Book Title: Aendra Stuti Chaturvinshatika
Author(s): Yashovijay
Publisher: Yashobharti Jain Prakashan Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/010700/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Mulinatalinsahyadi ananatauntuent anno u ndationshilt stralia antatutkalyshtrapatyalayala yakhliophia natyalasayyamlighligibihalal N 2999999999999999999999999915350 . यशोमारती जैन प्रकाशन समिति पुष्प पुस्तक महोपाध्यायश्रीयशोविजयजी-विरांचरन T -JEE ...: ऐन्द्र - स्तुति जतुर्विंशतिका सचिना खोपाविवरणयुता, अबरि-अन्दय-हिन्दीभाषागार-परिशिष्टादिसामग्रीसमलना च। 150మయము ముకుంద 359999999999999999999999999999996060900908666666559ECESS संपादक: मुनि श्री यशोविजयजी वीर सं २४८९ : वि सं. २०६९ ई.सं १९६२ मूल्यम र १० Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . प्रकाशक भी शोसारती जेल प्रकाशन समिति ठि इण्डस्ट्रीयल इंजीनियरिंग कु ४५, अपोलो ट्रीट मुह १ आवृत्ति पहेली. प्रति ५०० - मुद्रा - लामीवाई नारायण चौधरी निर्णयमार प्रेम, १६-१८ मा टोट, नुन Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Yasobharati Jaina Prakāśana Samiti: Puspa I AINDRA - STUTICATURVIMSATIKĀ OF Mahopadhyaya Sri Yasovijayajigani with his own Commentary Vira Samvat: 2489] Edited By Muni Śri Yasovijayaji Yikrama Samyat 2010 Price, Rs. 20 [ 1962 A. D. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Publishipa Chandulal Vardhaman Shiali, for SRI YASODHARATI SAINA PRAKĀSANA SIVITI CO, INDUSTRIAL ENGJNEERING CU, 4) Apollo Street Bombas I List Edition Copies 500 Pinote, rate baszwilio Saras in Chaudhans at the Niraya Suvaz Fresas 237-, Kullet Strset, Bombas Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બ્રિાં યાકિની ૪ પ્રકાશકીય નિવેદન ન • .. સંપાદકીય નિવેદન પ્રસ્તાવના ૧ | ૨૨ શ્રીનેમિનિસ્તુતિ ૨ | ૨૩ શ્રીપાર્વનિનસ્તુતિ ૨ २४ श्रीमहावीरजिनस्तुति • • • ૪૩ પેન્દ્રસ્તુતિનોની અવનૂર . •• ૪૬-૬૪ પેન્દ્રસ્તુતિનgર્વિરાતિવા મૂવમાત્ર . –૭૧ પેન્દ્રસ્તુતિવરાતિ ગ્રન્થ હિન્દી માપાતર મૂક ગૌર મન્વય સહિત ... ૭૧–૧૦૪ ૧૦૫ , ૧ શ્રીનાથમવસ્તુતિ ૨ શ્રી નિતનિનસ્તુતિ ૨ શ્રીરામ્ભવનિનસ્તુતિ ૪ શ્રીમમિનન્દનગિનતુતિ ५ श्रीसुमति जिनस्तुति ૬ શ્રીપદ્મબનનિનસ્તુતિ ૭ શ્રીસુપાનિસ્તુતિ ૮ શ્રીવન્દ્રમનિસ્તુતિ ૧ શ્રીવિધિનિનસ્તુતિ ૧૦ શ્રી શીતઋનિનસ્તુતિ ૧૧ શ્રેયાલનિનસ્તુતિ ૧૨ શ્રીવાસુપૂનિસ્તુતિ ૧૨ શ્રીવિનિનસ્તુતિ ૧૪ શ્રીગનન્તનિનસ્તુતિ ૧૫ શ્રીધર્મનિનસ્તુતિ ૧૬ શ્રીરાન્તિનિસ્તુતિ ૧૦ શ્રીકૃમ્યુનિનસ્તુતિ ૧૮ શ્રીમનિસ્તુતિ ૧૬ શ્રીમદ્ધિનિનસ્તુતિ ૨૦ શ્રીમુનિસુવ્રતનિસ્તુતિ ૨૧ શ્રીનલિનિનસ્તુતિ યક્ષ-યક્ષિણી અગેનું પરિરિાષ્ટ મારુ યક્ષ-યક્ષિણી સો ટહીન વિવારણ .... છન્યોના પ્રકારો. રિgિ-૨ ... પેન્દ્રસ્તુતિ-સ્વોપજ્ઞ દીધામના ઉદ્ધરણો ... પરિશિષ્ટ- શ્રાર્વિક્રમ પ્રમાણે સ્રોજાનુ િ ... પરિરિાષ્ટ-૪ રાદ્દોરા શુદ્ધિપત્ર ચક્ષ-ક્ષિણીના નિત્રો સતસૂનિ - - કીર્તિમુનિ ૩૦ • વૃદ્ધિાર સાનમંદર ૨૦ પુ .. ચશોવિનયની પુસ્ત બ્રહ તા . સારીમહારાજ [શાનવતારની] હૃg , દંલવિનયની પુત સપ્રદ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પરમપૂજ્ય આચાર્યશ્રી ૧૦૦૮ શ્રીમદ્ વિજય પ્રતાપ સૂરીશ્વરજી મ. તથા પરમપૂજ્ય આચાર્યશ્રી ૧૦૦૮ શ્રીમાન વિજ્ય ધર્મસૂરીશ્વરજી મ. તથા પરમપૂજ્ય મુનિવર શ્રી યશોવિજયજી મહારાજશ્રીની પ્રેરણાથી, આજથી પાંચ વરસ ઉપર મુબઈના માટુંગા પરામાં દાનવીર ધર્મશ્રદ્ધાળુ શ્રેણિવર્ય શ્રીયુત માણેકલાલ ચુનીલાલને સુહસ્તે “શ્રીયશોવિજય સ્મૃતિ ગ્રન્થ” ને ભવ્ય સમારોહ ઉજવાએલો, તે વખતે મુબઈના અનેક નામાંકિત અને અગ્રગણ્ય આગેવાનોએ હાજરી આપેલી આ પ્રસંગે સત્તરમી સદિમાં ગુજરાતમાં જન્મેલા આપણા મહાન ઉપકારી જૈનશાસનના સમર્થ જ્યોતિર્ધર, સેંકડો ગ્રન્થોના રચયિતા ન્યાય વિશારદ ન્યાયાચાર્ય મહર્ષિ શ્રીમદ્દ યશોવિજયજી મહારાજ વિરચિત ગ્રન્થોનાં પ્રકાશનનું કાર્ય સરલ અને એ માટે એક ફેડ થયેલ અને એમાં જૈનજનતાએ ઉદારભાવે સહકાર આપેલો ત્યાર બાદ, તેઓશ્રીને ગ્રન્થપ્રકાશન માટે “યશોભારતી જૈન પ્રકાશન સમિતિ નામની એક સંસ્થાની સ્થાપના કરવામાં આવી. પ્રસ્તુત સંસ્થા તરફથી તેના પ્રથમ પુષ્પ તરીકે રેન્દ્રસુતિ નામની સંસ્કૃત કૃતિ તેના હિન્દી ભાષાન્તર સાથે પ્રગટ કરવાનું અમોને સદભાગ્ય પ્રાપ્ત થયું છે શ્રીયશોભારતી સંસ્થા સ્થપાયા પછી તેનું આ પહેલુજ પ્રકાશન છે. આટલાં નાનાં પ્રકાશનમાં પણ ધાર્યા કરતાં વધુ સમય વ્યતીત થયો છે. યદ્યપિ એમા અનેક બાધક કારણોએ ભાગ ભજવ્યો હોવા છતાં આ બાબતમાં વિશેષ કઈ પણ લખવું એ અમારા માટે અનુચિત છે. કારણ કે દાતાઓ અને જનતા તે મુખ્યત્વે કાર્યને વાવાળી હોય છે. નહીં કે કારણેને અમો આ વિલબ માટે ખેદની લાગણી અનુભવીએ છીએ અને સર્વેની ક્ષમા યાચીએ છીએ આ કૃતિ મુબઈના જાણીતા નિર્ણયસાગર પ્રેસમાં છપાવી છેવિવિધ પ્રકારના ટાઈપ વાપરીને, મુદ્રણ. યોગ્ય વિશેષતાઓને સ્થાન આપી વાચકો માટે વાચનક્ષમ બનાવવામાં આવી છેઆ કૃતિનું અધ્યયન અધ્યાપન વધે માટે અન્વયસહ અર્થ આપવામાં આવ્યા છે. વળી આ કૃતિમાં ૨૪ યક્ષ-યક્ષિણીના ચિત્રો અને શબ્દકોષ આપીને વિશેષ ઉપયોગી બનાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે. આ પ્રકાશન માટે વિદ્વાન સંપાદક પૂજ્ય મુનિ શ્રીયશોવિજયજી મહારાજે જે શ્રમ લીધો છે તે માટે અમો તેઓશ્રીના અત્યત ઋણું છીએ અને તેમનો અત કરણપૂર્વક આભાર માનીએ છીએ આ ગ્રન્થની વિશેષ મહત્તા અને પ્રસ્તુત સંપાદનની વિશેષતાઓ વગેરે બાબતો પરમપૂજ્ય સંપાદક મુનિવર શ્રીયશોવિજયજી મહારાજે પોતાના સંપાદકીય નિવેદનમાં તથા ગ્રન્થની પ્રસ્તાવનામા વિગતવાર સમજાવી છે. પરમપૂજ્ય, જ્યોતિર્ધર મહોપાધ્યાય શ્રીમદ્દ યશોવિજયજી મહારાજનાં ગ્રન્થપ્રકાશનનું કામ સુલભ બને, એ માટે દાતાઓએ જે આર્થિક મદદ કરી તે માટે અમો તેમના ખૂબ ખૂબ આભારી છીએ. અને જ્યારે જ્યારે અમને જરૂર પડે ત્યારે જૈન શ્રીસંઘ ઉદારતાભર્યો સહકાર આપતો રહે એવી સદાશા રાખીએ છીએ. આગમપ્રભાકર પરમપૂજ્ય વિદ્વાન મુનિવર શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજ સાહેબે પ્રેસકોપી આપવાનું, જયપુરના વિદ્વાન પંડિત શ્રીભગવાનદાસ જેને યક્ષ-યક્ષિણીના બ્લૉકો આપવાનુ, જે ઔદાર્ય બતાવ્યું અને વિદ્વાન પડિત શ્રી ગગાધરમિશ્રજી અનુવાદ માટે સહાયક થયા, તે માટે તે સહુના અમે આભારી છીએ આ પ્રકાશનમાં શાસ્ત્રદષ્ટિ કે મતિદોષથી સંપાદકશ્રી કે અમારા તરફથી જે કઈ ક્ષતિ રહી જવા પામી હોય, તે માટે ક્ષમા માગીએ છીએ અને તેવી ક્ષતિ જણાવવા, અગર સુધારીને વાચી લેવા વિનંતી છે. ચંદુલાલ વર્ધમાન શાહ યશોભારતી જૈ. પ્ર. સ ના મત્રી Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નયનુ બિનવા ! संपायनिगेन પૂ ઉપાધ્યાયજી મહારાજનો જ્ઞાનાવરણીય કર્મને તીવ્રક્ષયોપશમ, અનેક દર્શન અને વાદોને ઝડપથી સમજી લેવાની શક્તિ અને સમજેલાને યાદ રાખવાની પ્રબલ મેધા વગેરે કારણે તેઓશ્રીમાં સર્જનની જે તીવ્ર પ્રતિભા ઉત્પન્ન થઈ તેના બળે તેઓશ્રી સમર્થ ગ્રન્થસર્જક બની શક્યા પણ વધુ વિચારીએ તો ખરેખર ! મહત્ત્વનો ભાગ પ્રવચનની અધિષ્ઠાયિકા મૃતદેવી, વા દેવી, ભારતીદેવી ઈત્યાદિ નામોથી ઓળખાતી ભગવતી શ્રી સરસ્વતીદેવીનાં વરદાને-આશીર્વાદે ભજવ્યો હતો એ નિ સંદેહ હકીકત છે અને આ વાતનો ઉલ્લેખ ગ્રન્થકારે પોતે અન્યત્ર તો કર્યો છે. પણ ખુદ આ ઐન્દ્રસ્તુતિની (પણ) પોતાની બનાવેલી ચોવીસમા તીર્થંકરની સ્તુતિની ટીકામાં ગ્રન્થકારે પોતે જ પ્રાસંગિક જણાવ્યું છે કે “” એવા સરસ્વતીના પ્રભાવશાળી સારસ્વતીજમત્રના ધ્યાનથી સરસ્વતીને મેં પ્રત્યક્ષ કરી” અહીંયા કદાચ સવાલ એ થાય કે દેવતાની ઉપાસના, ભક્તિ, સાધના અને વરદાન શું કર્મ સત્તા ઉપર પ્રભાવ પાડી શકે? અથવા કર્મના ક્ષયોપશમમાં નિમિત્ત બને ? આવી શંકા સાહજિક રીતે થાય! એમ સમજીને જ ખુદ ઉપાધ્યાયજીએ જ શકો ઊભી કરી અને પોતે જ તેનો જવાબ આપ્યો તે નિમ્ન રીતે છે પ્રશ્ન- દેવલોકના દેવોની કૃપાથી અજ્ઞાનતાનો ઉચ્છેદ થાય ખરો ? જવાબ-વસ્તુત અજ્ઞાનતાના વિનાશમાં જ્ઞાનાવરણયાદિ કર્મનો ક્ષય, ક્ષયપશમ કારણ છે એમ છતાં દેવા પણ શયોપશમન કારણ બની શકે છે કારણ કે ક્ષયોપશમની પ્રાપ્તિમાં શાસ્ત્રકારોએ દ્રવ્યાદિક પાચેયને કારણ તરીકે માન્યાં છે એમાં દેવતાપ્રસાદ “ભાવ” નામના કારણમાં અન્તર્ગત માન્યો છે. વળી પુરુષની પ્રવૃત્તિમાં જેમ શ્રુતજ્ઞાન ઉપકારી છે તેમ દેવતાની કૃપા પણ ઉપકારી છે આમતેઓશ્રીના સમગ્ર ગ્રન્થરાશિમાં આ એક જ ગ્રન્થ “બીજથી પાવન થયેલો મળે છે અન્ય ગ્રન્થ કરતા આની પાછળ ઉપાધ્યાયની એક વિશિષ્ટ સાધનાને ઐતિહાસિક સકેત હોવાથી આ ગ્રન્થનું પ્રકાશન પ્રથમ થાય તે સુયોગ્ય છે એમ સમજીને આને યશભારતી ગ્રન્થમાળાના પ્રથમ પુષ્પ તરીકે પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવે છે આ કૃતિ પહેલ વહેલી જ પ્રકાશિત થાય છે એવું નથી, કિન્તુ આ કૃતિ પુનર્મુદ્રણ તરીકે પ્રસિદ્ધ થાય છે આ કતિ પ્રથમ તો ભાવનગરની આત્માનંદ જૈનસભાએ મુદ્રિત કરાવીને આત્માનંદ જૈનગ્રન્થરતમાલાના ૭૭ મા રતરૂપે વિ. સં. ૧૯૮૪ મા રોયલ ૧૬ પેજી સાઈઝમાં પુણ્યાત્મા પૂજ્ય મુનિવર્યશ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજના સંપાદન નીચે ૧. “ઈશારે-વાવીનાક્ષરે વિરમ્ પ્રત્યુવારે યત સારસ્વતધ્યાન-સારસ્વતમન્નબળધાન તેન દષ્ટા-માવનાવિરોગ સાક્ષાત્કૃતા” [પેન્દ્રસ્તુતિ-મહાવીરગિનતુતિ ો ૨, ની ટા. મુદ્રિત પત્ર ૪૬] ૨. “ન જ તેવતાકલાવારસાનોછેદ્રાસિદ્ધિ, તય વર્ણવિરોષવિજ્યાધીનત્વા ” તિ વાવ્ય, રેવતાકસાવસ્થાપિ લયો - રામયિત્વેન તયાવાત, વ્યાઢિ પ્રતીય લોપરામબરિહે n [પેન્દ્રસ્તૃતિ૧ જો ૪ ની ટી] . ૩, “મવતિ દિ પુષપ્રવૃત્ત શ્રુતમિવ દેવતાબસાહોડવુપારીવમુક્તમ્” [છેસ્વ. પદ્મમનિસ્તુતિ. ઋો ૪ ની રીવા પત્ર-૧૨.] Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંપાદિત થઈ પ્રગટ થઈ હતી. પરંતુ તે વખતે તેની ટીકા અશુદ્ધ અને ખંડિત થઈ હતી, કારણ કે મૂળ હસ્તપ્રતિ એક જ મળેલી અને જે મળેલ તે ખંડિત અને અશુદ્ધ મળેલી, અને તેના ઉપરથી જ પ્રેસકોપી થયેલી. એટલે બબ જ અપૂર્ણપણે પ્રસિદ્ધ થઈ એમ છતાં સંપાદકશ્રીએ તેને વધુ શુદ્ધ અને વ્યવસ્થિત બનાવવા શક્ય એટલો બધો જ પ્રયત્ન કરેલો ત્યાર પછી ઘણું વરસોના અને તેઓશ્રીને મહારાજશ્રી કીર્તિમુનિજીના સંગ્રહની પ્રતિ મલી. અને તેના આધારે પ્રથમવૃત્તિના ખડિત પાઠોને અખંડ કર્યા અશુદ્ધ પાઠોનું શુદ્ધિકરણ કર્યું. અને એ રીતે ફરી તૈયાર થએલી પ્રેસ કોપી, તેઓશ્રીએ ખૂબ જ ઉદાર ભાવે પ્રકાશન કરવા મને સોંપી અને (પ્રાપ્ત) સંપૂર્ણ અને શુદ્ધ પાઠવાલી આ કૃતિ, પુનર્મુદ્રણને આવશ્યક અને અનિવાર્ય સમજી સંસ્થા તરફથી મુદ્રિત થઈને પુનઃ પ્રકાશિત કરવામા આવી છે - આ પુસ્તકમાં મૂલસ્તુતિઓ અને તેની ટીકા આપવામાં આવી છે. તે ઉપરાંત અજ્ઞાતકર્તક, અવચૂરિ (ક્યાંક ક્યાંક ખડિત) આપવામાં આવી છે. ત્યારપછી “ઐન્દ્રસુતિ” મૂલપાઠ આપ્યો છે. તે ઉપરાંત આવી ચમકમય સ્તુતિઓ અર્થની દ્રષ્ટિએ કિલષ્ટતાવાલી હોવાથી આના તરફ જોઈએ તેવું કોઈનું આકર્ષણ જાગતું નથી જે તેનો અન્વય સહ અર્થ આપવામાં આવે તો વાચકો વધુ પ્રમાણમાં લાભ ઉઠાવે એ હેતુથી આ કૃતિનો સાન્વય હિન્દી અર્થ આપવામાં આવ્યો છે. ગુજરાતી અનુવાદ આપવાની ઇચ્છા પાર પડી નથી શકી.” અન્તમાં આ ગ્રન્થનું સંપાદન કરતા શાસ્ત્રદષ્ટિ કે મતિદોષથી કઈ વિપરીત અને ક્તના આશયથી વિરુદ્ધ વિધાન કે મુદ્રણ થયું હોય તેની ક્ષમા યાચી, સુધારી લેવા અને જણાવવા વિનંતી છે. વાચકો! આ ગ્રન્થને વધુ ને વધુ સદુપયોગ કરે એ ભાવના સાથે વિરમું છુ. વિ સ. ૨૦૧૮, શ્રાવણ માસ વાલકેશ્વર જૈન ઉપાશ્રય, મુબઈ . ] મુનિ યશોવિજ્ય anarcocomart વિપઃ િપરિત્ય ર્તિ મમતા દ્રિા ત્યાત્ સુમાત્ર, મુનો નહિ નિર્વિવ જે મમતા જાગી ઉઠે તે વિષય છોડવાથી શું ? કાંચળીનો ત્યાગ કરવા માત્રથી સર્પ કઈ નિવિષ નથી બની જતો અધ્યાત્મસાર] [શ્રીમદ્દ યશોવિજયજી Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીકોઝળપાર્શ્વનાથાય નમઃ | અહિંયાં પ્રકાશિત થઈ રહેલી લઘુકૃતિનું નામ “પિન્દ્રસ્તુતિ' છે. એના ક્ત મહોપાધ્યાય શ્રીમદ્દ યશોવિજયજી મહારાજ છે. અને આ સ્તુતિ ઉપર તેઓશ્રીએ પોતે જ વિવરણ રચ્યું છે આના ઉપર અદ્યાવધિ બીજી કોઈ ટીકા થઈ નથી પણ બે અવસૂરિઓ રચાઈ છે ખરી. એક અજ્ઞાતકર્તક અવચૂરિ તે આજ ગ્રન્થમાં છાપી છે અને બીજી ૫ ૫ આગમોદ્ધારક આચાર્યશ્રી સાગરાનન્દસૂરિજીએ રચી છે. તે પણ પ્રકાશિત થઈ ગઈ છે. એન્દ્રસ્તુતિ કે તેના વિવરણને ચક્કસ સમય મળતો ન લેવાથી કર્તાનો સમય ૧૭-૧૮ મી સદીનો હોવાથી, સૈકાની દષ્ટિએ તે સમય ગણુ લેવો જોઈએ ઉપાધ્યાયજી મહારાજ છએ દર્શનમાં નિષ્ણાત હતા તેઓશ્રીએ ચારભાષામાં સેંકડો ગ્રન્થો રચ્યા, ભગવતી શ્રી સરસ્વતીદેવીનું વરદાન પણ મેળવ્યું યદ્યપિ જન્મે ગુજરાતના હતા, પરંતુ દાર્શનિકશાસ્ત્રનો અભ્યાસ તો એમને સુપ્રસિદ્ધ વિદ્યાધામ કાશીમાં જઈને કર્યો હતો. અને અતિમ સમય ૧૭૪૩ ની સાલમાં ડભોઈ (ગુજરાત) મુકામે પસાર કરેલો અને ત્યાજ તેઓશ્રીનું સ્વર્ગગમન થયેલું આટલો સંક્ષિપ્ત ખ્યાલ આપીને, હવે પ્રસ્તુત સ્તુતિચોવીશીના અંગે વિચાર કરીએ અને તે ઉપરાંત તેને લગતી બીજી હકીકતો પણ સમજી લઈએ. એકદર નિમ્ર બાબત ઉપર વિચાર કરવાનો છે. ૧ સ્તુતિ ચોવીશી એટલે શું? ૨ ચોવીશીની રચનાનો વિષય છે ? ૩ “ તુતિ” એવું નામકરણ કેમ કર્યું અને એનો અર્થ શું ? ૪ આ સ્તુતિનો ઉપયોગ ક્યારે થાય છે.? ૫ શું આવી ચોવીશી પ્રથમ જ રચાઈ છે ? ૬ કાવ્યની દષ્ટિએ સ્તુતિને પ્રકાર શું અને છંદોના પ્રકારો ક્યા ? ૭ એન્દ્રિસ્તુતિ એ સ્વતંત્ર કૃતિ છે કે અનુકરણાત્મક ૮ આ કૃતિમાં શું શું વિશેષતાઓ છે ? ૯ અંતિમ શ્લોકમાં આવતા દેવ-દેવી અગે ? ૧૦ આ સ્તુતિ ઉપર અન્ય ટીકા અવચૂરિ આદિ છે? ૧૧ સ્તુતિ કોની કરાય ? ૧૨ સ્તુતિ કરવાથી શું ફળ મળે ? ૧૩ ઉપાધ્યાયજીએ સ્તુતિની રચનાના શ્રમના ફળ તરીકે શું માગ્યું ? ૧૪ પ્રશસ્તિગત વિશેષતાઓ ૧ સ્તુતિચોવીશી એટલે શું? સ્તુતિ અને ચોવીશી આ બે શબ્દના સંયોગથી ‘સ્તુતિ-ચોવીશી' એવી નામ નિષ્પત્તિ થઈ છે. એમાં પ્રથમ સ્તુતિશબ્દના અર્થને વિચારીએ Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જિનેશ્વરદેવના વિશિષ્ટ સગુણનાં કીર્તનાદિ અને જે રચનાઓ થઈ છે તેના માટે સ્ત્રીલિંગ “સ્તુતિ' શબ્દ નિર્માણ કરવામાં આવ્યો છે. તે ઉપરાંત સ્તવ, સંસ્તવ, સ્તવન, સ્તોત્ર એવા શબ્દો પણ યોજાયા છે. એ બધાય શબ્દોના મૂલમા “સ્તુ' ધાતુ બેઠેલો છે “તું” ધાતુ સ્તુતિ અર્થમાં વપરાયો છે એનો ફુટ અર્થ વિચારીએ તે ગુણપ્રશસા કરવી વખાણ કરવાં, તારીફ કરવી, સારું બોલવું વગેરે થાય. સ્તુતિની રચનાઓના અનેક પ્રકાર છે પણ અહિંયાં તે માત્ર ઉપરોક્ત એક જ પ્રકાર પ્રસ્તુત છે. અને અહિંયાં એને અંગેજ કઈક વિચારણા કરવાની છે. સ્તુતિ બે પ્રકારની છે એક નમસ્કાર કરવા રૂપ, એટલે કે પરમાત્માને નમસ્કાર કર્યો, એટલે સ્તુતિ કરી છે એમ કહેવાય બીજા પ્રકારમાં જિનેશ્વર દેવના અસાધારણ ગુણોનું કીર્તન કરવું તે અહિયાં પ્રસ્તુત વિચારણા માટે બીજો પ્રકાર અભીષ્ટ છે અર્થની દષ્ટિએ જોઈએ તો સ્તુતિ, સ્તવ વગેરે શબ્દો સમાન અર્ચના વાચક છે એમ છતાં રચનાની દષ્ટિએ જોઈએ તો સૂક્ષ્મ ભેદરેખા બતાવી શકાય ખરી ! પણ અહિયા બીજા પ્રકારોને જતા કરીએ, પણ સ્તુતિ અને સ્તવ બજ શબ્દો વચ્ચેનો ભેદ વિચારીએ તો અર્થની દષ્ટિએ નહીં, પણ પ્રકારની દષ્ટિએ એવો ભેદ છે કે-એક શ્લોકથી લઈને ત્રણ શ્લોક (પાછળથી ચાર શ્લોક) સુધીની સંસ્કૃત કાવ્યરચનાને સ્તુતિ કહેવાય છે, જ્યારે ત્રણ કે ચારથી વધુ (યાવત ૧૦૮) શ્લોકની રચનાને સ્તવથી ઓળખાવાય છે વળી સ્તુતિ અને સ્તવના ઉચ્ચારણ વખતે શારીરિક મુદ્રા કેવી હોવી જોઈએ ? એને માટે પણ ભેદ કરવામાં આવ્યો છે એટલે કે સ્તુતિ ઊભા ઊભા કરવી જોઈએ અને સ્તવ બેઠા બેઠા કરવો જોઈએ. જેનસવમાં આવી સ્તુતિ માટે વપરાતો “ સંતત્તિ' શબ્દ બધ પડ્યો છેહવે તો તે માત્ર લખવાના કે છાપવાના જ વિષય રૂપ બની ગયો છે અત્યારે તો તેની જગ્યાએ વપરાશમાં સર્વત્ર “થોય’ શબ્દ જ ચાલે છે થોય એ સ્તુતિવાચક પ્રાકૃત ભાષાના “શુ” શબ્દને જ અપભ્રંશ છે. અને એમાં ચાર ચારની સંખ્યાવાલી સ્તુતિઓ હોય તેને “થોડો” કહે છે. તેનો પ્રાકૃત શબ્દ “થgય છે અહિયાં સ્તુતિ શબ્દથી ચાર થાય રૂપ સ્તુતિ જ અભિપ્રેત હોવાથી તે સિવાયની વિવિધ સ્તુતિઓ અગે લખવું અનાવશ્યક છે –“દુ તુતી! ૨ ચંદ વનેડા, સ્તવ સ્તોત્ર સ્તુતિનુંતિ, નહાવા બરાસાર્યવાવ, [બમિ વિ૦ નામમાહા. વાહ ૨. ૨૮૨૮૪] સ્તુતિમ મુખથનમ્ [ મહિo dો] ૩–સ્તુતિર્દિષા-ગળામાપ, બાળગુણોત્કીર્તન૨ [ માવ૦] ૪–સ્તુતિસ્તોત્રાળિ નિનાના લુ કાણાનાનેવ [પવા ] ક તત્ર સ્તુતિરેલોમાના ! વિ દુને તિરો, થતીસુ અનેતિ ના હો સત્તા • તે તુ પર ચયા હોર I [ 0 ] મવપરિમાપવા સ્તુતિવતુ ! [પવા ] વતુર્યસ્તુતિઃ વિઇ અર્વાવના છે. ૭–કોઈ આચાર્ય એકથી સાત શ્લોકની રચનાને “તું” કહે છે ૮ સ્તોત્રની વ્યાખ્યા પણ સ્તોત્ર પુનર્વોત્તમાન [ પત્તા ] ના ઉલ્લેખથી લગભગ સમાન છે -સ્તુતિતૃથ્વીન્ય ધનમ્ [ ૭૪ ] કથ્વમૂય નથજોન સ્તુતિવતુટ્ય સ્તુતિપ્રતને L [પવા] ૨૦-પ્રાન્તીય ભાષાઓમાં તુતિ ને જુદા જુદા નામથી ઓળખાવાય છે ઈગ્લિશમા hymn (હીમ્સ) કહે છે અને સમૂહને hymnology(હોલોજી) કહે છે ૨–સ્તુતિઓના અનેક પ્રકારો છે અનેક વિષયો ઉપર તે લખાઈ છે એકાક્ષરી રચનાથી માંડીને અનેકાક્ષરીમાં રચાઈ છે એ માટે વિવિધભાષાઓનો ઉપયોગ થયો છે અનેક પ્રકારની ચમત્કૃતિઓવાલી, વાચકના મનને આનદના આકાશમાં ઉડાડનારી, હૃદયને આહાદ ઉપજાવનારી, બુદ્ધિને સતેજ કરનારી, ભક્તિપ્રધાનથી માડીને ચાવત દાર્શનિક ક્ષેત્રને આવરી લેનારી, શતશ કૃતિઓ જૈનસંઘ પાસે-હજારો નષ્ટ થવા છતાં આજે પણ વિદ્યમાન છે એથી કાવ્ય રચનાના ક્ષેત્રે જૈન કવિઓનું સ્થાન ગૌરવભર્યું જળવાઈ રહ્યું છે, અને રહેશે Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ચોવીશી-એટલે ચોવીશ ચાર અધિક વીશ એટલે ચોવીશ સંસ્કૃતમાં ચોવીશની સંખ્યા માટે “વતુર્વરાતિ શબ્દ યોજયો છે પ્રાકૃતમા “વર-વીસ” શબ્દ છે. અને આ પ્રાકૃત શબ્દને જ અપભ્રશ થઈને “ચોવીશ' શબ્દ બન્યો છે અને ચોવીશ તીર્થંકરોનો એ વાચક છે. ૨. ચોવીશીની રચનાનો વિષય શું? જૈન સાહિત્યમાં “ચતુર્વિશતિકા' (–દે ચોવીશી) એ નામને કાવ્યને એક રચના પ્રકાર છે. આમ તો સ્તુતિના અનેક પ્રકારો છે પણ અહિયા તો ચાર ચાર શ્લોકની જ સ્તુતિ જે દેવવદનની ક્રિયામાં બોલાય છે તે જ લેવાની છે ચાર લોકોવાલી સ્તુતિઓ બહુધા ચોવીશે તીર્થકરોને ઉદ્દેશીને કરેલી હોય છે એમ છતા ચારેય સ્તુતિઓમા તીર્થંકરોનુ જ વર્ણન નથી હોતું આ ચાર સ્તુતિઓ માટે અમુક નિયમન કરવામાં આવ્યું છે. ચારમાં પ્રથમ સ્તુતિલોક એ અધિકૃત તીર્થંકરને (કોઈપણ એકને) લક્ષીને હોય છે અને બાકીની ત્રણમાં અનુક્રમે, એકથી અધિક તીર્થરાદિકની, પછીની તે શ્રુતજ્ઞાનની, અને તે પછીની અધિકૃત તીર્થંકરના વૈયાવૃત્યકર દેવ-દેવી અથવા અભીષ્ટ વિદ્યાદેવી અથવા તે કર્તાને ઈષ્ટ એવા દેવ-દેવીની હોય છે ૩. પેન્દ્રસ્તુતિ” એવું નામકરણ કેમ કર્યું અને એનો અર્થ શું? વાસ્તવિક રીતે જોઈએ તો આ કૃતિનું નામ ચન્દ્રસ્તુતિ નથી અન્ય સ્તુતિઓની જેમ આનુ પણ સર્વ સામાન્ય “જિનસ્તુતિ” કે “અહંતસ્તુતિ' નામ છે અને એ વાતની પ્રતીતિ આ સ્તુતિમાં ઉપાધ્યાયે રચેલું મૂલની પ્રશસ્તિ અને ટીકાનું મગલાચરણ અને અન્તિમ પ્રશસ્તિના શ્લોકો વગેરે કરાવે છે. એમ છતાં “એન્દ્રસ્તુતિ” એ નામ કેમ પ્રસિદ્ધિમા આવ્યું ? એ સવાલના જવાબમાં એવું સમજાય છે કે, આ સ્તુતિના પ્રથમ શ્લોકના પહેલા વાક્યનું આદ્યપદ કેન્દ્ર હોવાથી આ કૃતિને ઐન્દ્રસ્તુતિ” એવું નામ આપ્યું છે અને એથી એ લાભ પણ થયો કે ઉપાધ્યાયજીની સ્તુતિને ઓળખવાનું કામ સરલ બન્યું યદ્યપિ ઉપાધ્યાયજીની મોટાભાગની કૃતિઓના મગલાચરણમા આદ્યપદ હેન્દ્ર પદથી વિભૂષિત જ હોય છે. છતા કૃતિ તરીકે આ એકને જ “ઐન્દ્ર શબ્દ જોડીને કેમ પ્રસિદ્ધિ આપવામા આવી એવો તર્ક પણ સહેજે થાય! પણ એને સ્પષ્ટ જવાબ આપવા માટે કોઈ ચોક્કસ આધાર આપણુ પાસે નથી. પણ નીચે મુજબ અનુમાન તારવી શકાય, એક વાત સુવિદિત છે કે ખુદ ઉપાધ્યાયજી ભગવાન “શું એવા સરસ્વતીના મૂલમત્ર બીજની ઉપાસના કરીને, સરસ્વતીનું વરદાન મેળવી ગ્રન્થસર્જનમાં અદ્દભુત પ્રતિભા અને ચમત્કૃતિ દાખવી શક્યા એ ઉપકારનું ઋણ અદા કરવા, તેઓશ્રીએ પોતાના મોટા ભાગના મૂલગ્રન્થો અથવા તેની ટીકાના મગલાચરણમાં શ્લોકની આદિમા હાર બીજથી યુક્ત શબ્દપ્રયોગો કરીને પ્રસ્તુત બીજની ચિરસ્થાઈ પ્રતિષ્ઠા કરી અને એના પ્રત્યે તેઓશ્રીને કેવું બહુમાન અને સમાદર હતો તે પણ ધ્વનિત કર્યું ૨- અહિયનિખ પહમ ગુરું, વિમા સવ્વાણ તમ નાસ્ત 1 વેરાવાળ, વગોવત્વે વડ શુ il (રેવના ) ૨–જેને ઉદ્દેશીને રચી હોય તે તીર્થંકર તીકરો ચોવીશ છે પણ ત્યારે ઉપાસનાને તીવ્ર બનાવવી હોય ત્યારે કોઈ પણ એકને જ લક્ષ્ય બનાવવા જોઈએ, તો જ એકાગ્રતા આવે અને એક સસ્કાર દઢ થાય એટલે તો જિનમંદિરમાં કોઈ પણ એક તીર્થકર મૂલનાયક તરીકે બિરાજમાન હોય છે એ કારણે પહેલી સ્તુતિ કોઈ પણ એક તીર્થંકરની કરવાનું ધોરણ રવીકારેલ છે બીજી સ્તુતિમાં એકથી અધિક તીર્થકરોની સ્તુતિ થાય છે તેનું કારણ એ છે કે તીર્થકરો દ્રવ્ય ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવથી ભિન્ન છે છતાં ગુણથી સમાન છે તમામની શક્તિ અને પ્રભાવ સરખો જ હોય છે કારણ કે ઈશ્વરપદ પ્રાપ્તિ માટેની પ્રક્રિયા સરખી હોવાથી તેના ફળમાં પણ સમાનતા જ હોય છે અને વળી આપણે એક જ પ્રભુના પૂજારી છીએ એમ નહિં, પણ યથોચિત ગુણોવાળા સઘળાએ તીર્થંકરોના પૂજારી છીએ એવો ભાવ પણ એથી વ્યક્ત થાય છે - ત્રીજી સ્તુતિ થતજ્ઞાનની કરવાનું કારણ થતજ્ઞાનરૂપ સિદ્ધાન્તો પ્રસ્તુત અરિહતો એજ પ્રરૂપેલા છે વ્યક્તિને માનીએ અને તે જ વ્યક્તિના વિચાર, વાણી, આદેશો કે ઉપદેશોને જે ન માનીએ તો તેનો કોઈ અર્થ ન સરે, અને એ વાત પણ સાવ બેહૂદીજ ગણાય. એટલે કલ્યાણના સારો રાહ બતાવનારા શ્રુત-શાસ્ત્રજ્ઞાનની સ્તુતિ કરવામાં આવે છે. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ એ જણાવી દેવું જરૂરી છે કે આ ગ્રન્થની આદિમાં પણ પિન્દ્ર શબ્દ જ વાપર્યો છે. હવે આ વસ્તુથી પરિચિત વ્યક્તિને નામકરણ કરણ કરવાનું આવ્યું હશે, ત્યારે તેને એમ થયું હશે કે ઉપાધ્યાયજીની વિશિષ્ટ સાધનાને ઐતિહાસિક સકેત જેની પાછળ છે એવા Uા બીજથી સંવલિત નામથી આ ગ્રન્થ જે પાવન થાય તો કેવું સારું ! બસ આવી કોઈ ભાવનામાંથી આરસ્તુતિનો આદ્ય શબ્દ લઈને, બંને હેતુઓને સમાવિષ્ટ રાખીને, સ્તુતિ આગળ પેન્દ્ર શબ્દનું જોડાણ કર્યું હોય તો તે અસંભવિત નથી ફેન્દ્ર શબ્દ ઈન્દ્ર શબ્દ ઉપરથી બન્યો છે. ફન્દ્રાણા સ ફેન્દ્ર, અને તેમને કરેલી સ્તુતિ તે હેન્દ્રસ્તુતિ . ૪. આ સ્તુતિનો ઉપયોગ કયારે થાય છે? આ સ્તુતિને પ્રધાન ઉપયોગ તો જૈન આચારના ક્ષેત્રમાં દેવસમક્ષ કરવામાં આવતી દેવવન્દન નામની ક્રિયા વખતે, કાયોત્સર્ગન વિધિ થયા બાદ કરવામાં આવે છે. ૫. શું આવી ચોવીશી પ્રથમજ રચાઈ છે? - આ ચોવીશી પ્રથમજ રચાઈ છે એમ નથી આ ચોવીશીની રચના તો સત્તરમા અને અઢારમા સૈકા વચ્ચે થએલી છે પરંતુ તે પહેલાં અનેક સ્તુતિઓ રચાઈ છે પણ યમકમય પ્રાપ્ય કૃતિઓમાં સહુથી આદ્ય રચના આચાર્યશ્રી બપ્પભદિજીની મલે છે અને તે પછી શ્રીશોભનમુનીશ્વર અને તે પછી શ્રી મેરુવિજયજીગણિ આદિની મલે છે સ્તુતિ જેડા સિવાયની ચોવીશ તીર્થકરોની છુટક સ્તુતિઓ બીજી મલે છે' આ બધી કૃતિઓ મુદ્રિત થઈ ગઈ છે. બમ્પટ્ટિજીની રચનાને કાળ નવમ સેકો છે ૬, કાવ્યની દૃષ્ટિએ સ્તુતિને પ્રકાર શું? અને છંદોના પ્રકારો ક્યા? કાવ્યની દષ્ટિએ સ્તુતિચોવીશીઓ બે પ્રકારની જવાય છે એક ચમકમય અને બીજી યમપદ્ધતિ વિનાની અહિયા ઉપર જે સ્તુતિઓ ગણાવી છે તે યમકમય સ્તુતિઓની છે. બાકી યમકપદ્ધતિ વિનાની સ્તુતિઓ તો સંકડો છે અને તે ચિત્ર-વિચિત્ર પ્રકારોવાળી અને મનને અત્યન્ત આલ્હાદક લાગે તેવી ચમત્કૃતિઓવાળી છે. - સ્તુતિના છન્દોનુ વૈવિધ્ય પણ ઠીક ધ્યાન ખેંચે તેવું છે ૨૪ સ્તુતિઓમા કુલ ૧૭ પ્રકારના છન્દોનો ઉપયોગ થયો છે અને મોટા ભાગના છો તો શોભન સ્તુતિમાં વપરાયા છે તેજ અપનાવ્યા છે જૂઓ પરિશિષ્ટ - ૨. ૭. અન્દ્રસ્તુતિ એ સ્વતંત્રકૃતિ છે કે અનુકરણાત્મક ઐન્દ્રસ્તુતિ એ સ્વતંત્ર રીતની મલિક રચના છે એવું નથી પરંતુ તે એક અનુકરણાત્મક કૃતિ છે. અને અનુકરણ કરવા માટે તેમની સામે પ્રધાન જ્ઞાની, ધ્યાની એવા શ્રી શોભન મુનિવરની બનાવેલી સ્તુતિચતુર્વિશતિકાનો આદર્શ હતો એ નિ સંદેહ બીના છે. કારણ કે શોભનસ્તુતિ સાથે ઉપાધ્યાયજીની તમામ સ્તુતિઓ માત્ર વિષય કે છંદોનું જ નહિ પણ બીજી રીતે પણ મોટાભાગનું સામ્ય ધરાવે છે. પરન્તુ એકલા સામ્યથી જ કઈ અનુકરણાત્મક કૃતિ છે એમ ન કહી શકાય ત્યારે એ માટેનો મજબૂત પુરાવે એ છે કે, ઉપાધ્યાયજીએ પોતાની સ્તુતિમા શ્રી શોભનમુનિજીના વાક્યોના વાક્યો અને પદોનાં પદો યુકિચિત ફેરફાર કરીને જેમનાં તેમ આહરી લીધા છે. ચોથા ભાગની સ્તુતિઓ તો એવી છે કે જેમા શોભનસ્તુતિમાં આવતા કેટલાક વિશેષણ માત્ર શાબ્દિક વિપયસ સર્જીને મૂક્યા છે વળી છન્દ, ચમકાલકારના પ્રકારો અને દરેક સ્તુતિના દેવ-દેવી સુદ્ધાં (એકાદ અપવાદ બાદ કરીને) શ્રી શોભન મુનિવરે જે અને જે રીતે પસંદ કરેલા છે, પ્રાય તે રીતે જ ઉપાધ્યાયજી મહારાજે અપનાવ્યા છે તેથી શોભન સ્તુતિના પદ વાક્યો અને વિશેષણના આહરણથી ચમકાલંકારથી સભર સ્તુતિ નિર્માણ થઈ એનું નિર્માણ કરવામાં તેમને કેવી સુગમતા થઈ તેનો સ્પષ્ટ ખ્યાલ નિમ્ન ઉદાહરણથી આવી શકશે ૧ તે સિવાય ૨૭ થી ૩૯ કાવ્ય પ્રમાણવાળી સ્તુતિઓ તો કવિ ચક્રવર્તી શ્રીપાલ, સોમપ્રભાચાર્ય, ધર્મઘોષસૂરિ, જિનપ્રભસરિ, ચારિત્રરત્નગણિ, ધર્મસાગરોપાધ્યાય આદિની ઘણી મલે છે. ૨. માત્ર શોભનતુતિમા ૭૯ મા પદ્યમા કપર્દિયક્ષની સ્તુતિ છે જ્યારે ઐન્દ્રસ્તુતિમાં સરસ્વતીની છે, Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શોમનસ્તુતિ. પાયાર્ વ જીતવેવતા નિવધતી તત્રાજ્ઞાન્તિમો નુમતે સુમતે વિમા વિમા વારિ વન્રમુસળે નયત નર્યાત શીતળતીર્થંક્ત સવા વ્યનુવદ્યાત હક્ષ્મીં મીમમહામવાધિ ચાડત્ર વિચિત્રવર્ધાવિનતાત્મનધૃમધિષ્ઠિતા નુવંસ્તનુ પ્રવિત મહિનાથ મે ગજવ્યાજવ્યાઘ્રગ્વેજનાનવધનયુયો હસ્તાવિત નૂતજીન્વિતિના ચા કેન્દ્રસ્તુતિ સૌમાયાશ્રયતાં નિતા નિર્ધતી મુખ્યમાવિષ્ઠમી જીતે સુમતિ વિમવ વિમવ નાધારિ વøમુસળે નાતી નર્યાત ગીતળતીÊતિનિને વિાળિતરવાતવેમનં૦ સીમસવોદ્ધે ષ્ટિમ ધિષ્ઠિત માતુવિનતાંતનુમવ પૃષ્ઠનનુવિત । મદ્દો પ્રવતનુ મદ્ઘિનાથ મૈં । રાખવ્યાવ્યાધ્રાનસમિટ્ટુ ધનનો ચાન્નિયમિતાશ્રવ્રુન્વિતિાવિાનિસ્તા વિતમ્ વિશેષણો અને ભાવાર્થનુ આહરણ તો આખી સ્તુતિમાં અનેક સ્થળે જોવા મલે છે. વાચકો અને સ્તુતિઓ સાથે રાખીને અવલોકન કરશે, તો તેનો સ્પષ્ટ ખ્યાલ તેઓને મલી રહેશે. ક્યાંક ફેરફાર એવો કર્યો છે કે શોભનસ્તુતિમા જે વિષયને ઉદ્દેશીને શબ્દો વાપર્યાં હોય, તો ઐન્દ્રસ્તુતિકારે ખીજા વિષયને લક્ષીને વાપર્યાં હોય અહિયાં કોઈ ને શકા જરૂર થાય કે પ્રસ્તુત સ્તુતિચોવીશી જો શોભનસ્તુતિચોવીશીના અનુકરણરૂપ જ છે, તો ઉપાધ્યાયજીએ નવુ શુ કર્યું ? અને ઉપાધ્યાયજી જેવા સમર્થ વિદ્વાન અનુકરણશીલ કેમ ખન્યા પહેલા પ્રશ્નનો જવાબ એ છે કે આ ચોવીશી અનુકરણરૂપે ભલે હોય ! પણ રખે ! કોઈએ એમ તો ન જ માની લેવુ કે તેમા કશી જ નવીનતા નથી તેઓશ્રીની સ્તુતિ ઉપરની સ્વોપરીટીકા જોતાં પ્રસ્તુત સ્તુતિમાં કેવી કેવી નવીનતા તેમજ ગાભીયે છે તેનો સ્પષ્ટ ખ્યાલ તદ્વિદ્દોને મળે છે. એમાં કેટલાએ મહત્વના પ્રશ્નોના સમાધાનો કર્યો છે આ નવીનતા અને ગભીરતા ક્યાં ક્યા છે તેનો જલ્દી ખ્યાલ મળી શકે તે માટે, તેવી પક્તિઓને સ્થૂલાક્ષર (બ્લક ટાઈપ )મા છપાવી છે બીજા પ્રશ્નનો જવાખ ટૂંકાણમા એટલો જ આપી શકાય કે, એક તો સામાની કૃતિનું ગૌરવ વધારવું, અને પ્રસ્તુત કૃતિમાં કેટલીક વિશેષતાઓને દાખલ કરી સ્વકૃતિને પણ ગૌરવાન્વિત કરવી વાચકો જાણી લે કે આવું અનુકરણ કઈ એક ઉપાધ્યાયજીએ જ કર્યું છે એવું જ નથી ભારતીય ભૂમિના અનેક વિદ્વાનોએ ( મૌલિક સર્જન સાથે ) અનુકરણાત્મક સર્જન કર્યું જ છે. છતા એ સર્જકો, જો સમર્થ વિદ્વાન હોય, તો તેમા તેઓ કઈ ને કઈ નાવીન્ય લાવીને, તેની આવશ્યકતાની મહોરછાપ મારે છે ૮. આ કૃતિમાં શું શું વિશેષતાઓ છે ? સાતમા નખરના લખાણમા ‘વિશેષતાઓ છે' એ વાત જણાવી છે અને મોટા ભાગની વિશેષતાઓ સ્થૂલાક્ષર ( બ્લૈક ટાઈપ )માં મુદ્રિત કરી છે. કોઈ કોઈ ભાષા–અર્થગત વિશેષતાઓ પણ છે, જેમકે ‘નયંતિ ક્રિયાપદનો અર્થ નમસ્કાર અને ત્ત્વનો અર્થ સપૂર્ણ કર્યો છે. વળી નવ્ય ન્યાયની શૈલીદ્વારા કેટલાક પ્રશ્નોને સ્વય ઉઠાવીને સમાધાનો કર્યાં છે કેટલાક ગૂઢ ભાવોનુ ઉદ્ઘાટન પણ કર્યું છે. એમાની થોડીક વાનગી આપણે જોઈ એ . એક કાર્ય કરવાથી તેનુ ફૂલ જે જલ્દી મળે તો તે કાર્ય ફરી ફરીતે કરવાનું મન થાય છે ઉપાધ્યાયજીએ એક વાત સુદર સમજાવી છે કે ૧. સ્તુતિ ૧ શ્લોક ર २ . Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમ્યગ જ્ઞાન-વિચારની પ્રાપ્તિ કરવી હોય તે તમે મિથ્યા-અસત દષ્ટિવાળી વ્યક્તિઓને સંગ ન કરજો, સાથે સાથે તેઓશ્રીએ પણ જણાવ્યું છે કે આ વાત હું નથી કહેતો પણ પરમઉપકારી મહર્ષિઓ કહે છે કેટલાકના મનમાં એવો પ્રશ્ન ઉઠે કે મારા પોતાના કર્મની હાનિ-વૃદ્ધિમાં મારો પોતાને જ પુરુષાર્થ કારગત નિવડે, નહિ કે બીજાનો જે એમ જ છે તે પછી સ્વર્ગના દેવતાઓનું સ્તુતિ-સ્મરણ કરવાની જરૂર શી ? બીજાઓના મનમાં ઉઠતા પ્રશ્નને ખુદ ઉપાધ્યાયજીએજ વાચા આપીને સમાધાન કર્યું કે વસ્તુતઃ અજ્ઞાનતાના વિનાશમાં જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મને ક્ષય-યોપશમ કારણ છે એમ છતા સ્વર્ગના દેવોની કૃપા પણ ક્ષયોપશમમાં કારણ બની શકે છે ક્ષયોપશમભાવની પ્રાપ્તિમાં વ્યાદિક પાચેયને કારણ તરીકે જણાવ્યા છે, એમા દેવતાપ્રસાદ ભાવકારણમા અન્તર્ગત ગયો છે ' વળી કોઈને એવી શકા થાય છે, જ્ઞાન ભણવાથી કઈ સુખ થોડુ મલવાનું છે ? ઉપાધ્યાયજી કહે છે કે, હાભાઈ હા! જરૂર મળે છે કારણ કે જેને વિશ્વના પદાર્થોને તાત્ત્વિક દ્રષ્ટિએ જાણ્યા છે, તે આત્મા હંમેશાં શુભ પ્રવૃત્તિ કરતો હોય છે અને શુભમાંથી સુખનો જ જન્મ થાય છે, હુ ખનો નહિ જ. કેટલાક સ્વાનુભવ સ્પતિ મહત્વના વિધાનો કરતાં જણાવે છે કે અહિંસકવિધિના જ્ઞાતાઓમાં સિદ્ધાન્તિક જ્ઞાનનો ઉત્કર્ષ જોવા મલે છે અવિનયથી કરેલું પૂજન પરમાર્થેથી અપૂજન જ છે માનસિક વેદનાઓથી પીડાતા જીવોને શ્રુતજ્ઞાન ઉપકારી થતું નથી. વળી એક સ્થળ ઉપાધ્યાયશ્રીજી એમ પણ કહે છે કે જૈન સિદ્ધાન્ત એ તે મહાનિધાન કલ્પ છે અને એનું ગ્રહણ યોગ્યાધિકારીજ કરી શકે, અનધિકારીના હાથમાં જાય તો તેથી ગેરલાભ થાય એમ કહીને સિદ્ધાન્ત વાચન માટે યોગદહન કરીને અધિકારી બનવાનો નિર્દેશ કર્યો છે સાસારિક સુખની લિપ્સાથી થતું પૂજન એ પરમાર્થથી અપૂજન જ છે સાધુઓએ પોતાની તમામ પ્રવૃત્તિ, ગુરુની આજ્ઞા લઈને જ કરવી જોઈએ ઍ ૧૧ એ સરસ્વતીદેવીનો બીજમત્ર છે. સરસ્વતીની સાધનાદ્વારા વરદાન પ્રાપ્ત કર્યાનો ઉલ્લેખ કર્યો છે પ્રશસ્તિમા કાશી ભણવા ગયાની વાતને ઉલ્લેખ કર્યો છે આવી આવી વિવિધ વિશેષતાઓ પ્રસગે પ્રસગે દર્શાવી છે ૯. અંતિમ શ્લોકમાં આવતાં દેવ-દેવી અંગે વિશિષ્ટ પ્રકારની અભુતશક્તિ અને બળને ધારણ કરનારા હોય તેને દેવો તથા દેવીઓ કહેવામાં આવે છે આનામા જેઓ સમ્યગદષ્ટિ ધરાવનારા હોય તે તીર્થંકર દેવોના ભક્ત તરીકે પોતાને ગણે છે અને તેમની સેવામાં તત્પર રહે છે અને પોતાનું કલ્યાણ કરે છે તીર્થંકરના તે તે ભક્ત દેવ-દેવીઓ પોતાના ઈષ્ટ એવા તીર્થંકરના ઉપાસક ભક્તોને સુખદુ ખમા સહાયક પણ બને છે ૨ સ્તુતિ ૧૪. ૩ સ્તુતિ ફાર ૧ સ્તુતિ ૧૩ ૪. સ્તુતિ ૫ શ્લોક ૩ 9 બ ૨૦ x ૩ ૧૦ કે ૨૪ , ૪ ૮ , , ર૧ , ૨૪ , ૨ ૪ ૯ ક૨૨ ૧૨ પૃષ્ઠ ૪૫ ૩ ૧૩ પૃષ્ઠ ૧૭, ૨૩ Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ એમાં ૨૪ તીર્થંકરની વૈયાવચ્ચ કરનારા જે દેવ-દેવીઓ છે, તેઓને યક્ષ-યક્ષિણીના નામથી ઓળખાવાય છે અને આ જાતિ પાતાલલોકવર્તી દેવની છે દરેક તીર્થંકરના યક્ષ-યક્ષિણી નિયત થયેલા છે જેને ગ્રથોમાં એની સ્પણ નોંધ લેવામાં આવી છે. અને એનું રચનાત્મક દર્શન જૈન મંદિરોમાં તથા જૈન મૂર્તિઓના પરીકરોમાં જોવા મલે છે. કારણ કે એમાં યક્ષયક્ષિણ મૂકવાની પ્રથા સંકડો વરસથી ચાલી આવી છે. પણ એક વાત બીજી ખાસ જાણવા જેવી એ છે કે જે નામના તીર્થંકર હોય તે નામ સાથે નિશ્ચિત થયેલાજ યક્ષ-યક્ષિણ પધરાવવા જોઈએ એવો નિયમ આજે જે રીતે રૂઢ થયેલો છે તેવો પ્રાચીનકાળમાં ન હતો એમ પ્રાચીન મૂર્તિશિલ્પ જોતાં સ્પષ્ટ જણાયું છે એટલે કે વર્તમાન ચોવીશીના તીર્થકર ગમે તે હોય પણ દેવી તરીકે તે પ્રધાન સ્થાન (પ્રાય ) અંબિકાને મહ્યું છે. આથી એમ લાગે છે કે પ્રાચીનકાળમાં જેનસની રક્ષિકા તરીકે જૈનસંઘે અઆછને જ સર્વોચ્ચ સ્થાને સ્થાપિત કરી હોવી જોઈએ અને તેથી પ્રસ્તુત પ્રથાનો સમાદર થયેલો હોવો જોઈએ અને યક્ષ તરીકે ગજવાહનવાળો (–પણ હજી સુધી ચોક્કસ રીતે નહીં ઓળખાએલ) દેવકડારવામાં આવતો હતો. વિદ્યમાન સંખ્યાબબ્ધ પાષાણધાતુશિલ્પો એનાં સાક્ષી છે જેને કેટલાક વિદ્વાને સર્વાનુભૂતિ તરીકે કલ્પ છે. આ વાત તે થઈ જાણે શિલ્પ-રચનાનાં ધોરણની પણ કાવ્ય રચનાનુ ધોરણ શું હતું? તે જોઈએ કાવ્ય રચનાઓમાં એકદરે જોઈએ તો એમા એક સરખું ધોરણ જળવાયું નથી એમાં સ્તુતિચોવીશીને અનુલક્ષીને જે વિચારીએ તો અઢારમા સૈકા સુધીમાં વર્તમાનનું મુકરર થયેલું ધોરણ જળવાયું નથી ઉલટ અમુક તીર્થકરોની સ્તુતિમા વિદ્યાદેવીઓને સ્થાન આપીને, તેમજ એક જ નામવાલી દેવીની પુનઃ સ્તુતિ કરીને આપણને વિચારના વમળમાં નાંખીને સવાલ ઉભો કરે છે કે આવું અનિયત્રિત કે અનિશ્ચિત ધોરણ સ્વીકારવા પાછળ સ્તુતિકારોનો હેતુ શું હશે ? અસ્તુ! બીજી વાત એ સમજવા જેવી છે કે તીર્થંકરના ભક્ત દેવો પણ છે છતા શોભનસ્તુતિ અને આમાં પણ માત્ર દેવીઓને જ પસંદ કરવામા આવી છે શું દેવીઓ શીવ્ર ફલપ્રદા ગણાય છે તેથી આ ધોરણ સ્વીકાર્યું હશે ?” હવે આપણું પ્રસ્તુત સ્તુતિમાં શું ધોરણ છે તે જોઈએ. પ્રસ્તુત દ્રસ્તુતિમાં પણ ઉપાધ્યાયજીએ શોભનસ્તુતિને જ આદર્શ તરીકે રાખી છે એટલે (એકાદ અપવાદને છોડીને) તેમના જ ધરણને અનુસર્યા છે. આ માટે જુઓ પરિશિષ્ટ - ૧ દેવદેવીના હાથ ચાર છે કે બે તે ઉપરાંત તેમનાં વાહનો, આયુધો વગેરે માટે જૈન ગ્રન્થોમા અને જૈનેતરના શિલ્પશાસ્ત્રોમાં વિવિધ વિકલ્પો જોવા મળે છે. આ અંગે જૂઓ પરિશિષ્ટ ક્રમાંક એક પછીનું લખાણ ૧. અભિધાન ચિન્તામણિ કોષમા ૨૪ યક્ષિણીઓનાં નામો નીચે મુજબ જણાવ્યા છે કાશ્વર્યાનિતવા, વરિતાર પાક્ષિા 1 મહાજા શ્યામાં રાતાં, મૂટિશ સુતાર | ૪ | મરો માનવી વિન્ડા, વિવિતા વાજશા તયા ! વન્દર્યા નિવાની વા, પારિખ પબિયા ૪૦ નદ્રાડા પાનિ પદ્માવત તer 1 લિવિ વેતિ નન્ય, માઠાનવતા ૪૬ / [નવ શo . ૨. અરેનોમાં અમ્બામાતા–વધુ તો “માતાજીના નામથી હજારો સ્થળે લાખો લોકો પૂજે છે અને નવરા માં ગુજરાન અને બંગાલમાં મોટા ઉત્રા ઉજવાય છે તે અમ્બિકા આજ ગણવી ખરી ? - ૩ આ સ્તુતિમાં કયાંક બે હાથ કયાક ચાર હાથનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. જ્યાં હાથમાં કયું આયુધ કે વસ્તુ હોય છે તેની સ્પષના નથી કરી ના બે, ચાર: છ હાથ હોય ત્યાં અન્ય પ્રત્યકારો ડાબા હાથની અમુક ચાર વસ્તુઓ અને જમાડા હાથની અમુક ચાર વસ્તુઓ તે નીચેના હાથથી ઉપર ઉપરના હાથમાં રામજવી દે ઉપરના હાથથી ની નીચેના હાપમાં સમજવી અથવા પ્રદક્ષિા : જમે રામજી તેનો પણ ઉલ્લેખ કરતા નથી, યદ્યપિ એક ઠેકાણે નાથ રબાઈ એ ઉખ કરેલો લે છે હવે પૂજિત ડિપોમાં, કે ચીતરેલા અથવા પે ચણિીના ચિત્રોમાં બંને પોરો જોવા માં છે માતમી સદના શિકા પણ બંને ધોરણો મળે છે જાયુપો અને વાયુનાદિ વરૂપની બાબતમાં નિવકલિકા, આચારદિનકર, અતિથિનિકામો, મંત્રાધિરાજ પતિ સ્તરો મઘસારોદ્વાર, વિષહરાલાકાપુચરિત્ર વગેરે જેન, ૨પમાડન, દેવનામનિંદ્રક અપરાજિતy, રપ૧ ૧૬ રનમાં વિર્યા અને વિકપ નોંપાયા છે ઘણનાર હાલ બે હોવાનું કહે, જ્યારે આબુધાદિ તરીકે એકનો ઉલ્લેખ હોમ રે બાન હાલમાં મુ નહી કરવું તે મા " પ્રાચીન સ્તુતિકારકોમા પ્રાય એ પોરસ જોવા મળ્યું છે અને કાનનો ન • - . ની પિકને અનુકરીને 'પ્યા છે ૫ એ જ મા રજીકાર્યો છે ૪. અરેન શિરપત્રોમાં તો વળી મક-ભકિી =ોના નામ =પામુ : *ક વિ1િ 1 વિઝાને કેવક આ છે Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧ પ્રાચીન કાળમા દેવીને બે હાથ કરાતા કે ચાર ? કે મને ધોરણ હતાં? આ સવાલ ઉઠાવી શકાય આનો જવાબ નિશ્ચિત રીતે આપી શકાય તેમ નથી કારણ કે બંને પ્રકારનાં ધોરણો શિલ્પોમાં નજરે ચઢ્યાં છે. આ ઐન્દ્રસ્તુતિમા પણ એ હાથ અને ચાર હાથનું વિધાન છે. આવા વિકલ્પોને કારણે દેવીની તત્કાલ નવી આકૃતિઓ બનાવી તે છાપવાનું માડી વાલ્યું, અને માત્ર જૈન દેવ-દેવીના સ્વરૂપો કેવાં હોય છે એની આછી રૂપરેખા ખ્યાલમાં આવે તે પૂરતાજ નિર્વાણકલિકા નામના જૈન વિધિગ્રન્થના આધારે, જયપુરના વિદ્વાન પંડિત શ્રી ભગવાનદાસ જૈને કરાવેલા ચિત્રો અહીઆ પ્રગટ કર્યાં છે પણ તે ઐન્દ્રસ્તુતિને સર્વથા અનુસરતાં નથી તે વાચકો ખ્યાલમાં રાખે ૧૦. આ સ્તુતિ ઉપર અન્ય ટીકા અવસૂરિ આદિ છે ? ઐન્દ્રસ્તુતિ ઉપર કર્તાની ટીકા ઉપરાંત અન્ય ટીકા કોઈ થઈ હોય તેવું જાણવામાં નથી અવચૂરિ' એ મલે છે. એક અજ્ઞાતકર્તૃક છે, અને તે કંઈક અપૂર્ણ મલી છે. આ અવસૂરિ મુખ્યત્વે સ્વોપનાટીકાનુ જ અનુસરણ કરે છે ક્યાંક ક્યાંક વિશિષ્ટ અર્થ નિર્દેશ કરે છે ક્યાંક પદભ્રંગ જુદી રીતે કરીને વિશિષ્ટ અર્થ ઉપજાવે છે. આ અવચૂરિ આ પુસ્તકમા જ પ્રકાશિત કરવામા આવી છે. ખીજી અવસૂરિ વીશમી સદીમાં જન્મેલા આગમોદ્ધારક પૂ. આચાર્ય શ્રીમદ્ આનદસાગર સૂરિજીની છે અને તે પણ પ્રકાશિત થઈ ચૂકી છે. એ સિવાય કોઈ ટીકા જાણવામાં નથી ૧૧. સ્તુતિ કોની કરાય? દેવોમાં સ્તુતિ અરિહતોની કરાય. આ અરિહતોને તીર્થંકર શબ્દથી પણ ઓળખાવાય છે. અરિહતો સર્વજ્ઞ હોય છે. સર્વદર્શી હોય છે. સર્વોત્તમ ચારિત્રવાન્ અને સર્વોચ્ચ શક્તિમાન હોય છે. ખીજા શબ્દોમા કહીએ તો ત્રિકાલજ્ઞાની, એટલેકે દુનિયાના તમામ પદાર્થોને આત્મજ્ઞાનથી જાણવાવાળા, વળી તમામ પદાર્થોને આત્મ પ્રત્યક્ષ જોઈ શકનારા, તેમજ રાગદ્વેષથી રહિત હોવાથી સંપૂર્ણ વીતરાગ અનેલા અને વિશ્વની તમામ તાકાતોથી અનંતગુણુ તાકાતવાળા હોય છે અને નમસ્કારસૂત્ર અથવા નવકાર મત્રમા પહેલો નમસ્કાર પણ એમનેજ કરવામા આવ્યો છે અરિહત અવસ્થામા વર્તતી વ્યક્તિઓ સંસારનુ સંચાલન કરનારાં ઘાતિ-અઘાતિ પ્રકારના મુખ્ય આઠ કર્મ પૈકીનાં ચાર ઘાતિકર્મનો ક્ષય કરનારી હોય છે એ કૌ ક્ષય થતા, અઢારપ્રકારના દોષો કે જે દોષોની ચુગાલમાં સમગ્ર જગત્ સપડાઈ મહાત્રાસ ભોગવી રહ્યુ છે તે દોષોનો સર્વથા ધ્વંસ થતા સર્વોચ્ચગુણ-સંપન્નતાનો આવિર્ભાવ થાય છે. અને વિશ્વના પ્રાણીઓને અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, અમૈથુન અને અપરિગ્રહ ઈત્યાદિ ધર્મતત્ત્વોનો ઉપદેશ આપે છે અને એ દ્વારા જગત્ મગલ અને કલ્યાણનો માર્ગ પ્રબોધે છે. આવી વ્યક્તિઓને જ અરિહત કહેવાય છે, હવે આ અરિહતો પૃથ્વી ઉપર વિચરતા હોય ત્યા સુધી તેઓ અરિહંતો તરીકે જ ઓળખાય છે પણ સિદ્ધાત્મા તરીકે કહેવાતા નથી. કારણ કે આ અવસ્થામાં પણ શેષ ચાર અઘાતિ કર્મોનો ઉદય પ્રવર્તતો હોવાથી અલ્પાંશે પણ કર્માદાનપણુ બેઠુ છે હવે એજ વ્યક્તિ અવશિષ્ટ ચારે અઘાતિકર્મોનો ક્ષય કરે ત્યારે અતિમ દેહનો ત્યાગ થાય અને આત્માને સસારમા જકડી રાખવામાં કારણભૂત અવાતિકાઁના અભાવે સસારનાં પરિભ્રમણનો અન્ત થાય, અસિદ્ધપર્યાયનો અન્ત આવે, સિદ્ધપર્યાયની ઉત્પત્તિ થતાં આત્મા સિદ્ધાત્મા રૂપે અહીંથી અસખ્ય કોટાનુકોટિ યોજન દૂર, લોક-સસારને છેડે રહેલી સિદ્ધશિલાના ઉપરિતનભાગે ઉત્પન્ન થઈ જાય છે અને તેને સિદ્ધાત્મા ઉપરાત મુક્તાત્મા, નિરંજન, નિરાકાર, વગેરે વિશેષણોને યોગ્ય અને છે. શાસ્ત્રોમાં શિવપ્રાપ્તિ બ્રહ્મપ્રાપ્તિ નિર્વાણપ્રાપ્તિ મોક્ષપ્રાપ્તિ વગેરે શબ્દોના જે ઉલ્લેખો આવે છે, તે શબ્દો ખષા પર્યાયવાચક છે. સિદ્ધાત્મા થયો એટલે હવે ફરી તેને પુનર્જન્મ કરવાપણુ રહેતુ નથી અર્થાત્ અજન્મા બની ગયો જન્મ નથી એટલે જરા–મરણ નથી, એ નથી એટલે એને લગતો સંસાર નથી. સસાર નથી એટલે આધિ-મનની પીડા, વ્યાધિ-શરીર પીડા, ઉપાધિ–બંનેની ૧ આગમોદયસમિતિ તરફથી મુદ્રિત શોભનસ્તુતિસચિત્રમા જે ચિત્રો અપાયા છે, તે પણ શોભનતુતિને અનુસરતા નથી એ પણ નિર્વાણકલિકાના આધારેજ અપાયાં છે, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ લગતી કે અન્ય વેદનાઓ, અશાંતિ, દુ ખ અસંતોષ, હર્ષ-શોક–ખેદ-ગ્લાનિ વગેરેનો લેશ માત્ર સંચાર નથી નમસ્કાર સૂત્ર (–મત્ર) ના બીજા પદમા આજ સિદ્ધોને નમસ્કાર કરેલો છે અને તેઓ બીજા પરમેષિતરીકેના સ્થાન પામેલા છે. અલબત્ત સ્તુતિને પાત્રતો પાચેય પરમેષ્ઠિઓ છે એમાં પણ અરિહંત અને સિદ્ધો વિશેષ સ્તુતિપાત્ર છે. કારણકે ધર્મમાર્ગના આદ્ય પ્રકાશક અરિહતો જ હોય છે જગતને સુખ શાંતિ અને કલ્યાણનો માર્ગ બતાવનારા પણ એ જ છે પ્રજાને સીધા ઉપકારક પણ એહી જ છે એટલે સહુ કોઈ અરિહતની કે અરિહતાવસ્થાની સ્તુતિઓ રચે તે સુયોગ્ય અને સ્વાભાવિક છે એક માનવી સામાન્ય સ્થિતિમાથી અરિહત જેવા પરમાત્માની સ્થિતિએ કેવી રીતે પહોંચતો હશે? એવી જિજ્ઞાસા સહેજે થાય આ માટે શાસ્ત્રોક્ત કથનના આધારે તેમના જીવન વિકાસને અતિ ટૂંકમા સમજી લઈએ. અખિલવિશ્વના પ્રાણીમાત્રમાથી કેટલાક આત્માઓ એવા વિશિષ્ટ કોટિના હોય છે કે, તેઓ પરમાત્મા સ્થિતિએ પહોંચવા માટેની યોગ્યતા ધરાવતા હોય છે એવા આત્માઓ જડ કે ચેતનનું કઈને કઈ નિમિત્ત મળતાં પોતાનો આત્મવિકાસ સાધતા જાય છે અને જન્મો કરતા માનવજન્મમાં તે વિકાસની ગતિ ખૂબજ ઝડપી હોય છે તે વખતે એ આત્માઓમા મૈથ્યાદિ ભાવનાઓને ઉદ્ગમ થાય છે અને ઉત્તરોત્તર એ ભાવનામાં પ્રચણ્ડ વેગ આવે છે અને એક જન્મમા એમની મૈત્રીભાવના પરાકાષ્ઠાએ પહોંચે છે, ત્યારે તેમના આત્માને સાગર કરતાં વિશાળ મૈત્રી ભાવ જન્મે છે માત્મવત્ સર્વભૂતેષ સુલટુ પ્રિયાત્રિની જેમ વિશ્વના સમગ્ર આત્માઓને આત્મતુલ્ય સમજે છે એના સુખદુ અને પોતાનાંજ કરીને માને છે તેઓને એમ થાય છે કે “જન્મમરણાદિકના અનેક દુખોથી ખદબદી રહેલા, દુખી અને અશરણ બનેલાં આ જગતને, હું ભોગવવા પડતાં દુ ખોથી મુક્ત કરી સુખના માગે પહોંચાડુ! એવુ શક્તિ–બળ હું ક્યારે મેલવી શકીશ? આવો આંતરસૃષ્ટિ ઉપર નાયગરાના ધોધથી અનેક ગુણો જોરદાર અને વાયુથી પણ વધુ વેગીલો વહી રહેલો ભાવનાને મહાસ્રોત પરમાત્મદશા પ્રાપ્ત કરી શકાય તેવી સ્થિતિ નિર્માણ કરે છે આ સ્થિતિ નિર્માણ કરનારો જન્મ એ પરમાત્મા થવાના ભવ પહેલાનો ત્રીજો ભવ હોય છે અને પછી ત્રીજા જ ભવે, પૂર્વના ભવોમા, અહિંસા, સત્ય, ક્ષમા, ત્યાગ, તપ, સેવા, દેવ-ગુરુભક્તિ, કરૂણા, દયા, સરળતા વગેરે ગુણે દ્વારા જે સાધના કરી હતી, એ સાધનાનાં ફળ તરીકે પરમાત્મારૂપે અવતાર લે છે આ જન્મ તેમનો ચરમ એટલે અનિમ જન્મ હોય છે તેઓ જન્મતાની સાથે જ અમુક કક્ષાનું (મતિ, શ્રત, અવધિ,) વિશિષ્ટ જ્ઞાન લઈને આવે છે જે દ્વારા મર્યાદિત પ્રમાણની ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાનની ઘટનાઓને પ્રત્યક્ષ જોઈ-જાણી શકે છે જન્મતાની સાથે જ દેવ-દેવેન્દ્રોથી પૂજનીય બને છે ત્યાર પછી ધીમે ધીમે મોટા થાય છે ગૃહસ્થ ધર્મમા હોવા છતા તેમની આધ્યાત્મિક સાધના ચાલુ હોય છે પોતાને પ્રાપ્ત જ્ઞાનથી પોતાનું ભોગાવલી કર્મ અવશેષ છે, એવું જાણે તે કર્મને ભોગવી ક્ષય કરવા માટે લગ્નને સ્વીકાર કરે છે અને જેમને એવી જરૂરિઆત ન હોય તેઓ તેનો અસ્વીકાર કરી આજન્મ બ્રહ્મચારી જ બને છે ત્યાર પછી ચારિત્ર, દીક્ષા કે સંયમની આડે આવતા ચારિત્રમોહનીય કર્મનો ક્ષયોપશમ થતા, અશરણ જગતને શરણ આપવા, અનાથ જગતના નાથ બનવા, વિશ્વનું યોગ-ક્ષેમ કરવાની શક્તિ મેળવવા, યથાયોગ્ય સમયે સાવદ્ય (પાપ) યોગના પ્રત્યાખ્યાન અને નિરવાયોગના આસેવન સ્વરૂપ ચારિત્રને ગ્રહણ કરે છે પછી પરમાત્મા વિચારે છે કે જન્મ, જરા, મરણથી પીડાતાં અને તસ્ત્રાયોગ્ય અન્ય અનેક દુ ખોથી સતત બનેલા જગતને સાચો સુખ, શાતિનો માર્ગ બતાવવો હોય તો પ્રથમ સ્વય એ માર્ગને યથાર્થ રીતે જાણવું જોઈએ એ માટે અપૂર્ણ નહીં પણ સંપૂર્ણ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું જોઈએ જેને શાસ્ત્રીય શબ્દોમા કેવલજ્ઞાન કે સર્વ પણ કહેવાય છે અને આવું જ્ઞાન, અજ્ઞાન અને મોહનો સર્વથા ક્ષય વિના પ્રગટ થતુ નથી એટલે ભગવાન એનો ક્ષય કરવા માટે અહિંસા, સયમ અને તપની સાધનામાં પ્રચણ્ડપણે ઝુકાવી દે છે ઉત્કૃષ્ટ કોટિના અતિનિર્મળ સયમની આરાધના, વિપુલ અને અતિ ઉચ્ચકોટિની તપશ્ચર્યાને કાર્યસિદ્ધિનું માધ્યમ બનાવીને ગામડે ગામડે, જગલે જગલે, નગરે નગરે, (પ્રાય મૌનપણે) વિચરે છે એ દરમિયાન તેમના મનોમંથન ચાલુ હોય છે. વિશિષ્ટ ચિન્તન અને ઉડા આત્મસશોધનપૂર્વક ક્ષમા, સમતા, આદિ શસ્ત્રો સજીને મોહનીય આદિ કર્મરાજા સાથે મહાયુદ્ધમા ઉતરે છે અને પૂર્વસચિત અનેક સકિલષ્ટ કર્મોના ભુકકા ઉડાવતા જાય ૧ “બાભવન સર્વભૂતેષુ ચ પરથતિ = પશ્યતિ' છાદોગ્ય ઉપનિષત્ નું આ વાક્ય અપેક્ષા ન સમજે તો અનર્થકારક બની જાય તેમ લાગવાથી શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજીએ ઉત્તરવાકય સુધારીને સુરદુષેત્ર પર મૂકીને નિ સદેહ બનાવી દીધુ છે Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છે. આ સાધના દરમિયાન ગમે તેવા ઉપસર્ગો, આપત્તિઓ, સંકટો, મુસીબતો આવે તો તેનું સહર્ષ સ્વાગત કરે છે. તે તેને સમભાવે વેદે છે. તેથી આત્માનો મૌલિક પ્રકાશ વધતો જાય છે. છેવટે વીતરાગદશાની પરાકાષ્ટાએ પહોંચતા આત્માનો નિર્મળ સ્વભાવ પ્રગટ થઈ જાય છે આત્માના અસંખ્ય પ્રદેશો ઉપર આચ્છાદિત રહેલા કર્મનાં આવરણ ખસી જતાં કેવલજ્ઞાન અને કેવલદર્શનને સપૂર્ણ જ્ઞાનપ્રકાશ–પ્રગટ થઈ જાય છે. અર્થાત ત્રિકાલજ્ઞાનાદિકની પ્રાપ્તિ થાય છે પ્રચલિત શબ્દમાં “સર્વજ્ઞ’ બન્યા એમ કહેવાય છે એ જ્ઞાન પ્રગટ થતા વિશ્વના તમામ દ્રોપદાર્થો અને તેના સૈકાલિક ભાવોને સંપૂર્ણપણે જાણવાવાળા અને જેવાવાળા બને છે અને ત્યારે પરાકાષ્ટાનું આત્મબળ પ્રગટ થાય છે જેને શાસ્ત્રીય શબ્દોમા અનંતજ્ઞાન, અનતદર્શન, અનચારિત્ર અને અનંતવીર્ય-બળ (શક્તિ) તરીકે ઓળખાવાય છે આ પ્રમાણે જેઓ સર્વજ્ઞ, સર્વદર્શી, સર્વચારિત્રી, અને સર્વશક્તિમાન હોય તેઓ જ સ્તુતિને યોગ્ય હોય છે સર્વજ્ઞ થયા, એટલે તેઓશ્રી, પ્રાણીઓ માટે સારું શુ ને નરસુ શું? ધર્મ શું અને અધર્મ શુ ? હેય શું અને ઉપાદેય શું કર્તવ્ય શું અને અકર્તવ્ય શું સુખ શાથી મળે અને દુ ખ શાથી મળે ? આત્મા છે કે નહિ છે તે કેવો છે તેનું સ્વરૂપ શું છે ? કર્મ શું છે ? કર્મનું સ્વરૂપ શું છે ? આ ચેતનસ્વરૂપ આત્મા સાથે જડરૂપ કર્મનો શો સંબંધ છે ? સદાકાળ જીવને એકધારો સુખનોજ પૂર્ણપણે અનુભવ થાય, એવું સ્થાન છે ખરું એ છે તો તે કઈ રીતે મળે ? ઈત્યાદિ અનેક બાબતોને જાણે છે આજના વૈજ્ઞાનિકોને તો પ્રાણુઓ કે દુન્યવી એક એક પદાર્થોનું રહસ્ય જાણવા માટે અનેક અખતરા-પ્રયોગો કરવા પડે છે, પણ આ આત્માઓ તો વગર અખતરા કે પ્રયોગે, એક કેવળજ્ઞાનના પ્રત્યક્ષ બળથી વિશ્વના તમામ સચેતન પ્રાણીઓ-પદાર્થો અને અચેતન દ્રવ્યો-પદાર્થોના આમૂલચૂલ રહસ્યોને જાણી શકે છે તેઓની સૈકાલિક સ્થિતિ સમજી શકે છે પોતાના આત્મબલથી વિશ્વમાં ગમે ત્યાં ઉડીને જવું હોય તો પલવારમાં જઈ આવી શકે છે સર્વજ્ઞ વીતરાગદશાને પ્રાપ્ત પ્રભુ હજ્જારો આત્માઓને મગલ અને કલ્યાણકારી ઉપદેશ સતત આપે છે અને વિશ્વના સ્વરૂપને યથાર્થરૂપે જાણતા હોવાથી યથાર્થરૂપેજ પ્રકાશિત પણ કરે છે - આ અરિહંત ભગવતો પોતાનું આયુષ્ય પૂર્ણ કરીને જ્યારે નિર્વાણ (દેહથી મુક્તિ) પામે ત્યારે તેઓ સિદ્ધશિલા ઉપર રહેલા મુક્તિના સ્થાનમાં ઉત્પન્ન થઈ જાય છે અને ત્યાં શાશ્વતકાળ સુધી આત્મિક સુખને અદ્દભુત આનંદ અનુભવે છે જે આનંદ દુનિયાના કોઈ સ્થળ કે પદાર્થોમાં હોતો નથી અરિહંત પદ કયા કારણે અને કેવી રીતે પ્રાપ્ત થાય છે ? તેની આછી રૂપરેખા જણાવી ટૂંકમાં સમજીએ તો આ અરિહતના આત્મા અઢારદોષોથી રહિત છે પરમપવિત્ર અને પરોપકારી છે વીતરાગ છે પ્રશમરસથી પૂર્ણ અને પૂર્ણનન્દમય છે તેઓની મુક્તિમાર્ગ બતાવાની શૈલી અનોખી અને અદભુત છે તેઓશ્રીનું તત્ત્વપ્રતિપાદન સદા સ્યાદ્વાદઅનેકાન્તવાદની મુદ્રાથી અકિત છે મન, વચન અને કાયાના નિરાહમાં અજોડ છે સૂર્ય કરતા વધુ તેજસ્વી અને ચટ કરતા વધુ સૌમ્ય અને શીતળ છે સાગર કરતાં વધુ ગભીર છે મેરુની માફક અડગ અને અચલ છે અનુપમ રૂપના સ્વામી છે. આવા અનેકાનેક વિશેષણોથી શોભતા, સર્વગુણસંપન્ન અરિહતજ પરમોપાય છે અને એથી જ તેઓ નિતાઃ સ્તુતિને પાત્ર છે ૧૨. સ્તુતિ કરવાથી શું ફળ મળે? સર્વગુણસંપન્ન અરિહંતોની સ્તુતિ કરવાથી મુક્તિના બીજ રૂપ અને આત્મિક વિકાસના પ્રથમ સોપાનરૂપ સમ્યગદર્શનની વિશુદ્ધિ થાય છે ૧.() નીલ- મને ' ની કિં નગર ? (૩) નીર્થ સંત-નિદિ નાયર III” [ સત્તા ] Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વળી સ્તુતિ કરતાં જે ભગવાન હૃદયમંદિરના સિંહાસન ઉપર વિરાજમાન થયેલા હોય છે તેથી કિલષ્ટકમની નાશ થાય છે. ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રમાં એક સ્થળે તીર્થંકર દેવોના સ્તવ-સ્તુતિરૂ૫ ભાવ મગલવડે જીવ કયા લાભને પ્રાપ્ત કરે ? એ એક પ્રશ્ન થયો છે ત્યા ઉત્તરમાં ભગવાને જણાવ્યું છે કે-સ્તવ કે સ્તુતિરૂપ ભાવ મગલથી જીવ જ્ઞાનબોધી, દર્શનબોધી અને ચારિત્રબોધીના લાભને પ્રાપ્ત કરે છે અને તે રીતે સમ્યગુજ્ઞાનાદિ ત્રણેય રાત્રયીનો લાભ થતાં તે જીવ આકાશવર્તી કહ૫વિમાનમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અર્થાત્ દેવપણુ પ્રાપ્ત કરે છે અને છેવટે આરાધના કરીને તે આત્મા મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે તાત્પર્ય એ કે પરમાત્માના સ્તવન અને સ્તુતિરૂપ ભાવમગલથી દર્શન વિશુદ્ધિ ઉપરાંત સમ્યગ જ્ઞાન અને ક્રિયાની પણ વિશુદ્ધિ થાય છે અને એમાથી ઉત્પન્ન થતી આત્મિક વિશુદ્ધિ જ જીવને મુક્તિ શિખરે પહોંચાડે છે. શ્રીમ કે અધિકારીઓની કરેલી સ્તુતિ નિષ્ફળ જાય, પરંતુ તીર્થંકરની કરેલી સ્તુતિ કદિ પણ નિષ્ફળ જતી નથી અને પરપરાએ તે બાહ્યાભ્યન્તર સુખને આપે છે. સ્તુતિ, એ પણ એક પ્રકારના રાજયોગનું જ સેવન છે બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો અનંતજ્ઞાનીની સ્તુતિથી અનંત જ્ઞાન પ્રગટે છે, જેમ રાગીની સ્તુતિ કરતાં રાગીપણ પ્રગટે છે, તેમ વીતરાગની સ્તુતિ કરતાં વીતરાગદશા પ્રગટે છે અને અનંત વીર્યશાલિની સ્તુતિ કરતાં અનંતવીર્ય પ્રગટે છે. વળી પુણ્યાનુબંધી પુણ્યની પ્રાપ્તિ તથા ઈષ્ટ મનોરથોની સિદ્ધિઓ પણ સુલભ બને છે. ૧૩. ઉપાધ્યાયજીએ સ્તુતિની રચનાના શ્રમના ફળ તરીકે શું માગ્યું? ઉપાધ્યાયજીએ આ સ્તુતિની રચનામાં જે શ્રમ થયો તેના ફળ તરીકે પરમાત્મા પાસે શું માગ્યું ? ઉપાધ્યાયજી માંગે છે કે હે પ્રભુ! શુભાશયથી કે સદાશયથી આપની આ સ્તુતિનો હાર ગૂંથીને મેં જે કુંઈ કુશળ પુન્ય પ્રાપ્ત કર્યું હોય તો તે પુણ્ય દ્વારા સંસારવૃક્ષના બીજરૂપ મારા રાગ અને દ્વેષ નષ્ટ થ” (મૂલ પ્રશસ્તિ લો ૨) કેવી સુદર માગ! ખરેખર નિસ્પૃહ ત્યાગી મહાત્માઓ બીજી માંગણી કરે પણ શુ? સ્વપજ્ઞસ્તુતિની રચના કરતાં કરતા ભગવાન પ્રત્યે ભક્તિ-ભાવનાની ભરતીનો જે જુવાળ ચઢ્યો, અને રચનાની પૂર્ણાહુતિ થતા મગલમય ઉત્સાહને જે આવેગ વૃદ્ધિ પામ્યો એમાથી ઉપરોક્ત ઉગારો સરી પડ્યા ! અતુ! ૧૪. પ્રશસ્તિગત વિશેષતાઓ મૂળ પ્રશસ્તિના આઘશ્લોકમાં પોતાના સાધુસમી કુટુંબને યાદ કરતા પોતાના દાદાગુરુશ્રી જિતવિજયજી, પોતાના ગુરુશ્રી નયવિજયજી તથા જેમના ઉપર ઉપાધ્યાયજીને ખૂબજ પ્રતિભાવ હતો, અને જે પોતાના સંસારપક્ષના સગા ભાઈ હતા અને સાધુઅવસ્થામાં પણ જે ગુરુ ભાઈ તરીકે જ બન્યા હતા, તે પવિજયજીને આદરપૂર્વક યાદ કર્યા છે છેલા ચરણમાં સ્વનામને સીધો ઉલ્લેખ ન કરતાં પોતાનુ ન્યાયવિશારદ બિરુદ વાપરી સ્વનામ ધ્વનિત કર્યું છે પણ છેલ્લા ચરણમાં ઉપાધ્યાયજીએ પોતાના બિરુદન અને “વિજ્ઞ' વિશેષણનો કરેલો ઉપયોગ ક્ષણભર આશ્ચર્ય ઉપજાવે તેવો છે. ૨. ઢિ તે જ નાવતિ વિન્સ્ટટ્ટાર્કવિનમ’ | [ ધર્મદુ.] ૨ (5%) “વસુદ-માળ મરે! નવે કિં ના ? (૩) નાગલળવારિતોહિકામે સનાથ, નાગલMવારિતોહિછામ-સંપન્નેન નીવે મતવિધિય બા/દળ વારાફ ૨૪ ” ૨ પ્રાચીનકાળમાં આ રીતે લખવાની એક ચાલ હતી જે પ્રાચીનકાળના જૈન--અજૈનગ્રંથોમાં જોવા મળે છે. પરિમાળીવવતિય Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ટકાની પ્રશસ્તિમાં પણ કોઈ કોઈ વિશેષતાઓ બતાવી છે જેમાં જગદગુરુ શ્રીહીરસૂરીશ્વરજી મહારાજથી લઈને શ્રીવિજયસિહસૂરિજીની પટ્ટપરંપરા સુધીનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. શ્રીહરસૂરીશ્વરજીના ઉપદેશથી સમ્રાટ અકબર જેવો બાદશાહ, અહિંસાપ્રધાન જીવન જીવવાવાળો બનેલો તેવો ઉલ્લેખ, તથા તેમની પાટે આવેલા શ્રીવિજયસેન સૂરિજીને રાજમાન્ય જણાવીને ગુજરાતના ગોધરાશહેરની રાજસભામા મેળવેલી વિખ્યાત કીર્તિનો અને ગોધરા માટે “હા” એવા સંસ્કૃત શબ્દનો પ્રયોગ કર્યો છેશ્રી વિજયસેનસૂરિજીને પાટે આવેલા શ્રીવિજયદેવસૂરિજી અને તેમની પાટે આવેલા શ્રીવિજયસિહસૂરિજીનો તપસ્વી અને ક્ષમાધારી તરીકે ઉલ્લેખ કર્યો છે ત્યાર પછી તપાગચ્છને * છત કહીને તેને અતિ ઉજજવલ જણાવ્યો છે. ત્યારબાદ પુનઃ પોતાના ત્યાગી કુટુંબને યાદ કરી, પોતાના દાદાગુરુ શ્રીજિતવિજયજી ત્યારપછી શ્રીલાભ વિજયજી સ્વદીક્ષાગુરુ શ્રીનવિજયજીને યાદ કર્યા છે. પોતાના ગુરુદેવને યાદ કરતાં લખે છે કે કાશીમાં રહીને મને ભણાવવા માટે જેઓશ્રીએ ભૂરિ પરિશ્રમ ઉઠાવ્યો હતો અને જેઓ રાતથી પણ સેવિત હતા ઇત્યાદિ. આ પ્રમાણે ઐન્દ્રસ્તુતિને ઉદ્દેશીને શરૂ કરેલી પ્રસ્તાવના અહીં પૂરી થાય છે એમાં શાસ્ત્ર કે પરંપરાવિરૂદ્ધ વિધાન થયું હોય તો તેની ક્ષમા યાચું છુ જે કોઈ વ્યક્તિઓ એક યા બીજી રીતે સહાયક બની હોય તે સહુનો આભાર માની, અને આ ગ્રન્થનું અધ્યયન અધ્યાપન વધે તેવી શાસનદેવને પ્રાર્થના કરી વિરમું છુ. જૈનઉપાશ્રય, વાલકેશ્વર 3. મુબઈ ૬. વિ સ ૨૦૧૮ મુનિ યશોવિજ્ય રાજા હતો ચેન, નત્રયમયંકા રસ ગાળે પરમાત્મા છે, હમે વા નારેડપિ વા | જેણે ત્રણ જગતને ભય કરનારા રાગ-દ્વેષ હણું નાંખ્યા છે, તે પરમાત્મા સ્વપ્રમાં તેમજ જાગૃતિમાં પણ મારું શરણ હો પરમજ્યોતિ પવિંશતિના] - [શ્રીમદ્ યશોવિજયજી ૨, આ વાત યથા કહી છે આજે પણ જનસંઘમાં એક તપગજ તેજસ્વી, પ્રતિભાસંપન્ન, ઉજ્જવલ, બળવાન અને જીવત દેખાય છે Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 શ્રીરાહેશ્વરપાર્શ્વનાથાય નમો નમ: a ન્યાયવિશાલચાયાનાર્ય શ્રીમદ્યશોવિનયોપાધ્યાયવિરચિત પેન્દuોપિંરક્ષિા વોપજ્ઞવિવરણયુતા ! 10 -શ્રીમદેવ–પરામિધા માહિનાથસ્તુતિઃ [પાછવિકીરિત હેન્દ્રવાતનો યથાર્વવચન પ્રવાહો નાત, સઘો પીતામહોય રામવતાં રાજ્યાયિકારાનિત વાઘાતીર્થક્ષતાં શોવિંદ ગુગળીર્વધન્નામિ, સોમીત હોય શમવતાં રાજ્યાધિશા નિતઃ ? રાકૃષિરથમૂ પેન્દ્રવૃન્દ્રનાં પૂર્ણજ્ઞાન સત્યનિ નિનમ્ | નત્વ વિવાળ સુર્વે, જીતીનમર્હતમમ્ ૨ વેતિ છે “” નગતિ “ની વિરિાકમળ્યો... બવતા” કહેશદારા રક્ષતાં તીતે 15 સંસારસમુદ્રોડને નેતિ તી–મવવનું તાધારત્વવ વસ્તુર્વિધ શ્રમસિહ તં કુન્તીતિ તીર્થક્ષત – ઈન્તઃ તેષ મળે “બાય પ્રથમ “નામિ–શ્રીનામિકૂપનન્દન અષમા “સઘા ત~ારું ” સુd રોનું સત્યન્વયવયમૂત? પેળ–ન્દ્રસવશ્વિનાં ત્રાટેન–સમૂહેન નતા–નમસ્કૃતઃ પુનઃ ઢિવિશિષ્ટ થયાર્થ-અવધિતમ્ વવન–પશો ચય : પુનઃ વિમ્ ? બવર્ષે–પુનર્માવઠક્ષળે ધ્વસ્તા – નશિતા હોવાનાપાયો ચેન સર પુનઃ મૂ૦૧ “ામવતી પશમનાં “ચા” એખ્યા તો20 મહાન : જ્ઞાનાતિશય મહાનામ---કલવાનામ્ કયો વા ચય, તેિ મોનિજળ વ ચર્ચા : પુનઃ વિમ્ ? રાજ્યાષિાર રાજ્યો અનિતા–નાપાવિતસરઃ જો ાિરઃ પાનતવ્યથાક્રારિબા શત્રવટ તૈઃ અનિત કૃતિ વા રાજ્યાર્થિવ ના દુઃવહેતુત્વાન તથા અનિત કૃતિ જ્ઞા શ્વેન વિષ્ણુ, બાર-અતિમૂર્તનાનિત કૃતિ વ પુનઃ વિક્રર્વત્ર “બધિર' પ્રત્ય€ પ્રવર્લૅમાનાર બવિ તુ ય િફતિ વો મુશ્કેલી” જ્ઞાનાદિમુળપરંપરાઃ “ધ” વિઝતા પુનઃ ૦િ ? 26 સોરી’ –સન સવાતિરાતિય સત્તમો યો-વાદ્ધિસમ્પન્નઃ પુનઃમ્િo? તા–પ્રા. ૧ “ાનમ્ અતિશયો વા” ત્યવસ્થૂર્યા છે Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશત મહોય-મોલો ચેન ચત પર્વ નિતાર શોભિત, વાત્ર મળાપેક્ષા, વિવાહનિયમાન્ ! અધિન વન–મુન દા સમન્તાત્ નિત-શોમિત રૂલ્યવાવ વા વિરોષણં વ્યા૨ેચમાં સત્ર ૨ માવતવારો મૂળતિયાઃ પ્રતિપાદિતા | તથા હિન્દ્રવૃતિનત’ ફિતિ વિરોષબેન સવજીપુયુનિયનાચવાળામપ્રતિપાવનાત પૂનાતિશય (૬), “થાર્યવાવન” હત્યનેન વિશ્વનની5 નોરારિ૦૧રમાણમાવબતિપાવનાત્ વવનાતિશય (૨), “gવતોષ ફાનેન જ સંસરવીન* રામાવોચ્છવબતિપાવના થપાયાધામાતિસાર (૩), “ામવતાં વાઘ, તિમહોય હત્યનેન ૪ નિલિસ્ટોનિનવનીયસાર્થસાક્ષામળપ્રવેશવજ્ઞાનમહાલયબ્રતિપાદિનાથ જ્ઞાનાતિશય (૪) પદર્શિત કૃતિ છે. [૧] દૂતાપ્રતિરોધવો ધટતોયમાંવત્રગા પર્ધ શતરસા મોતિમયાગ્ધાન્તા સવા શાપવમા પુછાતુ નિર્નવાબુમરૌદપ્રતાપપ્રથા તીર્થશાહરસ મોતિમયાબ્રા સાપલમ્ ૨ કનેતિ તીર્થેશ તીર્થનાથા ‘સદા નિત્યમ્ “તીર્થો છું ત્યા–નિવાની ક્રુિતવેન નીવીનાયા સતા–કત્તમાનાં મારા–મોક્ષરીચ્છા પર્વ-થાન પુળ” ખિતાઈબાસ્થા 18 પતિ ઉર્વ—ા મત્યુપાયે પ્રવૃત્તાનાં શટિતિ પરિક્ષા પુનઃ પુનરૂત્રામિહાપાતદુ મવત્યુપાયં પ્રતિ દિ બત્તાવુપેયમાધુર્યમર્યારિ” હતિ. વળ્યમૂતમ્ ? “શાપર્વ શાપ પાસ્ટ થતીતિ શાપવમ્, શાબીમિયર્થ | તીર્થેશઃ વિમૂતા ? હવદૂત જ્ઞાનાવાળવિયેન બીમૂનોતિરોધક્ષયપરામાવવાવનિરુદ્ધબસ ચો વોર-વસ્ત્રજ્ઞાને તેન તિઃ સાક્ષાત્કૃતઃ સૈોક્યમાત્રના–નિનાદ્ધર્તિપાર્થસાર્યો ચેતે ! પુનઃ 20વિમ્ ? રાતા–સરસામ્યતિતયા કરાતો રા–શાન્તાલ્યો ચેષાંતે, રાતે હત્યાળે સો વેષ તે, ફતિ વા ! પુનઃ વિ જ મહતી-વિપુછી સતી કવિતા-દ્વતા મ–ઉત્સવિતા વા વા મ–જાતિ તથા “જાન્તા મનોહાટા પુનઃ વિષ્ણુ ? આરસ્ય-વ્ય નિચેનવિનવેન પ્રરૂમ-પ્રસરણશીત્યા પ્રતાપત્ય કથા–ત્યાતિ ચેષાંતે પુનઃ વિ? ‘તરત’ વેન મલ–તેના વિતમૂર્વન્વિત મર્ય પૈસ્તા પુનઃ વિન? “ધજાન્તનાસ્તિ જાન્તા વેપાં તે, સભ્ય–સુવર્ય નો ચેતે ફતિ વા ! [૨] નૈનેન્દ્ર રતાતિવિહારનયં નિર્માય નિયાદશાં, સત્યાગમનમાનસહિત દ્યમમા ! વિશ્રુતમ્ મિથ્યાત્વ દરદૂનિતં શિર્ષ પૂર્ણ જવાનાં મિય, તયા ગામમામાન સહિત હૃદ્યાવિ શ્રુતમ્ ! રૂ . નૈનેન્દ્રમિતિ છે મોર “ઘબમાર દવા નોજ્ઞા પ્રમ–ાન્તિઃ ચેષાં તે જૂથે નૈનેન્દ્ર પારસર્વે 30 શ્રુત' સિદ્ધાન્તમાંવારાદવિ “દ્ધિ દયે “મરત” સ્મૃતિવિષચં ત . વિં કૃત્વા ? “નાદશા મિથાદશીનાં “બ્રા સાપરિયા “નિર્મા–વિધા . મિયાદદિસ હિ સોપવામમાર્વ ૧ બાય ૩૦ મે ૨ રુપૂિર્ણ ૨૦ પુo a 05 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીઋષમનિસ્તુતિ તબ્ધમાં નિત્ય સચિવામાવલાબ્રાવિ સમ્પાયતિ, ગત વ તાંતવા સખ્યાતિવાર હ પરમિોરિતિ તત્પરિત્યાનૈવ ધ્રુતર શ્રેયાવરબિન્દુધમ્ શ્રુતં મ્િમતિવિસ્તર:– વદુરપન્ના નયા મિસબ્રહવ્યવર્ણસૂત્રામમિહÒવમૂતસ્ત્રાળ યત્ર તત્ / પુનઃ બ્યુિ ? મક્કમ શ્રદ્ધાદિતમ્ માનાં વેપાં તેવાં હિત–પ્રિયાવન્ા પુનઃ વિમ્ વિદ્યુત પ્રસિદ્ધમાં કિં. ઉર્વતું ? “તિ” નિત શિખ્યાતં હતું. પુનઃ મૂિતમ્ સુવા-પવિત્રા કથા-ધર્મરિતાનિ 5 અત્ર તત્ા પુનઃ સ્િવ? પવાનાં “મિથઃ પરસ્પર “સજ્ઞત્યાં પ્રસાત્વિક્ષળયા “પૂર્ણમ્' ન્યૂનમ યદ્યપિ સતિર્થધર્મ વ તથાપિ પવાની પરમ્પરથી સતિમત્વે નાનુપમ / પુનઃ વિષ્ણુ ? માઃ લદરાપાડ મા-વિવવિશેષા માનનિ –પ્રત્યક્ષાવિબમાળાને તૈઃ સહિતમુ શિખ્યાત્વ દિશ? ‘માવિ માવદિતમ્ ! [ 3 ] પા ના દતે સ્પ્રતાપ મળવત્ય+મોટે વિરત 10 તમારા પ્રયતાં હિત નિવધતી પુખપ્રમાવિમો. વાવી વતનોતુ વો નિમર્તિ પ્રોટ્ટાયલી સવાsો માયાશ્રયતાં હિતાને વધતી મુખ્ય મારે મ પ ક કૃતિ શ્રીત્રવાનિસ્તુતિઃ | વેતિ | શસ વાવી “ પુષ્મા “સ” નિત્યં હિતાનિ વિતનોતુ . વિ ર્વતી ? “નિન-15 મત છાતવાસન પ્રોહાસયન્તી પ્રમાવયન્તી | પુનઃ હિ નુર્વતી ? “માસ્ય-ગુમદદય બશ્રયતાં–ચાનતાં “ધતી’ વિન્નતી ! નિનમાં દામ્ પુછ્યું પ્રપેંગ માવતિ તત્વ પુષબમારવા વાવી પુનઃ હિંદ પુર્વતી? “ો મને “ગૌ વાળ “નિવધતી” સ્થાપયન્તી 1 જીદૌ ? પુ પવિત્ર પ્રભાવિમાન્તિવાની યો યાખ્યામ્ વા, પ્રશ્નો માવિત્ર થયોસ્તી પ્રમાવિ મી, પુખી જ તૌ મિત્રની ચેતિ વ સમાસઃ સૌ વા ? શા માવતી “ઋતાડવિ’ વિન્તિતાડપિ, 20 હિં પુનર્વિશિષ્ય બારાત્યપિરાવાર્થ “નાક્ય જ્ઞાન હૃતે જ “વિતા સાવવિજ્ઞાન છેવાસિદ્ધિ, તર્ય શર્મવિરોધિયાધીનત્વાત’ ફતિ વાગ્યમ્, દેવતા સાવયા યોથામાધાન તથા–ાત , દ્રવ્યાદ્રિવં પ્રતીય યોધશમસ / તદુt “યવય-વઢોવસમોવસમાં વાખ્ખો મળિયો વ્હાપર્વ પતિ મ્મિતિવિસ્તરે ! વિમૂતા ૧ વિક–વિઝાનમાનં માર્યા ગુમાવં યસ્યાઃ સા પુનઃ 25 મૂિળ પ્રયતા મળતાં ‘હિતા” હિતારિણી [૪] હૃતિ શ્રોહિનિનસ્તુતિવિવરણ છે ? ૧ ધયિતાનિ સાથે યુo In Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિતિના ૨–શ્રી નિતનિના કુતિઃ [ બાબીતિ ] મુનિતતિપિ ચં ન રુદ્ધમોરા, રામગતમારવં મવનિવતાડપતા મન તમિદ યત્તમામુનીશ, સામખિતમામડદ્રમવની દ્રિતાપતુ શા 1 મુનિતતિપિતિ ! હે “ વર !” આવપદવન' ત્યં “પિતા” વન્દિતા બાપદ્ વેન તાદશ, ફુલનાડMક્ષિતનિયર્થ, “રામ્ સુવ, “ગાવું ઢધુમ્ “મા” બન્તાક્રારિસમૂહૂં “નયન્તમ મિમવન્ત”, “૮” નાતિ તસ્ વનિત મન. તં ? ચિં “મુનિતતિમપિ' યોનિવરિપિ “ર ચાપત્ત' લક્ષિા, તથા વાદશ જ્ઞાનવત્વસ્ય વાર્તાડપિ દૂર ફિતિ મવઃ જીદશી મુનિતતિઃ ? રુદ્ધઃવરીશતો મોહો થયા સા ] પુનઃ દિશી? મેન ત્રિાન જ્યોતિ વીમેન વન્દિતા રસુતા 10મવાદિતા થા ચં દીદશમી શનિ ઉપશમેન નિતૌ મારમ વન્દવડા યેન તમ યાપિ રામસ્ય શોધોપા મહત્વમેવ મામવોજી રાવર્ચમાવાસ્યમેવ જયપત્તિ, તથાપિ રામસપત્તે બ્રહ્મસ્વર્યમાર્વસમ્પત્તિજિ બાયો નિયતૈલેવમુIિ પુનઃ શિવ ? “રાષ્ટ્ર પરમસામર્થ્યવનમ્ . નન્વત્ર માનતો યોનિનામપિ દુરારાધત્વમુ તત્ થમતિøછૂસાળે માવઠ્ઠનનેડwાદશાં પ્રવૃત્તિપિતિ વે? 7 મતિછંજૂસાક્વેડબેર્યું કoceઋયા વરિદ્રનિધિામરાજ્ઞાન પ્રવૃત્ત્વબતિવાહિતિ વિમાનનીયમ્ I [3] 15 નિયતમુપતા ભવે મો, પ૨મતમોદર મથાનિકાનમાં હર વિર! વવત્ બિનૌઘા તં દ્રાક્ષ, પરમતમોદરય મયાનિ વાનમ્ + ૨ ! નિયતમિતિ એ છે “પરમતમોદર ” મનન્તમવબતિપાપનારા., પરમતમાન-seતમાન મહાસુમોર્વતન પતિ-વાતિ તસ્ય સન્ડ્રોધનંદે પરમતમોદ! કૃતિ વા કે “હરિ !” મનોજ્ઞ! ક્યા? “મા” જ્યા“નિનૌધ ! મનવ7ખ્ય! | ચં દ્રા શીધ્ર સં પરેષ–૨ાઠ્યાવીનાં મતે 20ને મોહ–ો દષ્ટિર તય રચં–વે હર ! વં હિં ફર્વન? “શનિવાર નિવાનાહિત દ્વાન મયવાન હતા તં વમ? ય કપાતા શાશ્રિતા પ્રાળિના “મને સંસારે નિયત' નિશ્ચિત “મથાનિ” હપહોમાવાણમાલાનીવમરણમસિહોતા. સત્ત મયદાનારું, નિગેëિ મહંતમપિાધ્યાહં ” 2ઇફતિ માથાકસિદ્ધાનું આહ્વાન “મને પ્રાનુવન્તિ છે [૨] નયનમગતિપુરાનુયો, નિનમતમુઘતમાનતા! ધુતારમ્ નનનમયવિહાલયા નિર૧Issનિ નમત મુદ્દતમાનસાપુતારમ્ | ૨ નયાહનમિતિ મોર' “ઘતમાનતા!' નિરન્તરે નરળાજળપાઇનબળિધાનપ્રવાં માન– બન્તારમાં વેપાં તે તથા પૂર્વ નનનમય નિદ્દાસચા' સંસાર તદ્દનનેચ્છા ! “નિનમસ્ત પામર્ષમામ 30 “નમત’ નમસ્કૃત ! ફત્થવ વિધ્યર્થરાધન છત મવતિ, શ્રુતલમ્પજ્યાનિત્તતાડાસાનપરસ્થાપનતુમિ પરમાર્થતો મહત્યાાર્થનિરાર્થનેવ શ્રુતાષ્યયનોપદેશાત તથા વા»ામ - ૧ સમયાવિ શ્રી. ૨ પરત્વનોદ નિત્યર્થ. દ્વિત જી Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીરાધવનિનસ્તુતિઃ વવિહાં હજુ સુમસમોહી મવા તૈ ના પુર્વ છે મવિરલ ત્તિ જ્ઞાચવવં મવતિ (૨), પવિત્ત મણિલામિ ત્તિ અન્નાહયવં મવતિ (૨), પાળ હાવરામિ રિ મન્નાહયવં માવલિ (), ટિમો પ ાવાલામિ ત્તિ અલ્તાફવર્ષ મવતિ (૪) ” હતિ ! ધોદરામ? ન નૈમાહિમિ નં––ાશ્મીરમ્ | પુનઃ વિવે? સૂત્રાર્થ-નિવ્વર્ય-નિરવ રોષાર્થપ્રતિપાવન સ્માર્ અતિસુદ અતિબદી મનુયો વચ્ચે તત્વ, નયાહૂનમતી નનિવિહવુદ્ધીન 5 કુદા-બટર બનુયોગ થયેત્યમેવ વા વિશેષણનું પુનઃમ્િ ? ધુd-પિત મામુ – રિસમૂહ ચેન તત્ ા પુનઃ વિમુo? “નિરસ્તા' નિરાછત કાનિ: સામો ચેન ચત્ર વ તત્વ | પુનઃમ્પિ મુવાગયુવરાત્રા ઝળહળી ‘યતમાન ધ્યાના પ્રવર્તમાન સાધવ –શ્રમણ ! તાન તાતિમમમવનનિ પિંપા પ્રાપયતીતિ તના ન વાત્ર “પ્રવૃત્યુત્તર શમસમ્પત્તિ, તત્સમ્પત્તિ ૨ પ્રવૃત્તિ દૃત્યન્યોન્યાય શનીય 10 વિશિષ્ટરામવત પ્રવૃત્યુત્તર વિશિષ્ટશનસપૂજ્ય કોષમાવાન્ ! શ્રત થવોરામુ, “ર રાખ્યા વિના ધ્યાન, ને ધ્યાનેન વિના જ તત્વ નિષ્કર્ષ નાતે તસ્માન્ યમન્યોડખ્યાત ” પતિ . [૨] પમિપિ ધતીક માનવીર્મહિતમવમવતાં ગદાધારમ્ | પ૦થતુ નિવદે સુરાનાના હિતમહં મરતાં માધજારમ્ | ૪. 10 હૃતિ શ્રીમતિનિનસ્તુતિઃ ૨ પવિમીિતિ છે “” નાતિ માનસી “માં” ગુબ્બામ્ “હિત શત્રુઅાં “૦ચતુ” નિપાતા પિં ઉર્વતી ? “” , “મદિત પૂનિત “પવિ” વર્ગ “બપિ પુનઃ સુરાનાના લેવાનાનાં–નિવ” સમૂહે “માધિ પ્રૌઢાધિપત્ય ધતી–વિશ્વતી માર્ષિ વાયતીતિ “માયિાર ફતિ હિતમવિરોષણત્વપક્ષે “પ વર્ગ શત્રુદ્ધનનસાવધાનતયા “ધિતી’ અનાછાવયન્તી કૃતિ 20 વાઘેચમ્ ! મવતાં થમૂતાનામ્ “મન્મવતા બપટવતામ્ માનસી દશી ? “ અત્યર્થ માઁ વલ્લઃ અવિરુ ( [૪] ઇતિ શ્રીમતિનાયતુતિવિવરણમ્ | ૨ | ww. રૂ-શ્રીરામેનિનસ્તુતિઃ [ઘુતવિતિન] શમ્ભવ! હં હતું ત્વ, માવિનિ માવારવારવાર: વિશ્વમ્ વાસસમૂહમહિતામાવિનિમાવાવાવાઝો! વિશ્વનું છે ? શમ્મતિ સમાવિ–સમવિષ્યક્ નિમં ૫૮ થ0–વીતષ્ઠદ્મતથા વર્મવન્વત્વમાવાન,તસ્ય સન્વોયને જે માવિનિમ! | માવાદ- સભ્ય વચ્છેલિમિષાત્વરૂપમવત્તાવયવવિરોષા, રાવુંનયોપબાવામિબદ્ધિત્વાવિધતે, તસ્ય વાર-સમૂહૂર્ત વાયતિ–નિરામોતિ યસ્તસ્યામાં છે માવા-30 ૧ ની સાથે રૂ. I અ ા ૨ પતમિષાનાગતિનિનશાસનાધિષ્ઠાત્રી દેવતા | 25. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિરાતિ વારવારણ | દે “વસવસમૂહમહિત !” ફન્દ્રબ્રજ્ઞાતિ ' રે “રવારવ ગરવાળાં-શહેિતાનામ્ અર્થાત્ મૂળાનામ્ મારવા-શો યસ્માતમૂતાત્ “મૂ નસ્પતિ” ફત્યારે સ્તુત તસ્ય શોધનમ્ છે થળ - મઠ્ઠામ ' દેરાન્સવ' ત્યં “વિશ્વે સફરું “વિશ્વ નાહુ ભવ’ રક્ષા વં હિં ? માવિનિ’ સુમબળિયા પંતિ “સુ” સાત વવદ્ છન છે [૨] ધર્મ શું મવિનાં, સાતરિતોહિતો તિવારા વસ જયતુ સાર્વમળ શુર્વિસામુદ્રિતોહિત દ્વારા રે ૨ !! અદ્ધર્મ હૃતિ | સ “સર્વ તીર્થસમૂહો નયત વિભૂત શનિઃનિર્મ,સન્નતા–ચ્છિધારા મુદિતા-મુહિતા પરસુવતુષ્ટિયેસ્ય સ, શુવિના–માન સન્તતા–વિરઘવાપતિના મુદ્દે માનન્હા તામ્ કૃતઃ–પ્રાપ્ત કૃતિ વા ! પુનઃ ? તિવર્તાિ પ્રમાણાન્તરાવાધિતત્વાક્ કવિતં– 10વવનં યસ્ય | પુનઃ સ્િવ? વારા–બિયા વર-વહ ચહ્ય સ, વ–સુવ રાતીતિ વા , માહ્યાલૌ વર કૃતિ વ ા પુનઃ વિમ્ ? વાડ-વાર્ષિવાન વાત્વાક્ નિ૦િથાવાર્થતપૂરળબયા વરઃ-સ્તો યસ્ય સા, સવાર સાદ – ળા ચસ્ય રસ ફાતિ વ ા સ ?? “પદ્ધર્મ' યદુપજ્ઞા ધૃતધર્મ “મવિના સંસારિખ “ફ” સુવું વિત’ વ ા #મત્તે હિ મુવમવયં શ્રુતાત્ વિતતરવા કાળન, તતશુપાયે પ્રવૃત્તિમાવાન્ | ત પોસ્ટ 15 “પાવા વિળિવિત્ત, પવત્તળ તા ૨ સપર્યામી વાવરૂ જ પવિત્ત, તિuિr fa ના તમga ” હૃતિ ! જીદશે ચદ્ધમ? “સન્નત નિત્તર અન્તરાડરૂમનામાન “કવિતાવિત સત્પત્તિશાવાસ્ય ચાવવાનં ૦ધોય તિ માવ છે. [૨] નૈની ની સાં નયનાન્ન થયા શમતામતા મિતાક્ષરળ્યા 20 વિ શાન્ત સમવતરન્નયથા શમિતાતિમિતાક્ષરળ્યા . - નિની ભીરિતિ | સાત્રિની ભાતી ની વાણી કયતાત્ ા ીદશી? મિતૈફ-સ્વબોરેટવઃ ખ્યા નોહા ! વર્થમપાલમેવ હિ સૂત્રમામનાન્તિ ! બત કોમ્ “તવા ન દુઝ વાળુવા સલ્વા િ તો ફરો તિમુળિો, સત્ય શત સુત્તરસ ” તિા 20 તવેવમન્નાથપેક્ષમાળાં મિતત્વમ્, અન્યથા તુ વદુહસ્તિપ્રમાણમણીપુત્વેશ્વત્વામિધાનાન તદુપત્તિઃા વાત્ર ત્રિપવીહવિ નૈની મીહ્યા, તન્યાહ્યોમયથાર મિતાક્ષરત્વમેવ સાં ? થયા” હેતુમૂતયા “સન્તઃ સંવિધતા શમિતા–ક્ષપિતા અમિતાગડમિંતા–અપરિમિત કિર્તા 2 અસતાવેનીયર્મવિપિન સમૂછમુન્ના હતાદશ યદુ અક્ષાં–મોક્ષતસ્ય શિમિજાજસ્તયા હિં “શમિતા' વપરામસમ્પન્નતાં ન હતા = પ્રાતા શશિ તુ કાણા પાર્થ દરયા ચાર 30 સમવતન્તઃ મનુયોપ્રર્થનાવવામાં પ્રતિકતી સમાપતો નચાઃ માવો ઘસ્યાં લા ! તદુર્મુ ૧ તા યત્ર વે સા૦ “પાવાળા ના Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીબમિનન્દનગિનતુતિઃ “મપુને સમુમાર તિ સમવતાના સમુદ્રવો નચાર તો ચા તોતિ વ ) [ ૩] વઢથતુ શાનાર્જનતામતિ હિતા દિ તારાડામવા ફૂદ વગ્રસ્ટી દુનતામહિતાદિતાદિતારમાં તે ૪ ઇતિ શ્રીરામ્યવનિનતુતિઃ in હ ત્વતિ “રૂ નાતિ વસ્ત્રશલ્લા દિ’ નિશ્ચિત દુર્બનતાં' લઈમાવ હ૦થતુ . દિશી? ráનવત્ સુવર્ણવતુ નિઃ શુતિઃ સાં ] પુનઃ વિમ્ નનતય–નનસમૂન મહિલા-પૂનિતા | પુનઃ ? “હિતા' હિતારિણી ! પુનઃમ્િo ? તા-૩૦, શામ-સિંદ્ધાન્ત વાતિ વરવાનેન સા, “તારા સન્ની “મારામા” ઝુતવાવિની કૃતિ જ પદય વાધેયમ, તાયાઃ સુરતવતીયા દ્વારા વતિનવચતીતિ વા, તારે અને સુરક્ષા વિનિ સ્વજીવાપર્વતે વા મા પાયો યસ્યાઃ સેતિ વા, 10 તાં સ્ત્રી પાત-વાતીતિ તારસ્તાદો જ કાયમ રાઝનસમાગમસ્ત વરાતિ સેતિ વI પુનઃ મ્પિ ? હિતેપુર્વૈરિપુ માહિતી વાપિત હિતારાજામૌખિયન્સેદાહફ્રારા મા થયા સા ] [૪] ક્રતિ શ્રીરામેવાધિસ્તુતિરિવારને સમાપ્તમ કૃતિ રૂપે ક-શ્રીમમિનન્દનનિસ્તુતિ [દુતવિહસ્વિતી 15 ત્વમમિનન્દન ! થિરિ નિરાતિસમાગનસાધ્વસ! હારિમિકો અદનધર્ય! મુળેય પાનતા, તસમાગન ! સાધ્વનિહારિરિ ? સ્વમિતિ દે નિકૃતસમાનનસધ્વિસ” નિરાશા-નિરસ્ત હેતુચ્છવામાનનાનાં-પાર્ષદોવાનાં સાધ્વસ-હોમિર્થ ન સ તસ્યામબળા થા ? “વિવ્યકિ” સર્વમાબાનુ મિન્યા યોગનાામિન્યા સંજાતિશયસમ્પન્નયા જમાલયા, સાપેક્ષવેડવિ મામહત્વ – સમાસ છે “હતÁ "[હતઋષિના 20 પૈર્ચ ધીરતા યસ્ય સ તસ્યામત્રામ, ] વૈ? સાધૂન -૪ત્તમાનું જ સહન્તીતિ સાધ્વસહારે જ તેડયાશત્રવર્તા કૃતસમાનન ” છાં—વિહિત “સમાન પ્રીતિસેવૈયો” ફતિ ધાતઃ સમાનનું હન્તોષો પેન તસ્યામજામ ! દે મનન્દન! ચં નય ઝિક્ષણઃ? “નિતા શમિતા ? : .. શદગ્ગઃ ૧ “ારિમિ' મનોદ . [૧] માવતાં નનનધ નથન્નિા મવતાં તyતાં પરમુદા ત્રિાગતીરિતોફાને પહ, મવતાં તyતાં પરપુર છે ૨. માતામિતિ . “હનાતિ “માવત’ તીર્થક્તાં “ત્વ સમૂહુઃ “સુમવતી’ વાળિનાં મવતા યુખાવમ્ “બાસુ શીધ્ર “નનન સંસારસ્ય “તનુતાં શતાં “તનત’ વારોતુ. વિ. પુર્વ ? જે રાવું નયન’ અમિમવન લિંન્ડક્ષનર ? ત્રિનતિરિતસ્ય-ત્રિભુવનપાતવર્ય પામે ‘પદ્ધ સમર્થ પુનઃ શિવ ? પર–પ્રછટ, સાંસારિક સુવાતિશાયિત્વાન્ મુવં મોક્ષસુવું કરોતિ કઃ ર તથા 30 ૧ યમેવ ા # ૨ પતિ સિદ્ધહેમાવાનુશાસન, સિદ્ધારા મુવ તુ રીતિનયોરિયે , 25 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિ ન વાત્ર “સંસારય જાસ્થિતિષય તનમવા માવાઈ તિ શદ્દનીયમ, વર્મસ્થિતિહાનિ તત્તનૂમાવસન્મવાત, સૂત્રકામાખ્યા, અન્યથા તદ્દનુપજો, ર “માવતા દદી સંસારય થથાવયિતવાહૂ હાલાનુપત્તિરૂત્ય જુવોઘમરાદૂનીય, માવતિગ વ્હાલયોથી હાસયોગ્યતવ વશેનાટ્યુિન્યત્ર વિસ્તા. [૨] 5 ત્રિવિનિછતિ થશ્ચતુર ખુરસમૂદમયં મતમતા પરંતુ વાર વત્ પવનુષ્ય, સુરસમૂમય મતનતામ્ છે . ત્રિવિતિ | ‘’ નના અહંતા મમતાં “જતમ્ નામ “મરતું ધાવતુ થી કાકા દશમ્ સુષ્ઠસોમનો રસ–શાન્તાડ્યો યત્ર થમા વાતનું પુનઃ વિ'? કાર્ય પ્રણવિવારન્ પુનઃ [િ૦ ? “રા' મનોહર ફ્રિ ગુર્વ? “મતા પૂનચત મત દૃષ્ઠ “પર્વ મોક્ષદ્ધક્ષમાં 10 “’ ચક્ઝ, “પ્રવચનપૂનામાં મોક્ષહેતુત્વા: “અતાં યોગ્યતા હવા મત” બનીછું “પ” યાનમ ફતિ વ્યક્ત થા વ્યાચેચમ્ | ગયું ? જ “વતુ નિપુણ “ત્રિવિવ વ “ઋતિ' સમીતે ! દશ ત્રિવિમ્' રીવ્યમાનઃ સુરતમૂહવાળો અત્ર તત્ છે [૩] ધૃતસાપ્તધનુર્ધતુ તેના, ૨ હિતાં તયો વિરાનિત વિહિતાન પરેરિત્ર રોહિણી, નહિતા સવા વરાડનિતા કો હૃતિ પ્રીમિનન્નગિનતુતિઃ | ક | ધૃતેતિ “હું” નાતિ રોહિણી મહિલાનિ” મમાડમિયાન “ચતુ' વન્ડયનુ દિશી ? ધૃત સાહેં–સવાળું ધનુર્ધયા સ ! પુનઃ સ્કૂિo ? તેના–બાપન “ર હિતા’ વિયુt | પુનઃ વિમ-શોમન બચ—ષ્ટવં યાદ સા ા પુનઃ ?િ હગ્યા-જાન્યા નતાશોમિતા ! પુનઃ “ ” શત્રુમિ નિતા’ મનમિમૂતા ! પુન વિષ્ણુ નાણાં મનુષ્યનાં હિતા-હિત20ારિણી / પુનઃ વિમ્ ? “વયા’ સફળ ! પુનઃ શિe ? “વિર” મનોજ્ઞા, વિં-સત્સર્જલિં રાતિ– વાતિ ના ા [૪] ફતિ શ્રીમમિનન્દનનિસ્તુતિવિવાદ 15 25 –શ્રીસુમતિબિનતુતિઃ [ #નમ્ બાળતિ] નમ નવમસમરસનુમતિ સુમતિ વસવાણુવાર મુલા! નનિતાનનિતાપપવિમવં વિમ નર! નરાન્ત શા-છે નતિ હે નર' ત્યં સુમતિ દ્વામુવા બદન “નમ” નહિ દરમ્ નમનઃ અમર–વા યસ્ય ય નમઃમર, સહે રુમસેન–ામસેન વર્તતે ઃ સ સમયસર, સુણ શોમના મતિચંય સ સુમતિ, તતો નમમરહ્યા સૌ સમરસીસ સુમતિથ્થતિ પત્રચર્ય વર્મધારયા, તન્. પુનઃ ૧ ૦િ પ્રશદ ક -વિવારે યત્ર તદ્રુમય વધી છે Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી સુમતિનિનસ્તુતિ ?િ સંધાતી મસવ – સમય સતાં મળે –નિર્મો વ ચ ર તથા તમ પુનઃ મ્િ ? વનિતા–કૃતઃ ઘનનિતાપસ્ય સંસારત પાસ્ય સા–સમન્તાત્ વનિતાપ માંસાતાપ ઘતિસ્વતિ વ ચતય પસ્ય–મોક્ષ૦ક્ષણસ્ય વિમવ–સારો ચેન તનુ પુનઃ વિષ્ણુ? “વિમર્વ સંસારરહિતમાં પુનઃ વિ૦ નવા ચસ્માત્ તમ્ ! પુનઃ વિષ્ણુ “#ાન્ત’ મનોત્રમ્ II [૨] મવમવમયામયવાહી વઢીયોદવયાગમાયા વઘૉઘાતિગિતામાં સામાષ્ટિવિનાનીના ૨ ! મતિ | ‘સમયૉવી' તીર્થળિઃ મા જમિત અપરિમિત ” યુદ્ધ હવાના દીદશી? મવમવં કંસારતમુર્ઘ માં વતિ-ન્ડતિ ચા સા1 પુનઃ વિન્મ? વરીયાન–પ્રવઠોડપબ્લિપિ અનિદ્ધબસ હવાન્ દવા ફળસમુદ્રો વચ્ચે સા પુનઃ વિમુનાસ્તિ માયા–પરમ્ ગામો ચાર સા માં પુનઃ વિંgoફતા-પ્રાપ્ત: શમી-સમતા પરિણામો થયા ના પુનઃ વિ ? કાતિ–પ્રવૃત્તિ નિવૃાર્ય-10 મુપરિષ્ઠ હિંદવીન-શ્રદ હેતુ ર્મ ચા ! પુના ?િ “વીના વીનમિવ વીનં–સંસારહેતુલાલ્ ા વષણિતિતિ તદ્ ચર્ચા સાં [૨] મહાસુમ સુગમ, સદા સવારત્વનું વાવેથાવત્ પરમ પરમાર પર, મહામહા ધીરથી સમય સમય છે રૂ . હમિતિ | શસ્મર” વર્ષહિત હૂં “સા' નિત્યં ‘સમય’ સિદ્ધાન્ત આર” ઋતિવિધી-15 કુહા શારેત્યામત્રોન આરોપયુતાયાનધિકારિત્વે સાતમ્ જીદશમ્ વર્મ-ન્દ્રિયનચું વાત હૂંઢિયા નહામાર્ગ વત્તા મુળી વરે ” ફાળુપરા રસ્તા પુનઃ ?િ “સુમ' નયમદ્રિાદુનનયા દુમિમ્ પુનઃ * [હુમ”] સુષ્ઠ–શમના મામા સદરાપાઠ યત્ર તમ્ પુનઃ & ? સતાં-–ત્તમાન કાનન્દુનં-હર્ષાળ—પુનઃ જી. “” બટ, સશસ્ત્રાબ્રાતિગાયિત્વાતા પુનઃ ધી ? પરં’ નાતિ પર:–ાગુહ્ય તેમાં પુનઃ 20 વી? “સમપ્રકરાન્તરમ્ | ચં વિભૂતઃ ? “યાવિદ્યાવિદ્ વાવિવા–હિસપ્રિતિપાદ શાસ્ત્ર વેરિ–નાનાતિ : : ! અહિંસાવિધિજ્ઞચૈવ સમયજ્ઞાનોત્સર્ષનાવત્યારસમાવનાર્થમિઢ વિરોષપણ ! પુનઃ ભૂતવમ ? “મહામાર મહાતેજારા પુનઃ બૂિત ? ધીર–દસભ્યપવોપર્વાહિતત્ત્વનોિમ્યા થી કુદ્ધિર્યા ધીળાં ધીસા- શુદ્ધિાસો ચતિ સમયસૈવ વા વિરોપેંગમા સિન પક્ષે “જય હૃતિ વિરોપણી જ રોપવાલ્િ ફર્ટમાંચનનમિયથ [તિ સમયચૈવ વિરોષણમ] [૩] શાહી સ્ત્રી સરરમાવાભાવાય નયનસુલવા સુવવા મહિમહિતનુતા તyતાતિતિામાનમાનહગ્યા હધા છે ૪ ઇતિ શ્રીસુમતિબિનસ્તુતિઃ | પ * ” વિકીદશી, ત્યય સંત ૧ સમયે તદુઈ ૦િ | ૨ ધીરાણ ધનતેષ ધિરસ્તન તેડપિ સમયમર્યાવિરોપામ્ સવ સુo | ૩ વિરોષણમૂા યિમિતિ વાંમર્યાસ્ય “મય ફઇમાર્યું છે કારણોપવારાવિતિ સમયચૈવ વા . Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવવિંશતિ વાહીતિ | શાહીનાશ્રી દેવી સરસમાવાવાય’ વિરલમવિપિનયનાથ “સુલી “તનુતા” હસ્તાત્ ર ર પર્વ વૈરયાપનયનામનયા સુધી ખ્યત્વાત તણ નિરુપાયજામનવિષયત્વમ તિ શફનીયમ સુવહેતુવિષયોનિપાતāવાત્ર રાખ્યત્વા, કુરમુર્ય તથાવાવિરોધાવી હી બાદશી ? નયનો નવો યુવા–સાતવાચિની | પુનઃ વી. ? -દુર્વ ઇતિ-વન્ડથતિ પુનઃ ૦૨ મહિમિ––ત્સવમિર્મહિતા–પૂનિતા વાસ નુતા સુતા ૨ મિિમ મહિતા હૈ: નુતેતિ વા | મહિમહિતામ્યાં વૈવસ્થ તદુળપુરાળેયર્થ નુતા સુતા બાળમિરિતિ માન્યત ફાતિ વ ા પુનઃ ધો. ૧ ઇંતઃ–પ્રતિોડવિતા–શ્વિતઃ માતા–પરિમિતો થો માના હદ્દા પૂના વા તત્ર ચા વિ:–અમિષઃ ત વ ળ્યા મનોજ્ઞા ! અથવા રૂત-પ્રતિ હિતામહિતા માનાં–પરિમિતા માતૃર્યચા સાંપુનઃ ક્રિી ? “ખ્યા જ્યા “ર પ્રહવ્યા 10ાડમનોતિ વ્યાધેિયમ્ . [૪] દતિ શ્રીમતિબિનસ્તુતિવિવરણન્ પI ६-श्रीपञप्रभजिनस्तुतिः [ વસતતટશ ] પદ્મબનેશ! તવ જય શર્મતે સિદ્ધિસ્થાનમાનસવારે! મારે તયા 15નો પર્વ શિક્ પરિમપુષ્પ, વિશ્વાસમાંન! સવાપર! માવતરું છે ? / પામેરોતિ છે સદ્ધિ પર! સોમનઃ જશ્રદ્ધયાપનવિનીયો વિશ્વાસા–નિનવનકામાખ્યપ્રતિપત્તિસ્વરસો ચત્ર હતાદર્શ માનસ—બન્ત:વળું ચેષાં તેવું વાપર--ળતા, વય વિષાર્ગે વા ય તયાડડમબ્રમ્ | વદ્યા માવતઃ સર્વેશ્વપિ નીવેg વિરોળ પાઉન્તાત્ કૃપાSત્યેવ, અન્યથા માધ્યહાનિબસલાd , તથાપિ પુ ત૮ મોક્ષક્ષપામવુઢ્યતિ તન્નેવ પરમા૨૦ચંતા , ર વન્યસૈપતિ નિશ્ચયાશ્રયળાદ્રિથમુત્તમ છે “વિશ્વાસમાન” વિષે-નાતિ સમાન – નિરૂપમાનઃ તાડગમગ્રણમ્, જે “ ” સત્ત-શોમનમ્ અધમૂછવું યસ્ય તસ્યાંમબ્રણમ્, હું ‘પર !” નાસ્તિ પરાગુર્ય નાસ્તિ પ–સ્જદો વ સ્મિાત તસ્વામગમ્, “ પમેરા !” પદ્વમિસ્વામિંના “એ” પુસઃ તવ “તે શાસને “શ્રિદ્ધા વસ્તીતિ શેષા, તસ્ય ઉ–છું પર્વ સુદેવત્વ મોક્ષો વા વિષ્ણુ “ર માવિ” મવિષ્યતિ કપિ તુ માન્યવેત્યર્થ. વદરાચ તસ્ય “માવત’ માવો નાતોડત્યા25 તીતિ માવિતઃ તય વાલિતસ્ય | પર્વ મૂિતમ્ પઢિ–પરિપક્ષે પુખ્યપત-સુમબકૃતિસમૃદ્ધિ પુ–પવિત્રા વ સલ્પ-સાધતાનન્દરપા લગ્ન તત્વ છે. [૧] ૧ “અસરસમાવસ્ય-કોર્નન્યય માવાય-અપનયનાય” ત્યવત્રુરિ II ૨ યાર ! ૧૦ પુo || રૂત્રાપિ, જ વાર નિહિત વીનં નિયનિપુણ વીનમાનન્તિ, શિસ્તુ કુવારણિયાચધ્યવયમ્ ! શી છે ૪ ક. સુદેવત્વમોક્ષાવિત્રHળમુહૃષ્ટપર્વ મુિ તા. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીપદ્મમણિનસ્તુતિઃ મૂર્તિ સમય વધતી વિમુવા પદ્ધનિ, પુખ્યાનિ વાવન સમાણુ પરાગ નથી ના તૂત માવતાં વિતતિ રવમયાં, કુખ્યાનિજાવના સમાં સુરરાળનવ્યારા મૂિિરતિ છે જે નિશાન” નિજાવનું નામ સ૮ળાયોગ્યત્વેન વર્મવન્યવ્યવસ્થાપનમ, તાત્ર મિથ્યાત્વવિર્ય પૃuતે, તતો નાસ્તિ નિવમવનમચેત્યનિભવન તમન્નાનું તેના નિતમિથ્યાત્વમોહાપુમાંતોનામત્રખીયા હવ, તેવાં મમવઠ્ઠનનાનારિવાત ચિન્હન્તિા - ઇ મળિહામાર વરત, નાંગતો માયાથેનાં તેષાતત્કામ હતિ વ્યખ્યતે. ત્વચા સા “માવતાં તીર્થøતાં વિતતિ છેઃ સૂયતમ્ જયા? “સ્વમસ્યા માત્મયશ્રદ્ધયા, પરાનુજ્યા તુ તયા દ્રવ્ય(ાતિમાત્રના પweત્વાહ ! વીદશી ?” “પુષ્યા પવિત્ર પુનઃ ૦ ? “માં” સહ મચા-છાયા બરાસ્તવાન્યા વર્તત કૃતિ સમા, નડિતોડવુકાર્યાત્વમ્ ! પુનઃ જી. જે સુરાન–વે નવ્યા–સ્ત ! સદ્દ ક્ષન્રર્વતને જે તે સમાય તે જ તે સુરતના સુચિ તૈઃ નન્યા-તન્યા ફર્યવાવ 10 વિશેષણમ્ ા સ ? શા ‘પદ્ધનિ હાનિ પુળ્યાનિ’ સુમળિ “વધતી” વિપાનુમવેન પુષ્યતી મારું પર્પત્યુ “રાન” શુશુમે“જિમુ” –“સમસ્ય’ શાન્તરસી “નવ્યા નવના “વન નિર્વવનીયા “મૂર્તિ તનુ [૨] - ત્રિભુ પર્વ પરિતૈિર્વિનન તેની, વાજં ચ સતતમતુ રોજિતાથી યાદ્વાદમુદ્રિતતીર્મેનાવતાર, વાવંયમૈઃ સતતમ વતુરોવિતામ્ રૂ . 15 હિમ્મુરતિ | સહ તત–વિસ્તીર્ણયા માં વર્તતે ચત્ તત્ સતતમ, સહુ તયા-૪૬ વા વર્તતે યત્ તત્ સતમ્, અતિશયિત સત સતતમમિતિ વા, “પ સુદેવત્વરુક્ષ “બ્લિક ૦ધુમિ છુ પુરુષ નૈની હૂંતી વાનં સરસ્વતી સતત નિરન્તરમ્ “અશ્વ, પૂનચતુ ન વિનવેન, વિનયન પૂન તુ પરમાર્થતોમૂનનમેવેતિ માવા નૈની વાવં વિનમૂનામ્ સેવિતા–દ્ધિતોડર્ષ --પ્રતિષાચવિષયો થયાઃ સા તામ્ ા વૈ? “વાવંયમ શ્રમઃ શિ+મૂર્તઃ ? “ અહિંસા સત્યાતેત્રહ્મવિશ્વન્યક્ષ-20 મહાવ્રત: પરિટ બાતિઃ પુનઃ વિભૂતામ્ર સ્વાદાને વયાસ્થાનં દ્રવ્યાર્થિપયાર્થિવનવાબોપનીત સમાવવાન મુદ્રિતા–પ્રતિતોથાના જુતીર્ષોનાં–વદ્ધાવીનાં નયાનામુ–કનુભૂવાજીનામું અવતાર –ાપન્યાસવિરોબાર ચાં સાં તથા તમ પુના વેદશી...? વહુરાણો સુપરિજ્ઞાનોપાયાના” ઉરિતા –ોગ્ય અર્થ-ડુમથ થયા તા [૨] સાધ્યમત્ર તનુ શિવ સાધને જાગૅતા મુવા સમયથી નિરન્તર! 26 માન્યારિ! વBકુશ નાત તવાસ્થ , પાતામુવાર સમયસ્ય નિરનારા! કા -- તિ શ્રીપદ્મમણિનસ્તુતિઃ ૨ સાદામિતિ | શું નિરન્તરાયે !” નિત વન્તરાયા–પ્રન્યૂ યસ્યા સારાતુ તત્યા મામબ્રાન્ પુનઃ દે “નિરતર !” નિરન્તર-અબાવિષ્ઠ થાય છાનો યસ્યા: મામસ્ત્રમ્ સાં તસ્યા ૧૧ર વ્યવસ્થિતાના વર્મળ વધે. તાત્ર ૦ ૨ “માવતા વિતિ, રીદશી ?? ફતિ શેયમ્ રૂ થયા ના યા છે તે છે સાથે | Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२ પેન્દ્રસ્તુતિવાર્વિશતિ દે પાવર ! મચારતવ વઝમ “નાતી” પૃથિવી “પતા નક્ષતામ્ થર વસ્યા ? ચા ત્વમ ત્રિ નીતિ સમચર્ય પ્રદશન્સનસય વારસમય’ સિદ્ધાન્તસ્ય “શિવધિને મોક્ષપાતને નિહકવોપાયે વા “મુલા” હર્ષે “સાહાધ્ય” પાર્થનિર્વર્તનવળતાં “તનુ” કહવે મવતિ હિં પુષપ્રવૃત્ત શ્રુતના દેવતા પ્રસાવવુપારીયેવમુરૂષ / દિશી ? “ પાતા” પાતરહિત છે. [૪] હૃતિ શ્રીમન્નમસ્તુતિવિવરણમ્ છે/ ૭–છપાનિસ્તુતિ [માટિની ]. શનિ ! સુપાર્શ્વ ! – નિરWતાવનમા સુરવાંધા દ્યશો માંગ્વતારમો તત હિતમા વૈધે તે વનમહમુદ ! વાધાદ! યશો માવતારમ્ છે ! 10 વિતિ | હું નિરસ્તાકૃતમ્ભાવનગર !” ક્યાચા- gવ્યા “ તાનિ તવ્યપાર કૃતિ યાયાનું વિદ્યુત્તિoોવાનાં ભવનંક્ષણે ક્ષાવન, અજીત—વિહિત ક્રૂાવન યેન, નાત્યાદ્રિમવાનાં પ્રેત્ય હીનવાયાવિકસિત્વહત્વબતિપાવનાત્, તાદશ ચો મા–વિમુત્તમનાતિમાને ફત્યાઘવ તોડતાવનમવા, નિસ્તોડøતાવનમો ચેન તયામન્નામ્ દે સુવ સુસોમનઃ સંwાવસ્વારિગુણોપેતવા વદ ધ્વનિર્યા તસ્યામગ્રણમ્ ા છે “ભવનમ સુર ” ભવનમન્તઃ–પ્રખમન્તોડતુરા15 હનુના ચય તયાત્રા રે વાંધાદ!” વાઘ–શારીરમાનાથનેમિન્ન હરતીતિ વાઘાત તસ્યાવ્રણ છે “હશો !' મનોહરછી ' દે સુપાર્શ્વનિની સ્ત્ર “હ” નીતિ રિતિ વાક્યર્થર્મ વેતા બન્મ “ધાર ધૃતવાનું ‘તા તમાતુ કવિતમ્' અત્પન્ન થરા: શૈવું પણ્ડિતૈઃ “બનાસ્ત્ર નિરન્તર માન–અદ્ધયા તારકભૈર્યથા સ્થાત તથા પીયતે ? હરષિ પરોપકારત્વવતાનનિત થશો વિવિત્રવરિત્રકવન્ટેન ગીચત કૃતિ માવઃ [ 2] 20 નમતિ શિવજુવે છે મિર્માસયાતો sધ્વરિતમવરતાપધ્યાનશાન્તા સર્વોડડશારો બિનપરવૃષમાહે નારાયતુ પ્રવૃદ્ધ, સુરતમડતાપધ્યાનશાન્ત સવશી ૨ નાતીતિ છે તે નિનવરવૃમિ પ્રવૃદ્ધ વઘુમવોપતિ “દુરિત જ્ઞાનાવMયાવિદુષ્ટવિના જર્મ 25 નારાયનું ક્ષપચતુ. વિભૂતા ? ન તો તાપૌ–મયોપતા જૈસ્માત, ચુછયાનો ફોનિમયનામ્ શાળ્યાત્મિજાડઘેવિડofમૌતિવમેન્નિત્ય તાપસ વાપમા, તાદ ય ધ્યાનં–જુછાયું તેન શાન્તા -મનોજ્ઞા | યદ્યપિ ઇશાન વિન્તાત્ય વૈવલ્યવશાયાં નાસ્તિ તથાપિ દહપ્રવૃત્તિઋક્ષ તત્ તવાપરયેતિ નાગુપત્તિઃા વિમુશમ્ સુદ્રઢપયત્તવાવાનળ પિરોવો જ વિજ્ઞમાળા. ક્ષો ધરાળ માં કવળિયોદમેત્તા ” ફતિ ૧“માન તાક્યૂ-જવ” પતિ રો-વિરોષળતયાખ્યવક્ટ્રમ્ | ૨ રિપિ મીયત હતિ જpsઈ ૧ Re | ૩ ચેમિનું પતાદશ ય ધ્યાનં–ાથે તેન જાન્તા-મનોરા | પુનઃ મુિ સતી સોંગ | Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી સુપાર્શ્વનિનરતુતિઃ પુનઃ વિષ્ણુ? સતી--ગોમનાડા વેલા, સતામૃત્તમાન શિવ એવું તે, સર્વચૈવોત્તમય પરમાર્થતતીર્ચરરત્નાવિતિ માવા . તે છે ? “જ્ઞાતિ’ વિષે “શિવસુદ્ધ' નિર્વાગરા” “” હત્તવન્તઃ | િર્વન્તઃ “ન્તિમિક શિક “સવા’ નિરન્તરમ્ “મારા વિશ: “મારચન્તર' શોમયન્તઃ પુનઃ વિષ્ણુ ? –ાત મા–નાયારિયો રત–નિધુવનમ્ મધ્યાન –શારૌદ્રદન્દ્ર વાન્તા વામણી , ફતા–ાતા ઘા માતાનામપધ્યાન યસ્યાં સાત્તિ તાદશી જાન્તા 5 mતે તથા [૨]. મુનિતતિપાત્ ચં વર્નન્તી હતો નમસમગતિસાગsઘાડનાન્વિતારમાં સમયમિર મનાઇષ્ણનો મુધાન, તમસમ! હિતવત્રાં સાધમ તારમ્ | ૨ મુનિવનિરિતિ | હું સમ !” નિરુપમપુરુષ! વમ્ “ નથતિ તં ‘સમય’ સિદ્ધાન્ત મન જહા નિં કુર્યન્ત કઃ “ધિમા’ વારમવં “ધ” વિસ્મૃતમ્ ! પુનઃ વિસ્મૃત ‘ઘાણેન, માવતા “di માષિત ! દિરોનાણેન? “હિતવાત્રા” Tખ્યપ્રવાચિની ! પુનઃ મૂિતમ્ર વિનં– તષ્ઠિતમ્ રિમૂરિસમૂહો વેન તન્ ! તું ? શું મુનિતતિ યતિશ્રેણિઃ “સપટ માગીત, ફ્રિ તી? “માધિ માનતી ન્યથા “વર્નચન્તી’ ત્યાન્તી, “નહિ સતિ સાધન્ટૉપ શ્રુતપાઠ મવતિ 15 રમવતિ વા જાય ત્યેવમુરુમ્ ચ વિમૂતમ્ હત-ક્ષતિમ્ – તવત્ તમા–પાપ વેન તમ્ મુનિતતિઃ મૂિત? અહિત–શપષ્ય માવારિ વા વતિ–વખ્યાતિ ચા સા ા પુનઃ વિમૂતા? “Aત્રાણા નાસ્તિ ત્રાસ થાય ત્યાં સાં પુનઃ વિમ્ ? “રમ્ અત્યર્થ “કાન્વિતા સસ્તુ છે [] ગવત રિળિ વાત સાઇટ્ટતાં પ્રૌઢમજ્યા, | મુદ્રિતષ્ટિતાપીયા મામાનની નામા વતિ યુધિ નિત્યાનીવાવ રિપૂર્ણતમુતિમટિતાંપા ચા મહામાનસીમામ્ ! ૪ તિ શ્રીમુપાર્વનિનસ્તુતિ. ૭ . વત્વિતિ | સા મહામાનવી મામ્ “મવતુ રક્ષતુ મૂતા ? “રિળિ’ સ્વિનિ “ધાતા” બાસા. પુનઃ વિમૂતા ? કિતા–બાણઃ પાયા વિન્નોપત્ત(૧)કામો વા થયા સા માં વિસ્મૃતમ 25 પ્રતા તીર્યનાં પ્રૌઢમાં તીવ્રમાવના “મુર્તિ પ્રાપ્તવર્ષમાં સા ? ચા “યુ”િ સટ્ટાને “વિત કચિત્ત રિપૂળા” રાકૂબામ્ “અનીવર્સ' સેનાતમૂહું નિત્ય” વિનિત્ય “મદ્દામાનસીમાસ્વ પનપરાછાં વતિ’ વિર્તિ, સમારા ધારાન્તોડવ્યક્તિ છે “નિત્ય હત્યનેન પો,િ બાપ્તિપૂર્વાહફ્રાય જૈwાં નિતમ્ ચ વિભૂતા? “ન્દ્રિતાપ” રણાનુરાહિતા સ્ત્રિયુતતાપરહિતા વા . [૪] હૃતિ શ્રી સુપાર્શ્વનિનસ્તુતિવિવરણ ૭ 80 ૧ વિક્રમપત્ત તા.૨ “બન્તોષ્યવાન સીમ ૨, મર્યાપિ જ સીમના” મિમિર્ચિન્તાવ જા.ક. ૨૮] Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિસતિ ૮ શ્રીવન્દ્રબમનિનસ્તુતિઃ [મન્ડાન્તિા] તુમ્ય વન્દ્રના મવમયાત્ રાતે જેવòવા નાવ્યા૫ાપમઢમદતે ! સન! નમોઢામાય!! શ્રેય શ્રેણી મુશમઝુમતાં તન્વતે વાવામા નવ્યાપાપના મતે સન્નમોહાસમાય છે ? સુમિતિ “સ” ત્તમ! દે લોનન્તવ્ય વરોળીબામનીય ' છે “શવમહેતે ! હમ-ફન્દ્રિયાયય હૃતિ –પરિણામાપ હમતિ, જાતિ થલ્ય તસ્યાડડમત્રમ્ “હાસમાય !” હાસ –હાસ્ય હાનિત કરુણાવિવિજાપવ્યયઃ પરિણામો માયા –વન્દ્રનાં હાસમાયે, રસ્તા તે ચર્ચા 10ાહ્યાડડમત્રણમા રે ધન્ન સ્તવામાનન્તવ્યાપ !” દેવતા-નિરસ્તા વશમ–જ્ય અનન્તઃ–પર્યવસિતો વ્યાપા-વ્યાસજીના ચેન તત્યાગડમબ્રણમ્ ા છે જપમ લપાતો મહાનાયાધવપ થwાત તસ્યા મન્નામ્ ! હે સનમોહ!” સન્ના-વિરાળે મોદ–ોસ્ટીવન્યાયાત હાસ્યવિમિનમોહનીય કૃતિજનિરિણામસમૂહો અજ્ઞાન વ ચય તયાત્રા | દે વન્દ્રામ! તુષ્ય નમઃ, “બસ્તુ તિ રોપા gષ્ય વુિં કૃતે ? મવમયા’ સંસારસ(ધ્વસાત્ “બાપા” પાપરહિત પુરુષ નક્ષતે, જ ‘તય િક્ષો 18 પહષણ દ્વત વ તેને સંસારત્યાઘા રૂતિ સદ્દનીય, ત્યtiારાળાના પરિણામનપાર્ષય હૃદયસ્થતમવિ માહાભ્યાધીનત્વાર્ થવાય ક્ષેમહાશિવં પુરુમિયવધેયમપુનઃ મૂળ બ્રશ અર્થમ્ સુમતા” કાળિનાં શ્રેય એળી” સ્થાળમાાં તન્યતે' તે ! પુનઃ વિમૂતાય “મહતે નુપતોષવારિત્વેનોત્તમોત્તમપુરુષબકૃતિરાત્રિને, વન્ન સદ્નાનબિયત્વાદિમુળરાત્વિકપણ વાદ્ મહાવ - મિસમિતિ પૌનાં પરિદત દ્રષ્ટચમ્ પુનઃ મૂિતાય? “સમય” નિરુપમા II [૨] એવો વત્તાં વરાવિન્નબ્રમ્પમૂયો. મુ માત્રાંસમહમહિતા વોધિવાનાભsઠ્ઠીના મોદાપોદાદ્રિત પરમજ્યોતિષાં કૃત્સવોર્ષ મુંal માત્રાસવાહિતા વોઘિવીનાSsમહીના ૨ . એક હતિ | વોષિાનાં તીર્થતાં “મા” એળિઃ “ યુબા શ્રેયા ત્યામાં વત્તામુ. વિભૂત? વાળચોથો વિજયન્તી નમ્રમૂવાટાનાં-નમનીઝનૃપતીનાં મૂયસી-વહી મુશમાત્ર મુphoોળિયૅચાર સા પુનઃ સ્િવ? સમાન–નિરુપનેન્દ્રિયનયાનાં પુલ હિતા–હિતશરિણી બારાકવાનું, તમે–સ બસમે–પરિચ્છે વા મહિને વસ્યા સા પુનઃ વિમ્ ? “થહીના નાતિ દીનું જૂનું થયા, ક્ષીણછામાન્તરાયવેન કૃતકૃત્યાત, “મહીના” બનત્તમેતિ તુર તાદાથે પુષ્માતિ પુનઃ સ્કૂિળ છત્સવો-ધાર્મિાનિતૈન્તરાયાલિમિ. સરસ્વૈજ્ઞવગુણપ્રતિષચિપરિણામ ૧ ઇતિ–પર્ધો સા૨ નિgવન્યર્યબ્રાઉથ ફ્રી | ૨ પરિ” તા. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to શ્રીવન્દ્રમનિસ્તુતિ મુ ત્યadવાસ્થવર્ષે પુનઃ ૦િ ? મ સાહફ્રાડ મહિતા-પૂનિતા, મમરા-મહેન સાર્વસમવયસજ્વવિધુરી થા મહિતા-ત્સવિતા સા, માવતર પૂનાસત્કાબાર્ડેડપિ તદુપ વૃંદામાન મદ્રાસ્યાધ્યમવાત ! તથા વાઈમ “ને પૂનાસરે વધવૃત્તિ મવદ તિા પુનઃ વિન્ડ? અધિ-બધિરં સર્જમુનનવર્તિાનશિૌહાતિરા િવાન વત્સરાદિ મમયાવિ વા યાર સામાં પુનઃ ?િ “ગ્રામહીના” નહિંતા વોધિવાનાં વિમૂતાનામ્ ? “મોહાપોદ્દા' મોહનીયવર્મક્ષયાન્ત 5 વતિ–ઉત્પન્ન પરમ–અષ્ટ જ્યોતિ:--જ્ઞાન વસ્ત્રાર્થ ચેપાં તેષામ્ II [૨] રદ્ધા સદનયમથીર્થનાથેન વ્હા મહાપીન શમવમવતાં સતીપયટ્યા ! સિદ્ધાડયું મહતુ મહિતા એયને માર માન માડwાપી ન શકવનવતાં સોડિપાયા | ૨ * રદ્દલ ફતિ છે “તીર્થનાથેન જતા પવિતા કpt માં સિદ્ધાન્તા “મમિાની સેવાપરાનાં "ના અસ્મા યિસે ન્યાય મવતુવિસ્મૃતઃ ? રન્તા-પરવાનુકવેરોન પઠ્ઠલન્તો મા–વવનવિવ૫ ચત્ર સેટ | પુનઃ વિષ્ણુ ? –માં જે નાનામાવયા તન્મયા...પુરતદાન પુનઃ શિમૂતા? –ામાચાનૂબ્રિખ્યા પીન-પુદ પુનઃ વિમ્ ? બસક્રતા–નિરૂદ્ધતાથી જ ઉપાયરત્નત્રયતાબ્રાન્ચે તેર દવા પદ્ધ પુના, વિમ? “બાઝાપી” શાકાપવવાના “મસ્ક્રિમના તિ, 15 સાનુવાચ્છે? જ માં-૪ કાવયતિ–નિયતીત્યવંશી દૃતિ વ્યાઘેચમ્ પુનઃ વિકo? “સન્નતા પ્રસજાવિસક્રતિમાની શાં ? જઃ “પાયન' વિગ્રહર્તા, સસ્તીતિ શેષઃ | તીર્થનાથેન વિમૂન? રામ-ક્ષાન્તિઃ મઢ–પગ્નેન્દ્રિયન તો વિયેતે ચહ્યાડર્સે તદાનું તેના વિંદ ર્વતાર ધવત નક્ષતા જન્મ “રામ” શાન્તિવાચિનં પુમાંશમ્ II [૨] ના વં વઝારિશ ઝા મુની મૂરિફિસિદ્ધ 20 * પ્રાણાયાવિ મતિ તાપા પાડવાનામા જો વૉgશમૃગનાં વસ્ત્રો પ્રવૃત્તપ્રાણ યો વિનતિમતાં પાપત્તાવાના તિ શ્રીવાબમનિસ્તુતિ . ૮ સા વૈમિતિ દેવજ્ઞાાશિ! સા ચં નય ! વિભૂતા સ્ત્રમ્ “મૂરિમઝિ' વિપુમત્તિમતી 125 "? “મુનૌ સાથી શ્રીદશે? સુણે-અતિરાન સિદ્ધા–નાતપરિશર્મા બાણાયામા–વિધિવચ્છાગશ્વાસોધ વ્યાપાર ર1િ પુનઃ વિક્મ? “શશુ નાંતિ શુ—શો થઈ તસ્મિન | સા ? ચા વં જે મમ (માં) “મિતિ” પુ િવત્સ વં ?િ “તાપ’ તાપરહિતા . પુનઃ વિમૂતા? કાપવો પત્તો १ मदराहित्यविधुरा महिता० स्या सति वा भग० येऽपि तं उपवृक्षणेऽमनेन मद० चार्षे० सा०॥ पाठे वा તાળા માર્ચે “મજિમાન માત્રાવી” રૂતિ સ્તુતિપાઠો શેય છે - Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રતિચતુર્વિશતિ ચાર સાશાત સર ! પુનઃ મૂિતા ? બાબાના” બત્તવા, પા? “ગવાન વરુથ્રિતાનાં પુંસાબુ પુનઃ નિમ્ ? “નિશ નિરન્તર “વઝાડુશમૃત ાિડુરાધારિણી / પુનઃ gિ? “શ્રી” પર્વનાશિની વેષી વયે વત્તાવાસ્તિનતેષા, શત પવીત્ર “સ્ત્રક્િરામૃત” કૃતિ સદેતુ વિરોષ | પુનઃન્િo? શુમિતીન-નિર્મઢવૃદ્ધીના મતા-આરાધ્યત્વેન અમીટ છે [૪] પતિ શ્રીવબમનિસ્તુતિવિવરણ ૮ in - - –શ્રીવિધિનિનસ્તુતિ [પનાતિ ] પર્યાપ્તનો રેવતતિર્મદ્ સુમાંવૃતારે શુવિમન્દરા ફાસ્તુ મ િસુવિધી દવા મ, પ્રમાવતારેવિ મન્દરાને ? 10 થયા તોતિતિ છે “હું” અમિન ‘સુવિધ સુવિધિનાથે ' મમ “દઢા” નિવિદા મ િતુ નિમૂતે ? પ્રવેન–અનુભવેન તારે, કમાવસ્થ ત કમાવતે તે રાતીતિ પ્રમાવતાર: તસ્મિન, પ્રદો મવિ-નિત્તાખ્યવસાય ચેષાં તે પ્રમાવાતાનું તારયતિ સંસારસાપારપારું પ્રપતિ પદ તમિન્નિતિ વા પુનઃ વિ “શુ”િ શોવ મહિને . પુનઃ જૂિ ? “મન્વયા સ્વમાવત વ દુહવિષયાનુવશ્વસન્તર્યુંવિધુરે ફર્સ્ટ g? વય “અવતારે” નન્જનિ “રેવતતિ” વિવધળિઃ સુવિ-નિર્મો ચો મરડ : ૩ વ શા–પર્વતઃ તત્ર “મહં કત્સત્ વતનત’ જજોના વિમૂતા રેવતતિઃ ? –ોમના પ્રમસ્વિઃ સા ] [૨] મૂત છોકરાનેષુ થવુ, ર મોના જ્ઞાનતાપા ધુમ્બમ્સમાપ્સ! ચિંતોવખ્યો, નમોના! નેતાપમ્પ ૨ મૂહિતિ મો. “અદના ” નાસ્તિ દસ-હાસ્યમેતેષામિતિ મા – વન્ટિના, જી જ 20 “વહી જે તે દરેક વા કહુમા વા? જો ! ળો દળદે સમ ફતિ, તેષામિન વામિનછતછત્યાનામપિ તેવાં વ્યવહારનુરોધેન પ્રગમની વાત, તેવામામગ્રણમ્ ! મો: “માતાઃ !” તીર્થતઃ' મ્યો યુષ્પચ્ચે નમઃ, “બસ્તુ તિ શેષઃ | મુખર્ચે વિમૂતે? કથિતઃ–પ્રસિદ્ધ સત્ય અતિશયો જ્ઞાન લાયેલાં તેભ્યઃ પુનઃ નિમ્ ? નનિતાપ પ્રાધ્યાત્મિmવિમેમિન્ન સંસારતાાં શનિ-વષ્યક્તિ જે તે સ્થિર ? ચેષ મોહના 25 નાદિમવજુષ્ટામોમહનિવમૂડ નનિતાપ” છતવ્યાપ નાડભૂત ! વિભૂતેષુ ચેષ? પ્રદીઅતિશયિત ઉપરા–તિતિક્ષા પરિણામો ચેષાં તેષ, પર્વ ૨ પરબદરગwોધાદ્રિપ્રતિધાતનનોપવામાતિહવાન્ટિક્રિતરાવી તયા ર તેવુ મોના પરામર સર્જીમૂત ફત્યુપમ માવ રમ્યતે II [૨] વાગી રહ્યું હતી મહત્તમદાવયાવદ્વિરનીતિદાર નીયાનનેન્દ્રિત ત્રિોવીમો! વયાવદ્વિરનીતિ હાર છે ? Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીશીતઋનિનસ્તુતિઃ વાળીતિ ! “નિને” તીર્થ “વિતા” swા “વાણી’ પ્રવવના ત્મિક માથાદ્રથતિનોંધાતા ગિને વિંઝુર્વ ક્રિઃ ? “અહો ” યાર્ચે “ત્રિો નિતીન્ “વરિ' રક્રિઃ પુનઃ વિમ્ ? યાદ્ધિ હળદગાસ્ટિમિડ વાળી વિ ઉર્વતી ? “ધ” સશાસ્ત્રોપનિષદૂતમર્ચ “ધિતી’ મૂયોમૂયઃ હર્ત ત્વતિપાબેન પુતી વિમૂતમ્ નીતિ-અન્યાયં હૃતવંશીસ્ટમ્ | પુનઃ રિમૂવ ? જનીતિ’ નાસ્તિ તિર્થસ્મત્ત તત્વ / પુનઃ શિવઃ “હારિ’ મનોરમ્ | વાળી [િ ૧ પ્ર મહોય – 5 મોશો થયા સા છે [૩]. [ વિઝા ] વાહો વો વિક્રાન્તાન્તિ, રોડનુમં રામમવચાર વન્નતાંનાં નાયુવે! રોતુ કામ શમ અત્યારે છે દતિ શ્રીસુવિધિનિનસ્તુતિ. ૧ / 10 વરિોકવા ફતિ કહનાયુધે! “મવત્યા તવ “ર” તઃ “ર #જિં “હા” ત્યાપ્રાપ્તિ કરોહામં વિમૂત અતુા-નિરુપમ ગામ-શોમાં ચર્િ તમ્ જાન: વિભૂતઃ ? વા–ત્યાં sષા–રેવીમાનઃ પુનઃ વિમુ. જે વિદ્યુમ-પ્રવાન્ડવત્ પૂછત્વેન શાન્તા પનોજ્ઞા ન્તિર્યસ્ય સ વિ ફર્વન ? “નતાના તનતનાં પુરુપાળાં ' સુર્વ હતું. શું વિમૂતમ? શમણું કપામશ્રમ, પતેન કુરાનુવન્તિત્વમાવેવિતમ્ | અવસ્થીર થમૂતાવાર ? “મમ્મવત્યા 15 પદવાર . [૪] તિ શ્રીસુવિધિનિનસ્તુતિવિરમ્ . ૨ ૨૦-શ્રી શીતનિસ્તુતિઃ [દુતવિન્વિતમ્]. ગત રીતતીર્થપતિનેને, વહુ અતી તરાય મહોર વતિ પત્ર અવે વરાગ્રહે, વસુમતિ તરખાય હો વર્ષો છે ? નયતીતિ સ ત્યય ખ્યમાન–ાત્ : “શીતતીર્થપતિઃ' શીતજીનામાં આપવાનું નથતિ’ સર્પદ વર્તતે, સત્યર્થેન જ નમાર સાક્ષિતે / વિન્તઃ ? “જતી મતપૂછું તત્યત્વાવસ્થાસ્તીતિ મતી રર ? “યત્ર થમિન્ મ મોઘ રૂતિ વ્યસ્ત ધમ્, પછી તોર્થ બત્યનતિવાર મધરા મોરિન્યર્થ, “તાળ” પારામનાથ તથતિર્થ, પાં અનુમિતિ તુ નાર્થ, વક્ષ્યમાળવિરોષT-25 ૧ “નાદ્રતિ” હા, છતત્પટી સાત “નમતો અતિ –સાવાર પતિ વિદ્યતે. અન્તમાને હસ્તાકારીૠવિમુષિત-પેન્દ્રસ્તુતિ-પ્રતી ન્યાપિ ૨ મૂર-દીન્નિવવૃપુિસ્ત, મન્ના “વારવો’ ફતિ પાઠ દવે, સંત ૨ પુર્વ પાસ્તરનુવાળી ચ સરગતિમ« ટીલા મૂકે માદ વિ શ્રીરાજRાનન્દરિવરસસ્ટીકત મટે ટીવાયાં વાપિ ‘નાદ તિઃ” તિ પાઠ તદ્દનુસાર ૨ વ્યાઘાન દરતે, શ્રીમદ્વિઘુ સારા. ' નન્દરિમિ વિરચિતાવવૃતત્પાઠાનસાર થારવ્યાતમસ્તીતિ નતિ ' ફાતિ પાઠયાવરણીયત્વેનાવાન્ત २ नाथ सा०॥ ३°ण समाप्तम् सा०॥ Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ થોનુષ ‘વરણ મહાવ્રતપ્રતિષયવસરે ‘નને’ છો “વહુ દ્રવ્યું વવતિ સને “વસુમતી’ પૃથિવી મા તેનો , મવતિ હિ માવતિ સાંવત્સરિક્ષવાનો તે નિર્ધનાનામપિ વધુવન્નાદ્વારાવિમેન ઇનાયિતત્વાર્ સ્કિતો હોવ૮નવરતમમહતમકકસરતયા નિત્યાછો લવ મૂકો ફતિ વિમાનીયા તરગાય મૂિતાય “તાળા’ વાત દ્રામયિ છે. [૧] વિતર સનમ તાં નિનાવ!િ તમોદર! સુરસાવી ધરછવરામ મહાત્મનાં, તિમોદળે ! અરસ પવન ૨ | વિતરતિ હે “નિનાવ !” નિરાળ ' “મોદળે ને પાપારિખિ ' રે “પતિમોહેળે !” વત્રિત દ્વાન્ત મોહરળ અજ્ઞાનધ્રામ ચચા તસ્ય સામગ્રી યં “શાસનમમિતાં નિનબવવનશ્રદ્ધાપસિંદર્યનાં મહાત્મનાં “શિવનામ” મોક્ષાદ્ધ પહં “વિતર’ પ્રવચ્છ | પર્વ વિમ્ ? “હુર” – 10ોમનો રસ-શાતાવ્યો યત્ર તત્ત, યદ્યપિ વિમાવાઈમવ્યયવિદિવસો સો મોક્ષેગનુપાન તથાપિ વાતવાન પણ તય તત્ર નાનુષષત્તિરતિ ધ્યેય દિ સુર્વ ? “હુસમ્પ રેવવિમૂતિનું ધર” તિર્વત, મોક્ષસુવર્ય ઐસ્ટિીંકસાંસારિકયુલેમ્પોનન્તપુત્વાત સુવાનિશ્રિતન પ્રતિદ્ધિસજ્વવિધુત્વાત ચૌફુવનિવૃજ્યાં વમવાપરવૃતિ વિમાનીયમ્ [૨] મારતોમ્પતિ વિનમાડા, નર ! યત ૧૨માપવમાંs૬રાત્ 16 ૨૮ નિત્ય શિવ નાદુન્નતિ, નનયત પરમાગs૫ વમવત્ ૨ | માવત ફતિ છે નન' વં તછવ્વાધ્યાહારાત્ તતઃ “માવતઃ” તીર્થાત્ મ્યુતિં સાક્ષવર્થતય પરમ્પરા જ સૂત્રતા છત્પન્ન થામ સિદ્ધાન્ત વિનમ વિરોગ નિમe કુતઃ “બારાત” શ્રદ્ધાપૂર્વામિયોત | તતઃ જીત? “યતઃ ચાર “સ્મિન્ મ “ના” “ તાદ્યાન્નઘપરા” ફતિ ન્યાયામ્ ના દ્વિતી સ્ત્રોત “માપ યવનિતામુત્વવ્યાયાધાં નિત્ય” શૌપક્રમિનીયો હતો20રથાનાં હેતૂચ્છવાદનુસ્થાનોપતાં જ વિધાય “” ડસ્કૃષ્ટ શિવ મોક્ષ “મા” બાપુ, પરમ બાપદ્ ચશ્માનું તાદાં “” જામાદિમાવવું નિત્યેતિ વા વ્યાધેયમ્, પરા-છા થા મા ઝાડ તસ્યાઃ પર્વ વાનમિતિ વિશેપí વા ! યતઃ મૂિતા? “મારા મેન–ન્દ્રિયનન ર–નિર્મયો મા તમાતા વિંદ ર્વત ? “ર્તિ તીર્થમાવનાં બનનારા વિવધતઃ II [૩] તવસ્ત્રિકાર સત્તd, જ પરમ છવિમાનવાણિતા. ન ધનરાયવહાડરિવારિણી, જે પરમવિ ! માનવે! ત્રાસત ૪ / નિ શ્રી શીતગિનતુતિ ૧૦ સ્તવરરતિ છે “મિચ્છવિ !” પરમ–ત્કૃષ્ટા છવા–ન્તિઃ અલ્યા તસ્યા સામગ્રીમ્, દે માનવિ ' દે પરમવિમાનવીયે વાડમઝળમ્ ! “સત્તતં નિરન્તર “ત્રિવટ રે “તવર સ્તોત્ર ધ્વનિમિઃ કૃત્વા તવ “” જેવ૮ “અચ્છવિજ્ઞાનવિટાસિતા નિર્મવિમાનવિઠાસરાત્રિતા “ર કાસિતા” 307 રતિ પ્રાપિતા, વિનુ “ધનબ્રાડપિ” નિવિદરાન્નાભ્યાસનિપુણતાડપિ = ત્રાહિતા, “દયોર્નોઃ ૧ “ા' જેવ૮ “વિં” o | Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છીએચસનિનસ્તુતિ બકૃતાર્યમિત્વા ઢાસિતૈયઃ | વિમૂતા ધારિવારિણી” શત્રુવિવાદળનિવન્યન, વં નોકુળનાડડનાખ્યત્વે વ્યક્ત [૪] ઇતિ શ્રીમીતહનિતુતિવિવરણ ૧૦ reomes ११-श्रीश्रेयांसजिनस्तुतिः | હરિગી]. નિવર ! મનર શ્રેયાં. ત્યાં વ્રતવુિહતોડય ફૂવવવ! નોખું તાપાતgમુn! મહાર! તમવવનમ્રાન્તિસ્રાન્તિઃ હિસ્ટ' વવવનો ત્તાપા જલુલમાન! ? નિવતિ | હું ‘બતાવુદતોય દ્વવ ) વૃતમેવ હિંસારિ વુિ–નઈ તેન દેતા–વિધ્યાપિત 10 જય -અવમાનો મવવા લારવનવનિ તસ્યોમબ્રળ છે “તાપતિમુp!” તાપ –અનુશય બાતફ્રધ-માં તામ્યાં મુત્યો થતયાત્રાનું છે “મારામ '' મહાનાય્-scવાનામ્ મામા–પુખબાબારાકૃષ્ટતયા સ્વત ઉપનમના ચસ્ય તસ્વામગ્રણમ્ દે “મહામ !” sp:–પ્રતિપારિતો મહાસજઇતત્રાતિશથી બાકામા–સિદ્ધાન્તો ચેન તસ્વામગ્રણમ્ ! હું “નિનવર !” વટિશ્રેષ્ઠ! શ્રેયાંસ ' બહુમ “સદ્ધવડવનતઃ વળાતિરાયગ્રાનમાનત્વત્રગિતઃ માતા મવવનબ્રાન્તિશાન્તિઃ સંતવાન્તિારઝમનશ્રમ 15 ચૈતાદાર નું “ધપાત પ્રતિપાતિ “ સુર્ય “મનની ગાયનું “ફક્ત' ફાતિ મહામત્રને પહોબહિ hઇવાન સ્વામિ વિભૂતોડયું? “નતા તકળામઃ | [૨] નિનસમુહર્ષ વિશ્વાધાર દરમિહીનાં, મવમવરવું ફળ્યાં જાન્ત મહાવિતમારા વિનયમાં હારું છું વિચારત મવમવરવું હળ્યક્તિ મહામિ તમોહરમ ને ૨ . નિલકુમિતિ શમ્ “ધિવમ્ અતિશયિતમ્ fધવ # સુવં ચારિતિ વ “વિનય - જયેન મનસા વનતિક્ષણ “મા” છત્વ ત્રી નિનસમુહુર્ય તીર્થર સમૂહું “ શ્રદ્ધા મહાનિ’ મવક્તવેન પૂનામિ ! મૂિતમ્ ? વિશ્વય–ત ધાર–કુતિપતનકતિપબ્ધિધર્મોપદેરાવજત્વાન વાળમૂતમ્ ! વિ ઉર્વન્ત”? “” જાતિ “દ્ધિને પ્રાળનાં “માં” સંસાર “હંન્ત” નવન્તમ્ ! પુન: 25 લિમ્ ? “અવર મયમ્ / પુનઃ વિમ્ ૧ “ાન્ત’ મનોરમ્, વયા “ખ્યા” અન્યા 1 મવું શિસ્મૃતમ્ મ -પાળિબાઘુત્સઃ અમિત –અપરિમિત ચો મોઃ મોહનીય વર્મ સંસારઝમળમૂતમ જ્ઞાનં વન તં રાતિ–વવાતિ યત, મા-ડસ્લેઃ અમિતા–પરિમિતા માઢક્ષ્મીમ્યસ્તાદળા રે કઈવિત તાનું રાતિ–વાતીતિ નિનસમુદયચૈવ વા વિરોધમાં વ્યાજ્યેયમેત ! પુનઃ વિષ્ણુ? ૧ “મને . ૨ ચંનુન્નતા હૃ૦ , ર૦ go 20. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 પેન્દ્રવુતિવતુર્વિશતિ સાવ લુછાવી-નાતા, કુછમ્ માષિાં તાનિ તદુગસંજ્ઞાનવદુવ્રીહિપ હુર્યવલ્કપતપશ્રુતાનિ, તતઃ લુછાવી જ હાલીનિ વેચેલા રોષાત્ લુછાવીન–નાયાવીનાં ચા વિશિષ્ટતા–કર્ષ તદ્રવદનદુન્નો મવગëારતં તિ-અપનયતિ વસ્ત૬ પુનઃ શિવ ? -ગન્તો સ્માત્ તમ્ | પુનઃ વિક્o ? “તમો પાપનયનરમ્ | [૨] शुचिगनपदो भङ्गैः पूर्णो हरन कुमातापहो sનવરતબSoોનાવસ્થામાSS ન્નયોગ અતા. નની તવ ન થાયછીયામય સમય બ૪ नवरतमलो भावस्थामाश्रयं नयशोभितः ॥३॥ શુવતિ “શયન ” મનનું છે ? “જો માવો સન્તોષશા, પતેનાધિરત્વે 10જ્ઞાન્વિત, અતિમતોનધારિસ્વાતાવર' “સમય સિદ્ધાન્તઃ તવ મનો “નવરતં નિત્તર “યાયા છતુ મનઃ વિમૂતમ્ ? “ મામાશ્રયં શ્રદ્ધાવમન્દિરમ્ | સમયઃ બિન્તઃ ? સુવીનિ–વિત્રાળેિ કમાવાન–સદાપાઠવવાનિ ચત્ર ઃ પુનઃ વિક્o ? “મા” વિકલ્પવિરોષેઃ “પૂર્ણ મૃતઃ સ વિ સુર્વણ્ ? નમિત્તઃ” સમન્ના “ચા” તિ “હાને અપનયન પુનઃ વિષ્ણુ મતં–વીદ્વારિદ્ધિાન્ત શાન્તિ ઃ સt 1 પુનઃ વિમ્ “છાયામય પ્રણશોમા પુનઃમ્િ ? “સ્ટનું શીયાળો નવરતવ-શનિવનિયુંiઇવનનેવ માવમારિન્ય હેતુવાન્યો ચક્ષાત્ સ, અતિ દિ સમયાભ્યાસ પુરોનિધતુવેન તથાત્ય પુનઃ જિજૂર ન-નૈમિનિ શમિતા પ્રાનિતઃ in [ 3 ] સુતપતાં વિદ્રોછિન્ય તવારિતિક્ષા પવી ઘુવડનાધનરાનિતા - વિતરતુ માટી ધટાક્ષનજાતિવિરારપરિ૦ર યુવાનેદા ધનાધનનતા છે જ ! તિ શ્રીવલનિનસ્તુતિ. ૧૧ છે સુશોતિ છે જે બહુ ” વિદિત ' મહાશાહી “વિનોચ્છિજ્યા” પાયાપિનયનેન તવ સુઝતપતાં' પુખ્યમુત્યં “વિતરતુ હતુ . વિભૂત શરીળાં–વૈરિછ હતિઃ શાક તત્ર ક્ષમ-સમર્થ, હતેન પરાર્થસક્યુનિર્વાહિ સ્વાર્થતqહુ ! પુનઃ હિં૧ સપના વિરું જોઉં ર્મ વસ્યા: તાદરી 25 સતી ૪ સુર્વ રાતીતિ પવિત્વ, લ–ાતો વિન્ટર–મોઃ –બ્લો થયાદ સતિ વ પુનઃ વિમ્ ? “વુયા” અન્ય “મા” સમન્તા “ધનાધનાનિતા’ મેધવત્ શોમિતા પુનઃ રિન્o ? "દા જ અક્ષરન્તતિ વિસ્ફરતી-શોમમાને પરિશ્નો જ ધટાક્ષસન્તતિવિપુરાવાનિ, તાનિ કરે–તે થયા સા / પુનઃ વિમ્ ? ઘો–વવસ્વ ત્યાહા-હાણેચ્છી વસ્યા, પરમધર્મામૃતનરમવાસિમૃદ્યાત્વવિતિ માવા પુનઃ [િ૦ ? વના–નિવિલપાપાં ચે ના: અનુનાદ્વૈરનિતા તેષામપ્રત્યક્ષેતિ . [૪] ફતિ કીયાનનતિવિવરણમ્ / ૧ / 20 30 1 મનુભૂતા શા છે Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીવાસુપૂનિસ્તુતિ ૨૨-શ્રીવાસુપૂજ્યગનતુતિ [ aધરા ] પક્વોટ્ટાણે પહત્વ વધવપૈસુવાગ્નતુલ્યો તો સદ્ધીરપાતરારિપવિત્રાસારિબાડવા સુત્પન વિદ્યાતિ ધનતો નથદક્ષાતત્ત્વ તો તીર! પતિ રામફરિપવિત્રાસી દ્વારા આાવ! . પડ્યોછાર ફતિ ભરપવિત્રાસહારિમ ” હવા પવિત્ર સરપવિત્રા-સ્વમતપવિત્રાન્ત:જગા મળઃ તાન સન્ત તિ તવ તે તે ઘર –વીદ્ધાવતેષાં પ્રમ-શાન્તિઃ સા નાતિ સ્માત તસ્વામઝળમ, કઈ મા થયાડસૌ પ્રમ, ર સનિત હરિપવિત્રાસી ગયો ચરા : શનિપવિત્રાસારિક, વરિપવિત્રીસહરિશ્ચલ પ્રમતિ ર્મધારયા થી ફ૨મામન્ના, હે “સદ્ધર” જતાં 10 મળે ધીરજ સંસ્થા ધરતિ વ તસ્વામગ્નણ, છે “પવિત્રાંત ” –ાતો વિત્રાણામાં ચસ્માત તામગ્રણમ્, હે પ્રિમવ” મનોદરાનુમાવ 'હે વાસુપૂજ્ય ! “ો માળનમ્ ‘વ’ સર્વ શિવ ? અતુલ્ય સૂર્યસદા . ( જુન ? વોટ્ટા ઋવિટાણે “પહુર્વ નિપુત્વ ધત, ડપિ જ ‘પદ્મોઢા મવારે વહુવં વિમર્તા પુનઃ મૂિતઃ ? વિજા-નાિિતરાયિની - જાતિય અધિકા–ધિયુવા હી–સુદક્ટિવ થય તથા, ઘડપ જ સરગ્રહમસેડવિઝ-15 વિર્મવતિ | પુનઃ નિમ્ ? સતી–ગોમના ધીર્યસ્ય સ તથા સ્ત્રો વિમૂતમ્ ? નાસ્તિ પાતાજી સંસારપાછા ચર્ચ તથા ત૬, મવમીમિયર્થ પુનર્વ %િ કુર્વન? “સૈફ' આત્મીજૈ મોવિાહૈ” વાણીવિદ્યાસ ‘નાતિ’ મુવને ધનતમ સન્દ્રિમજ્ઞાન “જુમ્પનું સપનયન, બડા ગોવિકાસૈ – જિળવા વનતમ-સાન્દ્રશાર્વતા સુત્પતિ જો વિમૂતમ્ તુને ધ્વસ્ત વીદ્વારિમિનશ્ચિત તન્યાહોવા–પરમાર્થબજાશો ચય સ તથા તમ્, શેંડપિ હિ ધ્વસ્તાઢો છો નયનમુદ્રનનન 20 નિમીત્રામપત્ય ત્રાચિત ફતિ છે. ચં વિંછે ? “પાતા રક્ષિત, તેન રક્ષિતારું પ્રતિ રક્ષાબાઈન નાવિવારિતામળીયમિતિ સૂચિતમ્ પુનઃ વિષ્ણુ શમે યેિય સ તથા છે [૨] હોહોનાં પૂરયન્તી પદ્િમાવતાં ગબ્બરે અતિ, હૃધા રાની વિનેગ્રામવતુમ્રદ્ધાથોનતાપાતા સાક્ષાત્ પવર્જિર્વિવુધ પરિમતા શોધનાનાત્તિમાયા દ્યા જાનીવનેત્રા મવતુ રિસર્ચીનતાપ તો તે ૨ા હોજાનામિતિ | મા માત તીર્થછતાં “પાગી’ એળિઃ “શત્ર” પ્રત્યક્ષે ન” નનરાહ વને જે મમ અતિ આધારે મરતુ વિમૂતા ૧ દવા” મનોજ્ઞા પુનઃ મ્િ ? તોહતં તુત-વીહા, Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 २२ હેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિજો મવય-સંસારસ્ય તુન્ મવાત, નાસ્તિ મવાદ્ વસ્યા સામતુત ! પુનઃ વિ.? મરતા–સુરતમૂહેન માનતા–પ્રતા | પુનઃ વિમ્ ? નાસ્તિ પાતઃ સંસારકાર્તપતi મોદ–અજ્ઞાન જ ચર્ચા સા ! િર્વતી? “છોલાનાં નાનાં “પરિ તત્વ૮મ્ “અર્થાન મનોવાણ્ડિતપદાર્થનું “પૂરયન્તી” શસિક્યાં નિવૃત્તેચ્છા ફર્વતી ! “મ્િ' ફિતિ ઉબેક્ષે “ક્ષાનું પ્રત્યક્ષ “વણિ મુસ્તહબ્રતિઃ | વિમૂતા ? વિવુ – પરિમાતા-થાત્રિના 1 ના ? આ શોધ-પરિતાપજીક્ષણો માન વાળામિન્વન્નક્ષણો અતિ–શાક્ષિળા માથા ૪–પરવશ્વનઝક્ષળા શોધમાનામિાયા, તા હરતિ યા સા ! પુનઃ વિમુક નીવવ-મછવ7 નેત્રે–ોનને અત્યાર સા તથા પુનઃ ક્િo? તમે-ફન્દ્રિયવિનચન્ટોળે રસદ-દવિસ્તારો અત્યાર સા તથા / પુનઃ વિમ્ “બાપા” રાપરહિતા . પુનઃમ્િ ? “તમોહા” તમા–પાપ નહારિ–ચનતિ થી સાં ] [૨] હતુરત્વમ થયતિ મુક્ત વાપીયૂપીના સ્વાટે શવરાતિક્ષતનેજાનત્ત! સિદ્ધાન્તર રામસલ્ટરવલમાન નિર્મિતાનમ તારા ! આવઝાતિક્ષતશુરિસવને માસિદ્ધાન્ત ! રાગ છે રે ! ags ફતિ ! દે શસ્તાર” રાત:- રાસ્ત થાવો થય રાતે-જ્યાળે વ શાવર ચર્ચા 15 ત્યાગવાળવદ્ધામિનિવેરાવાતુ, તસ્યાડડમન્નામ્ , દે શત !” પરાસ્ત ! હે “ધર” નાસ્તિ ઃ મયં થયે ત્યામબ્રાદય વા દે “સનેમન્ત ! સન-શોમનઃ પરતકતિતત્વા નેઝાન્તા-સ્વવિષયઃ સ્વાદાનો યસ્ય તસ્યામત્રા, નિર્મિતાનઝમદ્વારા ” નિર્મિત –વિદિતોડનદ્ર મલા-ઋબ્રિતિધાતો તાદાદ સુશોમના શાશા -શ્રદ્ધશ્રતોપદેશ વિધયો વા થય તયાત્રળમ્, “જાન્તસિદ્ધાન્ત !” મનોહરામ ' ત્વયિ મમ “મા” અક્ષય “ા પ્રેમ નુ પ્રતિક્ષમાં પ્રવમનિઃ “તાત’ મવતુ ત્વયિ 20 મૂિતે? વાર-વેરાવું થતું પીયૂષ-સમૃત તદ્દત પીન શેતુર બાવાવ-વર્તુળાનનિતરતો થય સ તથા તમિના પુનઃ જિં? અતિશયેન –નાશિતા શુક્સ-શો યેન ર તથા તસ્મિન | પુનઃ ?િ દ્વતાન્યોન્યમનુબાવરાત મકાનાં વિપવિરપાનાં : પ્રતા–પર્ધપ્રયાસત્તિન વસન્તઃવધાસ્થાનમાપતખ્તો તમા–નિરુપમ તત્રાન્તરતીતત્વા નવા નૈમાયો ચરા વર તથા તસ્મિન્ ! પુનઃ ?િ થરાતીનાં–વૈરિનાં ક્ષત સ્માતાદરાં ચતુ શુરિ–માયં તસ્ય સને–ા વિંદ બુર્વતિ? 2 “થતિ વિસ્તારયતિ એ લિમ્ સુકૃત” પુખ્યમ્ મૂિત સિદ્ધાન્ત–નાતવછેટું મારા માતુર્યસ્નાત્ તત્ તથા 1 સિદ્ધાન્તરા ફતિ રાય વા વિરોષળે તાડમારી દ્રવ્યાસ્તિનયામિકાળ પર્વતાવિવૃત્તિત્યાકાન્ત પોષાવાનેનૈવમૂતનામિકાચામિન્ય સિદ્ધશાન્તા-શુદ્ધાત્મતત્વબજાશો ચસ્માવિયથn[૨] વાવ! પ્રીથી પહુવિધિનયોત્રીતશાસ્ત્રાર્થના શિક્રાન્તરિ બ્રેરિતરગારા ! સુઝુવા વિશિષ્ટ ૧ “તમોહા” પાપત્યકારિણી ૨ . સાથે ૨ વિદ્યુમ્ મારા શ્રી Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રમજીનિનસ્તુતિઃ દ્વામિનાં સાવ સુમતિમુનિવન્દ્રશાન્તિ(જો) ! પ્રપૂ. ડરાં વહારે! હિનઘેડરતો ! સુ! વાટે વિશિષ્ટમ્ lષ્ઠા તિ શ્રીવાસુપૂગિનતુતિઃ ૧૨ વાવિ ! હૃતિ છે “પહુ ” પટવા–દુર્નયનિરાલસમ વિવિધા -વિત્રિાર્થવર્ષથી એ નવા શૈકામયિતૈઃ સન્નીતા-મટિતા થા શાસ્ત્રાર્થનિષ્ઠા-તન્નવિષયમર્યાલ તથા રાલ્ફાયાઃ સન્વહસ્ય ! બન્તા–રિક્ષયો યસ્યાં સાત સા તથા તસ્ય ધામન્નણ, દે ‘નવે ” નવ્યા નવીન રિતપ્રેરિતો ચો રા–સદ્ગામસ્તત્ર રાઢામાં ચયાઃ તસ્ય મિત્રળ, છે “હુમ, જો સુમતિદેવસત્તાધીદેવ કુમુદિની વિળી તત્ર નન્દ્રાન્તિરિવ સોમ મરીવિચિવ ચ ન તથા તસ્યાં શાસ્ત્ર, છે “જાને ' મનોશે , હું હિનળે !” હિમા-માળિમિ ના વનીયા તસ્ય ધામઝળમ્, હું ધારિ૦ પાસે ” અરીળાં-વૈરિછ તાળકૂપારીમાન્ તદિના ફત્ય તત્ર કુરા –વક્ષે!, દે “પુષ” સુષુ-રોમના 10 મૂર્યાસ્તયા ગામ ત્રણ, દે કવિ ” પૂછ્યું ! હે “વાવિ ” સરસ્વતી વિ , અથવા “વિત્રણચન્તી’ વિરોગ પ્રણયન્તીતિ પૃથળા ! હે “વા વવનબ' તેવિ ' નવં “સુબ્રુવા’ કત્તમપ્રુવ કૃત્વા “શ્રદ્ધામાતા નિનમતમદિશાત્રિનાં પુરુષાણાં “ધ” વાવિષયે “વિશિષ્ટ અતિશયિત ‘બા રાઠાનવવિવાં “દ્ધિ પ્રવચ્છ | પ્રસારું વિમ્ કપૂ સાશા આત્તમ્ | ચં પિં તી? “શિષ્ટ સતાવાર બીયતી’ સન્તોપયન્તી . [૪] ક્રિતિ શ્રીવાસુપૂજ્ય [ગિન ] સ્તુતિવિવરણ સમસામતિ ૧૨ 15. રૂ–શ્રીવિયનિન તુતિઃ [ધ્ધી] નમો હૃત ગાયતેડસમવાય પુખારાથા, સમાનિત ! મારર્વિમ! વિશ્વમરિક્ષા મોહતગાય તે સમયમા ! પુળ્યાવાયા માનિતવિમોરર્વિમવિશ્વમાક્ષત ! ! ! નમ કૃતિ છે “હતાશાથતે! તરણા-હૃતસદ્દામાં પ્રરામપવિત્રવાર્ બાયતિ–૪ત્તાવો , હતા વા વાયતિર્લેન તયાત્રામાં છે “સમાનિત !સેવિત ', જૈ? “હું” અવનપતિવિરો, વિસ્મૃત ? વિમા તીવ્યાન, યા? “પુષારયા’ ધર્મ સ્ટિમ્સયા . છે “ર સમવાય ! સાહટ્ટારપદ 925 પુખારાયસિમાનિતવિક સમય-મર્ષ – પરેષાં નિતા વિન–તિર્યા રસ સમાનિતવિમ, રમાનિતવિમોડસમનિતવિમ, પુખ્ય –પવિત્ર નારાયઃ–ધ્યવસાયો યસ્ય સ પુળ્યાયા, પુળ્યાવાચસ્થા સમાનિતવિમશ્ર પુળ્યાવાવામાનિતવિમા તમિત્રગણ્ હે “વિમવિશ્વમાનક્ષત ! મારશ્ય ક્ષતિઃ કારક્ષતિ- નનિત ગુણપરિહાગિરિર્થ, વિશ્વા સર્વ વાત મારક્ષતિગ્ર વિશ્વમા ક્ષતિમા-વક્યમાન ધર્મ પથં વા, મઢ વિશ્વમાં ક્ષતિગ્ર મવિશ્વમાક્ષતી, વિતે મહવિશ્વમાં ક્ષતી થય સ તથા 30 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિમ तस्थमित्रणम्, अथवा विमला निर्मला विश्वा-पृथिवी यस्माद् असौ विमल विश्वः, पारस्य-कन्दपस्य क्षति: यो यस्मादसौ मारक्षतिः, विमलविश्वश्चासौ मरिक्षातश्चेति कर्मधारयगर्भमामन्त्रणं व्याख्येयम् , स्वतन्त्रं वेदमामयम्-'हे विमल ' मलरहित ', हे 'विश्वमारक्षते ।' विश्वस्य-सर्वस्य मारस्य-भरणहेतोः क्षति: क्षयो यस्मात् तस्यामत्रणम् इति व्याख्येयम् । हे विमल! 'ते' तुभ्यं नम:, अस्तु इति शेषः । ते किम्भूताय ? 5 'असमदाय' असमः-निरुपमो दमः-इन्द्रियजयो यस्य स तथा तस्मै । पुन: किन्भूताय ? 'मोहतरणाय' ___ मोहस्य-अष्टाविंशति-प्रकृत्यात्मककर्मणः सकल मूलभूतस्य तरणं यस्य यस्माद् वा स तथा तस्मै । किं कुर्वते ? आ-समन्ताद् रक्षते-पालयते, किम् १ 'विश्व' जगत् ॥ [१] 'महाय तरसा हिताजगतिबोधिदानामहो !, दया भवतुदा तताऽसकलहाऽसमानाऽऽभया। 10 महायतरसाहिता जगति बोधिदाना महो दया भवतु दान्तताऽसकलहासमानाऽभया ॥२॥ महायति ।। अजेषु-सिद्धेषु मध्ये गतिः-गमनं येषां तेऽजगतयः, ते च ते बोधिदा:-तीर्थकतोउजागतिवाधिदाः तेषाम् , 'अहो' इत्याश्चये, 'दया' अनुपकृतोपचिकीरूिपा 'वः' युष्माकं महाय' उत्सवाय भवतु, किन ? तरसा' वेगेन । किन्भूता दया ? 'हिता' हितकारिणी । अजगतियोधिदानां किन्भूतानाम् ? 15 भवतुदी' भवं संसार तुदन्ति-क्षपयन्तीति भवतुदस्तेषाम् । [ पुनः ] दया किम् ? 'तता' विस्तीर्णा । पुनः किम् ? 'असकलहा' सह कलहन वर्तते या सा सकलहा, न सकलहा असलहा । पुनः किम् ? 'असमाना' निरुपमा, क्या ? 'आमया' शोमया कृत्वा । पुनः किम् ? 'महायतरसाहिता' महान् गुरुः आयत:-विस्तीर्णो यो रसः-शान्ताख्यस्तेन आहिता-स्थापिता, क ? 'जगति' विश्वे । पुनः किम् ? 'अधिदाना' अधि-अधिकं दानं यस्याः सा तथा । पुनः किम्० १ 'महोदया' महान् उदयो यस्याः सा 20 तथा । पुनः किम् ? 'दान्तताऽसकलहासमाना' न स्तः सकलौ सम्पूर्णी हासमानौ-स्मितस्मयो यस्याः साऽसकलहासमाना, दान्ततया खसमानाधिकरणेन दमेन हेतुभूतेन असकलहासमाना दान्तताऽसकलहासमाना । पुनः किम् ? 'अभया' नास्ति भयं यस्याः सकाशात् सा ॥ [२] क्रियादरमऽनन्तरागततया चितं वैभवं, ___ मतं समुदितं सदा शमवताऽभवेनोदितम् । क्रियादमानरागततयाचितं वैभव, __ मतं समुदितं सदाशमवता भवेऽनोदितम् ॥ ३ ॥ क्रियादिति ।। 'वैभवं' विभुसम्बन्धि आहेतमित्यर्थः 'मतं' शासनं मतम्' अभीष्टं 'वैभव' विभवसमूहं प्रभुत्वं वा 'अरम्' अत्यर्थं क्रियात् । किन्भूतम् ? 'सदा नित्यम् 'अनन्तराऽऽततया' अविच्छिन्नशिष्यप्रशिष्यादिपरम्पराप्राप्ततया 'चितं' पुष्टम् , सुसम्प्रदायोपनिवद्धार्थमित्यर्थः । पुनः किम् ? 'समुदित' 30 सह मुदा हर्षेण वति इति समुत् तेन इतं-भातम् । पुनः किम्० १ . उदितम्' उक्तम् , केन ? शमवता' १ सेनानीभूतस्य तरण-निर्जरहेतुमिरौपक्रमिकवेदन यस की० ॥ २ कयम् ? की० ॥ ३ दायेन नि सा० ॥ 25 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિમનિસ્તુતિઃ २५ sષામથુન “મન” મવરહિતેન, ક્ષીળયાતિર્મળ તીર્થત્ય, જિં પુર્વતા જ દેવતા’ નક્ષતા, વ? સવાર સતીનિવાનાઘવજીન્નિતા થાશા મોક્ષેચ્છા ચર્ચ તમ્, ભવતિ દિ માવાન મુમુક્ષુમુનિતોનેનેતિ સૂખેતતુપુનઃ મૂિત” “સમુતિ” નિમિષાઘન્ન કરજેન પુલીમૂત સમ્ લામત્યેન કવિતમૂર્વબાહમિતિ વI પુનઃ શ્મિ? “નોતિ પ્રેરિત, ? “મ” [ સંસારે ]; અથવા બનો’ ફતિ નબડન્ચચમ, તો “મ” સંસારે “ો વિત’ 7 દ્વિતગિયર્થપુનઃ વિ ? વિજ્યા- 5 પ્રેહામત્મક્ષા કાન્તરધર્મસાધને દયો વ્યાપારે બાવર–પ્રાધાન્યનો પરાબળવં યત્ર તત, વયમેવ હિ ગામોનિયહૂતોર્થ, દુમ્ તલિપિ ગયા, વહુવિહવત્તવયે વિલામિત્તા તે તવણવિદ્દ, વં વાળમુળદિયો સાહુત્તિ ” તિ પુનઃ ?િ અનઃ અપરિમિતો ચો રા–શીવ તેન તતા–વિતી રે સૈ યાતિશયેલું ગુરુ પર્વે પ્રાતિમિર્થ છે [૩]. મા વિતરતાવર્ગ સુરમિયાતના તેખિીને હિતાશુમુક વાડરાનિતારામારવિતા માવતરતાવ સુરમિયાતવારોહિણી, રિતા »શુ હવપરાનિતર રામાવતા કો કૃતિ શ્રીવિમગિનતુતિઃ ૧૩ . અમેતિ રોહિળી # સુવમ્ “મમ્’ મયર્થનું ‘મારું શીધ્ર “વિતરતા કચ્છતા મૂિત? દૈહિતઃ વાષ્ઠિતૈઃ વૃત્વ શુ–ોહિતમ્, મિતપૂજ્ય પત્રિતતારિરીમિયર્થ, “' પુનઃ “ વિસ્તીર્ણ પુનઃ વિષ્ણુ ? માવોડત્યારતીતિ કમાવી, અતિશયિતા પ્રમાવી પ્રભાવિત, તસ્ય માવસ્તત્તા તયા બાદ યત્ર તન તથા રોહિણી લિમ્ ? “મા” બા મા હાન્તિસ્યા સા તથા પુનઃ 0િ 20 યુરો મીટ સુરમીતયા “તતા” અવિસ્તીર્ણ | પુનઃ જિમ્મ? પરઃ નિતઃ પાનતઃ, ર પરાનિતોડિપમાનિતઃ તાદ વડ–બ્દ: પાળિઃ વન્તિ વચ્ચે તાદશો થોડર્થાત્ નિનબિયત્તત્ર દ્વારા–મિનિવેશો થરા તાદો માન્યું તેને કવિતા બનુરૂET પુનઃ બ્રિમ્ ? સુરર્મિક વાતા–પ્રાણા સતી તાહિણી al૨વિવારિણી પુનઃ જિં? “હિત’ હિતારિણી પુનઃ વિમ્ મુહણા વાતા પાપન–છાબેન રાનિતા–શોમિત વરસ્તો ચસ્યા સા તથા પુનઃ વિમ્ ૧ લા સમન્નાહુ વિતા-શ્રદ્ધાવિષથીøતા, 25 શારિતિ શેષઃ I [૪] કૃતિ વિમનિન સ્તુતિવિવરી ૧૩ . 15 0 € ~ ૧ જ સમાપ્તમ્ લા ! Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६ કેન્દ્રસુતિવાતિવા ૪–શ્રીન-ત્તનિરસુતિઃ [ કુતવિખ્યમ] હિતમોવમનનત્તરશાસ્ત્ર, શિવપ હિતમાપવમા. 5 વિરાપૂયમનોનિતં નિ, જતિમોવમેન તરસાઈઝ છે ? શકિતમભિતિ છે જ અનન્તનિત નિન તરસા વેરોન ના સેવે વિમૂત? તિઃછુતો મોવર્ષો ચેન ન તથા તમ્ પુનઃ વિમ્ ? uિતમ્, a “શપ' મુક્તિના મૂિતે? સનો ગ્રસ્ત હિતો ચો રસ–શાન્તાય તવાયે–તદે, અનન્ત-મ્બુવા રસ–પૃથિવી - 10આમાર િસ કાઝયાયવહારત પાસે યસ્ય તત્ તથા તત્ર રૂતિ વા. પુનઃ મૂિત? કસ્તા વસ્તા માપન સંસારવિપત્તિઃ ચેન ન તથા તમ્ પુનઃ વિમ્ ? ત્રિવનાં–વાનાં પૂર્ચ પૂનનીય ! પુનઃ ૦િ ? ોિ–સદ્ગામા તમ-પા તો મનં-તારાણિનિત્ય [૨] નિનવા પતાવવા વિતા, મહેતાં પવવીં મન શાશ્વતીમ્ દુરિતદ્રુદ્ધવના ન જવાવના 'નિનવરાતવાપરોવિતા છે ! નિનવરા ત “નિનવસારી તીર્થક્રૂ મમ “શાશ્વતી મુવાં “ધવી” મોક્ષમારુક્ષMાં બદ્દત પ્રયચ્છતુ. વિસ્મૃતામ્ પાતઃ તપ–-માધ્યાત્મિવિરુક્ષો વધ-મયમ રૂઢોવિન્ડક્ષ ચાતા- દશ વાસી કવિતા–અનુરૂપ જ તામ્ ! નિનવરાઃ વિમૂતા ? દુરિતદત–પાપહારિ વન ચેષાં તે ! 20ષવી મૂિતામ્ ? “વાવન’ નાનુન્દ્રિત “” નૈવ કાનિ–સદ્ધામો નવરા–મિનવામિષ્પક્ષે તામ્યાં હતા–વિતી ચા કાપ –વિપત્તિઃ તયોગિતામ-શનિવિષયીતામુ [૨] सुरसमानसदक्षरहस्य ! ते, મધુરિમાંssiામ ! મોસ્તુ રિવાય ના નગતિ થેન સુધી ધનમા25 સુરતમાનસક્ષર! દૃસ્યતે છે ર ા. સુતિ છે સુરતમાનસદ્દસ્થ ” સુબ્રુ–મનો રસ્તો પત્ર તાદશં માનસં–વિત્ત ચેષાં તે ર તે વક્ષા-નિપુણો તેષાં રહું ! ઉપનિષદૂત , દે “ધનબમાકુરતમાનસક્ષર !” ધનાનિ–-નિવિનિ પ્રમાળિ-વીમાનાનિ સમાનાનિ જાનહાનિ સન્તિ કામાનિ અક્ષયાળિ વસ્ય સ તથા તસ્યમજણ, છે મારામ! તે’ તવ સઃ “મધુરિમા” બાવાવસંવેદ્યમાધુર્યમુખ [‘ર બસ્મા] શિવાય” 30મોમાયા તુ સ ચેન “નાતિ’ વિષે “સુધાડપમૃતમપિ “હસ્યતે” વિડન્ટ તે [] . 16 * નિપુણાર્ચ મારા વોવ્યાં છે Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીધર્મનિનસ્તુતિઃ - સિડક્ષતિમાં સુરવો નિન, મતિ બુધનુધરા ગતિ ચેમિંદ પ્રપાત્તાધુતા, સતિ રતિ માસુરવાનિનમ્ | 8 | ફતિ શ્રૉનનન્તરિનસ્તુતિઃ - ૪ / સંસીતિ | ચમળ્યુંતા “ફ” નાતિ “વસિ” પર્યવિ નથતિ . વિભૂતા? “બળતી” શાળામાં ? “નિને પવિત્તમ, સનેન [ સા ] સીન્દષ્ટિત્વમાંદા પુનઃ ?િ “સાિ સન-શોમના અલિઃ તો ય સ તથા પુનઃ ?િ “ક્ષતિમાં નાસ્તિ ક્ષતિ –દૂષણં ચ સા ક્ષતિઃ તાદરી મા સાન્તિર્યસ્થા સા તથા / પુનઃ બૂિ ? સુવા સુકું-મના રવા–રાન્હો અલ્યાઃ સા તથા ફાં ? ચા “ના વિશ્વ “ક્ષતિ' પાતિ મૂિત ? “હતાં” બાપ્ત, ? “માસુવાગિન' રેતીથમાન-10 * તુક ! પુનઃ નિમુ? સ્ત્ર = પુર્વ ધનુ છુધ–ષિ તાનિ ધરતિ ચા સા ] [૪] દતિ શ્રીમનન્તનિસ્તુતિવિવાળે ૧૪ 16 –શ્રી નિનતુતિઃ [અનુદ્ધષી શ્રીધર્મ! તવ વર્મ-વારસ્વ સહાય !! ( હતું નહિ-વારપાય સવા તે છે ? થીતિ લવાયતે !” સતી–ગોમન શાયતિ–૪ત્તરમો યસ્ય ન તથા તલ્લામત્રામ, શ્રીધર્મ કહ્યું “સવા’ નિત્યં તવ “તવં સ્તોત્ર હતું તે' દ્યો મવામિ વિભૂતઆ નવ વ – વિસ્તીર્ણતાહુ છુ તત્ર વેરણય-હસ્તિનઃ પુનઃ મૂિત? છાત વિહિતં પિબ-વાઘામ્યન્ત વૈશિખાં વાણં–નિરાજ ચેન ર તથા સર્ચ . [૨] નિશા ત્રિપાળદ્વાર, માસના તતાન યા! ઢિયા નીયાહુ નિનાટી મા, માસમાનીતતાનયા ૨ નિતિ [ સા નિનાદી' તીર્ધદ્રશ્રેણિક નીયતા વિસ્મૃતા? “શિયા' તિરાતિહાર્યાદ્રિા મસિમાના” શોમમાંના | પુનઃ વિમૂતા ? તત–વિદ્વિતોડના–પિન્યાયો ચયા સા સા ? ચા જિ” વાળ્યા છતા ત્રાહુદ્ધા ત્રિભુવનનિસ્તા “તતાને વરી વિભૂતા? મા- અરમાના-2 નિષમાના [૨] વવર ઉપર દત્ત-સાત વર્જિનહિતમ મને પ્રાણાય અને, સાતગ્વત્રિનો દ્રિતમ્ ? રૂ . ૧ સમામુ તા. ૨ વાર રૂ-વ્હસ્તીવ તડુનૂન્નપહેવાતુ તય વિશo | Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮ પેન્દ્રસ્તુતિવાર્વિશતિવા વવા પાપેતિ | વિઢિના તીર્થકૃત “કવિતં નિહિં “વવ વવને “મા” નિવિહે “મ” વતુતિહાસંસારે બાગાય” પતન તિવધાય, બg [ રૂતિ શેપ ] મ ા મૂિતે? “સાત સહુ વાતફ્રેન નન્મનરામરણાવિયેન વર્તત થતમિનું | વા મૂિતમ્ ? “પાપ” દુરિતનારિ પુનઃ સ્મૃિતમ્ ? વાં લાતં યુદ્ધ વેન તત્ તથા પુનઃ વિષ્ણુ ? ન વયિમિક તૈયાયિઝારિમિક તબ્રાન્તનવિનં– પ્રેરિતમ્ II [૨] વઘુ પ્રસવા પ્રજ્ઞસ્વાર, શમિડલ્લાનતારો તસ્યો થયા દ્રિષા , શમિયા નિતા રાક - તિ શ્રી ધર્મનિનતુતિ ૧ / હરિતિ તયાઃ પ્રજ્ઞસ્વાદ પ્રમાણે વરદાનર્જક્ષણાઃ “શ' સામર્થ વધુ વિમૂતા? 10અત્યાનિતઃ–પ્રોવિત બાવડ–પુનઃ પુનરુપા પ્રવૃત્તિ×ક્ષણો ચૈતે તસ્યાં વસ્યા થયાં “fષ વૈરિન ‘સર્વે સમસ્તાઃ “રા' માનિ નિતા નિમાતા યા વિમૂતયા ? –રાસ્ત્રવિરોષ સામર્થ્ય વાડતિ વાર ના શમિતી તયા ! [૪] દતિ ધર્મનાર્યસ્તુતિવિવરણમ્ ૧પ છે 16 S * - 5 શ્રીશાન્તિનિનસ્તુતિઃ [શાર્દૂ વિહિતી કામૂલ્ વ્રતધાતિ નાતિવિ યર્જુય સેવના વલ્લોä મરતય વૈમવયં સાનિત તવતા હિતો. શાન્તિનિનય શાસન િતીર્ષ નક્ વ્રમ મોડ, વલ્લો મરાય હૈ મવયં સનતં તન્વત છે ? 20 ગતિ છે “ત્રા” હૂં “ઢિપ્તો !” અધુનિચ્છો ત્વમ્ શતા શાળાનું શાન્તિનેની શાસન ”િ બવવનબદ્ધાં “તનું વિધેદિ કા વિંદ ર્વત્ર “નયતું અતિશયાન, નિમ્ સૌm[, દશ વચમ્, મતો વિવાર્થવાન શક્ટ્રિતિરસ્કૃતશનિસ્યાત્મનઃ સંતાવાનુમાવોવનીતેન્દ્રિયેષ્ટવિષયસવુવિરહપનિયર્થ પુનઃ ?િ સયા-વર્યાવિક્યા નિત-શોમિત | શાન્તિઝિનસ્ય વિમૂતય હૈિ” નિશ્ચિતમ્ “જન્મતસ્ય પમૈથુનદિતસ્ય ચં વિહાર ક્ષ નિપુણ ! બતક ઋતઃ ? “ધતું ચાતું રળવું “બય’ શાન્તઃ “મત” વૈષ્ઠ મુક્ષેત્ર વૈમધું કમુર્થ વ્રતધાતિ’ વરણબતિપત્તિપ્રતિપચિ નમૂત હિ માન થવાથષિ પરઐશ્વર્યવર્યા સાર્વભૌમપવી, સેિન મનસા વોપરુકન્ય મોમાન, વિતે જ સમયે સુવર્ પહોંધ તાનઉદ્ધતું સાધન નિમાં નાનું, કવયિતું ધર્મતીર્થ બત્રાગ રાગમૌમિાહાતવરણામ ફતિ યુત્તમય ૧ ૧wામપર્યાપકતા વિજપમા પુનઃ જી / 3 મૂિત વી. ર પલન્ડમચી મરત વી. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૬ શ્રીશાન્તિનિનસ્તુતિ મનના વૈમવં મૂિતમ્ ? “તિરુચિર” અતિમનોહરમ વસ્ય વુિં ર્વતઃ ? “સેવના મનનાદ્ દેતો શ્રેયસે ત્યાણાર્થમ્ “અક્ષો ક્ષોવરહિત “ચ” તત્વતઃ–વિવધતા ભૂત? સાબ-વન નિત–પાનિતમ્ . [૨] એવાં વેસિ નિર્મ રામવતાં માધ્વનો વિપિવા પ્રજ્ઞાવતાં શિયા સુવિતરં માવનામત તે શ્રીમઝિનપુવા હતમયા નિત્યં વિરામ સુવું, પ્રજ્ઞા મવતાં યમુનિતારમાવનાં મોતઃ | ૨છે. વેપાબિતિ છે તે શ્રી મનિનદવા “મવતી’ ચુખાવે સુર્વ ક્રિયા, વિમૂત? હુત માં ચૈતે તથા પુન વિષ્ણુ ? નિત્ય સવા “મોતઃ વિષયોપમોત “વિષપદ નિવૃત્તાઃ પુનઃ વિમ્ ? બાર વુદ્ધિમન્તઃ પુનઃ જિં? કવિતા–મોક્ષ સાધક માસ – ઘમો જે તે વિસ્તારના તેષા10 વાળ ચેમ્ય તથા તે છે? ચેપ તાસિ' દયે “ત્રિય” સવનુષ્ઠાનાભિ “સુરુવિતા” અતિ ન હનિમુપતા | ક્યા ? માવનાના–અહિંસાવિત્રતસક્વન્થિનીનાં ધ્યાનમૂનિમૂતવાસનાનાં જ બાબો-પ્રજ્ઞા તwાતા વેતતિ વિમૂતે ? “ અત્યર્થે નિર્મ” શ્રદ્ધાત્રિમાહિતે | વેષાં વિભૂતાના? “મવા કપરામરાત્રિનામું, મનેન મનશુદ્ધિસત્પત્તિew I પુનઃ વિમૂતાના? પ્રશાયર માનુરારિજ્ઞાન ચો કામ-પ્રાપ્તિસ્તવ્રતા, અને જ્ઞાનનિવાસમુચ્ચયમાહા ક્રિયા વિભૂતis મોક્ષાર્બન મોલમા રીપિ, તબવારાવાહિતિ માવઃ II [૨] વિધ્યાદિમત થતો ઘુવમૂત વાતોષાત ક્ષિતા વાવાજોવિતમાનમાર યમદમાવારિતષ્પાપ ! ! રં સિદ્ધાન્તમમમતિં શ્રદ્ધાય વિત્ત નિને, વાવ રોજિત! માનમાર યમદં મરવાહિતાપાપ છે ? .. નિબેતિ શાપ પાપરહિત, હે “અભિવારિત !” મૌસપર્ટ વારિત–નિષિદ્ધ• પ્રવૃત્તિ ચલાવન્માનુયાયીયીઃ તયાત્રામ, દે એવિત થશત ', યા ' “વાવ’ સરસ્વત્યા, ત્વ તે સિદ્ધાન્ત નિને સ્વી ઉત્તેિ હવે “શ્રદ્ધા શ્રદ્ધાચામુડાન્ય “બાનમ” નમe I સ્મૃિતમ? અમદા હિતાચે મન્ના – વિશ્વવિવાર્તઃ કત્રિતં–શોભિતમ પુનઃ મિત્ર માન–બદારો માર – જામો યમ પૃત્યુ તાન વતિ–ઉન્ડથતિ ઃ સ તથા તમ્ | પુનઃ ?િ બાવા-સવનુષ્ઠાન 95 વિત—અનુપમ્ નિત્તે વિમૂતે? માવાનળ-ધાવિવષાવાળાં તાપ-તુલાનુમઝક્ષણ તમ્ બપત્તિ થતુ હતુ તથા તમિના તં વF? “ચતા ચસ્માર્ ક્ષિતી’ પૃથિવ્ય “બ્રુવ” નિશ્ચિત “મિળ્યાદષ્ટિમાં જણાવાદિરશાસ્ત્રમ્ “ધર” અપ્રસરમમૂત | ચતઃ મૂિતાત્ ? પૃષ્યતા–વિનારિાતઃ ષ - જ્ઞાનાહિક ચેન તાત છે [૨] ૧ યવના -રક્ષાતે છે? # ૧ ૨ “ઝિયા સુનિતા” “પ્રજ્ઞાામવતા” ફૂલ્યનેન ફર્થ, . ૨ વ્યાવ્યાનામાવલૂર્યામ-વા” પૂરળે, વારો' મિમી વિમાનમારયમ વિતા-પુષ્ટાન માનવીન થતીતિ વા” ૪ શ્રદય મ્યુપામ્ય ૦િ || 20 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રૂ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિ રાકૂણાં ધનદૈનિર્નિતમયા ત્યાં શનિવામિની, વાતાવાના માનવસુરહિત હળ્યા સુબુદ્રાનિષા શ્રીશાન્તિાયુસેવારતા નિત્ય તપ્રતપાતાવાનતમાં જવાબુ હિતાવ્યાં મુમુદાssનવુ છે ૪ / દૂતિ શ્રીરાન્તિનિસ્તુતિઃ | ૧૬ | શત્રુણાનિતિ છે જે ” સુષુ-શોમની મુદ્રા થય તયાડડમન્ના, “શાસનસ્વામિની” શાસનતેવતા જ ‘તા’ રક્ષતા મૂિતા? “ગૂગો” વૈરિણા “મનિષ સદ્ભાપુ ધનેન-વન ધૂળધીરિયમુન નિતિ માં ચયા સા | પુનઃ વિષ્ણુ ? –સમન્તાત્ નતા –કળતા એ માનવી -મનુષ્ય સુહ્ય વનપતિવિરોષાતેષાં હિંતા–અનુબ્રા પુનઃ લિમ્ સુ–ગોમના મુદ્દ-શાનન્દો ચેષાં તે 10સુમુવક તેષાં નિષ ળિષ મળે “વ્યા મનોહરપુનઃ વિષ્ણુ ? “નિત્ય નિરન્તર શ્રીશાન્ત–શ્રીરાન્તિ નાથસ્ય યત મયુ-વરણયુાઈ તસ્ય ચત્ સેવનં–પપાસનં તત્ર રતા–શાસt પુનઃ હિં? તાનિ નિયાઝતાનિ વ્યગ્રતા–બાઉwત્વટ્ઝક્ષના પતિઃ પાવનક્ષણઃ મવાનં –બ્રુપતાસ્ત્રક્ષણ તાજ્જૈવ તમતિ બ્રાન્તાનિ થયા ના તયા | મનિષ મૂિતા? “નવલું પ્રત્યપ્રાણુ પુનઃ મૂિત ? “મા” નમિત્કાળ દિંતા’ વિધુરા . [૪] ફતે શ્રી શાંતિની સ્તુતિવિવરણમ્ ા ૧૬ 1ો છે. ૭–શ્રીøથનિનતુતિઃ [માટિની] સ નથતિ નિનjજુમદ્રુમહીનો, મતિ સુરભળીનાં જૈન સાન્નિધાને 20 રૂઢ મવતિ વિના પં માન દત્તા - મદતિ અરણીનાં વૈ મ સાન્નિધાને?. ? - a ફતિ શનિના “નયતિ’ સજૂર્વેન વર્તતે તે વિસ્મૃત ? “મહતિ’ વિપુછે હુમગીન ફેબ્રતાલિખિતાનાં વતુર્વરતાનાં જૈ” વિમુવે કોમસબ્રોમેન છવિલ્ડવેન હીનાહિત વિભૂતે દ્વિવે? સન્તિ–શોમનાનિ નિધાનાનિ જાપન્નાલીનિયત્ર તત્ તથા તમિન્ ર : ? ચં વિના ફહુ “મ” 26 સંસારે વૈ' નિશ્ચિત “પુરમણીના શોમનછીણાં “સન્નિધાને અતિ રેષાં “માનસ દર્ય “ફન્ત” તિ જોમહામઝળે તિલક્ષીપશુમાં વ્યવસાયં મવતિ 7 વામપીત્યર્થ છે. [૧] નયતિ નિતતિ ના વિશ્વમાંધાતુનીશા મહતમહિતાંsષ શિન્ન રીપાંમપારાય્? . વિકસિતમપિ યયા દત્તા નૈવ વિત્ત, મહતિ મરિ તારું શિન્નરીણામપારા ૨ Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 શ્રીકૃધુનિનતુતિઃ નયતીતિ | સ “વિનતિ તીવ્રુએનિયતિ , વિમૂતા ? “વિશ્વે’ બrSSમારાં શ્રીગોપારામ બાપાનું છું િ શા’ સમર્થ? અરિ તુ સમવેત્વર્થઃ પુનઃ જિં? “મર અર્થમ મ–અનહદ્વારા જે ચત-વાવંયમાર્તડ મહિતા–માવસ્તવન પૂનિતા સે વા? યહ્યાઃ પિત્ત દયં વિન્નરીણામપિ વિલિત તસ્મિત નૃત્યાદ્રિષ્ટિ “વૃત્ત ” કૃતિ હોમછામઝળે નૈવ મતિ ” સવિર્ષ જીત્તે મા મૂિતમા –તા સાશા ચર્મત્િ તત, વિક્કીર્ષિતકમુવિહારસિદ્ધ પુનઃ ઇ fo? “મહિ યુtબુ ! પુનઃ જિં૦ ? “તારી મોરારમ્ [૨] આવતુ હિતમામૈત્વ અતં નમ્નલિજો, A પરમાર હેતુ છાયા માસમાની विविधनयसमूहस्थानसत्यपाला પરમારગ ! સેતુ છાયા માંડસમલૈ ! રૂ . યવસ્થિતિ છે જે વિવિધ રણવિવિધ–વિવિત્રા ૨ નયા માય તેવાં સમૂહ સમુદાય તસ્ય ચ સ્થાન સન્નતિ-વિયેન જોનનું તાં અપાતા–નિરોડપરેપ તૈયાવિછાવીને મંતવનનમેવ - રામો ચેન ન તથા તસ્વામગ્રગમ, “બા તીર્થક હિત મમિતિ માં – “બવતુ રક્ષતુ. મૂિત? “નમેસિવ' સંસાર સમુદ્ર પરમતાબહેતુ” અતિશયિતપારામનનિવન્યનમ્ માતૈઃ વિમૂર્તઃ? માસમાને શોમમાં, ક્યા? “છાયા' શોમા, વિમૂત થતુચ્છા–વિપુષ્ટ બાય-સ્ટમો યસ્યાં સત્યા વસ્યા તારાદા સા તથા તયા [પુનઃ] કાઃ વિમૂતઃ ? મા-ઝાન્યા સમજૈનિરૂપમાને [] હિતમવનહીersધષ્ઠિત વસિ વાત, - સવસિવિતનાત્ ધાત્ર દુત્તાપાર દરતુ પુરુષત્તા તન્વત શર્મ પુંસા, સવારે તમrss/iદ્ધાંમ તાપવાર કે , ફતિ શ્રીબ્યુનિસ્તુતિ. ૧૭ શકિતતિ પુરુષત્તા “’ ફતિ હોમાયબ્રગે . “પુસપુરપાળ “સસિ સમાયા “પાર' પહોમાયક્ષળમાં “હુર” અપનયનુ મૂિતા ? તા–પરિશીટિત મદનલ્ટીટા-મીઠી વા આ તયા, વિમાન? “બ્રાન્તા' મળાન, મૂિતા? કવિતઃ–ોથો માર – યસ્ય સ તથા તભાત ! પુનઃ વિમૂતા? “ધિષ્ઠિના આશ્રિતા, નિમ્ ? “ધામ” પૃહમ્, તિમ્ ? “વા મનોહરમ 25 પુનઃ િિાિદાર સન–મનોવિદ્દો યાદ સાં તથા 1 કિં પુર્વતી? તન્વતી, વિમૂ? ધર્મ યુવ, વિમૂત? “હર્જિતં ત્રિવિષચમ્ ! મૂિતા? “મારા દ્વા” છતમનના અપાર વિન્ટ? ‘કમઠું નાતિ મહા–ષત્સવો યત્ર ચશ્મા વ તી પુનઃ વિંછે ? તાપ હારયતીતિ તાપઃ તમ[૪] તિ શ્રીબ્યુનાગિનતુતિવિવમ્ ૧૭ n ૧ ફેતિ સતવામગ્રી સાથે ૨ જ સમાપ્તમ્ થતા તે Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨ w હેતુતિવનુર્વિશતિ ૨૮-શ્રીરનિનસ્તુતિ [દ્વિપ ] હૃત્તિ સંસારીખ્યાં ત્વામનિન તત્તતં મોકૂવાં માનવર્થિવવિંયમ! વમરવાષિપાપમાં વિમતિવઝવત્તવૈભવમુદ્દાંમપરાનં દુર્તા માનવા મુરાર્થવાવં થવં મરતાધિપss પણ ? હત્તમતિ દે “માનવ એમ છે –સમન્ના નમન – બળા પુર્વોડતુલા -નવાળા વાવંચમા-શ્રમગાર્ચ યસ્ય સ તથા તસ્યામત્રામ, “હતામાનમઃ ” હતા–નિરાછતઃ શમાના—પરિમાણો મ:-શ્નફ્રા ચેન ન તથા તમન્નાબુ, જે માતાધિ ” મતક્ષેત્રનો ! હે શનિન! “મોહ્નવો 10 સંસાર ત્યજામ્ “બાપ વિપત્તિ “ફરન્ત પનયનં –ામહં “સતત' નિરન્તરે સંસ્તવી િ ત્યાં વિષ્ણુ વન્મ–૫૮ ––નિધુવન વ્યાધિ-માનસી પી પાપકુરિતં તાનિ વતિ વખયતિ સ તથા તમ પુનઃ વિંછે ? વિમળિખૂબવત્ પરિત્ય¢ વર્તમવં–પવામુત્વ ચેન ત તથા તમ્ ! પુનઃવિં ? દામઃ રાજ્વતિશાયી કરમ-શક્ટિવિરોષો ય સ તથા તમ્ પુનઃ નિં. સુક્ષુ શોમનો તો ચેષો તે - સુરસા, સુરતા થી યાદ મા સુરક્ષાર્થ, સુરસાચ વા ય ર તથા તમ્ ! પુનઃ ?િ શ્રેમાન16 મહાવ્રતાનિ વવાતીતિ યમ તમ્ . [] મીમમવું હરામપાતર પાટોપમતાં, શારત રાજામુદ્રિતાપવમુઘવિરતમુન્નરમા મલ્તિનતાલિમ્બુરમૌરિસ્થિતરત્નાવાડા, રત રાધારમુદ્રિતાપવમુદ્યમવરતપુરમ ૨ | 20 મીમમમિતિ આ ચૂર્વ “તો' તીર્થગ્રતામ્ પર સમૂહમ્ ‘વિરતૈ” નિરન્તાં મરત” ઋતિવિષય છુંeત ! મૂિતમ્ર અપાતો મા–ફ્રિાડ પાટોપ–સ્રોડક્વશ યસ્માત સ તથા તમ્ પુનઃ પિં? મ ન્દ સ્ય તર–પારામને ચોડધિજાતન જા મુદ્રિતા–પરસુહતુષ્ટિક તત્યાર પ–સ્થાનમ્ | પુનઃ ?િ –ાત્કૃષ્ટા –ક્ષ્મીઃ ચય ન તથા તમ્ ા પુનઃ ?િ માથા નતા રેડરિવાર સર્વે મુ– વાર તેપ મૌટિર દુર તત્ર ચિતાને ચાનિ (નાનિ તેમાં વા–ાન્યા મહા પાટ૮31 વાળા પુનઃ નિં. ૧ ચમેન–બાપા રે વિરતા –મૃતિવ્રતા તેમાં મુદ્રમ-ગાનન્યું પોતિ ચ ન તથા તમ્ [પુનઃ] વિંજુર્વન્તમ્ ળય સદ્નામસ્ય મયિારે આવી દશામ, કવિતા-ત્પન્નાડડપ– ૧ ચસ્માત તાદશમ્, “મમમ મીજળસંસાર ‘દુરન્ત’ હેતુચ્છેવાપનયન્તમ્ II [૨] મીમમવોર્યુવનમેવ થતો વિધુઝુબ્રમ મવડ્યો યશોમતળેન જ નાદ્રિતં નિયમિતે દિ તા છે “ – વતિનાંતિ તમે Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨ * નિપસ' - 10 કws શ્રીફમ્યુનિનતુતિ નિનપણમયમનના મહું નન ! શુદ્ધતા , મવદવો! મિત રળેન નમાતિં જ યતિ હિતમ્ રૂ મીતિ છે શોમિત ! માલિત!, તેની નજીદ્ધતા’ સન્યનવનિર્મદન, મળવોસંસારવાવાનજીનઈ , દેનન કાળન! ત્યં “હિં નિશ્ચિત હૂં “નિનપસમયમાવદ્ધિ [ બન્નસ’ ] “નમ નમણી વિભૂત? “” નૈવ માહિત” નાતોન્મામ્ પુનઃ વિ.? 6 નય નૈમારિ રુદ્ધાર્થ વા “ફ” પ્રાપ્તમ્ પુનઃ વિ? મનન્તા –ક્સપરિમિતા મા-વિકલ્પવિરોષા વત્ર રસ તો તમ્ ા પુનઃ ?િ “ગેન” લદ્દાખ “ર મિત” વદ્ધમ્ પુનઃ વિશે બદ્રિત વષ્ઠિતમ પુનઃ ?િ “હિi gવમ્ ? “ચતર યાત્ “મીનમવો' મીષણસંસારસમુદ્રય “અમિતાળે” સમન્નાતુ તરબેન “વિપુષ્ય વન્દ્રોબ્લેષ્ઠ ચરાઃ “જમવ’ અનનિ ! યતઃ હિંદ ર્વત મુવમેવ શસ્ત્ર હાર્યતાનું સરું નાહૂ “વત ક્ષતા છે. [૩] વયર રાપરયાતવાહિકમછિતાં મા સુનિતાતનુમવપૃષ્ઠનનુદ્રિતાપર તારવા ૧૦થતુ દુષ્કૃત નિનવરામમામૃતામનારd, અરવિનતાં હનુમવઝનનુ દ્રિતાપવરતારવામાં - તિ શ્રીબરનાયતુતિ. ૧૮ ઋતિ “ના” નશ્વરી “નિનવરામમૃિતા” બબ્બતનમનામ “મનરિત નિરન્તરે “દુષ્કૃતં પાપં “ચતુ' વન્ડયનુ વિમૂત? “અવિચ્છિતા” શાશ્રિતા, ?િ કમાસુર – રેવીમાનો ચો વિનતાનુમવા–નાહતા તય પૃષ્ઠના મૂિતમ્ ? વરાછા મીષળ પરે–ઐરિણા તેષા ધાતેન–હનનેન વ૦િ૪-અતિશયિતવઢવના વધારા વિભૂતા? મનુરિતાન્નનુત્પન્ના માપ–વિપત્તિર્યા સ. પુનઃ ધિં? “અમે અત્યર્થે પાતા મારવા–રાત્રવવાની ચયાઃ સા, વચાર શત્રુનામાપિ નાસ્તિ, 20 ઃિ પુનઃ શત્રુસમૂહ ? દત્યર્થ પુનઃ વિ. ? સુરેડ-વૈઃ વિનત–નમસ્કૃત પુનઃ વિ.? “તનુવક રવજ્યમવરોષ વલ્પમલબર્સ ઘા “મનુ ક્ષીøય વિતાવડરજ્ઞા-વષ્ઠિવપદાવિદ્દા તારા મનોહર વા વસ્યા સ તથા, પ્રતનુવર્મળામમિસ્ત્રષિતછત્વાક્ માવતઃ સમીપે તક્રવરશ્નપૂર્વ તત્સાપનો વેતિ માં !! [૪] હૃતિ શ્રીમરનાથસ્તુતિવિવરણમ્ I ૧૮ | 16 ૧ મત્ર “પૃ–પૃષ્ઠરાવ્યાખ્યા વ્યાવ્યાવલોવ્યા . ૨ વા-વાળી યસ્યા સ” ફતિ ! વિતાપવા-ન્ડિતાસ્થાના પૂર્વ રણ તારે Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હેન્દ્રસ્તુતિવાર્વિશા ૨૨–શ્રીમદ્ધિનાથસ્તુતિ મહોય પ્રવિતનુ મલ્ટિનાથી - થનધ! નોકિતપરમોમાંન ! મને મૂર્મદાવ્રતધનાનનેષુ ચો, ધનાધનોતપોદ્રમાનસ ને ? મહોલ્યનિતિ દે ધના” નાસ્તિ ધનં–નિવિમ્ વંvi ચહ્ય તામછળ, “નોવિતપરોબાના” નોહિતૌ-પ્રેરિત વિસંયુઝીશ્વત ઉપાં મોદમાન-અજ્ઞાનાલફ્રા યેન તચમબ્રામ, દે મહિનાથ ! સર્વ છે મમ “મહોય” મોક્ષ મહીનામ–ત્સવાનાં વા કહ્યું પ્રવિતનું રુપ સ ? પર્વ મહાવ્રતાન્ચેવ ધનાનિ સાન્દ્રાણિ નનાનિ–વનાનિ તેવુ “ધનાધન' , રથા ઘનાથના 10 જાનન જાતિ નનયતિ તથા વિદ્યા મહાવ્રતરતિનિત્યર્થ. ચં ૦િ ? કવિતા –અવન્વિતાર પરમા– ઋણા ક–વિવારા યત્ર હતાદર્શ માનસં--હૃચ ચય સ તથા છે [૨] મુનીશ્વર કૃત! કુદ થમતાં, સવાનીમર! સમુદાય! શોભિત ધરમતિ વિરોપયન પ્રિયા, સહાનતામરસ લુવા થશે મતઃ | ૨ | મુનીશ્વપરિતિ | દે “સ્કૃત ” સ્મૃતિવિષયøાત , ?િ “મુની ચોરી, જયા ? બુદા” દુર્ઘળા છે “નતામર ” પ્રતિત્રિશ' છે “સાનતામરસ પાન યાદ તારાં વમમ્, સહુ તામ્યાં વર્તતે ચતયામન્ના છે “સમુવાય ” વવાર , પા? “ધતાં તીર્થરાળમ્ “નિરન્તર સૌર્થ ર ા મૂિતઃ ? “શિયા” અતિશયોરિછક્યા “શોમિત પ્રાનિતઃ | ૐ જીર્વની ધર્ન વદુર 20 ” વાઢિમિ “નમતિ’ વિષે “મિત સમન્તા ધરાવે “વિરોધી અતિશયયન II [૨] નિના પટિતમને નિમિ| મુવા ૨ મતનપરામિ(Siદ તા. સવામાં શિવસુતં વેતરા ધુવાર સત્તામંડપરાશમાત રે ! 25 નિન શતિ બધું તું ‘તમ સત્તમસિદ્ધાન્ત ‘તુવેતાનું અતિરાયન સ્તવીમિા મૂિત? વસુવર્વ મોક્ષસુવપ્રમ્ પુનઃ ૦િ ? સદા સુમાર્થે તત સત રાતિયુ યર્થ / પુનઃ જિં? અપરામૈતન્ત્રાન્તરીયદ્ધિા તૈઃ મહત–શવાંધિત તં ? શું “નિન માવાન “શ્રા બૂતે સમ | વિમૂત? “કનેકિમિ નિષસાધુfમઃ “પકિત” અધીતમ્, જયા? “મુવા” હર્ષે પુનઃ ૦િ ? “સ” શાન્તાક્ય ધાત” બાતમું પુનઃ જિં? અપાતો વાળો તમ્, ક્રિયાવિશેષ 30 Sા પતતું ! [૩] . ૧ “પરી-કછૂટી ફતિ મોહમાનવિરોબળતયાવન્રમ્ Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५ શ્રીધર્મનિસ્તુતિઃ તનોતુ ની સમયર્દ સતામના વિદ્યા સમાં એવિ ત ધીરતાપવા વિદ્યુતિઃ પદ્ધરાવછછરીવિસ્તારમાડવછત ધરતાપવા તે ૪ હૃતિ શ્રીમદ્ધિબિનસ્તુતિ . ૧૧ છે તનો રિવતિ || “ મારતી “સતાનું પત્તમાનાં “પવિ પૃથિવ્યાં “મહર્તિ પ્રવાનશ્રદ્ધાં તનો વિત્તા વિમૂતા ? “નાવિઠા નિર્માા પુનઃ સ્કૂિ૦ ? “મા” સહુ મયા–ાન્ય વર્તતે ફતિ, સામર્થડજીટલમેયર્થઃ પુનઃ બૂિ ? “ધીરતાપ કૃતં વિહિલં ધીરતાપર્વ–પાહિત્યપર્વ ચયા સા / પુનઃ વિમુ? “શુવુિતિઃ ૦વર્ષો પુનઃ વિમ્ ? પદુ-નિપુણે બત્તી | કચ્છ–નિર્મા ઋષી પણ તસ્યા વિદ્યાલા--પ્રામમૂચ્છનાવિહારૂં મનતિ ચા . પુનઃ વિંછે ? કવિતથી 10 પરિણુતમતિઃ | પુનઃ ?િ તાપ હવાતિ ચા સા તાપવા, ન તાદશી બતાપા સાન્તના માવન્તત્વમતેડર તરતાપવિતિ વા . [૪] દતિ શ્રીમણિનિનસ્તુતિવિવરણ / ૧૧ ૨૦-શ્રી મુનિસુવ્રતબિનસ્તુતિઃ 15 તવ મુનિસુવ્રત! મયુ નનુ વા પ્રતિભા જનધન ! રોહિત નમતિ માનતોદરાના નરરિલમયા વિનવેન વિમ વન! નો હિતિ મતિમાનિતનોહરખા છે ? તતિ છે પ્રતિભાવનઘન ” પ્રતિમા–સઘાર્તિમતી વૃદ્ધિ સૈવ વનં–વિપિન તત્ર ઘર ફર્વ-20 મેધ ફવ તદુરિતા : તસ્યાવ્રણ, હું મનધ ” નિષ્પાપ છે, હું વિમો!” સ્વામિન, હૈ માનિસુવ્રત ! તવ “માયુ વરણયુાઈ છે “મતિમાન પશ્વિતઃ “નાર પુરુષઃ “નનું ફતિ નિશ્ચયે વિના નમતિ’ નમeતે ? હરિ તુ સર્વ અવ નમસ્કૃત ફત્યર્થ મયુર વિશે નતાનાં સુધાળાં–વાનાં જે મૌજીયા પુરાતેષાં યાનિ ઉત્નાનિ તેષાં વિમાન્યા “હિત પામ્ ૧ પુના fo? માનિનાં પાનવતાં તમસા અજ્ઞાનય દુરાં પારાન્ ! પુનઃ ૦િ ? “હિત હિંતર . પુનઃ 25 વિદ? –ાત મોગલજ્ઞાનસદ્દામ ચર્ય સાશીત તમ્ ! [૨] અતિ કપના થssણુ મવતી માય પારગતા વ!િ તરસેહિતાનિ પુરવા સમાન તથા ાિતુ મિરે નિરામના મહિસિતા વતિર! હિતાનિ પુરવારમાનિતયાં છે જે આ Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશક્તિમાં લવતીતિ દે મળી ” મળીન–ામિનીનાં સિતેન–શવતિ-વત્રિતો રસ–રાન્તાવ્યો ચાતસ્યા સામત્રા, દે “પારાતાવ િતીર્થનો ! મવતી મયિ “બાશુ શીખું છુંહિતાનિ વાન્ઝિતાનિ હિતાનિ કિરાતુ’ વાતુ મળતી જિં ? “સુર” શોમવનિઃ પુનઃ ?િ તો શિર વાળા ‘તરત’ વેન નિરસ્તવના પ્રવ્રસ્તામા મૂિત મિસ યુવા–વસમૂન સમાનિતયાકવિતા | ત વર્ષ ચા “નાન્તિ’ સુવાનિ ભવતિ રક્ષતિ . મયિ વિભૂતે? મનતીતિ રસમાં તમિન છે [૨] તિમિરચીતમાતમાં નવગ્નતા નમસમાનમરરનુયોગમૃતમ્ | અતિતિતુતાં વધષામવં હિત, ઘનમાઝમ રૌરનું યોગમૃતમ છે રે ! તિમિતિ દે નન ' વમ્ મહંતમતં મૈનેન્દ્રબવવનમ્ “શાનમ” નમહુe વિમૂતમ્ ? યતિમિર વાવંયમૈઃ પીત” પટતમ્, યતિમિા મૂિર્તઃ ? નાસ્તિ મા–પરનિયો માન–બરફ્રાયો મ-મૃત્યુ કે તે તથા સૈ. પુનઃ વિંછે ? નયા લવ વિજ્ઞાન-પવર્તતા ધના–પાતરા ચેન તત્ પુનઃ ?િ માતા-નિરાશ્વતો આવા સંસરો ચેન તત્વ પુનઃ નિં? ધના–નિવિદા 16 મા સદાપાટા માથ્ય-વિનવિરોષ ચત્ર તન ! પુનઃ ?િ “ૌ સદ્દામૈઃ “હિત ઉજ્જિતમ્, કરાખોપરાપરાજીત ૨ગરામિનિવેરાટ્ય હેતુત્વાતિમતસ્યા પુના બિનુયોનિ સૂત્રાર્થ-નિર્યુક્તિકિતાર્થ-નિવરષાર્થમવમિન્નેન ન્યાચાનવિધિના મૃત–પૂર્ણમા ફ્રિ ર્વત્ર યો–બ્રુવાધ્યયનયોગ્યતાડડમાં નિયાવરોષે વિમર્તિપુષ્ણાતીતિ થોમઋત્ તમ્ “શનું ઋક્ષીઝા “અતિહિતÈતુતા પરમદિતાવતાં “ધ” વિઝતુ તેને નદીમાનામધ્યયનાનધિરિત્વમુક્તમ્, વૈતવયુક્ત, પર્યાયવિરોષબીતિનિયમનવા 20 પ્રવને તાત્મવવનોદ્દેશાઘનુજ્ઞાનાત, અન્યથા તદ્દનુપા મહાનિધાના સિદ્ધાન્ત વિના વિ ગ્રહોગાસન્મવાવ, વત પર્વ શિક્ષાધારે શૈક્ષય યોગવવમુળરિપ સતતિ વિI[૨] વિતરતુ વાછત ના મુવિ મૌર્ય શો હતિમા મહાશુમવિનોફિવિમાનવતાના રધુમલનારની વિહિતેન મુદ્ર વતી, હૃદ્ધિ તંતમાંssમહાડ મવિનો રિવિ માનવતાં કા ઇતિ શ્રીમુનિસુવાનિસ્તુતિઃ ૨૦ . વિતરત્વિતિ છે “મુવિ પૃથિવ્યામ “મા” શીધ્ર “મવિના મન્ચોવચ “તત વિસ્તીર્થ વૉક્તિ ફૅખિત “વિતતું હતુવિંછે? નવ સુવર્ણચેવ –ાન્તિર્યસ્થા સા તથા પુનઃ જિં૦ ? બગીર્તિ દંપતીતિ ગોહવા પુનઃ જિં? તં–ાત તમા–પાપ અત્યાર સારાત ૧ સ્વામી પુન ૨ શિધ્યસ્થ જી રૂ “તત-વિસ્તીર્ણો મામહીં-ફરવુત્સવ . સા ફર્યવાવ Rા પવ” વગૂ II 25 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીવિમર્જનિનસ્તુતિઃ રૂ૭ સા ઉતતમારા પુનઃ ૦િ ? “રિપુમનારાની રાવુક્ષ્મીનાશી ! પુનઃ નિં. ૧ “ામહીં” રોહ | જિં શર્વતી ? “વિત્રલિતેન” વિકાસેન “વિવિ” ને “માનવતા રેશ્વર્યાદિમુળમિમાનિનામું, મહાશુમ–અતિબરાસ્તા વિનોદિન-હાસિ વિમાનવન્તા–વૈમાનિતેષાં “દવિ દ હૃપે “વતી’ થચ્છન્તી [૪] રુતિ શ્રી મુનિસુવતનિસ્તુતિવિવી ૨૦ | ૨–શ્રીનલિનિનસ્તુતિઃ [શિરિણી ] યતો યાદિ ક્ષિાં નવિરધવને રાત્રે તનુતે, * વિમાવો નાશં નર્મનસમાં...નન્વિતમાા વધ માનવ વિશ્વાસમૂદાવિ મહા 10 વિમાવનારાક્રમનસમાન હિતમવા છે ? !! થત ફતિ અવ પતર્ “માસાંવ મામçતું “ધ” વિઝ નનિઃ “અત્ર’ નાતિ મ્ નઇ” માનવાજ્ઞાતિપૌ પરિત્યાહત્યમ્ “નારાક્રમ “મારાÆા સાધ્વસ ” હત્યમયાનન્તિામવવના મવદ્યુતમ્ ત વ માનન્વિત પ્રમુકિત ને નુતે અપિ 715 સર્વપ મહિમાનન્વિત જ તનુતે, તથા ૨ નાનીવાતુનીવીમદ્દર્બાબવળતયા નમાળીયોડમિતિ વન્યતે, “નારા નિરામિતિ ક્રિયાવિશેષમાં માનન્વિતમિલે વા વિધેયકમ્ | નારાજ઼મિત્રેવ વાં વિવેચપમાં “બાનેન્વિતમ્” રૂતિ સુઝાનન્દિની–હર્ષદાયિની ત–ઢીઃ યતિ માણાવસ્થ વિરોષખમિતિ વ્યાયમ્' નમિ: વિસ્મૃતઃ ? વિતાવષ્ઠિતો મા–નાત્યાઘવ ચેન સર ! પુનઃ ?િ વિમ– જ્યા વ મનોહા માસાંવ મૂિત? “Aધવને ટુરિતાનને “બનસમાન અમિતુત્ય,80 થાધિર્વને વિનાશયતિ તવેવમપિ ટુરિત વિનાશાયતીત્યર્થ. બક વિમ્ ? “યતઃ સ્માત “મહાવિભાવ માવાસ્યા કવિ વિદ્યુતસ્ત્રિક્રુ નિરીચિન્યઃ “શિ તુ “નારાં યાન્તિ” ક્ષય પ્રાણુવનિતા લક્ષ્માવિવર વિરસમૂહારિવ’ સૂર્યનિવવિલ [૨] મોદૂતં મિન્થાત્ મુવિ મવમૃતાં ભવ્યમદિતા, વિનાનામગ્યાલં વરમુદ્રિતા સ્ત્રી કવિતા. રવાનાં ત્રિસુવનદિતાનામુપવિતા ss વિનાનામાયાવરણમુરિતાસ્ટીકવિતમૂ | ૨ | મોદમિતિ | નિનાના મહેતા “બાહી એળિઃ “મુવિ” gવ્યાં “મવમૃત પ્રાન્નિા “મવોદૂત સંસારસમુત્વમ્ “મા” રહેવું “મિન્યા વિખ્યાતા બાકી નિં. ર મ મહિતા–પૂનિતા, ૧ “સભાસમ્ . જી Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮ - 15 સ્તુતિવનુર્વિશતિ મળ્યાનાં વર્જ્યોતિશયનાત સંસારમુઢિયા તપૂન તુ પરમાર્થતો પૂનમેવેતિ મારા પુનઃ ?િ વાળન–વારિત્રે મુદિતા-માનન્વિતા, મવતિ હિ સરવારિબડિવિ માસાવિયવૃદ્ધ વ્યન્તવાહિતેનોસ્ટેરયાતિમાનિધાનાદું વિશિષ્ટસુવાતિરાય ફાતિ વિમાર્ચ વિતરકાવારિત્રાત્ શાનાતિશકે ? ફતિ યુpકુમવા પુનઃ ૦િ ? “પુષ્કા’ પવિત્રા નિનાનાં મૂતાનામ્ ૧ “ારવાનાં શાળવોખ્યાનામાં પુનઃ વિં? “ત્રિભુવનદિતાનાં' ના ત્રાહિતારિબાબુ ભાયા વિંછ ? રેગ-પ્લેન તિમ્, ભથવા રેગ-સ્તન વિતં સ્વાર્નિમિયર્થ, મયં વહ્વાભન પર્વ થનુમતિ બાળી તથવિઘં પુરતું શિર્મા પુનઃ જિં? પવિતં-અવૃદ્ધમ્ શનિમિ અબ્રામ નાનામાવાસન્ન-વિચિત્રપટક્યા અત્ર તત્ તથા પુનઃ ૦િ ? કવિતમ્ સ્થિત ચક્ઝરી-મિથ્યાવાન તેન રતિ–નિતમ્, સત્યવવવમેવ વિવેતન્મુ મ્ ! યતઃ10 મસત્યવત્રના વૈવિષાવાડ ત્યયાવયા પ્રાદુષ્પત્તિ જ વોપા? કૃપશ્ચાત્ વ્યાધયો થા ” તિ છે [૨] નિનાનાં સિદ્ધાન્તરપિટ ઉન્મમ મનો પરમૂતિ શામહિતપવાનીમવરતી યત સાવશિત્વત્રિશવિમુતાવા મામૃતાં, પરા મતિઃ શમહિતપવાનામવિતમ્ . . નિનાનામિતિ નિનાના માવતાં સિદ્ધાન્ત સમયો મમ “વિરત વિરતિપરિણામયુક્ત “મન” વિત્તમ્ “અવિરત” નિન્તાં “વરણપટું વિરાતિપરિણાધારણમં ફર્યા, વલ્વયમર્ચેનિમિત્તાવિરતિબંદ્રારા વિકતિગુણ ધ્રુદ્ધ ફતહુશેન યુરૉયમરાંસા લગ જ યદ્યવિરતત્વમાત્મનો ધર્મો મનસર તથાપિ મોવમનલ બાત્મહત્વા દ્રવ્યાર્થિવઝાધાન્યાવિહત મન ઉત્થmમિતિ 20 ધેય એ સિદ્ધાન્તઃ રિં? “છો' નાતિ “પરામૂતિ પરામવદિત ! નિનાનાં બૂિતાનામ્ ? મહિતાવાના” ઉપરામાઈયસ્થાના નામ પુનઃ હિં? જો હોઢેક મહિને પહે-વાળી ચેષાં તેષા ર ? “ધત વાત મવમૃતા’ સંસારિણી પવિતવં પાર્વમમત્વ ત્રિવવિમુતા –હન્દુત્વ તે સાથે ચર્ચા વાસુદેવત્વચાવાતાદશી ‘પરી’ પ્રશ્નણા “મૂતિ સંપન્ ચા I [૨] ઝવ્યાવ્યાધ્રાનનટમિન્વનરો swવાલાડલ્ટીાઢીનયનતિ વિશ્વાસમાંહતા નર્વિધેયા વિધય, તેવી ર૦દવાક્ષાહી હાકી નયમડવતિ વિશ્વાસતિ છે કા , હતિ શ્રીનમિનિસ્તુતિઃ ર૧ મનેતિ | શ્રી લેવી ધાન વ્યાખ્યાબ્રાનસ્ટનન્ટસમિધ્વની ક્ષણયા નાવિન્યમથાનિ 30 “વિષયવિવોનયતુ, નાવીન્યવ થા “વિષયનું પ્રતિદ્દતોથાનાનિ નહોતુ . શાસ્ત્રી વિં ? બાવાનિ– તૈન્યન્દ્રિતાનિ હાળિ–ન્દ્રિયળિ વસ્યા સા તથા પુનઃ વિં? “નને ઢોર વિશ્વાસેન-વિછરોન Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • શ્રી શાંતિનિનસ્તુતિઃ મહિતા-પૂનિતા | પુનઃ જિં? વિશ્વેયનો ધ્યેય સરળીયા પુનઃ જિં૦ ? –તે હસીરોમને પર અક્ષાહી –ચૂતપરિળિ% થયાદ સાં પુનઃ ?િ વિશ્વઃ- સર્વમા સમ–નિરુપમાં હિત ચાર સી છુત્ર “નાં ચામું વતિ' પાયતિ | પુનઃ ?િ બી–તેડછીન-સ@ો જો યમનું પાત્રતવાન તસ્મિન્ ! [૪] તિ ઝીનામિબિનસ્તુતિવિવરમ્ ૨૧ / – રિ - ~ ૨૨-શ્રીનેમિનિનસ્તુતિઃ – પેનક્ષતપરિમા મુળાનધિ પ્રેળા વેતન્વનું સદા, નેમેળામહીમના વિસતાં રાત્રીમતીરાતી હાય શિવં શિવા મવાલ્મો સૌભાગ્યમાળ, નેને! ત્તમદામના! સતાં રાત્રીમતીરાગત 10 વિવેનેતિ શિવાન ” ગિવાતેવીપુત્ર ! ‘નાવિ ” અજુપ ! દે ને ! ચં તય [‘સલા' નિરન્ત] “શિવમ્ ત્યામાં ત્યં વિંછે ? “મવાનો સંસાર સમુદ્ર “ર થતીડાતા 7 અપારબામા, દયોર્નનો પ્રતાર્થમવાત પરબાણ પત્યર્થ પુનઃ ફિ. સૌમાર્ય ભગતતિ સમાયમ પુનઃ હિં. ૧ સ્વ-gવસ્થ બન્તો સ્માત ધાન્તઃ સ વાલ મઠ્ઠમના –કત્તમવિત્ત ઃ સ તથા તસ્ય વાંચન 4 બેળા હુર્વે અને માતા પુનઃ વિંછે? “વાનીમતીરાત પાનીમતીદત 15 નક્ષતઃ–પરિષ્કૃત: ધરિમા–ધીરમાવો યસ્ય સ તથા ૫ પુનઃ ૦િ ગુખાના-ૌવાડીનાં નિષિાસેવધિ લિં વર્ષનું ? “વિઝસતામ” કલતાં તો સાધૂનાં “રાની શ્રેણી “જાન્ત મહીં મળીયોત્સવ વિતત્વનું વિઘતુ I [૨] બીયાનુર્નિનપુવ ગતિ તે રાજ્યદ્વિવુ પ્રોસ્ટ દ્વામાનેપરાનિતા વિમયાન્નમિયામોહિતા. ધોધાહીપિવિત્વ ન મળતા ઃ તય પ્રહાર દ્વાપરતા મિયાં સન્નામિરામોવિતા / ૨ / નીયારિતિ છે તે નિયુકૂવા નિવૃષમ “રાતિ’ ઢોલે “નીયા લઇ વના તે ઃ “વુિં નૃપતસવૃદ્ધિપુ “તય વૃદ્ધયઃ “Tળતા પુરસ્કૃતા, તજાત્રવ્યાસન 7 વિરતિકુળાવિમુવીભૂતમિયર્થ એ રાતય વિ. ? “વિમા” વહાલ્યા “કવિત્વરાટ પ્રતિનિમુથારીકા 25 દ્વિધુ મૂિતાસુ પ્રજર્હા હુસન્તિ યાનિ ધામાનિ વૃાળિ નેપાહસ્તિનઃ સૈ પાનિતાલુરોમિતાસુ પુનઃ મૂિતાતે ? બામોહિતી ફર્ષિતા ફર્વ બામવિતા, મિઃ? “ધોધાઠીમિર' સુમએનિમિ, વિમૂતામિ વિમય પાયરહિતા તા સન્ના:- ત્રિા [૪] તામિ ! રાજદિપુ છે જે સમાવી છે Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४० પેન્દ્રસ્તુતિપતુર્ભિશતિષ્ઠા . વિં? કર્ષેધ સુદ્—વીષ્યમાનું ધામ–તેનો વેષાં તાદશા ચે બંને—સાઃ પાઃ—ત્રવ તૈફ અનિતાનુ-બવશીતાજી | તિયા ॰િ ? સતી શોમના નામિયોનાં તાદો યા નામાઃ-બ્રિયઃ તામિક જીવિતાઃપ્રાપ્તોચા ॥ [૨] 5 યાં વ નન પદ્મવિò પૂતાં દૈત્યન્નતા, આવ્યાઽડામાતા નયતતાઽબયાવિતા સાધુના I અધ્યેતું જીરૂનાન્નો મતિમતા તું સતાં બન્મીઆરામમગ્લજ્ઞતા ન યતતામાઽયાવિતા સાધુના || મૈં || ચેતિ ! સા ‘બ્રામસન્નતા’ સિદ્ધાન્તસવદ્ધા 'મારતી' વાળી ‘ધુના' વારી ‘સતાં” સાધુનાં નન્મમીમ)' સંસારમયસમૂહ્મળ ‘તુ' વિધાતું યત્તતામ્' વઋતુ । મૂિત ? ‘નાસજ્ઞતા' ન 10 સન્ન તિવિહિતા । પુનઃ નિઐક ઐામાવિમિતતા–વિસ્તી↑ । પુનઃવિ મતિમત્તા' વ્રુદ્ધિશાહિના ‘સાધુત્તા’ ચાંતના ‘દુસન્નિવો' અધ્યાપવિષે જ્યેનું’ પડિતું આ રામન્તાદું ચાર્જિતા—દ્રાર્થિતા, જ્ગાધરર્વત્ર હૈ સાધુનાં સર્વત્ર પ્રવૃત્તિર્વારણેવાંત્ત । પુનઃ વિં? માચષરેન વિતા અન્યાશ્તા | સાધુના વિ॰ ? માર્યાં વિનોતીતિ માવિત્, મૈં તાદર્ગમાયાવિત તેનેતિ વ્યાજ્યેયમ્ । ભ્રમયજ્ઞાનસ બાય—જામ: તેન સમન્તાન્ વિત ન્યાસા શ્રૃતિ માનતીવિશેષળમેવ ચ । સા જા ? 15 ચા ‘દેવ' સુસરિવિત્ર ‘પૂતા' પવિત્રા ‘નનસ્ય' હોય ‘જીલા' વેગેન ‘વિ’ સારું પટ્ટુ' પાણં ‘હૃતિ’ અપનતિ, જ્ઞાપિ નનાલિરું પડ્યું—વૅમ દૂરતીતિ સ્મેષઃ ॥ [ ૨ ] ોમ રિવિમાનનિનટે શ્રીનેમિમ” જ્ઞ, પ્રત્યક્ષામતા વપરતાં વાવાજીયન્તી હિતમ્ । વાર્થાન્નયમિતા ગ્રામ્યતિવિશ્રાનિાહિત, પ્રત્યક્ષામતસાહપાવપરતાવા ચાયતિમ્ । ૪ ।। કૃતિ શ્રીનેમિનિનસ્તુતિઃ ॥ ૨૨ ॥ 20 *** W વ્યોમૃતિ । અન્ના' લામ્બાનેવી નિયં' નિરન્તરમ્ ‘ર્દિત' વાચ્છિત ‘હિત” પુર્ણ દ્યાત્ । વિં ? અશ્રદ્ધસ્વિત્ઝતિયા વિશ્રાની-શોમમાનો તો યસ્યાઃ સા તથા / પુનઃ ॰િ ? શ્રીનેમિમ ં’ શ્રીનેમિનાથે મંત્તિમાં નનં ‘પ્રાંત' રુક્ષીત્વ પ્રત્યક્ષ સાક્ષાજૂતો ચોડમસાઃ 'તઃ તાવું નામ 25 દ્વાતિદ્રુત્વાન્ પાૉ--વળઊંચા અત શ્ત્ર પા—ત્કૃષ્ટા તથ્યા માવઃ તત્તા તમ્ તા’ પ્રાપ્તા । વિં જીવંતી ? ‘ારવિનાનતૂનિનવું' વાર્તાવમાનતૂર્યનિષ્ઠધૈ: ‘જ્યોમ’ નં ‘બાપાજીયન્તી' મુલચન્ત, પુનઃ વિંછું ? ‘છાહિત' વૈરિળ ‘વાયન્તી' માપયન્તી । વિજ્જૂતા ? જીલ્લામા બ્રશ સમૃદ્ઘો ચો સાપાવઃ રદ્દાતઃ તંત્ર તા ગાતા || ૪ | ફ્રાંત શ્રીને મનનસ્તુતિવિવર્ળનૂ ॥ ૨૨ ॥ . Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીપાર્શ્વનિનસ્તુતિઃ ર–શ્રી પાર્શ્વનિનતુતિઃ [ધરા] સૌ સૌ સે તે રિહરયા રિહેવારવા, પાર્થ પાયે નિરdધનધધનયો યય નાય નાથ ! પાર્શ્વ પાર્શ્વ તમો તમતમાક્ષોમનારૂં મનાઇ, જામ નયન મધુરમપુરમામાનનવં નન! વન્ ? સૌધ દતિ દેવન! ર૪ તં પણ “મા” અર્થ “મા” સેવવ . પ જિં? તમો પાતવવૃક્ષે “પાર્થ” પસમૂહમ, યથા જુદા વૃક્ષ નત્તિ તથા ચ: પાતમિતિ માવાને પુનઃ હિં? થતા–પ્રતિદતો મહ–ડત્સવો ચસ્ય રસ તમ્ પુનઃ ૦િ ? નાસ્તિ ક્ષોમનાd Tયસમૂહો યસ્ય તમ્) પુનઃ હિં પુર્વઃ ? “ામ પુનયતો “r” ન્હા જયન્ત” વશર્વતમ્ મં ધિં. મધુરમાવાઃ-10 વસન્તશ્રિતો માનનતં–પાત્રતં મધુરમામેનિનત્વમ્, મધુ–મનો તદ્ યત્ર ને તથા તમ્ ! જ ચય નાચાર્ય સ્વામિનઃ નિર્ત–નિરાશ્વતમ્ – તે નિરસ્તાધાર તાદશ ચે નયા તેપ ઘર–નિવ થરાઃ “પાર્થ પાર્થ પીતા પીત્વ, “1” અનન્તાં ‘ારિવારિવા’ મનોëીંડસુરોળઃ “હે સીધે નિને ગુફે તૌ અમૃતસક્વન્વિનિ રસે વિડ નોહો હનિય – મિાકિસશે સા તાદશી નામવત, વઘા પાનાનન્તરમસુરા મોથામૃતેડપિ નિરા ના રૂતિ તોડવધિ ચચરા તિ મા છે [૨]is તીર્થે તીર્ઘરાજાની મવડુ મહતુદtપારમીમારિમીમ હીશાસ્ત્રીવ્રતસ્ત્રિયોદ્યાસમૂહે સહે. થા માથામાંન મવવિમવવિવાં માં વિશ્વાસવિશ્વા નાણાંનામિફ્રિ વિમવિમવનગ્રાસકોહાસનોહા છે ૨૫ તીર્થ ફતિ છે [ સા ] “સીગરાનીતીર્થ રળિઃ “સી” મયં સંસાર તુવતીતિ “મવ7 20 સંસારછેરી મહતુવિ? “બસ્તા જૂદા અગ્નિ-વૈરિો મી–મયં રિમી: સ જ મારિ – નવા સીમાહીછિી જન્મીપળાનૃતનિશ્ચ રિમીમાડા, તા થવા જૂતાનિ ચરિત્ર , સ્તન–નિરાશતાનિ તાનિ થયાં સાં તથા સાં છે ? ચા “મવવિમવિ સંસાધન તિમાનાં સમૂહે વ મસ્ટિવતિયા” બાપ્તશતયા “દા શીધ્ર “બ્રાસ આનન્દમ્ “ક વહતે , નહિં તુવતિમા ફુવતિમાલધારિખા સંસારિખામીદ સુવમસ્ત યાદશમનુમવત વતમોહા હજ્જૈભવમાવા થા હિ ? માથામા–મસ્મય ટૂરતીતિ માયામાનર્ટી પુનઃ ?િ સવધા–વિશ્વાસસહિતં ય વિશ્વે-નાન્તિ તેને મનાતા–અપ્રતિ મનાપ્તામિરાફ્રાન્ઝયથાર્થો છત્વશ વસ્યા? સા ! પુનઃ હિં? મના-ન્યૂઃ ત્રાસ–મયે મો– જ્ઞાન [વિ–] તાતે ચુસ્યા સા વિમવન ૧ ગર્ચર્થ જામ’ સાં ] ૨ હત્યર્થ તારા || રૂઢા વાવે” go ! ૪ પ્રતિવર્મમાત્રે જી ૫ સુપિસબતિમાકુધિયા (૧ યુવપ્રતિમાસયિ) સાMિા વિશo | ૬ Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૨ હેન્દ્રસ્તુતિવાર્વિશાંતિ ત્રાસમા, વિ–તો મો ચાર સાવિમાં, તાઃ ઉદયશર્મધારયઃ પુનઃ વિંછે ? તમા–નિરુપમા કા–વિવાર ચર્ચા સાં તથા II [૨] નૌરાજૌરાતિદીર્તે પરમપરમતધ્રાવિશ્વાસવિશ્વ ssયા રેયાન્વં એ નનિતનિમાવતારાવતા ટોટોનાર્થવેસુનૈવનયવિધિવ્યાસમાનામાના ડમ માનુયોગાનુનમભુગમયુર પ્રાકૃતાકૃતામ્ | 3 || મૌરિતિ! “ોઢોર્થવેનુ નવર્થશાતુર્માવતઃ બાઝતાક્રુતા” પ્રાકૃતનિવન્યવધુર વાણી શરુ થયર્થ એમ મુદ્દે હયાતા છોછોવાથgઃ વિમૂતયે મારા મનાતુષ્પા અતિ– અતિશયિતા તિર્થસ્ય રસ તથા તસ્ય | જૈ જિં ? પરમ– ડશે : પરમતાન–શાક્યવિવનાનાં noઠ્ઠાતા–નિરાસ તેન ચો વિશ્વાસ–નિશ્ચિતકામાખ્યત્વે તેને વિશ્વસ્ય-રાત ગાયા–હિતપ્રવૃત્ત્વર્થમાળીયા પુનઃ વિ. ? નિતાજતો ને સારસ્ય તનૂમાવા–અભ્યત્વે ચૈતાદશાતાર–કવાર અવતારઉપન્યાસપ્રજાનાં યસ્યાં સા તથા પુનઃ વિંછે ? નયા –તૈકામાયો વિનયવિધ% વાયશુક્યાઘુભ માવાવનાં વિનયશિક્ષાયતેષાં ચો વ્યાસ-વિસ્તારો માનાને -પ્રત્યક્ષાલીનિ તૈકસમાના–નિરુપમ ા પુનઃ જિં? “મા” પાનવરહિતા ! પુનઃ ?િ માનવવ્યાવ્યાનરસુગમા –મસુવાવવધારે 1 સુરોમના નામ સદાપાટાસ્તાન યુનત્તીતિ તવુ . [૨] ટો સ્ટોરાનુત્યાં સુરસપુરમાં યન્તી નય.d, વ્હં ન્યૂ રિપૂળાં નનમનનમવૌરવ મારવામાં ? શાન્તાક્રાન્તાડપિયેરિતપિત્તદુરન્તાહિતાનાં હિતાનાં, વઘા ઘાટિઝુરિંતવતમાં રાવે જ પાવે કા 20 તિ શ્રીપાનિસ્તુતિ. રરૂ I હોલા રૂતિ | ‘દિપભ્ય’ ધરણેન્દ્ર “મન્ના' પ્રેયસી-પદ્યાવતી “થી વધુના “ઢો મળ્યપ્રાણિનિ હિતાનામ્ પાહિ એજ વચાત્ I fમૂતા ? તને જ પરિવયે જ ‘સ્તવે જ મુળો&ીર્તને જ થા ચાતુ તથા ચિંતા–અનુરૂપ વિ–તિવિહિપ ચાર સાં તિ, અતિશયિત કવિતવિં: વિતરતિમા, પરિતિનિમિાનવું હસ્તે તથા તોતળામરીતિ માવઃ પુનઃ નિં. ૧ વસ્ય–સુવર્ય 25 અન્તો ચચાટ અશાત્ સાં તથા ! પુનઃ વિંછે ? છોકરાના–દ્રાવીનાં નુત્યા–સ્તવનીયા પુનઃ નિં. વનમૅનનેન હોકાનામુપાલનયા મવ—ઉપદ્યમાન રહ્યું પુર્વ યસ્યાં ન તથા ! પુનઃ વુિં ? “મારવામાં માં-મરમાં વમતિ–પદ્ધયતીતિ મારવામાં વિં ઉર્વતી ? “લયન્તી’ વરર્વતી, મું? સુરક્ષાના ઉત્તમરસરાત્રિનાં સુરાગ–દેવાનાં સમાં–પર્ધમ્ પુનઃ દિ સુર્વતી ? “જયન્તી' મિમવન્તી, શમ્ ? ‘ન્યૂ સમૂહ, ષા? “રિપૂબ શત્રુણમ્ ! ગૂઠું લિંગ વિશિષ્ટ કા–વિશ્વ ચર્ચા ૧ વાસ્થય માલા Wફ્લેરવ્ય હોવૈ2િ સામમધ્યયનમ્ ૨ મારેગનન્દન વામામનોરા ફિ શી | Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મહાવીરનિસ્તુતિઃ ફેરિત-રિત દુરિતવ પાપને તુરન્ત–છૂપર્યવસાનમ્ બહિર્ત તમ્ | હિતાનાં વિમૂતાના ચૈતેલમ્ . [૪] કૃતિ શ્રીપાનિસ્તુતિવિધરળ રરૂ I 10 ૨૪–શ્રીમહાવીરનિનસ્તુતિઃ [અર્થવબ્દ] તવ નિનવર ! તય વ પતિ મા, અને મહાવીર ! પાથોધિ મીર ! ધીરનિશમ્ મુદ્રિત! વિમવ! સન્નિધાને મોર્ય સિદ્ધાર્થ નામ! ક્ષમામૃત. મારાપદે યય વોરા હતા મુનિનનનિશ્ચરિત્રે પવિત્ર રિશી શર્મા જ્ઞાનમાં સિદ્ધિવાળિ મેતમુદ્રિતવિમવસન્નિધાનેપ્સમાજ્ય સિદ્ધાર્થ નામક્ષમામૃત્યુમાડાપટ્ટેયા વાડવાત છે ? તતિ છે જે શનિવાર નિરન્તર બુકિત ” શાન્વિત ', રે પાયોધિબીર” સમુદ્રવધઘ!, દે ધીર!” પષ્ઠિત ', “વિવ Pવિત મવા રસ વહ્યા વિમા તથા સામગ્રીમ, સિદ્ધાર્થ !” is સિદ્ધા–પરિનિષિતોડધર્માવિર્યસ્ય તત્યત્વાન્ તસ્વSિsમત્રગમ્, “નામ” ફિતિ મહામત્રણે, અથવા સિદ્ધાર્થના !' મુળનિષ્પન્નાર્યાનિધાન 'ફ પમ, “ક્ષમામૃત ” ક્ષમ–તિતિક્ષા વિમતિ ક્ષમામૃત તસ્યામજણમ્, છે “સિદ્ધાર્થનામ&મામૃમીર” સિદ્ધાભિધાન ક્ષોળિપાછલી ', હે “નિનવર ” તીર્થજીબવર', દે મહાવીર ! તી તવ “નિધાને સમીપે તિ” નિત્તોત્સાહં “વદ્ધા” પાછીકૃત્ય કહ્યું “મારી પત્નત્રયપવિત્રબ્રિાન “મનેયં શ્રયમ્ ! તવ વિભૂતત્ય ? સમા–નિરુપમા કા–વિવારા 20 થઈ [] તથા તસ્ય . પુનઃ નિં. ૧ સહ મોહેન વર્તતે સમોહક સમોહોડમાં તસ્યા પુનઃ નિં. ૧ પ–ા દેહાતચં ચસ્ય નિરાઇવરવાઃ મોપબ્રાહિબામપિ ૨ વર્મબામચિતિવત્વેન જુથાનીયવાત, તસ્ય સન્નિધાને મૂિતે સિતો થો મારફન્ડ વ્યિા | મામૃત્યુ તમ્ અપતિ–શપનયતિ ચત તત્ર / પુનઃ ૦િ ? કવિત–લત્પન્ન વિમવેન– નેન સોમન નિધનં વિદ્યાપદ્માદિ યસ્માત્ તસ્મિન્ ! તય જય ? યસ્ય “વાવ’ વાવ્યા “પવિત્રે સિાત્વમાહિત્યેન 25 પાવને “રિત્રે વિહિંતાનુકાને જતા થા “મુનિનનનિવારઃ” સાધુનનસમૂદા વ ફતિ પાવપૂરળે ! “વારતઃ જ્ઞાનાવારવિમારાધ્ય પર સામત્યેન શ્રી ક્ષય પાતં વાર્મ પોહનીયાદિ ચય તાદરાઃ સન્ન હુ-રેવીમાનું જ્ઞાનં–વસ્ત્રાવરોધાર્થે મંનતીતિ તદ્દા, તાદરાઃ સિદ્ધિાર્માળિ મોક્ષસુવાનિ મેત પ્રતિમા II [૧] Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४४ પેન્દ્રસ્તુતિચતુર્વિશતિ નયમવિશ્વાસને લઈ સુરી વિપથ નેત્રાઉન કૌમામપત્રય ક્ષતવાન્ત ! ! न तव रविभया समानस्य रुच्याङ्गहारा હિતેષારિજ્ઞતય મારવન્ ! અરે હાયમાંવિતે. શરતરત્નત્રયે દેશનાં તત્વો દવાસંસાર! તીર્થેરાવાર ! ઘુસદ્ધરણીનત ! વર! વિમાસમાંનય ક્યા દારા હિતે પારિજ્ઞાતય માન્માયમારો િ િ ૨ નતિ છે જે ક્ષત્તધ્યાન્ત ” ક્ષત–શપની બ્રાન્ચે-વાહ્યાભ્યન્તરમિન્ન તમો ચેન તાડડમન્ન10ામ, જે “માસ્વનું ” સૂર્ય', વિવેચે જ ફત્યા–નયાઃ તિય મહાનિ–પદ્માશ્રયીત ( શ્રવાઃ) તેષાં વિદ્યાસને–-szમળે, દે વસ્તસંસાર” ઇવસ્તા–હેતૂચ્છાપનીતા સંસાર–નન્સપરમ્પરાપો ચેન તસ્યાડડમઝગમ્, દે “પુસદ્ધોનીનત” વળીનમસ્કૃત ', દે “વર', પ્રધાન, દે તીશવાર” તીર્થસમૂહ , નજનતજ્ઞાન–હેરમણીનાં સાત્ર–ચબત્ર રેરાના ઘર “તત્વતઃ પ્રપન્નયતસ્તવ મણે કવે “ સુરી” જા તેવી વિક્સચેન–શાળ મેરે–-ક નેત્રે હોવને થયાસ્તાદશી નાનાનિ ? 15 અપિતુ સર્વાગપિ તાદશી પર્વ વનનિ ! તવ વિસ્મૃતસ્ય બૌદ્ર–કચ્છ મામહ૪ યસ્ય સ તથા તો પુનઃ વિંછે ? “હા” સાન્તા કર્ફોમેશ્વરરૂપવત્તાનું વિમયા’ તળાજ્યા “સમાન સદશયા પુનઃ ૦િ ? –રાતનું કરિનાનં–રિપુ ચસ્માત સ તથા તસ્યા પુનઃ વિ. ? વિતં મયં શસ્માત વિમ, સહ માનેન–અદફ્રારેમાં વર્તત ફતિ સમાન, ન સમાનઃ અસમાનઃ વિમસિવિલમાન વિમાસમાનતયા પુનઃ વિં ? “હિતે’ મનોવાંછિતસુવે પારિવાતચ’ સુરતનદરાયા મ વિભૂતે ? 20ારેT-નૃત્યહીહાનીવાતુના વિક્ષેપળ બાહિતે ન્યતે | પુનઃ જિ. ૧ ચમાર-નૃત્યમરણ ઉનિ-મનમાને | પુનઃ ૦િ ? મસ્ત-વીષ્યમાનં ચર્ માનાં-મણીનામું શાયંવદનં તસ્ય થી મ–ાન્તિસ્તા વિતે–વિદæળાં ફવિવર્ભબાપિતે સુ વિમૂતા હશ્વર રમણીયો ઘ-વક્ષતિ હા યસ્યાઃ સા તથા ૨ પવનમુશ્વિતમતિ સંશય શ્રેયસે પ્રીય મય! મને વધર્ દ્વાતાપ મવારમોનિ, પરમતળતુવામં પુરાવાર્થમાનન્વિતાં પાયશો માવતો માસમાનય મારાનિતમ્) તિન વસદ્ધ હેતુદષ્ટાન્તને પિષ્ટ સનસન્વો! નિહ! નિકોપિતાપરમત ! સેતુરામારાવામાન વિતાપાય! રામાવત મામાનય માનિતમ્ | ર !! 20 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૧ શ્રી મહાવીરનિનસ્તુતિઃ વનમિતિ એ છે “શાનેન્દ્રિત ” સ્ત્રધાનન્ટ!, છે “શદ્રોહ ” દ્રોહિત , છે “ નિહ ” અજ્ઞાનરહિત છે, દે “નિ પિતા રમતાળ” નિરરોષિ–સમપિત પરેષાં–રાજ્યાનાં દુર્નયાત્મહત્વાદ્ -અનુષ્ઠ વ તમે નમેવ બં–સટ્ટાનો ચેન રસ તથા તય સોધનમ્, “વિતાકાય !” વિતાવષ્ઠિતોડપાયા–અન્તરો વેન તમિત્રણ, મવ્ય ' રવમ્ “બા” જ્ઞાનવરનાચાર્યસ્ત્રો બીગય” માનન્દયત્ “મહંતર તીર્થસ્ય “વિત ગવાધિતત મનમાનં “વન સવાણિપિર- સ્વરૂપ છે ત્યાર્થ “માવતર શ્રદ્ધાતઃ “સંય મન િ ? “જીને મીષળે ગુર” મતિ મવાળોનિધૌ સંસારસમુદ્ર “રમતગતુળામમ” માતાપિતરામનનિવશ્વનશનિનાવુપાચબાપ્તિ વધતું જીર્વના વિભૂત ? દgd:–પની તાકો વેન તત્તથી પુનઃ ૦િ ? “શપાશ - તમાશો ચાત્ તત્ તથા પુનઃ ૦િ ? મારેબ- ળ નિતનવશતિમા પુનઃ રિંતુ વયિતઃ–પનીતો નાતોડતાદ્રહૃ–અહી મિનિવેશો યેન તત્ તથા, નિવર્તતે દિમિયાવનિમિત્તો સદ્વ કૃતોપજો 10 બોળિના, તદ્દીનશિયાવિયાત પુનઃ હિંગ હેતુ–નિશ્ચિતાન્યાનુપમન્વેસ્ટફળ દષ્ટાન્તીનિશ્ચિતસાગળિ દેતુબનમ્ વાગ્યે નિદિપષ્ટ–અપનોતા સર્વેલન્હો રાયસો વેન તત્તથા I. પુનઃ હિં? મનુષ્ઠાન-નિરુપમાનિ જમદ્રુરા–વિપક્ષબમાળોનિપાતા વિરારકિ િશવાળ-પ્રતિસૂ૦તવાળ્યાનિ જાનાનિ–પ્રમાાનિ ચર્િ તત્ તથા ૫ પુનઃ ૦િ ? મચા–ચ જ્ઞાનેન વ ાનિતં– શોમિત| શતઃ મૂિતય? “માસમાનર્સ શોમમાના | પુનઃ વિં ? “શોમવતી’ સ્ટીવતઃ in પુનઃ નિં. જેમ-જાન્યાસમાનાં-નિરુપમાનય [૩] . મિયા માધુપુષ્ટિતાંયા આ ક્ષણે વાયવામિની મિઠ્ઠા ઘાંત્તરાં, ર૦૦રાત માનિતા પાંપદાને શ0ામા સ્વિતાદ્વિપમરવાર્યા ગમમાં ૬ધતમિદ સતાં શિ. ની સારવાર સારરવતધ્યાનદષ્ટા સ્વયં મા તન્વતી, ર૦૦રાતારમાનિતપાપાને માધિત સદ્વિપક્ષે માટે રવાયામ કરે તિ શ્રીમદ્દાવીરનિસ્તુતિ ર૪ 25 અહમહભિવાયેતિ વાયવામિની' બવવનાધિષ્ઠાથ માવતી “દુ’ નાતિ હતા ઉત્તમાનામ્ “અલ્હાય” શહિતિ “પાપાને દુરિતયા “શ«િ” સામર્થ્ય “વદ્યાત્તરા” અતિશયેન વઘાત | મૂિતા? કદમમિક્યા હું પૂર્વમારાધવામીત્યુત્ક્રસ્ટિયાં “સમા૨ાદ્ધ સંસેવિતમ્ “નત્વચ્છિતાયા તોછાયા “અમાટે સુપર્વશ્રેષ્કાર ક્ષણે' વત્સ “સ૮૦રાતા –ોકાઢતય રાત ૧ મવઝૂર્યામ્ “દ્દસ્યામ” ફિતિ પાછાનુસારેણ વ્યાવ્યા“મહા-હસિતુમયોગ્યા ” અન્યત્ર “રસ્થામરસ્થમૂત મામો રહસ્થામ (ારોફાળિપિટમ્) તમ્” વિ. મારેંડપિ “હૃસ્યામમ્” પાઠાનુનાળેિવ ટીમ વર્તતે . દરયતા દીજાતવ્યાધ્યમેવટિપ્પણી છે Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४६ પેન્દ્રસ્તુતિપાર્વતિના જાત સદ્ તેન વર્તતે ચા નાં તથા, ચામારાનું વછો તેવા મિસ્જિતા ઉશ્વર્માવત્યા નામ લખન્તો નાન્ જોજા∞ાદ્વૈત હિત વેન્તીત્યર્થ:। પુનઃ રિમા હજ્જારાનિત-શોમિત । પુનઃ વિ॰ ? છાયાનો( બામ શ [—શોમાં ચસ્યા: સા તથા 1 પુન: ૰િ ? માટે રાનહતે સ્વિતા' બાસીના 1 માછે મૂિતે ? મૈં સન્તિ વિપક્ષાઃ-શત્રનો ચચ સ તથા તસ્મિન્ । પુનઃ ‰િ‰સન્તૌ—ત્તમૌ વિ–વિકિૌ ૐ પક્ષી—પતંત્રે ચસ્વ જ્ઞ તથા તસ્મિન્ । હિઁ જીવંતી ? રવાર્યાં નામ ધાર્યાં શ્રદ્ધેમા ધમાયા મળશીછાતીર્થં રાહ્યઃ તત્સવૃન્ધિનમ્ મદાવાજ્ઞાળપિટ ‘વિશન્તી’ પ્રયજીન્તી । રવાયામ દિ વેંન્તમ્ ? ધામ' સર્દશા૰ વધતું' વિશ્વતમ્, દાદ્શાળિયેય મજિતાવિતિ માત્ર । પુનઃ વિજીવંતી ? ‘સવા' નિયં ‘સ્વયમ્’ બામના ‘મજ્ઞરું' વાળું ‘તત્ત્વતી’ વધતી । મજ્ઞ ં જોદશમ્ ? સજાવંત્—સમ્પૂર્ણાંશુક્ષ્મવત્ તારું નોનૢ ઇક્ષ્મીબવું વા, ચા પૂર્ખ∞ાવોનમેવમજ્ઞ તથા માવર્ત્યા 10વર્શનમપીતિ માવઃ 1 વિભૂતા ? ધ્રુજારે−વાનવીનાક્ષરેળ વારમ્-અત્યુદ્વાર યત્ સારસ્વતધ્યાનસારસ્વતમત્રણિધાને તેન દા-માવનાવિશેષેળ સાક્ષાત્કતા । પુનઃ વિ ૧ એંત્રા' જેનાપિ પ્રતિપન્થિનો વારચિનુમાન્યા ? । પુનઃ ‰િ૦ ? બરીમાં સમૂહ બારૂં તસ્ય હૈં બ્રાનિસઙ્ગામઃ તસ્ય ચો તાપસ્તમપન્તિ—અપનયતિ ચા સા તથા । પુનઃ ॰િ ? અને જામા-શ્રુતાતિશાંવરોષણા ચેષાં વાળધરાવીનાં તૈઃ કાસ્થિતા-બદ્ગીતા, 113 15 20 25 “મતુલનિયવહા અમાઢયોવિંદ્રસંાિઁ | સુઅનેવયા મારૂં મમ મતિમિરું પગાલે ॥” ત્યાવિના ગળધરેયિ મવત્યાઃ કળિધારાત, જીતશ્રામાખ્યાશ્યાવ્યાચૈતન્ય I[ 8 ] ાંત શ્રીવદ્ધમાનસ્તુતિવિવરણં સમાપ્તમ્ ॥ ૨૪ ဘား બચ મૂજબરા [ શાહૂઁદ્ધવિઝીષ્ઠિતમ્ ] ww we યસ્યાઽસન્ યુરવોગ્ન નીવિજ્ઞયમાજ્ઞા પ્રથારીયા, આનન્તે સરયા નાિિવનયપ્રાજ્ઞાસ્ત્ર વિદ્યાપ્રવા કેળાં ચન્ય ૬ સદ્મ પદ્મવિજ્ઞયો નાતઃ સુધીઃ સોવર, ોગ્ય ન્યાવિશારવા ચા તનુતે વિજ્ઞરસ્તુતીરદંતામ્ ? । www [દ્ધાર્યાં ] ધ્રુત્વા સ્તુતિન્નનમિમાં યાપ ગુમાશયાન્મયા ઊરામ્ | તેન મમ લૅન્મવીને રા-દ્વેષી વિજ઼ીયેતામ્ ॥ ૨॥ મૂળાયાત્રનું–૨૧૦ ો. ૧ ‘રહસ્યામ' નનિષદ્ભૂત મન્ત્રતત્ર વિશન્તી' પ્રયઇન્તી, રહૃાામ વિ એંન્તમ્? ધર્મ' સદાપાર્ટ ‘વધત’ નિશ્રૃતમ્, મન્ત્રશાસ્ત્રસ્ય વિદ્ઘાન્તાત્મત્સ્યેન ામતિત્વાવિતિ માવી ॥ ૨ બહલ્યા' મનુપસનીયા અમોધવોનત્વાત્ । પુન શિ॰ ? અરીખા શૈ ॥ Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 પ્રશસ્તિઃ જળ વિવરણપ્રશuિ [ ધાર્યા] છવા વિવરણમેનિનસ્તુતીનાં યાનિત પુષડૂા. તેન મમ બન્મવીને, રાગદ્વેષ વિહીવેતામ્ ! ? [શાવિઝીરિત મન્ય શ્રી વક્ષિતિપતિપ્રોપશોબ્યુમિ, વાળા રથને જ તય વિષુધા વસ્થામવન કોટિ કમ્પત્યપથિતું કુદર્શનમૃત બોદ્દા મળીર્તિલિં, સન્મોથાં પુરુષોત્તમસ્ય નરમ વંતિપુખ્યાત્મના છે ૨ ન્મવૃત્તીતવિનિતાનસભા શ્રેયાંસદા નામ પદ્મહતુથી . દુર્બાસમતાત્રનહારિર્તિમંત મામ, ન શ્રીમત્તપમ હનમસૂત્ શ્રીહરિરીશ્વર ૨ // તપદમથતા મૃત્વનસ્કિનમોટ્ટાને માસ્વાર, સૂરિશ્રીવિઝયાનિકુજુર્વગ્નાન ૨ાના,તા . જોકે વાનરમાત્માને વિકસિતાં મર્યાર્થિનીતિ દૂર્વાગ્રાસપ૨ પ નિયમિટ યો માં વધુ દુર્ઘ યારા. ૪ તત્પદ મુતાવતાગટધર રિયો ચોતે, સૂરિ રીનિયરિવેવસુર્માદ્દામ્પટીાથમા યસ્યા ક્વાન્ડયન્જતેગપિ હવે 'વિત્ર તીક્યતે, નામૂ યજ્ઞકતા જ પવિતા યવ ક્ષમા વર્તત જ ! તપદપ્રભુતૈલાર્મળમુખા ગ્રામમિરાજાતિ, સૂરિ રીવિઝયાટ્રિલૂિગુર્નાગર્તિ ધામાપિર માતો યમુના વિઘોચ્ચ ન મિતાં વાત સર્વત્તા, શુ યા શોમરે કસ્ટમરે ૨યામાં ત્રિપાંખપ ર ા ૨ . 25 તથ્ય - છે હવછતરે તેષાં પરપાવ્યોપત્તશુષાર્ ા વીનામનુમાવેન નવીનાં રવનાં વ્યધામ્ | ૭ | ૧ ક્ષિતિધરસ્ત જી ૨ તરિયøતમા ”િ વી|| ૨ નિત્ર વિતાવત્ર શી ૪ કામાગ્નિ બિયહૂતિ. સહુધ્ધવામાચિતા , વીવે છે Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४८ પેન્દ્રસ્તુતિવાર્વિશતિમાં तथा हि હોવાથી તેનુનનુ મુળે નિહાં જ વિવાથી, વિકીર્તિ હર્તિમયી મતિતિથી યેષાં થા વિન્મથી ! મૂતિમયમયી સ્થિતિનેયમયી શોમામયી સત્તતિ, શ્રીવલ્યાણવિરામ નવિનચાહે વાવદ્રા વધુ છે. ૮ !! વ્યાજ રૂપી નિયત વ્યાછોરા શુક્યા મથા ૌ સ્પીત નવનીતકુઠ્ઠામહો ! શીતાંશુન્ને શરણે તે સારવતસારસદૃદ્દીડાને વદ્દીવરા, શ્રીવામા વિનવાધિાનવૃધા મેનુ પ્રભુત્વ ધરમ / ૧ / તન્નામ્યાંસનવાઝુર વિધિ શુત્પત્તિસમ્પબ્રુવા, જાવ્યાડoઠ્ઠતિપુષિત પરિપતીન્દિીક્ષિતુમિકા જેવાં દ્રા માં નન્દ્રનેત્ર ૦િ (તા?) પદ્મ વેરા રીઝયક્તિ ગીતવિજ્ઞયા વાન્ડાંનુવાદ છે ? મામધ્યાપતું સવાસનસમણાલીનાશીમૈહાસન્નાશીડિતો દુર્વાપરત્રાલી થવીય શ્રમ સીવિત્રદ્િક્રયા દ્વાલીતમાકુનો, નોટ્ટાસી સુવિ તાન્ નવા વિંનયમાનુપાસીત ? ? !! તદ્દત્તનપેરાન્ટસન્માવીનપુરથીવાવMવિતાન્યારવનાશેચ્છમુછતાં વ્યુત્વ વિદુવા ખુદ વિવાં જો સ્તુતીનામ પાવાવુનસેવન યતિનાં સાહિત્યસધો સુધr ૨૨ સૂર્યાવન્દ્રમસિૌ યાવદુતે મારા તાવન્નવંત્વયં પ્રો વાંચમાનો વિક્ષઃ | શરૂ તેમાથં સ્વોપારિવાળયુવા પેન્દ્રસ્તુતિવૈરાતા ! ૧ વી. ચા વરીષ્ઠો સ્થાને નિજોતા દ્વરામ બ્રોકો વસે તાદિ મુહમિર્મમાત્યપદ્ધતાપાત્રે નિધોr (? નિવદ્ધાર), સંવેધા (વા) ધિમાધવો મેઘાલુ વેધાયિતમ્T જે ધાવતિ હિતાય તે નિધને ગેધા વિશુદ્ધા નમૂન, મેધામૃનુતની નીતિવિનયાત્રા છે વેતર ? | ૨૦ || ૨ °મદા શ્યાલી િરૂ માલીનાગવિન્દ્ર જી ૪ પ્રજ્ઞા વશી ૫ ફતિ શ્રીવતુર્વરાતિનિન 20 સ્તુતિવિવરણ સમાdખૂબ જ Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અજ્ઞાતાહેન્દ્રાવિન્યૂરિકા શ્રીત્રણમનિને પુતિઃ છો ? પેન્દ્ર-રાવતાં રાખ્યા બરામિનાં ખ્યા . શીતમદોડયા પીતો માનુલ્યો--જ્ઞાનમતિરાડો વ યસ્ય, વીતે મહોત્તિવાળ વા ય રસ સત્તનો ચોરી સોરી ફતા-બા મહોરો જો યેન હતોરસ્તાધિકારનોર્થપરત્વે તેના નિતઃ વવાતામાનીતા, રાધિકા – મનિસન્યથારિખઃ શત્રવર્ત નિત રૂતિ વા, રાજાધિરેવ ારા ટુ વહેતુત્વાન્ તયાનિત કૃતિ વા ધર” પ્રત્યહં બદ્ધમાનત્વા અધિ સુર્ય થાણ્ય તિ વા છે ? 10 જ ૨ હડૂત –“તીર્થે સર. શાતા–શિવસુતુતયા ઋધિતો સા–રાન્તાક્યો રેષાં તે . મસાતેના રિતબ્લિતં મળે , તે જ તે શાન્તાક્ઝ, યસ્ય–દુધ મન્તો મ્યસ્ત ફતિ સમાસ | સતામ–ત્તમાનાં શાશાયા-છાયાઃ પદ્ધ થાને પુષ્યન્ત-પુષ્ટતાનેન હ૦વત્ ર્વતુ મહુતી પદ્ધિતા મ–ાન્તિસ્તા “જાન્તો નોહર ! શોપ–ડપાર્મ વતીતિ શાપમ્ ૨ | 15 નૈનેન્દ્ર દ્વાન–શ્રદ્ધાદ્વૈતાનિ માનાનિ ચેષ તેષાં હિતમ્ માનાનિ–પ્રમાણાનિ श्लोकः ४ યા નાડ્યું પુષ્ય પવિત્રી પ્રમાવિમાન્તિપરાની ચોર્યાખ્યાં વ, બક્ર માવિત્રી ચોસ્તી પ્રભાવિત્ર, તતઃ પુૌ જ તૌ પ્રમાસિમ વેતિ | સમાસઃ છે ! 20 શ્રી નિતનિતુતિઃ છો ? પુનિતતિ –ામેન નિતૌ માનવ જન્વર્યાદફ્તાર ચેન તમ્ | મેન–નવોતિબ્લવમેન નક્ષત્રાન વન્દિતા–સુરા | ‘બાપ” સાક્ષાર છે “બન્મવન !” માયાવિન્ ! | , દિશમ્ ? કવિતાપ – 25 હિતાબ્દિતા સાપ વેન છે ? છો ૨ નિયત –મતમોદર !” તત્કૃષ્ટ જ્ઞાનëર! “મા” ત્યા ! શનિવાન નિવસતિ વાન વવત ૨ | Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રતિવર્વિસતિ ઋોજ રૂ નયાહન – વતં–કામાયિ માનાં–વેન્દ્ર ચેષાં તે ધુર્ત-પિતમાચૅરિસમૂહો યેન તત્ “નિરસ્તાનિ' શાન્તાનાવાપાતસદ્દામમ્ | ‘મુવા શુર્પણ “યતમાના સંયમોને વધછત્તો સાધવાતચસ્તાન તારયતીતિ રૂ I ડોઝ 8 પવિમવિ. – ત્સર્વેઃ લધિકા, “રમ્’ ૩યર્થમ્ ! “પ”િ વર્ઝા “મહાધિre a “અપિ” સમુયે, “ધતી–વિઝતી . મહા વાચતીતિ “માધિ કૃતિ / હિતમવિશેષતા વાલ્યાને પવિવિધતી” શત્રુનનાદ્ વઝમનાં છાવયન્તીતિ વ્યાઘેચમ્ | ૪ | 10 શ્રી સમ્માનિતુતિઃ સન્મવયં ર્વિનું ? “માવિનિ' કુમળાનવાતિ પુરુષે સુર્વ વડતા હૈ “મવા!” માવોનિષ્કાવાવ તસ્ય વાર–સમૂહસ્તદ્વારળ ' “વિશ્વ, વિશ્વ સર્વ નાતુ | દે “માવિનિમ!” ક્ષીણમોહતયા મવિશ્વપટ! “વ” રહ્યા છે “શરવારવ – ગરવાળા મારવો ક્ષત્િ “મૂશે નહિ” ત્યવિસ્તુતે 16 “શરણ બસડ્રામ ! | ૨I થદ્ધર્મ –ન્તતમ્ નિરન્તરમ્ “કવિતાવિત પૂર્વે પશ્ચાવાબાતનિધનઃા “બવિત’ વો – વાર્ષિવાનવાઝવાન વાનરૌદ્ધ ને થય –સુર્વ રાતીતિ વર , હવા શ્વાસ જ ફતિ વા | સુવિનિર્મા સન્તતા-શછિન્નધારા મુદિતાં–પસુવતુર્ચિચાસ / ર તા વારા–બ્રિય વો-બ્દસ્થ 20 થયાસાવવાઃ | ૨ // છો ? - નૈની -યા” હેતુભૂતયા “સન્તઃ કત્તમાં હિં “શમિતાં કપરાન્તનાં “ર ફતા” ને પ્રાણાઃ | નૈની, શીદ વીદશી? “મિતા' મિત્તે –સ્વ ના વર્ષો સુચ્ચા નોહર ! વહાર્થસૂત્રત્યે શાસ્ત્રય સારવાતા સમવતરન્તઃ–પૃથવત્વશાય સૂત્રે સમાપતન્તો નયા યસ્યાં સાં સમ, તથા 25 શમિતા-પરામ નીતા અમિતાડડમિતા-વહુ પિતા સ્મિનું તાદશ યદું અક્ષર પોસ્તય ક્યાતમિજાવે છે રૂ . ઋોજ ૪ હતુ–કાત –ાનસમૂન મહિતા–પૂનિત ! “હિતા” મનુબ્રા “હિનિશ્ચિતમ્ ! તાઃપક્વઝા મામા–સિદ્ધાન્તસ્તં વવાતીત તારા | ‘તા” sઘટાડામતિ = પદય વા. હિતેષ- 30રિષ શાહિતી હિતારા મૌ–બિયન્સેફાલ્ફારામા થયાં ના છે Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીસુમતિનિનtતુતિઃ શ્રી મિનન્દનનિનયુતિઃ છો ? ત્વમમિ નિરાકતં–નિરસ્ત સમાનનાનાં–પોશાન સાધ્વ રૂદ્ધ હોમિયં ચેન “હારિમિટ મનોરૈદા કૃત સમાનં–બીતિર્યંન સાધૂન સહસ્તે ફતિ સાધ્વનહીં, તે જ તેડર તૈઃ | | 5 श्लोकः २ | માવતાં –બબા શીધ્રમ્ “મવતો : “તનુતા સુતામ્ ? “” રાખ્યું “હર સમૂહ સુમવત વત્યાગવતમ્ | ‘તનત’ છરાતામ્ ! પરા-પ્રદા મુદ્દો-હૃર્ધાન નરોતીતિ પરભુત્વઃ | ૨ છો ત્રિવિવ– સુરતમૂહ-વાળો અત્ર તત્ ! “ચ થતી ! “ધતાં પૂનતામ્ “મમ્' 10 ફરું પડ્યું હતું. સુઝુશમનો રસ–શાન્તાલ્યો યત્ર તત્ ! હમ તવચમ્ anતો નિનાનામ્ | મત સિદ્ધાન્તમ્ II 3 II છોક ધૃતસ%ાખ૦-તેના'-પ્રતાપેન “ર રહિતા” જ વિયુer -શોમમ્ શયનું માધું વસ્યાઃ તા . વ્યા–જાત્યા નિતા–શમિતા . “પર” રાત્રુમિ અનિતા . નરેન્યો હિતા નહિતા . સહુ દયા 16 વર્તત ફતિ સયા ! “ત્રિ” મનોહરી જ - શ્રીસુમતિનિનાવતિ | નમો-નમ’ પ્રગમ નવમ-નમસ્તુ લવમ-મરણેન સહિતની સુમતિ-20 રોમનમતિ તા સત્યુ મોડલવ-નિર્મ, સંસ્થાસાવધેતિ વા તમ્ / દેવદાર ! મુવાદબ વનિતા છતઃ શાનિતાપદય-અમરતાપવાથી પચ વિવો ચેન તમા “વિમર્વ સંસારરહિતમ્ દેન " | નવાયાનો ચસ્માત્ તમ્ “કાન્ત’ મનોજ્ઞમ્ ૨ છો ૨ મવમવ–મવમવં સાવં મર્જ થતીતિ મવમવમવા | ‘મયાત્રી નિળિઃ | વઢીયાનું 26 વયોવયા-હળોયો ચસ્વ સા ] “અમાયામ” માયા (મા-) રોમા [સન્તિ યસ્યા સા ] વાત કરી. “મિત” અમાનમ્ ! “ફતરામા” પ્રારામ ! “શ” સુવમ્ ! માવિષ્ટ શાશi રિક્ટવીનં– ધધર્મહેતુવૈયા | ‘અવિના” નિન્મા છે ૨ | Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५२ જો હુમમ્—‘મમ્’ ન્દ્રિયનયકમ્ । સુવામ' દુìમમ્ । સુત્રો ( સુકું) મા ચત્ર તત્ સુરમ્ । મમ્। ‘સવા' નિયમ્ । સૉમ્~~ત્તમાનાં બાનવુંનમ્ । હૈ વિદ્યાવિદ્ જળાશાસ્ત્રજ્ઞ । રેં સત્કૃષ્ટમ્ । ગર’નિશત્રુમ્ । હૈ અસ્મર !” નિર્મન ! | મ ્ । ત્યું વિં ? 5 ‘મહામ કષ્ટ મ—તેનો ચાસૌ । ધીરા બનાછા ધી:–મતિર્યંન્યાસૌ । સમય' ધૃસમ્ ‘સમય’ સિદ્ધાન્તમ્ II મૈં ॥ 1 15 જો ૪ વ્હાલી વ્હાણીનાન્ની તેની બસસમાવસ્ય—વૌનૈન્યસ્ય માત્રાય—બનચનાય ‘વ્હાલી' સુવાણી: ‘તનુતાત્' તાત્ । નયનયો: હોષનયોઃ સુલ–શર્મચિની । અમુલ દુ:ä ાંતે લખ્તયતીતિ 10સુલવા | મિિમત્ત્તનિમિઃ મહિતા—પૂનિતા નાસૌ નુતા-સ્તુત ૬, મહિમિર્ચે 'મહિતાતેનુંતિ વા, મહિમહિતામ્યાં સુતા સ્તુતેતિ વા। તત્રાસઃ વિત—અખિત અમાન પ્રમાણમાઃ— અજ્ઞા પૂના વા તંત્ર વિ—ામિાજક્તા ! જન્મ્યા પાનોજ્ઞા । બચવા તાપ્રાપ્ત વિતાઅદ્ધિતાં અમાના મા ટ્વીચૈયા, ‘જ્ગ્યા’ માસા ‘નૅ ભવ્યા’ નામનોજ્ઞા ત્યાધૂધ્ધમ્ ॥ ૪ ॥ ६ શ્રીપાત્રોનનúતિઃ પેન્દ્રસ્તુતિ નતુવિંશતિજ્ઞા 25 જો પદ્મપ્રમેશ સન્ વિશ્વાસો ચેન્નુ દર્શાના માનાનિ ચેષાં તેવુ વાપરઙા તત્પર | ‘વિતસ્ય’ ધ્યાનાશ્રય વિશ્વે જ્ઞાતિ અસમાન ! (: 1 ? )–સદશ ! (: ?) હૈ સચ !” સળ ! સદ્ભાગ્યેતિ વા । હૈ ‘બર્ડ” નાસ્તિ પરઃ-શત્રુશ્ર્ચય, જ્ઞાતિ પર:---ઘો ચસ્માવિતિ વા । ‘માવિ’ સવિતા ॥ ? ॥ 20ોઃ ૨ મૂર્તિ શમસપુખ્યાનિ વૃધતી ‘બાપન' નિર્વશ્વનીયા ક્ષમાપુ' પર્ષતુ ડાન' વજ્રાને । ‘ના' નવીનન્હેં ! ‘પુખ્યા' પવિત્ર । ૢ નિજાવન !” દહર્મવન્ધનરહિત ।। સદ્ મા વર્તત દાંત સમા । સુરાનાનાં દેવેન્દ્રામાં નવ્યા. સાન્યા ॥ ૨ ॥ જો વિખુઃ પ′૦મૈઃ— મહાવ્રત પરિવતૈ’લાશ્રિતૈઃ । પર્વ ॰િ ? તયા— ્યા સહિત સત્તમ્, અતિચિત સર્વ સતતમમ્, ચઢ્ઢા તતયા વિસ્તૃતયા માયા સશ્ચિત સતતમમ્। વતુામ્ પિતા અર્થા: પુરુષાર્થો વસ્યાં સા। બાપંચમ' ચાંતમિ ! રોષિત દ્ધિતઃ લો વ્યાખ્યાને ચીં; સા । 'સતતં' નિરન્તરમ્ । ‘અશ્ર્વનું પૂનતુ ॥ રૈ ॥ Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५३ શ્રીવન્દ્રબત્તિનતુતિઃ છોકરક સહાધ્યમત્ર–પાતા પાતરહિતા મુ’ દળ છે “રસમસ્ય” પ્રણાલય દ્વાર સમય પ્રશસિદ્ધાન્તસ્ય ! હું નિરન્તયાયે !” અન્તરાયરહિતે 1 | ‘પાતાં નક્ષતામ્ ! નિત્તર–અન્તરરહિત યા હાસો યસ્યાંસાતત્યાર બામબત્રમ્ | 8 || श्रीसुपार्थजिनस्तुतिः વા ? ચાવ –નિરસ્તા-ન્મવાતા લતાડવના–વિદિતપૃથ્વીરક્ષળ મવડ–ગદ્દારો ના જુ વ સુરાલ્ફ | બધા ધૃતવાના થશો ” જાન્તશ્રી! | ‘અવતાર ના | વનમહુર ! બળમાનવ ' વાધાદન ' પીવાદા ' “ચા” ઋો માન તા–વસ્તાં, માવોમિતિ વ શા10 श्लोकः २ નતિ-બહુ વહુતિ | ફતા –ાતા મા–અજ્ઞાઃ પતંનિધુવન પખ્યાનં–માતરદ્રદય જાન્તા-વનિત જ એમ્યસ્ત ! “સ” નિયમ દ્વારા વિશા “દુરિત પૉપમા મરતા–મયોપતાપરહિત થત્ ધ્યાન શુક્રાર્ય તેન કાન્તાદ નોજ્ઞા સતાં મારા જેવુ તે સારા છે ૨ .. 15 | મુનિતતિ હતમુઘતું તમા–પાપં યેન તમ્ ! “હિતવા અપ્રિયવન્ડનÁ ! “ત્રાણા મચહિતા “માધિ માનતી થાત્ ા “માનતિ’ મુહિતા ! “ર અત્યર્થમ્ ા “બસહિતવાત્રા” નિરુપમધિયવાન “સાધિમાન વાતામ્ ! “વિતા” વણ્ડિતરાવુસમૂહમ રૂ ધવત – મુકિત શાન્વિતમ્ “મઢિતાપાય” અપ્રાણાન્તરાયા મહામાનવી જેવી એ “કવિત 20 ઉચિત ! “હિતા” સટ્ટામો પતાવરહિતા “મામાનમાં” મદ્દાડફ્રારપરાકામ્ ા ક . શ્રીવન્દ્રમમતિનાપુતિઃ શ્નો ? Tબ્ધ –“નન્તવ્ય > નમય !! “પાપ” નિષ્પાપ પુરુષમ્ ! નાતિ વમય તિર્યસ્ય તસ્વામગ્રગણ્T25 છે “સન !” દે નત્તમ ! નમોડસ્તુ છે “માસમાય ” હાસ્યપદરહિત || ધવત શમય અનન્તઃઅમિત વ્યાપો-ચાલો ચેન છે “મામ મહિત ' મદને પેશ્વર્યશાસ્ત્રને “સત્રમોહ !” તમો ' “મા” નિરુપમા છે ? Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪ પેન્દ્રસ્તુતિવવિંશતિ શ ૨ શ્રેયો–બુમા મૌક્તિાિ સમ– નહફ્રાર: મહિલા-પૂનિતા . “ યુષ્માન્ ! જામહીના' હિતા ! “મુti’ રહિતા . “મા” મનોહરળિઃ | બસમાનાં-નિરુપમદ્રમાનાં હિતા-પ્યા છે રોધિવાનાં તીર્થગ્રુતામ્ “અહીના” પછી, નાસ્તિ હીનં-ન્યૂ યહ્યા ફતિ વા ૨ રદ્ધા-નૂાનાં-મૂનિ મા ળિઃ તયા વીના–પુરા રામવી વિજેતે ચચાસ તેના સન્નતાયાઃ ક્ષયપાન હેતુના હૃદ્યો-મનોહઃ ‘અાપી” માછાપવાન ! “ વન્ ! શમવ પગમાયિનમ્ ! “વિતા ક્ષતા . “સન્નતા સતિમાના “પાચદ વિહાર | 10 માં તવં–પ્રાણાયામ-કાળમઃ | સુવિ’ શોહિતે“મતિ' ધિચમ્ “તપા' તાપમાંહિતા ! બાપડન્તો અત્યાર સા. “મવાના નિર્વસ્ત્રાનાં ‘બત્તબાના” બત્તવા જા રે મમ સુવિમતીનાં–નિર્મચવુદ્ધીનાં મતા–અમદા પાપા હવ વત્તાત્રા – રૂમાલ્તલામ્ | ક | શ્રીવિધિનિનપ્રતિઃ 1ો ? યયાતનોત–સુગમ સુનિતા “ઝવતારે” નન્જનિ . “શુવિમા ' નિર્મસ્ટ છે ધમાલતારે' અનુમાવોન્ગ | ‘અશુ’િ શોવરહિતે “મન્દરા” ની છે ? છો ૨ અમૃત –નિતા” છતવિપતુ! “ઃ પતંખ્યઃ નમોડસ્તુ દેસાનાં-હાસ્યમોહનહિંતા20 નામ્ “ફના' ' લામિન ' વનિતાપ નન્મતાપલબ્ધઃ | દહેન-ફ્રાયેન બનનિતા – મતવિપતિસ્ય ફતિ વ - ૨ श्लोकः३ વાળી માહો જોક્સ: . ત્રિકોજી અવક્રિ રારિ “જનીતિ’ હૃતિરહિત બાર મનોજ્ઞમ્ ા “બ્રહો છે ત્યા “રયાવદ્રિકૃપાછુમિ “નીતિધારિ” અન્યાયત | ૩ | 25 વાર હસ્તક છે હા વિંગ ? તુમ કામશ્રીર્થાત ! “ સુર્વ વન ! બાવત્યાર પરવત્યાઃ | 8 | Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીએચસનિનસ્તુતિઃ શ્રીશીતઋનિન+નુતિઃ ઋો ? નયતિ–લસુમતિ ધનવતિ વતીયવિરક્ષિતર્મ, “મતી મતવાન “વહુ ધનમિતિ વા | તરણા ?િ “ફતરબાય” વાત હૂમાય ! મને મહોર ફેતિ વ્યસ્તકમ્ | ૨ | ઋોજ ૨ વિતર૦-‘તમોહાણે પાપ ! રે ધતિમોહળે ” ઉદ્ધટિતાજ્ઞાનસøામે ' / ૨ / श्लोकः ३ - માવતો –હ્માપ ઘરમાં વિપવમ્ “નન્નતિ ડયમ્ . “નનયતા પુર્વતઃ “માર’ મેન-ન્દ્રિયાન માત–નિર્મયાત્ રૂ . 10 સ્તવન દેવનું “ઋવિમાનવિાસિતા સ્વચ્છવિમાનવિનોવિતા એ છે ‘પદમચ્છવિ ! હૃતિ ' માનવિ ' | ર ાલિતા, દયોર્નનો પ્રતાર્થમજત્વાકું ગણાતિતા એ છે કે 15 થી શ્રેયાંસનિનાપતિઃ છો ? નિનવર ! –ત્રતાવુના દંત કથનું મવવા સંસારવાવાનો ચેન ! “નત કહીમૂના તાપાતફ્રેમ્યાં–પરિતાપામ્યાં મુp || મહાન–કલ્સવાનામ્ અામ –બામન ' તુ થર્ મવવનં– ત્વદ્રાક્ષમાં તતઃ | "હન્ત’ મઢામળે “ચાપત અતિપતિ ! “ સુવ ! કા–મિહિતા 20 મદ્દામ – મહાસિદ્ધાન્તો ચેન છે ? નિનામઢ –અર્વ સંસામ્ “ મન” મયમ્ . “ જાન્યા“તેં મનોજ્ઞમ્ | માં હિં? – અમિત શામળિd મોહં તિ–વવાતીતિ તમ્ ! લાવીનામુશષ્ટથાના નામનુજ્wતામવો અનુરપાપધ્યાત્તિનોત્યો ચો મસ્ત રતિ–વિશ્વતિ વતમ્ “હા”25 માં યહસ્યાન્તો સ્માત્ તમ્ ા “મહામિ પૂનયામિ. “તમોર બજ્ઞાનદરમ્ ૨ | શરૂ જામ “ધનવરતં નિરન્તરમ્ ! “મોમાવસ્યાં નિમ્મદશામાશ્રયના સમય વિસ્મૃતઃ મિત સર્વતઃ યશો હાની નું નવરતમા–નિવનિધુવનવયમાન જર્મ ચસ્માત ! મનઃ ?િ માવસ્ય-પુષ્યાનય –વર્ડ તસ્વાશ્રયમ્ ન શોમિત ! રે ! Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ક ન્દ્રિસ્તુતિગતુર્વિશતિ ઋો ક સુઝત - “મપવિજઇમા’ શપ-રાત વિશ–વષ્ય વાર્મ વસ્યા, શં તુ તિતિ બર, ઉજવાતો વિક્તા શોધ બ્દો વસ્યા, સા ફટ્યમેવ પા પા વિવિ હવને લાગે નેચ્છા થયા તા, મવદ્યાહુતયા ઘસ્યાના વા થયા. સા. “ઘુયા” ન્હા ધનાધનરાનિતા મેધવછોfમતા ધખારનિ રે વસ્યાઃ સા ‘ા ” નિ ચ વહુપાપન –ાપિકમનુષ્યનિતા ઠા શ્રીવાસુપૂર્વાનિનયુતિઃ છો ? પોસ્ટોસેટ-સતી–ોમના ધીર્યસ્ય છો મૂિતમ્ ? નાસ્તિ તારા ચય તમ્ | વિદા 10 પવિત્રા વિપવિત્રા, તાન ને સહન્તિ (તે) તે તસદાર, તે જ તે કરચ તેવા પ્રમ—છાન્તિા, તતો નાસ્તિ ના યસ્ય તસ્વામગ્રણમ્ ! “વ” રક્ષા છે “સદ્ધર” સતાં મળે ધીર ' ત્વમ, સંસ્થાનો ધીરક્ષેતિ વા વં ?િ “પિતા” ક્ષિતા | શમે ટ્યિાત રામ િ છે “પવિત્રાસ અપતિમય ' હારી વાનો મારો ચર્ચ, અથવા દે રામવિર ! અમે હવે રાતીતિ રામવિ છે પવિત્રાસહારપ્રમેવ !” વસ્ત્રમયદહનુમાવ! I ? 15ઋોજ ૨ હોવાનાં –દ્યા’ મનોજ્ઞા . “રાની શ્રેણિક “ધને” વિપિને . “શત્ર’ ફ ા “મવતુ’ શસ્તુ છે જે તો થયોઃ સ ા સ્ત્રોનાં બચન ધનાવીનું પૂરયન્તી ‘તા તાપરહિતા “તમોહા” અજ્ઞાનર! “નીવનેત્રા” વમનયના મયં તુવતીતિ મનુદ્રામરતાર્થ વળેન માનાઁ ! “પાતમોહા” પાતમોહાચાં હિતા | ૨ | 20ો ૨ spકત્વ –ાતા–કરાતા લાવશે ચર્ચા, રાતે–ત્યાગે વા મા થયો છે “રાસ્ત !” બરાત ! “અહુર !” નિર્મચ' ઉતિ પદય વા અતિ–અત્યન્ત ક્ષતઃ શુ–શવ ચેન તસ્મિન્ ! સનરોમનોનેહાન્તા યાદવો યત્રા સુબ્રત મૂિત “સિદ્ધાન્તરા” સિદ્ધવિરહ મા–અપરાધો ચતસ્તત્વ / સુહુ શોમના શાશા યત્ર તસ્વામગ્રણમ્ “તત્ત’ મસ્તી કરાતીન–રિખ ક્ષતં યસ્યા હતાદાં 26યત સુવિ પાયં તસ્ય સને છે રૂ // છોક - વાવિવ-શફ્રાય અન્તો યત્ર ફેરિ’ વિતર . વારે વિમ્ ? નવ્યાનિ ફુરિતાનિ–રિતાનિ રાનિ ચેલૈાદર કુરા યત્ર વરતુતઃ તાદાં જુરારું થયા ફતિ સન્ડ્રોધનમેવ વા | પ્રસાવું વિમ્ ૦ ૧ અપૂર્ણા માશા ચસ્માત છે “#ાજો !” મનોશે 'દિના–બાળિનાં નન્હે |_tતુત્ય | શીળાં–વૈરિબા 30તાં, છક્ષણયા વિનવતત્ર કુરા –વક્ષે ' સુ-શોમના યૂઃ તુમ્રતયા || 8 || Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીવિમનિસ્તુતિ શ્રીવિમાનનારૂતિઃ ઋો ? નમો ઇતરબો ! – વિમઠ છે “હતાળાતે ” હરણ-હતસક્કામાં કાતિ–પત્તરાયો. ચર્ચા, હતાશપનીના વા વળાયતિથૈન દે “માનિત !” સેવિત ? ધરઃ વિભૂર્તઃ ? “વિ- 5 સુર” વિમા યા ? “પુખરાય ધર્મસ્ટિબ્લથ હે સમવાય સદ્ મમાયાભ્યાં વર્તતે જ ના સમવા દે પુખ્યા. 1) પુખ્ય–પવિત્ર શ્રાશયો થયા છે “સમાનિત ' 7 મિયા નિતા વિમા ન્તિર્યસ્ય . ? “વિમસ્ત્રવિશ્વમાપક્ષો !” માસ્ય નનિતા ક્ષતિઃ માઈક્ષતિ, વિશ્વાસ પાસ મા ક્ષતિ વિશ્વમા ક્ષતિ, મશ્ચમક્ષિતિસ્ત્ર વિશ્વમવિશ્વમાહિતી, વિતે તે યસ્માતા અથવા વિમઈ–નિર્મા વિધા–પૃથ્વી માતુ પારસ્ય ક્ષતિર્યમા ફતિ સન્ડ્રોધનયમ્ “શ્ચિમ ” નિર્મઝ , વિશ્વય–સર્વસ્ય 10 મનસ્યનાચ ક્ષતિર્યાદ્રિતિ વ ા “સમવાય નિહાનેન્દ્રિયનાથે ! “મોહતકળાય” મોદ્દસ્ય તરણું ચસ્માત તબૈ ! “ વિશ્વ ના બા રામન્તાત્ તે સે' નુષ્ય નમોડસ્તુ ક્યાઘૂઘમ છે ? ઋોન ૨ મહાય તરસાઇ–મનેષ-સિદ્ધપુ મળે તિર્યેા હતાદા રે વોધિવા-તીર્થક્રતdવાબુ, “મહો’ ફત્યા, “હયા હળા, “વ:' યુધ્ધાનં “મહાય” મહોત્સવાય મવા તરસા” વેન ! “હિતા' 15 ધ્યા ! દિશાનામ્ ? “મવતુવાં મધું તુવન્તીતિ મવડુતેષામ્ ! “તતા” વિસ્તીખો ! સહ ઇન તિ થવા સા સા નતાદળ વછી “મા” શોભા છો “સમાના” નિમ્પમાન 1 મહતા–શાયતેન સેન–શાન્તાત્રેન વાહિતા-પિતા | ‘નાતિ' હો “ધિવાના અધિ વાન ચયાઃ સી . “મહોય માનવ વસ્યા. “દાન્તતા' વાન્તતા ૧ : સર–નિરોષ હાસમાનૌ મોદકછતિમ યાં સા ! નાસ્તિ મર્ચ- સાઘણે યસ્યાં સાં મિયા |૨ | 20 શિવાગમનન્ત–વૈભવ’ વિમુખ્ય િમત મતમ” શમીષ્ઠ | જૈમવં સમ્પર્વ “ મિયાત્ “ધનન્તરાતિયા વિહૃષ્યિ શિષ્યાવિસન્તતિબાત “સ” સર્વલા “ન્દ્રિત વ્યાપ્ત પુષ્ટમ્ | સમુદા- દાહર્ષે ફતં–પ્રતિમ્ / સતી લાશ થય તં જપતા રાતા “રાવતા શાન્તન ‘મન’ મવિિહતેન કર્થાત્ તીર્થના “કત્રિત ચિતમ્, મત વ “સમુરિત' સામત્યેન 25 કર્થ પ્રાપ્ત “ સંસારે છે “નોવિત પ્રેરિતમ્ શિયાળામા યત્ર તા ! કો ચો રાસ્તન તત –વિતીયનિત-પ્રાર્ધતમ્ રૂ . જ ૪ કમ વિતરતા –હિની શું વિતરતા ! દરમ્ હિર્ત –વાચ્છિત છત્વા બાજી શોહિંત “ઘ” પુનઃ “e” વિસ્તીર્ણમ્, અતિશયિતઃ કમાવી પ્રમાવિત, તસ્ય માવતત્તા તથા મા 30 યત્ર ‘બરમ્ સત્યર્થમ્ ! “જાશું શીધા દિગી જીદશી ? “મા” બer માં વસ્યા સા ? સુમિ– Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિમાં, ચાતા–મોતા, સી વાસ તાહિળી જતાવિવારની જ સુરમિયાતતારોહિબીતિ વા ! અનન્યનિતવર્ષે મર્તરિ દ્વારા થય દશો ચો માર:–મહેનોચિત યોજ્યા ! સુરેખ્યો મીઃ સુરમીત્યા થતતા ! મુળ વાપેને પાનિત કરો યાર સા –સમન્નાત રોચિંતા–દ્ધિતા II જ . શ્રીયનન્તનિનતુતિઃઋો ? તિમોહમનન્ત-કૃતિઃ–પ્રાણો મોવો-હ ચેન , “મનન્ત સાથે અનન્તઃ–પર્યવસાનો રાશાન્તાવ્યસ્તાશયે તિમલોઃ રણમોયો તમનY ‘તરત’ વેરોન . “ મને I ? .. જ ૨ 10 નિનવરા તાપ – જિનવરી તીર્થgr: I tત તાપ યસ્યાં ગત વોન્દ્રિતા–મનમાના તાપૂ. શનિઃ સદ્ગામો નવાબુરાવા તતાપદ્—વિસ્તીપત્ તામિડ મોતિામમિમતા | ૨ | સુરતમાનમુરાં માનસંદર્ય થય હતાદશ રો-નિપુળો ધારિત રહસ્ય ! તે તવ ધનાનિ–નિષિતાનિ તુમસુરાળિ–તેવીમાનાનિ સમાનાનિ પનોતાનિ સંન્તિ–સોમનાને અક્ષરાળ 15 યસ્ય | રૂ . સસિ રક્ષતિ – સતિ' સમાચાર્યું “ક્ષતિ” ભવતિ “માધુવન” વિખ્યમાનતુદ્ધ ફતા | સિ સત્વજ્ઞા નાસ્તિ ક્ષતિર્થસ્થા સા ક્ષતિ, દશી –ાન્તિર્યસ્યા | ‘સુવા” કુશન્ના, નિન માવ« બળતા | 8 | 20 શ્રીધર્મનિનસ્તુતિઃ છો ? શ્રીધર્મ! –શર્મર્મવૃક્ષે વાળો-તી તયા સતી-શોમનાડગ્રતિર્થસ્ય છે ? છો: ૨ 25 રિા ત્રિન દ્વારંવ માન્ય સંસમાન–અનુપમા શે શિયા મસિમાના | શતતા–રાતોડયો યયા સા | ૨ | હ્યો છું - વર્ષ પહાં-“સાતત્તે સમયે એ વિિમતી ભૈ નોરિ-વેરિતમ્ | ૩ // 30 - વઘુ પ્રસાવા -શ-િવસ્ત્રમ્ ! અત્યાનિત મારો ચેતે | 8 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીશુન્યુનિસ્તુતિઃ શ્રીરાન્તિનિયુતિઃ થયામૂટુ–ક્ષો” કહ્યુ : “મમતી મતક્ષેત્રયા “વૈવં વિમુત્વ “કાં મામ્ વૈભવ વિભૂત? સારેખ–વન નિત, બાળ સાનિયંત્ર તય માવતરા સહ તાંડસ્તીતિ વા | રક્ષા નિપુનઃ “અવતર્ય” શમા નિધુવનય છે કે નિશ્ચિતમ્ ! “મવમ” સંસારમયા “તારાનિત શ્રીશમિત ! “તનું સુ . તા-હેતો છે ? | શ્નો ૨ વેષાં –મવતાં વિખૂટ ? પ્રજ્ઞાામોધીકાણિસ્તવ્રતાં પ્રજ્ઞાામવત વેષાં નિયા સતીષ (વિતા)–અજ્ઞાનવર્મમુરાવો નાંત ફત્યર્થ. “ઘરનું અત્યર્થ માવનાના–નિત્યાઘનુબેલામાં 10 બામો-વિસ્તારસ્વતઃ ! “જ્ઞાહાર” ધીરાત્રિના | કવિતાવાળું સવારમ્ભાગાર્ થવના નક્ષ: છો ? મિથ્યાદિ –મવારેગોનિતમ્ “'વે મુ બહુ –શશટૅઃ વારિત' –નિષિદ્ધ'.. મપાપ ” મહુરિત !, વાજા વાગ્યા પવિત” મિમત ! | માના–મહદ્દાઃ માર–ામ – તાન્તતાનું ઘતિ ફતિ . “વ” પૂરળે . “વારે ” મિરામ ! “વિતમાનમારમાં વિતાન-પુષ્ટાન 15 માનાહીન થતીતિ વા ચિત્તે વિમૂઢ ? સાવાદિતા પહે છે રૂ . છોક શત્રુનાં ધન-“પાતા’ નક્ષતાત્ | અનિતાનાં માનવાપુરાનાં હિતકા સુમુવા–સુષણ નિષએળિપુ “વ્યા” મનોદરા . પતર–પતન”, મહાન–વિતરણમ, તમા–અજ્ઞાનમ્ | “નવા નવ્યાસુ હવ્યા મનમિસ્કાળ હિતા યુદ્ધ મુદ્રા યસ્ય સા ! “માનિષ સદ્દામેષ !! જ છે. 20 શ્રી નિન તુતિઃ છો ? સ નીતિ સુરમણીના” સુરરત્નાન વૈમ વિમુત્વે “સનિયાને” સક્તિ નિધાનાનિ યંત્ર, સતિ નિધાને રૂતિ વા. વૈમને વિમવન્વનિધન નાહિત ઇતિય તતિ . “હુરમણીના સુબ્રીગામી 2િ5 નિશ્ચિતમ્ અવે સંસારે સન્નિધાને સમજે છે ? ઋોજ ૨ નથતિ નિનતતિ – મ નફ્રારેડ યતિમિર્મહિતા પૂનિતા . “ અત્યર્થ. ધીળાડમપાર ક્ષીણરોપારા 1 મતિ” માં તે . “મર્દિ હત્સવયુમ્ ! “તાર ક્વન્ડા માતા શાશા ચર્ચ તારા || ૨ | 30 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિ છોરૂ સવા મતિ –પરમ– હૃદય તરળ હેતુ–નિવામા “છાયા' ગોમય “માસમાને રીવ્યમામૈદા પરેષાં મતવ રણમ્ ! છાયા મૂિત અતુષ્કો-વહુન્ન કરાયો–કામો થયાં / મામા ન્હી બસમ-નિરુપમ નૈ, અમે તમનેતિ વા રૂ એક ત્રિતમવનટીકા–“વસિ’ સવજ્ઞા | ‘વિતમારત” નુહામાન્ ! “ધામ” યુદ્ધમ્ ા “” ફક્યામત્રને એ “પ” (અપરાધમ) “વસિ” પવિ. “વિત” મિમતા “મારાદ્ધા” શાસેવિતા ! અપના મૂિત નાસ્તિ મ–ત્સવો યત્ર તવમ ! તાપ નરોતીતિ તાપારમ્ ૪ | શ્રી નિન પુતિઃ છો ? હસ્તે સંતવી–માનમન્તઃ બસુરક્ષાર્થી–ત્યાબાદ વાવંયમાદા પુનય% સદા વો પાયા પતં-નિધુવન વ્યાધિ પાની વ્યથા તાસાં થતુ પાપ તં (તત) વતિ–ઉદયતીતિ તમ્ ! હતઃ શમાનઃ પ્રમાણ મા હફ્રોરો ચેન તત્યાન્નળમ્ યમં મૃત્યું થતિ–વન્ડયતીતિ તમ, યમાન–મદ્દાવ્રતાનિ 15 વવાતીતિ તમિતિ વાદે મતાધિ !” મમતય રતક્ષેત્રય અધિપ! સ્વામિન્ , વિિનનવાત ? ઋોજ ૨ મમમ હજો. શારતવણસ્ય છાપારામન સ્થાધિર ફવ મુદિતા–પર સુવતુષ્ટિક તત્યાઃ પદ્ધસ્થાનમ્ | ઉત્કૃષ્ટા ચા ઢીર્યસ્ય યWાદા ! “અવિરતમ્' બનાવતમ્ | ‘કત્વ' સમૂહમ્ | મીમમવું વિખૂ. 2 વર્ષ રાધિ રખાધી તે મોતીતિ તત્કારમ્ | કવિતા માપદ્ વેસ્માત્ તમ્ ક જિં 20 નવમેન–મિયોન શે વિરતા–નિવૃત્તાન્તલાં મુદ્દે રોતીતિ તમ્ ૨ મમમવો વધે – જમવ” મૂત! “બવત ક્ષતા ધરાર છો. કમિ રામન્તાત્ તરણેન ! નિનપતિમાં વિ૦ ? “ નો “માહિતં કન્યાવિતમ્ | નાં “ફત પ્રાપ્તમ્ ! “હિં નિશ્ચિતમ્ ! મવવે સંસારવવામી તોય 'નર્જનમ ! | ‘બેન સદ્દામેળ | ‘અદિત' અવષ્ઠિતમ્ ! “મિત' 7 વદ્ધન્ ! 25 “હિત પધ્યમ્ રૂ છે. એ ૪ વધા–પ્રમાણુ વીર્થમાનો શો વિનતાતનુમવો દસ્તય પૃષ્ઠમ્ | ધનુરિતા–અનુવM પદ્ વસ્યાઃ “બ” અત્યર્થન્ ! માતા મારવા –ાત્રવવાની વસ્યાઃ –વૈઃ વિનતા–વિરોમાનતા . “તનુમવર્ણ' વન્યમવબન્ન, વસ્પર્મવોત્તરારું વા નુ-હ્યીકૃત્ય દ્રિતાપ–વંદિતા30 સ્વાના મત વ દ્વારા વા—વાળી યહ્યાઃ તા. 9 | Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીમુનિસુવ્રતનિનસ્તુતિઃ શ્રીમણિનિનયુતિઃ ઋો ? મહોય પ્રવિતનું–નાસ્તિ ધનં બધું ચય | નોતિ–પ્રેરિત પૌ–મ મોમાન–અજ્ઞાનાહદ્દાર વેન છે વિતા –અર્વાદ્ધતા પર:–મણા હા–વિવાર યત્ર તાદશ માનસં થાય છે ? A. ઋોવા ૨ મુનીશ્વર (છતાં -વાનું ચા તારલાને-મનિ તૈઃ સદંત ' શેષ સ્પષ્ટમ્ | ૨ | 5 નિનઃ જં–મુવા ના કનેકિમિ પઠન, “ શાન્તાડ્યું “” પ્રાતમાં ‘પરહિં પાતરા થથા સ્થાત તથા નવા જ તત્ સતમ્ ! મારામૈ–કન્યશાભૈઃ મહતમ્ રૂ 10 જ ૪ તનોત–“નાવિધ નિર્મળ ! સહ મ વર્તત કૃતિ સમા ! “વિ પૃથિવ્યા છત–વિહિત ધીરતાપૂર્વ-ધંધાન થયા વિકૃત–વિજારમા ધીર્યસ્યાતાપ વવાતીતિ તાપવા, ન તદ તાપવા છતધરતાવા વાડડપવા (રૂ–૧) કવિતથીરિતિ વ | ૪ | ૨૦ શ્રીમુનિસુવ્રતષિના પુતિઃ છો ? તવ મુનિ –વનં–ાનનો ધનોમેધા હિત-પારમ્ માનિનાં તમા–અજ્ઞાનય પ્રાપજી જા હરપામ્ “મન” નિષ્પા' ! ફતના મોવળ–અજ્ઞાનતજ્ઞા સ્માતુ છે ? વાર ૨ અતિ નત્તિ-બાવ િ–ળિઃ | “તરસાવેન , હિતાનિ' વાચ્છિાનિ | સુશોમનો નવો થયાર સા | મ0િ ડિં. જે સં મનતીતિ સમાજ્ તસ્મિન્ શકિતઃ નપાતઃ રતાશાન્તાવ્યો યય તસ્મિન ! સુવાળ–તેવાળન માનિતા સેવિતયા | ૨ તિમિરધીત –પં–પાપ તવ ન–શૈન્ડ યતિમિર [િ૦ ? સતિ મો માનો મરણં 26 જ વેષાં સૈકા ચો વિમર્તિ ફતિ થી મૃત તમા “બનું સ્ત્રી (ક્ષી?) શ્રી ધના–નિવિદા મામા – મશ્રિ ચત્ર શૈ” સદ્દામૈઃ હિતમ્ મનુયોઃ મૃત–પૂમ છે રૂ શ્લોક વિતરત વાછિત –અચશો હરતીતિ યશોદત ! ફતંાત તમ–પાપં યસ્યામહાન્તઃ ગુમવિનોવા-જાળવિાસ યત્ર તાદશાનિ વિમાનાનિ વિચને ચેલાં તેવા “દ્રિ” દવે | વાચ્છિત 30 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિમ ન્િo? “તત’ વિસ્તીર્ણ આમંશે નહાતીયામા તતૌ વિસ્તીર્ષો માહૌ-સાયુસથૌ ચર્ચા સાં ફત્યેવમેવ રા પ ા “મરિનો મળ્યાં ! “વિવિ' સ્વ . “માનવતા” ફ્રારિબા | ક | २१ શ્રીનમિનિસ્તુતિ bોવા ? યો યાન્તિ કિં–માવનાવયો મદ્દાનન્યા“ના” વંd, “મન કાઝયરહિતમ્, શાન્વિત’ દઈ, “ તન, વિમયાન્તા વાર્યો મુલ્યા, નારાજ઼ નારાજ઼ાતિમ્ ! “શનJસમાનનું અધિતુલ્યમ, વિતષ્ઠિતો મા-અઠ્ઠીરો ચેન ને 10 મોડૂત મિાર્ક-નિનાના તીર્થગ્રુતા, “બા” પ્રયાસ, વાળન-વારિબ મુશિતા-દા શાહી-ળિઃ . . . [વેતનોડવનૃરિપાકો વિશી ] २२ શ્રીનેમિનિનાતિઃ [મસ્યા વગૂવિંના] - 15 २३ श्रीपार्वजिनस्तुतिः [પ્રથમવ્યાવચૂર્તિ] છોબર ૨ - તીર્થ –“મવતુ” અતુલ મતાનિ–નિરસ્તાનિ રિમી-રાવ્યુમીતિથ્ય મારિસ્ટ મીમાં રાષણ કરી20ાહી–અમૃતશ્રેણિરેવ મજૂરં ચયા સા | "મવવિમવવિ” સંસારવિમેવકાક્ષાનો “સમૂહે “બન્દ્રિતવતિય ધૃતરબતયા ‘કાસ' વિઝાક વતિ આ. મામાન–મ્પક્સ ટુરતીતિ મામાનÁ ! વિખૂ૧ ૦dો વિશ્વાસો યત્ર હતાદરાં વિવં–નાત તેને નાતા–બાત બનાણાનિશાદિગદ્દા યસ્યાં સા | વિમા વહિતા વાસી વિમત્રીસમોહા–ાતમમયાજ્ઞાના જ ! ત્રસમો– નિરુપમ કહો ચસ્યા: l/૨ | 25 રૂ રતિક્રી-છોઢોર્થવેનું સર્વનય ”િ વાણી મમ હજુ અત્યર્થે મુહર્ષ વેચાત્ ા છો. વિક્o? માર–પાડુરા અતિશયિત જીર્તિસ્ત્રા : વિખૂબ જ પરમ – અતિશયિતો થર પરેલાં મતસ્ય હાસઃ તતો ચો વિશ્વાસ–વિશ્ર+મતે વિશ્વાયા–નાપાયા . પુનઃ Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર શ્રી મહાવીરનિનતુતિ ?િ વનિતો-વિહિતો નિતનૂમાવો-નમઝગમવો છે તે તારવતા ચ પુનઃ વિ. ? નવિનાયો વિવિસ્તસ્ય ચો ચાલો-વિસ્તરઃ સ જ માન–કમાં જ તામ્યાં અસમાના–નિરુપમાં ! નાતિ મણ સા સમન્ના મન્નાનુયોર થયુગમતુમ છે જુહુ શોમના માતા યુનીતિ તઘુ ! બાઝતેના છઠ્ઠા || 3 || તો હોવાનુત્યા –ો નતિ ! હોપા નુત્યા–સ્તુત્યા | સુરક્ષા જે સુરા તેવાં સમાં જયન્તીનામાવતી પુર્વતી ! રજૂ વિશિષ્ટોટું રિપૂછો વૈરિનાં ન્યૂ વસં “નયન્તી’ પરામવન્તી | નનાનાં મનનેન મવદ્ ગૌવં ચર્ચા:સાં માળ-મેન વામ મનોરા થી તાબરા-લય બનો થયાદ સાં ] “સંત ” પરિચે જ “પ્ત ” સ્તુત કન્વિત હર્થિસ્થા સ તિવિ, નિતસર્વે અતિશયિતા સા કવિતeતમાં “અહિંપર્ય’ ધરણેન્દ્રય “મન્ના” સ્ત્રી પદ્માવતી ફૅરિતાનિ–ક્ષિતાનિ 10 દુરિનાનિ જ હુન્તાહિંતાનિ વચૈતેવા હિતાનાં “વા િળ અદ્ય દુધાત્રે 8 | રક શ્રી મહાવીરનિના પુતિઃ છો ? - તવ નિનવર! તા – “મુકિત " દE' છે “વિમવ” મવદિત ' “સન્નિધાને સમીપે | સહas મોહેન વર્તત કૃતિ સમો , ન તાદ ફતિ સંમોહસ્તસ્ય ! દે સિદ્ધાઃ ૩૪ યય નામ ત્યામબ્રળે છે ક્ષમાં વિમતીર્તિ ક્ષમામૃત સન્નિધાને વિખૂટ લુલ્લિત મા કામ, –વિવાં માર મારવું જ પહજોતિ તસ્મિની ચર્ચા વાના” વાળ્યા હતા. રામાવાન કરતઃ નિધુવન હૃતિ વા, હસન્તાનામાવલ્તત્વેન જાવાય-વારિ રત રૂતિ વા | કવિતવિમવસન્નિધાને” કવિતો વિમવડ–સારઃ સન્તુ–ગોમન નિધાનં ચત્ર સમા હા યસ્ય | સિદ્ધાર્થનામાં ચા ક્ષમામૃત-પાર્થિવતા કુમાર' વિંવિશિષ્ટી તવ? કપાત 20 યા તા થા ત્યવ્યયં પૂરળે . ભાવારતા કાવત્ છે ? / હોશ ૨ નવમવિકાસને ઇવ વિન્ ? “ચા” વાન્યા વિમયા’ સૂર્યવા સમાન તુલ્યા મદે મૂિતે? બહાળ વિક્ષેપેબ માહિતે થાપિતે એ તવ વિ. ? બપ–ાતમ્ રિજ્ઞાત–વૈરિવૃવં ચતતસ્ય | હાસ્યરચનાહ્યા માળ પવિતે-બ્રનુરૂપે . “વર”પ્રધાન | વિમર્શમયરહિત ! | ‘અમ-25 નર્ચ” માનરહિતસ્ય ! સુરી નિં. ૧ ફળ્યોદ્દે હાર થયાદ સા ા માટે વિશ્વ ? “હિતે” . તવ હિ ? પારિના ફર્વ પારિના સ્તર્યો . માસ્વન્તિ યાનિ માનાણીમાં કાર્યાનિ–વનાનિ તે મા–જાન્તા રોતિ | ૨ છોરૂ વનમુનિત મહેતા–પરમાં થતું તરણું તસ્ય ચ હેતુસ્તસ્ય કામમ્ “ર” મહોત“મા 30 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પદ્રવુતિવાર્વિશતિof શિ છે જાતિ !” મુકિત ! વવન વુિંઅપ-તમ્ બચો સ્માત “માવતો માના ‘માસમાની લીપ્યમાનસ્યા મારેબ અમે નિતમ્ નિરોષિતં રામાપિત પરમતમેવ એના “ છૂટ્યામત્રમ્ ! તુનિ–અસમાનાનિ સમઘુરાળિ–અમદશાનિ વાર્થીળ–નિવેદું બરાજ્યાનિ માનનિ– પ્રમાાનિ ચત્રા દેદિતાનાન્ડિૉટ કપાયો-વિદ્ધો ચેન , ઈતઃ જૂિ ? શોમાં વિદ્યતે ચચાસ શોમાવાનું તત્ય મંયા–ાન્યા સમાનસ્ય | મય-જ્ઞાનેન નિતં–શમિત" || રૂ . लोकः ४ મહ૦િ સદ્ ૪ઈરાન–જોહિ૪તેન વર્તિતે ચા મયા-ઢથા નિતા ! પાપણ હાને હા ! ઈ નોર ગામ-શોમાં વસ્યા | મારા ?િ બસન્તો વિપક્ષ ચહ્ય તસ્મિન ! મરાવએળે જ હત્યા કર્યા બાદ સદશપાઠનું મન્ન ૮ જિં? સવછવદ્યાવત્ પૂર્ણવત્ તામ્s ષ્યમ્ ! કારસ્ય–શરિસમૂહસ્ય ધાનિ–સદ્દામસ્તસ્યાસ્તાપમ્ અપહૃત્તીતિ સાઅને ત્રામા 10 ચેષ તૈઃ શાસ્થિતા અર્જીત / સન્તો વિરાછા પલ યસ્ય તસ્મિના “મા” રાનને ચિતા ! રહસ્યમૂત કામો રદ્યાલામતમ્ | 8 | સમીક્ષાષ્યગૂરી છે Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીપેન્દ્રસ્તુતિવતુર્વરાતિવા મૂહમાત્રમ્ ! શ્રીકમવ-સંપામિય--ગાદ્રિનાથસ્તુતિ શાહૂઢવિક્રીડિત પૃષ્ઠ સંસ્થા છેતન ધાર્યર્વનના ધ્વજોષો નત, વો" પર્ણમહોદય શાવતાં રાધાનિત વીર્યવૃતાં રવિ કુળવર્ધન્ના, કંચો ગીત હોય રાવતાં પાવાગય રૉનિત છે ? દૂતાપ્રતિરોધવો ધરિત્રોમાંવત્રનાવર્ય પારસા મોતિમયાત્તા સવા શાપવા પુછડુ પારનિ પ્રકૃમરપૌતમતાપથાઅર્થ શારિસા મોતિમય વાતા પોશાપવા ૨ તનેન્દ્ર પરતાતિવરનાં નિર્માય મિયાદશ, સામગ્નમાનસહિત દ્યમા! વિશ્રુતમ્ મિથ્યાત્વ હરર્વિત શુથિં પૂર્ણ પાનાં મિથ, સહ્યાં મમમમાહિતં દ્યમા ગ્રુતમ્ / રૂ . યા નાડ્યું તે પ્રુતા િમાવાડન્મોણે વિરારનૌમાર્યા શ્રયતાં હિતા નિવધતી મુખ્ય માત્રામાં વાવી વિતનોતુ વો નિનમાં પ્રોટ્ટાયલી સવાતો માન્યાશ્રયતાં રિતાને વધતી પુષમા સમ ! ૪ / ઇ ૨- શ્રી નિતીનનસ્તુતિ [પુપિતાબા ] મુનિતતિપિ ૪ ર રુદ્ધમોરા, શનિતમામ મર્યાન્વિતાડડપ છે મજ તમિટ્ટ નયનમાઝઝુમીશ શમનિત મrSsમમવન્ દ્રિતાપ છે? * સન્વય જે અર્થ કરવાની અને પદ્ધતિનો છે અને વર્તમાનમાં ફન્નિવાર વનેડી ને પદ્ધતિનો સ્વીકાર કરે છે તે તો આ મૂછવા પૂયયા પછી માત્રા માપાંતરમા જોવા મરો અહીંના તો વીની પદ્ધતિનુ પળ વિન થાય તે માટે, માત્ર પહેલા માં પરિને માથે મન્વય નવરો થાય છે Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસુતિગતુર્વિશતિpl નિયતમુપાતા મને છમછે, પરમતમોર ! જે મયાડનવાની હર હરિ ! વવનિનધ ! તેં દ્રાવ, પરમતમોદરાં માનિ વાનમ ૨ ૪ નયાદન અડતિયાનુયોગ, નિનમતમુઘતમાનતા! ધુતારા નનન મયવિહાલયા નિરાઇઝનિ નમત મુવતમાનસાધુતારમ્ | 3 || ૫ પવિમપ ધતીદ માનતીન્દ્રનહિત મવમવતાં મહાધારા વયતુ નિવટું ખુરાનાનામહિમવં મેવતાં મહાવિરમ્ | 8 || રૂ-શ્રીશન્મવનિના કુતિઃ રાન્સવ! સુર્વ વત્ વં, માવનિ માવારવારવારપ! વિશ્વમાં વાતવસમૂહમહિનામાવનિ માગ્વાગવારવગર ! વિશ્વમ્ છે ? ૬ થી શું મવિનાં, સાતમુરિતોહિતોગવિતવારકા સ ાયતુ સાર્વજ? શુરિસન્નતમુહતોગડિતોતિડારવાર ૨ !! ૬ ની નીઃ ના જયનાન્ન થયા અમિતામિતા મિતાક્ષર૦ળ્યા હિં સન્તઃ સમવતરન્ન થયા અમિતામિતામિતાક્ષરગ્યા છે ? ૭ વથતુ શાસ્ત્રના નિતામહિતા હિતા હું તારાગમતા દર વસ્ત્રારા દુનતાનગદિતાદિતાહિતારામવા || 8 | A C ૪–કીમિનન્દનનનરસુતિઃ [દુતવિન્વિત] છે ત્વમમિનન્દન દ્વિશિરા નિરાતસમાગનસાધ્વસ! હારમા બહઘેર્ય! મુર્ણય રાતિ, કૃતસમાનન! માવતહારિમિટ ? માવતાં નનનય નથગ્નિહાશુ માવતાં તyતાં પરશુરા ત્રિગતીકુરિતપરામે પશુમવતાં તyતાં રમુજર છે ૨ | ત્રિવિછિતિ વતુર હરત્યુસમૂહમયું મતમતા ! स्मरतु चार ददत् पदमुचकैः, सुरसमूहमथं मतमहताम् ॥३॥ ધૃતસાપધનુર્ધતુ તેના, ન રહિત રહયાં વિરાનિતા મહિતાને પરિટ્ટ રોળિી, નહિતા સવથા વિરાગનતા ને ૪ Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીસુપાર્શ્વનિનસ્તુતિઃ पृष्ठ संख्या – શ્રીસુમતિનિસ્તુતિઃ [ ન્મ બાયોતિ] નમ નમઃમરસવનરસનુમતિ સુમતિ સદ્દસવરકુવારનુવા ગનિતજ્ઞનતાપવિમવં વિમર્વ નર ! નરવ તં નામ છે ? મવમવમધામ વાવટી વીથોવયવયાગમાયાડમાા ઘાડઘાનિતનિતામા રામાદ્રિષ્ટિ વીનાથ્વીના ! ૨ . વમલકુમÉ મુક, સવા સવાનન્દન વયાવિચારવા પરમ પરમાર ! પાર, મહામહો ધીરથી રસમય સમયમ્ રૂ. શાહી વરાત્રી સમાવાભાવાય નયનyવવાખુલવા મહિમહિતનુતા તyતાદ્રિતામાનનાનકન્યા ગ્યાં . ૪ / -શ્રીપબમનિસ્તુતિઃ વલતતિહer] પપ્રમેશ ! તવ ચર્ચ ર્મિતે સક્રિશ્વાસમાનતયા1 માવ તસ્યા. ૨૦ નો પર્વ મુિ પરિમપુષ્યસમ્પત્, વિશ્વાસ મારા સવાપર! માવતર્યો ? મૂર્તિ રામય વધતી મુિ યા પદૂર્તિ, પુળ્યાનિ વન સમાજુ પરાગ નવ્યા૨૨ સાવતાંમળવતાં વિતતિ વમળ્યા, પુષ્યનિધન ! સમા સુવરાજનવ્યા. ૨ ત્રિભુ પદ્ધ પરિર્વિનન નની, વાવં યૌ સતતમતુ સેવિતાથીમ ૨૨ યાદ્વાદમુદ્રિતજ્ઞતીÁનયાવતાર, વાવંયમ સતતમ ચતુર વિતા / રૂ . સાધ્યમત્ર તનુ વત્તાધને ધાડપાતાં મુવા રસમયેય નિરાશા. ૨૨ માન્યર ! વજુરા ગમતી તવાયા, પાતામુવાર સમયય નિરમા મા ૪ | ૭ શ્રીસુપાર્શ્વનનતિઃ [મારિની ]. વિહ નિર! સુપાર્શ્વ વંનિરાશિતભાવનામવા સુરવાયા દશમાશ્વતારમાં તત હિતમનવં તે નાખ્યનમવર! વાધાહ! શો માવતાર ? નગતિ વિજુવં જે નિર્માતા ડરિતમવરતાપપ્પાનવાના સવા શારી બનવરવૃષમારો નારાયતુ પ્રવૃદ્ધ, કુરિત નડતાપધ્યાનશાન્તા સારા૨ Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિકૂઝમાત્ર મુનિ તિરપટન્ચં વર્નન્સી હતો- ત્તમ સહિતવાત્રાસાધિમાંssનાન્વિતાર સમયમિદ્ ગાગશેનોનુંર્વધા, તમ ! હિતવાત્રા સાપના હિતારમ્ | રૂ . થવતુ રિળિ યાતાં સાદ્વૈતાં પ્રૌઢમજ્યા, પુતિમતાપાયા મામાનની મા વતિ યુધિ નિત્યાની રિપૂળા મુકિતમટિતા થા મહામાનવીમામ્ | ૪ | ૮-શ્રીવન્દ્રદમનનાપ્રતિ [મન્નાહાન્તાં તુર્ય વન્દ્રમ! મવમયાહૂ રક્ષતે વલા નન્તવ્યાપાપમધનતે ! સન ! નમોખ્વાસમાય !! શ્રેય શ્રેણી ખૂશમસુમતાં તન્વતે ધ્વરાળામા નન્તપાપમત ! મતે સન્નનોહાસમાય છે ? શ્રેયો વત્તાં વરણવિન્નન્નકૂપામ્યો| મુખાગ્નિમહિતા ધિવાનાટ્ટીના મોહાપાતિપરમથોતિષાં વૃત્તો મુંn માવાસમવદ્ધિતા વધવાના મહીના ૨ રાક સજીવનયમયીર્થનાન કૂવા માત્રાધીન રામવમવતસિતોપાયા સિદ્ધાગ્યું મહતુ પતિઃ શ્રેયસે મામાના માવાપી ના રામવમવતા સતોષાયદ્યારે રૂ . સા વં વન્નાફુ!િ નય અનૌ મૂરિમા સુદ્ધિ પ્રાણાયામેણુ બતિમ તાપાડપત્તાશ્વત્રાના વલે વઝાઝુરામૃવડનાં વસ્ત્રી પ્રદ્રત્ત માણા યા વિમતિમતા પાપવિતાનામ્ ૪ | Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વાંસનિનસ્તુતિ પૃષ્ઠ સંસ્થા ૨-શ્રીસુવિધિનિનkતુતિઃ [પનાતિઃ ] યસ્થાગતનો વતતિમાં સુમાવતારે શુમિન્દરા ફ્રાસ્તુ માં સુવિધી દદા મે, પ્રમાવતારેડશુરિ મન્વાને છે ? અમૃત પ્રશ્નો પરમેષ શેષ, મોના નિતાપભ્યા શુષ્પમાડબ્બા! પ્રયિતોવખ્યો, નમોડસેના ! નનિતાપભ્ય છે ૨ વાળી અત્યં વધતી મહત્તમહોયષ્યાદ્વિરનીતિરિત નીયાનિનેન્દ્રિતા ત્રિરોકીમો! દયાવરનીતિ હારિ ! રે ! વાછોઝવ વિદુમલો-જાન્તિ, રોડતુળામં રમવમવલા ૭ વન્નતાનાં વતનાયુ ! ના, રોતુ વામં શમä મવત્યા જ છે N NNN ૨૦ શ્રીરીતøનિનસ્તુતિ [દુતવિન્વિત] નથતિ શીતતીર્થપતિને, ઘણુ મતી તરગાય મહોય. વતિ પત્ર મતે વરણ, વસુમતીતરાય મો વધૌ છે ? વિતર શાસનમમિતાં નિનાવ!િ તોદળે ! સુરતમ્પકમાં ૨૮ બષરવિના માત્મનાં, વતિનોદળે ! સુર પવમ છે રો મળવતોમ્યુહિત વિનમાંડમાં,નન ! યતઃ પરમાપવમાદ્રરાત્ા ૨૮ નિત્ય શિવં નગદુન્નતિ, નનયત પરમાડડપ વધાવર . છે વરત્રિવતવ સતિં, પ૨મછવિમાનવિટાસિતા. ૨૮ ન ધનરાવ્યાખ્યારિવારિણી, જે પરમવિ ! માનવિ ! સિતા છે . * * ૨૨-શ્રીયાનિનકુતિઃ [ હરિણી ] નિવર ! મનનું શ્રેયાંસયાં ગ્રતાવુતીવય દ્વવવવ ! નતોડ્યું તાપાતફ્રભુ ! મહામ ! પતભવવનબ્રાન્તિાિ હેસ્ટિસ દ્વિવવવનો I\ાતું હનુમહામ. . . Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવતશતિજામૂઢમાત્ર નિનસમુદાં વિશ્વાધારું હાનિદ્દાના, મવમવરવું ફળ્યા હતં મહાતિમોદરમ્ વિનયમા વારં વાર નુત્ર વિશિષ્ટતા મવમવરવં બ્લૉન્ત મહામ તમોહૃરમ્ | ૨ / શુચિષમાપો મપૂર્ણ દુરન વુમતાપટ્ટો નવરતમન્ટમાવસ્થામાંssઐયન્નધ્યશોમતી નન ! તવ નો વાયા છાંયામય સમયો ગઢ નવરતમો માવસ્થામાશ્રય નયશોમિત રૂ સુતપતાં વિક્ટોછિન્યા તવરતિક્ષમા ડપવિત્ર શુયાગેહાથનાધનરાનિતા વિતરતુ માશાહી ધટાક્ષતાતિવિહાર ત્પવિત્ર શુયાદા ધનાધનરાનિતા છે ૪ २१ ૨૨-શ્રીવાસુપૂજ્યનિનતુતિ [ ષરા] પોલ્કા પદુત્વ વિધવિર્વાસુપૂજ્યાંર્ગતુલ્યો હોવ તરપાતા રામરિપવિત્રાસદારિમમાગ્યા દુશ્મન સૈવિરાઔતિ ધનતનો દુર્નયધ્વતિવાહો સદ્ધીર ! પાતા મહરિપવિત્રાસ! હારિકમાવ! . ? ઢોળાનાં પૂરવન્તી પઃિ માવતાં જ્યારે મતિ, હૃદ્યા રાની વનેડત્રાશ્મવતુવમરણાર્થીનતાપાતમોદી સાક્ષાત વિ જન્મસ્ટિર્વિવુધપરિતા કોષમાનાત્તિમાયા ડ્યા રાનીવનેત્રા મવતુ વરસાર્થાનતાપા મોઢા આ રા કgવૈધ્યમ તથતિ સુતં વાપીયૂષપીનીSવા હાવરા તિક્ષતશુત્તિ સનેહા ! સિદ્ધાન્તરાયા છે પદ્ધકસોટ્ટસમયે નિર્મિતાનમવારા ! ધાવડરતિક્ષતશુચિતવને શા. સિદ્ધા! રાઃ મે રે ! વાવિ ! પીળય.પી પવિવિધનયોત્રીતશાસ્ત્રાર્થનાશક્ષાને ! વેહિ નરિતરગશરે ! સુઝુવા વેવિ ! રિમા २२ Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીઝનન્તનિનસ્તુતિઃ ७१ પૂર્વ સંધ્યા શ્રદ્ધામનાં ઘણાવે સુમતિરિની વન્દજાઓ ! પ્રપૂળss જાને રેટિનસ્થેરિનરગ ! સુઝુ! વાટે વિશિષ્ટ ૪ / શરૂ- શ્રીવિમાનનસ્તુતિ [ પૃથ્વી] નમો તથા તેમના પુળાશયા, સમાનત! વિમારા વિશ્વમારતા જ મોહતરખાય તે રમવમાંય ! પુષ્કાશયા સમાનત વિમા સુર્વમવિશ્વ મારફતે ? મદાર તરક્ષા દ્રિતાજ્ઞાતિવોધિવાનામો !, વયા મવતુવાં તતાકળતહાસમાનામવા! મદાયતનાહિતા જ્ઞાતિ વાગવાના મો કયા મવતુ વાન્તતાડસઇદાસમાનામય . ૨૫ શિયાવડરમનન્તરા તતયા વિનં વૈમવું, મતં નમુદ્રિત સવા રાનવતામવેનોવિતા શિયાવાડનન્ત રાવતતાવિત વૈભવ, મત સહિત સહારા ગ્યતા મવેડનોવિતમ્ II રૂ I મા વિતરડાં સુરમિતતા રોહિણી હિતાપુર વાપરાનિતરારામાવિતા | માવતરતાવરું સુરમિયાનતારિણી, હિતાssષ્ણુ પુરવાપરાગિતવાર રામાડોવિતા કn १४-श्रीअनन्तजिनस्तुतिः [ દુનિશ્વિત] ચિતોડનારસ, રિાવપશિતરંગામવાપમ્ | ત્રિદાપૂજ્યમનન્તનિત નિ, ત્રિતનોમ તરસાવે છે ? વિનવા પતતાપવરવતાં, પ્રવકતાં પર્વ મમ શાશ્વતા Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિચતુર્વિતિમાં કુરિતદ્રુદ્રવના ન જાવના ssનિનવરાતતાપવિતા / ૨ / સુરતમાનસક્ષરદસ્ય! હૈ, મધુરમાડામ! સોડસ્તુ રિવાય ના નતિ યેન સુધાડપ વનમાં સુરતમાનસફર ! દસ્યતે છે રૂ . સવસિડક્ષતિમા સુરવા નિ, નમાવતા બુધનુર્ધરા નયતિ મદ્ પ્રગતીઠુતા , નવસિ ક્ષતિ માણુવાનનમ્ ! ૪ –શ્રીવનિનસ્તુતિઃ શ્રીધર્મ! તવ શર્મ-વારnય સહાયતે અવં તું વિવરણય સદા કરે છે ? . મિર ત્રિનગદુદ્ધા, માસમાના તતાન પ્રિય નીવાર્ નિનાઢી સા, મામાનાત્તતાનયા || ૨ ! વવા પાપ વત્ત-સાત વઢિનોવિતમ્ ! મને ત્રાગાય ને, સાતäનોવિતમ્ રૂ પ્રસાદા પ્રજ્ઞાચા શમસ્થાનિતાવાર તયાં થયાં દ્વિવાં સર્વે, શમિયા નિતા વરા 8 | – શ્રીશાન્તિનનતુતિઃ [શાર્દૂલવિક્રીડિતમી અસ્થમૂત્ વ્રતયાતિ નાતવિરું છું રે સેવના વક્ષોવં મરતસ્ય વૈમવયં સાનિત તન્વત હિપ્તો ! શાનિના શાસનક સઘં નયન્ બ્રહ્મ મો. વક્ષોન્મત્તય મવમધું સાનિત તન્વત છે ? . પેશાં તાસ નિર્મ રામવતાં મોક્ષાવનો વિપિવા, પ્રજ્ઞાવતાં ઝિયા સુરવિતરું માવનામોતરી ૨૨ Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૃષ્ઠલંડ્યા ૨૨ શ્રીજુનિનરસુતિ તે શ્રીનિનપુવા તમયા નિત્ય વિશr સુર્ય, પ્રજ્ઞા મવતાં વિનુર્વિતારરાવના મોત | ૨. મિયાંદાષ્ટિમાં થતો ધ્રુવભૂત દવાવવા ક્ષત વાવારોતિમાનમારમાં વારિતા પાપ રે! તે સિદ્ધાન્તમ અતિ શ્રદ્ધાય વિત્ત નિને, જૈવ રોજિત ! માનગારબદ્ધ મવારતાપપ .રૂ . કાનૂણાં ઘનિર્વતમય ત્વાં શાસનવામિની, પાતવાન માનવાજુહિતા ગ્યા સુબુદ્રાનિષા શ્રી રામધુમસેવનરતા નિત્યં હતભવતાપતાવનાતમાં નવાણુ હિતાવ્યા મુમુદ્રા Sનવુ જ છે. ૩૦ 20 ૨૭- જુનિનસ્તુતિઃ [મારિની ] સ નીતિ ઝિનમસદ્ધ મહીનો, મતિ સુરતળીનાં વૈમ ત્રિધાને મવાત વિના જે માનાં દૃો ! શ્રેષામહતિ સુરભળીનાં અવે સન્નિધાને ? I ? નયતિ નિનતતિ જે વિશ્વમાતુશીશા ડમતિમહિતારું શિન્ન રીગામપારાય્?. વિસિતમપિ થયા હૃાા ! નૈવ ચિત્ત, મહયતિ મણિ તારે શિન્નરીણામપરા ૨ા આવતુ પતિ માત્વાં મત ગમ્મસિન્ધો, પરમત રહેતુ છાયા માસમાજૈ વિવિધનસભૂઠ્ઠસ્થાન સર્વપાપ પરમત ! સેતુછીય માસમાગૈ છે રૂ ના ઇતિમવનલ્ટીટાવિષ્ટતા વાહ વાઘાત, | સર્વસિવિતમારા ધામ જાપારમ્ | દરતુ પુપત્તી તન્વતી ફાર્મ છું સતિ સાવિતમાડરદ્ધામરું તાપા ! ૪ ૧૦ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિનસુર્વિશતિમૂહમાત્ર ૨૮-શ્રીરનિનસ્તુતિઃ [ઢિપવી ] દ્રનાં સંતવર્યાદું વીરગિન ! સતતં મોક્રવા મોનમસુરજર્યવાવંયમ! હમરતાપિપિતા વિમળિયવનત્તિમબુદ્દામપર(બમ હતા માનવ! સુરક્ષાર્થવા યમ મતાધિપss પણ છે ! મીમમધું હરામપતિમવિલોપટોપમતાં, ભારતરાધિારતાપવમુવમવિરતમુરમ માનતાવિમુરૌઢિસ્થિત રત્નવાળામું, પરત ૨પાધિમુદ્રિતાપવમુવમવિરતમુત્વારા રાસ મીનમવો વધેર્યુવનમેવ થતો વિંધુરાક્રમસા મવષ્યતિ યશોમતળેન ન માદ્રિત નયમિત હિતમાં નિનપસમયમનત્તમહું બનાવનશુદ્ધતા , વવવતો ! શમિત ! રોજ નમાતિ ચમત હિતમ રૂ વધઃ રાપરયાતવત્રિકમધિટિતા મા સુરવિનતાનુમવર્ષામનુવિતાપ તારવાર હતુ દુત નિનવરામમામૃતામનારd, રવિનતા તનુનવણઝમનું હિતાવરતારવા . ૪. ૨૨-શ્રીમણિનિનસ્તુતિ [વિરો] મોવયં પ્રવિતનુ મદ્ધિનાથ મે નાદાનોવિતપરમોદમાના સદા મૂર્મદાવ્રતધનાનનેષુ યો, ધનાધનોગવતપરમોમાન છે ? મુનીશ્વરેક ઋત! સૌ થમતાં, નવા નતામર સમુદાય! રોમિતા ધનપતિ વિરોષયનું પ્રિયા, મહાનતામરસ! મુવ થશમત ૨ નિન , ચં પટિતમને યોનિમિ મુંવા ર૪ નતમ પરવામા તમ્ નવા રિવસુલવં સ્તુતરાमुदारसङ्गतमपरागमाहतम् ॥३॥ ૨૨ Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पृष्ठसख्या ३५ શ્રી મુનિસુવ્રત-નમિનિનતુતિઃ તનોતુ નઃ સાચો સતામનાવિકા સમા ભાવે વૃતવીરતાપવા સુનિતિ પદુરપાપીવિસ્વાસમાડવોતધીરતાપવા કો wwજ ૨૦-શ્રીમુનિસુવ્રતનિતિઃ [ કવિતથી તવ મુનિસુવ્રતા મધુ નનુ પ્રતિમા વનધન.રોહિત નતિ માનિતમોદરામા નતમુરબૌહિરતવમયા વિનવેન વિમ વનપાન હિત માતમાનિતમોદરગમ? . . બવતિ જ્ઞાતિ પાંડ મવતી મા પાવાતા વત્રિ. તરસહિતાને સુરવા રસ માનિ યT દ્રિાગિરા નિરામનાં માતા વતિને! હિતાને સુરવારમાનિતયા | ૨ પતિમિરચીતમાતમાં નયવહતા ગ્યનમભમાનમરરનુયોગમૃતમ્ ગતિતિતુતાં વધવપાર્વ રહિત, ધનયમમાઝનમ પરનુ યોગમૃતમ્ ! રૂ વિતરતુ વાચ્છd વન મુવિ મૌર્યયશો હૃતિતના મહાસુમવિનોફિવિમાનવતા રપુખ નાશની વિજિતેને મુદ્ર વતી, ઢિ તૈતમાંમાશુ મવિનો િિવ માનવતા આ કા ૨૨-બીનનિનસ્તુતિ [ શિક્ષણિી ] તો ય ક્ષિાં નધિવને નાડત્ર તને, વિજમાવો નારાભડનમાઝનશ્વિતમખ્વારા ધક્ માનવ રવિવાર સમૂદાવિ મહામિપયડનાર મનસમાન હિતમાં ? Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३८ પેન્દ્રસ્તુતિગતુર્વિશાંતાક્રૂઝમાત્રમ્ મોત સિન્હા મુવિ મામૃતાં અધ્યહિતા, નિનાનામાથાdવરામુવિતાસ્ત્રી અરવિતમ્ | રાષિાનાં પુષ્પાં ત્રિસુવન હિતનામુપવિતા ssजिनानासायासंचरणमुदितालीकरचितम् ॥ २॥ નિનોનાં સિદ્ધાન્તરપદુ કુર્યાન્મમ મનો__ पराभूतिलोंके रामहितपदानामऽविरतम् । યત યાત્વિત્રિવાવિ મુતાચા મવમૂતાં, પર મૂતિરાહિતાવાનાનીવરત રૂ . ભગવ્યાખ્યાઘાનસ્ટાઈનિધનનો ગવાક્ષાઢીલાઢીનામવત વિશ્વાસાિ ? નર્વિશ્વધેયા વિધટતુ હેવી વારત વાક્ષાઢી વહાવી નયમવતિ વિશ્વાસમાંહિતા . ૪ ૨૨-શ્રીનેમિનિન યુતિ [શાર્દૂલવિક્રીડિતની ર નાક્ષતવીરમાં મુળનિધિ કેમ્પા વિતત્વન સાં, નેનેડાન્ત મહામના વિકસતાં વાગી મતીરાળતા કર્યા સ્થિ શિવ શિવાલન ? મવાખોધો જ સૌભાગ્યમાળ, ને ! રાજામહામનાવિસ્ટા સતાં નીમતીરાત ! નીયાસુર્નિનપુવા ગતિ તે વાઢિપુ છુસ દ્વામાને પાત્તતાસુ વિમયસન્નાભિરામોહિતા યોધાટીમિકવિત્વરા ન મળતા ઃ તાઃ રર દ્વાખાનેશપાનિતા મિયા પન્નામિરામવિતા. ૨ યાં કેવ નનય પવિરું જૂતા દૃરત્યક્ષતા, મારત્યાગડમાતા નયતતાંમીયાવિતા સાંsધુના બળેતું મુહન્નિધૌ મતિ તો ર ર ગન્મમી માયામ ખાતા ન થતતામાયાવતા નાના || ૨ | કથોન હારવિમાનતૂરનિ શ્રીનેમિક ગન, प्रत्यक्षामरसालपादपरता वाचालयन्ती हितम् । વઘાન્નિત્યનિતાબ્રન્દ્રન્વિતિહાવિદ્માવદરહિત, પ્રત્યક્ષારસાહપાલપરતાડવા વાકયનીતિ. ૪ Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - શ્રીવાર્થ-મોંવીનિનસ્તુતિઃ પૃષ્ઠફળો રરૂ-શ્રીપનિનસ્તુતિઃ [aધા] સો નોધે હરિર્વિવાં હોરિસ્ટે વારિત્વેલા, પાયં પર્વ નિરસ્તાવનધનશો થય નાથય નાથા પાર્થ પાર્શ્વ તમો તમતમમક્ષો મંગાવું મનાતું, જામ શાકં યન્ત અધુરબધુરમમાગનત્વ ના ! ત્વનું ? તીર્થ તીર્થરારની મવડુ મવતુxicરમીમારિમીમ- ત્રીજાઢીશાવટાતિત્રિતટ્ટા સમૂહે સમૂહે ! વા મીયામાનá મવમવલવાં સા સવિશ્વાસવિશ્વ નાસાનાસાનિરાફ વિનવવધનત્રાલમોરાડોદા | ૨ | ૌરાળરાતિશીસ્તે પરમપરમતહાસવિશ્વાસવિશ્વા ૪૨ syયા રેવાભુ એ નાનિતનિતનમાવતારાવતો હોવાછોલાર્થgયવિનયવિધિવ્યાસમાનામાના મા માનુયોમાસુમસુમધુપ્રીવ્રતાક્રુતા છે રે ? ટો ઢોલેરાનુત્યા સુરખપુરમાં ઉન્નતી નયન્તી, ૪૨ બૂરું ધૂરું રિપૂણાં મનમવીરવા મારવામાં શાન્તાબાઈજિરિતદુરિતદુરન્તારિતાનાં હિતાનાં, હુઘાવદ્યાત્રિનુ વિતતિમાં બંને જરા જ કા. Bર ૨૪-શ્રીમહાવીરનિસ્તુતિઃ [અર્થવન્ડાન] તવ નનવર ! ત્તસ્થ દ્ધા તિં યોગમાર્ગ, મનેય મદ્દાવર ! પાથોધિ મીર ! ધીનિરા મુદ્રિતી વિમવ! સન્નિધાનેડમનોદશ્ય સિદ્ધાર્થ નામ ! ક્ષમામૃત ! મારાપદે વ વવાં હતો મુનિનનનિશારિત્રે પવિત્ર પરિક્ષી, વર્મા ફરજ્ઞાનમાળ સિદ્ધિરામળિ મેતરા- * મુદ્રિતવિધિનેસનોદય સિદ્ધાર્થ નામક્ષમામૃત્યુમાંરા પહેર્યા વીssવારતા | નયામવિશ્વાસને વાદ સુરી વાયનેત્રાજ્ઞનિ પ્રૌઢમામા ક્ષતધ્વન્તિ ! રે!! ૪૪ Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ક8. પેન્દ્રસ્તુતિવાતિજાસૂઝમાત્રમ્ न तव रविभया समानस्य रुच्याङ्गहाराહિતે પારિજ્ઞાતત્ય માવન મરે ત્રાય મારવિતે ! જનજનતરત્ન સાર્વત્ર ફેરાનાં તાવતો . વસંસાર ! તીર્થરાવર ! યુરોળીનત! વર ! વિમથાસમાનય જળ્યો દા હિતે પારિજ્ઞાતસ્ય માવન્માયમા વિતે છે ૨. zવનમુતિમતિ સંચય શ્રેયસે પ્રણયર્ ભવ્યમીમે ધક્ શ્વાતાપ મવામોનિધૌ, પરમતતુલ્લામાં ગુરાવાડયેમાનન્વિતા ડપાયો માવો મામાનય માનતો સ્વિંતનાતકૂદે હેતુષ્ટાન્તનિપિષ્ટ સન્ટેનન્વો! નિર! નિરોષિતાપરમાતરમ ! રેડતુરામઝુરાવાધેમાન હિતા પાય! શમાવતો મામાનય માનિતમ્ | 3 || અમદમિજા તમારા દુમુદિતાયા ક્ષણે વાયવામિની શનિમહાય હયારાં, લ૦૦રાતા મારાનિતા પાપદાને લવામા ચિતામાપક્ષેમરાહેરવાય નમ: વધતમિદ સતાં શિન્તી સકારવિહાર સારવતધ્યાન દષ્ટા સ્વયં મા તન્વતી, સહશતાવમારાનિતાપાપાને માતા દ્વિપક્ષે માટે રવાનમમ ૪ અથ મૂકશક્તિ [શાહૂવિઝીતિ] થયાસન મુનવત્ર ગીતવિજ્ઞાજ્ઞા કૃષ્ણાશય, માની નનયા નયાવિવિનયપ્રાજ્ઞા વિદ્યામવાડા કેળાં વસ્ય સદ્મ પદ્મવિષયો જાત સુધી જોવા લોખ્ય ન્યાયાવિશારવા તનતે વિજ્ઞ સહુતીર્ઘતામ્ II [કાર્યા] કૃત્વા તુતિસ્ત્રાનિમાં થવવારે ગુમાવાયાન્મયા રાત! તેન મા નન્મવીને રાગ-દ્વેષી વિટીયેતા ૨ .. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હેન્દ્રસ્તુતિ-વતુર્વરાતિવાસ્થવ હિન્દીમાષાંતર મૂહ શૌર અન્વયસહિત જો સમૂહ વિનાશ નેવા, વરિ અનિરીક જ્ઞાનાઢિ મુળ કામ હરિ મહોઈ છે નોંધ તૈનાહિત્ય સ્તુતિગતુતિ' નામના પુરુ શાશ્વ વિરોષ, મેં પ્રત્યે તીવો દેશ છે. વાર વાર સ્તુતિયોંક્રી રવના હોતી હૈ, વિનુ વારે સ્તુતિયાં અધિગ્નતતીર્થકરવી ફી રોતી હૈહેલા નઠ્ઠીં. પ્રથમ સ્તુતિ કાયિક્તતીર્થકરવી, દૂતરી પુસે મને વેંતીથી પ્રાર્થના, તીસરી શ્રુતજ્ઞાની મહત્તા ની બન્તિમ અધિકૃત તીર્થર હેવ-વીવી હોતી હૈ શીવમવરસ્તુતિ – પેન્દ્રવાતનો સંથાર્બવવનgધ્વસ્તોરો ના સંઘો તિમોર રામવત” રાખ્યાયિકાનત બધશ્વતતીર્થદરસ્તુતિ. માઘરતીર્થાત રોત્વેિદ મુબળીરૂંધતિકૂળ સોીિમહોય મેડવતાં રાખ્યાંsfધ ? અન્વય-વન્દ્ર-ત્રાત-નત, ચયાર્થ-વન , પ્રધ્વસ્તોક, રામવતાં રાખ્યાં પતિ મહોય, શાશ્વ-ગ્નાિર-ન્માનિત, વિ. ગુજ–ભેગી વધત, સદ્યોગ, ફતમા–૩૦ , નતુ અવતામ્ તીર્થતામ્ કાચ, નામિ , ઈ લવ શ કરો, ૧ ' કર્થ ફક્ત બાલિ વેવલાળ નમસ્કૃત, યથાર્થ (પ્રત્યક્ષાબમાળપૂર્ણ-સત્ય) કપરા નેવી, રાત ભાવિ વોલ વિશે સમૂહ વિનારા નેવારે, ૩૧મ (ચોરિય) સમૂઈ માથે હુ જ્ઞાનાતિરાવવી, શાક ક્ષધિાર (માર) સે ભી અપીરિત, બધિ યુવક યા પ્રતિદિન પ્રવર્ધનરીe જ્ઞાના ગુણશ્રેણી ધારણ ઘરને વા, વારિત્ર િસંપહત્તમોતી (સંપન્ન), મોક્ષ પ્રાપ્ત નેવાડે બતણવ સુવણે સુશોભિત, નાત -વિશિષ્ટ મળ્યહો) છે કપરાદાર રક્ષા કરનેવાહો તીર્થ જૈ ધામ (પ્રથમ તીર્થ#), નામિરાના બે પુત્ર (માવાન ઝાષામાં) ઇલ સંસાર મેં શીધ્ર ત્યાગ કરે ! યદા માવાન વાર મૂહાતિરાય ઉદે યે હૈ જૈસે –“પેન્દ્રવાતન” સ વિશેષતે સમસ્ત સુર-સુરતમૂહ છે. સ્વામી દ્વારા પ્રણામ પ્રતિપાદનને પૂનાતિરાય (૧) “યથાર્થવવન” ફુલ વિરોષખતે સહિતકારી સત્ય ૩૫હેશ દ્વારા પરમ બાલમોવ ને તે વવનાતરાય” (૨) “gધ્વતોષ” સ વિરોષણ સંસાર રણu રાજ બોર જ છે ડછે પ્રતિજ્ઞાનસે “અપાવાપમાતિરાય” (૩) શૈર “રામવતાં રાખ્યા તમહોદય” દસ વિરોષણસે સમસ્ત વોનિન જે વર્ણન કરને યોગ્ય સામત પાથે રે (પ્રત્યક્ષ) વરને મેં તાર વછજ્ઞાન છે મહિાભ્ય પ્રતિપાવન નેતે “શાનીતિરાય (2) વિલાયા કયા હૈ શ્નતાતિરોધોધતિoોક્યમાવત્રના – સ્તી” શાસ્તરતાં મહોતિમયાડાન્તો તો શાપવા અને તીર્યવરસ્તુતિ. પુછાતુ નિર્નયાભ્રમરપ્રૌઢપ્રતાપપ્રથા તીર્થેરીત મહોતિમયા જાતાં વારાપવમ્ ૨I અન્વય--દૂત-ગઝતિરોધોઈ-તિ-ઐો-માવે-ત્રનાં , શાસ્ત-રસા , મા-વંતિ-મયા શાન્તા, સૂર-નિયમપ્રૌઢબતાપ-બયા, તરલા મફતિમય-ગાન્તાં તીર્થેશા , સવા તીર્થ રાપ-રં સારા-પર્વ પુષ્યનુ / ૨ મી જાન આવરણ ના વિનાના હોને સે પ્રીત કૌર વિના વિટ કનેવાડા = વજ્ઞાનવસ ત્રિકોધિત પદાવો છે લાક્ષાાર કરનેવા, ઢોલ્યાણમે રસ નેવાકે જા શાન્તરવાડે, મા રહિત શક્તિ પગ મનોર, મહેવવિનય હિનેવાહી મદ્દાબતાપ રહ્યાતિવા, શીધ્ર તેના મો નારા જાનેવા મોર ફુલો દૂર કરવા તીર્થક્ષર, સવા તીર્થ (તુર્વિધ સય) મેં નિવાના તોપલે રહિત પવિત્ર નિત્વ છેસી શોધી દૂઠ્ઠા સ્થાન પૂર્ણ રે . ૨ . Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવતુર્વરાંત જેને રતતિવિસ્તાન નિર્મા" મિથ્યાદા હત્યાકામમાનહિત હૃદ્યામ' 1 વિશ્રુતી મિથ્યાત્વ સુરત સુવિધા પૂર્ણપવાના મિશઃ શ્રુતજ્ઞાની સ્તુતિ. સન્નત્યા મામમામાન સહિત હૃઘડપ્રમાશ્રિત રૂપે ૩જવય-મોઃ હવ-મા ! મિથ્યા-દશ -ત્યા નિમય, amતિ-વિસ્તર યમ્ માનસ-હિતમ્, વિશ્રુતમ્, મ-માવિ નિત શિખ્યત્વે ઘાત, સુન્દ્રિયમ્, પવાના નિયઃ સત્યા પૂર્વ પામ-માન-સહિત જૈનેન્દ્ર શ્રુતં દૃદ્ધિ આરત મ રૂ . મર્થ હૈ મનોહર લોન્નિશાહી સત્તનો' બાપ વિધ્યારિયો રે સંવ છોલર પ્રતિવિસ્તૃત નામ મોઢિ , નવા, શ્રદ્ધાળુ વિત્તવાહમ હિતકારી, સુપ્રસિદ્ધ, માવદીન મહામાનવ જે નાવા હોનેવાલે, પવિત્ર ધાર્મિ વરિત્રવાડે, પછી પરસ્પર સંમતિ પૂર્ણ, રામ (સદરવાહ) મ (વિવ વિરોધ) મૌર પ્રમાણે (પ્રત્યક્ષ અહિ સીન) જે યુ નિનેજર રતિ શુત (કાવારાફ્રાદ્રિ મામલત્તાન્ત ) છે હવય મેં સરળ કરે છે ? ' ના તિમિરવાંડમોર વિજુરતસૌમાયા શ્રયતાં હતા નિધત પુષપ્રમાવિ દેવ-દેવીની સ્તુતિ. વાવ વિતનોતુ વો નિનામ” કોણારતી હતી ડલ માથાશ્રયતાં હિતાનિધત પુષપ્રભાવ જ છે ! અન્વય-ચા સ્મૃતા પિ નાશે દરતે, પુષ્ય-માવિ નિન-માં જાયન્તી, માયસ્થ માત્રચતા ધતી, મમ્મોહે પુષ્યપ્રમ-વિની નૌ નિવધતી, વિરત-સમાગ્યા, શ્રયતાં હિંતા મસૌ વાવી (યુદ્ધમૂ ) સવા હિતાનિ વિતનોતુ . ૪ વર્થ નો અરળમાત્ર મરી મરૂનની નડતાં (જ્ઞાન) જે દુરણ વાર તી હૈ, પુષ્ય બર્ષો વાવા નિનશાસનદી માવના વેરતી દુર્ણ, માય જાય (સ્થાન) જે ધારણ કરતી હું પવિત્ર તિ શૌર પામવા અપને વોન વળે છે મહાર વતી દુર્દ, વિશિષ્ટ સૈનિર્યવાહી, મનનો વા હિત વનેવાહી વહે વાવી-સરસ્વતી દેવી તુમ્હારે ત્યાળી વૃદ્ધિ નિત્ય કરે છે કે તે શ્રીવિતનાથસ્તુતિઃ ૨ | મુનિર્વાતિરપિ સૂદ્ધમોહેં જામનતમામ મવતૈિss મને તમિર્દ નયન્તમાંssમીરીમતિમાંssીમડાવનો વિતાપ / ૬ in મન્વય- મન્દ્રમ્ભવમ્ ! રૂદ્ મવદ્રિતા, દોહા, મુનિ તતિઃ અપિ, રામ-નિત-માર-મહૂં યમ્ ફેર ન માઈલ (સાક્ષા), હિંત-માપત્ત વા મળ્યું, મારે નયન્ત તમ્ નિતં વં . ૧ / મર્થ હૈ પટરહિત માળી' નક્ષત્રનામ જ્યોતિર્સિ વન્દિત, મોટો વરા વરનેવાતી ચોળિયો પશ્ચિમી કરવામાન્તભાવને વં મૌર મજ્જારો નીતનવા નિત પરમ સમર્થરાહી વિનેશ્વર મપાવાનો ન સી, રસ અન્તર વાબુલમૂહુકો નિતનવા નિતનાથ માવાનો તુમ દૂત સંસાર બનવ૮ gવી પ્રાતિ કિયે સેવન કરો . નિયતક્પ મ” પરમતમોદી! માઇનિવાર્યે દૂર હર્વિર! વ નિનૉર્વે! તÉ પરમતમોહન માનિ વાનમ્ ૨ In અન્વય- પરમતનોહર ! મયા સરિ! વિનૌષ ! ચમ્ વપરાતા નિયત મયાન મન્ત, અનિદાન ન હતું ત્યં તં પરમત-મોર્ચ દ્રન્િ ર ા ૨ . કર્થ અનન્ત મને સંવિત પાપ નારા નેવા, સુંદરતા મનો, નિનવ સમુદાય! બાપ નિદાનરહિત બચાહે વાનો તે , ફૂલ ટિવે નિત નાચ કરનેવા પ્રાણી સંસારમેં નિશ્ચિતપણે નવો પાતે , કલા રાજ્યાવિરૂદ્ધ લાવે નહપ દષ્ટિા ને બાપ શીધ દૂર કરો ઘર નયાનમૈકતિરાનુ ચો” નિનમતમ્વતમાન ! ધુતારા જ્ઞાનમયનેતિય નિરસ્તાન'નમત મુદતમાનતાપુતારમ્ ૩ / - મન્વય- વઘતમાનતા- 1 યૂયમ્, નનનમય-નિહાયા નયનાદનમ્, ગતિપુર-મનુયોરાબુ, ધુત-મારમ્, નિરસ્તબાગ, મુદતમાનસાધુન્તાર નિન-મતે નમત છે ? A * સારા નો નક્ષત્ર વિલને ગાતે હૈં વે નક્ષત્રના દેવ વિમાન હૈં Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ હિન્દીમાપાંતર-એન્વચહ્યું, અર્થ હૈ અઘતમાનતો! નથતિ છે નિરન્તર ગુમ રાત્રિ-જિવાનુષ્ઠાનપાન પ્રળિયાનપરાય મન્તવાળવારે! બાપ હો સંસાર માં હનન ને દછા હો તો, નામ ભાવિ નોંસે મીર, સૂવાથ, વિ નિ—િટી બર્થ સંપૂર્ણ પ્રતિપવિન લયસ્ત સ્પષ્ટ ખ્યા અનુયો વાજે, ગુલકૂદ વંચિત હોનેવા, સંગ્રામ દૂર માનેવા સૌર કઈ ધાનાહિત છ ફુ લાવુલોં મેયાન સંસારસાર પાર માનવા તૈનાતામ-શાસ્ત્ર પ્રણામ કરે છે ? પવિમ” થતી માનસીક્રતૈિમવત મહાવિના ૬૦થતું નિવદે સુરાજ્ઞનાનાર્નેહિત પમવત મદાધિકમેં if | મન્વય હ મહિત પવિમ્, અરિ (પુન) સુર-સૈજનાના નિ મહા-lધારે ધતી, મહૈ બધિ માનસી (કેવી), ૬ એ-મૅવતાં મવતમ્, મામ્ હિતમવં ચતુ તે ૪ ગઈ દુ પૂનિત વસ્ત્રો ર સુરસુન્દરિયોં સમૂહ મહાબધિપત્ય ધારણ કરનેવાહી “માનસીકેવી' દુલ સંસારમેં નિપટ માપ રોગો શત્રુઓ મવો દૂર કરે છે તે શ્રીશન્મવનિનતિ રૂ શમ્પર્ધ! સુર્વ વવ વં માવનિ માવારવાવાળ! વિશ્વ વાતવમૂહમહિતીમાવિનિમેદવૉડરવાવડર ! વિશ્વનું ? મનવય સમાવિનિમ! દે માવાર-વાર-વાર દે વાસસમૂહ મહિતી મરવ-મારવ! દે શર્મા નાવિનિ (સુર્મપ્રળિયાને ) પુર્વ તરત સ્ત્ર વિશ્વ વિર્ષ (સર્જનાત) મા / ૧ અર્થ નિપટ! દે માવા ( લવનારા મિથ્યાવ૫ મતવવવ વવવ વિરોષ) સમૂહ છે નિરાકરણ નેવા! દસમૂહસે પૂનિત! દે મૂળ વિશે વાવાઇ વનાને વાટે! સંગ્રામરહિત દે રામેવગિનેશ્વર ! શુધ્યાનવા પુરુષો પુલ દેતા દુલા દૂ સમસ્ત સંસાર પી રક્ષા પર છે યુદ્ધ મવિન", સત્તતડિતોડતોફાવડા નચત સાર્વવાળી સુવિલન્તતમુદ્વિતોડદ્રિતોહિતવારઃ ૨ મન્વય અન્તત કવિત-વિત ચદ્-ધર્મ મન રાખ્યું મતિ (વી), સુવિન્નત-મુતિઃ, અતિ-વિત, અવારજર, હાર-જ- સ સારા. (તીર્થ#સમૂદ) નયતુ જે ૨ ! મર્થ નિરન્તર કવિતાવિત (પશ્ચિક છે અન્ત તરુ વાટ) નિલ ધર્મ (ધૃત) ને સંપારિવો. સુલ વિયા, નિર્મ, શૌર સતત હર્ષિત, બદ્ધિત વવનવાહા, સ્ત્રી શૌર વ૮ સે હિંત, સદાર (મહાવાની) ફયવાહા વદ તીર્થનો આ સમૂહ નો પાવે છે૨ ll ની મર્યા નયતીબ વધી મિમિતાં મિતાક્ષરો વિસન્ત સમવતપન્ન થયો શમિતામિતામિતાક્ષરખ્ય રૂ . મન્વય- શમિત– મિત–માનિત-સાર-હ, સમૂત્રવતરન-નય થયા સન્તઃ શમિતાં ન ફતા વિમૂ? (પ્રાક્ષ ચર્થઃ), મિત-ન્સલરવ્યા સા નની જી. નયતાત છે રે છે અર્થ પરિમિત સે રામનાર મા થી દૂછાવાડી, અનુયા વી બઠ્ઠયાવદરામેં પ્રત્યક્ષ મેં અવતરિત હોનેવા નૈમ બા િનયવાહી નિર વાળીને સંતો (સંવિમીિતા) વો કપાસિયા વર વિયા, વન્ય લક્ષ સે મનોદર વધુ નિનન્ય વાળી (ત્રિપદી), નય જે પાવે રૂપ વયનું શાસ્ત્રનાન્તિનતામહિતી હિ હિ* તારામ વશકીં દુર્બનતામંદિતાપિતા હિતારાપામવા જ મન્વય ૮ જાયન-જાતિ, જનતા-મહિતા, દ્રિતા, તાર-નૈમિ-, મતિ-માહિત-૩-રા-મવા, વઝટ્સ દિ દુર્બનતા વક્યતુ જ છે ૧૧ Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવાર્વિતિ મર્થ ફૂલ સંસાર મેં સુવર્ણ સમાન જાતિવાહી, જનસમૂહલે પૂનિત, હિત નેવારી, ૩wવ૮ ધામ (ધૃત) છે તેનેવાહી, ગુલોં મેં વપ્રિય સ્નેહ શૌર મજા માવો રહનેવાતી “વન્નરુદ્ધાવી’ નિશ્ચય વે દુનિતા ના રે | ક | શ્રીનિવનનિર્ણસ્તુતિ ક ત્વમમિનન્દન ! દ્વિરિત નિશ્ચિતતમાનનસાવહૈ! દામિ, મહતવૈર્ય! મુળી નિત છતામાનને ! સાધ્વતારનિ છે ? . વય વિર નિરાકૃત-સમ-નન ધ્વસ ! સાધુ-સહૃક્ઝિિમ દે મહત-! કૃતામાનનહે મિનન્દની ટ્રાિિમ મુળ રાશિત વં નય છે 1 / ૩ઃર્થ હિન્ય (લમોષાનુનામી યોનનામી ઇતિરાવસંપન્ન) માં દ્વાર દે માહિતી નનાં છે રંદ કવવિ મય દૂર માનેવા' સાપુ (કત્તમાં) છે નહીં સહન કરવી રાત્રુનોં દ્વારા હૈ વિન ! હૈ સંતોષ વનેવા! હે મિનન્દન! મનોહર ગુણોં સે શમિત માપ ના પ્રાણ થશે માવત નનન નથસિહ ઝs મવત તનતા પરમુદા ત્રિગતી-કુરિતીપરા પશુમવત તનતા પર મુકો ૨ // અષય ફુદ પર નયન, ત્રિગતી-વુતિ કપરાને ટું, પર-મુ-ર માવાન્ ડ, સુમવતા મતાનું મારું નનનત્ય તનતા તનુતા ૨ સમર્થ ફક્ત સંસાર રાત્રુ નીતતા દુભા, તીન છો નાર નેમેં સમર્થ, પ્રશ્નણ ઇર્ષ (મોક્ષસુક્ષ) શે નેવાકા તીર્થ સમૂહ ત્યાગવાણે માપવો શીખ સંસાર માં ન્યૂનતા કરે અર્થાત્ નાનાયોનિનન્મમળાવિનન્ય માઝમળદુહો દૂર કરે છે ! ત્રિવિમિતિ ચૈત્ર સુરતમૂહમૈડ' મતખંડતા. આ ચાર્જ વર્તે વહેમુચકુલમર્ય” મતખંડતાનું તો રૂ I ૩ન્વય વતુર હરત્યુન્સમૃદં ત્રિવિવમ્ તિ, મય ( નન), સુરિસમ્, કદમય, વાહ, મતાન્ મર્ત પરં વત, તામ્ (માવતમ્) માં (નામ) ૩ આરતુ / રે નો વાર નન વાળો કીમાન સ્વરો વાતા હૈ, વહ શાન્તાલવા, રૂઠ્ઠા વિવારવા, મનોહર, પૂનવારો મલ્ટપદ્ર (મોક્ષ) નેવ િતીર્થક્રો પામ વ તાવને સરળ કરે છે રૂ . ધૃતરાષ્ફધનુર્ધતુ તેના ચહિતા સવા નિરાનિત. મહિતાનિધરિરિë રોહિબીનહિતી તથા હરિ નિત છે જ. ૩ન્વયે ફુ તાબ્દ-વનું, તેના હિતા, સતુ ગયા, ખ્યા રાગિતા, ઉરૈ. અનિતા, ન-ફિતા, -ચા, હરિ રોહિણી (કેવી) મત-મહિલાનિ થતુ . ૪ વાર્થ ફૂલ સંસારમેં વાળસહિત ધનુષ ધારણ કરવાહી, પ્રતાપસે ચુરુ, ગુમ સૌર સુન્દર માગ્યવાહી વન્તિલે શોમિતિ, શત્રુ બોંતે અપરાનિત, મનુ હિતાવાહી, વહાલે , મનોહર જા સસક્રતિકો તેનેવાહી ધોહિણીદેવી' રે મહિત-પ્રિય છે તેવું શ્રીમતિનિનતુતિ છે નમ નમઃમરતમરહુમતિ અમર્ત સામ્રારમ્ભ : નનિતાનનિતાપપવિમવં વિમવનર ! નરાન્ત કાન્તર્યું ? એવય ત્ર નમ-અમર-સવમરલસુમતિ, સત્---વરમ્, નનિત-ન્ન-ગનિતાપ--પર-વિમવમ્, વિમવમ્ નરાન્તમ્, શાન્ત સુમતિ (સુમતિનિનં) સવાર-મુવા નમ ૧ / Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસુતિ હિન્દીમાપાંતર -અન્વચસહુ મળે મનુષ્યતુમ દેવવૃન્દ વન્વિત માલતે ગુરુ રામજ્ઞાનવાણા, સાન વીવ નિર્મ, સંસાર તાપનારા ૨-મા છે વિમા (સાર) કનેવાળ, (લસા રહિત, નર જે ના બનેવાલા), મનોમિરામ સુમતિ નામ તીર જે પ્રશ્ન હર્ષ સે નમ#ાર મવમવમધમવાવહી વહીયોલોવૉડમયાડડમાં ઘા ઝઘડમિમિતામાં શાંતિવિડવીના . ૨ સવ મવ-મ-મયા, વીયોયોયા, માયાઝ્મામા, રૂત-રામા, માવિષ્ટ-વિષ્ટ વીના, નવીના કમલાવી (વીર્ઘદૃષિ ) મા મમિત રામ વવાત ૨ / કર્થ સંસાર સત્પન્ન મય છે રવહન વાટી, પ્રવજી વાલમુકવા, માથા પર બૌદ ધામ (ર) જે રહિત, રામ પ્રાપ્ત નેવાણી, પ્રવૃત્તિ ઔર નિવૃત્તિ ઢિયે દહેતુ વર્મ જાહેર જનેવાહી બર્થ ધર્મ સૌ કર્મ છે મળશે પરેશ વનેવી, સંસાર જે ળ + દેવ પરિણામ એ રહિત તીર્ધાર થી પં િધાન અપરિમિત પુલ છે તે ૨ વનવાસુમ ભુમિ સાતવાન વ્રયાવિદ્યાવિ પરમેંગપરસ્પર ! સ્મર" મહામહા ઘીધી” સમય સમયમ્ / ૩ / સંય દે લક્ષ્મ! વયા-વિવા-વિદ્, મહર્મિદા , ધીર-ઘી ત્વ, મમ્, -સુમમ્, મમ્, સત્ત-માનન્દનમ્, પરમ્, અપરમ્, રસમયમ્ સમય સવા સ્તર છે રે aઈ હૈ વર્ષહિત દે અહિંસા પ્રતિપાદુ શાસ્ત્ર જ્ઞાનનેવાલે' માં તેજસ્વી, ધીરવુદ્ધિવાળ તુમ, શનિવાર કય તેનેવાછા, સુધામ (નયમક્રાવાહનવિવાહ દિન), તુમ (સુન્દર દશ પાઠવાડા), સન્નનો જે [ર્ષ વેનેવાહા, લ, રાન્નુરહિત, પ્રદ શાન્તરંવાળા નૈન સિદ્ધાન્ત શો સવા સ્મરણ કરે છે રૂ વાહી વહીડતરસ મામાવાળે નયનસુવડનુવા મહિમહિતનુતન તનુવાદ્રિતાદ્રિતામનિમાનહબ્બી ગ્યો ! મન્વય ચિનજુલા, કુલ, મર્મિહિતનુતા, રૂત-શહિત-બમાન માન-ગ્યા (છત્વા) જગ્યા શાહી (લેવી) - સમાવ-માવાય શાસ્ત્ર. (કુલારી ) તyતાત્ . ૪ / સમર્થ તે સુલ તેનેવારી, ફુલો ન િવનેવાહી, સત્સવ મને વાતે પૂનિત સૌર નામજી, પાયા દુબા માદિત ઔર પરિમિત માન-પૂના મેં ધર્મિષ્ઠાણા ફરવે મને, “ડી” નામ દેવી હુ દૂર ને ટેિ અવ એળિયોં જો વહાવે છે ? A છીપવબમનિસ્તુતિ ૬ પધાનેરા ! સ ચ વિશે સક્રિશ્વાસમાનતયાપર! માલિક તી નો પર વિમું? મિસર્પ, વિશ્વાસમાને! સૌ પ! માવત' વય સવિશ્વાસ-માનસત્યાપરા શે વિશ્વ-મસમાન છે . દેશપરી હે પદ્મઘમેશા ત મતે ત્તિ, માવિતય તય પમિપુષ-સમ્પ . પવન્ મુિ = ભાવિ ” અપિતુ માન્ચેવેલ્યર્થ ૧ / વાર્થ રામ વિશ્વાસ (નિનવનપર દઢ શ્રદ્ધા) યુ ના વાળ વાપર ન જાનેવારે! વિશ્વહિપમ! સુન્દરમાવવાન! સર્વશ્રેઇ! થવા દે માતરાણુ પદ્મશ્રમવામી' નિત ખ્ય િવ તુમ્હારે શાસન હૈ જિ-શ્રદ્ધા , હસ મળ્યમાવવા ોિ અછી ત૨૬ પરિપઘા પવિત્ર સમ્પતિ વાહા (શાશ્વત બાનાવ૫) વા -નો વયા નદી છે. જસ્થત એવા છે ! ત્તિ રામય વધતી' ?િ જ પદ્દનિપુણાનિ જાવર્ત સમાસુ પાર નથી સી ત્યત મમવત વિતતિ “વમા પુનિવને ! સગર સુરાનની ૨ Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૪ હેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિરાતિ મન્વય મનિસ્રાવની ચા પનિ પુષ્યાન વધતી, રામચ ના છાનન મૂર્તિઃ વિષ્ણુ સમાણુ પરાન, ત્વચા મા, કુરબાન-નવ્યા, પુખ્યાં સમાવંતા વિતતિ માહ્ય સ્તૂયતામ્ ! ૨ ! વાર્થ હૈ જનિાવન! (મિથ્યાત્વરહિત !) નીવ! નો બૌદ્ધ ગુમ છે વિવારે ધનુન યુદ શરતી , શાન્તાક ન વિણી મૂર્તિ રહું લાળ શમિત હું, તુમ કસ પવિત્ર, પ્રાસ્તાત્તિ વાડી, વેવે રે સ્તવન વો, તીર્થક્સરશી શ્રેણી જે મ રે સ્તુતિ વર I 2 I &હું પરિવર્તિર્વિનનની” વાવે સતત રોનિતા". યાદ્વાવમુદ્રિતગુતીર્થ્યનયાવતાર'વાવં ચ સતતમ વત્રોચતાર્થમ્ II રૂ / જવય -તત-મમ ઘરું વિષ્ણુ (નાન ) યૌ પરિતે. વાવંથલૈ. રોનિતાર્થમ્, ચાદ્વામુદ્રિત-નુતીર્થ-નાયગ્નવતારામ વતુોનિતા ની વાતં વિનવેન સતતમ્ તુ / રે ! વાર્થ વાડ્વાયત્તરદ્ધક્ષ્મી સે સપજ, સુવેરિહંત શે પ્રાપ્ત ને ફ્રછા વાળ પુરુષ, પંજમાવતધારી સુનિવર સે તપૂર્ણ કૃદ્ધિત કર્થવાટી, યથાસ્થાન મેં દ્રવ્યર્થ શૌર પર્યાયાર્થિવ નયસે વિવક્ષિત, સમયાભવ વવના ત્યાદા સે વૌ િતીર્થિવ દે દુધવા ડરથાન છે નેવી, ત્યા મર ગ્રાહ્યવસ્તુ છે જ્ઞાની નાનો વોખ્ય પુરુષાર્થ જાનેવારી, તીર્થંલ દેવી વMી વિનયપૂર્વ નિરન્તર પૂના કરે રૂ . સાહાર્મ તનુ રિવરાધને પાર્ટી મુવી સમયસ્ય નિત્તરાયે'!! પાન્ધારિ! વન્રમુલકાતીતવડી પાતામુવાસમવસ્ય નિત્તર! In 8 || વય નિત્-મન્તરાયા હે નિરન્તર-ગ્રા. ફ્રેમાન્ધારિ! ચા અપાતા રવ, ત્રત્ર રમચય વાન્સમયસ શિવ સાધને મુવા, સાદાણં તનુજે, ગયાઃ લતા ) તવ વઝ-મુસો નાતી પાતામ્ પ ક કર્થ વિમોં દૂર નેવાહી ! નિરન્તર જા નેવાહી! ધારિ! નો જતનરહિત (ત્તિ પા૫) તુમ, ઇલ સંસારમેં લઘુત્તમ શાતરફયુજી વાર સિદ્ધાન્તવાન શિવલાપર (મોક્ષસંપાદન) મેં ઉસે લદ્દાવતા વરતી , ડત તુમ્હારે વસ્ત્ર ઔર મુલ૮ પૃથિવી રક્ષા કરે છે અને શ્રીસુપાર્શ્વનિના પ્રતિ ૭ વિહં નિના સુપર્બ વં નિરસ્તાહતદ્માવનમ! સુવિધ દોડવતા તને કવિતમન“પવું તેને વનમહુર ! વાધાદ ! વશમાવતારમ્ I ? મન્વય છે નિરસ્ત-કત--ળવન-મ! છે મુવ કહે સવ-નમત-ગપુરમાં દેવાધાહત ! દ્યશોમ! સુવાનિના ત્વમ્ ફુદ ચતુ અવતારમ્ મલા, તતઃ હિતં યદા હૈ . મનë માન તારું મીયતે 2 અષિ સર્વે મીયતે 9 in મળે નતિ માટે પાર્વરે પૃથ્વીવતાં હો નદી માં નેવાહવો દૂર માનેવા! સુન્દર ઘનિવારે! નુતે નમજ્જાર કિયે બાનેવ ! શારીરિક માનસિવ મા સરસ્ટ ફુલો દાનેવાલે! મનોહર શોમવારે! હૈ સુપાર્શ્વ વિનેશ્વર 'તુમને દસ સીરમેં નો નન્મ ઢિયા, હસતે કલ્પન્ન થરા નિ પઢિતોંતે સતત માવ-શ્રદ્ધા છે કૂવ નોર સે નહીં માયા જાતા હૈ? નવુ સની અવસ્વાસે જાતે હૈં ૧ નતિ શિવનુ જાન્તિમિતયન્તો દુર્તિમ તાપણાનવાન્તઃ તારા નિવરવૃમિતે નારાવસ્તુ પ્રવૃતિમંડરતાપપ્પાનવાન્તઃ સવારી: ૨. વય રૂમ-રત-પપ્પાનાન્તા, અન્તિમિ સવા સાશા.માલયન્ત રે નાતિ શિવજુલમ્ ગવું, ગ-રર-તાપબન-ત્તા સત્-સ્ત્રાગા તે નિનવમી વ્રુદ્ધ તિ નારાયતુ ( ર ) ગઈ કાત્યામિથુન-ઊપપ્પાન (બારે રૌદ્રધ્યાન)ૌર બ્રીતિ, છપની શક્તિસેવા ાિબોંગો મિત્ર તે દુખ નિન વિનેશ્વરને સંસારમેં શિવ સુલ (ગોવા યુવ) કિયા, મય બૌર ડપલંતાપરહિત શુલ્ય ધ્યાન સે મા, સનનો જ બાપા જે તીર્થક્ષ માવાનું પ્રવૃત્ત (વદુત નો સે દૂઠ્ઠા વિણ દુ૫) દુરિત (પાપ) જે નાશ કરે છે. ૨ / Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિૉ હિન્દીમાષાંતર – અન્યચર્સંદ્ મુનિતિ પર્ ચ° વર્તયન્તી તોદ્યત્તમ/મેઽહિતઽત્રાસોધિમઽન્વિતમ્ । લખમિટ્ટુ મનીન્તેનો મુથ ધાન ખ તડસમ ! દિતવા સાધિમાનું વિતામ્॥ રૂ ન હૈ અલમ 1 રદ્દ સહિતના, અત્રાતા, ભાષિઁ વનયન્તી, બરમ્ ધાનન્વિતા મુનિતતિ, યમ્ અપત, હત-વત્ત્ન તમતમ્, સંવૈ. સાધિમાન વાનમ્, વિત-ારમ્, હિતવાત્રા લોન ડી તેં સમયમ્ (ત્યમ્ ) મજ્ઞ ॥ રૂ ॥ ८५ મર્થ હૈ નિષમ પુરુષ ! તુમ લ સંસાર મેં હિત (મારે) જો નેવાળી, નિમય, અત્યન્ત સંતુષ્ટ, માનાંતેજ વીહાળો ત્યાય રતી દુ મુનિયોંળી શ્રેણીને વિલ સિન્દ્વાન્ત જો પટ્ટા, ઉત્પન્ન હોતે છુપુ પાપોંજો નાશ નેવાઢે, વે સુન્દ્રા માવો ધારાળાનેવાછે, શત્રુસમૂળો જાનેવારે, હિતવાય ખાસ (માવાન–નિનેશ્વર) લે હે દુખ ઉલ સિન્ના તો બફ્રીજા-સ્વીાર | શ્॥ લવનું રિદ્ધિ" ચાતો લોડહેતાં કૌમાર્યા વતિયુધિ નિત્યા નીપર રિધૂળાનું માવતમાંહતાપા મહામાનસી" મામ્ । માહિતાયાં ચી મહામાનસીમાનું ॥ 8 ॥ અન્વય યા અતિ(પા, યુધિ પવિત રિપૂર્ણમ્ અનીવન્ત્ય નિદ્ધ મહા-માન-સીમા વતિ, ૩-જિત-પાયા, ણિ યાતા સા મહામાનવી બěતાનું ગૌમત્ત્વા મુદ્રિત મામ્ બવતુ ॥ ૪ ॥ ચર્ચા-સંક્રામ રે સંતાપસે રદ્દિત ત્તે યુદ્ઘમેં ઉત્પન્ન રાજીનોં સેનાલમૂળો નીતર મહામાનવે જી સીમા (પરાળાછા) શે ધારળ વાતી, વિન્ને સે રહિત, હાથીપ વતી રૂં વદ્ ‘મહામાનસી’ તેવી તીર્થંકરો તે તીવ્ર અર્જિતે હર્ષિત મુન્નો રક્ષા રે ॥ ૪ ॥ શ્રીવન્દ્રયનિનસ્તુતિ ૮ મુખ્ય વન્ત્રપ્રર્યું ! મવમયાનું રક્ષતે” જે હેર્લીનન્તવ્યડાપમમત્તે ! સન્! નમો હાલમાર્યું! । એય એળી" સ્ટેશમંડનુમા તન્ત્રતે વસ્તામાંīન્તવ્યાપોડપમવું ! મતે” સન્નમોદ્દીંડલમાય° અન્વય દે સન્! ફ્રે-જેલ-જેલૉનન્ત ! @ અવમન્નતે ! હે અન્હાસબાય ! હે બસ્તાન અનન્ત-વ્યાપ ! @ અવ-નવ ! હૈ સત્રનોહ ! હે વન્દ્રમ ! મવન્મયાત્ અ-પાળું (ઘુવં) રાતે, ખુશમ્ બહુમતા શ્રેય શ્રેવી તન્વતે, મદ્દતે અસમાય તુમ્ચ નમ ્ (અસ્તુ ) ॥ ૧ ॥ અર્થહત્તમ ! દે તેવએળી પ્રળમનીય 'ન્દ્રિયનેતા! હૉસ -પશ્ચિત ! જાનડી અનન્ત બાલોિ દૂર માનેવાડે! મવું (છઠ્ઠાર) રર્જિત ! બોળજ્ઞાન જો દૂરખનેવાલે ! હૈ વન્દ્રમ ! સંસારવે મથલે પાપરહિત પુષળો રક્ષા નેવાડે, પ્રાણિયોંની જ્યાળમાહાને કાત્યન્ત વહાનેવારે, મહાનૂ ( નહીં પાર અનેવાળ ન્ને મીનપારી દોનેલે સત્તમોત્તમ પુરુષવે સ્વભાવવારે), ૩૫મા રહિત સુમળશે પ્રણામ તે ॥ ૧ ॥ શ્રેયોવૃત્તાં મોદાપોદાવુંવિતપમન્યોતિષાં વવિનુન્નશ્વમૂપાજમૂવો′′ામીછાર્ડલમમદિત વોધિવાનામઠ્ઠીનાં ! સ્રોષના માછીસમમહિતી વોધિવાર્નાઽમહીના ર મન્વય વર્ગ-વિજી-જ્ઞત્રમૂપા-સૂચ.-મુi[-માજા, અસમ-મ-હિતા, બન્નીના, ત્ત્તવોયૈ મુો, અસમત-મહિતા, અધિવાના, બામન્તીના, મોહ્ન્બોહાત્ કવિત-પરમઝ્યોતિધા વોધિવાનાં માળા ૧ ( યુખમ્ ) શ્રેય વત્તામ્ ॥ ૨ ॥ નખનશીજ રાનાબોળી વુમુન્હામાહાલે યુન્વિત વાળવાળી, નિન ન્દ્રિયવિનેતા પુહાઁ તે હિતને વાડી, ન્યૂનતાલે રહિત, ધૃત્ત્તવોષોં ( યાતિ ર્માંનત બન્દ્રાયપ્રસ્તૃતિ સમગ ડીવધુળ પ્રતિપZી પરિણામો) છે. ખુ અવાહિત બનોંસે પૂનિત, સર્વાધિર ( સાન્વરિતિ વા નહિ ) વાન તેનેવાળી, રોમારહિત, મો અપોસે બોવ્ મોહનીયમેં નાંશ હોનેસે, ત્પન્ન પરમજ્યોતિ ( વરુ નામ જ્ઞાન) વાછી વોધિતેનેવાનોં ( તીર્થંરોં) ી પ િતુમ હોોંો ત્યાગ તેવે ॥ ૨ ॥ ઝાડ નયનચૈસ્તીર્થનાચેને મૂળામાછાપીનઃ શમવમવઽસન્ન તોપાયદનઃ । વિદ્ધાન્તો ચે મવતું તિઃ શ્રેયસ મહિમાનામાંઽજાષી 'મૈં રામદ્મવતાં 'દૂતોઽપાયવરૂ Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિ ૩ય શમ-મ-વતા, રામ અવતાં તીર્થનાથેના પતિ', - , પુર-નય-મર્ય, વૃત્રા-માઠા-પીન, મસલતાઉપાયઘ, માત્રાપી, સન્નત', ૨ અપાય-હૃત, અ સિદ્ધાન્સ મશિમાના જ. (મામા) શ્રેય મરંતુ 1 રૂ . સાર્થ રામ (ફાતિ) ગૌર (પશ્વિયન) વાજે, ક્ષારિતાથી પુwો રક્ષા કરનેવટે તીર્થના મવા રે હો દુની, રામ (Gરસ્પર નુકવેરાસે વિકસિત વવનવિશe૫) વાહ, પ્રવર્તમાન પૂર્ણતયા યુ વૃદ્ધિ થી શ્રેણીસે પુષ્ટ, નિતજ્ઞતા છે કપાસ (જ્ઞાનદર્શન વારિત્ર છે સાબ્રાન્ચ) સે મનોહર, બાઢા (સંશોષપૂર્વ વાતવત) નેવાહા, માં બાવે સદ્ગતિવારી, અપાય-વિલ જે હર હરવાહ વહ સિદ્ધાન્ત-નામ સેવાપરાયણ ધુમો સ્થળ ૦િ ો ા રૂ વિદ્ગાપૂ!િ ન મુની મૂરિમાર્જાિ મુસિ-પ્રાણાયામેડિ'િમતિર્મઠતાપડિવીઝવદ્યાના વલ્લે વજ્ઞાાડનિશ સ્ત્રી પ્રદ્રત્તાપ થી મે સુમિતિમ પવન્તાવઢાનામ્ છ I વય ટે વન્નાઝુરિ! હુદ્ધિબાગાયાને અશુ િમુની ચા મૂરિમા (ત્વ) મે (મધ) ર્તિ વર્તે, શતાવ, સાપ-ગન્તા, નવાનાં પ્રા-પ્રાણા, અનિશ વઝ-મદુશમૃત ,બાપ-તાવવાનાં વર્ષહત્રી, સુમિતિ-મતા સા ત્વમ્ નય છે જ ! aઈ દે વસ્ત્રાહુ!િ પ્રતિરાય સિદ્ધધાણાવાવાશોરહિત મુનિ નધિ મવાહીનો તુમ મુદ્દે વૃદ્ધિ દેતી હો, તાપસેરહિત, બાપતિ સમાસ નેવાહી, નિર્વહોં વર્લ્ડ હેનેવાહી, સદા વસ્ત્ર કૌર કુરા જે ધારણ કરવાહી, પાપવી હાથિયો છે - જે નાશ નેવાડી, નિર્મક વૃદ્ધિવાળે ઘી ખારાધના છે કિયે જમીદ વદ્દ તુમ ન પામો છે જ શ્રીસુવિધનિનયુતિ ? થસ્થતિનો વતતિમહં સુધમકવતારે શુમિન્દરા ફરતું અgિવિધી હતી જે વિતાડશુર્વેિ મન્દરા # ૨ I મન્વય અવતારે શુકમ કેવ-તતિ સુનિ-મન્વર-ગને મધ્ય ગતનો, પ્રમાવતાર, ગ-શુચિ, મનાને ૬ - સુધી (સુવિધિ ગિનેશ્વરે) મે (મમ) દઢા મજિ સસ્તુ . ૧ / સાર્થ–નિલ ખન્મ સમય સુન્દર મન્તિવાહી તેવશ્રેને નિર્મઇ મેર પર્વત | કસવ નિવા, અત્યન્ત ઉત્તમ નિત્તાવલાય વાછો સંસારસે સાર પાર વરાનેવા, રહિત, ફૂલ જન્મમેં મન્દ રવાન્ડે સુવિધિનાથ વિનેશ્વરમેં મેરી દર મ િદો ૧ ૩મૂર્તિ પ્રકોપરાએ ચેવું જ મોતે નનિતાપ '. ચુખસ્વમીંss! પ્રથિતોવખ્યો નમોડસેનો! નિતાપી . ૨ ૩ન્વય છે. ૩-ટ્સના.! મો રાણા પ્રવ્રુષ્ટ-૨પામેવુ મોદસેના નિત-મદ્ ન ગમૂત, પ્રતિ- મ્યઃ નનિ-તાપ- gી યુધ્ધમ્યમ્ નમ (ડુ) મે ૨ - ૩ ફેબલવઢિયો છે સ્વામી! ફ્રેમાસ (તીર્થજ્જર)'પ્રદ વપરામ ક્ષમાભાવ (તિશય તિતિક્ષા પરિણામ) વા નિન વિનેશ્વર રે મોન્સેના (નટુ વિમવલ. કેરા મોહ મહારાગ શ સૈન્ય) માપત્તિ વનેવાહી નહીં દુર્ડ, પ્રસિદ્ધ (બરિય વા જ્ઞાનો વા, સતાર તાપી વડન નેવા કર તુમકો (બિનેશ્વર ) નમસ્જર દો ૨ . વાળીને રહસ્ય વધતી અત્તમોવરિનીતિરારિ નીનિનેવિતા ત્રિછોડીમરોડ!રયાવદ્ધિનીતિ દારિ || 3 | મન્વય કોઇ ત્રિછોડીકૂ મવદ્ધિ વય િગિનેને મહિતા, અનીતિ-હારિ મન-ફંતિ રિ રહૃય વધતી બત્ત-માંહત્યા વાણી ની યાત્ | ૩ | સમર્થ હો! તીન ઢોલી રક્ષા વરનેવા વયાકુ નિનેશ્વરસે દી દુર, નીતિ-નારા, ફેતિ (મહામારી જાતિઉપદ્રવ) નારાજ, મનોહર સહરાન્ન છે પોપનીય સાર્થ જે ધારણ etતી દુ, મોક્ષ વેનેવાછી વાળી નો પાવે છે રૂ . Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિor હિન્દીમાંતર - વિહે ૮૭ વાવો” વિક્માન્તજાતિ તુજાર મવમવત્યો વન્નતાનો વ૮નાધે'! ને રોતું ઠામ રામમવા ૪ વાય છે નાયુવે! -મવા મવચા, વાઢત્--વટ વિદ્યુમ-જાન્ત-ન્તિ ; નતાનાં શમશાન્ દ્વત ર: ૧ (કસ્મા) -ચામ રામ રોતુ ૪ અર્થ સેન્નઇનાયુ ! માની લેવી” -પરવાહી માપ, વાતે વીમાન, પ્રવાહ સમાન છે હા હોને સુન્દર શનિવાહા નમન નેવાસે પુછે શક્તિદાય સુલો તા દુશ હાથ, હમકો નિરામ શોના વાળ પ્રતિ વરે શ્રીશતિનિસ્તુતિ ૨૦ જયતિ શીતતીર્થપતિનેને વહુમતી તરખા મોઘી. વસિં ય મ વાહે વધુમતીતરણાર્થે મહોર છે ? ૩મન્વય યત્ર (વિનેશ્વરે) મ મહો દૃ--ળા તરખાચ વાળ-બહેનને વધુ તિ (સતિ) વૈધુમતી મ ધ , મતી () શતત્વતીર્થપતિ નથતિ છે ? ૩થે નિલ વિનેશ્વર છે સંસાર મહાલાર સમિઢેરા રહિત તને સદાવ્રત ગ્રહ બને છે વર વર સો કર્યો તેને ઘર પૃથિવીને તેન ધારળ ક્રિયા, હોને સે ફૂટવાનું રહ્યું ગીત૭ નામ તીર્થંકર જવાનું સર્વેદ પાસે નયવંતા ૐ a ૧ | વિતરે શાસનમમિતાં નિનાવાહિ! તમોળે! સુરત૫ર્મ aધષ્ઠિવનામે માત્મનાં તિમોહરો ! સુરપ ૨ વય સે નિત-નવા દે તમાળા ફેવતિ-મોદી (á) રાસન-મમિતા મહાત્મના શુલ્સમમ્ મધરયત્ સુરત શિવ-નામ ઘઃ વિતર . ૨ સર્વ પાપો વાવોહી બજ્ઞાન ઐર સામ-દ્દેશો હતાનેવાહી ઝિનેજર કેવળી એળી! બાપ બિનબવવન શ્રાવિતવા મહાત્માનો મોક્ષ નામ પર શેર છે માવત'sમ્યુનિતા વિનમાડ ચર્ત પ્રમાપSજરાત સુ નિત્ય શિવનમહેંતિ નર્ત પરમાડી મારા રૂપે ૩ન્વય દેનના મર્ચંદ્રરાન્ હર્તિ નનયત યત (બિનેરાત) ફુદું નાતુ પરમ-ગ નિદર્ય પર કૂિ આપ, વિમ્ (તા.) મંગાવત. મિ-કહિત મા મમ્ શાવરાતુ વિન છે રૂ ૩ળે નનફિન્દ્રિયોં ઘર વિનય તેને નિમ, તીર્થોવી કમાવના જે વરતા દુબી નિત નિતેશ્વર દલ સવારે નાસ્તો ઢોરને પરમ શિવ (મો) પાયા, હસ માવાન તીર્થફ્રાસે મ્યુતિસાક્ષાત નર્થપણે ઘર પરમ્પરાણે સૂત્રપણે તત્પન્નધામ (સિદ્ધાન્ત) જે વિરોષ પણે નમસ્કાર છે . રૂ. સ્તવતિ સન્ત પમડછવિમાન વિદ્યારિતા { ઘનશાસ્ત્રી ઐરિવારિખી ર" પરમચ્છવિ'! મન ! સિતા. જ છે ૩મન્વય દે પરમચ્છવિ દે માન!િ સન્તત ત્રિવશ સ્તવન (છત્તા) તવ અરિવારિણી પરમ્ (વેવમ્) અચ્છવિમાન-વિઝારિતા જ જાણિતા, ખ્તિ ધન-શાસ્ત્ર-છાં બષિ જ ન ાહિતા અપિતુ પિતા ga) ૪ ૩ કણ જાન્તિવાહી ! હે માનવિ' લવ કેવોને સ્તુતિ ધ્વનિયોં દ્વારા તુમ્હારી ઝુલો વિવાર નેવાહી શિ નિર્મિ-વિમાન વિકાસ શોનાવો હી નહીં શોમિત ક્રિયાન્તિ સધન બ્રરાહતો આ શોભિતર દિયા શ્રીવાસનિનજાતિ ?? નિનવર! મનને શ્રેયાં! ધાં વ્રતાવુદતોઃવદ્રવ ! નતો હું તાપાતદ્દભુ! મહા !! વાતમવવનબ્રાન્તિભ્રાન્તિઃ હિસ્ટન્દ્રવદ્રવનતો” હસ્તાંડપાત મુંમામૈ ! I . Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૮ રેન્દ્રસ્તુતિવતુર્વરાતિ સન્વય છે વ્રત-ગડુ-હૂત-કવથતુ-મ-વી દે તાપ-માત-મુ! હે મદ-માં-મ! દે ડા-મા-માનામ! દે વિનવર! હે છે! પઝલ-મવા અવનત. અત-વ-વન-ઝાનિત શાન્તિઃ (સન) નત અહમ્, ૪-જાત () મનન ઇન્તી છેપ્રહિં ( વાન) ચામૂ! . ૧ છે ૩થે અહિંસા પન્નમહોત્રતરૂપી નતે વઢે સુઈ સંસારરૂપી વના િવક્ષાનેવારે! તાવ બોર મા રે રહિત! ઉત્સવ ધામનવા! મહા ધામ (સમત શાસ્ત્ર વે ઇતિમ વરને વાછા સિંદ્ધાન્ત) જ પ્રતિપાન કરને વાટે! હે શ્રેયાંસ નિનવર! [ વઢિ છે એg] રાતિશયસે શોમિસ આપી રક્ષા સંસારરૂપી વન પ્રમાનિત શ્રમ વરિત હોવર બાપ વાળો એ નમા હુ વિરાથી સુવ રાવ તા ટુમા જૈ શહિ (ાવાલઇ) દોઝ in 3 નિનામુવીર વિઠ્યાધાર મિફિન મંવમડદર હર શાન્ત મદનમોહમ્ વિનયીધિ પારં વાસુહાવિવિશિષ્ટતાં મવમવર વ્યાજાનહાતિમોહમ્ ારા મન્વય ગમ્ વિશ્વમાંધારમ્, રૂઠું ના મહા-મમિત મોદન, મવં દાન્તમ્, ગ-રત્વમ્, વ્યાં છાન્તમ્ - માવિ-વિશિષ્ટતા-મ-મદ્દ ૨૯મ્, મવક્તમ્, તમોદરમ્ નિન-સમુહ્ય મયિ વિનયે વારંવાર ફળ્યા (શ્રદ્ધયા) મા / ૨ / સાર્થ જો, સતારા બાધારરૂપ રસ નાતુ મેં કાળિયને વિવાહ બારિ અપરિમિત મોહનીય કર્મો પેસે તેનેવા સંસાર ઘરમાં વનેવા, જમવો નેવા, કાન્તિસે મનોર, જ્ઞાતિ માટે વિશિષ્ટતા સે હત્પન્ન દ્વારા દૂરબાનેવા, ફુલનારા, પાવાપહાડી વિનતીર્થક્રૂર સમુદાયો શ્રદ્ધા-માવસે પૂના કરતા હૂં ર ! સુવિરમપો મપૂળે દુર ફુમતાપહોદનવરતખંડોમાવસ્થામાઇશ્રયન્નડ શોમર્તા નને ! તવ મનો" થાયછાયામી સમયો અન્નવરતમો માવસ્થામાનશોમિતે રા વય છે મોમ-વસ્થ ગાશ્રયન દે નની શુમિ -પ૬, મ. પૂર્ણ, ગમિત યશ દાન, મત-અપ, છાયા-મય , –નવ-રત-મત્ર , નય-રમિત સમય તવ માવસ્થામ-બત્રિય મન મનવતમ્ ચાયાત ll રે ! મર્થ સંતોષવા કાશ્રય વરનેવા! નન! પવિત્ર રામપટ (સદા પાછા) યુt, મ (વિના વિરોષો) સે મારા દુબા, લવ તરફ તિજો દૂર નાતા ફુલા, કુમત (કુત્સિત વૈદ્ધા સિદ્ધાન્ત) નારા વરનેવાહી, વિશિષ્ટ શોમાવા, નવીન મૈથુનવમો બત કુંવો નારા નેવાલા, નૈનમ શાતિ નતે શોમિત સમયાત્રા તુમ્હારે શ્રદ્ધાવ૦ મહિલમ મન મેં જ મન કરે છે રૂ . સુતપતો વિમો છત્યા તવારિતિક્ષપિવિહાર ઘુસ્યાઓનેહsધનાધનાને વિતતું માહી ઘટાક્ષસન્તતિવિરપુત્પવિત્ર થ્રત્યારોહ યના ધાર્તાિ છ | ૩ન્વય છે ગોઠ્ઠા રિતિ-ક્ષમા, અપવિન્નર, યુલા ધનાધન-રાગિતા, ધટા-મસન્નતિ-વિધુર-પવિhtt, -ત્યાગ-હા, ધન-ધનરલ્સનત માંહી વિશ્વચ્છિયા તવ યુઝત-પતા વિતરતુ છે જ ! મર્થ ટુ યુદ્ધવિહીનકાળી! શત્રુનો નાશા ને સમર્થ, નિષ્ણ વર્મ રહિત હોતી દુરું સુલ લેનેવાહી, પની શાહી પતિ વાત મેધ સમાન શોમવાી , ધષ્ઠા, મસૂત્ર, શમતે ટુ વન્ન ર પ ધારણ કરવાહી, પરમર્ધર્માદીમૂવ મનુષ્યનન્મ વી પ્રાપ્તિ છે હુ હોનેસે તો જે છોડને કી દૃછાવાી, અરિ પાપવાઓં પુરુષ જે નહીં પ્રત્યક્ષ હોનેવાહી મારી નામ તેવી, વિન્નો વિનાશવર તુમો પુષ્કા સામર્થ્ય વેવે ક 1 શ્રીવાસુપૂર્વાનિસ્તુતિ ૨૨ પક્વોટ્ટાસે પર્વ રઘયશવંર્વાસુપૂન્યતુલ્યો જો સંકીરપાતારિપવિસાહારિક તુમ્પ વિદ્યાતિયનતમો દુર્નયધ્વસ્તતત્વ હોવે સદ્ધીરે ! પાર્ટી રામપિવિત્રાસ! હારિબમાઉં!. ૨ Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિ હિન્દીમાષાંતર - કન્વયસઈ ન્વય છે અને નિર-પવિત્ર સિદ્-ગરિ-પ્રમ! સદ્દગ્ધીરા દેવ-વિત્રાસ છે હારિ-માવા રે વાસુપૂજ્ય પદ્મવદ્યારે પર્વ હતુ, અધિક જિં, સ-ધી, વૈઃ - સૈ નાતિ ધન-તેમ તુમ્પનું, રામ-હન્દ્રિ, સર્વ-તુત્યઃ પાતા (ત), સાતબારા (મવ-બી) દુર્નયસ્તતત્વ- માત્રો છો (મર્ચન્ઝાશિન) જવ 1 / વાર્થ છે સ્વમવાનુગામી પવિત્ર મન્ત, ગવાહો પ્રમળે નહીં તદ્દન નવા શત્રુનો (વાવ) થી અમો તૂરાનેવા! દે લત્તનો નળ ધીર નિર્મદદે મનહર કમાવવા દેવાસુપૂ! પદ્મા ( બૌર મe) છે વિકાસ પતા જે ધારણ ફરતી દુભા, જ્ઞાન્ મેં સર્વાધિનિ (સબ્ધદષ્ટિ બૌર કાન્તિ) વાહ, સુન્દર કુદ્ધિવાહા, બની જશે (વાળી શી ળિ) વિહાલો સંસારમેં ધન જ્ઞાન ઔર ધન મૈયાર છે દૂર સે નાતા સુબી, વાનરલ મે હર્વિવાહા, સૂર્ય સમાન રક્ષ તુમ, સંસાર મેં શિરને ઘી છૂછી લે રહિત (મવ મીe, દુર્નયબત્ત (ચૌવા તે પ્રસ્ત-વનાન્યા તે નષ્ટ) તવાહો (પરમાર્થ કારા) વા નો રક્ષા વ ા ૧ છે. હોનાં પૂરતા પતિમવતિ નમ્નલિંપતિ હો રાજીવડગ્રીમવતુડમાનતૈrsguતમાં સાક્ષાત્ વિજ્યવઝુિર્વિવુપરિમતા શોધમાનાર્જમાયા હૃદ્ય નીવનેત્રી મ મરીંથનેતાપા તમહં ૨ મન્વય થા માન-ગ-િમાયારાણીવનેત્રા, વમનસા, જનતાપા, તમન્હી, હૃદ્યા, જ-મ તુત, મમસાર્થ-બાનતા, અ-પાત-મોદ્દા, સ્ત્રોતનાં સપતિ મર્યાનું પૂરયન્તી, વિવુર્ધ-પરિતાં સાક્ષાત પેવષ્ટિ વિઝ્મ સા માવતા રાની સત્ર પન્મ- વ ને (મમ) જતિનવંતુ ૨ મર્થ છોધ, માન, કાતિ નો વપટ છે. દૂરબાનેવારી, મ રે સમાન નેત્રવાહી, ઇંદ્રિય વિનયમેં વિવાહવાહી, તાપ રહિત, પા તો ત્યારપાઠી, મનોર, સંસારી પીડા? રહિત, સુરતમૂર્વ સે નમત, સંસારરૂપી રવા મેં પતન સૌર અજ્ઞાન સે રહિત હો રે મનોવાન્ધિત વસ્તુનો તાઠ પૂર્ણ કરતી હુ, વાક્ષાત્ હતા જે સમાન વદ માવાન (તીર્થ) શ્રેણી દસ પ્રત્યક્ષ બન્મ નામ વન મેં મેરે બાધાર દો ૨ હજુદ્ધરમ પ્રણયતિ સુત” નાહવીયૂપીના - - ssધાતું રસ્તાાડતિર્લીતશુધિતોને ! સિદ્ધાન્તા દ્રપ્રસન્નોજીતન” નિર્મિતાનમ વાર ! સ્તર્થંડરતિક્ષતશુન્નતને વશાન્તસિદ્ધાન્તા હા / રૂ મન્વય સે વાસ્તઝાર છે સામાન્ત નિશ્ચિત-અન-મન-હુ-ભાવેરા છે શાન્ત-સિદ્ધાન્તા વાપીયૂષ-પીનમાલાવે, અતિ લત મુવિ, રજત-મ-કસf-sø-સમ-ન, સાતિ-ક્ષત શુત્તિ-સાને, સિદ્ધાન્તર-ગાયુકત પ્રયૅયતિ (સતિ ) ત્વયિ, (મમ) અમ રામ નg% તાત ને રે કર્થ રાત બાવરવાસે' પરત માતહત કુન્દ ચાદ્ભાવનામ સિન્દ્રાન્નવા વર્ષનો પ્રતિઘાત કરનેવારે! ગુર છુપાવરનેવારે મનો સિદ્ધાન્ત (ધામ) વા, ગુર અમૃત સમાન પૂબાવાવવા, તિરાથ પણે રોજ નારાવનેવી, પરસ્પર નુકવેરા વરતે ફુણ વિપવિશેષ પ્રક્ર (ઘાર્થ પ્રત્યક્ષત્તિ) જે શોભિત (યથાસ્થાનમેં મારિનેવારે) નિરુપમ નૈમાનિયા, શગુનારાવાર માવ સનસ્વરૂપ, પિરાધનારા પુષ્પો વિસ્તારનેવાલે તુમ, (શાશ્વ) મે અક્ષયમ પ્રતિક્ષા વઢનેવા હો ા રૂ tu વાવિ પ્રીયતી પદ્ધવિવિધનયોજીતશાસ્ત્રાર્થનિષ્ઠારાહ્વાને! હિનરિતખજુરા! યુસુવા વિશિષ્ટ અદ્દામાના પ્રસાર સુમતિમુકિનીવન્દ્રશાન્તર! પ્રપૂM ડરવાજો” ! દિનેથેરિતરવરાત્રે ! સુ! વારે વિશિષ્ટ છે ૩-વથ હૈ દુ-વિવિધ-નય-શીત-શાસ્ત્રાર્થ નિષ્ઠા-શ-ગ્નને ! છે નગ્ન-તિરણ-સુશ! છે મુમતિ-મુર્તિની વન્દ્રશાન્ત ! દેતે હિના! હે તિરબ-કુર ! દેહુ ! સેવિ ! દેવા િ. વિષ્ટ પ્રીયન્સી (ત્વમ્) યુવા છવા) બામાના વડે પ્રપૂર્ણ-આરામૂ વિશિષ્ટ પ્રસારમ્ (વરમ્) વેહિ . ૪ ૧૨ Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસુતિગતુર્વિશતિof ઈ દૂનિયાં છે દૂર કરને મેં સમર્થ વિવિત્ર બર્થ વિષયવાસે નૈમ માટે નય સ્ત્ર જે વિવો જ મર્યાદા સંવે છે નારાજનેવાહી ! નવીન પ્રેરિત ગ્રામ મેં ત્યા વરનેવાહી, ૩ત્તમ સુમુદિની જે વિલિત શરને મેં વન્દ્ર વિરળ સમાન, મનન, પાળિયોં સે સ્તવન ૪ ચોર્ય, શત્રુ વિનય શાહ, સુન્દર મેવા, પૂન્ય હે રસ્વતિ વિ! સવ ધાવાળવા પુરુષો સંતુર વતી હુ તમ વિના તત્તમ ઋટિ વિહોલ સે બિનમતમક્સિાહી પુહ વાદ વિવાહ વિષય છે આશાનો જે પરિપૂર્ણ વિશિષ્ટ વાવાનો n = . શ્રીવિમહર્નિન-સ્તુતિ શરૂ નમો દુતરાયતે સમયમાં કુખ્યારા સમાનિતા વિમસુર્વિમ°! વિશ્વમારા કે મોહતરગાળે તે રામવમા! પુળ્યાવાયા ડમાનિતવિમંસુરર્મિવિશ્વમાક્ષરે! I ૬ મન્વય હૈ સૂતપન્નાયતે ! પુષ્ય-ચારચા વિન્મારે કરે છે સમાનિત ! ટ્રેન સન્મમાયા પુષ્યમાશયઅમ-નિત વિમ! હું વિમવિશ્વમા-ક્ષેતે ! હું વિમા યમ-રમાય મોઢુતરગાર્ચ વિશ્વ - તે (તુખ્યમ) નમ (અસ્ત) ૧ ૩૫ર્થ ધામ પવિત્ર હોને સે તિઋત્તરવાન્ટિ-સગ્રામ નષ્ટ કરનેવાઓ, પુખ્ય થી લાશ સે ડેરીમાન અસુરો રે સેવિત, દસ્ક્રોઈ શૌર પરવજીના રહિત, તમારે બનિતાન્તિવા કૌર પવિત્ર ધ્યવસાયવહે, મર્ડ (વલ્યમાન વર્મ-પેપ) ઔર સંપૂર્ણ અનાનિત ગુણપરિળિ સે રહિત, દે વિમત વિનેશ્વર ! નિક્ષમ ચાયવા, મોહનીય નામ વર્મો જય ને વા, સંસાર જે સમી તાલે રક્ષા કરને વારું, તુમ નમાર . માર્ય તરફંહિતાકamતિવોચવાનીમો! વય મવતુ તતડતડસમનિમવા મહાચતરતાદિત નતિ વધવાના મહો વયામવતુરન્તતાડશaહાસમાનામય ૨ ll મન્વય થયો મહુવામૂ કાતિ-ધરાનાં હિતા, તતા, વા-સા , યામયા (વા) કસમાન, નમતિ નદ્દા-ગાયત-રસ-માહિતી, ધિદ્રાના, મધ્રા-ઝવયા, કાન્ત-સવજી દામાના, -મા વયા, તરસા 3. (યુષ્મા) માય મવતું ૨ | વાર્થ બહો! સંસાર પરિમળવો નજરનેવા સિદ્ધો મધ્યમેં કાનેવા, વોધિનેવા તીર્થક્સ , હિતારિણી, વિસ્તીર્ણ, પદ્દ રહિત, વરિત માસે મનુપમ, મહાન શાતર પૂર્ણ, સંસાર સવસે અનેિવાહી, મદ્દાને ડર્યવાહી, ફર્નિયવમન વેરસે સમસ્ત હાલ સૌર માનસે રહિત, મેયરહિત રેલી નો વયા-ફળ વધુ શીખ Uારે લેવ માને છે હિવે . હિંડબડનત્તાતતય વિતી મધું મત મુરિત સ રામવર્તાશ્મનોવિતમ્ ક્રિામિડનન્તરા તતવાતિ મ” મતલમુદ્રિત સદારામંડવત મવેડોહિત I II વય એવા ઐનન્તર-ઝાયતતા વિતમ્, સમુકિત, સત-સારામુ અવતા રામવત્તા મન નહિંત, મ -નોવિતમ્, વી-માવજ્જુ, મનન્તરા-તત-પાવિત, વૈભવમ્ (વિમું-સર્વાન્વિ-માત) મત (શાસનમું) માં વૈભવ મરમ્ સિયાત છે સાથે સર્વ કવિમ્બ્રિજ વિશ્વ પ્રવિધ્યાતિ પરમ્પરા પ્રાપ્ત હોને કારણે પુષ્ટ, હર્ષયુ, સમીરીન ફૂછવા (મુમુક્ષુનન) જે કપરા ! વાન સે રક્ષા શરતે ફુઈ કપરાયુ પુનર્જન્મા તીર્થ છે દ્વારા છેલ્લા દુબા, સતારે મેં નહીં ઘેરા વરનેવાહા, શિયા (ઘેલા બૅક્ષા બા બાબતર ધર્મસાધન રૂપ દ્રયો છે ખ્યાપાર ) એ નાર (મુલ્ય પ સે પહેરામેં તત્પરતા) વાહ, અપરિમિત બાવર સે વિસ્તી વન વે દ્વારા પ્રાચિત, વિસુ સવમ્પી (વાત) શાસન , અમીટ છેલ્પસમૂહ બાન્ત વરે રૂ . Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હેન્દ્રસ્તુતિwા હિન્દી માધાંતા - ત્વચાહ ક વિતરત જ સુરમિતૉ રોહિપ હિતાર્યું પતિતપારામાનિતા પ્રમાવિતતા સુરમિયાતતરણિળી રિંતંssy મુકવાપાનિતરી રામાં ડોવિર્તી છે જ ! મન્વય ઝ-મા, સુરમિયા મન્નતા, 1 પરાનિત -સારા-માર-કવિતા, સુમિ-પાતનાર કદિની, હિતા, મુહ-વાપરાનિત-રા, આડોવિતા રોહિણી, પ્રમાવિતર-તાવમ્, ઇંહિત-ગ-૨ ૩ ૪ ર ર મા વિતરતા ૪ . વાર્થ ઘટ્ટ શાન્તવાહી, તેવો મય વિતી, પરાનિત શનિવારે (નિમિત્ત) ૪ મિનિવેરા (ાશ) વનેવા વર્ષ છે સમાન મારવાડી, સુમિ વધેનુ ગાય છે વાહવાહી, કઇ વિવાહવાહી, હિત વરવાટી, વિરાઇ ધનુષ તે મિત હયિવાહી, સમી બારસે શ્રદ્ધા વરવાહી “રોહિણી” તેવી અત્યન્ત કમાવવા જે અવિવાહા, વાન્જિત વર શોહિત શર્થાત દષ્ઠિતપૂર્તિ રે નતાલિશ છે નાહાનેવાલા કૌર વિસ્તીર્ણ કુવો યત શીધ્ર દેવે છે કે શ્રીબેનન્તનિયુતિઃ ૨૪ તિમોવમાનતલાશ્રયે શિવપ ૌિતમસ્તમવપિવી વિવરાવમનન્ત નિત નિન તિમોવમન" તરીંss-II II મન્વય અહમ્ શક્તિ-મોહમ્, મનન્તર- શિવ-વે સ્થિતમ્, મસ્ત-મન-માવ, ત્રિરા-પૂગ્યમ્ ત્રિ-તમઃ વમનન, અનન્ત નિત નિતં તરસા મળે છે ૧ અર્થ , બાનન્દ જે ધારણ નેવાડે, ત્તરહિત શાન્તિ નામ રસ છે. પૃ પ મોક્ષસ્થાનમેં રહનેવાસે, સંસાર | વિપત્તિ જે નષ્ટ નેવાડે, કેવો રે પૂણનીય, સંગ્રામ ઔર પાપ નારા વરનેવાલે અનન્તરિત નામ ગિનેશ્વર રિલીઝ સેલૂં . ૧ નિવર પાતતાપવિતાં પ્રર્વત પવી મને શાશ્વતમ્ દુરિતદ્રવને # વાવાવનેosનિનવતતાપવિતામ્ ૨ મન્વય કુરિ--વના નિરાં મમ માત-તાપ-ર-વિતા, વાવન ન માન-નવરાતત-પ-રોનિતા શાશ્વતી પર્વ બતામ્ ૨ - મર્થ પાપાપહાર વવનવા તીર્થંવર મુદ્દે ધ્યિાત્મિ તાપ શૌર દૌરિ મ રે રહિત ધનુષ, વેની મી સંગ્રામ ઔર નવસે વિતીર્થ આપત્તિ દ્વારા અરવિવાર નહીં હોનેવાહી શાશ્વત પવી-મોક્ષમા શે તે ર ા સુરતમાનસવારહસ્ય! મધુરિમાંssઐ! જોડતુ શિવ ! નતિ ચેને સુધાકવિ” ધનપ્રમાણુમારસટ્સી દુધને રૂા. તમન્વય છે પુરસ-માનસ-વા-રહસ્ય! દે ધન-5-માસુરસ-માનસ-ક્ષર! મામ! યેન નાગતિ સુવા મણિ દૃસ્યતે, તે (ત) સ મધુરિમ (બસ્માષ્પ) શિવાય વસ્તુ છે ? | મી સુન્દર રીતે કોતરોત વિત્તવા નિપુળ-બર રહસ્ય! (૩પનિષદૂત)' અવિરઇ તેવીમાન માનવહિત ઠત્તમ અક્ષરવારે! હે નામ' નો સાર મેં અમૃત વ ની ફેંસી કહાતા હૈ, તુમ્હારી વહુ રિમા-બાવાન જે દ્વારા જ્ઞાનને હાથ માધુર્યકુળ, મઠો છે ક્ષ ચેિ હો રૂ સસિરક્ષતિ મુવી બિન નીતિ ૦ધનુધરી નતિ ચેમિ પ્રતિડવુતા સવસિ" ક્ષતિ માસુવાનિન માધુર-વાનિનમ્ ફતા, -ધનું –ધર ચા નાસ્ ક્ષતિ, નિને બળતા, સમાસ, અ-ક્ષતિ-મા, શુ-નવા ચમ્ (સા) મધુતા ફુ (નતિ) સનિ (પતિ) નથતિ ૪ - સાર્થ-અત્યન્ત પુત્વ ધોડાપર વૈઠી દુહું હાર્યોએ ૦-ઢા] બી તલવાર છે, તથા વાળ બોર ધનુષ ધારણ નેવાહી વો (કેવી) સારો રક્ષા કરતી હૈ, જિનેશ્વર વન્દન વનેવાહી, મહૂષિત વસતિવાહી, સુન્દર રાજૂવાહી ૨૬ “કવુવા’ નામથી તેવી ફૂલ સંસાર સામે નય જ રહી હૈ ક ા Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९२ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિષ્ઠા શ્રીધર્મનનતુતિઃ ૫ શ્રીધર્મ ! તવ વર્મgવાર ગર્ચે સવારે! I ” તું છતવિ-વાળી સવા યતે II II વય દે લત-ગાયને ! હે શ્રીયમ | અમ્ સવા --વારગમ્ય છત્તષિ-વારના સ્તવું છું અને ૧ વાર્થ છે સુમ બાવતિ (સત્તરાણ, માવિ ) વ! દેશીષર્મનાથ નિને ! # સવા વર્મરૂપ વૃક્ષ છે ડભૂતન વરનેમેં હાથી જે સમાન, વાહ્ય કૌર બાખ્યત્તર શત્રુ નિવારણ કરવો તુમ સ્તુતિ કરને જે હિવે હત હોઉં / ૧ / ઉપર ચિનગદુદ્ધાર માસમાના તતા હૈ પ્રિય નીયનિટી માંfમાનતતાન | ૨ મન્વય મયા -સમાના ચા ગિરા (ત્વા) -નાત-દ્વારમ્ તતાન, મિયા માલકાના -તતનયા સા બિનમાહી નીચાત ૨ / મર્થ અપની અન્તિ સે નિત્પમાન નિલ નિનેધર વી શ્રેણીને વળી જે દ્વારે તીન નાતુ કાર વિયા, દ્વિતીન બતરાય ઠૌર મદમહાપ્રાતિહાર્યાદ્રિ ક્ષી તે શોમતી હું, ન્યાય નહીં કરવાહી અર્થાત્ ન્યાય વારનેવાહી ઘઉં વિનેશ્વર વી એળી નય પાવે છે વર્વ પાપ ત્ત-સાત ૦િનોહિતી . મવે' વાળા ને સાલૈવાહિનોવિતમ્ II રે ! વય પાપ-દૃરમ્, વત્ત-સાતમ્, -વત્રિનોવિતમ્, વરિના કરિંત વન, સાતક્રે અને (નિવિવે) અવે (મામૂ ) ત્રાગાય મસ્તુ રે ! અર્થ પાપનારા, સુવા, નૈચારિક માટે અન્ય તત્ર-શાસ્ત્ર છે દ્વારા પ્રેરિત, તીર્યવર હા દુખા વવન, સાત# (જન્મ ના મરણામ સે યુ૪) વાહન એવ-વતુતિરૂપસંસારમેં પવન વ રોલને વેહિ દt રૂ વર્ષે પ્રણાલી પ્રાર્ધ શર્મિત્યનતારા તસ્ય ધ દ્વિધા સર્વ શક્તિમયે નિતાં હતા. જો મનવય થયા રાશિમાં હિષા સર્વે હર નિતા , તસ્ય પ્રજ્ઞહ્યા. -ત્યાનિત-નાદર પ્રણાવો. શં વધુ એ જ છે. અર્થ નિત શર હપ શાસ્ત્રવિરોષ ચા સામર્થ્ય ધારણ કરવાઢી દેવી જે રાત્રુ છે સમસ્ત મય દૂર કર દિયે, હત બલિ’ તેવી છે માવઠુ પ્રસા-વાવાન, હમ સે જે કામ લેવું શ્રી શાન્તિનનસ્તુતિઃ ૨૬ મૂત્રતયોતિ નીતિવિર વછૂણે સેવનાલો મરતબ્ધ વૈમવમય સાનિત તાર્તિા સિંખ્તો ! શાન્તિનિની રાતનસિૌ નવટું વ્ર મો! રોજાતસ્ય મવમી તારત તવંગત ૨ મન્વય મો સવ-મય સરહ્યું નયત સ-નાનિતમ્ વ્ર ટિળ્યો ! યત્ ચસ્મન્ શારગાત્, શ્રેય -શ્નોવમ્ સારસ્વનિતમ્ યમ્ (રુષ્ટવમ્) તન્વત. મય (શાન્ત ) ગતિ-વિર મરતસ્ય વૈમવં સેવનાત્ તો વ્રતધતિ જ મમત, બતારગાત, વલ ત્વમ્ મમ્મતત્ય શાન્તિનિનય શાસન-હ િતનુ (વિદિ) મે છે મર્થ લલાર ફન્દ્રિયનન્ય સૌરળ વ નીતરે ૬ વવર્ત માટે શું સૂક્ષ્મી સે શમિત હા મોક્ષ જે વાહનેવાટે હે માનવ! નિલ શરળ, વાળ ઢિયે ક્ષોહિત, વસે પરાનિત માય છે વનાતે હુયે, ફૂલ શાન્તિના માવાન લહાષિા મરતવવત્ત વશ તિરાય મનોહર શ્વર્ય સેવન ને? મહાવ્રત પ્રદળ વરને મેં પરિપથી નહીં દુબા, દલન્ટિયે, વતુર તુમ નિશ્ચિતપ રે પટ ઔર મૈથુન રે રહિત બ્રીશાન્તિના વિનેશ્વર શાસન (બવવન) મેં ઉત્તિ (શ્રદ્ધા) વિશે / ૧ / Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિ હિન્દીમાપાંતર - સહ ચેપ રેસિ નિમિત્તે રામતાં મધ્યનો દ્વીપ પ્રજ્ઞાકાવતાં થિ સુનિતા ભાવનાssમોતિઃ | શ્રીમત્તિનપુવા હતમો નિત્ય વિસ્તાર સુવું પ્રજ્ઞાઢ મવતા યિાર્વિતાભાવી મો . ૨ અન્વયે દેવાન્ પ્રજ્ઞા-મવતામ્ શિવતમ્ મરમ્ નિટે વેતરણ મવિના-મોત. મોક્ષ-શ્મધ્વન રીપિ સિયા, ફુવિતા (અતિ), હૃત-મયા નિત્ય મોત વિર પ્રજ્ઞા-આ કવિત-ગ્રામમૂક્યવના , તે શ્રીમત-નિન-પુકવા મવતામ્ સુરત ચિહ્યું છે ૨ મર્થ વિન માંનુસાર જ્ઞાન પ્રાપ્તિ વનેવા, ડપવાનશાળેિ છે અત્યન્ત નિર્મઢ (શ્રદ્ધા િમ રે રહિત) વિર માવના (હિંસા વ્રતસિંઘની ધામમામૂતવાસના) છે નાનો-માં તે મોક્ષ મા છે રિતાનેવાહી ગુમ અનુદાન ફ્રાજ્યિાં -જર્મ અત્યન્ત હરિ તે યુઝ હૈ, મા રે રહિત, નિત્ય વિષયો સે વિર (મહાસાવિ કવિત ડઘમવા રક્ષાનેવા) શ્રીમદ્ વિનેશ્વર બાપ સુણ ૨ / ૨ / મિથ્યાદ્ધિમત્તે થતો ધુર્વેમપૂર્વ પ્રધ્વસ્તરોપા સિતાવિવાવિતમીનમરચમમાવારિતૈડપાપ ! ' સિદ્ધાન્તમર્મમતિ શ્રદ્ધા નિત્તેજનિને વાવા વિત! માનમાથવુિં માવારિતાપપ II રે II મન્વય છે -પાપ ! મમ્મઅવારિત ! ટેવાવા રચિત . પ્રવતોષાત ચત (સિદ્ધાન્તાત), ક્ષિતી, ધ્રુવમ્, ભવ્યાધેિ-મતમૂ અ-ચમ્ અમૃત, ત્વષ, અમ- મટિતમ્ માન-મરિન-વમ્ સવાર-કવિતમૂ ત સિદ્ધાન્તમ્ મવારિત્તાવ મહે નિને નિત્ત શ્રદ્ધા માનમ છે રે ! મર્થ પાપરહિત! નિપટ સમુતિમાનુજાની, હૈ સરસ્વતી સે શીત! બન્નાનાદ્ધિ વિનારા નિત સિદ્ધાન્ત રે વિપર નિશ્ચિત પણે મિથ્યાદિ અન્યવનવાહો # મત પિકને નહીં પાયા, તુમ કહાવ્ય વિરુeવિરોષ તે યુ, મહકાર નં ર મૃત્યુ જ નારા વરનેવાલે, જીમ બનુષ્ઠાન છે મનુરૂપ કસ સિદ્ધાન્ત શે મવાર (ા બા િષા) તાપ છે નારા વનેવાલે બપને વિત્ત મૈ શ્રદ્ધા છે યુ વાર નમસ્કાર હો જી રૂમ રવૂિળ ધનધર્યનિખિતમ ત્વા શાસનવામિની પતિનતમાનવાકુર હિર્તા ગ્યાસુમુદ્રાના શ્રીરાન્તિઝમધુમસેવનાતા નિત્યં હતવ્યગ્રતા પાતા નિતની નવાણું હિતેંડ? હુમુદ્રssનિર્યું છા મન્વય છે મુમુદ્રા નૂણામ્ નવાણુ માનિષ ધન-ધ-નિત-મયા, સનતભાનવ-રાહુ-હિતા, સુમુદ્રાનિપુ જગ્યા, નિલે શ્રીરાન્તિ-મ-યુમસેવન-રત, છૂત-પ્રતા-પાતવાન-તમાં, અ-ક્યા રહિત રીલિનવાલિની – પાતા૪ કર્થ છે સુન્દર સુકાવા માનવ! શત્રુનો જે સંગ્રામોં મેં અત્યધિક વૈર્ચ સે મા છે નીતનેવાહી, વારે તરસે પ્રતિ મનુ શા મવનપતિ દેવો શો હિત વનેવાહી, નવીન પ્રાપ્ત મૌનવ્વાહ વ ળયોં મેં સુન્દર, શ્રીરાન્તિનાથ વિનેશ્વર જેવો વળે # સેવા નિત્ય ની દુ, બારુદ્ધતા, પતન બૌર છપાતાં રૂપી ધવાર 9 નારા વરને વાડી દેવતા તુમ રક્ષા કરે છે ? A શ્રીન્જનિનસ્તુતિઃ ૨૭ નીતિ બિનચુર્કીમોમીન મહેતિ સુધીના વૈમ ત્રિધાન દરે મવતિ વિનો જે માનતત્ત! મહત્તિ” સુમળીર્ન " મ" સન્નિધાને? ? મન્વય ૨ વિના રુ મ હૈ (નિ) સુનામીનાં સક્રિયાને વેલા માનસ હન્ત ! મતિ (અલીબ-ગુમ અધ્યવાચં) મવતિ ? પાપિ ફત્યર્થ , સાનિધાને મતિ સુરક્મણીના વૈવે એમ સલોમીન સ વિનડુબ્ધ નથતિ ૧ Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९४ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિ સર્વ નિત માર ધુ વિના, ફૂલ સંસારને નિશ્ચિતહા , સુન્દર સ્થિત છે સમીપ વિલી આ દવે કશી ગુમ થવસાવા નહીં દુબ, ઔર સુન્ટર મદ્દાપાટે નિપાન રે યુ, વરુત વડા દેવતાધિછિત વીહ નો જૈમવર્ષે સંક્ષો રે રહિત સE લુબ્ધ વિનેશ્વરી ગય હો ૧ / નયતિનિતિ વિશ્વમાં પામીશ મતિ મહિs વિજ વળામg? ૫. વિછારિતર્ષિ ચર્ચા હસ્તે! નૈવસિ વિનંમતિ મહિ” તાન્નિરીણામપારા ૨ | ૩ન્વય નિરીબાબુ મણિ અપમારામુ મહિ તામ્ વિશ્વરિતમ્, વસ્યા. ચિંત્ત હૃન્તા gવ મતિ આ વિશ્વમાં રીજ-ગામ-પારાનું માધાતુમ્ મ્િ (સમ વ) મરમ્ ૩-ર-યતિ-મતિ સા નિનગ્નતિ નત્તિ ૨ વાર્થ પ્રો' જિરિયો આ ડલ્લવયુ માસુન્દર વિસત (ગીત-ફોલ ના માટે દાવમાવ) અપ કાર (મુ. વિકૃત મન વરને વરી હૃચ્છામેં નિરારા) હોવર લિસ હૃદય વિહોરવુ નહીં ? સર, સંસાર જે પારા તે રહિ ને મેં સમર્થ, ધાન્ત અનહદ્વારી સાધુનો વે દ્વારા માવસ્તવસે નિત વદ્દ વિનતિ (વિનેશ્વર થી શ્રેળી) નય # T હી હૈ રn મવતે જતસિત્વામિત જન્મસિન્ધી પામતળ છાયા માંસમાને વિવિધનસમૂહથીનદ્દત્યપાત્તાપ૨મતર! હેતુચ્છ માસમાને રૂ મન્વય સે વિવિધનસમૂદ્ધ-સ્થાનસતિ પાસ્ત-રમત-! બન્મ-સિન્ધી પરમન્તરણ દેતુ, માં--સમાને -સુરઇ-માયા છીયા માસમાન, મામૈ (તીર્થક્ર) અદ્વિતમ્ મતનું, વાન્ વતુ ! રે ! aઈ રે વિવિત્ર ને માત્ર નવ સમુદાય થી સ્થાન લતિ (કૌવિત્ર યોજન) જવર (નૈયાધિ ) રીન હા સંગ્રામ દૂરમાને વાટે લનન! સંસારસુદ જૈ પરમ પીરનાને વારણ, શાન્તિ તે નિષમ વદુત વહાં કામ તેનેવાહી શોમાસે સુરમિત્ત, તીર્થો સે છઠ્ઠા દુલા સિદ્ધાન્ત તુમ રક્ષા કરે છે રૂ . વતિમનસ્વીધિષ્ઠિત વા કાન્તા સિવિતમારા ધાર્મ પામ્ તે પુરુષ તન્વતી રા' કુંતી રસિ હવિતર્માકડામહું તાપારમ્ ા છ In ચન્વય કવિતમારા કાન્તાત જિત-મન-ફીત્રા, વાર-ધામ અધિણિતા, સ-સ્ત્રલિ, હતિમ્ રામ (ફુલ) તન્વતી મારાદ્ધા પુરુષવત્તા ફ્રેન્ડસ પુલામ્ સવસિ -મદમ્ તાવરમ્ અવારમ્ દરતુ . ૪ સમર્થ ઘોષવા પતિ મઝાડા-ધરનેવાહી, સુન્દર હમે રહનેવાહી, સુન્દર તહેવારવાડી, વિવિષય હુલો શરતી દુરું, પુનિત પુષત્તા જેવી, પુરુષો તમારે સત્સવતિ તાપાર બપોર (પરો. કપાયા અપરા) વિશે દૂર કરે છે કે છે શ્રી નિતુતિઃ ૨૮ , રક્ત વર્તવીર્યë વારિનિર્ગે ! નર્તતં મોઢુંવા માનમઃમુરતાર્થવવંય! દ્વારિતાંssધપાપમ્ ! વિગિતવક્રવત્તિવમવર્મુદ્દામપાર્કમાં હતા માનમ ! સુરસાર્થવાવં યમહંમરતાધિપsઈપ # ૨ મન્વચ દેશ- ન સુર-સાર્થ-વા-વંચમ ! હે દત-માન-મવા દે મરત-અધિપી દે અનિન ! --માધિપાપ-વ, વિનિત- -વૈભવ, વદ્દામ-પરામમ્, સુરત-સૂર્ય-વાવમ્, યમનવમ્, મઝદૂવામ્ માપ દુરન્ત –ામ્ અદમ્ સતતમ્ સમૂતવી િ 1 1 અર્થ જાનવસમૂહ ર મ રે સખ્ય નમસ્કૃત' પતિ બહંશારો હૂ માનેવા! મરતક્ષેત્ર છે સ્વામિ! દે મલિન' વપટ, મૈથુન, માનસી પીડા ઔર પાપો વષ્ઠિત વનેવા, વવર જે ધ્વર્યું છે તૃણવત છોડનેવા, સતિશાયી પરામવા સુન્દર રસયુક્સ વાર્થવાહી વાળી સે યુt, ધન્ય રી યમ-મહાવત તેનેવા, સંસારસે તાજ વિકૃતિ છે દૂર કરવા બાપ મેં નિરન્તર મંઝીલ સે સ્તુતિ વ૮ ૧ Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિના હિન્દીમા ́ત ્ - અન્વચસદ્ મોમનવે ́ દફ્તર્મ તમોપાટોપમાંતાં મતળાધાર મુજિતાપવમુāમવિરતમમ્। માનલિત્ઝપુરમાં સ્થિત લવાઈમ સ્મરતે રળાધિકારનુંવિતાપમુદ્યવિતાપ્રુમ્ ॥ ૨ ॥ અન્વય [દૈનના 1 સૂર્યમૂ] લપાત-મન-જોપ-ગાયોપમ્, સન્તરળ-અધિષ્ઠાત-વિતા-ધવમ્, મ્, મસ્તિ નત-ગલિત્ઝ-પુર-માહિ-સ્થિત્ત-રભ-વાસા-મમ્, જીવન-વિતા-મુત્રમ્, રળ-અધિવાત ્, સવિતાવવમ્-મીન-મવમૂ દૂરનામું, અદ્વૈતાનું તત્વમ્, વિતમ્ સ્મત ॥ ૨ ॥ અર્થ હૈ હોજો! તુમ હો, અજ્ઞા. ઔર જોષાતવર જો ટૂર માટેનેવાલે, તવે થૈ તરળ (વામન ) મૈં અધિક્કાર સે પરમપુલતુષ્ટિ ા સ્થાન પ, વત્કૃષ્ટ માનવ છે, મ િસે નમે હુસનલ વેવૉ વે મસ્ત પર રહે हुए રત્નોં હી જાન્તિ સે નિશ્ચિત્ રહવળવારે, આવા સે વ્રત પ્રદ્દા જાનેવાજો જો ખાનન્દુ નેવારું, સંગ્રાન ા અધિારવાળા ઔર ત્પન્ન વિપત્તિવા િમયાન સંસાર કો જારણો∞ોતનપૂર્વે દૂર માનેવાડે તીર્થંકૢો વે સમૂળો નિરન્તર સ્મરણ કરો ॥૨૫॥ મીમમવોલ્યે સુંવર્નમેવ ચતો વિષ્ણુસ્ત્રમાલા ડમવડવતો થયોઽમત પ્લેન =" મઢિત નયમિત “દિ તમ્ ॥ નિનપલમયમૅનન્તમ નનેં ! વર્શનયુદ્ધન્વંતલા અવવતોયૈ ! શોમિતે ! લેન" નમે વિતત ચમિત વિતમ્ ॥ રૂ ॥ અન્વય દે વર્શન-શુદ્ધ-વેતલા ગોમિત ! હૈ મવન-સ્તોય ! àનન ! વધૂ ફ્રિ મુવનમ્ = ( સ નાત્ ) અવત ચત ( સિદ્ધાન્તાત ) મીમ-મવડવધ ગમિત્તબેન વિષ્ણુન્સુત્રમ્ યશ મવત, ન માવિતમ્, નવમૂતમ્, અનન્ત-મમ્ રોન 7 અમિતમ્, શ્ર-વિતમ્, હિતમ્ તમ્ નિનવ-સમયમ્ અનૉ નમ ॥ રૂ ॥ ९५ વન્દ્રમા મર્થ સંખ્યવશુળ દ્રાવ્ વિવેઋત્તે પ્રાપ્ત નિમે દૈન્ય સે. શોમિત્ત બત્ત વ સંહાર ાવાનહ પહ ! હૈ કાળી! તુમ, નિશ્ચિત પસે સમસ્ત જ્ઞાત્ હો રક્ષા ખતાં દુબા, ખ્રિણ સિદ્ધાન્ત સે મયાન સભારતમુક જા સર્વેયા પાળમન સે | નૈસા જીવન ચા ના, પુન. ઉન્માસે રહિત, નય અથવા શુદ્ધ પથ શે युक्त, પરિમિત મજ્ઞ (વિજ્ઞ વિશેષ ) તે યુદ્ધ, સંગ્રામ સે ખવૐ, બલષ્ઠિત, હિતાર ડલ નિનેશ્વરઃ સિદ્દાન્ત જો ચીત્ર નમાર જો ।। રૂ 1 વાધરી જાપ ધાતવજિષ્ઠાષ્ઠિત પ્રમા સુધિનતાતનુમવષ્ટમંવિતાપન્નતા વાળી વવતુ દુત નિનવામાં ધૃતામની તે સુવિનતા તનુમવપૃષ્ઠમનું વિજ્ઞાપકુંતાવાળું ॥ 8 ॥ અન્વય નાત-પર્-ધાત વષ્ટિમ્ , પ્રમાઙા વિનાન્તનુ-મવપૃષ્ઠમ્ છિતા, અન્ન્તવિત-માપત, બરમ્ ાત-જ્ઞા', વાળ, સુ-વિનતા, તનુમવ-પૃષ્ઠમ્ અનુ (ક્ષીય ) વિત ગવર્-ગરમન્તાર-વા∞ નવરા ( નરી), બિનવર્ગમ મòિમૃતામ્ અનારત ્ દુષ્કૃતમ્ વયંન્તુ ॥ ૪ ॥ મર્થમયાન શત્રુક્ષો જી પોર્ટ સે અત્યન્ત ચહવાન્, ટેકીપ્યમાનૂ માRsધૂંધ પર બૈઠી દુર્રે, વિત્તિ શે નહીં ઉત્પન્ન હોને તેનેવાણી, શત્રુનો ી વાળી જો બર્યન્ત દૂર અનેવાહી, તેવો સે નમત, સ્વલ્પ મવાવશેષવારે નનશે ચાવે રાસે રહિત મનોર વાળીત્રા, વિત્તળો હિત નેવી, વ ો ધાળીનેવાળી વરી’ તેવી નિનેશ્વરશાસન ઃ મન્નોં કે પાપળો નિરન્તર લડ રે ક્ષર્થાત્ હુડા ટુડા નવે ના રે ॥ ૪ ॥ શ્રીમાંાનનસ્તુતિઃ શ્ મહોÄ' પ્રવતનુ` મહિનાથ ! À°ધનાય ! નોવિનંપગ્મોમન ! FI અનૂર્યાવ્રતધનાનનેપુ' ચો' ધનાધનોઽહિતપોનલઃ ॥ ॥ અન્વય હૈ અ-ધન-કોષ ! હૈ શોવિત-પર્ મોન્દ્-માન ! હે મહિનાય ! અવિત-પરમ-માનસ ચ ત્વમ્ મહાવ્રત-ધનજાનનેપુ ષનાધન મૂ - (વમ્ ) મેં (નમ ) મહોર્ય પ્રવિત ॥ ૧ ॥ * ' યદું ધ્વનિજે પ્રારા નામ હૈ. વેલો પાણિનીયશિક્ષા 4141. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિરાતિ વાર્થ વિરપાપરહિત! પર મોદ-જ્ઞાન, કૌર બહાર જે વત્રિત કરને વાટે! દે મહિના નિનેઘ બહતિ-વિશિષ્ટ વિવાયુ હૃદયવાહી નો બાપ માવતરૂપી ધન વનમેં મેવલમ હુણ, રે બાપ મુકશે મોહ મથવા ધાનંત્સવ વય જે વરે છે ? મુની મૃત ! સુફી સળંમત રા નતમ ! સંમવા! શોમિ નિર્બોર્નતિ વિરોષયને f સવાનતામહ! મુવી થોડમિતિ ૨ વય દે મુની મુવી સ્મૃત ! દે નત-મર ! -કાન-તામરસ ! છે મર્દતામ્ સમુદાય ! ઘને મુળ ગતિ યમિતઃ ચાર વિરોષયનું શ્રિયા શોમિતઃ (ત્વ) સં સૌથમ્ ૩ / ૨ / સાર્થ મુનીજ-યોગીજ દારા ઈ જે અરબ પિ ગયે વો સે નમસ્જીં, ત્યારે બોર મહ જે યુઝ' બિનેશ્વર દે સમૂદ શધિ મુળ (મૌરાવિશુળો) એ સંસાર વાર તો ય પાતે હુણ શાતિરાવાળી જીલ્મી સે સુશોભિત બાપા સવા બે ર બિન સે ” પતમને શિમિ સંગતમપરાડાર્માર્થે તમેં નવા શિવપુલ તુવેતર મુવા સતડપરમાતા રૂ . મન્વય અનેકવોશિમિ મુ ઘટિતમ્, સન્ તમ્, સપનામ્ યમ્ (સિદ્ધાન્તમ્) નિન બાદ , (મ) સવાર-સાતમ્, રાપર-માયા-સ્મહતમ્, શિવ-જુલ-4મ્ તમ્ તમામમ્ સ્તવેતરમ્ ! રે ! મર્થ સમસ્ત સાધુનો છે દ્વારા તે પહે , શાન્તના રસ સે ચુરુ, રાસે રહિત, નિલ સિંદ્ધાન્ત છે ગિનેશ્વરને વહાં સુન્દર, વહુમૂલ્યવાનું શૌર સદ્ગતિ સે ચુરુ, ફતર નિ સિદ્ધાન્તો એ અવાપર, મોક્ષસુલવાય તલ ૩ત્તમ સિદ્ધાન્ત શે અત્યન્ત સ્તુતિ હાં રૂ તો ની સમરસતારા વિëત વિ° ધીરતાપરા સુવિદ્યુત પદુળવછચ્છપી વિઝાસમાવિત ધીરતાપ જ મન્વય અનાવિલ, -મી, કૃત-ધીરતાપવા, શુત્તિ-વૃતિ., પદુર-ગઇચ્છથી વિદ્યાસ અ-વિકૃત-ઘી, -તાપ- ર સતામ્ પવિ (પૃથિવા) સમી-હનિમ્ તનોતુ . ૪ . ૩૫ર્થ નિર્મ, જાતિ રે પુરુ, પાણ્ડિત્યપ વે નેવારી, વારેષ્ઠ વર્ગવાહી, રવૃવ રળખાતી દુહું નિર્મઢ વાળા જે કામ મૂર્ચના બાતિ વિકાસ જે મનનેવાહી, વિજારરહિત શુદ્ધિવાહી, ફેરા છે નહીં તેનેવાહી “મારતી રિસ્વતી દેવી, સત્તનો રી ભૂમિ પ્રવવન ીિ શ્રદ્ધા છે વિસ્તાર રે છે . શ્રીમુનિસુવ્રતનનgત્તિ ૨૦ તવ મુનિસુવ્રત! મધુનનું પ્રતિભાવને!ોહિતં નમતિ “માનિતમોરગર્યું ! નતકુકિતવિમય વિનોન વિમર્વનશૈ! નહિતર મતિમાનિતમોદરા # ૨ મન્વય છે પ્રતિમ-વ-ધન ! છે મનધા વિમો મુનિસુવ્રત / નત-પુર-ગૌ િરન-વિમયા રોહિતમ્, માનિતમ – દાળમૂ, હિતમ્, રૂતમોદ-નળમ્, તવ નામ-ધુમ્, ૧ મતિમાનું નર નનુ વિનયન નમતિ ? (સર્વ પર્વ નમસ્તુતે ત્યર્થ ) 1 કર્થ છે*પ્રતિમાપી વનમેં મેષ સમાન નિષ્પાપ દે સુનિસુવત ! નમે દુ દેવ મુક્દો છે રત્નોંધી શાન્તિસે વિઝિટૂ ૨૪વવા, માનવાહો છે બજ્ઞાનવ નારાવારનવારે, દિવોરા, અજ્ઞાન મૌર સંગ્રામ દૂધમાનેવાડે તુમ્હારે દોનોં વાળ ન વુદ્ધિમાન મનુષ્ય નિશ્ચિતપણે વિનયસે નહીં નમતા હૈ? બસ્થત સમી વિનીત હોવર નમજ્જાર * નવનવોન્મેષરાત્રિની વૃદ્ધિ પ્રતિભા ! Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કેન્દ્રસ્તુતિહિન્દીમાષાંતર-અવયસ૬ મવતિ કાન્તિ જડ મવતી મ”િ પાતાવત્રિી તરસહિતાનિ સુરવી સલમાન તથા હિરતું બિરાનિસ્ત મળીહસિતાવાહિત રે! હિતાનિ પુરવારમાણિત ૨ | - દે મળતિત-વતિ-રશે! દે રાત-વરિા ચા નાન્તિ ગતિ, સુર-વાર-સમાનિયા તથા વીરા તરલા નિત-મન સુર મેવતી, અમારિ (રસમુ મનતિ) મં િમાશુ હિતાને હિતાનિ વિરાટુ ૨ . ૩ મિનિયોજી હૂલીસે વિવર્જિત શનિનામ હો ધારણ કરવાહી! દે તીર્થફરી એળી , વો નરેન્દ્ર રક્ષા ધરતી હૈ, તે સમૂરે સેવિત કસ વાણી દ્વારા શીવ્ર વર્ષ દ્રો નારા વરનેવારી, સુન્દર ધ્વનિવારી માપ, રસ (સાયીમાવ) જે મનનેવારે અર્થાત્ સ્થિરમાર મનવા મુશને શી વાન્શિત હિતો સુણો છે ? A ર તિમિલીતમતમત” નયવન્નતાવનામંડમન્નમનમાનુયોગમૃત તિહિતદેતુત” ધડ પાસ્તમાં હિત ઇનામમઝૂમડઝનમનુયોમૃત રૂા સંવેય [દે રન ! વન્] અ-મ-માનમઃ તિમિ વધીતમ્, નચન્વઝ-ત--ના, ચપાસ્ત-મવેમ્, ધનનામ-મમ્, . હિતમ્, મનુયોજ-મૃતમ્, યોગમૃતમ્ મનુ (ક્ષયે) અતિ-હિત-હેતુત ધતુ માર્હતમતમ્ (મૈનેન્દ્રઅવવનમ્) સનમ | છે ઉર્થ દે કાળી ' તુમ, પરાગનય-મહ#ાર ગૌ મૃત્યુ કે રતિ યુતિ-મુનિયોં સે પતિ, નથી વ તે પાપરુપી પર્વતને નાવા નેવાસે, સંતરિ નિરાકરણ કરવા, વિરજી લદરાપાય બૌર વિવ૫વિરોપો સે , સંગ્રામોધો છા નષ્ટ નેવારો વા અનુયોગ (સ્ત્રાર્થ-નિર્યું િમિશ્રિતાર્થ નિરવ રોપાર્થ ૫) પૂર્ણ, થોમૃત (શ્રુતાધ્યયનવોચતાહપ યોહન ાિવિરોધ પોપળ બનેવા) જે ૪ વર પરમત્યાગારિતા જે ધારણ કરવા ‘બાતમત–નને અવવન છે નમાર કરો રૂ વિતતું રાચ્છિત લાના મુવિધેયોદૃવિતતમીમહાગુવિનોદિ વિમાનવતામું રિપુમનાશિની વિસતે મુજ હતી દહિં તતમાંsમહssશુ મવિનો વિવુિં માનવતામુ કI ૩ન્વય જન-, -રાદ્ધત, તત્તમ, રિ-મન્નાશિની, સામા, વિલિતેન ફિવિ માનવતામ્ મહા-ઝુમવિનોઢિ વિમાનવતા દૃદ્ધિ મુહમ્ વતી ગૌરી મુવિ માશુ મવિન તતં વાષ્ઠિતમ્ વિતરતુ જ ! સાથે સુવર્ણ સમાન વાન્તિવારી, વિવિહો હરણ નેવાહી, પાપો દૂર વરનેવાહી, રાન્નુમનાશિની, નાશિની, બપનાં વિહાર સે સ્વમ ધર્યાદિમુળસે કનિમાન કરવા અત્યન્ત સુન્દ્રા વાસિવ વૈમાનિકો છે. હૃદય હો દેતી હુ જૌરી દેવી પૃથિવીપર શોત્ર મળે નન વિતીર્થ gછત શે તેવે કw શ્રીનમિનિસ્તુતિ ૨૨ થત જાનિલ ક્ષિ" નધિવને Rડ તનને, વિવર્ષો ના વમડલ૦માંssનન્દ્રિત વર્ષ માસાંવવિનસફૂંદાવિ મહા વિમાવડનારામંડન9તમાન તિતમવીર ? અન્વ યત (માલાવાતુ) મહા-વિમવર્ષે રવિ-ર-સમૂદ્ધતિ રુવ ક્ષિ નારાય્ યાતિ, ઘ-વને મન માનમુ અવ માસામૂ, રવ, દ્વિત-મહું વિમાર્ય નમ, મનસમૂ મના રાક્રમ્ માનન્વિતમ્ R તનતે (સર્વમપિ મચ-૨હિતમ્, માનવિતમ્ જ તે ત્યર્થ ) ( 1 ) ૩થે નિત મામહ૪તે મહાવિમાવરિયો (અર્થાત ધનાવૈવરવાહી કમાવાસ્યા માવલી રાત) સૂર્ય વેર વિરળ છે. સમૂહ થી તરબ્દ શીત્ર ન હોવાતી હૈ, પાપપી વનમં અતિમાન કસ માપદ્ધો ધારણ કરનેવાસે, નાત્યારે મને ડિત જવા, વિશિષ્ટ નિસે એક માવાને નામિનિનેજર, દુલ સતારમે વિશે માવાન વિનેશ્વરી દ્વારા રે ક્રિી વરને બાઇસહિતી, નિધિ શૌર માનન્વિત નહીં તે શું? અર્થાત્ સમી વિશે માહિત ઔર જાનન્દ્રિત વાતે ૧ ૧૩ Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९८ પેન્દ્રરસ્તુતિવનુર્વિશાંતિ મવો દૂત સિન્ધાન્ મુવિ મવમૃત અવ્યમહેતાનિનાનામાંssધા વાહિતો.sઠી વાન્વિતમ્T. રાર થાના પુત્રિભુવનહિતાનામુપવિતા ડાનિનાનામાવાdવરામવિતાઠીવરાવિતમ્ II ૨ ઉજવય મળ્ય-મહિતા, વરબ-મુદ્રિતા, પુખ્યા, ફરગ્યાનામ્ ત્રિભુવન-હિતાનામ્ નિનાનામ્ માહી, મુવિ મવમૃતામ્ R-ન્વિતમ્ પવિત-માનિ નાના-માયા-સુન્નરમ્, કવિત-મીતિમ્ મદૂતમ્ યાયામ મિન્થાત્ / ૨ / ૩૫ર્થ મળ્યાનોં સે પૂનિત, વારિત્ર ને માનન્દ્રિત, પવિત્ર, શારદે યો ય ત્રિભુવન હિતો નિને ન ળી, gવીપર સંસારિયો પૂર્વ વારણ દસ્તતે હી નિંત, રવૃવ વડે સુવું, સંસારિવ સંપ્રા વે દ્વારા વિવિત્ર પર નવાવાસે, અસત્ય વવનતે ફ્રી સત્પન્ન, સંસારસે કપ વે ને વિનારા વરે / ૨ / નિત્તાન સિદ્ધાન્તરાવ ય મનોપમૂતિરાહિતપવાનામંડવિરતા યત સ્થાત્રિશવિમુતાઘા મવમૃતા પરામૂર્તિરાદિતપવાનાવિયતમ છે રૂ I વય ચત (સિદ્ધાન્તાત) મવકૃતામ્ વશિત્વ-ત્રિશ-વિમુતા-માવા પર મૂતિ યાત, ત્રો અપરામૂતિ, રામહિતાવનામુ, કોલેરા-મતિષવાના વિનાનામ્ (ર) સિદ્ધાન્ત મમ ૩-વિતમ્ મન અવિરત રાષ્ટ્ર વત્ / રૂ . aઈ બિલ સંસારિયો શિવ-વર્તિપના સૌર રૂપના બાઢિ પ્રશ્ન છેશ્વર્ય પ્રાણ હોતા હે, શૌર જો સંસાર મે પરામર સે હિત હૈ, ઘણા વપરામ મૌર હિત સ્થાન ૫, જોયા તે પૂનિત વરળવા વિનેશ્વર વન સિદ્ધાન્ત, મેરે અવિરત પરિણામવુt મન વશે નિત્તર વિરતિ કુરિણામો ધારણ કરીને જે સમર્થ રે / રૂu નવ્યઢવીજ્ઞાનનઇતમિદ્રધનનો ક્ષન્ટીવાહીનયમવતિ વિશ્વાસ મહિતા' નર્વિધ્રણેય વિવટતુ નવી કાર દ્વાક્ષાઢી શાહી નયમરિ વિશ્વાસ મહિતા છો મન્વય અનાવલા, કનૈ વિશ્વાસ-મહિતા, વિશ્વ-ઘેયા, વર-૪ત-નવા-અન્ન-માઠી, નયમ્ શિવતિ થી મીન (૩ ) ચમવતિ (સાધ) વિશ્વ-મસમ દિતા રહી તેવી, પાન-વ્યા-વ્યાધ્ર-મન-નર્વસમ-વન-હન વિષયનુ જ છે વાર્થ ની રુન્દ્રિયવાહી, હવે જે દ્વારા શ્રદ્ધા પૂનિત, સંસારમાં સરળ અને યોગ્ય, જા બૌદ ધૃતવા જાયુ મ ળ શમિત gયવાહી, ચાય પાત્રનેવાકે મિચ્છામી બસ માવતવા લાધુ વે વિષય મેં સર્વાધિર અનુપમ હિત કરનેવાહી ‘શાહી લેવી’–ાથી, સર્ષ, વાધ, રિ, નજી, યુદ્ધ, ધન ગૌર રોકે છે મય વિધટન રે મર્યાવ તૂર છે તે છે ! શ્રીનેમિનનસ્તુતિ ૨૨ વંચનાતકીરિજી મુળનિધિ વેળા વિતવન સવાર નેમેશાંન્તમહામના વિઝતાં હાનીમતી વાતો ઉર્તી શિવ શિવાનમવારો ર તમામા ને! જાન્તમાઇનાવિ ! Gર્તા નીમતી છે ? વય હૈ રિવા-મન ! દે મનાવી દે નેમે યેન રાનીમતી રાત અ-ક્ષત-ધીરિમા,ગુણ-નિધિ , વિસતામુ સતામ્ નીમ્ શાન્ત-મહામ્ વિતત્વનું, મા-મોધ ન -તીર-સાત (પાર-ધ્રાસ ), સૌમા-મા, જગન્ત મદ્દામના. વમ્ ઐ નેમ, (નમશત ), તસ્ય સવા શિવમ્ કર્યા છે ૧ / કર્થ વાવી પુત્ર નિપ્પોપ બેસે છે નેમીશ્વર મપાવ ' નિસને, રાનીમતી જો રાત પૈર્યવાને, વાર્ય નાદિમુળ થી સીમાસે ચુરુ, શૌને સુઈ સાધુનોં થી શ્રેળો રળીય સત્સવ શુ વનેવાસે, સાક્ષી સમુદો પાર કરનેવારે, સૈમાવ્યો મનનેવાલે, દુહ્યો છે સમાણ નેવા, સત્તમ હૃદયવાહે છે તે મારો પ્રેમ છે પ્રણામ વિયા, ડસવ કા નિરન્તર વલ્યાણ કરે છે ? નીયાર્નિનપુકૂવા નાતિતે પાર્લિંખુ પ્રોડ્યુસમદ્રામાપાનિતાણું વિમયાન્નામિરામોહિતો થોટીમિઢિત્વ ” અગિતા ચિ સાત પ્રારઢામાને પોતાનું વિમય તત્તમરામોવિતા » ૨ Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કેન્દ્રસ્તુતિવા હિન્દીમાષતા - વયસદ્દ અન્વયે (વિનવે ) --ધામ સનેપ-રાગિતાનુ પ્ર-પુર-ધામ-ગને પૂરઝનિતાણુ -ત્રકવુિ, વિમા વિત્વરી, વિમ-ગ-સંજ્ઞામિ ચોયા-સીમિ મામવિતા (ડુ), સત્ નામ-રામ-કવિતા રતય પાબિતા, તે નિન-પુવ. નાતિ નીયાસુ (સત્વળ વર્તે ત્યર્થ ) . ૨ / અર્થ નિન્હોને કોટિ ધરે લૌર હાથિયો એ મિત, વિરોષહપતે દેવીપ્યમાન તેના સારે શત્રુ પારિત, રા થી સમૃદ્ધિ મેં આપની શક્તિને નિચ કદનશી, નિમજ સૌર લેવરહિત કુટિલી છે ? ર્ષિત, પુનઃ સુન્દર નામવાણી બ્રિસે કયો પ્રાપ્ત વૃદ્ધિ-ન્દ્રિય જવાના કારણે વારિત્ર લા સેર સર્વોત્તમ પુરુષ ને સે તીર્થનો એ સામે નય પ્રાપ્ત કરે છે જે તે યામિનનાં પટ્ટલિઈ પૂત રહ્યા મા ત્યાંssમસન્નતા” નયતdડમાયાવિત ઊંધુના ધ્ધતુ મુહન્નિઘો' મતિમતા તું સતા બન્મમી મારત્યાખેંડરજ્ઞતાર ચતતામiડયાવિતા“સાધુન" | રૂ अन्वय या गा इव पूता, जनस्य अजसा अखिलम् पङ्कम् (पापम् ) हरति, न अ-समता नय-तता, अमायाचिता મતિમતા સાધુના ગુરૂવિ તુન્ યા-રાત્રિતા, સા માંધામ-સન્નતા મારતી, મધુના સતામ્ વરમ-લીમાર-ચાકૂ હતું ચતતામ્ ! રે ! વાર્થ ના સમાન પવિત્ર હૈ, બાળી છે લવ પાપો શીબ ઘરળ છરતી હૈ, સાતિસે યુજી, નામા નો રે વિતી, બપટલે હિત વૃદ્ધિમાન સા રે દ્વારા કાચ્ચા રે સમીપને પદ્રને કિયે સની કાર સે પ્રાર્થત, માળા રે રહિત, સિદ્ધાન્ત રે સહુ વહું મારતી-વાઈ તેવી દલ સમય લગ્નને સંસાર મયસમૂદ્દો નારા વરને ઢિયે પ્રયત્ન વરે છે રૂ છે વ્યોમ વિમાનતૂનિન શ્રી નેમિમનન પ્રત્યક્ષામલપાપરતાં વાવાઇયન્તી હિત" ! વદ્યાનિસ્યમિડબ્રહુન્વર્ટાતિવિભ્રાનિસ્તtsહિત પ્રત્યેક્ષામરતાપપર તોડવા વાવેતરહિત ૪ / વય માગ્રસ્તુખ્યિકતિહા-વિગ્રાનિસ્તા, શ્રીનેમિમ. નન પ્રતિ (સ્ત્રલીય) પ્રત્યક્ષ-ક્સમરસાઇ (વા) પ-પતામ્ હતાં, wાર-વિમાનતૂર-નિનધેિ વ્યોમ વાવાયત્તી, -હિતમ્ વાંmતી (માપયન્તી), અ-ક્ષામ-સાઝ પરિપ-રતા સ્વા (કેવી) નિયમ્ ઉહિતમ્ હિત વઘતું . ૪ છે aઈ ગામ તુમ્ની થી છતાબોં સે શોમિત હાર્યવાહી, શ્રી નેમિનાથ વિનેશ્વર કે મજ્જનન વે પ્રતિ સર્ડ્સ સાક્ષાત્ સ્પતરુ સમાન વિશિષ્ટ તો વાળવાટી, માવિમાન શૌર સૂર્ય (વાઘવિરોષ) છે. નિષ રે ધારા મુરિત વરતી હુ, શત્રુ વો હરાતી દુર્દ, વિશાહ સૌર છવુt શામ દે વૃક્ષ લાલજી ખ્યાવી’ નિત્ય દષ્ઠિત હિત યુવા શે વિતરણ કરે છે છે કે શ્રીવાસ્થનિનસ્તુતિ ૨૨ લીઘેલી ત્વે વિરહરિયા દારિવારિસ્ટેલ્લા પા પાયે નિરસ્તાવનધનશો ય નાથસ્થ ના . પાવાગ્યે તમોદૌ તમે તમામૈક્ષોમગાર્હ મારું જામ રામ લયસ્તમપુરમધુરમામાનનનના વમ્ ૨ ૩મન્વય- દે ળન 1 ત્વમ્, ચય નથી નિરસ્ત મન-ધન પાંચ પાયમ્, વાર્થ ઠ્ઠારિ-વા-ગરિ-હેલ્લા સૌ (૨) સૌબે (અમૃતસર્વાન્વિનિ રસે) દક્વિર-હર્નિયા = (મવત), તમોક્રી પાર્શ્વમ્, અમદમ્, અ-ક્ષોમ-નામ્, મધુર-મધુરમા-માનનત્વમ્, વાર્મ મ યુન્તપૂ તે પાર્શ્વમ્ મમ્મ ૧ | સાર્થ દે નન 'તુમ, નિત સ્વામી પાપ દૂર કરવા ન જે નીતિશાસન નિવિદ્ધ યરા વાર વાર પીને. વાવ સુન્દરતેવશી ળ ધપને ઘર અમૃત રસ બાસ્વાન મચ્છી વહી ફુઈ ફન્નિવાહી ન દુ મર્યા વિના તીર્થકર યા-પાન વરને વાટુ લવ દેવતા અપના મો મૃત મા નિરાહાર રને હતો. લારારા ય વિ એમૃત રસાસ્વાદન માં Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિમાં માવાન છે ચરાવા અધિદૈ પાપપી વૃક્ષ વિષય છે જુહાર જે સમાન, પ્રતિહત ઉત્સવવાશે, મસમૂદ તે રતિ વતની મનોહર પાત્ર કામો યત્ત વીતનેવા, કસ વિનેશ્વરવી મછી તરહું તેવા વારો ૧ તીર્થ તીર્થરારાનીમવતુમવતું સ્તારિણીમારિમીમાહીવટીવાઈટી રિતસિતારમૈં સમૂહે ! થા માથામાનહત્રી મવવિમવિવાં સાં વિશ્ચાસવિઠ્યા નાસાનાપ્તામિઠ્ઠાવિમવિમત્રીસમો નમો | ૨ | ૩વર્ષ -વિશ્વાસ-વિશ્વ-અનાણામનાપ્તામિરાહ્નો, વિમદ્રવિ-મન-ત્રાસ મોહ, મસમજદ્દી, મા-બાન-ત્ર રામવા વિમવાિ સમૂહે સ-તિતિયા (3) søાસમ્ કહે (વહતે સં), અસ્ત-ગરિ-મી-માર-કમ-ટી માત્રાજૂટા સી તીરા-રાની તી ભવતુ મવંતુ તે ૨ | ૩ર્ણ વિશ્વાયુજી તારસે બચયપહેરાવી શકાશે નહીં પ્રાણ નેવાહી, શક્કારે, વર્ષ, મા શૌ અજ્ઞાન સે રહિત, નિરુપમ વિવારવાહી, વપટ મૌર નાનો દુરનેવાહી, નિલને સંસાર ધન પ્રાપ્ત કરવા સમૂહ કેશાબાલિ વિના માનન્દ વજે વન વિયા, શત્રુનોંસે મય, મદ્દામારી સૌર મયાન મલયગીરપ શાહજૂટ મોવિલ શે સૂર વનેવાહી વદ તીર્થજર શ્રેણી, લવ મેં સંસારો છેવન વનેવાહી દો / ૨ / રાતિજી પરમપર મતદાવિશ્વવિશ્વાswયા રેયાનું નિતનિતનૂમાવતારવતા” હોnloોર્થવેઝુર્નવનવધળ્યાસમાનામાના મા મદ્રાનુયોમાસુરામપુરામયુ પ્રાછતાક્રુડમ્ / રૂ I વય સૌર-મતિ , વાત્રો ચર્થવેસુ, પરમ-રમત-હ્રાસ-વિશ્વાસ વિશ્વ-ગાન્ડેયા, વનિત-ગનિતનમાવતાર અવતાર, નય-વિનય-વિધિ-વ્યાસ-માન મામાના, અ-મા, મનુયો- સુગમ સુનામ-યુ, પ્રાત-૦તા કૌઃ સમ્મે (મમ) મુવમ્ યાત્ રૂ અર્થ જમીબારસે ડરવર્લ્ડ હોકોત્તર કીર્તિવાને, સંસારને સાર્થ-વિષય નાનનેવો માવાન તીર્થર વી, પરમ પરમત (વિદિ શાક્ય માટે જે કરન) નિરાળ ને તે તત્પન્ન વિધાસ (નિશ્ચિત પ્રામાળિતા) દારા નાત જે હિતો સ્ટિવે બાવા વરને યોગ્ય, સલાહકો ન્યૂન નેવા, કવાર ધવા (૩૫ન્યાલઘાર) યુજીનામા નય સૌર વિનયવિધિ (વાક્યશુદ્ધિ મા૮િ મેં કદી દુર્ણ અષા મા રે વિનરિક્ષા ખાતું) જે વિસ્તાર બૌર માન (પ્રત્યક્ષા) એ નિરમ, અમH (પનિય હેત), મદ અનુયો (મક્ષ ચાલ્યાન) વર વહન, સુન્દર સદરાપાડોલે યુ, માત નિવન્યસે શમિત વાળ મુદ્દે વહુત હર્ષયુક્સ વારે રૂ . હો” હોવેરાનુત્યા સુરપુર સમસ્જયન્તી થતી?" બૂ બૃહ રિપૂળ નામનનમવવાં મારવામાં વાર્તાડજાન્તાડપિયેરિતદુરિતદુતાદિતાના પિતાની વઘાસિમુદ્રિતીતિમ સંત સ્તવે ' I | ૩ન્વય સ્તરે ૪ સ્તવે જ ચે કવિત-હતિમાં, ગન્તા, રોજા ખુલ્યા, નન-મનન-મૅવદ્ ગૌરવા, મારવામાં, શુરસપુર-મમ્િ યન્તી, પૂિણામ્ વિગ્રહમ્ ન્યૂદમ્ નયન્તી, મહિપ કાન્ત, અચ ો ફેરિત-રિત-દુરન્ત મ-હિતાનાડુ હિતાનામ્ ૐિ વઘાત ૪ અર્થ સંતવ (પરિય) મૈં કૌર સ્તવ (ગુણવર્ણન) મૈં હૂવ અત્યરત નુબ્રૂ હિત-સુવ ને વ ફૂછાવાહી, [અર્થાત જૈસે પરિર્વિતો છે માનવ તેતી હૈ, હસી ત૨ સ્તુતિ કનેવાહો છે શી માનન્દ તેને વાઢી] ટુ વશે બત્ત નેવાહી, ઇન્દ્રાસે સ્તવન હોય, હો વી કપાસના રે સત્પન્ન કરવવાહી, મૃત્યુ ટૂર માનેવાહી (થવા માર સે સુન્ડા), ડામરમિત વાવો તમારો વા કરતી દુર્ણ, રાત્રુ વિશિષ્ટ વિવારે સે યુ સમૂહ વીતતી ટુરું, ધરી શાન્તા સ્ત્રી-પદ્માવતી દેવી’ દલ સમય મધ્યકાળિયોં એ પહજુ વસે દૂર હોનેકાયા બહિતવ દૂર માનેવારે હિતો થી શ્રેણી જે તે છે Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હેન્દ્રસ્તુતિ હિન્દીમાપાંતર-મન્વયંસહ १०१ શ્રી મહાવીરનનtતુતિ ર૪ ત” નિનવરાત* વજૂર તિર થોમસ મને મહાવીર ! જુથોધિકાશ્મીર ! ધીરનિરામ, મુરિતા વિમ!સિંધૂને મોદી સિદ્ધાર્થ નામ! ક્ષમામૃત! મારા પયય વાવારતા મુનિનનનિધિરિ વિપરિણીખવરરજ્ઞાનમા સિદ્ધિાર્માળિ સેમેતા વિત વિમવત્રિધાને તમો સિદ્ધાર્થ નોમ ક્ષેમામૃત્યુમાડપથસ્થ વડવારત છે ? / મન્વય છે ગનિગમૂ મુદ્રિત ઈ દે પાયોરિધમ્મીર ! ધીર! હું વિમવા દે સિદ્ધાર્થનામ ! હેમામૃત ! દે સિદ્ધાર્થનામાતુ-કુમાર ! હું નિનવર દે મદ્દાવર ! ચા (તવ) વાવ વિન્ને વચ્ચે રત, વ (પાદપૂરને), આવારત. પરિક્ષણવર્મા સન, જ્ઞાન-માજ મુનિન્નન-નેવર સિદ્ધિાળ મેતરમ્, મલમ-ઝર્વેશ્ય, મ -મોર્યા અપ-હેવસ્ય તર્યા તવ ન્મારઅપહે, હિત-વિમવસત-નિધાને સન્નિધાને રતિ વહ્વા દિમ્ યોગાભ્યામ્ મનેયમ્ in ૧ અર્થ નિરતર માનન્વિત સમુદ્રવત્ કાશ્મીર " પદ્ધિત! વિતસંસાર' મુળનિખ બર્થનામ' સિદ્ધાર્થનામ સના દૂધમુદ્દો વાઇદે કિનવર! દે મદ્દાવર ! નિત તુમ્હારી વાળીને પવિત્ર વરિત્ર-જવરણમે બાત, જ્ઞાનાવાશે ધારાધના , મોનીયા નારા, માન સ્વછનાનો મનનેવા હોર,મુનિનનસમૂહને મોક્ષપુલ વે પ્રાપ્ત વિયા, નિલમ વિવારવા, મોહ રહિત, ક્ષીણે મવોપાહિ ફર્મવા, તુમ્હારે કુલિત માર (ચા મૃત્ય) છે દૂર કરનેવા, વિમવ સુન્દર મહાવમા નિધાન જે પિન્ન વરનેવા, બાપ સમીપમેં રતિ (પિત્તોત્સાહ) પુજામ કર ઐ રોમા (જ્ઞાન વન બૌર વારિત્રલે પવિત્ર પય) જે સેવન હ ૧ નવવામાલને સુરી” વિસ્મયભેરનેત્રંગનિદ્રૌઢમામાદ્ધહસ્યક્ષતડ્વાન્ત '! ર" તવામિયા સમાનય થીડાહિપારિબાતમીવન ! મહાઅમારોવિતેરા નવગતવત્તાત્રયે રેરાનાં તન્વતો વસ્તસંસાર! તીર્થરાવાર! ઘુસદ્દોળીનત ! વર! વિમથાસમાન હવ્યાફ્રહા હિતે“પરિગાતામાસ્વન્મઢાયમારોજિતેને ૨ મન્વય દે લત-ધ્ધાન્ત ! નયમ-વિશ્વાસનેમાસ્વનું ટુ વ્રત-સંસાર ! દે છુસ-ધોરબી-નત ! દે વરા છે તીરા-વાર ! નવ-નત-નાનામ્ સાત-7 વેરાનામ્ તન્વત , પ્રૌઢ-મમત્વસ્થ, વ્યા રવિ મયા સમાનસ, મપરિ–ગાતસ્ય. વિ-મ-ગ-સ-માનસ્ય, ફિતે પારિજ્ઞાતી તવ, ગદ્દાર-માહિતે, હાય-માર-વિતે, મા-બા-ગાય-મા-વિતે મદે, ઉખ્ય-મદ્રારા ફરી વિસ્તારનેત્રા બનનિ (સર્વા અપિ તાદશી પ્રવ અનનિ ફર્થ ) . ૨ . અર્થ વાહ ઔર ભીતર ઘવારે જે નષ્ટ નેવાસે, નીતિરૂપી વન વિદ્યાને રે સૂર્ય સમાન! નન્મ, પપ્પાપ સંસાર દૂર વનેવા! દેવશ્રેણીસે નમત ' પ્રધાન ! હું તીર્થક્ષર સમૂહ! સુવર્ણ, વાંકી ઔર મળે . વબત્રય ધર્મોપદેશ વહતે , ન મામાદવ, સૂર્ય વ ાતિ સમાન તિવા, શત્રુસમૂહ જે દૂર કનેવા, મય રહિત જોર બહાર જીર્ણત, મનોવાંન્નિષ્ઠત સુલ તેને મેં પવૃક્ષ સમાન તુમ્હારે--મવિક્ષેપણે સ્થાપિત, નૃત્યસમૂહ સેવિત, વેઢીમાન રમણિય છે મુવ શ શક્તિને વવવ (વિવાર, વત્સવ મૈં સુન્ડા હાર જે શોભિત બક્ર (ક્ષ-૪) વાહી કૌન તેવી આશ્ચર્ય પુષ્ઠ નેત્રવાહી નહીં દુ? શર્થાત્ કર્મ વિયૉ શાશ્વર્યસે આવે તો વસવ દેહને હાં રે ! Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०२ પેન્દ્રસ્તુતિવતુવરાતિ વજનમુતિત સંશ્રય લે પ્રણય મવ્ય! મીમે વધ વસ્તતાપ મવાનિધ” પરમતળહેતુજા રાવકર્થમાનન્દ્રિતડપાયો માવતો માડમની” મારાનિતમ્ વાહિતનાતકૂëહેતુદાન્તનિમ્પિષ્ટ હતત્વોદમદ્રો ! નિર્મદા નિ પિતાપરમત ! દેતુકામદુરાવાર્યમાન “વિતા પાય! શોમાવતો માસમાંનય માનિતમ્” / રૂ II મન્વય માનન્દ્રિત ! દે અદ્રોહા હૈ નિર્માદા નિ શેષિત-મારતના ! હે હિત-સહાય મ ! (તમ્) બને, પુરો મવ-મુનિ પરમ તરળ-હેતુના રૂપ, વ્રત-તાપમ્, ૩પ-ગ્ન-થરા , માર-વાણિતમ્, કિત-નાત્મસત્રમ્ તું-છાત નિમ્પિષ્ટ સન્ડેડ્ડ-સન્તોષ, અતુલ-મgવાર્ય-માનમ્, મા-રાનિતમ્, કાર્યમ્ શ્રીમત્ માસમાનય રોમાવત. મ-ગ્ન-સમાનય મર્હત કન્વિતમ્ વવન પ્રયસે માવત સમય છે રૂ વાર્થ માનજિત! હરહિત! જ્ઞાનરહિત! વૌદ્ધતિ દુર્નયાત્મ ના સંગ્રામ સમાણ નેવાડે ! વિશ્વવનારા મધ્યપ્રાણી' તુમ, મયાન મહાસંસારસમુદ તિરાતિ પર નાને જે સ્ટિયે વારણપ જ્ઞાનનાહિંઇ કવાયી પ્રાપ્તિ વરતે ફુલ, તાપ દૂર નેવા, બીર્તિકો દૂર માનેવા, તે અવશીત, સંસાર વિધ્યા મિનિવેરા સૂર વનેવા, હેતુ ગૌર દાન્તલે રાયસમૂદશે દૂર કરવા, નિરુપમ, મઘુર (અવિનાશી) બવાર્ય (પ્રતિક્ટ્રક તત્તે નવાધ્ય) માન (પ્રત્યક્ષ કે તીનોં પ્રમાણ) વારું, મા (૪ક્ષ્મી ચા જ્ઞાન) તે શોમિત્ત, સાર્ચ (જ્ઞાન વરના માર્યો) જે માનઃ વારતે દુયે, દુહુ શોમાવ િવભક્તિસે નિષમ તીર્થફ્રાય છે લવિત ( બિપિટરવા) વવર છે જ્યારે સ્ટિયે, શ્રદ્ધા છી તરહ સેવન કરો એ રૂ મહમિયા સમાદ્ધિત્વહિતાયા ક્ષળે વાલાયસ્વામિની રાજિમહાય વઘાર તi૦૦રાતા માનતા” પહાને વાસ્કામાં સ્થિતીક્ષદ્વિપમરાવીમા વર્તાિમિહેતતા હિરાન્તી સાવિહાર - સારસ્વતધ્યાનદાર મતવતી રાજરાતમાાનતાપાપડને રામાયિત તદ્ધિ માસે વાર્યાલમમ્" . . વય મહામજ્યા તમારાદુન્ન તત્વચ્છિતાયા અમર-માઝે , સ-૧૦-રાતા, રમા-રાગિતા, વ૮-મામ, અદ્-વિપક્ષે સવિ-પક્ષે માટે વિતા (બાલીના), મમ્ તમ્ રવાયે-ગામન્ વિશાન્તી, સવા સ્વચમ્ સવ૮-૧૦રાતારમ્ મમ્ તન્વતી, ઉંઝાર-વિરાર-સારસ્વત ધ્યાન-દષ્ટા, વા-વાર્યા, માર-ગાનિસ્તાપ-પદી, મને-જીમ-ગાસ્થિતા વાડ્મય વામિની લતા મહાય પાપાને શવિમ્ વચાત્તાકૂ છે જ છે | મર્થ લવસે પ્રથમ જૈ બારાધના હપ્રથમ મેં મારાંધના હ! ફલ તરસે કસુવાસે ધારાધના વરને હિવે કઠિત વળી સત્સવ , સિંહ હાહસે યુજી, સૂક્ષ્મ શોભિત, મનોહર શમાવાહી, શગુરહિત, પુર વિશિષ્ટ પાંવવારે પહs પર વૈઠી હું, સદાપાઠ એ ધારણ વરતે દુષ બા નો પ્રવાર રાસ્ત્ર વતિ હૈ, હમેં ‘ભાષાના નામ કાર્યમેવ હૈ “વાર્ય” વસીમ હી પર્યાય હૈં વાર્ય-ધામ (કર્ધમારાથી માણસે માપ બનેવા તીર જવા દે નાતે હૈ તલ્લવી નામ દ્વારા પાળિવિટ) તો દુરું, સદા સ્વયં સે મરે દુઃ ધડે સમાન સુન્દરે મક્રો શરતી હુ, પાર (વાર્વિન મંત્ર છે અક્ષર) તે અત્યન્ત સવાર સારસ્વત મંત્ર છે ધ્યાન માવનાવધ હર સાધા-પ્રત્યક્ષ વી ટુર્દ, વિલી આ પ્રતિપન્થી સે નહીં હવનેવાહી, શત્રુસમૂહ સંયમ તાપ ારનેવાહી, શ્રતાતિવાવિરોધઋવ અને હામવાને વાણધર સે સ્વીકારી દઉં “વાલાયસ્વામિની' (બવાનાપિકથિ માવતી સરસ્વતી દેવી) દુલ સતાર સનનો શીધ્ર પાપો ત્યા વરને તિરાય સામ દે છે Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પેન્દ્રસ્તુતિ હિન્દી માર્નાત-વ્યસહ १०३ મૂછમરાતિશ્લોક માપાંતર મર્થ દુલ સંસાર નિ વિશિષ્ટ બારાયવા પહિત “નીતધિનયની ગુહ છે, ન્યાય નાનનેવાડૅ પતિ નવિનયની વિદ્યાગુરુ શોમ હૈ, ઔર બિલ જે પ્રેમ પર પડત પવિનયન’ સહોદર મા દુષ, ડલ વિદ્વાન ન્યાવિહાર-વિનોપાધ્યાયને વૌવીરા તીર્થક્રારી સ્તુતિયો વાર્દ ૧ કર્થ દુલ સ્તુતિરૂપ મા છે વનાર જીમ નારાયણે મને નો સુઇ પુષ્ય પ્રાપ્ત વિયા, સસે મેરે બન્યો છે વિના રા ર વિનારા સાથે | ર તે વિવરણની પ્રશસ્તિ માપાંતર પ્રોવિનેશ્વરદેવ વ સ્તુતિ નો સુઇ પુષ્ય પ્રાપ્ત થયા હૈ, કલ મેરે વાનરૂપ રાય બૌ દેવ વિનર ના ? જ્યના ધાર, નરપતિ દેનાર, પુખ્યાત્મ, પુરુષોત્તમ નિત સૂરીશ્વર સંમો યોગ્ય, સર્વેદ કીર્તિરૂપી શ્રીવો પ્રાટ હરને છે હિયે, તત્ત્વોપર દી ક્ષીરસાર થા, જવર વાહવાઈ મથન વરને વર્લ્ડ થા, ૌર મંથન નેવારે વારે (બ) વિદ્ધાન થે ર નિના વિવિધરંગી મઢ વરિત્ર ગુણમાનસે સુરત કા વાર્તાકાપ નિસ્તેન કુબા, તે જે વિવિધ પ્રકાર ન્યા છે તે યુ વારીરધારી મનુ હોવ વા નામ (વહતા-પિતા) વધવૃક્ષ સમાન, દુર્વ્યસનરૂપ નસમૂહ પહાથન માને છે સિંહલમાન, લવ શુદ્ધિશાહી, શવંત લાવી પૂમિ સમાન શ્રીહરસૂરીશ્વરી માતાન સુમિત તપગચ્છ જૈ બહેવારરૂપ છે . રૂ . કન પર સુપ્રસિદ્ર પ્રમુવાપી વમો વિસંત વરને સૂર્ય સમાન, પાનાબતે સમાનિત એ ગુરુ “શ્રીવિનયનરિની શોમિર દુધે, જિન્હોંને જાનલમાહપ મોરાવા સુરમિત રાત્રુલી વહીર્તિરૂપી ૪૦હાતી હુ દૂવો પ્રાલ વરને પરાવળ (વરનેવાહી) (ાય થવા વાળા) વો દૂધપી થવા દૂg કન પદપર વિમુતાણી હતા ૪િ મેવ સમાન, દિનનો વે બિલ કૌર માદા ( ક્રીડાગૃહ સમાન સુપુત્ર “વિનયવસૂરિની શોભિત દુયે, નિન બાવાન્ટે તપ વે નજીસે રિપૂર્ણ કરી દય મેં નો હતા (નહતા) નઈ દુરું કર જો ક્ષમા ( વી-સનરા)િ પન્ન-(વાવડ-પાપ) જે રહિત રેલી બાતી હૈ, વદ પાશ્ચર્ય હૈ . પુ ! હન વિનયદેવસૂરિની વે પદપર પ્રભુતાપી વ્રધાનવાળ (મંત્રતંત્રાદ્ધિ-વિદ્યા) મુળસમૂદ્ધ મનોહર બાજાવાસે, મહાતેજસ્વી, ધર્મગુરુ “શ્રીવિકસિદ્દસૂરિની દુયે, વિનવે છે હુયે ચાસમૂહમેં યમુના રાજા રે મે તે નહી બાણ દુરું, શૌર રાહુ વનમા સે સવા નહીં પ્રાસ હુબા, તથા રાત્રિ મ હી નહીં છું અર્થાત્ નવ હેમી યમુનાન, રાહુ મૌર રાત્રિ એ લવ કે લવ કન્વી ડાવ પ્રતીત દુધે છે દવા १ इम श्लोकों प है। ૨ આચંવિત્ર વ્રત તા ફલમોનન કર્થાત્ (માત્ર માટે ગૌર ની મેં હી વની દુકું નીના મોનન.) સૌર વો મી વિવસ દરમિયાન, વિજ મધ્યાક સમય એ હદી વાર છે રૂ “યો હોયૅવ, રાલયોવોસ્તી વવન્તવા જ સાવળંક્રાવિદ્દો નના ૧ છે Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०४ પેન્દ્રસ્તુતિવવિંશતિ કન અતિપવિત્ર છે જે પદ પરંપરા મેં રહનેવા વિદ્વાન હવે શ્રમ વાતિ) વના વી ૭ અનુગ્રહ મૈને યહ નવીન (નિનસ્તુતિ જૈસે નિન શરીરમેં સૌર્ય થા ઔર મુદ્દે વિદ્યાયુક્ત નિહા થી, યશ મેં કન્વત્રતા થી, ધી મેં મારી ના થા, વ્યવહાર ન્યાયયુ થા, સંતતિ ધર્યા શિષ્ય સમુદાય સુરમિત થા, હેતે રે વાવ મેં (કપાધ્યાય ) “શ્રીવલ્યાણવિનયની શમિત હુયે ૮ * રિને મની-પાપ અપની વૃદ્ધિ વહી છે સમાન હૈમવારણ જે બછી તર૮ માર મા રે વાવ થરા જે સમાન મૂિત સૈર સમૃદ્ધ નવનીત-મન નિર્વાહા-સે રે શાસ્ત્ર છે તાર–નિવડ # સંગ્રહ અને શી જાન્ત શીતા નિવ૮ મારવા “શ્રીહામનાની” નામના વિદ્વાન્ પરમધમુતાં જે પ્રાસ દુધે i ? નિન તથા પવૃક્ષ તત્ર-સિદ્ધાર મધ્યયન સે નવારિત હોર, પવિધિ (યુવત-તિડા વ પ્રષિા) કૌર યુત્પત્તિ સે સુપવિત હરિ, હાથ ગૌર (જ઼ારસે પુષિત હોવ૨, મૌર) ધાન્વીક્ષિી (ન્યાય સૌર તશાસ્ત્ર) વિદ્યા વેદ વાળે (અધ્યયન રે) પારગત વાર તરણ સે નમ્ર હોજર નન્દનપ (ડઘાના, શિષ્યરૂપ ચા પુત્રપ) ફૂલ મુશમેં શીધ્ર રૂઢિત દુશા, પેસે જે ક્યારૂપી વાવ ઢિયે મેધ છે સમાન વિશિષ્ટ વિદ્વાન “શ્રીનીતાવિનયની’ નો પ્રાસ દુધે છે ૧૦ પતિત છે મારનાર વિરાજમાન શશીર્ઘ નાદ્ધિવાળી વો સે દુર્ણય કન્ય પક્ષો ત્રાસ તેનેવા નિના રિઝમ મેરે પઢાને છે ટિચે આશ્ચર્યકારવ દુર્ભ, વન્દ્રમા સમાન વહ ચાવા, નામોં સે સેવિત વન વિદ્વાન નવિનયની જે પૃથિવી વન ડટ્ટાસી ૪િ ૩પતિના નદ વા? ૧૧ દૂન વિશે હુવે સુન્દર પ્રવેશે છે શોખતે હુયે બાપને બાવીન પુળ્યો છે તો તે પૂર્વાવાઝુતાનુસાર સુદ્ર પ્રવ રવના અને દુધે મનવાવો જે હર્ષ વેતા સુબા, ડન જે વરણવમહો સેવ મુનિ યશોવિનયનીને વિદ્વાન વ વ્યુત્પત્તિ છિયે સ્વશત રસ્તુતિયો (@gતિ તૃતિol) . સાહિત્યરૂપી સમુદ્ર છે અમૃતસમાન યહ અવિસ્તૃત વિવરણ-ટીશ ક્રિયા / ૧૨ | વિદ્વાનો જે પદ્દાતા સુબા પ્રત્યે સૂર્ય ગૌર વન્દ્રમાં બીજા મેં નવતરુ કય હોતે હૈં, તવત હર્ષ પ્રાપ્ત રે ! ૧૩ . I હિન્દી ભાષાન્તર રામા ફુવા 0 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०५ પરિશિષ્ટો પરિરિણ-માં-૨ ન્દ્રિસ્તુતિમાં ચાવતા પક્ષ વલળીનું વર્ણન. - દેવીનામ. ! દેહવર્ણ | વાહન તીર્થકર આયુધવ્યવસ્થા નામ કમળ વજ સોના જેવો * વાદેવી માનસી વજશુખલા રોહિણું કાલી ગાન્ધારી મહામાનસી વાંશી વલનાયુધા માનવી મહાકાલી x x x x x x માણસહિતધનુષ્ય વજ અને મુશલ (-સાંબેલુ) X વજ અને અફશ * * * * * X x x x x x સરસ્વતી રોહિણી * * * (ચાર હાથ) ઘટ, માળા, વજ અને ફળ X બાણ તલવાર, ઢાળ, ધનુષ્ય અને બાણ (ચાર હાથ) શક્તિશસ્ત્ર અષ્ણુતા * * * * તલવાર અને ઢાળ પ્રજ્ઞપ્તિ શાસનદેવતા પુરુષદત્તા ચક્રેશ્વરી ભારતી ગોરી - સુવર્ણ જેવો કાલી અમ્બિકા. પદ્માવતી વામય સ્વામિની | [અમરનામે સરસ્વતી ! xx x x x x x x x વીણ X ગદા, અને અક્ષમાલા આમ્રફુમ્બિકા X Y Z રાજહંસ પરિશિષ્ટ કમાંક ૧ ઉપરથી યક્ષ-યક્ષિણ અંગે કેટલીક વિચારણા ઉપાધ્યાયજી મહારાજે મોટે ભાગે તો શોભનસ્તુતિનુજ અનુકરણ કર્યું છે. છતાં શોભનમુનિવર અને ઉપાધ્યાયજી અને મહર્ષિઓએ તીર્થકરોના નિશ્ચિત થયેલા યક્ષ-યક્ષિણુઓને છોડીને સોળ સોળ વિદ્યાદેવીઓને જ કેમ પસંદ કરી હશે? વિધાદેવીઓ જે ચોવીશ હોય તો તો જાણે ૨૪, ની સાથે મેળ કરવા તેનો ઉપયોગ કરે એ સંભવિત છે. પણ તેની સંખ્યા તો ૧૬ ની જ છે. એટલે આ એક સમસ્યાજ છે. વળી એકને એક નામવાળી દેવી ચાર ચાર વાર અને બે બે વાર પણ આવે છે. તો આ ચારેયને પર્યાય વાચક તરીકે સમજવી ખરી ? એ પ્રશ્ન ઉઠે. પણ સ્તુતિકારોએ દેવીઓના સ્વરૂપોનું વર્ણન અધુરું અને અપૂર્ણ કરેલ હોવાથી ચોક્કસ નિર્ણય આપતાં ઘડી થોભી જવું પડે! હવે “રોહિણી ને જ ૧૪ Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०६ પદ્રવુતિવનુર્વિશતિol લઈએ. આ રોહિણીનો ૪–૧૩ અને સંખ્યાવાળા તીર્થંકરની દેવી તરીકે ઉલ્લેખ કર્યો, પણ સ્વરૂપ વર્ણનમાં આયુધનો ઉલ્લેખ કરતા પ્રથમને બાણ “સહિત ધનુષ્યવાળી” એમ કહ્યું અને બીજીને “બાણ રહિત ધનુષ્યવાળી” એમ સૂચિત કર્યું. આવી વિચિત્ર પરિસ્થિતિ વચ્ચે ચોક્કસ નિર્ણય શો લઈ શકાય! નવમી દેવી “લનાયુધા” છે. શું આજ નામવાળી અન્ય કોઈ દેવી છે કે “સર્વસ્ત્ર મહાજ્વાલા” નામની દેવીનોજ આ પર્યાય છે? વળી કોઈ કોઈ વિદ્યાદેવીના સમાન નામવાળી તીર્થકરોની યક્ષિણુઓ પણ છે. આમ આ બધું વિચારણે માગીલે તેવું છે. ઐન્દ્રસ્તુતિમા દેવીઓનું સ્વરૂપ મહદ અંશે અધૂરું છે. શોભનસ્તુતિની સ્થિતિ પણ લગભગ એના જેવી જ છે. છતાં ઐન્દ્રસ્તુતિ કરતાં તેમાં વર્ણ, વાહન અને આયુધાદિનુ સ્વરૂપ થોડું વિસ્તારથી જણાવ્યું છે. બીજું શોભન સ્તુતિકારે જે દેવીઓનો ઉપયોગ કર્યો છે. ઐન્દ્રસ્તુતિકારે બહુધા તો એજ અપનાવી છે. ફક્ત અમૂક સ્થળો અપવાદ રૂપ બન્યાં છે. જેમકે બારમી સ્તુતિમાં ઐન્દ્રમાં સરસ્વતી, તો શોભનમાં શાન્તિ, સોળમી સ્તુતિમાં ઐન્દ્રમાં શાસનદેવતા, શોભનમાં બ્રહ્મશાંતિ યક્ષ, ઐન્દ્રની ત્રેવીસમી સ્તુતિમાં પદમાવતી, જ્યારે શોભનમાં વૈરોડ્યા (પદ્દમાવતીજીની સપત્ની), ચોવીશમી સ્તુતિમાં ઐન્દ્રમાં સરસ્વતી, તો શોભનમા અમ્બિકા. વળી શeોનમાં અમ્બિકાની બે વાર ઉપયોગ કરાયો છે. અહિંઆ વૈરોચ્યા અને પદ્માવતીજીને અને થોડીક વિચારણું કરીએ. ધરણેન્દ્ર તા ૩યપર્વ-પશિી વૈરોલ્યાદેવીયર્થ શોભનસ્તુતિટીકાના આ ઉલ્લેખથી વૈરોચ્ચાનું ધરણેન્દ્રની અમીષી અથવા મુખ્ય પત્ની તરીકેનું સૂચન થાય છે. બીજી બાજુ “એકવિશંતિસ્થાનક” પ્રકરણમાં તેમજ “હૈમકોષમાં પદ્માવતીજીના નામનો ઉલ્લેખ મળે છે. જ્યારે ભગવતીજી સૂત્રાગમના દશમા શતકના પાંચમા ઉદ્દેશામાં નાગકુમારેન્દ્રને કેટલી પત્નીઓ છે? એ પ્રશ્નોનો જે જવાબ ભગવાને આપ્યો છે, તેમાં તો વૈરાશ્યા કે પદ્માવતી બેમાંથી એકેયનું નામ નથી જણાવ્યું. બીજી વાત એ છે કે શોભનસ્તુતિકારે ૩ દીનાક્ષાત શબ્દ વાપર્યો છે, વૈરોચ્યા કે પદ્માવતી એવો સીધો ઉલ્લેખ તો કર્યોજ નથી. છતા તમામ ટીકાકારોએ એના અર્થમાં “વૈરોચ્ચાને જ જણાવી છે. ત્યારે સમજવું જોઈએ કે વૈરોચ્યા એ ધરણેન્દ્રની અગ્રપત્ની છે. અને એને ટેકો આપતો ઉલ્લેખ અન્યત્ર તેઓને જરૂર મળ્યો હોવો જોઈએ એમ છતા ધરણેન્દ્રની પટ્ટરાણી તરીકે સર્વત્ર સુપ્રસિદ્ધિ તો પદ્માવતીજીની જ છે. વૈરોચ્ચાને તો કોઈ જવલ્લેજ જાણતું હશે. કેટલાક સસ્કૃત સ્તુતિ ૨પત્રોમાં વૈરોચ્યાનો પરિચય મળે છે ખરો. જેમકે, # નમઃ પાર્શ્વનાથાય વિશ્વચિંતામળીયા હું ધરણેન્દ્રરોત્સાપદ્માવીયુતાય તે આની અંદર ધરણેન્દ્રને અને દેવીથી યુક્ત બતાવ્યા છે. અને વૈરોચ્યા અને પદ્માવતી એ ધરણેન્દ્રની પત્નીઓ છે, એવો ઉલ્લેખ પણ અન્યત્ર મળે છે. વળી અહી આ બીજી વાત એક સમજવા જેવી છે કે શોભનકારે અહીનાકયપતી શબ્દનો ઉપયોગ કર્યો અને ઉપાધ્યાયજીએ મહિષય જાતા શબ્દ વાપર્યો. મહીન કે મહિપ કાર્થના વાચક છે શભનકારના પ્રસ્તુત શબ્દનો અર્થ ટીકાકારે “વૈરોચ્યા” તરીકે જણવ્યો, જ્યારે ઉપાધ્યાયજીએ સ્વીકામાં પદ્માવતી” તરીકે જણુવ્યો. આથી એમ લાગે કે “મધ્ય” આ શબ્દના કારણે “વૈરોચ્યા” સૂચિત થતી હોય. અહીઆ અથ્યનો અર્થ “વયમાં મોટી” કરવો કે “સન્માનમાં મોટી કરવો એ વિચારણીય છે જે પદ્માવતીજીથી તે મોટી હોય તો તેવી પ્રસિદ્ધિ કેમ નથી? અનેક અન્ય ગ્રન્થો, ચિત્રપટો અને શિલ્પોમા પાર્શ્વનાથ ભગવાનની અધિષ્ઠાયિકા તરીકે ધરણેન્દ્રની પત્ની પદ્માવતીજીને જ સ્થાન મળ્યું છે અરે! જ્યાં બનેને ચીતરવામાં આવી છે ત્યાં પણ પદ્માવતીજીને પ્રથમ અને ઉચ્ચ સ્થાને ચીતરેલી હોય છે. જ્યારે વૈરોચ્ચાને પછી અને નીચેના ભાગે. તે અંગેનું તથ્ય તવિદોએ શોધવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. * શોભતુતિના ટીકાકારોએ જ્વલનાથધા અગે કોઇજ તર્ક ઉઠાવ્યો નથી, એટલે લાગે છે કે એ નામની વતંત્ર દેવી પણ હોય Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તુતિi ૧, ૧૬, ૨૨ ૪, ૧૦, ૧૪ ૭ ૧૭ પરિશિષ્ટો परिशिष्ट-क्रमांक-२ ઇન્દોના બાણો. छन्दनाम. હૃક્ષ. શહૂંડવિઝારિતમ્ • સૌ જ જ્ઞાવિઝીડિત છે ! પુષિતાત્રા નારત્ના નાગન્ન કરવમ્ શક્તિ પુષિતાવ્યા स्कन्धकम् તવિશ્વિતમ્ નમસ્રા દતવિન્વિતમ્ !. વસન્તતિool ભૌ ન વસન્તુતિ | માકિની नौ म्यौ यो मालिनी મન્ત્રાન્તા મો જ તૌ જ મન્તાન્તાં છે ! સપનાતિ [ો ૧-૨-૩] ત ની ભાવિન્દ્રવજ્ઞા નતના પાવુપેન્દ્રવજ્ઞા [ @ો ૪ ઉપેન્દ્રવજ્ઞા ] હતો. પરયસલ્ફર ૩પનાતિતુર્વધા રિખી - ત્રૌ સ્ત્ર રિપી વધે છે. શ્રી જી ચિ ધરી છછે ! पृथ्वी जसजस्य लगा पृथ्वी जै । મનુષ મનુણુ નાતિમાં વા દ્વિપટ્ટી વધુ દ્વિતીયષષ્ટી નો રીર્વા દિપટ્ટી रुचिरा ज्मौ जो गौ रुचिरा चै । કવિતમ્ નગ્નના સાવિતમૂ રિવરિખી ચન્નસ્મલ્લા. રિવરિપી રે ! મર્ણવવષ્યમ્ ના વર્ષોવૃષ્ટિ જૂથોત્તર વરવૃદ્ધા મને વળ્યાનીમૂતરીઢારોદ્દામરાહ્નવય છે •૦ - પરિશિષ્ટ-માં-રૂ સ્તુતિ વોપજ્ઞ દીશામાંનાં દ્ધાળો. તદુt- મત્યુપાયં પ્રતિ હિ પ્રવૃત્તાવુપેયમાધુર્યકારિ જી પર તવુવતમૂપુરે સમુબારો દૃતિ. જી રૂારૂ [ ગાવેનિ ૦ ૦૬૨ ] તકુમૂ- લયયવણનો વસમોવલમાં મુળ મણિયા! હવાફ્ટ પન્નાં પ . ૧૪ [વિરોષા ૨૦૫૦] ઉદ પર પાવાગમનન્હા નવમરગમાસિસ્ટોની સત્ત મથાળારં, નિહિં મદતમગિનાદં રાર મામ ધાવિહા વજુ સુસમાહી મવા ર નહા–સુ ને અવિરૂ તિ બંન્નાયબ્ધ મવતિ ૧, પુનિત અવિસ્તામિ ત્તિ અન્નાદ્યવં મવતિ ૨, બધા હાવસાને નિ ક્લિાયવું મવતિ રૂ, મિ પર હાવદુસ્તામિ ત્તિ બક્ષાદચવું મવતિ છે કે હુ રારૂ [ રૈ- - 5 S૦ ૪] વોન્- 7 સાન્ધન વિના ધ્યાનં, ન ધ્યાનેન વિના જ તત્ નિરાં નાતે તસ્મા, યમન્યોન્યારબાત | તુ સારૂ. શ્રેત વોન્- પાવાનો વિિિવત્તી, પવત્તા તણું વરુપવન્મિા વિળયલ પવિત્તી, વિuિળ વિનાને સમન્તિ છે તુ ફાર Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०८ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિol વોરકૂ-લવૂળખે નફ્ટ હુક્ત વાતુયાં લગ્વાહિન તોય હૃત્તિ મતગમો, લ્યો રેલ સુરસ્ત છે તુ. ફારૂ. તમાન-પ્રીતિસેવનયોઃ તું કાલ “રિયાઈં નહામાં મસ્તી મુળી રે” તુ પારૂ. [વરવૈ૦] તમૂ-સુદ્દઢપત્તવાવાર ળિરોદો ઘવજ્ઞમાળા કક્ષામાં બાળ મથે વિત્તળિરોમેરા છે તુ. ઘર નહિ સતિ અધેિડર શ્રુતપાઃ પ્રમવતિ વાર્યાય, ફ્લેવમુન્ ! તું શરૂ મારે– પૂના તારે ડવવૃદ્વિત્તા મવદ્દ સ્ત. દાર -વહીને અંતે હિતેન કસ્તુણા વા? વોયમાં ! ડૂળહે સમકે હુ શર યહુમૂ- લલિ રિ બાપ, વહુવિદ્વાન્વયં શિલામિત્તા, લં લખ્યાવિશુદ્ધ, ન વળગુણદિલો સાદુ છે - તુ રૂારૂ ધારા#ા લાવાં દૂનિયાનચિન્તામણિ (૧૦ ર-૨૧૫) સુ. ૨૧ યત – સત્યવાના વૈરષિાવામાયાવયાકીદુવન્તિનોવા, પબ્લાહુ ચાલોયાનુ રા[વો રાસ્ત્ર) બત્ર -ચારિતત્વમાત્મનો ધ ન તુ મનસ તથાપિ મોવમનલ બાત્મપુત્વા વ્યાબિાન્યાવિત મન ફલ્યુમિતિ ધ્યેય! તું શરૂ છા પૂર્વેવ દિ સાધૂનાં સર્વત્ર પ્રવૃત્તિરિત્યેવમુ િતુ. રાષ્ટ્ર લુખ્ખલુસવિરુના, મછિયોવિંટરવાલા શુ તેવયા માવ, મમ મતિમિર પળાયેલ છે તું રાજ પરિશિષ્ટ માં-૪ પેન્દ્રસ્તુતિનનુર્વિશતિના શ્લોકોની રાત્રિ અનુક્રમણિ જ . १८ પૃષ્ઠ ३३ २० ન س જ م ન ه ન ت २६ سه ન સ્કોપ મૂત પ્રકોપરાપુ ચેપુ વિતિ નત્તિ યાડડ Mવતુ રળિ વાત સાડÉતા #વતુ તમામૈત્વ ચામૃદ્ધ વ્રતયાતિ નાતિ મહનિયા તમારાકg cવન પ્રયયતિ જદૂતા પ્રતિરોધવોપરિત વાતનો યથાર્થવવન તમનલ્ટીfધછિતા તમોડિનન્તરસાવે વાહી શાસ્ત્રી ડલરલવિાડમડનન્તરાવાતતયા નથાઇશ્વાકાને મિ ત્રિનાદુર પૌરાતિવર્તે. પરમ પુષ્ટી | ફ્રોપદ્ર વયર રાપરયાત ३५ નતિ શિવ તુ જે નિમિ. નયતિ નિતતિ. સા વિશ્વ વાહોન્વો વિદ્રુમજાન્તભક્તિ, નિવર ! મનનું શ્રેયાંસ ' નિનવરા ગતતાપવિતા વિનસમુદાં વિશ્વાધાર નિનાના સિદ્ધાન્ત બિન અર્થ પઠિતમને નીયાર્નિનપુક્રવા નીતિ તેની ની. નયતાજૈનેન્દ્ર મરતાતિવિસ્તારનાં તનોતુ ની સમયસર્વિ તવ નિનવર ' તત્ય વદ્ધા તવ મુનિસુવત' મધુ કર | તીર્થ તારાની ભવતુ ૨૮ જ ३४ ૨૪ | ૨૮ ૨૭ કફ Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પરિશિષ્ટો १०९ 0. અ » 7 0 0 » ત P ક = ય ન ૦ लोकपद તુવૃં વન્દમ' મવમયા ત્રિવિષ્ઠિતિ ચશ્ચતુર પુરતુ ત્વમમિનન્દન' તિવ્યનિરા નિરવૈ યેનક્ષત પરિમા મુળનિધિ વઘુ મસાલા પ્રજ્ઞસ્થા મધમાલુમ પુજામ હતુ જ્ઞાતિ. તલવાહધનુર્ઘતુ તેના નમ નમઃમરલમાલનમો હતાગાયતેલનમાય નવમવિવાહને નયનમતદાનવો નિયતમુપાતા મે તમને પદ્મબને. તવ ચય ત્રિર્મતે સત્ પદ્માસે પહત્વ ધધિવપવિમપિ વતી હું માનતીप्रभा वितरतादरं सुरमि માવતાં નનનય નથનિહામાવતોડવુતિ વિનમાડમ મવમવનયવાડમયા મોત મિન્થાત્ મુવિ મીમનવં દુરન્તમપાત મમમવોર્યુવનમેવ મહાય તરસા હિતાડનીતિ મહોઈ કવિતનુ મલ્વિના મિથ્યાદિમત થતો ધ્રુવ મુનિતતિરાડ વયન્તી મુનિતતિરપિ જે ન હન્ડોહા મુનીશ્વર, સ્મૃત 'કુહ મૂર્તિ. શિમય વતી મુિ ચા પનિ તિમિરધીમાર્હતમાં થતો યાન્તિ ક્ષિ નિમિ स्तु स पृष्ठाक છો હુ છું પૃષ્ઠ ૧૪ દિ નિન 'સુપાર્શ્વત્ર નિતાતÆા છે ૧૨ યુદ્ધમાં મવિનાં થાડતનો દેવતતિર્મહંતુ ચા લવ નનય પાકવિ ૨૮ ચા નાહ્ય દુતે ઋવાડ ચેષ તાસ નિર્મ # @દનયમ તીર્થહિષ્ણુ પહં પરિર્વિનવેન જૈન હોનાં પૂજ્યન્તી પદ્ધિ હોને નુત્યા વજનમુવિમર્દત. સંશ્રય वचः पापहर दत्त વાવિ ' પ્રખિયન્તી પદ્ધવાગી રહ્યું વધતી બદ્રત્ત વિતરતુ વાર્જિતં વનર વિવર શાસનમત્તિમતાં નિનવ્યોમmવિમાનત્તરનિ. શત્રુણ ધનવૈર્યનિર્મિતમયા નવ' સુવ વવત ચૂં સુનિ મ. પૂણે શ્રી ' તવ ધર્મદ્ર છે વત્તાં વરણવિહુનું જ નથતિ બિનગુન્યુમ લલિ રક્ષતિ માલુવાનિન સાહાધ્યમત્ર સુહ શિવલાલને ચા ૧૩ સા સ્ત્ર વગ્રા ' નય મુની સુતપટુતાં વિન્નોચ્છિક્યા સુરતમાનસદર ' તે सौधे सौधे से स्वे २०३६ સ્તવધિવસ્તિવ સન્તાં ૨૧ રૂ૭ | દાન્ત સતવીય ત્વામગિન' છે Y જ ક જ " 6 ' અ * S » @ YYYYYY ન છે ક જ * Sિ જ ન ન જ ૪ * - ° E. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११० आ. પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિના પેન્દ્રસ્તુતિતાનાં શિષ્ટરાગ્લાનાં વોરા अ. अनेकयोभिः ३४. ३. मविकृतधीः ३५. ४. मक्षतिभा २७. ४. अपकार ११. ४. अविरत ३८.३. अक्षो २८. १. अपगतमदकोपाटोपं ३२.२. अशु २५. ४. अगदाक्षाली ३८. ४. अपराग भसौ भाग्याश्रयता हितानि ३४. ३. माहत । २० भगदाक्षा ३८. ४. दधती ३. ४. अगौरातिकीत ४२. ३. अपरानमाहत ३४. ३. मस्तभवापदम् २६. १. अधवने ३७.१. अपराजितकरा २५. ४. अस्ताऽहित ४०.४ महाराहते ४४. २. अपराभूतिः ३८. ३. महति ३०.१. अच्युता २७. ४. मपाता मुदा रसमयस्य निरन्तराये महितमदं भवतां महा११.४. धिकारम् ५. ४. अतता २५. ४. मपाप २९.३. मतापदा ३५.४. अतिहितहेतुतां ३६.३. अपारिजातस्य भास्वन् ! महे लास्य- मागम २६ ३. भारोचित ४३.४ अतुलाभं १७. ४. भाचारोचित २९.३. अदमरहित २८. १. अपाशम् ३०. २. आजिनपरागततापदरोपिताम् २६ २. अदम्भवत्या १७.४, अपिदधति ५.४ आजिनानामायासचरण । ३७.२. अदम्मावारित २९.३. अवलिनोदित २७. ३. શતાબ્દીવરવિવું છે अदितादितामानमानरुच्यारुच्या अभङ्गभङ्गकलित २९. ३. भानतमानवासुरहिता ३०. ४. ९.४. मभङ्गा ४२ ३ मानमदसुरसार्थवाचयम ३२. १. अदुरितमदरतापध्यानकान्ता. सदाशा अभाविनिभाऽवाऽरवारवाऽरण' मापदं ३२.१. १२.२ विश्वम् ५ १. मामहा २६. ४. મઘાડામમિતરામાં ૨ ૨. अभिनन्दन ७.१ भानलुम्बिलतिकाविभ्राजि. ४०. ४. अधरयत् १८.२. अभिनन्दन ७ १. भाराछा ३१. ४. अधिष्ठिता ३१.४. अम्युदितं १८.३. आरोचिता २५. ४. अनन्तजितं २६.१. समदयतिमहिता ३०.३. माईतमतं ३६. ३. मनन्तमई ३३.३ समहम् ३१. ४. आशु २५. ४, सबा ४०४ मनन्तरसाये २६. १. भाशु भवतां तनुतां परमुत्करः ७. २. मनलसं ३७. १. मम्वा चालयन्तीहितi,४०. ४. आश्रये ३६.१, मनलसमान ३७.१. अयशोहतू. ३६. ४. मनारत ३३. ४. मरं २५. ४. इततमाः ३६. ४. मनाविल ३९. १. मरम् ३०, ३. जनाविला ३५, ४. मरम् २९.२ उदारमतं ३४. ३ अनुदितापत्ति ३३. ४. नरम् २५.४. કવિતાસ્ટીવિત રૂ૭ ૨. अनुदिनापदम तारवाफ ३३. ४. मरजिन ३२. १. उदीमपराक्रम ३२१ अनुदितापद् .... मरिदारिणी १८.४ उमृताप्रतिरोधबोधकलितत्रैलोक्यअरुणकम ३२. २. भावबजाः २२. अनुयोगभृतं ३६. ३. महतां ३२, २. उद्यतविरतम् ३२. २ अलीकालीनयमवति ३८.४. अवतो यशोऽमितरणेन ३३. ३. ऐन्द्रजातनतः १. १, गातारपा ३३. ४. यो ३६. ३. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શહોરા १११ क. तीर्थेशराजी ४१. २ तीर्थे शस्तरसा २. २. तीयेशस्तरसा २.२ निजातीदुरितोपशमे ७.२ निजगदुदार २७. २. त्रिदशपूज्यं २६. १. त्रिभुवनहितानां ३७. २. चरणमहे १७.१. कनकरु ३६ ४ चरणपटु ३८ ३. कनकरक ३६.४. चरणमुदिता ३७. २. करचित ३७ २ - करलसद्दाक्षाली ३८. ४. जगदुमति १८.३ करालपस्चातबलि ३८. ४. जनतामहिता हिता हि ताराऽऽगमदा करो १७. ४. 1 कर्मद्रुवारणस्य २७.१ जनतामहिता हिता हि ताराऽऽगमदा कलितमदनलीला ३१. ४. ७. ४. कलितमोदमनं २६. १. जननस्य ७.२ काश्चनकान्ति• ७ ४ जनयत: १८.३ काली ३८.४. जनितजनितनूमावतारावतारा ४२.३ काली कालीसरसभावा जनिताजनितापदपदविमवं भावाय ९. ४. विभवं ८ १. कृतद्वविधारणस्य २७. १. जन्ममीभारत्याग नसता ४० ३ कृतधीरतापदा ३५ ४. जयतान यया ६.३. कृतसमाजन ! साध्वसहारिभिः ७. १. जयन् ७. २. कमयुगं ३५. १. जिनकुन्थु ३०१ क्रियासु उचितारम्भावना २९, २ जिनतति. ३०. २. क्षतध्वान्त ४४.२ जिनपसमयम् ३३. ३. जिनमतमुघतमानसाः धुतारं ४ ३. गजन्यालव्याधानलजलसमिद्धन्धनरुजः जिनवरवृषमाः १२ २. ३८. ४. गततापदरोचिता २६.२ जिनपरा २६ २ गतारवा ३३ ४. जिनवरागमभक्तिभृतां ३२. ४. गीः ३५. ४, जिनानां ३८ ३. गुणश्रेणी: १.१ जिनानां ३७.२. गुरुचापराजितकरा २५. ४. નિનાવટે ૧૮ ૨ गोरी ३६. ४. ज्वलनायुधे १७ ४. घ. ज्वालाviae: १७. ४. धनगममनमानम ३६.३. धननिर्जितभया ३०.४ तनुभव१४ ३३. ४ धनप्रमासुरसमानसदक्षर २६.३ तन्वत २८ १. घनप्रभासुरसमानसदक्षरहस्य २६ ३. तमऽहमतमहमऽक्षोभजालं ४१ १. धनरावकला १८. ४. तमोहरणे १८.२ धनाधनोऽदितपरमोहमानस. तरणाय १७.१ तरसा २६ १. धनाधनोदितपरमोहमानस ३४ १. तरसहितानि ३५ २. च. तापकारम् ३१.४ चक्रधरा ३३ ४. तारोहिणी २५.१. चलित्पत्रिदशविमुताद्या ३८. ३ तीर्थकृता १ १. दत्तसात २७. ३. ददत् १७.४. दधौ १७.१. दमदमऽसुगम सुगम ९ ३. दमादरात् १८.३. दम्मरताधिपापदम् ३२. १. दर्शनशुद्धचेतसा ३३ ३. दलितजगदसह ४४ ३. दितमद. ३७.१ दुरितमऽदरतापध्यानकान्ता: सदाशा १२२. दिव्यानि। ७. १ દુરિતદ્રવના ૨૬ ૨ दुर्जनतामऽहिताहिताहितारागमना ७४ दुष्कृतं ३३ ४. ध शतसकाण्डधनु. ८.४ नतवर । विभासमानस्य रुच्या हारा हिते परिजातस्य भास्वन्महे लास्यमारोपित ४४.२ नतसुरमौलिरत्नविभया ३५. १ નતાનાં ૧૭ ક. नमति मतिमानितमोहरण ३५ १. न मतिमानितमोहरणम् ३५. १ नमदमरसदमरससुमति सुमति ८१. नमादित ३३ ३ नमि. ३७ १. नयकमलविकासने ४४ २. नयतताऽभायाचिता ४० ३. नयनसुखदाऽसुखदा ९ ४. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११२ પેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિશતિમાં नयमित ३३.३. परमतमोहर ! यं भयाऽनिदानयमित ३३ ३. नम् ४. २. नयवब्रहताऽधनग ३६. ३. परमपरमसर सर ९. ३. નવિનયવિધિવ્યાસમાનામાના परमपरमतहासविश्वासविश्वा ४२.३. ४२. ३. परमाऽऽपदमादरात १८.३. नर नरकान्त कान्त ८१ परमापदमादरात् १८.३. नरहिता सदया रुचिराऽजिता ८. ४. परा भूतिः ३८. ३. न रहिता सदया रुचिराजिता ८४ परिक्षीणकर्मा ३. १. नाऽथ ४१ १. पातामुदारसमयस्य निरन्तराये ११.४ नाभिभूः ११ पारगावलि तरसहितानि ३५. २. नाऽवनमदर ! बाधाहदू यशो पारगतावलि तरसहितानि ३९. २.. भावतारम् १२. १. पार्श्व ४१. १. निरस्तमदना ३५. २. पुण्यप्रभाविक्रमौ ३ ४. निरस्तावनयधनयशः ४१. १. पुण्यप्रभावि मौ ३४ निरस्ताकृतक्ष्मावनमद । सुरवाऽधा- पुण्याऽनि काचन ! ११.२ हृयशोमावतारम् १२. १ । पुण्यानि काचन ११.२. निरस्ताऽऽजिनमत सुद्यतमान पुरुषदत्ता ३१ ४. साधुतारं ४३ प्रज्ञत्या. २८ ४. निराकृतसभाजनसाध्वस ! प्रज्ञाला भवतां २९ २ हारिभिः ७ १ प्रज्ञालामवतां २९ २. निहत्य १८. ३. प्रज्ञालामवता ३९. २. नुवासु गाहिताऽरुच्या ३० ४. प्रणता २७ ४. नेमे ३९ १. પ્રતિભાવનધન રૂષ ૧ नोदितपरमोहन ३४ १. प्रत्यक्षामरसालपादपरता ४०.४ प्रत्यक्षामरसालपादपरता ४०.४. प्रददता २६.२ पचेलिमपुण्यसम्पद् १०१ प्रध्वस्तदोष. १.१ पटुरणदच्छकच्छपीविलासभाक्३५ ४ प्रध्वस्तदोषात् २९ ३. पदवी २६.२. प्रभा २५.४ पभप्रमेश । १० १. प्रभावितरता २५ ४ પરમછવિ માનવિછારિતા ૧૮. प्रचितनु ३४१ परमच्छविमानाविलासिता १८. ४. प्राकृतालंकृता ४२ ३ परमतरणहेतु छायया ३१. ३. प्रौढभामण्डलस्य ४४. २. परमतरण । हेऽतुलामगुरावार्यमान दितापाय ! शोभावतो भासमानस फलके धनुर्धरा २७ ४. माराजित ४४ ३. परमतरणहेतुलाभ गुरावार्थमानदिताऽ- बलीयोदयोदयाऽमायामा ९ २. पायशो भावतो भासमानस माराजित ४४.३. भक्तिनताखिलसुरमोलिस्थितरत्नपरमतमोहरयं मयानि दान ४२ रुच ३२ २. भगवतः १८.३ भगवता ७.२. भगवताधिप ३२.१. भानुयोगासुगमसुगमयुक् ४२. ३. भवतुत् ४१. २. भवदवतोय ३३.३. भवदवतोयशोभितरणेन ३३ ३. भवभवभयदाऽभयदावली ९. २. भवभूतां ३७. २. भवमृता ३८ ३. भवनवा ३२. १ भवविभवविदा ४१.२. भवोभव ३७. २. भारत्यागमसंगता ४०.३. भाविनि भावारवारण । विश्वम् ५. १. भासमानाऽतता २७ २. भाऽसमाना २७ २. भासमाना २७. २. भाऽसमानैः ३१ ३ भासांचक्र ३७. १ भीमभव ३२ २. भीमभवोदधे. ३२ ३. मोगत. २९. २ मती १७.१ मदहितानि ८.४. मधुरमधुरमामाजनत्व ४१.१. मधुरिमा २६.३ मल्लिनाथ ३४.१. महात्मना १८ २. महामहा धीरची ९. ३. महाविभावयः ३७. १ महावतधनकाननेषु ३४. १. महाभाविनोदिविमानवताम् ३०. ४. महिम हितनुता तनुता ९ ४. महितऽमद भवतां महाधिकारं ५. ४. - महि तारं ३० २. मऽहिता शमादिष्टदिष्ट वीजाऽवीजा ९. २. महो १७.१. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ शब्दकोष ११३ महोदधौ १७. १. नसला ७ ४. महोदयं ३४ १. पलितमोहरणे १८.२ महोदितमयाकान्ता. २२ वसु १७.१. महोदितमया (:) कान्ताः २२ वसुमतीतरणाय ५७ १. महोदितभया: कान्ता २.२. पाचयमः सततम चतुरोचितार्थाम् मानभारयमदम ३९. २. ११.३ मानव १८.४. વાવ સતતમન્નત નિતાર્યા मानसीन्द्रः ५. ४. मिथ्यामित २९. ३. वाऽचारतः ४३.१ मुदा रसं ३४. २. वाचा रतः ४३.१. માહિતવિમવસન્નિધાનેડોદસ્ય वाचालयन्ती हित ४०. ४. पासवसमूहमाहिता ५.१ मुदित ! विभव ! सन्निधाने ४३. १. विगणितचक्रपतिवैभवं ३२. १ मुनिजननिकरः ४३ १. विधयतु ३८ ४. मुलिततिः १३. ३. वितरं १ २, . मुनिसुव्रत ३५. १. वितरता २५. ४. मुनीश्वरैः ३४.२. विद्रुमकान्तकान्तिः १७ ४ मे अपनाय ३४ १. विनमाऽऽगम १८. ३ मेऽधनाध ३४.१ વિસાવ નારાં રૂ૭. ૧ मोक्षाचनः २९. २. विमो समय ३५. १ विलसितेन ३६.४. यततामाऽऽयाचिता ४०३ विविधनयसमूहस्थानसंगत्ययथार्थवचन ११ पात ३१ ३ विश्वध्येया ३८ ४ रणेन ३३.३. विश्वध्येया ३८. ४. (मणीहसितावलितरसे हितानि ३५.२. विश्वासमाहित। ३८. ४. रमणीहसितावलितरसे ३५, २. विस्मयस्मरनेत्रा ४४.२ रविभया ४४ २. विश्वासमान! सदाऽपरभावितस्य रसमय समयम् ५. ३. १०.१. राज्याधिकाराजित: ११. વૈમ રૂ. ૧ राज्याऽधिका राजित: १. १. श. रीणामपाशम् ३० २ शामित्याजितादराः २८.४ रुचीराजिता ८.४. शक्तिमत्या २८ ४. હન્દિરાડનિતા ૮ ક. शक्तिमत्या जिता दरा २८ ४. रोहिणी ८.४. शम् २५ ४. હિળી ૨પ ક शमजितमारमदं भवन्दितापत् ४१ श्रीनेभिभक्त ४०.४. लोकालोकार्थवेत्तुः ४२. ३. शमऽजितमाऽऽरमदामवन् । लोमसोमहीन. ३० १. दिताऽऽ५० ४ १. व. शमदं १७.४. वमुशले ११४ शमदम्भवत्यः १७.४ शमवता ११. शमऽवतां १.१. शमहितपदाना ३८ ३ शमितामितामिताऽऽक्षररुच्या ६.३. शमितामिता मिताक्षररुच्या ६ ३ शम्भव ५. १. शरण्यानां ३७.२ शरण्यानां ३७ २ शासनभक्तिमता १८.२. शासनस्वामिनी ३०.४ शिवं १८.३ शिवनाम १८ २. शिवपदे २६. १. शिवसुखदं ३४ ३. शिवाज ३९. १.. शिवाय २६.३ शीतलतीर्थपति. १७.१ शुचिकय २.३ शुभवता तनुतां परमुत्करः ७ २. शोभिम. ३४.२. શ્રીધર્મ ર૭ ૧ श्रीमजिनपुङ्गवा २९ २. श्रीशान्तिकमयुग्मसवनरता ३०.४ सत्या गमभङ्गमानसहित २.३ सत्यागमऽभङ्गमानसहित २ ३. समस्या गममनमानसहित २. ३. सत्यागमभङ्गमानसहित २.३ सदसदरमुदामुना ८१ सदसि. २७.४ सदसिः ३१. ४ सदसि-रचित ३१.४ सदानतामरसमुदाय ३४ २ सदागर्म ३४ ३ सदा नतामर समुदाय ३४ २ सदायते २७.१ सदायते २७ १. सदा शापदम् २२ सदा सदानन्दनंदयाविधाविद् ९.३. सदामापदम् २.२ सद्योगीतमहोदयः १.१. १५ Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११४ હેન્દ્રસ્તુતિવનુર્વિતિ स्तुवेतरा ३४.३. स्फारविमाननिनः ४०. ४. स्फुरसुरसमूहमऽयं मतमहताम् ८.३. सरतरणाधिकारमुदितापदं १२. २ स्मरत रणाधिकार ३२. २. स्मृत ३४. २. स्वादामुद्रितकुतीर्थनयापारां सद्यो गीतमहोदय १. १. सद्विश्वासमानसदयापर भावि तस्य १०.१. सन्ततं १८.४. સઘનીતમઃ ૧. ૧. सधो गीतमहोदयः ११ सविधाने ३०.१. समा ३५. ४. सभा सुरराज नच्या ११.२. सभासुरराज नया ११.२. समयरूचि ३५. ४. समयरुचि ३५ ४. समुदाय ३४. २. सवनान् २८. १. सावळे २७७.३. साधुना ४०.३. साऽधुना ४०.३. साराजित २८... सिद्धार्थनाममाभृत् ४३. १. सिद्धार्थनाम ! क्षमाद ! कुमारापहे यस्य ४३.१ सुरवा २७. ४. सुरसं पदम् १८.२. सुरसम्पदम् १८. २. सुरवारसभाजितया ३५.२ सुरवा समाजि तथा ३५. २. सुमुद्रजिषु ३०. ४. सुमुमाजिषु ३०.४. सुरभिया २५. ४. सु-रमणीनां ३०. १. सुर गणीनां ३०.१. सुरवा रसमाजिया ३५. २ सुरवारसभाजितया ३५, २. सुरविनती तनुभवपृष्ठं ३३. ४. सुरविनता तनुमपृष्ठ ३३. ४. सुरसमानसदक्षरहस्य २६. ३. सुरसमूहमऽयं मतमहवाम् ८.३. सुरसमूहमय मतमहताम् ८.३. सुरसार्थवाचं ३२.१. સમાવાશ્રયતાં હિતા निदधती ३. ४. परवै १८. ४.. हतभया २९. २. हत्तव्यतापातादानमा ३०. ४. हवामानमद ३२.१. હૃતોદ્યત્તમતમતાપન્નાલાડપિમાં हरिलेखारिलेखा ४१.१. हिता २५. ४. हृदि तमाऽऽमहाऽऽशु ३६ ४. हृदिततमा ३६. ४. हूँधनमावि श्रुतं २. ३. हृधप्रभाः ! विश्रुतं २.३. हेऽतुच्छायया ३१.२. हेतु छायया ३१. २. पृष्ठ पंक्ती शुद्धिपत्रक મશુદ્ધિ अपराभिधा रक्षता। स्तीर्थे गस्त तीर्थशस्त મયા[ ]ાન્તા शस्त રાતે शुद्धि अपराभिध रक्षताम् । तीर्थशास्त स्तीर्थशास्त भयाकान्ता शास्त शास्ते प्रभा પુષ્પિતાબા तम् ०प्रमा. બાળપતિ तम Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શુદ્ધિપત્રમ્ શુદ્ધિ = = ૨ ૪ ૪ : આ દ = પૃષ્ઠ પંજા અશુદ્ધિ કતવિન્વિતમ્ બ્ધમ્ શર્યાતિ અહિં પર્વ "મિતાઓડક્ષર મિતાક્ષર मायामा मायाऽऽमा વહીદારી શ્રીદરામ્ વસ્થા માંમત્રણમ્ સી તસ્યા ચથી સા, તસ્યાં ગામશ્રણમ્ તેવતાં કલાકો તેવતાપ્રસાલો બિનપર નિનવર काठी હિમ્મત ન્િત. પુનમૂ પુન સિમ્ હના! સુનિલને સુવિ સને धर्म लिप्सया ધર્મણિયા [‘’ મસ્સા ] ” મા માવનામોત, માવનાં મોત कया । वाचा कया वाचा તમિત નૃત્યાત્રિ શીતસ્મિતનૃત્યાવુિં ‘તાપિ તાધિ જુનિનસ્તુતિ મનિનસ્તુતિ छन्द लख्यो नथी [ કવિર] સનતા સવાSSનતા નારા સુમ નારામ મવતિ હિ . “મવતિ ફિં છન્દ રહી ગયો છે [રાત ] भ्राजिरस्ता પ્રાનિત ४१ ૨૪ ટકાયાં “કા રઘં ફતિ વર્તતે વર ૨ તથિ પ્રતિમતિ મૂછોને કારાગ્વચામવાતા તર્દિ સમુતિ તવ પ્રતિમતિ મૂકે તૃતીયવરને “રૂતિ થાને દ્રા ફતિ પદમુળરીત જ ર = = એ . છે માસ સો ! પરિણતીરની भाऽस સન્વોદમાં ! પરિપતલાન્વી (૧) Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નોંધપત્ર Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ન્યાયવિહારદ્ર ન્યાયાવાર્ય મહોપાધ્યાય શ્રીમદ્ ધરોવિનયનીત अन्थोनी यादी. [वि. सं. २०१८] संस्कृत-प्राकृत भाषाना उपलब्ध ग्रन्थी नोध-अहींआ विस्तृत सूची रजू थाय छे. आज सुधीमां तोश्रीना नामे अन्य मुद्रित प्रन्योमा अनेक यादीओ प्रगट थयेली छे ते पैकी आ यादी सहुथी शक्य एटली वधु चोकमाई करीने, व्यवस्थितरीते अने नवा घणा अन्योने आमेज करवा पूर्वक प्रगट थई रही छे अलबत अन्यातर्गत आपला केटलाक नाना नाना वादोने रजू कर्या नथी अहीं आपेला नामोमा-केटलाक प्रन्योना, तेनी हस्तलिखित प्रतमा-नामान्तरोपण जोवा मल्या छे एमना नामे खोटी रीते चढेली कृतिओनी नोंध अत्रे नथी आपी पळी कोई कोई कृतिओ एमनीज छे के केम ? ते हजु प्रश्नार्थक रुपेज रही होवाथी तेनी नोंध पण नथी आपा वळी अद्यावधि अज्ञात रहेली लिओ आपणाज ज्ञानमंडारोना लीस्टोमा पोजाना नामे चढली छे तेमज आग पाछल तोश्रीनुं नाम न होवानी कारणे अनामी तरीकेज उल्लिखित थयेली केटलीक कृतिमओ, भविष्यमा हस्तगत थवा सभव छे १ अध्यात्ममतपरीक्षा १३ गुरुतत्त्वविनिश्चय ३० प्रतिमाशतक સ્વોપટીકા સહ __खोपशटीका सह તોપજ્ઞટીસદ્દ २ अध्यात्मसार १४ जैन तर्कभाषा ३१ प्रतिमास्थापनन्याय ३ अध्यात्मोपनिषद १५ ज्ञानविन्दु ३२ प्रमेयमाला *४ ४ अनेकान्त [मत व्यवस्था १६ ज्ञानसार ३३ भाषा रहस्य [अपरनाम-जनत] १७ ज्ञानार्णव * તોપાટી સહુ ५ अस्पृशतिवाद खोपज्ञटीका सह [पादमालानु एक प्रकरण] १८ डिस्चयोक्ति *x ३४ मार्गपरिशुद्धि ३५ यतिदिनचर्या ६ आध्यात्मिकमतपरीक्षा , १९ देवधर्मपरीक्षा [अपरनाम-आध्यात्मिकमत- २० द्वात्रिंशद्वात्रिंशिका ३६ यतिलक्षणसमुच्चय ३७ वादमाला વઠ્ઠન વોપન્નરીજા સ ] खोपशटीका सह ७ आत्मख्याति २१ धर्मपरीक्षा ३८ वादमाला बीजी *x खोपशटीका सह ८ आराधकविराधक ३९ वादमाला त्रीजी #x ૨૨ નયમદ્વિીપ ४० विजयप्रमसूरिस्वाध्याय ४१ विजयप्रमसूरिउपर ५* खोपटीकासह २३ नयरहस्य કર વિષયતાવાઃ ९ आषमीय चरित्र ૨૪ નવોપરા ४३ वैराग्यरति *x महाकाव्य *x खोपज्ञटीका सह [अपरनाम मुपाति] २५ न्यायखण्डनखाद्य टीका १० उपदेश रहस्य खोपशटीका सह [खकृत महावीरस्तवमूल उपर] ४४ सामाचारीप्रकरण ११ ऐन्द्रस्तुतिचतुर्विशतिका २६ न्यायालोक વોપાટી સઈ खोपशटीका सह २७ निशामुक्तिप्रकरण ४५ सिद्धसहस्रनामकोश *x १२ कूपदृष्टांत विशदीकरण २८ परमज्योतिः-पञ्चविंशतिका ४६ स्याद्वादपत्र વોપસટીજા સદા २९ परमात्मपञ्चविंशतिका ४७ स्तोत्रावलि * आई चिह अमुद्रित प्रथनु सूचक समजवु * आवाचने प्रकारनी चिहो अमुद्रित उपरांत अपूर्ण अने खण्डित कृतिओमाटे समजवा Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૮ પ શહેરપાર્શ્વનાથસ્તોત્ર [ ૧૧૩] ૭ શ્વેશ્વર પાર્શ્વનાથસ્તોત્ર [1. ૨ ૨૨] ૬ માવિનિનસ્તોત્ર ૨ વોડીપાર્શ્વનાથસ્તોત્ર * [ આ લે ૧૦૮] રૂ માવીરતવસ્તોત્ર ક વારાણસીવાર્ધનાર્ચ સ્તોત્ર | [ ૨૧] દ શહૅરાર્થના સ્તોત્ર . સ ૧૮] ૮ રામીનપાર્શ્વનાથસ્તોત્ર [ સા ] પૂર્વાવાર્યશત સંકૃત-પ્રાછત ગ્રન્યો ઉપરના પત્રવ્ય હી ઘભ્યો શ્વેતાન્ત્રપ્રન્ય પરની દીવાયો ૪ તત્ત્વાર્થસૂત્રની ટીકા ૮ વોડરાવાની ટીકા ૨ ફત્પવાલિસિદ્ધિપ્રજાની [૩પ૦ પ્રથમધ્યાય માત્ર] ૬ યાદ્વાલીની ટીલા (?)* ટીકા ક વોરિજાની ટી વિન્ડર પ્રત્યે ઉપર 2 ૨ પપપ (પ્રતિ)ની ૬ વીત+ાસ્તોત્ર-સબ 8 મંછલહુન્નીની ટીકા નૈનેતર અન્ય ઉપર વીવામો વૃફટીના પ્રજારાની ત્રણ ટીમો * ૧ કાવ્યપ્રજારાની ટી ** ૩ જમ્પપયરની ઇયુટીવો [ નજન્ય, મધ્યમ, ક7ષ્ટ] ૨ ન્યાયસિદ્ધાન્તમલરીની ટીકા [પ્રામમાત્રા ] ૭ રશાસ્ત્રવાર્તાલમુચ્ચયની ટીવ. ૩ પાતસત્રયોનની ટીકા અન્યા-ક્ય સંશોધિત શો ? ધર્મ સંગ્રહ ' ૨ કપમાઢવાછાવવો* સંપાતિન્ય દ્વાવશાનયોદ્વારકી માલનાશિ वकृत संस्कृत, प्राकृत, अलभ्य ग्रन्थो अने टीकाओ ૨aધ્યાત્મવિટું “ઇન્ફર્થડામણી'ની ટીવI ઉપર ૪ મદ્દઢવાવું ૨ અધ્યાત્મોપરા રી ] ૨ષ વાવ રદ્દ મનેતન્તવારા ૭ જ્ઞાનના મવચૂર્ણ ૨૬ વાવાવ જ એક્વાનૂડામણીની ટીf ૮ તત્ત્વાટોવિવરણ ૨૭ વિધવાદ્ર [દૈમાવ્યાનુશાસનની સ્વોપર ૨ ત્રિસૂચકોળવિવાળ ૨૮ વેઢાન્તનિય મારઝૂડામનિ ટી ૩પ૩ની ૨૦ દ્રવ્યહોવોપ– ૨૨ વેદાન્તવિવેવસર્વસ્વ રી] 1 ટીસ ૨૦ રામાણ માહોજહેતુતાવાઃ ૨૨ ન્યાયવેત્ (?) ૨૨ શ્રીપૂવસેલું ६ छन्दश्चूडामणीनीटीका १२ न्यायवादार्थ ૨૨ સપ્તમભીતરફિળી [ૉમન્વોનુશાસનની સ્વોપણ ૨૩ પ્રમાં રહસ્ય ૨૩ સિદ્ધાન્તતપરિયાઈ આ ઉપરાંત -દારિદ્રીય-] ૧૬ વિંવિ પ્રગો પરના ૧૧ વીવા પ્રન્યો તે ઉપરાંત મન્તમાં રહ’ શબ્દપરથી મફત અને પ્રકરણબન્યો અને તે સિવાયની અન્ય વર્જિવિત ટીવ તિમો મઝાષ્ય વની પારું છે Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગૂર્જર, હિન્દી અને મિશ્રભાષાની ઉપલબ્ધ કૃતિઓ ૧ અગિયાર અંગ સઝાય ૨૨ નવપદપૂજા (શ્રીપાળરાસમાથી) ૩૯ વરસ્તુતિરૂપ હુંડીનું સ્તવન ૨ અગિયારગણધર નમસ્કાર ૨૩ નવનિધાન સ્તવન સ્વોપણ બાલાવબોધસહ ‘૩ અઢારમા સ્થાનક સઝાય ૨૪ નયરહસ્યગર્ભિત સીમંધરસ્વામિ [ પ સં ૧૫૦] ૪ અધ્યાત્મમત પરીક્ષા-બાલાવબોધ વિનતીરૂપસ્તવન સસ્તબક ૪૦ શ્રીપાલ રાસ (ઉત્તરાર્ધમાત્ર) ૫ અમૃતવેલીની સઝાયો પદ્ય સ ૧૨૫] ૪૧ સમાધિ શતક ૬ આદેશપટ્ટક ૨૫ નિશ્ચય-વ્યવહારગર્ભિત સીમધર * ૪ર સમુદ્ર-વહાણ સંવાદ ૭ આનન્દઘન અષ્ટપદી જિન સ્તવન [ પ સ ૪૧] * J ૪૩ સંયમશ્રેણિ સક્ઝાય . ૮ આઠદૃષ્ટિની સક્ઝાયા ૨૬ નિશ્ચયવ્યવહારગર્ભિત ૯ એકસો આઠમોલ સંગ્રહ શાતિ જિનસ્તવન પિદ્ય સ ૪૮ સ્વોપજ્ઞ ટબાથસહ - ૪ સભ્યકત્વના સડસઠબોલની ૧૦ કાયસ્થિતિ સ્તવન ર૭ નેમરાજૂલ ગીત ૧૧ ચયાપદ્યાની સઝાય - ૨૮ પચપરમેષિગીતા [ પ સ ૧૩૧] સક્ઝાય [ પ સ ૬૫] ૧૨ ચોવીશીઓ ત્રણ પદ્ય સં ૩૩૬] ર૯ પચગણધર ભાસ ૪૫ સમ્યકત્વ ચોપાઈ [ અપરનામ ૧૩ જશવિલાસ (આધ્યાત્મિ ) ૩૦ પ્રતિક્રમણહેતુગર્ભ સઝાય વસ્થાનક સ્વાધ્યાય ] [ પ સં ૨૪૨ 1 ૩૧ પચનિગેન્થસગ્રહણીબાલાવબોધ સ્વપજ્ઞ ટીકાસહ ૧૪ જબૂસ્વામિરાસ [ પ સં ૯૨૪) ૩૨ પાંચકુગુરુ સજઝાય ૪૬ સાધુવદનારા [ પ સં ૧૦૮ ] ૧૫ જિનપ્રતિમાસ્થાપન સઝાયો ૩૩ પિસ્તાલીશઆગમ સજઝાય ૪૭ સામ્યશતક (સમતાશતક) ૧૬ જેસલમેરપત્રો. બે ૩૪ બ્રહ્મગીતા ૪૮ સ્થાપનાચાર્યકલ્પ સક્ઝાય ૧૭ જ્ઞાનસાર બાલાવબોધ ૩૫ મૌન એકાદશી સ્તવન ૪૯ સિદ્ધસહસ્ત્રનામછદપ સં ૨૧] ૧૮ તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર-બાલાવબોધ ૩૬ યતિધર્મ બત્રીસી ૫૦ સિદ્ધાંત વિચારગર્ભિત સીમધર૩૭ વિચાર બિન્દુ ૧૯ તેરકાઠીયા નિબંધ [ ધર્મપરીક્ષાનુ વાર્તિક] ૨૦ દિપોરાસી બોલ જિનસ્તવન સ્વપજ્ઞ ટબાસહ. ૨૧ દ્રવ્યગુણપર્યાય રાસ ૩૮ વિહરમાનજિનવિંશતિકા [ પદ્ય સં ૩૫૦ ] સ્વોપજ્ઞ બાથંસહ [ પ સ ૧૨૩] પ૧ સુગુરુ સઝાય અન્યકર્તક ગ્રન્થ ઉપર અનુવાદિત ગૂર્જરભાષાની અપ્રાપ્ય કૃતિ ૧ આનન્દઘન બાવીશી-બાલાવબોધ ૧ ઉપરની મૂર્નર છતિયોનો મોટો મા બર્નર જાત્ય સંગ્રહ માય ૧-૨ માં છપાયો છે ૨ સન્ના, સ્વાધ્યાયનું પ્રાત સ્વરૂપ છે Page #140 --------------------------------------------------------------------------  Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री ऋषभटेव भगवानना अविष्टायक यक्ष-यक्षिणी। 7 गोमुख यदा __ १ - चोचरी देवा . -.... श्री अजितनाथ भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी। २. मायक्ष २. अनित चला देवी - लॉक पं. श्री भगवानदास अनी ना सौजन्यथी Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री सभवनाथ भगवानना अविष्टायक यक्ष-यक्षिणी । ३ - त्रिमुख यक्ष ३- दुरितारि देवी Hos mrat V श्री अभिनदन भगवानना अधिष्ठाय+ यक्ष-यक्षिणी । 7- ईश्वर यक्ष ४. कालीदेवी 1711 K MT n --/Arnal list / / / Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री सुमतिनाथ भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी । ५- तुबरु यन ५- 'महाकाली देवी , k । श्री पद्मप्रभ भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी। यूता-श्यामा ६- कृत्सम या देवा Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री सुपार्श्वनाथ भगवानना अविष्ठायक यन-क्षिणी। १ - माता यक्ष ७-३ातादेवी -- ' - श्री चन्द्रप्रभ भगवानना अविष्ठायक यक्ष-यक्षिणी। ८ - विजय ५४ E - ज्वाला (करी) देवी Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री विपिनाथ भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी । ६, मानत यार ९ - सितारा देवी . श्री गीतलनाथ भगवानना अविष्ायक यक्ष-यक्षिणी । १० - ब्रह्मया १० - अशोका देवी तर Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री श्रेयासनाय भगवानना अविष्टायक यक्ष-यक्षिणी । - ११ - ईश्वर यक्ष ११ - मानवी (नीवना) देव 40 B श्री वासुपूज्य भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी। 17- कुमार रात १२ . प्रचडा (प्रवर - Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री विमलनाथ भगवानना अविष्टायक यक्ष-यक्षिणी । - १३ - पमुख यक्ष १३ विदिता (विजया) देवी - - in) श्री अनतनाथ भगवानना अविष्ठायक यक्ष-यक्षिणी। १४- पातालयदल १४. अंकुशादेवी Trav m HTTER Imm Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्मनाथ भगवानना अधिष्ठायक यद-यक्षिणी । १५. किन्नर यक्ष १५ - कंदर्या (n) देवी EAS/ a. / 14. श्री शातिनाथ भगवानना औधष्ठाय+ यक्ष-यक्षिणी। १६. गरड यक्ष १६ - निर्वाणी देवी 3 . Y Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री कुथुनाथ भगवानना अविष्टायक यक्ष-यक्षिणी । १७ गधने यहा १७ जला दवा re A / - श्री अग्नाय भगवानना अविष्ठाय+ यक्ष-यक्षिगी। १८ - धा १८ - यनेन्द्र यादव १८ - परिणी देवी - Imr at anty a ८ . . Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री मल्लिनाथ भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी । १९ - कुबेर यक्ष १९ - बैरोस्या देवी - aminan'hilvll M mat श्री मुनिसुव्रत स्वामी भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी। २०. वरुण यस २० - नरदत्ता देवी JAM Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री नमिनाय भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी । - - २१ - 2 कुटि सदा 27 गाधारी देवी - - - - - EDHE --- श्री नेमिनाथ भगवानना अधिष्ठायक यक्ष-यक्षिणी । २२ - गोमेध यक्ष २२- अविका देवी S Frida Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री पार्श्वनाथ भगवानना अधि'टायफ य-यक्षिणी । २३ - पार्श्वयक्ष २३ पावतीदेवी - - श्री महावीर भगवानना अविनायक यक्ष-यक्षिणी। २४- मातंग यस । २४- सिमाथिका देवी - - - ..' 12 - - मा - अहींया आपेला चित्रो निर्वाणकलिकाना आधारे करेलाछे. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- _