Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
॥ अनंतलब्धिनिधान श्री गौतमस्वामिने नमः ।।
॥ योगनिष्ठ आचार्य श्रीमद् बुद्धिसागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ॥
॥ कोबातीर्थमंडन श्री महावीरस्वामिने नमः ॥
आचार्य श्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर
Websiet : www.kobatirth.org Email: Kendra@kobatirth.org
www.kobatirth.org
पुनितप्रेरणा व आशीर्वाद
राष्ट्रसंत श्रुतोद्धारक आचार्यदेव श्रीमत् पद्मसागरसूरीश्वरजी म. सा.
श्री
जैन मुद्रित ग्रंथ स्केनिंग प्रकल्प
ग्रंथांक : १
महावीर
श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर - श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर
कोबा, गांधीनगर-३८२००७ (गुजरात) (079) 23276252, 23276204 फेक्स: 23276249
जैन
।। गणधर भगवंत श्री सुधर्मास्वामिने नमः ।।
॥ चारित्रचूडामणि आचार्य श्रीमद् कैलाससागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
अमृतं
आराधना
तु
केन्द्र कोबा
विद्या
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
卐
शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर त्रण बंगला, टोलकनगर परिवार डाइनिंग हॉल की गली में पालडी, अहमदाबाद - ३८०००७ (079) 26582355
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharva Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
P14033
श्री विशन्या सूत्रम् ॥
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કે સંશોધન કરી ,
ને ૪૫ આગમન' ,
કર્યા ર વી
-
જેઓએ એકલા
elissielelle
પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી આનંદસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના ચરણે શત્ શત્ વંદન, .
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
देवसूर तपागच्छ समाचारी संरक्षक-सुविहित सिध्धांत पालक बहुश्रुतोपासक-गीतार्थवर्थ-चारित्र चूडामणि-आगमोध्यारक पूज्यपाद आचार्यदेवेश
श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी महाराजा संशोधित-संपादित ४५ आगभेषु
॥ श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
आलेखन कार्य-प्रेरक-वाहक . प्रवचन प्रभावक पू. आ.श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. शिष्यरत्न पू. गणिवर्यश्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा.
आलेखन कार्यवाहक संस्था पूज्यपाद सागरजी महाराजा संस्थापित जैनानंद पुस्तकालय-सुरत
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
आलेखन कार्ये किंचित् संस्मरणाणि
आलेखन कार्ये आशीवृष्टिकारका :
पू. गच्छा. आ. श्री सूर्योदयसागर सूरीश्वरजी म.सा.
*
पू. आ. श्री. नरेन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा.
पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. आलेखन कार्ये केचित् मार्गदर्शका :
पू. आ. श्री दोलतसागर सूरिजी म.सा. पू. पं. श्री हर्षसागरजी म.सा. पू. गणी श्री सागरचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री. नयचन्द्रसागरजी म.सा.
पू. गणी श्री अक्षयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. मुनि श्री लब्धिचन्द्रसागरजी म.सा.
माहिती दर्शक पत्र
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
■ आलेखन कार्ये सहयोग प्रदाता :
मुनिश्री आगमचन्द्रसागरजी म.सा.
श्राद्धगुण संपन्न श्री नरेन्द्रभाई मुक्तिलाल महेता (सूईगामवाला)
■ प्रथम संस्करण - सं. २०६१, का. सु.५.
कृति - २५०
1. कोऽधिकारी ...? - श्रुत भाण्डागारं श्रमण प्रधान चतुर्विध संघाश्च ■ संग्राहकालय - जैनानंद पुस्तकालय, गोपीपुरा, सुरता
■ व्यवस्थापका :
श्री उमाकांतभाई झवेरी - श्री नरेशभाई मद्रासी - श्री श्रेयस के. मर्चन्ट
■ आवास : निशा - १ १ले माले, गोपीपुरा, काजीनुं मेदान, तीनबत्ती, सुरत. दूरभाष - २५९८३२६ ( ०२६१ ) ■ मुद्रण कार्यवाहक
श्री सुरेश डी. शाह (हेष्मा) -सुरता
For Private And Personal Use Only
संपादक श्री
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫ાજ-જથ
૫ વ્યત્વ અTMારિસા પાળી તુષમા-દ્દોષ રુષિયા, ઢા; અાહા હૈં હૂઁન્તા...! ન દૂન્તો નફ નિયમો ॥
દુષ્મકાળે જિનાગમ-જિન પ્રતિમા ભવિયણ ૐ આધારા...!!
ભવાટવીમાં ભ્રમિત પ્રાણીને ભીમ મહાટવીમાંથી બહાર લાવનાર મિથ્યાત્ત્વરૂપ અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ ગતિ કરાવનાર શ્રુતજ્ઞાનની મહત્તા અદ્વિતીય કક્ષાની છે. શ્રુતજ્ઞાનનો મહીમા પરમ મનનીય અને માનનીય હોવાના કારણે પ્રભુ શાસનમાં પરમ આધાર ભૂત કરણ તરીકે ગણના કરી છે. આગમએ વીર પ્રભુની વાણી સ્વરૂપ છે.
આગમોની રચના કાળ ઃ- પ્રભુ મહાવીર સ્વામીના શાસનની અપેક્ષાએ વીર નિર્વાણ સંવત પૂર્વે ૨૯, વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૪૯૯ વર્ષે વૈશાખ સુદ એકાદશી દિને તારક તીર્થંકર પ્રભુ મહાવીર દેવની ત્રિપદીને પામી આદ્ય ગણધર અનંતલબ્ધિ નિધાન શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ (ગૌતમસ્વામીજી) આદિ એકાદશ ગણધરોએ આગમોની રચના કરી તેજ ક્ષણે પ્રભુએ તેની યથાર્થતા-ગણાનુજ્ઞા-શાસનાનુજ્ઞા આદિના
વાસક્ષેપથી જાહેર કરી.
ગણધર ભગવંતના શિષ્યો-મુનિઓએ યથાયોગ્યતાનુંસાર શિષ્ય-પ્રશિષ્યાદિ પરિવારને વિનયપૂર્વક શાસ્ત્ર નિર્દિષ્ટ વિધિ-મર્યાદા પૂર્વક ગુરૂ પાસેથી મુખપાઠ રીતે દ્વાદશાંગીનો અભ્યાસ કરતા હતાં, લખીને કે લખેલ પુસ્તકો દ્વારા ભણવા અંગે તત્કાળે પરંપરા ન હતી. પ્રથમ વાચના :- વીર પ્રભુના નિર્વાણબાદ તેમની પટ્ટ પરંપરામાં પાંચમા કેવલી તરીકે પ્રસિધ્ધ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીના સમયમાં વિષમકાલના બલના પ્રભાવે ભયંકર બાર વર્ષીય દુકાલ પડ્યો સાધુઓ અનુકૂળતા મુજબ વેર વિખેર થયાં, સાથો સાથ વીર નિ. સં. ૧૫૫ લગભગમાં નંદવંશના સામ્રાજ્યનો પલટો થયો, દેશમાં ભયંકર આંધી વ્યાપી, જૈન શ્રમણોના વિહારના કેન્દ્રરૂપ મગધદેશની
"પ્રાન-થના
संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાજધાની પટણા અને પંજાબ વચ્ચેના પ્રદેશો ભીષણ પરિસ્થિતિમાં મૂકાયા, શ્રમણ સમુદાયના વિખરાઈ જવાથી આગમોનું પઠન-પાઠન ખુબ જ અવ્યવસ્થિત થયું, જ્ઞાની પુરૂષોમાંથી કેટલાયે સ્વર્ગે પધાર્યા, મુખપાઠની પધ્ધતિ પર એક જબરદસ્ત ધક્કો લાગ્યો પરિસ્થિતિને સુધારવા વીર નિ.સં.-૧૬૦ લગભગમાં પાટલીપુત્ર નગરે (પટના-બિહાર) શ્રી સ્થૂલભદ્ર સ્વામીની અધ્યક્ષતામાં શ્રમણ સંઘ એકત્રિત થયો, ગીતાર્થોના સલાહ મુજબ દ્વાદશાંગીની સંકલના વ્યવસ્થિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પ્રાયઃ આ પ્રથમ આગમ વાચના થઈ તેનું નામ “ શ્રી દ્વાદશાંગશ્રુતસંકલન' નામે પંકાયાનો ઇતિહાસ મળે છે.
દ્વિતીય વાચના :- તેમના પછી જિનકલ્પીના અભ્યાસક આર્ય મહાગિરીજીના ગુરૂ ભ્રાતા પૂ. આ. શ્રી આર્ય સુહસ્તિ સૂરિ પ્રતિબોધિત પ્રભુ શાસનના ચરમ ભક્ત સમ્રાટ સંપ્રતિએ ઉજ્જૈનમાં આર્ય સુહસ્તિ મ. ને વિનંતી કરી તેમના સાનિધ્યમાં વીર વિ. સં. ૨૪૫ થી ૨૮૧ના વર્ષોમાં જિનાગામની સાચવણી સુરક્ષિત રહે તેવા યથાર્થ પ્રયાસો કર્યા, પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થામાં આવેલી ખામીને દૂર કરી જેથી આ બીજી વાચનાનું નામ “આગમ સંરક્ષણ વાંચના' દૃષ્ટિ ગોચર થાય છે.
વૃતીય વાચના:- મૌર્ય રાજવંશીઓનો સેનાપતિ પુષ્યમિત્રે રાજદ્રોહ કરી રાજા બન્યો ધર્માધ બનેલા સમ્રાટ સંપ્રતિની શાસન પ્રભાવનાને નામ શેષ કરવા તેણે જૈન શ્રમણો તથા બૌધ્ધ શ્રમણોના શિરચ્છેદ કરાવી કાળો કેર વર્તાવ્યો, સાધુઓ પ્રાણ રક્ષાર્થે કલિંગ દેશ તરફ ચાલ્યા ગયા, કલિંગાધિપતિ મહામેઘવાહન ખારવેલ મહારાજા પરમ જૈન હતાં. આ પ્રમાણે પ્રાણ બચાવવાની વ્યથામાં જિનાલયો તથા, આગમ પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થાને જબરદસ્ત હાની થવા પામી, કલિંગ દેશના રાજા ભિખ્ખરાય ખારવેલે તેનો પરાજય કરી ફરી જીવંત કરવા પ્રયાસ કર્યો વીરનિ. સં. ૩૦૦ થી ૩૩૦ સુધીના મધ્યાહ્ન કાલમાં મુનિ સમેલનમાં જિનકલ્પિની તુલના કરનાર પૂ.આ. મહાગિરીના શિષ્યોપ્રશિષ્યો આ. બલિસ્સહ સૂ.મ. આ. દેવાચાર્ય, આ. ધર્મસેન વિગેરે ૨૦૦ શ્રમણો, આ. સુસ્થિત સૂરિ વગેરે સ્થવિર કલ્પિ ૩00 શ્રમણો, આર્યા પોઈણી વિગેરે ૩૦૦ શ્રમણીઓ, સીવંદ, ચૂર્ણક, સેલગ વગેરે ૭૦૦ શ્રાવકો અને પૂર્ણ મિત્રાહિ ૭૦૦ શ્રાવિકા દ્વારા ત્રીજી આગમ | પ્રાથનો
| संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kabatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વાચનામાં અગિયાર અંગો અને દશ પૂર્વેના પાઠોને વ્યવસ્થિત કરવામાં આવ્યા.
ચતુર્થ વાચના:- કાલાધિન અંતિમ દશપૂર્વધર, બાલ વૈરાગી, અનુપમ સંવેગી શ્રી વજસ્વામીએ અંતિમ સમયે સ્વ પટ્ટધર શ્રીવજસેન સુ.મ.ને ભયંકર દુકાલના ચરમ સમયની જાણમાં “લાખ સોનૈયા આપીને એક હાંડી ભાતની ચડશે તેના બીજા દિવસથી સુકાલ થશે” આ વાત જણાવી આવો ભયંકર દુકાળ વીર નિ. સં. ૧૮૦ થી ઉત્તર ભારતમાં વ્યાપ્ત થયો. જેમાં ગણો-કુલો-વાચકવંશો માત્ર નામશેષ થઈ ગયા. આગમ વારસો ટકાવનાર મુનિપુંગવોની સંખ્યા જૂજ થઈ ગઈ કાળ-બળ ક્ષયે ધારણા શક્તિની અનુકુળતા પ્રમાણે પણ જો આગમનું સંકલન કરવામાં નહીં આવે તો રહ્યા સાધુઓ પણ રહેલા આગમના વારસાને સાચવવા સમર્થ ન નિવડી શકે માટે ભવિષ્યના અલ્પશક્તિવાળા પણ મેઘાવી સાધુઓને રાખવામાં વિષયાનુસંધાન દ્વારા સુગમતા સાંપડે તેથી સમકાલીન અન્ય પ્રભાવક આચાર્યોની સંમત્તિ લઈ શ્રી આર્યરક્ષિત સૂરિ મ. ચાર અનુયોગની વ્યવસ્થા કરી. આગમોને ચિરંજીવ બનાવ્યા વીર વિ. સં.૫૯૨ લગભગમાં દશપુર (મંદસૌર) (માલવા) નગરે ચોથી વાચના થઈ.
પંચમ વાચના:- વીર સં. ૮૩૦ થી ૮૪૦ લગભગમાં પૂ.આ. સ્કંદિલ સૂરિએ ઉત્તરાપથના મુનિઓને મથુરામાં તથા નાગેન્દ્રવંશીય પરમ પ્રભાવક શ્રી હિમવંત ક્ષમા શ્રમણના શિષ્ય આ. શ્રી નાગાર્જુન સૂરિએ દક્ષિણાપથના મુનિઓને વલભીમાં આગમોની સંકલન કરવા એકઠા થયા કીંતુ તે સમયની દેશગત અંધાધુંધીના કારણે એક જ સાથે ભિન્ન-ભિન્ન સ્થળે આગમવાચનાઓ કરી ભવિષ્યમાં માથુરી અને વલભીવાચનાઓના પાઠ ભેદોનું સમન્વય સહજ થઈ જશે આ હેતુપૂર્વક પાંચમી વાચના કરી.
ષષ્ઠી વાચના:- તેજ ભાવનાઓ અનુસાર માથુરી વાચનાના વારસદાર આ. શ્રી દેવર્કિંગણી ક્ષમાશ્રમણે તથા વલભીવાચનાના વારસદાર આ. શ્રી કાલક સૂરિએ ભેગા મળી. શ્રમણ સંઘને એકત્રિત કરી, કાલક્રમે વિણસી જતા આગમના ખજાનાને સ્થાયી બનાવવાના શુભ આશયથી શ્રી શત્રુંજ્યાધિષ્ઠાયક શ્રી કપર્દીયક્ષ આદિ દૈવીક સહાયકથી ૫00 આચાર્યાદિઓએ મળી વલભીપુર(વળા સૌરાષ્ટ્ર)માં પ્રાથનો
संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kohatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પુસ્તકારૂઢ રૂપ આગમ વાચના કરી, આ વાચનામાં ચોરાશી આગમોનું વ્યવસ્થિત સંકલન તાડપત્રના પાના ઉપર લિપિબધ્ધ કરી આગમોને પુસ્તકારૂઢ કરવાનું કાર્ય સાધુ ભગવંતોએ કર્યું. તેમજ અન્ય મહત્ત્વના ગ્રંથોનું પુસ્તકાલેખન કાર્ય થયેલ, ત્યારબાદ સાધુ સત્યમિત્ર સ્વર્ગે ગયા અને વીર નિ. સં. ૧૦૦૦માં વર્ષે પૂર્વજ્ઞાનનો વિચ્છેદ થયો તેમ મનાય છે.
પ્રભુવીરના શાસનમાં ઉપરોક્ત ‘છ’ વાચનાઓના માધ્યમે ૧૦૦૦ વર્ષના ગાળામાં થયેલ શ્રુતોધ્ધારનો ઇતિહાસ મોજૂદ છે. ત્યાર પછી ૧૫૦૦ વર્ષ સુધી આગમ વાચનાનો કે શ્રુતોધ્ધારનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી મળતો.
તેમજ વિષમકાળના પ્રભાવથી ૧૦મી સદીની સમાપ્તિ કાળથી શિથિલાચારની વૃધ્ધિ થવાથી આગમિક જ્ઞાનની પરંપરા સુવિહિત ગીતાર્થ, આચાર સંપન્ન શ્રમણોના હાથમાં રહી નહીં પરિણામે હસ્તલિખિત પ્રતોમાં રહેલ આગમો અધિકારીને પણ મળવા દુર્લભ બન્યા. છેવટે વીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધના પ્રારંભકાળે સુવિહિત સંવેગી સાધુઓમાં આચાર નિષ્ઠા, વિશિષ્ટ વૈરાગ્યની પ્રબલ ભૂમિકા આદિ સુર્દઢ઼ હોવા છતાંય આ બધાને ટકાવવા માટેના જરૂરી સંજોગો ન મળતાં આગમિક જ્ઞાનની માત્રા પઠન-પાઠનની શાસ્ત્રીય પરંપરા સુરક્ષિત ન રહી શકવાના કારણે ખુબ જ અલ્પ માત્રામાં રહેવા પામી
આવા અવસરે શ્રમણસંઘની ૧૮ પ્રસિધ્ધ શાખાઓમાં વધુ પ્રભાવશાળી ‘સાગરશાખા’ના અદ્વિતીય પ્રતિભા સંપન્ન પ્રૌઢ઼ધીષણાશાલી અનેકવાદો કરી તપાગચ્છની વિજય પતાકા ફેલાવનાર પૂ. મુનિરાજ શ્રી ઝવેરસાગરજી. મ.ના. એક માત્ર શિષ્ય નવ માસના ટૂંકા ગાળાનો જ ગુરૂ સહવાસ છતાં પૂર્વજન્મની આરાધનાના બળે એકલે હાથે ન્યાય-વ્યાકરણ, આગમટીકા આદિ અનેક સાધના ગ્રંથોનું અગાધ વિદ્વત્તા પૂર્ણ જ્ઞાન મેળવી પૂ. ગુરૂદેવ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ની આગમોની પારદશ્વતાના વારસાને તે ગુરૂદેવશ્રીના અન્તિમ સમયના “ આગમો જા અભ્યાસ વરોવર જરના ” શબ્દ પાછળ રહેલ ઉંડા અંતરના આશિષના બળે આગમિક તલસ્પર્શી અગાધ માર્મિક જ્ઞાન આપ મેળે મેળવી વીર નિ. સં. ૨૪૪૦ વિ.સં. ૧૯૭૦માં કો’ક મંગલ ચોઘડીએ જિનશાસનના એક મહાન ધુરંધર સમર્થક પ્રભાવક શાસ્ત્રોના પારગામી
"પ્રા-હ્રથના
*
संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આચાર્યભગવંતો વર્ષો જૂની શ્રમણસંઘની ફરજ અને જવાબદારી રૂપ આગમોના અણમોલ વારસાને સુરક્ષીત રાખવાના પ્રશ્ન ફરીથી ઉપસ્થિત કરી.
રાજ્યદ્વારી ઉપદ્રવો, ધર્માધ ઝનૂન, બ્રિટીશ હકૂમત, જનતામાં ફેલાયેલ ક્રાન્તિકારી વિચારધારા, પશ્ચાત્ય કેળવણીના સંસ્કાર આદિ સંઘર્ષ કાળમાં પુસ્તકો પ્રતો મેળવવી અતિકઠીન હતી તે સમયે જુદા જુદા ખૂણે રહેલી હસ્તપ્રત-તાડપત્ર આદિ પરથી સંશોધન કરી જાત મહેનતે પ્રેસકોપીથી માંડીને સુધારવા સુધીની સંપૂર્ણ દેખરેખ જવાબદારીથી આગમ ગ્રંથોની મર્યાદિત પ્રતિઓ છપાવી સામુદાયિક વાચનાઓ વિ. સં. ૧૯૭૧થી ૧૯૭૭ સુધીમાં પાટણ-કપડવંજ-અમદાવાદ-સુરત આદિ ક્ષેત્રોમાં છ-છ મહીનાની વાચનાઓ ગોઠવી સેંકડો સાધુસાધ્વીઓને આગમોને વાંચવાની પરિપાટી આદિનો સંપૂર્ણ ખ્યાલ કરાવ્યો સાત સામુહીક વાચનાઓમાં ૨૬ ગ્રંથો વાંચ્યા તેમાં લગભગ ૨,૩૩,૨૦૦ શ્લોકની વાચના આપી તથા આગમ દિવાકર પૂ. મુનિશ્રીપુણ્યવિજયજી મ. આદિને પણ આ ક્ષેત્રે આગળ વધવા અંગૂલ નિર્દેશ કરી આ મહાપુરુષે શ્રુત સરિતાને ધોધમાર વહેતી કરી છે.
આ મહાપુરુષ તે પ્રાતઃ સ્મરણીય ગુજરાત-માલવા-રાજસ્થાન-બંગાલ- બિહાર આદિ અનેક ક્ષેત્ર સંઘો તથા સુરત સંઘના આમૂલચૂલ ઉપકારી, આગમોધ્ધારક ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગસ્થ પ.પૂ. આયાર્યશ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ જેઓ “પૂ. સાગરજી મ.' ના લાડીલા, હુલામણા નામથી પણ પ્રસિદ્ધ હતાં તેમના જ સંશોધિત આગમો અમને પ્રતાકારે પુર્ન મુદ્રિત કરાવવાનો લાભ પ્રાપ્ત થયો છે. તા.ક. વર્તમાન કાળે ગ્રન્થો, શાસ્ત્રો, સુવિદિત ગીતાર્થ શર્ય ભગવંતો, ઈતિહાસકારો પાસેથી પ્રાપ્ત થતી માહિતી અનુસાર વીર નિર્વાણના ૧000 વર્ષમાં છ-છ વાચના-સંકલન બાદ ૧૫૦૦ વર્ષ સુધીમાં આવું કોઈ કાર્ય થયેલ જણાતું નથી ત્યાર બાદ એકલા હાથે આપ બળે સૌ પ્રથમ આગમ ઉધ્ધારના ભગીરથ કાર્યને કરનાર ગુરૂદેવને કોટી-કોટી વંદના.
પ્રાથના
[
સંપરસ્ટ શ્રી ||
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
॥ श्री देवेन्द्रस्तव सूत्रं ॥
अमरनरवंदिए वंदिऊण उसभाइए जिणवरिंदे। वीरवर अपच्छिमंते तेलुक्कगुरू पण मऊणं ॥ १॥ ९२९ ॥ कोई पढम्पाउसंमि सावओ समयनिच्छयविहिष्णू । वन्नेइ थयमुयारं जियमाणे वद्धमाणम्मि॥ २॥ तस्थुणंतस्स जिणं सोइयकडा पिया सुहनिसन्ना । पंजलिउड अभिमुहा सुणइ थयं वद्धमाणस्स ॥ ३ ॥ ईदविलयाहिं तिलयरयणंकिए लक्खणंकिए सिरसा। पाए अवगयमाणस्स वंदिमो वद्धमाणस्स ॥ ४ ॥ विणयपणएहिं सिढिलमउडेहिं अपडिया जस्स देवेहिं । पाया पसंतरोसस्स वंदिमो वद्धमाणस्स ॥ ५ ॥ बत्तीसं | देविंदा जस्स गुणेहिं उवहम्मिया छायं। तो (प्र० नो) तस्स वियच्छेयं पायच्छायं उवेहामो ॥ ६ ॥ बत्तीसं देविंदत्ति भणिषमित्तंभि सा पियं भगइ | अंतरभासं ताहे कामो कोउहल्लेणं ॥ ७॥ कयरे ते बत्तीसं देविंदा को व कत्थ परिवसइ । केवइया कस्स ठिई को भवणपरिग्गहो तस्स? ॥ ८ ॥ केवइया व विमाणा भवणा नगरा व हुंति के वइया । पुढवीण व बाहल्लं उच्चत विमाण छन् वा ? ॥ eu का रंति व का लेणा उक्कोसंमज्झिमंजहण्णाणं । उस्सासो निस्सासो ओही विसओ व को केसिं? ॥१०॥ विणओवयार ओवहम्मियाइँ। हासवसमुव्वहंतीए । पडिपुच्छिए पियाए भाइ सुअणु ! तं निसामेहि ॥ १ ॥ सुअणाणसागराओ मुणिओ पडिपुच्छणाइ जं लद्धं ।
॥ श्री देवेन्द्रस्तव सूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
१
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पुणवागराबलियं नामावलियाइ इंदाणं ॥२॥ सुण वागरणावलियं रयणं व पणाभियं च वीरहि। तारावलिव्व धवलं हियएण पसन्नचित्तेण॥ ३॥ श्य यभाइकुडनिकुडवासी सुतण! सतेउलेसागा। वीसं विकसियनया भवणवई ते निसामेह (समदिट्टी सव्वदेविंदा) ॥४॥दो भवणवई इंदा चमरे वइरोअणे य असुराणं (चमरिंदबलिंद असुरनिकायंच)। दो नागकुमारिंदा भूयाणंदे य धरणे य॥५॥दो सुश्रुणु! सुवण्दिा वेणूदेवे वेणुदाली यादो दीवकुमारिंदा पुण्णे य तहा वसिढे य॥६॥दो उदहिकुमारिंदा जलकंते!! जलपमेय नामेण अभियगइअभियवाहण दिसाकुमाराण दो इंदा ॥७॥ दो वाउकुमारिंदा बेलंब पभंजणेय नामेणादो थणियकुमारिंदा घोसे य तहा महाघोसे ॥८॥दो विज्जुकुमारिंदा हरिवंत हरिस्सहे य नामेणी अग्गिसिहअग्गिमाणव हुयासणवईवि दो इंदा॥ ९॥एए विकसियनयणे! दस दिसि वियसियजसा म कहिया। भवणवरसुहनिसन्ने सुण भवणपरिग्गहमिमेसिं ॥ २०॥ चमरवइरोअणाणं असुरिंदाणं महाणुभागाणोतेसिं भवणवरणं चउसट्ठिभहे सयसहस्सा ॥१॥नागुकमारिंदाणं भूयाणंदधरणाण दुण्हंपिातेसिं भवणवाणं चुलसीइमहे सयसहस्से ॥ २॥ दो सुयणु! सुवण्णिंदा वेणूदेवे य वेणुदाली यो तेसिं भवणवराणं बावत्तरिमो सयसहस्सा ॥ ३॥ वाउकुमारिदाणं वेलंबपभंजणाण दुण्हंपि। तेसिं भवणवराणं छन्नवइमहे सयसहस्सा ॥ ४॥ चउसट्ठी असुराणं चुलसीई चेवो होइ नागाणीबावत्तरि सुवाणं वाउकुमाराण छन्नई॥५॥दीवदिसाउदहीणं विजुकुमारिदथणियमग्गीणीछण्हंपिजुयलयाणं छावत्तरिमो सयसहस्सा॥ ६॥ इक्विक्वम्मि य जुयले नियमा छावत्तरि सयसहस्सा । सुंदरि! लीलाइ ठिए ठिईविसेसं निसामेहि ॥७॥ चमरस्स ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| सागरोवम सुंदरि ! उक्कोसिया ठिई भणिया । साहीया बोद्धवा बलिस्स वयरोयणिंदस्स ॥ ८ ॥ जे दाहिणाण इंदा चमरं मुत्तूणं सेसया भणिया। पलिओवमं दिवङ्कं ठिई उ उक्कोसिया तेसिं ॥ ९॥ जे उत्तरेण इंदा बलिं पमुत्तूण सेसया भणिया । पलिओवभाई दुण्णि उ |देसूणाई ठिई तेसिं ॥ ३० ॥ एसोवि ठिइविसेसो सुंदररुवे! विसिगुरुवाणी भोमिज्जसुरवराणं सुण अणुभागो सुनयराणं ॥ १ ॥ जोयणसहस्समेगं ओगाहित्तूण भवणनगराई । रयणप्पभाड़ सव्वे इक्कारस जोयणसहस्से ॥ २ ॥ अंतो चउरंसा खलु अहियमणोहरसहावर-मणिज्जा । बाहिर ओऽविय वट्टा निम्मलवइरामया सव्वे ॥ ३ ॥ उक्किन्नंतर फलिहा अब्भिंतरओ उ भवणवासीण । भवणनगरा विरायंति कणंगसुसिलिट्ठपागारा ॥ ४॥ वरपउमकण्णियामंडियाहिं हिट्ठा सहावलट्ठेहिं । सोहिंति पड़ट्ठाणेहिं विविहमणिभत्तिचित्तेहिं ॥ ५ ॥ चंदणपइट्ठिएहि य आसत्तोसत्तमल्लदा मेहिं । दारेहिं पुरवरा ते पडागमालाउरा रम्मा ॥ ६ ॥ अद्वेव जोयणाई उव्विद्धा हुंति ते दुवारवरा । धूवघडियाउलाई कं चणदाभोवणद्धाणि ॥ ७॥ जहिं जेवा भवणवई वरतरुणीगीयवाइयखेणं। निच्चसुहिया पमुइया गयंपि कालं न याणंति ॥ ८ ॥ चमरे धरणे तह वेणुदेव पुण्णे य होइ जलकंते । अमियगई वेलंबे घोसे य हरी य अग्गिसिहे ॥ ९ ॥ कणगमणिरयणथूभियरम्भाई सवेइयाइं भवणाई । एएसिं दाहिणओ सेसाणं दाहिणे (उत्तरे ) पासे ॥ ४० ॥ चउतीसा चोयाला अट्ठतीसं च सयसहस्साइं । चत्ता पत्रासा खलु दाहिणओ हुंति भवणाई ॥ १ ॥ तीसा चत्तालीसा चउतीसं चेव सयसहस्साइं । छत्तीसा छायाला उत्तरओ हुंति भवणाई ॥ २ ॥ भवणविमाणवईणं तायत्तीसा य लोगपाला या सव्वेसिं तिन्नि परिसा समाणच गुणायरक्खा उ ॥ ३ ॥
॥ श्री देवेन्द्रस्तव सूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobetirth.org
Acharya Shri Kalassagarsuri Gyanmandir
चउसट्ठी सट्ठी खलु छच्च सहस्सा तहेव चत्तारि। भवणवइवाणमंतरजोइसियाणं च सामाणा ॥४॥ पंचगमहिसीओ चमबलीणं| हवंति नायव्वा। सेसयभवणिंदाणं छच्चेव य अगमहिसीओ ॥५॥दो चेव जंबुदीवे चत्तारि य माणुसुत्तरे सेले। छव्वारुणे समुद्दे अट्ठ यअरुणभिम दीवमि ॥६॥जं नामए समुद्दे दीवे वा जंमि हुँति आवासा तन्नामए समुद्दे दीवेक सिं उम्पाया॥७॥असुराणं नागाणं उदहिकुमाराण हुँति आवासावरूणवरे दीवम्मि य तत्थेव य तेसिं उप्याया॥८॥दीवदिसाअम्गीणं थणियकुमाराणं हुंति आवासा अरुणवरे दीवम्मि य तत्थेवय तेसिं उप्याया ॥९॥वाउसुवण्णिंदाणं एएसिंमाणुसुत्तरे सेलेोहरिणो हरिप्पहस्सय विजुप्पभमालवंतेसु ॥५०॥ एएसिं देवाणं बलवीरियपरक्कमो य जो जस्सा ते सुंदरि! वण्णेऽहं अहक्कम आणुपुवीए:॥१॥ जाव य जंबुद्दीवो जाव य चमरस्स चमरचंचा उअसुरेहिं असुरकण्णाहिं तस्स विसओ भरे जे ॥२॥ तं चेव समइरेगं बलिस वड़ोयबास्स बोद्धवो असुरेहि असुरकण्णाहिं तस्स०॥३॥धरणोवि नागराया जंबुद्दीवं फडाइ छाइज्जातंचेवसभइरेगंभूयाणंदे यबोद्धव्वंगरुलोऽविवेणुदेवो जंबुद्दीवं छइज्ज पक्खेणीतं चेव समइरेगं वेणुदालिम्मि बोद्धव्वं॥५॥पुण्णोवि जंबुदीवं पाणितलेणं छइज झवणीतं चेव समइरेग हवइ वसिडेवि बोद्धवं ॥६॥इकाइ जलुम्भीए जंबुद्दीवं भरिज जलकंतोतं चेव समइरेगं जलप्पभे होइ बोद्धन्वं॥७॥अमियगइस्सवि विसओ जंबुद्दीवं तु पायपण्हीए। कंपजि निरवसेसं इयरो पुणतं सभइरेग॥ ८॥ इक्काइ वायुगुंजाइ जंबुद्दीवं भरिन वेलंबोतं चेव सभइरेगं पभंजणे होइ बोद्धव्यं ॥९॥घोसोविजंबुदीवं सुंदरि! इक्केण थणियसबेणीबहिरीकरिज सव्वं इयरों पुणातं समइरेग॥६०॥ | ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र |
५. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
इकाइ विजुयाए जंबुद्दीवं हरी पकासिज्जा। तं चेव सभइरेगं हरिस्सहे होइ बोद्धव्वं ॥१॥ इकाइ अग्गिजालाइ जंबुद्दीवं डहिज|| अग्गिसिहोतं चेव समइरेगं माणवर होई बोद्धव्यं॥२॥ तिरियं तु असंखिज्जा दीवसमुद्दा सएहिं रुवेहिं अवगाढा उ करिजा सुंदरि! एएसिंएगयरो ॥३॥५भू अन्नयरो इंदो जंबुद्दीवं तु वामहत्थेण! छत्तं जहा धरिज्जा अन्नयओ मंदरं चित्तुं ॥४॥जंबुद्दीवं काऊण छत्तयं भंदरं व से दंड। प्रभु अन्नयरो इंदो एसो तेसिं बलविसेसो ॥५॥ एसा भवणवईणं भवणठिई वन्निया समासेणी सुण वाणमंतराणं भवणवईआणुपुवीए ॥६॥ पिसाय भूया जक्खा य रक्खसा किन्नरा य किंपुरिसा।महोरगा य गंधव्वा अढविहा वाणमंतरिया॥७॥ एए 3 समासेणं कहिया भे वाणमंतरा देवा। पत्तेयंपिय वुच्छं सोलस इंदे महिड्डीए ॥८॥काले य महाकाले सुरुवपडिरुव पुन्नभद्दे यो अभरवइ माणभद्दे भीमे य तहा महाभीमे ॥९॥ किन्नर किंपुरिसे खलु सप्युरिसे खलु तहा महापुरिसे। अइकाय महाकाए गीयरई चेव गीयजसे॥ ७०॥सन्निहिए समाणे धाइ विधाए इसीय इसिपाले इस्सर महिस्सरे या हवइ सुवच्छे विसाले य॥१॥हासे हासरईविय सेए य तह। भवे महासेए। पयए पययावईविय नेयव्वा आणुपुव्वी ॥२॥उड्ढमहे तिरियमि य वसहिं ओविंति वंतरा देवा। भवणा पुण ण्ह रयणप्यभाइ उवरिल्लए कंडे ॥३॥ इक्केचम्मि य जुयले नियमा भवणा वरा असंखिज्जासंखिज्जवित्थडा पुण नवरं एतत्थ नाणत्तं ॥ ४॥ जंबुद्दीवसमा खलु उक्कोसेणं भवंति भवणवा खुद्दा खित्तसमाविय विदेहसमया य मज्झिमया ॥ ५॥ तहिं देवा वंतरिया व्रतरु० निच्चसुहिया०॥६॥काले सुरुव पुण्णे भीमे तह किन्नरे यसप्युरिसे। अइकाए गीयरई अद्वेव य हंति दाहिणओ॥७॥ ॥ श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मणिकणगरयणथूभियजंबूणयवेइयाई भवणाईएएसिंदाहिणओ सेसाणं उत्तरे पासे ॥८॥दसवाससहस्साई ठिई जहना उवंतरसुराणा पलिओवमं तु इथं ठिई 3 उक्कोसिया तेसिं॥९॥ एसा वंतरियाणं भवणठिई वन्निया सभासेणी सुण जोइसालयाणं आवासविहिं सुरवराणं॥ ८०॥ चंदा सूरा तारागणा य नक्खत्त गहगण समत्ता। पंचविहा जोइसिया ठिई वियारी य ते गणिया॥१॥ अद्धकविढगसंठाणसंठिया फालियामया रम्मा। जोइसियाण विभाणा तिरियंलोए असंखिज्जा॥२॥ धरणियलाउ समाओ सत्तहि नउएहिं जोयणसएहि हिडिल्लो होइ तलो सूरो पुण अहिं सएहिं ॥३॥ अट्ठसए असीए.चंदो तह चेव होइ उवरितले एगं दसुत्तरसयं बाहल्लं जोइसस्स भवे॥४॥एगट्ठिभाय काऊण जोयणं तस्स भाग छप्पण्णीचंदपरिमंडलं खलु अडयाला होइ सूरस्स ॥५॥जहिं देवा जोइसिया वरतरुणी निच्चसुहिया०॥६॥छप्पन्नं खलु भागा विच्छिन्नं चंदमंडलं होइ। अडवीसंच कलाओ बाहल्लं तस्स बोद्धव्वं ॥७॥ अडयालीसं भागा विच्छिन्नं सूरमंडलं होइ। चउवीसं च कलाओ० ॥८॥ अद्धजोयणिया उगहा तस्सद्धं चेव होइ नक्खत्ता। नक्खत्तद्धे तारा तस्सद्धं चेव बाहल्लं॥ ९॥ जोयणमद्धं तत्तो गाऊयं पंचधणुसया हुँति गहनक्खत्तगणाणं तारविमाणाण विक्खंभो/ | ॥९०॥ जो जस्सा विक्खंभो तस्सद्धं चेव होइ बाहल्लीतं तिउणं सविसेसं परीरओ होइ बोद्धव्वो॥ १॥सोलस चेव सहस्सा अढ य चउरो य दुन्नि य सहस्सा। जोइसिआण विभागा वहंति देवाभिओगाओ ॥श पुरओ वहति सीहा दाहिणओ कुंजरा महाकाया। पच्चत्थिमेण वसहा तुरगा पुण उत्तरे पासे ॥३॥चंदेहि 3 सिग्धय। सूरेहिं तह गहा सिन्धा। नक्खत्ता 3 गहेहि य नक्खत्तेहिं तु ताराओ ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र
| पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
1॥४॥सव्वप्पगई चंदा तारा पुण हुंति सव्वसिम्घगराईएसो गईविसेसो जोइसियाणं तु देवाणं॥५॥अप्पिड्डियाओ तारा नक्खत्ता खलु तओ महिड्डियया। नक्खत्तेहिं तु गहा गहेहिं सूरा तओ चंदा ॥६॥सव्वब्भिंतऽभीई भूलो पुण सव्वबाहिरो भमइ। सव्वोवरिचसाई| भरणी पुण सव्वहिडिमया॥ ७॥ साहा गहनखत्ता मज्झेगा हुति चंदसूराणं हिट्ठा समं च उप्पिं ताराओ चंदसूराणं॥८॥ पंचेव घणुसयाई जहन्नयं अंतरं तु ताराणी दो चेव गाउआई निव्वाधाएण उक्कोसं ॥९॥दोन्नि सए छावढे जहन्नयं अंतरं तु ताराणी बारस चेव सहस्सा दो बायाला य उक्कोसा ॥१००॥एयस्स चंदजोगो सत्तष्टुिं खंडिओ अहोरत्ताते हुँति नव मुहत्ता सत्तावीसं कलाओ १॥ सयभिस्या भरणीओ अदा अस्सेस साइ जिहा यो एए छन्नक्खत्ता पन्नरसमुहुत्तसंजोगा॥ २॥ तिन्नेव उत्तराई पुणब्वसु रोहिणी विसाहा यो एए छन्नक्खत्ता पणयालमुत्तसंजोगा॥३॥ अवसेसा नक्खत्ता पनरसया हुँति तीसइमुहुत्ता चंदंमि एस जोगो नक्खत्ताणं मुणेयव्वो ॥४॥अभिई छच्च मुहुत्ते चत्तारि अकेवले अहोरत्ते। सूरेणं समं वच्चइ इत्तो सेसाण वुच्छामि॥५॥सयभिसया भरणीओ अदा अस्सेससाइ जिट्ठा यावच्चंति छऽहोरते इक्वीसं मुहुत्ते य॥६॥तिन्नेव उत्तराई पुणव्वसू रोहिणीय वीसाहोवच्चंति मुहुत्ते तिन्नि चेव वीसंचऽहोरते ॥७॥ अवसेसा नक्खत्ता पण्णसवि सूरसहगया जंति। बारस चेव मुहुत्ते तेरस य समे अहोरत्ते ॥८॥दो चंदा दो सूरा नक्खत्ता खलु हवंति छप्पन्ना। छावत्तरं गहसयं जंबुद्दीवे वियारीणं ॥९॥ इदं च सयसहस्सं तित्तीसंखलु भवे सहस्साई। नवय सया पण्णासा तारागणकोडिकोडीणं ॥११०॥ चत्तारि चेव चंदा चत्तारि य सूरिया लवणजले (तोए)। बारं नक्खत्तसयं गहाण ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
तिन्नेव बावन्ना॥१॥दो चेव सयसहस्सा सत्तढेि खलु भवे सहस्साई नव य सया लवणजले तारा० ॥सा चवीसं ससिरविणो नक्खत्तसया य तिण्णि छत्तीसा। इक्कं च गहसहस्सं छप्पन्नधायईसंडे ॥३॥ अद्वेव सयसहस्सा तिण्णि सहस्सा य सत्त यसया 31 धायइसंडे दीवे तारा०॥ ४॥ बायालीसं चंदा बायालीसं च दियरा दित्ता। कालोदहिमि एए चरति संबद्धलेसागा ॥५॥ णक्खत्तमिगसहस्सं एगमेव छावत्तरि च सयमन्ती छच्च सया छन्नउआ महग्गहाण तिन्निय सहस्सा॥६॥ अट्याचीसं कालोदहिम्मि बारस य सयसहस्साई। नव य सया पन्नासा नारा०॥७॥ चोयालं चंदसयं चोयालं चेव सूरियाण सयो पुक्खस्वमि एए चरंति संबद्धलेसाया ॥८॥ चत्तारि च सहस्सा बत्तीसं चेव हुँति नक्खता। छच्च सया बावत्तर महग्गहा बारस सहस्सा ॥ ९॥ छन्नसयसहस्सा चोयालीसंभवे सहस्साईचत्तारीयसयाई तारा०॥१२०॥बावत्तरिच चंदा बावत्तरिमेव दिणयरा दित्तारापुक्खरवरदीवड्ढे चरंति एए पगासिंता ॥१॥तिणि सया छत्तीसा छच्च सहस्सा महग्गहाणं तु नक्खत्ताणं तु भवे सोलाणि दुवे सहस्साणि॥२॥ अडयालीसं लक्खा वावीसं खलु भवे सहस्साई ।दो य सय पुक्खरद्ध तारा० ॥३॥बत्तीसं चंदसयं बत्तीसं चेव सूरियाण सयोसयलं मणुस्सलोयं चरंति एए प्यासिंता॥४॥ इक्कारस य सहस्सा छप्पिय सोला महग्गहसया उछच्च सया छन्नव्या नक्खत्ता तिणि य सहस्सा ॥५॥ अद्वासीई चत्ताई सयसहस्साई मणुयलोगम्मिो सत्त य सयामणूणा तारागणकोडिकोडीणं ॥६॥ एसो तारापिंडो सव्वसमासेण मणुयलोगम्मिो बहिया पुण ताराओ जिणेहिं भणिया असंखिता ॥७॥ एवइयं तारगंजं भणियं मणुयलोगमज्झम्मि ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र
| पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चारं कलंबुयापुष्पसंठियं जोइसंचरई ॥८॥रविससिगहनखता एवइया आहिया मणुयलोए जेसिं नामागोयं न पागया पन्नवेहिति ॥९॥छावलुि पिंडयाई चंदाइच्चाण मणुयलोगम्मि दो चंदा दो सूरा हुँति इक्विकए पिडये ॥१३०॥ छावढि पिडयाई नक्खत्ताणंतु मणुय्लोगम्मिा छप्पन्न नक्खत्ता हुंति०॥१॥छावट्ठी पिडयाई महग्गहाणं तु मणुयलोदिमाछावतरं गहस्यं च होइ० ॥२॥चत्तारि य पंतीओ चंदाइच्याण मणुयलोगम्मि। छावढि छावहिँ होइ इक्विक्या पंती। ॥ ३॥ छप्पन्नं पंतीओ नक्खताणं तु मणुयलोगम्मि। छावटुिं० ॥४॥छावत्तरं गहाणं पंतिसयं होई मणुयलोगम्भिोछावडिं०॥॥५॥ते भेरुमाणुसुत्तर प्याहिणावत्तमंडला सवे।अणवट्ठिएहिं जोएहि चंदा सूरा गहगणा य॥६॥ नक्खत्ततारयाणं अवट्ठिया मंडला मुणेयव्वा तेवि य पयाहिणावत्तमेव मेलं अणुचरंति ॥७॥ll रयणियरदिणयराणं उड्ढमहे एव संकमो नत्थिी मंडलसंकमणं पुण अभिंतरबाहिरं तिरियं ॥८॥रयणियरदियराणं नक्खत्ताणंच महगहाणं चोचारविसेसेण भवे सुहदुक्खविही मणुस्साणं ॥९॥ तेसिंपविसंताणं तावक्खित्ते उ वढए नियमा। तेणेव कमेण पुणो परिहायइ निक्खमिताणं ॥१४०॥ तेसिं कलंबुयापुप्फसंठिया हुंति तावखित्तमुहा। अंतोय संकुला बाहिं च वित्थडा चंदसूराणं ॥१॥ केणं वड्इ चंदो? परिहाणी केण होइ चंदस्स?। कालो वा जुण्हा वा केणऽणुभावेण चंदस्स? ॥२॥ किण्हं राहविभाणं निच्चं चंदेण होइ अविरहियो चउरंगगुलमप्पत्तं हिट्ठा चंदस्स तं चर३॥३॥ छावटुिं २ दिवसे २ ३ सुक्कपक्खस्सोज परिवड्डद चंदो खवेइ तं चेव कालेणं ॥४॥पन्नरसइभागेण य चंदं पन्नसमेव चंकभइ। पन्नरसइभागेण य पुणोवि तं चेव पक्कम ॥५॥एवं वड्डइ चंदो परिहाणी ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र
| पू. सागर जी म. संशोधित ||
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| एव होइ चंदस्स। कालो वा जुण्हा वा तेणय (ऽणु) भावेण चंदस्स ॥६॥अंतो मणुस्सखेत्ते हवंति चारोवगा य उववण्णा पंचविहा|| जोइसिया चंदा सूरा गहगणा य ॥७॥ तेण परं जे सेसा चंदाइच्चगहतारनक्खत्ता। नत्थि गई नवि चारो अवटिया ते मुणेयव्वा ॥८॥ दो चंदा इह दीवे चत्तारि य सागरे लवणतोए।धाइयसंडे दीवे बारस चंदाय सूराय ॥९॥एगे जंबुद्दीवे दुगुणा कालोयए तिगुणिया ससिसूरा धायईसंडे ॥ १५०॥ धायइसंडप्पभिई उठ्ठिा तिगुणिया भवे चंदा आइल्लचंदसहिया अणंतराणंतरे खित्ते ॥१॥रिक्खग्गहतारम्गा दीवसमुदाण इच्छसे ना तस्स ससीहि 3 गुणियं रिक्खग्गहतारयम्गंतु ॥२॥बहिया उमाणुसनगस्स चंदसूराणऽवट्ठिया जोगा।चंदा अभीइजुत्ता सूरापुण हुँति पुस्सेहिं ॥३॥चंदाओ सूरस्सयसूराससिणोय अंतर होइोपण्णाससहस्साई|| जोयणाणं अणूणाई॥४॥ सूरस्सय सूरस्स यससिणो ससिणो य अंतर होइ। बहिया उमाणुसनगस्स जोअणाणं सयसहस्सं ॥५॥ सूरतरिया चंदा चंदंतरिया 3 दिणयरा दित्तचित्तंतरलेसागा सुहलेसा मंदलेसा य॥६॥अट्ठासीयं च गहा अट्ठावीसं च हुंति नक्खत्ता। एगससीपरिवारो एत्तो ताराण वुच्छामि ॥७॥ छावट्ठि सहस्साई नव चेव सयाई पंचसयराई एगससीपरिवारो तारागणकोडिकोडीणं ॥८॥वाससहस्सं पलिओवमं च सूराण सा ठिई भणिया। पलिओवम चंदाणं वाससयसहस्समब्भहियं ॥९॥ पलिओवमं गहाणं नक्खत्ताणंच जाण पलियद्धीपलियचउत्थो भाओ ताराणविसाठिई भणिया॥१६०॥पलिओवभट्ठभागो ठिई जहण्णा उजोइसगणस्सा पलिओवभमुक्कोसं वाससयसहस्समब्भहियं ॥१॥ भवणवइवाणवंतरजोइसवासी ठिई मए कहिया। कप्पवईविय वुच्छं बारस इंदे | ॥ श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
[पू. सागरजी म. संशोधिन ।
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
|| महिड्डीए ॥२॥ पढमो सोहम्मवई ईसाणवई उ भन्नए बीओ।तत्तो सणकुमारो हवइ चउत्थो उ माहिंदो॥३॥ पंचमए पुण बंभो छट्ठो|| पुणे लंतओऽत्थ देविंदो। सत्तमओ महसुक्को अट्ठमओ भवे सहस्सारो॥४॥ नवभो य आणइंदो दसभी उपाणउत्थ देविंदो।आरण इकारसमो बारसमो अच्चुए इंदो ॥५॥एए बारस इंदा कप्पवई कप्यसामिया भणिया।आणाईसरियं वा तेणं परं नत्थि देवाणं ॥६॥ तेण परं देवगणा सयइच्छियभावणाइ उववन्नागेविजेहिं न सक्को उववाओ अन्नलिंगेणं ॥७॥जे दंसणवावन्ना लिंगरगहण करंति सामण्णे। तेसिंपिय उववाओ उक्कोसो जाव गेविजा॥८॥ इत्थ किर विमाणाणं बत्तीसं वण्णिया सयसहस्सा सोहम्मकप्पवइयो सक्कस्स महाभागस्स ॥९॥ ईसाणकप्पवइणो अट्ठावीसं भवे सयसहस्सा बारस्स सयसहस्सा कप्पम्मि सणंकुमारम्मि ॥१७०॥ अद्वैव सयसहस्सा माहिदमि उ भवंति कप्पम्मिोचत्तारि सयसहस्सा कप्पम्भिउबंभलोगम्मि॥१॥ इत्थ किर विभागाणं पन्नासं लंतए सहस्साई। चत्तारि महासुक्के छच्च् सहस्सा सहस्सारे॥ २॥ आणयपाणयकप्पे चत्तारि सयाऽऽरणच्चुए तिन्नि। सत्त विमाणसयाई चउसुवि एएसु कप्पेसु ॥ ३॥ एयाई विभाणाई कहियाई जाई जत्थ कप्पम्मिा कप्पवईणवि सुंदरि! ठिईविसेसे निसामेहि ॥ ४॥दो सागरोक्माई सक्कस्स ठिई महाणुभागस्सा साहीया ईसाणे सत्तेव सणंकुमारम्मि ॥५॥ माहिंदे साहियाई सत्त दस चेव बंभलोगम्मि। चउदस लतइ कप्पे सत्तरस भवे महासुक्के॥६॥ कप्पम्मि सहस्सारे अट्ठारस सागरोवमाई ठिई। एगूणा( गुणवीसा )ऽऽणयकप्पे वीसा पुण पाए कप्पे ॥७॥ पुण्णा य इकवीसा उदहिसनामाण आरणे कप्पे । अह अच्चुयम्मि कप्पे बावीसं सागराण ठिई॥८॥ एसा | ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
कप्पवईणं कप्पठिई वणिया समासेणी गेविजऽणुलराण सुणऽणुभागं विमाणाणं ॥९॥तिण्णेव य गेविज्जा हिट्ठिला मन्झिमा य उवरिल्ला इक्विकंपि यतिविहं नव एवं हंति गेविजा॥ १८०॥ सुदंसणा अमोहा य, सुप्पबुद्धा जसोधरा वच्छा सुमा, सोमणसा पियदसणा ॥१॥एक्कारसुत्तरं हेट्ठिभए सत्तुतरं च मज्झिमए। सयमेगं उवरिमए पंचेव अणुत्तरविभा॥ ॥२॥ हेद्विमगेविजाणं तेवीसं सागरोवमाई ठिई। इक्किकमारुहिज्जा अहहिं सेसेहिं नमियंगी! ॥३॥ विजयं च वेजयंतं जयंतमपराजियं च बोद्धब्बीसवट्ठसिद्धनाम होइ चउण्हं तु मझिमयं ॥ ४॥ पुव्वेण होइ विजयं दाहिणओ होइ वेजयंतं तु। अवरेणं तु जयंतं अवराइयमुत्तरे पासे॥ ५॥ एएसु विभाणेसु उ तितीसं सागरोवमाई ठिई। सव्वट्ठसिद्धनामे अजहन्नुक्कोस तित्तीसा॥६॥ हिहिला उवरिल्ला दो दो जुयलऽद्धचंदसंठाणा। |पडिपुण्णचंदसंठाणसंठिया मज्झिमा चउरो॥ ७॥ गेविजाऽऽवलिसरिसा गेविजा तिणि २ आसन्ना । हुल्लुयसंठाणाई अणुत्तराई विमाणाई॥८॥धणउदहिपइट्ठाणा सुरभवणा दोसु हुंति कप्पेसुतिसुवाउपइट्टाणा तदुभयसुपइट्ठिया तिन्नि ॥९॥ तेण परं उवरिमया
चे। एस पडद्वाणीविही उई लोए विमाणाणं ॥१९०॥ किण्हा नीला काऊऊलेसा य भवणवंतरिया। जोइससोहम्मीसाण तेउलेसा मुणेयव्वा॥ १॥ कप्पे सणंकुमारे माहिंदे चेव बंभलोए यो एएसु पम्हलेसा तेण परं सुक्कलेसा 3॥२॥ कणगत्तयरत्तामा सुरवसमा दोसु हुँति कथ्येसु। तिसु हुंति पम्हगोरा तेण परं सुक्किला देवा॥ ३॥ भवणवइवामंतरजोइसिया हुंति सत्तयणीया। कप्पवईण इ! सुंदरि! सुण उच्चत्तं सुरवराणं ॥ ४॥ सोहम्भीसाणसुरा उच्चते हुंति सत्तरयणीया। दो दो कप्या तुल्ला ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
५. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| दोसुवि परिहायए रयणी ॥ ५ ॥ गेविज्जेसु य देवा रयणीओ दुन्नि हुति उच्चाओ। रयणी पुण उच्चतं अणुत्तर विमाण वासीणं ॥ ६ ॥ | कम्पाओ कप्पम्मि उ जस्स विई सागरोवमब्भहिया । उस्सेहो तस्स भवे इक्कारसभागपरिहीणो ॥ ७ ॥ जो अ विमाणुस्सेहो पुढवीणं जं च होइ बाहलं । दुण्हंपि तं पमाणं बत्तीसं जोयणसयाई ॥ ८ ॥ भवणवइवाणमंतर जोइसिया हुति कायपवियारा। कप्पवईणवि सुंदरि ! वुच्छं पवियारणविही उ ॥९॥ सोहम्मीसाणेसुं सुरवरा हुंति कायपवियारा । सणकुमारमाहिंद फासपवियारया देवा ॥ २०० ॥ बंभे लंतयकप्पे सुरवरा हुंति रुवपवियारा। महसुक्कसहस्सारे सद्दपवियारया देवा ॥ १ ॥ आणयपाणयकथ्ये आरण तह अच्चुए सुकम्पम्मि। देवा मणपवियारा तेण परं चूअपवियारा ॥ २ ॥ गोसीसागुरु के यइपत्तपुन्नागबउलगंधा यो चंपयकुवलयगंधा तगरेलसुगंधगंधा य ॥ ३ ॥ | एसा गं गंधविही उवमाए वण्णिया समासेणं । दिट्ठीएवि य तिविहा थिरसुकुमारा य फासेणं ॥ ४ ॥ तेवीसं च विमाणा चउरासीइं च सयसहस्साइं । सत्ताण्उर्इ सहस्सा उड्डलोए विभाणाणं ॥ ५ ॥ अउणाणउइ सहस्सा चउरासीइं च सयसहस्साइं । एगूणयं दिवङ्कं सयं च पुण्फावकिण्णाणं ॥ ६ ॥ सत्तेव सहस्साई सयाई बावत्तराई अट्ठ भवे । आवलियाई विमाणा सेसा पुप्फावकिण्णाणं ॥ ७॥ आवलिआइ विमाणाण अंतरं नियमसो असंखिज्जं । संखिजमसंखिजं भणियं पुष्फावकिन्नाणं ॥ ८ ॥ आवलियाइ विमाणा वट्टा तसा तहेव चउरंसा। पुण्फावकिण्णया पुण अणेगविहरुवसंगठाया ॥ ९ ॥ वट्टं खु वलयगंपिव तंसा सिंघाडयंपिव विमाणा । चउरंसविमाणा पुण अक्खाडयसंठिया भणिया ॥ २९० ॥ पढमं वट्टविमाणं बीयं तंसं तहेव चउरंसी एगंतरचउरंसं पुणोवि वट्टं पुणो तंसं ॥ १ ॥ वट्टं
॥ श्री देवेन्द्रस्तव सूत्रं ॥
१३
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वट्टस्सुवरि तंसं तंसस्स उपरि होइ। चउरंसे चउरंसं उठें तु विमाणसेढीओ ॥ २॥ उवलंबयरज्जूओ सव्वविभाणाण हुंति समियाओ|| उरिमचरिमंताओ हिट्ठिलो जाव चरिमंतो॥३॥ पागारपरिक्खित्ता वट्टविमाणा हवंति सव्वेवि। चउरंसविमाणाणं चउद्दिसिं वेइया भणिया॥४॥जत्तो वट्टविमाणं तत्तो तंसस्स वेड्या होइोपागारो बोद्धवो अवसेसाणं तु पासाणं॥५॥जे पुण वट्टविमाणा एगदुवारा हवंति सव्वेवितिन्नि यसविमाणे चत्तारि य हुंति चउरंसे॥६॥ सत्तेव य कोडीओ हवंति बाबत्तरि मयसहस्सा एसो भवणसमासो भोमिज्जाणं सुरवराणं॥७॥तिरिऑववाइयाणं रम्मा भोम्मनगरा असंखिजा। तत्तो संखिजगुणा जोइसियाणं विभाणा 3॥८॥थोवा विभाणवासी भोभिज्जा वाणमंतरमसंखा।तत्तो संखिजगुणा जोइसवासी भवे देवा ॥ ९॥ पत्तेयविमाणाणं देवीणं छब्भव सयसहस्सा सोहम्मे कप्पम्मि उ ईसाणे हुँति चत्तारि॥ २२०॥पंचेवऽणुत्तराई अणुत्तरगईहिं जाई दिट्ठाई। जत्थ अणुत्तरदेवा भोगसुहमणूवमं पत्ता |॥ १॥ जत्थ अणुत्तर गंधा तहेव रुवा अणुत्तरा सदा। अच्चित्तपुग्गलाणं रसो अफासो अगंधो ॥२॥ ५८फोडियकलिकलुसा पम्फोडियकमलरेणुसंकासावरकुसुममहुकरा इव सुहमयरं नंदि (दंति) घोटृति ॥३॥वरपउमगब्भगोरा सव्वे ते एगगब्भवसहीआ/ गब्भवसहीविभुक्का सुंदर! सुक्खं अणुह वंति ॥ ४॥ तेत्तीसाए सुंदरि! वाससहस्सेहिं होइ पुण्णेण आहाराऽवहि देवाणऽणुत्तरविमाणवासीण ॥५॥ सोलसहि सहस्सेहिं पंचेहिं सएहिं होइ पुण्णेहिं आहारो देवाणं मझिममा धरिताणं॥ ६॥ दस वाससहस्साईजहन्नमाउ धति जे देवा। तेसिंपिय आहारो चउत्थभत्तेण बोद्धव्वो ॥७॥संवच्छरस्स सुंदरि! मासाणं अद्धपंचमाणंच | ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र
| पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kabatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
उस्मासो देवाणं अणुत्तरविमाणवासीणं ॥८॥अद्धट्ठभेहिं राइदिएहिं अट्ठहि य सुतणु! मासेहिं । उस्सासो देवाणं मज्झिममाउं धरिताणं|| | ॥९॥ सत्तण्हं थोवाणं पुण्णाणं पुण्णइंदुसरिसमुहे! असासो देवाणं जहन्नमाउ धरिताणं॥ २३०॥ जइ सागरोवमाई जस्स ठिई तस्स तत्तिएहिं पक्खेहि। असासो देवाणं वाससहस्सेहिं आहारो ॥१॥ आहारो असासो एसो मे वन्निओ समासेणी सुहुमंतरायनाहि! (घणाहि) सुंदरि अचिरेण कालेण ॥२॥ एएसिंदेवाणं ओही उविसेसओ उ जो जस्सोतं सुंदरि! वण्णेऽहं अहक्कम आणुपुव्वीए ३॥सोहम्भीसाण पढम दुच्चं च सणंकुमारमाहिंदा॥ तच्चंच बंभलंतग सुक्कसहस्सारय चउत्थिं ॥४॥आणयपाणयकप्पे देवा पासंति |पंचभिं पुढवि। तं चेव आरणच्युय ओहियनाणेण पासंति ॥५॥छट्टि हिट्टिममझिमगेविजा सत्तभिं च उवरिल्ला। संभिन्नलोगनालिं पासंति अणुत्तरा देवा ॥ ६॥ संखिजजोयणा खलु देवाणं अद्धसागरे ऊणे। तेण परमसंखिजा जहन्नयं पन्नवीसं तु॥७॥ तेण परमसंखिज्जा तिरियं दीवाय सागरा चेवो बहुययरं उवरिभया उड्ढे तु सकप्पथूभाई ॥८॥नेरइयदेवतित्थंकराय ओहिस्सऽबाहिरा हुँति। पासंति सवओ खलु सेसा देसेण पासंति॥९॥ओहिनाणे विसओ एसो मे वण्णिओ समासेणी बाहल्लं उच्चतं विमाणवनं पुणो वुच्छं| | ॥ २४०॥ सत्तावीसं जोयणसयाई पुढवीण ताण ( होइ) बाहल्लं। सोहम्भीसाणेसु रयणविचिता य सा पुढवी ॥१॥ तत्थ विमाणा बहुविहा पासायपगइवेइयारम्मा। वेरुलियथूभियागा रयणामयदामलंकारा॥ २॥ केइत्थऽसियविमाणा अंजणधाउसरिसा समावेणी अद्दयरिटुसवण्णा जत्थावासा सुरगणाणं ॥३॥ केइ य हरियविभाणा मेयगधाऊसरिसा सभावेणी मोरग्गीवसवण्णा जत्थावासा ॥श्री देवेन्द्रस्त्व सूत्र॥
| पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सुरगणाणं ॥ ४॥ दीवसिहसरिसवण्णित्थ केइ जासुमणसूरसरिवन्ना। हिंगुलुयधाउण्णा जत्थावासा सुरगणाणं ॥५॥ कोरिटधाउण्णित्थ केइ फुल्लकणियारसरिसवण्णा योहालिद्दभेयवण्णा जत्थावासा सुरगणाण॥६॥अविउत्तमल्लदामा निम्मलगाया सुगंधनीसासा सव्वे अवद्वियवया सयंपभा अणिमिसच्छा य॥७॥ बावत्तरिकलापंडिया 3 देवा हवंति सव्वेऽवि। भवसंकमणे तेसिं ||पडिवाओ होइ नायव्यो॥८॥ कल्लाणफलविवागा सच्छंदविउब्वियाभरणधारी। आभरणवसणरहिया हवंति ाभावियसरीरा ॥९॥ वत्तुलसरिसवरूवा देवा इक्कम्मि ठिईविसेसम्मिोपच्च्म्गहीणमहिमा ओगाहणवण्णपरिमाणा॥ २५०॥किण्हा नीला लोहिय हालिहा सुकिला विरायंतिपंचसाए उविद्धापासाया तेसुकप्पेसु ॥१॥तत्थासाणा बहुविहा सयपिज्जा मणिभत्तिसयविचित्ताविरइवित्थडभूसा स्यणामयदाभलंकारा ॥२॥छव्वीस जोयणसयाई पुढवीणं ताण होइ बाहल्ली सणंकुभारमहिंद स्थणविचित्ता यसा पुढवी ॥३॥ तत्थ य नीला लोहिय हालिदा सुक्लिा विरायंतिछच्चसए उविद्धा पासाया तेसुक्ष्णेसु॥४॥तत्थ विमाणा बहुविहा०॥५॥पण्णावीस जोयणसयाई पुढवीण होइ बाहल्लीबंभयलंत्यप्पे रयणविचित्तायसा पुढवी ॥६॥ तत्थ विभाणा बहुविहा०॥७॥लोहिय हालिदा पुण सुकिलवण्णा य ते विरायंति। सत्तसए उविद्धा पासाया तेसु कप्पेसु ॥८॥चवीसं जोयणयसयाई पुढवीण होइ बाहली सुक्के य सहस्सारे रयणविचित्ता य सा पुढवी ॥९॥ तत्थ विमाणा बहुविहा० ॥ २६०॥ हालिद्दभेयवण्णा सुक्किलवण्णा य ते विरायंति। अट्ठ य ते उविद्धा पासाया तेसु कप्पेसु॥ १॥ तत्थासाणा बहुविहा० ॥ २॥ तेवीसं जोयणयसयाइ पुढवीण तासिं होई बाहली ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
| पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आणयपाणयआरणच्चुए विचित्ता उसा पुढवी॥३॥ तत्थ विमाणा बहुविहा० ॥४॥संखंकसन्निकासा सव्वे दगम्यतुसारसरिवण्णा नव य सए उव्विद्धा पासाया तेसु कप्पेसु ॥५॥ बावीसं जोयणयसयाइ पुढवीण तासिं होइ बाहल्लं गेविजविमाणेसुं रयणविचित्ता उ |सा पुढवी ॥६॥ तत्थ विभाणा बहुविहा० ॥७॥ संखंकसन्निकासा सव्वे दगरयतुसारसरिवण्ा दस य सए उव्विद्धा पासाया तेस रायति ॥८॥एगवीसंजोयणसयाई पुढवीणं तासिं होई बाहली पंचसु अणुत्तरेसुंश्यणविचित्ता य सा पुढवी ॥९॥ तत्थ विमाणा बहुविहा० ॥२७०॥संखंकसन्निकासा सव्वे दगरयतुसारसरिवण्णा इकारस उविद्धापासाया ते विरायंति ॥१॥ तत्थासणा बहविहा सयणिज्जा मणिभत्तिसयविचित्ताविरइवित्थडदू(भू)सायरयणाभयदाभलंकारा॥२॥सव्वट्ठविमाणस्स उसव्वुवरिल्लाउथूभियंताओ। बारसहिं जोयणेहिं इसिपब्भारा तओ पुढवी॥ ३॥ निम्मलदगरयवण्णा तुसारगोखीरफेणसरिवण्णा भणिया 3 जिणवरेहिं उत्ताणयछत्तसंठाा ॥ ४॥ पणयालीसं आयामवित्थडा होइ सयसहस्साई तं तिउणं सविसेसं पीरओ होइ बोद्धव्वो ॥५॥एगा जोयणकोडी बायालीसं च सयसहस्साई। तीसं चेव सहस्सा दो य सया अउणपन्नासा ॥६॥ खित्तद्धि (ड्डि) यविच्छिन्ना अद्वेवय जोयाणि बाहल्लं। परिहायमाणि चरिमंते मच्छियपत्ताउ तणुययरी॥ ७॥ संखंकसन्निकासा नामेण सुदंसणा अमोहा यो अजुणसुवण्णयमई उत्ताणयछत्तसंठा॥८॥ईसीपब्भाराए सीयाए जोयणमि लोगंतोतस्सुवरिमम्मि भाए सोलसमे सिद्धभोगाढे। ९॥कहिं पडिहया सिद्धा?, कहिं सिद्धा पइडिया? कहिं बोदिं चइत्ताणं, कत्थं गंतूण सिज्झई? ॥२८०॥ अलोए पडिहया सिद्धा, ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
| पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
लोयम्गे य पइट्ठिया। इहं बोदिं चइत्ताणं, तत्थ गंतूण सिझई॥१॥जं संठाणं तु इहं भवं चयंतस्स चरमसमयम्मिा आसीय पएसधणं तं संठाणं तहिं तस्स॥२॥दीहं वा हस्संवा जंसंठाणं हविज्ज चरमभवेतत्तो तिभागहीणा सिद्धाणोगाहणा भणिया ॥३॥तिन्नि सया छासट्टा धणुत्तिभागोय होइ बोद्धव्यो। एसा खलु सिद्धाणं उक्कोसोगाहणा भणिया॥४॥चत्तारि य रयणीओ रयणि तिभागूणिया य बोद्धव्वा एसा खलु सिद्धाणं मझिमओगाहणा भणिया॥५॥इक्का य होइ रयणी अद्वैव य अंगुलाई साहीया। एसा खलु सिद्धाणं जहण्णओगाहा भणिया ॥६॥ओगाहणाइ सिद्धा भवत्तिभागेण हुंति परिहीणा संठाणमणित्थंथं जरामरणविष्यमुक्काणं॥७॥ जत्थ् य एगो सिद्धो तत्थ अणंता भवक्खयविभुक्का अन्नुन्नसमोगाढा पुढा सव्वे अलोगंते॥८॥असरीराजीवधा उवउत्ता दसणेय नाणे यो सागारमणागारं लक्खणमेयं तु सिद्धाणं॥ ९॥ फुसइ अणंते सिद्धे सव्वपएसेहिं णियमसो सिद्धो। तेवि असंखिजगुणा देसपएसेहिं जे पुढ॥ २९०॥ केवलनाणुवउत्ता जाणंती सव्वभावगुणभावे। पासंति सव्वओखलु केवलदिट्ठीहऽणताहि ॥१॥नाणंमि दसणम्भिय इत्तो एगयरयभ्भि उवउत्ता।सव्वस्स केवलिस्सा जुगवं दो नत्थि उवओगा॥२॥सुरगणसुहं समत्तं सव्वद्धापिंडियं अणंतगुणी नवि पावइ मुत्तिसुहं णताहिं गवहिं॥३॥ नवि अस्थि माणुसाणं तं सुक्खं नविय सव्वदेवाणी जं सिद्धाणं सुक्खं अव्वाबाहं उवग्याणं ॥ ४॥ सिद्धस्स सुहा रासी सव्वद्धापिंडिओ जइ हविजाणंतगुणवनभईओ सव्वागासे न माइज्जा॥५॥जह नाम कोइ | मिच्छो नयरगुणे बहुविहे वियाणंतोन चएइ परिकहेउं उवमाए तहिं असंतीए॥६॥असिद्धाणं मुक्खं अणोवम नत्थि तस्स ओवम्मी ॥श्री देवेन्द्रस्तव सूत्र॥
| पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| किंचिविसेसेणित्तो सारिक्खभिणं सुणह वुच्छं ॥ ७ ॥ जह सव्वकामगुणियं पुरिसो भोत्तूण भोयणं कोई । तण्हाछुहाविभुक्को अच्छिन । | जहा अभियतित्तो ॥ ८ ॥ इय सव्वकालतित्ता अउलं निव्वाणमुवगया सिद्धा । सासयमव्वाबाहं चिट्ठति सुही सुहं पत्ता ॥ ९ ॥ सिद्धत्तिय बुद्धत्ति य पारगयत्ति य परंपरगयत्ति। उम्मुक्ककम्मकवया अजरा अमरा असंगा य ॥ ३०० ॥ नि (प्र० वु ) च्छिन्नसव्वदुक्खा जाइजरामरणबंधणाविमुक्का । सासयमव्वाबाहं अणुहवंति सुहं सया कालं ॥ १ ॥ सुरगणइड्डिसमग्गा सव्वद्धापिंडिया अनंतगुणा । नवि पावइ जिणइड्डुिं णंतेहिवि वग्गवग्गूहिं ॥ २ ॥ भवणवइवाणमंतर जोइसवासी विमाणवासी य। सव्विड्डी परियरिया अरहंते वंदया हुति ॥ ३ ॥ भवणवइवाणमंतर जोइसवासी विमाणवासी यो इसिवालियम्यमहिया करिति महिमं जिणवराणं ॥ ४ ॥ इसिवालियस्स भद्दं सुरवरथयकारयस्स वीरस्स जेहिं सया थुव्वंता सव्वे इंदा पवरकित्ती ॥ ५ ॥ इसिवा० । तेसिं सुरासुरगुरू सिद्धा सिद्धिं उवणमंतु ॥ ६ ॥ भोमेज्जवणयराणं जोइसियाणं विमाणवासीणं । दइए देवनिकायाण थवो सहस्सं (प्र० समत्तो ) अप रिसेसो ॥ ३०७ ॥ २०| १२३५ ॥ देविंदत्थयपइण्णं समत्तं ९ ॥ प्रभु महावीर स्वामीनीपट्ट परंपरानुसार कोटीगण-वैरी शाखा- चान्द्रकुल प्रचंड प्रतिभा संपन्न, वादी विजेता परमोपास्य पू. मुनि श्री झवेरसागरजी म.सा. शिष्य बहुश्रुतोपासक-सैलाना नरेश प्रतिबोधक-देवसूर तपागच्छ-समाचारी संरक्षक-आगमोध्धारक पूज्यपाद आचार्य देवेश श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी महाराजा शिष्य प्रौढ़ प्रतापी, सिध्धचक्र आराधक समाज संस्थापक पूज्यपाद आचार्य श्री चन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा. शिष्य चारित्र चूडामणी, हास्यविजेता- मालवोध्धारक महोपाध्याय श्री
॥ श्री देवेन्द्रस्तव सूत्रं ॥
१९
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
धर्मसागरजी म.सा. शिष्य आगमविशारद-नमस्कार महामंत्र समाराधक पूज्यपाद पंन्यासप्रवर श्री अभयसागरजी म.सा. शिष्य शासन प्रभावक-नीडर वक्ता पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. शिष्य परमात्म भक्तिरसभूत पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सू.म.सा. लघु गुरु भ्राता प्रवचन प्रभावक पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सू.म. शिष्य पू. गणिर्य श्री पूर्णचन्द्र सागरजी म.सा. आ आगमिक सूत्र अंगे सं.२०५८/५९/६० वर्ष दरम्यान संपादन कार्य माटे महेनत की प्रकाशक दिने पू. सागरजी म. संस्थापित प्रकाशन कार्यवाहक जैनानंद पुस्तकालय सुरत द्वारा प्रकाशित करेल छे.
-
देवेन्द्रस्तव
संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kallassagarsuri Gvanmandir
"એક કચય
Wele ha els
જેઓએ એકલા
Eskicime Ibis
પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રી સાસન દસાગરસૂરોશ્વર મ. સા.ના ચરણે શત્ શત્ જ દબ...
For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ॥श्री दैबिदस्या सूत्रम् // For Private And Personal Use Only