Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ | OM hrIM zrIM ahaM zrI dharaNendra-padmAvatI sahitAya zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH || zrI prema-bhuvanabhAnu-padma-jayaghoSa-hemacaMdra-jayasuMdara-kalyANabodhisUri gurubhyo namaH || ( hemakalikA - 1 ) (zrI aDhAra abhiSeka vidhAna -- kRpAvRSTi :pUjyapAda siddhAMtadivAkara samartha gItArtha gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjA pUjyapAda bhavodadhitAraka vairAgyadezanAdakSa gurudeva AcArya bhagavaMta zrImadvijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA -: prabhuno paramarasa :mArA prabhunA saMghanI sarvatomukhI unnati ho ! mArA prabhunA saMghamAM sarvatra sukha ne zAMti ho ! mArA prabhunI bhakti kAje varNavuM abhiSekane; mArA prabhu ! dejo mane prabhubhakti-zuddhi-siddhine. -: prakAzaka :zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA (1) zilpa-vidhi
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ graMtha nAma : zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (hemakalikA - 1) graMthaviSaya : 23 prAcIna hastAdarza AdhAre saMpAdita zAstrazuddha... vidhizuddha... bhAvazuddha... bhaktisabhara pavitra anuSThAna. saMpAdana : pa.pU.munizrI saumyaratnavijayajI ma.sA. prathama AvRtti : vi.saM. 2071 0 I.sa. 2015 * prati : 1000 kiMmata : rUA. 200/prakAzana nimitta : pUjyapAda anaMtopakArI bhavodadhitAraka vairAgyadezanAdakSa gurudeva AcArya bhagavaMta zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAno 64mo dIkSA dina (saM. 2071, jeTha suda - 5) prAptisthAna : * zrI akSayabhAI zAha : 506, padma epArTamenTa, jaina derAsara sAme, sarvodayanagara, muluMDa (pa.), muMbaI - 400080. mo.: 9594555505, E-mail : jinshasan108@gmail.com zrI bijulabhAI zAha : 4, AnaMdakuMja epArTamenTa, koThArI TAvara sAme, sAbaramatI, amadAvAda - 380 005. mo.: 9427711209, 8490821546 kAyamI saMparka : * zilpavidhi - 11, bombe mArkeTa, relvapurA, amadAvAda - 380 002. mo.: 9426585904 E-mail : shilp.vidhi@gmail.com, ahoshrut.bs@gmail.com Website : www.shilpvidhi.org akSarAMkana : DrIma prinTarsa sAbaramatI, amadAvAda. mo. 9998800233 (C) Copyright held by Publisher & Author under Indian copyright act, 1957 http://copyright.govt.in/documents/copyright rules 195 zilpa-vidhi (2) hemakalikA - 1
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakano pamarATa paramavaMdanIya sakaLa zrI jaina saMghamAM atipracalita ane prAcIna-prabhAvaka keTalAka anuSThAnomAM atisanmAnya ane ativyApaka evuM koI anuSThAna hoya to te che - aDhAra abhiSeka vidhAna. alabatta, A vidhAna saMbaMdhI aneka prakAzako taraphathI vividha pustikAo upalabdha thAya ja che, tyAre emAM A vadhu umeraNa karavAnI zI AvazyakatA che? vaLI, dareka pustikAmAM kaMIka ne kaMIka bAbate vidhino sAmAnya to kyAreka moTo paNa pheraphAra jovA maLato hoya che tyAre A navA prakAzana dvArA vaLI pAchuM kaMIka navIna zA mATe ? - A baMne praznonA saMtoSakAraka pratyuttara prastuta pustikA dvArA Apane avazya maLI raheze, evI amane AsthA che. zrI jinamaMdira - jinabiMbAdinI zuddhi - prabhAvavRddhi - AzAtanAnivAraNAdi mATe karAtA vartamAna pracalita aDhAra abhiSeka vidhAnamAM, prAcIna pratiSThAkalpokta aDhAra abhiSekane AdhAre keTalIka vigato vicAraNIya banI rahe che. e samaye zrI jinazAsanagaganadivAkara zrI premabhuvanabhAnusUrIzvarajI samudAyanA pa.pU. vairAgyadezanAdakSa prAcInakRtoddhAraka AcAryadeva zrImadvijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA ziSya pa.pU. vardhamAnataponidhi A. bha. zrI kalyANabodhisUrijI mahArAjanA ziSya munizrI saumyaratnavijayajI ma.sA.e aneka sthAnonA hastapratabhAMDAgAra aMtargatanI 200thI paNa adhika pratiSThAkalpanI prationA pratyakSa abhyAsa bAda, temAMthI cUMTelI 23 jeTalI hastapratone AdhAre tathA jagadaguru akabarapratibodhaka AcAryadevazrI hIrasUrIzvarajI mahArAjAnA paTTadhara ziSya savAIhIra AcAryadevazrI senasUrIzvarajI mahArAjA kRta pratiSThAkalpane mukhya rAkhIne prastuta aDhAra abhiSeka vidhAnanuM saMpAdana karela che. pratiSThAkalpokta prAcIna vidhAna karatAM, vartamAna pracalita aDhAra abhiSekamAM jyAM pheraphAra Ave che, tatsaMbaMdhe sva-para samudAyanA vidhiniSNAta pUjaya AcArya bhagavaMtAdi sAthenI pratyakSa vicAraNAo tathA patravyavahAro dvArA, temaja zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (3) zilpa-vidhi
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ anubhavI vidhikArako ane vidhisahAyaka bhojakonI pUrva-pUrva paraMparA, je te paraMparAnA uddagamasthAna AdinI carcA-vicAraNAne aMte pUjaya upakArI gurubhagavaMtonA mArgadarzana anusAra lagabhaga pAMceka varasane aMte prastuta saMpAdana prakAzamAM AvI rahyuM che. aDhAra abhiSeka vidhAnanI jherokSa kopIo chellA ghaNA samayathI aneka vidhikArako Adi pAse hatI. vebasAITa www.shilpvidhi.org upara paNa te mUkAyela hatI. tadAdhAre je te kALe chapAyela judA judA prakAzanomAM amuka vidhAna samAvAyuM hoya to amuka na hoya evuM paNa banyuM. eTale A badhI mUMjhavaNone dUra karavA samagra vidhAna ekavAra pUrNasvarUpe prakAzamAM Ave e hetuthI prastuta pustikAnuM prakAzana thaI rahyuM che, jethI have koIne vyAmoha na thavA pAme. amArA TrasTanA sabaLa ane sakSama preraNAsrota ane mArgadarzaka parama pUjaya vairAgyadezanAdakSa AcAryadeva zrImadvijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA puNya nAmane samarpita hemakalikA" - vidhividhAna prakAzana zreNI aMtargata hemakalikA - 1 svarUpe "zrI aDhAra abhiSeka vidhAna' prakAzita thaI rahyuM che. pAMca-pAMca varSonI saMpAdanayAtrAnA paripAkarUpe pariNamela prastuta vidhAna sakaLa zrI saMghamAM ekasamAnapaNe Adeya bane tathA te dvArA sakaLazrI saMghanI unnati - AbAdI ane samRddhimAM ame yatkiMcita nimitta banIe evI zubha bhAvanAno aMtaramAM pamarATa anubhavIe chIe. lI. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa (1) zrI caMdrakumAra jarIvAlA, (2) zrI puMDarikabhAI zAha (3) zrI lalitabhAI koThArI, (4) zrI vinayacaMdra koThArI zilpa-vidhi (4) (4) hemakalikA - 1
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( saMpAdakIya saMdeza ) aneka zAstrIya ane vyavahArika khaladastAmAM anubhavanA puTa pAmIne puSTa thayela eka sauMdaryasabhara bhAvarasAyaNa - 18 abhiSeka vidhAna jinazAsananA pracalita aneka anuSThAnomAM paNa atipracalita ane ativyApaka evuM Avazyaka vidhAna hoya to te che : aDhAra abhiSeka snAtra. opa, lepa vagere kAraNasara jinabiMba thoDA samaya mATe apUjanika rahyA hoya, eka sthaLethI bIje sthaLe vAhana vageremAM laI javAyA hoya, anya koI azuddhi, AzAtanAnuM kAraNa banyuM hoya athavA to sAmAnyathI paNa vizeSa zuddhi-prabhAva vadhAravA mATe, aDhAra abhiSeka vidhAna zrI saMghomAM thatuM hoya che. saM. 2066 mAM zrI akhIla bhAratIya tIrtha prabhAvaka aDhAra abhiSeka anuSThAna samiti dvArA prAcIna tIrthabhUmionA aDhAra abhiSekanuM vizALa pAye Ayojana thayela ane tyArabAda paNa Aja sudhImAM ghaNIvAra sAmUhika rIte aneka sthAne tenuM Ayojana thayA kare che, je zrI saMgha mATe zubhasUcaka che. 18 abhiSekanuM vidhAna prAyaH pratiSThAkalpanI pratiomAM aMjanazalAkA vidhAnamAM janmakalyANaka aMtargata jovA maLe che, svataMtra nahIM e dhyAnamAM rAkhavuM joIe. vartamAnamAM pracalita 18 abhiSeka te zrI sakalacaMdrajInA pratiSThAkalpa AdhAre che, paNa te kalpa akabara pratibodhaka A.zrI hIrasUrIzvarajI mahArAjAnA samakAlIna zrI sakalacaMdrajIno na hoI zake evuM aneka muddAo dvArA amane jaNAya che, paraMtu hAla ahIM tenuM vivaraNa karatA nathI. -: upalabdha pratiSThAvidhAna :maho. zrI sakalacaMdrajInA pracalita kalpanI pUrvanA ke samakAlIna paNa keTalAka pratiSThAvidhAno A pramANe maLe che. jemAM (1) 12 mI sadIno zrIcaMdrasUrikRta pratiSThAkalpa, (2) jinaprabhasUrikRta pratiSThApaddhati (vi.saM. 1363), (3) zrI tilakAcAryakRta pratiSThAkalpa, (4) A. vardhamAnasUrikRta AcAradinakara aMtargata pratiSThAvidhi (15mI sadI), (5) A ratnazekharasUrikRta pratiSThAkalpa (prAyaH zrI aDhAra abhiSeka vidhAna zilpa-vidhi (5)
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratiSThApradIpa graMtha - 15 mI sadI), (6) tapAgacchIya zrI guNaratnasUrikRta kalpa (15mo saiko uttarArdha), (7) vizAlarAjaziSyakRta pratiSThAkalpa (15 mI sadI aMta ke 16 mI sadI prAraMbha), (8) AcArya vijaya senasUrikRta pratiSThAvidhAna (16mI sadI) vagereno samAveza thAya che. tathA prAyaH 18mI sadInI pUrNimAgacchIya zrI bhAvaprabhasUrilikhita, sAmagrI saha aDhAra abhiSeka vidhi paNa maLe che. -: 18 abhiSeka saMpAdana yAtrA - vartamAnazrI saMghamAM mukhyataH 3 prakAre 18 abhiSeka pracalanamAM che (1) zrI sakalacaMdrajInA pratiSThAkalpane AdhAre ra-2 zlokavALA abhiSeka, je have saMkSipta 18 abhiSekarUpe oLakhAya che. (2) akhIla bhAratIya 18 abhiSeka anuSThAna samiti dvArA karAvavAmAM Avela 4-5 tathA kyAMka 6 zlokavALA abhiSeka, je bRhad (vistRta) 18 abhiSeka tarIke pracalanamAM che. tathA (3) dakSiNa bhAratamAM kalyANalikA graMthAdhAre pracalita 1-1 zlokavALA 18 abhiSeka. alabatta, navA thayela keTalAka prakAzanamAM pracalita 3 vidhAnamAM paNa kyAMka ochuM vajuM thayeluM jovAya che. kayA kAraNone laIne abhiSeka vidhiomAM pheraphAra Ave che te bAbate jijJAsApUrvaka vadhu UMDA utaravAnuM thayuM. gujarAta, rAjasthAna, mahArASTra vagerenA bhinna bhinna jJAnabhaMDAromAMthI 18 abhiSekanA mULabhUta srotarUpa aMjanapratiSThA kalpanI 200thI paNa vadhu hastalikhita prato meLavavAmAM AvI, jemAM keTalIka tADapatrIono paNa samAveza hato. tenuM avalokana karIne mukhya AdhArabhUta kahI zakAya tevI 23 jeTalI hastalikhita pratiSThAkalpanI pratone AdhAre prastuta abhiSeka vidhAnanuM saMpAdana karavAmAM AvyuM ane temAM paNa, jeonuM gauravavaMtu cAritra jIvana, je te kALanI paristhitine AdhIna anekazaH anekatra aMjanazalAkA - pratiSThAvidhAno karAvavAmAM vyatita thayuM che, tathA jeonA nAme hajAro jinapratimAonI prabhAvaka aMjanazalAkA - pratiSThAno suyaza noMdhAyelo che, evA pa.pU. akabarapratibodhaka jagadguru AcAryadevazrI zilpa-vidhi (6) hemakalikA - 1
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ hIrasUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna savAIhIra AcAryadeva zrI senasUrIzvarajI mahArAjA kRta pratiSThAkalpane mukhya AdhAra tarIke svIkArAyo. koI paNa vidhAna, mAtra zAstrapaMktione AdhAre paripUrNatAne pAmI zakatuM nathI. e mATe vartamAnanI paraMparAo, tenA uddagamasthAna, tenI pAchaLanA Azayo tathA je te vidhAnanA mULabhUta rahasyo sudhI pahoMcavuM jarUrI hoya che. tenA prayatnarUpe sarvaprathama vi.saM. 2066, kArataka suda-11nA divase samagra amadAvAdanA mukhya-mukhya 25-30 jeTalA vidhikArakonuM sAbaramatI, amadAvAda mukAme eka milana yojAyuM. temAM vartamAnakALane anulakSIne keTalIka bAbatomAM vizeSa vicAraNA karavAnuM tathA vidhijJAtA gItArtha mahApuruSonA abhiprAya levAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. tathA te mATe sakriya prayatna svarUpe aneka AcArya bhagavaMtAdinA abhiprAyo paNa meLavavAmAM AvyA. vi. saM. 2067, amadAvAdanA sAbaramatI, tapovana khAte samasta . mU. pU. tA. jaina saMghanA aMjanazalAkA jevA viziSTa vidhAno karAvanArA agragaNya vidhikArakonuM saMmelana yojavAmAM AvyuM. temAM aMjanazalAkA vidhAna aMtargata 18 abhiSeka bAbata paNa vizeSa vicAraNA karavAmAM AvI. vaLI, akhIla bhAratIya aDhAra abhiSeka samaye amadAvAdamAMthI jeone 18 abhiSeka karAvavA mATe taiyAra karavAmAM AvyA hatA teonuM paNa eka milana vi.saM. 2067mAM zrI AMbAvADI jaina saMgha madhye amadAvAdamAM karavAmAM AvyuM, jemAM 18 abhiSekanA Avazyaka sudhArA - vadhArA bAbata saune mArgadarzana ApavAmAM AvyuM. pAMca-pAMca varSanI A sudIrgha saMpAdanayAtrAne aMte aneka zAstrIya ane vyavahArika khaladastAmAM anubhavanA puTa pAmIne taiyAra thayela A bhAvarasAyaNa sakaLa zrI jaina saMghanA hastakamalamAM sAkAra thaI rahyuM che, jeno haiye anahada AnaMda che. zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA zilpa-vidhi
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 18 abhiSeka saMpAdana paddhati :prastuta samagra graMtha cAra vibhAgamAM vaheMcavAmAM Avyo che : (1) vidhAna sauMdarya, (2) zAstra-rahasya sauMdarya, (3) bhAva sauMdarya ane (4) bhakti sauMdarya. (1) vidhAna sauMdarya : prathamanA A vibhAgamAM pratyeka vidhikArakane A anuSThAna karAvavuM saraLa paDe e mATe prAraMbhika snAtrapUjAthI laIne aMtima zAMtikaLaza sudhInuM samagra vidhAna kramazaH ApavAmAM Avela che. ahIM eka pRSTha para eka abhiSeka-snAtranI saMyojanA karavAmAM AvI che. tathA pratyeka abhiSeka saMdarbhe, je te abhiSekanI sAmAnya samaja, abhiSeka saMbaMdhita Atmazuddhipreraka TUMka bhAvavivecanA tathA maMtrasahita je te abhiSekanA zloka, artha sAthe Apela che. jethI sakaLazrI saMgha, je te abhiSekanA sauMdaryane svastha samajaNapUrvaka ArAdhI zake. (2) zAstra-rahasya sauMdarya vartamAna pracalita 18 abhiSekanI vidhAna paddhati karatA. ahIM darzAvela vidhAnamAM keTalIka bAbatomAM vizeSa-vicAraNA che. jema ke (1) 18mAMthI 11 abhiSekamAM, zloka bolIne abhiSeka karatA pUrve jinabiMbAdine vilepana karavuM tathA te vilepana thoDo samaya rAkhavuM. (2) jinezvarAdine AhvAna vidhAna navamAM abhiSeka bAda karavuM. (3) AhvAna karela jinAdi biMbone dazamAM abhiSeka bAda 18 abhiSeka vidhAnamAM atyaMta mahatvapUrNa kahI zakAya evuM arthaarpaNa vidhAna karavuM. (4) 15mAM abhiSeka bAda caMdra-sUrya darzananI sAthe darpaNa darzana vidhAna paNa karavuM. (5) 18mAM abhiSeka tarIke puSpono abhiSeka karavo vagere... A sarva vicAraNAono AdhAra zo che, evI sahaja jijJAsA darekane thAya. tenA anusaMdhAnamAM prAcIna sarva pratiSThAkalpokta mULabhUta aDhAra abhiSeka vidhAna ahIM darzAvela che. mAtra zAstrapaMktione AdhAre koI aMtima nirNaya zilpa-vidhi (8) hemakalikA - 1
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ thaI na zake. e mATe vidhiviSayajJa anubhavI gItArtha guru bhagavaMto tathA vidhikArako Adi sAthe vartamAna paraMparAo ane tenA rahasya saMdarbhe sudIrgha carcA-vicAraNAo ane patravyavahAro thayA. jeno niSkarSa-18 abhiSeka vidhAna-eka Avazyaka unmeSa e zIrSaka heThaLa rajU karavAmAM Avyo che. jaina zilpa-vidhividhAna" ane pachIthI "zilpavidhi' e nAme chellA traNa varSathI prakAzita thatA cAturmAsika mAsikanA aMkomAM 18 abhiSekanI keTalIka mahatvapUrNa vigato jevI ke vilepana, arthaarpaNa, darpaNadarzanAdinA rahasyo vistArathI samajAvavAmAM Avela, je paNa upayogI jANI "18 abhiSeka vidhAna - eka Avazyaka unmeSa' aMtargata samAvI levAmAM Avela che. A dvArA prAcIna vidhizAstro ane vidhAnonA rahasya bharapUra sauMdaryane sau pAmI zakaze. (3) bhAva sauMdarya * dravyazuddhinI sAthe bhAvazuddhi ane bhAvavRddhi te 18 abhiSekanuM abhinna aMga banavuM ja joIe. abhiSeka karanArA bhaktonA hRdayanA uchaLatA bhAva e paNa 18 abhiSeka vidhAnanI prabhAvakatAnuM mahatvanuM pradhAna aMge jANavuM joIe. pratyeka abhiSeka hRdayanA bhAvonI choLo uchALanAro banavo joIe. A hetu siddha thAya e mATe abhiSeka pratye daDha AsthA-zraddhA vikasAvatA keTalAka dRSTAMto, jinabhakti vardhaka zAstrasaMdarbho, auSadhionI prabhAvadarzaka vigato, abhiSeka samayanI bhAvanAo temaja keTalIka mahimAvaMtI preraNAono A vibhAgamAM samAveza karavAmAM Avyo che. abhiSeka e pahelethI mAro priya viSaya athavA to kaho ke zokha rahyo che. abhiSeka vidhAna dvArA je je rIte prabhubhaktinA bhAvo vikase, prabhu pratye Adara- bahumAna ane samarpaNa vadhe tevI yathAzakya vadhumAM vadhu vigato jyAMthI maLI tyAMthI sAbhAra samAvI levAno prayatna karyo che. amAro A prayatna saunA bhAva sauMdaryane khIlavIne rahe evI prabhune prArthanA. zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA (9) zilpa-vidhi
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) bhakti sauMdarya pratyeka abhiSekane jo suMdara bhaktibharapUra zabdono sathavAro maLI rahe to bhAvollAsa dhArA UMcakAyA vinA na rahe. sAmAnyathI paNa be abhiSekanA vaccenA gALAmAM gIta-saMgItano sahAro levAya ja che. e samaye abhiSekanA ja mAhAbhyasaMbaMdhI stuti-bhaktigIto Adi racanAonuM saMgItanA sathavAre sAmUhika gAna thAya to vizeSa AnaMda-ullAsa ane bhAvadhArAnuM kAraNa banI rahe ane tethI ja abhiSeka saMbaMdhI je kaMI evI bhaktisAmagrI saMprApta thaI zakI, tenuM ahIM saMkalana karela che. vaLI, bhaktimArgamAM sahAyaka thAya evI keTalIka abhinava stutio paNa ahIM samAvI lIdhela che. A sarva prabhubhaktone bhaktimArgamAM avazya taraboLa karaze, evI amane AsthA-zraddhA che. abhiSekanuM eka anya mahatvanuM paribaLa che, abhiSekamAM vaparAtA auSadhi vagere dravyonI zuddhi. pratyeka abhiSeka aMtargatanI auSadhionA vanaspatizAstrone AdhAre guNa-doSa vagerenuM varNana prastuta saMpAdananA pAMcamA vibhAga tarIke laI zakAya. paraMtu ema karatAM graMthanuM kada bamaNuM, traNagaNuM thavA pAme. ane te karatAM paNa e sarva vigata janasAmAnyane anupayogI hoI te A pustakamAM samAvela nathI. alabatta, dravyanI zuddhi mATe te vigata jarUrI che tathA anya prakAzaka taraphathI tenuM prakAzana thayela hoI ame tene sparyA nathI. jijJAsuo tyAMthI jANI zake. abhiSekanI mahattA je svarUpe amArA hRdayamAM prasthApita che, tathA tenuM je sauMdarya ane jANyuM-mANyuM che, te svarUpe enI prastuti phorakalara, ArTapeparamAM evI cittAkarSaka atyabhuta ane AhalAdaka hovI ghaTe ke jemAM pratyeka abhiSeka pUrabahAramAM khIlyo hoya !!! evuM amAruM svapna kyAre sAkAra thaze e khabara nathI. hAlanA tabakke to vidhAnamAM saraLa ane bhAvotpAdaka banI rahe e svarUpanA prakAzanathI AtmasaMtoSa anubhavuM chuM. zilpa-vidhi (10) hemakalikA - 1
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ -: saMpAdana yAtrAnuM sumadhura saMsmaraNa : pUjyapAd parama saMvigna gItArtha upakArI mArgadarzaka gurubhagavaMtonA mAtra AzIrvAda ja nahi, paraMtu samayocita yathAyogya prauDha dizAsUcano ane preraka pIThabaLa, te A saMpAdanayAtrAnuM sumadhura sakSama saMbhAraNuM che. te sau gurubhagavaMtonI upakArazRMkhalAmAM A dvArA eka vadhu piccha umerAyuM che. pAMca-pAMca varSanI A sudIrghayAtrAmAM anekazaH upasthita thayelA prazno, zaMkA, saMzayo ane jijJAsAo paratve mAtra sva samudAyanA ja nahi, paraMtu anya anya samudAyanA paNa pUjya vidhinipuNa anubhavI gItArtha AcArya bhagavaMta vagere sAthe anekavAra carcA vicAraNAo ane patravyavahAro paNa thayA. temAM te sau mahApuruSoe paNa dizAsUcano, anumodanAo ane preraNAo dvArA A kAryamAM mane protsAhita karavAmAM khUba ja mahatvano bhAga bhajavyo che, te badala sauno aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra. vidhividhAna saMbaMdhi A kAryamAM sanmAnanIya vidhikArako zrI saMjayabhAI pAIpavALA, zrI mukezabhAI DabhoIvALA vagere tathA zrutapremI suzrAvaka bAbubhAI beDAvALA, atulabhAI (dADhI), parezabhAI (naMdaprabhA), paMDita manISabhAI, paMDita parezabhAI, praNava zAha vagere je-te avasare savizeSa sahAyaka thayA che. dharmasnehI AtmIya suzrAvaka phenIlabhAI jhaverIno to atyaMta viziSTa sahayoga prApta thayo che. akSarAMkananA parizrama sAdhya evA paNa kAryane koI paNa prakAranA bhAra-boja vinA khaMta ane lAgaNIthI karanAra DrIma prinTarsa baMdhuone paNa zI rIte bhUlAya ? A prakAranA saMpAdanakAryo puruSArthasAdhya hovA karatAM paNa kRpA, anugraha ane prasAdasAdhya ja mukhyatve hoya che, evI amArI hArdika lAgaNI ane aMgata mAnyatA che. kalikAla kalpataru zrI zaMkhezvara pArzvanAtha bhagavAna tathA zatruMjayAdhipati zrI AdinAtha bhagavAnanI kamanIya kRpA, anahada anugraha ane parama prasAda dvArA ja A kArya A svarUpe saMpanna thayuM che. emAM nimitta prabhue mane banAvyo teno paritoSa anubhavuM chuM. tathA prabhubhaktinA eka zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (11) zilpa-vidhi
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ viziSTa prakAra svarUpa 18 abhiSeka dvArA sakaLazrI saMghanI unnati-AbAdIsukha-zAMti-samRddhi ane samAdhi hajI savizeSa vRddhivaMta rahe ane te dvArA sau koI muktisukhane pAme evI maMgala bhAvanA saha viramuM chuM. samagra graMthamAM jinAjJAviruddha kAMI paNa prarUpaNA thavA pAmI hoya to tenuM trividhe trividha micchAmi dukkaDam dauM chuM. - muni saumyaratnavijaya eka Avazyaka noMdha 18 abhiSeka saMbaMdhita prastuta vidhAnamAM, pUrva prakAzita 18 abhiSeka vidhAna karatAM kaMIka navo Taca jovA maLaze. e navo Taca kayA kAraNe che tenI paNa vistRta vicAraNA '18 abhiSeka vidhAna - eka Avazyaka unmeSa' vagere prakaraNa aMtargata karavAmAM Avela che. amAruM vidhAna ja sAcuM che ane bIjA badhA khoTA che ke nukazAnakAraka che, evo koI amAro Azaya nathI. zubha bhAvathI karAtA vidhAno bhaktinA prakarSane kAraNe zubha phaLa ApavA samartha ja che. Aja sudhI cAlI Avela A vidhAnonI paraMparAne kAraNe ja adbhuta bhaktimArganI ArAdhanA ApaNane maLI che ane te mATe pUrvanA sau pUjya mahApuruSonA ApaNe RNI chIe. A sarva prayatna e mATeno ja che ke zubha bhAvollAsathI ApaNe je vidhAno karI rahyA chIe, temAM vidhinA kramanI zuddhi, je-te vidhAna pAchaLanA rahasyo-hArda pAmavA ane te dvArA, je-te vidhAna hajI vadhu vizeSa suvizuddha tathA prabhAvasaMpanna bane ane sakaLa zrI saMghanI savizeSa sukha-zAMti-samRddhi ane samAdhimAM A vidhAno zreSTha AlaMbanarUpa bane. eTale viveka - bhakti - aucityasaMpanna bhavya jIvoe A svarUpanI vicAraNA dvArA yogya rIte pravartavuM ane zrI saMghanI ArAdhanA samRddhi samAdhimAM sahAyaka thaIe tema karavuM ucita che. zilpa-vidhi (12) hemakalikA - 1
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( saMpAdanopayukta tADapatra-hastaprata saMjJAsUci ) AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira, kobA (gAMdhInagara) dvArA udAratApUrvaka prApta thayela tADapatra-hastapratanI jherokSanI saMjJA + graMthasUci (1) TD - tADapatrIya prAkRtamaya "pratiSThAkalpa', ajJAtakartaka, saMghavI pADAno bhaMDAra, hemacaMdrAcArya jJAnabhaMDAra, pATaNa. jIrNa (2) R - jinabiMbapratiSThAvidhi, A.zrI ratnazekharasUrikartaka pratiSThAkalpa (vi.saM. 1372-1447) le. saM. 1814. (3) T - pratiSThAkalpavidhi, A. tilakAcAryakRta pratiSThAkalpa, le.saM. 16 mI sadI (4) J - pratiSThA vidhi, kharataragacchIya jinamANikyasUri sAmrAjaye lakhAyela saMskRta pratiSThAkalpa, le. saM. 1601 (5) KJ - zrI jinarAjasUriziSya A. jayasAgarasUrikRta pratiSThAkalpa 2. sa. 1495 paDimAtrAlipi (6) B - pUrNimAgacchIya A. bhAvaprabhasUrilikhita "aSTAdazAbhiSeka vidhi (7) K. - pratiSThAvidhi, le.saM. 18 mI sadI (A. caMdrasUrikalpa) (8) K. - pratiSThAkalpa, le.saM. 19mI sadI (jesalamera) zreSTha, ajJAtakartaka (9) K, - pratiSThAkalpa, le. saM. 1979 (A. caMdrasUrikalpa) (10) K, - caityapratiSThAvidhi zeTha zrI zreNikabhAI kasturabhAInA saujanyathI ela.DI. insTITyuTa opha inDolojI dvArA prApta hastapratonI jherokSanI saMjJA-sUci: (11) c - pratiSThAkalpa, kartA - zrI caMdrasUri (12mI sadI) (12) 8 - pratiSThAkalpa, kartA - A. guNaratnasUri (15 mo saiko uttarArdha) zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (13) zilpa-vidhi
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) s - pratiSThAkalpa, kartA - A. vi. senasUrIzvarajI ma.sA. lekhana saMbhavataH - 16-17mI sadI zrI hemacaMdrAcArya jaina jJAnabhaMDAra, pATaNanI prApta hastapratonI jherokSanI saMjJA-sUci : (14) HA - pratiSThAkalpa, AcAradinakara, kartA - A. vardhamAnasUri, le. saM. 1828, le. paM. vinItavijaya (15) HT - pratiSThAkalpa, kartA - zrI tilakAcArya bhAbhAnA pADAnA bhaMDAranI prati (16) HK - pratiSThAkalpa, prava. kAMtivijayajI bhaMDAranI prati (17) HK, - pratiSThAkalpa, prava. kAMtivijayajI bhaMDAranI prati (18) HS - pratiSThAkalpa, zrI saMghano jJAnabhaMDAra (19) HP - pratiSThAkalpa (20) PB - pratiSThAkalpa, pATaNa bhAbhAnA pADAno vimalagacchano ha.li. pustakono bhaMDAra. zeTha ANaMdajI kalyANajI jaina jJAnabhaMDAra, lIMbaDInI prApta hastapratonI jherokSanI saMjJA sUci : (21) LR - pratiSThAkalpa, le. saM. 1647, le. sthaLa amadAvAda, dozIvADAnI poLa (22) LS - vAcakazrI sakalacaMdrajIgaNikRta pratiSThAkalpa le.saM. 1810 (23) LS, - vAcakazrI sakalacaMdrajIgaNikRta pratiSThAkalpa le.saM. 1844 uparokta saMsthA - jJAnabhaMDArono hArdika AbhAra zilpa-vidhi (14) hemakalikA - 1
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdanopayukta hastalikhita pratanI jhAMkhI zrI aDhAra abhiSeka vidhAna lanAUyu pradaditAvaMtApAcavaMtyatrAzivasvAnamanuttamA3ityAdiAihAiprazAstrajJaul divasisnAtrakarAlinarahiMbaliDhoDItUtabalighAlivAvatyavaMdaNasihAgabuhAeA~DIkA kaboDivAdepratiSThAdevatAvisarjanArdhakArassamAcavIsabaravAtavivajayavAsaba uprakaTanavikratadezAnidezaghuzanTariSdaSTa-pragatiDAsvapnadunimittAdisaMpAdi tditsNpnnaamdaatytishaateH||rkssetrdevyaavtynkaansmmaanmuddhegiistvnaapbjny avatararasomez'tyAdiAsolAgyamaMtranyAsapUrvaka sarisavAdigaMdhimauhalatArivA ma|| rAbaznaMdAvartapUtIvisarticamaaco-sarasvasvAnaMgavarasvAdAtinaMdAvanIvasarja namaMtraHvisampatiSThAdevanesvAdAtipratiSThA devatAvisarjanamaMtrAitikalaza tiSThAvidhinamatibiMbaraDArakalAiyatiSThAkalyAnapAvAryatrIyagaranasariviracitAnA saMghasakkiAMgrahAhAnApAjanijitarAhidoInabani yiharaNAMzAMtinAdhAdikA ussaggarakA jubiganikAyaghAzaktimadhaMEmonAbabAracauhAvA taNivAnimArabAppanAina ghuzotiratRzAnirAjinazAtizmIra saranavayadhuNimoke vanimayapada narapatani nAnA gunnpnepnnimaamnaanNtrN|| zilpa-vidhi pUjyapAda tapAcArya zrI guNaratnasUrIzvarajI viracita pratiSThAkalpa (15mo saiDao uttarAdha)
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ zilpa-vidhi pavitrakalazajalAcaMdanApuSyanAvapaTikAsimaMvarNakArya maMtrAzcatAunamoyaHsarvazarArAvakhitAmahA tAyAbApa4jayajayakAra svAhA anenamaMtraNasarvajalAnimacUrNa kA itijlmNtr|| nAmA yAsarvazarIrAvachitopuraviSThaghugamanasTakasvAhA ananamaMtraNAvAsAcaMdanarasaSidhiRtimaMtra pAu~namAyA sarvatomamame dinApuSpavatiadhyayabharasvAhAnenaadhyAtimaMtraNa namoTA savItAbarsa daramadA tetejodhipatimadhura bhUpenasthA hAgaanenarmaNabhUpAnimavaNaMtatonavAnabiMbAnodakSiNa karIsulidezapaMcaranAthaH prtpbdhyte|| dhArIvAnImAlojavanImAlabiMbakapatyaka kssipptaal| jalayAtrAnAnajalApavitra DikAyAkSi cAmadhyavAsacaMdanayuSyAdizAkarakSivAtanmadhye snAcamukrAcAra-kalazAniyatAtata UIdamAsnAtrAkArA:jinamunyAchitAdavasasurava kAvyakathanagAtagAnAaivazavAditravAdana kamavatanAvajalenA snAbAliNDavItAdhikArAdhya ruthaaityaaythmhirnnyklshvvssttysnaatrythaa|| ||suvrmnsiisviimuddikaavaaiikaajlekssi| bAsavanakalanA divAnAmAhavasuvivatIrthanArelAsaMyunagaMdhayuSyasanimazrApata ujalaMbiMbopari saMhiraepamaMtrapariztAetakAvyakathanavakhAtrakriyatAtatAbiMbaspatilakAvAsAvyapocapAdi| kAyogapaMcaratrasnAcamotIsonnarasa zvAndathvIbAkhATIjalamAhikAzanamAIvinAnAra || (16) robiNbdRssttichaapyte|ttHuslaavrtissttrsvaahaa||hnaapopH| nogArAdhikamaMgalapradApacanA caityavadanAzAtivapAyakAnanevAdijAmalaghuzAtirAtizyajitazI niHznayaharatA ysghroshijyjtHshtyaadiprtimaamNddnaanNtrNgepvishtivibslaapnaavidhiH|| lokAyA prtishvaapdaapytohtaashriivijysenhrijidhshraavkmyaayaagrhprtaa'y|| // // pratiSTApadenanakliyasAdikapadAvApurunnatimrathiramAudAvaNIpAnanalipustaka uprkiitto| galAmaghanatijAmaharivopasakkatodhivA gjbrpnrdikssnnaadviiythaasNjhe| hemakalikA - 1 pa.pU jagadguruzrI hIrasUrIzvarajI ma.nA paTTadhara savAIhIra A.zrI senasUrIzvarajI kRta pratiSThAkalpa
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakano pamarATa saMpAdakIya saMdeza 18 abhiSeka saMpAdana yAtrA 18 abhiSeka saMpAdana paddhati saMpAdanayAtrAnuM sumadhura saMsmaraNa saMpAdana upayukta tADapatra - hastapratasUci . vibhAga - 1 : vidhAna sauMdarya abhiSeka pUrvataiyArI abhiSeka AzAtanA . abhiSeka sAvadhAnI abhiSeka pUrvasamaja paMDitazrI vIravijayajI kRta snAtrapUjA abhiSeka pUrvacaraNa (sAmagrI abhimaMtraNa, bhUmizuddhi) 18 abhiSeka vidhAna prAraMbha anukramaNikA deva-devInA pAMca abhiSeka aSTaprakArI pUjA lUNa utAraNa, Arita, maMgaLa dIvo . zAMtikaLaza, caityavaMdana, kSamApanA vibhAga - 2 : zAstra-rahasya sauMdarya prAcIna sarvapratiSThA kalpokta aDhAra abhiSeka mULavidhAna 18 abhiSeka vidhAna - eka Avazyaka unmeSa.. vilepana... vilepana... vilepana 18 abhiSeka ane AMtaravidhAna 18 abhiSeka aMtargatanuM mahAprabhAvaka ardhyaarpaNa vidhAna 18 abhiSeka ane muddAdarzanapUrvaka AhvAna - - zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (17) 3 5 6 8 11 13 2 3 4 4 6 14 16 44 .46 51 53 62 65 69 71 73 76 zilpa-vidhi
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * - * * paMcagavya ane paMcAmRta snAtra ......... - prAcIna mULabhUta vidhAna ane vartamAna paraMparA .................. prAcIna kalpAdhAre vartamAna pracalita zrI sakalacaMdrajInA 18 abhiSekanA vicAraNIya sthAna abhiSeka aucitya ........ vidhikAraka aucitya ........... ....... vibhAga - 3H bhAva sauMdarya abhiSeka sauMdarya (bhAvanA) .. abhiSeka samayanI bhAvanA ...... ............. abhiSeka dRSTAMto. abhiSeka Idhara-udhara ........................................... - 101 abhiSeka auSadhi mAhAsya ........... 18 abhiSeka saMbaMdhI samRddha mAhiti .......... abhiSeka snAtra ane pUjA viSe manovaijJAnika zodha rahasya ........... vibhAga - 4H bhakti soMdarya 18 abhiSekanA gujarAtI padyo.............. **************.................. 116 nitya sAmUhika abhiSeka bhakti vidhAna .......... 121 abhiSeka pUjASTaka ......... . 126 abhiSeka stutio............ .......... .... 128 abhiSeka bhaktigIto ........ abhinava stutio.... ........ ............... (he nAtha ! haiyuM daI dIdhuM, abhilASA aSTaka, prabhu mArA - aSTaka, bhAvanA aSTaka, jyAM jyAM najara mArI paDI) .. 1/5 .............. ................ ........... .......... ........... 129 .................. abhiSeka pariziSTa ............... abhiSeka sAmagrI yAdI ............... 18 abhiSekano krama .......... 146 ............. 147 ............. 150 zilpa-vidhi (18) hemakalikA - 1
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ vibhAga - 1 vidhAna sauMdarya zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA (1) zilpa-vidhi
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( abhiSeka pUrvataiyArI ) (1) prabhujInI DAbI bAju dazAMgAdi zuddha dhUpa ane jamaNI bAju gAyanA zuddha ghIno dIpaka samagra vidhAna daramyAna akhaMDa cAlu rahe tema vyavasthA karavI. (2) eka thALImAM AratI, maMgaLadIvo, nAnI vATakImAM kapUra ane dhUpa rAkhavA. caMdra ane sUryanA svapna varakha lagADIne rAkhavA tathA darpaNa (arIso) taiyAra rAkhavo. (3) vidhikAraka jayAM besavAnA hoya tyAMthI thoDe dUra be pittaLanI pavAlImAM gaLIne pANI bharAvavuM. temAM vAsakSepa, kesara, attara vagere tathA gulAbajaLa gaLIne nAkhavuM. zakya hoya to vALo pAvaDara, kesuDAnA phUla tathA anya sugaMdhI uttama dravyo paNa nAkhavA. bAjumAM be khAlI Dola rAkhavI. (4) eka moTI thALImAM aDhAra abhiSekanI vastuo kramasara goThavavI. (5) eka kuMDImAM paMcAmRta (gAyanA dUdha, dahIM, ghI, zeraDIno rasa (athavA sAkara) ane pANI) alagathI taiyAra karavuM. (6) jeTalA bhagavAna hoya te pramANe thALI taiyAra karavI, jemAM kaLaza, vATakI bharIne kesara tathA puSpo rAkhavA. (7) eka bAju vadhArAnA pAMca kaLaza, vATakIo rAkhavI tathA bhagavAna pramANe traNa traNa aMgabhUMchaNA ane pATalUMchaNA taiyAra rAkhavA. (8) pUjArI pAse jarUriyAta anusAra kesara ane caMdana ghasAvavuM. (9) vidhikArakanA sthAne eka thALImAM vAsakSepa, attaranI zIzI tathA kapUra rAkhavuM. (10) gAyanA ghI, dahIM, sapheda (pILA) sarasava, akSata (cokhA) ane samUlo DAbha, A pAMceya dravyonA artha pAtra taiyAra karAvI rAkhavA tathA te mATe sonAnI thALI athavA to sonAnI vATakI ane cAMdInI thALInI vyavasthA karAvI rAkhavI. (11) AvA pavitra vidhAnomAM plAsTIka ke sTIla jevI halakI dhAtuonI vastuo vAparavI yogya nathI. zakya hoya to jarmana-sIlvaranI vastuono paNa upayoga TALavo. pittaLa ke tAMbAnA ja upakaraNo vAparavAno Agraha rAkhavo. zilpa-vidhi (2) hemakalikA - 1
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( abhiSeka AzAtanA. -: abhiSeka daramyAna paramAtmAnI saMbhavita AzAtanAo :bhagavAna hAthamAMthI paDI javA. abhiSeka karatA paramAtmAne kaLazano sparza thavo. aSTapaDa mukhakoza bAMdhyA vinA paramAtmAnI aMga pUjA karavI. gALyA vinAnA pANIthI paramAtmAno abhiSeka karavo. pUjA karatI vakhate ApaNA nakhano bhagavAnane sparza thavo. deva-devInI pUjA karela kesarathI bhagavAnanI pUjA karavI. nIce paDela puSpa prabhune caDhAvavuM. saDelA, gaLelA, karamAyelA, sugaMdha vinAnA puSpa prabhune caDhAvavA. prabhunA caraNa sparza karatI vakhate vALa aDI javA. prabhune aMgabhUMchaNA barAbara na thavA. aMgabhUMchaNA jamIna para mUkavA. prabhunI avinayapUrvaka pUjA karavI. maMdiramAM asabhya-ayogya vartana karavuM tathA udbhaTa veza paheravA. Rtudharma (ema.sI.) vALI bahena bhagavAnanI pUjA kare athavA maMdiramAM (ema.sI.) Ave. maMdiramAM pAna-sopArI, mAvA-masAlA khAvA. vALAkUMcIno ADedhaDa upayoga karavo. (uparanI AzAtanAothI avazya bacavuM.) jinapUjA ane jinadharmane je kare che tene Aloka paralokanAM sukho, tIrthakarapada, cakravartIpada, vAsudevapada, indra ane ahamindranAM sukho prApta thAya che. aMte mokSanA sukho paNa tene hAthaveMtamAM thAya che. zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (3) zilpa-vidhi
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( abhiSeka sAvadhAnI) abhiSekanuM pANI paDatuM hoya tyAM kuMDIo rAkhavI. bhagavAnanI pAchaLa caMdaravo hoya to uMco karI levo. abhiSekanA pANInI kuMDI bharAI jAya tenuM dhyAna rAkhIne pUjArI pAse khAlI karAvavI. vilepana (mArjana) karavAnA agiyAra abhiSekamAM tenI pahelAno abhiSeka pUrNa thatAM turaMta vilepana pahoMcADavuM. pAMcamAM, dazamAM tathA paMdaramAM abhiSeke kesara ane puSpo mokalavA. aDhAramA abhiSeka tarIke puSpo mokalavAno upayoga rAkhavo. aDhAramAM abhiSeka bAda zuddha pANI mokalAvavuM. tyArabAda aMgabhUMchaNA, pATalUMchaNA, kesara tathA puSpo mokalAvavA. ( abhiSeka pUrvasamaja) A auSadhio agAuthI palALI devI joIe tathA (1) kaSAyacUrNa, (2) maMgalamRttikA, (3) sadauSadhi, (4) mUlikAvarga, (5) prathamASTakavarga, (6) dvitIyASTakavarga, (7) sarvoSadhi, (8) gaMdhacUrNa ane (9) vAsacUrNa - A nava abhiSekomAM je te snAtra auSadhi vaDe prabhune abhiSeka pUrve vilepana (mArjana) karavAnuM hoI, tenA lepa paNa taiyAra karI rAkhavA joIe tathA caMdanarasa ane kezarano ghoLa vilepana mATe taiyAra karAvI rAkhavA. vilepana karavAnA snAtromAM tenI pahelAno abhiSeka-tilakAdi pUrNa thayA bAda turta vilepana karI levuM joIe. tathA e vilepana thoDA samaya rahe ema karavuM ucita che. pratyeka abhiSekamAM namoDahaMta) kahI zloka bolI teno artha samajAvavo hoya to samajAvI zakAya. pachI maMtra bolIne ra7 DaMkAnI pUrNa thALI vAge eTale paramAtmAno mastiSka uparathI abhiSeka karavo. tathA kaLazamAM lIdhela je te zilpa-vidhi (4) hemakalikA - 1
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhiSekanuM jaLa pUrNataH vAparI levuM. abhiSeka daramyAna je te abhiSeka, tenI sAmagrIno prabhAvAdi viSayaka aucityapUrvaka maryAdA sAcavIne sAmAnya samajaNa saune ApI zakAya. abhiSeka karatI vakhate manamAM bhAvathI namaskAra mahAmaMtranuM smaraNa karavuM joIe. saMpUrNa vidhAna daramyAna gAyanA ghIno dIpaka prajavalita rahe tema karavuM joIe. saMpUrNa vidhAna daramyAna sugaMdhI dazAMgAdi dhUpa dvArA vAtAvaraNa cotarapha sugaMdhasugaMdhamaya rahe ema karavuM joIe. AvA divya-pavitra vAtAvaraNamAM devAdi zubha tattvanuM AhvAna sahajapaNe zakya bane che. pratyeka abhiSeka bAda prabhujIne aMgabhUMchaNuM karavAnuM hotuM nathI tathA prabhujIne mAtra lalATe caMdana tilaka karavAnuM hoya che, navAMgIpUjA nahiM. lalATe (AjJAcakra sthAne) tilaka karatA pUrve teTalA pUratuM jaMgalUchazuM karavuM hoya to karI zakAya je jinabiMbone aDhAra abhiSeka karavAnA hoya che, temane vidhAna zarU karatA pUrve zuddha jaLathI ekavAra snAna karAvI levuM joIe. pratyeka jinabiMbane sarvAge pratyeka abhiSeka jaLano sparza thAya tema karavuM jarUrI che. sarva abhiSekomAM vAparavAnA sarvasAmAnya jaLamAM sugaMdhyauSadhi bheLavI zakAya. jema ke, sugaMdhIvALo, sUkAyelAM kesUDAnA phUla, kaTha (upaloTa), ghauMlo, vaja (gaMdhIlo vaja) ane kapUrakAcalI, A cha auSadhithI mizrita jaLa banAvavuM tathA temAM kesara-caMdanano ghasAro umeravo. (rAjanA abhiSekamAM paNa A pramANenuM sugaMdhauSadhiyukta pANI vAparavuM joIe.) A vaDe abhiSekanI prabhAvotpAdakatA aneka gaNI vadhI rahe che. jinapUjA sarva vighnonuM nivAraNa karanArI che. jinapUjA jaya ane vijayane karanArI che. jinapUjA koTI bhavonA pApone haranArI che. zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (5) zilpa-vidhi
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( paMDita zrImad vIravijayajIkRta snAtra pUjA sau prathama paM.zrI vIravijayajI ma.sA. kRta snAtrapUjA bhaNAvavI. (prathama kaLaza laI ubhA rahevuM.) kutavilaMbitachanda) sarasa zAnti sudhArasa sAgara, zucitara guNaratna mahAgarameM, bhavika paMkaja bodha divAkara, pratidina praNamAmi jinezvaram / 1 // (dohA) kusumAbharaNa utArIne, paDimA dhariya viveka, majjanapIThe thApIne, karIye jaLa abhiSeka / 2 // (ahIM prabhunA mastaka parathI abhiSeka karavo. tyArabAda aMgaluchaNA karI, pUjA karIne kusumAMjali mATe puSpothI bharelI thALI laIne ubhA rahevuM.) gAthA (AryA gIta) jiNa jammasamaye meru sihare rayaNa - kaNaya - kalasehiM, devAsurahi havio, te dhannA jehi diThosi / 3 // (kusumAjali DhALa) namoDat siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhubhyaH nirmaLa jaLa kaLaze tvavarAve, vastra amUlaka aMga dharAve, kusumAMjali melo Adi jigaMdA... siddhasvarUpI aMga pakhALI, Atama nirmaLa huI sukumALI, kusumAMjali melo Adi jigaMdA... || 4 || (jyAM jyAM "kusumAMjali melo' zabda Ave tyAM tyAM prabhujInA mastake tathA jamaNA aMguThA upara kusumAMjali eTale ke puSpo mukavA.) (gAthA) macakunda caMpa mAlaI, kamalAI pupha paMca vaSNAI, jaganAhanDavaNa samaye, devA kusumAMjali dinti // 5 / zilpa-vidhi hemakalikA - 1
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ (kusumAMjali DhALa) namoDahetu siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhubhyaH rayaNa siMhAsana jina thApIje, kusumAMjali prabhu caraNe dIje, kusumAMjali melo zAMti niNaMdA... | 6 || (dohA) jiNa tihuM kAlaya siddhanI, paDimA guNa bhaMDAra, tasu caraNe kusumAMjali, bhavika durita haranAra // 7 II (kusumAMjali DhALa) namoDahetu siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhubhyaH kRSNAgaruvara dhUpa dharIje, sugaMdhakara kusumAMjali dIje, kusumAMjali melo nemi niNaMdA... // 8 // (dohA) jasu parimala bala dahadisi, mahuyara jhaMkAra saddasaMgIyA; jiNa caraNovari mukA, sura nara kusumAMjali siddhA / 9 // (kusumAMjali DhALa) namoDarvat siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhubhyaH pAsa jiNesara jaga jayakArI, jala thala phula udaka kara dhArI, kusumAMjali melo pArzva jigaMdA... | 10 || (dohA) muke kusumAMjali surA, vIra caraNa sukumALa, te kusumAMjali bhavikanA, pApa hare traNakALa... // 11 // (kusumAMjali DhALa) namoDahaMta siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhubhya: vividha kusuma vara jAti gahevI, jina caraNe paNamaMta ThavavI, kusumAMjali melo vIra niNaMdA... || 12 // zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA (7) zilpa-vidhi
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ (dohA) nhavaNakALe nhavaNakALe devadANava samucciya, kusumAMjali tahiM saMThaviya, pasadaMta disi parimala sugaMdhiya, jiNa payakamale nivaDeI, vizvahara jasa nAma maMto, anaMta cauvIsa jina, vAsava maliya azeSa, sA kusumAMjali sahakaro, cauviha saMgha vizeSa ... / / 13 / / (kusumAMjali DhALa) namoDarhat siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhubhyaH anaMta cauvIsI jinajI juhAruM, vartamAna cauvIsI saMbhAruM, kusumAMjali melo covIsa jilaMdA... // 14 || (dohA) mahAvidehe saMprati, viharamAna jina vIsa, bhakti bhare te pUjIyA, karo saMgha sujagIza... || 15 || (kusumAMjali DhALa) namoDarhat siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhulyaH apaccharamaMDalI gIta uccArA, zrI zubhavIravijaya jayakArA, kusumAMjali melo sarva jiNaMdA... | 16 // (kusumAMjali karyA pachI snAtrapUjA karanAre nIce pramANenA pradakSiNAnA traNa duhA bolavA.) pratyeka duho bolatA siMhAsananI pradakSiNA karI prabhu sanmukha khamAsamaNa devA. (pradakSiNAnA duhA) kALa anAdi anaMtathI, bhava bhramaNAno nahIM pAra, te bhramaNA nivAravA, pradakSiNA dauM traNa vAra // 1 // bhamatImAM bhamatA thakA, bhava bhAvaTha dUra palAya, jJAna-darzana-cAritra rupa, pradakSiNA traNa devAya // 2 // (c) zilpa-vidhi hemakalikA - 1
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ janma-maraNAdi savi bhaya TaLe, sIjhe jo darIzana kAja, ratnatrayI prApti bhaNI, darazana karo jinarAja // 3 // (pachI jagaciMtAmaNInuM caityavaMdana karI, namutthaNe thI saMpUrNa jayavIyarAya paryata kahevuM.) pachI hAtha dhoI, dhUpI, mukhakoza bAMdhI, kaLaza laI ubhA rahevuM. (snAtra abhiSeka) sayala jisesara pAya namI, kalyANaka vidhi tAsa, varNavatAM suNatAM thakAM saMghanI pUge Aza / 1 // (DhALa) samakita guNaThANe pariNamyA, vaLI vratadhara saMyama sukha ramyA, vIzasthAnaka vidhie tapa karI, esI bhAva dayA dilamAM dharI nA jo hove muja zakti IsI, savi jIva karuM zAsanarasI, zucirasa Dhalate tihAM bAMdhatAM, tIrthaMkara nAma nikAcatA / 2 // sarAgathI saMyama AcarI, vacamAM eka devano bhava karI, cyavI pannarakSetre avatare, madhyakhaMDe paNa rAjavI kula / 3 // paTarANI kukhe guNanIlo, jema mAnasarovara haMsalo, sukhazayyAe rajanI zeSa, utaratA cauda supana dekhe || 4 || (DhALa) pahele gajavara dITho, bIje vRSabha paITho, trIje kesarI siMha, cothe lakSmI abIha // 1 / pAMcame phUlanI mALA, chaThe caMdra vizALA, ravi rAto dhvaja hoTo, pUraNa kaLaza nahIM choTo / 2 //. dazame padma sarovara, agiyArame ratnAkara, bhuvana-vimAna, ratnagaMjI, anizikhA dhUmavarjI / 3 // svapra lahI jaI rAyane bhAkhe, rAjA artha prakAze, putra tIrthakara tribhuvana namaze, sakala manoratha phaLaze || 4 || zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (9) zilpa-vidhi
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ (vastuchaMda) adhinANe-avadhinANe, upanA jinarAja, jagata jasa paramANuA, vistaryA vizvajaMtu sukhakAja, mithyAtva tArA nirbaLA, dharma udaya parabhAta suMdara, mAtA paNa AnaMdIyA, jAgatI dharma vidhAna, jANaMtI jaga tilaka samo, hoze putra pradhAna | (dohA) zubha lagne jina janamIyA, nArakImAM sukha jyota, sukha pAmyA tribhuvana janA, huo jagata udyota / (DhALa) sAMbhaLo kaLaza jina mahotsavano IhAM, chappanakumarI dizi vidizI Ave tihAM, mAya-suta nimaya AnaMda adhiko dhare, aSTa saMvarta vAyuthI kacaro hare // 1 // vRSTi gaMdhodake aSTa kumarI kare, aSTa kalazA bharI, aSTa darpaNa dhare, aSTa cAmara dhare, aSTa paMkhA lahI, cAra rakSA karI, cAra dIpaka grahI // 2 // ghara karI keLanA, mAya-suta lAvatI, karaNa zucikarma, jaLa kaLaze havarAvatI, kusuma pujI, alaMkAra paherAvatI, rAkhaDI bAMdhI jaI zayana padharAvatI || 3 || namIya kahe mAya tuja bALa lIlAvatI, meru ravi caMdra lage jIvajo jagapati, svAmI guNa gAvatI, nija ghara jAvatI, teNe same Indra siMhAsana kaMpatI // 4 // (10) zilpa-vidhi hemakalikA - 1
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ (DhALa) jina janamyAjI, jiNa veLA jananI ghare, tiNa veLAjI, Indra siMhAsana tharathare, dAhiNottarajI, jetA jina janame yadA, dizinAyakajI, sohama-IzAna bihuM tadA|| (troTaka chaMda) tadA ciMte Indra manamAM koNa avasara e banyo, jina janma avadhinANe jANI harSa AnaMda upanyo / / sughoSa Ade ghaMTanAde ghoSaNA surameM kare, savi devI devA janma mahotsave Avajo surariMgaravare II (ahIM ghaMTa vagADavo.) (DhALa) ema sAMbhaLIjI, su2va2 koDI AvI maLe, janma mahotsavajI, karavA meru upara cale, sohamapatijI, bahu parivAre AvIyA, mAya jinanejI, vAMdI prabhune vadhAvIyA / / (ahIM prabhune cokhAthI vadhAvavA) vadhAvI bole he ratnakukSi-dhAriNI tuja sutataNo, huM zakra sohama nAme kazuM janma mahotsava ati ghaNo / / ema kahI jina pratibiMba sthApI, paMca rupe prabhu grahI, deva devI nAce harSa sAthe, sugiri AvyA sahI // (DhALa) meru uparajI pAMDukavanameM cihuM dize, zilA uparajI siMhAsana mana ullase, tihAM besIjI, zakre jina khoLe dharyA, hari tresaThajI, bIjA siMhA AvI maLyA // zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (11) zilpa-vidhi
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ (troTaka) maLyA coMsaTha surapati tihAM, kare kaLaza aDa jAtinAM, mAgadhAdi jaLa tIrtha auSadhi, dhUpa vaLI bahu bhAtinAM / azrutapatie hukama kIno, sAMbhaLo devA save, khIrajaladhi-gaMgAnIra lAvo, jhaTiti jina janma mahotsave // (DhALa) (vivAhalAnI dezI) sura sAMbhaLIne saMcarIyA, mAgadha varadAme calIyA, padmadraha gaMgA Ave, nirmaLa jaLa kaLazA bharAve // 1 // tIratha jaLa auSadhi letA, vaLI khIrasamudra jAtA, jaLa kaLazA bahula bharAve, phula caMgerI thALA lAve // 2 // siMhAsana, cAmara dhArI, dhUpadhANAM kebI sArI, siddhAMte bhAkhyA jeha, upakaraNa milAve teha // 3 // te devA suragiri Ave, prabhu dekhI AnaMda pAve, kaLazAdika sahu tihAM ThAve, bhakta prabhunA guNa gAve || 4 | (DhALa) Atama bhakti maLyA keI devA, ketA mittanujAI, nArI preryA vaLI nija kulavaTa, dharmI dharma sakhAI, joIsa vyaMtara bhavanapatinA, vaimAnika sura Ave, azrutapati hukame dharI kaLazA, arihAne navarAve / 1 // aDajAti kaLazA pratyeke, ATha-ATha sahasa pramANo, causaTha sahasa huA abhiSeke, aDhIse guNA karI jANo, sATha lAkha upara eka koDI, kaLazAno adhikAra, bAsaTha Indra taNA tihAM bAsaTha, lokapAlanA cAra / 2 / candranI paMkti chAMsaTha-chAMsaTha, ravi zreNI naraloko, gurusthAnaka sura kero eka ja, sAmAnikano eko, zilpa-vidhi (12) hemakalikA - 1
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ sohamapati IzAnapatinI, IndrANInA soLa, asuranI daza IndrANI nAganI, bAra kare kallola // 3 // jyotiSa vyaMtara IndranI cau-cala, parSadA traNano eko, kaTakapati aMgarakSaka kero, eka-eka suvivekI, paracuraNa surano eka chello, e aDhIse abhiSeko, IzAna Indra kahe muja Apo, prabhune kSaNa atireko | 4 || tava tasa khoLe ThavI arihAne, sohamapati manaraMge, vRSabharupa karI zRMga jaLa bharI, nyavaNa kare prabhu aMge, puSpAdika pUjIne chAMTe, karI kesara raMga role, maMgaLa dIvo AratI karatAM, suravara jaya jaya bole || 5 // bherI bhegala tAla bajAvata, vaLIyA jina kara dhArI, jananI ghara mAtAne soMpI eNI pare vacana uccArI, putra tamAro svAmI hamAro, ama sevaka AdhAra, paMca dhAvI raMbhAdika thApI, prabhu khelAvaNahAra // 6 // batrIsa koDI kanakamaNi mANika, vastranI vRSTi karAve, pUraNa harSa karevA kAraNa, dvIpa naMdIsara jAve, karIya aThThAI utsava devA, nija nija kalpa sadhAve, dIkSA-kevalane abhilASe, nita nita jina guNa gAve || 7 | tapagaccha Isara siMha sUrIsara, kerA ziSya vaDerA, satyavijaya paMnyAsataNe pada, kapUravijaya gaMbhIrA, khimAvijaya tasa sujasavijayanA, zrIgubhavijaya savAyA, paMDita vIravijaya ziSya jinajanmamahotsava gAyA // 8 //. utkRSTA ekasone sIttera, saMprati vicare vIza, atIta anAgata kALe anaMtA, tIrthakara jagadIza, sAdhAraNa e kaLaza je gAve, zrI zubhavIra savAI, maMgaLa lIlA sukhabhara pAve, ghara ghara harSa vadhAI / 9 // (ahIM prabhujIne cokhAthI vadhAvavA) zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (13) zilpa-vidhi
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhiSeka pUrvacaraNa aDhAra abhiSekamAM upayogI sarva jala, gandha, puSpAdi padArtho tenA sva sva maMtroe abhimaMtrita karIne ja sarva abhiSekamAM vAparavAnA hoya che. A sarva sAmagrI suvihita gurUmahArAja pAse vAsakSepa karAvavA pUrvaka abhimaMtrita karAvavI. A. ratnazekharasUri Adi kRta kalpomAM sAmagrI abhimaMtraNa 'gurukRtya' svarUpe kahyuM che. (gurU bhagavaMtanA abhAve vidhikA2ka sAmagrI abhimaMtraNa kare.) (1) jala abhimaMtraNa H aDhAra abhiSeka vidhAnamAM upayogI sarva jaLa A maMtra vaDe abhimaMtrita karavuM. (nIceno maMtra traNa vAra bolIne jaLa upara vAsakSepa karavo.) (C, G prata) OM namo yaH sarvazarIrAvasthite mahAbhUte A A A Apa Apa Apa ja ja ja ja jalaM gRhNa gRhNa svAhA / A 4 pA 4 ja 3; J (pAThAMtara aMza : TD A r Apa 4; S, HK,, KJ, PB A 3 Apa 4 ja 5; T Ja rU. Apa 46 4; HP, HK, A 2 A5 4; HA, HS Agaccha Agaccha) (2) gaMdha abhimaMtraNa : paMcaratna, kaSAyacUrNa, maMgalamRttikA, darbha, paMcagavya, sauSadhi, mUlikAcUrNa, prathamASTakavarga, dvitIyASTakavarga, sarvoSadhi, gandha, vAsa, caMdana, kezara, kapUrAdi sarva sAmagrI nIcenA maMtra vaDe abhimaMtrita karavI. (nIceno maMtra traNavAra bolIne sarva sAmagrI para abhiSeka karavo.) OM namo yaH sarvazarIrAvasthite pRthu pRthu vipRthu vipRthu - gandhAn gRhNa gRhNa svAhA / (pAThAMtara aMza : T, J pratamAM 'vipRthu' pATha ekavAra ja che. KJ, HT, HK - 'vipRthu' pATha ja nathI. HA, HS mahAbhUte Agaccha Agaccha srvaussdhivandrana-samAjamAM. HP, HK, - pRthu 2 vipRthu 2AndhA rU) zilpa-vidhi - (3) puSpa abhimaMtraNa H sarva abhiSekomAM yathAyogya caDhAvavAnA sarva puSpo nIcenA maMtra vaDe abhimaMtrita karavA. (nIceno maMtra traNavAra bolIne sarva puSpo para vAsakSepa karavo.) (14) hemakalikA - 1
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ OM namo yaH sarvato me me medinI ! puSpavati ! puSpaM gRhNa gRhNa svAhA / (pAThAMtara aMza : 0, 4, T, PB ne merinI) (4) dhUpa abhimaMtraNa pratyeka abhiSeka bAda prabhujIne dhUpa ukhavavAnuM vidhAna che. e dhUpa nIcenA maMtrathI abhimaMtrita karavo. (nIceno maMtra traNa vAra bolIne dhUpa upara vAsakSepa karavo.) OM namo yaH sarvato baliM daha daha, mahAbhUte tejo'dhipate zu zu dhUpa vRddha vRddha vAha ! (pAThAMtara aMza : HP HK, HK, PB, KJ - tenofdhapati) (bhUmizuddhividhAna) (1) vidhAna sthAnanI AsapAsamAM rahelA vAyu maMDaLane zuddha karavA mATe devalokamAMthI vAyukumAra devane AmaMtraNa... (nIceno maMtra bolI morapIMchI vaDe athavA darbhanI pIMchIthI pramArjanA karatA karatA eka pradakSiNA ApavI.) maMtraH OM hrIM vAtakumArAya vinavinAzakAya mahIM pUtAM kuru kuru svAhA / (2) bhUmi upara sugaMdhita jaLanI vRSTi karavA mATe devalokamAMthI meghakumAra devane nimaMtraNa.. (nIceno maMtra bolI puSpa athavA darbhanA ghAsane abhimaMtrita suvarNajaLanA pANImAM boLI pANI chAMTatA chAMTatA eka pradakSiNA ApavI. dAbhaDAnI pIMchI banAvI A vidhAna karavuM. 3 hI zrI jIrAulA pArzvanAtha ! rakSAM kuru kuru svAhA-sAta vAra A maMtra bhaNI suvarNajaLa agAuthI abhimaMtrita karI levuM.) maMtraH OM hrIM meghakumArAya dharAM prakSAlaya prakSAlaya heM phUT svAhA // (3) bhUminI vizeSa zuddhi mATe... (nIceno maMtra bolI bhUmi upara caMdananAM chAMTaNAM karatA karatA eka pradakSiNA ApavI) maMtraH 3 hI bhUrasi bhUtadhAtri sarvabhUtahite bhUmizuddhi kuru kuru svAhA // zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (15) zilpa-vidhi
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhiSeka prAraMbha prabhu sanmukha mULanAyaka Adi paramAtmAnI stutio bolavI. (vividha bhaktisabhara bhAvavAhI stutio : pR. 137-145) -: stuti H(rAga : snAtasyA...) arhanto bhagavanta indramahitAH, siddhAzca siddhisthitAH, AcAryA jinazAsanonnatikarAH pUjyA upAdhyAyakAH / zrI-siddhAntasupAThakA munivarAH, ratnatrayArAdhakAH, paJcaite parameSThinaH pratidinaM kurvantu vo maMgalam // (rAga : jenI AMkho prazama jharatI... maMdAkrAntA) zrI arihaMto sakala hitadA, uccapuNyopakArA, siddho sarve mugatipurInA gAmI ne dhruvatArA; AcAryo che jinadharamanA dakSa vyApArI zUrA, upAdhyAyo gaNadharataNA sUtra dAne cakorA. sAdhu AMtara arisamUhane vikramI thaIya daMDe, darzana jJAnaM hRdayamalane moha aMdhAra khaMDe; cAritra che avarahita ho jiMdagI jIva ThAre, navapadamAMhe anupa tapa che je samAdhi prasAre. vaMdu bhAve navapada sadA pAmavA Atmazuddhi, AlaMbana ho muja hRdayamAM gho sadA svaccha buddhi. je janmasamaye merUgirinI svarNaraMgI Toca para, laI jaI tamone deva ne dAnavagaNo bhAve sabhara; kroDo kanaka kaLazo vaDe karatA mahA abhiSekane, tyAre tamone jemaNe joyA haze te dhanya che. have, vajapaMjara stotra dvArA mudrA sahita AtmarakSA karavI tathA sarvene karAvavI. tyArabAda kramasara aDhAra abhiSeka karavAno prAraMbha karavo. zilpa-vidhi (16) hemakalikA - 1
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ -: vayaMvara stotra dvArA AtmarakSA : OM parameSThinamaskAraM, sAraM navapadAtmakam / AtmarakSAkaraM vajra-paJjarAbhaM smarAmyaham OM namo arihaMtANaM, ziraskaM zirasi sthitam / OM namo savvasiddhANaM, mukhe mukhapaTaM varam OM namo AyariyANaM, aGgarakSA'tizAyinI / OM namo uvajjhAyANaM, AyudhaM hastayordRDham OM namo loe savvasAhUNaM, mocake pAdayoH zubhe / eso paJca namukkAro, zilA vajramayI tale savvapAvappaNAsaNo, vapro vajramayo bahiH / maMgalANaM ca savvesiM, khAdirAGgAra - khAtikA svAhAntaM ca padaM jJeyaM, paDhamaM havai maGgalaM / vapropari vajramayaM, pidhAnaM deharakSaNe mahAprabhAvA rakSeyaM, kSudropadravanAzinI / parameSThipadodbhUtA kathitA pUrvasUribhiH yazcaivaM kurute rakSAM, parameSThipadaiH sadA / tasya na syAd bhayaM vyAdhi - rAdhizcApi kadAcana zrI aDhAra abhiSeka vidhAna // 1 // (17) // 2 // // 3 // 11811 // 5 // // 6 // 11911 -: abhiSeka DaratA pUrve Avazyaka sUcanA : * abhiSekanI dhArA prabhunA mastakethI zarU karavI joIe. * abhiSeka karatA manamAM namaskAramaMtranuM smaraNa karavuM joIe. * puSpa prabhunA mastake caDAvavuM joIe tathA pachIno abhiSeka karatA puSpa utAravuM nahi, paraMtu puSpa uparathI ja pachInA abhiSekanI dhArA karavI joIe. // 8 // zilpa-vidhi
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Please Stop... Read... Realise... - dravyazilpa --- Atmazilpa -- bhAvazilya :pASANa, kASThAdi dravyomAM malina athavA to vadhArAno bhAga dUra karatAM je daSTamAtra manohara, AkarSaka ane AphlAdaka svarUpa pragaTa thAya tene "zilpa kahe che. A dravyazilpa che. AtmAnA anAdikALanA azubha, azuddha ane anarthaka bhAvone dUra karatA je zubha, zuddha ane sArthaka bhAvonuM pragaTIkaraNa te Atmazilpa. A bhAvone pragaTa karavAnI prakriyA te AtmazilpanuM ghaDatara. prastuta 18 abhiSeka te evI ja eka divya prakriyA che, jenuM phaLa doSahAsa ane guNavRddhi che. e phaLa pAmavA pratyeka abhiSeka pUrve bhAvazilpa rajU karAze. je te abhiSekane yogya suMdara AtmalakSI bhAvanA te "bhAvazilpa'. bhAvazilpa te "amRta anuSThAna' nI sparzanArthe che. jenA mahAmahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjAe zrIpALarAjAnA rAsa (khaMDa 4)mAM jaNAvelA zAstrokta lakSaNo A pramANe che : tadagata cittane samaya vidhAna, bhAvanI vRddhi bhavabhaya ati ghaNojI; vismaya pulaka pramoda pradhAna, lakSaNa e che amRta kriyA taNojI. (1) anuSThAna ekAgracitte - tanmayatA pUrvaka karavuM. (2) anuSThAna ati uchaLatA bhAve karavuM. (3) anuSThAna karatA aMtaramAM bihAmaNA saMsArano bhaya hoya. (4) mahAbhayaMkara saMsAramAM rakhaDatA ApaNane anaMtapuNyarAzi prApya evuM jinazAsana | anuSThAna maLyAno vismaya-ahobhAva hoya. (5) anuSThAna karatA dehanA romAMca pulakita thAya. (6) anuSThAna karyA bAda paNa AnaMdanI UrmIo uchaLe. to cAlo, aDhAra abhiSekanA amRta anuSThAnanI sparzanAnA paMthe prayANa karIe. (18 abhiSekanA 18 gujarAtI padho : pR. 116) zilpa-vidhi (18) hemakalikA - 1
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1. suvarNacUrNa snAtra ) suvarNa te sarva azuddhionuM mAraka ane prabaLa UrjAnuM kAraka che ane tethI sau prathama suvarNacUrNano abhiSeka karavo kahyo che. prathamathI abhimaMtrita jaLamAM suvarNa cUrNa arthAt varakha nAkhIne e jaLathI abhiSeka thAya che. jaLamAM suvarNanI lagaDI vagere nAkhIne e pavitra jaLathI paNa abhiSeka karI zakAya che. tapA. zrI guNaratnasUrijI vigere kRta pratiSThAkalpo anusAra to suvarNanA kaLazathI ja A abhiSeka thAya to te uttamottama jANavuM. zakti ane bhaktino prakarSa hoya to sarva abhiSeka svarNakaLaze ja karavA joIe. bhAvazilpa : sarva dravyomAM suvarNanI jema sarva devomAM devAdhideva arihaMta pradhAna che. teo zuddhasuvarNa che, ApaNo AtmA mATImizrita azuddha suvarNa che. svAtmAnA zuddhikaraNanI divya prakriyA dvArA AtmazilpanuM ghaDatara karavA, pradhAnamaMgala svarUpa prathama suvarNajaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // supavitratIrthanIreNa, saMyutaM gandhapuSpasanmizram / patatu jalaM bimbopari, sahiraNyaM mantraparipUtam // artha: (1) atyaMta pavitra evA tIrthonA jaLa vaDe yukta, (2) gandha = ghaselA caMdanAdi sugaMdhI padArtho ane puSpothI mizrita, (3) hiraNya (suvarNanuM cUrNa-varakha) sahitanA ane (4) maMtrathI pavitra evA jaLano (jina) biMba para abhiSeka thAo. maMtraH >> fa TUME p: paramaete paramezvarAya nyapuSkA-zi svarNacUrNa-saMyutajalena snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). (abhiSeka karatA pUrve tathA abhiSeka samaye bolavAnI bhAvavAhI stutio pR. 124-125) zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (19) zilpa-vidhi
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2. paMcaratnacUrNa snAtra aneka ratnonA cUrNa vaDe karavAnA A abhiSekamAM (1) sonuM, (2) rUpu, (3) tAMbu, (4) motI ane (5) pravAla - A pAMcanA cUrNano ullekha parApUrvathI cAlyo Avato hoi tene paMcaratnacUrNa snAtra kahe che. prathamathI abhimaMtrita karela jaLamAM paMcaratnanuM cUrNa bheLavI abhiSeka karavo joIe. bhAvazilpa : pAMceya IndriyonA viSayonA upabhogarUpI pAMca kAcanA TukaDAo vaDe AtmAnA pAMcavratorUpI ratno lUMTAya che. pAMce'ya mahAvratone cUrNarUpa - sUkSma, sUkSmatara, sUkSmatama banAvI (pANI) tenA sicanathI svAtmAne zuddhabuddha svarUpI banAvavo che. e lakSyapUrvaka saccidAnaMdamaya zuddhAtmazilmanA nirmANArthe paMcaratnacUrNayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // nAnAratnaughayutaM, 'sugandhipuSpAdhivAsitaM nIram / patatAd vicitravarNaM, mantrADhyaM sthApanAbimbe // za: J, K, K, KJ - su puSyavAsita artha : (1) aneka prakAranA ratnonA samUha (nA cUrNathI) yukta, (2) sugaMdhI evA puSpothI adhivAsita, (3) maMtra vaDe prabhAvazALI ane (4) vicitra varNavALA vividharaMgI jaLano sthApanA nikSepA) rUpa (jina) biMba para abhiSeka thAo. maMtra : OM poN hai maiM TroM : paramAte paramezvarAya puSpAdri-nizrasvrnn-raupy-taamr-muktaa-prvaalrup-pnycrtncuurnn-sNyutjlen snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). (paMcaratnacUrNa abhiSeka gIta : pR. 134) zilpa-vidhi (20) hemakalikA - 1
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. kaSAyacUrNa snAtra kaSAyacUrNanA A abhiSekamAM nimnokta vRkSanI AMtarachAla vATI tenuM cUrNa jaLamAM nAkhI te jaLa vaDe abhiSeka karavAno hoya che. te vRkSo A pramANe : 1) pIMpa2, 2) pIpaLo, 3) sarasaDo, 4) UMbaro, 5) vaDa, 6) caMpo, 7) azoka, 8) AMbo, 9) jAMbU, 10) bakula, 11) arjuna, 12) pADala, 13) bIlI, 14) kesuDo. vizeSamAM dADama, nAraMgI vigerenI chAla paNa vAparI zakAya che. A kaSAyacUrNane pANImAM palALIne lepa jevuM banAvI sau prathama paramAtmAnA aMge vilepana karavuM joIe. e vilepana thoDA samaya mATe pratimA para rahe, pachI zloka bolIne e ja kaSAyacUrNamizrita jaLakaLazo vaDe abhiSeka karavAno hoya che. bhAvazilpa : Sa = saMsAra, teno Aya = lAbha, prApti; te jenAthI thAya te kaSAya. AtmaguNonA mukhya AvaraNarUpa krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAyono cUro bolAvI teno abhiSeka karavA dvArA prazamabhAva, namratA, saraLatA ane saMtoSa e cAra guNayukta AtmazilpanuM ghaDatara thAya evI bhAvanAthI kaSAyacUrNayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAvA pAdhyAya-sarvasAdhumya:|| plakSAzvatthodumbara' - zirISachallyAdikalkasanmizram / bimbe kaSAyanIraM, patatAdadhivAsitaM jaine || o : G, S, R, J, B, K, HS, HK, PB - zarISa 2 : HA - visaMsRSTac - samRE (noMdha : C pratanA pAThAdhAre biMbane kaSAyacUrNathI mardana karI kaSAyacUrNanA jala vaDe abhiSeka karavo joIe.) artha : pIMpara, pIpaLo, UMbaro, sarasaDo (Adi) vRkSanI chAla AdinA kalkathI mizrita, ane adhivAsita evA kaSAya (turA svAdavALA) jalano jina biMba para abhiSeka thAo. (kaSAya : turo svAda, turo rasa, eka jAtano kvAtha, niryAsa - rasa) maMtra : OM hrA aa aa dU: paramAdaMte paramezvarAya sthapuSpAvi-sanmitraplkssaadi-abhyNtrchlliikssaaycuurnn-sNyutjlen snapayAmi svAhA // mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka mastake puSpAropaNa * dhUpa ukhavavo (karavo). (kaSAyacUrNa abhiSeka gIta : pR. 135) (21) zrI aDhAra abhiSeka vidhAna zilpa-vidhi
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4. maMgalamRttikA snAtra cothA maMgalamRttikA snAtramAM A pramANenI mATI jANavI. (1) gajadaMta- hAthI potAnA dAMta vaDe je mATI khodIne kADhe te (2) vRSabhazaMga - baLada potAnA ziMgaDA vaDe je mATI khodIne kADhe te (hAthI dAMta vaDe ane baLada zIMgaDA vaDe jamIna khode tyAre temanA dAMta ane zIMgaDA para je mATI coTelI rahI jAya te), (3) parvatanA zikhara bhAganI mATI (kAraNa te bhAganI mATI vadhu pavitra hovA saMbhava che.), (4) nadInA saMgama sthAna jyAM hoya tyAM baMne bAjunA taTanI mATI, (5) (padma arthAt kamaLa sahitanA) sarovaranI mATI, (6) udhaInA rAphaDAnI mATI. A pavitra mATIne jaLamAM palALIne lepa jevuM banAvI sau prathama paramAtmAnA aMge vilepana karavuM joIe. e vilepana thoDA samaya mATe biMba para rahe e jarUrI che. pachI zloka bolIne eja maMgalamRttikA yukta jaLa vaDe kaLazo bharIne abhiSeka karavAno hoya che. bhAvazilpa : mATI = pRthvI. pRthvIne "sarvasahA', sarvanuM | sarva sahana karanArI kahI che. sAdhaka AtmA sarva du:khadAyI prasaMgomAM mAtra potAnI ja bhUla jue che. nimittamAtra evI anya vyakti ke paristhitine doSa na detAM, bhUtakALanA svakRta karmanuM ja phaLa jANI samabhAve sahI le che. mRttikanA A guNane jIvanamAM AtmasAt karavAnA abhilASathI maMgalamRttikA yukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // parvatasaro-nadI-saGgamAdimRdbhizca maMtrapUtAbhiH / udvartya jainabimbaM snapayAmyadhivAsanAsamaye // artha : parvatanA zikharanI, sarovaranI, nadIonA saMgamasthAna AdinI maMtra vaDe pavitra mATI vaDe jinezvaranA biMbanuM udvartana karIne adhivAsanAnA avasare huM jinabiMbane snAna karAvuM chuM. maMtra : OM da E E dA~ pH paramAIte paramezvarAya vanyapuSpAdi-sanmazra maMtrapUta-nadI-naga-tIrthAdimRccUrNa-saMyutajalena snapayAmi svaahaa|| * mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). zilpa-vidhi (22) hemakalikA - 1
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5. paMcAmRta snAtra ) paMcAmRta = gAyanA dUdha, dahIM, ghI, (Izurasa-) sAkara ane pANI; A pAMceya amRtonA mizraNapUrvakano A abhiSeka karavAno hoya che. bhAvazilpa : paMcAmRta - e dravyauSadha che. jinapravacana e kalpasUtra subodhinAmAM kahela tRtIya bhAvauSadha che. je rAga-dveSa, viSaya-vikAro rUpI rogone dUra kare che ane rogAbhAve puNyAnubaMdhI puNya, uttarottara sugatiprApti Adi mokSaprApaka saMyogano yoga karAve che. paMcamagatidAyaka jinapravacana para atizaya zraddhA, vizvAsa ane bahumAna sabhara citta banAvI paMcAmRtayukta jaLa bharelA kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // jinabimbopari nipatat, ghRtadadhidugdhAdidravyaparipUtam / darbhodaka sanmizra, paJcasudhaM haratu duritAni // artha : ghI, dahIM, dUdha AdithI atyaMta pavitra ane dAbha (ghAsa) yukta pANIthI mizrita evuM jinabiMba upara paDatuM paMcAmRta durita-duSTa pApone haNo. maMtra : OM hrIM da E : paramAIte paramezvarAya sabhyapuSmAti- zra darbhodakasanmizra-paJcAmRta-saMyutajalena snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka * mastake puSpAropaNa dhUpa ukhevavo (karavo). (abhiSeka saMbaMdhI vividha bhaktigIto : pR. 129) zivamastu sarva jagataH vasaMtaRtumAM jyAre revatI nakSatra para sUrya Ave tyAre khUba ja ThAThamAThathI caturvidha saMgha sahita atipuNyavardhaka jinezvara bhagavaMtonuM snAtra karavuM joIe. jeTalo samaya AkAzamAM revatI nakSatra sAthe sUryano bhoga hoya teTalA divasa viziSTa jinArcana karavuM, te A sarva jagatamAM vRSTi ane puSTikAraka thAya che. (jagadguru akabarapratibodhaka A.zrI hIravijayasUrIzvarajI kRta "meghamahodaya') zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (23) zilpa-vidhi
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. sauSadhicUrNa snAtra sadauSadhithI karavAnA A snAtramAM nIce pramANenI auSadhio prAcIna pratiSThAkalpanI hastapratomAM Apela che. (1) sahadevI, (2) satAvarI, (3) balA, (4) kumArI, (5) pIThavanI, (6) zAlavaNI, (7) vaDIrIMgaNI, (8) lahurIMgaNI, (9) guhAsiMhI, (10) vyAghrI. A auSadhionA cUrNane pANImAM palALI lepa banAvI sau prathama jinabiMbane vilepana karavuM joIe. tathA A avasthAmAM thoDA samaya rAkhavA. bAda zloka maMtra bolIne A ja auSadhionA cUrNathI mizrita jaLa vaDe abhiSeka karavo joIe. bhAvazilpa : AtmAne anAdithI karmamahAroga lAgyo che. mohodaya, aMtarAya, ajJAna, ArtadhyAnAdi tenA lakSaNa-cihna (sITomsa) che. aNasamajane kAraNe roganivAraNanA badhA upAyo, apAyarUpe ja pariNamyA, ane roga ghaTavAne badale vadhyo che. anaMtapuNyarAzinA udaye nizAsana rUpI sauSadhi hAtha lAgI che, jenA sevanathI rogiSTha Atmazilpano pUrNata: kAyAkalpa thAya evI prabaLa utkaMThAthI sauSadhicUrNayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya - sarvasAdhubhyaH // sahadevyAdisadauSadhi-vargeNordvartitasya bimbasya / tanmizraM bimbopari, patajjalaM haratu duritAni // ? : s - varSonovrutyaM tasya artha : sahadevI Adi sadauSadhi-cUrNathI mizrita evuM (jina) biMba upara paDatuM jaLa, sahadevI Adi sadauSadhionA samUha (nA cUrNa)thI urtita evA biMbanA durito apAyone haro = dUra karo. (athavA) 0 sahadevyAdi auSadhisamUhathI uddhartita evuM biMba hote chate, biMba upara paDatuM te auSadhimizrajaLa bhavyonA pApone haNo. zilpa-vidhi = maMtra : 3 aa aa aa dU: paramAdaMte paramezvarAya vadhapuSpAvi-sanmitrashdevyaadi - sadauSadhi - saMyutajalena snapayAmi svAhA // mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka mastake puSpAropaNa dhUpa ukhavavo (karavo). (abhiSeka bhaktigIta naM. 11 : pR. 133) (24) hemakalikA - 1
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ (0. mUlikAcUrNa snAtra ) mUlikAvarganA cUrNathI karavAnA A snAtramAM (1) mayUrazikhA, (2) virahaka, (3) aMkola, (4) lakSmaNA, (5) zarapaMkhA, (6) zaMkhapuSpI, (7) viSNukAMtA, (8) cakrAkA, (9) sarpAkSI, (10) sukhAhalI, (11) purAsANI, (12) gaMdhanolI, (13) mahAnolI - pramukha auSadhiono hastapratomAM ullekha prApta thAya che. A auSadhionA mULa uttama-guNakArI kahyA hoI tenA cUrNathI A abhiSeka thAya che. pa. pU. A. zrI guNaratnasUrikRta tathA pa. pU. A. zrI ratnazekharasUrikRta kalpamAM A snAtrano "zatamUlikA snAtra' svarUpe ullekha che tathA temAM 100 auSadhiono nAmanirdeza che je paNa aMte pariziSTamAM Apela che. sau prathama mUlikA varganA cUrNano lepa banAvI paramAtmAne vilepana karavuM joIe. vikSepita avasthAmAM thoDo samaya rahe e pratimAjInI UrjA - prabhAva vadhAravA mATe jarUrI che. bAda zloka-maMtra bolIne Aja auSadhionA cUrNathI mizrita jaLa vaDe abhiSeka karavo joIe. bhAvazilpa : 3 jJAnamUrnAkullA duHkhonuM mULa ajJAna che. 158 karmaprakRtiono vaLagADa saMsAranuM mULa che. jyAre asatyamAMhethI parama satya tarapha laI janAra, UMDA aMdhArethI paramatejanA mArge laI janAra jinAjJA e sukhonuM mULa che. jinAjJApAlana rUpI jaLathI malina svAtmAnuM prakSAlana avazya karavuM ja che evA daDhanirNaya sAthe (zata) cUlikAcUrNayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // supavitramUlikAvarga-mardite tadudakasya zubhadhArA / bimbe'dhivAsasamaye, yacchatu saukhyAni nipatantI // artha : atyaMta pavitra evA mUlikAvarga (nA cUrNa)thI mardana karAyela (jina) biMba upara adhivAsanAnA samaye, atipavitra evA cUlikA varganA cUrNathI mizrita evA jaLathI paDatI evI zubha dhArA sukhone Apo. maMtra : OM dU ra dUraeN raoN TUH paramAete paramezvarAya puSyadvi- zra supavitramUlikAvargacUrNa-saMyutajalena snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka - lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa * dhUpa ukhevavo (karavo). zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (25) zilpa-vidhi
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8. prathamASTaka varga snAtra ) prathamASTakavarga tarIke (1) kuSTa (upaloTa), (2) vaja, (3) lodra (lodara), (4) vIraNImUla (hIravaNImUla nahIM), (5) devadAru, (6) dha (dharuM-dharo), (7) jeThImadha ane (8) RddhivRddhi (maraDAziMgI) - A ATha auSadhiono samAveza thAya che. A auSadhionA cUrNano pANImAM lepa banAvI sau prathama paramAtmAne aMge tenuM vilepana karavuM joIe. A vilepana thoDA samaya mATe paramAtmAnA aMge rahe e jarUrI che. pachI zloka tathA maMtra bolIne A auSadhionA cUrNa mizrita jaLa vaDe abhiSeka karavo joIe. bhAvazilpa : saMyojananI viziSTa tAkAta che. (jema ke H,0, kAryasiddhimAM pAMca samavAyakAra). vyakti badhe saMyona-seTalamenTa kare che. paraMtu - saMsAramAM pahoLA ne dharmamAM sAMkaDA, dharmasthAne kaMIka ne bajAramAM kaMIka, aMdara kaMIka ne bahAra kaMIka - AvA badhA kusaMyojanothI Atmazilpa aNaghaDa banyuM che. have viziSTa susaMyojana dvArA suMdara jIvana zilpanA ghaDatara mATe prathamASTakvargacUrNa yukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // nAnAkuSTAdyauSadhi-sanmRSTe tadyutaM patannIram / bimbe kRtasanmantraM, kaughaM hantu bhavyAnAm // (2: G - sampaSTa, 2 : R, PB - sanina, - satkRSTa 3 : HK, PB - tA 4 : B - gni, K, - sUratuM) artha : aneka prakAranI kuSTa Adi auSadhiothI mardana karAyelA (jina) bibanI upara, kuSTAdi auSadhiothI yukta ane samyak rIte matrita karAyeluM paDatuM evuM jaLa bhavya jIvonA karmonA samUhane haNo. maMtra : 3% TaoN daEE E TrA~ : paramahaMte paramezvarAya nyapuSpAdi-sanmitra kuSTAdyaSTakavarga-cUrNa-saMyutajalena snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka - lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). zilpa-vidhi (26) hemakalikA - 1
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9. dvitIyASTakavarga snAtra ) dvitIyASTakavarga tarIke (1) meda ane (2) mahAmera (e be kaMdanI jAti), (3) kAkolI, (4) khIrakAkolI, (5) jIvaka, (6) RSabhaka, (7) nakhI ane (8) mahAnakhI - A ATha auSadhiono samAveza thAya che. * prathamASTakavarganI jema A abhiSekamAM paNa dvitIyASTakavarganA cUrNathI vilepana karIne e ja auSadhimizrita jaLa vaDe abhiSeka karavo joIe. bhAvazilpa : saMyojananI paNa vizeSatA che. (jema ke goLa ane sUMThanuM mizraNa.) jJAna ane kriyA e beyanA saMyone ja mokSarUpI kAryanI siddhi thAya che. nizcaya ane vyavahAranA saMtulana vinAno mokSamArga traNeya lokamAM, traNe ya kALamAM saMbhavI na zake. Aje A viSayamAM ghaNI bhrAnta mAnyatAo pravarte che tyAre, "he prabhu ! ApanI kRpAthI AnaMdaghanajInI jema be'yanA saMtulana pUrvanuM mAruM Atmazilpa ghaDAo" evA hRdayanA bhAva sAthe dvitIyASTakanvargacUrNa yukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // medAdyauSadhibhedo'paro'STavargaH sumantraparipUtaH / nipatan 'bimbasyopari, siddhi vidadhAtu bhavyajane // 2 : G K, Hs, HA - ninavasvopari ripatana, KJ - nipAtu 2 : B - vikhvopari artha : suMdara evA maMtrathI pavitra evo ane meda Adi auSadhinA svarUpavALo tathA jinabiMba upara paDato dvitIyASTakavarga nA cUrNathI mizrita evuM jaLa) bhavyajIvone viSe siddhi (kAryasiddhi | mokSa) ne karo. maMtra : 3% TraoN daEC E TrA~ : paramahaMte paramezvarAya nyapuSpAdi-sanmitra medAdidvitIyASTakavargacUrNa-saMyutajalena snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). (abhiSeka gIta naM. 10H pR. 133) zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA (20) zilpa-vidhi
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ * ( AhAna vidhAna ) navamA abhiSeka bAda jinezvarAdinuM AhvAna karavAnuM hoya che, jemAM gurU bhagavaMtazrI (teo na hoya tyAM vidhikAraka) jinapratimA samakSa UbhA rahI, (1) garUDa, (2) muktAzukti ane (3) parameSThI - ema traNa mudrA (athavA traNamAMthI game te eka mudrA) prabhujIne dekhADavA vaDe pratyeka mudrAe traNavAra (ke ekavAra) AhAna maMtra bolavA dvArA AhvAna kare che. ghaNuM karIne traNeya mudrA dvArA traNa-traNa vAra AhvAna karatA hoya che. traNamAMthI koi paNa eka mudrAe AhvAna karo tyAre parameSThI mudrAe AhvAna karavuM. je jinapratimAnuM prAdhAnya hoya tenA nAmapUrvaka ane Adi padathI anya jinabiMbone tathA gurumUrti Adi je kaMI hoya to teno paNa yathAyogya ullekha karavA pUrvaka AhvAna karavuM joIe. pUrve prANapratiSThita jinabiMbanA prANane AzAtanAdi aneka kAraNe jhAMkhapa lAgI hoya tyAre tenA saMmArjanarUpe mudrAo batAvavApUrvaka AhvAna karIne punaH prANAropaNa tathA prANonuM sthirIkaraNa karavuM jarUrI hoya che. AhvAna samaye ekAgra, tanmaya ne tallIna banIne svahRdayastha paramAtmatattva, paramAtmabhAvanuM jinapratimAmAM sthApana karavAnuM hoya che. bhAvazilpa : "he tAraNahAra ! he rakSaNahAra ! he pAlanahAra ! he sarvadevamaya ! he sarvadhyAnamaya ! he sarvamaMtramaya ! he sarvatejomaya ! he sarvarahasyamaya ! merUparvate kroDo devo vaDe abhiSicita ! devonA paNa deva evA he devAdhideva ! he (zrI zaMkhezvara pArzvanAtha Adi) arihaMta paramAtmA ! Apa divyarUpe yathAsaMbhava atre (ane amArA manamaMdiramAM paNa) padhAro... padhAro.. padhAro..." - AvA bhAvapUrvaka AhAna karavuM. AhAna maMtra OM namoDarzat paramezvarAya vaturbhuparaSTine trinovecAtAya, aSTadigvibhAgakumArIparipUjitAya' devAdhidevAya divyazarIrAya trailokyamahitAya ( zrIzaddhezvarapArzvanAthAdisvAminaH ) atra Agacchantu Agacchantu svAhA / 2 : G S, HP - 3 ItivArIripUnitAya (mudrAdarzanapUrvaka AhAna gIta : pR. 136) zilpa-vidhi (28) hemakalikA - 1
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10. sarvoSadhi snAtra ) A abhiSekamAM nIce pramANenI sarva auSadhio prAcIna kalpanI pratiomAM jovA maLe che. (1) haLadara, (2) suvA, (3) vALo. (4) motha, (5) priyaMga. (6) graMthiparNaka, (7) saDho, (8) kacUro, (9) upaloTa (kaTha), (10) mUramAMsI, (11) maraDAsiMga, (12) zilAkhala (zilArasa), (13) nakhalA, (14) kaMkolla, (15) laviMga, (16) taja, (17) tamAlapatra, (18) jAvaMtri, (19) jAyaphaLa, (20) nAgakezara, (21) caMdana vagere. A sarva auSadhionA cUrNane pANImAM lepa banAvI sau prathama jinabiMbane vilepana karI thoDo samaya rAkhavA joIe. tyAra bAda zloka - maMtra bolIne auSadhicUrNa mizrita jala vaDe abhiSeka karavo joIe. bhAvazilpa : Atmika doSone dUra karavAmAM "eka sAMdhatA tera tUTe che. krodhane kAbUmAM letA mAna uchALA mAre che. lobhane thobha detA mAyA sApaNa DaMkhe che. kaSAyanI maMdatAmAM vedodaya pIDe che. AvI hAlatamAM jinabhakti e sarvadoSanAzaka sarvoSadhi che. sarvAga vikSepita sarvoSadhi dvArA ApaNA AtmAnA pradeza pradeza jinabhaktino colamajIThano raMga jAme evA AtmazilpanA ghaDatara mATe sarvoSadhicUrNa yukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // sakalauSadhisaMyuktyA', 'sugandhayA gharSitaM sugatihetoH / snapayAmi jainabimba, mantritatannIranivahena // 2 : S, G - saMyutya Hs - saMpatyA 3 : 7 - taM 2 : G - susthinA 4 : B, PB - ninavivuM artha saghaLI auSadhionA saMmizraNarUpa sugaMdhi padArtha vaDe mardana karAyelA jinabiMbane maMtrita evI saghaLI auSadhionA (cUrNathI mizrita evA) jaLanA samUha vaDe sadgatinI prApti mATe huM snAna karAvuM chuM. maMtra : OM dU ra dUE taoN TUH paramAete paramezvarAya nyapuSyadvi- zrasaussdhicuurnn-sNyutjlen snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka * mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (29) zilpa-vidhi
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( -: arthaarpaNa vidhAna - ) mastake vAsakSepa : dazamo abhiSeka thayA bAda gurubhagavaMte tathA teo na hoya tyAM vidhikArake nIcenuM sarvavidhAna karavAnuM hoya che. jemAM sauprathama zuddha vAsakSepa cUrNa laI nIcenA bemAMthI koI eka maMtrane traNa vAra ucca svare bolavo ane tyAre anukrame 1-1 ane 27 DaMkA vagADavA. tyArabAda pratyeka pratimAne mastake vAsakSepa karavo. maMtra : (1) 3% phIcchanuM nAnA sikkA banAvo: svasamayenehAnugrahAya bhavyAnAM bhaH svAhA / (2) % skva : svAha ! vijJaptipUrvaka suvarNapAtramAM arthaarpaNa: (noMdha : arthaarpaNa karavAno caDAvo bolAvI zakAya che. arthaarpaNa vidhAnamAM jinazAsananI bhakti-sevA-samarpaNAdinA temaja sukRto karavA-karAvavA vagerenA viziSTa saMkalpo paNa saune karAvavA joIe.) suvarNanA pAtra (thALI ke vATakImAM) (1) dhoLA (pILA) sarasava, (2) gAyanuM dahIM, (3) gAyanuM ghI, (4) akSata (cokhA) tathA (5) samUlo DAbha; A pAMceya dravyonA artha pAtra taiyAra karAvI rAkhavA. lAbhArthI parivAra mULanAyaka bhagavAna samakSa suvarNapAtramAM artha laI UbhA rahe tathA anya sarva bhaktajana be hAtha joDI UbhA rahe. gurubhagavaMte athavA vidhikArake nIce pramANe vijJapti tathA artha arpaNa maMtra traNavAra uccasvare bolavA ane tyAre anukrame 1-1 ane 27 DaMkA vagADavA. savizeSa bhAvavRddhi mATe ahIM gujarAtImAM paNa arthaarpaNa vijJapti Apela bhAvazilpa : he vizvezvara ! he vhAlezvara ! he akhIlezvara ! ApanuM hArdika svAgata ho ! Apa amArA para kRpA varasAvanArA thAo. amArA doSone zilpa-vidhi (30) hemakalikA - 1
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ dUra karI guNone pragaTAvanArA thAo. amArA vinone dUra karI dharmArAdhanAmAM sahAyaka thAo. amArA aMtarAyone dUra karI jIvanapathamAM zAMti-samAdhi ApanArA thAo. A viziSTa arthaarpaNa vidhAnanA puNya prabhAve ApanI kRpAthI amArI sarva zubha IcchAo pUrNa thAo. sarva zubha kAryamAM baLa maLo, sarva kArya siddha thAo. jinazAsananI sevA, surakSA ane prabhAvanA karavAnI zakti maLo. he prANezvara ! he hRdayezvara ! ApanuM svAgata ho ! ApanuM vAraMvAra svAgata ho ! Apano ya ho Apano vijya ho ! vijJapti : svAgatA jinAH siddhAH prasAdadAH santu, prasAdaM dhiyAM kurvantu, anugrahaparA bhavantu, bhavyAnAM svaagtmnusvaagtm|| arthaarpaNa maMtra : OM bhaH argha pratIcchantu pUjAM gRhNantu jinendrAH svAhA / tyArabAda pratyeka jinabiMbanI AgaLa arthapAtra dharAvI (pheravI) aMte mULanAyaka bhagavAna samakSa mUkavuM. (arthaarpaNa gItaH pR. 135) vidhividhAnanA prakharajJAtA pa.pU.paM.zrI kalyANavijayajI ma.sA. (jAloravALA) 18 abhiSekane mInI aMjanazalAkA svarUpanuM ja mahattvanuM vidhAna gaNAvatA. emAM paNa vijJapti karIne ardhva arpaNanA vidhAnanuM viziSTa mahattva samajAvatA. dakSiNa dezamAM A vidhAnanuM anekagaNuM mahattva hAla paNa che. tenA khUba UMcA caDAvAo thAya che. tathA A vidhAna samaye saune viziSTa dhArmika saMkalpa (jevA ke, cha'ri' pAlaka saMgha, upadhAna, maMdiranirmANAdi) paNa karAvAya che, tathA prabhubhakti - prabhukRpAnA baLe anekane phaLe paNa che, evo teono anubhava che. artha arpaNa suvarNanA pAtra (thALI ke vATakI)mAM karavAnuM pratiSThAkalponuM vidhAna che. zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (31) zilpa-vidhi
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 11. kusuma (puSpa) snAtra A abhiSekamAM sevaMtI, camelI, mogarA, gulAba, juhI Adi sugaMdhI puSpa pANImAM nAMkhI sugaMdhita puSparaja mizrita jaLathI abhiSeka karavAno hoya che. (S, R, G vigere hastapratomAM lakhyuM che ke "pANImAMhI sevaMtrAdika puSpa ghAlII'") bhAvazilpa : komaLatA, suMdaratA ane sugandhitA, puSpanA A traNa guNono saMdeza che ke -(1) sarva jIvo pratye komaLa hRdayavALA banavuM. (ra) aucityapUrvanA vyavahArathI jIvanane suMdara banAvavuM. (3) atyaMtara guNasamRddhinI sugaMdhathI AtmAne sadA mahekato rAkhavo. zrIpALarAjAmayaNAsuMdarI jevA suMdara jIvanazilpanA ghaDatara mATe puSpayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'hat-siddhAvA pAdhyAya-sarvasAdhumyaH / adhivAsitaM sumantraiH sumanaH kiJjalkarAjitaM toyam / tIrthajalAdisupRktaM', kalazonmuktaM patatu bimbe // o : HS - suprayukta artha : (1) A pavitra evA maMtro vaDe adhivAsita (2) puSponA kiMjalka - kesarA, tAMtaNAthI (parAgarajathI) vAsita ane (3) tIrtha jaLa AdithI sArI rIte mizraNa karelA evA tathA kaLazamAMthI mUkAyelA evA jaLano biMba upara abhiSeka thAo. maMtra : OM hrA : paramAdaMte paramezvarAya sthapuSpAvi-sanmitrashtptryuuthikaadi-pusspaugh - saMyutajalena snapayAmi svAhA // mastakethI abhiSeka lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa dhUpa ukhavavo (karavo). vidhipUrvaka karAyela paramAtmAnuM aSTottarI nAtra vartamAna kALe paNa bhUta, preta, zAkinI, DAkInI vagere upadravone zAMta karanAruM che. tema ja bhayaMkara kakSAnA asAdhya rogono paNa kSaya karanAruM che. (32) zilpa-vidhi hemakalikA - 1
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12. gaMdha snAtra ) A abhiSekamAM upayogamAM levAnI sugaMdhI vastuo pratiSThAkalpanI pratiomAM A pramANe jovAya che: (1) zilAjIta (zilArasa), (2) upaloTa (kaTha), (3) kesara, (4) sukhaDa, (5) agara, (6) kapUra, (7) nakhalA, (8) muramAMsI, (9) gaMdhasAra, (10) sAmalovAsa vagere. uparokta sugaMdhI padArthonA cUrNano lepa banAvI jinabiMbone vilepana karI thoDo samaya lepa rAkhavo joIe. tyArabAda e ja cUrNa pANImAM mizra karI zloka-maMtra bolI abhiSeka karavAno hoya che. bhAvazilpa : duniyAnA sarvotkRSTa sugaMdhI dravyothI karAtA A abhiSeka veLAe jo hRdaye dveSa, IrSA, kAma, krodhAdi bhAvonI durgadha UbhI rahe to paNa prabhunI bhAva AzAtanA thAya. sarvajIvamaitrI, pramoda, karUNA ane mAdhyacca - A bhAvanAonA udyAnamAM sarvadA mana ramatuM rahI sahajAnaMdI - sahasugaMdhI banI rahe evA AtmazilpanA ghaDatara mATe sugandhidravyayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // gandhAGgasnAnikayA sammRSTaM tadudakasya dhArAbhiH / snapayAmi jainabimbaM', kaughocchittaye zivadam // 2 : PB - binavivuM artha : snAnamAM upayukta caMdanAdi sugaMdhI padArtho vaDe samyaka rIte mardana karAyelA, kalyANane denArA evA jinezvaranA biMbane karmasamUhanA uccheda mATe te ja sugaMdhI padArtho yukta jaLanI dhArAo vaDe huM snAna karAvuM chuM. maMtra : OM dU ra dUraeN TUH paramArhate paramezvarAya puSyadvi- zra gaMdhacUrNa-saMyutajalena snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka - lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). (abhiSeka saMbaMdhita bhAvavAhI stutioH . 126-128) zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (33) zilpa-vidhi
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13. vAsa snAtra pUrvanA gaMdhasnAtramAM sugaMdhI padArtho kahyA. temAM tIvra gaMdhavALA padArthone zuklagaMdhI kahe che ane alpa gaMdhavALA padArthone kRSNagaMdhI kahe che. zuklagaMdhI padArtho te vAsa svarUpa jANavA. jemake, barAsa, kapUra, sukhaDa vagere. A vAsanuM cUrNa (vAsakSepa) pANImAM bheLavI A abhiSeka karAya che. sauprathama zuddha vAsakSepa cUrNano lepa banAvI jinabiMbone vilepana karI thoDo samaya lepa rAkhavo joIe. tyArabAda zloka-maMtra bolIne vAsakSepa mizrita jaLa vaDe A abhiSeka karavAno hoya che. bhAvazilpa : anya dravyane potAnI tIvra sugaMdhathI vAsita karatA dravyothI karAto A abhiSeka preraNA Ape che ke, bIjAne vAsita karo to sugaMdhathI ja karajo. nAgaketunA pUrvabhavanA mitranI jema bIjAnA sAcA klyANamitra ja banajo. "salAha ApavI to Atmahitakara, sAcI ane sArI" evA AdarzavAn AtmazilpanA ghaDatara mATe vAsayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'hat-siddhAvA pAdhyAya-sarvasAdhumya:|| hRdyairAhlAdakaraiH spRhaNIyairmantrasaMskRtai jainam / snapayAmi sugatihetoH 2 vAsairadhivAsitaM bimbaM // o : G - mantrasaMta 3 : HA - pratimAmadhivAsitaM vAsaiH artha : (1) hRdayane gamanArA, (2) AhlAdakAraka, (3) cAhavA yogya ane (4) maMtro vaDe saMskAra karAyelA evA vAsacUrNa (vAsakSepa) vaDe adhivAsita karAyelA evA (jina) biMbane sadgati prApti mATe (vAsacUrNa - vAsakSepa mizrita jaLa vaDe) huM snAna karAvuM chuM. maMtra : 3 aa aa aa dU: paramAdaMte paramezvarAya myapuSpAvi-sanmitravaascuurnn-sNyutjlen snapayAmi svAhA // mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka mastake puSpAropaNa 7 dhUpa ukhevavo (karavo). 2 : J, C, K, K,, K, J * bimbamadhivAsitaM vAsaiH zilpa-vidhi (34) hemakalikA - 1
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 14. caMdanarasa snAtra ) zuddha sugaMdhI sukhaDane pANImAM ghasI banAvelA caMdananA rasathI jinabiMbone vilepana karI thoDo samaya rAkhavA joIe. tyArabAda zloka ane maMtra bolIne caMdanarasa mizrita zuddha jaLa vaDe A abhiSeka karavAmAM Ave che. bhAvazilpa : caMdananA 3 guNa, zItala, sarasa ane sugaMdhI. krodha - Aveza - uzkerATanA prasaMge AtmA caMdana jevo zItala ja banyo rahe. aniSTa prasaMgomAM ghasAro pahoMcatA paNa upazama nAme amRtarasa ja jhare ane tenI sugaMdhathI AkRSTa thaI mokSamArgAnukuLa sAmagrI sahaja kheMcAI Ave evA caMdanaguNayukta AtmazilpanA ghaDatara mATe caMdanarasayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // zItalasarasasugandhi-manomatazcandanadrumasamutthaH / candanakalkaH sajalo, mantrayutaH patatu jinabimbe // artha : zItala, sarasa ane sugaMdhI evo, manane atyaMta vhAlo, caMdananA vRkSamAMthI banAvela, maMtra sahitano (maMtrathI pavitra karAyelo), jaLa sahitano (jaLamAM mizrita karelo) caMdanano rasa jinabiMba upara paDo. (abhiSeka thAo.) maMtra : OM E dA~ paramAte paramezvarAya nyapuSya- zracndnrs-sNyutjlen snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). prabhunA abhiSeka te aMgapUjA che, jene caityavaMdanabhASyamAM vijJopazAminI pUjA kahI che. abhiSeka dvArA sarva prakAranA AMtarika ane bAhya vighno, Apattio, apamaMgalo, asamAdhi tathA Arta-raudradhyAnanA ukaLATano nAza thaI mana prasanna-praphullita bane che, Atmika sAcuM kalyANa thAya che. zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (35) zilpa-vidhi
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 15. kesara snAtra ) * sauprathama kesaranA ghasArAthI paramAtmAnA aMge vilepana karavuM. A vilepana thoDA samaya mATe paramAtmAnA aMge rAkhavuM. tyArabAda kesara mizrita jaLa vaDe zloka-maMtra bolIne abhiSeka karavo joIe. bhAvazilpa : kezara uSNadravya che. Atmika zubhAzubha bhAvonI uSNatA anukrame karmanAza ane karmabaMdhanuM kAraNa che. zukaladhyAna rUpI agni vinA sarvathA karmanAza zakya nathI. aniprayogathI suvarNamAM bhaLela mATI chUTI paDe ema gurUkumAla vagerenI jema dhyAnAgnithI karmarUpI mATI chUTI paDI AtmasuvarNa zuddhatejomaya bane evuM Atmazilpa ghaDavA mATe kezarayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH / 'kazmIrajasuviliptaM bimbaM tannIradhArayA'bhinavam / sanmantrayuktayA zuci, jainaM snapayAmi siddhyartham // 2 : S, R, J, B, HA, PB - zmIrana artha : pavitra maMtra sahita (bolavA pUrvaka)nI kezarayukta jaLanI dhArA vaDe, kesarathI sArI rIte vilepana karAyelA, abhinava ane (suMdara) pavitra evA jina biMbane siddhinI kAmanAthI huM snAna karAvuM chuM. maMtra : OM doM E paramAte paramezvarAya nyapuSpAti-sagnikshmiirj-sNyutjlen snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). sattaraprakArI pUjA caritra : guNavarmA rAjAnA 10 putroe bhegA maLIne kula 10 prakArI pUjAmAMthI ekeka pUjA karI jenA prabhAve sattare putro te ja bhave mokSe gayA. zilpa-vidhi (36) hemakalikA - 1
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ (caMdradarzana tathA sUryadarzana vidhi) 15 abhiSeka thayA pachI caMdra darzana tathA sUrya darzananuM vizeSa vidhAna karavAnuM hoya che. A vidhAna khAsa karIne aMjanazalAkA vakhate karavAmAM Ave che, temaja sAmAnya rIte 18 abhiSeka vakhate paNa karavAmAM Ave che. jemAM dareka jinabiMbone caMdra ane sUryanA svapnanA darzana maMtrapAThapUrvaka karAvavAnA hoya che. (svapna upalabdha nA hoya tyAre mAtra darpaNa darzana vidhAna karavuM.). caMdra ane sUryanA darzana karAvavAnA pUrve dareka abhiSeka karanArA vyaktione raMgamaMDapanI bahAra bolAvavA. svapnadarzana saubhAgyavaMtI bahene sajoDe athavA gharanA badhA sabhyonI sAthe paNa karAvI zakAya che. -H caMdradarzana - caMdradarzanano maMtra nIce Apela che. A maMtra bolIne, thALI vagADIne caMdradarzana karAvavuM. e pUrve A pramANe prArthanA karAvavI hoya to karAvI zakAya. bhAvazilpa : "anaMtA caMdrothI paNa adhika nirmaLa evA he prabhu ! Apane caMdradarzana karAvatA amArA aMtaranI eka ArajhU che ke - caMdra e zItaLa che to amane sadgaNonI zItaLatA prApta thAo. caMdra e saumya che to amane svabhAvanI saumyatA prApta thAo. caMdranuM darzana AnaMdakArI che to ApanA darzane amAruM mana sadaiva AnaMdita banyuM rahe. caMdra e rAtrivikAsI kamaLone khIlavanAra che, to ApanA darzana-vaMdana-pUjana amArI AtmaguNasamRddhine khIlavanAra thAo. he mArA sarvezvara ! ApanuM A caMdradarzana ane AdhyAtmika jagatamAM phaLadAyI banI raho." evI zubha bhAvanA-vijJaptipUrvaka caMdradarzana karAvavA UbhA raho. OM aha~ candro'si, nizAkaro'si, sudhAkaro'si, candramA asi, grhptirasa, nakSatrapati si, DhaumuvIpati-sa, manamitra-sa, nabbIvana-masi, zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (30) zilpa-vidhi
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaivAtRko'si, kSIrasAgarodbhavo'si, zvetavAhano'si, rAjA'si, rAjarAjo'si, oSadhigarbho'si, vandyo'si, pUjyo'si, ___namaste bhagavan ! asya kulasya RddhiM kuru kuru, vRddhiM kuru kuru, tuSTiM kuru kuru, puSTiM kuru kuru, jayaM kuru kuru, vijayaM kuru kuru, bhadraM kuru kuru, pramodaM kuru kuru, zrIzazAGkAya namaH / (eka DaMko) artha H tame caMdra cho, rAtrine karanArA cho, amRtane karanArA (ApanArA) cho, caMdramA cho, grahonA pati cho, nakSatronA pati cho, cAMdanInA pati cho, kAmadevanA mitra cho, jagatanA jIvana cho, auSadhi Adine jIvADanArA cho, kSIrasamudrathI utpanna thayelA cho, zveta vAhanavALA cho, rAjA cho, rAjAonA rAjA cho, auSadhionI utpatti tamArA thakI che, tame vaMdya cho, pUjya cho. he (caMdra) bhagavAna ! tamane namaskAra thAo. A (paramAtmAnA) kuLanI Rddhi karo, vRddhi karo, tuSTi karo, puSTi karo, jaya karo, vijaya karo, bhadra karo, pramoda karo. zrI caMdrane namaskAra thAo. dareka jinabiMbane caMdra batAvIne bhagavAnanI jamaNI bAju ubhA rahIne nIce pramANeno AziSa maMtra bolavo. >> gaI sarvauSadhi-mizra-marIcijAlaH, sarvApadAM saMharaNa-pravINaH / karotu vRddhiM sakale'pi vaMze, yuSmAka-minduH satataM prasannaH // 1 // (27 DaMkA) arthaH sarva auSadhiothI mizra evA kiraNonA samUharUpa tathA sarva Apattione dUra karavAmAM pravINa evo caMdra tamArA saghaLA evA vaMzanI vRddhi karo ane satata tamArA para prasanna raho. | (caMdra - sUrya - darpaNadarzana gItaH pR. 134) zilpa-vidhi (38) hemakalikA - 1
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ -: sUryadarzana :sUryadarzanano maMtra nIce Apela che. A maMtra bolIne, thALI vagADIne sUryadarzana karAvavuM. e pUrve A pramANe prArthanA karAvavI hoya to karAvI zakAya. bhAvazilpa : "sahastra sUryothI paNa adhika prakAzaka evA he prabhu ! Apane sUryadarzana karAvatA amArI aMtaranI ArajhU che ke - sUrya jo aMdhakArano nAza kare che, to amAro ajJAnarUpI aMdhakAra nAza pAme. sUrya gatamAM prakAza karanAro che to amArA jIvanamAM dharmano prakAza thAo. sUrya tejasvI che, to pramAdo ane kaSAyono nAza karanAruM teja amArAmAM pragaTo. sUrya pratApI che, to sAdhanAno prauDha pratApa amArA jIvanamAM pragaTIne raho. he mArA hRdayavallabha ! ApanuM A sUryadarzana ane AdhyAtmika gatamAM phaLadAyI banI raho." evI zubha bhAvanA-vijJapti pUrvaka sUryadarzana karAvavA UbhA raho. OM aha~ sUryo'si, dinakaro'si, sahasra-kiraNo'si, vibhAvasu-rasi, tamo'paho'si, priyaGkaro'si, zivaGkaro'si, jagaccakSu-rasi, suraveSTito'si, vitata-vimAno'si, tejomayo'si, aruNasArathi-rasi, mArtaNDo'si, dvAdazAtmA'si, cakrabAndhavo'si, namaste bhagavan ! prasIdAsya kulasya tuSTiM puSTiM pramodaM kuru kuru, sannihito bhava bhava, zrIsUryAya namaH / (eka DaMko) artha: tame sUrya cho, divasane karanArA cho, hajAra kiraNovALA cho, prabhArUpI samRddhivALA cho, aMdhakArane dUra karanArA cho, priya karanArA cho, kalyANa karanArA cho, jagatanA cakSu samAna cho, devo vaDe sevAtA cho, vistRta vimAnavALA cho, tejomaya cho, aruNa nAme tamAre sArathI che, tame mArtaDa cho, bAra svarUpavALA cho, cakravAkapakSInA bAMdhava cho. he (sUrya) bhagavAna ! tamane namaskAra thAo. tame prasanna thAo. A (paramAtmAnA) kuLanI tuSTi, puSTi ane pramodane karo. sAnnidhyavALA thAva. zrI sUryane namaskAra thAo. zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (39) zilpa-vidhi
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ dareka jinabiMbane sUrya batAvIne bhagavAnanI jamaNI bAju ubhA rahIne nIce pramANeno AziSa maMtra bolavo. 3% 3marda ! sarva-surapura-vandaH, zArayitA sarvatha-UiTm | bhUyAt trijagccakSu-rmaGgalada-ste saputrAyAH // 1 // (27 DaMkA) arthaH sarva sura ane asura vaDe vaMdya evA, sarva dharmakAryone karAvanArA, traNa jagatanA cakSu samAna evA he sUrya ! tame putra sahitanA mAtAnuM maMgala karanArA thAo. jinabiMbAdine darpaNadarzana vidhAna caMdradarzana ane sUryadarzana karAvyA bAda jinabiMbone darpaNadarzana vidhAna karAvavAnuM hoya che. jemAM nIceno zloka bolIne dareka jinabiMbane darpaNa dekhADavAnuM hoya che, ane e dvArA jinapratimAnuM pratibiMba darpaNamAM jhIlavAnuM hoya che. (darpaNadarzana karAvavAno paNa caDAvo bolAvI zakAya che.) bhAvazilpa : "he nirmala ! he nirmama ! he nirbhaya ! he nirkanda ! he ni:saga ! he nisaraLa ! mAruM haiyuM darpaNa jevuM svaccha bano. emAM paDatuM ApanuM nirmaLa pratibiba amane amArA vItarAgI AtmasvarUpanuM bhAna karAo. sAMsArika mAyA-baMdhano choDI, sAdhanA karI aMte ame paNa ApanI jema siddha-buddha svarUpI thaIe." AvI aMtaranI bhAvanA sAthe jinabiMba samakSa darpaNa laI UbhA raho. AtmAvalokanakRte kRtinAM yo vahati saccidAnaMdam / bhavati sa Adarzo'yaM, gRhNAtu jinezvarapraticchandam // artha : satparUSone AtmasvarUpanA darzana mATe je thAya che, tathA je sata, cit ane AnaMdane vahana kare che (ApanAro thAya che, te A Adarza (darpaNa-arIso) jinezvaranA pratibiMbane grahaNa karo. (darpaNamAM jinezvaranuM pratibiMba paDo.) maMtra OM dU da raoN p:paramArhate parezarIya varSavi varzayAmati svAda II zilpa-vidhi (40) hemakalikA - 1
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 16. tIrthodaka snAtra ) zuddha jaLamAM 108 tIrthonA pavitra jaLa mizra karIne A abhiSeka karavAno hoya che. bhAvazilpa : jaLa zuddhi kare, tIrthajaLa pavitra paNa kare. hiMsA, maithunAdi aneka prakAranA pApakarmothI kharaDAyela jIvanazilpanI arjunamALI, caMDakauzika sarpa vagerenI jema prAyazcitta, bhava AlocanAdi dvArA zuddhi karavI jarUrI che. e rIte prabhunA karUNAjaLathI siMcAyela jIvanazilpa pavitra paNa bane. tIrthajaLasama svaccha ane pavitra AtmazilpanA ghaDatara mATe tIrthodayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // jaladhi-nadI-hRda-kuNDeSu, yAni tIrthodakAni zuddhAni / tairmantrasaMskRtairiha, bimbaM snapayAmi siddhyartham // artha samudra, nadI, sarovara, kuMDone viSe je paNa zuddha tIrthajaLa che, te maMtrothI saMskAra karAyelA tIrthajaLa vaDe siddhinI prApti arthe huM ahIM (jina) biMbane snAna karAyuM che. maMtra : OM ? daE E ra : paramahaMta paramezvarAya mandapuSpAdi-nizrapvitrtiirthodk-jlen snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka , lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). yeSAmabhiSekakarma kRtvA, mattA harSabharAt sukhaM surendrAH / tRNamapi gaNayanti naiva nAkaM, prAtaH santu zivAya te jinendrAH // - vizAlalocana sUtra paramatAraka, sarvotkRSTapuNyAtizAyI je tIrthakara bhagavaMtono abhiSekasnAtra karIne harSanA atirekathI madamasta banelA devonA paNa Indro evA devendro svarganA sarva bhogavilAsonA sukhane eka taNakhalA mAtra paNa gaNatA nathI, te jinezvara bhagavaMto prAta:kALe tamArA kalyANa mATe thAo. zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (41) zilpa-vidhi
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10. kapUra snAtra ) zuddha jaLamAM kapUra mizraNa karIne A abhiSeka karAya che. bhAvazilpa : bAhyathI ujjavaLa ane aMdarathI nirmaLa kapUra, jIvane paNa evA banavAnI preraNA Ape che. lokaviruddha kAryo (parastrIgamana, svajanadraSa, bIjAnuM pacAvI pADavuM, anIti) vagerenA tyAga dvArA bAhAjIvana mArgAnusAritAmaya bane. tathA syAdvAda - anekAMtavAda - karmavAdanI samajaNapUrvakanI nirmaLa pariNati ghaDAya evI zubha bhAvanAthI kapUraguNayukta AtmazilpanA ghaDatara mATe kapUrayukta jaLa bharela kaLaza laI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH / / zazikaratuSAradhavalA, ujjvalagandhA sutiirthjlmishraa| karpUrodakadhArA, sumantrapUtA patatu bimbe // artha: (1) caMdra kiraNa ane himakaNa jevI dhavala-zveta tathA (2) ujjavala gaMdhavALI, (3) pavitra tIrthanA jaLathI mizra ane (4) suMdara maMtrothI pavitra evI kapUra jaLanI dhArAno (jina) biMba para abhiSeka thAo. maMtra : OM da da C/: paramArhata paramezvarAya bacapuSmAti-nizra karpUracUrNa-saMyutajalena snapayAmi svAhA // * mastakethI abhiSeka * lalATe caMdanatilaka - mastake puSpAropaNa - dhUpa ukhevavo (karavo). jinapUjakano mokSa kyAre? je pUi tisakke, jirNodarAya taNA vigayadosaT so taiya bhave sijjaI, ahavA sattagme jame II sarvathA doSa mukta banI cUkelA jinezvara devAdhidevanI je jIva traNeya saMdhyAe pUjA kare che, te jIva trIjA bhave mokSa padane pAme che. athavA jo bahu karmI hoya to sAtamA/AThamA bhave to avazya mokSapadane meLave che. zilpa-vidhi (42) hemakalikA - 1
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 18. puSpAMjali ratnAtra ) (jinabiMba upara puSpAMjali prakSepa) A aMtima abhiSekamAM jaLa bharelA kaLazo hAthamAM levAnA nathI. paraMtu, baMne hAtha attara vagerethI sugaMdhita karI, khobo bharIne puSpa laIne prabhujI samakSa UbhA rahevAnuM hoya che. (s, R pratamAM to kasturIthI vilepita beya hAthamAM puSpo laI UbhA rahevuM kahyuM che.) tathA zloka maMtra bolIne puSpAMjalino paramAtmAnA mastaka upara prakSepa karavAno hoya che. (mastake puSpAMjali mukavAnI hoya che.) bhAvazilpa : "he nAtha ! Aja sudhI parapudagala tathA saMsAranA svArthabharyA saMbaMdhonI ja prItamAM rAcyo chuM. ghaNuM karIne premanI vikRtirUpa vAsanAne ja AdhIna banyo chuM. he hRdayavallabha ! AthI zreNika mahArAjAnI jema mArA pratyeka Atmapradeza ekamAtra ApanA ja premanI uddaghoSaNA karuM chuM. puSpa e premanuM pratika che. Apane puSpAMjali prakSepavA dvArA ekamAtra Apane ja mArA priyatamarUpe jAhera karUM chuM." AvA premapUrNa AtmazilpanA ghaDatara mATe maghamaghAyamAna phUlono khobo bharI UbhA raho. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // nAnAsugandhi puSpaugha-raJjitA caJcarIkakRtanAdA / dhUpAmodavimizrA, patatAtpuSpAJjalibimbe // 1 : sugandha artha : (1) aneka prakAranA suMgadhita puSpothI rajita-yukta ane (2) bhamarIono samuha jemAM guMjArava karI rahyo che evI tathA (3) dhUpanI sugaMdhathI mizrita evI puSpAMjalino (jina) biMba para prakSepa thAo. maMtraH 3% hU hU hUM haiM hU : paramAte paramezvara puSyAtminirarvayAmi svAha (puSpa vadhAmaNA gItaH pR. 135) zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA (43) zilpa-vidhi
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ (heva-hevInA pAMya maniSa ) adhiSThAyaka yakSa-yakSiNI Adi koI paNa samakiti deva-devIone nIce jaNAvyA anusAranA pAMca abhiSeka karavA. dareka abhiSeka karyA bAda mastake aMgUThAthI tilaka karIne praNAma karavA. (1) supAyU nA supavitratIrthanIreNa saMyutaM gandhapuSpasanmizram / patatu jalaM bimbopari, sahiraNyaM mantraparipUtam // 1 // suvarNadravyasaMpUrNaM, cUrNaM kuryAtsunirmalam / tataH prakSAlanaM cAdbhiH puSpacandanasaMyutaiH / (2) paMyaratnayU jAra nAnAratnaughayutaM, sugandhipuSpAdhivAsitaM nIram / patatAd vicitravarNaM, mantrADhyaM sthApanAbimbe // 1 // yannAmasmaraNAdapi zrutivazAdapyakSaroccArato, yatpUrNa pratimA praNAmakaraNAtsaMdarzanAtsparzanAt / bhavyAnAM bhavapaGkahAnirasakRtsyAttasya kiM satpayaH snAtreNApi tathA svabhaktivazato ratnotsave tatpunaH // 2 // (3) paMcAmRta snAna devabimbopari nipatat, ghRtadagdhidugdhAdidravyaparipUtam / darbhodakasanmizraM, paJcasudhaM haratu duritAni // varapuSpacandanaizca madhuraiH kRtani:svanaiH / dadhidugdhaghRtamitraiH snapayAmi devadevIm // 2 // zilpa-vidhi (44) hemakalikA - 1
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) sadauSadhi snAtraH sahadevyAdisadauSadhi - vargeNodvartitasya bimbasya / tanmizraM bimbopari, patajjalaM haratu duritAni // 1 // sahadevI-zatamUlI-zatAvarI-zaGkhapuSpikA / / kumArI - lakSmaNA'dbhizca, snapayAmi devadevIm // 2 // (5) tIrthodaka snAtraH narvAdha-navI-haMdu-muchaDeSa, yAni tIrthodrahmani zuddhAni | tairmantrasaMskRtairiha-bimbaM snapayAmi siddhyartham // nAkInadInadaviditaiH, payobhirambhojareNubhiH subhagaiH / zrIdevadevIbimbaM, samarcayet sarvazAntyartham // 2 // uparokta pAMca abhiSeka karyA bAda zrI deva-devIone zuddha jaLano abhiSeka karavo. aMgabhUMchaNA karavA. kezara-puSpa-dhUpa-dIpaka pUjA karI, naivedya ane zrIphaLa caDAvavA. moTI zAMtimAM abhiSekano puNyAvasara nRtyanti nRtyaM maNipuSpavarSa, sRjanti gAyanti ca maGgalAni / stotrANi gotrANi paThanti mantrAn, kalyANabhAjo hi jinAbhiSeke // - bRhacchAti stotra jinezvara paramAtmAnA abhiSekanA puNya avasare kalyANane bhajanArA puNyazALI AtmAo mana mUkIne nRtya kare che, maNi-motIo ane puSponI varSA kare che, harSathI uchALe che, dhavalamaMgala gIto gAya che, stotra pATha kare che, tIrthaMkara paramAtmAnA gotro kahevA dvArA Adara-bahumAna kare che tathA suMdara layabaddha maMtroccAro kare che. Ama, anekaprakAre harSadarzaka bhAvollAsa vyakta karavA dvArA bhAgyazALI AtmAo puNyanA anubaMdhone puSTa kare che ane svAtmakalyANa sAdhe che. zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (45) zilpa-vidhi
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTaprakArI pUjA jinabiMbone A pramANe aDhAra abhiSeka karyA bAda nIce pramANenA zloka-maMtra bolavApUrvaka aSTaprakArI pUjA karavI. -: aSTaprakArI pUjAnA viziSTa duhA :| vizeSa bhAvollAsa mATe aSTaprakArI pUjAmAM nIcenA duhAo paNa bolI zakAya jaLapUjA : snAtra karatAM jagataguru zarIre, sakaladeve vimalakalaza nIre; ApaNAM karmamaLa dUra kIdhA, tiNe te vibudha graMthe prasiddha // harSa dharI apsarAvRMda Ave, snAtra karI ema AziSa pAve; jihAM lage suragiri jaMbUdIvo, ama taNA nAtha jIvAnujIvo. jenA caMdanapUjA H jinatanu carcatAM sakala nAkI, kahe kugraha uSNatA Aja thAkI; saphala animeSatA Aja mAkI, bhavyatA amataNI Aja pAkI //rA pUSpa pUjA : jagadhaNI pUjatAM vividha phUle, smaravA te gaNe khINa amu khaMta dharI mAnavA jinapa pUje, sataNA pApa saMtApa dhUje 3ii dhUpa pUjA : jinagRhe vAsatAM dhUpa pUre, micchara durgandhatA jAya dUre, dhUpa jima sahaja Uradhagati sabhAve, kArakA uccagatibhAva pAve jA dIpaka pUjA H je janA dIpamAlA prakAze, tehathI timira ajJAna nAse; nija ghaTe jJAna joti vikAsa, jehathI jagatanA bhAva bhAse.//pA. akSata pUjA: svastika pUratAM jinapa Age, svacetasi (svastizrI) bhadrakalyANa jAge; janmajarAmaraNAdi azubha bhAge, niyata-zivazarma rahe tAsa AgAdI naivedha pUjAH DhokatAM bhoya parabhAva tyAge, bhavijanA nijaguNa bhogya mAge; hama bhaNI hama taNuM svarUpa bhojaye, Apajo tAtajI jagatapUjya //7ii phaLa pUjA : phala bhare pUjatAM jagatasvAmI, manujagati vela hoya saphala pAmI; sakala muni dhyeyagati bheda raMge, dhyAvatAM phala samApti prasaMge //8 zilpa-vidhi (46) hemakalikA - 1
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) jaLapUjA (hAthamAM jaLano kaLaza dhAraNa karavo.) namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // jaLapUjA jugate karo, mela anAdi vinAza, jaLapUjA phaLa muja hajo, mAMgo ema prabhu pAsa. maMtra : OM dU zra paramapuruSAya paramezvarAya naY-TRTmRtyunivaarnnaay zrImate jinendrAya jalaM yajAmahe svAhA // (kesara, rahI na jAya te rIte abhiSeka karavo, pachI pANInuM eka paNa bindu na rahe tevI rIte aMgabhUMchaNA karavA.) (ra) vilepana pUjA (kesara pUjA) (hAthamAM kesaranI vATakI levI.) namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // zItala guNa jehamAM rahyo, zItala prabhu mukharaMga, Atma-zItala karavA bhaNI, pUjo arihA aMga. maMtra : OM hvIM zra paramapuruSArtha paramezvarAya namna-naramRtyunivaarnnaay zrImate jinendrAya candanaM yajAmahe svAhA // (nIce lakhelA navAMgI pUjAnA duhA bolI, pUjA karavI) nava aMga pUjAnA duhA jalabharI saMpuTa patramAM, yugalika nara pUjaMta, RSabha caraNa aMguThaDe, dAyaka bhavajala aMta. jAnu baLe kAussagga rahyA, vicaryA deza-videza khaDA-khaDA kevaLa lahyuM, pUjo jAnu nareza. lokAMtika vacane karI, varasyA varasI dAna, kara kAMDe prabhu pUjanA, pUjo bhavi bahumAna. || 2 | || 3 || zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (40) zilpa-vidhi
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 4 || mAna gayuM doya aMsathI, dekhI vIrya anaMta, bhujA baLe bhavajaLa taryA, pUjo khaMdha mahaMta. siddhazilA guNa ujaLI, lokAMte bhagavaMta, vasiyA teNe kAraNa bhavi, zira zikhA pUjaMta. // pI tIrthakara pada puNyathI, tribhuvana jana sevaMta, tribhuvana tilaka samA prabhu, bhAla tilaka jayavaMta. // 6 // soLa pahora prabhu dezanA, kaMThe vivara vartula, madhura dhvani suranara suNe, teNe gaLe tilaka amUla. || 7 | hRdaya kamala upazama baLe, bALyA rAga ne roSa, himadahe vanakhaMDane, hRdaya tilaka saMtoSa. || 8 / ratnatrayI guNa ujaLI, sakala suguNa vizrAma, nAbhi kamaLanI pUjanA, karatAM avicala dhAma. // 9 // upadezaka nava tattvanA, teNe nava aMga niNaMda, pUjo bahuvidha rAgathI, kahe zubhavIra muNiMda // (3) puSya pUjA (hAthamAM suMdara ane sugaMdhita puSpamALA - puSpanI thALI dhAraNa karavI.) namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // surabhi akhaMDa kusuma grahI, pUjo gata saMtApa, sumajaMtu bhavya pare, karIye samakita chApaI, maMtra : 3% haiM zra paraHpuruSArtha paregnezvarAya namna-naramRtyunivaarnnaay zrImate jinendrAya puSpaM yajAmahe svAhA // (prabhujIne puSpamALA-puSpo caDAvavA.) (4) dhUpa pUjA (hAthamAM dhUpapAtra laIne ubhA rahevuM) namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // zilpa-vidhi (48) hemakalikA - 1
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAnaghaTA pragaTAvIye, vAma nayana jina dhUpa, micchata durgadha dUra TaLe, pragaTe Atmasvarupa. maMtra : OM hU zra pa25puruSAya parezvarAya -nImRtyunivaarnnaay zrImate jinendrAya dhUpaM yajAmahe svAhA // (5) dIpaka pUjA (hAthamAM dIpaka laIne ubhA rahevuM.) namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // dravya dIpaka suvivekathI, karatAM duHkha hoya phoka, bhAva pradIpa pragaTa huye, bhAsita lokAloka. maMtra : OM krU zra paraHpuruSAya paramezvarAya nanna-naramRtyunivaarnnaay zrImate jinendrAya dIpakaM yajAmahe svAhA // (6) akSatapUjA (hAthamAM akSatanI thALI laIne ubhA rahevuM.) namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // zuddha akhaMDa akSata grahI, naMdAvarta vizAla, pUrI prabhu sanmukha raho, TALI sakala jaMjALa. maMtra : OM zra paramapuruSAya paramezvarAya nanna-naramRtyunivaarnnaay zrImate jinendrAya akSataM yajAmahe svAhA // (sAthIyo ane siddhazilA banAvatA bolavAnA duhA) cihuMgati bhramaNa saMsAramAM, janma-maraNa jaMjALa, paMcamagati viNa jIvane, sukha nahi trisuM kALa // sAMsArika phaLa mAMgIne, rakhaDyo bahu saMsAra, aSTa karama nivAravA, mAMgu mokSa phaLa sAra // zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA (49) zilpa-vidhi
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ akSata pUjA karatAM thakAM, saphaLa karuM avatAra, phaLa mAMgu prabhu AgaLa, tAra-tAra muja tAra // darzana-jJAna-cAritranAM, ArAdhanathI sAra, siddhazilAnI upare, ho muja vAsa zrIkAra // (7) naivedha pUjA (thALImAM sAkara, patAsA, sATA, ghebara, peMDA, baraphI, maisura vagere alaga-alaga miThAI laI naivaidya pUjA sAthiyA upara karavI.) namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // aNAhArI pada meM karyA, vigraha gaIya anaMta, dUra karI te dIjIye, aNAhArI ziva saMta. maMtraH OM dai zra paramapuruSAya paramezvarAya namna-nara-mRtyunivariya zrImatte jinendrAya naivedyaM yajAmahe svAhA // (8) phaLa pUjA (badAma, sopArI, zrIphaLa, sapharajana, dADama, cIku, drAkSa, mosaMbI, anAnasa Adi phaLothI siddhazilA upara phaLa pUjA karavI.) namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // IndrAdika pUjA bhaNI, phaLa lAve dharI rAga, puruSottama pUjI karI, mAMge ziva phaLa-tyAga. maMtraH OM zra paramapuruSAtha paramezvarAya na-nara-mRtyunivariya zrImate jinendrAya phalaM yajAmahe svAhA // jinapratimAnA pUjana, vaMdana ane darzanathI RSihatyAdi jevA ghora pApo paNa bhAvavazAta dhovAIne sApha thaI jAya che. zilpa-vidhi (50) hemakalikA - 1
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( luNa utAraNa (aSTaprakArI pUjA bAda lUNa utArIne Arati ane maMgaLa dIvo karavo.) lUNa utAravA mATe dravya : mATI, AkhuM mIThuM, dazAMga dhUpano bhUko. noMdha : Arati-maMgaLadIvAne kaMkunuM tilaka karIne lUNa vidhi karavI. lUNa utAratI vakhate bolavAnA duhA : mATI-mIThuM hatheLImAM laI AratI maMgaLadIvA upara pheravI baMne dravyo pANI bharelI vATakImAM nAkhavAM. namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // lUNa utAro jinavara aMge, nirmala jaladhArA manaraMge. lUNa ||1 jina jima taDa taDa lUNa ja phuTe, timatima azubha karmabaMdha tuTe. lUNa rA. (mATI-mIThuM upara pramANe peTAvela dhUpa para pheravI dhUpa-pANImAM (agnimAM) nAkhavAM.) nayana salUNA zrI jinajInA, anupama rUpa dayArasa bhInAM. lUNa0 lal rUpa saluNuM jinajInuM dise, lAkyuM lUNa te jalamAM pese. lUNa 4ll traNa pradakSiNA deI jaladhArA, jalaNa pakhavIe lUNa udArA. lUNa0 pI. je jina upara dhUmaNo prANI, te ema thAjo lUNa kyuM pANI. lUNa dI (dazAMgadhUpano bhukko upara pramANe pheravI dhUpa-pANImAM (agnimAM) nAMkhavuM.) agara kRSNAgaruM, kuMdaru sugaMdhe . dhUpa karI je vividha prabaMdhe. lUNao llll. (zloko bolAya pachI pANImAM ane dhUpamAM dravyo nAMkhavA.) zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (51) zilpa-vidhi
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( Arati ane maMgaLa dIvo ) -: Arati - namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // jaya jaya Arati Adi jigaMdA, nAbhirAyA marudevI ko naMdA ... jaya jaya ... 1 pahelI Arati pUjA kIje, narabhava pAmIne lAho lIje ... jaya jaya ... 2 dusarI Arati dIna dayAlA, dhUlevA nagaramAM jaga ajavALA ... jaya jaya ... 3 tIsarI Arati tribhuvana devA, suranara Indra kare torI sevA ... jaya jaya ... 4 cothI Arati caugati cUre, manavAMchita phaLa zivasukha pUre ... jaya jaya ... 5 paMcamI Arati punya upAyA, mUlacaMde RSabha guNa gAyA ... jaya jaya ... 6 - maMgala dIpaka : namo'rhat-siddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhubhyaH // dIvo re dIvo prabhu maMgalika dIvo, Arati utAraNa bahu ciraMjIvo. dIvo.1 *sohamane ghera parvadIvALI, aMbara khele amarA bALI. dIvo.2 dIpALa bhaNe eNe kuLa ajuvALI, bhAve bhagate vighana nivArI. dIvo.3 dIpALa bhaNe eNe e kalikALe, Arati utArI rAjA kumArapALe. dIvo.4 ama ghera maMgalika tuma ghera maMgalika, maMgalika caturvidha saMghane hojo. dIvo.5 * sohama = saudharmendra zilpa-vidhi (52) hemakalikA - 1
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( zAnti kaLaza vidhAna ) kuMDInI aMdara kesarano sAthiyo karI sopArI, rUpAnANuM, cokhA ane phula padharAvavA. zAMtikaLaza karanAra vyaktine (bhagavaMtane paDado karIne) kaMku vaDe tilaka karavuM - cokhA coMTADavA. phUlanI mALA hoya to te paNa paherAvavI. pachI vadhAvavA mATe cokhA hAthamAM ApavA ane zAMtikaLaza karanAra vyakti bhagavaMtane cokhAthI vadhAve. pachI te vyaktinI hatheLImAM kesara vaDe sAthIyo karavo. cokhA padharAvavA. pachI kaLazane nADAchaDI bAMdhI, vaNajaLa bharI, kesarano sAthIyo karIne te kaLaza, zAMtikaLaza karanAra vyaktinA hAthamAM padharAvavo. pachI dhAra akhaMDapaNe cAlu karavI. mukhya kaLazamAMthI kuMDImAM paDatuM pANI DAbhadharone aDIne kuMDamAM paDe ema karavuM savizeSa lAbhadAyaka che. sauthI pahelAM traNa navakAra bolavA. tyArabAda uvasaggahara ane moTI zAnti bolavA pUrvaka akhaMDa jaLadhArAe zAMtikaLaza karavo. zAMtikaLazamAM snAtranuM abhiSeka jaLa upayogamAM levuM. namo arihaMtANa // 1 // namo siddhANaM // 2 // namo AyariyANaM || 3 || namo uvajajhAyANaM | 4 || namo loe savva-sAhUNaM // 5 // eso paMca namukkAro // 6 // sava-pAvappaNAsaNo || 7 | maMgalANaM ca savvasiM | 8 || paDhamaM havaI maMgala // 9 // -: zrI uvasaggaharaM stotra :uvasaggahara pAse, pAse vaMdAmi kammu-ghaNa mukka | visahara visa niglAsa, maMgala kalyANa AvAsa / 1 // visara phuliMga mAM, kaMThe dhAre) jo sayA maNuo / tasya gaha roga mArI, duka jarA jaMti uvasAma // 2 // ciDhau dUre mato, tujha paNAmo vi bahu phalo hoI ! naratiriesu vi jIvA, pAvaMti na dukha-dogacce // 3 // zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (53) zilpa-vidhi
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ tuha sammatte laddha, ciMtAmaNi kampapAya-vabhUhie / pAvaMti avigheNuM, jIvA ayarAmara ThANe | 4 || Ia saMthuo mahAyasa, bhattibhara nirbhareNa hiaeNa / tA deva dijja bohiM, bhave bhave pAsa jiNacaMda // pa . -: zrI bRhacchAnti stotra :bho bho bhavyAH zruNata vacana prastuta sarvamata6, ye yAtrAmAM tribhuvanagurorAItA bhaktibhAja: | teSAM zAntirbhavatu bhavatAmaheMdAdiprabhAvAdArogya zrI dhRtimatikarI klezavidhvaMsahetu // 1 // bho bho bhavyalokAH I Iha hi bharatairAvatavidehasanmavAnAM samastatIrthakRtAM janmabhyAsana-prakampAnantaramavadhinA vijJAya, saudharmAdhipatiH sughoSAghaTAcAlanAnattara sakala-surAsurendraH saha samAgatya savinayamahad bhaTTArake gRhItyA, gavA kanakAdridhRzai,vihitajanmAbhiSeka: zAntimuddoSayati yathA tatoDahaM kRtAnukAramiti kRtvA mahAjano yena gataH sa patthAH Iti bhavyajanaiH saha sametya, snAtrapIThe snAtra vidhAya, zAntimudde - ghoSayAmi, tapUjAyAtrAsnAnAdimahotsavAnantaramiti kRtvA karNa davA nizamyatAM nizamyatAM svAhA // - OM puNyAtuM puNyAha prIyantAM prIyantAM bhagavantoDahaMntaH sarvA: sarvadarzinatrilokanAthA trilokamahitA trilokapUjayA-silokezvarAgnilokodyotakarAra // 3OM RSabha-ajita-saMbhava-abhinandana-sumati-padmaprabha-supArzva-candraprabhasuvidhi-zItala-zreyAMsa-vAsupUjaya-vimala-ananta-dharma-zAnti-kundu-ara-mallimunisuvrata-nami-nemi-pArzvavardhamAnAntA jinAH zAntAH zAntikara bhavantu svAhA / OM munayo munipravarA riyuvijayadurbhikSakAntAreSu durgamArgeSa rakSatu vo nitya svAhA | 3OM-zrI-hI-dhRti-mati-kIrti-kAnti-buddhi-lakSmI-dhA-vidyA-sAdhana-pravezanivezaneSu sugRhItanAmAno jayanta te jinendrAH | zilpa-vidhi (54) hemakalikA - 1
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ OM rohiNI-prajJapti-vajazRMkhalA-vajAkuza-apraticakrA-puruSadattA-kAlImahAkAlI-gaurI-gAndhArI-sarvastra-mahAjavAlA-mAnavI-vairoTyA-achUtA-mAnasImahAmAnasI SoDaza vidyAdevyo rakSatu vo nitya svAhA ! - OM AcAryopAdhyAya prabhuti cAturvarNasya zrI zramaNasaMghasya zAntirbhavatu tuSTirbhavatu puSTirbhavatu / - OM grahAzcandra-sUryAgAraka-budha-bRhaspati-zukra-zanaizcara-rAhu-ketu sahitAH salokapAlAH soma-yama-varuNa-kubera-vAsavAditya skanda vinAyakopetA ye cAceDapi grAma-nagara-kSetradevatAdayasta sarve prIyajJAm prIyantAm akSINakozakoThAgArA narapatayazca bhavantu svAhA / 3OM putra-mitra-bhrAtR-kalatra-sudata-svajana-sambandhi-bandhavarga sahitAH nitya cAmodapramodakAriNa: asmitha bhUmaNDala Ayatana nivAsI-sAdhu-sAdhvI-zrAvakazrAvikANAM rogopasarga vyAdhiduHkha-durbhikSadaurmanasyopazamanAya zAntirbhavatu // OM tuSTi-puSTi-Rddhi-vRddhi-mArgalyotsavAH sadA prAdurbhutAni, pApAni zAmyanta duritAni zatravaH parAmukhA bhavantu svAhA | zrImate zAntinAthAya, namaH zAntividhAyine / railokyasyAmarAdhIza-mukuTAbhyaciMtADvaye / 1 / zAntiH zAntikaraH zrImAnuM, zAnti dizatu me guru: | zAntideva sadA teSAM, yeSAM zAntigRhe gRhe / 2 // utkRSTariSTaduSTa grahagatiduH svAdurnimittAdi / saMpAditahitasaMpa-jJAmagrahaNa jayati zAnta: // 3 //. zrI saMghajagajanapada-rAjAdhiparAjasannivezAnAm | goSThikapuramugANAM, vyAkaraNeyyahavecchAntim II 4 / zrI zramaNasaMghasya zAntirbhavatu | zrI janapadAnAM zAntirbhavatu / zrI rAjAdhipAnAM zAntirbhavatu | zrI rAjasannivezAnAM zAMntirbhavatu | zrI goSThikAnAM zAntirbhavataH | zrI pauramugANAM zAntirbhavatu ! zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (55) zilpa-vidhi
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI paurajanasya zAntirbhavatuH | zrI brahmalokasya zAntirbhavatu: | OM svAhA, OM svAhA, 3OM zrI pArzvanAthAya svAhA // eSAM zAntiH pratiSThAyAtrAsnAtrAghavasAneSu zAnti-kalazaM gRhItA kukumacandanakarparAgadhupavAsa-kusumAMjalisametaH snAtracatuNDikAyAM zrIsaMghasametaH zucizucivapuH puSpavastracandanAbharaNAlakRtaH puSpamAlAM kaThe kRtvA zAntimud - ghoSayitA zAntipAnIye mastake dAtamiti // nRtyanti nRtya maNipuSpavarSa, sRjatti gAyanti ca magalAni | stotrANi gotrANi paThanti mannAnuM, kalyANabhAjo hi jinAbhiSeke // zivamastu sarvajagataH, parahitaniratA bhavantu bhUtagaNAH | doSA: prayAnuM nAza, sarvatra sukhIbhavatu lokaH | ahaM tirthIyaramAyA, sivAdevI tumha navaranivAsinI ! akhta sivaM tumha sivuM, asivovasama sivaM bhavatu svAhA // upasargA kSaya yAnti, chidyatte vijJavallayaH | manaH prasannatAmati, pUjyamAne jinezvare | sarvamaMgala mAMgalya, sarvakalyANa kAraNam | pradhAna sarva dharmANAM, jaina jayati zAsanam // (tyArabAda nIcenI cAra gAthA bolavI.) OM saM saMti saMtikara, saMtiSNa savabhayA; saMti kuNAmi jirNa, saMti viheu me svAhA. 1 3OM rogajalajalaNavisahara, corAri-maIda-ga-raNabhayAI; pAsajiNa-nAma-saMkigeNa, pasamaMti savAI svAhA. 2 OM varakaNayasaMkhaviduma-maragayaghaNahiM vigayo; sattaricaya jiNANaM, savvAmara-pUIe vaMde svAhA. 3 OM bhavaNavaI vANavaMtara, joIsavAsI vimANavAsI a; je kevi duDha devA, te sarve uvasamatu mama svAhA. 4 (ahIM zAMti kaLaza pUro karavo ane caityavaMdana karavuM.) zilpa-vidhi (5) hemakalikA - 1
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( caityavaMdana, IriyAvahI karI 1 logassano kAusagga karI logassa bolIne traNa khamAsamaNA devA. pachI caityavaMdana karavuM. te A pramANe : sakala-kuzala-vallI-puSparAvarta-megho, durita-timira-bhAnu kalpavRkSopamAna; bhava-jala-nidhi-potaH sarva-saMpatti-hetuH, sa bhavatu satata va zreyase zAntinAthaH, zreyase pArzvanAthaH | 3OM namaH pArzvanAthAya, vizvaciMtAmaNIyate; hIM dharaNendranairocyA, padmAdevIyutAya che. [1 zAMti-tuSTi-mahApuSTi-vRti-kIrti vidhAyine; OM hrIM dIvyAla vaitAla, sarvAdhivyAdhivinAzine. rerA jayADajitAkhyAvijayAkhyAparAjitayAnvita; dizAMpAlegRheryakSa-vidyAdevI-bhiranvitaH. //3 OM asiAusAya namasta vailokyanAthatAm; catuHSaSTi-surendrAste, bhAsatte chatra-cAmare.. //4ll zrI zaMkhezvaramaMDaNa ! pArzvajina ! praNata-kalpatarukalpa ! cUraya duSTa-vAta, pUraya me vAMchita nAtha ! //pA. jaM kiMci nAmatie, sage-pAyAli-mANase loe; jAI jiNa-biMbaI, tAI savAI vaMdAmi. ||1|| namutthaNe arihaMtANa, bhagavaMtANe AIgarANe tisthayarANa, sayaMsaMbuddhANaM, purisuttamArNa purisasIhANe purisavarapuMDariANuM parivaragaMdhahasthIrNa, loguttamAruM loganAhANa logahiANe logapaIvANuM logapajo.agarANa, zrI aDhAra abhiSeka vidhAna (50) zilpa-vidhi
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhayadayANa, cakhudayANuM, magnadayA, saraNadayANa, bohidayANa, dhammadayANa dhammadesayANa, dhammanAyagANa, dhammasArahINa dhammavaracAritacakkavaTTINuM appaDihayavaranANa daMsaNadharANa, viyaTTachaumANe, jiNANe jAvayANuM, tijJANe tArayANa, buddhANaM boyANa, muttANuM moagANaM, savvalUNaM, savadarisINaM, sivamala-marUa mahaMta-makhiya-mavAbAha-mapuNarAvitti-siddhigaInAmadheyaMThANa saMpattANuM-namo jiNANe jiabhayANa, je A aIA siddhA; je A bhavisaMtisAgae kAle, saMpaIe vaTTamANA, savva tiviheNa vaMdAmi // jAvaMti ceIAI, u a ahe a tiria loe a; savAI tAI vaMde, Iha saMto tattha saMtAI . IcchAmi khamA) jAvaMta kevi sAhU, bharapheravayamahAvidehe a, salaeNsiM tesiM paNao, tiviheNa tidaMDa virayANa // namoDahetu siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhubhyaH | zAMti jinezvara sAco sAhiba, zAMti karaNa Ina kalimeM... ho jinajI.! tuM merA manameM tuM merA dilameM... dhyAna dharuM palapalameM sAheba... tuM merA manameM... 1 bhavamAM bhamatAM meM darizana pAyo, AzA pUro eka palame ho jinajI. tuM merA manameM... 2 niramala jyota vadana para sohe, nIkasyo jayuM caMda bAdalameM ho jinajI. tuM merA manameM... 3 zilpa-vidhi (58) hemakalikA - 1
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ mero mana tuma sAthe lIno, mIna vase yuM jalameM ho jina. tuM merA manameM... 4 jinaraMga kahe prabhu zAMti jinezvara ! dIThojI deva sakalameM ho jinajI. tuM merA manameM... 5 A athavA je mULanAyaka bhagavAna hoya temanuM stavana kahI jayavIyarAya AkhA kahevA. pachI ubhA thaI arihaMta ceIANaM, azvattha kahI eka navakArano kAusagga karavo. pachI thoya kahevI. zAMti suhaMkara sAhibo, saMyama avadhAre; sumitrane ghera pAraNuM, bhavapAra utAre; vicaratA avanI tale, tapa ugra vihAre; jJAna-dhyAna ekatAnathI, tiryaMcane tAre. 1 IcchAmi khamA) Avyo zaraNe tamArA, jinavara karajo Aza pUrI amArI; nAvyo bhavapAra mAro, tuma viNa jagamAM sAra le koNa mArI; gAyo jinarAja Aje, harakha adhikathI parama AnaMdakArI; pAyo tuma darza nAze bhavabhayabhramaNA, nAtha ! sarve amArI. bhavobhava tuma caraNonI sevA, huM to mAMguM chuM devAdhidevA; sAmuM juone sevaka jANI, evI udayaratnanI vANI. sAdhu-sAdhvIne dIkSA avasare ogho pUrva athavA uttara sanmukha UbhA rAkhIne Apavo (kemake A be dizAmAM vadhu maMdiro AvelAM che.) athavA je dizAmAM jinacaitya rahA hoya te dizAmAM rahIne dIkSA ApavI ke levI joIe. - zrI sthAnAMga sUtrA zrI aDhAra abhiSeka vidhAnA (59) zilpa-vidhi
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( kSamApanA ) devA devArzanArtha ye, pUrAhUtARtuvidhAH | te vidhAyAhatAM pUjAM, yAnta sarve yathAgatam // 3OM AjJAhIna, kriyAhIna, maMtrahIna ca yaskRtam | tat sarva kRpayA deva ! kSamasva paramezvara ! / 1 // 38 AhvAna naiva jAnAmi, na jAnAmi visarjana ! pUjAvidhi na jAnAmi, prasIda paramezvara ! / 2 / upasargo: kSaya yAnti, chidyanta vidanavallayaH | manaH prasannatAmati, pUjyamAne jinezvare || sarva maMgala - mAMgalya, sarvakalyANakAraNe | pradhAna sarvadharmANAm, jaina jayati zAsanam | pachI cokhAthI vadhAvavA. IcchAmi khamA) avidhi AzAtanAe karI micchA mi dukkaDam. dvipasAgaraprajJatizAstra kahe che ke : samudramAM bhramaNa karI rahelA mAchalAonI najaramAM kyAreka jinezvara paramAtmAnI pratimA AkAranuM mAchaluM paNa najare caDI jAya che. AvI jinezvara samAna AkRti dharAvatA mAchalAne joIne aneka mAchalA jAtismaraNa jJAna pAme che. samyakatvane pAme che. zrAvakadharmane svIkAre che. 12 vratone grahaNa kare che. ane samAdhi sAthe svargavAsa pAmI AThamA devalokamAM jAya che. zilpa-vidhi (60) hemakalikA - 1