Agam 26 Prakirnaka 03 Maha Pratyakhyan Shwetambar

Author(s): Purnachandrasagar
Publisher: Jainanand Pustakalay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/021028/1

Page #1

॥ अनंतलब्धिनिधान श्री गौतमस्वामिने नमः ।।
॥ योगनिष्ठ आचार्य श्रीमद् बुद्धिसागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ॥
॥ कोबातीर्थमंडन श्री महावीरस्वामिने नमः ॥
आचार्य श्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर
Websiet : www.kobatirth.org Email: Kendra@kobatirth.org
पुनितप्रेरणा व आशीर्वाद
राष्ट्रसंत श्रुतोद्धारक आचार्यदेव श्रीमत् पद्मसागरसूरीश्वरजी म. सा.
श्री
जैन मुद्रित ग्रंथ स्केनिंग प्रकल्प
ग्रंथांक : १
महावीर
श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर - श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर
कोबा, गांधीनगर-३८२००७ (गुजरात) (079) 23276252, 23276204 फेक्स: 23276249
जैन
।। गणधर भगवंत श्री सुधर्मास्वामिने नमः ।।
॥ चारित्रचूडामणि आचार्य श्रीमद् कैलाससागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
अमृतं
आराधना
तु
केन्द्र कोबा
विद्या
卐
शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर त्रण बंगला, टोलकनगर परिवार डाइनिंग हॉल की गली में पालडी, अहमदाबाद - ३८०००७ (079) 26582355

Page #2

P14031
॥ श्री महापच्चक्खाण सूत्रम् ॥

Page #3

www. kahatirth.org
જેઓએ એકલા હાા ૪૫ આગમાંનું
સંશોધન કરી .
એકશ
- એકમ કર્યા એવા આગમોધ્ધારક
કર્યા એવા
પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી આનંદસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના ચરણે શત્ શત્ વંદન...

Page #4

| પ્રાથનો રે વરુન્થ અઢારિસા પાણી સુષમ-તોષ સુપિયા, ઢી; કાઢો દ દૂના...! ન દૂતો નર નિગમો
દુષ્યકાળે જિનાગમ-જિન પ્રતિમા ભવિયણ કું આધારા....!!
ભવાટવીમાં ભ્રમિત પ્રાણીને ભીમ મહાટવીમાંથી બહાર લાવનાર મિથ્યાત્વરૂપ અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ ગતિ કરાવનાર શ્રુતજ્ઞાનની મહત્તા અદ્વિતીય કક્ષાની છે. શ્રુતજ્ઞાનનો મહીમા પરમ મનનીય અને માનનીય હોવાના કારણે પ્રભુ શાસનમાં પરમ આધાર ભૂત કરણ તરીકે ગણના કરી છે. આગમએ વીર પ્રભુની વાણી સ્વરૂપ છે.
આગમોની રચના કાળઃ- પ્રભુ મહાવીર સ્વામીના શાસનની અપેક્ષાએ વીર નિર્વાણ સંવત પૂર્વે ૨૯, વિક્રમ સંવત પુર્વે ૪૯૯ વર્ષે વૈશાખ સુદ એકાદશી દિને તારક તીર્થંકર પ્રભુ મહાવીર દેવની ત્રિપદીને પામી આદ્ય ગણધર અનંતલબ્ધિ નિધાન શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ (ગૌતમસ્વામીજી) આદિ એકાદશ ગણધરોએ આગમોની રચના કરી તેજ ક્ષણે પ્રભુએ તેની યથાર્થતા-ગણાનુજ્ઞા-શાસનાનુજ્ઞા આદિના વાસક્ષેપથી જાહેર કરી.
ગણધર ભગવંતના શિષ્યો-મુનિઓએ યથાયોગ્યતાનુંસાર શિષ્ય-પ્રશિષ્યાદિ પરિવારને વિનયપૂર્વક શાસ્ત્ર નિર્દિષ્ટ વિધિ-મર્યાદા પૂર્વક ગુરૂ પાસેથી મુખપાઠ રીતે દ્વાદશાંગીનો અભ્યાસ કરતા હતાં, લખીને કે લખેલ પુસ્તકો દ્વારા ભણવા અંગે તત્કાળે પરંપરા ન હતી.
પ્રથમ વાચના:- વીર પ્રભુના નિર્વાણબાદ તેમની પટ્ટ પરંપરામાં પાંચમા કેવલી તરીકે પ્રસિધ્ધ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીના સમયમાં વિષમકાલના બલના પ્રભાવે ભયંકર બાર વર્ષીય દુકાળ પડ્યો સાધુઓ અનુકૂળતા મુજબ વેર વિખેર થયાં, સાથો સાથ વીર નિ. સં. ૧૫૫ લગભગમાં નંદવંશના સામ્રાજ્યનો પલટો થયો, દેશમાં ભયંકર આંધી વ્યાપી, જૈન શ્રમણોના વિહારના કેન્દ્રરૂપ મગધ દેશની [ પ્રા-હૃથ7 |
__संपादक श्री

Page #5

રાજધાની પટણા અને પંજાબ વચ્ચેના પ્રદેશો ભીષણ પરિસ્થિતિમાં મૂકાયા, શ્રમણ સમુદાયના વિખરાઈ જવાથી આગમોનું પઠન-પાઠન ખુબ જ અવ્યવસ્થિત થયું, જ્ઞાની પુરૂષોમાંથી કેટલાયે સ્વર્ગે પધાર્યા, મુખપાઠની પધ્ધતિ પર એક જબરદસ્ત ધક્કો લાગ્યો પરિસ્થિતિને સુધારવા વીર નિ.સં.-૧૬૦ લગભગમાં પાટલીપુત્ર નગરે (પટના-બિહાર) શ્રી સ્થૂલભદ્ર સ્વામીની અધ્યક્ષતામાં શ્રમણ સંઘ એકત્રિત થયો, ગીતાર્થોની સલાહ મુજબ દ્વાદશાંગીની સંકલના વ્યવસ્થિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પ્રાયઃ આ પ્રથમ આગમ વાચના થઈ તેનું નામ “ શ્રી દ્વાદશાંગશ્રુતસંકલન' નામે પંકાયાનો ઇતિહાસ મળે છે.
દ્વિતીય વાચના:- તેમના પછી જિનકલ્પીના અભ્યાસક આર્ય મહાગિરીજીના ગુરૂ ભ્રાતા પૂ. આ. શ્રી આર્ય સુહસ્તિ સૂરિ પ્રતિબોધિત પ્રભુ શાસનના ચરમ ભક્ત સમ્રાટ સંપ્રતિએ ઉજ્જૈનમાં આર્ય સુહસ્તિ મ. ને વિનંતી કરી તેમના સાનિધ્યમાં વીર નિ. સં. ૨૪૫ થી ૨૮૧ના વર્ષોમાં જિનાગામની સાચવણી સુરક્ષિત રહે તેવા યથાર્થ પ્રયાસો કર્યા, પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થામાં આવેલી ખામીને દૂર કરી જેથી આ બીજી વાચનાનું નામ “ આગમ સંરક્ષણ વાંચના' દૃષ્ટિગોચર થાય છે.
તૃતીય વાચના:- મૌર્ય રાજવંશીઓનો સેનાપતિ પુષ્યમિત્રે રાજદ્રોહ કરી રાજા બન્યો ધમધ બનેલા સમ્રાટ સંપ્રતિની શાસન પ્રભાવનાને નામ શેષ કરવા તેણે જૈન શ્રમણો તથા બૌધ્ધ શ્રમણોના શિરચ્છેદ કરાવી કાળો કેર વર્તાવ્યો, સાધુઓ પ્રાણ રક્ષાર્થે કલિંગ દેશ તરફ ચાલ્યા ગયા, કલિંગાધિપતિ મહામેઘવાહન ખારવેલ મહારાજા પરમ જૈન હતાં. આ પ્રમાણે પ્રાણ બચાવવાની વ્યથામાં જિનાલયો તથા, આગમ પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થાને જબરદસ્ત હાની થવા પામી, કલિંગ દેશના રાજા ભિખુરાય ખારવેલે તેનો પરાજય કરી ફરી જીવંત કરવા પ્રયાસ કર્યો વીરનિ. સં. ૩૦૦ થી ૩૩૦ સુધીના મધ્યાહ્ન કાલમાં મુનિ સમેલનમાં જિનકલ્પિની તુલના કરનાર પૂ.આ. મહાગિરીના શિષ્યોપ્રશિષ્યો આ. બલિસ્સહ સુ.મ. આ. દેવાચાર્ય, આ. ધર્મસેન વિગેરે ૨૦૦ શ્રમણો, આ. સુસ્થિત સૂરિ વગેરે સ્થવિર કલ્પિ ૩૦૦ શ્રમણો, આર્યા પોઈણી વિગેરે ૩૦૦ શ્રમણીઓ, સીવંદ, ચૂર્ણક, સેલગ વગેરે ૭૦૦ શ્રાવકો અને પૂર્ણ મિત્રાહિ ૭૦૦ શ્રાવિકા દ્વારા ત્રીજી આગમ પ્રા-ઋથના |
સંપાય શ્રી ||

Page #6

વાચનામાં અગિયાર અંગો અને દશ પૂર્વોના પાઠોને વ્યવસ્થિત કરવામાં આવ્યા.
ચતુર્થ વાચના :- કાલાધિન અંતિમ દશપૂર્વધર, બાલ વૈરાગી, અનુપમ સંવેગી શ્રી વજસ્વામીએ અંતિમ સમયે સ્વ પટ્ટધર, શ્રીવજસેન સુ.મ.ને ભયંકર દુકાલના ચરમ સમયની જાણમાં “લાખ સોનૈયા આપીને એક હાંડી ભાતની ચડશે તેના બીજા દિવસથી સુકાલા થશે' આ વાત જણાવી આવો ભયંકર દુકાલ વીર વિ. સં. ૧૮૦ થી ઉત્તર ભારતમાં વ્યાપ્ત થયો. જેમાં ગણો-કુલો-વાચકવંશો માત્ર નામશેષ થઈ ગયા. આગમ વારસો ટકાવનાર મુનિપુંગવોની સંખ્યા જૂજ થઈ ગઈ કાળ-બળ ક્ષયે ધારણા શક્તિની અનુકૂલતા પ્રમાણે પણ જો આગમનું સંકલન કરવામાં નહીં આવે તો રહ્યા સાધુઓ પણ રહેલા આગમના વારસાને સાચવવા સમર્થ ન નિવડી શકે માટે ભવિષ્યના અલ્પશક્તિવાળા પણ મેઘાવી સાધુઓને રાખવામાં વિષયાનુસંધાન દ્વારા સુગમતા સાંપડે તેથી સમકાલીન અન્ય પ્રભાવક આચાર્યોની સંમત્તિ લઈ શ્રી આર્યરક્ષિત સૂરિ મ. ચાર અનુયોગની વ્યવસ્થા કરી. આગમોને ચિરંજીવ બનાવ્યા વીર વિ. સં.૫૯૨ લગભગમાં દશપુર (મંદસૌર) (માલવા) નગરે ચોથી વાચના થઈ.
પંચમ વાચના:- વીર સં.૮૩૦ થી ૮૪૦ લગભગમાં પૂ.આ. સ્કંદિલ સૂરિએ ઉત્તરાપથના મુનિઓને મથુરામાં તથા નાગેન્દ્રવંશીય પરમ પ્રભાવક શ્રી હિમવંત ક્ષમા શ્રમણના શિષ્ય આ. શ્રી નાગાર્જુન સૂરિએ દક્ષિણાપથના મુનિઓને વલભીમાં આગમોની સંકલના કરવા એકઠા થયા કીંતુ તે સમયની દેશગત અંધાધુંધીના કારણે એક જ સાથે ભિન્ન-ભિન્ન સ્થળે આગમવાચનાઓ કરી ભવિષ્યમાં માથુરી અને વલભીવાચનાઓના પાઠ ભેદોનું સમન્વય સહજ થઈ જશે આ હેતુપૂર્વક પાંચમી વાચના કરી.
ષષ્ઠી વાચના:- તેજ ભાવનાઓ અનુસાર માથુરી વાચનાના વારસદાર આ. શ્રી દેવદ્ધિગણી ક્ષમાશ્રમણે તથા વલભીવાચનાના વારસદાર આ. શ્રી કાલક સૂરિએ ભેગા મળી. શ્રમણ સંઘને એકત્રિત કરી, કાલક્રમે વિણસી જતા આગમના ખજાનાને સ્થાયી બનાવવાના શુભ આશયથી શ્રી શત્રુંજ્યાધિષ્ઠાયક શ્રી કપર્દીયક્ષ આદિ દૈવીક સહાયકથી ૫૦૦ આચાર્યાદિઓએ મળી વલભીપુર(વળા સૌરાષ્ટ્ર)માં || પ્રાથનો |
संपादक श्री

Page #7

પુસ્તકારૂઢ રૂપ આગમ વાચના કરી, આ વાચનામાં ચોરાશી આગમોનું વ્યવસ્થિત સંકલન તાડપત્રના પાના ઉપર લિપિબધ્ધ કરી આગમોને પુસ્તકારૂઢ કરવાનું કાર્ય સાધુ ભગવંતોએ કર્યું. તેમજ અન્ય મહત્ત્વના ગ્રંથોનું પુસ્તકાલેખન કાર્ય થયેલ, ત્યારબાદ સાધુ સત્યમિત્ર સ્વર્ગે ગયા અને વીર નિ. સં. ૧૦00માં વર્ષ પૂર્વજ્ઞાનનો વિચ્છેદ થયો તેમ મનાય છે.
પ્રભુવીરના શાસનમાં ઉપરોક્ત છ' વાચનાઓના માધ્યમે ૧૦૦૦ વર્ષના ગાળામાં થયેલ શ્રતોદ્ધારનો ઇતિહાસ મોજૂદ છે. ત્યાર પછી ૧૫૦૦ વર્ષ સુધી આગમ વાચનાનો કે શ્રુતોધ્ધારનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી મળતો.
તેમજ વિષમકાળના પ્રભાવથી ૧૦મી સદીની સમાપ્તિ કાળથી શિથિલાચારની વૃધ્ધિ થવાથી આગમિક જ્ઞાનની પરંપરા સુવિહિત ગીતાર્થ, આચાર સંપન્ન શ્રમણોના હાથમાં રહી નહીં પરિણામે હસ્તલિખિત પ્રતોમાં રહેલ આગમો અધિકારીને પણ મળવા દુર્લભ બન્યા.
છેવટે વીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધના પ્રારંભકાળે સુવિહિત સંવેગી સાધુઓમાં આચાર નિષ્ઠા, વિશિષ્ટ વૈરાગ્યની પ્રબલ ભૂમિકા આદિ સુદૃઢ હોવા છતાંય આ બધાને ટકાવવા માટેના જરૂરી સંજોગો ન મળતાં આગમિક જ્ઞાનની માત્રા પઠન-પાઠનની શાસ્ત્રીય પરંપરા સુરક્ષિત ન રહી શકવાના કારણે ખુબ જ અલ્પ માત્રામાં રહેવા પામી
આવા અવસરે શ્રમણસંઘની ૧૮ પ્રસિધ્ધ શાખાઓમાં વધુ પ્રભાવશાળી ‘સાગરશાખાના અદ્વિતીય પ્રતિભા સંપન્ન પ્રૌઢુધીષણશાલી અનેકવાદો કરી તપાગચ્છની વિજય પતાકા ફેલાવનાર પૂ. મુનિરાજ શ્રી ઝવેરસાગરજી. મ.ના. એક માત્ર શિષ્ય નવ માસના ટૂંકા ગાળાનો જ ગુરૂ સહવાસ છતાં પૂર્વજન્મની આરાધનાના બળે એકલે હાથે ન્યાય-વ્યાકરણ, આગમટીકા આદિ અનેક સાધના ગ્રંથોનું અગાધ વિદ્વત્તા પૂર્ણ જ્ઞાન મેળવી પૂ. ગુરૂદેવ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ની આગમોની પારદેશ્વતાના વારસાને તે ગુરૂદેવશ્રીના અન્તિમ સમયના“ નામો હો અગ્યાર વરોવર સ્રરના” શબ્દ પાછળ રહેલ ઉંડા અંતરના આશિષના બળે આગમિક તલસ્પર્શી અગાધ માર્મિક જ્ઞાન આપ મેળે મેળવી વીર વિ. સં. ૨૪૪૦ વિ.સં. ૧૯૭૦માં કો'ક મંગલ ચોઘડીએ જિનશાસનના એક મહાન ધુરંધર સમર્થક પ્રભાવક શાસ્ત્રોના પારગામી || પ્રારૂ-થરો ]
- ૪
संपादक श्री

Page #8

આચાર્યભગવંતો વર્ષો જૂની શ્રમણસંઘની ફરજ અને જવાબદારી રૂપ આગમોના અણમોલ વારસાને સુરક્ષીત રાખવાના પ્રશ્ન ફરીથી ઉપસ્થિત કરી.
રાજ્યદ્વારી ઉપદ્રવો, ધર્માધ ઝનૂન, બ્રિટીશ હકૂમત, જનતામાં ફેલાયેલ ક્રાન્તિકારી વિચારધારા, પશ્ચાત્ય કેળવણીના સંસ્કાર આદિ સંઘર્ષ કાળમાં પુસ્તકો પ્રતો મેળવવી અતિકઠીન હતી તે સમયે જુદા જુદા ખૂણે રહેલી હસ્તપ્રત-તાડપત્ર આદિ પરથી સંશોધન કરી જાત મહેનતે પ્રેસકોપીથી માંડીને સુધારવા સુધીની સંપૂર્ણ દેખરેખ જવાબદારીથી આગમ ગ્રંથોની મર્યાદિત પ્રતિઓ છપાવી સામુદાયિક વાચનાઓ વિ. સં. ૧૯૭૧થી ૧૯૭૭ સુધીમાં પાટણ-કપડવંજ-અમદાવાદ-સુરત આદિ ક્ષેત્રોમાં છ-છ મહીનાની વાચનાઓ ગોઠવી સેંકડો સાધુસાધ્વીઓને આગમોને વાંચવાની પરિપાટી આદિનો સંપૂર્ણ ખ્યાલ કરાવ્યો સાત સામુહીક વાચનાઓમાં ૨૬ ગ્રંથો વાંચ્યા તેમાં લગભગ ૨,૩૩,૨૦૦ શ્લોકની વાચના આપી તથા આગમદિવાકર પૂ. મુનિશ્રીપુણ્યવિજયજી મ. આદિને પણ આ ક્ષેત્રે આગળ વધવા અંગૂલનિર્દેશ કરી આ મહાપુરુષે શ્રુત સરિતાને ધોધમાર વહેતી કરી છે.
આ મહાપુરુષ તે પ્રાતઃ સ્મરણીય ગુજરાત-માલવા-રાજસ્થાન-બંગાલ- બિહાર આદિ અનેક ક્ષેત્ર સંઘો તથા સુરત સંઘના આમૂલચૂલ ઉપકારી, આગમોધ્ધારક ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગસ્થ પપૂ. આયાર્યશ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ જેઓ “પૂ. સાગરજી મ.’ ના લાડીલા, હુલામણા નામથી પણ પ્રસિદ્ધ હતાં તેમના જ સંશોધિત આગમો અમને પ્રતાકારે પુર્ન મુદ્રિત કરાવવાનો લાભ પ્રાપ્ત થયો છે. તા.ક. વર્તમાન કાળે ગ્રન્થો, શાસ્ત્રો, સુવિહિત ગીતાર્થ આચાર્ય ભગવંતો, ઈતિહાસકારો પાસેથી પ્રાપ્ત થતી માહિતી અનુસાર વીર નિર્વાણના ૧000 વર્ષમાં છ-છ વાચના-સંકલન બાદ ૧૫00 વર્ષ સુધીમાં આવું કોઈ કાર્ય થયેલ જણાતું નથી ત્યાર બાદ એકલા હાથે આપ બળે સૌ પ્રથમ આગમ ઉધ્ધારના ભગીરથ કાર્ય કરનાર ગુરૂદેવને કોટી-કોટી વંદના..
I[ Rપ્રાર્થ
ના |
संपादक श्री ा

Page #9

Page #10

देवसूर तपागच्छ समाचारी संरक्षक-सुविहित सिध्धांत पालक बहुश्रुतोपासक-गीतार्थवर्य-चारित्र चूडामणि-आगमोध्धारक पूज्यपाद आचार्यदेवेश
श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी महाराजा संशोधित-संपादित ४५ आगमेषु
॥श्रीमहापच्चक्खाण सूत्र
• आलेखन कार्य-प्रेरक-वाहक . प्रवचन प्रभावक पू. आ.श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. शिष्यरत् पू. गणिवर्यश्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा.
आलेखन कार्यवाहक संस्था पूज्यपाद सागरजी महाराजा संस्थापित जैनानंद पुस्तकालय-सुरत

Page #11

www.kobetirth.org
आलेखन कार्ये किंचित् संस्मरणाणि * आलेखन कार्ये आशीवृष्टि कारका : पू. गच्छा. आ. श्री सूर्योदयसागर सूरीश्वरजी म.सा. पू. आ. श्री. नरेन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा. पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. * आलेखन कार्ये केचित् मार्गदर्शका : पू. आ. श्री दोलतसागर सूरिजी म.सा. पू.पं. श्री हर्षसागरजी म.सा. पू. गणीश्री सागरचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री नयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री अक्षयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. मुनि श्री लब्धिचन्द्रसागरजी म.सा. माहिती दर्शक पत्र
आलेखन कार्ये सहयोग प्रदाता : मुनिश्री आगमचन्द्रसागरजी म.सा. श्राद्धगुण संपन्न श्री नरेन्द्रभाई मुक्तिलाल महेता (सूईगाभवाला) - प्रथम संस्करण - सं. २०६१, का. सु.५. - कृति - २५० - कोऽधिकारी...?- श्रूत भाण्डागारं श्रमण प्रधान चतुर्विध संघाश्च - संग्राहकालय - जैनानंद पुस्तकालय, गोपीपुरा, सुरतो - व्यवस्थापका :
श्री उषाकांतभाई झवेरी- श्री नरेशभाई मद्रासी-श्री श्रेयस के. मर्चन्ट - आवास : निशा-११ले माले ,गोपीपुरा, काजीर्नु मेदान,
तीनबत्ती, सुरत. दूरभाष - २५९८३२६(०२६१) - मुद्रण कार्यवाहक श्री सुरेश डी. शाह (हेष्मा)-सुरतो
संपादक श्री

Page #12

॥श्रीमहापच्चक्खाण सूत्र॥
एस रेमि पणामं तित्थयराणं अणुत्तरगईणीसवेसिंच जिणाणं सिद्धाणं संजयाणंच ॥१॥१३४॥सव्वदुक्खप्पहीणाणं || सिद्धाणं अरहओ नमो। सद्दहे जिणपन्नत्तं पच्चक्खामि य पावगं॥२॥जं किंचिवि दुच्चरिय तमहं निंदामि सव्वभावेणी समाइयं च तिविहं करेमि सव्वं निरागारं॥३॥ बाहिरब्भंतरं उवहिं, सरीरादि सभोअणीमणसा वयकाएणं, सव्वं तिविहेण वोसिरे॥४॥रागबंध|| पओसंच, हरिसं दीणभावयो उस्सुअत्तं भयं सोगं, रइभरइं च वोसिरे॥५॥रोसेण पडिनिवेसेण अकयण्णुयाए तहेवऽसज्झाए।जो मे किंचिवि भणिओ तमहं(प्र०तिविहं )तिविहेणखामेमि॥६॥खामेमि सव्वजीवे, सव्वे जीवा खमंतु मे।आसाओ(आसवे) वोसिरित्ताणं, समाहिं पडिसंघए॥७॥ निंदामि निंदणिजं गरिहामि यजंच मे गरहणिजीआलोएमि यसव्वं जिणेहिं जंजंच पडिसिद्धं (प्र० कुटुं) ॥८॥उवही सरीरगं चेव, आहारं च चविहरममत्तं सव्वदव्वेसु, परिजाणामि केवलं ॥९॥ममत्तं परिजाणामि, निम्ममत्ते उवडिओ। आलंबणं च मे आया, अवसेसं च वोसिरे ॥ १०॥आया मे जं नाणे आया मे दंसणे चरित्ते य आया पच्चक्खाणे आया मे संजमे जोगे॥१॥ मूलगुणे उत्तरगुणे जे मे नाराहिया पमाएणी ते सव्वे निंदामि पडिक्कमे आगमिस्साणं॥ २॥ इकोऽहं नथि मे कोई, न ॥ श्रीमहापच्चक्वाण सूत्र
पृ. सागरजी म. संशोधित

Page #13

|चाहमवि कस्सई । एवं अदीणमणसो, अप्पाणमणुसासए ॥ ३ ॥ इक्को उप्पज्जए जीवो, इक्को चेव विवज्जइ । इक्स्स होई मरणं, इक्को सिज्झइ नीरओ ॥ ४॥ एको करेइ कम्मं फलमवि तस्सिक्कओ समणुहवइ । इक्को जायइ मरड़ परलोअं इक्कओ जाइ ॥ ५ ॥ इक्को मे सासओ अध्या, नाणदंसणसंजुओ (प्र० लक्खणो)। सेसा मे बाहिरा भावा, सव्वे संजोगलक्खणा ॥ ६ ॥ संजोगमूला जीवेण, पत्ता दुक्ख परंपर।। तम्हा संजोगसंबंधं, सव्वं तिविहेण वोसिरे ॥ ७॥ अस्संजममण्णाणं मिच्छतं सव्वोऽवि य ममत्तं । जीवेसु अजीवेसु य तं निंदे तं च गरिहामि ॥ ८ ॥ मिच्छत्तं परिजानामि सव्वं अस्संजमं अलीयं च। सव्वत्तो य ममत्तं चयामि सव्वं खमावेमि (प्र० च खामेमि ) ॥ ९ ॥ जे मे जाणंति जिणा अवराहा जेसु जेसु ठाणेसु। तं तह आलोएमी उवडिओ सव्वभावेणं ॥ २० ॥ उप्पन्नाणुष्पन्ना माया अणुमग्गओ निहंतव्वा । आलोयणनिंदणगरिहणाहिं न पुणत्ति या बीयं ॥ १ ॥ जह बालो जंपन्तो कज्जमकजं च उज्जुयं भगइ। तं तह आलोइज्जा मायामयविप्पमुक्को ३ ॥ २ ॥ सोही उज्जुयभूयस्स, धम्मो सुद्धस्स चिट्ठइ । निव्वाणं परमं जाइ, घयसित्तुव्व पावए ॥ ३ ॥ न हु सिज्झई। ससल्लो जह भणियं सासणे धुयरयाणी उद्धरियसव्वसल्लो सिज्झइ जीवो धुअकिलेसो ॥ ४॥ सुबहंपि भावसल्लं आलोएऊण (जे आलोयंति) गुरुसगासंमि। निस्सल्ला संथारगमुविंति आराहगा हुंति ॥ ५॥ अप्यंपि भावसल्लं जे नालोयंति गुरुसगासंमि। धंतंपि सुयसमिद्धा न हु ते आराहगा हुंति ॥ ६ ॥ नवि तं सत्थं च विसं च दुष्पउत्तो व कुणड़ वेयालो । जंतं व दुष्पउत्तं सप्पुव्व पमायओ कुद्धो ॥ ७ ॥ जं कुणइ भावसल्लं अणुद्धियं उत्तमट्टकालंमि। दुल्लभबोहीयत्तं अनंतसंसारियत्तं च ॥ ८ ॥ तो उद्धरंति गारवर हिया मूलं पुणब्भवल्याणं ।
॥ श्रीमहापच्चक्खाण सूत्रं ॥
२
पू. सागरजी म. संशोधित

Page #14

www. kobatirth.org
| मिच्छादसणसल्लं मायासलं नियाणं च॥ ९॥ कयपावोऽवि मणूसो आलोइय निंदिओ (निन्दि) गुरुसगासे। होइ अइरेगलहुओ/
ओहरियभरुव्व् भारवहो ॥३०॥ तस्स य पायच्छितं जं मग्गविऊ गुरू उवइसति तं तह अणुसरियव्वं अणवत्थपसंगभीएण॥१॥ दसदोसविष्पमुक्कं तम्हा सव्वं अगूहमाणेणी जंकिंपि क्यमक्कजं तं जहवत्तं कहेयव्वं ॥२॥सव्वं पाणारंभं पच्चक्खामि य अलियवयणं चोसव्वमदिन्नादाणं अब्बभपरिग्गहं चेव ॥३॥सव्वंपि असणपाणंचविह जोय बाहिरो उवही अभितरं च उवहिं सव्वं तिविहेण वोसिरे॥ ४॥ कंतारे दुब्भिक्खे आयंके व महई समुप्पन्न जं पालियं न भगं तं जाणसु पालणासुद्ध॥५॥ रागेण व दोसेण व परिणामेण व न दूसियं जंतुीतं खलु पंचक्खाणं भावविसुद्धं मुणेयव्वं॥६॥पीयं थणअच्छीरं सागरसलिलाउ बहुतरं हुज्जासंसारंमि अणंते माईणं अन्नभन्नाणं ॥७॥ बहुसोऽवि भए रुण्णं पुणो २ तासु २ जाईसुनियणोदयंपि जाणसु बहुय्यरं सागरजलाओ ॥८॥ नस्थि किर सो पएसो लोए वालग्गकोडिभित्तोऽवि।संसारे संसरंतो जत्थ न जाओ मओ वावि॥९॥चुलसीई किल लोए जोणीपमुहाई सयसहस्साइं। इक्विकंमि य इत्तो अणंतखुत्तो समुप्पनो॥ ४०॥ उड्डमहे तिरियमि य मयाई बहुयाई बालमरणाही तो ताई संभरंतो पंडियमरणं मरीहामि ॥ १॥ माया मित्ति पिया में भाया भगिणी य पुत्त धूया यो एयाई असंभरंतो पंडियमरणं मरीहामि॥ २॥ मायापिइबंधूहि संसारत्थेहिं पूरिओ लोगो। बहुजोणिवासिएहिं न य ते ताणं च सरणं च॥ ३॥ इक्को करेइ कम्मं इक्को अणुहवइ दुक्क्यविवागीइक्को संसरइ जिओ जरमरणचउगईगुविलं॥४॥उव्वेयणयं जम्मणमरणं नएसुवेयणाओवाएयाई संभरंतो पंडियमरणं ॥ श्रीमहापच्चक्खाण सूत्र
पू. सागरजी म. संशोधित

Page #15

| मरीहामि ॥ ५ ॥ उव्वेयणं जम्मणमरणं तिरिएसु वेयणाओ वा। एयाइं० ॥ ६ ॥ उव्वेयणयं० मणुएस० । एयाइं० ॥ ७ ॥ उव्वेयणयं० चवणं च देवलोगाओ। एयाइं० ॥ ८ ॥ इक्कं पंडियमरणं छिंदइ जाईसयाई बहु आई। तं मरणं मरियव्वं जेण मओ सम्मओ होइ ॥ ९॥ कइया णु तं सुमरणं पंडियमरणं जिणेहिं पण्णत्ती सुद्धो उद्धियसल्लो पाओवगओ मरीहामि ? ॥ ५० ॥ भवसंसारे सव्वे चउव्विहा पुग्गला मए बद्धा। परिणामपसंगेणं अट्ठविहे कम्मसंघाए ॥ १ ॥ संसारचक्कवाले सव्वे ते पुग्गला मए बहुसो । आहारिया य परिणामिया य न यऽहं गओ तित्तिं ॥ २ ॥ आहारनिमित्तेणं अहयं सव्वेसु नरय लोएसु । उववण्णोमि य बहुसो सव्वासु य मिच्छजाईसु ॥ ३ ॥ आहारनिमित्तेणं मच्छा गच्छति दारुणे नरए । सच्चित्तो आहारो न खमो मणसावि पत्थेउं ॥ ४ ॥ तणकट्टेण व अग्गी लवणजल्लो वा नईसहस्सेहिं । न इमो जीवो सक्को तिप्पेउं कामभोगेहिं ॥ ५ ॥ तणकट्ठेण व०। न इमो जीवो० अत्थसारेणं ॥ ६ ॥ तणकट्टेण० । न इमो० भोअणविहीए ॥ ७ ॥ वलयामुहसामाणो दुष्पारो व णरओ अपरिमिजो । न इमो जीवो सक्को तप्पेउं गंधमल्लेहिं ॥ ८ ॥ अवियद्धो (अवितत्तो ) ऽयं जीवो अईयकालम्मि आगमिस्साए । सद्दाण य रूवाण य गंधाण रसाण फासाणं ॥ ९ ॥ कथ्पतरु संभवेसुं । देवुत्तकुरुवंसप्पसूएसु । उववाएण य तित्तो न य नरविज्जाहरसुरेसुं ॥ ६० ॥ खइएण व पीएण व न य एसो ताइओ हवइ अप्पा । जह दुग्गई न वच्चइ तो नूणं ताइओ होइ ॥ १ ॥ देविंदचक्रवट्टित्तणाई रजाई उत्तमा भोगा। पत्तो अनंतखत्तो न यऽहं तित्तिं गओ तेहिं ॥ २ ॥ खीरदगेच्छुरसेसुं साऊसु महोदहीसु बहुसोऽवि । उववण्णा ण य तण्हा छिन्ना मे सीयलजलेणं ॥ ३ ॥ तिविहेण य सुहमउलं तुम्हा पू. सागरजी म. संशोधित
॥ श्रीमहापच्चक्खाण सूत्रं ॥
४

Page #16

कामर-इविसयसुक्खाणी बहुसो सुहमणुभूयं न य सुहतण्हा परिच्छिण्णा ॥ ४॥ जा काइ पत्थणाओ कया मए रागदोसवसयेण|| पडिबंधेण बहुविहा तं निंदे तं च गरिहामि ॥५॥ तूण मोहजालं छित्तूण य अटुम्मसंकलियो जम्मणमरणरहट्ट भित्तूण भवा विमुच्चिहिसि ॥६॥ पंच य महव्वयाई तिविहंतिविहेण चारूहेउणो मणवयणकायगुत्तो सजो मरणं पडिच्छिज्जा॥७॥ कोहं माणं माया लोहं पिजं तहेव दोसं च। चइऊण अप्पमत्तो रक्खामि महव्वए पंच ॥८॥कलहं अब्भक्खाणं पेसुण्णंपि य परस्स परिवाया। परिवजंतो गुत्तो रक्खामि० ॥ ९॥ पंचिंदियसंवरणं पंचेव निलंभिऊण कामगुणे। अच्चासायणभीओ रक्खामि०॥ ७०॥ किण्हानीलाकाऊलेसाझाणाई अट्टरुदाई। परिवजंतो गुत्तो० ॥१॥ तेऊपम्हासुक्का लेसा झाणाई धम्मसुक्काई। उवसंपन्नो जुत्तो ०॥ २॥मणसा मणसच्चविऊ वायासच्चेण करणसच्चेणोतिविहेणविसच्चविऊ रक्खामि ॥३॥सत्तभयविष्पमुक्को चत्तारि निरंभिऊण य कसाए। अट्ठमयट्ठाणजढो रक्खामि ० ॥ ४॥ गुत्तीओ समिई भावणा3 नाणं च दंसणं चेव उवसंपन्नो जुत्तो० ॥५॥ एवं तिदंडविरओ तिकरणसुद्धो तिसल्लनिस्सल्लोतिविहेण अप्पमत्तो रक्खामि० ॥६॥संगं परिजाणामि सल्लं तिविहेण उद्धरेऊण गुत्तीओ समिईओ मझं ताणंच सरणंच॥७॥जह खुहियं चकवाले पोयं रयणभरियं समुइंमिनिजामगा धरिती क्यकरणा बुद्धिसंपण्णा।। ८॥तवपोयं गुणभरियं परीसहुम्भीहिं खुहिउमारद्धोतह आराहिति विऊ उवएसवलंबगा धीरा॥९॥जइ ताव ते सुपुरिसा आयारोवियभरा निरवयक्खा।पब्भारकंदरगया साहंती अप्पणो अटुं ॥८०॥जइ ताव ते सुपुरिसा गिरिकंदरकडगविसमदुग्गेसुधिइणियबद्धकच्छ। ॥ श्रीमहापच्चक्खाण सूत्र।
पू. सागरजी म. संशोधित

Page #17

www. kobetirth.org
||साहिती अपणो अटुं ॥१॥ किं पुण अणगारसहायगेण अण्णुण्णसंगहबलेणी परलोए णहि सक्को साहेउं अपणो अटुं? ॥ २॥|| जिणवयणमध्यमेयं महुरं कण्णाहुई सुणतेणी सक्को हु साहमझे साहे अप्पणो अटुं ॥ ३॥ धीरपुरिसपण्णत्तं सप्पुरिसनिसेवियं परमघो। धन्ना सिलायलगया साहिती अपणो अटुं ॥४॥ बाहिति इंदियाई पुवमकारियपइण्णचारीणी अकयपरिकम्मकीवा मरणे सुहसंगता (प्र० चा यमि ॥५॥ पुव्वमकारियजोगो समाहिकामो य मरणकालंमिन भवइ परीसहसहो विसयसुहसमुइओ अप्पा ६॥ पुब्बिं कारियजोगो समाहिकामो र मरणकालंमिस भवइ परीसहसहो विसयसुहनिवारिओ अप्पा॥ ७॥ पुब्बिं कारियजोगो अनियाणो ईहिऊण मइपुवी ताहे मलियकसाओ सजो मरणं पडिच्छिज्जा॥८॥पावीण पावाणं कम्माणं अप्पणो सकभ्माणी सक्का पलाइउँ जे तवेण सम्म पउत्तेण ॥९॥इक्वं पंडियमरणं पडिवजिय सुपुरिसो असंभंतोखिप्पं सो मरणाणं काही अंतं अणंताणं ॥२०॥ किं तं पंडियमरण? काणि व आलंबणाणि भणियाणि?। एयाई नाऊणं किं आयरिया पसंसंति? ॥ १॥ अणसणपाओवगम आलंबणझाणभावणाओओएयाई नाऊणं पंडियमरणं पसंसति ॥२॥इंदियसुहसाउलओ धोरपरीसहपाइयपरझो।अकयपरिकम्मकीवो मुझइ आराहणाकाले ॥३॥लजाइ गारवेण य बहुसुयमएण वावि दुच्चरियोजे न कहंति गुरूणं न हु ते आराहगा हुंति ॥४॥सुझइ दुक्करकारी जाणइ मग्गंति पावए कित्ति अणिगृहितो जिंदइ तम्हा आराहणा सेया ॥५॥ नवि कारणं तणमओ संथारो नविय फासुया भूमी अप्पा खलु संथारो होइ विसुद्ध मणो जस्स॥ ६॥ जिणवयणअणुगया मे होउ सहा झाणजोगमल्लीणा। जह तंमि देसकाले ID भीमहापच्चक्याण सूत्र।
| पू. सागरजी म. संशोधित

Page #18

|अमूढसन्नो चयइ देह ॥ ७॥ जाहे होइ पमत्तो जिणवयणरहिओ अणाउत्तो। ताहे इंदियचोरा करिति तवसंजमविलोव॥ ८॥|| जिणवयणमणुगयमई जं वेलं होइ संवरपविट्ठो। अग्गीव वाउसहिओ समूलडालं डहइ कम्म॥ ९॥ जह डहइ वाउसहिओ अग्गी रुक्खेवि हरियवणखंडे। तह पुरिसकारसहिओ नाणी कम्मं खयं णेई॥१००॥जं अन्नाणी कम्मं खवेइ बहुआहिं वासकोडीहिंत नाणी तिहिं गुत्तो खवेइ ऊसासमित्तेणं॥१॥नहु मरणंमि उवग्गे सक्को बारसविहो सुयक्खंधोोसव्वो अणुचिंते धणियंपि समत्थचित्तेणं॥ २॥इक्रमिवि जमि पए संवेगं कुणइ वीयरायमए।सो तेण मोहजालं छिंदइ अझप्पओगेणं ॥३॥इकमिवितं तस्स होइ नाणं जेण विरागत्तणमुर्वेइ॥४॥ इक्कंमिवि० वच्चइ नरो अभिक्खं तं मरणं तेण मरियव्वं ॥५॥ जेण विरागो जायइ तं तं सव्वायरेण कायदा मुच्चइ हु संवेगी अणंतओ होअसंवेगी ॥६॥धमं जिणपन्नत्तं सम्ममिणं सहहामि तिविहेणीतसथावरभूअहियं पंथं निव्वाणनगरस्स॥ ७॥समणो मित्ति य पढ बीयं सव्वत्थ संजओ मित्तिोसव्वं च वोसिरामि जिणेहिं जं जंच पडिकुटुं॥८॥उवही सरीरगं चेव, आहारं च चव्विहोमणावयकाएणं, वोसिरामित्ति भावओ ॥९॥मणसा अचिंतणिज सव्वं भासाइ अभासणिज चौकारण अकरणिज सव्वं तिविहेण वोसिरे॥११०॥अस्संजमत्तोगसणं ( ३० अस्संजमे विरमणं) उवही विवेगकरणं उक्समो (य) अपडिरूवजोगविरओ खंती मुत्ती विवेगोय ॥१॥ एयं पच्चक्खाणं आउरजण आवईसु भावेणो अण्णय पडिवण्णो जपतो पावइ समाहि॥२॥ एयंसि निमित्तंमी पच्चक्खाऊण जइ करे कालीतो पच्चखाइयव्वं इमेण इक्केणविपएणं॥३॥मम मंगलमरिहंता सिद्धासाहू सुयं च धम्मो यो ॥ श्रीमहापचक्खाण सूत्र
पू. सागरजी म. संशोधित

Page #19

तेसिं सरणोवगओ सावज वोसिरामिति ॥४॥अहंता मंगलं मझा, अरहंता मझ देवया। अरहते कित्तइत्ताणं, वोसिरामित्ति पावर्ग ५॥ सिद्धा य मंगलं मन्झ, सिद्धाय मज्झ देवया। सिद्धे य कित्त० ॥६॥आयरिया मंगलं, मझ आयरिया मज्झ देवया।आयरिए कित्त०॥७॥ उझाया मंगलं मझ, उज्झाया मज देवया। उज्झाए कित्त० ॥८॥साहूय य मंगलं मझ, साहू यमझ देवया। साहू य| कित्त०॥९॥ सिद्धे उवसंपण्णो अरहंते केवलित्ति भावेणी इत्तो एगयरेणवि पएण आराहओ होइ॥१२०॥ समुइण्णवयणओ पुण समणो हियएण किंपि चिंतिजा आलंबणाई काई काऊण मुणी दुहं सहइ?, ॥१॥वेयणासु उइन्नासु, किं मे सत्तं निवेयए। किं वा आलंबणं किच्चा, तं दुक्खमहियासए?, ॥२॥ अणुत्तरेसु नरएसु, वेयणाओ अणुत्तोपमाए वट्टमाणेणं, मए पत्ता अणंतसो ॥३॥ मए कयं इमं कम्म, समासज्ज अबोहियं । पोराणगं इमं कम्म, मए पत्तं अणंतसो ॥४॥ताहिं दुक्खविवागाहिं, उवचिण्णाहिं तहिं २|| न य जीवो अजीवो 3, क्यपुव्यो उ चिंतए ॥५॥ अब्भुजयं विहारं इत्थं जिणएसियं विउपस्थी नाउं महापुरिससेवियं च अब्भुजयं मरणं ॥ ६॥जह पच्छिमंमि काले पच्छिमतित्थयरदेसियमुयारी पच्छा निच्छयपत्थं उवेमि अब्भुज्जयं मरणं॥७॥ बत्ती समंडियाहिं| कडजोगी जोगसंगहबलेणी उज्जमिऊण य बारसविहेण तवणेहपाणेणं॥ ८॥ संसाररंगमझे धिइबलववसायबद्धकच्छाओ। हतूण मोहमलं हराहि आराहणपडागं ॥ ९॥ पोराणगं च कम्म खवेइ अन्नं नवं च न चिणाइ कम्मकलंकलवल्लिं (प्र० लिवत्ति) छिंदइ संथारमारूढो ॥१३०॥आराहणोवउत्तोसम्मकाऊण सुविहिओ कालीउकोसं तिन्नि भवे गंतूण लभिज्ज निव्वाणं ॥१॥धीरपुरिसपन्नत्तं ॥ श्रीमहापच्चक्खाण सूत्र
पू. सागरजी म. संशोषित

Page #20

सप्पुरिसनिसेवियं परमधोरं। ओइण्णो हु सि रंग हरसु पडायं अविग्धेणं ॥ २॥ धीर! पडागाहरणं करेह जह समि देसकालंमि|| सुत्तत्थमणुगुणंतो धिइनिच्चलबद्धकच्छाओ ॥३॥चत्तारि कसाए तिन्नि गारवे पंच इंदियग्गामे।हंता परीसहचमूं हराहि आराहणपडागं ॥४॥माऽऽया! हु व चिंतिजा जीवामि चिरं मरामि व लहंतिीजइ इच्छसि तरिउंजे संसारमहोअहिमपारं॥५॥जइ इच्छसि नित्थरि सव्वेसिं चेव पावकमाणी जिणवयणनाणदंसणचरित्तभावुजुओ जग्ग॥६॥दसणनाणचरित्तं तवे य आराहणा चउक्खंधा।सा चेव होइ तिविहा उक्कोसा मझिम जहन्ना ॥७॥आराहेऊण विऊ उक्कोसाराहणं चउक्खंधाकम्भरयविष्पमुक्को तेणेव भवेण सिझिजा॥८॥ आराहेऊ ण विऊ जहन्नमाराहाणं चउक्खधं सत्तभवग्गहणं परिणामेऊण सिज्झिज्जा॥९॥सम्मं मे सव्वंभूएसु, वेरं मझं न केणई। खामि सव्वजीवे, खमामिऽहं सव्वजीवाणं ॥ १४०॥धीरेणवि मरियव्वं काउरिसेणवि अवस्स मरियव्वोदुण्हंपिय मरणाणं वरं खु धीरत्तणे मरि॥१॥एयं पच्चक्खाणं अणुपालेऊण सुविहिओ सम्मोवेमाणिओ व देवो हविज अहवावि सिज्झिज्जा॥१४२॥२७५॥ इति महापच्चक्खाणपइण्णं सम्मत्तं ३॥ प्रभु महावीर स्वामीनीपट्ट परंपरानुसार कोटीगण-वैरी शाखा- चान्द्रकुल प्रचंड प्रतिभा संयन्न, वादी विजेता परमोपास्य पू. मुनि श्री झवेरसागरजी म.सा. शिष्य बहुश्रुतोपासक-सैलाना नरेश प्रतिबोधक-देवसूर तपागच्छसमाचारी संरक्षक-आगमोध्धारक पूज्यपाद आचार्य देवेश श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी महाराजा शिष्य प्रौढ़ प्रतापी, सिध्धचक्र आराधक समाज संस्थापक पूज्यपाद आचार्य श्री चन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा. शिष्य चारित्रचूडामणी, हास्यविजेता-मालवोध्धारक महोपाध्याय ॥श्रीमहापच्चक्खाण सूत्र
पू. सागरजी म. संशोधित

Page #21

श्री धर्मसागरजी म.सा. शिष्य आगमविशारद-नमस्कार महामंत्र समाराधक पूज्यपाद पंन्यासप्रवर श्री अभयसागरजी म.सा. शिष्य|| शासन प्रभावक-नीडर वक्ता पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. शिष्य परमात्म भक्तिरसभूत पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सू.म.सा. लघु गुरु भ्राता प्रवचन प्रभावक पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सू.म. शिष्य पू. गणिवर्य श्री पूर्णचन्द्र सागरजी म.सा. आ आगमिक सूत्र अंगे सं.२०५८/५९/६० वर्ष दरम्यान संपादन कार्य माटे महेनत करी प्रकाशक दिने पू. सागरजी म. संस्थापित प्रकाशन कार्यवाहक जैनानंद पुस्तकालय सुरत द्वारा प्रकाशित करेल छे.
प्रशस्ति
संपादक श्री

Page #22

Page #23