja hatuM. te pote svataMtra thayA hatA. puruSa thayA hatA ne marajiyAta utpanna thayuM hatuM. paNa bahAranA bhAgamAM pharajiyAta hatA. te lakSa nA cUke. vahune choDI teya bhagavAna pharajiyAta choDIne gayA, tene loko marajiyAta mAne che. amArA mahAtmAo je pharajiyAtamAM kare te vaibhava ane marajiyAtamAM kare te mokSa ! vaibhava sAthe mokSa evuM A dAdA bhagavAnanuM 'ekrama jJAna" che ! jagatanuM adhiSThAta AkhuM jagata, 'jagatanuM adhiSThAna' khoLe che paNa te jaDavuM muzkela che. 'pratiSThita AtmA' e A jagatanuM moTAmAM moTuM adhiSThAna che. Aje jagatanuM sAcuM adhiSThAna necaralI bahAra paDyuM che amArA thakI. tame pote 'zuddhAtmA' to bIjuM mahIM rahyuM koNa ? A aMdaranI sUkSma kriyAo koNa kare che ? e badhuM pratiSThita AtmAthI thAya che. pratiSThita AtmA eTale pAchalA bhavamAM je je karma karelAM, je je pratiSThA karelI tenAthI pratiSThita AtmAnuM baMdhAraNa thayuM. pratiSThA kevI rIte karI ? "huM caMdubhAI', 'A mAro deha, 'A mAruM mana', 'je je kaMI thayuM te meM karyuM." e badhI pratiSThA thaI. te pachI pratiSThita AtmA thaIne A bhave pharI pAcho dehamAM Ave che. bIjA zabdamAM Aropita AtmA kahevAya. te badhe AropaNa kare che. visarjana thAya che tyAre sUkSma rIte sarjana kare che. te zI rIte samajAya ? je sarjana thAya che te navA pratiSThita AtmAnuM thAya che. have AnI zI rIte khabara paDe ? pratiSThita AtmA kyAre kahevAya ? jyAre ahaMkAra (huM) ane mamatA (mA) bheguM karIe tyAre. 'huM nahoya ne 'mAruM nahoya' e nirvikArI che. "A huM chuM" ane "A mAruM che' e vikArI saMbaMdha che. vikArI saMbaMdha te pratiSThita AtmAno che. zuddhAtmA to nirvikArI che. pratiSThita AtmA ja A badhuM kArya karI rahyo che. 'zuddhAtmA' kaMI ja karato nathI. hAlavuM-cAlavuM e badhA anAtmAnA guNadharma che, AtmAnA nathI. AtmA rAteya UMghato nathI ne dahADeya UMghato nathI. anAtmA bhAga UMdhe che. je kriyA kare che te ja UMdhe che. je kriyA kare che, tene resTanI jarUra che. zuddhAtmA to kriyA karato ja nathI to tene resTanI zI jarUra ? resTa koNa khoLe ? je resTamAM InTaresTeDa hoya che. te koNa ? pratiSThita AtmA. A badhI kriyAo pratiSThita AtmAnI che. pratiSThita AtmAne UMgha sArI AvI ke khoTI AvI te jANyuM koNe ? enI kriyAne jANI koNe ? zuddhAtmAe. zuddhAtmA pratiSThita AtmAnI koI paNa kriyAmAM Dakho karato ja nathI. kevaLa jue che ane jANe che. Dakho to pratiSThita AtmAno che. pratiSThita AtmA je jANe che te zeya che ane pratiSThita AtmAne zeya svarUpe je jANe che te 'zuddhAtmA' che. pratiSThita AtmAne Dakho zAthI che ? kAraNa ke te InTaresTeDa che, zuddhAtmAne InTaresTa nathI. e to jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI che. 'zuddhAtmA' e sva-para prakAzaka che jyAre pratiSThita AtmA paraprakAzaka che. 'zuddhAtmA' pratiSThita AtmAne paNa jue che ne jANe che. mATe pratiSThita AtmA zaiya che. zuddhAtmA ane pratiSThita AtmAne jJAtA ane zeyano saMbaMdha mAtra che. ajJAnI pUche, tyAre du:kha kone paDe che ? mUA, du:kha tane ja paDe che. tuM AtmA nahIM ? AtmA kharo paNa pratiSThita AtmA ! tAro Aropita AtmA ! asala mULa AtmA-zuddhAtmAne to tuM jANato ja nathI, oLakhyo ja nathI, to pachI te rUpa to zI rIte tane kahevAya ? hA, tuM 'zuddhAtmAne jANe, ene oLakhe ane temAM ja niraMtara rahe to tuM zuddhAtmA ane jo tuM caMdulAla ane A deha tAro to tuM pratiSThita AtmA. ahaMkAra ane mamatAnI pratiSThA karI tethI tuM pratiSThita AtmA. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 125 126 AptavANI-1 jApAnanA lokoe moTara banAvI. cAvI evI ApI ke pAMca kilomITare UbhI rahe ne cAra jaNa mahIM beThA. moTara to cAlI cAvIne AdhAre. cAvI ApanAro pelo, paNa doDha kilomITare ja jene maLavA jatA hatA te bhAI rastAmAM maLyA. te kahe, 'jaya saccidAnaMda ! alyA, UbhA raho, UbhA raho.' A akkaramI kevI rIte Ubho rahe ? cAvI ApI dIdhA pachI moTara UbhI zI rIte rahe ? praznakartA : yu Tarna mAre, e to pachI. dAdAzrI : e to samajaNanI vAta che. pelAne kahe ke, "UbhA raho ne bAkInuM aMdara goLa goLa pharyA kare ne garabA gAya ! evuM che A jagata ! pote cAvI ApI, moTara calAvanAraneya garabA gAvA paDe. pratiSThA kare pote, paNa jyAre visarjana necaralI thAya che tyAre phasAmaNa thAya che. je sAMbhaLe che te pratiSThita AtmA, AMkhe dekhAya che te pratiSThita AtmA, pAMca indriyothI anubhave che te pratiSThita AtmA. pratiSThita AtmAe zuM jANyuM, zuM anubhavyuM te jue che ane jANe che te 'zuddhAtmA'. indriyagamya jJAna te pratiSThita AtmA, atIndriya jJAna te zuddhAtmA. pratiSThita AtmA InaDirekTa, limiTeDa jJAna che. zuddhAtmA e DirekTa, analimiTeDa jJAna che. pratiSThita AtmAe cArja karelI zaktionuM galana thayA kare che. chevaTe pratiSThita AtmA ane zuddhAtmA banne sAthe ja chUTA paDavAnA. nirvANa pAme che tyAre zuddhAtmA nirAkArI hovA chatAM chellA dehanA 2/3 sAkArI pramANamAM hoya che. jagatamAM Ala mela, le mela thaI rahI che sthaLanI ke sUkSmanI, te badhI pratiSThita AtmAnI ja che. bAkI koI lUMTI zakato nathI ne koI lUMTAto nathI. A to pratiSThita AtmAe karelI pratiSThAnI Apa-le thaI rahI che ! pratiSThita AtmAne bALe to bhayaMkara pApa lAge. zAthI ? kAraNa ke eno ja mAnelo che, Aropita che. A TipAI bALo to pApa nA lAge paNa jo koInuM AropaNa hoya, koInI pratiSThA hoya ke A TipAI mArI che to bhayaMkara pApa lAge. mamatA bhoktApadamAM ghaDAya. bhoktApadamAM mAruM pada enuM AropaNa kare che. bhoktApadamAM je mamatA karelI che teno ja A sAmAna che. jevI pratiSThA kare tevuM phaLa maLe. sukhanI kare to sukha lAge. gamo-aNagamo karelI pratiSThAnA AdhAre lAge. 'zuddhAtmA' kyAreya vedaka thayo nathI, kartA thayo nathI, bhoktAya thayo nathI ne thazeya nahIM. vedaka eTale mamatA. 'zuddhAtmA' ane vedaka (mamatA) e virodhAbhAsa che. vedaka, kartA ke bhoktA je dekhAya che te pratiSThita AtmA. A cakSugamya ke indriyagamya koI paNa kriyA zuddhAtmAnI nathI, e badhI kriyAo pratiSThita AtmAnI che. 'zuddhAtmA'nI kriyA e jJAnagamya che. anaMta jJAnakriyA, anaMta darzanakriyA vagere che. e to jyAre pote zuddhAtmA svarUpa thAya tyAre ja samajAya, tyAre ja potAne pote 'zuddhAtmA' akriya che te samajAya. jyAM sudhI pote 'zuddhAtmA svarUpa' thayo nathI tyAM sudhI e pratiSThita AtmasvarUpa che ane tethI kartA-bhoktApadamAM che, bhoktApadamAM pAcho kartA thaI bese che ne navI pratiSThA karI navo pratiSThita AtmA Ubho kare che, navI mUrti UbhI kare che ne ghaTamALa cAlu ja rahe che ! zuddhAtmA jJAtA-draSTA ja che paNa pratiSThita AtmAe ja A badhuM ghaDatara kareluM, tethI ja arIsAmAM darekane potAnuM moM game che, nahIM to nA game. A badhuM ja citrAmaNa pratiSThita AtmAnuM ja che. pratiSThita AtmA jyAM sudhI 'huM karuM chuM' tema mAne che, te pratiSThA karI. dareka manuSya potAno Agalo avatAra pote ja ghaDe che. tame jevI pratiSThA karazo tevA thazo. tArI ja pratiSThA te ja pratiSThita AtmA che ane te ja A badhAno katAM vyavahAra AtmA che. 'satyanI zodha mATe AkhuM jagata bhaTakI rahyuM che. je paramAtmA potAnAmAM prakAzita thaI rahyA che te 'sat' che. paNa koIneya varlDamAM AtmA jaDyo hoya tevo koI atyAre nathI ane je jaDyo che te rileTiva AtmA che paNa teya rileTiva AtmA pUro jaDyo nathI. rileTiva AtmA e ja pratiSThita AtmA. 'pratiSThita AtmAnA hAthamAM bhAvanA bhAvavA sivAya bIjI koI zakti nathI.' Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 127 128 AptavANI-1 avyavahAra rAzimAM jeTalA AtmA che te pratiSThita AtmAnI sAthe ne sAthe ja hoya che. avyavahAra rAzinA jIvo eTale ke jemanuM nAma paNa paDyuM nathI. vyavahAra rAzimAM jIva Ave eTale tenuM nAma paDe, tyAMthI pachI tenuM vyavasthita zarU thAya che. aMtaHkaraNano mAlika pratiSThita AtmA che paNa te tenAthI judo che. mana-buddhi-citta ane ahaMkAra e badhAthI judo che. mana kahe che ke amuka karavuM che paNa pratiSThita AtmA kahe che ke A nathI karavuM to te na thAya. AmAM je bhAva che te pratiSThita AtmA che. zuddhAtmA jJAtA-draSTA che. aMdara IcchA thAya che e pratiSThita AtmA kAma kare che. mana sAthe pratiSThita AtmA bhaLe te zuddhAtmA jANe ane nA bhaLe teya zuddhAtmA jANe. ajJAnI mANasa paNa pratiSThita AtmAne manathI judo pADI, yogabaLe karIne, amuka zaktio meLave che. zuddhAtmA pada prApta karyA pachI have ApaNe pratiSThA karatA nathI. pahelAMnI karelI pratiSThA che tethI vyavahAra cAle che. ApaNA zabdomAM nirahaMkAra che. navuM citarAmaNa thatuM baMdha thaI jAya e gajabanI vastu che ! eka bhava paNa jo pratiSThA na thAya to kAma ja thaI gayuM ne ! jJAnIno pratiSThita AtmA ane mithyAtvIno pratiSThita AtmA emAM phera keTalo ? jJAnIno 'huM' zuddhAtmAne ja pahoMce che, enA artha ja che. jyAre pelAno 'huM pratiSThita AtmA mATe ja che. jJAnIne A badhuM parAyuM je jANe che te zuddhAtmA che. 'jJAnI' pratiSThita AtmAne paNa parAyuM jANe che jyAre mithyAtvIne A badhuM parAyuM je jANe che, te pratiSThita AtmA che. praznakartA: saMsAra vyavahAramAM je cetana vaparAya che te 'zuddhAtmA'nuM che ? dAdAzrI : A vaparAtuM cetana te pratiSThita AtmAnuM che. "zuddhAtmA'nuM jarAya kazuMya javAnuM nathI ne vaparAvAnuM nathI. beTarI cArjIga sTezana hoya te beTarI cArja karI Ape, temAM tenI zaktio ochI thatI nathI. A badhAM game tevA karmo karaze, game te avatAramAM Avaze, temAM sonuM tenuM te ja, mAtra ghaDAmaNa jAya che. pADo ghaDyo te pADAnI ghaDAmaNa gaI. anaMta avatAra narkamAM pharyo paNa sonuM navvANuM TakA nathI thayuM, so TacanuM ja che. A je vadha-ghaTa thAya che te to pratiSThita AtmAnI. cArja-DiscArja thAya che te pratiSThita AtmAnuM, mizracetananuM thAya che, zuddhAtmAnuM nahIM. A paththaranI mUrtimAM pratiSThA kare che te keTalAya kALa sudhI phaLa Ape che ne ! pratiSThAnI keTalI badhI zakti che ! are, lokhaMDane ya UDADe ! A jagatamAM sAyansanI je badhI zodhakhoLo che te badhI pratiSThita AtmAnI che. pratiSThita AtmAnI ATalI badhI zaktio che, to zuddhAtmAnI anaMta zaktionI vAta ja zI karavI ? AtmAmAM eTalI badhI zakti che ke, A ItamAM pratiSThA kare to bhIMta bole tema che ! pratiSThita AtmA ya eTalo badho zabda che ke te vicAra nA karI zake. vicAra e to mananuM svarUpa che. graMthi phUTe tyAre vicAradazA prApta thAya che. dharmanA vicAro ke corI karavAnA vicAro Ave che te mananI gAMTho che. pratiSThita AtmA jo vicAra karI zakato hota to buddhi ja nA rahe. to pachI komyuTara jevuM thaI jAya. pratiSThita AtmA je aMtaHkriyA kare te aMtaHkaraNa, pachI bAhyakaraNamAM tevuM ja thAya. aMtaHkaraNa jene jotAM AvaDe, tene bAhyakaraNanI khabara paDe. paNa mana-buddhi-citta ane ahaMkAra jotAM AvaDavuM joIe ! mana-buddhi-citta ne ahaMkAra e pratiSThita AtmAnA bhAga che athavA aMtaHkaraNa e pratiSThita AtmAthI che. aMtaHkaraNa jema batAve che tema bAhyakaraNamAM-bahAra rUpakamAM Ave che. aMtaHkaraNa sAthe magaja paNa che paNa te sthaLa che, jyAre aMtaHkaraNa sUkSma che. eTale je je aMtaramAM kriyA thAya che te pratiSThita AtmAnA AdhAre thAya che. mUrtimAM pratiSThA kare to 'mUrta bhagavAna' maLe, amUrtamAM pratiSThA kare to "amUrta bhagavAna' maLe. tizcatata cetata jagata jene cetana kahe che, tene ame nicetana cetana kahIe chIe. kAraNa ke dekhAya che to cetana, lakSaNa cetananAM che paNa guNa ekuya cetanano nathI, to tene cetana zI rIte kahevAya ? dA.ta. pittaLane barphiMga kare to sonA jevuM ja dekhAya, sonA jevAM Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 129 130 AptavANI-1 badhAM ja lakSaNa dekhAya, paNa e to sonI pAse laI jAva to khabara paDe. sonI pahelAM tapAsa kare ke temAM sonAnA guNadharma che ke nahIM ? nathI to te sonuM nahoya. lakSaNa sonA jevAM hovA chatAM tenA guNadharma na hovAthI te sonuM nahoya. tevI ja rIte cetananAM lakSaNa dekhAya paNa ekuya guNadharma na hoya to tene cetana zI rIte kahevAya ? ame tene nizcetana cetana kahIe chIe. pittaLa sonA jevuM ja dekhAya paNa jyAre kATa caDhe tyAre bolI UThe ! tema sonuM paNa bolI UThe ! A deha te nizcetana cetana che. "ApaNe" zuddha cetana chIe. pUrve pratiSThA karelI, te pratiSThita AtmA. te ja pratiSThita cetana che. kAM to cetana sAruM ke kAM to acetana sAruM, paNa ardhacetana nahIM sAruM. kAraNa ke temAM badhAM ja cetananAM lakSaNa. bhagavAne kaheluM ke, vAvamAM jaIne spaMdana karaje, paNa A mizra cetana AgaLa aMdana nA karIza. mizra cetana joDe svAbhAvika vyavahAra hoya teno vAMdho nathI, paNa tyAM AgaLa slIpa nA thavo joIe. koI lapase tyAre ame cetavIe. mizra cetana joDeno vyavahAra hoya tyAM ame Takora mArIe. acetana hoya tyAM vAMdho nathI. A bIDI che te acetana che tyAM ame vAMdho nA UThAvIe. copaDo cItarelo hoya te to hisAba kahevAya. hisAba nA cUkave to mahIM paramANu bumo pADe, dimAga bagaDI jAya. A mizra cetana vacce Ave to ame cetavIe. alyA, ahaMkAre karIneya ceta, gAphela rahe e nA cAle. nahIM to bIjA bhava bagaDe. A sinemA dAvo mAMDe ke amArI sAthe bhoga kema bhogavo cho ? nA. e nA mAMDe. kAraNa ke e acetana che. jyAre mizra cetana to dAvo mAMDe. kema ke ene mahIM ThaMDaka nathI. ene mahIM bhAre baLatarA che, tene lIdhe ja dAvo mAMDe che. mahIM jo ThaMDaka hoya to vAMdho nA Ave. mizra cetana mATe jarAka avaLo vicAra Ave ke tarata ja bhUMsI nAkhavo paDe. pratikramaNa karIne kADhI nAkhavo paDe paNa acetana mATe pratikramaNa nA kare to cAle. mizra cetana e mokSa to nA thavA de paNa mahIM je sukha AvatuM hoya tenoya avarodha kare. sinemA ke jIbhanI phAIla roga Ubho kare tema nathI, paNa mizra cetanathI ja roga Ubho thAya che. bhajiyAM risAya nahIM, paNa mizra cetana risAyA vagara rahe kharuM? mizra cetanathI Akho saMsAra Ubho che. mizra cetana e bleka hola che. e vyavahAra ja jo baMdha thaI jAya pachI zuM upAdhi ? | mukta mane besAya evI sepha sAIDa rAkhavI. mana jo bumo pADe ke bhajiyAM khAvAM che te ApI dIdhAM eTale mukta mane besavA de, jyAre mizra cetana nA besavA de. satsaMgamAMya kaNInI jema khUMcyA kare. tame je varto cho te be bhAgamAM che; eka to nicetana cetana ane bIjuM cetana, paNa tame pote nicetana cetanane cetana mAno cho. paNa banne bhAga milcara svarUpe che, kaMpAunDa svarUpe nathI, nahIMtara to bannenA guNadharmo nAza pAme. nizvetana cetana e mikenikala cetana che. bahArano badho ja bhAga paNa mikenikala che. sthaLa mazInarIne heMDala mAravuM paDe che jyAre sUkSma mazInarIne tuM heMDala mArIne ja lAvyo che. atyAre IdhaNa pUryA ja kare che. paNa henDala mAravAnuM nathI. sUkSma mazInarI e mikenikala cetana che, paNa tyAM "meM karyuM' ema garva le che tethI cArja thAya che ane AvatA bhavanA bIja paDe che. - AkhuM jagata acetanane cetana mAne che ane kriyAmAM AtmA mAne che. kriyAmAM AtmA hoya nahIM ane AtmAmAM kriyA hoya nahIM. paNa AvI vAta kyAre samajAya ? jagatane to acetana cetana calAve che. cetana juduM che, acetana paNa juduM che ane jagatane je calAve che teya juduM che. te vibhAvika guNa che. te acetana cetana che. vibhAvika guNa eTale AtmAnI bhrAMtithI utpanna thAya che te, calAyamAna thayelA mizra cetana. manuSyadeha mokSano adhikArI DArvine Ivolyuzana thIyarI lakhI paNa te phula (pUrNa) nathI. amuka Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 131 13. AptavANI-1 bhAga sudhI ja che. manuSya gati pachI vakra gati thAya te teNe jANeluM nahIM eTale phula thIyarI ApI nA zakyo. manuSya deha sivAya evo koI deha nathI ke je mokSano adhikArI hoya. manuSyadeha maLe ane mokSaprAptinAM sAdhano-saMjogo pUrA bhegA thAya to kAma thaI jAya, paNa atyAre to manuSyo nizcetana cetana che. bIjA zabdamAM kahuM to bhamaraDA svarUpa che. loko je bhAvamana, dravyamana mAne che te to nicetana cetana che. zuddha cetana to jJAnI puruSa Ape che. bAkI to e mazInarI che, mikenikala che. A to mazInarI cAle che tene kahe che, huM calAvuM chuM. A to khAlI IgoIjhama kare che ke meM A karyuM ! mana gAMThonuM baneluM che. gAMThone phaLa AvavuM eTale rUpakamAM AvavuM te. phaLa jo mizra cetana joDenuM hoya to Dakho. mizra cetana joDe eTale ApaNe choDIe toya sAmAvALo nA choDe, jyAre acetanane tame choDo to kazI ja bhAMjagaDa nahIM ! mAInDa (mana) DaoNkTarane nA dekhAya paNa jJAnIne dekhAya tevuM che. mAInDa Ijha kampliTalI phijhikala. jyAre sabakonziyasa mAInDa che te nizcetana cetana che. nizcetana cetana padane daita pada kahevAya, tene jIva kahevAya paNa cetana nA kahevAya. amArA mahAtmAone zuddha cetana maLyuM che. ApaNo deha to nizcatana cetana che ane ApaNe "pote' zuddha cetana chIe. jyAM sudhI zuddha cetana nathI thayo tyAM sudhI tuM nizcetana cetana che. badhA ja nizcetana cetana che, pachI sAdhu ho ke saMnyAsI ! manuSya, tiryaMca, nArakI jIvo, devo badhA ja nizcetana cetana eTale bhamaraDA ja kahevAya. jyAM sudhI AtmAnuM bhAna thayuM nathI tyAM sudhI nizcetana cetana. jyAM sudhI nijanuM bhAna karAvanAra jJAnI maLI nA jAya tyAM sudhI tuM nizcetana cetana che. ame brahmAMDanA mAlikI vagaranA svAmI chIe ! kAraNa ke ame zuddha cetana chIe, pragaTa svarUpe. je je avasthAo Ave che te nizcetana cetana che, ApaNe zuddha cetana chIe. avasthAne jovAnI ne jANavAnI. eno jhaTa samabhAve nikAla karI nAkhavAno. jhaDapI nikAla karatAM AvaDavuM joIe. avasthAmAM coMTyA eTale duHkhI thazo, tethI AnaMda nA Ave. nicetana cetana parasattAmAM che. nizcetana cetanamAM kaDhApo-ajaMpo, Adhi-vyAdhi-upAdhi hoya ane riyala cetanamAM AnaMda-paramAnaMda ane samAdhi hoya. ciMtA, akaLAmaNa thAya che te nizcetana cetanane thAya che ane te nicetana cetanane huM chuM ema mAne che, tethI ciMtA thAya che. jene jene ciMtA, akaLAmaNa ke trividha tApa thAya che te badhA ja nicetana cetana che. jJAnabhASAmAM (riyala legvajamAM) bahAra koI jIvatuM ja nathI, cetana svarUpathI. badhA ja nicetana cetana che, pachI te game te ho. nizcetana cetanamAM vizeSaNa 'nicetana'nuM che. 'caMdulAla chuM" evo Aropa brAMtithI kare che. '' e AtmA che ne jyAM te pote nathI tyAM potAne pratiSThita kare che. eTale nizcetanacetana UbhuM thayA kare che. jyAM sudhI bhrAMti tUTe nahIM tyAM sudhI pratiSThitapaNe rahevAnuM. 'huM zuddhAtmA chuM' evuM jo lakSa rahe to pharI nicetana cetanamAM nA jAya. 'zuddhAtmA' prApta thAya tyAre ja zuddha cetana samajAya, tyAre ja ganegArIpadamAMthI saMpUrNa chUTe. nizcetana cetanavALA eka gunegArIpadamAMthI mukta thAya ne bIjI ganegArI utpanna kare. icchA e pragaTa agni che. jyAM sudhI pUrI nA thAya tyAM sudhI saLagyA ja kare. bhagavAna zuM kahe che ? icchA e ja aMtarAya karma che. icchA to eka mokSanI ane bIjI jJAnI puruSanI ja karavA jevI che. enAthI aMtarAya nA Ave. bIjI badhI ja icchAo saLagAvyA ja karaze. e sAkSAt agni che ! te olavavA loka pANI khoLe che paNa peTrola hAthamAM Ave che ane chAMTe che. eka IcchA pUrI thatI nathI, tyAM bIjI AvIne UbhI rahe che. uparAuparI Ave ja jAya che. kAyado zuM kahe che ke je je IcchAo tane thAya che te avazya pUrI thavAnI ja, paNa tene Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 133 134 AptavANI-1 vicAravAthI kaMI nA vaLe. UlaTo Dakho thAya. vAre ghaDIe je IcchAo Ave te pancIMga (koca koca) karyA ja kare. IcchA to badhAMnI nA thAya. A saMsAra rasa che. je rasa ene mAro hoya tenI thayA kare. IcchAo zenI thAya ? buddhinA AzayamAM tuM je lAvyo hoya tenI thayA kare. buddhinA AzayamAM je sukha tuM lAvyo hoya te sukha tane puNya kharacIne maLyA kare ! A jagatanI bleDa che te beu bAjuthI vAparavAnI, paNa 'zuddhAtmAnI' eka ja bAjuthI vAparajo ! 'zuddhAtmA chuM' tene badale 'huM azuddhAtmA chuM' ema vApare to ? badhuM kapAI ja jAya. zuddhAtmAne vila (IcchA) nA hoya paNa aMtarAtmAne hoya. aMtarAtmA zuddhAtmAnuM pUrNa pada prApta karavA vila vApare che. jyAre pUrNa dazA thaze tyAre vila mAtra nahIM rahe ne vItarAgatA AvavAthI pUrNa dazA prApta thaze. saMpUrNa vItarAgane vila nA hoya. amArI vila nikAlI che ane tamAre mahAtmAonI vila grahaNIya che. grahaNIya eTale pUrNa pada prApta karavA mATe ane dAdAnI nikAlI vila eTale saMpUrNa pada prApta thaI gayuM che tethI. praznakartA : IcchA ane ciMtavanano bheda zuM ? dAdAzrI : ciMtavana e AgaLano hisAba cItare che ane IcchA pAchalo hisAba zuM zuM che dekhADI Ape che. IcchA ane anicchA beu peTIno bharelo mAla che te dekhADe che. puNyano krama Ave tyAre IcchA pUrI thAya ane akrama Ave tyAre anicchA AgaLa ne AgaLa Ave. dA.ta. aMdhArAmAM naMbara nAkhyA hoya ne aMdhArAmAM ja upADe tyAre jyAre krama Ave tyAre eka pachI be, be pachI traNa ema liMkavAra AMkaDA hAthamAM Ave ane akrama Ave to sAta pachI sattAvana AvIne Ubho rahe. liMka maLe ja nahIM. eTalo badho dhabaDako vaLyo ke beu dhaNI-dhaNiyANIe jhera ghoLIne pIdhuM. e to saMjogavazAt beu bacI gayAM tyAre temane mArI vAta yAda AvI. A to krama ne akrama Ave ane jAya, enuM ja nAma saMsAra. IcchA e to pAchaLano hisAba che, jyAre ciMtavanamAM yojanAo ghaDe. tanmayAkAra thaI kaoNjha nAkhe. IcchA e IphekTa che, jyAre ciMtavana e kaoNjha che, cAjiMga poInTa che. zAstrakAro kahe che ke IcchA Ave che, karavAnI jarUra nathI. sUrya Athamato hoya toya lokone to UgatA jevo dekhAya paNa tenI ciMtA nA karazo, te AthamatI IcchA che. evuM meM amArA mahAtmAone kahyuM che ke, tamArI vAMjhaNI IcchA rahI che, jenuM bIja nA paDe, tethI tamAre AthamatI IcchA rahI che. lokone UgatI ane AthamatI banneya IcchA hoya. A kaLiyugamAM to caTaNInI IcchAvALA ja hoya, badhuM bhogavavAnI icchAvALA nA hoya. eka thoDI caTaNI mATe AkhI jiMdagI kADhI nAkhe ! are, meM evAya zeThiyA joyA che ke je bhagavAna mahAvIranI sabhAmAM rAta-dahADo paDI rahelA. zeThANIne kahe ke, purI ne zAka tuM ahIM sabhAmAM ja laI Avaje. huM ahIM ja khAI laIza. te bhagavAnanI vANI temanA kAnane eTalI madhurI lAge ke tyAMthI khase ja nahIM paNa caTaNI khAvAnI icchA rahI gaI, te hajuya rakhaDe che ! je thavAnuM hoya tenI pahelAM icchA thAya. meTrika pAsa thavAnuM hoya to thavAnI icchA pahelI thAya. aMtarAya tUTe eTale potAnI icchA pramANe bheguM thAya. satsaMgamAM paisA vAparavA che evI icchA to ghaNI hoya paNa zuM thAya ? pahelAMnA aMtarAya paDelA che te saMyoga Ave toya pAcho paDI jAya. jyAre aMtarAya tUTe to saheje badhuM ja icchA mujaba thaI jAya. icchA e bhAva nathI ! praznakartA H icchA ane bhAvamAM phera zo ? dAdAzrI : A rU paDyuM che teno vAMdho nathI paNa jo dIvAsaLI laIne saLagAvIe eTale IcchA kahevAya. icchA e pragaTa agni che ane jyAM ratnAgirImAM eka mANasa mArI pAse Avyo ane mane pUchavA lAgyo, 'dAdA, huM jyAM hAtha nAkhuM chuM tyAM sonuM nIkaLe che.' meM tene kahyuM, 'bhAI, atyAre tArI lInka cAle che tethI. paNa thoDA vakhata pachI tArI lInka tUTaze tyAre mane yAda karaje." te banyuM paNa tevuM ja. ene dhaMdhAmAM Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 135 136 AptavANI-1 sudhI pUrI nA thAya tyAM sudhI saLagyA kare. vastune saLagAvI te IcchA ne te tArI mahIM saLagatI rahe. amAre kevuM hoya ke amArI pAse saLagAvavA dIvAsaLIya nA hoya. UgatI icchA ane AthamatI icchA eTale cArja IcchA ane DiscArja IcchA. A khAvAnuM-pIvAnuM e badhuM AthamatI DiscArja icchA, teno vAMdho nahIM paNa UgatI icchA baMdhanakAraka che ane te baLatarA UbhI kare che. bhAva eTale zuM ? zuddhAtmA'mAM koI paNa prakArano bhAva ja nathI. bhAva e pratiSThita AtmAnA bhAvane bhAva kahevAya che. pratiSThita AtmA jJAnI ane ajJAnI ya kharo. ajJAnIne bhAva mananA dRDha pariNAmamAM hoya. mAre pratikramaNa karavuM ja che e bhAva dRDha kare eTale tevuM dravya utpanna thAya ane te dravyamAMthI pAchA bhAva utpanna thAya. praznakartA : bhAvamana ane dravyamana eTale zuM ? dAdAzrI : pratiSThita AtmA bhAva kare eTale bhAvamananI zarUAta thAya ane tenAthI dravyamana utpanna thAya. Ama bhAvamananA be prakAra che : DiscArja ane cArja. kharI rIte bhAvamana eTale pratiSThita AtmAnuM DAyarekTa cArja thAya che te. A dravyamana je dekhAya che te to DiscArja che. cArja to dekhAya nahIM. khabareya paDe nahIM. jo cArja samajAI jAya evuM hoya to koI cArja thavA ja nA de ne ? badhAno mokSa ja thaI jAta ! bhAva jaDe tema nathI. jaDe to to sIla mArI de. bahu ja thoDA loko bhAvane samajI zake paNa te pAchA mUDhAtmAno samaje eTale loco mArI de. 'jJAna' vagara bhAva pakaDAya tema nathI. atyaMta gahana gahana che. lAkha vakhata gahana gahana bolIe toya enI gahanatAno pAra Ave tema nathI. zuddhAtmAno bhAva hoya ja nahIM. bhAva eTale astipaNuM, bAkI A bhAva to pratiSThitano ja. A loko to je bhAve che tenA para bhAva kare che. bhAvAbhAva kare che. A badhA pratiSThita AtmAnA ja che, tenAthI karma baMdhAya che. nAzavaMta cIjono bhAva kare che eTale nAzavaMta thaI jAya che. arIsAne 'pote' mAne te dahADo zuM vaLe ? sajajatatA - durjatatA jagatamAM sarjana ane durjana banne sAthe hovAnA. durjana che to sajajananI kiMmata che, jo badhAM ja sajjana hoya to ? sajjana puruSa te kyAreya durjananA lAkha upakAramAMya na Ave. durjana puruSa : niraMtara apakAra ja karyA kare che. kRtajJa : sAmAnuM kareluM (upakAra) kyAreya na bhUle ane sAmAnA apakArane kadI paNa lakSamAM na lAve te. kRtajJaH sAmAno karelo upakAra bhUlI jaI, yAda sAthe apakAra kare. potAne kaMI ja jarUriyAta na hoya, lAbheya nA hoya chatAM apakAra kare te. dariyAnI UMDAIno pAra Ave paNa saMsAranI UMDAIno pAra ja nathI. adhikArano durupayoga kare che tenI sattA jatI ja rahe che. je sattA maLelI hoya tene zobhe nahIM tevuM kArya kare to sattA jatI rahe. tamAro nokara tamone gALa bhAMDe paNa tame bhAMDazo to tamArI sattA jatI raheze. jUThuM e mobhAre caDhIne bole ane satya paNa mobhAre caDhIne bolaze. jUThuM tarata ja bolaze. sAcAne vAra lAgaze. asatya to bIje ja divase bolaze. haladIdhATanuM yuddha karavAmAM majhA nathI, ukelavAmAM majhA che. paTAvI paTAvIne kAma kADhI lejo paNa laDazo nahIM. nyAya kone kahevAya ? korTamAM javuM nA paDe, enuM nAma jAya. korTamAM javuM paDe, enuM nAma anyAya. mana-vacana-kAyA ane AtmAno upayoga lokone mATe kara. tAre Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 mATe vAparIza to rAyaNAno (rAyaNanuM jhADa) avatAra Avaze. pachI pAMcaso varSa bhogavyA ja kara. pachI tAruM phaLa loka khAze, lAkaDAM bALaze. pachI loko mATe tuM kedIrUpe vaparAIza. mATe bhagavAna kahe che ke, tArAM mana-vacanakAyA ane AtmAno upayoga bIjAne mATe kara. pachI tane kaMI paNa duHkha Ave to mane kaheje. 137 avirodhAbhAsa khoLavAnI jenI mati UbhI thaI te ja 'sumati'. je je saMsArano uccheda karavA gayA che, enuM potAnuM ja ucchediyuM thaI gayuM che. manuSyapaNuM e te moTAmAM moTuM bhayasthAna che, TesTa ekjhAminezana che. temAM loko moja mAnI rahyA che. emAM to naryAM bhayasthAno ja che. kSaNe kSaNe mRtyuno bhaya che, eka kSaNa paNa nakAmI kema jAya ? evuM kaMIka kara ke jethI tAro Avato bhava sudhare. A manuSya gati TarnIMga poInTa che. ahIMthI vakra gati thAya che. narka, tiryaMca, manuSya ane deva - cAreya gatimAM ahIMthI javAya che ane mokSa paNa ahIMthI ja maLe che. jo jJAnI puruSa maLI gayA to beDo pAra ja thaI gayo ! dehatA traNa prakAra traNa prakAranA deha che : taijasa deha, kAraNa deha ane kArya deha. AtmA sAthe niraMtara sAthe rahenAro te taijasa deha. te sUkSma zarIra che, IlekTrikala baoNDI che. zarIranuM je nUra, je teja hoya che te taijasa zarIrane lIdhe hoya che. A zarIranuM nUra cAra vastuothI prApta thAya che. 1. koI bahu lakSmIvAna hoya ane sukhacenamAM rahelo hoya to tenuM teja Ave te lakSmInuM nUra. 2. je koI bahu dharma kare to tenA AtmAno prabhAva paDe te dharmanuM nUra. 3. koI bahu vidyAbhyAsa kare, rileTiva vidyA prApta kare to tene tenuM teja Ave che te pAMDityanuM nUra. 4. brahmacaryanuM nUra. 138 AptavANI-1 A cAreya nUra sUkSma zarIra-taijasa zarIrathI Ave che. jyAre mAtAnuM raja ane pitAnuM vIrya bheguM thAya tyAre navuM IphekTa baoNDI (kArya zarIra) utpanna thAya che. jIva zuM che ? je jIve che ane mare che te jIva. A badhA jIvo mare che tyAre sUkSma zarIra ane kAraNa zarIra sAthe laI jAya che. mana-buddhi-citta ane ahaMkAra ahIM ja svataMtra thaI jAya che ane je kaoNjhala baoNDI (kAraNa zarIra) sAthe laI jAya che enAthI navuM IphekTa baoNDI (kArya zarIra) bane che. mAtAnAM 2ja ane pitAnAM vIryathI utpanna thayeluM kArya zarIra teno khorAka banAvI le che ane enI gAMTha bane che. jIva eka kalAka paNa khorAka vagara nA rahI zake. anna nahIM to havA-pANI kaMI ne kaMI to leto ja rahe che. A taijasa zarIra che te ja sUkSma zarIra ke IlekTrikala baoNDI che. A IlekTrikala baoNDI khAvAnuM pacAve che, zarIramAM garamI pedA kare che, sarkyulezana calAve che. tenAM tAra-doraDAM badheya pahoMce, tethI ja badhI mazInarIo kAma kare. jo kaMIka karmanI khAmI hoya to nAnapaNathI ja hojarI khAvAnuM nA pacAvI zake. dehanI aMdaranuM IlekTrika baoNDI ja kharekhara kArya kare che paNa sthULa zarIra tene grahaNa nathI karI zakatuM. tethI deha nabaLo paDato jAya. sUkSma zarIra to badhAnuM sarakhuM ja hoya che. A je tamArA dehano AkAra enuM to pahelethI ja ArkiTekcara thaI gayeluM hoya che, ene kaoNjhala baoNDI kahevAya ane A je sthULa deha prApta thayo, te IphekTa boDI che. zarIramAM je bhAga ebova normala ke bilo normala thaI jAya che te bhAgano ja doSa hoya che ane te bhAga ja bhogave che. A uparathI kelyulezana mAMDI zakAya ke, darda kyAMthI AvyuM ane kema AvyuM ? kAraNa deha samajAya tema che. janmathI ja utpanna thAya, aMdarathI ja thAya che. havA khAya tyAMthI ja zarU thAya che, tyAMthI ja rAga-dveSa utpanna thAya che. nAnapaNathI ja gamo-aNagamo hoya che. rAga-dveSathI paramANu kheMcAya, vItarAgatAthI nA kheMcAya. paramANu kheMcAtAM, pUraNa thatAM kAraNa deha thAya. atyAre je deha dekhAya che te pUrvabhavano kAraNa deha. jJAnI puruSane kAraNa deha dekhAya ane temanAmAM eTaluM badhuM sAmarthya hoya ke Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 139 140 AptavANI-1 kAraNa dehane baMdhAto baMdha karI Ape, sIla mArI Ape. pachI navo kAraNa deha nA baMdhAya. AtmA jyAre dehathI chUTo paDe che tyAre tenI sAthe kAraNa deha javAno, puNya-pApa javAnuM. puNyanA AdhAre rUpa, sImeTrikala boDI (sapramANa boDI), sukha vigere maLe. pApanA AdhAre kurUpa maLe. pApanA AdhAre deha anasImeTrikala (beDoLa) maLe. A dehamAMthI AtmA khasI jAya tyAre kAraNa zarIra ane sUkSma zarIra joDe ja rahevAnAM. sUkSma zarIra ane kAraNa zarIranA paramANuonA sAMyogika purAvAo bhegA thAya tyAre sthULa zarIra UbhuM thAya. AtmA jyAre sthULa dehathI maraNa vakhate chUTo paDe che tyAre te eka jagyAethI nIkaLI bIjI jagyAe, eka samayamAM tenA vyavasthite nizcita karelA sthAne pahoMcI jAya che ane tyAM jaI pitAnuM vIrya ane mAtAnuM ja bheguM thatAM deha dhAraNa kare che. AtmA te vakhate ekadama komaeNsa thaI jAya che. jyAM sudhI navuM sthAna maLyuM nathI tyAM sudhI jUnuM ghaNuM karIne choDato nathI. enA sthitisthApaka guNane laIne lAMbo thaIne eka cheDo junA dehamAM ne bIjo cheDo navA kArya zarIramAM laI jAya che pachI ja jUno deha choDe che. keTalAka avagatiyA jIva hoya che, jemane bIjo deha turata ja maLato nathI. tevA jIva avagatiyA thaIne bhaTake che ane jyAre navo deha maLI jAya tyAre tene chuTakAro maLe che.. manuSya dehamAM AvyA pachI ATha avatAra bIjI gatiomAM jevI ke deva, tiryaMca ke narkamAM jaI AvIne pAcho manuSya deha maLe. manuSya dehamAM vakragati utpanna thAya che ane bhaTakAmaNano aMta paNa manuSya dehamAMthI ja maLe che. A manuSya dehane jo sArthaka karatAM AvaDe to mokSanI prApti thaI zake tema che ane na AvaDe to bhaTakavAnuM sAdhana vadhArI Ape tema paNa che ! bIjI gatimAM kevaLa chUTe che. AmAM banneya chUTe che ne sAthe sAthe baMdhAya che paNa. mATe durlabha manuSya deha prApta thayo to tenAthI kAma kADhI lo. 'anaMta avatAra AtmAe deha mATe gALyA, eka avatAra jo deha AtmA mATe gALe to kAma ja thaI jAya !" manuSya dehe ja jo jJAnI puruSa maLe to mokSano upAya thAya. devaloko paNa manuSya deha mATe talase che. jJAnI puruSano bheTo thaye, sAMdho maLe anaMta avatAra sudhI zatru samAna thayelo deha parama mitra banI jAya che ! mATe A dehe tamane jJAnI puruSa maLyA che to pUrepUruM kAma kADhI lo. Akhoya sAMdho meLavI tarI pAra utarI jAva. amAre A deha upara prIti keTalI ? A dehe mokSa to maLyo, potAnuM kalyANa to thaI gayuM, have lokonA kalyANa mATe A deha kharcAya eTalA pUratuM ja enuM jatana, eTalA pUratI ja enI prIti ! bAkI ene paNa ame to eka pADozInI jema nibhAvIe chIe ! A dehano adhikAra ApaNA potAno che ja nahIM. jeno jeno haze te laI leze. ApaNe to A dehane mitra samAna gaNIne ApaNuM kAma kADhI levAnuM che. bAkI A dehamAM kyAre zuM thaI jAya te kazuM ja kahevAya nahIM. bAkI ApaNA potAnA (zuddhAtmAnA) pradezane kaMI ja thAya tema nathI. je dehe mokSe javAnuM che te deha bahu majabUta hoya, nirvANa pAmanAro deha 'carama zarIra' kahevAya. - bhagavAna A dehamAM kyAM sudhI rahe ? pratiSThita AtmAno mukAma hoya tyAM sudhI ja rahe. mULa AdhAra to zuddhAtmAno ja che. prANanA AdhAre jIve te prANI. nAka ATha miniTa dabAvIe to prANa cAlyo jAya, evuM che A badhuM ! A to mazInarI che. dehabhAna e bebhAnapaNuM che. dehAdhyAsa e ja ajJAna. svamAnathI mukti che. - sthULa deha vItarAgI che. jeTalI A TipAI vItarAgI che teTalo A sthULa deha paNa vItarAgI che. teTalo ja AtmA paNa vItarAgI che. sukSma deha badhAnI javAbadArIvALo che. sUkSma deha amuka paramANuono banelo che. sthULa dehanI koI paNa ceSTAthI AtmAne kaMI paNa levA-devA nathI. badhuM du:kha paNa sUkSma deha ja bhogave che. sUkSma deha te AtmAno AvirbhAva che. sUkSma dehe ja "huMpaNAnI pratiSThA kare che eTale sUkSma deha pratiSThita AtmA jevo che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 141 142 AptavANI-1 karmo vadhAre hoya to deha nAno hoya. karmo ochAM hoya to deha moTo thAya jema ke kIDI ane hAthI. kIDI mUIne rAte cAra vAgeya sAkara kheMca kheMca karatI meM joI che ! ne hAthI ? e bAdazAhI ThAThathI mastImAM rahe ! dehAdhyAsa kyAre tUTe ? AkhuM jagata dehAdhyAsamAM khUMceluM che. kahe che kharA ke A deha mAro nathI, mana mAruM nathI paNa jo kahyuM ke, caMdulAla, tamArAmAM akkala nathI, to AkhI rAta IphekTa thAya. A to AtmajJAna thAya tyAM sudhI dehAdhyAsa tUTe tevo nathI. huM caMdulAla, huM Ano mAmo, Ano kAko, Ano dhaNI, Ano bApa e ja dehAdhyAsa. jyAM sudhI dehAdhyAsa tUTe nahIM tyAM sudhI sthaLa ane sUkSma vargaNI rahe, zubha ane azubha rahe. 'huM zuddhAtmA chuM' enuM yathArtha jJAna thAya to dehAdhyAsa tUTe, pachI ekano eka chokaro mare. toya baMddha nA thAya, pancIMga nA thAya. sAruM ke khoTuM evuM rahe nahIM. jevo dehAdhyAsa thayo che tevo AtmAdhyAsa thavo joIe. UMdhamAM, bharanidrAmAMya AtmAnuM bhAna rahevuM joIe. ame ApIe chIe e jJAnathI sarva avasthAomAM AtmAdhyAsa ja rahe che. A to ajAyaba jJAna che ! jema dahIMne valovyA pachI mAkhaNa ane chAza chUTAM ja rahe tevuM A jJAna che ! deha ne AtmA chUTA ne chUTA ja rahe ! AgaLa jJAnIo ghANIe pilAI pilAIne gayelA, te ema ke tuM AtmA che to dehane ghANImAM pilAvuM hoya to pilAvA de. dehanuM tela kaDhAvAnuM hoya to tela kaDhAvA de. AtmA pilAvAno nathI tevI kasoTImAMthI pAra UtarI gayelA ! nAnA bAbAne che kaMI ciMtA ? dUdha kyAMthI Avaze ? kyAre Avaze ? ne chatAMya tene badhuM ja samayasara AvI maLe che ne ! jJAnI puruSa bALaka jevA hoya, paNa bALakane aNasamajaNamAM badhuM hoya jyAre jJAnI puruSa samajaNanI saMpUrNa Toce hovA chatAM bALaka jevA hoya ! bALakane mana Devalapa thayeluM nA hoya, buddhi Devalapa thayelI nA hoya. ekalI cittavRtti ja kArya karyA kare. enI cittavRtti enI pahoMcanA viSayamAM ja hoya. dA.ta. A ramakaDuM enI najaramAM AvyuM to tenI cittavRtti temAM ja rahe paNa te keTalI vAra ? thoDIka ja vAra. pAchI bIjA viSayamAM jatI rahe. eka ja viSayamAM cittavRtti mukAma nA kare jyAre moTI uMmaranAne to be-cAra viSayomAM ja cittavRtti mukAma karI temAM ne temAM ja pharyA kare. tethI ja to badho Dakho Ubho thAya che ne ! bALaka ghaDI pachI bhUlI jAya che. tenuM kAraNa tenI cittavRtti temAM sthira thatI nathI, tarata temAMthI UDI jAya che. nAnA bALakane jyAM sudhI buddhi jAgI nathI, tyAM sudhI temane sahajAnaMda vyavasthita che. pachI to buddhi jema vadhatI jAya tema baLApoya vadhato jAya. yauvana avasthA e pragaTa agni sama che. emAM bAhyAcAra bagaDavAnA saMyogo UbhA thAya che. mATe AmAM vizeSa cetIne cAlavuM sAruM. devone janma, jarA ke mRtyu nA hoya. teone niraMtara yauvana ja hoya. vRddhAvasthA eTale paiDapaNa. paiDapaNa kADhavuM bahu bhAre. badhI mazInarIoe nAdArI kADhelI hoya. dAMta kahe tUTuM, kAna kahe huM duHkhuM, paiDapaNane bahu sAcavavuM paDe. bahu cIkaNAM karama nA hoya to beThAM beThAM ja UpaDI jAya. A to badhI mazInarIoe nAdArI kADhI hoya ne pUchIe have javuM che ke kAkA ? toya kAkA kahe, hajI to thoDuM jIvAze. A to cApANInI lAlaco che. bAMdhelAM karma to dArUkhAnuM kahevAya. teya paiDapaNamAM ja phUTe. A bAju bomba phUTe, A bAju havaI phUTe ne bhAre tophAno karI mele ! A dehe je je zAtA bhogavI te chelle azAtA ApIne jAya ! ane azAtA bhogavI hoya to chelle zAtA ApIne jAya evo niyama che. azAtAnA pramANamAM zAtA ApIne jAya. koIka ja evo puNyavAna hoya te chelle zAtA pAmIne dehatI traNa avasthA dehanI traNa avasthA - bAlyAvasthA, yauvana avasthA ane vRddhAvasthA. bAlyAvasthAmAM paramAnaMda-sahajAnaMda hoya. bALakane kaMI ja ciMtA nA hoya. janmatAM pahelAM ja dUdhanI hUMDI bharIne chalakAI gaI hoya ! A Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 143 144 AptavANI-1 jAya. evo zIlavAna koIka ja hoya. jagatanA lokone moja-zokha karatI vakhate bhAna nathI hotuM ke AnuM pemenTa karavuM paDaze. A to aNahakkanA moja-zokha te chellI ghaDIeya pemenTa karavuM paDe. A to saraLa mANasone bahu sAruM hoya. A jo kahIne jAya maratI vakhate ke, "ame jaIe chIe? toya sAruM, enI gati UMcI jAya. UMce hode jAya. bebhAnapaNAmAM mare to bebhAnamAM jAya, gAyo-bheMsomAM jAya. jyAre hArTapheIla thAya tenuM to ThekANuM ja nahIM. atyAre to raudradhyAna ane ArtadhyAna ja pharI vaLyAM che. tethI jIvavAnuMya muzkela thaI paDyuM che ne maravAnuM muzkela thaI paDyuM che. javAniyAM mare te rodra ane ArtadhyAnamAM mare. haiDiyAM mare to kalpAMtamAM, te bhayaMkara jokhamadArI laI le che. khorAka Ajano apramANikapaNAno. lUgaDAM-bUgaDAM badhuMya apramANikapaNAnuM, te Arta ane raudra dhyAnathI bheguM kareluM. te mare toya bahu bhogavatAM mare. paramANue paramANu keDIne jAya ne bahu du:kha hoya to hArTa pheIla thaIne jAya ne pAchA Avate bhave karmo bhogavavAM paDe. A to paramANunuM sAyansa che ! vItarAganuM sAyansa che ! emAM koInuMya cAle tema nathI !! A to potAnA hisAbanI phATelI sADI sArI, potAnI pramANikatAnI khIcaDI sArI ema bhagavAne kaheluM. apramANikapaNe meLave e to khoTuM ja ne ? paiDapaNa Ave ane javAnuM thAya tyAre dArUkhAnuM ekI sAthe phUTI jAya, paNa jJAna nA hoya to paiDapaNa kADhavuM vasamuM paDI jAya, paNa jJAna majabUta thaI gayeluM hoya to je je dArUkhAnuM phUTe tenI pratye jJAtA-draSTA rahIne potAnI guphAmAM rahevAya. amArA jJAnI chellA zvAsa letAM letAMya zuM bole che khabara che ? 'A dhokaDAnA chellA zvAsane tameya juo cho ne huMya jouM chuM ! chellA zvAsanoya jJAtA-draSTA rahe ! badhAMyane dukAna vahelI-moDI baMdha to karavI ja paDaze ne ? badhA ja javA mATe to Ave che ne ? are, janmyo tyArathI ja 've Tu smazAna' zarU thaI jAya che. alyA, tuM kyAM cAlyo ? smazAna bhaNI. alyA, tuM smazAna bhaNI jaI rahyo che ne rastAmAM bhajiyAM-bajiyAM zuM khAvA besI gayo ! kaMIka to vicAra ! kSaNe kSaNe tuM smazAna bhaNI jaI rahyo che ! vahele-moDe chelve sTezane te pahoMcavAnuM ja che ne tAre ! vahelA-moDAnI nahIM paNa zAMtipUrvaka jAya eTalI AzA rakhAya. paiDapaNa Ave tyAre badhAMya dardonuM eka darda thaI jAya, tenI davA jANI laIe to darda UpaDe tyAre levAya. A to chelluM darda teDavA Ave. je deha karamAI jAya, kahovAI jAya, gaMdhAI jAya, tenI te zI prIti ? A to cAmaDIthI DhAMkelo mAMsano loco che. A dehane roja navaDAve-dhovaDAve, khavaDAve-pIvaDAve keTalI badhI mAvajata kare paNa teya chelle dago daI jAya. A deha ja sago nA thAya to bIjAnuM to kahevuM ja zuM? A dehane paMpALa paMpALa kare che paNa jo temAMthI paru nIkaLe to game ? jovAnuMya nA game, vairAgya Ave. A to paru, rudhira ne mAMsanA locA ja che. amane jJAnI puruSane badhuM ja ughADuM dekhAya. jema che tema dekhAya, tethI vItarAga ja rahIe. deha para anaMta avatAra rAga karyo, tenuM phaLa janma-maraNa AvyuM. eka phera AtmAno rAgI thA eTale ke vItarAgI thI to anaMta avatAranuM sATuM vaLI jaze. deha to kevo hovo joIe ? je deha mokSanuM sAdhana thaI paDe tevo hovo joIe. carama zarIra prApta thavuM joIe. A deha to paramANuono banelo che, bIjuM kaMI ja che nahIM. jevA paramANuono saMga tevuM dehamAM anubhavAya. pazu-pakSIo, vanaspatio, badhA ja jIvo manuSyo mATe ja jIve che ane manuSyo pote potAnA mATe jIve che. chatAMya bhagavAna kahe che ke, manuSya deha devone paNa darzana karavA yogya che ! samaje to kAma ja kADhI nAkhe ! manuSya dehanuM prayojana AkhA jagatamAM kone khabara che ke A deha zAnA mATe prApta thayo che ? deha je prApta thayo che te zA mATe ? enuM ja bhAna nathI. majAbajA karIzuM, bhagavAnanI bhakti karIzuM, yoga karIzuM, tapa karIzuM ke tyAga Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 145 146 AptavANI-1 jJAnIne to aMdaranA badhA ja AcAro zeya svarUpe thaI jAya ne pote jJAtA-draSTA padamAM rahe. ApaNI pAse jJAna che te game tevA du:khanA saMyogo Ave to temAMthI DagyA vagara nIkaLI jaI zakIe. saMkaTa samayanI sAMkaLa che te kheMcI eTale nikAla thaI jAya. A jJAna na hoya to bhamaraDAnI peThe pharavAnuM. paNa jJAna che to bAhyAcAra suMdara hovo joIe, nahIM to bahu moTI jokhamadArI AvI paDe. lokaniMdya AcAra to nA hovo ghaTe. je je AcAra lokaniMdya hoya, te ApaNane nA hoya. vANI kharAba hoya, mana kharAba hoya to te calAvI zakAya paNa dehano AcAra to kharAba nA calAvI levAya, tyAM to devalokoya nA UbhA rahe. karIzuM evuM bhAna varte che, paNa A deha to gunegArI' TALavA mATe prApta thayo che. dareka prApta saMyogono samabhAve nikAla karI bhagavAnane cALavA mATe A deha prApta thayo che. tethI ja to kavi lakhe che ke, 'deha je prApta thayo, gunegArI TALavA karma AvaraNa khaye, bhagavAna vALavA." AcAra, vicAra te uccAra AcAra, vicAra ne uccAra e traNeya caMcaLa vastuo che. "ApaNe" to mAtra jANavuM joIe ke vicAra Avo Avyo. vicAra Ave che tenA ApaNe jokhamadAra nathI. kAraNa e to pahelAMnI gAMTho phUTe che. e to pahelAM sahI thaI hatI tethI Ave che. tethI tenA jokhamadAra nathI. paNa jo pharI sahI karI Ape to bhayaMkara jokhamadArI kahevAya. 'AtmA' pote acaLa che ane AcAravicAra ane uccAra e caMcaLa bhAgamAM che. je je kAryamAM Ave te 'cAra'mAM Ave; AcAra, vicAra ane uccAra. pratyakSa rUpakamAM Ave te AcAra, mahIM phUTe te vicAra ane bolAya te uccAra. jo normAliTImAM rahe, samamAM rahe to saMsAra kahevAya. tethI ja bahAranA bhAge-bAhyAcAramAM normAliTImAM rahevAnuM kahyuM che. satayugamAM manano vicAra ekalo ja bagaDato. vANIno ane dehano nahoto bagaDato. atyAre to badhA ja AcAro bagaDelA jovA maLe che. jo manano AcAra bagaDelo hota to calAvI levAta paNa vANIno ane dehano nA calAvI levAya. badhA AcAra bagaDelA hoya to bhayaMkara pratyAghAtI vANI nIkaLe. e badho bagADa ja nIkaLe. jJAnanA pratApe bAhyAcAra je bagaDelA hatA te baMdha thaI jAya. dehano AcAra cokho joIe. mananA ane vANInA AcAra pheraphAra thayA kare. dehano AcAra kharAba hoya te to bahu jokhama kahevAya. devo paNa du:kha de, bAhyAcAra cokhkho hoya to devaloko paNa rAjI rahe, zAsana devatAo paNa khuza rahe. bAhyAcAra bagaDavAnuM kAraNa zuM ? bahAra sukha maLatuM nathI tethI. aMdaranuM apAra sukha prApta thayA pachI bahAranA AcAra sudharatA jAya. mananA ane vANInA ApaNe jJAtA-draSTA ane e to zeya philma kahevAya paNa bAhyAcAra to nA calAvI levAya. lokaniMgha AcAramAM AvyA karatAM to zAdI karI levI sArI. bAkI evI bhUla to dekhAya tyAMthI ja kADhI nAkhavI paDe. emAM jJAtA-zaiya saMbaMdha rAkhavA gayA to e bhUla kyAM pheMkI deze e kahevAya nahIM. ko'ka dahADo jJAnane bAjumAM khaseDIne upara caDhI bese. jheranAM pArakhAM na hoya. ahaMkAra karIne toDI nAkhavuM. game tema teno ukela lAvavo paDe. bahAra to nA cAle. ApaNe eka phera nakkI karI rAkhIe ke bAhyAcAra cokhkho hovo ja joIe. nakkI na karIe to dukAno cAlyA kare. A to bhayaMkara jokhama kahevAya. AnA jevuM duniyAmAM bIjuM jokhama nathI. saMsAra jokhamI svabhAvano nathI paNa bagaDelo bAhyAcAra jokhamI che. suMdara bAhyAcArathI to devalokanI kRpA rahe ane teo mokSa sudhI helpa kare. bAhyAcArane to jANavo joIe ke A to bhAre jokhamanI cIja che te ApaNe tene arpaNa karI daIe. bAhyAcAra bagaDelA zAthI ? ke sukha nathI tethI. baLatarA UbhI che paNa ApaNane mahIM anaMta sukha pachI evuM nA hoya. ApaNe zuddhAtmA thayA, te ahaMkAre karIne paNa enAthI dUra rahevuM. bagaDelo bAhyAcAra kone kahevo? Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 147 148 AptavANI-1 atyAre tuM gajavAmAMthI kazuMka kADhI le to mahIM phaphaDATa thayA kare ne te lokaniMdya kahevAya. ko'kane gALa de, dhola mArI de che. bAhyAcAramAM dArU, saTTo badhuM ja bagADamAM AvI jAya, teya jokhamI kahevAya. A jokhama calAvI levAya, paNa temAM zuM phAyado ? paNa mukhya brahmacarya saMbaMdhamAM nA calAvI levAya ane bIjo corI saMbaMdhano. duniyAmAM moTAmAM moTo bAhyAcAra te brahmacarya. tenAthI to devaloko ya khuza thaI jAya. saMsAra naDato nathI. tuM ekane badale cAra strI kara paNa bAhyAcAra bagaDavo nA joIe. Ane to bhagavAne anAcAra kahyo che. mokSe javuM che to nukasAnakAraka vastuo to bAjue mUkavI ja joIe ne ! udvega uga eTale AtmAno (pratiSThita AtmAno) vega UMce magajamAM caDhavo te. veganA vicAra Ave to zAMti ja rahe ane 'uga'nA vicAra Ave to azAMti ja lAve. udveganA vicAra Ave to samajI lejo ke kaMIka kharAba thavAnuM che. A Trena mozanamAM cAle che ke Imozanala thaIne cAle che? praznakartA : mozanamAM ja hoya che. dAdAzrI : jo Trena Imozanala thaI jAya to ? praznakartA : eksiDanTa thaI jAya, hajAro mAnavI marI jAya. dAdAzrI : tevI ja rIte manuSya deha mozana eTale ke vegamAM jyAM sudhI cAle che tyAM sudhI koI eksiDanTa thato nathI ane koI hiMsA thatI nathI, paNa jyAre manuSya imozanala thaI jAya che tyAre dehanI aMdara anaMta sUkSma jIvo hoya che te marI jAya che. krodha-mAna-mAyA-lobha e Imozanala karAve che. tethI je je jIvo marI jAya che tenI hiMsA thAya che ne tenuM pAchaluM phaLa bhogavavuM paDe che. mATe ja jJAnI puruSa kahe che ke bhAI, tuM mozanamAM ja rahe, Imozanala nA thaIza. udvega e paNa Imozanala avasthA che. udveganI avasthAmAM gAMTho phUTe che. ekasAmaTI phUTavAthI citta te ja avasthAmAM tanmayAkAra thaI jAya che. asaMkhya paramANuo UDavAthI bhAre AvaraNa AvI jAya che. jema vAdaLAM sUryanA prakAzane DhAMkI de tema udveganI avasthAmAM jJAna prakAza jabarajasta rIte AvarAI jAya che. tethI 'potAnI' gajabanI zakti paNa AvarAI jAya che. udvegamAM mananI ke dehanI sthiratA nA rahe. bhAloDuM khUpe evuM lAge. udvega te moTAmAM moTuM AvaraNa. e jo jitAya to pachI kliyara bhUmikA Ave. jo moTA udvegamAMthI pasAra thaI jAya to pachI nAnAnI to zI visAta ? paNa jyAM svarUpanuM bhAna che, tyAM ja udvegane jItI zakAya. jo jJAna na hoya to uga lAkha avatAro sudhI nA Ave to sAruM. kAraNa ke emAM bhayaMkara paramANuo kheMcAya che ane te pAchA phaLa to ApavAnA ja ne ! ugamAM adhogatimAM javAnAM bIja vAvelAM hoya te tenI gAMTho paDelI hoya, te vegathI phUTe. je AgrahI hoya tene gAMTho bhAre paDelI hoya. te 'vyavasthita'nA niyamonA AdhAre phUTe tyAre ene ema thAya ke Ama karI nAkhuM ke tema karI nAkhuM. UMcakIne cAnA pyAlA-rakAbIya phoDI nAkhe ! game te tophAna thaI jAya ! jyAre nirAgrahI jene bahu Agraha nA hoya, tene bhAre gAMTho nA paDelI hoya. - ugamAM mANasa bahAvaro thaI jAya. udveganA vicAro Ave to te kAma mulatavI rAkhavuM. ugamAM kAma thAya to te kharAba ja thAya. vegamAM Ave to ja kAma sAruM thAya. udvega eTale UMce caDhAvavuM te. uga jo chatuM mAre to jJAnamAM eka mAIla UMce caDhAve, paNa UMdhuM cAlyuM to keTalAya mAIla pAcho pADI nAkhe ! udvega jJAnajAgRti mATe sAro paNa zarata eTalI ke pAMsaro rahe to ! mahAtmA hoya to tamAruM mana zAMta karI Ape. AvegamAMthI vegamAM lAve. vegamAM hoya to savaLuM karI Ape. manuSyanuM mana gatimAM lAvavuM joIe. mana AvegamAMthI vegamAM lAvI Ape te ja mahAtmA. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 149 A deha avinAzI banAvavAno hoya to A deha upara prIti rAkhelI kAmanI, paNa A to paru lAvI nAkhe. enA para prIti kevI ? prIti keTalA pUratI ke A dehe jJAnI puruSa maLyA to kAma kADhI levA pUratI. A deha paranI prItithI to udvega thAya che. prIti karazo toya e to bhAMgI ja javAno che ne ? bhagavAneya dehane dago kahyo che. chevaTe to deha rAkha ja thaI javAno che ne ! A deha ja rAga ane dveSa karAvaDAve che. bhagavAna zuM kahe che ke anaMta avatAra deha mATe gALyA, have eka avatAra AtmA mATe gALa. udvega thAya che te emane ema nA thAya. e to hisAbI hoya ane enI khabara paDI ja jAya ke te zAthI Avyo. oLakhANavALuM hoya to ja Ave. aDasaTe to kazuM ja banatuM nathI. udvega e eksiDanTa (akasmAta) che, InsiDanTa (ghaTanA) nathI. ena InsiDanTa hejha so menI kaoNjhijha enDa ena eksiDanTa hejha TU menI kaoNjhijha. A duniyAmAM ApharIna thavA jevI eka ja cIja che ane te jJAnI ! bIje badhe ja duHkhadAyI vastu che. kAyamI sukha hoya tyAM ja ApharIna thavA jevuM che. udvega kyAM thAya ? jyAM ApharInanAM sTezana hoya tyAM thAya. udveganuM kAraNa ja e che. cA-nAsto karavAno vAMdho nathI paNa gADI Ave eTale e paDatuM nAkhIne gADImAM besI javAnuM. paNa A to je sTezana upara ApharIna thayo hoya tyAM ja besI rahe ane gADI upaDI jAya. udvega paDatuM nakhAve ane te pagathiyAM cUkI jAya to zuM thAya ? evuM jo amArA satsaMgamAM paDatuM nAkhe to kAma ja nIkaLI jAya ! eka bAju satsaMga e parama hitezrI che ane bIjI bAju AkarSaNavALAM che je pajave che. nidrA UMgha e jIvamAtranI nesesITI che. paNa UMghanuM pramANa ja kyAMya sacavAyuM nathI. A kALanAM mANasoya kevAM thaI gayAM che ? A to citravicitra vaMzAvaLI pAkI che, nahIM to AvI UMdho hotI haze ? A pazu 150 AptavANI-1 pakSIone kaMI mANaso jevI UMgha AvatI haze ? UMghanuM pramANa to evuM hovuM joIe ke divase UMgha nA Ave. A to mUA, rAtanA dasa kalAka UMdhe te TheTha sUraja Uge che tyAM sudhI paDyA rahe che. alyA, A jagata Ama UMghavA mATe che ? bIjI bAju keTalAka mUAone UMgha ja nathI AvatI. A amerikAmAM eMsI TakA loko UMghavAnI goLIo khAIne sUe che. mUA, marI jaIza. e to poIjhana che. A to bhayaMkara darda kahevAya. alyA, caMdramA sudhI pahoMcyA, paNa tamArA dezamAM UMghavAnI goLIo khAvAnuM nA ghaTADI zakyA ? kharI jarUra AnI che. A UMdha vagara tamArA dezanA loko pIDAI rahyA che, tenuM kaMI karone ! UMdha e to kudaratI bakSisa che, necarala giphTa, eneya mUA tame khoI beThA ! tyAre A bIjA vaibhavone karavAnA zuM ? topane bAre caDhAvavAnA ! necarala UMgha nathI AvatI tenuM kAraNa e ke temano khorAka che te pramANe lebara (mahenata) nathI. thAke ane UMgha Ave e pramANano khorAka hovo joIe. lebara karavAnA hisAbe khorAkanA pramANanuM eDajasTamenTa hoya to normala UMgha Ave. UMghanI to mArAmArI ja thaI gaI che ne ! badhe ya thaI che ne ! phorenamAM to UMdha zodhIya jaDatI nathI, eTalA mATe to huM tenI necarala davAnI vyavasthAmAM chuM ane badhAne normala jIvana jIvatAM zIkhavIzuM. normala khAvuM-pIvuM, normala UMghavuM ne normala moja karavI. ya UMgha keTalI hovI joIe ? bhagavAne traNa kalAka UMghavA mATe chUTa ApI che. A jagata UMghavA mATe nathI. jJAna maLyA pachI bahu UMgha nA Ave te to sAruM, jJAtA-draSTApada vizeSa rahe. ame chellAM vIsa varasathI doDha kalAkathI vadhu UMghyA nathI. jJAna jAgRtimAM ja rAto gaI che. UMgha keTalI joIe ? A dehane enA kArya pachI thAka utAravA pUratI ja ane teTalo samaya pUrato hoya che. gautama svAmIe mahAvIra bhagavAnane pUchayuM ke, UMghato sAro ke jAgato sAro ? bhagavAne kahyuM ke, "eka hajAramAMthI navaso navvANuM mANaso A jagatamAM UMghatA ja sArA, paNa ekAda paropakArI jIva jAgatoya sAro.' Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 151 15ra AptavANI-1 svapna svapna vijJAna gahana che. moTA moTA sAyanTisTa enI zodhakhoLa pAchaLa paDyA che. AmAM kayo deha kArya kare che ? aMtaHkaraNa te vakhate zuM kArya kare che ? vigere vigere zodhe che, paNa svapnanuM sAyansa ema kaLAya tema nathI. svapnamAM sthaLa dehanAM badhAM ja bArAM baMdha hoya che. sUkSma deha - mana, buddhi ane citta kArya kare che. ahaMkAra kazuM ja karI zakato nathI. jo ahaMkAra paNa emAM kArya karato hoya to manuSya svapnAmAM hoya ne ahIM UThIne mArAmArI karavA maMDI paDe, UThIne cAlavA mAMDe. svapnamAM je je kriyAo thatI hoya te badhI ja karavA maMDe, paNa ahaMkAranuM tyAM kazuMya cAlatuM nathI. jyAre jAgRta avasthAmAM ene evuM bhAna hoya che ke, karI zakuM tema chuM." kharI rIte koI paNa avasthAmAM te kazuM ja karI zake ja nahIM, paNa jAgRta avasthAmAM badhI ja bArIo khullI hoya tethI bhrAMtithI kartAbhAva AvI jAya che. svapnAM khoTAM nathI hotAM. sAcAM che, yathArtha che, IphekTiva che ane te sAyanTiphika rIte puravAra thaI zake tema che. svapnamAM thayelI sukSma dehanI asaro sthULa deha upara paNa thAya che. tethI te IphekTiva che. te kaI rIte ? jo huM samajAvuM. svapnAmAM bhikhArIne mahArAjA banyAnuM svapna Ave to pAzera lohI vadhe ane rAjA svapnamAM bhikhArI thaI jAya to tenuM pAzera lohI ghaTI jAya. tene jAgatAM jeTaluM duHkha thAya teTaluM ja svapnamAM paNa thAya. mUo, raDeya kharo, jAge tyAre AMkhomAM pANI hoya. are, keTalIka vAra to jAgyA pachI paNa tenI IphekTa gaI nA hoya to kaMI keTalIya vAra raDyA kare. nAnAM chokarAM paNa svapnanI IphekTathI bhaDakIne jAge che ne kaMI keTalIya vAra raDyA kare che. bhayanAM svapnamAM deha para asara thAya, tenA zvAsocchavAsa vadhI jAya, nADInA dhabakArA vadhI jAya, blaDa sarkyulezana vi. badhuM ja vadhI jAya. A badhI IpheTsa sAyanTiphika rIte pUravAra karI zakAya tema che. jo svapna ATaluM badhuM IphekTiva che, to tene khoTuM zI rIte kahevAya ? eka vyakti mane bhegI ja nahotI thaI chatAM teNe svapnamAM mArAM ekjhakaTa darzana karelA. tenA guNAkAra kemanA mAMDavA ? kevuM kopleksa che A ! koI paNa vastu svapnAmAM nA joyelI Ave ja nahIM. koI paNa bhavamAM joyeluM hoya te ja dekhAya. svapna to aneka bhavanI saMkalanA che. e kaMI navuM nathI. keTalAka kahe che, dahADe je vicAra Ave che te svapnAmAM Ave che. alyA, dahADe to jAtajAtanA asaMkhya vicAro Ave che, te zuM badhA ja svapnAmAM Ave che ? ane zuM evuM nathI banatuM ke kyAreya vicAra sarakhoya nA Avyo hoya te svapnamAM Ave ? svapnamAM kAraNa deha ane sUkSma deha - be ja deha kArya kare che. sthaLa dehanuM temAM kArya hotuM nathI. eka jaNane svapna AvyuM ke te mAMdo paDyo. DaoNkTaro AvyA. kahyuM ke, nADI cAlatI nathI, marI gayo. te pote marI gayo tema jue. te zabane baLatuM paNa jue ne bhaDakIne jAgI gayo ! (zabane bALI mUkyuM ne huM rahI gayo e samajathI !). svapnamAM to vAMDhA paraNe ne chokarAMya jue ne pAchA temane ya paraNAve. praznakartA : svapnAnuM kAraNa zuM ? dAdAzrI : jagata dekhAya che te jAgatAM karmanuM phaLa che. svapnAM dekhAya che teya puNya-pApanAM udaya pramANe hoya paNa svapnAmAM tenI haLavI asara hoya. praznakartA : svapna e gAMTha che ? dAdAzrI : svapna e badhI ja gAMTho che. svapna e be dehanuM karma che. traNa dehathI baMdhAyeluM karma e nathI. mATe be dehathI ja te vedAya. praznakartA : svapnamAM kaoNjhIjha naMkhAya ? dAdAzrI : nA, svapna e kamplITa IphekTa che. emAM ahaMkAranuM kArya Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 153 154 AptavANI-1 svapnavat che. ahIMthI gayA eTale pAchuM hatuM tenuM te ja. badhuM ja ahIMnuM ahIM ne tyAMnuM tyAM ! A ughADI AMkhanuM svapna che ne peluM baMdha AMkhanuM svapna che. banneya IphekTiva che ! jAgatAmAM IgoIjhama che eTalo ja phera che. rAtre lAkha svapnA Ave paNa jAge tyAre kaMI ja manuSyane asara nA rahe. kAraNa tyAM svapnA draSTA tarIke rahe che. IgoIjhama kArya nathI karato. jyAre jJAnI puruSa jAgatAM ja, samaye samaye AvatI avasthAnA draSTA ane jJAtA rahe. temane IgoIjhama nAmeya nA hoya. tethI jAgatAMya temane svapna lAge. saMpUrNa jJAtA-draSya ja hoya jJAnI puruSa to ! bharyA nahIM hovAthI kaoNjhIjha nA naMkhAya. svapnamAM kAraNa dehanuM ane sukSma dehanuM kArya hoya. teno jonAro pratiSThita AtmA hoya ane pratiSThita AtmAne daraasala jonAro ne jANanAro pote 'zuddhAtmA' ! jene jeTaluM AvaraNa hoya tene teTaluM ochuM. dekhAya. jema AvaraNa pAtaLuM hoya tema spaSTa vadhAre dekhAya. ghaNA kahe che ke, mane svapna AvatuM ja nathI. alyA, Ave che to kharuM, paNa AvaraNa gADha hovAthI tane yAda rahetuM nathI. eka jaNa mane kahe ke dAdA, svapnAmAM huM be kalAka raDyo. tame AvyA ne darzana kayAne badhuM ja zAMta thaI gayuM ! halako phula thaI gayo ! meM kahyuM, 'alyA, lUgaDuM bhInuM thaI gayuM hatuM ?" rUbarU maLyA karatAM Ama svapnamAM dAdA Ave ane temanI pAse mAgaNI karo to apAra maLe. svapnamAM paNa A dAdo AvIne badhuM ja karI zake evo che ! mAgatAM AvaDavuM joIe. amArA keTalAka mahAtmAone to dAdA roja svapnamAM Ave che. zAstro zuM kahe che ke, 'jenuM svapna paNa darzana thAya re, tenuM mana na ja bIje bhAme re." jo jJAnI puruSanAM eka vAra svapnamAM paNa darzana thaI jAya to tArA mananI bIjI bhramaNAo chUTI jaze. jJAnIo zuM kahe che ke alyA, be dehanuM svapna tane sAcuM lAge che ? nA ! tema traNa dehanuM svapna jJAnIone to sAcuM nA lAge. e to bhrAMtijanya jJAnathI. mUo, A traNa dehanA svapnane sAcuM mAnI beTho che ! Indriya pratyakSa eTale IndriyothI joI-jANI zakAya che. je svapnA UMghamAM dekhAya che te be dehanAM che, jyAre jJAnI puruSane to jAgatAMya traNa dehanuM svapna ja lAge. svapnamAM bhikhArI rAjA thayo hoya to tene keTalI mastI rahe ? paNa jevo jAgyo tyAM hato tevo ne tevo. tevI ja rIte Aya svapna ja che. saMsAra AkhA brahmAMDanA dareka jIva bhayathI trAsa pAme che, bhaya to dareka jIva mAtrane hoya, paNa temane te normAliTImAM hoya. temane to bhayanA saMyoga bhegA thAya tyAre ja bhaya lAge. jyAre manuSyomAM to viparIta bhaya pesI gayo che. viparIta bhaya eTale eka ja bhaya AvavAno hoya paNa tene te so jAtanA dekhAya ane je bhaya nathI AvavAno te dekhAya tene paNa viparIta bhaya kahevAya. eka jaNa jamavA AvavAno hoya ane lAgyA kare ke so jaNa AvavAnA che te viparIta bhaya. bhaya kyAre pese ? dveSapUrvakanA tyAgamAM, tiraskAramAM niraMtara bhaya rahe. polIsavALAno bhaya zAthI lAge che ? te gamato nathI tethI, teno tiraskAra che tethI. korTano bhaya zAthI lAge che ? zuM korTa koIne khAI gaI ? nA. e to eno dveSa che tethI. bhaya e chUpo tiraskAra gaNAya che. sApanI mahIM bhagavAna birAjelA che, te dekhAtuM nathI mATe ja bhaya lAgyo ne ? sApa sarakamasTenziyala eviDansathI Ave. jo sahaja rIte sAmo maLe ane bhAImAM bhaya Ubho nA thAya to sApa bAjumAM thaIne jato rahe. hisAba nA hoya to kazuM ja nA kare. Akho saMsaraNa mArga-saMsAra mArga bhrAMtivALo che, bho-bhaDakATa jevo che. bho-bhaDakATa eTale zuM ? rAte sUtA pahelAM bhUtano bho peTho hoya ke Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 155 156 AptavANI-1 sApano bho peTho hoya, to AkhI rAta tene bhaDakATa-bho rahyA kare, UMdheya nahIM ane savAre eTale ke prakAzamAM te bhaya nAza pAme tyAre teno bhaDakATa jAya. tema A saMsAramAM paNa che. bhUtanA bhaDakATamAM pharaka eTalo rahe ke teno phakta bhaDakATa rahyA kare ke, mAruM zuM thaze ? bhaya nA lAge, jyAre saMsAramAM bhaya ane bhaDakATa banne yu rahe. bhaya rahe eTale ajJAnatAthI tenI sAme rAga-dveSa karyA kare ane tenAthI bhaDakATa rahe. bhayavALA saMyogone mAravAnA, pratikAra karavAnA prayatnamAM rahe. AtmAnI ajJAnatAthI bhaya rahe che ane saMgItanAthI bhaDakATa rahe che. bhaDakATa-phaphaDATa e saMgIcetanAno guNa che. saMgIcetanA eTale Aropita cetanA. vidhi karato hoya ke dhyAnamAM hoya ne kaMIka moTo avAja thAya ne je zarIra oTomeTika hAlI UThe, te saMgIcetanA kahevAya. jyAM tArI sattA nathI, tyAM tuM hAtha nAkhe to zuM thAya ? kalekTaranI sattAmAM kArakUna sahI kare to ? Akho dahADo tene bhaya rahyA kare. kAraNa parasattAmAM che tethI. jagatanA manuSyo paNa niraMtara parasattAmAM ja rahe che. 'huM caMdulAla' e ja parasattA. potAnI sattA to joI nathI, jANI nathI ne parasattAmAM ja mukAma karyo. tethI niraMtara bhaya, bhaya ne bhaya ja lAgyA kare che. badhuM ja sahajamAM maLe tema che paNa bharoso hovo joIe. lokone ema thayA kare ke, A nahIM maLe to ? Ama nahIM thAya to ? basa, A ja viparIta bhaya che. buddhi zAne mATe che ? tyAre kahe, badhAne ThaMDaka ApavA mATe, nahIM ke bhaDakAvavA mATe. je buddhi bhaya dekhADe te viparIta buddhi. tene to UgatAM ja dabAvI devI joIe. alyA, tAre bhaya ja jo rAkhavo hoya to maraNano rAkhane ! kSaNe kSaNe A jagata maraNanA bhayavALuM che, teno tane bhaya zAthI nathI lAgato ? teno bhaya lAge, to mokSano upAya khoLavAnuM jaDe. paNa tyAM to jaDa jevA thaI gayA che. hitAhitanuM bhAta hitAhitanuM bhAna to darekane potAnuM svataMtra hovuM ja joIe ke huM zuM karuM to sukhI ane zuM karuM to du:khI thavAya ? svataMtra hitAhitanuM bhAna nathI, tethI nakala karavA jAya che. alyA, nakala konI karAya ? akkalavALAnI. ekeya akkalavALo to dITho nathI, pachI konI nakala karIza ? kAraNa jyAM sudhI nakalI bhAnamAM 'huM caMdulAla chuM' evA bhAnamAM che tyAM sudhI tuM nakalI che, asalI nathI. asalanI nakala thAya. nakalInI nakala kare zo dA'Do vaLe ? 'daraasala' samajAya tyAre kAma nIkaLe. jJAne eka ja asalI hoya, bAkI badhuM ja nakalI. jiMdagImAM koInIya nakala karAya ja nahIM. bAkI atyAre to sUve teya nakala, haiDe che, cAle che teya nakala. are ! besavAnIya nakala ja kare che ne ! satayugamAM lokone vyavahAranA hitAhitanuM bhAna hatuM. tyAM tyAre anAcAra nahotA. loko sadAcArI hatA. atyAre to lagabhaga badhe ja anAcAra che, te kyAMthI hitAhitanuM bhAna utpanna thAya ? A to joI joIne viparIta zIkhelA. 'potAnuM' to kADhIne kyAreya vAparyuM nathI. | 'potAnA' hitAhitanuM bhAna vadhatuM jAya, tenI vANI aMza vItarAgI kahevAya. loko vAdI-prativAdI beu kabUle ! kSaNe kSaNe 'potAnA" hitAhitanuM bhAna rahevuM joIe. 'pote' koNa tenuM ane vyavahAranuM hitAhita - AnuM ja bhAna rAkhavAnuM che. 'pote' AtmA to koI dahADo dago ApanAra nathI. A to vyavahAra ekalo ja dagAkhora ane dago che mATe tyAM bahu ceto ane hitAhitanuM bhAna avazya rAkho. koI mAMkaNa mAravAnI davA na pIve, enI davA pIvAno zokha to hoto haze ? lAIpha - eDajasTamenTsa dareka vyaktinA jIvanamAM amuka prinsipalsa hovA ja joIe, chatAMya saMjogo pramANe vartavuM joIe. saMjogone eDajasTa thAya, enuM nAma Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 157 158 AptavANI-1 mANasa. 'eDajasTamenTa' jo dareka saMjogomAM karatAM AvaDe to TheTha mole pahoMcI zakAya evuM gajabanuM hathiyAra che. eDajasTamenTa to, tArI joDe je je koI DIeDajasTa thavA Ave tene tuM eDajasTa thaI jA. rojiMdA jIvanamAM jo sAsu vahune ke derANI jeThANIne DIsUeDajasTamenTa thatuM hoya to, jene A saMsArI ghaTamALamAMthI chUTavuM hoya teNe eDajasTa thaI ja javuM joIe ! dhaNI-dhaNiyANImAMya jo eka phADa phADa karatuM hoya to bIjAe sAMdhI levuM, to ja saMbaMdha nabhaze ane zAMti raheze. jene eDajasTamenTa karatAM na AvaDe, ene loka menTala kahe che. A rileTiva satyamAM Agraha, jakanI jarAya jarUra nathI. mANasa to konuM nAma ? evarIvhera eDajasTebala ! coranI sAtheya eDajasTa thavuM joIe. AjanA manuSyonI dazA ghAMcInA baLada jevI thaI gaI che, paNa jAya kyAM ? AvI phasAyA te kyAM jAya ? eka vakhata ame nahAvA gayA ne pyAlo ja mUkavAno rahI gayelo. te ame jJAnI zenA ? eDajasTa karI laIe. hAtha nAkhyo to pANI bahu garama, naLa kholyo to TAMkI khAlI, pachI ame to dhIme dhIme hAthethI pANI copaDI copaDI TADhuM pADIne nahAyA. badhA mahAtmAo kahe, 'Aje dAdAne nahAtAM bahu vAra lAgI.' te zuM karIe ? pANI TATuM thAya tyAre ne ? ane koIneya 'A lAvo ne te lAvo' ema nA kahIe, eDajasTa thaI jaIe.. eDajasTa thavuM e ja dharma che. A duniyAmAM to plasa-mAInasanuM eDajasTamenTa karavAnuM hoya. mAInasa hoya tyAM plasa ane plasa hoya tyAM mAInasa karavAnuM. ame to amArA DahApaNaneya jo koI gAMDapaNa kahe to ema kahIe, hA, barAbara che. te mAInasa turta ja karI nAkhIe. akkalavALo to koNa kahevAya ? koIneya duHkha nA de che ane je koI du:kha Ape tene jamA karI le, badhAne oblAIjha karyA kare Akho dahADo. savAre UThe tyArathI ja enuM lakSa, lokone kema karIne helpaphula thaI paDuM, evuM jene satata rahyA kare, te mAnava kahevAya. ane tene pachI AgaLa upara mokSano rasto paNa maLI jAya. athaDAmaNo 'koInIya athaDAmaNamAM nA AvIza ane athaDAmaNane TALaje." A amArA vAkyanuM jo ArAdhana karIza to TheTha moze pahoMcIza. tArI bhakti ane amAruM vacanabaLa badhuM ja kAma karI Ape. sAmAnI taiyArI joIe. amAruM eka ja vAkya jo koI pALe to te mokSe ja jAya. are, amAro eka zabda jema che tema Akho ja gaLI jAya toya mokSa hAthamAM AvI jAya tema che paNa ene jema che tema gaLI jA. ene cAvavA ke cUMthavA na mAMDIza. tArI buddhi kAma nahIM lAge ane e UlaTAno Dakho karI nAkhaze. amAro eka zabda eka dahADo pALe to gajabanI zakti utpanna thAya ! eTale prabhAva utpanna thato ja jAya. aMdara eTalI badhI zaktio che ke game te game tevI athaDAmaNa nAkhI jAya toya te TALI zakAya. je jANI-joIne khAImAM paDavAnI taiyArImAM che evAnI joDe ApaNe TicAIe to ApaNaneya khAImAM pADe. ApaNe to mokSe javuM che ke AvAMonI joDe athaDAmaNamAM besI rahevuM che ? e to kyAreya mokSe nahIM jAya, paNa taneya enI joDe besADI rAkhaze. alyA, e kyAMthI posAya ? jo tAre mokSe ja javuM hoya to AvAo joDe bahu doDhaDAhyAya nahIM thavAnuM, ke bhAI, tamane vAgyuM ? badhI ja bAjuthI cogaradamathI sAcavavAnuM, nahIM to tamAre lAkha A jaMjALamAMthI chUTavuM haze toya jagata nahIM chUTavA de. athaDAmaNa to niraMtara AvyA ja karavAnI. temAMthI ApaNe jarAya gharSaNa utpanna karyA vagara sUdhalI bahAra nIkaLI javAnuM che ! are, ame to tyAM sudhI kahIe chIe ke, jo tAruM dhotiyuM jhAMkharAmAM bharAyuM hoya ne tArI mokSanI gADI upaDatI hoya to mUA dhotiyuM choDAvavA nA besI rahIza ! dhotiyuM-botiyuM mukIne doDI jaje. are, eka kSaNa paNa ekeya avasthAmAM coMTI rahevA jevuM nathI ! to pachI bIjA badhAnI to vAta ja zI karavI ? jyAM tuM coMTaTyo eTalo tuM svarUpane bhUlyo. jo bhUlecUke ya tuM koInI athaDAmaNamAM AvI gayo to teno nikAla karI nAkhaje. sahaja rIte e athaDAmaNamAMthI gharSaNanI cakamaka uDADyA vagara nIkaLI jaje. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 159 160 AptavANI-1 ja sahaja bhAve che. chevaTe to badhAmAM ja normAlITI joIze. A amArA gajavAmAM kanubhAI paisA mUke te to A TeksI ke gADI eTalAmAM ja vaparAya. nathI vAparavuM ema paNa nathI ane vAparavA che ema paNa nathI. evuM kazuM ja nakkI nathI. nANuM veDaphI nAkhavAnuM nA hoya. jevA saMyogo Ave tema vaparAya. A dAdAya jhINA che, karakasariyA che ane lAphA ya che. pAkA lAphA che, chatAMya kamplITa eDajasTebala che. pArakA mATe lAphA ane jAtane mATe karakasariyA ane upadeza mATe jhINA. te sAmAne amAro jhINo vahIvaTa dekhAya. amArI IkonomI eDajasTebala hoya, TopamosTa hoya. ema to pANI vAparIe teya karakasarathI eDajasTamenTa laIne vAparIe. amArA prAkRta guNo sahaja bhAve rahelA hoya. viSaya IkonomI IkonomI konuM nAma ? TAITa Ave tyAre TAITa ane ThaMDuM Ave tyAre ThaMDuM. haMmezAM devuM karIne kArya na karavuM. devuM karIne vepAra karAya paNa mojazokha nA karAya. devuM karIne kyAre khavAya ? jyAre maravA paDe tyAre. paNa devuM karIne ghI nA pIvAya. praznakartA : lobhiyo ane kaMjUsamAM phera zo ? dAdAzrI : kaMjUsa phakta lakSmIno ja hoya. lobhiyo to badhI ja bAjuethI lobhamAM hoya. mAnano paNa lAbha kare ane lakSmInoya kare. A lobhiyAne badhI ja dizAmAM lobha hoya te badhuM ja tANI jAya. kIDIo jo jIvaDAnI pAMkha hoya toya bhegI thaIne tANI jAya. lobhiyAnuM saravaiyuM zuM ? bheLuM kare. te paMdara varasa cAle eTaluM kIDI bheLuM kare. tene bheLuM karavAnI eka ja tanmayatA. temAM koI vacce Ave to karaDIne marI phITe. te kIDI AkhI jiMdagI daramAM bheguM kare ne UMdara bhaI maphatanuM khAnArA eka ja miniTamAM badhuM ja khAI jAya ! praznakartA : dAdA, kaMjUsAI ane karakasaramAM phera kharo ? dAdAzrI : hA. bahu phera. hajAra rUpiyA mahine kamAto hoya to Aso rUpiyAno kharca rAkhavo ane pAMcaso AvatA hoya to cArasono kharca rAkhavo, tenuM nAma karakasara. jyAre kaMjUsa cArasonA cAraso ja vApare, pachI bhalene hajAra Ave ke be hajAra Ave. e TeksImAM nA jAya. karakasara e to Ikonomiksa (arthazAstra) che. e to bhaviSyanI muzkelI dhyAnamAM rAkhe. kaMjUsa mANasane dekhIne bIjAne cIDha caDhe, ke kaMjUsa che. karakasariyA mANasane joIne cIDha nA caDhe. jo ke karakasara ke kaMjUsa e rileTiva che. lAphA mANasane karakasariyoya nA game. A badho Dakho saMsAramAM bhrAMtinI bhASAmAM rahelo che ke lAphA nA thavuM joIe. paNa karakasariyA mANasane game teTaluM kahIe toya e nA choDe. ane pAjI mANasa karakasara karavA jAya toya pAjI rahe. lAphApaNuM ke kaMjUsapaNuM e badhuM sahaja svabhAve che. game teTaluM kare toya vaLe nahIM. prokata guNa badhA viSayanI bAbatamAM jagatamAM bhAre aNasamaja cAle che. zAstro kahe che ke, viSaya e viSa che. keTalAka loka paNa kahe che ke, viSaya e viSa che ane te mokSe nA javA de. ame ekalA ja kahIe chIe ke, 'viSaya e viSa nathI, paNa viSayamAM nIDaratA e ja viSa che. mATe viSayothI Daro." A badhA viSayomAM nIDaratA rahevI e ja viSa che. nIDara kyAre rahe ke be-traNa sApa AvatA hoya, te vakhate tamAro paga nIce hoya ane tamane Dara nA lAgato hoya to paga nIce rAkho paNa Dara lAgato hoya to paga upara laI levo. paNa jo tamane Dara nA lAgato hoya ane paga UMcA ja nA lo to, pUrNa jJAnI-kevaLa jJAnInI nizAnI che. paNa pUrNa nathI thayA tyAM sudhI tame jAte ja DarIne paga UMcA laI lo cho. mATe tamane viSayomAM nIDara rahevA tharmomiTara ApIe chIe. jo sApa samakSa tuM nIDara rahI zakato hoya to viSayomAM nIDara raheje. ane tyAM jo Dara lAgato hoya, paga UMcA karI leto hoya to viSayothI paNa Darato raheje. viSayomAM nIDara thavAya ja nahIM. bhagavAna mahAvIra paNa viSayothI DaratA ane ame paNa DarIe chIe. viSayomAM nIDaratA eTale to bephAmapaNuM kahevAya. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 161 162 AptavANI-1 jagata kahe che ke viSayo mokSe nA javA de. alyA, tame nathI, viSaya eTale aMgrejImAM sajekTa kahevAya. A jagatamAM anaMta sajja che. jo viSayo ja mokSe jatAM naDatA hoya to koI mokSe jaI zakyuM ja nA hota ! bhagavAna mahAvIra mokSe gayA to temane viSaya nA naDyA ne tamane ja kema naDe che? viSayo nathI naDatA, tamArI ADAIo ja tamane mokSe jatA naDe che ! anaMta viSayomAM bhagavAna nirviSayI rahIne mokSe gayA ! kharI rIte AtmA pote nirviSayI che. mana-vacana-kAyA e viSayI che. e jo chUTA paDe to mana-vacana-kAyAnA anaMta viSayomAM pote 'zuddhAtmA' nirviSayI rahI mokSe jaI zake. AtmA pote nirviSayI te viSayo kevI rIte bhogave ? jo te viSayo bhogave to te kyAreya mokSe nA jaI zake. kAraNa ke teno anvaya guNa (kAyamano sAthe rahenAro) thaI gayo kahevAya. kampAunDa svarUpa thaI gayuM kahevAya. e to siddhAMtanI viruddha kahevAya, virodhAbhAsa kahevAya. AtmA kyAreya koI paNa viSaya bhogavI nA zake. mAtra bhogavyAno bhrAMtithI ahaMkAra kare che ke, meM bhogavyuM. basa, tethI ja badhuM aTakyuM che. jo A bhrAMti bhAMge to pote anaMta viSayomAMya nirviSayI padamAM rahe ! viSaya kone kahevAya ? je je bAbatamAM mana praphullita thAya, te viSaya che. mana-buddhi-citta ane ahaMkAra jemAM jemAM tanmayAkAra thAya, te viSaya che. ekAkAra jyAM thAya, te viSaya che. viSayonA vicAra Ave te svAbhAvika che. e paramANunuM galana che. pUrve karelA pUraNanuM ja galana che. paNa temAM tuM tanmayAkAra thayo, emAM tane TesTa lAgyo, te viSaya che. te nukasAnakartA che. viSaya zAnuM nAma gaNAya ? bIgInIMgamAMya game ane enDamAMya game, enuM nAma viSaya ! viSaya e vastu nathI paNa e to paramANuno phorsa che. je je paramANune te atyaMta bhAve karIne, tanmaya thaIne kheMcyA, tenuM galana thAya tyAre pAcho tuM teTalo ja tanmayAkAra thAya te viSaya che. pachI te game te sajekTa hoya. loka ItihAsano viSaya le che ne teno viSayI bane che. bhUgoLano viSayI bane che. emAM ja racyopacyo rahe che, te badhA ja viSaya che. tema jeNe tapano viSaya lIdho, tyAgano viSaya lIdho ne temAM ja ekAkAra rahyA teya viSaya che. alyA, viSayo laI viSayI banIne mokSa zI rIte thaze ? nirviSayI thA to mokSa thaze. je tane sAMbhara sAMbhara kare te viSaya. A bhajiyAM ke dahIMvaDAM khAvAno vAMdho nathI ane tame je te sAMbhara sAMbhara karyA, ke koI dahADo AvAM pharI banAvajo tema kahyuM, te viSaya che. sinemA joyo ane temAMnuM kAMI paNa yAda pharI nA AvyuM to te viSaya nA kahevAya. pharI yAda nA Ave eTale teno nikAla thaI gayo kahevAya ane pharI yAda AvyuM eno artha tanmaya thayelo, eTale te viSaya kahevAya. viSayo keTalI jAtanA ? anaMta jAtanA. gulAbanuM phUla gamatuM hoya te bagIcAmAM dekhyuM ne doDadhAma karI mUke, te viSaya, jene je yAda Ave te viSaya. hIrA yAda AvyA kare te viSaya. ane lAvyA pachI yAdagIrI baMdha thAya to samabhAve nikAla thAya. paNa jo pharI kyAreya yAda Ave to nikAla nA thayo kahevAya, te viSaya ja kahevAya. IcchA thavI e svAbhAvika che paNa IcchA karyA karavI e avarodhakartA che, nukasAnakartA che. strIo sADI jue ne sAMbhara sAMbhara kare, te teno viSaya kahevAya. jyAM viSaya saMbaMdha tyAM vikhavAda thAya. mokSe javAnuM thAya tyAre viSayo sAmethI DhagalAbaMdha AvIne paDe che. A 'dAdA bhagavAnano mokSamArga anaMta viSayomAM nirviSayI pada sahitano mokSamArga che. viSayonI ArAdhanA karavA jevI nathI ane tenAthI bhaDakavA jevuMya nathI, tenI cIDheya karavA jevI nathI. hA, sApa AgaLa tuM kevo cetIne cAle che ? tema viSayothI cetato raheje ! nIDara nA thaIza. jyAM sudhI AtmajJAna pragaTa nA thAya tyAM sudhI viSaya koIneya choDe nahIM. kAraNa kartAbhAva, ahaMkAra jAya ja nahIM. vItarAgatA jeno sajekTa hoya te vItarAgane samajI zake paNa jeno Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 163 164 AptavANI-1 sajjekTa kaSAya che, te vItarAgane kyAMthI samajI zake ? jJAna nA hoya ne jo eka avatAra viSayano vahIlakaoNka vAsI de, toya bIjo avatAre khullo thaI jAya. jJAna vinA viSaya chUTe ja nahIM. che. eka mA che ane eka patnI che, tyAM mA upara kema bhAva nathI Avato ? kAraNa ke viSaya e viSaya ja nathI. bhrAMti e ja viSaya che. A viSayo jo baMdha karavA hoya to teno upAya batAvuM. A viSayo e oTomeTika kemerA che, temAM philma paDavA dezo nahIM. 'zuddhAtmA'no ja phoTo pADI lejo. bAkI viSaya e vastu ja nathI. AmAM to bhalabhalA brahmacArIo, pheMpheM thaI gayA che ke, A zuM che ? je jemAM racyA-pacyo rahe, te viSaya. te AgaLathI aMdha ane pAchaLathI paNa aMdha. bIjuM kazuM ja dekhAya nahIM, mohAMdha kahevAya ! viSayanI yAcanA karatAM jene marI javAnuM lAge, te A jagatane jItI zakee sauthI uttama mAnabhera lAIpha kahevAya. rogISTha deha viSayI vadhAre hoya. nIrogIne sthiratA vadhAre hoya. viSayanI ArAdhanAnA phaLamAM viSaya ja maLe. grahaNanI ArAdhanAnuM phaLa tyAga maLe ane tyAganI ArAdhanAnuM phaLa grahaNa maLe. tyAganuM pratipakSI grahaNa che. jyAM pratipakSI che te sarva viSaya che. bhagavAna kahe che ke, kanTrolamAM nathI te viSayo che. 'huM viSaya bhogavuM chuM" tevo ahaMkAra kare che. jo tuM viSaya bhogavato hota to tane saMtoSa thavo joIe paNa tevuM nathI. 'viSaya' e viSayane bhogavato nathI. e to paramANuno hisAba che. dareka Indriya potAnA viSayamAM nipuNa che paNa bIjA viSayamAM nipuNa nathI. nAkane jalebI cakhADIe to gaLI lAge ? paramANuono hisAba hoya ne te cUkate thAya te viSaya nathI. paraMtu temAM tanmayatA, te ja viSaya che. temAM indriyono paNa kaMI ja rola nathI. te to mAtra kanve kare che. tethI ja ame kahIe chIe ke indriyonA viSaya jIte te jitendriya jIna nathI paNa jenI dRSTi draSTAmAM paDI gaI, jenuM jJAna jJAtAmAM AvI gayuM te jitendriya jIna che ! bhagavAna mahAvIra paNa Ama ja kahetA hatA. | viSayanuM biginiMga zuM ? mohabhAve strIne jovI te, mUrNita bhAve jovI te. paNa zuM dareka strIne mUchita bhAve jovAya che ? ekane joIne vicAra Ave che ne bIjIne joIne vicAra nathI AvatA, to dhera Ijha samathIMga roMga. jo strIne jotAM ja jhera caDhe evuM hoya to dareka strIne jotAM ja jhera caDhe. jo strI ja rUTa kaoNjha hoya to, badhI ja strIone jotAM jhera caDhavuM joIe, paNa tema nathI. e to amuka ja paramANuthI paramANunuM AkarSaNa hoya che. jyAM sudhI viSayanuM eka paNa paramANu haze, tyAM sudhI syAdvAda vANI nIkaLaze nahIM. jAnavarone je viSayonI IcchA ja nathI tenI IcchA manuSyo niraMtara kare che. viSayo jo viSaya ja hoya to eka jagyAe be strI beThI viSayothI roga thatA nathI, paNa viSayomAM lobha pese che tyAre ja roga pese che. loka viSayone DAma de che. mUA, viSayone zuM kAma DAma de che ? viSayamAM je lobha che tene DAma de ne ? viSayo nathI naDatA paNa viSayomAM lobha naDe che. rasoImAM kaheze ke mAre maracAM vagara nahIM cAle, amuka vagara nahIM cAle, phalANuM to joIze ja, te lobha che. eTale ja viSaya che ane te eTale ja roga che. krodha-mAna-mAyA-lobha e ja roga karanAra che. baLatarAne laIne loka viSaya bhogave che, paNa jo vicAra kare to viSaya nIkaLe tema che. jo A deha uparanI cAmaDI kADhI nAkhelI hoya to rAga thAya ? A to cAmaDInI cAdara ja DhAMkI che ne ? ane peTa to maLapeTI che. cIre to maLa ja nIkaLe. A hAtha parathI cAmaDI nIkaLelI hoya ne paru nIkaLatuM hoya to hAtha aDADavAnuM game ? nA aDADe. A badhuM avicAra karIne ja che. moha to gAMDapaNa che ! avicAra dazAne laIne moha che. moha e narI baLatarA che. A gaLyuM khAva pachI cA pIvo to moLI lAge ne ? cAne anyAya nathI karatA ? cA to gaLI che, paNa moLI kema lAge che ? kAraNa ethI Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 165 166 AptavANI-1 gaLyuM pahelAM cAkhyuM che, tema ame anupama mIThAzavALuM jJAna ApIe chIe pachI tamane jagatamAM tamAma viSayI sukho mIThAM hovA chatAM moLAM lAgaze. lokomAM kahevata che ke, TADhiyo tAva caDhe, meleriyA thAya tyAre dUdhapAka kaDavo lAge che. te tenuM moTuM kaDavuM che tethI kaDavuM lAge che. temAM dUdhapAkano zo doSa ? tema amArA ApelA "akrama jJAnathI jema tAva utaraze, tyAre AkhA jagatanA viSayo nirasa thatAM jatAM lAgaze. viSayo nirasa thatA javA e tharmomiTara che, potAno tAva to khabara paDe ! 'kramika mArga'mAMya viSaya nirasa lAgatA jAya paNa te ahaMkAra karIne nirasa lAge, paNa te pAchA sAmA AvavAnA. paNa amArA "akrama mArga'mAM Dakho ja nahIM ne ! ame to viSayonA sAgaramAM nirviSayI chIe ! nirviSayI eTale jaLakamaLavatuM. ame to A dehanuM svAmIpaNuM choDI dIdhuM che eTale amane kazuM aDe nahIM ke naDe nahIM. amane to svAmItvapaNAno abhAva che. amArA mahAtmAonuM mAlikIpaNuM paNa ame laI lIdhuM che ane tethI teo jaLakamaLavat rahI zake. cItare che pudgala, paNa temAM tame pote tanmayAkAra thayA to, tame sahI karI ApI dIdhI. paNa tanmayAkAra nA thAya ane mAtra jue ja ane jANe to te chUTo ja che. mane ko'ke pUchayuM ke, "A koTa Avo kema paheryo che ?" meM kahyuM, A amAro nirviSaya viSaya che." vyAkhyAnano ane saMsArIoe saMsAranA viSayonI ArAdhanA karavA mAMDI che ne pAchA kahe che ke, puruSArtha karIe chIe ! jJAnIne pUcha to kharo ke, puruSArtha che ke zuM che ? mUo, pharajiyAtane marajiyAta mAnI beTho che. muA, ArAdhanA viSayonI karo cho ane khoLo cho nirviSayIne (AtmAne) ! alyA, kyAreya pAra nahIM Ave. te je je kaMI karyuM ne temAM ahaMkAra karyo, tanmaya thayo, ebava normala thayo, te badhA ja viSaya che. AvuM sAcuM jJAna koIne samajAtuM nathI. tethI avaLe raste dorAya che. temAM temano doSa nathI. A to jema che tema kahevuM paDe che ane te atyaMta karuNA AvavAthI vANI nIkaLe che. bAkI amAre jJAnI puruSane te AvAM kaDavA zabdo vAparavAnA hoya ? paNa zuM thAya ? A vicitra kALane lIdhe sAco mArga maLato nathI, te dekhADavA AvI kaDaka vANI nIkaLe che ! bAkI jJAnI puruSa to karuNAnA sAgara hoya. viSayane AhvAna karavA jevuM nathI. polIsavALo pakaDIne laI jAya ane be divasa bhUkhyA rAkhIne mArI-ThokIne baLajabarIthI mAMsa khavaDAve tevuM viSaya mATe hovuM joIe ane to ja gunegArI sahetuka nathI. na chUTake viSayo hovA joIe. viSaya-aviSaya e parasattA che. jANI-joIne polIsavALA joDe javAnI IcchA thAya ? nA thAya. baLajabarInA viSayo e viSaya nathI, paNa svecchAe viSaya bhogavyA vagara vicAra karyo te viSaya che. A to bhagavAnano nyAya che ! dehe viSaya bhogavyo to te mukta thayo ane mana viSaya bhogave to bIja paDyuM. avasthita thayo te vyavasthita thaze ja. viSayonI baLatarA pAra vagaranI jagatamAM cAlI rahI che. sArAmAM sArAM kapaDAM paherIne bIjAne bIja pADavAnuM nimitta bano, toya pemenTa karavuM paDaze. viSayanuM pRthakkaraNa buddhithI vicAro toya gaMdavADo lAgaze. jyAM lapasyo te viSaya. be prakAranA viSaya : eka viSaya ane bIjo nirviSaya viSaya. je viSayamAM dhyAna nA hoya, bilakula lakSa ja nA hoya, enuM nAma nirviSaya viSaya. jene je viSayamAM dhyAna hoya temAM te bahu ja cokkasa, temAM to vizeSa hoya ja. loka potapotAnA viSayamAM ja masta hoya che ane tyAM ja teo bAghA jevA dekhAtA hoya che. kAraNa ke temAM ja tanmayAkAra thayA che. AtmA nirviSayI che. AkhuM jagata viSayothI bhareluM che, temAM jene je viSayo pasaMda AvyA tenI ja ArAdhanA karavA mAMDI che. dA.ta. tapasvIoe tapano viSaya pasaMda karyo, tyAgIe tyAgano, vyAkhyAnakAroe acetana joDeno viSaya sAro paNa mizra cetana joDeno khoTo. tamAre chUTavuM hoya toya sAmuM mizra cetana rAga-dveSI hovAthI tamane jhaTa chUTavA nA de. jyAre acetana to vItarAga ja che. tame choDyuM eTaluM chUTuM. tamArI vAre vAra. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 167 168 AptavANI-1 AyuSyanI mUDI zvAsocchavAsanA kAunTa upara AdhAra rAkhe che. jyAM vadhAre zvAsozvAsa vaparAya tyAM AyuSyanI mUDI vaparAtI jAya. krodha-mAna-mAyA-lobha-moha-kapaTamAM zvAsocchavAsa vadhAre vaparAI jAya che ane daihika viSayomAM paDyo hoya to bhayaMkara vaparAya che. tethI ja vyAvahArika mANasone kahuM chuM ke, bIjuM kAMI nA thaI zake to nA karo, paNa lakSmI ane vIryanI IkonomI karajo. A be jagata vyavahAranA mukhya pAyA che. dArUne kharAba kahyo che, kAraNa ke te viSaya bhaNI laI jAya karoDo avatAreya pAra nA Ave tevA anaMta viSayo che. temAM paDIne te badhA viSayo bhogavavA chatAM, ame amArA mahAtmAone nirviSayI banAvyA che ! loka viSaya mATe nathI jIvatA paNa viSayanA ahaMkArane poSavA jIve je je viSayano ahaMkAra lAvyo che tenA paramANu dehamAM che. ame amArA mahAtmAonA viSayonA ahaMkArane kADhI nAkhyo che, chatAM pahelAMnA paramANu bharAyelA che te phaLa ApIne jatA raheze. je je viSayano ahaMkAra bharelo, te te viSaya sAmo Avaze. je je viSayano ahaMkAra nirmaLa thayo che, te te viSayo nahIM Ave. jyAre bAhya ahaMkAra saMpUrNa nirmULa thaze ane paramANu paNa phaLa ApIne cAlyAM jaze, tyAre deha jato raheze. paramANu e paramANuno samabhAve nikAla thaze, tyAre A dehano paNa mokSa thaze ! jagatanA rileTiva dharmo abaMdhane vize baMdha mAne che ane jenAthI jene baMdha thAya che tenuM temane bhAna ja nathI. A sUkSma vAkya che. samajavuM agharuM che. AkhuM jagata viSayonuM jJAna jANe che. je viSaya bhaNyo tenuM jJAna jANe che. mUA, je viSaya bhaNyo teno ja viSayI thayo. A to rileTiva dharmomAM pAMca ja viSaya jaNAvyA che, paNa viSayo to anaMta che. ebnormala eTale ke ebava normala ke bilo normala thayo, eTale viSayI thayo. viSayI thayo eTale 'jagata jJAna'mAM paDyo kahevAya, AtmajJAna' tyAM nA hoya. prema ane Asakti ghaDI caDhe ghaDI Utare, vaha to prema nA hoya, aghaTa prema hade base, prema kahIe soya.' - kabIra sAco prema kone kahevAya ? je kyAreya vadhaya nahIM ne ghaTeya nahIM. niraMtara ekasarakho, ekadhAro ja rahe te sAco prema. 'zuddha prema te ja pragaTa paramezvara prema che.' | bAkI je prema vadha-ghaTa thayA kare te prema nA kahevAya, Asakita kahevAya. jJAnIno prema te zuddha prema che. Avo prema kyAMya jovA nahIM maLe. duniyAmAM jyAM tame juo cho te badho ja prema ghATavALo prema. bairIbhAyaDAno, mA-bApano, bApa-dIkarAno, mA-dIkarAno, zeTha-nokarano darekano prema ghATavALo hoya. ghATavALo che e kyAre samajAya ke jyAre e prema phrezcara thAya. jayAM sudhI mIThAza varte tyAM sudhI kAMI nA lAge, paNa kaDavATa UbhI thAya tyAre khabara paDe. are, AkhI jiMdagI bApanI saMpUrNa AmanyAmAM rahyo hoya ne eka ja vakhata gussAmAM, saMjogavazAta jo bApane beTo 'tame akkala vagaranA cho' ema kahe, to AkhI jiMdagI mATeno saMbaMdha tUTI jAya. bApa kahe, tuM mAro beTo nahIM ne huM tAro bApa nahIM. jo sAco prema hoya to e kAyama mATe tevo ne tevo ja rahe, pachI gALo bhAMDo ke jhaghaDo kare. e sivAyanA premane to sAco prema zI rIte kahevAya ? ghATavALo prema tene ja Asakti kahevAya. e to vepArI ane grAhaka jevo prema che, sodAbAjI che. jagatano prema to Asakti kahevAya. prema to tenuM nAma kahevAya ke, joDe ne joDe rahevAnuM game. tenI badhI ja vAta game. temAM ekzana enDa rIekzana nA hoya. zuddha prema e ja paramAtmA che. premapravAha to sarakho ja vahyA kare. vadha-ghaTa nA hoya, pUraNagalana nA hoya. Asakti pUraNa-galane svabhAvanI hoya. jyAM sUI gayA tyAMno ja Agraha thaI jAya. caTAImAM sUto hoya to teno Agraha thaI jAya ne DanalopanA gAdalAmAM sUto hoya to teno Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 169 170 AptavANI-1 paramANumAM deha kheMcAya, te Asakti che. Asakti to ebava normala ane bIlo normala paNa hoI zake. prema normAliTImAM hoya, ekasarakho ja hoya, temAM koIpaNa jAtano pheraphAra thAya ja nahIM. Asakti e to jaDanI Asakti che. cetananI to nAmeya nathI. Agraha thAya. caTAI para sUvAnA AgrahavALAne gAdalAmAM sUvADo to tene UMgha nA Ave. Agraha te ja viSa che ane nirAgrahatA e ja amRta che. nirAgrahIpaNuM jyAM sudhI utpanna nA thAya tyAM sudhI jagatano prema saMpAdana nA thAya. zuddha prema nirAgrahatAthI pragaTe che ane zuddha prema te ja paramezvara che. oLakhyA vinAno prema nAzavaMta che ane Aje badhI oLakhANa che te prAkRta che, prakRtinI che. ane te prAkRta guNone laIne prema thAya te prema zuM karavAno ? zuddha premathI badhA ja daravAjA khUle. guru sAthenA premathI zuM nA maLe ? manuSyo to rUpALA hoya to ya ahaMkArathI kadarUpA dekhAya. rUpALA kyAre dekhAya ? tyAre kahe, premAtmA thAya tyAre. tyAre to kadarUpoya rUpALo dekhAya. zuddha prema pragaTa thAya tyAre ja rUpALo dekhAvA lAge. jagatanA lokone zuM joIe che ? mukta prema. jemAM svArthanI gaMdha ke koI prakArano ghATa nA hoya. saMsAramAM A jhaghaDAne lIdhe ja Asakti thAya che. A saMsAramAM jhaghaDo to AsaktinuM viTAmina che. jhaghaDo nA hoya to vItarAga thavAya. bhagavAna kahe che ke, dveSa pariSaha upakArI che. prema pariSaha kadI ja nahIM chUTe. AkhuM jagata prema pariSadamAM phasAyeluM che. mATe darekane jALIe rahIne 'jaya zrIkRSaNa' karIne chUTI jajo. koInA tarapha prema rAkhazo nahIM ane koInA premamAM phasAzo nahIM. premane tarachoDIne paNa mokSe nA javAya. mATe cetajo ! mokSe javuM hoya to virodhIono to upakAra mAnajo. prema kare che te ja baMdhanamAM nAkhe che jyAre virodhIo upakArIhelpIMga thaI paDe che. jeNe ApaNI upara prema DhoLyo che tene tarachoDa nA lAge tema karI chUTavuM, kAraNa e premanI tarachoDathI saMsAra Ubho che. vyavahAramAM abhedatA rahe tenuM kAraNa paNa hoya che. e to paramANu ane AsaktinA guNo che, paNa temAM kaI kSaNe zuM thaze te kahevAya nahIM. jyAM sudhI paramANu maLatAM Ave tyAM sudhI AkarSaNa rahe, tethI abhedatA rahe. ane paramANu maLatA nA Ave to vikarSaNa thAya ane vera thAya. mATe Asakti hoya tyAM vera hoya ja. AsaktimAM hitAhitanuM bhAna nA hoya. premamAM saMpUrNa hitAhitanuM bhAna hoya. A to paramANuonuM sAyansa che. temAM AtmAne kazI ja levAdevA nathI. paNa loka to bhrAMtithI paramANunA kheMcANane mAne che ke, 'huM kheMcAyo'. AtmA kheMcAya ja nahIM. AtmA jemAM jemAM tanmayAkAra thato nathI, teno tene tyAga valya kahevAya. kartutvanuM abhimAna e ja Asakti. ApaNane to dehanI Asakti ane AtmAnI anAsakti hoya ! ecasla laoN - 'bhogave tenI bhUla' A jagatanA nyAyAdhIza to Thera Thera hoya che paNa karma jagatanA kudaratI nyAyAdhIza to eka ja 'bhogave tenI bhUla'. A eka ja nyAya che, tenAthI AkhuM jagata cAlI rahyuM che ane bhrAMtinA nyAyathI saMsAra Akhoya Ubho rahyo che. eka jaNanuM gajavuM kapAyuM. te bhrAMtino nyAya zuM kare jenuM gajavuM kapAyuM hoya, tene AzvAsana ApavA nIkaLI paDe. arere ! bicArAne duHkha AvI paDyuM ! ema karIne poteya duHkhI thAya ane corane seMkaDo gALo A Asakti te dehano guNa che. paramANuono guNa che. te kevo che ? lohacuMbaka ane TAMkaNIne jevo saMbaMdha che tema. dehane phITa thAya tevA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 171 172 AptavANI-1 varasAve. jyAre kudaratI nyAya, asala nyAya zuM kahe che ? alyA, pakaDo, pakaDo Ane, jenuM gajavuM kapAyuM che tene. cora ane zAhukAra e bemAM atyAre bhogavyuM koNe ? jeNe 'bhogavyuM tenI bhUla.' gajavuM kApanAro to pakaDAze tyAre cora kahevAze. atyAre to e laherathI hoTalamAM cA-nAsto kare che ne ! enI bhUla to jyAre e pakaDAze tyAre bhogavaze. paNa atyAre koNa bhogavI rahyuM che ? jenuM gajavuM kapAyuM che. mATe kudaratI nyAya kahe che ke, bhUla AnI. pahelAM teNe bhUla karelI tenuM phaLa Aje AvyuM ne tethI ja te lUMTAyo ane tethI ja te Aje bhogave che. necarala korTamAM je loM cAlI rahyo che - necarala laoN, te ja ame Aje ahIM khullaMkhullAM kahIe chIe ke 'bhogave tenI bhUla.' potAnI bhUlanA ja mAra khAya che. paththara nAkhyo tenI bhUla nahIM, je bhogave, jene vAgyo, tenI bhUla ! tamArI AjubAjunAM chokarAM-chaiyAMnI game te bhUlo ke kukRtyo haze paNa tamane tenI asara thaze nahIM, to tamArI bhUla nahIM. ane tamane asara thAya to tamArI ja e bhUla, evuM nakkI samajI lejo. jeno vadhAre doSa te ja A jagatamAM mAra khAya che. mAra koNa khAya che te joI levuM. je mAra khAya che te ja doSita che. je kaDavATa bhogave te ja kartA. kartA te ja vikalpa. A mazInarI hoya ne pote banAvelI hoya ane temAM gIara vahIla hoya, temAM potAnI AMgaLI AvI jAya to te mazInane tame lAkha kaho ke bhaI, mArI AMgaLI che, meM jAte tane banAvyuM che ne ! to zuM e gIara hIla AMgaLI choDe ? nA choDe. e to tamane samajAvI jAya che ke bhaI, AmAM mAro zo doSa ? te bhogavyuM mATe tArI bhUla. AvI ja bahAra badheya cAlatI mazInarI mAtra che. A badhAMya gIara mAtra che. gIara nA hota to AkhA muMbaI zaheramAM koI bAI tenA dhaNIne duHkha nA deta ane koI dhaNI tenI bairIne duHkha nA deta. potAnuM ghara to badhAya sukhamAM ja rAkhata paNa ema nathI. A chokarAM-bakarAM, dhaNI-baeNrI, badhAM ja mazInarI mAtra ja che, gIara mAtra che. kudaratI nyAya to gunegAra hoya tene ja daMDe. gharamAM sAta mANaso sUtA hoya paNa sApa to gunegAra hoya tene ja karaDe. evuM che A badhuM. 'vyavasthita' ! bhogave tenI bhUla'nA nyAyamAM to bAranA nyAyAdhIzanuM kAma ja nahIM. emane zuM kAma bolAvavAnA hoya ? bahAranA nyAyAdhIza to lavAda kahevAya ane lavAda zuM kare ? pahelAM to AvIne kahe, cA-nAsto lAvo. pachI dhIre rahIne dhaNI-dhaNiyANIne kahe ke, akkalanA kothaLA cho te AvI bhUla karI ! lavAda potAnI AbarU-akkala DhAMkelI rAkhe ane bIjAnI khullI kare. A kudaratI nyAyamAM to koI nyAyAdhIza ja nahIM ! ApaNe ne ApaNe ja nyAyAdhIza, ApaNe ja vakIla ane ApaNe ja asIla. te pachI potAne phAvato ja nyAya kare ne ! te mUo, niraMtara bhULyo ja kare. paNa vAya to konI pAse karAvAya ? jJAnI puruSa pAse ke jemane potAnA deha mATe paNa pakSapAta nathI hoto ! A pote ja nyAyAdhIza ne pote ja gunegAra ne pote ja vakIla, te nyAya kaI bAju laI jAya ? potAnI bAju ja. A to Amane Ama jIva baMdhAyA kare che. ahIMthI nyAyAdhIza bole che ke tamArI bhUla thaI che te pAcho mahIMno ja vakIla vakIlAta kare che AmAM mAro zo doSa ? ema karIne jAte ja baMdhanamAM Ave ! potAnA Atmahita mATe jANI levuM joIe ke, konA doSe baMdhana che. 'bhogave tenI bhUla" eno ja doSa. dekhItI rIte cAlu bhASAmAM anyAya che paNa bhagavAnano nyAya to ema ja kahe che ke, 'bhogave tenI bhUla.' A 'dAdA' e jJAnamAM jema che tema joyuM che ke, "bhogave tenI ja bhUla' che. | 'bhogave tenI bhUla' ! eTaluM jo pUrepUruM samajAyane toya e mokSe laI jAya ! A je lokonI bhUla jue che e to sAva khoTuM che. potAnI bhUlane laIne nimitta maLe che. A to pAchuM jIvatuM nimitta maLe to tene bacakAM bhare ne A kAMTo vAgyo hoya to zuM kare ? cAra rastA para kAMTo paDyo hoya ne hajAro mANaso jAya paNa koIneya aDe nahIM, paNa caMdubhAI jAya te kAMTo vAMko hoya toya tene page vAge. 'vyavasthita' to kevuM che? Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 174 AptavANI-1 jene kAMTo vAgavAno hoya tene ja vAge. badhA ja saMyogo bhegA karI Ape paNa emAM nimittano zo doSa ? jo koI paNa mANasa davA chAMTIne udharasa khavaDAve to tene mATe vaDhamvaDhA thaI jAya, jyAre maracAMno vaghAra UMDe ne Udharasa Ave to kAMI vaDhamvaDhA kare che ? A to pakaDAyo tene vaDhe. nimittane bacakAM bhare. jo hakIkata jANIe ke karanAra koNa ane zAthI thAya che, to pachI rahe kazI bhAMjagaDa ? cIkaNI mATImAM bUTa paherIne phare ne lapase temAM doSa kono? tAro ja ! samajaNa nahotI paDatI ke ughADA page pharIe to AMgaLA bharAya ne paDAya nahIM ! AmAM doSa kono ? mATIno, bUTano, ke tAro ? sAsu vahune vaDhe toya vahu sukhamAM hoya ane sAsune ja bhogavavAnuM hoya tyAre bhUla sAsunI ja ! jeThANIne saLI karI ne bhogavavuM paDe te ApaNI bhUla ane saLI nA karI chatAMya e ApavA Ave to te pAchalA bhavanuM kazuMka bAkI haze te cUkavavA ApyuM. tyAre tame pAchI pharIthI bhUla nA karatAM. nahIM to pharIthI bhogavavuM paDaze ! mATe chuTavuM hoya to te je je kaMI kaDavuM-mIThuM Ape (gALo vagere) te jame karI lejo. hisAba cUkate thaI jaze. A jagatamAM hisAba vagara to AMkheya bhagI nA maLe, to bIjuM badhuM hisAba vagara te thatuM haze ? tame jeTaluM jeTaluM, jene jene ApyuM haze, teTaluM teTaluM, tamane te pAchuM Apaze. tyAre tame jame karI lejo. khuza thaIne, ke hAza ! have copaDo pUro thaze. nahIM to bhUla karazo to pAchuM bhogavavuM paDaze ja. sAmAnuM ja moTuM tamane caDheluM dekhAyuM, to te tamArI bhUla. tyAre tenA 'zuddhAtmA'ne saMbhArIne enA nAmanI mAphI mAMga mAMga karI hoya to RNAnubaMdhamAMthI chuTAya. je du:kha bhogave tenI bhUla ane sukha bhogave to e enuM InAma. bhrAMtino kAyado nimittane pakaDe. bhagavAnano kAyado, riyala kAyado ekajhekTa. e to jenI bhUla hoya tene ja pakaDe. A kAyado ekkekTa che ane temAM koI pheraphAra karI zake tema che ja nahIM. evo koI jagatamAM kAyado nathI ke je koIne bhogavaTo ApI zake ! sarakArano kAyado nA ApI zake. A to bhogave tenI bhUla. bhogavyuM enA parathI hisAba nIkaLI jAya ke keTalI bhUla hatI ! gharamAM dasa mANaso hoya, temAM bene ghara kema cAlatuM haze teno vicAra sarakhoya nathI Avato, bene gharamAM helpa karIe tevo vicAra Ave che ne be jaNA helpa kare che ane eka te Akho dahADo ghara zI rIte calAvavuM tenI ja ciMtAmAM rahe che ane be jaNa ArAmathI UMdhe che. to bhUla konI ? mUo, bhogave enI ja. ciMtA kare tenI ja. je ArAmathI UMdhe che tene kazuM ja nahIM. A AkhuM jagata 'ApaNI' mAlikInuM che. ApaNe 'pote brahmAMDanA mAlika chIe ! paNa ApaNI bhUlathI baMdhAyelA chIe. bhogavavuM kema paDyuM te khoLI kADhane ! A to ApaNI bhUle baMdhAyA chIe. kaMI lokoe AvIne bAMdhyA nathI. te bhUla bhAMge pachI mukta. ane kharekhara to mukta ja che paNa bhUlane lIdhe baMdhana che. jyAM Avo cokhkho-nirmaLa nyAya tamane batAvI daIe chIe tyAM nyAyAkhyAyanuM vaheMcaNa kyAM karavAnuM rahe ? A bahu ja UMDI vAta che. tamAma zAstrono sAra kahuM chuM. A to 'tyAMnuM jajamenTa (nyAya) kevI rIte cAlI rahyuM che te ekkekTa kahuM chuM ke, "bhogave tenI bhUla." tijadoSa darzana derAsaramAM bhaI jAya ne roja bhagavAna AgaLa hAtha joDIne gAya, 'huM to doSa anaMtanuM bhAna chuM karuNALa." vaLI pAchA kahe, "dIThA nahIM nija doSa to tarIe koNa upAya.' te temane pUchIe, 'bhaI, tamArAmAM keTalA doSa rahyA che have ?" tyAre zuM kahe, "basa be-traNa ja rahyA che ! jarAka jarAka krodha thAya che ne thoDoka lobha che basa. bIjA have koI Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 175 176 AptavANI-1 doSa ja rahyA nathI." tyAre hamaNAM gAto hato ne ke, 'huM to doSa anaMtanuM bhAjana chuM karuNALa !" bhAI kahe, "e to gAvAmAM to gAvuM ja paDe ne ! paNa doSa to nathI ja.' ottArInI ! A to bhagavAnane ya te chetaravA mAMDyA ! bhagavAna zuM kahe che, ke jenAmAM be doSa hoya te to traNa ja kalAkamAM mokSe jAya ! A to moTA moTA mahArAjone, AcAryone koI pUche ke, tamArAmAM doSa keTalA ? to te kaheze ke, be-traNa haze. eTalA doSe to traNa ja kalAkamAM mokSe jAya. A to doSathI ahIM paDyA che ane jo pUchIe ke, bIjAnA doSa batAvo, to pAra vagaranA doSo batAve paNa potAno ekuya nA dekhAya. darekane bIjAnA doSa jotAM AvaDe. AtmA prApta thayA pachI ja potAnA doSa dekhAya, niSpakSapAtIpaNuM utpanna thaI jAya. jo potAnA doSo jotAM AvaDyA hota to moze pahoMcI gayA hota ane nA gayA hota toya jJAnI puruSa jeTalA UMcA sTeje pahoMcI gayA hota ! AmAM koI doSita nathI. A kALa ja evo che. saMjogavazAt badhuM thAya che, emAM emano zo vAMka ? koInAya avaguNa nA jovAya. jovA hoya to potAnA juone ! A to bIjAnI bhUlo joIe to magaja kevuM TAITa thaI jAya che ! enA karatAM bIjAnA guNo joIe to magaja kevuM khuza thaI jAya che ! sAmAnI bhUla nA dekhavI. ApaNI bhUlane sudhArI levI joIe. hisAba vagara to koI avaLuM nA bole. jo potAnI eka bhUla jaDe to bhagavAne tene mANasa kahyo che. je bhUlathI ghora jaMgalamAM vicarato aTake ne tene bhUla jaDe te mAnava che. enI bhUlane batAvanArane bhagavAne 'ati mAnava" (supara hyumana) kahyo che. A jagatamAM badhuM ja jaDe paNa potAnI bhUla nA jaDe. mATe ja potAnI bhUlo dekhADavA jJAnInI jarUra paDe. jJAnI puruSa ja evA sarva sattAdhArI che, ke je tamane tamArI bhUla dekhADI tenuM bhAna karAvI Ape ne tyAre ja e bhUla bhAMge. e kyAre bane ? jyAre jJAnI puruSano bheTo thAya ane tamane niSpakSapAtI banAve. tamArI jAta mATe paNa niSpakSapAtIpaNuM utpanna thAya tyAre ja kAma sare. svarUpanuM bhAna jyAM sudhI jJAnI puruSa nA karAvI Ape tyAM sudhI niSpakSapAtIpaNuM utpanna nA thAya. "jJAna" koInIya bhUla nA kADhe. buddhi sarvanI bhUla kADhe, sagA bhAInIya bhUla kADhe. praznakartA : 'dAdA', vyavahAramAM moTo nAnAnI bhUla kADhe, nAno enAthI nAnAnI bhUla kADhe bhU poInTanI athaDAmaNamAM, e kema ? dAdAzrI : A to evuM che ke moTo nAnAne khAI jAya. te moTo nAnAnI bhUla kADhe enA karatAM ApaNe kahIe, mArI ja bhUla. bhUla jo mAthe laI laIe to eno ukela Ave. ame zuM karIe ? bIjo jo sahana nA karI zake to ame amAre ja mAthe laI laIe. bIjAnI bhUlo nA kADhIe. te zA hAru bIjAne ApIe ? ApaNI pAse to sAgara jevaDuM peTa che. juone, A muMbainI badhI ja gaTaranuM pANI sAgara samAve che ne ? tema ApaNeya pI levAnuM. tethI zuM thaze, ke A chokarAMo upara, bIjA badhA upara, prabhAva paDaze. eya zIkhaze. bALakoya samajI jAya ke temanuM jeTalA doSo dekhAyA eTalA vidAyagIrI levA mAMDe. jJAnI puruSanI kRpA thAya eTale doSo dekhAvA mAMDe. pahelAM to pote anaMta doSanuM bhAjana che evuM jANe eTale doSo khoLavA mAMDe, tapAsa karavA mAMDe. te pachI doSo dekhAvA lAge. jo doSa nA dekhAya to te pramAda. e anaMta doSanuM bhAjana che evuM jANyuM eTale enI meLe doSa dekhAvA lAge. paNa A to baherA ane ghera cora peTho te zuM thAya ? pachI bhalene vAsaNa khakhaDe paNa saMbhaLAya to ne ! jeTalA doSo dekhAya eTalA vidAyagIrI levA mAMDe. je te cIkaNA hoya te be dahADA, traNa dahADA, pAMca dahADA, mahine ke varSe, paNa e dekhAya eTale cAlavA ja mAMDe. are, bhAgavA ja mAMDe, gharamAM jo cora peTho hoya to, te kyAM sudhI besI rahe ? mAlika jANato nA hoya tyAM sudhI. mAlika jo jANe ke tarata ja cora nAsavA mAMDe. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 177 sAgara jevaDuM peTa che. jeTaluM Ave teTaluM jame karI lo. vyavahAramAM niyama che, ke apamAna karanAra potAnI zakti ApIne jAya. tethI apamAna lai laie hasate mukhe. eka AMkha hAthathI dabAi gai hoya to caMdra be dekhAya che ne ? temAM bhUla konI ? evuM jagatanA lokonuM che. miniTe miniTe, samaye samaye bhUla kare che. niraMtara 52-samayamAM hoya che. pArakAM mATe ('sva' mATe nahIM) samaya kADhe che. potAnA mATe eka paNa samaya kADhyo nathI. potAne' oLakhe nahIM e badhA 'para-samaya.' potAne oLakhyA pachI 'sva-samaya'. lokonI dRSTi doSita thai gai che tethI sAmAnA doSa jue che ne potAnA nathI jotA. ApaNe to pahelI dRSTi nirdoSa karI nAkhavAnI. nirdoSa thayA ne nirdoSa joyuM. tamane koi doSita nA dekhAya to tame chUTyA. loko potAnI bhUlathI baMdhAyA che. phojadArI bhUla karI hoya to phojadArothI baMdhAyelo. koi mANasa potAnI bhUla nA dekhI zake. A karama, karama gAya che paNa karama zuM che tenuM tamane bhAna ja nathI. potAnAM karma eTale nijadoSa. AtmA nirdoSa che paNa nijadoSe karIne baMdhAyelo che. jeTalA doSo dekhAtA thayA teTalI mukti anubhavAya. koi koi doSane to lAkha-lAkha paDa hoya eTale lAkha-lAkha vAra joie eTale nIkaLatA jAya. doSa to mana-vacana-kAyAmAM bharelA ja che. A mana-vacana-kAyAno doSa to kSaNe kSaNe dekhAvo joie. A duSama kALamAM doSa vagara kAyA ja nA hoya. jeTalA doSa dekhAya eTalAM kiraNa vadhyAM kahevAya. A kALamAM A akrama jJAna to gajabanuM prApta thayuM che ! tamAre mAtra jAgRti rAkhIne bharelA mAlane khAlI karavAno che, dho dho karavAno che. jAgRti to niraMtara rahevI joie. A to divase AtmAne kothaLAmAM pUrI rAkhe to kema cAlaze ? doSo jotA jaine dhovAthI AgaLa vadhAya, pragati thAya. nahitara AjJAmAM rahevAthI lAbha to che, tenAthI 178 AptavANI-1 AtmA jaLavAi rahe. jAgRti mATe satsaMga ane puruSArtha joie. satsaMgamAM rahevA mATe pahelAM AjJAmAM rahevuM joie. nATakanI khoTa asara nA kare, to samajavuM ke chello nATakIya avatAra rahyo. nATakamAM gALa bhAMDe, paNa asara nA kare te jovAnuM. hisAba vagara to avaLuMya nA bole ne savaLuMya nA bole. sAcI vastu para abhiprAya Ape eTale tarata ja kAcuM paDe. satsaMgamAM jAta jAtano kacaro nIkaLe. sAmAnA doSa jue to kacaro vaLage. potAnA jue to nIkaLI jAya. ALasavALAne bIjAnI vadhAre bhUlo dekhAya. mo aMdhArI bhUlo ane aMdhArAmAM daTAI rahelI bhUlo nA dekhAya. jema jema jAgRti vadhe tema tema vadhAre ne vadhAre bhUlo dekhAya. sthULa bhUloya bhAMge, to AMkhanuM lAITa pheraphAra thaI jAya. bhAva zuddha rAkhavo. aMdhArAmAM karelI bhUlo aMdhArAmAM kyAMthI dekhAya ? bhUlo jema jema nIkaLatI jAya tema tema vANIya evI nIkaLatI jAya, ke koI be ghaDI sAMbhaLato rahe. sthULa bhUlo to sAmasAmI TakarAmaNa thAya eTale baMdha thaI jAya, paNa sUkSma, sUkSmatara, sUkSmatama eTalI badhI hoya che ke e jema jema nIkaLatI jAya tema tema mANasanI sugaMdhI AvatI jAya. aMdhArI bhUlo ane aMdhArI vAta enA karatAM kaThaNa mANasanI ajavALAnI bhUlo sArI, pachI bhalene jaththAbaMdha hoya. jyAre nA gamatI avasthAo AvI hoya, koI mAre, paththara paDe, tyAre bhUlo dekhAya. 'mArAmAM bhUla ja nathI' evuM to kyAreya nA bolAya. bolAya ja nahIM. 'kevaLa' thayA pachI ja bhUlo nA rahe. A bhUlo to aMdhArI bhUlo. jJAnI puruSa prakAza pheMke eTale dekhAya. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 enA karatAM ajavALI bhUlo sArI. IlekTrisiTIvALI hoya te dekhAya. puruSArtha zeno karavAno che ? puruSa thayA pachI 'zuddhAtmA'nuM lakSa beThA pachI puruSArtha ane svaparAkrama thAya. 179 naryo bhUlono ja bhaMDAra mahIM bharelo che. samaye samaye doSa dekhAya tyAre kAma thayuM kahevAya. A badho mAla tame bharI lAvyA, pUchayA vagarano ja ne ? zuddhAtmAnuM lakSa beThuM eTale bhUlo dekhAya. nA dekhAya e naryo pramAda kahevAya. kharI kasoTImAM jJAna UbhuM rahe. kAna kApatA hoya ne jJAna UbhuM rahe tyAre kharuM kahevAya. nahIM to badho pramAda kahevAya. jJAnI puruSa to eka ja kalAka UMdhe. niraMtara jAgRta ja rahe. khorAka ocho thaI gayo hoya, UMgha ochI thaI gaI hoya tyAre jAgRti vadhe. nahI to pramAdacaryA rahe. UMdha khUba Ave te pramAda kahevAya. 'pramAda eTale AtmAne gAMsaDImAM bAMdhyA barAbara.' bhAMge. bhUla eTale zuM ? enuM potAne bhAna ja nathI. svaparAkramathI bhUlo jyAre UMgha ghaTe, khorAka ghaTe tyAre jANavuM ke pramAda ghaTyo. bhUla bhAMge tyAre enA moM para lAITa Ave. suMdara vANI nIkaLe, loko enI pAchaLa phare. sTronga paramANuvALI bhUlo hoya te tarata ja dekhAya. bahu kaDaka hoya, je bAju pese te bAju garakI jAya. saMsAramAM pese to emAM garakI jAya ane jJAnamAM pese to emAM garakI jAya. AtmAno zuddha Upayoga eTale zuM ? eTale ene vIlo nA mUkAya. pA kalAka jhoMka khAvI hoya to pataMganI dora aMgUThAne vIMTIne jhoMka khAvI. tema AtmAnI bAbatamAM jarAya ajAgRti nA rakhAya. AptavANI-1 anaMta bhUlo che. bhUlone lIdhe UMgha AvI jAya che, nahIM to UMgha zAnI ? UMgha Ave. e to verI gaNAya, pramAdacaryA kahevAya. zubha upayogamAM paNa pramAdane azudgha upayoga kahe che. 180 badhI bhUlo bhAMgavA kAM to yajJa (jJAnInI ane mahAtmAnI sevA karavI) mAMDavo paDaze athavA sva puruSArtha karavo paDaze. nahIM to tame Ama darzana karI jAva to bhaktinuM phaLa maLe, paNa jJAnanuM phaLa nA maLe. bhUla nathI ja evuM mAnIne besI rahe to bhUla dekhAya ja kyAMthI ? pachI nirAMte sUI rahe. ApaNA RSi-munio UMdhe nahIM. bahu jAgRta rahe. potAnI bhUlo potAne karaDe, tene ame IlekiTrakla bhUlo kahIe. ane aMdhArI bhUlo eTale potAnI bhUlo potAne nA karaDe. je bhUla karaDe te to tarata ja dekhAI jAya paNa je nA karaDe, te jANa bahAra jatI rahe. praznakartA H IlekTrikavALI bhUlo zuM che ? ne dAdAzrI : e badhI chatI bhUlo. akaLAmaNa thaIne jatI rahe. enAthI jAgRta ne jAgRta rahevAya, e to sAruM kahevAya. jyAre aMdhArAnI bhUlo to koIne dekhAya ja nahIM. emAM pote ja pramAdI hoya, aparAdhI hoya ane dekhADanAreya nA maLe. jyAre IlekTrikasiTIvALI bhUlo to koI batAvanAreya maLI rahe. 'huM jANuM chuM' e aMdhArAnI bhUlo to bahu bhAre ane pAchuM 'have kaMI vAMdho nathI' e to mArI ja nAkhe. A to jJAnI puruSa vagara koI bolI ja nA zake ke, "ekuya bhUla nathI rahI.' dareka bhUlone joIne bhAMgavAnI che. ApaNe 'zuddhAtmA' ane bahAranI bAbatamAM 'huM kazuM ja jANuM nahIM' ema ja rAkhavAnuM. ethI vAMdho ja nahIM Ave. 'huM jANuM chuM' evo roga to pesavo ja nA joIe. ApaNe to 'zuddhAtmA'mAM ekeya doSa nA hoya paNa tamArAmAM-caMdubhAImAM je je doSa dekhAya, tema tema teno nikAla karavAno. ApaNI dRDha IcchA che ke jJAnInI AjJAmAM ja rahevuM che, to temanI Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 kRpA thakI AjJAmAM ja rahevAya. AjJA pALe tyAre AjJAnI mastI rahe. jJAnanI mastI to kone rahe, ke je bIjAne upadeza Apato hoya ! 181 amArI vAta jo jANe ane koI 'mahIM' utAravA nA de, to jANavuM ke 'mahIM' gAMTha che, bhAre roga che ! bhUlo ghaNI ja che e jo jANIe to bhUlo dekhAtI thAya ne pachI bhUlo ochI thatI jAya. ame badhAnA doSa ochA jotA rahIe ? evI amane navarAzeya nA hoya. e to bahu puNya bhegI thAya tyAre ame siddhibaLe tenuM oparezana karIne kADhI nAkhIe. A DaoNkTaro kare che te oparezana karatAM lAkha gaNI mahenata amArA oparezanamAM hoya ! jene jeTalI bhUlo dekhAya teno teTalo te uparI. jene badhI ja bhUlo khalAsa thAya teno koI uparI ja nahIM. 'mAro koI uparI che ja nahIM. tethI huM badhAno uparI. uparInoya uparI !' kAraNa amArAmAM sthULa doSo to hoya ja nahIM, sUkSma doSa paNa cAlyA gayelA. sUkSmatara ane sUkSmatama hoya, tenA ame saMpUrNa jJAtA-draSTA hoIe. bhagavAna mahAvIra paNa A ja karatA. nAmeya cIkAza nA rahe tyAre ja sUkSmatara ne sUkSmatama doSo dekhAya. ne bhagavAna mahAvIrane kevaLajJAna UpajyuM tyAM sudhI doSo dekhAtA hatA. bhagavAnane kevaLajJAna UpajyuM te kALa ane potAnA doSa dekhAtA baMdha thavAno kALa eka ja hato ! te banneya samakAlIna hatA ! 'chellA doSanuM dekhAvuM baMdha thavuM ane A bAju kevaLajJAna UbhuM thavuM' evo niyama che. praznakartA : dAdA, nAnapaNathI ja badhI taraphathI mane mAra paDa paDa kare che. have chokarAMo taraphathIya sahevuM paDe che te have kevI rIte sahevuM ? AmAM konI bhUla ? dAdAzrI : A cAno pyAlo tamArI jAte phUTe to tamane duHkha thAya ? jAte phoDo to tamAre sahana karavAnuM hoya ? ane jo tamArA chokarAthI phUTe to duHkha ane ciMtA-baLatarA thAya. potAnI ja bhUlono hisAba che ema jo samajAya to duHkha ke ciMtA thAya ? A to pArakAnA doSa kADhIne du:kha ke ciMtA UbhI kare che ne rAta-dahADo narI baLatarA ja UbhI kare che AptavANI-1 ane uparathI potAne ema lAge che, ke mAre bahu sahana karavuM paDe che. 'svarUpanuM jJAna' evuM che, ke jema pariNAma pAme tema kazuM ja sahana ja nA karavuM paDe. zAtA-zeya saMbaMdhathI sahana nA karavuM paDe. tArI joDe koI athaDAyo kema ? e ja tAro doSa che. ApaNA doSe ja baMdhana che. potAnI bhUlathI chUTavAnuM che. A to saMyoga saMbaMdha che. hisAba vagara koI bhego nA thAya. badhuM potAnA doSathI baMdhAyeluM che. mAtra potAnA doSa jo jo karavAthI chUTuM thavAya tema che. A ame amArA doSa jo jo karyA, te ame chUTyA. nijadoSa samajAya eTale chUTo paDato jAya. 182 potAnA hAthe pAMcaso rUpiyA paDe to sahana karI zakAya. ema ja potAnI bhUlo samajAya eTale sahana karavAnI zakti enI meLe Ave. jyAre samajAi jAya ke doSa kono hato ? potAno hato eTale chuTAya, nahIM to baMdhanamAM vadhAre paDAya. loko sahanazakti vadhAravAnuM kahe che, paNa te kyAM sudhI rahe ? jJAnanI dorI to TheTha sudhI pahoMce. sahanazaktinI dorI kyAM sudhI pahoMce ? sahanazakti limiTavALI che, jJAna anilimaTeDa che. A amAruM jJAna ja evuM che, kiMcitmAtra sahana karavAnuM rahe nahIM. sahanakaravuM e to lokhaMDane AMkhathI joIne ogALavuM eTalI zakti joIe. jyAre A jJAnathI kiMcitmAtra sahana karyA vagara paramAnaMda sAthe mukti ! pAchuM samajAya ke A to hisAba pUro thAya che. mukta thavAya che. nijadoSa dRSTi eTale sakita eTale ke savaLIe caDhelo. eka ja vakhata savaLIe caDhI jAya to tenI saMsAranI dukAna khAlI thavA lAge. savaLIe caDhelo haMmezAM potAnA ja doSa jue. jyAre avaLIe caDhelo eTale zuM ? tyAre kahe, potAnAM vAsaNa eThAM paDI rahyAM hoya ne bIjAne kahe ke lAvo, tamArAM vAsaNa dhoi ApuM. ame jAte jJAnamAM joyuM che, ke jagata zenAthI baMdhAyuM che ? mAtra nijadoSathI baMdhAyuM che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 183 184 AptavANI-1 chevaTe dRSTi to kai joize ? jIvamAtra nirdoSa dekhAya tyAre kAma thayuM kahevAya. mANasomAM ja nahIM paNa A jhADa vAMkuM che evuMya nA bolAya. melane mUA paiDa, AnuM A ja anaMta avatArathI gAyuM che ne ! amArI be cAvI jo pakaDI pADe to samakita thai jAya tevuM che. (1) manane gAMTho kahI che. manane parAyuM kahyuM che. manane vaza karavA taiyAra thayo to mana paNa sAme taiyAra thaIne bese. ApaNe gAMThonuM baneluM kahyuM eTale rahyuM kazuM ? | (2) bIjI cAvI : 'bhogave enI bhUla.' ADAI - svachaMda potAnAmAM svachaMda nAmano eka evo doSa rahyo che, te koi kALe taravA nA de. anaMtakALanuM saravaiyuM eTale caMdubhAino copaDo. alyA, anAdikALathI ATaluM ja kamAyA ? ATha prakAranAM karmanI kamANImAM anaMta jJAnamAMthI eka chAMToya jJAnano utpanna thayo nathI. anaMta darzanamAMthI athavA anaMta sukhamAMthI eka chAMToya sukhano utpanna thayo nathI. A sukha mAne che te to Aropita che, sAcuM nahoya. mAnelo mokSa nahIM cAle, yathArtha mokSa joie, ApaNo uparI varlDamAMya koi che ja nahIM, evuM muktinuM sukha prApta thAya, tyAre yathArtha mokSa thayo kahevAya. svachaMda eTale potAnI meLe ja davA banAvI levI. pote jAte ja roganuM nidAna karavuM, jAte ja davA banAvavI ne jAte ja prIskrAiba karavI ! alyA, mokSamArganI davA paNa jAte ja banAvI ? te mUA, poijhana thai gayuM tane. tethI ja to vakhANe to rAga thAya ane vakhoDe to DhaSa thAya che. dharmamAM, japamAM, tapamAM, zAstra samajavAmAM svacchaMda nA cAle. sAdhana karo to te svadathI kareluM hoya to nA cAle. potAnI svamatinI kalpanAthI nA karazo. A to pote ja gunegAra, pote ja vakIla ane pote ja nyAyAdhIza, ema karIne cAle che. svachaMda eTale svamati kalpanA te mUA marI jazo. svachaMda to kyAMno kyAMya pachADI mAraze ! potAnuM dhAryuM ja kare e svacchaMda. svachaMda rokAya to kAma thAya. potAnA DahApaNathI dharma ne dhyAna karyo. te kazuM vaLyuM nahIM. potAnI ja matie svarapaNe cAle to anaMta anaMta avatAra saMsAra baMdhAze, tenA karatAM 'A' sTezane nA Avelo sAro. jyAM hato tyAM ja besI rahe. nahIM to A sTezane (dharmanA) AvyA pachIthI jo svachaMda karIza ane tArI potAnI matie cAlIza to anaMtAnaMta saMsAramAM rakhaDI paDIza. svachaMda jAya to potAnuM kalyANa pote karI zake, paNa svacchaMda jAte kADhavA jAya to nIkaLe nahIM ne ? svachaMdane oLakhavo paDaze ne ! tuM je kaMi kare che te svachaMda ja che. kRpALudeve (zrImad rAjacaMdra) kahyuM hatuM ke sajIvana mUrtinA lakSa sivAya je kaMI paNa karavAmAM Ave che te jIvane baMdhanakartA che te amAruM hRdaya che. "je kaMi paNa kare te baMdhana che, e ja svachaMda che.' eka vALa jeTaluM kare toya svachaMda ja che. vyAkhyAne jAya ke sAdhu banI jAya, tapa-tyAga karI zAstra vAMce te badhuM ja svachaMda che. tuM je je kriyA kare che te jJAnI puruSane pUchIne karavAnI, nahIMto te svaccheda kriyA kahevAya. enAthI to baMdhanamAM paDAya. 'huM caMdubhAi chuM' e ja svachaMda che. te jAya pachI tapa-tyAga ke zAstranIya jarUra nathI. svada Ubho rAkhelo te hajIya ThekANuM paDyuM nathI. svachaMda chUTe to kalAkamAM mokSa thAya ! svachaMda eTale AMdhaLo chaMda. 'huM caMdubhAi' e ja svachaMda. enAthI to anaMta avatAra sudhI ThekANuM nA paDe. A to svachaMda jAya to kAma thAya. svamatie na calAya tevuM A jagata che. potAnAthI pAMca aMza moTA evAne khoLI kADhIne cAlaje. kyAM sudhI ? ke jyAM sudhI jJAnI puruSa nathI maLyA tyAM sudhI. "bIjuM kaMI zodha mA, mAtra eka satpuruSane zodhIne tenA caraNakamaLamAM sarvabhAva arpaNa karI daI varcI jA. pachI jo mokSa na maLe to mArI pAsethI leje.' evuM zrImad rAjacaMdra kahetA. atyAre to dharma svacchedathI ja kare che. A atyAre keTalAya varSothI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 185 186 AptavANI-1 amukanI ArAdhanA tame karo cho, chatAMya jo 'caMdubhAI' kahyuM, ke tarata ja kAna do cho ne ! ane uparAMta caMdubhAI AvAM che kahyuM ke tarata ja rAgavaiSa thAya che. ATalI badhI gurunI ArAdhanA karI ane rAga-dveSa na jAya, te kAmanuM zuM? chatAMya tamArI ArAdhanA mokSa mATe ja che, to kyAreka jJAnI puruSa maLI rahe. svacchedathI jarAya nA calAya. ajANatAthI agnimAM hAtha ghAle to dajhAya ke nA dajhAya ? ajANe karelAM phaLa maLaze ja, mATe pahelAM tAre jANI levuM ke tuM koNa ? ane A badhuM zuM ? svachaMda nAmano doSa jAya pachI dAdAnA chaMdamAM bese. svachaMda jAya to svarUpajJAna thAya. svacchaMda ochA hoya, e mANasa kevo hoya ? jema vALo tema vaLI jAya tevo, phaleksibala hoya. temane mokSamArga maLI jAya. svachaMdIne vALo tema nA vaLe. svachaMda eTale buddhibhrama. A jagatamAM koI doSita che ja nahIM. svachaMda e ja tAro moTAmAM moTo doSa che. bhagavAne mokSamArge javA suMdara paddhatisaranuM mikSacara banAvyuM hatuM. te temaNe badhAne mATe khulluM karyuM. temaNe e milcaranI phormyulA ApI hatI. Aje e phormyulA ja naSTa thaI gaI che. koInI pAse rahI nathI. Aje ame tamane e ja phormyulA pharIthI ApIe chIe. e milcaramAM 20% 'zAstronA', 70% 'jJAnIno parama vinaya' ane 10% "saMsArI bhAvanA' rAkhajo ane pachI pajo. tyAre lokoe zAstro ja pI pI karyA. te maraDo thaI gayo. bhagavAne kaheluM ke A davA divasanA traNa vakhata halAvIne pIjo. te keTalAke to divasamAM traNa vakhata halAva halAva ja karyA karyuM ! ane keTalAke to 'halAvIne pIvI, halAvIne pIvI' ema basa gAyA ja karyuM, gAyA ja karyuM ! A konA jevuM che ? DaoNkTaranuM pustaka hoya ane jAte banAvIne pIve tevuM che. tyAM mUo, micara jAte nA banAve, maraNano bhaya lAge. eka bhavanA maraNa mATe DaoNkTarane pUchayA vagara davA nA banAve ane anaMta avatAranAM maraNa bagADavA mATe mahAvIranAM, vItarAganAM zAstronuM jAte milcara banAvI pI gayA, te jhera thaI gayuM che. bhagavAne Ane ja svaccheda kahyo che. AMdhaLo chaMda kahyo che ! mokSanI galI ati sAMkaDI che. temAM ADo cAlavA gayo, to phasAI ja gayo samaja. emAM to sIdhA thaIne cAlavuM paDaze, saraLa thaIne cAlavuM paDaze, to ja mokSa sudhI pahoMcAze. sApeya daramAM pesatAM sIdho-saraLa thAya. ADAIthI ja Akho saMsAra Ubho che. ADAIthI ja mokSa aTakyo che. bhagavAne sAdhu thayA pahelAM sIdhA thavAnuM kahyuM che. game tevuM sAdhupaNuM prApta thayuM hoya paNa jo ADAI nA gaI hoya, to te zA kAmanuM ? ADAI e to bhayaMkara vikRta ahaMkAra che. A ADAI to kevI che, ke jyAre riyala satya sAmuM cAlIne bheTavA Ave toya tene bheTavA nA de. ADAI tene pheMkI devaDAve. bairI-chokarAMnuM, are ! potAnI jAtanuM jeTaluM jatana nathI karyuM, tenAthI anekagaNuM A ADAInuM jatana kara kara karyuM che. te anaMta avatArathI ADAIne lIdhe ja bhaTaka bhaTaka kare che. ADAI aMdha banAve, sAco mArga nA sUjhavA de. ADAIo ja svacchaMdI banAve ane svaccheda e to pratyakSa jhera svarUpa ja che. vyavahAramAM koI ADo hoya to teno bhAva nA pUche ane jo ADAI ochI hoya to tene sahu koI pUche, lokomAM te pUjAya. to pachI mokSamArgamAM te ADAIo cAlatI haze ? kevaLajJAna thatAM sudhI ADAI hoya. ADAIrUpI samaMdarane oLaMgavAno che. ApaNe ADAInI A pAra UbhA chIe ane javAnuM che sAme pAra. A jagatamAM ADAI sAthe ADAI rAkhazo to ukela narTI Ave. ADAI saraLatAthI nIkaLe. sApa paNa daramAM jAya tyAre vAMkocUko nA jAya, sIdho thaIne daramAM pese. mokSe javuM hoya to saraLa thavuM paDaze. gAMTho kADhI abudha thavuM paDaze. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 187 188 AptavANI-1 zaMkA jema jema nija kalpanAthI, svamatithI zAstro vAMce tema tema ADAIo vadhatI jAya, ethI AvaraNa UlaTuM vadhyuM. alyA, jo vAMcIne kaMIka prakAza prApta thayo, to pachI hajI Thokaro zenI vAge che ? Thokaro to aMdhArAmAM vAge. prakAzamAM kyAMthI vAge ? jo 'kaMI jANuM to tenAthI ekeya ciMtA ghaTI ? UlaTAnuM, A sAcuM ke peluM sAcuM eno mUMjhAro vadhyo, vadhAre zaMkita thayo. ane jyAM zaMkA tyAM ajJAna. zaMkA AgaLa AtmA Ubho nA rahe. jJAna to tenuM nAma ke saMpUrNa niHzaMka banAve. mahIM ekeya paramANu nA hAle, enuM nAma jJAna. zaMkA e to AtmAnI veraNa che. Akho AtmA pheMkI devaDAve. mATe jyAM zaMkA UbhI thAya tene to jaDamULathI DAmavI joIe. AtmA prApta thayA pachI, AtmAmAM sthita thayA pachI, evI kaI vastu hoya ke je halAvI zake ? jagatanuM evuM kayuM tatva che, ke je "tamAruM potAnuM' kheMcavI zake ? zaMkAno kIDo to bhayaMkara roga kahevAya. khabareya nA paDe. ke kyAre UbhI thaI ne keTaluM nukasAna karI gaI ! eka avatAranI ame geranTI ApIe chIe ke, kaMI ja 'vyavasthita'nA niyamamAM pheraphAra thavAno nathI. pachI zaMkA karavAnuM kyAM rahyuM ? alyA, ThAmaThekANA vagaranuM jagata ke jyAM gherathI nIkaLyo, te pAcho Avyo tyAre sAco, evAM jagatamAM kyAM zaMkA karavI ane kyAM zaMkA nA karavI ? ane je bane che te zuM pUrve baneluM nahotuM ? A zuM navuM che ? AnI philma to pahelAM UtarI ja gayelI ne ! pachI emAM zuM ? koInAya mATe zaMkA karAya tevuM nathI. tyAM A loko mokSanI zaMkA kare che, vItarAganI zaMkA kare che, dharmanI bAbatamAM zaMkA kare che, alyA, kyAMya pheMkAI jaIza, jo zaMkA karI to ! anaMta avatArano dehAdhyAsa jo chUTe to ja AtmA prApta thAya. dehAtmabuddhi AtmA prApta na thavA de. avaLuM ja dekhADe. kAraNa dehAtmabuddhi saMsAranuM ja rakSaNa kare ane saMsAramAM ja bhaTakAve. A dehAtmabuddhi to potAnA ja svarUpanuM niraMtara ahita ja karyA kare. kyAreya paNa savaLuM nA sUjhavA de, avaLuM ja dekhADe. eka vakhata savaLIe caDhayo to ukela AvI ja jAya tema che. savaLIe caDhavuM eTale samakita thavuM. avaLIe caDhavuM eTale dehAtmabuddhimAM rahevuM te ane AtmAmAM Atmabuddhi thavI, enuM nAma samakita. AtmAmAM AtmarUpa arthAt AtmasvarUpa thavuM, enuM nAma jJAna. dehAtmabuddhine phekTara karI Atmabuddhi utpanna thAya tyAre ja muktAnaMda pragaTa thAya. dehAtmabuddhi ja dehAdhyAsa karAvaDAve. matAgraha keTalAka to matamAM paDI gayA che, pakSamAM paDI gayA che, te pakSanA ja pAyA majabUta kara kara kare che. mUA, matiyo thaI gayo che, te potAnA ja pakSanA pAyA dinarAta majabUta karavAmAM ja manakho eLe jaI rahyo che. alyA, mokSe javuM che ke matamAM-pakSamAM paDI rahevuM che ? mokSa ane pakSa e beu virodhAbhAsa che. pakSAtIta thAya tyAre ja mokSamArga maLe. jyAM niSpakSapAtIpaNuM tyAM ja bhagavAna, tyAM ja mokSa. mAMdha kyAreya 'satya vastune nA pAmI zake. kAraNa potAnA ja matano AgrahI thayelo hoya, te sAmAnuM satya zI rIte svIkAre ? ane A Agraho kare che te paramenanTa vastunA ke TempararI vastunA ? mUA, joIe che paramenanTa vastu (AtmA) ane Agraha karyA kare che TempararI vastunAM, te AtmA kyAMthI prApta thAya ? sarva rIte saMpUrNa nirAgrahI thaI eka mAtra AtmA jANavAno Agraha kare, to ja te prApta thaze. badhI kAmanAo mUkI mAtra 'satyane ja jANavAno kAmI thAya, to ja 'parama satya' prApta thaze. daSTirANa mAMdha karatAya dRSTirAgIno roga bahu bhAre, te anaMta avatAra sudhI nA nIkaLe. jyAM sudhI samyakatva nA thAya tyAM sudhI aMdhazraddhA rahe ja. mithyAtva hoya tene aMdhazraddhA hoya. bhagavAnane to aMdhazraddhAno jeTalo vAMdho nathI teTalo A dRSTirAgIno che, ema kahyuM che. dRSTirAgI eTale zuM ? 360 DigrIo che, vyupoInTa che ane tenI 360 dRSTio che. temAM eka eka dRSTi para anaMta dRSTio che. emAMnI koI paNa dRSTi upara, e Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 189 190 AptavANI-1 yupoInTa upara saMpUrNa rAga utpanna thaI gayo te dRSTirAga che. te dRSTirAga kyAreya paNa nA jAya. anaMta avatAranI bhaTakaNa pachI jyAre jJAnI puruSa bhegA thAya tyAre teno dRSTirAgarUpI roga apaseTa thAya. dRSTirAgIne AtmA upara AvaraNa AveluM hoya. saMsAranA rAga&Sa jAya paNa dRSTirAga nA jAya, enA upAya nathI. A avatAra ane anaMta avatAra mare toya A roga jato nathI, maTato ja nathI. dRSTirAganAM lakSaNo zuM ? vItarAgatAnuM eka paNa lakSaNa nahIM te. jene dRSTirAga hoya tene amArI vAta nA samajAya. bAkI game tevo abhaNa hoya to paNa tene amArI vAta samajAya. dRSTirAga to rAgano rAga che. ene to mULathI ja kADhI nAkhe, to ja satya samajAya. verabhAva praznakartA : jo sApa karaDavA Ave to ApaNe tene nahIM mAravo ? dAdAzrI : paNa ApaNe ja pAchaLa haTI jAvane ! A Trena sAmethI AvatI hoya to zuM karo ? tema khasI javAnuM. sApa to paMcendriya jIva che. tene jo mArene to e vera bAMdhe. tene khyAlamAM Ave ke mane vagara gunAe mAre che. pAcho Avate bhave te ApaNane ja mAre. verathI ja AkhuM jagata UbhuM che ne ! are, A kIDIneya ema thAya ke mArI pAse zakti hota to tane ja satAvata. A mAMkaNa paNa battI karIe ke trAsa pAme ane nAsI jAya, bhaya pAme mUo, ke mane mArI nAkhaze. sAthe sAthe ene eTaluMya hoya ke mAro khorAka che te khAuM chuM, temAM mane zA mATe mAre che ? e to lohI pIe teya enA RNAnubaMdhanuM. be prakAranAM baMdhana. eka verabhAvanuM ane bIjuM premabhAvanuM. premabhAvamAM pUjyabhAva hoya. A jagata verathI ja baMdhAyuM che ! sneha e to cIkAza svabhAvano che, te sUkAI jAya, paNa vera nA jAya. dina dina vadhatAM jAya. saMsArasAgara spaMdano saMsArasAgara te paramANuono sAgara che. emAM spaMdana UbhAM thAya che tyAM mojAM Upaje che ane te mojAM pAchAM bIjAMne TakarAya che, tethI pAchAM bIjAMne ya spaMdana UbhAM thAya che ane pachI tophAna zarU thAya che. A badhuM paramANuothI ja upaje che. AtmA temAM tanmayAkAra thAya to jozamAM spaMdana zarU thAya. A jagatamAM paNa sAgara jevuM ja che. eka spaMdana uchALyuM to sAme keTalAMya spaMdana uchaLe. AkhuM jagata paDaghAthI ja utpanna thayuM che. badhI ja jAtanA badhA ja paDaghA sAcA che ane tAlabaddha saMbhaLAya che. vAva hoya ane temAM mAM nAkhIne tuM jorathI bUma pADe, ke "tuM cora che.' to vAva sAmethI zuM javAba Ape ? 'tuM cora che.' tuM kahe ke, 'tuM rAjA che', to vAva paNa kahe ke tuM rAjA che" ane "tuM mahArAjA che" ema kahe, to vAva "tuM mahArAjA che" ema sAmo javAba Ape ! tema A jagata vAva svarUpa che. tuM jevA paDaghA nAkhIza tevo sAmo javAba maLaze. ekzana enDa riekzana Ara Ikvala enDa opojhITa' evo niyama che. mATe tane jevuM phAvatuM hoya tevo paDagho nAkhaje. sAmAne cora kahIza to tAreya 'tuM cora' che ema sAMbhaLavuM paDaze ane "rAjA che" ema sAmAne kahIza to tane "rAjA che" ema sAMbhaLavA maLaze. ame to tane pariNAma batAvyAM, paNa spaMdana nAkhavA tArA hAthanI vAta che. mATe tene anukULa Ave tevo paDagho nAkhaje. ApaNe DhekhALo nA nAkhIe to ApaNAmAM aMdana nA UThe ane sAmenAmAMya mojAM nA UThe ne ApaNane kaMI ja asara nA kare. paNa zuM thAya ? badhA ja spaMdana kare ja che. ko'ka nAnuM to ko'ka moTuM spaMdana kare che. ko'ka kAMkarI nAkhe to ko'ka DhekhALo nAkhe. uparathI pAchuM spaMdana sAthe ajJAna che tethI ghaNI ja phasAmaNa. jJAna hoya ne pachI spaMdana thAya to Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 191 192 AptavANI-1 vAMdho nahIM. bhagavAne kahyuM che ke spaMdana nA karIza. paNa mUo, spaMdana karyA vagara rahe ja nahIM ne ! dehanA aMdanano vAMdho nathI paNa vANInAM ane mananAM spaMdanano vAMdho che. mATe temane to baMdha ja karI devA joIe, jo sukhe rahevuM hoya to. jyAM jyAM DhekhALA nAkhelA tyAM tyAM spaMdano UbhA thavAnA ja. spaMdano bahu bheLA thAya tyAre narka bhogavavA javuM paDe ane te bhogavIne halako thaIne pAcho Ave. haLavA spaMdano bheLA karelA hoya to te devagati bhogavIne Ave. dariyo naDato nathI, paNa ApaNe nAkhelAM DhekhALAnAM spaMdano ja ApaNane naDe che. jo dariyA bhaNI dhyAna nathI rAkhyuM to te zAMta che ane jyAM jyAM dhAMdhala UbhI karelI tenAM ja, te dariyAnA spaMdano naDe che. bhagavAne zuM kahyuM ke eka samaya pote potAno thayo nathI. spaMdanomAM ja badho samaya kADhe che. peloya mojAM UchALe ane ApaNeya mojAM uchALIe eTale DUbI javAya nahIM ne tarAyeya nahIM. dehanA spaMdano baMdhanakartA nathI paNa vANI ane mananAM spaMdano baMdhanakartA che. mATe bhagavAne tene samaraMbha, samAraMbha ane AraMbhanAM e spaMdano kahyAM che. manamAM paheluM spaMdana UbhuM thAya tene bhagavAne samAraMbha kahyo che. dA.ta. carcageTa javAno pahelo mahIM vicAra Avyo te samaraMbha. pachI tyAM javAnI goThavaNI mahIM kare ane DIsIjhana le, nakkI kare ne kahe ke ApaNe to carcageTa ja javuM che. te bIja ropAyuM ane tene samAraMbha kahyo che. pachI te Akhoya UpaDyo carcageTa javA, Akhoya te spaMdananAM mojAMmAM taNAyo tene AraMbha kahyo che. have A koyaDo zI rIte ukale ? manane jo tarachoDa lAgI, pachI joI lo te tarachoDanAM spaMdano ! tyAgIonI tarachoDa kaThora hoya. vItarAga to lAkha tarachoDa vAge toya pote saMdana UbhAM nA kare. khokhAMmAM aMdana UbhAM karazo ja nahIM, khokhAne zuM topanAM bAre caDhAvavA che ? te to nAza thaI javAnA che. pachI te hIrAnA khokhAM hoya ke motInA hoya, temAM spaMdano UbhAM karIne zuM kADhavAnuM ? pote potAnA manathI phasAyo che. temAM zAdI karI, te mizra cetanamAM phasAyo. teya vaLI parAyuM. A bApa joDe spaMdana UbhAM thAya che, to vAIpha joDe zuM nA thAya ? vAIpha e to mizra cetana che, mATe tyAM zuM karavuM ? spaMdana ja baMdha karI devAM. bApa joDe spaMdana cAlu rAkhIza to cAlaze, paNa vAIpha joDe spaMdana UbhAM thayA vagara rahe ja nahIM ne ! jIbhanI, vANInI bhAMjagaDa ane gaDabhAMja e zuM che ? e ahaMkAra che pUrvabhavano. e ahaMkArathI jIbha game tema Ape ane emAM spaMdanonI athaDAmaNa UbhI thAya. Aje to je je duHkho che te moTA bhAge to jIbhanAM, vANInAM spaMdanonAM ja che ! A kaLikALamAM to sArA karmo karavAnAM bhAgamAMya nathI AvatAM ane khoTAM karmomAM bhAgI thavAnuM Ave che ! jJAna maLyA pachI mahAtmAone khoTAM karmomAM khoTuM thaI rahyuM che, te jJAna karIne to nA game. eTale ke kArya khoTuM ke kharuM hoya to paNa te nikAlI bAbata thaI ane te pUratuM ja spaMdana UbhuM thAya, te zamI javAnuM che. paNa jene A khoTuM thaI rahyuM che tevuM paNa mUDhAtma dazAmAM nathI thatuM tethI to ekzana eTale ke kAryanAM spaMdano ane ajJAnathI navA UbhAM thatAM riekzananA bhAvonAM aMdano ema Dabala spaMdana thAya che. ajJAna che eTale spaMdana kyAre UbhuM thaI jaze, te nA kahevAya. pachI te game te ho - saMsArI ho ke tyAgI ho. kAraNa ke jyAM ajJAna che tyAM bho-bhaDakATa che ane jyAM bho-bhaDakATa che, tyAM spaMdano avazya thavAnAM. A cakalI arIsA sAme AvIne bese to arIso zuM kare emAM ? arIso to emane ema ja che paNa enI meLe bIjI calI aMdara AvI paDI che. tenA jevI ja AMkho, tevI cAMca jue ane tenAthI te cakalInI bilIpha (mAnyatA) badalAya ane potAnA jevI bIjI cakalI che tema mAne.. tethI arIsAnI cakalIne cAMco mAra mAra kare, evuM che. A badhuM ! paMdanathI jagata UbhuM thayuM che. jarAka bilIphamAM pheraphAra thayo che tevuM ja dekhAya. pachI jevuM kahyuM tevuM ja thaI jAya. arIso to ajAyabI che ! paNa lokone sahaja thaI gayuM che tethI nathI dekhAtuM. A to evuM che ne ke loko arIsAmAM moTuM Akho dahADo jo jo kare che, mAthuM oLe che, papha pAvaDara lagAve Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 193 194 AptavANI-1 che, tethI A to arIsAya sastA thaI gayA che. nahIM to arIso alaukika vastu che ! kevI che pudgalanI karAmata ! A cakalI arIsA sAme bese to enuM jJAna badalAtuM nathI, paNa tenI bilIpha mAnyatA badalAya che. te tene mahIM cakalI che evI bilIpha bese che, tethI cAMco mAra mAra kare che. tevuM ja A jagatamAM che. eka aMdana uchALyuM tethI sAme keTalAMya spaMdano UchaLe. jJAna badalAtuM nathI, paNa bilIpha badalAya che. bilIpha kSaNe kSaNe badalAya. jo jJAna badalAtuM hoya to AtmA ja nA rahe. kAraNa AtmA ane jJAna e kaMI banne ekabIjAthI judI vastu nathI. AtmAnuM svarUpa ja jJAna svarUpa che. jema vastu ane vastunA guNa sAthe ja rahe che ane judA paDatA nathI tema ! A to evuM che ke bilIphathI kahyuM tevuM thaI jAya phleza 'klezanAM vAtAvaraNamAM jene jarAya kleza nA thAya, tenuM nAma mokSa." klezamaya vAtAvaraNa to AvyA ja kare. A taDako nathI paDato ? A bAraNAM havAthI phaTAphaTa nathI thatAM ? ema to thayA kare. bAraNAM bhaTakAtAM hoya to jarA dUra UbhA rahe, A hzanuM vAtAvaraNa nA hoya, to mukti cakhAya zI rIte ? dAdAno mokSa evo che ke cogaradamathI klezanuM vAtAvaraNa, chatAM mukti rahe ! bhagavAne kazAya baMdhana kahyuM nathI ! khAya che, pIve che e prakRti che paNa AtmAno kleza bhAMgyo e ja mokSa. bAkI khIcaDI hoya ke kaDhI, emAM kazuM AghuMpAchuM thavAnuM nathI. game tyAre, game tevuM vAtAvaraNa Ave, chatAM kleza nA thAya, to tuM badhAM zAstra bhaNI cUkyo. bahAra game tevuM vAtAvaraNa Ave ane tethI UlaTI thavA jevuM paNa lAge ne jema tene dAba dAba kare ne cokhkho dekhADe, tema mahIM kleza thayA chatAM bhaDako nA thAya to samajavuM ke zAstra bhaNI rahyo. guru-ziSyaneya kleza thaI jAya ! jJAnI puruSa maLyA pachI to game tevAM klezanAM vAtAvaraNamAM mahIM kleza Ubho ja nA thAyane ! A 'dAdAe mahAtmAone kevuM jJAna ApyuM che ! kyAreya kleza nA thAya ane vItarAga sukha rahe ! kleza bhAMgyo, tenuM nAma ja mukti. ahIM ja mukti thaI gaI ! klezamAM to zuM hoya ? jIva baLyA ja kare. olavo toya olavAya nahIM. jIva e bALavAnI vastu nathI ! kapaDuM baLatuM hoya to baLavA deje paNa jIva nA bALIza. A to Akho dahADo, rAta-dahADo kleza karyA ja kare. thoDIvAra mohanI jagyAmAM DUbI jAya ne pachI pAchAM lezamAM baLyA kare. AkhuM jagata klezamAM ja DUbeluM che. Aje to badhA 'phlezavAsI' ja che. e to mUrchAthI bhulAI jAya che. bAkI phleza bhAge nahIM ne phleza bhAMgyo to mukti. atyAre to badhe klezanAM mojAM pharI vaLyAM che. khAtI vakhateya kleza ane jo AthI vadhAre thAya to mAMkaNa mAravAnI davA lAve. Aje to sahana nA thAya eTale mUA mAMkaNa mAravAnI davA pI le. te zuM enAthI aMta AvI gayo ? A to AgaLa ThelyuM te anekagaNuM karIne bhogavavuM paDaze, tenA karatAM game tema karIne A vakhata kADhI nAkhane ! A to narI aNasamajaNa ja che. A duHkho kyAMthI AvyAM ? dukhiyA mANasanAM zaraNAM lIdhAM tethI ja. sukhiyA mANasanuM zaraNuM lIdhuM hoya to du:kha Ave ja zA mATe ? 'dAdA' to saMpUrNa sukhiyA, te temanAM zaraNAM lIdhAM, pachI vAMdho ja kyAMthI ? jeTalA ghATavALA che ne kaMI paNa ghATa che te dukhiyA. tevAnuM zaraNuM le, te pachI du:khI ja thAyane ! je dukhiyo hoya te potAnuM daLadara pheDI zakyo nathI, to te ApaNuM zuM pheDI zakaze ? je pUrNa svarUpa che, anaMta sukhanA dhAma che, jene koI paNa jAtano ghATa nathI, koI IcchA rahI nathI tyAM AgaLa jAya ane temanuM zaraNuM lIdhuM te pachI pUrNa ja thavAya. A kleza vadhI jAya tene kaMkAsa kahevAya. te kaMkAsiyA joDe maitrIbhAva loka zI rIte rAkhI zake ? A to khATI chAza tyAM moLI karavA jevuM. tethI te poteya khATA thaI jAya. enAthI to dUra rahevAya to sAruM Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 195 196 AptavANI-1 athavA to jJAnI thayA hoya to sAruM. jJAnI hoya te to jANe ke AvI rekarDa to cogaradama vAge. mahIM AtmA to cokhkho che ne ! paNa jelamAM AvI phasAyA che, te thAya zuM ? te klezanI phasAmaNa te kevI ? gharanAM badhA eka upara tuTI paDe. pachI gharamAM ja vora, te zI dazA thAya ? jo bhAIbaMdhe kahyuM hoya, ke ghera jamavA Avaje. tyAre pelo bicAro kahe, "nA, bhaI, mArAthI nahIM avAya. ahIM ghera pAcho kleza thaze." te bicArAne zAMtithI sUvAya nA maLe. kSaNekSaNa kleza, teya pharajIyAta bhogavavo paDe. ahIM gherane ghera, e ja klezamaya vAtAvaraNamAM rahevuM paDe. kevA karmono udaya ! teya pAchAM potAnAM ne potAnAM ! A to vedanAthI mukta nA thavAya evuM jagata che ! eka bhAI mArI pAse AvelA. te mane kahe, 'dAdA, huM paraNyo to kharo paNa mane mArI bairI gamatI nathI.' dAdAzrI : kema bhAI, nA gamavAnuM zuM kAraNa ? praznakartA : e jarA page laMgaDI che. laMgaDAya che. dAdAzrI : te tArI bairIne tuM game che ke nahIM ? praznakartA H huM to dAdA game tevo ja chuMne ! rUpALo chuM, bhaNelogaNelo chuM, kamAu chuM ne khoDakhAMpaNa vagarano chuM. dAdAzrI : te emAM bhUla tArI ja, teM evI kevI bhUla karelI ke tane laMgaDI maLI ne eNe kevAM sArAM puNya karelAM ke tuM sAro tene maLyo ! alyA, A to potAnAM karelAM ja potAnI AgaLa Ave che, temAM sAmAno zo doSa jue che ? jA, tArI bhUla bhogavI le ne pharI navI bhUla nA karato. te bhAI samajI gayo ane tenI phrekTara thatI lAIpha aTakI gaI ne sudharI gai. | muktinuM sarvazreSTha aMga e phleza bhAMgavo te. kleza bhAMgyo e moTAmAM moTuM sukha che. bhale jJAna nA hoya paNa gharamAM dharama-karama che, ema kyAM sudhI kahevAya ? tyAre kahe, gharamAM game tevAM vAtAvaraNamAM pote sahana karI le ne athaDAmaNomAMya kleza Ubho nA kare, bhaDako nA kare, ene ja khAnadAnI kahI che. tyAM sudhI bhagavAnano vAso rahe. gharamAM kleza hoya tyAM badhuM ja khalAsa thaI javAnuM. bhagavAnano vAso to nA ja rahe ane lakSmIjI paNa cAlavA mAMDe ! dharmiSTha ghara hoya to kleza nA thavA de ane kadAca varasane vacale dahADe thaI jAya to bAraNAM baMdha karI de ne gharamAM ne gharamAM ja dabAvI de. ane tevo kleza pharI nA thAya te ja lakSamAM rAkhe. saMpUrNa pramANikapaNuM, letAM pahelAM pAchuM ApavuM evI bhAvanA vagere ane lakSmIjInA kAyadA pALe to lakSmIjI rAjI rahe. bAkI, lakSmIjInA kAyadA nA pALe ne lakSmIjInI pUjA kare, to te kyAMthI rAjI thAya ? bhagavAna kahe che, ke A saMsAra kyAM sudhI ? tyAre kahe, klezavAsI mana rahe tyAM sudhI. mana klezarahita thayuM to mukti. pachI jyAM mana jAya tyAM samAdhAna rahe. A nAno bAbo ahIM amArI vANI sAMbhaLe che te teneya ThaMDaka lAge che. eya ThaMDA pANIne ThaMDuM ne ukaLela pANIne ukaLeluM samaje. ghera jhaghaDo thAya tyAre jue, ke pappAe mammIne Ama kahyuM ne mammI pappAne Ama kahyuM. te samajaNa tene hoya. te pAcho mahIM cItare ke phalANAno vAMka lAge che. te huM nAno chuM, tethI mAruM calaNa nathI paNa moTo thaIza tyAre ApIza. bAbo to klezita AMkhoya samaje ne TADhI AMkhoya samaje ! kleza thAya te kALa to jema tema vItI jAya, paNa te vakhate anaMta avatAranuM bAMdhI lIdhuM. anaMta avatArathI klezabIja bharelAM che te sAmagrI maLatAM ja kleza Ubho thAya. jJAnI puruSa klezabIja bharelAM hoya tene bALI mUke, te pachI phleza Ubho nA thAya. zrImad rAjacaMdra kahe che, ke jene ghera eka divasa kleza vagaranI jaze, teone amArA namaskAra che ! Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 197 198 AptavANI-1 sAcesAca sukha-du:kha zuM che ? duHkha to kyAM kahevAya ? jJAnInI saMjJAmAM du:kha to che ja nahIM. lokasaMjJAmAM ja du:kha che. jJAnInI saMjJAthI du:kha kyAreya Ave nahIM ane lokasaMjJAthI to Amano jAya toya duHkha ane temano jAya toya du:kha, tyAM koI dahADoya sukha nathI. duHkha to kyAre kahevAya ? khAvA gayA hoya ne khAvA maLe nahIM ne mahIM peTamAM baLatarA thAya tene du:khe kahevAya. tarasa lAgI hoya to pIvA pANI nA maLe te duHkha kahevAya. nAka dabAve to pAMca ja miniTamAM gUMgaLAmaNa thaI jAya te duHkha kahevAya. A bahArathI bIjuM game teTaluM Tenzana Ave to cAle paNa bhUkha-tarasa ane havAnuM nA cAle. kAraNa bIjuM badhuM Tenzana to game teTaluM Ave to sahana thAya, kaMI tethI marI nA javAya, e sivAyanAM A to vagara kAmanA Tenzana laIne phare che. praznakartA : ekane sukha pahoMce ane bIjAne duHkha pahoMce e zuM? dAdAzrI : sukha-du:kha kalpita che, Aropita che. jeNe kalpanA karI ke A sAruM che to sukha lAge. sAmAne zuM game che e pramANe karyuM eTale puNya baMdhAya. buddhino Azaya badalAyA kare paNa maratI vakhate je Azaya hoya te pramANe pariNAma pAme. A Ivolyuzana che. pahelA mAIlanuM jJAna te bIjA mAIle pAchuM utkrAMta thAya. utkrAMtivAda hoya. gayA avatAre corInA abhiprAya thayA hoya, paNa A avatAre evuM jJAna thAya ke A khoTuM che. te tene manamAM rahyA kare ke A khoTuM che paNa corI to pahelAMnA AzayamAM eDajasTa thayelI che ane tethI corI thayA ja kare che. eDajasTamenTa phADI nA zakAya. A eDajasTamenTa adhUruM rahetuM ja nathI, pUruM thAya che. tyAra vagara mare nahIM. ame zuM kahIe chIe ke je tAro Azaya avaLo che, tene tuM pherava. corI nathI karavI evuM pharI pharI nakkI kara. jeTalI vAra corI karavAnA vicAra Ave teTalI vAra tene tuM jaDamULathI ukheDI nAkha to tAruM kAma thaze, savaLuM vaTAze. saMsAranA lokone vyavahAra dharma zIkhavADavA ame kahIe chIe ke parAnugrahI thA. potAnI jAtano vicAra ja nA Ave. lokakalyANa mATe parAnugrahI bana. jo tArI jAtane mATe tuM vAparIza to te gaTaramAM jaze ane bIjAne mATe kaMI paNa vAparavuM te AgaLanuM eDajasTamenTa che. zuddhAtmA bhagavAna zuM kahe che je bIjAnuM saMbhALe che, tenuM huM saMbhALI lau chuM ane je potAnuM ja saMbhALe che, tene huM tenA upara choDI dauM chuM. doSadaSTi praznakartA H sAmAnA doSa dekhAya, te doSa potAnAmAM hoya ? dAdAzrI : nA. evo koI kAyado nathI chatAM evo doSa hoya. A buddhi zuM kare che ? potAnA doSa DhAMka DhAMka kare ne bIjAnA jue. A to avaLA mANasanuM kAma. jenI bhUla bhAMgI gaI hoya, te bIjAnI bhUlo nA jue. e kuTeva ja nA hoya. saheje nirdoSa ja jue. jJAna evuM hoya ke saheje bhUla nA jue. doSo to badhAnI gaTaro che. A bahAranI gaTaro ApaNe ughADatA nathI. A nAnA bAbAneya e anubhava hoya. A rasoDuM rAkhyuM te gaTara to hovI ja joIe ne ! paNa te gaTarane UghADavI ja nahIM. koInAmAM amuka doSa hoya, koI ciDhAto hoya, koI raghavAyo pharato hoya, te jovuM te gaTara ughADI kahevAya. enAM karatAM guNo jovA te sAruM. gaTara to ApaNI potAnI ja jovA jevI che. pANI bharAI gayuM hoya to potAnI gaTara sApha karavI. A to gaTara bharAI jAya che paNa samajAtuM nathI ane samajAya chatAM kare zuM ? chelle koThe paDI jAya e, enAthI to A badhA roga UbhA thAya che. zAstro vAMcIne gA gA kare ke "koInI niMdA nA karazo' paNa niMdA to cAlu ja hoya. koInuM jarAka avaLuM bolyo ke teTaluM nukasAna thayuM ja. A bahAranI gaTaronuM DhAMkaNa koI ughADatuM nathI, paNa lokonI gaTaranA DhAMkaNa ughADa ughADa kare che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 199 2% AptavANI-1 tane yAda Ave te pelAne nA Ave. kAraNa badhAne jude jude ThekANe rAgavaiSa hoya. smRti e rAga-dveSathI che. praznakartA : dAdA, ene kADhavI to paDaze ne ? dAdAzrI : A smRti ITaselpha bole che ke amane kADha, dhoI nAkha. e ja smRti nA AvatI hoya to badhA locA paDI jAta. e jo nA Ave to tame kone dhozo ? tamane khabara zI rIte paDe ke kyAM AgaLa rAgadveSa che ? smRti Ave che e to enI meLe nikAla thavA Ave che, coMTane dhoI naMkhAvavA Ave che. jo smRti Ave ne tene dhoI nAkho, cokhkhuM karI nAkho to e dhovAIne vismRti thaI jAya. yAda eTalA mATe ja Ave che ke tamAre ahIM coMTa che, te bheso, teno pazvAtApa karo ane pharI evuM nA thAya evo deDha nizcaya karo. ATalAthI te bhUMsAya eTale e vismRta thAya. je jJAna jagata vismRti karAve te yathArtha jJAna. koInI TIkA karavI eTale ApaNI dasa rUpiyAnI noTa vaTAvIne eka rUpiyo lAvavo te. TIkA karanAra haMmezAM potAnuM ja gumAve che. jemAM kazuM ja vaLe nahIM, te mahenata ApaNe nA karavI. TIkAthI tamArI ja zaktio veDaphAya che. ApaNane jo dekhAyuM ke A tala nathI paNa retI ja che, to pachI tene pIlavAnI mahenata zuM kAma karavI ? TAIma ane enarjI banne vesTa jAya che. A to TIkA karI ne sAmAno mela dhoI Apyo ne tAruM potAnuM kapaDuM meluM karyuM, te have kyAre dhoIza, mUA ? A amArA 'mUA' zabdanuM bhASAMtara ke artha zuM karaze ? A zabdano gUDha artha che. emAM Thapako kharo paNa tiraskAra nahIM. bahu UMDo zabda che. amArI grAmINa bhASA che chatAM pAvaraphula che ! eka eka vAkya vicAra karato thaI jAya tema che. kAraNa ke A to jJAnInI hRdayasparzI vANI che, sAkSAt sarasvatI ! smRti praznakartA : dAdA, bhUtakALa bhUlAto nathI e zuM che ? dAdAzrI : bhUtakALa eTale yAda karyo karAto nathI ane bhUlyo bhUlAto nathI, enuM ja nAma bhUtakALa. jagata AkhAnI icchA to ghaNIya che ke bhUtakALa bhUlI javAya paNa jJAna vagara jagatanI vismRti thAya nahIM. A yAdagIrI Ave che te rAga-dveSanAM kAraNe che. jene jeTalo rAga jenI para te vastu vadhAre yAda Ave ne dveSa hoya to te vastu vadhAre yAda AvyA kare. vahu piyare jAya te sAsune bhUlavA jAya toya nA bhUlAya. kAraNa dveSa che, nathI gamatI. jyAre vara sAMbharyA kare. kAraNa sukha ApeluM tethI rAga che mATe bahu duHkha dIdheluM hoya ke bahu sukha dIdheluM hoya te ja yAda Ave; kAraNa ke tyAM rAga-dveSa coMTelo hoya. te coTane bhUMsI nAkhIe eTale vismRta thAya. enI meLe ja vicAro Ave e "yAda AvyA kahevAya. A badhA dhovAI jAya eTale smRti baMdha thAya ane tyAra pachI mukta hAsya utpanna thAya. smRti eTale taNAva rahe. mana kheMcAyeluM rahe eTale mukta hAsya utpanna nA thAya. badhAne juduM juduM yAda AvavAnuM. agavaDatAmAM sagavaDatA bhagavAne kahyuM hatuM, ke agavaDatAmAM sagavaDatA khoLI kADhaje. agavaDatAmAM ja sagavaDatA hoya che, paNa khoLatAM AvaDe to ne ? sopho pAMca varasa jUno thAya te dhaNIne agavaDa lAge, olDa TAIpano thaI gayo ema lAge. A to sagavaDatAmAM agavaDa UbhI karI. AjakAla to IjhI ceramAM besIne anaIjhI thAya che. mUA, AkhI jiMdagImAM eka ja vakhata anaIjhI thavAnuM hoya, tyAre A to Akho divasa anaIjhI rahe che. Akho dA'Do UlecyA ja kare che ! A muMbaImAM bharapaTTe sukha paDeluM che, paNa A to Akho dahADo duHkhamAM ja paDyo rahe che. agavaDa to enuM nAma ke jemAM sophA to kevA ke pAMca divasamAM ja pAyA tUTI jAya. A navA sophAnI sagavaDamAM agavaDa UbhI karI ! pADozIe sophAseTa vasAvyo, te cha mahinA sudhI dhaNI joDe rakajhaka karI ne udhArI karI ne mUI sophAseTa navo lAvI. te jyAre tUTyo tyAre eno jIva baLI gayo. mUI, jIva te baLAto haze ? kapaDuM baLe to vAMdho nahIM paNa jIva to na ja baLAya. ApaNe to kevuM hovuM joIe ke nakala nA hoya. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 201 202 AptavANI-1 kamaakkalavALA ja nakala kare ane du:khI thAya. Aje to koNa sophAseTa vasAve nahIM ? ane evuM ApaNe paNa zA mATe ? ApaNe to nakala nahIM paNa asala hovuM ghaTe. gharamAM, beThakarUmamAM asala bhAratIya beThaka vasAvavI, gAdI-takiyA ne svaccha sapheda cAdara, eTale pachI koInIya nakala nA karavI paDe ane besavAmAMya keTalI badhI sagavaDa ! kharI rIte cIja to keTalI joIe ? khAvA-pIvAnuM, paheravAnuM ne rahevAnuM. jyAre Aje to navA du:kha UbhA kare che. kharekhara duHkha jagatamAM nAmeya nathI. A to aNasamajaNathI duHkho UbhAM kare che ! pADozI Aje bolAve ne kAle nAya bolAve. emAM roja roja bolAvavAnI sagavaDa zI ? bolAve tyAre ene lAge ke mArI ene kiMmata che, tethI sagavaDa lAge. nA bolAve tyAre agavaDa lAge paNa ema mAna ke bolAve toya sAruM ane nA bolAve toya sAruM. potAnI pAse to bharapaTTe sukha paDeluM che paNa zI rIte kADhavuM enI khabara nathI. eka ja jAtanuM sukha, eka ja jAtano mAla che paNa A to samAje thara pADyA. vAstavika jANIe tyAre sukha maLe. kyAM sudhI A kalpita sukhamAM rahevuM? paNa kare zuM ? AvI phasAyA bhaI, AvI phasAyA, pachI kare zuM ? A konA jevI vAta che te tamane kahuM. eka vANiyA bhAI hatA. temane bhAIbaMdhI eka miyAMbhAI joDe. bahu bhAre dostI. eka vakhata moharamanA vakhatamAM vANiyAbhAI ane miyAMbhAI pharavA nIkaLyA. te rastAmAM tAjiyA maLyA. miyAMbhAIne to tAjiyA dekhAtAM ja mahIM galagaliyAM thaI gayAM, te kemeya rokAyA nahIM ne vANiyAne kahe, ke hamaNAM be miniTamAM AvuM chuM. ema karIne e to ToLAmAM ghUsyA ane 'hause, hause..." karavA maMDyA. vANiyAe to be miniTa ne badale pAMca miniTa rAha joI, dasa miniTa thaI, aDadho kalAka thayo, paNa miyAMbhAI to bahAra nIkaLavAnuM nAma ja nA le. temane to bhAre rasa lAgyo. vANiyo miyAMne pAMca-pAMca miniTe kahe ke 'bhaI, cAla ne have, nIkaLane bahAra.' paNa miyAMbhAI to 'hause, hause' ja karyA kare. chevaTe kaMTALIne kalAka thayo eTale vANiyo miyAMne hAtha jhAlIne bahAra kADhavA gayo paNa miyAMbhAIe to vANiyAne ja UlaTo ToLAmAM mahIM kheMcI lIdho ane tene kahyuM ke be miniTa 'hause, hause' karI laIe. ApaNe be pachI nIkaLI jaIzuM. badhA "hause hause' bole ne vANiyAbhAI vIluM moTuM karIne bole, "AI phasAyA, bhaI, AI phasAyA !" tevuM che. A jagata ! ekavAra AI phasAyA pachI nIkaLavuM muzkela. e to jJAnI puruSa maLe ane hAtha kheMcIne bahAra kADhe to ja nIkaLAya. A bhrAMtinI phasAmaNamAMthI to bhrAMti jAya to ja chUTAya. paNa e bhrAMti jAya zI rIte ? e to jJAnI puruSa DhaMDhoLIne jagADe tyAre ja e bhrAMti jAya, te sivAya koInuMya kAma nahIM. te sivAya to jema jema chUTavA jAya tema tema vadhAre ne vadhAre phasAto jAya. cArja ane DiscArja darzanamoha cArja moha ane cAritramoha DiscArja moha. pANI e darzana moha ane barapha e cAritramoha, cArja zAthI thAya che ? cetana jaDane aDyuM ne potAnA svarUpanuM bhAna jAya che ane tethI cArja thAya che. je je bahu yAda Ave che temAM tanmayAkAra thAya che, tenAthI ja cArja thayA kare che. yAda zuM Ave? ke jenI para bahu rAga hoya athavA to bahu dveSa hoya. je DiscArja thaI rahyuM che tenI para rAga-dveSa kare, tyAre AtmAnI svabhAvika kalpazakti vibhAvikapaNe vikalpa thaIne bhaLe, enAthI cArja thayA kare. ema ja saMsArakrama cAlyA kare, bhUlathI cArja thayeluM che, bhrAMtithI bhareluM che, te DiscArja thayA kare. raste jatAM caMdane dukAnamAM sADI joI eTale te temAM tadAkAra thAya. dukAnamAM sADI joI teno vAMdho nathI paNa teno moha utpanna thayo teno ja vAMdho che. sADI joI ne gamI te DiscArja moha che paNa temAM caMdana tadAkAra evI thAya ke je moha DiscArja thavA mAMDelo, te pharI cArja thAya. caMdana sADImAM tadAkAra evI thAya, ke sADI savA cha mITaranI hoya to caMdana paNa savA cha mITaranI thAya ! sADA traNa mITara pahoLI hoya to te paNa sADA traNa mITara pahoLI thAya ! ne temAM sADImAM DijhAInamAM jeTalAM Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 203 204 AptavANI-1 tanmayAkAra thaI jAya eTale pAchuM cArja thAya. DiscArja moha khapI rahyo che paNa mUo pAcho cArja kare che AvatA bhava mATe. manuSyapaNuM cArja karavA jAya paNa thaI jAya gadheDo ! evuM ThAmaThekANA vagaranuM che A badhuM ! hitAhitanuM bhAna nahIM eTale zuM karavA jAya che ne zuM thaI jAya che ? lokaniMdya thatuM hoya tyAM mana-vacana-kAyAne kahI daIe ane tene vALIe, paNa lokamAnya haze to vAMdho nathI. lokaamAnya hoya to tyAM AgaLa upAya karavo paDe. mikenikala 'huM'ne kaMTrolamAM rAkhavAnI sattA mULa 'huM'nI nathI. enjina cAlu thAya pachI baMdha karavAnI sattA nathI rahetI. cArja thaI gayA pachI DiscArja thavAnuM ja, emAM bhagavAnanIya sattA nahotI. DiscArjamAM to beTarI jevI cArja thayelI haze tevI ja nIkaLaze. mULa svarUpe 'huM jANyA pachI navI beTarI cArja nA thAya. e baMdha thaI jAya. svarUpa jJAna maLyA pachI DiscArjamAM Dakho na kare, paNa ghaNuMkharuM puruSArthathI ogaLI jAya. phula hoya ke AbhalAM hoya teTalAM caMdanane paNa thAya. temAM ja pratiSThita AtmA ramyA kare. te caMdana ghera Ave paNa citta to tyAMnuM tyAM ja dukAne sADImAM ja hoya. te dhaNIya caMdanane pUche, ke kema tane Aje ThIka nathI ke zuM? moTuM UtarI gayuM che ne ! te tene bicArAne zI khabara ke A to ghera hare che, phare che te to dhokaDuM ja che. bAkI, caMdananuM citta to dukAne sADImAM ja che ! Ane ja bhagavAne cArja moha kahyo che. sArAmAM sArAM bhajiyAM ne sArAmAM sArI veDhamI maLe ane khAya teno vAMdho nathI paNa temAM svAda rahI jAya to cArja thAya. tadAkAra thaIne bhajiyuM ane veDhamI khAya eTale bhajiyAMnA AkAra jevo ne veDhamInA AkAra jevo thAya ane moha pharI cArja kare. dhaMdho kare che te DiscArja thaI rahyuM che. te pUrva je cArja karyuM hatuM eTale teM dhaMdho zarU karyo. ane zarU karyo tyArathI ja DiscArja thAya che, temAM tadAkAra thaI pharI cArja thAya che. janmyo tyAMthI maryo tyAM sudhI badhuM ja DiscArja thayA kare che. atyAranuM manuSyapaNuM te DiscArja che. gayA avatAramAM manuSyapaNuM cArja kareluM, te have DiscArja thAya che. DiscArjano to bhagavAneya vAMdho uThAvatA nathI, paNa DiscArja vakhate tAruM dhyAna kyAM varte che tenI kiMmata che. bhagavAnanAM darzana karavA maMdire gayo ne bhagavAnanI mUrtinAM darzana karyA ne joDe joDe bahAra joDA mUkyA teno phoTo pADyo. te darzana karyA te DiscArja thayuM ane joDAno phoTo pADyo te cArja karyuM. pANI pIdhuM e cArja karyuM kahevAya. kAraNa e potAne kartA mAne che. pachI e pANInuM yurina thAya. e jyAre bahAra Ave te DiscArja. mANasa valUre che e DiscArja che paNa valUre che (khaMjavALe che) tyAre AnaMda Ave che. dehanI je sthULa kriyAo che te DiscArja svarUpa che, temAM AnaMda karavA jevuMya nathI ane zoca paNa karavA jevo nathI. AnaMda Ave che te 'pratiSThita AtmA'ne Ave che, teno jANanAro pote "zuddhAtmA" che. te jANe ke hamaNAM lahAya baLaze eTale khabara paDaze. paNa jo te AnaMdamAM cArjebala moha te cArja thAya che, pUraNa thAya che. 1 aMza, 2 aMza, 3 aMza evI rIte pUraNa thAya, te pa00 sudhI thAya, have DiscArja moha kevo hoya ke pahelAM ekadama pa0 upara Ave. dA.ta. krodha 500 DigrIe Ave pachI 450 upara Ave. pachI 400 upara Ave ane chevaTe 1 Ave ane tyAra pachI khalAsa thAya, saMpUrNa DiscArja thAya. dareka vastu DiscArjamAM ekadama moTI Ave, pachI dhIre dhIre ghaTe. krodha pahelAM pa0 upara Ave ne ekadama dhaDAko kare. 50thI zarU kare ane pachI dhIre dhIre ogaLato jAya. raste jatAM gamo-aNagamo utpanna thAya tevuM banyA kare. ApaNI IcchA nA hoya chatAM gamo-aNagamo thayA kare paNa te zAthI game che ane zAthI nathI gamatuM ? teno koI vicAra ja karatuM nathI. tArI IcchA nA hoya toya te phare tema nathI. tArI IcchAnI vAta nathI. jabhyo tyArathI mana-vacana-kAyAnI traNeya beTarIo DiscArja thayA kare che. kAraNa ke pUrve cArja kareluM che tethI DiscArja thAya tyAre khabara paDe ke avaLuM cArja kareluM hatuM. eTale pharI savaLuM cArja karazo to pharI savaLI lAIpha jaze. bAkI atyAre to badhI philma paDI gayelI che. have je bhajavavAnI che te bhajavo. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 - 205 206 AptavANI-1 je philma paDadA upara atyAre dekhAya che tenuM zUTiMga to pahelAM kyAranuMya thaI gayeluM che, paNa akkaramI atyAre paDadA upara philma jue che. te nA gamatuM Ave che tyAre pAcho kahe che, ke philma kaTa karo, kaTa karo. te muA have zI rIte kaTa thAya ? e to jyAre zuTiMga karato hato, cArja karato hato tyAre vicAravuM hatuM ne ! have to koI bApoya pheravI nA zake. mATe rAga-dveSa karyA vagara cUpacApa philma pUrI karI nAkha. jagata AkhuMya cArjane ja vaza thaI gayeluM che. gamo-aNagamo, lAIka enDa DislAIka e have DiscArja moha che ane rAga-dveSa e cArja moha che. cArja e bhagavAnanI AjJA viruddha che, DiscArja e bhagavAnanI AjJA viruddha nathI. loko DiscArja mohanA pAMdaDAM kApa kApa kare che ne cArja moha to cAlu ja che, te kyAMthI pAra Ave ? keTalAka to DALIo kApa kApa kare, keTalAka thaDa AkhuMya kApI nAkhe, paNa jyAM sudhI dhorI mULa haze tyAM sudhI e pharI phUTI nIkaLavAnuM. te loko game teTalA upAya A saMsAra vRkSane nirmULa karavA kare, paNa tema ukela Ave tema nathI. emAM to jJAnI puruSanuM ja kAma. jJAnI puruSa pAMdaDAneya aDe nahIM ne DALAM ke thaDaneya aDe nahI. are, asaMkhya mULiyAMne nA aDe. e to vRkSanA dhorI mULane jANe ne oLakhe. te dhorI mULiyAmAM capaTIka davA dAbI de, tenAthI AkhuMya vRkSa sUkAI jAya ! jJAnI puruSa bIjuM kaMi ja nA kare. te phakta tamArI cArja beTarIne khaseDIne ATha phITa dUra mUkI de, te pharI cArja nA thAya. tamAruM cArjIga poinTa AkhuM uDADI de. bAkI game te upAya kare paNa jyAM cArja baMdha nA thAya tyAM sudhI moha chUTe nahI, pachI tuM game te tyAgIza ke game te karIza ke UMdhe mAthe laTakIza paNa moha nahIM chUTe. UlaTAno vadhu phasAmaNamAM phasAiza. pacAsa prakAranA moha jAya to ukela Ave (paccIsa cArja ane paccIsa DiscArja). 'A karyuM" ema kahyuM ke cArja thayuM ! meM darzana karyA, pratikramaNa karyA, sAmAyika karyo, ema kahyuM ke cArja thayuM. nATakIya bhASAmAM bole te vAMdho nahIM paNa nizcayathI bole to teno kepha caDhe. tethI DiscArja thatI vakhate navuM karma cArja thAya che. cArja ApaNA hAthamAM che, DiscArja ApaNA hAthamAM nathI. eka mokSanI ja IcchA karavA jevI che, to mokSano mArga maLI jAya. mokSanI icchAnuM cArja karane, mUA ! jovAno darekane adhikAra che paNa ciMtanano nathI, temAM tanmaya thavAno nathI, jue to jJAnI puruSeya paNa ciMtanamAM phera che. A mohamayI nagarImAM (muMbaimAM) badhAya phare che ne jJAnI puruSa paNa phare che paNa koI vastumAM temane ciMtanuM nA hoya ! kyAMya temanuM citta nA jAya ! bhAvakarma e cArja beTarI che. AtmAnI atyaMta nikaTatAe joDe joDe paDelI che ne tenAthI niraMtara cArja thayA kare che. e beTarIne ame cArja thatI baMdha karI dIdhI. tethI mahAtmAone have DiscArja beTarI ja rahI. have to je bhAve DiscArja thavuM hoya te bhAvathI thAva. 'ame tene joizuM. mana AvuMpAchuM thatuM hoya, to tene jANavuM ane sIdhuM hoya to tene jANavuM. eTale cArja nA thAya. have to je AvavuM hoya te Avo. A ho te bhale ho ane nA ho teya bhale ho. 'bhAvakarma e ja cArja beTarI che. e pAMca zabdomAM bhagavAnanAM pistAlIseya Agamo samAi gayAM ! bAkI eka eka mohane kADhatAM lAkha lAkha avatAra jAya ! praznakartA : kalpanA ane icchAmAM phera zo ? dAdAzrI : kalpanA te mULa svarUpanI ajJAnatAthI UbhI thAya che ane icchA thAya che te DiscArjanI thAya che. paNa mULa icchA UbhI thAya che te kalpanAmAMthI UbhI thAya che. evuM che ke uparathI pANI paDyA kare che, AkAza enI jagyAe ja che, havA doDAdoDa kare che ne uparanuM pANI nIcenA pANImAM paDe che, te parapoTA thAya che. temAM varasAda paDe che. temAM koinIya icchA nathI. havAnIya nathI ke pANInIya nathI. tevuM A badhuM ! Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 207 208 AptavANI-1 praznakartA : cArja thayuM ke DiscArja thayuM e lakSamAM kevI rIte Ave ? dAdAzrI: 'caMdulAla chuM" evuM bhAna thayuM tyArathI cArja thayuM. 'huM zuddhAtmA chuM" evuM bhAna varte to kazuM ja cArja nA thAya, paNa jo AvuMpAchuM kare to cArja thAya. paNa evuM koNa kare ? jeTalAM jeTalAM cArjanAM lakSaNa dekhAya che eya DiscArja che. cArja thAya ke DiscArja thAya che e khabara nA paDe. jo e khabara paDe tema hoya to sahu koi cArja baMdha karI de. e to jJAnI puruSa vagara koi teno phoDa nA pADI zake, pote 'zuddhAtmA' che tethI DiscArja ja che. jo caMdulAla thayo to cArja che. A DiscArja thAya che te jUnI beTarInI iphekTa sahana thatI nathI eTale tenI asarathI ja navI beTarI thayA ja kare che. cArja thavAnuM cAlu thAya pachI ciMtA cAlu thAya. mahIM lahAya baLe. agni saLagavAno cAlu thai jAya. AkuLatA ane vyAkuLatAmAM rahe. jyAre ekalA DiscArjamAM tevuM nA rahe. nirAkuLatA hoya, kAraNa temAM tanmayAkAra nA thayo hoya.. bhagavAna kahe che, "jo DiscArja thAya che tenI jokhamadArI amArI, paNa cArja nA thavA daiza.' A be vAkyamAM ja jagatanAM badhAMya zAstronuM jJAna samAyeluM che. cArja baMdha thayuM eTale DiscArja baMdha thayuM ja kahevAya. moha je cArja karyo, te promisarI noTa che ane je DiscArja karyo, te keza ina henDa che. jA, 'ame' tane geranTI ApIe chIe ke 'dAdA bhagavAna' maLyA pachI tAruM cArja nahIM thAya ! mohatuM svarUpa moha mukhya be prakAranA che. darzanamoha-cArja moha ane cAritramoha-DiscArja moha. darzanamoha ruci upara AdhAra rAkhe che arthAt kyAM ruci che, tenA para AdhAra rAkhe che. saMsAranI vinAzI cIjo upara ja ruci te mithyAtva moha. AtmA jANavAnI ane sAthe saMsAranI vinAzI cIjonI ruci te mizramoha. A satya che ane teya satya che ema vartAya e mizramoha. AtmA jANavAnI utkaMThA thAya ane A ja satya che ema vartAya te samakita moha. AtmAmAM Atmabuddhi thavI, tenuM nAma samakita. AtmAmAM AtmarUpa thavuM, tenuM nAma jJAna. jJAna ane jJAnI uparano moha te chello moha che. tene samyaka moha kahevAya, bIjA badhA ja mithyA moha che. jema che tema darzanamAM AvatuM nathI te darzanamohane laIne darzananA AvaraNane laIne 'huM caMdulAla chuM' ema dekhAya che. A jagata zAne AdhAre raheluM che ? darzanamohane lIdhe. bhagavAna kahe che, ke cAritramohano mane vAMdho nathI. e nIkaLato moha che. ajJAnIne bharelo mAla nIkaLe, paNa pAcho 'huM caMdulAla chuM' ethI navuM bharyA kare che. mana-vacana-kAyAnA yogonuM mUrNita pravartana e cAritramoha. "huM karuM chuM" ane "mAruM che' evuM pravartana te cAritramoha. bhagavAna kahe che tevI cAritramohanI yathArtha samajaNa samajavA jevI che. 'huM sAmAyika karuM chuM' evuM je bhAna che te cAritramoha. sAmAyika, pratikramaNa ke saMsAranI hareka kriyAmAM kartAbhAva te cAritramoha ane rucibhAva te darzanamoha. cAritramoha eTale pariNamI gayelo moha. je phaLa ApavA sanmukha thayelo hoya te cAritramoha eTale DiscArja moha, moha cArja thayA kare te darzanamoha ane DiscArja thayA kare e cAritramoha. DiscArja moha bhUlo pADe. AtmAnI hAjarIthI pudgalamAM cetanabhAva cArja thaI jAya che ane Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 te ja pAchuM pachI DiscArja thAya che. pudgala cetananA saMsargamAM AvavAthI temAM cetana cArja thAya che ! paNa temAM cetananuM kazuMya jatuM nathI. A zarIramAMthI DiscArja thatI dareka vastu anubhava thatI jovAmAM Ave che. tethI cArja thayeluM hatuM tema kahIe chIe. galanano artha ja DiscArja che. ame tene bhAvAbhAva kahIe chIe. temAM cetana nA hoya. 209 eka mANasane AkhI jiMdagI jelamAM besI rahevAnuM thAya ane tene khAvAnuM maLI rahe paNa jalebI-lADu nA maLe, tethI kaMI teno moha ocho jato rahyo ? nA, aMdara to moha hoya ja. maLatuM nathI, mATe moha gayo nA kahevAya. praznakartA : : dAdA, mArAmAM moha ghaNo haze ane badhAomAM ocho haze ? dAdAzrI : eka jarAka amathuM mohanuM bIja hoya, te jyAre vyakta thAya tyAre AkhA jagatamAM vyApI jAya tevuM che. mATe ocho ke vadhAre emAM samajaNe phera nathI. jyAM sapUrNa moha kSaya thAya tyAre ja kAma bane. bhagavAna ane satpuruSanA satsaMgano moha che te prazastamoha ane prazastamohathI mokSa. mohanA to anaMta prakAra che. teno pAra Ave tema nathI. eka moha choDavA lAkha avatAra karavA paDe tevuM che. manuSyapaNuM e to mohanuM saMgrahasthAna ja che ! 'svarUpa jJAna vinA moha jAya tema nathI.' mAyA praznakartA : mAyAnA baMdhanamAMthI mukta thavA zuM karavuM ? dAdAzrI : ajJAna e ja mAyA che. potAnA nija svarUpanuM ajJAna e ja mAyA ane te mAyA to mUDha mAra mAre. A jagatamAM koi uparI ja nathI. mAyAne laine ja uparIpaNuM lAge che. mAyA zuM che ? bhagavAnanuM rileTiva svarUpa te mAyA. A mAyA AptavANI-1 phasAve che ema loko bole che e zuM che ? A badhuM koNa calAve che ? te e jANato nathI, tethI 'huM calAvuM chuM' ema mAne che. te ja mAyA che ane temAM phasAya che. 210 A varlDamAM jo koi kAcI mAyA nA hoya to te bhagavAna ! kAcA badhAya mAra khAyA ja kare, bhagavAnanI mAyAno sto ! A mAra anahade che ke behade che te kahI zakAya tema nathI, paNa e mAra ja mokSe javAnI preraNA Apaze. pote potAne jANato nathI e ja moTAmAM moTI mAyA. ajJAna khasyuM ke mAyA vegaLI. jyAM je vastu nathI tyAM te vastuno vikalpa thAya che, enuM ja nAma mAyA. amArI hAjarImAM tamArI mAyA UbhI nA rahe. bAra ja UbhI rahe. te tame amArI hAjarImAMthI pAchA bahAra nIkaLazo eTale tamArI mAyA tamane vaLagI jaze ! hA, amArI pAsethI ekavAra svarUpa jJAna lai jAva, pachI tame game tyAM jAva to ya mAyA tamane aDe ja nahIM ! bhagavAna kahe che, ke A badhuM nATakIya che. tuM temAM nATakIya nA thai jaiza, mUA ! mULa mananI bhAMjagaDa che. te loko mananI pAchaLa paDyA che paNa mana to pajavatuM nathI, tenI pAchaLa mAyA che te pajave che. mAyA jAya to mana to suMdara enDalesa philma che ! keTalAke saMsAranI mAyA choDIne tyAgIpaNuM svIkAryuM, te zuM temanI mAyA jatI rahI ? nA. UlaTAnI Dabala mAyA vaLagelI che ! mAyA choDI konuM nAma kahevAya ? saMsAra vaibhava bhogavatAM choDe, enuM nAma mAyA choDI kahevAya. A to bairI-chokarAM choDyAM paNa joDe ajJAnatAnAM naryAM poTalAM vIMTALyAM. te laine rakhaDe che, tene mAyA choDI zI rIte kahevAya ? game tyAM gayo paNa 'mAruM-tAruM' gayuM nahIM ne 'huM' gayuM nahIM, to tArI mAyA ne mamatA sAthe ja rahevAnI ! Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 211 212 AptavANI-1 eka jaNa mArI pAse Avyo ne khUba raDavA lAgyo. te kahevA lAgyo, 'have to jIvavuM bahu bhAre lAge che. AtmahatyA karI nAkhavAnuM mana thAya che." huM jANato hato ke A mANasanI bairI paMdareka divasa para marI gai hatI ne ghera cAra chokarAM mUkI gai hatI. te meM tene pUchyuM, 'bhAI, tane paraNya keTalAM varasa thayAM ?' 'dasa varasa" te bolyo. to dasa varasa pahelAM te jyAre tene joi nahotI tyAre marI gai hota, to tuM raData ? tyAre kahe, "nA, tyAre zI rIte raData ? huM to tene oLakhato nahoto tyAre !' te have tuM zA mATe raDe che te huM tane samajaNa pADuM. jo tuM paraNavA gayo, vAjate-gAjate gayo ne jyAre corImAM pherA pharavA mAMDyA tyArathI 'A mArI vahu, A mArI vahu' ema teM AMTA vIMTavA mAMDyA. te corImAM tene joto jAya ne "A mArI vahu' ema bolato jAya ane mamatA vIMTAtI jAya. vahu jo bahu sArI thai paDe to rezamano AMTo ane naThArI thai paDe to sUtaranI AMTo. jo have tAre enAthI chUTavuM hoya to have jeTalA AMTA "mArI, mArI'nA karyA teTalAM ja 'nahoya mArI, nahoya mArI' ema karIne e AMTA ukela, to ja mamatAmAMthI chUTAze. nathI jItAto. dezya krodhane jItyo kahevAya. krodha e to agni jevo che. poteya baLe ne sAmAneya bALe. jyAM krodha Avato hoya tyAM krodha nA kare, te zubha cAritra kahevAya. zubha cAritrathI saMsAramArga sudhare, jyAre mokSa to zuddha cAritrathI ja thAya. - krodha e ugra paramANuo che. koThInI mahIM dArU bharelo hoya, te phUTe tyAre jhALa lAge ane mahIM badho dArU pUro thaI jAya eTale enI meLe koThI zAMta thai jAya tevuM ja krodhanuM che. krodha e ugra paramANuo che, te jyAre 'vyavasthita'nA niyamanA hisAbe phUTe tyAre badhethI baLe. ame ugratA rahe tene krodha nathI kahetA, krodhamAM toto rahe te ja krodha kahevAya.. krodha to kyAre kahevAya ke AtmAnI baLatarA thAya. baLatarA thAya eTale jhALa lAgyA kare ane bIjAne paNa tenI asara lAge. te kaDhApA rUpe kahevAya ane ajaMpA rUpe aMdara ja ekalo baLyA kare, paNa tAMto to banneya rUpamAM rahe. jyAre ugratA judI vastu che. krodhamAM tAMto hoya, tene ja krodha kahevAya. dA.ta. dhaNI-dhaNIyANI rAtre khUba jhaghaDyA, krodha jabarajasta bhabhUkI UThyo, AkhI rAta beu jAgatA paDyA rahyA. savAre bairIe cAno pyAlo saheja pachADIne mUkyo. te bhAi samajI jAya ke hajI tAMto che. AnuM nAma krodha. pachI tAMto game teTalA vakhatano hoya ! are, keTalAkane AkhI jidaMgIno hoya ! bApa beTAnuM moTuM nA jue ane beTo bApanuM moTuM nA jue ! krodhano tAMto to bagaDI gayelA moDhA uparathI ja jaNAi jAya. mArI A vAta te bhai sacoTa rIte samajI gayo ane eNe to nhoya mArI, nhoya mArI'nuM henDala evuM pheravyuM, evuM pheravyuM ke badhAM ja AMTA ukalI gayA tenAM ! te pAcho paMdara divase AvIne mane AnaMdAzru sahita page lAgI kahevA lAgyo, 'dAdA, tame mane bacAvyo. mArI badhI ja mamatAnA AMTA ukelavAno mArga batAvyo, tenAthI huM chUTyo." mArI A sAcI banelI vAta sAMbhaLIne keTalAMkanAM AMTA ukalI gayA che ! lobha krodha varlDamAM koi mANasa krodhane jItI zake nahIM. krodhanA be bhAga, eka kaDhApA rUpe ane bIjo ajaMpA rUpe. je loko krodhane jIte che te kaDhApA rUpe jIte che. AmAM evuM hoya che ke ekane dabAve to bIjo vadhe. ane kahe ke meM krodhane jItyo eTale pAchuM mAna vadhe. kharI rIte krodha saMpUrNa rIte krodha-mAna-mAyA-lobhamAM lobhano tAMto bhAre hoya. lobha eTale kaMika icchA rAkhavI te. lobhiyAne koi TaiDakAve toya te hase. jJAnI paNa hase, paNa lobhiyA lobhanI gAMTha vadhAre moTI karIne hase ! - zeTha dukAne beThA hoya ne koI gharAka jhaghaDavA Ave ke mArA bAbAnA ATha AnA tame chetarIne lai lIdhA. te zeTha gAdI-takiye besIne hasyA kare, jarAya peTanuM pANI nA hAle. raste jatAM lokonuM ToLuM bheguM thAya, te Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 213 214 AptavANI-1 rakSaNa karavA krodha che. A cAreyane AdhAre loka jIvI rahyAM che ! krodha-mAna-mAyA-lobha be jAtanAM : eka vALI zakAya tevAM - nivArya. bIjAM vALI nA zakAya tevAM - anivArya ! dA.ta. koInI upara krodha Avyo hoya to te aMdarane aMdara pheravI zakAya ane tene zAMta karI zakAya, te vALI zakAya tevo krodha. A sTeje pahoMce to vyavahAra ghaNo ja suMdara thaI jAya. bIjA prakArano krodha te vALI nA zakAya. lAkha prayatna kare paNa koThI phuTyA vagara rahe ja nahIM ! te vALI nA zakAya tevo anivArya krodha. A krodha potAnuM ahita kare ne sAmAnya ahita kare. krodha-mAna karatAM kapaTa ane lobhanI gAMTho bhAre. te jaladI nA chUTe. lobhane gunegAra zAthI kahyo ? lobha karyo eTale bIjAnuM luMTI levAno vicAra karyo che. AjavAnA pANInA badhA ja naLa eka jaNa kholI nAkhe to bIjAne pANI maLe kaMI ? zeThanI ane gharAkanI dazA jue. zeThane zAMta, dhIra, gaMbhIra jue ane gharAkane bebAkaLo thayelo, bUmabarADA pADato jue. te ToLAmAM loko kahe ke, A mANasanuM ja casakI gayuM che ! te tene ja DAma detA jAya ke chAnomAno ghera jA. AvA moTA zeTha te evuM karatA haze ? ne zeTha mUchomAM hasatA hoya. te zAthI ? kAraNa temano lobha manamAM temane kahe ke, "A gAMDiyo bUmabarADA pADIne cAlato thaze, temAM mAruM zuM javAnuM che ? mArA khissAmAM to ATha AnA AvI gayA ne ! te lobhiyo kharekhara jJAnI jevo ja dekhAya ! jyAre mAnIne koi kaiDakAve to te nA hase. tarata ja teno krodha bhabhUkI uThe, paNa lobhiyAne krodha Ave nahIM. bhagavAne kahyuM, ke krodha ane mAnane lIdhe lokone duHkha thAya che. mAnane lIdhe tiraskAra thAya. mAna pragaTa tiraskAra kare che. krodha baLe ne bALe. eno upAya bhagavAnanAM vAkyo sAMbhaLIne loko karavA gayA. krodha nA karAya, mAne nA karAya. te triyoga sAdhanA karavA lAgyA. triyoga sAdhanAthI krodha-mAne kaMika ochAM thayA ne buddhino prakAza vadhyo. buddhino prakAza vadhavAthI lobhanuM rakSaNa karavA kepeTe vadhAyuM. krodha ne mAna bhoLAM hoya. koIkeya batADanAra maLe, jyAre A lobha ane kapaTa to evAM ke dhaNIneya khabara nA paDe. e to peThA pachI nIkaLavAnuM nAma nA le. lobhiyo jyAre krodha kare ? cheka chellI ghaDIe jyAre moTAmAM moTo lobha haNAto hoya ne kapaTeya kAma nA karatuM hoya tyAre e krodhano sahAro le. jabhyo tyArathI ja lobhiyAno lobhano doro tUTe ja nahIM. eka kSaNa paNa teno lobha jAya nahIM. niraMtara tenI jAgRti lobhamAM ne lobhamAM ja hoya. mAnI to bahAra nIkaLe tyAMthI ja mAnamAM ne manamAM ja rahe. rastAmAMya jyAM jAya tyAM mAnamAM ja ane pAcho Ave toya mAnamAM ja. paNa jo koi apamAna kare tyAM te krodha kare. mokSe jatAM koNa rakhaDAve che ? krodha, mAna-mAyA-lobha, lobhanuM rakSaNa karavA mATe kapaTa che, te kapaDuM vecatAM AMgaLa (jeTaluM) kApI le. mAnanuM kapaTa kapaTa eTale jema che tema na bolavuM te ! mana-vacana ane kAyA traNeyane sparze che ! strI jAtimAM kapaTa ane mohanA paramANu vizeSa hoya. puruSa jAtimAM krodha ane mAnanA paramANu vizeSa hoya. jo kapaTa ane mohanA paramANuo vizeSa kheMcAya, to bIjo bhava strIrUpe Ave ane krodha ane mAnanA paramANuo vizeSa kheMcAya, to bIjo bhava puruSa rUpe Ave. strI jAti bhaDakATathI kapaTa kare che. tenAthI bahu AvaraNa Ave. mohathI mUrchA vadhe. puruSone mAna vadhAre hoya. mAnathI jAgRti vadhe. jema jema kapaTa vadhe tema tema moha vadhato jAya. krodha-mAna-mAyA-lobhano khorAka krodha-mAna-mAyA-lobha niraMtara potAnuM ja corI khAya che, paNa lokone samajAtuM nathI. A cAreyane jo traNa varasa bhUkhyAM rAkho to te Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 215 216 AptavANI-1 bhAgI jAya. paNa te je khorAkathI jIvI rahyAM che te kayo khorAka ? te jo jANo nahIM to te zI rIte bhUkhyAM mare ? tenI samajaNa nahIM hovAthI temane khorAka maLe ja jAya che. e jIve che zI rIte ? ne teya pAchAM anAdikALathI jIve che ! mATe teno khorAka baMdha karI do. Avo vicAra to koIneya nathI Avato ne badhA mArI-ThokIne temane kADhavA mathe che. e cAra to ema jAya tevAM nathI. e to AtmA bahAra nIkaLe eTale mahIM badhuM ja vALIjhUDIne sApha karIne pachI nIkaLe. temane hiMsaka mAra nA joIe. temane to ahiMsaka mAra joIe. AcArya ziSyane kyAre TaiDakAve ? krodha thAya tyAre. te vakhate koI kahe, "mahArAja, Ane zuM kAma TaiDakAvo cho ?" tyAre mahArAja kahe, 'tene to TaiDakAvavA jevo ja che." basa khalAsa, A bolyA te krodhano khorAka. karelA krodhanuM rakSaNa kare te ja teno khorAka. ko'ka jhINA svabhAvano tamane cAnI paDIkI lAvavA kahe ne tame 30 paisAnI lAvo to te kahe ke, ATalI moMghI te lavAtI haze ? AvuM bolyo tethI lobha poSAya ane ko'ka eMsI paisAnI cAnI paDIkI lAvyo. to lApho mANasa kahe ke, A sArI che. to tyAMya paNa lAphApaNAno lobha poSAya, A thayo lobhano khorAka, ApaNe normala rahevuM. krodha-mAna-mAyA-lobha, A cAreya zenAthI UbhAM thAya che ? potAnI ja pratiSThAthI. jJAnI puruSa e pratiSThAmAMthI uThADI, enI jagataniSThA uThAvIne brahmamAM, svarUpamAM besADI de ne brahmaniSTha banAvI de, tyAre A cAreyathI chuTakAro thAya ! jJAnI puruSa cAhe so kare ! A krodha-mAna-mAyA-lobha e to AtmA-anAtmA, jJAna-ajJAnanA baMdharUpa che, sAMkaLa che. nahIM to anAsakta bhagavAnane Asakti kyAMthI ? hema DipArTamenTa : phorena DipArTamenTa A paradezamAM perUmAM ke bIje game tyAM vAvAjhoDAM Ave ke javALAmukhI phATI nIkaLe tyAre dezanA vaDApradhAna miTIMga bolAve. emanA videza pradhAna pAse perUnA vaDApradhAna upara dilasojIno patra lakhAve ke tamArA dezamAM vAvAjhoDuM AvyuM ne hajAro loko marI gayA ane lAkho loko beghara thayA, te jANI amane ghaNuM duHkha thayuM che. amArA dezanI prajA paNa bahu aphasosa kare che. amArA dezanA vAvaTA paNa ame utAryA che vigere vigere. te eka bAju dilasojIno patra lakhAto hoya ne bIjI bAju nAstA-pANI, khANA-pINAM badhuMya cAlatuM hoya ! A to evuM che ke phorena aphersamAM badhA ja suparaphaluasa rahe ane homa aphersamAM cokkasa ! phorenanI vAta AvI eTale upalaka, upalaka zoka ane dilasojI hoya. aMdarathI kazuM ja na hoya. aMdarakhAne to cA-nAsto ja hoya. kamplITa suparaphaluasa rahe tyAM to ! tevAM ja ApaNI mahIM paNa be DipArTamenTa che, homa ane phorena. phorena DipArTamenTamAM suparaphaluasa rahevA jevuM che ane homa DipArTamenTamAM cokkasa rahevAnuM che ! ekalA potAnA AtmA mATe ja cokkasa rahevA jevuM che. bAkI mana-vacana-kAyAnA saMsAra vyavahAramAM phorena ephersanI jema suparaphaluasa rahevA jevuM che. saMyogo niraMtara badalAyA ja karavAnA paNa temAMnA zuddha hetu joga saMyogomAM ja bhaLavA jevuM che. bAkI badhA saMyogomAM suparaphaluasa ja rahevA jevuM che." have kapaTa zuM khAtuM haze ? roja kALAbajAra karato hoya paNa kapaTanI vAta nIkaLe tyAre mUo bolI UThe ke AvAM kALAMbajAra ame nA karIe. Ama te uparathI zAhukArI batAve, te ja kapaTano khorAka. ane mAnano khorAka zuM ? caMdulAla sAmA maLe ne ApaNe kahIe, 'Avo caMdulAla' tyAre caMdulAlanI chAtI pahoLI thai jAya, akkaDa thAya ane khuza thAya e mAnano khorAka. AtmA sivAya badhuM ja khorAkathI jIve che. ApaNe to A cAreyane krodha-mAna-mAyA-lobhane kahIe ke Avo, beso paNa temane khorAka nA ApIe. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 217 saMyogo A jagatamAM saMyogo ne AtmA be ja che. saMyogo sAthe ekatA thAya to saMsAra ane saMyogono jJAtA thAya to bhagavAna. A jagatamAM niraMtara pheraphAro thayA ja kare che. kAraNa ke te saMsaraNa svabhAvI che. saMyoga e viyoga svabhAvI che. saMyogo to saMsaraNa thatA ja rahevAnA. jagata AkhuM saMyogo-viyogothI ja cAlI rahyuM che. A jagatano kartA koNa ? koi bApoya kartA nathI. sAMyogika purAvAthI ja badhuM cAlyA kare che. sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' mAtrathI ja cAlyA kare che. vastuonuM saMmelana jevuM thAya tevuM dekhAya, temAM koineya kazuM ja karavuM paDatuM nathI. A meghadhanuSya dekhAya che, te temAM koNa raMga pUravA gayuM ? e to sAMyogika purAvAo bhegA thayA, vastuonuM saMmelana thayuM tyAre meghadhanuSya dekhAyuM. sAMyogika purAvAmAM sUrya hoya, vAdaLAM hoya, jonAra hoya vagere vagere keTalAya purAvAo bhegA thAya tyAre meghadhanuSya dekhAya. temAM jo sUrya ahaMkAra kare ke huM nA hota to te nA banata, to te ahaMkAra khoTo che. kAraNa vAdaLAM nA hota toya te nA banata ane jo vAdaLAM ahaMkAra kare ke huM nA hota to meghadhanuSya thAta ja nahIM, to teya khoTuM che. A to vastuonuM saMmelana thAya to ja rUpakamAM Ave. saMmelana khasI jAya tyAre visarjana thAya. saMyogono viyoga thAya tyAra pachI meghadhanuSya nA dekhAya. saMyoga mAtra viyogI svabhAvanA che ane pAchA 'vyavasthita'nA hAthamAM che. saMyogo kyAre, kevA bhAve bhegA thaze, te 'vyavasthita' che. mATe Dakho melane mUA ! A duniyA kemanI UbhI thaI che ? 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' mAtrathI ! baTa necarala che. mukhya vastu 'vyavasthita' che. saMyogo-viyogone AdhIna rahIne 'vyavasthita' calAve che. keTalAya saMyogo bhegA thAya tyAre eviDansa Ubho thAya, keTalAya saMyogo bhegA thAya tyAre UMgha Ave ne keTalAya saMyogo bhegA thAya tyAre jagAya. 218 AptavANI-1 'vyavasthita' evuM sarasa che ke saMyoga bhego karI ja Ape. A dhodha paDato hoya tyAM parapoTA dekhAya che, te kevA jAta jAtanA hoya che ? koI ardha goLa hoya, nAnA hoya, moTA hoya, te koNe banAvyA ? koNe racyA ? e to enI meLe ja thayA. havA, phorsamAM paDatuM pANI, mojAM vagere saMyogo bhegA thAya tyAre parapoTA thAya. jemAM vadhAre havA bharAya te moTo parapoTo ne jemAM ochI havA bharAya te nAno parapoTo thAya. tema A manuSyoya badhAya parapoTA ja che ne ? saMyogo mAtrathI ja utpanna thAya che ! ekanA eka saMyogo, ene gamatA Ave ane bIjAne nA gamatA Ave. dareka saMyoganuM AvuM che. ekane game ne bIjAne nA game. je gamatuM bheguM karI rAkhyuM, teno viyoga kyAre thaze tenuM zuM ThekANuM ? pAchuM evuM che ke, eka saMyoga Ave ne bIjo Ave, pAcho trIjo Ave. paNa eka Avyo teno viyoga thayA vagara bIjo saMyoga nA Ave. saMyogo be jAtanA; gamatA ane nA gamatA. nA gamatA saMyogo e adharmanuM phaLa-pApanuM phaLa che ane gamatA saMyogo e dharmanuM-puNyanuM phaLa che ane svadharmanuM phaLa mokSa che. saMyoga mAtra duHkhadAyI che, pachI te gamatA ho ke nA gamatA ho. nA gamatAno viyoga thAya te duHkha ane nA gamatAno saMyoga thAya teya du:kha ane niyamathI to baMneyano saMyoga-viyoga, viyoga-saMyoga ja che. bhagavAne kahyuM ke, susaMyogo che ane kusaMyogo che, jyAre kusaMyogane loka ema kahe che ke AnI buddhi bagaDI che. phojadAra AvIne pakaDI jAya te kusaMyoga ne satsaMgamAM javA maLe te susaMyoga. A jagatamAM saMyoga eTale ke pUraNa ane viyoga eTale ke galana, e sivAya bIjuM kazuM ja nathI. jeTaluM viyoga karavAnuM agharuM che teTaluM ja saMyoga karavAnuM agharuM che. svAda haMmezAM saMyoga AvatAM pahelAM Ave. jyAM sudhI silaka hoya tyAM sudhI svAda Ave. jyArathI silaka vaparAvA mAMDe eTale svAda ocho Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 219 220 AptavANI-1 thato jAya. jAtrA ravivAre javAnI che, atyAre badhAne anero svAda Ave che. paNa ravivAre sADA sAta vAge gADI upaDaze tema silaka vaparAvA mAMDaze ane pachI khalAsa thaze. saMyoga jyArathI bhego thAya tyArathI ja e viyoga bhaNI javA maMDe ane viyoga bhego thAya tyArathI saMyoga bhego thavA maMDe. ekano eviDansa bhego thAya eno viyoga thAya eTale bIjAnA eviDansa maLavA mAMDe. jagatamAM saMyogo tAraNa kADhavA mATe che, eksapiriyansa karavA mATe che, paNa loko khAMcAmAM pesI gayA che. zAdI karIne khoLe ke sukha zemAM che ? bairImAM che ? bAbAmAM che ? sasarAmAM che ? sAsumAM che? zemAM sukha che ? enuM tAraNa kADhane ! lokone dveSa thAya, tiraskAra thAya paNa tAraNa nA kADhe. A jagatanI sagAIo e rileTiva saMbaMdho che, riyala nathI. mAtra tAraNa kADhavA mATe sagAIo che ! tAraNa kADhanArA mANasone rAga-dveSa ochA thAya ane mokSanA mArgano zodhaka thAya. manuSyadeha sivAya bIjo koI evo deha nathI ke je mokSano adhikArI hoya. manuSyadeha maLe ane mokSa prAptinA saMyogo maLe, sAdhano maLe to kAma thaI jAya. zuddha saMyoga bhego thAya tyAre ja mokSa prApta thAya. jJAnI puruSano satsaMga eTalo ja zuddha saMyoga che. kAraNa ke jJAnI puruSa mATe zuM lakhAyuM che ? zuddhAtmA mULa upAdAnI, ahaM mamatanA apAdAnI. mULa nimitta zuddha saMyogI, choDAvyo bhava saMsAre, vaMdu kRpALu jJAnIne..." jJAnI puruSano ja eka evo saMyoga che, mULa nimitta che ke je zuddhAtmA'nuM upAdAna karAve ane ahaMkAra ne mamatAnuM "huM" ane "mAruM"nuM apAdAna karAve. bIjA zabdomAM zuddhAtmAnuM grahaNa karAvaDAve ane ahaMkAra ne mamatAno tyAga karAvaDAve. mATe temane mULa nimitta ane ekamAtra mokSaprAptinA zuddha saMyogI kahyA che. - jyAre AtmA ane saMyogone to jJAtA-joyano saMbaMdha che. AtmAne to badhAno saMyoga saMbaMdha mAtra ja che. "zuddhAtmA' pote asaMyogI che ane te sivAyanuM bIjuM badhuM ja, saMyoga saMbaMdha che. saMyogo-viyogo e to zeya che ane 'tuM pote' jJAtA che paNa jJAtA joyAkAra thaI jAya che, tethI to anaMta bhava rakhaDyo che. pAMca karaNathI je dekhAya che, anubhavAya che, te sthaLa saMyogo ane aMtaHkaraNanA sUkSma saMyogo ane vANInA saMyogo, e badhAya saMyogo sAthe AtmAne saMyoga saMbaMdha mAtra che, sagAI saMbaMdha nathI. jJAtA-zeyano saMyoga saMbaMdha mAtra che. jo jJAtA-jJayanA saMyoga saMbaMdha mAtramAM ja rahe to e abaMdha ja che. jyAre loka to saMyogonI sAthe zAdIsaMbaMdhanI kalpanA karI beThA, tenAthI je phasAmaNa UbhI thaI ke bahAra nIkaLAyuM ja nahIM ne ! AtmA tadana nirALo che. saMyogone sarva rIte joI zake, jANI zake tevo che, paNa saMyogone vaLagI paDo ane tene paraNI beso to zuM thAya ? badhA ja saMyogo paugalika che, anAtmAnA che. gadheDo maLe to paugalika nA kahevAya. kAraNa mahIM anAtmA ane AtmA beuno saMyoga bhego thayelo che. kharI rIte temAM AtmA ekAkAra nathI thayelo, paNa bhrAMtithI tamane eka dekhAya to te bhayaMkara bhUla che. saMyogo badhA ja oTomeTika bhegA thAya che ane jJAna paNa tenAthI oTomeTika vibhAvika thayuM che. bAkI dravya badalAyuM nathI, guNa badalAyA nathI, mAtra paryAya badalAyA che. darzana-jJAna paryAya vibhAvika thaI gayA che. eka leboreTarImAM beThelo sAyanTisTa prayoganAM badhAM ja sAdhano laIne beTho hoya ane kyAMka prayoga karatAM acAnaka ekAda vAsaNamAMthI gesa chUTI jAya ne pelo mANasa mahIM gUMgaLAvA mAMDe ane bebhAna thaI jAya tyAre e badhuM ja bhUlI jAya. saMpUrNa bhAna gumAve, paNa pachI jema jema bhAnamAM Avato jAya tema tema teno prakAza vadhe ane tene vadhAre ne vadhAre samajAtuM jAya. zarUAtamAM ema samajAya ke badhuM mArA ja hAthamAM che. mArI ja sattAmAM che. pachI jema bhAna vadhatuM jAya tema samajAya ke A Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 22 1 222 AptavANI-1 to koIka bhagavAnanI sattAmAM che, mArA hAthamAM nathI. ethI AgaLa jyAre vadhu bhAnamAM Ave tyAre tene ema lAge ke A badhuM to bhrAMti svarUpa che ! bhagavAnanIya sattAmAM nathI ane chelle jyAre saMpUrNa bhAnamAM Ave tyAre saMyogo ja kartA che evuM bhAna thAya ane tyAre ja ene saMyogothI muktisukha vartAya. Ama bhAnamAM ja pheraphAra thayA kare che. prayogI jo saMyogomAM saMyogI thaI gayo, ekAkAra thaI gayo to te bhayaMkara bebhAnapaNuM kahevAya. ane jyAre saMyoga judo ane huM judo evuM jo bhAna thAya tyAre mukti cAkhavA maLe. aneka saMyogo UbhA thAya che. temAM pAchA tanmayAkAra thAya eTale navAM bIja paDe che, te zI rIte ukela Ave ? enA jo jJAtA-draSTA rahevAya to pachI bIja nA paDe. anaMta saMyogo che paNa e badhA UgavA lAyaka nA rahyA eTale mokSa. manuSya mAtra saMyogothI baMdhAyo che. amArA mahAtmAo saMyogothI gherAyA che ane te saMyoga mAtranA jJAtA-draSTA che. saMyogomAM phasAyo, baMdhAyo to zakti rUMdhAI jAya. jyAre jJAnIne saMyogo Ave ne jAya. jJAnI temanI sAthe hAtha milAvavA nA rahe. ame to dUrathI ja joI laIe eTale saMyogono viyoga thaI jAya. AtmA sva-para prakAzaka hovAthI temAM saMyoga mAtra jhaLake ja. mAtra prakAza lAdhelo hovo joIe. saMyoga thAya che te cetana nathI. asaMyogI te ja 'ApaNuM' dravya che. koIne mATe sArA bhAva thAya ke kharAba bhAva thAya te saMyoga mAtra che, te 'ApaNA" nahoya. saMyoga kAyama nA rahe. je Ave ane jAya, te svarUpa nahoya. je ApaNuM svarUpa nA hoya, tene ApaNuM zI rIte manAya ? te to ApaNA pADozI Ave che ane jAya che tevA saMyoga kahevAya. aNasamaju to potAne vicAra Ave che te jo sArA vicAra Ave, koIkanuM bhaluM karavAnA vicAra Ave, to tene AtmA kahe che paNa te AtmA hoya. tamane game te bhAva Ave paNa te "mArA nahoya' ! eTaluM ja jANavAnI jarUra che. svAmItvabhAva koI paNa saMyoga mATe nA hoya, pachI te zubha vicAra hoya ke azubha vicAra hoya. ame cokhecokhkhuM jagatane kahI daIe chIe, jema che tema, ke 'sthaLa saMyogo, sUkSma saMyogo, vANInA saMyogo para che ane parAdhIna che.' AtmA ne saMyogo be ja che. kArya-akArya saMyogone AdhIna che, parAdhIna che, svAdhIna nathI. svAdhIna hota to nA gamatA saMyogone koI bhegA ja thavA nA de ane mamatA saMyogono koI viyoga ja nA thavA de ane to koI mokSe ja nA jaI zake ! je kaMI paNa TempararI che, saMyoga-viyoga che te "mAruM" nahoya tevuM je jANe te 'jJAna'. badhAM ja paryAya zuddha thaye anaMta jJAna kahevAya. sUkSma saMyogo to te jJAnanA zuddha paryAyo utpanna thAya tyAre ja jhaLake ane badhA ja paryAyo zuddha thAya te anaMta jJAnI, paramAtmA svarUpa ! saMyogo ja kartA che evuM jJAna na hoya chatAM, ahaMkArathI mAne toya bahu moTuM puNya baMdhAya, moTA deva thAya. A to kazuM kare ke avaLuM thAya to kahe ke saMyoga AdhIna karavuM paDyuM ane jo e ja avaLuM kareluM phevaramAM jAya, to kahe ke e to ema ja karavA jevuM hatuM ! basa, ATaluM bolyo ke tenAthI sahI thaI gaI ane javAbadArI AvI gaI ! amArA mahAtmAone to roMga bilipha UDI gaI ! emanA badhA ja saMyoga enA e ja, baMdhAraNa enuM e ja, sasarA-jamAI, bairI-chokarAM vagere badhuM ja enuM e ja, chatAM paNa kevuM gajabanuM sukha varte che temane ! saMyoga ke jeno viyoga thavAno che, tenAthI DaravAnuM zuM ? 'ApaNane' to paiDapaNa nahIM, maraNa nahIM, janma nahIM. mAtra saMyoga Ave ne jAya. jJAnI puruSane to maraNa ane jamaNa beu saMyoga sarakhA hoya. saMyoga mAtra ja hoya. prApta saMyogo vinA jagatamAM koI vastu nathI. 'prApta saMyogono sumeLa rAkhIne samatAbhAve nikAla karo.' A gajabanuM vAkya nIkaLI gayuM che. A eka ja vAkyamAM jagatanAM tamAme tamAma zAstronAM jJAna sArarUpe AvI gayAM. prApta saMyogonA ApaNe jJAtA-draSTA, aprAptanA nahIM. agiyAra vAge korTamAM javAnuM hoya ane agiyAra vAge jamavAnI Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 223 224 AptavANI-1 thALI AvI to te vakhate te saMyoga prApta thayo kahevAya. enI pahelAM sumeLa rAkhIne samabhAve nikAla karavo paDe. te zAMtithI jamI levAnuM. ochuM be hAthethI jamAya che ? zAMtithI jamavAnuM eTale citta te vakhate korTamAM nA javuM joIe. te dhokaDuM ahIM khAya ne tame korTamAM ho. pahelAM zAMtithI jamo ne pachI korTamAM nirAMte jAva. loka zuM kare che, ke prApta saMyogane bhogavI ja nathI zakatA ne aprAptanI pAchaLa raghavAyA thaIne paDe che. te beune khoI nAkhe che. mUA, jamavAnuM prApta thayuM che teno sumeLa kara, tene bhogava. to ja teno nikAla thaze. korTa to hajI dUra che, aprApta che. te enI pAchaLa kyAM paDyo ? saMyoga pramANe kAma kADhI levAnuM. jJAnI puruSano saMyoga maLe tyAre kAma nA karI le, to thaI ja rahyuM ne ! AvI sAcI ne saraLa samajaNa koNe Ape ? e to Atma anubhavInuM ja kAma. AkhA jagatanA tamAma jIvo mATe A "jJAnI puruSa' e uttama nimittano saMyoga che. 'tema bhavi sahaja guNe hove, uttama nimitta saMyogI re.' najIkanA mokSe janArane sahaja rIte uttama nimitta maLI Ave ! mokSa ati sulabha che ane mokSadAtAno saMyoga bhego thavo ati ati durlabha che. enI durlabhatA avarNanIya che. badhAya avatAramAM bhaTakI bhaTakIne Avyo che, kyAMya sAcuM sukha maLyuM nathI. tyAM ahaMkAranI garjanAo ane vilApa ja karyA che. chUTavAnI icchA to che paNa mArga maLato nathI. mArga maLavo ati ati durlabha che. A jJAnI puruSano saMyoga bhego thavo ja muzkela che. badhA ja saMyogo bhegA thaIne vIkharAI javAnA paNa jJAnI puruSanA saMyogathI 'kAyamanI ThaMDaka prApta thAya. have to kAma kADhI levAnuM che. jJAnI puruSa pAse paDyA rahevuM che evI bhAvanAthI parAkrama UbhuM thAya. pachI game tevo saMyoga Ave to paNa parAkramathI pahoMcI vaLAya. prAkta saMyogo A tamane je je kaMI AvI maLe che, te tamArI prakRtinA hisAbe ja maLe che. prakRti pramANe ja dareka cIjo maLI jAya che. marIvALAne marI maLe, IlAyacIvALAne IlAyacI maLI rahe che, rIMgaNAMvALAne rIMgaNAM, cA pIto hoya tene cA maLI rahe che ane suMThavALI cA jo prakRtimAM hoya to sUMThavALI cAya tene maLI rahe che. paNa ahIM je krodha-mAna-mAyA-lobha che te Dakho kare che. lobha saMgharo karavAnuM zIkhavADe che. pAchuM enA mATe kapaTa kare che ne bhayaMkara Dakho karI nAkhe che. alyA, kazo ja Dakho karavAnI jarUra nathI. prakRti pramANe, mahIMnI DimAnDa pramANe badhuM ja tane AvI maLe tema che. A lokone jo vicAra Ave ke kAle suryanArAyaNa nahIM Uge to zuM thaze ? mUA, A badhuM ja tArA mATe che. tane bhogavatAM AvaDavuM joIe. A sUrya, caMdra, tArA, havA, pANI badhuM ja tArA mATe che. prakRti pramANe dasa divasa mATe hIla sTezana javAnuM thAya, to dasa divasa vadhAre rahevA maLyuM hoya to sAruM ema tene thAya ane bIje be dahADA vadhAre rahevAnuM nA game. A khAya che, pIe che te badhuM ja prakRti pramANe maLI rahe che. hA, lobhamAM hoya teTaluM nA paNa maLe. A tyAga kare che, upavAsa kare che teya prakRti pramANe thAya che ane ahaMkAra kare che ke "meM karyuM. tyAga thayo teya prakRti pramANe ! ane nA tyAga thayo teya prakRti pramANe ! vaDodarAmAM eka zeTha hatA. temanI bairI bahu kacakaca karatI. ghera pAMca-cha chokarAM, khAdhepIdhe sukhI paNa bairI bahu jabarI. te zeTha kaMTALI gayA. te temaNe vicAryuM. "AnA karatAM sAdhu thaI jAuM to loka 'bApajI, bApajI" to karazene chevaTe !" te zeTha chAnAmAnA nAsI gayA, sAdhu thaI gayA. paNa bairI bhAre hoMziyAra hatI. zeThane khoLI kADhyA teNe to ! ane TheTha dilhImAM apAsarAmAM bAI to ociMtI jaI caDhI. tyAM mahArAjanuM vyAkhyAna cAlatuM hatuM. zeTha paNa mUMDAvIne sAdhuveze beThA hatA. te zeThANIe to tyAM ne tyAM ja zeThane TaiDakAvA mAMDyuM, 'are, tame ya mArI joDe zuM vepAra mAMDyo che ? A ghara che chokarAM mAre mAthe nAkhI kAyaranI jema zuM nAsI gayA ? emane bhaNAvaze-paiNAvaze koNa ?" eNe to jhAlyo zeThano hAtha ne DhasaDavA mAMDI ! zeTha samajI gayA. vadhAre kheMca karIza to phajeto thaze. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 teNe kahyuM, 'alI, UbhI rahe jarI vAra ! mane kapaDAM to badalavA de.' tyAre zeThANI kahe, 'nA, ema tamane have casakavA nA dauM, AvA ne AvA cAlo. gherathI nAsI jatAM zarama nahotI AvI ?' te mahArAjeya samajI gayA ne zeThane sAnamAM jatA rahevA samajAvyuM ne zeThANI to zeThane enA e ja veza laIne AvyA pAchAM. prakRtimAM tyAga nahoto, te TheTha pAchuM AvavuM paDyuM. 225 eka mahArAja bahu gharaDA thaI gayelA. te haravA-pharavAnuM ya baMdha thaI gayuM. koI cAkarI karanAra nA maLe. eTale mahArAjane ghara sAMbharyuM. bicArA jema tema karI ko'kanI madadathI ghera pahoMcyA. chelle chelle to chokarAM-vahu cAkarI karaze ema AzAe sto ne ! paNa ghera chokarAM-vahue ghasIne rAkhavAnI nA pADI dIdhI. prakRtimAM tyAga hato te ja sAmo Avyo temane ! AvuM vicitra che prakRtinuM kAmakAja ! e prakRti zuM haze ? e jo koI vastu hoya to ApaNe tenuM nAma gaMgAbahena pADIe. paNa nA, prakRti eTale 'sarakamasTenziyala eviDansa'. A to prakRti nacAve tema nAce che ne kahe che, 'huM nAcyo, meM tyAga karyo.' prakRtimAM tyAga hoya to thAya, nahIM to bAyaDI ya upADI jAya chevaTe ! prakRtino pAra Ave tema nathI. jo pote puruSa thaI beTho to prakRti prakRtinuM kAma kare ne puruSa puruSanA bhAgamAM rahe. puruSa eTale paramAtmA. jo paramAtmA nA thayo tyAM sudhI prakRti nacAve tema nAcyA kare. badhAMya pustakoe puruSanuM, AtmAnuM jJAna jANavAnuM kahyuM paNa prakRtinuM jANavAnuM koIe nA kahyuM. alyA, para-kRti jANa to AtmAne jANIza. jo tela ane pANI bheguM thaI gayuM hoya to pANIne jANa ne chUTuM pADa, eTale telane tuM jANIza. mATe ame kahIe chIe ke, prakRti jJAnane jANo. caMcaLa bhAga je je che te badho ja prakRti bhAga che, tene tuM jANa. caMcaLa bhAgamAM zuM zuM AvyuM ? pAMca indriyo. AMkha nA jovuM hoya toya joI jAya, vAMdarAnI khADI Ave te nAka nA sUMghavuM hoya toya sUMghI jAya. deha caMcaLa te kevI rIte ? sAmethI moTara bhaTakAvA Ave te phaTa daIne mUo, AptavANI-1 bAjue khasI jAya ane tyAre mana-bana kazuM ja nA kare. mana caMcaLa, citta caMcaLa, te ahIM beThA hoya te citta sTezane jatuM rahe. buddhi paNa caMcaLa. strI nahAtI hoya tyAre nA jovuM ema kahe, toya te buddhi jhaTa dekhADI de ane jo koI ema kahe ke 'caMdubhAI, Avo' to ekadama chAtI kADhe, e ahaMkAranI caMcaLatA. A badhoya caMcaLa bhAga. te caMcaLa bhAgane saMpUrNa jANI lIdho, to bAkI rahelo acaMcaLa bhAga te ja AtmA. dayA, mAna, ahaMkAra, zoka-harSa, sukha-duHkha, A badhA dvaMdra guNo che. e badhA prakRtinA ja guNo che. prakRti dharma che. prakRti eTale caMcaLa vibhAga-ekTiva vibhAga ane AtmA-puruSa e acaMcaLa che. jo puruSane jANe to AtmajJAna thAya ane tyAre paramAtmA thavAya. 226 yoga-ekAgratA eka enjiniyara bhAi mArI pAse AvelA. te mane kahe, 'dAdA, mAre mokSa sAdhana joie che.' meM temane pUchyuM, 'atyAra sudhI tame zuM sAdhana karyuM ?" temaNe kahyuM, 'huM ekAgratA karuM chuM.' meM temane kahyuM, je vyagratAno rogI che te tenA para ekAgratAnI davA copaDe che. ekAgratA koNa kare ? jene vyagratAno roga che te. A majUrone kema ekAgratA karavI paDatI nathI ? kAraNa temane vyagratA nathI tethI. A ame jJAnI puruSa paNa ekAgratA nathI karatA. amane vyagratA nAmeya nA hoya. A to lahAya baLe che tenI para ThaMDaka vaLe tevI davA copaDe che, temAM AtmA upara zo upakAra karyo teM ? ekeya ciMtA ghaTI ? bhAi brilianTa hatA. te temaNe kahyuM, 'dAdA, mArI buddhi phrekcara thai gai. tame kahyuM, te mane ekadama eksepTa thai gayuM che. e roga ja nIkaLI gayo mAro to !' paNa kaMika rahI gayuM te pAchA mane kahe, "dAdA, paNa huM roja cAra kalAka yogasAdhanA karuM chuM ne ?" meM pUchyuM, 'zAnI yogasAdhanA kare che ? jANelAnI ke ajANyAnI ?" AtmAne teM jANyo nathI. jANyo che to dehane ja. mATe dehane jANIne dehanI sAdhanA karI. koi ajANyA mANasanA moDhAnuM dhyAna karAya ? nA karAya. AtmAthI ajANa, te AtmAnuM dhyAna zI rIte kare che ? A karyuM te to dehasAdhanA thai, emAM AtmA upara zo Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 227 228 AptavANI-1 upakAra karyo ? Atmayoga utpanna thAya to ja mokSa thAya. dehayogathI to saMsAra phaLa maLe. A amArA mahAtmAo badhA ja AtmayogI che ane ame Atmayogezvara chIe. yoga eTale Tu joina, yuja dhAtu uparathI thayelo che. jANelAno ja yoga thAya. dehano yoga, vANIno yoga, to koi manano paNa yoga kare. AvA yogathI bhautika zakti vadhe paNa mokSa nA maLe. AtmayogathI ja mokSa thAya. A jagatamAM manoyogI hoya che, buddhiyogI che, avaLI-savaLI buddhivALA, keTalAka samyaka ane keTalAka viparIta buddhivALA hoya che. dehayogI tapasvIo ane vacanayogI vakIlo vagere vagere jAtajAtanA ne bhAtabhAtanA yogIo paDelA che. Atmayoga e ja eka sAco yoga che, bIjA badhA ayoga che. AtmayogamAM beThelA hoie tyAre mana phAilo dhare tyAre tene kahevuM, ke cAlyo jA, nahi to tAruM apamAna karIza. hamaNAM nA AvIza, pachI Avaje. AtmayoganA dhyAnamAM raho tyAre anubhUti thAya ane te anubhUti nA jAya. svarUpanA bhAna sivAya je je jANo cho te ajJAna che. svarUpanA bhAna pachI je je jANo te ja jANeluM kahevAya. Atmayoga thayo te ja svarUpanuM bhAna thayuM. jJAnayoga e ja siddhAMta che. triyoga (mana-vacana-kAyAno yoga) e asiddhAMta che. tirvikalpa samAdhi yogamArganI samAdhimAM mana-vacana-kAyAnI baLatarA thAya tyAre yogathI dehanI zAnti lAge kharI paNa "muktisukha' anubhavamAM nA Ave. e sukha to AtmayogI ja anubhavI zake. samAdhi kone kahevAya ? A dehayoganI kaSTa karIne prApta karelI samAdhi eTale jeTalI vAra heMDala mAro teTalI vAra ThaMDaka lAge. kAyamanI ThaMDaka to nirvikalpa samAdhi utpanna thAya tyAre ja maLe. nirvikalpa samAdhi eTale sahaja samAdhi UThatA-besatAM, khAtAM-pItAM, are, jhaghaDatAMya samAdhi nA jAya. evI samAdhi utpanna thAya tyAre ja mokSa prApta thAya. vikalpI kyAreya paNa nirvikalpI nA thai zake. e to je pote nirvikalpI necarala thai gayA che, te ja bIjAne nirvikalpapada ApI zake. deha ane AtmA bilakula chUTA ne chUTA rahe, kyAreya tanmayAkAra nA thAya. pachI game te avasthA hoya, tenuM ja nAma nirvikalpa samAdhi. saMkalpa-vikalpa baMdha thAya tyAre AtmA nirvikalpa thAya. nirvikalpanuM jJAna lIdhA vagara nirvikalpa nA thAya. evA keTalAka yogIo che ke badhA ja saMkalpa-vikalpa kADhI nAkhe ane eka ja saMkalpa-vikalpa upara Ave ane te 'huM chuM' ja hoya, lAiTa nA hoya. te dazA UMcI thAya, teja Ave paNa jJAna nA thAya. vastune (AtmA) potAno svaguNa hoya, svadharma hoya, svaavasthA hoya. bhagavAna alakha niraMjana che. te jJAnI puruSanA lakSamAM Ave. dhyeya jyAM sudhI jANyo nA hoya tyAM sudhI dhyeya svarUpa nA thavAya. hajAro ulkApAta Ave to paNa sahaja samAdhi nA jAya. dhAraNA to kalpita hoya. inaDirekTa prakAza e rileTiva AtmA che. riyala AtmA enDalesa rahyA kare, temAM phakta jJAtA-draSTApaNuM ja rahe che. sarva rIte mananuM samAdhAna rahe, tenuM nAma jJAna. pAMceya indriyo jAgRta hoya ane samAdhi rahe te ja sAcI samAdhi che. pratyeka avasthAmAM anAsakta yoga e ja pUrNa samAdhi. nAka dabAvIne te kaMi samAdhi thatI haze ? A nAnA bALakane nAka dabAvI juo, to tarata ja bacakuM bharaze. enAthI to gUMgaLAi javAya. Adhi, vyAdhi ane upAdhi na hoya, tene samAdhi kahevAya. chelle javAnuM thAya (maraNa vakhate) tyAre "potAno' bhAga badho ja saMkocI le ane tenI ja samAdhimAM rahe. amArA samyak dRSTivALA mahAtmAone samAdhi maraNa hoya. 'zuddhAtmA'nA lakSa sAthe ja deha chUTe. praznakartA : vRti sthira na rahevAnuM kAraNa ? dAdAzrI : tame pote sthira besI zako cho ? to pachI vRtti sthira zI rIte rahI zake ? vRttio sthira karavA apAra sAdhano che, paNa muzkelIo paNa apAra che. trividha tApamAM paNa samAdhi rahI zake tema che. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 229 23) AptavANI-1 dhyAtA - dhyeya - dhyAna praznakartA : dAdAzrI, dhyAna barobara thatuM nathI to zuM karavuM? dAdAzrI : dhyAnamAM to huM tamane hamaNAM ja besADI ApuM, paNa te pachI anaMta pagathiyAM rahyAM to te dhyAnane zuM karavAnuM ? huM tamane sIdhA mokSamAM ja besADI daiza, Avajo. ApaNe to riyala ja AkhuM mAMgI levuM. rileTIva dhyAna zuM kAma mAgavuM ? te to adhUruM che. praznakartA : e to bahu muzkela che ne ! dAdAzrI : huM ApanAra chuM ne pachI zenI muzkelI ? eka pradhAnanI oLakhANathI badhA kAma thAya, to jJAnI puruSanI 'oLakhANa'thI zuM nA thAya ? amAre pakSApakSI nA hoya, vItarAgatA hoya. sAco hoya te bhego thAya tene ApIe. A tame dhyAna karo cho paNa zenuM dhyAna ? dhyeya zuM ? dhyAtA koNa ? dhyeyane oLakhyA vagara, nakkI karyA vagara dhyAna zenuM karavAnuM ? dhyAna e sAdhana che dhyeya svarUpanuM ne dhyAtA 'zuddhAtmA', to ja te dhyAna phaLe, bAkI 'huM caMdubhAI" ane te dhyAtA mAnIne potAnI kalpanA karIne dhyeya nakkI kare ne potAnI ja kalpanAthI AvaDe tevuM dhyAna kare, teno zo phAyado ? ema kyAre dahADo vaLe ? ame tamane jJAna ApIe tyAre tamane riyala dhyAtA banAvI tamArA svarUpamAM ja besADI ApIe. dhyeya, dhyAna ane dhyAtA eka ja svarUpe thAya. svarUpa svarUpamAM ja rahe tyAre ja mokSa vartAya. bAkI A to dhyAna karavA beThA ho tame ne nakkI karo ke Aje dhyAna karatI vakhate phalANo inkamaTekSano ke viSayano vicAra nA Ave to sAruM. te beThA tyAM ja pahelAM nA gamatA vicArono ja dhaDAko thAya ! tene dhyAna zI rIte jo A dhyAnane yathArtha rIte karavAmAM Ave to tenAmAM gajabanI zakti che ! dhyAnanI vyAkhyA samajo, dhyeya nakkI thAya, tethI dhyAtA thAya. dhyAtA ane dhyeyane je joinTa kare che te dhyAna che. eka kalAka ja hukkAne joine pachI dhyeya nakkI karI lIdhA pachI kahe ke A hukko mAre joie che, pachI bhale te dukAnamAM hoya. theya, hukkAno sAkSAtkAra karavo che, ema nakkI karI lIdhA pachI pacAsa miniTa kanTinyuasa (ekadhAruM) tenuM dhyAna karo, eka sekanDa paNa breka nA thavuM joie, to pacAsa miniTamAM A hukko tamArA hAthamAM AvI jaze. kyAMthI Avaze ? te nA vicArazo. dhyAnanI ATalI badhI gajabanI zakti che ! jo paddhatisaranuM dhyAna thAya to dhyeyano sAkSAtkAra avazya thavo ja joIe, paNa A to rIta ja khoTI hoya to javAba zI rIte Ave ? dhyAnathI to paramAtmA paNa prApta thaI zake tema che. dhyAnamAM gajabanI zakti che. paNa dhyAna samajamAM Ave to kAma thAya. A 'dAdA' kyAreya nA banyuM hoya tevuM bhagavAnapada tamane pacAsa miniTamAM Ape che, to bIjuM zuM nA maLe ? jo ATha miniTa sudhI dhyAna rahe to te jame thatuM thatuM pacAsa miniTa thai jAya. ATha miniTanuM dhyAna jame thAya, sAtanuM nA thAya. praznakartA : "potAnA" (zuddhAtmAnA) guNadharma anaMta jJAna, anaMta darzana tenuM dhyAna kare to prApta thAya ? dAdAzrI : thAya, avazya thAya, AtmAnA guNo jeTalA jANyA ane teTalAnuM dhyAna karyuM to teTalA guNadharmo prApta thAya. bhagavAna e nAma che ke vizeSaNa ? praznakartA : nAma. dAdAzrI : jo nAma hoya to ApaNe temane "bhagavAnadAsa' kahevuM paDe. bhagavAna e to vizeSaNa che. jema bhAgya uparathI bhAgyavAna vizeSaNa thayuM che, tema bhagavat uparathI bhagavAna thayuM che. je koi bhagavAnanA guNane prApta kare, tene te vizeSaNa lAgu paDe. amane badhA bhagavAne kahe che, paNa eka zeTha dhyAnamAM beThA hatA. bahAra koI temane pUchatuM AvyuM ke, zeTha kyAM gayA che? zeThANIe kahyuM, 'DheDavADe'. zeTha manomana patnIne namI paDyA. kharekhara zeThanA dhyAnamAM viSayo hatA te samaye ! Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 231 232 AptavANI-1 amAruM pada' nirvizeSa anupameya che. tene vizeSaNa zuM Apazo ? A dehane Apazo ? e to phUTI javAno che. mahIM je pragaTa thai thayA che te ja paramAtmA che ! gajabano prakAza thai gayo che ! zuddha jJAna e ja paramAtmA che. AtmA e paNa zabda mUkavAmAM Avyo che. e saMjJAsUcaka zabda che. 'jJAna' e ja paramAtmA che. jJAna badhuM ja calAve che paNa zuddha jJAnanAM darzana thavAM joie. zuddha jJAnathI mokSa. sajJAna rAkhIza to sukha maLaze, viparIta jJAna rAkhIza to du:kha maLaze. koi bApoya uparI nathI. bhagavAna kone kahevAya ? A duniyAmAM svataMtra thayo che te ane jeno koi uparI nathI te bhagavAna, koI uparIya nahIM ane koI anDarahenDa paNa nahIM paNa potAnuM 'paravazapaNuM' ja nathI samajAyuM, tyAM 'svataMtrapaNuM' kyAMthI samajAya ? saMsAra e to paravazatAnuM saMgrahasthAna che ane paravazatA e ja du:kha che. A to loko pote potAnAthI ja gupta rahyA che ! jeTalA vicAro Ave che teTalA jagatamAM mArga che. tane anukULa Ave te mArge bhaTaka bhaTaka kara ane jyAre thAke tyAre 'A' mokSanI keDIe Ava. tAre svataMtra thavuM hoya tyAre Avaje. muA, saMsAra khoTo nathI, jagata khoTuM nathI, jagatamAM kazuM ja khoTuM nathI paNa tArI samajaNa khoTI che. jagatamAM kSaNe kSaNe bhaya che, kSaNe kSaNe paravazatA ja che, tenAthI ja phaphaDATa phaphaDATa rahyA kare che tane. keTalAka to 'jamarA jamarA' kahIne lokone bhaDakAvI mAryA. jamarAja-camarAja sto ! te lokoe to jAtajAtanA yamarAja cItaryA. pADA cItaryA ne moTA moTA dAMtavALuM rAkSasIrUpa cItaryuM ne lokone bhaDakAvI mAryA ! alyA, yamarAja nAmanuM koi janAvara nathI. e to niyamarAja che. niyamarAja badhuM ja calAve che. niyamarAja ja jIvADe che ane niyamarAja ja mAre che. jo AvI sAcI samajaNa maLe to pachI rahe kazo bho ke bhaDakATa ? koie kahyuM ke, A je jaMgalanA raste tAre javAnuM che tyAM vAghasiMha nathI. paNa te sAthe ATaluM kahevAnuM bhUlI gayo ke eka jagyAe vAgha-siMha che paNa te pAMjarAmAM che. basa, ATaluM ja kahevAnuM rahI gayuM ane pelo to jaMgalane raste gayo. tyAM eka ja vAthe avAja kADhyo ke tenA chakkA chUTI gayA ! ane pAcho nAsI Avyo ! jo tene pelAe pahelethI kahyuM hota ke vAgha-siMha che paNa pAMjarAmAM che, to tene Dara nA lAgata. evA adhUrA jJAnathI kyAM ukela Ave ? pelAnA adhUrA jJAnathI pelo DarIne nAsI gayo ! gulliI bhagavAne kahyuM hatuM ke, guru thazo nahIM ne thAo to gukillI sAthe rAkhazo, nahIM to kepha caDhaze tema DUbazo. bhagavAna koinAya guru nahotA ane A badhA Thera Thera guru thai beThA che. ghera be chokarA ne bairInA traNa ghaMTa choDIne ahIM baso-pAMcaso ziSyonA dhaMTa gaLe laTakAvyA ! mUA, DUbI jaiza. guru eTale bhAre. bhAre pote DUbe to be ne pAchA bIjAne paNa DUbADe. ame laghutama chIe. 'ame' to DabIe nahIM ne koine DabADIeya nahIM. 'ame' halakAphUla jevA hoie. ame tarIe ane badhAne tArIe. kAraNa ke ame taraNatAraNa chIe ! pote taryA ne bIjA anekane tAravAnuM sAmarthya dharAvIe chIe ! bhagavAne paNa kaheluM ke, gurupada che te jokhamIpada che evuM lakSamAM rAkhIne karaje, nahIM to mAryo jaiza. jo guru thavuM hoya to jJAnI puruSa pAsethI gakillI laine jAya to ja kAma thAya, nahIM to bhAre kepha caDe tevuM pada che. gurupada e to risponsibiliTI che ! lokonA guruo thai beThelA pAMca cha guruo eka phera mArI pAse AvyA. te mane pUchavA lAgyA, 'zuM lokone guru nA joie ?" meM kahyuM ke sAcA guru te kAmanA. bAkI guru eTale bhAre ane bhAre te DUbe ane bIjAne DUbADe. huM to ladhutama puruSa chuM - gurUtama puruSa chuM. huM kAco nathI ke guru thaine besuM. tuM guru thai beTho to jANaje ke tuM laghu che ! nahIM to laghutAnA bhAna vagara guru thayethI DUbIza ne DUbADIza. agama jJAna to badhAnI, lakSanI bahAra ja gayuM che. kyAreya gama nA paDe te agama. ame tamane agamanuM jJAna ApyuM che. nigamanuM jJAna Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 lokone hoya, paNa agamanuM nA hoya. gurugama zabda che paNa guru pote ja uttarane dakSiNa samaje tene zuM thAya ? 233 zuSkajJAna eTale pariNAma nA pAme te. jhADane phUla bese paNa papaiyA nA bese. te Aje Thera Thera zuSkajJAna pesI gayuM che. kALanI vicitratA che ! 'akrama jJAta' - 'kramika jJAta' 'kramika mArga'mAM rileTIva dharmanI bhASAmAM je vyavahAra-nizcayanA bhAga pADavAmAM AvyA che te samajathI barobara che, paraMtu akrama mArganI riyala dharmanI jJAnabhASAmAM to nizcaya vyavahAra che arthAt nizcaya yathArtha pragaTa thAya te pachI ja yathArtha vyavahAranI Adi gaNAya che. AvA nizcayavyavahAra saMbaMdhamAM ja yathArtha nizcayathI yathArtha vyavahAra hoya che ane tethI game te jAta ho, veza ho, zreNI ho ke pachI game te prakAranI avasthA ho, paraMtu te dareka prasaMgamAM, saMyogomAM saMpUrNa, samAdhAnakArI jJAnajAgRti rahe arthAt asamAdhAna mAtrathI virAma pAmavAnuM bane che ! tAtparya e ke vyavahAra yathArtha tyAre ja kahI zakAya ke jyAre yathArtha nizcaya pragaTa thayo hoya. sarva avasthAomAM sarva samAdhAna rahe evuM jJAna che 'A' ! lakhacorAzI - cAra gati bhaTakaNa zAthI ? AtmA pote pudgalane UrdhvagAmI kheMce che. jyAre pudgalano bojo vadhe che tyAre pudgala AtmAne adhogatie laI jAya che. te atyAre kaLiyugamAM to dharma evo Apavo ghaTe ke bhAI, hiMsA-corI vagerenA bhAvo Ave tene bhUMsI nAkhaje ke jethI adhogati nA thAya ! pAzavI ane rAkSasI vicArone bhUMsI nAkha. tema karIza to AtmAno to svabhAva ja che ke UrdhvagAmI thavuM.' AnAthI gati pAMsarI thaze. pAzavatAnA ne rAkSasI vicAro Akho dahADo karyA ja kare che. tethI Akho dahADo AtmA upara AvaraNano lepa caDhAvyA ja kare che. potAnA ghATamAM ne ghATamAM rahyA kare che ! e ja pAzavatA che. AptavANI-1 A TepamAM jevI rIte bhUMsI nakhAya che, tema mahIM paNa bhUMsI nakhAya tema che. agiyAra vAge jamatAM pahelAM vicAra Ave te pragaTyA pahelAM bhUMsI zakAya tema che. ame e ja kahIe chIe ke alyA, bhUMsI nAkhajo. 234 'jJAna e ja AtmA che.' jevuM jevuM jene jJAna hoya tevo teno AtmA thAya. viparIta jJAna eTale viparIta AtmA thAya. je jJAna upara zraddhA bese tevo te thai jAya. zraddhA beThI eTale zraddhAne madada karanAra jJAna maLI jAya ne jJAna ane zraddhA eka maLe eTale cAritra tevuM ja thAya. AtmA tevo ja thai jAya. ko'ka sAsu tenI vahune gAMDI kahe, paNa jyAM sudhI vahune zraddhA nA beThI hoya tyAM sudhI koi iphekTa nA thAya. te AkhuM jagata ene gAMDI kahe, to paNa tene sAyakolojI iphekTa nA thAya. paNa jo tenI zraddhA pharI, to te kharekhara gAMDI thai jAya ! mATe vakkara ja nA paDavA devo A jagatamAM koinoya. jevI jenI pratiSThA teM karI tevo ja tAro pratiSThita AtmA thAya. praznakartA : zraddhA ane jJAnamAM phera zo ? dAdAzrI : 'zraddhA' e anaDIsAIDeDa jJAna che, 'jJAna' e DIsAiDeDa jJAna eTale ke 'anubhavanuM jJAna' che. bagIcAmAM beThA hoIe ane kaMIka khakhaDe te huM kahuM ke kaMIka che, tame ya kaho ke kaMIka che, AnuM nAma karyuM jJAna ? enuM nAma 'zraddhA' athavA 'darzana'. pachI pAchA badhA tapAsa karavA UThIne gayA. hAtha pheravIne badhAe nakkI karyuM ke A gAya che, tene 'jJAna' kahevAya. bilIphamAM eTale ke darzanamAM roMga paNa nIkaLe koIvAra. sAmAnya rIte jANavuM tene 'darzana' kahevAya ane vizeSa rIte jANavuM tene 'jJAna' kahevAya. gajavAM kApanArane gajavAM kApatAM zI rIte AvaDe ? pahelAM zraddhA utpanna thAya, te pachI jJAna maLe ne cAritra to enI meLe ja AvI jAya. jJAna-darzananuM phaLa kriyAmAna. loko tene cAritra kahe che. samyak eTale yathArtha, riyala. samyak jJAna, samyak darzanathI samyak cAritra utpanna Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 235 236 AptavANI-1 thAya. jenAmAM riyala cAritra hoya te saMpUrNa bhagavAna. riyala cAritrathI koIneya duHkha nA thAya. vartana, bilIpha ane jJAna ekabIjAne DIpenDanTa che. jevI bilIpha tevuM jJAna maLe ane tevuM ja vartana thaI jAya. vartana e kaMI karavAnuM nA hoya. kriyA e AtmA nathI. AtmAnA guNadharma te potAnA che. paNa AtmAnuM sakriyapaNuM nathI. jevuM jevuM kahyuM tevo tevo anubhava thAya. du:khasukha e vastu nathI, kalpanA che. AtmAnI eTalI badhI zakti che paNa pote nirlepa che. AtmAnI hAjarIthI bIjA badhAnI sakriyatA dekhAya. bhagavAna zuM kahe che ke, je badhI kriyAo karI che tenuM phaLa Avaze. je kriyAthI phaLa nA Ave te kriyAthI mokSa. parama vinayathI mokSa, e sivAya badhI ja jaMjALa che ane eno aMta nA Ave. guphAmAM hoya to guphAnI jaMjALa pese ane saMsAramAM hoya to saMsAranI jaMjALa pese, ema jyAM hoya tyAM jaMjALa pese. A loko kahe che ke, kriyA karo paNa jJAna vagara kriyA kevI ? kriyA to jJAnanI dAsI che. bhagavAne kahyuM ke, jJAna kriyA karo. 'jJAna kriyAbhyAm mokSa." vyavasthita' zakti kare che, emAM AtmA kazuM ja karato nathI. e to mAtra jue che te jANe che. je jANe te kare nahIM ne je kare te jANe nahIM. je karanAra hoya te jANanAra nA hoya ne je jANakAra hoya te karanAra nA hoya. A enjanane pUche to te kahe ke, nA, bA, huM kazuM jANuM nahIM. A ilekTrika balba lAiTa Ape paNa te jANe nahIM. A dariyAmAMthI kinAre loMca tamane lAvI ke tame loMcane lAvyA ? loMca lAvI. karanAra e loMca, paNa te pote jANe nahIM. Ama 'jANanAra' ane 'karanAra'nI beu dhArA judI ja hoya che. paNa jo je kare te jANe kahyuM, eTale beu dhArA chUTI vahetI hatI, te eka thai jAya ane tethI ja to svAdeya bebharamI kaDhI jevo lAge che ne ! kartAdhArA ne jJAtAdhArA beu judI ja che. je kare te jANe nahIM ne je jANe te kare nahIM. kAraNa ke kartApaNAmAM eviDansa joie, jyAre jJAtApaNAne eviDansanI jarUra nA hoya. kaMI paNa karavuM paDe, tene saMyogI purAvA joie. ema ne ema nA hoya. prajJA 'jJAna kriyA' eTale zuM ? potAnA svarUpamAM ja rahevuM ne jANavuM. darzana kriyAmAM jovuM ne jJAna kriyAmAM jANavuM. jovuM ane jANavuM e ja AtmAnI kriyA che, jyAre AtmA sivAya bIjA koi paNa tattvamAM jJAnadarzana kriyA nA hoya. bIjI badhI ja kriyA hoya. dAdAzrI : AtmA dehathI judo ja haze ne ? praznakartA : judo ja che. dAdAzrI : to A deha tuM calAve che te koInI madadathI cAle che ? A to 'vyavasthita' zaktinI madadathI badhuM cAle che. A badhuM kare che te prajJA e AtmAno DirekTa prakAza che, jyAre buddhi e InaDirekTa prakAza che, mIDIyama OM prakAza che. kevaLajJAnanA, aMza svarUpanA bhAgane, ame prajJA kahIe chIe. prajJA e jJAna paryAya che. jema jema AvaraNo tUTatAM jAya, tema tema prakAza vadhAre thAya ane teTaluM kevaLajJAna aMze karIne vadhatuM jAya. saMpUrNa kevaLa jJAna to 360 aMza pUrA thAya tyAre thAya. jema eka mATalAmAM hajArano balba phITa karyo hoya ane mATalAnuM moTuM baMdha karI dIdhuM hoya to prakAza maLe ? nA maLe. tevuM A mUDhAtmAnuM che. mahIM to anaMta jJAnaprakAza che, paNa AvarAyeluM hovAthI aMdhAruM ghora che. jJAnI puruSanI kRpAthI, temanI siddhinA baLathI mATalAmAM jo saheja Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 237 238 AptavANI-1 kANuM paDe, to AkhIya rUmamAM prakAza phelAI jAya. teTaluM AvaraNa tUTayuM ane teTalo DirekTa prakAza prApta thayo. jema jema AvaraNa tUTatAM jAya jema jema vadhAre ne vadhAre kANAM paDatAM jAya, tema tema prakAza vadhato jAya ane jyAre AkhuMya mATaluM phUTI jAya ane balbathI juduM paDI jAya tyAre saMpUrNa prakAza badhe phelAI jAya ! jhagamagATa thaI jAya !! DirekTa jJAnakiraNa phUTe te ja prajJA kahevAya. jyAre sarva AvaraNothI mukta AtmA thAya tyAre tene AkhA brahmAMDane prakAzavAnI zakti prApta thAya, AkhA brahmAMDane prakAze. bIjA zabdomAM AkhA brahmAMDanA zeyone jovAnI-jANavAnI zakti prApta thAya te ja kevaLajJAna. pote potAnI AkhA brahmAMDane prakAzavAnI je zakti che, tene kevaLajJAna kahe che. A prajJAnuM phaMkazana zuM ? kArya zuM ? prajJA e to 'pati e ja paramezvara mAnatI vaphAdAra patnInuM kAma kare che. AtmAnuM saMpUrNa hitanuM ja dekhADe ne ahitane choDAve. jeTalA jeTalA bAhya saMyoga Ave teTalAno samabhAve nikAla karI Ape ane pAchI svarUpanA dhyAnamAM besI jAya. eTale ke mahIMnuMya kArya kare ne bahAranuMya kare, 'Indrima gavarnamenTa"nI jema. ane teya jyAM sudhI phullI InDipenDanTa gavarnamenTa sthApita nA thAya tyAM sudhI. prajJA e zuM ? AtmAthI je parAyuM che, tene kyAreya potAnuM nA thavA de ane potAnuM che te kyAreya parAyuM na mAnavA de te prajJA ! prajJA e to AtmAnuM ja aMga che ane te niraMtara AtmAne mukti ApavAnuM ja kArya kare. jema jema prajJA khIlatI jAya tema tema vartana badalAtuM jAya. vartana badalAya eTale bojo ocho lAge. 'potAnuMane 'parAyuM' ema homa DipArTamenTa ane phorena DipArTamenTa bannene chuTTAM ja rAkhe che te prajJA che, te ja AtmA che, te ja cAritra che. vartana e ja cAritra. vartana eTale 'va' ane 'parI'ne ekAkAra nA thavA de te. ame jJAna ApIe chIe te sIdhI ja anubhUti thAya che, ene paramArtha samakita kahe che. tethI prajJAbhAva te ja vakhate tamane utpanna thaI jAya che. AkhuM jagata je cAlI rahyuM che te badho ja caMcaLa bhAga, jyAre prajJAbhAva e sthAyI rahI zake tevo bhAva che. prajJA utpanna thAya eTale sIDI ke pagathiyAM caDhavAM nA paDe paNa sIdhA ja upara pahoMcI javAya. prajJA sivAyanA badhA ja bhAva te bhAvAbhAvamAM gaNAya ane te badhA ja caMcaLa bhAgamAM samAya. prazAbhAvane AtmabhAva nA kahevAya. prajJAbhAva acaMcaLa bhAgamAM Ave. prajJAnuM kArya kevaLajJAna thatAM ja pUruM thAya che. mATe tene AtmabhAva nA ja kahI zakAya. kAraNa tema jo kahevAmAM Ave to te teno anvaya guNa gaNAya ane anvaya guNa kahIe to siddha kSetramAM virAjelA siddha bhagavaMtone paNa prajJA hoya, paNa tema nathI hotuM. kAraNa tyAM tenuM kaMI ja kArya hotuM nathI. phullI InDipenDanTa gavarnamenTanuM sthApana thayA pachI Indrima gavarnamenTa enI meLe ja khalAsa thaI jAya che. tevuM ja prazAnuM paNa che. ame 'svarUpa jJAna' ApIe eTale prajJAne besADI daIe pachI e prajJA temane kSaNe kSaNe cetave. bharata rAjAne to covIseya kalAka cetavavA nokaro rAkhavA paDatA hatA ! game tevA vikaTa saMyogo Ave tyAre amAruM jJAna hAjara thaI jAya, amArI vANI hAjara thaI jAya, ame hAjara thaI jaIe ane tame jAgRtimAM AvI jAva ! kSaNe kSaNe jAgRta rAkhe tevuM amAruM A 'akrama jJAna cheA kAma kADhI levA jevuM che. sAMdho jo eka phera meLavI lIdho hoya to kAyamI ukela AvI jAya ! A zarIramAM be vibhAga che, eka caMcaLa vibhAga ane bIjo acaMcaLa vibhAga. acaLa te AtmA che. jeTalI A tamane tamArA vepAramAM jhINavaTa che teTalI jo AtmAmAM utare to kAmanI ! badhA viSayomAM UMDA utare paNa AmAM zI rIte utare ? A to nirviSaya zAna kahevAya, paNa nirlepa ane nirvikArI ! ApaNe tadana chAsiyuM sonuM laI gayA hoIe toya sonI vaDhe nahIM. e to mAtra sonAne ja jue. lokono to bagADavAno ja svabhAva, chatAM sonI to sonAne ja jue. A DaoNkaTaro to vaDhe ke alyA, kema zarIra bagADyuM ? sonI nA vaDhe. jJAnI puruSa paNa sonInI jema AtmA ja jue, Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-1 239 bahArano mAla nA jue. sonAnI avasthAo badalAya - chAsiyuM thAya, pANI thAya, pAvaDara thAya ne temAMthI pAchuM cokhkhuM sonuM thAya. Ama avasthAo badalAyA kare chatAM sonuM to sonuM ja rahe che ! sonIne sonAmAM jevuM lakSa rahe che, tevI rIte tamane AtmAmAM lakSa hoya to kAma thAya ! sonI sonAmAM ja lakSa rAkhe. bahArathI game tevuM chAsiyuM dekhAya paNa lakSa so TacanA sonAmAM ja hoya, tema jJAnI puruSa cetanamAM ja lakSa rAkhe. koI mANasa zAstra vAMce, dhAraNa kare paNa samajaNa to enI potAnI ne ! loka emanI bhASAmAM laI gayA. vAta sAcI jIvAjIva tattvanI paNa potAnI bhASAnI samajaNamAM laI gayA. ajIva to koNa jANe zAneya mAne che ? ane ajIva ja nA samajAya to jIva to samajaNamAM ja kyAMthI Ave ? bhagavAna hatA tyAre paNa AtmAnuM lakSa beTheluM nahIM. lakSa bese paNa te zabdaprahmanuM lakSa bese ane te to bhUlI ke cUkI paNa javAya. vAMcelA varNananA zabdabrahma ane joyelA brahmanI vAtamAM moTo phera che. vAMcelA varNanavALA khetaranuM lakSa yAda rahe ke nA rahe, paNa joyelA khetaranuM lakSa jAya nahIM. A to zuddhaprahma joyuM teno AnaMda rahe che amArA mahAtmAone. saMyoga bAjhayo nA hota to samasaraNa mArga ja nA hota ! A to saMyogathI bilIpha badalAI ane tethI ja tRtIyam jIvAta utpanna thaI. ane tethI to anaMta zaktio AvarAI gaI. e jIvAta jevI rIte utpanna thaI tevI ja rIte AthamI jAya to ja AtmA chUTo paDe. jJAnI puruSa e to samasaraNa mArgano aMta che. e chelluM nimitta che, muktinuMdharmaprAptinuM ! jeNe ApyuM bhAna nija, tene Atma abhinaMdana, raNake ghaMTa - dhaMTaDIo, jaya saccidAnaMda. saMparkasUtro dAdA bhagavAna parivAra aDAlaja : trimaMdira, sImaMdhara sITI, amadAvAda-kalola hAIve, aDAlaja, jI. gAMdhInagara-382421. phona : (079) 398301La e-mail: info@dadabhagwan.org amadAvAda : dAdA darzana, 5, mamatApArka sosAyaTI, navagujarAta kolejanI pAchaLa, usmAnapurA, amadAvAda-14. phonaH (079)27540408, 27543979 rAjakoTa : trimaMdira, amadAvAda-rAjakoTa hAIve, taraghaDIyA cokaDI pAse, mAliyAsaNa, rAjakoTa. phona : 9274111393 vaDodarA: dAdA maMdira, 17, lakSmIkuMja, dAdA bhagavAnanI poLa (mAmAnI poLa), rAvapurA polIsa sTezananI sAme, salATavADA. phona : (0265)2414142 amarelI : 94269 5638 - mahesANA : 9925605345 bhAvanagara : 98242 48789 bhAdaraNa trimaMdira : 9924343729 surendranagara : 9879232877 vaDodarA : 98250 32901 porabaMdara : 94272 19345 bharUca : 997470pa06 jAmanagara : 93777 16561 naDIyAda : 9723394578 jUnAgaDha : 94272 42889 surata : 93747 16989 aMjAra : 99243 04014 valasADa : 98241 O96 1 gAMdhIdhAma : 99243 04053 muMbaI : 93235 28901-03 bhUja : 99243 43764 pUnA : 982 20 37740 morabI : 94269 32436 beMglora : 9341948509 godharA : 99243 43468 kalakattA :033-32933885 U.S.A. : Dada Bhagwan Vignan Institue: Dr. Bachu Amin, 100, SW Redbud Lane, Topeka, Kansas 66606, U.S.A. Tel : 785-271-0869, E-mail: bamin @cox.net Dr. Shirish Patel Tel. : 951-734-4715, U.K. : Dada Centre 236 Kingsbury Road (Above Kigsbury Printers). Kingsbury, London, NW9 OBH Tel.: 07956476253, E-mail: dadabhagwan_uk@yahoo.com Canada:+I41675-3543; Australia: +6142112747: Dubai :97106754832 Singapore:+6581129229; Malaysia: 126420710 (Website : www.dadabhagwan.org & www.dadashri.org) jaya saccidAnaMda