Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
। कोबातीर्थमंडन श्री महावीरस्वामिने नमः ।।
।। अनंतलब्धिनिधान श्री गौतमस्वामिने नमः ।।
।। गणधर भगवंत श्री सुधर्मास्वामिने नमः ।।
।। योगनिष्ठ आचार्य श्रीमद् बुद्धिसागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
। चारित्रचूडामणि आचार्य श्रीमद् कैलाससागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
आचार्य श्री कैलाससागरसूरिज्ञानमंदिर
पुनितप्रेरणा व आशीर्वाद राष्ट्रसंत श्रुतोद्धारक आचार्यदेव श्रीमत् पद्मसागरसूरीश्वरजी म. सा.
जैन मुद्रित ग्रंथ स्केनिंग प्रकल्प
ग्रंथांक :१
जैन आराधना
न
कन्द्र
महावीर
कोबा.
॥
अमर्त
तु विद्या
श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र
शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर-श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर-३८२००७ (गुजरात) (079) 23276252, 23276204 फेक्स : 23276249 Websiet : www.kobatirth.org Email : Kendra@kobatirth.org
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर शहर शाखा आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर त्रण बंगला, टोलकनगर परिवार डाइनिंग हॉल की गली में पालडी, अहमदाबाद - ३८०००७ (079)26582355
-
-
-
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
P14026
श्री व्यवहार सूत्रम्
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- તે સંશોધન કરી
ફરી કરી ચોપા
હાથે ૪૫ IP/
રચો ઓલા હા,
Bitelcive bu
પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રી આનંદસાગરસૂરીશ્વરજી મ. સા.ના ચરણે શત શત વંel...
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
देवसूरतपागच्छसमाचारीसंरक्षक-सुविहितसिध्यांतपालक बहुश्रुतोपासक-गीतार्थ-चारित्रचूडामणि-आगमोध्धारक पूज्यपादआचार्यदेवेश
श्रीआनंदसागरसूरीश्वरजीमहाराजा संशोधित-संपादित ४५आगमेषु
॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
.आलेखन कार्य - प्रेरक - वाहकः . प्रवचन प्रभावक पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागरसूरिजी म.सा. शिष्यरत्न पू. गणिवर्य श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा.
.आलेखन कार्य वाहक संस्था . पूज्यपाद सागरजी महाराजा संस्थापित जैनानंद पुस्तकालय - सुरत
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
आलेखन कार्ये किंचित् संस्मरणाणि
आलेखन कार्ये आशीवृष्टिकारका :
पू. गच्छा. आ. श्री सूर्योदयसागर सूरीश्वरजी म.सा.
पू. आ. श्री. नरेन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा.
पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सूरिजी म.सा.
पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा.
'आलेखन कार्ये केचित् मार्गदर्शका :
*
*
पू. आ. श्री दोलतसागर सूरिजी म.सा.
पू. पं. श्री हर्षसागरजी म.सा. पू. गणीश्री सागरचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री. नयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री अक्षयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. मुनि श्री लब्धिचन्द्रसागरजी म.सा. माहिती दर्शक पत्र
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आलेखन कार्ये सहयोग प्रदाता :
મુનિશ્રી ગામવન્દ્રસાગરની મ.સા.
श्राद्धगुण संपन्न श्री नरेन्द्रभाई मुक्तिलाल महेता (सूईगामवाला)
■ प्रथम संस्करण - सं. २०६१, का. सु. ५.
कृति - २५०
■. कोऽधिकारी...? - श्रुत भाण्डागारं श्रमण प्रधान चतुर्विध संघाश्च संग्राहकालय - जैनानंद पुस्तकालय, गोपीपुरा, सुरता
■ व्यवस्थापका :
श्री उमाकांतभाई झवेरी - श्री नरेशभाई मद्रासी - श्री श्रेयस के. मर्चन्ट
■ आवास : निशा - १ १ले माले, गोपीपुरा, काजीनुं मेदान, तीनबत्ती, सुरत. दूरभाष - २५९८३२६ ( ०२६१ ) ■ मुद्रण कार्यवाहक
श्री सुरेश डी. शाह (हेष्मा) -सुरता
For Private And Personal Use Only
संपादक श्री
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫ પ્રા-થો
૫ વ્યત્વ અમ્હારિસા પાળી તુષમા-ઢોષ રુષિયા, હૈં।; અગાઢા વ્ય ં દૂન્તા...! ન જૂનો ખરૂ નિામો ૫
દુષ્મકાળે જિનાગમ-જિન પ્રતિમા ભવિયણ હું આધારા...!!
ભવાટવીમાં ભ્રમિત પ્રાણીને ભીમ મહાટવીમાંથી બહાર લાવનાર મિથ્યાત્ત્વરૂપ અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ ગતિ કરાવનાર શ્રુતજ્ઞાનની મહત્તા અદ્વિતીય કક્ષાની છે. શ્રુતજ્ઞાનનો મહીમા પરમ મનનીય અને માનનીય હોવાના કારણે પ્રભુ શાસનમાં પરમ આધાર ભૂત કરણ તરીકે ગણના કરી છે. આગમએ વીર પ્રભુની વાણી સ્વરૂપ છે.
આગમોની રચના કાળ :- પ્રભુ મહાવીર સ્વામીના શાસનની અપેક્ષાએ વીર નિર્વાણ સંવત પૂર્વે ૨૯, વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૪૯૯ વર્ષે વૈશાખ સુદ એકાદશી દિને તારક તીર્થંકર પ્રભુ મહાવીર દેવની ત્રિપદીને પામી આદ્ય ગણધર અનંતલબ્ધિ નિધાન શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ (ગૌતમસ્વામીજી) આદિ એકાદશ ગણધરોએ આગમોની રચના કરી તેજ ક્ષણે પ્રભુએ તેની યથાર્થતા-ગણાનુજ્ઞા-શાસનાનુજ્ઞા આદિના વાસક્ષેપથી જાહેર કરી.
ગણધર ભગવંતના શિષ્યો-મુનિઓએ યથાયોગ્યતાનુંસાર શિષ્ય-પ્રશિષ્યાદિ પરિવારને વિનયપૂર્વક શાસ્ર નિર્દિષ્ટ વિધિ-મર્યાદા પૂર્વક ગુરૂ પાસેથી મુખપાઠ રીતે દ્વાદશાંગીનો અભ્યાસ કરતા હતાં, લખીને કે લખેલ પુસ્તકો દ્વારા ભણવા અંગે તત્કાળે પરંપરા ન હતી. પ્રથમ વાચના :- વીર પ્રભુના નિર્વાણબાદ તેમની પટ્ટ પરંપરામાં પાંચમા કેવલી તરીકે પ્રસિધ્ધ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીના સમયમાં વિષમકાલના બલના પ્રભાવે ભયંકર બાર વર્ષીય દુકાલ પડ્યો સાધુઓ અનુકૂળતા મુજબ વેર વિખેર થયાં, સાથો સાથ વીર નિ. સં. ૧૫૫ લગભગમાં નંદવંશના સામ્રાજ્યનો પલટો થયો, દેશમાં ભયંકર આંધી વ્યાપી, જૈન શ્રમણોના વિહારના કેન્દ્રરૂપ મગધદેશની संपादक श्री
૫-થના
१
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kohatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાજધાની પટણા અને પંજાબ વચ્ચેના પ્રદેશો ભીષણ પરિસ્થિતિમાં મૂકાયા, શ્રમણ સમુદાયના વિખરાઈ જવાથી આગમોનું પઠન-પાઠન ખુબ જ અવ્યવસ્થિત થયું, જ્ઞાની પુરૂષોમાંથી કેટલાયે સ્વર્ગે પધાર્યા, મુખપાઠની પધ્ધતિ પર એક જબરદસ્ત ધક્કો લાગ્યો પરિસ્થિતિને સુધારવા વીર નિ. સં.-૧૬૦ લગભગમાં પાટલીપુત્ર નગરે (પટના-બિહાર) શ્રી સ્થૂલભદ્ર સ્વામીની અધ્યક્ષતામાં શ્રમણસંઘ એકત્રિત થયો, ગીતાર્થોની સલાહ મુજબ દ્વાદશાંગીની સંકલના વ્યવસ્થિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પ્રાયઃ આ પ્રથમ આગમ વાચના થઈ તેનું નામ · શ્રી દ્વાદશાંગશ્રુતસંકલન' નામે પંકાયાનો ઇતિહાસ મળે છે.
!
દ્વિતીય વાચના :- તેમના પછી જિનકલ્પીના અભ્યાસક આર્ય મહાગિરીજીના ગુરૂ ભ્રાતા પૂ. આ. શ્રી આર્ય સુહસ્તિ સૂરિ પ્રતિબોધિત પ્રભુ શાસનના ચરમ ભક્ત સમ્રાટ સંપ્રતિએ ઉજ્જૈનમાં આર્ય સુહસ્તિ મ. ને વિનંતી કરી તેમના સાનિધ્યમાં વીર નિ થી ૨૮૧ના વર્ષોમાં જિનાગામની સાચવણી સુરક્ષિત રહે તેવા યથાર્થ પ્રયાસો કર્યા, પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થામાં આવેલી જેથી આ બીજી વાચનાનું નામ ‘ આગમ સંરક્ષણ વાંચના’ દૃષ્ટિ ગોચર થાય છે.
આ વાવ દૂર કરી
તૃતીય વાચના :- મૌર્ય રાજવંશીઓનો સેનાપતિ પુષ્યમિત્રે રાજદ્રોહ કરી રાજા બન્યો ધર્માંધ બનેલા સમ્રાટ સંપ્રતિની શાસન પ્રભાવનાને નામ શેષ કરવા તેણે જૈન શ્રમણો તથા બૌધ્ધ શ્રમણોના શિરચ્છેદ કરાવી કાળો કેર વર્તાવ્યો, સાધુઓ પ્રાણ રક્ષાર્થે કલિંગ દેશ તરફ ચાલ્યા ગયા, કલિંગાધિપતિ મહામેઘવાહન ખારવેલ મહારાજા પરમ જૈન હતાં. આ પ્રમાણે પ્રાણ બચાવવાની વ્યથામાં જિનાલયો તથા, આગમ પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થાને જબરદસ્ત હાની થવા પામી, કલિંગ દેશના રાજા ભિક્કુરાય ખારવેલે તેનો પરાજય કરી ફરી જીવંત કરવા પ્રયાસ કર્યો વીરનિ. સં. ૩૦૦ થી ૩૩૦ સુધીના મધ્યાહ્ન કાલમાં મુનિ સમ્મેલનમાં જિનકલ્પિની તુલના કરનાર પૂ.આ. મહાગિરીના શિષ્યોપ્રશિષ્યો આ. બલિસ્સહ સૂ.મ. આ. દેવાચાર્ય, આ. ધર્મસેન વિગેરે ૨૦૦ શ્રમણો, આ. સુસ્થિત સૂરિ વગેરે સ્થવિર કલ્પિ ૩૦૦ શ્રમણો, આર્યા પોઈણી વિગેરે ૩૦૦ શ્રમણીઓ, સીવંદ, ચૂર્ણક, સેલગ વગેરે ૭૦૦ શ્રાવકો અને પૂર્ણ મિત્રાહિ ૭૦૦ શ્રાવિકા દ્વારા ત્રીજી આગમ
"પ્રા-થની
२
संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વાચનામાં અગિયાર અંગો અને દશ પૂર્વેના પાઠોને વ્યવસ્થિત કરવામાં આવ્યા. || ચતુર્થ વાચના:- કાલાધિન અંતિમ દશપૂર્વધર, બાલ વૈરાગી, અનુપમ સંવેગી શ્રી વજસ્વામીએ અંતિમ સમયે સ્વ પટ્ટધર
શ્રીવજસેન સૂ.મ.ને ભયંકર દુકાલના ચરમ સમયની જાણમાં “લાખ સોનૈયા આપીને એક હાંડી ભાતની ચડશે તેના બીજા દિવસથી સુકાલ થશે આ વાત જણાવી આવો ભયંકર દુકાલ વીર નિ. સં. ૫૮૦ થી ઉત્તર ભારતમાં વ્યાપ્ત થયો. જેમાં ગણો-કુલો-વાચકવંશો માત્ર નામશેષ થઈ ગયા. આગમ વારસો ટકાવનાર મુનિપુંગવોની સંખ્યા જૂજ થઈ ગઈ કાળ-બળ ક્ષયે ધારણા શક્તિની અનુકૂળતા પ્રમાણે પણ જો આગમનું સંકલન કરવામાં નહીં આવે તો રહ્યા સાધુઓ પણ રહેલા આગમના વારસાને સાચવવા સમર્થ ન નિવડી શકે માટે ભવિષ્યના અલ્પશક્તિવાળા પણ મેઘાવી સાધુઓને રાખવામાં વિષયાનુસંધાન દ્વારા સુગમતા સાંપડે તેથી સમકાલીન અન્ય પ્રભાવક આચાર્યોની સંપત્તિ લઈ શ્રી આર્યરક્ષિત સૂરિ મ. ચાર અનુયોગની વ્યવસ્થા કરી. આગમોને ચિરંજીવ બનાવ્યા વીર વિ. સં.૫૯૨ લગભગમાં દશપુર (મંદસૌર) (માલવા) નગરે ચોથી વાચના થઈ.
પંચમ વાચના:- વીર સં. ૮૩૦ થી ૮૪૦ લગભગમાં પૂ. આ. સ્કંદિલ સૂરિએ ઉત્તરાપથના મુનિઓને મથુરામાં તથા નાગેન્દ્રવંશીય પરમ પ્રભાવક શ્રી હિમવંત ક્ષમા શ્રમણના શિષ્ય આ. શ્રી નાગાર્જુન સૂરિએ દક્ષિણાપથના મુનિઓને વલભીમાં આગમોની સંકલના કરવા એકઠા થયા કતુ તે સમયની દેશગત અંધાધુંધીના કારણે એક જ સાથે ભિન્ન-ભિન્ન સ્થળે આગમવાચનાઓ કરી ભવિષ્યમાં માથુરી અને વલભીવાચનાઓના પાઠ ભેદોનું સમન્વય સહજ થઈ જશે આ હેતુપૂર્વક પાંચમી વાચના કરી.
ષષ્ઠી વાચના:- તેજ ભાવનાઓ અનુસાર માધુરી વાચનાના વારસદાર આ. શ્રી દેવદ્ધિગણી ક્ષમાશ્રમણે તથા વલભીવાચનાના વારસદાર આ. શ્રી કાલક સૂરિએ ભેગા મળી. શ્રમણ સંઘને એકત્રિત કરી, કાલક્રમે વિણસી જતા આગમના ખજાનાને સ્થાયી બનાવવાના શુભ આશયથી શ્રી શત્રુંજ્યાધિષ્ઠાયક શ્રી કપર્દીયક્ષ આદિ દૈવીક સહાયકથી ૫૦૦ આચાર્યાદિઓએ મળી વલભીપુર(વળા સૌરાષ્ટ્ર)માં [ પ્રાથનો |
___ संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પુસ્તકારૂઢ રૂ૫ આગમ વાચના કરી, આ વાચનામાં ચોરાશી આગમોનું વ્યવસ્થિત સંકલન તાડપત્રના પાના ઉપર લિપિબધ્ધ કરી આગમોને પુસ્તકારૂઢ કરવાનું કાર્ય સાધુ ભગવંતોએ કર્યું. તેમજ અન્ય મહત્ત્વના ગ્રંથોનું પુસ્તકાલેખન કાર્ય થયેલ, ત્યારબાદ સાધુ સત્યમિત્ર સ્વર્ગે ગયા! અને વીર વિ. સં. ૧૦૦૦માં વર્ષો પૂર્વજ્ઞાનનો વિચ્છેદ થયો તેમ મનાય છે.
પ્રભુવીરના શાસનમાં ઉપરોક્ત “છ” વાચનાઓના માધ્યમે ૧૦૦૦ વર્ષના ગાળામાં થયેલ શ્રતોદ્ધારનો ઇતિહાસ મોજુદ છે. ત્યાર પછી ૧૫૦૦ વર્ષ સુધી આગમ વાચનાનો કે શ્રતોધ્ધારનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી મળતો.
તેમજ વિષમકાળના પ્રભાવથી ૧૦મી સદીની સમાપ્તિ કાળથી શિથિલાચારની વૃધ્ધિ થવાથી આગમિક જ્ઞાનની પરંપરા સુવિહિત ગીતાર્થ, આચાર સંપન્ન શ્રમણોના હાથમાં રહી નહીં પરિણામે હસ્તલિખિત પ્રતોમાં રહેલ આગમો અધિકારીને પણ મળવા દુર્લભ બન્યા.
છેવટે વીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધના પ્રારંભકાળે સુવિહિત સંવેગી સાધુઓમાં આચાર નિષ્ઠા, વિશિષ્ટ વૈરાગ્યની પ્રબલ ભૂમિકા આદિ સુદૃઢ હોવા છતાંય આ બધાને ટકાવવા માટેના જરૂરી સંજોગો ન મળતાં આગમિક જ્ઞાનની માત્રા પઠન-પાઠનની શાસ્ત્રીય પરંપરા સુરક્ષિત ન રહી શકવાના કારણે ખુબ જ અલ્પ માત્રામાં રહેવા પામી
આવા અવસરે શ્રમણસંઘની ૧૮પ્રસિધ્ધ શાખાઓમાં વધુ પ્રભાવશાળી “સાગરશાખા'ના અદ્વિતીય પ્રતિભા સંપન્ન પ્રૌઢધીષણશાલી અનેકવાદો કરી તપાગચ્છની વિજય પતાકા ફેલાવનાર પૂ. મુનિરાજ શ્રી ઝવેરસાગરજી. મ.ના. એક માત્ર શિષ્ય નવ માસના ટૂંકા ગાળાનો જ ગુરૂ સહવાસ છતાં પૂર્વજન્મની આરાધનાના બળે એકલે હાથે ન્યાય-વ્યાકરણ, આગમટીકા આદિ અનેક સાધના ગ્રંથોનું અગાધ વિદ્વત્તા પૂર્ણ જ્ઞાન મેળવી પૂ. ગુરૂદેવ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ની આગમોની પારદેશ્વતાના વારસાને તે ગુરૂદેવશ્રીના અન્તિમ સમયના “ મામો હા પ્રખ્યાત વરોવર વછરના” શબ્દ પાછળ રહેલ ઉંડા અંતરના આશિષના બળે આગમિક તલસ્પર્શી અગાધ માર્મિક જ્ઞાન આપ મેળે મેળવી વીર નિ. સં. ૨૪૪૦ વિ.સં. ૧૯૭૦માં કો'ક મંગલ ચોઘડીએ જિનશાસનના એક મહાન ધુરંધર સમર્થક પ્રભાવક શાસ્ત્રોના પારગામી | પ્રા-હૃથતો |
संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kohntirth.org
આચાર્યભગવંતો વર્ષો જૂની શ્રમણસંઘની ફરજ અને જવાબદારી રૂપ આગમોના અણમોલ વારસાને સુરક્ષીત રાખવાના પ્રશ્ને ફરીથી ઉપસ્થિત કરી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાજ્યદ્વારી ઉપદ્રવો, ધર્માંધ ઝનૂન, બ્રિટીશ હકૂમત, જનતામાં ફેલાયેલ ક્રાન્તિકારી વિચારધારા, પશ્ચાત્ય કેળવણીના સંસ્કાર આદિ સંઘર્ષ કાળમાં પુસ્તકો પ્રતો મેળવવી અતિકઠીન હતી તે સમયે જુદા જુદા ખૂણે રહેલી હસ્તપ્રત-તાડપત્ર આદિ પરથી સંશોધન કરી જાત મહેનતે પ્રેસકોપીથી માંડીને સુધારવા સુધીની સંપૂર્ણ દેખરેખ જવાબદારીથી આગમ ગ્રંથોની મર્યાદિત પ્રતિઓ છપાવી સામુદાયિક વાચનાઓ વિ. સં. ૧૯૭૧થી ૧૯૭૭ સુધીમાં પાટણ-કપડવંજ-અમદાવાદ-સુરત આદિ ક્ષેત્રોમાં છ-છ મહીનાની વાચનાઓ ગોઠવી સેંકડો સાધુસાધ્વીઓને આગમોને વાંચવાની પરિપાટી આદિનો સંપૂર્ણ ખ્યાલ કરાવ્યો સાત સામુહીક વાચનાઓમાં ૨૬ ગ્રંથો વાંચ્યા તેમાં લગભગ ૨,૩૩,૨૦૦ શ્લોકની વાચના આપી તથા આગમ દિવાકર પૂ. મુનિશ્રીપુણ્યવિજયજી મ. આદિને પણ આ ક્ષેત્રે આગળ વધવા અંગૂલ નિર્દેશ કરી આ મહાપુરુષે શ્રુત સરિતાને ધોધમાર વહેતી કરી છે.
આ મહાપુરુષ તે પ્રાતઃ સ્મરણીય ગુજરાત-માલવા-રાજસ્થાન-બંગાલ- બિહાર આદિ અનેક ક્ષેત્ર સંઘો તથા સુરત સંઘના આમૂલચૂલ ઉપકારી, આગમોધ્ધારક ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગસ્થ પ.પૂ. આયાર્યશ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ જેઓ ‘ પૂ. સાગરજી મ.’ ના લાડીલા, હૂલામણા નામથી પણ પ્રસિદ્ધ હતાં તેમના જ સંશોધિત આગમો અમને પ્રતાકારે પુર્ન મુદ્રિત કરાવવાનો લાભ પ્રાપ્ત થયો છે. તા.ક. વર્તમાન કાળે ગ્રન્થો, શાસ્ત્રો, સુવિહિત ગીતાર્થ આચાર્ય ભગવંતો, ઈતિહાસકારો પાસેથી પ્રાપ્ત થતી માહિતી અનુસાર વીર નિર્વાણના ૧૦૦૦ વર્ષમાં છ-છ વાચના-સંકલન બાદ ૧૫૦૦ વર્ષ સુધીમાં આવું કોઈ કાર્ય થયેલ જણાતું નથી ત્યાર બાદ એકલા હાથે આપ બળે સૌ પ્રથમ આગમ ઉધ્ધારના ભગીરથ કાર્યને કરનાર ગુરૂદેવને કોટી-કોટી વંદના...
"પ્રાજ-હ્રથની
५
For Private And Personal Use Only
संपादक श्री
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
॥श्री व्यवहारसूत्रम्॥
'१८२' भाध्ये पीठिकागाथाः, जे भिक्खू मासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा, अपलिउञ्चियं आलोएमाणस्स मासियं पलिउंचियं आलोएमाणस्स दोमासियं '३२२॥१॥ जे भिक्खू दोमासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा
अपलिउञ्चिय(प्र०यं) आलोएमाणस्स दोमालियं, पलिउंचिययं आलोएमाणस्स तेमासियो। जे भिक्खू तेभासियं परिहारहाणं | पडिसेवित्ता आलोएज्जा अपलिचिययं आलोएमाणस्स तेमासियं पलिचिययं आलोएमाणस्स चाउमासियं ॥३॥ जे भिक्खू | चाउम्मासियं परिहाराणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अपलिउंचिययं आलोएमाणस्स चाउम्मासियं पलिउंचिययं आलोएमाणस्स पंचमासियोहोजे भिक्खू पंचमासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अपलिचिययं आलोएमाणस्स पंचमासियं पलिउंचिययं आलोएमाणस्स छम्मासियं, तेण परं पलिउंचिए वा अपलिउंचिए वा ते चेव छम्मासा '३४३'५ जे भिक्खू बहुसोवि मासियं परिहारट्ठाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अपलिउञ्चियं आलोएमाणस्स मासियं पलिउँचियं आलोएमाणस्स दोमासियी। एवं जे भिक्खू बहसोवि दोभासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अपलिञ्चियं आलोएमाणस्स दोमासियं पलिञ्चियं ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
|| आलोएमाणस्स तेमासियो७० बहुसोवि तेमासियं परिहारहाणं पडिसेविण आलोएज्जा अपलिउञ्चियं आलोएमाणस तेमासियं पलिञ्चियं आलोएमाणस्स चाउम्मासिय ८० बहुसोवि चाउम्मासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अपलिउञ्चियं आलोएमाणस्स चाउम्मासियं पलिउश्चियं आलोएमाणस्स पञ्चमासियो९० बहुसोवि पञ्चमासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अपलिश्चियं आलोएमाणस्स पञ्चमासियं पलिञ्चियं आलोएमाणस्स छम्मासियं, तेण परं पलिञ्चियं वा अपलिञ्चियं वा ते चेव छम्मासा १०० मासियं वा दोमासियं वा तेमासियं वा चाउम्मासियं वा पञ्चमासियं वा एएसिं परिहारहाणाणं अन्नयरं परिहारद्वाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अपलिञ्चिययं आलोएमाणस्स मासियं वा दोमासियं वा तेमासियं वा चाउम्भासियं वा पञ्चमासियं वा, पलिचिययं आलोएमाणस्स दोमासियं वा तेमासियं वा चाउम्मासियं वा पंचमासियं वा छम्मासियं वा, तेण परं पलिचिए वा अपलिचिए वा ते चेव छम्मासा।११। जे० बहुसोवि मासियं वा दोमालियं वा० छम्मासा '५१०।१२। जे भिक्खू चाउम्मासियं वा साइरेगचाउम्मासियं वा पंचमासियं वा साइरेगपंचमासियं वा एएसिं परिहाराणाणं अत्रयरं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा, अपलिचिययं आलोएमाणस्स चाउमासियं वा साइरेगचाउम्मासियं वा पंचमासियं वा साइरेगपंचमासियं वा पलिचिययं आलोएमाणस्स पंचमासियं वा साइरेगपंचमासियं वा छम्मासियं वा, तेण परं पलिचिए वा अपलिचिए वा ते चेव छम्मासा १३ जे भिक्खू बहुसोवि चाउम्मासियं वा०।१४० साइरेगचाउम्मासियं ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा॥१५० पंचमासियं वा॥१६० साइरेगपंचमासियं वा १७ एवं चेव भाणियव्वं जा छम्मासा '५३५११८१ जे भिक्खू चाउम्मासियं वा साइरेगचाउम्मासियं वा पंचमासियं वा साइरेगपंचभासियं वा एएसिं परिहारद्वाणाणं अन्नयरं परिहाराणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा, अपलिउंचिययं आलोएमाणस्स ठवणिज ठवइत्ता करणिज्जं वेयावडियं, ठविएवि पडिसेविया सेविकसिणे तत्थेव आरुहेयन्वेसिया, पुदि पडिसेवियं पुछि आलोइयं, पुदि पडिसेवियं पच्छ। आलोइयं, पच्छ। पडिसेवियं पुब्दि आलोइयं, पच्छ। पडिसेवियं पच्छ। आलोइयं, अपलिचिए अपलिचियं, अपलिचिए पलिउंचियं, पलिचिए अपलिचियं, पलिउंचिए पलिचियं, आलोएमाणस्स सव्वमेयं सक्यं साहणियं जे एयाए पट्ठवणाए पढविए निव्विसमाणे पडिसेवेइ सेवि कसिणे तत्थेव आरुहेयवे सिया१९॥ एवं बहुसोवि जे भिक्खू चाउम्भासियं वा साइरेगचाउम्भासियं वा पंचमासियं वा साइरेगपंचमासियं वा एएसिं परिहारहाणाणं अण्णयरं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा पलिउंचियं आलोएमाणस्स ठवणिज्ज ठवइत्ता करणिज्जं वेयावडियं जाव पच्छ। पडिसेवियं पच्छ। आलोइयं जाव पलिचिए आलोएमाणस्स सव्वमेयं सकयं साहणियं आरुहेयव्वं सिया, एवं अपलिउँचिए'६०११२० जे भिक्खू चाउम्मासियं वा० आलोएज्जा, पलिचियं आलोएमाणस्स० पलिउंचिए पलिचियं, पलिचिए पलिचियं आलोएमाणस्स आरुहेयव्वे सिया।२१। जे भिक्खू बहुसोवि चाउम्भासियं वा बहुसोवि साइरेग० वा० आरुहियव्वे सिया '६२६१२२। बहवे पारिहारिया बहवे अपारिहारिया इच्छेना ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
एगयओ अभिनिसेज्जं वा अभिनिसीहियं वा चेइत्तए नो से कम्पड़ थेरे अणापुच्छित्ता एगयओ अभिनिसेज्जं वा अभिनिसीहियं वा चेइत्तए, कप्पड़ ण्हं से थेरे आपुच्छित्ता एगयओ अभिनिसेज्जं वा अभिनिसीहियं वा चेइत्तए, थेरा य ण्हं से वियरेज्जा एवं पहं कप्पड़ एगयओ अभिनिसेज्जं वा अभिनिसीहियं वा चेइत्तए, थेरा य ण्हं से नो वियरेज्जा एवं हं नो कम्प एगयओ अभिनिसेज्जं वा अभिनिसीहियं वा चेइत्तए, जो णं थेरेहिं अविइण्णं अभिनिसेज्जं वा अभिनिसीहियं वा चेए से सन्तरा छेए वा परिहारे वा ' ६९३ १२३ । परिहारकम्पट्ठिए भिक्खू बहिया थेराणं वेयावडियाए गच्छेज्जा, थेरा य से सरेज्जा कम्पइ से एगराइयाए पडिमाए जण्णं जण्णं दिसं अत्रे साहम्मिया विहरंति तण्णं तृण्णं दिसं उवलित्तए, नो से | कम्पइ तत्थ विहारवत्तियं वत्थए, कप्पड़ से तत्थ कारणवत्तियं वत्थए, तंसिं च णं कारणंसि गिट्टियंसि परो वएज्जा 'वसाहि अज्जो ! एगरायं वा दुरायं वा' एवं से कम्पइ एगरायं वा दुरायं वा वत्थए, नो से कम्पइ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वसित्तए, जो णं तत्थ एग० दुरा० परं वसड़ से सन्तरा छेए वा परिहारे वा । २४ । परिहारकम्पट्ठिए भिक्खू बहिया थेराणं वेयावडियाए गच्छेज्जा, थेरा य से नो सरेज्जा, कप्पड़ से निव्विसमाणस्स एगराइयाए पडिमाए जण्णं ज्ण्णं दिसं जाव तत्थ एगरायाओ वा दुरायाओ परं वसड़ से सन्तरा छेए वा परिहारे वा' ७६७ १२५ । परिहारकम्पट्ठिए भिक्खू बहिया थेराणं वेयावडियाए गच्छेज्जा थेरा य से सरेज्जा वा नो सरेज्जा वा कप्पड़ से निव्विसमाणस्स एगराइयाए जाव छेए वा ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
४
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
परिहारे वा।२६ भिक्खू य गाओ अवकम्म एगल्लविहारपडिम उवसंपज्जित्ताणं विहरेज्जा, से य इच्छेज्जा दोच्चपि तमेवगणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, पुणो आलोएज्जा पुणोपडिक्कमेजा पुणो छेयपरिहारस्स उवढाएज्जा २७] एवं गणावच्छेइए वा २८ एवं आयरिए।२९। एवं उवझाए ३० भिक्खू य गणाओ अवक्कम पासत्थविहारे विहरेज्जा, से य इच्छेजा दोच्चपि तमेव गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, अत्थियाई ५ से पुणो आलोएज्जा पुणो पडिक्कमेज्जा पुणो छेयपरिहारस्स उवढाएज्जा३१॥ एवं अहाछन्दो कुसीलो ओसनो संसत्तो '८९१३२। भिक्खू य गणाओ अवक्कम परपासंडपडिम उवसंपज्जिताणं विहरेजा परलिंगं च गेण्हेज्जा, से य इच्छेज्जा दोच्चंपि तमेव गणं उसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, नत्यि णं तस्स तप्पत्तियं केइ छेए वा परिहारे वा, नन्नत्थ एगाए आलोयणाए।३३। भिक्खू य गणाओ अवक्कम्म ओहावेज्जा, से य इच्छेज्जा दोच्चंपि तमेव गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, नथि णं तस्स तप्पत्तियं केइ छए वा परिहारे वा, नन्नत्य एगाए सेहोवढावणाए ९१४१३४। भिक्खू य अन्नयरं अकिच्चट्ठाणं पडिसेवित्ता इच्छेज्जा आलोएत्तए, जत्थेव अप्पणो आयरियउवझाए पासेना कप्पइ से तस्संतिए आलोएत्तए वा पडिक्कमेत्तए वा निन्दित्तए वा गरहित्तए वा विउहित्तए वा विसोहित्तए वा अकरणयाए अब्भुढेत्तए वा अहारिहं तवोकम्म पायच्छित्तं पडिवजेत्तए वा, नो चेव अप्पणो आयरियउवझाए पासेज्जा जत्थेव संभोइयं साहम्मियं बहुस्सुयं बझागमं पासेज्जा तस्संतिए कप्पड़ से आलोएत्तए वा जाव पडिवजेत्तए ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा, नो चेव णं संभोइयं साहम्मियं बहुस्सुयं बझागमं पासेज्जा जत्थेव अन्नसंभोइयं बहुस्सुयं बझागमं पासेज्जा कप्पड़ से तस्संतिए आलोएत्तए वा जाव पडिवजेत्तए वा, नो चेव णं अन्नसंभोइयं० जत्थेव सारूवियं बहुस्सुयं बझागमं पासेज्जा कप्पइ से तस्संतिए आलोएत्तए वा०, नो चेव णं सारूवियं बहुस्सुयं बझागमं पासेज्जा जत्थेव समणोवासगं पच्छाकडं बहुस्सुयं बझागमं पासेज्जा कप्पइ से तस्संतियं आलोएत्तए वा पडिक्कमेत्तए वा जाव पायच्छित्तं पडिवजित्तए वा, नो चेव णं समणोवासगं पच्छाकडं बहुस्सुयं बझागमं पासेज्जा जत्थेव सम्मभावियाई चेइयाई पासेज्जा कप्पइ से तस्संतिए आलोएत्तए वा जाव पायच्छित्तं पडिवज्जित्तए वा, नो चेव णं सम्मभावियाई चेइयाई पासेज्जा बहिया गामस्स वा जाव संनिवेसस्स वा पाईणाभिमुहेण वा उदीणाभिमुहेण वा करयलपरिग्गहियं सिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कटु कप्पइ से एवं वएत्तए एवइया मे अवराहा एवइक्खुत्तो य अहं अवरद्धो अरहंताणं सिद्धाणं अन्तिए आलोएज्जा पडिकमज्जा निन्देन्जा जाव पायच्छित्तं पडिवजेज्जासित्ति बेमि '९७३'३५॥ पढमो उद्देसओ१॥ ___ दो साहमिया एगयओ विहरंति, एगे तत्थ अन्नयरं अकिच्चट्ठाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा, ठवणिज्जं ठवइत्ता करणिज्ज वेयावडियो। दो साहम्मिया एगयओ विहरंति दोवि ते अन्नयरं अकिच्चद्वाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा, एगं तत्थ कप्पागं ठवइत्ता एगं निविसेन्जा, अह पच्छ। सेवि निव्विसेजा।२। बहवे साहम्मिया एगयओ विहरंति, एगे तत्थ अत्रयरं अकिच्चट्ठाणं ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पडिसेवित्ता आलोएज्जा, ठवणिज्ज ठवइत्ता करणिज्जं वेयावडियो३। बहवे साहम्भिया एगयओ विहरंति, सव्ये ते अनयर अकिच्चट्ठाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा, एगं तत्थ कप्पागं ठवइत्ता अवसेसा निव्विसेज्जा, अह पच्छ। सेवि निविसेज्जा '५७।४। परिहारकप्पट्ठिए भिक्खू गिलायमाणे अन्नयरं अकिच्चट्ठाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा, से य संथरेजा ठवणिज्ज ठवइत्ता करणिज्ज वेयावडियं, से य नो संथरेज्जा अणुपरिहारिएणं करणिज्जं वेयावडियं, से तं अणुपरिहारिएणं कीरमाणं वेयावडियं साइजेजा सेवि कसिणे तत्थेव आरुहेयव्वे सिया '७२ ५। परिहारकप्पट्ठियं भिक्खू गिलायमाणं नो कप्पड़ तस्स गणावच्छेइयस्स निजूहित्तए, अगिलाए तस्स करणिज्जं वेयावडियं जाव तओ रोगायङ्काओ विष्पमुक्को, तओ पच्छ। तस्स अहालहुसए नाम ववहारे पट्टवियव्वे सिया६। अणवटुप्पं० पारश्चियं भिक्खु गिलायमाणं जाव पट्टवियव्ये सिया, खित्तचित्तं०, दित्तचित्तं०, जक्खाइ8०, उम्मायपत्तं०, उवसग्गपत्तं०, साहिगरणं०, सपायच्छित्तं०, भत्तपाणपडियाइक्खितं०, अट्ठजायं भिक्खुं० पट्टवियव्वे सिया '२२६ १७-१७। अणवठ्ठप्पं भिक्खं अगिहिभूयं नो कप्पइ तस्स गणावच्छेइयस्स उवद्वावित्तए।१८। अणवट्ठप्पं भिक्खं गिहिभूयं कप्पड़ तस्स गणावच्छेइयस्स उवट्ठावित्तए।१९। पारश्चियं भिक्खं अगिहिभूयं नो कप्पइ तस्स गणावच्छेइयस्स उवट्ठावित्तए।२०। पारंचियं भिक्खू गिहिभूयं कप्पइ तस्स गणावच्छेइयस्स उवट्ठावित्तए।२१॥ अणवठ्ठप्पं भिक्खुं० अगिहिभूयं वा गिहिभूयं वा कप्पड़ तस्स गणावच्छेइयस्स उवठ्ठावित्तए जहा तस्स गणस्स पत्तियं सिया॥२२॥ ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पारंचियं भिक्खं अगिहिभूयं वा गिहिभूयं वा कप्पइ तस्स गणावच्छेइयस्स उवट्ठावित्तए जहा तस्स गणस्स पत्तियं सिया || '२५८'१२३। दो साहम्मिया एगयओ विहरन्ति, एगे तत्थ अन्नयरं अकिच्चट्ठाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा 'अहं णं भन्ते! अमुगेणं साहुणा सद्धिं इमम्मि य इमंमि य कारणमिम पडिसेवी' से तत्थ पुच्छियव्ये "किं पडिसेवी अपडिसेवी?' से य | वएज्जा 'पडिसेवी' परिहारपत्ते, से य वएज्जा 'नो पडिसेवी' नो परिहारपत्ते, जं से पमाणं व्यइ से पमाणओ वत्तव्ये | सिया, से किमाह भन्ते!?, सच्चपइना ववहारा २७० १२४। भिक्खू य गणाओ अवक्कम ओहाणुप्पेही गच्छेज्जा, से य आहच्च् अणोहाइए, से य इच्छेज्जा दोच्चपि तमेव गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, तत्थ णं थेराणं इमेयारूवे विवाए | | समुष्पज्जित्था 'इमं णं अज्जो! जाणह किं पडिसेविं अपडिसेविं?, से य पुच्छियव्ये "किं पडिसेवी अपडिसेवी?' से य वएज्जा 'पडिसेवी' परिहारपत्ते, से य वएज्जा 'नो पडिसेवी' नो परिहारपत्ते, जं से पमाणं क्यइ से पमाणओ घेत्तव्ये, से किमाह भन्ते!?, सच्चपइन्ना ववहारा '३१९।२५। एगपक्खियस्स भिक्खुस्स कप्पइ आयरियउवझायाणं इत्तरियं दिसं वा अणुदिसं वा उद्दिसित्तए वा धारित्तए वा जहा वा तस्स गणस्स पत्तियं सिया '३५५'१२६। बहवे परिहारिया बहवे अपरिहारिया इच्छेज्जा एगयओ एगमासं वा दुभासं वा तिमासं वा चउमासं वा पंचमासं वा छम्मासं वा वत्थए, ते अन्नमन्नं संभुंजन्ति अन्नमनं नो संभुंजन्ति मासं, तओ पच्छा सव्वेवि एगयओ संभुंजन्ति '३६४१२७) परिहारकप्पट्ठियस्स भिक्खुस्स श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
नो कप्पइ असणं वा० दाउं वा अणुप्पदाउं वा, थे। य णं वएज्जा 'इमं ता अजो! तुम एएसिं देहि वा अणुप्पदेहि वा' एवं से कप्पइ दाउं वा अणुप्पदाउं वा, कप्पड़ से लेवं अणुजाणावेत्तए 'अणुजाणह भन्ते! लेवाए' एवं से कप्पड़ लेवं समासे वेत्तए '३७२'१२८ परिहारकप्पट्ठिए भिक्खू सएणं पडिग्गहेणं बहिया अप्पणो वेयावडियाए गच्छेज्जा, थेरा यणं वएज्जा 'पडिग्गाहेहि अज्जो! अहंपि भोक्खामि वा पाहामि वा' एवं ण्हं से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए, तत्थ नो कप्पड़ अपरिहारिएणं परिहारियस्स पडिग्गहंसि असणं वा० भोत्तए वा पायए वा, कप्पइ से सयंसि वा पडिग्गहंसि सयंसि वा पलासगंसि सयंसि वा कमढगंसि सयंसि वा खुव्वगंसि सयंसि वा पाणियंसि उद्धटु उद्धटु भोत्तए वा पायए वा, एस कप्पे अपरिहारियस्स परिहारियाओ।२९। परिहारकप्पढ़िए भिक्खू थेराणं पडिग्गहेणं बहिया थेराणं वेयावडियाए गच्छेज्जा, थेरा य णं वएज्जा 'पडिग्गाहेहि अजो!' तुमंपि पच्छ। भोक्खसि वा पाहिसि वा' एवं से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए, तत्थ नो कप्पइ परिहारिएणं अपरिहारियस्स पडिग्गहंसि असणं वा० भोत्तए वा पायए वा, कप्पड़ से सयंसि पडिग्गहंसि वा सयंसि पलासगंसि वा स० ० स० ० स० पाणिंसि वा उद्धटु उद्धटु भोत्तए वा पायए वा, एस कथ्ये परिहारियस्स अपरिहारियाओत्ति बेमि ·३७८१३०॥ बिइओ उद्देसओ२॥
भिक्खू य इच्छेज्जा गणं धारेत्तए, भगवं च से अपलिच्छिन्ने एवं नो से कप्पड़ गणं धारेत्तए, भगवं च से पलिच्छिन्ने [ী ললামু ]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
एवं से कप्पड़ गणं धारेत्तए '११०११। भिक्खू य इच्छेजा गणं धारेत्तए, नो से कप्पइ थेरे अणापुच्छित्ता गणं धारेत्तए, कप्पड़ से थे आपुच्छित्ता गणं धारेत्तए, थे। य से वियोज्जा एवं से कप्पइ गणं धारेत्तए, थे। य से नो वियोज्जा एवं से नो कप्पइ गणं धारेत्तए, जण्णं थेरेहिं अविइण्णं गणं धारेज्जा से सन्तरा छेए वा परिहारे वा, जे ते साहम्मिया उढाए विहरंति नत्थि णं तेसिं केइ छए वा परिहारे वा ११६।२। तिवासपरियाए समणे निग्गंथे आयारकुसले संजमकुसले पवयणकुसले पत्रतिकुसले संगहकुसले उवग्गहकुसले अक्ख( क्खु )यायारे अभिनायारे असबलायारे असंकिलिहायारचरित्ते बहुस्सुए बझागमे जहनेणं आयारपकप्पधरे कप्पइ आयरियउवझायत्ताए उद्दिसित्तए।३। सच्चेव णं से तिवासपरियाए समणे निग्गंथे नो आयारकुसले जाव संकिलिट्ठायारचरित्ते अप्पसुए अप्पागमे नो कप्पइ आयरियउवझायत्ताए उद्दिसित्तए।४। एवं पंचवासपरियाए समणे निगंथे आयारकुसले जाव असंकिलिहायारचरित्ते बहुस्सुथे बझागमे जहन्नेणं दसाकप्पववहारधरे
कम्पइ आयरियउवझायत्ताए पवत्ति० उदिसित्तए ५। सच्चेव णं से पञ्चवासपरियाए समणे निग्गन्थे नो आयारकुसले जाव | अप्पसुए अप्पागमे नो कप्पइ आयरियउवझायत्ताए पव० उद्दिसित्तए।६। अहवासपरियाए समणे निग्गन्थे आयारकुसले० जहन्नेणं ठाणसमवायधरे कप्पड़ से आयरियत्ताए उवज्झायत्ताए पवत्तित्ताए थेरत्ताए गणित्ताए गणावच्छेइयत्ताए उद्दिसित्तए७) सच्चेव णं से अट्ठवासपरियाए समणे निग्गन्थे नो आयारकुसले० नो कप्पइ आयरियत्ताए जाव गणावच्छेइयत्ताए ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
उद्दिसित्तए १८२८॥ निरुद्धपरियाए समणे निग्गन्थे कप्पइ तदिवसं आयरियउवझायत्तए उद्दिसित्तए, से किमाह भंते!?, | अस्थि णं थेराणं तहारूवाणि कुलाइंक्डाणि पत्तियाणिज्जाणि वेसासियाणि संमयाणि सम्मुइकराणि अणुयमाणि बहुमयाणि भवन्ति, तेहिं कडेहिं तेहिं पत्तिएहिं तेहिं जेहिं तेहिं वेसासिएहिं तेहिं संमएहिं तेहिं सम्मुइरेहिं जं से निरुद्धपरियाए समणे निग्गन्थे कप्पइ आयरियउवझायत्ताए उदिसित्तए तद्दिवसी९। निरुद्धतिवासपरियाए समणे निग्गन्थे कप्पड़ आयारियउवझायत्ताए उद्दिसित्तए, समुच्छेयकप्पंसि, तस्स णं आयारपप्पस्स देसे अवट्ठिए अहिन्जिए भवइ सेसे 'अहिज्जिस्सामि' त्ति अहिज्जेजा, एवं से कप्पइ आयरियउवझायत्ताए उद्दिसित्तए, से य 'अहिजिस्सामिति नो अहिज्जेज्जा | एवं से नो कप्पाइ आयरियउवज्झायत्ताए उद्दिसित्तए '२१६११० निग्गन्थस्सणं नवडहरतरुणस्स आयरियउवज्झाए वीसुंभेज्जा, नो से कप्पइ अणायरियउवझायस्स होत्तए, कप्पड़ से पुब्दि आयरियं उद्दिसावेत्ता तओ पच्छ। उवझायं, से किमाह भंते!?, दुसंगहिए समणे निग्गंथे, तं०-आयरिएण य उवज्झाएण यो११। निग्गन्थीए णं नवडहरतरुणियाए आयरियउवज्झाए पवत्तिणी य विसुंभेज्जा, नो से कप्पइ अणायरियउवझाइयाए अपवत्तिणीयाए होत्तए, कप्पड़ से पुदि आयरियं उद्दिसावेत्ता तओ पच्छ। उवझायं० तओ पच्छा पवत्तिणि०, से किमाह भंते!?, तिसंगहिया समणी निग्गन्थी, तं०-आयरिएणं उवझाएणं पवत्तिणीए य २३५'।१२। भिक्खू य गणाओ अवक्कम मेहुणधर्म पडिसेवेज्जा तिणि संवच्छराणि तस्स तप्पत्तियं नो ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
कप्पइ आयरियत्तं वा जाव गणावच्छेइयत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा, तीहिं संवच्छरेहिं विइक्कन्तेहिं चउत्थगंसि संवच्छरंसि पट्टियंसि ठियस्स उवसन्तस्स उवयस्स पडिविरयस्स निविगारस्स एवं से कप्पइ आयरियत्नं वा जाव गणावच्छेयइत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा '२५१११३॥ गणावच्छेइए गणावच्छेइयत्तं अनिक्खिवित्ता मेहुणधम्म पडिसेवेज्जा जावज्जीवाए तस्स तप्पत्तियं नो कप्पइ आयरियत्तं वा जाव गणावच्छेइयत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा॥१४गणावच्छेइए गणावच्छेइयत्तं निक्खिवित्ता मेहुणधम्म पडिसेवेज्जा तिण्णि संवच्छराणि० गणावच्छेइयत्तं० धारेत्तए वा१५। एवं आयरिए उवझाएवि दो आलावगा २५६११६-१७॥ भिक्खू य गणाओ अवक्कम ओहायइ तिण्णि संवच्छराणि धारेत्तए वा॥१८॥ एवं गणावच्छेययत्तं अनिविखवित्ता ओहाएज्जा जावज्जीवाए, निक्खिवित्ता तिणि संवच्छराइं०१९-२० एवं आयरिए उवझाएऽवि २७५१२१२२॥ भिक्खू य बहुस्सुए बझागमे बहुसो बहुआगाढानागाढेसु कारणेसु माइमुसावाई असुई पावजीवी जावजीवाए तस्स तप्पत्तियं नो कप्पइ आयरियत्तं वा जाव गणावच्छेययत्तं वा उदिसित्तए वा धारेत्तए वा॥२३॥ एवं गणावच्छेइएवि० धारेत्तए वा।२४आयरियउवझाएवि।२५। बहवे भिक्खुणो बहुस्सुया बझागमा बहुसो० जीवाए तेसिं तप्पत्तियं नो कप्पइ जाव उदिसित्तए वा धारेत्तए वा॥२६॥ एवं गणावच्छेइयावि, धारेत्तए वा॥२७॥ एवं आयरियउवझायावि, धारेत्तए वा॥२८वहवे! भिक्खुणो बहवे गणावच्छेइया बहवे आयरियउवझाया बहस्सुया बझागमा बहुसो० आयरियत्तं वा उमझायनं वा पत्तिनं ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा थेरत्तं वा गणधरत्तं वा गणावच्छेइयत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा '३६९'१२९॥ तइओ उद्देसओ३॥ ___ नो कप्पइ आयरियउवझायस्स एगाणियस्स हेमन्तगिम्हासु चरित्तए।१। कप्पइ आयरियउवझायस्स अपबीयस्स हेमन्तगिम्हासु चरित्तए नो कप्पड़ गणावच्छेइयस्स अप्पबीयस्स हेमन्तगिम्हासुचरित्तए३। कप्पड़ गणावच्छेइयस्स अप्पतइयस्स हेनन्तगिम्हासु चरित्तए।४) नो कप्पइ आयरियउवज्झायस्स अप्पबिझ्यस्स वासासासं वत्थए। कप्पइ आयरियउवझायस्स अप्पतइयस्स वासावासं वथए ६ । नो कप्पड़ गणावच्छेइयस्स अप्पतइयस्स वासावासं वत्थए १७ कप्पइ गावच्छेइयस्स अपचउत्थस्स वासावासं वत्थए ६५'८१ से गामंसि वा नगरंसि वा जाव संनिवेसंसि वा बहूणं आयरियउवझायाणं अपबिइयाणं बहूणं गणावच्छेइयाणं अप्पतइयाणं कप्पइ हेमन्तगिम्हासु चरित्तए अन्नभनं निस्साए।९। से गामंसि वा जाव संनिवेसंसि वा बहूणं आयरियउवझायाणं अपतइयाणं बहूणं गणावच्छेइयाणं अप्पचउत्थाणं कप्पइ वासावासं चरित्तए अनमन्नं निस्साए १६२।१०। गामाणुगाम दूइज्जमाणे भिक्खू जं पुरओ कटु विहरेज्जा से आहच्च वीसुम्भेज्जा अस्थि या इत्थ अन्ने केई उक्संपज्जणारिहे (कप्पइ) से उवसंपज्जियव्वे सिया, नत्थि या इत्थ अन्ने केइ उवसंपज्जणारिहे अपणो कप्पाए असमत्ते कप्पइ से एगराइयाए पडिमाए जाणं जण्णं दिसं अन्ने साहम्भिया विहरंति तण्णं तण्णं दिसं उवलित्तए, नो से प्पड़ तत्थ विहारवत्तियं वत्थए, कप्पड़ से कारणपत्तियं वत्थए, तंसिं च णं कारणंसि निद्वियंसि परो वइज्जा वसाहि ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अजो! एगरायं वा दुरायं वा, एवं से कप्पइ एगरायं वा दुरायं वा वथए, नो कप्पइ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वथए, जे तत्थ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वसइ से संतरा छेए वा परिहारे वा ११॥ वासावासं प्रज्जोसविए भिक्खू० छेए वा परिहारे वा २६२।१२। आयरियउवझाए गिलायमाणे अत्रयरं वएज्जा-ममंसि णं कालगयंसि समाणंसि अयं समुक्कसियव्वे, से य समुक्कसणारिहे समुक्कसियव्वे, से य नो समुक्कसणारिहे नो समुक्कसियव्वे, अस्थि या इत्य अन्ने केइ समुक्कसणारिहे से समुक्कसियव्वे, नत्यि या इत्थ अन्ने केइ समुक्कसणारिहे से चेव समुक्कसियव्ये, तंसिं च णं समुक्किटुंसि परो वएजा 'दुस्समुक्किळं ते अजो!, निक्खिवाहि, तस्स णं निक्खिवमाणस्स नत्थि केइ छेए वा परिहारे वा, जे तं साहम्मिया अहाकप्पेणं नो अब्भुढेंति सव्वेसिं तेसिं तप्पत्तियं छेए वा परिहारे वा '२९०११३। आयरियउवझाए ओहायमाणे० ओहावियंसि० अयं समुक्कसियव्वे जाव सव्वेसिं तेसिं तप्पत्तियं छेए वा परिहारे वा '३०३।१४। आयरियउवझाए सरमाणे परं चउरायपंचरायाओ कप्पागं भिक्खू नो उवट्ठावेइ, प्याए अत्थि याई से केइ माणणिज्जे कृप्याए, नत्थि याई से केइ छेए वा परिहारे वा, नत्थि याई से केइ माणणिज्जे ल्याए से संतरा छेए वा परिहारे वा१५। आयरियउवझाए असरमाणे परं चउरायाओ वा पंचरायाओ कप्पागं० छेए वा परिहारे वा॥१६। आयरियउवझाए सरमाणे वा असरमाणे वा परं दसरायकप्याओ कप्पागं भिक्खू नो उवट्ठावेइ, कृप्याए अस्थि याई से केइ माणणिज्जे कप्पाए नत्थि यांइसे के ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
छए वा परिहारे वा, नत्थि याई से केइ माणणिज्जे कप्याए संवच्छरं तस्स तप्पत्तियं नो कप्पड आयरियत्तं वा जाव गणावच्छेइयत्तं वा उद्दिसित्तए वा०३३५१७ भिक्खू य गणाओ अवकम्म अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरेज्जा, तं च केई साहम्मिया पासित्ता वएज्जा 'कं अज्जो! उवसंपज्जिताणं विहरसि?' जे तत्थ् सव्वराइणिए तं वएज्जा, अह भंते! कस्स कप्पाए?, जे तत्थ बहुसुए तं वएज्जा, जं वा से भगवं वक्खइ तस्स आणाउववायवयणनिदेसे चिहिस्सामि ‘३४६ ११८। बहवे साहम्मिया इच्छेज्जा एगयओ अभिनिचारियं चरित्तए, नो ण्हं कप्पइ थेरे अणापुच्छित्ता एगयओ अभिनिचारियं चरित्तए, कप्पइ ण्हं थेरे आपुच्छित्ता एगयओ अभिनिचारियं चरित्तए, थे। य से वियरेज्जा एवं ण्हं कप्पड़ एगतओ अभिनिचारियं चरित्तए थेराय ण्हं नो वियरेज्जा एवं ण्हं नो कप्पइ एगयओ अभिनिचारियं चरित्तए, जे तत्थ थेरेहिं अविइण्णे एगयओ अभिनिचारियं चरंति से संतरा छेए वा परिहारे वा१९। चरियापविढे भिक्खू जाव चउरायपञ्चरायाओ थेरे पासेज्जासच्चेव आलोयणा सच्चेव पडिक्कमणा सच्चेव ओग्गहस्स पुव्वाणुनवणा चिट्ठइ, अहालन्दमवि ओग्गहे २० चरियापविढे भिक्खू पं चउरायपञ्चरायाओ थेरे पासेज्जा पुणो आलोएज्जा पुणो पडिक्कमेज्जा पुणो छेयपरिहारस्स उवद्वाएज्जा, भिक्खुभावस्स अट्ठाए दोच्चंपि ओग्गहे अणुन्नवेयव्ये सिया, कप्पति से एवं वदित्तए अणुजाणह भंते! मिओग्गहं अहालन्दं धुवं नितियं निच्छइयं जं वेउट्टियं, तओ पच्छा कायसंफासी२१) चरियानिट्टे भिक्खू० कायसंफासं '४४७१२२-२३। दो साहम्मिया एगयओ विहरंति, श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
|| तं०-सेहे य राइणिए य, तत्थ सेहतराए पलिच्छिन्ने राइणिए अपलिच्छिन्ने, तत्थ सेहतराएणं राइणीए उवसंपज्जियव्वे, भिक्खोववायं | च दलयइ कप्यागं १२४। दो साहमिया एगयओ विहरंति, तं०-सेहे य राइणिए य, तत्थ राइणिए पलिच्छिन्ने सेहतराए अपलिच्छिन्ने, इच्छ। राइणिए सेहतरागं उवसंपज्जेज्जा इच्छ। नो उवसंपज्जेजा, इच्छ। भिक्खोववायंदलयइ कप्यागं, इच्छ। नो दलयइ प्यागं ४६० १२५। दो भिक्खुणो एगयओ विहरंति, नो ण्हं कप्पइ अन्नमन्नस्स उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए,
प्पड़ ण्हं आहाराइणियाए अन्नमन्नं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए।२६। एवं दो गणावच्छेइया।२७) दो आयरियउवझाया।२८) बहेव भिक्खुणो० विहरित्तए।२९। हवे गणावच्छेइया।३० एवं बहवे आयरियउवझाया।३१। बहवे भिक्खुणो बहवे गणावच्छेइया बहवे आयरियउवझाया नो ण्हं० कप्पइ विहरित्तए ५७४३२॥ चउत्थो उद्देसओ४॥
नो कप्पइ पवत्तिणीए अपबिझ्याए हेमन्तगिम्हासु चारए। कप्पइ पवत्तिणीए अप्पतइयाए हेमन्तगिम्हासु चारए।२। नो कप्पड़ गणावच्छेइणीए अस्पतइयाए हेमन्तगिम्हासुचारए।३। कप्पड़ गणावच्छेइणीए अप्पचउत्थीए हेमन्तगिम्हासु चारए।४। नो कप्पइ पवत्तिणीए अप्पतइयाए वासावासं वथए। कप्पइ पवत्तिणीए अप्पचउत्थीए वासावासं वत्थए।६। नो कप्पड़ गणावच्छेइणीए अप्पचउत्थीए वासावासं वथए७ कप्पड़ गणावच्छेइणीए अप्पपंचमीए वासावासं वत्थए।८। सेगामंसि वा जाव संनिवेसंसि वा बहूणं पवत्तिणीणं अप्पतइयाणं बहूणं गणावच्छेइणीणं अप्पचउत्थीणं कप्पद हेमन्तगिम्हासु चारए अन्नमनं In श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
निसाए ९ से गामंसि वा जाव संनिवेसंसि वा बहूणं पवत्तिणीणं अप्पच उत्थीणं बहूणं गणावच्छेइणीणं अप्पपञ्चमीणं
प्पइ वासावासं वत्थए अत्रमन्नं निसाए।१० गामाणुगाम दुइज्जमाणी निग्गन्थी यजं पुरओ काउं विहरेज्जा सा य आहच्च वीसुंभेजा अस्थि या इत्थ काइ अन्ना उवसंपज्जणारिहा सा वसंपज्जियव्वा, नत्थि या इत्थ काइ अन्ना उवसंपजणारिहा तीसे य अप्पणो कप्पाए असमत्ता एवं से कप्पड़ एगराइयाए पडिमाए जाणं जगणं दिसं अन्नाओ साहम्मिणीओ विहरंति तण्णं तण्णं दिसं छेए वा परिहारे वा११। वासावासं पजोसविया निग्गन्थी पुरओ का विहरेज्जा साय आहच्च वीसुंभेज्जा अस्थि या इत्थ काइ अन्ना उवसंपज्जणारिहा सा उवसंपजियव्वा जाव छेए परिहारे वा॥१२पवत्तिणी य गिलायमाणी अनयरं वएज्जा 'मए णं अज्जो! कालगयाए समाणीए इयं समुक्कसियव्वा' सा य समुक्कसणारिहा सा समुक्कसियव्वा सिया, साय नो समुक्कसणारिहा नो समुक्कसियव्वा सिया, अस्थि या इत्थ काइ अण्णा समुक्कसणारिहा सा समुक्कसियव्वा, नत्थि या इत्य् काई अण्णा समुक्कसणारिहा सा चेव समुक्कसियव्वा, तंसिं च णं समुक्किट्ठसि परा वएज्जा दुस्समुक्किटुं ते अजो! निक्खिवाहि, तीसे णिक्खेवमाणीए णस्थि केइ छेए वा परिहारे वा, तं जाओ साहम्मिणीओ अहाकप्पेणं नो उवट्ठायति तासिं सव्वासिं तप्पत्तियं छेए वा परिहारे वा॥१३॥ पवत्तिणीय ओहायमाणी एगयरं वएज्जा ममंसि णं अज्जो! ओहाइयंसि एसा समुक्कसियव्वा, समुक्कसणारिहा सा समुक्कसियव्वा सिया, सा य नो० छेए वा परिहारे वा ९११४॥ ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
| १७
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
निग्गन्थस्स नवडहरतरुणगस्स आयारपकप्पे नामं अञ्झ्यणे परिब्भटे सिया, से य पुच्छियव्वे 'केण ते कारणेणं अजो! आयारपकप्पे नामं अज्झ्यणे परिभट्ठेय?, किं आबाहेणं उदाह पमाएणं?, से य वएज्जा - नो आबाहेणं, पमाएणं', जावज्जीवाए तस्स तप्पत्तियं नो कप्पइ आयरियत्तं वा जाव गणावच्छेइयत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा, से य वएज्जा 'आबाहेणं, नोपमाएणं', से य 'संठवेस्सामीति' संठवेज्जा, एवं से कप्पाइ आयरियत्तं वा जाव गणावच्छेझ्यत्तं वा उदिसित्तए वा धारेत्तए वा, से य संठवेस्सामीति नो संठवेज्जा एवं से नो कप्पड गयरियत्तं वा जाव गणावच्छेइयत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा।१५। निग्गन्थीए णं नवडहरतरुणियाए आयारपकप्पे नाम अज्झयणे परिब्भटे सिया, सा य पुच्छियव्वा 'केण ते कारणेणं अजो! आयारपकप्पे नाम अझयणे०', किं आबाहेणं पमाएणं?, सा य वएज्जा 'नो आबाहेणं, पमाएणं', जावजीवाए तीसे तप्पत्तियं नो कप्पइ पवत्तिणित्तं वा गणावच्छेइणियत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा, से य वएज्जा 'आबाहेणं, नो पमाएणं', सा य संठवेस्सामीति संठवेज्जा एवं से कप्पड़ पवत्तिणीत्तं वा गणावच्छेइणियत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए
वा, सा य संठवेस्सामीति नो संठवेज्जा एवं से नो कप्पइ पवत्तिणीतं वा गणावच्छेइणियत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए | | १६१ थेरणं थेरभूमिपत्ताणं आयारपकप्पे नाम अझयणे परिब्भटे सिया, कप्पइ तेसिं संठवेन्ताण वा असंठवेन्ताण वा
आयरियत्तं वा जाव गणावच्छेइयत्तं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा १७ थेराणं थेभूमिपत्ताणं आयारपकप्पे नाम अज्झयणे ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
परिब्भटे सिया, कप्पइ तेसिं संनिसण्णाण वा तुयट्टाण वा उत्ताणयाण वा पासिल्लयाण वा आयारपकप्पे नाम अझयणे दोच्चंपि तच्चपि पडिच्छित्तए वा पडिसारित्तए वा '४४११८ जे निग्गन्था य निग्गन्थीओ य संभोइया सिया, नो ण्हं कप्पड़ तासिं अनमनस्स अंतिए आलोएत्तए, अस्थि या इत्थ केइ आलोयणारिहे कप्पइ से तेसिं अंतिए आलोएत्तए, अस्थि या इत्य केइ आलोयणारिहे कप्यइ से तेसिं अंतिए आलोएत्तए, नत्थि या इत्थ केइ आलोयणारिहे एवं ण्हं कप्पइ अत्रमनस्स अंतिए आलोएत्तए ७५११९१ जे निग्गन्था य निग्गन्थीओ य संभोइया सिया नो तेसिं कप्पइ अन्नमन्नस्संतिए वेयावडियं
रेत्तए, अस्थि या इत्थ केइ वेयावच्चकरे कप्पइ एहं तेणं वेयावच्चं करावेत्तए, नत्यि याइ ण्हं इत्थ केइ वेयावच्चकरे एवं ण्हं कप्पइ अन्नमन्नेणं वेयावच्चं करावेत्तए'९०१२० निग्गन्थं च णं राओ वा वियाले वा दीहपढे लूसेज्जा, इत्थी वा पुरिसस्स आमज्जेज्जा पुरिसो वा इत्थीए आमज्जेज्जा, एवं से कप्पड़, एवं से चिटुइ, परिहारं च से न पाउणइ, एस कप्पे थेरकप्पियाणं, एवं से नो कप्पइ, एवं से नो चिट्ठइ, परिहारं च पाउणइ, एस कप्पे जिणकप्पियाणं तिबेमि' १४३॥२१॥ पंचमो उद्देसो५॥
भिक्खू य इच्छेज्जा नायविहिं एत्तए, नो से कप्पइ थेरे अणापुच्छित्ता नायविहिं एत्तए, कप्पइ से थेरे आपुच्छित्ता नायविहिं एत्तए, थेरा य से वियरेज्जा एवं से कप्पइ नायविहिं एत्तए, थेरा य से नो वियरेज्जा एवं से नो कप्पड़ नायविहिं ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
[ १९
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
एत्तए, जं तत्थ थेरेहिं अविइण्णे नायविहिं एइ से सन्त। छेए वा परिहारे वा, नो से कप्पइ अप्पसुयस्स अप्पागमस्स |एगाणियस्स नायविहिं एत्तए, कप्पइ से जे तत्थ बहुस्सुए बझागमे तेण सद्धिं नायविहिं एत्तए, तत्थ से पुव्वागमणेणं पुव्वाउत्ते चाउलोदणे पच्छाउत्ते भिलिंगसूवे कप्पइ से चाउलोदणे पडिग्गाहेत्तए नो से कप्पइ भिलिंगसूवे पडिग्गाहेत्तए, तत्य पु० पु० भिगिंसूवे पच्छा० चाउ० कप्पड़ से मिलिं० पडि० नो से कप्पइ चाउ० पडि०, तत्थ से पुव्वागमणेणं दोवि पुव्वाउत्ताई कप्पड़ से दोवि पहिग्गाहेत्तए, तत्थ से पुव्वा० दोवि पच्छा० नो से क० दोवि पडि०, जे से तत्थ पुव वा० पुवाउत्ते से कप्पइ पडि० जे से तत्थ पुव्वा० पच्छा० नो से कप्पइ पडिग्गाहित्तए ७२११। आयरियउवझायस्स गणंसि पंच अइसेसा पं० २०-आयरियउवझाए अंतो उवस्मयस्स पाए निगिझिय २ पफोडेमाणे वा पमज्जेमाणे वा नाइकभइ, आयरियउवज्झाए अंतो उवस्सयस्स उच्चारं वा पासवणं वा विगिंचमाणे वा विसोहेमाणे वा नाइक्कमइ, आयरियउवझाए पभू इच्छ। वेयावडियं करेज्जा इच्छ। नो करेजा, आयरियउवझाए अंतो उवस्मयस्स (उरए) एगरायं वा दुरायं वा वसमाणे नाइक्कमइ, आयरियउवझाए बाहिं उवस्सयस्स एगरायं वा दुरायं वा वसमाणे नाइक्कमहो। गणावच्छे यस्स णं गणंसि दो अइसेसा पं० २० गणावच्छेइए अंतो उवस्सयस्स एगरायं वा दुरायं वा वसमाणे नाइक्कमइ, गणावच्छेइए बाहिं उवस्सयस्स एगरायं वा दुरायं वा वसमाणे नो अइक्कमई २६१३) से गामंसि वा जाव संनिवेसंसि वा एगवंगडाए एगदुवाराए ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
| २०
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
एगनिक्खमणपवेसाए नो कप्पइ बहूणं अगडसुयाणं एगयओ वत्थए, अत्य् ियाइ ण्ह केइ आयरपकप्पधरे नत्यि याइ ण्हं || केइ छेए वा परिहारे वा, नत्यि याइ ण्हं केइ आयारपकप्पधरे सव्वेसिं तेसिं तप्पत्तियं छेए वा परिहारे वा। से गामंसि वा जाव संनिवेसंसि वा अभिनिव्वगडाए अभिनिदुवाराए अभिनिक्खमणपवेसणाए नो कप्पइ बहूणं अगडसुयाणं एगयओ वत्थए, अत्यि याइ ण्हं केइ आयारपकप्पधरे ते जप्पत्तियं रणिं संवसइ नत्थि या इत्थं केइ छेए वा परिहारे वा, नत्थि या इत्य केइ आयारपकप्पधरे जे तप्पत्तियं स्यणिं संवसइ सव्वेसिं तेसिं तप्पत्तियं छेए वा परिहारे वा २९८५ से गामंसि वा जाव संनिवेसंसि वा अभिनिव्वगडाए अभिनिदुवाराए अभिनिक्खमणपवेसणाए नो कप्पइ बहुसुयस्स बझागमस्स एगाणियस्स भिक्खुस्स वत्थए, किमंग पुण अप्पसुयस्स अप्पागमस्स भिक्खुस्सा६। से गामंसि वा जाव संणिवेसंसि वा एगवगडाए | एगदुवाराए अभिनिक्खमणपवेसाए कप्पड़ बहुस्सुयस्स बझागमस्स एगाणियस्स भिक्खुस्स वत्थए दुहओ कालं भिक्खुभावं पडिजागरमाणस्स '३५७१७) जत्थ एए बहवे इत्थीओ अ पुरिसा अ पण्हायन्ति तत्थ से समणे निग्गंथे अत्रयरंसि अचित्तंसि सोयंसि सुकपोग्गले निग्धाएमाणे हत्थकम्मपडिसेवणपत्ते आवजइ मासियं परिहारहाणं अणुग्घाइयं, निग्धाएमाणे मेहुणपडिसेवणपत्ते आवजइ चाउम्मासियं परिहाखाणं अणुग्धाइयं ३६७१८१ नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा निग्गथिं अण्णगणाओ आगयं खुयायारं सबलायारं भिन्नायारं संकिलिट्ठायारचरित्तं तस्स ठाणस्स अणालोयावेत्ता अपडिकमावेत्ता श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनिंदावेत्ता अगरहावेत्ता अविद्यावेत्ता अविसोहावेत्ता अकरणाए अणब्भुट्ठावेत्ता अहारिहं पायच्छित्तं तवोकम्मं अपडिवज्जावेत्ता उवद्यावेत्तए वा संभुञ्जित्तए वा संवत्तिए वा तासिं इत्तरियं दिसं वा अणुदिसं वा उद्दित्तिए वा धारेत्तए वा । ९ । कम्प निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा निग्गंथिं अन्नगणाओ आगयं खुयायारं० तस्स ठगणस्स आलोयावेत्ता पडिक्कमावेत्तानिन्दावेत्ता गरहावेत्ता विद्यावेत्ता विसोहावेत्ता अकरणाए अब्भुट्ठावेत्ता अहारिहं पायच्छित्तं तवोकम्मं पडिवज्जावेत्ता उवडावेत्तए वा | धारेत्तए वा '३८८ ' ११० । नो कम्पइ० निग्गंथं खुयायारं० अणालोयावेत्ता० उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा ।११॥ कप्पड़० आलोयावेत्ता ० उद्दिस्सित्तए वा धारितए वा ॥ १२ ॥ छट्टो उद्देसओ६ ॥
जे निग्गन्था य निग्गन्थीओ य संभोइया सिया, नो कम्पइ निग्गन्थीणं निग्गन्थे अणापुच्छित्ता निग्गन्थिं अन्नगणाओ आगयं खुयायारं सबलायारं भिन्नायारं संकिलिट्ठायारचरितं तस्स ठगणस्स अणालोयावित्ता० पायच्छित्तं० अपडिवज्जावेत्ता पुच्छित्तए वा वायत्तए वा उवद्वावेत्तए वा संभुञ्जित्तए वा संवसित्तए वा तीसे इत्तरियं दिसं वा अणुदिसं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा ।१ । जे निग्गन्था य निग्गन्थीओ य संभोइया सिया, कप्पड़ निग्गन्थीणं निग्गन्थे आपुच्छित्ता निग्गन्धि अन्नगणाओ आगयं खुयायारं सबलायारं भिन्नायारं संकिलिट्ठायारचरितं तस्स ठगणस्स आलोयावेत्ता पडिक्कमावेत्ता जाव उवद्यावेत्तए वा संभुंजित्तए वा संवसित्तए वा तीसे इत्तरियं दिसं वा अणुदिसं वा उद्दिसित्तए वा धारितए वा । २ । जे निग्गन्था य निग्गन्थीओ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
२२
For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
य संभोइया सिया कप्पड़ निग्गन्थाणं निग्गन्थीओ य आपुच्छित्ता निग्गन्थी अण्णगणाओ आगयं खुयायारं जाव तस्स ठाणस्स आलोयावित्ता पडिक्कमावेत्ता जाव उवद्वावित्तए वा संभुञ्जित्तए वा संव० तीसे इत्तरियं० धारेत्तए वा, तं च निग्गन्थीओ इच्छेज्जा सयमेव नियंठाणं जाव उवद्वावेत्तए वा संभुञ्जित्तए वा संवसित्तए वा तीसे इत्तरियं दिसं वा अणुदिसं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा' ४४ ' १३ । जे निग्गन्था य निग्गन्थीओ य संभोइया सिया, नो पहं कप्पड़ पारोक्खं पाडिएकं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए, कप्पड़ हं पच्चक्खं पाडिएकं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए, जत्थेव ते अन्नमन्नं पासेज्जा तत्थेव एवं वएज्जा 'अहं णं अज्जो ! तुमाए सद्धिं इमम्मि य २ कारणम्मि पच्चक्खं पाडिएक्कं संभोगं विसंभोगं करेमि', से य पडितप्पेज्जा, एवं से नो कप्पड़ पच्चक्खं पाडिएकं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए, से य नो पडितप्पेजा एवं से कप्पड़ पच्चक्खं पाडिएकं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए' ८६ '१४। जाओ निग्गन्थीओ वा निग्गन्था वा संभोइया सिया नो ग्रहं कप्पड़ निग्गन्थिं पच्चक्खं पाडिएकं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए, कप्पड़ हं पारोक्खं पाडिएकं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए, जत्थेव ताओ अप्पणी | आयस्थिउवज्झाए पासेज्जा तत्थेव एवं वएज्जा 'अहं णं भंते! अ'मुगीए अज्जाए सद्धिं इमम्मि कारणम्मि पारोक्खं पाडिएकं संभोगं विसंभोगं करेभि' सा य से पडितप्पेज्जा एवं से नो कप्पड़ पारोक्खं पाडिएकं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए, साय से नो पडितप्पेज्जा एवं से कम्पइ पारोक्खं पाडिएक्कं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए' ९४ ११५ । नो कप्पड़ निग्गन्थाणं निग्गन्थिं ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
२३
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अप्पणो अट्ठाए पव्वावेत्तए वा मुण्डावेत्तए वा सिक्खावित्तए वा सेहावेत्तए वा उवट्ठावेत्तए वा संभुंजित्तए वा संवसित्तए वा तीसे इत्तरियं दिसं वा अणुदिसं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा६। कप्पइ निग्गन्थाणं निग्गन्थि अनेसिं अट्ठाए पव्वावेत्तए वा० धारेत्तए वा '११८१७) नो कप्पइ निग्गन्थीणं निग्गन्थि अप्पणो अट्ठाए पव्वावेत्तए वा मुंडावेत्तए वा जाव धारित्तए वा८ कप्पइ निग्गंथीणं निग्गथिं अट्ठाए पव्वावेत्तए वा जाव धारित्तए वा नो कप्पइ निग्गंथीणं विइकिट्ठियं दिसं वा अणुदिसं वा उद्दिसित्तए वा धारेत्तए वा।१०। कप्पइ निग्गंथाणं वि० घा० १४४१११ नो कप्पइ निगंथाणं विइकिट्ठाई पाहुडाई विओसवेत्तए।१२। कप्पइ निग्गंथीणं विइकिट्ठाई पाहुडाई विओसवेत्तए १७९।१३। नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा विइकिट्ठयं कालं सज्झायं उद्दिसित्तए वा करेत्तए वा१४। कप्पइ निग्गंथीणं विइकिट्ठए काले सज्झायं करेत्तए | निग्गंथनिस्साए २६४।१५। नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा असज्झाइए सम्झायं करेत्तए।१६। कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा सज्झाइए सज्झायं करेत्तए।१७ नो कप्पइ निगंथाण वा निगंथीण वा अपणो असज्झाइए सज्झायं रेत्तए,
प्पड़ ण्हं अन्नमन्नस्स वायणं दलइत्तए'४०३११८॥ तिवासपरियाए समणे निग्गंथे तीसवासपरियायाए समणीए निग्गंथीए कप्पइ उवझायत्ताए उद्दिसित्तए।१९। पञ्चवासपरियाए समणे निग्गंथे सहिवासपरियायाए समणीए निग्गंथीए कप्पड आयरियताए उद्दिसित्तए'४१६१२० गामाणुगाभं दुइज्जमाणे भिक्खू अ आहच्च् वीसुम्भेज्जा, तं च सरीरगं केइ साहम्मिया पासेज्जा, श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
| २४
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| कप्पड़ से तं सरीरंग मा सागारियंमि त्तिकट्टु तं सरीरंगं एगंते अच्चित्ते बहुफासुए थंडिले पडि० पम० परिद्ववेत्तए, अत्थि वा इत्थ केइ साहम्मियसंतिए उवगरणजाए परिहरणारिहे कप्पड़ णं से सागारकडं गहाय दोच्चंपि ओग्गहं अणुन्नवेत्ता परिहारं | परिहरेत्तए' ४७२ २१ । सागारिए उवस्मयं वक्कएणं पञ्जेज्जा, से अ वक्कइयं वएज्जा 'इमम्हि य इमम्हि य ओवासे समणा निग्गन्था परिवसंति?", से सागारिए परिहारिए, से य नो वएज्जा, वक्कइए वएज्जा इमम्मि य इमम्मि य ओवासे समणा निग्गन्था परिवसन्ति से सागारिए परिहारिए, दोवि ते वएज्जा अयंसि २ ओवासे समणा निग्गन्था परिवसन्तु, दोवि ते सागारिया परिहारिया | २२ । सागारिए उवस्सयं विक्किणेज्जा, से य कइयं वएज्जा इमम्हि य इमम्हि य ओवासे समणा निग्गन्था परिवसन्ति, ते सागारिए पारिहारिए, से य नो एवं वएज्जा, कइए वएज्जा अयंसि २ ओवासे समणा निग्गन्था परिवसन्तु, से सागारिए पारिहारिए, दोवि ते वएज्जा अयंसि २ ओवासे समणा निग्गन्था परिवसन्तु, दोवि सागारिया परिहारिया | २३ || विहवधूया नायकुलवासिणी सावियावि ओग्गहं अणुन्नवेयव्वा सिया किमङ्ग पुण तम्पिया वा भाया वा पुत्ते वा?, से य दोवि ओग्गहं ओगेण्हियव्वा । २४ । पहिएवि ओग्गहं अणुन्नवेयव्वे' '५१७।२५ ) से रज्ज (राय) परियट्टेसु संथडेसु अव्वोगडेसु | अव्वोच्छिन्नेसु अपरपरिग्गहिएसु भिक्खुभावस्स अट्ठाए सच्चेव ओग्गहस्स पुव्वाणुन्नवणा चिट्ठइ अहालन्दमवि ओग्गहे । २६ । से य रज्जपरियट्टेसु असंथडेसु वोगडेसु वोच्छिन्नेसु परपरिग्गहिएसु भिक्खुभावस्स अट्ठाए दोच्चपि ओग्गहे अणुन्नवेयव्वे ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
२५
For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| सिया ५४५१२७॥ सत्तमो उद्देसओ७॥ ___ गाहा उदु पज्जोसविए, ताए गाहाए ताए पएसाए ताए उवासन्तराए जमिणं सेज्जासंथारगं लभेज्जा तमिणं ममेव सिया, थेरा य से अणुजाणेज्जा तस्सेव सिया, थेरा य से नो अणुजाणेज्जा एवं से कप्पइ आहाराइणियाए सेजासंथारगं पडिग्गाहेत्तए। से य अहालहसगं सेज्जासंथारगं गवेसेज्जा, जं चक्किया एगेणं हत्थेणं ओगिज्झिय जाव एगाहं वा दुयाहं वा तियाहं वा अद्घाणं परिवहित्तए, एस मे हेमन्तगिम्हासु भविस्सइ । से अहालहुसगं सेजासंथारगं गवेसेज्जा, जं चक्किया एगेणं हत्थेणं
ओगिज्झिय जाव एगाहं वा दुयाहं वा तियाहं वा अद्धाणं परिवहित्तए एस मे वासावासासु भविस्सइ ३ से अहालहुसगं | सेज्जा० जं चक्किया एगेणं हत्थेणं ओगिज्झिय जाव एगाहं वा दुयाहं वा तियाहं वा च्उयाहं वा पंच्याहं वा दूरमवि अद्धाणं परिवहित्तए, एस मे वुड्ढावासासु भविस्सइ ९२।४। थेराणं थेरभूमिपत्ताणं कप्पइ दंडए वा भंडए वा छत्तए वा मत्तए वा लट्ठिया वा भिसिं वा चेलं वा चलचिलिमिलिया वा चम्मे वा चम्मकोसए वा चम्मपलिच्छेयणए वा अविरहिए ओवासे ठवेत्ता गाहावइकुलं भत्ताए वा पाणाए वा पविसित्तए वा निक्खमित्तए वा, कप्पइ से संनियट्टचारिस्स दोच्चंपि ओग्गहं अणुन्नवेत्ता परिहरित्तए'९२३ '५ नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा पाडिहारियं वा सागारियसंतियं वा सेजासंथारगं दोच्चंपि ओग्गहं अणणुन्नवेत्ता बहिया नीहरित्तएवोकप्पइ० अणुन्नवेत्तानो कप्पइनिग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा पडिहारियं श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
वा सागारियसंतियं वा संज्जासंथारगं पच्चपिणित्ता दोच्चंपि तमेवओग्गहं अणणुन्नवेत्ता अहिट्ठित्तए ।८। कप्पइ० अणुन्नवेत्ता ० १९ ॥ नो कप्पड़ निग्गन्थाण वा निग्ग-थीण वा पुव्वामेव ओग्गहं ओगिण्हित्ता तओ पच्छा अणुन्नवेत्तए । १० । कप्पड़ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा पुव्वामेव ओग्गहं अणुन्नवेत्ता तओ पच्छा ओगिण्हित्तए, अह पुण एवं जाणेज्जा इह खलु निग्ग थाण वा निग्गन्थीण वा नो सुलभे पाडिहारिए सेज्जासंथारए तिकट्टु एवं हं कप्पड़ पुव्वामेव ओग्गहं ओगिण्हित्ता तओ पच्छा अणुनवेत्तए मा वहउ अज्जो ! बिइयं, अणुलोमेणं अणुलोमेयव्वे सिया' १५३ ' (११ । निग्गन्थस्स णं गाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए अणुपविट्ठस्स अहालहसए उवगरणजाए परिभट्टे सिया तं च केई साहम्मिया पासेज्जा कप्पड़ हं से सागारकडं गहाय जत्थेव | ते अन्नमन्नं पासेज्जा तत्थेव एवं वएज्जा इमे ते अज्जो ! किं परिन्नाए ?, से य वएज्जा परिन्नाए, तस्सेव पडिणिज्जाएयव्वे सिया, से य वएज्जा नो परिन्नाए, तं नो अप्पणा परिभुञ्जेज्जा, नो अन्नेसिं दावए, एगंते बहुफासुए पएसे थण्डिले पडि० पम० परिद्ववेयव्वे सिया ।१२ । निग्गन्थस्स णं बहिया वियारभूमिं वा विहारभूमिं वा निक्खंतस्स अहालहसए० परिद्ववेयव्वे सिया | १३ | निग्गन्थस्स णं गामाणुगामं दुइजमाणस्स अन्नयरे उवगरणजाए परिभट्ठे सिया तं च केई साहम्मिया पासेज्जा, कप्पड़ से सागारकडं गहाय दूरमवि अद्धाणं परिवहित्तए, जत्थेव अन्नमन्नं पासेज्जा तत्येव० परिद्ववेयव्वे सिया' २१० '११४ । कम्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अइरेगपडिग्गहं अन्नमन्नस्स अट्ठाए दूरमवि अद्धाणं परिवहित्तए वा धारेत्तए वा परिहरितए ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
२७
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
'सो वा णं धारेस्सइ अहं वा णं धारेस्सामि अनो वा णं धारेस्सइ' नो से कप्पड़ तं अणापुच्छिय अणामन्तिय अन्नमन्नेसिं दाउं वा अणुप्पयाउं वा, कम्पइ से तं आपुच्छिय आमन्तिय अन्नमसिं दाउं वा अणुप्पयाउं वा '३०७११५। अट्ठकुक्कुडिअण्डगप्पमाणमेत्ते कवले आहारं आहारेमाणे निग्गन्थे अप्पाहारे दुवालसकुक्कुडिअण्डगप्पमाणमेत्ते कवले आहार आहारेमाणे निग्गन्थे अवड्ढोमोयरिया सोलस० दुभागपत्ते चउवीसं० ओमोयरियातिभागपत्ते सिया एगतीसं० किंचूणोभोयरिया बत्तीसं० पमाणपत्ते, एत्तो एगेणवि कवलेणं ऊणगं आहारं आहारेमाणे समणे निग्गन्थे नो पकामरसभोइत्ति वत्तव्वं सिया'३३०११६॥ अट्ठमो उद्देसओ८॥
सागारियस्स आएसे अन्तो वगडाए भुइ निहिए निसट्टे पाडिहारिए, तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए। सागारियस्स आएसे अंतो वगडाए भुञ्जइ निट्ठिए निसटे अपाडिहारिए तम्हा दावए एवं से कप्पइ पडिगाहेत्तए।२। सागारियस्स आएसे बाहिं वगडाए भुअइ निहिए निसटे पाडिहारिए तम्हा दावए, नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए।३। सारियस्स आएसे बाहिं वगडाए भुंजइ निहिए निसट्टे अपाडिहारिए तम्हा दावए एवं से कप्पइ पडिगाहेत्तए । सारियस्स दासेइ वा पेसेइ वा भयएइ वा भइण्णएइ वा अंतो० पाडिक अंतो० अपाडि० बाहिं पाडि० बाहिं अपाडि०५-८) सारियस्स नायए सिया सारियस्स एगवगडाए अंतो सागारियस्स एगपयाए सारियं चोवजीवइ तम्हा दावए नो से कप्पड़ पडिगाहेत्तए।९। सारियस्स नायए सिया सारियस्स ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
| २८
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
एगवगडाए अंतो सागारियस्स अभिनिफ्याए सारियंचोवजीवइ तम्हा दावए, नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए।१०। सारियस्स नायए | सिया सारियस्स एगवगडाए बाहिं सागारियस्स एगपयाए सारियं चोवजीवइ तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए।११। सारियस्स नायए सिया सारियस्स एगवगडाए बाहिं सागारियस्स अभिनिफ्याए सारियं चोवजीवइ तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए।१२। सारियस्स नायए सिया सारियस्स अभिनिव्वगडाए एगदुवाराए एगनिक्खमणपवेसाए अंतो सागारियस्स एगपयाए सारियं चोवजीवइ तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए।१३। सारियस्स नायए सिया सारियस अभिनिव्वगडाए एगदुवाराए एगनिक्खमणपवेसाए सागारियस्स अभिनिपयाए सागारियं चोवजीवइ तम्हा दावर नो से कप्पइ पडिंगाहेत्तए।१४। सारियस्स नायए सिया सारियस्म अभिनिव्वगडाए एगदुवाराए एगनिक्खमणपवेसाए बाहिं सौगारियस्स एगपयाए सारियं चोवजीवइ तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए।१५। सारियस्स नायए सिया सारियस्स अभिनिव्वगडाए एगदुवाराए एगनिक्खमणपवेसाए बाहिं सागारियस्स अभिनिफ्याए सारियं चोवजीवइ तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए २०११६॥ सारियस्स वक्कयसाला साहारणवक्यपउत्ता तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिगाहेत्तए।१७सारियस्स वक्यसाला निस्साहारणवक्यपउत्ता तम्हा दावए एवं से कप्पइ पडिगाहेत्तए।१८। सारियस्स गोलियसाला०बोधियसाला० दोसियसाला० सोत्तियसाला० बोडियसाला० गन्धियसाला० एवं से कप्पइ पडिगाहेत्तए।१९-३०। सागारियस्स सोडियसाला०३१-३२१ ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
| २९ ।
पू. सागरजी म. संशोषिता
For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
सारियस्स ओसहीओ संथडाओ, तम्हा दावए, नो से कम्पइ पडिगाहेत्तए । ३३ । सांरियस्स ओसहीओ असंथडाओ, तुम्हा दावए, एवं से कम्पइ पडिगाहेत्तए । ३४ । सारियस्स अम्बफला० एवं से कप्पड़ पडिगाहेत्तए० '७४' ३३५-३६ । सत्तसत्तमिया भिक्खुपडिमा णं एगूणपत्राए राईदिएहिं एगेणं छन्नउएणं भिक्खासएणं अहासुतं अहाकप्पं अहामग्गं अहातच्चं सम्मं कारणं फासिया पालिया सोहिया तीरिया किट्टिया आणाए अणुपालिया भवइ । ३७। अट्ठअट्ठमिया णं भिक्खुपडिमा णं चउसट्ठीए राइदिएहिं दोहि य अट्ठासीएहिं भिक्खासएहिं अहासुत्तं० अणुपालिया भवइ ।३८ । नवनवमिया णं भिक्खुपडिमा णं एगासीएहिं | राइदिएहिं चउहि य पञ्चत्तरेहिं भिक्खासएहिं अहासुत्तं जाव अणुपालिया भवइ । ३९ । दसदसमिया णं भिक्खुपडिमा णं एगेणं राइंदियसएणं अद्धछट्ठेहि य भिक्खासएहिं अहासुतं जाव भवइ ८५ ' १४० | दो पडिमाओ पं० तं० -खुड्डिया चेव मोयपडिमा महल्लिया चेव मोयपडिमा, खुड्डियण्णं मोयपडिमं पडिवन्नस्स अणगारस्स कप्पड़ से पढमसरयकालसमयंसि वा चरिमनिदाहकालसमयंसि वा, बहिया ठाइयव्वा गामस्स वा जाव संनिवेसस्स वा वणसि वा वणविदुग्गंसि वा पव्वयंसि वा पव्वयविदुग्गंसि वा, भोच्चा आरुभइ चोद्दसमेणं पारेइ अभोच्चा आरुभइ सोलसमेणं पारेइ जाए जाए मोए दिया आगच्छ दिया चेव आइयव्वे, राई आगच्छइ नो आइयव्वे, सपाणे मत्ते आगच्छइ नो आइयव्वे, अपाणे मत्ते आगच्छइ आइयव्वे, एवं सबीए ससिणिद्धे ससरक्खे मत्ते आगच्छइ नो आइयव्वे, अबीए असिणिद्धे असरक्खे मत्ते आगच्छइ आइयव्वे, जाए ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
३०
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir
जाए मोए आइयव्वे तं अयं वा बहुए वा, एवं खलु सा खुड्डिया मोयपडिमा अहासुत्तं जाव अणुपालिया भवइ ४११|| महल्लियण्णं मोयपडिम० पढमसर० जाव पव्वयविदुग्गंसि वा, भोच्चा आरुभइ सोलसमेणं पारेइ, अभोच्चा आरुभइ अद्वारसमेण पारेइ, जाए जाए मोए० आइयव्वे० आणाए अणुपालिया भवइ ४२॥ संखादत्तियस्स णं भिक्खुस्स पडिग्गहधारिस्स गाहावइकुलं पिंडवायपडियाए अणुप्पविट्ठस्स जावतियं २ अन्तो पडिग्गहंसि उच्चइत्तु दलएज्जा तावइयाओ दत्तीओ वत्तव्वं सिया, तत्थ
से केइ छप्पएण वा दूसएण वा वालएण वा अन्तो पडिग्गहंसि उच्चित्ता दलएज्जा सव्वावि णं सा एगा दत्ती वत्तव्वं | सिया, तत्थ से बहवे भुञ्जमाणा सव्वे ते सयं सयं पिण्डं साहणिय २ अन्तो पडिग्गहंसि उच्चित्ता दलएज्जा सव्वावि णं सा एगा दत्तीति वत्तव्वं सिया४३संखादत्तियस्स णं भिक्खुस्स पाणिपडिग्गहियस्स० जावइयं अन्तो पाणिंसि पडिग्गहंसिक वत्तव्यं सिया ११५१४४। तिविहे उवहडे पं० २०-सुद्धोवहडे फालिओवहडे संसट्ठोवहडे ।४५। तिविहे ओग्गहिए पं० २० जं च ओगिण्हइ जं च साहरइ जं च आसगंसि पक्खिवइ, एगे एवमाहंसु, एगे पुण एवमाहंसु दुविहे ओग्गहिए पं० तं० जं च ओगिण्हइ जं च आसगंसि पक्खिवइ '१२८ ॥४६॥ नवमो उद्देसओ९॥ ____ दो पडिमाओ पं० २० जवमझा य चन्दपडिमा वइरमझा य चन्दपडिमा, जवमझण्णं चन्दपडिमं पउिवनस्स अणगारस्स मासं वोसढकाए चियत्तदेहे जे केई उक्सग्गा समुपजति तं० दिव्वा वा माणुस्सगा वा तिरिक्खजोणिया वा अणुलोमा वा श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
| ३१ ।
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
पडिलोमा वा तत्थाणुलोमा ताव वंदेज्ज वा नमंसेज्ज वा सक्कारेज्ज वा सम्भाणेज्ज वा कल्लाणं मंगलं देवयं चेइयं पज्जुवा सेज्ज वा, तत्थ पडिलोमा अन्नयरेणं दंडेण वा अद्विणा वा जोत्तेण वा वेत्तेण वा कसेण वा काए आउडेज्जा वा ते सव्वे उप्पन्ने, सम्मं सहेज्जा खमेज्जा तिइक्खेज्जा अहियासेज्जा, जवमज्झण्णं चंदपडिमं पडिवन्नस्स अणगारस्स सुक्क पक्खस्स पाडिवए कप्पड़ एगा दत्ती भोयणस्स पडिगाहेत्तए एगा पाणस्स, सव्वेहिं दुप्पयचउप्पयाइएहिं आहारकंखीहिं सत्तेहिं पडिणियत्तेहिं अन्नायउञ्छं सुद्धोवहडं, कप्पड़ से एगस्स भुञ्जमाणस्स पडिगाहेत्तए, नो दोण्हं नो तिण्हं नो चउण्हं नो पञ्चण्हं नो गुव्विणीए नो बालवत्थाए नो दारगं पेज्जमाणीए, नो से कम्पइ अंतो एलुयस्स दोवि पाए साहद्ध दलमाणीए पडिगाहित्तए, नो० बाहिं एलुयस्स दोवि पाए साहटुदलमाणीए पडिगाहेत्तए, अह पुण एवं जाणेजाएगं पायं अंतो किच्चा एगं पायं बाहिं किच्चा एलुयं विक्खम्भइत्ता, एयाए एसणाए एसमाणे लभेज्जा आहारेज्जा, एयाए एसणाए एसमाणे नो लब्भेज्जा णो आहारेज्जा, बिइयाए से कप्पड़ दोण्णि दत्तीओ भोयणस्स पडिगाहेत्तए दोण्णि पाणस्स, कप्पड़ जाव नो आहारेज्जा, एवं तइयाए तिण्णि जाव पत्ररसीए पत्ररस, बहुलपक्खस्स पाडिवए कप्पंति चोद्दस जाव चोद्दसीए एक्का दत्ती भोयणस्स एक्का पाणगस्स सव्वेहिं दुपयचउप्पय जाव नो आहारेज्जा, अमावासाए से य अभत्तट्टे भवइ, एवं खलु एसा जवमज्झचंदपडिमा अहासुतं अहाकप्पं जाव अणुपालिया भवति ।१। वइरमज्झं णं चंदपडिमं पडिवन्नस्स अणगारस्स मासं० अहियासेज्जा, वइरमज्झं चंदपडिमं ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
३२
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पडिवनस्स अणगारस्स बहुलपक्खस्स पाडिवए कप्पइ पण्णरस दत्तीओ भोयणस्स पडिगाहित्तए पण्णरस पाणगस्ससव्वेहिं | दुपयचउप्पय०, बीयाए से कम्पइ चोइस, एवं पन्नरसीए एगा दत्ती, पडिवए से कम्पइ दो दत्तीओ बीयाए तिन्नि जाव चउद्दसीए पण्णरस पुण्णिमाए अभत्तढे भवइ, एवं खलु एसा वइर मझचंदपडिमा अहासुत्तं अहाकप्यं जाव अणुपालिया भवई ५०१२॥ पंचविहे ववहारे पं० २०-आगमे सुए आणा धारणाजीए, तत्थ आगमे सिया आगमेणं ववहारे पट्टवियव्वे नो से तत्थ आगमे | सिया सुएणं ववहारे पट्टवियव्वे सिया, नो से तत्थ सुए सिया जहा से तत्थ आणा सिया आणाए ववहारे पट्टवेयव्वे सिया, नो से तत्थ आणा सिया जहा से तत्थ धारणा सिया धारणाए ववहारे पट्टवेयव्वे सिया, नो से तत्थ धारणा सिया जहा से तत्थ जीए सिया जीएणं ववहारे पट्टवेयव्वे सिया, एएहिं पंचहिं ववहारेहिं ववहारं पट्टवेज्जा, तंजहा-आगमेणं सुएणं आणाए धारणाए जीएणं, जहा २ आगमे सुए आणा दारणा जीए तहा २ ववहारं पढविज्जा, से किमाह भन्ते!?, आगमबलिया समणा निग्गन्था, इच्चेइयं पंचविहं ववहारं जयार जहिं२ जहार तहिं२ अणिस्सिओवस्सियं ववहारं ववहरमाणे समणे निग्गन्थे आगाए आराहए भवति' ७१५।३। चत्तारि पुरिसज्जाया पं० २०-अट्ठको नाम एगे नो माणकरे माणकरे नाम एगे नो अट्ठकरे एगे अट्ठकरेवि माणकरेवि एगे नो अट्ठकरे नो माणकरे '७२९।४। चत्तारि पुरिसज्जाया पं० २०-गणटकरे नामं एगे नो माणकरे माणको नामं एगे नो गणटुकरे एगे गणटुरेवि माणकरेवि एगे नो गणटकरे नो माणकरे '७३३' ।। चत्तारि पुरिसज्जाया ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| पं० २०- गणसंगहको नाम एगे नो माणकरे माणकरे नाम एगे नो गणसंगहरे एगे गणसंगहकरेवि माणकरेवि एगे नो || गणसंगहरे नो माणकरे '७३५' ।। चत्तारि पुरिसज्जाया पं० २०-गणसोहरे नाम एगे नो माणकरे माणकरे नाम एगे नो गणसोहकरे एगे गणसोहकरेवि माणवि एगेनो गणसोहरे नो माणकरे चत्तारि पुरिसज्जाया पं० २०-गणसोहिकरे नाम एगे नो माणकरे माणकरे नाम एगे नो गणसोहिकरे एगे गणसोहिकरेवि माणकरेवि एगे नो गणसोहिकरे नो माणकरे '७३९'८। चत्तारि पुरिसजाया पं० २०-रूवं नामेगे जहइ नो धम्मं धम्मं नामेगे जहइ नो रूवं एगे रूवंपि जहइ धम्मपि जहइ एगे नो रूवं जहइ नो धम्म जहइ ७४३९। चत्तारि पुरिसजाया पं० तं०-धम्म नामेगे जहइ नो गणसंठिई गणसंठिई नामेगे जहइ नो धम्म एगे गणसंठइंपि जहइ धम्मपि जहइ एगे नो गणसंठिई जहइ नो धम्मं जहइ '७४७'११० चत्तारि पुरिसजाया पं० ०-पियधम्मे नामेगे नो दधम्मे दढधंभ नामेगे नो पियधमे एगे पियधम्मेवि दढधमेवि एगे नो पियधमे नो दधम्मे '७५११११। चत्तारि आयरिया पं० २०-पव्वावणायरिए नामेगे नो उवट्ठावणायरिए उवद्वावणायरिए नामेगे नो पव्वावणायरिए एगे पव्वावणायरिएवि उवढावणायरिएवि एगे नो पव्वावणायरिए नो उवढावणायरिए, धम्मायरिए '७५६।१२। चत्तारि आयरिया पं० २०-उद्देसणायरिए नामेगे णो वायणायरिए वायणायरिए नामेगे नो उद्देसणायरिए एगे उद्देसणायरिएवि वायणायरिएवि एगे नो उद्देसणायरिए नो वायणायरिए, धम्मायरिए '७५७।१३। चत्तारि अंतेवासी पं० २०-पव्वावणअंतेवासी णामेगे णो ॥ श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
| ३४
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
उवट्ठावणअंतेवासी उवट्ठावणांतेवासी गामेगे णो पव्वावणअंतेवासी एगे पव्वा० उवट्ठा० एगे नो पव्वा० नो उ३०, धम्मअंतेवासी।१४। चत्तारि अंतेवासी पं००-उद्देसणंतेवासी नामेगे नो वायणन्तेवासी वायणन्तेवासी नामेगे नो उद्देसणन्तेवासी एगे उद्देसणन्तेवासीवि वायणन्तेवासीवि एगे नो उद्देसणन्तेवासी नो वायणन्तेवासी, धमन्तेवासी '७५९११५। तओ थेरभूमीओ |पं० २०-जाइथेरे सुयथेरे परियायथेरे, सहिवासजायए समणे निग्गन्थे जाइथेरे ठाणसमवायथरे समणे निग्गन्थे सुयथेरे वीसवासपरियाए समणे निगन्थे परियायथेरे '७६४।१६। तओ सेहभूमीओ पं० तं०-सत्तराइंदिया चाउमासिया छम्मासिया, छम्मासिया उक्कोसिया चाउम्मासिया मज्झिमिया सत्ताइन्दिया जहनिया' ८०७।१७नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा खुड्डगं वा खुड्डियं वा अणट्ठवासजायं उवट्ठावेत्तए वा संभुञ्जित्तए वा॥१८ कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा खुड्डगं वा खुड्डियं वा साइरेगढवासजायं उवट्ठावेत्तए वा संभुञ्जित्तए वा'८१४११९१ नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा खुड्डगस्स वा खुड्डियाए वा अवझणजायस्स आयारपणे नामं अज्झ्यणे उद्दिसित्तए।२० कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा खुड्डगस्स वा खुड्डियाए वा वाणजायस्स आयारपकप्पे नाम अज्झ्यणे उद्दिसित्तए'८१७'१२१॥ तिवासपरियायस्स समणस्स निग्गन्थस्स कप्पइ आयारपकप्पे नाम अज्झ्यणे उदिसित्तए।२२। चउवासपरियागस्स समणस्स निग्गन्थस्स कप्पइ सूयगडे नाम अङ्गे उद्दिसित्तए।२३। पञ्चवासपरियायस्स समणस्स निग्गन्थस्स कप्पइ दसाकप्यववहारा णामं अज्झयणं उद्दिसित्तए।२४। ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अट्ठवासपरियायस्स समणस्स निग्गन्थस्स ठाणसमवाए नामं अङ्गे उदिसित्तए।२५। दसवासपरिया० कप्पइ वियाहे नामं अङ्गे | उद्दिसित्तए।२६। एक्कारसवासपरिया० कप्पइ खुड्डिया विमाणपविभत्ती महल्लियविभाणपविभती अङ्गचूलिया वग्ग(नाचूलिया वियाहचूलिया नामं अन्झयणे उदिसित्तए ।२७। बारसवासपरिया० कप्पइ अरुणोववाए गरुलोववाए धरणोववाए वेसमणोववाए वेलंधरोववाए नामं अन्झ्य णे उद्दिसित्तए।२८ तेरसवासपरिया० कप्पइ उट्ठाणसुए समुट्ठाणसुए देविंदोववाए नागपरियावणि(लि)या नाम अज्झयणे उद्दिसित्तए।२९। चोड़सवासपरिया० कप्पइ सुमिणभावणा नाम अझयणे उद्दिसित्तए।३० पत्ररसवासपरिया० कप्पइ चारणभावणा नामं अज्झयणे उदिसित्तए।३१। सोलसवासपरिया० कप्पइ तेयनिसग्गं०३२। सत्तरसवासपरिया० आसीविसभावणा नामं अज्झयणे उद्दिसित्तए।३३। अट्ठारसवासपरिया० कप्पइ दिट्ठीविसभावणा नाम अझयणे०३४। | एगूणवीसइवासपरिया० कप्पइ दिहिवाए नाम अङ्ग्रे उद्दिसित्तए।३५वीसवासपरियाए समणे निग्गन्थे सव्वसुयाणुवाई भवइ '८३८१३६। दसविहे वेयावच्चे पं० २०-आयरियवेयावच्चे उवझायवेयावच्चे थेरवेयावच्चे तवस्सिवेयावच्चेसेहवेयावच्चे | गिलाणवेयावच्चे साहम्मियवेयावच्चे कुलवेयावच्चे गणवेयावच्चे सङ्घवेयावच्चे, आयरियवेयावच्चं करेमाणे समणे निग्गन्थे | महानिजरे महापज्जवसाणे भवइ० सङ्घवेयावच्चं रेमाणे समणे निग्गन्थे महानिजरे महापज्जवसाणे भवई ८५७१३७१ दसमो उद्देसो१०॥ श्रीव्यवहारच्छेदसूत्रं ३ सम्मत्तं ॥ प्रभु महावीरस्वामीनी पट्टपरंपरानुसार कोटीगण-वैरी शाखा-चान्द्रकुल प्रचंड ॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
| ३६ |
For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रतिभा संपन्न, वादी विजेता परमोपास्य पू. मुनि श्री झवेरसागरजी म.सा. शिष्य बहुश्रुतोपासक, सैलाना नरेश प्रतिबोधक, देवसूर तपागच्छ, समाचारी संरक्षक, आगमोध्धारक पूज्यपाद आचार्यदेवेश् श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी महाराजा शिष्य प्रौढ प्रतापी-सिध्धचक्र आराधक समाज संस्थापक पूज्यपाद आचार्य श्री चन्द्रसागर सूरीश्वरजी म. सा. शिष्य चारित्र चूडामणी, हास्य विजेतामालवोध्धारक महोपाध्याय श्रीधर्मसागरजी म.सा. शिष्य आगम विशारद, नमस्कार महामंत्र समाराधक पूज्यपाद पंन्यास प्रवर श्री अभयसागरजी म. सा. शिष्य शासन प्रभावक, नीडर वक्ता पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. शिष्य परमात्म भक्ति रसभूत पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सू.म.सा. लघुगुरुभ्राता प्रवचन प्रभावक पू.आ. श्री हेमचन्द्रसागर म.सा. शिष्य पू. गणी श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा. आ आगमिक सूत्र अंगे सं. २०५८ /५९/६० वर्ष दरम्यान संपादन कार्य माटे महेनत करी प्रकाशन दिने पू. सागरजी म. संस्थापित प्रकाशन कार्यवाहक जैनानंद पुस्तकालय, सुरत द्वारा प्रकाशित करेल
॥श्री व्यवहारसूत्रम् ॥
| ३७
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only