Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
।। कोबातीर्थमंडन श्री महावीरस्वामिने नमः ।।
।। अनंतलब्धिनिधान श्री गौतमस्वामिने नमः ।।
।। गणधर भगवंत श्री सुधर्मास्वामिने नमः ।।
।। योगनिष्ठ आचार्य श्रीमद् बुद्धिसागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
। चारित्रचूडामणि आचार्य श्रीमद् कैलाससागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
आचार्य श्री कैलाससागरसूरिज्ञानमंदिर
पुनितप्रेरणा व आशीर्वाद राष्ट्रसंत श्रुतोद्धारक आचार्यदेव श्रीमत् पद्मसागरसूरीश्वरजी म. सा.
जैन मुद्रित ग्रंथ स्केनिंग प्रकल्प
ग्रंथांक :१
जैन
आराधन
श्री महावी
केन्द्र को
कोबा.
॥
अमतं
तु विद्या
श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र
शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर-श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर-३८२००७ (गुजरात) (079) 23276252, 23276204 फेक्स : 23276249 Websiet : www.kobatirth.org Email : Kendra@kobatirth.org
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर शहर शाखा आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर त्रण बंगला, टोलकनगर परिवार डाइनिंग हॉल की गली में पालडी, अहमदाबाद - ३८०००७ (079)26582355
-
For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
P14016
www.kobatirth.org
|| श्री औपपालिक सूत्रम् ॥
For Private and Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
: ', it કરી, ,
-
થે ૪૫ ટHITH
એકમ કર્યો એષા
Rઓએ એકલા હાથે .
Sans IMC
પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી મ.સા. ના ચરણે શત્ શત્ વંદન, 9
For Private and Persons Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobarth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyarmandir
देवसूरतपागच्छसमाचारीसंरक्षक-सुविहितसिध्धांतपालक बहुश्रुतोपासक-गीतार्थ-चारित्रचूडामणि-आगमोध्धारक पूज्यपादआचार्यदेवेश
श्रीआनंदसागरसूरीश्वरजीमहाराजा संशोधित-संपादित ४५आगमेषु
॥औषपातिकमुपांगं॥
• आलेखन कार्य - प्रेरक - वाहकः . प्रवचन प्रभावक पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागरसूरिजी म.सा. शिष्यरत् पू. गणिवर्य श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा.
• आलेखन कार्य वाहक संस्था . पूज्यपाद सागरजी महाराजा संस्थापित जैनानंद पुस्तकालय - सुरत
For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
आलेखन कार्ये किंचित संस्मरणाणि
'आलेखन कार्ये आशीवृष्टिकारका :
पू. गच्छा. आ. श्री सूर्योदयसागर सूरीश्वरजी म.सा.
पू. आ. श्री. नरेन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा. पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा.
आलेखन कार्ये केचित् मार्गदर्शका:
*
*
पू. आ. श्री दोलतसागर सूरिजी म.सा.
पू. पं. श्री हर्षसागरजी म.सा. पू. गणीश्री सागरचन्द्रसागरजी म.सा.
पू. गणी श्री नयचन्द्रसागरजी म.सा.
पू. गणी श्री अक्षयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. मुनि श्री लब्धिचन्द्रसागरजी म.सा. माहिती दर्शक पत्र
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
■ आलेखन कार्ये सहयोग प्रदाता : मुनिश्री आगमचन्द्रसागरजी म.सा.
श्राद्धगुण संपन्न श्री नरेन्द्रभाई मुक्तिलाल महेता (सूईगामवाला)
■ प्रथम संस्करण - सं. २०६१, का. सु.५. · कृति - २५०
■ कोऽधिकारी... ?- श्रुत भाण्डागारं श्रमण प्रधान चतुर्विध संघाश्च ■ संग्राहकालय - जैनानंद पुस्तकालय, गोपीपुरा, सुरत ।
■ व्यवस्थापका :
श्री उषाकांतभाई झवेरी- श्री नरेशभाई मद्रासी - श्री श्रेयस के. मर्चन्ट
■ आवास : निशा - १ १ले माले, गोपीपुरा, काजीनुं भेदान, तीनबत्ती, सुरत. दूरभाष- २५९८३२६ ( ०२६१ ) ■ मुद्रण कार्यवाहक
श्री सुरेश डी. शाह (हेष्मा) - सुरता
For Private and Personal Use Only
संपादक श्री
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
॥ कत्थ अम्हारिसा पाणी दुषमा-दोष दुषिया, हा; अणाहा कह हून्ता...! न हून्तो जइ जिणागमो ॥ દુશ્મકાળે જિનાગમ-જિન પ્રતિમા ભવિયા કું આધારા...!!
ભવાટવીમાં ભ્રમિત પ્રાણીને ભીમ મહાટવીમાંથી બહાર લાવનાર મિથ્યાત્વરૂપ અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ ગતિ કરાવનાર શ્રુતજ્ઞાનની મહત્તા અદ્વિતીય કક્ષાની છે. શ્રુતજ્ઞાનનો મહીમા પરમ મનનીય અને માનનીય હોવાના કારણે પ્રભુ શાસનમાં પરમ આધાર ભૂત કરણ તરીકે ગણના કરી છે. આગામએ વીર પ્રભુની વાણી સ્વરૂપ છે.
આગમોની રચના કાળઃ- પ્રભુ મહાવીર સ્વામીના શાસનની અપેક્ષાએ વીર નિર્વાણ સંવત પૂર્વે ૨૯, વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૪૯૯ વર્ષે વૈશાખ સુદ એકાદશી દિને તારક તીર્થંકર પ્રભુ મહાવીર દેવની ત્રિપદીને પામી આદ્ય ગણધર અનંતલબ્દિ નિધાન શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ (ગૌતમસ્વામીજી) આદિ એકાદશ ગણધરોએ આગમોની રચના કરી તેજ ક્ષણે પ્રભુએ તેની યથાર્થતા-ગણાનુજ્ઞા-શાસનાનુજ્ઞા આદિના વાસક્ષેપથી જાહેર કરી.
ગણધર ભગવંતના શિષ્યો-મુનિઓએ યથાયોગ્યતાનુંસાર શિષ્ય-પ્રશિષ્યાદિ પરિવારને વિનયપૂર્વક શાસ્ત્ર નિર્દિષ્ટ વિધિ-મર્યાદા પૂર્વક ગુરૂ પાસેથી મુખપાઠ રીતે દ્વાદશાંગીનો અભ્યાસ કરતા હતાં, લખીને કે લખેલ પુસ્તકો દ્વારા ભણવા અંગે તત્કાળે પરંપરા ન હતી.
પ્રથમ વાચના:- વીર પ્રભુના નિર્વાણબાદ તેમની પટ્ટ પરંપરામાં પાંચમા કેવલી તરીકે પ્રસિધ્ધ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીના સમયમાં વિષમકાલના બલના પ્રભાવે ભયંકર બાર વર્ષીય દુકાળ પડ્યો સાધુઓ અનુકૂળતા મુજબ વેર વિખેર થયાં, સાથો સાથ વીર નિ. સં. ૧૫૫ લગભગમાં નંદવંશના સામ્રાજ્યનો પલટો થયો, દેશમાં ભયંકર આંધી વ્યાપી, જૈન શ્રમણોના વિહારના કેન્દ્રરૂપ મગધ દેશની પ્રિ-ઋથનો |
___ संपादक श्री
For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાજધાની પટણા અને પંજાબ વચ્ચેના પ્રદેશો ભીષણ પરિસ્થિતિમાં મૂકાયા, શ્રમણ સમુદાયના વિખરાઈ જવાથી આગમોનું પઠન-પાઠન ખુબળી જ અવ્યવસ્થિત થયું, જ્ઞાની પુરૂષોમાંથી કેટલાયે સ્વર્ગે પધાર્યા, મુખપાઠની પધ્ધતિ પર એક જબરદસ્ત ધક્કો લાગ્યો પરિસ્થિતિને સુધારવા વીર નિ. સં.-૧૬૦ લગભગમાં પાટલીપુત્ર નગરે (પટના-બિહાર) શ્રી સ્થૂલભદ્ર સ્વામીની અધ્યક્ષતામાં શ્રમણસંઘ એકત્રિત થયો, ગીતાર્થોના સલાહ મુજબ દ્વાદશાંગીની સંકલના વ્યવસ્થિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પ્રાયઃ આ પ્રથમ આગમ વાચના થઈ તેનું નામ “શ્રી દ્વાદશાંગશ્રુતસંકલન' નામે પંકાયાનો ઇતિહાસ મળે છે. " દ્વિતીય વાચના :- તેમના પછી જિનકલ્પીના અભ્યાસક આર્ય મહાગિરીજીના ગુરૂ ભ્રાતા પૂ. આ. શ્રી આર્ય સુહસ્તિ સૂરિ પ્રતિબોધિત પ્રભુ શાસનના ચરમ ભક્ત સમ્રાટ સંપ્રતિએ ઉજ્જૈનમાં આર્ય સુહસ્તિ મ. ને વિનંતી કરી તેમના સાનિધ્યમાં વીર વિ. સં. ૨૪૫ થી ૨૮૧ના વર્ષોમાં જિનાગામની સાચવણી સુરક્ષિત રહે તેવા યથાર્થ પ્રયાસો કર્યા, પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થામાં આવેલી ખામીને દૂર કરી જેથી આ બીજી વાચનાનું નામ “આગમ સંરક્ષણ વાંચના” દૃષ્ટિગોચર થાય છે.
વૃતીચ વાચના:- મૌર્ય રાજવંશીઓનો સેનાપતિ પુષ્યમિત્રે રાજદ્રોહ કરી રાજા બન્યો ધર્માધ બનેલા સમ્રાટ સંપ્રતિની શાસન પ્રભાવનાને નામ શેષ કરવા તેણે જૈન શ્રમણો તથા બૌધ્ધ શ્રમણોના શિરચ્છેદ કરાવી કાળો કેર વર્તાવ્યો, સાધુઓ પ્રાણ રક્ષાર્થે કલિંગ દેશ તરફ ચાલ્યા ગયા, કલિંગાધિપતિ મહામેઘવાહન ખારવેલ મહારાજા પરમ જૈન હતાં. આ પ્રમાણે પ્રાણ બચાવવાની વ્યથામાં જિનાલયો તથા, આગમ પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થાને જબરદસ્ત હાની થવા પામી, કલિંગ દેશના રાજા ભિખુરાય ખારવેલે તેનો પરાજય કરી ફરી જીવંત કરવા પ્રયાસ કર્યો વીરનિ.સ. ૩૦૦થી ૩૩૦ સુધીના મધ્યાહ્ન કાલમાં મુનિ સમેલનમાં જિનકલ્પિની તુલના કરનાર પૂ.આ. મહાગિરીના શિષ્યોપ્રશિષ્યો આ. બલિસ્સહ સૂ.મ. આ. દેવાચાર્ય, આ. ધર્મસેન વિગેરે ૨૦૦ શ્રમણો, આ. સુસ્થિત સૂરિ વગેરે સ્થવિર કલ્પિ ૩૦૦ શ્રમણો, આર્યા પોઈણી વિગેરે ૩૦૦ શ્રમણીઓ, સીવંદ, ચૂર્ણક, સેલગ વગેરે ૭00 શ્રાવકો અને પૂર્ણ મિત્રાહિ ૭00 શ્રાવિકા દ્વારા ત્રીજી આગમાં | પ્રાર્થ ના |
संपादक श्री
For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વાચનામાં અગિયાર અંગો અને દશ પૂર્વોના પાઠોને વ્યવસ્થિત કરવામાં આવ્યા.
ચતુર્થ વાચના:- કાલાધિન અંતિમ દશપૂર્વધર, બાલ વૈરાગી, અનુપમ સંવેગી શ્રી વજસ્વામીએ અંતિમ સમયે સ્વ પટ્ટધર શ્રીવજસેન સૂ.મ.ને ભયંકર દુકાલના ચરમ સમયની જાણમાં “લાખ સોનૈયા આપીને એક હાંડી ભાતની ચડશે તેના બીજા દિવસથી સુકાલ થશે આ વાત જણાવી આવો ભયંકર દુકાળ વીર વિ. સં. ૫૮૦ થી ઉત્તર ભારતમાં વ્યાપ્ત થયો. જેમાં ગણો-કુલો-વાચકવંશો માત્ર નામશેષ થઈ ગયા. આગમ વારસો ટકાવનાર મુનિપુંગવોની સંખ્યા જૂજ થઈ ગઈ કાળ-બળ ક્ષયે ધારણા શક્તિની અનુકૂળતા પ્રમાણે પણ જો આગમનું સંકલન કરવામાં નહીં આવે તો રહ્યા સાધુઓ પણ રહેલા આગમના વારસાને સાચવવા સમર્થ ન નિવડી શકે માટે ભવિષ્યના અલ્પશક્તિવાળા પણ મેઘાવી સાધુઓને રાખવામાં વિષયાનુસંધાન દ્વારા સુગમતા સાંપડે તેથી સમકાલીન અન્ય પ્રભાવક આચાર્યોની સંમતિ લઈ શ્રી આર્યરક્ષિત સૂરિ મ. ચાર અનુયોગની વ્યવસ્થા કરી. આગમોને ચિરંજીવ બનાવ્યા વીર નિ. સં.૧૯૨ લગભગમાં દશપુર (મંદસૌર) (માલવા) નગરે ચોથી વાચના થઈ.
- પંચમ વાચના:- વીર સં. ૮૩૦ થી ૮૪૦ લગભગમાં પૂ.આ. સ્કંદિલ સૂરિએ ઉત્તરાપથના મુનિઓને મથુરામાં તથા નાગેન્દ્રવંશીય પરમ પ્રભાવક શ્રી હિમવંત ક્ષમા શ્રમણના શિષ્ય આ. શ્રી નાગાર્જુન સૂરિએ દક્ષિણાપથના મુનિઓને વલભીમાં આગમોની સંકલના કરવા એકઠા થયા કીંતુ તે સમયની દેશગત અંધાધુંધીના કારણે એક જ સાથે ભિન્ન-
ભિન્ન સ્થળે આગમવાચનાઓ કરી ભવિષ્યમાં માથુરી અને વલભીવાચનાઓના પાઠ ભેદોનું સમન્વય સહજ થઈ જશે આ હેતુપૂર્વક પાંચમી વાચના કરી.
ષષ્ઠી વાચના:- તેજ ભાવનાઓ અનુસાર માથુરી વાચનાના વારસદાર આ. શ્રી દેવદ્ધિગણી ક્ષમાશ્રમણે તથા વલભીવાચનાના વારસદાર આ. શ્રી કાલક સૂરિએ ભેગા મળી. શ્રમણ સંઘને એકત્રિત કરી, કાલક્રમે વિણસી જતા આગમના ખજાનાને સ્થાયી બનાવવાના શુભ આશયથી શ્રી શત્રુંજ્યાધિષ્ઠાયક શ્રી કપર્દીયક્ષ આદિ દૈવીક સહાયકથી પ00 આચાર્યાદિઓએ મળી વલભીપુર(વળા સૌરાષ્ટ્ર)માં || રોપા-૨થનો |
संपादक श्री
For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પુસ્તકારૂઢ રૂપ આગમ વાચના કરી, આ વાચનામાં ચોરાશી આગમોનું વ્યવસ્થિત સંકલન તાડપત્રના પાના ઉપર લિપિબધ્ધ કરી આગમોને પુસ્તકારૂઢ કરવાનું કાર્ય સાધુ ભગવંતોએ કર્યું. તેમજ અન્ય મહત્ત્વના ગ્રંથોનું પુસ્તકાલેખન કાર્ય થયેલ, ત્યારબાદ સાધુ સત્યમિત્ર સ્વર્ગે ગયા અને વીર નિ. સં. ૧000માં વર્ષો પૂર્વજ્ઞાનનો વિચ્છેદ થયો તેમ મનાય છે.
પ્રભુવીરના શાસનમાં ઉપરોક્ત “છ” વાચનાઓના માધ્યમે ૧000 વર્ષના ગાળામાં થયેલ શ્રતોધ્ધારનો ઇતિહાસ મોજુદ છે. ત્યાર પછી ૧૫૦૦ વર્ષ સુધી આગમ વાચનાનો કે શ્રતોદ્ધારનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી મળતો.
તેમજ વિષમકાળના પ્રભાવથી ૧૦મી સદીની સમાપ્તિ કાળથી શિથિલાચારની વૃધ્ધિ થવાથી આગમિક જ્ઞાનની પરંપરા સુવિહિત ગીતાર્થ, આચાર સંપન્ન શ્રમણોના હાથમાં રહી નહીં પરિણામે હસ્તલિખિત પ્રતોમાં રહેલ આગમાં અધિકારીને પણ મળવા દુર્લભ બન્યા.
છેવટે વીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધના પ્રારંભકાળે સુવિહિત સંવેગી સાધુઓમાં આચાર નિષ્ઠા, વિશિષ્ટ વૈરાગ્યની પ્રબલ ભૂમિકા આદિ સુદૃઢ હોવા છતાંય આ બધાને ટકાવવા માટેના જરૂરી સંજોગો ન મળતાં આગમિક જ્ઞાનની માત્રા પઠન-પાઠનની શાસ્ત્રીય પરંપરા સુરક્ષિત ન રહી શકવાના કારણે ખુબ જ અલ્પ માત્રામાં રહેવા પામી
આવા અવસરે શ્રમણ સંઘની ૧૮ પ્રસિધ્ધ શાખાઓમાં વધુ પ્રભાવશાળી ‘સાગરશાખા'ના અદ્વિતીય પ્રતિભા સંપન્ન પ્રૌઢધીષણશાલી અનેકવાદો કરી તપાગચ્છની વિજય પતાકા ફેલાવનાર પૂ. મુનિરાજ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ના. એક માત્ર શિષ્ય નવ માસના ટૂંકા ગાળાનો જ ગુરૂ સહવાસ છતાં પૂર્વજન્મની આરાધનાના બળે એકલે હાથે ન્યાય-વ્યાકરણ, આગમટીકા આદિ અનેક સાધના ગ્રંથોનું અગાધ વિદ્વત્તા પૂર્ણ જ્ઞાન મેળવી પૂ. ગુરૂદેવ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ની આગમોની પારદેશ્વતાના વારસાને તે ગુરૂદેવશ્રીના અન્તિમ સમયના “ ગામો શ્રા
મ્યાન વરોવર સ્રરના” શબ્દ પાછળ રહેલ ઉંડા અંતરના આશિષના બળે આગમિક તલસ્પર્શી અગાધ માર્મિક જ્ઞાન આપ મેળે મેળવી વીર નિ. સં. ૨૪૪૦ વિ.સં. ૧૯૭૦માં કો'ક મંગલ ચોઘડીએ જિનશાસનના એક મહાન ધુરંધર સમર્થક પ્રભાવક શાસ્ત્રોના પારગામી | પ્રાર્થના |
संपादक श्री
For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobaith.org
Acharya Shri Kailassagersuri Gyanmandir
આચાર્યભગવંતો વર્ષો જૂની શ્રમણસંઘની ફરજ અને જવાબદારી રૂપ આગમોના અણમોલ વારસાને સુરક્ષીત રાખવાના પ્રશ્ન ફરીથી ઉપસ્થિત કરી.
રાજ્યદ્વારી ઉપદ્રવો, ધમધ ઝનૂન, બ્રિટીશ હકૂમત, જનતામાં ફેલાયેલ ક્રાન્તિકારી વિચારધારા, પશ્ચાત્ય કેળવણીના સંસ્કાર આદિ સંઘર્ષ કાળમાં પુસ્તકો પ્રતો મેળવવી અતિકઠીન હતી તે સમયે જુદા જુદા ખૂણે રહેલી હસ્તપ્રત-તાડપત્ર આદિ પરથી સંશોધન કરી જાત મહેનતે પ્રેસકોપીથી માંડીને સુધારવા સુધીની સંપૂર્ણ દેખરેખ જવાબદારીથી આગમ ગ્રંથોની મર્યાદિત પ્રતિઓ છપાવી સામુદાયિક વાચનાઓ વિ. સં. ૧૯૭૧થી ૧૯૭૭ સુધીમાં પાટણ-કપડવંજ-અમદાવાદ-સુરત આદિ ક્ષેત્રોમાં છ-છ મહીનાની વાચનાઓ ગોઠવી સેંકડો સાધુસાધ્વીઓને આગમોને વાંચવાની પરિપાટી આદિનો સંપૂર્ણ ખ્યાલ કરાવ્યો સાત સામુહીક વાચનાઓમાં ૨૬ ગ્રંથો વાંચ્યા તેમાં લગભગ ૨,૩૩,૨૦૦ શ્લોકની વાચના આપી તથા આગમદિવાકર પૂ. મુનિશ્રીપુણ્યવિજયજી મ.આદિને પણ આ ક્ષેત્રે આગળ વધવા અંગૂલ નિર્દેશ કરી આ મહાપુરુષે શ્રત સરિતાને ધોધમાર વહેતી કરી છે.
આ મહાપુરુષ તે પ્રાતઃ સ્મરણીય ગુજરાત-માલવા-રાજસ્થાન-બંગાલ- બિહાર આદિ અનેક ક્ષેત્ર સંઘો તથા સુરત સંઘના આમૂલચૂલ ઉપકારી, આગમોધ્ધારક ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગસ્થ પ.પૂ. આયાર્યશ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ જેઓ “પૂ. સાગરજી મ.’ ના લાડીલા, હુલામણા નામથી પણ પ્રસિદ્ધ હતાં તેમના જ સંશોધિત આગમો અમને પ્રતાકારે પુર્ન મુદ્રિત કરાવવાનો લાભ પ્રાપ્ત થયો છે. તા.ક. વર્તમાન કાળે ગ્રન્થો, શાસ્ત્રો, સુવિદિત ગીતાર્થ આચાર્ય ભગવંતો, ઈતિહાસકારો પાસેથી પ્રાપ્ત થતી માહિતી અનુસાર વીર નિર્વાણના ૧000 વર્ષમાં છ-છ વાચના-સંકલન બાદ ૧૫00 વર્ષ સુધીમાં આવું કોઈ કાર્ય થયેલ જણાતું નથી ત્યાર બાદ એકલા હાથે આપ બળે સૌ પ્રથમ આગમ ઉધ્ધારના ભગીરથ કાર્ય કરનાર ગુરૂદેવને કોટી-કોટી વંદના..
પ્રાથનો
संपादक श्री
For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
॥औपपातिकमुपांगं ॥
तेणं कालेणं तेणं सभएणं चंपा नामं नयरी होत्था रिद्धस्थिमियसमिद्धा पमुइयजण (जणुजाण पा०) जाणवया आइण्णजणमणुस्सा हलसयसहस्ससंकिट्ठविकिट्ठलट्ठपण्णत्तसेउसीमा कुक्कुडसंडेअगामपउरा उच्छुजवसालिकलिया(मालिणीयापा०)गोमहिसगवेलगप्पभूता आयारवंतचेइयजुवइविविह (अरिहन्तचेइयजणवयवि० सुयागचित्तचेइयजुय० पा०) सण्णिविट्ठबहुला उक्कोडियगाय (गाह पा०) गठिभेयभडतकरखंडरक्खरहियाखेमाणिरुवद्दवासुभिक्खा वीसत्थसुहावासाअणेगकोडिकुडुंबियाइण्णणिव्वुयसुहाणडणट्टग्जालमालमुट्ठियवेलंबयकहगपवगलासगआइक्खगलंखमखतूणइल्लतुंबवीणियअणेगतालायराणुचरिया आरामुजाणअगडतलागदीहियवप्पिणिगुणोववेया (नंदणवणसनिभप्यागास पा०) उविद्धविलगंभीरखायफलिहा चक्कग्यमुसुंढिओरोहस्यग्घिजमलकवाडघणदुप्पवेसा धणुकुडिलवंकपागारपरिक्खित्ताकविसीसयवट्टरइयसंठियविरायमाणाअट्टालयचरियदारगोपुरतोरणउण्णयसुविभत्तरायमग्गाछेयायरियरइयदढफलिहइंदकीला विवणिवणिच्छेत्त (छेय पा०) सिप्पियाइण्णणिब्बुयसुहा सिंघाडगतिगचउक्कचच्चर (चउम्मुहमहापहपहेसु पा० ) पणियावणविविहवत्थुपरिमंडिया सुरभ्मा नरवइपविइण्णमहिवइपहा अणेगवरतुरगमत्तकुंजररहपहकरसीयसंदमाणीया॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Sh Kailassagarsun Gyanmandir
इण्णजाणजुग्गा विमउलणवणलिणिसोभियजला पंडुरवरभवणसण्णिमहिया उत्ताणणयणपेच्छणिज्जा पासादीया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवातीसेणंचंपाए णयरीए बहिया उत्तरपुरिच्छमे दिसिभाए पुण्णभद्दे नामंचेइए होत्था, चिराईए पुव्वपुरिसपण्णत्ते पोराणे सहिए वित्तिए (कित्तिए पा०) णाए सच्छत्ते सज्झए सघंटे (सपडागे पा०) पडागाइपडागमंडिए सलोमहत्थे क्यवेयहिए लाउल्लोइयमहिए गोसीससरसरत्तचंदणदद्दरदिण्णपंचंगुलितले उवचियचंदणकलसे चंदणघडसुक्यतोरणपडिदुवारदेसभाए आसत्तोसत्तविउलवग्धारियमलदामकलावे पंचवण्णसरससुरहिमुक्कपुप्फपुंजोवयारकलिए कालागुरुपवरकुंदुरुक्कतुरुक्कडझंतधूवमघमचंतगंधुधुयाभिरामे सुगंधवरगंधगधिए गंधवट्टिभूएणडणदृगजलल्मल्लमुट्ठियवेलंबयपवगकहगलासगआइक्खगलंखमखतूणइल्लतुंबवीणियभुयगमागहपरिगए बहुजनजाणवयस्स विस्सुयकित्तिए बहुजनस्स आहुणिजे पाहणिजे अच्चणिज्जे वंदणिजे नमंसणिज्जे पूणिज्जे सकारणिजे सम्माणणिजे कल्लाणं मंगलं देवयं चेइयं विणएणं पजुवासणिजे दिव्वे सच्चे सच्चोवाए सण्णिहियपाडिहेरे जागसहस्सदायभागपडिच्छए (जागभागदायसहस्सपडिच्छए पा०) बहुचणो अच्चेइ आगम्म पुण्णभदं चेइयं
से णं पुण्णभद्दे चेइए एक्केणं महया वणसंडेणं सवओ समंता संपरिक्खत्ते, सेणं वणसंडे किण्हे किण्होभासे नीले नीलोभासे हरिए हरिओभासे सीए सीओभासे गिद्धे गिद्धोभासे तिव्वे तिव्वोभासे किण्हे किण्हच्छाए नीले नीलच्छाए सीए सीयच्छाए गिद्धे णिद्धच्छाए तिब्वे तिव्वच्छाए घणकडिअतडिच्छाए रम्मे महामेहणिकुरंबभूए,तेणंपायवा मूलमंतो कंदमंतोखंधमंतो त्यामंतोसालमंतो ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir
पवालमतो पत्तमंतो पुष्फमतो फलमंतो बीयमंतो (हरियमंतो पा०) अणुपुव्वसुजायरुइलवभावपरिणया एकखंधा अणेगसाला अणेगसाहप्पसाहविडिमा अणेगनरवामसुम्पसारिअअग्गेझयणविउलबद्धखंधा (पाईणपडिणाययंसाला उदीणदाहिणविच्छण्णा ओणयन्यपणयविप्पहाइयओलंबपलंबलंबसाहप्पसाहिविडिमा अवाईणपत्ता अणुईण्णअणपत्ता पा०) अच्छिद्दपत्ता अविरलपत्ता अवाईणपत्ताअणईअपत्ता निधुयजरढपंडुपत्ताणवहरियभिसंतपत्तभारंधकारगंभीरदरिसणिज्जाउवणिग्गयणवतरुणपत्तपल्लवकोमलउज्जलचलंतकिसलय सुकुमालपवालसोहियवरंकुरग्गसिहरा णिच्चं कुसुमिया णिच्चं माइया णिच्चं लवइया णिच्च् थ्वइया णिच्चं गुलइया णिच्चं गोच्छिया णिच्चं जमलिया णिच्चं जुवलिया णिच्चं विणमिया णिच्चं पणमिया णिच्चं कुसुमियमाइयलवइयथवइयगुलइयगोच्छियजमलियजुवलियविणमियपणमियसुविभत्तपिंडमंजरिवडिंसयधरासुयबरहिणमयणसालकोइलकोहंगकभिंगारककोंडलकजीवंजीवकणंदीमुहकविलपिंगलक्खकारंडचक्कवायकलहंससारसअणेगसउणगणमिहणविरइयसददुण्णइयमहरसरणाइए सुरम्मे संपिंडियदरियभमरमहकरिपहकरपरिलिन्तमत्तछप्पयकुसुमासवलोलमहरगुमगुमंतगुंजंतदेसभागेअब्भतरपुष्फफलेबाहिरपत्तोच्छणेपत्तेहि |य पुप्फेहि य उच्छण्णपडिच्छण्णे ( साउफ्ले नीरोयए अकंटए णाणाविहगुच्छगुम्भमंडवगरम्मसोहिए पा०) विचित्तसुहकेउभूए (सेउकेउबहुले पा०) वावीपुक्खरिणीदीहियासु य सुनिवेसियरम्मजालहरए पिंडिमणीहारिमसुगंधिसुहसुरभिमणहरं च महया गंधद्धणिं मुयंता णाणाविहगुच्छगुभ्ममंडवघरकसुहसेउकेउबहुला अणेगरहजाणजुग्गसिबियपविमोयणा सुरम्मा पासादीया दरिसणिज्जा ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अभिरूवा पडिरूवा ३। तस्स णं वणसंडस्स बहुमझदेसभाए एत्थ णं महं एके असोगवरपायवे (दूरोवगयकंदमूलवट्टलट्ठसंठियसुसिलिटुघणमसिणणिद्धसुजायनिरुवह उव्विद्धपवरखंधी पा० )अणेगनरपवरभुयागेन्झो कुसुमभरसमोनमंतपत्तलविसालसालो महकरिभमरगणगुमगुमाइय निलिंतउड्डितसस्सिरीए णाणासउणगणमिहुणसुमहरकण्णसुहपलत्तसद्दमहरे पा०) पण्णत्ते, कुसविकुसविसुद्धरुखमूले मूलमंते कंदमते जाव पविमोयणे सुरम्मे पासादीए दरिसणिज्जे अभिरूवे पडिरूवे, सेणं असोगवरपायवे अण्णेहिं बहूहिं तिलएहिं लउएहिं छत्तोवेहिं सिरीसेहिं सत्तवण्णेहिं दविण्णेहिं लोद्धेहिं धवेहिं चंदणेहि अजुणेहिं णीवेहिं कुडएहिं| सव्वेहिं फणसेहिं दाडिमेहिं सालेहिं तालेहिं तमालेहिं पियएहिं पियंगूहिं पुरोवगेहिं रायरुक्खेहिं गंदिरुक्खेहिं सवओ समंता संपरिक्खित्ते, ते णं तिलया लउया जाव णंदिरुक्खा कुसविकुसविसुद्धरुक्खमूला मूलमंतो कंदमंतो एएसिं वण्णओ भाणियव्वो जाव सिबियपविमोयणा सुरम्मा पासादीया दरिसणिजा अभिरूवा पडिरूवा, ते णं तिलया जाव णंदिरुक्खा अण्णेहिं बहूहि पउमलयाहिं णागल्याहिं असोअमयाहिं चंपगलयाहिं चूयलयाहिं वणलयाहिं वासंतियलयाहिं अइमुत्तलयाहिं कुंदलयाहिं सामलयाहिं सवओ समंता संपरिक्खित्ता, ताओ णं पउमलयाओ णिच्चं कुसुभियाओ जाव वडिंसयधरीओ पासादीयाओ दरिसणिज्जाओ अभिरूवाओ पडिरूवाओ (तस्स णं असोगवरपायवस्स उवरि बहवे अट्टअट्ठमंगलगा पं० २०-सोवत्थिय सिरिवच्छ नंदियावत वद्धमाणग भद्दासण कलस मच्छ दप्पणा सव्वरयणामया अच्छा सहा मण्हा घट्टा मट्ठा नीरया निम्मला निष्पंका निकंकडच्छाया ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सम्पहा समिरीया सउज्जोया पासादीया०, तस्स णं असोगवरयायवस्स उवरि बहवे किण्हचामरज्झ्या नीलचामरज्झ्या रुप्पपट्टा वइरामयदंडा जलयामलगंधिया सुरम्मा पासादीया०, तस्स णं असोगवरपायवस्स उवरि बहवे छत्ताइच्छत्ता पडागाइपडाया घण्टा |जुयलाउप्पलहत्थगापमहत्थगाकुमुयहत्थमाकुसुमहत्थ्यानलिणहत्थगासुभगहत्थगासोगंधियहत्थगापुंडरीयहत्थ्यामहापुंडरीयहत्थया सयपत्तहत्थ्या सहस्सपत्तहत्थ्या सव्वरयणामया अच्छ। जाव पडिरूवा पा०) तस्स णं असोगवरपायवस्स हेवा ईसिंखंधसमल्लीणे| एत्थं णं महं एक्के पुढविसिलापट्टए पं० विक्खंभायामउस्सेहसुप्पमाणे किण्हे अंजणधणकिवाणकुवलयहलधरकोसेज्जायसीकेसजलंगीखंजणसिंगभेदरिद्वयजंबूफलअसणसणबंधणणी लुप्पलपत्तनिकरअयसिकुसुमप्यगासे मरकतमसारकलित्तणयणकीयरासिवण्णे णिद्धघणे अट्ठसिरे आयंसयतलोवमे सुरम्मे ईहामियउसभतुरगनरमगरविहगवालगकिण्णर रुरुसरभचमरकुंजरवणलयपउमलयभत्तिचित्ते आईणगरूयबूरणवणीततूलफरिसे सीहासणसंठिए पासादीए दरिसणिज्जे अभिरूवे पडिरूवे ५॥ तत्य णं चंपाए णयरीए कूणि णामं राया परिवसइ, महयाहिमवंतमहंतमलयमंदरमहिंदसारे अच्चंतविसुद्धदीहरायकुलवंससुप्पसूए गिरंतरं रायलक्खणविराइअंगभंगे बहजणबहमाणे पूजिए सव्वगुणसमिद्धे खत्तिए मुइए मुद्धाहिसित्ते माउपिउसुजाए दयपत्ते सीमंकरे सीमंधरे खेमंकरे खेमंधरे मणुस्सिंदे जणवयपिया जणवयपाले जणक्यपुरोहिए सेउको केउरे णरपवरे पुरिसवरे पुरिससीहे पुरिसवग्धे पुरिसासीविसे पुरिसपुंडरीए पुरिसवरगंधहत्थी अड्ढे दित्ते वित्ते विच्छिण्णविउलभवणसयणासणजाण वाहणाइण्णे ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyarmandir
बहुधणबहुजायरूवश्यते आओगपओगसंपउत्ते विच्छड्डि अपरउरभत्तपाणे बहुदासीदासगोमहिसगवेलगप्पभूते पडिपुण्णजंत-|| कोसकोडागाराउधागारे बलवं दुब्बलपच्चामित्ते ओहयकंटयं निहयकंटयं मलिअकंटयं उद्धियकंटयं अकंटय् ओहयसत्तुं निहयसत्तुं मलियसत्तुं उद्धिअसत्तुं निजियसत्तुं पराइअसत्तुं ववगयदुब्भिक्खं मारिभयविष्पमुक्कं खेमं सिवं सुभिक्खं पसंत (पसंताहिय पा!) डिंबडमरं रज पसासे (हे पा०) माणे विहरइ ६। तस्स णं कोणियस्स रण्णो धारिणी नाम देवी होत्था सुकुमालपाणिपाया अहीणपडिपुण्णपंचिंदियसरीरालक्खणवंजणगुणोववेआमाणुम्माणप्पमाणपडिपुण्णसुजायसव्वंगसुंदरंगी ससिसोमाकारकंतपियदसणा सुरूवा करयलपरिमिअपसत्थतिवलियमझा कुंडलुलिहिअ(पीण पा० ) गंडलेहा कोमुइयणियरविमलपडिपुण्णसोमवयणा सिंगार गारचारुवेसा संगयगयहसिअभणिअविहिअविलाससललिअसंलावणिउणजुत्तोवयारकुसला (१० सुंदरथणजघणवयणकरचरणनयणलावण्णविलासकलिया) पासादीआ दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा कोणिएणं रण्णा भंभसारपुत्तेणं सद्धिं अणुरत्ता अविरत्ता इट्ठे सद्दफरिसरसरूवगंधे पंचविहे माणुस्सए कामभोए पच्चणुभवमाणी विहरतिशतस्सणं कोणिअस्सरण्णो एके पुरिसे विलकयवित्तिए भगवओपवित्तिवाउए भगवओतद्देवसिअंपवित्तिणिवेएइ,तस्सणं पुरिसस्सबहवे अण्णे पुरिसा दिण्णभतिभत्तवेअणा भगवओपवित्तिवाउआ भगवओतद्देवसियं पवित्तिं णिवेदेतिपातेणं कालेणं० कोणिए राया भंभसारपुत्तेबाहिरियाए उवट्ठाणसालाए अणेगगणनायगदंडनायगराईसर तलवरमाडंबिअकोडुबिअमंतिमहामंतिगणगदोवारिअअमच्चचेडपीढमदनगर निगमसेडिसेणावइ| औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सत्यवाहदूतसंधिवाल सद्धिं संपरिबुडे विहरइ ९ तेणं कालेणं० समणे भगवं महावीर आइगरे तित्थगरे सहसंबुद्धे पुरिसुत्तमे पुरिससीहे || पुरिसवरपुंडरीए पुरिसवरगंधहत्थी अभयदए चक्खुदए मग्गदए सरणदए जीवदए दीवो ताणं सरणं गई पठ्ठा धम्मवरचाउरंतचक्कवट्टी अप्पडिहयवरनाणदंसणधरे विअट्टच्छउमे (.अरहा पा०) जिणे (केवली पा०) जाणए तिण्णे तारए मुत्ते मोयए बुद्धे बोहए सव्वण्णू सव्वदरिसी सिवमयलमरुअमणंतमक्ख्यमव्वाबाहमपुणरावत्तिअं सिद्धिगइणामधेयं ठाणं संपाविउकामे अहा जिणे केवली सत्तहत्थुस्सेहे समचरंससंठाणसंठिए वज्जरिसहनारायसंघयणेअणुलोमवाउवेगे कंकरगहणीकवायपरिणामेसउणिपोसपिटुंतरोरुपरिणए पउमुष्पलगंधसरिसनिस्साससुरभिवयणेछवी निरायंकउत्तमपसत्थअइसेयनिरुवमपले(तले पा०)जल्लमल्लकलंकसेयरयदोसवज्जियसरीरे निरुवलेवेछायाउज्जोइअंगमंगेधणनिचियसुबद्धलक्खणुण्णयकूडागारनिभपिंडिअम्गसिरए (सामलिबोंडणनिचियच्छोडियमिउविसयपसत्थसुहमलक्खणसुगंधसुंदर पा०) भुअमोअगभिंगनेलकज्जलपट्ठिभमरगणणिद्धनिकुरुंबनिचियकुंचियपयाहिणा वत्तमुद्धसिरए पा०) दालिमपुष्पप्पगासतवणिजसरिसनिम्मलसुणिद्धकेसंतकेसभूमी घण (निचिय) छत्तागारुत्तमंगदेसे णिव्वणसमलट्ठम?चंदद्धसमणिडाले उडुवइपडिपुण्णसोमवयणे अल्लीणपमाणजुत्तसवणे सुस्सवणे पीणमंसलकवोलदेसभाए आणामियचावरुइलकिण्हभाइ (संठियसंगयआययसुजाय पा०) तणुकसिणणिद्धभमुहे अवदालिअपुंडरीयणयणे कोआसिअघवलपत्तलच्छे गरुलायतउज्जुतुंगणासे उवचिअसिलप्पवालबिंबफलसण्णिभाहरोटे पंडुरससिसअलविमलणिम्भलसंखगोक्खीरफेणकुंददगरयमुणा॥ औपपातिकमुपांग ॥॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
लिआधवलदंतसेढी अखंडदंते अप्फुडिअदंते अविरलदंते सुणिद्धदंते सुजायदंते एगदंतसेढीविवअणेगदंते हुयवहणिधंतधोयतत्ततवणिजरततलतालुजीहे अवट्टियसुविभत्तचित्तमंसू मंसलसंठियपसत्थसददूलविउलहणूए चउरंगुलसुम्पमाणकं बुवरसरिसग्गीवे वरमहिसवराहसीहसद्लसभनागवरपडि पुण्णविउलक्खंधे जुगसनिभपीणरइपीवर पट्ठसुसंठियसुसिलिट्ठविसिट्ठघणथिरसुबद्धसंधी (पकुट्ठसंठियउवचियधणथिरसुसंबद्धसुनिगूढपव्वसंधीपा०)पुरवरफलिहवट्टियभुए भुअईसरविउलभोगआदाणपलिहउच्छूढदीहबाहू रत्नतलोवइयमअमंसलसुजायलक्खणपसत्थअच्छिद्दजालपाणी पीवर (वट्टियसुजाय पा०) कोमलवरंगुली आयंबतंबतलिणसुइरुइलणिद्दणक्खेचंदपाणिलेहे सूरपाणिलेहे संखपाणिलेहे चक्रपाणिलेहे दिसासोत्थिअपाणिलेहे चंदसूरसंखचक्कदिसासोत्थिअ(विभत्तसुविरइय पा०) पाणिलेहे (अणेगवरलक्खणुत्तिमपसत्थसुइरइयपाणिलेहे पा०) कणगसिलातलुजलपसत्थसमतलउवचियविच्छिण्णपिहलवच्छे सिरिवच्छंकियवच्छे (उवचियपुरवरकवाडविच्छिण्णपिहलवच्छे, कणयसिलायलुज्जलपसत्थसमतलसिरिवच्छरइयवच्छे पा० ) अकरंडुअकणगरुययनिम्मलसुजायनिरुवहयदेहधारी अट्ठसहस्सपडिपुण्णवरपुरिसलक्खणधरे सण्णयपासे संगयपासे सुंदरपासे सुजायपासे मियमाइअपीणरइअपासे अजुअसमसहियजच्चतणुकसिणणिद्धआइज्जलडहरमणिज्जरोमराई झसविहगसुजायपीणकुच्छी झसोदरेसुइकरणे एउमविअडणाभे गंगावत्तकपयाहिणावत्ततरंगभंगुररविकिरणतरुणबोहियअकोसायंतपउमंगभीरवियडणाभेसाहयसोणंदमुसलदप्पणणिकरियवरणगच्छरुसरिसवरवइरवलिअमझेपमुइयवरतुरगसीह(अरेग ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पा०) वरवट्टियकडी वरतुरगसुजायसु (पसत्थवरतुरग पा०) गुज्झदेसे आइण्णहउव्व णिरुवलेवे वरवारणतुल्लविक्कमविलसियगई। गयससणसुजायसन्निभोरू समुग्गणिमग्गगूढजाणूएणीकुरुविंदावत्तवट्टाणुवुव्वजंधे संठियसुसिलिट्टगूढगुप्फे सुप्पइद्वियकुम्मचारुचलणे अणुपुव्वसुसंहयं ( यपी पा०)गुलीए उण्णयतणुतंबणिद्धणक्खे रत्तुप्पलपत्तमउअसुकुमालकोमलतले अट्ठसहस्सवरपुरिसलक्खणधरे (नगनगरमगरसागरचकंककमंगलंकियचलणेपा०)विसिद्धरुवे हुयवहनिधूमजलियतडितडियतरुणरविकिरणसरिसतेए अणासवे अममे अकिंचणे छिन्नसोए निरुवलेवे ववगयपेमरागदोसमोहे निगंथस्स पवयणस्स देसए सत्थनायगे पहावए समणगपई समणगविंदपरिअट्ठए चउत्तीसबुद्धवयणातिसेसपत्ते पणतीससच्चवयणातिसेसपत्ते आगासगएणं चक्केणं आगासगएणं छत्तेणं आगासियाहिं चामराहिं आगासफालिआमएणंसपायवीढेणंसीहासणेणंधमझएणंपुरओपकढिज्जमाणेणंचउद्दसहिं सभणसाहस्सीहिं छत्तीसाए अजि आसाहस्सीहिं सद्धिं संपरिवुडे पुव्वाणुपुब्दि चरमाणे गामाणुग्गामां दूइज्जमाणे सुहंसुहेणं विहरमाणे चंपाए णयरीए बहिया उवणगरग्गामं उवागए चंपंप नगरिं पुण्णभई चेइयं समोसरिउकामे ११० तए णं से पवित्तिवाउए इभीसे कहाए लद्धढे समाणे हट्टतुट्ठचित्तमाणंदिए पीइमणे परमसोमणस्सिए हरिसवसविसप्पमाणहियए हाए कयबलिकम्भे कयकोउअमंगलपायच्छित्तेसुद्धप्यावेसाई मंगलाई वत्थाई पवरपरिहिए अप्पमहग्धांभरणालंकियसरीरे सआओ गिहाओ पडिक्खिभइ त्ता चंपाए णयरीए मझमझेणं जेणेव कोणियस्सरण्णो गिहे जेणेव बाहिरिया उवट्ठाणसाला जेणेव कूणिए राया भंभसारपुत्ते तेणेव उवागच्छइत्ता कयलपरिग्गहियं ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shes Kailassagarsur Gyanmandir
सिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कटु जएणं विजएणं वद्धावेइ त्ता एवं व०-जस्स णं देवाणुप्पिया दंसणं कंखंति जस्स णं देवाणुप्पिया दसणं पीहंति जस्स णं देवाणुप्पिया दंसणं पत्थंति जस्स णं देवाणुप्पिया दंसणं अभिलसंति जस्स णं देवाणुप्पिया णामगोत्तस्सविसवणयाए हट्टतुट्ठजावहिअया भवंति से णं समणे भगवं महावीरे पुव्वाणुपुट्विं चरमाणे गामाणुग्गामं दूइज्जमाणे चंपाए णयरीए उवणगरगाम उवागए चंपंणगरि पुण्णभदं चेइअंसमोसरिउकामे तं एअंणं देवाणुप्पियाणं पिअट्टयाए पिअंणिवेदेमि पिअंभे भवः |१११तए णं से कूणिए राया भंभसारपुत्ते तस्स पवित्तिवाउअस्स अंतिए एयमढे सोच्चा णिसम्म हडतुट्ठजावहियए विअसिअवरकमलणयणवयणेपअलिअवरकडगतुहियकेयूरमउहडकुंडलेहारद्धहारविरायंतर इयवच्चे पालंबपलंबमाणघोलंतभूसणधरे ससंभमं तुरियं चवलं नरिंदे सीहासणा3 अब्भुढेइ त्ता पायपीढाउ पच्चोरुहइ त्ता (वेरुलियवरितुरिष्टुअंजणनिउणोवियमिसिमिसिंतमणिश्यणमंडियाओ पा०) पाउआओ ओमुअइत्ता अवहट्टु पंच रायककुहाई तं०-खग्गं छत्तं उफेसं वाहणाओ वालवीअणं एकसाडियं उत्तरासंगं करेइ त्ता आयंते चोक्खे परमसुइभूए अंजलिमलिअग्गहत्थे तित्थगराभिमुहे सत्तट्ठपयाई अणुगच्छति त्ता वाम जाणुं अंचेइ ता दाहिणं जाणुं धरणितलंसि साहटु तिक्खुत्तो मुद्दाणं धरणितलंसि निवेसेइ त्ता ईसिं पच्चुण्णमति त्ता कडगतुडियथंभिआओ भुआओ पडिसाहरति त्ता करयल जाव कटु एवं व०-णमोऽत्थु णं अरिहंताणं भगवंताणं आइगराणं नित्थगराणं सयंसंबुद्धाणं पुरिसुत्तमाणं पुरिससीहाणं पुरिसवरपुंडरीआणं पुरिसवरगंधहत्थीणं लोगुत्तमाणं लोगनाहाणं लोगहियाणं ॥ औपपातिकमुपांगं ॥
| १०
[पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandit
लोगपईवाणं लोगपच्चोतगराणं अभयदयाणं चक्खुदयाणं मग्गदयाणं सरणदयाणं जीवदयाणं बोहिदयाणं धम्णदयाणं धम्मदेसयाणं|| धमनायगाणं धम्मसारहीणं धम्मवरच्चाउरंतचक्कवट्टीणं दीवो ताणं सरणं गई पइट्ठा अप्पडिहयवरनाणदंसणधराणं विअट्ठच्छउमाणं जिणाणं जावयाणं तिण्णाणं तारयाणं बुद्धाणं बोहयाणं मुत्ताणं मोअगाणं सव्वनूणं सव्वदरिसीणं सिवमयलमरूअमणंतमक्खयमव्वाबाहमपुणरावत्तिसिद्धिगइनामधेयं ठाणं संपत्ताणं, नमोऽत्थु णं समणस्स भगवओ महावीरस्स आदिगरस्स तित्थगरस्स जाव संपाविउकामस्स मम धम्मायरियस धम्मोवदेसगस्स, वंदामि णं भगवंतं तत्थ गयं इह गते पास मे (मं से) भगवं तत्थ गए इह गयन्तिकटु वंदति णमंसति ना सीहासणवरगए पुरत्याभिमुहे निसीअइ त्ता तस्स पवित्तिवाउअस्स अठुत्तरसयसहस्सं पीतिदाणं दलयति त्ता सकारेति सम्माणेति त्ता एवं व०-जया णं देवाणुप्पिया! समणे भगवं महावीर इहमागच्छेज्जा इह समोसरिज्जा इहेव चंपाए णयरीए बहिया पुण्णभद्दे चेइए अहापडिरूवं उग्गहं उम्गिण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरेज्जा त्या णं मम एअमळं निवेदिजासित्तिकटु विसजिते ।१२।तएणंसमणेभगवंमहावीर कल्लं पाउपभायाए रयणीए फुलुप्पलकमलकोमलुम्मिलितमि आहा( अहय)पंडुरे पहाए रत्तासोगप्पगासकिंसुअसुअमुहगुंजद्धरागसरिसे कमलागरसंडबोहए उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिमि दिणयरे यसा जलंते जेणेव चंपा गयरी जेणेव पुण्णभद्दे चेइए तेणेव उवागच्छति त्ता अहापडिरूवं उग्गहं उग्गिण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरति ।१३। तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतेवासी बहवे समा भगवंतो अपेगइया ॥ औपपातिकमुपांग ॥
| ११
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
उग्गपव्वइया भोगपव्वइया राइण्ण० णाय० कोरव्व० खत्तिअपव्वइआ भडा जोहा सेणावई पसत्थारो सेट्ठी इब्भा अण्णे य बहवे | एवमाइणो उत्तमजातिकुलरूवविणयविण्णाणवण्णलावण्णविक्कमपहाणसोभग्गकंतिजुत्ता बहुधणघण्णणिचयपरियाल फिडिआ णरवइगुणाइरेगा इच्छिअभोगा सुहसंपललिआ किंपागफलोवमं च मुणिअ विसयसोक्खं जलबुब्बु असमाणं जोव्वणं कुसग्गजलबिंदुचंचलं जीवियं च णाऊण अधुवमिणं स्यमिव पडग्गलग्गं संविधुणित्ताणं चइत्ता हिरण्णं जाव पव्वइआ अप्पेगइआ अद्धमासपरिआया अप्पेगइआ मासपरिआया एवं दुमास० तिमास० जाव एक्कारस० अप्पेगइआ वासपरिआया दुवास० तिवास० अप्पेगइआ अणेगवासपरिआया संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेभाणा विहरंति (१४ । तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतेवासी बहवे निग्गंथा भगवंतो अप्पेगइआ आभिणिबोहियणाणी जाव' केवलणाणी अप्पेगइआ मणबलिआ वयबलिआ कायबलिआ (नाणबलिया दंसणबलिया चरितबलिया पा० ) अध्पेगइआ मणेणं सावाणुग्गहसमत्था अप्पेगइआ खेलोसहिपत्ता एवं जल्लोसहि० विष्पोसहि● आमोसहि० सव्वोसहि० अप्पेगइआ कोट्ठबुद्धी एवं बी अबुद्धी पडबुद्धी अप्पेगइआ पयाणुसारी अप्पेगइआ संभिन्नसोआ अप्पेगइआ खीरासवा अप्पेगइआ महुआसवा अप्पेगइआ सप्पिआसवा अप्पेगइआ अक्खीणमहाणसिआ एवं उज्जुमती अप्पेगइआ विउलमई विउव्वणिढिपत्ता चारणा विजाहरा आगासातिवाइओ अप्पेगइआ कणगावलिं तवोकम्मं पडिवण्णा एवं एक्कावलिं खुड्डागसीह निक्कीलियं तवोकम्मं पडिवण्णा अप्पेगइया महालयं सीह निक्कीलियं तवोकभ्मं पडिवण्णा भद्दपड़िमं महाभद्दपडिमं । औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
१२
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सव्वोतभद्दपडिमं आयंबिलवद्धमाणं तवोकम्मं पडिवण्णा मासिअं भिक्खुपडिमं एवं दोमासिअं पडिमं तिमासिअं पडिमं जाव सत्तमासिअं भिक्खुपडिमं पडिवण्णा अप्पेगइया पढमं सत्तरइंदिअं भिक्खुपडिमं पडिवण्णा जाव तच्छं सत्तराइंदिअं भिक्खुपडिमं पविणा अहोराइंदिअं भिक्खुपडिमं पडिवण्णा इक्कराइंदिअं भिक्खुपडिमं पडिवण्णा सत्तसत्तमिअं भिक्खुपडिमं अट्ठट्ठमिअं भिक्खुपडिमं णवणवमिअं भिक्खुपडिमं दसदसमिअं भिक्खुपडिमं खुड्डियं मोअपडिमं पडिवण्णा महल्लियं मोअपडिमं पडिव्वणा जवमज्झं चंदपडिमं पडिवण्णा वइरमज्झं चंदपडिमं विवेगपडिमं विउस्सग्गपडिमं उवहाणपडिमं पडिसंलीणपडिमं पडिवण्णा संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणा विहरंति । १५ । तेणं कालेणं समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतेवासी बहवे थेरा भगवंतो जातिसंपण्णा कुलसंपण्णा बलसंपण्णा रुवसंपण्णा विणयसंपण्णा णाणसंपण्णा दंसणसंपण्णा चरितसंपण्णा लज्जासंपण्णा लाधवसंपण्णा ओअंसी तेअंसी वच्चंसी जसंसी जिअकोहा जियमाणा जिअमाया जिअलोभा जिअइंदिया जिअणिद्दा जिअपरी सहा जीविआसमरणभयविष्पमुक्का वयष्पहाणा गुणप्पहाणा करणष्पहाणा चरणष्पहाणा णिग्गहप्पहाणा निच्छयप्पहाणा अज्जवप्पहाणा मद्दवष्पहाणा लाधवप्पहाणा खंतिप्पहाणा मुत्तिष्पहाणा विज्जापहाणा मंतष्पहाणा वेअप्पहाणा बंभप्पहाणा नयप्पहाणा नियमप्पहाणा सच्चष्पहाणा सोअप्पहाणा चारुवण्णा लज्जा(ज्जू) त्वस्सी जिइंदिआ सोही अणियाणा अप्पुस्सुआ अबहिल्लेसा अप्पडिलेस्सा सुसामण्णरया दंता (बहूणं आयरिया बहूणं उवज्झाया बहूणं दीवा ताणं सरणं गई पड़ट्ठा पा० ) इणमेव णिग्गंथं पावयणं पुरओ । औपपातिकमुपांगं ॥
१३
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir
| काउं विहरंति, तेसिंणं भगवंताणं आयावाया( वाई पा० )वि विदिता भवंति परवाया (इणो पा० ) विदिता भवंति आयावायं जमइत्ता/ नलवणमिव भत्तामातंगा अच्छिद्दपसिणवागरणारयणकरंडगसमा कुत्तिआवणभूआ परवादियपमद्दा दुवालसंगिणो (प्रवाईहिं अणोकंता अण्णउतिथएहिं अणोद्धंसिजमाणा अपेगइया आयारधरा पा०) समत्तगणिपिडगधरा सव्वक्खरसण्णिवाइणो सव्वभासाणुगामिणो अजिणा जिणसंकासा जिणा इव अवितहं वागरमाणा संजमेणं तवसा अप्पाणं भावमाणा विहरति ।१६। तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतेवासी बहवे अणगारा भगवंतो ईरिआसमिआ भासासमिआ एसणासमिआ आदाणभंडमत्तनिक्खेवणासमिआ उच्चारपासवणखेलसिंघाणजल्लपारिद्वावणियासमिआ मणगुत्ता वयगुत्ता कायगुत्ता गुत्ता गुतिंदिया गुत्तबंभयारी अममा अकिंचणा(छिण्णगंथापा०)अग्गंथा छिण्णसोआ निरूवलेवा कंसपातीवमुक्कतोआ संखइवनिरंगणाजीवोविव अपडिहयगती जच्चकणगंपिव जातरूवा आदरिसफलगाविव पागडभावा कुम्मोइव गुत्तिदिआ पुक्खरपत्तंव निरुवलेवा गगणमिव|| निरालंबणा अणिलोइव निरालया चंदइव सोमलेसा सूरइव दित्ततेआ सागरोइव गंभीय विहगइव सव्वओ विष्पमुक्का मंदरइव अप्पकंपा सारयसलिलंव सुद्धहिअया खग्गिविसाणंव एगजाया भारंडपक्खीव अप्पमत्ता कुंजरोइव सोडिरा वसभोइव जायत्थामा सीहोइव दुद्धरिसा वसुंधराइव सव्वफासविसहा सुहुअहुआसणेइव तेअसा जलंता, नत्यि णं तेसिं णं भगवंताणं कत्थई पडिबंधे भवइ, से अपडिबंधे चउबिहे पं० २०-दओ खित्तओ कालओ भावओ, दवओणं सचित्ताचित्तमीसिएसु दव्वेसु (तं०-अंडएइ वा पोयाइ || औपपातिकमुपांग ॥
| १४ |
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyarmandir
वा उग्गहिएइ वा वग्गहिए वा जाणं जाणं दिसं इच्छंति तणं तंणं दिसं सूइभूया लघुभूया अणप्पगंथा विहरन्ति पा०) खेत्तओ|| गामे वा णयरे वा रण्णे वा खेत्ते वा ख्ले वा घरे वा अंगणे वा कालओ समए वा आवलियाए वा जाव अयणे वा अण्णतरे वा दीहकालसंजोगे भावओ कोहे वा माणे वा मायाए वा लोहे वा भए वा हासे वा० एवं तेसिंण भवइ, ते प अट्ठ गिम्हहेमंतिआणि मासाणि गामे एगराइआ गयरे पंचराइआ वासीचंदणसमाणकप्या समलेठुकंचणा समसुहदुक्खा इहलोगपरलोगअप्पडिबद्धा संसारपारगामी कम्मणिग्घायणढाए अब्भुट्ठिआ विहरंति ११७ तेसिं णं भगवंताणं एतेणं विहारेणं विहरमाणाणं इमे एआरूवे (जायामायावित्ती अदुत्तरं च णं पा०) अभितरबाहिरए तवोवहाणे होत्था तं०-अब्भितरए छविहे बाहिरएवि झविहे १९८१ से किं तं बाहिरए?, २ छविहे पं००-अणसणे ऊणो( अवमो )अरिया भिक्खाअरिया रसपरिच्चाए कायकिलेसे पडिसंलीणया, से किं तं अणसणे?,२ दुविहे पं० तं०-इत्तरिए अआवकाहिए अ. से किं तं इत्तरिए ?,२ अणेगविहे पं० २०-उत्थभत्ते छट्ठभत्ते अट्ठम्भत्ते दसमभत्ते बारसभत्ते चउद्दसभत्ते सोलसभत्ते अद्दमासिए भत्ते भासिए भत्ते दोमासिए भत्ते तेमासिए भत्ते चउमासिए भत्ते पंचमासिए भत्ते छम्मासिए भत्ते, से तं इत्तरिए, से किं तंआवकहिए?, २ दुविहे पं० २०-पाओवगमणे अभत्तपच्चक्खाणे असे किं तं पाओवगमणे?,२ दुविहे पं० २०-वाघाइमे अनिव्वाघाइमे अनियमा अपडिकम्मे, सेतं पाओवगमणे, से किं तं भत्तपच्चक्खाणे ?, २ दुविहे पं००-वाघइमे अनिव्वाधाइमे अणियमा सप्पडिकम्मे, से तं भत्तपच्चक्खाणे, सेतं
औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अणसणे, से किं तं ओमोअरिआ?, २ दुविहा पं० २०-दव्वोमोअरिआ य भावोमोअरिआ य. से किं तं दव्योमोअरिआ?. २ दुविहा|| पं० २०-उवगरणदव्योमोअरिआ य भत्तपाणादव्योमोअरिआ य, से किं तं उवगरणदव्योमोअरिआ ?, २ तिविहा पं० ०-एगे वत्थे|| एगे पाए चियत्तोवकरणसातिजणया, से तं उवगणदव्योमोअरिआ, से किं तं भत्तपाणदव्वो मोअरिआ?, २ अणेगविहा पं० २०अट्ठकुक्कुडिअंडगप्पमाणमेत्ते कवले आहारमाणे अप्पाहारे दुवालसकुक्कुडिअंडगप्पमाणमेत्ते कवले आहारमाणे अवड्ढोमोअरिआ सोलकुक्कुडिअंडगप्पमाणमेत्तेकवलेआहारमाणेदुभागपत्तोमोअरिआचउव्वीसकुक्कुडिअंडगप्पमाणमेत्तेकवले आहारमाणे पत्तोमोअरिआ एक्कतीसकुक्कुडिअंडगप्पमाममेत्ते कवले आहारमाणे किंचूणोमोअरिआ बत्तीसकुक्कुडिअंडगप्यमाणमेत्ते कवले आहारमाणेपमाणपत्ता, |एतो एगेणविधासेण ऊणयं आहारमाहारेमाणे समणे णिगंथे णो पकामरसभोईत्ति वत्तव्यं सिआ, से तं भत्तपाणादव्योमोअरिआ, से तंदव्योमोअरिआ, से किं तं भावोमोअरिआ?,२ अणेगविहा पं००-अपकोहे अप्पमाणे अप्पमाए अप्पलोहे अप्पसद्दे अप्पझंझे, से तं भावोमोअरिआ, से तं ओमोअरिआ, से किं तं भिक्खायरिया ?, अणेगविहा पं० तं०-दव्वाभिग्गहचरए खेत्ताभिग्गहचरए कालाभिग्गहचरए भावाभिग्गहचरए उक्खित्तचरए णिक्खित्तचरए उक्वित्तणिक्खित्तचरए णिक्खित्तउक्खित्तचरए वट्टिजमाणचरए साहरिजमाणचरए उवणीअचरए अवणीअचरए उवणीअअवणीअचरए अवणीअउवणीअचरए संसद्धचरए असंसद्धचरए तज्जातसंसद्धचरए अणायचरए मोणचरए दिट्ठलाभिए अदिट्ठलाभिए पुट्ठलाभिए अयुद्धलाभिए भिक्खालाभिए अभिक्खलाभिए अण्णगिलायए ॥ औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ओवणिहिए परिमितपिंडवाइए सुद्धेसणिए संखादत्तिए, से तं भिक्खायरिया से किं तं रसपरिच्चाए ?, २ अणेगविहे पं० तं०णिव्वि (य) तिए पणी अरसपरिच्चाए आयंबिलए आयामसित्थभोई अरसाहारे विरसाहारे अंताहारे पंताहारे लूहा (तुच्छा पा० )हारे, से तं रसपरिच्चाए, से किं तं कायकिले से ?, २ अणेगविहे पं० तं०-ठाणद्वितीए (ठाणाइए पा० ) उक्कुडुआसणिए पडिमट्ठाई वीरासणिए नेसज्जिए दंडायए लउडसाई (लगंडसाई पा० ) आयावर अवाउडए अकंडूअए अणिट्ठूहए ( धुयके समंसुलोमा पा० ) सव्वगायपरिकम्मविभूसविष्यमुक्के. से तं कायकिलेसे, से किं तं पडिलीणया ? २ चउव्विहा पं० तं० - इंदिअपडिसंलीणया कसायपडिसंलीणया जोगपडिसंलीणया विवित्तसयणासणसेवणया, से किं तं इंदियपडिसंलीणया ?, २ पंचविहा पं० तं०सोइंदियविसयपयार निरोहो वा सोइंदियविसयपत्तेसु अत्थेसु रागदोसनिग्गहो वा चक्खिंदिय० विसयपयार निरोहो वा चक्खिंदियविसयपत्तेसु अत्थेसु रागदोसनिग्गहो वा घाणिंदियविसयपयार निरोहो वा घाणिदियविसयपत्तेसु अत्थेसु रागदोसनिग्गहो वा जिब्भिदियविसयप्यार निरोहो वा जिब्भिदियविसयपत्तेसु अत्थेसु रागदोसनिग्गहो वा फासिंदियविसयपयार निरोहो वा फासिंदियविसयपत्तेसु अत्थेसु रागदो सनिग्गहो वा, से तं इंदियपडिसंलीणया, से किं तं कसायपडिसंलीणया ?, २ चउव्विहा पं० तं०- कोहस्सुदयनिरोहो वा उदयपत्तस्स वा कोहस्स विफलीकरणं माणस्सुदयनिरोहो वा उदयपत्तस्स वा माणस्स विफलीकरणं मायाउदयणिरोहो वा उदयपत्ताए वा मायाए विफलीकरणं लोहस्सुदयणिरोहो वा उदयपत्तस्स वा लोहस्स विफलीकरणं, से तं कसायपडि संलीणया, से किं तं जोगपडिसंलीणया ?, २ तिविहा
11 औपपातिकमुपांगं ।।
१७
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
पं० तं०-मणजोगपडिसंलीणया व्यजोगपडिलीणया कायजोगपडिसंलीणया, से किं तं मणजोगपडिलीणया ?, २ अकुसलमणणिरोहो वा कुसलमणउदीरणं वा, से तं मणजोगपडिलीणया, से किं तं वयजोगपडिसंलीणया ?, २ अकुसलव्यणिरोहो वा कुसलवयउदीरणं वा से तं वयजोगपडिसंलीणया, से किं तं कायजोगपडिसंलीणया ?, २ जण्णं सुसमाहिअपाणिपाए कुम्भोइव गुनिंदिए सव्वगायपडिलीणे चिट्ठड़, से तं कायजोगपडिलीणया, से किं तं विवित्तसयणासणसेवणया ?, २ जं णं आरामेसु उज्जाणेसु देवकुलेसु सभासु पवासु पणियगिहेसु पणिअसालासु इत्थीपसुपंडगसंसत्तिविरहियासु वसहीसु फासुएसणिज्जपीठफलगसेज्जासंथारगं उवसंपज्जित्ताणं विहरड़, से तं पडिलीणया, से तं बाहिरए तवे ।१९। से किं तं अभितरए तवे ?, २ छव्विहे पं० तं० - पायच्छित्तं विणओ वेयावच्चं सज्झाओ झाणं विउस्सग्गो, से किं तं पायच्छित्ते ?, २ दसविहे पं० नं० - आलोअणारिहे पडिक्कमणारिहे तदुभयारिहे विवेगारिहे विउस्सग्गारिहे तवारिहे छेदारिहे मूलारिहे अणवट्टप्पारिहे पारंचिआरिहे, से तं पायच्छित्ते से किं तं विणए ?, २ सत्तविहे पं० तं० णाणविणए दंसणविणए चरितविणए मणविणए वइविणए कार्याविणए लोगोवयारविणए, से किं तं णाणविणए ?, २ पंचविहे पं० नं० - आभिणिबोहियणाणविणए सुअ० ओहि० मणपज्जव० केवल०, से किं तं दंसणविणए?, २ दुविहे पं० तं०सुस्सूसणाविणए अणच्चासायणाविणए, से किं तं सुस्सूसणाविणए ?, २ अणेगविहे पं० नं० - अब्भुट्ठाणेइ वा आसणाभिग्गहेइ वा आसणम्पदाणेइ वा सक्कारेइ वा सम्माणेड़ वा किइकम्मेइ वा अंजलिपग्गहेइ वा एतस्स अणुगच्छणया ठिअस्स पज्जुवासणया ॥ औपपातिकमुपांगं ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
१८
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
गच्छंतस्स पडिसंसाहण्या, से तं सुस्सूसणाविणए, से किं तं अणच्चासायणाविणए ?, २ पणतालीसविहे पं० २०-अरहताणं अणच्चासायणया अहंतपण्णत्तस्स धम्मस्स अण आयरियाणं अण एवं उवझायाणं थेराणं कुलस्स गणस्स संघस्स किरिआणं संभोगिअस्स आभिणिबोहियणाणस्स सुअणाणस्स ओहिणाणस्स मणपज्जवणाणस्स केवलणाणस्स० एएसिं चेव भत्तिबहुमाणे एएसिं चेव वण्णसंजलणया, से तं अणच्चासायणाविणए, से किं तं चरित्तविणए ?, २ पंचविहे पं० २०-समाइअचरित्तविणए छेओवट्टावणिअ० परिहारविसुद्ध० सुहमसंपराय० अहक्खायचरित्तविणए, से तं चरित्तविणए, से किं तं मणविणए ?, २ दुविहे पं००-पसत्थमणविणए अपसत्यमणविणए, से किं त् अपसत्थमणविणए ?, २ जे अ मणे सावजे सकिरिए सकलसे कडुए णिठुरे फसे अण्हयको छेयरे भेयको परितावणरे उद्दवणकरे भूओवधाइए तहप्पगारं मणो णो पहारेजा, सेतं अपसत्थमणोविणए, से किं तं पसत्थमणोविणए ?, २ तं चेव पसत्यं णेयव्वं, एवं चेव वइविणओऽवि एएहिं पएहिंचेव णेअव्वो, से तं वइविणए, से किं तं कायविणए ?, २ दुविहे पं० २०-पसत्थकायविणए य अपसत्थकायविणए य, से किं तं अपसत्थकायविणए?,२ सत्तविहे पं०२०-अणाउत्तं गमणे अणाउत्तं ठाणे अणाउत्तं निसीदणे आणउत्तं तुअढणे अणाउत्तं उल्लंघणे|| अणाउत्तं पलंधणे अगाउत्तं सबिदियकायजोगजुंजणया, से तं अपसत्थकायविणए, से किं तं पसत्थकायविणए ?, २ एयं (त) चेव पसत्थंभाणियव्वं, से तं पसत्थकायविणए, से तं कायविणए, से किं तं लोगवयारविणए ?, २ सत्तविहे पं० २०-अब्भासवत्तियं ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू.सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shes Kailassagarsur Gyanmandir
परच्छंदाणुवत्तियं जहे क्यपडिकिरिया अत्तगवेसणया देसकालण्णुया सव्वद्वेसु अपडिलोम्या, से तं लोगोश्यारविणए, से तं विणए, से किं तं वेआवच्चे ?, २ दसविहे पं० २०-आयरियवेआवच्चे उवज्झाय० सेह० गिलाण तवस्सि० थे२० साहम्भि० कुल० गण संघवेआवच्चे, सेतं आवच्चे, से किं तं सज्झाए ?,२ पंचविहे पं००-वायणा पडिपुच्छणा परिअट्टणा अणुप्पेहा धम्मकहा, सेतं सज्झाए, से किं तं झाणे?, २ चविहे पं००-अज्झाणेरुद्दज्झाणे धम्मज्झाणे सुज्झाणे, अटुज्झाणे विहे पं० २०-अमणुण्णसंपओगसंपत्ते तस्स विष्पओगसतिसम्ण्णागए यावि भवइ, मणुण्णसंपओगसंपत्ते तस्स अविप्पओगस्सतिसम्॥गए आवि भवइ, आयंक संपओगसंपउत्ते तस्स विपओगसतिसमागए आवि भवइ, परिजुसियकामभोगसंपओगसंपउत्ते तस्स अविष्पओगसतिसमण्णागए आवि भवइ, अट्टस्स ण झाणस्स चत्तारि लक्खणा पं० २०कंदणया सोअणया तिप्पणया विलवणया, रूद्दज्झाणे चविहे पं० ०-हिंसाणुबंधी मोसाणुबंधी तेणाणुबंधी सारक्खणाणुबंधी, रुद्दस्सणं झाणस्स चत्तारि लक्खणा पं० २०-उस्सणादोसे बहुदोसे अण्णाणदोसे आमरणंतदोसे, धम्णज्झाणे चविहे चउप्पडोयारे पं० ०-आणाविजए अवायविजए विवागविजए संठाणविजए, धम्मस्सणं झाणस्स चत्तारि लक्खणा पं० २०-आणारुई णिसग्गरुई। उवएसरुई सुत्तरुई, धम्मस्स णं झाणस्स चत्तारि आलंबणा पं० २०-वायणा पुच्छाणा परियट्टणा धम्मकहा धम्मस्स णं झाणस्स चत्तारि अणुप्पेहाओ पं० २०-अणिच्चाणुप्पेही असरणाणुपेहा एगत्ताणुपेहा संसाराणुपेहा, सुक्कझाणे चव्विहे चउप्पडोआरे पं० 1 औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
तं०-पुहुत्तवियक्के सविआरी एगत्तवियक्के अविआरी सुहुमकिरिए अप्पडिवाई समुच्छिन्नकिरिए अणियट्टी, सुक्कस्स णं झाणस्स चत्तारि लक्खणा पं० नं० - विवेगे विउस्सग्गे अव्वहे असम्मोहे, सुक्कस्स णं झाणरस चत्तारि आलंबणा पं० तं० खंती मुत्ती अज्जवे मद्दवे, सुक्कस्स णं झाणस्स चत्तारि अणुप्पेहाओ पं० नं० - अवायाणुप्पेहा असुभाणुप्पेहा अणंतवत्ति आणुप्पेहा विष्परिणामाणुप्पेहा, से तं झामे, से किं तं विउस्सग्गे ?, २ दुविहे पं० नं० - दव्वविउस्सग्गे य भावविउस्सग्गे अ, से किं तं दव्वविउस्सग्गे ?, २ चउव्विहे पं० तं० - सरीरविउस्सग्गे गणविउस्सग्गे उवहिविउस्सग्गे भत्तपाणविउस्सग्गे, से तं दव्वविउस्सग्गे, से किं तं भावविउस्सग्गे ?, तिविहे पं० तं० - कसायविउस्सग्गे संसारविउस्सग्गे कम्मविउस्सग्गे, से किं तं कसायविउस्सग्गे?, २ चउव्विहे पं० नं० - कोहक सायविउस्सग्गे माण० माया लोह०, से तं कसायविउस्सग्गे, से किं तं संसारविउस्सग्गे?, चडव्विहे पं० नं० - णेरइअसंसार विउस्सग्गे तिरिय० मणु० देव०, से तं संसारविउस्सग्गे, से किं तं कम्मविउस्सग्गे ?, २ अट्ठविहे पं० तं० - णाणावरणिजकम्मविउस्सग्गे दरिसणावर णिज्ज० वेअणीअ० मोहणीय० आऊअ० णाम० गोअक० अंतरायकम्मविउस्सग्गे, से तं कम्मविउस्सग्गे, से तं भावविउस्सग्गे (२० । तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स बहवे अणगारा भगवंतो अप्पेगइआ आयारधरा जाव विवागसुअधारा (तत्थ तत्थ तहिं तहिं देसे देसे गच्छागच्छ गुम्मागुम्मिं फड्डाफड्डि पा० ) अप्पेगइआ वायंति अप्पेगइआ पडिपुच्छंति अध्पेगइया परियद्वंति अप्पेगइया अणुप्पेर्हति अप्पेगइआ अक्खेवणीओ विक्खेवणीओ संवेअणीओ णिव्वेअणीओ चउव्विहाओ कहाओ कहंति अप्पेगइया उड्ढजाणू । औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
२१
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
अहोसिरा झाणकोडोवगया संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणा विहरंति संसारभव्विग्गा भीआ जम्मणजर मरणकरणगंभीर दुक्खपक्खुब्भिअपउरसलिलं संजोगविओगवीची चिंतापसंगपसरि अवहबंधमहल्लविउलकल्लोलकलुणविलविअलोभकलकलंतबोलबहुलं अवमाणाफेणतिव्वखिंसणपुलंपुलप्पभू अरोगवे अणपरिभविणिवायफरु सधरिसणा समावडिअक ढिणकम्मपत्थर तरंगरंगंतनिच्चमच्च| भयतो अपठ्ठे कसायपायालसंकुलं भवसयसहस्सकलुसजलसंचयं पतिभयं अपरिमिअमहिच्छकलुसमतिवाउवेगउदधुम्ममाणदगरयर| यंधआवर फेणपर आसापिवासधवलं मोहमहावत्तभोगभममाणगुप्पमाणुच्छ लंतच्चोणियत्तपाणियपमायचंड बहुदुट्ठसावयसमाह उद्धायमाणपब्भार घोरकं दिमहारवरवंत भेरवरवं अण्णाणभमंतरमच्छ परिहत्य अणिहु तिंदियमहामगर तुरिअचरिअखो खुम्भमाणनच्यंतचवलचंचचलचलंत धुम्मंत जलसमूहं अरतिभयविसायसोगमिच्छत्तसेलसंकडं अणाइसंताणकम्मबंधणकिलेस चिक्खिल्लुसुदुत्तारं अमरनर तिरियनिरयगइगमणकुडिलपरिवत्तविउलवेलं चउरंतमहंतमणवदग्गं रुद्द संसारसागरं भीमदरिसणिज्जं तरंति धिइधणिअनिष्पकंपेण तुरियचवलं संवरवेरग्गतुंगकूवयसुसंपत्तेणं णाणसितविमलमूसिएणं सम्मत्तविसुद्धलद्धणिजामरणं धीरा संजमपोएण सीलकलिआ पसत्थज्झाणतववायपणोल्लिअपहाविएणं उज्जमववसायग्गहियणिउज्जरणजयणउवओगणाणदंसणविसुद्धव्य ( प्र० २) भंडभरिअसारा जिणवरववयणोवदिट्ठमग्गेणं अकुडिलेणं सिद्धिमहपट्टणाभिमुहा समणवर सत्यवाहा सुसुइसुसं भाससुपण्हसासा, गामे एगरायं णगरे पंचरायं दूइज्जन्ता जिइंदिया णिम्भया गयभया सचित्ताचित्तभीसिएस द्दव्वेसु विरागयं ॥ औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
२२
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
-
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyarmandir
गया संजया विश्या मुत्ता लहुआ णिस्वकंखा साह णिहुआ चरंति धम्म १२१॥ तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स बहवे|| असुरकुमार देवा अति पाउभवित्था कालमहाणीलसरिसणीलगुलिअगवलअयसिकुसुमपगासा विअसिअसयवत्तमिव पत्तलनिम्मलईसिसितरत्ततंबणयणा गरुलायतउज्जुतुंगणासा उवचिअसिलप्पवालबिंबफलसण्णिभाहरोहा पंडुरससिसकलविमलणिभ्मलसंखगोक्खीरफेणदगरयमुणालियाधवलदंतसेढी हुयवहणिद्धंत्धोयतत्ततवणिजरत्ततलतालुजीहा अंजणघणकसिणरुयगरमणिजणिद्धकेसा वामेगकुंडलधरा अद्दचंदणाणुलित्तगत्ता ईसिंसिलिंधपुष्फगासाई सुहमाइं असंकिलिहाई वत्थाई पवरपरिहिया वयं च पढम समतिकता बितिअं च वयं असंपत्ता भरे जोव्वणे वट्टमाणा तलभंगयतुडिंअपवरभूसणनिम्मलमणिरयणमंडिअभुआ दसमुद्दामंडिअग्गहत्था चूलामणिचिंधगया सुरूवा महिड्ढिा सुरूवा महिड्ढिआ महज्जुतिआ महबला महायसा महासोक्खा महाणुभागाहारविराइतवच्छा कडगतुडिअथंभिअभुआअंगयकुंडलमट्टगंडतलकण्णपीढधारी विचित्तवत्थाभरणाविचित्तमालामलिमउडा कल्लाणक्यपवरवत्थपरिहिया कल्लाणक्यपवरमलाणुलेवणा भासुरबोंदी पलंबवणमालधारा दिव्वेणं वण्णेणं दिव्वेणं गंधेणं दिव्वेणं रूवेणं दिव्वेणं फासेणं दिव्वेणं संघाए(घयणे)णं दिव्वेणं संठाणेणं दिव्वाए इड्ढीए दिव्वाए जुत्तीए दिव्वाए पभाए दिव्वाए छायाए दिव्वाए अच्चीए दिव्वेणं तेएणं दिव्वाए लेसाए दस दिसाओ उज्जोवेमाणा पभासेमाणा समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिअं
आगम्भागम्म समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयहिणं प्याहिणं रेन्ति त्ता वंदंति णमंसंति त्ता पच्चासणे णाइदूरे सुस्सूसमाणा In औपपातिकमुपांग ॥
| २३ ]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
णमंसमाणा अभिमुहा विणएणं पंजलिउडा पज्जुवासंति |२२| तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स बहवे असुरिंदविज्जआ भवणवासी देवा अंतियं पाउब्भवित्था नागपइणो सुवण्णा विज्जू अग्गीआ दीवा उदही दिसाकुमारा य पवणा थणिआ य भवणवासी नागफडागरुलवयरपुण्णकल्स (संकिण्णउफेस० पा० ) सीहहयगयमगरमउडवद्धमाणणिजुत्तविचित्तविधगया सुरूवा महिड्ढिया सेसं तं चेव जाव पज्जुवासंति ।२३। तेणं कालेणं समणस्स भगवओ महावीरस्स बहवे वाणमंतरा देवा अंतिमं पाउम्भवित्था पिसाया भूआ य जक्खरक्खसकिंनर किंपुरिस भुअगवइणो अ महाकाया गंधव्वणिकाय ( प्र०पड़ )गणा णिउणगंधव्वगीतरइणो अणपण्णि अपणपण्णिअइसिवादी अभू अवादी अकं दियमहा कंदिआ य कुहंड पयए य देवा चंचलचवलचित्तकीलणदवपिआ गंभीरहसि अभणी अपी अगी अणच्चणरई वणमाला मेलमउड कुंडलसच्छं दविउव्वि आहरणचारु विभूसणधरा सव्वोउयसुरभि - कुसुमसुरहयपलंबसोभंतकंतविअसंतचित्तवणमालरइ अवच्छा कामगमी कामरूवधारी णाणाविहवण्णरागवरवत्थचित्तचिल्लियणीयंसणा विविह देसीणे वत्थगहि अवेसा पमुइअकं दम्पक लहके लिकोलाहलम्पिआ हासबोलके लिबहुला अणेगमणिरयणविविहणिजुत्तविचित्तचिंधगया सुरूवा महिड्ढिआ जाव पज्जुवासंति (२४| तेणं कालेणं समणस्स भगवओ महावीरस्स जोइसिया देवा अंतिअं पाउम्भवित्था विहस्सतिचंदसूरसुक्कसणिच्चरा राहू धूमकेतू बुहा य अंगारका य तत्ततवणिज्जकणगवण्णा जे गहा जोइसभि चारं चरंति केऊ अ गइरहुआ अट्ठावीसविहा य णक्खत्तदेवगणा णाणासंगणसंठियाओ पंचवण्णाओ ताराओ टिअलेस्सा चारिणो । औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
२४
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अ अविस्साममंडलगती पत्तेयं णामंकपागडियचिंधमउडा महिड्ढिया जाव पजुवासंति २५ तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स वेमाणिया (सामाणियतायत्तीससहिया सलोगपालअगमहिसिपरिमाणिअअप्परक्खेहिं संपरिवुडा देवसहस्साणुजाया मग्गेहिं प्यएहिं समणुगम्मतसस्सिरीया देवसंघजयसद्दकयालोया तरुणदिवागरकातिरेगप्पहे हिं मणिकणगरयणघडियजालुजलहेमजालपेतपरिगएहिंसपयरवरमुत्तदामलंबंतभूसणेहिंपचलियघंटावलिमहरसहवंसतंतीतलतालगीयवाइयरवेणंहद्वतुट्ठमणसा सेसावियप्पवरविमाणाहिवा० इत्यादिपा०)देवाअंतिअंपाउब्भवित्थासोहम्मीसाणसणंकुमारमाहिंदबंभलंतकमहासुक्कसहस्साराणयपाणयारणअच्चुयवई पहिट्ठा देवा जिणदंसणुस्सुगागमणजणियहासा पालकपुष्पकसोमणससिरिवच्छणंदिआवत्तकाभगमपीईगममणोगमविमलसव्वओभणामधिज्जेहिं विमाणेहिं ओइण्णा वंदका जिणिदं भिगमहिसवराहछगलदुरहयगयवइभुअगखग्गिउसभंकविडिभपागडियचिंधमउहापसिढिलवरमउडतिरीडधारी कुंडलउज्जोविआणणामउडदित्तसिरयारत्ताभा परमपम्हगोरा सेया सुभवण्णगंधफासा उत्तमविविणो विविहवत्थगंधमल्लधरा महिड्ढिआ महज्जुतिआ जाव पंजलिउडा पज्जुवासंति २६ तए णं चंपाए नयरीए सिंघाडगतिगचक्कचच्चरचउम्मुहमहापहपहेसु महया जणसहेइ वा जणवूहेइ वा (जणवाएइ वा जणुल्लावेइ वा पा०) जणबोलेइ वा जणकलकलेइ वा जणुम्मीति वा जणुकलियाइ वा जणसन्निवाएइ वा बहुजणो अण्णमण्णस्स एवमाइक्खइ एवं भासद एवं पण्णवेइ एवं परूवेई एवं खलु देवाणुप्पिया ! समणे भगवं महावीरे आदिगरे तित्थगरे सयंसंबुद्धे पुरिसुत्तमे जाव ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संपाविउकामे पुव्वाणुपुव्विं चरमाणे गामाणुगामं दूइज्जमाणे इहभागए इह संपत्ते इह समोसढे इहेव चंपाए णयरीए बाहिं पुण्ण भद्दे चेइए अहापडिरूवं उग्गहं उग्गण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरड़, तं महम्फलं खलु भो देवाणुम्पिया ! तहारूवाणं अरहंताणं भगवंताणं णामगोअस्सवि सवणताए, किमंग पुण अभिगमवंदणणमंसणपडिपुच्छणपजुवासणयाए?, एक्कस्सवि आयरियस्स धम्मिअस्स सुवयणस्स सवणताए ?, किमंग पुण विउलस्स अत्थस्स गहणयाए ?, तं गच्छामो णं देवाणुप्पिया ! समणं भगवं महावीरं वंदामो णमंसामो सक्कारेमो सभ्माणेमो कल्लाणं मंगलं देवयं चेइअं (विणएणं) पज्जुवासामो, एतं णे पेच्चभवे (इहभवे य पा० ) हियाए सुहाए खमाए निस्सेअसाए आणुगामिअत्ताए भविस्सइत्तिकट्टु बहवे उग्गा उग्गपुत्ता भोगा भोगपुत्ता एवं दुपडोआरेणं राइण्णा ( इक्खागा नाया कोरव्वा पा० ) खत्तिआ माहणा भडा जोहा पसत्थारो मल्लई लेच्छई लेच्छइपुत्ता अण्णे य बहवे राईसर तलवरमाडंबियको डुबि अइब्भसेट्ठिसेणावइसत्थवाहपभितओ अप्पेगइआ वंदणवत्तिअं अप्पेगइआ पूअणवत्तिअं एवं सक्कारवत्तियं सम्माणवत्तियं दंसणवत्तियं कोऊहलवत्तियं अप्पेगइआ अट्ठविणिच्छयहे अस्सुयाई सुणेस्सामो सुयाई निस्संकियाई करिस्सामो अप्पेगइआ अट्ठाई हेऊई कारणाई वागरणाई पुच्छिस्सामो अम्पेगइआ सव्वओ समंता मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारिअं पव्वइस्सामो अप्पे पंचाणुवइयं सत्तसिक्खावइयं दुवालसविहं गिहिधम्मं पडिवज्जिस्सामो अप्पेगइआ जिणभत्तिरागेणं अप्पेगइआ जी अमे अंतिकटु व्हाया कयबलिकम्मा कयकोऊयमंगलपायच्छित्ता ( पाउच्छोलणधोया पा० ) सिरसाकंठेमालकडा आविद्धमणिसुवण्णा । औपपातिकमुपांगं ॥
२६
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
कप्पियहार ऽद्धहार तिसर यपालंबलंबमाणक डिसुत्तयसुकसोहाभरणा पवरवत्थपरिहिया चंदणोलित्तगायसरीरा अप्पेगइआ हयगया एवं गयगया रहगया ( जाणजुग्गजंपाणगिल्लिथिल्लि०पा० ) सिबियागया संदभाणियागया अप्पेगइआ पायविहार चारिणो पुरिसवग्गुरापरिक्खित्ता (वग्गावग्गि गुम्मागुम्मिं पा० ) महया उक्किडिसीहणायबोलकलकलर वेणं पक्खुभि अमहासमुद्दर व भूतंपिवकरेमाणा (पायदद्दरेणं भूमिं कंपेमाणा अंबरतलमिव फोडेमाणा एगदिसिं एगाभिमुहा पा० ) चंपाए णयरीए मज्झंमज्झेणं णिग्गच्छंति त्ता जेणेव पुण्णभद्दे चेइए तेणेव उवागच्छंति ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अदूरसामंते छत्ताईए तित्थयराइसेसे पासंति ता जाणवाहणाई ठावइंति (विटुब्भंति पा० ) ता जाणवाहणेहिंतो पच्चोरुहंति ना जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छंति त्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयहिणं पयाहिणं करेंति ना वंदति णमंसंति त्ता णच्चासण्णे णाइदूरे सुस्सूसमाणा णमंसमाणा अभिमुहा विणएणं पंजलिउडा पज्जुवासंति (जाणाई मुयंति वाहणाई विसज्जेति पुण्फतंबोलाइयं आउहमाइयं सच्चित्तालंकारं पाहणाओ य एगसाडियं उत्तरासंगं, आयंता चोक्खा परमसुईभूया अभिगमेणं अभिगच्छंति, चक्खुप्फासे०, मणसा एगत्ति भावकरणेणं, सुसमाहिपसंतसाहरियपाणिपाया अंजलिमउलियहत्था, एवमेयं भंते! अवितहमेयं असंदिद्धमेयं इच्छियमेयं पडिच्छियमेयं इच्छियपडिच्छियमेयं सच्चे णं एसमट्ठे, माणसियाए तच्चित्ता तम्मणा तल्लेस्सा तयज्झवसिया तत्तिव्वज्झवसाणा तदम्पियकरणा तयट्ठोवउत्ता तब्भावणाभाविया एगमणा अणन्त्रमणा जिणवयणधम्माणुरागरत्तमणा वियसियवर कमलनयणवयणा, समोसरणाइं । औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
२७
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jan Aradhana Kendra
www.kobairthorg
Acharya Shes Kailassagarsur Gyanmandir
|गवेसह आगंतारेसु वा आरामागारेसु वा आएसणेसु वा आवसहेसु वा पणियगेहेसुवा पणियसालासु वा जाणगिहेसु जाणसालासु कोडागारेसु सुसाणेसु सुन्नागारेसु परिहिंडमाणे परिधोलेमाणे पा०) २७ तए णं से पवित्तिवाउए इमीसे कहाए लद्धढे समाणे हद्वतुढे जाव हियए हाए जाव अप्पमहग्धाभरणालंकिअसरीरे सयाओ गिहाओ पडिणिक्खमइ सयाओ गिहाओ पडिणिक्खमइत्ता चंपाणयरि मझंमन्झेणं जेणेव बाहिरिया सब्वेव हेछिल्ला वत्तव्वया जाव णिसीयइ त्ता तस्स पवित्तिवाउअस्स अद्धत्तेरससयसहस्साई पीइदाणं दलयति त्ता सकारेइ सम्माणेत्ता पडिविसज्जेइ २८)तए णं से कूणिए राया भंभसारपुत्ते बलवाउअंआमतेइत्ता एवं०-खिय्यामेव भो देवाणुप्पिआ! आभिसेवं हस्थियणं पडिष्पेहि, हयगयरहपवरजोहकलिअंच चाउरंगिणिं सेणं सण्णाहेहि, सुभद्दापमुहाण य देवीणं बाहिरियाए उवट्ठाणसालाए पाडिएकपाडिएक्काई जत्ताभिमुहाई जुत्ताई (जुग्गाई पा०) जाणाई उवट्ठवेह, चंपं णयरि सभितरवाहिरिअंआसित्त (सम्मजिओवलित्तं सिंघाडगतिगचउचच्चरचउम्मुहमहापहपहेसुपा०) सित्तसित्तसुरइयसम्मट्ठदुरत्यंतरावणवीहियं मंचाइमंचकलिअंणाणाविहरागउच्छियज्झयपडागाइपडागमंडिअंलाउल्लोइयमहियं गोसीससरसरत्तचंदणजावगंधवट्टिभूअं करेह कारवेह त्ता एअमाणत्तिअंपच्चप्पिणाहि निजाइस्सामि समणं भगवं महावीरं अभिवंदए ।२९। तए णं से बलवाउए कूणिएणं रण्णा एवं वुत्ते समाणे हद्वतुजावहिए करयलपरिग्गहिअंसिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कटु एवं सामित्ति आणाए विणएणं वयणं पडिसुणेइत्ता हस्थिवाउअंआमतेइत्ता एवं व-खिय्यामेव भो देवाणुप्पिआ! कूणिअस्सरण्णो भंभसारपुत्तस्स आभिसेकं हथियणं ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
| २८ ।
For Private and Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
|पडिप्पेहि हयगयरहपवरजोहकलियं चाउरंगिणिं सेणं सण्णाहेहित्ता एअमाणत्तिपच्चप्पिणाहि, तए णं से हत्थिवाउए बलवाउअस्स एअमटुंसोच्चाआणाएविणएणवयणंपडिसुणेइत्ताछेआयरियउवएसमइविकप्पणाविकप्पेहिंसुणिउणेहिं उजलणेवत्थहत्थपरिवत्थिों सुसज वश्मि असण्णद्धबद्धकवड्यउप्पीलियकच्छवच्छगेवेयबद्धगलवरभूसणविरायंत अहियतेअजुत्तं (सललिअ पा०) वरणपूरविराइअंपलंबउच्चूलमहुअर (विरइयवरणपूरसललियपलंबावचूलचामरोक्कर पा०)कयंध्यारं चित्तपरिच्छेअपच्छयं (सचावसर पा०) पहरणावरणभरिअजुद्धसजं सच्छत्तं सज्झ्यं सघंट सपडागं पंचामेलअपरिमंडिआभिरामं ओसारियजमलजुअलघंट विजुपिणद्धंव कालमेहं उप्पाइयपव्वयंव चंकमंतं (सक्खं पा०) मत्तं गुलगुलंतं (महामेघंव पा०) मणपवणजइण (सिग्ध पा०) वेगं भीमं संगामियाओजं आभिसेकं हथियणं पडिप्पइ त्ता हयगयरहपवरजोहकलियं चाउरंगिणिं सेणं सण्णाहेइ त्ता जेणेव बलवाउए तेणेव उवागच्छइ त्ता एअमाणतिरं पच्चप्पिणइ, तए णं से बलवाउए जाणसालिअं सहावेइ त्ता एवं व०-खिप्पामेव भो देवाणुप्पिआ! सुभद्दापमुहाणं देवीणं बाहिरियाए उवट्ठाणसालाए पाडिएकपाडिएक्काई जताभिमुहाई जुत्ताई जाणाई उवट्ठवेह ताएअमाणत्तिअंपच्चप्पिणाहि, तए णं से जाणसालिए बलवाउअस्सएअमटुं आणाए विणएणंवयणं पडिसुणेइत्ताजेणेव जाणसाला तेणेव उवागच्छइ त्ता जाणाई पच्चुवेक्खेइ त्ता जाणाई संपमज्जेइ त्ता जाणाई संवटेइ त्ता जाणाई णीणेइ त्ता जाणाणं दूसे पवीणेइ त्ता जाणाई समलंकरेइ त्ता जाणाई वरभंडमंडियाई रेति त्ता जेणेव वाहणसाला तेणेव उवागच्छइ त्ता वाहणाई पच्चुवेक्खेड़ | औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyarmandir
त्ता वाहणाई संपमजइ त्ता वाहणाई णीणेइ त्ता वाहणाई अफालेइ त्ता दूसे पवीणेइ त्ता वाहणाई समलंकरेइ त्ता वाहणाई वरभंडकमंडियाई करेइत्ता वाहणाई जाणाइंजोएइत्ता पओदलट्ठि पओअधरे असंमंआडहइ त्ता वट्टमग्गंगाहेइत्ता जेणेव बलवाउए तेणेव उवागच्छइ त्ता बलवाउअस्स एअमाणत्तिअं पच्चप्पिणइ, तए णं से बलवाउए णयरगुत्तिए आमंतेइ त्ता एवं व०-खिप्पामेव भो देवाणुप्पिया! चंपं णयरिं सभितरबाहिरियं आसित्त जाव कारवेत्ता एअमाणत्तिअं पच्चप्पिणाहि, तए णं से एयरगुत्तीए बलवाउअस्स एअमंटुं आणाए विणएणं पडिसुणेइत्ता चंपंणयरिं सब्भितरबाहिरियं आसित्त जाव कारवेत्ता जेणेव बलवाउए तेणेव उवागच्छइत्ता एअमाणत्तिअंपच्चप्पिणइ, तए णं से बलवाउए कोणिअस्सरण्णो भंभसारपुत्तस्स आभिसेकं हत्थिरयणं पडिपिअं पासइ हयगय जाव सण्णाहिअंपासइ सुभद्दापमुहाणं देवीणं पडिजाणाई उवट्ठविआई पासइ चंपंणयरिं सब्भितरजाव गंधवट्टिभूअं कयं पासइ त्ता हतुद्वचित्तमाणदिए पीअमणे जाव हिअए जेणेव कूणिए राया भंभसारपुत्ते तेणेव उवागच्छइ त्ता करयलजाव एवं व०-कप्पिए णं देवाणुप्पियाणं आभिसिक्के हत्थिरयणे हयगयपवरजोहकलिआ य् चाउरंगिणी सेणा सण्णाहिआ सुभद्दापमुहाणं चदेवीणं बाहिरियाए अउवट्ठाणसालाएं पाडिएकपाडिएक्काई जत्ताभिमुहाई जुत्ताई जाणाई उवट्ठावियाई चंपायरी सल्भितरबाहिरिया आसित्तजाव गंधवट्टिभूआ क्या तं निजतुणं देवाणुप्पिया! समणं भगवं महावीरं अभिवंदा ३०तए णं से कूणिए राया भंभसारपुत्ते बलवाउअस्स अंतिए एयमढे सोच्चा णिसम्म हट्ठतुटुआवहिअए जेणेव अदृणसाला तेणेव उवागच्छइ त्ता अट्टणसालं अणुपविसइ ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
त्ता अगवायामजोग्गवग्गणवामद्दणमल्लजुद्धकरणेहिं संते परिस्ते सयपागसहस्सपागेहिं सुगंधतेल्लमाइएहिं दप्पणिज्जेहिं मयणिज्जेहिं बिंहणिज्जेहिं सव्विदियगायपल्हायणिज्जेहिं अब्भंगेहिं अब्भंगिए समाणे तेल्लचम्मंसि पडिपुण्णपाणिपायसुकुमालकोमलत लेहिं पुरिसेहिं छेएहिं दक्खेहिं पत्तद्वेहिं कुसलेहिं मेहावीहिं निउणसिप्पोवगएहिं अब्भंगणपरिमद्दणुव्वलणकरणगुणणिम्माएहिं अट्ठिसुहाए मंससुहाए त्यासुहाए रोमसुहाए चउव्विहाए संवाहणाए संवाहिए समाणे अवगयखे अपरिस्समे अट्टणसालाउ पडिणिक्खमइ ता जेणेव मज्जणघरे तेणेव उवागच्छइ ना मज्जणघरं अणुपविसइ त्ता समुत्त ( समन्त० पा० )जालाउलाभिरामे विचित्तमणिरयणकुट्टिमतले रमणिजे व्हाणमंडवंसि णाणामणिरयणभत्तिचित्तंसि ण्हाणपीढंसि सुहणिसणे सुद्धोदएहिं गंधोदएहिं पुप्फोदएहिं सुहोदएहिं पुण्णेो कल्लाणगपवरमज्जणविहीए मज्जिए तत्थ को असएहिं बहुविहेहिं कल्लाणगपवरमज्जणावसाणे पम्हलसुकुमालगंधकासाइयलूहि अंगे सरससुर हिगोसीसचंदणाणुलित्तगत्ते अहयसुमहग्घदूसरयणसुसंवुए सुइमालावण्णगविलेवणे आविद्धमणिसुवण्णे कंप्पियहारद्धहारतिसरयपालंबलंबमाणक डिसुत्तसुकयशोभे पिणद्धगेविजे अंगुलिजगल लियगल लियकयाभरणे वरकड गतुडियथंभिअभुए अहियरूवसस्सिरीए (मुद्दिआपिंगलं गुलिए कुंडल पा० ) उज्जो विआणणे मउडदित्तसिरए हारोत्थयसुकयरइयवच्छे पालंबलंबमाणपडसुक्यउत्तरिज्जे णाणामणिकणगरयणविमलमहरिहणिउणोवि अमिसिमिसंतविरइयसुसिलिट्ठविसिट्ठलट्ठ आविद्धवीरवलए, किं बहुणा?, कम्परुक्खए चेव अलंकियविभूसिए णरवई सकोरंटमल्लदामेणं छत्तेणं धरिज्जमाणेणं (अब्भपडलपिंगलुज्जलेण अविरलसमसहिय। औपपातिकमुपांगं ॥
३१
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चंदमंडलसमप्पभेणं
मंगलस्यभत्तिच्छेयविचित्तियखिखिणिमणिहेमजालविरइयपरिगयपेरंतकणगघंटियापयलियकिणिकिणित
सुइसुह सुमहर सद्दालसोहिएणं सम्पयरवरमुत्तसमलंबंत भूसणेणं नरिंदवामप्यमाणरुंदपरिमंडलेणं सीयायववायवरिसविसदो सनासणेणं तमरयमलबहलपडलधाडणष्पभाकरेणं उउसुह सिवच्छायसमणुबद्धेणं वेरु लियदंडसज्जिएणं वइरामयवत्थिनिउणाजोइय अट्टसहस्सवरकंचणसला गनिम्मिएणं सुनिम्मलरययसुच्छएणं निउणोवियमिसिमिसितमणिरयण सूरमंडल वितिभिरकरं निग्गयग्गपडिहयपुण्रर विपच्चायडंतचंचलमिरिइकवयं विणिम्मुयंतेणं सपडिदंडेणं धरिजमाणेणं आयवत्तेणं विरायंते पा० ) चञ्चामरवालवीजियंगे ( चउहि य ताहि य) पवरगिरिकुहरविचरणसुमुइयनिरु वहयचमर पच्छिमसरीरसंजायसंगयाहिं अमलियसियकमलविमलुज्जलियर ययगिरिसिहर विमलससिकिरणसरिसकलधोयनिम्मलाहिं पवणाहयचवलललियतरं गहत्थन च्वं तवी इपसरियखीरोदगपवर सागरु प्पूरचंचलाहिं माणससर परिसर परिचियावासविसयवेसाहिं कणगगिरिसिह र संसियाहिं उवइयउप्पइयतुरियचवलजइणसिग्घवेयाहिं हंसवधूयाहिं चेव कलिए णाणामणिकणगरयणविमलमहरिहत्वणिज्जुज्जलविचित्तदंडाहिं चिल्लियाहिं नरवइसिरिसमुदयपगासणकरीहिं वरपट्टणुग्गयाहिं | समिद्धरायकुलसेवियाहिं कालागुरुपवर कुंदुरुक्कतुरुक्कवरवण्णवासगंधुद्धयाभिरामाहिं सललियाहिं उभओपासंभि उक्खिप्पमाणाहिं चामराहिं सुहसीयलवायवीइयंगे पा० ) मंगलजयसद्दकयालोए मज्जणघराओ पडिनिक्खमइ ता अणेगगणनायगदंडनायगराईसरत लवरमाडंबियको डुंबियइब्भसेट्ठिसेणावइसत्यवाहदू असंधिवाल सद्धिं संपरिवुडे धवलमहामेहणिग्गएइव गहगणदिष्पंतरिक्खतारागणाण
। औपपातिकमुपांगं ॥
३२
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyarmandir
मझेससिव्वपिअदंसणेणरवई जेणेव बाहिरिआउवट्ठाणसालाजेणेवआभिसेक्के हत्थिरयणे तेणेवउवागच्छइत्ताअंजणगिरिकूडसण्णिभं|| गयवई गरवई दुरूढे, तए णं तस्स कूणियस्सरण्णो भूभसारपुत्तस्स आभिसिकं हथियणं दुरूढस्स समाणस तप्पढम्याए इमे अट्ठमंगलया पुरओ अहाणुपुव्वीए संपद्विआ, तं०-सोवत्थियसिरिवच्छणंदिआवत्तवद्धमाणकभद्दासणकलसमच्छदप्पा, तयाऽणंतरं चणं पुण्णकलसभिंगारं दिव्वा य छत्तपडागा सचामरा सणरइअआलोअदरिसणिज्जा वाउद्भूयविजयवेजयंती उस्सिआ गगणतलमणुलिहंती पुरओ अहाणुपुवीए संपट्ठिआ, तयाऽणंतरं च णं वेरुलियभिसंतविमलदंडं पलंबकोरंटमल्लदामोवसोभियं चंदमंडलणिभं समूसिअविमलं आयवत्तपवरं सीहासणं वरमणिरयणपादपीढं सपाउआजोयसमाउत्तं बहु(दासीदास पा० )किंककम्मरपुरिसपायत्तपरिक्खित्तं पुरओ अहाणुपुवीए संपद्वियं, त्याऽणंतरं बहवे असिग्गाहा लडिग्गाहा कुंतग्गाहा चावग्गाहा चामरग्गाहा पासग्गाहा पोत्थ्यगाहा फलकग्गाहा पीढग्गाहा वीणग्गाहा कूडग्गाहा हडप्पग्गाह। पुरओ अहाणुपुवीए संपद्विआ, तयाऽणंतरं बहवे डंडिणो मुंडिणो सिहंडिणो जडिणो पिंछिणो हासका डमरकरा चाडुका वादका कंदपकरा दवका कोकुइआ किट्टि(त्ति)का वायंता गायंता हसंता गच्चंता भासंता सावेंता रक्खंता (पविता पा०) आलोंअंच करेमाणा जय २ सहं पउंजमाणा पुरओ अहाणुपुवीए संपढिआ, ('असिलट्ठिकुंतचावचामरपासे य फलगपोत्थे यो वीणाकूडग्गाहे तत्तो य हडप्फगाहे य॥१॥दंडी मुंडी सिहंडी पिच्छी जडिणो यहासकिड्डा यादवकाराचडुकारा कंदप्पिय कोकुइय गाहा॥२॥ गायंता वायंता नच्चंता ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyarmandir
तह हसंत हासिंतासावेंता रावेंता आलोयजयं पउंजंता॥३॥पा०) त्याऽणंतरं जच्चाणं तमलिहायणाणं (वरमल्लिभासणाणं पा०)|| हरिमेलामउलमल्लियच्छाणं चंचुच्चियललिअपुलियचलचवलचंचलगईणं लंघणवग्गणधावणधोरणतिवईजइणसिक्खिअगईणं ललंतलामगललायवरभूसणाणं मुहभंडगउच्चूलगथासगअहिलाणचामरगण्डपरिमंडियकडीणं किंकरवरतरुणपरिग्गहिआणं अट्ठसयं वरतुरगाणं पुरओ अहाणुपुवीए संपट्ठियं, तयाऽणतरं च णं इसीदंताणं ईसीमत्ताणं ईसीतुंगाणं ईसीउच्छंगविसालधवलदंताणं कंचणकोसीपविट्ठदंताणं कंचणमणिरयणभूसियाणं वरपुरिसारोहग (सुपा०) संपउत्ताणं अट्ठसयं गयाणं पुरओ अहाणुपुवीए संपट्ठियं, त्याऽणंतरं सच्छताणं सज्झ्याणं सघंटाणं सपडागाणं सतोरणवराणं सणंदिघोसाणं सखिखिणीजालपरिक्खित्ताणं हेमवयचित्ततिणिसकणकणिजुत्तदारुआणं कालायससुक्यणेमिजंतकम्माणं सुसिलिढवत्त (सुसंविद्धचक्क पा०) मंडलधुराणं आइण्णवरतुरग सुसंपउत्ताणं कुसलनच्छेअसारहिसुसंपग्गहिआणं ( हेमजालगवक्खजालखिखिणिघंटाजालपरिक्खित्ताणं पा० ) बत्तीसतोणपरिमंडिआणं सक्कडवडेंसकाणं सचावसरपहरणावरणभरिअजुद्धसज्जाणं अट्ठसयं रहाणं पुरओ अहाणुपुव्वीए संपद्वियं तयाऽणंतरं च णं असिसत्तिकोततोमरसूललउडभिंडिमालधणुपाणिसजं पायत्ताणीयं (सन्नद्धबद्धवम्मियकवइयाणं पा०) पुरओ अहाणुपुचीए संपट्ठिअं, तए णं से कूणिए राया हारोत्थयसुकयरइयवच्छे कुंडलउज्जोविआणणे मउडदित्तसिरए णरसीहे णरवई गरिदै णरवसहे मणुअरायवसभक्ष्ये अब्भहिअरायतेअलच्छीए दिप्यमाणे हस्थिक्खंधवरगए सकोरंटमल्लदामेणं छत्तेणं धरिजमाणेणं ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित ||
For Private and Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
सेअवरचामराहिं उदधुव्वमाणीहिं २ वेसमणोचेव णरवई अमरवईसण्णिभाए इड्ढीए पहियकित्ती हयगयर ह पवर जोह कलियाए चाउरंगिणीए सेणाए समणुगम्यमाणमग्गे जेणेव पुण्ण भद्दे चेइए तेणेव पहारित्थ गमणाए, तए णं तस्स कूणिअस्स रण्णो भंभसारपुत्तस्स पुरओ महंआसा आसधरा ( वरा पा० ) उभओ पासिं णागा णागधरा पिटुओ रहसंगेली, तए णं से कूणिए राया भंभसारपुत्ते अब्भुग्गयभिंगारे पग्गहियतालियंटे उच्छियसे अच्छत्ते पवीइअवालवीयणीए सव्विड्ढीए सव्वजुत्तीए सव्वबलेणं सव्वसमुदएणं सव्वादरेणं सव्वविभूईए सव्वविभूसाए सव्वसभमेणं सव्वपुप्फगंधवासमल्लालंकारेणं (सव्वसंभमेणं पगईहिं नाय(ड) गेहिं तालायरे हिं सव्वोरोहेहिं सव्वपुष्पवत्थगन्धमल्लालंकारविभूसाए पा० ) सव्वतुडिअसद्दसण्णिणाएणं महया इड्ढीए महया जुत्तीए महया बलेणं महया समुदएणं महया वरतुडिअजमगसमगप्पवाइएणं संखपणवपडह भेरिझल्लरिखर मुहिहुडुक्क मुरवमु अंगदुंदुभिणिग्घोसणाइयरवेणं चंपाए णयरीए मझंमज्झेणं णिग्गच्छइ । ३१ । तए णं कूणि अस्स रण्णो चंपानगरिं मज्झमज्झेणं णिग्गच्छमाणस्स बहवे अत्थत्थिया कामत्थिया भोगत्थिया किब्बिसिआ करोडिआ लाभन्थिया कारवाहिया संखिआ चक्किया णंगलिया मुहमंगलिआ वद्धमाणा पुस्समाणवा खंडियगणा ताहिं इट्ठाहिं कंताहिं पिआहिं मणुण्णाहिं मणामाहिं मणोभिरामाहिं हिययगमणिजाहिं (मणोभिरामाहिं उरालाहिं कल्लाणाहिं सिवाहिं धण्णाहिं मंगल्लाहिं सस्सिरीयाहिं हिययगमणिजाहिं हिययपल्हायणिज्जाहिं मियमदुरगंभीर गाहि गाहिं अट्टसइयाहिं अपुणरुत्ताहिं पा० ) जयविजयमंगलसएहिं अणवरयं अभिनंदंता य अभिथुणंता य एवं व०-जय २ गंदा ! जय २
। औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
३५
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
भद्दा ! भदं ते अजियं जिणाहि जिअं च पालेहि जिअमज्झे वसाहि इंदोइव देवाणं चमरोइव असुराणं धरणोइव नागाणं चंदोइव ताराणं भरहोइव मणुआणं बहूई वासाईं बहूई वाससआई बहूई वासस्य (वास) सहस्साई अणहसमग्गो हट्टतुट्ठो परमाउं पालयाहि इट्ठजणसंपरिवुडो चंपाए णयरीए अण्णेसिं च बहूणं गामागरणयरखेडकब्बड मडं बदोणमुहपट्टण आसमनिगमसंवाहसंनिवेसाणं आहेवच्चं पोरेवच्चं सामित्तं भट्टित्तं महत्तरगत्तं आणाईसरसेणावच्चं कारेमाणे पालेमाणे महयाऽऽहयणट्टगीयवाइयतंतीतलतालतुडियघणमुअंगपड्डुष्पवाइअश्वेणं विउलाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहराहित्तिकदटु जय २ सदं परंजंति, तए णं से कूणिए राया भंभसारपुत्ते णयणमालासहस्सेहिं पेच्छिजमाणे २ हिअयमालासहस्सेहिं अभिनंदिजमाणे २ (उन्नइजमाणे पा० ) मणोरहमालासह स्सेहिं विच्छिष्पमाणे २ वयणमालासहस्सेहिं अभिथुव्वमाणे २ कंतिसोहग्गगुणेहिं पत्थिजमाणे २ बहूणं णरणारीसहस्साणं दाहिणहत्थेणं अंजलिमाला सहस्साइं पडिच्छमाणे २ मंजुमंजुणा घोसेणं पडिबुज्झमाणे २ भवणपंतिसहस्साइं समइच्छमाणे २ (तंतीतलतालतुडियगीयवाइयरवेणं महरेणं जयसदुग्घोसवि (मी) सएणं मंजुमंजुणा घोसेणं अपडिबुज्झमाणे पा० ) चंपाए णयरीए मज्झंमज्झेणं णिग्गच्छइ ता जेणेव पुण्णभद्दे चेइए तेणेव उवागच्छइ त्ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अदूरसामंते छत्ताईए तित्थराइसेसे पासइ ता आभिसेक्कं हत्थिरयणं ठवेइ ना आभिसेक्काओ हत्थिरयणाओ पच्चोरुहइ ता अवहटु पंच रायककुहाई, तं०-खग्गं छत्तं उफेसं वाहणाओ वालवीअणं, जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छ ता समणं भगवं महावीरं पंचविहेणं अभिगमेणं । औपपातिकमुपांगं ॥
३६
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अभिगच्छति तं०-सच्चित्ताणं दव्वाणं विसरणयाए अचित्ताणं दव्वाणं अविसरणयाए एगसाडियउत्तरासंगकरणेणं चक्खुफासे|| अंजलिपग्गहेणं (चक्खुप्फासे हथिक्खंघविटुंभणयाए पा०) मणसो एगत्तीभावकरणेणं समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणं करेइ त्ता वंदति णमंसति ना तिविहाए पजुवासणाए पज्जुवासइ तं०-काइयाए वाइयाए माणसियाए, काइयाए ताव संकुलइअग्गहत्थपाए सुस्सूसमाणे णमंसमाणे अभिमुहे विणएणं पंजलिउडे पजुवासइ वाइयाए जं जं भगवं वागरेइ एवमेअं भंते! तहमेयं भंते! अवितहमेयं भंते! असंदिद्धमेअंभंते! इच्छिअमेअंभंते! पडिच्छिअमेअंभंते! इच्छियपडिच्छियमेअंभंते! से जहेयं तुब्भे वदह अपडिकूलमाणे पजुवासति माणसियाए महया संवेगं जणइत्ता तिव्वधम्माणुरागरत्तो पजुवासइ १३२। तए णं ताओ सुभद्दापमुहाओ देवीओ अंतो अंतरंसि ण्हायाओ जाव पायच्छिताओ सव्वालंकारविभूसियाओ बहूहिं खुजाहिं चिलायाहिं वामणीहिं वडभीहिं बब्बरीहिं प्याउसियाहिं जोणिआहिं पण्हविआहिं इसिगिणिआहिं वासिइणिआहिंलासियाहिं लसियाहिं सिंहलीहिं दमिलीहिं आरबीहिं पुलंदीहिं पक्कणीहिं बहलीहिं मुरुंडीहिं सबरियाहिं पारसीहिं गाणादेसी (प्र.हि य) विदेसपरिमंडिआहिं इंगियचिंतियपत्थिय( मणोगतपा० )विजाणियाहिंसदेसणेवत्थगहियवेसाहिं चेडियाचकवालवरिसघरकंचुइज्जमहत्तरगवंदपरिक्खित्ताओ अंतेउराओ णिग्गच्छंति त्ता जेणेव पाडिएकपाडिएकाई जाणाई तेणेव उवागच्छन्ति त्ता पाडिएकपाडिएकाई जत्ताभिमुहाई जुत्ताई जाणाई दुरूहंति त्ता णिअगपरिआल सद्धि संपरिवुडाओ चंपाए णयरीए मझमझेणं णिग्गच्छंति त्ता जेणेव पुण्णभद्दे चेइए तेणेव || औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
उवागच्छंति त्ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अदूरसामंते छत्तादिए तित्थयरातिसेसे पासंति त्ता पाडिएकपाडिएक्काई जाणाई ठवंति ता जाणेहिंतो पच्चोरुहंति ना बहूहिं खुजाहिं जाव परिक्खित्ताओ जेणेव समणे भगवं महावीर तेणेव उवागच्छंति त्ता समणं भगवं महावीरं पंचविहेणं अभिगमेणं अभिगच्छंतितं०-सच्चित्ताणंदव्वाणं विसरणयाए अचित्ताणंदव्वाणं अविसरणयाए विणओणताए गायलट्ठीए चक्खुम्फासे अंजलिपग्गहेणं मणसो एगत्तभावकरणेणं समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिणं पयाहिणं क्रन्ति त्ता वंदंति णमंसंति त्ता कूणियायं पुरओ कटु ठिइयाओ चेव सपरिवाराओ अभिमुहाओ विणएणं पंजलिउडाओ पज्जुवासंति ३३/ तए णं समणे भगवं महावीर कूणिअस्स भंभसारपुत्तस्स सुभद्दाप्पमुहाणं देवीणं तीसे अमहतिमहालियाए परिसाए इसीपरिसाए मुणिपरिसाए जइपरिसाए देवपरिसाए अणेगसयाए अणेगसयवंदाए अणेगसयवंदपरिवाराए ओहबले अइबले महब्बले अपरिमिअबलवीरियतेयमाहप्पकंतिजुत्तेसारयनवत्थणियमहरगंभीरकोंचणिग्धोसदुंदुभिस्सरे उरेवित्थडाए कंठेऽवट्टियाए सिरे समाइण्णाए अगरलाए अमभ्मणाए सव्वक्खरसण्णिवाइयाए पुण्णरत्ताए सव्वभासाणुगामिणीए सरस्सईए (फुडविसयमहरगंभीरगाहियाए सव्वक्खरसण्णिवाइयाए पा०) जोयणणीहारिणा सरेणं अद्धमागहाए भासाए भासति अरिहा धम्म परिकहेइ तेसिं सव्वेसिं| आरियमणारियाणं अगिलाए धम्ममाइक्खइ, साऽविय णं अद्धमागही भासा तेसिं सव्वेसिं आरियमणारियाणं अप्पणो सभासाए परिणामेणं परिणमइ तं०-अस्थि लोए अस्थि अलोए एवं जीवा अजीवा बंधे मोक्खे पुण्णे पावे आसवे संवरे वेयणा णिजरा अरिहंता ॥ औपपातिकमुपांग ॥
| ३८
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चकवट्टी बलदेवा वासुदेवा नरका णेरड्या तिरिक्खजोणिआ तिरिक्खजोणिणीओ माया पिया रिसओ देवा देवलोआ सिद्धी सिद्धा परिणिव्वाणं परिणिबुया अस्थि पाणाइवाए मुसावाए अदिण्णादाणे मेहुणे परिग्गहे अस्थिकोहे माणे माया लोभेजाव मिच्छादसणसल्ले अस्थि पाणाइवायवेरमणे मुसावायवेरमणे अदिण्णादाणवेरमणे मेहुणवेरमणे परिग्गहवेरमणे जाव मिच्छादसणसालविवेगे सव्वं अस्थिभावं अत्थित्ति वयति सव्वं णस्थिभावं णस्थिति वयति सुचिण्णा कम्मा सुचिण्णफला भवंति दुच्चिण्णा कम्मा दुच्चिण्णफला/ भवंति फुसइ पुण्णपावे पच्चायति जीवा, सफले कल्लाणपावए धम्ममाइक्खइइणमेव णिग्गंथे पावयणे सच्चे अणुत्तरे केवलिए संसुद्धे|| पडिपुण्णे णेआउए सलकत्तणे सिद्धिमग्गे मुत्तिमागे णिव्वाणमग्गे णेजाणमग्गे अवितहमविसंधि सव्वदुक्खप्पहीणमग्गे इहडिआ जीवा सिझंति बुझंति मुच्चंति परिणिव्वायंति सव्वदुक्खाणमंतं करंति, एगच्चा पुण एगे भयंतारो पुव्वकमावसेसेणं अण्णयरेसु देवलोएसु देवत्ताए उववत्तारो भवंति महड्ढीएसु जाव महासुक्खेसु दूरंगइएसु चिरदिईएसु, ते णं तत्थ देवा भवंति महड्ढ्यिा जाव |चिरहिईआ हारविराइयवच्छा जाव पभासमाणा कप्पोवगा गतिकल्लाणा आगमेसिभद्दा जाव पडिरूवा, तमाइक्खइ एवं खलु चाहिं ठाणेहिं जीवा णेरइअत्ताए कम्म पकरंति ना गेरइएसु उववजति तं०-महारंभयाए महापरिगहयाए पंचिंदियवहेणं कुणिमाहारेणं, एवं एएणं अभिलावेणं तिरिक्खजोणिएसुमाइलयाए णिअडिल्लयाए अलिअवयणेणं उदंचणयाए वंचणयाए मणुस्सेसु पगतिभद्दयाए पगतिविणीतताए साणुकोसयाए अमच्छरियताए देवेसु सरागसंजमेणं संजमासंजमेणं अकामणिजाए बालतवोकम्मेणं तमाइक्खइ|| औपपातिकमुपांग ॥
| ३९
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyarmandir
"जह गरगा गम्मति जे णरगा जा य वेयणा शरए। सारीरमाणसाइं दुक्खाईतिरिक्खजोणीए॥१॥ माणुस्सं च अणिच्चा वाहिजरामरणवेयणाप। देवे अ देवलोए देविढि देवसोक्खाई ॥२॥णरगं तिरिक्खजोणिं माणुसभावं च देवलोअंची सिद्धे अ सिद्धवसहिं छज्जीवणियं परिकहेइ ॥३॥ जह जीवा बझंती मुच्चंती जह य परिकिलिस्संति। जह दुक्खाणं अंतं करंति केई अपडिबद्धा ॥४॥ अट्टदुह (णिय पा०) ट्टियचित्ता जह जीवा दुक्खसागरमुविंति। जह वेग्गमुवगया कम्मसमुम्गं विहाडति ॥५॥ ( एवं खलु जीवा निस्सीला णिव्वया णिग्गुणा निम्मेरा णिप्पच्चक्खाणपोसहोववासा अक्कोहा णिकोहा छीणकोहा अणुपुव्वेणं पा०) जहा रागेण कडाणं कमाणं पावगो फलविवागो जह य परिहीणकम्मा सिद्धा सिद्धालयमुविंति,तमेव धम्म दुविहं आइक्खइ, तं०-अगारथम अणगारमंच, अणगारधम्मो ताव इह खल सवओ सव्वत्ताए मुंडे भवित्ता आगारातो अणगारियं पव्वयह सव्वाओ पाणाइवायाओ वेरमणं मुसावाय० अदिण्णादाण मेहुण० परिग्गह० राईभोयणाउ वेरमणं, अयमाउसो! अणगारसामइए धम्मे पं०, एअस्स धम्मस्स सिक्खाए उवहिए निग्गंथे वा निग्गंथी वा विहरमाणे आणाए आराहए भवति, अगारधम्म दुवालसविहं आइक्खइ, तं०-पंच अणुव्वयाई तिण्णि गुणवयाई चत्तारि सिक्खावयाई, पंच अणुव्वयाई, तं०-थूलाओ पाणाइवायाओ वेरमणं थूलाओ! भुसावायाओ० थूलाओ अदिनादाणाओ० सदारसंतोसे इच्छापरिमाणे तिण्णि गुणव्वयाइं तं०-अणत्थदंडवेरमणं दिसिव्वयं उवभोगपरिभोगपरिमाणं, चत्तारि सिक्खावयाई तं०-सामाइअं देसावगासियं पोसहोववासे अतिहिसंजयस्स विभागे, अपिच्छिमा|| I औपपातिकमुपांग ॥
[पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir
मारणंतिआ संलेहणाजूसणाराहणा, अयमाउसो! अगारसामाइए धम्मे पं०, धम्मस्स सिक्खाए उवट्ठिए समणोवासए समणोवासिआ वा विहरमाणे आणाइ आराहए भवति३॥ तए णं सा महतिमहालिया मणूसपरिसा समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए धम सोच्चा णिसम्म हट्टतुट्ठजावहिअया उठाए उतुति ना समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणं करेइ त्ता वंदति णमंसति त अत्यंगइआ मुंडे भवित्ता आगाराओ अणगारियं पव्वइया, अत्थेगइआ पंचाणुव्वइयं सत्तसिक्खावइ दुवालसविहं गिहिम्म पडिवण्णा, अवसेसा णं परिसा समणं भगवं महावीरं वंदति णमंसतित्ता एवंव०-सुअक्खाए ते भंते! णिग्गंथे पावयणे एवं सुपण्णते सुभासिए सुविणीए सुभाविए अणुत्तरे ते भंते! णिग्गंथे पावयणे,धमणंआइक्खमाणातुब्भे उवसमंआइक्खह उवसमंआइक्खमाणा विवेगं आइक्खह विवेगं आइक्खमाणा वेरमणं आइक्खह वेरमणं आइक्खमाणा अकरणं पावाणं कमाणं आइक्खह, णत्थि णं अण्णे केई समणे वा साहणे वा जे एरिसं धम्ममाइक्खित्तए किमंग पुण इत्तो उत्तरतरं?, एवं वदित्ता जामेव दिसं पाउब्भूआ तामेव दिसं पडिगया ३५ो तए णं कूणिए राया भंभसारपुत्ते समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए धम्म सोच्चा णिसम्म हट्टतुटुजावहिए उठाए उढेइ-त्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणं करेति त्ता वंदति णमंसति त्ता एवं व०-सुअक्खाए ते भंते! णिग्गंथे पावयणे जाव किमंग पुण एत्तो उत्तरतरं?, एवं वदित्ता जामेव दिसं पाउब्भूए तामेव दिसं पडिगए ३६। तए णं ताओ सुभद्दापमुहाओ देवीओ समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए धम्म सोच्चा णिसम्म हट्टतुट्ठजावहिअयाओ उट्ठए उद्वेइ त्ता समणं ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिणं प्याहिणं करेन्ति त्ता वंदति णमंसंति त्ता एवं व०-सुअक्खाए ण ते भंते! णिग्गंथे पावयणे जाव किमंग पुण इत्तो उत्तरतरं?, एवं वदित्ता जामेव दिसिं पाउब्भूआओ तामेव दिसिं पडिगयाओ, सभोसरणं, समत्तं ॥३७॥ तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स जेटे अंतेवासी इंदभूई नाम अणगारे गोयमसगोत्तेणं सत्तुस्सेहे समचरंससंठाणसंठिए वइरोसहनारायसंधयणे कणगपुलगनिधसपम्हगोरे उगतवे दित्ततवे तत्ततवे महातवे घोरतवे उराले घोरे घोरगुणे घोरतवस्सी घोरबंभचेखासी उच्छूढसरीरे संखित्तविउलतेअलेस्से समणस्स भगवओ महावीरस्स अदूरसामंते उड्ढंजाणू अहोसिरे झाणकोडोवगए संजमेणं तवसा अपाणं भावेमाणे विहरति, तए णं से भगवं गोअमे जायसड्ढे जायसंसए जायकोअहल्ले उप्पण्णसड्ढे उप्पण्णसंसए उप्पण्णकोउहल्ले संजायसड्ढे संजायसंसए संजायकोअहल्ले समुप्पण्णसड्ढे समुप्पण्णसंसए समुप्पण्णकोऊहल्ले उठाए उद्वेइ त्ता जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छति त्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिणं पयाहिणं करेति त्ता वंदति णमंसति त्ता णच्चासण्णे गाइदूरे सुस्सूसमाणे णभंसमाणे अभिमुहे विणएणं पंजलिउडे पजुवासमाणे एवं व०-जीवे णं भंते! असंजए अविरए अप्पडिहयपच्चक्खायपावकम्मे सकिरिए असंवुडे एगंतदंडे एगंतबाले एगंतसुत्ते पावकम्म अण्हाति?, हंता अण्हाति, जीवे णं भंते! असंजयअविश्यअपडिहयपच्चक्खायपावकम्मे सकिरिए असंवुडे एगंतदंडे एगंतबाले एगंतसुत्ने मोहणिज्जं पावकम्म अण्हाति?, हंता अण्हाति, जीवे णं भंते! मोहणिज कम वेदेमाणे मोहणिजं कम बंधइ अणिज कम्मं बंधइ ?, गोअमा! मोहणिजपि कम्म ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित ||
For Private and Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyarmandir
|बंधइ वेअणिजपि कम्म बंधति, णण्णत्यं चरिममोहणिज कम वेदेमाणे वेअणिज कम बंधइ णो मोहणिज कम्म बंधइ ३, जीवे|| णं भंते ! असंजए अविरए अप्पडिहयपच्चक्खायपावकम्मे सकिरिए असंवुडे एगंतदंडे एगंतबाले एगंतसुत्ते ओसण्णतसपाणघाती कालमासे कालं किच्चा णेरइएसु उववजति?, हंता उववज्जति ४, जीवे णं भंते ! असंजए अविरए अपडिहयपच्चक्खायपावकम्मे इओ चुए पेच्चा देवे सिआ?, गोअमा ! अत्थेगइए देवे सिया अत्थेगइए णो देवे सिया, सेकेण्डेणं भंते! एवं वु०-अत्थेगइए देवे सिआ अत्थेगइए णो देवे सिआ ?, गोयमा ! जे इमे जीवा गामागरणयरणिगमरायहाणिखेडकब्बडमडंबदोणमुहपट्टणासमसंबाहसण्णिवेसेसुअकामतण्हाए अकामछुहाए अकामबंभचेरवासेणंअकामअण्हाणकसीयायवदंसमसगसेअजल्लमल्लपंकपरितावेणं अप्पतरो वा भुज्जतरो वा कालं अप्पाणं परिकिलेसंति त्ता कालमासे कालं किच्चा अण्णरेसु वाणमंतरेसुदेवलोएसु देवत्ताए उववत्तारो भवंति, तहिं तेसिं गती तहिं तेसिं ठिती तहिंतेसिं उववाए पं०, तेसिं णं भंते ! देवा परलोगस्साराहगा?, णो तिणढे समढे ५, से जे इमे गामागरणयरणिगमरायहाणिखेडकब्बडम्डंबदोणमुहपट्टणामसमसंबाहसण्णिवेसेसु मणुआ भवंति, तं०-अंडुबद्धका णिअलबद्धका हडिबद्धका चारगबद्धका हत्थच्छिन्नका पायच्छिन्त्रका कण्णच्छिण्णका णकच्छिण्णका उदृच्छिन्नका जिब्मच्छिन्नका सीसच्छिन्नका मुखच्छिन्नका मज्झच्छिन्नका वेकच्छच्छिन्त्रका हियउप्पाडियगा गयणुप्पाडियगा दसणुप्पाडियगा वसणुपडिया गीवच्छिण्णका तंडुलच्छिण्णका कागणिमंसक्खाइयया ओलंबिया लंबिअया घंसिअया घोलिअया फाडिअया पीलिअया सूलाइअया । औपपातिकमुपांग ॥
| ४३ ।
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir
सूलभिण्णका खारवत्तिया वझवत्तिया सीहपुच्छियया दवग्गिदड्ढियगा पंकोसण्णका पंकेखुत्तका वलयमयका वसट्टमयका णियाणमयका अंतोसल्लमयका गिरिपडिअका तरुपडियका मरुपडियगा गिरिपक्वंदोलिया तरुपक्खंदोलिया मरुपक्खंदोलिया जलपवेसिका जलणपवेसिका विसभक्खितका सत्थोवाडितका वेहाणसिआ गिद्धपिट्ठका कंतारमतका दुभिक्खमतका असंकिलिट्ठपरिणामा ते कालमासे कालं णिच्चा अण्णरेसु वाणमंतरेसु देवलोएसु देवत्ताए उववत्तारो भवंति, तहिंतेसिं गती तहिं तेसिं ठिती तहिंतेसिं उववाए पं०, तेसिं णं भंते! देवाणं केवइअं कालं ठिती पं०?, गोअमा! बारसवाससहस्साई ठिती पं०, अस्थि णं भंते! तेसिं देवाणं इड्ढीइ वा जुईइ वा जसेति वा बलेति वा वीरिएइ वा पुरिसकारपरिकमेइ वा?, हंता अस्थि, ते णं भंते! देवा परलोगस्साराहगा?,णोतिणट्टे०६,सेजे इमेगामागरणयरणिगभरायहाणिखेडकब्बडमडंबदोणमुहपट्टणासमसंबाहसंनिवेसेसुमणुआ भवंति तं०-पगइभद्दगा पगइउवसंता पगइपतणुकोहमाणमायालोहा मिउमद्दवसंपण्णा अल्लीणा भहगा विणीआ अम्मापिउसुस्सूसका अम्मापिऊणं अणतिकमाणिजवयणा अप्पिच्छा अप्पारंभा अप्पपरिग्गहा अपेणं आरंभेणं अपेणं समारंभेणं अपेणं आरंभसमारंभेणं वित्तिं कप्पेमाा बहूई वासाई आउअंपालेति त्ता कालमासे कालं किच्चा अण्णतरेसु वाणमंतरेसु देवलोएसु देवत्ताए उववत्तारो भवंति, तहिं तेसिं गती तहिंतेसिं ठिती तहिं तेसिं उववाए पं०, तेसिं णं भंते! देवाणं केवइअंकालं ठिती पं०?, गोयमा ! चउद्दसवाससहस्साइं७, से जाओ इमाओ गामागरणयरणिगभरायहाणिखेडकब्बडमडंबदोणमुहपट्टणासमसंबाहसंनिवेसेसु इत्थियाओ ॥ औपपातिकमुपांग ॥
| ४४
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
भवंति तं० - अंतो अंतेउरियाओ गयपइआओ मयपड़आओ बालविहवाओ छड्डियतल्लिताओ माइरक्खिआओ पिअरक्खि आओ भायरक्खि आओ कुलघर र क्खिआओ ( मित्तनाइनियसंबंधिरक्खियाओ पा० ) ससुरकुलर क्खिआओ परूढणहकेसकक्खरोमाओ ववगयपुष्पगंधमल्लालंकाराओ अण्हाणगसे अजल्ल मलपंकपरिताविआओ ववगयखीर दहिणवणी असप्पितेल्ल गुललोणमह मज्जमंसपरिचत्तकयाहारओ अपिच्छाओ अप्पारंभाओ अप्पपरिग्गहाओ अप्पेणं आरंभेणं अप्पेणं समारंभेणं अप्पेणं आरंभसमारंभेणं वित्तिं कप्पेमाणीओ अकामबंभचेरवासेणं तमेव पइसेज्जं णाइक्कमइ ताओ णं इत्थिआओ एयारूवेणं विहारेणं विहरमाणीओ बहूई वासाइं सेसं तं चेव जाव चउसट्ठि वाससह स्साई ठिई पं०८, से जे इमे गामागरणयरणिगमरायहाणिखेडकब्बडमडंबदोणमुहपट्टणासमसंबाहसन्निवेसेसु मणुआ भवंति तं० - दगबिइया दगतइया दगसत्तमा दगएक्कारसमा गोअमा गोव्वइआ गिहिधम्मा धम्मचिंतका अविरुद्धविरुद्धवुड्ढसावकम्पभिअओ तेसिं मणुआणं णो कप्पइ इमाओ नव रसविगईओ आहारितए तं० खीरं दहिं णवणीयं सपिं तेल्लं फाणियं महं मज्जं मंसं, गण्णत्थ एक्काए सरसवविगइए, ते णं मणुआ अपिच्छा तं चैव सव्वं णवरं चउरासीई वाससहस्साइं ठिई पं० ९, से जे इमे गंगाकूलगा वाणपत्था तावसा भवंति, तं० - होत्तिया पोत्तिया कोत्तिया जण्णई सड्ढई थालई हुंपउट्ठा दंतुक्खलिया उम्मज्जका सम्मज्जका निमज्जका संपक्खाला दक्खिणकूलका उत्तरकूलका संखधमका कूलधमका मिगलुद्धका हत्थितावसा उदंडका दिसापोक्खिणो वाकवासिणो अंबुवासिणो बिलवासिणो जलवासिणो (प्र० चेलवासिणो) वेलवासिणो रुक्खमूलिआ अंबुभक्खिणो
। औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
४५
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
|वाउभक्खिणो सेवालभक्खिणो मूलाहारा कंदाहारा त्याहारा पत्ताहारा पुष्फाहारा बीयाहारा परिसडियकंदमूलतयपत्तपुष्फफलाहारा जलाभिसेअकढिणगायभूया आयावणाहिं पंचम्गितावेहिं इंगालसोल्लियं कंडुसोल्लियं कंठसोल्लियंपिव अप्पाणं करे माणा बहूई वासाई परियायंपाउणंतित्ताकालमासे कालं किच्चाउकोसेणंजोइसिएसुदेवेसुदेवत्ताए उववत्तारोभवंति, पलिओवभवाससयसहस्समब्भहि ठिई,आराहगा?,णोइणद्वे समढे १०,सेजे इमेजावसत्रिवेसेसुपव्वइया समणाभवंति,तं०-कंदप्पिया कुक्कुइया मोहरियागीयरइप्पिया नच्चणसीला ते णं एएणं विहारेणं विहरमाणा बहूई वासाइं सामण्णपरियायं पाउणंति त्ता तस्स ठाणस्स अणालोइअअप्पडिकंता कालमासे कालं किच्चा उक्कोसेणं सोहम्मे कप्पे कंदप्पिएसु देवेसु देवत्ताए उववत्तारो भवंति, तर्हि तेसिंगती तहिं तेसिं ठिती सेसं तं चेव णवरं पलिओवमं वाससहस्समब्भहियं ठिती ११, से जे इमे जाव सन्निवेसेसु परिव्वायगा भवंति, तं०-संखा जोई कविला भिउच्चा हंसा परमहंसा बहुउदया कुडिव्व्या कण्हपरिव्वायगा, तत्थ खलु इमे अट्ठ माहणपरिव्वायगा भवंति, तं०-'कण्हे अकरकंडे य, अंबडे य परासरे। कण्हे दीवायणे चेव, देवगुत्ते अणारए ॥६॥ तत्थ खलु इमे अट्ठ खत्तियपरिव्वायया भवंति, तं०-' 'सीलई| ससिहारे(य), णग्गई भग्गईतिओविदेहे रायायाय, रायारामे बलेति ॥७॥ तेणं परिव्वायगा रिउव्वेदजजुब्वेदसामवेयअहव्वणक्य इतिहासपंचमाणं णिग्घंटुच्छट्ठाणं संगोवंगाणंसहस्साणंचउण्हं वेयाणंसारगा पारगाधारगा वारगा सडंगवी सद्वितंतविसारया संखाणे सिक्खाकप्पे वागरणे छंदे शिरुत्ते जोतिसामयणे अण्णेसु य बंभण्णएसु अ सत्थेसु (परिव्वायएसु य नएसु पा०) सुपरिणिडिया ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
यावि हुत्था, ते णं परिव्वायगा दाणधम्मच सोअधमंच तित्थाभिसेअंच आघवेमाणा पण्णवेमाणा परूवेमाणा विहरंति, जपणं अम्हे किंचि असुई भवति तण्णं उदएणय मट्टियाए अ पक्खालिअंसुईभवति, एवं खलु अम्हे चोक्खा चोक्खायारा सुई सुइसमायारा भवेत्ता अभिसेअजलपूअप्पाणो अविग्ण सगं गमिस्सामो, तेसिंणं परिव्वायगाणं णो कप्पइ अगडं वा तलायं वा णई वा वाविं वा पुक्खरिणी वा दीहियं वा गुंजालिअंवा सरं वा (प्र० सरसिं वा) सागरं वा ओगाहित्तए, णण्णत्थ अद्धाणगमणे, णो कप्पड़ सगडं वा जाव संदमाणिअंवा दूरुहिताणंगच्छित्तए, तेसिंणं परिव्वायगाणं णो कप्पइ आसंवा हत्यि वा उट्टे वा गोणिं वा महिसं वाखरं वा दुरुहिताणं गमित्तए,तेसिंणं परिव्वायगाणंणो कप्पइ नडपेच्छाइ वा जाव मागहपेच्छाइ वा पिच्छित्तए, तेसिं परिव्वायगाणं णो कप्पइ हरिआणं लेसणया वा घट्टणया वा थंभणया वा (लूसणया वा पा०) उप्पाडणया वा करित्तए, तेसिं परिव्वायगाणं णो कप्पइ इथिकहाइ वा भत्तकहाइ वा देसकहाइ वा रायकहाइ वा चोरकहाइ वा अणत्थदंडं करित्तए, तेसिं णं परिव्वायगाणं णो कप्पइ अयपायाई वा तउअपायाणि वा तंबपायाणि वा जसदपायाणि वा सीसगपायाणि वा रुथ्यपायाणि वा सुवण्णपायाणि वा अण्णयराणि वा बहुमुल्लाणि चारित्तए णण्णत्थ लाउपाएणवा दारुपाएण वा मट्टिआपाएणवा, तेसिं णं परिव्वायगाणं णो कप्पड़ अयबंधणाणिवातउअबंधणाणिवातंबबंधणाणिजाव बहुमुल्लाणिधारित्तए,तेसिंणंपरिव्वायगाणंणोकप्पइणाणाविहवण्णरागरत्ताई वत्थाई थारित्तए णण्णत्थ एक्काए धाउरत्ताए, तेसिंणं परिव्वायगाणं णो कप्पड हारं वा अद्धहारं वा एक्कावलिं वा मुत्तावलिं वा ॥ औपपातिकमुपांग ॥
| ४७
पू.सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
कणगावलिंवारयणावलिंवा मुरविंवा कंठमुरविंवा पालंबंवा तिसरयं वा कडिसुत्तंवादसमुद्दिआणंतकं वा कडयाणिवा तुडियाणि वा अंगयाणि वा केराणि वा कुंडलाणि वा मउड वा चूलामणिं वा पिणद्धित्तए णण्णत्थ एकेणं तंबिएणं पवित्तएणं, तेसिंग परिव्वायगाणं णो कप्पड़ गंथिमवेढिमपूरिमसंधातिमे चउविहे मल्ले धारित्तए णण्णत्थ एगेणं कण्णपूरेणं, तेसिंणं परिव्वायगाणं णो कप्पई अगलुएण वाचंदणेण वा कुंकुमेण वा गायं अणुलिंपित्तए णण्णत्थ एक्काए गंगामट्टिआए, तेसिं णं कप्पड़ मागहए पत्थए जलस्स पडिगाहित्तए सेऽविय वहमाणे णो चेवणं अवहमाणे सेऽविय थिमिओदए णो चेवणं कद्दमोदए सेऽविय बहुपसण्णे णो चेव णं अबहुपसण्णे सेडविय परिपूए णो चेव णं अपरिपूए सेऽविय णं दिण्णे नो चेव णं अदिण्णे सेऽविय पिबित्तए णो चेव णं हत्थपायचरुचमसपक्खालणढाए सिणाइत्तए वा, तेसिं णं परिव्वायगाणं कप्पइ मागहए अद्धाढए जलस्स पडिगाहित्तए सेऽविय वहमाणे णोचेवणं अवहमाणे जावणो चेवणं अदिण्णे,सेविय हत्थपायचरुचमसपक्खालणद्वयाए णो चेवणं पिबित्तए सिणाइत्तए वा, ते णं परिव्वाया एयारूवेणं विहारेणं विहरमाणा बहूई वासाई परियायं पाउणंति त्ता कालमासे कालं किच्चा उक्कोसेणं बंभलोए कप्पे देवत्ताए उववत्तारो भवंति तहिं तेसिं गई तहिं तेसिं ठिई दस सागरोवमाई ठिई पं०, सेसंतं चेव १२॥३८तेणं कालेणं अभडस्स परिव्वायगस्स सत्त अंतेवासिसयाई गिम्हकालसमयंसि जेहामूलमासंसि गंगाए महानईए उओकूलेणं कंपिल्लपुराओ णयराओ पुरिमतालं णयरं संपट्ठिया विहाराए, तए णं तेसिं परिव्वायगाणं तीसे अगामियाए छिण्णोवायाए दीहमद्धाए अडवीए कंचि ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shes Kailassagarsur Gyanmandir
दिसंतरमणुपत्ताणं से पुवगहिए उदए अणुपुव्वेणं परिभुंजमाणे झीणे, तए णं ते परिव्वायया झीणोदगा समाणा तहाए पारब्भमाणा २ उदगदातारमपस्समाणा अण्णमण्णं सहावेति त्ता एवं व०-एवं खलु देवाणुप्पिया! अम्ह इमीसे अगामिआए जाव अडवीए कंचि देसंतरमणुपत्ताणं से उदय जाव झीणेत सेयं खलु देवाणुप्पिया! अम्ह इमीसे अगामियाए जाव अडवीए उदगदातारस्स सवओ समंता मग्गणगवेसणं करित्तएत्तिकटु अण्णमण्णस्स अंतिए एअमटुं पडिसुगंति त्ता तीसे अगामियाए जाव अडवीए उदगदातारस्स सओ समंता मग्गणगवेसणं करेन्ति त्ता उदगदातारमलभमाणा दोच्चंपि अण्णमण्णं सद्दावेन्ति त्ता एवं व०-इह णं देवाणुप्पिया! उदगदातारो णत्थितं णो खलु कप्पड़ अम्ह अदिण्णं गिण्हित्तए अदिण्णं सातिज्जित्तए तं मा णं अम्हे इयाणिं आवइ कालंमिवि अदिण्णं गिण्हामो अदिण्णं सादिज्जामो मा णं अहं तवलोवे भविस्सइ, तं सेयं खलु अम्हं देवाणुप्पिया! तिदंडयं कुंडियाओ य कंचणियाओय करोडियाओय भिसियाओ य छण्णालए य अंकुसए य केसरियाओय पवित्तए य गणेत्तियाओ य छत्तए यवाहणाओ य पाउयाओ य धाउरत्ताओ य एगंते एडित्ता गंगं महाणइं ओगाहित्ता वालुअसंथारए संथरित्ता संलेहणाझूसणाझोसियाणं भत्तपाणपडियाइक्खियाणं पाओवगयाणं कालं अणवसूखमाणाणं विहरित्तएत्तिकटु अण्णमण्णस्स अंतिए एअमटुं पडिसुणंति त्ता तिदंडए य जाव एगंते एडेइ त्ता गंगं महाणइं ओगाहेंति ना वालुआसंथारए संथरंति वालुयासंथारयं दुरुहिंति त्ता पुरत्याभिमुहा संपलियंकनिसन्ना करयलजावकटु एवं व०-णमोऽत्यु णं अरहंताणं जाव संपत्ताणं, नमोऽत्थु णं समणस्स भगवओ महावीरस्स औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित |
For Private and Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
जाव संपाविउकामस्स, नमोऽत्यु णं अम्मडस्स परिव्वायगस्स अम्हं धम्मायरियस्स धम्मोवदेसगस्स, पुव्वि णं अम्हे अम्मडस्स परिव्वायगस्स अंतिए थूलगपाणाइवावाए पच्चक्खाए जावज्जीवाए मुसावाए० अदिण्णादाणे पच्चक्खाए जावज्जीवाए सव्वे मेहुणे पच्चक्खाए जावज्जीवाए थूलए परिग्गहे पच्चक्खाए जावज्जीवाए इयाणि अम्हे समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतिए - सव्वं गाणावाइवायं पच्चक्खामो जावज्जीवाए एवं जाव सव्वं परिग्गहं पच्चकुखामो जावज्जीवाए सव्वं कोहं माणं मायं लोहं पेजं दोसं कलहं अब्भक्खाणं पेसुण्णं परपरिवार्य अरइरई मायामोसं मिच्छादंसणसल्लं अकरणिजं जोगं पच्चक्खामो जावज्जीवाए सव्वं असणं पाणं खाइमं साइमं चउव्विपि आहारं पच्चक्खामो जावजीवाए जंपिय इमं सरीरं इवं कंतं पियं मणुण्णं मणामं थेज्जं (पेज्जं पा० ) वेसासियं संमतं बहुमतं अणुमतं भंडकरंडगसमाणं मा णं सीयं मा णं उम्हं मा णं खुहा माणं पिवासा मा णं वाला मा णं चोरा माणं दंसा मा णं मसगा मा णं वातियपित्तियसिंभियसंनिवाइयविविहा रोगातंका परीसहोवसग्गा फुसंतुत्तिकटु एयंपि णं चरमेहिं ऊसासणी सासेहिं वोसिरामत्तिकट्टु संलेहणाझूसणाझूसिया भत्तपाणपडियाइक्खिया पाओवगया कालं अणवकंखमाणा विहरंति, तए णं ते परिव्वायया बहूई भत्ताइं अणसणाए छेदेन्ति ता आलोइअपडिकंता समाहिपत्ता कालमासे कालं किच्चा बंभलोए कप्पे देवत्ताए उववण्णा, तहिं तेसिं गई दससागरोवभाई ठिई पं०, परलोगस्स आराहगा, सेसं तं चेव १३ । ३९ । बहुजणे णं भंते ! अण्णमण्णस्स एवमाइक्खड़ एवं भासइ एवं पण्णवेइ एवं परूवेई एवं खलु अंब (अम्म) डे परिव्वायए कंपिल्लपुरे णयरे घरसते । औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
५०
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आहारमाहारेइ घरसए वसहिं उवेइ से कहमेयं भंते! एवं?, गोयमा! जण्णं से बहुजणो अण्णमण्णस्स एवमाइक्खइ जाव एवं परूवेइ एवं खलु अभडे परिव्वायए कंपिल्लपुरे जाव घरसए वसहि उवेइ सच्चे णं एसमटे, अहंपिणं गोयमा! एवमाइक्खामि जाव एवं परूवेमि एवं खलु अम्मडे परिव्वायए जाव वसहिं उवेइ, से केण्डेणं भंते! एवं वुच्चइ अम्मडे परिव्वायए जाव वसहिं उवेइ?. गोयमा! अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स पगइभद्दयाए जाव विणीययाए छटुंछटेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं उड्डंबाहाओ पगिझिय २ सूराभिमुहस्स आतावणभूमीए आतावेमाणस्स सुभेणं परिणामेणं पसत्थाहिं लेसाहिं विसुज्झमाणीहिं अन्नया क्याई तदावरणिज्जाणं कम्माणं खओवसमेणं ईहावूहामग्गणगवेसणं करेमाणस्स वीरियलद्धीए वेउब्वियलद्धीए ओहिणाणलद्धी समुप्पण्णा, तए णं से अभ्भडे परिव्वायए ताए वीरियलद्धीए वेब्वियलद्धीए ओहिणाणलद्धीए समुप्पण्णाए जणविम्हावणहे कंपिल्लपुरे घरसए जाव वसहिं उवेइ, से तेणतुणंगोयमा! एवं वुच्चइ अभ्मडे परिव्वायए कंपिल्लपुरे णयरे घसए जाव वसहिं उवेइ, पहू णं भंते! अभडे परिव्वायए देवाणुप्पियाणं अंतिए मुंडे भूवित्ता अगाराओ अणगारियं पव्वइत्तए?, णो इणद्वे समढे, गोयमा! अम्मडे णं परिव्वायए समणोवासए अभिगयजीवाजीवे जाव अप्पाणं भावेमाणे विहरइ णवरं असियफलिहे अवंगुयदुवारे चियत्तंतेउरघरदारपवेसी (चियत्तधरतेरपवेसी पा०) तिण वुच्चइ, अभ्भडस्स णं परिव्वायगस्स थूलए पाणाइवाए पच्चक्खाए जावज्जीवाए जाव परिग्गहे णवरं सब्वे मेहुणे पच्चक्खाए जावज्जीवाए, अभ्मडस्सणं णो कप्पइ अक्खसोतप्यमाणमेत्तंपि जलं स्याहं उत्तरित्तए णण्णस्थ अद्धाणगमणेणं, ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyarmandir
अम्मडस्सणं णो कप्पड़ सगडं एवं चेव भाणियव्द जाव णण्णत्थ एगाए गंगामट्टियाए, अभ्भडस्स णं परिव्वायगस्स णो प्या आहाकम्मिए वा उद्देसिए वा मीसजाएइ वा अझोअरएइ वा पूइकम्मेइ वा कीयगडेइ पाभिच्चेइ वा अणिसिडेइ वा अभिहडेइ वा ठइत्तए वा रइत्तए वा कंतारभत्तेइ वा दुब्भिक्खभत्तेइ वा पाहुणगभत्तेइ वा गिलाणभत्तेइ वा वद्दलियाभत्तेइ वा भोत्तए वा पाइत्तए वा, अभ्भडस्सणं परिव्वायगस्सणी कप्पड़ मूलभोयणे वा जाव बीयभोयणे वा भोत्तए वा पाइत्तए वा, अम्मडस्सणं परिव्वायगस्स चविहे अणत्थदंडे पच्चक्खाए जावज्जीवाए तं०-अवज्झाणायरिए पमायायरिए हिंसप्पयाणे पावकम्मोवएसे, अभ्भडस्स कप्पड़ मागहए अद्धाढए जलस्स पडिग्गाहित्तए सेऽविय वहमाणए नो चेवणं अवहमाणए जाव सेऽविय परिपूए नो चेव णं अपरिपूर नो चेव णं अपरिपूए सेऽविय सावज्जेत्तिका णो चेव णं अणवज्जे सेऽविय जीवा इतिकट्टु णो चेव णं अजीवा सेऽविय दिपणे णो चेवणं अदिण्णे सेऽविय दंतहत्थपायचचमसपक्खालणट्ठयाए पिबित्तए वा णो चेवणं सिणाइत्तए, अम्मडस्स कप्पड़ मागहा य आढए जलस्स पडिग्गाहित्तए सेऽविय वहमाणे जाव दिने नो चेव णं अदिण्णे सेऽविय सिणाइत्तए णो चेव णं हत्थपायचरुचमसपक्खालणवाए पिबित्तएवा,अभ्भडस्सणोकप्पइ अनउत्थियावाअण्णउत्थ्यिदेवयाणिवाअण्णउत्थ्यिपरिग्गहियाणि वा चेइयाई वंदित्तए वा मंसित्तए वा जाव पज्जुवासित्तए वा णण्णत्थ अरिहंते वा अरिहंतचेइयाई वा, अभडे गं भंते! परिव्वायए कालमासे कालं किच्चा कहिं गच्छिहिति कहिं उववजिहिति?, गोयमा! अम्मडे णं परिव्वायए उच्चावएहि IM औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सीलव्व्यगुणवेरमणपच्चक्खाणपोसहोववासेहिं अप्पाणं भावेमाणे बहूइंवासाई समणोवासयपरियायं पाणिहिति त्ता मासियाए संलहेणाए अप्पाणं झूसित्ता सष्टुिं भत्ताई अणसणाए छेदित्ता आलोइयपडिरते समाहिपत्ते कालमासे कालं किच्चा बंभलोए कप्पे देवत्ताए उववजिहिति, तत्थ्णं अत्थेगइयाणं देवाणं दस सागरोवमाई ठिई पं०, तत्थ णं अभ्भडम्सवि देवस्स दस सागरोवमाई ठिई, से णं भंते! अभडे देवे ताओ देवलोगाओ आउक्खएणं भवक्खएणं ठिइक्खएणं अणंतरं चयं चइत्ता कहिं गच्छिहिति कहिं| उववजिहिति?, गोयमा! महाविदेहे वासे जाइं इमाई कुलाई भवंति तं०- अड्ढाई दित्ताई वित्ताइ विच्छिण्णविउलभवणसयणासणजाणवाहणा (इण्णा) इं बहुधणजायरूवश्ययाई आओगपओगसंपउत्ताई विच्छड्डियपउर भत्तपाणाई| बहुदासीदासगोमहिसगवेलगप्पभूयाई बहुजणम्स अपरिभूयाई तहप्पगारेसु कुलेसु पुमत्ताए पच्चायाहिति, तए णं तस्स दारगस्स गब्भत्थस्स चेव समाणस्स अम्मापिईणं धम्मे दढा पतिण्णा भविस्सइ सेणं तत्थ्णवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं अद्धट्ठमाए राइंदियाणं वीइक्वंताणं सुकुमालपाणिपाए जाव ससिसोमाकारे कंते पियदंसणे सुरूवे दारए पयाहिति, तए णं तस्स दारगस्स अम्मापियरो पढमे दिवसे ठिइवडियं काहिंति बिइयदिवसे चंदसूरदसणियं काहिंति छठे दिवसे जागरियं काहिंति एक्कारसमे दिवसे वीतिकंते णिव्वित्ते असुइजायकम्भकरणे संपत्ते बारसाहे दिवसे अम्मापियरो इमं एयारूवं गोण्णं गुणणिप्पण्णणामधेज काहिंति-जम्हाणं अम्हे इमंसि दारगंसि गब्भत्थंसि चेव समाणंसि धम्मेदढा पड़ण्णा तं होउ णं अहं दारए दढपइण्णे णामेणं, तए णं तस्स दारगस्स अम्मापियरो IM औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित ||
For Private and Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandit
णामधेज रेहिंति दढपइण्णेति, तंदढपइण्णंदारगंअम्मापियरोसाइरेगऽट्ठवासजातगंजाणित्ता सोभणंसितिहिकरणणक्खत्तमुत्तंसि कलायरियस उवणेहिंति,तए णं से कलायरिए तं दढपइण्णं दारगं लेहाइयाओ गणियप्पहााओ सउणरूयपजवाणाओ बाबत्तरि कलाओ सुत्ततो य अत्थतो य करणतो य सेहा विहिति सिक्खाविहिति, तं०-लेहं गणितं रुयं पढें गीयं वाइयं सरगयं पुक्खरगयं समताल् जूयं जणवायं पासकं अट्ठावयं पोरेकच्चं दगमट्टियं अण्णविहिं पाणविहिं वत्थविहिं १८ विलेवणविहिं सयणविहिं अजं| |पहेलियं मागहिअंगाई गीइयं सिलोयं हिरण्णजुत्ती सुवण्णजुत्ती गंधजुत्ती चुण्णजुत्ती आभरणविहिं तरुणीपडिकम्म इथिलक्खणं पुरिसलक्खणं हयलक्खणं गयलक्खणं ३६ गोणलक्खणं कुक्कुडलक्खणं चक्कलक्खणं छत्तलक्खणं चम्मलक्खणं दंडलक्खणं असिलक्खणं मणिलक्खणं काकणिलक्खणं वत्थुविजं खंधारमाणं नगरमाणं वत्थुनिवेसणं वूह पडिवूहं चारं पडिचार चक्कवूह ५४ गालवूहं सगडवूह जुद्धनिजुद्धं जुद्धातिजुद्धं मुट्ठिजुद्धं बाहजुद्धं लयाजुद्धं इसत्थं छरुप्पवाहं धणुव्वेयं हिरण्णपागं (सुवण्णपागं)| वट्टखेड्डं सुत्ताखेड्डं णालियाखेड्डं पत्तच्छेज्ज कडव(ग)च्छेज सज्जीवं निजीवं सउणरुत् ७२मिति बावत्तरि कला सेहाविति० अभ्मापिईणं उवणेहिति, तए णं तस्स दढपइण्णस्स दारगस्स अम्मापियरो तं कलायरिअं विपुलेणं असणपाणखाइमसाइमेणं वत्थगंधमलालंकारेण यसक्कारेहिंति सम्भाणेहिंति विपुलं जीवियारिहं पीइदाणं दलिस्सन्ति त्ता पडिविसज्जेहिंति, तए णं से दढपइण्णे दारए बावत्तरिकलापंडिए नवंगसुत्तपडिबोहिए अट्ठारसदेसीभासाविसारए गीयरतीगंधव्वणमुकुसले हयजोही गयजोही रहजोही औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobarth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyarmandir
|बाहुजोही बाहुप्पमही वियालचारी साहसिए अलंभोगसमत्थे आवि भविस्सइ, तए णं तंदढपइण्णंदारगंअम्मापियरो बावत्तरिकलापंडियं| जावअलंभोगसमत्थं वियाणित्ता विउलेहिं अण्णभोगेहिं पाणभोगेहिं लेणभोगेहिं वत्थभोगेहिं सयणभोगेहिं कामभोगेहिं उवणिमंतेहिति. तए णं से दढपइण्णे दारए तेहिं विउलेहिं अण्णभोगेहिं जाव सयणभोगेहिं णो सजिहिति णो रजिहिति णो गिझिहिति णो अझोववजिहिति, से जहाणामए उप्पलेइ वा पउमेइ वा कुसुमेइ वा नलिणेइ वा सुभगेइ वा सुगंधेइ वा पोंडरीएइ वा महापोंडरीएइ वा सतपत्तेइ वा सहस्सपत्तेइ वा सतसहस्सपत्तेइ वा पंके जाए जले संवुड्ढे णोवलिप्पड़ पंकरएणं णोवलिप्पइ जलरएणं एवमेव दढपइण्णेवि दारए कामेहिं जाए भोगेहिं संवुड्ढे गोवलिप्पिहिति कामरएणं गोवलिप्पिहिति भोगरएणं गोवलिप्पिहिति भित्तणाइणियगसयणसंबंधिपरिजणेणं सेणंतहारूवाणं थेराणं अंतिए केवलं बोहिं बुज्झिहिति त्ता अगाराओ अणगारियं पव्वइहिति, से णं भविस्सइ अणगारे भगवंते ईरियासमिए जाव गुत्तबंभयारी, तस्स णं भगवंतस्स एतेणं विहारेणं विहरमाणस्स अणंते अणुत्तरे णिव्वाधाए निरावरणे कसिणे पडिपुण्णे केवलवरणाणदंसणे समुष्पजिहिति तए णं से दढपइण्णे केवली बहूई वासाई केवलिपरियागं पाउणिहितित्ता मासियाए संलेहणाए अप्पाणं झूसित्ता सहिँ भत्ताई अणसणाए छेएत्ता जस्सट्टाए कीरइ णग्गभावे मुंडभावे अण्हाणए अदंतवणए केसलोए बंभचेरवासे अच्छत्तकं अणोवाहणकं भूमिसेजा फलहसेज्जा कट्ठसेज्जा परघरपवेसो लद्धावलद्धं परेहि हीलणाओ खिंसणाओ णिंदणाओ गरहणाओ तालणाओ तजणाओ परिभवणाओ पव्वहणाओ उच्चावया गामकंटका बावीस ॥ औपपातिकमुपांग ।।
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
परीसहोवसग्गा अहियासिज्जंति तमट्ठमाराहित्ता चरिमेहिं उस्सासणिस्सासेहिं सिज्झिहिति बुज्झिहिति मुच्चिहिति परिणिव्वाहिति सव्वदुक्खाणमंतं करेहिति १४ । ४० । से इमे गामागर जावसण्णिवेसेसु पव्वइया समणा भवंति, तं० - आयरियपडिणीया उवज्झायपडिणीया | कुलपडिणीया गणपडिणीया आयरियउवज्झायाणं अयसकारगा अवण्णकारगा अकित्तिकारगा बहूहिं असम्भावुब्भावणाहिं मिच्छत्ताभिणिवेसेहि य अप्पाणं च परं च तदुभयं च वुग्गाहेमाणा वुष्पाएमाणा विहरिता बहूई वासाइं सामण्णपरियागं पाउणंति |त्ता तस्स ठाणस्स अणालोइय अपडिकंता कालमासे कालं किच्चा उक्को सेणं लंतए कप्पे देवकिब्बिएसु देवकिब्बिसियत्ताए उववत्तारो भवंति, तहिं तेसिं गती तेरससागरोवमाई ठिती अणाहारगा सेसं तं चेव १५ । से जे इमे सण्णिपंचिंदियतिरिक्खजोणिया पत्त्या भवंति, तं० - जलयरा खहयरा थलयरा, तेसिं णं अत्थेगइयाणं सुभेणं परिणामेणं पसत्थेहिं अज्झवसाणेहिं लेसाहिं विसुज्झमाणीहिं | तयावर णिज्जाणं कम्माणं खओवसमेणं ईहावूहभग्गणगवेसणं करे माणाणं सण्णीपुव्वजाईसरणे समुष्पज्जइ, तए णं ते समुप्पण्णजाईसरा समाणा सयमेव पंचाणुव्वयाई पडिवज्जंति ता बहूहिं सीलव्वयगुणवेरमणपच्चक्खाणपोसहोववासेहिं अप्पाणं भावेमाणा बहूई वासाई आउयं पालेति ता भत्तं पच्चक्खंति बहूई भत्ताइं अणसणाए छेयंति ता आलोइयपडिकंता समाहिपत्ता कालमासे कालं किच्चा उक्कोसेणं सहस्सारे कप्पे देवत्ताए उववत्तारो भवंति, तहिं तेसिं गती अट्ठारस सागरोवमाई विती पं० परलोगस्स आराहगा सेसं ते चेव १६ ( से जे इमे गामागर जावसंनिवेसेसु आजीविका भवंति, तं०-दुघरंतरिया तिघरंतरिया सत्तघरंतरिया उप्पलबेंटिया घरसमुदाणिया ॥ औपपातिकमुपांगं ॥
५६
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
विजुअंतरिया उट्टिया समणा ते णं एयारूवेणं विहारेणं विहरमाणा बहूई वासाइं परियायं पाउणित्ताकालमासे कालं किच्चा उकोसेणं|| अच्चुए कप्पे देवत्ताए उववत्तारो भवंति, तर्हि तेसिं गती बावीसं सागरोवमाई ठिती अणाराहगा सेसं तं चेव १७ । से जे इमे गामागरजावसण्णिवेसेसु पव्वइया समणा भवंति तं०-अत्तुक्कोसिया परपरिवाइया भूइकम्भिया भुजो २ कोउयकारका ते णं एयारूवेणं विहारेणं विहरमाणा बहूई वासाइं सामण्णपरियागं पाउणंति त्ता तस्स ठाणस्स अणालोइयअपडिझंता कालमासे कालं किच्चा उक्कोसेणं अच्चुए कप्पे आभिओगिएसु देवेसु देवत्ताए उववत्तारो भवंति तहिं तेसिं गई बावीसं सागरोवमाई ठिई परलोगस्स अणाराहगा सेसंतं चेव १८ से जे इमे गामागरजावसण्णिवेसेसु णिण्हगा भवंति तं०-बहुरया जीवपएसिया अव्वत्तिया सामुच्छेया दोकिरिया तेरासिया अबद्धिया इच्छेते सत्त पवयणणिण्हगा केवलचरिया लिंगसामण्णा मिच्छद्दिट्ठी बहूहिं असब्भावुब्भावणाहिं मिच्छत्ताभिणिवेसेहि य अपाणं च परं च तदुभयं च वुग्गाहेमाणा वुप्पाएमाणा विहरित्ता बहूई वासाई सामण्णपरियागं पाउणंति त्ता कालमासे कालं किच्चा उक्कोसेणं उरिमेसु गेवेजेसु देवत्ताए उववत्तारो भवंति तहिं तेसिं गती एकत्तीसं सागरोवमाई ठिती परलोगस्स अणाराहगा सेसं तं चेव १९१ से जे इमे गामागरजावसण्णिवेसेसु मणुया भवंति तं०-अप्पारंभा अध्यपरिग्गहा थम्मिया धम्माणुया धम्मिट्ठा धमक्खाई धम्मप्पलोइया धम्मपलजणा धम्मसमुदायारा धम्मेणं चेव वित्तिं कथ्येमाणा सुसीला सुव्वया/ सुप्पडियाणंदा साहूहि एकच्चाओ पाणाइवायाओ पडिविरया जावजीवाए एकच्चाओ (एगइयाओ पा०) अपडिविरया एवं जाव ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू.सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
परिग्गहाओ एकच्चाओ कोहाओ माणाओ मायाओ लोहाओ पेजाओ कलहाओ अब्भक्खाणाओ पेसुण्णाओ परपरिवायाओ अतिरतीओ मायामोसाओ मिच्छादसणसालाओ पडिविरया जावजीवाए एकच्चाओ अपडिविरया एकच्चाओ आरंभसमारंभाओ पडिविरया जावज्जीवाए एकच्चाओ अपडिविया एकच्चाओ करणकारावणाओ पडिविया जावज्जीवाए एगच्चाओ अपडिविरया |एगच्चाओ पयणपयावणाओ पडिविरया जावज्जीवाए एकच्चाओ पयणपयावणाओ अपडिविरया एकच्चाओ कोट्टणपिट्टणतजणतालणवहबंधपरिकिलेसाओ पडिविया जावज्जीवाए एकच्चाओ अपडिविरया एकच्चाओ पहाणुम्मणवण्णगविलेवणसद्दफरिसरसरूवगंधमल्लालंकाराओ पडिविरया जावज्जीवाए एकच्चाओ अपडिविरया जे यावण्णे तहप्पगारा सावजजोगोवहिया कम्मंता (सावजा अबोहिया पा०) परपाणपरियावणकरा कज्जति तओ जाव एकच्चाओ अपडिविया तं०( से जहानामए पा०) समणोवासगा भवंति अभिगयजीवाजीवा उक्लद्धपुण्णपावा आसवसंवरनिजरकिरियाअहिगरणबंधमोक्खकुसला असहेज्जा देवासुरणागजक्खरक्खसकिन्नर किंपुरिसगरुलगंधव्वमहोरगाइएहिं देवगणेहिं निग्गंथाओ पावयणाओ अणइक्कमणिज्जा णिगंथे पावयणे णिस्संकिया णिक्खंखिया निव्वितिगिच्छा लट्ठा गहियट्ठा पुच्छियट्ठा अभिगयट्ठा विणिच्छियट्ठा अहिभिंजपेम्माणुरागरत्ता अयमाउसो! णिग्गंथे पावयणे अढे अयं परमटे सेसे अणढे असियफलिहा अवंगुयदुवारा चियत्तंतेउरघरदारप्पवेसा चउद्दसमुद्दिठ्ठपुण्णमासिणीसु पडिपुण्ण पोसह सम्म अणुपालित्ता समणे णिग्गंथे फासुएसणिज्जेणं असणपाणखाइभसाइभेणं ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
वत्थपडि ग्गह कंबलपायपुंछणेणं ओसहभेसज्जेणं पडिहारिएण य पीढफलगसेज्जासंथारएणं पडिला भेमाणा विहरंति ता भत्तं पच्चक्खति ते बहूई भत्ताई अणसणाए छेदिंति ना आलोइयपडिकंता समाहिपत्ता कालमासे कालं किच्चा उक्कोसेणं अच्चुए कप्पे देवत्ताए उववत्तारो भवंति, तेहिं तेसिं गई बावीसं सागरोवमाई टिई आराध्या सेसं तहेव २० । से जे इमे गामागर जावसण्णिवेसेसु मणुआ भवंति, तं० - अणारंभा अपरिग्गहा धम्मिया जाव कप्पेमाणा सुसीला सुख्वया सुपडियाणंदा साहू सव्वाओ पाणाइवा आओ पडिविरया जाव सव्वाओ परिग्गहाओ पडिविश्या सव्वाओ कोहाओ माणाओ मायाओ लोभाओ जाव मिच्छादंसण सल्लाओ पडिविरया सव्वाओ आरंभसमारंभाओ पडिविरया सव्वाओ करणकारावणाओ पडिविश्या सव्वाओ पयणपयावणाओ पडिविरया सव्वाओ कुट्टणपिट्टणतजणतालणवह बंधपरिकिलेसाओ पडिविरया सव्वाओ ण्हाणुभ्मद्दणवण्णगविलेवणसद्दफरिसर सरूवगंधमल्लालंकाराओ पडिविरया जे यावण्णे तहप्पगारा सावज्जजो गोवहिया कम्ता परपाणपरियावणकरा कज्जंति तओवि पडिविरया जावज्जीवाए से जहाणाम अणगारा भवंति ईरियासमिया भासासमियां जाव इणमेव णिग्गंथं पावयणं पुरओकाउं विहरति तेसिं गं भगवंताणं एएणं विहारेणं विहरमाणाणं अत्थेगइयाणं अनंते जाव केवलवरणाणदंसणे समुप्पजइ, ते बहूई वासाई केवलिपरियागं पाउणंति जाव पाउणित्ता भत्तं पच्चक्खति ता बहूई भत्ताई अणसणाए छेदेन्ति ता जस्सट्ठाए कीरइ गग्गभावे० अंतं करंति, जेसिंपि य णं एगइयाणं णो केवलवर नाणदंसणे समुप्पज्जइ ते बहूई वासाई छउमत्थपरियागं पाउणन्ति त्ता आवाहे उप्पण्णे वा अणुष्पण्णे वा भत्तं पच्चक्खंति ॥ औपपातिकमुपांगं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
५९
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
त बहूई भत्ताई अणसणाए छेदेन्ति ता जस्सट्टाए कीरइ गग्गभावे जाव तमट्ठभाराहित्ता चरिमेहिं असासणीसासेहिं अत अणुत्तरंनिव्वाधायं निरावरणं कसिणं पडिपुण्णं केवलवरणाणदंसणं उभ्याडिति, तओ पच्छा सिन्झिहिन्ति जाव अंतं करेहिन्ति, गच्या पुण एगे भयंतारो पुव्वकम्भावसेसेणं कालमासे कालं किच्चा उक्कोसेणं सव्वट्ठसिद्धे महाविमाणे देवत्ताए उववत्तारो भवंति, तहिं तेसिंगई तेत्तीसंसागरोवमाई ठिई आराहगा सेसंतं चेव २१ सेजे इमे गामागरजावसण्णिवेसेसुमणुआ भवंति तं०-सव्वकामविश्या सव्वरागविश्या सव्वसंगातीता सव्वसिणेहातिवंता अक्कोहा णिकोहा खीणक्कोहा एवं माणमायालोहा अणुपुवेणं अट्ठकम्मपयडीओ खवेत्ता उप्लिोयम्गपइट्ठाणा हवंति ४१ अणगारे णं भंते! भाविअय्या केवलिसमुग्धाएणंसमोहणित्ता केवलकप्पं लोयं फुसित्ताणं चिट्ठइ?, हंता चिटुइ, से गुणं भंते! केवलकप्पे लोए तेहिं णिज्जरापोग्गलेहिं फुडे?, हंता फुडे, छउम्त्थे णं भंते! मणुस्से तेसिं णिज्जरापोग्गलाणं किंचि वण्णेणं वण्णं गंधेणं गंधं रसेणं रसं फासेणं फासं जाणइ पासइ?, गोयमा! णो इणढे समढे, से केण्टेणं भंते! एवं वुच्चइ छउत्थे णं मणुस्से तेसिं णिज्जापोग्गलाणं णो किंचि वण्णेणं वण्णं जाव जाणइ पासइ?, गोयमा! अयं गं जंबुद्दीवे दीवे सव्वदीवसमुदाणं सवभंतरए सव्वखुड्डाए बट्टे तेल्लापूयसंठाणसंठिए वट्टे रहचकवालसंठाणसंठिए कट्टे पुक्खरकण्णियासंठाणसंठिए बट्टे पडिपुण्णचंदसंठाणसंठिए एवं जोयणसयसहस्सं आयामविक्खंभेणं तिण्णि जोयणसयसहस्साई | सोलससहस्साई दोणियसत्तावीसे जोयणसए तिण्णियकोसे अट्ठावीसंचधणुसयं तेरसय अंगुलाई अद्धंगुलियंच किंचिविसेसाहिए ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
परिक्खेवेणं पं०, देवे णं महिड्ढीए महजुइए महव्वले महाजसे महासुक्खे महाणुभावे सविलेवणं गंधसमुग्गयं गिण्हइ ता तं अवदालेइ त्ता जाव इणमेवत्तिकटु केवलकप्पं जंबुद्दीवं दीवं तीहिं अच्छराणिवाएहिं तिसत्तखुत्तो अणुपरिअट्टित्ताणं हव्वमागच्छेजा से णूणं गोयमा ! से केवलकप्पे जंबुद्दीवे दीवे तेहिं घाणपोग्गलेहिं फुडे ?, हंता फुडे, छउमत्थे णं गोयमा ! मणुस्से तेसिं घाणपोग्गलाणं किंचि वण्णेणं वण्णं जाव जाणति पासति ?, भगवं णो इप्पट्टे समट्टे, से तेणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ छउमत्थे णं मणुस्से तेसिं णिज्जरापोग्गलाणं नो किंचि वण्णेण वण्णं जाव जाणइ पासइ, एसुहमा णं ते पोग्गला पं० समणाउसो ! सव्वलोयंपिय णं ते फुसित्ताणं चिट्ठति, कम्हा णं भंते! केवली समोहणंति कम्हा णं भंते! केवली समुग्धायं गच्छंति ? गोयमा ! केवलीणं चत्तारि कम्मंसा अपलिक्खीणा ( अवेइया अनिजिण्णा पा० ) भवंति तं० वेयणिज्जं आउयं णामं गुत्तं, सव्वबहुए से वेयणिजे कम्मे भवइ सव्वत्थोवे से आउए कम्मे भवइ, विसमं समं करेइ बंधणेहिं ठिईहि य विसमसमकरणयाए बंधणेहिं ठिईहि य एवं खलु केवली समोहणंति एवं खलु केवली समुग्धायं गच्छति, सव्वेवि णं भंते! केवली समुग्धायं गच्छंति?, णो इणट्टे समट्ठे, अकिच्चाणं समुग्धायं, अनंता केवली जिणा। जरामरणविष्पमुक्का, सिद्धिं वरगई गया ॥ ८ ॥ कइसमूए णं भंते! आउज्जीकरणे पं०? गोयमा ! असंखेज्जसमइए अंतोमुहुत्तिए पं०, केवलिसमुग्धाए णं भंते! कइसमइए पं० ?, गोयमा ! अट्ठसमइए पं० तं०-पढमे समए दंड करेइ बिइए समए कवाडं करेइ तईए समए मंथं करेइ चउत्थे समए लोयं पूरेइ पंचमे समए लोयं पडिसाहरइ छट्टे समए मंथं पडिसाहरइ सत्तमे समए कवाडं पडिसाहरइ ॥ औपपातिकमुपांगं ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
६१
For Private and Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobairthorg
Acharya Shes Kalassagarsuri Gyanmandie
अट्ठम समए दंडं पडिसाहरइ त्ता तओ पच्छ। सरीरत्थे भवइ, से णं भंते! तहा समुग्धायं गए किं मणजोगं जुंजइ वयजोगं जुंजइ कायजोगं जुंजइ?, गोयमा! णो मणजोगं जुंजइ णो व्यजोगं जुंजइ कायजोगं जुंजइ, कायजोगंजूंजमाणे किं ओरालियसरीरकायजोगं जुजइ ओरालियमिस्स० देउव्वियसरीरकायजोगं जुंजइ देउब्वियभिस्ससरीरकायजोगं जुंजइ आहारसरीरकायजोगं जुंजइ आहारसरीरभिस्सकायजोगं जुंजइ कम्मा०?, गोयमा! ओरालियसरीरकायजोगं जुंजइ ओरालियभिस्ससरीरकायजोगंपि जुंजइ जो वेउब्विय० णो वेउब्वियमिस्स० णो आहारग० णो आहारगमिस्स०० कम्मसरीरकायजोगपि जुंजइ, पढमढमेसु समएसु ओरालियसरीरकायजोगं जुंजइ विड्यछट्ठसत्तमेसुसमएसुओरालियमिस्ससरीरकायजोगं जुंजइ तईयचउत्थमंचमेहिं कम्मासरीरकायजोगं जुंजई, से णं भंते! तहा समुग्धायगए सिज्झिहिइ बुझिहिइ मुच्चिहिइ परिनिव्वाहिइ सव्वदुक्खाणमंतं करेहिइट, णो इणद्वे समद्वे, से णं तओ पडिनियत्तइ त्ता इहमागच्छइ त्ता तओ पच्छा मणजोगपि गँजड़ व्यजोगपि गँजड़ कायजोगपि जुंजइ, मणजोगं जुंजमाणे किं सच्चमणजोगं जुजइ भोस० सच्चामोस० असच्चामोस०? गोयमा! सच्चमणजोगं जुंजइ णो मास० णो सच्चामोस असच्चामोसमणजोगंपि जुंजइ, वयजोगं जुंजमाणे किं सच्च्वइजोगं जुंजइ मोस० किं सच्चामोस० असच्चामोस०?, गोयमा! सच्चवइजोगं गँजड़ णो मोस० णो सच्चामोस० असच्चामोसवइजोगपि जुंजइ, कायजोगं जुंजमाणे आगच्छेज्ज वा चिटेज वा णिसीएज्ज वा तुयट्टेज वा उल्लंघेज वा पलंधेज वा उक्खेवणंवा अवक्खेवणं वा तिरियक्खेवणंवा रेजा पाडिहारियंवा पीढफल्गसेजसंथारगं
॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobairthorg
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पच्चप्पिणेजा ४२ सेणं भंते! तहा सजोगी सिज्झिहिइ जाव अंतं करेहिइ? णो इणद्वे समढे, सेणं पुवामेव सण्णिस्स पंचिंदियस्स पज्जत्तगस्स जहण्णजोगस्स हेढा असंखेजगुणपरिहीणं पढम् मणजोगं निरंभइ तयाणंतरं चणं बिंदियस्स पजत्तगस्स जहण्णजोगस्स हेढा असंखेजगुणपरिहीणं बिइयं वइजोगं निरूंभइ तयाणंतरं च णं सुहमस्स पणगजीवस्स अपज्जत्तगस्स जहण्णजोगस्स हेट्ठा
असंखेजगुणपरिहीणं तईयं कायजोगं णिरुंभइ, सेणं एएणं उवाएणं पढम मणजोगं णिरुंभइत्ता वयजोगं णिरुंभइत्ता कायजोगं |णिरुंभइ त्ता जोगनिरोहं करेइ त्ता अजोगत्तं पाउणति त्ता इसिंहस्सपंचक्खरउच्चारणद्वाए असंखेजसमइयं अंतोमुहुत्तियं सेलेसिं| पडिवजइ पुव्वरइयगुणसेढीयं च णं कम्मं तीसे सेलेसिमद्धाए असंखेजाहिं गुणसेढीहिं अणंते कम्मंसे खवेति वेयणिज्जाउयणामगुत्ते इच्छेते चत्तारि कम्मंसे जुगवं खवेइ त्ता ओरालियतेयाकम्माई सव्वाहिं विष्पजहणाहिं विष्णजहइ त्ता उज्जुसेढीपडिवन्ने अफुसमाणगई उड्ढं एक्कसमएणं अविगहेणं गंता सागारोवउत्ते सिन्झिहिइ, तेणं तत्थ सिद्धा हवंति सादीया अपज्जवसिया असरीरा जीवधणा दसणनाणीवउत्ता निहियट्ठा निरयणा नीरया णिभ्मला वितिमिरा विसुद्धा सासयमणागयद्धं कालं चिटुंति, सेकेणटेणं भंते! एवं वुच्चइ तेणं तत्थ सिद्धा भवंति सादीया अपज्जवसिया जाव चिटुंति?, गोयमा! से जहाणामए बीयाणं अग्गिदड्ढाणं पुणरवि अंकुरुप्पत्ती ण भवइ एवामेव सिद्धाणं कम्मबीए दड्ढे पुणरवि जम्मुष्पत्ती न भवइ से तेणटेणं गोयमा! एवं वुच्चइ ते णं तत्थ सिद्धा हवंति सादीया अपजवसिया जावचिटुंति,जीवाणंभंते! सिज्झमाणा क्यामिसंघयणे सिझंति?,गोयमा! वइरोसभणारायसंघयणे सिझंति, ॥ औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
जीवाणं भंते! सिज्झमाणा क्यामि संठाणे सिझंति?, गोयमा! छण्हं संठाणाणंअण्णतरे संठाणे सिझंति,जीवाणंभंते! सिज्झमाणा कयरभिम उच्चत्ते सिझंति?, गोयमा! जहण्णेणं सत्तरयणीओ उक्कोसेणं पंचधणुस्सए सिझंति, जीवाणं भंते! सिज्झमाणा कयरम्भि आउए सिझंति?, गोयमा! जहण्णेणं साइरेगढवासाउए उक्कोसेणं पुव्वकोडियाउए सिझंति, अत्थ् िणं भंते! इभीसे रयणप्पहाए पुढवीए अहे सिद्धा परिक्संति?, णो इणद्वे समद्वे, एवं जाव अहेसत्तमाए, अस्थि णं भंते! सोहम्मस्स कप्पस्स अहे सिद्धा परिवसंति?, णो इण्टे सभडे, एवं सव्वेसिं पुच्छ, ईसाणस्स सणंकुमारस्स जाव अच्चुयस्स गेविजविमाणाणं अणुत्तरविमाणाणं, अस्थि णं भंते! ईसीपब्भाराए पुढवीए अहे सिद्धा परिवसति?, णो इण्टे समढे, से कहिं खाइ णं भंते! सिद्धा परिवसति?, गोयमा! इमीसे रयणप्पहाए पुढवीए बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ उड्ढं चंदिमसूरियग्गहगणणक्खत्तताराभव (ग)णाओ बहूई जोयणसयाई बहूई जोयणसहस्साई बहूई जोयणसयसहस्साई बहूओ जोयणकोडीओ बहूओ जोयणकोडाकोडीओ उड्ढतरं उप्पइत्ता सोहम्मीसाणसणंकुमारमाहिंदबंभलंतगमहासुक्कसहस्सारआणयपाणयआरणच्चुय तिणि य अट्ठारे गेविजविभाणावाससए वीइवइत्ता विजयवेजयंतजयंतअपराजियसव्वदृसिद्धस्स य महाविधाणस्स सव्ववरिल्लाओ थूभियग्गाओ दुवालसजोयणाई अबाहाए एत्थ णं ईसीपब्भारा णाम पुढवी पं० पणयालीसं जोयणसयसहस्साई आयामविक्खंभेणं एगा जोयणकोडी बायालीसं सयसहस्साई तीसं
च सहसाई दोण्णि य अउणापण्णे जोयणसए किंचिविसेसाहिए परिरएणं, ईसिपब्भाराए णं पुढवीए बहुमज्झदेसभाए अट्ठजोयणिए In औपपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| खेत्ते अट्ठजोयणाई बाहल्लेणं त्याऽणंतरं च णं मायाए परिहायमाणी २ सव्वेसु चरिमपेरंतेसु मच्छियपत्ताओ तणुयतरा अंगुलस्स असंखेजइभागं बाहल्लेणं पं०, ईसीपब्भाराए णं पुढवीए दुवालसणामधेजा पं० २०- ईसीइ वा ईसीपब्भाराइ वा, तणूइ वा तणूतणू वा सिद्धीइ वा सिद्धालएइ वा मुत्तीइ वा मुत्तालएइ वा लोयम्गेइ वा लोयग्गथूभियाइ वा लोयम्गपडि(बु)ज्झणाइ वा सव्वपाणभूयजीवसत्तसुहावहाइ वा, ईसीपब्भारा णं पुढवी सेया संखतल (आयंसतल पा०) विमलसोल्लियमुणालदगत्यतुसारगोक्खीरहारवण्णा उत्ताणयच्छत्तसंठाणसंठिया सवज्जुणसुवण्णमई अच्छा सण्हा लण्हा घट्टा मट्ठा णीरया णिभ्मला णिपंका णिकंकडच्छाया समीरीचिया सुष्पमा पासादीया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा, ईसीपब्भाराए णं पुढवीए सीयाए जोयणमि लोगते तस्स जोयणस्स जे से उवरिल्ले गाउए तस्स णं गाउअस्स जे से उवरिल्ले छभागिए तत्थ णं सिद्धा भगवंतो सादीया अपज्जवसिया अणेगजाइजरामरणजोणिवेयणसंसारकलंकलीभावपुणब्भवगब्भवासवसहीपवंचसमइक्वंता सासयमणागयमद्धं चिटुंति । ४३ गाथा कहिं पडिहया सिद्धा?, कहिं सिद्धा पडिट्ठिया । कहिं बोदिं चइत्ताणं, कत्थ गंतूण सिझई? ॥९॥अलोगे पडिहया सिद्धा, लोयग्गे य पडिट्ठिया । इहं बोदिं चइत्ताणं, तत्थ गंतूण सिझइ ॥१०॥जं संठाणं तु इहं भवं चयंतस्स चरिमसमयंमि । आसी य पएसघणं तं संठाणं तहिं तस्स ॥११॥ दीहं वा हस्सं वा जं चरिमभवे हवेज संठाणं । ततो तिभागहीणं सिद्धाणोगाहणा भणिया ॥ १२॥ तिण्णि सया तेत्तीसाधणूतिभागोय होइ बोद्धव्वा एसा खलु सिद्धाणं उक्कोसोगाहणा भणिया ॥१३॥चत्तारियरयणीओ || औपपातिकमुपांग ॥
[पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
स्यणि तिभागूणिया य बोद्धव्वा । एसा खलु सिद्धाणं मज्झिम ओगाहणा भणिया ॥१४॥एक्का यहोइ रयणी साहीया अंगुलाई अट्ठ भवे । एसा खलु सिद्धाणं जहण्ण ओगाहणा भणिया॥१५ ॥ओगाहणाए सिद्धा भवत्तिभागेण होन्ति परिहीणा संठाणमणिथं जरामरणविष्यमुक्काणं ॥ १६ ॥ जत्थ य एगो सिद्धो तत्थ अणंता भवक्ख्यविमुक्का । अण्णोऽण्णसमवगाढा पुट्ठा सव्वे य लोगते ॥ १७ ॥ फुसइ अणते सिद्धे सव्वपएसेहिं णियमसो सिद्धो । तेवि असंखेजगुणा देसपएसेहिं जे पुट्ठा ॥ १८ ॥ असरीरा जीवधणा उवउत्ता दसणे यणाणे योसागारमणागारं लक्खणमेयं तु सिद्धाणं ॥१९॥ केवलणाणुवउत्ता जाणंती सव्वभावगुणभावे पासंति सव्वओ खलु केवलदिट्ठीहऽणताहि ॥२०॥णवि अस्थि माणुसाणं तं सोक्खं णविय सव्वदेवाणं । सिद्धाणं सोक्खं अव्वाबाहं उवगयाणं ॥ २१ ॥ज देवाणं सोक्खं सवद्धापिंडियं अणंतगुणं ।णय पावइ मुत्तिसुहं णंताहिं वग्गवग्गृहि ॥ २२ ॥ सिद्धस्स सुहोरासी सव्वद्धापिंडिओ जइहवेज्जासोऽणंतवग्गभइओ सव्वागासे णमाएज्जा ॥ २३ ॥जह णाम कोइ मिच्छो नगरगुणे बहुविहे वियाणंतोन चएइ परिकहेउं उवमाए तहिं असंतीए ॥२४॥इय सिद्धाणं सोक्खं अणोव णत्थि तस्स ओवम्म । किं चि विसेसेणेत्तो ओवभ्भमिणं सुणह वोच्छं ॥ २५ ॥जह सव्वकामगुणियं पुरिसो भोत्तूण भोयणं कोई तण्हाछुहाविमुक्कोअच्छेज्ज जहा अमियतित्तो ॥ २६ ॥इ सव्वकालतित्ता अतुलं निव्वाणमुवगया सिद्धासासयमव्वाबाहं चिटुंति सुही सुहं पत्ता ॥ २७ ॥ सिद्धत्तिय बुद्धत्तिय पारगयत्तिय परंपरगयत्ति उम्मुक्तकम्भकव्या अजरा अमरा असंगाय॥२८॥णिच्छिण्णसव्वदुक्खा जाइजरामरणबंधण-विमुक्का/ ॥ औषपातिकमुपांग ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jan Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shes Kilassagarsun Gyarmandie
|| अव्वाबाहं सुक्खं अणुहोंती सासयं सिद्धा ॥ २९ ॥ अतुलसुहसागरगयाअव्वाबाहं अणोवमं पत्ता । सव्वभागयमद्धं चिट्ठति सुही|| सुहं पत्ता ॥ ३० ॥ २२॥ इति श्री औपपातिकमुपांगं सूत्रं संपूर्ण ॥ प्रभु महावीरस्वामीनी पट्टपरंपरानुसार कोटीगण-वैरी शाखाचान्द्रकुल प्रचंड प्रतिभा संपन्न, वादी विजेता प्रभोपास्य पू. मुनि श्री झवेरसागरजी म.सा. शिष्य बहुश्रुतोपासक, सैलाना नरेश प्रतिबोधक, देवसूर तपागच्छ, समाचारी संरक्षक, आगमोध्धारक पूज्यपाद आचार्यदेवेश् श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी महाराजा शिष्य प्रौढ प्रतापी-सिध्धचक्र आराधक समाज संस्थापक पूज्यपाद आचार्य श्री चन्द्रसागर सूरीश्वरजी म. सा. शिष्य चारित्र चूडामणी, हास्य विजेतामालवोध्धारक महोपाध्याय श्रीधर्मसागरजी म.सा. शिष्य आगम विशारद, नमस्कार महामंत्र समाराधक पूज्यपाद पंन्यास प्रवर श्री अभयसागरजी म. सा. शिष्य शासन प्रभावक, नीडर वक्ता पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. शिष्य परमात्म भक्ति रसभूत पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सू.म.सा. लघुगुरु प्रवचन प्रभावक पू.आ. श्री हेमचन्द्रसागर म.सा. शिष्य पू. गणी श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म. सा. आ आगमिक सूत्र अंगे सं. २०५८ /५९/६० वर्ष दरम्यान संपादन कार्य माटे महेनत करी प्रकाशन दिने पू. सागरजी म. संस्थापित प्रकाशन कार्यवाहक जैनानंद पुस्तकालय, सुरत द्वारा प्रकाशित रेल छे...
॥ औपपातिकमुपांग ॥
|पू. सागरजी म. संशोधित
For Private and Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagersuri Gyanmandir
For Private and Persons Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jan Aradhana Kendra www.kobabirth org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir For Private and Personal Use Only